05.09.2013 Views

Planten, zaaien of natuurlijke verjonging?

Planten, zaaien of natuurlijke verjonging?

Planten, zaaien of natuurlijke verjonging?

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Planten</strong>, <strong>zaaien</strong> <strong>of</strong> <strong>natuurlijke</strong> <strong>verjonging</strong>?<br />

Anne Oosterbaan


Spontaan<br />

bos<br />

Ruben Smit :<br />

- 117 percelen<br />

voormalige<br />

landbouwgrond<br />

- kolonisatie op rijke<br />

gronden langzamer<br />

dan op arme (door<br />

vergrassing)<br />

- NA 30 JAAR BOS


Vergelijking<br />

(zandgrond)<br />

Zaaien ?<br />

Voorspelbaarheid<br />

Planning en<br />

stuurbaarheid<br />

Vestiging en groei<br />

Soortensamenstelling<br />

Kwaliteit<br />

Verzorging<br />

Kosten<br />

Bosbeeld<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong>


Voorspelbaarheid<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Soorten Meer zekerheid Minder voorspelbaar<br />

Opm:<br />

- kan ook mis<br />

- vaak spontane<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Kwaliteit Meer zekerheid (?)<br />

Opm:<br />

- redelijk te<br />

schatten (bodem,<br />

vegetatie,<br />

zaadbronnen, licht,<br />

wilddruk)


Verwachtingstabel<br />

Belangrijke<br />

factor<br />

Zaadbron < 50 m<br />

Onderscheid Te verwachten Maatregelen<br />

< 100 m<br />

> 100 m<br />

Bodem/vegetatie arm zand<br />

rijk zand zonder<br />

dichte vegetatie<br />

rijk zand met<br />

dikke smele <strong>of</strong><br />

adelaarsvaren<br />

Licht scherm<br />

rijkere gronden<br />

gaten<br />

vlakte<br />

Wilddruk laag<br />

bewerking


Planning/stuurbaarheid in vestigingsfase<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Werkzaamheden duidelijk Redelijk bekend<br />

Ervaring nodig


Vestiging/groei<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Proces vestiging Duidelijk Nog vrij veel<br />

onbekend (aantal<br />

zaden, overleving<br />

e.d.)<br />

Groei Goed, bij juiste<br />

soortenkeuze en<br />

behandeling<br />

Goed bij<br />

belangrijkste<br />

soorten (gd, be,<br />

dgl, la, ei, bu)


Hoogte na 18 jaar van <strong>natuurlijke</strong><br />

<strong>verjonging</strong> in vergelijking met<br />

planten


Soortensamenstelling<br />

Ontwikkeling<br />

soortensamenstelling<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Menging is (deels)<br />

aan te passen aan<br />

groeiritmen<br />

Minder ervaring; zie<br />

ontwikkeling op hoge<br />

zandgronden


Hoge zandgronden: kapvlakten


Hoge zandgronden: gaten in grove den en<br />

douglas<br />

gd<br />

dgl


Hoge zandgronden: onder scherm van grove den en<br />

douglas<br />

gd<br />

dgl


Samenvatting ontwikkeling<br />

boomsoortenstelling<br />

Op hoge zandgronden:<br />

- houden menging lang stand<br />

(zonder verzorging)<br />

- berk soms overhand<br />

- douglas gaat soms overheersen<br />

(gaten en scherm)<br />

- kan lariks douglas terughouden<br />

- heeft zomereik het vaak moeilijk


Ontwikkeling kwaliteit<br />

In 66 <strong>verjonging</strong>en:<br />

GEMIDDELD: ca 100 toekomstbomen per ha (40 grd,30<br />

dou, 20 berk,20 lariks)<br />

Op kapvlakten goed<br />

In gaten en onder scherm: 25 % onvoldoende


Verzorgingsbehoefte<br />

Ontwikkeling<br />

soortensamenstelling<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Door aanpassen<br />

menging aan<br />

groeiritmen, eerste<br />

25 jaar geen<br />

verzorging nodig<br />

Kwaliteit Vaak voldoende;<br />

vanwege lage<br />

aantallen soms<br />

verzorging nodig in<br />

eerste 25 jaar<br />

Minder ervaring; zie<br />

ontwikkeling op hoge<br />

zandgronden<br />

Vaak voldoende tot<br />

eerste<br />

kostendekkende<br />

dunning; soms<br />

verzorging nodig


Kosten


Beeld<br />

Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong> Beplanting


Natuurlijke verjongen <strong>of</strong> planten?<br />

<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />

<strong>verjonging</strong><br />

Voorspelling zekerder onzekerder, maar<br />

vaak te doen;<br />

steeds beter<br />

Planning duidelijk Voor zover<br />

werkzaamheden<br />

nodig, redelijk<br />

bekend<br />

Vestiging/groei goed goed<br />

Soortensamenstelling aan te passen<br />

aan groeiplaats<br />

en groeiritmen<br />

mengingen blijven<br />

lang in stand;<br />

Kwaliteit veelal goed 75 % voldoende<br />

Verzorgingsbehoefte soms soms; sturing vergt<br />

meer kennis<br />

Kosten duur goedkoop<br />

Bosbeeld vaak meer variatie


Conclusie<br />

• planten meer zekerheid, maar duurder<br />

• <strong>natuurlijke</strong> <strong>verjonging</strong> onzekerder, maar goedkoper<br />

Opmerking:<br />

- keuze mede bepaald door doelstelling<br />

- mixvorm mogelijk


Zaaien<br />

Vroeger meer: gd,<br />

zomereik, Am.eik<br />

Voorbeelden: eik (Liesbos,<br />

N-Brabant), gd (H<strong>of</strong> te<br />

Dieren)<br />

Nadelen:<br />

- veel zaad nodig (kopen<br />

<strong>of</strong> zelf verzamelen en<br />

bewaren is duur)<br />

- lang risico’s (uitdroging,<br />

schimmel, vraat e.d.)


Dank voor uw aandacht

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!