Eenzaamheid vergroot kans op Alzheimer Zelfs als je ouder ... - i-Sana
Eenzaamheid vergroot kans op Alzheimer Zelfs als je ouder ... - i-Sana
Eenzaamheid vergroot kans op Alzheimer Zelfs als je ouder ... - i-Sana
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Oktober 2012<br />
’n Gezond hart<br />
en toch lekker smullen<br />
Gezonde darmflora:<br />
de elitetroepen van<br />
<strong>je</strong> weerstand<br />
GEZONDHEIDSMAGAZINE<br />
<strong>Eenzaamheid</strong><br />
<strong>vergroot</strong> <strong>kans</strong> <strong>op</strong><br />
<strong>Alzheimer</strong><br />
Verjongingskuur<br />
voor huid en haar<br />
<strong>Zelfs</strong> <strong>als</strong> <strong>je</strong><br />
<strong>ouder</strong> wordt,<br />
kan <strong>je</strong> een<br />
goed geheugen<br />
behouden<br />
Stevia: Natuurlijk zoet zonder calorieën<br />
Dr. Aelbrecht: Wat is de beste preventie?<br />
SANA nr 27<br />
1
Bestellen?<br />
www.nutribell.be<br />
COLOFON<br />
I-SANA MAGAZINE<br />
Web-Gezondheidsmagazine<br />
Uitgeverij:ADVIES MEDIA vzw<br />
O.L.Vrouwstraat 53<br />
B-3570 Alken<br />
info@isana.eu<br />
www.isana.eu<br />
Redactieadres:<br />
O.L.Vrouwstraat 53<br />
B-3570 Alken<br />
redactie@isana.eu<br />
Uitgave:<br />
Maandelijks elektronisch nummer<br />
(behalve de maanden juli en augustus)<br />
Verantwoordelijk uitgever:<br />
Monique Kmita<br />
Gedelegeerd bestuurder:<br />
Danny Zeegers<br />
Verantwoordelijke marketing,<br />
promotie en advertenties België:<br />
Peter Kmita<br />
Verantwoordelijke regie Nederland:<br />
Kees Martens<br />
Hoofdredacteur:<br />
Jan van Bercken<br />
Voorwoord<br />
i-sana een uitgave<br />
van Advies Media Vermageren of gezond blijven?<br />
Elk jaar in de zomer<br />
duikt bij een groot deel<br />
van de bevolking een<br />
onbestemd verlangen<br />
<strong>op</strong> om de formaten bij te stellen.<br />
Vóór de zomerreis om gezien<br />
te kunnen worden <strong>op</strong> het<br />
strand en na de vakantie om<br />
de vakantiekilo’s er weer af te<br />
halen. Omdat het wonderpoeder<br />
nog niet is uitgevonden, worden<br />
allerhande sterke en minder sterk<br />
diëten uitgeprobeerd. Niet enkel<br />
de modewereld, maar ook de<br />
dieetzaken spelen daar handig <strong>op</strong><br />
in en beloven luchtkastelen. De<br />
vraag is of het allemaal wel gezond<br />
is.<br />
Zo is er het fameuze Atkinsdieet,<br />
gebaseerd <strong>op</strong> koolhydraatarme<br />
voeding, maar rijk aan eiwitten.<br />
Het veroorzaakt oververzuring.<br />
Dan kregen we een paar jaar<br />
geleden de hype rond Montignac.<br />
Veel bankrekeningen zijn lichter<br />
geworden, hier en daar een taille.<br />
Het systeem is afgekeken van<br />
de Amerikaanse endocrinoloog<br />
Dr. Shelton, die zo’n dieet<br />
ontwikkelde om patiënten met<br />
maag- en darmklachten te<br />
helpen. Sommigen hebben het<br />
voor een volledige vastenkuur.<br />
Als dit tot een paar dagen<br />
beperkt blijft, kan het een goede<br />
zuiveringskuur betekenen,<br />
maar <strong>op</strong> de duur een risico <strong>op</strong><br />
ernstige gebrekverschijnselen.<br />
Ook koolhydraatrijke kuren zo<strong>als</strong><br />
het ananasdieet, of fruitdiëten,<br />
zijn gevaarlijk omdat ze eiwitten<br />
mankeren en spierweefsel<br />
afbreken. Wie vet schrapt of<br />
een vetarm dieet volgt, zit in het<br />
begin misschien wel veilig, maar<br />
uiteindelijk kan een tekort ontstaan<br />
van vet<strong>op</strong>losbare vitamines, nodig<br />
voor een gezonde bloedsomlo<strong>op</strong><br />
en hart. Eigenlijk wijst de natuur<br />
nog altijd een beet<strong>je</strong> de weg. Alleen<br />
hebben we verleerd naar de stem<br />
van de natuur te luisteren. Af en<br />
toe een vastendag<strong>je</strong>, een sapdag,<br />
een fruitdag is zuiverend en dus<br />
ongevaarlijk en bovendien geeft dit<br />
het organisme de <strong>kans</strong> afv<strong>als</strong>toffen<br />
<strong>op</strong> een vlotte gezonde wijze te<br />
elimineren. De spijsvertering eens<br />
<strong>op</strong> rust zetten kan geen kwaad,<br />
maar het organisme helemaal van<br />
vitale stoffen beroven, veroorzaakt<br />
erge schade <strong>op</strong> langere termijn.<br />
Vermageren is het gevolg van<br />
het verschil van inname van<br />
calorieën en verbruik. Om 1 gram<br />
lichaamsgewicht kwijt te geraken<br />
moet men 9 calorieën weg laten.<br />
Wie één kilo lichaamsgewicht wil<br />
verliezen moet dus 9.000 calorieën<br />
sparen. Snel vermageren is dus<br />
eigenlijk ongezond en vooral<br />
onmogelijk. Als <strong>je</strong> een evenwichtig<br />
dieet volgt van 1500 calorieën per<br />
dag, dan verlies <strong>je</strong> eigenlijk in 9<br />
dagen 1 kilo lichaamsgewicht. En<br />
dat is een gezond rekensommet<strong>je</strong>.<br />
De rest is ofwel te duur, ofwel<br />
onmogelijk, ofwel gevaarlijk.<br />
Jan van Bercken<br />
Hoofdredacteur<br />
2 SANA nr 27 SANA nr 27 3<br />
Art-Director:<br />
Ellen Drenth<br />
Artistiek advies:<br />
Alvin Bamps<br />
Documentatie & secretariaat:<br />
Klaudia Pauwels<br />
Abonnementen:<br />
Losse nummers : € 3,20<br />
Jaarabonnement: € 32,00<br />
C<strong>op</strong>yright 2012<br />
Alle in de advertenties en redactionele<br />
stukken <strong>op</strong>genomen gegevens, <strong>als</strong>ook foto’s<br />
door derden aangeleverd, vallen onder<br />
verantwoordelijkheid van het betrokken bedrijf,<br />
instelling of dienst die aanlevert aan Advies<br />
Media vzw. Voor de juistheid, de aard en de<br />
rechten van die gegevens kan de uitgever niet<br />
aansprakelijk worden gesteld. Advertenties<br />
kunnen zonder enige motivering worden<br />
geweigerd.<br />
Niets uit deze uitgave mag worden<br />
verveelvoudigd en/of <strong>op</strong>enbaar gemaakt, door<br />
middel van druk, fotok<strong>op</strong>ie of welke andere<br />
wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke<br />
toestemming van de uitgever. De inhoud<br />
(teksten en advertenties) van I-sana is geen<br />
medisch advies en kan een consult bij een<br />
arts niet vervangen. Bij medische problemen<br />
of twijfel moet altijd een geneesheer worden<br />
geraadpleegd.
06<br />
NHOUD<br />
Gezonde darmflora: de elitetroepen van <strong>je</strong><br />
weerstand<br />
10<br />
Wat is de beste preventie?<br />
14Een goed geheugen, ook <strong>als</strong> <strong>je</strong><br />
<strong>ouder</strong> wordt<br />
Goed onthouden, kan <strong>je</strong> leren!<br />
16Het bewijs: eskimo’s kennen<br />
geen infarct!<br />
’n Gezond hart<br />
en toch lekker smullen<br />
20Als<br />
zon en zeewater hun sporen<br />
hebben nagelaten...<br />
Verjongingskuur voor huid en<br />
haar<br />
24<br />
Probiotica vermeerderen<br />
goede bacteriën<br />
Dr. Aelbrecht:<br />
Dagelijks bewegen belangrijk<br />
ook voor <strong>ouder</strong>en!<br />
Hoe voorkom <strong>je</strong> pijnlijke spieren tijdens sport?<br />
26 Handig <strong>als</strong> “strooisuiker” en<br />
in tablet<strong>je</strong>s<br />
Stevia:<br />
Natuurlijk zoet zonder calorieën Weet<strong>je</strong>s<br />
Column 39<br />
Waarom hebben we<br />
een immuunsysteem?<br />
Mierikswortel, Marjolijn en<br />
Munt<br />
4 SANA nr 27 SANA nr 27 5<br />
36<br />
50<br />
32<br />
Soepele spieren en<br />
gewrichten<br />
Tot <strong>op</strong> hoge leeftijd: Het kan!<br />
36Chrysanten om te ontdekken<br />
Planten met een doel in de Abdijsite<br />
Herkenrode<br />
40Heilzame plantenextracten en<br />
hun toepassing<br />
Taigawortel: houdt <strong>je</strong> langer jong en krachtig<br />
42Gastreportage<br />
Verbeter <strong>je</strong> haar met mineraalzouten<br />
44Lekker en gezond koken met<br />
Dominique Vreven<br />
Tomatensoep met grijze garnalen en basilicum<br />
50Ginkgo<br />
Biloba uitstekend<br />
preventief natuurmiddel<br />
<strong>Eenzaamheid</strong> <strong>vergroot</strong> <strong>kans</strong> <strong>op</strong> <strong>Alzheimer</strong><br />
48<br />
30
Probiotica<br />
vermeerderen goede<br />
bacteriën<br />
Gezonde darmflora:<br />
de elitetroepen van<br />
<strong>je</strong> weerstand<br />
We zijn zo gezond <strong>als</strong> onze weerstand sterk is. Het<br />
lichaam zit erg schrander in elkaar en heeft zijn<br />
eigen verdediging, zodat we in de meeste gevallen<br />
elke dreiging kunnen afweren, ondanks we voortdurend<br />
bedreigd worden door bacteriën, virussen, schimmels,<br />
parasieten enz... Het lichaam beschikt daartoe over<br />
een immuniteit of weerstand die maakt dat vijandige<br />
indringers meteen herkend worden en onschadelijk kunnen<br />
worden gemaakt. Deze weerstand wordt hoofdzakelijk<br />
<strong>op</strong>gebouwd in de darmflora. Niet alle bacteriën zijn<br />
schadelijk, integendeel zelfs. Het komt er <strong>op</strong> aan de goede<br />
bacteriën aan het lichaam aan te bieden of in stand te<br />
houden, om onze verdediging adequaat te houden of te<br />
maken.<br />
Elk lichaam draagt ongeveer 1,5<br />
kg bacteriën mee. Een geweldige<br />
hoeveelheid die in de duizenden<br />
miljarden lo<strong>op</strong>t. Maar ze zijn wel<br />
belangrijk. Probiotica kunnen die<br />
goede bacteriën actiever maken<br />
of hun aantal vermeerderen. De<br />
aanwezigheid van goede bacteriën<br />
maakt dat de slechte minder<br />
goed kunnen overleven. Die probiotica<br />
vind <strong>je</strong> in yoghurt, maar<br />
ook in goede supplementen.<br />
Yoghurt en immuniteit<br />
Aan de universiteit van Massey in<br />
Nieuw Zeeland werden proefnemingen<br />
gedaan met een dertigtal<br />
vrijwilligers in de leeftijd van 63<br />
tot 85 jaar. Men wou de invloed<br />
van lactobacillen <strong>op</strong> het immuunsysteem<br />
nagaan. De studie<br />
verliep in drie fasen die telkens<br />
één week duurden. De eerste<br />
week werd aan de proefpersonen<br />
gevraagd dagelijks 200 ml magere<br />
melk te drinken. De tweede<br />
week werd de magere melk<br />
vervangen door yoghurt of een<br />
magere melk waaraan de lactobacillus<br />
bifidus werd toegevoegd.<br />
De derde week ging het weer<br />
om magere melk. Tegelijk werd<br />
<strong>op</strong> het einde van elke fase een<br />
bloedstaal genomen om de effectiviteit<br />
van de bifidusbacterie of<br />
het „probioticum” te controleren.<br />
Uit de rapporten bleek dat het<br />
probioticum bifidus, dat ook in<br />
magere yoghurt aanwezig is, het<br />
aantal T-lymfocyten doet stijgen<br />
en dat de macrofagen (de soldaten<br />
in de witte bloedlichaamp<strong>je</strong>s<br />
die schadelijke indringers zo<strong>als</strong><br />
virussen en bacteriën moeten<br />
liquideren) veel actiever zijn. Als<br />
ze enkel magere melk gebruikten,<br />
zag men deze toename van<br />
de immuniteit niet <strong>op</strong>treden. Een<br />
yoghurt<strong>je</strong> <strong>als</strong> dessert is dus heel<br />
gezond! En lust <strong>je</strong> geen yoghurt<br />
of <strong>je</strong> wil een extra boost aan <strong>je</strong><br />
6 SANA nr 27 SANA nr 27 7
Probiotica lijken het immuunsysteem ook bij <strong>ouder</strong>en<br />
te verbeteren<br />
immuniteit geven, dan is een<br />
goed probioticum (zo<strong>als</strong> Digesbiose)<br />
misschien niet zo lekker,<br />
maar wel nog effectiever.<br />
Darmen <strong>als</strong> barometer van<br />
gezondheid<br />
Steeds meer is duidelijk dat de<br />
darmen een sleutelrol spelen<br />
bij de gezondheid van het gehele<br />
lichaam. Het spreekwoord<br />
“de dood huist in de darm” zegt<br />
genoeg. Als de darmen gezond<br />
zijn, dan heb <strong>je</strong> grote <strong>kans</strong> dat<br />
het hele lichaam gezond is, want<br />
zieke darmen liggen aan de<br />
basis van heel wat kwalen: de<br />
ziekte van Crohn, allergie, colitis,<br />
diabetes, astma, depressieve<br />
stemmingen, bloedarmoede,<br />
zelfs kanker. Natuurlijk zijn zieke<br />
darmen niet de enige oorzaak,<br />
maar <strong>als</strong> de darmen ziek zijn,<br />
is gewoonlijk ook de immuniteit<br />
gestoord en daardoor is de cel<br />
blootgesteld aan allerlei schadelijke<br />
invloeden. De darmen<br />
gezond maken, is een eerste<br />
vereiste om het hele lichaam<br />
weer in prima conditie te kunnen<br />
brengen. Daarvoor is om te<br />
beginnen gezond en natuurlijk<br />
voedsel van belang. Uit onderzoek<br />
blijkt dat kinderen die <strong>op</strong> de<br />
boerderij leven, minder gevoelig<br />
zijn. Er zijn twee verklaringen:<br />
enerzijds omdat ze <strong>op</strong> de boerderij<br />
een meer natuurlijk levenspatroon<br />
hebben en gezonder<br />
voedsel eten, terwijl kinderen in<br />
de stad kunstmatig behandeld<br />
voedsel gebruiken, boordevol<br />
bewaarmiddelen, kleurstoffen,<br />
en smaakversterkers. Fastfood<br />
dat verarmd is, teveel vet en teveel<br />
suiker bevat en te weinig vezels en<br />
voedende bestanddelen heeft een<br />
nadelige invloed <strong>op</strong> de darmflora en<br />
dus valt hier een verklaring voor een<br />
zwakkere immuniteit <strong>op</strong> te tekenen.<br />
Kinderen <strong>op</strong> de boerderij komen ook<br />
met meer ziekteverwekkers in contact<br />
en kunnen dus langzaamaan<br />
een goede immuniteit <strong>op</strong>bouwen,<br />
terwijl in een hypercleane omgeving<br />
zo<strong>als</strong> de stad, de weerstand bij gebrek<br />
aan training en herkenning van<br />
mogelijke vijanden, zijn natuurlijke<br />
reflex mist en <strong>op</strong> hol geslagen reageert,<br />
waardoor het lichaamsvriendelijke<br />
stoffen zo<strong>als</strong> pollen, reeds <strong>als</strong><br />
een gevaar beschouwt.<br />
Kanker en diabetes<br />
In Nederland is in het AMC onderzoek<br />
gedaan naar de rol van darmbacteriën<br />
bij de immuniteit en bij het<br />
ontstaan van kanker en diabetes.<br />
Ook in het toonaangevende “Nature”<br />
verscheen daarover een <strong>op</strong>merkelijke<br />
referaat. Zonder te veralgemenen<br />
mag worden gesteld dat darmbacterien<br />
wel degelijk een rol spelen bij het<br />
ontstaan van darmkanker, diabetes<br />
en obesitas, dat werd onderstreept<br />
door proeven met muizen. Verkeerde<br />
darmbacteriën onder invloed van<br />
verkeerde voeding verzwakt het immuunsysteem<br />
en <strong>op</strong>ent de poort voor<br />
ernstige ziekten.<br />
Gezond voedsel met voldoende vezels<br />
en een goed probioticum kunnen<br />
veel schade beperken en ernstige<br />
ziekten voorkomen door een goede<br />
immuniteit.<br />
Jos van Landuyt<br />
8 SANA nr 27 SANA nr 27 9
Natuurlijke vitamines reageren<br />
anders dan synthetische<br />
(Deel 2)<br />
Dr. Aelbrecht:<br />
Wat is de<br />
beste<br />
preventie?<br />
De mensen missen energie, ze hebben een slechte<br />
immuniteit, de darm is vervuild of ziek en neemt<br />
stoffen <strong>op</strong> die niet thuis horen in ons lichaam<br />
door fouten in de juncties. Op die manier ontstaan<br />
allergische reacties, maar ook ernstige ziekten zo<strong>als</strong><br />
kanker. Ik ben niet verwonderd over het stijgend aantal<br />
gevallen van kanker, hartinfarct en trombose. Dit zegt<br />
dokter Peter Aelbrecht, <strong>op</strong>richter van de Energiekliniek,<br />
succesauteur van drie werken die nu ook in het Engels<br />
vertaald werden en een beet<strong>je</strong> de ongekroonde paus van<br />
de gezonde levenswijze. En toch kunnen we veel problemen<br />
voorkomen door verstandige preventie. Maar <strong>je</strong> kan<br />
niet om het even wat in supergrote hoeveelheden slikken,<br />
want antioxidanten kunnen ook <strong>als</strong> een pro-oxidant gaan<br />
reageren: natuurlijke preparaten reageren anders dan<br />
synthetische!<br />
Hart- en vaatziekten en trombose<br />
zijn vooral in de geïndustrialiseerde<br />
wereld de doodsoorzaak<br />
nummer één, <strong>op</strong> de voet gevolgd<br />
door kanker. <strong>Zelfs</strong> jongelui worden<br />
al het slachtoffer van arteriosclerose,<br />
dat bleek na sectie<br />
<strong>op</strong> gesneuvelde Amerikaanse<br />
soldaten.<br />
Dr. Aelbrecht: “Dat verwondert<br />
mij geen zier. Kijk naar<br />
wat ze eten en in welke stress<br />
ze moeten evolueren. Fastfood<br />
is misschien het beste voedsel<br />
ter wereld, maar enkel voor<br />
de Fastfoodketens. Het is vergif<br />
voor de mens. Vooral het vetzuurprofiel<br />
is bijna misdadig. Ik<br />
merk aan het bloedonderzoek<br />
van patiënten wat ze <strong>op</strong> hun bord<br />
krijgen. Hoewel het niet helemaal<br />
verstandig is om zelf onbesuisd<br />
te knutselen met supplementen,<br />
kunnen ze toch al heel wat corrigeren<br />
door spirulina-chlorella<br />
te nemen. Daar zitten de drie<br />
fracties van de OMEGA-3 vetzuren<br />
in met alfalinoleen, wat de<br />
mogelijkheid biedt om veganisten<br />
en vegetariërs aan voldoende<br />
vetzuren te helpen. Omdat spirulina<br />
en chlorella geen dierlijke<br />
producten zijn, kunnen ze best<br />
geschikt worden bevonden voor<br />
vegetariërs.<br />
Wat is de ideale balans?<br />
Wat is er dan zo speciaal aan<br />
die chlorella en spirulina?<br />
Dr. Aelbrecht: “Spirulina-chlorella-balans<br />
heeft het voordeel<br />
dat het een ideale formule is van<br />
vitaminen en mineralen in hun<br />
natuurlijke vorm: allemaal organische<br />
en dus natuurlijke zouten,<br />
natuurlijke polivitaminen, mineralen<br />
en een ideale bron van<br />
vetzuren. Daarom is het ook een<br />
goed alternatief voor iemand die<br />
een ethisch bezwaar heeft tegen<br />
het leegvissen van de zee maar<br />
toch voldoende Omega-3 vetzuren<br />
wil verwerven, wat erg belangrijk<br />
is.<br />
Is Krill-olie dan niet beter.<br />
Bronnen spreken over<br />
48-voudige sterkte in vergelijking<br />
met visolie?<br />
Dr. Aelbrecht: Dat krill-olie achtenveertigmaal<br />
sterker zou zijn<br />
dan gewone visolie en Omega-3<br />
is een bewering afkomstig van<br />
marketingmensen en onjuist.<br />
Wel is het antioxidatief vermogen<br />
groter dan van visolie, waardoor<br />
<strong>je</strong> over een bijkomend voordeel<br />
mag spreken. Als <strong>je</strong> een becijfering<br />
maakt van de hoeveelheid<br />
DHA en EPA dan merk <strong>je</strong> dat<br />
het aantal vetzuren hetzelfde is,<br />
maar het antioxidatief vermogen<br />
is wel sterker. In Krill-olie zitten<br />
trouwens nog altijd maar twee<br />
fracties: EPA en DHA.<br />
Je zegt dat de meeste patiënten<br />
een absoluut tekort hebben<br />
aan Omega-3. Maar kun<br />
<strong>je</strong> ook overdoseren?<br />
Dr. Aelbrecht: Daar moet <strong>je</strong> beslist<br />
mee uitkijken, want <strong>je</strong> kan<br />
inderdaad overdoseren. Wie <strong>op</strong><br />
veilig wil spelen en toch volledig<br />
wil zijn in de <strong>op</strong>name van de<br />
goede vetzuren, kan maar beter<br />
chorella met spirulina nemen, dat<br />
is het meest volledige en veilige<br />
product. De ideale verhouding is<br />
4 tot 6 keer meer Omega-3 dan<br />
Omega-6. Vandaag is het 1 <strong>op</strong><br />
10 SANA nr 27 SANA nr 27 11
17 en dus een totaal verkeerde<br />
verhouding.<br />
Wetenschappers proberen hun<br />
patiënten naar 1 <strong>op</strong> 4 te krijgen,<br />
wat zelden lukt en dan moet <strong>je</strong><br />
bedenken dat vroeger, waar volkeren<br />
nog natuurlijk leefden, de<br />
verhouding 1 <strong>op</strong> 1 was.<br />
Ik streef bij mijn patiënten naar<br />
een vetzuurprofiel van 1 <strong>op</strong> 2 en<br />
ik probeer mijn patiënten beslist<br />
beneden de 1 <strong>op</strong> 4 te krijgen.<br />
Ik heb natuurlijk patiënten die<br />
blind te veel Omega-3 nemen,<br />
omdat ze uitgaan van de veronderstelling<br />
dat <strong>je</strong> niet kan overdoseren.<br />
Maar wie veilig wil zijn,<br />
laat best het vetzuurprofiel van<br />
zijn bloed bepalen bij een ervaren<br />
arts. En <strong>als</strong> <strong>je</strong> dan toch <strong>op</strong><br />
eigen hout<strong>je</strong> wil handelen, kan<br />
<strong>je</strong> veiligheidshalve best driemaal<br />
vijf capsules Chlorella-Spirulina<br />
nemen, want daarmee kan <strong>je</strong><br />
niet overdoseren.<br />
Of ook gemakkelijk is: één gram<br />
visolie per dag of één gram krillolie.<br />
Is het dan wel verstandig om<br />
<strong>op</strong> eigen hout<strong>je</strong> supplementen<br />
te<br />
slikken?<br />
Dr. Aelbrecht: “Supplementen<br />
gebruiken, heeft zeker zin, maar<br />
het is tegelijk gevaarlijk, omdat<br />
90 percent van de vitamines en<br />
mineralen synthetisch zijn en dus<br />
een totaal andere werking kunnen<br />
hebben, zelfs contraproductief<br />
kunnen zijn.<br />
Je moet goed weten wat <strong>je</strong> doet<br />
en met welke producten <strong>je</strong> werkt,<br />
anders is het BLIND handelen.<br />
Daarom zou ik altijd een bloedonderzoek<br />
aanbevelen om <strong>op</strong> die<br />
manier gericht te kunnen werken<br />
en perfect aan preventie te doen.<br />
Herinner u het Deense onderzoek<br />
over vitamine E en longkanker<br />
bij rokers. Wie vitamine E nam<br />
had een hoger risico. Compleet<br />
onbegrijpelijk, tot bleek dat de<br />
synthetische vitamines een heel<br />
ander beeld gaven dan de natuurlijke.<br />
Het is dus niet om het<br />
even wat <strong>je</strong> slikt!”<br />
Tegenstrijdige studies<br />
De farmaceutische lobby is een<br />
van de sterkste machten ter<br />
wereld. De bekende Duitse cardioloog<br />
Dr. Rath schreef er ettelijke<br />
boeken over en wijdt er<br />
geregeld conferenties aan. Statistieken<br />
en wetenschappelijke<br />
onderzoeken worden in functie<br />
van het doel besteld en <strong>op</strong> maat<br />
gemaakt. Vandaar dat <strong>je</strong> zo vaak<br />
<strong>op</strong> tegenstrijdigheden botst in<br />
wetenschappelijke rapporten. Het<br />
maakt het er voor de patiënt allemaal<br />
niet gemakkelijker <strong>op</strong>.<br />
Moeten we nu vitamines slikken<br />
of niet en is preventie<br />
zinvol of juist gevaarlijk?<br />
Dr. Aelbrecht: “Meten is weten.<br />
De patiënt moet bereid zijn om<br />
wat geld te investeren in een<br />
uitgebreid labo-onderzoek. In dat<br />
geval is preventie en het gebruik<br />
van supplementen beslist zinvol<br />
en staat in contrast met blind<br />
slikken van onbekende of onbetrouwbare<br />
producten die inderdaad<br />
aanleiding gegeven hebben<br />
tot tegenstrijdige studies. Denk<br />
aan de Nurse-studie in de USA.<br />
Degelijke informatie is dus van<br />
kapitaal belang.<br />
Waar eeuwig naar gerefereerd<br />
wordt betreft de rokersstudie.<br />
Aan een groot aantal rokers<br />
werden antioxidanten gegeven.<br />
Sommige studies lieten een<br />
verbetering zien, terwijl andere<br />
moesten worden gest<strong>op</strong>t omdat<br />
vastgesteld werd dat in bepaalde<br />
gevallen de hoge dosissen betacaroteen<br />
een pro-cancerogeen<br />
karakter vertoonden, m.a.w.<br />
deze rokers kregen meer kanker,<br />
ondanks de antioxidanten.<br />
Het is een heel ingewikkeld biochemisch<br />
verhaal. Merkwaardig<br />
is dat in de studies die positief<br />
scoorden de doses gemodereerd<br />
waren en de preparaten van<br />
natuurlijke oorsprong. De studies<br />
die slecht scoorden betrof een<br />
verkeerde combinatie, te hoge<br />
doses en synthetisch van samenstelling,<br />
terwijl hierbij patiënten<br />
betrokken waren die al complicaties<br />
vertoonden en antecedenten<br />
hadden van kanker of hart- en<br />
vaatziekten.”<br />
Wie <strong>op</strong> eigen hout<strong>je</strong> aan preventie<br />
wil doen, kan dus maar beter<br />
natuurlijke producten zoeken<br />
en vooral niet overdoseren, dus<br />
geen 5 gram visolie en geen 5<br />
gram magnesium, of ijzer. Nog<br />
een voorbeeld: k<strong>op</strong>er is een antioxidant,<br />
maar <strong>als</strong> <strong>je</strong> gaat overdoseren<br />
wordt het een pro-oxidant.<br />
Te weinig is een ramp, maar te<br />
veel is ook een ramp!<br />
Wordt voortgezet.<br />
Volgend nummer: Kanker en<br />
hartziekten voorkomen door<br />
de juiste voeding<br />
Jan van Bercken<br />
12 SANA nr 27 SANA nr 27 13
<strong>Zelfs</strong> <strong>als</strong> <strong>je</strong> <strong>ouder</strong><br />
wordt, kan <strong>je</strong> ‘n<br />
goed geheugen<br />
behouden<br />
Voldoende<br />
magnesium<br />
verbetert <strong>je</strong><br />
geheugen<br />
Goed onthouden, kan <strong>je</strong> leren!<br />
Een vaak gehoorde uitspraak: „Ik vergeet tegenwoordig zo<br />
gemakkelijk, ik kan niets meer onthouden.” Veel <strong>ouder</strong>en<br />
vragen zich af of het met hun geheugen bergafwaarts gaat.<br />
Meestal maken ze zich nodeloos zorgen, want <strong>als</strong> er iets is dat<br />
een leven lang meegaat, is het wel het geheugen. Je kan <strong>je</strong> geheugen<br />
trouwens trainen.<br />
Het is wel plezierig <strong>als</strong> men zijn geheugen<br />
onbegrensd kan volst<strong>op</strong>pen<br />
met informatie en daaruit zonder<br />
moeite en haperen, kan putten zowel<br />
uit dingen die er in het recente<br />
verleden <strong>als</strong> lang geleden werden<br />
in <strong>op</strong>geborgen. Dat kan. Er zijn zo<br />
mensen.<br />
Leven lang<br />
Er is om te beginnen de <strong>op</strong>timale<br />
leeftijd: <strong>op</strong> twintig jaar blijkt men<br />
het grootste gemak te hebben om<br />
iets van buiten te leren en om informatie<br />
<strong>op</strong> te slaan. De hersenen<br />
zijn dan volgroeid en hebben hun<br />
maximale stockeringsreflex. Dat<br />
neemt niet weg dat het geheugen bij<br />
iemand die zich verzorgt en gezond<br />
blijft, intact kan blijven tot <strong>op</strong> zeer<br />
hoge leeftijd. Iemand van honderd<br />
kan even goed nog informatie <strong>op</strong>slaan<br />
<strong>als</strong> een twintigjarige. In elk<br />
geval blijkt men <strong>op</strong> meer dan één<br />
domein <strong>op</strong> twintig jaar <strong>op</strong> zijn hoogtepunt<br />
te staan.<br />
Andere omstandigheden die het geheugen<br />
toegankelijker maken zijn:<br />
een positieve motivatie en verschillende<br />
bronnen van informatie, de<br />
herhaling, een verhoogde concentratie<br />
en een positieve emotionele ingesteldheid,<br />
en uiteraard de logische<br />
samenhang van de informatie zelf.<br />
Gemakkelijk vergeten<br />
Soms hoor <strong>je</strong> zowel van studenten<br />
<strong>als</strong> van volwassenen de reactie<br />
dat ze gemakkelijk vergeten. De<br />
hersenen hebben ongeveer zestig<br />
minuten tijd nodig om informatie<br />
in het geheugen te prenten. Als <strong>je</strong><br />
dus wil studeren onder grote stress<br />
of een bepaald werk afmaken, dan<br />
krijgt <strong>je</strong> lichaamscomputer het wel<br />
bijzonder lastig om die informatie te<br />
verwerken. Sommige studenten, proberen<br />
vooral in de humaniora daags, of zelfs<br />
een paar uur voor het examen nog allerlei<br />
dingen in hun geheugen te prenten: dat<br />
lukt nooit. De informatie wordt enkel in<br />
het onmiddellijke geheugen <strong>op</strong>geslagen,<br />
terwijl het niet in het blijvend geheugen<br />
belandt.<br />
Er zijn situaties die de herinnering kunnen<br />
bemoeilijken zo<strong>als</strong> depressies. Gezondheidsproblemen,<br />
angsten, algehele<br />
vermoeidheid, stress en vooral desinteresse<br />
zijn elementen om het geheugen te<br />
blokkeren.<br />
Tips voor ‘n goed geheugen<br />
- Beweeg meer! Als de hersenen voldoende<br />
van zuurstof worden voorzien, functioneert<br />
het geheugen ook beter.<br />
- Verzorg de bloedsomlo<strong>op</strong>. Daarvoor kan<br />
<strong>je</strong> gebruik maken van natuurlijke preparaten:<br />
meidoornsap, look of lookpastilles,<br />
duizendblad, Ginkgo Biloba. Vooral dat<br />
laatste verbetert de bloedsomlo<strong>op</strong> in de<br />
kleine vaten van de hersenen! Uitstekend<br />
voor een goed geheugen tot <strong>op</strong> hoge<br />
leeftijd.<br />
- Fosforzuur is erg belangrijk voor het<br />
geheugen. Eet daarom geregeld zwarte<br />
rammenas, noten, perziken, peren.<br />
- Hou <strong>je</strong> kalium- en magnesiumgehalte<br />
goed <strong>op</strong> peil. Als <strong>je</strong> bloedsomlo<strong>op</strong> gezond<br />
is, blijft het geheugen intact. Noten<br />
bevatten veel kalium, magnesium, vitamine<br />
B1, fluor en ijzer en ook waardevolle<br />
eiwitten. Door tekort aan kalium ontstaat<br />
geheugenzwakte, maar ook depressies,<br />
hartzwakte en angsten. Bananen zijn<br />
goede kaliumleveranciers.<br />
Dadels, vijgen en rozijnen zijn goede<br />
magnesiumleveranciers en helpen hartinfarct<br />
voorkomen, houden de bloedsomlo<strong>op</strong><br />
jong en dus ook het geheugen. Train<br />
<strong>je</strong> geheugen, leer alle dagen een paar<br />
verzen of zinnen van buiten en zorg voor<br />
gezonde voeding, veel frisse lucht en aangename<br />
gedachten. Je geheugen wordt<br />
honderd jaar jong!<br />
Jan van Bercken<br />
Beter geheugen?<br />
Ginkgosan<br />
helpt natuurlijk!<br />
Een goed geheugen is een rijkdom!<br />
Studenten weten dat, maar ook<br />
mensen van een jaart<strong>je</strong> <strong>ouder</strong> kunnen<br />
dat erg waarderen. Ginkgo biloba<br />
staat er voor bekend de microcirculatie<br />
in de hersenen te stimuleren.<br />
Ginkgosan heeft een gunstig effect <strong>op</strong><br />
de doorstroming en de stofwisseling<br />
in het brein, het geheugen en de<br />
concentratie, suizingen, en is ook een<br />
sterke antioxidant.<br />
Voel <strong>je</strong> wel met fytobell!<br />
Meer info <strong>op</strong>: www.fytobell.be<br />
E-mail: info@fytobell.be<br />
Tel:011/37.19.24<br />
Je kan ginkgosan bestellen bij de<br />
apotheker met CNK-bestelcode: 1744-432.<br />
Of vraag ernaar in de betere reformwinkel.<br />
14 SANA nr 27 SANA nr 27 15<br />
Advertentie
’n Gezond hart<br />
en toch lekker smullen<br />
Prof. Barnard, de wereldberoemde cardioloog die<br />
<strong>als</strong> eerste een hart transplanteerde in Kaapstad,<br />
beweerde ooit dat we zo gezond zijn <strong>als</strong> ons hart<br />
en onze bloedvaten. Onze levenswijze is doorgaans niet<br />
vriendelijk tegenover onze lichaamsmotor: harde vetten,<br />
vervuiling, suikers, geraffineerde kost, stress en weinig<br />
beweging. En toch is de <strong>op</strong>lossing eenvoudig en eigenlijk<br />
niet zo moeilijk. Want <strong>als</strong> we meerdere studies in de<br />
wereld mogen geloven, leven vissers bijvoorbeeld langer<br />
dan landbouwers...<br />
Dus: meer vis, af en toe een glaas<strong>je</strong> rode wijn en wat<br />
zwarte chocola vanwege de antioxidanten, niet roken,<br />
wat bewegen en een extract van Crataegus of meidoorn<br />
gebruiken en <strong>je</strong> hart wordt een krachtige pomp die levenslang<br />
meegaat.<br />
Margarinefabrikanten hebben de<br />
mensen gewezen <strong>op</strong> het belang<br />
van onverzadigd vet. Ze prijzen<br />
daarom hun producten <strong>als</strong> gezond<br />
aan, vanwege de poly-onverzadigde<br />
vetten. Maar zijn ze<br />
Het bewijs: eskimo’s kennen geen infarct!<br />
veiliger? Vaak niet, omdat onverzadigde<br />
vetten verzadigd kunnen<br />
geraken door allerhande procedures,<br />
zo<strong>als</strong> verhitten, toevoegingen<br />
en scheikundige bewerkingen.<br />
Zo ontstaan transvetten en<br />
die zijn schadelijker dan verzadigd<br />
vet. Wie zo’n onverzadigd<br />
vet eet, doet <strong>op</strong> die manier vaak<br />
meer kwaad dan goed.<br />
Er wordt met vetten en cholesterol<br />
gegoocheld dat het een<br />
lust is. Iedereen is bang van<br />
cholesterol en toch hebben we<br />
dat product nodig. Maar recent<br />
onderzoek heeft uitgewezen<br />
dat het cholesterolniveau in het<br />
bloed amper door de cholesterol<br />
in de voeding wordt beïnvloed.<br />
Het eit<strong>je</strong> dat verboden werd, de<br />
schaaldieren die men niet meer<br />
mocht eten, hebben eigenlijk<br />
niets te maken met atherosclerose.<br />
Het zijn de vetzuren die van<br />
betekenis zijn. Vandaar het nut<br />
van olijfolie en... van vette vis.<br />
Je hoeft geen strenge<br />
monnik te zijn voor een<br />
gezond hart. Lekker eten<br />
mag, de vraag is wat!<br />
Erg complex<br />
Vroeger wees men vet met de<br />
vinger, vooral dierlijke producten<br />
die rijk aan cholesterol zijn. Zij<br />
waren zogenaamd verantwoordelijk<br />
voor hart- en vaatziekten<br />
en de daarmee gepaard gaande<br />
hoge sterftecijfers. Tot een uitgebreide<br />
epidemiologische studie,<br />
die een vergelijking maakte<br />
tussen de leef- en eetgewoonten<br />
van Eskimo’s <strong>op</strong> Groenland en<br />
de Denen <strong>op</strong> het vasteland, aan<br />
het licht bracht dat het aantal<br />
infarcten en trombose bij Denen<br />
minstens tweemaal zo hoog<br />
was. Bovendien moest men ook<br />
vaststellen dat bij Eskimo’s veel<br />
minder diabetes, hartziekten en<br />
astma voorkwamen dan bij de<br />
Denen.<br />
Deze studie werd niet enkel in<br />
Groenland gemaakt, ook in Japan<br />
kwam men tot gelijkaardige vaststellingen.<br />
Men vergeleek er een<br />
16 SANA nr 27 SANA nr 27 17
vissersdorp en een landbouwdorp<br />
in het binnenland. De sterfte aan<br />
coronaire hartziekten was de<br />
helft lager bij de vissers en tweemaal<br />
zo hoog bij de boeren. De<br />
vissers aten ook tweemaal meer<br />
vis. De boeren meer vlees en<br />
koolhydraten.<br />
De vis zal wel niet de enige<br />
verklaring zijn. Een levenswijze<br />
is immers een complex geheel:<br />
Eskimo's hebben in vergelijking<br />
met „landmensen”ook andere gezonde<br />
gewoonten. Ze gebruiken<br />
nagenoeg een halve kilo vis per<br />
dag, roken niet en zijn constant<br />
in de buitenlucht. Ze eten minder<br />
of geen geraffineerde producten<br />
en hebben geen last van de uitspattingen<br />
van de welvaart.<br />
Antioxidanten<br />
Maar één zaak is toch al duidelijk:<br />
het is niet de cholesterol<br />
die gevaarlijk is. Vette vis bevat<br />
heel veel cholesterol en het<br />
is precies die vette vis die een<br />
beschermend effect heeft <strong>op</strong> de<br />
bloedvaten en het hart. Je moet<br />
wel rekening houden met de<br />
vetzuren. De Omega-3 meervoudig<br />
onverzadigde vetzuren kunnen<br />
bij al wie vis eet bijdragen<br />
tot een verbetering van de gezondheid<br />
en het voorkomen van<br />
infarct en trombose. Vette vis <strong>op</strong><br />
het menu is dus geen luxe, maar<br />
een daad van gezondheidspreventie.<br />
Vis bevat niet enkel<br />
meervoudig onverzadigd vet,<br />
maar ook verschillende vitamines<br />
en mineralen die bekend staan<br />
<strong>als</strong> anti-oxidanten: B12, B6, vitamines<br />
A en D, en selenium.<br />
Glaas<strong>je</strong> rode wijn<br />
Dat de levenswijze belang heeft<br />
mag blijken uit het gezondheidspatroon<br />
bij bepaalde bevolkingsgroepen<br />
zo<strong>als</strong> Zevende<br />
dagadventisten, Joden, Jehova’s<br />
getuigen, en Mormonen, die<br />
omwille van hun godsdienstige<br />
overtuiging gezonder leven. Gevaarlijke<br />
aandoeningen van de<br />
luchtwegen komen zelden voor<br />
bij hen en hartinfarcten zijn een<br />
zeldzaamheid.”<br />
Prof. Barnard over vetten: Zo<br />
min mogelijk harde vetten die<br />
voorkomen in boter en volle<br />
melk, vaste en vette kaassoorten,<br />
in runds- varken- en kalfsvlees.<br />
Gevogelte en wild zijn beter,<br />
afgeroomde melk is perfect.<br />
Zoveel mogelijk vis, groeten en<br />
fruit <strong>op</strong> het menu en matig wijn<br />
drinken, dat wil zeggen toch niet<br />
meer dan twee glazen per dag.<br />
Rode wijn is beter dan witte omdat<br />
in de rode wijn ook gebruik<br />
gemaakt is van de schil, waar<br />
precies de fenolen en bio-flavonoïden<br />
verscholen zitten. Deze<br />
stoffen komen ook voor in thee,<br />
fruit en groenten. En natuurlijk is<br />
Crataegus of meidoorn een goede<br />
stimulans voor het hart. Thee<br />
van meidoorn of een extract van<br />
Crataegus is ideaal voor wie zijn<br />
hart lang gezond en krachtig wil<br />
houden.<br />
De Inspiratietuin van Herkenrode<br />
is een hedendaags kruidenpark:<br />
exclusief en origineel, aantrekkelijk<br />
voor een gevarieerd publiek<br />
van professioneel geïnteresseerden<br />
en individuele bezoekers,<br />
ontspannend en educatief.<br />
Abdijsite Herkenrode<br />
Herkenrodeabdij 4<br />
3511 Hasselt<br />
Tel.: 011 23 96 70<br />
Fax: 011 33 46 45<br />
E-mail: abdijsiteherkenrode@hasselt.be<br />
Ontdek natuur- en stedenschoon vanuit...<br />
Hotel ’t Buskruid<br />
Ideale uitv<strong>als</strong>basis voor <strong>je</strong> uitstappen in Limburg<br />
Erkend fietshotel vlakbij<br />
kno<strong>op</strong>punt 312<br />
Inspiratietuinen<br />
Herkenrode<br />
Hotel ’t Buskruid<br />
Dr. Vanderhoeydonckstraat 64<br />
3560 Lummen<br />
Tel 013/53 22 94<br />
Fax 013/53 22 95<br />
Jan van Bercken<br />
E-mail: info@tbuskruid.be<br />
www.tbuskruid.be<br />
18 SANA nr 27 SANA nr 27 19<br />
Advertentie<br />
Advertentie
Als zon en zeewater hun<br />
sporen hebben nagelaten...<br />
Verjongingskuur voor<br />
huid en haar<br />
Heel wat huid- en haarproblemen duiken <strong>op</strong> na de<br />
zomervakantie. We hebben zon nodig, maar dan<br />
niet <strong>op</strong> de manier zo<strong>als</strong> velen ze toepassen: van ’s<br />
morgens tot ’s avonds uitgebreid bakken en braden. Het<br />
gevolg is dat na de zomer de huidproblemen exponentieel<br />
stijgen en de kappers met de handen in het haar zitten<br />
om er nog “iets” van te maken. Hoe moet <strong>je</strong> de huid<br />
en het haar verzorgen om problemen te voorkomen en er<br />
weer treffelijk uit te zien?<br />
Een mooie huid wijst <strong>op</strong> gezondheid,<br />
want de huid is de spiegel<br />
van het lichaam. Niet enkel<br />
emoties maar ook de inwendige<br />
gezondheid valt er vaak van af<br />
te lezen. De huid is niet alleen<br />
de verpakking van het lichaam,<br />
het is ook een levend orgaan met<br />
duidelijke functies. De huid gezond<br />
houden, is dus ook zorgen<br />
voor een goede inwendige gezondheid.<br />
Natuurlijk hebben we zon<br />
nodig<br />
Steeds meer patiënten krijgen<br />
problemen met de huid. Eczeem<br />
neemt toe, schimmels zijn<br />
in <strong>op</strong>mars, terwijl huidkanker<br />
lang geen zeldzaamheid meer<br />
is, in die mate zelfs dat in ons<br />
land toch tientallen mensen per<br />
jaar aan huidkanker sterven.<br />
Ook allerhande kenmerken die<br />
zich aan de <strong>op</strong>pervlakte van de<br />
huid manifesteren, wijzen in<br />
dezelfde richting: gemakkelijk<br />
brekende nagels, haaruitval, bros<br />
en breekbaar haar, het zijn allemaal<br />
signalen dat er met de<br />
stofwisseling iets niet in orde is,<br />
of dat misbruik werd gemaakt<br />
van een zonnevakantie. In een<br />
gezond lichaam mogen geen<br />
huidproblemen voorkomen, want<br />
de huid is meer dan alleen maar<br />
een beschermende mantel, een<br />
soort natuurlijke zak rondom het<br />
lichaam. De huid is eigenlijk het<br />
grootste orgaan, heeft een <strong>op</strong>pervlakte<br />
van meer dan 2 vierkante<br />
meter en ademt, neemt<br />
stoffen <strong>op</strong> en geeft stoffen af via<br />
een ingewikkeld, maar ingenieus<br />
ontwikkelde stofwisseling.<br />
Niet voor niets wordt de huid de<br />
derde long van het lichaam genoemd,<br />
omdat die wezenlijk een<br />
grote rol speelt bij de evacuatie<br />
van lichaamsonvriendelijke stoffen.<br />
En toch hebben we weinig<br />
respect voor de huid, smeren we<br />
er lichaamsonvriendelijke stoffen<br />
<strong>op</strong>, gebruiken we de huid <strong>als</strong>of er<br />
toch niets kan mee gebeuren en<br />
<strong>als</strong>of het een abonnement heeft<br />
<strong>op</strong> een eeuwigdurende vernieuwing.<br />
De huid is een levend orgaan<br />
en het verdient dan ook al<br />
onze aandacht.<br />
Huidvriendelijke stoffen<br />
Overdreven zonnebaden zonder<br />
bescherming, tijdens de hete<br />
uren van de dag is vragen om<br />
problemen. Niet te verwonderen<br />
dat na de zomervakantie keratosen,<br />
huidontstekingen, benigne<br />
maar ook maligne tumoren <strong>op</strong> de<br />
huid toenemen. Australië staat er<br />
voor bekend, waar meer dan de<br />
helft van de mensen een of ander<br />
huidprobleem heeft <strong>als</strong> gevolg<br />
van overdreven zonnebaden. Als<br />
<strong>je</strong> daar de schade van zonnebank<br />
nog aan toevoegt, is het niet te<br />
verwonderen dat melanoom, de<br />
kankervorm is die het meest in<br />
<strong>op</strong>mars is.<br />
Verstandig omspringen met de<br />
zon, een beschermende crème<br />
gebruiken met hoge zonnefilter<br />
en nadien de huid goed behandelen<br />
met een verzachtende crème<br />
bijvoorbeeld <strong>op</strong> basis van Calendula<br />
zal veel ellende voorkomen.<br />
Na de zomervakantie moet <strong>je</strong> de<br />
huid ook weer goed verzorgen.<br />
Een belangrijke stof voor de gezondheid<br />
van <strong>je</strong> huid is gammalinoleenzuur.<br />
Daardoor wordt de<br />
inwendige natuurlijke afweerkracht<br />
van de huid versterkt.<br />
Je vindt ze in gezonde oliën van<br />
plantaardige oorsprong en eerste<br />
koude persing.<br />
Heb <strong>je</strong> veel last van scheurende<br />
mondhoeken, brekende vingernagels,<br />
dan heb <strong>je</strong> wellicht een<br />
tekort aan vitamine B2, ook<br />
Riboflavine genaamd. Je hebt er<br />
ongeveer 2,5 mg per dag van<br />
nodig. Ongeveer 300 gram tarwekiemen<br />
per dag zijn voldoende<br />
om deze dagelijkse behoefte te<br />
20 SANA nr 27 SANA nr 27 21
Advertentie<br />
Suikervrij<br />
ook geschikt voor diabetici<br />
Maakt de de<br />
dingen dingen verteerbaar<br />
Dills is een heerlijk fris munt<strong>je</strong> dat<br />
lekker smaakt en elke maaltijd vederlicht<br />
afrondt. Dankzij etherische oliën en<br />
kruiden geeft het niet enkel een lichter<br />
gevoel na het eten, het geeft pit aan elk<br />
moeilijk moment van de dag. Een lastige<br />
file, een druk programma <strong>op</strong> kantoor,<br />
een moeilijke afspraak: Dills geeft de<br />
ziel vleugels en b<strong>als</strong>emt de sfeer.<br />
Een belangrijke ontmoeting?<br />
Een frisse adem nodig?<br />
Op Dills kun <strong>je</strong> rekenen.<br />
Gezond, lekker, digestief, verfrissend,<br />
pittig, heerlijk langdurig van smaak ...<br />
Dills is een vriend die van elke last een<br />
lust maakt.<br />
Ook Ook verkrijgbaar in in<br />
de apotheek de apotheek met met<br />
cnk-bestelcode: 2161-149<br />
dekken. Ook spinazie is met dezelfde<br />
hoeveelheid een goede leverancier van<br />
deze dagelijkse behoefte. Zuivelprodukten<br />
bevatten eveneens interessante<br />
hoeveelheden vitamine B2.<br />
Heb <strong>je</strong> daarnaast last van depressieve<br />
toestanden, bros en breekbaar haar,<br />
haaruitval of krijg <strong>je</strong> gemakkelijk ontstekingen<br />
<strong>op</strong> de huid, dan kan dat wijzen <strong>op</strong><br />
een tekort aan zink. Hiervan heb <strong>je</strong> 4 tot<br />
10 mg per dag nodig. Ongeveer 150 tot<br />
200 gram havervlokken kunnen <strong>je</strong> dat<br />
al leveren, even<strong>als</strong> 300 gram volkorenbrood.<br />
Melk en bananen zijn eveneens<br />
goede zinkleveranciers.<br />
Schimmels <strong>op</strong> de huid (voornamelijk <strong>op</strong><br />
de voeten en bij de geslachtsorganen,)<br />
reageren gunstig <strong>op</strong> melkzure bacteriën.<br />
Vandaar dat in dergelijke gevallen deppen<br />
of betten met Molkosan heilzaam is.<br />
Ook inwendig kan <strong>je</strong> huid een steunt<strong>je</strong><br />
gebruiken en hiervoor kan een reinigingskuur<br />
<strong>op</strong> zijn plaats zijn. Wisselbaden,<br />
sauna en droge afwrijvingen zijn<br />
een weldaad voor de huid. Tegelijk kun<br />
<strong>je</strong> een drinkkuur met Molkosan of zure<br />
melkwei toepassen. De bacteriën zorgen<br />
voor een genezing van <strong>je</strong> darmflora, wat<br />
onrechtstreeks een gunstige weerslag<br />
heeft <strong>op</strong> de toestand van de huid. En het<br />
haar wassen met een milde shampoo<br />
waaraan Molkosan of citroensap is toegevoegd<br />
zal ook helpen om het haar van de<br />
zomerschade te herstellen.<br />
Op die manier worden <strong>je</strong> huid en haar<br />
weer mooier en gezonder en zal <strong>je</strong> eigenlijk<br />
een <strong>je</strong>ugdiger uitzicht krijgen.<br />
Jan van Gendt<br />
Curcu-Flam<br />
Onmisbaar voor soepele gewrichten<br />
en gezond kraakbeen<br />
Curcumine wordt al langer in de<br />
natuurgeneeskunde gebruikt, terwijl<br />
nu door wetenschappelijk onderzoek<br />
de grote waarde wordt aangetoond.<br />
Houdt de gewrichten soepel<br />
en sterk<br />
Ondersteunt het behoud van<br />
het kraakbeen<br />
Bioeq. 4800 mg curcuma extract<br />
Forte<br />
Vrij bewegen<br />
Soepele gewrichten<br />
100% natuurlijk<br />
Snelle werking<br />
20 Tabletten CNK2694-404<br />
60 Tabletten CNK2694-420<br />
Enkel verkrijgbaar in de apotheek.<br />
www.curcu-flam.be<br />
info@curcu-flam.be<br />
22 Voor SANA Voor meer meer nr 27 info: info: www.dills.be<br />
SANA nr 27 23<br />
Advertentie
Dagelijks bewegen belangrijk<br />
ook voor <strong>ouder</strong>en!<br />
Hoe voorkom <strong>je</strong> pijnlijke spieren<br />
tijdens sport?<br />
Beweging is belangrijk om gezond te blijven. <strong>Zelfs</strong> <strong>ouder</strong>e<br />
mensen moeten dagelijks bewegen. soms laten<br />
ze dat achterwege omdat beweging pijn doet en in<br />
de ho<strong>op</strong> <strong>op</strong> die manier klachtenvrij te blijven, bewegen<br />
ze steeds minder. Het heeft een averechts effect, want<br />
door minder te bewegen krijgen ze een minder goede doorbloeding<br />
in spieren, pezen en gewichten, er ontstaat verzuring<br />
en uiteindelijk worden de pijnen alleen maar erger.<br />
Goede voorbereiding is belangrijk! Hoe?<br />
Beweging is van vitaal belang:<br />
voor hart en bloedvaten, voor de<br />
circulatie, voor het gemoed en<br />
tegen depressie, om slapeloosheid<br />
te bekampen en om beweeglijk te<br />
blijven en soepel te kunnen evolueren<br />
tot <strong>op</strong> hoge leeftijd. Algemeen<br />
wordt aangenomen dat iedereen<br />
minstens een half uurt<strong>je</strong> per dag<br />
intensief moet bewegen. Die intensiteit<br />
moet natuurlijk afgesteld zijn<br />
<strong>op</strong> de leeftijd en de mogelijkheden,<br />
maar het komt neer <strong>op</strong> minstens<br />
twee kilometer stappen per dag; of<br />
een gelijkwaardige activiteit.<br />
Goed voorbereiden<br />
Een motor die koud staat, mag <strong>je</strong><br />
niet extra belasten, anders is die<br />
<strong>op</strong> korte tijd versleten. Met spieren<br />
geldt hetzelfde: <strong>je</strong> moet ze eerst<br />
langzaam <strong>op</strong>warmen om goed te<br />
kunnen presteren. Op die manier<br />
zal <strong>je</strong> ook letsels voorkomen. Een<br />
goede methode is een warme<br />
douche of een warm bad, en flinke<br />
massage, en het gebruik van een<br />
goede natuurlijke “spieren-en-gewrichten-crème”<br />
bijvoorbeeld van<br />
Ellen Dee, waarin spiervriendelijke<br />
midden zijn <strong>op</strong>genomen en spieren<br />
en gewrichten zowel revitaliseert<br />
<strong>als</strong> <strong>op</strong>warmt voor een flinke inspanning.<br />
De combinatie van de plantenextracten,<br />
menthol, kamfer en<br />
etherische oliën, waaronder eucalyptusolie,<br />
activeert de behandelde<br />
lichaamsdelen door een 2-fasen<br />
effect (koud en warm). Dit effect<br />
verhoogt de circulatie en werkt<br />
verzachtend, waardoor pijn door<br />
beweging wordt voorkomen of<br />
weggenomen wordt. Het ontspant,<br />
verkoelt, verkwikt en verwarmt,<br />
zodat bewegen goed en gemakkelijk<br />
blijft. Jos van Landuyt<br />
Spieren en gewrichten<br />
Crème<br />
Revitaliseert spieren en<br />
gewrichtenbenen<br />
De Spieren en gewrichten crème<br />
stimuleert en revitaliseert gevoelige<br />
spieren en gewrichten.<br />
De combinatie van de plantenextracten,<br />
menthol, kamfer en etherische<br />
oliën, waaronder eucalyptusolie,<br />
activeert de behandelde<br />
lichaamsdelen door een 2-fasen<br />
effect (koud en warm). Dit effect<br />
verhoogt de doorstroming en werkt<br />
verzachtend, waardoor de gevoeligheid<br />
afneemt. De crème werkt<br />
rustgevend, ontspant, verkoelt,<br />
verkwikt en verwarmt, waardoor<br />
bewegen goed en gemakkelijk<br />
blijft gaan.<br />
24 SANA nr 27 SANA nr 27 25<br />
Advertentie<br />
Meer info?<br />
www.ellendee.be<br />
Pot<strong>je</strong> 100 ml<br />
Verkrijgbaar in de apotheek met<br />
cnk-bestelcode: 2885-457<br />
Prijs € 5,95
Handig <strong>als</strong> “strooisuiker” en in tablet<strong>je</strong>s<br />
Stevia:<br />
Natuurlijk zoet zonder calorieën<br />
Men heeft het lang kunnen<br />
tegenhouden, maar<br />
uiteindelijk is het er<br />
toch van gekomen: het<br />
steviaplant<strong>je</strong> mag zijn<br />
moleculen leveren voor een goedgekeurde<br />
natuurlijke zoetstof. Omdat<br />
<strong>je</strong> de natuur niet kan patenteren en<br />
ook niet <strong>als</strong> een gezond middel kan<br />
verk<strong>op</strong>en, heeft de industrie zwaar<br />
gelobbyd en het steviaplant<strong>je</strong> zelf<br />
kunnen laten verbieden, maar van<br />
de Eur<strong>op</strong>ese commissie uiteindelijk<br />
bekomen dat de steviolglycosiden <strong>als</strong><br />
zoetstofmolecule wel mogen worden<br />
verkocht en gebruikt en dat ze niet<br />
schadelijk zijn voor de gezondheid.<br />
In Japan en Amerika mocht dat al<br />
jaren eerder.<br />
Gelukkig nu ook bij<br />
ons. Met andere<br />
woorden, een middel<br />
dat ons door de<br />
natuur geschonken<br />
is, werd bewerkt en<br />
verpakt in een pillet<strong>je</strong>,<br />
vloeistof of<br />
strooimiddel om zo<strong>als</strong><br />
de klassieke suiker<br />
te kunnen gebruiken<br />
in de keuken, bij<br />
het bakken, bij het<br />
zoeten van koffie of<br />
thee en het gebruik<br />
in allerhande warme<br />
en koude drank<strong>je</strong>s.<br />
Het wonderpoeder<br />
was ontdekt: stevia,<br />
die eigenlijk steviolglycosiden<br />
zijn, een<br />
geëxtraheerde zoetstof<br />
uit de stevia Rabaudiana,<br />
het zoetste<br />
plant<strong>je</strong> ter wereld.<br />
Stevia, zoet zonder calorieën<br />
Suiker is een caloriebom, belast<br />
de pancreas, veroorzaakt<br />
een insulinestroom, verhoogt de<br />
bloedvetwaarden en is betrokken<br />
bij het ontstaan van arteriosclerose,<br />
hartinfarct, vaatvernauwing,<br />
herseninfarcten en zelfs<br />
kanker. Suiker is een geraffineerd<br />
product, brengt lege calorieën in<br />
het lichaam en rooft mineralen<br />
uit botten en tanden. Suiker is<br />
een relatief goedko<strong>op</strong> en gemakkelijk<br />
zoetmiddel, een <strong>op</strong>dikkingsmiddel<br />
bij recepten en zelfs<br />
een bewaarmiddel in allerlei conserven.<br />
Het volstaat de etiketten<br />
te lezen: van mayonaise toch<br />
pickles, salami, yoghurt, ingemaakte<br />
augurk<strong>je</strong>s, zilveruit<strong>je</strong>s...<br />
overal st<strong>op</strong>t men suiker in. Niet<br />
te verwonderen dat er grote problemen<br />
ontstaan in de geïndustrialiseerde<br />
wereld waar Fastfood<br />
een soort godsdienst geworden is<br />
die met enthousiasme beoefend<br />
wordt. De lightproducten waren<br />
al niet veel beter, verschalkten de<br />
pancreas, maar belasten eveneens<br />
het organisme, zo<strong>als</strong> aspartaam<br />
dat bovendien neurotoxisch<br />
is en door sommige profs met<br />
de vinger wordt gewezen bij het<br />
ontstaan van kanker.<br />
Een veilige, zoete, relatief goedk<strong>op</strong>e<br />
en gemakkelijk hanteerbare<br />
suikervervanger drong zich <strong>op</strong>,<br />
tot dit jaar de Eur<strong>op</strong>ese commissie<br />
het signaal <strong>op</strong> groen zette en<br />
de steviolglycosiden onder verschillende<br />
vormen mogen worden<br />
verkocht.<br />
Het enthousiasme van het publiek<br />
was duidelijk. eindelijk<br />
zoet smullen zonder risico <strong>op</strong><br />
verdikken, hartproblemen of<br />
kanker. Bovendien zijn de steviolglycosiden<br />
zowel in tablet<strong>je</strong>s,<br />
in vloeibare vorm <strong>als</strong> kristallen<br />
zo<strong>als</strong> strooisuiker <strong>op</strong> de markt.<br />
Het is wel belangrijk een product<br />
te zoeken waarbij de zoetkracht<br />
overeen komt met die van suiker;<br />
dat maakt <strong>je</strong> het leven makkelijker,<br />
omdat de recepten die<br />
<strong>je</strong> gewoon was kunnen behouden<br />
blijven. Je hoeft suiker enkel nog<br />
te vervangen door Steviolglycosiden<br />
en dezelfde hoeveelheid te<br />
hanteren, om het zelfde mooie<br />
resultaat te bekomen.<br />
Jan van Gendt<br />
26 SANA nr 27 SANA nr 27 27
Advertentie<br />
Stevabell strooisuiker is verkrijgbaar<br />
bij uw apotheker in een verpakking<br />
van 350 g, met cnk-bestelcode:<br />
2950-988<br />
Stevabell tabletten zijn verkrijgbaar<br />
bij uw apotheker in een verpakking<br />
van 300 stuks, met cnk-bestelcode:<br />
2930-329<br />
Of vraag ernaar bij de betere<br />
natuurwinkel.<br />
Meer info? www.stevabell.be<br />
De zoete natuurlijke smaak<br />
zonder calorieën<br />
STEVABELL<br />
maakt <strong>je</strong><br />
leven<br />
zoeter !<br />
Kijk <strong>op</strong> onze geheel<br />
vernieuwde website!<br />
Uw online gezondheidsadviseur<br />
BOVERTE is een moderne internetwinkel.<br />
Eenvoudig, overzichtelijk, informatief,<br />
vriendelijk geprijsd en een goede service.<br />
U ko<strong>op</strong>t bij Boverte omdat…<br />
• Onze winkel 365 dagen per jaar en 24 uur<br />
per dag ge<strong>op</strong>end is. Daarnaast kunt u 7<br />
dagen per week bij onze klantenservice<br />
terecht.<br />
• U boven de 50 euro geen verzendkosten<br />
betaalt.<br />
• U met korting <strong>op</strong> uw bestelling kan aank<strong>op</strong>en.<br />
• De producten binnen 2 werkdagen bij u<br />
worden afgeleverd.<br />
• U gemakkelijke betalingsmogelijkheden<br />
heeft.<br />
• Wij garant staan voor een <strong>op</strong>timale service.<br />
• Wij u helder en duidelijk over de producten<br />
informeren via de website, per telefoon en<br />
via e-mail.<br />
www.boverte.com<br />
e-mail: info@boverte.com<br />
tel.: 00/31 (0)40 254 30 48<br />
28 SANA nr 27 SANA nr 27 29<br />
De beste zorgen uit de natuur!<br />
Advertentie
Weet<strong>je</strong>sWeet<strong>je</strong>sWeet<strong>je</strong>sWeet<strong>je</strong>sWeet<strong>je</strong>s<br />
De bijzondere effecten van Frangula alnus (sporkehout) <strong>op</strong> de stoelgang<br />
Frangula alnus (sporkehout of vuilboom)<br />
heeft een aantal bijzondere<br />
effecten <strong>op</strong> de functie van de dikke<br />
darm, waardoor deze geneeskrachtige<br />
plant zo uitermate geschikt is om te<br />
gebruiken bij problemen met de stoelgang.<br />
Allereerst ondersteunt de plant de<br />
samentrekkende beweging van de<br />
dikke darm (peristaltiek) waardoor de<br />
voedselbrij wordt voortbewogen.<br />
Ten tweede prikkelt de plant het<br />
slijmvlies van de dikke darm om meer<br />
slijm te produceren, ook nodig voor<br />
een versnelde passage van de darminhoud.<br />
En ten derde remt Frangula de terug-<br />
winning van water uit de voedselbrij<br />
zodat die niet zo snel indikt. Die drie<br />
factoren, <strong>als</strong>ook het niet onbelangrijke<br />
effect van Frangula <strong>op</strong> de leverfunctie,<br />
bevorderen de stoelgang <strong>op</strong> een<br />
natuurlijke manier.<br />
Maar producenten van natuurlijke<br />
geneesmiddelen kijken verder om de<br />
effecten van zo’n belangrijke plant<br />
te vergroten. Zo heeft Fytobell het<br />
middel Frangulabiose ontwikkeld, een<br />
combinatie van probiotica met Frangula<br />
en een aantal andere geneeskrachtige<br />
planten die samen de stoelgang<br />
<strong>op</strong>timaal bevorderen.<br />
Meer <strong>op</strong>: http://www.boverte.com<br />
/zoek-<strong>op</strong>-onderwerp/stoelgang/<br />
Stress van onderzoeken kan borstkanker verergeren<br />
Wanneer <strong>je</strong> <strong>als</strong> vrouw geconfronteerd<br />
wordt met de mogelijkheid van borstkanker,<br />
is het probleem <strong>op</strong> zich al<br />
ernstig, maar het kan nog verergerd<br />
worden door de stress van de onderzoeken<br />
en de onzekerheid zelf.<br />
Dr. Linda J. Luecken van de rijksuniversiteit<br />
van Arizona en Bruve E.<br />
Compas hebben aangetoond dat positieve<br />
inbreng in de gedachten van de<br />
patiënt dan weer de goede keerzijde<br />
bepalen: positief denken en de problemen<br />
uitpraten, lijken goede methodes<br />
te zijn om de problemen goed te<br />
laten evolueren. Een goede mentale<br />
hygiëne heeft wel degelijk biologische<br />
invloed <strong>op</strong> het immuunsysteem en <strong>op</strong><br />
de hormoongehalten in het lichaam,<br />
waardoor de kanker in gunstige of<br />
ongunstige zin kan worden beïnvloed.<br />
Het heeft volgens de onderzoekers<br />
absoluut zin te proberen een positieve<br />
gedachtegang te ontwikkelen, om de<br />
problemen beter aan te kunnen. Een<br />
goede aanpak is beter dan de problemen<br />
te ontkennen of een vluchtgedrag<br />
te ontwikkelen. Patiënten die zich actief<br />
en positief met hun probleem bezig<br />
houden, hebben een lager cortisonegehalte<br />
en een beter functionerend<br />
immuunsysteem. Merkwaardig genoeg<br />
slaat bij deze patiënten de behandeling<br />
ook beter aan, hebben ze minder<br />
last van pijn en duizeligheid en komen<br />
ze nadien sneller weer in hun normale<br />
arbeidsactiviteiten terecht.<br />
Deze planten verlagen LDL-cholesterol met 30 percent<br />
Een vegetarisch dieet gecombineerd<br />
met cholesterol verlagende componenten<br />
uit planten, kunnen de<br />
slechte cholesterol (LDL) met maar<br />
liefst dertig percent verminderen.<br />
Onderzoekers van de universiteit van<br />
Toronto zijn van mening dat de effecten<br />
ten minste even goed zijn <strong>als</strong><br />
die afkomstig van de klassieke medicatie.<br />
Na een uitgebreid vergelijkend<br />
bevolkingsonderzoek stelden ze vast<br />
dat alleen al het enkelvoudig toevoe-<br />
∆<br />
gen van één van volgende producten<br />
aan het dieet zo<strong>als</strong>: sojaproteïnen,<br />
noten, vezels uit haver (havermout)<br />
en gerst en plantaardige sterolen die<br />
worden aangetroffen in plantaardige<br />
olie en groene bladgroenten even<strong>als</strong><br />
groenten zonder zetmeel, de cholesterol<br />
in het bloed met zeker zeven<br />
percent kan verminderen, zonder dat<br />
daar bijkomende medicatie voor wordt<br />
gebruikt. Door een nieuw onderzoek<br />
is aangetoond dat deze verlaging van<br />
de LDL-cholesterol liefst dertig percent<br />
kan bedragen <strong>als</strong> een mix van al deze<br />
producten in het dagelijks dieet wordt<br />
<strong>op</strong>genomen. Deze resultaten zijn<br />
vergelijkbaar met het effect van de<br />
klassieke medicatie.<br />
De deelnemers aan de studie kregen<br />
een dagelijks dieet voorgezet dat<br />
bestond uit broccoli, wortelen, rode<br />
pepers, tomaten, uien, bloemkool,<br />
hibiscus en eierplant, haver, gerst en<br />
Goed nieuws voor wie geregeld last<br />
heeft van pezen en peesaanhechtingen<br />
zo<strong>als</strong> tenniselleboog, en knieblessures.<br />
Aan de Jeffersonuniversiteit van<br />
Philadelphia in de Verenigde Staten<br />
heeft prof. Dr. Lev N. Nazarian <strong>op</strong> de<br />
afdeling radiologie proefnemingen gedaan<br />
met ultrageluid of echotherapie,<br />
door middel van naaldinvasie. Hierbij<br />
werd het zieke lichaamsdeel met een<br />
steriele naald aangeprikt en tegelijk<br />
werd <strong>op</strong> die manier het kwestieuze letsel<br />
behandeld met ultrageluidsgolven.<br />
Daardoor kon men de kwetsuur of het<br />
litteken ook bekijken <strong>op</strong> een scherm<br />
en doeltreffender behandelen. Een<br />
eventuele verkalking of een ontstoken<br />
zone kon zo gemakkelijker in beeld<br />
worden gebracht. Door de ultrageluidsgolven<br />
zo dicht bij het getraumatiseerde<br />
weefsel te brengen, ontstond<br />
psyllium. Daarnaast ook margarine<br />
die samengesteld was <strong>op</strong> basis van<br />
mono-onverzadigde vetzuren (olijfolie),<br />
soja producten zo<strong>als</strong> sojamelk<br />
en sojaburgers, sojagehakt, amandelnoten,<br />
en andere ingrediënten. Een<br />
doorsnee dag kan daarom bestaan uit<br />
een ontbijt met sojamelk, havermuesli<br />
en gerstebrood, daarbij fruit, amandelnoten,<br />
haverkoeken en plantaardige<br />
olie of margarine <strong>op</strong> het brood en<br />
jam zonder suiker. De lunch kan dan<br />
worden samengesteld uit sojaburgers<br />
met veel groenten en groentesoep<br />
zonder vlees, <strong>op</strong> smaak gebracht met<br />
kruiden, zonder overdreven gebruik<br />
van zout. Zet ook geregeld bonensoep<br />
<strong>op</strong> het menu. Als avondmaal worden<br />
groenten, tofu (sojavlees), fruit en<br />
amandelen geserveerd. Volgens de<br />
onderzoekers geeft dit dieet de beste<br />
garantie om zonder hart en vaatziekten<br />
straatoud te worden.<br />
Tendinitis geneest veel sneller door ultrageluidbehandeling<br />
sneller een betere lokale doorbloeding,<br />
met een spoedige genezing tot gevolg.<br />
In de plaats van een klassieke massage,<br />
warmtebehandeling of <strong>op</strong>eratie,<br />
kon door middel van ultrageluidbehandeling<br />
de genezing werkelijk<br />
worden bekort en het hervallen na<br />
de behandeling was ook veel kleiner.<br />
Van de vierhonderd patiënten die <strong>op</strong><br />
die manier werden behandeld, kon de<br />
overgrote meerderheid al na twaalf<br />
weken weer intensief aan sport doen,<br />
of zijn normale lichamelijke activiteiten<br />
hervatten. Het had <strong>als</strong> bijkomende<br />
voordeel dat er niet moest gesneden<br />
worden en het getraumatiseerde weefsel<br />
niet eerst moest helen. Risico’s <strong>op</strong><br />
besmettingen werden <strong>op</strong> die manier<br />
ook veel kleiner.<br />
30 SANA nr 27 SANA nr 27 31
Glucosamine, chondroïtine en<br />
zwavel (MSM) houden <strong>je</strong><br />
kraakbeen in t<strong>op</strong>conditie<br />
Soepele spieren en<br />
gewrichten tot <strong>op</strong><br />
hoge leeftijd:<br />
Het kan!<br />
Je staat er niet bij stil,<br />
maar spieren en gewrichten<br />
spelen permanent<br />
een rol in ons leven. Ze maken<br />
dat we kunnen bewegen,<br />
handelen, een activiteit kunnen<br />
beoefenen en dat gaat van<br />
het <strong>op</strong>enen van een postpakket,<br />
het <strong>op</strong>en draaien van een pot<strong>je</strong><br />
mayonaise, de trap <strong>op</strong>l<strong>op</strong>en, de<br />
tuin harken, tot het winnen van<br />
de Ronde van Frankrijk. Iedereen<br />
heeft zijn spieren en gewrichten nodig,<br />
een heel leven lang en ze moeten<br />
liefst zo soepel en pijnvrij mogelijk<br />
kunnen functioneren. Maar door ver<strong>ouder</strong>ing,<br />
overbelasting, onbezonnen en<br />
fanatiek sporten, onvoldoende voedende<br />
stoffen in het menu, verzuring en ontkalking<br />
kan slijtage <strong>op</strong>treden, en wordt soepel<br />
bewegen een probleem; de trap <strong>op</strong>l<strong>op</strong>en kan al<br />
een hele karwei worden. Wat doe <strong>je</strong> dan? Zeker<br />
niet bij de pakken gaan zitten en minder bewegen,<br />
dan wordt het alleen maar erger.<br />
Het is belangrijk<br />
dat<br />
<strong>je</strong> tot <strong>op</strong><br />
hoge leeftijd<br />
blijft bewegen,<br />
want<br />
hier geldt<br />
in hoge<br />
mate, dat<br />
rust roest.<br />
Spieren en<br />
gewrichten<br />
kunnen<br />
enkel maar soepel blijven <strong>als</strong> ze<br />
blijven functioneren. een spier<br />
die niet gebruikt wordt “smelt<br />
weg” of in vaktaal atrofieert.<br />
Belangrijke tips<br />
Om goed te kunnen bewegen<br />
moeten spieren en gewrichten<br />
in prima conditie zijn. daarvoor<br />
moet <strong>je</strong> een aantal regels in acht<br />
nemen:<br />
-Ga nooit sporten of een sterke<br />
spierinspanning leveren zonder<br />
voldoende <strong>op</strong>warming.<br />
-Een warm bad of douche kan<br />
wonderen doen.<br />
-Infrarood-sauna is ideaal om de<br />
spieren <strong>op</strong> te warmen.<br />
-Draag aangepast schoeisel <strong>als</strong><br />
<strong>je</strong> bijvoorbeeld gaat joggen en<br />
vermijd harde ondergrond.<br />
-Drink voldoende, want bij het<br />
sporten verlies <strong>je</strong> meer vocht.<br />
Water is de beste drank.<br />
-Vermijd verzuring van het lichaam<br />
want dan ontstaat ontkalking<br />
(zie verder).<br />
-Vette vis is ideaal vanwege de<br />
Omega-3.<br />
-Activeer de nieren om toxines<br />
en zuren af te voeren. Een thee<br />
van linde, brandnetel en guldenroede<br />
is daarvoor ideaal.<br />
Het beste voor spieren en gewrichten<br />
Om goed te kunnen blijven bewegen,<br />
is het belangrijk verzuring<br />
van het organisme te<br />
voorkomen, zodat het hyaluronzuur<br />
wordt beschermd dat zorgt<br />
voor een goede smering van het<br />
kraakbeen in de gewrichten. Een<br />
aangepast dieet is hiervoor het<br />
beste en snelste middel. Suikerwaren,<br />
geraffineerde producten,<br />
koffie, alcohol, tabak, vlees en<br />
zuivel, zijn sterk verzurend en<br />
zijn dus agressief ten <strong>op</strong>zichte<br />
van het beenderstelsel.<br />
Ontzurend zijn: fruit, groenten<br />
(behalve asperges) aardappelen,<br />
biologisch <strong>op</strong>neembare zwavel<br />
zo<strong>als</strong> MSM (methyl-sulfonyl-methaan).<br />
Bepaalde kruiden zo<strong>als</strong><br />
duivelsklauw hebben een sterk<br />
ontzurend vermogen en zijn ook<br />
leverherstellend.<br />
Ook glucosaminesulfaat, chondroïtinesulfaat<br />
en zwavel (MSM)<br />
zijn belangrijk voor een gezond<br />
kraakbeen, de schokdempers in<br />
onze gewrichten. Zwavel is niet<br />
enkel ontzurend, het zorgt voor<br />
de stabiliteit van de eiwitten die<br />
nood-zakelijk zijn voor een goede<br />
structuur van het kraakbeen<br />
en het bot. Glucosamine is een<br />
natuurlijke bouwstof voor kraakbeen,<br />
gewrichtsbanden en pezen,<br />
en speelt een belangrijke rol bij<br />
de voortdurende vernieuwing van<br />
gewrichten zodat men soepel en<br />
zonder pijn kan blijven bewegen<br />
en is noodzakelijk voor het behoud<br />
van een goede kraakbeenstructuur.<br />
Glucosamine heeft een<br />
grote moleculaire structuur zodat<br />
het kraakbeenweefsel veel vocht<br />
kan <strong>op</strong>nemen waardoor het zijn<br />
soepelheid bewaart. Glucosamine<br />
32 SANA nr 27 SANA nr 27 33
Advertentie<br />
50 net.be<br />
www.50net.be<br />
De site voor de<br />
dynamische<br />
50plusser!<br />
Bezoek de website<br />
speelt dus een rol bij de productie van<br />
gewrichtsvloeistof.<br />
Glucosamine en chondroïtine zijn stoffen<br />
die gunstig zijn bij dit proces.<br />
Ver<strong>ouder</strong>ing tegengaan<br />
Veel mensen verliezen bij het <strong>ouder</strong><br />
worden het vermogen deze stoffen in<br />
voldoende mate aan te maken, vandaar<br />
dat het bijzonder interessant is die van<br />
buitenaf toe te dienen in een vorm die<br />
door het lichaam gemakkelijk aanvaard<br />
wordt.<br />
Chondroïtinesulfaat is een belangrijk bestanddeel<br />
van kraakbeen. Even<strong>als</strong> glucosamine<br />
stimuleert het de aanmaak van<br />
kraakbeen. Bovendien kan chondroïtine<br />
enzymen blokkeren die het kraakbeen<br />
aantasten. Het lichaam kan weliswaar<br />
minder chondroïtine <strong>op</strong>nemen dan glucosamine,<br />
maar toch zijn de resultaten<br />
in verband met artrose en andere gewrichtsklachten<br />
bijzonder bemoedigend,<br />
dat blijkt uit recente studies. Het wordt<br />
dan ook samen met glucosamine aanbevolen<br />
voor het verminderen van pijn en<br />
voor het verbeteren van de beweeglijkheid.<br />
Bij het <strong>ouder</strong> worden, verliest het lichaam<br />
ook meer en meer het vermogen<br />
zwavel uit het voedsel <strong>op</strong> te nemen.<br />
Daardoor is het verstandig dit ook toe te<br />
dienen <strong>als</strong> supplement. Zwavel bevordert<br />
de stabiliteit van de eiwitten en die zijn<br />
even onmisbaar voor een goede structuur<br />
van het kraakbeen en om dat zo te<br />
houden. Zwavel heeft ook een sleutelrol<br />
in metabolisme van spieren, bindweefsel<br />
en kraakbeenweefsel. Vandaar dat MSM<br />
(biologisch <strong>op</strong>neembare zwavel) een<br />
goede aanvulling kan zijn van een gezonde<br />
en volwaardige voeding.<br />
Je weet het maar <strong>als</strong> elke stap pijn doet<br />
en <strong>je</strong> niet zelfstandig de trap meer <strong>op</strong><br />
kan. Je kan dus maar beter voorkomen<br />
dan proberen te genezen.<br />
Jos van Landuyt<br />
Gewrichtsproblemen?<br />
Glucobell helpt!<br />
Naarmate de jaren vorderen, vermindert de soepelheid van spieren en<br />
gewrichten en krijgen de meeste ook last van stramheid en pijn. Onder andere<br />
glucosamine, chondroïtine en MSM verbeteren de stofwisseling in spieren<br />
en gewrichten en brengen soelaas voor sleet <strong>op</strong> het kraakbeenweefsel.<br />
De onderlinge samenwerking van deze zeer belangrijke stoffen met<br />
planten die specifiek bij gewrichtsproblemen hun diensten hebben<br />
bewezen, zorgt ervoor dat het lichaam weer soepel wordt en sport<br />
en beweging minder problematisch worden. In Glucobell zijn ze<br />
allemaal samengebracht.<br />
Voel <strong>je</strong> wel met fytobell!<br />
Meer info <strong>op</strong>: www.fytobell.be<br />
E-mail: info@fytobell.be<br />
Tel:011/37.19.24<br />
Je kan Glucobell bestellen bij de<br />
apotheker met CNK-bestelcode<br />
2249-803. Of vraag ernaar in de<br />
betere reformwinkel.<br />
34 SANA nr 27 SANA nr 27 35<br />
Advertentie
Planten met een doel in de<br />
Abdijsite Herkenrode<br />
Chrysanten om te ontdekken<br />
Chrysanthemums gaan voor<br />
helend en dodend, voor<br />
smaakverbeterend en oogstrelend.<br />
Hun naam is in<br />
onze cultuur echter voor<br />
eeuwig en altijd verbonden<br />
aan kerkhoven.<br />
Planten met een doel<br />
Geen boerentuin of er stond vroeger Chrysanthemum<br />
parthenium (ook Tanacetum parthenium) of<br />
moederkruid in. Met zijn kleine margrietachtige<br />
bloemp<strong>je</strong>s fleurde het niet alleen de tuin <strong>op</strong>, het<br />
mocht <strong>als</strong> snijbloem ook in een vaas<strong>je</strong>, soms devoot,<br />
soms profaan, maar was vooral nuttig om<br />
bij de hand te hebben <strong>als</strong> basis voor een medicijn<br />
tegen onder andere hoofdpijn, migrainetoestanden,<br />
koorts en ontstekingen. Dat u het vandaag terug<br />
in de tuin moet halen heeft een eerder ecologische<br />
reden. Geplant tussen groenten en kruiden houdt<br />
het namelijk lastige insecten <strong>op</strong> afstand.<br />
Giftig boerenwormkruid<br />
Chrysanthemum tanacetum (ook Tanacetum vulgare)<br />
of boerenwormkruid mocht nooit echt tot in de<br />
tuin doordringen. Daar was het teveel onkruid voor.<br />
Ze blijft ook vandaag nog - en mogelijk zelfs meer<br />
dan vroeger - ingenesteld in bloemrijke wegbermen.<br />
Daar werd ze door boeren en dorpslui geplukt<br />
<strong>als</strong> het vee of de mensen zelf geplaagd werden<br />
door spoel- en lintwormen of komaf moest gemaakt<br />
worden met luizen. Nu weten we dat deze plant<br />
toch wel erg giftig is en niet zomaar mag verwerkt<br />
worden in huis-, tuin- en keukenmiddelt<strong>je</strong>s. Een te<br />
hoge dosis kan zelfs dodelijk zijn.<br />
Chrysanthemum cinerariaefolium (ook Tanacetum<br />
cinerariaefolium) of Dalmatische pyrethrum<br />
is de gevaarlijkste tussen zijn naam- en<br />
soortgenoten. Zijn sap Pyrethrum<br />
is een sterkmaker onder de insecticiden.<br />
Vandaar dat u de naam<br />
zeker al hebt gelezen <strong>op</strong> aerosols,<br />
spray’s en andere middelt<strong>je</strong>s om<br />
snel af te rekenen met bladluizen,<br />
vliegen, mieren, rups<strong>je</strong>s en wat u<br />
ook maar <strong>als</strong> kruipend vliegend of<br />
kriebelend insect stoort. Na geraakt<br />
te zijn door het pyrethum<br />
verlammen de insecten onmiddellijk<br />
en sterven ze binnen enkele<br />
seconden. Lang werd gesteld dat<br />
pyrethum onschadelijk zou zijn<br />
voor bi<strong>je</strong>n. Vandaag weten we<br />
beter; producenten voegen namelijk<br />
raapolie toe aan het insecticide<br />
waardoor het langer zijn giftigheid<br />
behoudt en bi<strong>je</strong>n die aan- en<br />
afvliegen <strong>op</strong> behandelde bloemen<br />
evenzeer getroffen worden.<br />
Meer mooi dan nuttig<br />
In de inspiratietuinen van Herkenrode<br />
vind <strong>je</strong> nog meer chrysanthemums,<br />
van de Chrysanthemum<br />
leucanthemum (ook Leucanthemum<br />
vulgare) of margriet, zo<br />
gegeerd in bloemrijke bermen en<br />
veldboeketten, tot de Chrysanthemum<br />
majus (of Tanacetum b<strong>als</strong>amita)<br />
b<strong>als</strong>emwormkruid waarvan<br />
Tekst en illustraties: Marc Verachtert<br />
de bladeren <strong>als</strong> geurende bladwijzer<br />
in boeken werden en worden<br />
gebruikt. Plan <strong>je</strong> bijvoorbeeld eens<br />
een kennismaking in de periode 18<br />
tot 21 oktober, ga dan zeker ook<br />
<strong>op</strong> verdere chrysanthemumontdekking<br />
in de Japanse tuin (Gouverneur<br />
Verwilghensingel 23, Hasselt).<br />
Daar wordt <strong>op</strong> dat ogenblik en in<br />
typisch Oosterse traditie de pot-<br />
en bolchrysant haar status van<br />
keizerlijke bloem en symbool van<br />
eeuwig leven gegund. Ook in het<br />
stadhuis (Groenplein 1, Hasselt) en<br />
de nieuwe locatie van de toeristische<br />
dienst, met een Smaaksalon<br />
<strong>als</strong> annex (Maastrichterstraat 61,<br />
Hasselt) staan chrysanten centraal,<br />
hier meesterlijk geschikt tot<br />
oogstrelende bloemwerken. Vind <strong>je</strong><br />
ondanks alles dat chrysanthemums<br />
best passen <strong>op</strong> een begraafplaats,<br />
dan kan <strong>je</strong> <strong>je</strong> bezoek afsluiten <strong>op</strong><br />
het oud kerkhof (Kempische steenweg,<br />
naast nr 89). De stedelijke<br />
groendienst decoreert er de eeuwenoude<br />
grafmonumenten met<br />
een verscheidenheid aan chrysantenbloemen.<br />
Informatie:<br />
Abdijsite Herkenrode.<br />
Herkenrodeabdij 4, B 3511 Hasselt.<br />
Inspiratietuinen:<br />
1 april tot 31 oktober van dinsdag<br />
tot zondag van 10 tot 17 uur. 4<br />
euro.<br />
Tel: 011/23 96 70 of<br />
www.abdijsiteherkenrode.be<br />
Alle andere chrysantenactiviteiten:<br />
www.20jaarjapansetuin.be en<br />
www.hasselt.be<br />
36 SANA nr 27 SANA nr 27 37
Advertentie<br />
Nieuw boek van Dr. Marcel Verheyen<br />
STOP STRESS<br />
in luxe editie<br />
met harde kaft<br />
met stofwikkel<br />
en leeslint<br />
in fullcolour<br />
met meer dan<br />
200 illustraties<br />
“Verbeter de kwaliteit van <strong>je</strong> leven door stress<br />
en nervositeit efficiënt aan te pakken”<br />
Dr. Marcel Verheyen<br />
Bestellen?<br />
Gebruik de bestelkaart in de i-<strong>Sana</strong><br />
Column<br />
Uit de natuurgeneeskundige praktijk van Dr. Marcel Verheyen<br />
Waarom hebben we een immuunsysteem?<br />
ns lichaam zit vernuftig in elkaar.<br />
Oneindig veel beter dan alles wat de<br />
mens bedacht en gemaakt heeft. Voor<br />
de meeste problemen is er een <strong>op</strong>lossing, heeft<br />
het lichaam zijn eigen noodprogramma, zijn<br />
eigen rampenplan, zou <strong>je</strong> kunnen zeggen. Het<br />
heeft een eigen leger (witte bloedlichaamp<strong>je</strong>s),<br />
zijn eigen elitetroepen (macrofagen), een eigen<br />
alarmsysteem (koorts) zijn eigen boodschappers<br />
(hormonen), zijn eigen eliminatiesysteem (darmflora)<br />
en een eigen informaticasysteem, een<br />
eigen geheugen waarbij het eerdere aanvallers<br />
meteen herkent en alles in stelling brengt om ze<br />
te liquideren. Bij verwondingen levert het herstelmateriaal,<br />
bij bloedingen stremmend materiaal,<br />
en bij tekorten zendt het signalen uit. Maar soms<br />
kan er een ernstige storing zijn in de immuniteit<br />
of de weerstand, dan is het systeem ontregeld.<br />
De vraag is: waarom hebben we eigenlijk een<br />
immuunsysteem en waarvoor dient het?<br />
Waarom een immuunsysteem?<br />
Wat is het doel van de immuniteit? Waarom hebben<br />
we eigenlijk een immuunsysteem?<br />
De eerste belangrijke doelstelling van het immuunsysteem<br />
is het „herkennen” van bedreigingen<br />
waarmee het al eerder was geconfronteerd.<br />
In Engelse omschrijvingen vind <strong>je</strong> het iets duidelijker.<br />
Daarin vermeldt men „self and non-self”.<br />
Dat betekent dus „wat van U is en wat niet van<br />
U is”.<br />
Dat is eigenlijk gewoon de basis van de immuniteit:<br />
het herkennen en het verdedigen van de<br />
eigen cellen en het herkennen wat niet van U is<br />
en dus van buitenaf een bedreiging vormt. Dat<br />
is wel heel belangrijk <strong>als</strong> we te maken krijgen<br />
met voedingsallergieën en dat is tegenwoordig<br />
van langsom meer het geval, ook bij heel jonge<br />
kinderen. Precies daartoe is het heel interessant<br />
en kan <strong>je</strong> eigenlijk heel duidelijk zien wat aan de<br />
basis ligt van voedingsallergie.<br />
Een tweede kenmerk of element van de immuniteit<br />
is dat de reactie van het immuunsysteem<br />
heel specifiek is, specifiek heel duidelijk doelgericht,<br />
een unieke reactie <strong>op</strong> een antigen.<br />
Een derde element is een geheugenfunctie. Op<br />
een of andere manier wordt het vreemde signaal<br />
dat binnenkomt, <strong>op</strong>geslagen in een geheugen,<br />
zodat het lichaam later die prikkel herkent en<br />
zich kan verweren. Sommigen zijn van mening<br />
dat er specifieke cellen bestaan waarin de informatie<br />
wordt <strong>op</strong>geslagen, maar waarschijnlijk<br />
is het veel meer dan dat. Wellicht gaat het o.m.<br />
over een elektromagnetisch signaal dat vastgelegd<br />
wordt in de hersenen.<br />
Als we het hebben over het immuunsysteem<br />
gaat het heel duidelijk over het reticulo-endoteliaal<br />
stelsel, dus alles wat met lymfe te maken<br />
heeft: de milt hoort daar natuurlijk bij en ook de<br />
lever, want de lever bevat ook een soort lymfatisch<br />
weefsel en natuurlijk ook de witte bloedcellen<br />
hebben er hun plaats. Heel dat systeem<br />
werkt samen om het lichaam te vrijwaren van<br />
belagers en <strong>als</strong> ze toch toegang krijgen alles in<br />
stelling te brengen. De wetenschap heeft de werking<br />
van de immuniteit nog altijd niet helemaal<br />
doorgrond. Het is dus veel complexer dan sommigen<br />
laten vermoeden en de problemen zijn<br />
dus niet zomaar <strong>op</strong> te lossen met één of ander<br />
farmaceutisch product. We moeten het lichaam<br />
en zijn specifieke eigenschappen respecteren,<br />
het geven waar het nood aan heeft en dan pas<br />
kunnen we een goede immuniteit en gezondheid<br />
terugkrijgen. Dr. Marcel Verheyen<br />
38 SANA nr 27 SANA nr 27 39<br />
O
Heilzame plantenextracten en<br />
Plant van de maand:<br />
hun toepassing<br />
Eleutherococcus senticosus<br />
Maxim.<br />
Taigawortel:<br />
houdt <strong>je</strong> langer jong en<br />
krachtig<br />
Door Kees Martens<br />
Kruidenkundige<br />
Al sinds het ontstaan van de geschiedenis zoekt de mens naar<br />
eeuwig leven. Dat zal nog wel even duren, maar in elk geval<br />
lukt het al aardig om de levensverwachting en de levenskwaliteit<br />
te verbeteren, zich jonger te voelen <strong>op</strong> <strong>ouder</strong>e leeftijd en de<br />
krachten van zijn <strong>je</strong>ugd zo lang mogelijk te bewaren. Af en toe duikt<br />
dan een soort mirakelmiddel <strong>op</strong> dat even later weer wordt afgevoerd<br />
of <strong>als</strong> gevaarlijk wordt bestempeld. Maar in de natuur is toch een<br />
aantal betrouwbare middelen voorhanden waar <strong>je</strong> kan <strong>op</strong> rekenen<br />
om zo lang mogelijk jong te blijven, zich jong te voelen en krachtig<br />
te zijn. <strong>Zelfs</strong> de kosmonauten maakten er gebruik van: de Eleutherococcus<br />
of Taigawortel. Waarom zouden wij er dan geen gebruik van<br />
maken?<br />
Geschiedenis van de plant<br />
Eleutherococcus behoort, net <strong>als</strong> de<br />
Koreaanse variant (Panax ginseng),<br />
tot de plantenfamilie der Araliaceeën<br />
of klim<strong>op</strong>achtigen.<br />
Reeds meer dan 2000 jaar wordt de<br />
taigawortel in de Chinese geneeskunde<br />
toegepast onder andere <strong>als</strong><br />
tonicum ter verhoging van de fysieke<br />
kracht en weerstand en ter behandeling<br />
van luchtweginfecties en virale<br />
infecties.<br />
Het is in West-Eur<strong>op</strong>a weinig bekend<br />
dat miljoenen Russen deze plant<br />
dagelijks gebruiken. <strong>Zelfs</strong> de Russische<br />
kosmonauten maken er gebruik<br />
van. Sinds 1855 werd de plant door<br />
Russische wetenschappers grondig<br />
onderzocht en werd een niet-specifieke<br />
stijging van de lichaamsweerstand<br />
vastgesteld. In het blad ‘New scientist’<br />
vertelt Dr. Stephen Fulder dat de<br />
Russen Eleutherococcus onderzocht<br />
hebben door middel van vermoeid-<br />
heidsproeven met muizen en later<br />
met mensen. Bij langeafstandl<strong>op</strong>ers<br />
bleek het uithoudingsvermogen sterk<br />
toe te nemen. Uit het onderzoek bleek<br />
bovendien dat de lichaamsweerstand<br />
toenam bij andere extreme omstandigheden,<br />
zo<strong>als</strong> grote hitte of koude<br />
en grote veranderingen van de luchtdruk,<br />
verzwakkende effecten van<br />
bepaalde ziekten en bij de gevolgen<br />
van een hoge leeftijd.<br />
Eigenschappen<br />
Eleutherococcus is een algemeen<br />
tonicum, stimulerend, heeft een antistress<br />
werking, geeft een verbetering<br />
van de fysieke prestaties en zorgt<br />
voor een sneller herstel van kracht<br />
en uithoudingsvermogen tijdens de<br />
rustperioden. Bovendien bevordert de<br />
plant <strong>op</strong> een zeer bijzondere manier<br />
de lichaamsweerstand. Om al deze<br />
effecten, en nog een aantal andere<br />
waardevolle effecten, wordt ze in<br />
sommige weerstandsmiddelen toegepast,<br />
zo<strong>als</strong> Echinabell.<br />
Verwerking: De gedroogde wortel<br />
van de plant wordt verwerkt.<br />
Toepassing<br />
Eleutherococcus wordt bij uiteenl<strong>op</strong>ende<br />
gezondheidsproblemen toegepast.<br />
Zo<strong>als</strong> algemene vermoeidheid,<br />
geestelijke en lichamelijke zwakte,<br />
psychisch en fysiek belastende omstandigheden,<br />
impotentie, verminderde<br />
weerstand tegen infecties, preventie<br />
tegen griep, enzovoorts.<br />
Voor meer informatie zie<br />
www.boverte.com<br />
40 SANA nr 27 SANA nr 27 41
Gastreportage<br />
Verbeter <strong>je</strong> haar met<br />
mineraalzouten<br />
Bij mineralen denk <strong>je</strong> ongetwijfeld aan glimmende<br />
steent<strong>je</strong>s, een verzameling van kleuren, schijven<br />
en bollen. Maar wist <strong>je</strong> ook dat onze dagelijkse<br />
voedingsmiddelen verschillende van deze niet<br />
organische stoffen bevatten? Naast vitamines hebben<br />
mineraalzouten en spoorelementen een onmisbare rol in<br />
onze stofwisseling. Terecht vragen wij ons af of we deze<br />
stoffen tegenwoordig wel voldoende binnenkrijgen.<br />
De hoeveelheid mineralen en het<br />
verbruik ervan wordt door een<br />
aantal factoren beïnvloed. We<br />
gaan immers heel graag vlug een<br />
pizza halen, l<strong>op</strong>en snel naar de<br />
frituur of we houden van tussendoort<strong>je</strong>s<br />
die er voor zorgen dat<br />
onze voeding niet zo voedzaam<br />
meer is en we kwalitatief minder<br />
goed eten. Daarnaast is bekend,<br />
en er is al wereldwijd onderzoek<br />
naar gedaan, dat algemeen<br />
gesproken de landbouwgronden<br />
verarmen door scheikundige bemesting<br />
en bestrijdingsmiddelen<br />
en dat het mineraalgehalte van<br />
de landbouwgronden fel vermindert.<br />
Bij veel groenten en fruit<br />
is het gehalte aan mineralen en<br />
vitamines duidelijk afgenomen.<br />
Trouwens de moderne tijd, stress<br />
<strong>op</strong> het werk, in het gezin, <strong>op</strong> de<br />
weg, zelfs <strong>op</strong> vakantie brengt een<br />
zwaardere lichamelijke- en geestelijke<br />
belasting mee, waardoor<br />
veel mineralen verbruikt worden.<br />
Geen zelfproductie<br />
Ons lichaam kan een aantal vitamines<br />
aanmaken maar met mineralen<br />
is dit onmogelijk. Terwijl<br />
de mineralen toch voor ongeveer<br />
vijf percent deel uitmaken van<br />
ons lichaamsgewicht. Als we een<br />
tekort krijgen aan mineralen gaat<br />
zich dit eerst manifesteren <strong>op</strong> de<br />
minst vitale plaatsen. Het eerste<br />
treffen bij mineraaltekorten zijn:<br />
haren, huid en nagels.<br />
Haarproblemen<br />
Haarproblemen worden vaak<br />
veroorzaakt door een tekort aan<br />
mineralen.<br />
Algemene haaruitval, haaruitval<br />
in ronde kringen, men<strong>op</strong>auzale<br />
haaruitval maar ook haarroos<br />
zijn klachten die vaak te maken<br />
hebben met de verstoring van de<br />
mineraalhuishouding. Om <strong>je</strong> ha-<br />
ren weer glanzend en gezond te<br />
maken kun <strong>je</strong> een haarkuur doen<br />
bestaande uit mineraalzouten.<br />
Afhankelijk van het probleem dat<br />
zich voordoet heb <strong>je</strong> bepaalde<br />
zouten nodig. Maar een algemene<br />
kuur voor haaruitval bestaat<br />
uit: de mineraalzouten: 2 – 7 – 8<br />
– 9 – 11.<br />
• Mineraal 2: Calcium phosphoricum:<br />
Neutraliseert verzuring<br />
en zorgt voor een goede<br />
<strong>op</strong>name van de voedingsstoffen<br />
uit het voedsel.<br />
• Mineraal 7: Magnesium<br />
phosphoricum: Reinigt het<br />
lymfestelsel en neutraliseert<br />
effecten van spanningen en<br />
stress. Want vooral stress<br />
heeft invloed <strong>op</strong> haaruitval.<br />
• Mineraal 8: natrium chloratum/muriaticum<br />
: Zorgt voor<br />
een goede vochtverdeling.<br />
• Mineraal 9: natrium phosphoricum:<br />
zorgt vooral voor<br />
het onschadelijk maken van<br />
reststoffen van eiwit en suikerstofwisseling.<br />
• Mineraal 11: silicea: Zorgt<br />
voor de groei van de haren.<br />
Haarroos: 1- 8<br />
• Mineraal 1: Calcium fluoratum:<br />
Dat helpt om weefsels te<br />
vormen<br />
• Mineraal 8: natrium chloratum/muriaticum:<br />
Zorgt voor<br />
de vochtverdeling van oa de<br />
hoofdhuid.<br />
Daarnaast zijn er nog samenstellingen<br />
ter versterking van de<br />
haren en ronde haaruitval.<br />
Voor verdere informatie:<br />
Wurfelderweg 25<br />
3680 Maaseik<br />
Tel.: 089 56 45 85<br />
E-mail: info@bellaret.be<br />
Web: www.bellaret.be<br />
Lorraine Op de Kamp<br />
42 SANA nr 27 SANA nr 27 43
Lekker en gezond koken met<br />
groentenkok Dominique Vreven<br />
Tomatensoep met grijze<br />
garnalen en basilicum<br />
De maanden augustus en september zijn de<br />
tomatenmaanden bij uitstek. Deze heerlijkheden<br />
van moeder natuur zijn dan zo overvloedig<br />
aanwezig <strong>op</strong> de markt en daarom beschikbaar<br />
voor een prik<strong>je</strong>. Goedko<strong>op</strong>, lekker en boordevol<br />
vitamines (vooral vitamine C) en uiteraard lyc<strong>op</strong>een.<br />
Deze uit Mexico afkomstige vruchten (botanisch gezien)<br />
worden ingedeeld bij de groenten vanwege hun smaakeigenschappen<br />
en bereidingswijzen. Vroeger beschouwde<br />
men de tomaat meer <strong>als</strong> een sierplant. Net zo<strong>als</strong> de aardappel<br />
trouwens die men destijds kweekte voor de sierlijke<br />
bladeren. Vroeger stond het eten van tomaten gelijk<br />
aan het krijgen van “liefdeswaanzin” en er werden dan<br />
ook heuse liefdesdranken van gebrouwen.<br />
Boodschappenlijst voor<br />
4 personen :<br />
• 500 g geschilde en fijngesneden<br />
ajuinen<br />
• 2 kg verse, rijpe tomaten<br />
• 1 courgette<br />
• 3 liter kippen- of groentenbouillon<br />
• peper en zout<br />
• 6 tak<strong>je</strong>s citroenbasilicum of 3<br />
tak<strong>je</strong>s gewone breedbladige<br />
• 100g gepelde grijze garnalen of<br />
250 g ongepelde<br />
• 3 soeplepels olijfolie<br />
Bereidingswijze<br />
• De lekkerste tomatensoep maakt<br />
u enkel van uien en tomaten.<br />
De courgette dient vooral om<br />
de soep een romige consistentie<br />
mee te geven.<br />
• Verhit uw kookpot en voeg de<br />
olijfolie en de uien toe. Laat deze<br />
gedurende een vijftal minuten<br />
glazig worden <strong>op</strong> een zacht vuurt<strong>je</strong>.<br />
Snij ondertussen de tomaten<br />
in grove stukken en voeg<br />
ze eraan toe <strong>als</strong>ook de bouillon.<br />
Schil de courgette grondig zodat<br />
u er geen groen meer aan<br />
ziet, snij deze in blok<strong>je</strong>s en voeg<br />
hem bij de soep. Laat dit geheel<br />
ongeveer een half uurt<strong>je</strong> zacht<strong>je</strong>s<br />
koken. Mix dan de soep met<br />
een staafmixer of beter nog in<br />
de mixer-blender die de soep<br />
een nog meer romiger extraat<strong>je</strong><br />
meegeeft.<br />
• Net voor het serveren voegt u er<br />
de gepelde garnalen en de fijngesneden<br />
basilicum aan toe.<br />
• Een heerlijk, geurend en super<br />
gezonde soep.<br />
Natuurlijk smakelijk!<br />
Wij gebruikten citroenbasilicum<br />
omdat deze een prachtig en zacht<br />
citrusaroma heeft dat goed past bij<br />
tomaten. Een veel zachtere en minder<br />
sterke basilicumsmaak. Citroenbasilicum<br />
is trouwens heel makkelijk<br />
om zelf te kweken in vergelijking<br />
met zijn breedbladig broert<strong>je</strong> die het<br />
veel moeilijker heeft bij regenweer<br />
zo<strong>als</strong> de afgel<strong>op</strong>en maand juli. De<br />
struik<strong>je</strong>s zijn compact met kleine<br />
blaad<strong>je</strong>s die, <strong>als</strong> u ze afknipt spontaan<br />
terug nieuwe scheut<strong>je</strong>s vormen.<br />
U kan er een heel seizoen van<br />
oogsten. Teel ze best in een pot <strong>op</strong><br />
vensterbank van uw keuken.<br />
Keukenpieten schillen en verwijderen<br />
dikwijls de zaad<strong>je</strong>s van tomaten.<br />
U kan dat voor deze soep ook doen<br />
maar dan mist u wel de frisheid, de<br />
aroma’s en het zurige karakter van<br />
tomaten. Uw soep gaat dan zoeter<br />
worden.<br />
Sommigen voegen enkele blaad<strong>je</strong>s<br />
van de tomatenplant aan hun soep<br />
toe. Deze geven een extra, groenige<br />
tomatentoets aan het geheel. Vroeger<br />
dacht men dat het blad erg giftig<br />
was maar onderzoek heeft aangetoond<br />
dat zoiets niet het geval is.<br />
Gebruik ze wel met mate!<br />
Tomaten uit de eigen moestuin/serre<br />
zijn een exclusieve delicatesse. Ze<br />
zijn subliem van smaak, hebben veel<br />
meer aroma, zijn niet waterig maar<br />
bezitten vaster vruchtvlees en u kan<br />
ze telen in honderden varianten van<br />
geel, rood, paars, zwart, gestreept<br />
tot oran<strong>je</strong> in alle vormen en formaten.<br />
Bezit u geen tuin raak dan<br />
snel bevriend met een hobbytuinier.<br />
Meestal weet hij in dit seizoen toch<br />
niet wat te doen met zijn overvloedige<br />
serre oogst.<br />
Waar is het goed voor?<br />
Lyc<strong>op</strong>een is een carotenoïde en<br />
wordt dankzij zijn antioxidantenwerking<br />
in verband gebracht met het<br />
voorkomen van kanker (prostaat),<br />
hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk.<br />
Lyc<strong>op</strong>een komt beter vrij <strong>als</strong> u<br />
de tomaten in een warme bereiding<br />
klaarmaakt. Omdat deze inhoudsstof<br />
een vetachtig karakter heeft doet in<br />
uw warme bereiding best wat boter<br />
of beter nog olijfolie. Dit zijn de <strong>op</strong>timale<br />
omstandigheden om vol<strong>op</strong> te<br />
profiteren van dit schitterend antioxidans.<br />
Bij een rauwe tomaat zit het gehalte<br />
aan lyc<strong>op</strong>een ongeveer <strong>op</strong><br />
de 3mg/100g tomaat. In tomatensoep<br />
kan dit al snel <strong>op</strong>l<strong>op</strong>en<br />
tot 10mg/100g en bij ingekookte<br />
tomaten zelfs tot 29mg/100g. Hoe<br />
meer u uw tomaten laat inkoken hoe<br />
meer lyc<strong>op</strong>een er beschikbaar wordt.<br />
Denk er wel aan dat u bij dergelijke<br />
kookprocessen afbraak doet aan het<br />
vitamine C gehalte. U staat hier dus<br />
voor de keuze!<br />
‘t Vlierhof<br />
Hasseltsestraat 57A<br />
3740 Bilzen<br />
Tel. 089 41 44 18<br />
GSM 0478 61 33 02<br />
info@vlierhof.be<br />
www.vlierhof.be<br />
44 SANA nr 27 SANA nr 27 45
In de Renaissance heette dragon in<br />
het Nederlands ‘drakencruut’ en in<br />
Oudfrans ‘dragonce’. Beide zijn van<br />
‘drakõn’ afgeleid, het Griekse woord<br />
voor slang of draak.<br />
Dragon dankt zijn naam aan de<br />
uitgegroeide bladeren die een beet<strong>je</strong><br />
aan een drietenige drakenvoet doen<br />
denken. De Franse dragon is een<br />
waardevol keukenkruid met een haast<br />
verslavende bitterzoete smaak. Bij het<br />
proeven van een vers blaad<strong>je</strong> dragon<br />
De groene vingers van Ivo Pauwels<br />
Ivo Pauwels, een gerenommeerd natuurkenner, auteur<br />
en groen-journalist verzorgt elke maand een aantal<br />
schitterende rubrieken in i-<strong>Sana</strong>.<br />
PLANT VAN DE MAAND<br />
DRAGON:<br />
HET DRAKENKRUID<br />
JE KAN HET NIET MISSEN IN DE<br />
VERFIJNDE KEUKEN<br />
Dragon is een kruid dat in geen enkele verfijnde keuken<br />
ontbreekt. Het kan in sausen, marinades en <strong>als</strong> strooisel <strong>op</strong><br />
rauwkost gebruikt worden. de bekende béarnaisesaus is een<br />
typisch voorbeeld van een saus met het gekende dragonparfum.<br />
Dragon wordt ook gebruikt in vinaigrettes en mosterd. Het kruid was<br />
zelfs al in de middeleeuwen bekend en in gebruik. Normaal worden<br />
de blaad<strong>je</strong>s gebruikt, maar ook de bloemen zijn eetbaar. Soepen<br />
en omelet<strong>je</strong>s kunnen er ook mee <strong>op</strong> smaak gebracht worden en<br />
<strong>je</strong> kan er ook thee van zetten. Het mag eigenlijk in geen enkel tuin<br />
ontbreken.<br />
Dragon maakt van heerlijke<br />
spijzen een feest!<br />
zullen geoefende smaakpapillen een<br />
vleug<strong>je</strong> anijs, een snuif<strong>je</strong> dille en een<br />
zucht<strong>je</strong> vanille herkennen. Smulpapen<br />
prijzen de Franse dragon, Artemisia<br />
drancunculus, ook wanneer deze zijn<br />
rol speelt in gerechten met forel, zalm,<br />
eieren en kip.<br />
Op ieder aanrecht zou een fles<strong>je</strong><br />
dragonazijn moeten staan.<br />
Om dragonazijn te maken hoef <strong>je</strong><br />
niet meer te doen dan enkele tak<strong>je</strong>s<br />
dragon in een fles<strong>je</strong> witte wijnazijn<br />
onder te dompelen. Gebruik dit<br />
aftreksel spaarzaam <strong>op</strong> de sla.<br />
Franse dragon<br />
Franse dragon is een winterharde,<br />
doorlevende kruidige plant die<br />
ongeveer een halve meter hoog wordt.<br />
In ons klimaat <strong>op</strong>enen de laat in de<br />
zomer verschijnende witte bolvormige<br />
bloemkn<strong>op</strong>pen zich haast nooit en<br />
ook zaad wordt niet gevormd. De<br />
bloemp<strong>je</strong>s zijn bovendien zo klein dat<br />
ze nauwelijks zouden <strong>op</strong>vallen.<br />
Het is gek maar er wordt een<br />
minderwaardig surrogaat voor de<br />
Franse dragon aangeboden, de<br />
Russische dragon. Dit laatste is<br />
een fors kruid waarvan de smaak<br />
slechts een flauw afkooksel is van<br />
die van Franse dragon. Russische<br />
dragon draagt de wetenschappelijke<br />
naam Artemisia dracunculus subsp.<br />
dracunculoides, Franse dragon<br />
Artemisia dracunculus. Ze behoren<br />
dus wel degelijk tot dezelfde soort en<br />
toch zijn de verschillen overduidelijk.<br />
Geen zaad: enkel scheuren of<br />
stekken<br />
Goede kruidenkwekeri<strong>je</strong>n hebben<br />
enkel Franse dragon in huis.<br />
Wanneer de dragon in <strong>je</strong> tuin toch<br />
zaad produceert en zich uitzaait,<br />
heb <strong>je</strong> <strong>je</strong> in de luren laten leggen<br />
en heb <strong>je</strong> te maken met Russische<br />
dragon. Franse dragon kan enkel<br />
gescheurd en gestekt worden en is<br />
daarom duurder in aanschaf. Om de<br />
smaak helemaal <strong>op</strong> peil te houden<br />
doe <strong>je</strong> er goed aan de planten om de<br />
drie jaar te verplanten. In de z<strong>op</strong>as<br />
aangehaalde signatuurleer hielpen<br />
de drakenvoetachtige bladeren van<br />
Franse dragon naar verluidt tegen<br />
drakenbeten en bij gebrek aan deze<br />
verschrikkelijke dieren, wilde het<br />
drakenkruid ook wel helpen tegen<br />
slangengif.<br />
46 SANA nr 27 SANA nr 27 47
Tuinsprokkels<br />
Mierikswortel: Vitamine<br />
C tegen verkoudheid<br />
Sinds Plinius in het begin<br />
van onze tijdrekening<br />
verkondigde dat<br />
mierikswortel een<br />
bijzonder gezond makende<br />
plant is, wordt hij gebruikt om<br />
maagklachten en verkoudheden<br />
te bestrijden. Wanneer <strong>je</strong><br />
neus verst<strong>op</strong>t is, kan <strong>je</strong> een<br />
mierikswortel onder <strong>je</strong> neus<br />
raspen en er enkele stuk<strong>je</strong>s<br />
van <strong>op</strong>eten. Bij zeevarende<br />
volkeren had de mierikswortel<br />
terecht de reputatie scheurbuik<br />
te voorkomen. De mierik bevat<br />
namelijk een grote hoeveelheid<br />
vitamine C. Wanneer <strong>je</strong> de<br />
fijn geraspte wortel een tijd<strong>je</strong><br />
in olijfolie laat trekken zodat<br />
de prikkelende stoffen in de<br />
olie overgaan, heb <strong>je</strong> een<br />
deugddoende massageolie<br />
waarmee <strong>je</strong> pijnlijke gewrichten,<br />
spieren en winterhanden kunt<br />
behandelen.<br />
Marjolein: een<br />
Babylonische<br />
spraakverwarring<br />
Het geslacht Origanum<br />
bevat een aantal<br />
verwante soorten en<br />
ondersoorten die alle<br />
uiterst aromatische blaad<strong>je</strong>s<br />
bezitten. In de keuken vullen ze<br />
andere mediterrane kruiden aan.<br />
Ook in de tuin doet een aantal<br />
van die Origanumsoorten het<br />
prima.<br />
De meeste mensen en zelfs heel<br />
wat ervaren keukenprinsessen<br />
maken geen onderscheid<br />
tussen de verschillende soorten<br />
Origanum. Ervaren koks en<br />
kruidenkenners spreken van<br />
majoraan, Origanum majorana,<br />
potmarjolein, Origanum<br />
onites, en wilde marjolein of<br />
oregano, Origanum vulgare.<br />
Bovendien zijn er in alle talen<br />
nog een heel deel plaatselijke<br />
dialectwoorden voor. Zo spreekt<br />
men in het Nederlands van<br />
‘welghemoet’ of ‘bergvreugd’<br />
<strong>als</strong> men wilde marjolein bedoelt<br />
en majoraan heet, <strong>als</strong> het zo<br />
uitkomt, ook marjolein en<br />
tuinmarjolein. Gelukkig kunnen<br />
we terugvallen <strong>op</strong> de eenduidige<br />
wetenschappelijke of Latijnse<br />
naam.<br />
Delicaat kruid<br />
Majoraan, Origanum majorana,<br />
is een delicaat kruid dat<br />
sinds de 14de eeuw in onze<br />
streken wordt gebruikt. Het is<br />
een eenjarige plant die sinds<br />
die tijd nooit meer uit onze<br />
keuken werd verbannen. De<br />
tere zoete smaak vond al<br />
welbehagen bij de Grieken en<br />
de Romeinen. Ze verspreidden<br />
de plant die nimmer een<br />
bittere nasmaak heeft, over<br />
Eur<strong>op</strong>a. De wilde marjolein of<br />
oregano echter heeft een veel<br />
krachtigere smaak waarmee<br />
deze doorlevende plant eerder<br />
geschikt is voor het kruiden<br />
van Spaanse en Mexicaanse<br />
gerechten. De potmarjolein is<br />
de minst aromatische van deze<br />
kruiden.<br />
Er bestaan nogal wat cultivars<br />
en tuinvariëteiten van de wilde<br />
marjolein. Origanum vulgare<br />
‘Aureum’ heeft goudgele<br />
blaad<strong>je</strong>s en witte bloemp<strong>je</strong>s.<br />
De mooiste tuinvariëteit heeft<br />
naast geel blad lichtroze<br />
bloemen en heet Origanum<br />
vulgare ‘Thumble’s Variety’.<br />
De wilde marjolein groeit in<br />
de vri<strong>je</strong> natuur voornamelijk<br />
<strong>op</strong> kalkhoudende grond. Geef<br />
de planten in de tuin dus een<br />
hand<strong>je</strong> kalk. De plant is bedekt<br />
met harige oliecellen. De geur<br />
is plezierig en blijft lang aan de<br />
huid hangen. <strong>Zelfs</strong> in de winter<br />
behouden de dode stengels en<br />
bladeren die lekkere geur.<br />
Al deze Origanumsoorten<br />
worden in de bloeitijd, die<br />
meestal van eind juli tot diep<br />
in september valt, naarstig<br />
bezocht door bi<strong>je</strong>n, hommels<br />
en vlinders want het zijn gulle<br />
nectarleveranciers. Om die<br />
van Ivo Pauwels<br />
reden staan de planten ook bij<br />
de imkers hoog genoteerd. In<br />
de tuin doet de wilde marjolein<br />
het prima aan de rand van een<br />
zonnige border.<br />
Munt helpt na een<br />
“vette” maaltijd<br />
Munt is lekker. Ht heeft<br />
niet enkel zijn nut<br />
<strong>als</strong> smaakelement in<br />
munt<strong>je</strong>s, kauwgom<br />
tandpasta en snoep<strong>je</strong>s, het<br />
is ook lekker in thee en in de<br />
keuken. de engelsen gebruiken<br />
graag en veel munt in hun<br />
gerechten en eigenlijk is dat<br />
niet slecht. Munt is namelijk<br />
een prachtig middel om de<br />
g<strong>als</strong>ecretie te bevorderen. Als<br />
<strong>je</strong> munt drinkt na een “vette”<br />
maaltijd, dan wordt er tienmaal<br />
meer gal in de twaalfvingerige<br />
darm gedeponeerd dan anders.<br />
Op die manier kunnen vetten<br />
gemaakkkelijker verteren en zal<br />
een zware maaltijd minde rlaag<br />
“<strong>op</strong> de maag” blijven liggen.<br />
48 SANA nr 27 SANA nr 27 49
<strong>Eenzaamheid</strong><br />
<strong>vergroot</strong> <strong>kans</strong><br />
<strong>op</strong> <strong>Alzheimer</strong><br />
Ginkgo Biloba<br />
uitstekend<br />
preventief<br />
natuurmiddel<br />
De bankbediende ging <strong>als</strong> elke ochtend zonder problemen<br />
naar het werk, gaf zijn vrouw een zoen en<br />
startte de auto. Amper twee uur later belde ze hem<br />
<strong>op</strong> bij de bank om te vragen waar hij bleef voor het avondeten.<br />
Zijn reactie dat het amper tien uur in de voormiddag<br />
was, drong blijkbaar niet goed door en dus haastte hij zich<br />
naar huis. Hij vreesde namelijk voor een trombose bij zijn<br />
vrouw. Na klinisch onderzoek bleek er van trombose geen<br />
sprake, wel van <strong>Alzheimer</strong>... En sedertdien heeft de vrouw<br />
geen correct contact met de buitenwereld. Alles lijkt van<br />
haar af te glijden, en redeneren is er ook niet meer bij...<br />
<strong>Alzheimer</strong>, het treft steeds meer mensen. Wat kan <strong>je</strong> er<br />
aan doen? Ook de natuurgeneeskunde heeft haar mogelijkheden,<br />
hoewel mirakels niet bestaan.<br />
Je hoorde er vroeger minder van,<br />
maar misschien bestond het wel,<br />
of had het andere vormen... in<br />
elk geval is de ziekte van <strong>Alzheimer</strong><br />
in <strong>op</strong>mars. De toenemende<br />
vergrijzing is zeker niet de enige<br />
verklaring en dus ging men <strong>op</strong><br />
zoek naar mogelijke oorzaken<br />
met het oog <strong>op</strong> een mogelijke<br />
behandeling, maar vooral preventie.<br />
Tussen de 80 en 100.000<br />
landgenoten lijden intussen aan<br />
Hoe moet de omgeving en familie<br />
omgaan met <strong>Alzheimer</strong>patiënt?<br />
een min of meer ernstige vorm<br />
van <strong>Alzheimer</strong>. Een zware <strong>op</strong>gave<br />
voor de maatschappij, maar nog<br />
meer voor de directe omgeving,<br />
want leven met een <strong>Alzheimer</strong>patiënt<br />
is niet eenvoudig, soms<br />
onmogelijk, zodat thuis blijven<br />
of thuisverpleging moet worden<br />
vervangen door <strong>op</strong>name in een<br />
instelling.<br />
Maar wat is <strong>Alzheimer</strong>?<br />
<strong>Alzheimer</strong> is een vorm van dementie<br />
die tegenwoordig het<br />
meest voorkomt. Ruim tweederde<br />
van de gevallen van dementie<br />
<strong>op</strong> latere leeftijd kunnen<br />
ondergebracht worden in de<br />
categorie <strong>Alzheimer</strong>. Het zoeken<br />
naar <strong>op</strong>lossingen vergt ook het<br />
ontrafelen van de oorzaak en<br />
dat is niet eenvoudig. Verhoogde<br />
bloeddruk en een afwijkend gen<br />
<strong>op</strong> chromosoom 19 naast afwijkingen<br />
<strong>op</strong> andere chromosomen<br />
worden er aan gelinkt. Omdat<br />
<strong>Alzheimer</strong> meer voorkomt bij<br />
vrouwen dan bij mannen neemt<br />
men aan dat er ook oestrogene<br />
invloeden kunnen spelen. <strong>Alzheimer</strong><br />
is niet altijd leeftijdsgebonden,<br />
hoewel ver<strong>ouder</strong>ing zeker<br />
het risico verhoogt. Men heeft<br />
<strong>Alzheimer</strong> gevonden bij vrouwen<br />
van middelbare leeftijd, denk aan<br />
het geval van de bankbediende.<br />
De ziekte kan zich zo<strong>als</strong> in dit<br />
geval plots manifesteren, maar<br />
evolueert meestal progressief,<br />
sluipend, zodat het aanvankelijk<br />
niet goed wordt <strong>op</strong>gemerkt door<br />
de omgeving. Veel <strong>Alzheimer</strong>patiënten<br />
voelen wel dat er iets<br />
hapert en proberen dit dan ook<br />
te verbergen.<br />
Hoe merk <strong>je</strong> het?<br />
Geheugen: <strong>Alzheimer</strong> valt de<br />
omgeving <strong>op</strong> doordat de patiënt,<br />
geheugenstoornissen in het korte<br />
termijngeheugen vertoont. Men<br />
vergeet meteen wat men z<strong>op</strong>as<br />
verteld heeft. Nadien volgen<br />
gebeurtenissen uit het recent<br />
50 SANA nr 27 SANA nr 27 51
verleden die men zich niet meer<br />
kan herinneren: familiefeest<strong>je</strong>s,<br />
geboorte van een kleinkind, de<br />
naam van zijn kleinkinderen.<br />
Voor het langetermijngeheugen<br />
is er geen probleem omdat hier<br />
geen nieuwe neuronen moeten<br />
worden gemaakt en geen inprenting<br />
noodzakelijk is<br />
Oriëntatie: Nu volgen stapsgewijs<br />
andere symptomen zo<strong>als</strong><br />
desoriëntatie.<br />
- Eerst in de tijd: men weet niet<br />
meer welke dag van de week of<br />
welke maand het is.<br />
- Dan desoriëntatie in plaats:<br />
men vindt de weg niet meer naar<br />
huis, men weet niet waar men<br />
zich bevindt, men verlaat het<br />
huis en doolt rond, men lo<strong>op</strong>t <strong>als</strong><br />
het ware verloren in zijn eigen<br />
omgeving.<br />
- Tenslotte desoriëntatie in personen:<br />
Men herkent mensen uit<br />
zijn eigen omgeving niet waarna<br />
men ook zijn eigen familie niet<br />
meer herkent, en de namen van<br />
zijn eigen kinderen verwart of<br />
niet meer kan <strong>op</strong>diepen.<br />
Verwarrende functies: Op den<br />
duur gaat men ook tegenstrijdige<br />
of verwarrende handelingen<br />
Met de vergrijzing van de<br />
babyboomers stijgt<br />
ook het aantal<br />
<strong>Alzheimer</strong>patiënten<br />
uitvoeren: men weet eerst niet<br />
meer waar men iets neergelegd<br />
heeft, maar tenslotte gaat men<br />
ook onlogische handelingen verrichten,<br />
zo<strong>als</strong> de sleutels van de<br />
deuren in de koelkast leggen en<br />
het vlees in de brievenbus.<br />
Communicatiestoornissen: Tegelijk<br />
treden communicatiestoornissen<br />
<strong>op</strong>: <strong>je</strong> krijgt een verwarde<br />
uitleg tijdens een gesprek dat<br />
volkomen onlogisch is, er treden<br />
spraakstoornissen <strong>op</strong>, bepaalde<br />
begrippen kunnen nog moeilijk<br />
uitgesproken worden.<br />
Verwaarlozing: Als de familie<br />
niet ingrijpt, treedt er ook verregaande<br />
zelfverwaarlozing <strong>op</strong>.<br />
Men let niet meer <strong>op</strong> fatsoenlijke<br />
kleding, trekt kleding verkeerd<br />
aan en men verwaarloost zich<br />
ook wat hygiëne betreft.<br />
Emoties: <strong>Alzheimer</strong>patiënten<br />
vertonen dikwijls emotionele<br />
uitbarstingen. Soms beginnen ze<br />
onbedaarlijk te lachen, maar ze<br />
kunnen zonder enig teken ook<br />
ontroostbaar beginnen huilen.<br />
<strong>Eenzaamheid</strong> is één oorzaak<br />
Men heeft nog geen duidelijk<br />
zicht <strong>op</strong> de echte oorzaak van<br />
de ziekte van <strong>Alzheimer</strong> en misschien<br />
is het ook wel een complex<br />
van oorzaken. In elk geval<br />
stelt men vast dat mensen die in<br />
eenzaamheid leven, (bijvoorbeeld<br />
<strong>als</strong> gevolg van het overlijden van<br />
de partner), niemand hebben om<br />
mee te praten of het leven mee<br />
te delen, en bovendien weinig<br />
sociaal contact hebben en zich<br />
afzonderen, gemakkelijker het<br />
slachtoffer worden van <strong>Alzheimer</strong><br />
dan mensen die mee blijven<br />
draaien in verenigingen, familie,<br />
gezin en ook een eigen taak hebben.<br />
Emotionele isolatie heeft er<br />
beslist mee te maken en moet<br />
vermeden worden. Robert S. Wilson,<br />
Ph.D., Rush University Medical<br />
Center, Chicago, en collega's<br />
analyseerden het verband tussen<br />
eenzaamheid en de ziekte van<br />
<strong>Alzheimer</strong> bij 823 personen met<br />
een gemiddelde leeftijd van 80,7<br />
jaar. Daaruit bleek dat personen<br />
die zich eenzamer voelden, meer<br />
dan het dubbele risico liepen <strong>op</strong><br />
het krijgen van de ziekte.<br />
In elk geval zijn er veranderingen<br />
in de hersenen. Vandaar dat men<br />
pas na overlijden met zekerheid<br />
de diagnose kan stellen, omdat<br />
er geen andere onderzoeksmethoden<br />
bestaan dan sectie <strong>op</strong><br />
het hersenweefsel. Men zal door<br />
middel van hersenscan, EEG,<br />
bloedonderzoek en neurologisch<br />
onderzoek met cognitieve tests<br />
willen uitsluiten of er geen andere<br />
ziekte bestaat die gemakkelijker<br />
te behandelen is.<br />
Oplossingen<br />
Omdat de babyboomgeneratie<br />
ver<strong>ouder</strong>t, zullen meer en meer<br />
mensen gediagnosticeerd worden<br />
met de ziekte van <strong>Alzheimer</strong>.<br />
Velen blijven alleen wonen, soms<br />
omdat zij ervoor kiezen, maar<br />
ook omdat een echtgenoot is<br />
overleden, of omdat ze weinig of<br />
geen kinderen in de buurt hebben,<br />
volgens een recent rapport.<br />
Mensen die regelmatig bezocht<br />
worden en geholpen worden<br />
door familie of een hulpverlener<br />
hebben een betere toekomstprognose:<br />
ze leven langer en<br />
krijgen minder last van diabetes<br />
en hartziekten, ook al omdat hun<br />
voeding beter in de hand wordt<br />
gehouden. Er moet beslist gelet<br />
worden <strong>op</strong> de bankactiviteiten<br />
van de <strong>Alzheimer</strong>patiënt want<br />
er zijn al faillissementen voorgekomen<br />
uit misbruik van vertrouwen.<br />
<strong>Eenzaamheid</strong> moet ten<br />
allen prijze vermeden worden en<br />
daarom is dagelijks bezoek en<br />
controle of een <strong>op</strong>vang in een gespecialiseerde<br />
instelling het beste<br />
voor deze patiënten.<br />
De behandeling is afhankelijk van<br />
de ernst van de verschijnselen.<br />
Aangezien er geen duidelijke<br />
oorzaak is, kan behandeling ingewikkeld<br />
worden. Men richt zich<br />
hoofdzakelijk <strong>op</strong> de symptomen<br />
en zal waar nodig neuroleptica,<br />
kalmeermiddelen of antidepressiva<br />
geven. Natuurgeneeskundig is<br />
men nog het beste af met Ginkgo<br />
Biloba dat er voor bekend is de<br />
kleine haarvaten in de hersenen<br />
goed te laten bevloeien. Ginkgo<br />
is ook een uitstekend preventief<br />
middel. Wie dat vanaf middelbare<br />
leeftijd neemt, samen met visolie<br />
maakt een sterk verminderde<br />
<strong>kans</strong> <strong>op</strong> dementie en <strong>op</strong> <strong>Alzheimer</strong>.<br />
Tegelijk mag men de geheugentraining<br />
en een actief leven<br />
niet verwaarlozen.<br />
Jan van Bercken<br />
52 SANA nr 27 SANA nr 27 53
Openingsuren:<br />
ma:<br />
di:<br />
wo:<br />
do:<br />
vrij:<br />
za:<br />
9.30<br />
9.30<br />
9.30<br />
9.30<br />
9.30<br />
12.30<br />
12.30<br />
12.30<br />
12.30<br />
12.30<br />
13.30<br />
13.30<br />
13.30<br />
13.30<br />
13.30<br />
13.30<br />
18.00<br />
18.00<br />
18.00<br />
18.00<br />
18.00<br />
18.00<br />
Dromen en ontwaken in een<br />
sprook<strong>je</strong>swereld of gewoon<br />
blijven dromen? Kuuroord Mosa<br />
Nostra is meer dan een sprook<strong>je</strong>.<br />
Het is jouw bioto<strong>op</strong> van herbronnen<br />
en schoonheid.<br />
Stress glijdt van <strong>je</strong> lichaam en rust<br />
wordt <strong>je</strong> tweede huid.<br />
Relaxen wordt een belevenis, in<br />
jouw eigen droom en pure luxe.<br />
Mooi worden vanbinnen en vanbuiten.<br />
Elk mens is uniek en heeft<br />
andere wensen. Onze wellness -<br />
arrangementen betoveren elkeen.<br />
Openingsuren<br />
Behandelingen:<br />
Alle dagen: van 9 u tot 18 u<br />
Vrijdag: van 9 u tot 20 u<br />
Bathing & Sauna: van 9 u tot 18 u<br />
Basic Evening: tot 22 u<br />
Woensdag & zondag: sluitingsdag<br />
Kempenstraat 31 - 3650 Dilsen-Stokkem<br />
089 75 23 30 - info@mosanostra.be<br />
www.mosanostra.be<br />
Mosa Nostra<br />
Korspelsesteenweg 86 - 3581 Beverlo<br />
Tel.: 011/40.14.07 www.brouwland.com<br />
Openingsuren :<br />
Maandag - vrijdag: Zaterdag:<br />
9u tot 18u 9u tot 17u<br />
54 SANA nr 27 SANA nr 27 55<br />
Advertentie<br />
DE MARETAK<br />
natuur en dieetvoeding, lichaamsverzorging<br />
De Merodelei 36 - 2300 Turnhout<br />
Tel.: 014/42 47 63<br />
Openingsuren:<br />
van maandag t/m zaterdag 09u30 - 18u00<br />
Zwaar gevoel na het eten?<br />
Cardubell helpt!<br />
Meer info <strong>op</strong>: www.fytobell.be<br />
E-mail: info@fytobell.be<br />
Tel:011/37.19.24<br />
Bijzondere eigenschappen:<br />
* Ondersteunt de vertering van vetten<br />
* Goed voor de leverfunctie<br />
* Helpt bij een vol gevoel in de maag<br />
* Goed voor de galfunctie<br />
* 100% natuurlijk / 15% alc.<br />
Voel <strong>je</strong> wel met fytobell!<br />
Advertentie
www. .be<br />
56 SANA nr 27<br />
Met vitamine C<br />
180 tabletten<br />
Verkrijgbaar bij de apotheek<br />
met CNK bestelcode: 2595-791.<br />
Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />
• Ondersteunt het immuunsysteem<br />
• Gemakkelijk in te nemen<br />
Voor een<br />
ijzersterke<br />
weerstand<br />
Tijdelijk gratis<br />
pillendoos<strong>je</strong><br />
in de verpakking<br />
Advertentie