Jaarverslag 2007 - Joods Historisch Museum

tretten uit de jaren dertig, foto’s van de wederopbouw van
Nederland en een reeks portretten uit de jaren veertig en vijftig van
kunstenaars, schrijvers en acteurs onder wie Mary Dresselhuys,
Leo Vroman en Otto Treumann.
De tentoonstelling werd samengesteld in samenwerking met het
Maria Austria Instituut (maI) en Uitgeverij Voetnoot, waar tevens
een publicatie bij de tentoonstelling verscheen.
Sarah Bernhardt. De Kunst van het Grote Drama
15 juni tot en met 16 september 2007
Projectleider: Hetty Berg
Ruimtelijke vormgeving: ROO (Rietbroek Oudijn Ontwerpers)
Grafische vormgeving: MV Levievandermeer
De tentoonstelling was de eerste overzichtstentoonstelling die ooit
werd gewijd aan deze grote Franse actrice (1844­1923) en eerste
internationale superster. De tentoonstelling werd samengesteld
door The Jewish Museum New York, waar het één van de meest
succesvolle exposities van de afgelopen jaren was.
In de loop van een opmerkelijke zestigjarige carrière ontpopte ‘de
goddelijke Sarah’ zich tot de belangrijkste tragédienne van Europa
en Amerika. Haar naam werd synoniem voor acteren en had lang
na haar dood wereldwijd nog bekoring voor acteurs en publiek.
Bernhardt was een pionier in het gebruik van moderne technieken
als fotografie waarmee zij haar beeld verspreidde. Ze was bovendien
de eerste grote toneelactrice die in films speelde.
Ruim tweehonderd spectaculaire en zelden getoonde voorwerpen
brachten haar leven, roem en theatrale verschijning in beeld evenals
de mode, stijl en politiek in het fin de siècle. Naast schilderijen,
foto’s, kostuums en Jugendstiltheateraffiches waren op de expositie
persoonlijke bezittingen, een authentieke opname van haar
stem en een keuze uit de films waarin ze speelde te zien.
Sarah Bernhardt was de dochter van een Nederlands­joodse courtisane
in Parijs, maar katholiek gedoopt. Toch werd zij onverbiddelijk
achtervolgd door de pers met haar veronderstelde joodse uiterlijk
en gedrag. Tegelijkertijd was ze een gerespecteerde nationale
figuur, die haar vaderlandslievendheid bewees aan Frankrijk tijdens
de Frans­Pruisische Oorlog en de Eerste Wereldoorlog.
18 jaarverslag jhm 2007
Sarah Bernhardt heeft zelf rond haar persoon en afkomst vele
mythen geschapen. Voor het eerst kwam nu bij de tentoonstelling
in Amsterdam de ware toedracht rond haar afkomst aan het licht
in een Engelstalige publicatie waarin Harmen Snel (Gemeente
Amsterdam Stadsarchief) de achtergrond van Sarah’s Nederlandse
familie onthult, The ancestry of Sarah Bernhardt. A myth unravelled.
De actrice blijkt te stammen uit een familie die net zo kleurrijk
genoemd mag worden als zijzelf.
Bij de tentoonstelling verscheen de catalogus Sarah Bernhardt.
The Art of High Drama, door Carol Ockman en Kenneth E. Silver,
Yale University Press, New York 2005.
tentOOnstellIngen 19
Félix Nadar, Sarah Bernhardt, ca. 1860. Bibliothèque nationale de France