Catalogus biobased bouwmaterialen (2012) - Welkom bij Groene ...

26
Resorcine (Resorcinol formaldhyde hars, RF) wordt ingezet voor vingerlassen en
buitentoepassingen (boten). Melamine hars (melamin formaldehyde resin, MF), is een
synthetisch thermohardende kunststof (BASF), die voornamelijk wordt toegepast in de
(decoratieve) toplaag van houtvezelplaten (MDF, spaanplaat, HDF). Het geeft een
water- en brandwerende laag en is hard en krasvast. Dergelijk materiaal wordt ook
wel formica genoemd. MUF lijm is een UF houtlijm die door toevoeging van melamine
een sterkere en water bestendiger lijm geeft.
Acrylaat lijmen zijn snel drogende lijmen die een goede hechting en sterkte geven. Ze
bestaan vaak uit twee componenten: polycarboxyzuren en multifunctionele alcoholen
die worden uitgehard met een katalysator of door UV. Cyanoacrylaat is de bekende
secondelijm of superlijm.
Epoxy twee-componenten (bisfenol A en epichloorhydrine) lijm is een oplosmiddel vrije
lijm die door polymerisatie en vernetting van epoxide op het houtoppervlak de
verschillende delen aan elkaar verbindt. Epoxy wordt vaak als reparatielijm toegepast.
Bioadhesives op basis van eiwitten of koolhydraten:
Er is een hele serie biobased lijmen, die niet meer, nog niet of slechts sporadisch in
bouwproducten worden toegepast, maar die mogelijk wel geschikt zijn. Huidige
toepassingen geven een indicatie van de toepassingsmogelijkheden:
• ïï wordt gemaakt op basis van collageen dat wordt gewonnen uit slachtafval zoals
beenderen, huiden en vis. Het is niet watervast en door temperatuur en
vochtinwerking reversibel weer los te maken. Het is beschikbaar met verschillende
eigenschappen (sterkte, hardheid, droogsnelheid en ‘bloomgetal’). Beenderlijm is
geschikt voor het lijmen van hout (fineer) en andere binnen toepassingen. Het
wordt nog slechts in beperkte hoeveelheden toegepast, en dan met name voor
muziekinstrumentenbouw en de restauratie van meubelen.
• Ook van dierlijke oorsprong zijn de caseïne lijmen, die uit koeienmelk wordt
gewonnen. Caseïne lijm wordt behalve als etiketteerlijm ook gebruikt om
kleurstoffen te binden en decoraties op pleisterkalk aan te brengen.
• Plantaardige eiwitlijmen zijn bijvoorbeeld sojalijm die in de USA als
•
formaldehydevrij product op de markt is voor multiplex en OSB (Frihart, 2010).
Ook gluten eiwit heeft goede lijm eigenschappen, maar wordt niet op commerciële
schaal in de bouw toegepast als lijm.
Zetmeellijmen (stijfsel) worden uit aardappel, tarwe, maïs of rijst geproduceerd.
Aardappel dextrine wordt bijvoorbeeld toegepast voor papier & karton. Hiermee
kunnen papier schuimen, isolatie platen of ook vezel non-wovens worden
geproduceerd die in bouwtoepassingen inzetbaar zijn.