BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

26
vindt hij alle benoodigdheden, de katjip of kleine schaar, om
stukjes van de pinaiignoot af te snijden, het ronde koperen doosje
met cle gambirkoekjes, het bakje met de pinangnoot, dat voor
de kalk, waarbij een stokje of spaantje, om zich mee te bedienen
en het open bakje vyaarop de sirihbladeren liggen, die men
alle dagen versch moet hebben. Ook in kraampjes en stalletjes
langs de wegen kan de reiziger zich de sirihpruim. gereed maken.
Hij neemt dan een sirihblad, smeert daarop een weinigje natte
kalk, doet er een klein stukje gambir en een stukje van de pi-
nangnoot in, vouwt het toe en steekt het in den mond, terwijl
hij daarna een pruimpje zeer fijne tabak tusschen de lippen neemt.
De sirihpruim werkt zeer sterk afscheidend op de speekselklieren
en onmiddellijk vormt zich in den mond veel vuurrood speeksel
door de inwerking van de kalk op de verschillende stoffen. De
tabakspföirn dient om de roode lippen er van tijd tot tijd mee
af te vegen, door erlangs te strijken. De inlanders beweren dat
het een gezond werkje is, maar de Europeanen vinden zonder
uitzondering den smaak onaangenaam, hoewel een sirihblad af
zonderlijk een frisschen, prikkelenden smaak heeft. Het voortdurend
spuwen, dat met dit pruimen gepaard gaat, moet echter voorde
spijsvertering door verlies aan speeksel schadelijk zijn. Tegen-
woordig rooken de inlanders ook veel hun „strootjes" of sigaretten ,
met een bedroefd slecht tabaksoortje gevuld.
Van de genoemde ingrediënten voor het sirih-kauwen bespraken
wij bij 't noemen van enkele boomen reeds de areka- of pinang-
palm met zijn mooi loof en zijn oranjekleurige vruchten met bruine
nootjes; de sirih of betel is evenals de peper eene klimplant,
die op rijen tegen andere boomen of tegen staken wordt opge-
leid. De gambir is een soort van extract, samentrekkend
van smaak en bruin van kleur, uit de in water gekookte bladeren
van de gambirplant door uitdamping verkregen ; als het sap be-
hoorlijk dik is, wordt het gedroogd en, in vierkante koekjes
gesneden, in den handel gebracht. Zij wordt evenals ook vele
pinangnoten op Java ingevoerd uit de gambirtuinen van den
Riouw-archipel en van West-Sumatra en Malakka.