04.09.2013 Views

HET WEEKBLAD cmEMA^

HET WEEKBLAD cmEMA^

HET WEEKBLAD cmEMA^

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>HET</strong> <strong>WEEKBLAD</strong> <strong>cmEMA^</strong><br />

•Ud««. «. Adm. Noort..nd, ». UWn - Prü, ^ .^^ „. ^ ^ G1|^ünim#r 41^<br />

10 ct<br />

20ste J a a r g ao g<br />

. 35 -11 SEPT. 1940


,- -" ' •<br />

TIK... TIK... TIK...<br />

en uw huis kan instorten!<br />

C ommige lezeressen en lezers zullen wel eens,<br />

J vooral in oude huizen, wanneer het heel<br />

erg stil was, een zacht geklop hebben gehoord<br />

dat zij niet goed konden thuisbrengen en dat<br />

een min of meer onaangename uitwerking op<br />

hen had. Het was dan ook inderdaad een ge-<br />

heimzinnig geluid.<br />

Toch zullen er ook wel geweest zijn, die wis-<br />

ten, dat het eigenlijk niets was om bang voor<br />

. te zijn... al zou het geluid toch oorzaak kun-<br />

nen zijn, dat het huis, waarin zij zich bevonden,<br />

te eeniger tijd zou instorten.<br />

Het tikken werd namelijk veroorzaakt door<br />

het zoogenaamde doodskloppertje, een naam<br />

die gedragen wordt door een tweetal insecten,<br />

kleine houtluizen, die in onze huizen leven,<br />

vooral wanneer deze, zooats gezegd, oud zijn.<br />

Zij boren zich in bewerkt hout, oude boeken,<br />

enzoovoort, en het eigenaardig geluid wordt<br />

veroorzaakt door het tikken van hun kop tegen<br />

het voorwerp, waarop de dieren zich bevinden.<br />

Dat zij enorme schade kunnen veroorzaken, is<br />

maar al te vaak gebleken.<br />

Iemand kocht eens een oude boerderij, die<br />

er op het .oog nog vrij solide uitzag. Een paar<br />

jaar later bleek evenwel, dat de doodskloppertjes<br />

in het houtwerk bezig waren. Ze hadden reeds<br />

zooveel schade aangericht, dat de kamers op<br />

de bovenverdieping niet meer veilig waren, en<br />

na verloop van tijd de heele boerderij op in-<br />

storten stond. De eiken binten, die de zoldering<br />

droegen, bleken geheel verpulverd, terwijl het<br />

houtwerk van de muren was weggevreten.<br />

In de lente en den vroegen zomer legt het<br />

vrouwtje van den doodsklopper haar eitjes, in<br />

een aantal dat gewoonlijk van twintig tot zestig<br />

stuks varieert. Ze worden in een spleetje of<br />

andere opening van het tiout gedeponeerd. Het<br />

kevertje zelf eet zich geen weg door het hout;<br />

dat is het werk der nakomelingschap. Binnen, een<br />

paar dagen komen de eitjes uit, en er verschij-<br />

nen dan kleine larven, die onmiddellijk beginnen<br />

met zich al etende een weg door het hout te<br />

banen, een klein tunneltje vormend, dat een<br />

middellijn heeft van nog geen derden millimeter.<br />

De larven eten zich een weg naar het hart<br />

van de balken en binten, daarbij de richting van<br />

den draad volgend, leder van hen gaat daarbij<br />

langzaam, doch zeer nauwkeurig te werk, en<br />

allemaal gaan ze drie jaar door met het boren<br />

van hun tunneltje.<br />

De larven die hun weg door de donkere<br />

gangen graven, zijn gewapend met hoornachtige<br />

nageltjes en door deze tegen de kanten van<br />

den tunnel te drukken, kunnen zij zich voort-<br />

bewegen. Aan het eind van het derde jaar ver-<br />

anderen zij in een' pop, maar alvorens het zoo<br />

ver is, hebben zij zich dicht naar de opper-<br />

vlakte van hel hout gewerkt, waar zij een klein<br />

kamertje, een celletje maken om daarin uit te<br />

rusten tot zij als volgroeide kever gereed zijn om<br />

naar buiten te komen. Deze baant zich dan al<br />

bijtend een weg door het dunne houtlaagje, dat<br />

hem van de buitenwereld scheidt, en al spoe-<br />

dig daarna begint hij uit te zien naar een<br />

levensgezellin, die hij door teekens probeert te<br />

lokken. En het is dan, dat zij het tikkende ge-<br />

luid maken, dat sommigen van ons al wel eens<br />

gehoord hebben. De kever draait hierbij op<br />

zijn achterpooten rond, gaat dan op zijn voor-<br />

pooten staan en tikt vervolgens met den voor-<br />

kant van zijn kop tegen het hout. Hij herhaalt<br />

dit wel tien keer achter elkaar in een vlug<br />

tempo, en daar het vrouwtje zijn teekens be-<br />

antwoordt, duurt het niet lang ol zij hebben<br />

elkander, op het geluid afgaande, gevonden.<br />

Daar de doodskloppertjes groote schade aan-<br />

richten — want ook nieuwe huizen of nieuwe<br />

houten voorwerpen zijn niet veilig voor hen —<br />

heeft men allerlei middelen verzonnen om hen<br />

te verdelgen. Een afdoende remedie bestaat er<br />

echter niet tegen hun vernielzucht. Het beste<br />

doet men, de ingangen van hun tunneltjes<br />

met petroleum te vullen en vervolgens vol te<br />

stoppen met was of paraffine. In de meeste<br />

gevallen zal het doodskloppertje dan zijn eigen<br />

dood met zijn geklop aankondigen, en niet<br />

meer dien van een der bewoners van het huis,<br />

zooals men vroeger algemeen dacht en waar-<br />

aan het diertje dan ook zijn onheilspellender!<br />

naam te danken heeft. ..<br />

MOZART SPEELDE <strong>HET</strong> ONMOGELIJKE.<br />

o Joseph Haydn daagde Mozart eens uit,<br />

een muziekstuk te schrijven, dat be-<br />

halve hijzelf — Mozart — niemand zou kunnen<br />

spelen. Mozart nam de uitdaging aan, zette zich<br />

eenigen tijd rustig aan een tafeltje en had wel-<br />

dra een kleine piano-compositie gereed. Hij gaf<br />

het blad papier aan Haydn en zei:<br />

„Ik geloof niet, dat u dit zult kunnen spelen."<br />

Haydn bekeek de paar rijen notenbalken, ver-<br />

baasde zich over den eenvoud der compositie<br />

en antwoordde, dat hij ze onmiddellijk van het<br />

blad zou spelen. Mozart bestreed deze bewering,<br />

en zoo kwam het lot een weddenschap — om<br />

.een souper met champagneI Haydn zette zich<br />

aan het klavier en begon te spelen. Plotseling<br />

hield hij echter op.<br />

„Maar mijnheer Mozart," zei hij, „hoe kunt u<br />

in 's hemelsnaam verlangen dat ik dit zal spelen?<br />

Mijn handen bevinden zich ieder aan een kant<br />

van het klavier, al mijn tien vingers moeten een<br />

noot spelen, en nu zou ik nog tegelijkertijd een<br />

toets in het midden moeten aanslaan? Dat is<br />

toch absoluut onmogelijk als men maar twee<br />

handen heeft..."<br />

„Ja," lachte Mozart, „ik geef toe dat hel een<br />

beetje ingewikkeld is, maar u vroeg me immers<br />

iets te componeeren, dal ik alleen maar zou<br />

kunnen spelen..."<br />

„Ja, maar dat kunt zelfs ü niet spelen..." be-<br />

weerde Haydn.<br />

„Toch wel," antwoordde Mozart. Hij zette zich<br />

aan de piano en speelde... en toen de passage<br />

kwam, waarvan Haydn had beweerd, dal ze niet<br />

te vertolken was, boog Mozart zijn hoofd naar<br />

de toetsen en stootte met zijn spitsen neus op<br />

de middelste toets. De moeilijkheid Was over-<br />

wonnen, en Mozart had de weddenschap ge-<br />

wonnen!<br />

CARUSO'S LEGITIMATIE.<br />

11 et is bekend, dat Enrico Caruso zich<br />

eens op een bank te New York op<br />

een typische manier legitimeerde omdat hij geen<br />

papieren bij zich had. Ten einde den kassier<br />

van zijn identiteit te overtuigen, zong hij een<br />

aria uit de „Tosca", waarop hij het geld zonder<br />

verdere moeilijkheden in ontvangst kon nemen.<br />

Veel amusanter was echter een andere legiti-<br />

matie, die wel is waar tot een persoonsverwis-<br />

seling leidde, maar het den groeten zanger<br />

desondanks toch mogelijk maakte spoedig verder<br />

te kunnen reizen.<br />

Hel was nog vóór den wereldoorlog van<br />

1914-1918, toen Caruso voor den eersten keer<br />

in Weenen als gast zou optreden. Hij kwam uit<br />

Zweden en reisde door Duilschland. De douane-<br />

beambten van Passau waren er van op de hoogte<br />

gesteld, dal er een Duilsche vorst passeeren zou<br />

en dat men dezen zonder douane-formaliteiten<br />

moest doorlaten.<br />

In een grooten hutkoffer van den zanger be-<br />

vond zich tussohen verscheidene hoeden ook<br />

een tooneel-kroon van koper, met glazen dia-<br />

manten versierd. Toen de douane-beambte dezen<br />

koffer nu het eerst opende — naar passen vroeg<br />

men in dien tijd nog niet — en hij de kroon<br />

zag, maakte hij verscheidene diepe buigingen<br />

en stamelde:<br />

„Neemt u me niet kwalijk, Hoogheid... Geeft<br />

u zich alstublieft geen verdere moeite... Het is<br />

allemaal in orde, Hoogheid..."<br />

Waarop Caruso deed alsof zijn neus bloedde<br />

en met zijn andere koffers ongeopend doorliep...<br />

171 MAAL OP MUZIEK GEZET.<br />

o In „Das IM. Blatt" lezen wij, dat er lot<br />

1912 186 liederen van Goethe op mu-<br />

ziek zijn gezet, en dat in het geheel daarvoor<br />

2660 composities zijn gemaakt. Aan de spits<br />

staat „Wanderers Nachtgesang" (Ueber allen<br />

Gipfeln ist Ruh) met 171 melodieën. Dan volgen<br />

„Der du von dem Himmel bisl" (154). „Kennst<br />

du das Land" (92), „Ich denke dein" (88), „Sah<br />

ein Knab' ein Röslern stehen" (87), „Ich ging<br />

im Walde" (82), „Das Wasser rauscht" (69), en<br />

„Es war ein König in Thule" (68 composities).<br />

ALS <strong>HET</strong> VUUR UITGING...<br />

0 1") e ontdekking, dat men vuur kon<br />

maken, was ' een der gewichtigste<br />

feiten in de geschiedenis der menschheid, en<br />

beteekende een groote' stap voorwaarts. De<br />

moeilijkheid bleef echter nog, te zorgen dat het<br />

vuur niet uitging, want al kon men het wel weer<br />

opnieuw aanmaken, gemakkelijk was dit in het<br />

begin zeker niet. Zoo bezaten ook de oude<br />

Grieken nog geen eenvoudige methode om vuur<br />

te maken. Lucifers of zwavelstokken waren im-<br />

mers nog onbekend, zoo goed als de tondeldoosl<br />

Hel haardvuur mocht daarom nooit uitgaan. Ge-<br />

beurde dit toch, dan moest de vrouw des huizes<br />

met haar lamp vuur bij een buurvrouw gaan<br />

halen en het voorzichtig, opdat het onderweg<br />

weer niet uitging, naar huis dragenl<br />

's LANDS WIJS, 's LANDS EER.<br />

0 A ' s een ' > 'i zonc ' er 'ekkere maaltijd geldt<br />

bij de Chineezen „kat met rijst".<br />

Ook de goede vrienden van de poes, namelijk<br />

de... rat en de muis, en voorts de poppen van<br />

zijderupsen, zijn bij het volk zeer geliefde spij-<br />

zen. Ze worden langs de straat tegen lagen<br />

prijs verkocht.<br />

Op Madagascar, in Zuid-Rusland en in de<br />

binnenlanden van Afrika rookt men sprinkhanen<br />

of kookl ze als soep. De Arabieren drogen ze<br />

in de zon, wrijven ze fijn en bakken er dan<br />

kleine koeken van, of ze roosteren ze in boter,<br />

malen ze en vermengen ze met kameelkaas.<br />

;.. A.'i^ :.,Ji:r:,J.^.A:,{..^i : i'M<br />

DE NEDERLANDSCHE TOONEELSPEELSTER<br />

ANK VAN DER MOER (FOTO GODFRIED DE GROOT, ADAM)


RECHERCHEUR STUDER<br />

Rechercheur Studcr van de Burner Kantons-politie heeft den arrestant Erwin<br />

Schlumnf. verdacht van moord, naar de gevangenis in Thun gebracht. Als hij<br />

hem een uut daarna in :ijn cel wil gaan opzoeken, blijkt dat de man zich heeft opge-<br />

hangen. Studer bevrijdt hem en ontdekt, dat hi) nog niet dood is. Hij heeft mede-<br />

lijden met Schlurapf. die een ongelukkige jeugd heeft gehad en reeds een paar<br />

maal voor kleine misdrijven is veroordeeld. Schlumpf had daarna werk gevonden<br />

op een boomkweekerij. waar men tevreden over hem was. Hij had ook een meisje.<br />

Sonja Witschi. waarmee hij :oo gauw mogelijk wilde trouwen. Maar op een avond<br />

wordt de vader van Sonja vermoord gevonden en Studer arresteert Schlumpf, die<br />

een betrekkelijk groot bedrag aan geld bij :ich had. Als de arrestant weer is bijge-<br />

komen, probeert Studer in een vertrouwelijk gesprek het noodige van hem te weten<br />

te komen.<br />

Het eenige wat hij echter verneemt, is dat Sonja Witschi nog een broer had.<br />

Armin, dien den verdachte niet mocht lijden. Erwin kan echter niet vertellen waar<br />

hij geweest is op den tijd. dat de moord werd gepleegd.<br />

Bij een gesprek, dat Studer heeft met den rechter van instructie, blijkt, dat<br />

dezen den rechercheur eigenlijk een eigenwijzen kerel vindt. Na eenig langs<br />

elkaar heenpraten zegt Studer ten slotte waar het op staat: dat hij overtuigd is<br />

van de onschuld van den beklaagde en dat hij diens belangen zal verdedigen.<br />

Wordt het onderzoek naar de misdaad niet zóó gevoerd, als hij het verlangt,<br />

dan neemt hij zijn ontslag om vrijer te kunnen optreden.<br />

De beide mannen beginnen elkaar beter te begrijpen en de rechter van instructie<br />

zegt Studer toe, dat deze het onderzoek zal mogen leiden. Toevallig komt Studer<br />

in contact met den eigenaar van de boomkweekerij, waar Schlumpf heeft gewerkt.<br />

Het blijkt, dat deze, Ellenberger geheeten, bijzonder begaan is met het lot van<br />

den jongen, terwijl Studer een paar eigenaardigheden aan zijn kleeding ontdekt,<br />

Den volgenden ochtend, als Studer zijn rapport schrijft, komt de commissaris<br />

hem vertellen, dat de rechter van instructie heeft opgebeld, dat hij naar Gerzen-<br />

stein moet. de plaats, waar de moord is gepleegd.<br />

Schlumpf had de beenen willen nemen op het station, zei<br />

^jr -J.U..ti, Studer, maar luaiii het tiet was hem niet gelukt. Terwyl hij dit zei,<br />

stond hij niet eens op, maar keek van onderen af langs den<br />

commissaris heen.<br />

„Zoo," zei deze, „laat je rapport dan maar liggen. Dat kun je<br />

later wel schrijven. Ga nu maar direct naar Gerzenstein. Het beste<br />

was, als je nog even naar den afloop der sectie informeerde. Misschien<br />

kom je nog wat te weten."<br />

Dat had hij natüürlük willen doen, zei Studer brommend; hij<br />

stond op, nam zijn regenjas, ging naar een kleinen spiegel, streek<br />

zijn snor op en ging toen naar het ziekenhuis.<br />

De assistent, die hem ontving, droeg een eigenaardig rood en<br />

zwart gestreepte das, die onder een styve boord tot een heel klein<br />

knoopje aangetrokken was. Wanneer hy sprak, legde hij de vingers<br />

van zijn eene hand plat op de palm van zijn andere en monsterde<br />

met een critisch, wat verveeld gezicht zyn nagels.<br />

„Witschi?" vroeg de assistent. „Wanneer is die gekomen?"<br />

„Woensdag, Woensdagavond, dokter," antwoordde Studer en i hij<br />

sprak zoo netjes mogelijk.<br />

„Woensdag? Wacht u eens. Woensdag, zegt u? Ach. nu weet<br />

ik het.. .. dat alcohol-ljjk.<br />

„Alcohol-lijk?" vroeg Studer.<br />

„Ja, denk u eens in: 2,1 procent alcohol-concentratie in het<br />

bloed! De man moet veel gedronken hebben voordat hy werd neergeschoten.<br />

Nou, ik zeg u, mynheer de commissaris "<br />

„Rechercheur," verbeterde Studer droog.<br />

„Wij zeggen bij ons altyd commissaris, dat klinkt beter. U moet<br />

begrijpen, dat het niet alleen de alcohol-concentratie is, maar ook<br />

de toestand der organen, ik zeg u, mynheer de commissaris,<br />

zoo'n mooie levercirrhose heb ik nog nooit gezien! Ongeloofelyk,<br />

zeg ik u. Is die man nooit in een krankzinnigengesticht geweest?<br />

Neen? Nooit witte muizen gezien of een bioscoop op den muur?<br />

Kleine mannetjes, die dansen, weet u? Een delirium tremens<br />

Nooit gehad? Ach, jammer dat u dit niet weet. En hy is neergeschoten!<br />

Naar schatting op een afstand van ruim een meter; geen<br />

kruitsporen op de huid, daarom zeg ik: ruim een meter. Begrypt u?"<br />

Studer dacht onder dezen stroom 'van woorden over iets onbelangrijks<br />

na: tot welke nationaliteit de jongeman met den kleinen<br />

knoop in zyn das kon hooren Eindelijk, by de laatste woorden:<br />

Begrypt u? wist hy het opeens.<br />

„Paria italiano?" vroeg hij vriendelijk.<br />

„Ma sicuro!" — De uitbarsting van vreugde van den ander was<br />

met meer te stuiten en Studer liet die glimlachend aan zich<br />

voorbijrazen.<br />

De assistent was zoo geestdriftig, dat hy Studers arm greep en<br />

hem meefroonde naar binnen. De professor was er nog niet, maar<br />

hy, de assistent, was precies zoo op de hoogte der loopende zaken<br />

FRIEDRICH GLAUSE<br />

als de proresSBQHjppnSelf de sectie verricbtBHuder vroeg, of<br />

hy Witschi nog kon zietfTtJi^öS mogelük. ffïïschi was gecon-<br />

serveerd. En Studer stond spoedig'^VÖSThBsTchaam van Witschi,<br />

Dit was düs Witschi Wendelin, geboren 1882, dus vijftig Jaar<br />

ongeveer oud: een groot, kaal hoofd, geel als ivoor; een havelooze<br />

snor, afhangend, dun; een weeke, sponsachtig dubbele kin.. .. Het<br />

merkwaardigste was echter de rustige uitdrukking van het<br />

gezicht.<br />

Rustig, ja. Zelfs in den dood. Maar er waren toch veel groeven<br />

in het gezicht.... Goed, dat de mensch Witschi zijn zorgen kwijt<br />

was. . . .<br />

In ieder geval was het echter geen gezicht van een dronkaard<br />

en daarom zei Studer dan ook:<br />

„Hy ziet er eigenlijk niet uit alsof hy veel gedronken heeft "<br />

Deze woorden.vormden de inleiding tot een soort vak-gesprek.<br />

Tusschen Studer en den assistent lag nog altyd het lichaam van<br />

den dooden Witschi. Zooals hy daar lag, was de wond achter het<br />

oor niet te zien. En terwijl Studer met den dokter over een geval<br />

van bedrog van een levensverzekering discussieerde, dat in de<br />

vakliteratuur opzien had gebaard (een man had zich doodgeschoten<br />

en den zelfmoord als moord gecamoufleerd), vroeg Studer plotse-<br />

ling:<br />

„Zooiets kan hier niet het geval zyn, is het wel?" en hij wees<br />

met zyn vinger naar het lyk.<br />

„Uitgesloten," zei de ander, die zich intusschen als dr. Malapelle<br />

uit Milaan had voorgesteld. „Absoluut onmogelijk. Om de wond<br />

te kunnen toebrengen, moet hy zyn arm zóó gehouden hebben ..."<br />

En hy demonstreerde de beweging met een heelemaal naar zyn<br />

schouderblad verdraaiden elleboog. In plaats van de revolver hield<br />

hy zyn vulpenhouder in de hand. De punt van den penhouder<br />

was slechts ongeveer tien centimeter van de plaats achter het<br />

rechteroor verwyderd, waar by het lyk de ingang van het schot Ie<br />

zien was.<br />

„Uitgesloten," herhaalde hy. „Dan zouden er sporen van kruit<br />

geweest zyn. En juist omdat die er niét waren, hebben wy besloten<br />

dat de afstand meer dan een meter moest zyn."<br />

„H'm," meende Studei^. Hy was niet heelemaal overtuigd. Hy<br />

sloeg het laken terug, dat over den doode lag. Merkwaardig lange<br />

armen had die Witschi....<br />

„Overgave " zei Studer luid, zoo, alsof hy eindelijk op een<br />

lang gezocht woord gekomen was. Het had betrekking op de ge-<br />

zichtsuitdrukking van den doode.<br />

„Fatalismo! Zeer juist! Hy heeft geweten, dat alles afgeloopen<br />

was. Maar ik weet niet, of hy geweten heeft, dat hy moest<br />

sterven. ..."<br />

„Ja," gaf Studer toe, „het kan zyn, dat hij iets anders had ver-<br />

wacht. Maar dan iets, wsArtegen men niet vechten kan...."<br />

Felicitas Hose en Parker Duofold.<br />

Het meisje las een roman van Felicitas Rose. Een keer hield zij<br />

het boek zóó, dat Studer het omslag kon zien: een heer in rybroek<br />

en glimmende schoenen leunde tegen een balustrade; op den<br />

achtergrond zwommen zwanen in een slot-vyver en een juffrouw<br />

in het wit speelde wat beschaamd met haar parasol.<br />

„Waarom lees je eigenlijk zulken onzin?" vroeg Studer. — Er zijn<br />

lieden, die op een bepaald gebied en met betrekking tot bepaalde<br />

personen over-gevoelig zyn; idiosyncrasie noemt men dat. Studers<br />

idiosyncrasie had betrekking op Felicitas Rose en Courths-Mahler.<br />

Misschien omdat zyn vrouw vroeger graag dergelijke lecrfuur had<br />

gelezen. Nachtenlang had zij zitten lezen, en dan was 's morgens<br />

de koffie altyd waterig en lauw geweest en had zyn vrouw over<br />

hoofdpijn geklaagd. En vrouwen, die des morgens al over hoofdpijn<br />

klagen....<br />

Het meisje keek by Studers vraag op, kreeg een kleur en zei<br />

boos: „Dat gaat u niets aan!", probeerde verder te lezen, maar<br />

toen scheen dat toch om de een of andere oorzaak niet meer te<br />

gaan; ze sloeg het boek dicht en borg het in een actentasch waarin,<br />

zooals Studer vaststelde, nog twee gebruikte zakdoeken, een vulpen-<br />

houder van imposante dikte en een handtaschje zaten. Toen begon<br />

zy door het raampje naar buiten te kyken.<br />

Studer lachte vriendelijk en sloeg haar opmerkzaam gade. Hy<br />

had den tyd... .<br />

o<br />

I<br />

l<br />

De trein kroop door een grauw<br />

landschap. Regendroppels trokken<br />

gepointeerde lynen op het glas, en<br />

stroomden dan onder aan het<br />

raampje tot een klein, drabbig<br />

meertje samen. En nieuwe regen-<br />

droppels pointeerden dan opnieuw<br />

hef venster. . . . Heuvels stegen op,<br />

een bosch verborg ze weer in den<br />

nevel. . . .<br />

De kin van het meisje was spits.<br />

Sproeten op de brug van den neus<br />

en op de erg bleeke slapen. ... De<br />

hooge hakken van de schoenen<br />

waren aan den binnenkant scheef-<br />

geloopen. Zoodra de schoen iets<br />

verschoof, liet hy in de donkere<br />

kous een gat zien, van achteren,<br />

boven de hiel.<br />

Het meisje had een abonnement<br />

laten zien. Ze moest dit eind dus<br />

dikwijls reizen. Waar ging ze heen?<br />

Misschien naar Gerzenstein? Ze<br />

droeg een klein rolletje in den uek,<br />

had een baretje over het rechteroor<br />

getrokken. Het blauwe baretje was<br />

stoffig.<br />

Studer lachte vaderlijk-mild, toen<br />

hy den blik van het meisje ont-<br />

moette. Maar het vaderlyk-milde<br />

had geen uitwerking. Het meisje<br />

staarde het raampje uit. Onrustig<br />

bewogen haar handen. De kortge-<br />

knipte nagels vertoonden een rouw-<br />

rand. Op den binnenkant van den<br />

rechterwijsvinger zat een inktvlek.<br />

Het meisje deed den actentasch<br />

nog een keer open, graaide er in en<br />

vond na een poosje wat zij zocht.<br />

Het was een dikke, echte Parker<br />

Duofpld, een uitgesproken manne-<br />

lijke vulpenhouder van bruine<br />

kleur. Het meisje schroefde den<br />

dop er af, probeerde de pen op<br />

den nagel van haar duim, haalde<br />

nog een keer Felicitas Rose uit de<br />

tasch, maar niet om er in te lezen:<br />

de laatste pagina moest als oefenblad dienen. Studer staarde<br />

naar de letters die er ontstonden: „Sonja. ..." .stond er: En toen<br />

vormde de penhouder andere letters:<br />

„Je eeuwig liefhebbende Sonja . . . ."<br />

Studer wendde zijn blik af. Wanneer het meisje nu zou opkijken,<br />

zou ze beslist verlegen of boos worden. En men moest iemand niet<br />

nutteloos boos of verlegen maken. Men moet dit toch reeds al te<br />

vaak doen wanneer men het beroep van rechercheur uitoefent....<br />

De conducteur liep door den wagen. By de deur gekomen, die<br />

naar de volgende afdeeling leidde, keerde de man zich om.<br />

„Gerzenstein," zei hy luid.<br />

Het meisje hield den vulpenhouder in de hand, liet Felicitas<br />

Rose met den keurigen graaf in de tasch verdwijnen en stond op.<br />

Een transformator-huisje. Verscheidene woonhuizen. Dan een<br />

gröoter huis. Een bord er op: „Gerzensteiner Courant. Drukkerij<br />

Emil Aeschbacher". Daarnaast, in den tuin, een kooi van ijzer-<br />

gaas. Kleine bonte sysjes hokten naast elkaar kouwelijk op stokken.<br />

De remmen knarsten. Studer stond op, pakte zijn koffer by het<br />

handvat en ging naar het portier. Zyn gestalte in de blauwe<br />

regenjas vulde de gansche gang.<br />

Het regende nog altyd zachtjes. De stationschef had een dikke<br />

jas aangetrokken; zijn roode pet was het eenige kleurige in al het<br />

grauw. Studer trad op hem toe en vroeg hem, waar de herberg<br />

„Zum Bären" was.<br />

„De stationsstraat uit, dan links om, het eerste groote huis met<br />

een tuin er naast...." De stationschef liet Suder staan.<br />

Waar was het meisje gebleven? Het meisje, dat op de laatste<br />

pagina van een ingenaaiden roman met kleine, wat beverige letter-<br />

tjes had geschreven: „Je eeuwig liefhebbende Sonja...." — Sonja?<br />

Er heetten niet veel meisjes Sonja. . . .<br />

Daar stond het meisje, voor den kiosk, waarvan de raampjes<br />

met kleurige omslagen van boeken waren versierd. Ze boog zich<br />

voorover naar het kleine schuifraampje en Studer hoorde hoe<br />

zy zei:<br />

„Ik ga naar huis, moeder. Wanneer komt u?"<br />

Een gemompel was het antwoord.<br />

Dus toch Sonja Witschi. En hy moest nu maar tegelijk eens<br />

zien, hoe de moeder er uitzag. De moeder, die door tusschenkomst<br />

van burgemeester Aeschbacher den stationskiosk had gekregen.<br />

Mevrouw Witschi had denzelfden spitsen neus, dezelfde spitse<br />

kin als haar dochter.<br />

Studer kocht twee brissago's en slenterde toen over het stations-<br />

plein. Een booglamp. Om den paal er van lag een bed met roode,<br />

styve tulpen. Uit een der bovenste ramen van het station kwam<br />

schetterend muziek naar buiten. Misschien vijftig passen voor den<br />

rechercheur uit liep het meisje Sonja.<br />

\ \<br />

diep > n<br />

weefsels.<br />

huid heeU-n^a;<br />

m<br />

verWi)dert<br />

,=<br />

de PO" 6 " .."M„t en<br />

i,.-en bekend 8?" en andere<br />

Hn Eczeem, P ulst ' e L' is een<br />

Saandoemnge^ H e ;von(1 ^<br />

ä 75 cent,<br />

r^enV 50 '^<br />

Apo* theUersenDrog.<br />

J&OOMHW«<br />

zw * , NIVA<br />

Xon*" 1 ?* TANDPASTA<br />

op wetenschoppeliike basis met natuurlijke<br />

aetheritche oliën bereid, reinigt, desin-<br />

fecteert en polijst het gebit zonder<br />

het glazuur af te slijpen, daar zij geen<br />

scherpe of horde bestanddeelen bevat<br />

Het schuim dringt in alle<br />

spleetjes en doodt de scha<br />

delijke bacteriën.<br />

Kinderen gebruiken NIVA<br />

cok gaarne vanwege den<br />

aangenomen pepermunt-<br />

smaak. Verkrijgbaar bij<br />

apothekers en drogisten in<br />

üben a 25 en 60 cents.<br />

Voor een kapperszaak stond een bleeke jongeman, die een witte<br />

jas met blauwe opslagen droeg. Sonja trad op den jongeman toe,<br />

Studer bleef voor een winkel staan. Hij keek heimelijk naar de<br />

beide jonge menschen, die zich fluisterend met elkaar onderhiel-<br />

den; toen overhandigde het meisje den jongeman iets, en trippelde<br />

weg. Uit de deur van den kapperswinkel klonk een neuzige stem:<br />

„U hoort nu het tijdsein van het chronometrisch observatorium te<br />

Neuchatel. . . ." En gedempt, door de gesloten deur, drong uit den<br />

winkel waar Studer voor stond, marschmuziek naar buiten.<br />

„Het dorp Gerzenstein houdt van muziek...." stelde de recher-<br />

cheur by zichzelf vast en trad de kapperszaak binnen. Hy zette<br />

zyn koffer op den grond, hing zijn blauwe regenjas aan den kap-<br />

stok en nam, een zucht slakend, in een fauteuil plaats.<br />

„Scheren," zei hy.<br />

Toen de jongeman zich over Studer heen boog, zag de recher-<br />

cheur tusschen de blauwe revers van de kappersjas, in het boven-<br />

ste vestzakje, den dikken vulpenhouder zitten, dien het meisje Sonja<br />

in den trein uit de actentasch had gehaald.<br />

Op goed geluk af vroeg Studer:<br />

„Aardig, hè? Als je een vriendinnetje hebt, dat je een duren<br />

vulpenhouder cadeau geeft?"<br />

Een oogenblik bleef de beschuimde scheerkwast boven Studers<br />

wang hangen. Studer bekeek de hand, die de kwast vasthield. Ze<br />

beefde. Dus klopte er iets niet. Maar wat? Studer zag in den spiegel<br />

het gezicht van den jongeman. Het zag er abnormaal bleek uit. De al<br />

te roode lippen waren iets te kort en lieten de boventanden zien, die<br />

bruin en niet heelemaal gaaf waren. Was Sonja op dezen slungel<br />

verliefd geworden? Dan was Schlumpf toch een andere kerel,<br />

ondanks zyn verleden, ondanks zijn vertwijfeling en wanhoop van<br />

gisteren. . . . Gisteren? Was dat pas gisteren geweest? — Toen hing<br />

er iemand aan de tralie van een raampje; toen schreeuwde er<br />

iemand in een cel, waarin nog de koude van den winter toefde. . . .<br />

en buiten voor het raampje zong de stem van een klein meisje. . ..<br />

Zachtjes gleed de kwast weer over Studers wangen.<br />

„Of hy hem dan zoo had doen schrikken?" vroeg Studer den<br />

bleeken jongen. Die schudde zijn hoofd. Studer stelde hem nog<br />

verder gerust. — Dat beteekende toch niets, als iemand van een<br />

viendinnetje een cadeautje kreeg. Ofschoon het hem wel merk-<br />

waardig voorkwam, dat een meisje, dat gaten in haar kousen had,<br />

zulke dure vulpenhouders kon weggeven....<br />

„De vulpenhouder was een erfenis van haar vader.... Ja, een<br />

erfenis...."<br />

De stem van den jongeman klonk heesch, alsof zijn mond, zijn<br />

tong en zyn wangen verdord waren.<br />

{Wordt vervolgd).


In de rij der filmdocumenten van onzen tijd,<br />

die actualiteit met een spannende hande-<br />

ling combineeren en waarin gebeurtenis-<br />

sen uit het dagclijksch leven op min of meer<br />

dichterlijke wijze behandeld worden, verdient<br />

een Ufa-film, waarvan de opnamen thans<br />

bijna gereed zijn, onze bijzondere aandacht.<br />

Het is de onderzeeboot-film ..U-Boote West-<br />

wärts".<br />

Een film van de mannen, die op deze<br />

onderzeebooten dag en nacht op alle zeeën<br />

en voor de Duitsche kusten, paraat staan,<br />

waken en strijden, heeft niet alleen het voor-<br />

deel van het actueele, maar ook dat waas<br />

van gevaar en mysterie, dat nu eenmaal voor<br />

den niet-ingewijde met het begrip onderzee-<br />

boot gepaard gaat. Men moet echter niet<br />

denken, dat deze nieuwe film in de eerste<br />

plaats een soort artistieke reportage zou zijn.<br />

Er is een groote plaats gelaten voor een<br />

boeiende dramatische handeling, die zich af-<br />

speelt rondom het leven van een onderzee-<br />

boot-bemanning, zoowel op volle zee als in<br />

de havens van het vaderland.<br />

Günther Rittau heeft een groot gedeelte<br />

van zijn beelden aan de werkelijkheid ont-<br />

leend. Met zijn technischen en artistieken staf<br />

heeft hij weken lang doorgebracht op ver-<br />

schillende onderzeeërs en Igo Oberberg, zijn<br />

cameraman, heeft reeksen van prachtige<br />

opnamen gemaakt, die aan de atmosfeer en<br />

de locale kleur van deze film bijzondere<br />

waarde zullen geven. De regisseur heeft het<br />

er op gezet om geen moment van de werke-<br />

^ .<br />

■<br />

-<br />

*<br />

lijkheid af te wijken, niets te overdrijven en ook niets te verdoezelen,<br />

„Men kan zeggen," aldus Rittau, *dat ik een film maak van menschen,<br />

die hun plicht doen en die daarin niets bijzonders zien. In geen geval<br />

dus een film met heldenpathos, maar een geschiedenis van soldaten,<br />

die — zonder er veel woorden aan vuil te maken — hun taak als iets<br />

heel gewoons beschouwen. Als dramatische hoogtepunten, die bepaal-<br />

de optische verrassingen zullen brengen, hebben wij in ons draaiboek<br />

den aanval van een onderzeeboot op een convooi en een verbitterden<br />

strijd tusschen een kruiser en een onderzeeër. Deze opnamen werden<br />

op volle zee gedraaid."<br />

De film heeft, zooals te begrijpen is, veel meer mannen- dan<br />

vrouwenrollen en een aantal nieuwe, jonge krachten treden er in op,<br />

Herbert Wilk, Joachim Brenneckc, Heinz Engelmann, Josef Sieber,<br />

E. W. Borchert, Karl John, Theo Shall en vele anderen zal men, tus-<br />

schen vele „echte" matrozen en officieren aan het werk kunnen zien.<br />

De meer en meer op den voorgrond tredende Ilse Werner heeft de<br />

vrouwelijke hoofdrol en Carsta Löck zorgt voor de vrqolijke accenten<br />

in de scènes, die zich aan den vasten wal afspelen. De productieleiding<br />

van de film is in handen van Erich Mohrbutter, die voor deze film<br />

bijzondere belangsteling heeft, omdat hij in den'vori-<br />

gen oorlog commandant van -een onderzeeboot was.<br />

D» regisseur „U-Boote Westwärts" is in het programma 1940—<br />

Güniher Hittau '41 vap de Ufa, ook voor ons land, opgenomen.<br />

^*fm<br />

sec<br />

O U w<br />

c c<br />

■J2 J3 ^ is<br />

><br />

«i « i3 c<br />

T3 «I 2 u<br />

•.S7>'0 MH<br />

-o<br />

.3<br />

u<br />

« i<br />

c<br />

C<br />

O<br />

-o<br />

C v<br />

_1 N-o<br />

C 3 u .C u<br />

913<br />

- gx ^<br />

U<br />

c<br />

ï o<br />

= 1 W = § S c<br />

5o-3 IS > > ^ -<br />

N 0 o y 5^3 -o ^<br />

c :=r> ^-n i v o.S<br />

IS'?'SE Sf<br />

V . G LJ ü CL.-C --5 Ti<br />

_e «> rt O -a 4 2 rt<br />

G<br />

^o<br />

N<br />

rt ■<br />

rt •<br />

S ES " u<br />

** 4)<br />

r«<br />

X J3 C "O u<br />

u o 4) o<br />

rt rt 4> Ä<br />

gg<br />

4) 4><br />

•o -o<br />

o o<br />

CO^<br />

rt -<br />

^- c<br />

4-> "O<br />

4) vQ<br />

X c<br />

&<br />

« "O<br />

e/5 ^) ;^p<br />

• o<br />

cfl 'M N rt<br />

-o<br />

c<br />

><br />

a rt<br />

N *j<br />

U<br />

G-O<br />

li$t<br />

u<br />

d<br />

E<br />

M 1)<br />

13-«<br />

rt<br />

c<br />

S J3<br />

rt<br />

u<br />

e 2<br />

8,^1^<br />

o<br />

rt .M «<br />

rt « X<br />

Ö0.C V.<br />

rt .<br />

C H<br />

C y<br />

C<br />

u<br />

><br />

■ U<br />

c ^^<br />

« 3<br />

QJ —H<br />

rt 'M<br />

^ö<br />

C !JS "^<br />

l) W N<br />

S Js S<br />

il^<br />

c w e<br />

ë<br />

Ui<br />

H<br />

"rt<br />

I CO i_ 4-J . 4-> —<br />

c<br />

^TS«'rtO-H&<br />

*3-CCu-Ciu i fe<br />

-cd •" o ., >.a 5-<br />

ü «UD u C ^ 5 W C rt<br />

p<br />

CL. § P S ö<br />

jj .i- c _, © « sf' o -ä<br />

Ui C 5 "<br />

rt_J><br />

,.-.?:=. Il 2-I-A"<br />

N C N 'T) rt ü<br />

V c<br />

£ c -o<br />

> ;<br />

rt-^-Ö<br />

Ui<br />

is « £ï D<br />

3<br />

u<br />

co i<br />

V o<br />

ï »<br />

rt c ü<br />

« y<br />

c<br />

Ö-5<br />

C C £<br />

W rt h •^ u<br />

c üo 41<br />

c u ~<br />

rt Ui<br />

-5 X ü<br />

T3 -ö C u c<br />

V<br />

O - ^ S u ^'<br />

_^ti —.^ ti Srtrt~u5 Örtrt~«g-<br />

•S % ÏJ-oï h^3 ü HTS G h ~ }» Z ^ 0 ><br />

t:<br />

* y * *-* i J2 ~ •* £<br />

c 6 u<br />

rt e<br />

rt E<br />

M> "S 1><br />

'S<br />

3<br />

^ 2 ~. rt •£<br />

■M — . G**<br />

rt c.2<br />

rt<br />

rt<br />

u<br />

« g<br />

Ui ><br />

r N<br />

rt fe':^^<br />

u g-rt «3<br />

'•2 ^ e ^ |<br />

> t) rt<br />

CO w J2<br />

0 3<br />

& :5 u<br />

CU U rt I E<br />

SD 3<br />

-<br />

.y ^^<br />

3 .-1<br />

w 3.3 0.0<br />

•C « W rt tJ<br />

co -O e<br />

ë w C C<br />

3 if u « :3i<br />

"-• rt co ■<br />

_, ti rt rt .2<br />

I rt E g<br />

3—1 ^ 4)<br />

5 0 W) _ o<br />

■"<br />

u<br />

2<br />

o<br />

rt C e<br />

rt u 3<br />

WON-S c<br />

: ^<br />

-o,«<br />

4> ^-1<br />

E CL rt<br />

u E rt<br />

« rt<br />

c<br />

.yS<br />

^ ^<br />

^ y Ui « QJ<br />

rt<br />

N u 3<br />

«-o _<br />

ü<br />

N<br />

^ O ' rt<br />

N O, ^<br />

O -<br />

Ui CT,<br />

OH O 1<br />

r.'O Hu W<br />

O S § N C^ •SO<br />

rt > -<br />

8 ^ E<br />

« 1 S,T3 g «J u u<br />

i y<br />

1)<br />

tt rt<br />

IM<br />

N<br />

't) w<br />

u «<br />

o Ui<br />

rt wC _J5CwuiW3£:C[-rt Ui *<br />

ii rt<br />

C e *^ rt o d<br />

3<br />

Ërt •--> co<br />

rt i» 5<br />

^ ü<br />

^ S ^ " C « N W<br />

BS.« N .« -<br />

W u ^ - o WD B<br />

1 T3 U<br />

• E-o w a,^ g<br />

c^ u y-c<br />

rt<br />

:«<br />

13<br />

c<br />

^<br />

" o<br />

»3 e<br />

S w<br />

u j-<br />

N<br />

yrsr"<br />

i -a O » r i» öC L :«<br />

- c N 5 E^^'S ü N öfi:&>-<br />

^^rtf-uic tii-é-^Jc rn 1<br />

rt rtg ^ LÜ 55 Tl V ÖD "^ '*-' S tt 5i<br />

« SD.SP 1 rt o<br />

N<br />

Ui ^ W ^ -ü<br />

-o *>-■ 3 rt-g<br />

M* rt<br />

Ui<br />

M ~<br />

C -ft 5* u u<br />

"2<br />

E 3<br />

ü rt<br />

3. CO -c —<br />

1 w co o y<br />

Go» QS S rt w<br />

rt<br />

y<br />

1 -S a,<br />

u--d ©<br />

sso_yrtJBs<br />

rt I<br />

rt Ö § c C<br />

c ja<br />

0<br />

« O 3 ÉU<br />

.y, ^ N<br />

w u "^ w<br />

_ •■-> Ui *j<br />

rt u<br />

- O 4) (H<br />

u C<br />

o<br />

. y o.—<br />

00(2 "P urt<br />

fe « S y «<br />

u<br />

co<br />

. -G — 1> Ui<br />

4> p-l-i 1 ><br />

a 2.s<br />

> 'rt o<br />

•^ 'E«<br />

3 ^o ^<br />

•ff «r^-<br />

E 3"o<br />

3 U CL<br />

^ 3 W<br />

3<br />

v I<br />

y ' . •<br />

2 o ■ , - , ^<br />

S o Äii<br />

5<br />

00<br />

CS


o 3<br />

n >-*<br />

I-. P<br />

Bc a«<br />

^a o a-g ^03.<br />

er.£?. 'n-^ ^ ^ F. s" 3:<br />

2.0<br />

CR 3<br />

S E,<br />

o<br />

3<br />

3 ö*<br />

—1. s* p<br />

3-<br />

P<br />

O<br />

< ft N < <<br />

P 3 ft p p<br />

OQ 3<br />

- 3 S<br />

3 Cr" ft. N _<br />

* S-2--3 S ö^Jo<br />

S*:- 3 |^ ^<br />

3<br />

^f, ft<br />

< ^ ^ -<br />

at as "—>• 3" 5 CL 0<br />

o £• rt S X: — 3- ^#<br />

ft * ft O. " O^ ^ 3<br />

ft<br />

a<br />

a.<br />

1^ o ft<br />

a.<br />

rt<br />

n" H<br />

g<br />

f»<br />

r,<br />

<br />

g' x* O p<br />

ft-<br />

C^a:<br />

3- O ft ?r<br />

P i-H 3 en<br />

CL<br />

d < z •a: 3<br />

3<br />

en 2 T<br />

^. •§ 3 t ft. pT<br />

ft 3<br />

3<br />

CL<br />

rt<br />

3 3 T3<br />

o 3 Ö<br />

3<br />

rt rt<br />

CL<br />

o_<br />

rt'<br />

ft rt<br />

3" 3<br />

O<br />

Q. 3 a<br />

rt C<br />

3 ^3 rt 3<br />

0 p COQ «a-N<br />

c a.


GnatoT Uclcky (ioto Ufa)<br />

EEN INTERVIEW MET GUSTAV UCICKY<br />

Vóór den dokter zit een jongeman, met<br />

een verband voor de oogen. De dokter<br />

neemt het verband weg — en nu ge-<br />

beurt er een wonder. Uit verwarde lijnen en<br />

lichtindrukken ontstaan contouren, voorwerpen.<br />

Gustav Uclcky on Gustav Fröhlich leeren de<br />

kinderen singen, tijdens een opnam» TOOI do<br />

Ulm „Der unsterbliche Lump"<br />

De jongeman heeft het licht zijner oogen, dat<br />

hij sinds lang verloren had, weer! Een nooit<br />

gekend gevoel van geluk doorstroomt hem, doet<br />

zijn borstkas bijna springen. De stem van den<br />

dokter vertelt hem, dat hij alleen weer ziende is<br />

geworden, omdat een ander mensch- zijn eigen<br />

gezonde netvlies voor hem heeft geofferd!<br />

Langzaam begint hij dan te begrijpen. Dat kan<br />

toch alleen.... De jongeman duwt de deuren<br />

open, de hooge lichte gangen van het ziekenhuis<br />

worden zichtbaar voor hem en de muziek, die<br />

tot dusver nauwelijks hoorbaar was, wordt<br />

steeds duidelijker en met een fortissimo zwel-<br />

len de klanken aan, tegelijk met het steeds<br />

sneller worden van de schreden van den jonge-<br />

man, die op de deur aan het eind van de gang<br />

toeloopt, ze openrukt en in het plotselinge,<br />

helle licht. . zijn moeder ziet zitten. Met.<br />

een schreeuw van geluk en dankbaarheid zinkt<br />

bij bij haar neer. ...<br />

Een scène uit een film. ... En nog een:<br />

Op een perron, half bedolven onder de<br />

sneeuw, in het Petersburg der Tsaren, neemt<br />

een meisje afscheid van haar vader. Het is een<br />

zeer bijzonder ifschéid, want om deze beide<br />

eenvoudige menschen staan officieren in schit-<br />

terende uniformen en dames in de meest elegante<br />

avondtoiletten. En het jonge meisje verlangt<br />

van haar „Papuschka", dat hij niet meer zal<br />

drinken. Als zij dan nog zegt, dat hij haar niet<br />

vergeten mag — het zou toch kunnen dat zij<br />

stierf! — dan weet de toeschouwer, dat dit een<br />

afscheid voor eeuwig is. Ternauwernood in<br />

staat haar smart en haar vertwijfeling te ver-<br />

bergen, werpt het meisje zich aan de borst van<br />

den man, die haar geliefde Papuschka voor<br />

haar echtgenoot aanziet. Ook dat is een scène<br />

uit een film.<br />

Deze beide scènes echter — de een uit „Moe-<br />

der", de andere uit ,,De Postmeester" — waren<br />

zoo sterk van spel, zoo ontroerend, dat ieder-<br />

een, die ze heeft gezien, tot in zijn hart ge-<br />

roerd was. Menigeen heeft een oogenblik de<br />

oogen moeten sluiten. Dat waren groote presta-<br />

ties van acteurs in hart en nieren! Anders kan<br />

men een dergelijk effect niet bereiken.<br />

Maar. ... het was ook de prestatie van<br />

iemand, dien men niet te zien krijgt, die onzicht-<br />

baar achter de spelers staat: den regisseur. Toch<br />

heeft hy, de altijd onzichtbare, wiens naam<br />

alleen maar verschijnt bij de verschillende namen,<br />

die vóór de film zelf op het doek worden ge-<br />

projecteerd, de geheele film geleid en vorm<br />

gegeven.<br />

De beide filmscènes, die wij hier bespraken,<br />

waren het werk van Gustav Ucicky, die zoo-<br />

wel met „Moeder" als met „De Postmeester"<br />

werk heeft geleverd, dat tot het schoonste en<br />

ontroerendste behoort, dat op het witte doek<br />

is vertoond.<br />

De oorzaak van dit succes? Denk niet, dat<br />

het op een recept berust, waarin wordt gezegd:<br />

men neemt. . Neen, het is allemaal het<br />

resultaat van werk, werk en nog eens werk!<br />

Een bijna fanatieke overgave aan het werk,<br />

gepaard aan een overtuigende uitbeeldings-<br />

kracht; de wil om die eene groote idee, name-<br />

lijk : de film tot een kunstwerk te maken, nede-<br />

rig te dienen. ; -^ i<br />

Steeds is Gustav Ucicky zoo'n fanatiek<br />

werker geweest. Hij, de Weener. die zich in<br />

elf jaar als cameraman de noodige technische<br />

kennis en routine heeft verworven, om daarna<br />

Brigitte Horney en Gustav Uclcky tl)dens hol<br />

verlilmen Tan „Aufruhr in Damaskus"<br />

Ucicky U|dens dm opnam« TOOI do film „Toick"<br />

zelf films te gaan regisseeren, is, bij al zijn<br />

roem, dezelfde eenvoudige, bescheiden man ge-<br />

bleven, die slechts ongaarne, en dan nog met<br />

een zekere terughoudendheid, spreekt over zich-<br />

zelf en zijn werk.<br />

Gustav Ucicky heeft juist dezer dagen de<br />

opnamen voor zijn nieuwste film „Ein Leben<br />

lang..." beëindigd. Tien weken hebben deze<br />

opnamen geduurd, er waren vele draaidagen in<br />

de open lucht bij, in en om Adtmont, op het<br />

Zuideljjk deel van den spoorweg in Gumpolds-<br />

kirchen, in de omgeving van Weenen en in de<br />

stad zelf, in het stadspark en in het Teresianum.<br />

Daarom is het te begrijpen, dat Ucicky, nog<br />

geheel vervuld van het werk, dat thans onder<br />

Ucicky 1» «'1° studeerkamer<br />

„Ik overschat het monteeren evenwel niet.<br />

Als factor van kunstzinnigen aard heeft het<br />

zeker reden van bestaan bij het journaal, of bij<br />

een sportfilm. In de speelfilm echter komt eerst<br />

de gedachtl van den auteur, dan de regie, en<br />

pas in de derde plaats het monteeren. Daarmee<br />

wil ik echter ook weer niet beweren, dat de<br />

montage der verschillende scènes in bepaalde<br />

films niet bijzonder belangrijk zou zijn. Er<br />

komen naderhand altijd weer verkortingen of<br />

veranderingen, maar dat kan nooit van grooten<br />

invloed zijn; anders is de film verkeerd opgezet.<br />

Reeds de dialoog noodzaakt tot een gesloten<br />

geheel. Ik kom in mijn films daarom tot<br />

steeds langere scènes, die onder een bepaalde<br />

instelling worden gedraaid. Het ideaal zou een<br />

film zijn met ongeveer twintig instellingen.<br />

Het voordeel hiervan ligt voor de hand: de<br />

toeschouwer krijgt dan een organisch geheel te<br />

zien. Men moet daarbij echter het gevaar vermijden,<br />

dat licht ontstaat, namelijk, dat men<br />

het publiek verfilmd tooneel te zien geeft. Door<br />

de beweeglijkheid van de camera is dit echter<br />

te vermijden. Het nadeel er van is, dat een<br />

vergissing niet meer goedgemaakt kan worden.<br />

Er zijn natuurlijk ook scènes, waarvan het bedoelde<br />

effect niet bereikt zou kunnen worden,<br />

zijn handen ontstaat, slechts in het kort zijn - als de cutter er niet aan te pas kwam. In<br />

vroegere werkzaamheden aanduidt, wanneer wij „Moeder" bij voorbeeld, als de kleine Pirlinger<br />

tegenover hem gezeten zijn in zijn woning. begint te dirigeeren bij de „Deutschmeister" en<br />

Natuurlijk denkt hij nog gaarne terug aan vele het eene instrument na het andere inzet. Ook<br />

zijner films. „Yorck" noemt hij, met Werner om het rhythme te behouden, biedt het knip-<br />

Krauss, „Aufruhr in Damaskus", en „Frau pen en aaneenvoegen verscheidene mogelijk-<br />

Sixta"; alle drie geheel verschillende thema's. heden."<br />

Ook spreekt hij over den tijd, toen hij het „Hebt U daarvan in Uw laatste film gedenkbeeld<br />

huldigde, dat de uitwerking van een bruik gemaakt?"<br />

film zou winnen door verhoogde dynamiek „De Wessely-film ligt eigenlijk op hetvan<br />

het gesproken woord. Een zeker pathos zelfde niveau als de film „Moeder" en „De<br />

— men denke aan het Schiller-effect op het Postmeester". Alleen zal zij nog eenvoudiger<br />

tooneel, dat daar natuurlijk zijn uitwerking niet zijn. Als men „Moeder" een aquarel mocht<br />

mist — moest op het witte doek een nog noemen, dan is „Ein Leben lang. ..." in<br />

onmiddellijker resultaat hebben, meende hij. pasteltinten geschilderd. Hier is het schijnbaar<br />

Dat dit echter voor het grootste gedeelte der bijkomstige in het leven tot hoofdzaak geworfilms<br />

niet opging, heeft Ucicky al spoedig den. De uitwerking van het gebeuren is hier<br />

ervaren.<br />

belangrijker dan het gebeuren zélf. Feitelijk<br />

„Ik ben tot de conclusie gekomen, dat voor zijn het in het leven immers altijd de uitwerde<br />

fundamenteele beteekenis van de film het kingen van het conflict waarmede wij ons.<br />

gevoel onmisbaar is en het karakter van het bezighouden! In deze film is dus geen onmidwerk<br />

bepaalt. Deze overtuiging is de vrucht dellijke dramatiek. Het thema er van is het<br />

van een jarenlange samenwerking met Gerhard gewone, dagelijksche leven. Een vrouw, die<br />

Menzel. Het eenvoudigste en menschelijkste, van een man houdt en op hem wacht. Ik getoegepast<br />

op het meest normale gebeuren, ligt loof, dat iedere vrouw dat wel eens beleefd<br />

den toeschouwer het beste en spreekt onmid- heeft of het beleven zal. Of het nu uren, dagen,<br />

dellijk tot het hart. Ik denk er echter niet aan, maanden of zelfs jaren zijn, zooals in mijn<br />

dit als de eenige richting in de filmkunst te film, dat is eigenlijk precies hetzelfde en is ten<br />

beschouwen. Integendeel. Mijn volgende film slotte een kwestie van temperament."<br />

„Der grosse Treek" zal een rolprent zijn, die Gustav Ucicky spreekt dan zeer geestdriftig<br />

de werkelijkheid zeer nabij komt, waarvan de over Paula Wessely.<br />

handeling ontleend is aan den jongsten tijd, en „Het was een samenwerking, waaraan ik<br />

de stijl een soort reportage is — natuurlijk altijd met plezier zal terugdenken. Paula<br />

door de oogen van een tooneelschrijver gezien. Wessely is werkelijk een begenadigde kunste-<br />

Reeds in het thema ligt opgesloten, wat de film nares, die onvermoeid aan zich zelf werkt en<br />

noodig heeft. Ook het draaiboek moet al een schaaft om tot de hoogste uiting te komen. Ik<br />

duidelijken stijl hebben en deze stijl moet dan verheug me nu reeds op den volgenden keer,<br />

in den opbouw, in de fotografie, door de spe- dat we met elkaar zullen werken. Ook hoop<br />

lers en dus ook door den regisseur volgeKbuden ik, dat ik dan weer mijn ouden vertrouwden<br />

worden. Wanneer ik nu zeg, dat het gevoel het staf van medewerkers zal hebben. De geregelde<br />

fundamenteele element van een film moet zijn, omgang door het werk, de kameraadschap, die<br />

dan moet men natuurlijk begrijpen, dat er ver- hierdoor ontstaat, vormen langzamerhand een<br />

schillende middelen zijn, om dat gevoel wakker zekere gelijkgerichtheid in denken en doen en<br />

te maken en op deze wijze bij het publiek be- waarborgen daardoor een sfeer van rust en belangstjj^Cing<br />

te wekken. Denkt U bij voorbeeld grip, waarin het prettig werken is. Natuurlijk<br />

eens aan Hamsun en Strindberg, die ieder voor blijft 'er altijd een zekere innerlijke spanning;<br />

zich precies dezelfde dingen op geheel verschil- dat is onvermijdelijk bij iedere phase van het<br />

lende wijze hebben uitgedrukt! Hoe mijn ontstaan van een film, vanaf het draaiboek en<br />

manier is om dien ondertoon, namelijk het ge- de eerste repetitie, tot aan de première toe. Die<br />

voel, tot uiting te brengen, hebt U kunnen' spanning verdwijnt pas na de première. En dat<br />

zien in „Moeder" en „De Postmeester". is juist het mooiste van ons beroep."<br />

Daarmede zijn, we echter ook aan de kwestie Wij nemen na dit interessante gesprek harvan<br />

het monteeren der films gekomen, waar- telijk afscheid van dezen man, wiens leven en<br />

van in deze beide films slechts een spaarzaam werken zoo geheel gewijd zijn aan de filmgebruik<br />

is gemaakt.<br />

kunst.


De techniek van het bergbeklimmen is in den<br />

loop der jaren zoodanig geperfectionnee. d,<br />

dat langzamerhand alle moeilijke berg-<br />

toppen werden overwonnen en de mensch ook<br />

tot de meest ontoegankelijke, hooge en barre<br />

gebieden kon doordringen.<br />

Een belangrijke berggroep heeft echter nog<br />

steeds tegen alle menschelijke aanvallen weten<br />

stand te houden ... De Himalaya is ondanks<br />

talrijke expedities, en zelfs verscheidene offers<br />

aan menschen, nog steeds niet overwonnen. Op<br />

zijn hoogste bergtoppen werd nog nimmer het<br />

menschelijk voetspoor in de sneeuw gedrukt en<br />

het valt zelfs te betwijfelen of reeds ooit eenig<br />

leven daar voor korter of langer tijd poosde.<br />

Wèl heeft men den machtigen bergreus reeds<br />

zéér dicht kunnen benaderen en het beeld was:<br />

een volkomen verlaten woestenij, die er in het<br />

zonlicht verleidelijk schoon uitzag ... als een<br />

kristallen droombeeldl .<br />

Ook Duitsche bergbeklimmers hebben aan<br />

den harden strijd om den hoogsten berg der<br />

wereld deelgenomen.<br />

De initiatiefnemer was Paul Bauer, die teleur-<br />

gesteld en zwaar gewond uit den wereldoorlog<br />

van 1914-1918 was teruggekeerd... Hij ver-<br />

zamelde een kleine groep gelijkgestemde kame-<br />

fBehoedzaam wordt een dunne sneeuwbrug<br />

overgestoken, die over een bergspleet van<br />

60 meter diepte voert. Over dergelijke ge-<br />

vaarlijke punten leidt de weg naar den Nanga<br />

Parbat, die 8125 meter hoog is. Dikwijls bleek<br />

echter op den terugtocht de weg afgesneden<br />

te zijn... (Fo(o'i. PM)<br />

raden om zich heen en trok de bergen in om<br />

den onuitputtelijken krachtstroom van de harde,<br />

eenvoudige en zwijgende daad te ondergaan.<br />

Tijdens honderden nachten, in bivouakken door-<br />

gebracht, en op vele tochten hadden Bauer en.<br />

zijn metgezellen geleerd, de stugge bergnatuur in<br />

alle verschijningsvormen te overwinnen en op<br />

deze wijze gehard, konden zij zich in de hoogste<br />

ijsregionen wagen. Zóó onstond de eerste Duit-<br />

sche Himalaya-expeditie, die Paul Bauer in 1929<br />

aanvoerde, naar den Kangsjenzunga, den op<br />

één of twee na hoogsten berg der aarde ... De<br />

expeditie mocht haar einddoel helaas niet be-<br />

reiken en de aanvallers moesten zich terug-<br />

trekken. Verscheidene keeren werd het hierna<br />

opnieuw geprobeerd. Steeds weer trok Bauer<br />

met zijn groep geharde en na iedere poging<br />

meer ervaren mannen naar den Himalaya terug...<br />

Het denkbeeld, den berg éénmaal te zullen ver-<br />

overen, liet hem niet meer met rust, werd zijn<br />

levenstaakl<br />

Twee pogingen werden in 1937 ondernomen.<br />

De eerste werd door zware lawines verijdeld,<br />

maar onwrikbaar hadden de bergbeklimmers zich<br />

weer omhoog geworsteld, waarbij zij de hooge<br />

ijsbarrière van den gletscher moesten overwinnen.<br />

Toen hielden zware sneeuwbuien hen een week<br />

lang in het kamp vast . Ondanks de sneeuw-<br />

stormen, ondanks nevel en ijzige koude, tracht-<br />

ten zij telkens opnieuw tegen de steile hellingen<br />

van den Rakiotpiek óp te kruipen. De hooge,<br />

nieuwe sneeuw reikte tot aan hun heupen en<br />

zij moesten omkeeren.<br />

Eindelijk brak er met den 14en Juni een<br />

kristalheldere ochtend aan. Deze bracht nieuwe<br />

hoop op een overwinning, hoop die straalt uit<br />

alles, wat de bergbeklimmers over dezen dag<br />

in hun dagboek hebben opgeteekend. Het zou-<br />

den echter de laatste regels zijn, die zij schre-<br />

ven. De dag, waarop de lang gehoopte tocht<br />

naar den hoogsten top zou beginnen, zag een<br />

chaotische puinhoop, waar eens het kamp van<br />

de bergklimmers had gelagen... Een ijslawine<br />

was in den nacht over hen heen geraasd en<br />

had alle leven onder zich bedolven. Zeven<br />

HARDNEKKIGE POGINGEN<br />

TEN KOSTE VAN MENSCHEN-<br />

OPFERS. - VELE EXPEDITIES<br />

*<br />

Het geweldige massief van<br />

Izunga ligt in het verblindend<br />

zon, die zich in sneeuw<br />

weerspiegelt.<br />

den Kangsjen-<br />

e licht der berg-<br />

en gletschers<br />

bergklimmers en negen van hun trouwe dragers<br />

waren omgekomen!<br />

Het bericht van deze overweldigende cata-<br />

strofe drong tot de geheele wereld door en één<br />

moment werd er door ieder klaar en helder<br />

beseft, welk een zwaar en riskant werk er op<br />

de hellingen van den Himalaya werd verricht.<br />

De bergingsploeg, die uit Duitschland was ge-<br />

komen, drong zoo snel zij kon met den eenigen<br />

overlevende tot de plaats des onheils door en<br />

bewees aan de doode makkers den laatsten<br />

vriendendienst. Hun nalatenschap: dagboeken,<br />

wetenschappelijke aanteekeningen en het film-<br />

journaal, werden naar het vaderland terug-<br />

gebracht.<br />

Opnieuw werd er dit jaar een expeditie voor<br />

de overwinning van den Himalaya samenge-<br />

steld. Niets pleit sprekender voor de grootsch-<br />

heid van den drang den Himalaya te over-<br />

winnen dan het feit, dat reeds een jaar na<br />

de ramp een nieuwe groep lot groote offers<br />

bereid is geweest. Nauwkeuriger dan ooit te-<br />

voren werden de voorbereidingen getroffen.<br />

Zelfs nam men een vliegtuig mee, dat de ver-<br />

schillende kampen door middel van parachutes<br />

van proviand kon voorzien, waardoor de mede<br />

te nemen lasten aanmerkelijk konden worden<br />

ingekrompen.<br />

Helaas, ook nii mocht het nog 'niet gelukken<br />

tot den Nanga Parbat, den hoogsten top van<br />

den Himalaya-keten, door te dringen. De expe-<br />

ditie moest naar Duitschland terugkeeren, zon-<br />

der eindresultaat wel is waar, maar met een<br />

' schat van nieuwe ervaringen, die een volgen-<br />

den aanval, die zeker niet op zich zal laten<br />

wachten, een grootere kans op succes zal<br />

geven. Het laatste woord is nog niet gesproken<br />

en éénmaal zal blijken, dat ook hier het men-<br />

schelijk vernuft en doorzettingsvermogen ~de<br />

overwinning weten te bevechten. Zoolang er<br />

gebieden op onze aarde zijn, waarin nog geen<br />

menschelijk wezen ooit wist door te dringen,<br />

valt er te vechten. Over het nut hiervan zou<br />

men kunnen redetwisten, maar dat het een<br />

kwestie van eer is, zal niemand kunnen ont-<br />

kennenl<br />

om DEN<br />

NAAR DUIZENDEN METERS<br />

HOOGTE. - DE BARRE BERG<br />

NOG NIET OVERWONNEN.I'<br />

*<br />

De Kangsjenzunga, van den Nanga Parbat gezien.<br />

Na veel moeiten en gevaren kon deze vooruitstekende bergpiek worden bereikt, alleen echter<br />

langs de scherpe bergkam, links boven.<br />

Dr. Luft, notaris Bauer uit München, en Fritz<br />

Bechtold vóór den herdenkingssteen aan den<br />

voet van den Nanga Parbat.<br />

Vijf leden der Duitsche Himalaya-expeditie be-<br />

graven een van hun omgekomen kameraden op<br />

de plaats, waar hij zijn leven moest laten.<br />

s-


Emil Jannings zal onder regie van<br />

Hans Steinhoff de titelrol vervullen in<br />

de Tobis-film ,,Ohm Krüger". Deze fil<br />

wordt opgenomen naar motieven uit den<br />

roman „Mann ohne Volk" van Arnold<br />

Krieger. Het draaiboek werd geschreven door<br />

Kurt Heuser en Harald Bralt<br />

o<br />

Zarah Leander speelt een belangrijke rol in de<br />

Carl Froelich-film der Ufa „Katharina I von Rusland".<br />

Het draaiboek is van Jacob Geis,<br />

o<br />

Hans Albers speelt de<br />

Peters". De regie is<br />

titelrol in de Bavaria-film „Carl<br />

in handen van Herbert Selpin.<br />

o<br />

Geza von Bolvary zet de Terra-film „Anna und Don Juan" in scène.<br />

De hoofdrol vervult Paula Wessely. De auteurs van het draaiboek zijn<br />

Harald Bratt en Otto Emmerich Groh; het decor ontwierp Robert Herlth.<br />

o<br />

Willy Blrgel vertolkt een belangrijke rol in de Terra-film „Der Teufels-<br />

geiger". Deze film wordt onder regie van Günther Rittau opgenomen naar<br />

een idee van Dr. Max Wallner. Wolfgang Zellei" componeert de muziek.<br />

o<br />

Paul Martin ensceneert de Bavaria-film „Was will Brigitte?" De<br />

medespelenden zijn Leny Marenbach, Albert Matterstock, Fita Benkhoff,<br />

Georg Alexander, Harald Paulsen en Carl Wery.<br />

o<br />

Leni Riefenstahl regisseert en speelt de hoofdrol ir* de Tobis-film „Tief-<br />

land". Franz Eichberger en Bernard Minetti spelen eveneens hoofdrollen<br />

in deze film. De<br />

muzikale leiding is<br />

in handen van Gui-<br />

seppe Becce.<br />

/h*jL/*A/w-^ ^A dx -^fudo-i^<br />

Kirsten Heiberg {foto UU)<br />

Hans<br />

Moser<br />

vertolkt<br />

een be-<br />

langrijke rol<br />

in de Bavaria-<br />

film „Liebe ist<br />

Zollfrei". Regis-<br />

seur is E. W. Em^. "^<br />

o '\<br />

Ferdinand Marian, Lotte<br />

Koch, Anton Edthofer en<br />

Dagny Servaes spelen de<br />

belangrijkste rollen in de<br />

Terra-film „Musik in Salzburg".<br />

Regisseur is Arthur Maria Rabe-<br />

nalt, de muziek componeert Theo<br />

Mackeben. Productieleider is E. G.<br />

Techow.<br />

ir<br />

Willy Biigel (foto U«><br />

Carl Ludwig Diehl vervult de hoofdrol In de Ufa-film<br />

„Ein Mann In den besten Jahren", naar het gelijknamige<br />

toorveelstuk van J. Wiegand en Karl Lerbs. Het draai-<br />

boek is geschreven door Manfred Schott en Karl<br />

Lerbs, de productieleider is Max Pfeiffer.<br />

o<br />

Gustav Froehlich vertolkt de hoofdrol in<br />

de Bavaria-film „Skandal um die Venus".<br />

De verdere medespelenden zijn Hansi Kno-<br />

teck, Harald Paulsen, Ernst Waldow en Pauf<br />

Dahlke. De regie is in handen van Hans H. Zerlett.<br />

o<br />

Wolfgang Liebeneiner zet de Tobis-film „Bismarck"<br />

in scène. De medespelenden zijn Paul Hartmann, Li<br />

Dagover, Friedrich Kayssler, Maria Koppenhöfer, Ruth<br />

Hellberg, Käthe Haack, Werner Hinz, Walter Franck,<br />

Harald Paulsen en Hans Junkermann. De muziek werd ge<br />

componeerd door Norbert Schultze.<br />

iï:si-L.,: : -.;*'«:4 :<br />

OoBtef Fröh-<br />

lich (foileUf.)<br />

| ••■,■■■„«■<br />

Heinz Ruehmann en Anny Ondra speien de hoofdrollen<br />

in „Der Gasmann", een film die door professor Karl<br />

Froelich voor de Ufa in scène wordt gezet. De verdere<br />

medespelenden zijn Will Dohm, Charlotte Susa en<br />

Erika Helmcke. De decors worden ontworpen door ,<br />

W. Haag. A<br />

Gustaf<br />

Gruend-<br />

gens speelt<br />

de hoofdrol in<br />

en regisseert<br />

de Terra-film<br />

„Caesar". Het<br />

draaiboek schreef<br />

Giovacchino Forza-<br />

no, aan de camera<br />

staat Walter Pindter.<br />

o<br />

Felix Luetzkendorff heeft<br />

het draaiboek geschreven voor<br />

de Ufa-film „Narvik" die onder<br />

prodüctieleiding van Ullrich Mohr-<br />

butter zal worden opgenomen.<br />

Willy Fritsch speelt de hoofdrol in de<br />

Ufa-film „Die keusche Geliebte". De ver-<br />

dere medespelenden zijn Camilla Horn,<br />

Maria Landrock, Karl Kuhlmann, Paul Dahlke<br />

Kurt Meisel, Hans Schwarz en F. Hess. Regis-<br />

seur is Viktor Tourjansky. Aan de camera staat<br />

Bruno Stephan, het decor ontwierpen Hans H.<br />

Kuhnert en A. Günther.<br />

o<br />

Hans Schweikart zal de Bavaria-film „Flucht"<br />

zetten.<br />

Haas Alhera<br />

(Foto Ufa)<br />

"' IT<br />

Anny Ondra (Fo«o lobit<br />

Theo Lingen regisseert de Majestic-<br />

film „Frau Luna", naar de bekende<br />

operette van Paul Lincke. De mede-<br />

spelenden zijn Lizzi Waldmüller, Fita<br />

Benkhoff, Grethe Weiser, Theo Lingen,<br />

Hans Moser, Leo Slezak en Paul Kemp. Het<br />

draaiboek is vervaardigd door Ernst Marischka.<br />

," o<br />

Heinrich George vertolkt een belangrijke rol in<br />

de Terra-film „Sein Sohn", een film naar een idee<br />

van Willy Clever. René Deltgen, Hannelore Schroth<br />

en Hermann Brix spelen eveneens groote rollen in deze<br />

rolprent, die door Peter Paul Brauer In scène wordt gezet.<br />

Productieleider is Otto Lehmann.<br />

Hans Deppe ensceneert de Ufa-film „Der laufende Berg", naar<br />

den roman van Ludwig Ganghofer. De belangrijkste rollen zijn in<br />

handen van Hansi Knoteck, Paul Richter, Maria Andergast, Fritz<br />

Kampers en K. Merck. Aan de camera staat Ekkehard Kyrath.<br />

o<br />

Edward Baiser zal de hoofdrol vervullen in de Tobis-film „Einer gegen<br />

England". Het draaiboek is van Hanns Johst en Erich Kröhnke naar<br />

het gelijknamige tooneelstuk van Hanns Johst, Regisseur is Wolfgang<br />

Liebeneiner,<br />

o<br />

Paul Ostermayr esceneerde de Ufa-film „Links der Isar, rechts der<br />

Spree". De medespelenden zijn Fritz Kampers, Leo Peukert, Charlotte<br />

Schellhorn, Fritz Genschow, Grethe Weiser, Hilde Sessak en Hans Adal-<br />

bert Schlettow. Het draaiboek werd vervaardigd door Josel Dalman en<br />

Peter Ostermayr, de<br />

muziek is gecompo-<br />

neerd door Ludwig<br />

Schmidseder.<br />

Theo Lingen (Foto Wi«n)


»DE WRAAK<br />

ikrijlc heeft in zijn geschiedenis veiie<br />

perioden van decadentie<br />

ien dergelijke toestand deed<br />

ooi voor tijdens de regeering van<br />

XVI. Als een bewijs hiervoor<br />

.voorbeeld dé omstandigheid<br />

3at h# duel toen in dit land de<br />

anormale vormen had aangezonder<br />

dat er door de overheid<br />

/aar eenigszins tegen werd opge-<br />

Om de geringste kleinigheid<br />

het zwaard getrokken of het<br />

pistool tevoorschijn gehaald, en stelden<br />

zich twee menschen tegenover elkander,<br />

om elkaar naar het leven te staan. . .<br />

Zelfs waren er zoogenaamde „beroepsduellisten"<br />

gekomen, die eigenlijk vcor<br />

niets anders leefden dan om te twisten<br />

en te vechten, en dit laatste deden onder<br />

den schijn van een zoogenaamd<br />

eerlijk duel. . . Uiterst bedreven in het<br />

hanteeren van degen of pistool, beleedigden<br />

zij in het wilde-weg iedereen,<br />

die het ongeluk had in hun gezelschap<br />

te komen en die zij een geschikt doelwit<br />

voor hun afschuwelijke practijken<br />

achtten. Hooggeplaatste personen behandelden<br />

zij met de grootste minachting,<br />

wèl wetend, dat dezen dit in negen<br />

van de tien gevallen moesten verdragen,<br />

omdat zij ieder verweer met het<br />

leven moeiten bekoopen. Menige moeder<br />

betreurde het verlies van een briljanten<br />

zoon, menige echtgenoote haar<br />

man, en den vader harer kinderen.<br />

Af en toe maakten deze vechtersbazen<br />

echter ook wel eens een vergissing.<br />

Het kwam wel voor, dat zij in de<br />

veronderstelling verkeerden een gemakkelijken<br />

prooi te hebben gevonden,<br />

doch dan een tegenstander uitdaagden,<br />

die een ervaren schutter of schermer<br />

bleek te zijn.<br />

Iets dergelijks gebeurde eens in een<br />

café, in de buurt der Fransche hoofdstad.<br />

Een aantal bezoekers zat er rustig<br />

te praten en te drinken, toen een van<br />

hen, kolonel Carrier, een duel ter sprake<br />

bracht, dat kort te voren had plaats<br />

gevonden, en aan zijn woorden de opmerking<br />

toevoegde, blij te zijn, dat hij<br />

nog nooit tot een duel was uitgedaagd.<br />

Bij deze laatste opmerking haalde<br />

een der aanwezigen, een zekere kapitein<br />

Eggart, verachtelijk de schouders<br />

op.<br />

„De reden, waarom u nog nooit geduelleerd<br />

hebt," zei hij, „zal wel aan<br />

een heel andere omstandigheid zijn te<br />

danken dan aan een gelukje. . ."<br />

De toegesprokene begreep natuurlijk<br />

de bedoeling wel, die achter dezewoor-<br />

OP LEVEN EN DOOD<br />

EEN REEKS SPANNEND<br />

TUREN. NAAR WAARHEID<br />

den zat, doch hij antwoordde kalm:<br />

„Dit zou inderdaad het geval kunnen<br />

zijn, doch in werkelijkheid is het toch<br />

niet zoo. . ."<br />

De ander bleek door deze woorden<br />

evenwel niet tevredengesteld.<br />

„Zeg me eens," zei hij brutaal, „hoe<br />

zoudt u zich aan een duel willen ont-<br />

trekken als u eens beleedigd werd?"<br />

„Daar heb ik nog nooit over nage-<br />

dacht .. . Ikzelf heb nog nooit iemand<br />

beleedigd en niemand heeft ook nog<br />

ooit getracht mij te beleed igen."<br />

„Dat laatste lijkt mij onmogelijk."<br />

„Maar. . ." ging Carrier verder, „laat<br />

mij er dit aan mogen toevoegen: als<br />

iemand mij beleedigde, zou ik toch wel<br />

degelijk eerst onderzoeken met wat voor<br />

soort man ik te doen had alvorens ik<br />

voldoening zou vragen."<br />

„U bedoelt, of hij gevaarlijk was om<br />

mee te duelleeren?" vroeg de ander<br />

spottend.<br />

„Neen, mijnheer. . . ik zou eerst wil-<br />

len weten of hij wel de" moeite waard<br />

was om als tegenstander te hebben. . ."<br />

Kapitein Eggart stond op, trad op<br />

den kolonel toe en gaf hem een slag<br />

midden in zijn gezicht.<br />

„Vindt u dat een beleediging?" vroeg<br />

hij toen op verachtelijken toon.<br />

„Inderdaad, mijnheer," antwoordde<br />

de kolonel en opstaand verliet hij kalm<br />

het vertrek.<br />

Na verloop van eenige uren ontving<br />

Eggart een uitdaging en er werd over-<br />

eengekomen, dat het duel den volgen-<br />

den ochtend zou plaats vinden. Als<br />

wapen werd de degen gekozen. Toen<br />

kolonel Carrier op de plaats der ont-<br />

moeting verscheen, viel het op, dat hij<br />

een groote ronde pleister droeg op de<br />

wang, waar de slag van den vechters-<br />

baas hem had getroffen.<br />

De degens hadden elkaar nog slechts<br />

enkele keeren gekruist, to^n Eggart tot<br />

de ontdekking kwam, dat zijn tegenstan-<br />

der, hoewel deze nog nooit had geduel-<br />

leerd, een uitstekend schermer was.<br />

Carrier speelde eenige oogenblikken<br />

met hem als de kat met de muis, deed<br />

toen een onverhoedschen uitval en<br />

stootte zijn degen door den rechterarm<br />

van zijn tegenstander.<br />

Terwijl hij kalm zijn wapen terugtrok,<br />

reikte Carrier het aan zijn secondant<br />

over, nam de pleister van zijn gezicht,<br />

knipte er een stuk af en plakte de rest<br />

er weer op. Daarop trad hij op Eggart<br />

toe, informeerde uiterst beleefd naar<br />

zijn verwonding en verzocht om de eer<br />

van een voortzetting van het duel zoo-<br />

dra de wond genezen zou zijn.<br />

Na verloop van ongeveer een maand<br />

deed het gerucht de ronde, dat Eggarts<br />

arm weer hersteld was, en onmiddellijk<br />

stuurde de kolonel zijn secondant naar<br />

hem toe en daagde hem uit.<br />

De tweede ontmoeting vond op de-<br />

zelfde plek plaats. Kolonel Carrier<br />

droeg nog steeds dezelfde pleister, en<br />

andermaal stak hij na een korte scher-<br />

mutseling, zijn wapen in den arm van<br />

Eggart. En ook dit keer overhandigde<br />

hij zijn degen aan zijn secondant, knip-<br />

te ook nu weer een stuk van de pleister<br />

en informeerde met dezelfde hoffelijk-<br />

heid naar de toegebrachte verwonding.<br />

Vijf weken gingen voorbij, en nauwe-<br />

lijks was de wond toen geheeld of ko-<br />

lonel Carrier daagde Eggart opnieuw uit.<br />

Ze ontmoetten elkander weer op de-<br />

zelfde plaats.<br />

De kolonel droeg nog altijd de pleis-<br />

ter, en nog steeds deed hij zich voor<br />

als iemand, die een onaangename taak<br />

te vervullen heeft, doch deze voor niets<br />

ter wereld zou willen opgeven.<br />

De beide mannen stelden zich weer<br />

tegenover elkander op, en onmiddellijk<br />

kwam kapitein Eggart tot de ontdekking,<br />

dat zijn tegenstander volkomen was ver-<br />

anderd.<br />

In de plaats van lusteloosheid drukte<br />

zijn gezicht de grootste grimmigheid uit.<br />

Zijn oogen fonkelden en schenen af en<br />

toe vuur te schieten, en nauwelijks had-<br />

den zij elkander het saluut gebracht, of<br />

kolonel Carrier ging tot het offensief<br />

over en stak zijn degen, alsof hij-kalm<br />

en wèl-overlegd het geschiktste moment<br />

daartoe had afgewacht, door het hart<br />

van zijn tegenstander. . .<br />

Kapitein Eggart stortte neer en over-<br />

leed bijna op hetzelfde oogenblik.<br />

En ziende, dat hij dood was, over-<br />

handigde kolonel Carrier zijn wapen<br />

weer kalm aan zijn secondant en zei<br />

onbewogen: „Ik zal nu de pleister van<br />

mijn gezicht verwijderen. . ."<br />

Men kan niet ontkennen dat de<br />

wraak van kolonel Carrier geraffineerd<br />

en zelfs wreed was, maar»óók zal men<br />

moeten toegeven, dat kapitein Eggart<br />

zélf om zijn vonnis had gevraagd. . .<br />

1. Te Krommenie werden de groote nationale<br />

wedstrijden van den Ned. Kolfbünd gehou-<br />

den, — Een opname tijdens dit typisch<br />

Hollandsche spel.<br />

o<br />

2. Het nieuwe Sportpark in den Leidschen<br />

Hout is op officieele wijze geopend. — Tij-<br />

dens het défilé der deelnemende vereenigin-<br />

gen voor den burgemeester van Leiden en<br />

andere autoriteiten.<br />

'3. Het muziekcorps der voormalige schuHeri]<br />

te Enschede, kapelmeester de heer C. Joh.<br />

Langefeld, vierde het 50-jarig bestaan.<br />

o<br />

4. In de afgeloopen week vertrokken er<br />

wederom Nederlandsche arbeiders naar<br />

Duitschland. — Het afscheid op het Centraal<br />

Station te Amsterdam,<br />

o<br />

5. Staatsrat H. Wohlthat bracht verleden week<br />

een eerste offlcieele bezoek aan de Amster-<br />

damsche Effectenbeurs, waar hij werd rond-<br />

geleid door het bestuur van de beurs en mr.<br />

L. J. A. Trip, secretais-generaal van Financiën.<br />

— Bij het verlaten van het beursgebouw.<br />

Links: Staatsrat Wohlthat.<br />

6. De heer F. Oord, te Bolsward wordt<br />

21 September a.s. 100 jaar. Zijn gehoor en<br />

gezicht zijn nog uitstekend, terwijl hij zich<br />

overigens ook in een goede gezondheid mag<br />

verheugen. Het zal den jubilaris dien dag<br />

stellig niet aan belangstelling ontbreken.<br />

o<br />

7. De Nederlandsche ambulance, die 'onge-<br />

veer een half jaar geleden naar Finland is<br />

vertrokken, keerde in ons land terug. — De<br />

aankomst aan 't S.S. station te 's-Gravenhage.<br />

Rechts dr. Meijhuisen.<br />

o<br />

(Foto's: Vereenigde Fotöbureaux, K Mol en<br />

A. J. Brusse).<br />

"\<br />

mam


ANGELD<br />

In een tijd, die met gewel-<br />

dige schokken als "an een<br />

aardbeving het ontstaan van<br />

een nieuwe beschaving op het<br />

gebied van den geest, de cul-<br />

tuur, de politiek en de weten-<br />

schappen aankondigde — een<br />

beschaving, die wij thans nog de<br />

onze noemen — is de grootste<br />

beeldhouwer van alle eeuwen.<br />

n:^kt &£*}■*<br />

i\TAAÜ<br />

k\.t<br />

W* / ^<br />

VJM - -- .;<br />

■ i<br />

^;' v<br />

^-<br />

^h<br />

De titaan; Michel Angelo.<br />

Michel Angelo Buonarroti! geboren. De vul-<br />

kanische onrust, de zich haast op woeste<br />

wijze voltrekkende veranderingen en de niet<br />

te stillen hartstochten der wereld waarin hij<br />

leefde, gaven hem den moed het allergroot-<br />

ste te ondernemen, wat een mensch slechts<br />

te ondernemen vermag — want in de nabij-<br />

heid van den vulkaan rijpt de vurigste wijn!<br />

De enorme spanningen op ieder gebied<br />

hebben de ziel van Michel Angelo omge


1720—04<br />

1720—05. Keurige japon met vierbaans-<br />

rok. Het lijfje heeft kleine ingestikte plooitjes.<br />

Benoodigd : 2.75 M. stot van 140 cM. breedte.<br />

1720—07<br />

1720—07. Dit model van soepele wollen stof sluit<br />

met een dubbele rij knoopen en is langs den kraag<br />

en de manchetten gegarneerd met puntgalon. Benoo-<br />

digd : 2.75 M. stof van 140 cM. breedte.<br />

1720—08. De plooien in den rok van deze elegante<br />

japon zijn gedeeltelijk ingestikt. Het halssplitje<br />

wordt met een tweelingknoop gesloten. Benoodigd :<br />

2.75 M. stof van 140 cM. breedte.<br />

\ \<br />

r.<br />

Lindebloesem-thee<br />

Van alle ,,inlandsche" soorten verdient de<br />

Lindebloesemthee bijzondere vermelding, mits deze<br />

maar zorgvuldig gedroogd en bewaard wordt.<br />

Deze thee heeft een zeer fijnen smaak. Zoowel<br />

de bladeren als de bloesem van den lindeboom<br />

kunnen er voor gebruikt worden. In een met<br />

heet water omgespoelden trekpot doet u twee<br />

flinke eetlepels lindebloesemthee, giet er een<br />

weinig heet water op. Iaat de thee een oogenblik<br />

trekken en vult dan den pot verder bij. Vergeet u<br />

vooral niet, de thee door een zeef ie te schenken.<br />

Pepermunt-thee<br />

-'•£, *<br />

■X'<br />

«irrxïTn? is büzonder geschikt<br />

PEPERMUNT-THEE ^ b^ volwa8senen<br />

voor kinderen, maar ,% avond<br />

toch niet te versmade^ J ^ invloed<br />

gaat er van deze ^ee -n -s ^^ ^<br />

g nit, in tege-tellmg -t d e ^ ^<br />

Per kopje rekent - ^ ^ ^ ^<br />

thee, die verder als gew ^ worden.<br />

Naar smaak kan er suiker bi] g ^^<br />

ij am<br />

RONDER BOV<br />

'tee zonder bon f fr<br />

re ^g aankomt en he J bi J de ** soorLn Sj**""*- Het<br />

scheutje water T dat u niet kunt 1 0 P de be-<br />

dit houZlfj er een °f ander „T VOlstaan «« een<br />

P a * giet uereenk^T 0 doet « ^TtZ '** ^<br />

d l 'hee eerst eTn fZ **** *** »ater of* ? ?


Dezer dagen brachten wij een bezoek aan<br />

Haro van Peski, den man, die volgens de<br />

jongste A.N.P.-telex-berichten onze natio-<br />

nale filmindustrie tot nieuw leven gaat wekken.<br />

Van Peski is voor ons een oude bekende, en<br />

het is reeds een tiental jaren geleden dat zijn<br />

werk voor het eerst in de kolommen van dit<br />

blad werd besproken. „Inderdaad," zegt hij glim-<br />

lachend, als wij hem aan dit feit herinneren, „het<br />

is deze maand juist tien jaar geleden dat ik<br />

mijn lilmloopbaan begon. Na eenigen tijd in de<br />

studio's gewerkt te hebben, richtte ik te Berlijn<br />

de Majestic Film op en —dit voegt Van Peski<br />

er niet zonder trots aan toe — dit is ook nog<br />

heden ten dage een bloeiende onderneming."<br />

Onwillekeurig dwalen de gedachten van onzen<br />

gastheer naar het verleden, „Wat heb ik in<br />

spanning geleefd bij het maken van mijn eerste<br />

film „Mein Leopold"! Ik durfde haast niet naar<br />

de première te gaan, maar ik was er wel toe<br />

verplicht. De film werd een succes, en na af-<br />

loop bood men mij een groot souper aan. Er<br />

was mij een steen van het hart gevallen, en ik<br />

zal dat eerste .glas champagne nooit vergeienl<br />

Zoo begon de film te rouleeren, en toen kwam<br />

er een telegram: „Hindenburg Theater Broadway<br />

New York met Uw film feestelijk geopend." Ik<br />

^^^_<br />

heb het lang bewaard, en ik had het uil bij-<br />

geloof in mijn zak gestoken, toen jaren later<br />

mijn eerste Hollandsche film „Suikerfreule" haar<br />

première in het prachtige, splinternieuwe City<br />

Theater te Amsterdam beleefde. Ik had natuurlijk<br />

weer een kleine hartklopping, maar omdat het<br />

publiek reeds spontaan begon te applaudisseeren<br />

toen vóór het begin van de film de namen<br />

van onze populaire Hollandsche acteurs en ac-<br />

trices op het witte doek verschenen, stond het<br />

al vast, dat de film In een hartelijke sfeer zou<br />

worden ontvangen. Acht dagen later kon het<br />

City Theater in de dagbladpers annonceeren:<br />

„Ruim 30.000 personen hebben deze week het<br />

City Theater bezocht, en genoten van de nieuw-<br />

ste Hollandsche film..." U begrijpt wat een<br />

opluchting dat was, want het groote aantal films,<br />

dat ik voordien in Duitschland had gemaakt,<br />

waren steeds tot tevredenheid van mijn opdracht-<br />

gevers verloopen, en het was dus een groot<br />

risico om hierop in Holland een film te maken<br />

met technische hulpmiddelen, waarvan Ik nu niet<br />

zoo heel veel goeds had gehoord. Maar ik had<br />

mij nu eenmaal in het hoofd gezet in mijn eigen<br />

land mijn eigen beroep uit te oefenen, en op<br />

dit standpunt sta' ik nog."<br />

En zoo komen wij van het verleden op het<br />

Decor-ontwerp voor de flltn „Kampf, door Van Peski.<br />

\<br />

Teekening van een Parijschen apache door<br />

Haro van Peski.<br />

heden en de toekomst. Inmiddels vait de<br />

schemer in het ruime schildersstudio, waar Van<br />

Peski ons ontvangt. Hij heeft ons verzocht tegen<br />

den avond te komen, want het daglicht is kost-<br />

baar met 't oog op het ontwerpen van kostuums<br />

en decors. Overal liggen schetsen, en op ezels<br />

staan half voltooide schilderijen. Van Peski Is<br />

van huis uit beeldend kunstenaar en heeft ook<br />

als portretschilder en teekenaar zijn sporen in<br />

binnen- en buitenland verdiend. ,,U hebt ook<br />

kunstgeschiedenis gestudeerd, nietwaar?" „Ja,<br />

Inderdaad," antwoordt Van Peski, „en wel onder<br />

professor Jan Six, den man van' de wereldbe-<br />

roemde Rembrandt-verzameling. Na mijn studie<br />

aan de Rijks Academie te Amsterdam werkte<br />

ik te Parijs, München en Rome. Dit (s mij In mijn<br />

later leven zeer te pas gekomen, niet alleen bij<br />

het maken van films in historische kostuums,<br />

maar ook op ander gebied. Zoo schrijf ik mo-<br />

menteel een leerboek over de teekenkunst (die<br />

naar mijn meening In Nederland niet voldoende<br />

naar waarde wordt geschat). Dit Is een Werk in<br />

tien deelen, waarvan er reeds vier In druk zijn<br />

verschenen. Het is voorzien van tal van teeke-<br />

nlngen van mijn hand, ter toelichting van den<br />

tekst."<br />

Teekenen schijnt Van Peskl's hobby te zijn,<br />

en het vereischt eenigen tact om hem terug<br />

te brengen tot datgene wat ons nu toch in de<br />

allereerste plaats interesseert, namelijk de nieuwe<br />

productie.<br />

„Ja," zegt Van Peski, „ik heb er weer ple-<br />

zier in gekregen. Het bleek mij reeds bij mijn<br />

eerste film, dat het in ons land nog zoowel aan<br />

ervaring als aan technische hulpmiddelen ont-<br />

brak. Maar sindsdien zijn er jaren verstreken,<br />

en men heeft heel wat kinderziekten doorge-<br />

maakt. Zoo staat sinds korten tijd het Cinetone<br />

Studio voor het eerst onder deskundige leiding,<br />

nu Theo Güsten de directie op zich heeft ge-<br />

nomen. En nu ben ik blij dat ik U spreek, want<br />

de berichten die in den laatsten tijd in de dag-<br />

bladpers verschenen zijn, zouden op bepaalde<br />

punten wel tot eenig misverstand kunnen leiden.<br />

Zoo heb ik eenige weken geleden een rede<br />

gehouden voor leden van den Nederlandschen<br />

Bioscoop Bond. Nu begrijp ik heel goed, dat<br />

het moeilijk is om een langdurig betoog<br />

samen te vatten in eenige weinige zinnen. Het<br />

is zelfs welhaast onmogelijk den zin van het<br />

gesproken woord nauwkeurig weer te geven. En<br />

dat is aanleiding, dat ik nu eens wil her-<br />

halen wat ik toen over bepaalde dingen heb<br />

gezegd<br />

Ik ben positief de meening toegedaan dat het na<br />

in het verleden begane fouten, waarvan alle be-<br />

trokkenen zooveel hebben geleerd, nu mogelijk<br />

is een Hollandsche amusementsfilm te brengen<br />

Gustav Diessl in de Majestic-fiim<br />

mer antwortet nicht".<br />

Zoo zag Van Peski Manfred van<br />

Brauchitsch, die in de film „Kampf"<br />

de hoofdrol vertolkte.<br />

.Teilneh-<br />

met uitsluitend Nederlandsche medewerkers.<br />

Wanneer men dus pas aan de volgende film<br />

begint nadat de voorafgaande volkomen<br />

is voltooid, zijn wij niet meer op buiten-<br />

landsche krachten aangewezen. Maar deze ma-<br />

nier van werken is niet datgene wat ik onder<br />

een „productie" als zoodanig versta. In dit geval<br />

zijn de voorbereidingen voor de tweede film<br />

in vollen gang, terwijl de eerste film in de studio<br />

is. Tegelijkertijd wordt het draaiboek voor de<br />

derde film reeds geschreven. Zoo heb ik steeds<br />

te Berlijn gewerkt, en wanneer wij ter voor-<br />

ziening in het tekort aan films ook zoo in<br />

Nederland willen werken, dan beschikken wij<br />

over niet voldoende Nederlandsche werkkrach-<br />

ten, en moeten wij een beroep doen op het<br />

buitenland. Vervolgens zou ik gezegd hebben,<br />

dat ik uitsluitend films van hooge cultureele<br />

waarde zal gaan maken. Dit nu is een misver-<br />

stand, en men zal dit ook begrijpen wanneer<br />

men bedenkt, dat het al zeer onbescheiden zou<br />

zijn, wanneer iemand dit van zijn eigen werk<br />

zou zeggen. En zeer zeker kan men dit niet<br />

zeggen van werk dat nog niet voltooid isl<br />

Daarom heb ik er in mijn sindsdien verschenen<br />

ANP.-publicatie op gewezen, dat bijvoorbeeld<br />

mijn eerste film „Scherven brengen geluk" een<br />

licht blijspel is, zonder eenige verdere<br />

pretentie dan het bieden van een<br />

vroolijk amusement. Ik geef toe, dat<br />

Een scène uit de Majestic-fiim „Suikerfreule".<br />

wanneer „Klaasje Zevenster" goed zou slagen,<br />

deze film in zooverre een zekere waarde zou<br />

kunnen hebben, dat zij een tijdbeeld geeft van<br />

het Nederland van ruim een eeuw geleden.<br />

Maar de verdienste daarvan zou dan zeker niet<br />

bij mij liggen, maar bij den schrijver van den<br />

roman, onzen genialen landgenoot Jacob van<br />

Lennep," Daar deze mededeeling on; wel<br />

belangrijk lijkt, zijn wij op dit oogenblik dank-<br />

baar voor onze bedrevenheid in hel stenogra-<br />

feeren. Maar er is een ander punt van groot<br />

belang. Wij herinneren ons uit het verleden dat<br />

onze gastheer niet alleen zijn sporen verdiend<br />

hoeft als producent, maar ook als schrijver, re-<br />

gisseur, décor-ontwerper en wat al niet. Dit leidt<br />

ons tot de vraag: „En bent U nu voornemens<br />

Uw vier films allen zélf te schrijven en te regis-<br />

seeren?" Van Peski antwoordt met een breeden<br />

glimlach: „Natuurlijk niet, mijn waarde! Het<br />

streven naar een soort monopolie op dit gebied,<br />

of op welk ander gebied ook, zou mijn inziens<br />

de grootste dwaasheid zijn die ik kon begaan!<br />

Schrijft U dat vooral, ter geruststelling van am-<br />

bitieuze en talentvolle landgenooten!"<br />

Inmiddels is het geheel donker geworden in<br />

het groote atelier. Wij zien van elkander alleen<br />

nog maar de silhouetten. Wij nemen afscheid<br />

van een niet alledaagsche wereld, waarin door<br />

één enkel man de droomfabriek weer tot nieuw<br />

leven wordt gewekt, . .


„Je kettingkast rammelt."<br />

„Wat zeg je?"<br />

„Ik zeg, dat je kettingkast rammeltl"<br />

„Ik kan je niet verstaan, mijn kettingkast ram-<br />

melt zoo." (Das III. Blatt)<br />

„Schrik niet, ik moet even in mijn handen<br />

spuwen." (Deutsche III.)<br />

„Als er iemand voor<br />

me komt, ben ik in den<br />

boomgaard, hoor!"<br />

Hommel en Bommel<br />

zitten bij een glas<br />

bier, en hebben het<br />

over hun betrekking.<br />

„Heb jij al eens<br />

meeningsverschil met je<br />

baas gehad?" vraagt<br />

Bommel op een ge-<br />

geven oogenblik.<br />

„O, al zoo vaak,"<br />

zegt Hommel. „Wel<br />

twintig keer op een<br />

dag soms..."<br />

„Sjonges..." zegt Bom-<br />

mel, niet zonder een<br />

gevoel van respect.<br />

„Ja," zegt Hommel,<br />

„maar hij weet het<br />

niet, hoor..."<br />

•<br />

„Mijn vrouw droomde<br />

vannacht, dat ik mil-<br />

lionnair was."<br />

„Dan bof jij nog -<br />

de mijne verbeeldt het<br />

zich doorloopend."<br />

m<br />

j0<br />

„Dat je ruzie met me wilt maken, is tot daar aan toe, Johan, maar<br />

ik vind je houding nu beneden peil."<br />

„O neen... die schaal<br />

niet. Die is al honderd<br />

jaar in de familie."<br />

„H'm. Daar moet ik<br />

dan mijn grootvader<br />

eens over hebben!"<br />

Jantje heeft 'n slecht<br />

cijfer voor zijn sommen<br />

gekregen. „Als mijn<br />

vader dat ziet, geeft hij<br />

mijn een pak slaag,"<br />

zegt hij huilend.<br />

„Geeft hij m ij een<br />

pak slaag" verbetert de<br />

onderwijzer.<br />

„Weineen," zegt Jan-<br />

tje, „hij is altijd zoo<br />

onbillijk."<br />

„O... vader... u wist<br />

zeker niet, dat ik al<br />

kon fietsen?"<br />

ü -a u<br />

J- 1)<br />

« 5 « • .a<br />

T) ü -a -<br />

SS 1 " o I'S<br />

2 c<br />

c<br />

- <br />

CS « 4J ^2<br />

U V IA<br />

u o<br />

-o -^ c<br />

»-e<br />

w ::r>.w<br />

v u &<br />

P O T5 "O<br />

w ?? c<br />

C<br />

00<br />

JH ü —< l»<br />

(O -<br />

M O<br />

O<br />

XI cT-a<br />

« y c >g<br />

o<br />

u<br />

«SS<br />

TJ In<br />

. W CS<br />

;- OHQ CS<br />

O C ? S V.<br />

J5 P «5 ?<br />

C « CS öC<br />

rn T3 CS u<br />

c<br />

« o o<br />

£-— 0<br />

0-OT3<br />

; - o ■"<br />

_<br />

-^j<br />

cs<br />

"C<br />

u<br />

-fi<br />

y<br />

J3<br />

«<br />

«<br />

J3<br />

N cS O N O<br />

C W) O. C<br />

J H<br />

1) cS■-<br />

ë rtW<br />

C O, S


SO<br />

KJ ^Iflex isS-S. gl-^l<br />

en<br />

M<br />

3"<br />

P<br />

<<br />

n<br />

T<br />

O"<br />

sa<br />

• 8<br />

a<br />

3<br />

O<br />

3<br />

C<br />

e«<br />

r*<br />

cfg'<br />

3<br />

O<br />

Q.<br />

in<br />

n<br />

sr<br />

O<br />

ft<br />

n<br />

M O<br />

-Ten?<br />

O N 2<br />

n 3<br />

3 p ap<br />

P ^ o<br />

?L ^ SS ere<br />

o. ft o« :::<br />

ft 3 3* ft M ft ft<br />

3-0 Sa? 3.. H.<br />

5. ^S" !T E P<br />

en;<br />

p<br />

p<br />

3<br />

E'«<br />

(t 3<br />

P'<br />

3<br />

o.<br />

ft<br />

I-t<br />

ft<br />

<


OPLOSSINGEN ZOEK EN VIND<br />

11 SEPTEMBER<br />

1'<br />

OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL<br />

K 6 0 T 4 s n E<br />

n E L P 0 n E N E<br />

N E V E V L E K<br />

e K K L R A D E<br />

P e S P K A A T<br />

A T M 0 S E E R<br />

E R, e 0 T 1 M E<br />

OPLOSSING HONINGRAATRAADSEL<br />

E N E /N<br />

u 0<br />

S u 0 N<br />

L A _ E E<br />

I L ' I E<br />

BELADEN<br />

^ A p R A<br />

N R I p<br />

0 I s<br />

0 o so 0<br />

OPLOSSING<br />

FILMSTER-<br />

PUZZLE<br />

KAM-<br />

RAADSEL<br />

OPLOSSING<br />

KETTING-<br />

WOORD-<br />

RAADSEL<br />

OPLOSSING<br />

PUNTENRAADSEL<br />

OPLOSSING<br />

VERGELIJ-<br />

KINGS-<br />

RAADSEL<br />

kunstwaarde<br />

waar<br />

de<br />

Indië<br />

die<br />

duinaardappel<br />

aard<br />

appel<br />

•trlemen<br />

men<br />

KUNST-INDUSTRIE<br />

U s T 1 W 0 L F<br />

c N P A<br />

H<br />

1<br />

W K M<br />

e 0 1<br />

V M L<br />

H F E S 1<br />

T T N T C<br />

*<br />

Horizontaal; 13, verzoek<br />

Verticaal:<br />

te bewaren<br />

14. naderen<br />

16. gelegerd zijn<br />

2. zich uitstrekkende 15. ongestadig 1. verzoek 17. rook van zich geven<br />

lover het geheele land 17. die rookt 2. aan land komen 19. denkvermogen<br />

4. aantreffen 18. soort 3 begrafenisplecht igheid 21. trekken<br />

5. ondergeschikt 20. he ftig verlangen 4. deel van een hand 22. soort<br />

7, niet vleezig 21. wi ipen 6. een baard krijgen 23, aansporen<br />

8, t beschouwen der 23. to l poeder mak en 7. tot poeder maken 25. deel van het kegel<br />

zielebeelden 24. te len 9. kenteeken spel<br />

lü. gebouw waar graan 27. he t zich overei nd 10. gril van de mode 26. het aanbreken van<br />

gemalen wordt. ze tten van een paard 12. voorwerp om inkt in den dag<br />

11. inkt om te me rken op de achterpooten<br />

1<br />

2<br />

3<br />

't<br />

5<br />

6<br />

7<br />

ZIG-ZAG-RAADSEL WOORD-VIERKANT<br />

L<br />

• •<br />

• •<br />

• •<br />

De letters, goed ingevuld (in elk vakje één letter),<br />

vormen woorden in horizontale richting van de vol-<br />

gende beteekenis:<br />

1. schaak van den koning in het schaakspel<br />

2. vorm van een Werkoord, dat beteekent: zich met<br />

een spel bezighouden<br />

3. naaibenoodigdheid<br />

4. damp van kokend water<br />

5. orgaan, dat een vocht uit het bloed afscheidt<br />

6. harde delfstof<br />

7. vervaardigen<br />

De letters in de versierde vakjes vormen van<br />

boven naar onder gelezen, een woord dat beteekent:<br />

heldhaftig.<br />

1<br />

'E E<br />

l<br />

A E<br />

l<br />

E 1<br />

'0 E E<br />

'0 IIM<br />

6<br />

E E<br />

De klinkers' in dit vierkant zijn in de juiste vak-<br />

jes geplaatst. Voltooi de woorden in horizontale<br />

richting door alleen nog medeklinkers in te vullen,<br />

waardoor woorden ontstaan van de volgende betee-<br />

kenis:<br />

1. mengsel van klei en koolzure kalk<br />

2. in den naam van<br />

3. kleinhandel<br />

4. pannekoek van eieren<br />

5. percentsgewijzc verhooging der rijksbelasting<br />

6. pas gebeurd<br />

TOOVERDRIEHOEK<br />

Van links naar rechts en van<br />

boven naar beneden woorden in<br />

te vullen van de volgende<br />

beteckenis:<br />

1, muziekinstrument<br />

2, éénzaadlobbige plant (meervoud)<br />

3, voorvoegsel voor een superlatief<br />

4, getal<br />

5, die in Ierland woont<br />

6, voegwoord<br />

\A/e brengen hierboven een fragment van een foto,<br />

' ' an zouden gaarne van onze speurders willen<br />

weten, wat het geheel voorstelt.<br />

Wij zullen weer een prijs van f. 2.50 benevens twee<br />

troostprijzen verdeelen onder hen, die ons een goed<br />

Te beginnen by en in de richting<br />

van de pyltjes woorden in te vul-<br />

len van de volgende beteekenis:<br />

1. beoordeelen<br />

2. onderrichten<br />

3. veter<br />

4. tijd waarin men geen vleesch<br />

mag nuttigen<br />

5. die graaft<br />

(i. begeerig<br />

7. rondwaren als een spook<br />

8. gezwind (muziekterm)<br />

9. fijn bewerkt leder<br />

FILMSTERPUZZLE-<br />

LETTERGREEPRAADSEL<br />

Bij juiste invulling van onderstaande tctteiifrepen<br />

ontstaat op de 2e en 5e rij de naam van een filmster.<br />

i. . x . . x<br />

2. . X • • X<br />

3. . X . . X<br />

4. . X . . X<br />

5. . X . . X<br />

6. . X . • X<br />

Beteekenis der woorden:<br />

1. kassiersbriefje<br />

2. modelhoeve waar de landbouwer onderwezen<br />

wor(jU<br />

3. hard naar buiten werpen *<br />

4. bank waarop gesneden wordt<br />

5. gebrek in hardsteen; holte met een ijzerverbindtn^<br />

gevuld<br />

6. tandrad in een kraan<br />

Te gebruiken lettergrepen: leer — kraan — bank<br />

— ve — rad — smij — cheque — nier—. ij — uit<br />

— snij — ten — zer — hoe.<br />

Wij stellen een hoofdprijs van ƒ 2.50 en tien film-<br />

foto's beschikbaar om te verdeden onder; de gocde<br />

oplossers. Antwoorden in te zenden vóór 2 Oct. aan<br />

Dr. Puzzelaar, Noordeinde 8, Leiden. Op enveloppe<br />

of briefkaart a.u.b. duidelijk vermelden: Pilmpuzzle<br />

2 Oct.<br />

Deze puzzle kan tegelijk met de andere irtgezonden<br />

worden, doch liefst op een apart velletje papier.<br />

ETECTIVE<br />

antwoord zenden. De verdeeling der prijzen geschiedt<br />

op een manier, waarbij alle inzenders van goede op-<br />

lossingen gelijke kansen hebben op het verkrijgen van<br />

een der prij.en. U gelieve Uw antwoord in te zenden<br />

vóór 2 October aan M Detective, Noordeinde 8,<br />

Leiden. Op briefkaart o( enveloppe vermelden: Ama<br />

teur-Detective 2 October.<br />

De oplossing<br />

van het voor-<br />

laatste foto<br />

probleem.<br />

Deze is, ,,gezien"<br />

de hiernaast ge-<br />

plaatste foto, dui-<br />

delijk genoeg I<br />

De prijs van<br />

fl. 2.50 viel deze<br />

week ten deel<br />

aan den heer J.<br />

C. Meenhorst,<br />

Rotterdam.!<br />

De troostprijzen<br />

verwierven' de<br />

heer M. v.| Laar,<br />

's-Gravenhége;<br />

de heer W. Heu-<br />

vetink, A'dam.<br />

VODR*EbK#*<br />

DE PRIJSWINNAARS<br />

De hoofdprijzen werden deze week verwor-<br />

ven door:<br />

mejuflrouw A. Rutgers, Hengelo;<br />

den heer H. Ris, 's-Gravenhage;<br />

den heer C. M. Bruynlus, 's-Gravenhage;<br />

den heer J. L. v. Hasselt, Hilversum;<br />

den heer J. Vast, Groningen.<br />

De troostprijzen konden worden toegekend aan:<br />

mevrouw C. J. E. Vernooijs-Fictoor, Amsterdam;<br />

mejuffrouw C. Donk, Amsterdam;<br />

mejuffrouw M. Nat, Alkmaar;<br />

den heer G. Maas, Amsterdam;<br />

den heer H. C. Hartog, Amsterdam;<br />

den heer M. P. C. de Koning, Zeist;<br />

den heer J. Weijerman, 's-Gravenhage;<br />

den heer F. Otter, Glanerbrug;<br />

den heer C. T. de Groot, Schoonhoven;<br />

den heer H. Bartels, Enschede;<br />

den heer M. Oud, 's-Gravenhage;<br />

den heer Ad. v.d. Sterre, Bilthoven;<br />

den heer J. Ploegstra, Huizum;<br />

den heer J. van Dorp, Leiden;<br />

den heer J. Vermeer, Voorburg;<br />

den heer N. van Wijngaarden, Rotterdam;<br />

den heer M. de Ruiter, Schiedam;<br />

den heer J. Molenaar, Velp;<br />

den heer M. A. L. Verheijdt, 's-Gravenhage;<br />

den heer F. de Graaf, Amsterdam.<br />

Den hoofdprijs van de filmpuzzle verwierf:<br />

mevrouw C. Stuifzand-Burg, Rotterdam.<br />

De troostprijzen vielen ten deel aan:<br />

mevrouw M. de Ras, 's-Gravenhage;<br />

mejuffrouw v. Scherpenzeel, Amsterdam;<br />

den heer P. Krijgsman, Almen;<br />

den heer G. den Arend, Rotterdam;<br />

den heer Chr. v. d. Berg, Amsterdam;<br />

den heer H. Wolf, Rotterdam;<br />

den heer J. Fabriek, 's-Gravenhage;<br />

den heer T. J. A. Stolk, Son;<br />

den heer J. P. de Ruiter, 's-Gravenhage;<br />

den heer G. Oomen, Rotterdam;<br />

den heer C. van Oeffelen, Deventer;<br />

den heer B. Nieuwburg, Moordrecht.<br />

ONZE PRIJZEN.<br />

Voor goede oplossingen van iedere<br />

puzzle, rebus, probleem, enzoovoort,<br />

stellen wij een prijs van ƒ 2.50 be-<br />

nevens vier troostprijzen beschik-<br />

baar. In totaal dus deze week<br />

5 prijzen van ƒ 2.50 elk en<br />

20 troostprijzen.<br />

DE OPLOSSINGEN<br />

,op de in dit nummer voorkomende<br />

puzzles, enzoovoort, gelieve men<br />

vóór 2 Oct. in te zenden aan<br />

Dr. Puzzelaar, Noordeinde 8, Leiden.<br />

Op enveloppe of briefkaart vermelde<br />

men duidelijk:<br />

Oplossingen Zoek en Vind 2 Oct.


■<br />

De man met de twee aangezichten<br />

an Steenen, slachtoHer van een zwaren vorm<br />

J van hypochondrie, keek den jongen Wouters<br />

na terwijl deie als een geslagen man het<br />

restaurant verliet. Hij zette het doosje met de<br />

spijsverterings-pillen, welke Wouters, die drogist<br />

was, hem had aangeraden, naast zijn bord en<br />

schudde geruimen tijd zijn hoofd.<br />

„Die Wouters overdrijft natuurlijk," mompelde<br />

hij. „Hij doet alsof de heele wereld ten<br />

onder zal gaan nu hij een.. . een warboel van<br />

zijn verloving heeft gemaaktl"<br />

Zijn toehoorder keek hem belangstellend aan.<br />

„Ja," vervolgde Steenen, „die Wouters heeft<br />

zichzelf wat 'moois op zijn hals gehaald. Ik heb<br />

nog nooit zooiels gehoordl Ofschoon het wèl<br />

mijn theorie bewijst, dat de meeste menschen<br />

blijkbaar alleen geboren zijn om zichzelf in<br />

moeilijkheden te werken. Wouters zou vandaag<br />

met mij lunchen, maar omdat hij zoo goed als<br />

niets at, dacht ik, dat hij aan een slechte spijsvertering<br />

leed. Te meer, daar hij naar het menu<br />

keek met een uitdrukking op zijn gezicht alsof<br />

alles wat er op stond om zoo te zeggen tot de<br />

vreugden van een endere wereld behoorde.<br />

Toen ik er hem naar vroeg, bleek er echter<br />

heel iets anders met hem aan de hand te zijn.<br />

Hij had zelfs pillen voor m ij meegenomen om<br />

mij van mijn hypochondrie — zooals hij hel<br />

noemt - af te helpen. Zelf bleek hij echter te<br />

lijden aan een. . . nu ja, hoe zal ik het zeggen.<br />

. . aan een verlovings-kwestiel<br />

- Ik dacht, dat je met Betty ging trouwen?"<br />

vroeg ik.<br />

„Dat was ik ook van plan," antwoordde hij,<br />

somber naar het tafelkleed kijkend.<br />

„Meeningsverschil gehad?" vroeg ik. „Dat<br />

gebeurt meer. . . Als je eens een kalfscotelet<br />

nam met gebakken aardappelen en.. ."<br />

„Neen, we hebben geen meeningsverschil gehad,"<br />

antwoordde Wouters, zonder acht te<br />

slaan op mijn laatste woorden. „De kwestie is,<br />

dat ik tot de ontdekking ben gekomen, dat ze<br />

verliefd zal worden op iemand anders. Dat wil<br />

zeggen. . . ze is het eigenlijk al. .. feitelijk is<br />

het ook niet iemand anders. . ."<br />

Ik keek Wouters over den rand van mijn<br />

glas Vichy-water aan.<br />

„Wat bedoel je met die laatste krankzinnige<br />

woorden?" vroeg ik verbaasd.<br />

„Ik aanbad haar, en zij aanbad mij, tot zij<br />

iemand anders ontmoette, waarvan zij. . . eh.. .<br />

is gaan houden."<br />

„En heeft zij haar verloving met jou nu verbroken?"<br />

„Neen, dat is juist het zonderlinge. . . Ze<br />

heeft nog geen woord tegen mij over dien an:<br />

der gesprokenl"<br />

„Hoe weet je dan, dat zij van hem is gaan<br />

houden?"<br />

„Ik weet het, omdat zij hem brieven schrijft."<br />

Wouters, streek langs zijn voorhoofd, als wilde<br />

hij een onaangename gedachte verdrijven. „Ze<br />

schrijft hem, dat zij al verloofd is, maar dat ze<br />

hoe langer hoe meer tot de overtuiging komt,<br />

dat zij daarmede een vergissing heeft begaan,<br />

omdat zij voelt, dat h ij eigenlijk haar eerste en<br />

eenige liefde kan zijn. . ."<br />

„Verduiveld. . ." liet ik mij ontvallen. „Eh. . .<br />

je schijnt dien ander te kennen?"<br />

Hij knikte.<br />

„Wist hij, dat je met Betty was verloofd toen<br />

hij. . . toen hij er tusschen kwam?"<br />

Wouters knikte weer.<br />

„H'm. - Hoe heeft hij haar leeren kennen?"<br />

„Op een fuif. . ."<br />

EEN COMPLEET VERHAAL DOOR D'ALVAREZ<br />

„Was jij daar dan niet?"<br />

Er kwam een eigenaardige uitdrukking in zijn<br />

oogen. ^<br />

„Ik was niet uitgenoodigd," zei hij met hee-<br />

sche stem. „Of beter: ik was wèl gevraagd,<br />

maar had gedacht, dat ik niet in de stad zou<br />

zijn. Ik was er echter wèl, en besloot toen er<br />

toch heen te gaan... Op dien avond is het<br />

allemaal gebeurd. Ze hadden elkaar... ik be-<br />

doel, zij had hem nog nooit eerder ontmoet."<br />

„Liefde op het eerste gezicht, hè?" Ik dacht<br />

even na, en vroeg toen: „En hoe weet Je, dat<br />

zij elkaar schrijven?"<br />

„Ik !.. j hun brieven gezienl" bracht Wouters<br />

schor uit.<br />

„Je schijnt dien ander nogal goed te kennen,"<br />

zei ik.<br />

„Ja," antwoordde hij, met een zucht. „Hij<br />

verbergt niets voor mij."<br />

„En wat ben je nu van plan te doen?" vroeg<br />

ik, na eenige oogenblikken.<br />

„Wat kèn ik doen?" antwoordde hij, xijn glas<br />

van zich afschuivend met een gezicht alsof er<br />

venijn in zat. „Ze houdt niet langer van mij,<br />

al weet ze het zelf nog niet misschien. Hij is de<br />

eenige, die er op de heele wereld voor haar<br />

bestaat. Ik kan haar alleen maar zeggen, dat<br />

zij vrij is om te doen wat zij will"<br />

„En dus met dien ander trouwen?"<br />

Wouters keek mij met een eigenaardige uit-<br />

drukking aan.<br />

„Dat is het hem juist," zei hij. „Hij kèn niet<br />

met haar trouwenl"<br />

„Is die kerel dan al getrouwd?" vroeg Ik.<br />

„Neen."<br />

Ik staarde hem aan.<br />

„Maar je wilt toch zeker niet zeggen," viel<br />

ik toen uit, „dat die kerel, die zoogenaamde<br />

nd van je, je meisje het hof maakte en haar<br />

WIST U DAT? .<br />

Er bestaat een groot onderscheid tusschen de<br />

snelheid, die het geluid onder water en door<br />

de lucht aflegt. Onder water gaat het bijna vijf<br />

maal zoo snel.<br />

Japansche visschers maken gebruik van vlieg-<br />

tuigen om groote scholen visschen op te spo-<br />

ren. Hierdoor maken zij hun arbeid veel een-<br />

voudiger.<br />

Ofschoon de gewone kamervlieg niet bijt, ver-<br />

spreidt zij toch zeer snel allerlei ziekten door<br />

middel van de kiemen, welke zich aan haar<br />

pooten bevinden.<br />

In de Vereenigde Staten bevindt zich slechts<br />

één werkende vulkaan, namelijk de Mount Las-<br />

sen, welke in Californië is gelegen.<br />

in vroeger tijd droegen dokters vaak. een<br />

wandelstok bij zich met een hollen gouden knop,<br />

waarin zij allerlei kruiden hadden geborgen. Zij<br />

geloofden hierdoor tegen ziekten beschermd<br />

te zijn.<br />

Zoroaster, de beroemde grondlegger van de<br />

Perzische religie, leefde dertig Jaar lang uit-<br />

sluitend van kaas.<br />

De oude Romeinen bouwden reeds schepen,<br />

die niet alleen zeewaardig waren, maar boven-<br />

bien bijna drieduizend ton maten.<br />

gevoelens voor jou deed dérailleeren, terwijl hij<br />

wist dat jij verloofd was met haar en ... en dat<br />

hi) nu nog bovendien niet eens van plan Is met<br />

haar te trouwen?"<br />

„Zooiets... ja," mompelde hij, zijn voor-<br />

hoofd afvegend.<br />

„En jij wilt dat maar over je kant laten gaan?<br />

Jij bent niet van plan hem een flink pak slaag<br />

te geven?"<br />

„Dat kan ik niet," fluisterde hij. „Lieve hemel!<br />

Behalve datj Betty het me niet heeft verteld,<br />

kèn Ik het ook om andere redenen niet weten.<br />

Wanneer ik bij haar ben, doet zij haar best<br />

200 lief en hartelijk mogelijk voor mij te zijn,<br />

maar aan den afwezigen blik in haar oogen zie<br />

ik, dat zij aan dien ander denkt. Ze weet het<br />

zélf nog niet, maar ze is dol op hem. En ze<br />

heeft er geen notie van, dat ik er iets van<br />

weet..."<br />

,,Kènt zij hem? Ik bedoel: weet ze wat voor<br />

soort man het is?"<br />

i„Ze weet niets van hem. Ze schrijft hem<br />

poste restante!"<br />

Ik keek Wouters doordringend aan.<br />

„Waarom schrijft ze hem niet aan zijn adres?"<br />

„Hij heeft geen adres ..."<br />

Ik slikte een spijsverterings-pil in om mijn<br />

hersens wat te stimuleeren en keek Wouters<br />

nóg doordringender aan.<br />

„Je hebt toch toevallig niet Iets gegeten wat<br />

niet goed voor Je was, is het wel?" vroeg Ik.<br />

„Wat voor den duivel bedoel Je nu eigenlijk<br />

precies? Wie of wat is hij, dat hij geen adres<br />

zou hebben? Is zij verliefd geworden op een<br />

landlooper of iets dergelijks?"<br />

Wouters boog zich wat voorover en zei on-<br />

gelukkig:<br />

„Die ander ben Ik ..."<br />

l Ik was er nu vrijwel zeker van, dat hij iets<br />

gegeten had uit een of ander potje in xijn<br />

drogisterij — vooral toen hij vervolgde:<br />

„Alles is eigenlijk mijn schuld! Betty was ge-<br />

vraagd op een fuif, waarvoor ik ook gevraagd<br />

was, maar zooals ik je al zei« dacht ik niet in<br />

de stad te zullen zijn. Ik was er echter tóch en<br />

daarom ben ik er heen gegaan... echter niet<br />

officieel, om zoo te zeggen. Er waren heet veel<br />

imenschen en de eene helft wist van de andere<br />

niet wie het was. Ik ben er vermomd heen-<br />

gegaan ..."<br />

„Vermomd?!"<br />

„Ja. Een vriend van me, die aan het too.neel<br />

is, had me geschminkt en mijn eigen moeder<br />

zou me niet hebben herkend "<br />

„En had Betty er ook geen ecg in?" vroeg ik.<br />

„Neen. Geen momentl Ik sprak met haar en<br />

danste met haar, en eer de avond om was, wist<br />

ik, dat zij verliefd op me was. Ik ben Jaren lang<br />

lid geweest van een amateur-tooneelvereenlging<br />

en al zeg Ik het zelf, ik kan vrij goed acteeren<br />

en ik kan mijn stem zóó veranderen, dat geen<br />

mensch ze herkent. Enfin, Betty kennend, be-<br />

greep ik, dat zij op het eerste gezicht verliefd<br />

op mij was geworden ... dat wil zeggen ... .op<br />

dien ander ... eh ... ik bedoel..." .<br />

„Ga verder," zei ik, „ik begrijp Je..."<br />

„Enfin, het was natuurlijk allemaal mijn eigen<br />

schuld, maar omdbt Ik nu eenmaal in 't schuitje<br />

zat, moest ik er mee doorgaan. Het was te laat<br />

om terug te krabbelen. Ik beloofde haar te zul-<br />

ten schrijven, en zij beloofde mij te zulten<br />

schrijven. En ik schreef en zij schreef..," be-<br />

stoot Wouters tragisch.<br />

„Maar waarom zei Je haar dien avond niet,<br />

dat Je een grap had uitgehaald?" vroeg ik. „Dat<br />

was toch heet eenvoudig geweest..."<br />

Wouters zweeg geruimen tijd eer hij. ant-<br />

woordde. Toen zei hij:<br />

„In de eerste plaats moet ik bekennen, dat<br />

ik zóó met mijn succes — omdat zij mij niet<br />

herkende — was ingenomen, dat mijn ijdelheid<br />

mij weerhield mijn masker af te werpen. Het<br />

streelde mijn gevoel van eigenwaarde dat zij<br />

op zoo'n manier tegen mij opkeek en dat ik<br />

zoo'n indruk op haar maakte. Nog nooit was<br />

ik er in geslaagd, zonder vermomming', werkelijk<br />

indruk op haar te maken. Je kunt Je niet voor-<br />

stellen, hoe zij naar mij keek, en hoe zij als het<br />

ware aan mijn lippen hing als ik wat zei, dien<br />

avond ..."<br />

„Maar Je had Je succes, als Je het zoo noe-<br />

men wilt, onder 'n valschen schijn verkregen..."<br />

„Ja, dat is het juist... En ik durfde eenvoudig<br />

later de betoovering niet meer te verbreken<br />

door met een dwaas lachje te zeggen: „Ah, je<br />

bent er in geloopen ... ik ben het... het was<br />

maar een grapje..." — Had ik dat wel kunnen<br />

doen?"<br />

Ik zweeg ...<br />

„Je begrijpt, dat het op dat oogénblik voor<br />

mij onmogelijk was. Natuurlijk was ik van plan<br />

haar later alles uit te leggen, maar toen ik dien<br />

eersten brief van haar kreeg, wist ik, dat een<br />

verklaring van mij gelijk zou staan met haar<br />

voor eeuwig te verliezen ...<br />

Schaamte, verontwaardiging, woede ... ili wist<br />

precies, hoe zij zich zou moeten voelen. Hoe<br />

ieder meisje zich zou voelen. Ze was in de val<br />

geloopen... of eigenlijk: ze was tot de conclu-<br />

sie gekomen, dat zij van dien ander — die ik<br />

zélf wasl — meer hield dan van mij, die even-<br />

eens die ander was . .. Later schreef zij mij, dat<br />

ze verloofd was, maar dat dit een vergissing<br />

van haar geweest moest zijn . . . een vergissing<br />

of overijling ... ze had de ware liefde nog niet<br />

leeren kennen ... zij had zichzelf nog niet ont-<br />

dekt toen ze zich met mij verloofde, enzoo-<br />

voort... Ik begreep dat ik... de eerste ik, als<br />

Je mij begrijpt — van mijn plaats gedrongen was<br />

door mijn tweede ik. . . dat echter eigenlijk<br />

niemand anders dan ikzelf was. Ze wil trouwen<br />

met den jongeman, dien zij op de partij heeft<br />

teeren kennen en...' die bestaat niet! En de<br />

jongeman, met wien zij verloofd is en die mét<br />

hèèr wil trouwen, bestaat voor hèèr niet meer...<br />

Of beter: zal weldra niet meer voor haar be-<br />

staan ..."<br />

„Je hebt haar op haar brieven geantwoord?"<br />

vroeg ik.<br />

„Natuurlijk. Ze wilde me nog een keer spre-<br />

ken, maar dat vonnis heb ik toch voorloopig<br />

Verkoudheid en hoest<br />

beëindigd door nieuw<br />

huismiddel<br />

Da bast* an voor-<br />

daollgft* manier om<br />

van Uw hoati an var-<br />

koudheid a< ta komen,<br />

Is dit haal eenvoudige<br />

middeltje, dal U zalf<br />

thuit kunt klaarmakan:<br />

Naam aan kwart liter<br />

haat water an los<br />

daarin op aan 30-<br />

grams llasehja Varvus (dubbal geconcentreerd).<br />

dal U bij alkan apotheker o) drogist kunt var-<br />

krijgan. Evan goad doorroeren tol alias opge-<br />

lost Is. Dosis volwassenen: aan aatlapel;<br />

kinderen van 8 tot 12 Jaar: aan dassarltapal;<br />

3 lot 8 jaar: aan theelepel. (Na de drie voor-<br />

naamsta maaltijden en voor hal naar bad gaan.)<br />

Daza laKgamaakta hoestsiroop werkt ook doel-<br />

IreHend in gevallen van Influenza, haeschhaid<br />

an bronchiale aandoeningen.<br />

Probeer het vandaag nog an bewaar dil<br />

raeapl goed.<br />

I . . '<br />

nog kunnen ontgaan ..."<br />

Hij zweeg en staarde<br />

somber voor zich uit, ter-<br />

wijl ik ook 'niet wist wat<br />

ik zeggen moest.<br />

„De heele geschiede-<br />

nis is absoluut hope-<br />

loos," zei Wouters na<br />

een poosje. „Betty zal<br />

nooit met me - willen<br />

trouwen als zij er achter<br />

komt, en ik kan niet<br />

met haar trouwen als zij<br />

er niét achter komt. En<br />

zij kan niet met dien<br />

ander trouwen — dat<br />

wil zeggen met mijn<br />

andere ik — eh ... wat<br />

ik bedoel is, dat er nie-<br />

mand met iemand zal<br />

kunnen trouwen voor<br />

zoover ik het zie. .."<br />

„Dat is de geschiede-<br />

nis. .. Je zag Wouters<br />

daarnet, toen hij weg-<br />

ging — een gebroken<br />

man. De heele geschie-<br />

denis is voor mij weer<br />

een bewijs voor het feit,<br />

dat de menschelijke han-<br />

delingen voor 't groot-<br />

ste deel door een zucht<br />

tot dwaasheid worden in-<br />

gegeven. . . En ik heb<br />

Wouters den besten<br />

raad gegeven, dien ik in<br />

de gegeven omstandig-<br />

heden voor hem kon<br />

bedenken.<br />

„Gebruik Je verstand,"<br />

zei ik. „Houd je spijs-<br />

vertering in het oog en<br />

'kijk uit wat je eet, voor-<br />

al tegen dat je naar bed<br />

gaat, en ga naar huis<br />

en vergeet alle vrouwen<br />

en meisjes. Als je dat<br />

niet kunt — en het zou<br />

me niets verbazen, als<br />

je het niet kon' — ver-<br />

mom Je dan opnieuw,<br />

trouw met haar, draag<br />

een valsche snor en<br />

praat voor de rest van<br />

je leven met een aan-<br />

genomen stem..."<br />

Nadat hij eenige brieven<br />

had gedicteerd,<br />

vroeg de jonge chef<br />

plotseling: „Moet u van-<br />

avond. ..<br />

heen?"<br />

„Ach<br />

woordde<br />

meisje,<br />

ergens<br />

neen. . . ant-<br />

het aardige<br />

bedeesd de<br />

oogen neerslaand.<br />

„Probeert u dan eens,<br />

morgenochtend op tijd<br />

op kantoor te zijn."<br />

Het nieuwe dienst-<br />

meisje bekeek het borst-<br />

beeld van Beethoven.<br />

„Hé," mompelde ze<br />

toen, „ze schijnen hier<br />

dezelfde familie te heb-<br />

ben als in' mijn vorige<br />

betrekking."<br />

Solidox doet meer dan de tanden blank<br />

en wit maken - het voorkomt tandsteen!<br />

Als Uw tanden van voren<br />

schitterend wit zijn, maar<br />

aan de achterzijde aan-<br />

getast door tandsteen,<br />

moeten er maatregelen<br />

genomen worden om dit<br />

euvel te bestrijden.<br />

Beschouw tandsteen als<br />

„staatsvijand no. 1" en poets<br />

Uw tanden geregeld twee-<br />

maal per dag met Solidox!<br />

Deze bijzondere, nieuwe<br />

tandpasta van Nederlands<br />

fabrikaat doet meer dan<br />

Uw tanden blinkend wit<br />

maken. Zij voorkomt en<br />

verwijdert tandsteen. Haar<br />

werking is zo veilig en zacht,<br />

dat het tere tandglazuur niet<br />

SOLIDOX<br />

TEGEN TANDSTEEN<br />

Alleen Solidox hevat Sulforicin<br />

w oleaat, het bijzondere preparaat,<br />

dat tandsteen verwijdert, de oor-<br />

zaak fan verschillende tandziekten.<br />

in het minst wordt aangetast.<br />

Solidox is de volstrekt enige<br />

t'dndpasla,dieSulforidnoleaat<br />

(Ned.Octr. 19178) bevat, het<br />

preparaat, waarvan weten-<br />

schappelijk is bewezen, dat<br />

het een beslist afdoend mid-<br />

del is tegen het zo gevaarlijke<br />

tandsteen. Begin vandaag nog<br />

met de veilige Solidox-behan-<br />

deling. Poets Uw tanden 's<br />

morgens en 's avonds met So-<br />

lidox en onderwerp ze min-<br />

stens tweemaal per jaar aan<br />

een tandheelkundig onder-<br />

zoek. Dan pas kan U er zeker<br />

van zijn, dat het gezonde aan-<br />

zien van Uw tanden geen<br />

schijn is, maar werkelijkheid!<br />

«O »-0168


y.<br />

T. BONTE - DE BINNENPLAATS<br />

.... ■

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!