Vertroosting wordt - Xs4all

Vertroosting
EEN TIJDSCHRIFT GEGROND OP FEITEN, HOOP EN OVERTUIGING
„EERE ZIJ G O D EN V REDE OP AARDE!”
Lukas 2 : 14
„Vertroosting wordt in alle werelddeelen gelezen.
Verschijnt maandelijks Nr. 111 November 1945

M edewerking ......... 2
Hoe Jehova m et de menschen handelt ................ 3
Beschaafde en bijbelvaste menschen zijn een
gevaar voor katholieken ....................................... 6
Jehova’s w onderen der schepping ........................ 7
Een kijk in het oneindige ....................................... 8
Iets over den Bijbel ................................................... 11
M odern heidendom ................................................... 12
Voor Uw gezondheid ................................................. 13
Theocratisch Congres te Den Haag ...................... 15
Iets over Vogels ......................................................... 21
MEDEWERKING
INHOUD
is het bewijs voor w erkelijke belangstelling in een
zaak. Daarom stelt de redactie van dit tijdschrift elke
m edew erking uit den lezerskring zeer op prijs. M edew
erking niet alleen door het aanbevelen van dit tijdschrift
aan vrienden en kennissen, m aar ook door het
opsturen van artikelen, krantenknipsels m et verm elding
van naam der krant en den datum, foto's en
verhandelingen van algem eenen aard. Een bevestiging
van elke zending verzoeken wij niet te verw achten.
Indien wij ook door plaatsgebrek niet alles kunnen
publiceeren, zoo kunnen wij toch hieruit zien, w at de
lezers in het bijzonder interesseert. De belangrijkste
en leerzaam ste stukken w illen wij dan graag onder
de aandacht van al onze lezers brengen.
CONSOLATION
De V ertroosting-redactie.
P u b lish ed every o th e r W ednesday by
WATCHTOW ER BIBLE AND TRACT SOCIETY, INC.
117 A dam s St., B ro o k ly n 1, N. Y., U.S.A.
OFFIC ER S
P re sid e n t: N. H. K n o rr.
S ecretary : W. E. v an A m burgh.
E ditor: C layton J. W oodw orth.
Vijf cen ts p e r e x em p laar (Engelsche u itgave).
$ 1 p e r ja a r in de V ereenigde S taten .
$ 1.25 in C anada en alle a n d e re landen.
OPM ERK IN G EN VOOR ABONNE’S.
B e talingen: B etaal in u w eig en belang door m iddel v an
een postw issel. W an n eer e r geld in een envelop o v e rg
e stu u rd w o rd t m et de gew one p o st en deze g aat v e rloren
, d an k a n h e t n iet verg o ed w orden. O verm akingen
v a n u it a n d e re lan d en d an die h ie ro n d e r genoem d
w orden, k u n n e n g edaan w o rd en aan h e t b u re a u te
B rooklyn, m a a r alleen door een In te rn a tio n a le postwissel.
Een k w itan tie v oor een h ern ie u w d a b o n n em en t zal
alleen gegeven w o rd en w an n ee r e r om gev raag d w ordt.
Een B ericht d a t h e t ab o n n em en t afloopt, zal één m aand
te voren, sam en m et h e t tijd sc h rift v erzo n d en w orden.
V erlengt s.v.p. tijdig, o p d at geen ex em p laren v e rlo re n
gaan.
Z en d t A d resv eran d erin g en o nm iddellijk n a a r ons, eerd e r
d an n a a r h e t p o stk a n to o r. H et is goed als u w aan v rag e
ons m in sten s tw ee w e k e n vóór den d a tu m d a t h e t tijd ­
Bijbelsche Chronologie ............................................. 22
Feiten achter het prikkeldraad ............................. 24
Demonen verzetten zich tegen een noodzakelijke
heelkundige behandeling ..................................... 25
H et wonder van den golfstroom ............................ 26
W aarom de geestelijkheid de w aarheid bestrijdt 27
W at ook de tegenstanders der w aarheid moeten
bekennen ................................................................... 28
Tact ................................................................................ 29
W aarvandaan w eet hij dat? ................................... 29
Vraag en antw oord ................................................... 31
Jezus zeide: „Indien gijlieden in
Mijn woord blijft, zoo zijt gij
waarlijk Mijne discipelen; En
zult de w aarheid verstaan, en
de waarheid zal u vrijm aken.”
— Johannes 8 : 31, 32.
sc h rift w o rd t u itgegeven, b e re ik t. Z endt uw oude, zoow
el als u w n ieuw e adres. E x em p la ren w orden door h e t
p o stk a n to o r a a n uw n ieu w adres n ie t v erzonden, v ó ó rd
a t de e x tra p o rto k o ste n door u zijn vergoed.
V ersch ijn t ook in En gelsch, G rieksch, P ortu g eesch ,
S paansch, U k raïn isch , Z w eedsch, N oorsch, D uitsch en
F ransch.
BUREAUX VAN ANDERE LANDEN:
E ngeland: 34 G raven T errace, L onden, W 2.
A u stralië: 2 H om ebush Rd., S tra th field , N. S. W.
Z u id A frica: 623 B oston H ouse, K aapstad.
M exico: C alzada M elchor O cam po 71, M exico, D. F.
B razilië: R ua L icinio C ardoso 330, Rio de Ja n eiro .
A rg en tin ië: Calle H o n d u ras 5646-48, B uenos A ires.
In g esch rev en als b ijk a n to re n te B rooklyn, N. Y. volgens
de W et v an 3 M a art 1879.
VERTROOSTING.
U itgegeven door:
W ATCH TOW ER BIBLE EN TRACT SOCIETY
Te v e rk rijg e n bij: C e in tu u rb aan 249, A m sterdam
N ed erlan d : „W atch T ow er” P o stb o x 5021, A m sterdam ,
als ook bij alle gro ep en v an „ Jeh o v a ’s G etu ig en ” .
B elgië: „W atch T ow er” , J u lie n D illen p laats 2. St. Gillis,
B russel.
P rijze n :
N ed erlan d : 1 ja a r ƒ 3.00; 1/2 ja a r ƒ 1.50; p e r exem p laar
25 cent. G iro N r .......... D en H aag.
B elgië: P e r e x em p laar F r. 3.00.
2 V ER TRO O STIN G

VERTROOSTING
„OP ZIJN NAAM ZULLEN DE VOLKEN HUN HOOP STELLEN.
— Mattheüs 12 : 21; Kath. Bijbel.
12de Jaargang Amsterdam, November 1945 Nr. 111
Volgens de wet vrijw aart onwetendheid
ons niet voor straf. Dit is een van de wreede
verordeningen die aardsche m achthebbers
onder de inspiratie van den Duivel getroffen
hebben. Van Jehova echter, den
Verhevene en Hooge, w eten wij, dat hij
m et de zwakheid van het schepsel rekening
houdt, en den tijd, w aarin het schepsel in
onwetendheid verkeert, niet telt. Hij handelt
als een vader, die een ontaard kind
eerst volledig onderwijst en waarschuw t
en pas, als alles tevergeefs is, naar de roede
grijpt. Wij zien uit de Schrift, dat Jehova
deze methode van oudsher gevolgd heeft.
W aar Hij ook bestraffend in het men-
schelijk lot ingreep, Zijn oordeelen w aren
steeds rechtvaardig. Dit gebeurde gedurende
de afgeloopen 6000 jaren echter niet al
te vaak; w ant over het algemeen was Satan
„de god dezer w ereld”. W anneer onder
de heerschappij van den Duivel veel ongerechtigheid
uitgeoefend w erd en nog steeds
uitgeoefend wordt, zoo is Jehova ten onrechte
hiervoor verantw oordelijk gesteld
en wij kunnen ons dan ook alleen m aar
verheugen, dat de rechtvaardiging van Zijn
Naam zeer nabij is. Door enkele voorbeelden
uit de Schrift zal hier Jehova’s handelwijze
m et de m enschen uiteengezet wor-
worden.
In den Hof van Eden, van welks schoonheid
wij ons heden geen voorstelling kun­
mensch e n
nen maken, leefde de eerste m ensch m et
zijn vrouw. Zij hadden alles w at zij begeerden,
en w aren gelukkig en tevreden.
Alle boom en van den Hof gaven hun heerlijke
vruchten, alleen was het hun verboden
van den boom der kennis des goeds
en des kwaads te eten. ’Als gij daarvan
eet, zult gij den dood sterven!’, luidde de
waarschuwing aan Adam. Aan de list van
de slang was het echter te wijten, dat de
harm onie tusschen het schepsel en zijn
Schepper verstoord werd. Satan zaaide
twijfel in het h a rt van de vrouw — twijfel
aan het feit, of de Schepper het werkelijk
goed m et hen meende. Het eerste men-
schenpaar viel in zonde en de gevolgen
w aren vloek en dood, gelijk God gezegd
had.
De menschen verm enigvuldigden zich,
m aar ook het geweld op aarde nam toe;
speciaal ten tijde der reuzen. De slechtheid
van de m enschen was toen groot, en
al het gedichtsel der gedachten huns harten
was te allen dage alleenlijk boos’.
Daarom besloot Jehova de menschen van
den aardbodem te verdelgen. Een genadetijd
van 120 jaren werd hun nog toegestaan,
gedurende welken tijd Noach, ,,de
prediker der gerechtigheid,” zijn verdorven
tijdgenooten waarschuwde. Hij bouwde
in het geloof de ark ter redding van zijn
familie en had bij zijn vreemde w erk zeker
November 1945 3

den spot en den hoon van de toeschouwers
te verduren. Door zijn onwankelbaar geloof
heeft hij destijds over de wereld het
oordeel uitgesproken. Men sloeg de w aarschuwing
in den wind, en de toenmalige
wereld ging, zooals God tevoren had voorzegd,
in w ater ten onder.
In het Zuiden van Palestina ligt de Zout-
zee, ook wel Doode Zee genoemd. Haar
w ater doodt al het leven. Zelfs zeevisschen
komen om in het walgelijke zoutloog, dat
er olieachtig uitziet en ook dusdanig aanvoelt,
en veel m inerale stoffen bevat. Hier
was eens een bloeiend leven en lachende
velden bedekten het land. De menschen
waren echter verdorven en de steden Sodom
en Gomorra w erden wegens de w etteloosheid
van hun inwoners tot vernietiging
veroordeeld. Abraham zelf bad den Heere
voor het behoud van de stad: „Het zij verre
van U, zulk een ding te doen, te dooden
den rechtvaardige m et den goddelooze! dat
de rechtvaardige zij gelijk de goddelooze,
verre zij het van U! zou de Rechter der
gansche aarde geen recht doen?” (Genesis
18 : 25). De Heere zou zich ook over de
stad ontferm d hebben, als er slechts 10
rechtvaardigen in geweest zouden zijn.
Niemand luisterde echter naar de w aarschuwing
van den rechtvaardigen Lot. Zooals
bij den zondvloed, toonde God ook hier,
dat Hij den rechtvaardige niet m et den
goddelooze verdelgt. Lot werd m et de
zijnen gered. A braham zag echter, toen de
zon over het land was opgegaan, hoe
rook van de Jordaan-vlakte opsteeg gelijk
de rook van een smeltoven.
De berichten uit den Bijbel zijn speciaal
voor den tegenwoordigen tijd, den „tijd der
benauwdheid” bew aard geworden, opdat
de geloovigen in dezen zwaren tijd altijd
weer gesterkt worden door de beschouwing
van Gods handelwijze, welke tot op heden
niet veranderd is. „Ik, de HEERE, Die de
Eerste ben, en m et den Laatste ben Ik Dezelfde”
(Jesaja 41 : 4). God heeft van oudsher
Zijn eigen methode gehad. Mozes, den
man, die „zwaar van tong” was, zond Hij
naar den m achtigen Farao om hem te
waarschuwen, dat hij Israël zou laten trekken.
Farao geloofde niet. God echter bevestigde
het woord van Zijn knecht Mozes:
„Hij heeft Farao’s wagenen en zijn heir in
de zee geworpen; en de keure zijner hoofdlieden
zijn verdronken in de Schelfzee. De
afgronden hebben hen bedekt; zij zijn in
de diepten gezonken als een steen” (Exodus
15 : 4, 5). Niet Mozes en niet Israël hebben
Farao’s m acht vernietigd. Mozes was
slechts de aankondiger van de vernietiging,
sterk in het geloof, als zag hij den Onzichtbare
voor zich. De Heere heeft de wondervolle
daden uitgevoerd en Zijn volk verlost.
Door eenvoudige menschen spreekt Jehova
ook heden tot de wereld: „En het verachte
heeft God uitverkoren, en hetgeen niet is,
opdat Hij hetgeen (iets) is, te niet zou m aken;
Opdat geen vleesch zou roemen voor
Hem” (1 Korinthe 1 : 28, 29). W anneer God
echter het woord van deze kleinen zal bevestigen
— en Hij zal het doen! — dan
zullen schrik en angst de tegenstanders
overvallen en wegens de kracht van Zijn
arm zullen ook zij verstommen als een
steen.
Een bezoeker van de Babylonische ruines
geeft zijn indrukken aldus weer: „Wij staan
op den puinhoop van den voormaligen
burcht van Koning Nebukadnezar. Aan den
overkant rezen de zandheuvels van de tuinen
op, die eens een heerscher voor zijn
buitenlandsche vrouw liet aanleggen. D aaronder
is de leeuwenkuil, w aarin Daniël zijn
w onderbare redding beleefde. Een steenworp
ver van ons verw ijderd ligt een groo-
te berg geweldige steenblokken. Dat zijn
de overblijfselen van den toren van Babel,
waarm ede de m enschen aan den oerouden
drang wilden toegeven en dachten den
hemel te kunnen bestormen. — Naast mij
staat de gids, die mij rondleidt. Zijn hand
beschrijft een grooten cirkel, terw ijl hij
zegt: „Ziet u, zoover het oog reikt, dat was
alles eens Babylon . . . Nergens en nooit
is de geheele waarheid en ernst van de Heilige
Schrift mij zóó duidelijk geworden, als
hier op de puinhopen dezer groote stad.
Alles is uitgekomen, w at de profeten aan
de heerschers dezer m illioenenstad voorspelden.
W oordelijk openbaarde zich aan
ons op dien dag de Bijbelsche profetie aangaande
Babylon. Uitgedroogd zijn de bronnen
en vervallen de m uren, vergaan is alle
pracht en grootheid. In de holen en vernietigde
hallen huilt de jakhals en als de
avond aanbreekt en wij ons klaarm aken om
weer terug te keeren, schreeuwen de uilen
uit de verlaten ruïnes.”
Israël, het weerspannigste en toch door
God zoo uiterm ate begenadigde volk, werd
door Jehova’s knechten, de profeten, voortdurend
gewaarschuwd, zich niet m et den
4 V ERTRO O STING

afgodendienst en alle daarm ede gepaard
gaande gruw elen te bemoeien. Jerem ia, één
der grootsten onder hen, beschrijft de toenmalige
toestanden ongeveer als volgt: ,Zij
roepen v rede, vrede, de dwazen, en toch is
er geen vrede in het land! Er is veelm eer
een tijd nabij, zooals er in Israël niet geweest
is’.
Jehova liet hen waarschuwen, w ant Hij
had Zijn volk lief! Alle hoop was echter
ook nog niet geheel verloren. „Zoo zegt de
HEERE: Sta in het voorhof van het huis
des HEEREN, en spreek tot a lle ’ steden
van Juda, die komen om aan te bidden (in)
het huis des HEEREN, al de woorden, die
Ik u geboden heb tot hen te spreken, doe
er niet één woord af. Misschien zullen zij
hooren, en zich bekeeren, een iegelijk van
zijnen boozen weg; zoo zou Ik berouw hebben
over het kwaad, dat Ik hun denk te
doen vanwege de boosheid hunner handelingen”.
— Jerem ia 26 : 2, 3.
Hoe nam en de koningen, priesters en het
volk zijn woorden echter op?
„Toen spraken de priesters en de profeten
tot de vorsten en tot al het volk, zeggende:
Aan dezen man is een oordeel des
doods, w ant hij heeft geprofeteerd tegen
deze stad, gelijk als gij m et uwe ooren gehoord
hebt” (Jeremia 26 : 11). „Zoo zeiden
de vorsten tot den koning: Laat toch dezen
man gedood worden: w ant aldus m aakt hij
de handen der krijgslieden, die in deze stad
zijn overgebleven, en de handen des gan-
schen volks slap, alzulke woorden tot hen
sprekende: w ant deze m an zoekt den vrede
dezes volks niet, m aar het kw aad” (Jeremia
38 : 4). Spot en verachting, m ishandeling
en gevangenschap waren het lot van
dezen profeet! Jehova bevestigde echter
het woord van Zijn knecht: Jeruzalem werd
vernietigd, Zedekia w erden de oogen u itgestoken
en het volk in gevangenschap
gevoerd.
Een ander bericht toont aan, dat de
w aarschuw ing van een profeet m et succes
bekroond werd: de stad Ninevé was zoo
geweldig groot, dat men drie dagen noodig
had haar te doorkruisen. Tot haar werd
Jona gezonden en hij predikte: „Nog veertig
dagen, dan zal Ninevé worden omgekeerd!”
(Jona 3 : 4). Toen geloofden de inwoners
van Ninivé aan God, en de koning
gebood, dat zij m et alle m acht tot God
zouden roepen en een ieder zich zou bekeeren
van zijn boozen weg en van het
onrecht, dat aan zijn handen kleefde. „En
God zag hunne werken, dat zij zich bekeerden
van hunnen boozen weg; en het berouwde
God over het kwaad, dat Hij gesproken
had hun te zullen doen, en Hij
deed het niet” (Jona 3 : 10). Tot Zijn vertoornden
profeet zeide Hij echter: „Gij verschoont
den wonderboom, aan welken gij
niet hebt gearbeid, noch dien groot gem
aakt; die in eenen nacht werd, en in
eenen nacht verging; En Ik zou di.3 groote
stad Ninevé niet verschoonen, w aarin veel
m eer dan honderd en tw intig duizend m enschen
zijn, die geen onderscheid weten tus-
schen hunne rechterhand en hunne linkerhand;
daartoe veel vee?” — Jona 4 : 10, 11.
Tot het volk Israël, dat onder de leiding
van zijn blinde priesters hoe langer hoe
m eer van God afweek, werd tenslotte Gods
Zoon Zelf gezonden. N adat Hij door wonderen
en prediken het volk tevergeefs tot
God had geprobeerd terug te brengen,
wendde Hij zich tot hen en hun leiders m et
een laatste verm aning, w aarvan het slot
luidde: „Jeruzalem , Jeruzalem , gij, die de
profeten doodt, en steenigt, die tot u gezonden
zijn, hoe menigm aal heb Ik uwe
kinderen willen bijeen vergaderen, gelijker-
wijs eene hen hare k iekens bijeenvergadert
onder de vleugelen; en gijlieden hebt niet
gewild!” (Matthéüs 23 : 37). In het jaar 70
na Christus werd Gods oordeel aan Israël
door de Romeinen voltrokken.
In M atthéüs 24 spreekt Jezus de groote
profetie over het einde der wereld van
Satan uit. Deze profetie vervult zich. zooals
de feiten bewijzen, sedert 1914. Jehova’s
getuigen hebben heden de opdracht, de
menschen te waarschuwen, w ant Gods methode
is ook heden d e z e lf d e als van ouds:
„Gewisselijk, de Heere HEERE zal geen
ding doen, tenzij Hij Zijne verborgenheid
aan Zijne knechten, de profeten, geopenbaard
hebbe” (Amos 3 : 7). De tijd is nabij,
dat Gods tegenstander en ziin geheele aanhang
vernietigd en Jehova’s Naam voor
eeuwig voor het geheele universum gerechtvaardigd
wordt.
Als wij het heden beleven, dat de geheele
cultuur in elkaar stort, dan geschiedt
dit door de ongehoorzaamheid van de m enschen.
Gods Woord heeft van oudsher gegolden
en geldt nog steeds. Jehova eischt
gehoorzaamheid tegenover Zijn Woord!
Gehoorzaamheid van den enkeling en gehoorzaamheid
van de volkeren. Zijn oor-
November 1945 5

deelen zijn rechtvaardige oordeelen. Als
Hij in Abrahams tijd den rechtvaardige
niet m et den goddelooze vernietigde, dan
zal Hij dit ook heden niet doen. Daarom
gaat Zijn vermaning tot alle menschen
uit, die van goeden wil zijn. „Zoekt den
HEERE, alle gij zachtmoedigen des lands,
die Zijn recht werken! Zoekt gerechtigheid,
zoekt zachtmoedigheid, misschien zult
gij verborgen worden in den dag van den
toorn des HEEREN” — Zefanja 2:3.
Deze korte beschouwing over de handelwijze
van God, zooals de Schrift haar toont,
zal slechts tot verder onderzoek aansporen.
BESCHAAFDE EN BIJBELVASTE
MENSCHEN ZIJN EEN GEVAAR
VOOR KATHOLIEKEN
Zoo zou m en de
volgende w aarschuw
ing kunnen
betitelen:
„Eén w ereld
en één regee-
rin g !"
M et een aldus
getitelde brochure
trekt een juffrouw langs onze huizen.
De brochure dankt klaarblijkelijk haar
ontstaan aan een geestelijke afwijking,
die een psychiater wel zal kunnen de-
term ineeren (vaststellen; determ inee-
ren klinkt natuurlijk veel geleerder.
Red.) Ze is ongevaarlijk voor norm ale
en ontw ikkelde katholieken, die zich
erm ee zullen am useeren, zooals m en
dat ook wel kan doen m et de lezing
van de „Zw arte non” of „de Papen-
spiegel". V oor m inder ontw ikkelden
en voor de verw arde hoofden, die onze
stad na den oorlog zooveel rijker gew
orden is, lijkt deze brochure m inder
onschuldig, ofschoon het ding gelukkig
zoo vervelend geschreven is, dat
w einigen den m oed zullen hebben, om
het heelem aal uit te lezen. A l is dus
dit boekje niet zoo gevaarlijk, dat
lijkt me wel het geval m et de juffrouw ,
die h et aanprijst. Deze nog b etrekkelijk
jonge dam e heeft een beschaafd
voorkom en, beschikt over een v e rbijsterend
praatverm ogen en is daarenboven,
w at men noemt, zeer bijbelvast.
W erkelijk ze h aalt m et den Bijbel
acrobatentoeren uit, die een felle antipaap
h aar zou benijden. Op eenvoudige
katholieken m aakt dit gegoochel
met teksten en profetieën nogal indruk,
m ede ook h et niet onbesm ettelijk
fanatism e van deze m isschien goed
bedoelende, doch gevaarlijke juffrouw
en daarom m eenen w e te m oeten ad-
viseeren, om deze dam e vriendelijk
Aan de hand van de Schrift en op grond
van de plaatsvindende gebeurtenissen zullen
wij dan altijd m eer de waarheid van het
Woord uit de Openbaring 15 : 3,4 erkennen:
„Groot en wonderlijk zijn Uwe werken,
Heere, Gij almachtige God, rechtvaardig
en w aarachtig zijn Uwe wegen, Gij Koning
der heiligen. Wie zou U niet vreezen,
Heere, en Uwen Naam (niet) verheerlijken?
W ant Gij zijt alleen heilig; w ant alle volken
zullen komen, en voor U aanbidden;
w ant Uwe oordeelen zijn openbaar geworden!”
Fr.
doch beslist van onze deur te wijzen."
PATER FREHE.
„N ieuw N oordhollandsch D agblad"
van 20 Aug. 1945.
Deze „zeer geleerde H eer” schrijft
dus: voor de verw arde hoofden,
die onze stad na den oorlog zooveel
rijker gew orden is, lijkt deze brochure
m inder onschuldig”. Dat schijnt op het
eerste gezicht geen com plim ent voor
de stad A lkm aar; m aar zouden m isschien
zij daarm ede bedoeld zijn, die
gedurende de oorlogsjaren de dubbeltongige
handelw ijze der R.K. geestelijkheid,
die in de fascistische als ook
in de dem ocratische landen de legers
en w apens gezegend hebben en dezen
onm enschelijken oorlog heilig v erklaarden,
gezien hebben en zich vol
afschuw v an zoo'n godslasterlijk systeem
afkeerden. Dezen zullen zeker
de eersten zijn, die de w aarheid, die
in de brochure „Eén w ereld en één
regeering” is neergelegd, begrijpen,
w at m en van de norm ale en ontw ikkelde
katholieken, die ondanks al deze
feiten slaven van de „k erk ” blijven,
niet kan verw achten. Zooals deze pater
zich nogal verw ondert over de goocheltoeren
van deze bijbelvaste jonge
dame, zoo m oet m en zich verw onderen
over de goocheltoeren, die de R oom sch
K a th o lieke H ierarchie op p o litiek gebied
uitgevoerd heeft. W elk een v erantw
oordelijkheid hebben deze godsdienstige
leiders, die ondanks het feit,
dat vele m enschen h et politieke spel
van deze m et H itler, M ussolini en Franco
concordaten sluitende H ierarchie doorzien,
nog door dergelijke frazenachtige
w aarschuw ingen trachten te verhinderen,
dat dezen een kennis en inzicht
aangaande Gods voornem en betreffende
Zijn K oninkrijk of R egeering der
gerechtigheid verkrijgen.
Het grootste aquarium.
H et grootste aquariu m
te r w ereld is in M arin e-
lan d in F lorida. D it
bouw w erk h eeft 1.000.000
d o llar gekost en h eeft
200 kijkgaten, w aard o o r
m en w alrussen, tu im e ­
laars, roggen, reu zen -
haaien, schildpadden,
tropische visschen, k o ra ­
len, zeeanem onen enz.
k an zien. Om nog m eer
h et idee te v erw ekken,
d a t de toeschouw er zich
op den bodem d e r zee,
in p laats v an b u ite n een
reusachtig w aterb assin ,
bevindt, liggen in h et
m idden v an d it a q u a ­
riu m de overblijfselen
v an een v erg aan schip.
Met een ploeg
op den bodem der zee.
Om op den bodem van
den oceaan k ab els te
leggen w o rd t tegenw
oordig een zes m eter
lange ploeg geb ru ik t,
die tie n ton w eegt. Deze
g ra a ft op een diepte van
800 m eter een geul, legt
den kab el e rin en m a a k t
de geul w eder dicht', d it
alles in één keer. In v e rb
and h ierm ed e g eb ru ik t
m en een k ettin g v an
12.500 staalled en . Deze
is, m et een len g te v an
1260 m eter, de langste,
die ooit w erd v e rv a a rdigd
en w eegt 19.350
kg. O ceaankabels, die op
deze w ijze gelegd zijn,
k u n n en door de vissche-
rij n iet beschadigd w o rden,
zooals d a t vroeger
v aak gebeurde.
6 V ER T R O O STIN G

Jehova’s groote zanger, koning David,
zingt in één van zijn Koningsliederen:
„W ant Gij hebt mij verblijd, HEERE, m et
Uwe daden; ik zal juichen over de w erken
Uwer handen. O HEERE, hoe groot zijn
Uwe werken, zeer diep zijn Uwe gedachten.
Een onvernuftig m an w eet er niet van, en
een dwaas verstaat ditzelve niet” (Psalm
92 : 5 - 7). De knecht van den Hoogste behoeft
niet ver te gaan om de wonderen der
schepping te zien; aan zichzelf en om zich
heen bewondert hij ” .......... beide Zijne
eeuwige kracht en Goddelijkheid” (Romeinen
1 : 20). „W ant Gij hebt mijn nieren gevormd,
in de moederschoot mij als een
weefsel samengesteld. D at ik zoo wonderbaar
ben geschapen, dank ik U. Ja, wonderbaar
is al w at Gij doet! Dat erkent mijn
ziel volkomen. Mijn lichaam was geen geheim
voor U, toen ik in ’t verborgen werd
gevormd, kunstig samengeweven uit de
grondstoffen der aarde. Uw ogen zagen
m ijn nog ongevormde leden; en in uw boek
w aren ze reeds opgeschreven al de dagen
die (voor mij) vastgesteld waren, nog vóórdat
er één van verliep” — Psalm 139 : 13
- 16 Kath. Bijbel.
Als wetenschappelijk onderlegde personen
bij hun onderzoekingen tot resultaten
komen, die het bestaan van een allerhoog-
sten intelligenten Schepper loochenen en
Gods Woord der waarheid tegenspreken,
dan laten Jehova’s getuigen zulke resultaten
geheel buiten beschouwing en volgen
liever hun Heer en Schepper. Zij zijn altijd
de verm aning van Jehova indachtig: „Vertrouw
t niet op prinsen, op des menschen
kind, bij hetw elk geen heil is! .... V ertrouw
op den HEERE m et uw gansche hart,
en steun op uw verstand niet” (Psalm 146 :
3; Spreuken 3 :5). De exacte wetenschap
kom t echter steeds tot resultaten, die in
nauwste harm onie m et Gods Woord zijn;
en aan zulke onderzoekingsresultaten lee-
nen Jehova’s getuigen gaarne het oor. Zoo’n
bericht publiceerde de R.Z. (Illustrierte
Romanzeitung) van 30 Septem ber 1937.
Het luidde: „De menschelijke hersenen
handelen per m inuut ongeveer honderd gesprekken
af, w at m et de activiteit van een
telefooncentrale m et 14 telefonisten en één
controleur overeenkomt. De telefoonrekening
over die gesprekken, die één enkel
norm aal menschelijk verstand in den loop
van één jaar voert, kan m en bijna op 6,5
millioen Zw. frs. schatten. Daarbij behoo-
ren de in de hersenen zich afhandelende
gesprekken, vergeleken m et de overige
werkzaam heden der hersenzenuwen tot de
kleinere arbeidsprestaties. De rol, die het
hersenzenuwstelsel van den mensch speelt,
is daarom veel om vangrijker en bewonderensw
aardiger dan het bedrijf van een
grootsteedsch telefoonnet of welke telefooncentrale
ook.
Het oog, dit waardevolle orgaan, neem t
alles op m et de nauw keurigheid van een
scherp film apparaat, stapelt beeld na beeld
op, en leidt deze dan na het ontwikkelen
naar het zenuwstelsel. Binnen een m inuut
neem t het ongeveer 1300 beelden op, die
m et behulp van het centrale zenuwstelsel
— elk naar hun belangrijkheid —
door de hersenen in gedachte worden gehouden.
Gedurende een vijftienurigen arbeid
van het oog worden anderhalf millioen
beelden opgenomen, w at ongeveer
m et negen groote films overeenkomt. Deze
film zou ongeveer 20 kilom eter lang ziin en
het m ateriaal zou alleen al ruim 50.000
shilling kosten. De bedrijfskosten van een
kunstig apparaat, dat het oog zou vervangen,
zouden daarom jaarlijks ongeveer 20
millioen shilling bedragen.
Zoo is elk afzonderlijk orgaan van ons
lichaam een kunstw erk, w aarvan de volm
aakte harm onie in geen enkel opzicht
door de beste technische wetenschap nagebootst
kan worden. Wij zien dus, dat wij
een schat bezitten, welks waarde niet in
getallen kan worden uitgedrukt.
In het boek „De Harp Gods” blz. 11 geeft
rechter Rutherford de volgende logische
beschrijving: „Beschouw den mensch. Hoe
wonderlijk is de samenstelling van zijn lichaam.
Eerst een geraamte, dan de spieren,
die alles vastleggen, en als een electrisch
spanningsnet de zenuwen, die den verschillenden
lichaamsdeelen de bevelen der h e rsenen
overbrengen. Geen enkele machine
kan vergeleken worden m et den mensch,
w at betreft zijn ingewikkelden bouw en
harm onieuze werking. Wie is de M aker van
November 1945 7

dit wonder? Alles wijst op het bestaan van
een groot Eerste Begin, dat alles schiep en
in werking bracht, zoowel ’t zichtbare als
’t voor ons onzichtbare in het heelal. Wie
is het? Zijn Naam is Jehova, de groote God
van het heelal. — „En God sprak tot Mozes
en zeide tot hem: „ I k ben Jehova.” —
Exodus 6 : 2 (Elberf. Vert.).
Hem, alsmede de rechtvaardiging van
Zijn Woord en Zijn verheven Naam te
dienen, is de eenigste en voornaam ste taak
van het tijdschrift „Vertroosting”. Hij
heeft nu Zijn gezalfden Koning Jezus
Christus op den troon geplaatst en Zijn
glorierijk Koninkrijk der gerechtigheid is
nabijgekomen. Deze vreugdevolle boodschap
w ordt door Jehova’s getuigen en hun
metgezellen in het openbaar verkondigd,
zooals geschreven staat: „En zult te dienzelfden
dage zeggen: D ankt den HEERE
roept Zijnen Naam aan, m aakt Zijne daden
bekend onder de volken! verm eldt, dat
Zijn Naam verhoogd is. Psalm zingt den
HEERE, w ant Hij heeft heerlijke dingen
gedaan; zulks zij bekend op den ganschen
aardbodem. Juich en zing vroolijk, gij in-
woneres van Zion! w ant de Heilige Israëls
is groot in het m idden van u ”. — Jesaja 12:
4-6.
O.E.
Oneindige
K leine w andeling door de groote w ereld ru im te
door A lw in D ressler.
„De hem elen v e rtellen G ods eer, en h et u itspansel
verk o n d ig t Z ijn er h anden w e rk .” — P salm
19 : 2.
Ie d e r v a n ons zal w el eens in een m ooien h e ld
eren n ach t n a a r den sterren h em el g ekeken h eb ­
ben en zich bij h e t zien v an de flik k ere n d e s te rre
n p ra c h t h e t volgende afg ev raag d hebben: Hoe
zou h e t d aarb o v en op de andere ste rre n w el w ezen?
Is d a a r ook zom er en w in ter, dag en nacht,
of is h e t d a a r geheel anders d an op onze aarde?
Wij w illen eens p ro b eeren een b lik in h et oneindige
te w erpen.
De m enschelijke geest is onophoudelijk bezig
nieuw e m iddelen en w egen te v in d en om h e t w ereld
ru im te doorgronden. R eeds in oude tijd en
p ro b eerd en de E g y p ten aren zich een voorstelling
v an h et h eelal te vorm en. V olgens h u n opvattin g
ru s tte de hem el op bergtoppen, terw ijl de ste rre n
a a n stangen bevestigd w aren . De oude G rieken
en R om einen steld en zich de a a rd e als een re u s­
achtige schijf voor, w aarop de sterren h em el als
een d iam an ten h alfro n d ru stte. L a te r dach t men,
d a t de aard e een kogelvorm zou hebben en h et
cen tru m v a n h e t h eelal zou zijn, te rw ijl de h em
el zich dagelijks rondom de a a rd e zou bew egen.
P as n a h et opkom en v an de C opernicaansche
th eo rie over h e t zonnestelsel g eraak te de oude
op v attin g h iero v er in v erv al. Deze th eo rie w erd
in h et begin door de godsdiensten erg tegengestaan
en door de R oom sch-K atholieke H iërarchie
in 1616 op den index (R oom sch-K atholieke lijst
v an boeken, w a a rv a n h e t lezen, bew aren, koopen
of v ersp reid en den kath o liek en n iet geoorloofd
is) g eplaatst, w aaro p deze to t 1759 is gebleven.
P as in 1822 w erd h e t d ru k k e n v an boeken, w a a rin
de a a rd e als d raaien d om de zon w erd voorgesteld,
u itd ru k k e lijk toegelaten. V olgens Room sch
g eb ru ik w erd in 1600 zelfs één d e r vurig ste a a n ­
h an g ers d er leer van C opernicus, G iordano B ru -
no, te R om e in h e t o p en b aar v erb ran d . H eden
v o rm t de C opernicaansche th eorie den grondslag
voor astronom ische berekeningen.
Z onder oponthoud g aat de geest v an den o n d erzoeker
ech ter v o o rw aarts bij h et doorgronden van
den kosm os m et zijn geheim en. D oor m iddel van
steeds g rootere v errek ijk ers v erschenen de w ond
eren des hem els in steeds g rooteren om vang
voor ons v erb aasd oog. S teeds dieper drong het
speurdersoog in de raadselen van de v e rre w erelden
door en spoedig k w am m en to t de o n tdekking,
d at o.a. de nevels v an den bekenden
M elkw eg u it m illioenen en m illioenen sterren
bestaan.
M et beh u lp d er m oderne photographie is m en
tegenw oordig in sta a t de w o n d eren d er ste rre n ­
w ereld in h a a r fan tastisch e w erk elijk h eid voor
h et m enschelijk oog zichtb aar te m aken. De
grootste nog in aan b o u w zijnde electrische telescoop
zal stra le n opvangen, d ie ons b ereiken v an
een a fstan d v a n 1 m illiard lich tjaren . M eerdere
duizenden m illioenen ste rre n zullen zich tb aar
w o rd en en onze m aan zal d an zoo nabij v e rschijnen,
alsof de afstan d n iet m eer dan 40 km.
b edraagt.
DE GEHEIMZINNIGE MARS.
G een d e r p lan eten van ons zonnestelsel heeft
to t n u to e de m enschelijke p h antasie zoo beziggehouden
als onze zusterp la n eet M ars, m et h a a r
geheim zinnige „k an alen ”. H et is to t op heden nog
niet bew ezen hoe deze k a n ale n o n tstaan zijn.
O ok over de v raag of er op M ars lu ch t en w a te r
aanw ezig is, loopen de m eeningen d e r M arsonderzoekers
nog zeer uiteen.
V oor zoover ons bekend is, is deze p lan eet
evenals onze aard e d u ister en o n tv an g t h a a r licht
en w a rm te v a n de zon, die zij in ca 686 dagen
één k e e r om loopt. H ieru it volgt d at de ja a rg e tijden
d a a r b ijn a tw eem aal zoo lan g d u ren als h ier
op aarde. D oor de ligging d e r M arsbaan n a d e rt
deze p laneet op som m ige tijd en de a a rd e to t op
een a fstan d v an 55.000.000 km . om zich d a a rn a to t
op 100.000.000 km te v erw ijd eren . D aar de m iddellijn
d e r a a rd e tw eem aal zoo la n g is als die van
M ars, is deze la a tste p laneet veel k lein er dan de
a a rd e en h eeft d aard o o r een geringere a a n tre k ­
k in g sk rach t. E en m ensch van 70 kilo zou d a a r
slechts 26 kilo w egen. D it ongew oon lichte gew
ich t zou ons h e t gevoel v an een dw ergachtig
b estaan geven.
8 V ER TRO O STIN G

Zooals door w aarn em in g en en p hoto’s w erd
vastgesteld, zijn de polen van M ars m et sneeuw
bedekt; in h et M arsv o o rjaar m in d er en ’s w in ters
m eer. H ierdoor kom t m en to t de gevolgtrekking
d at op M ars toch nog een zeer d u n n e atm o sfeer
aanw ezig m oet zijn, die d ergelijk e v e randerin g en
in de n a tu u r en h e t w eer v eroorzaakt.
De v ra a g of er leven op M ars b e sta a t en in
w elken vorm , leidde to t d ru k k e u iteenzettingen,
die echte r geen opheldering b rach ten . H eden
schenkt m en geen geloof m eer aan h et v e rh a a l
over in tellig en te M arsbew oners, die de reu sach ­
tig e „ k a n a le n ” v a n duizenden k ilo m eters lengte
en h o n d erd en kilo m eters b reed te g em aakt zouden
hebben. M en g aat veel m eer v an h e t stan d p u n t
uit, d at m en h ie r te m ak en h eeft m et reu sachtig e
spleten en scheuringen in h et ijsdek of m et h eu ­
velketens, die m et p la n te n of v u lk aan asch b ed ek t
zijn en door den v e rre k ijk e r op k an ale n lijken.
In tegenstelling m et de a a rd e toont de o p p erv
lak te van M ars tw eem aal zooveel lan d als w ater.
De lage tem p e ra tu u r, die op hoogstens 80 g ra ­
den o n d er n u l w o rd t geschat, en h e t gebrek aan
zuurstof zouden h e t v erb lijf op d it h em ellichaam
voor m enschen onm ogelijk m aken. De to t ijs v e rstard
e en b ev ro ren zeeën geven den in d ru k v a n
een in den doodsslaap v erzonken w ereld. E r zijn
desondanks nog onderzoekers, die gelooven d a t
M ars bew oond is, al zouden deze bew oners er
ook an d ers uitzien. M en h erin n e re zich slechts
de ex p erim en ten v a n M arconi, die eenige ja re n
geleden p ro b eerd e langs rad io teleg rafisch en w eg
m et ev entueele bew oners op M ars in contact te
kom en. A ndere onderzoekers p ro b eerd en d it
langs h eliografischen w eg, d.w.z. door optische
seinen te geven door m iddel v an zo n lichtflikke-
ringen en d ra a ib a re spiegels; alles bleef ech ter
zonder resu ltaat. M ars antw oordde niet.
V olgens E ngelsche b erich ten g elu k te h et den
astronoom S lipher u it B loem fontein (Z uid-A frika)
destijds een gew eldigen sneeuw storm op M ars
gade te slaan, die zich heel duid elijk v an de
roodachtige k le u r dezer p lan eet onderscheidde.
„H et k ra a k h e ld e re w it”, zoo lu id t h et in zijn
verslag, „w as duidelijk te onderscheiden v an de
do n k ere o p p erv lak te en d it zou een bew ijs k u n n en
zijn, d a t op M ars dezelfde w eersom standigheden
h eersch en als h ier op a a rd e .”
De spectroscopische onderzoekingen toonen, d at
de lu ch t op M ars buitengew oon d u n is en te v e rgelijken
is m et onze stra to sfe e r (de lu ch tlaag boven
de 11.000 m eter), w a a r de ad em h alin g so rg an en
van den m ensch hun w erk zaam h eid staken.
In 1877 w erd en door H all te W ashington tw ee
w achters v a n M ars ontdekt, Phobos en D eim os;
tw ee zeer k leine lich aam p jes (zgn. planetoïden),
die zich in nagenoeg cirkelvorm ige b an en om de
p lan eet bew egen. H et geval v a n Phobos is uniek ;
een w ach ter m et k lein eren om loopstijd dan de
ro ta tie tijd d er planeet. E ventueele M arsbew oners
zouden deze m aan eiken dag tw eem aal in h et
W esten k u n n en zien opkom en en 51/2 u u r la te r
in h et O osten k u n n en zien o ndergaan. D eim os
kom t d aarenteg en in h e t O osten op, b lijft door de
snelle baanbew eging sterk a c h te r bij de schijnb
a re d raaiin g v an den M arshem el, en g aat pas
na 66 u u r in h e t W esten onder.
D aar de klein ste afstan d tu ssch en M ars en de
zon 228 m illioen k m b e d ra a g t en die v an de
aard e to t de zon 149 m illioen, zijn de zo n n estralen
op M ars slechts h a lf zoo sterk.
H et m islukken van de vele pogingen om m et
M ars in verb in d in g te treden, heeft de m enschen
n iet ontm oedigd, en in hun p h antasie zal de gedach
te aan de M arsm enschen voortleven zoolang
h et probleem v an b ew oonbaarheid van deze geheim
zinnige p lan eet n iet volledig opgehelderd is.
SATURNUS MET ZIJN RINGEN.
Op een afstand v an ca. 1,4 m illiard km ., d. i.
bijna 10 m aal zoo v er als de aard e, om loopt de
m et rin g en v ersierd e S a tu rn u s de zon, w aarb ij
hem tien m an en vergezellen. H et snelste vliegtuig
zou 300 ja re n en een sn eltrein ongeveer
2000 ja re n dag en n a c h t ononderb ro k en m oeten
reizen om dezen afstan d af te leggen.
S atu rn u s is een reu s in v ergelijking m et de
aard e. M en zou 719 aard k o g els v a n hem k u n n en
m aken. De m id dellijn is b ijn a 10 m aal zoo groot
als die van de aard e. Z ijn loop om de zon d u u rt
291/2 ja a r, zijn ja a rg e tijd e n zijn dus bijna 30 m aal
lan g er dan bij ons. Wij zouden in ons geheele
leven d a a r dus slechts tw ee zom ers k u n n en m eem
aken, doch deze zouden geen genoegen voor ons
zijn, om dat de zom erw arm te d a a r 90 k eer m in d er
is dan bij ons en de zon g elijk t d an ook op een
droevig schem erlicht. H ierbij k o m t nog de vlugge
afw isseling v an dag en n ach t, w a n t een dag op
S atu rn u s d u u rt n iet lan g er d an 10 u ur.
B ekijken wij S a tu rn u s n auw k eurig door een
v errek ijk er, d an zien w ij hem — ongeveer als
bij Ju p ite r — v an w olkengordels om geven, h e tgeen
w ijst op een dich te atm osfeer. O ok de s tre ­
pen en vlek k en op de o p p erv lak te van deze p la ­
n eet w ijzen erop, d a t zij zich in een soortgelijken
toestand b ev in d t als de groote Ju p ite r.
M aar h e t voornaam ste, d at de k ijk e r te zien
geeft, is de ring, die S atu rn u s nog altijd to t een
v an de allerm erk w aard ig ste w o n d eren des h e ­
m els m aak t. De rin g is v lak en zeer d u n ; w o rd t
hij op zijn k a n t gezien, dan blijft er n iets v a n
over. M axw ell bew ees d a t de rin g noch vast, noch
November 1945 9

De pla n eten in verhouding to t de Zon.
(voorgesteld door de groote kring)
v lo eib aar kon zijn; zijn stab iliteit is alleen v e rzekerd,
als hij u it tallooze afzonderlijke d eeltjes
b estaat, die als w achters elk een eigen b aan om
de p lan eet beschrijven. In overeen stem m ing d a a rm
ede w erd, zoow el in 1906 als in 1921 de ring
flauw gezien, to en w ij tegen de n ie t door de zon
beschenen zijde aan k ek en : b lijk b a a r vond h et
licht gelegenheid, tu ssch en de afzonderlijke rin g -
d eeltjes door, de an d e re zijde te b ereiken. D it
ringenstelsel b e sta a t u it v ijf ringen, die g elijk
kachelringen n a a st e lk a a r liggen.
W anneer de aard e zulk een rin g stelsel zou
hebben, d an zou zij ons (volgens de beschrijving
v an D iesterw eg) ongeveer h e t volgende schouw ­
spel bieden: Bij zonsondergang w o rd t aan den
oostelijken horizon een stra le n d e b and in de
lu ch t z ich tb aar in den vorm v an een boogbrug.
Deze b an d stijg t to td a t hij zich te m id d ern ach t
als een v erlich te h a lv e c irk el o v er h e t geheele
firm am en t u itstre k t.
V an de o p p erv lak te v a n S a tu rn u s w eten wij
zoo goed als n iets af. W aarsch ijn lijk zullen ook
d a a r ijs en sneeuw de o v erh an d hebben, ofschoon
S atu rn u s in zijn b in n en ste nog gew eldige
energiem assa’s berg t, w a t zijn groote c ata stro p h e
in h e t ja a r 1933 heeft bew ezen. E en reu sach tig e
w itte plek, die plotseling re c h tstre e k s op den
ev e n a a r v a n S a tu rn u s opdaagde en v eel g rooter
w as d an de geheele om vang d er aard e, getuigde
van een gew eldige catastrophe, w aarb ij een v u u r
door h et dich te w olkendek h een lichtte. M en v e ron
d erstelt d a t m en h ie r m et buitengew oon h eete
calcium - en w atersto fd am p en te m ak en h eeft, die
v an u it h e t b in n en ste v a n S atu rn u s m et een ex ­
plosief gew eld to t d o o rb ra a k kw am en. H ierdoor
w erd de o p p erv la k te v a n de p lan eet over een
gew eldige b reed te versch eu rd , zoodat de b ra n ­
dende vloeibare lav a zich ero v er u itsto rtte.
DE GROENACHTIG GLINSTERENDE URANUS.
Nog eens zoo v e r v a n de zon verw ijd erd als
S atu rn u s, dus 20 k e e r v e rd e r d an de aarde, doorloopt
U ran u s zijn trag e baan. M et h et bloote oog
n au w elijk s zich tb aar, k a n m en hem door den v e rre
k ijk e r als een groenachtig glin steren d e schijf
w aarnem en.
Deze p lan eet is w elisw aar k lein er dan Ju p ite r
en S atu rn u s, m a a r toch nog veel gro o ter dan de
aarde. M et een m iddellijn v an 54.000. km . is U ran
u s 69 m aal zoo groot als de aarde.
K oude en eeuw ige d u istern is zullen op deze v er
v erw ijd erd e p lan eet heerschen, aan w ier horizon
de zon slechts nog als een ste r zich tb aar is en w el
370 m aal k lein er d an v an ons u it gezien. Op zijn
w eg om de zon legt U ran u s 7 km p e r seconde af,
d it is dus 4 m aal langzam er d an de aarde. D aar
hij veel v e rd e r v a n de zon v erw ijd erd is, voleindigt
hij p as in 84 ja re n zijn kringloop om de
zon.
O m dat U ran u s een bijzonder dichte atm osfeer
bezit, is h e t n iet m ogelijk de hoedanigheid van
zijn o p p erv lakte v a st te stellen. W aarschijnlijk
is zijn atm o sfeer op dezelfde w ijze sam engesteld
als die v a n J u p ite r en S aturnus. V erder w eten
w ij d at U ran u s bin n en de tw a a lf u u r één m aal
om zijn eigen as d ra a it en de polen bijna in zijn
b a a n v la k liggen, terw ijl zijn ev en aar practisch
een rechte hoek m et de U ran u sb aan vorm t. Ook
zijn v ie r m anen d ra a ie n in een rech ten hoek m et
de U ranusb aan om de p laneet heen. D oor die b ijzondere
ligging d e r as h eeft de eene h elft v an
deze p laneet een dag v a n 42 ja a r en de an d ere
h e lft een n ach t v a n 42 ja a r; hoew el de dag d a a r
n iet dag h eld er is, doch zeer som ber, d a a r de zon
veel te v e r w eg is om nog licht en w a rm te te
schenken.
E en sn eltrein v a n 100 km p e r u u r zou 3270
ja a r noodig heb b en om v a n de zon op U ran u s te
kom en. H et lich t legt d ezen afstan d ech ter in 2
u u r en 39 m in u ten af.
In d ien op deze d u istere p lan eet eenig lev en
zou b estaan, d a n k u n n en d it slechts v reem dsoortig
e schepselen w ezen, die m isschien m et een
p a n ts e r en ver lichtingsorganen toegerust zijn zooals
onze diepzeebew oners. M aar ook d it zijn
slechts v eronderstellingen, die ab so lu u t onzeker
zijn.
DE ONDOORDRINGBARE NEPTUNUS.
Op een b ijn a eindeloozen afstand v a n U ranus,
30 m aal v e rd e r v a n de zon v erw ijd erd d an de
aard e, d a a r w a a r de d u istern is h e t zonlicht o ver-
heerscht, nem en w ij een p laneet, N eptunus genaam
d, w aar.
D e aard e is v a n h ie ru it n iet m eer zichtbaar,
w a n t de a fstan d tusschen beide p lan eten schom ­
m elt tu ssch en 4700 en 4300 m illioen kilom eters.
E en lich tstraal, die iedere seconde 300.000 km a flegt
en in 1,3 seconde v an de aard e n a a r de m aan
vliegt, h e e ft v ie r h eele u re n noodig om den afstan
d v a n de zon to t N ep tu n u s te overbruggen.
M et een m iddellijn v an 55.000 km . is N eptunus
aan zien lijk g ro o ter d an de aard e en w el 75 m aal
zoo groot. Z ou de m ensch d a a r zijn leven doorb
rengen, d a n b ereik te hij n au w elijk s den o u d erdom
v an een h a lf N e p tu n u sja a r; d a a r zij zich
m et een snelheid v a n 5 km . p e r seconde — als
de lan g zaam ste p lan eet — voortbew eegt, heeft
10 V ER TRO O STIN G

zij nam elijk 164 ja a r en 9 m aan d en noodig om
de zon te om loopen. O ok op deze p lan eet h eersch t
b itte re koude en diepe duisternis. H et zonlicht
is d a a r 900 m aal zw ak k er dan bij ons.
D aar zij v o o rtd u ren d door een ondoordringb
a re w olkenm assa om geven is, w eten wij v an de
gesteldheid van h a a r o p p erv lak te n iets af.
H et is een opvallend feit, dat, hoe v e rd e r een
p la n e e t v an de zon verw ijd erd is, hoe m eer h a a r
atm osferische gesteldheid versch ilt van die p la ­
n eten , die zich d ichter bij de zon bevinden. H un
atm o sfeer bev at behalve w aterd am p nog groote
hoeveelheden van een of m eer op de a a rd e onbekende
gasvorm ige stoffen.
In h et ja a r 1846 o n td ek te m en een N ep tu n u s-
m aan. H et is de b lauw strale n d e T riton, m et een
om loopstijd van 5 dagen en 21 uren. Of N eptunus
nog m eer m anen bezit, w a t zeer w aarschijn lijk is,
kon w egens den grooten afstan d nog n iet w orden
vastgesteld.
A ls wij deze besch rijv in g m et aan d ach t heb b en
gelezen en d a n bedenken, d a t h et h ie r u itslu iten d
g a a t om ons zonnestelsel, terw ijl er bovendien
nog duizend an d ere soortgelijke zonnestelsels b estaan,
die z ich tb aar zijn in den M elkw eg en zgn.
sp iraaln ev els en 60.000 en m eer lic h tja re n van
ons v erw ijd erd zijn, d an k u n n en w ij alleen m et
den apostel P au lu s u itro ep en : „O d iepte des rijk -
dom s beide d e r w ijsheid en d e r k ennis Gods, hoe
ondoorzoekelijk zijn Z ijne oordeelen, en o n n asp
eu rlijk Z ijne w egen.” — R om einen 11 :33.
l ets OVER DEN
Het resultaat van een vijftienjarigen arbeid
S ir W illiam M itchell R am say, een ongeloovige,
ondern am een uitg eb reid e reis, om bew ijzen te
verzam elen, d at de B ijbel leugens b ev at. N ad at
hij voor dit doel v ijftien ja a r lang expedities
n a a r B ijbelsche lan d en ondernom en had, sch reef
hij een boek m et den titel: „St. P aul, th e T ra -
v e lle r and R om an C itizen,” (St. P au lu s de reizen ­
de en R om einsche burger), w a a rin hij als re su lta
a t v an zijn onderzoekingen de n au w k eu rig h eid
v an h et B ijbelsch b ericht bev estig t en op blz. 238
v e rk la a rt: „In al de vele details is in h et berich t
nooit een m isgreep v ast te stellen; h e t N ieuw e
T estam en t is eenig in zijn levendige w a a ra c h tig ­
heid; L u k as is een b etro u w b are gids.”
B. X. T satos, B irm a.
Het oudste alphabetische schrift.
De archeoloog (oudheidkundige) Jam es L eslie
S tark ey , die eenigen tijd geleden in de n a b ijheid
v an h et eeuw enoude L achis (Jozua 10 : 3)
door A rab ieren verm oord w erd, deed de belan g ­
rijk e ontdekking, d a t h e t door de Israëlieten in
d en tijd v an Mozes g eb ru ik te schrift, h e t oudste
alp h ab etisch e sch rift is, d at e r b esta a t; d a t de
P hoeniciërs hun sch rift v an de H eb reërs o n tv in ­
gen, en d a t velen d e r v o o raan staan d e Israëlieten ,
die in den B ijbel als tijdgenooten van Je re m ia
aan g eh aald w orden, in L achis goed bek en d w a ­
BIJBEL
ren . Zoo is w ederom bew ezen, d a t de z.g. „hoo-
g ere te k s tc ritie k ” n erg en s op lijkt.
De Bijbel in 991 talen en dialecten.
V olgens b erich ten w as de B ijbel reed s in 1936
in 991 talen en d ialecten v e rta a ld en uitgegeven.
In d it ja a r k w am en e r nog v ertalin g en in zeven
A frik aan sch e en tw ee E uropeesche dialecten bij;
zoodat n u h e t g etal 1000 b e re ik t zal zijn.
Het grootste boekenhuis ter wereld.
In zijn grootheid is d it h u is aan de K oningin-
V icto rie-straat te L onden eenig. D agelijks v e rla
te n ongeveer 7000 boeken d it huis, w a t voor
een ja a r dus 2 m illioen stu k s u itm aak t. M aar
m en zal zich nog m eer m o eten verw onderen, d at
deze m assa ex em p laren in h e t geheel slechts de
v ersch illen d e uitg av en v an een enkel boek zijn.
D it boek, w a a r h et h ie r om gaat, is in m eer dan
800 ta le n v ertaald . H et is de B ijbel; w elk an d er
boek k an zich op een d ergelijke v erspreiding
beroem en? M eer d an 1500 ja re n is de H eilige
S c h rift oud; de oudste g edeelten zijn zelf m eer
d an 4000 ja a r oud. D it huis aan de V ictorie-
s tra a t beh o o rt aan h e t B ritsch- en B u iten lan d sch
B ijbelgenootschap; h et is een genootschap, d a t
n ie t voor w in st w erk t. Ied ereen zou in s ta a t gesteld
w o rd en een B ijbel te koopen. N aast de
goedkoope u itgaven w orden ook p rach tu itg av en
v erv aard ig d , die p e r ex em p laar duizenden guldens
kosten.
November 1945 11

modern
H E ID E N D O M
H et is a ltijd een verheugend fe it als m en ziet,
dat m enschen gaan naden ken , en daarbij tot gev
o lg trekkin g en ko m en die v eel overeen ko m en m et
hetgeen de B ijbel ons leert. A ls een treffe n d
voorbeeld h ierva n p ubliceeren w ij een a rtik e l u it
de „ N ieuw e L a n g ed ijker C ourant” va n 8 S e p te m ­
ber 1945. W ij lezen:
W at su rro g aten zijn, behoef ik u n iet th e o re ­
tisch duid elijk te m aken. M et v ijf ja a r oorlog
achte r den rug, w eten w e d a t voldoende. S u rro -
g aat-th ee, su rro g aat-k o ffie, su rro g aat-sig aren ,
su rro g aat-b u rg em eesters. W anneer je h e t echte,
h e t goede, h et w a re niet k u n t vinden, d an zoek
je n a a r een vervanging, een su rro g aat.
N u zijn e r ook su rro g aat-g o d en , en e r is ook
surrogaat-geloof. Thee, koffie, sig aren en b u rg e ­
m eesters zijn slecht te m issen. M aar een God,
w a a rin je gelooft is nog m in d er te m issen. E r is
geen m ensch zonder gods-dienst, zonder w ereld -
of levensbeschouw ing. A ls je d an ook den w aren
G od niet vin d en k u n t en h et levend geloof n iet
h e b t begrepen, d a n zoek je een v ervanging, een
su rro g aat.
O p dezen Z ondag w il ik u eenige su rro g a a t-
goden la te n zien.
A ls eerste valsche G od noem ik u den staat.
D e s ta a t is een to ta lita ire m ach t gew orden, die
h e t leven v an d en enkeling van geboorte tot dood
b eheerscht. De sta a t re g e lt alles, doet alles, o rd
ent alles. De s ta a t v ra a g t geld, v ra a g t dienst,
v ra a g t leven en bloed. De sta a t w o rd t een heilige,
gepersonifieerde m acht, d ie allesbeheerschend
is. A an dezen s ta a t m oet alles w orden opgeofferd.
En lu iste rt d an eens n a a r een g edeelte u it een
redevoering v a n d ’A nnunzio, die in zijn dagen
h e t Italiaan sch e volk opzw eepte to t den oorlog:
Z alig zij, die veel hebben, w a n t zij zullen veel
k u n n en geven. Z alig zijn de tw in tig jarig en , die
een rein en geest, een g eh ard lichaam en een d a p ­
p eren m oed hebben. Z alig zij, die in v erw ach tin g
en v e rtro u w e n h u n k ra c h t n iet heb b en verspild,
m a a r deze w a a rd e n b e w a a rd h ebben voor de
tu c h t v an den krijg. Z alig de jongeren, die hon­
geren en d o rsten n a a r roem , w an t zij zullen v e rzadigd
w orden. Z alig de barm h artig en , w an t zij
zullen stra le n bloed stelpen en blinkende sm a rten
verzachten. Zalig zij, die als o verw innaars
teru g k eeren , w an t zij zullen h et nieuw e aangezicht
v an R om e zien!
Bij h et lezen h ierv an d en k t u onm iddellijk
te ru g aan de to ta lita ire sta te n D uitschland, Ita ­
lië, Ja p a n . M isschien g aan uw gedachten n a a r
R usland m et zijn sta a tsd ic ta tu u r. L a a t uw gedach
ten echte r niet zoo v e r v a n huis gaan. De
v erleiding v an den staatsgod is e r ook in dem ocratische
landen. Wij heb b en in ons land ook
onze h eidenkerkhoven, onze m enschen die h u n
bloed gegeven heb b en voor h e t v ad erlan d , m isschien
stra k s ook een g ra f v an een onbekenden
so ld aat m et een eeuw ige vlam . Of ik op d a t alles
k ritie k w il uitoefenen?
Och neen. M aar la te n wij n u c h te r blijven. E en
ieder v erlan g t n a a r een alm acht, n a a r iets d a t hij
aan b id d en kan, w a a ra a n hij zich w illoos k a n onderw
erp en , w a a ra a n hij v o lstrek te bew ondering
schuldig is. M aar de sta a t zal in geen enkele vorm
in deze diepste levensbehoefte k u n n en voorzien.
E en an d ere God. E en D uitsch b lad voor h e t
caféb ed rijf schreef enkele ja re n geleden h e t volgende:
D uitschland, w aak! B escherm h e t D u it-
sche bier, de D uitsche w ijn. De eenige echte
vreugde, die ons v a n ouds toekom t, m ag ons n iet
door idioten, geheelonthouders, die ons de heilige
D uitsche plaatsen, café en stam tafel, w illen o n tnem
en, bedorven w orden. H et b estaan v a n h et
D uitsche rijk is zonder bier, w ijn en alcohol
onzeker!
V oor den schrijv er v an deze regels w as h et
b ie r zijn God. H et b estaan v an hem zelf, en v a n
h e t h eele D uitsche rijk h in g d a a rv a n af. N u is er
gelukkig nog heel w einig alcohol beschikbaar.
V an heilig b ie r sp rek en w ij dus nog niet. M aar al
w el v a n een heilige sigaret. H et licham elijk gen
o t v an rooken en d rin k en is iets o nm isbaars
voor velen gew orden. De sig aret is een God, of
liever, een G odin gew orden.
„D en 27sten F e b ru a ri kw am hij in C uxhaven
aan. E en breed e ontv an g st door vrienden, jo u rnalisten,
fotografen en film m enschen. Toen la te r
zijn salonw agen te H am burg aankw am , w erd hij
door de m enigte storm achtig begroet. E en hoogtep
u n t w as zijn te ru g k e e r n a a r B erlijn. O pdat
ied ereen aan de feestelijkheden kon deelnem en,
v eran d erd e de D uitsche zen d er zijn program m a,
„W at heb jij voor een eigenaardige fiets? ”
„M et deze fiets kan ik geen p e u k je s m eer o n g em erkt voorbijrijden.”
12 V ER TRO O STIN G

een sym phonie v an B eethoven w erd afgelast, om
u itvoerig de o n tv an g st te k u n n en doorgeven.”
D it k ra n te n b e ric h t h ad b etrek k in g op den voor-
m alig en b eroepsbokser M ax Schm eling.
E r is een v ereerin g voor a rm - en beenspieren,
voor recordgoden, voor k rachtm enschen. O ok h ier
w eer: surro g aat-g o d sd ien st.
M a ar de alm achtige God v an onzen tijd is
E ros, de drift, h et instinct, de ongetem de sek su aliteit.
E erst w eer een citaat.
„E r is m a a r één w erkelijkheid. H et leven, de
d rift, h e t instinct, de Eros. A lles w at h e t leven
b e v o rd e rt is goed, w at h et re m t is boos. De geest
is een gezw el, een ziekte van h et leven. De geest
is o n tstaan u it een biologische zw akheid van den
m ensch. De m ensch den k t, om dat hij nu eenm aal
geen in stin ct m eer heeft. H et d enken is een
su rro g a a t van h e t leven. De h ersen en hebben alle
o rg an en overw oekerd. H et heil ligt in den te ru g ­
k e e r to t h et instinct, tot h e t d ierlijk e leven, to t
de tegen alles en ied ereen ja-zeggende E ros.”
Of, m et de w oorden v an een A m erikaanschen
d ich ter:
V erboden stem m en k lin k en in m ij. S tem m en
v an g eslacht en begeerte. G esluierde stem m en.
Ik tre k den slu ier weg. O ntuchtige stem m en. Ik
zet ze in h et volle daglicht. Ik leg den v in g er n iet
op den m ond. Ik ach t de ingew anden even k o stb
a a r als hoofd en h a rt. Ik geloof a a n h e t vleesch
en a a n z’n begeerten.
E en beschouw ing o ver deze w oorden is w el n iet
m eer noodig. H un w erk elijk h eid is ied er m ensch,
d ie z’n oogen n iet h eelem aal dich t heeft, d u idelijk.
L iev er w il ik deze goden co n fro n teeren
voor Uw GEZONDHEID!
O v e rg a n g sw e e r!
De h erh aald elijk e aan v allen v a n v erkoudheid,
w a a rv a n u in den h e rfst veel la s t h eb t, h et p ijn ­
lijk e gevoel in de ledem aten, h e t o n aangenam e
gevoel van koude voeten, ’s avonds h et h u iv eren
in de n a tu u rlijk nog o n v erw arm d e kam er, h et
p rik k e le n in de keel als de voorbode van een o n tsteking
d e r am andelen, zijn geen o n ontkoom baar
noodlot. U b e n t zelf de schuld ervan, om dat u
n ie t w eet of u zich zu lt h a rd e n of ontzien, en
u zich op het v erk eerd e m om ent h a rd t en d a ­
d elijk d aaro p op onju iste w ijze v erw eek elijk t.
G aat u dus v a n hed en a f volgens een b epaald
p la n te w erk.
A ls u nog n iet geh ard b e n t — en d at b e n t u
niet, d a a r u bij v eranderin g v an w eer d irect een
n eu sv erkoudheid h eb t — k leedt u zich dan liev er
te w arm dan te koud! D us o verkleeren, ook ais
de zon schijnt, an d ers la a t elke w olk u voelen d at
h et al h e rfst en koel gew orden is.
T h u is m oet u nog w a rm e re k leeding dragen,
m et Jezu s C hristus. D an zie ik één ding: D e a a n ­
w ezigheid v an Jezu s C h ristu s w e rk t o n tn u ch teren
d en o n tm ask erend. H ij p as la a t de echte, w are
w erk elijk h eid zien. A l de g ew aande G oden, of
h et nu G oden zijn v an den staat, v an alcohol en
sigaret, v an a rm - en b een sp ieren en van reco rd -
b rek ers, of G oden v an de blinde, alles opeischen-
de g eslachtsdrift, h e t zijn m a a r su rrogaten, u su rp
ato rs; h et is h et heidendom in m odernen vorm .
O nze tijd sch reeu w t om g eestelijk leven, om
geestelijke w a a rd e n en norm en. W aard en genoeg,
die zich aan b ieden als eenige grond des levens.
M aar e r is m a a r één hoogste w aard e, één hoogste,
eeuw ig goed. Jezu s C hristus. H ij o n tk e n t den
s ta a t niet, h e t licham elijk genot, de k ra c h t d er
spieren, de sek su aliteit. Hij geeft slechts aan al
deze o n dergeschikte elem en ten de h u n toekom ende
plaats. O m zoo te m aken: M enschen die in
h arm o n ie m et zichzelf en m et God leven, g eïnteg
reerd e m enschen, of k ortw eg: M ENSCHEN.
N.
De S ch rift n oem t deze su rro g aat-g o d en „afg
oden”. In 1 Jo h an n es 5 : 21 v in d en w ij dan ook
de v erm an in g : „K inderkens, b e w a a rt uzelven van
de afgoden.” D it k u n n en w ij alleen doen, door
h e t grootste gebod niet u it h e t oog te verliezen:
W at is h e t grootste gebod voor een w a a r C hristen?
C h ristu s an tw o o rd t in M atth éü s 22 : 37 - 39: „Gij
zu lt liefh eb b en den H eere, uw en God, m et geh
eel uw h a rt, en m et geheel uw e ziel, en m et
g eheel uw v erstand. D it is h e t eerste en h et
groote gebod. E n h e t tw eed e aan d it gelijk, (is):
Gij zu lt u w en n aaste liefh eb b en als uzelven.’’
ook al is d it volkom en in teg enstelling m et uw
gew oonte! T en eerste is h et in de huizen koeler
d a n buiten, zoolang d aarb in n en nog n iet gestookt
w o rd t. T en tw eede b ent u b u iten veel in bew eging,
terw ijl d it in h u is m eestal n ie t h e t geval is.
P a st u vooral op voor koude vo ete n en d raag t
w a rm e re voetbekleedsels! In koude voeten v in d t
bijna elke v erkoudheid h a a r oorsprong.
D raag t iedere regenjas, zoolang h et niet, of n iet
m eer regent, over den arm ! W aterd ich t b eteeken t
zooveel als luch td ich t, en de regenjas v e rstik t de
huid, leidt to t zw eeten, congesties, en b ren g t een
gevoel van b en au w d h eid m et zich m ede, als zij te
lan g aangehouden w ordt.
Voor u w eggaat d ient u eerst langzaam een h a lf
glas koud w a te r te drinken! D at is h et een v o u ­
digste, b este en goedkoopste m iddel om u teg en
slijm vlies- en am an d elo n tstek in g te h ard en . De
b etreffen d e slijm huiden w orden d aard o o r ook te ­
gen de koude lu ch t g ev rijw aard, w a t noodzakelijk
is, om d at u toch n iet altijd n etjes door den neus
adem t.
November 1945 13

W ascht u ’s m orgens steeds m et koud w ater;
voor u g a a t slapen m et w arm ! H et reinigingsb ad
m oet w arm zijn, d a a r h et an d ers n ie t aan h et
doel b ean tw o o rd t; v errich t d it dus ’s avonds, w ant
h e t b ren g t een w eldoende loom heid m et zich
m ede. Zoo v an h et w arm e b ad o n d er de wol,
v oorkom t kouvatten. H et w assch en ’s m orgens
m et koud w a te r zal m et een k rach tig e h u id p rik -
keling gep aard gaan, die door een stevige w rijv
ing nog verhoogd w ordt, u k la a r w a k k e r m ak en
en bovendien de huid tegen kou h ard en . W ann
eer u zich ’s m orgens m et w a rm w a te r reinigt,
dan m oet u d it la te n volgen door een koude
douche.
L aat h et ra a m v a n u w slaap k am er ook gedurende
den n a c h t open! H ierdoor h a rd t u zich
goed voor den w in ter. Z orgt er door w a rm dek
voor, dat uw lich aam ged u ren d e den slaap niet
afkoelt. H et zou v erk eerd zijn, zich te w illen
hard en m et te w einig dek en h e t h u iv eren in bed
h eldhaftig te v erd rag en . De lucht in de ka m er
kan desondanks frisch en koel zijn.
B enut den gunstigen h e rfsttijd m et lan g e w a n ­
delingen en to ch ten in de v rije n atu u r. De o v ereenkom
st in de levensw ijze d e r h o n d erd jarig en
is, d at zij allem aal h artsto ch telijk e w an d elaars
zijn. Ju ist h e t o v ergangsw eer in d en h e rfst m et
de snelle v eran d erin g v a n te m p e ra tu u r en w eersom
standigheid bied t een id eaal „lu ch tw isselb ad ”,
d a t u h a rd t voor v o o rtd u ren d e koude. V ergeet u
ech ter voor h e t begin p u n t één n iet: w a rm klee-
den, o p d at u n iet in p la a ts v an g eh ard, v e rkouden
thuiskom t.
In d ien m ogelijk, g eb ru ik t in uw voeding veel
vet! In stin ctief kiezen de v o lk eren v e trijk e r voedsel,
n a a rm a te h u n k lim a a t k o u d er is. O ok u m oet
te re c h te r tijd u w lichaam in s ta a t stellen zich
aan den w in te r a a n te passen door een b esch erm
ende en calo rierijk e vetlaag. Zij die ’s w in ters
geen kou k u n n en verd rag en , zijn niet, zooals v a l-
schelijk bew eerd w o rdt, bloedarm , doch v etarm .
Het water.
W ater is voor den m ensch o n ontbeerlijk. H et
v a n de a a rd e d aarm ed e b ed ek t is. H et stro o m t
v erd e r door de la n d e n in den v o rm v a n stro o -
m en, riv ieren, b ek en en slooten, en op w arm e
zom erdagen liggen w ij zoo g raag a a n een beek
of m eertje en v e rk w ik k e n ons m et een koelen
dro n k v an de n a tu u r, m et h e t b este v an alle
d ran k en — h et w ater!
W ater is voor den m ensch o nontbeerlijk. H et
n eem t de eerste p la a ts in o nder de levensbehoeften.
H et d ra a g t onze schepen en v ersch aft de
k ra c h t h en v o o rt te bew egen. H et le v e rt den
stoom , die de zw aarb elad en g o ed eren trein en a a n ­
drijft. L icht en gem akkelijk la te n w ij ons door
sto o m k rach t in de tegenw oordige lu x e -tre in e n
n a a r h e t doel v an onze reizen brengen. H et w a te r
b ren g t lev en in de fab riek en , de steden, de w oningen
en ten slo tte, hoew el n iet u itslu iten d , la a t
h et ons m en sch elijk lich aam w erken. H et d ra a g t
ertoe bij d a t in velden, tu in e n en boom gaarden
ons voedsel voorspoedig groeit. E n hoe h e t ons
sm aakt! Soms, als w ij langs een lev en sm id d elen ­
zaak gaan, k o m t ons h e t w a te r in den m ond bij
h e t zien v a n a l die heerlijk h ed en , die d a a r a a n ­
tre k k e lijk v erp ak t, u itg estald liggen. De groote
S chepper en B ron, v a n W ien iedere goede gave
kom t, heeft echte r in n a tu u rv e rp a k k in g e n voor­
14
zien, die geen k u n ste n a a r m ooier zou k u n n en
schilderen. Wij d enken aan m eloenen, appels,
perziken, peren, to m aten en an d ere vru ch ten , alle
in de p rach tig ste k leuren gehuld en voorzien van
k o stelijk vleesch, d at eveneens w a te r b ev at; w ater,
d a t in h et groote lab o rato riu m d er n a tu u r
zelfs gedistilleerd is gew orden.
H et lichaam v an een volw assen m ensch m et
een norm aal gew icht b e v a t beh alv e andere stoffen
ook 35 to t 45 lite r w ater. O ns bloed b estaat
voor 90% u it vloeistof. D a a ru it zien w ij, d a t elk
schepsel zich m et voldoende schoon w a te r v e rzorgen
m oet, opdat h e t lich aam voor zijn w e rk ­
zaam heid voldoende vloeistof bezit. R aak t onze
v o o rraad lichaam svloeistof op, d an doet zich de
n a tu u r v anzelf gelden: D orst beg in t ons te p la ­
gen; en om dat w ij d it n ie t g raag heb b en — stillen
w e hem .
H et w a te r k an in - en u itw en d ig g eb ru ik t w o rden.
V an u it h e t gezichtspunt d e r geneeskunde ge-
zien, h eeft h e t w a te r v ie r v ersch illen d e u itw e rk
in g en op h e t schepsel:
1. H et is h e t b elan g rijk ste n a tu u rlijk e oplosm
iddel. A ls h e t w a te r door de aard e vloeit en
m et h a a r m in eralen in a a n ra k in g kom t, d an lost
h e t deze doelm atig op en w o rd t aldus in n a ­
tu u rlijk m in e ra a lw a te r v eran d erd .
In h e t m enschelijk lichaam lost h e t w a te r knobbels
op, die zich om de gew rich ten vorm en, ons
stijf m ak en en rh eu m atisch e p ijn en veroorzaken.
H et v e rw ijd e rt v e rd e r afzettin g en in de bloedvaten
, die de ad eren v e rh a rd e n en to t ad e rv
erk alk in g leiden. Op deze w ijze h e lp t het, h et
lich aam voor een opeenhooping v a n schadelijke
stoffen te behoeden.
2. H et w a te r is een v erd unningsm iddel. Door
geb rek aan w a te r in ons lich aam w o rd t ons bloed
dik en te kleverig, h e t c irc u le e rt n iet m ak k elijk
m eer en h e t h a rt en de b lo ed v aten w orden zoodoende
overbelast. In dezen to estand zetten zich
aanw ezige g iftsto ffen op die p laatsen af, w a a r
de circu latie lan g zam er is, en veroorzaken
ziekten.
H oe buitengew oon b elan g rijk is h e t derhalve,
voldoende w a te r to t ons te nem en, om zulke
k w alen te voorkom en! S lechts w einige m enschen
d rin k en te veel w ater, velen echte r te w einig.
3. H et w a te r is een afscheidingsm iddel. A lles
w a t h et lich aam opneem t, zonder d a t h e t g ebru ik t
w o rd t of als voedsel geschikt is, m oet v erw ijd erd
w orden, a n d e rs w o rd t h e t in k o rte n tijd een v e rgift
voor h e t lichaam . W ater b ev o rd ert de afscheiding.
H et m a a k t den inhoud d e r d arm en soep
el en v erg em ak k elijk t d aard o o r de ta a k d er in ­
gew anden, de gezondheid aldus bevorderend.
W ate r h eeft ook op de n ie re n een gunstige u itw
erk in g en v ero o rzaak t v e rd e r afscheiding door
de h u id d o o r m iddel v an zw eeten.
4. W ater is h e t b este in - en uitw endige re in igingsm
iddel. W einig m enschen b ad en te vaak. Bij
u itw en d ig g eb ru ik h o u d t w a te r de poriën der
h u id schoon, w a t voor h e t lich aam een belan g ­
rijk e v erlich tin g v a n h e t w e rk b ete ekent. H et is
een w elbekend feit, d a t een m ensch, die een
schoon lichaam b ezit en goed gekleed is, zich
gezonder en gelu k k ig er voelt d an een ander, en
gew oonlijk ook h e t lev en v an de zonnige zijde
bekijkt.
Dr. W illiam J. H odge, K entucky.
sf
V ER T R O O STIN G

THEOCRATISCH CONGRES
in het gebouw „Houtrust” te den Haag op 6 en 7
October 1945.
O n telb are en h a a st onoplosbare p roblem en
stonden hen te w achten, die m et de v o o rb ereidingen
v an d at reu sach tig e congres te m aken
h adden. 6000 Je h o v a ’s getuigen u it alle deelen
v a n h et lan d w erd en verw ach t. 6000 m en sch en
m oesten dus v erv o erd en ged u ren d e tw ee dagen
verzorgd w orden. R eeds w eken v a n tev o ren w erd
m et deze v o o rb ereidingen begonnen, zooals een
zaal h u re n en v ersieren , e x tra -tre in e n bestellen,
de open b are lezing aankondigen, de voedselvoorziening
veilig stellen en m et de v ersch illen d e in ­
stan ties in o n d erh an d elin g tre d e n om aan de m et
d it congres g ep aard g aan d e fo rm aliteiten te voldoen.
H et is in d it v erb a n d op zijn p la a ts te v erm elden,
d a t w ij de w elw illende m edew erking h adden
v a n d en B u rg em eester van ’s-G rav en h ag e, de
p o litie-au to riteiten , m et M ilitair Gezag, de C ana-
deesche in stan ties, de D irectie v an de N eder-
lan d sch e Spoorw egen en de D irectie v an de H aag-
sche T ram -M aatsch ap p ij. W e h eb b en d an ook
n iet n ag ela ten de b e tro k k e n p erso n en voor de
open b are lezing u it te noodigen.
A an de v ersierin g v an de zaal w as dezen k eer
b ijzonder veel zorg besteed. K eusachtige b ijb eltek
sten , om lijst m et groen, v e rsie rd e n de w an d en
v a n de 90 m e te r lange en 45 m eter breed e hal.
T ien tallen palm en en een k a p ita a l a a n bloem en
schiepen een sfeer, die ied ereen aangen aam a a n ­
deed.
H et doel v a n een congres v an Je h o v a ’s getuigen
is tw eeledig. T en eerste om in de b etreffen d e
p la a ts een groot getuigenis te geven m et b etre
k k in g to t Je h o v a ’s N aam en K o n in k rijk ; en
te n tw eed e om h e t bijeen v erg ad erd e volk des
H eeren door m iddel v an k o stb a re beloften, v e rm
an in g en en beleeringen, die in den B ijbel, G ods
W oord, opgeteekend staan, te help en en aan te
sporen om v e rd e r vreugdevol Je h o v a ’s w il te
doen en o nder alle om standigheden de a a n J e ­
hova gegeven belofte g etro u w n a te kom en. In
beide opzichten k a n d it congres g eslaagd w orden
genoem d.
E indelijk w as de groote dag aan gebroken. 6 Octo
b er 1945 de eerste dag v an d it o n v erg etelijk e
congres. R eeds vroeg in den ochtend arriv e e rd e n
de e x tra -tre in e n u it E indhoven, H ilversum , E n k -
huizen, R o tterd am enz. H onderden, ja duizenden
Je h o v a ’s getuigen stroom den door de stra te n v an
h et ontw ak en d e D en H aag n a a r h e t grootste gebouw
v a n D en H aag, „ H o u tru st”, w a a r zij tw ee
dagen b ijeen w aren , gelijk de Israëlieten , h et
toenm alige volk Gods, bij h u n jaarlijk sch e feesten
te Jeruzalem . De bew oners v an de resid en tie
w isten d an ook n ie t w at zij zagen, to en zij ’s m o rgens
opstonden en onafgebro ken rije n Je h o v a ’s
getuigen door de stra te n zagen trekken . O veral
stonden de m enschen m et v erb aasd e oogen te
kijken, in de deuren, op de balcons en m enig
November 1945
ONDANKS GELDNOOD EN DISTRIBUTIE !!!
slaperig gezicht keek nieuw sgierig door de gordijnen.
Om 8.45 u u r begon d an d it congres m et een
gebed, w a a rin de hem elsche V ader door Zijn
getuigen b e d an k t w erd voor h et groote voorrecht,
d it grootste congres, d a t ooit in N ederland
gehouden w erd, bij te m ogen w onen, en H em om
Z ijn onm isb aren zegen g evraagd w erd, opdat alles
w a t Z ijn volk zou doen, m ocht strek k en tot eer
v an Z ijn N aam , zooals wij in P salm 115 : 1 k u n ­
n en lezen: „N iet ons, o HEERE, niet ons, m aar
U w en N aam geef eer, om U w er g o edertierenheid,
om U w er w aarh eid w il”.
In overeenstem m ing m et d it gebed zijn d aarn a
duizenden Je h o v a ’s getuigen u itg etro k k en en
h eb b en v an 9.15 — 11.00 u u r v an huis tol huis
en v an d e u r to t d e u r de m enschen in D en H aag
en S cheveningen in h u n w oningen opgezocht en
h u n de blijde boodschap v an de kom st van Gods
K o n in k rijk en h e t einde v a n S atans goddelooze
w ereld v erteld . Zij w a re n m et de n ieu w ste b ro ­
ch u re to eg eru st „V rede, is hij v a n blijvenden
d u u r? ” die te r gelegenheid v an d it congres voor
h e t e erst in N ed erlan d v ersp reid w erd Deze
b ro ch u re is op h e t oogenblik nog voorradig en
h e t is a a n te bevelen deze zoo spoedig m ogelijk
te bestellen, aangezien de oplaag b ep erk t is.
In de pauze v a n 11.00 to t 1.30 u u r w erden
b roodjes v e rs tre k t zoodat ook de inw endige
m ensch v e rs te rk t kon w orden.
Om 1.30 u u r begon dan de m iddagvergadering
m et h e t zingen v an h e t lied „Jehova God. van
U w e m a c h t” en een gebed, h iern a w erden alle
aanw ezigen h a rte lijk w elkom geheeten en uit-
genoodigd aandach tig n a a r de v erschillende lezingen
te lu isteren , en h etgeen er gezegd zou
w o rd en te r h a rte te nem en, d a a r w ij in deze
lezingen n ie t a tte n t g em aakt w orden op hetgeen
m en sch en ons te zeggen hebben, m a a r op hetgeen
Jeh o v a ons door m iddel v an Z ijn W oord te zeggen
h eeft; Hij is de o n zichtbare K oning van a llen
die H em gehoorzam en en dienen. Jeh o v a re ­
geert!
De volgende sp rek er, die in bezettin g stijd de
v erb in d in g tusschen N ed erlan d en B elgië o nderhield,
h ad n a tu u rlijk veel w ederw aard ig h ed en te
b erichten. Z ijn e rv a rin g e n w a re n een v erd er bew
ijs, d at h et w erk des H eeren door geen G estapo
en geen g rensb ew ak in g tegengehouden kon
w orden. De S ch rift zegt in H andelingen 5 :38
39 „H oudt af v a n deze m enschen, en laat hen
(gaan); w a n t in d ien deze raad, of dit w erk uit
m enschen is, zoo zal h e t gebroken w orden. M aar
in d ien h e t u it G od is, zoo k u n t gij d at n iet b rek en ,
o p d at gij n iet m isschien bevonden w ordt ook
teg en G od te strijd e n ”. De D uitsche H itler-reg ee-
rin g h e e ft dezen ra a d n iet beh artig d , m a a r heeft
g etrach t d it w e rk stil te leggen. Zij h eeft volgens
deze B ijbelsche v erk larin g niet teg en Jeh o v a's
getuigen, m a a r tegen God zelf g estred en en zoodoende
w as h a a r ondergang n iet m eer af te
w enden. G ods volk hebben zij to ch n iet kunnen

uitroeien, d a t bew ees d it congres. Integendeel,
in E xodus 1 :12 lezen w ij: „M aar hoe m eer zij
h et v erd ru k ten , hoe m eer h e t verm eerd erd e, en
hoe m eer h e t w ies”.
E en an d ere sp re k e r w ees op de b eteeken is v an
M aleachi 2 : 15 „D aarom , w ach t u m et u w en geest,
en d a t niem an d trouw elooslijk h an d ele”. Je h o v a ’s
getuigen heb b en deze v erm an in g to t op dezen
dag b eh artig d en heb b en zich n iet door schoonk
linkende red ev o erin g en en p a rtijp ro g ra m m a ’s
la te n m isleiden. Zij w ak en over h u n g eest en
la te n n iet toe, d a t de D uivel hun g ed ach ten a fb
ren g t van de aan b id d in g v an Jeh o v a. H un geest
en gedachten zijn steeds g erich t op de belangen
d e r T heocratie en zij d enken e r steeds over na,
op w elke w ijze zij de K o n in k rijk sb elan g en k u n ­
n en bevorderen. H ierdoor volgen zij de v e rm a ­
ning van C hristus Jezus op: „M aar zoek e erst h et
K o n in k rijk G ods en Z ijne gerechtigheid, en al
deze dingen zullen u toegew orpen w o rd e n ”. —
M atthéüs 6 : 33.
N a h et zingen v a n h e t lied „G ods genade is
vol gro o th eid ” v erteld en enkele v an hen, die voor
Je h o v a ’s d ien st in c o n cen tratie-k am p en v ertoefd
hebben, hun erv arin g en . De vreugde op h u n gezichten
getuigde v an de blijdsch ap n u w eer in
v rijh eid en m et Je h o v a ’s volk vereen ig d te zijn.
H un erv arin g en kw am en d aaro p neer, d a t zij
in alles Je h o v a ’s b ijstan d en leiding gezien h e b ­
ben en d a t zij in alles diezelfde vreu g d e h adden
als de apostelen. „Zij dan gingen h een v an h et
aangezicht des raad s, verb lijd zijnde, d a t zij w a ­
ren w aard ig g eacht gew eest, om Z ijns N aam s w il
sm aadheid te lijd en .” — H an delingen 5 :41.
N a een pauze en h e t zingen v a n h et lied „E en
geloof, d a t n erg en s m eer voor sch rik t”, volgde
de lezing „T heocratische ta c t”. In deze b u ite n ­
gew oon in teressan te lezing w erd de v erk larin g
v a n Jezu s C h ristu s in M atth éü s 10 :16 n a d e r
toegelicht. „Ziet, Ik zende u als schapen in h et
m idden d e r w olven; zij t dan voorzichtig gelijk
de slangen, en o precht gelijk de d u iv en ”. A lleen
zij, die den T heocratischen ta c t bezitten, k u n n en
a lzoo handelen. O ok de apostel P aulu s han d eld e
m et T h eo cratisch en ta c t to en hij zeide: „W ant
d a a r ik v an allen vrij w as, heb ik m ijzelven
a llen d ie n stb a a r gem aakt, o p d at ik er m eer zou
w innen. En ik ben den Jo d en gew orden als een
Jood, o p d at ik de Jo d en w in n en zou; dengenen,
d ie o n d er de w e t zijn, (ben ik geworden,) als
o n d er de w e t zijnde, o p d at ik degenen, die onder
de w et zijn, w in n en zou. D egenen, die zonder de
w et zijn, (ben ik gew orden) als zonder de w et
zijnde [Gode (nochtans) zijnde n iet zonder de
w et, m a a r voor C hristus o nder de w et], opdat ik
degenen, die zo n d er de w et zijn, w in n en zou.
Ik ben den zw ak k en gew orden als een zw akke,
opdat ik de zw akken w innen zou; allen ben ik
alles gew orden, o p d at ik im m ers eenigen b eh
o uden zou. En d it doe ik om des E vangelies w il,
o p d at ik hetzelve m ede deelachtig zou w o rd en ”
(1 K o rin the 9 :19-23). Deze T heocratische tact help t
de w are navolgers van C h ristu s Jezus h et ev an ­
gelie van G ods K o n in k rijk op een d o eltreffen d e
w ijze aan de m enschen bekend te m ak en en on-
noodigen h a a t en teg en stan d te verm ijden. Zij
toonen zich op deze w ijze als v rien d en v a n alle
m enschen en stellen alles in h e t w erk hen behulp
zaam te zijn de w aarh eid v an h u n goddelijke
boodschap te erk en n en . H u n o p d racht is n ie t m et
16 V ER T R O O STIN G

a n dere m enschen te tw isten of h en te kw etsen,
ma a r h en te help en S a ta n s org an isatie te v e rla
te n en in Je h o v a ’s o rg an isatie to ev lu ch t te zoeken.
H ierbij is veel ta c t noodig, T heocratisch en
tact, „voorzichtig gelijk de slangen, en o precht
gelijk de d u iv en”. E en w a re getuige des H eeren
zal zich aan p assen ; d a t w il n ie t zeggen, d a t hij
de w aarh eid n iet m eer m ag zeggen, m a a r d a t
hij eerst over dingen g aat spreken, w a a r zijn to ehoord
er h e t m et eens zal zijn. P as la te r, als de
b etreffende m eer o v er G ods W oord d er w a a rh
eid gehoord heeft, k u n n en punten , w a a ro v e r hij,
w egens een v erk eerd e opvoeding of d o o rd at hij
door een of an d ere godsdienst v erk e e rd geleerd
is, e n een an d ere m eening heeft, beh an d eld w o rden.
T heocratische ta c t o p en t h u n de d eu ren en
h a rte n d e r m enschen en zal h e n als w are getuigen
en navolgers v an C h ristu s Jezu s identificeeren.
N a enkele m ededeelingen b etreffen d e de voedselvoorziening
en de slaap p laatsen , w erd de
eerste dag v an de bijeenkom st v an Je h o v a ’s
getuigen m et h e t lied „D e eer zij Je h o v a ” en een
d ankgebed besloten.
Om 8 u u r begon d an voor de b ew oners v an
D en H aag en Scheveningen de o penbare lezing:
„Jeh o v a’s getuigen en h u n w ereldbeschouw ing”.
R eeds ged u ren d e de geheele voorafgaande w eek
w a re n 100 to t 125 Je h o v a ’s getuigen bezig gew
eest, door m iddel v an h e t loopen m et borden,
deze o p enbare lezing aan te kondigen. B ovendien
w erden uitnoodigingsbiljetten, adverten ties in de
grootste dagbladen en een luid sp rek erw ag en geb
ru ik t, zoodat gezegd k a n w orden, d a t iedereen
w el w ist, d a t hij v rien d elijk u itgenoodigd w as
November 1945
om deze b uitengew one lezing aan te hooren.
E x tra -tra m s zorgden ervoor, d at allen gem akk
elijk deze open b are lezing konden bijw onen. V an
h a lf 8 to t 8 u u r stroom de dan ook de reusachtige
h a l vol m enschen, die aan deze uitnoodiging
gehoor h a d d e n gegeven. De zaal w as to t de la a tste
p la a ts b ezet en zelfs de gangen sto n d en vol.
T ijdens de lezing h eersch te een doodsche stilte
en m en kon a a n de gezichten zien m et w elk een
sp an n in g een ie d e r de u iteen zettin g en v a n den
sp re k e r volgde.
In h e t begin w ees de sp rek er op de houding
v an Je h o v a ’s getuigen ged u ren d e de a fgeloopen
5 jaren . O nder geen enkele voorw aard e hebben
zij een com prom is m et de d ictato riale s ta a t gesloten,
m a a r zijn ondanks co n cen tratie-k am p en
gevangenis Je h o v a ’s getuigen gebleven. A ls w are
C h ristenen h ebben zij gew eigerd ook m a a r iets
m et den oorlog te m ak en te hebben. Zij gingen
ondanks v erbod en G estapo door m et h et v erkondigen
v a n de b lijd e boodschap v an Gods
K o ninkrijk, d a a r d it K o n in k rijk de eenigste hoop
is voor allen, die n a a r vrede en gerechtigheid
v erlan g en . H onderden v an hen w a re n in de con-
centra tie -k a m p e n opgesloten en velen hebben
h u n g etrouw heid tegenover Jehova m et h et leven
m oeten betalen. Zij w erden n ie t gedreven door
een fan atism e of blin den h aat, m a a r handelden
m et een kalm e w elgefundeerde geloofsovertuiging,
die in R om einen 8 :38, 39 beschreven is.
„W ant ik ben v erzek erd , d at noch dood, noch
leven, noch engelen, noch overheden, noch m achten,
noch tegenw oordige, noch toekom ende
dingen, N och hoogte, noch diepte, noch eenig
an d e r schepsel ons zal k u n n en scheiden v an de
17

liefde Gods, w elke is in C hristus Jezus, onzen
H eere”.
Hoe la a k b a a r w as d aarentegen de houding der
godsdienstaanhangers, die zich om h et veege lijf
te redden voor h et to talitaire m o n ster bogen. N u
p ro b eeren zij de m enschheid w ijs te m aken, d at
het aan hun verzet te d anken is, d at h e t n a tio ­
naal socialism e verdw enen is. H oe h et in w e rk e ­
lijkheid m et het grootste godsdienstige systeem
gesteld is, toont een in teressan t co u ran ten b erich t:
„G isteren w as de dag w aaro p F ranco negen
ja a r geleden aan h et bew ind kw am . A lle am b assadeurs,
behalve die v an den P aus, o n tb raken
bij de plechtigheden”.
„H et V rije V olk” v a n 2 O ctober 1945.
H uichelen m et de dem ocratie, huichelen m et de
m onarchie, huichelen m et de d ic ta tu u r is h et
kenm erk van d it n a a r m acht en invloed hongerende
systeem . Wij hoeven ons n iet te v erw o n -
w eren, als deze o nder h et m om v an C hristendom
w erkende godsdienstige o rg an isatie b in n en k o rt
ook m et h et com m unism e h u ich elen zal. In de
courant „V eluw s N ieuw s” v an 15 S eptem b er
1945 lezen w ij:
„Nog W oensdagavond deelde de radio m ede
d at er op d it oogenblik zelfs voorzichtig w o rd t
getast tusschen h e t V aticaan en h e t K rem lin !”
G ods W oord v erg elijk t zoo’n handelw ijze te ­
rech t m et die v an een hoer. „E n een u it de zeven
engelen, die de zeven fiolen hadden, kw am
en sp rak m et m ij, en zeide to t m ij: K om h e rw
aarts, ik zal u toonen h e t oordeel d e r groote
hoer, die d a a r zit op vele w ateren ; M et w elke de
koningen d er a a rd e gehoereerd hebben, en die
de aard e bew onen zijn d ro n k en g ew orden van
den w ijn h a re r h o e re rij” (O penbaring 17 : 1, 2).
D it w o rd t niet gezegd om iem and te kw etsen,
m a a r om hen, die in zulke godsdienstige o rg anisaties
gevangen zijn, echte r v an goeden w ille
zijn en de w aarh eid zoeken, te helpen en hun de
oogen te openen. Ook Jezus C hristus noem de in
Zijn dagen de godsdienstleiders h u ich elaars, ad -
derengebroedsel en k in d eren des D uivels en toch
w as Hij de zachtm oedigste die ooit geleefd h eeft
en de grootste v rien d d er m enschheid — M atth
éü s 15 : 7 - 9; 23 : 27 - 28, 33; Jo h an n e s 8 : 41 -
47; M atthéüs 11 : 28 - 30.
V ervolgens w ees de sp re k e r er op, hoe w einig
hoop de politiek de m enschen k an geven, w a a rbij
hij verschillende u itsp ra k e n v an leidende
staatslied en en politici aan h aald e. Z onder een
hoop en zonder een lich tp u n t g aan de politieke
richtingen experim enteeren, en a c h te r alles sta a t
de atoom bom .
W at is de vurig ste w ensch v an alle goedgezinde
m enschen? zoo besloot de spreker. V rijheid o nder
een rech tv aard ig e regeering. D at zal n iet h et re ­
su lta a t zijn v an m enschelijke pogingen, m a a r h et
w erk v an den alm achtigen God, Die ons in Zijn
W oord Z ijn K onin k rijk aankondigt, d at a a n hen,
die van goeden w ille zijn, vrede, w e lv a a rt en
eeuw ig leven in een vrije, nieuw e w ereld zal
w aarborgen. L e e rt deze beloften k en n en en stelt
uitsluitend d a a rin v ertro u w en , w ant alleen zij
zullen v erv u ld w o rd en m et alle d aarm ee g ep aard
gaande zegeningen. — D aniël 2 : 44; M atth éü s 5 :
5; P salm 37 : 34; 85 : 11, 12; Je sa ja 65 : 17-25;
O penbaring 21 : 4, 5.
Door een gew eldig a p p laus gaven de ongeveer
7000 toehoorders h u n instem m ing, m et h etgeen zij
gehoord h adden te kennen. V elen nam en nog
le c tu u r m ee m et h et doel, zich m eer ken n is a a n ­
g aan d e G ods voornem en, neergelegd in den B ijbel,
te verw erv en . Zoo w as deze dag zeer gezegend
en diende to t een groot getuigenis voor de
stad D en H aag.
7 O ctober 1945 — de tw eed e congresdag.
Om 9 u u r w erd m et h e t zingen van h e t lied
„O ga m et G od” de tw eed e congresdag geopend.
D an volgde een gebed, w a a rin w ij Jeh o v a voor
alle zegeningen en v o o rrech ten d a n k te n en H em
om Z ijn onm isbaren zegen vroegen voor dezen
voor Z ijn volk in N ed erlan d zoo b elan g rijk en
dag.
In de begroetingstoespraak, die door iem and geh
ouden w erd, die m et de o rg an isatie v an d it
w o n d erb aarlijk e congres belast w as, konden wij
vernem en, w elke m oeilijkheden te overw in n en
w a re n in dezen tijd van g eldsaneering en d is tributie.
K osten noch m oeite w erd en gesp aard om
deze m oeilijkheden u it den w eg te ruim en. Vele
au to rite ite n h adden teg en hem gezegd: „M ijnheer,
hoe k u n t u h e t in uw hoofd halen, om in zoo n
tijd m enschen bijeen te la te n kom en?” M aar wij
zien, voor Jeh o v a b estaan e r geen m oeilijkheden;
en o n d er Z ijn leiding en m et Z ijn h u lp b estaan
ook voor Z ijn getuigen geen onoverkom elijke
m oeilijkheden. N iet alleen Je h o v a ’s getuigen
m a a r heel D en H aag zal d it congres nog lang
heugen. H eel D en H aag is e r vol v an en allen
w eten w ie of w a t Je h o v a ’s getuigen zijn. Ook de
tegen p a rtij en voorn am elijk h et godsdienstige
deel h eeft e ra a n m ee geholpen, de a a n d a c h t op
Je h o v a ’s g etuigen te vestigen. Zij heb b en in de
dag b lad en gew aarschuw d, in v erv u llin g v an h e tgeen
Jezu s zegt in M atth éü s 23 : 13 w a a r wij
lezen: „M aar w ee u, gij S ch riftg eleerd en en F a ri-
zeën, gij geveinsden, w a n t gij slu it h e t K o n in k ­
rijk d e r hem elen voor de m enschen, o verm its gij
(daar) n iet ingaat, noch degenen, die in g aan zouden,
la a t in g a a n ”. Deze w aarsch u w in g zal m isschien
een red en gew eest zijn, d a t bij de openb
a re lezing deze groote h al nog te klein was.
V ervolgens hoorden wij h et v erslag v a n tw ee
Je h o v a ’s getuigen, die tijd en s de b ezetting b ela
n g rijk e posities bekleedden en hun w ed e rw a a rdigheden
v ertelden. H un erv arin g en w a re n gelijk
aan die v an den apostel P au lu s als hij zegt:
„In h et reizen m enigm aal in g ev aren v an rivieren,
in g ev aren van m oordenaars, in g ev aren van (mijn)
geslacht, in gevaren v an de heidenen, in g evaren
in de stad, in g ev aren in de w oestijn, in g evaren
op de zee, in gev aren o n d er de valsche broeders;
I n arb eid en m oeite, in w aken m enigm aal, in
h o n g er en dorst, in v asten m enigm aal, in koude
en n aakth e id . Z onder de dingen, die v an b u ite n
zijn, o v erv alt m ij dagelijks de zorg v an al de G e-
m e e n te n ’ (2 K or. 11 : 26-28). M aar d at alles w erd
geduldig gedragen, h et w erk d e r verkondiging
v a n G ods K o n in k rijk ging door en d it congre s
is e r een bew ijs voor, d at de m enschen v an goeden
w il S atans o rg an isatie v e rla te n en zich aan de
zijde v an Jehova God en Z ijn K o n in k rijk stellen.
Jezu s C h ristu s h eeft v e rk la a rd , d a t Hij zelf bij d it
w e rk de leiding heeft en daaro m kan geen m acht
d it w e rk m et succes b estrijd en (M atthéüs 25 : 31,
32). D it w e rk zal doorgaan to td a t God han d elend
zal optreden, zooals w ij bij de voorbeelden van
N oach, bij F arao enz. duid elijk k u n n en zien.
18 V E R T R O O STIN G

N a h et zingen v a n h e t lied „V oor den dienst
des K onings zijn w ij steeds b ereid ” w erd h et
w oord gegeven aan een van Je h o v a ’s getuigen,
die na ja re n in co n cen tratie-k am p en verto efd te
hebben, n a de cap itu latie v an D uitschland in
Z w eden te re c h t kw am . Z w eden is een mooi land,
zoo v e rte ld e hij, w a a r Je h o v a ’s getuigen de volle
v rijh eid h ebben h e t hun door God opgedragen
w e rk te doen. Z elfs de koning v an Z w eden stelt
veel belang in de boodschap, die Je h o v a ’s getu
ig en verkondigen.
V ervolgens had d en ook nog a n d eren de gelegenheid
h u n erv arin g en m ede te deelen. W egens
p laatsg eb rek k u n n en w ij ech te r alleen h e t b elan g ­
rijk ste opnem en.
N a een m iddagpauze, w a a rin w arm eten w erd
v erstre k t, volgden n a h e t zingen v an h e t lied
„H eilig, heilig, h eilig” nog tw ee b elan g rijk e le ­
zingen.
In de eerste lezing konden wij hooren, d a t allen,
d it to t Je h o v a ’s getuigen behooren, v reem ­
delingen in deze w ereld zijn, o m dat zij zich in
g een politieke of godsdienstige o rg an isatie thuis
gevoelen. Zij v e rlangen n a a r een nieuw e w ereld,
een w ereld w a a r gerechtigheid w oont. D aar J e ­
h ova de vreem d elin g en lief heeft, h eeft Hij hen
o n d er h e t hoofd C h ristus Jezus bijeen v erg ad erd
en h en to t Z ijn getuigen gem aakt. „Gij zijt M ijne
getuigen, sp reek t de H EERE [Jehova], d a t Ik G od
b e n ” (Jesaja 43 : 12). H oe k u n n en n u de m enschen,
die de w aarh eid w enschen te leeren kennen, w eten,
d a t h et ju ist Je h o v a ’s getuigen zijn, die de w a a rh
eid verkondigen ? E r b estaan toch tegenw oordig
zooveel godsdienstige richtingen, d ie allem aal b ew
eren de w aarh eid te bezitten. H et an tw o o rd v in ­
den w ij in H andelingen 15 :14 w a a r sta a t: „Sim
eon h e e ft v erh aald , hoe G od e erst te h eidenen
h eeft bezocht, om u it (hen) een volk a a n te nem en
voor Z ijnen N aam ”. H e t is dus een volk „voor
Z ijnen N aam ” ! Z ijn N aam is JE H O V A (de eeuw ig
zijnde; E xodus 3 : 13, 14). H oe k u n n en n u godsdienstige
org an isaties b ew eren een volk voor
Z ijnen N aam te zijn, als zij den N aam v a n God
n iet k en n en en in g ebreke b lijven voor dezen
N aam te getuigen en zich n a a r Z ijnen N aam te
noem en? D ank zij deze g odsdienst-system en is
de N aam „Jeh o v a” volkom en in verg etelh eid gera
a k t. M illioenen g odsd ien staan h angers bidden
w el: „U w N aam w orde geheiligd” m a a r nog nooit
h ebben zij ero v er nagedacht, w elk en N aam God
eigenlijk heeft. D it v olk echter, d a t Jeh o v a gefo
rm eerd h e e ft u it alle n atiën , en w el „voor
Z ijnen N aam ” : Je h o v a ’s getuigen! Deze getuigen
zijn d an ook de eenigen, die de a a n d a c h t d er
m enschen op G ods N aam vestigen, en b ekendm
ak en d a t Z ijn N aam geheiligd en g e re c h tv a a rdigd
zal w orden.
V ervolgens gaf hij nog en k ele B ijbelsche a a n ­
w ijzingen hoe m en in speciale gevallen m et T heo-
c ratisc h en ta c t m oet handelen. E en getuige J e ­
h o v a’s m oet door zijn h andelw ijze steeds openb
aren , d a t hij een v erteg en w o o rd ig er v an de
n ieu w e w ereld is. Hij m oet h e t hem opgedragen
w e rk ook in zijn b e tre k k in g steeds nauw gezet en
n a a r zijn b este verm ogen uitvoeren. E r m oet in
d it opzicht n iets op h en aan te m erk en zijn. In
zijn T heocratischen d ien st la a t hij zich echte r door
n iets en door n iem an d belem m eren.
N a deze buitengew oon in te re ssa n te en le e rrijk
e lezing w erd een teleg ram voorgelezen u it
Z w itserland, w a a rin de getuigen Jeh o v a’s in Z w itserland
h a rte lijk e g ro eten zonden aan hen, die
op dit congres b ijeen w aren . Zij gaven te k en ­
nen, d a t zij in ged ach ten bij ons w aren, en zij
w en sch ten ons Je h o v a ’s rijk ste n zegen. Ook w erd
er een b rie f voorgelezen u it E ngeland w aarin
13.000 getuigen Je h o v a ’s u it d it lan d de h artelijk e
groeten stu u rd en en m ededeelden, d a t zij in den
geest m et ons v erb o n d en zijn. E r w erd besloten
een teleg ram n a a r A m erik a en w el n a a r den
P resid en t N. K n o rr en een telegram n a a r F. Z ü r-
ch er in Z w itserlan d te zenden en w el m et den
volgenden inhoud:
„6000 o n d erd an en der T heocratie in liefde m et
jo u en alle getuigen Jeh o v a’s d e r geheele w ereld
v erbonden, zenden h artelijk e g ro eten v an
h e t T h eocratisch C ongres te D en H aag”.
V erd er w erd door 6000 getuigen Jeh o v a’s b esloten
de aan d a c h t d er N ederlandsche regeering
te vestigen op h et feit, d a t n u nog in d it land
enkele getuigen Je h o v a ’s in co n cen tratie-k am p en
vertoeven. D it zal echte r n iet geschieden door
h et in dienen v an een pro test, m a a r door een v e rzoekschrift,
aangezien in een dem ocratisch land,
n iem and v a n G ods v olk in een co n cen tratie-k am p
th u ish o o rt. 6000 g etuigen Je h o v a ’s sta a n er borg
voor, d a t h e t h ie r n ie t om staatsv ijan d en of
c o llab o rateu rs gaat.
D a arn a w e rd g eestd riftig de volgende resolutie
aangenom en:
R ESO LU TIE.
T er gelegenheid v a n h e t T heocratisch C ongres
v a n Je h o v a ’s getuigen te D en H aag op 6 en 7
O ctober 1945 w o rd t de volgende R esolutie voorgesteld
:
N ad at een overzicht gegeven is v an h e t getui-
g enisw erk d a t Je h o v a ’s getuigen bin n en en buiten
de co n cen tratie-k am p en tijd en s de donkere be-
zettingsdagen door des H eeren genade m ochten
v errich ten ; n a d a t de vervolgers, die de zijde der
o n v erdraagzaam heid, v an h et onrech t en het
b ru te gew eld h adden gekozen, o p en b aar zijn gew
orden, m a a r ook de vervolgden, die voor de
gerechtigheid, voor w aarh eid en h u n geloofsovertuiging
streden, is h e t ons oprech t verlan g en J e ­
hova, d en G ever v a n alle goede en v olm aakte
giften, u it de volheid onzer h a rte n te danken
voor den w asdom v an Z ijn w erk, en voor de
vele bew ijzen v an bescherm ing, tro u w en goedertieren
h eid , die wij v an H em ontvingen. O nze h a rte
n zijn vol d an k b aarh eid tegenover Jehova, d at
Hij ons de gelegenheid h eeft gegeven d it T heocratische
C ongres te k u n n en bijw o n en en voor h et
aandeel, d a t w ij m ogen h eb b en in h e t oplossen
d e r strijd v raag , alsm ede voor h et voorrech t aan
h et laatste, groote, w ereld o m v attende slotgetui-
genis te m ogen m edew erken.
O nder alle o m standigheden gehoorzam en J e ­
hova's getuigen h e t G oddelijk B evel, h et K oninkrijk
G ods als de eenigste hoop aller volkeren,
a a n te kondigen. H un onversaagd v o lh ard en in
de verk o n d ig in g v a n deze boodschap w as de oorzaak,
d a t vele m enschen óf p artij kozen voor de
onm enschelijke, m eedoogenlooze beh an d elin g der
N azi’s, die eenvoudige C h risten en vervolgden,
om d at zij h u n hoon en geloof en k el en alleen gesteld
h adden op de T heocratische H eerschappij,
óf m éér d an een v ad erlan d sch e daad, en w el
November 1945 19

naastenliefde, een zu iv eren C h risten p lich t openbaarden,
w aard o o r zij velen d e r zw aarv erv o lg d en
en zw aarbeproefden v ertro o stin g en aanm oediging
schonken.
Jehova God h eeft p ro fetisch de opkom st en h e t
einde d er A sm ogendheden voorzegd. Nog v o o rd at
het fascism e zijn h o o g tepunt b ereikte, reed s op
7 O ctober 1934, kondigden Je h o v a ’s getuigen d it
einde in tern atio n aal aan. De asm ogendheden zijn
vernietigd, doch an d e re m ensch en g aan voort
Jeh o v a’s getuigen te vervolgen en d aaro m zullen
ook zij h et lot dezer g ew eld enaars ondergaan,
w an t Jeh o v a belooft: „Ik zal u red d en u it de
hand d er boozen; Ik zal u v erlossen u it den
greep d er g ew eld enaars”. — Je re m ia 15 : 21.
N ad at de d ictato riale heerschappij verd w en en
is, dreigen nieu w e gev aren en nieuw e ram pen,
een w ereld catastro p h e voor o n telbaren, en d a a rom
w illen wij de aan d ach t v an alle m enschen
op h et volg ende vestigen:
O nderzoekt de boodschap, die zelfs to t de gevangenissen
en co n cen tratie-k am p en doordrong,
d a a r v erd er verkondigd w erd, en aan leid in g w as,
d at duizenden Je h o v a ’s getuigen in sta a t w aren
de w reede m artelin g en te doorstaan, h e t rein e
geloof in Je h o v a ’s K o n in k rijk te behouden en de
overw inning te m ogen behalen. O nderzoekt de
levengevende, leven o n d erh o u d en d e boodschap
d er w aarh eid — gegrondvest op een o n w an k elb
a a r fundam ent — die zóó k o stb a a r is d a t honderden
Jeh o v a’s getuigen in p la a ts v a n een com ­
prom is te sluiten, den m arteld o o d verkozen, d u izenden
de sadistische in q uisitiem ethoden v e rdroegen
en tien d u izen d en ondergedoken en zw ervende
w aren.
Wij, Je h o v a ’s getuigen, zullen b lijv en v o o rtgaan,
ondanks alle teg en w erk in g of v erbod h e tw
elk kom en moge, ook v e rd e r onbevreesd de
T heocratie, G ods K oninkrijk, bekend te m aken.
D e T heocratie is h et eenige redm iddel, en zij
b ren g t allen, die oprech t v a n h a rt zijn en n a a r
gerechtigheid verlangen, w a re vrijh eid , b lijv en -
den vrede, eeuw igdurende zegeningen en te n ­
slotte: eeuw ig leven op een p rach tig e a a rd e in
een N ieuw e W ereld o n d er één rech tv aard ig e
G ods-H eerschappij.
V oor deze rech tv aard ig e G ods-H eerschappij
stred en de p ro feten en ondergingen als geloofsheld
en de zw aarste beproevingen. Jehova God
gaf bew ijzen de N ieuw e W ereld lief te hebben,
d o o rd at Hij zijn eeniggeboren Zoon gaf om door
H em Z ijn voornem en ten aanzien v an de N ieuw e
W ereld ten u itv o er te la te n brengen.
Wij, Jeh o v a’s getuigen, verh eu g en ons in h et
feit h et tijd stip voor de volledige oprichting van
deze N ieuw e W ereld b ereik t te hebben. Onze
liefde, onze a a n d a c h t en ons streven is onvoorw
aard elijk gew ijd aan en gerich t op deze N ieuw e
W ereld d e r gerechtigheid, door h e t blijven v e rkondigen
van h et E vangelie v an d it K oninkrijk,
te r eer en rech tv aard ig in g v an den N aam v an
Jeh o v a God. — M atth éü s 24 : 14.
A angenom en door alle Je h o v a ’s getuigen op h et
T heocratisch C ongres te D en H aag op 6 en 7
O ctober 1945.
De laatste sp rek e r w as een getuige Je h o v a ’s u it
E ngeland, die speciaal voor d it C ongres overgekom
en was. Hij begon m et te v e rk la re n , w elke
vreu g d e h e t voor hem beteekende, d it h eerlijk e
C ongres te m ogen bij w onen. A l h eeft hij n iets v an
al h etgeen e r w erd gesproken k u n n en v erstaan ,
hij h ad toch v an de blijde gezichten k u n n en lezen,
d a t h ie r een deel v an Je h o v a ’s volk bijeen w as.
V ervolgens g af hij een v e rk la rin g over P salm
122 : 3. „Jeru zalem is gebouw d, als eene stad, die
w el sam engevoegd is”. Deze b ijb eltekst w ijst op
de eenheid v an Gods volk als ook op de h a rm o ­
nieuze sam enw erking, die o n d er Je h o v a ’s getu
ig en b estaat. De n aam Jeru zalem beteeken t
„v red e” en w ijst op den toestand, die o nder h et
C hristendom b estaat. O nder den godsdienst b es
ta a t ech ter v e rw a rrin g en deze w o rd t in de
S ch rift door B abylon voorgesteld, d a a r B abylon
„ v e rw a rrin g ” beteekent.
In S p reu k en 25 :11 lezen w ij: „E ene rede, op
zijn pas gesproken, is (als) gouden ap p elen in zilv
eren gebeelde sch alen ”. D at w il zeggen, d a t
eene red e op zijn p as gesproken iets heel k o stb
a a rs en w aard ev o ls is. De groote b eteeken is v an
d en T heocratischen ta c t k om t h ie r duid elijk n a a r
voren. D it w o rd t eveneens bevestigd door S p re u ­
ken 15 : 28 w a a r geschreven staat: „H et h a rt des
rech tv aard ig en b ed en k t zich, om te antw o o rd en ;
m a a r de m ond d e r goddeloozen, zal o v ervloe-
diglijk kw ad e dingen u itsto rte n ”.
D oor Je h o v a ’s aanw ijzingen g etro u w op te volgen,
zullen w ij door velen als godsdienstige fa n a ­
tici beschouw d w orden en v erach t en bespot w o rden.
W at zullen de inw oners van Jeru zalem v an
E zëchiel g edacht en gezegd hebben, to en hij zich
op G ods bevel m idden in de stad opstelde, zijn
b a a rd schoor en eveneens zijn hoofd kaal schoor,
vervolgens een w eegschaal nam , zijn h a re n woog
en in d rieën deelde, een d erd e verb ran d d e, een
d erd e m et h e t zw aard klein h ak te, een d erd e in
de w ind v rstrooide, d a a rn a en k ele h aren w eer
o p ra a p te en in de slippen v an zijn kleed bond.
(Ezechiël 5 : 1-3). V elen zullen hem voor gek
v e rk la a rd en over hem gelachen hebben, en toch
w as hij Je h o v a ’s p ro feet en w a re n al zijn h a n ­
d elingen in overeenstem m ing m et Je h o v a ’s a a n ­
w ijzingen, die hij in volle gehoorzaam heid ten
u itv o er m oest brengen, en die alle een groote
b eteeken is hadden.
H et w erk v an Jehova w o rd t in de S ch rift v e rgeleken
m et h e t w erk van een tu in m an . D e aposte
l P aulu s sch rijft in 1 K o rin th e 3 : 6, 7 „Ik heb
geplant, A pollos heeft n a t g em aakt; m a a r G od
h eeft den w asdom gegeven. Zoo is dan noch h ij,
die p lant, iets, noch hij, die n a t m aak t, m a a r God,
Die den w asdom g eeft”. Ied ere getuige Je h o v a ’s
h eeft th an s een persoonlijk gebied. In d it gebied
is hij de tu in m an , w a a rin hij door h e t v erk o n ­
digen en a c h te rla te n v an B ijbelsche lectu u r, en
door nabezoeken af te leggen n a t m aak t. A ls zoo
iem and in geloof en gehoorzaam heid zijn door
God opgedragen p licht doet, zal God ook den w asdom
geven en zijn w erk zal gezegend w orden.
T ot besluit volgden nog en k ele m ededeelingen,
w aarb ij ook bekend w erd g em aakt d a t 213 p e rsonen
hun w ijding, om als getuigen Je h o v a ’s den
grooten W etgever en K oning, Jeh o v a God, te
dienen, door d en w aterd o o p gesym boliseerd
hadden.
Na h et zingen v an h et lied „O ziet h e t uitzich t
w o n d e rb a a r” w erd d it tw eedaagsche T heocratische
C ongres m et een dankgebed besloten.
20 V E R T R O O STIN G

N u w e w eer den w in te r ingaan, w illen wij
g raag iets sch rijven over onze vogels, die ons
g ed u rende de zom erm aanden zooveel vreugde
b ereid h ebben m et h u n gezang, en tev en s over de
w ijze w aaro p wij hen ged u ren d e de w in te rm a a n ­
d en k u n n en helpen. In v erb an d h ierm ed e v erw ijzen
wij n a a r h e t boek v an D r. Jac. P. T hijsse
„H et V ogeljaar”, w a t w ij ied eren dieren liefh eb b er
k u n n en aanbevelen te lezen, en w a a ru it w ij het
volgende w illen aanhalen.
„H et v erschaffen v an w in terv o er a a n de vogels
is een aangenam e bezigheid en een o n u itp u ttelijk
e b ro n v an genot en kennis. Z elfs de stedeling
op een bovenw oning k a n e r p lezier v a n h eb ­
ben. W ie „b u iten ” w oont, k an w onderveel t e ­
leven.
H et is gem ak k elijk genoeg. H a ast alle vogels
eten brood, d a t is d a n om zoo te zeggen h et
eerste stapelvoedsel. A llerlei overschot v a n de ta ­
fel is w elkom , m a a r zorgt e r v o o ral voor, d a t h et
n iet zout is. Ik voer veel op den grond of m aak
g eb ru ik v an een eenvoudig v o edertafeltje, en
strooi ook veel op sp a rre tje s en heesters. G e m oet
erin b eru sten d a t m usschen en sp reeu w en op heel
w a t beslag leggen, vooral op h e t grondvoer, m a a r
d a t h e b t ge toch noodig voor de roodborstjes en
heggem uschjes, al k u n n en die ook w el leeren de
voedertafel te bezoeken. H et stru ik g ew as d ien t
als toevlucht, w an n eer de sp erw er kom t.
W elke vogels op h et v o er af kom en? D ozijnen
soorten. Ik n o teerd e: B onte K raai, K au w tje,
S preeuw , H uism usch, S childvink, K eep, G roenvink,
G eelgors, B onte Specht, K leine B onte
Specht, G roene S p ech t, B oom klever, R oodborst,
H eggem usch, W interkoning, M erel, Z anglijster,
K operw iek, K ram svogel, G roote L ijster, P estvogel,
K oolm ees, Pim pelm ees, G lanskopm ees,
S taartm ees, V laam sche G aai, H outduif, K okm
eeuw , S torm m eeuw , Z ilverm eeuw .
November 1945
L et e r eens op, w elk e v an deze vogels zich
reed s in D ecem ber in p a re n vertoonen, en geeft
ook a c h t op h e t v e rk le u re n v an de snavels van
m usschen en sp reeu w en in h e t vroege v o o rjaar
en op h e t v e ra n d e re n v a n h e t vrij v aal w in te rkleed
bij S childvink en G roenvink to t schittere
n d v o o rjaarsk leed; v o o ral de m an -v in k is de
m oeite w aard . L et op zijn kop.
A an d rin k - en b a d w a te r hebben de vogels nog
d rin g en d er b ehoefte d an aan voedsel. Z orgt dus
op zijn m in st voor een ondiepe schaal m et w ater
of m a a k t een v ijv e rtje v an beton of m etselw erk.
Bij lan g d u rig e droogte of v o rst m oeten w ij n a ­
tu u rlijk b ijv u llen of open houden. Ik voor mij
sjouw een p a a r k e e r p e r dag m et een b ijltje n a a r
mij bek en d e d rin k p la a tse n in de v rije n atu u r,
allem aal erg aardig.
W an n eer alles g ed u ren d e lan g en tijd bevriest,
d an k u n n en de vogels h e t h ie r evenm in u ithouden
als in h e t h a rtje v an S iberië en dan
m oeten zij sterv en of heengaan. V ooral w an n eer
de koude la a t in v alt, zooals in 1917 h e t geval
w as, en lang v o o rtd u u rt, d an k rijg en ook de
vroege trekvogels e r la st m ee; niet alleen kom en
d an duizenden w in te rg a ste n om h et leven, doch
e r b lijft ook lan g en tijd een verm in d erin g v an
h et a a n ta l broedvogels m erk b aar, en w el n a ­
tu u rlijk h e t m eest bij de zeldzam e soorten.
H et is m erk w aard ig hoe bij mooi w eer alle
geschorste lente-b ezig h ed en w eer w orden h e rv
a t en uitgebreid. De m usschen zingen hun koorzang
w eer, v o o rd at de Ijsc lu b zijn ban en sluit,
ro ek en en k au w tjes sch arrelen om h u n n esten en
de m eeuw en tre k k e n n a a r b u ite n n a a r de w eilanden,
w a a r zij de eerste teru g g ek eerd e a k k e r -
leeu w erik k en ontm oeten.
M et h et teru g k eeren v a n de len te v erdw ijnen
voor de vogels de m oeilijkheden om aan voedsel
te kom en en zij zullen ons voor onze goede zorgen
beloonen m et h u n vroolijke lied jes”.
21

BIJBELSCHE Chronologie
H et tijd sch rift de W achttoren v an 1 A ugustus
1945, getiteld „De K o n in k rijk ssab at en zijn H eere
” m aakte ons erop atten t, d at de m ensch aan
h et einde van den zesden dag, of aan h et einde
v an een scheppingsperiode' v an 42.000 ja a r geschapen
w erd. Deze 42.000 ja re n w orden in den
B ijbel de zes scheppingsdagen genoem d, die dus
ied er 7.000 ja a r duurden. De zeven de dag, w aaro p
Jehova rustte, zou dus eveneens 7.000 ja a r d u ren
en deze 7.000 ja re n zijn voor ons v an groote
beteekenis, om dat w ij d a a rin leven. Bij Jeh o v a
is 1.000 ja a r als één dag en daaro m h eeft Hij
deze 7.000 ja a r in Z ijn w etsverbond m et h et
volk Israël door 7 le tte rlijk e dagen laten voorschaduw
en. De zevende dag w as bij de Is ra ë ­
lieten een sab b at of ru std a g en w as dus een
schaduw van toekom stige dingen (H ebreën 10 :
1). Deze ru std ag stelde de 1000-jarige heersch appij
van C hristus voor, w aarm ed e de 7.000 ja re n v an
Jehova’s ru std ag eindigen. A ls w ij n u de B ijbel-
sche chronologie nagaan, zullen w ij to t de o n tdekking
kom en, d a t w ij v la k voor h e t begin
v an deze b elan g rijk e duizend ja a r leven. Deze
chronologie die w ij h ie r p u b liceeren is u it h et
b o ek ,,De W aarheid zal u v rijm a k e n ”, d a t b in n en ­
k o rt zal verschijnen.
Bij h et v erv u llen v a n Z ijn voornem en h o u d t
God Zich, w a t b e tre ft de dingen die de m enschen
aangaan, n au w k eu rig aan den tijd. T o td at G od
dezen tijd aan Z ijn gew ijde d ien stk n ech ten Openb
aart, is h e t voor schepselen onm ogelijk „te w eten
de tijden of gelegenheden [ tijd p erk en : Eng. vert.],
die de V ader in Z ijne eigene m ach t gesteld h eeft.’’
V oor elk van Zijn voornem ens b ep aalt Hij een
tijd w aarin zich dit voornem en k an ontw ikkelen,
en in de volheid des tijds h a n d e lt Hij. „M aar
w an n eer de volheid des tijds gekom en is, heeft
God Zijn Zoon uitgezonden, gew orden u it eene
vrouw , gew orpen o n d er de w et; O pdat Hij degenen,
die o nder de w et w aren , verlossen zou, en
opdat w ij de annem ing to t k in d eren v erk rijg e n
zouden” (G alaten 4:4, 5) „A lles h e e ft eenen b estem
den tijd, en alle voornem ens o nder d en h e ­
m el heeft zijnen tijd .” — P re d ik e r 3 : 1.
H et goddelijke W oord d er w aarh eid k en m erk t
de leeraars d e r „valschelijk genaam de w eten ­
sch ap ” als dw azen, die leer en d a t de m ensch op
deze p lan eet reeds g ed u ren d e m illioenen ja re n
in een toestand v a n o n tw ikkeling to t v o lm a ak theid
is gew eest, over w elk a a n ta l ja re n deze zoogenaam
de „m annen d e r w eten sch ap ” h e t onder
e lk a a r n iet eens k u n n en w orden. N a den vloed
w o rd t de tijd in Gods W oord b ereken d v a n a f
N oachs zoon Sem. Vóór den vloed w erd de tijd van
A dam af b erek en d en w el v ia de afstam m ingslijn
van Seth. H ierd o o r is h et gem akkelijk en een ­
voudig te bew ijzen, d a t de tijd van A dam s schepping
af to t a a n den vloed 1656 ja a r w as en w el
als volgt:
V anaf A dam s schepping tot de
geboorte v an S eth w a re n .... 130 ja re n
D aarn a to t de geboorte v an Enos 105 „
T ot de geboorte v an K en an .. 90 „
T ot de geboorte v a n M ahalal-e l 70 „
T ot de geboorte v a n Je re d ___ 65 „
T ot de geboorte van H enoch .. 162 „
T ot de geboorte v an M ethüsalach 65 „
Tot de geboorte v a n L am e c h __ 187 „
T ot de geboorte v an N oach .... 182 „
T ot den vloed .................................... 600 „
V anaf A dam s schepping to t den --------------vloed,
volgens G enesis 5 : 3 - 29;
7 : 6, w a re n ........................................ 1656 ja re n
V anaf h et begin v an den vloed
to t de geboorte v a n Sem s zoon
A rfach sad w a re n ....................... 2 ja re n
T ot de geboorte van Selah .... 35 „
T ot de geboorte v an H eb er .... 30 „
T ot de geboorte v a n P eleg .... 34 „
T ot de geboorte v an R ehu 30 „
T ot de geboorte v a n S erug .... 32 „
T ot de geboorte v an N ah o r .... 30 „
T ot de geboorte v a n T erah _ 29 „
T ot den dood v an T erah, op w elk
tijd stip z ijn zoon A b raham 75
ja re n oud w as, en de riv ie r
de E u fra a t o v erstak n a a r h et
B eloofde L an d .................... 205 „
V anaf den vloed to t G ods v e rbond
m et A b rah am in K anaan,
volgens h e t b erich t in G enesis
11 : 10 - 32; 12 : 1 - 7, w a re n .. 427 ja re n
E xodus 12 : 40 - 43 en G alata n 3 :17 bevestigen,
d a t v a n h e t A brah am ietisch e v erb o n d to t aan
Je h o v a ’s w etsv erb o n d m et de n a tie Israël, te n
tijd e v a n h u n u itto c h t u it Egypte, 430 ja re n w aren
. D a arn a volgde de doortocht d e r Israëlieten
door de w oestijn, g edurende v eertig jaar, n a a r
h e t land K anaan, h etw elk gevolgd w erd door zes
ja re n v an strijd m et de K an aan ieten , v o o rd at
re c h te r Jozua al h et la n d aan de Israëlieten v e rdeelde
(Jozua 14 : 5 - 10; N um eri 1:1; 10 :11, 12;
12 : 16; 13 : 1 - 30). N a Jo z u a ’s dood w as er een
o n d erb rek in g in de periode d er rich teren w a a rv
an de tijd sd u u r door den B ijbel n iet d efin itief
w o rd t bepaald. M et b etrekkin g h ierto e zegt de
apostel P a u lu s in H andelingen 13 : 19 - 22 (Amer.
H erz. V ert.): „E n toen Hij zeven n a tië n in h e t
la n d K an aan h ad v ernietigd, gaf Hij h u n h et
lan d to t een erfen is voor ongeveer 450 ja re n ;
en n a deze dingen gaf Hij hun rich teren to t S am
uël den profeet. En d a a rn a vroegen zij om een
koning; en G od gaf h u n Saul,, den zoon v an K is;
een m an u it den stam v an B enjam in, voor den
tijd v an v eertig jaren. E n toen Hij dezen h ad
afgezet, v erw ek te Hij h u n D avid om h u n koning
te zijn ”. N a de v eertig jarig e regeering v an D avid,
w erd zijn zoon Salom o koning en in h et
v ierd e ja a r v a n zijn reg eerin g begon hij den
tem p el te Jeru zalem te bouw en.
In h e t b erich t b etreffen d e den tem pelbouw ,
v u lt Hij, D ie den tijd n au w k eu rig v aststelt, de
opening die ligt tusschen den u itto ch t d er Is ra ë ­
lieten u it E gypte en h e t begin v an h et w e rk aan
den tem pel, aan. „H et geschiedde nu in h et v ier
h o n d erd en tach tig ste ja a r, n a den uitgang d er
k in d eren Isra ë ls u it Egypte, in h et v ierd e ja a r
v a n h et k o n in k rijk v a n Salom o over Israël, in de
m aan d Z iv (deze is de tw eede m aand), d at hij h e t
h u is des H EER EN (Jeh o v a’s; A m er. H erz. V ert.)
bouw de.” D aarn a reg eerd e Salom o zes en d ertig
ja re n (1 K oningen 6:1; 11 : 42). In den origineelen
H ebreeuw schen te k st v a n deze verzen is h et
22 V ER T R O O STIN G

a a n ta l ja re n volledig uitg esch reven [dus n ie t in
cijfers]. H et w as p as h o n d erd en ja re n n a C hristus,
d a t alp h ab etisch e lette rs g eb ru ik t begonnen
te w orden als sym bolen voor getallen; zij w erd en
toen enkel g eb ru ik t om de hoofdstukken en v e rzen
te n um m eren, m a a r N IE T om den oorspronkelijk
en H ebreeuw schen te k st te v eran d eren .
O m dat er geen an d er defin itief S c h riftu u rlijk
tijd sb erich t is nem en wij h ie r 1 K oningen 6 : 1,
aan en g aan v o o rt m et h e t v aststellen v a n den
tijd.
V anaf G ods verbond m et A b ra ­
h am to t den u itto ch t w aren 430 ja re n
V anaf den u itto ch t to t h e t begin
v a n den tem pelbouw ............... 480
T ot Salom o’s dood en R ehabeam
T ot A biam s reg eerin g ...............
T ot A sa’s reg eerin g ...................
T ot Jó sa fa ts reg eerin g ...............
T ot Jeh ó ram s reg eerin g ....
T ot A hazia ’s reg eerin g ...............
T ot A th alia ’s reg eerin g ...............
T ot Jo a s’ reg eerin g .....................
T ot A m azia’s reg eerin g ...............
T ot U zzia’s r e g e e r in g ...................
T ot Jo th a m s reg eerin g ...............
T ot A chaz’ reg eerin g ...................
T ot H izk ia’s reg eerin g ...............
T ot M anasse’s reg eerin g ...........
T ot Am ons reg eerin g ...................
T ot Jo sia ’s reg eerin g ...................
T ot Jó a h a z ’ reg eerin g ...................
T ot Jó jak im s reg eerin g ............... 3 m aan d en
T ot Jó jach in s reg eerin g ............... 11 ja re n
T ot Z ed ek ia’s reg eerin g ............... 3 m aan d e n
T ot Jeru zalem s v e rw o e s tin g 11 ja re n
T ot h e t einde v a n de zeventigja
rig e verw o estin g in h e t e e r­
ste ja a r v an K ores, koning v a n
P erzië ....................................
T ot h e t einde (oude tijd) v an h et
ja a r 1 v. C h r .................
36
17
3
41
25
1 ja a r
6 ja re n
40 „
29 „
52 „
16 „
16 „
29 „
55 „
2 „
31 „ .
70
536
V an af h e t A brah am ietisch e v e rbond
to t en m et h e t ja a r 1 v.
C h ristu s ...................................... 1945 ja re n
De bovengenoem de getallen zijn genom en u it
h e t b e ric h t over Israëls koningen, zooals in 2
K ronieken, de hoofd stu k k en 12 to t 36 w o rd t w eergegeven.
Z oow el 2 K ro n iek en 36 : 19 - 23 en E zra
1:1-6, als D aniël 5 : 28 - 30; 6 : 1, bevestigen d at
h et in h e t eerste ja a r v an K o res’ reg eerin g w as,
d a t hij den Jo d en toestond u it B abylon te v e rtre
k k e n en n a a r Jeru z a le m te ru g te k eere n om
den tem p el te bouw en, ald u s de zeventigjarige
v erw oesting v an h e t land Ju d e a to t een einde
brengend. E r zijn voldoende bew ijzen d a t tw ee
ja re n n a de vero v erin g v an B abylon in 538 voor
C hr. door D arius den M eder en zijn n eef K ores
den P ers, h e t eerste ja a r v a n K o res’ reg eerin g
begon, h etw elk in h et ja a r 536 v. C hr. w as. A ldus
de d rie groote t ijdperioden v a n A d am s schepping
a f sam en v atten d , v erk rijg e n w ij de volgende
tabel:
V anaf A dam s schepping
to t den vloed _____ w a re n 1656 ja re n
V anaf den vloed to t h et
A brah am ietisch e v e rbond
............................... w a re n 427 „
November 1945
V anaf h e t A b rah am ie-
tisch e v erb o n d tot h et
einde v an h e t ja a r 1
v. C h r............................... w a re n 1945
V anaf A dam s schepping
to t h e t einde v an h et
ja a r 1 v. C h r............... w a re n 4028 ja re n
D aarn a begon de zoogenaam de A n n o Dom in i of
A.D. periode, of de periode n a C hristus.
V anaf h e t begin v a n h et ja a r 1 n. C hr. of h et
e erste ja a r onzes H eeren, to t h et begin v a n 1944
n. C hr. zijn 1943 volledige jaren , die, opgeteld bij
de b o v en staan d e tabel, den tijd b ep ale n v an
A dam s schepping to t n u toe:
V anaf A dam s schepping
to t h e t einde v a n h e t
ja a r 1 v. C h r.................. w aren 4028 ja re n
V anaf h e t begin v a n h et
ja a r 1 n. C hr. to t h et
eind v a n 1943 .... zijn 1943 „
V anaf A dam s schepping
to t h e t eind v an 1943
n. C h r............................ zijn 5971 ja re n
Wij zijn d erh alv e dich t nabij h e t einde v an de
zes duizend ja re n d e r m enschelijke geschiedenis,
w a a r to estan d en h eers chen en v ersch rik k elijk e
geb eu rten issen nabij zijn, die voorschaduw d w orden
door die v an N oachs dagen. — L u k as 17 : 26.
De tijd gaat voort en snel voorbij is de
gelegenheid
te luisteren naar ’t Goddelijke Woord
dat waarschuwt voor ’t eind der tijd.
Nu klinkt het nog, maar als straks Jehova
het gebiedt
zal ’t wezen voor de laatste maal
dat dit tot uw e hulp geschiedt.
Dus gehoorzaamt NU en volgt den Koning
Jezus Christ’,
slechts dan zal vallen u ten deel
het leven dat ge thans nog mist.

In de voorafgaande n u m m ers h ebben w ij onder
dezen tite l uitsluitend b riev en gepubliceerd van
Je h o v a ’s getuigen, die te r w ille v an h u n geloof
in een of an d er co n cen tratiek am p verto efd
hebben.
Dezen k eer w illen w ij de a a n d a c h t v a n de lezers
vragen voor een b e ric h t v an een b ekenden
Z w eedschen jo u rn alist.
In A pril 1945 bezocht een groepje jo u rn alisten
u it n eu trale lan d en h et concen tratiek am p B u-
chenw ald. H un rapporten , die zij v erk regen door
tw ee dagen te besteden aan h et in terv iew en
(ondervragen) v an gein tern eerd en , zijn w ijd en
zijd verspreid gew orden in h u n n atio n ale pers,
door de B.B.C. en de A m erikaan sche R adio O m ­
roep in de p ro g ram m a’s voor E uropa.
E nkele v an de v erschrik k elijk ste v erh alen die
zij vertelden, h adden b etrek k in g op de v erv o lging
v an Je h o v a ’s getuigen. De w elb ek en d e
Zw eedsche jo u rn alist en rad io -o m ro ep er v a n de
B. B. C., B jörn H allström , sprak, n a zijn bezoek
aan B uchenw ald, op 6 M ei 1945 voor de E uro-
peesche uitzending van de B.B.C. en zeide:
„O nder de gevangenen die in B uchenw ald reeds
zoolang als h e t kam p bestond, opgesloten h eb b en
gezeten — d a t w il zeggen ach t volle ja re n —
zijn ongeveer 300, die d a a r w egens hun C hristelijk
geloof h een g eb rach t zijn. De b ara k k e n voor deze
gevangenen h erb erg en op h e t oogenblik 500 p e rsonen,
doch eens w a re n er vele duizenden in,
m eest D uitschers. T erw ijl de p olitiek e g ev angenen
een rooden driehoek op h u n borst droegen, w aren
deze gevangenen [Jeh o v a’s getuigen] aan een vio-
letten driehoek te h erk en n en .
De N azi’s stonden h u n niet toe iets over G ods
W oord te vernem en. D aarom v e rg ad erd en zij zich
in h et geheim om te bidden [beter gezegd om
B ijbelstudies te houden; Red.] doch als zij o n td
ekt w erden, w erden zij gestraft.
H et zw aarste w erk w erd dezen C hristelijken
gevangenen opgelegd. Zij m oesten m eestal in de
steengroeve w erken, en v an d a a ru it w erd en zij
gedw ongen in looppas volgeladen w agens om ­
hoog te trek k en , te rw ijl zij v o o rtd u ren d m et
knuppels m ishandeld w erd en door de S.S., onder
w ier stren g e bew aking zij stonden.
E lke d rie m aan d en w erd den C h risten en een
fo rm u lier voorgelegd om te onderteek en en. H et
w as een v erk larin g d at de gevangene in kw estie
af zóu zien van zijn „valsche” leer. H et gebeurde
echte r nooit [slechts in enkele gevallen; Red.]
d at deze C h risten en een d ergelijke v erk larin g
onderteekenden. H et scheen voor H itler zeer belan
g rijk te zijn de h an d teeken in g en v a n de C hristen
en te krijgen. le d e re n dag w erd en enkele gevangenen
n a a r v oren geroepen en d an m et a lle rlei
in stru m en ten geslagen om h en te dw ingen
te onderteekenen. De gevangenen an tw o o rd d en
dat, indien zij h ad d en geteekend, zij de b a rb a a r-
sche w etgeving d e r N azi’s en de m ethoden v a n
B uchenw ald zouden e rk en d hebben. W egens hun
standvastigheid nam en de N azi’s w ra a k op de
C hristenen door h u n h et re c h t v a n h e t schrijv en
FEITEN A C H TER HET PRIKKEL­
DRAAD !
en o n tvangen v an b riev en te o ntnem en; d it w erd
aan an d ere gevangenen w el toegestaan. A f en
toe w erden 25 w oorden p e r m aan d toegestaan,
v e rd e r zijn ze ongeveer zeven ja a r volledig afgesloten
gew eest v an h u n fam ilies en de b u ite n ­
w ereld. E r kw am en verzo ek sch riften n a a r h et
k am p v an de p laatselijk e au to rite ite n d e r geb
o o rtep laatsen en h u n n a a ste v erw an ten, m a a r
deze w erd en nim m er beantw oord.
H eden v e rk la re n de N azi’s luide, d a t de hongersnood
in h et kam p v ero o rzaak t w erd door
transp o rtm o eilijk h ed en en g eb rek a a n lev en sm
iddelen; doch vóór h e t u itb rek en v an den oorlog,
toen e r toch zeker geen geb rek aan voedsel
bestond, w aren de N azi’s begonnen m et een system
atisch e u ith ongering d e r C h ristelijk e gev an ­
genen. De m eesten v an h en zien e r n u u it als
geraam ten . M aar een d e r B ijbelonderzoekers [Jeh
o v a’s getuigen; Red.] v erteld e m ij: „R eeds in
1939 w a re n w ij schaduw en en m arch eerd en n a a r
de steengroeve. W e a te n h et groen v a n stru ik en
en boom en.”
Op 19 M ei 1945 o n tving ons b u re a u te L onden
een b rief v an bovengenoem den jo u rn alist, w a a ru
it w ij h e t volgende aan h alen :
„T oen ik onlangs h e t C o n cen tratiek am p B u ­
chenw ald bezocht, k w am ik tem id d en v an gev an ­
genen die to t h e t G enootschap v a n „B ibelfor-
sch er” behoorden. O ver h u n lijden in h et kam p
heb ik u itvoerig geschreven en voor de radio gesproken.
E igenlijk w erd en zij slech ter b ehandeld
d an elke a n d ere groep, m a a r door h u n geloof in
God slaagden zij erin, veel b e te r d an w elke a n ­
d eren ook, h e t leven te behouden. De andere
gevangenen getuigden ervan, d a t d it ju ist w as.
Zij h adden een v erslag opgesteld over de v e rvolgingen
v a n h u n G enootschap, w a a rv a n ik een
afsch rift ontving.
D aar ik verm oed d a t uw v ereeniging h et
lichaam in E ngeland is d a t m et de D uitsche „B i-
b elfo rsch er” overeenkom t, stel ik m ij voor, d a t u
w el b elan g stellen d zu lt zijn iets te v ernem en
over deze D uitschers in h e t concen tratiek am p en
daaro m zend ik u h u n verslag. Ik w ensch h e t
ech ter zoo spoedig m ogelijk te ru g te hebben,
d a a r ik d it docum ent zeer op p rijs stel, om dat h e t
voor mij h e t lev en d ste sym bool is v a n B uchenw
ald .”
Op 19 A ugustus 1938 sch reef een p ro testan sch e
p redik ant, Th. B ru p p ach er, in de Z w itsersche
co u ran t „D er A u fb au ,” w elke uitgegeven w o rd t
in Z ürich:
„Deze o n bekende getuigen Je h o v a ’s bieden, als
C h ristelijke m artelaars, o n w rik b a a r w eerstan d
aan den gew etensdw ang en heidenschen afgodendienst,
en d a t n a v ijf ja re n v a n te rre u r in
D uitschland. H et feit d a t ongeveer 6.000 v an deze
C h risten en de N a z i-te rre u r in de co n cen tratiekam
pen, enz., d apper w eerstaan , behoort door
ied ereen die voor vrijh eid in geloofs- en gew eten
szak en in staat, o p gem erkt te w orden. Zij lijden
en bloeden om dat zij als „Jeh o v a’s getu ig en ”
h e t geloof in H itler w eigeren.
24 V ER T R O O STIN G

In h et geheel genom en, zijn deze bijzondere
C h ristenen w aard ig gerekend om voor Zijns
N aam s w il te lijd en en deem oedig h ebben zij
bew ezen, d a t zij goed w eten hoe zij h u n v e rheven
tite l: „Jehova’s g etuigen” hoog m oeten
houden.
Hij die deze docum enten d er vervolging in alle
oprech th eid to t zich la a t spreken, zal deze b elaste
rd e E rn stig e B ijbelonderzoekers in een nieuw
d ag lich t zien. Hij zal ze in zijn eigengerechtigheid
n iet m eer zoo snel veroordeelen, m a a r w en -
schen d a t een klein vonkje v an hun eenvoudig
geloof op zijn eigen k erk m ocht overslaan .”
U it deze getuigenissen zien wij, d at Jeh o v a een
v olk op a a rd e heeft d at H em tot op dezen dag o n ­
d e r alle om standigheden g etrouw gebleven is. A an
d it volk w o rd t de v erm aning in F ilippensen 1 : 28
DEMONEN
verzetten zich tegen een
D eze week, op een dag toen men mij brieven dicteerde,
w erd er mij een gegeven, die aantoont welke
middelen de demonen gebruiken om een onschuldig
kind te doen lijden. H et g aat hier over een klein
meisje, dat kromme beenen heeft ten gevolge van
rachitis. V roeger leed h aar zuster aan hetzelfde,
doch na behandeling in het ziekenhuis, een passend
dieet en heelkundige behandeling, w erden h aar beenen
rechtgem aakt en het resultaat w as uitstekend. H et onderw
erp van dezen brief zou ook een dergelijke operatie
hebben moeten ondergaan. H et is een eenvoudige
operatie en heelemaal niet gevaarlijk. M aar, na een gesprek
met de moeder, kwam en de volgende inlichtingen
op ons bureau. Ik moet er bijvoegen, dat de aanbeveling
voor de operatie drie jaren geleden gegeven
w erd en toen ging de moeder er mee accoord.
Z iehier het bericht van de bezoekster: „Bijna drie
jaren zijn verloopen sedert het eerste bericht over goddelijke
antw oorden betreffende Betty, en de moeder is
nog steeds overtuigd, dat het de goddelijke wil is, dat
B etty niet geopereerd w ordt. M evr.................... gelooft in
de doelm atigheid van het gebed en verlaat zich daarop
voor alle persoonlijke behoeften. Een ander kind was
met longtering bedreigd, toen het 11 jaa r oud w as. De
m oeder liet Ouderling Johnson en anderen voor h aar
bidden en ze is nu veel beter. H are m oeder zegt, dat ze
bronchiaal asthm a heeft. M evr............... bidt voor iedere
gebeurtenis of besluit, die het huisgezin betreffen en
het spreekt vanzelf, dat ze dikwijls voor B etty bad. H et
schijnt dat het antw oord altijd „N een" w as, w anneer ze
bad in verband met het al of niet opereeren van Betty.
E ens toen ze op w eg n aar het ziekenhuis w as en
M evr................ wel dacht, dat men het kind d aar zou
houden om het te opereeren, bad ze dat de H eer haar
zou helpen met het besluit en indien B etty niet moest
geopereerd worden, dat er een middel zou gevonden
worden, h aar toe te staan n aar huis terug te keeren.
M evr................ zegt, dat de H eer h aar gebed beantw
oordde door den dokter, w ant hij opereerde Betty
dien dag niet. (Z e had waarschijnlijk een druipneus).
Een anderm aal, toen ze met Betty het ziekenhuis naderde,
zei een stem haar, dat het verkeerd w as en dat
Betty niet moest behandeld w orden.-D aarom m aakte zij
rechtsom keer en ging terug n aar huis. Zij raadpleegde
gericht, luidende: „E n d a t gij in geen ding v e rsc
h rik t w o rd t v an degenen, die teg en staan ; h e tw
elk hun w el een bew ijs is des verderfs, m aar
u d e r zaligheid, en d a t v a n G od.”
H un onversch ro k k en h o u ding kondigde reeds
de ondergang v a n h et N azi-reg iem aan en is te ­
v ens een w aarsch u w in g voor allen, die h e t ooit
zullen p ro b eeren Je h o v a ’s w e rk stop te zetten en
Z ijn getuigen u it te roeien. G am aliël, een leera a r
d er w et, in w a ard e gehouden bij a l h e t volk, zeide
m et b etrek k in g to t de apostelen: „H oudt af van
deze m enschen, en la a t hen (gaan); w a n t indien
deze raad, of d it w erk u it m enschen is, zoo zal
h e t gebroken w orden. M aar indien h et u it God
is, zoo k u n t gij d a t n iet brek en ; opdat gij niet
m isschien bevonden w o rd t ook tegen God te
strijd e n ” — H andelingen 5 :34 - 39.
noodzakelijke heelkundige behandeling.
O uderling Johnson over het geval en hij w as ook van
meening, dat ze alleen m aar moesten bidden en haar
niet laten opereeren.
M evr................ w as een weinig ongerust, dat ze Betty
misschien toch benadeelde, daarom vroeg ze den
H eer h aar te zeggen w at er zou gebeuren, indien ze
B etty liet opereeren. Onmiddellijk had ze een visioen
van Betty, deze lag dood op de operatietafel. Toen
w ist ze, dat ze nooit de operatie zou toelaten. Een andermaal
w as M evr....................... ongerust over het genomen
besluit en dacht, dat dit door verdere bewijzen
gestaafd zou moeten worden. V ele zusters hadden met
h aar gesproken over Betty, m aar geen enkele broeder
had er zijn opinie over gegeven. D us bad M evr...............
dat, indien h aar besluit, h aar niet te laten opereeren
goed was, de H eer drie broeders zou zenden om er met
h aar over te spreken. Den volgenden keer dat ze naar
de kerk ging, w as ze nog geen tien minuten binnen,
toen drie broeders tot h aar kwam en en zeiden, dat ze
nooit moest toelaten, dat B etty geopereerd werd. De
moeder is volkomen overtuigd, dat Betty de misvorming
harer beenen zal overwinnen door een passend
dieet en gebed." (Ik geloof het niet: in de geschiedenis
van h aar famlie komen twee ooms voor, die achodro-
plastische dwergen zijn, die door een passende behandeling
veel zouden gewonnen hebben.)
H et is wel erg voor Betty, w ant er is veel kans,
dat de demonen, die altijd „N een” zeggen, te veel
w erk zullen hebben met de vele andere zaken, w aarmee
ze zich bemoeien, om tijd te vinden B etty’s kromme
beenen recht te maken. B etty is nu nog m aar vier
jaar oud en voor een goed geslaagde operatie, zou
deze nu moeten geschieden. W an n eer B etty oud genoeg
zal zijn om n a te denken, zal ze den „G od” haten, die
weigerde, h aar te laten zijn, zooals andere meisjes, omdat
Hij de m acht niet had haar leven te bewaren op
de operatietafel.
Ik zei tegen de vrouw , die den brief dicteerde, dat
het zuiver demonisme w as, m aar zij antw oordde, dat
sommige menschen er een zonderling geloof op nahielden
en dat logica noch redeneering ze van hun
stuk kon brengen en dat, hoe zonderling wij ze ook
vinden, ze toch het recht hadden n aar goeddunken te
handelen. — Lorraine Pyles, Indiana.
November 1945 25

Aan den Golfstroom w ordt een belangrijke
zoo niet beslissenden invloed op het
Europeesche weer toegeschreven. Dit is algemeen
bekend, m aar toch weten de meesten
niet, w at eigenlijk onder den Golfstroom
w ordt verstaan. In het kort gezegd:
deze is onder de buitengewoon talrijke zee-
stroomingen de indrukw ekkendste, belangrijkste
en m erkwaardigste: een stroom, onveranderlijk
en nim m er uitgeput rakend.
De voorstellingen betreffende de breedte
van den stroom zijn gewoonlijk geheel verkeerd.
De m eesten gelooven, dat een
stroom, zoo breed als een groote rivier, den
Atlantischen Oceaan doortrekt, zooals de
Rijn het Bodenmeer. In werkelijkheid is de
Golfstroom op de smalste plaats ongeveer
40 kilom eter breed en deze breedte groeit
weldra na het verlaten der Floridastraat
tot 70 kilom eter aan. Bij Charleston is hij
al 150 en tegenover kaap Hatteras, op 35
graden N.B., zelfs 250 kilom eter breed.
Deze breedte w ordt steeds grooter hoe verder
de Golfstroom in Noord-Oostelijke
richting den A tlantischen Oceaan binnenkomt.
Tegelijkertijd neem t echter ook zijn
in het begin buitengewone oppervlakte-
snelheid af, die in de Floridastraat 7,5 km.
per uur bedraagt; een snelheid, die grooter
is dan die van den Rijn bij hoog water.
Zijn gemiddelde diepte is ongeveer 400 m.,
de warm te van zijn w ater is echter zelfs op
800 m eter diepte buitengewoon groot en
is daar nog 12,5 graden Celsius.
26
Men veronderstelde, dat de Golfstroom,
die reeds in 1519 door Alaminos, den
eersten stuurm an van Ferdinand Cortez,
ontdekt werd, een voortzetting van de Mis-
sissippi was, die in de Golf van Mexico
uitkom t, w aarin de Golfstroom tusschen
Florida en Cuba zijn oorsprong vindt. De
Golfstroom bevat echter zout w ater en bestaat
dus niet uit rivierw ater. Franklin was
al de theorie toegedaan, dat de passaatwinden
het w ater in de Caribische Zee en
in de Golf van Mexico dreven en aldaar
opstuwden, w aarna het teveel aan w ater
den zeeboezem als Golfstroom weer verliet.
Deze opvatting geldt in principe heden
nog.
Echter niet al het water, dat de Noord-
Oost-passaat naar het W esten drijft, kan
de Caribische Zee binnenstroom en; een
groot gedeelte stroom t buiten de Antillen
om, d.w.z. ten Noorden daarvan en van de
Baham a-eilanden, naar het Noordwesten
en vereenigt zich later noordelijk van de
Floridastraat m et den eigenlijken Golfstroom.
Dit buitenste deel w ordt de An-
tillenstroom genoemd en is belangrijk, omdat
een zeer belangrijk deel van den
w arm tevoorraad in den N oordatlantischen
Oceaan hier vandaan en niet van het uit
den Golf van Mexico komende warm e water
afkomstig is. De Golf van Mexico is
dus de voorraadschuur van den stroom; in
deze zeebocht stroom t het w ater van de
Caribische Zee door de S traat Yucatan, die
tot 2000 m eter diep is.
De hoogste tem peratuur van den Golfstroom
is 30 graden Celsius, waargenom en
bij Kaap H atteras. Dit zijn ongeveer 5
graden m eer dan de oceaan op deze breedte
gewoonlijk heeft. Tien graden noordelijker
heeft de stroom pas één graad w arm te verloren
en nadat hij 4500 km. naar het Noordoosten
gestroomd is, heeft hij zelfs in den
w inter nog altijd een zomersche warm te.
Vaak heeft de boven den stroom hangende
lucht de tem peratuur van het vriespunt,
terw ijl het w ater van den stroom 25 tot 28
graden warm is. De gevolgen hiervan zijn
dichte m isten in deze gedeelten van de
zee, die de scheepvaart in de w ateren van
New Foundland zoo gevaarlijk maken. Aan
de oppervlakte of vlak daaronder bevindt
zich het w arm ste w ater. Daardoor komt
het, dat de geweldig breede w arm e stroom
m eestal de boven hem liggende luchtlagen
zeer sterk verw arm t.
V ER T R O O STIN G

Deze warme en daardoor opsteigende
luchtstroom, die in het algemeen den Golfstroom
volgt, verw ekt de diepe Atlantische
depressies, die voor het klim aat van
Europa beslissend zijn, w ant zonder deze
depressies zouden Midden- en Noord -
Europa even koud zijn als de gebieden van
Britsch Noord-A m erika op dezelfde geografische
breedte. M aar de Golfstroom en
de door hem verw arm de luchtlagen, die
hem in het algemeen volgen, houden nog
bij de Farö-eilanden de zee steeds ijsvrij
en m aken de W estkust van Ierland gemiddeld
twee graden w arm er dan de Oostkust.
Aldus heeft de Iersche W estkust op 52 graden
N oorderbreedte een tem peratuur gelijk
aan die op 38 graden Noorderbreedte aan
de Oostkust van Noord-A m erika. Bij IJ sland
is de tem peratuur van den Golfstroom
m eer dan 12 graden en het gevolg
daarvan is, dat de gemiddelde Januari-
tem peratuur aan de Noordnoorweegsche
kust niet lager is dan in Sofia (hoofdstad
van Bulgarije).
WAAROM DE GEESTELIJKHEID DE WAARHEID BESTRIJDT
In de dagen van Jezus
en heden!
De priesters en dominees, over het algemeen „geestelijken”
genoemd, die zoowel de katholieke als ook
de protestantsche kerkelijke organisaties leiden, bestrijden
op scherpe wijze de boodschap van den Bijbel,
die Jehova’s getuigen aan het volk overbrengen.
W anneer, zooals dit het geval is, de geestelijken voorgeven
God en Christus te vertegenwoordigen en Jehova’s
getuigen hetzelfde beweren, waarom zou de
geestelijkheid zich dan tegen de boodschap van deze
getuigen verzetten? Het juiste antwoord op deze
vraag geeft de Bijbel ons.
Toen Jezus op aarde was, gaven de priesters of
geestelijken voor, God te vertegenwoordigen en lei-
ders van het volk te zijn. Ofschoon Jezus altijd de
waarheid sprak, w erd Hij toch door deze priesters
of geestelijken scherp bestreden. Zij misleidden zeer
veel menschen en gaven aanleiding, dat dezen Jezus
en Zijn w erk bestreden. Jezus noemde deze geestelijken
blinde leiders en zeide tegen hen; dat zij het
volk verblindden (M atthéüs 15 : 12, 14). Deze geestelijken
verhoogden zichzelf en daardoor verm ocht de
Duivel hen voor de waarheid te verblinden. Jezus verklaarde
hun: ,Waarom verstaat gij Mijn Woord niet?
Omdat gij uit den vader den Duivel zijt en den wil
van den Duivel doet; en om dat Ik u de waarheid verkondig,
gelooft gij Mij niet, m aar zoekt Mij te dooden’.
— Johannes 8 : 38 - 45.
De om standigheden zijn heden dienovereenkomstig.
W anneer m enschen om zelfzuchtige redenen het
Woord Gods gebruiken om zichzelf en andere schepselen
te verhoogen, dan geraken zij altijd in den valstrik
van den Duivel.
De geestelijken behooren tot deze wereld, nemen
deel aan haar politieke aangelegenheden en zijn daarom
voor de w aarheid blind en vijanden van God (Jacobus
4 :3, 4). Een ieder, die Christus Jezus getrouw
navolgde, was aan den tegenstand van de godsdienstige
organisaties blootgesteld. In Johannes 15 : 18,
November 1945 27

19 lezen wij de volgende door Christus tot Zijn discipelen
gerichte woorden: „Indien u de wereld haat,
zoo weet, dat zij Mij eer dan u gehaat heeft.
Indien gij van de wereld w aart, zoo zou de wereld
het hare liefhebben; doch om dat gij van de wereld
niet zijt, m aar Ik u uit de wereld heb uitverkoren,
daarom haat u de w ereld.” Deze woorden verklaren
ons, waarom de geestelijkheid Jehova’s getuigen bestrijdt.
De geestelijken pleiten voor den Volkenbond als
een middel, om het volk betere levensvoorwaarden
te verschaffen. Daarmede bewijzen zij hun onwetendheid
met betrekking tot Gods Woord, hetw elk verklaart:
„Maar zoekt eerst het Koninkrijk Gods en
Zijne gerechtigheid .... En in Zijnen Naam zullen
de heidenen hopen” (Matthéüs 6 : 33, 12 : 21). Zouden
de geestelijken God en Zijn Koninkrijk vertegenw oordigen,
dan zouden zij zich er uitsluitend mee bezighouden
de uitspraken van den Bijbel betreffende dit
Rijk aan het volk duidelijk te maken. Het feit echter,
dat zij Gods Koninkrijk m iskennen en aan men-
schelijke plannen de voorkeur geven, is, zooals gezegd,
een definitief bewijs, dat zij den god van deze
wereld, den Duivel dienen. De geestelijkheid bestrijdt
Jehova’s getuigen niet omdat zij hen vreest, m aar omdat
de waarheid, die Jehova’s getuigen aan het volk
bekendmaken, haar beangstigt. De w aarheid zal inderdaad
het volk van de heerschappij van baatzuchtige
menschen en organisaties bevrijden. Jehova’s getuigen
voeren geen strijd tegen menschen, geestelijken
of anderen. Hun eenige plicht bestaat daarin, de aandacht
van de volkeren op de w aarheid van Gods
Woord te vestigen, opdat ieder mensch, volkomen met
de situatie bekend, dien weg bewandelen zal, dien
hij wenscht te gaan. Een ieder m oet zich dus óf voor
God, óf voor den Duivel uitspreken, w ant de tijd van
de oprichting van Gods Koninkrijk der gerechtigheid,
dat de wereld zal regeeren, is gekomen. Wie aan de
zijde van den Duivel blijft, zal vernietigd worden; wie
zich echter aan de zijde van God en Zijn Koninkrijk
stelt en gehoorzaamt, zal leven ontvangen.
De getrouwe apostelen van Jezus trokken het land
door en onderwezen de menschen over de waarheid
van Gods Woord. Wegens deze activiteit lieten de
priesters of geestelijken hen arresteeren en gevangennemen.
De geestelijken hadden niet God kunnen dienen
en tegelijkertijd de getrouwe apostelen van den
Heere kunnen vervolgen. Wien m oesten zij dus vertegenwoordigen?
Niemand anders dan Gods tegenstander,
den Duivel; want, zooals Jezus zeide, deden
zij den wil van den Satan. Gods uitdrukkelijk voornemen
is, een rechtvaardige regeering onder Christus
op te richten, Satans organisatie te vernietigen en
het volk te zegenen. Jehova geeft Zijn getuigen opdracht,
het volk nu deze groote w aarheden bekend te
maken. Daarom worden zij door den Duivel gehaat.
Wat
ook de te g e n sta n d e rs d e r
w aarh eid m oeten bekennen
In „De Boodschapper"
van 3
Aug. 1945, een o rgaan
van de baptis-
te gem eenten in
Twente, lezen wij:
„Een dezer dagen
verscheen een propagandist
van de z.g. „Jeh o v a’s getuigen"
aan onze huisdeur om ons zijn
beginselen aan te presenteeren. Deze
leer „made in A m erica" is zonder
m eer af te wijzen. Zij is door en door
onschriftuurlijk en verderfelijk voor de
ziel. Een ernstige w aarschuw ing zij
hier op h aar plaats. Ik hoop t.z.t. h ierop
nader in te gaan.
Mij trof in het bijzonder de ijver
v an dezen propagandist tot de v e rbreiding
van zijn beginselen. D aartoe
belde hij m et eenige vrouw en aan alle
huisdeuren van onze straat. H et resultaat
scheen vrijw el overal nihil te
wezen. H oe dan ook: de ijver van
dezen m ensch w as zonder m eer te
prijzen
Tot zoover deze godsdienstaanhan-
ger. In dit artikel stelt hij dan den
ijver van Jehova’s getuigen tot een
voorbeeld voor zijn gem eenteleden.
N iet zoo zeer om Jehova's N aam te
verheerlijken en Zijn Koninkrijk te
verkondigen, m aar, zooals H. D.
H ooghwinkel, de schrijver van dit
stukje, het uitdrukt „N aast andere
kerkgenootschappen een eigen plaats
te vragen".
De ijver van Jehova's getuigen heeft
echter een andere reden, zooals wij
kunnen lezen in Titus 2 : 14 „Die
Zichzelven voor ons gegeven heeft,
opdat Hij ons zou verlossen van alle
ongerechtigheid, en Zichzelven een
eigen volk zou reinigen, ijverig in
goede w erken."
„Alle goede gave, en alle volmaakte
gifte is van boven, van
de Vader der lichten afkomende,
bij W elken geene verandering
is, of schaduw van omkeering.”
— Jakobus 1 : 17.
28 V ER TRO O STIN G

W aarv an d aan
w e e t hij d a t?
In een g ro t in h e t Z uiden
v a n O regon (U.S.A.)
vond m en onlangs Indi-
aansche overblijfselen.
Een deskundige v an de
u n iv ersiteit te C alifornië
b ew eerde nu, d at h et in
de n ab ijh eid van deze
overblijfselen gevonden
p u im steen reeds vóór
10.000, h et kan ook
25.000 ja a r zijn, op deze
p laats gekom en m oet
zijn. H oe w eet hij nu,
d at h et 10.000 ja re n geleden
gebeurd m oet zijn?
H ierop krijg t m en geen
bevredigend antw oord.
Deze m an w il hierm ede
in hoofdzaak bew ijzen,
d at reeds 10.000 of liever
nog 25.000 ja re n geleden
al m enschen op aard e
geleefd hebben. H ad hij
slechts van één duizend
in plaats van 10.000 jaren
gesproken, d an w as de
geheele zaak n iet m eer
sensationeel en w elke
eer kan m en ontvangen
voor een ontdekking, die
niet sensationeel is? Hoe
kunnen de „g eleerden”
bew ijzen, d a t zij m eer
w eten dan de B ijbel, als
zij bij deze gelegenheden
niet m et tienduizenden
of m illioenen ja re n zouden
opscheppen? En
zich, vergeleken bij den
B ijbel, de „m eerd ere” te
toonen, d a t is toch h et
doel van deze m oderne
ongeloovigen? V oor dit
soort w etenschap w o rd t
in de S ch rift g ew aarschuw
d: „B ew aar het
p and (u) toebetrouw d,
eenen afk eer hebbende
van h et ongoddelijke
ijdelroepen, en v an de
tegenstellingen d er v al-
schelijk genaam de w eten
sch ap ”. — 1 T im otheüs
6 : 20.
Een onzichtbare, doch m achtige koning is de tact. Voor
zijn schepter buigt alles w at tot de sam enleving en de gewoonten
behoort. W aar zelfs kennis en geld geen toegang m eer vinden,
daar heet men den tact welkom. Daar w eet hij toch op
m eesterlijke wijze de m enschelijke tegenstellingen met elkaar
in overeenstem m ing te brengen. Gelijk de veerkrachtige buffer
tusschen de spoorwagens, gelijk het veerende staal onder de
zitplaatsen der m otorwagens, gelijk het zachte kussen van een
behaaglijken divan, zoo is ongeveer de w erking van den tact.
De tact verm ijdt al het harde en het scherpe. Hij verzacht de
tegenstellingen. M enschen m et een bepaalde persoonlijkheid,
evenals gewone menschen, zooals fam ilieleden onder elkaar,
zouden zonder een zekeren tact op den duur niet m et elkaar
overw eg kunnen. De onzichtbare dirigeerstok van den tact
m oet overal m erkbaar zijn, w aar het eigen Ik naast het Ik van
den ander zich wil handhaven.
Een politiek of zelfs m aatschappelijk leven is zonder den
daarvoor noodzakelijken tact niet denkbaar. W aar het aan
tact ontbreekt, daar ontaardt het samenspel van individuen
van verschillende gezindheid in w anklanken. Ons m aatschappelijk
leven heeft, evengoed als de D-trein-wagen, de auto en de
divan, zijn gem akkelijke veering en zachte kussens noodig. De
tact vangt de stooten op en vereffent de tegenstellingen. Op
deze goede eigenschappen berust zijn voornaam ste beteekenis.
Toegerust m et een zekere dosis tact, voelt men zich op den
parketvloer der deftigheid evengoed thuis als in de eenvoudige
huiskam er van den arbeider of handw erksm an. N iet weinige
jongelieden gingen van de m eest bescheiden fam ilieom standigheden
over naar een leven van pracht en verantw oordelijkheid.
Zij deden dit m et zulk een fijngevoeligen tact, dat zij
hun nieuw e m ilieu m eer veredelden dan dit hun. Tact is iets,
waarm ee m en geboren wordt, m aar hij kan door opvoeding en
zelfontw ikkeling nog veel verfijnd en veredeld worden.
De tact is een fijne w eegschaal voor het gevoel en de handelwijze.
Hij behoeft echter in het geheel niet ziekelijk of zwak te
zijn. Tact kan met de grootste beslistheid gepaard gaan. Tact is
de ijzeren vuist in een fluw eelen handschoen. Tactlooze menschen
tasten op ruw e en kw etsende wijze de rechtspositie van
hun m edem enschen aan. Zij w erken als de geitebok in den
winkel van den pottenbakker. H et grondbeginsel van m enschen
met tact is niet hard tegen hard.
In de hoogere diplom atie en over 't algem een bij alle verantw
oordelijke am bten en beroepen is de tact beslist de
wet van alle w etten. Er zijn grenzen, w aar het voorschrift ophoudt
en het aan den enkeling overgelaten wordt, of hij zwijgen
November 1945 29

of spreken, handelend ingrijpen of toegeven moet. De tact is de
balans van alle innerlijke overw egingen. In laatste instantie
heeft vaak niet het recht of de macht, m aar de persoonlijke
tact het beslissende woord. M enschen m et tact bezitten dat zekere
iets, dat andersdenkenden voor zich inneemt.
Niet zelden leest m en van jonge m eisjes van eenvoudige afkomst,
die door een huwelijk snel tot den hoogsten m aatschap-
pelijken trap opklimmen. H un fijne tact leidt zulke karakters
zoo zeker, dat zij niet alleen niem and aanstoot geven, m aar
door hun voorbeeldig optreden aller harten voor zich innemen.
De machtssfeer van koning tact is onbeperkt. Zijn taal is w ereldtaal,
omdat hij de taal is van alle fijnbesnaarde harten.
Een tactvol m ensch ontw apent zelfs zijn vijand. Hij geeft op
verstandige wijze toe en treedt even verstandig op. H et geheim
van het zakelijk en het persoonlijk succes ligt niet weinig
in de gave van den verstandig overw egenden tact. De tact
dringt niet op den voorgrond en stelt zich niet boven anderen.
W at anderen kunnen, kan hij ook. M aar w at anderen doen en
hoe zij het doen, dat volgt hij niet steeds na. Zijn goede werken,
zijn goed gedrag en zijn goeden naam spreken voor zich zelf.
Met een duidelijk gevoel voor tact heeft de natuur het vrouwelijk
geslacht bevoorrecht. Door haar aangeboren tact des
harten w orden m oeders voor hare kinderen, vrouw en voor
hare mannen, dames van gezelschap voor hare om geving tot
voorbeeldige opvoedsters en leeraressen. De kunst eener goede
leefwijze hebben wij allen m eer van onze m oeders dan van onze
vaders geërfd. Een groot kapitaal is het, w at een verstandige
m oeder haar zonen en dochteren op den levensw eg aan tact
meegeeft. In den strijd om het succes treedt m et vlijt en degelijkheid
als derde in den bond, de tact op. Zonder dezen tact is
geen belangrijke levenspositie te verkrijgen en vooral niet te
behouden.
Overal, w aar men van geschiktheid spreekt, bedoelt men tact.
Hij is het die de grenzen der betam elijkheid bew aakt. De tact
is het visitekaartje der innerlijke voornaam heid. Hij is ook tegelijkertijd
de rem voor alle overdrijving. W ie zich toevertrouw
t aan den tact, behoedt zich voor belachelijkheid. De tact
is ook een beteugeling van het ongeduld. Hij kan wachten, tot
men hem roept. Hij kan „neen" zeggen, w aar anderen „ja” zeggen.
Voorzichtigheid is de wijze van gaan van den tact, en toegenegenheid
is zijn karaktertrek. Iem and m et tact w eet zich
overal te beheerschen. Zijn w erk verricht hij op zulk een wijze
en zijn plicht doet hij zoodanig, dat hij er al het goede in legt,
wat voor een m ensch begeerlijk en lofwaardig is.
M et den tact in het hart kom t men gem akkelijk door de w ereld;
w ant bij A ziaten en A frikanen is m en even welkom
als bij A m erikanen en Europeanen. Of men zich in zeer eenvoudige
om standigheden bevindt, of op een hoogeren maat-
schappelijken trap staat, de tact is steeds de hoofdzaak om met
menschen, om te kunnen gaan, ze te leiden of hen te raadplegen.
De tact is de veldheerstaf in den ransel van een ieder, die
een deel van de w ereld wil veroveren. Hij is een w apen dat
nooit faalt en een m edicijn dat velen geneest. W ie den tact
tot leidsman heeft, verkrijgt daarm ede vele vrienden.
30
Stofzuigers voor
straten en pleinen.
De w ereld g aat vooruit.
In de stad N ew Y ork
w o rd en n u stra te n en
p leinen m et gew eldige
stofzuigers gereinigd.
Zoo’n m achine doet h et
w e rk v an 10 m annen en
doet h e t b eter. H et re in igen
w o rd t v errich t, zond
e r d at er eenig stof opg
ew aaid w ordt.
Oorlogskosten: 500 D ollar
per wereldburger.
E en onderzoek, geleid
door de u n iv ersiteit van
W ashington, h eeft u itg e-
m aak t, d a t de d irecte
kosten v an den huidigen
oorlog to t n u toe 1030
m illiard d o llar hebben
bedragen, d.w.z. 500 dolla
r p e r w ereld b u rg er.
De schade a a n eigendom
m en en de kosten
v an de C h in a -Jap a n -
oorlog, die in 1931 b egon,
zijn in b o v en staan d
b ed rag n ie t inbegrepen.
Een eigenaardig ras.
De „B odenreform (Nr.
36) p u b liceert h e t volgende
u ittre k se l u it het
dagboek v an een S inga-
lees, die een reis door
E u ro p a g em aakt had:
„E en eig enaardig lev
en leiden de b lan k en in
h u n geboorteland. Zij
bouw en zich huizen tot
aan den hem el u it steen
e n en v erd eelen ze a llem
aal in kleine grotten,
die zij „kam e rs” noem en.
V ele gezinnen w onen in
zoo’n huis, m a a r een
ied er is de v ijan d v an
den a n d e r en niem and
m ag zonder toestem m ing
in de g ro t v a n den a n ­
d er kom en. Zij stoppen
v ele dingen in h u n g ro tten,
die zij nooit k u n n en
geb ru ik en en zij leven
e r dag en n acht in. Zij
k ennen h a a st niet de
b eesten , w a a r zij het
vleesch v a n eten en v elen
v an deze grotbew on
ers heb b en nog nooit
de boom en en p lan ten
gezien, w a a rv a n zij de
v ru c h te n k rijg en .”
V ER TRO O STIN G

Vraag: W aarom is h e t rooken voor een w aar
C h risten n iet toeg estaan en h et d rin k en v an koffie
en th ee w el?
Antwoord: E r b estaan tw ee v erschillende red en en
voor, die w ij ieder afzonderlijk w illen beschouw
en.
1. „A lle dingen zijn mij geoorloofd, m a a r ik zal
o n d er de m acht v an geene m ij la te n bren g en .”
D it v e rk la a rt de apostel P au lu s in 1 K o rin th e
6 : 12. Hij w as dus aan geen ding v erslaafd . Hij
w as een d ien stk n ech t des H eeren en volkom en
a a n Z ijn w erk als een getuige voor Jeh o v a to egew
ijd. D at is de b elan g rijk ste reden, w aaro m
Je h o v a ’s getuigen n iet ro oken en ook alles v e rm
ijden, w a a r a n d e re n a a n v erslaafd zijn. N iem
an d kan bew eren, d a t Jeh o v a’s getuigen aan
koffie of thee v erslaafd zijn, om dat zij h e t d rin ­
ken. In de afgeloopen ja re n hebben zij d it voldoende
bew ezen. Zij k onden e r g em akkelijk van
b u iten en hebben geen k ap italen uitgegeven om
door m iddel v an den zw a rte n h an d el toch in h et
bezit v an koffie en th ee te kom en.
H oe anders is h e t gew eest m et hen, die rooken.
D at k u n n en vooral diegenen beoordeelen, die er
n ie t aan v erslaafd zijn, m a a r dagelijks hebben
k u n n en zien op w elke onsm akelijke en afk eu ­
ren sw aard ig e m an ier deze slaven v an de sig aret
a a n d it voor h u n levensonderhoud abso lu u t overbodige
o n kruid tra c h tte n te kom en. H oe ze zelfs
h u n k in d eren ’s m orgens om 6 u u r de s tra a t op
stu u rd en , om de p eukjes, w a a r a n d e re n reeds aan
gezabbeld hebben, op te rapen. O f hoe zij k o stb
a re stu k k en v a n h u n h u israad v erk w an seld en
voor sigaretten.
V erslaving a a n iets w a t m et G ods K o n in k rijk
n iets te m ak en heeft, is een teeken v an gebrek
aan w aard eerin g voor d it K oninkrijk.
2. H et v erlan g en n a a r een sig aret w o rd t v e ro
o rzaak t door de verdoovende uitw erk in g , die h et
rooken heeft en die de ro o k ers te n onrech te „k al-
m eeren ” noem en. H etzelfde k an gezegd w orden
v an hen, die v erslaafd zijn aan m orphine, cocaïne
en opium .
H et is dan ook een o p m erkelijk feit, d a t zij die
a a n h et ro oken v erslaafd zijn, bij h et v erw erv en
v a n kennis aan g aan d e G ods voornem en de g rootste
m oeilijkheden hebben en p as als zij h e t rook
en n alaten , ijverige en aan Jehova toegew ijde
d ien stk n ech ten w o rd en .
D at h e t vergift, w a t ta b a k bevat, één d er ergste
is die er b estaan, w o rd t door een hooggeplaatste
m edische en w etenschappelijke a u to rite it van
E ngeland bevestigd. Hij schrijft:
„H et rooken v a n ta b a k v ero o rzaak t storingen
in h e t bloed, den m aag, aan h e t h a rt, a an de
zintuigen (vooral aan h et oog, w at v a a k volledige
b lindheid tengevolge heeft), aan de hersenen,
aan de lu ch tp ijp o p p erv lak te d er longen (te h e rk
ennen aan den rookershoest).”
D eze m an sp reek t u it een jaren lan g e erv arin g
en ongetw ijfeld zo n d er eenig vooroordeel.
H et is n a tu u rlijk v an zelfsp rek en d redelijk, d at
iem and die n ad eel o n d erv in d t v a n h et drinken
v an koffie of th ee d it eveneens n alaa t, w at hem
n iet zw aar zal vallen, d a a r hij er n ie t aan v e rslaafd
is.
Vraag:
V ertegenw oordigt n iet elk geloof en elke sekte
d en C h ristelijken godsdienst, voor zoover zij tot
G ods w elbehagen h e t C hristendom p red ik en en
G od en den H eiland v ereeren ? W aarom zooveel
over h et K atholicism e. Is h e t niet een evenzoo aan
God geloovende godsdienst als h et P ro te sta n ­
tism e? W illen n ie t alle hetzelfde doel bereiken,
n.l. goede m enschen; en zijn zij n ie t evenzoo overtu
igd v a n de ju isth eid v an h u n handelen? Is h et
ju ist, de leerstellin g v an een C hristelijk geloof
a a n te vallen, alleen om dat m en h e t e r niet m ee
eens is? G elooft u door uw leerstellingen het
slechte en boosaardige d e r m enschheid u it te
roeien?
Antwoord:
H et is w a a r: K atholicism e, P ro testan tism e en
vele God en C hristus belijdende sek ten en ge-
gem eenschappen zijn vertegenw oordigers v an den
zgn. „C hristelijken godsdienst”. Evenzoo is h et
w aar, d a t zij alle sch ijn b aar hetzelfde doel n a ­
strev en : G oede m enschen op te voeden. Ook w illen
w ij a a n de o p rechte overtuiging van de zijde
v a n vele geestelijken en leeken n ie t tw ijfelen.
De o p d rach t v a n de g etuigen Je h o v a ’s is echter
een geheel an d ere d an die v a n den „C hristelijken
g odsdienst”, en daaro m onderscheidt zich ook
h u n w e rk v an d a t v a n de godsdienstaanhangers
als de dag v a n de n ach t. M en m erk e op: H et
K atholicism e w e rk t sed ert ongeveer 1500 ja re n
a a n de opvoeding d e r m enschen en h et P ro testan
tism e sedert ongeveer 400 ja re n ; en geen w onder,
d a t oprech te K ath o liek en en P ro testan ten
th a n s den g ro o tsten tw ijfel koesteren a a n h e t b ereik
en v an h e t gestelde doel. Zou d a n m o raliteit
en zedelijkheid nog m eer k u n n e n v ervallen, dan
d it in de tegenw oordige w ereld h e t geval is?
V anuit d it sta n d p u n t v an de volksopvoeding
beschouw d, is de „C h ristelijke godsdienst” dus
een volledige m islu k k in g en h e t is een groote
sm aad op G ods N aam H em m et deze zaak in
v e rb a n d te brengen. L ogischerw ijze m oet m en to t
de volgende conclusie kom en: óf, in d ien G od m ét
den b ek eerin g sarb eid d e r godsdienstaanhangers
is, d an zou Z ijn voornem en, de w ereld tot Zich
te bekeeren, een m islukking zijn, óf, in d ien God
to t d u sv er n ie t de bedoeling had, de w ereld te
bekeeren, d an is h et w e rk d e r godsdienstaanh
an g ers een zu iv er m enschelijk w e rk en m oet
m islukken. U it G ods W oord b lijk t duidelijk, d at
h e t C hristendom v an den H eere Jezu s C hristus
en Z ijn apostelen to ta a l v ersch ilt v an d a t van
den zgn. „C hristelijke godsdienst”, en d a a r J e ­
h o v a’s getuigen m et n a d ru k en op b ew uste w ijze
h e t eerste vertegenw oordigen, m oeten zij noodgedw
ongen m et h e t la a tste den strijd aanbinden.
Zij doen d it n iet om den strijd zelf, w a n t d a a rm
ede zou niem an d gediend en G ods N aam n iet
geëerd zijn.
H et zou te v e r voeren, h ie r h e t verschil tu sschen
C hristendom en C hristelijken godsdienst in
alle bijzonderheden te beschrijven. V oor d it doel
November 1945 31

zij n a a r de andere geschriften v an Je h o v a ’s getu
ig en verw ezen.
G ods voornem en van de dagen v an Jezus a t tot
nu aan toe w as:
De heidenen te bezoeken om u it hen een volk
aan te nem en voor Z ijnen N aam (H andelingen
15 : 14). D it w erk gaat voorw aarts, to td a t h et
door G od bepaalde a a n ta l zal zijn b ereikt. B eh
alv e deze „kleine k u d d e ” (L ukas 12 : 32) v e rzam
elt Jehova uit alle n a tië n „een groote schare,
die niem and tellen k a n ” (O penbaring 7 : 9). De
w ereld van de w etteloozen en goddeloozen zal
Jehova niet bekeeren, m a a r in den grooten strijd
van A rm ageddon m et w o rtel en al uitroeien.
(O penbaring 11 : 18; P salm 145 : 20). V an de
juistheid v an een leer o v ertuigd te zijn, be-
teekent nog niet, d a t deze w a a r m oet zijn. O nder
de heidensche afgoden d ien aren b e sta a t er ongetw
ijfeld precies zooveel overtuiging b etreffen d e
de w aarh eid v an h u n leer als in den C h ristelijken
godsdienst, en de D uivel heeft zich v an h en b ediend
om m illioenen oprechte en goede m enschen
te m isleiden en te verblinden. H et feit, d a t de
C hristelijke godsdienst en in h e t bijzonder h et
K atholicism e o nder de vervolgers v an Je h o v a ’s
getuigen een eerste p laats inneem t, is voor iedereen,
die de H eilige S ch rift kent, een voldoende
bew ijs, d a t de C hristelijke godsdienst in w a a rheid
G od en C hristus Jezus v ijandig gezind en
daaro m een w erk tu ig in de h a n d v an den D uivel
is. — Jo h annes 16 : 2, 3.
D at m en in dezen C h ristelijken godsdienst bij
gelegenheid ook o ver G od en C h ristu s spreekt,
is geen bew ijs, d a t deze in rich tin g en h e t w elbehagen
v an God hebben. Jezus zegt hierover:
„E n gij h e b t (alzoo) G ods gebod krachteloos gem
aak t door uw e inzetting. Gij geveinsden! Wel
heeft Je sa ja v an u geprofeteerd, zeggende: D it
volk g en aak t Mij m et h u n n en m ond, en e e rt Mij
m et de lippen, m a a r h u n h a rt h o u d t zich v erre
v an M ij; Doch tevergeefs eeren zij Mij, leeren d e
leeringen, (die) geboden v an m enschen (zijn)”.
— M atthéüs 15 : 6 - 9.
Vraag: W ie zijn de w eduw en en w eezen, bedoeld
in Jacobus 1 : 27?
Antwoord: D oor den oorlog is h et g etal d er w eezen
sch rik b aren d v erm eerd erd . Op de aard e zijn
vele le tterlijk e w ed u w en en w eezen, die in nood
en droefenis v erk eeren , d a a r één v an h en die h u n
d ie rb a a r w as, gestorven is. Z ijn d it de w eduw en
en w eezen, die bedoeld zijn in Jacobus 1 : 27 w a a r
wij lezen: „E en rein e en vlekkeloze ered ien st b esta
a t voor God, den V ader, h ierin : zorgen voor
w ezen en w eduw en in h u n ellende en zichzelf
v rijh o u d en v a n de w ereldse sm etten” (K ath.
Bijbel)?
E en k in d d a t geen v ad er m eer heeft, of een
v ro u w d ie geen m an m eer heeft, is aan de w illek
eu r v a n a n d e re n overgeleverd. V aderlooze en
w eduw en h ebben iem and noodig, die h en bescherm
t en verdedigt. In dezen tijd leven vele
m enschen op aarde, die w erk elijk v an goeden
w ille zijn en ook m et h u n n a a ste n h et beste voor
hebben. Zoolang zij de w aarh eid u it Gods W oord
nog n ie t heb b en gehoord en dus over Jeh o v a en
Z ijn h eerlijk voornem en in onw etendheid v e rkeeren,
zw erven zij rusteloos v an de eene organ
isatie n a a r de an d ere en vin d en n ergens b ev rediging.
Zij zijn volledig a a n de w illek eu r van
a n d eren overgeleverd en w orden in den B ijbel
m et w eduw en en w eezen vergeleken.
Zooals Jeh o v a Zich vroeger bij h e t volk Israël
h et lot d er w eduw en en w eezen aantrok,
w at b lijk t u it D euterononium 10 : 17, 18: „W ant
de H EERE, uw God, is een G od d e r goden, en een
H eere d e r h eeren ; die groote, die m achtige, en
die vreeselijke God, Die geen aangezicht a a n ­
neem t, noch geschenk ontv an g t: Die h e t rech t
v an d en w ees en v an de w eduw e doet; en den
vreem deling liefheeft, d at Hij hem brood en klee-
ding geve”, zoo tre k t Hij Zich th a n s h et lot aan
v a n hen, die n a a r w aarh eid en gerechtigheid zoeken.
Op h en is de belofte van toepassing: „De
H EERE b e w a a rt de vreem delingen; Hij houdt
den w ees en de w eduw e staan d e; m a a r d er goddeloozen
w eg k e e rt Hij om .” — P salm 146 : 9.
A an hen, die alles in h e t w erk stellen deze
m enschen v an goeden w il 'erv an af te houden de
w aarh eid b etreffen d e G ods K o n in k rijk te leere n
kennen, als ook a a n Je h o v a ’s getuigen die v e rp
licht zijn h e t evangelie van h et K onin k rijk te
prediken, g a a t de volgende v erm an in g : „Doet
re c h t den arm e en den w ees; re c h tv a a rd ig t den
v e rd ru k te en den arm e. V erlost den arm e en
den behoeftige, ru k t (hem) u it d er goddeloozen
han d .” — P salm 82 : 3, 4.
D en w a re n d ien st voor Jeh o v a God, zooals deze
door H em geboden en door Jacobus beschreven
w o rd t,.b eo efen en de w are discipelen van C hristus
Jezus, die getuigen voor Jehova zijn. Zij v e rric h ­
te n dezen d ien st om dat zij h et als h u n belan g ­
rijk ste ta a k beschouw en deze rech tv aard ig e m en ­
schen, die „zuchten en u itro ep en over al die g ru ­
w elen ”, d ie hed en geschieden (Ezechiël 9 : 4), op
te zoeken.
De o p d rach t de w eduw en en w eezen te bezoeken
in hun verd ru k k in g , w o rd t in Je s a ja 61 : 1,
2 b eschreven als h e t b ren g en v a n een blijde boodschap
aan de zachtm oedigen en h e t vertro o sten
v a n alle treu rig en.
Deze blijde boodschap h oudt in, d at zij voor de
zegeningen v a n G ods K o n in k rijk in aan m erk in g
kom en en in v o lm aak t geluk, vrede, w elv aart
en gezondheid in alle eeuw igheid op a a rd e zullen
leven, indien zij overeenkom en Jeh o v a God en
C hristus Jezu s te dienen en ,zichzelven onbesm et
b ew aren v an de w e re ld ’.
H et is een w o n d erb aarlijk voorrecht, en een
groote eer, die de H eere aan Z ijn k in d eren —
die eens w eduw en en w eezen w aren — schenkt.
„... .geene van de goddeloozen zullen het verstaan, maar de verstandigen zullen het
verstaan.” — Daniël 12 : 10.
32
V ER TRO O STIN G