verfexpertise pdf; Onderzoek scheurvorming in ... - SchildersVAK

Tab: 2 Hout
Code/volgnr: H4/29
Datum: augustus 2007
Bespreking
In de kozijnen zijn soms scheuren aanwezig die in lengte variëren van enkele centimeters tot enkele
tientallen centimeters. Het hout in de scheuren is verkleurd en heeft een verminderde samenhang. Het
verfsysteem ter plaatse van deze scheuren is gebarsten. In de scheuren is een bros en star vulmateriaal
aanwezig. De scheuren zijn volgens opgave met een product gerepareerd op basis van een epoxymiddel. De
geur tijdens verbranding komt echter eerder overeen met een materiaal dat olie-achtige bestanddelen bevat,
zoals lakplamuur of lakemulsie plamuur. Aangenomen mag worden dat deze scheuren in het verleden zijn
gedicht.
Bij de steekproefsgewijs uitgevoerde inspectie zijn twee nieuwe reparaties geconstateerd die onthecht zijn
van het aangrenzende hout. Het houtvochtgehalte in dit aangrenzende hout ligt hoog. Duidelijk zichtbaar is
dat het aangrenzende hout is verkleurd, zowel aan het oppervlak als dieper in het hout.
De verkleuring van het oppervlak en het dieper gelegen hout duidt op een langdurige chemische verwering
en de aanwezigheid van fungiciden (schimmels). Een lichtgrijze verkleuring aan het oppervlak duidt op
degradatie door UV stralen. Een donkere verkleuring dieper in de ondergrond duidt op de aanwezigheid
van bepaalde fungiciden.
Chemische verwering ontstaat door een combinatie van licht en weersinvloeden dat invloed heeft op de
eigenschappen van het hout. De verwering leidt onder andere tot;
• Een grotere hygroscopie en een lagere dichtheid.
• Verkleuring van het hout door een fotochemische reactie.
• Scheurtjes in de celwanden en verandering van de celstructuur.
Scheurvorming in hout wordt vaak veroorzaakt door spanningopbouw dat gerelateerd is aan de complexe
combinatie van verandering van het hout door chemische afbraak, temperatuur en vochtwisselingen, intern
transport van inhoudsstoffen e.d.
Conclusie
Op basis van de verstrekte informatie en de uitgevoerde inspectie is het Verf Advies Centrum tot de
volgende conclusies gekomen:
• Scheurvorming ontstaat in de meeste gevallen door spanningen in het hout. Spanningen ontstaan
tijdens het krimpen en zwellen van het hout. De spanning kon worden versterkt door de aantasting van
het hout (schimmelaantasting en chemische verwering) dat de eigenschappen heeft veranderd.
• In de geconstateerde scheuren zijn geen reparatiemiddelen aangetroffen die overeenkomen met de
specificaties van de toegepaste epoxy reparatiemiddelen.
• De geconstateerde scheuren zijn in het verleden gedicht zonder te frezen. De scheuren zijn als het ware
dicht geplamuurd.
• De ondergrond van de kozijnen is sterk verkleurd door chemische verwering en schimmelaantasting.
Gezien deze verkleuring is het aannemelijk dat de kozijnen langdurig niet waren beschermd met een
deugdelijk verfsysteem. De aantasting bevindt zich namelijk diep in het hout.
• De oorzaak van de onthechting van twee nieuwe reparaties is een combinatie van vocht, het krimpen en
zwellen van het hout en de aansluiting op aangetast hout met een verminderde samenhang en
schimmelaantasting. De aanhechting van reparaties op aangetast hout is risicovol zodat dit geheel
verwijderd moet worden. Hierbij wordt opgemerkt dat de aantasting zich ver verspreid in zowel de
lengte als diepte. Bij verwijdering van deze aantasting hadden veel dorpels en stijlstukken wellicht
vervangen moeten worden.
©Verf Advies Centrum B.V. 2