Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...
Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...
Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Weerstand is e<strong>en</strong> uitvloeisel<br />
van de relatie tuss<strong>en</strong> klant <strong>en</strong><br />
professional<br />
35<br />
Niet omdat de <strong>op</strong>tie zo <strong>in</strong>teressant is, maar omdat<br />
het weer beschikbaar krijg<strong>en</strong> van die <strong>op</strong>tie de<br />
keuzevrijheid herstelt (de wet<strong>en</strong>schappelijk term<br />
hier<strong>voor</strong> is reactance).<br />
Weerstand is dus niet altijd e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>merk van e<strong>en</strong><br />
klant, maar vaak e<strong>en</strong> uitvloeisel van de relatie<br />
tuss<strong>en</strong> klant <strong>en</strong> professional. Weerstand(taal)<br />
di<strong>en</strong>t vermed<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat hangt <strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />
groot deel af van de gespreksstijl van de professional.<br />
E<strong>en</strong> professional zou zich daarom altijd de<br />
vraag moet<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> wat er gebeurt <strong>in</strong> de relatie<br />
waardoor weerstand ontstaat of verergert. Voelt<br />
Herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van weerstand <strong>en</strong> motivatie<br />
Compon<strong>en</strong>t van motivatie Tek<strong>en</strong> van lage motivatie Tek<strong>en</strong> van hoge motivatie<br />
Will<strong>en</strong>,kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong> klaar zijn Weerstandtaal Verandertaal<br />
Will<strong>en</strong><br />
Belang (Waarom?)<br />
Kunn<strong>en</strong><br />
Vertrouw<strong>en</strong> (Hoe?)<br />
Klaar<br />
(Wanneer?)<br />
Daar geef ik ge<strong>en</strong> **** om…<br />
Waarom zou ik?<br />
Ja, maar…..<br />
Dat kan ik niet<br />
<strong>Het</strong> is niet mijn schuld<br />
Zij moet<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>, niet ik Dit heb ik eerder gedaan<br />
<strong>Het</strong> ligt buit<strong>en</strong> mijn macht<br />
Niet nu<br />
Dat ik nog wel e<strong>en</strong>s, ooit<br />
de klant zich niet gehoord? Voelt de klant zich<br />
niet gerespecteerd? Gaat het te snel? <strong>Werk</strong> ik niet<br />
aan zijn doel<strong>en</strong>? Is het niet nuttig? Weerstand<br />
is dus vaak e<strong>en</strong> signaal om het anders aan te<br />
pakk<strong>en</strong>.<br />
Weerstand kan bij<strong>voor</strong>beeld word<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gegaan<br />
door onder meer het gevoel van de ander te<br />
erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, door het probleem ev<strong>en</strong> te parker<strong>en</strong>,<br />
door e<strong>en</strong> ander onderwerp aan te snijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo<br />
de aandacht af te leid<strong>en</strong> of door de keuzevrijheid<br />
<strong>en</strong> de mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>voor</strong> zelfstur<strong>in</strong>g die m<strong>en</strong> nog<br />
wel heeft juist te b<strong>en</strong>adrukk<strong>en</strong>.<br />
Ik wil verander<strong>en</strong> omdat…<br />
Ik maak me zorg<strong>en</strong> om…<br />
<strong>Het</strong> goede van verander<strong>en</strong> is…<br />
Ik kan dit do<strong>en</strong><br />
Ik heb hier<strong>voor</strong> de vaardighed<strong>en</strong><br />
Ik kan dit do<strong>en</strong> <strong>in</strong> deze situaties<br />
Nu is het juiste mom<strong>en</strong>t<br />
Ik kan de eerste stap zett<strong>en</strong><br />
Ik b<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong><br />
5.5 Geloof <strong>in</strong> <strong>eig<strong>en</strong></strong> kunn<strong>en</strong> versterk<strong>en</strong>:<br />
vertrouw<strong>en</strong>staal<br />
De klant die verandertaal gebruikt, overweegt<br />
verander<strong>in</strong>g. Hij wil verander<strong>en</strong>. Maar e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>nem<strong>en</strong><br />
om te verander<strong>en</strong> is nog ge<strong>en</strong> besluit om<br />
te verander<strong>en</strong>, laat staan e<strong>en</strong> daadwerkelijke<br />
verander<strong>in</strong>g. Van belang is of de klant d<strong>en</strong>kt de<br />
verander<strong>in</strong>g ook te kunn<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong>. Heeft de<br />
klant er vertrouw<strong>en</strong> <strong>in</strong>? Uit onderzoek is bek<strong>en</strong>d<br />
dat het geloof <strong>in</strong> <strong>eig<strong>en</strong></strong> kunn<strong>en</strong> – de wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
term hier<strong>voor</strong> is self efficacy – van werkzoek<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
vaak ger<strong>in</strong>g is. Maar vaak is het ge<strong>en</strong><br />
alles of niets. Net als bij het will<strong>en</strong> zal er sprake<br />
zijn van ambival<strong>en</strong>tie over het kunn<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> gaat<br />
er dan om de mogelijkhed<strong>en</strong> die m<strong>en</strong> wel ziet uit<br />
te lokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te versterk<strong>en</strong>. Dit kan door <strong>op</strong> zoek<br />
te gaan naar vertrouw<strong>en</strong>staal, naar positieve<br />
uitsprak<strong>en</strong> over het <strong>eig<strong>en</strong></strong> kunn<strong>en</strong> die er <strong>op</strong> wijz<strong>en</strong><br />
dat er vertrouw<strong>en</strong> is dat het zal lukk<strong>en</strong>.<br />
Dat kan door te vrag<strong>en</strong> hoe iemand d<strong>en</strong>kt de verander<strong>in</strong>g<br />
aan te gaan pakk<strong>en</strong>, door te vrag<strong>en</strong> naar<br />
iemands sterke <strong>eig<strong>en</strong></strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> hulpbronn<strong>en</strong><br />
die de gew<strong>en</strong>ste verander<strong>in</strong>g kunn<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Positieve ervar<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die daarmee al zijn <strong>op</strong>gedaan<br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>adrukt. Voorbeeld<strong>en</strong><br />
van vertrouw<strong>en</strong>staal zijn: ‘ik weet dat ik het kan’<br />
of ‘ik blijf het prober<strong>en</strong> tot het lukt’.
Change language