Feitenonderzoek Beleggingsverzekeringen deel 2

Verantwoording doorrekeningen
In het Feitenonderzoek zijn in totaal 57 producten geselecteerd verdeeld over drie verschillende productcategorieën. Dit
zijn beleggingsverzekeringen die afgesloten zijn voor de aflossing van de hypotheek, voor de aankoop van een (aanvul­
lend) pensioen in de vorm van een lijfrenteverzekering en voor algemene vermogensopbouw. Per geselecteerd product
zijn verscheidene voorbeeldberekeningen gemaakt die tonen hoe het product presteert in veel voorkomende situaties.
De beschrijving van zo’n situatie heet een maatmens. In totaal zijn er 343 doorrekeningen gemaakt die zijn opgenomen
in evenzoveel factsheets.
In deze bijlage komen achtereenvolgens aan bod:
1. verantwoording productselectie
2. verantwoording maatmensselectie
3. verantwoording gebruikte kengetallen
4. de grondslagen van de doorrekeningen
5. de uiteindelijke productselectie en maatmensselectie
1. Productselectie
Doelstelling productselectie
Het feitenonderzoek moet een goede indicatie geven van omstreeks vijftig feitelijk bestaande producten die gezamenlijk
een indicatie geven van de variëteit die in de markt beschikbaar is. Om dit te bereiken, is uiteindelijk een lijst samengesteld
van 57 producten die samen een goede afspiegeling vormen van de producten die in de periode 1995­2005 verkocht
zijn. Deze selectie is geen wetenschappelijk onderbouwde steekproef. De 57 producten vormen geen statistisch
representatief beeld. De inschatting is gemaakt op basis van de gecombineerde kennis van de verzekeraars, consumentenorganisaties
en de AFM. De AFM heeft de uiteindelijke afweging gemaakt voor opname van een product in het onderzoek.
Toelichting productselectie op hoofdlijnen
Aan de grootste verzekeraars (top 20 labels) is een opgave gevraagd van de vijf meest verkochte producten per label voor
elk van drie peildata in de periode 1995­2005. Voor de selectie van de producten zijn de peildata 1997, 2002 en 2005 gebruikt.
De verzekeraars hebben een overzicht gemaakt van de vijf meest verkochte producten op basis van premievolume
en aantal polissen in de drie genoemde peiljaren. Kleine aantallen voor een bepaald peiljaar mochten buiten beschouwing
worden gelaten. De verzekeraars hebben een opgave gedaan van de vijf meest verkochte producten per
productcategorie. Deze productcategorieën zijn gebaseerd op de drie hoofddoelen waarvoor beleggingsverzekeringen
gebruikt worden, te weten: hypotheekverzekeringen, lijfrenteverzekeringen en verzekeringen voor algemene vermogensopbouw.
Per peiljaar/productcategorie combinatie (bijvoorbeeld “1997/ hypotheken”) is een aantal producten geselecteerd dat
gezamenlijk tot een significante marktdekking leidt (een marktdekking van meer dan 60%). Voor 1997/hypotheken leidt
de selectie van vier producten tot een significante marktdekking. Voor 1997/lijfrente is een ruimere selectie van producten
nodig om een significante marktdekking te bereiken. Voor 1997/algemene vermogensopbouw zijn er acht producten
nodig. Verder is het aantal spaarkasproducten in 1997 nog aanzienlijk (zes producten), terwijl deze in 2002 en 2005 bijna
niet meer voorkomen. Ook het aantal unit linked producten is met de tijd afgenomen, hetgeen ook weerspiegeld wordt
in de productselectie.