Procesveiligheid: de operators - BP

6
Buren 44 > lente 2011
Tips voor thuis en elders
Meer tips waarvan we hopen dat
u ze nooit nodig hoeft te hebben
De berenklauw
Soms kan de natuur bijzonder venijnig uit de hoek komen. De berenklauw
bijvoorbeeld is een vrij veel voorkomende plant in onze contreien die
brandwonden en zelfs blindheid kan veroorzaken. Door zijn grootte en
opvallende verschijning kan de plant de interesse wekken van groot en klein.
Even aankomen is dan gauw gebeurd, maar dat is dus totaal uit den boze.
Even een moeilijk woord lanceren: fototoxisch.
Dat is namelijk wat het sap van de berenklauw
is. Het betekent dat dat sap een chemische stof
bevat die in combinatie met ultravioletstralen
reageert als een zuur. In gewone mensentaal:
heb je sap op je huid dan gaat die door zonlicht
je huid aantasten. Het verraderlijke is dus dat
als je het sap van de berenklauw aanraakt, er
niet onmiddellijk iets gebeurt. Het is pas na
een zekere tijd in het licht dat de reactie zich
manifesteert. Ongeveer 24 uur na contact
met het sap kunnen rode, jeukende vlekken
ontstaan die enkele uren later overgaan in een
scherp begrensde ontsteking van de huid met
zwelling en blaarvorming. Die letsels kunnen
op echte brandwonden lijken en laten na
genezing mogelijk een bruinverkleuring van de
huid achter. Het wordt nog erger als er sap in
de ogen terechtkomt. Dat kan tijdelijke, en zelfs
permanente blindheid veroorzaken. Geen sapje
om zonder handschoenen aan te raken dus.
De berenklauw is geen plant om zonder handschoenen aan te raken.
Het sap ervan kan brandwonden en blindheid veroorzaken.
Tips: hoe problemen
voorkomen?
• Als u het voorgaande gelezen hebt, bent u al
behoorlijk geïnformeerd en gewaarschuwd.
Dat is een eerste stap.
• Raak de plant niet aan, nooit. Waarschuw de
kinderen ervoor. Maak hen duidelijk dat dat
gemeend is. Verspreid de boodschap!
• Waarschijnlijk ten overvloede: laat kinderen
nooit fluitjes of blaaspijpjes maken uit de
holle stengel van de plant.
• Als de plant in de omgeving groeit van kinderspeelplaatsen,
kunt u aan de groendienst van
uw gemeente vragen om de reuzenberenklauw
te verwijderen;
• Wanneer u de plant wil verwijderen, zorg voor
afdoende beschermkledij. Houd er rekening
mee dat het sap door sommige (kleding)
stoffen kan dringen. Gelet op het feit dat er
bij aanraking geen alarmsignalen worden
gegeven, is dat een extra aandachtspunt.
Tips: en wat als het dan toch
gebeurd is?
• Spoel de huid onmiddellijk en was ze nadien
grondig met water en zeep.
• Vermijd gedurende een week elke blootstelling
aan zonlicht. Doe dat met bedekkende
kledij en/of zonnecrème met een hoge
beschermingsfactor;
• Als er toch huidletsel verschijnt, raadpleeg
een arts;
• Als er sap in de ogen terechtkomt, moeten
de ogen overvloedig gespoeld worden.
Contacteer de huisarts en ga bij ernstige
irritatie naar de spoeddienst.
De berenklauw plantkundig
In België komen twee soorten van berenklauw
voor: de gewone of inlandse berenklauw
en de reuzenberenklauw.
De reuzenberenklauw kan tot vier, soms
vijf meter hoog worden en is dus bepaald
indrukwekkend te nemen. In de maanden
juli, augustus en september heeft de
reuzenberenklauw witte bloemschermen.
Met een diameter van vijftig centimeter
tot één meter lijken het wel paraplu’s. De
ook al enorme bladeren zijn behaard en de
stengel is roodgevlekt. Je vindt de plant
terug lans autosnelwegen, spoorlijnen en
verwaarloosde tuinen en bossen.
De gewone, inlandse berenklauw is met
twee meter een stuk kleiner dan zijn grote
broer. Een ander verschil is het ontbreken
van de rode vlekken op de stengel.
Dit artikel is gebaseerd op allerlei bronnen waaronder de
Belgische Brandwonden Stichting, de Nationale Plantentuin
en Wikipedia
WEB CHECK
Webcheck: gezondheid, veiligheid en milieu en
kwaliteit > veiligheid > veiligheid thuis en elders