Suiwel Meester - AMG Media & Promotions
Suiwel Meester - AMG Media & Promotions
Suiwel Meester - AMG Media & Promotions
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
2010 | 2011<br />
Dairy Master<br />
<strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong><br />
Ads & Agri • April 2012 | 17
Left - Nicky Serdyn and to the right -<br />
Mr Charlie MacGillivray.<br />
Inhoud | Contents<br />
Nasionale- en Streeksborge 04<br />
Nasionale <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer 2011 06<br />
Dairy Master of the Year Talks Production 08<br />
Master Dairymen KwaZulu-Natal 2010/2011 10<br />
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boere - Vrystaat 12<br />
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer Noord-kompetisie - 2011 14<br />
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer Wes-Kaap 16<br />
Voordele van sinkronisasie 18<br />
Bewaar water deur goeie bestuur van grond<br />
organiese materiaal 20<br />
Hierdie publikasie is die eiendom van Agri Mega (Bpk) en word uitgegee deur:<br />
This publication is the property of Agri Mega (Ltd) and is published by: <strong>AMG</strong> <strong>Media</strong> &<br />
<strong>Promotions</strong> Pty (Ltd) Reg no: 2008/000367/07 PO Box 1477, Paarl, 7624<br />
Menings van<br />
medewerkers,rubriekskrywers,<br />
korrespondente en adverteerders word<br />
nie<br />
noodwendig deur die <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong><br />
onderskryf nie.<br />
NATIONAL MASTER DAIRYMAN AWARD<br />
Mr Charlie MacGillivray, was awarded the National Master Dairyman Award at an awards ceremony held<br />
in Bloemfontein. This prestigious award is based on the 2010 lactations for the herd, and is open to the<br />
winners of the regional Master Dairyman Awards.<br />
Mr MacGillivray took the honours at the Natal Master Dairyman Awards held in July 2011. This award is<br />
open to all officially Milk Recorded Dairy Herds, in the respective provinces.<br />
Charlie has been farming for 38 years and is currently milking approximately 350 registered Holsteins<br />
(MacNeil Holsteins). His herd produces an average of about 3 million litres of milk per year, and is fed<br />
mostly on pasture grazing with a small amount of concentrates fed in the milking parlour. Charlie breeds<br />
animals with high productivity, strong feet and legs and good, long lasting udders. He places emphasis<br />
on cow families and has produced some great bulls.<br />
From all us at SA Holstein, congratulations!<br />
•<br />
Opinions of co-workers, columnists,<br />
correspondents and advertisers are not<br />
necessarily those of Diary Master.<br />
Buiten vir die normale verpreidingsarea,<br />
word die <strong>Suiwel</strong><br />
<strong>Meester</strong> publkasie ook versprei<br />
na alle deelnemers van die<br />
LNR Melkaantekening- en<br />
Veeverbeteringskema,. • Apart<br />
from the normal distribution<br />
area, the Dairymaster publication<br />
will also be distributed<br />
to all the participants in the<br />
Milk Recordering Scheme of<br />
the ARC.<br />
AGRI MEGA<br />
HOOFBESTUURDER/GENERAL MANAGER:<br />
Teresa Labuschagne +27 79 517 1959<br />
E-pos/E-mail: teresa@agripromo.co.za<br />
REDAKTEUR/EDITOR<br />
Leensie Streicher +27 72 224 7376<br />
E-pos/E-mail: leensie@agrimega.co.za<br />
UITLEG EN ONTWERP/LAYOUT<br />
AND DESIGN<br />
Hantie Engelbrecht +27 21 863 1803<br />
E-pos/E-mail: design@agripromo.co.za<br />
DRUK/PRINTING<br />
WIZ Marketing<br />
+27 82 777 3591<br />
VERSPREIDING/DISTRIBUTION<br />
Agrinet<br />
ADVERTENSIES/ADVERTISING<br />
Chris Kriel +27 82 788 2467<br />
Anél Matthee +27 84 517 1403<br />
Angelique Padiachy +27 78 463 4171<br />
REKENINGE/ACCOUNTS<br />
Carin Oosthuizen +27 72 374 4879<br />
ALGEMEEN/GENERAL<br />
Gerda Kriel +27 28 424 1716<br />
+27 86 696 6542<br />
E-mail: agripromo@telkomsa.net<br />
Web: www.agrimega.co.za<br />
MEDIA & PROMOTIONS<br />
your challenge, our passion<br />
Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011 | 3
Nasionale Borge<br />
Streeksborge<br />
OK Franchise<br />
Essential<br />
Nutrient Systems<br />
Vrystaat Landbou<br />
Addcon<br />
National Department<br />
of Agriculture<br />
ADM Bedrywe<br />
4 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
BKOR<br />
MS Biotech<br />
veterinary supplies
Elke boer se voerbehoeftes verskil. Daarom bied Storti<br />
vertikale sowel as albei tipes horisontale voermengers,<br />
plus die versekering van topgehalte verrigting.<br />
Northmec bied die wêreld se uitsoek-produkte op die gebied<br />
van landboutoerusting, met die rugsteuning van ‘n puik<br />
plaaslike diensnetwerk. Kliek net op die tuiste van die wêreld<br />
se beste en kies jou wenspan - www.northmec.co.za.<br />
Meng voer soos<br />
jy dit wil hê<br />
Die staal in jou strategie.<br />
Tel: 011 9222 300<br />
Faks: 011 9222 358<br />
www.northmec.co.za<br />
Diary Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011 | 5<br />
Tindrum 11/121R
Nasionale <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer 2011<br />
SSuid-Afrika se <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer vir 2011 is op 2 Februarie<br />
2012 by Reynekepark, buite Bloemfontein, bekend gemaak. “Thys<br />
die Bosveld klong” het seker gemaak dat almal hierdie funksie<br />
geniet. Baie van die gaste het onder sy kwinkslae deurgeloop. Dit<br />
was beslis een van die beste funksies wat deur <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boere<br />
aangebied is.<br />
Die afdeling vir opkomende boere is gewen deur die Holstein<br />
kudde van Farm Fort Savage naby Westminister in die Oos-Vrystaat.<br />
Die toegewydheid van Suster Pricilla en haar personeel is ‘n<br />
riem onder die hart. Hulle streef absoluut daarna om te verbeter<br />
en klop gereeld aan vir inligting om hulle kudde te verbeter.<br />
Die finaliste van die vier streke wat deelgeneem het was Leon<br />
Thom (Noord-Streek - Jerseys), Jacques Moll (Vrystaat Streek -<br />
Jerseys), Charles MacGillivray (KwaZulu-Natal - Holsteins), en JH<br />
Blanckenberg (Wes-Kaap - Holsteins).<br />
Al vier van hierdie finaliste is wenners in eie reg, maar op die dag<br />
het ‘n baie verbaasde Charles MacGillivray met die louere weggestap.<br />
Baie geluk aan Charles, sy familie en personeel. Die passie<br />
vir die Holsteins en die suiwelbedryf as geheel, is vir Charles van<br />
baie groot belang en ons wens hom sterkte en voorspoed toe vir<br />
die toekoms.◊<br />
Wenners Opkomende Boere: Suster Pricilla, Neville Hobbs (Voorsitter)<br />
en Suster Winnefred (Farm Fort Savage).<br />
Die finaliste VLNR: Phillip Blanckenberg (Wes-Kaap), Jacques Moll<br />
(Vrystaat), Rampie de Wet (Organiseerder), Charles MacGillivray<br />
(KZN), en Leon Thom (Noord-Streek).<br />
6 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
Thys en Marié Swanepoel, LNR Bloemfontein.<br />
Charles MacGillivray (regs) ontvang sy toekenning van Niekie Serdyn,<br />
Voorsitter Wes-Kaap MSB Vereniging.
Dairy Master of the Year Talks Production<br />
CCharlie MacGillivray, winner of the prestigous<br />
2011 Dairy Master of the Year, took<br />
time from his busy schedule to answer a<br />
few questions for our avid Ads & Agri readers.<br />
Heralding from Gartmore Farm in the<br />
Karkloof valley, just North East of Howick,<br />
Charlie matriculated from Michaelhouse<br />
in 1971, did military training in 1972 and<br />
started University in 1973. In July 1974 his<br />
calling was clear and he decided to pack in<br />
varsity and returned to help run the family<br />
farm, his true passion. Today, Charlie is<br />
married to Robyn and has three daughters,<br />
Leigh, Bronwyn, and Kirsten.<br />
Here are a few of the finer nuances of dairy<br />
farming that Charlie shared with us.<br />
Dairy Breed:<br />
Holstein<br />
How many entries in previous Master<br />
Dairymen have you submitted and what<br />
were the results?<br />
If I correctly recall, we have been judged 7<br />
or 8 times and have been runner up in the<br />
provincial competition three times, winning<br />
last year for the first time.<br />
Congratulations Charlie on<br />
the achievements award for<br />
a lifetime’s work.<br />
From the whole vet team at Howick.<br />
8 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
Statististics for the current judging<br />
period:<br />
Number of cows in milk:<br />
360<br />
Average milk production (per lactation):<br />
The latest lactation average is expected to<br />
be over 10 000kg, but the average we won<br />
on was 9 675kg.<br />
Butter fat/kg:<br />
3.63<br />
% Protein:<br />
3.06<br />
How is your farm’s feeding programme<br />
structured?<br />
We are pasture based with irrigated perennial<br />
(50%) and annual ryegrass (50%), with<br />
some kikuyu and nyl grass. We supplement<br />
the pasture with maize silage in varied<br />
quantities throughout the year. Grass<br />
represents roughly 40% of the diet and<br />
current production per Ha amounts to 36<br />
000kg of milk. Concentrates are fed via<br />
AFIKIM in the milking parlour according to<br />
the roughages available at the time.<br />
What do you consider to be the 3 big-<br />
gest challenges for dairy producers<br />
today?<br />
The worrying state of general education,<br />
particularly in the rural areas;<br />
Access to sufficiently educated and skilled<br />
labour;<br />
Training and in service skills development;<br />
The social/economic/political conundrum<br />
resulting from legislation that encourages<br />
occupation of farm dwellings helps<br />
“ring-fence” the lack of opportunity and<br />
unemployment, while burdening the rural<br />
environment with a mass of people. This<br />
furthermore impacts on the sustainability<br />
of bio-diversity of rural areas.<br />
How can we overcome these challenges?<br />
Government needs to accept responsibility<br />
for:<br />
Education;<br />
Job creation;<br />
Ordered urban development once jobs<br />
have been created;<br />
It is also important to acknowledge the importance<br />
of preserving hi-tech agriculture<br />
in order to ensure food security, as well as<br />
Tel: 033 330 7216<br />
Fax: 033 330 7172<br />
2 Curry’s Post Road<br />
P O Box 95, Howick, 3290<br />
info@howickvetgroup.co.za
coherent, well managed and realistic policies<br />
of enabling new entrants into agricultural<br />
production systems. These systems<br />
and policies should encourage participants<br />
who are adeqaultely monitored and mentored.<br />
This could be more readily achieved<br />
if existing farmers were positively engaged,<br />
and facilitated through easing certain<br />
restrictive legislative hindrances.<br />
Unlock your dairy<br />
farm’s future<br />
today<br />
What do you think is the value of the<br />
Master Dairymen Competition and the<br />
Milk Recording Scheme for producers?<br />
The real value of participating in the National<br />
Performance Testing Scheme is that<br />
from the production and the type data,<br />
along with the parentage in the animals’<br />
pedigree, we can get relative breeding<br />
values and estimated values, which are<br />
helpful in selecting superior animals, from<br />
which to breed. An added benefit is the<br />
genetic trends and in-breeding coefficients<br />
that are, or rather were, available from<br />
participating in the Scheme. We have paid<br />
for participating in the 2010/2011 milk<br />
recording season, but are unfortunately yet<br />
to reap the above benefits.<br />
How do you feel about being honoured<br />
as the National winner of this competition<br />
for 2011?<br />
Winning the National Award is indeed<br />
a great honour and I am mindful of the<br />
excellence that exists amongst all the participants.<br />
What would you regard as the basis of<br />
your farm’s success in this competition?<br />
We have performance tested, selected on<br />
both genotype and phenotype, the latter<br />
stemming from Registration and Classification<br />
through SA Holstein, and most importantly<br />
we have concentrated on functional<br />
selection traits that are fundamental to the<br />
sustainable productivity of the herd.<br />
Good husbandry/stockmanship and<br />
consistent management are all important<br />
components, along with reliable and dedicated<br />
staff.<br />
We at the Ads & Agri would like to<br />
congratulate Charlie and all those who<br />
contributed to making his success possible,<br />
and wish them all the best of luck<br />
for the coming year’s competition. ◊<br />
Your solution – every day<br />
Creativity is thinking up new things. Innovation<br />
is doing new things. The Challenge<br />
is doing it today on your dairy farm.<br />
Smart Farming by DeLaval is an initiative<br />
to influence and shape the future of dairy<br />
farming today. The aim is to accelerate the<br />
transition from milking management to total<br />
farm profitability management by harnessing<br />
emerging decision tools and automation<br />
technologies for better quality milk and<br />
profits.<br />
For more information contact your local<br />
dealer or +27 31 792 9800 or visit www.<br />
delaval.co.za<br />
Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011 | 9
Master Dairymen KwaZulu-Natal 2010/2011<br />
The venue for this year’s KwaZulu-Natal<br />
Master Dairymen function was Fern Hill Hotel,<br />
a firm favourite with the farmers. This<br />
venue is centrally situated for all and they<br />
cater for all one’s needs, especially their<br />
tasty buffet lunch!<br />
Our finalists in this year’s competition were<br />
scattered throughout the province and the<br />
judges had to keep a tight schedule to fit<br />
all the visits in. The very capable team of<br />
judges kicked off the process to an early<br />
start each morning with the visiting of<br />
Rustin Woolridge in Mtubatuba on Monday,<br />
7 March 2011. Thereafter the judges<br />
returned to the Midlands to judge Charlie<br />
MacGillivray. The next day entailed visiting<br />
of Mike and Mary-Anne Murphy in Nottingham<br />
Road and then Peter Durham up<br />
in Dundee. The final visit was on the third<br />
day with Pat Robinson and Willie Pretorius<br />
in Lidgetton.<br />
The award function started off with an<br />
early registration process and by 09h00<br />
everybody was seated and the proceedings<br />
could start. Mr Gerald Peter, a Senior Legal<br />
Advisor from Old Mutual, spoke about<br />
Estates and Wills.<br />
Thereafter the Bronze Awards were<br />
announced:<br />
BK & RE Beater HSTM<br />
Mackenzie Farms CC HST<br />
FHD Clowes HST<br />
BV Turner HST<br />
Mr and Mrs AC Webster JSE<br />
Mr FB Williams JSE<br />
Mr DJ Blomeyer JSE<br />
Mr OE Bruggeman JSE<br />
After an enjoyable tea break with delicious<br />
scones, Donnae Standeaven, a third<br />
year Cedara student, presented us with<br />
“Increasing cow conception rates using a<br />
speculum as a management tool”. A most<br />
informative presentation which certainly<br />
kept the farmers’ attention!<br />
Our Silver Awards followed:<br />
TFP Farming HST<br />
HR Green HST<br />
Sevontein Gevangenis HST<br />
AD Schwikkard JSE<br />
Rosafield Jerseys JSE<br />
KD Lang AYR<br />
The Special Awards went to:<br />
• Best Grade Herd - RA Oldfield HST<br />
• Most Effective Milking Team -<br />
Mrs M Murphy HST<br />
• Best Genetic Improved Herd -<br />
Watermead Farming JSE<br />
• Herd with Best Fenotipical -<br />
NG Durham JSE<br />
• Best New Participant -<br />
Goble Family Trust<br />
10 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
• Best Somatic Cell count -<br />
FHD Clowes (SCC certificate)<br />
• Best Emerging Farmer -<br />
BM Landa HST<br />
Our final speaker was Ashley Ramjoly,<br />
from Eskom with, “Efficient utilisation of<br />
electricity”.<br />
The Gold Awards went to:<br />
R Woolridge JSE<br />
NG Durham JSE<br />
Winners were announced and<br />
presented with Platinum Awards:<br />
Master Dairyman 2010/2011 -<br />
Charlie MacGillivray<br />
Runner up - Pat Robinson and Willie Pretorius<br />
Third - Mary Anne Murphy<br />
The results of the competition proved<br />
once again that the farmers participating<br />
in the scheme are all winners in their own<br />
respective rights! We extend our heartfelt<br />
gratitude to the judges and our generous<br />
sponsors, who have made this wonderful<br />
event possible.◊<br />
KZN Master Dairymen finalists for 2010/2011.<br />
FLTR: Charlie MacGillivray, Rustin Woolridge,<br />
Mary-Anne Murphy, Peter Durham, and Willie<br />
Pretorius.<br />
Master Dairymen 2010/2011 Charlie MacGillivray.<br />
Runner-up, Caricke Pretorius, representing<br />
Robinson and Pretorius.<br />
Third place: Mary-Anne Murphy.<br />
KZN Emerging Farmer of 2010/2011: Mr and<br />
Mrs BM Landa.<br />
KZN Master Dairyman Silver Award-winners<br />
FLTR: BV Majozi (Sevontein Gevangenis), VM<br />
Maphanga (Sevontein Gevangenis), Hylton<br />
Green, Jen Green and Tony Schwikkard at the<br />
back.<br />
KZN Master Dairyman Bronze Award-winners<br />
FLTR: Oscar Bruggeman, Fred Williams, and<br />
Walter McKenzie.<br />
KZN Master Dairyman Special Award-winners<br />
FLTR: Ed Goble, Goble Family Trust (Best New<br />
Participant Award); Mary-Ann Murphy (Most<br />
Effective Milking team); and Ben and Joyce<br />
Landa (Best Emerging Farmer Award).
Gee jou kunsmisprogram woema<br />
met P&B Landboukalk.<br />
P&B Landboukalk is die natuur se eie grondopknapper.<br />
Dit maak die grondtoestande perfek vir<br />
die plant. So put jy die maksimum uit jou kunsmis.<br />
Jou kunsmisprogram raak daadwerklik meer<br />
doeltreffend. Dis omdat die<br />
grond se pH-vlak bepaal<br />
hoeveel stikstof, kalsium,<br />
fosfaat en ander voedingstowwe<br />
beskikbaar is vir die plant om op<br />
te neem.<br />
Voeg jy kalk by, verhoog jy<br />
die pH-waarde. Die gevolg?<br />
Jy verhoog die die grond se<br />
kalsium-inhoud, jy laat die<br />
mikrobiologiese aktiwiteite spoed kry, en jy help dat<br />
die grond sy organiese materie en voedingselemente<br />
vinniger vrystel. So word meer fosfor en stikstof<br />
beskikbaar vir die plant.<br />
Kunsmis is dikwels suur. Gevolglik versuur dit die<br />
grond, wat dan die vrystelling van voedingstowwe<br />
kniehalter. Dit verg die gebruik van kalk om die<br />
grond se pH-vlak reg te ruk. Met P&B Kalsitiese<br />
Tel: 028 424 1157 ● Faks: 028 424 1428<br />
sales@pandblime.co.za ● www.pandblime.co.za<br />
Landboukalk kos dit bitter min om sake reg te stel.<br />
En jou oesresultate is so soet en lekker!<br />
P&B Landboukalk in jou grond moedig boonop die<br />
groei van mikrobes aan en maak klei en swaar grond<br />
makliker bewerkbaar.<br />
Reg nr B117 Wet 36/1947<br />
P&B Landboukalk is ‘n kalsitiese<br />
kalk. Sy fyn tekstuur en hoë<br />
voorkoms van CaCo ³ (‘n<br />
minimum van 80% gewaarborg)<br />
oorskry die voorgeskrewe vlakke<br />
vir registrasie as kunsmis.<br />
In 50 kg, losmaat en gerieflike “mini bulk” sakke.
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boere - Vrystaat<br />
DRampie de Wet<br />
Die beoordeling van die Vrystaat-Streek se kuddes<br />
gedurende Maart 2011, vir hierdie kompetisie, het<br />
onder moeilike omstandighede plaasgevind weens<br />
hoër as normale reënval. Weens die ongekende<br />
weersomstandighede kon van die plase nie besoek<br />
word nie. Nogtans was die kompetisie sterk tussen<br />
die oorblywende kuddes.<br />
By die Jersey kudde van Jacques en Linda Moll, naby<br />
Ficksburg in die Oos-Vrystaat, 2011 se wenners,<br />
is die paneel beoordelaars deur ‘n donderstorm<br />
begroet wat sy eie eise aan die beoordelaars gestel<br />
het. Die nuwe behuising wat deur Jacques opgerig<br />
is, is baie effektief en is een van die grootste verbeteringe<br />
wat ons gedurende die beoordeling waargeneem<br />
het. Die optimisme van Jacques en sy mense,<br />
asook die werkers, is altyd besonders om te ervaar.<br />
Die wedersydse respek wat die mense op hierdie<br />
plaas vir mekaar het, word selde gevind en behoort<br />
vir ons almal ‘n voorbeeld te wees. Die Vrystaat<br />
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boere Vereniging wens vir Jacques<br />
en sy span alle voorspoed toe en baie geluk met die<br />
prestasie wat behaal is. Die finansiële beplanning en<br />
bestuur van hierdie kudde is absoluut uitstekend.<br />
Daspoort Holstein Friese, ‘n kommersiële kudde<br />
van Dewetsdorp in die Suid-Oos Vrystaat, het die<br />
tweede plek ingeneem. Hierdie kudde van Hansie<br />
Swanepoel (Dasram Boerdery) is een van die<br />
kompetisie se grootste verrassings. Die kudde<br />
presteer elke jaar net beter en beter. Die positiewe<br />
gesindheid van Hansie en sy personeel is iets om te<br />
beleef. Mense wat sukkel met kalf grootmaak kan<br />
gerus hier kom kers opsteek. Dit is altyd aangenaam<br />
om op Daspoort besoek te bring, want Hansie en<br />
sy mense maak op ‘n besonderse manier gebruik<br />
van elke geleentheid om kennis uit te brei en in te<br />
samel. Die algemene bestuur op hierdie plaas is<br />
uitsonderlik.<br />
Die Ayrshire kudde van Riaan Reynders, Reynshire<br />
Ayrshires by Bethlehem, in die Noord-Oos Vrystaat,<br />
het die derde plek ingeneem en is ‘n besonderse<br />
prestasie aangesien dit die eerste keer is dat ‘n<br />
Ayrshire kudde onder die eerste drie plekke gekwalifiseer<br />
het. Hier is ‘n jong Melkboer wat met sy passie<br />
vir sy ras en bedryf dit nog ver behoort te bring.<br />
Baie geluk aan Riaan en sy familie. Die positiewe<br />
beplanning vir die toekoms en die uitdagings wat<br />
voorlê, sal sorg dat ons nog baie van hierdie kudde<br />
hoor. Die bestuur en behandeling van diere met hoë<br />
somatiese seltellings in hierdie kudde, is op ‘n baie<br />
hoë vlak en sal moeilik geëwenaar word.<br />
Die kudde van Boeboe Louw, naby Wesselsbron in<br />
die Wes-Vrystaat, was die laaste plaas wat besoek is.<br />
Die nat toestande het hier voortgeduur en weereens<br />
het dit groot uitdagings aan die beoordelaars gestel.<br />
Boeboe se algemene bestuur van die kudde het die<br />
beoordelaars besonders beïndruk en die verbetering<br />
vanaf die vorige beoordeling was opmerklik.<br />
Baie geluk aan Boeboe en Annelize en sterkte vir die<br />
toekoms.<br />
Die prysuitdelingsgeleentheid, wat op 9 Junie 2011<br />
plaas gevind het, was weereens ‘n sukses alhoewel<br />
die bywoning laer as normaal was as gevolg van<br />
oorvloedige reën. Wie kon dink dat daar in Juniemaand<br />
oorstromings in die Vrystaat kan wees? Die<br />
dag voor die funksie was Bloemfontein feitlik van<br />
die buitewêreld afgesny, toe alle toegangsroetes na<br />
die Vrystaatse hoofstad gesluit was. ◊<br />
12 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
Suster Pricilla (links) van Farm Fort<br />
Savage, naby Westminister, wenner Opkomende<br />
Kudde (Holsteins); en Jacques<br />
Moll (Jerseys), van Ficksburg, eertse<br />
plek.<br />
VLNR: Neville Hobbs (Voorsitter MSB<br />
Vrystaat); Hansie Swanepoel (tweede<br />
plek, Daspoort Holstein Friese); Jacques<br />
Moll (wenner); Riaan Reynders (Reynshire<br />
Ayrshires) derde plek; en Rampie<br />
de Wet (Organiseerder).<br />
Brons toekennings: VLNR: Hannes<br />
Pelser (Jerseys), AJ van Rooyen (Holsteins),<br />
Heyns Spershott (Holsteins),<br />
Riaan Jacobs (Jerseys), Hannes Pretorius<br />
(Holsteins), Johan Naude (Jerseys),<br />
Robert Hobbs (Holsteins), Jurie Wessels<br />
(Jerseys), Ben van Vuuren (Holsteins),<br />
Henry du Preez (Holsteins), Leon Petzer<br />
vir K Higgo (Holsteins), Jaco Els (Jerseys),<br />
en Frans Homsek (Ayrshires).<br />
Bo - Die <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boere Vrystaat<br />
wil al die borge wat hierdie dag spesiaal<br />
maak, hartlik bedank vir hulle bydrae en<br />
ondersteuning.<br />
Links - Spesiale toekennings: Emerging<br />
Farmers VLNR: Sakkie Jacobs (Best<br />
Emerging Farmer Runner-up), Thuloane<br />
Trust (Best Somatic Cell Count Emerging<br />
Farmers), Daniël Motsoeneng (Most<br />
Improved Emerging Farmer), en Suster<br />
Pricilla (wenner).<br />
Mervin Swart (links), Silwer toekenning<br />
(Saanen Melkkbokke) en Gert Coetzee<br />
(Eco Afslaers).<br />
Daan van Niekerk (links) Silwer toekenning<br />
(British Alphines) en Gert Coetzee<br />
(Eco Afslaers).<br />
Silwer toekennings: VLNR: Daan van<br />
Niekerk (British Alphines), Stompie<br />
Olivier (Holsteins), Willie Louw (Jerseys),<br />
Wilma Swanepoel (Ayrshires), Pietie<br />
Eksteen (Holsteins), Roelien Vorster<br />
vir Lieb Nel (Holsteins), Petrus van Zyl<br />
(Holsteins), Albie Rossouw vir F.J. Wolhuter<br />
(Holsteins), Mervin Swart (Saanen<br />
Melkbokke), Cobus-Morne Steyl vir<br />
Linto Jerseys, en Conrad Bezuidenhout<br />
(Holsteins).<br />
Goud toekennings: VLNR: Cobus Behrens<br />
(Waterbron Jerseys), Daan van Niekerk<br />
(Springbourne Jerseys), Adele Schoeman<br />
vir LMJC Holsteins, Danie le Roux (Holsteins),<br />
en Boeboe Louw (Jerseys).
Diary Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011 | 13
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer Noord-kompetisie - 2011<br />
Reinder Groenveld, LNR-Diereproduksie Instituut, Irene.<br />
D<br />
Die <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer kompetisie in die<br />
noorde het vanjaar suksesvol verloop. Die<br />
kompetisie en die prysuitdelingsgeleentheid<br />
is in samewerking met die MPO-Noord<br />
aangebied. Die kompetisie het dit moontlik<br />
gemaak om 7 brons, 8 silwer, 7 goue en 3<br />
platinum toekennings te maak uit die 100<br />
inskrywings vir die kompetisie. Sowat 60%<br />
van die deelnemers was verteenwoordig<br />
deur Holstein-kuddes, 29% deur Jerseykuddes,<br />
6% deur Ayrshire-kuddes en 5%<br />
deur <strong>Suiwel</strong> Switser-kuddes.<br />
Die Plaasbeoordeling het soos volg verloop:<br />
5 deelnemers wat gekwalifiseer het vir<br />
goue toekennings, is besoek deur ’n kundige<br />
span beoordelaars, wat soos volg daar<br />
uitgesien het:<br />
Dieregesondheid en Higiëne – Dr Dirk<br />
Lourens, verbonde aan die Universiteit van<br />
Pretoria;<br />
Teeldoelwit en Seleksie – Hendrik de Waal<br />
van die LNR-Diereproduksie Instituut;<br />
Finansiële Bestuur – Jan de Jong, Eerste<br />
Nasionale Bank;<br />
Voedingsbestuur – Kobus du Plessis van<br />
AFGRI Veevoere;<br />
Algemene Indruk – Reinder Groenveld,<br />
LNR-Diereproduksie Instituut; en<br />
Bouvorm en Tipe – Willem Pretorius,<br />
bekende internasionale beoordelaar en<br />
boer.<br />
Die doelwit in die samestelling van die<br />
span was om onder andere ander kundiges<br />
te betrek as beoordelaars. Die intensiteit<br />
van die kompetisie het weereens drasties<br />
toegeneem teenoor vorige jare. Die<br />
beoordelaars was baie tevrede met wat<br />
hulle gesien het.<br />
Die prysuitdelingsgeleentheid het op 25<br />
Augustus 2011, by die Isiphiwo Konferensiesentrum<br />
te Derdepoort, plaasgevind.<br />
Die prysuitdelingsgeleentheid het soos<br />
volg verloop: ’n Voorwoord is gedoen deur<br />
Mnre Joubert Fourie en Dèan Kleynhans<br />
van die MPO. Professor Andrè Jooste, verbonde<br />
aan die Nasionale Bemarkingsraad,<br />
het die gehoor ingelig oor die tema “Status<br />
en uitdagings ten opsigte van Voedselsekuriteit<br />
in Suid-Afrika“, en Dr Arnold<br />
Mol het die gehoor geboei met die tema<br />
“Motivering in die gesin en werksplek“.<br />
Daar was 160 gaste teenwoordig en hulle<br />
is geboei deur die uitstekende toesprake en<br />
die wyse waarop die toekenningsgeleentheid<br />
plaasgevind het.<br />
Die toekenningsgeleentheid het afgeskop<br />
met 4 Platinum-, 1 Goud-, 3 Silwer-, en 7<br />
Brons toekennings aan die borgskappe.<br />
Die wenners in die Noord-Streekskompetisie<br />
vir 2011 is:<br />
Brons Toekennings<br />
PD Turner (Ayrshires), Universiteit van Pretoria<br />
(Holsteins), JH Neethling (Masdel-Holsteins),<br />
Limpopo Melkery (Holsteins), GF Badenhorst<br />
(Jerseys), Vaalbos Jersey stoet, en Trevor<br />
Colby (Jerseys).<br />
Silwer Toekennings<br />
14 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
DJ Greyling (Ayrshires), L Schoonraad (Holsteins),<br />
C Legemaat (Holsteins), JA van Niekerk<br />
(Holsteins), H vd Merwe (Jerseys), Rusticana<br />
Holsteins, Limpopo Melkery (Jerseys), en JF<br />
Nel (Jerseys).<br />
Goue Toekennings<br />
MF Reinecke (Holsteins), P Joubert (Holsteins),<br />
DA Pauw (Jerseys), IDW Drewett (Jerseys), en<br />
RD Crookes (Holsteins).<br />
Finalis Goue Toekennings<br />
Janvos Landgoed (Holsteins), DJ Opperman<br />
(Holsteins), JJ Lombard (Holsteins), JH Neethling<br />
(Rooikoppies Holsteins), en LE Thom (Jerseys).<br />
Spesiale Goue Toekennings<br />
Beste Somatiese Seltelling: TN Colby (Jerseys)<br />
Meeste Genetiese vordering: JH Neethling<br />
(Rooikoppies Holsteins)<br />
Beste Melkspan: Janvos Landgoed (Holsteins)<br />
Lojaliteitstoekenning: AG vd Bergh (Holsteins)<br />
Beste Tussenkalfperiode: TN Colby<br />
Beste Nuwe Toetreder: Karin Pretorius<br />
(Jerseys)<br />
Beste Fenotipiese voorkoms (+wisseltrofee):<br />
LE Thom (Jerseys)<br />
Beste Vordering Opkomende Boer: Umbiso<br />
Landgoed (Holsteins)<br />
Hoogtepunt Toekennings:<br />
Die <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer van die Jaar (+wisseltrofee):<br />
LE Thom (Malati Jerseys).<br />
Tweede Plek: JJ Lombard (Holsteins)<br />
Derde Plek: Janvos Landgoed (Holsteins)◊<br />
Given Maile, Umbiso Landgoed, ontvang ‘n<br />
Goue <strong>Meester</strong>suiwelboer toekenning vir die<br />
Opkomende Boer met meeste prestasieverbetering<br />
in die kudde, van Reinder Groenveld,<br />
Navorsingstegnikus, LNR-Diereproduksie<br />
Instituut en ook Tesourier by die <strong>Meester</strong>suiwelboervereniging-Noord.<br />
Hendrik Opperman ontvang ‘n Finalis Goue<br />
<strong>Meester</strong>suiwelboertoekenning van Reinder<br />
Groenveld, Navorsingstegnikus, LNR-Diereproduksie<br />
Instituut en ook Tesourier by die<br />
<strong>Meester</strong>suiwelboer vereniging-Noord.<br />
Peter Turner ontvang ‘n Brons <strong>Meester</strong>suiwelboertoekenning<br />
van Evans Muntswu, Tegniese<br />
beampte, LNR-Diereproduksie Instituut.<br />
Leon Thom ontvang ‘n wisseltrofee, geborg<br />
deur die <strong>Suiwel</strong>switser telersgenootskap en ‘n<br />
Goue <strong>Meester</strong>suiwelboer toekenning vir die<br />
kudde met die beste Fenotipiese voorkoms,<br />
van Reinder Groenveld, Navorsingstegnikus,<br />
LNR-Diereproduksie Instituut en ook Tesourier<br />
by die <strong>Meester</strong>suiwelboervereniging-Noord.<br />
Hannes Neethling ontvang ‘n Finalis Goue<br />
<strong>Meester</strong>suiwelboertoekenning van Reinder<br />
Groenveld, Navorsingstegnikus, LNR-Diereproduksie<br />
Instituut en ook Tesourier by die<br />
<strong>Meester</strong>suiwelboer vereniging-Noord.<br />
Corlia Swanepoel, Universiteit van Pretoria,<br />
ontvang ‘n Brons <strong>Meester</strong>suiwelboertoekenning<br />
van Evans Muntswu, Tegniese beampte,<br />
LNR-Diereproduksie Instituut.<br />
Leon Thom, eienaar van Malati Dairy, ontvang<br />
die <strong>Meester</strong>suiwelboer-Noord Boer van die<br />
Jaar toekenning van Reinder Groenveld, Navorsingstegnikus,<br />
LNR-Diereproduksie Instituut<br />
en ook Tesourier by die <strong>Meester</strong>suiwelboervereniging-Noord.<br />
Mede oorhandiging deur<br />
Bertus de Jong, hoof uitvoerende beampte<br />
van die Melkprodusente Organisasie-Noord,<br />
wat die MPO-Noord Boer van die Jaar Toekenning<br />
vashou, wat vir dieselfde kudde gaan.<br />
Ernst Conradie, verbonde aan Afgri veevoere<br />
en ook Sekretaris van die <strong>Meester</strong>suiwelboervereniging-Noord,<br />
ontvang ‘n Platinum<br />
Borgskaptoekenning van Hannes Neethling,<br />
Voorsitter van die <strong>Meester</strong>suiwelboervereniging-Noord.
More than just feed<br />
Since 1942<br />
Meadow Feeds has been developing, producing and supplying high quality dairy rations to the Southern<br />
African dairy industry since 1942. That’s why dairy farmers trust Meadow Feeds for leading scientific<br />
nutrition to ensure superior yields.<br />
But Meadow is more than just feed. As an ISO, Afri Compliance, AFMA and Alexander Forbes accredited feed<br />
supplier, Meadow Feeds relies on top nutritionists, a vast distribution network and sound on farm technical<br />
support to ensure that when you feed Meadow, you reap the rewards.<br />
www.meadowfeeds.co.za
<strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer Wes-Kaap<br />
DHendrik de Waal<br />
Die <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boere prysuitdelingsfunksie van die Wes-<br />
Kaap is die aand van 4 November 2011, saam met die <strong>Suiwel</strong><br />
Ervaring van Agri Expo gehou by Sandringham. Die funksie was<br />
weereens ‘n groot sukses, te danke aan ons borge wat vir ons die<br />
dag moontlik gemaak het. Die funksie is deur 200 mense bygewoon.<br />
30 kuddes het Brons toekennings ontvang, 16 kuddes het<br />
Silwer toekennings en 10 kuddes het Goue toekennings ontvang.<br />
Die tien kuddes was JH Blanckenberg, PE Loubser, CE Walker<br />
& Seun, Baden Trust, Van Niekerk Boerdery, Volmoed Trust, JA<br />
Schoonwinkel, KC van der Merwe, Basie Basson en Joyces Dairy<br />
Farm.<br />
Die belangrikste toekennings wat gemaak is, was:<br />
Die <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer: JH Blanckenberg<br />
Tweede plek: PE Loubser<br />
Derde plek: CE Walker & Seun<br />
Beste Genetiese vordering: Doornvlei Jerseys<br />
Beste Somatiese kudde: Klipbankskloof<br />
Melkwinningspan - eerste: JH Blanckenberg<br />
Melkwinningspan - tweede: CE Walker & Seun<br />
Melkwinningspan - derde: PE Loubser<br />
Hoogste punt Guernsey: FJ Kotze<br />
Hoogste punt Ayrshire: JJ Wessels<br />
Hoogste punt Jersey: CE Walker & Seun<br />
Hoogste punt Holstein: JH Blanckenberg<br />
Die aand is afgesluit met ‘n ete. Ons wil ons borge bedank vir<br />
hulle ondersteuning in die moeilike ekonomiese tye, want sonder<br />
hulle is dit nie moontlik om so ‘n prestige kompetisie aan te bied<br />
nie.◊<br />
16 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
Hendrik de Waal (Organiseerder, <strong>Meester</strong> <strong>Suiwel</strong>boer Wes-Kaap) en<br />
Theuns Bruwer (Beoordelaar, Bouvorm en Tipe).<br />
Beste Genetiese vordering, Doornvlei Jerseys: Pieter van Deventer en<br />
Ingrid Gray.
Phillip Blanckenberg, Gerrit van Rensburg (Minister van Landbou en Landelike ontwikkeling, Wes-Kaap), Johannes Loubser, John Walker.<br />
Overberg se Goues: Willie van Niekerk, Elsabe Badenhorst, John Walker, Jan Schoonwinkel, Volmoed Trust.<br />
Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011 | 17
Voordele van sinkronisasie<br />
Dr Jacoba Vaessler, Veeartseny bestuurder, Pfizer dieregesondheid<br />
Wat is sinkronisasie?<br />
Manipulering van die normale estrus (hitte) siklus van diere, sodat<br />
diere ongeveer op dieselfde tyd hittetekens toon en gereed<br />
is vir natuurlike paring, kunsmatige inseminasie, of embrio-oorplasings.<br />
Watter voordeel hou gesinkroniseerde paringstye vir my boerdery<br />
in?<br />
Bestuursvoordele<br />
o Teelseisoen<br />
Spesifieke paringstye kan jaarliks vasgestel word. Dit kan beplan<br />
word, deur ingedagte te hou die reënseisoen, groeifase<br />
van weiding, en ander bedrywe op die plaas. Beplanning<br />
vir natuurlike paring of kunsmatige inseminasie(KI) met opvolger<br />
bulle kan aangedui word op die jaarbeplanner.<br />
Indien natuurlike paring met sinkronisasie gebruik word kan<br />
bulle binne ‘n geskeduleerde tyd getoets word deur u veearts<br />
vir vrugbaarheid, asook vir enige geslagsoordraagbare siektes.<br />
Onthou ook om die bulle te pamperlang, te ent, en ekstra<br />
minerale en vitamines te voorsien vir twee tot drie maande<br />
voor paring.<br />
o Dragtigheidsondersoeke<br />
Dragtigheidsondersoeke kan gereël word vir 6 weke na KI<br />
of handparing, sodoende kan probleemdiere vinniger uit<br />
geskot word uit die kudde. Ultrasoniese dragtigheidsondersoeke<br />
kan veertien dae na KI gedoen word, maar let daarop<br />
dat resorpsie gedurende die vroeë dragtigheid moontlik is,<br />
dus indien dragtigheid op ‘n vroeë stadium gediagnoseer<br />
word, skeduleer ‘n opvolgondersoek.<br />
o Kalwingstye<br />
Kalwing sal oor ‘n kort vasgestelde tyd plaasvind. Dit vergemaklik<br />
kalwingstoesighouding en indien probleme opduik kan<br />
hulp vinnig ontbied word. Entings, endo-, ektoparasiet beheer,<br />
asook ander prosedures soos kastrasies en onthoring, kan uitgevoer<br />
word op vasgestelde datums.<br />
o Bemarking<br />
Diere kan makliker afgerond word en eenvormige diere kan<br />
verkoop word aan voerkrale of slagpale.<br />
o Immunisering van koeie<br />
Sommige lewendige entstowwe kan slegs toegedien word<br />
gedurende die nie-dragtige tye. Indien u ‘n groep diere wil<br />
sinkroniseer kan ‘n goedbeplande entingskedule uitgewerk<br />
word. Sodoende kan abnormale kalwers, asook aborsies<br />
vermy word.<br />
o Kliniese ondersoek van koeie voor paring<br />
Hierdie is seker een van die punte wat die meeste op plase of<br />
geïgnoreer of net weggelaat word. In my opinie is dit seker die<br />
belangrikste deel van enige bestuursprogram van koeie.<br />
Dit sluit in ‘n inwendige sowel as ‘n uitwendige ondersoek, en<br />
moet voor elke paring uitgevoer word. Met sinkronisasie kan<br />
dit op ‘n vasgestelde datum beplan en uitgevoer word. Die<br />
ondersoek kan groot ekonomiese verliese voorkom, en verseker<br />
dat verhoogde konsepsiesyfers met sinkronisasie en selfs<br />
normale paring, behaal word.<br />
o Liggaamskondisie tellings<br />
Kondisiebepaling moet gereeld deur die jaar gedoen word,<br />
18 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
Promosie<br />
maar met sinkronisasie is dit belangrik dat die koeie ‘n<br />
kondisietelling het van 2.5 - 3.0 en boonop in ‘n stygende fase<br />
is. Dit is moontlik om te bereik, indien ‘n vasgestelde teelseisoen<br />
gebruik word. Eenvormige diere met ‘n stygende liggaamskondisie<br />
sal konsepsie verhoog.<br />
Genetiese verbetering en diversiteit<br />
o Beproefde saad in strooitjies<br />
Geregistreerde stoetbulsaad is beskikbaar in strooitjies teen<br />
billike pryse. Indien dit verkry word vanaf ‘n geregistreerde<br />
kwarantyn semen opvanging- en bevriesingstasie, is ‘n wye<br />
reeks van informasie beskikbaar om seleksie van bulle geskik<br />
vir u kudde, ten volle te benut.<br />
• Saad van onbekostigbare bulle is nou beskikbaar.<br />
• Groot sprong met goeie genetiese materiaal, om die<br />
kudde vinnig te bevorder.<br />
• Verskillende hoë kwaliteit bulle kan gebruik word om<br />
spesifieke doelwitte te bereik, en registrasie van stoet<br />
diere word vergemaklik.<br />
• Diere met genetiese defekte word vinniger geïdentifiseer<br />
en geëlimineer.<br />
o Embrio spoelings en -oorplantings<br />
• Die beste koeie kan met beproefde bulsaad ge-KI word.<br />
Indien ons embrio spoelings doen, kan daar tot 20 kalwers<br />
vanaf een koei en bul per kalfseisoen geproduseer<br />
word.<br />
• Kuddekoeie kan embrio draers word met ‘n “oornag”<br />
opbouing van ‘n geregistreerde stoetkudde.<br />
Minder, maar beter bulle nodig<br />
o Minder bulle<br />
Indien daar gebruik gemaak gaan word van KI met sinkronisasie,<br />
dan word minder bulle benodig op die plaas.<br />
• Minder onderonsies tussen bulle, dus minder beserings<br />
en beskadiging van eiendom.<br />
• Laer uitgawes op voerkostes vir bulle.<br />
• Verlaagde veeartseny kostes (toets van bulle).<br />
o Geslagsoordraagbare siektes<br />
Met behulp van sinkronisasie en KI kan geslagsiektes vinnig<br />
in ‘n kudde uitgeskakel word. Bulle waarvan saad getap en<br />
bevries word, moet getoets word vir Trichomoniase vibriose,<br />
besmetlike misgeboorte (brucellose), bees virus diarree<br />
(BVD), om maar ‘n paar moontlike siektes te noem.<br />
Slegs u plaaslike veearts of reproduksiespesialis kan verseker<br />
dat optimale resultate met die gebruik van produkte soos CIDR B<br />
+ Cidirol (Reg. Nr.: G1916, Wet 36/1947) behaal word, aangesien<br />
elke plaas en groep diere verskillende behoeftes het!<br />
CIDR G vir skape en bokke is ook beskikbaar met dieselfde<br />
voordele soos bespreek met CIDR B + Cidirol.<br />
CIDR G (Reg. Nr.: G1915, Wet 36/1947), saam met die gebruik van<br />
dragtige merrie serum gonado-trofien (DMSG), het ‘n ekstra voordeel,<br />
naamlik meerlinge. Praat gerus met u area veearts, of Pfizer<br />
verteenwoordiger vir meer inligting.<br />
Vir meer inligting kontak gerus vir Jacoba Vaessler by<br />
079 492 8022 of jacoba.vaessler@pfizer.com<br />
Dieregesondheid
Maklik om toe te dien en te verwyder<br />
Die slanke vorm beperk irritasie<br />
Hoë retensie van die toestel<br />
Geen melk- en vleisonttrekkingsperiodes<br />
Bevat natuurlike progesteroon<br />
Vir gebruik in melk- en vleisbeeste<br />
insluitend verse<br />
+ =<br />
Vereenvoudig<br />
Reproduksie<br />
Bestuur<br />
Die maklike formule wat help<br />
met vrugbaarheidsbestuur<br />
Dieregesondheid<br />
CIDR® B + Ciderol,<br />
Reg. Nr.: G1916 (Act 36/1947).<br />
Aktiewe bestanddeel: Elke toestel bevat<br />
progesteroon 1,9 g. Elke sak bevat<br />
10 CIDR® B toestelle.<br />
REGISTRASIE HOUER: Pfizer Laboratories (Pty) Ltd<br />
(Reg. No.: 1954/000781/07),<br />
P. O Box 782720, Sandton, 2146, South Africa.<br />
Website: www.pfizeranimalhealth.co.za
Bewaar water deur goeie bestuur van grond organiese materiaal<br />
VDeur Pieter Swanepoel, Instituut van Plantproduksie, Outeniqua Navorsingsplaas.<br />
Volhoubare landboupraktyke lê hedendaags baie klem op<br />
die bewaring van grond organiese materiaal. Grond organiese<br />
materiaal word gedefinieer as die fraksie dier- en plantreste in<br />
enige stadium van ontbinding in die grond. Die interaksie wat al<br />
die effekte wat organiese materiaal in die grond op mekaar het,<br />
is kompleks en die voordele is byna eindeloos. Suid-Afrikaanse<br />
grond is relatief arm aan organiese materiaal. Dit is vanweë ons<br />
warm sonnige klimaat en temperatuur wat die afbreek van organiese<br />
materiaal versnel. ‘n Goeie mikpunt van grond organiese<br />
materiaalinhoud in die Suid-Kaap, is hoër as 2% koolstof. Dit het<br />
die potensiaal om stremming wat die waterskaarstes op boere<br />
het, heelwat te verlig.<br />
“Organiese deeltjies hou opsigself<br />
water terug.”<br />
Organiese deeltjies hou opsigself water terug. ‘n Grond met ‘n<br />
koolstofinhoud van 5% kan rofweg 60% meer water vashou as ‘n<br />
grond met 1% koolstofinhoud. Hierdie water is dan ook vir langer<br />
tydperke vir gebruik deur plante en grondmikrobes beskikbaar.<br />
Verdamping word voorkom deurdat die son se direkte strale<br />
afgeweer en grondtemperature gestabiliseer word. Dit verlig ook<br />
grondkompaksie deur meer porieë te skep wat water infiltrasie<br />
verhoog, verlies van afloopwater verlaag en om die beurt word<br />
die gevaar van verspoeling en erosie ook verlaag. Bogenoemde<br />
feite veroorsaak dat minder besproeiingswater benodig word en<br />
die grondwatertafel kan herlaai.<br />
“Grond organiese materiaal kan<br />
verhoog oor tyd in die grond, mits<br />
die bestuur wat toegepas word dit<br />
toelaat.”<br />
Grond organiese materiaal kan verhoog oor tyd in die grond, mits<br />
die bestuur wat toegepas word dit toelaat. ‘n Netto inset van<br />
organiese materiaal is nodig. Maklik bekombare bronne is plantreste,<br />
mis en kompos wat tot die grond toegevoeg kan word.<br />
20 | Dairy Master • <strong>Suiwel</strong> <strong>Meester</strong> 2010/2011<br />
Die keuse van gewas dra ook by. ‘n Peulgewas komponent in<br />
weidings verhoog geleidelik organiese materiaalinhoud in grond.<br />
Bewaringsgesentreerde boerdery, soos minimum- en geen bewerkingspraktyke,<br />
onderhou die grondgesondheid en bevorder die<br />
opbou van organiese materiaal. Die noue verband tussen koolstof<br />
(die basis van organiese materiaal) en stikstof, vereis dat stikstof<br />
genoegsaam in die grond moet wees om aan die mikrobes se<br />
behoeftes te voldoen. Die koolstof-tot-stikstof-verhouding (C:N)<br />
in die grond van 8:1 is optimaal, maar is moeilik om so ‘n verhou-<br />
ding te bereik in Suid-Afrika. Goed bestuurde weiding met ‘n C:N<br />
verhouding van 10:1 is aanvaarbaar.<br />
“‘n Maklike manier om prakties<br />
organiese materiaal op te bou is om<br />
na die gewasse om te sien en grondversteuring<br />
so min moontlik te hou.”<br />
‘n Maklike manier om prakties organiese materiaal op te bou<br />
is om na die gewasse om te sien en grondversteuring so min<br />
moontlik te hou. Gewasse wat hoë produksies handhaaf en gesond<br />
is gaan gewoonlik gepaard met ‘n netto opbou van organiese<br />
materiaal.<br />
“‘n Skuif in bestuurspraktyke is<br />
van uiterse belang om ons nieherwinbare<br />
natuurlike hulpbronne<br />
te bewaar en volhoubaar landbouprodukte<br />
te kan produseer...”<br />
‘n Skuif in bestuurspraktyke is van uiterse belang om ons nieherwinbare<br />
natuurlike hulpbronne te bewaar en volhoubaar<br />
landbouprodukte te kan produseer, wat ekonomies realisties en<br />
ekologies bewarend is. Erkenning van die voordelige effekte wat<br />
organiese materiaal op plant-beskikbare water het, is noodsaaklik<br />
vir wyse bestuur van grond.◊<br />
Navrae kan gerig word<br />
aan Pieter Swanepoel by<br />
044 - 803 3718 of<br />
pieters@elsenburg.com.