De middeleeuwen - Averbode

vooral Italië. De streek was ook gemakkelijk bereikbaar
voor handelaars uit Engeland. In de Champagne, maar
ook in Vlaanderen en Brabant, groeide een jaarmarktencyclus.
De markten sloten op elkaar aan. Handelaars
trokken gedurende enkele maanden in het jaar van
markt tot markt.
De jaarmarkten deden een soort van netwerk tussen
de handelaars ontstaan. De kooplui leerden elkaar kennen
op hun tochten. Anders dan de handelaars vandaag,
reisden ze mee met hun product. Historici noemen hen
daarom ‘actieve kooplui’. Zo’n handelsnetwerk bood
bescherming. Wie zijn collega’s vaak zag, kwam er al
snel achter wie te vertrouwen was en wie niet. En vertrouwen
was belangrijk bij het zakendoen.
3. Het laden van een schip
van de Hanze.
Anonieme miniatuur in Konrad
von Würzburg, Trojanerkrieg,
omstreeks 1440. Neurenberg,
Germanisches Nationalmuseum,
hs. 998.
Er groeiden ook andere, meer officiële netwerken. De handelaars
verenigden zich in hanzen. Het woord ‘hanze’ betekent
eigenlijk gewoon ‘groep’. Kooplui uit dezelfde stad of
regio die hetzelfde verkochten, verenigden zich, omdat ze
in groep veiliger konden reizen en samen sterker stonden
als ze moesten onderhandelen. Ze probeerden bijvoorbeeld
gunstige tolvoorwaarden te verkrijgen van de stad waar ze
naartoe trokken. Soms konden ze de heren ervan overtuigen
dat ze zelf recht mochten spreken als er conflicten ontstonden.
De Duitse Hanze, die oorspronkelijk handelaars
van verschillende Noord-Duitse steden verenigde, werd het
grootste van die netwerken. In de vijftiende eeuw verbond
het handelaars uit vele tientallen steden uit het latere Duitsland,
Nederland, België, Groot-Brittannië, Noorwegen,
Polen en de Baltische landen. (ill. 3)
arbeid / 117