Periodiek 50 - Stichting Vredescentrum Eindhoven
Periodiek 50 - Stichting Vredescentrum Eindhoven
Periodiek 50 - Stichting Vredescentrum Eindhoven
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
30<br />
Dit artikel gaat over de participatie van kinderen<br />
in humanitaire, kind-vriendelijke, duurzame,<br />
vreedzame stedelijke planning en ontwikkeling van<br />
omgevingen voor wonen en leren in Somalië.<br />
Achtergrond<br />
Somalië is al twintig jaar vooral met zichzelf in<br />
oorlog geweest. Dit heeft geresulteerd in een<br />
zeer gefragmenteerd land waar het nog dagelijks<br />
doorgaande geweld een humanitare crisis heeft<br />
veroorzaakt waar minstens 1.2 miljoen mensen,<br />
waaronder honderduizenden kinderen, trachten<br />
een veilige omgeving te zoeken ver van het geweld.<br />
Grote groepen binnenlandse vluchtelingen en<br />
stedelijke armen leven aan de rand van steden in<br />
ongezonde en onveilige, informele nederzettingen<br />
in een woon-, werk-, en leeromgeving die volledig<br />
onacceptabel is. Kinderen en oudere jeugd in het<br />
bijzonder betalen de rekening voor deze situatie<br />
waar ziektes, gebrek aan gezondheidszorg en veilig<br />
drinkwater, torenhoge voedselprijzen, gebrek aan<br />
mogelijkheden voor spel en sport, voor leren en<br />
kansen om in het eigen levensonderhoud te voorzien<br />
de situatie nog verergeren. Deze hemeltergende<br />
situatie vraagt om een urgente interventie om er<br />
voor te zorgen dat deze groepen mensen op een<br />
duurzame manier een nieuwe en veilige leefomgeving<br />
krijgen met voorzieningen voor veilig drinkwater,<br />
sanitair, afvalverwerking, gezondheidszorg, onderwijs,<br />
enzovoorts en daarmee bewust te helpen aan het<br />
letterlijk bouwen van de vrede en het creëren van<br />
een duurzame stedelijke omgeving in Somalië.<br />
Falende staat<br />
Somalië word wel omschreven als een zogenoemde<br />
stuurloze en gefaalde staat waar het conflict steeds<br />
weer opnieuw oplaait en maar voortduurt. Sinds<br />
de val van de centrale regering onder Siad Barre<br />
in 1991 is Somalië één van de armste landen in de<br />
wereld volgens de laatste cijfers van de UN Human<br />
Development Index van 2001. De bevolking van het<br />
land ligt rond de 7.7. miljoen mensen waarbij 73%<br />
leeft van minder dan 2 US Dollar per dag, ofwel in<br />
extreme armoede vrijwel zonder basisvoorzieningen<br />
zoals water, voedsel, gezondheidszorg, enz. De<br />
werkeloosheid in Somalië ligt rond de 60% van<br />
de beroepsbevolking. De verstedelijking van<br />
Somalië verloopt in steeds sneller tempo, in het<br />
bijzonder vanwege ‘internally displaced persons’.<br />
De binnenlandse vluchtelingen migreren naar de<br />
meer ontwikkelde stedelijke gebieden op zoek naar<br />
werk, weg van de onveilige conflictzones. Somalië’s<br />
politieke systeem is gebaseerd op de clan met<br />
politieke leiders die betrokken worden van deze clans<br />
en kleine sub-clans, waarbij de laatste jaren er een<br />
infiltratie plaatsvindt van extremistische groepen. De<br />
KINDEREN BOUWE<br />
ethiek van hun leidershap is meestal pure uitbuiting<br />
waarbij de uitoefening van het politieke bewind en<br />
uitgave van publieke gelden zeker niet in het belang<br />
van de gemeenschap is. De eerste helft van 2007<br />
gaf in Somalië een versnelde verslechtering van de<br />
humanitaire situatie te zien: de voorjaar regens bleven<br />
achterwege en het oplaaiende geweld in Mogadishu<br />
had enormge migratie van mensen naar andere<br />
gebieden tot gevolg, vooral naar het noordwesten<br />
naar het zelfstandige maar nog niet erkende<br />
Somaliland, naar het noordoosten naar Puntland,<br />
een vorm van federale staat van het nieuwe bewind<br />
de ‘Transnational Federal Government’, alsmede<br />
naar vluchtelingenkampen in Dadaab over de grens<br />
bij Kenia.<br />
Humanitair ontwerpen<br />
Gebrek aan aceptabele huisvesting en onderwijs<br />
voor de vluchtelingen maar ook voor de rest van<br />
de bevolking zijn twee van vele problemen waar<br />
het land mee kampt. Huisvesting en onderwijs zijn<br />
beide een menselijke basis behoefte omdat het<br />
ene ons beschermt tegen de natuurlijke omgeving<br />
en zekerheid en veiligeid verschaft en het andere<br />
de wereld voor ons duidelijk maakt, zin geeft en ons<br />
zicht geeft op een toekomst. ‘Humanitarian Design’,<br />
of humanitair ontwerpen is een vorm van ontwerpen<br />
voor de andere 90% van de wereldbevolking. Het<br />
is architectuur die sociale verantwoordelijkheid<br />
combineert met betaalbaarheid, duurzaam bouwen<br />
en plannen maken en gebruikersvriendelijkheid.<br />
Alleen recentelijk heeft activiteit in dit veld voldoende<br />
aandacht gekregen van de wereldpers.<br />
Architecten en stedelijke planners bij de overheid,<br />
privé-sector en de internationale humanitaire en<br />
ontwikkelingsorganisaties komen steeds vaker<br />
met oplossingen voor een humanitaire crisis en<br />
verlenen planning en ontwerpdiensten aan waar<br />
dit gevraagd wordt. In de voormalige conflict<br />
gebieden waar middelen en kennis vaak schaars<br />
zijn, kan vernieuwend, duurzaam en collectief<br />
ontwerpen vaak juist de benodigde oplossing zijn.<br />
Ontwerpprofessionals verdiepen zich in nieuwe,<br />
gebruikers-gerichte en duurzame plan -typologieën<br />
voor woningen, scholen en ziekenhuizen en richten<br />
zich op nieuwe typen van bouwmaterialen en –<br />
methoden voor tijdelijke, transitionele of permanente<br />
huisvesting voor de kwetsbaren in de samenleving.<br />
De visie van humanitaire ontwerpers is ‘to innovate<br />
globally and to build locally’ woningen, scholen,<br />
en ziekenhuizen, enz. Ontwerpen worden hierbij<br />
niet gerepliceerd maar elke situatie wordt gezien<br />
als uniek waarbij het ontwerp is geinspireerd op de<br />
lokale omstandigheden, het klimaat, de cultuur en<br />
context: de plan-organisatie, vorm, proportie, massa,<br />
VredesTerts<strong>Periodiek</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Vredescentrum</strong> <strong>Eindhoven</strong> Jaargang 18, nr. <strong>50</strong>, september 2009