Omgevingsanalyse - Website OCMW Holsbeek
Omgevingsanalyse - Website OCMW Holsbeek
Omgevingsanalyse - Website OCMW Holsbeek
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Holsbeek</strong><br />
<strong>Omgevingsanalyse</strong><br />
Bijlage bij het Beleidsplan Lokaal Sociaal Beleid 2008-2013<br />
<strong>Holsbeek</strong>
Inhoudstafel<br />
1. Geografische situering 3<br />
2. Bevolkingsgegevens 4<br />
2.1. Algemene gegevens 4<br />
2.1.1. Evolutie en dichtheid 4<br />
2.1.2. Natuurlijke aangroei en migratie 5<br />
2.1.3. Leeftijdsverdeling 6<br />
2.1.4. Huishoudens 8<br />
2.1.5. Samenstelling van de gezinnen 9<br />
2.1.6. Bevolking in <strong>Holsbeek</strong>: toekomstmogelijkheden en<br />
beleidsuitdagingen 11<br />
2.2. Ouderen en zorgbehoevenden 12<br />
2.2.1. Bevolkingsprognoses 12<br />
2.2.2. Leeftijdsverdeling 13<br />
2.2.3. Ouderdomscoëfficiënt 13<br />
2.2.4. De grijze druk 14<br />
2.2.5. De familiale zorgindex 14<br />
2.2.6. Interne vergrijzing 15<br />
2.2.7. Een overzicht van de partners in <strong>Holsbeek</strong>: wie helpt waarmee in<br />
<strong>Holsbeek</strong>? 16<br />
2.2.7.1. Informatie, advies & financiële hulp 16<br />
2.2.7.1.1. <strong>OCMW</strong> 16<br />
2.2.7.1.2. De ziekenfondsen 16<br />
2.2.7.2. Dienstverlening 17<br />
2.2.7.2.1. Huisartsen en thuisverpleging 17<br />
2.2.7.2.2. Paramedische hulp 17<br />
2.2.7.2.3. Gezinszorg 17<br />
2.2.7.2.4. Poetshulp 18<br />
2.2.7.2.5. Huishoudhulp 19<br />
2.2.7.2.6. Klusjesdienst 20<br />
2.2.7.2.7. Bedeling van maaltijden 20<br />
. 2.2.7.2.8. Dienst personenalarm 21<br />
2.2.7.2.9. Oppas of assistentie 21<br />
2.2.7.2.10. Aangepast wonen 22<br />
2.2.7.2.11. Ouderenvervoer 23<br />
2.2.7.2.12. Bibliotheek aan huis 23<br />
2.2.7.3. Intramurale zorgverlening 24<br />
2.2.7.3.1. Rust- en verzorgingstehuis St-Margaretha 24<br />
2.2.7.3.2. Serviceflats 24<br />
2.2.7.4. Seniorenraad 25
2.2.7.5. SIT 25<br />
2.2.8. Ouderen en zorgbehoevenden: toekomstmogelijkheden,<br />
beleidsuitdagingen, sterkten en werkpunten 26<br />
2.3. Kinderen, jongeren en gezin 28<br />
2.3.1. Groene druk 28<br />
2.3.2. Kinderen geboren in kansarme gezinnen 28<br />
2.3.3. Kinderen van alleenstaanden 29<br />
2.3.4. Onderwijs in <strong>Holsbeek</strong> 29<br />
2.3.5. Kinderopvang 32<br />
2.3.6. Jeugdraad en jeugddienst 34<br />
2.3.7. Jeugdwerkinitiatieven 34<br />
2.3.8. Jeugdvoorzieningen inzake hulpverlening 35<br />
2.3.9. Gemeentelijk jeugdbeleid 36<br />
2.3.10. Kinderen, jongeren en gezin: toekomstmogelijkheden,<br />
beleidsuitdagingen, sterkten en werkpunten 37<br />
2.4. Vreemdelingen 38<br />
2.4.1. Aantal vreemdelingen 38<br />
2.4.2. Aantal politiek vluchtelingen / asielzoekers 38<br />
2.4.3. Vreemdelingen: toekomstmogelijkheden en beleidsuitdagingen,<br />
sterkten en werkpunten 39<br />
3. Inkomen en kansarmoede / kwetsbare groepen 40<br />
3.1. Inkomen 40<br />
3.2. Kansarmoede / kwetsbare groepen 40<br />
3.2.1. <strong>OCMW</strong> steuntrekkers: leefloon en andere financiële steun 40<br />
3.2.2. Voorkeurregeling ziekteverzekering 42<br />
3.2.3. Cliënten met schuldenlast, schuldbemiddeling en budgetbeheer 43<br />
3.3. Inkomen en kansarmoede / kwetsbare groepen: toekomstmogelijkheden<br />
en beleidsuitdagingen, sterkten en werkpunten 44<br />
4. Tewerkstelling 45<br />
4.1. Afhankelijkheidsratio 45<br />
4.2. Beroepsbevolking 45<br />
4.3. Activiteitsgraad 46<br />
4.4. Werkzaamheidsgraad 46
4.5. Werkgelegenheid 47<br />
4.6. Werkloosheid 49<br />
4.6.1. Werkloosheidsgraad 49<br />
4.6.2. Jonge werklozen 50<br />
4.6.3. Langdurige werklozen 50<br />
4.6.4. Tewerkstelling artikel 60§7 51<br />
4.6.5. Begeleiding naar de arbeidsmarkt via de sociale dienst 51<br />
4.6.6. PWA <strong>Holsbeek</strong> 51<br />
4.6.6.1. PWA-werknemers 52<br />
4.6.6.2. PWA-gebruikers 53<br />
4.6.7. Werkwinkel De Drie Beken 53<br />
4.6.8. Werken met dienstencheques 54<br />
4.6.9. Bibliotheek aan huis 55<br />
4.6.10. Opleidings- en werkervaringsprojecten in de regio 55<br />
4.7. Tewerkstelling in <strong>Holsbeek</strong>: toekomstmogelijkheden en beleidsuitdagingen,<br />
sterkten en werkpunten 56<br />
5. Huisvesting en woonsituatie 57<br />
5.1. De woonmogelijkheden 57<br />
5.2. De prijzen van woonhuizen en vastgoed 58<br />
5.3. Gerieflijkheid en comfort van bewoonde particuliere woningen 59<br />
5.4. Zonevreemde woningen 60<br />
5.5. Weekendverblijven in <strong>Holsbeek</strong> 61<br />
5.5.1. Weekendverblijven opgericht door het Nationaal Komitee<br />
Weekendverblijven 61<br />
5.5.2. Andere weekendverblijven in <strong>Holsbeek</strong> 62<br />
5.5.2.1. Weekendverblijven gebouwd voor 29 maart 1962 62<br />
5.5.2.2. Weekendverblijven gebouwd tussen 29 maart 1962 en<br />
1978 62<br />
5.5.2.2.1. Individuele weekendverblijven 62<br />
5.5.2.2.2. Clusters van weekendverblijven 62<br />
5.5.2.3. Weekendverblijven gebouwd na 1978 63<br />
5.6. Leegstand en verwaarlozing 63<br />
5.7. Kwaliteitsbewaking 63<br />
5.8. Appartementen 64
5.8.1. Seniorenresidenties 64<br />
5.8.2. Nieuwe appartementen gedurende de periode 2002-2007 64<br />
5.9. Verkavelingen in <strong>Holsbeek</strong> 64<br />
5.9.1. Zagerijsite <strong>Holsbeek</strong> 64<br />
5.9.2. Asseltveld <strong>Holsbeek</strong> 64<br />
5.9.3. Onbebouwde kavels 64<br />
5.10. Sociale huisvesting 65<br />
5.10.1. Sociale woningen van Dijledal 65<br />
5.10.2. Sociale woningen van SVK Hageland 65<br />
5.10.3. Sociale woningen vanuit <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> 65<br />
5.10.3.1. Eigen woningen 65<br />
5.10.3.2. Huurwoningen 65<br />
5.10.3.3. Sociale woningbouw te Nieuwrode, Appelweg 20-22 66<br />
5.10.3.4. Project Sociale woningbouw te <strong>Holsbeek</strong>, Asseltveld 66<br />
5.10.4. Nood- en transitwoningen van het <strong>OCMW</strong> 67<br />
5.11. Dienstverlening vanuit het <strong>OCMW</strong> / gemeente inzake huisvesting 67<br />
5.11.1. Informatie en advies 67<br />
5.11.2. Financiële hulpverlening 68<br />
5.11.3. Woonbegeleiding 68<br />
5.11.4. Begeleiding bij de verschillende huisvestingspremies 68<br />
5.11.4.1. Algemeen 68<br />
5.11.4.2. Project ‘Levenslang Wonen in <strong>Holsbeek</strong>’ 68<br />
5.11.5. Energiescans 69<br />
5.12. Huisvesting en woonsituatie in <strong>Holsbeek</strong>: toekomstmogelijkheden en<br />
beleidsuitdagingen, sterkten en werkpunten 69<br />
6. Mobiliteit en voorzieningen 71<br />
6.1. Mobiliteit 71<br />
6.1.1. Mobiliteitsplan <strong>Holsbeek</strong> 71<br />
6.1.2. Ruggengraatproject 71<br />
6.1.3. Enkele gegevens 72<br />
6.1.4. Openbaar vervoer 73<br />
6.1.5. Vervoer voor personen met beperkte mobiliteit 73<br />
6.2. Voorzieningen 75<br />
6.2.1. Gezondheidszorg 75<br />
6.2.2. Administratieve voorzieningen 76<br />
6.2.3. Winkels 76<br />
6.3. Toegankelijkheid van gebouwen 77
6.3.1. Het <strong>OCMW</strong>-gebouw 77<br />
6.3.2. De Gemeentelijke Sportschuur 77<br />
6.4. Mobiliteit en voorzieningen: toekomstmogelijkheden, beleidsuitdagingen,<br />
sterkten en werkpunten 78<br />
7. Participatie, cultuur en vrije tijd 80<br />
7.1. Aanbod Cultuur in <strong>Holsbeek</strong> 80<br />
7.1.1. De Cultuurdienst 80<br />
7.1.2. De Openbare bibliotheek 80<br />
7.1.3. Dienst bibliotheek aan huis 81<br />
7.1.4. Gemeenschapscentrum Het Buurthuis 81<br />
7.1.5. Deeltijds kunstonderwijs 82<br />
7.1.6. Gemeenschapsleven en verenigingen 82<br />
7.1.7. Kunstbeleid 82<br />
7.1.8. Private culturele actoren 83<br />
7.1.9. Socio-culturele participatie 83<br />
7.1.10. Krachtlijnen geïntegreerd cultuurbeleidsplan 2008-2013 84<br />
7.2. Aanbod sport in <strong>Holsbeek</strong> 84<br />
7.2.1. De Sportdienst 84<br />
7.2.2. De sportraad 85<br />
7.2.3. Sportverenigingen 85<br />
7.2.4. Sportinfrastructuur 85<br />
7.2.5. Winge – Demervallei 85<br />
7.2.6. Bewegingsstimulatie bij ouderen 86<br />
7.2.7. Gemeentelijk sportbeleid: sport voor allen 86<br />
7.2.8. Burgerparticipatie binnen het sportbeleid 87<br />
7.3. Participatie, cultuur en vrije tijd: beleidsuitdagingen en<br />
toekomstmogelijkheden, sterkten en werkpunten 87
1. Geografische situering<br />
<strong>Holsbeek</strong> is een landelijke en groene woongemeente, gelegen tussen de steden Aarschot en<br />
Leuven. De gemeente bevindt zich ongeveer in het midden van de provincie Vlaams-Brabant.<br />
<strong>Holsbeek</strong> heeft als buurgemeenten Rotselaar, Lubbeek en Tielt-Winge.<br />
De gemeente is gemakkelijk bereikbaar via de E314-autosnelweg.<br />
<strong>Holsbeek</strong> bestaat uit 4 deelgemeenten: <strong>Holsbeek</strong>, Nieuwrode, Kortrijk-Dutsel en Sint-Pieters-<br />
Rode. Er is in <strong>Holsbeek</strong> een zeer verspreide bewoning en lintbebouwing. <strong>Holsbeek</strong> is geen<br />
gemeente met een centrale dorpskern. <strong>Holsbeek</strong> is eerder een samenvoeging van de 4<br />
deelgemeenten, met elk hun eigen kleine dorpskern. Er is een zeer beperkte plaatselijke<br />
middenstand (bakker, kruidenier,…).<br />
3
2. Bevolkingsgegevens<br />
2.1. Algemene gegevens<br />
2.1.1. Evolutie en dichtheid<br />
Op 1 januari 2006 telt <strong>Holsbeek</strong> 9.205 inwoners. De bevolking van <strong>Holsbeek</strong> is tussen 1<br />
januari 2000 en 1 januari 2006 aangegroeid met 348 inwoners, d.i. een aangroei van 3,9%.<br />
Deze aangroei ligt hoger dan in Vlaanderen, de provincie Vlaams-Brabant, het arrondissement<br />
Leuven en al de omliggende gemeenten.<br />
Tabel 1. Evolutie van de totale bevolking (van 2000 tot 2006)<br />
2000<br />
2006 Totaal aangroei %<br />
Vlaams Gewest 5.940.251 6.078.600 138.349 +2,3<br />
Prov. Vl.- Br. 1.014.704 1.044.133 29.429 +2,9<br />
Arr. Leuven 456.484 468.125 11.641 +2,6<br />
<strong>Holsbeek</strong> 8.857 9.205 348 +3,9<br />
Aarschot 27.495 27.864 369 +1,3<br />
Rotselaar 14.587 15.068 481 +3,3<br />
Leuven 88.014 90.706 2.692 +3,0<br />
Lubbeek 13.620 13.660 40 +0,3<br />
Tielt-Winge 9.814 10.009 195 +2,0<br />
Bron: FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, Dienst Demografie<br />
Grafiek 1: Bevolkingsevolutie in de gemeente <strong>Holsbeek</strong>, van 1989 tot 2006<br />
Bron: ECODATA, FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, KMO, MIDDENSTAND & ENERGIE<br />
De bevolkingstoename heeft geleid tot een iets grotere bevolkingsdichtheid. In 2005 wonen er<br />
in <strong>Holsbeek</strong> gemiddeld 235 inwoners per km2, wat nog eerder weinig is in vergelijking met<br />
Vlaanderen, de provincie Vlaams-Brabant en het arrondissement Leuven. <strong>Holsbeek</strong> is dus nog<br />
een vrij landelijke gemeente.<br />
4
43,64 % van de inwoners van <strong>Holsbeek</strong> woont in <strong>Holsbeek</strong>, 27,91 % in Nieuwrode, 17,28 % in<br />
Kortrijk-Dutsel en 11,15 % in Sint-Pieters-Rode.<br />
Tabel 2. Oppervlakte en bevolkingsdichtheid<br />
Oppervlakte (in km²) Bevolkingsdichtheid<br />
(inwoners/km²) op 1/01/2005<br />
Vlaams Gewest 13.522,3 446,9<br />
Prov. Vlaams-Brabant 2.106,1 492,7<br />
Arrondissement Leuven 1.163,2 399,8<br />
<strong>Holsbeek</strong> 38,5 235,3<br />
Bron: FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie<br />
2.1.2. Natuurlijke aangroei en migratie<br />
De aangroei van de bevolking is deels te wijten aan het geboortecijfer, want er zijn meer<br />
geboortes dan sterfgevallen. De natuurlijke aangroei is in <strong>Holsbeek</strong> redelijk sterk aan<br />
schommelingen onderhevig. In 2002 en 2005 is de natuurlijke aangroei in <strong>Holsbeek</strong> het hoogst<br />
doordat het aantal geboortes dan aanzienlijk hoger ligt tegenover andere jaren.<br />
Tabel 3. Evolutie van de natuurlijke aangroei, in de periode 2000-2005 (in absolute cijfers)<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005<br />
Vlaams Gewest<br />
Geboorten 61.877 60.590 59.725 59.964 62.374 63.906<br />
Sterfte 57.502 56.521 57.925 58.910 56.199 56.890<br />
Natuurlijke aangroei +4.375 +4.069 +1.800 +1.054 +6.175 +7.016<br />
Vlaams-Brabant<br />
Geboorten 10.562 10.472 10.403 10.425 10.726 11.009<br />
Sterfte 9.547 9.421 9.533 9.810 9.384 9.473<br />
Natuurlijke aangroei +1.015 +1.051 +870 +615 +1.342 +1.536<br />
Arr. Leuven<br />
Geboorten 4.816 4.775 4.753 4.754 5.006 5.115<br />
Sterfte 4.372 4.347 4.390 4.462 4.326 4.331<br />
Natuurlijke aangroei +444 +428 +363 +292 +680 +784<br />
<strong>Holsbeek</strong><br />
Geboorten 99 77 108 83 82 118<br />
Sterfte 94 77 72 80 72 72<br />
Natuurlijke aangroei +5 +0 +36 +3 +10 +46<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank
Tabel 4. Inwijking, uitwijking en migratiesaldo over de periode 2000-2005<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005<br />
Vlaams Gewest<br />
Inwijking 239.902 247.273 257.128 262.092 268.661 277.486<br />
Uitwijking 232.276 234.673 239.993 246.314 251.660 258.368<br />
Migratiesaldo +7.626 +12.600 +17.135 +15.778 +17.001 +19.118<br />
Vlaams-Brabant<br />
Inwijking 51.754 52.702 54.785 56.882 58.686 59.774<br />
Uitwijking 49.219 49.763 51.177 53.911 54.617 56.147<br />
Migratiesaldo +2.535 +2.939 +3.608 +2.971 +4.069 +3.627<br />
Arr. Leuven<br />
Inwijking 22.251 22.450 23.743 24.473 25.013 26.134<br />
Uitwijking 21.923 21.816 21.710 23.885 23.935 24.505<br />
Migratiesaldo +1.328 +634 +2.033 +588 +1.078 +1.629<br />
<strong>Holsbeek</strong><br />
Inwijking 372 387 329 369 454 452<br />
Uitwijking 352 375 297 370 379 352<br />
Migratiesaldo +20 +12 +32 -1 +75 +100<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
Daarnaast is de aangroei van de bevolking de laatste jaren vooral het gevolg van het positief<br />
migratiesaldo, m.n. de inwijkingen die de uitwijkingen overtreffen. In <strong>Holsbeek</strong> wordt er<br />
gemiddeld meer ingeweken dan uitgeweken. Het aantal inwijkingen en uitwijkingen is over de<br />
verschillende jaren steeds veranderlijk met stijgingen en dalingen zonder dat er een duidelijke<br />
structuur in terug te vinden is. In 2004 en 2005 is het aantal inwijkingen wel zeer sterk<br />
toegenomen, waardoor het migratiesaldo veel hoger ligt dan in de vorige jaren. Dit komt<br />
doordat er de laatste jaren vele verkavelingen zijn in <strong>Holsbeek</strong>.<br />
Tabel 5: De bevolkingsloop, 2005<br />
Aantal<br />
geboorten<br />
6<br />
Aantal<br />
overlijde<br />
ns<br />
Totaal<br />
aantal<br />
inschrijvin<br />
gen<br />
Totaal<br />
aantal<br />
uitschrijvin<br />
gen<br />
Belg naar<br />
Vreemdeli<br />
ng<br />
Vreemdeli<br />
ng naar<br />
Belg<br />
Herinschrij<br />
ving<br />
Aantal<br />
schrappinge<br />
n<br />
Aangroei<br />
bevolking<br />
Vlaams<br />
Gewest<br />
63.906 56.890 341.392 310.736 29 12.546 11.237 15.759 33.913<br />
Vlaams-<br />
Brabant<br />
11.009 9.473 70.783 64.247 11 1.746 1.848 3.221 5.998<br />
Arr. Leuven 5.115 4.331 31.249 27.948 9 620 772 1.660 2.896<br />
<strong>Holsbeek</strong> 118 72 570 424 0 5 0 0 146<br />
Bron: Ecodata<br />
In bovenstaande tabel wordt de bevolkingsloop van het jaar 2005 voorgesteld. Van 1 januari<br />
2005 tot en met 31/12/2005 is de bevolking in <strong>Holsbeek</strong> gestegen met 146 personen. De<br />
tendens van aangroei van de bevolking is al vele jaren zo.<br />
2.1.3. Leeftijdsverdeling<br />
In <strong>Holsbeek</strong> is de jongste leeftijdsgroep, 0-19 jarigen meer aanwezig dan in het<br />
arrondissement Leuven, de provincie Vlaams-Brabant en en het Vlaamse gewest. Meer dan 1<br />
op 5 inwoners (24,03%) van <strong>Holsbeek</strong> is in 2005 jonger dan 19 jaar. <strong>Holsbeek</strong> telt relatief<br />
meer jongeren en minder ouderen dan in Vlaanderen, Vlaams-Brabant en het arrondissement<br />
Leuven. 15,86% van de bevolking van <strong>Holsbeek</strong> is in 2005 ouder dan 65 jaar. Dit is relatief
minder ten opzichte van Vlaanderen, Vlaams-Brabant en het arrondissement Leuven. Bij de<br />
leeftijdsklassen 0-19 en 20-64 zijn de vrouwen minder vertegenwoordigd dan de mannen in<br />
<strong>Holsbeek</strong>, net zoals in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement. Bij de 65 plussers<br />
daarentegen zijn de vrouwen overal het meest aanwezig.<br />
Tabel 6: Verdeling volgens leeftijd op 01.01.2005<br />
0-19<br />
Mannen Vrouwen<br />
20-64<br />
Mannen Vrouwen<br />
65 en +<br />
Mannen Vrouwen<br />
Vlaams Gewest 686.355 656.383 1.833.547 1.793016 459.923 613.957<br />
% 11,36 10,86 30,34 29,67 7,61 10,16<br />
Vlaams-Brabant 120.197 114.996 310.401 311.234 77.609 103.349<br />
% 11,58 11,08 29,91 29,99 7,48 9,96<br />
Arrondissement Leuven 51.444 48.889 143.074 140.318 34.973 46.391<br />
% 11,06 10,51 30,76 30,17 7,52 9,97<br />
<strong>Holsbeek</strong> 1.126 1.051 2.747 2.698 641 796<br />
% 12,43 11,60 30,32 29,78 7,07 8,79<br />
Bron: Ecodata, Federale Overheidsdienst Economie, KMO, middenstand & energie<br />
Tabel 7: Bevolking <strong>Holsbeek</strong> 2005, verdeling volgens leeftijd<br />
Leeftijdsklasse Mannen Vrouwen Totaal<br />
0-4 jaar 242 230 472<br />
5-9 jaar 306 311 617<br />
10-14 jaar 314 273 587<br />
15-19 jaar 264 237 501<br />
20-24 jaar 238 247 485<br />
25-29 jaar 228 223 451<br />
30-34 jaar 297 297 594<br />
35-39 jaar 361 392 753<br />
40-44 jaar 387 391 778<br />
45-49 jaar 377 351 728<br />
50-54 jaar 325 303 628<br />
55-59 jaar 296 285 581<br />
60-64 jaar 238 210 448<br />
65-69 jaar 189 182 371<br />
70-74 jaar 190 198 388<br />
75-79 jaar 126 185 311<br />
80-84 jaar 96 137 233<br />
85-89 jaar 26 55 81<br />
90-94 jaar 13 33 46<br />
95 jaar en meer 1 6 7<br />
Totaal 4514 4545 9059<br />
Bron: Ecodata, Federale Overheidsdienst Economie, KMO, middenstand & energie
Grafiek 2: Bevolkingspiramide <strong>Holsbeek</strong> op 01/01/2005<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
2.1.4. Huishoudens<br />
Het aantal huishoudens neemt jaarlijks in <strong>Holsbeek</strong> toe. In 2000 waren er in <strong>Holsbeek</strong> 3.200<br />
huishoudens, in 2005 telt <strong>Holsbeek</strong> 3.394 huishoudens. Dit proces voltrekt zich parallel aan een<br />
proces van gezinsverdunning. Er zijn meer alleenstaanden, meer kleine gezinnen en minder<br />
grote gezinnen bestaande uit 3, 4, 5 of meer personen. Gezinskernen worden steeds kleiner.<br />
Toch zijn de huishoudens in <strong>Holsbeek</strong> relatief nog groter (2,67 personen) dan in Vlaanderen<br />
(2,42 pers.), de provincie Vlaams-Brabant (2,45 pers.) en het arrondissement Leuven (2,4<br />
pers.).<br />
Tabel 8. Aantal huishoudens op 01.01.’05<br />
Aantal huishoudens<br />
8<br />
Gemiddelde grootte van de<br />
huishoudens<br />
Vlaams Gewest 2.501.681 2,42<br />
Vlaams-Brabant 423.777 2,45<br />
Arrondissement Leuven 194.007 2,40<br />
<strong>Holsbeek</strong> 3.394 2,67<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale databank en NIS<br />
Tabel 9. Evolutie type (grootte) van huishoudens in <strong>Holsbeek</strong><br />
jaar Aantal<br />
huishoudens<br />
%<br />
alleenwonend<br />
% gezinnen 2<br />
personen<br />
% gezinnen 3-<br />
4 personen<br />
% gezinnen 5<br />
of meer<br />
personen<br />
2000 3.200 19,2 31,7 38,5 10,6<br />
2001 3.235 19,6 32,0 38,0 10,4<br />
2002 3.274 20,3 32,7 36,6 10,4<br />
2003 3.309 20,6 32,7 37,1 9,6<br />
2004 3.334 21,1 32,5 36,4 10,0<br />
2005 3.394 21,0<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale databank en NIS
Grafiek 3: Evolutie aantal huishoudens 1997-2005, <strong>Holsbeek</strong><br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale databank<br />
21% van de huishoudens in <strong>Holsbeek</strong> zijn alleenstaande mannen of vrouwen. Alhoewel het<br />
percentage alleenstaanden de laatste jaren beduidend is toegenomen, ligt het percentage<br />
voor <strong>Holsbeek</strong> beduidend lager dan dat van het Vlaams Gewest, de provincie Vlaams-Brabant<br />
en het arrondissement Leuven. Het aantal alleenstaande vrouwen ligt hoger dan het aandeel<br />
alleenstaande mannen in zowel het Vlaams gewest, de provincie Vlaams-Brabant en het<br />
arrondissement Leuven. Het betreft waarschijnlijk overwegend alleenstaande weduwen. In<br />
<strong>Holsbeek</strong> is het aantal alleenstaande vrouwen ten opzichte van het aantal alleenstaande<br />
mannen niet zo veel meer.<br />
Tabel 10. Aantal alleenstaande mannen en vrouwen in 2005<br />
Vlaams<br />
gewest<br />
Provincie Vl.<br />
Br.<br />
Arr. Leuven<br />
<strong>Holsbeek</strong><br />
Aantal<br />
alleenstaande<br />
mannen<br />
Aantal<br />
alleenstaande<br />
vrouwen<br />
Aantal<br />
huishoudens<br />
%<br />
alleenstaande<br />
mannen op<br />
totaal HH<br />
%<br />
alleenstaande<br />
vrouwen op<br />
totaal HH<br />
332.525 394.039 2.501.681 13,3 15,8<br />
51.864 66.204 423.777 12,2 15,6<br />
26.570 31.309 194.007 13,7 16,1<br />
343 371 3.394 10,1 10,9<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
2.1.5. Samenstelling van de gezinnen<br />
Een familiekern bestaat uit een wettelijk gehuwd paar met of zonder ongehuwde kinderen, of<br />
uit een vader of moeder met één of verscheidene ongehuwde kinderen (een familiekern kan<br />
dus maar een deel van een huishouden zijn)<br />
<strong>Holsbeek</strong> telt 865 echtparen zonder kinderen. Dit is 34,5% van het totaal aantal familiekernen.<br />
<strong>Holsbeek</strong> heeft relatief iets minder echtparen zonder kinderen dan het arrondissement<br />
Leuven, de provincie Vlaams-Brabant en het Vlaams Gewest. Het aandeel echtparen met<br />
kinderen ligt in <strong>Holsbeek</strong> dan weer beduidend hoger dan in het arrondissement, de provincie<br />
en het gewest. Het aandeel alleenstaande moeders ligt in <strong>Holsbeek</strong> lager dan in het<br />
arrondissement, de provincie en Vlaanderen. Het aandeel alleenstaande vaders in <strong>Holsbeek</strong><br />
daarentegen is ongeveer gelijk met het aandeel hiervan in het arrondissement, de provincie en<br />
Vlaanderen.
Tabel 11. Familiekernen zonder/met kinderen op 01/01/2004<br />
Echtparen zonder<br />
kinderen<br />
10<br />
Echtparen met<br />
kinderen<br />
Vaders met<br />
kinderen<br />
Moeders met<br />
kinderen<br />
Totaal<br />
Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal<br />
Vlaams Gewest 617.821 37,5 744.449 45,2 81.088 4,9 203.156 12,3 1.646.514<br />
Prov.Vl.-Brabant 102.874 36,3 128.083 45,2 15.314 5,4 37.118 13,1 283.389<br />
Arrond. Leuven 47.111 37,5 57.211 45,6 6.041 4,8 15.152 12,1 125.515<br />
<strong>Holsbeek</strong> 865 34,5 1292 51,6 123 4,9 224 8,9 2.504<br />
Bron: NIS, bevolkingsstatistieken<br />
Bijna de helft van de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking (48,9%) is gehuwd. Dit is iets meer dan gemiddeld<br />
in het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest. Ongeveer 4 op 10 inwoners zijn<br />
ongehuwd.<br />
Tabel 12. Burgerlijke staat van de bevolking op 01/01/2005 (in absolute aantallen en%)<br />
Totale bevolking Ongehuwd Gehuwd Gescheiden Weduw(e)n<br />
(aar)<br />
Vlaams Gewest 6.043.161 2.417.723 2.825.508 401.856 398.074<br />
% 100 40,0 46,8 6,6 6,6<br />
Vlaams-Brabant 1.037.786 426.825 478.849 65.877 66.235<br />
% 100 41,1 46,1 6,3 6,4<br />
Arr. Leuven 465.089 190.988 215.593 29.008 29.500<br />
% 100 41,1 46,4 6,2 6,3<br />
<strong>Holsbeek</strong> 9.059 3.665 4.430 454 510<br />
100 40,5 48,9 5,0 5,6<br />
Bron: Ecodata<br />
Daarnaast ligt het aantal gescheidenen en weduw(e)n(aars) in <strong>Holsbeek</strong> licht onder het<br />
Vlaams gemiddelde, het gemiddelde van de provincie en van het arrondissement Leuven. Dit<br />
laatste is logisch, aangezien <strong>Holsbeek</strong> een lager percentage 65+ heeft dan Vlaanderen, de<br />
provincie en het arrondissement. Vermoedelijk is er in deze plattelandsgemeente nog sprake<br />
van een meer traditionele gezinssituatie, met aanwezigheid van vader en moeder. Het is ook<br />
mogelijk dat het voor personen die gescheiden zijn financieel niet haalbaar is om in de<br />
gemeente <strong>Holsbeek</strong> te blijven wonen.<br />
Weinig alleenwonenden in <strong>Holsbeek</strong>, weinig weduw(e)n(aars), relatief weinig éénoudergezinnen<br />
en relatief minder echtgescheidenen, wijst vermoedelijk naar de sociale verdringing van een<br />
aantal groepen in de gemeente. Hoge huisvestingskosten maken dat gezinnen met één<br />
inkomen moeilijk in de gemeente kunnen blijven en hun heil elders moeten zoeken.<br />
Tabel 13. Gemiddeld aantal kinderen per familiekern op 01/01/2004<br />
Vlaams<br />
gewest<br />
Provincie Vl.<br />
Br.<br />
Arr. Leuven<br />
<strong>Holsbeek</strong><br />
Aantal<br />
familiekernen<br />
Bron: NIS, bevolkingsstatistieken<br />
Aantal<br />
kinderen<br />
Gemiddeld<br />
aantal<br />
kinderen per<br />
familiekern<br />
1.646.514 1.792.743 1,09<br />
283.389 313.874 1,11<br />
125.515 136.122 1,08<br />
2.504 2.979 1,19
2.1.6. Bevolking in <strong>Holsbeek</strong>: toekomstmogelijkheden en beleidsuitdagingen<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- Aangroei van de bevolking<br />
- Meer inwijking dan uitwijking<br />
- Jonge bevolking van 0-19 jaar (24,03% van de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking)<br />
- Grote huishoudens; hoger gemiddeld aantal kinderen per familiekern (= 1,19 t.o.v. 1,08<br />
in arr. Leuven)<br />
- Kleine groep alleenstaanden (= 21% van de huishoudens t.o.v. 29,8% in arr. Leuven)<br />
- Kleine groep alleenstaande vaders en alleenstaande moeders (= 13,7% t.o.v. 16,9% in<br />
arr. Leuven)<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- Er is vermoedelijk sociale verdringing van een aantal groepen binnen de gemeente,<br />
door de hoge prijs van koopwoningen. Gezinnen met 1 inkomen (alleenstaanden,<br />
weduwen en weduwenaars) zijn in <strong>Holsbeek</strong> minder aanwezig.
2.2. Ouderen en zorgbehoevenden<br />
2.2.1. Bevolkingsprognoses<br />
Tabel 14. Bevolkingsprognose tot 2010 en 2025 in het Vlaams Gewest, Vlaams-Brabant, het arrondissement Leuven<br />
en <strong>Holsbeek</strong>, met opdeling naar leeftijdsklassen<br />
Leeftijd<br />
2005 2010 2025<br />
12<br />
Absoluut<br />
% Absoluut<br />
% Absoluut %<br />
Vlaams Gewest<br />
0-19 1.338.709 22,18 1.318.117 21,53 1.262.175 20,28<br />
20-59 3.320.816 55,02 3.302.795 53,95 3.003.577 48,26<br />
60-79 1.122.182 18,59 1.194.850 19,52 1.550.651 24,92<br />
80+ 254.176 4,21 306.370 5,00 406.827 6,54<br />
Totaal<br />
Provincie Vlaams-Brabant<br />
6.035.882 100 6.122.133 100 6.223.231 100<br />
0-19 233.991 22,59 233.443 22,17 221.346 20,56<br />
20-59 570.239 55,04 568.392 53,98 525.683 48,84<br />
60-79 188.596 18,20 198.895 18,89 262.882 24,43<br />
80+ 43.206 4,17 52.201 4,96 66.343 6,16<br />
Totaal 1.036.032 100 1.052.931 100 1.076.254 100,0<br />
Arrondissement Leuven<br />
0-19 100.089 21,53 100.407 21,25 96.780 20,15<br />
20-59 260.565 56,04 259.093 54,83 235.218 48,98<br />
60-79 84.310 18,13 89.132 18,86 118.308 24,63<br />
80+ 19.986 4,30 23.914 5,06 29.955 6,24<br />
Totaal 464.950 100 472.546 100 480.260 100,0<br />
<strong>Holsbeek</strong><br />
0-19 2.170 24,14 2.112 23,35 1.764 19,44<br />
20-59 4.921 54,75 4.820 53,30 4.397 48,44<br />
60-79 1.527 16,99 1.672 18,49 2.359 25,99<br />
80+ 370 4,12 439 4,86 557 6,13<br />
Totaal 8.988 100 9.044 100 9.077 100<br />
Bron: Informatiecentrum Welzijn, Volksgezondheid & Gezin – Cultuur, Jeugd, Sport & Media, Bevolkingsprojecties<br />
van de Studiedienst van de Vlaamse Regering<br />
Deze bevolkingsprognose die werd opgesteld door de Studiedienst van de Vlaamse Regering<br />
vertrekt van de bevolking op 01/01/2004 als basisjaar. Wanneer we naar het actuele<br />
bevolkingsaantal in <strong>Holsbeek</strong> kijken, zien we dat er op 01/01/2006 reeds 9.205 inwoners zijn in<br />
<strong>Holsbeek</strong> en op 01/01/2007 9.395 inwoners. De bevolkingsprognose is dus niet echt correct. De<br />
studiedienst had de grote inwijking van jonge gezinnen (0-50-jarigen) in de jaren 2005, 2006 en<br />
2007 niet in rekening gebracht.<br />
Toch is het goed om even stil te staan bij deze tabel, aangezien er een aantal interessante<br />
algemene gegevens uit blijken.<br />
Vergelijken we de cijfers van <strong>Holsbeek</strong> met de prognoses voor Vlaanderen, Vlaams-Brabant en<br />
het arrondissement Leuven, dan stellen we vast dat in <strong>Holsbeek</strong> de 60-79 jarigen ongeveer<br />
evenveel zullen vertegenwoordigd zijn in 2010 dan in het arrondissement en in de provincie.<br />
Evenwel was deze groep in 2005 duidelijk minder aanwezig in <strong>Holsbeek</strong> ten opzichte van het<br />
arrondissement, de provincie en Vlaanderen. In 2025 zal de groep 60-79 jarigen in <strong>Holsbeek</strong><br />
zelfs meer vertegenwoordigd zijn in <strong>Holsbeek</strong> ten opzichte van Vlaanderen, het arrondissement
Leuven en de provincie Vlaams-Brabant. De 80-plussers zullen in 2025 ongeveer gelijk<br />
vertegenwoordigd zijn in <strong>Holsbeek</strong>, de provincie, het arrondissement en Vlaanderen. In 2010 en<br />
2025 is deze groep iets minder vertegenwoordigd in <strong>Holsbeek</strong> ten opzichte van Vlaanderen,<br />
Vlaams-Brabant en het arrondissement Leuven.<br />
Gezien de onjuistheid van de basisgegevens kan de procentuele verhouding ouderen -<br />
jongeren gedurende de komende jaren echter niet geraamd worden. Wel kan er gesteld worden<br />
dat het aantal 60-70-jarigen zeker zal toenemen in de gemeente <strong>Holsbeek</strong>.<br />
2.2.2. Leeftijdsverdeling<br />
15,8% van de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking is op 01/01/2005 ouder dan 65 jaar. In het arrondissement<br />
Leuven is 17,5% van de bevolking ouder dan 65 jaar, in de provincie Vlaams-Brabant is dit<br />
17,4% en in Vlaanderen is dit 17,8%.<br />
Wanneer we de groep nog verder gaan uitsplitsen en enkel naar de 80-plussers gaan kijken,<br />
zien we in <strong>Holsbeek</strong> dat 4,1% van de inwoners op 01/01/2005 ouder is dan 80 jaar. In het<br />
arrondissement is dit 4,3%, in de provincie is dit 4,2% en in Vlaanderen is dit 4,2%.<br />
De groep van 65-79 jaar is in <strong>Holsbeek</strong> dus duidelijk minder vertegenwoordigd dan in het<br />
arrondissement, de provincie en in Vlaanderen. De groep 80-plussers is maar een klein beetje<br />
minder vertegenwoordigd ten opzichte van het arrondissement, de provincie en Vlaanderen.<br />
2.2.3. Ouderdomscoëfficiënt<br />
De ouderdomscoëfficiënt (de verhouding tussen het aantal ouderen en het aantal jongeren)<br />
toont ons dat <strong>Holsbeek</strong> inderdaad nog steeds een relatief jonge bevolking heeft. Op<br />
01/01/2005 zijn er op 100 jongeren van 0 tot 14 jaar, 85,7 65-plussers.<br />
Tabel 15. Ouderdomscoëfficiënt (1/01/2005) Bevolking 65+ t.o.v. bevolking 0-14 jaar.<br />
Aantal 65+ Aantal 0-14 ouderdomscoëfficiënt<br />
Vlaams Gewest 1.073.880 996.117 107.8<br />
Prov. Vl.-Brabant 180.958 176.429 102,6<br />
Arrond. Leuven 81.364 75.525 107,7<br />
<strong>Holsbeek</strong> 1.437 1.676 85,7<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank, eigen berekening<br />
De evolutie van de ouderdomscoëfficiënt, die in tabel 14 wordt voorgesteld, toont aan dat ook<br />
<strong>Holsbeek</strong>, zij het tot nu toe nog in mindere mate, wordt geconfronteerd met processen van<br />
veroudering.<br />
Tabel 16. Evolutie ouderdomscoëfficiënten<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005<br />
Vlaams Gewest 98 100 102 104 106 107<br />
Prov. Vl.-Brabant 98 99 100 101 102 103<br />
Arrond. Leuven 102 103 105 106 107 108<br />
<strong>Holsbeek</strong> 83 81 83 85 85 86<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank, eigen berekening
2.2.4. De grijze druk<br />
De grijze druk geeft de verhouding aan tussen het aantal personen van 60 jaar of ouder en het<br />
aantal personen van 20-59 jaar. De groep 20-59-jarigen valt voor een groot deel samen met de<br />
(potentiële) beroepsbevolking, die de lasten van de vergrijzing moeten opvangen. De grijze druk<br />
bedraagt in <strong>Holsbeek</strong> 37,7%, wat betekent dat op elke 100 potentiële arbeidskrachten, er 37,7<br />
60-plussers zijn.<br />
Het cijfer van <strong>Holsbeek</strong> ligt lager dan in het Vlaams Gewest, de provincie Vlaams-Brabant en<br />
het arrondissement Leuven. De cijfers van de omliggende gemeenten Rotselaar en Tielt-Winge<br />
zijn ongeveer gelijk. De cijfers van de stad Aarschot en de gemeente Lubbeek liggen beduidend<br />
hoger, terwijl het cijfer van de stad Leuven een stuk lager ligt.<br />
Tabel 17. Grijze druk (bevolking 60+ ten opzichte van de bevolking 20-59 jaar) op 01/01/2005<br />
60+ 20-59 jaar grijze druk<br />
Vl. Gewest 1.377.529 3.322.914 41,5<br />
Prov. Vlaams-Brabant 232.102 570.491 40,7<br />
Arrondissement Leuven 104.370 260.386 40,1<br />
<strong>Holsbeek</strong> 1.885 4.997 37,7<br />
Aarschot 6.932 15.484 44,8<br />
Leuven 18.970 53.396 35,5<br />
Lubbeek 3.005 7.446 40,4<br />
Rotselaar 3.109 8.321 37,4<br />
Tielt-Winge 2.088 5.592 37,3<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
In 2000 bedroeg de grijze druk in <strong>Holsbeek</strong> 36,8 %, wat een toename van 0,9% betekent. In<br />
Vlaanderen is er sinds 2000 een toename van 1%, in de provincie Vlaams-Brabant een<br />
toename van 0,7% en in het arrondissement een toename van 0,9%. De grijze druk in <strong>Holsbeek</strong><br />
stijgt dus ongeveer evenredig met Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.<br />
Tabel 18.: Evolutie grijze druk 2000-2005<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005<br />
Vl. Gewest 40,5 40,6 40,5 40,5 40,9 41,5<br />
Prov. Vlaams-Brabant 40,0 40,0 39,8 39,8 40,2 40,7<br />
Arrondissement Leuven 39,2 39,2 39,2 39,1 39,6 40,1<br />
<strong>Holsbeek</strong> 36,8 36,4 36,7 37,6 37,9 37,7<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
2.2.5. De familiale zorgindex<br />
De familiale zorgindex is een aanduiding van het aantal hoogbejaarden (80+) ten opzichte van<br />
de bevolking die er normaliter de zorg voor moet nemen (= de kinderen die zorgen voor hun<br />
hoogbejaarde ouders). <strong>Holsbeek</strong> heeft op 01/01/2005 relatief weinig hoogbejaarden, waardoor<br />
deze zorgindex vrij laag ligt ten opzichte van Vlaanderen, de provincie Vlaams-Brabant en het<br />
arrondissement Leuven. In de omliggende gemeenten, Lubbeek, Rotselaar en Tielt-Winge is<br />
deze familiale zorgindex nog lager, omdat deze gemeenten nog minder hoogbejaarden tellen.<br />
Ten opzichte van de omliggende gemeenten ligt de familiale zorgindex in <strong>Holsbeek</strong> dus toch<br />
hoger.<br />
14
Tabel 19. Familiale zorgindex (bevolking 80+ ten opzichte van de bevolking 50 - 59 jaar) op 01/01/2005<br />
80+ 50-59 jaar Familiale zorgindex<br />
Vl. Gewest 254.700 793.995 32,1<br />
Prov. Vlaams-Brabant 43.291 137.283 31,5<br />
Arrondissement Leuven 20.003 61.484 32,5<br />
<strong>Holsbeek</strong> 367 1.208 30,4<br />
Aarschot 1.210 3.707 32,6<br />
Leuven 4.350 9.953 43,7<br />
Lubbeek 504 1.975 25,5<br />
Rotselaar 543 1.999 27,2<br />
Tielt-Winge 385 1.399 27,5<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
In Tabel 20 wordt de evolutie van de familiale zorgindex voorgesteld in het Vlaams Gewest,<br />
de provincie Vlaams-Brabant, het arrondissement Leuven en de gemeente <strong>Holsbeek</strong>.<br />
Tabel 20.: Evolutie familiale zorgindex 2000-2005<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005<br />
Vl. Gewest 28,6 29,4 30,0 30,4 31,2 32,1<br />
Prov. Vlaams-Brabant 27,8 28,5 29,1 29,6 30,5 31,5<br />
Arrondissement Leuven 29,4 30,0 30,6 30,9 31,6 32,5<br />
<strong>Holsbeek</strong> 29,8 27,5 28,8 28,8 30,4 30,4<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
2.2.6. Interne vergrijzing<br />
De interne vergrijzing geeft weer wat het aandeel is van de bevolking van 80 jaar of ouder in<br />
de bevolking van 60 jaar of ouder. Een grote interne vergrijzing geeft weer dat de oudere<br />
bevolking uit vrij veel hoogbejaarden bestaat. Let wel dat dit los staat van de omvang van de<br />
bevolking van 60 jaar of ouder. Dit is niet zonder belang voor de afstemming van het<br />
zorgaanbod. Maar ook vice versa heeft de aanwezigheid van een bepaald zorgenaanbod<br />
invloed op de interne vergrijzingsindex. Factoren zoals vergrijzing en aantal weduw(e)n(aars)<br />
worden mede verklaard vanuit het feit of er al dan niet rusthuizen zijn in de gemeente.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> bedraagt de interne vergrijzing 19,5%, dit is hoger dan het Vlaams Gewest, de<br />
provincie Vlaams-Brabant, het arrondissement Leuven en alle omliggende gemeenten, buiten<br />
de stad Leuven. Sinds 01/01/2000 is deze interne vergrijzing toegenomen in <strong>Holsbeek</strong> met<br />
2%. In Vlaanderen is er een toename van 3,2%, in de provincie is er een toename van 3,6%<br />
en in het arrondissement 3,3%. Dit betekent dat het aantal hoogbejaarden toeneemt in het<br />
aantal bejaarden.<br />
Tabel 21.: Interne vergrijzing (bevolking 80+ ten opzichte van de bevolking 60+) op 01/01/2005<br />
80+ 60+ Interne vergrijzing<br />
Vl. Gewest 254.700 1.377.529 18,5<br />
Prov. Vlaams-Brabant 43.291 232.102 18,7<br />
Arrondissement Leuven 20.003 104.370 19,2<br />
<strong>Holsbeek</strong> 367 1.885 19,5<br />
Aarschot 1.210 6.932 17,5<br />
Leuven 4.350 18.970 22,9<br />
Lubbeek 504 3.005 16,8<br />
Rotselaar 543 3.109 17,5<br />
Tielt-Winge 385 2.088 18,4<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en regionale Databank
In tabel 22 wordt de evolutie van de interne vergrijzing voorgesteld in het Vlaams Gewest, de<br />
provincie Vlaams-Brabant, het arrondissement Leuven en de gemeente <strong>Holsbeek</strong>.<br />
Tabel 22.: Evolutie interne vergrijzing 2000-2005<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005<br />
Vl. Gewest 15,3 16,0 16,8 17,4 17,9 18,5<br />
Prov. Vlaams-Brabant 15,1 15,9 16,7 17,4 18,0 18,7<br />
Arrondissement Leuven 15,9 16,6 17,4 18,0 18,5 19,2<br />
<strong>Holsbeek</strong> 17,5 17,0 18,0 18,1 19,4 19,5<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
2.2.7. Een overzicht van de partners in de thuiszorg: wie helpt waarmee in <strong>Holsbeek</strong>?<br />
Voor de gegevens betreffende <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> werd er hoofdzakelijk een beroep gedaan op<br />
het jaarverslag 2005 en 2006.<br />
2.2.7.1 Informatie, advies & financiële hulp<br />
2.2.7.1.1 <strong>OCMW</strong><br />
Het <strong>OCMW</strong> biedt op zich een gevarieerd aanbod aan thuiszorg. In de eerste plaats wordt er<br />
onder bepaalde voorwaarden financiële hulp geboden. Hieronder vallen het leefloon, de<br />
steunen (bijdrage ziekte & invaliditeit, hospitalisatiekosten, kosten medische verzorging, …) en<br />
de voorschotten (pensioenen, ziekte & invaliditeit, tegemoetkomingen gehandicapten, …).<br />
Daarnaast kan iedere oudere en zorgbehoevende op het <strong>OCMW</strong> terecht voor informatie en<br />
advies omtrent sociale, financiële, juridische of psychologische aangelegenheden. De sociale<br />
dienst helpt om bepaalde materiële en financiële voordelen te kunnen verkrijgen. Onder de<br />
sociale voordelen vallen tegemoetkomingen als: de inkomensgarantie voor ouderen, de<br />
tegemoetkoming hulp aan bejaarden, de parkeerkaart, de voorbehouden zitplaatsen, de<br />
verwarmingstoelage en de nationale verminderingskaart.<br />
2.2.7.1.2 De ziekenfondsen<br />
Ziekenfondsen bieden ouderen en zorgbehoevenden een ruime dienstverlening aan met<br />
betrekking tot de organisatie van de thuiszorg. Naast de ziekteverzekering gaat dit van<br />
vrijblijvend advies tot premies en tussenkomsten waarop men recht heeft. Verder helpt men<br />
eveneens bij de zoektocht naar de juiste hulpverlening en bemiddelt men indien nodig bij<br />
moeilijkheden daaromtrent.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> zijn zowel de Christelijke als de Socialistische en de Neutrale Mutualiteit<br />
operationeel. De Socialistische Mutualiteit beschikt over een mobiel kantoor, de Christelijke en<br />
de Neutrale Mutualiteit over brievenbussen.<br />
Binnen de Christelijke Mutualiteit werden er 5 kernen van ziekenzorg opgericht in de gemeente.<br />
Dit om de integratie van langdurig zieken in onze samenleving te bevorderen.<br />
16
2.2.7.2 Dienstverlening<br />
2.2.7.2.1 Huisartsen en thuisverpleging<br />
In <strong>Holsbeek</strong> staan er 15 huisartsen in voor de medische verzorging. In het kader van de<br />
thuisverpleging kan men beroep doen op het Wit-Gele Kruis Vlaams-Brabant, op de Liberale en<br />
de Socialistische Mutualiteit (aan huis verpleegkundigen op zelfstandige basis) of op particuliere<br />
verpleegkundigen (4).<br />
2.2.7.2.2 Paramedische hulp<br />
Aanvullende gespecialiseerde en medische hulp kan in <strong>Holsbeek</strong> verkregen worden van<br />
logopedisten (1 – spraakrevalidatie), kinesitherapeuten (13 – massage en beweging), pedicures<br />
(3 - voetverzorging) en diëtisten (2 - voedingadvies).<br />
Medicatie kan men verkrijgen bij 3 apothekers, gevestigd in iedere deelgemeente (met<br />
uitzondering van Sint-Pieters-Rode).<br />
2.2.7.2.3 Gezinszorg<br />
Door het uitgebreid aanbod van thuiszorgdiensten,de uitgebouwde professionele zorgverlening<br />
en de verschillende tegemoetkomingen binnen de mantelzorg krijgen ouderen en<br />
zorgbehoevenden de dag van vandaag meer kansen aangeboden om langer thuis te kunnen<br />
blijven wonen. De gezinszorg is 1 vorm van bijstand, maar ook diensten als de poetsdienst, de<br />
dienst warme maaltijden, … zitten in het totaalpakket van de thuiszorg vervat.<br />
Het aantal uren gezinszorg dat in 2002 per inwoner in <strong>Holsbeek</strong> werd gepresteerd ligt vrij hoog<br />
in vergelijking met het gemiddelde aanbod voor Vlaanderen, de provincie en de omliggende<br />
gemeenten. Dit komt overeen met een totaal aan 27.856 uren, opgenomen door het <strong>OCMW</strong>, de<br />
Landelijke thuiszorg, Familiehulp, Thuishulp en solidariteit Gent.<br />
Tabel 23: aantal gepresteerde uren gezinszorg per inwoner in 2002<br />
Vlaams Gewest 2,3<br />
Prov. Vlaams-Brabant 1,8<br />
<strong>Holsbeek</strong> 3,1<br />
Aarschot 3,0<br />
Tielt-Winge 2,6<br />
Leuven 2,8<br />
Lubbeek 2,5<br />
Rotselaar 2,6<br />
Bron: website van de Vlaamse Gemeenschap
62,0%<br />
Procentuele verdeling gezinszorg <strong>Holsbeek</strong><br />
18<br />
0,3%<br />
1,0%<br />
21,1%<br />
15,6%<br />
Familiehulp<br />
Landelijke thuiszorg<br />
<strong>OCMW</strong><br />
Solidariteit Gent<br />
Thuishulp<br />
Bij het <strong>OCMW</strong> is het aantal uren gezinszorg op 10 jaar tijd sterk toegenomen: van 13.291,15<br />
uren in 1996 tot 18182,45 uren in 2005. Het aantal gezinnen daarentegen blijft jaarlijks een<br />
zekere stabiliteit behouden, hetgeen erop duidt dat de hulpverlening doorheen de jaren<br />
intensiever gebeurt. Het <strong>OCMW</strong> bereikte in 2005 75 cliënten (= mannen, vrouwen + gezinnen).<br />
Met de dienst gezinszorg worden er hoofdzakelijk hoogbejaarden verder geholpen. 83,2% is<br />
ouder dan 70 jaar. 49,5% is ouder dan 80 jaar.<br />
Ten opzichte van de gehele oudere populatie in <strong>Holsbeek</strong> doen er 6,5% van de ouderen (+65<br />
jaar) een beroep op de dienst gezinszorg.<br />
Om de continuïteit binnen de thuiszorg te verzekeren worden er in de vakantiemaanden juli en<br />
augustus jobstudenten aangeworven door het <strong>OCMW</strong>.<br />
2.2.7.2.4 Poetshulp<br />
Het aantal uren poetshulp (= 10.401 uren) dat door het <strong>OCMW</strong> wordt aangeboden ligt in 2005<br />
beduidend lager ten opzichte van de vorige jaren. Deze daling is te wijten aan de<br />
overschakeling van een aantal personeelsleden en cliënten naar de dienst huishoudhulp.<br />
AANTAL<br />
18000<br />
16000<br />
14000<br />
12000<br />
10000<br />
8000<br />
6000<br />
4000<br />
2000<br />
0<br />
EVOLUTIE UREN POETSDIENST<br />
14725 14284 14446 15699 16038 16024 15201 15887 15251<br />
10401<br />
J96 J97 J98 J99 J00 J01 J02 J03 J04 J05<br />
JAAR
Door de invoering van de dienst huishoudhulp in het kader van de dienstencheques werd de<br />
poetsdienst in 2005 gereorganiseerd. Een groot aantal cliënten van de poetsdienst zijn<br />
overgeschakeld naar de dienst huishoudhulp omwille van het financiële voordeel dat men hierbij<br />
had. De bijdrage van de cliënt voor de poetsdienst is namelijk afhankelijk van de<br />
inkomensgrootte en dus nadelig voor mensen met een hoog inkomen. Hierdoor wordt er door<br />
de poetsdienst enkel een oudere doelgroep (65 jaar en ouder) bereikt. Dit gezien de vaak<br />
lagere pensioeninkomsten bij de hoogbejaarden.<br />
Het overgrote gebruikersaandeel binnen de poetsdienst kan dan ook gesitueerd worden binnen<br />
de groep van de 80-plussers (58%). De leeftijdsgroep 66-70 jaar is hier in mindere mate<br />
vertegenwoordigd (5,3%).<br />
Ten opzichte van de gehele oudere populatie in <strong>Holsbeek</strong> doen er 4,1% van de ouderen een<br />
beroep op de poetsdienst van het <strong>OCMW</strong>.<br />
Andere partners op het terrein van de poetshulp: Familiehulp, Landelijke thuiszorg en<br />
Solidariteit Gent, bieden hier een beperkt pakket aan dienstverlening aan.<br />
2.2.7.2.5 Huishoudhulp<br />
Op 20 april 2004 is het <strong>OCMW</strong> gestart met de dienst huishoudhulp in het kader van de<br />
dienstencheques. Deze dienst werd opgericht in samenwerking met het PWA. Dit om enerzijds<br />
de lopende wachtlijst binnen de poetsdienst van het <strong>OCMW</strong> aan te pakken en anders tegemoet<br />
te komen aan gebruikers in behartenswaardige situaties én om bijkomende jobs te creëren<br />
binnen de gemeente. Dienstencheques kunnen aangewend worden voor de aankoop van<br />
huishoudelijke hulp zoals het schoonmaken van de woning, boodschappen doen, wassen en<br />
strijken, kleine occasionele naaiwerken en het bereiden van maaltijden.<br />
In 2005 zijn er 41 cliënten overgegaan van de poetsdienst naar de dienst huishoudhulp, dit<br />
omwille van het financiële voordeel dat het met zich meebracht. De tarieven van de poetsdienst<br />
worden vastgesteld op basis van het inkomen, is dit te hoog dan heeft de cliënt er financieel<br />
voordeel bij dienstencheques aan te wenden. Hieraan gekoppeld zijn er ook een aantal<br />
poetsvrouwen overgestapt naar de dienst huishoudhulp, hetgeen een opmerkelijke stijging<br />
binnen het aantal aangeboden uren hulp met zich meebracht ten opzichte van 2004.<br />
Binnen de dienst huishoudhulp werden er in 2005 28.067 uren hulp geboden door het <strong>OCMW</strong>,.<br />
In 2004 waren dit er 8.745.<br />
AANTAL<br />
30000<br />
25000<br />
20000<br />
15000<br />
10000<br />
5000<br />
0<br />
EVOLUTIE AANTAL UREN<br />
8745<br />
J04 J05<br />
JAAR<br />
28067
De vraag naar huishoudhulp blijft tot heden sterk toenemen. Het <strong>OCMW</strong> probeert zoveel<br />
mogelijk aan deze vraag te beantwoorden, maar stelt vast dat de vraag van de cliënten groter is<br />
dan het personeelsaanbod, ondanks een uitbreiding van 15 personeelsleden binnen de dienst<br />
huishoudhulp in 2005.<br />
Binnen het totaal aantal gebruikers van de dienst huishoudhulp werd het gebruikersaandeel van<br />
de ouderen (+65 jaar) eind 2005 vastgesteld op 36,7%. Hierbinnen zijn het vooral de 76-85jarigen<br />
die er een beroep op doen (54,3%). Het gebruikersaandeel binnen de groep van<br />
ouderen is het kleinst bij de 80-plussers (6,2%).<br />
Ten opzichte van de gehele oudere populatie in <strong>Holsbeek</strong> doen er 5,7% van de ouderen (+65<br />
jaar) een beroep op de dienst huishoudhulp.<br />
Huishoudhulp wordt eveneens aangeboden door een groot aantal organisaties actief binnen de<br />
gemeente, gaande van interim-kantoren tot vzw’s. Gezien de grote diversiteit van deze<br />
instanties is het echter moeilijk een zicht te verwerven op de concrete invulling hiervan.<br />
2.2.7.2.6 Klusjesdienst<br />
De <strong>OCMW</strong> klusjesdienst verleende in 2005 aan 78 cliënten (mannen, vrouwen & gezinnen) hulp<br />
in en om het huis. 90% van de gebruikers zijn ouder dan 65 jaar. De beperkte<br />
personeelscapaciteit (2 personeelsleden) gecombineerd met de stijgende aanvragen hebben<br />
momenteel een beperkte wachtlijst (uitgezonderd dringende karweitjes) ontwikkeld.<br />
Het probleem dat zich binnen deze dienst hoofdzakelijk stelt is de seizoensgebonden drukte.<br />
Tijdens de zomerperiode ligt het aantal aanvragen aanzienlijk hoger (meer werk buitenhuis) dan<br />
in de winterperiode. De huidige personeelsbezetting voldoet daarmee normaal gezien wel aan<br />
de aanvragen in de winter, maar kan tijdens de zomermaanden niet meteen tegemoetkomen<br />
aan alle verwachtingen van de cliënten. Hierdoor wordt er door het <strong>OCMW</strong> voor bijkomende<br />
personeelsondersteuning gezorgd en dit door de aanwerving van jobstudenten tijdens de<br />
vakantiemaanden juli, augustus en september.<br />
Ten opzichte van de gehele oudere populatie in <strong>Holsbeek</strong> doen er 6% van de ouderen (+65<br />
jaar) een beroep op de klusjesdienst.<br />
2.2.7.2.7. Bedeling van maaltijden<br />
In 2005 bedeelde het <strong>OCMW</strong> 11.202 maaltijden. Dit aantal is gelijklopend met dat van de vorige<br />
jaren. Ondanks de toenemende mogelijkheden om zich kant en klare (diepvries)maaltijden aan<br />
te schaffen blijft deze dienstverlening toch succesvol. Vooral het feit dat er aangepaste<br />
(dieet)menu’s voorzien worden én dat men de voeding aan huis levert, wordt ten zeerste<br />
geapprecieerd door de cliënten. De grootse groep afnemers zijn de 81-85-jarigen (34%),<br />
meteen gevolgd door de 76-80-jarigen (27%).<br />
Van alle oudere inwoners uit <strong>Holsbeek</strong> laten er 5,9% (= +65 jaar) een maaltijd aan huis leveren<br />
door het <strong>OCMW</strong>.<br />
20
2.2.7.2.8 Dienst personenalarm<br />
Het <strong>OCMW</strong> beschikt over een dienst personenalarm. Mensen die ondanks een verminderde<br />
fysische zelfredzaamheid toch alleen willen en kunnen blijven wonen kunnen zich hierop<br />
aansluiten. Zo kan men in noodsituaties, via een alarmcentrale, steeds een beroep doen op de<br />
bijstand van familie of buren. Sinds 2003 werkt het <strong>OCMW</strong> samen met de firma Tele-Hulp te<br />
Oudenaarde om deze dienstverlening mogelijk te maken.<br />
In 2005 waren er in het totaal 55 personen aangesloten op het alarmeringssysteem.<br />
Van de totale groep ouderen uit <strong>Holsbeek</strong> beschikt er 3,8% (= + 65 jaar) over een<br />
personenalarm.<br />
Ouderen en zorgbehoevenden kunnen voor een alarmeringsysteem eveneens terecht bij de<br />
Christelijke Mutualiteit. Er is geen weet van andere private partners op dit terrein.<br />
<strong>OCMW</strong><br />
2.2.7.2.9 Oppas of assistentie<br />
Het <strong>OCMW</strong> werd in 2005 688 keer ingeschakeld om dringende en tijdelijke hulp te verlenen aan<br />
97 ouderen. Aan iedere oudere werd er gemiddeld 2,5 uur besteed.<br />
Het betreft hier in hoofdzaak begeleiding van cliënten en verlening van kortstondige hulp<br />
(oppas, boodschappen doen, bed opmaken, …).<br />
Vanaf 17/09/2007 startte het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> met een oppasdienst in samenwerking met<br />
PWA. Iedere weekdag kan er van 8.30u tot 16.30u beroep gedaan worden op deze dienst via<br />
het <strong>OCMW</strong>. De bedoeling is dat de PWA – medewerker oppas verleent, waaronder ook: gaan<br />
wandelen, controle uitvoeren op medicatie, spuiten (vb bij diabetes) toedienen, eten klaarmaken<br />
en eten geven, … .<br />
Poetsen, cliënten helpen om naar de WC te gaan, cliënten in of uit bed halen, … behoren niet<br />
tot haar takenpakket.<br />
Wit-Gele Kruis<br />
Het Wit-Gele Kruis beschikt over een oppasdienst voor ouderen, maar wel enkel voor leden.<br />
Seniorama<br />
De dienst mantelzorg van Seniorama heeft een vrijwilligerssysteem (6 personen) uitgebouwd<br />
waarbij men dag- en nachtopvang (sinds oktober 2006) van ouderen kan verzorgen. Hierop<br />
kunnen inwoners van <strong>Holsbeek</strong> eveneens een beroep doen.<br />
RVT Sint-Margaretha<br />
Het rustoord RVT Sint-Margaretha biedt momenteel geen mogelijkheden voor dag-,<br />
nachtopvang en/of kortverblijf. Aanvragen voor erkenning zijn wel lopende waardoor een<br />
dagverzorgingscentrum (met een capaciteit van 15 personen) in <strong>Holsbeek</strong> binnen enkele jaren<br />
feit zal zijn.
Andere diensten<br />
Mantel<br />
Vrijwilligers bieden gezelschap en veiligheid aan zorgbehoevende bejaarden, langdurig zieken<br />
en mensen met een handicap tijdens de afwezigheid van de zorgdragers.<br />
De leuning<br />
Thuisoppas bij personen boven de 50 jaar.<br />
Pallium<br />
Biedt hulp en begeleiding bij personen die ongeneeslijk ziek zijn en wiens ziekte terminaal is.<br />
Jobdienst KUL<br />
Oppas door vrijwilligers (studenten) bij ouderen, volwassenen en kinderen, personen met een<br />
handicap en chronisch zieken.<br />
Thuisoppas<br />
Oppasdienst voor thuiszorgpatiënten.<br />
Thuishulp Brabant<br />
Oppasdienst voor ouderen, volwassenen en zieke kinderen.<br />
Vrijwilligerswerking van de Vlaamse Liga tegen Kanker<br />
Thuisoppas bij kankerpatiënten (volwassenen en kinderen) en kinderen van volwassen<br />
kankerpatiënten.<br />
Solidariteit voor het gezin<br />
Thuisoppas bij ouderen, volwassenen en kinderen, personen met een handicap en chronisch<br />
zieken.<br />
Ouderengezelschapsdiensten<br />
Oppas bij ouderen door vrijwilligers.<br />
Ziekenoppasdienst Wit-Gele Kruis Vlaams-Brabant<br />
Oppasdienst voor leden van het Wit-Gele Kruis.<br />
2.2.7.2.10. Aangepast wonen<br />
Levenslang wonen in <strong>Holsbeek</strong><br />
Bij Seniorama bestond reeds het project “Wonen van Ouderen”. In 1998 werd dit uitgebreid<br />
door in het Hageland sensibiliseringsacties te voeren rond de verbetering van de woonsituatie<br />
van ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. Door het <strong>OCMW</strong> werd een samenwerking<br />
opgezet met Seniorama om hier als Hagelandse gemeente mee in te kunnen stappen. In 1999<br />
is het <strong>OCMW</strong> van start gegaan met het project “Levenslang Wonen in <strong>Holsbeek</strong>”. De bedoeling<br />
is door middel van aanpassings- en verbouwingswerken ouderen, chronisch zieken en<br />
gehandicapten de mogelijkheid te geven om levenslang in hun woning te blijven wonen.<br />
22
In 2005 behandelde het <strong>OCMW</strong> 10 dossiers rond woningaanpassing. Hierin kwamen diverse<br />
woningrenovaties aan bod, gaande van de plaatsing van een verhoogd toilet en plaatsing van<br />
dubbele beglazing tot allerhande dakwerken en de installatie van elektrische rolluiken.<br />
Woningaanpassingspremie & verbeteringspremie voor woningen<br />
Een woningaanpassing kost geld. Daarom onderzoekt het <strong>OCMW</strong> eveneens naar de meest<br />
voordelige financiële oplossing voor de cliënt. Dit gebeurt op basis van het inkomen. Zo kunnen<br />
de aanpassingen eventueel gebeuren door de klusjesdienst van het <strong>OCMW</strong> en worden de<br />
kosten door het <strong>OCMW</strong> zelf gefactureerd. Indien de financiële middelen beperkt zijn kan er ook<br />
aanspraak gemaakt worden op volgende premies uitgekeerd door de provincie Vlaams-Brabant<br />
en het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap:<br />
- Verbeteringspremie voor woningen<br />
- Woning- en aanpassingspremie voor bejaarden en gehandicapten<br />
Indien het inkomen te hoog is om in aanmerking te komen voor een financieel voordeel dient<br />
men de aanpassingen zelf te bekostigen.<br />
2.2.7.2.11. Ouderenvervoer<br />
Het <strong>OCMW</strong> biedt via de opvangdienst dringend vervoer aan ouderen en zorgbehoevenden (zie<br />
ook punt 2.2.7.2.9.).<br />
DAV mobiel Leuven & Seniorama voorzien eveneens aangepast vervoer en een<br />
boodschappendienst in dringende gevallen voor diegenen die omwille van mobiliteitsbeperking<br />
geen gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. Daarnaast kan men in de regio beroep<br />
doen op andere aangepaste vervoersdiensten. Deze worden aangeboden door De Lijn, De<br />
NMBS, het Rode Kruis en de ziekenfondsen. (zie ook 6.1.5 vervoer voor personen met een<br />
beperkte mobiliteit)<br />
In de gemeente rijdt er een belbus die ouderen op verzoek kunnen aanvragen. Deze haalt<br />
iedereen op aan de dichtstbijzijnde plaats. <strong>Holsbeek</strong> beschikt over 1 belbusgebied, zijnde<br />
Rotselaar – <strong>Holsbeek</strong> – Tielt-Winge.<br />
In 2007 zullen er hieromtrent infomomenten georganiseerd worden binnen de verschillende<br />
bejaardenbonden. Dit om een eventueel bestaande informatiekloof betreffende deze<br />
dienstverlening bij de ouderen te dichten.<br />
2.2.7.2.12. Bibliotheek aan huis<br />
Het <strong>OCMW</strong> startte, in samenwerking met het PWA en de openbare bibliotheek, in de zomer van<br />
2006 met het project Bibliotheek aan huis. Alle oudere, zieke en minder mobiele personen van<br />
de gemeente die zich niet meer naar de bibliotheek kunnen verplaatsen kunnen hiervan gebruik<br />
maken. Eind 2006 telde deze dienst 30 gebruikers.
2.2.7.3. Intramurale zorgverlening<br />
2.2.7.3.1. Rust- en verzorgingstehuis Sint-Margaretha<br />
<strong>Holsbeek</strong> heeft 1 rustoord voor bejaarden met een capaciteit van 17 erkende rustoordbedden<br />
en 60 erkende rust- en verzorgingstehuisbedden. De accommodatie bestaat uit 63<br />
éénpersoonskamers, 6 tweepersoonskamers en 2 zorgflats, wat een opnamecapaciteit van 77<br />
bewoners geeft. Naast de dagelijkse verzorging zijn er aangepaste activiteiten waaronder de<br />
vaste wekelijkse activiteiten (turnen, krant lezen, kookactiviteit, geheugenspel zoals bingo of rad<br />
van fortuin, …) en de activiteiten afhankelijk van het seizoen (uitstap naar Scherpenheuvel of<br />
Waanrode, wandeling in de omgeving, optredens, …) . De doelgroep bestaat uit<br />
zorgbehoevende en dementerende ouderen. Het rustoord heeft een afdeling licht<br />
dementerende ouderen.<br />
Het rustoord wordt geconfronteerd met een lange wachtlijst. Iedere aanvraag van deze<br />
wachtlijst wordt individueel en op basis van hoogdringendheid behandeld.<br />
Dit zijn echter relatieve gegevens en duiden niet meteen een correcte indicatie van het aantal<br />
effectieve wachtenden aan. Onverwachte externe factoren (zoals bijvoorbeeld permanente<br />
ziekenhuisopname) zorgen er bij patiënten vaak voor dat er geen behoefte meer is aan een<br />
rusthuisopname. Dit wordt zelden of nooit gesignaleerd aan het rusthuis. Dit, gecombineerd met<br />
het feit dat ouderen in verschillende rustoorden worden ingeschreven, leidt tot extra (onnodige)<br />
plaatsen op de lopende wachtlijst.<br />
Algemeen wordt toch vastgesteld dat het aantal ouderen, die in een rusthuis wensen te<br />
verblijven, beduidend groot is. Dit is een algemene tendens binnen de hele Leuvense regio. Alle<br />
rusthuizen van het arrondissement worden geconfronteerd met lange wachtlijsten.<br />
Serviceflats De Parel<br />
2.2.7.3.2. Serviceflats<br />
Het rustoord RVT Sint-Margaretha beschikt over 16 serviceflats die iedere oudere een<br />
woonoppervlak van 54m² bieden. Zij kunnen bewoond worden door zowel alleenstaanden als<br />
koppels.<br />
Ze kunnen bewoond worden door zowel inwoners van <strong>Holsbeek</strong> als van de regio en kunnen<br />
enkel gehuurd worden. Er is een permanente bezetting en er staan een 50-tal aanvragen op de<br />
wachtlijst. Jaarlijks zijn er gemiddeld zo’n 2 à 3 opnames.<br />
Private seniorenresidenties<br />
In de zomer van 2006 werd de bouw opgestart van een private serviceresidentie met 33<br />
woonflats voor senioren. Deze flats zijn gelegen te Sint-Pieters-Rode.<br />
De seniorenresidenties kunnen bewoond of verhuurd worden door ouderen (met voorrang aan<br />
inwoners van de gemeente) en zouden begin 2008 instapklaar zijn.<br />
24
2.2.7.4 Seniorenraad<br />
In de gemeente zijn er 6 seniorenverenigingen actief waarvan er telkens 2 afgevaardigde leden<br />
zetelen in de seniorenraad.<br />
De seniorenraad werd opgericht met als doel advies te geven over zaken die senioren<br />
aanbelangen. De ervaring en deskundigheid van de senioren kunnen immers beschouwd<br />
worden als een schat aan menselijk kapitaal dat volledig benut moet worden.<br />
2.2.7.5. SIT<br />
<strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> participeert binnen het deelsit West-Hageland.<br />
De SIT’s fungeren als overlegplatform en ondersteunen & coördineren de zorg- en<br />
hulpverlening rond de patiënt thuis.<br />
Een samenwerkingsinitiatief houdt in dat verschillende zorgverleners (professionelen,<br />
vrijwilligers, mantelzorg) met elkaar samenwerken, overleggen en afspraken maken, opdat de<br />
hulp die ze aan een zorgbehoevende persoon bieden goed gecoördineerd en op elkaar<br />
afgestemd zou worden. De nadruk wordt hierbij gelegd op een integrale benadering van de<br />
zorgbehoevende persoon en op continuïteit & kwaliteit van de zorg.<br />
Een SIT kan verwijzen naar een zorgbemiddelaar, die samen met de patiënt en de familie<br />
(mantelzorger) een zorgenplan opstelt, de zorg ondersteunt en ook het ontslag uit het<br />
ziekenhuis coördineert.
2.2.8. Ouderen en zorgbehoevenden: toekomstmogelijkheden, beleidsuitdagingen,<br />
sterkten en werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- <strong>Holsbeek</strong> telt minder ouderen dan gemiddeld in Vlaanderen, de provincie Vlaams-<br />
Brabant en het arrondissement Leuven<br />
- De verhouding tussen het aantal jongeren (0-14 jaar) en het aantal ouderen (65+), de<br />
‘ouderdomscoëfficiënt’, ligt in <strong>Holsbeek</strong> lager dan gemiddeld in Vlaanderen, de<br />
provincie en het arrondissement Leuven.<br />
- De verhouding tussen het aantal personen van 60 jaar of ouder en het aantal personen<br />
van 20-59 jaar (de potentiële beroepsbevolking), de ‘grijze druk’, ligt in <strong>Holsbeek</strong> lager<br />
dan in Vlaanderen, de provincie, het arrondissement en enkele omliggende gemeenten.<br />
- Ook de ‘familiale zorgindex’, wat het aantal hoogbejaarden (80+) is ten opzichte van de<br />
bevolking die er normaliter de zorg voor moet nemen (50-59-jarigen = de kinderen die<br />
zorgen voor hun hoogbejaarde ouders) ligt lager dan in Vlaanderen, de provincie, het<br />
arrondissement en de omliggende steden. In de omliggende gemeenten ligt deze wel<br />
nog lager dan in <strong>Holsbeek</strong>.<br />
- <strong>Holsbeek</strong> telt actieve ziekenzorgkernen met mogelijkheid om vrijwilligers in te schakelen<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- Het aantal ouderen en hoogbejaarden neemt toe.<br />
- <strong>Holsbeek</strong> heeft een hoge ‘interne vergrijzing’, dit is het aandeel van de bevolking van 80<br />
jaar of ouder in de bevolking van 60 jaar of ouder. Een grote interne vergrijzing geeft<br />
weer dat de oudere bevolking uit vrij veel hoogbejaarden bestaat en dat de<br />
zorgbehoevendheid hoger ligt.<br />
- De zorgnood stijgt jaarlijks. Er zijn meer aanvragen dan de mogelijkheid van de diensten<br />
om hierop een antwoord te bieden. Het aanbod is te laag ondanks thuishulp, familiehulp,<br />
dienstencheques.<br />
Sterkten<br />
- Het <strong>OCMW</strong> beschikt over een goed uitgebouwd aanbod aan thuiszorgdiensten.<br />
- De dienst gezinszorg bereikt haar doelpubliek, zijnde hoogbejaarden en zwaar<br />
zorgbehoevende bejaarden.<br />
- Er is een seniorenraad, waardoor de belangen van iedere oudere behartigd kunnen<br />
worden.<br />
- In de gemeente zijn er verscheidene seniorenverenigingen actief die allerlei activiteiten<br />
organiseren.<br />
- Het rustoord in <strong>Holsbeek</strong> heeft 77 bedden en biedt serviceflats aan.<br />
- Daarbij aansluitend volgt de private residentie met 33 woongelegenheden voor ouderen.<br />
- <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> is sinds 2004 van start gegaan met de dienstencheques, de vraag<br />
naar huishoudhulp blijft tot heden sterk toenemen.<br />
- De plannen voor oprichting van een dagverzorgingscentrum zijn lopende.<br />
26
Werkpunten<br />
- De klusjesdienst kampt met seizoensgebonden drukte waardoor er regelmatig wachtlijsten<br />
ontstaan.<br />
- Omwille van personeelstekort kampt de dienst huishoudhulp van het <strong>OCMW</strong> met een<br />
wachtlijst van 30 personen. Dit personeelstekort is enerzijds te wijten aan het hoge<br />
personeelsverloop, anderzijds aan het niet vinden van voldoende geschikte kandidaten.<br />
Ondanks verscheidene aanwervingsacties dienen er zich betrekkelijk weinig kandidaten aan<br />
die beantwoorden aan het gevraagde functieprofiel.<br />
- Kanalen voor netwerkvorming bestaan, maar kunnen verbeterd worden.<br />
- Er is duidelijke nood aan aangepast vervoer, met in de eerste plaats een uitbreiding van de<br />
belbusgebieden en –haltes. Ondanks de verbeterde dienstverlening van de Lijn blijft<br />
mobiliteit nog wel een probleem voor heel wat ouderen en zorgbehoevenden.<br />
- Er is ook nood aan tussenvormen van opvang: dagopvang, nachtopvang, hersteloord,<br />
oppasdiensten aan huis, kortverblijf. Het rustoord beschikt in 2006 over een wachtlijst van<br />
18 plaatsen voor dagopvang en kortverblijf.<br />
- Het rusthuis wordt geconfronteerd met een lange wachtlijst. Ook voor hun serviceflats zijn er<br />
personen wachtende.<br />
- Gerichte informatie naar ouderen of een soort van ouderengids ontbreekt vooralsnog.<br />
- Er is geen echt aanspreekpunt voor ouderen. De nood voor een dienstencentrum groeit.
2.3. Kinderen, jongeren en gezin<br />
Op 01.01.05 telt <strong>Holsbeek</strong> 2.177 inwoners, jonger dan 20 jaar. Dat stemt overeen met 24%<br />
van de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking. Het aantal jongeren (0 - 19 jaar t.o.v. de totale bevolking) daalt<br />
op 15 jaar tijd van 25,6% naar 24%. Hiermee volgt <strong>Holsbeek</strong> de tendens van Vlaanderen, de<br />
provincie en het arrondissement.<br />
Tabel 24. Aandeel van de jeugd (0-19 jaar) t.o.v. de totale bevolking<br />
1/01/1990 1/01/2005<br />
Vlaams Gewest 24,6 22,2<br />
Prov. Vl.-Brabant 23.8 22.7<br />
Arr.Leuven 23,3 21.6<br />
<strong>Holsbeek</strong> 25,6 24,0<br />
Bron: NIS, Bevolkingsstatistieken<br />
2.3.1. Groene druk<br />
De jonge inwoners van de gemeente <strong>Holsbeek</strong> drukken evenals de ouderen op de lasten<br />
van de beroepsbevolking. De groene druk weegt in <strong>Holsbeek</strong> meer door dan dit het geval is<br />
in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement en de omliggende gemeenten en steden<br />
van <strong>Holsbeek</strong>. De groene druk geeft de verhouding aan tussen het aantal personen van 0-19<br />
jaar en het aantal personen in de beroepsbevolking van 20 tot 59 jaar.<br />
Tabel 25. Groene druk (bevolking 0 - 19 jaar ten opzichte van de bevolking 20 - 59 jaar) op 01/01/2005<br />
0 - 19 jaar 20-59 jaar groene druk<br />
Vl. Gewest 1.342.718 3.322.914 40,4<br />
Prov. Vlaams-Brabant 235.193 570.491 41,2<br />
Arrondissement Leuven 100.333 260.386 38,5<br />
<strong>Holsbeek</strong> 2.177 4.997 43,6<br />
Aarschot 4.315 15.484 35,0<br />
Leuven 17.544 53.396 32,9<br />
Lubbeek 3.134 7.446 42,1<br />
Rotselaar 3.573 8.321 42,9<br />
Tielt-Winge 2.251 5.592 40,3<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale databank<br />
2.3.2. Kinderen geboren in kansarme gezinnen<br />
Als we naar de meest kwetsbare groep kijken, stellen we vast dat het percentage geboorten in<br />
kansarme gezinnen op 01/01/2005 in <strong>Holsbeek</strong> 1,7% bedraagt (2 kinderen), terwijl dit voor het<br />
arrondissement Leuven 2,9%, voor de provincie Vlaams-Brabant 2,3% en voor het Vlaams<br />
Gewest 5,9% is.<br />
Tabel 26. Kinderen geboren in een kansarm gezin (aantal en%) op 01.01.2005<br />
Gebied<br />
geboorten in 2004 Kinderen geboren in<br />
een kansarm gezin<br />
%<br />
Vlaams Gewest 63.906 3.739 5,9<br />
Provincie Vlaams-Brabant 11.009 252 2,3<br />
Arrondissement Leuven 5.115 149 2,9<br />
<strong>Holsbeek</strong> 118 2 1,7<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale databank<br />
28
2.3.3. Kinderen van alleenstaanden<br />
Het aantal kinderen van alleenstaanden ligt zoals verwacht in <strong>Holsbeek</strong> lager dan in<br />
Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.<br />
Tabel 27. Kinderen van alleenstaanden tussen 0 - 18 jaar op 01.01.04<br />
Gebied Kinderen van alleenstaanden % van de bevolking<br />
Vlaams Gewest 113.971 1,9<br />
Provincie Vlaams-Brabant 21.371 2,1<br />
Arrondissement Leuven 8.094 1,7<br />
<strong>Holsbeek</strong> 145 1,6<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank, centrum voor bevolkings-en<br />
gezinsstudiën<br />
2.3.4. Onderwijs in <strong>Holsbeek</strong><br />
<strong>Holsbeek</strong> telt 6 basisscholen waar kinderen vanaf 2,5 jaar tot 12 jaar schoollopen:<br />
- De gemeentelijke basisschool De Zilverlinde te <strong>Holsbeek</strong><br />
- De gemeentelijke basisschool De Gobbel te Kortrijk-Dutsel<br />
- De gemeentelijke basisschool te Nieuwrode<br />
- De vrije gemengde basisschool te <strong>Holsbeek</strong>-Attenhoven<br />
- De vrije gemengde basisschool De Klim-Op te Nieuwrode<br />
- De vrije kleuterschool te <strong>Holsbeek</strong><br />
Overzicht schoolgaande jeugd <strong>Holsbeek</strong> februari 2007.<br />
Kleuters Lagere<br />
school<br />
Totaal<br />
Gemeenteschool De Zilverlinde / 119 119<br />
Gemeenteschool De Gobbel 120 154 274<br />
Gemeenteschool Nieuwrode 81 91 172<br />
Vrije basisschool <strong>Holsbeek</strong>-Attenhoven 92 139 231<br />
Vrije basisschool De Klim-Op te Nieuwrode 30 56 86<br />
Vrije kleuterschool De Klim-Op <strong>Holsbeek</strong> 66 / 66<br />
Totaal 948<br />
Opmerking: de drie afdelingen van de gemeentelijke basisschool vormen 1 school en de vrije school afdeling<br />
Nieuwrode en <strong>Holsbeek</strong>-Dorp vormen ook 1 school.
Evolutie schoolgaande jeugd <strong>Holsbeek</strong> 2001-2007 (leerlingenaantallen op 1 februari)<br />
GS De Zilverlinde GS De Gobbel GS Nieuwrode VS <strong>Holsbeek</strong>-<br />
Attenhoven<br />
Leerlingenaantal<br />
180<br />
160<br />
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
30<br />
Evolutie schoolgaande jeugd in <strong>Holsbeek</strong> sinds 2002<br />
Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis<br />
GS De Zilverlinde GS De Gobbel GS Nieuw rode VS <strong>Holsbeek</strong>-<br />
Attenhoven<br />
Onderwijsinstelling<br />
VS Klimop NR VS Klimop HB<br />
Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis Kleuters Basis<br />
2002 / 117 100 152 68 108 72 124 39 40 88 /<br />
2003 / 124 98 144 68 113 79 120 40 43 81 /<br />
2004 / 119 93 152 64 111 83 124 31 53 81 /<br />
2005 / 125 104 148 63 99 97 126 29 52 77 /<br />
2006 / 116 110 159 62 90 97 136 27 53 74 /<br />
2007 / 119 120 154 81 91 92 139 30 56 66 /<br />
VS Klimop NR VS Klimop HB<br />
2002<br />
2003<br />
2004<br />
2005<br />
2006<br />
2007
Aantal schoolgaande kinderen in <strong>Holsbeek</strong> onderverdeeld naar woonplaats<br />
(gegevens geïnventariseerd op 1 februari 2007)<br />
Gemeentelijk onderwijs*<br />
(<strong>Holsbeek</strong>/Kortrijk-Dutsel<br />
/Nieuwrode<br />
VS <strong>Holsbeek</strong>-<br />
Attenhoven<br />
VS Klimop NR + HB<br />
Aarschot 12 2<br />
Begijnendijk 2<br />
Betekom 3<br />
Bierbeek 1<br />
Boutersem 1<br />
Gelrode 1<br />
Herent 1<br />
Heverlee 1 1<br />
Hoegaarden 1 1<br />
<strong>Holsbeek</strong> 120 144<br />
Houwaart 14 2<br />
Kerkom 4<br />
Kessel-Lo 2 41 7<br />
Kortenaken 1<br />
Kortrijk-Dutsel 140<br />
Kumtich 2<br />
Langdorp 2<br />
Leuven 2<br />
Linden 5 1<br />
Loksbergen 1<br />
Lubbeek 21 2<br />
Nieuwrode 145 2<br />
Overijse 2<br />
Pellenberg 3 1<br />
Rillaar 1<br />
Rotselaar 1<br />
St-Pieters-Rode 77 1<br />
Tielt 1<br />
Tielt-Winge 3 1 2<br />
Tildonk 3<br />
Wezemaal 3 1<br />
Wilsele 27<br />
TOTAAL 565 230<br />
* De cijfers van het gemeentelijk onderwijs omvatten de leerlingenaantallen van de gemeentelijke basisschool De<br />
Zilverlinde te <strong>Holsbeek</strong>, de gemeentelijke basisschool De Gobbel te Kortrijk-Dutsel en de gemeentelijke basisschool<br />
te Nieuwrode. Gegevens per school konden niet verkregen worden.
2.3.5. Kinderopvang<br />
De dienst opvanggezinnen / landelijke kinderopvang biedt dagopvang en buitenschoolse<br />
opvang voor kinderen van 0 tot 12 jaar bij 11 opvanggezinnen. Deze dienst spreidt zich uit over<br />
de gemeenten <strong>Holsbeek</strong>, Lubbeek, Tielt-Winge en Rotselaar. De dienst landelijke kinderopvang<br />
werkt met 9 onthaalouders wat overeenstemt met een 36 plaatsen. De dienst regelt alle<br />
administratie voor deze onthaalmoeders.<br />
Verder staan er drie zelfstandige onthaalouders in voor de opvang van niet-schoolgaande<br />
kinderen. Zij beschikken over een capaciteit van 18 opvangplaatsen.<br />
Ook kinderdagverblijven bieden opvang aan schoolgaande en niet-schoolgaande kinderen.<br />
De Sterrekes II in <strong>Holsbeek</strong> zijn een erkend en gesubsidieerd initiatief voor de opvang van<br />
kinderen van 0 – 3 jaar. Deze worden opgevangen tussen 7u15 en 8u15. Er is plaats voor een<br />
46-tal kinderen, tijdens de paas- en zomervakantie is er een beperkte opvang mogelijk voor<br />
kinderen tot 5 jaar.<br />
De Sterrekes IV is een niet-gesubsidieerde mini-crèche die opvang biedt aan 13 kinderen en dit<br />
van 7u tot 18u.<br />
Daarnaast is er tijdens het schooljaar voor- en naschoolse opvang in de gemeentelijke en<br />
vrije basisscholen. De basisschool te Kortrijk-Dutsel biedt opvang aan ongeveer een 130-tal<br />
kinderen, voornamelijk tussen 16u en 17u. De basisschool van Nieuwrode heeft ongeveer een<br />
55 kinderen in de naschoolse opvang en de basisschool in <strong>Holsbeek</strong> een 15-tal. De drie<br />
scholen voorzien ook voorschoolse opvang, de uren hiervan zijn afgestemd op de lokale vraag.<br />
In Kortrijk-Dutsel start men als eerste en dit om 7u. Op woensdagnamiddag gaan de kinderen<br />
van de gemeentescholen naar de school in Kortrijk-Dutsel. Ook de Vrije Basisschool te<br />
<strong>Holsbeek</strong> Plein biedt voor- en naschoolse opvang.<br />
Op woensdagnamiddag wordt er door het <strong>OCMW</strong> een kinderspeelnamiddag georganiseerd<br />
(aanwezigheden schooljaar 2005-2006: 497 kinderen) en biedt het gemeentebestuur, in<br />
samenwerking met de gymgroep, een sport- en spelnamiddag aan.<br />
De ziekenfondsen organiseren opvang voor zieke kinderen en de Stekelbees organiseert<br />
thuisopvang voor kinderen van 0 tot 12 jaar in ‘dringende situaties’.<br />
Een babysit kan verkregen worden via de twee afdelingen van de Gezinsbond van <strong>Holsbeek</strong>:<br />
Gezinsbond Nieuwrode en Gezinsbond Kortrijk-Dutsel. Er zijn een 30-tal babysitters inzetbaar<br />
in onze gemeente.<br />
De gemeente <strong>Holsbeek</strong> kampt met een negatief resultaat inzake het voorzieningsaanbod van<br />
formele opvangplaatsen. Binnen de provincie Vlaams-Brabant scoort <strong>Holsbeek</strong> op dit gebied<br />
minder goed dan iedere andere gemeente. Dit kan geconcludeerd worden uit het witte<br />
vlekkenonderzoek buitenschoolse kinderopvang, uitgevoerd in 2005 door Kind & Gezin.<br />
De wittevlekindex is berekend op basis van het aantal formele opvangplaatsen in verhouding tot<br />
het aantal kinderen in de basisscholen en het aantal arbeidsplaatsen ingevuld door vrouwen<br />
tussen 25 en 35 jaar. Het relatieve cijfer van een gemeente wordt vergeleken met het<br />
arrondissementeel gemiddelde. Gemeenten die onder dit gemiddelde scoren, zijn<br />
‘wittevlekkengemeenten’.<br />
De wittevlekkenlijst geeft enkel weer welke gemeenten beter of minder goed voorzien zijn<br />
inzake het formele opvangaanbod ten opzichte van het gemiddelde van het arrondissement.<br />
32
Gemeente Witte vlek score<br />
<strong>Holsbeek</strong> -50,78<br />
Tervuren -44,55<br />
Bertem -36,05<br />
Wezembeek Oppem -34,17<br />
Tienen -33,52<br />
Sint-Genesius-Rode -28,82<br />
Kraainem -26,54<br />
Wemmel -26,29<br />
Herent -25,59<br />
Machelen -25,47<br />
Linkebeek -25,06<br />
Leuven -24,96<br />
Bierbeek -23,99<br />
Drogenbos -23,43<br />
Hoeilaart -22,90<br />
Overijse -22,85<br />
Steenokkerzeel -22,04<br />
Herne -21,36<br />
Zemst -21,00<br />
Kampenhout -20,80<br />
Dilbeek -20,40<br />
Meise -19,81<br />
Oud-Heverlee -19,40<br />
Roosdaal -18,11<br />
Huldenberg -17,35<br />
Zaventem -16,96<br />
Vilvoorde -16,71<br />
Sint-Pieters-Leeuw -16,57<br />
Grimbergen -15,32<br />
Merchtem -14,88<br />
Liedekerke -14,84<br />
Galmaarden -14,63<br />
Diest -7,58<br />
Geetbets -7,41<br />
Kortenberg -6,51<br />
Boortmeerbeek -4,84<br />
Affligem -2,75<br />
De nood aan kinderopvang geformuleerd door het Lokaal Overleg Kinderopvang:<br />
Het gemeentebestuur is er zich van bewust dat er een grote nood is aan kinderopvang. Daarom<br />
tracht het de bestaande initiatieven zoveel mogelijk te ondersteunen.<br />
Wat dagopvang in <strong>Holsbeek</strong> betreft, kampen de bestaande voorzieningen met lange<br />
wachtlijsten. De gemeente en het LOK zijn van mening dat alle inwoners van de gemeente
toegang moeten krijgen tot betaalbare kinderopvang. Hiermee bedoelt men dat de<br />
ouderbijdrage in de opvang in verhouding moet zijn tot het gezinsinkomen.<br />
Inzake buitenschoolse kinderopvang: deze wordt buiten de schoolvakanties ingevuld door de<br />
woensdagnamiddagopvang, georganiseerd door het <strong>OCMW</strong>, en de speelpleinwerking tijdens de<br />
vakanties, eveneens een organisatie van het <strong>OCMW</strong>. Er zijn verder geen IBO’s in <strong>Holsbeek</strong>. Dit<br />
aanbod is echter niet voldoende.<br />
Elementen die dit nuanceren:<br />
• <strong>Holsbeek</strong> is procentueel 1 van de snelst groeiende gemeenten in Vlaanderen. Afgelopen<br />
jaar steeg de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking met 2%.<br />
• Er is een grote inwijking van jonge mensen en jonge gezinnen vanuit Vlaanderen naar de<br />
regio rond Leuven. Dit zorgt in <strong>Holsbeek</strong> onder andere voor nieuwe verkavelingen en de<br />
inbouw van flatgebouwen in de woonkernen.<br />
• Door zijn goede ligging m.b.t. Brussel / Leuven en de autostrades, is er ook een grote<br />
pendelbeweging. Hierdoor moeten veel mensen vroeg vertrekken naar hun werk en zijn ze<br />
laat terug thuis, wat om extra buitenschoolse kinderopvang vraagt, liefst zelfs flexibele.<br />
• De (jonge) inwijkelingen in de regio Leuven hebben vaak ook geen familie in de buurt<br />
wonen, wat maakt dat opvang door grootouders onmogelijk is.<br />
• In <strong>Holsbeek</strong> ligt de werkzaamheidsgraad bij de vrouwen bijzonder hoog, dit blijkt eveneens<br />
uit een provinciaal rapport. Wat natuurlijk de vraag naar kinderopvang verhoogt.<br />
2.3.6 Jeugdraad en jeugddienst<br />
<strong>Holsbeek</strong> beschikt binnen de dienst Cultuur & Vrije Tijd over een jeugdconsulent. Deze staat<br />
o.a. in voor de opvolging van het lokale jeugdbeleid en de ondersteuning van het lokale<br />
jeugdwerk.<br />
De jeugdconsulent werkt nauw samen met de gemeentelijke jeugdraad onder de naam Jeugd<br />
<strong>Holsbeek</strong>. Deze lokale jeugdraad is het officiële adviesorgaan van de gemeente op vlak van<br />
jeugdbeleid. De jeugdraad bestaat uit een bureau en een algemene raad. Het bureau komt elke<br />
maand samen, met uitzondering van de blok en de vakantiemaanden. De jeugdraad kent een<br />
open structuur en heeft van elke jeugdvereniging leden, evenals ongeorganiseerde jongeren.<br />
Onder de naam Jeugd <strong>Holsbeek</strong> worden er activiteiten georganiseerd zoals de zeepkistenrace<br />
en het zomerterras.<br />
2.3.7. Jeugdwerkinitiatieven<br />
Voor een gedetailleerd overzicht van de jeugdwerkinitiatieven kan verwezen worden naar het<br />
jeugdwerkbeleidsplan 2008-2010.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> zijn er in het totaal 8 erkende jeugdwerkinitiatieven.<br />
- Speelpleinwerking <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong>: werking van 2,5 jaar (schoolgaand) tot 15 jaar –<br />
iedere schoolvakantie – gemeenteschool De Gobbel te Kortrijk-Dutsel<br />
34
- Chiro Sint-Carolus: werking van 6 jaar tot 25 jaar – wekelijks – chirolokalen<br />
parochiecentrum <strong>Holsbeek</strong>-Plein<br />
- Chiro <strong>Holsbeek</strong>-Dorp: werking van 6 jaar tot 25 jaar – wekelijks – chirolokalen<br />
parochiecentrum <strong>Holsbeek</strong>-Dorp<br />
- Chiro Kortrijk-Dutsel: werking van 6 jaar tot 25 jaar – wekelijks – chirolokalen pastorie<br />
Kortrijk-Dutsel<br />
- Jeugdhuis Tveldeke: werking van 14 jaar tot 30 jaar – meerdere malen per week –<br />
jeugdhuis Klein Langeveld<br />
- J-Force 121: werking van 12 jaar tot 18 jaar – wekelijks – parochiecentrum <strong>Holsbeek</strong>-Dorp<br />
- KLJ Nieuwrode: werking van 6 jaar tot 25 jaar – wekelijks – KLJ-lokalen pastorie<br />
Nieuwrode<br />
- CD&V-jongeren: werking van 16 jaar tot 35 jaar - enkel vergaderen indien nodig – geen<br />
vaste locatie<br />
Het <strong>Holsbeek</strong>se jeugdwerk telt 8 jeugdwerkinitiatieven. In elk van de 4 grote woonkernen van<br />
de gemeente is er een jeugdvereniging actief. Deze 8 jeugdwerkinitiatieven maken deel uit van<br />
de vrijetijdsbesteding van meer dan 658 kinderen en jongeren.<br />
2.3.8. Jeugdvoorzieningen inzake hulpverlening<br />
Via de scholen wordt er zowel aan de ouders als de kinderen informatie, hulpverlening en<br />
begeleiding op maat voorzien door de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB). De centra<br />
werken samen met de leerlingen, de ouders en de scholen in 4 domeinen:<br />
- het leren & studeren<br />
- de onderwijsloopbaan<br />
- de preventieve gezondheidszorg<br />
- het psychisch & sociaal functioneren<br />
De centra garanderen door hun teamwerking een multidisciplinaire aanpak.<br />
Zij doen onderzoek, verstrekken informatie en advies & begeleiden, op vraag van leerlingen,<br />
ouders, leerkrachten of schooldirecties en dit, waar nodig, in samenwerking met externe<br />
diensten. Hieronder behoren onder andere artsen, maatschappelijk werkers, pedagogen,<br />
psychologen, psychologische assistenten en verpleegkundigen. Naargelang van de plaatselijke<br />
behoeften en omstandigheden kan er ook een beroep gedaan worden op logopedisten,<br />
kinesisten e.a. .<br />
In <strong>Holsbeek</strong> werkt het gemeentelijk onderwijs samen met het CLB van Brussel. Voor de vrije<br />
school Klimop is dat het CLB van Aarschot en binnen de vrije school <strong>Holsbeek</strong>-Attenhoven is er<br />
een samenwerking met het CLB van Leuven.<br />
Vanuit de sociale dienst van het <strong>OCMW</strong> wordt er eveneens, waar mogelijk, sociale<br />
hulpverlening aan jongeren geboden. Dit omvat verscheidene werkgebieden, waaronder:<br />
administratieve begeleiding in het onderwijs, psychosociale begeleiding, financiële & juridische<br />
begeleiding.<br />
Voor informatie en advies kunnen jongeren zowel bij het <strong>OCMW</strong> als het gemeentebestuur<br />
terecht. Doorverwijzingen gebeuren naar het CAW te Leuven, het JAC, het JIP en het CLB via<br />
het gemeentelijk onderwijs.
2.3.9. Gemeentelijk jeugdbeleid<br />
Ruw geschat is 1/3 van de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking jonger dan 25 jaar. Van 2004 tot 2007 telt<br />
<strong>Holsbeek</strong> zo’n 270 kleuters (kinderen jonger dan 3 jaar).<br />
In totaal telde <strong>Holsbeek</strong> in 2006 een 2.718 kinderen en jongeren, jonger dan 25 jaar.<br />
Meer dan 700 kinderen en jongeren, of zeker 1/3 van de jongeren die oud genoeg zijn is<br />
aangesloten bij een jeugdwerking. Een soortgelijk aantal kinderen en jongeren zijn lid van een<br />
<strong>Holsbeek</strong>se sportclub. Dit kwam ook duidelijk naar voor tijdens de bevragingen, waar zo’n 111<br />
kinderen van de 156 kinderen aangeven dat ze lid zijn van een sportvereniging. We merken ook<br />
dat dit aantal afneemt naarmate de kinderen ouder worden, dit zowel in de jeugdsector als in de<br />
sportsector.<br />
Het jeugdbeleidsplan 2008-2010 bevat 2 hoofdstukken, namelijk het jeugdwerkbeleid en het<br />
jeugdbeleid. Het ene richt zich specifiek naar het lokale jeugdwerk terwijl het andere zich richt<br />
naar alle lokale jongeren tussen 3 en 25 jaar.<br />
Voor de opmaak van dit plan is er nauw samengewerkt met het jeugdwerk en diverse actoren,<br />
allen vertegenwoordigd in de stuurgroep. Binnen dit kader is er ook een grote bevraging<br />
gebeurd van kinderen en jongeren, deze heeft grotendeels ook mee de doelstellingen van het<br />
beleidsplan bepaald.<br />
Hieronder volgen enkele krachtlijnen van het plan volgens hoofdstuk:<br />
Jeugdwerkbeleid:<br />
• Behouden van de gemeentelijke ondersteuning zowel materieel als financieel.<br />
• Er gaat extra aandacht naar de brandveiligheid van jeugdlokalen.<br />
• Jeugdverenigingen met bouw- en verbouwplannen zullen waar mogelijk de nodig<br />
ondersteuning krijgen.<br />
• Er zal voor de jeugdverenigingen een informatiepunt worden uitgewerkt.<br />
• Het lokale jeugdwerk zal worden gepromoot met ondersteuning van de gemeente.<br />
Jeugdbeleid:<br />
• Hier zal er aandacht gaan naar een betere participatie van kinderen en jongeren binnen<br />
de gemeente.<br />
• De communicatie tussen gemeente en kinderen en jongeren is een werkpunt,<br />
denk hierbij maar aan informatiebrochures en promotie voor activiteiten.<br />
Hieromtrent zullen de komende 3 jaar verschillende initiatieven worden uitgewerkt.<br />
• Mogelijke initiatieven rond jeugd- en speelruimte zullen onderzocht worden en eventueel<br />
zal er overgegaan worden tot de aanleg van speelterreinen en/of ontmoetingsplaatsen.<br />
• Binnen de gemeente zal er ook een fuifbeleid worden uitgewerkt.<br />
36
2.3.10. Kinderen, jongeren en gezin: toekomstmogelijkheden en beleidsuitdagingen,<br />
sterkten en werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- Momenteel is er een jonge bevolking (24% van de <strong>Holsbeek</strong>se bevolking is jonger<br />
dan 20 jaar) in de gemeente door grote inwijking van jonge mensen en gezinnen<br />
vanuit Vlaanderen naar de regio rond Leuven<br />
- <strong>Holsbeek</strong> is procentueel 1 van de snelst groeiende gemeenten in Vlaanderen<br />
- Weinig kinderen geboren in een kansarm gezin.<br />
- Het aantal kinderen van alleenstaanden ligt in <strong>Holsbeek</strong> lager dan in Vlaanderen, de<br />
provincie en het arrondissement.<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- Parallel aan de andere buurgemeenten neemt ook in <strong>Holsbeek</strong> verhoudingsgewijs het<br />
aantal jongeren af.<br />
- De verhouding tussen het aantal personen van 0 tot 19 jaar en het aantal personen van<br />
20-59 jaar (de potentiële beroepsbevolking), de ‘groene druk’, ligt in <strong>Holsbeek</strong> hoger dan<br />
in Vlaanderen, de provincie, het arrondissement en de omliggende gemeenten.<br />
Sterkten<br />
- <strong>Holsbeek</strong> heeft een goed werkende jeugddienst en jeugdraad, ondersteund door een<br />
jeugdconsulent. Dezen organiseren jaarlijks verscheidene jongerenactiviteiten.<br />
- Er is een uitgebreide speelpleinwerking en organisatie van sportactiviteiten tijdens de<br />
schoolvakanties.<br />
- Het <strong>Holsbeek</strong>se jeugdwerk telt 8 erkende jeugdwerkinitiatieven. In elk van de 4 grote<br />
woonkernen van de gemeente is er een jeugdvereniging actief.<br />
Werkpunten<br />
- Samenwerking tussen de gemeente en het <strong>OCMW</strong> i.v.m. mogelijke initiatieven voor<br />
maatschappelijk kwetsbare gezinnen zou nuttig zijn, alsook samenwerking met<br />
initiatieven voor jongeren inzake hulpverlening<br />
- De gemeente <strong>Holsbeek</strong> kampt met een negatief resultaat inzake het<br />
voorzieningsaanbod van formele opvangplaatsen. Bestaande voorzieningen inzake<br />
dagopvang worden geconfronteerd met lange wachtlijsten. Ook het aanbod inzake<br />
buitenschoolse kinderopvang blijkt onvoldoende.<br />
- <strong>Holsbeek</strong> kampt met een tekort aan opvangplaatsen voor baby’s<br />
- Er is geen JAC in de gemeente, de dichtst bijzijnde instantie is in Leuven gevestigd.<br />
- Communicatie tussen jeugddienst/sportdienst en speelpleinwerking kan verbeterd<br />
worden, alsook de communicatie tussen gemeente en kinderen en jongeren.<br />
- Instroom van jonge mensen en gezinnen doet naast de nood aan beschikbare<br />
opvangplaatsen, ook de nood aan speelterreinen en ontmoetingsplaatsen groeien.<br />
- Zowel in de jeugd- als in de sportsector neemt de participatiegraad van de jongeren af<br />
naarmate men ouder wordt.
2.4. Vreemdelingen<br />
2.4.1. Aantal vreemdelingen<br />
Tabel 28. Aantal vreemdelingen op 01/01/2005<br />
Totaal % t.o.v. tot.<br />
bevolking<br />
Vlaams Gewest 297.289 4,9<br />
Provincie Vl.- Brabant 62.928 6,0<br />
Arrondissement Leuven 21.759 4,7<br />
<strong>Holsbeek</strong> 101 1,1<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale databank<br />
Tabel 29. Vergelijking aantal vreemdelingen in <strong>Holsbeek</strong> op 01/01/1996 en op 01/01/2005 onderverdeeld naar<br />
afkomst<br />
Afkomst 1996 2005<br />
Europa 69 80<br />
Azië 3 12<br />
Afrika 4 8<br />
Amerika 2 1<br />
TOTAAL 78 101<br />
Bron: Cijfers bevolkingsdienst gemeente <strong>Holsbeek</strong><br />
<strong>Holsbeek</strong> telt weinig vreemdelingen. Ter vergelijking: het percentage vreemdelingen op<br />
01/01/2005 bedraagt voor het Vlaams Gewest 4,9%; het arrondissement Leuven 4,7%; en<br />
voor de provincie Vlaams-Brabant 6,0%. In <strong>Holsbeek</strong> bedraagt het aantal vreemdelingen<br />
slechts 1,1% ten opzichte van de totale <strong>Holsbeek</strong>se bevolking. De vreemdelingen die in<br />
<strong>Holsbeek</strong> wonen zijn dan nog grotendeels mensen uit Europa.<br />
2.4.2. Aantal politiek vluchtelingen / asielzoekers<br />
Het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> beschikt over een Lokaal Opvanginitiatief sedert 2002. Dit Lokaal<br />
Opvanginitiatief heeft een capaciteit van 12 personen. Het betreffen 4 gezinnen. Deze 4<br />
gezinnen worden opgevangen in 2 woningen in de deelgemeente <strong>Holsbeek</strong>. In één woning<br />
wonen 3 gezinnen en het andere gezin woont in een appartement. Op 01/01/2007 is de situatie<br />
als volgt: er is een gezin van 4 personen van Kongolese afkomst, een gezin van 3 personen<br />
van Kosovaarse afkomst, een gezin van 3 personen van Russische afkomst en een<br />
alleenstaande moeder met 1 kind van Nigeriaanse afkomst. Voor meer informatie over het<br />
Lokaal Opvanginitiatief <strong>Holsbeek</strong> kan verwezen worden naar het werkingsverslag 2006 LOI<br />
<strong>Holsbeek</strong>.<br />
Door dit Lokaal Opvanginitiatief is de instroom van politiek vluchtelingen die aan het <strong>OCMW</strong><br />
worden toegewezen voor financiële steunverlening, sterk afgenomen de laatste jaren.<br />
Op 01/01/2007 heeft <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> 20 lopende financiële dossiers. Sinds mei 2006 kan<br />
<strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> opnieuw 9 nieuwe financiële steundossiers toegewezen krijgen, omdat het<br />
quotum verhoogd is. Het quotum voor <strong>Holsbeek</strong> bedraagt op dit moment 25.<br />
Elk jaar worden ook steeds vele financiële steundossiers afgesloten omdat het <strong>OCMW</strong><br />
<strong>Holsbeek</strong> niet meer bevoegd is voor de betrokken asielzoekers. In 2006 werden er 8 financiële<br />
steundossiers afgesloten. Dit kan zijn omdat deze asielzoekers geregulariseerd werden, hun<br />
38
procedure bij de Raad van State afgesloten werd, of omdat ze erkend werden als politiek<br />
vluchteling,… .<br />
Aan de toegewezen asielzoekers wordt huisvesting aangeboden in de gemeente tegen een<br />
betaalbare bijdrage. In eerste instantie gaan de toegewezen asielzoekers meestal in op dit<br />
woningaanbod, maar na verloop van tijd trekken zij uit de gemeente en zoeken zij naar<br />
huisvesting in de grote steden.<br />
De asielzoekers worden vanuit de sociale dienst van het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> begeleid op<br />
financieel, psycho-sociaal en administratief vlak. De maatschappelijk assistente die de<br />
asielzoekers begeleidt, volgt regelmatig bijscholingen om de complexiteit van de asielmaterie<br />
op de voet op te volgen.<br />
2.4.3. Vreemdelingen: toekomstmogelijkheden en beleidsuitdagingen, sterkten en<br />
werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- Weinig vreemdelingen in <strong>Holsbeek</strong><br />
Beleidsuitdagingen<br />
Sterkten<br />
- Het <strong>OCMW</strong> van <strong>Holsbeek</strong> beschikt over een Lokaal Opvanginitiatief (LOI)<br />
- De sociale dienst van het <strong>OCMW</strong> doet inspanningen om deze ‘tijdelijke bewoners’ in te<br />
burgeren, zowel in de gemeente als in onze maatschappij.<br />
- De kandidaat vluchtelingen worden begeleid op financieel, psycho-sociaal en<br />
administratief vlak.<br />
- Regelmatig wordt door de maatschappelijk assistente die de asielzoekers begeleidt, een<br />
bijscholing gevolgd.<br />
- Het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> kan aan de toegewezen asielzoekers aangepaste huisvesting<br />
aanbieden.<br />
Werkpunten<br />
- Na verloop van tijd trekken de toegewezen asielzoekers naar de grote steden. Geen<br />
enkele asielzoeker die in 2006 is toegewezen aan het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> is in de<br />
gemeente blijven wonen.
3. Inkomen en kansarmoede / kwetsbare groepen<br />
3.1. Inkomen<br />
Het gemiddeld netto belastbare inkomen per aangifte is het inkomen dat doorgaans het<br />
inkomen van het huishouden betreft. Het gemiddeld inkomen per aangifte bedraagt in 2003<br />
(aanslagjaar 2004) in <strong>Holsbeek</strong> 32.623 €. Dit is hoger dan het gemiddelde inkomen van het<br />
arrondissement, de provincie en van Vlaanderen. Het gemiddeld inkomen neemt in <strong>Holsbeek</strong><br />
sneller toe als in het arrondissement, in de provincie en in Vlaanderen, zeker de laatste jaren.<br />
Eenzelfde vaststelling doen we als alle inkomens gerangschikt worden van klein naar groot. Het<br />
mediaaninkomen ligt in <strong>Holsbeek</strong> hoger dan in het arrondissement, de provincie en in<br />
Vlaanderen.<br />
Tabel 30. Evolutie gemiddeld netto belastbaar inkomen per aangifte, (aanslagjaar 2004, inkomens 2003) (bedragen<br />
in euro)<br />
Jaar Vlaams Gewest Provincie Arrondissement <strong>Holsbeek</strong><br />
Vlaams-Brabant Leuven<br />
bedrag index bedrag index bedrag index bedrag index<br />
1993 21.842 100 23.203 100 23.376 100 24.244 100<br />
1994 22.457 103 25.097 108 24.207 104 25.040 103<br />
1995 22.501 103 25.253 109 24.425 104 25.528 105<br />
1996 22.876 105 25.669 111 24.988 107 26.217 108<br />
1997 23.218 106 26.101 112 25.431 109 26.616 110<br />
1998 23.709 109 26.874 116 26.187 112 27.370 113<br />
1999 24.155 111 27.581 119 26.874 115 28.292 117<br />
2000 24.639 113 28.227 121 27.643 118 30.192 125<br />
2001 25.565 117 29.509 127 28.880 124 31.606 130<br />
2002 25.620 117 29.803 128 29.190 125 32.541 134<br />
2003 25.163 115 28.041 121 27.631 118 32.623 135<br />
Bron. NIS bevolkingsstatistieken<br />
Tabel 31. Mediaaninkomen per aangifte, aanslagjaar 2004, inkomens 2003 (bedragen in €)<br />
Jaar Vlaams Gewest Pr. Vl. Brabant Arr. Leuven <strong>Holsbeek</strong><br />
2003 19.384 20.494 20.490 24.355<br />
Bron. NIS bevolkingsstatistieken<br />
3.2. Kansarmoede / kwetsbare groepen<br />
Een aantal groepen die binnen de gemeente om een of andere reden in een kwetsbare positie<br />
verkeren of die zonder de nodige aandacht of maatschappelijke interventie in de kansarmoede<br />
dreigen terecht te komen verdienen verder onze aandacht.<br />
3.2.1. <strong>OCMW</strong> steuntrekkers: leefloon en andere financiële steun<br />
Een aantal groepen die binnen de gemeente om 1 of andere reden in een kwetsbare positie<br />
verkeren of die zonder de nodige aandacht of maatschappelijke interventie in de kansarmoede<br />
dreigen terecht te komen verdienen verder onze aandacht.<br />
40
Aantal dossiers bestaansminimum of leefloon<br />
De wet van 26 mei 2002 regelt het recht op maatschappelijke integratie. Dit kan bijvoorbeeld<br />
bestaan uit een tewerkstelling en/of een leefloon. Het gaat al dan niet gepaard met een<br />
geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie.<br />
Om een leefloon te krijgen moet de cliënt aan een aantal voorwaarden voldoen. Wat betreft de<br />
nationaliteit moet hij tot 1 van de volgende categorieën behoren:<br />
● Belg;<br />
● EU-nationaliteit en ingeschreven in het bevolkingsregister; de cliënt moet een beroep doen op<br />
het voordeel van vrij verkeer van werknemers;<br />
● staatslozen;<br />
● erkende vluchtelingen;<br />
● vreemdelingen ingeschreven in het bevolkingsregister.<br />
Wie een aanvraag doet voor een leefloon moet meerderjarig zijn (18) of moet als minderjarige<br />
aan bepaalde voorwaarden voldoen (ontvoogd door huwelijk, zwanger of al kinderen ten laste<br />
hebben). Mensen jonger dan 25 jaar moeten zoeken naar tewerkstelling. In afwachting daarvan<br />
kan het leefloon toegekend worden. Er is geen leeftijdsgrens naar boven.<br />
Net zoals voor het bestaansminimum vroeger moet de aanvrager ‘gewoonlijk en bestendig op<br />
het grondgebied verblijven’ en hij mag uiteraard niet voldoende bestaansmiddelen hebben of<br />
deze kunnen bemachtigen.<br />
- In 2006 ontvingen 8 personen leefloon in <strong>Holsbeek</strong>.<br />
- Het aantal bestaansminimumtrekkers / leefloners is sterk afgenomen. In 1996 kwamen<br />
er nog 23 personen in aanmerking voor maatschappelijke integratie. De opdracht van<br />
het <strong>OCMW</strong> is echter niet om de mensen een inkomen toe te kennen, maar wel ze de<br />
kans te bieden om terug zelfstandig hun eigen leven te laten leiden en te voorkomen dat<br />
ze in de armoede verzeilen. <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> tracht dit zoveel mogelijk te realiseren<br />
door het aanreiken van betaalbare sociale huisvesting, maar ook door bevordering van<br />
de lokale tewerkstelling zodat de cliënt een degelijk inkomen kan verwerven om de<br />
eigen kosten te kunnen dragen. Hiervoor wordt er samengewerkt met het Plaatselijk<br />
Werkgelegenheidsagentschap (PWA) en de Werkwinkel. Deze doorgedreven<br />
preventiemaatregelen hebben ervoor gezorgd dat de uitgaven voor het leefloon de<br />
voorbije jaren in een dalende trend zaten en ook nu blijft deze neerwaartse beweging<br />
aanhouden. <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> hoopt deze trend aan te kunnen houden, doch kan de<br />
preventieve hulpverlening hiervoor geen absolute garantie bieden gezien er externe<br />
(bijvoorbeeld economische achteruitgang) factoren kunnen meespelen waar men vaak<br />
geen vat op heeft.<br />
- De meerderheid van de leefloongerechtigden in 2006 zijn vrouwen (7) en<br />
alleenstaanden (5).<br />
- 2 leefloongenieters zijn jonger dan 25 jaar. Voor personen onder de 25 jaar is het<br />
<strong>OCMW</strong> verplicht een GPMI (Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijke<br />
intergratie) op te starten.
Financiële steun aan kandidaat vluchtelingen in het kader van de wet van 2 april ’65<br />
- Het aantal gezinnen waaraan financiële steun wordt gegeven bedraagt in 2006 27<br />
gezinnen.<br />
- Alleenstaanden vormen hier de meerderheid (15 dossiers).<br />
- Ten opzichte van 2005 is het totaalbedrag door het <strong>OCMW</strong> uitgekeerd aan steunen voor<br />
asielzoekers aanzienlijk gedaald. Dit is te verklaren doordat er niemand van de<br />
asielzoekers in 2006 gehospitaliseerd werd. De voorbije jaren was dit wel het geval,<br />
hetgeen deze uitgavenpost heeft doen stijgen.<br />
Andere financiële steun<br />
Naast het leefloon kan het <strong>OCMW</strong> ook nog andere financiële hulp bieden: huurtoelagen,<br />
financiële hulp voor energiekosten, voorschotten voor kinderbijslagen, pensioenen en inkomens<br />
uit ziekte- en invaliditeit, medische kosten of kosten medicatie of terugvorderbare financiële<br />
kosten renteloze lening op korte termijn,…) Met uitzondering van de verplichte financiële steun<br />
aan kandidaat vluchtelingen en de betalingsverbintenissen voor oudere, geeft het <strong>OCMW</strong> nog<br />
bijkomende financiële steun.<br />
- In 2006 werd er 454x een financiële steun uitgekeerd, in 2005 bedroeg dit aantal 313.<br />
- Binnen de verschillende steunen werd de steun in natura het meest uitgekeerd (114x)<br />
- Het totaalbedrag uitgekeerd aan financiële steun kende in 2006 een opmerkelijke<br />
stijging. Er werd voor €69.181,14 uitgekeerd aan steun, terwijl dit in 2005 €42.382,8<br />
bedroeg.<br />
- Het totaalbedrag uitgekeerd aan voorschotten daarentegen kende in 2006 een daling. Er<br />
werd voor €4.340 uitgekeerd aan voorschotten, terwijl dit in 2005 €7.126,9 bedroeg.<br />
Sinds 1 oktober 2005 zijn “de voorschotten op onderhoudsgeld” toegewezen aan de<br />
Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO). De aanvragen en uitbetalingen van dit<br />
voorschot behoren dus niet meer tot de bevoegdheid van het <strong>OCMW</strong>, maar dienen<br />
rechtstreeks via DAVO te gebeuren. De reeds aangehaalde daling kan hieraan<br />
toegeschreven worden.<br />
- In 2006 werd er 35x een voorschot uitgekeerd, in 2005 gebeurde dit 32 keer.<br />
- Binnen de uitgekeerde voorschotten werd het voorschot op lonen het meest uitgekeerd<br />
(16x)<br />
3.2.2. Voorkeurregeling ziekteverzekering<br />
Tabel 32. Aantal personen in de voorkeurregeling van de ziekteverzekering<br />
2000 2006<br />
Vlaams Gewest 503.633 483.902<br />
% tov aantal inwoners 8,5 8,0<br />
Vlaams-Brabant 70.100 64.668<br />
% tov aantal inwoners 6,9 6,2<br />
Arrondissement Leuven 34.923 32.899<br />
% tov aantal inwoners 7,7 7,0<br />
<strong>Holsbeek</strong> 637 548<br />
% tov aantal inwoners 7,2 6,0<br />
Aarschot 2.385 2.281<br />
% tov aantal inwoners 8,7 8,2<br />
42
Lubbeek 906 772<br />
% tov aantal inwoners 6,7 5,7<br />
Leuven 6.604 6.737<br />
% tov aantal inwoners 7,5 7,4<br />
Rotselaar 957 914<br />
% tov aantal inwoners 6,6 6,1<br />
Tielt-Winge 871 781<br />
% tov aantal inwoners 8,9 7,8<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
Sommige personen hebben recht op een hogere terugbetaling van hun ziektekosten. Zij<br />
genieten van het stelsel van verhoogde terugbetaling. Dit stelsel is niet enkel meer van<br />
toepassing op de WIGW's (weduwen, invaliden, gepensioneerden en wezen) maar ook op<br />
andere categorieën van mensen. Deze regeling van de verhoogde<br />
verzekeringstegemoetkoming (of voorkeurregeling) is van toepassing op:<br />
• weduwen en weduwnaars, invaliden, gepensioneerden, wezen<br />
• personen die recht hebben op het leefloon<br />
• personen aan wie steun van het <strong>OCMW</strong> wordt toegekend<br />
• gerechtigden op een inkomensgarantie voor bejaarden, gerechtigden op een uitkering<br />
aan gehandicapten, personen die recht geven op verhoogde kinderbijslag<br />
• werklozen in gecontroleerde werkloosheid die ten minste 50 jaar oud zijn en die sedert<br />
ten minste een jaar de hoedanigheid van volledig werkloze hebben in de zin van de<br />
reglementering inzake werkloosheid<br />
• plus de personen ten laste van de zo-even opgesomde personen.<br />
Het voordeeltarief kan enkel aan die personen worden toegekend indien het brutobelastbaar<br />
inkomen van het gezin 13.246,34 EUR, verhoogd met 2.452,25 EUR per<br />
persoon ten laste niet overschrijdt.<br />
Het percentage mensen met een voorkeurregeling van de ziekteverzekering bedraagt in<br />
<strong>Holsbeek</strong> op 01/01/2006 6,0% van de inwoners, wat minder is dan in het arrondissement<br />
Leuven (7,0%), in de provincie Vlaams-Brabant (6,2%) en in Vlaanderen (8,0%). Enkel in de<br />
buurgemeente Lubbeek vinden we in 2006 nog een iets lager percentage mensen met een<br />
voorkeurregeling van de ziekteverzekering terug van 5,7%. Het aandeel mensen met een<br />
voorkeurregeling van de ziekteverzekering is bovendien in Vlaanderen, de provincie, het<br />
arrondissement en alle steden/gemeenten afgenomen.<br />
3.2.3. Cliënten met schuldenlast, schuldbemiddeling en budgetbeheer<br />
Op 1 januari 2006 had <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> 24 dossiers binnen de dienst budgetbegeleiding. Op<br />
31 december 2006 waren dit er 21. Bij budgetbegeleiding beheert de cliënt zelf zijn uitgaven,<br />
maar er wordt toezicht gehouden op de financiële situatie door het <strong>OCMW</strong>. Via inventarisatie<br />
van de inkomsten , uitgaven en de schulden van de betrokkene zoekt het <strong>OCMW</strong>, samen met<br />
de betrokkene, naar een financieel haalbare oplossing waardoor de cliënt de eigen financiën<br />
beter onder controle krijgt. Het aantal cliënten binnen de dienst budgetbegeleiding van <strong>OCMW</strong><br />
<strong>Holsbeek</strong> kent een dalende trend. Kenmerkend voor diegenen met een overmatige schuldenlast
is meestal het feit dat zij pas beroep doen op de hulp van de sociale dienst wanneer hun<br />
toestand uitzichtloos is geworden. Op dat ogenblik volstaat het verlenen van budgetbegeleiding<br />
niet meer. Het voeren van budgetbeheer is dan de enige hulp die een oplossing kan bieden,<br />
vandaar dat de meeste cliënten in deze dienstverlening opgenomen worden.<br />
Op 1 januari 2006 had <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> 26 dossiers binnen de dienst budgetbeheer. Op 31<br />
december 2006 waren dit er 33. In de loop van 2006 werden er 2 dossiers opgestart en na een<br />
paar maand reeds stopgezet. Beide cliënten gaven aan dat de emotionele investering voor hen<br />
te zwaar was. Bij budgetbeheer worden de betalingen van de cliënten tijdelijk overgenomen<br />
door een maatschappelijk werker. Vaak is er dan al sprake van een grote schuldenlast en de<br />
eerste taak van de maatschappelijk werker bestaat erin om afbetalingsplannen op te stellen<br />
waarmee alle schuldeisers akkoord gaan. De inkomsten van een cliënt worden op een<br />
budgetrekening van het <strong>OCMW</strong> gezet waar enkel de maatschappelijk werker volmacht over<br />
heeft. De cliënten krijgen dan een wekelijks leefgeld toegekend en de rest van het geld wordt<br />
gebruikt om afbetalingen te doen.<br />
Wanneer de schulden zo groot zijn dat de financiële situatie uitzichtloos is en waarbij<br />
afbetalingsplannen geen oplossing bieden, kan er overgegaan worden tot een collectieve<br />
schuldenregeling. Er wordt een schuldbemiddelaar aangesteld en de beslagrechter stelt een<br />
collectieve schuldenregeling op om alle schuldeisers te betalen. Op 31 december 2006<br />
bevinden er zich 3 personen in een collectieve schuldenregeling.<br />
3.3. Inkomen en kansarmoede / kwetsbare groepen: toekomstmogelijkheden en<br />
beleidsuitdagingen, sterkten en werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- Er is weinig kansarmoede in de gemeente <strong>Holsbeek</strong><br />
- Het jaarlijks gemiddeld inkomen per huishouden in <strong>Holsbeek</strong> is hoger dan dat van het<br />
Vlaams gewest, de Provincie Vlaams-Brabant en het arrondissement Leuven. Ook het<br />
mediaaninkomen ligt in <strong>Holsbeek</strong> hoger dan in het arrondissement, de provincie en in<br />
Vlaanderen<br />
- Weinig leefloontrekkers<br />
- Weinig personen met een voorkeurregeling van de ziekteverzekering<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- de vraag naar financiële hulp aan het <strong>OCMW</strong> neemt toe. In 2005: 313 financiële steun,<br />
24 budgetbegeleiding, 26 budgetbeheer. In 2006: 454 financiële steun, 21<br />
budgetbegeleiding, 33 budgetbeheer<br />
Sterkten<br />
- het <strong>OCMW</strong> is beschikt sedert eind 1998 over een erkende dienst voor<br />
schuldbemiddeling<br />
- doorgedreven preventiemaatregelen hebben tot een sterke daling van het aantal<br />
leefloners geleid<br />
44
4. Tewerkstelling<br />
4.1. Afhankelijkheidsratio<br />
De afhankelijkheidsratio is de bevolking tussen 0 en 19 jaar en 60+ in verhouding met 20-59<br />
jaar. Het is een schatting van het aantal niet-actieve personen in verhouding tot de bevolking op<br />
beroepsactieve leeftijd. Op elke honderd 20-59 jarigen (potentiële arbeidskrachten) zijn er in<br />
<strong>Holsbeek</strong> op 01/01/2005 81,3 niet-actieve personen. Op 01/01/2000 bedroeg deze<br />
afhankelijksratio 82,6, wat een daling van -1,3% betekent. De evolutie van deze<br />
afhankelijksratio is iets lager als in Vlaanderen, waar een lichte afname wordt vastgesteld van<br />
0,6% ten opzichte van 2000. In Vlaams-Brabant is er een lichte stijging van 0,3% en in het<br />
arrondissement is deze afhankelijkheidsratio dezelfde gebleven.<br />
De veroudering van de Belgische bevolking en daling van het aantal jongeren zou tegen 2030<br />
in België leiden tot een afhankelijkheidsratio van de niet-actieven ten opzichte van de mensen<br />
op actieve leeftijd van 105,9.<br />
Tabel 33. Afhankelijkheidsratio op 01/01/2005 (bevolking 0 - 19 jaar + 60+ ten opzichte van de bevolking 20 – 59<br />
jaar)<br />
0 - 19 jaar 60+ 20-59 jaar afhankelijkheidsratio<br />
Vl. Gewest 1.342.718 1.377.529 3.322.914 81,9<br />
Prov. Vl.-Brabant 235.193 232.102 570.491 81,9<br />
Arr. Leuven 100.333 104.370 260.386 78,6<br />
<strong>Holsbeek</strong> 2.177 1.885 4.997 81,3<br />
Aarshot 4.315 6.932 15.484 79,7<br />
Leuven 17.544 18.970 53.396 68,4<br />
Lubbeek 3.134 3.005 7.446 82,4<br />
Rotselaar 3.573 3.109 8.321 80,3<br />
Tielt-Winge 2.251 2.088 5.592 77,6<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank<br />
4.2. Beroepsbevolking<br />
De beroepsbevolking is het aantal werkenden en het aantal niet werkende werkzoekenden<br />
(NWWZ) tussen 18 - 64 jaar.<br />
Tabel 34. Overzicht van de beroepsbevolking, het aantal werkenden, werkzoekenden en de werkgelegenheid in<br />
<strong>Holsbeek</strong> en de regio, op 01/01/2003<br />
Beroepsbevolking<br />
(18-64 jaar)<br />
Aantal<br />
werkenden<br />
(18-64 jaar)<br />
Aantal NWWZ<br />
(18-64 jaar)<br />
Werkgelegenheid<br />
Vlaams Gewest 2.725.837 2.520.723 205.135 2.388.913<br />
Provincie Vlaams-Brabant 470.495 443.423 27.071 392.928<br />
Arrondissement Leuven 213.847 200.872 12.973 161.611<br />
<strong>Holsbeek</strong> 4.159 3.987 172 1.617<br />
Aarschot 13.013 12.177 836 9.932<br />
Leuven 42.907 39.277 3.630 67.324<br />
Lubbeek 6.356 6.153 272 3.118<br />
Rotselaar 6.929 6.589 340 3.379<br />
Tielt-Winge 4.720 4.476 244 1.922<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank
4.3. Activiteitsgraad<br />
De activiteitsgraad is de mate waarin de bevolking op arbeidsleeftijd actief is op de<br />
arbeidsmarkt, dit wil zeggen een job heeft of een job zoekt (= de beroepsbevolking / bevolking<br />
op arbeidsleeftijd). De activiteitsgraad ligt in <strong>Holsbeek</strong> hoger dan in het arrondissement, de<br />
provincie, het gewest en de omliggende gemeenten. De activiteitsgraad is in <strong>Holsbeek</strong> wel niet<br />
zo sterk gestegen dan in het arrondissement, de provincie en het Vlaams gewest in 2004 ten<br />
opzichte van het jaar 2003.<br />
Tabel 35. De activiteitsgraad in <strong>Holsbeek</strong> en de regio, 01/01/2004<br />
2004 03-04<br />
Vlaams Gewest 73,6 +0,9<br />
Prov. Vl.-Brabant 74,2 +0,9<br />
Arrondissement Leuven 74,1 +1,0<br />
<strong>Holsbeek</strong> 75,7 +0,7<br />
Aarschot 75,0 +1,0<br />
Lubbeek 74,8 +0,3<br />
Leuven 74,7 +1,7<br />
Rotselaar 75,5 +0,8<br />
Tielt-Winge 75,5 +0,6<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank<br />
4.4. Werkzaamheidsgraad<br />
De werkzaamheidsgraad geeft het aandeel werkende personen weer in de bevolking tussen 18<br />
en 64 jaar (= de werkenden / bevolking op arbeidsleeftijd).<br />
Tabel 36. De werkzaamheidsgraad in <strong>Holsbeek</strong> en de regio, 01/01/2004<br />
Werkzaamheidsgraad<br />
2004 03-04<br />
Vlaams Gewest 67,7 +0,5<br />
Prov. Vl.-Brabant 69,7 +0,6<br />
Arrondissement Leuven 69,3 +0,6<br />
<strong>Holsbeek</strong> 72,5 +0,6<br />
Aarschot 69,9 +0,6<br />
Lubbeek 71,6 +0,3<br />
Leuven 68,1 +1,3<br />
Rotselaar 71,4 +0,3<br />
Tielt-Winge 71,6 +0,6<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank<br />
De werkzaamheidsgraad is een goede indicator omdat hij aangeeft wie werkelijk aan het werk<br />
is. De werkzaamheidsgraad ligt in 2004 in <strong>Holsbeek</strong> sterk boven de cijfers van het<br />
arrondissement Leuven, de provincie Vlaams-Brabant, Vlaanderen en de omliggende<br />
gemeenten.<br />
46<br />
Activiteitsgraad
4.5. Werkgelegenheid<br />
Werkgelegenheid is het aantal jobs of arbeidsplaatsen, geografisch ingedeeld volgens de<br />
werkplaats (de vestigingsplaats van de werkgever). De totale werkgelegenheid bestaat uit de<br />
loontrekkende werkgelegenheid, de zelfstandige werkgelegenheid, en de jobs van de vergoede<br />
en niet-vergoede helper.<br />
Tabel 37. De werkgelegenheidsgraad in <strong>Holsbeek</strong> en de regio, 01/01/2003<br />
Werkgelegenheidsgraad<br />
2003 02-03<br />
Vlaams Gewest 63,7 -0,3<br />
Prov. Vl.-Brabant 61,2 -0,8<br />
Arrondissement Leuven 55,2 +0,7<br />
<strong>Holsbeek</strong> 29,2 +1,0<br />
Aarschot 56,5 -1,0<br />
Lubbeek 36,1 -0,2<br />
Leuven 114,5 +4,5<br />
Rotselaar 36,4 +1,1<br />
Tielt-Winge 30,5 +0,4<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank<br />
De werkgelegenheidsgraad geeft de verhouding tussen het aantal jobs en het aantal inwoners<br />
op arbeidsleeftijd.<br />
De werkgelegenheidsgraad bedraagt in het arrondissement Leuven in 2003 55,2%, wat<br />
concreet wil zeggen dat iets meer dan de helft van de beroepsactieven in het arrondissement<br />
zelf werk vindt.<br />
Voor kansarmen is de aanwezigheid van werk in de eigen gemeente of streek in vele gevallen<br />
bepalend voor het vinden van werk. Zij zijn doorgaans minder mobiel en beschikken vaak niet<br />
over eigen vervoer omwille van financiële, maar soms ook andere redenen (vb. geen rijbewijs).<br />
De werkgelegenheidsgraad is zowel in Vlaanderen, de provincie Vlaams-Brabant en in het<br />
arrondissement Leuven de laatste 5 jaren met zowat 7% toegenomen. Leuven duwt de<br />
werkgelegenheidsgraad voor het arrondissement wel zwaar naar omhoog.<br />
Voor <strong>Holsbeek</strong> ligt de werkgelegenheidsgraad onder het niveau van Vlaanderen, de provincie,<br />
het arrondissement en is het laagst van de omliggende gemeenten. Slechts een kleine 3 op 10<br />
beroepsactieven vindt in de gemeente <strong>Holsbeek</strong> zelf werk. Omwille van deze geringe<br />
tewerkstelling kan men stellen dat <strong>Holsbeek</strong> een pendelgemeente is.
Tabel 38. Werkgelegenheid, waarvan jobs in loondienst en zelfstandigen in hoofdberoep (op 01/01/2004)<br />
48<br />
Waarvan jobs in loondienst<br />
Aanwezigheidsindex<br />
Waarvan<br />
zelfstandigen in<br />
hoofdberoep<br />
aantal totaal primair secundair tertiair quartair aantal Aanw.<br />
Index<br />
Vlaams Gewest 1.989.638 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 330.605 1,00<br />
Provincie Vl.Br 328.315 0,96 0,76 0,57 1,31 0,91 56.470 1,00<br />
Arr. Leuven 134.063 0,86 0,79 0,50 0,82 1,22 23.926 0,93<br />
<strong>Holsbeek</strong> 1.014 0,34 0,78 0,29 0,36 0,36 529 1,08<br />
Aarschot 8.313 0,89 0,71 0,84 0,83 1,01 1.384 0,90<br />
Lubbeek 2.190 0,48 0,42 0,30 0,40 0,73 802 1,06<br />
Leuven 62.908 2,03 0,33 0,71 1,83 3,37 4.024 0,78<br />
Rotselaar 2.492 0,51 0,93 0,79 0,45 0,32 779 0,95<br />
Tielt-Winge 1.294 0,39 1,84 0,21 0,52 0,36 534 0,96<br />
Bron: Steunpunt werkgelegenheid arbeid en vorming (WAV)<br />
De aanwezigheidsindex per regio en per gemeente duidt aan in hoeverre de werkgelegenheid<br />
(in loondienst of op zelfstandige basis) er sterk of minder sterk aanwezig is in vergelijking met<br />
het gemiddelde in Vlaanderen.<br />
Daartoe wordt de verhouding tussen enerzijds het aantal arbeidsplaatsen in deze regio en<br />
anderzijds het totaal aantal personen op arbeidsleeftijd in die regio vergeleken met dezelfde<br />
verhouding voor het Vlaams Gewest.<br />
Deze aanwezigheidsindex kan als volgt worden geïnterpreteerd. Is de waarde kleiner dan 1,<br />
dan ligt het aantal arbeidsplaatsen (als zelfstandige of als loontrekkende) in de betrokken regio<br />
lager dan gemiddeld in Vlaanderen; m.a.w. de werkgelegenheid is in deze regio minder sterk<br />
aanwezig. Is de waarde gelijk aan 1 dan is het aantal arbeidsplaatsen in de betrokken regio<br />
gelijk aan het gemiddelde in Vlaanderen; m.a.w. de regio kent een normale aanwezigheid van<br />
de werkgelegenheid. Is de waarde tenslotte groter dan 1, dan is het aantal arbeidsplaatsen in<br />
de betrokken regio groter dan gemiddeld in Vlaanderen; m.a.w. de werkgelegenheid is in deze<br />
regio sterker aanwezig.<br />
De aanwezigheid van jobs in loondienst is in de regio rond <strong>Holsbeek</strong>, met uitzondering van<br />
Leuven, minder sterk aanwezig dan gemiddeld in Vlaanderen. Dit geldt eveneens in vergelijking<br />
met het arrondissement Leuven, maar hier is ook Aarschot een uitzondering. <strong>Holsbeek</strong> scoort<br />
het laagst wat de jobs in loondienst betreft (0,34%) ten opzichte van de omliggende gemeenten.<br />
Bekijken we de aanwezigheidsindex van zelfstandigen in hoofdberoep, dan zien we dat deze<br />
cijfers beduidend hoger liggen dan deze van jobs in loondienst (behalve in Leuven). Hier scoort<br />
<strong>Holsbeek</strong> het hoogst (1,08%) ten opzichte van de omliggende gemeenten.<br />
De aanwezigheidsindex kan ook verfijnd worden naar sector. Ze geeft weer hoe de<br />
werkgelegenheid in de betrokken sector van de regio ‘aanwezig’ is in vergelijking met<br />
Vlaanderen.<br />
De primaire (hoofd)sector omvat de landbouw en de visserij, de secundaire (hoofd)sector de<br />
industrie, de nutssector en de bouw, de tertaire (hoofd)sector de handel, de horeca, het vervoer<br />
en de bedrijfsdiensten, en de quartaire (hoofd)sector de publieke diensten zoals de overheid,<br />
het onderwijs en de gezondheidszorg.
Deze verfijning naar sector geeft ons zeer interessante informatie. In het arrondissement<br />
Leuven zien we dat de aanwezigheidsindex in de quartaire sector hoger ligt dan het gemiddelde<br />
in Vlaanderen. Dit geldt absoluut niet voor <strong>Holsbeek</strong> en de andere omliggende gemeenten. De<br />
omliggende steden, namelijk Aarschot en dan vooral Leuven scoren hier zeer hoog. In<br />
<strong>Holsbeek</strong> zijn de jobs in loondienst het meest vertegenwoordigd in de primaire (hoofd)sector<br />
(0,78%). Hiermee zit <strong>Holsbeek</strong> ongeveer gelijk met het arrondissement Leuven (0,79%). Er is<br />
dus in <strong>Holsbeek</strong> nog redelijk veel tewerkstelling in loonverband in de landbouw. Toch heeft<br />
<strong>Holsbeek</strong> een beperkt totaal tewerkstellingsaanbod dat zich situeert onder het nationale<br />
gemiddelde.<br />
4.6. Werkloosheid<br />
Werkloosheid is het aantal werkloze personen, geoperationaliseerd aan de hand van het<br />
jaargemiddelde van het aantal niet-werkende werkzoekenden, ingeschreven bij de VDAB.<br />
4.6.1. Werkloosheidsgraad<br />
Tabel 39. De werkloosheidsgraad in <strong>Holsbeek</strong> en de regio, 01/01/2004<br />
Werkloosheidsgraad<br />
(in%)<br />
2004 03-04<br />
Vlaams Gewest 8,0 +0,5<br />
Prov. Vl.-Brabant 6,2 +0,4<br />
Arrondissement Leuven 6,4 +0,3<br />
<strong>Holsbeek</strong> 4,3 +0,2<br />
Aarschot 6,4 +0,4<br />
Lubbeek 4,4 +0,2<br />
Leuven 8,8 +0,3<br />
Rotselaar 5,4 +0,5<br />
Tielt-Winge 5,3 +0,1<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve gemeentelijke en regionale databank<br />
De werkloosheidsgraad is het aandeel werklozen in de beroepsbevolking (= niet-werkende<br />
werkzoekenden / beroepsbevolking).<br />
De werkloosheidsgraad is gelijk aan het aantal op het einde van de maand ingeschreven nietwerkende<br />
werkzoekenden jonger dan 65 jaar in % van de beroepsbevolking jonger dan 65 jaar.<br />
De werkloosheidsgraad ligt in <strong>Holsbeek</strong> lager dan de werkloosheidsgraad in het<br />
arrondissement, de provincie, Vlaanderen en de omliggende gemeenten. Deze bedraagt 4,3 %.<br />
Deze is wel toegenomen van 2003 naar 2004 met 0,2%. Dit is een beperktere toename dan de<br />
toename van de werkloosheidsgraad in de meeste omliggende gemeenten, het arrondissement,<br />
de provincie en het Vlaams Gewest.
4.6.2. Jonge werklozen<br />
Tabel 40. Aantal uitkeringsgerechtigd volledig werklozen < 25 jaar<br />
01/01/2000 01/01/2004<br />
Aantal %tov<br />
Aantal %tov<br />
beroepsbevolki<br />
beroepsbevolki<br />
ng<br />
ng<br />
Vlaams Gewest 18.309 0,7 26.583 1,0<br />
Provincie Vlaams-Brabant 2.080 0,5 3.277 0,7<br />
Arrondissement Leuven 1.084 0,5 1.638 0,8<br />
<strong>Holsbeek</strong> 7 0,2 23 0,5<br />
Aarschot 87 0,7 109 0,8<br />
Lubbeek 29 0,5 48 0,7<br />
Leuven 256 0,6 394 0,9<br />
Tielt-Winge 26 0,6 37 0,8<br />
Rotselaar 28 0,4 39 0,6<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
<strong>Holsbeek</strong> heeft op 01/01/2004 minder uitkeringsgerechtigd volledig werklozen jonger dan 25<br />
jaar (0,5% ten opzichte van de beroepbevolking in <strong>Holsbeek</strong>) dan in het arrondissement (0,8%<br />
ten opzichte van de beroepsbevolking in het arrondissement), de provincie (0,7% ten opzichte<br />
van de beroepsbevolking in de provincie) en Vlaanderen (1,0% ten opzichte van de<br />
beroepsbevolking in Vlaanderen). Ook ten opzichte van de omliggende gemeenten en steden<br />
scoort <strong>Holsbeek</strong> het best. Sinds 2000 is het aantal jonge werklozen in <strong>Holsbeek</strong> slechts<br />
toegenomen met 16 personen of met 0,3%. Deze toename is ongeveer gelijk met de toenames<br />
van Vlaanderen, de provincie, het arrondissement en de omliggende steden en gemeenten.<br />
4.6.3. Langdurige werklozen<br />
Tabel 41. Aantal uitkeringsgerechtigd volledig werklozen > 1 jaar<br />
01/01/2000 01/01/2004<br />
Aantal % tov Aantal % tov<br />
beroepsbevol<br />
beroepsbevol<br />
king<br />
king<br />
Vlaams Gewest 65.959 2,5 75.188 2,7<br />
Provincie Vlaams-Brabant 6.916 1,5 8.799 1,8<br />
Arrondissement Leuven 3.355 1,6 4.075 1,9<br />
<strong>Holsbeek</strong> 22 0,5 44 1,0<br />
Aarschot 259 2,1 332 2,5<br />
Lubbeek 57 0,9 62 1,0<br />
Leuven 787 1,9 934 2,1<br />
Rotselaar 73 1,1 114 1,6<br />
Tielt-Winge 58 1,3 79 1,7<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
Het aantal langdurig werklozen is in <strong>Holsbeek</strong> op 01/01/2004 lager (1,0% ten opzichte van de<br />
beroepsbevolking in <strong>Holsbeek</strong>) dan in het arrondissement Leuven (1,9% ten opzichte van de<br />
beroepsbevolking in het arrondissement), de provincie Vlaams-Brabant (1,8% ten opzichte van<br />
de beroepsbevolking in de provincie) en Vlaanderen (2,7% van de beroepsbevolking in<br />
Vlaanderen). Van 2000 tot 2004 zijn het aantal langdurig werklozen in <strong>Holsbeek</strong> verdubbeld. In<br />
het arrondissement, de provincie, het Vlaams Gewest en de omliggende steden en gemeenten<br />
was de toename van het aantal langdurig werklozen niet zo sterk.<br />
50
4.6.4. Tewerkstelling artikel 60§7<br />
Indien een persoon arbeidsongeschikt is en leefloon gerechtigd is dan kan een<br />
werkervaringstraject een mogelijkheid zijn om hem of haar verder te reïntegreren.<br />
Het aanbieden van werkervaring als een vorm van hulp vindt zijn oorsprong in de organieke wet<br />
op de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (art.60§7). Naast het regelen van de<br />
sociale zekerheidsrechten biedt deze hulp de klanten ook de mogelijkheid om ervaring op te<br />
doen op een reële werkvloer, technische en sociale vaardigheden aan te leren of bij te schaven<br />
en arbeidsattitudes verder te ontwikkelen.<br />
In 2005 werd er niemand binnen het artikel 60§7 tewerkgesteld door het <strong>OCMW</strong>. Dit is te wijten<br />
aan de doorgedreven preventie die het <strong>OCMW</strong> voert inzake leefloon gerechtigden. Er wordt in<br />
de mate van het mogelijke getracht te voorkomen om de cliënten in armoede te laten verzeilen,<br />
dit door de bevordering van tewerkstelling binnen de gemeente. Hiervoor wordt er<br />
samengewerkt met het Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap (PWA) en de Werkwinkel.<br />
Deze hulpverlening biedt ieder individu meer zekerheid op een degelijk inkomen waardoor men<br />
zelf de verantwoordelijkheid kan dragen de eigen kosten te financieren. Hierdoor zit het aantal<br />
leefloon gerechtigden in een dalende trend waardoor er automatisch minder personen<br />
tewerkgesteld kunnen worden binnen het artikel 60§7.<br />
4.6.5. Begeleiding naar de arbeidsmarkt via de sociale dienst<br />
Binnen het maatschappelijk integratiebeleid van het <strong>OCMW</strong> werkt de sociale dienst intensief aan<br />
een doorgedreven tewerkstellingsbeleid waarbij de cliënten begeleid worden naar en gesteund<br />
worden op de arbeidsmarkt.<br />
De aard van de hulpverlening is afhankelijk van de cliëntsituatie.<br />
Gedurende de periode 2006-2007 werd volgende arbeidsbegeleiding bewerkstelligd:<br />
● Tewerkstelling in privé-sector door onder andere het aanbrengen van vacatures, het begeleiden<br />
bij sollicitaties, de rechtstreekse bemiddeling bij de werkgever, ... (11)<br />
● Tewerkstelling in een sociale werkplaats (2)<br />
● Doorverwijzing naar Arbeidstrajectbegeleiding (2)<br />
● Doorverwijzing naar IGO Leuven (1)<br />
● Doorverwijzing naar de VDAB (werkwinkel) (13)<br />
4.6.6. PWA <strong>Holsbeek</strong><br />
Het PWA is een vereniging zonder winstoogmerk. Het doel is werkzoekenden en<br />
leefloongenieters de kans bieden om op een wettelijke manier bezoldigde activiteiten uit te<br />
oefenen, met behoud van hun uitkering (werkloosheidsuitkering of leefloon). Het PWA wil zo de<br />
intergratie in de reguliere arbeidsmarkt vergemakkelijken.
4.6.6.1 PWA-werknemers<br />
Privé-personen, lokale overheden, VZW’s en andere niet-commerciële verenigingen,<br />
onderwijsinstellingen en land- en tuinbouwbedrijven kunnen activiteiten laten uitoefenen door<br />
PWA-werknemers. Deze werknemers zijn tewerkgesteld in thuishulp, tuinonderhoud,<br />
kinderopvang, administratie, klusdienst, lokaal bestuur, onderwijs, VZW’s, tuinbouw.<br />
Aantal PWAwerknemers<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
Bron: Statistieken PWA op het einde van het 4 de trimester van ieder jaartal.<br />
Het eerste kwartaal van 2006 voerden 24 werkzoekenden van <strong>Holsbeek</strong> PWA-activiteiten uit bij<br />
59 gebruikers. Het vierde kwartaal is dat aantal gedaald naar 19 werkzoekenden. De totale<br />
groep PWA’ers telde einde december 2006 54 personen, waarvan er dus slechts 35,2% (= 19<br />
werkzoekenden, zie hoger vermeld) actief was. De dalende trend sinds 2003 zet zich kenbaar<br />
door. Van al de nieuw ingeschreven werkzoekenden kon niemand als actieve PWA’er<br />
weerhouden worden. Wie kan, vraagt een vrijstelling ‘oudere werkloze’ aan of wordt<br />
aangemoedigd werk te zoeken in het reguliere arbeidscircuit. Een grote groep van<br />
werkzoekenden die geen interesse heeft om PWA-activiteiten uit te voeren, is effectief op zoek<br />
naar werk. Enerzijds is de begeleiding van de VDAB veel intensiever. Anderzijds worden<br />
langdurig werkzoekenden door de facilitator van de RVA uitgenodigd om hun zoekgedrag naar<br />
werk te evalueren en bij te sturen.<br />
Het aantal actieve werkzoekenden dat van buiten de gemeente komt om in <strong>Holsbeek</strong> te werken<br />
bedraagt 7 personen.<br />
De werknemers ontvangen, bovenop hun werkloosheidsuitkering, €4,10 / cheque / uur en dit<br />
bedrag wordt niet belast.<br />
Omwille van het dalend aantal PWA-werknemers is er een wachtlijst voor kinderopvang en<br />
tuinhulp ontstaan. Door de zeer beperkte nieuwe instroom van werknemers kan de wachttijd<br />
behoorlijk oplopen.<br />
52<br />
Evolutie PWA-werknemers sinds 2003-2006<br />
73<br />
37 33<br />
77<br />
28<br />
68<br />
19<br />
54<br />
2003 2004 2005 2006<br />
Jaartal<br />
Actieve PWA'ers<br />
Totaal aantal PWA'ers
4.6.6.2. PWA-gebruikers<br />
Aantal PWA-gebruikers<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
87<br />
Evolutie PWA-gebruikers 2003-2006<br />
79<br />
63 60<br />
2003 2004<br />
Jaartal<br />
2005 2006<br />
Bron: Statistieken PWA op het einde van het 4 de trimester van ieder jaartal.<br />
PWA-gebruikers<br />
In 2006 is het aantal gebruikers gedaald tot 60 (einde 2004 nog 79). In werkelijkheid werden er<br />
lagere gebruikersaantallen genoteerd, gezien er een nieuw registratiesysteem ingevoerd werd<br />
in 2006 (tot en met 2005: 1 persoon werd aanzien als 1 gebruiker, ongeacht het aantal diensten<br />
waarvan men gebruik maakte / 2006: 1 persoon wordt aanzien als een andere gebruiker<br />
wanneer er van verschillende diensten gebruik gemaakt wordt).<br />
Overzicht PWA-gebruikers in 2006 / activiteit:<br />
- Thuishulp*: 18 cliënten<br />
- Tuinonderhoud: 19 cliënten<br />
- Kinderopvang: 9 cliënten<br />
- Administratieve formaliteiten: 1 cliënt<br />
- Klusdienst: 6 cliënten<br />
- Lokaal bestuur: 2 cliënten<br />
- Onderwijs: 1 cliënt<br />
- VZW’s: 3 cliënten<br />
- Tuinbouw: 1 cliënt<br />
TOTAAL GEBRUIKERS 60 cliënten<br />
* In 2004 werd het <strong>OCMW</strong> officieel erkend als dienstenchequeonderneming en dit voor de<br />
dienst huishoudhulp (zie ook 4.6.8. Werken met dienstencheques). Deze dienstverlening<br />
verving de thuishulp van het PWA. Enkel de bestaande cliënten werden behouden binnen de<br />
PWA-thuishulp, nieuwe aanvragen kwamen bij het <strong>OCMW</strong> terecht.<br />
4.6.7. Werkwinkel De Drie Beken<br />
De werkwinkel heeft twee belangrijke functies. Enerzijds bieden ze onder de regie van de VDAB<br />
een geïntegreerde basisdienstverlening aan. Anderzijds moeten ze onder de regie van de<br />
lokale overheid de nieuwe dienstenwerkgelegenheid uitbouwen. Het dagelijks bestuur<br />
(bestaande uit consulenten van PWA, VDAB, <strong>OCMW</strong> en ATB) buigt zich over de praktische
samenwerking van al de diensten, zet de toeleidingsacties op poten en organiseert opleidingen<br />
voor alle werkzoekenden.<br />
Binnen de service van de werkwinkel worden begrippen als persoonlijke aanpak, korte afstand<br />
en kleinschaligheid als positief ervaren door de werkzoekenden. De moeilijke bereikbaarheid<br />
met het openbaar vervoer kan echter een probleem vormen voor sommigen. Door de zitdagen<br />
van de VDAB-consulenten en de hulp van PWA-beambten in de contactpunten van de<br />
werkwinkel tracht men hierin tegemoet te komen.<br />
<strong>Holsbeek</strong> zit samen met Lubbeek en Bierbeek in de lokale werkwinkel 'de drie beken'. Door<br />
de werkwinkel werd een werkgelegenheidsbeleidsplan 2004 - 2006 opgemaakt.<br />
Het beleidsplan neemt de doelstellingen over van gemeente en <strong>OCMW</strong> i.v.m. hun<br />
tewerkstellingsbeleid. Verder wordt aandacht geschonken aan de randvoorwaarden voor een<br />
goed tewerkstellingsbeleid, zijnde de kinderopvang en de mobiliteit.<br />
In het beleidsplan worden volgende voorstellen gedaan:<br />
- werken aan een meer klantvriendelijke dienstverlening door meer openingsuren, attesten en<br />
documenten rechtstreeks ter beschikking hebben<br />
- zelfredzaamheid van de werkzoekenden verhogen door meer hulp te bieden in de beginfase<br />
- samenwerken om de trajectbegeleiding van kansarmen in de gemeenten te verstevigen.<br />
Vooral aandacht richten naar cliënten van <strong>OCMW</strong>.<br />
- randvoorwaarden verbeteren<br />
- actief inspelen op mogelijkheden van diensteneconomie<br />
- stimuleren van het gebruik van art. 60 §7 om vooral de kansen van jonge leefloners te<br />
verbeteren.<br />
In 2005 heeft het <strong>OCMW</strong>:<br />
- in het kader van tewerkstelling 2 mensen met financiële en psyco-sociale problemen<br />
aangeworven binnen de thuiszorgdiensten.<br />
- 4 cliënten verder geholpen met een integratiecontract. Personen die jonger zijn dan 25 jaar<br />
hebben recht op een passende tewerkstelling of een integratiecontract dat binnen een<br />
bepaalde periode leidt naar een arbeidsovereenkomst en dit binnen de 3 maanden vanaf de<br />
datum van hun aanvraag.<br />
4.6.8. Werken met dienstencheques<br />
Op 20 april 2004 is het <strong>OCMW</strong> gestart met de dienst huishoudhulp in het kader van<br />
dienstencheques. Deze dienst werd opgericht in samenwerking met het PWA. Dit om:<br />
- arbeidsplaatsen te creëren voor kortgeschoolde werknemers<br />
- zwartwerk te bestrijden<br />
- de lopende wachtlijst binnen de poetsdienst van het <strong>OCMW</strong> aan te pakken<br />
- tegemoet te komen aan gebruikers in behartenswaardige situaties<br />
Bovendien krijgen alle PWA’ers via deze samenwerking de mogelijkheid om bij het <strong>OCMW</strong> te<br />
werken. Het PWA schrijft gebruikers hiervoor eventueel in bij Accor en verwijst de kandidaten<br />
door naar het <strong>OCMW</strong>. Sinds 1 mei 2003 kan men dienstencheques aankopen voor de prijs van<br />
€6,70 per cheque. Deze cheques kan men aanwenden voor de aankoop van huishoudelijke<br />
54
hulp zoals het schoonmaken van de woning, wassen en strijken, kleine occasionele naaiwerken<br />
en het bereiden van maaltijden.<br />
Begin 2007 waren er in het totaal 49 personeelsleden (= 36,5 VE) tewerkgesteld binnen de<br />
dienst huishoudhulp in het kader van de dienstencheques.<br />
Binnen het totale personeelsaantal (= 106 personen) vertegenwoordigen zij een<br />
personeelsaandeel van 46,2%.<br />
4.6.9. Bibliotheek aan huis<br />
In 2006 werd er in <strong>Holsbeek</strong> gestart met het project ‘Bibliotheek aan huis’. Deze dienst is een<br />
samenwerking tussen de openbare bibliotheek, het <strong>OCMW</strong> en het PWA. Een PWA-werknemer<br />
brengt maandelijks boeken aan huis bij inwoners die zelf niet meer naar de bibliotheek kunnen.<br />
Einde 2006 maakten 23 mensen gebruik van deze dienst.<br />
4.6.10. Opleidings- en werkervaringsprojecten in de regio<br />
Opleidingsprojecten:<br />
- In 2006 heeft het <strong>OCMW</strong> in het kader van opleidingen en vorming samengewerkt met “De<br />
Drie Beken” te Lubbeek. Binnen deze werking is er een vertegenwoordigster van de<br />
organisatie ATB Vlaams-Brabant (arbeidstrajectbegeleiding) die instaat voor de begeleiding<br />
van personen met een arbeidshandicap. Via deze samenwerking kan er efficiënter gewerkt<br />
worden. 2 personen volgden een opleiding.<br />
- PWA <strong>Holsbeek</strong>, PWA Tielt-Winge, PWA Lubbeek en PWA Bierbeek bieden samen<br />
vormingskansen aan hun werknemers. In 2006 werden er 2 opleidingen georganiseerd. De<br />
boekhouding van de PWA-opleidingen wordt gecontroleerd door het hoofdbestuur van de<br />
RVA. PWA <strong>Holsbeek</strong> heeft de norm voor de uitgaven (1/4 de van de inkomsten van de<br />
Sodexho-bijdrage van het vorige jaar) niet behaald. Het wordt steeds moeilijker nog<br />
PWA’ers te vinden die interesse hebben voor opleidingen.<br />
Werkervaringsprojecten:<br />
- In 2006 werden er door het <strong>OCMW</strong>, in samenwerking met de VDAB en de werkwinkel, 13<br />
cliënten begeleid naar een betaalde job (zie ook 4.6.5. begeleiding naar de arbeidsmarkt via<br />
de sociale dienst).<br />
- Begin 2007 waren er 106 personen tewerkgesteld binnen het <strong>OCMW</strong> en 68 personen<br />
binnen het gemeentebestuur. Binnen het gemeentelijk onderwijs waren er 4 personen<br />
tewerkgesteld ten laste van de gemeente.
4.7. Tewerkstelling in <strong>Holsbeek</strong>: toekomstmogelijkheden en beleidsuitdagingen,<br />
sterkten en werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- Een hogere actieve bevolking op arbeidsleeftijd dan gemiddeld in Vlaanderen, de<br />
provincie, het arrondissement en de omliggende steden en gemeenten.<br />
- Veel werkende personen op arbeidsleeftijd<br />
- De primaire sector is in <strong>Holsbeek</strong> nog vrij belangrijk, er zijn nog vrij veel jobs in<br />
loonverband in de landbouw.<br />
- Lage werkloosheidsgraad<br />
- Weinig jonge werklozen<br />
- Weinig langdurig werklozen<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- Zeer weinig werkgelegenheid in de gemeente zelf<br />
- Lichte stijging werkloosheidsgraad<br />
- Lichte stijging van de jonge werklozen<br />
- Sterke stijging van de langdurige werklozen<br />
Sterkten<br />
- De oprichting van de lokale werkwinkel maakt samenwerking tussen VDAB, PWA en<br />
<strong>OCMW</strong> mogelijk. Ook wordt samenwerking intergemeentelijk met de naburige<br />
gemeenten mogelijk<br />
- Inwoners van <strong>Holsbeek</strong> kunnen gebruik maken van de WIS computer die ter beschikking<br />
staat in het gemeentehuis<br />
- Sinds 2004 werd <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> erkend als onderneming in het kader van<br />
dienstencheques<br />
- <strong>Holsbeek</strong> beschikt via de werkwinkel over een werkgelegenheidsplan<br />
- Geen tewerkstellingen binnen artikel 60§7 door doorgedreven preventie <strong>OCMW</strong> inzake<br />
leefloongerechtigden.<br />
- Sterke individuele begeleiding werkzoekende vanuit de werkwinkel<br />
Werkpunten<br />
- Beperkt aanbod openbaar vervoer zorgt voor moeilijke bereikbaarheid van de<br />
werkwinkel<br />
- Specifieke acties naar maatschappelijk kwetsbaren via werkwinkel te beperkt<br />
- Wegens wegvallen van stempelcontrole in gemeentehuis wordt WIS-computer amper<br />
gebruikt<br />
56
5 Huisvesting en woonsituatie<br />
5.1. De woonmogelijkheden<br />
Tabel 42. Woningtypes<br />
<strong>Holsbeek</strong> Pr. Vl. Brabant<br />
Totaal eengezinswoning 97,5 83,0 83.8 79.5<br />
Alleenstaande woning 75,8 42,4 49.2 36.1<br />
Half open bebouwing 17,1 21,1 17.7 20.4<br />
Rijwoning 4,5 19,3 16.6 22.6<br />
Type eengezinswoning onbekend 0.09 0.21 0.20 0.38<br />
Appartement, studio, kamer 1,6 16,4 15.5 20.0<br />
Caravan, chalet, woonwagen 0.09 0.11 0.16 0.11<br />
Andere types 0.79 0.49 0.52 0.42<br />
Bron: NIS: statistiek en economische situatie: enquête 1/10/2001<br />
Tabel 43. Bevolking die in bepaalde woningtypes woont<br />
<strong>Holsbeek</strong> Pr. Vl. Brabant<br />
Arr. Leuven Vlaanderen<br />
Arr. Leuven Vlaanderen<br />
Totaal eengezinswoning 98,1 88,2 89.3 85.7<br />
Alleenstaande woning 77,6 47,0 55.1 41.1<br />
Half open bebouwing 16,8 22,0 18.2 21.6<br />
Rijwoning 3,7 19,0 15.8 22.6<br />
Type eensgezinwoning onbekend 0.06 0.20 0.19 0.41<br />
Appartement, studio, kamer 1,2 11,1 10.0 13.6<br />
Caravan, chalet, woonwagen 0.03 0,09 0.12 0.1<br />
Andere types 0,61 0.58 0.58 0.58<br />
Bron: NIS: statistiek en economische situatie: enquête 1/10/2001<br />
Volgens de algemene socio-economische enquête die op 01/10/2001 uitgevoerd werd, woont<br />
98,1% van de inwoners van <strong>Holsbeek</strong> in eengezinswoningen. In de meeste gevallen betreft het<br />
alleenstaande woningen (77,6%). Dit is een duidelijke parameter dat <strong>Holsbeek</strong> een residentiële<br />
gemeente is. In de provincie, het arrondissement en in Vlaanderen ligt het percentage inwoners<br />
dat in eengezinswoningen woont, beduidend lager.<br />
Er zijn bovendien volgens de enquête van 2001 nagenoeg geen appartementen, studio’s of<br />
kamers in <strong>Holsbeek</strong>, het gaat om slechts 1,6%. In de provincie, het arrondissement en in<br />
Vlaanderen ligt dit percentage beduidend hoger. Ook caravans, chalets en woonwagens vind je<br />
volgens de enquête minder terug in <strong>Holsbeek</strong> dan in de provincie, het arrondissement en in<br />
Vlaanderen.<br />
0,61% van de inwoners van <strong>Holsbeek</strong> woont in 'andere woningtypes'. Dit is een cijfer dat<br />
ongeveer gelijk ligt met het gemiddelde voor het arrondissement, de provincie en Vlaanderen en<br />
slaat vermoedelijk op de mensen die wonen (en ingeschreven zijn) in de instellingen te<br />
<strong>Holsbeek</strong>.<br />
De enquête dateert van 01/10/2001, deze cijfers zijn dus niet meer zo recent. Er zijn<br />
ondertussen in <strong>Holsbeek</strong> heel wat appartementen bijgebouwd. Zo zijn er in 2004 19<br />
appartementen bijgekomen. Ook zijn er intussen heel wat verkavelingen geweest waar vrij veel<br />
rijwoningen en half open bebouwingen op gebouwd werden. Toch is het relevant om de<br />
gegevens van deze enquête te bekijken omdat deze cijfers een globaal beeld scheppen van
huisvesting in het algemeen. Omwille van deze redenen zullen de gegevens van deze enquête<br />
herhaaldelijk in dit hoofdstuk aan bod komen.<br />
5.2. De prijzen van woonhuizen en vastgoed<br />
Tabel 44. Evolutie van de prijzen van woningen, appartementen en gronden in <strong>Holsbeek</strong><br />
Bouwgronden Appartementen Kleine-middelgrote<br />
woningen<br />
Aantal Gemidd. Aantal Gemidd. Aantal Gemidd.<br />
prijs<br />
58<br />
prijs<br />
prijs<br />
Grote woningen<br />
Aantal Gemidd.<br />
Prijs<br />
1995 48 37.788 1 114.031 62 85.837 4 175.695<br />
1996 79 35.509 0 0 45 87.316 8 220.367<br />
1997 23 50.889 3 76.351 57 83.323 8 172.286<br />
1998 31 65.969 0 0 44 109.107 9 194.930<br />
1999 46 76.966 1 142.129 53 108.983 15 219.452<br />
2000 31 57.040 2 90.605 53 115.706 14 261.687<br />
2001 37 73.782 5 103.619 42 107.374 12 207.425<br />
2002 40 72.357 7 104.569 47 117.164 11 205.948<br />
2003 44 91.422 3 154.838 53 128.567 15 234.390<br />
2004 52 87.916 19 110.217 41 137.866 27 266.655<br />
2005 31 114.304 2 131.340 50 154.005 18 267.229<br />
Bron: Lokale Statistieken, Intergemeentelijke en Regionale Databank<br />
In <strong>Holsbeek</strong> is er een vrij constante verkoop van bouwgronden, woningen en appartementen.<br />
Wat deze laatste groep betreft: het aantal verkopen is allicht te klein om hier conclusies uit te<br />
trekken, er zijn immers relatief weinig appartementen in <strong>Holsbeek</strong>.<br />
De gemiddelde prijs van bouwgronden en woningen is sinds 1995 meer dan verdubbeld: de<br />
prijs van bouwgronden - jaarlijks ongeveer 40 verkopen - steeg van € 40.000 ~ 65.000 ~<br />
90.000. Ook de gemiddelde prijs voor kleine en middelgrote woningen - jaarlijks goed voor<br />
ongeveer 50 verkopen – is zeer sterk gestegen. De prijsstijging voor grote woningen is relatief<br />
minder groot. Dit valt wellicht te verklaren vanuit het feit dat hier minder verkoopsbewegingen<br />
zijn geweest en dat er vermoedelijk zoiets bestaat als een ‘absolute’ maximumprijs.<br />
De prijzen van huizen, appartementen en bouwgronden zijn de voorbije jaren overal<br />
fenomenaal gestegen. De problematiek betreffende betaalbare huisvesting strekt zich hierdoor<br />
over alle Belgische steden en gemeenten uit en dient ruimer geïnterpreteerd te worden dan<br />
louter op het lokale niveau. De huidige historisch lage rentevoeten spelen daarin een bepalende<br />
rol, maar ook de verlaging van de registratierechten en de eenmalige bevrijdende aangifte<br />
hebben de dure vastgoedprijzen mede in de hand gewerkt. Daarenboven is België volop bezig<br />
aan een inhaalbeweging ten opzichte van de buurlanden, waar de gemiddelde verkoopprijs nog<br />
altijd iets hoger ligt, hetgeen een verhoogd aantal inwijkelingen uit Nederland en Duitsland tot<br />
rechtstreeks gevolg heeft. In grootsteden als Brussel en Leuven is de prijs-inhaalbeweging<br />
reeds langer voelbaar. Dit strekt zich verder uit tot de naburige gebieden. Als aanpalende<br />
gemeente van Leuven, werd <strong>Holsbeek</strong> hierdoor snel extra gevoelig voor indrukwekkende<br />
prijsstijgingen binnen de vastgoedsector.<br />
Gemiddeld kost een kleine en middelgrote woning in <strong>Holsbeek</strong> 10% duurder dan een woning<br />
gemiddeld kost in Vlaanderen. Wat betreft de grote woningen is het prijsverschil kleiner met de<br />
prijs van woningen in het arrondissement Leuven, de provincie Vlaams-Brabant en Vlaanderen.
Een vergelijking met het arrondissement, de provincie en Vlaanderen voor wat de bouwgronden<br />
betreft leert dat de prijs van de bouwgronden (per m2) in <strong>Holsbeek</strong> heel wat duurder is dan in<br />
het arrondissement, de provincie en Vlaanderen. Een bouwgrond kost in <strong>Holsbeek</strong> (prijzen<br />
2005) 119,4€ per m2.<br />
Ten gevolge van de prijs van de huizen heeft men enerzijds een proces van sociale verdringing<br />
van mensen die deze prijs niet meer kunnen betalen, anderzijds een grote jaarlijkse inwijking<br />
van dertigplussers die wel over dit budget beschikken.<br />
Tabel 45. Verkopen (openbare en uit de hand) van woonhuizen en appartementen, in 2005, gemiddelde koopprijs in<br />
euro<br />
Grote woning Kleine en<br />
middelgrote woning<br />
Appartement<br />
Vlaams Gewest 275.270 142.263 147.056<br />
Provincie Vlaams-Brabant 313.318 170.105 137.632<br />
Arrondissement Leuven 272.500 158.350 130.802<br />
<strong>Holsbeek</strong> 267.229 154.005 131.340<br />
Aarschot 202.595 143.104 136.731<br />
Leuven 335.319 202.903 126.703<br />
Lubbeek 296.959 167.951 115.000<br />
Rotselaar 214.573 156.563 141.166<br />
Tielt-Winge 232.483 143.396 0<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
Tabel 46. Prijzen van bouwgronden, in 2005, gemiddelde koopprijs per m2<br />
Vlaams Gewest 106,0<br />
Provincie Vlaams-Brabant 111,6<br />
Arrondissement Leuven 102,6<br />
<strong>Holsbeek</strong> 119,4<br />
Aarschot 83,2<br />
Leuven 122,9<br />
Lubbeek 100,5<br />
Rotselaar 109,3<br />
Tielt-Winge 97,1<br />
Bron: Lokale Statistieken, Interactieve Gemeentelijke en Regionale Databank<br />
5.3. Gerieflijkheid en comfort van bewoonde particuliere woningen<br />
De woningen zijn in <strong>Holsbeek</strong> gemiddeld groter dan de woningen van het arrondissement en<br />
Vlaanderen. Maar ze worden ook door relatief grotere huishoudens bewoond.<br />
Tabel 47. Oppervlakte bewoonde particuliere woningen<br />
<strong>Holsbeek</strong> Pr. Vl. Brabant Arr. Leuven<br />
Vlaams Gewest<br />
Totaal aantal woningen 3.208 395.235 180.421 2.348.025<br />
% % % %<br />
< 35 m² 150 4,7 25.546 6,5 12.956 7,2 170.729 7,3<br />
35 - 54 m² 464 14,5 62.191 15,7 29.262 16,2 408.663 17,4<br />
55 - 84 m² 737 23,0 92.987 23,5 42.073 23,3 568.756 24,2<br />
85 - 104 m² 684 21,3 81.787 20,7 36.192 20,1 469.020 20,0<br />
105 - 124 m² 473 14,7 53.076 13,4 23.665 13,1 282.256 12,0<br />
> 125 m ² 474 14,8 46.047 11,7 20.446 11,3 224.332 9,6<br />
Onbekend 226 7,0 33.601 8,5 15.827 8,8 224.269 9,6<br />
Oppervlakte per bewoner 33,1 m2 34,5 m2 34,6 m2 33,7 m2<br />
Bron: NIS, socio-economische enquête 2001
Qua comfort scoort <strong>Holsbeek</strong> relatief beter dan de provincie Vlaams-Brabant, het<br />
arrondissement Leuven en de rest van Vlaanderen: er zijn procentueel meer woningen met<br />
groot comfort, minder woningen met middelmatig comfort en ongeveer evenveel woningen met<br />
klein comfort.<br />
Het percentage woningen zonder klein comfort ligt in <strong>Holsbeek</strong> dan weer wat hoger dan in de<br />
provincie, het arrondissement of in Vlaanderen. Dit is deels te verklaren door een kleine groep<br />
oude woningen die niet of niet efficiënt verbouwd werden.<br />
Tabel 48. Bewoonde particuliere woningen naar combinatie van gerieflijkheden binnen de woning: aantal woningen<br />
<strong>Holsbeek</strong> Pr. Vl Brabant Arr. Leuven Vlaams Gewest<br />
Totaal aantal woningen 3.208 395.235 180.421 2.348.025<br />
% % % %<br />
Groot comfort 2.135 67,8 244.779 63,5 111.277 63,2 1.279.829 56,0<br />
Middelmatig comfort 285 9,0 54.455 14,1 26.220 14,9 319.988 14,0<br />
Klein comfort 547 17,4 68.255 17,7 30.199 17,1 571.279 25,0<br />
Zonder klein comfort 184 5,8 18.097 4,7 8.375 4,8 112.618 5,0<br />
Woningcomfort niet gekend: 57 9.649 4.350 64.311<br />
Geen antwoord<br />
Bron: NIS, socio-economische enquête 2001<br />
Zonder klein comfort = zonder badkamer en wc<br />
Klein comfort = badkamer + wc<br />
Middelmatig comfort = kleine comfort + centrale verwarming<br />
Groot comfort = middelmatig comfort + keuken (4m2) of geïntegreerde keuken + telefoon of gsm + auto<br />
5.4. Zonevreemde woningen<br />
Zonevreemdheid kan gedefinieerd worden als de tegenstrijdigheid van de feitelijke toestand van<br />
een gebouw, functie of activiteit, met de vastgelegde bestemming in het aanlegplan. De<br />
problematiek van zonevreemdheid vindt zijn oorsprong in het KB van ’72 ter invoering van de<br />
gewestplannen en de uitzonderingsbepalingen in de gewestplannen zelf.<br />
Vele woningen en woonpercelen bevinden zich volgens de bestemmingskaarten van het<br />
gewestplan niet in de juiste zone. Veel van deze woningen dateren van lang voor de opmaak<br />
van de gewestplannen in de jaren ’70. Er zijn ook veel woningen die later werden vergund en<br />
gebouwd buiten de bouwzone, onder meer in bestaande verkavelingen of door de opvulregel.<br />
Zonevreemd is dus iets totaal anders dan illegaal. Illegale woningen zijn woningen gebouwd<br />
zonder bouwvergunning. De meeste zonevreemde woningen en gebouwen zijn wettelijk, maar<br />
er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen zonevreemde woningen binnen en buiten<br />
ruimtelijk kwetsbaar gebied. In de gemeente <strong>Holsbeek</strong> zijn er +/- 650 zonevreemde woningen.<br />
Hiervan zijn er een beperkt aantal (+/-15) gesitueerd binnen ruimtelijk kwetsbaar gebied. Het<br />
overgrote deel bevindt zich buiten ruimtelijk kwetsbaar gebied. De grote problematiek die zich<br />
hier stelt is dat enkel die woningen buiten ruimtelijk kwetsbaar gebied (mits stedenbouwkundige<br />
vergunning) verbouwd, herbouwd of uitgebreid mogen worden.<br />
Voor zonevreemde woningen binnen ruimtelijk kwetsbaar gebied is dit niet het geval. Alleen<br />
werken met betrekking tot de instandhouding van deze gebouwen kunnen worden vergund.<br />
De ganse zonevreemdheidsproblematiek brengt sociaal-economische en persoonlijke wrevel<br />
mee. De zonevreemde eigenaars weten vaak niet waar ze precies aan toe zijn.<br />
60
Wanneer de gemeente een Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) opmaakt voor de<br />
woningen gesitueerd buiten het ruimtelijk kwetsbaar gebied kan ook voor deze woningen een<br />
duidelijk rechtskader worden gecreëerd.<br />
5.5. Weekendverblijven in <strong>Holsbeek</strong><br />
Een weekendverblijf wordt geacht een tijdelijke woonplaats te zijn. Toch worden ze vaak<br />
gebruikt als permanente huisvestingsplaats. De oorzaken van de toenemende trend om in het<br />
weekendverblijf te gaan wonen zijn veelzijdig. Zo kan het fiscaal-financieel voordeel bepalend<br />
zijn. Door het vestigen van de hoofdverblijfplaats in de gemeente waar het weekendverblijf<br />
gelegen is worden er immers een aantal uitgaven drastisch verminderd (vb. de heffing van een<br />
bijkomende belasting op het tweede verblijf). Maar er kunnen ook structurele of sociale<br />
oorzaken aan vooraf gaan. De toenemende vergrijzing en de dikwijls vervroegde pensionering<br />
van de oorspronkelijke weekendverblijvers stimuleert deze hun hoofdverblijfplaats over te<br />
brengen naar de gemeente waar hun weekendverblijf gevestigd is en hun oorspronkelijke<br />
woning op te geven. Daarnaast moet er gewezen worden op het toenemend aantal<br />
eenpersoonsgezinnen. Door de hoge prijzen van bouwgrond en woningen gaat men op zoek<br />
naar een betaalbaar alternatief. Een rechtstreeks gevolg hiervan is dat het aanlokkelijk om<br />
wonen wordt in een relatief goedkoop weekendverblijf voor mensen die over een beperkt tot<br />
laag inkomen beschikken. Bovendien beantwoorden de goedkope chalets, door het gebrek aan<br />
de meest elementaire voorzieningen, vaak niet aan de normale woonkwaliteit.<br />
De stedenbouwkundige regelgeving van weekendverblijven laat geen vaste bewoners toe in<br />
chalets. Omwille van urbanisatie of ruimtelijke ordening kan er echter geen enkele inschrijving<br />
geweigerd worden in weekendverblijven. Een voorlopige inschrijving van maximum 3 jaar kan<br />
bekomen worden, mede gelet op het ingevoerde recht van wonen (Belgische grondwet, anno<br />
1994).<br />
Indien er hiertegen geen verdere acties genomen worden door het gemeentebestuur, wordt<br />
deze voorlopige inschrijving automatisch gewijzigd in een permanente.<br />
5.5.1. Weekendverblijven in de verkaveling van het Nationaal Komitee<br />
Weekendverblijven (NKWV)<br />
Binnen de gemeente <strong>Holsbeek</strong> werden er door het NKWV 2 (goedgekeurde) verkavelingen<br />
aangemaakt in een zone voor verblijfsrecreatie:<br />
- Verkaveling Hertstraat: 52 bouwloten<br />
- Verkaveling Appelweg: 12 bouwloten<br />
De chalets binnen deze verkaveling zijn stedenbouwkundig vergund als weekendverblijf, de<br />
meeste bewoners ervan zijn vast gedomicilieerd.
5.5.2. Andere weekendverblijven in <strong>Holsbeek</strong><br />
5.5.2.1 Weekendverblijven gebouwd voor 29 maart 1962<br />
<strong>Holsbeek</strong> beschikt over een 20-tal weekendverblijven die gedateerd zijn voor het in voege<br />
treden van de wet op de stedenbouw anno 1962. Alle gebouwen die van voor deze wet dateren<br />
worden normaliter beschouwd als vergund gezien in die periode geen vergunning noodzakelijk<br />
was.<br />
5.5.2.2 Weekendverblijven gebouwd tussen 29 maart 1962 en 1978<br />
De overgrote meerderheid van de weekendverblijven in <strong>Holsbeek</strong> dateert van na de in werking<br />
getreden stedenbouwwet (1962), maar vóór het ontstaan van het gewestplan (1978).<br />
5.5.2.2.1. Individuele weekendverblijven<br />
Binnen ruimtelijk kwetsbaar gebied<br />
Het grootst aantal individuele weekendverblijven in <strong>Holsbeek</strong> is terug te vinden in de<br />
deelgemeente <strong>Holsbeek</strong> en Nieuwrode. Het betreft hier een 20-tal verblijfplaatsen. Door het<br />
uitdovingsbeleid dat het gemeentebestuur hierbinnen voert, kunnen er geen personen meer<br />
gedomicilieerd worden voor deze chalets. De vaste domiciliëring van de vroegere bewoners<br />
komt niet in het gedrang.<br />
Buiten ruimtelijk kwetsbaar gebied<br />
In <strong>Holsbeek</strong> zijn er een 80-tal weekendverblijven gesitueerd buiten ruimtelijk kwetsbaar gebied.<br />
Omwille van het gevoerde gedoogbeleid en zolang het bestemmingsdoel van deze chalets<br />
gerespecteerd blijft door de bewoners, dringen er zich hier geen specifieke maatregelen op.<br />
Vaste inschrijvingen worden niet toegelaten.<br />
5.5.2.2.2. Clusters van weekendverblijven<br />
Clusters van weekendverblijven zijn groepen van telkens minimaal 4 chalets. De bevoegdheid<br />
met betrekking tot regularisatie van de chalets en het geven van een rechtstatuut is in handen<br />
van de provincie Vlaams-Brabant. In de gemeente worden deze clusters gesitueerd te<br />
Nieuwrode en te <strong>Holsbeek</strong>. In Nieuwrode (Kriesberg) betreft het 3 groepen van clusters met een<br />
totaliteit van 18 chalets. In <strong>Holsbeek</strong> (Chartreuzenberg) wordt het totaal aantal chalets geraamd<br />
op 45.<br />
De inventarisatie van deze clusters werd reeds gerealiseerd door het gemeentebestuur van<br />
<strong>Holsbeek</strong>. Het dossier werd overgemaakt aan de provincie Vlaams-Brabant. Een oordeel of<br />
eventuele maatregel hieromtrent werd nog niet uitgesproken.<br />
62
5.5.2.3 Weekendverblijven gebouwd na 1978<br />
Voor alle chalets opgetrokken na 1978 en gebouwd in alle illegaliteit worden de nodige<br />
maatregelen getroffen en procedures gestart tot afbraak of regularisatie.<br />
5.6. Leegstand en verwaarlozing<br />
Binnen de provincie Vlaams-Brabant is <strong>Holsbeek</strong> 1 van de weinige gemeenten die zelf<br />
inventarisbeheerder is van de leegstaande en verwaarloosde woningen.<br />
De overgrote meerderheid van de verwaarloosde woningen werden in het verleden afgebroken<br />
- hetzij verbouwd, hetgeen in hoofdzaak zonevreemde woningen betrof.<br />
Hierdoor vormt deze thematiek geen pijnpunt voor de gemeente <strong>Holsbeek</strong> en dient er hieraan<br />
geen prioriteit gegeven te worden.<br />
5.7. Kwaliteitsbewaking<br />
De gemeentelijke huisvestingsdienst behandelt aanvragen voor comformiteitsattesten voor<br />
huurwoningen in het kader van de Wooncode. Een comformiteitsattest is een bewijs dat de<br />
huurwoning aan de Vlaamse kwaliteitsnormen voldoet inzake veiligheid, gezondheid en<br />
kwaliteit. Het attest is niet verplicht, maar het biedt de verhuurder wel extra zekerheid.<br />
In de periode 2000-2006 werden er in <strong>Holsbeek</strong> geen comformiteitsattesten aangevraagd door<br />
de burgers of afgeleverd door het gemeentebestuur. Bepalende factor hierbij is het gering<br />
aantal officieel verhuurde woningen in de gemeente.<br />
Eigenaars van woningen die verhuurd worden en die niet aan de Vlaamse normen voldoen,<br />
worden op verzoek van de verhuurder onderworpen aan een ongeschiktheids- of<br />
onbewoonbaarheidsonderzoek. De inspectie van de woningen wordt uitgevoerd door de<br />
provinciale huisvestingsdienst en gecoördineerd door de gemeentelijke dienst huisvesting. De<br />
ongeschiktheids- of onbewoonbaarverklaring valt onder de bevoegdheid van de burgemeester<br />
en heeft tot gevolg dat de verhuurder de woning niet verder of opnieuw mag verhuren.<br />
Bijkomend worden er door de gemeente en het Vlaams gewest financiële sancties voorzien<br />
voor ongeschikte of onbewoonbare woningen.<br />
Gedurende de periode 2000-2006 werden er in <strong>Holsbeek</strong> 5 ongeschiktheidsverklaringen<br />
afgeleverd.<br />
Wel dient er hier gesteld te worden dat de meeste aanvragen voor ongeschiktheidsverklaring<br />
hun voedingsbron vinden in conflicten tussen huurder en verhuurder.<br />
5.8. Appartementen<br />
5.8.1. Seniorenresidenties<br />
In de zomer van 2006 werd de bouw opgestart van een seniorenresidentie met 33 woonflats<br />
voor senioren. Deze flats zijn gelegen in de dorpskern van Sint-Pieters-Rode.
De seniorenresidenties kunnen bewoond of gehuurd worden door ouderen (met voorrang voor<br />
inwoners van de gemeente) en zouden begin 2008 instapklaar zijn.<br />
5.8.2. Nieuwe appartementen gedurende de periode 2002-2007<br />
Naast de seniorenresidenties in Sint-Pieters-Rode kan het aantal appartementen in <strong>Holsbeek</strong><br />
geraamd worden op 36 eenheden verdeeld over 4 meergezinswoningen.<br />
5.9. Verkavelingen in <strong>Holsbeek</strong><br />
5.9.1 Zagerijsite <strong>Holsbeek</strong><br />
In 2005 werd er 1 grote verkaveling gerealiseerd in de gemeente. Het betreft de privéverkaveling<br />
Zagerijsite te <strong>Holsbeek</strong>, waarbij ieder perceel verkocht werd tegen de gangbare<br />
marktprijzen. De verkaveling Zagerijsite omvat 26 bouwloten met een gemiddelde oppervlakte<br />
van 5 are per lot.<br />
5.9.2 Asseltveld <strong>Holsbeek</strong><br />
In de periode 2007-2012 zal de 2 de fase van de verkaveling Asseltveld (zoals in het gewestplan<br />
omschreven) gerealiseerd worden. Hiermee wil het gemeentebestuur bijkomende sociale<br />
kavels en sociale huur- en koopwoningen voorzien voor jonge mensen met een gemiddeld of<br />
lager inkomen. Inwoners van de gemeente moeten bij de toewijzing voorrang genieten. Binnen<br />
de verkaveling Asseltveld worden er 22 sociale kavels, 12 sociale koopwoningen en 16 sociale<br />
huurwoningen voorzien. Zowel de sociale kavels als de sociale koopwoningen vallen onder de<br />
bevoegdheid van Interleuven. De sociale huurwoningen zullen door het <strong>OCMW</strong> gebouwd en<br />
beheerd worden.<br />
In een eerste fase werd er in 1994 door Interleuven reeds een verkavelingsvergunning<br />
bekomen voor het Asseltveld. Dit omvatte 38 sociale woonpercelen met oppervlaktes van 5 tot<br />
9,5 are.<br />
5.9.3 Onbebouwde kavels<br />
Over gans het grondgebied <strong>Holsbeek</strong> zijn er een groot aantal verkavelingen waarvan veel loten<br />
(om en bij 300 kavels) onbebouwd zijn. Deze komen niet vrij op de vastgoedmarkt omdat ze<br />
dikwijls gereserveerd worden voor familie of nabestaanden.<br />
64
5.10. Sociale huisvesting<br />
5.10.1. Sociale woningen van Dijledal<br />
De gemeente <strong>Holsbeek</strong> heeft een samenwerkingsverband met de sociale woningmaatschappij<br />
Dijledal. Dijledal beschikt over 13 sociale woningen in de woonwijk Bergeveld in de<br />
deelgemeente <strong>Holsbeek</strong>. Het betreffen allemaal ééngezinswoningen.<br />
5.10.2. Sociale woningen van SVK (Sociaal Verhuurkantoor) Hageland<br />
De gemeente <strong>Holsbeek</strong> heeft ook een samenwerkingsverband met het Sociaal Verhuurkantoor<br />
Hageland. Vier gemeenten, namelijk <strong>Holsbeek</strong>, Tielt-winge, Bekkevoort en Glabbeek maken<br />
deel uit van het SVK Hageland. Het SVK huurt woningen of appartementen op de private<br />
woningmarkt om ze, eventueel na renovatie- of aanpassingswerken, aan woonbehoeftige<br />
gezinnen en alleenstaanden onder te verhuren. Ook doet het SVK aan woonbegeleiding om de<br />
huurder vertrouwd te maken met de rechten en de plichten. De eigenaar-verhuurder kan<br />
rekenen op een stipte betaling van huur, het afsluiten van een brandverzekering en het<br />
onderhoud van de woning, terwijl hij in ruil daarvoor een langdurig huurcontract krijgt<br />
aangeboden.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> is er 1 woning dat verhuurd wordt via het SVK Hageland. Deze is gelegen in<br />
Kortrijk-Dutsel. Het betreft een ééngezinswoning met 2 slaapkamers.<br />
5.10.3. Sociale woningen vanuit <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong><br />
5.10.3.1. Eigen woningen<br />
Het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> beschikt op 01/01/2007 over 18 sociale woningen waarvan het <strong>OCMW</strong><br />
eigenaar is. Van 1 van deze 18 woningen is het <strong>OCMW</strong> houder van het zakelijk recht (in<br />
erfpacht).<br />
Deze woningen zijn gespreid over de gemeente <strong>Holsbeek</strong>. 9 van deze woningen zijn gelegen in<br />
de deelgemeente <strong>Holsbeek</strong>. De andere 9 woningen zijn gelegen in Nieuwrode.<br />
12 van deze woningen werden door de jaren heen zelf gebouwd door het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong>. De<br />
andere 6 woningen werden aangekocht.<br />
Het betreffen 16 ééngezinswoningen met 1, 2 of 3 slaapkamers. Eén eigen woning doet dienst<br />
als noodhuisvesting. Hierover volgt later meer informatie. De andere eigen woning doet dienst<br />
als Lokaal Opvanginitiatief.<br />
5.10.3.2. Huurwoningen<br />
Verder huurt het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> nog 6 woningen van privé-eigenaars die het <strong>OCMW</strong> dan<br />
onderverhuurt. Deze woningen doen ook dienst als sociale woningen.
Ook deze woningen zijn gespreid over de gemeente <strong>Holsbeek</strong>. 1 van deze woningen is gelegen<br />
in Nieuwrode. 3 hiervan zijn gelegen in Kortrijk-Dutsel en de overige 2 zijn gelegen in <strong>Holsbeek</strong>.<br />
Hier betreffen het 4 ééngezinswoningen met 1, 2 of 3 slaapkamers. Verder zijn het 2<br />
appartementen. 1 van deze appartementen doet ook dienst als Lokaal Opvanginitiatief.<br />
5.10.3.3. Sociale woningbouw te Nieuwrode, Appelweg 20-22<br />
In juli 2005 besliste de Raad voor Maatschappelijk Welzijn van het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> van start<br />
te gaan met een sociaal bouwproject van 6 huurwoningen in Nieuwrode. Hiermee wil het<br />
<strong>OCMW</strong> extra huisvesting aanbieden aan de meest kwetsbare en zwakke huurders. Het<br />
architectenbureau A’aksent uit <strong>Holsbeek</strong> werd mee onder de arm genomen voor de realisatie<br />
van dit project. In november 2005 ontving het <strong>OCMW</strong> subsidies van de provincie Vlaams-<br />
Brabant en het Vlaams Gewest. In augustus 2006 werd de oorspronkelijke tweewoonst<br />
afgebroken en het terrein bouwklaar gemaakt. De grondwerken werden uitgevoerd in<br />
september 2006 en ook de eerste steenlegging van deze woningbouw had dan plaats. De<br />
inhuldiging van het gebouw gebeurde in oktober 2007. De sociale huurwoningen zijn sedert<br />
eind oktober 2007 in gebruik. De 2 appartementen op de benedenverdieping zijn gebouwd<br />
volgens het principe van levenslang wonen, dit wil zeggen met aangepaste deuropeningen,<br />
douche met zitje,… .<br />
5.10.3.4. Project Sociale woningbouw te <strong>Holsbeek</strong>, Asseltveld<br />
<strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> heeft in 2007 beslist om, in samenwerking met Interleuven, de bouw te<br />
realiseren van 16 sociale huurwoongelegenheden in de gemeente.<br />
De extra sociale huisvesting wordt voorzien in Asseltveld te <strong>Holsbeek</strong>.<br />
In een eerste fase werd er in 1994 door Interleuven reeds een verkavelingsvergunning<br />
bekomen voor het Asseltveld. Dit omvatte 38 sociale woonpercelen met oppervlaktes van 5 tot<br />
9,5 are.<br />
Door de heersende grote nood aan geschikte en betaalbare huisvesting voor mensen met een<br />
laag inkomen komt deze sociale woonuitbreiding het lokale huisvestingsaanbod alleen maar ten<br />
goede.<br />
Er worden 22 sociale kavels, 12 sociale koopwoningen en 16 sociale huurwoningen voorzien<br />
die overeenstemmen met de bepalingen van het structuurplan. Het totale grondoppervlak,<br />
aangekocht door Interleuven, beslaat 2ha 83a en 33ca. Hiervan koopt <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> een<br />
gedeelte aan om, samen met Interleuven, de realisatie van 16 extra sociale<br />
huurwoongelegenheden waar te kunnen maken binnen deze tweede fase van de uitbreiding<br />
van de Kartuizerstraat. Het betreffen woongelegenheden waarvan de helft voorzien is van 2<br />
slaapkamers, de andere helft van 1 slaapruimte. Met deze geconcentreerde woningen wil het<br />
<strong>OCMW</strong> tegemoet komen aan de huidige woonbehoeften. Steeds meer kleine gezinnen zijn op<br />
zoek naar compacte, degelijke en kwaliteitsvolle huisvesting in de gemeente die én betaalbaar<br />
blijft én hen de nodige leefruimte biedt.<br />
De realisatie van dit sociaal huisvestingsproject wordt voorzien binnen minimaal 4 à 5 jaar<br />
gezien het project zich nog in opstartfase bevindt én er rekening gehouden dient te worden met<br />
66
de voorziene termijn voor de subsidiedossiers, de verkavelingsaanvraag, de<br />
gunningsprocedure, de bouwplannen, … alvorens de effectieve infrastructuurwerken van start<br />
kunnen gaan.<br />
5.10.4. Nood- en transitwoningen van het <strong>OCMW</strong><br />
In het voorjaar van 2006 werd er een nieuwe woning aangekocht door het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong>,<br />
namelijk te Nieuwrode. Het betreft een zeer grote woning, waarbij momenteel 4 slaapkamers,<br />
keuken, badkamer, zitruimte,… dienst doen als noodopvang voor mensen die zich in een<br />
noodsituatie bevinden en als huisvesting voor toegewezen asielzoekers.<br />
<strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> opteerde dat deze woning dienst doet voor deze beide doelgroepen<br />
aangezien de gemeente <strong>Holsbeek</strong> een kleine, landelijke gemeente is, die niet zo heel veel<br />
geconfronteerd wordt met noodsituaties en ook niet zo veel asielzoekers toegewezen krijgt.<br />
Wanneer er twee aparte woningen voor deze doelgroepen zouden zijn, zouden deze huizen<br />
vaak geconfronteerd worden met leegstand. Leegstaande huizen brengen een enorme hoge<br />
kost met zich mee aangezien er onder andere in de winter toch verwarmd dient te worden<br />
zodoende dat een huis niet verwaarloosd wordt.<br />
Toch moet er voor deze beide doelgroepen huisvesting aangeboden kunnen worden en omwille<br />
van bovenstaande redenen leek het ons het meest aangewezen één huisvesting aan te kopen<br />
die dienst zou doen voor deze beide doelgroepen.<br />
Sedert 01/07/2006 wordt het huis gebruikt voor beide doeleinden. Ondertussen werd er reeds<br />
noodopvang aangeboden aan een koppel wiens huis op instorten stond. Zij verbleven hier<br />
ongeveer 2 maanden tot er een geschikte huisvesting voor dit koppel gevonden werd. Verder<br />
verbleven er reeds 3 alleenstaande asielzoeksters ook voor de periode van maximum twee<br />
maanden. Op 01/03/2007 is het huis onbewoond.<br />
5.11. Dienstverlening vanuit het <strong>OCMW</strong>/gemeente inzake huisvesting<br />
De sociale dienst van het <strong>OCMW</strong> en de bevoegde ambtenaren van de gemeente bieden een<br />
brede waaier van dienstverlening inzake huisvesting.<br />
5.11.1. Informatie en advies<br />
Het <strong>OCMW</strong> en de gemeente verstrekken allerhande informatie en advies over wonen /<br />
huisvesting aan alle personen die hierover vragen of problemen hebben. Het is een<br />
laagdrempelig initiatief voor alle inwoners van de gemeente <strong>Holsbeek</strong>. Er wordt verder vele<br />
artikels gepubliceerd in het gemeentelijk informatieblad over het thema huisvesting.
5.11.2. Financiële hulpverlening<br />
Het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> verstrekt financiële hulpverlening inzake huisvesting. Er worden<br />
bijvoorbeeld verschillende huurwaarborgen en tussenkomsten in huur ten laste genomen door<br />
het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong>. Ook tussenkomsten in vaste kosten (water, verwarming, elektriciteit,<br />
distributie, brandverzekering) worden ten laste genomen door het <strong>OCMW</strong>. Een voorbeeld<br />
hiervan is de stoololietoelagen die gefinancieerd worden door de overheid, maar ook nietterugvorderbare<br />
steunen zoals tussenkomst in bijvoorbeeld gas/elektriciteit/water worden ten<br />
laste genomen door het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong>. Financiële hulpverlening inzake huisvesting wordt<br />
steeds individueel toegekend na een steunaanvraag en een sociaal onderzoek door een<br />
maatschappelijk werker van het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong>.<br />
5.11.3. Woonbegeleiding<br />
Er wordt door de sociale dienst van het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> aan woonbegeleiding gedaan.<br />
Hieronder wordt verstaan dat er actieve toeleiding geboden wordt naar de sociale en private<br />
huurmarkt. Er wordt individuele begeleiding geboden bij het zoeken naar een geschikte<br />
huurwoning op de privé- en sociale huurmarkt. Verder worden er structurele afspraken gemaakt<br />
met verhuurders om hun woning te verhuren aan deze personen, bijvoorbeeld rond de betaling<br />
van de maandelijkse huur en de huurwaarborg. Ook wordt er ondersteuning geboden aan de<br />
huurder om de huurderverplichtingen na te komen en het doen na te komen van de<br />
verhuurderverplichtingen.<br />
5.11.4. Begeleiding bij de verschillende huisvestingpremies<br />
5.11.4.1. Algemeen<br />
Wie een woning koopt, huurt, bouwt of verbouwt kan in bepaalde gevallen recht hebben op een<br />
Vlaamse of provinciale huisvestingspremie. (verbeteringspremie – aanpassingspremie –<br />
energiepremie – nieuwe renovatiepremie - …)<br />
<strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> maakt de inwoners van de gemeente <strong>Holsbeek</strong> wegwijs binnen de<br />
verschillende tegemoetkomingen. De sociale dienst zet alle voorwaarden waar aan dient<br />
voldaan te worden op een rijtje en gaat na op welke premie de persoon recht heeft en helpt de<br />
persoon administratief verder bij het verkrijgen ervan.<br />
5.11.4.2. Project ‘Levenslang Wonen in <strong>Holsbeek</strong>’<br />
Het <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> wil de ouderen en personen met een handicap van de gemeente<br />
<strong>Holsbeek</strong> met raad en daad bijstaan om hen de mogelijkheid te geven om in de gemeente te<br />
blijven wonen door woningaanpassingen – en verbeteringen. Via het project ‘Levenslang<br />
Wonen in <strong>Holsbeek</strong>’ wil het <strong>OCMW</strong> dit realiseren.<br />
Indien deze personen hun (huur)woning niet is aangepast aan hun leefsituatie komt de<br />
maatschappelijk werker van het <strong>OCMW</strong>, eventueel samen met een ergotherapeute van<br />
Seniorama, langs na een afspraak. Seniorama is een vzw die gesubsidieerd wordt door de<br />
provincie Vlaams-Brabant en instaat voor het woonadvies voor de inwoners van het<br />
68
arrondissement Leuven. Naar aanleiding van dit huisbezoek wordt er gratis een advies<br />
geformuleerd over de nodige aanpassingen en verbeteringen voor de woning. Tevens wordt er<br />
nagegaan op welke premies men recht heeft bij het uitvoeren van de veranderingen of werken.<br />
De uitvoering van de veranderingen kunnen gebeuren door de klusjesdienst of door een<br />
aannemer naar keuze.<br />
5.11.5. Energiescans<br />
Op 02/03/2007 werd het besluit van de Vlaamse Regering genomen inzake de<br />
openbaredienstverplichtingen ter bevordering van het rationeel energiegebruik. Artikel 3, §4 van<br />
dit besluit bepaalt dat iedere gemeente moet overgaan tot het uitvoeren van de actieverplichting<br />
betreffende energiescans. Een energiescan is een doorlichting, die op basis van een bezoek ter<br />
plaatse in een woning, een eerste beeld geeft van de energiesituatie en het<br />
energiebesparingspotentieel op vlak van gebouwschil, verwarming, sanitair warm water,<br />
verlichting, elektrische apparaten en gedrag en waarbij tijdens het bezoek aan die woning op<br />
die plaatsen waar het zinvol wordt geacht, spaarlampen, een spaardouchekop, radiatorfolie en<br />
buisisolatie worden geplaatst.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> zullen er in de loop van 2008-2009 67 energiescans uitgevoerd worden. De<br />
actieverplichting inzake de energiescans is in <strong>Holsbeek</strong> toevertrouwd aan de netbeheerder<br />
PBE. De netbeheerder PBE zal het effectief laten uitvoeren van deze energiescans laten doen<br />
door IGO Leuven. De doelgroep waarbij de energiescans uitgevoerd zullen worden zijn<br />
beschermde afnemers, dus personen met een verhoogde tegemoetkoming van het<br />
ziekenfonds, personen in een collectieve schuldenregeling of in budgetbegeleiding bij het<br />
<strong>OCMW</strong>, residentieel beschermde klanten en steuntrekkers van het <strong>OCMW</strong>.<br />
5.12. Huisvesting en woonsituatie in <strong>Holsbeek</strong>: toekomstmogelijkheden en<br />
beleidsuitdagingen, sterkten en werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- Binnen het grondgebied <strong>Holsbeek</strong> zijn er een groot aantal verkavelingen waarvan veel<br />
loten onbebouwd zijn<br />
- Grote, gerieflijke en comfortabele woningen<br />
- Veel eengezinswoningen<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- Hoge prijzen van bouwgronden en van woningen waardoor sociale verdringing.<br />
- Beperkt aanbod appartementen, studio’s, kamers of huurwoningen<br />
- Sociale huisvesting is beperkt
Sterkten<br />
- <strong>OCMW</strong> heeft een noodwoning voor dringende opvang.<br />
- Het <strong>OCMW</strong> biedt financiële steun inzake huisvesting (huurwaarborgen, tussenkomst in<br />
huur, tussenkomst in vaste kosten zoals water, elektriciteit, gas, stookolie,<br />
brandverzekering,…).<br />
- Er is een samenwerkingsverband met sociale bouwmaatschappij Dijledal.<br />
- Er is een samenwerkingsverband met het Sociaal Verhuurkantoor Hageland.<br />
- Er zijn initiatieven voor het bouwen/renoveren van sociale huur-en/of koopwoningen:<br />
project sociale woningbouw op Asseltveld te <strong>Holsbeek</strong> en renovatie van 2<br />
ééngezinswoningen te <strong>Holsbeek</strong>.<br />
- Er worden sociale kavels ter beschikking gesteld<br />
- De gemeente is zelf inventarisbeheerder van leegstaande en verwaarloosde gebouwen.<br />
<strong>Holsbeek</strong> wordt weinig geconfronteerd met deze problematiek.<br />
- Opbouw seniorenresidentie met 33 woonflats<br />
- <strong>OCMW</strong> <strong>Holsbeek</strong> biedt ondersteuning bij allerhande premies inzake huisvesting.<br />
(invullen documenten, samenwerking Seniorama, project Levenslang Wonen,…)<br />
- In de loop van 2008-2009 zullen er in de gemeente <strong>Holsbeek</strong> 67 energiescans<br />
uitgevoerd worden.<br />
- Er is overleg tussen de gemeente en het <strong>OCMW</strong> over de taakafbakening inzake<br />
huisvesting.<br />
Werkpunten<br />
- Te weinig aangepaste en betaalbare huisvesting voor maatschappelijk kwetsbare<br />
doelgroepen<br />
- Uitbreiding informatie over renovatiepremies.<br />
- Huisvesting van maatschappelijke kwetsbare doelgroepen in chalets die niet aan de<br />
normale woonkwaliteit beantwoorden.<br />
- <strong>Holsbeek</strong> wordt geconfronteerd met de zonevreemdheidsproblematiek. De gemeente<br />
telt +/- 650 zonevreemde woningen waarvan 15 gesitueerd in ruimtelijk kwetsbaar<br />
gebied<br />
70
6. Mobiliteit en voorzieningen<br />
6.1. Mobiliteit<br />
6.1.1. Mobiliteitsplan <strong>Holsbeek</strong><br />
Het mobiliteitsplan van <strong>Holsbeek</strong> (juni 2000) legt de accenten en de acties vast die de<br />
gemeente op korte en op middellange termijn wil realiseren om te komen tot een duurzaam<br />
mobiliteitsbeleid voor de gemeente.<br />
Hierbij wordt uitgegaan van de huidige mobiliteitsproblemen, zijnde de toenemende<br />
verkeersdruk, de verkeersonveiligheid (met name gecreëerd door hoge snelheden en/of slechte<br />
zichtbaarheid) aan kruispunten, het sluipverkeer, de toenemende verkeerscirculatie- en<br />
parkeer- en stationeerproblemen aan de schoolomgeving, missing links in het fietsnetwerk, de<br />
afname van het fiets- en voetgangersgebruik door overheersing wagen en gemis aan degelijke<br />
infrastructuur voor zwakke weggebruikers en een te beperkt aanbod aan openbaar vervoer.<br />
Volgende doelstellingen inzake duurzame mobiliteit, verkeers- en vervoersbeleid worden<br />
door de gemeente in haar mobiliteitsplan geformuleerd:<br />
- Afname van het autogebruik<br />
- Sterke verhoging van de verkeersveiligheid<br />
- Verbetering van de verkeersleefbaarheid<br />
- Uitwerking duurzame mobiliteit in de gemeente<br />
Op basis van de aangehaalde doelstellingen heeft de gemeente geopteerd volgende acties te<br />
ondernemen:<br />
- Een degelijk fiets- en voetpad langs alle hoofdstraten van de gemeente<br />
- Verder zetting aanleg en heraanleg voetpaden in eigen<br />
beheer<br />
- Herstel en onderhoud bestaande voetpaden<br />
- Aanpassing maximumsnelheid aan aard van de weg en de bebouwing er rond<br />
- Toespitsing controlebeleid politiezone Lubbeek op risicopunten<br />
- Maximale inspanningen inzake verkeersveiligheid door de aanpassing van de infrastructuur<br />
in het kader van het Ruggengraatproject.<br />
- Het herinrichten van een aantal dorpspleinen, met o.m. nieuwe bushaltes en een verhoogd<br />
aantal fietsenstallingen.<br />
- Verhoging frequentie busvervoer<br />
- Het beveiligen van de schoolomgevingen<br />
- Maximale uitwerking dorpskernen als kwalitatieve verblijfsgebieden<br />
- Uitwerking maatregelen sluikverkeer<br />
- Verbetering kwaliteit fietsnetwerken en netwerk openbaar vervoer<br />
- Stimulatie vervoersmanagement<br />
6.1.2. Ruggengraatproject<br />
In 2001 startte het gemeentebestuur met de voorbereiding van het Ruggengraatproject: de<br />
volledige vernieuwing van de hoofdweg door de gemeente <strong>Holsbeek</strong>, op basis van een
grondige studie van het verkeer, het landschap en de bebouwing langs deze weg. De<br />
Ruggengraat is het centrum van <strong>Holsbeek</strong>: alle dorpskernen maken er deel van uit, alle<br />
schoolomgevingen liggen er, de andere wegen takken er als ledematen op aan.<br />
Alles wordt vernieuwd, van de rioleringen diep onder de grond, over wegdek en voet- en<br />
fietspaden, tot de nutsleidingen en verlichtingspalen.<br />
Met dit project wordt er mede tegemoetgekomen aan de prioriteit die het gemeentebestuur stelt<br />
aan de verhoging en verbetering van de verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid, onder<br />
andere ook door de aanleg van nieuwe fiets- en voetgangerspaden die voorzien zijn langs alle<br />
hoofdstraten van de gemeente.<br />
De doelstelling van het gemeentebestuur zelf is, alle wegdelen af te werken tegen 2012. Of dit<br />
doel zal kunnen gehaald worden, zal vooral afhangen van de timing op het Vlaamse niveau.<br />
6.1.3. Enkele gegevens<br />
Voor wat mobiliteit betreft hebben we vanuit de socio-economische enquête 2 indicatoren: het<br />
aantal woningen met autobezit en de tevredenheid over het openbaar vervoer. Beide leren ons<br />
indirect iets over de mobiliteit in <strong>Holsbeek</strong>.<br />
<strong>Holsbeek</strong> is goed uitgerust qua autobezit. Er zijn relatief weinig gezinnen zonder auto in<br />
<strong>Holsbeek</strong> (11,3%) ten opzichte van Vlaanderen (19,4%), de provincie Vlaams-Brabant (16,8%)<br />
en het arrondissement Leuven (17,6%). Veel <strong>Holsbeek</strong>se gezinnen beschikken over 2 of meer<br />
auto’s (38%). In Vlaanderen is dit 25,3%, in de provincie Vlaams-Brabant 30,4% en in het<br />
arrondissement Leuven is dit 29,5%. 50,1% van de gezinnen in <strong>Holsbeek</strong> heeft 1 wagen. Dit is<br />
minder dan in Vlaanderen (55,4%), de provincie Vlaams-Brabant (52,8%) en het<br />
arrondissement Leuven (52,8%).<br />
Tabel 49. Gerieflijkheden van de bewoonde particuliere woningen: aantal woningen die al dan niet een auto bezitten<br />
Gebied<br />
geen auto<br />
1 auto<br />
2 of meer<br />
%<br />
%<br />
%<br />
Vlaams Gewest 19,4 55,4 25,3<br />
Provincie Vl.-Brabant 16,8 52,8 30,4<br />
Arr. Leuven 17,6 52,8 29,5<br />
<strong>Holsbeek</strong> 11,3 50,1 38,0<br />
Bron: NIS, socio-economische enquête 2001<br />
Tabel 50 geeft de resultaten weer van een subjectieve meting. In welke mate is men tevreden<br />
met het aanbod aan openbaar vervoer? De landelijke index ligt op 100,8. Net iets minder dan<br />
de helft (49%) van alle Belgische huishoudens vindt dat hun buurt 'normaal' voorzien is van<br />
openbaar vervoer (bus, tram en metro), 1/4 vindt het aanbod heel goed en de overige ¼ is van<br />
oordeel dat het ontoereikend is.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> vindt 43,3% van de ondervraagde huishoudens dat het aanbod aan openbaar<br />
vervoer zeer goed is. 42,6% vindt dat het aanbod van openbaar vervoer slecht. De overige<br />
14,7% vindt het ‘normaal’ voorzien. De Holsbekenaars zijn over het algemeen dus minder<br />
tevreden over het openbaar vervoer.<br />
Tabel 50. De tevredenheid over het aanbod van openbaar vervoer (oktober 2001)<br />
Wat vinden de huishoudens van het openbaar<br />
vervoer in hun buurt? (in%)<br />
Tevredenheidsindex (a)<br />
Slecht voorzien Normaal Heel goed<br />
(b) voorzien (c) voorzien (d)<br />
72
België 25,1 49,0 25,9 100,8<br />
Vlaams<br />
Gewest<br />
25,1 50,3 24,7 99,6<br />
Provincie<br />
Vl.-Brabant<br />
27,6 50,7 21,7 94,1<br />
Arr. Leuven 26,9 49,7 23,4 96,4<br />
<strong>Holsbeek</strong> 42,6 43,3 14,7 76,5<br />
Bron: NIS: statistiek en economische informatie: enquête 1/10/2001<br />
(a) Aan de hand van de antwoorden werd een tevredenheidsindex berekend, waarin "tevredenheid" het saldo is van<br />
de negatieve en positieve antwoorden. De tevredenheidsindex houdt zowel rekening met het aantal tevreden als met<br />
het aantal ontevreden huishoudens. Een tevredenheidsindex van 100 betekent dat precies evenveel huishoudens<br />
zich positief uitlaten over het onderzochte item als er huishoudens zijn die er negatief tegenover staan. Een index<br />
boven de 100 betekent dat er meer tevreden dan ontevreden huishoudens zijn. Ligt de index onder de 100, dan is<br />
het omgekeerde het geval en zijn er meer ontevreden dan tevreden huishoudens. Hoe hoger de index, hoe groter de<br />
verhouding tussen het aantal erg tevreden en weinig tevreden huishoudens.<br />
(b) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt slecht voorzien is van openbaar vervoer.<br />
(c) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt normaal voorzien is van openbaar vervoer.<br />
(d) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt heel goed voorzien is van openbaar vervoer.<br />
6.1.4. Openbaar vervoer<br />
<strong>Holsbeek</strong> beschikt over twee buslijnen, waarvan 1 nachtbus:<br />
- de buslijn 310 die rijdt van Leuven Fochplein, via Kessel-Lo, <strong>Holsbeek</strong> en deelgemeentes,<br />
tot aan het station van Aarschot.<br />
- nachtbuslijn 2: vetrekkende van Leuven Fochplein tot aan het gemeentehuis van Kortrijk-<br />
Dutsel. Deze bus rijdt enkel tijdens de nacht van vrijdag op zaterdag en tijdens de nacht van<br />
zaterdag op zondag.<br />
In de gemeente is er eveneens een belbusgebied gelokaliseerd, zijnde Rotselaar – <strong>Holsbeek</strong> –<br />
Tielt-Winge. Deze belbus voorziet in het traject <strong>Holsbeek</strong> – Kortrijk-Dutsel – Sint-Pieters-Rode –<br />
Nieuwrode – Wezemaal.<br />
De belbus rijdt op weekdagen van 6u tot 22u en op zaterdagen, zon- en feestdagen van 8u10<br />
tot 22u10.<br />
Voor het dichtstbijzijnde treinstation dienen de inwoners zich naar Aarschot of Leuven te<br />
verplaatsen. Dit kan eveneens via de buslijn 310.<br />
6.1.5. Vervoer voor personen met een beperkte mobiliteit<br />
Inwoners van <strong>Holsbeek</strong> die, omwille van mobiliteitsproblemen, moeilijk gebruik kunnen maken<br />
van het reguliere openbare vervoer en niet over privé-vervoer beschikken, kunnen in de regio<br />
beroep doen op aangepaste vervoersdiensten. (zie ook 2.2.7.2.11 ouderenvervoer)<br />
Dienst dringende hulp & personenvervoer<br />
Het <strong>OCMW</strong> biedt de mogelijkheid tot personenvervoer in de regio. Meteen inzetbare<br />
hulpverlening bij dringende aanvragen.
Minder Mobielen Centrale<br />
Vervoer met vrijwillige chauffeurs voor personen met een beperkte mobiliteit en een beperkt<br />
inkomen. Deze dienst wordt aangeboden door de Christelijke Mutualiteit.<br />
Dienst Aangepast Vervoer (D.A.V.) / V.Z.W. Mobiel<br />
Individueel vervoer voor rolstoelgebruikers en voor personen die moeilijk gebruik kunnen maken<br />
van het openbaar vervoer.<br />
De Lijn Vlaams-Brabant<br />
Toegankelijk regulier busvervoer voor rolstoelgebruikers door aangepaste lage vloerbussen;<br />
bussen voorzien van ingebouwde platformen & uitschuifbare of uitklapbare oprijdplaat, … .<br />
Belbus Vlaams-Brabant<br />
Vraagafhankelijk, rolstoeltoegankelijk busvervoer via de daarvoor voorziene stopplaatsen<br />
(aangeduid door signalisatiebord van De Lijn) in de gemeente. Geen haltetussenstop tijdens de<br />
rit. Opstap aan de dichtstbijzijnde belbushalte van de woning of de vertrekplaats, uitstap aan de<br />
dichtstbijzijnde aankomsthalte van bestemming.<br />
NMBS: aangepaste treindienstverlening en –infrastructuur<br />
Voorzieningen in de trein en in het station voor mensen met beperkte mobiliteit of minder<br />
validen.<br />
Speciaal ontworpen reizigersmateriaal waaronder: ruimte voor de rolstoel in 1 ste klas; platformen<br />
en rijtuigcompartimenten toegankelijk voor rolstoelen; toiletten toegankelijk voor<br />
rolstoelgebruikers; aangepaste zitplaatsen; liften; dienstovergangen en diensttunnels in het<br />
station; mobiele oprijhellingen, … .<br />
Rode Kruis Ziekenvervoer<br />
Dienstverlening voor patiënten die zich niet zelfstandig naar het ziekenhuis, rusthuis of andere<br />
instelling kunnen verplaatsen.<br />
Zittend en liggend ziekenvervoer via ziekenwagen, alsook vervoer van rolstoelpatiënten.<br />
Ziekenvervoer<br />
Binnen het ziekenvervoer wordt er onderscheid gemaakt tussen dringen en niet-dringend<br />
ziekenvervoer. Dringend ziekenvervoer betreft: de dienst 100, de ambulance en de MUG. Tot<br />
het niet-dringend ziekenvervoer (liggend/zittend) behoren onder andere: vervoer voor derden<br />
met eigen wagen, taxi, ziekenwagen en de klinimobiel.<br />
Mindermobielenvervoer<br />
De socialistische mutualiteit voorziet sporadisch vervoer door een vrijwillige chauffeur.<br />
74
Opmerking: Ziekenfondsen voorzien vaak bijkomende aangepaste vervoersregelingen voor<br />
minder mobiele personen. Gezien de verscheidenheid aan diensten wordt er hier niet dieper op<br />
ingegaan.<br />
6.2. Voorzieningen<br />
6.2.1. Gezondheidszorg<br />
<strong>Holsbeek</strong> telt 10 huisartsen, 3 apothekers, 5 tandartsen en 10 kinesisten.<br />
<strong>Holsbeek</strong> maakt deel uit van de SIT – West Hageland, het Samenwerkingsinitiatief in de<br />
Thuiszorg, dat de werking coördineert en op elkaar afstemt tussen hulpverleners en<br />
thuiszorgdiensten in de regio <strong>Holsbeek</strong>, Lubbeek en Tielt-Winge.<br />
Daarnaast zijn er nog 7 verpleegkundigen in <strong>Holsbeek</strong>. 3 huisartsen uit de gemeente maken<br />
deel uit van de huisartsenkring.<br />
Verder is men aangewezen op het verzorgingsaanbod van eerstelijnsdiensten, gespecialiseerde<br />
diensten en academische infrastructuur van de Leuvense en/of Aarschotse regio.<br />
<strong>Holsbeek</strong> telt voorts 5 vrijwilligerskernen Ziekenzorg. Zij zijn aanwezig in de verschillende<br />
deelgemeenten.<br />
Tabel 51. De tevredenheid over het aanbod aan gezondheidsvoorzieningen (oktober 2001)<br />
Wat vinden de huishoudens van het aanbod aan<br />
gezondheidsvoorzieningen in hun buurt? (in%)<br />
Slecht voorzien Normaal Heel goed<br />
(b)<br />
voorzien (c)<br />
voorzien (d)<br />
Tevredenheids<br />
index (a)<br />
België 7,7 59,3 33,0 125,3<br />
Vlaams Gewest 5,8 60,5 33,7 127,9<br />
Prov. Vlaams-Brabant 6,2 61,9 31,9 125,7<br />
Arrondissement Leuven 5,8 62,2 32,1 126,3<br />
<strong>Holsbeek</strong> 6,4 68,8 24,7 118,3<br />
Bron: NIS: statistiek en economische informatie: enquête 1/10/2001<br />
(a) De tevredenheidsindex is een subjectieve index, waarin "tevredenheid" het saldo is van de negatieve en positieve<br />
antwoorden.<br />
(b) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt slecht voorzien is van gezondheidsvoorzieningen.<br />
(c) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt normaal voorzien is van gezondheidsvoorzieningen.<br />
(d) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt heel goed voorzien is van gezondheidsvoorzieningen.<br />
In België vinden 59 huishoudens op 100 dat het aanbod van de verschillende<br />
gezondheidsdiensten (arts, apotheek, ziekenhuis...) "normaal" is in hun buurt, 33 op 100 zijn er<br />
zeer over te spreken en iets minder dan 8 op 100 vinden dat ze niet volstaan. Over het<br />
algemeen zijn er dus meer mensen tevreden dan ontevreden, en deze vaststelling is van<br />
toepassing op alledrie de gewesten.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> ligt dat niet zo verschillend: iets minder huishoudens zijn negatief en vinden dat het<br />
aanbod niet volstaat, maar ook iets minder huishoudens zijn positief en vinden dat zij heel goed<br />
voorzien zijn van gezondheidsvoorzieningen.
6.2.2. Administratieve voorzieningen<br />
18 op 100 Belgische huishoudens verklaren dat in hun buurt heel goed wordt voldaan aan de<br />
noodzakelijke administratieve voorzieningen, 20 op 100 vinden het aanbod slecht en 62 op 100<br />
vinden het aanbod normaal.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> is men globaal iets minder tevreden: 9,9% vindt de administratieve voorzieningen<br />
heel goed, 69,5% vindt het ‘normaal’ en 20,6% vindt dat het aanbod aan administratieve<br />
voorzieningen slecht voorzien is in hun buurt.<br />
Opgelet: binnen de afgenomen enquête aangaande de tevredenheid in verband met<br />
administratieve voorzieningen werd er geen specificatie gedaan binnen het aanbod. De<br />
aangehaalde resultaten hebben louter betrekking op de algemene administratieve<br />
voorzieningen.<br />
Tabel 52. De tevredenheid i.v.m. de administratieve voorzieningen in de buurt (oktober 2001)<br />
Wat vinden de huishoudens van het aanbod aan Tevredenheids<br />
administratieve voorzieningen in hun buurt? (in%) index (a)<br />
Slecht voorzien Normaal Heel goed<br />
(b)<br />
voorzien (c) voorzien (d)<br />
België 19,9 62,2 18,0 98,1<br />
Vlaams Gewest 18,4 64,5 17,1 98,7<br />
Provincie Vl.-Brabant 19,1 65,2 15,7 96,6<br />
Arrondissement Leuven 20,5 65,1 14,4 93,9<br />
<strong>Holsbeek</strong> 20,6 69,5 9,9 89,2<br />
NIS: statistiek en economische informatie: enquête 1/10/2001<br />
(a) De tevredenheidsindex is een subjectieve index, waarin "tevredenheid" het saldo is van de negatieve en positieve<br />
antwoorden.<br />
(b) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt slecht voorzien is van administratieve diensten in de buurt.<br />
(c) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt normaal voorzien is van administratieve diensten in de buurt.<br />
(d) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt heel goed voorzien is van administratieve diensten in de buurt.<br />
6.2.3. Winkels<br />
Volgens 27 op 100 huishoudens in ons land is het winkelaanbod heel goed voorzien, 26 op 100<br />
vindt het aanbod slecht en 47 op 100 huishoudens verklaren dat hun buurt normaal voorzien is.<br />
In <strong>Holsbeek</strong> zijn de huishoudens helemaal niet zo tevreden. 57,2 huishoudens op 100 vinden<br />
dat het winkelaanbod slecht voorzien is. 36,9 huishoudens op 100 vinden het winkelaanbod<br />
normaal en slechts 5,8 huishoudens op 100 vindt het winkelaanbod heel goed voorzien. zijn<br />
een andere mening toegedaan.<br />
Tabel 53. De tevredenheid over het winkelaanbod (oktober 2001)<br />
Wat vinden de huishoudens van het winkelaanbod<br />
in hun buurt? (in%)<br />
Slecht voorzien Normaal Heel goed<br />
76<br />
(b)<br />
voorzien (c)<br />
voorzien (d)<br />
Tevredenheids<br />
index (a)<br />
België 25,5 47,3 27,2 101,6<br />
Vlaams Gewest 24,2 50,2 25,6 101,4<br />
Prov. Vlaams-Brabant 29,9 48,4 21,7 91,8<br />
Arrondissement Leuven 30,2 48,5 21,2 91,0<br />
<strong>Holsbeek</strong> 57,2 36,9 5,8 48,6<br />
Bron: NIS: statistiek en economische informatie: enquête 1/10/2001
(a) De tevredenheidsindex is een subjectieve index, waarin "tevredenheid" het saldo is van de negatieve en positieve<br />
antwoorden.<br />
(b) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt slecht voorzien is van winkels.<br />
(c) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt normaal voorzien is van winkels.<br />
(d) Percentage huishoudens dat vindt dat de buurt heel goed voorzien is van winkels.<br />
6.3. Toegankelijkheid van gebouwen<br />
6.3.1. Het <strong>OCMW</strong>-gebouw<br />
In de loop van 2005 werd de toegankelijkheid van het <strong>OCMW</strong> gescreend door het<br />
Toegankelijkheidsbureau, in opdracht van de provincie Vlaams-Brabant.<br />
Dit bureau deed een aantal vaststellingen en aanbevelingen en stelde oplossingen voor<br />
aangaande het parkeerterrein, het toegangspad naar de inkom, de helling van het toegangspad<br />
naar de inkom, de buitentrap van het toegangspad naar de inkom, de inkom, de loop- en<br />
rolroute van de inkomhal naar de binnentrap, de lift en het aangepast toilet, het heren-, dames-<br />
en aangepast toilet, de binnentrap, de lift, de loop- en rolroute van de lift en de binnentrap naar<br />
de kantoren van de sociale dienst en de kantoren van de sociale dienst.<br />
De toegankelijkheid voor personen met een motorische, visuele en auditieve beperking, alsook<br />
extra voorzieningen voor personen met ademhalingsproblemen en allergie werd door het<br />
bureau gescreend.<br />
Voornaamste aandachtspunten werden door hen aangaande het parkeerterrein, de<br />
buitenhelling, de buitentrap, het aangepast toilet en de lift geformuleerd.<br />
Helling<br />
Een te hoog stijgingspercentage en het ontbreken van leuningen en een visueel contrast op het<br />
begin en het einde van de helling bemoeilijken de toegankelijkheid.<br />
Buitentrap<br />
Een armleuning aan de twee zijden van de buitentrap ontbreekt vooralsnog. Het begin en/of het<br />
einde van de trap en de neus van iedere trede zijn niet aangeduid met een visueel contrast.<br />
Aangepast toilet<br />
Te beperkte circulatie- en zitruimte<br />
Lift<br />
In de lift is er geen stoeltje aanwezig en een visueel signaal aangaande noodoproepen<br />
ontbreekt.<br />
6.3.2. De gemeentelijke Sportschuur<br />
In de loop van 2003 screende het Toegankelijkheidsbureau vzw eveneens de gemeentelijke<br />
sporthal op het gebied van toegankelijkheid voor mensen met een beperking.<br />
In het algemeen kan men stellen dat er binnen deze infrastructuur reeds een aantal<br />
inspanningen geleverd zijn om de accommodatie toegankelijker te maken voor personen met<br />
een beperking. Toch kwamen er uit het onderzoek verscheidene aandachtspunten naar voren<br />
die zowel betrekking hadden op de sportzaal zelf als op de toegang tot de zaal.
Enkel het toegangspad naar de hoofdinkom, de looproute van de inkomhal naar de cafetaria als<br />
de bewegwijzering in het gebouw werden positief onthaald.<br />
Vaak scoort een item een dergelijk laag niveau doordat een aantal infrastructurele zaken niet<br />
voldoet aan de vooropgestelde normen. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan te kleine ruimtes, te<br />
smalle deuren, te smalle doorgangen, trappen of hellingen die niet voldoen aan de normen en<br />
dergelijke. Dit zijn allen zaken die eigen zijn aan het gebouw en bijgevolg niet zo eenvoudig<br />
veranderd kunnen worden. Toch zijn er ook een aantal kleine zaken die impact hebben op de<br />
bruikbaarheid van een accommodatie. Zo kan, mits een kleine aanpassingen, de bruikbaarheid<br />
van een item aanzienlijk verhoogd worden. Deze kleine aanpassingen hebben in hoofdzaak<br />
betrekking op de zichtbaarheid van de aangepaste parkeerplaats en de EHBO-ruimte, de<br />
toegangsmogelijkheden naar de inkomhal, de kleedkamers en de multifunctionele ruimte, de<br />
voorzieningen binnen het aangepast toilet, de kleedruimtes en de douches en algemene visuele<br />
aspecten die de gebruiksvriendelijkheid voor personen met een beperking verhogen.<br />
Toegankelijkheid van openbare gebouwen vereist ook een permanente aandacht voor<br />
bijvoorbeeld het open laten van deuren, het wegzetten van eventuele obstakels, enz. … .<br />
De gemeente kan ook regelgevend optreden naar private gebouwen die openbaar toegankelijk<br />
moeten zijn (bijvoorbeeld horecazaken en banken). Tot op heden is dit nog niet gebeurd.<br />
6.4. Mobiliteit en voorzieningen: toekomstmogelijkheden, beleidsuitdagingen, sterkten en<br />
werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- <strong>Holsbeek</strong> is goed bereikbaar per auto en ook de verschillende dorpskernen zijn goed<br />
bereikbaar<br />
- Relatief weinig inwoners aanwezig zonder wagen<br />
- Het vervoersaanbod van de Lijn is de laatste jaren gevoelig verbeterd<br />
- Uitbreiding en ondersteuning van bestaande vrijwilligerskernen<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- Lagere tevredenheidsindex ten opzichte van het arrondissement, de provincie en het<br />
Vlaams Gewest en dit met betrekking tot de administratieve voorzieningen in de buurt<br />
- Lage tevredenheidsindex aangaande het winkelaanbod<br />
Sterkten<br />
- De gemeente beschikt over een goedgekeurd<br />
mobiliteitsplan<br />
- Verhoging van de verkeersveiligheid en –leefbaarheid via het Ruggengraatproject<br />
- Ruim aanbod aan medische dienstverlening<br />
78
Werkpunten<br />
- De toegankelijkheid van openbare en private gebouwen<br />
- Beperkt aanbod openbaar vervoer<br />
- Nood aan aangepast vervoer, met in de eerste plaats een uitbreiding van de<br />
belbusgebieden en –haltes. Ondanks de verbeterde dienstverlening van de Lijn blijft<br />
mobiliteit nog wel een probleem voor heel wat ouderen en zorgbehoevenden
7. Participatie, cultuur en vrije tijd<br />
7.1. Aanbod cultuur in <strong>Holsbeek</strong><br />
7.1.1. De cultuurdienst<br />
Sinds 2002 is de cultuurdienst uitgebreid met een voltijds diensthoofd cultuur en vrije<br />
tijd/cultuurbeleidscoördinator. Ze krijgt de steun van een administratieve medewerker, die<br />
halftijds ook werkt voor sport, senioren, toerisme en informatie. De cultuurdienst verzorgt het<br />
beleidsvoorbereidend, adviserend en uitvoerend werk voor het gemeentelijk cultuurbeleid en<br />
het secretariaat van de cultuurraad. De cultuurdienst is ook de schakel tussen de socioculturele<br />
verenigingen en het gemeentebestuur. Daarnaast organiseert de dienst tal van<br />
activiteiten, zoals: Toeristisch-Culturele dag (Hagelanddag), Cultuurweekend, tentoonstellingen,<br />
concerten i.s.m. de GROS, …<br />
7.1.2. De openbare bibliotheek<br />
De openbare bibliotheek werd op 1 januari 1996 erkend. De huidige personeels-formatie ziet er<br />
als volgt uit:<br />
Functie Voltijds equivalent Aantal personeelsleden<br />
Bibliothecaris 100% 1<br />
Bibliotheekassistent 2 x 50% 2<br />
GESCO 40% 1<br />
Vrijwilliger 16% 1<br />
De bibliotheek is 10u./week open voor het publiek. De klasuitleningen gebeuren buiten deze<br />
openingsuren.<br />
Na de gemeenteraadsverkiezingen eind 2006 werd een nieuw beheersorgaan samengesteld.<br />
Het is samengesteld uit 10 politieke vertegenwoordigers en 12 vertegenwoordigers van<br />
gebruikers.<br />
De bibliotheekcollectie bestaat vandaag vrijwel uitsluitend uit gedrukte materialen. Het aantal<br />
collectie-items steeg de voorbije beleidsperiode van 21.904 (eind 2002) naar 29.347 (eind<br />
2006). Het aantal actieve bibliotheekgebruikers 1 steeg van 2.035 actieve gebruikers (in 2002)<br />
naar 2.480 actieve gebruikers (in 2006). Het totaal aantal leners op jaarbasis steeg van 18.975<br />
(in 2002) naar 24.277 (in 2006). Gelet op het aantal openingsuren betekent dit dat de<br />
bibliotheek in 2006 gemiddeld 46 gebruikers per openingsuur bediende. Het totaal aantal<br />
uitleningen op jaarbasis steeg dan weer van 88.710 (in 2002) naar 129.925 (in 2006).<br />
De bibliotheek groeit dus, zowel in beschikbare collectie als in aantal actieve leners en in<br />
bibliotheekgebruik. Deze positieve evolutie stelt de bibliotheek de komende beleidsperiode voor<br />
twee belangrijke uitdagingen:<br />
- een uitbreiding van de beschikbare bibliotheekruimte:<br />
o opvang natuurlijke groei bibliotheekcollectie<br />
1<br />
actieve bibliotheekgebruiker: iedere gebruiker die tijdens het betrokken werkjaar tenminste 1 keer gebruik maakte<br />
van de bibliotheekdiensten<br />
80
o ruimte voor verbreding van het aanbod met o.a. niet-gedrukte materialen<br />
o ruimte voor een gebruiksvriendelijke en uitnodigende opstelling van de<br />
bibliotheekmaterialen met plaats voor thematafels, aanwinstenrek,<br />
aandachttrekkers, tentoonstellingspanelen, …<br />
o voldoende ruimte om het groeiend aantal actieve gebruikers aangenaam te<br />
ontvangen<br />
o voldoende ruimte voor een uitnodigende en ontmoetingsbevorderende inrichting<br />
van de publieksruimte met hoekjes voor verschillende doelgroepen: werkhoek,<br />
lees- en zithoek, kinderhoek, snuffelhoek, vertelhoek, …<br />
o afzonderlijke personeelslokalen zodat tijdens de openingsuren het personeel dat<br />
geen baliedienst heeft ook achter de schermen kan werken<br />
- een uitbreiding van het aantal openingsuren<br />
o voldoende klantvriendelijke openingsuren zodat het bibgebruik meer gespreid<br />
kan verlopen en de wachtrijen aan de balie tot een minimum beperkt worden<br />
o voldoende personeelsuren om een uitbreiding van de openingsuren op te vangen<br />
zonder de uitvoering van de noodzakelijke en steeds toenemende back officetaken<br />
in het gedrang te brengen<br />
7.1.3. Dienst bibliotheek aan huis<br />
Omwille van verminderde mobiliteit bij ouderen wordt de toegankelijkheid tot de bibliotheek voor<br />
hen vaak bemoeilijkt. Het <strong>OCMW</strong> wil vermijden dat dezen, en andere mobiel zwakkeren,<br />
omwille van fysieke beperkingen zich de aangeboden culturele voorzieningen moeten<br />
ontzeggen.<br />
Daarom startte het <strong>OCMW</strong> in 2006, samen met de bibliotheek en het PWA, met de dienst<br />
bibliotheek aan huis. Deze dienst voorziet in het gratis aan huis leveren van lectuur. Om<br />
tegemoet te komen aan visuele beperkingen worden er ook grootletterboeken en gesproken<br />
boeken op cassette aangeleverd.<br />
De ouderen zijn voor de gemeentelijke bibliotheek een moeilijk te bereiken doelgroep. Deze<br />
leemte kan grotendeels door de bibliotheek aan huis opgevangen worden. In 2007 waren er 27<br />
ouderen aangesloten voor deze dienstverlening.<br />
7.1.4. Gemeenschapscentrum Het Buurthuis<br />
In <strong>Holsbeek</strong> is er een gemeenschapscentrum aanwezig. Het beheer van ‘Het Buurthuis’ ligt in<br />
handen van het gemeentebestuur. Via een beheerraad wordt er toezicht gehouden op het<br />
gebruik van het centrum en worden er voorstellen geformuleerd aangaande het gebruik en de<br />
inrichting. In de toekomst zullen de nodige infrastructuurwerken moeten worden uitgevoerd om<br />
de zaal geschikter te maken voor culturele evenementen en ‘Het Buurthuis’ te laten uitgroeien<br />
tot een echt volwaardig gemeenschapscentrum.
7.1.5. Deeltijds kunstonderwijs<br />
Het bloeiende deeltijds kunstonderwijs geeft dynamiek aan het creatieve leven in de gemeente.<br />
Het Leuvense Stedelijk Conservatorium voor Muziek, Woord en Dans biedt in twee<br />
wijkafdelingen, <strong>Holsbeek</strong> en Nieuwrode, muziekonderricht aan 282 kinderen, jongeren en<br />
volwassenen.<br />
Sinds 1 september 2004 ging ook een afdeling van de Leuvense Stedelijke Academie voor<br />
Beeldende Kunst van start, eerst nog op de tijdelijke locatie ‘Het Kloosterhof’ in Sint-Pieters-<br />
Rode en vanaf 1 september 2006 in de gerestaureerde benedenverdieping van de oude<br />
pastorie van Kortrijk-Dutsel. De Academie biedt voor 121 kinderen tussen 6 en 12 jaar een<br />
creatief atelier aan.<br />
7.1.6. Gemeenschapsleven en verenigingen<br />
<strong>Holsbeek</strong> telt een groot aantal verenigingen, van allerlei aard. De gemeente ondersteunt het<br />
verenigingsleven logistiek en promotioneel. Het verenigingsleven kan bijkomend betoelaagd<br />
worden om bijzondere culturele projecten te organiseren. De fanfares en harmonie-orkesten<br />
worden betoelaagd d.m.v. een subsidiereglement, dat onder meer aandacht schenkt aan hun<br />
jaarwerking en aan hun jeugdopleiding.<br />
De Cultuurraad biedt de socio-culturele verenigingen een forum aan en is mede-organisator van<br />
de tentoonstellingen ‘Kunst in het gemeentehuis’.<br />
7.1.7. Kunstbeleid<br />
<strong>Holsbeek</strong> beschikt over een groot aantal amateur-kunstenaars (met de grote A), in<br />
verschillende kunstdisciplines. Het jaarlijkse Cultuurweekend in oktober plaatst hen in het<br />
voetlicht. Vanaf 2002 wordt tijdens het Cultuurweekend de Gust-Boschmansprijs 2 uitgereikt aan<br />
de kunstenaar die dat jaar het (wisselende) thema met ‘de meeste verbeelding’ heeft<br />
uitgewerkt.<br />
Het winnend werk wordt door de gemeente aangekocht en opgehangen in de raadszaal.<br />
Hierdoor bouwt de gemeente een kunstpatrimonium op.<br />
Sinds juni 2003 werden de toonmomenten voor de amateur-kunstenaars gevoelig uitgebreid<br />
met de tentoonstellingen in de reeks ‘Kunst-in-het-gemeentehuis’. Kunstenaars die deelnemen<br />
aan het Cultuurweekend krijgen de kans hun werk tentoon te stellen in de hal van het<br />
gemeentehuis. Dit heeft positieve gevolgen: bezoekers en inwoners worden rechtstreeks<br />
geconfronteerd met kunst van eigen bodem, voor de kunstenaars betekent het vaak een extra<br />
duwtje in de rug en/of erkenning en het stimuleert sluimerend kunsttalent om deel te nemen aan<br />
het Cultuurweekend, zodat ook hier vernieuwing aantreedt.<br />
Ook het <strong>OCMW</strong> levert inspanningen inzake de cultuurintegratie binnen het sociale leefklimaat.<br />
Door het openstellen van de publieke ruimtes van het administratief centrum voor artistiek<br />
lokaal talent tracht men cultuur ook voor de maatschappelijk kwetsbaren toegankelijker te<br />
maken.<br />
2 Gust Boschmans (1902-2005), <strong>Holsbeek</strong>s ereburger (1999), grafisch kunstenaar en heemkundige<br />
82
Divers creatief talent uit de gemeente werkt hieraan mee. Beurtelings wordt een greep uit hun<br />
oeuvre tentoongesteld. In 2007 werd er met initiatief van start gegaan. Mevrouw Lucia De Nef<br />
beet hierbij de spits af met het tentoonstellen van haar aquarelkunst.<br />
7.1.8. Private culturele actoren<br />
Erfgoed Vlaanderen beheert het kasteel van Horst, gelegen in Sint-Pieters-Rode in de groene<br />
vallei van de Wingebeek en het domein werd sedert 2007 eigendom van het Vlaams Gewest.<br />
In het bezoekerscentrum van het kasteel kan men terecht voor een audio-gids voor een bezoek<br />
aan de site, arrangementen, toeristische informatie, publicaties, streekproducten en<br />
geschenken. Het gemeentebestuur krijgt jaarlijks verscheidene kansen de locatie te benutten<br />
voor de organisatie van activiteiten van de gemeente of voor activiteiten van plaatselijke<br />
verenigingen. In het Wagenhuis van het kasteel van Horst kunnen kunstenaars hun werken<br />
tentoonstellen. Door dit alles is het kasteel van Horst een belangrijke schakel in het culturele<br />
leven van <strong>Holsbeek</strong>.<br />
De privé-galerij Idea-Damen, in deelgemeente Kortrijk-Dutsel, organiseert regelmatig<br />
tentoonstellingen.<br />
In de gemeente zijn er ook nog een aantal beoefenaars van kunstambachten zoals een<br />
glasblazerij, een keramiekatelier, een instrumentenbouwer, een kunstsmid en verschillende<br />
kunstateliers. Sommigen houden één à twee keer per jaar opendeur voor het grote publiek.<br />
7.1.9. Socio-culturele participatie<br />
Personen en gezinnen die onder de armoedegrens leven geraken vaak in een sociaal<br />
isolement. Geringe contacten met het maatschappelijk gebeuren en het leven in een beperkte<br />
sociale omgeving ontneemt hun kansen om hun mogelijkheden te ontwikkelen. Snel komt men<br />
zo in een vicieuze cirkel waardoor hun contact met de maatschappij steeds moeilijker wordt. Dit<br />
heeft een grote weerslag op hun sociaal leven: ze kunnen niet deelnemen aan culturele<br />
activiteiten, ze moeten afhaken als er festiviteiten in de omgeving zijn en ook de kinderen<br />
krijgen zelden de kans om te participeren aan sportieve activiteiten.<br />
Om dit sociaal isolement te doorbreken trekt de federale regering jaarlijks een budget uit aan<br />
het <strong>OCMW</strong>. Door de drempel naar sport en cultuur te verlagen en kansarmen aan te sporen<br />
actief deel te nemen aan socio-culturele activiteiten, hoopt men zo de sociale uitsluiting te<br />
voorkomen of te verhelpen.<br />
Voor het <strong>OCMW</strong> van <strong>Holsbeek</strong> werd er in 2006 een totaalbedrag van €2.224 uitgekeerd. Het<br />
<strong>OCMW</strong> probeert met dit bedrag een zo gevarieerd mogelijk sociaal-cultureel aanbod te bieden<br />
aan een zo verscheiden mogelijke doelgroep. Dit gebeurt door cofinanciering van de deelname<br />
door cliënten aan sociale, culturele of sportieve manifestaties waarin onder andere vervat zijn:<br />
krantenabonnementen, B-dagtrip tickets, bioscooptickets, beurtenkaarten voor het zwembad en<br />
deelname aan de speelpleinwerking.
7.1.10. Krachtlijnen geïntegreerd cultuurbeleidsplan 2008-2013<br />
Voor de komende beleidsperiode zijn de krachtlijnen voor cultuur:<br />
- de organisatie van gemeenschapsvormende evenementen zoals de reeks<br />
‘huiskamerconcerten’, de samenwerking met het RVT Sint-Margaretha in de reeks<br />
‘Kunst in het gemeentehuis’ en de organisatie van ‘KWB zingt’<br />
- aandacht voor laagdrempelig maar kwalitatief hoogstaand aanbod<br />
- ondersteuning van lokale culturele actoren zoals verenigingen<br />
- erfgoedwerking, met o.m. instap in de Intergemeentelijke Archeologische Dienst<br />
(samenwerkingsverband tussen <strong>Holsbeek</strong>, Rotselaar en Tielt-Winge) en uitbouw van het<br />
Erfgoedhuis<br />
- …<br />
en voor de bibliotheek zijn dit:<br />
- de bibliotheek wil een bib ‘op maat’ zijn : inspelen op de noden en behoeften van de<br />
inwoners, optimaal bereikbaar zijn voor iedereen, veel aandacht schenken aan<br />
lenerbegeleiding, intensief gebruik maken van de mogelijkheden van het<br />
interbibliothecair leenverkeer, …<br />
- de bib verder uitbouwen als een toegankelijke, laagdrempelige,<br />
gemeenschapsvormende openbare ruimte door o.a. de verhuis naar een ruimer<br />
gebouw, een uitbreiding van het aantal openingsuren en van de digitale dienstverlening,<br />
minimale gebruikerstarieven en de organisatie van stimulerende (leesbevorderings-<br />
)activiteiten<br />
- nieuwe doelgroepen aanspreken door o.a. de uitbreiding van de collectie met nietgedrukte<br />
materialen zoals luisterboeken en DVD’s<br />
- de collectie gebruiksvriendelijk ontsluiten en opstellen o.a. door voor de informatieve<br />
afdeling af te stappen van het vrij complexe plaatsingssysteem SISO en te kiezen voor<br />
het gebruiksvriendelijkere ZIZO (Zonder Inspanning Zoeken)<br />
- …<br />
7.2. Aanbod sport in <strong>Holsbeek</strong><br />
7.2.1. De sportdienst<br />
De sportdienst houdt zich bezig met het uitvoeren van het gemeentelijk sportbeleid, als<br />
onderdeel van een algemeen welzijnsbeleid, met de bedoeling zoveel mogelijk Holsbekenaren<br />
zo regelmatig mogelijk te laten sporten in zo goed mogelijke, kwaliteitsvolle omstandigheden.<br />
Dit houdt in dat de sportdienst alle nieuwe ontwikkelingen in de wetgeving betreffende sport<br />
opvolgt en dit toepast op het gemeentelijk sportgebeuren.<br />
De sportdienst ondersteunt de werking van de sportraad en staat ook in voor de organisatie van<br />
sport- en spelactiviteiten in de gemeente. Het sportaanbod wordt bekend gemaakt via diverse<br />
kanalen waaronder folders, de jaarlijkse sportgids, de sportkampenbrochure, de<br />
onderwijsinstellingen, de gemeentelijke bibliotheek en de gemeentelijke Sportschuur. Verder<br />
kunnen de inwoners op de sportdienst terecht voor informatie over sportkampen, de<br />
sportinfrastructuur, de sportwetgeving, … .<br />
84
7.2.2. De sportraad<br />
In de gemeente <strong>Holsbeek</strong> is er een sportraad. Elke erkende sportvereniging in <strong>Holsbeek</strong> heeft<br />
een afgevaardigde in de algemene vergadering van de sportraad zetelen. De sportraad<br />
vergadert gemiddeld 1 keer per maand over alles wat met sportbeleid in de gemeente te maken<br />
heeft.<br />
Een Raad van Bestuur bereidt de vergaderingen van de sportraad voor.<br />
7.2.3. Sportverenigingen<br />
In 2007 waren er 33 sportverenigingen actief in de gemeente <strong>Holsbeek</strong>, verdeeld over de<br />
sporttakken aerobic, badminton, basketbal, biljart, bowling, jazzdans, dans, duivensport,<br />
hondensport, kleuterdans, omnisport, paardensport, snooker, tai chi, turnen, voetbal,<br />
wandelsport, wielrennen en zaalvoetbal.<br />
7.2.4. Sportinfrastructuur<br />
Om clubs, verenigingen en individuele sporters een optimale oefenkans te geven, zijn er in de<br />
gemeente 9 openluchtsportterreinen aanwezig, waarvan 2 specifiek bestemd voor basketbal, 3<br />
voor voetbal, 1 voor tennis en 1 voor hengelsport.<br />
Daarnaast zijn er 2 sportlokalen voor snooker en bowling ter beschikking en is een<br />
gemeentelijke Sporthal aanwezig. Deze bestaat uit 3 sportunits.<br />
De gemeentelijke Sporthal grenst aan een voetbalterrein en bevindt zich op wandelafstand van<br />
een basketbalterrein waardoor diverse combinaties van binnen- en buitensportbeoefening<br />
mogelijk gemaakt wordt.<br />
Ten slotte zijn er op het grondgebied van de gemeente <strong>Holsbeek</strong> 9 wandelroutes bewegwijzerd<br />
en zijn er 5 fietsroutes en 1 mountainbikeroute aanwezig.<br />
7.2.5. Winge – Demervallei<br />
De gemeente <strong>Holsbeek</strong> is vertegenwoordigd in de sportregio Winge Demervallei.<br />
Deze sportregio werd op initiatief van de provincie Vlaams-Brabant opgestart in 1998 om<br />
ondermeer de samenwerking tussen de gemeenten op het gebied van sport te verbeteren.<br />
De sportregio omvat de volgende gemeenten en steden: Aarschot, Begijnendijk, Bekkevoort,<br />
Diest, <strong>Holsbeek</strong>, Rotselaar, Scherpenheuvel-Zichem en Tielt-Winge.<br />
De structuur van de sportregio bestaat uit de regiowerkgroep, het regiobestuur en de<br />
regiostuurgroep.<br />
De doelstellingen van de sportregio zijn:<br />
- intergemeentelijke samenwerking<br />
- onderlinge uitwisseling van informatie en ervaringen<br />
- deelname van de gemeenten aan provinciale en landelijke sportpromotie campagnes<br />
- contacten en samenwerking op sportgebied tussen gemeenten onderling<br />
De werking van de sportregio wordt gecoördineerd door de provinciale sportdienst.
7.2.6. Bewegingsstimulatie bij ouderen<br />
Cijfers uit het ouderenbehoefteonderzoek tonen aan dat 72,8% van de oudere populatie in<br />
<strong>Holsbeek</strong> de vrije tijd vult met het luisteren naar de radio. Daarbij aansluitend volgt het kijken<br />
naar de televisie. Beide activiteiten hebben door hun passiviteit een ongunstige invloed op de<br />
stimulatie van het dagelijks beweegpatroon. Naarmate men ouder wordt neemt de eigen<br />
beweging af, met al dan niet verminderde fysieke mogelijkheden aan de basis. Het risico op een<br />
zwakker lichaamsgestel neemt toe waardoor de kansen op valpartijen met aanzienlijke<br />
gevolgen voor het eigen lichaam toenemen.<br />
Het <strong>OCMW</strong> wil dit tegengaan en moedigt permanente lichaamsbeweging bij ouderen aan,<br />
enerzijds via diverse initiatieven, anderzijds via de medewerkers binnen de thuiszorgdiensten.<br />
Lichamelijke beperkingen vragen een andere lichaamsbeweging, doch mogen zij hiervoor geen<br />
hinder vormen.<br />
In het kader van bewegingsstimulatie bij ouderen werden er door het <strong>OCMW</strong> reeds<br />
verscheidene acties uitgewerkt rond valpreventie, zowel rechtstreeks naar de doelgroep toe als<br />
onrechtstreeks via interne bijscholingen voor de thuiszorg helpsters.<br />
Het stijgend aantal ouderen in acht genomen dient deze thematiek ook naar de toekomst toe de<br />
nodige aandacht te krijgen. Naast de dagdagelijkse bewegingsstimulatie bij ouderen, die door<br />
iedere <strong>OCMW</strong>-helpster in acht genomen wordt, zullen er bijkomende doelgerichte initiatieven<br />
uitgewerkt worden rond beweging en sport bij senioren.<br />
7.2.7. Gemeentelijk sportbeleid: sport voor allen<br />
Het sportbeleidsplan 2008-2013 omschrijft het huidig gemeentelijk sportklimaat en maakt<br />
samen met de lezer de stappen om tot een gedragen en transparant sportbeleid voor iedere<br />
inwoner te komen.<br />
De visie van het sportbeleidsplan van <strong>Holsbeek</strong> is heel democratisch. Het gaat de nauwe<br />
dialoog aan tussen de deskundigen van het beleid en de inwoners van de gemeente.<br />
Het sportbeleidsplan denkt samen met de lezer na over hoe het reeds aangeboden<br />
sportaanbod en de kwaliteitsvolle sportinfrastructuur gerichter kan inspelen op de levende<br />
sportnoden. Het heeft niet alleen oog maar ook oor voor ieders behoeften. Aan de hand van<br />
bevragingen bij verscheidene doelgroepen geeft het klank aan de stem van iedere<br />
sportliefhebber.<br />
De voornaamste toekomstmogelijkheden, beleidsuitdagingen, aandachtspunten, sterktes én<br />
uiteindelijke doelstellingen die hieruit geconcludeerd werden vertaalden zich in hoofdzaak op<br />
het niveau van:<br />
- ondersteuning en stimulering van sportinitiatieven<br />
- anders georganiseerde sport<br />
- toegankelijkheid en diversiteit<br />
- interne werking van de sportdienst<br />
- kwaliteitsverhoging jeugdsportbegeleider<br />
- sportinfrastructuur<br />
86
7.2.8. Burgerparticipatie binnen het sportbeleid<br />
De inspraak van de inwoner heeft niet alleen vorm gekregen binnen het sportbeleidsplan 2008-<br />
2013, maar zal ook de komende 6 jaar voelbaar doorschemeren binnen het gemeentelijk<br />
sportbeleid en het lokaal sociaal beleid van de gemeente.<br />
Om een zo breed mogelijk draagvlak te creëren werden themabevragingen voorgelegd aan een<br />
verscheidenheid aan doelgroepen.<br />
- Een eerste bevraging was een gezamenlijke bevraging voor de jeugd, sport en<br />
cultuur sector.<br />
- Een tweede vragenlijst toetste wat er bij de inwoners leeft.<br />
- Een mondelinge bevraging aan de hand van een vragenlijst werd voorgelegd aan<br />
een aantal stakeholders. Mensen die op 1 of andere manier, van dichtbij of van<br />
veraf, met sport te maken hebben.<br />
- Een vragenlijst “tevredenheid gebruikers sportaccommodatie” werd bedeeld aan de<br />
gebruikers van de Sportschuur.<br />
- Een vragenlijst betreffende “sportdiversiteit op het lokale niveau” (in samenwerking<br />
met het <strong>OCMW</strong>) kwam ook aan bod.<br />
- Tot slot werd er aan de sportraad een vragenlijst in verband met het <strong>Holsbeek</strong>se<br />
sportbeleid voorgelegd.<br />
De resultaten van iedere bevraging werden mede gebruikt om de aandachtspunten te<br />
voeden binnen het gemeentelijk cultuur en vrije tijdsbeleid.<br />
7.3. Participatie, cultuur en vrije tijd: beleidsuitdagingen en toekomstmogelijkheden,<br />
sterkten en werkpunten<br />
Toekomstmogelijkheden<br />
- <strong>Holsbeek</strong> heeft een potentieel sterk verenigingsleven<br />
- Bevolkingsaangroei jeugd<br />
- Groei sportclubs, diversiteit<br />
- Uitbouw culturele infrastructuur<br />
- Opportuniteiten met betrekking tot uitbouw culturele communicatie via gemeentelijke<br />
website<br />
- Aantrek nieuwe doelgroepen & maatschappelijk kwetsbaren door samenwerking<br />
bibliotheek, cultuur- en sportdienst, <strong>OCMW</strong>, lokale en regionale verenigingen<br />
- Vraag naschoolse sport groeit<br />
Beleidsuitdagingen<br />
- <strong>Holsbeek</strong> wordt geconfronteerd met toenemend individualisme<br />
- Vergrijzing van het bestaande verenigingsleven<br />
- Hoog aantal zonevreemde sportterreinen<br />
- Geen middelbare school in <strong>Holsbeek</strong><br />
- Tekort aan vrijwilligers in sportclubs
- Beperkt percentage jeugdtrainers is gediplomeerd<br />
- Geen sportaanbod private partners<br />
- Te weinig senioren doen aan sport<br />
- Te weinig verscheidenheid aan sporten<br />
- Te weinig jeugdclubs, zwakke samenwerking onderling<br />
Sterkten<br />
- De gemeente voert sinds jaar en dag een uitgesproken cultureel beleid en een beleid ter<br />
ondersteuning van de vrije tijd (sport, cultuur, verenigingsleven)<br />
- Er is een uitgebreid aanbod aan culturele infrastructuur en sportinfrastructuur<br />
- Goed werkende bibliotheek<br />
- De bibcollectie is 24u op 24u toegankelijk via het internet<br />
- Er is een cultuurbeleidscoördinator en een sportbeleidscoördinator<br />
- Er is een sportzaal<br />
- Er is een cultuur- en sportraad<br />
- Integratie van maatschappelijk kwetsbaren in cultuurbeleid door <strong>OCMW</strong> via het aanbieden<br />
van kunst in het <strong>OCMW</strong> en socio-culturele participatie<br />
- De gemeente <strong>Holsbeek</strong> is vertegenwoordigd in de regio Winge-Demervallei<br />
- Ruim cultuur- en sportaanbod<br />
- De aanwezigheid van goed werkende adviesraden<br />
- De gemeente zorgt goed voor de introductie van nieuwkomers via onthaaldagen<br />
- Logistieke ondersteuning verenigingen<br />
- Eigen vervoer via schoolbus<br />
- Goede culturele samenwerkingsverbanden, ook met <strong>OCMW</strong><br />
- Bibliotheekgebruik neemt toe<br />
- <strong>Holsbeek</strong> heeft een cultuur- en sportbeleidsplan<br />
- <strong>OCMW</strong>, bib en PWA bieden een mobiele bibliotheek voor ouderen aan<br />
- Bewegingsstimulatie bij ouderen door het <strong>OCMW</strong> via diverse initiatieven<br />
Werkpunten<br />
- De toegankelijkheid van de bibliotheek wordt bemoeilijkt door beperkte openingsuren en de<br />
kleine bibruimte.<br />
- Toegankelijkheid sportaanbod gehandicapten<br />
- Toegankelijkheid gemeentelijke sporthal<br />
- Bibliotheek bereikt moeilijk senioren en adolescenten<br />
- Participatie sport 12- tot 18-jarigen is beperkt<br />
- Beperkte cultuurinfrastructuur voor organisatie evenementen<br />
- Ontbreken van sportinfrastructuur in onderwijs<br />
- Bereiken van maatschappelijk achtergestelde doelgroepen<br />
- Beperkte uitleendienst<br />
- Geen lokale toneelverenigingen<br />
- Weinig zicht op inwoners / groepen die niet bereikt worden vanuit cultuurbeleid<br />
- Druk grote omliggende cultuursteden<br />
- Samenwerking gemeentelijke sportdienst – speelpleinwerking <strong>OCMW</strong><br />
88