NSGK werkbladen.def

November: kleurplaat
jongere kinderen
©NSGK. Dit werkblad hoort bij het Blauwe Vogel Scholenpakket van de NSGK. Ook meevliegen? Kijk op www.deblauwevogel.nl

November: suikerziekte
oudere kinderen
Je eet niet alleen omdat je dat lekker vindt. Met het eten komen voedingsstoffen in je lichaam.
Die zorgen ervoor dat je je spieren kunt gebruiken, dat je kunt hardlopen, goed kunt nadenken,
enzovoort. Kortom: die voedingsstoffen zorgen ervoor dat je blijft leven. Hoe dat kan? Je lichaam
gaat iets doen met die voedingsstoffen. Het ‘verbrandt’ ze. Dan komt er energie vrij. En die energie
wordt gebruikt om te bewegen, te denken, te ademen, je hart te laten kloppen en ga zo maar door.
Glucose en insuline
Wat voor voedingsstoffen zijn dat precies? Het belangrijk-
ste is de glucose, die ook wel bloedsuiker wordt
genoemd. Glucose wordt door het lichaam gemaakt uit
bijvoorbeeld brood, aardappelen en rijst, maar ook uit
zoete dingen als jam, limonade, koek en gebak.
Het bloed neemt de glucose mee door je hele lichaam,
als een soort vervoersbedrijf van glucose, zodat je het
overal in je lichaam, in je lichaamscellen, kunt gebruiken.
Maar als het vervoersbedrijf met glucose langskomt en de
glucose wordt niet uitgeladen, dan heb je er niks aan. Nu
maakt je lichaam een bepaalde stof: insuline. De insuline
zorgt ervoor dat de lichaamscellen suiker uit het bloed
kunnen opnemen. Je zou kunnen zeggen dat de insuline
voor de ‘uitpakkers’ zorgt: de mannen die de glucose uit
het bloed halen en naar de cellen toebrengen.
Te weinig insuline
Maar wat gebeurt er nou als je lichaam te weinig insuline
maakt? Dan zijn er te weinig uitpakkers. En dus stroomt er
bloed door je lichaam met teveel glucose, terwijl je
lichaamscellen daar te weinig van krijgen. Allebei is slecht
voor je, maar teveel glucose in het bloed is eigenlijk het
ergste.
Wat de gevolgen zijn? Je voelt je gauw moe, je moet veel
plassen en hebt vaak dorst. Ook kan het zijn dat je jeuk
krijgt over je hele lichaam en wondjes die slecht genezen.
Dit heet suikerziekte.
Wat kan er tegen suikerziekte gedaan worden?
Allereerst kun je ervoor zorgen dat er minder glucose in
het bloed komt. Dat kan door gezond te leven en gezond
te eten. Maar ook door regelmatig voor gezonde
lichaamsbeweging te zorgen en - als je te dik bent - door
af te afvallen. Helpt dat niet of niet genoeg, dan krijg je
tabletten van de dokter. En helpen die ook niet genoeg
dan zul je insuline moeten gaan gebruiken. Dat wordt in je
lichaam ingespoten met een dun naaldje. Zo zorg je dan
kunstmatig voor genoeg uitpakkers.
Maar hoe dan ook, het blijft iets waar iemand die
suikerziekte heeft, dag aan dag aan moet denken en
mee bezig moet zijn.
Opdracht
Teken de uitpakkers: Van het bloed met glucose mag je
een lange rij vrachtwagens maken, of vrachtschepen of
een goederentrein. De uitpakkers staan klaar om zoveel
mogelijk glucose uit te pakken. Wat doen ze met die glu-
cose? Zet er zo duidelijk mogelijk bij wat er gebeurt, zodat
iemand die de tekst niet gelezen heeft, het ook begrijpt.
©NSGK. Dit werkblad hoort bij het Blauwe Vogel Scholenpakket van de NSGK. Ook meevliegen? Kijk op www.deblauwevogel.nl