12.09.2013 Views

Aurora april 2004

Aurora april 2004

Aurora april 2004

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

m a g a z i n e<br />

UITGAVE VAN ASPARAGUS CENTRE • JAARGANG 2 • NUMMER 1 • APRIL <strong>2004</strong><br />

Effecten van de droge zomer<br />

op de aspergeoogst<br />

Jellesma’s Vers Triade: De beste<br />

groenteman van Nederland in 2003<br />

Geert en Peter Kroon,<br />

telers van violette asperge<br />

Grenzen met nieuwe EU-lidstaten<br />

voorlopig nog op slot


m a g a z i n e<br />

<strong>Aurora</strong> Magazine is een uitgave van<br />

Asparagus Centre BV. Dit magazine<br />

verschijnt drie maal per jaar:<br />

<strong>april</strong> (vooruitblik),<br />

september (terugblik) en<br />

december (food special)<br />

en wordt verstuurd naar aspergetelers<br />

en alle (agribusiness)bedrijven die op<br />

enige wijze betrokken zijn bij de<br />

aspergemarkt.<br />

Oplage:<br />

2000 exemplaren<br />

Voor vragen en/of meer informatie kunt<br />

u contact opnemen met:<br />

Asparagus Centre BV<br />

Postbus 6219, 5960 AE Horst<br />

Telefoon +31(0)77 397 99 00<br />

Fax +31(0)77 397 99 09<br />

E-mail info@asparaguscentre.nl<br />

Internet www.asparaguscentre.nl<br />

Redactie-adres:<br />

Asparagus Centre BV<br />

T.a.v. redactie <strong>Aurora</strong> Magazine<br />

Postbus 6219<br />

5960 AE Horst<br />

Fotografie:<br />

Marieta Vlemmix Fotografie<br />

Foto-archief Asparagus Centre BV<br />

Tekst en vormgeving:<br />

Profil Corporate Communications<br />

Roermond<br />

Druk:<br />

SHD Grafimedia<br />

Swalmen<br />

Copyright:<br />

Niets uit deze uitgave mag worden<br />

overgenomen of vermenigvuldigd<br />

zonder uitdrukkelijke schriftelijke<br />

toestemming van Asparagus Centre BV.<br />

© Copyright <strong>2004</strong>: Asparagus Centre BV<br />

Inhoudsopgave<br />

Heeft de droge zomer van 2003<br />

gevolgen voor de aspergeoogst?<br />

Volgens onderzoeker Jan Tjebbe Poll van PPO en voorlichter<br />

Jan Meulendijks van DLV heeft de droge Nederlandse<br />

zomer van 2003 nauwelijks een negatief effect op de oogst<br />

van dit jaar. “Veel zon is juist goed voor asperge.”<br />

Pagina 6<br />

Van aanvoer tot afzet<br />

Voordat asperges na een zachte streling van de smaakpapillen in de maag van de consument<br />

zijn verdwenen, heeft de Koningin der groente al een hele weg afgelegd. Veilingen vormen<br />

een van de belangrijkste schakels tussen teler en consument en zitten daarmee op het kruispunt<br />

tussen ‘veld en geld’. Sjraar Hulsman van Veiling ZON en Gerard van Loon van The<br />

Greenery gaan elk vanuit hun specifieke aanpak in op het verloop van de aspergestroom.<br />

Pagina 8 - 11<br />

JELLESMA’S VERS TRIADE<br />

De beste groenteman van<br />

Nederland heeft lef, durf en<br />

creativiteit!<br />

Jellesma’s Vers Triade van de broers Jacob,<br />

Albert en Rudolf Jellesma is in 2003 verkozen<br />

tot de Beste Groenteman van Nederland.<br />

De formule achter de Vers Triade is in<br />

Nederland uniek: een combinatie van drie<br />

versspeciaalzaken onder één dak.<br />

BEDRIJFSREPORTAGE<br />

Geert en Peter Kroon, telers van violette asperge<br />

Geert en Peter Kroon uit het Noord-Limburgse Ven-Zelderheide verbouwen naast<br />

witte en groene asperges ook de exclusieve violette asperge. “We wilden iets hebben<br />

dat anderen niet hebben.”<br />

Pagina 15<br />

Pagina 12


Succes<br />

verzekerd?<br />

De bedden zijn opgeploegd,<br />

de folie gelegd, de werknemers<br />

geworven en de messen geslepen.<br />

Het seizoen is weer begonnen! En hopelijk<br />

kunnen we over een aantal weken eindelijk<br />

weer eens terugzien op een fantastisch<br />

seizoen. Aan de voorbereiding zal het in<br />

ieder geval niet liggen.<br />

Toch moeten we ons eens afvragen in<br />

hoeverre we de huidige status kunnen<br />

volhouden. Wordt er in de branche<br />

voldoende samengewerkt? Zijn er voldoende<br />

werknemers te krijgen en is dit correct<br />

geregeld? Is er voldoende promotie?<br />

En zo kunnen we nog even doorgaan.<br />

Graag vernemen wij, de redactie van <strong>Aurora</strong><br />

Magazine, uw reacties op bovenstaande en<br />

andere vraagstukken. In dit nieuwe seizoen,<br />

willen we extra aandacht schenken aan uw<br />

mening, uw opvattingen en vragen. Geregeld<br />

zullen wij via dit blad naar uw mening vragen<br />

en wij hopen dat u massaal zult reageren.<br />

Ten slotte willen wij u vragen nieuwtjes,<br />

nieuwsfeiten en andere relevante zaken voor<br />

de aspergebranche bij ons te melden.<br />

En wellicht kunt ook u uw verhaal doen in<br />

het enige aspergevakblad van Nederland!<br />

Richard Wilms<br />

Manager Asparagus Centre BV<br />

OPENING ASPERGESEIZOEN<br />

Evenement van nationale betekenis<br />

De derde donderdag in <strong>april</strong> is traditioneel gereserveerd voor de nationale opening van<br />

het aspergeseizoen. Dit jaar vindt het evenement plaats in Madurodam. De Brabantse<br />

én Limburgse organisaties binnen de Stichting Dubbel A nemen eensgezind de organisatie<br />

voor hun rekening. Reden voor een gesprek met Pieter Smits, voorzitter van de Stichting<br />

Dubbel A, en Puskas van de Wiel woordvoerder van het Brabants Asperge Genootschap.<br />

Verder:<br />

<strong>Aurora</strong> Varia<br />

Pag. 4-5 en pag. 20-21<br />

Column van de voorlichter<br />

Pag. 17<br />

De mening van...<br />

Pag. 21<br />

Pagina 16<br />

PERSONEELSVOORZIENING IN<br />

DE ASPERGEBRANCHE<br />

Grenzen met nieuwe<br />

EU-lidstaten voorlopig<br />

nog op slot<br />

Vanaf 1 mei wordt Polen, samen<br />

met negen andere landen, lid van de<br />

Europese Unie. Voor Poolse werknemers<br />

blijft de Nederlandse grens<br />

echter in elk geval tot 2006 gesloten.<br />

Huub Timmermans, oprichter en<br />

directeur van personeelsdienst Hands<br />

to Work, en Jack Janssen, directeur van<br />

personeelsorganisatie AB Limburg over<br />

de invloed van deze Europese<br />

ontwikkelingen op de aspergesector.<br />

3 magazine<br />

Pagina 18


Ploeg en frees in één<br />

Varia<br />

Een ploeg en looffrees in één machine. Het is de laatste<br />

creatie van de tachtigjarige Theo Feller uit Liessel. Eerder<br />

ontwikkelde hij al een revolutionaire nieuwe ploeg, nu heeft<br />

hij die machine uitgebreid met een frees om het loof stuk te<br />

freesen.<br />

Theo Feller demonstreerde al in 1986 zijn nieuwe ploegtechniek<br />

op de toenmalige proeftuin Meterik. Zijn vinding<br />

werkt met opdraaischijven en een vijzel waarbij een klein<br />

schijfje de grond naar de buitenkant draait. De ploeg kan een<br />

smalle hoge rug opbouwen en heeft geen cultivatortanden<br />

nodig, zodat de wortels in tact blijven. De Feller-ploeg in<br />

combinatie met de looffrees heeft volgens Feller veel<br />

voordelen, vooral bij hoge ruggen en blind steken, dat steeds<br />

meer opgang maakt. Desondanks is de machine nooit in<br />

productie genomen. Hij hoopt dat nu hij zijn machine heeft<br />

uitgebreid met een frees, fabrikanten meer interesse zullen<br />

tonen.<br />

Bron: Groenten en Fruit, week 2, <strong>2004</strong><br />

4<br />

Verhevigde<br />

concurrentie in AGFhandel<br />

Als gevolg van de economische<br />

recessie en de prijzenoorlog<br />

tussen de supermarkten nemen<br />

veel retailers hun leveranciersbestand<br />

onder de loep. Zo ging<br />

Laurus, de moederorganisatie van<br />

Super de Boer, Edah en Konmar,<br />

vorig jaar een exclusieve handelsrelatie<br />

aan met The Greenery.<br />

Het marktaandeel van The<br />

Greenery komt daarmee op 15<br />

procent, ten koste van een grote<br />

groep handelsbedrijven in<br />

aardappelen, groente en fruit die<br />

nu niet meer aan Laurus mogen<br />

leveren. Daarentegen heeft<br />

C1000 zijn exclusieve relatie met<br />

The Greenery juist beëindigd.<br />

De supermarktketen gaat inkopen<br />

bij diverse glasgroenteleveranciers.<br />

Die moeten onderling gaan<br />

concurreren op de<br />

leveringsvoorwaarden om aan<br />

C1000 te mogen blijven leveren.<br />

Ook Aholddochter Deli XL kiest voor dit zogenaamde<br />

Aldi-inkoopmodel. Deli XL verwacht daardoor een besparing tot<br />

10 procent te kunnen behalen. De concurrentiestrijd in de<br />

AGF-handel zal waarschijnlijk nog heviger worden door de<br />

uitbreiding van de Europese Unie. Vooral goedkope producten<br />

uit Polen kunnen de Nederlandse leveranciers in de weg zitten<br />

op de Duitse, maar ook op de binnenlandse markt. Door het<br />

verdwijnen van exportheffingen wordt export van die producten<br />

goedkoper en de transporttijd bekort.<br />

Bron: Agrarisch Dagblad, 03-02-<strong>2004</strong>


Stil sorteren<br />

De volautomatische sorteermachines van machinefabrikant Christiaens in Neer sorteren niet<br />

meer met lucht maar met geleidekleppen. Bij het oude systeem werd elke asperge na het<br />

scannen met perslucht vanaf de transportband in het juiste sorteervak geblazen.<br />

De krachtige luchtstroom leverde naast een hoop lawaai ook wel eens een gebroken asperge<br />

op. Christiaens paste zijn machine aan zodat de asperges nu door geleidekleppen gelijkmatig<br />

van de transportband worden geduwd. Dit mechanische proces verloopt nagenoeg geruisloos.<br />

De machine werkt bovendien sneller: de capaciteit is verhoogd van 15 duizend naar<br />

18 duizend asperges per uur. Christiaens maakt zijn machines op klantspecificatie.<br />

Prijzen zijn op aanvraag verkrijgbaar.<br />

LTO pleit voor verkorte procedure bij aanvraag vergunningen<br />

Boeren en tuinders willen zekerheid over voldoende personeel in oogstperiodes<br />

5<br />

Bron: Groenten en Fruit, 15-01-<strong>2004</strong><br />

Boeren en tuinders willen ervan verzekerd zijn dat ze tijdens de piek in het oogstseizoen voldoende<br />

medewerkers hebben om het werk op het land en de bedrijven te doen. Omdat de afgelopen jaren in<br />

ons land lang niet voldoende personeel beschikbaar was, is volop gebruik gemaakt van tewerkstellingvergunningen<br />

met het LTO Project Seizoenarbeid. Zo kregen duizenden werknemers uit nieuwe<br />

EU-lidstaten de mogelijkheid om in Nederland voor een kortere periode aan de slag te gaan. LTO pleit<br />

voor een vervolg van die aanpak, maar dan wel met een vrijstelling van de individuele arbeidsmarkttoets<br />

en de verplichte vacaturemelding. Dit houdt in dat een vergunningaanvraag binnen één tot twee weken<br />

moet worden gehonoreerd. Het gaat hierbij om werk korter dan zes maanden. Voor het werk langer dan zes maanden wil de agrarische<br />

sector de mogelijkheden onderzoeken of mensen met een bijstandsuitkering aan het werk kunnen. Hierbij gaat het om dienstverbanden<br />

voor een langere periode. Het is wel van belang dat zij geschikt zijn voor dit meestal wat zwaardere werk. Allesbepalend is echter of<br />

mensen werkelijk gemotiveerd zijn om de handen uit de mouwen te steken, aldus de LTO.<br />

Op dit moment is een periode van elf tot dertien weken nodig voordat duidelijk is of een tewerkstellingsvergunning (twv) wordt<br />

afgegeven. Omdat over tekorten aan menskracht de afgelopen jaren geen enkele twijfel bestaat, pleit LTO voor de vrijstelling zodat snel<br />

op de vraag naar arbeidskrachten kan worden gereageerd. In een brief aan de Tweede Kamer becijfert LTO dat in het afgelopen<br />

kalenderjaar 6570 tewerkstellingsvergunningen zijn afgegeven op de in totaal 8372 vervulde vacatures in het kader van het LTO-project<br />

Seizoenarbeid. Dit was rond driekwart van alle in Nederland afgegeven tewerkstellingsvergunningen. Over de jaren 2002 en 2003 samen<br />

zijn van de 14.192 aangemelde vacatures bijna 76 % met tewerkstellingsvergunningen ingevuld. Over dezelfde periode zijn door het<br />

Centrum Werk en Inkomen 246 vacatures (1,7 %) ingevuld en door EURES, de Europese uitzendorganisatie, 1.053 vacatures (7,4 %).<br />

De cijfers maken volgens LTO duidelijk dat het moeilijk is voldoende personeel te vinden, ook in een periode van stijgende werkloosheid.<br />

Tijdens een gisteravond in Asten gehouden bijeenkomst voor LLTB- en ZLTO-leden bleek, dat veel tuinders zich zorgen maken over het<br />

komend oogstseizoen. Zij willen de grootst mogelijke zekerheid dat voldoende personeel beschikbaar is. Het Tweede Kamerlid Bruls<br />

(CDA) liet weten dat hij de piekarbeid in de oogstperiodes beschouwt als tekort-functies. Via een vrijstelling zouden al per 1 mei a.s. twv’s<br />

afgegeven moeten worden.<br />

Bron: Land- en Tuinbouworganisatie Nederland, 18-03-<strong>2004</strong><br />

magazine


“Droge Nederlandse zomer h<br />

negatief effect op oogst”<br />

Kan de uitzonderlijke droge zomer van 2003 een negatieve invloed hebben op de aspergeoogst van dit jaar?<br />

Onderzoeker Jan Tjebbe Poll en voorlichter Jan Meulendijks van DLV plant BV denken beiden van niet.<br />

Poll: “Veel zon is juist goed voor asperge, op voorwaarde dat er zo nu en dan beregend wordt. Bovendien heeft de<br />

aspergeplant hele diepe wortels. Daardoor kan het gewas zich in Nederland over het algemeen heel goed redden<br />

zonder hulp.”<br />

Jan Tjebbe Poll, hoger technisch onderzoeker voor PPO<br />

(Praktijkonderzoek Plant & Omgeving) heeft zich al eerder<br />

verdiept in het thema droogte. “In het verleden hebben we<br />

wel eens proeven gedaan met verschillende soorten<br />

beregening: ondergronds en bovengronds. De bedoeling was<br />

onder andere om na te gaan hoeveel vocht een aspergeplant<br />

nodig heeft. Uit het onderzoek blijkt dat droogte nauwelijks<br />

negatieve gevolgen heeft, mits er af en toe beregend wordt.<br />

Eerder kun je zeggen dat een teveel aan water slecht is,<br />

omdat asperge niet van ‘natte voeten’ houdt.”<br />

Volgens Poll heeft veel zon juist een positief effect op de<br />

groei. “Ideaal voor een goede aspergeoost in Nederland is<br />

een mooi zonnig voorjaar en een mooie zomer.<br />

De temperatuur in het voorjaar is direct bepalend voor de<br />

kwaliteit van de aspergeoogst. Een mooie zomer en nazomer<br />

na de oogst hebben weer een positief effect op de groei van<br />

6<br />

de planten. En dat is uiteraard gunstig voor het volgende<br />

oogstseizoen. Maar de voorsprong die tijdens een mooie<br />

zomer is opgebouwd, kan net zo goed weer teniet worden<br />

gedaan door een koude start van het daaropvolgende oogstseizoen.”<br />

Ook Jan Meulendijks van DLV Plant BV verwacht niet dat de<br />

droge zomer van 2003 veel negatieve effecten zal hebben op<br />

de oogst. Net als Poll denkt hij dat een mooie droge zomer in<br />

combinatie met regelmatige beregening positief uitpakt voor<br />

het plantmateriaal. “De gewassen zullen zich daardoor juist<br />

goed ontwikkelen. Bijkomend voordeel is dat schimmelziektes<br />

minder kans krijgen. Schimmels steken immers eerder de kop<br />

op in een vochtige omgeving.” Voor spijkerharde conclusies<br />

over de effecten van de zomer 2003 op de oogst van dit jaar<br />

vindt Meulendijks het echter nog te vroeg.


achtergrond<br />

eeft nauwelijks<br />

Diepe wortels<br />

Heeft droogte dan helemaal geen negatief effect op de<br />

aspergeoogst? “Als het gaat om slechts één extreem droog<br />

jaar, zoals we afgelopen jaar hebben ervaren in Nederland,<br />

dan heeft dat inderdaad weinig effect”, zegt Poll. “In Brabant<br />

en Limburg zijn eigenlijk geen extra maatregelen nodig, zolang<br />

er normaal beregend wordt. Maar ook weer niet teveel, want<br />

de aspergeplant kan zich dankzij haar diepe wortels heel goed<br />

zelf redden, mits er natuurlijk geen storende lagen in de<br />

grond zitten. Het beste is een goed doorwortelbare grond<br />

met een goed vochthoudend vermogen.”<br />

Meer reserves<br />

Als telers maar voldoende beregenen kan er dus weinig<br />

misgaan. Maar wat gebeurt er als er geen mogelijkheden zijn<br />

om te beregenen? Meulendijks: “Ik ken wel enkele velden<br />

waar niet beregend is, al zijn het er weinig. De gevolgen<br />

daarvan zijn moeilijk in te schatten en van verschillende<br />

factoren afhankelijk. In zijn algemeenheid kun je er wel van<br />

uitgaan dat plantmateriaal met uitdrogingsverschijnselen<br />

minder goed in staat is om reservevoedsel op te slaan.<br />

Dat probleem zal zich overigens eerder voordoen bij<br />

eenjarige planten dan bij de oudere. Oudere planten hebben<br />

een veel groter wortelpakket met veel meer reserves.<br />

Die kunnen dus uit een veel grotere buffer putten.”<br />

Poll: “Zelfs als er te weinig beregend wordt, zal dat hier geen<br />

grote gevolgen hebben. In landen als Californië en Peru, is de<br />

situatie natuurlijk heel anders. Jaar na jaar is er sprake van<br />

droogte. Effecten die je daar bij grote droogte en schaarse<br />

beregening kunt tegenkomen zijn hangende koppen, minder<br />

loofontwikkeling en minder knoppen, zaken die je in<br />

Nederland dus niet snel zult zien. Weliswaar zijn de vele<br />

zonuren en de gelijkmatige temperatuur in die landen zeer<br />

gunstig voor de groei, maar dan wel in combinatie met een<br />

continue beregening. Beregening is in zo’n klimaat een<br />

absolute voorwaarde voor succes. Niet alleen vóór het<br />

oogstseizoen, maar vooral ook erna, omdat anders de groei<br />

achterblijft, wat de volgende oogst weer negatief beïnvloedt.”<br />

Er moet dus een fikse klimaatverandering aan te pas komen,<br />

wil het in ons land zover komen. En zo’n vaart zal het hier<br />

niet lopen, ook al waren weinig zomers zo warm als die<br />

van 2003. Wij zien het nieuwe seizoen met vertrouwen<br />

tegemoet.<br />

7 magazine


Van aanvoer tot afzet<br />

Voordat asperges na een zachte streling van de smaakpapillen in de maag van de consument zijn verdwenen, heeft de<br />

Koningin der groente al een hele weg afgelegd. De ontwikkeling van nieuwe rassen, de veredeling van zaad, de kweek<br />

van planten, de teelt en oogst, de tussenhandel, het transport en uiteindelijk de verkoop zijn belangrijke elementen<br />

in de aspergekolom. Via de schappen van de supermarkt, thuisverkoop of restaurateur komt asperge uiteindelijk op<br />

het bordje van de consument terecht. Veilingen vormen een van de belangrijkste schakels tussen teler en consument<br />

en zitten daarmee op het kruispunt tussen ‘veld en geld’. Sjraar Hulsman van Veiling ZON en Gerard van Loon van<br />

The Greenery gaan elk vanuit hun specifieke aanpak in op het verloop van de aspergestroom.<br />

JJarenlang is het de Nederlandse tuinbouw voor de wind<br />

gegaan: de export steeg en ook de binnenlandse consumptie<br />

van groente en fruit nam elk jaar toe. Eind jaren tachtig<br />

voltrok zich in die riante positie een ingrijpende verandering.<br />

De invloed van de concurrentie uit vooral Zuid-Europa werd<br />

sterker en sterker. De enige manier om deze concurrentie<br />

blijvend het hoofd te bieden, was een bundeling van krachten.<br />

Bezien tegen deze achtergrond hebben de afgelopen jaren<br />

zowel Veiling ZON als The Greenery een verdergaande<br />

ontwikkeling en schaalvergroting doorgemaakt. In het uitgebreide<br />

pakket producten uit het AGF-assortiment dat beide<br />

bedrijven verhandelen ontbreekt asperges uiteraard niet.<br />

De aanlevering<br />

Gerard van Loon, een van de 2.200 medewerkers van<br />

The Greenery, is relatiemanager voor asperges. In die<br />

8<br />

hoedanigheid fungeert Gerard van Loon als een belangrijke<br />

schakel tussen de aanbieders van asperges en de commercie.<br />

Gerard van Loon over de manier waarop asperges<br />

aangeleverd worden en de aantallen daarvan: “De teler<br />

sorteert de asperges en verpakt ze in de standaard Greeneryverpakking,<br />

de kenmerkende blauwe bakjes met een inhoud<br />

van 5 kg. We halen de asperges gratis op bij de teler met<br />

geconditioneerd transport. Deze aanpak levert zowel een<br />

efficiënter transport op als een verbetering van de productkwaliteit<br />

door een gesloten koelketen. In ons pakstation in<br />

Breda kunnen we voor de geleverde asperges al naar gelang<br />

de wensen van de verkoper een verpakking op maat leveren;<br />

variërend van flowpack of manchetten tot en met geschilde<br />

asperges. Jaarlijks verhandelen wij 1,3 miljoen kg asperges.<br />

Circa 85 % van onze asperges komen uit Brabant, de<br />

resterende 15 % uit Gelderland en Drenthe.


marketing<br />

Van die 1,3 miljoen kilo bestaat de overgrote meerderheid,<br />

98 %, uit witte asperges en een klein gedeelte, 2 %, uit<br />

groene asperges. Hierbij gaat het om zuiver Nederlands<br />

product, van Nederlandse telers.” Veiling ZON betrekt haar<br />

asperges van zo’n 500 aangesloten Nederlandse telers in de<br />

regio Venlo. Sjraar Hulsman is productmanager asperges bij<br />

de Veiling ZON, met circa 6 miljoen kilo per jaar de grootste<br />

aanbieder van witte asperges op de Europese markt. Sjraar<br />

Hulsman: “De asperges worden bij ons door de telers aangeboden<br />

in EPS (Europese Pool Standard) verpakkingen in<br />

porties van 5 kilo. De telers weten exact hoe en welke<br />

kwaliteiten ze moeten aanleveren; we hebben daar<br />

uitgebreide richtlijnen voor. De oude, kleine lokale en<br />

regionale veilingen vormen daarbij de logistieke aanvoerpunten<br />

van Veiling ZON; het transport gaat per gekoelde<br />

vrachtwagen. Het gros van de telers van ZON voeren het<br />

product gekoeld aan tussen 6.00 en 7.00 uur ’s morgens in<br />

het zogenaamde ‘extra wit blok’. Voor de klant betekent dit<br />

dat hij erop kan vertouwen dat hij vers product krijgt van de<br />

beste kwaliteit. ZON asperges is hierdoor met name bij de<br />

horecagroothandel erg gewild. Het aandeel groene asperges is<br />

ongeveer 10 % van de circa 6 miljoen kilo die we jaarlijks<br />

• Relatiemanager asperges Gerard van Loon van The Greenery.<br />

9 magazine


verhandelen. Zowel vanuit het oogpunt van versheid als klantgerichtheid<br />

verhandelen we alleen asperges van Nederlandse<br />

telers. Onze klanten vragen om Nederlands product.”<br />

Via de klok en bemiddeling<br />

De op de veiling aangeleverde asperges worden verhandeld<br />

via de klok of via bemiddeling. De klokmethode is gericht<br />

op de daghandel, bemiddeling geschiedt vooral voor de<br />

structurele klanten als supermarkten of industrie. The<br />

Greenery en Veiling ZON maken van beide methoden<br />

gebruik. “Elke dag in het seizoen, om exact half negen<br />

worden de asperges bij ons via de klok geveild. De ‘gewone’<br />

groenteboeren en marktkraamhouders komen hierbij<br />

optimaal aan hun trekken. Sinds januari <strong>2004</strong> maken wij<br />

gebruik van de zogenaamde ‘Green Mate’, een internetklok<br />

waarbij de kopers vanuit hun thuissituatie kunnen kopen.<br />

Bemiddelen doen we voor onze structurele klanten als de<br />

supermarkt. De supermarktketen Laurus is voor de volle<br />

100 % afnemer van alle AGF-Greenery producten, dus ook<br />

voor asperges. Het voordeel van weekprijzen voor supermarkten<br />

is dat ze daar acties op kunnen afstemmen en in hun<br />

foldering en productmarketing rekening mee kunnen houden.<br />

Daarnaast bemiddelen we voor de industrie, waarbij het<br />

vooral gaat om C- en B-sorteringen”, aldus Gerard van Loon.<br />

Sjraar Hulsman over de klokmethode versus bemiddeling en<br />

daghandel versus weekhandel: ‘Het gros van de bemiddelings-<br />

10<br />

verkopen vindt plaats aan Nederlandse supermarkten. De<br />

intensieve samenwerking tussen ZON en supermarkten,<br />

gestart in 2001, heeft geresulteerd in een jaarlijkse stijging van<br />

de omzet van Nederlandse asperges bij Nederlandse supermarkten.<br />

Het aantal supermarkten dat direct zaken doet met<br />

ZON stijgt elk jaar, en geeft aan dat deze aanpak niet<br />

onopgemerkt blijft. Daarnaast is de klok als openbaar<br />

verkoopinstrument voor de daghandel uitstekend. Daarbij is<br />

onze kracht dat we elke dag meer dan 200 kopers bij elkaar<br />

hebben. Dat betekent dat er voor elke gewenste sortering<br />

van de beste tot en met de mindere kwaliteiten altijd wel een<br />

klant te vinden is. De koppeling van vraag en aanbod is op<br />

deze manier optimaal en de asperges komen tegen de beste<br />

prijs onder de hamer. Het voordeel voor de teler is dat het<br />

maximale uit de markt wordt gehaald en dat de koper de<br />

keuze heeft uit een enorm gevarieerd assortiment”.<br />

Kwaliteit als keurmerk<br />

Zowel The Greenery als Veiling ZON zijn gebaat bij de<br />

verkoop van kwaliteitsproducten. De klant is koning en de<br />

moderne, mondige consumenten vragen nou eenmaal om<br />

verse waar voor hun geld. Zeker als het gaat om een groente<br />

als asperge waarbij de versheid cruciaal is, zijn de waarborgen<br />

voor de kwaliteit van groot belang. Gerard van Loon: “Wij<br />

fungeren als het ware als een full-service station tussen teler<br />

en supermarkt en vooral door de inzet van een gesloten


marketing<br />

koelketen proberen we de versheid optimaal te garanderen.<br />

Daarnaast gaan we dit jaar voor 100 % Eurep Gap<br />

certificering van onze telers.” Sjraar Hulsman: “Om de<br />

kwaliteit te waarborgen, is de teler door Veiling ZON exact<br />

op de hoogte gebracht van de eisen waaraan zijn product<br />

moet voldoen om voor bepaalde klassen en kwaliteitscategorieën<br />

in aanmerking te komen. Daarnaast hebben we<br />

op diverse plaatsen in de keten kwaliteitseisen geformuleerd<br />

en voeren ook controles uit, bij de teler thuis, tijdens het<br />

transport en bij de tuinbouwloods. Mocht er dan nog iets<br />

misgaan, dan bieden we de koper op de beste kwaliteiten een<br />

48 uren claimtermijn als de kwaliteit niet conform afspraak is.<br />

Uiteindelijk staat of valt de wijze waarop de consument de<br />

asperges krijgt bij de schappenbehandeling in de supermarkt.<br />

Richting supermarkt hebben we ons de laatste jaren extra<br />

ingespannen, onder andere door middel van een pilotproject<br />

voor asperges. In dat kader zijn we uitgebreid ingegaan op de<br />

verschillende werkwijzes die gehanteerd kunnen worden met<br />

betrekking tot presentatie, verzorging en behandeling van<br />

asperges. Al deze aanbevelingen laten onverlet dat het er<br />

uiteindelijk ook op neer kan komen dat vers-producten<br />

gewoon onverkocht weggegooid moeten worden.<br />

Immers, als er nog een restje oude asperges in het schap ligt,<br />

• Sjaar Hulsman, verkoper en productmanager bij Veiling ZON.<br />

loopt de consument er voorbij. Voor de afzet is dat dodelijk.”<br />

Nederland aspergeland<br />

The Greenery en ZON zetten zich beiden in om de afzet van<br />

Nederlandse asperges te vergroten. In de woorden van<br />

Gerard van Loon: “De Nederlandse consumptie van asperge<br />

blijft aanzienlijk achter bij de ons omringende landen.<br />

Tegelijkertijd is er ook nog sprake van een onevenwichtige<br />

spreiding van de consumptie over Nederland; de overgrote<br />

meerderheid wordt geconsumeerd in Zuid-Nederland,<br />

voornamelijk Brabant en Limburg. De grote uitdaging voor<br />

ons is om verandering aan te brengen in de hoogte van de<br />

consumptie en de geografische spreiding te verbeteren. Door<br />

daarbij de grote supermarktketens in te schakelen is de kans<br />

op succes het grootste.” Sjaar Hulsman bevestigt de<br />

uitspraken van zijn collega van The Greenery: “In de nabije<br />

toekomst gaan we ons nog meer dan voorheen richten op de<br />

supermarkten. Daarbij horen zaken als ondersteuning in de<br />

vorm van bijvoorbeeld foldering en receptenboekjes, maar<br />

ook algemene productpromotie. Verder is ZON lid van de<br />

Stichting Dubbel A. Deze stichting organiseert de opening van<br />

het nationale aspergeseizoen. Ons uiteindelijke doel is<br />

natuurlijk dat heel Nederland massaal aan de asperges gaat..!”<br />

11 magazine


JELLESMA’S VERS TRIADE:<br />

De beste groenteman van Ne<br />

en creativiteit!<br />

Wie wil weten hoe de beste groenteman van Nederland eruit ziet, moet in het Friese Sint Nicolaasga zijn. Daar<br />

bevindt zich Jellesma’s Vers Triade, dat bij de nationale kampioenschappen in 2003 als winnaar uit de bus kwam. De<br />

formule achter de Vers Triade van de broers Jacob, Albert en Rudolf Jellesma is in Nederland uniek: een combinatie<br />

van drie versspeciaalzaken onder één dak. Albert Jellesma legt uit wat er zo bijzonder is aan het verscentrum.<br />

D“De beste groenteman van Nederland in 2003 ... heeft oog voor<br />

de consument van de toekomst ... heeft een rotsvast vertrouwen<br />

in de gekozen formule ... speelt nadrukkelijk in op het<br />

gemakssegment ... heeft klantvriendelijkheid hoog in het vaandel<br />

staan ... kiest voor kwaliteit en variatie in het aanbod ... beschikt<br />

over een enthousiast team van medewerkers ... ziet zonder meer<br />

het belang in van goede samenwerking en ... heeft lef, durf en<br />

creativiteit.” Het duurde even voordat Albert Jellesma zichzelf<br />

herkende in deze lovende woorden die werden uitgesproken<br />

door de jury tijdens de verkiezing ‘Beste Groenteman van het<br />

jaar 2003’.<br />

• V.l.n.r.: Albert, Jacob en Rudolf Jellesma.<br />

12<br />

Het moment staat hem evenwel nog helder voor ogen. “Ik<br />

kreeg een vermoeden dat het over onze zaak ging toen de<br />

jury sprak over “een rotsvast vertrouwen in de gekozen<br />

formule”. Bij de woorden “lef, durf en creativiteit” wist ik het<br />

helemaal zeker: we hadden gewonnen.” Waarom deed juist<br />

deze omschrijving een belletje bij hem rinkelen? Albert<br />

Jellesma legt uit: “Onze Vers Triade is in Nederland uniek. Het<br />

is een combinatie van drie versgroepen binnen één concept:<br />

bakkerij, slagerij en groentespecialist. De jury vond dat wij lef<br />

en durf hebben getoond door op deze wijze in een relatief<br />

kleine plaats als sint Nicolaasga te investeren in onze zaak.”<br />

Fotografie: Jellesma’s Vers Triade


derland heeft lef, durf<br />

Groentespecialisten<br />

De broers Jellesma deden hun gedufde investering niet<br />

zonder reden: hun drijfveer was te overleven in een tijd<br />

waarin steeds meer zelfstandige ondernemers uit kleinere<br />

dorpen verdwijnen. De broers, van huis uit groentespecialisten,<br />

zaten voorheen met hun groentewinkel tussen<br />

een bakkerij en een slagerij, maar beide ondernemers daarvan<br />

stopten met hun zaak. Jacob, Albert en Rudolf die met hun<br />

ondernemerschap de speciaalzaken voor het dorp wilden<br />

bewaren, namen enkele jaren geleden de slagerij over. Iets<br />

later werd ook de bakkerswinkel hun eigendom. Op 10 <strong>april</strong><br />

2003 opende Jellesma’s Vers Triade met drie zaken onder één<br />

dak. Albert: “Zonder de twee andere versgroepen kunnen we<br />

in dit dorp niet overleven. Als er alleen een groentezaak zou<br />

zijn, is de kans groot dat mensen ons overslaan.” Maar het<br />

was niet alleen de combinatie van groenten en fruit met<br />

brood en vlees waarmee de broers de aantrekkingskracht op<br />

de omgeving wisten te behouden. Ook een ijzersterke<br />

formule met een gevarieerd assortiment, een verrassende<br />

wijze van presenteren, enthousiaste medewerkers en een<br />

enorm goede service hebben ervoor gezorgd dat een<br />

groeiend aantal klanten de weg naar Jellesma’s Vers Triade<br />

weet te vinden. Bewuste keuzes werden bovendien gemaakt<br />

om het onderscheid en daarmee de meerwaarde ten opzichte<br />

van de supermarkt te versterken. Albert: “Sint Nicolaasga is<br />

een klein dorp, met slechts 3.500 inwoners. Zelfbediening<br />

zoals in de supermarkt werkt hier niet, juist het persoonlijke<br />

contact is heel belangrijk. Onze kracht ligt in onze klantvriendelijkheid,<br />

een praatje maken met de klanten, hen<br />

adviseren over de bereiding van producten. We leggen zelfs<br />

de boodschappen voor klanten in de tas, zodat de zware<br />

spullen de lichtere niet platdrukken. Onze service gaat dus<br />

heel ver, en dat wordt duidelijk zeer gewaardeerd.”<br />

Ambachtelijk<br />

“Kwaliteit, service en hygiëne staan bij ons voorop”, verklaart<br />

Albert de visie die ten grondslag ligt aan zijn zaak. Die visie<br />

komt duidelijk tot uiting in de behandeling en presentatie van<br />

verse groente; het verscentrum biedt op alle fronten net<br />

ietsje meer. Eén van de peilers van de formule is bijvoorbeeld<br />

gemaksvoeding. Kant-en-klare maaltijden worden puur<br />

ambachtelijk bereid door kok Jeroen Hoekstra die zijn eigen<br />

visie loslaat op de vele verse producten die altijd voorradig<br />

zijn. Jeroen: “Het grote voordeel van drie zaken onder één<br />

dak is we hier altijd mooie producten uit alle versgroepen tot<br />

onze beschikking hebben. Daar moet je natuurlijk gebruik van<br />

maken. Waar andere ondernemers voor het bereiden van een<br />

maaltijd misschien bepaalde producten uit een emmertje<br />

zouden halen, maken wij alles vers. Dat kan ook, want we<br />

zitten hier nooit zonder grondstoffen.” De klanten worden<br />

tegelijkertijd ook een beetje opgevoed. “We laten ze kennismaken<br />

met groenten die ze nog niet goed kennen. Of we<br />

brengen ze op nieuwe ideeën door bekende producten eens<br />

op een minder voor de hand liggende manier klaar te maken.<br />

Vrijdag en zaterdag zijn onze proefdagen, dan bieden we<br />

hapjes aan in de winkel. Neem bijvoorbeeld asperge: wil je<br />

mensen daarvoor enthousiast krijgen, dan moet je ze laten<br />

proeven welke mogelijkheden deze groente biedt. En hen<br />

laten zien welke combinaties met andere producten ze<br />

kunnen maken. In het aspergeseizoen maak ik bijvoorbeeld<br />

asperges met hollandaise-saus, een aspergequiche, -soep,<br />

-schotel of een standaard hartige taart. Eerst zullen mensen<br />

de kant-en-klaargerechten een keer proberen en als dat<br />

bevalt willen ze het vaak toch ook zelf klaarmaken. Wij<br />

hebben de vakkennis in huis om hen daarbij te adviseren.”<br />

Albert: “Omdat alles onder één eigenaar valt, kunnen ook<br />

makkelijk gezamenlijke acties worden bedacht voor de drie<br />

versgroepen, bijvoorbeeld een actie met asperge, wijn en<br />

ham. Of we geven bij een lekkere salade een stokbroodje<br />

cadeau. En ’s zomers krijg je bij ons een complete<br />

barbecueset, met een fijne fles rode wijn erbij.”<br />

Presentatie<br />

Het enthousiasme van Albert neemt nog wat toe als hij<br />

spreekt over de presentatie van versproducten, een thema<br />

dat hem zeer na aan het hart ligt. “Ik ben zelf van oorsprong<br />

etaleur en verzorg de presentatie van ons productaanbod.<br />

Dat mag je best een passie noemen, ja. Elk jaargetijde zie je<br />

terug in de winkel, met seizoensproducten en typische<br />

seizoensgerechten. In het voorjaar wordt de stoep helemaal<br />

in stijl versierd. Voor de asperges bijvoorbeeld, maken we een<br />

aparte hoek. Ze liggen los in een kistje, gecombineerd met<br />

een lekkere witte wijn. En op de toonbank staan roestvrijstalen<br />

schalen met geschilde asperges.” Veel aandacht gaat<br />

ook uit naar de behandeling van het product. “Juist dat aspect<br />

onderscheidt ons van de supermarkt, waar nauwelijks vak-<br />

13 magazine


kennis aanwezig is”, zegt Albert. “Het personeel in een supermarkt<br />

weet niet hoe je met een gevoelig product als asperge<br />

moet omgaan. Ze laten het een week liggen en dan droogt de<br />

groente uit. Geen gezicht natuurlijk. Bij ons gaat ’s avonds<br />

alles terug in de koelcel. Met een vochtige doek eroverheen.<br />

En als de onderkant toch iets is uitgedroogd, dan snijden we<br />

er een stukje af, zodat het product er aantrekkelijk uit blijft<br />

zien in de winkel. Ook het gemak telt voor ons: asperges kun<br />

je bij ons geschild kopen en spruitjes bijvoorbeeld maken we<br />

alvast schoon, ze kunnen dus zo in de pan.”<br />

Hart voor de zaak<br />

Albert Jellesma is zeer ingenomen met de titel Beste<br />

Groenteman van Nederland’. “Maar”, voegt hij toe: “we<br />

hebben er ook echt voor gevochten. Twee keer eerder deden<br />

we mee en beide keren eindigden we als tweede. De derde<br />

keer werden we winnaar. Het is ontzettend leuk dat we<br />

14<br />

uiteindelijk deze waardering hebben gekregen voor alle inzet<br />

van de afgelopen jaren. En natuurlijk ook voor het werk van<br />

mijn opa en vader die het bedrijf hebben opgezet.”<br />

Echt twijfelen aan de kwaliteit van zijn zaak, deed Albert toch<br />

al niet. “Ik kom ook veel bij anderen en dan zie ik dat we<br />

gewoon de beste zijn. Wij zijn altijd al een voortrekker<br />

geweest, ook met het personeel dat naar ons idee enthousiast<br />

en kundig moet zijn. Ze moeten hart hebben voor de zaak.”<br />

Met de titel Beste Groenteman heeft Jellesma’s Vers Triade<br />

zo’n beetje alles gewonnen wat er te winnen was in het<br />

segment, zelfs kok Jeroen viel meermaals in de prijzen.<br />

Is er nog een uitdaging voor de toekomst? “Zeker wel”, vindt<br />

Albert, “we moeten dit niveau natuurlijk wel handhaven.<br />

En als het even kan zelfs nog verbeteren.” Met zo’n instelling<br />

zou het zomaar kunnen dat Jacob, Albert en Rudolf in de<br />

toekomst nog eens hoog zullen scoren in de verkiezing van<br />

de Beste Groenteman van Nederland.<br />

Fotografie: Jellesma’s Vers Triade


GEBROEDERS KROON, TELERS VAN VIOLETTE ASPERGE:<br />

“Je wilt natuurlijk niet<br />

achterop raken”<br />

"Goede producten en een nette bediening", dat is de<br />

filosofie van Geert en Peter Kroon, aspergetelers uit<br />

het Noord-Limburgse Ven-Zelderheide. De twee<br />

broers verbouwen witte en groene asperges en<br />

aardbeien, maar ook de exclusieve violette asperges.<br />

Hun strategie richt zich vooral op het afzetkanaal:<br />

ze leveren niet aan de veiling, maar rechtstreeks aan<br />

particulieren, restaurants en aan de handel. "Je moet<br />

het vertrouwen van je klanten winnen. Dat gaat niet<br />

van de ene dag op de andere."<br />

TToen Geert Kroon in 1994 samen met zijn broer Peter met<br />

asperges begon, hadden ze daar nog geen ervaring mee.<br />

Kroon had onder meer een veebedrijf gehad en enkele<br />

commerciële functies in de agrarische sector. Zijn ouders<br />

hielden vleeskuikens en koeien. "Maar we hebben ons goed<br />

laten adviseren. Dat ging prima." In 1994 vonden de broers<br />

goede grond in Duitsland, in de regio Kleef. Een ideale plek:<br />

een aaneengesloten gebied en in de omgeving werden nog<br />

geen asperges geteeld. Inmiddels beslaat hun areaal 12<br />

hectare witte en groene asperges in Duitsland en 20 are<br />

violette asperges in Nederland. Geert en Peter Kroon zijn<br />

overigens van meer markten thuis: naast de asperges hebben<br />

ze niet alleen 1,5 hectare aardbeien maar runnen ze bovendien<br />

een uitzendbureau.<br />

Sweet Purple<br />

Enkele jaren nadat ze voor het eerst met asperges aan de slag<br />

gingen, kwamen de broers via Duitse telers in aanraking met<br />

de paarse of violette asperge. Ze besloten er zelf ook eens<br />

mee te gaan experimenteren. "We wilden wel iets hebben dat<br />

anderen niet hebben", legt Geert Kroon uit. Ze beplantten<br />

een veld in de omgeving van Ven-Zelderheide met de nieuwe<br />

aspergevariant. De violette asperge, van de soort Sweet<br />

Purple, is in Nederland een unicum. Deze hebben een hoger<br />

suikerpercentage en worden vooral rauw gegeten. De paarse<br />

asperge leverde de Kroons dan ook aardig wat publiciteit op<br />

in de lokale en regionale pers. Maar een paarse goudmijn wil<br />

Kroon de Sweet Purple niet noemen. "Het verbouwen is erg<br />

intensief, terwijl de opbrengst per hectare veel lager is dan bij<br />

witte asperges."<br />

Vertrouwen winnen<br />

De gebroeders Kroon zetten hun asperges af via de<br />

huisverkoop en de handel, dus niet meer via de veiling.<br />

"In Duitsland is dat makkelijker dan in Nederland. Daar speelt<br />

de huisverkoop een grotere rol in de aspergebranche." Maar<br />

daar wil hij niet mee zeggen dat het vanzelf gaat: "Als je voor<br />

de eerste keer kunt oogsten ben je d'r nog niet. Je moet een<br />

klantenkring opbouwen, het vertrouwen winnen. Dat gaat<br />

niet van de ene dag op de andere." Hoe hij dat doet? "Goede<br />

producten en een nette bediening." Kroon heeft op dit<br />

moment drie verkooppunten, één in Nederland en twee in<br />

Duitsland, waar binnenkort een vierde bij komt. De vrouw<br />

van zijn broer verzorgt de organisatie van het personeel in de<br />

winkeltjes.<br />

Technische vernieuwing<br />

Kroon ziet de toekomst van zijn aspergebedrijf zonnig<br />

tegemoet. Het heeft volgens hem nog voldoende groeipotentieel.<br />

Zijn strategie richt zich echter niet op areaaluitbreiding,<br />

maar vooral op het afzetkanaal. De broers willen<br />

zich nog meer gaan richten op de directe verkoop, via hun<br />

eigen verkooppunten. Ook technische vernieuwing blijft<br />

belangrijk: "Momenteel werken we met verschillende folies en<br />

met ondergrondse beregening om de productie te kunnen<br />

vervroegen en beter over het seizoen te kunnen spreiden.<br />

We blijven steeds kijken wat voor ons de mogelijkheden zijn.<br />

Zo zijn we momenteel op zoek naar een geschikte kas. Je<br />

moet blijven zoeken naar manieren om efficiënter te werken.<br />

Je wil natuurlijk niet achterop raken."<br />

• Geert Kroon Fotografie: Ed van Alen<br />

15 magazine


OPENING ASPERGESEIZOEN:<br />

Evenement van nationale b<br />

De derde donderdag in <strong>april</strong> is traditioneel gereserveerd<br />

voor de nationale opening van het aspergeseizoen. Dit<br />

jaar vindt het evenement plaats in Madurodam met als<br />

hoogtepunten de officiële overdracht van een miniatuur<br />

aspergebed en de bekendmaking van de aspergeambassadeur<br />

<strong>2004</strong>. Een extra feestelijk, zo niet<br />

historisch tintje is dat Brabantse én Limburgse<br />

organisaties binnen de Stichting Dubbel A eensgezind<br />

de organisatie voor hun rekening nemen. Reden voor<br />

een gesprek met Pieter Smits, voorzitter van de<br />

Stichting Dubbel A, en Puskas van de Wiel woordvoerder<br />

van het Brabants Asperge Genootschap.<br />

T“Tot voor kort was het zo dat de verschillende aspergepromotiepartijen<br />

ieder voor zich activiteiten organiseerden<br />

om asperges in het zonnetje te zetten”, aldus Pieter Smits,<br />

voorzitter van de Stichting Dubbel A. “Op zichzelf prima,<br />

ware het niet dat deze versnippering ten koste ging van een<br />

structurele en planmatige promotie van het product. Vergelijk<br />

het bij wijze van spreken met de Nationale Vlaggetjesdag voor<br />

de eerste maatjesharing, een dag waarnaar half Nederland<br />

likkebaardend uitkijkt. De nationale opening van het<br />

Nederlandse aspergeseizoen moet met alle media-aandacht<br />

erom heen exact hetzelfde effect teweeg brengen.<br />

De Stichting Dubbel A, afgeleid van het kwaliteitskeurmerk<br />

AA1 Super Quality, stelt zich ten doel de afzet en consumptie<br />

van Nederlandse asperges te vergroten. De belangrijkste<br />

promotieactiviteit is de opening van het nationale aspergeseizoen.<br />

Binnen de Stichting Dubbel A zijn een groot aantal<br />

Nederlandse aspergepromotiepartijen vertegenwoordigd<br />

zoals Asparagus Centre BV, Confrérie de l’Asperge<br />

Limbourgondië, Stichting Afzetbevordering Asperges,<br />

Streekmuseum De Locht (waarin het nationaal aspergemuseum<br />

is ondergebracht), Regio VVV Noord- en Midden-<br />

Limburg en Veiling ZON. Sinds eind 2003 zijn de gelederen<br />

versterkt met het Brabants Asperge Genootschap en is<br />

Dubbel A dus geen exclusief Limburgse aangelegenheid meer.<br />

Een belangrijke meerwaarde voor de gezamenlijke promotie<br />

van de Koningin der Groenten.”<br />

Miniatuur aspergebed<br />

Nieuwe loot aan de stam van de Stichting Dubbel A, maar<br />

niet zonder ‘rijk’ verleden, is het Brabants Asperge<br />

Genootschap. Woordvoerder Puskas van de Wiel over het<br />

16<br />

tienjarige jubileum: “Tien jaar geleden is het<br />

Brabants Asperge Genootschap opgericht met<br />

het idee om de Brabantse aspergecultuur in de<br />

volle breedte neer te zetten en te promoten.<br />

In de loop der tijd hebben we in dat kader heel<br />

wat promotieactiviteiten georganiseerd,<br />

variërend van de officiële aanbieding van de<br />

eerste asperge van de koude grond, open<br />

dagen bij telers, aspergeproeverijen, de uitgave<br />

van de Brabantse Aspergekrant tot en met de<br />

organisatie van ‘houdoe’ asperge, de officiële<br />

afsluiting van het seizoen. In het kader van ons<br />

jubileum heeft de ZLTO ons een miniatuur<br />

aspergebed aangeboden dat een plaats heeft<br />

gekregen bij de Liempdse boerderij in<br />

Madurodam. Met dit gegeven als uitgangspunt<br />

lag er als kersvers nieuw lid van de Stichting<br />

Dubbel A een uitstekende kans om gezamenlijk<br />

vorm en inhoud te geven aan de nationale<br />

opening voor <strong>2004</strong>.”<br />

Dwarsverbanden en samenwerking<br />

Puskas van de Wiel kan de gestarte samenwerking<br />

alleen maar toejuichen: “Chauvinistisch<br />

als we zijn, blijven we natuurlijk vinden dat de<br />

Brabantse asperge van ‘kop tot kuntje de<br />

Fotografie: Madurodam B.V.<br />

lekkerste’ is, maar dat neemt niet weg dat we<br />

in het belang van de afzetbevordering en<br />

consumptieverhoging van de Nederlandse asperge natuurlijk<br />

altijd dwarsverbanden en samenwerkingsverbanden met<br />

gelijksoortige organisaties zullen aangaan. Het gaat er immers<br />

om asperges in zijn algemeenheid te promoten.” Pieter Smits<br />

vult hem naadloos aan: “We moeten af van het idee dat ieder<br />

voor zich zijn eigen dingen doet, waardoor bij wijze van<br />

spreken wel zeven keer een opening van het seizoen werd<br />

georganiseerd. Voor de duidelijkheid, er is natuurlijk niks mis<br />

met een eigen identiteit en een gezonde dosis rivaliteit, dat<br />

houdt je scherp, zolang het maar niet gaat ten koste van de<br />

algemene aspergepromotie. De Nederlandse consument<br />

moet in het aspergeseizoen massaal asperges gaan<br />

consumeren, ofwel door in de winkel, supermarkt of bij de<br />

teler thuis verse Nederlandse kwaliteitsasperge te kopen,<br />

ofwel door tijdens restaurantbezoek te genieten van culinaire<br />

asperge-hoogstandjes.”


tekenis<br />

nationaal<br />

AspergeRijk 2005<br />

Met dit gezamenlijke doel van aspergepromotie en verhoging<br />

van de omzet voor ogen zullen ook in 2005 Pieter Smits en<br />

Puskas van de Wiel met alle overige promotiepartijen<br />

vanzelfsprekend weer de handen ineen slaan: “In 2005 is het<br />

Noord-Limburgse Horst de locatie van het wetenschappelijke<br />

International Asparagus Symposium, waaraan zo’n 150<br />

wetenschappers vanuit de hele wereld deelnemen.<br />

Voorafgaand en in aansluiting op dat symposium, vindt er<br />

tijdens het aspergeseizoen 2005 een uitgebreid scala aan<br />

aspergepromotieactiviteiten plaats. Onder het motto<br />

AspergeRijk 2005 belooft 2005 in alle opzichten een vorstelijk<br />

aspergejaar te worden. Ook de Stichting Dubbel A zal hier<br />

een bijdrage aan leveren, met wederom een activiteit in het<br />

kader van de opening van het aspergeseizoen. In 2005 zal dat<br />

in elk geval ergens in Noord-Limburg zijn.”<br />

Voor meer informatie zie www.aspergerijk.nl<br />

van de voorlichter<br />

Aspergeoogst staat weer voor de deur<br />

Het oogstseizoen van asperge is bij de verwarmde<br />

teelten al weer begonnen. Afhankelijk van het weer zal<br />

ook de oogst vanonder de bedekte percelen reeds<br />

begonnen zijn of de komende dagen van start gaan.<br />

Het effect van het vroeg bedekken van de bedden zal<br />

dit jaar duidelijk worden. Een aantal percelen is immers<br />

reeds in november, december opgeploegd en afgedekt<br />

met zwart-witte folie met daar nog weer brede gaatjesfolie<br />

overheen. Of dit zo vroeg moet? Ik zet er vraagtekens<br />

bij. Ook wordt nog steeds een groot aantal<br />

percelen afgedekt met AC-folie. Het idee is toch dat dit<br />

de meeste vervroeging geeft.<br />

Met het oog op de kwaliteit gericht, zal alles in het werk<br />

gesteld moeten worden om ook daadwerkelijk kwaliteit<br />

te oogsten. Immers; deze wordt betaald. Laat u dus<br />

niet verrassen en oogst op tijd. Denk ook aan het feit<br />

dat er in deze tijd van het jaar nog nachtvorsten kunnen<br />

optreden. Bij dergelijke voorspellingen is het noodzakelijk<br />

om 's avonds voor zo’n nacht te oogsten.<br />

Bevroren stengels, die tegen de folie aankomen,<br />

brengen niets op.<br />

Aspergevlieg<br />

Ook het afgelopen jaar bleek dat de eerste aantasting<br />

door de aspergevlieg er al heel vroeg was. Let vooral bij<br />

het opkomen van de nieuwe stengels, bij de dit jaar<br />

geplante percelen, op de aanwezigheid van de vlieg.<br />

Ook als de temperatuur nog aan de lage kant lijkt.<br />

Hergroei aanplant <strong>2004</strong><br />

Bij de dit jaar geplante en nog te planten percelen is<br />

het wenselijk om de geulen zo lang mogelijk open te<br />

houden. Is vanwege onkruidgroei toch een bewerking<br />

nodig, start dan als het onkruid nog klein is en werk een<br />

zo klein mogelijke hoeveelheid grond in de geulen.<br />

Jan Meulendijks<br />

DLV Plant BV<br />

Horst<br />

17 magazine


GRENZEN MET NIEUWE EU-LIDSTATEN VOORLOPIG NOG OP SLOT<br />

“Ogen open voor de realite<br />

Pools is inmiddels een vertrouwde taal op de Limburgse aspergevelden. Vanaf 1 mei wordt Polen, samen met negen<br />

andere landen, lid van de Europese Unie. Voor Poolse werknemers blijft de Nederlandse grens echter in elk geval<br />

tot 2006 gesloten. Welke invloed hebben deze Europese ontwikkelingen op de aspergesector? We vroegen het aan<br />

twee grote spelers op de Limburgse agrarische uitzendmarkt; Huub Timmermans, oprichter en directeur van<br />

personeelsdienst Hands to Work, en Jack Janssen, directeur van personeelsorganisatie AB Limburg.<br />

D"De aspergebranche is wat betreft personeelsvoorziening<br />

natuurlijk een lastige sector", zegt AB Limburg-directeur Jack<br />

Janssen. "Het is een arbeidsintensieve sector waarin een<br />

enorme schaalvergroting heeft plaatsgevonden. Bovendien is<br />

de productie ontzettend afhankelijk van het weer, dus je hebt<br />

heel flexibel personeel nodig. De vraag naar werknemers is<br />

vanuit de regio niet in te vullen." AB Limburg werft net als<br />

personeelsdienst Hands to Work ook in landen buiten de<br />

Europese Unie, en dan voornamelijk in Polen. Maar de<br />

Hands to Work<br />

Hands to Work is een internationaal operende personeelsdienst<br />

van Nederlandse oorsprong. Het bedrijf werd vier jaar<br />

geleden opgericht en heeft momenteel 44 werknemers in<br />

dienst en heeft kantoren in Nederland, Duitsland en Polen.<br />

Het werkterrein ligt op het gebied van personeelsdiensten,<br />

personeelsmanagement, advies, uitzenden en detacheren,<br />

salarisadministratie, consultancy en interim management,<br />

outsourcing, werving en selectie, huisvesting en vervoer.<br />

Hands to Work is actief in verschillende sectoren waaronder<br />

de logistiek, tuinbouw, bouw, horeca en de administratieve<br />

markt.<br />

18<br />

aspergesector speelt voor de uitzenddiensten een steeds<br />

kleinere rol. Gecertificeerde dienstverleners als AB Limburg<br />

en Hands to Work voldoen aan strenge regels die een<br />

aspergesteker al snel te duur maken. Hands to Work werkt<br />

wel samen met een aantal telers, maar allemaal in de minder<br />

weersafhankelijke kasteelt. AB Limburg bemiddelt in de<br />

asperge-kolom vooral op het niveau van de plantenkwekers<br />

en de telers. Het gaat dan vooral om sorteerders en<br />

voorwerkers.<br />

• Huub Timmermans, oprichter en<br />

directeur van personeelsdienst<br />

Hands to Work.


it”<br />

Tekortsector of tekortfuncties<br />

Op 1 mei wordt de Europese Unie uitgebreid met tien<br />

nieuwe lidstaten. Welke gevolgen heeft dat voor de aspergebranche?<br />

Net als de omringende landen kiest Nederland voor<br />

een overgangsregeling. Er worden zogenaamde tekortsectoren<br />

aangewezen, die in nieuwe lidstaten mogen gaan<br />

werven. Die sectoren kunnen volgens een soepelere<br />

procedure tewerkstellingsvergunningen krijgen. Indien de<br />

aspergeteelt of de vollegrondstuinbouw niet als ‘tekortsector’<br />

wordt aangemerkt, bestaat de mogelijkheid dat het Centrum<br />

voor Werk en Inkomen (CWI) de Oogstmedewerker Asperge<br />

als 'tekortfunctie' aanmerkt. Ook dan kan mogelijk een<br />

tewerkstellingsvergunning verkregen worden via een<br />

verkorte route. Een goede zaak volgens Janssen: "De gevolgen<br />

van de toetreding van de nieuwe lidstaten, en dan met name<br />

Polen, zouden voor de arbeidsmarkt anders te groot zijn. Het<br />

zou leiden tot een enorme verstoring, onder andere op het<br />

gebied van productiepersoneel. Ik denk dat de politieke<br />

besluitvorming op dit dossier heel genuanceerd is."<br />

Ook Hands to Work-directeur Timmermans vindt de<br />

overgangsregeling een goed besluit: "Je moet de ogen open<br />

houden voor de realiteit."<br />

Geen aardverschuiving<br />

Veel zal er voorlopig dus niet veranderen. De procedures die<br />

gevolgd moeten worden om bijvoorbeeld een steker uit Polen<br />

in Limburg aan het werk te zetten, blijven min of meer<br />

gehandhaafd. De situatie verandert pas als de overgangsregeling<br />

wordt opgeschort, op z'n vroegst in 2006. Maar ook<br />

dan voorzien de beide directeuren geen aardverschuiving op<br />

de agrarische arbeidsmarkt. Janssen: "Als de grenzen echt<br />

open gaan, dan zal dat tegelijk gebeuren met de landen om<br />

ons heen. Dan wordt het effect veel meer verspreid en zullen<br />

de gevolgen niet zo groot zijn. Zeker als dan ook de<br />

economie weer bijtrekt." Timmermans verwacht dat de<br />

economische ontwikkeling in de nieuwe lidstaten door de<br />

toetreding tot de EU een stimulans zal krijgen: "Over een<br />

aantal jaar zullen de verschillen tussen de landen waarschijnlijk<br />

minder groot zijn en dus zal ook het effect van open grenzen<br />

meevallen." De gevolgen voor de Limburgse aspergesector op<br />

de lange termijn zijn natuurlijk moeilijk te voorspellen, maar<br />

Timmermans is in elk geval positief: "De asperge is uit<br />

Limburg niet weg te denken. Ik ben ervan overtuigd dat de<br />

branche zelf manieren vindt om de aspergeteelt te<br />

behouden."<br />

• Jack Janssen, directeur van personeelsorganisatie AB Limburg.<br />

AB Limburg<br />

AB Limburg bestaat uit drie onderdelen. De coöperatieve Agrarische<br />

bedrijfsverzorging Limburg, ontstaan in 1997 uit drie kleinere<br />

verenigingen, zorgt voor vervanging van agrarische ondernemers of<br />

medewerkers, bijvoorbeeld bij ziekte of vakantie. De twee andere<br />

takken van AB Limburg zijn AB Detach en AB Service, respectievelijk de<br />

detachering- en de uitzendpoot. Die onderdelen zijn eigendom van de<br />

coöperatie. AB Limburg is op zijn beurt weer onderdeel van het<br />

overkoepelende AB Nederland. 65 tot 75 procent van de arbeidskrachten<br />

wordt geleverd in de agrarische sector, waarvan de tuinbouw<br />

het grootste deel voor zijn rekening neemt. Buiten de agrarische sector<br />

is AB actief in bedrijfstakken die daar vaak wel aan verwant zijn, zoals<br />

groenvoorziening, (mest)transport en de verwerkende industrie.<br />

19 magazine


Duitse aspergeproductie in 2003 fors<br />

gestegen<br />

De opbrengst van het Duitse aspergeseizoen lag in 2003<br />

14 procent hoger dan het jaar daarvoor. Dat ging gepaard<br />

met een stevige daling van de import van asperges. Die<br />

daalde met 21 procent ten opzichte van 2002. De toename<br />

van de productie en de afname van de import hieven elkaar<br />

op, de Duitse aspergeconsumptie bleef dan ook gelijk.<br />

De grotere Duitse productie was het gevolg van areaaluitbreiding<br />

en het goede weer in de herfst van 2002. Samen<br />

met twee warme periodes in 2003 zorgde dat voor twee<br />

pieken van zeer hoge opbrengsten. Door de late start van<br />

het seizoen 2003 in Zuidoost- en Zuid-Europa viel de oogst<br />

daar samen met die in Duistland. De prijs raakte dan ook<br />

geregeld in vrije val door de grote hoeveelheden asperges<br />

die gelijktijdig op de Duitse markt kwamen. Het Duitse areaal<br />

steeg het afgelopen jaar met 2 procent en komt daarmee op<br />

ongeveer 18.200 hectare. Die stijging komt echter volledig<br />

op het conto van de oogstbare percelen. De oppervlakte aan<br />

een- en tweejarige percelen daalde met 16 procent en<br />

bedraagt nu 3.100 hectare.<br />

Beurskoorts<br />

Varia<br />

Bron: ZMP, januari <strong>2004</strong><br />

De afgelopen winterperiode kende weer vele bijeenkomsten<br />

en vakbeurzen. De Europäische Spargel- und Erdbeerbörse<br />

in Karlsruhe (D), voorheen Bruchsal, beet zoals gewoonlijk<br />

het spits af met een blik in de huidige en toekomstige teelttechnieken.<br />

Daarna volgden de Tuinbouwvakbeurs in Venlo<br />

en de Norddeutsche Spargelmesse in Leese (D).<br />

Opvallend waren tijdens het afgelopen beursseizoen met<br />

name de vele (nieuwe) folies en teeltmethodes met folie.<br />

Ook de ontwikkelingen op mechanisatiegebied hadden<br />

duidelijk niet stil gestaan. Zo werd tijdens de Europäische<br />

Spargel- und Erdbeerbörse voor het eerst de volautomatische<br />

asperge-oogster getoond aan het vakpubliek. De verhuizing<br />

van die beurs van Bruchsal naar Karlsruhe is gematigd positief<br />

ontvangen. De locatie was perfect, evenals de uitstraling,<br />

maar het relatief beperkte aantal standhouders en bezoekers<br />

drukten de pret enigszins. Hopelijk brengt <strong>2004</strong> als vanouds<br />

de gezellige drukte weer terug.<br />

20<br />

Bezoekers van de Norddeutsche Spargelmesse in Leese<br />

konden daar tijdens de afgelopen editie ook op zondag<br />

terecht. De beurs duurde daarmee voor het eerst drie<br />

dagen. De bezoekersaantallen liepen enigszins op, grotendeels<br />

dankzij geïnteresseerde consumenten. In Venlo was<br />

deze winter de Tuinbouwvakbeurs, na enkele jaren<br />

afwezigheid, weer terug. De kritieken waren goed, evenals<br />

de bezoekersaantallen. En ondanks de afwezigheid van<br />

enkele grote standhouders en een wat koude start zijn er<br />

goede zaken gedaan. Heel veel nieuwigheden waren er<br />

overigens niet te zien.<br />

Ook Nederland krijgt zijn eigen aspergebeurs, en wel op 19<br />

en 20 juni 2005. De beurs, georganiseerd door Aspergerijk,<br />

wordt de eerste keer gekoppeld aan het International<br />

Asparagus Symposium 2005. De Nederlandse aspergebeurs<br />

zal worden gehouden op de terreinen van ZON Venlo en is<br />

een mix van een vaktentoonstelling, velddemonstraties en<br />

een congres voor telers, branche en wetenschap.


De mening van<br />

De tijd dat de aspergeoogst alleen in de maanden mei en juni<br />

plaatsvond, ligt lang en breed achter ons. Van verse asperges<br />

in februari staat niemand meer te kijken en er zijn zelfs telers<br />

die in december oogsten. Met het oog op de lage marges in<br />

het 'hoogseizoen' richten telers hun pijlen steeds vaker op<br />

een zo vroeg mogelijke productie. De stelling van deze<br />

uitgave is dan ook:<br />

"Alleen met vroege asperges valt nog<br />

geld te verdienen."<br />

Eén teler* is het met deze stelling volmondig eens. Als<br />

belangrijkste oorzaak ziet hij de Duitse markt die steeds<br />

meer zelfvoorzienend wordt: "De prijsvorming is in het<br />

seizoen gewoon een stuk minder." Zelf doet deze teler niet<br />

met die trend mee; hij heeft alleen late rassen.<br />

Overschakelen op andere rassen, zodat hij eerder kan<br />

oogsten, is voor hem geen optie. Na twintig jaar asperges<br />

telen zit er nog maar één ding op: "Als de percelen versleten<br />

zijn, gaan we stoppen met de asperges en ons concentreren<br />

op de varkenshouderij."<br />

Een andere teler, uit Langenboom, die op de stelling<br />

reageerde is optimistischer. Hij is het dan ook niet met<br />

de stelling eens. Zijn asperges oogst hij niet voor half <strong>april</strong>.<br />

"Ik heb alleen late rassen, dus ik ben altijd een paar weken<br />

later." Hoe hij zijn asperges toch rendabel op de markt weet<br />

te brengen? "Onze hoofdactiviteit is het houden van kuikens.<br />

Ik heb maar een klein areaal asperges, ongeveer een halve<br />

hectare. We leveren niet aan de veiling, maar alleen aan<br />

particulieren. Daardoor hebben we lagere kosten en hebben<br />

we ook later in het seizoen nog goede marges."<br />

De stelling van de volgende uitgave is:<br />

“In 2010 wordt in Nederland nauwelijks nog asperge<br />

geteeld”<br />

Wij nodigen u uit om uw reactie op deze stelling te sturen<br />

naar:<br />

Asparagus Centre BV<br />

T.a.v. redactie <strong>Aurora</strong> Magazine<br />

Postbus 6219, 5960 AE Horst<br />

E-mail info@asparaguscentre.nl<br />

* De namen van bovengenoemde telers zijn bekend bij de redactie.<br />

21 magazine


April<br />

Agenda<br />

12 Kunstmanifestatie ’Asparagus into the light’<br />

Hostellerie De Hamert, Wellerlooi<br />

Tijdens het hele aspergeseizoen kunt u in Hostellerie<br />

de Hamert kennismaken met het oeuvre van het<br />

Noord-Limburgse kunstenaarsduo Annette Boots-Nellen<br />

(schilderijen) en Twan Nellen (analoog fotowerk).<br />

Hun samenwerkingsverband resulteert in een zeer<br />

uitzonderlijke synthese van schilder- en fotokunst.<br />

De tentoonstelling duurt tot het einde van het<br />

aspergeseizoen.<br />

• Werk van Twan Nellen en Anette Boots-Nellen.<br />

15 Opening nationale aspergeseizoen<br />

Madurodam, Den Haag<br />

De stichting Dubbel A opent het aspergeseizoen dit jaar<br />

in het miniatuurstadje Madurodam. Bij de ‘Brabantse<br />

boerderij’ zal een aspergebed worden onthuld.<br />

22<br />

16 Asperge Estafette, Apeldoorn<br />

Een team atleten en wielrenners brengt de eerste<br />

asperges van het seizoen van Horst -Melderslo naar<br />

Apeldoorn. Daar wordt het kistje onder het publiek<br />

geveild ten behoeve van een goed doel.<br />

www.aspergeestafette.nl<br />

19 Opening Brabants aspergeseizoen<br />

Het Brabants Asperge Genootschap opent het Brabantse<br />

aspergeseizoen met een diner.<br />

25 Aspergedag<br />

Nationaal Asperge- en champignonmuseum<br />

De Locht, Horst-Melderslo<br />

Wijnproeven met asperges.<br />

www.delocht.nl<br />

25 Gala d’Ouverture<br />

Het openingsgala van de Confrérie de l’Asperge<br />

Limbourgondië.<br />

http://www.aspergeconfrerielimbourgondie.com<br />

Mei<br />

1 Kookdemonstratie<br />

Aspergehof Noordam, Woubrugge<br />

www.aspergehofnoordam.nl<br />

2 Spargel und Handwerkermarkt, Walbeck (D)<br />

Ongeveer veertig stands met lekkernijen en<br />

handwerkproducten bereid met Walbeckse asperges,<br />

zoals aspergebrood en aspergepapier. En natuurlijk<br />

passende wijnen. Later op de middag trekt een<br />

feestelijke optocht door het dorp ter ere van de<br />

plaatselijke aspergekoningin.<br />

www.walbeck.net<br />

20 Aspergemarkt, Arcen<br />

www.regiovvv.nl<br />

20 Open dag bij Brabantse telers, georganiseerd<br />

door het Brabants Aspergegenootschap.<br />

www.brabantseasperge.nl


28-30 Tour d’asperge<br />

Fietstochten van 30 tot 40 kilometer door Noord- en<br />

Midden-Limburg<br />

www.regiovvv.nl<br />

30 Aspergemarkt Grubbevorst<br />

31 Aspergeschilwedstrijden<br />

www.brabantseasperge.nl<br />

Juni<br />

1-4 Asperge Fietsvierdaagse Arcen<br />

Fietstocht van 40 of 60 kilometer door Noord-Limburg.<br />

www.aspergefietsvierdaagsearcen.nl<br />

20 Aspergeade<br />

www.aspergeconfrerielimbourgondie.com<br />

27 Houdoe asperge<br />

Het Brabants Asperge Genootschap neemt met een oogstdankdienst<br />

en een aansluitende brunch afscheid van het<br />

aspergeseizoen.<br />

www.brabantseasperge.nl<br />

September<br />

5-7 Internationale tuinbouwbeurs,<br />

Koelnmesse, Keulen (D)<br />

www.gafa-cologne.de<br />

12 Le jour de Confrérie<br />

Een gezellige buitendag georganiseerd door de Confrérie de<br />

l’Asperge Limbourgondië.<br />

www.aspergeconfrerielimbourgondie.com<br />

23<br />

• ‘Superman’, Twan Nellen 2003 ©<br />

m a g a z i n e<br />

In de volgende uitgave:<br />

• Gewasbescherming<br />

• Hay Aerts van<br />

Aerts Grondverbetering BV<br />

over grondverbetering<br />

• Aspergeseizoen <strong>2004</strong>:<br />

een terugblik<br />

magazine


m a g a z i n e<br />

IS EEN UITGAVE VAN ASPARAGUS CENTRE

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!