Boerderijen Lutkewierum 1500-1700 - Lytsewierrum.nl

ls:nr\:llllllll\llr''rl'lllllli €,lrrllllll\i iillilila,: 

:::l:lrtlutttluttttttttt,a':_ r'.:''lllllrrlrlllllllllllllllllil 

rrrrr.li. : -t,ir.r:,a,ttt,,.....ilrrllrll ::rr,t|,,tu 

annilaLr dslíj ua wara$Dg uasstu 'uaty dnqcs.mnq ag 

'*' 

ï; 

t, 

.e* "n 

' 

rrrrrllilillllr':.:\r:r; rrrrrrrrrrrrr,rl:r'' 

+4 :::

tirrrl 

Ly ls ev,' i e rrum i n v o ge b I uc h I 

41

ll 

42 

De stemhebbende boerderijen van Lytsewierrum 

(Tegen de achtergrond van de huidige topografische situatie) 

r "'ría I 

0 krn 0-5 km ; l km 

l

I ' r'ttLIt t 

tllll(lt' 

Itení1: 

, I. i 

. ll:lil\ 

'J' 

Stemgebied van L1'tsewierrum 1832 

' , .aaaaaaaaaa.a. 

,ii:ri. ll.rli:lliliriiiiiiil'- 

t\l 

a\ 

al 

ac? 

43

LYTSEWIERRUM 

I 698 

Stem RvdA 

1 143s 

2 1453 

3 1459 

4 1440 

5 1460 

6 1454 

7 1456 

8 1458 

9 1461 

(9a) l4s1 

10 1459 

11 1441 

t2 t455 

13 1457 

14 1437 

Qaa) 

15 1448 

t6 1439 

17 1438 

18 1446 

19 1447 

20 

2t 1450 

22 1436 

Boerderijnamen 

Pastorie-corpus 

Klein Mollema of Taekehuis 

Groot Mollerra 

Klein Mollema 

Op de Heide of Heidstra 

Op de Heide 

Mollema, op het Nieuwland 

Op het Land 

Op het Land oflandstra 

Grotewierum 

Grotewierum 

Bockema, te Gruttewierrum 

Patrones, te Gruttewiemrm 

Sonderland 

Oldehuis 

Klein Oldehuis 

Ygehuis ofEgrehuis 

Hattingahuis 

Reen of Reenstra, te Rien 


Sysma, te Rien 

Reen, te Rien 

Het Bisdom, te Rien 

Prebende of Vcarie 

Stemkohier nr. 1- PASTORIE - CORPUS 

1640 

1633 

1613 

rs66 

1 553 

44 

RvdA Stem 

t43s 1 

1436 22 

1437 14 

1438 17 

t439 t6 

t440 4 

l44r 11 

1445 

t446 l8 

t447 19 

1448 15 

t449 

1450 2l 

t4st (9a) 

1452 

1453 2 

1454 6 

1455 t2 

1456 7 

1457 13 

1458 8 

1459 3 en l0 

1460 5 

146t 9 

Boerderijnarnen 

Pastorie-corpus 

Prebende ofVicarie 

Oldehuis 


Hattingahuis 

Klein Mollema 

Bockema, te Gruttewiem.rm 


Sysma, te Rien 

Ygehuis of Egrehuis 

Het Bisdom, te Rien 

Grotewierum 

Klein Mollema of Taekehuis 

Op de Heide 

Patrones, te Gruttewiemrm 

Mollema, op het Nieuwland 

Sonderland 

Op het land 

Groot Mollema/Grotewierum 

Op de Heide of Heidstra 

Op het Land of Landstra 

Stemkohier nr. I = Floreenkohier nr. 3. De Pastorie van Lysewierïum verhuurt aan Jelto Jans: een sate 

lands te Lysewiemrm, groot 86 pondematen, belast met f 18 op nr. 39 van het floreenkohier; naastliggers: 

de Kerkevaart ten oosten, het Vrijleen ten zuiden, Viersen ten rryesten en de SnekervaaÍ ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nïs. 17, 22-25,51-56 en 187. 

Stemkohier nr. 1. Dominee Walsweer is "possessor van het Pastorije corpus". Dominicus Cornelius Walsweer 

was van 1627 tot zljn dood op 7 nov. 164l predikant te Lltsewiemrm (Romein). 

HEN I 8, fol. 105. Boedelbeschrijving in het sterftruis (het Pastorye binnenhuys) van w. Remmertke 

Wybes, weduwe van Jan Tadis, eerder gehuwd geweest met Otte Ottes. 

HEN K 9,b12.387 . Tiete Meynses, mederechter van Hennaarderadeel en Tryn Feyckes e.l. verkopen een 

huisteWommels; TieteMeynses,assessorvanHennaarderadeel(1603,Hofv.Fr.WW4,blz. 187); Tyete 

Meynsez. te Lytsewiemrm (1595, HEN K 8, blz. 189); Tiete Meynsez. ís één van de drie administrateurs 

(van de beneficiale goederen) te Lytsewiemrm (1586, HEN K6,b12.493); Tiete Meynsez. gebruikt de 

landerijen, welke Heer Wibrant omstreeks 1540 zelf gebruikte (1586, HEN K 6,blz. 362); Tiete Meynsez. 

is voogd over de weeskinderen van Jacob Olphertz. en Eelck Meynsedr. e.l. (1586, Hof v. Fr. YY 16, 

blz.98); Tiete Meynsez. enTryn Fercx e.l. te Lytsewiemm (1586, MEN A2,bIz.l5a);Tiete Meynsez. 

"voortyts rechteÍ" te Lytsewiemrm (1581, HEN K6,b12.209); Tiete Meynsez., rechter te Lytsewiemrm 

(1580, HEN K 6,blz. 121); Tiete Meynsez. en Tryn Feyckedr., dochter van Feycke Gerckez. Hoptilla. 

Tiete Meynsez. is een zoon van Heer Meinse Jatez. "yan der Wele" (: van Teroele ?), pastoor te Lytsewierrum, 

die volgens een grafzerk in de kerk te Lysewiemrm op 13 jan. 1574 overleed (1570, LWL M 4, 

blz.282). 

Hof v. Fr. YY 7 , blz. 78. Heer Meynse Johannesz., pastoor, en Watse Hesselz. (: Rheen), kerkvoogd te 

Lytsewiemrm, procederen contra Romcke Janz. Hol4ema namens Ocke Hillez., inzake armenland, dat 

door Pieter Hiddez. wordt gebruikt; Heer Melnse, pastoor en Tierck en Wittie (lees: Wattie) Hessel zonen 

(: Rheen) zijn voogden over de kinderen van Jettie Sytsz. (1560, Hof v. Fr. YY 6,bIz. 122);Eelck,H(eer) 

Meynse huysv(rouwe) wordt genoemd (1552, HEN I l,blz.97). 

HEN I l,blz, 59. Beschrijving van de papieren, die in de boedel van w. mr. Hugho Wpckez., pastoor te 

Lytsewiemrm zijn gevonden. Kinderen: acht, die niet met name worden genoemd, bij Aelcke getogen. 

Voogden: W(atthie) Hesselz. (Rheen), Hessel van Roorda, Pieter Hiddez. en Harmen Fr(ans)2. (: Buckema). 

Blijkbaar fungeerde mr. Hugho ook als notaris, want de regesten van stukken zdn talloos. Hij liet een

ibliotheek na van 41 boeken, waarvan er enkele uit meerdere delen bestonden. Onder deze 4I werken 

waÍen er zes van of over "Des. Erasmus Roteredamus". 

1552 : HEN I l,blz.69. Mr. Hugho Wpckez. is als oom voogd over de twee kinderen vatzljn overleden zuster 

HilWpckedr. brj Frans Olferlz. te (Sneek); Mr. Huijch. In 1511: HeerWybe (1552, Monsterceduivan 

Lytsewienum); Mr. Hugo, pastoor te Lltsewiemrm is voogd over de vier weeskinderen van (zrjn zuster) 

Meynu Wpckedr. bij Joest GerryÍ2. te (Sneek ?) (i551, Hof v. Fr. Ill 1, blz. 310 en HEN I 1, blz. 63); Mr. 

Hogo, pastoor te Lytsewiemrm procedeert contra Sibbel, de weduwe van Henne (Jeltez.) oppe Heyde 

onder Lltsewiertum (1543, HEN K2,b12.282). 

1543 : Beneficiaalboeken, blz. 396. Mr. Hugo gebruikt a1s zijn posses 67 pm. land. Voordat mr. Hogo tot pastoor 

te Ll.tsewiemrm werd aangesteld, was hij vermoedelijk prebendarius van St. Katheryne beneficie te 

Sneek (Hof v. Fr. WW l,blz. 194 en 349 en Hof v. Fr. YY 1,b12.215). 

1529 : HEN K 1, bIz. 3 . Heer Wybe, pastoor, koopt met de kerkvoogden te Lytsewiemtm rente uit een sate te 

"Huckens" onder Easterein 

1535 : OFO II, nr. 368. Zoenlieden bepalen bij baar, dat Hauck Jellez. te Krossens bij Bolsward van Rioerd A1lertz. 

te Workum in huur dient te verkrijgen alle landen in "Knostere gued" (bij Bolsward), welke genoemde 

Rioerd heeft geërfd van wijlen heer Wibe (Taeckez. Knossens) in leven "personna toe Lfthie wierm". 

1511 ; Register v.d. Aanbreng, nr. 1435. Heer Wybe gebruikt als zijn posses 29 pm. fenland, 24 pm. miedland en 

voorts nog 24 pm.land. Van deze ll pm. land z11n 50 pm. lage landen. De totale aanbreng bedraagt f 18. 

Bij of aan dit posses worden er nog 11 pm. nieuwland gebruikt met een huur"waarde van f 5. 

1505 : OFO I, nr. 502. Heer Wibe Taekez. koopt door niaameming 4 pm" land te Knossen (bij Bolsward) in 

"Taecke Knossens gued". Meynefi Formerz. heeft deze 4 pm. land gekocht van Otte Taekez., een broer 

van heer Wibe Taekez., "personne to L1tthiewerum". 

Stemkohier nr. 2 - KLEIN MOLLEMA of TAEKEHUIS of ESAMAHUIS 

I 698 

1 690 

r654 

t640 

t631 

i 611 

Stemkohier nr. 2 : Floreenkohier nr. 10 en 11. Daniel de Blocq van Scheltinga verhuurl aan Jarigh Jans: 

een sate lands te Lysewiemrm, groot 63 pondematen, belast met f 3 op nr. I 0 en met f 16.14 op nr. 1 1 van 

het floreenkohier; naastliggers: velen. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 112 en 113 (floreenkohier nr. 10); nrs. 

118, 125, 151, 159, 160, 168, 110-115,184,131 en 110 (: 465) (floreenkohier nr. 11). 

HEN K 13 (consent 19 maart 1690). Daniel de Blocq van Scheltinga en Marlha van Kinnema e.1. kopen: een 

sate te Rien onder Ll.tsewiemrm; grootte: 70 pm. land; bewoner: Jarigh Jans; verkoper(s): niet vermeld. 

HEN I l0,blz. 1073. Boedelbeschrijving in het sterÍhuis van w. Taco Godtvrients "tot Mollema" te Lytsewiemrm. 

Weduwe: Aeltye Bartles. Kinderen: Tyetscke Taeckes, overl., gehuwd geeest met Teye Tyalckes 

te Reduzum; Rinck Taeckes, oud 39 jaar, gehuwd met Wiilem Douwes, schoolmeester te Itens; Lutscke 

Taeckes, oud 33 jaar, gehuwd met Bote Attes te Aldeboarn. Tyetscke en Rinck zijn kinderen van Taco bij 

zijn eerste vrouw Lutscke Clases. De dochter Lutscke van Taco en Aeltye werd naar de overleden eerste 

vrouw genoemd. Deze wijze van vemoemen was vrij algemeen. Kleinkinderen: Epe Teyes, oud 18 jaar; 

Dyucke Teyes, oud 15 jaar; Lutscke Teyes, oud 15 jaar; Tyalle Teyes, oud I I jaar; Antye Teyes, oud 1 jaar 

en Rinck Teyes, oud 1 jaar (tweeling). Bezit: een huis en schuur "tot Mollema". 

Stemkohier nr. 2. Taco Gothvrient gebruikt "eijgen lant". 

HEN K ll,blz.546. Taecke Godsvrients Hoytema enAeltie Barlles e.1. kopen: 2 gg. en 7 st. jaarlijkse 

rente uit de sate "tot Mollema" te Lytsewiemrm; bewoners: Taecko enAeltie vool.tl.; verkopers: Jelcke 

van Wlenburghs, de weduwe van Doede Ockama te IJlst, als erfgename van Rommerl Wlenburgh en 

Siouckien Wlckes e.l. en w Sascke Wlenburgh, haar tante; Taecke Godtvrients Hol4ema enAeltie Barlles 

e.1. kopen: de helft van een sate te Lytsewiemrm, "Mollema genaempt"; de andere helft van de sate bezitten 

ze reeds; verkoper: Saske Rommerts Vlenburgh, de weduwe van Andries Yhomasz. op de Kelderen 

te Leeuwarden. Saske is erfgename van Rommerl Wlenburgh en Siouckien Wlcke Rey(nsdr.) e.l. (1633, 

HEN K ll,blz.489);Aeltie Barlles, gehuwd met Taecke Godsvrients Ho1'tema te L1'tsewiemrm, is een 

zuster van Tryntie Bartles, weduwe van Claes Lolckes te Sneek en vanAncke Baftles, gehuwd met Pierius 

Joannisz., predikant te Easterlittens (1625, HEN K 10, blz. 488); Taecke Godsvriendts enAelcke Barlles 

e.1. kopen: 213 deelvan een sate te Lytsewiemrm; bewoners: de kopers voor-n.; verkopers: Wpcke Claeses 

te Easterwiemrm en Antke Claeses, gehuwd met Jelle Hessels (Wybranda) te Jellum (1622, HEN K 10, 

blz. 142); Tako Godsfrents koopt mede voor zijn kinderen bij w. Luds Claesen: 6% pm. land in de sate 

"toe Mollema" onder Lytsewiemrm; bewoner: Tako voom.; verkoper: Thyerck Claesen te Boazum, die 

zulks van zijn ouders heeft geërfd (1616, HEN K 10, blz. 61). 

HEN I 5,blz. 107 . Boedelbeschrijving in het sterÍhuis van w. Claes Upckes te L1'tsewiemrm. Weduwe: 

Thyets Thercks. Kinderen: Therck Claesen, oud22 jaar; Upcke Claesen, oud 17 jaar; Antke Claesen, oud 

14 jaar en Douwe Claesen, oud 11 jaar. Voogden: Saacke Siccama te Leons en Pybe Douwes te Easterein. 

Beztt'. a. een huis en schuur "an Mollema terp" te Lytsewierrum; de zoon Thyerck Claesen neemt de 

sate over; b. 30 pm. land in genoemde sate. Saecke Sickema te Leons en Tako Godtsfrents doen in 1619 

rekening en verantwoording over Upcke Claesen te Easterwiemrm (HEN I 6,blz. l7 5). Tako Godsfrendts 

45

t607 

t596 

1 591 

I 590 

1516 

I 561 

1 558 

1 558 

1547 

t543 

1511 

46 

Hoytema handelt in 16 19 voor zijn beide dochters Tyets Taeckes Hoytema, oud 7 jaar en Rinck Taeckes 

Hoytema, oud 4 jaar, aatgezien hun moeder Ludts Claesen overleden is (HEN I6,blz. 171). Voogden; 

Tyerck Claesen te Boazum en Jelle Hessels te Jellum. De laatste ondertekent met Jelle Hessels Wybranda. 

HEN K 9,b12.70. Sas Rommefts, weduwe van Andries Tomae op de Kelderen te Leeuwarden, koopt; 

de helft van "Cleyn Mollema sate" te Lytsewiemrm; bewoonster: Thietske Tiercx, weduwe van Claes 

Upckes, die eigenares van de andere helft is; verkoper: dr. Rombertus Vlenburgh, raad ordinaris in de 

Hove van Friesland, en (Siuckien) Wlcke Reynsdr. e.1. De verkochte landen hebben toebehoord aan Auck 

Tiercx, de zuster van Thietske. Claes Wpkes Sissema overleed 20 mei 1602. Hij werd begraven onder de 

grafzerkvan'Junge Syrck Mollam" in de kerk te L1'tsewiemrm. 

HEN K 8,b12.207. Dr. Romberlus Wlenborgh en Syucke Wlckedr. e.1. te Leeuwarden verhuren land aan 

Claes Wpckez. en Tyets e.1.; Dr. Wlenburch en Slucke Wlckedr. e.1. kopen: de helft van een sate "tot Mollema" 

onder L1'tsewiemrm; bewoner: Claes Wpckez.; verkoper: Auck Thyerckdr., gehuwd met Hebbe 

Saeckez. (te Wirdum) (1592, HEN K7,blz.90). 

HEN K 7 , blz. 69 . Gerbrant Dyorrez. en Wyllem Gen11z. kopen als voormonden van Geert Jandr.: de 

helft van "Cleyn Mollema zate" Ie L1'tsewiemrm; bewoner: Claes Wpckez., die eigenaar is van de andere 

helft; verkopers: Hebbe Saeckez. en Auck Tyerckdr. e.1. te Wirdum.In 1623 werd de nalatenschap 

geïnventariseerd van w. Auck Tyercx Elgara, de weduwe van Hebbe Saeckes te Wirdum (LWL M 74,blz. 

173). Kinderen; Lutscke, gehuwd geweest met Pibe Aedes; Tyerck; Saecke en Roits Hebbes. Jr. Saecke 

van Siccama te Leons is voogd over Aede en Tziets Pibes, de twee wezen van Pibe Aedes en w. Lutscke 

Hebbes. 

HEN K 7,blz. 264. Pyeter Pyeterz. te Lytsewiemtm huurt land van Tyetscke Hesseldr., de vrouw van 

Claes Wpcke z.;Pieter Pieierz. en Tryn e.1. te Lysewiemrm procederen contra Piecke Geerckez. en Anke 

e.1. te Boazum (1582, HEN K 6,bI2.246); Pieter Pieterz. woont "tot Moliema" onder Ll,tsewiemrm 

(1580, HEN K 6,blz. 146). 

HEN K 5,b12.33. Jan Frericsz. woont op "Lutke Molluma sate" te Lytsewiemrm. 

HEN K 3, blz. 833. Tyerck Hesselz. procedeefi als eiser enerzijds contra Eelcke Dyonez. als gedaagde 

anderzijds; Tyerck Hesselz. koopt door niaarneming: t/c deel van de sate "Tachtehuys" te Lytsewiemrm; 

verkoper: Syfye Sipckez., nabloed van w. Joachim Simonz. (1560, HEN K3,b12.734); Tyerck Hesselz. 

ageert voor zijn kind bij wrjlen Bauck Lolckedr. (1560, HEN K3,b12.688); Tyerck Hesselz. te Sneek 

koopt: % deel van de sate "Tactehuys" te Lfsewiemrm; van deze sate beziï zijn kind bij w. Bauck Lolckedr. 

reeds de helft; "m1.ts dat de Pater ofte het cloester van Tabor daenuyt over die 3 oerl golts iaerlycx 

nijet sullen hebben synde alsoe over den gehele sate 3 gg."; verkoper: Joachim Symonz. Heer Meyntse, 

pastoor te Lytsewiemrm, verspiert de verkoping voor zover die hem te na gaat. S1'tye Sipckez. te Wergea 

verzoekt het niaar, maar doet afstand vat ztjn verzoek. Tyerck Hesselz. geeft Sipck Sipckedr. de landen 

voor 5 jaar in huur; Tyerck Hesselz. Elgara te Sneek verkoopt: 5 gg. jaarlijkse vrije rente op en uit zijn 

landen in "Mollema sate" te Lltsewierrum; "daer hy plach te bewonen ende nu by Anscke Hayez. bewoont 

wort"; koper: HeerAgge Ryoerdtz., vicaris te Goënga (1559, HEN K3,b12.867). 

HENK3,blz.2l. HeerAggeRioerdtz.,vicaristeGoënga,koopt:1/6deelvan%deelvaneensateop 

"Mollama bueren"; bewoner: Anscke Hayez.; verkoper: Rioerdt Wopckez. 

HEN K 3,b12.859. Tyerck Hesseiz. Elgra is kerkvoogd te Lltsewiemrm; Tyerck Hesselz. en Waffye Hesselz. 

zijn mombers over de weeskinderen van w. Jeffye Sydsz., de broer van Sydts Sydtsz. (te Beckum onder 

Hilaard) (1558, HEN K3,blz.433); Tyerck Hesselz. Elgra te Ly'tsewiemrm verkoopt: 4% gg. jaarlijkse 

wije en schadeloze rente op en uit zijn aanpart van landen en aan de sate "toe Mollema genoempt" te 

L1'tsewiemrm, waarop Anscke Hayez. woont; koper; S14se Sipckez. te Wergea (1556, HEN K 3, blz. 868); 

Tyerck Hesselz. en Bauck Lolckedr. e.1. verkopen: 2'/'gg.jaarlijkse vrije rente uit hun landen "in een clein 

sate Tactehuys genoempf' te Lysewiemrm; koper: Meylke Dyorez. te St. Anna convent te Leeuwarden, 

als tutor over de weeskinderen van Elant Ryoerdtz. (1552, HEN K2,b12.420); Tyerck Hesselz.: har(nas), 

rinck(raech), roer, de(gen). In 1511: Harcke Mellema (lees: Mollema) (1552, Monstercedul van Lysewierrum); 

Tyerck Hesselz. en Luitz e.l. te Sneek kopen: 1/6 deel van Vo deelvan "Molluma zzte" op "Molluma 

buyren" onder Lytsewiemrm; verkopers; Fedde Wopckez., Ryoerdt Wopckez., Douwe Wopckez., Rixt 

Wopckedr. en Wopcke Sipckez. als zoon en erfgenaam van w. Sipcke Wopckez., samen erfgenamen van hun 

overleden zuster en tante Slpck Wopckedr. (1550, HEN K 3, blz. 86). 

HEN K 2,bIz.494. Geryt JaÁchz. te Franeker verkoopt: 2% gg.jaarlijkse vrije rente op en uit zrjnpatrimoniale 

landen in de sate "tot Taeclehuys" onder L1'tsewiemrm, waarop Gaats Sipkes weduwe woont; 

koper: Meyle Dyoerez. in St. Anna convent te Leeuwarden als administrator en vootmond van de weeskinderen 

van Elant Ryuerdtz. 

Beneficiaalboeken, blz. 398. De Pastorie van Lytsewiemrm beurt jaarlijks uit de sate "Esamahuis alias 

Taeckehuis" 9 carolusstuivers. Nu is dat elf stuivers en een "oertgen". Bewoonster van de sate: Gaets 

Sipkes weduwe. 

Register v.d. Aanbreng,m. 1453. Harcke Mellema (lees: denkelijk Mollema) huurl 64 pm. land van Wattia 

Mellama (lees denkelijk Mollema) voor f 12, van Gerloff Hayez. voor f l0 en van Dyorra Melkis voor 

f 10. De totale aanbreng bedraagt f32.

Stemkohier nr.3 - GROOT MOLLEMA 

1 698 

1696 

r692 

1651 

1640 

1626 

t625 

t620 

1618 

l6t2 

I 598 

I 598 

Stemkohier nr. 3 : Floreenkohiemr. 72. Hobbo Baerd van Sminia (voor 92 pm.) en Frans Fransen Rheen 

(voor 10 pm.) verhuren aan Trijntje Melis: een sate lands te Ly'tsewiemrm, groot 102 pondematen, belast 

meif 29.14 op nr. 12 van het floreenkohier; naastliggers: Bronkhorst ten oosten, de Kerk van Lltsewierrum 

ten zuiden, de Kerkevaart ten westen en de Ryddyck ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1 858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 98, 1 04- 109. 715, lll , 119, 120, 124, 

166, 167, 176-183, 185, 191 en 198. 

Volgens bet reëelkohier van 7122 (nr. 12) is deze sate bovendien belast met 15 car.g. en 16 st. jaarlijkse 

eeuwige rente te betalen aan het Old Weeshuis te Leeuwarden. 

HEN K 13 (consent 22 aprll). Hobbe Baerd van Sminia koopt: 49 pm. land in de "zathe en staate Groot 

Mollema genaemt" te Lytsewiemrm; de gehele sate is 102 pm. groot en belast metf 29.14; de sate is 

begerechtigd me| 1% stem en met "een vrije visschenije streckende van Wieuwerder Meer tot aen RiensÍer 

Zyel"; ook begerechtigd met een "swaanejacht"; de koper bezit reeds 43 pm. land in de sate en Frans 

Fransen is eigenaar van 9 pm. en 3 einsen land; verkopers: Hessel Jeller1s Fopma, ontvanger en dotprechter 

te Easterlittens en Roorda Jellerts Fopma, zijn broer, eveneens te Easterlittens. 

HEN K 13 (consent 9 maart). Ruierd Hanses en NamckAbes e.l. teAbbega kopen: l0 pm. land in "Mollema 

sate" te Lytsewiemrm; de gehele sate is 102 pm. groot en belast met f 29.14; mede-eigenaars: comet 

Roorda van Palsma en anderen; verkoper: Jesel Franses, de vrouw van Sytse Hanses. 

HEN I 10, blz. 765. Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Pytke van Boccama, weduwe van Frans 

Franses Reen en daama van Sicco Palsma te Mollema onder Lytsewiemrm. Kinderen: Frans Fransen 

Reen, oud 32 jaar, te Lytsewiemrm; Antye Fransen Reen, oud 30 jaar, gehuwd met Jildert Hessels Fopma; 

Sybrandus Fransen Reen, oud 27 jaar, te Lltsewierrum; Griettye Sickes Palsma, oud 18 jaar; Tyalling 

Sickes Palsma, oud 16 jaar en Roorda Sickes Palsma, oud 11 jaar. Curatoren: Sybrant van Bockema te 

IJlst, (mon)sterheer v. Friesland en Roorda van Bockema te lJlst. Weesrekeningen betreffende de kinderen 

van Frans en Pytke vindt men in HEN I9,blz.77 (1640) enblz. 683 (1644). 

Stemkohier nÍ. 3. Sicco van Palsma bewoont een sate, die het eigendom is van zijn vrouw en van haar voorkinderen; 

Sicke Palsma en P1'tie Franses Bockema wonen te Lltsewiemrm (1635, HEN K 11, blz. 518). 

HEN K 10,b12.523. Pytcke Franses Bockema, weduwe van Frans Franses Reen, te Lytsewiemrm koopt: 

een "saete ende staete landts" te Ll.tsewien-um, "Mollema genaempt", groot 105 pm., belast metf 26.13 

en 1 1 gg. en 1 8 st. jaarhjkse eeuwige rente; begerechtigd met "een swanejacht" en de helft van een "visschernije 

in Riensterzijl", bewoners: Eelcke en Syrck Jans; verkopers: Elant Jans, gehuwd met Gerryt 

Hotzes te Langweer; Reyloff Jans, te Boazum; Douwe Jans, te Boazum; Aeth Jans; Meynu Jans, gehuwd 

met Syrck Jans te Lytsewielïum; Foeck Jans, gehuwd met Dirck Dircks en Mints Jans, samen als erfgenamen 

van Jan Reyloffs en Claescke Eelckes e.1. Maycke Schotani, weduwe van ds. Wibrandus Johannesz., 

verklaart dat de Pastorie te L1'tsewiemrm (18 ?) stuivers jaarlijkse rente uit deze sate beur1. 

HEN K 10,b12.485. Douwe Jans te Ll.tsewiemrm koopt: 1/7 deel of 15 pm. land van "Mollema saete 

ende staeten" te Lysewiemrm; verkoper: Aeth Jans, zuster van Douwe Jans, gehuwd met Claes Hiddes 

te Dongjum; Aeth heeft dit 1/7 deel van haar ouders, Jan Reyloffs en Claeske Eelckes, geërfd. 

HEN I 6,b12.206. Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Jan Reyloffs Mollema en Claeske Eelckes 

e.1. te Lysewierrum. Kinderen: Reiloff Jans, te Lltsewiemrm; Eelcke Jans, te Lytsewiemrm; Elant Jans, 

te Bonswaag; Mints Jans, gehuwd met .... Jans te Reen onder LJ-tsewiemrm; Aeth Jans, gehuwd met 

Claes Hiddes te Sexbierum; Douwe Jans, oud 21 jaar; Meynu Jans, oud 16 jaar en Fueck Jans, oud I 5 jaar. 

Bezit: een huis en schuur op 100 pm. (eigen ?) land, belast met f 26.13 en verder nog belast met 11 gg. en 

l8 st. jaarlijkse eeuwige rente te betalen aan het Weeshuis te Leeuwarden; Aeth Jans, een dochter van Jan 

Reyloffs, trouwt 4 april 1620 voor het gerecht van Hennaarderadeel met Claes Hiddes, van Raard (1620, 

HEN K 10, blz. 105). 

HEN K 70, blz. 88. Frans Franses Reen en Pietke Franses Buccama e.l. te Lytsewiemrm kopen: 25 

pm. land "toe Mollama" onder Lytsewiemrm; naastlegers: Eede Tiettis te Boazum en Claes Pyters bij 

Franeker; verkopers: Bocco van Burmania, grietman van Hennaarderadeel en Frau van Burmania e.1. 

HEN K 9, blz. 381. Jan Reyloffs en Claascke Eelckes e.1. te Lytsewiemrm kopen: 8 pm. land in "Mollema 

sate" te Lytsewiemrm; bewoners: de kopers voom.; verkopers: Dirck Eelckes en Barber Jans e.1.; Jan 

Reyloffs en Claescke Eelckes e.1. te Lysewiemrm kopen: 11 pm. land in "Mollema sate" te LJ'tsewierrum; 

bewoners: de kopers vool'r1.; verkoper: Aate Aates te Raard (R.hem) (1612, HEN K9,b12.380); Jan 

Reyloffs Mollema te Lltsewiemrm koopt: twee pafien van 6/z pm. land in "Groot Mollema saete" te 

Lytsewierrum; verkoper: Lourens Syouckes te Heeg (1610, HEN K9,blz. 107). 

HEN K 8, blz. 86. Dirck Eelckez. en Berber Jans e.l. te Hilaard kopen: 4 pm. land in een sate te Ll.tsewierrum; 

bewoner: Jan Reyloffs; verkopers: Jacob Pouwels en Tzesck Jans e.1. te Stavoren. 

HEN K 8,b12.87. Jan Reyloffs en Claescke Eelckedr. e.i. op "Groot Mollema" kopen: land in Groot en 

Kleyn Mollema saten te Lytsewiemrm; verkoper: Reynsck Gerbendr., gehuwd met Pieter Dircx te Blessum; 

Jan Reyioffs en Claescke Eelckedr. e.1. op "Groote Mollema zaete" kopen: 9 pm. land in de sate 

4'l

Lytsewiemrrn 3 

Sierek 

Mollerna 

te 

Lltsewiemrm 

x 

N.N. 

Lttsewiemrm 3 

SvdsQedS 

Beckurn, 

onder Hilaard, 

overl. vóór l5l I 

X 

Seemck N., 

wocnde in l51l 

te Beckum 

onder Hilaard 

T 

Wanhia Sierksl 

M"lt"*" I 

t*nd.fr-r. t" I 

Lytsewiemrm I 

en gebruiker tvan 

een I 

kloostersate I 

in tsll 

N.N, 

Sierck Siercks 

Mq-U!fl4. 

"de Olde", te 

L!"tsewierrum 

( I s34) 

TysuN" 

op Mollema te Lytsewiemrm, 

overi. vóór l2-7-l54'l 

I 

S iereklMatthysË_b4ollËlqê, 

"de Jonge", te Lytsewiemrm, x 

overl. S dec. I549 

x 

Bauck Lolckes Rheen, die 

hertr. met Tyerck Hessels Elgara 

Taed!- Watthyet-l4sllslgg, 

leefde nog in 155? 

Jettye Sydtses Beckum, 

van Hilaard 

Hi I eont Sip.rekr &lsllsag 

x 

op Groot Mollema {Lytsew" 3) 

te Lytsewiemrm 

(1529,1543h 

hij hertrouwde met Tyets N. 

X 

Taedt Pieters. dr. var Pieter Freriex 

te Eeckum onder flilaard (152?, t572i 

X 

Iets Siboltsdr, 

Hylck Jetses Mollgma 

Pieter Dircks, te Franeker en Tzummarum 

Uess&EËsÀ4s[Êlaa 

te Lytsewiemrm {1569}, te Holwerd (15?0} 

en te Franeker (1595) 

xN.N. 

S" $nskclÊlsseÀ4slls$À 

te Leeuwarden (1566) 

Criet Jetses Mollema 

x Simon Egbens {leeft in 1581) 

Íïant Dwres Moilema 

x Ebe Riuerdts te Ll.tscwierrum (1546) 

Svts Dvorres Mqllema 

x Gerben Claeses te Slessum ileeft 1543) 

Mevlqke Dyones Molïern4 in het 

St. Annaconvent te Leeuwarden (1560) 

Sierck Dvones Mollema 

te ldaard (1547, !552), x Auck N. 

Hvlckp Ovsnes Msllema" op Croot 

Mollema (L1tsew. 3) te Lysewiemrm (1552) 

x Lalck Johansdr. 

ESJckS Dvones Mollern* ap Groot 

Mollema {Lytsew. 3) te Lytsew. (1580) 

x Meynu Jans 

Ocds Sydsos, 

op Seckum onder Hilaard 

(1585), overl. + ï586 

X 

Ansck van Feytsma, 

die haar man overleefde 

Auc\,*edsÊË, 

overl. ? maart 1595. 

begraven te Hilaard 

X 

Areat Boeimer {of: 

Bo5rmer), s€retaris 

van Oostdongeradeel, 

overl. ll sepl. 1615 

te Lytsewiemrm, waarop zij wonen; verkoper: Syts Cornelisdr., gehuwd met Joannis Jorisz. (1596, HEN 

K 8, blz. 31); Jan Reyloffsz. en Claeske Eelckedr. e.1. kopen: l%pm. land in de sate "Groote Mollema 

zaete"; bewoners: Jan en Claeske voorn.; verkoper: Sluerdt Eelckez. te Dokkum (1595, HEN K 8, blz. 

I4); JanReyloffz. en Claeske Eelkedr. e.l. kopen: 3 pm. en 3 einsen land in "Groote Mollema zate" en 

IYz st. jaarlljkse rente uit deze sate; genoemd wordt de gerechtigheid "van t convents landen van St. Anna 

binnen Leeuwarden" in deze sate; bewoners: de kopers; verkopers: GerbenAukez. te Leeuwarden en Otte 

Aukez. te Hempens, die zulks van hun ouders hebben geërfd (1594, HEN K 7,b12. 129); Jan Reyloffz. 

en Claeske Eefiedr. e.l. te Lytsewiemrm kopen: 3 pm. en 3 einsen land in "Groote Mollema zate";bewoners: 

de kopers voom.; verkopers: Oene Eefz. en Wijts Sijbedr. e.l. te Leeuwarden, die zulks hebben 

gekocht van Hylck Gerbendr. (vgl. HEN K5,bIz.44)' 

1594 : ÉgN f 7,blz. 129. Mr. Minne Broersma, advocaat te Leeuwarden, koopt; 1/3 deel van de gerechtigheid 

"der visschenye van Riensterzljl" et 1/3 deel van de "suaenejacht van Mollema crijte", verkopers: Watze 

(J eÍzez.) Mollema en Ansck F e7tzma. 

1593: ÈBN t'2,b12.152. Boedelscheiding tussen enerzijds: Syuerd Eelckez. te Dokkum, (Ments) Eelckedr., 

gehuwd met Jan Janz., en Elan(t) Eelckedr., overl., gehuwd geweest met Tyarck N., samen erfgenamen 

ian hun w. vader Eelcke Dyorcez. bij diens eerste vrouw, en anderzijds: T(yets ?) Eelckedr., gehuwd met 

48

Obbe Sipckez. te HÍns, (Claescke) Eelckedr., gehuwd met Jan Reyloffz.te Lytsewiemrm enAte Eelckez., 

overl., nalatende een zoon genaamd Atte Atez., samen erfgenamen van hun w. vader Eelcke Dyorrez. bij 

Meynu Janckedr., diens weduwe en tweede vrouw Gercke Fransz. te Witmarsum is voogd over de weeskinderen 

van Tyerck N. en Elan(t) Eelckedr. 

1586 : HEN K 6,blz. 521 . Eelcke Dyorcez. en Meynu Janckedr. e.1. kopen: 4 pm. land in "Groote Molluma 

zate" le Lytsewiemtm; verkopers: Homme Comelisz. (voor 3 pm. en 9% einsen land), samen met Lyuwe 

Comelisz. en Ryuerl Ebez. (voor 2Yz einsenland); Eelcke Dyorcez. en Meynu Janckedr. e.l. kopen: land in 

"Groot Molluma" sate te Lytsewiemrm; verkoper: Reyrsck Gerbendr., gehuwd met Pieter Dircx te Blessum. 

Hylcke Dyorrez. verspiefi als erfgenaam van w. Meylcke en w. Syrck Dyorre zonen (1584, HEN K 

6,bI2.60); Eelcke DyorryÍ2. te Lytsewiemrm betaalt jaarlijks 11 gg. en 14 st. rente aan het St. Annaconvent 

te Leeuwarden (1582, SIN, nr.277); Eelcke Dyonez. en Meynu Janckedr. e.1. kopen: 5 pm. land in 

een sate "tot Molluma" onder Lytsewiemrm; bewoners: Eelcke en Meynu voorn.; verkopers: Syoucke 

Gerbenz., gehuwd met Rieme Rluerdtdr. en Hotse Gerbenz., die innocent is. In deze akte wordt "w Sys 

Gerbens testament" genoemd (1580, HEN K 6, blz. 10). 

1579 HEN K S,blz.93. Aankondiging van de verkoping van een aantal goudguldens landrente uit "Mollema 

sate" te Lltsewiemrm, bewoond door Eelcke Dyorrez. De verkoping geschiedt ten nadele van Hylcke 

Dyorcez. uit diens bezit in genoemde sate. 

1511: HEN K 5,blz. 44. Oene Eeffz. en Wits Sibedr. e.1. (te Wirdum) kopen: een aantal pondematen land in 

"Groot ende Lutke Mollema sate" te Ll4sewiemrm; verkoper: Hylck Gerbendr., de weduwe van Johannes 

Si(be)2., die zulks van haar moeder heeft geërfd. 

t577 HEN K 5,b12.45. Hilcke Dyonez. en Lolck e.l.; Hylcke Dyorrez. en Lolck Johandr. e.1. te Lysewierrum 

verkopen 7 gg. jaarlijkse vrije rente uit de sate, waarop ze wonen, aan Aelcke Pieterdr., weduwe van 

Nanne Lycklez. te Scharnegoutum (1558, HEN K 3, blz. 856); Hylcke Dyorrez.: sp(eets), de(gen). In 

1511: Harmen Jansz. (l552,Monstercedul van Ll4sewiemrm); Hylcke Dyorrez. verkoopt: 2 pm. land uit 

een sate, waarop oude Syrck Molluma woont; kopers: Gerben Claesz. en Syds Dyorredr. e.l. te Blessum 

(1539, HEN K2,bIz.87). 

151 6 HEN K 5,b12.33 en 35. Syoucke Gerbenz. woont op "Groete Molluma sate"; Syoucke Gerbenz. en 

Rieme Relmerdr. e.1. "tot Mollema" kopen: een aantal pondematen land uit een sate te Lytsewiemrm; 

bewoners: de kopers, Jan Frericx, Eelcke en Hylcke Dyoruezonen; verkoper: Hylgont Gerbendr., die zulks 

van Syts, haar moeder heeft geërfd. Sydts Sydtsz. Beckum protesteert uit naam van de kinderen van zijn 

broer. Ansck Fe14sma, de weduwe van Oeds Sydtsz. Beckum, protesteefi als erfgename van Sydts Beckum 

(1570, HEN K 4, b12.32); Syoucke Gerbenz. "tot Molluma" koopt: een aantal pondematen land "tot 

Molluma"; verkoper; Hyle Gerbenz. te Grou (1569, HEN K4,bIz. l7). 

1543 Beneficiaalboeken, blz. 396 e.v. St. Geerlruydt, de patrones van de kerk te Lysewiemtm bezit3 pm. land 

"in Dyore Meylckes zaele" enverder nog 3 pm. land in genoemde sate voor "wasbrandingh in de Kercke 

onder de Goedtsdienst". Elant Wattiez. heeft dit "besproecken nae luydt hoer testament". De Pastorie van 

L1'tsewiemrm beurt jaarlijks 12 stuivers pacht "'u'uyt Dyorre Meylckes zae|e". De Prebende van Lytsewiemrm 

bezit 4 pm. nieuwland "gelegen ouer de Kercke laen in Dyoene Meylckes achtien". 

1542 HEN K 2,blz.474. Dyone Meylckez. te L1'tsewiernrm koopt rente uit de sate, waarop jonghe Sierck 

Mollama woontl "Tyets Dyoere Meylkis wyfl'woont te Lytsewierrum (1538, HEN K 2, blz. 103); Dyora 

Meylkez. koopt: alle beziÍvande verkoper in de sate te L1'tsewiemrm, waarop de koper woont; verkoper: 

Wygla Dyaz. (- Hania) en Riemet e.1. "met hoer broeren ende susteren" (1530, HEN K 1, blz. 8). 

1511 Register v.d. Aanbreng,nr. 1459. Harman Jansz. huurl 80 pm. land (waaronder 43 pm. laag land en 3 pm. 

"saetlant"), van Wattia (Wythia) Sirckz. (: Mollema) voor f 3, van Hylck Mellama (lees: Mollema) voor 

f 11; van AnnaWybez. voor f 5.14, van Tye Wychlaz. voor f 5.14, van het klooster te Tzummarum voor f 

I.7 , van heer Hottia (prebendaris te Lytsewiemrm) f % (of I).7 , van de rechte armen voor f 1.14, van de 

Patroon (te Lysewiemrm) voor f 1 en van de Pastorie (te Lytsewiemrm) voor 12 stuivers pacht. De totale 

huurwaarde bedraagt f 30.12. 

Stemkohier nr.4 - KLEIN MOLLEMA 

1698 : Stemkohier nr. 4: Floreenkohier nr. 13. Ds. Johannes Wisman te Oldeberkoop (voor 20 pm.), Adolphia, 

Merck en Johannes Hansma (voor 20 pm.) en burgemeester Repkema z'n \Touw (voor de resterende 20 

pm.) verhuren aan Gabe Sipkes: een sate lands te Lysewiemrm, groot 60 pondematen, belast metf 24.11 

op nr. 13 van het floreenkohier; naastliggers: Raarda ten oosten en westen, ds. Fopma ten zuiden en de 

Vrijeleenslanden te Lytsewiemtm ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 90, 94-96,99-104,763,194 enl95. 

1677: HEN K 12,bI2.561. Ds. Johannes Wisman te Oldeberkoop voor zijn vrouw Hiltje Siersma, Julius 

Hansma voor zijn vrouw Juliana Siersma (samen voor de helft) kopen met Tryntje Hanses Broersma, 

weduwe van Dirk Pieters te Bolsward, en zuster van de verkoper; 213 deel van een sate te Lytsewierrum, 

"Mollema saate" genaamd; de gehele sate is 60 pm. groot en belast met f 20; dit2l3 deel is verder nog 

belast met 16 car.g. 13 st. en 4 penn. rente; bij dit2l3 deel is "de heerlyke huising" inbegrepen; bewoner: 

49

Aet Doedes; verkoper: naam niet vermeld. 

1661 : HEN K l2,blz.378 en 319.Dl Phocaeus Siersma, advocaat, enAnnaAbbes Hanenburg e.l. te Bolsward 

kopen: 216 deel van de sate Mollema te Lytsewiemrm; de gehele sate is 60 pm. groot en belast met 100 

car. g. jaarlijkse eeuwige rente; verkopers: Lampcke Gysbertus dr. Siersma, gehuwd met Samuel Haringhuck, 

en Marike Siersma, gehuwd met Sibrandus Heringa, gemeensman te Bolsward, ieder voor 1/6 

deel. 

t661 HEN K 12,b12.345. Gysberlus Siersma, secretaris van Bolsward, Sibilla (Boterpot ?) e.l. te Bolsward 

kopen: l/6 deel van een sate te L1'tsewiemrm, "Cleyn Mollema genaempt"; de kopers bezitten al 116 deel 

van deze sate; de gehele sate is belast met 100 gg. jaarlijkse eeuwige rente; verkoper: dr. Phoces Siersma; 

Gysberl Sierxma, schrijver te Leeuwarden verhuurt (een sate) aan Anne Sierks (1640, Stemkohier nr. 4). 

1 638 HEN K 71,b12.554. Focco Jans, schrijver te Leeuwarden koopt: de helft van een sate te Ly'tsewiemtm, 

"Cleyn Mollama genaemt"; de sate is 28 pm. groot en belast met f 12.5.8; bij deze helft hoort verder de 

gerechtigheid van de legerstede in de kerk te Ll.tsewiemrm "ende blauve steen in de kercke, daer Syrck 

Mollema begraven is" en ook het gestoelte in de kerk "daer het wapen van Mollema aen is"; verkopers: 

de bewoners Riuerdt Riuerdts en Taets Symons e.1., die "soo lange als zij leven" op de sate mogen blijven 

wonen. De kopers bezitÍen de andere helft van de sate door niaarkoop. Gysbertus Siersma was gehuwd 

met Jeltie Mollema, een dochter van Focco Jans (Mollema) en Jisck Taeckes e.1. te Leeuwarden. Focco, 

bewindhebber van verscheidene compagnieën, overleed op 28 april 1640 in de ouderdom van 58 jaar en 

zijn dochter Jeltie op 14 november 1641 ít de ouderdom van 25/z jaar (grafzerk in de kerk te Lytsewierrum). 

t636 HEN K 11,b12.521. Ruyrdt Riuerdts en Taedt Symons e.1. kopen: 15 pm. land in "Mollema sate" te 

L1'tsewierrum, uitgezonderd de legersteden in de kerk en erbuiten; verkopers: Griet Jetses, gehuwd met 

Sippe Ottis te Follega; Auck Jetses, gehuwd met Gerben Eeps; Anna Jetses, gehuwd met Jan Jacobs te 

Oosterzee; Tryn Jetses en Symen Jetses. 

163 5 HEN K ll,blz.535. Harman Bockama en Tyetske Baerda e.l. te Leeuwarden kopen: de helft van een sate 

te L1'tsewiemtm "op het gebuirte Mollema, Kleyn Mollema genaempt"; de gehele sate is 28 pm. groot 

en belast met f 12.5.8; bewoners: Riuerdt Riurds en Taets Symens e.l.; verkoper: Schelto vanAbbinga te 

Hallum. 

163 3 HEN K ll,blz.478. Focco Jans, schrijveq en Jisck Taekes e.l. te Leeuwarden kopen: een sate te Ll.tsewielrum, 

"Cleyn Mollema genaamd"; grootte: 29 pm., belast met f 12.5.8; bewoner: Jan Dinglums; verkopers: 

dr. Theotardus Robijnsma, advocaat, en Diwerke Augustini e.1. en Gerardus Blanquema, medisch 

doctor, en Antie Siercx e.1. (iedere partij voor de helft). 

De verkopers hebben de sate in 1632 gekocht van Jan Claeses Pottie, burgemeester van Franeker en de 

erfgenamen van diens broer Anne, die in Indië overleden is (HEN K 11,blz. 467). 

1 630 HEN K 17,b12.430. Schelte van Aebinga te Wirdum koopt: een sate te Ly.tsewiemrm; grootte: 28 pm. 

land, belast met f 12.5%; bewoners: de verkopers; verkoper: Taedt Symmens, gehuwd met Riuerdt 

Riuerdts te Lytsewiemrm. 

1624 HEN I 7, blz. 37. Boedelbeschnjving in het sterflruis van w. Jelle Tyalles en Taed Symmens e.1. "tot 

Mollema" onder Lytsewierrum. De weduwe is hertrouwd met Ryuerd R1uer1s. Kinderen: niet genoemd. 

Bezit: een huis op een sate met 30 pm. land, belast met f 12.5%; eigenaars van de landen ztjn: a. Taed 

Symmens voom. (voor de helft); b. Jetse Symmens "op Woluegaest" (gehucht bij Tjerkgaast) en zijn 

kinderen bij Syouck Foockes (ook voor de helft). 

1607 HEN K 9,blz. 221. Griet Jetses Mollema, weduwe van Symen Egberts, huurt land in de sate, waarop ze 

woont, van Claes Peters Potke; Symen Egberts en Griet Mollema e.1. huurden land in "Cleyn Mollama" 

sate te Lytsewiemrm van Claes Peters, "kalkberner" op het Vliet bij Franeker voor Hylck Mollama, zijn 

moeder (1605, HEN K9,b12.743). 

I 598 HEN K 8, blz. 86. Jan Reyloffz. en Claeske Eelckedr. e.1. kopen: 4Vz pm. land in de sate "Kleyn Mollema" 

te Lytsewiemrm; verkoper: Reynsck Gerbendr., gehuwd met Pieter Dircx te Blessum; Jan Reyloffz. 

en Claescke Eelckedr. e.1. te Lysewiemrm kopen: 1% stuivers en de verdere gerechtigheid van de 

verkopers in "Lutke Mollema saete" te Lytsewiemrm; verkopers: Otto Auckez. te Hempens en Gerben 

Auckez. te Leeuwarden, die zulks van hun ouders hebben geërfd (1594, HEN K 7,blz. 129). 

1 598 HEN K 8,b12.66. Watse Jetsez. Mollema te Franeker koopt: 5 pm. en 3 einsen land in "Mollema saeten" 

te L1'tsewiemrm; verkoper; Hylck Jetzedr. Mollema, weduwe van Pieter Dircx te Franeker; Watze Jetzez. 

Mollema te Franeker cum socii zijn de eigenaars van "Kleyn Mollema saete" (1595, HEN K 8,bIz. 174); 

Watze leÍzez. Mollema en zijn broer Semck kopen: de helft van "Kleyn Mollema saete" te Lltsewierrum; 

verkopers: Aernt Boymer en Auck van Beckum e.1. en Ansck van Feytsma, hun (schoon)moeder 

(1595, HEN K 8, blz. 15); Watse Jetsez. Molma en diens broer en zuster verhuren land aan Jan Freerckz. 

"tot Mollema" (1590, HEN K l,blz.336 en 390). 

t596 HEM K 8,blz.25l . Jan Freercx te L1'tsewiemrm laat in vrijdom 117 deel van land in de sate, waarop hij 

woont, ten profijte van Watse Mollema te Franeker en van Hylck, zljnzuster; Jan Freerckz. huurt de helft 

van "Kleyn Mollema saete" te LJtsewiem.rm van Ansck Feytsma (de helft) en van Walze JeÍzez. Mollema 

te Franeker c.s (1595, HEN K 8, blz. 151 enl74); Jan Freerckz. "tot Molluma" huurt 5 pm. "vrije 

50

1 584 

1511 

1572 

t573 

1570 

I 560 

1 560 

1560 

1552 

1552 

t552 

1548 

ls47 

landen" van Sits Jelte Hennes weduwe te (Lytsewiem-rm; zie Lltsewiemrm 5) (1585, HEN K 6,b12.449); 

Jan Freercx woont op een sate, waarop vroeger Sierck Molluma woonde (1585, HEN K 6,blz. 105); Jan 

Freercx op "Lutke Mollema" te Lytsewiemrm huufi 19 pm. land van Hylcke Dyonez. cum socii (1584, 

HEN K 6,b12.342); Jan Frerckz. "tot Molluma" huurt land van Watse Jettyez. (1581, HEN K 6,blz. 160); 

Jan Freerckz. huurl land van Watthy, Simke, Syrck en Hilck Jettyes (1580, HEN K6,bIz.80); Jan Frericx 

huurt4lT deel van "Cleyn Mollema" sate te Ll.tsewiemrm van Wattye Je|tiez. (1576, HEN K 5, blz. 380); 

Jan Frericx woont op "Lutke Molluma" te Lltsewiemrm (1576, HEN K 5, blz. 33); Jan Frericx woont 

op "Cleyne Mollema" sate, welke sate meer dan 40 jaren het eigendom was geweest van Syds Sydsz. te 

Beckum (onder Hilaard) en van de kinderen van diens broer (Jetse Sydsz.) (1575, HEN K 5,blz. 177); Ian 

Freerckz. woont op "Cleyn Mollama saete". Schelto Pieïerz. Potters te Sneek verkoopt als curator over 

de minderjarige kinderen van w Jetse Sydtsz. Beckum 7 car. g.jaarhlkse rente uit genoemde sate (1563, 

HEN K 3, blz. 881). 

HEN K 6,blz.60. Eelcke Dyorcez. en Meynu Janckedr. e.l. te Lysewierrum kopen: land in "Cleyn Motluma 

saete" te Lytsewiemrm; bewoner: Jan Freercx; verkoper: Reynsck Gerbens, gehuwd met Pieter 

Dircx te Blessum. Hylcke Dyorrez. is erfgenaam ven Meylcke en Syrck Dyonezonen. 

HEN K 6,b12. 44. Oenne Eeffz. en Wits Sibedr. e.l. kopen: land in "Lutke Mollema sate" te Lltsewierrum; 

verkoper: Hilck Gerbendr., de weduwe van Johannes Sibez., die zulks van haar moeder heeft geërfd. 

In de boedel van Oene Eeffs, moutmaker, en zijn derde vrouw Wydts Sybedr. e.1. bij het Schavemek te 

Leeuwarden, wordt meegedeeld, dat de echtelieden landerijen bezitten in "Groet en Lutke Mollema" 

saten en in "Groet Wirummer" sate, beide te Lytsewiemrm (gem. arch. LWN Y l6,blz. 534). 

Hof v. Fr. YY 9,b12.70. Sirck Eelckez. en Hilcke Diorez. procederen contra S1'ts Sysz., inzake 29 pm. 

land "in de Grote Wierum" (Lytsewiemtm l0), nagelaten door Sirck Mollema.Indeze akte is sprake van: 

"den principale yster van Cleyn Mollema sate" en van "t ryetlant in beyde staten gelegen". 

Hof v. Fr. YY 9,b12.88. Watthye Jettyez. en Pieter Dircksz. als curatoren over de "anderde" kinderen 

van w. Jettye S1'tsz. procederen contra S1.ts Sytsz. te Beckum; Wattye JeÍtyez. te Lytsewiemrm, maar 

nu wonend te Holwerd, koopt: 1/7 deel van de helft van een sate "tot Mollema"; bewoner: Jan Freercx; 

verkoper: Griet Jettyedr., gehuwd met Simon E gbertz., die zulks van haar vader heeft geërfd. Hylcke Dyorrez. 

protesteert. Er dient een proces voor het Hof van Friesland. Hillegont Gerbendr. heeft geen bezit in 

deze sate; ze is een erfgename van (Syts Hilgoutdr. ?). Hilgont (Syrckdr.), gehuwd met Douwe Melckez., 

is een dochter van "olde Syrck Sirckz." (HEN K 5,blz. 177) (1570, HEN K 4,b12.36); Wattie Jettiez. en 

Pieter Dircx te Tzummarum zijn curatoren over: Simcke JeÍtiez. te Leeuwarden, Griet Jettiedr., Siirxken 

Jettiedr. en Jettie Jettiedr., samen erfgenamen van w Hil Jettiedr. (hun zusteÍ, gehuwd met Schelte Pieterz., 

goudsmid te Sneek) en van Jettie Sydtsz., hun vader. De genoemde erfgenamen wensen de helft van 

"Mollema saete" te verkopen, maar uiteindelijk vindt de verkoping geen doorgang. De gehele sate is 37 

pm. groot (1566, Hof v. Fr. III 3, blz. 861). 

HEN K 4,b12.32. Syoucke Gerbenz. en Rieme Reynerdr. e,1. "tot Mollema" kopen: land in een sate te 

Lytsewiemm; bewoner: Jan Frerickz.; verkoper: Hylgont Gerbendr., die zulks van Sys, haar moeder 

heeft geërfd. Sydts Sydtsz. Beckum protesteefi. Ansck Fe1.tsma, de weduwe van Oedts Sydtsz. Beckum, 

protesteefi eveneens; ze heeft van Sydts Beckum geërfd. 

Hof v. Fr. YY 6,blz. 122. Syts Sytsz. Beckum (onder Hilaard) procedeert contra Schelte Pieterz. namens 

zijn vrouw Hil Jetthiedr. en als voogd over de "anderde" kinderen van Jelte (lees: Jettie) S14sz. 

Na de dood van Jettie Sysz. waren heer Meynse, pastoor (te Lytsewiemrm) en Tierck en Wittie (lees: 

Wattie ?) Hesselzonen (: Rheen) te Lytsewiemrm namens Jetties kinderen opgetreden. 

Hof v. Fr. YY 6,blz. 138. Schelte Pieterz. te Sneek namens zijn vrouw Hil Jettiedr. en voofis als curator 

over de minderjarige kinderen van w. Jettie Z54sz., de broers en zusters van Hil voorn., procedeefi contra 

S1'ts Sytsz.; Schelte Pieterz. Potters is voogd over Wattye, Semcke, Hylck en Griet, kinderen van Jettye 

(S1.tsz.) en Taedt (1559, HEN K3,blz.37l en 614). 

Hof v. Fr. YY 6, blz. 104. Syrck Di otez. Íe Leeuwarden, mede voor zijn broers Meylcke, Eelcke en Hylcke 

Diorezonen, procedeert contra Syts Sy'tsz,, Hil Jettiedr. (gehuwd met Schelto Pieterz.) en de kinderen van 

w. Jettie Z14sz. 

HEN K 2,b12.4I2. Jettye Syts Beccum te L1-tsewiemrm verkoopt rente uit zijn erflanden te Beccum 

(onder Hilaard). 

Monstercedul van Lytsewiemrm. Jettye Sydtsz. en Jacob Pietersz. beide: sp(eets), de(gen). In 1511: Pieter 

Frerickz. Pieter Frerickz. gebruikte in 15 1 I evenwel een sate, die voor meer dan de helft aan het klooster 

Thabor toebehoorde. De eerder vermelde mededeling, dat Jan Freercx toen op de sate woonde, waarop 

eerder Sierck Molluma had gewoond, sterkt me (D.J. van der Meer) in de veronderstelling, dat uit de 

Monstercedul de volgende post dient te worden opgenomen: 

Monstercedul van L1'tsewiemrm. Olde Syrck Molluma: roer, de(gen); oude Syrck vs.. In 1511: Wattije 

Syerkz. en Hylck Molluma. 

HEN K 2,bI2.92. Sierck Molluma en Bauck Lolckedr. e.l. wonen te Lytsewiemrm. 

HENK2,blz.81. MafienWybez.koopt: l0pm.,Seinsen,4penningenen20roedenlandteLl.tsewiemrm 

in de sate, waarop de koper woont en "sterckende aen Sierck Mollama latdt; 2 pm. ervan heet 

51

"scoenenborg"; het ligt bij Mackum onder Boazum; verkoper: Mary Wybedr. 

1545 : HEN K 2,blz. 62. Het convent van Thabor koopt: 9 pm. land "opten Rydt in Lutkevierummergea"; gebruikers; 

Jetze Sydsz. en Jacob PieIerz; strekkende met het oosteinde aan 7 pm. land van Here Lolles 

van Ockinga en "mytten noordt aenden Rydt ende ooste aen Ysche fenne"; verkoper: het Convent van 

t543 

1542 

I 539 

1 530 

1521 

1511 

1511 

Oldeklooster, door ruil verkregen. 

Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. Olde Sierck Mollema is naastligger van 2 pm. land van de Kerk te 

Lltsewiemrm. De Pastoor van Ll.tsewiemrm beurl jaarlijks één gg. uit de sate van "olde Sierck Mollama". 

De Prebendaris te Lltsewiemrm bezit 4 pm. land naast "Olde Siercks landt". 

HEN K 2,b12.414. Jonghe Sierck Mollama verkoopt rente uit de sate, waarop hij woont, aan Dyore 

Meylkez. te Ll4sewiemrm. 

HEN K 2, blz. 87 . Gerben Claesz. en Syds Dyorredr. e.l. te Blessum kopen: 2 pm. land in een sate "toe 

Molluma" onder Ll.tsewiemm; bewoner; "oude Sierck Molluma"; "naet ouerlyden van d vs. Sierck vry 

r.ultgemeten zullen wordden by skeysers roede"; verkoper: Hylcke Dyorrez., door ruil verkregen. "Syrck 

trrtóttuma de Jonger l.uytten voer olde Syrck Molluma daervoor de rato cauerende heeft d eygendom 

vanden geproclameerden landen verspieft, nopende de proffitelycke eygendom ende (gebruyck ?) ende 

voorls oock voof soe veel hem te nae gaet". Later "redeert" Syrck de verspiering. 

HEN K l,blz. 109. Folckert Pielerz. procedeefi voor zijn stiefvader Hendrick als eiser enerzijds contra 

Syrck Syrcxz. te Lytsewiemrm als gedaagde anderzijds. 

HEN RR. Sierck Mollema wordt beboet "omdat hij Watse Slirckz. een zijldoer offhandich gemaect heeft". 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1440. Watthia Syrckz. gebruikt 4 pm. bouwland, 5 pm. "meerlandt", 30 pm. 

grasland (waarvan 20 pm. laagland) en 12 pm. laagland, dat Jacob Reynz. nu huur1, van het klooster 

Wiswerd voor f 72, van het klooster te Tzummarum voor f 3 (of f 4). De Kerk te Lytsewiem.rm beurt 

jaarhjks 14 stuivers; de Pastorie (te Lltsewiemrm) beurt jaarhjks f 1. De totale aanbreng bedraagt f 19. 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1443. Hylck Mellema (lees: Mollema) gebruikt 18 pm. land met een huurwaarde 

(aanbreng) van f9. 

Stemkohier nr. 5 - OP DE HEIDE of HEIDSTRA 

I 698 

t696 

1684 

t682 

1640 

l63s 

t633 

1632 

t623 

52 

Stemkohier nr. 5 : Floreenkohier nr. 14 en nr. 17. Claes en Trijntje Willems verhuren aan Sijtse Hanses: 

een sate lands te Lysewiemm, groot 65 et 2l pondematen, belast met samen f 26.20 op de nummers 

14 en ll van het floreenkohier; naastliggers: Sybe Sjoerds ten oosten, Jansonius ten zuiden, Raarda ten 

westen en de landen van het Vrijeleen ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1 85 S): kad. gemeente Easterein, sectie c nrs. 204-216 en 218 

HEN K 13,blz. ? Claes Willems Raarda, lakenkoper te Sneek, en Bottie Michiels e.1. kopen met Tryntie 

Willems, weduwe van (Burde ?) Melckers te Sneek: 1/3 deel van 20 pm. land in een sate te L1'tsewiermm; 

de gehele sate is 65 pm. groot en belast met f 35; de rest van de sate is het eigendom van Tryntie Feddes, 

de weduwe van Diorre Heerkes; verkoper: Bottie Piebes, de vrouw van Wypke Tekama, mr. chirurgijn te 

Joure. 

HEN K 13,b12.92. Joeke Pfers weduwe "op de Heide". 

Hof v. Fr. III22,blz.51v. Willem Claesen cum uxore te Sneek kopen: een sate met een huis en schuur te 

Lltsewiemrm, "Heydoma" genaamd; grootte: 63 pm., belast met jaarlijks één gg. aan de Kerk te Lytsewiemrm 

en 7 gg. jaarlijkse eeeuwige rente aan de Pastorie aldaar; bewoner: Jucke Pieters; verkopers: 

Tietske Lieuwés Osinga, weduwe van Sibrandus Reen te Leeuwarden, en haar kinderen Frans, Sjoerdtie 

en Pijtie Reen. 

Stemkohier nr. 5. Regnerus Bruinsma verhuurt (een sate) aan Jelte Jeltes; Regnerus Johannisz. Bruynsma 

cum uxore kopen: een sate "staten ende landen" te L1'tsewiemrm "Heydstera genaempt"; grootte: 69 pm. 

en 5 einsen, belast met f 25.20 en7 gg. eeuwige rente; de kerk te Lytsewiemtm beurt jaarhjks één gg. uit 

één pm. land, dat vóór het huis ligt en "Otte acker" wordt genoemd; Amarentia Cools bezit 41/z pm. land 

en overste Eysinga 2 pm.; verkopers: Eelcke Jans en Doucke Jeltes e.1., de bewoners (1637, HEN K 11, 

blz. 532). 

LV/L M 7'l ,blz. 52. De kinderen van Ede van Eysinga en Catharina van Eysinga e.1. te Wirdum beziÍÍen 

2 pm. nieuwland te Lytsewierrum; De kinderen van Ede van Eysinga erven van hun grootvader Julius van 

Eysinga 2 pm. land té Lysewiemrm in de sate, waarop Dieu Jeltes woont (1632, Hof v. Fr. SS 141-12). 

HEN K ll,blz.480. Henne Jeltes, van Lytsewiemrm, staat voor het gerecht van Hennaarderadeel in 

onderlrouw met Neel Martens, van IJsbrechtum. 

HEN K 72, blz. 461. Eelcke Jans en Doucke Jeltes te Lytsewiemrm kopen: 62 pm. land in "Heystre 

zaete" te Lytsewiemrm; Pyter Claesz. te Folsgare als voogd over: Jelte Jeltes, Heercke Jeltes, Aele Jeltes, 

Diurre Jeltes, P1'ter Jeltes en Mints Jeltes. 

HEN K 70,b12,.451. Dr. Gellius Heydoma, advocaat en burgemeester te Stavoren koopt: 4 pm. land in 

"Heistera sate" te Lytsewiemrm; bewoonster; Dlucke Jeltes weduwe; verkoper: Eelck Ates, gehuwd 

met Jan Reyers te Amsterdam, door haar van Syts Aelckes, haar grootmoedeq geërfd. Dyucke koopt door 

niaarneming.

t623 

t620 

1604 

1 s86 

t573 

1572 

t557 

1552 

1552 

1545 

t544 

Verkopingen van vroegere kloosterlanden. Jelte Jeltes (z'n weduwe) huurt 25 pm. land; Dlucke 

Heerckes, weduwe van Jelte Jeltes, koopt: 4 pm. land in een sate te Lltsewiemrm; bewoonster: D1'ucke 

voorn.; verkoper: JanAates te Hemelum (1620, HEN K 10, blz. 114); Jelte Jeltes en Dyeuke Heerckes 

e.l. kopen: 8 pm. land in een sate "op 6'Heyde" te L1'tsewiemrm; bewoners: de kopers; verkopers: Jelte 

Jacobs; Jacob Jacobs; Antke Jacobs, gehuwd met Aale Comelisz. te Bons (onder IJsbrechtum); Botke 

Jacobs, gehuwd met Buwe Upckes te Sneek; Tryn Jacobs, gehuwd met N.N. en Tryncke Reyns, gesterkt 

doorAate Jans, haar voogd (1611, HEN K 9,b12. 125); Jelte Jeltes en Dyeuke Heerckes e.1. kopen: 8 pm. 

land in een sate "op d'Heyde" te L1'tsewiemrm; bewoners: de kopers; verkopers: Aelcke Jeltes, gehuwd 

met Thierck Feyes te Leeuwarden (1611, HEN K9,blz. 124); Jelte Jeltes (huur1) 25 pond. ÍiJlaíd| à 42 

st. (per pm.), mits deducerend 7 gg interessen van C (: 100 ?) gg. hooftsomma makende in totaal 42-14-0 

( 1 606, Rekening inzake vroegere kloostergoederen) 

HEN K l0,blz. 114. Amerentia en Leonora Coels kopen: een deel van 1'7/, pm. land, "Galama fenne" 

genaamd, gelegen in een sate "opper Heyde" te Lytsewiemrm; bewoonster: Dyeuke Jelte weduwe; 

verkoper: Margrieta Coels, hun zuster. 

HEN K 9,blz. 23 . Sydts Ayledr., weduwe van Jelte Hinnes te L1'tsewiemrm, koopt: één pm. land, gelegen 

in 4 pm. land, genaamd "de Dammen"; verkoper: Willem Folckerts te Wirdum; Syts Ayledr., weduwe 

van Johan Lol7ez., koopt: land in een sate "op de Heyde" te Lytsewiemrm; bewoonster: de koperse vn.; 

verkopers: Johannes Jacobz. te Hitzum en Lysbeth Jacobdr. te Veenklooster (1585, HEN K 6,b12.62). 

HEN K 6,blz. 449. Sits Jelte weduwe verhuurt 5 pm. vrije landen (land dat niet bezwaard is met een huis) 

aan Jan Freerckz. "tot Molluma"; De weduwe van Jelte Hennez. woont (op een sate), waarop vroeger 

Wlck "opper Heyde" woonde; betreft "Temsera tille" (1586, HEN K 6,b12.362); Sys, de weduwe 

van (Jelte ?) Hennez. te Ll.tsewiemrm, koopt: land "opper Heyde" te L1'tsewiemrm; verkopers: Jancke 

Douwez., Henne Douwez. en Pieter Douwez., drie broers, die zulks van Anna Hennedr., gehuwd met 

Douwe Simonz., hun moeder, hebben geërfd (1585, HEN K 6,blz. 74); Sits Jelte weduwe procedeert als 

gedaagde contra S1'tse Hotse (Holtye) Broersma als volmacht van W14ske (sic!) dr. Wattema (1584, HEN 

K6,blz.40l en424).;Sits, weduwe van Jelte Hennez. te LJtsewiemrm, procedeerl als gedaagde contra 

JelkeAlbaeda, gehuwd metAdam Harckema (1575, HEN K5,blz.20l). 

HEN K 4,blz.70. Frans Canter koopt als curator over Caerl en Kinsck Maria van Stemse: 2 pm. land in 

"Molluma horne" te Lytsewiemrm; gebruiker: Jelte Hinnez.; verkoper: Kinsck Popta door donatie. 

HEN K 4,b12.563 en 481. Jelte Hennez. c.s. zijn kerk- en armvoogden te Lltsewiemrm; Jelte Hennez. 

en Sits Ayledr. e.l. te Lytsewiemm kopen: één pm. land in een stuk van 4 pm. "neyelandt" te Ll.tsewierrum; 

naastliggers: "den lyffdelen hogen dyck" ten noorden en Jan Frericx ten westen; verkoper: Gerlandt 

Dowma, gehuwd met Here Aerndtz. Meynert Simonz. heeft nog 2 jaren huur aan dit land (1572, HEN 

K 4, blz. 31); Jelte Hennez. en S1.ts Ayledr. e.1. "opter Heyde" te Ll4sewiemrm kopen: een deel van 

"Heydtstera sate" te Lytsewiemrm; verkopers: Eelck Jacobdr., Ricxt Jacobdr. en Sibbel Jacobdr. (vgl. 

ook gem. arch. Leeuwarden, Y 77,blz. 433) (1511, HEN K 4,b12.38); Jelte Hinnez. procedeert als eiser 

contra Hylcke Diorez., rnzake 8 pm. land (1570, Hof v. Fr. YY 8,b12.237); Jelte en Hero Hennezonen en 

hun zuster Lyoets Hennedr. procederen. Syuerdt Aggez. is een zoon van Agge Jeltez. (1570, HEN K 4, 

blz. 379); Jelte Hennez. en anderen zijn kerkvoogden van de kerk te Lytsewiemrm, die gewijd is aan "S. 

Geertruydt" (1569, HEN K4,b12.273); Jelte Hennez. te Lytsewiemrm koopt: land en rente in "Heydtstera 

zate" te Ly'tsewiemrm; bewoner: de koper; verkoper; Hette Hennez. (1569, HEN K 4,blz. 12);Jelte 

Hennez. procedeerl als eiser contra het Sint Annacloester te Leeuwarden (1568, HEN K 4,blz. 197). 

HEN K 3,blz. 5. Bot Hemedr., gehuwd met Jacob Harcnenz. (onder Leeuwarden); Vlbe Hennez; Ielte 

Hennez.; Hette Hennez.; Wlcke Hennez. en Anna Hennedr., gehuwd met Douwe Simonz. (vgl. ook gem. 

arch. Leeuwarden, Y 17,b12.403). 

Hof v. Fr. YY A,blz.272.Ylbe Hemez. te Ll.tsewiemm enzljnbroers en zusters als erfgenamen van Sibbe 

Henne weduwe, hun moedeq procederen als eisers contra mÍ. Hogo Vpkez. (pastoor te Lytsewiemrm). 

Monstercedul van Lytsewierrum. Wlbe Hennez.: sp(eets), de(gen). In 1 5 1 I : Henne Jeltez.; Wlbe Heynez. 

(lees: Hennez.) verkoopt jaarlijkse vrije rente uit de sate te Lltsewiemrm, waarop hij woont (1550, HEN 

K 2. blz. 5 I 5). 

HEN K 2, blz. 63. De abt en de conventualen van het Oldeklooster kopen: 2% pm. land in "Heydstera 

zate" te Lytsewiemrm; "streckende van die Nylandts wech af aen Melis corle ackeren"; verkoper: de prior 

en de conventualen van het klooster Thabor door ruil. 

HEN K 2,b12.52. Sibbel Hinne weduwe "op de Heyde" te Ly.tsewiemrm koopt: land en rente in en 

uit de sate "opper Heyde"; verkopers: Jelte Gosslyckz., Hottye Gosslyckz. en Wlck Gosslyckdr., die 

zulks hebben geërfd van Bauck, hun moeder, en (Henne ?) Hebbez., hun oom; Sibbel Henne weduwe te 

Lysewiemrm koopt: 8% st. rente in de sate te Ll.tsewiemrm, waarop zij woont; verkopers: Atte Auckez. 

en Gees Obbedr. e.1. Sibbel was in overtreding. ZeIieÍ de rente niet binnen een jaar over het gerecht en de 

kerk proclameren. Dus is de "vercoepster te houe geremiteeft omme aldaer heuren omissie aen te geuen 

ende daer van remissie te versoucken". "Thoff heft den coepster heuren omissie geremitteert soe sy tselve 

bynnens jaers den grietman aengegeuen hadde". Lolcke Hesselz. verspieft de koop namens "den pastoirs 

provens landen" (1544, HEN K2,b12.48). 

53

Lrtsewierrum 5 

Hims ÏeltÊ$, 

op de Heide 

Lytsewiernxn 

{1s11,1s33}, 

ov. ra 1533, 

testeerde 1536 

cp St 

X 

Sibbel N., 

ov. na 1544 

Bot H"i$es 

Jacob Hannens, bij de 

Zwette op 't Nieutpland 

te Leeuwarden (1557) 

Ulbe Hhres, 

op de Heide te LytsÊlv. 

{1552h later te Wissrm 

Y 

N.N" 

Ialte, I{innes, 

boer op de Heide te 

Lytsewiemm (1568) 

X 

syrs Ayles, die he:ï.r, 

met Johan*es Lollee 

Leeuwarden 

HettqHhms, 

op Albada sate te 

te Goenga (1557), 

overl. vóór 158? 

x 

Rinck Lieuwes 

WlsÀsHicasfl, 

vermeld in 1557 

Anna Hinrcs 

x 

Douwe Simons, 

verrneld in 155? 

Hero t{iftres, 

vermeld i:r 1569 eq 

en 1 57t) 

Lvoets Hinres. 

vermeld in 15?0 

Ricxt Jalsbs 

Foppe Gauckee., op Jacob Harmens' 

sate bii 't e€$të draaihou{ 

over de ZwsttÊ op 't Nieuwlad. 

te Leeuwarden i15?5) 

Eelc-lr feeobsx 

Sybren lilolters, 


Sibbel Jasobs 

lsêIsËLJéegb$' re Hitzum 

op Westerhitzum {1584) 

K 

Ydt Tiaerdts 

LysbthJaesbs, te Yeenklooster, 


Àefí Jeqobs 

BeËSlgusJ&sqbs, re 

te Leeuwardes en Kollum 

x 

Aecht Eern$ts 

llansen Jacobs. 

re Harlingen il582) 

Ie[sle[&$. 

op de Heide te Lytsewiem:m 

(16S6 ), overl. vóór 16?0 

Dieuwck Heerckes 

&slc,ke Jeltes 

X 

Tierck Feyes Heydoma, 

lakenkoper te L'den (x600) 

KinxekleltrË 

Y 

1. Aete Jeltes, 2. Ferck Joharu 

Jelte }elres. 

cp de Heide te Lytsewiemm (1640) 

He.ercks Jeltes. venneld in 1632 

Aelelehes, vermeld in 1632 

Diurre Jeltss. venneld in 1632 

Pieter Jeltes, vermeld in 1632 

Mlsfi-Jeltgs, vermeld in 1632 

x $-eeuwarden 

Aef Wybes 

1 8-6-1609) 

}ouekinemkr 

x 

Lenert Flters flfiasmar), 161? 

Dr. Gqtlius Tiereks Heido$a 

x (l-eeuwarden 29-5- 1608) 

Aef Claeses 

FoïtiE Ti.erck 

x (o.tr. Leeuwarden in tr59T1 

Jurien Syouckes 

Remmert Tiercks 

x (o.r. Le*uwarden 1594) 

Syke Claeses, waarbij 

fu_en Eeyq 

Dionieius Tiercks, 


1543 : Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. "Sibbe Henne weduwe leechlandt" ligt naast land van de Patrones van 

Ly'tsewiemrm. De Kerk te Lltsewiemrm beurt jaarlijks 4 st. uit de sate van Sibbel Henne weduwe "opper 

Heyde". Deze 4 st. waren gelegateerd door heer Hetto, pastoor te Poppenwier, die ook vier st. aan de Pastorie 

te Ly.tsewiemrm had gelegateerd. De Pastorie voomoemd bezit 72 pm. "nylandt" in "Sibbel Henne 

weduwe sate opper Heyde int Langhlant". Sibbel beweert, dat de Pastorie zes goudflorenen bezit, maar 

het geschil is onder de rechter. De Pastorie voornoemd bezit nog 2 pm. land in deze sate. Sibbel beweert 

dat de Pastorie jaarlijks 20 stuivers pacht uit haar sate beurl. De pastoor en de vicaris (prebendaris) beuren 

samen 7 stuivers uit Sibbels sate. Bovendien beurt de prebendaris jaarlijks nog 17 stuivers. 

1543 : HEN K 2,b12.264. Gerrold Ansckez. te Easterlittens wordt voogd over de weeskindren van Sibbel Henne 

weduwe. 

1543 : HEN K 2,b12.282. Mr. Hugo, pastoor te Lysewien-um, procedeeft als eiser contra Sibbel Heme weduwe 

"opper Heyde" en Gerolt Ansckez. met Hans Tyar"t als voogden over Sibbels kinderen. 

1534 : HEN K 1,b12.28. Jelte Hansz. koopt; 1/9 deel van 10 pm. land in een sate "hietende opper Heyde"; bewoner: 

de koper; verkoper: Epo Hansz., z'nbroer; Jelte Hansz. koopt: 1/9 deel van 10 pm. land in een sate 

"ypper Heyde"; bewoner: Hinne Jeltez.; verkopers: Jantgen Hansdr., gehuwd met Hilke Oegaz.; Wybo 

54

Hansz. en Ebel Hansdr., gehuwd met Pieter Hiddez. (1533, HEN K I,blz' 2l). 

1533 : HEN K 1,b12.22. Heer Roeliff Hillema koopt: land uit een sate "Ypper Heyde" te L1'tsewierrum; bewoner: 

Hinne Jeltez.; verkoper: Pietrick Douwedr., die "wonaftich bu1'ten land" is. 

1532 : HEN K 1,b12.403. Henne Jeltez. en Sibbel e.l. kopen: 4 pm. land "in Mollema heme hietende"; verkoper: 

Kempo Jongama; Hime Jeltez. koopt land van W1ttye Feyckez. (1532, HEN K 1, blz. 20); Hinne Jeltez. 

en Sibbel e.l. verkopen: rente uit de sate "opper Heydt" te Lytsewiemtm, waarop zij wonen; koper: Jan 

Meynefiz. te Boazum (1531, HEN K 1, blz. 406); Hinne Jeltez. verkoopt: l%pm.landuit de sate, waarop 

Minne Tiaerdtz. te Easterlittens woont; koper: Minne voorn. (1526, BAARR). 

1511 : Registerv.d.Aanbreng,nr. 1460.HynnaJeltez.gebruikt57pm. landaaneigenbezitvoorf 3,vanhet 

Oldeklooster voor f 12, van de Pastorie te L1'tsewiemrm voor f 6, van Sitye Gaykis voor f 9, van Pieter 

Willemz. 8 pm. land voor f 3, van heer Hetto te Poppenwier voor f 1. De Pastoor te Lltsewiemrm beurt 

jaarlijks 20 stuivers pacht en de Prebendaris 12 stuivers pacht. De totale aanbreng bedraagt f35.4. 

Stemkohier nr. 6 - OP DE HEIDE 

1698 : Stemkohier nr. 6 - Floreenkohier nr. ? Hobbe Baerd van Sminia verhuufi aan Tryntje Melis, die op Groot 

Mollema sate (Ll4sewiemrm 3) woont: een stemhebbend huissteed te Lytsewiemrm, dat (met een deel 

van de bijbehorende landerijen ?) bij de sate L1'tsewiemm 3 wordt gebruikt. 

1676: HEN K I2,bIz.536. Dr. Hansma voor zijn vrouw Juliana Siersma, ds. Joannes Wisma voor zijn vrouw 

Helena Siersma, en Michiel Wisman te Leeuwarden kopen ieder voor 1/3 deel: 45% pm. land in en 

sate te Lytsewiemrm; de gehele sate is belast met f 34.18; bewoner: Pieter Hiddes; verkoper: Gysberhrs 

Siersma. 

1653: HENI l0,blz.84g.Boedelbeschrijvinginhetsterflruisvanw.RemmertkeWybes,eerstweduwevanJaen 

Tades, thans de vrouw van Hidde Claes z. te Lltsewiemtm "op de Heijde". Kinderen; Jidtye Jaens, oud 

36 1aar, gehuwd met Jiscke Pybes te Sneek en Doede Jaens, oud 3l jaar, beiden getogen brj Jaen Tadesz. 

BeziI: a. een huis en schuuÍ op l8%pm. eigen land,45/zpm. land van de heer Siersma, en 2 pm. land van 

de Kerk te L1'tsewiemrm, b. land te Tialhuizum en c. een huis te Menaldum' 

1640 : Stemkohiernr. 6. Gijsbert Sierxsma koopt: een (deel van een) sate te L1'tsewien-um; grootte van dit deel: 

45% pm; bewoner: Hidde Clasen, die voorts nog l8% pm. eigen land gebruikt en die nog 2 pm. armenland 

huurt; verkoper: de Staten van Friesland. 

1640 : Verkopingen van vroegere kloostergoederen. Hidde Claeses huurt 45% pm. kloosterland, belast me| (f 29 

?); Hidde Claeses te Lytsewiermm trouwt 30 november 1633 voor het gerecht van Hennaarderadeel met 

Remmertke Wybes, weduwe van Otte Ottes te Waaksens (1633, HEN K 11, blz. 484); Hidde Claeses, 

zoon van Claes Peters te Lytsewiemrm, gaaÍ voor het gerecht van Hemaarderadeel in ondertrouw met 

Botke Feddes, dochtervan Fedde Thyaerdts te Tjalhuizum (1617, HEN K 10, blz. 56). 

163 5 HEN I 8,b12.258. Boedelbeschrijving in het sterflruis van w Botke Feddes, de vrouw van Hidde Claeses 

"op de Heyde". Kinderen: Fedde Hiddes; Pltter Hiddes; Taecke Hiddes; Pytrick Hiddes en Ricxt Hiddes. 

BezíÍ: a. een huis en schuur op 45% pm. "cloosterlanden", belast met f 7; b. de huur van 2 pm. eigen en 

van 12 pm. en 3 einsen armenland; c. l8/zpm. eigen land. Totale belasting: f 33.18. Hidde is hertrouwd 

met Remmertke Wybes, eerst weduwe van Jaen Taedes en vervolgens van Otte Ottes. Voogden: Taecke 

Claeses te Marssum, als oom van vaderszijde en Jacob Jacobs te Goutum, een neef. 

t624 

t625 

t625 

1618 

t6t7: 

HEN I 7, blz. 11 . Boedelbeschrijving in het sterfhuis van w. Claes Pieters en Pyttrick Taeckes e.1. te L1'tsewiemrm. 

Bezit: a. een "huys, schuyr en clein huys" van een sate "oppe Heyde" te Lytsewiemrm; onder 

dit huis wordt 65 pm. land gebruikt; b. l8% pm. eigen land; c. 45 pm. land van de Staten van Friesland; 

d. de huur van 2 pm. land van de Kerk te Lytsewiemrm. Een rekening betreffende deze boedel vindt men 

in HEN I9,blz. 125 (1634). 

HEN K 10,b12.502. Otto Ottoz. de jonge, van Arum, trouwt 1628 voor het gerecht van Hennaarderadeel 

met Remmertcke Wybes, weduwe van Jaen Taedes te Waaksens. 

HEN K 10,blz. 492.Hídde Claeses en Both Feddes e.1. kopen: 18%pm.land in een sate "opper Heyde" 

te Lytsewierrum; bewoners: de kopers voorn.; verkopers; P1'tter Claeses, te Tialhuizum; Atcke Claeses, te 

Lytiewiemrm; Rooys Claeses; Barber Claeses, in 163 1 gehuwd metAene Rienx, van Menaldum; Taecke 

Claeses en Freerck Claeses, samen kinderen en erfgenamen van Claes Py-ters en Pytterick Taeckes. Douwe 

Taeckes, bijzilter van Rauwerderhem, en Hendrick Taeckes te Tims zijn voogden over Rool'ts, Barber, 

Taecke en Freerck Claeses. 

Huuropzeggingen van meiers van vroegere kloostergoederen. Claes Pyters huurl 45% pm. land van de 

Staten van Friesland; Claes Pieters te L1-tsewiemrm huutl 45% pm. land à 41 st. (per pm). De totale 

huuropbrengst van deze landen, die voorheen het Oldeklooster toebehoorden, bedraagt f93.3.5d. (1606, 

Rekening inzake vroegere kloostergoederen); Claes Peters, gehuwd met Peterick Takes, is een broer van 

Rinck Peters, de vrouw van Romcke Andriesz. te Firdgum (1601, HEN K 8, blz. 132). 

HEN K 10,b12.56. Peter Claeses, zoon van Claes Peters te Lltsewiemrm, gaat voor het gerecht van Hennaarderadeel 

in ondefirouw met Ansck Feddes, dochter van Fedde Thyaerdts te ljalhuizum. 

55

L*gÊw&rruqui 

te Langaard 

onder 

(r507. 151 l), 

eigenaar van 

land te 

Beazum en 

Lytsewiemrm 

X 

Rinck Ee 

die hertr. met 

Ënne Obbes 

EpS Hiddes, 

te Langaard, onder 

Boazum il541i 

X 

Feyck Gaetses 

Pieter lliddes, 

op de Heide te Ll'tsswiemrm 

(ï54i, 1573) 

X 

l. Ebel Hanses 

2. Royts Taeckes 

W-vbEnrcdes, 

overl. vóór 1558 

x 

Ydt N. 

Hidde HiddeËlêsgêald, 

op De Bile ie Friens 

(1553, 1572), overl. 

vóór 1583 

X 

Wlck Gerbedr., dr. van 

Gerbe Saeekes, op Jorna 

satË tê Fri€ns 

Hiscke Hiddes 

Syuerdt Jans (te Hartwerd ?) 

Arcnrades 

elaes Pieters, 

op de Heide te 

Lltsewiemrm 

(160r,:618) 

x 

l. Hid Pieters 

2. Pgrick Taeckes 

Jouctglielers, 

leeft in 1576 

Pieter.elaesËs, 

te ljalhuizum (1625) 

x (o.tr. l6l7) 

Botke Feddes 

Ateke CIAeScs, te 

Lltsewiemrm (1625i 

Rorts ClaesqF, 

lecft in 1625 

Hidde g.laeË€s, 

op de Heide te Lltsewiemrm 

{1625, 1640) 

L Botke Feddes 

2. t* 1633) Remrnertke 

\#ybes, wed" vanJan 

Tades en van Otie Ottes 

Barbpf Claeses, 

leeft in 1625 

Taecke Claeses. 

lee{t in 1625 

FregËk {laÊsqq, 

leeft in ló25 

Pieter Hiddes, 

op de Heide te 

Lytsewiem:rn 

( r676) 

Fedde Hi4dSs. 

leeft in 1635 

T,*sekqlHuld.es, 

leefr in 1635 

Pvtrick Hiddes, 

terft in 1635 

R.ixst Hiddpg, 

leeft in 1625 

1615 : HEN K 10,blz. 10. Jan Taedis, van Hichtum, gaat voor het gerecht van Hennaarderadeel in ondefirouw 

met Remmeftcke Wybes van Waaksens. 

1584 : HEN K 6,b12.349. De erfgenamen van Pieter Hiddes worden genoemd; Pieter Hiddez. en Roets Takedr. 

e.1. procederen als gedaagden contraAggeTakez. en Imck e.1. (1580, HEN K 6,blz. 157); Claes Pieterz., 

een zoon van Pieter Hiddez. (te Lytsewiemrm) procedeerl als eiser contra Auck, de weduwe van Hessel 

WatIyez. te (Lytsewiemrm) (1577, HEN K 5,b12.392); Pieter Hiddez. te Lltsewiemrm procedeeft voor 

Joucke Pieterz., zijn zoon. Deze post leverl het bewijs, dat de boedelbeschnjving van Claes Pieters en 

Hid Peters e.1. te Lytsewiemrm, opgemaakt in 1604 (HEN I 4,bIz. 1) op dit geslacht betrekking heeft. De 

erfgenamen van Hid zijn dan namelijk: Joucke, Claes, Tryn, Rinck en Barber Peters. Claes en Hid bezaten: 

a. ruim 7 pm. land in een sate te Langaard onder Boazum, waarop in 1604 Joucke Peters woont, en b. 

116 deel van 5 pm. en 7 einsen land te Lytsewiemrm in S1'tzma sate te Rien, waarop Jacob Peters woont 

(1576, HEN K 5,b12.321); Pieter Hiddez. en Roeits e.1. procederen contra Sitse Auckez. en Tryn e.1., die 

7 of 8 jaren geleden ongeveer 15 pm. land van Pieter en Roeits in huur hadden gekregen. Dit land maakt 

deel uit van Sysma sate te Lltsewiemlm, waarop Sitse en Tryn hadden gewoond (1576, HEN K 5, blz. 

3 10); Pieter Hiddez. te Lytsewiemtm bezit land in S1'tsma sate te Ly'tsewiemlm, waarop nu Ayle Sackez. 

woont en voorheen S1'tse Auckez. Voor meer bijzonderheden betreffende Sytsma sate, zie Ll.tsewiemm 

19 (1575, HEN K 5,b12.235); Pieter Hiddez. huurl een sate van het klooster Thabor. Hij heeft de huur 

niet betaald. Daarom kreeg hij het bevel zich"te holden in den observantie van den Heyligen Catolycke 

kercke" (1573, HEN K 4,b12.658); Het Oldeklooster procedeerl contra Pieter Hiddez. te Lysewierrum 

(1573, HEN K4,blz.589); PieterHiddez. verhuurl land in Sydtsma sate aan SytseAuckez. te Rien (1572, 

HEN K 4, blz. 512 en 5 13); Pieter Hiddez. te Lytsewiemrm procedeert contra Hidde Hiddez. te Friens, 

zijn broer (1571, HEN K4,b12.451 en 513); Pieter Hiddez. verhuurl land in de sate Langaert te Boazum 

aan Dirck Janz. Pieter zijn aandeel bedraagt 19% pm.land ( 1569, HEN K 4,blz. 337 en 267); Pieter Hiddez. 

huurt 2 pm. patroonsland in zijn sate van "S Geerlruydt patronisse" te Ly.tsewiemrm (1569, HEN K 

4,b12.273 en267); Peter en Hidde Hiddezonen als eisers contra Hylcke Dyonez., gedaagde inzake belediging 

en bedreiging (1558, HEN K 3,b12.420); Pieter Hiddez.: sp(eets), de(gen). In 1511: Tiam Herckes 

(1 552, Monstercedul van Lytsewiemrm. 

1560 : HEN K 3,blz. 734 en 548. Mr. Gerben Walckama procedeert als eiser contra Pieter Hiddez. voor zich en 

als voogd over de weeskinderen van w. Wibe Hiddez.,inzake een schuld, die mr. Ede Walckema (de vader 

van mr. Gerben) eiste van Rinck Hidde weduwe, de moeder Pieter en Wibe Hiddezonen. 

56

1555 : HEN K 2,blz. 489. Anscke Broerz. te Nes verkoopt jaarlijkse vrije rente uit zljn 3 pm. "reydtlandt", dat 

in een sate ligt, waarop Pieter Hiddez. woont. 

1543 : Beneficiaalboeken, blz. 396 en397 .De Patronisse van Lysewientmbezit2pm. land "in Heydster guedt, 

leggende in het Langhlandt", waarop Rincke (of: Rienck) Hiddes woont. De Pastorie van Lytsewiemrm 

beurt jaarlijks 24 stuivers uit "Rinck Hiddes goedt opper Heyde". Ook worden genoemd: "Oldeclooster 

landen daer nu Rinck Hiddes bruyckende is". 

1511 : Register v.d. Aanbren g, m. 1454. Tzam Harckis (ook: Heerkis) gebruikt 80 pm. land van Oldeklooster 

voor f 20, van Oegeklooster voor f 4 (ook: f 8) en en 8 st., van den rechte armen (te Lltsewiemrm) voor 

f T,vanHiddo Langaerl (ook: Hangaert) te (Boazum) voor f 6, van Pieter Douwes landt heer Meynert te 

(Franeker ?) voor f I .7 , van het klooster Thabor voor f 1, van de Patroon te L1'tsewiemrm voor f 1, van de 

Pastorie te Ll4sewiemrm voor f 24 (lees: 24 st,) en van Otta voor 10 st. pacht. 

Stemkohier nr. 7 - MOLLEMA, op het NIEUWLAND 

1 698 

1682 

1664 

t653 

1606 : 

1582., 

1559: 

1559 : 

t546 : 

1543 : 

Stemkohier rc. 7 : Floreenkohier nr. 1 5. Isbrant Oosterhout te Sneek verhuurt aan Dirck Si jbrens en Jan 

Johannes: een stemhebbend huissteed of hornleger te Lytsewiemrm, belast met f I op nr. 15 van het floreenkohier. 

De huurders worden verder niet als huurders van saten onder L1'tsewierrum genoemd. 

HEN K 72,b12.646. Wybrant en Isbrant Oosterhout te Sneek kopen: een sate te Lltsewiemm; grootte: 

49 pm.land, belast meÍ f 27 .21; naastliggers: Douwe van Sixma nomine uxoris ten oosten en zuiden, dr. 

Frans Bockema ten westen en Poppe van Burmania ten noorden; bij deze sate wordt 5 pm. land van de 

Kerk te Lytsewiemrm gebruikt; bewoner: de weduwe van Pier Jelles; verkopers: Johannes Althuisius, 

advocaat v.d. Westindische Comp. te Amsterdam en Henricus Althuisius, medisch student te Leiden. 

HEN K 12,b12.369. Samuel Althuisius, predikant te Leiden, koopt; een sate te L1'tsewierrum; grootte: 

49 pm.land, belast me| f 27 en 3 oord; naastliggers: Harmen Fransen Bocca(ma) ten oosten en westen en 

(mèt secretaris Siersma) en Haubois ten zuiden; verkopers: Claeske Jelles, . . .. Jelles, Hylcke Jelles (?) en 

Hiltie Jelles, gehuwd met Alle Ales, samen kinderen van Tryntie Claeses, weduwe van Jelle N. 

HEN I 9,b12.983. Boedelbeschrijving in het sterfhuis van w. Claes Gerbens op "Mollema sate" "in het 

Nieulandt" onder Ll.tsewiemrm. Kind: Pieter Claeses (bij w. Gats Sybrants uit het eerste huwelijk). 

Voogden: Gerben Sybrens te Hidaard, oom en Aete Feyckes te Eastetwiemtm, behuwd oom; Claes Gerbens 

op "Mollema" huurl 48 pm. land van de Staten van Friesland (1644, Verkopingen van vroegere 

kloostergoederen); Claes Gerbens huurt "State Lant" (1640, Stemkohier nr. 7); Jacob Gerbens, te Nijland; 

Tryn Gerbens, gehuwd met Melis Pytters, te Lltsewiermm; Auck Gerbens, gehuwd met w. Jelle Jelles; 

Aeff Gerbens, te Lltsewiemrm en Claes Gerbens, te Lytsewiemrm, samen kinderen van Gerben Jacobs te 

Lytsewiemrm (1623, HEN K 10, blz. 459); Claes Gerbens op "Mollema" huurt 48 pm. land van de Staten 

van Friesland (1618, Huuropzeggingen van meiers van vroegere kloostergoederen)' 

Rekening inzake de vroegere kloostergoederen. Gerben Meyes "op Mollema" huutt 47 pm. en 6 einsen 

landà2 f (: caroli guldens) voor in totaal f 95-0-0. Deze sate is afkomstig van het klooster Thabor. 

HEN K 6,b12.250 en257. Jancke Gerbens huurl 6 pm. land, genaamd "het Dickstael", te Lytsewiemrm 

van Syrck Syircks cum uxore; Jancke Gerbenz. te Ll.tsewiemrm huurt een sate van het klooster Thabor 

(1578, HEN K 5,blz. 494,315 en 289); Jancke Gerbenz. te L1-tsewiemrm wordt curator over zijn zuster 

Gerbe Gerbendr. in plaats van Buwe Tomas, haar oom en afgaande voogd (1575, HEN K 5,blz. 172). 

HEN I 1,b12.395. Boedelbeschrijving in het sterfhuis van w. Gerben Tomasz. en Anna Gerbendr. e.l. 

te Lytsewiemrm. De weduwe is herlrouwd met Tyepcke Gauckez. Kinderen: niet met name genoemd. 

Voogden: Buwe Tomasz., Syrck Tomasz. en Heyne Tomasz. De boedel wordt beschreven in tegenwoordigheid 

van heer Ede (Janckez.), pastoor te Slappeterp . Bezit: een huis te Lytsewiemrm. Gerben Tomasz. 

was een zoon van Thomas Gerbrantz. op een sate te Tellens onder Wommels. Uit verkopingen van land 

in deze sate wordt duidelijk, dat Jancke, Douwe en Gerbe Gerbens kinderen ztjnvan Gerben Tomasz.; 

Wijlen Gerben Tomasz. heeft een rente uit Heyne Tomas' sate te Wommels verkocht. Deze rente heeft 

hij geërfd (1559, HEN K3,b12.619); Bouue, Syrck en He1.ne Thomaszonen worden mombers over de 

weeskinderen van w. Gerben Thomasz. enAnna e.l. (1558, HEN K 3,b12.432 en 584); Gerben Thomasz.: 

sp(eets), de(gen). In 1511: Bundix Willemz. (1552, Monstercedul van Ly'tsewien-um); Gerben Thomasz. 

kbopt een huis "op t Landt" te Lytsewiemrm, waarin hij woont, van de voogden van het weeskind van 

Ede Janckez. (1547, HEN K2,blz.86). 

HEN K 3,blz. 647 en 623. Anna Gerbendr., gehuwd met Tyepcke Gauckez. en Bouue, Heyn, Gerbe en 

Syrck Tomaszonen procederen contra heer Ede Janckez., pastoor te Slappeterp, die handelt voor Haie 

Edez., de momber van Aecht Janckedr., de zuster van de pastoor van Slappeterp. Heer Ede en Aecht zijn 

kinderen van Jancke Edez. 

HEN I I,blz. 60. Volgens een regest van een akte in de boedel van mr. Hughe Wpckez., pastoor te L1'tsewiemm, 

testeerde Jancke Edez. te L1-tsewiemm op 6 maarl 1546. De boedel van Jancke z'n vrouw 

(Aecht) werd in 1545 beschreven. 

Beneficiaalboeken, blz. 396. De Patrones van de kerk te Ll4sewiemrm beurl jaarlijks y" gg.rente uit de 

sate van het klooster Thabor, waarop Jancke Edez. woont. 

57

1511 ; Register v.d. Aanbreng, rc. 1456. Benedix Willemz. huurt 50 pondematen land en verder nog 8 pm. laag 

land van het klooster Thabor voor f 25 en zijn eigen 8 pm. land getaxeerd op f 2. Sinte Geerlruydt, (de 

patrones van Lltsewiemrm) beurt jaarlijks f 1.14. 

Stemkohier nr. 8 - OP HET LAND 

1698 Stemkohier nr. 8 : Floreenkohier nr. 23.De Kerk te L1'tsewiemrm (voor 33 pm.) en de Kerk te Itens (voor 

23 pm.) verhuren aan Nanne Hiddes: een sate lands te L1'tsewiemrm, groot 56 pondematen, belast met f 

32.19 op nr.23 vanhet floreenkohier; naastliggers: Dirk Jacobs ten oosten, de Zurdijck ten zuiden, Albert 

Martens ten westen en de Oude Ried ten noorden. 

t 640 

1631 

1 586 

ls74 

r573 

1552 

1545 

r543 

1511 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie c nts.258-261,264,218-280,282 en283. 

Stemkohier nÍ. 8. De Kerk te Lytsewiemrm en de Kerk te Itens verhuren (een sate) aan Heercke Jeltes, die 

zelf eigenaar is van 4 pm. eigen land. 

HEN K tl,blz.543. Heercke Jeltes en Romck Allerls e.l. te Lytsewiemrm kopen: 4 pm. land in een sate 

te L1'tsewiemtm; de gehele sate is belast met f 35;bewoners: de kopers vootï.; verkopers: Lolle Ryuerdts 

Hokwarda en Jisck Ritsckedr. e.1., die voorheen op deze sate hebben gewoond. Heercke Jeltes was een 

zoon van Jelte Jeltes en Dieucke Heerckes e.1. op de Heide te Ll.tsewimrm (Ll.tsewiemrm 5). 

HEN K 6,b12.362. Aucke Hansz. bewoont een sate te Lytsewiemrm, waarop voorheen Reyloff Janz. 

woonde; Aucke Hansz. te Lltsewiemrm bewoont een sate, waarop eerder Douwe Jellez. heeft gewoond 

(1 58 1, HEN K 6, blz. 220). 

HEN K 4,b12.666. Douwe Jellez. huurt 28 pm. land in de sate, waarop hij woont, van de Pastoor en de 

kerkvoogden van ltens. 

HEN K 4,bI2.564 en 571. Harmen Reilofz. "oppe Landt" te Lytsewieruum en Geerl, de moeder van genoemde 

Harmen, huren 28 pm. land in de sate, waarop zij wonen, van de Patroon te Itens; Harmen en Jan 

Reylofzonen procederen contra Sicke Albada (1571, HEN K4,blz. 682 en 692). 

Monstercedul van Ll.tsewiemrm. Reyleff Janz.: roer, de(gen). In 1 5 1 1 : Dirck Harkes. 

HEN K 2,blz. 63. Het klooster Thabor koopt door rui1 van het Oldeklooster: 4 pm. land liggende in twee 

percelen in de sate te Lytsewiemrm, waarop Reyloff Janz. woont, t.w. a. 2 pm. land in "Yscke fenne", 

hebbende Dirck Sierckz. ten oosten en 11 of 12 pm. kloosterland, ook gebruikt door Reyloff Janz., ten 

westen; b. 2 pm. land "lopende aenden Zuyr dyck"; 

Beneficiaalboeken, blz. 394 en 395. De Kerk te L1'tsewiemrm beziÍ 40 pm. land in de sate, waarop Reyleff 

Janz. woont. De Patroon te Itens bezit 12% pm. land, lz pm. land, "myt de staeten (: hornleger) op het 

nylandt toe Lutkewierum", een fenne en 5 pm. land in de sate, waarop Roeleff Janz. woont. 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1458. Dirck Herkis huurt (een sate), groot 65 pm., van de Patroon (lees: Patrones) 

van (Lytsewiemrm) voor f I 8. 12, van de Patroon van Itens voor f I 3. 14 en van Romka JeIÍez. te 

(Easterein) voor f 3. 

Stemkohier nr. 9 - OP HET LAND of LANDSTRA 

1698 : Stemkohier nr. 9 : Floreenkohier m. 25. Albert Martens (voor 33 pm.), Marten Py'ters (voor 12% pm.), 

Arrle Jelmers (voor 10%pm.) en Marten Johannes (voor I0% pm.) verhuren aan Sijbren Feddes: een sate 

lands te Ly'tsewiemrm, groot 66 pondematen, belast met f 36.15 op nr. 25 van het floreenkohier; naastliggers: 

de Kerk te Lytsewiemrm en de Kerk te Itens ten oosten, de Surdijk ten zuiden, de Oude Rijd ten 

westen en de Slagtedyck ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858); kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 268, 272,213,275,28I,284-290 en 

294-291. Reëelkohier 1722: 66% pm. land, belast met f 36.14. 

1695 : HEN K l3 (consent 16 jan. 1695). Alberl Martens te Lytsewiemrm en Ale Alberts te Boazum kopen: 12 

pm. land in een sate te Lytsewiemrm; de gehele sate is 66 pm. groot; bewoner: Albert Marlens voorn.; 

verkoper: Inse Ypes in het Nijeklooster onder Scharnegoutum. 

1692 : HEN K 13 (consent 4 mei 1692). Hiske Comelis dr., gehuwd met Ynse Ypes te Goutum (lees: Schamegoutum) 

koopt: l/8 deel van een sate te L1'tsewiemrm; de gehele sate is 67 pm. groot en belast met f 36.15; 

bewoner: Albert Martens; verkoper: Doetie Johannes, gehuwd met Harmen Taeckes, slagter te Sneek. 

1640 Stemkohier nr. 9. Marten Cornelis bewoont een eigen sate; Marten Cornelis huurl 59 pm. land van de 

Staten van Friesland (belast meÍ f 23 ?) (1638, Verkopingen van vroegere kloostergoederen); Marten 

Comelis en Gerben Jacobs huren 59 pm. land van de Staten van Friesland (belast met f 23 ?) (1618, Huuropzeggingen 

van woegere kloostergoederen). 

1606 : Rekening van de vroeger kloostergoederen. Pieter en Gerbrandt Jacobs zonen huren 58 pm. land à 38 st. 

(per pm.); de totale huuropbrengst bedraagt f 100.4.0 (landen afkomstig van het klooster Thabor); Peter 

en Gerben Jacobszonen wonen op "Landstra saete" te Lytsewiemrm (1598, HEN K 8, blz. 83); Pieter 

Jacobz. en Swob Jaendr. e.1. te Lysewiemrm. Het klooster Thabor bezat oorspronkelijk twee boerderijen 

te Lytsewierrum, die in 1606 werden gehuurd door resp. Gerbren Meyes en Mafien Cornelis. De sate, 

waarop in 1606 Gerbren woonde, is bij Ll.tsewiemrm 7 behandeld (1596, HEN K 8, blz. 60). 

58

I 593 

1 593 

1 580 

1 559 

1 558 

1552 

1511 

HEN K 7,blz. 108. Jan Feddrijckz. koopt door niaameming (rat. vic.): een huis op "Groote Wierumme 

gelruirte" onder Ll.tsewiemrm; grondeigenaar: Pieter Jacobz.; bewoners: Lutsen Janz. en BerberAerntdr. 

e.1.; verkoper: Jacob PieIerz. en Elbrich Jacobdr. e.l. 

HEN K 7 , blz. l0l . Jacob Peterz. en Elbrich Jandr. e.1. te Lytsewierrum kopen: de helft van 1 0 pm. land 

"op den gebuierte Grote Wierum aen den dijck bij Frans Harmenz."; Gerit Albertz.beziÍ de andere helft 

van dit perceel; verkopers: Pieter Jacobz. en Gerrijt Jandr. e.l. te Sneek. Dit land ligt "inden sate daer Jan 

Claesz. bewoont heeft". 

HEN K 6,blz. 16. Pieter Jacobz. en Gerryt Jandr. te Lytsewiemrm kopen: een huis, tuin en 18 pm. land 

"aen Groete Wierumme buyren" onder Lytsewiemrm; bewoners: de kopers voorn.; verkopers: Piecke 

en Holcke Tyetsezonen. 

HEN K 3,blz. 865. Jacob Pieterz. "opt Lant" en Aef Gerbendr. e.1. verkopen: 7% gg. en 7 st. jaarlijkse 

vrije rente uit hun huis en uit andere goederen; kopers: de kerkvoogden van Lysewiemrm. 

HEN K 3,b12.859. Pilgrum ten Indyck, grietman van Ferwerderadeel, verkoopt 3% e.g.jaarlijkse vrije 

rente uit de sate te L1'tsewiemrm, waarop Jacob Pieterz. woont. 

Monstercedul van Lytsewiemrm. Jacob Pieterz.: sp(eets), de(gen). In 15 I I : Pieter Frerickz. 

De sate, waarop in 1511 Pieter Frericks woonde, werd tussen 1511 en 1552 in tweeën gesplitst. Een deel 

van de landerijen werd in 1552 gebruikt door Jacob Pieters en een deel door Jettye Sydts. 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1461. Pieter Frericxz. huurt 78 pm. land van het klooster Thabor voor f 26, van 

het klooster Thabor 9 pm. laag land voor f 4, van Tziet (of: Thiet) Lolckis voor f 4.4 en van Hero Ockinge 

voor f 1 1 (heerschapsrenten). De totale aanbreng bedraagt f 45.4 (of: f 45). 

Boerderii nr.9a - GROTEWIERUM 

1 585 

1 s80 

1512 

r572 

I 559 

I 556 

HEN K 6,b12.425. Holcke Tyetsez. te Lytsewiemrm als momber over het kind van Idsert Fercxz. te Jorweft 

en w. His S1.tyedr. e.1. procedeert als eiser enerzijds contra Wlcke Sytyez., de zoon van Sylye Ygez., 

als gedaagde anderzijds. Sfye Ygez. had in Emderland twee koeien gehad. Holcke Tyeysez. had deze 

koeien laten slachten en ze velolgens in "drie tomen doen souten". 

HEN K 6,blz. 16. Pieter Jacobz. en Genyt Jandr. te Ll.tsewiemtm kopen: een huis, tuin en l8 pm. land 

"aen Groote wierrumme buyren" onder Lytsewiemrm; bewoners: de kopers voom.; verkopers; Piecke 

en Holcke Tyetsezonen. 

HEN K 4,blz. 53L Sfye Ygez. huurt: land in een sate, waarin hij land "gars in gars" bezit; verhuurder: 

Pieter Hiddez.; Syttye Yghez. te Ll.tsewiemrm, weduwnaar van w. Johan, procedeeft als eiser enerzijds 

contra Piecke TyeIÍiez. en zijn zuster Jets Tyiettiedr. als gedaagden anderzijds. Wijlen Yghe Pieckez. heeft 

vier kinderen nagelaten: Pier Yghez.; Sibbel Yghedr.; Syttye Yghez. en Tyettie Yghez., gehuwd met Jets, 

waarbij Piecke Tyettiez. Sl.ttie Yghez. heeft het aandeel (1/8 deel) van het huis te Lytsewiemrm gekocht. 

Hr1 heeft ongeveer zeven jaren elders gewoond en is nu brj Jets te Ly'tsewiemrm ingetrokken (1570, HEN 

K 4,blz. 351); Sittye Ygez. is kerkvoogd van de St. Geertruydt kerk te LJ-tsewiemtm (1569, HEN K 4, 

blz. 273, 429 (1511) en 481); Sittye Ygez. te Lytsewiemrm en zljn kinderen bij w. Johan procederen 

als eisers enerzijds contra Jets Jacobdr., weduwe van Tyetse Ygez., en haar kinderen als gedaagden anderzijds, 

inzake het 1/8 deel van een huis en huissteed, waarin de partijen wonen (1569, HEN K 4,blz. 

301); Sitse Ygez.Ie Lytsewiemrm verkoopt: 3 gg. jaarlijkse vrije rente uit zljn land "op Groete wierume 

bueren" in "s1'n vaders sate oveÍ hoech ende leegh soe sy hem daer moegen competeren"; koper: Sibbe 

Ygedr., gehuwd met Dirck Janz. te Sloten (1559, HEN K 3,blz. 863) 

HEN K 4,blz. 525. Pijke Tyetsez., Holcke Tyetsez. en Wlck Tyetsedr. procederen als eisers enerzijds 

met Jets Jacobdr. contra Sltye Ygez. als gedaagde anderzijds; Piecke TyetÍyez. (als broer) en Sitse Ygez. 

worden tot curatoren gekozen over Wlck Tyetyedr., die ouder dan 14 jaar is (1568, HEN K 4,blz.237); 

De drie broers Piecke, Holcke en Felte Tyetsezonen procederen als eisers enerzijds contra Sytse Ygez. als 

gedaagde anderzijds (1568, HEN K 4, blz. 188) 

HEN K 3,blz. 867. Jets Holckedr., de vrouw van Jacob Annez., verkoopt: 4 gg. rente uit 14 pm. land in een 

sate te Lytsewiemm; bewoners: Jacob en Jets voomoemd; kopers: Take Jellez. en Sybrich e.1. te Sneek. 

HEN K 2,blz. 459. Sy'tye Egez. te Hattingahuys (te Ll.tsewiemrm) verkoopt: 7 gg. vrije jaarlijkse rente 

over hoog en laag uit een sate te "Groete Wierumebuyren" te Ll.tsewiemtm; bewoner: Yge Pieckez.; 

koper: Sibbel Eghedr., gehuwd met Dirck Hansz. te Sloten; Sytye Ygez. en Johan Hansdr. e.1. te Lysewiemrm 

verkopen: 6 gg. jaarhjkse vrije rente uit hun land dat zlj over hoog en laag bezitten in een sate "op 

Groote Wyrummer bueren"; bewoners; Sy.tye en Johan voorn.; koper: A(md ?) weduwe te Sneek (1556, 

HEN K 2, blz. 446); SytÍze Egez. te Lysewiemrm verkoopt: 5 gg. jaarlijkse vrije rente uit en op zijn 

landen over hoog en laag gelegen in een sate te Lytsewiemrm; bewoner: zijn broer Tyettze Yghez.; koper: 

Jan Janz. te Hartwerd (1552, HEN K2,blz.41); Tyttye Egez. ab(sent). In 1511: Elberl Dircxz. (1552, 

Monstercedul van L1'tsewiemrm); S1'tye Egez. te Lytsewiemrm verkoopt: 5 gg. jaarlijkse vrije rente op 

en uit zijn % deel over hoog en laag van een sate "op Groote Wieruma buyren" te L1'tsewiermm; koper: 

Sibbel Ygedr., gehuwd met Dirck Janz. (1552, HEN K 2,blz. 409); Sythye Ygez. en Johan Hansdr. e.l. 

te Lltsewiemrm verkopen: 5 gg. jaarlijkse vrije rente uit hun t/o deel van een sate "op Groteuieruma 

59

I 548 

I 548 

1543 

I 538 

1531 

1511 

buyren" te Ll.tsewiemrm; bewoners: Sl.thye en Johan vool'l1.; koper: "hairen zuster" Sybbel Ygedr. Het 

genoemde % deel ligt over hoog en laag in de sate (1548, HEN K2,b12.498); Syhye Ygez. en.Tohanna 

Hansdr. e.1. te Lytsewierrum kopen; % deelvan een sate op "Groote Wieruma bueren" te Lytsewiemtm; 

verkoper: Sibbel Igedr., die zulks "van Tyeets hair moder is aenbeerft". Syrck Molluma verklaarl, dat 

M. Hugo 26 st. pachtrente in de sate bezit. Tyethie Ygez., broer van de contrahenten, verzoekt het niaar 

van de helft van het geproclameerde, wat wordt toegestaan (1548, HEN K 2,blz. 93); Sythye Ygez. "toe 

Grotewierum" koopt: land in de sate "toe Groetewierum" te Lytsewiemtm; bewoner: "de vader van de 

contrahenten"; de verkoper zalheÍ land "duer successie ende erfscappe van zynen vader mogen aensterven"; 

verkoper: Pier Ygez., een broer van de koper; Piers vader geeft toestemming voor de transactie 

(1547, HEN K2,blz.78). 

HEN K 2,blz. 505. Sibbel Ygedr., gehuwd met Dirck Janz. te Sloten verkoopt: 5 gg. vrije jaarlijkse rente, 

"dwelcke Sytye Ygez. ende Johan Hansdr. henluyden hebben vercoft gehatt"; koper: Ane Feddez. en A1l 

e.1.; Sybbel Ygedr., weduwe van Jelle Tyebbez. te Sneek, verkoopt: 3 gg. vrije jaarlijkse rente uit 6V'pm. 

land over hoog en laag gelegen in een sate te LJ.tsewiemm; bewoner: Yge Pieckez.; kopers: Wybe Pie- 

Íerz. eÍtHill e.1. (1544, HEN K2,b12.484); Sibbel, de weduwe van w. Jelle Tiebbez., verkoopt: één gg. 

rente uit een sate te Lytsewiemrm; bewoner: Ighe Pieckez.; kopers: Epe Pieterz. en Pieter Tzalinghz. als 

"monden" over Tijetie Sijtiedr., het weeskind van w. Sytie Luytgez. (1542, HEN K2,b1z' 473). 

HEN K 2,blz. 498. Tyetie Ygez. en Jets Holckedr. e.1. te Lytsewierrum verkopen: 5 gg. vrije jaarlijkse 

rente op en uit de sate "op Grote Wieruma bueren" te Lytsewiemrm; bewoners: Tyetie en Jets voorn., 

die % deel van de sate bezitten; koper: Sibbel Ygedr., een zuster van Tyetie Ygez. 

Benefi.ciaalboeken, blz. 397.De Pastorie van L1'tsewiemtm beurt 26 stuivers "vrye pachtrenten" uit de 

sate, waarop Ighe Pieckez. woont. 

Jelle Tibes (lees: Tiebbez.) verkoopt: 3 goudflorenen jaarlijkse rente uit 6% pm. land uit een sate te Lytsewiernrm; 

bewoner: Yghe Piekez.; koper: Wybe Tzommez. 

HEN K 1,b12.46. Yge Pieckez. te Ll4sewiemrm koopt: land in de door hem bewoonde sate te Lytsewiemrm; 

verkoper: Pier Ygez., die zulks vanzljn moeder heeft geërfd. Jelle Tyepckez. (lees: Tiebbez.) 

verzoekt namens zijn vrouw Sibbel Ygedr. het niaar. Genoemde Sibbel is een dochter van Yge Pieckez.; 

"Yghe Peeckez. die seecker hoy thuys gheuoert soude hebben bouen verbodt ende zoe deselue Yge zyn 

onschult gedaen heeft met geestelicke ende waerlicke persoenen Iz nochtans dyen nyetjegenstaende op 

schult ende onschult metten grietman ouer eencomen om 2 f 16 stuivers" (1526, HEN RR). 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1451. Euerl Dirckz. huurt 46 pondematen land van Griet Pieters voor f 4.15, 

van Yga Peckaz. voor f 4.15, van het klooster Thabor voor f 1.2 en de Pastorie (te Lytsewiemrm) beufi 

jaarlijks 26 stuivers pacht. De totale aanbreng bedraagt f 10. 

Stemkohier nr. 10 - GROTEWIERUM 

I 698 

1640 

161 1 

ts93 

1 590 

60 

Stemkohier nr. 10 : Floreenkohier nr. 38. Caspar van Tiddinga te Mona verhuurl nomine uxorls aan 

Jentje Oeges: een sate lands te Ly-tsewierrum, groot 72 pondematen, belast met f 30.14 op nr. 38 van het 

floreenkohier; naastliggers: Raarda ten oosten, de Armen van L1'tsewien'um ten zuiden, de Nijlandsweg 

ten westen en de Slagtedyck ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 57, 65,72,76-84, 192,222,224, 

232-234 en237. 

Rixt van Andrée, gehuwd met Caspar van Tiddinga, erfde vermoedelijk van haar tante Clara van Andrée. 

Clara, die 4 aprll 1697 overleed, was toen weduwe van Poppe Jans van Burmania, bijgenaamd "van Oostende". 

Poppe danke zijn bijnaam "Oostendenaer" aan het feit, dat hij als legerkapitein had deelgenomen 

aan het beleg van Oostende (1603). 

Stemkohier nr. 10. Kapitein Poppe van Burmania Oostendenaer verhuufi (een sate) aan Foppe Agges. 

HEN K 9,blz. 124. Johan van Clant, grietman van Doniawerstal, en Frouck van Burmania e.1. te Langweer 

kopen: 14 gg. eeuwige rente uit een sate te "Groote Wierum" onder Lytsewiemrm; bewoner: Marten 

Jelles; verkopers: Albert Heyns; Sluerd Heyns; Griet He1ns, gehuwd met Sent Edes te Schettens; 

Sybe Heyns en Aaff Heyns, samen erfgenamen van w. Heyn Alberls. 

HEN K 7,blz. 103. Poppe van Burmania, grietman van Hennaarderadeel, koopt: 12 pm. land in een sate 

te Ll.tsewiemrm; bewoner: Jelte Hoytez.; verkoper: Laes van Jongema te Wommels; Poppo van Burmania, 

grietman van Hennaarderadeel, koopt: l%pm. land in een sate, "Grotewierummer zaete" genaamd; 

bewoner: Jelte Hoyez.; verkopers: Oene Eefz. en Wijts e.1. te Wirdum (1592, HEN K7,blz.92); Poppe 

van Burmania koopt mede voor zijn kinderen bij w. Clara Vronhowen: SVzpm.land in "Groewyrummer 

z^ete" te Lytsewiemrm; bewoner: w. Hyelke Dyorrez; verkoper: Syoucke Gerbenz. cum uxore (1588, 

HEN K 7,bI2.35); Poppe van Burmania koopt: 41 pm. land in een sate te Gruttewiemrm; bewoner: w. 

Hyelke Dyorez.; verkopers: Adye (: Adius) Lammefiz. en Gerke Hettez. (: Reen) als curatoren van het 

sterflruis van w. Hyelcke Dyorrez. (1588, HEN K7,blz.35). 

HEN K 7 ,b12.381. Jelto Hoytez. wordt als broer tot voogd aangesteld over Hylck Jandr. op verzoek van 

Hylck Ho1.tedr., nu gehuwd met Gerryt (Everz. ?) te Bolsward.

I 589 

I 585 

1 584 

1 583 

1577 

l51l 

1516: 

t516 : 

157 5 

HEN K 7,blz. 58. Gercke He|tez. (Reen) woont op de sate Grotewierum onder Lytsewiemrm. 

HEN K 6,bI2.449. Hylcke Dyonez. huurl 4 pm. land van het "Lien" te Lytsewiemtm, waarvan de zoon 

van Barber Foppe weduwe benefi.ciant is; Hylcke Dyorrez. te Ll.tsewiemrm is één van de volmachten 

inzake het onderhoud van de "Temsera tilla" (1584, HEN K 6,b12.362); Hylcke Dyorez. woont op de 

sate, waarop eerlijds Dyorre Meylckez. woonde (1584, HEN K 6,blz.362); Hylcke Dyonez. cum soc. 

verhuren 19 pm. land in Lutke Mollema sate te Lytsewiemrm aan Jan Freercx (1584, HEN K 6,b12.342); 

Hilcke Dyonez. en Lolck e.l. (1577, HEN K 5,b12.45). 

HEN K 6, blz. 60. Eelcke Dyorrez. en Meynu Janckedr. e.l. te Lysewiemtm kopen: land in een sate 

te "Groote Wierum" onder Lytsewiemtm; bewoner: Hylcke Dyorcez; verkoper: Reynsck Gerbendr., 

gehuwd met Pieter Dircx te Blessum. Hylcke voorn. is mede-erfgenaam van Meylcke en Sijrck Dyorrgzon9n. 

HEN K 6,bIz. 41. Heyn (Alber1z. ?) etWlck Sibedr. e.l. te Witmarsum kopen: 14 gg. jaarltjkse vrije rente 

uit land te Lytsewierrum van Hylcke Dyorrez. en Lolck (Ja.. ?), dat Hylcke zelf gebruikt; verkopers: Jan 

Janz. en Nel e.1. te (Ha... ?). 

HEN K 5, blz. 389. De Pastoor van Lytsewiemrm procedeert contra Hylcke Dyonez. te Gruttewierrum. 

Rincke Wibrenz. te Gruttewiemrm verklaart dat "cedert den doot van Dyorre syn vader ende soe lange 

d selve Hijlcke opten vs. sate gewoont hadde, alle jaeren voor een goutgulden smeerkeerssen aen de armen 

in Lutkewierum omgedeelt hadde, navolghende den bespreeckma van Dyor:re". Het blijkt, dat l% 

pm. land, gelegen "in de hoochfeme hietende het oudt saedtlandt" met genoemde uitkering was belast. 

Tyepcke Douwez. te L1'tsewiemtm verklaafi, dat hij wel twintig jaren na de dood van zljn vrouw "een 

perceel keersen selffs daeraff genooten" heeft. Voorts heeft hij "op menich tyden alle jaeren voorschreven 

Hylke dselve keersen helpen aen percelen leggen soe aen achten soe aen negenen". 

HEN K 5,b12.44. Oenne Eefz. en Wits Sibedr. e.1. (te Wirdum) kopen: land in "Groot Wierumma zate" 

te Ll.tsewierrum; verkoper: Hilck Gerbendr., weduwe van Johannes Sibez., die zulks van haar moeder 

heeft geërfd. 

HEN K 5,b12.334. Rins Gerbendr., gehuwd met Pieter Dircx te Blessum; Syoucke Gerbenz., voor zichzelf 

en voor de weeskinderen van w. Aucke Gerbenz.; Hylck Gerbendr., gehuwd met Johannes Sibez. 

te Wirdum, en vooÍ Hottye Gerbenz., die innocent is, zij samen procederen contra Hylcke Dyorrez. te 

L1'tsewiernrm. 

HEN K 5,b12.322. Hylcko, Syerck, Eelcke en Meylcke Dlurrezonen procederen als eisers contra Ansck 

Feytsma, weduwe van Oeds Sytsz. te Beckum (onder Hilaard) en de erfgenamen van Sys Sytsz., en Watse 

en Jetske Jettyes, en Jan Frericxz. en Anna e.1. te Lysewiemrm. De eisers eisen boedelscheiding van 

de nalatenschap van "oude Syrck Molluma gueden", van wie zij door het Hof van Friesland tot erfgenamen 

waren verklaard (voor het 213 deel). Dat impliceeft, dat de eisers 17 pm. en 6 einsen land en 213 deel 

"van de yester ende reydlant" krijgen toegewezen, alles in Cleyn Mollema sate. Verder viel hen 213 deel 

van Groot Mollema sate en 29 pm. land in "Groetewierumma saete" ten deel. De in de Hofssensentie 

genoemde l7 pm.land wordt "illiquide" (niet onmiddellijk verrekenbaar ?) genoemd. 

HEN K 5,blz. 377 . Hylcke Dyonez. huurl land van Douwe Hanye; Hylcke Dyonez. is gedaagde in een 

proces met Anna Fransdr., weduwe van Gercke Hommez. als eiser (1575, HEN K 5,blz. 222 en 199); 

Hylcke Dyorez. ondeftekent met : "Hijlko dijorez. grotewerum" (1575, HEN K 5, blz. 181); Hilcke 

Dyonez. en Lolck e.l. (1574, HEN K 4,b12.708); Hilcke Diorez. en Sirck Eelckez. als eisers procederen 

contra Syts Sytsz., o.a. inzake 29 pm. land "inde Grote wierum", die door w Sirck Mollema nagelaten 

zljn(1572, Hof v. Fr. YY 9,b12.70); Peter en Hidde Hiddes (te Lltsewiemrm) procederen als eisers contra 

Hylcke Dyorrez. als gedaagde, ínzake belediging en bedreiging (1558, HEN K3,b12.420); Hylcke Dyorrez. 

eÍ Lolck Johansdr. e.1. te Lytsewiemrm verkopen: 7 gg. jaarlijkse vrije en schadeloze rente op en uit 

"huer zate ende landen die zy tegenwoordich bewonen"; koper: Aelcke Pietersdr., weduwe van Nanne 

Lycklez. te Goutum (Scharnegoutum) bij Sneek (1557, HEN K3,b12.856); Hylcke Dyorrez.: sp(eets), 

de(gen). In 1511: Harmen Jansz. (1552, Monstercedul van Ly'tsewiemrm); Hylcke Dyorez. en Lolck 

Jochimdr. e.1. verkopen: f 2 jaarlijkse vrije rente uit hun land in de sate "toe Grote wierum", waarop zij 

wonen; koper: Nanno Lycklez. als voormond over Tryn en Styn, twee weeskinderen van Jacob Gerrytz. 

(1551, HEN K2,b12.518); Hylcke Dyorrez. te Lytsewiemrm koopt: een "aenpafi van d huystede ofte 

staten m).t zijnen aencleeff van hiem m1.t oeck die aenpaerl van t zeedlandt toe Groote wyrum op die 

buyren in Lutkewerumma ghae", samen groot 8 pm., "myttet greyd ende riedlanden" die de koper gebruikt; 

verkoper: Sydts Dyorredr., gehuwd met Gerben Claesz. te Blessum, zoals zlj zulks van haar ouders 

heeft geërfd (1547, HEN K2,blz.89). 

1512 : HEN K 4,bIz. 563 en 551. Heer Meynse, pastoor te Ll.tsewiemrm, en de kerk- en almvoogden aldaar als 

eisers contra Hylcke Dyonez. als gedaagde. Hierbrj wordt "den hoochweerdigen bisschop van Leeuwarden" 

genoemd. 

1570 : HEN K 4,blz. 32. Syoucke Gerbenz. en Rieme Reynerdr. e.l. op Mollema te Lytsewiemtm kopen: land 

in een sate te Lytsewiemrm; bewoners: Hylcke en Eelcke Dyorrezonen; verkoper: Hylgont Gerbendr., 

die zulks van haar moeder heeft geërfd (van Slas). Sydts Sydtsz. Beckum protesteeft voor de kinderen 

van (Jetse), zijn broer. Ansck Fe1.tsma, weduwe van Oedts Sydtsz. Beckum, protesteefi als erfgename 

6t

van Sydts Beckum; Syoucke Gerbenz. koopt: land in een sate te "Groete Wierum" onder Ll.tsewiemrm; 

verkoper: Hyle Gerbenz. te Grou (1570, HEN K4,blz. l7). 

1543 : Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. De "Patronisse" (St. Gerlrudis) van de kerk te Ll.tsewiemrm verhuufi 3 

pm. land voor 30 st. in de sate, waarop Dyore Meylckez. woont (volgens een baar, opgemaakt door Julius 

van Bottinga en Gerrolt van Herama). Verder bezit de "Patronisse" nog 3 pm. land in Dyorres sate, waar 

"hy wasbrandingh voer holt in den Kercke onder de Goedtsdienst, daer Elant Wattiez. bysproecken heeft, 

nae luydt hoer testament". De Pastorie van Lytsewiemrm beurl jaarlijks 12 st. uit Dyorre Meylckes' sate. 

Dyorre verklaart echter "alle ongelden (alle lasten), daer op fallende, te moegen affcorten". De Prebende 

van Lytsewiemtm verhuutl 4 pm. nieuwland gelegen "ouer de Kercke laen in Dyorre Meylckes achtien" 

(pondematen); huur: 40 stuivers. 

1538 : HEN K 2,blz. 103. Dyoerre Meylckes en Tyets e.1. wonen te L1'tsewiemrm; Dyore Meylckez. te Lytsewiemrm 

koopt: alle bezitvan de verkopers in de sate te Lytsewiemm, waarop hij Dyore woont; verkoper: 

Wygla Dyaz. en Riemet e.1., met hoer broeren ende susteren". Met Wygle en Rieme worden ongetwijfeld 

Wigle Dijez. Hania en Riem(et) Pibema e.1. te Weidumbedoeld (1529, HEN Kl,blz.8 en7529,HEN RR); 

Dijwre Melez. koopt voor acht g.fl. 9 einsen land "in Henne guedt opter Heydt to Bosum" van Wijgle Dijez. 

te Weidum. Vermoedelijk betreft het hier land onder Boazum, dat onder een sate te Lltsewiemrm werd gebruikt. 

Op deze sate woont Henne Jeltez. op de Heide (Ly'tsewiemrm 5) (1526, BAARR). 

1529 : Hof v. Friesland WW l,blz.397 en Hof v. Fr. YY I,bI2.239. Heer Wybe Taeckez., pastoor te Lytsewierrum, 

procedeert als eiser contra verschillende inwoners van Lytsewiemrm, waaronder Diore Melckez.; Heer 

Wybe te Lysewiemrm procedeert als eiser contra Dyoera Meylckez. ( 1529, HEN K I ,blz. 89 en 93). 

1511 : Register v.d. Aanbreng, nr. 1459. Harmen Jansz. gebruikt 80 pm. land van Wattia Sirckz. (: Mollema) 

voor f 3, van Hylck Mollama voor f 11, vanAnnaWybe (2.) voor f 5.14, van Tye Wychlaz. (: Dye Wiglez. 

Hania) voor f 5.14, van het klooster te Tzummarum voor f 7.7 , van de Prebende (te Ly.tsewiemtm) voor 

f 7.7,vat de rechte armen (te Lytsewiemrm) voor f 1.14 en van de Pastorie (te Lytsewierrum) voor 12 

stuivers pacht. 

Stemkohier nr. 11 - BOCKEMA, te GRUTTEWIERRUM 

1698 : Stemkohier nr. 11 : Floreenkohier nr.37. Hobbo Baerd van Sminia (voor 38 pm.), Jacob Munckhuys 

(voor 19 pm.) en de kinderen van burgemeester Fopma (voor 19 pm.) verhuren aan Dirck Jacobs: een sate 

lands te Lytsewiemm, grootTT pondematen, belast met f 18 op nr.37 van het floreenkohier; naastliggers: 

de Rijddtjck na (Scharne)goutum ten oosten, de Kerk van (Lytsewiemrm) ten noorden, Oosterhout ten 

zuiden en Tiddinga ten westen. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 63, 66-71,73,221,238-240,243-246, 

252 en210. 

1694: HEN K 13 (consent 25 juli). Hobbo Baerdt van Sminia koopt: 36 pm. land in "Bockema sathe" te 

"Grootewierum"; de gehele sate is 76 pm. groot en belast met f 18; in de koop is begrepen "het gebruick 

van de groote blauwe huisinge en de eene hovinge binnen de gragt"; verkoper: dr. Harmannus Bumaeus, 

oud-burgemeester van Bolsward. 

1663 : HEN K 12,b12.356. Dr. Franciscus van Bockama, advocaat en pensionaris te Bolsward koopt: 8% pm. 

land in "Bockama zate" te Lytsewiemrm; verkopers: Boëtius van Sicma en Habeltie van Bockama e.1. 

cum soc. 

1640: Stemkohier nr. 11. Harmen Frans z. Boccama bewoont en gebruikt een eigen sate; Harmen Franses 

t635 

1624 

1618 

1615 

I 590 

15 80 

62 

Bockma woont te Lytsewiemrm (1628, HEN K 11, blz. 391). 

HEN K 17,b12.518. P1'tie Franses Bockema, gehuwd met Sicke Palsma op Groot Mollema sate te L1.tsewiemrm 

(Lytsewiermm 3). 

Verkopingen van vroegere kloostergoederen. Hamen Kimsma gebruikt 12% pm. land te Ll.tsewiemrm. 

Tevens wordt 5 klinkerden rente (60 stuivers) en 2 gg. rente uit "Bockama staten" te Ll.tsewiemrm 

verkocht. 

Huuropzeggingen van vroegeie kloostergoederen. Hatmen Franses'weduwe op "Bouckema" sate huurt 

12%pm. land van de Staten van Friesland. 

HEN K 10, bl. 149. De weduwe van Frans Hatmens Buckema te Lytsewierrum, Taedts Sybrants dr., 

verhuuft een sate aldaar aan Schelte Pieters; Frans Hermens "op Bouckema betaelt voor het vijfte deel 

van de gehele saete, uutgesondeft d'staete, het moeshoffende dè laeste aengecochte landen, mei de vijff 

clinckerden ende 2 gg. renten tlsamen voor 23. I 6.0" (1606, Rekening inzake de vroeger kloostergoederen); 

Frans Hatmenz. Buckema (en Taets Sybrendr. e.l.) te "Grotewijrum" is een broer van Rynck Harmensdr., 

gehuwd met Godfryon (Hoy)tama te (Waaksens) (1592, HEN K 7,b12.79.). 

HEN K 7,b12.365. Goedtsvrijon Epez. te Waaksens, "suaeger" (: schoonzoon) van w. Harmen Fransz. 

en Anna Doeckledr. e.l. te Lytsewiemrm, wil een scheiding maken met Frans Harmenz., de broer van 

Goedtsvrijons vrouq inzake de nalatenschap van w. Harmen voom. Frans Harmens kreeg een z.g. "fomdel" 

toegemaakt. 

HEN K 6,blz. 129. Goffe Holckez, te Bolsward procedeert voor Imck Claes weduwe, z'n dochter, contra 

Harmen Fransz. te Lysewiemrm.

Lytsewierrum 1l 

Hiqns,l$' 

X, 

N.N 

Andele *Iinnes, 

burgemeester te Sneek 

{ l 508) 

x 

Syew N. 

Hans Hinn$s, 

op Bockema sate trx 

Gruttewiermm ander 

Lytsewiemrm 

N.N. 

Frans Andeles, 

op de sate Boskema 

te Gruttewiernrrn onder 

Lltsewierrum (1529), 

schepen te Bolsward 

{1537}, overl. * 1549 

x 

Renck (of: Rinck) Evfis 

AelekséqdËlÊ! 

Wybe Tiummes, 

te Sneek {1528, 1550} 

Harrnen Franses. 

op de sate Bockema 

te GruttewiEmrm cnder 

Lytsewiemrm ( I 552, 

1574), overl. vóór 1590 

X 

Anna 

Everq.Hr4ISes 

x (1549) 

Abbe Epesz., ap Gietens 

te Kflbaard {Ktbaard 2l) 

cn Wjelsryp 

Franske Franses 

X 

Hettc Rleneks 

Frans Harmens 

Bock., op de sate 

Bockema te 

Gruttewiemrm 

ondsr l-)4sewiernrm 

i1590 

en 1606), overtr. 

vóór l615 

x 

ïaets Sybrands 

Kind.: Harmpn 

en Fr.tie Franses 

Eockema 

Rinqk Haxmens 

(Bockema), x 

l. Codsvrundt 

Epes Hol'tem4 

Kinderen: A+!ie. 

Hannen, Taecke 

2. Roymer R. 

Pssthumus 

1575 : HEN K 5,blz.255. Franske Fransdr. heeft land verkocht aan Fueck, de weduwe van Jeldert Foppingha, 

maar Hafinen Fransz., de broer van Franscke, heeft tenslotte het land bij executie van 't gerecht gekocht; 

De crediteuren van Franske Fransdr. dwingen haar land in de sate, waarop Frans Harmenz. te LJtsewierrum 

woont, te verkopen (1575, HEN K 5, blz. 241); Franscke Fransdr., gehuwd met Hette Rienckz., bezit 

land in "Buckama saete te Ly'tsewiemrm, waarop Harmen Fransz. woont (1574, HEN K 5,blz. 136 en 

t49). 

l5t 4 HEN K 4, blz. 92 en 95. Harmen Fransz. koopt: 12 pm. land in de sate "Buckama" te Lytsewiemtm; 

bewoner: Harmen vooln.; verkoper: Franscke Fransdr., zljnzuster (bij decreet verkocht); Harmen Fransz. 

te L;,'tsewiemrm; Ama Fransdr., vrouw van Gercke Hommez. te Hommerts; Andtla Fransdr., te Workum 

en Franscke Fransdr., vrouw van Hette Rienckz., verkopen land in de sate te Lopens onder Kihbaard 

(K0baard 25); zlj hadden dit land van de erfgenamen van w. Ees Pieter Hatmens weduwe "geobtineeft" 

volgens een sententie van het Hof van Friesland (1560, HEN K3,blz.89); Harmen Fransz. te Lytsewierrum 

is voogd over Franscke Fransdr., zíjn zuster (1559, HEN K3,blz.628); Harmen Fransz. en Anna e.1. 

(1558, HEN K3,b12.486); Harmen Fransz. en Anne Dueckedr. e.1. verkopen rente uit al hun goederen 

aan Tyaerdt Hanckez. te Easterein (1556, HEN K2,b12.462),HarrnenFransz.: he1le(baerd), de(gen). In 

151 I : Hans Hennez. (1 552, Monstercedul van Lytsewiemrm). 

1572 

1 558 

1s49 

1544 

ls43 

1539 

I 538 

HEN K 4,b12.451,553. Wibo Oedsma en w. Frans Harmenz. zijn voogden over de weeskinderen van w. 

Dirck Hemes. 

HEN K 3,blz. 520. Sluerdt Wpckez. procedeert als curator over de kinderen van w Frans Andlez. contra 

Harmen Fransz. curn soc., kinderen vatl Frans voom. (o.a. Franscke Fransdr.). 

HEN I 1,blz.33.In de boedel van w Epe Abbez. te Wjelsryp is een huwelijkscontract, dat wordt gesloten 

tussen Epe Abbez. en Ambroes e.l. enerzijds en Renck Ewer1dr., weduwe van Frans Andlez. te (Lytsewierrum) 

anderzijds, inzake het voorgenomen huwelijk van hun kinderen Abbe (Epez.) en Ewefi (Fransdr.). 

HEN K 2,blz. 46. Dirck en Claes Albertzonen kopen: het huis "toe Groete wierum", waarin ze wonen; 

verkoper; Rinck, de weduwe van Frans Andlez.; koopsom: 195 florenen. 

Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. Een "groot ponsmaet leechlandt" uit de sate van de kerk te Lytsewierrum 

wordt "aen Buccama zaete toe Groetewierum" gebruikt. Frans Andlez. huurt één pm. land van de 

Patrones van Ll.tsewiemrm. De Pastorie van Lytsewiemrm beurl jaarlijks 12 st. pacht "l'u1't Frans Andeles 

saete, Buccama gehieten". Frans Andles huurt 3 pm. land van de Prebende te Lltsewierrum voor 3 

"hoirnkes guldens" (: 3x12 st.). 

Hof v. Fr. WW 2, blz. 331 . Lul.ttien Bemdz. procedeerl mede voor zijn broers en zusters als eisers contra 

Frans Andla, Aelcke Wybe Tzummez. 's vrouw en Sipke S1'urdtz. als gedaagden. Er is een geschil inzake 

3 e.g. rente "1.u1't zekere zaete landts leggende toe "Groete wierum in Lutke wierummergae", daer w. 

Andle Hemmez. op plach te wonen ende nv ter t14 de voorschreven Frans Andla zyn zooÍ7 op woont". 

HEN K 1,b12.328. Het klooster Thabor procedeert als eiser contra Frans Andlez., schepen van Bolsward, 

als gedaagde. Het geschil betreft de afsplitsing van 715 deel van de sate "Buckama" te L1'tsewiemtm; 

De pater van het klooster Thabor koopt: 1/5 deel van And(le) Hinnez. 's sate te Groewierum; bewoner: 

Dirck Pieterz.; verkopers: de "Prekebroeders" te Leeuwarden. Ade en Thet Hilledr. bezitÍen land in deze 

sate, dat ze yarr "Hinne ende Andla" hebben geërfd. "Hessel to Reen" is hun borg. Jan Romckez. spiert. 

Frans Andlez. spierl eveneens en verzoekt het niaar. Douwe Reynz. spiert ook voor zijn (kind ?) btj Andtle 

Hinnez. 's zuster getogen (1530, HEN K1,blz.7). 

63

1529 : Register van de Zwanenjachten. Frans Andlys te Bolsward heeft het recht van zwanenhouden en zwatTeniacht 

betreffende "Buckema goedt" te Gruttewiemrm onder L1'tsewiemtm. 

1511 : Register v.d. Aanbreng,rc. 1441. Hans L1.uwa (of: Hans Hinna) gebruikt 41 pm. "leechlandt (en) 17 pm. 

hoochlant", aan eigen bezit voor f Ll4, van zijn broer (Andle Hennez. ?) voor f 7, van Douwa voor f 

3.14, van het klooster Thabor voor f 4.14, van heer Wybe (Taeckez., pastoor te Lytsewien-um) voor 12 

st. pacht en van vrouw Luttya (Juwsdr. Harinxma, weduwe van Schelte Scheltes Liauckema) voor f 3.14 

heerschapsrenten. De totale aanbreng bedraagt f20.12. 

1507 : SnRe, nr. 3093 en 4361. Symon Cost en Joest enerzijds hebben te Zwolle een "baer" gemaakt meÍZyew, 

de vrouw van Andela Hennaz., en met Teeth Ghysberls weduwe anderzijds; Andela Hennaz., burgemeester 

van Sneek (1506, SnRe, nr. 2932). 

Stemkohier nr.12 - PATRONES, te GRUTTE\ilIERRUM 

1698 : Stemkohier nr. 12. De Kerk te Lytsewiemrm verhuurl aan Tryntie Johannes: de "Lutkewierumer kerckelanden". 

1640 : Stemkohier nr. 12. Joannes Wybrandus huurt de "kerckelanden" van Lysewiemtm. 

1552 : Monstercedul van Lytsewiemrm. Rixt Rens weduwe: ab(sent). In 1511: Jelle Luytyez. 

1543 : Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. De Patrones van L1'tsewiemrm (St. Gerlrudis) bezit een kleine sate, groot 

30 pm. 1and, waarvan er éen pm. bij Buccama sate te Gruttewiemrm wordt gebruikt. De Pastorie van 

Lytsewiemrm beurt jaarlijks 30 st. uit "Rixt Reyns weduwe saete toe Grootewierum" en de Prebende te 

Lltsewiemrm beurt jaarlijks eveneens 30 st. uit "Rixt Reyns guedt". 

1511 : Register v.d. Aanbreng, nr. 1455. Jello Luyttensz. gebruikt 30 pm. land, op l1/zpm. bouwland na, allemaal 

laag land. De Patroon (lees: Patrones) van Lytsewiemrm beurt f 6. 12, de Pastoor van Lytsewiemrm 30 st. 

en heer Ho1-tia (de Prebendaris van Lytsewiernm) f 1.2 (:30 st.). 

Stemkohier nr. 13 - SONDERLAND 

1698 : Stemkohier nr. 13 : Floreenkohier nr. 30. Elscke van Beyma verhuurl met de kinderen van overste Beyma 

en met ds. Gerckema nomine uxoris te Utrecht aan P1-ter Jansen: een sate lands te Lltsewiemrm, gÍoot 

112 pondematen, belast met f 28 op nr. 30 van het florenkohier; naastliggers: de Pastorie (van L1'tsewierrum) 

ten oosten, de Oude Ried ten zuiden, Tryntie Symens ten westen en de Snekervaaft ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs.2-5,271,366-369,371,373,314, 

316-384 en 386. 

In 11 13 verkocht Matthys Julius van Beyma heÍ lll2 deel van deze sate. Die wordt dan "Sunderland" 

genoemd. 

1661 HEN K 12, blz. 326. Willem van Vierssen, raad ordinaris in den Hove van Friesland, koopt met zijn 

broers en zusters: 150 e.g. "renthe, pacht ofte huyr" uit een sate te Lytsewiemm, "Sonderlant" genaamd; 

bewoner: Jan Thomas; verkoper: Hiskia van Buygers, weduwe van Menno van Aeminga (lees: Eminga); 

Willem van Viersen verhuurl (een sate) aan Jan Thomas (1640, Stemkohier nr. 13)' 

1619 HEN K l},blz. gL lan Tomas, van Ll4sewierrum, trouwt 20 maart 1619 voor het gerecht van Hennaarderadeel 

met Auck Peters, dochter van Peter Tyaardts te Abbega. 

I 589 HEN K 7,b12.324. Pybe Jorrytz. is kerkvoogd te Lytsewiemrm; Pybo Jorry4z. woont op de sate "Sonderland", 

die de Hoge Hereweg ten zuidoosten heeft en Oldehuyster land ten noordoosten (1587, HEN K 7, 

blz. 12). 

1582 HEN K 6, blz. 241 . Anna IJselmuyden procedeert als eiseres contra Sluerdt Siboltz., inzake de "clingh 

ende ruychsceme samt de eijnden" en over "een groet holt leggende in de molckencamer, een hoey drach 

berne, een eken holt tot een lidt van een put". Vermoedelijk de afwikkeling van de ontruiming van de sate 

na het boelgoed in 1578. Sluert vertrok toen naar Kfibaard. 

r579 HEN K 5,blz.92. "Datt eenen yderen gueden coft hebbende ten boelhuyse van Syuerdt Siboltz. Sonderlant, 

dat dselue hem sal scicken tot betalinge om den costen te ontgaen". 

1518 HEN K 5 , blz. 489 . Claes van IJselmuyden en Hans Pira nomine uxoris verhuren de sate "Sonderlant" 

aan Sluerdt Siboltz. 

1 578 HEN K 5,bI2.67. Dr. Sydts van Popma en Bauck van Haersma e.l. te Easterein kopen: 7 gg. rente, 

jaarhjks en eeuwig te betalen uit de sate "sonderlandt" te Lytsewien-um; bewoner: Sluerdt Siboltz.; 

verkoper: Rixt van Ho1'tema, gehuwd met Hans Pirardt. 

1513 : HEN K 4,b12.625. Sluerdt Siboltz. heeft Sibolt Saeckez. "op sijn hiem toegetogen met een forcke"; 

Sluerdt Siboltz. Sonderlant (1573, HEN K4,b12.592); Syuerdt Siboltz. te "Sonderlandt" heeft het 

huis, waarin hij woont, gekocht van Dyw Gorrols weduwe. Dyw Jansdr., de weduwe van Gerolt NanÍez., 

hertrouwde met Pyter Janz. te Coifen onder Easterein. Zij en Gerrolt hadden de volgende kinderen: Jan 

Gerroltz.; P1'ter Gerroltz., Frans Gerroltz. en Petrick Gerroltdr. (1573, HEN K 4,blz. 71). 

l51l : HEN K 4,b12.487. Gerrolt Nannez. woont "tot Sonderlant" onder L1'tsewiemrm; Gerrolt Nannez. procedeert 

contra verschillende personen (1566, Hof v. Fr. YY 7 ,blz. 249). 

64

1556 : HEN K 2,blz. 460. Romcke Janz. HoJ.tema, die "op Zonderlant" woont, verkoopt jaarlijkse rente uit z11n 

sate "Sonderlant". Romcke Holtema was de zoon van Jan Romckes Holtema en Auck Douwes Harinxma 

(thoe Heeg). De bijnaam "sonderland" dankt hij niet aan de omstandigheid, dat hij een "kale" jonker 

was (een jonker zonder vaste goederen), maar aan het feit, dat hrj een tijdlang op de sate "Sonderland" 

te Lltsewiemrm had gewoond. Zijn moeder, Bauck Harinxma, wordt in 1533 "Aeck van Haringhsma" 

genoemd (GAL Leeuwarden Y 5,blz.37l). 

1552 : Monstercedul van Lysewiemrm. Sytye Egez.: sp(eets), de(gen). In 15 1 1 : Gerben Lambertz. 

1543 : Beneficiaalboeken, blz. 395. De Patroon (lees; Patrones van Lytsewiemrm) beurt jaarlijks 10 st. van 

Nanno Lycklez. op "Sonderlant". De Pastorie en de Prebende van L1'tsewiemtm beuren jaarlijks ieder 

resp. 33 en 7 stuivers uit de sate "sunderlandt", waarop Nanne LyckTez. woont. Nanne Lycklez. "l'uyten 

naeme (van) Jan Romckes" (zijn landheer) gebruikt 3 pm. nieuwland, die van het posses van de Pastoor 

"zyn affgetoegen"; dit volgens "baer". Nanne Lyckles woont in 1550 te Schamegoutum (HEN I7,blz. 

229 en HEN K 2,b12.420). 

1511 : Register v.d. Aanbreng,nr. 1457. Gerbren Lambertz. gebruikt 39 pm. miedland, 39 pm. fenland, 3%pm. 

zaadland en 6 pm. "reydlant", in totaal 87%pm.1and, van Romka Jeltez. voor f 20, van de Patroon (lees: 

Patrones van Lysewierrum) 10 st., van de Pastoor (van Lytsewiemrm) voor f 1.5 (: 33 stuivers), van heer 

Hottya (de prebendaris van Lytsewiemrm) voor 7 st., van de rechte armen (te Lytsewiemtm) voor f 1.24 

en van de Cruysbroeren (te Bolsward ?) voor f 4.20.De totale aanbreng bedraagt f 28. 

Stemkohier nr. 14 - OLDEHUIS 

1698 : Stemkohier nr. 14: Floreenkohier w.29. Tryntie Symens te Leeuwarden (voor 60 pm.) en Lolle Simkes 

te Wommels (voor 20 pm.) verhuren aan Gerben Eentis: een sate lands te Lytsewiemtm, groot 80 pondematen, 

belast met f 23.14 op nr. 29 van het floreenkohier; naastliggers; Viersen ten oosten, Sierk Tolsma 

ten zuiden, Burmania ten westen en Strigelius ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858); kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 357, 370,312,395-404 en407-411. 

1694: HEN K 13 (consent 28 november). Ulbe Nannes, ontvanger te ljalhuizum koopt: 4 pm. land in de sate 

"Oldehuys" te Lltsewiemrm; de gehele sate is 80 pm. groot; verkopers: Lolcke Jans te Witmarsum en 

diens kinderen; Ulbe Nannes te ljalhuizum koopt: 16% pm. land uit de sate "Oldehuijs" te Lltsewierrum; 

de gehele sate is 80 pm. groot en belast meï f 32.7 op het floreenkohier te Lytsewiemtm en met f 

2 op het floreenkohier te Easterein; naastliggers: Viersen ten oosten, Sierk en Tiebbe Takeles ten zuiden 

en ldsard van Burmania ten westen; verkopers: de erfgenamen van Pycke Douwes Potma, die op zijn 

beuft weer erfgenaam was van Theodorus Potma, chirurgijn te Workum (1692, HEN K 13 (consent 23 

maart)). 

1683 : HEN K 73,blz. ? Theodorus Potma, notaris publicus te Workum, koopt: 76% pm. land in de sate "Olda' 

huys" te L1'tsewiemrm; de gehele sate is 85 pm. groot en belast metf 21.7 te L1-tsewiemrm en met f 2 te 

Easterein; naastliggers: Sierck en Tiebbe Teeckeles ten zuiden en zuidwesten, Viersen ten oosten enldzart 

van Burmania ten westen; bewoner: Lieuwe Douwes; verkoper: Tiarne Gatses Wighmana te Workum. 

1641 : HEN K 11 ,b12.604. Syouck Douwes, dochter van Douwe Jans Oidehuys, staat voor het gerecht van Hennaarderadeel 

in ondertrouw met Aesge Hoites, zoon van Hoite Greults te Tersoal. 

1640 : Stemkohier nr. 14. Douwe Jans Oudehuys bewoont (een sate), die voor de ene helft zrjn eigendom is en 

die hij voor de andere helft huurl van de weduwe van Bouritius; Douwe Jans Oldehuys en Swob Peters e.1. 

te Lytsewiemtm kopen: 2 pm. en 4 einsen land in "Oldehuyster sate" te Lytsewiemrm; bewoners: de kopers 

voorn.; verkopers: Piecke Jans en Griet Syercx e.l. te Burgwerd, als erfgenamen van Jan Claeses, de 

vader van Piecke (1623, HEN K 10, blz. 466); Douwe Jans Oldehuys en Swob Peters e.1. te Lytsewiemrm 

kopen: 416 deel van hun vaders erfdeel en 4/5 deel van hun moeders erfdeel, alles gelegen in "Oldehuyster 

sate" te Lytsewiemrm; bewoners: de kopers voorn.; verkopers: Claes Jans; Sluerdt Jans; Popck Jans, 

gehuwd met Idzardt Bundix en Ida Jans, gehuwd met Sibrandt Trjses (1615, HEN K 10, blz. 14). 

1635 ; HEN K 11,b12.514. Gerloff Tiemis en Sieuw Pfers e.1. te Bolsward kopen: 11 pm. land in "Oldehuister 

sate" te Lltsewiem.rm; bewoner: Douwe Jans; verkopers: Meynsck Tiernis, gehuwd met Gabbe P14ers te 

Abbega en Jelle en Wpcke Bontes, zonen van Bonte Jelles en Jayts Wpckes e.l. te Abbega. 

1622: HEN K l0,blz.445.Dr. Gellius Hillema enAuckien Haersma e.l. kopen: 37%pm.land in de sate "Oldehuijs" 

te Lytsewiemrm; naastliggers: Sonderland ten oosten, de landen van 't Blauwhuys (n.1 de zoon 

van Pieter van Eysinga) ten westen; bewoner: Douwe Jans; verkopers: Wetp van Thiessens en Orsela van 

Scheltema e.1. (te Holwerd). 

1609 : FRA KK 7,blz. 91. Elisabeth Lolles Adehuys, de weduwe van Regnerus Pybes wil een huis te Franeker 

verkopen. 

1599 : HEN K 8, blz. 100. Eelck van Heringha en Tet van Roorda e.1. te Easterein kopen: 6 pm. en 3 einsen land 

in de sate "Otdehuys" te Lytsewiemm; uit de gehele sate wordt 3 gg. rente betaald en 2 hoornsguidens 

pacht aan de Pastorie te Lltsewiemrm; bewoner: Jat Claesz; verkoper: Pier Taklez. te Tzum, die zulks 

van zljn moeder heeft geërfd; Eelck van Heringa en Tet van Roorda e.1. te Easterein kopen: 5/6 deel van 

38 pm. land in de sate "Oldehuys" te Ll.tsewiemrm; de sate is belast met 3 gg. rente en met 2 hoomsguldens 

pacht aan de Pastorie van L;,'tsewiemrm; bewoner: Jan Ciaesz.; verkopers: Ferck Taklez., te Span- 

65

1 598 

1 598 

I 593 

1 589 

I 587 

1 580 

1579 

1 578 

t57 1 

t563 

I 560 

I 560 

1559: 

66 

num; Tade Taklez., te Hidaard; Symen Taklez., te Hidaard; Doedt Takledr., gehuwd met Sytse Hackez. te 

Witmarsum en Tryn Taklez., gehuwd met Jacob Wouterz. te Weidum (1599, HEN K 8, blz. 95). 

HEN I 3,blz. 114. JanClaesz. te Ll4sewiemrm is voogd over de kinderen van Thonis Claesz. en Reynu 

Claesdr. e.l.; Jan Claesz. en Mary Syurdtdr. e.l. kopeu 5 pm. land in "Oldehuystera zaete" te Lytsewierrum; 

verkopers: Sybe Epoz. en Auck Heredr. e.l. te Jorwefi (1589, HEN K7 ,blz. 59). 

HEN I3, blz. 108v. Boedelbeschrrjving in het sterfhuis van w Mary Sluerddr., de omstreeks 1590 

overleden vrouw van Jan Claesz. "tot Oldehuys" onder Lytsewiemrm. Kinderen: Popck Jandr., gehuwd 

met Idsert Benedicx te Burgwerd; Claes Janz., oud22 jaar;Yd Jandr., gehuwd met Sybren Tysz. te Reduzum; 

Sluerdt Janz., oud 17 jaar en Douwe Janz., oud 16 jaar. Mary Syuerdts is eerder gehuwd geweest 

met Poppe Allerts, waarbij Wlck Poppedr., gehuwd met Douwe Haenckez. te Beers en Tryn Poppedr., 

gehuwd met Jan Freercx te Boazum. Bezit: a. een huis op de sate "tot Oldehuys" te Lytsewieffum; b.27% 

pm. land in genoemde sate, waarvan Mary er I01Ápm. heeft gekocht en Jan Claesz. de rest. 

HEN K 7,blz. 101 . Takle Ferckz. te Tzum koopt: 5% pm. land in "Oldehuistera saete" te Lytsewiemrm; 

verkoper: Broer Hoytema te Sneek; Taeckle Ferckz. te Tzum koopl: 5% pm" land in de sate "Oldehuys" 

te Lytsewiermm; verkoper: Wilck Sytsedr., die zulks met haar overleden man heeft gekocht (1593, HEN 

K7,blz. 103); Taeckle Ferckz. koopt: 5 pm. land in de "saete Oldenhuys" te Ll.tsewiemrm; bewoner: 

Jan Claesz.; verkoper: Jucke Feckez. cum uxore te Beetgum (1591, HEN K1 ,blz.74); Taeckle Ferckz. en 

Syuerdt Ferckz., broers; Sluerdt Siboltz. (de geslachtsnaam "Oldehuys" is doorgehaald) (1580, HEN K 

6, blz. 1 05); Taekele Fercx en Here Aggez. cum soc. verkopen: een halfhuis "tot Oldehuys" onder L1.tsewiemrm; 

koper: Gert Meynertdr., de vrouw van Botte Hanckez. (1559, HEN K3,blz.59); Takele Fercx 

en Aet Symendr. e.1. te Spannum kopen: 5 pm. land in "Oldehuyster zate" te Lltsewiemrm; verkoper: 

Douwe vanAelwa (1559, HEN K 3, blz.48). 

HEN K 7,blz. 52. Broer Hoytema te Oudega koopt: 5% pm. land in "Oldehuystera zaete" te Ly.tsewierrum; 

bewoner: Jan Claesz.; verkoper: Douw Hayedr., gehuwd met Sypke Abbema. 

HEN K 7,blz. 12. Oldehuyster land" is naastligger van de sate Sonderland te Ly'tsewiemrm. 

HEN K 6,blz. 12. Sluerdt Siboltz. en Rieme Oennedr. e.l. te Lysewien-um kopen: 1/6 deel van26 pm. 

land "tot Oldehuys" te Lytsewiemrm; verkopers: Atte en Sybolt Tyebbe zonen, die zulks van hun moeder 

hebben geërfd. 

HEN K 5,b12. 89. Alle Rluerdtz. en Bauck Wlbetdr. e.1. te Gaast kopen: 5% pm. land over hoog en laag 

gelegen in de sate "Grote Oldehuys" te Lytsewiemrm; bewoner Jan Claesz.; verkopers: Jelle Wlbetz. en 

Fed Fongerdr. e.1. te Workum. 

HEN K S,blz. 70. Taeckle Jouckez. te Lollum koopt: 1/4 deel van 8 pm. land te Ly'tsewiemrm; gebruiker: 

de koper voorn.; naastliggers; Hessel Roorda ten noorden en de "Oldehuystera laen" ten oosten; 

verkoper: Hylcke Broerz. "by adlys" van GoffeHolckez.; Taeckle Jouckez. te Lollum koopt: /+ deel van 

1/5 deel van 8 pm. land "toe Oldehuys" onder L1'tsewiemrm; verkoper: Atte Broerz. te Nrjland (1578, 

HEN K 5,b12.67); Takele Joukez. en Rieme Aukedr. e.l. te Lollum kopen: '/o deelvan 1/5 deel van 8 pm. 

land "tot Oldehuys"; gebruikers: de kopers voorn.; verkoper: Aelcke Broerdr. te Harlingen, gehuwd met 

Douwe Cornelisz. (1574, HEN K 4,blz.91); Taekele Jouckez. te Waaksens koopt 35 st. jaarlijkse vrije 

rente uit 1/5 deel van 8 pm. land toe Oldehuys" onder Lytsewiemrm (1562, HEN K3,b12.874). 

HEN K 4,blz. 468. Wybe Douwez. en IJde Allet1z te Sanlaen onder Easterein zijn voormombers over de 

weeskinderen van Poppe Allefiz. en Mary Syuerdtdr. e.1. te "Oldehuys" onder Easterein. 

HEN K 3, blz. 878. Jets Tyebbedr., gesterkt met Poppe Renickz., haar voogd en Dedde Pyters, haar man 

en Ho1'te Tyebbez. verkopen 7 gg. jaarlijkse vrije rente uit hun land in de sate "Oldehuys" te L1'tsewierrum. 

HEN I 1,b12.499. Boedelbeschrijving in het sterfhuis van w. Sluerdt Lollez. "tot Oldehuys bennen 

Lutkewierum". Kinderen: Tade Syuerdtz. te Franeker, de oudste zoon; Rluerdt Syuerdtz., oud 23 jaar en 

Mari Syuerdtdr., oud 19 jaar, beiden de middelste kinderen. Dyone Lollez. te Wjelsryp is een oom van 

de weeskinderen. Bezit: a. het halve huis "duer en duer", zoals het "tot Oldehuys" staende is; een "cleyn 

huysken" is van Botte Hanckes; b. twaalf "melckekoeien". 

HEN I 1,blz. 502 e.v. Wlbet Lollez., broer van Sy'uerdt Lollez., verhuurde in 1557 met Ydsen Lolledr., 

gehuwd met Douwe Epez. Adama te Easterein, als zuster van Wlbet en SJuerdt voolrl.: ll% pm. land in 

de sate "Oldehuys" te Ll.tsewiemrm; bewoner: Syuerdt Lollez.; huurder: Syuerdt Lollez. voorn. Verder 

wordt nog vermeld, dat Dyorre LoIlez. cwator is over Jelle Wlbetz. en dat Botte Hanckez. eveneens op 

"Oldehuys" woont; Wlbet Lollez. te Workum koopt: 19 pm. land in "Oldehuystera zate" te Ll.tsewierrum; 

bewoners: Sluerdt Lollez. enYsbrand Reynerz.; verkoper: Dyorre Lollez. te Wjelsryp, door ruiling 

(1558, HEN K3,blz.38); Wlbeth Lollez. te Workum verkoopt 3 gg. vrije jaarlijkse rente op en uit zijn 

aandeel van land "in Oudehuyssera zate" te Ly'tsewiemrm, waarop Otte en Sybolt Lollezonen wonen; 

koper: Claes Jacobz. te Boazum als voormond over de "onbegeven" kinderen van w. Aede Egbeftz. 

(1548, HEN K2,b12.505); Wlbet Lollez. te Wirdum verkoopt 3 gg. jaarlijkse rente in en uit zijn 16 pm. 

land gelegen in "Oldehuijster zate", waaop Siboud en Otto Lolle zonen wonen; koper: Aede Egberlz. te 

Dearsum (1543, HEN K2,blz. 479). 

HEN K 3,b12.48. Here Aggez. en Syv Meyntedr. e.l. kopen: 5 pm. land in "Oldehuyster zate" te L1-tsewiemrm; 

verkoper: Douwe van Aelwa.

t 559 

I 558 

l 558 

I 558 

I 558 

1552 

t543 

t542 

I 539 

I 535 

I 535 

I 530 

1511 

1510 

1427 

HEN K 3,b12.38. Abbe Douwez. en Renefi van Roorda kopen door ruiling: land in "Oldehuystera 

saete" te Lytsewiemrm; bewoners: Syuert Lollez. en Ysbrand Reynerz.; verkopers: Fopcke Wopckez. en 

His Tyercxdr. e.1. te Kirbaard. 

HEN K 3 , blz. 26. Douwe van Aelwa koopt: I I pm. en 4 einsen land in de sate "Oldehuys" te Ll.tsewieffum; 

de gehele sate is 86 pm. groot; bewoners: Sluerdt Lollez. en Ysbrant Reynerz.; verkoper: Yesen 

Lolledr., gehuwd met Douwe Epez. 

HEN K 3,b12.22. Syuerdt Lollez. te "Oldehuys" koopt: '/o deelvan het huis (waarin hij woont) te "Oldehuys" 

te Ly'tsewiemm; verkopers: Douwe Epez. en Wlbe Lollez.; Syewert Lollez. Oldehuys verkoopt 

|Y'gg. jaarlijkse vrije rente uit "syn patrimoniaie landen" over hoog en laag gelegen in "Oldehuys", 

welke "Otte ende Sybout syn soonen (lees voor "syn soonen": Otte en Sybolt Lolles zonen) bruickende 

z1n"; kopers van de rente zijn m. Hugho, pastoor en Simon Tadez. de Jonge, voor "dye patronis s. Geertruyd" 

te Ly.tsewiemrm (1550, HEN K2,blz.5l5). 

HEN K 3, blz. 397 en 432. Ysbrant Reynerz. "tot Oldehuys onder Lytsewiemrm; Ysbrant Reynerz. 

koopt: de helft van het huis "tot Oldehuys" staande, waarin hij, Ysbrant woont; verkopers: Douwe 

LoIlez., Taeckle Fercxz., Here Aggez. en anderen (1558, HEN K3,blz.22). 

HEN K 3,b12.854,856 en 857. Dyorre LoIIez. te Sippembuyr onder Wjelsryp verkoopt 6 gg. jaarlijkse 

vrije rente uit zijn erfdeel in de sate "Oldehuys" te Ll.tsewiemrm, waarop S1'uerdt Lollez. en Ysbrant 

Relnerz. wonen; Dyone LoIIez. te Wjelsryp verkoopt 3 gg. jaarlijkse rente uit "Aldehuys" te Ly.tsewierrum; 

koper: Jan Pouwelsz. te Tirns als voormond over de weeskinderen van Dirck Pouwelsz. (1542, HEN 

K2,b12.477). 

Monstercedul van Ll.tsewiemrm. Sybout Lollez.: har(nasch), rinck(raech), sp(eets), de(gen). In 1511: 

Lolle 't Oldehuys; Sibolt Lollez. verkoopt 6 e.g. vrrje jaarlijkse rente uit "zyt'tpart" van de door hemzelf 

bewoonde sate te Lltsewiemrm, "gehieten Oldhuijs"; koper: Andries Pieterz. te Sexbierum (1542, HEN 

K 2, blz. 477); Sibolt en Wlbe Lollezonen verkopen 3 gg. rente uit de sate "t Oldehuys", waarop ze 

wonen; koper: Dyor e Lollez. ( 1 542, HEN K 2, blz. 47 4). 

Beneficiaalboeken, blz. 396 e.v. De Kerk te Lytsewierrum beurt jaarlijks 6 st. uit "Oldehuys". De Pastorie 

van Ly'tsewiemrm beurt jaarlijks 3 hoomsguldens vrije jaarlijkse rente uit "Oldehuyster saedtlandt" 

ingevolge een baar, die "by heer Wybe tyden" werd opgemaakt. De Pastorie beurt jaarlijks bovendien nog 

2 hoomsguldens pacht uit "Oldehuystera zaete". De Prebende van Lysewiemrm beurt jaarlijks 18 st. uit 

"Oldehuystera zaete". 

HEN K 2,blz.33. De erfgenamen van "Lolle toe Oldehuys" bezitten 9 pm. land enf 6% rente in de sate 

Oldehuys. Van die 9 pm. land ligt er één pm. in Hania sate en de resterende 8 pm. ligt op zichzelf. 

HEN K 2, blz. 430. Slurd Lollez. te Oosthem, Douwe Epez. (Adama te Easterein, gehuwd met Jesel 

Lolledr.), Dyore Lollez. (te Wjelsryp) en de weeskinderen vanAgge Bottez. (te Easterein, gehuwd geweest 

met Tyets Lolledr.) verhuren 4 pm. land in Mollema sate te Lytsewiemrm. 

Hof v. Fr. YY 2,blz. 131. TzalinckAedgerz. procedeert als eiser contra Eeb. 

Hof v. Fr. YY 2,blz. 131. Sibolt Slurtz. procedeert als eiser contra Baucke Lolle weduwe als gedaagde. 

Sibolt eist "de derdepart van de voirschreven Oldehuystra saete, steen ende staeten". 

HEN K 1,b12. 12. "Lolle t Aldehuys" heeft bezit in "Wopke guedt to Koijfen" onder Easterein (Easterein 

12). Uit de ontwikkeling van Hania sate te Koifen onder Easterein blijkt, dat Lolle te Aldehuys identiek is 

met Lolle Tiallingz. Dit is in tegenspraak met het Register v.d. Aanbreng, deel 2 (Wymbritseradeel). Dit 

noemt op bIz. 303 tweemaal, dat "Lolla OÍtaz. ï.oe Kleijne Wierum" en "Loila Ottoz" toe Lutkewierum" 

bezit heeft te Oosthem. 

Register v.d. Aanbreng, w. 1437 . "Lolla toe Oldehuys" gebruikt 99 pm. land, n.1. aan eigen bezit voor f 

9, van Pieter Bockis voor f 9, en van SyeutdtAnckis voor f 9. Heer Wybe (Taeckez., pastoor te Ll.tsewierrum) 

beurt jaarlijks f 1rl2 (:40 stuivers) en nog 20 stuivers. Heer Hoeytia (prebendaris te L1'tsewiemrm) 

beurt jaarlijks 18 st. en "die kercke" (te Lysewierrum) beurl jaarlijks 6 st. De totale aanbreng bedraagt f 

30.De samenstelling van de sate is als volgt: a. 40 pm. fenland, b. 4 pm. terpland, deels bouwland, c. 10 

pm. miedland, d.22 pm. nieuwland, waalvan de helft laag land, e. 7 pm. oudland, f. 11 pm. land en 5 pm. 

me(e)rland (: rietland ?). 

OFO IV, nr. 105. LollaOÍtaz. (te Lytsewiemrm), Syrck Fongherz. (te Sneek) en Sl.r,vrdAenkaz. (te ljerkwerd) 

als (voor)monden over Hayrya en Bocko, zonen van Pieter Bockisz., verkopen met de broers en 

zusters van genoemde weeskinderen land onder Wolsum; "Lolla Otta zin" en anderen leggen een getuigenis 

af inzake het recht van niaar (1499, OFO IY nr. 115). 

OFO ll, nr. 14. "Sybolt thy da Auda huys" (te Ll.tsewiemrm) zegelt met Sirick Harinxma (te Easterein) 

en Syrick Mollama (te Lytsewiemrm) als volmachten van "Zandleetgre ryocht (: het rechtsgebied van 

Sandlaan onder Easterein) een accoord inzake het onderhoud van de Nieuwlandsdijken om en bij Sneek. 

Boerderij nr.l4a - KLEIN OLDEHUIS 

1585 : HEN K I , blz. 40. Sybolt Tyebbez. en Hots Taeckedr. e.1. te Kírbaard kopen: 14% pm. land in de sate 

"Lutke Oldehuys" te Lytsewiemrm; belast metf 2.24 in de floreenrente en metl4Yz st. jaarhjkse eeuwige 

6/

t571 

151 1 

I 563 

I 559 

1557 

I 553 

68 

LsscwisllrE[:i 

Gerba Fyuerdts. 

op De Him onder Jorwert. 

leefde in 1489 

K 

N.N. 

Hessel Serh,,$í$s, 

"oppa H€m" onder Jorwert 

{ï5 I r, RvdA 2283) 

x 

3e1tye Zytyes 

lcke Gerbe(n)s, 

( r 48e) 

X 

Doed Reylotsdr. 

S.yds Hesselz., 

op De Him onder Jorwert {1553) 

x 

N.N, 

Eelck Hesseldr. 

x 

Sybout Syuerdts, op Oldehuys onder 

Lltsewierrum {1550) 

Slts Hesseldr. 

x 

Wybe Syercks, te Pingjum (1540) 

Anne Hesseldr., op De Him onder Jorweri 

(in 1545t, x Tyarn Taededr. 

_O---e'g.bg Eek€z., te Leeuwarden {I5I9) 

xN.N. 

rente aan Lolle Douwez.; bewoner: Romcke Epez.; verkoper: Syuerdt Syboltz. te Jotweft. 

HEN K 4, blz.92. Sicke Douwez. en ReynsckWopckedr. e.l. te Easterein kopen: 8 pm. "nijlantbuyten den 

vijffdelen indijcken" te L1'tsewiemrm; naastliggers: de vijffdelen dijck ten noorden en "den nylants rijdt 

streckende op t suydt van de laen van de acht pond. vs."; verkopers: Olpherl Gatgez. en Lolck Emedr. e.1.; 

Wybe Douwez. enzllnbroers en zusters als erfgenamen van (hun ouders) Douwe Epez. (Adama) en Jesel 

(Lolledr.) e.1. te (Easterein) protesteren. ZljbeziÍIen namelijk 2 gg. en 2 st. rente in "Cleyn Oldehuystera 

sate" en in de verkochte landerijen. Atte en Sibolt TyebbezotenbezitÍen eveneens land ter plaatse; Sicke 

Douwez. en Reynsck Wopckedr. e.l. te Easterein kopen: land in "Cleyn Oldehuystera sate" te Lytsewierrum; 

verkopers: Olphert Galryez. en Lolck Emedr. e.1. te Easterein (1577 , HEN K 5,blz. 48)" 

HEN K 4,blz. 37. Olpherl Gattiez. en Lolck Emedr. e.l. te Tjerkwerd kopen; 4 pm. en 4 einsen land in 

"Oldehuystera sate" te Lytsewierrum; bewoner: Sibolt Sackez.; verkoper; Eelck Jeltdr., die zulks van 

Jesel (Lolle dr.), "hoer olde moeder" heeft geërfd; Olphert Gatsez. en Lolck (Enne ?) dr. e.l. te lljerkwerd 

kopen: de helft van 8 pm. en 8 einsen land in "Oldehuyster sate"; bewoner: Sibolt Sackez.; verkopers: 

Sluerdt en Douwe Tyebbezonen. 

De verstandhouding met de grondeigenaars was veffe van ideaal. In 1573 werd Sibolt Sackes door 

Sluerdt Sibolts "toegetogen met een forcke"; bedoeld wordt denkelijk een hooivork (HEN K 4,bIz. 16). 

En in 1580 procedeerde Sibolt voor het Hof van Friesland met genoemde S1-uerdt (Hof v. Fr. YY 12, 

blz. 264). Ook met Olpherl Gaïhyz.lag hij in de clinch (Í.a.pl. blz. 329). Met zijn vrouw Jets Taeckedr. 

woonde hij in 1575 te Britswert en in 1593 te Poppenwier (1569, HEN K 4,b12.16). 

HEN K 3,blz.818. Hoyte Tyebbez. verkoopt met Jets Tyebbedr., gehuwd met Dedde Pieterz., rente 

uit hun landerijen, welke in de sate "Oldehuys" liggen, waarop Johannes Fockez. woon| kopers: de 

voormombers van Syuerdt Siboltz. 

HEN I l,blz.42l . Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Pieter Gerbenz. en Geerl Meynerldr. e.1. "tot 

Oldehuys" te Ll.tsewiemrm; broer van Geert is Dirck Meynertz.; Ente Wyntyez. is een zwager Hancke 

Broer z. treedt op voor Hette, zljnzoon bij Geert Meynefidr.; Geert Meynefidr., de vrouw van Botte 

Hanckez., koopt: een half huis "tot Oldehuys" onder Ll4sewiemrm; verkopers: Taekele Fercxz. en Here 

Aggez. cum soc. (1559, HEN K3,blz.59). 

HEN K 3, blz. 858. Tyebbe Sluerdtz. te Wirdum verkoopt rente uit ziln% deel van de sate "Oldehuys, 

waarop zijn broer Sybolt Sluerdtz. "plach te woenen"; Tyebbe Syuerdtz. te Wirdum verkoopt 7 gg. laarhjkse 

wije rente uit zijn land in de sate "tot Oldehuys", waarop Johannes Fockez. woont (1557, HEN K 

2,b12.422). 

HEN I l,blz. 1I5. Boedelbeschrrjving in het sterfhuis van w. Eelck Hesseldr., de weduwe van Sybout 

Sluerdtz. "tot Oldehuys" onder Ll.tsewiemrm. Kinderen: niet met name genoemd. Mombers: Gerloff 

Wlbethz., Sipcke Takez., Sybe Hesselz. en Tyebbe Sluerdtz. Bezit: a. De sate "Oldehuys" te Lltsewierrum, 

groot 33/' pm.; hiervan bezit Aths, de weduwe van Ga|ze (Olphertz.) 8 pm. land; van de rest (25% 

pm.) bezitten de weeskinderen van Sybout Syuerdts, Tyebbe Syuerdts en Jesck Tyebbedr. ieder 1/3 deel; 

b.6%pm.land in Tyessema guedt te Scrinsere (buren) onder Easterlittens, waarop Lluwe Sybez. woont; 

c. l2%pm. land in Hemstere goedt onder Jorwert, waarop Ziebe Hesselz. enTyam, de weduwe vanAnna 

Hesselz. wonen. Onder de boedelpapieren zljn verschillende contracten betreffende Sybout Syuerdts: 1. 

een overeenkomst uit 1550 tussen Sibout Syuerdts enerzijds en L1.uwe Sybes anderzijds inzake land in 

Lyuwe Sybes' sate te Easterlittens; 2. een accoord uit 1548 van vrijlating tussen Eelck Hessels, gehuwd 

met Sybout Syuerdts enerzijds en Lluwe Sybes op Tyessema sate te Easterlittens anderzijds inzake 7 pm.

land in genoemde sate; 3. een baar uit 1547 tussen Sybout Lollez. en diens broers en zusters enerzijds en 

Sybolt Sluerdts cum soc. inzake "een wringhe";4. een boedelscheiding uit 1531 tussen Sibolt Sluerdts, 

At (Tyebbes), gehuwd met Gatye Olferts (te Tjerkwerd), Tyebbe Syuerdts en Jettye Tiebbedr. enerzijds, 

en de weduwe van Lolle (Ottes) gesterkt met Otte, Sybolt, Wlbe, Sluerdt en Dyorre Lollezonen, anderzrjds; 

5. een accoord uit 1553 tussen Ats Gatze weduwe enerzijds en Eelck Sibolts weduwe, de mombers 

over de weeskinderen van Sybout en Eelck, Taka Abbaz. namens Tyebbe Syuerdts zijn "swager", en Jets 

Tyebbedr. anderzijds; 6. een baar uit 1550 tussen Siboudt Syuerdts "thoe Oldehuys" enerzijds en Lyuwe 

Sybis toe Scrins anderzijds, inzake "nijgras". Onder de boedelpapierenzrjn er ook een aantal betreffende 

Eelck Hessels en haar verwanten: 1. een contract tussen Sybe Hesseiz. enerzijds en Sibolt Syuerdts toe 

Oldehuys anderzijds (15a8); ondertekend door mr. Edo Walckema;2. een scheiding van landerijen in 

de sate "oppe Hem" (te Jorwerl) tussen de deelgenoten Anna Hesselz., Iarich Tadez. als voogd over 

Sybe Hesselz., Wybe Syrcx en S1'ts e.l. en Sybout Sluerdtz. en Eelck e.1. (15a0). Ondertekenaars: Frans 

Buckama en Harmen Pierz. (: Sltzama). 

Toch wordt Sybolt Syuerdts al in 1531 genoemd m.b.t. de sate Oldehuis (zie Lytsewiemrm 14). Hij 

maakte in dat jaar aanspraak op het derdedeel van deze sate. Wanneer we de samensteling van de sate in 

1511 bezien (Lysewiemrm 14), dan valt een driedeling van de sate op; drie gelijke delen, elk met een 

huurwaarde van 9 florenen. We mogen aannemen, dat het deel, dat Sybolt S1'uerdts in 1531 opeist, het 

deel is, dat SyuerdtAncke(s) in 1511 in eigendom heeft. Een relatie van vader en zoon ligt voor de hand. 

De "geboorte" van de sate Lutke Oldehuis heeft dus omstreeks 153 I plaats gehad. In de jaren tussen 1500 

en 1550 zljner vrij veel (grote) boerderijen in Hennaarderadeel gesplitst. Factoren die bij de spiitsing 

een rol hebben gespeeld, zullen ongetwijfeld de gunstige economische omstandighedetzljn geweest, een 

naar verhouding grotere bloei van de bevolking en een betere beheersing van de waterhuishouding op het 

platteland, dit laatste mogehjk gemaakt door de hulp van watermolens. 

Stemkohier nr. 15 - YGEHUIS of EGREHUIS 

I 698 

I 653 

t640 

I 606 

l 603 

1596 

ls62 

1552 

1543 

Stemkohier nr. 15 : Floreenkohier nr.2.De Kerk te L1'tsewiemrm (voor 213 deel) en de Pastorie te Lytsewiemrm 

(voor 1/3 deel) verhuren aan Jacobus Wisman: een sate lands te Lytsewiemrm, groot 2l pondematen, 

belast met f 6. 14 op nr. 2 van het floreenkohier; naastliggers: Grovestins ten oosten, Eernsthuis ten 

zuiden, de Blocq van Scheltinga ten westen en Sminia ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie D nrs. 174, 178 en 192. 

HEN I 10, blz. 95 1 . Boedelbeschrijving in het sterftruis van w. P1.ter Pl.ters en Ulbe Clases e.1. te Lytsewierrum. 

Kinderen: Pyter Py.ters, oud 5 jaar en Jintse P1.ters, oud 4 jaar. Grootvader van de kinderen: Claes 

Juus, te Wieuwert. Bezit: een huis en schuur "op Ygahuyster sate" op 21 à 22 pm. land voor resp. 17 124 

deel en 7 124 deel het eigendom van de Kerk en de Pastorie te Lytsewiemrm; belast met f 6%; de huur van 

10 pm. land (belast met ï 2%), gehuurd van Tibbe Tyebbes Wybema te Wommels; Jelte Heres neemt de 

huur van de sate over. 

Stemkohier nr. 15. De Kerk en de Pastorie van Ll4sewiemrm verhuren (een sate) aan Pytterick Pytters 

weduwe. 

HEN K 9,blz. 58. Peter Feddes te L1'tsewiemrm staat in 1606 voor het gerecht van Hennaarderadeel in 

ondertrouw met Petrick Pieckes, van Waaksens. 

HEN I 3,b12.282. Boedelbeschrrjving in het sterfhuis van w Petrick Franses, gehuwd geweest met Peter 

Feddes op de sate "Eegerhuijs" te Ly.tsewiemrm. Kinderen: Heercke Louws en Frans Louws (1e huw.) en 

Louw Peters en Tryn Peters, gehuwd met Hidde Peters (2e huw.). Voogden: Gerben Heerckes en Pouwels 

Franses, gehuwd met Auck Jacobs te Schillaard. Verder is er ondermeer sprake van een dompklood, de 

bergh, een rappier en zeven koeien. Een rekening betreffende de boedel vindt men in HEN I I , blz. 95 . 

HEN I 3,b12.60. Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Lou Heercke z. en Pytrick e.1. op de sate 

"Eegrehuys" te Ly.tsewiemrm. Kinderen: Heerke Lous, oud 5 jaar en Frans Lous, oud 3 jaar. Voogden: 

Gerben Heerkez. en Pouwels Fransz. Omen: Jan Heerckes te Deinum en Wybren Heerkes. Bezit: een huis 

en hooiberg op de sate "Eegrehuys" te Lltsewiemrm. In het huis is "een trille opsetter met een kroone" 

en op het erf "een klingh". 

HEN I l,blz. 58'7. Pieter "Eegre huys" 

Monstercedul van Lytsewiemrm. Lluwe Wybrenz.: roeq de(gen). In 15 I 1 : Hessel Botez. 

Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. De "Kercke oft Patronisse" te Lytsewiemrm bezit "een cleyn zaete 

landts, gehieten Egrehuys", groot zijnde 24 pm. De helft van deze sate is hoogland en de andere helft is 

laag land. De "landtzaete" (de meier) is Lluue Wybrandtz. Naastliggers van de sate zijn: Hattingehuys 

"aent" zuidoosten, Rienster landen "aent" noordwesten. Van genoemde 24 pm. land hebben de erfgenamen 

van Sybe Piers 4 pm. land in huur. Dit land, "hietende de Hoenshom", heeft als naastliggers: de 

noordeind loopt "aent feer" (de vaaft) "datme naer Sneeck faerl" en met de zuidzijde grenst het aan de sate 

Sonderland. De Pastorie van Ll.tsewiemrm bezit het derdedeel over hoog en laag van de sate "Egrehuys", 

waarop Lluwe Wybrens woont. Uitgezonderd is 3 pm. land, welke de Patronisse van Lltsewiemrm "voor 

l.uyt toecomen". 

69

1511 : Register v.d. Aanbreng,w. 1448. Hesel Bottez. huurt voor f 5 van de Patroon van Lytsewierrum en voor 

f 2 van de Pastorie van dit dorp. 

Stemkohier nr. 16 - HATTINGAHUIS 

I 698 Stemkohier nr. 16 : Floreenkohier nr.3. Edzard van Grovestins verhuurt voor zijn kinderen aan Keympe 

Krijns Hattinga: een sate lands te Lytsewiemrm, grootT2lzpondematen, belast met f 21.21op het floreenkohier; 

naastliggers: de Kerk en de Pastorie van Lytsewierrum ten westen, Inse Ypes ten oosten, de Blocq 

van Scheltingatenzuíden en Sjoerd Idses ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie D nrs. 191 en353-362. 

1684 HEN K 13,b12.86. Idzerdt van Grovestins koopt: een eigenerfde, stemdragende sate te Ly.tsewiemrm, 

"Hattinga state" genaamd; groot 72% pm. land, belast me| f 21.21; bewoner: de verkoper; verkoper: 

Keympo lGijns Hattinga te Lytsewierrum. 

1640 Stemkohier nr. 16. Quirijn Keympes Hottinga (lees: Hattinga) bewoont een eigen sate; Quirijn Keympes 

is voogd over Beytz en Jan, de weeskinderen van Minne Jans te Rien onder Lltsewiemrm en diens tweede 

wouw Griet Jans (1630, HEN K ll,blz.428). 

1618 HEN I 6,blz. 15. Boedelbeschrijving in het sterfhuis van w Siouck Peters, de weduwe van Keimpe C4ms 

te "Hattingahuys" onder Lytsewiem;m. Kinderen: Kryn Keympes; Peter Keympes; Keympe Keympes, 

oud in zijn 24e jaa4 Anna Keympes, gehuwd met Heere Jarichs; Tyeds Keympes, gehuwd met Harmen 

Gerryts en Tryncke Keympes, gehuwd met Epo Sickes te K0baard, Voogd over Keympe Keympes: Hette 

Gerckes te Baard. 

t596 Grafzerk in de kerk te Itens. Keympe Crinsz overleed op 23 augustus 1596 en zljn weduwe Syouck Pietersdr. 

op 6 januari 1618; Keympe Crljnz. is dorprechter te Lytsewiemrm (1581, HEN K 6,blz. 220); 

Keympe Crljnz. verhuurt de sate "Hattingahuys" aan Dirck Sibrenz. (1578, HEN K 5,bIz, 491); Keympe 

Knjnz. en Syouck Pieterdr. e.l. te Bolsward kopen met Anna Wpckedr., weduwe van Pieter Kromwal te 

Bolsward: de sate "Hattingahuys" te Lytsewiemrm; bewoner: Dirck Sybrenz.; verkoper: Tyaerdt Ysbrantz. 

te Leeuwarden(1577, HEN K 5,blz.6l). 

1516 HEN K 5,b12.363 en 382. Dirck Sybrenz. te Lltsewiemrm huurt een sate van Tyaerdt Ysbrantz.; Dirck 

Sibrenz. en Hen Tyepckedr. e.1. namens Lambert Sickez. te Rien (onder Lytsewiemrm) enerzijds contra 

Sibren Eelckez. te Wieuwert cum soc., ínzake de koop van rente uit Dircks huis (1575, HEN K 5, blz. 

259 en294);Doye Siboltz. te Rien procedeert enerzijds contra Dirck Sibrenz, "Hattingehuys" anderzijds 

(1573, HEN K4,b12.652); Dirck Sibrenz. te "Hattingehuys" huurt een sate van Tyaert Ysbrantz. (1573, 

HEN K 4,b12.565). 

1569 HEN K 4, blz. 6. Tyaerdt Ysbrantz. te Leeuwarden koopt: 4 pm. land in "Hattingahuyster sate" te 

Lytsewiemrm; verkoper: Takele Fercx; Tyaerdt Ysbrandz, te Leeuwarden koopt: "de saete ende staete 

Hattinga huys" te Lytsewiemrm en 18 pm. land; verkopers: Slurt Vpckez. te Bolsward en Watthie Hesselz. 

(Reen) te Lytsewiemrm als voogden over de weeskinderen van Symon Taedez. en Syts Doeckedr. 

e.1. (1558, Hof v. Fr. III2,blz.391); Tyaerdt Ysbrandz. en Lucia Thomasdr. e.1. te Leeuwarden kopen: 

.. pm. land in "Ilattingehuystera zute" te Lytsewiemrm; verkoper: Tryn Simondr., gehuwd met Sypke 

Meyntez. (1557, HEN K3,blz. 15); Tyaerdt Ysbrantz. koopt: 37 pm. land in "Hattingehuystera saete" 

te Lytsewiemrm; verkoper: Syts Symons weduwe (1557, HEN K3,blz.12). 

1561 HEN K 3,blz. I09 en 103. Ryoerdt van Roorda en Dowtyen Sassingha e.l. te Hinnaard kopen: 6 pm. 

land "besloten ende bescheyden landt'', liggende "aen Hattingehuystera meden op nae de zylroede"; 

5 pm. van deze 6 pm land is voorheen door Sible Sipckez. bij deling van de sate Meylehuys van de sate 

Hattinghehuys verkregen; verkoper: Syw Syrckdr., als mede-erfgename van Pier Siblez. met consent van 

Tyaerdt Sytyez., de man van Syw 

1 5s9 HEN K 3,blz. 557 . Gerrolt Tyerckz. is erfgenaam van zljn kinderen bij Anna Simen dr., dochter van Simen 

Tade z. 

1557 HEN K 3,bIz.274. Sys Symens, weduwe van Symen Tadez., verhuurt de sate "Hattingahuys" te Lytsewiemrm 

aan Sitye Yghez. en Johan e.l.; Symen Tadez. de jonge en Syts Dockeledr. e.1. te Lytsewiemrm 

verkopen: 9 gg. jaarlijkse vrije rente op en uit de sate "Hattinghehuijs" te Lltsewiemrm; kopers: Jan 

Gerbrantz. en Tijs Freerckz. als voormonden over de weeskinderen van Pieter Freerckz. (1555, HEN K 2, 

blz. 449); Simon Tadez. en Syts Dokeledr. e.l. te Lytsewiemrm verkopen: 8 gg. vrije jaarlijkse rente op en 

uit de sate "Hattinghehuys", "ende Simon en Syts toekomende, daer zy althans op wonen"; koper: Syts 

Pouuels weduwe te Itens ( Itens l3) (1553, HEN K2,bl.419); Simon Tadez. en Syts Dokeledr., wonende 

tot Lytsewiemrm op "Hattinghehuijs" verkopen: 5 gg. vrije jaarlijkse rente op en uit hun goederen, 

"waer die gelegen mogen zijn"; koper: Syrck Dyorremaz. te Idaard ( I 552, HEN K 2, blz. 41 7); Simon 

Tadez.: rinck(raech), sp(eets), de(gen). ln 1511: Tade Simenz. (1552, Monstercedul van Ll.tsewiemrm); 

Simon Tadez. de Jonge, treedt op namens "dye patronis s. Geertruyd" (van Lytsewiemrm) (1550, HEN K 

2,blz. 515); Symon Taedez. en Syts Doeckledr. e.1., te "Hallingehuys" in "Lutkeuierumagae" verkopen 

5 gg. vrije jaarlijkse rente in "Hallingehuys"; koper: Syrck Dyorrez. en Auck e.l. te Idaard (1548, HEN 

K2,b12.495); Symon Tadez. de Jonge te "Hattinge huys" verkoopt: 5 gg. jaarlijkse rente uit "Hattinge- 

70

huystera zate" over hoog en laag gelegen; koper: Sierck Dyorez. te ldaard; koopsom: 100 goudguldens, 

te weten 20 kuerfurster guldens, 20 philippus guldens en de rest aan carolus guldens (1547, HEN K2,blz. 

491); Symen Tadez. ïe "Hattinge huys" in Lltsewiemrm verkoopt: 5 e.g. jaarlijkse vrije rente op en uit 

"syn sate Hattengehuys", "die Symon althans bewoont"; koper: Syrck Dyorrez., wonende in Sint Anna 

cloester te Leeuwarden (1545, HEN K 2,blz. 444); Symon Tadez. Íe L1'tsewiemm verkoopt: 3% gg. wlje 

jaarlijkse rente uit "zynzate hetende Hattingehuystera guedt"; koper: Gats Sluerdts te Sneek (1544, 

HEN K 2,b12.484). 

1543 : Beneficiaalboeken, blz. 396,391 en 398. De Patrones van de kerk te Lltsewiemrm beurt jaarlijks 12 st. 

uit "Simen Taedezoens goedt, Hattingahuys genaemt". De Pastorie van LJ.tsewiemrm beurl jaarltjks 24 

stuivers uit "Hattinghe huys, daer Symon Taedis op woendt". "Noch is Hattinghe huys, de zaete bylastich 

my't een broot ende een stuck butter, op olde Symon Taedezoens jaerstondt te bringen". De Prebende 

te Lytsewiemrm beurt jaarlijks 3 st. uit "Hattinge huys". Verder beurt de Prebende jaarlijks nog "een 

stuck butter, een coopbroot ende een halffstuuer 1.u14 Hattinga huys". 

1542 

t529 

1511 

1511 

L-t'tsewiemrm ló 

overl. vóór 

l5l l. in 1543 

als "olde 

Simon 

Taedez." 

vermeld 

in 15ll 

bewoner en 

deels eigenaar 

van Hattinga* 

hËys te 

Ly'tserviemrm 

en ook gegoed 

tc Tirns en 

Easterlittens 

X X 

N.N. 

9bel N. 

Sirnon Taedes. 

"De Oude", op Schiepens te 

Winsum {1543) 

X 

l. ..... Folckens 

2. Bauck Jouckes 

3. W1.tsN. 

Rlrrerdt Taedes, 

te Haarlem ( 1640), eigenaar 

van land in de sate Hattingahuys 

Ebsl Taedcs, 


Syds Sydsz., te Beekum 

onder flilaard 

Simon ïaedes. 

"De Jonge", op Hattingahuys 

te l-ytsewierrum (1537, 1555) 

Sys Doeckeles 

Trrn Simons 

leefde in !558 en I5El 

X 

Sipcke Meyntes, 

te Schelsum, 

overl. vóór i581 

Taede Svdses, 

vermeld in 154,1 

Anna Sima*$, 


X 

Cerroit Tyercx 

Mewlte Siprkes 

Rieme Sipches 

Mcve Sipckes 

HEN K 2,blz. 46. Simen Taedez. te Lytsewiemrm koopt: 22 pm.land in de sate "te Hattingehuys"; bewoner: 

de koper voom.; verkoper: S1'tge Aggez., door hem door successie van zljn ouders geërfd. Sytge 

Sydsz. protesteeft voor zijn kind bij w. Ebel Taededr. verwekt. Dit kind bezit land in deze sate, "dayt het" 

van Tade Symenz., zijn "oldefader", heeft geërfd; Jonge Simen Taedez. te Lytsewiemrm koopt: 6 pm. 

land in de door hem bewoonde sate te Lytsewiemrm; verkoper: Simen (?, ja, zie ook bij 1531) Taedez., 

"zyn broeder" te Winsum (1541, HEN K2,bIz.20); Simen Taedez. te Lytsewiemrm verkoopt: 3% e.g. 

jaarlrjkse rente uit de "sate lants daer hy up woont"; koper: Gaets Sluerdt te Sneek (1539, HEN K2,blz. 

43 1); Symen Tadez. verkoopt:2% goudflorenen rente uit "Hattinge huys ende sate"; koper: Douwe Epis 

(Adama) te Easterein (1537, HEN K 1, blz. 387); Symen Tadez. "to Hattinge huys to Lutkewierum" 

koopt: 2 e.g. rente uit de sate "Hattinge huys"; verkopeÍ: zijn broer Rluerdt Tadez. Symon Tadez. (broer 

van Rl.uerdt en van de koper Slmen Tadez.) te Winsum verspiert. Deze Symon is in 1538 volmacht van 

Heer Hobbe, pastoor te Blessum (HEN K l,blz.327) (1531, HEN K 1, blz. 11); Symen Tadez. koopt: 4 

pm. land; verkoper: Ryuerdt Vpckez.; koopsom: a0 gg. (1529, HEN RR); Slmon Tadez. koopt: één gg. 

rente; verkoper: Ryurdt Tadez; koopsom: 20 gg. (1528, HEN RR); Symon Tadez. verkoopt door ruil: 2 

pm. land te Itens; koper: Rluerdt Vpckez. (1527, HEN RR). 

BAARR. De erfgenamen van Tade Simonsz. en Ebel verkopen landbezit te Wammefi onder Easterlittens. 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1439. Taede Slmenz. gebruikt 84 pm. land, waarvan 35 pm. laag land is, eigen 

bezit voor f 9 .14,van Sybe Sybez. rroor f 5.21, vanzrjnzusters kinderen voor f 6, van "Haeyazyn swager" 

voor f 3.14. Heer Wybe (Taeckez., pastoor te Ll.tsewiemrm) beurl jaarlijks 24 st. Heer Hottya (prebendaris 

te Lytsewiemrm) beurt jaarlijks 6 st. De Patrones van L1'tsewiemrm beurl jaarlijks 12 st. "aen wax 

in den kercke ende een adeel". De totale aanbreng be&aagt f 26.7 . 

Register v.d. Aanbreng,blz.378. Tada Sijmenz. "toe Cleijne wijerum" bezít3 pm. hooiland te Tims. 

7T

Stemkohier nr. l7 - REEN of REENSTRA 

1698 

t699 

1 689 

1668 

t647 

l6t4 

t594 

I 589 

1516 

157 1 

r570 

1570 

72 

Stemkohier nr. l7 : Florenkohier nr. 7. Sjoerd Idses Rheenstra (voor 40 pm.), Lrjntje Sibles te Harlingen 

(voor 23% pm.) en de Kerk te Lytsewiemrm (voor 4 p-.) verhuren aan Sjoerd Idses Rheenstra, de 

mede-eigenaar: een sate lands te Lytsewiemrm, groot 70 pondematen, belast met f 18.7 op nr. 7 van het 

floreenkohier; begerechtigd met een halve stem; naastliggers: de Blocq van Scheltinga ten oosten en 

zuiden, de Pastorie en de Kerk van Lytsewiemrm ten westen en Humalda ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie D nrs. 186-188, 262,321-325 en327. 

HEN K 1 3 (consent 8 februari 1699). Lyntie Sibles Reen, rn'eduwe van Abe Douwes Aebings te Franeker, 

koopt: 4 pm. land in "Reenstra sate" te Lytsewiemrm; de gehele sate is 64 pm. groot en belast met f 19 .7 ; 

bewoner: Sjoerd Idses Reenstra; verkoper: dr. Gregorii. 

HEN K 13 (consent 25 sept. 1689). Sioerd Idses Reenstra koopt: een deel van een sate te Ll.tsewiemrm; 

naastliggers: Grovestins ten zuiden en Hattinga sate ten westen; bewoner: de koper voot11.; verkoper: 

Tiepke Hessels; Sjoerdt Idtses Rienstra woont te Lytsewiemrm (1675, HEN K 12,bIz. 523). 

HEN K 72,blz. 426. Abram Hessels Tambuser en Lyntie Sibles Reen e.1. te Leeuwarden kopen: 16 pm. 

land in "Reenstra sate" te Lytsewiemrm; de gehele sate is belast metf 19.7; bewoner: Ids Sibles Reenstra; 

verkoper: Taatske Bockema, gehuwd met dr. Bruynsma. 

HEN I 70,b12. 141. Ids Sibbles Reen te Rien onder Lytsewierrum en Watse Sibbles Reen, koopman te 

Bolsward (als "cousijn") worden voogden over Auck, dochter van Wpcke Sipckes en Jets Hylckes e.1. te 

Rien; Idts Sibles Reen woont op een sate, die het eigendom is van hemzelf en zijn broers en zusters (1640, 

Stemkohier nr. 17). 

HEN I 5, blz. 445. Boedelbeschrijving in het sterfliuis van w. Sible Idtses en Antke Watses Reen e.1. te 

Ly'tsewiemrm. Kinderen: Watse Sibles; Idts Sibles, oud 23 jaar; Hessel Sibles, oud 15 jaar; Syuerdt Sibles,oud12jaar;ThyaerdtSibles,oud12jaar;JohannesSibles,oud9jaarenLamkSibles,oudTjaar.Antke 

Watses was eerst gehuwd geweest met Frans Gerlofs, waarbij een zoon: Frans Franses. Bezit; a. een 

huis en schuur, sate en landen, "Reenster sate" genaamd, te Lysewieffum; b. land te Exmorra; c. land 

te Allingawier; Sible Idsz. en Anke Watsedr. e.1. te Bolsward erven van Tryncke Watse weduwe (Tryncke 

Tyaerdtdr., weduwe van Watse Hessels Reen) (1598, HEN K 8,b12.76); Sible Idsz. en Anke Watsedr. e.1. 

enerzijds procederen contra Gercke Hettez. anderzijds, inzake de "betalinghe van huysinge ende stins", 

staande op "Reenstra saete" te Ly'tsewiemrm (1595, HEN K 8, blz. 178); Sible Idsz. en Anke Watsedr. 

e.1. kopen: 10 pm. land in "Reenstera zaete ende staeten" te Lytsewiemtm; verkoper: Lolcke Watsez. 

Reen (1595, HEN K 8, blz. 11). 

HEN K l,blz. 130. TiaerdWlckez. te Goutum koopt: % deel van I%pm.land, genaamd , 

te L1'tsewiemrm; verkoper: Auck Wlckedr., gehuwd met Baucke Janz. "op't Nijlandt". Er wordt verwezeÍraaÍ 

een proces voor het gerecht van Hennaarderadeel tussen Sible Idsz. enerzijds en Gercke HeÍÍez. 

Reen anderzijds. De z.g. "olde staten" is een complex land, dat ook meerdere malen bij Llsewiemrm 18 

wordt genoemd; Tyaerdt Wlckez. (te Goutum) cum soc. als erfgenamen van Wlcke Tyepckez., met Waeb 

Epedr., weduwe vanAde Henrixz. met de erfgenamen van Epe Pieterz., geassisteerd door Pieter Epez. te 

Exmorra, gehuwd met Tet Hansdr. Mamminga, eerder weduwe van Sy.tse Gerritz., allen samen enerzijds, 

contra GerckeHe|tez., agerende voor Jacob Iacobz. "in tijden syn lantsate" (1587, HEN K7,b\z. 170). 

HEN K 1,b12.58. Gercke Het|ez. woont op de sate "Grotewierum" te Lytsewiemrm; Gercke Hettez. 

verhuurde voorheen een sate bij "Riensterzijl" aan Jacob Jacobz. Nu huurl Louw Heerckes deze sate, 

maar deze zegt de huur op (1586, HEN K 6,b12.448); Gercke Hettez. procedeerl enerzijds contra Sytye 

Gerrtiz. anderzijds (1585, HEN K 6,b12.423); Gercke Heltez. procedeert voor Jacob Jacobz. te Wjelsryp, 

zijn afgaande meier te Lytsewiemrm en voor Louw Heerckez., zljn tegenwoordige meier te Lytsewiemrm 

enerzijds contra Sytse Gerrylz. te Exmorra anderzijds. Gercke ondertekent met : H. Gercke Reen (1584, 

HEN K 6,b12.348). 

HEN K S,blz. 387. Jildu Hettes weduwe (: Jildu Simonsdr. van Ho1'tema, weduwe van Hette Lolckes 

Rheen) verhuurt land aan Jacob Jacobz. te Ly'tsewiemrm. 

HEN K 4,bIz. 50. Sluerdt Fongerdr., weduwe van Saeckle Rluerdtz. te Itens koopt: 15 gg. jaarlijkse vrije 

rente uit land "tot Rien" onder Lytsewiemrm; verkoper: Sicke Hesselz. Anna Sickedr., gehuwd met Jan 

Aemtz., verspieft de koop; Sibbel Sickedr., gehuwd met Sicke Laesz. (- Haerda of Harda), verspiert de 

koop eveneens; Sluerdt Fongerdr., weduwe van Saeckle Rluerdtz., koopt met haar kinderen: 14 gg. wije 

rente uit de landen "tot Rien" in een sate, waarop Wattye Hesselz. woont; verkopers: Sicke Hesselz. en 

Aetts Abbedr. e.1. (1569, HEN K ,blz. l7). 

HEN K 4,b12.30. Bavo van Roorda en Gerloff Wlbetz. Rispens verkopen als voogden over de weeskinderen 

van Aleph van Aelwa: 7 gg. rente te Rien aan Syuerdt Sickez. Aleph heeft deze rente eerder van 

Sicke Hessel z. (teBoazum) gekocht. 

HEN K 4,b12.23. Wattye Hesselz. Rheen en Tryn Tyaerdtdr. e.l. kopen: 6%pm. land in "Reenster 

sate" te Lytsewiemtm> bewoners: Wattye en Tryn voom.; verkoper: Bauck Tyercx, gehuwd met Alef 

Saclez.; Wattye Hesselz. is kerkvoogd te LJ-tsewiemrm (1570, HEN K 4,b12.429); Wattye Hesselz. en 

Tryncke Tyaerdtdr. e.1. "tot Rien" kopen: a. 6 pm. land in de "hoege fennen" (met 3 pm. land van Bauck

Tyerck-Hesseldr. in gelegen); b. 5 pm. en 4 einsen land in > Ie Lytsewierrum; 

verkoper: Hette Lolckez., die zulks deels van zijn vader heeft geërfd en deels heeft gekocht (1560, 

HEN K 3,blz.94); Wattye Hesselz. de Jonge verkoopt: 6 e.g. vrije jaarlijkse rente uit de sate "tot Rien", 

waarop hij woont; koper: Tyets Broerdr., weduwe van Sitye Hesselz. (1559, HEN K 3, blz. 860). 

1569 : HEN K 4,blz. 258. Sicke Hesselz. en ztjn kinderen bij w Aets Abbedr. enerzijds procederen contra de 

weeskinderen van Reyloff G erloffz. anderzijds; Sicke Hesselz. en Aets e.1. te Boazum kopen; het erfdeel 

van de verkoper in de sate "toe Reen" onder L1'tsewiemtm; bewoner: Wattye Hesselz.; verkoper: Johannes 

Hesselz., die zulks van zijn ouders heeft geërfd. Hessel Lolckez. verspiert de koop; Tyerck Hesselz. (te 

L1'tsewiemrm)voorzijnoverledenvrouwBauckLolckedr.verspierteveneens(1561,HENK3,blz. 

Sicke Hesselz. Reen te Boazum verkoopt: 10% gg. vrije jaarhjkse rente uit zrjn land in "Reenster zate" 

te Lytsewiemrm; koper: Heer Meynse Janez. (pastoor) aldaar (1560, HEN K3,b12.868); Sicke Hesselz. 

te Boazum verkoopt een jaarlijkse wije rente uit

1531 

t529 

ls29 

l5t2 

15tl 

t499 

r 698 

1678 

166t 

1640 

163 8 

163 3 

1602 

ls96 

1 595 

verkopers; de pastoor en de kerkvoogden te Itens. Doecke Walta verspiert de koop namens zijn moeder; 

Ryvrdt Roorda verspiert namens zijn vrouw; Hendrick Dircx verzoekt het niaar (1530, HEN K 1, blz. 9). 

HEN K l,blz.44. Hessel "toe Reen" koopt één e.g. en 18 st. jaarlijkse rente uit de sate, waarop hij woont; 

verkopers: Aele Hettez. en Teth e.1.; Hessel "toe Reen" koopt: het erfdeel dat Claes Wibrenz. van zijn 

vader en vanztjnmoeder Ees Lolckes geërfd heeft in de sate "toe Reen"; verkoper; Claes Wibren voorn. 

(1536, HEN KI,blz.37). 

HEN K 1,blz.I. Lolcke Hettez. koopt een klinkerd jaarhjkse rente uit het "gued", waarop hij woont; verkoper: 

Jacob Lamkez. 

Register van de Zwanetjachten. Hessel to Riens competeert onderhoudinge van swanenjacht ende merck 

op Rienstere Sate toe Lutkewierum". Het merk is als volgt: "aen de lufftervoete de hiele aff ende quirredt 

ende een karfft aen de lufïtersyde vant nebbe by den hoern. Ende en heefft geen brieven, dan allegeefi 

soelange possessie van hem ende syns ouders, dat geen memorie ter contrarie en is". 

OFO IV m.214 (regel74). Hessel Lolcke zin, (Íe Lytsewiemrm), Wopka to Tallum (onder Tzum), Hans 

Hansz. (Sassinga) te Hinnaard en anderen verhuren land te Pingjum aan Douwa Hansz. 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1438. Hessel Lolckaz. gebruikt 84 pm. land, waarvan 4 pm. bouwland is. De 

rest (80 pm.) is voor de helft laag land en de andere helft is "greetlant?". Aan eigen bezit voor f 18, van 

Hessels moeder voor f 8. Heer Wybe (Taeckez., pastoor te Lytsewiemrm) beurt jaarhjks 24 st. De Kerk te 

Lltsewierrum beurt jaarlijks 10 st. "aen wax in der kercke". De totale aanbreng (huur- en lastenwaarde) 

bedraagt f 27 .6. 

OFO IY nr. 115. Hessel Lolka en Lolla Otta zin (beiden te Ly'tsewiemrm) en andere inwoners van (Westergo) 

leggen een getuigenis afinzake het niaarrecht. 

Stemkohier nr. 18 - REEN of REENSTRA 

74 

Stemkohier nr. 18 : Floreenkohier nr. 4. Inse Ippes verhuurt aan Lolcke Ippes: een sate lands te Lytsewiemrm, 

groot 54 pondematen, belast met f 7 op nr. 4 van het floreenkohier van Lytsewiernrm en met 

f 2 op het floreenkohier van Itens; begerechtigd met een halve stem; naastliggers: Sierckjen Heres ten 

oosten, de Snekervaaft ten zuiden, Grovestins ten westen en Sjoerd Idses ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, setie D trs.264,265,270-213 en333-337 . 

HEN K 12,b12.568. Thomas Jans Wigmana, weduwnaar van Siewertie Hettes Reen, koopt: land te Lytsewiemrm; 

verkopers: Murk Douwes en Dieuwke Teyes e.l. te Akmarijp. 

HEN K 12, bIz. 350. Reyn Gerckes Reen; Reijn Gerckes Reen te Leeuwarden koopt: 5 gg. jaarlijkse 

eeuwige rente uit "Reenster sate"; bewoner: Hette Gerckes; verkoper: Josias vanAersen en Hack Upckes 

Tallum e.1. te Harlingen (1614, HEN K 9,b12.422). 

Stemkohier nr. 18. Hette Gerckes Rheen, gedeputeerde van de Vijf Delen Dijckage, woont op een sate, 

welke hem en zíjrt broer Rein elk voor de helft toekomt. Deze sate is begerechtigd met een halve stem; 

Hette Gerckes Rheen, mede-gedeputeerde van de Vijfdelen Dijken, en His Aeltiesdr. e.1. wonen te 

"Rheen" onder L1'tsewiemrm (1632, HEN K 11, blz. 434,452 en 465). 

Geen bron vermeld. SJuerdtie Hettes Reen te Rien (onder Lytsewiemrm) huwt 24 december 1638 voor 

het gercht van Hennaarderadeel met Johannes Fe1'tes Taapema, wonende "in de Broeck" (bij Joure ?). 

HEN K ll,blz.484. Rixt Hettes, van L1'tsewierrum, staat in 1633 voor het gerecht van Hennaarderadeel 

in ondertrouw met Ruurd Heerckes, van Poppenwier. 

HEN I 3,blz. 229 . Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Gercke Hettes (Reen) en Sluerdtke Rienxdr. 

(Andringa) e.1. te Lytsewiemrm. Syuerdtke is eerder gehuwd geweest met w. Hette Wybes te (Wirdum). 

Zoon: Hector van Reen, (te Leeuwarden ?). Verwanten: Bauck Hettes (Reen), gehuwd met mr. Gabbe 

Meynsma, advocaat te Leeuwarden, Barber Hettes (Reen), gehuwd met Wybe Oedsma, Thyaerdt Riencks 

(Andringa) te Goutum en Wopcke Riencks (Andringa) te Wirdum. Bezít: a. een huis met 15 pm. land te 

Lytsewiemrm,b.24y2 pm. los land te Goutum, c.24 gg.jaarlijkse eeuwige rente uit de sate te Goutum, 

waarop Thyaerdt Riencx woont en d. één gg. steedpacht uit het huis van Py'ter Augustinus te Franeker. 

HEN K 8,b12.239 en246. Gercke Hettez. enerzijds procedeert contra Sible ldsz. anderzrjds; Gercke 

HeÍÍez. huurt een "anpaft" in "de olde Staten" te Rien onder Lytsewiemrm van de vrouw van Baucke 

Janz. (1596, HEN K 8, blz. 208); Gercke Heltez. ondeftekent met: gerke hette zoon Reen (1590, HEN 

K7,b12.371); Gercke Hettez. is kerkvoogd t Ll.tsewiemrm (1587, HEN K 7,blz. 150); Gercke HelÍez. 

ageerl voor Jacob Jacobz. (te Wjelsryp) "in tyden syn lantsate" (te Lytsewiemrm) (1586, HEN K 6, blz. 

453); Gercke HeÍtez. procedeeft als eiser contra Jacob Iacobz. te Wjelsryp, die een sate bij "Rienstersyl" 

van Gercke heeft gehuurd. Nu gebruikt Louw Heerckez. deze sate. Jacob Jacobz. heeft bovendien land 

van Tyaerd Wlckez. in huur gehad (blz. 444) (1585, HEN K 6,blz. 448); Gercke Hettez. procedeefi als 

eiser contra zijn afgaande meier te Ly'tsewiermm; Jacob Jacobz. nu woonachtich te Wjelsryp. Tevens procedeert 

Gercke Met Louw Heerckez., zijn tegenwoordige meier te Lytsewiemrm, contra Sy'tse Genytz. te 

Exmorra (1585, HEN K6,b12.345,348 en423). 

HEN K 7,blz. 130. Tyaerdt Wlckez. te Goutum koopt: een "stuck lants den olde Staeten" genaamd, gelegen 

te Rien onder Lytsewiemrm; verkoper: Rinck Wlckedr., gehuwd met Baucke Janz. "opt Nylandt";

1 595 

t593 

1 587 

r516 

t57 5 

1 561 

I 560 

I 553 

I 548 

ts43 

I s41 

rs40 

Tyaerd Wlcke z. te Goutum koopt: een aantal pm. land in 18 pm. land genaamd "den olde Staten", gelegen 

onder Lytsewiemrm; naastliggers: Trincke Watses landen (: Lytsewiemrm 17) ten zuidoosten, met 

het zuidwesteinde "lopende an den Dijck"; verkoper: Pieter Epez. (1592, HEN K7,blz.88); De erfgenamen 

van Tyaerdt Wlckez. te Goutum kopen: r/q deelvanlYt pm. land, gelegen in een groter complex, "d' 

olde Staten" genaamd; naastliggers: land van Gercke He|tez. ten noordoosten en land van Sible ldsz. ten 

zuidoosten; verkoper: Tyepcke Wckez. (1592, HEN K7,blz, l3). 

HEN K 8, blz. 178. Sible Idsz. en Alke Watsedr. e.1. procederen enerzijds contra Gercke Hettez. anderzijds, 

inzake "de betalinghe van huysinge ende stins", staande op Reenstra sate; Sible Idsz. te Rien 

koopt: 1 % pm. land gelegen in l8 pm. land, genaamd "den olden Staeten" te Lltsewiemrm; meier: Gercke 

HeiÍez.; verkoper: Tyaerd Wlkez. te Goutum (1594, HEN K7,blz. 118); Sible Idsz. enAnke Watsedr. e.l. 

te Rien kopen: land "wt de ianden d'olde Staten" genaamd, gelegen te Rien onder Lytsewiemrm; verkoper: 

Tet Hansdr. Mamminga, gehuwd met Peter Eepez. te Exmor:ra. Tet koopt dit land voor haar kinderen 

bij w Syse Gerritz., haar voorman (1594, HEN K7,blz. 116); Sible ldsz. te Bolsward koopt: 4 pm. land 

in 18 pm. land genaamd ; het land is vrij van huis; verkoper: Peter Epez. te Exmorra 

(1592, HEN K7,blz. 55). 

HEN K 7,b12.97. Sicke Tzallingz. (te Wirdum) koopt: 5 gg. jaarlijkse rente uit een sate (te Reen> onder 

Lytsewiemrm; bewoner: Gercke Hettez. "ofte z1'nen meyer"; verkoper: Tyetke Wopkedr. Tallum, gehurvd 

met Andries Jasperz. 

HEN K 7,blz. 170. Tet Hansdr. Mamminga, weduwe van S1.tse Gercitz. procedeert als eiseres contra 

Gercke HeÍtez. Reen als gedaagde. 

HEN K S,blz. 387. Jildu Hettes weduwe verhuurl land aan Jacob Jacobz.; Jildu, de weduwe van Hette 

Lolckez. koopÍ: l2%pm. land in een sate te L1'tsewiemrm; bewoners: Epe Pieterz.; verkoper: Bauck Siercxdr., 

gehuwd met Aleff Sackez. (1574, HEN K 4,b12.86); Jildu Holtema, de weduwe van Hette Lolcke 

z. (Reen) koopt met haar kinderen'. 1/z pm.land over hoog en laag in 1 8 pm. land te L1'tsewiemrm; het land 

is vrij van huis en wordt gebruikt door Epe Pieterz.; verder is het land zonder schatting; verkoper: Botte 

Aylez. Le Koudum (1572, HEN K 4, blz. 58). 

HEN K 5,blz. 154 en 169. Epe Pieterz. verhuurl 7 pm. land aan Sitse Auckez. (te Lysewiemrm op 

Sydtsma state). Jildu Hette weduwe procedeert als impetrant enerzijds contra Epe Pieterz. te Rien; Epe 

Pietersz.: roer, de(gen). In 1511: Jarich Renckez. (1552, Monstercedul van Lytsewiemrm); Epe Pieterz. 

en Anna Dircxdr. e.l. "toe Rheen" in "Lutkewerumaghae" verkopen 5 gg. jaarlijkse rente uit hun huis, 

waarin ze wonen "toe Rheen" en uit al hun andere goederen; kopers: Syrck Watthyez. Mollumma, Sybrant 

Lollez. en Symon Taedez. als kerkvoogden te Lltsewiemrm (1548, HEN K 2,b12.506); Epe Pieterz. 

koopt: een huis "toe Ryen" onder Lytsewiemrm, waarin hij woont; verkopers: de erfgenamen van Lolcke 

Hesselz. (1547, HEN K2,blz.84). 

HEN K 3,b12.92 en 132. Hette Lolckez. te Wirdum koopt: 5 pm. en 9 einsen land in "Reenster zate" te 

Lltsewiemrm; verkoper: Tyerck Herez., die zulks kreeg toegewezen uit de boedel van w Hessel te Reen, bij 

vonnis van het Hof van Friesland. In 1554 procedeerden de erfgenamen van Lolcke en Watthie Hesselzonen 

te Reen als impetranten contra Tyerck Tyercxz. als gedaagde anderzijds (Hof v. Fr. YY 5,blz. 34). 

HEN K 3,blz. 92. Gerbrant Folckefiz. Aijta, grietman van Wymbritseradeel, koopt: één pm. land in een 

sate te Lytsewiemrm; bewoner: Epe Peterz.; verkoper: Syrck van Donija. Gerbrant is gehuwd met Tieth 

Lolckedr. Reen. 

HEN K 2,blz. 449. Bauck Lolckedr. (Reen) te Ll.tsewiemrm verkoopt 1% gg. vrije jaarlijkse rente uit de 

sate "toe Rien", waarop Epe Pieterz. woont. Bauck heeft haar land in deze sate van haar vader geêrfd; 

kopers: mr. Hugo Wpckez., Haio Eedoz. en Broer Attez. als voormonden over Edo, het weeskind van 

Jancke Edoz.; Bauck Lolckedr. Reen verkoopt jaarlijkse vrije rente uit haar land in de sate te "Reen" 

onder Ll4sewierrum, waarop Epe Pieterz. woont. Bauck heeft dit land van haar vader geërfd (1550, HEN 

K2,b12.484). 

HEN K 2, blz. 92. Sierck Molluma en Bauck Lolckedr. e.1. te Lytsewiemrm kopen: 2 pm. land te Lytsewiemrm, 

gelegen in 14 pm. land; meier: Epe Pieterz. te "Ryeen"; verkopers: de erfgeamen van Hill 

Sydse weduwe te Sexbierum "myt hoer consorten". 

Beneficiaalboeken, blz. 395. Een perceel land van de kerk te Ll.tsewiemrm, "hietende denAchtien pondemeten" 

is naastligger van dit land uit de sate, waarop de broers Wattie en Sicke Hesselzonen "op Rienster 

guedt" wonen. 

HEN K 2, blz. 29 . Lolcke Hesselz. koopt: één philippusgulden rente uit een sate te L1'tsewiemrm; bewoner: 

Lolcke voorn.; verkopers: Eelck en Hol.tezonen te Sexbierum; Lolcke Hesselz. koopt: 1% pm. land 

geiegen in 19 pm. land "to Reen" onder Lltsewiemrm; meierse: Dyeuw Herckes weduwe; verkoper: 

Tyerck Tyerckz. te Goutum (1535, HEN K 7,b12.31); Lolcke Hesselz. koopt: 2 pm. land gelegen in 18 

pm. land, liggende tussen Reen en Itens; verkopers: de pastoor en de kerkvoogden te Itens. Doecke Walta 

verspiert de koop namens zijn moeder; Rywrdt Roorda verspierl namens zijn vrouw; Hendrick Dírcxz. 

verzoekt het niaar (1530, HEN K 1, blz. 3l); Lolke Hesselz. koopt 2 pm. land te Ly.tsewierrum van Baucke 

Claesz. Hessel Lolckez. om "om overtredinge des heiligh echts (nyet)" (1527, HEN RR). 

HEN K 2,blz. 8. Gerry,t Tyepckez. koopt: het erfdeel van ztjn broer w. Peer Tyepckez., daÍ deze "in den 

75

1511 

t554 

1547 

1546 

t542 

landen genoemt Olde Stat(en)" te L1'tsewieffum van zljnw. vader heeft geërfd; verkopers: de andere erfgenamen 

van genoemde Peer Tyepckes. 

Register v.d. Aanbren g, nr. 1446. Jarich Renke z. huurt voor f 6 een grootte van 14 pm. . 

Trym heeft dit land van haar moeder geërfd; kopers: Hidde Hiddez. en Wlck e.1. te Langgaerdt (onder 

Boazum). 

HEN K 2, blz. 80. Johannes Hesselz. en Taets Hansdr. te Tzum kopen: 3 pm. land in een sate te "Rheen"; 

bewoner: Lul.thyen Jacobz.; verkoper; Aet Ennedr., gehuwd met Douwe Minnez.; Joannes Hesselz. en 

Taets e.1. kopen: één pm. land in een sate, waarop Luythyen Jacobz. woont; verkoper: heer Gerryt Ennez., 

pastoor te Engelum (1546, HEN K2,blz. 68). 

HEN K 2, blz. 66. Pieter Hiddez. en Ro1'tz e.1. te Lysewiemrm kopen: 3 pm. land in een sate te Lytsewierrum; 

bewoner; Lul4hyen Jacobz.; verkoper: heer Getryt, pastoor te Engelum. Joannes Hesselz. verzoekt 

het niaar. Heer Jancke, pastoor te Lollum verklaart 3 gg. rente in de geproclameerde landen te bezitten. 

HEN K 2,blz. 477. Heer Gerry.t Ennez., pastoor te Engelum, verkoopt 3 gg. jaarlijkse rente uit een sate 

"toe Reen", waarop Luytgen woont; koper: heer Jencke, pastoor te Lollum. 

Stemkohier nr. 19 - SYTSMA. te RIEN 

1698 Stemkohier nr. 19 : Floreenkohier nr. 5. Sierckjen Heeres (voor 3Á deel) en Jacobus Wisman nomrne uxoris 

(voor % deel) verhuren aan Jacobus Wisman voornoemd: een sate lands te Lytsewiemrm, begerechtigd 

met een halve stem, belast met f 6 op het floreenkohier van L1'tsewielrum en met f 2.14 op nr. 5 van het 

floreenkohier van Easterein; naastliggers: de RiensterbuÍen ten oosten, de Snekervaart ten zuiden en Inse 

Ippes ten noorden en westen. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie D nrs. 266-269; sectie C nrs. 13- 16, 19 en 

1 68s 

r640 

t633 

1624 

t622 

I 605 

t604 

ls96 

I 595 

I 578 

1571 

76 

20. 

Hof v. Fr. III 23, blz. 34 en HEN K 13, blz. 94. Hector van Glinstra koopt: een sate te Rien onder Lytsewiemrm; 

met huis en schuur; grootte: 37 pm. land, belast met f 8/r; bewoner: Jelte Lolckes; verkoper: 

Anna Elisabeth Ripperda, dochter van Elisabeth Clant van Stedum, weduwe van Maurits Ripperda. 

Stemkohier nr. 19. Geert van lJsselmuyden te Groningen verhuuft "een halve plaetse" aan Lolcke Clae- 

SES. 

HEN I 8,b12. 73. Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Griet Jans, eerst gehuwd met Enthe Hendrix 

en vervolgens met Minne Jans . Kinderen: Tryn Enthes, oud 9 jaar; Be1.ts Minnes, oud 6 jaar 

en Jan Minnes, oud 4 jaar. Voogden: Lou Entis te Wieuwefi en Jan Jans te Rien over Tryn; Gerrit Minnes 

over Beyts en Jan. Voorls wordt nog genoemd: Hendrick Entis te K0baard. 

HEN I 7,blz. l. Boedelbeschrijving in het sterflruis van w Ente Hendricks te Rien onder Ll.tsewiemrm. 

Bezit: een huis op een sate "aen de gebuefie Rien" onder Lytsewiemrm op een sate groot 32 pm. land, 

dat het eigendom is van Lisck van IJsselmuiden te Groningen. Weesrekeningen betreffende deze boedel: 

1625, HEN Il,blz. 165 en 483; 1627, HEN I 8,blz. 174, 407, 578 en703; 1643, HEN I 9,b12.565 en 

75s. 

HEN K 10, blz. 463 . Ente Hendrix, van L1.tsewierrum, staat in 1622 voor het gerecht van Hennaarderadeel 

in onderlrouw met Griet Jans, dochter van Jan Jows te L1'tsewiemrm. 

HEN K 9,b12.44. Eelcke van Heringha en Thet van Roorda e.1. te Easterein kopen: 4 pm. en 6 einsen 

land in "Sytzma sate" te Lltsewiemrm; bewoner: Jacob Peters; verkoper: Claes Peters te L1'tsewiemrm 

in kwaliteit en nog 6 pm en 9 einsen land in genoemde sate; verkoper: Tryn Peters, gehuwd met Meyneft 

Entes te Bolsward; Eelcke en Thet voomoemd kopen: 10 pm. land in "Sytzma guedt" te L1'tsewiemrm; 

bewoners: Sible Idts (voorheen) en Jacob Peters (thans); verkoper: Ath van Roorda, gehuwd met Tadingh 

van Adelen (1605, HEN K 9, blz. 38). 

HEN I ,blz. L Joucke, Claes, Tryn, Rinck en Barber Peters verhuren als erfgenamen van Hid Peters, 

gehuwd met Claes Peters te Lfsewierrum aan Jacob Peters, de bewoner: 1/6 deel van 5 pm. en 7 einsen 

land in "Sydzma sate" te Reen onder Lytsewiemrm. Genoemde erfgenamen bezitten tog 7 pm. en 2 

einsen land in de sate te Langhaard onder Boazum, waarop de erfgenamen van Joucke Peters voomoemd 

wonen. 

HEN K 8,bI2.217. Ate Tyercxz. huurl "Reenstera huys" en de landerijen van "Reenstera zaete" van 

Sible Idsz., die deze sate in 1595 zelf bewoonde. Sible ontkent dit en beledigt Petrus Suffridi, de secretaris 

van Hennaarderadeel. Vergelijk ook Ly'tsewiemrm 17. 

HEN K 8,blz. 118. Sible Idsz. enAnke Watsedr. procederen als eisers enerzijds contra Gercke Hettez. als 

gedaagde anderzijds, inzake "de betalinghe van huysinge ende stins Reenstra" te Lltsewiemrm. 

HEN K 5,b12.49I. Aele Sackez. te Rien huurt land in "Sydtsma sate" van Dowtyen Roorda. 

HEN K 5 ,blz. 31 5 et 316. Syty Auckez. te Lytsewiemrm huurt een sate van Tyepcke Ygez. (Sickema) te 

Wirdum en 3 pm. land van de Kerk te Lytsewiemrm; Sitse Auckez. huurt land in "Sydtsma State" van

Ryoerdt van Roorda (1575, HEN K 5, blz. 170); Slase Auckez. te Rien huurt land in "Sydtsma sate" van 

5 12 en 5 13). 

Wattye Reen en van Pieter Hiddez. te LJ-tsewiemrm ( 1 571 , HEN K ,bIz. 

1576: HEN K 5,b12.310 en235. Pieter Hiddez. en Roeits e.l. procederen als eisers enerzijds contra Sitse 

Auckez. en Tryn e.1., gewoond hebbend op "sytsma sate" te Rien, inzake de huur va1 + 15 pm. land in 

genoemde sate; dit land hebben Sitse en Tryn7 à 8 jaren geleden van de eisers in huur ontvangen. Heefï 

Ayle Sackez. de sate eerder gebruikt?; Pieter Hiddez. te Lytsewiemtm procedeert als eiser contra Slthie 

Auckez. te Rien als gedaagde anderzijds, inzake 15 pm. land, welke S1'thie weigert te verlaten (1573, 

HEN K 4, bIz. 622);Pieter Hiddez. te Lytsewiemrm bezit land in "sytsma sate" te Rien onder Lysewierrum(1572, 

HEN K 4,b12.513). 

151 5 

I 559 

1552 

ls43 

1 538 

1511 

HEN K 5,b12.204. Dirck Sibrenz.teHaÍtingahuys is borg voor SitseAuckez.,inzake geld, datAyle Sackez. 

schuldig is wegens de afkoop van een huis. 

HEN K 3,blz. 57. Wybe Jelgerz. te Reen koopt het huis, waarin hij woont, van Tyam Wopcke weduwe. 

Dit huis staat op een sate. 

Monstercedul van Lltsewiemrm. Tyam Wopcke weduwe: ab(sent). In 1511: Jancke Tetez. 

Benefi.ciaalboeken, blz. 395 e.v. De Patrones of Kerk te Lytsewiemrm beurt jaarlijks 15 st. "aen wasbrandt" 

uit Wopcke Sipckes "guedt", "sydsmahuys" genaempt". De Pastorie te Lytsewiemtm beurl 

jaarhjks 24 st. vrije pacht uit "Wopcke Siepckezoens zaete, Sydsmahuys genaempt". 

HEN K 2,blz.9l . Wopke, Tyall en Katryn Sipkes als eisers procederen enerzijds contra Sierck Hanckema 

en Wybren en Doeytze Sybezonen als gedaagden anderzijds. 

Register v.d. Aanbreng,nr. 1447 . Jancke Tietz. huurt 34 pm. land voor f 7.27,vanPierYgaz. voor f 6.16. 

De Patrones van Lytsewiemrm beurt 15 st. "aen waxbrant" en de Pastorie aldaar beurt jaarlijks 24 sÍ. 

Stemkohier nr. 20 - R-EEN 

I 698 

1690 

1640 

t624 

r612 

1608 

1 591 

1587: 

Stemkohier nr.20 - Floreenkohier nr. 8. Daniel de Blocq van Scheltinga verhuurt aan Antie Plters: een 

sate lands te Ly'tsewiermm, groot 56 pondematen, belast met f 14.3.8 op nr. 8 van het floreenkohier van 

Lytsewierrum en met nog f I op het floreenkohier van Itens; begerechtigd met een halve stem; naastliggers: 

de Snekervaafi ten oosten, Sjoerd Idses Reenstra ten zuiden, Inse Ippes ten westen en Doetie Heringa 

ten noorden. 

Kadastrale gegevens (185S): kad. gemeente Easterein, sectie C nr. 6; sectie D nrs. 310-318,320, 328 en 

384-3 87. 

HEN K 13 (consent 19 maart). Daniel de Blocq van Scheltinga koopt: een sate te Rien onder L1'tsewierum; 

grootte: 58 pm.; bewoonster: Antie Pyters; verkoper: naam niet vermeld' 

Stemkohier nr. 20. Claes Melis bewoont een eigen sate, zijnde "een halve co{pus"; Claes Melis, van Rien 

onder L1'tsewiemrm, huwt 14 juni 1627 voor het gerecht van Hennaarderadeel met Syw Andries, eveneens 

van Rien (1627, HEN K 10,bI2.541); Claes Melis en zljnvader Melis S1'tthies kopen: een sate land 

te "Rien" bij de "Hoeck van de Sijl"; belast met f 14.3.8 en nog 22 gg. jaarhjkse eeuwige rente; bewoners: 

de kopers voornoemd; verkopers: Tiepcke Stapert en Maeycke Abbes e.l. te Nrjland (1627, HEN K 10, 

blz. 547). 

LWL M 14,b12.359. Hessel Sijtzes en Pitrick Agges e.1. te Wirdum bezitten het lc deel van 2l gg. jaarlijkse 

eeuwige rente uit een sate te "Reen", waarvan Tiepke Staperl eigenaar is. 

HEN K 9,b72.379. Tiepke Staperl te te Nijland koopt door niaameming (rat. sang.): en sate "aen Riensterbuyren" 

onder Lltsewiemrm; grootte: 56 pm. land, belast met f 14.3.8; bewoner: Melis Sytzes; 

verkoper: Ids Albada te Sneek. De eerste kopers waren: Sybren Saacklis en Saack Wopckes e.l. te ltens. 

HEN K 9,blz.245.Ids Albada te Hichtum verhuurl een sate te (L1'tsewiemrm) aan Baucke Pyers te 

"Rheen"; Ids van Albada bezit: een sate te Lytsewiemrm; grootte: 45 pm., belast met 21 gg. jaarlijkse 

eeuwige rente; bewoner: Pier Hesselz. (1587, SNE W 3,b12.32). 

HEN K 7,b12.75. Mr. Hidde Folsgare, advocaat, koopt als curator over Idtsz Albada: + l7 pm. land uit 

een sate bij "Rienster moelen" te Lytsewiemrm; bewoner: Baucke Pierz.; verkoper: Pier Hesselz. te 

Boazum. 

HEN K 7,blz. 142 en 150. Pier Hesselz.. kerkvoogd te L1'tsewiemrm, wonend "tot Rien"; Pier Hesselz. 

(te Lytsewiemrm) koopt bij decreet van het Hof van Friesland: een sate te LJ'tsewiemtm; grootte, 48 à 49 

pm. land, belast met f 13 en nog 21 gg. jaarlijkse eeuwige rente; naastliggers: Tryncke Watses ten westen 

èn de Sylroede naar Franeker ten oosten; verkopers: Hendryck Allertz. en Allerl Auckez. te Harlingen als 

curatoren over de weeskinderen van Tialcke Allefiz. (Popma) en Mari Oegedr. e.1. te Harlingen (1585, 

Hof.v.Fr. III6,blz.32l en HEN K 6,bIz. 519); Pier Hesselz., kerkvoogd te Lltsewierrum (1585, HEN 

K 6, blz. 493); Pier Hesselz. "tot Rien" als eiser enerzijds contra Jan AemÍ2., zijn grondheer anderzijds 

als gedaagde. S1'uerdt Aelua wil als erfgenaam van Aleff van Aelua 125 gg. uit de sate lichten, waar Pier 

Hesselz. op woont (1585, HEN K6,bI2.448); Pier Hesselz. te Rien huurt land van de erfgenamen van 

Tyalcke Allerlz. en van de erfgenamen van Pier (Gerbens) te Jelgrehuys (1583, HEN K 6,blz.2l7 en 

412);Pret Hesselsz. te Rien huufi land, dat Tyalcke Allerlz. te Harlingen heeft gekocht van Jan Aemtz. en 

Anke Sickedr. e.1. (1581, HEN K 6, blz. 198). 

7'7

I 587 

1 586 

I 586 

I 584 

1 584 

15 83 

15 80 

157 5 

t574 

t5'70 

HEN K 7,blz. 26. Rieme Jongma, weduwe van Idts Albada te Sneek, koopt: een sate te Lltsewiemrm; 

grootte: 49 pm., belast met f 13 en vootls nog met 21 gg. jaarlijkse eeuwige rente; bewoner; Pier Hesselz.; 

verkoper: Pier Hesselz., de bewoner voornoemd. 

HEN K 6,blz. 456. Sas Tyalckedr., gehuwd met Syuerdt Siboltz., en de andere erfgenamen van Tyalcke N. 

procederen als eisers enerzijds contra Pier Hesselz. te Rien met Syuerdt Aelva als gedaagden anderzijds. 

HEN K 6,bI2.466,461 en 468. Sluerdt vanAelua en de erfgenamen van w. Aleff vanAelua, z'n overleden 

broer, procederen als eisers enerzijds contra Jan Aernt z. (op blz. 418 in de Hommerts) en Anna Sickedr. 

e.l. voor Pier Hesselz. "tot Rien" als gedaagden anderzijds. Bavo van Roorda en Gerlif Rispens hadden 

als curatoren over SJuerdt van Aelva 7 gg. jaarlijkse vrije rente gekocht uit de sate te Ll.tsewiemrm, 

waarop Pier Hesselz. woont. Verkoper: de erfgenamen van Sicke Hesselz. Reen. Naderhand had Sluerdt, 

de zoon van Sicke Hessels Reen, deze rente gekocht (1570). Syuerdt Sickes Reen was arÍn geworden. 

HEN K 6, blz. 387. Tryncke, de weduwe van Wattye (Hessels Reen) te Ll.tsewierrum heeft een sate 

gekocht, waarop Pier Hessel z. "tot Rien" woont. 

HEN K 6,b12.71, 57 en279. Henryck Aller1z Popma en Allert Auckez. te Harlingen willen als voogden 

over de weeskinderen van Tyalcke Allertz. (Popma) en Mari Oegedr. e.l. een door Pier Hesselz. bewoonde 

sate bij "Reenstermollen" verkopen. 

HEN K 6,blz. 318. Gerloff Wlbetz. Rispens als volmacht van S1'uerdt Aelua en diens broer Aeleff Aelua 

als eisers enerzijds procedeeft contra Jan Aemt z. en Anke Sickedr. e.1. voor zich en voor Pier Hesselz., 

hun landsate (hun huurder ofmeier) als gedaagden anderzijds. In 1569 heeft Sicke Hesselz. (Reen) 7 gg. 

rente uit zijn landen te Reen aan de eisers verkocht. Jan en Anke hebben de sate bij Rien jarenlang in bezit 

gehad. In dit verband wordt ook Sluerdt Sickez. genoemd. 

HEN K 6,blz. 17. Tyalcke Allertz. te Harlingen koopt 48 pm. land in een sate te Rien vanAnke Sickedr., 

gehuwd met Jan Aemdtz. Anna Sickedr. is een dochter van Sicke Reen. Ze wordt niet in het Stamboek 

genoemd. 

HEN K 5,blz. 213 en 250. Jan Aemz. en Anke e.l. (te Lytsewiemrm) huren 5 pm. land in hun sate van 

Wibe Janz. te Huizum; Jan Aemtz. en Ancke Sickedr. e.1. te Ly'tsewiemrm (1574, HEN K S,blz. 137). 

HEN K 4,b12.713. Mr. Henryck Amtz., "cyrurgijn ofte wondemeyster" te Easterein procedeefi als eiser 

enerzijds contra Jan Aemtz. le Lytsewiemrm als gedaagde anderzijds. 

HEN K 4,b12.30. Bavo van Roorda en Gerloff Wlbethz. Rispens willen als curatoren over de weeskinderen 

van w Aleff van Aelwa 7 gg. rente te Rien verkopen. 

Stemkohier nr.2l - HET BISDOM 

I 698 

1649 

1640 

1640 

1635 

1618 

1606 

I 586 

1573 

1552 

ls43 

1511 

78 

Stemkohier nr. 2l - Floreenkohier nr. 9. Raadsheer Sterringa verhuurt metAnna van Sterringa te Kampen 

aan Ebbe Formers: een sate lands te Lytsewiemrm, groot 73 pondematen, belast met f 15 op nr. 9 van het 

floreenkohier; naastliggers: W. van Glinstra ten oosten, de Hereweg ten westen, De Blocq van Scheltinga 

ten zuiden en de Sneekefl/aart ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gemeente Easterein, sectie C nrs. 141-150, 152 en154-156. De kaart 

uit 1718 vermeldt de naam "Bisdom". 

HEN I 10,b12.393. Boedelbeschrijving in het sterfhuis van w. P1'tter Riuerts te Ll.tsewiemrm. De weduwe, 

Tryntye Claeses, is herlrouwd met Keympe Kryns Hattinga. Kinderen: Antye Pytters, oud 11 jaar; 

Bottije P14ters, oud 9 jaar en Jidttye Pytters, oud 5 jaar. Voogd: Agge Johans te Burgwerd (als behuwd 

oom). Bezit: een huis en schuur "op t'Bisdom" bij "Rien" op 73 pm. land, belast met f 15; eigenaar: dr. 

Henricus Schotanus te Leiden. 

Stemkohier nr. 21 . Professor Schotanus te Utreht verhuurt voormalig "cloosterlant" aan Pytter Ruirds. 

Verkopingen van vroegere kloostergoederen. Pieter Ruyrdts huurt 7 4 pm. land, belast met f 1 5. 

HEN K l7,b7z. ? Boedelbeschrijving in het sterflruis van w. Tiardt Riuerls en Itie Piers e.1. "tot Rien". 

Kind: Riuert Tiardts, oud 3 jaar. Voogden: Goslyck Riuerts te Itens, Lou Jacobs te Britswefi en Laes Piers 

(Harda, volgens de ondertekening) te IJsbrechtum. Bezit: a. een huis met schuur op 74 pm. "cloosterlanden", 

belast met f l5; b. land te "IJ" (- Ee onder Itens?), gebruild door "Bock". 

Huuropzeggingen van vroegere kloostergoederen. Ruyerdt Tyaerdts "opt Bisdom" huurt 74 pm. kloosterland. 

Rekening betreffende de vroegere kloostergoederen. Eble Douwes "opt Bisdom" gebruikt 74 pm. land 

voor 120 car.g. en 10 st. (à 35 st. per pm.). Misschien dezelfde als Eeble Douwes, die met z'n vrouw Griet 

Pouwels in 1596 te Easterein wordt vermeld (HEN K8,b12.256). 

HEN K 6,blz. 492. Jan Janz. is mede-administrateur van de beneficiale goederen te Lytsewiemrm; Jan 

Janz. op het Bisdom", huufi 5 pm. land van het klooster Thabor (1578, HEN K 5, blz. 488). 

HEN K 4, blz.568.P14er Janz. "Bisdom" huurt 5 pm. land van het klooster Thabor; Pieter Janz. koopt van 

z'n mede-erfgenamen het door hem bewoonde huis te Lytsewiemrm op de sate "op het Bisdom" (1570, 

HEN K 4,blz.31). 

Monstercedul van L1'tsewiemm. Jan Dircxz.: sp(eets), de(gen). In 1511: Jan Dircx. 

Beneficiaalboeken, blz. 395 e.v. (niet genoemd). 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1450. Jan Dirckz. huurl 100 pm. "leechlant" voor f 15 van het klooster Thabor.

Stemkohier nr.22 - PREBENDE of VICARIE 

1 698 

1640 

1620 

161 1 

1560 

1543 

151 1 

Stemkohier nr. 22 : Floreenkohier nr. 40. De Kerk te Lltsewiemm verhuurt aan Jan en Hessel Foppes: 

de Vicarielanden van Lytsewiemrm of een sate lands, groot 42 pondematen, belast met f 8 op nr. 40 van 

het floreenkohier; naastliggers: de Kerkevaarl ten oosten, Wisman ten zuiden, de Kerkelaan ten westen en 

de Pastorie ten noorden. 

Kadastrale gegevens (1858): kad. gem. Easterein, sectie C nrs.29,30,45-50,74,16,85,86 en 88. 

Stemkohier nr. 22. Douwe Jans huurt de Vicarielanden van Lytsewiemrm, die een "halve schotschietende 

plaetse" uitmaken. 

HEN K 10,b12.22. Douwe Jans, zoon van Jan Fedricks te Lltsewiemrm, staat ln 1620 voor het gerecht 

van Hennaarderadeel in ondeftrouw met Tryn Sipkes, dochter van Sipke Harings te Easterein. 

HEN K 9,blz. 138. Jan Feddricks te Lytsewiemrm bewoont een sate, waaruit Hans Jans, deutwaarder van 

het Hofvan Friesland, 4 gg. rente verkoopt; koper: Saacke Sickema te Leons. 

HEN K 3,blz.713. Heer Wopcke Wilckez. (vicaris) te Ll.tserviemrm; Wrjlen heer Wopcke, jongetpriester 

te Lytsewiemrm (1560, HEN K 3,b12.73); Heer Wopcke. In 1511: Heer Hotze (1552, Monstercedul van 

Lytsewiemrm); Heer Wopcke Wilckez. is "prebendaet in Wierum" (Lytsewiermm) (1546, HEN I 1, blz. 

60); Heer Wopcke te Lytsewiemrm (1540, HEN K2,b12.389). 

Beneficiaalboeken, blz. 395 en 398. Heer Wopcke, prebendarius, bezit ongeveer 54 pm. land. Een deel 

hiervan gebruikt hij zelf. De rest ligt in verschillende saten 

Register v.d. Aanbreng, nr. 1436. Heer Hoeytia, prebendarius, zyn posses die meden 20 pm. ende 17 pm. 

fennen, 12 pm. riedlant, bet % pm. ende dit voors(chreven) lant is all leechlandt ende is werdeert op f 

12". 

19

Boerderijen Lutkewierum 1500-1700 - Lytsewierrum.nl

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template ?