OUDERE WERKNEMERS Een overzicht van maatregelen om ...

Arbeidsomstandigheden: werkbelasting
Onderwerpen
Kenmerken Perioden %
Totaal
15-64 jaar
2001
Veel
kracht
moeten
zetten
Voortdurend
zelfde
houding
bovenlichaam
Repeterend
werk met
armen of
handen
Lichamelijke belasting
Werk
waarbij
men
bezweet
raakt
Hoge
lichamelijke
belasting
Enigerlei lichamelijke belasting
Enigerlei
lichamelijke
belasting Klachten
Klachten aan bovenste
aan
bovenste
ledematen
ledematen
Gevolg
klachten
Ziekteverzuim
24 45 44 9 33 82 43 22
15-24 jaar 2001 36 46 53 12 48 92 42 20
25-34 jaar 2001 23 48 48 9 33 85 40 19
35-44 jaar 2001 22 45 42 9 30 80 43 25
45-54 jaar 2001 21 43 40 11 32 77 49 23
55-64 jaar 2001 19 37 31 7 27 73 39 23
© Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen 2002-10-29
Tabel 3. Lichamelijke werkbelasting naar leeftijd (CBS Statline 2002)
Terwijl vanaf 45 jaar de capaciteiten beginnen af te nemen, valt in tabel 3 op dat pas boven de
55 jaar een behoorlijke afname in belastende factoren is waar te nemen. De belastende
factoren die het meest gemeld worden zijn langdurig dezelfde houding van het bovenlichaam
en repeterend werk. Dit zou kunnen komen doordat dit kenmerken van beeldschermwerk zijn,
een werktaak die tegenwoordig zeer veel voorkomt. Opmerkelijk is dat de groep 45- tot 54-
jarigen in 2001 meer klachten aan ledematen meldde, maar minder verzuimde wegens ziekte
dan de groep 35- tot 44-jarigen. Verontrustend is dat bijna de helft van de 15- tot 24-jarigen
(48%) in 2001 vond dat men op het werk blootgesteld was aan hoge lichamelijke belasting.
Een specifiek probleem voor oudere werknemers vormt de duurbelasting. Langdurige
belasting leidt onder andere tot een langere hersteltijd terwijl deze hersteltijd ook al met de
leeftijd toeneemt (Snel, 1995; Ziekemeyer, 1998).
Volgens de CBS-gegevens kan ongeveer een derde van de werknemers boven de 45
jaar niet zijn eigen werktempo regelen, noch eigen pauzes bepalen. Meer dan een kwart van
de werknemers boven de 45 ervoer in 2001 een hoog werktempo en hoge tijdsdruk (CBS
Statline 2002).
Andere gevolgen van fysieke veroudering zijn het minder goed kunnen regelen van de
lichaamstemperatuur en minder worden van gehoor, reuk, smaak en gezichtsvermogen (Vis,
2002). Deze vermogens worden sterk beïnvloed door de omgeving waarin men moet werken.
Slechte verlichting, veel lawaai en temperatuurschommelingen kunnen het functioneren
daarom negatief beïnvloeden. In tabel 4 staan de meest recente gegevens van het CBS
49