Lees het ontroerende levensverhaal van Carola in ... - Ja! Magazine

Jandino
asporaat
‘Ik ruIlde FlIppo’s voor voedsel’
Kinderopvang
voor de minima
Geen eIGen bIjdraGe
vier de Liefde
bruIloFt voor klanten voedselbank
Het BLad dat omHoog KiJKt
nummer 6 | juni 2012

Resto VanHarte is
het gezellige buurtrestaurant
met lekkere, gezonde maaltijden.
Dé plek om buurtgenoten
en wijkorganisaties
te leren kennen.
Reseveringsnummer: 0800 - 0151
3 of 6 euro, Kinderen voor de halve prijs
U vindt Resto VanHarte op de volgende adressen:
Amersfoort: Weberstraat 2. Amsterdam: Pieter Calandlaan 258a, Motorwal 300 en Kraaiennest 68. Alkmaar: Arubastraat 2. Arnhem: IJssellaan 89.
Den Bosch: Ploossche Hof 85. Den Haag: Jonckbloetplein 24, Diamanthorst 183, Guntersteinweg 277 en Laakweg 235 (kinderrestaurant).
Den Helder: Boterzwin 3476. Dordrecht: Groen van Pinstererweg 38. Enschede: Pastoor Geertmanstraat 17. Groningen: Goudlaan 297.
Leeuwarden: Hoeksterpad 16. Maastricht: Edisonstraat 4. Middelburg: op wisselende locaties bel naar het gratis nummer 0800-0151.
Rotterdam: Schommelstraat 69 en Dempostraat 143. Tilburg: Corellistraat 10. Utrecht: Bernadottelaan 23.
Venlo: Drie Decembersingel 40. Zoetermeer: Van Doornenplantsoen 1 en Cesar Franckrode 62.
CoLofon
HooFdredactIe:
Sander de Kramer
conceptontwIkkelInG:
Arjan Verweij
Sander de Kramer
Andries Coppoolse
Barbara Kathmann
coördInator:
Koen Freijssen
redactIonele
medewerkers:
Ilja Post
Xandra Brood
Herman den Blijker
Sjaak Sies
Clara Sies
Jan-Cees Butter
Marcel Slockers
Sjany Middelkoop
Mitchell Daamen
Henk Schouten
Tante Toos
Wendy Bovendeert
Willem Philipsen
Wendy Vermeulen
FotoGraFIe:
Arie Kievit
Rokus van den Bout
Bart Jansen
Fadjiwa Faber
David Jezior
vormGevInG:
Maximum
David Cleffken
druk:
Senefelder Misset
dIstrIbutIecoördInator:
Sjany Middelkoop
dIstrIbutIepunten
en partners:
Voedselbanken Nederland
Resto VanHarte
Stichting Humanitas
Yulius
Stichting Mara
Radar Uitvoering
Minimax
Stichting Pluspunt Rotterdam
met dank aan:
Gijs Kempen
Marja Bijl
Jan Menting
Hermen van Dorp
redactIeadres:
Redactie Ja!
Mauritsplaats 24
3012 CD Rotterdam
redactie@jamagazine.org
Telefoon: 06-50404503
advertentIeverkoop:
info@jamagazine.org
dIstrIbutIepunt worden?
Koen Freijssen: 06-50404503
info@jamagazine.org
doeLsteLLingen
Ja! is in december 2011
opgericht. Dit magazine
verschijnt maandelijks en is
bedoeld voor alle mensen,
die (tijdelijk) moeite hebben
zich in onze snelle, complexe
samenleving te redden.
Ja! wil ondermeer, met
gemakkelijk leesbare artikelen,
de weg wijzen naar instanties
en initiatieven.
Ja! wil met bijzondere
levensverhalen en interessante
interviews inspireren en geeft
bovendien handige tips hoe
kan worden bespaard op de
dagelijkse uitgaven.
Ja! is een blad dat omhoog
kijkt. Ons motto luidt:
‘We kijken naar mogelijkheden
in plaats van beperkingen’.
Ja! is er overigens voor álle
mensen die een portie
positiviteit kunnen gebruiken.
Het magazine is in heel
Nederland gratis verkrijgbaar
en wordt verspreid via onder
andere Voedselbanken
Nederland, verzorgingshuizen,
ziekenhuizen, alle filialen van
Resto VanHarte en tal van
maatschappelijke instanties.
Bovendien staat elke editie van
Ja! digitaal op onze website:
www.jamagazine.org.
inHoUd
8
interview Jandino asporaat
20
een aapJe aLs verZorger
verder...
4 jalezers over
5 nIeuws uIt absurdIstan
5 koopjesjaaG-ster Xandra
6 kInderopvanG voor mInIma en studenten
11 tIps van tante toos
12 daG van de knoFlook In vItorIa-GasteIz
15 bIkken met HerrIe
16 ‘als mantelzorGer moet je ook jezelF
nIet verGeten’
18 koopjesjaGen met Xandra brood
19 de sIezen
22 scHrIjverscaFé
24 droomHuwelIjk voor klanten voedselbank
26 kruIswoordpuzzel
27 doc slock GeeFt raad
28 GratIs uItaGenda
29 wIe zeGt er ja! teGen dIana vollebreGt?
30 eerste Hulp bIj ouderscHap
31 lacHen met Henk

4 MENING OPMERKELIJK
REDACTIONEEL 5
JALEZERS OVER:
Speciale auto voor ouderen
mirte:
,,Een gat in de markt! Ik ben
alleen wel bang dat zo’n auto niet
voor een klein prijsje te koop is.
Maar misschien krijgt men tegen
die tijd wel korting op vertoon
van een pas voor 65-plussers.”
Britse wetenschappers aan de Universiteit van
Newcastle ontwikkelen een auto om bejaarde
bestuurders een veiliger gevoel te geven. Veel
ouderen stoppen namelijk met autorijden, omdat
ze het vertrouwen in hun eigen rijvaardigheid
verliezen. De wagen is uitgerust met verschillende
hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een navigatiesysteem
dat automatisch de veiligste route berekent,
waarbij stressvolle verkeerspunten worden
vermeden. Ook bevat de auto een snelheidsbegrenzer
en speciale sensoren die waarschuwen
wanneer de wagen teveel van de lijn afwijkt.
Volgens de makers zal het nog vijf tot tien jaar
duren tot de auto op de markt komt.
ruben:
,,Een uitstekend initiatief. Veel
ouderen durven inderdaad niet
meer de auto in te stappen,
omdat ze bang zijn. In zo’n auto
met de nieuwste snufjes durven
ze misschien wel weer de weg
op. Komt er dan wel zo’n sticker
achterop: bejaarde aan boord!”
cezanne:
erik:
,,Het klinkt leuk, maar er zijn
grenzen. Dat ouderen de auto
niet meer durven te pakken,
ligt niet aan de auto, maar aan
het verkeer. Tegenwoordig heeft
iedereen op de weg haast.
Alles moet snel, snel, snel.
Die mentaliteit maakt de weg
onveilig.”
nedzat:
,,Ik hoop dat deze auto’s niet
alleen voor volwassenen te koop
zijn. In mijn omgeving ken ik
behoorlijk wat jongeren die
zo’n auto goed zouden kunnen
gebruiken!”
,,Wat mij betreft moeten de
autowegen meer worden
afgestemd op ouderen. Tegenwoordig
zijn de kleine lettertjes
op de verkeersborden nauwelijks
meer te lezen.”
nieUws
uIt absurdIstan
Voetbal uit
Japan spoelt
aan in Alaska
Een voetbal die vorig jaar werd meegevoerd
door de golven van de tsunami in Japan, is
aangespoeld op Middleton Island voor de
kust van Alaska. Dat is hemelsbreed een
afstand van ongeveer 5.500 kilometer. De
bal is van de 16-jarige Misaki Murakami uit
Japan, die zijn naam erop had geschreven.
De vinder op Middleton Island, David
Baxter, is gehuwd met een Japanse. Zij wist
de naam van de eigenaar te ontcijferen en
spoorde hem telefonisch op. Intussen
hebben ze met elkaar gesproken.
Murakami woonde in de zwaar getroffen
kustplaats Rikuzentakata. Baxter heeft beloofd
de bal per post terug te sturen. Volgens het
Japanse persbureau Kyodo is de Japanse
jongen verrast en dankbaar dat zijn bal is
teruggevonden.
Hond onderbreekt
vliegverkeer New York
Een hond die ontsnapte terwijl hij werd
klaargemaakt voor transport, heeft gisteren
het vliegverkeer op de New Yorkse luchthaven
LaGuardia onderbroken. De hond wist te
ontkomen toen hij naar zijn transportkooi
werd overgebracht.
Byrdie, een 35 kilo zware Rhodesian Ridgeback,
belandde na zijn ontsnapping op een
van de startbanen. Het duurde even voordat
hij door luchthavenpersoneel kon worden
gevangen. Een aantal vluchten liep daardoor
vertraging op. Nadat de hond was gevangen,
kreeg hij alsnog een plaatsje in het vliegtuig
en kon hij met zijn eigenaar de reis naar
Memphis voortzetten.
go, Jandino!
Twee jaar geleden werd ik bij toeval
benaderd om te figureren in een televisiefilmpje
van Jandino Asporaat. Ik aarzelde
geen moment. Ik had daarvoor een
theatershow van Jandino gezien en was
erg onder de indruk van zijn kunsten. Met
zijn hilarische typetjes zette hij de theaterzaal
op z’n kop!
Ik mocht een bescheiden rol vertolken als
klusjesman in de sketch ‘Help, mijn man is
John Williams’, waarin hij RTL4-presentator
John Williams op een ongekende manier
persifleerde. Het filmpje werd een groot
succes. Het fragment werd duizenden keren
bekeken op YouTube en komt nog steeds
regelmatig voorbij in shows op televisie.
Na het theater, wist hij ook het televisiepubliek
voor zich te winnen. Op dit moment
maakt hij furore op de beeldbuis met De
Dino Show.
Jandino is hot. Zijn agenda is overvol. Alles
wat hij aanraakt lijkt in goud te veranderen.
Maar hij laat de roem absoluut niet naar zijn
hoofd stijgen. In een openhartig interview
met Ja! vertelt hij het verhaal achter het
succes. In zijn jaren als tiener had hij het
totaal niet breed. Er waren zelfs dagen dat
zijn gezin nauwelijks te eten had.
Ondanks tegenslagen bleef Jandino omhoog
kijken. Hij bleef het glas half vol zien, in
plaats van half leeg. Naar eigen zeggen
wist hij altijd al dat hij voor iets groots was
voorbestemd. En dat is gebleken.
Koen Freijssen, redactie Ja!

6 REPORTAGE
7
Kinderopvang voor mInIma en studenten
Werkende ouders met jonge kinderen
klagen er al jaren over. De kosten van
de kinderopvang. Die rijzen zo snel
de pan uit dat zelfs tweeverdieners,
met een modaal inkomen, een enorm
hoog bedrag kwijt zijn aan het stallen
van hun koter. Voor mensen met een
lager inkomen is de nood nog hoger.
Zij kunnen de opvang soms helemaal
niet meer betalen. Met alle negatieve
gevolgen van dien: baanverlies,
studieafbreking en bijstand.
Sarafina Kinderopvang komt deze
ouders tegemoet door de eigen
bijdrage kwijt te schelden.
tekst Ilja Post
FotoGraFIe Bart Jansen
Maandagochtend, iets na half acht.
Zojuist zijn de deuren van Sarafina
Kinderopvang opengegaan. In korte
tijd vult het vier verdiepingen tellende
gebouw zich met kinderen. Peuters,
kleuters en baby’s die door paps of mams
in comfortabele ‘buggies’ worden
binnen gerold. Chantel Goeptar (32),
directeur van Sarafina, ziet het tevreden
aan. De eerste dag na de meivakantie,
en het is meteen weer volle bak.
Precies zoals ze het graag ziet. Toch
is dat geen vanzelfsprekendheid.
,,Door de bezuinigingen van de
regering merken we dat steeds meer
ouders problemen ervaren met het
betalen van de eigen bijdrage kosten
kinderopvang. Hierdoor kunnen
simpelweg steeds minder mensen
hun kind naar de opvang brengen,
met alle negatieve gevolgen van dien,
zoals baanverlies. Sommige studenten
moeten er zelfs hun studie voor
afbreken. De eigen bijdrage van gemiddeld
100 tot 200 euro per maand
lijkt misschien niet zoveel. Maar voor
een jonge alleenstaande moeder die
alleen van studiefinanciering moet
zien rond te komen, is het een waar
fortuin. Die kan dat bedrag nooit
alleen ophoesten. En dus stoppen ze
met school en vragen een uitkering
aan.”
Chantel ziet hoe moeilijk sommige
ouders het nu al hebben. ,,Regelmatig
worden kinderen binnengebracht
in dezelfde luier die leidsters hen de
middag ervoor hebben aangetrokken.
Niet uit luiheid. Of omdat ze het
vergeten zijn. Maar uit pure armoede.
Om geld te besparen, hopen ze dat
wij hun kind dan verschonen. Flesjes
hetzelfde verhaal. Als moeders hun
kind komen ophalen, vragen ze vaak
nog om een extra luier of flesje. Daar
doen we helemaal niet moeilijk over.
Het laat zien hoe zwaar sommige
ouders het hebben. Sommigen zitten
financieel echt aan de grond.”
Dat is tegelijk de reden achter het
teruggelopen aantal op te vangen
kinderen. Momenteel zijn dat er zo’n
zestig. En hoewel dat er heel wat lijken
- zeker wanneer je ze één voor één naar
binnen ziet komen - waren dat er een
paar maanden geleden nog meer dan
honderd. Om ouders die uit geldgebrek
hun kinderen van de crèche hebben
moeten halen, introduceert Sarafina
een uniek concept. Voortaan wordt
de eigen bijdrage kwijtgescholden.
Voor vijf hele dagen opvang scheelt
dat al gauw zo’n 200 euro per maand.
Sarafina kan dit doen omdat de
organisatie effectief te werk gaat.
‘de eIGen bIjdraGe
van GemIddeld 100 tot
200 euro per maand lIjkt
mIsscHIen nIet zoveel.
maar voor een jonGe
alleenstaande moeder
dIe alleen van studIe-
FInancIerInG moet zIen
rond te komen, Is Het
een waar FortuIn’
Daarnaast hebben ze een buffer
opgebouwd. Of door de maatregel
ook klanten terugkomen, is nog niet
te zeggen. ,,Daarvoor is de maatregel
nog niet lang genoeg van kracht. Maar
het zou een win-winsituatie zijn. Wij
ieuwe klanten en studerende moeders
kunnen hun opleiding afmaken zonder
al te veel schulden op te bouwen.”
Desondanks geeft ze toe dat het
waanzin is dat de regering de wet op
de kinderopvang niet beter geregeld
heeft. ,,Zeven jaar geleden, toen ik
Sarafina oprichtte, speciaal voor
mensen met een lager inkomen, was
het al niet best. Maar toen werd de
kinderopvang voor minima in de
schuldsanering nog rechtstreeks betaald.
Althans, de kosten werden automatisch
ingehouden. Re-integratiebedrijven
kochten toen ook nog plekken in.
Die tijd is voorbij. Nu moeten deze
ouders zelf geld apart leggen. Dat
proberen ze vast ook wel. Maar na
aftrek van alle vaste lasten, en
incidentele uitgaven voor bijvoorbeeld
een kapotte koelkast, blijft er vaak
niet genoeg over.”
De nieuwe regels komen de
verstandhouding tussen ouders en
kinderopvang niet ten goede. Mensen
met openstaande schulden voelen
zich minder op hun gemak wanneer
ze hun kind komen brengen. Die gaan
ons als schuldeiser zien. Wanneer
we hen bellen, is daar eerst die angst.
Bellen ze me omdat ik mijn kind kan
ophalen? Of gaat het om de rekening.
Dat werkt natuurlijk niet lekker. Ik
stel me daarom zo neutraal mogelijk
op. Iemand anders binnen onze
organisatie regelt de financiën; ik ben er
in de eerste plaats voor de kinderen.”
Wat dat betreft, is de naam van de
kinderopvang goed gekozen. ‘Sarafina’
betekent woestijnroos. Deze zandsteentjes
worden gevormd in
woestijnen waar grondwater aan het
oppervlak komt en daar verdampt.
Het resultaat is een soort kristal van
zandkorrels. Kortom, een klontje
zand dat door de werking van wind
en water uitgroeit tot iets groots en
moois. En dat is dan ook meteen de
insteek van Chantel. ,,Veel van de
kinderen die hier komen, hebben het
thuis niet gemakkelijk. Maar door
onze goede zorg hopen we deze ruwe
diamantjes alsnog te laten schitteren.”
Voor meer informatie:
Sarafina Kinderopvang
Kipstraat 52 Rotterdam
010 - 2135914

8 INTERVIEW
9
een openhartig interview
met jandino asporaat
‘iK rUiLde
fLippo’s
voor worteLs’
Dat je in 2005 in de finale
van het cabaretfestival
Cameretten stond, sindsdien
drie avondvullende
theaterprogramma’s hebt
gemaakt en momenteel
de ster bent van ‘De Dino
Show’ is bekend. Maar
wie is de man áchter het
talent? Om met Tante Es,
het alter ego van collegacabaretier
Jörgen Raymann
te spreken: vertel me,
wie is je vader, wie is je
moeder?
cabaretier jandino asporaat is hot. anoniem over straat gaan, is er voor
hem niet meer bij. de man achter ‘de dino show’ moet om de paar
meter handtekeningen uitdelen. ook zonder pruik en plaknagels herkent
iedereen de grofgebekte, fastfoodverkoopster judeska. eén van de meest
populaire typetjes uit de sketch ‘Fc kIp’. maar jandino, die momenteel
werkt aan alweer zijn vierde theatershow, laat de roem niet naar zijn
hoofd stijgen. ,,Ik weet nog goed hoe we vroeger amper te eten
hadden.”
,,Ik ben geboren in
Willemstad, Curaçao.
En groeide, grotendeels
zonder vader, op in de wijk
Buena Vista. Een gebroken
gezin dus. Arm ook. Mijn
moeder had drie baantjes
om ons te onderhouden.
Ze werkte in een snackbar,
maakte bij mensen schoon
en had haar eigen winkeltje
in etenswaren. En dan nog
kwamen we soms tekort.
Dat was dan ook de reden
waarom we naar Nederland
zijn gekomen. Ze wilde een
betere toekomst voor ons.”
,,Elf jaar was ik toen we
gingen. Maar ik stond niet
te trappelen. Oké, we waren
arm. Maar ik was gelukkig.
En de saamhorigheid was
groot. Op Curaçao deelden
we alles met elkaar. Ik heb
mooie herinneringen aan
die tijd. In het weekend
gingen we naar het strand.
Dan sliepen we onder
de sterrenhemel, om de
ochtend erop te gaan
vissen en barbecueën.”
tekst Ilja Post en Koen Freijssen
FotoGraFIe Brett Russel
,,Onlangs moest ik weer
terugdenken aan die tijd.
Ik stond in de kamer van
mijn zoontje, keek naar
alle spullen - zijn bedje,
speelgoed, kleren,
commode - en dacht: ik
sliep vroeger op de grond.
Zal deze jongen ooit zo
blij zijn met een stukje
appel als ik toen was?
Hoe breng ik hem respect
en waardering voor de
kleine dingen bij? Want ja,
ik probeer hem niet te
verwennen, maar onbewust
doe je dat toch.” >>
‘In Nederland zijn
overal de gordijnen
open. Maar de
deuren blijven dicht.
Delen is hier,
vanwege de grotere
welvaart, minder
vanzelfsprekend
dan op Curaçao’

10 INTERVIEW BESPAREN
11
Hoe heb je die overstap
naar Nederland ervaren?
,,Dat was best moeilijk.
Er werd hier erg op de
buitenkant gelet. Op school
was je cool als je kleren
droeg van C&A of Peek &
Cloppenburg. Maar ik was
het jongetje dat kleding van
de Wibra of Zeeman droeg.
Mijn moeder had ook
moeite met de gesloten
houding. Ze kreeg een
zenuwinzinking. In
Nederland zijn overal
de gordijnen open. Maar
de deuren blijven dicht.
Delen was hier, vanwege
de grotere welvaart, minder
vanzelfsprekend dan op
Curaçao. Met uitzondering
van Tante Annie dan.
Een Hollandse buurvrouw
die soms extra voor ons
kookte. Een schat van een
vrouw, maar helaas geen
geboren kokkin. Haar nasi
met mosselen smaakte op
zijn minst wat apart. Maar
klagen deed je niet. Vooral
de laatste dagen van de
maand hadden we soms
echt honger.”
,,Het beste gerecht dat ik
ooit heb gegeten, heb ik
zelf bij elkaar gesprokkeld.
Vroeger hadden we een
schooltuin, waar iedereen
wat groente uit mocht
meenemen. Veel kinderen
moesten alleen niets weten
van al die vervormde
aardappelen, wortels en
tomaten. Nou, ik wel.
Ik ruilde ze voor Flippo’s
en gaf ze aan mijn moeder.
En geloof me, na drie dagen
niet eten smaakt zelfs zoiets
simpels als aardappels, uien
en wat kruiden als een
hemels gerecht.”
Veel kinderen die
opgroeien in armoedige
wijken dreigen het
verkeerde pad op te gaan.
Heb jij een dergelijk
moment gekend in je
leven?
,,Ik was vroeger best een
bijdehand ventje. Maar dat
kwam, omdat ik van mij af
moest bijten. Ik was vrij
klein en droeg enorme
slobberbroeken om mijn
X-benen te verbergen.
Soms overschreeuwde ik
mijzelf daardoor. Maar
echt gemeen was ik niet.
Mijn sterkste punt is dat ik
in mezelf geloof. Als kind
wist ik al dat ik voor iets
groots was voorbestemd.
Toen dacht ik al dat iedereen
naar mij keek. Dat klinkt
misschien arrogant, maar
ik ben ervan overtuigd dat
je je eigen succes bepaalt.
Natuurlijk zijn er tegenslagen
in je leven. Maar het is aan
jou of je het glas half vol of
half leeg wilt zien. Wat dat
betreft, is geluk een keuze.
Morgen kun je dood zijn.
Haal dus nu alles uit het
leven wat erin zit!”
Je leven laat zich lezen
als een jongensboek. Een
jongetje uit Rotterdam-
Zuid dat zich ontpopte tot
een succesvolle BN’er. Zie
je jezelf als rolmodel voor
jongeren uit achterstandswijken?
,,Dat is een moeilijke.
Ik verbaas me nog elke
dag over de reacties van
mensen die ik op straat
tegenkom. De handtekeningjagers,
de meisjes die met
je op de foto willen, de
agent die je voor controle
aanhoudt en ineens een
imitatie uit één van mijn
shows uit zijn mouw
schudt… bizar!
Afgelopen Koninginnedag
was ik met Jim Bakkum op
stap. Na Idols toch ook niet
onbekend met gillende
mensenmassa’s. Maar zelfs
hij was onder de indruk van
mijn plotselinge populariteit.
Iedereen, jong of oud, blank
of zwart, lijkt fan te zijn
van De Dino Show. Ik heb
zelfs gehoord dat de show
op bepaalde scholen wordt
gebruikt bij maatschappijleer.
Ergens voelt dat wat
ongemakkelijk. Ik red de
wereld niet, ik red geen
levens; ik maak comedy.
Als ik kinderen al iets wil
meegeven, dan zijn het niet
de ‘lessen’ uit De Dino Show.”
Wat is dan wel je
boodschap?
,,Wat ik jammer vind, is dat
deze maatschappij heel erg
op de buitenkant is gericht.
Het plaatje is belangrijker
dan de inhoud geworden.
Social media spelen daarin
een belangrijke rol.
Jongeren maken zich druk
over hoeveel vrienden ze
op Facebook hebben. Maar
wat zegt dat nu werkelijk?
Het is allemaal zo oppervlakkig.
Mensen vragen je
altijd hoe het gaat. Maar
zijn ze bereid ook echt te
luisteren wanneer je zegt
‘niet zo goed’? Meestal zijn
ze al lang vertrokken.”
,,De televisiewereld is
daar natuurlijk een
schoolvoorbeeld van.
Ik was altijd al een familieman.
Maar deze wereld
heeft me eens te meer laten
zien dat familie en vrienden
het állerbelangrijkst in je
leven zijn. De ‘golddiggers’
die je als BN’er soms
tegenkomt; ik vind het
stuitend. Die vrouwen
zoeken enkel naar mannen
die een Bentley voor hen
kunnen betalen.
Als ik dat zie, ben ik blij
dat ik al 16 jaar bij mijn
vriendin Shirley ben.
Iemand die ik ken uit de
tijd dat ik nog niet bekend
was. Het is ooit vijf dagen
uit geweest, en dat was de
slechtste tijd uit mijn leven.
Echt, ik heb medelijden
met mannen die het met
zo’n ‘golddigger’ moeten
doen.”
Tot slot, maakt geld
gelukkig?
,,Geld maakt absoluut niet
gelukkig. Als ik morgen
dood ga, kan ik niets
meenemen. Ik heb ooit een
vleugel gekocht. Mijn
vriendin waarschuwde nog:
‘Dat moet je niet doen.’
Maar ik vond dat ik het
verdiende. Ondanks het
enorme prijskaartje besloot
ik het instrument te kopen.
Het was tenslotte een
jongensdroom. De verkoper
vertelde me dat de vleugel
binnen drie weken zou
worden geleverd. Ik had
er een foto van gemaakt.
Elke dag keek ik een paar
uur naar die foto. Ik was
zo gelukkig. Trots liet ik
mensen mijn nieuwste
aankoop zien. Maar op het
moment dat de vleugel in
huis was, dacht ik na twee
dagen: tja, het is maar een
vleugel.”
,,Het gaat om de weg
ernaar toe. De strijd om het
je te kunnen veroorloven.
Maar het uiteindelijke
bezit, daar is helemaal
niets aan. Ik denk dat je
geld moet hebben om te
beseffen dat het niet
gelukkig maakt. Het gaat
er om dat je samen het
leven viert. Ik denk nog
vaak terug aan mijn jeugd
op Curaçao. We waren erg
arm, maar wat waren we
gelukkig.”
tips van
tante toos
tante toos is de ongekroonde koningin
van het geld besparen. In ja! geeft ze
handige tips en trucs hoe kan worden
bezuinigd op de dagelijkse uitgaven.
geef muggen geen kans!
Het is weer lente. De zon schijnt en ’s avonds
zit je lekker lang te genieten van de warme
temperaturen op je balkon of in de tuin.
Er lijkt geen vuiltje aan de lucht, maar dan
blijkt ineens dat je bent gestoken door een
mug. Erg vervelend, want de jeuk die ontstaat,
is erg irritant. Je kunt natuurlijk middeltjes
kopen bij de apotheek, maar voorkomen is
beter dan genezen. Daarom een aantal tips om
de muggen op afstand te houden.
- Zet een citroenplant neer of smeer jezelf in
met citroen. Muggen houden echt niet van
citroen.
- Draag een shirt met lange mouwen en een
lange broek als je op een warme avond buiten
zit. Op deze manier maak je de kans om
gestoken te worden een stuk kleiner.
- Gebruik bij het bereiden van je avondmaaltijd
lekker veel knoflook en een ui. De kans is
groot dat je tijdens het slapen niet meer
gestoken wordt door een mug.
- Stop wat lavendel in een sok en hang deze
in de slaapkamer, vlakbij het bed. Muggen
hebben een hekel aan de geur van lavendel
en zo blijven ze op afstand.
- Door het aansteken van wierookstokjes
zullen de muggen echt niet in je buurt
komen.
Geniet van de lente!
Tante Toos

dag van de
KnofLooK
In vItorIa-GasteIz
In Vitoria-Gasteiz in Spanje wordt op de ‘dia de blusas’ de hele jaarvoorraad knoflook gekocht en
verkocht. Door de hele stad lopen de inwoners met een ketting van knoflook om hun nek naar
huis. Het is een eeuwenoude traditie om op deze dag voor het hele jaar knoflook in te slaan.
FotoGraFIe Rokus van den Bout

STEUN ONZE
GEZELLIGHEIDS-
DIEREN
IEDERE WEEK GAAT
INGRID NAAR HENK OM
HEM OP TE VROLIJKEN
STEUN ONS WERK EN DONEER GEZELLIGHEIDSDIEREN.NL
POWERED BY ZWIERS
Benodigdheden:
3 middelgrote stronken
witlof
1 eetlepel roomboter
3 eetlepels suiker
flinke scheut sherryazijn
zout
zwarte peper
Bereidingswijze:
Snijd de kont van de stronken witlof. Pel de balderen los. Snijd weer
een stukje van de kont af en pel de volgende bladeren los. Herhaal deze
handelingen tot alle stronken helemaal afgepeld zijn. Snijd de balderen
in grove diagonale stukken.
Bak de witlof in de boter tot hij begint te kleuren. Doe de suiker erbij en
laat de bladeren karameliseren. Blus ze af met de sherryazijn en reduceer
tot het vocht om de bladeren heen plakt. Breng de witlof op smaak met
zout en peper. Zet hem desgewenst tot het serveren weg en warm hem
dan weer op.
Smullen maar!
BIKKEN MET HERRIE
15
geKarameLiseerde
witLof
à la HerrIe
Dankzij Herrie serveert u
tijdens het diner een heerlijk
en origineel bijgerecht.
Het bereiden van de gekarameliseerde
witlof is simpel. Geniet van deze
bitterzoete combinatie.

16 INSPIRATIE
17
‘aLs manteLZorger
moet je ook
jezelF nIet
verGeten’
Carola Smit was 9 jaar oud toen haar moeder in
coma belandde. Toen ze anderhalf jaar later weer
bijkwam, was haar moeder gehandicapt. En Carola
mantelzorger. Op haar 16e levensjaar
verhuisde ze naar het jeugdhuis van
het Leger des Heils. Om zo
ook haar eigen leven te
kunnen leiden. De liefde
voor muziek die ze toen
ontdekte, heeft haar
tot de finale van
De Andere Finale
gebracht.
Een alternatief
songfestival voor
mensen die zorg of
begeleiding van het
Leger des Heils
ontvangen.
tekst Ilja Post
FotoGraFIe RKK
Carola (18) weet nog goed dat haar
moeder ziek werd. Negen jaar oud
was ze. Een klein meisje nog maar,
groep 5 op de basisschool. Haar
oudere broer probeerde haar nog
te sussen: ‘Het is vast een griepje;
maak je geen zorgen’. Maar helaas,
het was veel ernstiger dan een simpel
griepvirus. Moeder had last van haar
galstenen. Zo hevig, dat opereren
noodzakelijk was. Carola weet nog
hoe ze haar mams gedag kuste.
Na de narcose zouden ze elkaar
weer terugzien. Maar er ging iets mis.
Tijdens de operatie raakten artsen
per ongeluk haar lever, waardoor
haar moeder in een coma sukkelde
die anderhalf jaar zou duren. Pats!
Ineens kwam Carola’s jonge leventje
er heel anders uit te zien.
Omdat ze al heel lang geen contact
meer met haar vader had, werd ze
opgevangen door een tante. Van de
ene op de andere dag moest ze haar
oude, vertrouwde omgeving opgeven.
Maar het belangrijkst was natuurlijk
dat ze haar moeder moest missen.
Ze ging vaak langs. Uit school iedere
dag een uurtje. Dan nam ze tekeningen
mee, en beterschapkaartjes van
vrienden en familie. Maar wanneer
het bezoekuur ten einde liep, moest
ze weer gaan. Dan begon het lange
wachten op morgen.
Al gauw merkten ze dat het op school
wat minder ging. ,,Ik kon me minder
goed concentreren. Gelukkig hielden
de leerkrachten wel rekening met mijn
thuissituatie. Als ik eens verdrietig
de klas uitstormde, of me niet kon
concentreren op een proefwerk,
begrepen ze me wel. Maar verder
voelde ik me best eenzaam. Ik vond
het moeilijk om vriendschappen
te onderhouden. Vaak dacht ik:
ik heb wel iets belangrijkers aan
mijn hoofd.”
In totaal woonde Carola vier jaar bij
haar tante in huis. Op een dag belde
het ziekenhuis met wereldschokkend
nieuws. Haar moeder was uit haar
coma ontwaakt. Voor Carola een
meer dan bizarre ervaring. ,,Al die
maanden daarvoor had ik haar hand
beetgepakt, en zachtjes in haar oor
gefluisterd, zonder een reactie terug
te kijken. En nu, nu keek ze me
ineens weer aan. Nog geen maand
later zat ze weer naast me op de
bank.”
Maar de moeder die Carola meekreeg
uit het ziekenhuis, was niet dezelfde
moeder als die er een kleine twee jaar
eerder was ingegaan. ,,Ze had een
trauma opgelopen. En was een beetje
gehandicapt geraakt. Veel dingen die
ze daarvoor gewoon zelf kon, moest
ik van haar overnemen. Mijn broer
hielp ook wel mee. Maar die ging op
zijn 15e al het huis uit. Daarna kwam
een groot deel van de zorg op mijn
schouders terecht.”
‘aL die maanden
daarvoor Had
iK Haar Hand
BeetgepaKt,
en ZaCHtJes in
Haar oor
gefLUisterd.
maar nooit
Kreeg iK een
reaCtie terUg.
en nU, nU KeeK
Ze me ineens
weer aan’
Carola deed het zonder morren.
Natuurlijk zorgde ze voor haar
moeder. ,,Zoiets doe je gewoon.
En met liefde”, zegt ze. Maar het
‘moederen’ hakte er bij de destijds
11-jarige mantelzorger best in. Even
vrijaf nemen, of lekker buiten spelen,
was niet vanzelfsprekend. Jarenlang
hield ze zich groot. Maar op haar 16e
werd het haar teveel. Carola besloot
op zichzelf te gaan wonen. Maar niet
zonder haar moeder goed verzorgd
achter te laten. Onder andere door
hulp van NOVO, een instelling in
de provincies Groningen en Drenthe
die onder andere mantelzorgers
ondersteunt, te regelen.
Zelf belandde Carola in een jeugdhuis
van het Leger des Heils. Aanvankelijk
werd ze in een woongroep geplaatst.
Daarna verhuisde ze op hetzelfde
terrein naar een klein appartementje.
Toen hoefde ze enkel nog haar
douche en wc te delen. De tijd voor
zichzelf deed haar goed. Ineens
besefte ze dat ze ook een eigen leven
had. En dat ze eigenlijk best goed kan
zingen. Net als haar naamgenoot,
dé Carola Smit van de ‘Band Zonder
Naam’. Dat bleek toen ze vorig jaar
deelnam aan de voorrondes van een
soort talentenjacht voor mensen die
zorg of begeleiding van het Leger des
Heils ontvangen. Nadien zong ze op
de Majoor Bosshardt Dinner Show
een zelfgeschreven lied, dat ze aan
haar moeder opdroeg.
Een optreden dat een staartje kreeg
toen ze door datzelfde Leger des
Heils werd gevraagd voor De Andere
Finale. Een alternatief songfestival,
waarbij onbekende talenten uit het
werkveld van het Leger des Heils de
meest bekende liedjes uit de historie
van het Eurovisie Songfestival zingen.
Carola, prachtig opgemaakt en in
een glitterjurk gehuld, zong in het
onlangs door RKK uitgezonden
programma het nummer ‘Love Shine
a Light’.
,,Een erg speciale ervaring”, zegt ze.
,,Vroeger, in één van de poëzieboekjes
van mijn vriendinnen, schreef ik al
dat ik later een beroemde moeder
hoopte te worden. Wie weet komt die
droom alsnog uit. En zo niet, dan ook
goed. Dan ga ik gewoon verder met
mijn opleiding tot gastvrouw. Daarna
wil ik graag naar de Theateropleiding,
óf lekker gaan werken in de hotelwereld.
Ik heb nog plannen genoeg!”

18 SHOPPEN COLUMN
19
koopjesjaGen met Xandra Brood
er leuk uItzIen HoeFt nIet veel Geld te kosten. de bekende tv-stylIste Xandra brood Gaat elke maand
met een ja!-lezer op stap, op zoek naar een mooIe, betaalbare outFIt.
Saskia is een alleenstaande moeder. Ze doet elke dag enorm
haar best om het gezin draaiende te houden. Naast dat ze
hard werkt om haar kind te onderhouden, runt ze ook het
huishouden in haar eentje. Om even te ontsnappen aan de
drukte verwent Xandra haar met een zomerse outfit.
en wat vind je van nieuwe look?
,,Enorm leuk. Lekker fleurig. Thuis kies ik vaak voor makkelijk,
omdat ik zo druk ben. Daarnaast heb ik niet veel kleding om
uit te kiezen. Ik draag dus vaak hetzelfde. Deze nieuwe outfit
is meer dan wekom. Mijn haar zit ook prachtig. Ik wist niet dat
ik zoveel krullen had, haha! Ik ben verwend en dat is heel fijn.”
welk kledingstuk is het mooiste?
,,De schoenen. Die zou ik nooit zo snel hebben gekozen in
de winkel. Dan zou ik denken: ik heb nog slippers van vorig
jaar. Vaak koop ik ook witte of zwarte slippers, die passen
namelijk overal bij. Deze kleur is gewaagder. Die broek is
trouwens ook helemaal geweldig.”
Zou je dit zo zelf hebben uitgekozen?
,,Misschien wel, want het past echt bij me. Ik heb al veel
complimenten gekregen. Afgelopen vrijdag heb ik mijn
nieuwe setje direct aangetrokken naar een verjaardag van
vrienden.”
Heb je er nog wat van opgestoken?
,,Normaal kies ik voor veilig zwart. Xandra heeft laten zien dat
ik meer lef moet hebben. Ik ga vaker gekleurde kleding dragen.”
Xandra over de kleding van saskia
,,Kleur, prints, lange rokken, tuniekjes, wijde broeken,
harembroeken en skinny jeans: de zomer is een zeer
gevarieerde tijd qua mode. Bijna alles kan! Combineer
goed en struin de markten af voor je zomerse kleding.”
,,Voor de handige mensen onder ons: koop een goedkoop
stofje en stik zo een leuk kledingstuk in elkaar. Ook haken en
breien is weer helemaal in. Ga dus lekker creatief aan de slag.”
,,Saskia draagt een mooie printbroek. Het staat heel zomers
en zit heerlijk! Saskia is niet zo lang. Ik zou dus oppassen
met lange rokken, want daardoor lijk je korter. Ze draagt een
mooi roze shirt en een turquoise shawl. Dit geeft een heel
vrolijk effect.”
,,De sandaaltjes zijn helemaal met kralen bewerkt. Ook aan
de details is gedacht. Saskia draagt elegante, gekleurde sieraden.
Je waant je zo op een tropisch eiland!”
FotoGraFIe: Fadjiwa Faber
vIsaGIe: Wendy Vermeulen
de sieZen
sjaak en clara sies zijn de oprichters van
de voedselbank in nederland. In ja! laten zij
hun licht schijnen over onderwerpen die in
onze samenleving spelen.
Hiep, hiep, hoera!
Voedselbanken Nederland bestaat tien jaar.
Ik hoor het Wouter Bos nog zeggen in 2006:
‘De voedselbanken zijn binnen drie jaar
verdwenen’. Wij zijn er nog steeds, maar
waar is Wouter gebleven? Ons jubileum gaat
natuurlijk niet onopgemerkt voorbij. Op 17,
18 en 19 mei vierden wij voor een uitzinnige
menigte de start van ons jubileumjaar.
Niemand minder dan ‘De Toppers’ droegen
in de ArenA een nummer op aan Voedselbanken
Nederland. Geweldig! Maar er staan
nog meer mooie dingen te gebeuren. Op de
datum 12-12-2012 stappen twaalf echtparen,
die verbonden zijn aan de voedselbank,
in het huwelijksbootje. In dit nummer op
pagina 24 leest u meer over dit initiatief.
Nog even een anekdote. Vorige week brak
er plotseling paniek uit op de werkvloer.
We hadden te weinig vrijwilligers. We kwamen
een vrachtwagenchauffeur tekort op de dag
dat de pakketten de deur uit moesten.
Plotseling stapte er een man binnen. Hij
had in het verleden een noodpakket van
ons gekregen en vroeg of hij iets voor ons
kon doen. Heel toevallig had hij een groot
rijbewijs. Kortom: probleem opgelost.
De afgelopen 10 jaar hebben we veel van dit
soort situaties meegemaakt. Als de nood het
hoogst is, is de redding nabij. Dat geldt niet
alleen voor ons werk, maar ook privé! Blijf
altijd omhoog kijken.

20 BIJZONDERE VERHALEN
21
Chris is verlamd. Sadie niet.
Desondanks houden ze van elkaar, als
vriend en vriendin. Als Chris jeuk heeft,
krabt Sadie zijn rug. Als hij dorst heeft,
pakt zij een drankje uit de koelkast.
Wie niet beter weet, zou zeggen dat
de twee getrouwd zijn. Maar tot een
huwelijk zal het nooit komen, want
Sadie is een aap en Chris is zijn baas.
De twee zijn door de Amerikaanse
instantie ‘Helping Hands’ aan elkaar
gekoppeld. ,,Er ontstaat bijna altijd
een bijzondere band tussen een baas
en het aapje.”
een
aapJe
als verzorGer
tekst Ilja Post
FotoGraFIe Archief
In Amerika veranderen kleine aapjes
levens van mensen door letterlijk de
helpende hand te bieden. Sadie is een
kapucijneraapje, die samenwoont
met Chris Watts. ,,Het zit ergens
tussen een dochter en een vriendin in.
Sadie is een huisdier en een assistent
in één”, grinnikt Chris. Sadie is
speciaal getraind om de grotendeels
verlamde Chris te helpen. Enkele
jaren geleden brak Chris zijn nek.
Hij heeft sindsdien geen gevoel meer
vanaf zijn borst. Hij kan zijn armen
en handen amper bewegen.
,,Als ik de telefoon, mijn flesje water,
medicijnen of wat dan ook op de
grond liet vallen, bleven ze daar
liggen tot iemand thuiskwam. Zelf
kon ik het niet oppakken. Ik zit aan
mijn rolstoel gekluisterd. Niet dat
het leven dan ophoudt, maar toch.
Zonder hulp van vrienden of familie
ben ik nergens meer. Het was
moeilijk om te accepteren dat ik
de rest van mijn leven afhankelijk
ben.”
,,Sinds ik een jaar
geleden Sadie
kreeg, is alles
veranderd.
Sadie kan
bijvoorbeeld
zelfstandig de lichtknop in huis
bedienen. Ook kan ze de televisie aan-
en uitzetten, de afstandsbediening
aangeven of zelfs een fles water uit
de koelkast pakken. Ik hoef alleen
mijn laserpen te schijnen op wat ik wil
en ze gaat aan het werk. Geweldig!
Sadie is uitgegroeid tot een geweldige
vriendin. Mijn houvast.”
‘sInds Ik een jaar
Geleden sadIe kreeG,
Is alles veranderd.
ze Is mIjn Houvast’
Het aapje van Chris is getraind door
de instantie ‘Helping Hands’. Een
Amerikaans initiatief dat apen leert
om voor gehandicapten te zorgen.
De aapjes wonen de eerste vijf jaar
van hun leven in pleeggezinnen.
Na deze periode gaan ze naar een
universiteit speciaal voor apen.
Elk aapje wordt daar getraind om
alledaagse klusjes op te knappen
voor mensen die dat zelf niet kunnen.
De dieren leren de meest uiteenlopende
dingen. Het opstarten van dvd’tjes,
het omslaan van pagina’s in een
magazine en het opwarmen van
magnetronmaaltijden. ,,Sadie krabt
zelfs mijn rug als ik jeuk heb. Precies
op dat plekje waar ik, net als vroeger
voor mijn verlamming, nooit bij kon
komen.”
,,Deze kleine apen maken het
verschil voor mensen met
een handicap”, vertelt Judi
Zazula trots. Als directeur
van ‘Helping Hands’ is
ze nauw betrokken
bij het opleiden
van de aapjes.
,,De beestjes
zijn erg
leergierig. Ze beschikken precies over
de vaardigheden die belangrijk zijn
om iemand goed te kunnen helpen.
In ruil hiervoor krijgen de dieren veel
liefde, complimentjes en bonussen in
de vorm van lekkere snacks. In zes
tot acht dagen zijn de apen helemaal
gewend aan hun nieuwe ‘partner’ en
omgeving. De apen leven gemiddeld
30 tot 40 jaar. Ze zijn meer dan alleen
een helpende hand. Er ontstaat bijna
altijd een bijzondere band tussen een
baas en het aapje.”
,,We helpen elkaar”, vervolgt Chris.
,,Zij heeft mijn liefde nodig, net als
ik die van haar.” Sadie geeft hem meer
dan alleen zelfstandigheid. ,,Het voelt
goed om te weten dat er iemand is
die onvoorwaardelijk van je houdt.
Al praat ze dan niet terug, wat wij
hebben, is heel speciaal.” Judi knikt
instemmend. ,,We hebben ontdekt
dat de emotionele band tussen mens
en aap veel voldoening geeft. Apen
worden gevoed, gestimuleerd, beloond
en geliefd net zo als de persoon dat
wordt. Wat dat betreft helpen we niet
alleen de aap aan een goed huis, maar
ook de hulpbehoevende persoon.
De band die op deze manier ontstaat,
valt nauwelijks te omschrijven.”
‘wat wIj Hebben
Is Heel specIaal’
Het idee voor een aap als hulpje is
niet nieuw. De eerste experimenten
stammen uit 1979. Aanvankelijk
bedoelt om verlamde veteranen weer
wat levensvreugd te geven. Onderzoekers
onderzochten hoe apen
hen van dienst konden zijn. Een
lasergestuurde aanwijsstok bleek het
beste middel om een aanwijzingen
te geven. Door ergens een lichtstraal
op te projecteren, kan een persoon
aangeven wat hij wil. De conclusie:
apen zijn slimmer, flexibeler én
leergieriger dan bijvoorbeeld honden.
Judi: ,,Met een beetje goede wil en
geduld installeert, een aap zelfs een
dvd-speler. Bijna alles is mogelijk.”

24 In the SpotlIghtS
25
droom-
HUweLiJK
voor klanten
voedselbank
maurice en denise worden binnenkort
meneer en mevrouw Grosjean. ze gaan
trouwen. en een stuk luxer dan ze ooit
hadden durven dromen. Het stel uit lelystad,
voor de dagelijkse boodschappen afhankelijk
van de voedselbank, is één van de uitverkoren
paren die namens het project ‘vier de liefde’
een sprookjeshuwelijk krijgt aangeboden.
Helemaal gratis. op 12 december 2012, om 12
uur precies, trouwen 12 bruidsparen op
12 unieke locaties in 12 provincies.
tekst Ilja Post
FotoGraFIe Archief
Het is organisator Joanne Littooij
niet om de ‘huilverhalen’ te doen.
,,Integendeel”, zegt de initiatiefneemster
van het unieke trouw-event. ,,Ellende
genoeg in de wereld. Daarom wilde ik
juist iets vrolijks organiseren. En wat
is er nu mooier dan verliefde stellen
die afhankelijk zijn van de Voedselbank
de mogelijkheid bieden om elkaar
op een bijzondere trouwlocatie en
symbolische datum het ja-woord te
laten geven? Liefde verbindt mensen
en biedt steun in goede en slechte
tijden. Met dit evenement helpen
wij mensen hun droomwens te
vervullen door hen, gratis, een
mooie huwelijksdag te bezorgen.
Joanne, naast ondernemer ook
trouwambtenaar, kwam op het idee
na het luisteren naar de Sky Radio
Droombruiloft 2011. Een wedstrijd
waarbij 101 koppels de strijd met
elkaar aanbonden om een sprookjeshuwelijk
op de elfde van de elfde te
winnen. Kort daarop vroeg ze de
zender of voor dit jaar een soortgelijk
project gepland stond. Dat bleek niet
het geval, waarop ze zelf aan het
brainstormen sloeg. Trouwen op
12-12-2012 is namelijk ook erg
speciaal. En de laatste in zijn soort.
Want trouwen op de dertiende van
de dertiende kan kalendertechnisch
niet.
,,De gedachte achter Vier de Liefde is
grotendeels hetzelfde als die van Sky
Radio Droombruiloft vorig jaar. Maar
dit keer worden er niet één, maar
twaalf huwelijken vergeven”, legt
Joanne uit. ,,Eén voor elke provincie;
dus een koppel uit Zeeland, Brabant,
Zuid-Holland en zo verder. Het is
de bedoeling dat alles gesponsord
wordt, van kleding tot bloemen, van
ringen tot taart, van vervoer tot foto’s.
Aanstaande bruidsparen kunnen
zich opgeven bij de Voedselbank in
Rotterdam. Ze moeten daarbij
aangeven waarom zij in het bijzonder
deze kans moeten krijgen.”
Maurice (36) en Denise (29) uit
Lelystad zijn al zeker van de winst.
Tot hun grote blijdschap zijn zij
onlangs uitgekozen als het
bruidspaar voor Flevoland. Denise:
,,Bij onze Voedselbank zagen we een
aankondiging hangen: bent u een
aanstaand bruidspaar dat een gratis
huwelijk verdient? Reageer dan nu!
Ik zei nog tegen Maurice: ‘Toe nou,
doen! Niet geschoten, is altijd mis.’
Maar na een paar weken was ik het
eigenlijk alweer vergeten. Tot ineens
een uitnodiging voor een gesprek met
de organisatie in de bus viel. Toen
bleek dat Maurice stiekem een brief
had gestuurd, de lieverd.”
‘wat Is er nu
mooIer dan
verlIeFde stellen
dIe aFHankelIjk zIjn
van de voedselbank
de moGelIjkHeId
bIeden om elkaar
op een bIjzondere
trouwlocatIe en
symbolIscHe datum
Het ja-woord te
laten Geven’
,,Gelukkig maar”, juicht ze. ,,Na een
verloving van twee jaar komt nu dan
eindelijk onze droom uit. We gaan
trouwen! En een stuk luxer dan we
ooit hadden durven dromen. Op het
VOC-schip Batavia nog wel! Als er
die dag geen ijs ligt, worden we er
zelfs naartoe gevaren. En dat is nog
lang niet alles. Daarna vertrekken
we met onze gasten per touringcar
naar event- en feestlocatie Hart van
Holland Nijkerk. Samen met de
andere bruidsparen snijden we daar
de bruidstaart aan en feesten we
lekker verder. Volgens mij komt er
zelfs een BN’er optreden. Waanzinnig.
Welk meisje droomt er u niet van
zo’n prinsessenhuwelijk!”
Het voelt alsof hun geluk eindelijk is
gekeerd. In positieve zin dan. Toen
de twee elkaar leerden kennen, zat
Denise nog in een relatie. Aanvankelijk
moest ze niets hebben van die
‘gladjakker met een pot gel in zijn
haar’. Bovendien was hij haar manager.
Maar de liefde laat zich nu eenmaal
niet beteugelen. En dus kwamen
Maurice en Denise alsnog bij elkaar.
Ze verwekten zelfs een liefdesbaby.
Een dochter, nu één jaar oud.
,,Maar eigenlijk stond onze bruiloft
eerder gepland dan de baby”, geeft ze
toe. ,,We mikten op 24 juli vorig jaar.
Overigens ook een datum met een
speciale betekenis. Omdat we 24/7
van elkaar houden. Maar trouwen
op 12-12-12 is natuurlijk nóg mooier.
En dat de sponsors van dit project de
rekening oppakken, is natuurlijk ook
geen straf ”, glimlacht ze.
,,Financieel zitten we namelijk
nogal wat krap”, klinkt het iets
serieuzer. ,,Maurice zit momenteel
in de schuldsanering. Na inhouding
van allerlei lasten, houdt hij 60 euro
leefgeld per week over. Voor de rest
moeten we het doen met de 500 euro
die ik als loon binnensleep. Geen
vetpot dus. Zelf hadden we zo’n
bruiloft nooit bij elkaar kunnen
sparen.”
Het stel is Joanne, de Voedselbank
en alle sponsors dan ook ontzettend
dankbaar. Nog maar een paar maanden
en dan kan Denise eindelijk haar
meisjesnaam van zich afschudden.
,,Ik heet Elders. En ben daar vroeger
best mee gepest. Nog steeds heb ik
er een bloedhekel aan wanneer ik
het zinnetje ‘elders in het land’ hoor.
Maar vanaf 12 december is dat dus
afgelopen. Dan heet ik Grosjean.
Veel mooier.”

26 PUZZEL
COLUMN 27
KrUiswoord
pUZZeL
Breng de letters uit
de overeenkomstig
genummerde hokjes
in het diagram over
naar de hokjes hieronder.
Indien de kruiswoordpuzzel
juist is opgelost,
ontstaat er een
trefwoord.
Stuur uw oplossing
naar: Redactie Ja!,
Mauritsplaats 24,
3012 CD Rotterdam.
redactie@jamagazine.org
Onder de inzenders
wordt een mooie prijs
verloot.
De oplossing van het
vorige nummer was:
RESTAURANT
39 26 49 1 33 31 6
HoriZontaaL
2 werkmeester, 8 benzinereservoir, 10 vader, 12 nederland
(afk), 13 kussenovertrek, 16 amsterdams peil, 17 vaarwel,
18 tandzijde, 19 grens, 21 sporenplant, 23 sleepnet,
24 geschuffeld, 26 soort walvis, 28 pret, 29 overste in een
klooster, 30 gevlochten visfuik, 31 bezieling, 34 stand,
36 vochtig, 37 paard met bruinrood haar,
39 desktoppublishing (afk), 40 grol, 42 goedendag,
43 strandmeer, 45 geluid van een ezel, 46 geur, 48 daar,
49 op het kantje, 51 klooster, 53 blufferij.
vertiCaaL
1 berg in europa 2 verenigde naties (afk), 3 holte onder de
arm, 4 rijksmuseum van oudheden (afk), 5 computermerk,
6 achter, 7 kegelvormig, 9 altijd, 11 vleesgerecht,
14 valdeksel, 15 goudland, 20 wolpluisje, 21 maalwerktuig,
22 kaartspel, 24 voorschrift, 25 plooi, 27 algemeen
beschaafd nederlands (afk), 28 tandkarpertje, 32 kabaal,
33 gard, 35 onder invloed van drugs, 37 niet tegen,
38 spraakorgaan, 40 Griekse wijsgeer, 41 oogziekte,
42 anwijzing, 44 licht van haar, 47 uitroep van medelijden,
50 per persoon (afk), 51 insect.
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11
12 13 14 15 16
17 18
19 20
21 22 23 24 25
26 27 28
29 30
31 32 33 34 35
36 37 38 39
40 41
42 43 44
45 46 47 48
49 50 51 52
53
doC sLoCK
Marcel Slockers is huisarts. Daarnaast houdt hij zich al meer
dan 25 jaar bezig met aan armoede gerelateerde ziektes en
kwaaltjes. In deze maandelijkse column beschrijft ‘Doc Slock’
wat hij in zijn werk tegenkomt en geeft hij advies.
elk jaar drIe maanden ouder
We worden allemaal ouder. Maar
willen we dat eigenlijk wel? En is
dat leuk, ouder worden? Niet als je
met een halfzijdige verlamming op
apegapen in een verpleeghuis ligt. En
ook niet wanneer je door uitgerekte
longen benauwd achter de geraniums
komt te zitten. Desondanks komen
dit soort situaties steeds vaker voor.
De afgelopen vijf jaar zijn we met zijn
allen gemiddeld 15 maanden langer
gaan leven. Volgens de statistieken
weet ‘de Nederlander’ zijn leven elk
jaar met drie maanden te verlengen.
Waar dat aan ligt? Allereerst aan het
feit dat we gezonder zijn gaan leven.
Ook is het aantal verkeersdoden
afgenomen - wat gemiddeld veel
levensjaren scheelt. Verder is de
veiligheid op het werk toegenomen
en stoppen steeds meer mensen
met roken. Ook dat heeft een positief
effect op de levensduur van de
gemiddelde Nederlander.
En dan heb ik het nog niet eens
gehad over de medische vooruitgang
die de laatste jaren geboekt is. Denk
bijvoorbeeld aan het terugdringen
van hart- en vaatziekten. Of aan de
succesvolle wijze, waarop suikerziekte
te behandelen is. Dat verlengt het
leven van patiënten zomaar met tien
tot vijftien jaar. Wat verder ontzettend
veel uitmaakt, zijn de cholesterolverlagende
medicijnen. De mensen
die deze medicijnen nodig hebben,
leven werkelijk veel langer. Maar
daarover vertel ik binnenkort meer...
Het punt dat ik hier wil aansnijden,
is dat het niet gaat om lánger
leven, maar om gelúkkiger leven.
Gelukkig oud worden, doe je wanneer
je niet jarenlang hoeft weg te liggen
kwijlen in een verpleegtehuis. Het
tijdig opsporen van suikerziekte en
behandeling met cholesterolverlagers
zorgen ervoor dat we niet op te jonge
leeftijd al een beroerte of hartaanval
krijgen. Dus niet op je 50ste, maar
pas op je 85ste.
Maar wanneer we écht gelukkig ouder
willen worden, moeten we tegelijk de
armoede bestrijden. Onderzoek wijst
uit dat mensen die in arme wijken
wonen gemiddeld vijf jaar eerder
overlijden dan mensen aan de rijke kant
van het spoor. Net als dat mensen
die roken, soms drugs gebruiken en
regelmatig een borreltje nemen ook
vijf jaar minder te leven hebben.
Verder vind ik dat, als we
dan echt zoveel jaar
ouder worden, we
langer pensioengeld
moeten krijgen. Als
dokter denk ik dat
het logisch is dat de
pensioenleeftijd voor
gezonde mensen
omhoog
gaat.
GeeFt
raad
Juist ongezonde mensen, die korter
leven, moeten vrijgesteld worden.
Eerst moeten we zorgen dat het
verschil in levensduur voor mensen
in arme en rijke wijken kleiner wordt.
Bijvoorbeeld door sport en anti-rookcampagnes
te stimuleren. En door
meer te investeren in het vroegtijdig
opsporen van allerlei ziektes en een
goede behandeling daarvan.
Wat ook helpt, is optimistisch denken.
Slim worden door goed onderwijs
en het heft in eigen hand nemen.
Dus pak eens een goed boek op. Of
onderneem iets dat u altijd al heeft
willen doen. Dat is mijn tip voor deze
maand, overgenomen van mijn oma.
Zij is 95 geworden.
Huisarts Marcel Slockers

28 UITAGENDA AANGEBODEN 29
gratisuItaGenda
een daGje-uIt HoeFt nIet duur te zIjn. er Is In nederland van alles te beleven, wat nIks oF weInIG kost. elke maand selecteert
ja! leuke evenementen, FestIvals, musea oF andere uItjes dIe GratIs, oF voor slecHts een paar euro, toeGankelIjk zIjn.
amsterdam en
omstreken
beGIjnHoF en
beGrIjkapel
Zodra je door het poortje
bent, heerst er stilte in de
Begijnhof Amsterdam,
gesticht in 1393. Het
Begijnhofje werd ooit
bewoond door begijnen,
een soort nonnen, die een
belofte van kuisheid hadden
afgelegd. Ook staat
er een schuilkerkje. Van
buitenaf is niet te zien dat
er een kerk staat.
Adres: Begijnhof 30
werkspoormuseum
In het Werkspoormuseum
vindt u op de begane
grond schilderijen,
meubels en andere
voorwerpen die vertellen
over de tijd van de V.O.C.
(1602 tot 1795). Op de
eerste verdieping blikt het
museum terug op
het industriële verleden
van fabriek Werkspoor.
Adres: Oostenburgergracht 77
rotterdam en
omstreken
Het belastInG en
douane museum
Het museum is vanaf
1 juni 2012 weer geopend.
In het Belasting en
Douane Museum kijk je
terug op ruim 20 eeuwen
belastinggeschiedenis.
Vergelijk onze fiscale
situatie van nu met die
van onze voorouders, die
in het grijze verleden zelfs
belast werden voor het
dragen van een pruik
en het rijden op een fiets.
Adres: Parklaan 14 - 16
HouwelInG telecom
museum
Voormalige medewerkers
van de KPN werken in het
Van Houweling Telecommuseum
in Rotterdam.
In het museum is de
telecomgeschiedenis van
de Maasstad te zien.
Bijzonder is dat vrijwel
alle apparaten nog intact
zijn. Beleef Rotterdams
beeld en geluid in dit
museum.
Adres: Vlaggemanstraat 15
Utrecht en omstreken
kunst en eerlIjke
koFFIe
Een knus koffiehuis dat
een podium biedt aan
verschillende kunstenaars.
KEEK exposeert en
verkoopt de tentoongestelde
kunstwerken.
Van expressieve olieverfschilderijen
tot lampen
die iedereen wel mee naar
huis wil nemen.
Adres: Twijnstraat 23
poppenHuIs carmen
Een heel klein museum in
Utrecht. Het heeft
nostalgisch speelgoed,
oude poppen, poppenhuizen
en zelfgemaakte
poppen van porselein.
Het museum is alleen
op afspraak te bezoeken.
Telefoonnummer:
030-271 56 81. Toegangsprijs
voor kinderen en
volwassenen is 3 euro.
Adres: Wittevrouwensingel
102
den Haag en
omstreken
Het museum van Het
ambacHt
Een piepklein museum in
het hart van Den Haag,
waar maximaal acht
bezoekers tegelijk terecht
kunnen. In drie kleine
historische pandjes vindt
de bezoeker diverse oude
gereedschappen van
verschillende beroepen,
een arbeiderswoninkje en
een kapel.
Adres: Oog in ‘t Zeilstraat 44
Het van kInderen
museum
Zoals de naam al doet
vermoeden is Het Van
Kinderen Museum alleen
van kinderen. Volwassenen
komen er bijna niet aan te
pas. Het museum wordt
volledig ingericht door
kinderen. Kinderen en
jongeren (van zes tot
zestien jaar) kunnen in het
museum hun eigen ideeën
uitwerken. Het resultaat
is in het museum te
zien. De door kinderen
ontworpen kunstwerken
zijn daarna in het museum
te bezichtigen. Kinderen
maken hier hun eigen
museum. Toegang per
persoon is 2 euro.
Adres: Waldeck
Pyrmontkade 116
Breda en
omstreken
Het bIerreclamemuseum
Boordevol brouwerij-
nostalgie. Hier bevindt
zich de grootste collectie
oude bierreclames van
heel Europa. Het museum
beschikt over een
bijzondere verzameling
reclameborden. Verder
zijn er prachtige affiches,
brouwerijmachines en
duwkarren te zien. Er staat
zelfs een oude vrachtwagen
die voor het vervoer van het
heerlijke vocht moest zorgen.
Natuurlijk ontbreken ook
de oude glazen, viltjes,
etiketten, lampen en
asbakken niet. Bovendien
is er een antieke toog
ingericht zoals het er
vroeger in het café heeft
uit gezien.
Adres: Haagweg 375
prInceHaaGs museum
Princenhage is een wijk
in Breda in de provincie
Noord-Brabant.
Princenhage was vroeger
een zelfstandige gemeente,
maar bij de herindeling
in 1942 is Princenhage
aan de gemeente Breda
toegevoegd. Het Princenhaags
Museum is sinds juli
2003 gevestigd in de oude
aula van de protestantse
begraafplaats Haagveld.
De vaste collectie van
het museum bestaat uit
documenten, foto’s en
voorwerpen die betrekking
hebben op de cultuur,
leefgewoonten en historie
van Princenhage. Uit deze
collectie wordt steeds
een specifieke expositie
samengesteld. Zo blijft
de geschiedenis van
Princenhage bewaard.
Adres: Haagweg 334
maastricht en
omstreken
educatIeve boerderIj
daalHoeve
In Maastricht ligt de
Educatieve Boerderij
Daalhoeve. Op de
boerderij is het één grote
beestenboel met een koe,
geiten, schapen, kippen,
watervogels, varkens,
cavia’s en konijnen.
Educatieve Boerderij
Daalhoeve in Maastricht
leent zich ook goed voor
een kinderfeestje. Deze
activiteit is geschikt voor
het hele gezin.
Adres: Romeinsebaan 20
Gouvernement
aan de maas
In dit Limburgse
Provinciehuis zijn veel
belangrijke beslissingen
genomen. Zo is hier
op 7 februari 1992 het
Verdrag van Maastricht
ondertekend, het werd
de basis voor de euro en
de Europese Unie.
Daarbij komt, dat het
Gouvernement
een prachtig gebouw is.
Van maandag tot en
met vrijdag worden er
rondleidingen gegeven.
De rondleidingen zijn op
afspraak en duren niet
langer dan anderhalf uur.
Adres: Limburglaan 10
groningen en
omstreken
tscHumI pavIljoen
In 1990 vierde Groningen
haar 950-jarig bestaan.
Het toen opgezette
paviljoen van Bernard
Tschumi is behouden.
In het paviljoen kunt u nu
de regelmatig gehouden
kunstprojecten bekijken.
Allerlei bekende en
onbekende namen vinden
hier hun platform. Voor
meer informatie kunt u
bellen naar het nummer:
050-3144562
Adres: Tuinbouwstraat 34
gouda en
omstreken
strandjutterswInkel
Dit zaakje staat bekend als
het leukste winkeltje van
Reeuwijk. Bent u op zoek
naar leuke cadeautjes in
de vorm van woonaccessoires,
kralen, meubelen,
boeken, sieraden en nog
veel meer? Ga dan snel
naar de Strandjutterswinkel
en koop hier uw leuke
hebbedingetjes voor een
heel zacht prijsje.
Adres: Oudeweg 1c,
Reeuwijk
wIe zeGt er Ja!
teGen diana voLLeBregt?
FotoGraFIe Bart Jansen
Geboorteplaats: Berkel en Rodenrijs
Educatie: AOV-diploma. Momenteel bezig met een opleiding tot kraamverzorgster
Talen: Nederlands en Engels
Hobby: Haar drie kinderen, wandelen met de hond en creatief bezig zijn
Bijzonderheden: Vrijwilliger in het geboortehotel Maasstad
wat voor werK HeB Je aLLemaaL gedaan?
,,Ik ben begonnen op de administratieafdeling van het
Electriciteitsbedrijf Zuid-Holland. Daarna heb ik bij
tegelhandel Jan Groen een verkoopfunctie gehad.
Ook heb ik nog bij hoveniersbedrijf Van der Spek gewerkt
op de administratieafdeling. En mijn laatste baan was bij
ANP waar ik verantwoordelijk was voor het ontvangen
en versturen van goederen.”
Je Bent drUK met de opvoeden van Je drie
Kinderen. toCH doe Je ooK vriJwiLLigerswerK.
,,Dat klopt. Ik werk via de Unie Van Vrijwilligers als
vrijwilliger in het geboortehotel Maasstad. Ik wil graag
als kraamverpleegster werken en op deze manier doe ik
al een beetje ervaring op in de zorgsector. Ik ben nu ook
bezig met de opleiding tot kraamverzorgster.”
wat vind Je Zo LeUK aan de KraamZorg?
,,Ik ben al vanaf mijn jeugd gek op baby’s. Het was ook
mijn jeugddroom om kraamverzorgster te worden.
Maar op de tuinbouwschool zeiden ze dat ik dat niet zou
kunnen. Nu wil ik er toch echt voor gaan. Bij de geboorte
van mijn kinderen heb ik kunnen zien wat er allemaal bij
de kraamzorg komt kijken. Het is als kraamverzorgster
heel belangrijk dat je het ook gezellig maakt voor de familie.
Ik weet zeker dat ik dat kan.”
Heeft U interesse in de diensten van
diana voLLeBregt?
Mail onze redactie: redactie@jamagazine.org

30 COLUMN HUMOR 31
afsCHeid
eerste
HULp BiJ
oUdersCHap
Tegenover mij zit een vader en een moeder met een bezorgde blik in hun ogen. Vader vertelt dat hij binnenkort een
half jaar naar het buitenland gaat voor zijn werk. De ouders hebben er samen al veel over gesproken, maar aan hun
zoontje van 4 hebben ze het nog niet durven vertellen. ,,Hoe doen we dat?”, vraagt de vader. ,,Hij is nog zo klein,
hij begrijpt het misschien niet. Een half jaar is lang!” Ook wil vader weten, wat hij voor zijn zoon kan betekenen op
die afstand. Moeder: ,,Ik zie er ook best tegenop dat hij zo lang weg gaat. Misschien ga ik huilen bij het afscheid.
Dat wil ik liever niet. Ik wil sterk zijn voor onze zoon.”
Ik begrijp het standpunt van de ouders: ,,Jullie zijn zorgzaam en willen je zoontje niet belasten met jullie eigen emoties.
Jullie willen hem geruststellen”. Samen bespreken we hoe ze het vertrek van vader aan hun zoontje kunnen vertellen.
Ik geef vader de volgende tip: ,,Wat u kunt meegeven aan uw zoontje is hem vertellen dat er een onzichtbaar, gouden
draadje tussen hem en u loopt. Een draadje dat je niet kan zien, maar wel kan voelen. En dat draadje gaat overal mee
naar toe. Als papa in dat verre land zit, kan ik jou voelen door dat draadje.”
Aan moeder geef ik mee dat zij ’s avonds met haar zoontje naar de maan kan kijken. Ze kan dan vertellen dat papa
dezelfde maan ziet. Ze kunnen dan zwaaien naar de maan.
Een week later vertellen de ouders dat ze het vertrek van de vader aan hun zoontje hebben verteld. Tot opluchting van
de ouders is het jongetje niet in huilen uitgebarsten. Op een avond had hij aan zijn vader gevraagd: ,,Heb je mij vandaag
gevoeld door het gouden draadje?”
Heeft u een vraag aan Tonja? Stuur dan een e-mail naar redactie@jamagazine.org
Deze column wordt mede mogelijk gemaakt door Radar.
tonja roodenburg is een gedreven gezinscoach. dagelijks
ondersteunt ze gezinnen die, door wat voor omstandig heden
dan ook, haar hulp nodig hebben. In ja! geeft ze, aan de
hand van voorbeelden uit de praktijk, opvoedkundige tips
aan lezers.
Henk schouten is een voetballegende.
In de jaren ’50 speelde hij voor het
Nederlands elftal. Op 2 april 1956 schreef
Henk geschiedenis. Hij scoorde 9 doelpunten
in één wedstrijd. Henk, bijna 80 jaar inmiddels,
schittert nog elk weekeinde in de vaderlandse
voetbalstadions. Niet meer als veelscorende
spits, maar als moppentapper. In Ja! vertelt
de topscorer aller tijden elke maand zijn
laatste nieuwe.
LaCHen
met Henk
Hovercraft
Een groot gezin gaat gezellig op vakantie
naar Aruba. Het is voor het eerst dat het
complete gezin in een vliegtuig stapt. De
oudste zoon mag van zijn ouders bij het
raam zitten. Eenmaal na het opstijgen,
zweeft het gezin een paar kilometer boven
de oceaan. De jongen kijkt zijn ogen uit.
Nadat hij urenlang de wolken van dichtbij
bekijkt, werpt hij een blik naar beneden.
Na een paar minuten kijken, roept hij zijn
vader. ,,Pap, moet je kijken. Wat een grote
boot is dat!” De vader zegt: ,,Nee, mijn zoon.
Dat is een hovercraft.” ,,Hoe schrijf je dat?”,
vraagt de zoon. Vader: ,,Oh nee, het is toch
een boot.”
is op zoek naar
enthousiaste
vrijwilligers voor
enkele uren per week.
• Chauffeurs (met rijbewijs B)
• Duizendpoten
• Regelneven
Heeft u zin om ons team te
komen versterken?
Neem dan contact op met
coördinator Koen Freijssen
06 – 50 40 45 03 of via
info@jamagazine.org

Wil jij écht iets voor mensen betekenen?
In de zorg word je met open armen ontvangen.
Heb je momenteel geen werk maar zou je wel weer aan de slag willen? Kies dan voor een baan in een verpleeg- of
verzorgingshuis, de thuiszorg of kraamzorg. Daar kun je écht iets voor mensen betekenen en ben je verzekerd van
een mooie toekomst.
Ontdek jouw mogelijkheden op open armen.nl