Untitled - Stichting Papua Erfgoed
Untitled - Stichting Papua Erfgoed
Untitled - Stichting Papua Erfgoed
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
eigen overtuiging en ervaring. Daarbij is naar volledigheid niet gestreefd,<br />
wel naar duidelijkheid. Vandaar dat relatief veel aandacht is besteed aan<br />
de begrippen ras en cultuur. Sommigen zullen die behandeling te academisch<br />
van aard vinden. Zij wensen alleen praktische adviezen te ontvangen<br />
en vinden het tijdverlies aandacht te geven aan wat zij als grauwe<br />
theorie verwerpen. Zij vergeten daarbij, dat in de praktijk niet alleen<br />
voortdurend met de begrippen ras en cultuur gewerkt wordt, maar dat<br />
al wat zij zelf in die praktijk willen ondernemen rechtstreeks met cultuurverandering<br />
te maken heeft. Zij wensen in de cultuur in te grijpen<br />
door verandering te brengen in inzichten en gewoonten. Het is dwaasheid<br />
te menen, dat men dat op juister en efficiënter wijze bereiken zou,<br />
wanneer men geen aandacht besteedt aan wat de achtergrond vormt van<br />
zijn werkzaamheid dan wanneer men dat wel doet. Meestal komt het<br />
eerste daarop neer, dat men, in zalige onwetendheid handelende, toch<br />
handelt naar theoretische inzichten, maar dan theoretische inzichten,<br />
waarover geen klaarheid bestaat. Men moet wel een doorgewinterd optimist<br />
zijn om te geloven, dat het praktisch handelen daardoor bevorderd<br />
wordt.<br />
Er is nog een andere reden om juist de begrippen cultuur en cultuurverandering<br />
voorop te stellen. Cultuurverandering is niet iets, dat alleen<br />
mensen in ontwikkelingslanden overkomt; wij zitten er zelf midden<br />
in. Al liggen de problemen anders, zij zijn ook verwant en die verwantschap<br />
kan alleen tot haar recht komen binnen een cultuurbegrip, dat<br />
ruim plaats biedt voor het menselijk element, dat in al zijn variaties het<br />
grondgegeven blijft van elke samenleving. Dat menselijk element verbindt<br />
het probleem van de armoede, waarmee de ontwikkelingslanden<br />
worstelen, met dat van de weelde en haar besteding, dat in het sociaal bestel<br />
der industriële landen een rol speelt van toenemende betekenis. Beide<br />
problemen, armoede en weelde, zijn een gevaar voor de vrede. Wie aan<br />
dit laatste mocht twijfelen zal er goed aan doen zich eens te verdiepen in<br />
de symboliek van de Amsterdamse demonstraties van onbehagen en<br />
agressiviteit ten overstaan van een Lieverdje. Er is reden genoeg dat te<br />
doen, want onze tot het uiterste gerationaliseerd lijkende samenleving is<br />
irrationeel genoeg gebleken om, tegen ieders wens in, twee moordende<br />
wereldoorlogen te entameren, waar ieder met overtuiging aan meedeed.<br />
Het is bijzonder nuttig dit te bedenken, wanneer men meent, dat ontwikkelingslanden<br />
onze hulp nodig hebben, omdat zij in feite de rijpheid<br />
missen zichzelf te besturen. Het fundamentele uitgangspunt - en ik wil<br />
8