03.09.2013 Views

FRIES PROVINCIEHUIS - SchildersVAK

FRIES PROVINCIEHUIS - SchildersVAK

FRIES PROVINCIEHUIS - SchildersVAK

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

12-13-14_Provinciehuis_12-13-14 18-03-11 17:02 Pagina 12<br />

<strong>FRIES</strong> <strong>PROVINCIEHUIS</strong><br />

terug in oude luister<br />

Schilderscombinatie De Noordhoek Schilderwerken/Tijtsma Schilders voert al bijna een jaar<br />

binnen- en buitenschilderwerk uit aan de monumentale panden van het nieuwe provincie-<br />

huis in Leeuwarden. Vooral het in oude stijl terugbrengen van zeven ‘pronkkamers’ en de<br />

restauratie van plafondschilderingen in de Statenzaal zijn hierbij de krenten in de pap.<br />

Bij het buitenwerk<br />

werden ook de leeuwen<br />

van het wapenschild en<br />

de kroon op de voorgevel<br />

door de schilders<br />

gerestaureerd en verguld.<br />

In het centrum van Leeuwarden wordt<br />

volop gebouwd aan het nieuwe provinciehuis<br />

van de provincie Friesland. De<br />

nieuwbouw verrijst op en pal naast de<br />

plek van het voormalige provinciehuis dat<br />

inmiddels is gesloopt. Alleen de monumentale<br />

panden, waaronder de Statenzaal,<br />

zijn blijven staan en worden gerenoveerd<br />

en geïntegreerd in de nieuwe huisvesting.<br />

Bouwcombinatie provinciehuis<br />

Fryslân, bestaande uit de aannemers Friso,<br />

BAM en Koopmans, begon in februari<br />

2009 aan het grootschalige bouwproject,<br />

dat in totaal 79,8 miljoen euro kost.<br />

SAMENWERKING<br />

Voor de uitvoering van het binnen- en<br />

buitenschilderwerk in en aan de monumentale<br />

panden van het Provinciehuis<br />

koos de aannemersgroep voor de schil-<br />

12 | E I S M A ’ S S C H I L D E R S B L A D 4 | 2 0 1 1<br />

derscombinatie De Noordhoek Schilderwerken<br />

(Leeuwarden)/ Tijtsma Schilders<br />

(Workum). “Wij zijn beide twee middengrote<br />

bedrijven, die voor het eerst de<br />

koppen bijeen hebben gestoken om een<br />

grote klus als deze samen uit te kunnen<br />

voeren”, zegt directeur Edgar van Daalen<br />

van het 30 werknemers tellende De<br />

Noordhoek Schilderwerken.<br />

Zijn collega, directeur Pieter Theo Tijtsma<br />

van Tijtsma Schilders (10 werknemers),<br />

knikt. “Alleen hadden we dit grote project<br />

nooit kunnen uitvoeren. Dan kun je<br />

beter samenwerking zoeken. Zowel ons<br />

bedrijf als De Noordhoek Schilderwerken<br />

is specialist in restauratie- en renovatiewerk<br />

in onder andere monumentale<br />

panden. Dit vakmanschap kunnen we nu<br />

prima bundelen in het provinciehuis.<br />

Bovendien deel je de financiële risico’s.”<br />

BUITENWERK<br />

In mei 2010 begon de schilderscombinatie<br />

met het buitenschilderwerk aan de<br />

monumentale gevels van het provinciehuis<br />

. Alle houten gevelelementen en het<br />

lijstwerk werden in de hooglans lakverf<br />

Sigma S2U Allure Gloss geschilderd. “Ons<br />

bedrijf heeft goede ervaringen met verven<br />

van Sigma Coatings. In overleg met<br />

de opdrachtgever hebben we daar ook<br />

bij dit project zowel binnen als buiten<br />

voor gekozen. Ook Tijtsma Schilders kon<br />

zich daar wel in vinden”, zegt Van Daalen.<br />

Bij het buitenwerk werden ook de<br />

leeuwen van het wapenschild en de<br />

kroon boven aan de voorgevel door de<br />

schilders gerestaureerd en verguld.<br />

In oktober jongstleden gingen de schilders<br />

aan de slag met het binnenwerk in<br />

het vier etages tellende provincehuis. De<br />

werkzaamheden bestaan uit zowel<br />

restauratie- als renovatiewerk. “Daarom<br />

hebben we daar twee aparte teams voor<br />

samengesteld, met ieder een eigen voorman.<br />

Zo houd je een goede controle op<br />

alle werkzaamheden in dit grootschalige<br />

project”, stelt Van Daalen.<br />

RENOVATIE<br />

Het renovatiewerk in het provinciehuis is<br />

heel divers. Van Daalen geeft een voorbeeld.<br />

“Op de bovenste etage bevond<br />

zich vroeger de archiefruimte met een<br />

stalen roostervloer, welke een vochtige<br />

atmosfeer moest voorkomen. Door de<br />

jaren had men deze vloer met hout weg<br />

laten timmeren. De architect wilde het<br />

staalwerk echter weer terug in het zicht<br />

brengen. Als afwerking hebben we daar<br />

Sigma Coltura WE Finish Satin, een watergedragen,<br />

tweecomponenten, zijdeglanzende<br />

rolcoating op de bovenzijde van<br />

de vloer aangebracht. Het overige staalwerk<br />

is gespoten met Sigma Nova Spray<br />

in een mosgroene kleur. “<br />

De opdrachtgever, provincie Friesland, wil<br />

alle houtwerk, plafonds en wanden<br />

zoveel mogelijk terugbrengen in de oude<br />

kleuren van weleer. “Daarvoor heeft men<br />

een speciale kleurarchitect voor het hele<br />

project, zowel de nieuwbouw als de oudbouw,<br />

ingehuurd. In nauw overleg met<br />

ons en de provincie zijn de uiteindelijke<br />

kleurstellingen per ruimte bepaald”, zegt


12-13-14_Provinciehuis_12-13-14 18-03-11 17:03 Pagina 13<br />

Zeven restauratiespecialisten werken al wekenlang aan het plafond in de Statenzaal.<br />

Van Daalen. “Alle gestuukte plafonds<br />

worden door de schilders in Sigmacryl<br />

Matt geschilderd, dat voor een krijtachtig<br />

uiterlijk zorgt. De bestaande wandbekleding<br />

in diverse ruimten vervangt men<br />

door Progold-glasweefsel met Sigmatex<br />

Semi-gloss als afwerklaag, waarbij is<br />

gekozen voor de kleuren RAL 9001 (crèmewit)<br />

of RAL 9010 (reinwit). In diverse<br />

kamers zijn de oude houten lambrisering<br />

en deuren in de was gezet.<br />

PRONKKAMERS<br />

Het provinciehuis telt zeven ‘pronkkamers’,<br />

die ieder een eigen identiteit hebben.<br />

Zo is er de koffiekamer, een neorenaissancistische<br />

ruimte die een zoldering<br />

met een samengestelde balklaag heeft.<br />

De vensters in de drie kruiskozijnen<br />

hebben gebrandschilderde wapens van<br />

de oude Friese waterschappen.<br />

Door de jaren heen zijn twee daarvan<br />

helaas verdwenen. >>><br />

IN BEELD | RESTAURATIE | DOOR BROER FEENSTRA<br />

<strong>PROVINCIEHUIS</strong><br />

Het Friese provinciehuis in Leeuwarden herbergt al sinds 1580<br />

het provinciale bestuur. In 2001 viel het besluit om het complex<br />

te verbouwen en uit te breiden omdat het niet meer aan de<br />

eisen van de tijd zou voldoen. Met de bouwwerkzaamheden<br />

werd in 2009 begonnen. De monumentale panden, waaronder<br />

de Statenzaal, zijn blijven staan en worden gerenoveerd en<br />

geïntegreerd in de nieuwe huisvesting. De totale oppervlakte<br />

van het provinciehuis nieuwe stijl wordt 28.000 vierkante<br />

meter. Meest opvallende onderdeel van de nieuwbouw is een<br />

10 bouwlagen tellende, 45 meter hoge kantoortoren. Het provinciehuis<br />

wordt naar verwachting eind 2011 opgeleverd. Van<br />

der Geest Schildersspecialisten uit Leeuwarden voert alle<br />

nieuwbouwschilderwerk uit.<br />

W W W . S C H I L D E R S B L A D . N L | 13


12-13-14_Provinciehuis_12-13-14 18-03-11 17:04 Pagina 14<br />

>>> <strong>FRIES</strong> <strong>PROVINCIEHUIS</strong><br />

terug in oude luister<br />

Peter Tjeerdema<br />

(rechts) en Evert Meine-<br />

ma schilderen een van de<br />

pronkkamers.<br />

Glasspecialist Gerard Buising van De<br />

Noordhoek Schilderwerken zal hiervan<br />

daarom replica’s maken.<br />

Ook bijzonder is de gedeputeerdekamer,<br />

de oudste originele ruimte in het provinciehuis.<br />

De kamer is ingericht in Lodewijk<br />

XVI-stijl met pilasters langs de wanden.<br />

Het stucplafond is rijk gedecoreerd met<br />

allerhande attributen die verwijzen naar<br />

het provincie en haar bestuur. De wanden<br />

worden voorzien van een wandbespanning<br />

en de rest van de ruimte schildert<br />

men in de oorspronkelijke kleur. In<br />

de bodekamer en de sectiekamers is zijdebehang<br />

aangebracht en de schoorsteenmantel<br />

in de bibliotheek werd voorzien<br />

van een fraaie houtimitatie. De<br />

kamer van de Friese Commissaris der<br />

Koningin, John Jorritsma, kreeg een<br />

lichtblauwe kleur.<br />

STATENZAAL<br />

De voornaamste ruimte in het provinciehuis<br />

is onmiskenbaar de uit 1894 daterende<br />

Statenzaal. Deze neogotische zaal<br />

is 15 bij 10 meter groot en ruim 8 meter<br />

hoog. De ruimte wordt verlicht door in<br />

totaal twaalf spitse vensters hoog in de<br />

beide lange wanden. De vensters zijn<br />

voorzien van maaswerk en beglaasd met<br />

gebrandschilderde glazen, ooit vervaardigd<br />

door het Roermondse atelier<br />

14 | E I S M A ’ S S C H I L D E R S B L A D 4 | 2 0 1 1<br />

Nicolas. De schilderingen stellen de<br />

wapens voor van de elf Friese steden, de<br />

dertig grietenijen en de drie kwartieren.<br />

Ook de wanden en het plafond zijn voorzien<br />

van schilderingen die rijk zijn aan<br />

Friese symboliek. Het houten plafond is<br />

verdeeld in 72 vakken en in elk zijn in<br />

1894 door de beroemde schilder Henricus<br />

Jansen wapens geschilderd van geslachten<br />

van Friese grietmannen. Op 8 meter<br />

hoogte wordt nu vanaf een steigersysteem<br />

hard gewerkt aan de restauratie<br />

van dit plafond. Gedeelten van de verf<br />

laten namelijk los en worden daarom<br />

hersteld of opnieuw aangebracht met<br />

olieverf door een team van zeven specialisten<br />

van De Noordhoek en Tijtsma.<br />

ARBEIDSINTENSIEF<br />

Michiel Gersjes van De Noordhoek heeft<br />

de supervisie over de restaurateurs. “We<br />

zijn allemaal oude rotten in het vak.<br />

Bouwvakkers in het gebouw noemen ons<br />

al gekscherend de bejaardensoos door<br />

onze relatief hoge leeftijd”, glimlacht hij.<br />

“We zijn al wekenlang bezig met deze<br />

arbeidsintensieve klus die vooral uit sjabloneer-<br />

en bieswerk bestaat. Ook fysiek<br />

vraagt het restauratiewerk veel van ons.<br />

Al met al is het echter een prachtige klus<br />

om te doen.”<br />

Enkele oude wandschilderingen (waarvan<br />

één op linnen) in de statenzaal werden<br />

door het restauratieteam schoongemaakt<br />

met gedemineraliseerd water.<br />

“Met watten hebben we deze schilderingen<br />

voorzichtig afgedept om beschadiging<br />

te voorkomen”, aldus Gersjes.<br />

GLAS<br />

Een van de specialismen van Tijtsma Schilders<br />

is glas. “Op dat gebied hebben we<br />

ook veel kunnen doen in het provinciehuis<br />

“, zegt Tijtsma. “We hebben onder<br />

Edgar van Daalen en Pieter Theo Tijtsma in<br />

de roze pronkkamer.<br />

andere glazen balustrades, voorzetbeglazing,<br />

brandwerend glas, isolatieglas in het<br />

gebouw aangebracht.<br />

De twee schildersbedrijven zijn tevreden<br />

over de voortgang van de werkzaamheden.<br />

“Toen we in oktober aan het binnenwerk<br />

begonnen, waren de bouwactiviteiten<br />

al heel ver, zodat we ongestoord door<br />

konden werken zonder dat bouwvakkers<br />

ons in de weg liepen. Om de twee weken<br />

hebben we een bouwvergadering, waarin<br />

we met de aannemer, installateur en<br />

andere partijen de planning doornemen.<br />

In mei verwachten we het project af te<br />

kunnen ronden.“<br />

KLIK<br />

Voor beide schildersbedrijven is het<br />

Leeuwarder provinciehuis-project tot<br />

dusver de grootste klus ooit waaraan ze<br />

hebben gewerkt. “Het was ook een ideaal<br />

project om de winterperiode te overbruggen”,<br />

stelt Van Daalen. “Het blijft<br />

natuurlijk altijd een gok om samen met<br />

een ander bedrijf een schilderscombinatie<br />

te vormen. Zowel op directieniveau<br />

als tussen de schilders onderling op de<br />

werkvloer moet het klikken. Tot op<br />

heden loopt dat prima. Ik sluit dan ook<br />

niet uit dat we samen in de toekomst<br />

vaker inschrijven op grote projecten.“

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!