Werken op ladders is uit de tijd Jonge bouw- vakkers ... - Afdeling

Spijkerhard
Spijkerhard is het jongerenblad van FNV Bouw april 2002
1
Werken
op
ladders
is uit
de tijd
Jonge
bouw-
vakkers
bouwen
een
school in
Afrika

Colofon
Spijkerhard is een uitgave van de
Stichting FNV-Pers in opdracht
van FNV Bouw, postbus 520,
3440 AM Woerden T 0348 575 575
I www.fnvbouw.nl E info@fnvbouw.nl
Redactie Jan Bos en
Jolanda Janssen Bijdragen Jan
Bos, Jolanda Janssen en Louis
Jongeleen Foto’s omslag Hans
van de Bogaard, Marcus Peters
Vormgeving en lithografie
Studio FNV Bouw Druk Zuidam,
Woerden Oplage 25.000
Bestellen Dit artikel is te bestellen
bij de afdeling Inkoop &
Voorraadbeheer T 0348 575 747
onder bestelnummer B 0867
Datum april 2002
Spijkerhard is voor jonge leden
van FNV Bouw tot 25 jaar.
2
3
4
7
10
12
14
16
16
2 Spijkerhard april 2002
Inhoud
Van de redactie
Billen bloot
Jonge bouwvakkers bouwen een school in Ghana
Werken op ladders is uit de tijd
Bouwfraude is iets van de hoge heren
Wat vind jij daar nou van?
Berichten
Activiteitenkalender
Waar vind je de bond?
Van de redactie
Spijkerhard een ledenblad
Al een jaar of tien is Spijkerhard onder de
jonge kaderleden van FNV Bouw een begrip.
Meer dan eens is door de Landelijke
Jongerenraad (LJR) de suggestie gedaan om
Spijkerhard te verspreiden onder alle jonge
leden. Tot vorig jaar bleef het bondsbestuur
zich daartegen verzetten. Want omzetting
van Spijkerhard in een ledenblad zou een
verviervoudiging van de kosten betekenen.
En bovendien kregen alle jongeren tot voor
kort tien keer per jaar het FNV-blad Zapp
toegestuurd. Maar de LJR bleek een aanhouder.
Tijdens het Algemeen Congres van de
bond in april vorig jaar werden de jonge
afgevaardigden gemobiliseerd om zich
achter het voorstel te scharen. Zapp was
inmiddels ter ziele, dus de tijd leek er rijp
voor. “Maak van Spijkerhard een ledenblad”,
zo luidde het voorstel. “Daarmee kunnen
jongeren meer bij de bond worden betrokken.
Gebleken is dat die doelgroep
FNV Magazine nauwelijks leest, terwijl
Spijkerhard dicht bij hun eigen belevingswereld
staat.” Het congres, en vervolgens ook
de bondsraad, stemde in met het voorstel.
Vervolgens sloeg het bondsbestuur aan het
rekenen en amper een jaar later is het dan
zover: Spijkerhard in zijn nieuwe gedaante
ligt voor je.
We realiseren ons overigens dat de gedaantewisseling
niet zomaar van het ene op het
andere nummer in kannen en kruiken is. Een
paar dingen liggen vast: het blijft een blad
van zestien pagina´s dat vier keer per jaar
verschijnt. Wel zijn we overgestapt van
zwart-wit naar full colour. Maar we zullen
nog verder moeten sleutelen aan de formule
van het blad. En ook de vormgeving willen
we zo nauw mogelijk laten aansluiten bij de
´belevingswereld´ van de jonge leden.
Suggesties, opmerkingen, commentaar,
kritiek van jullie kant zijn daarbij zeer welkom.
De LJR zal meer worden betrokken bij
de invulling van het blad, maar bijdragen en
kritiek van ´gewone´ jonge leden zijn minstens
zo welkom. Schrijf (Postbus 520, 3440
AM Woerden), bel (0348 575 575) of mail
(redactie@fnvbouw.nl) ons. Zorg ervoor dat
Spijkerhard niet alleen vòòr jullie wordt
gemaakt, maar ook dòòr jullie!
De redactie

Foto © Harold Naayer
Billen bloot
Naam: Petra Elzinga
Beroep: Vakbondsconsulent
Sinds anderhalf jaar werkt Petra Elzinga (33) als vakbondsconsulent bij
FNV Bouw in Dordrecht. “Dat is hartstikke leuk werk”, zegt ze. “Hiervoor
was ik personeelsfunctionaris en dan zit je er toch vooral voor de werkgever.
Nu ben ik bezig met het oplossen van problemen waar de werknemers
mee komen, dat ligt me beter.” Sinds 4 maart is de individuele
dienstverlening van de bond anders georganiseerd. De kern daarvan is dat
leden niet meer eerst naar FNV Ledenservice hoeven, maar ze kunnen
meteen rechtstreeks bij de bond aankloppen. De nieuwe structuur maakt
het werk van de vakbondsconsulent alleen maar leuker, verwacht Petra.
“Voorheen moesten we mensen vaak doorverwijzen naar de vraagbaak of
naar Ledenservice, dat hoeft nu niet meer. Leden kunnen nu met al hun
vragen ook bij ons terecht. Dat maakt het werk interessanter, want je
komt met meer zaken in aanraking.” Behalve bij de vakbondsconsulent of
de vraagbaak, kunnen leden ook de vakbondstelefoon bellen. Sommigen
zijn bang dat dat ten koste gaat van de persoonlijke benadering, maar dat
nadeel ziet Petra niet. “Het is goed dat we dankzij die telefoon meer
bereikbaar zijn. Als het echt ingewikkeld wordt, adviseer je om contact op
te nemen met hun eigen vakbondsconsulent. Mijn indruk is dat die telefoon
goed werkt, wat ik hoor is dat de mensen tevreden zijn.” Jongeren
komt Petra weinig tegen aan haar balie. “Ik schat dat nog niet eens een op
de tien bezoekers jonger is dan 26 jaar. Meestal hebben ze dan een vraag
over hun loon. Als ze nog geen lid zijn, probeer ik ze natuurlijk in te schrijven,
maar dat valt niet mee. ‘Wat moet ik ermee?’, is meestal hun
reactie.”
“ Het werk wordt
alleen maar leuker”
1 Bewondering voor:
Mensen die alles opzeggen en dan gaan reizen.
2 Hobby’s:
In m’n vrije tijd werk ik in een filmhuis in
Gouda, aan de kassa en aan de bar. Op die
manier zie ik lekker veel films. Roeien is een
andere hobby, en gewoon leuke dingen doen
natuurlijk.
3 Hekel aan:
Oneerlijkheid. Zowel aan onrechtvaardigheid
als aan mensen die zich niet eerlijk gedragen.
4 Heeft in haar schaftdoos:
Ik vergeet altijd brood mee te doen. Dus
meestal koop ik broodjes bij de bakker. Heel
slecht, maar wel lekker.
5 Partij-voorkeur:
GroenLinks.
6 Haalt haar pensioen:
Ik wil wel graag in de vakbondswereld blijven
werken, maar ik wil niet tot m’n pensioen
vakbondsconsulent blijven. Dat zou een beetje
saai worden. Ik heb trouwens nooit langer
dan twee jaar ergens gewerkt.
7 Hoeveel verdien je:
Ik werk parttime, 28 uur om precies te zijn.
Daarmee verdien ik 1300 euro per maand en
dat vind ik een prima salaris.
8 Wat lees je het liefst:
Dat is afhankelijk van m’n bui. Op dit
moment lees ik veel fantasy-boeken.
9 Hoe vind je het om met jongeren
te werken:
Ik zie in m’n gewone werk niet zoveel jongeren.
Ik heb wel met een paar jonge kaderleden
te maken en ik moet zeggen dat dat de
meest enthousiaste kaderleden zijn die ik
ken.
10 Toekomstdroom:
Ik heb niet echt een toekomstdroom. Ik word
binnenkort moeder, dus er gaat wel veel veranderen.
Maar ik zie het wel.
april 2002 Spijkerhard 3

Ontwikkelingswerk
werkt naar
twee kanten
Dennis van Klaveren
Jonge bouwvakk
school in Afrika
Twee maanden geleden stonden ze nog
onder de Afrikaanse zon te zweten tijdens
het afwerken van een nieuw
schoolgebouw in een dorpje in Ghana.
Begin december keerde de bouwbrigade
terug in Nederland. Dennis en Jonathan
hebben hun gewone leventje in
Dordrecht weer opgepikt. Vier dagen
werken op de bouwplaats en een dag
school. Bij Jonathan thuis bekijken ze
nog eens de foto’s die genomen zijn
gedurende de drie maanden waarin er in
4 Spijkerhard april 2002
Afranse een knap schooltje verscheen
voor de opleiding in de bouwberoepen.
”We hebben daar zo ontzettend veel
indrukken opgedaan van dingen die
totaal anders zijn dan hier… Ik ben nog
steeds aan het bijkomen.”, zegt Dennis,
terwijl hij puffend achterover leunt in de
bank. De meest concrete herinnering
die ze hebben overgehouden aan het
Afranse-project is wel de malaria. Beide
hebben ondanks de voorzorgsmaatregelen
malaria opgelopen. Jonathan: “Je
bent een paar dagen knap beroerd van
die malariakoorts, maar daarna gaat het
snel beter. Vervelend is dat je het nooit
meer kwijtraakt als je eenmaal gestoken
bent door de malariamug.”
Meisje en vliegen
Het zijn soms kleine dingen die hun
gedachten terugvoeren naar Afrika. Een
koekje bijvoorbeeld. Dennis: “In Afranse
zou het ondenkbaar zijn, een vers koekje
bij de thee. De mensen in het dorp heb-

ers bouwen een
Een bouwbrigade van vier leerlingen van de vakopleiding en hun leermeester bouwde,
samen met een Afrikaanse bouwploeg, in drie maanden een schoolgebouw in het
Ghanese plattelandsdorp Afranse. Leerling-timmerman
Dennis van Klaveren (19) en aankomend metselaar
Jonathan de Vries (18) vertellen over hun ervaringen in
Afrika en leggen uit hoe ‘ontwikkelingswerk’ meer dan
één betekenis kan hebben.
ben alleen hele ouwe koekjes, omdat ze
zo’n luxe artikel meestal erg lang bewaren,
voor zeer speciale gelegenheden.
Dat zegt al iets over hun economische
situatie. Wat mij het meest geraakt
heeft in Ghana is de armoede. Hutten
van gedroogde klei met wat riet erover.
Je snapt niet dat mensen daarin wonen.
Dan besef je ineens hoe rijk je zelf bent.
Dan vergaat je ook de lol om met een
dure camera alles op te nemen.”
Jonathan: “We kwamen tijdens een uit-
stapje naar de hoofdstad Accra in een
buitenwijk waar vissers leefden. Het
stonk er ontzettend naar vis en overal
zwermden insekten. Ik liep rond om wat
foto’s te maken. Toen zag ik ineens dat
meisje. Weggedoken tussen twee vissersboten
zat ze daar, mager en ziek en
helemaal onder de vliegen. Ik heb toen
geen foto genomen, maar dat beeld zie
ik nog zo voor me. Dat raak ik nooit
meer kwijt.”
Jonathan de Vries
april 2002 Spijkerhard 5

Vakmanschap
Dat de Nederlandse aanpak van een
bouwproject niet de enige en niet in alle
gevallen de beste methode is, is ook een
conclusie die de twee uit Afrika hebben
meegenomen. Dennis: “De Afrikaanse
vaklieden hebben een totaal andere
werkhouding dan wij. Nederlanders
lopen op de bouwplaats gauw te stressen.
De Afrikanen zijn op het werk bijna
altijd relaxed en vrolijk. Ze hebben de
instelling van: ‘Wat vandaag niet afkomt
kan morgen ook nog’. Ik denk vaak
terug aan onze Afrikaanse voorman,
Christian Kwabene. Een moordkerel was
dat. Hij bleef altijd optimistisch, ook als
het even tegen zat. Als er een bekisting
in elkaar klapte, was dat voor hem geen
reden om chagrijnig te worden. Juist
niet, dan was het lachen. Ik merkte hoe
positief het uitwerkt als je de goeie
werksfeer niet laat bederven door
tegenvallers. Gebeurd is gebeurd. Met
mopperen schiet je immers helemaal
niet op. Daarbij moet ik wel zeggen dat
een uitgekiende werkplanning wel
essentieel is. En dat zat bij ons wel goed.
Onze leermeester Lub Loosman had bij
de voorbereiding blijkbaar overal rekening
mee gehouden. Ruim binnen de
berekende tijd was het gebouwtje klaar.
We hadden zelfs nog tijd over om extra
sanitaire voorzieningen aan te leggen.”
6 Spijkerhard april 2002
Jonathan: “Bouwen gaat echt anders
daar. Ik heb op z’n Afrikaans leren metselen
met stenen die ter plekke werden
gemaakt van een mengsel van zand en
cement. Als er gebrek aan cement was,
waren sommige stenen een beetje te
brokkelig om te hakken. Profielen stellen,
dat doen Afrikaanse metselaars niet.
Een lijntje spannen tussen twee hoekstenen,
daarmee kan een goeie vakman net
zo goed een rechte muur zetten.”
Dennis: “Het timmervak is daar ook heel
anders. Terwijl wij op de bouwplaats
bezig waren met de fundering, hoorden
we in de verte de kettingzagen janken.
In het bos waren ze de stammen aan het
zagen voor de houten constructie van
de school. Met dezelfde kettingzagen
zaagden ze die boomstammen even
later tot kaarsrechte balken. Ik heb daar
ook gezien hoe Ghanezen grafkisten
kunnen maken. Onvoorstelbaar is dat.
Alles waarin mensen begraven kunnen
worden maken ze van hout, of het nu de
vorm moet hebben van een grote vis of
van een Mercedes. Het maakt niet uit.
Ze maken het. En een deksel voor zo’n
kist sluit dan ook weer perfect.”
Bang en dom
Eenmaal terug in Nederland merkten
Dennis en Jonathan dat hun Afrikaanse
belevenissen nogal uiteenlopende
reacties opriepen bij mede-leerlingen en
bij collega’s op de bouwplaats.
Jonathan: “Enkele mede-leerlingen verklaarden
me ronduit voor gek dat ik
voor drie maanden van huis was weggegaan
en dan nog wel naar zo’n ver land.
Dat zouden ze zelf niet durven. Het valt
mij tegen hoe bang sommigen zijn voor
het onbekende. Dat wil niet zeggen dat
ik mezelf nou zo heldhaftig vind. Ik heb
me in die maanden soms heus wel alleen
gevoeld. Het is niet altijd even leuk als je
helemaal op jezelf bent aangewezen. Je
komt jezelf wel tegen. Aan de andere
kant voelde ik het als een voordeel dat ik
in Afranse mezelf niet constant hoefde
waar te maken om per se bij een groep
te horen.”
Dennis: “Het eerste wat ze op het werk
aan mij vroegen, was of malaria eigenlijk
besmettelijk is. Ik vertel dan gewoon dat
dat niet zo is. Ik kan me indenken dat
iemand in Nederland dat niet weet.
Maar een zeer domme reactie vond ik de
opmerking die ik meer dan een keer
hoorde : ’Het is maar goed dat jij naar
Afrika gaat om ze daar te leren bouwen.
Dan komen die Ghanezen tenminste
niet hierheen.’ Mensen die zo reageren
laat ik verder maar lullen.” Jonathan:
“Sommigen weten gewoon niet wat
respect is. Zulke figuren willen geen
andere mening horen. Ik besteed mijn
energie liever aan ander ontwikkelingswerk
en bij voorkeur in Afrika.
Waarschijnlijk kan ik komende zomer
naar Mozambique om daar een handje
toe te steken in een kindertehuis.”
Behalve FNV Bouw werkte een groot
aantal organisaties en personen mee
aan het succesvolle Afranse-project.
Meer over het bouwproject is te vinden
op de web-site www.werkplaats-afranse.nl.
Louis Jongeleen

Jonge vakbondsvrijwilligers zetten zich in voor
Veilig werken op hoogte
‘Werken op ladders
is uit de tijd’
In maart startte
FNV Bouw de
campagne “Geef de
ladder een trap” met de
bedoeling om het werken op
ladders te binden aan strakke,
duidelijke regels. Leerlingschilder
David Ranzijn uit
Alkmaar en wandensteller
Björn Aarts uit Oudkarspel
vinden dat er snel een einde moet
komen aan de acrobatische toeren op
hoge ladders die vaklieden moeten
uithalen om hun werk te kunnen doen.
Daarom bereiden ze zich voor om op de
bouwplaatsen voorlichting te gaan geven
over de gevaren van ladders en de
voordelen van steigers en hoogwerkers.
april 2002 Spijkerhard 7

Foto’s © Hans van de Bogaard
“Juist jongeren moeten duidelijk maken
dat oude regels niet meer voldoen”
Vakbondsvrijwilliger van
FNV Bouw David Ranzijn
(25) wil de actieve leden
van de bond die wat ouder
zijn, niet voor het hoofd
stoten. Daarom drukt hij
zich zorgvuldig uit. “Mijn
ervaring is dat jonge vaklieden
die een stevig standpunt
durven in te nemen,
vaak overtuigender overkomen
dan de ouderen.
Jonge werknemers vertegenwoordigen toch de toekomst
van een bedrijf en daarom vinden ze gemakkelijker
gehoor als ze iets willen veranderen. Vanuit
die positie zet ik me ook in voor de informatiecampagne
“Geef de ladder een trap” voor veilig werken
op hoogte. In mijn ogen heeft het weinig zin om
langdurig te blijven redeneren met mensen die zeggen
dat werken op een ladder altijd heel normaal
was. Feit is dat er veel ongelukken mee gebeuren
terwijl er uitstekende alternatieven zijn. De ladder
als werkplek is uit de tijd.”
Dat weet ik ook uit eigen ervaring. In ben in dienst
bij een middelgroot schildersbedrijf terwijl ik de
opleiding voor schilder-gezel volg. Mijn werkgever
heeft de beschikking over voldoende materieel om
werken op ladders zo goed als overbodig te maken.
8 Spijkerhard april 2002
Soms sta ik ervan te kijken welke uitgekiende steigersystemen
er in gebruik zijn om het voor schilders en
andere vaklieden mogelijk te maken om normaal te
werken aan de meest onmogelijke hoekjes. Ladders
zullen waarschijnlijk altijd wel in gebruik blijven als handig
klimmateriaal, maar voor werk op hoogte zijn die
dingen feitelijk ongeschikt. Pas ben ik zelf vanaf een
hoogte van tweeënhalve meter naar beneden gekomen.
Ik stond in een smal poortje op een ladder. Ik
moest een raam nog even een likje geven. Ik had niet in
de gaten dat de tegels waarop mijn ladder stond, hartstikke
glad waren geworden door het natte weer. Hup,
daar ging ik. De schade viel nog mee, een paar blauwe
plekken, schaafwonden aan mijn been en twee dagen
thuis. Die schuiver maakte mijn standpunt alleen maar
sterker, want voor mij staat al lang vast, dat werken op
een ladder hoger dan van vijf meter de absolute limit is
en dat mag van mij niet langer duren dan een kwartier.
Werken op een ladder is altijd onveilig. Het is maar
goed dat de EU beperkingen heeft gesteld aan het
gebruik van ladders. Intussen willen wij, de mensen die
dagelijks op hoogte werken graag precies weten in
welke uitzonderlijke situaties het gebruik van de ladder
nog verantwoord zou zijn.. Er zou eigenlijk een handig
pocketboekje moeten komen dat je bij je hebt op het
werk en waarin je kunt opzoeken welke klus je gerust
kunt weigeren omdat het te gevaarlijk is.”

“Voor beperken van valgevaar moeten
we een breed draagvlak hebben”
Bij zijn eigen werk, in de nieuwbouw,
heeft Björn Aarts (31) uit
Oudkarspel bijna nooit een ladder
of een steiger nodig. Als wandensteller
staat hij meestal met
zijn beide benen op een betonnen
vloer. Als hij uitsluitend aan zijn
eigen belang zou denken, zou hij
zich waarschijnlijk niet druk
maken over zoiets als ‘valgevaar’.
Toch gaf hij zich op om deel te
nemen aan de actie “Geef de ladder
een trap” van FNV Bouw.
“Je moet altijd verder kunnen kijken dan je eigen vak.
Op het werk ben je immers ook niet alleen bezig.
Iedereen op de bouwplaats heeft belang bij een veilige
werkplek. Uit de ongevallencijfers blijkt dat werken op
hoogte vaak gevaarlijk is. Dat is voor mij reden genoeg
om mee te werken aan verbreding van het draagvlak
voor het verminderen van risico’s bij werken op hoogte.
Ik zie schilders vaak linke toeren uithalen op een
meter of zeven hoog. Het gevoel waarbij het zweet je
plotseling uitbreekt als je bijna valt, dat ken ik ook uit
eigen ervaring. Ik heb zelf ook geschilderd. Twee jaar
geleden was Veilig werken op Hoogte al een thema tijdens
de gecombineerde cursusdagen van de regionale
kadergroepen Noordwest en Zuid van FNV Bouw. In
oktober van het vorig jaar begon de voorbereiding op
de campagne waarbij we werknemers die op hoogte
werken gaan voorlichten over de veiligheidsrisico’s. Na
de officiële startdag op 9 maart in Utrecht gaan we
met een aantal ‘hoogwerkpromotors’ van de bond
bouwprojecten af om daar met de werknemers te praten
over beperking van het gebruik van ladders en over
veiliger manieren voor werken op hoogte. We willen
van de vakmensen horen welke wettelijke maatregelen
ze graag zien zodat duidelijk wordt wat echt niet meer
kan en wat alleen bij hoge uitzondering kan worden
toegestaan. Kern van de zaak is volgens mij dat de veiligheidsrisico’
s moeten worden teruggedrongen bij
alle werk op hoogte, of dat nu gebeurt met een hoogwerker
een vaste steiger, een rolsteiger of een ladder.
Als het draagvlak op de werkvloer groot genoeg is zullen
werkgevers eerder overtuigd zijn van de noodzaak
om het materieel aan te schaffen dat werken op hoogte
werkbaar maakt. In de huidige situatie komt het nog
te vaak voor dat werknemers min of meer gedwongen
zijn om een ladder te pakken omdat er niks anders is.”
Louis Jongeleen
april 2002 Spijkerhard 9

Wanneer uit berichten van de media
blijkt dat je eigen werkgever wellicht
iets te maken heeft met fraude, wat denk
je dan? Ga je anders tegen je baas
aankijken, besluit je te gaan solliciteren
naar een andere baan of haal je simpelweg
je schouders op? Fraude in de bouw
is bijna dagelijks nieuws, maar wordt er
in de bouwkeet ook over gesproken?
Spijkerhard ging met deze vragen naar
een bouwproject van HBG en sprak met
twee jonge timmerlieden.
Foto’s © Marcus Peters
10 Spijkerhard april 2002
Pascal Coppens
Gerrit Stuiver
“Bouwfraude is iets
Jonge werk
zich niet ‘ge
Er gaat de laatste tijd bijna geen dag voorbij of HBG, het
grootste bouwbedrijf in Nederland, is in het nieuws. Ging
het een half jaar geleden vooral over een baggeroorlog,
daarna was fraude bij de bouw van een spoortunnel en
een bustunnel bij Schiphol hot news. De afgelopen
maand stonden de letters HBG met vette koppen in de
krant omdat de Nederlandse bouwgigant wordt overgenomen
door een nog grotere, Spaanse bouwonderneming
Dragados. Het zullen de afgelopen maanden waarschijnlijk
wel hectische vergaderingen geweest zijn in de
directiekamers van HBG, maar wat valt er van die
opschudding te merken op bouwprojecten van het bouwconcern?
Knipsels
Op het bouwterrein en in de oranje-groene bouwketen
bij het PSV-stadion in Eindhoven valt niets te bespeuren
dat aanleiding zou kunnen zijn voor ‘groot nieuws’.
Mannen met groene helmen zijn bezig met het aanpikken
van een vracht kozijnen die door een hoogwerker naar
de vierde verdieping van het stadion wordt getild. In de
uitvoerderskeet vergaderen vier uitvoerders over de laatste
fase van de vernieuwing van het stadiongebouw.
Iemand heeft op de houten wanden van het gangetje
enkele krantenknipsels vastgeprikt. “Verbazing en onbegrip
over HGB”, valt er te lezen en “HBG en Strukton nog
niet op zwarte lijst”. De twee timmerlieden die de keet
binnenkomen letten er niet op. Gerrit Stuiver (19) en
Pascal Coppens (17) hebben hun werk even onderbroken
voor een praatje en een bak koffie. Van hun uitvoerder
hebben ze de gelegenheid gekregen om hun mening te
geven over de manier waarop hun werkgever in het
nieuws is gekomen. Ze zeggen dat ze niet het gevoel te

uit de wereld van de hoge heren”
nemers van HBG voelen
raakt’ door bouwfraude
hebben dat sommige onderwerpen onbespreekbaar zijn.
Zoals bouwfraude bijvoorbeeld.
Netjes uitbetalen
Gerrit: “Fraude bij HBG. Ik wil er best over praten, maar
ik weet er het fijne niet van. Bij ons in de keet is het in
ieder geval geen dagelijks gespreksonderwerp. We hebben
het er bijna nooit over. En als ik thuis de tv aanzet,
kijk ik liever naar iets anders dan naar het nieuws.“
Pascal: “Ik hoorde van mijn vader dat HBG misschien
iets fout had gedaan bij de bouw van de Schipholtunnel.
Op school hadden leerlingen het erover. Dat was drie
maanden geleden, daarna heb ik er niets meer over
gehoord. De laatste grappen over HBG gingen over de
overname door dat Spaanse bedrijf. Hoe heet dat ook
alweer? In de keet vroegen ze aan mij of ik alvast Spaans
aan het leren was, voor het geval ik in Spanje zou moeten
werken.” Gerrit: “Zelfs al zou HBG de boel hebben
opgelicht dan bekijk ik het toch vanuit mijn eigen positie.
Zolang ze mij netjes het afgesproken loon uitbetalen en
van goeie werkkleding voorzien en zolang ik prettig kan
werken met fijne collega’s, is het mij goed. In juni werk ik
een jaar bij HBG en het bevalt me nog steeds uitstekend,
ondanks al die berichten over bouwfraude. Dat wil niet
zeggen dat ik per se de grootste fan ben van dit bedrijf.
Zover gaat mijn gevoel voor een werkgever niet. Dat
hoeft ook niet, want we hebben het niet over een voetbalclub.
Als ik bij een andere baas honderd euro meer
kan krijgen dan blijf hier echt niet plakken.”
Leerzaam werk
Voor Pascal is HBG het leerbedrijf waar hij het praktijkgedeelte
van zijn primaire timmeropleiding krijgt.
Hij ontvangt zijn loon dan ook niet van HBG, maar van
de opleiding, het samenwerkingsverband in Eindhoven.
Pascal heeft het goed naar zijn zin met zijn werk aan het
PSV-stadion. “Ik ben bezig met het stellen van vensterbanken
op de vierde verdieping. Dat werk is mijn verantwoordelijkheid.
Zo leer je tenminste wat. Als ik de opleiding
af heb, wil ik best bij HBG aan de slag. Daarbij denk
ik helemaal niet aan dingen als fraude of iets dergelijks.”
Gerrit: ”Er bestaat volgens mij een scheiding tussen wat
de gewone werknemer meemaakt en wat er boven onze
hoofden wordt beslist. Op beleid van de werkgever hebben
wij nauwelijks invloed. Bouwfraude en bedrijfsovernames
spelen zich af in de wereld van de hoge heren.
Het zou wat anders worden als wij, als werknemers, op
ons loon zouden moeten wachten. Dan zou ik wel in
staat zijn om een directiekamer binnen te stappen. Dan
pas. En natuurlijk hebben we voor dat soort zaken nog
altijd de vakbond.”
Denken Pascal en Gerrit dat hun werk in de bouw in een
ongunstiger daglicht komt te staan door bouwfraude?
Gerrit gelooft niet dat het beeld dat anderen hebben van
bouwvakkers beïnvloed wordt door verdachte handelingen
van HBG. “Als het parlementaire onderzoek zou uitdraaien
op een negatief oordeel over HBG, dan nog
geloof ik niet dat iemand het bouwplaatspersoneel van
HBG daarop zou aankijken. Op de bouwplaats zie ik geen
mensen die zoiets als een bouwfraude op touw kunnen
zetten.” Pascal: ”Ik denk niet na over eventuele gevolgen
van die bouwfraude. Voor mij is het belangrijkste dat ik
mijn vak kan leren bij een bedrijf dat leerzaam werk voor
mij heeft.”
Louis Jongeleen
april 2002 Spijkerhard 11

Baas zijn over je je eigen tijd tijd
Wat vind jij
daar nou van?
Een ouderwetse bouwvakantie, weggaan als de hele zaak drie weken plat gaat.
Zit iedereen daar op te wachten? Misschien ga je liever op een ander moment
op reis, bijvoorbeeld als je vriendin haar vrije dagen heeft of je loopt rond met
het plan om alle verlof en vakantie bij elkaar te vegen om een wereldreis te
gaan maken. En waarom zou je een vaste weekindeling niet kunnen doorbreken
door een paar verlofdagen op te nemen? Gewoon, omdat je daar zin in hebt?
Roy Gerrits, 21 jaar, stukadoor, 2e jaars
voortgezette opleiding
“Als stukadoor heb je een beroep dat behoorlijk inspannend is.
Daarom vind ik dat stukadoors eigenlijk meer vakantiedagen
zouden moeten hebben. Het zou niet onredelijk zijn als de mensen
die het zware werk opknappen er een betaalde herfstvakantie
of een betaalde carnavalsvakantie bijkregen. Ik regel dat nu
al voor mezelf, maar ik moet die dagen dan wel zelf betalen.
Tien adv-dagen hebben wij per jaar. Dat vind ik heel erg weinig.
Ook mijn werkweek zou ik liever anders willen indelen. Ik zou
mijn werkdagen een klein beetje willen oprekken om dan vrijdags
wat eerder te kunnen ophouden. Als er bij het bedrijf een
or zou bestaan, zou ik dat voorstel zeker gaan aankaarten.
Helaas is de opzet voor een or onlangs mislukt.
Wat ik positief vind, is dat onze werkgever ons vrijlaat bij de
planning van onze eigen grote vakantie. Sommige collega’s
gaan in de herfst drie weken weg. Ik ga met mijn vriendin tijdens
de bouwvakantie naar het Zuiden. Al onze vrienden gaan dan
ook. Mijn vriendin regelt haar vakantie naar de bouwvak.”
12 Spijkerhard april 2002
Roy Westerhof, 27 jaar,
kraanmachinist
“ Je hebt wel mensen natuurlijk die zo veel mogelijk vrije
dagen opsparen en dan een half jaar op vakantie gaan.
Dat moet kunnen natuurlijk, maar ik ben zelf niet zo’n
type. Je zou dan ook lang moeten doorwerken zonder
onderbrekingen, dat zou niks voor mij zijn. ‘Waarvoor
heb je eigenlijk vakantie?’, vraag ik me dan af. Het is toch
de bedoeling dat je van tijd tot tijd even bijtankt? Ik kom
net terug van vijf dagen skiën. Drie verlofdagen plus het
weekend, dat was precies lang genoeg. Binnen ons
bedrijf is het altijd mogelijk om verlofdagen op te nemen
wanneer je wilt, als je het maar twee dagen van te voren
aangeeft. De zomervakantie heeft de werkgever vastgesteld
op vier weken. Dat is dan de bouwvakantie, plus
een extra week waarin de collectief vrije dagen worden
opgenomen. Die vier weken zijn voor mij genoeg om uit
het gewone ritme te komen. Even niet meer om vijf uur
opstaan om naar het werk te gaan. Lekker is dat. Na zo’n
maand heb ik zin om weer wat aan te pakken. “

Foto © Chris Pennarts
Danny Meijerink, 25 jaar, schilder in nieuwbouw
en renovatie
“Volgens mij zijn er maar weinig schilders die zelf kunnen uitmaken wanneer
ze hun vrije dagen opnemen. Dat heeft te maken met ons vak. ‘s
Zomers is het druk, dan moet het meeste geld verdiend worden. In het
hoogseizoen is onze werkweek verlengd met drie uur. Die extra verdiensten
zijn genoeg om de slappe tijd van het winterseizoen te compenseren. Op
die manier hoeft er bij ons bedrijf geen enkele schilder meer in de winterww.
Dat je ‘s winters niet noodgedwongen in de ww komt is natuurlijk
positief, maar feitelijk zijn de seizoenen natuurlijk nog steeds heel erg bepalend
voor de jaarplanning van het schilderwerk. Ik weet niet hoe dat anders
zou kunnen. Over het totale aantal vakantiedagen ben ik niet ontevreden.
Met de collectieve bouwvakvakantie in de zomer heb ik geen probleem.
Ook aan de collectieve regeling voor een voorjaarsvakantie die in ons
bedrijf bestaat, heb ik me aangepast. Het idee daarbij is, dat mensen met
kinderen hun kerstvakantie met een week verkorten om die week te
gebruiken voor een voorjaarsvakantie, als de kinderen vrij hebben. Ik heb
geen kinderen maar ik vind het best goed zo.”
Koen Turk, 24 jaar,
rietdekker en zzp-er
“In januari van dit jaar ben ik een eigen
zaak gestart als rietdekker. De reden
waarom ik voor mezelf begonnen ben,
heeft niets te maken met zoiets als ‘baas
willen zijn over mijn eigen tijd’. Ik ben
zelfstandig ondernemer geworden omdat
ik eraan toe was om zelf verantwoordelijkheid
te nemen voor mijn eigen werk.
En dat ik op deze manier meer opstrijk,
telt natuurlijk ook mee. Feit is wel dat ik,
net als voorheen, een werkweek heb van
gemiddeld zestig uren. Ook ‘s zaterdags
zit ik op het dak. Bij mijn voormalige
werkgever was alles mogelijk wat betreft
vakantieplanning of het opnemen van
vrije dagen. Dat is nu dus ook nog het
geval. In Nederland werken ongeveer 750
rietdekkers. Die zijn allemaal afhankelijk
van de Nederlandse weersomstandigheden.
Dat wil zeggen: flink doorwerken als
het goed weer is. Als zzp-er weet ik dat ik
mezelf vrijaf kan geven wanneer ik dat
wil, maar ik doe dat niet gemakkelijk. Het
is een hele kunst om op tijd je ontspanning
te nemen. Daarvoor heb ik mijn
eigen manier. Twee keer per week heb ik
waterpolo-training en een wedstrijd in
het weekend. Na zo’n wedstrijd kan ik me
pas echt goed ontspannen. Komende
zomer ben ik van plan om een week weg
te gaan op de motor, naar Frankrijk of
Engeland. Kijken of dat gaat lukken.”
Edwin Boeijen, 19 jaar, timmerman in de bouw, 1e jaars voortgezette opleiding
“Bijna al mijn vrienden werken in de bouw. We hebben een
vaste groep waarmee we vakantie vieren. Dit jaar gaan we tijdens
de bouwvakvakantie naar Mallorca. Dan plakken we allemaal
nog een extra week aan die drie weken vast, met
gespaarde adv-dagen. Een heel jaar hard werken en dan een
maand feesten. Dat heb ik dan verdiend, vind ik. En mijn
vrienden denken er net zo over. Alles bij elkaar heb ik niet het
gevoel dat ik te weinig vakantiedagen heb. Als het gaat om
planning van de eigen vrije dagen die je te besteden hebt, is
het natuurlijk wel belangrijk dat je goede afspraken kunt
maken met de werkgever. Ik neem soms een dag op als ik
moet voetballen. Gelukkig doet niemand daar moeilijk over.
Voor oudere werknemers is het wel heel anders. Collega’s op
de bouw die meer dan dertig jaar hun beroep hebben uitgeoefend,
zouden meer vakantierechten moeten hebben. Meer
werkjaren, meer vakantie. Dat zou eerlijker zijn.”
april 2002 Spijkerhard 13

Berichten
CAO-loon voor
assistent-opleiding
Voor aankomende schilders en bouwvakkers voor wie de BBL-2
(de primaire opleiding) nog iets te moeilijk is om mee te beginnen,
bestaat er de assistent-opleiding. Eigenlijk is het een soort
introductie in de bouw of het schildersvak. Nu krijgen deze
assistenten alleen een stagevergoeding. FNV Bouw wil dat zij
gewoon betaald worden! Dit is een van de voorstellen die
FNV Bouw heeft ingebracht voor de nieuwe CAO-onderhandelingen.
Hoe de onderhandelingen op dit moment verlopen kun
je goed volgen op www.fnvbouw.nl . Op de site van FNV Bouw
kun je ook de nieuwe jongerenkrant van 2002 bewonderen.
Even doorklikken naar jongeren en jongerenkrant!
Op www.vrouwenindebouw.nl kun je het dagboek lezen van
trainee in de bouw: Laura Blokland. Ze vertelt op deze site
over haar ervaringen als werkvoorbereider en assistent-uitvoerder.
Voor vrouwen die in de bouw werken een interessante
site!
14 Spijkerhard april 2002
Westerscheldetunnel
Erg ongebruikelijk; een bouwproject dat eerder klaar is,
normaal gesproken is zoiets meestal later klaar! De
Westerscheldetunnel in de provincie Zeeland is waarschijnlijk
maanden eerder klaar dan de afgesproken opleveringsdatum
van 14 november 2003.
Tunnelboormachine Neeltje Suzanna heeft het traject van
6,6 kilometer tussen Terneuzen en Ellewoutsdijk nu al volbracht.
Het boren begon midden 1999. In de zomer van
2003 kun je er met je auto door heen rijden. Op de website
www.westerscheldetunnel.nl kun je er nu al virtueel
door heen lopen.
Meer jongeren kiezen
voor het schilders- of
stukadoorsvak
Ruim 200 jongeren meer dan in 2000 hebben zich aangemeld
om schilder of stukadoor te worden. Met
behulp van landelijke en regionale promotie-acties
speciaal voor jongeren kozen er vorig jaar 2.200 voor
de vakopleiding.

Wat is het imago van de bouw- en houtsectoren?
De Landelijke Jongerenraad (LJR) vroeg zich af wat het imago
van onze sectoren eigenlijk is. De LJR bestaat uit ongeveer 10
jongeren die zelf ook als schilder, betontimmerman, metselaar
of timmerman en - vrouw werken en meepraten over wat FNV
Bouw allemaal zou kunnen doen als het gaat om jonge vakmensen.
Zelf vinden ze hun vak hartstikke leuk maar waarom
kiezen jongeren van het vmbo of mbo minder vaak voor een
beroep in de bouw en hout? Heeft dat misschien iets met het
De top 4 waarom jongeren kiezen voor
een baan in de bouw of hout
1 Ik werk graag met mijn handen: 61%
2 Familie werkt ook in de bouw / hout: 20%
3 Wil graag buiten werken: 7%
4 Omdat er goed betaald wordt: 6%
Televisie en kranten willen nog wel eens
negatief doen over de sector. Wat stoort
jongeren het meest?
1 Bouwfraude: 66%
2 Vooroordelen over de bouwvakker
(fluiten, asociaal etc.):
11%
3 Dat alle bouwvakkers zwart zouden werken: 10%
4 Dat we niet hard zouden werken 10%
5 Dat het simpel werk zou zijn 10%
Er is ook onderzocht wat men vindt van de aansluiting tussen
de vakopleiding en de praktijk. Daar is 67% van de ondervraagden
zeer tevreden over. Van de jongeren die niet tevreden
zijn hebben vooral behoefte aan meer begeleiding. Om
door te groeien in het vak zijn er voldoende scholingsmogelijkheden,
vindt 84%.
imago te maken van deze beroepen? Want wat is het imago
van de bouw- en houtsectoren onder jongeren? Waarom kiezen
ze er voor om in de bouw te werken? En wat vindt hun
omgeving daar dan van? Hoe zien zij hun toekomst in de
bouw? Deze vragen - en meer - zijn voorgelegd aan zo’n 200
jonge leden van de bond. Een paar opvallende uitkomsten hebben
we in tabellen samengevat.
Wat vinden jongeren de aantrekkelijke
kanten van het werken in de bouw- of
houtsector?
1 Goed verdienen: 38%
2 Het is elke dag anders: 29%
3 Leuk om met je handen te werken: 15%
4 Goede arbeidsomstandigheden: 10%
5 Kunt doorgroeien: 8%
6 Buiten werken: 7%
En wat vinden jongeren de minder leuke
kanten van het werk?
1 Slechte arbeidsomstandigheden: 58%
2 Werken met slecht weer: 14%
3 Zwaar werk: 12%
4 Slecht betaald: 6%
De ondervraagden zagen een belangrijke rol weggelegd voor
FNV Bouw bij het verbeteren van het imago van de bouw- en
houtsectoren. Vooral door positieve aspecten te benadrukken
en door de vooroordelen over beroepen in de bouw en
hout weg te nemen. Op de vraag “vind je dat FNV Bouw voldoende
doet om het vak onder de aandacht bij jongeren te
brengen?” antwoordde 81% dan ook met ja.
april 2002 Spijkerhard 15

Overzicht activiteiten
voor jonge leden
Zuidoost
9 april: Bijeenkomst Jongerenplatform
24, 25 en 26 april: Kennismakingsdagen
18 juni: Bijeenkomst Jongerenplatform
Oost
16 Spijkerhard april 2002
Ook wordt er in de maand maart of april nog een
cursus gepland samen met het jongerenplatform
in Oost.
5 juni: Bijeenkomst Jongerenplatform
West
Ook wordt er in de maand maart of april nog een
cursus gepland samen met het jongerenplatform
uit Zuidoost. Verder staan voor het najaar de kennismakingsdagen
en een internetcursus op het
programma.
21 april: Marathon Rotterdam: activiteiten organiseren
langs het parcours
27 april: Meedoen aan het rolstoelbasketbaltoernooi in
Ridderkerk
13 mei: JGW vergadering op het regiokantoor
Adressen
Hoofdkantoor
FNV Bouw
Hoofdkantoor
Houttuinlaan 3
3447 GM Woerden
T 0348 575 575
I www.fnvbouw.nl
E info@fnvbouw.nl
Regiokantoren
Noord
L. Springerlaan 27-7
9727 KB Groningen
T 050 527 75 75
E rknoord@fnvbouw.nl
Oost
Pikeursbaan 21
7411 GT Deventer
T 0570 612 888
E rkoost@fnvbouw.nl
Zuidoost
Noordkade 2
6003 ND Weert
T 0495 547 030
E rkzuidoost@fnvbouw.nl
Zuidwest
Jacob Obrechtlaan 3
4611 AP Bergen op Zoom
T 0164 271 900
E rkzuidwest@fnvbouw.nl
West
Essebaan 19c
2908 LJ Capelle aan den IJssel
T 010 458 04 66
E rkwest@fnvbouw.nl
Noordwest
Dalsteindreef 37-39
1112 XC Diemen
T 020 690 80 10
E rknoordwest@fnvbouw.nl