Bestek VMSW algemeen - DuboLimburg

DEEL 6 - TECHNIEKEN / FLUIDA INHOUDSOPGAVE
63.50. zonneboilers - algemeen ....................................................................................................... 2
63.51. zonneboilers - collectoren |FH|st ........................................................................................ 6
63.52. zonneboilers - opslag- & terugloopvat |FH|st ..................................................................... 7
63.53. zonneboilers - leidingsysteem & toebehoren |FH|st ........................................................... 7
63.54. zonneboilers - circulatoren |FH|st ...................................................................................... 8
63.55. zonneboilers - expansiesysteem |FH|st ............................................................................. 9
63.56. zonneboilers - regelsystemen & beveiliging |FH|st ............................................................ 9
63.57. zonneboilers - keuring & proeven |FH|st .......................................................................... 11
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 1 01/02/2005

63.50. zonneboilers - algemeen
Algemeen
Dit typebestek bestaat uit een minimale omschrijving van het werk, aangevuld met minimale eisen. Het
ingevulde typebestek vormt een onderdeel van de technische omschrijving met een volledige
materiaalspecificatie met vermelding van de oorsprong en de onderhoudsvoorschriften die de
aannemer ter goedkeuring voor moet leggen aan de ontwerper.
Nota aan de ontwerper
Het bestek moet aangevuld worden met de nodige aanduidingen op de architectuurplannen inzake de plaats van
de diverse onderdelen alsook een hydraulisch schema per type installatie met gedetailleerde samenstelling.
BIJZONDERE AANNEMINGSVOORWAARDEN
In geval de financiële haalbaarheid van het project in het gedrang komt (onder meer omwille van het
niet toezeggen van een subsidietoelage), houdt de aanbestedende overheid zich eenzijdig het recht
voor de leveringen en de werken beschreven in dit artikel (hoofdstuk) volledig of gedeeltelijk uit de
opdracht te nemen, zonder dat de aannemer aanspraak kan maken op enige schadevergoeding.
Door de leverancier van de naverwarmer wordt een verklaring (als opgenomen verder in dit artikel)
afgeleverd dat het toestel geschikt is als naverwarmer voor water uit een zonneboiler.
TYPEVERKLARING TE VOEGEN BIJ DE VOORSTELLING VAN DE MATERIALEN
Betreft : Verklaring inzake de geschiktheid van naverwarmers voor zonne-thermische systemen
Hierbij verklaart ……………………………………………, wettelijke vertegenwoordiger van
de firma : ……………………………………………….. wat volgt :
De volgende door ons geleverde types combi-ketels en/of gasgeisers zijn geschikt als directe
naverwarmer (directe aansluiting) voor zonneboilers.
De genoemde toestellen kunnen zonder problemen inlaattemperaturen variërend van 10° tot 90°C
werken. Bovendien wordt informatie gegeven over de toepassing van alle hulponderdelen (i.e.
zonneboiler-aquastaat = een voorziening die de opwarming door de ketel stop zet indien het
zonneboilervat een voldoende hoge temperatuur heeft bekomen; het mengventiel, …) en over het
energieverbruik van de toestellen.
De volgende ketels zijn geschikt als naverwarmer, in de opstelling waarbij boilervat en combiketel
in serie staan :
Zonneboileraquastaat ?
Bijmeng- ventiel
noodzakelijk?(*)
Modulatie drempel-% of
aan/uit
Opmerkingen
Ja / Nee / Voorschrift Ja / Nee (meer info in bijlage) [%] of aan/uit (meer info in bijlage)
Omschrijving
(*) bijmengventiel noodzakelijk omwille van :
a - onderdelen niet bestand tegen temperaturen van 90°C
b - verbrandinggevaar wegens tapwatertemperaturen mogelijk hoger dan 60°C
c - regeling (niet-constante uitstroomtemperatuur).
De post “zonneboilers” heeft betrekking op het leveren, plaatsen en in bedrijfstellen van installaties
voor sanitair warmwater productie op basis van zonlicht. In overeenstemming met de algemene en/of
specifieke bepalingen van het bijzonder bestek, dienen de onder de respectievelijke artikels begrepen
eenheidsprijzen, hetzij volgens uitsplitsing in de samenvattende opmeting, hetzij in hun globaliteit,
steeds te omvatten : de zonnecollector, het opslagvat, de leidingen, de installatiekranen, circulatoren,
pomp en regelsysteem, alsook de aansluiting op de naverwarmer. Inbegrepen in het geheel van de
aanneming zijn tevens de nodige voorstudies en de vereiste coördinatie met de overige ambachten, de
kosten voor proefopstelling, tussentijdse oplevering en keuring.
Meting
Overeenkomstig de specifieke aanduidingen in het bijzonder bestek en/of de samenvattende opmeting
wordt de meting als volgt opgevat :
meeteenheid : stuks, volgens onderdelen lijst
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 2 01/02/2005

Materialen
De installatie vormt één systeem waarbij alle onderdelen door de leverancier voorzien worden. De
zonneboiler bestaande uit de collector, het opslagvat en de regeling, alsmede de direct en indirect
benodigde installatiedelen zijn onderworpen aan de voorwaarden omschreven in het bijzonder bestek
en onderstaande bepalingen. De installaties moeten afkomstig zijn van Belsolarleden die aan de eisen
en waarborgen van het kwaliteitssysteem voldoen.
Let wel
Geïntegreerde collectorsystemen (“Integrated Collector Systems” -ICS) zijn uitgesloten van levering, evenals
systemen die zich nog in een experimenteel stadium bevinden. Ook open systemen die herhaalde bijvulling
vragen van de gebruiker worden geweerd.
REFERENTIENORMEN
NBN EN 12975-1 - Thermische zonne- en energiesystemen en componenten - Zonnecollectoren - Deel 1 : Algemene eisen
(2001)
NBN EN 12976-1 - Thermische zonne-energiesystemen en componenten - Geprefabriceerde systemen - Deel 1: Algemene
eisen (2001)
NBN ENV 12977-1 - Thermische zonne-energiesystemen en bouwdelen - Op maat gebouwde systemen - Deel 1 : Algemene
eisen (2001)
TV 212 - Leidraad voor de installatie van zonneboilers (WTCB, 1999)
De zonneboilerinstallatie dient tevens te voldoen aan de voorschriften van de nutsbedrijven op het
moment van de aanbesteding.
TYPES
De zonneboiler is overeenkomstig de bepalingen van het bijzonder bestek van het type :
(ofwel) met terugloopsysteem
(ofwel) met thermosifonsysteem
(ofwel) met volledig gevuld collectorcircuit
(ofwel) met vacuümcollector
Nota aan de ontwerper
Met het oog op eenvoud inzake onderhoud wordt voor individuele installaties de voorkeur gegeven aan
systemen met terugloop.
Uitvoering
VOORSTUDIES - IN TE DIENEN DOCUMENTEN
Binnen een termijn van 30 dagen na datum van de bestelbrief en voor bestelling van de installatie
moet de aannemer een technische omschrijving met een volledige materiaalspecificatie met
vermelding van de oorsprong, alle keuringen en certificaten waaraan de zonneboiler (of
componenten daarvan) voldoet en de onderhoudsvoorschriften en eventuele stalen ter
goedkeuring voorleggen aan de ontwerper.
Hierbij dienen tevens tekeningen te worden voorgelegd van de genoemde installatie met
vermelding van het leidingverloop, de bevestiging van de collector en de afdichting van het
dakvlak, het type en de plaats van de collector en het opslagvat. De beoogde plaats van de
collector dient overeen te komen met de indicaties van plaats en afmetingen in het ontwerp. Dit
wordt door de ontwerper binnen de 14 dagen geëvalueerd.
Wanneer het voorstel niet-conform wordt bevonden zal een 2e voorstel worden opgevraagd dat
binnen de 14 dagen terug bij de ontwerper moet zijn. Indien opnieuw niet conform zal het Bestuur
van de sociale huisvestingsmaatschappij voorschrijven welke materialen en producten moeten
worden gebruikt zonder dat de prijs van de installatie door de aannemer mag worden gewijzigd.
DIMENSIONERING - ATTESTEN
De hierna opgegeven prestaties van de installatie zijn richting gevend voor de dimensionering. De
correcte dimensionering zal gebeuren op basis van de gegevens van de leverancier of het
keuringsattest. Verplicht door de aannemer te verstrekken informatie bij de voorstelling van de
materialen (of een technische goedkeuring ATG van de BUtgb) :
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 3 01/02/2005

(ofwel)
Eisen
Voorstelling
materialen
Eisen
Voorstelling
materialen
PRESTATIES INDIVIDUEEL SYSTEEM
Invullen wat van toepassing is
Indien DST- opbrengst beschikbaar : (ref : ISO/DIS 9459-5 en EN 12976-1)
Indien DST-methode: De opbrengst voor een woning geschikt voor
bewoning door minimaal 4 personen moet na aftrek van het
elektriciteitsverbruik minimaal 3 GJ per jaar zijn bij Belgische of
gelijkwaardige klimaatcondities en een tapwaterverbruik van 110 liter per
dag verwarmd van 15 naar 65 °C. Voor kleinere woningen dimensionering
ter goedkeuring voorleggen.
Opbrengst berekend voor klimaat :
Opbrengst berekend voor tapvolume : [liter per dag]
Koudwatertemperatuur : [°C]
Warmtapwatertemperatuur : [°C]
DST-opbrengst: [GJ per jaar] (min. 3GJ na aftrek elektriciteitsverbruik)
100* *A/ Vtap >= 1,1
Indien GEEN DST-methode :
Voor meer informatie over h , zie hieronder „Voorstelling van materialen‟. Indien
GEEN DST-methode : Voeg kopie bij van testrapport van collectorrendement.
Gemeten rendementscurve (Rc) :
= ..……..-.…….. T* - ….……G T* 2
Testomstandigheden :
Test instituut :
No.testrapport :
Neem als gegeven T* : 0,078
Neem als gegeven G-waarde, [W/m 2 ] : 470
Met G & T* bepaal Rendement volgens Rc; in[%]
=……- …….* 0,078 - …….*470*(0,078) 2
Vtap tapgebruik (van huishouden) per dag bepalen (min 25 l pp per dag bij 65°C)
Tapgebruik per dag; Vtap in [l]
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 4 01/02/2005

(ofwel)
PRESTATIES COLLECTIEF SYSTEEM
Invullen wat van toepassing is
Eisen >= 40% minimaal 40% !
Opmerking Voeg kopie bij van testrapport van collectorrendement
Voorstelling
materialen
Gemeten rendementscurve (Rc) :
= ..……..-.…….. T* - ….……G T* 2
Testomstandigheden :
Test instituut :
No.testrapport :
Neem als gegeven T* : 0,078
Neem als gegeven G-waarde, [W/ m 2 ] : 470
Met G & T* bepaal Rendement volgens Rc; in [%]
=…….- …….* 0,078 - …….*470*(0,078) 2
PLAATSING
Het transporteren, opslaan en verwerken van de materialen gebeurt overeenkomstig hetgeen is
bepaald in de desbetreffende normen, voornormen, richtlijnen, voorschriften en eisen.
Voor wat betreft de inbouw en randafwerking van de zonneboiler en aanverwante onderdelen
mogen de installatievoorwaarden van de leverancier worden toegepast, mits ze voldoen aan de
voorwaarden van TV 212 - Leidraad voor de installatie van zonneboilers + errata (WTCB, 1999).
PROEFOPSTELLING
Per type-installatie zal een proefopstelling van 1 zonneboilersysteem gebeuren waarbij controle
van de goede werking en de installatiepraktijk gebeurt volgens de voorschriften van de leverancier,
alsook de “Inspectielijst - Zonneboilers”, bijlage 4 van TV 212 (WTCB). Het systeem mag daarbij
geen gebreken vertonen.
Deze proefoplevering gebeurt in aanwezigheid van de leverancier. De installateur stelt hiertoe het
nodige personeel en de meetapparatuur ter beschikking.
Na afloop van deze proefoplevering zal de leverancier binnen de week een verklaring
overhandigen aan de opdrachtgever waarin hij zich uitdrukkelijk akkoord verklaart met de
installatie zoals ze op de werf in de proefoplevering is gebeurd. Pas na volledige goedkeuring door
ontwerper en leverancier mogen de andere installaties aangevat worden. Deze worden volledig in
overeenstemming met de gekeurde installatie uitgevoerd.
ANTIVRIESMIDDEL
Als vulwater voor de collector van het primair circuit maakt de installateur uitsluitend gebruik van
fabrieksmatig vervaardigde kant-en-klare mengsels volgens de voorschriften van de leverancier
van de installatie. Bijmenging van water is verboden. Er wordt een schriftelijke waarborg van 10
jaar gegeven op de constante kwaliteit van het mengel.
In de sanitaire installatie moet een onderbreker met niet-controleerbaar verschil drukzone voorzien
worden. Moet voldoen aan de bepalingen van de drinkwaterleverancier. Voorzorgen te nemen
tegen lozing in riolen. Let wel : enkel van toepassing bij systemen zonder terugloop
Keuring
Let wel
De kostprijs voor proefopstelling en keuring wordt opgenomen in artikel 63.57 keuring & proeven.
KEURING - CONTROLES
Iedere installatie moet compleet werkend worden gekeurd (vóór de oplevering van het geheel van
de aanneming). De aannemer verwittigt hiertoe tijdig het Bestuur, de ontwerper en de leverancier.
Elke installatie zal in bedrijf worden gesteld en ingeregeld volgens de voorschriften van de
leverancier. Na het in bedrijfstellen zal aannemer elke installatie door de leverancier laten
controleren, het controleverslag zal bij de oplevering worden overgemaakt aan het Bestuur.
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 5 01/02/2005

Van elke installatie zal men het collectorcircuit op lekkage controleren volgens voorschriften van
de leverancier. In afwezigheid van deze voorschriften, volgens een erkende methode zoals de
Europese conceptnorm, EN 12976 of ENV 12977. Na het beproeven zal men het vulpunt van elke
installatie verzegelen, volgens voorschrift van de leverancier en opleveren.
ASBUILT-PLANNEN - DOCUMENTEN
Bij oplevering dienen revisietekeningen (asbuiltplan) van de zonneboilerinstallatie in tweevoud aan
de opdrachtgever te worden verstrekt.
De installateur zal, de door de opdrachtgever aangewezen personen (in ieder geval de technicus
van de sociale huisvestingsmaatschappij), instrueren in de bediening van de installatie.
De zonneboilers moeten worden opgeleverd met een passende gebruiksaanwijzing en
onderhoudsinstructies in het Nederlands.
WAARBORGEN
De aannemer verbindt zich onvoorwaardelijk om gedurende 1 jaar na oplevering voor zijn rekening alle
gebreken te herstellen die door de opdrachtgever te zijner kennis worden gebracht en zijn veroorzaakt
door een materiaalfout dan wel een gebrekkige uitvoering van het werk. De installaties moeten
afkomstig zijn van Belsolarleden die aan de eisen van het kwaliteitssysteem voldoen en waarbij
volgende waarborgen worden gegeven :
10 jaar op de goede werking van de collector
5 jaar op het opslagvat
2 jaar op alle overige componenten
En dit volgens de bepalingen van de Sectorovereenkomst Thermische Zonne-energie Vlaanderen.
63.51. zonneboilers - collectoren |FH|st
Omschrijving
Het betreft de levering, montage en aansluiting van de zonnecollectoren (of zogenaamde
“zonnepanelen”) op het dak / gevel / …. . De montage en verwerking in het dak gebeurt in coördinatie
met de plaatsing van de dakbedekking / gevelbekleding.
Meting
Overeenkomstig de specifieke aanduidingen in het bijzonder bestek en/of de samenvattende opmeting
wordt de meting als volgt opgevat :
meeteenheid : per stuk, volgens afmetingen en type
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
Materiaal
Bij parallelschakeling van collectoren wordt het Tichelman-principe toegepast. In de verbindingen
mogen geen spanningen optreden als gevolg van het normale opwarmen en afkoelen.
Specificaties
Minimaal collector oppervlakte : … m2
Afmetingen (exclusief eventuele goot) : zie ook aanduidingen op plan en meetstaat
Breedte : min : … m / max : … m
Hoogte : min : … m / max : … m
Diepte : min : … m / max : … m
Volgende gegevens worden verstekt door de aannemer binnen de 30 dagen na bestelling :
Merk, type :
Absorber oppervlakte (m2) :
Maximaal gewicht leeg / gevuld (kg) :
Afmetingen (m) :
Werkdruk (bar) :
Proefdruk (bar) :
Minimale / maximale opstelhoek (°) :
Prestaties :
o absorptie absorber
o emissie absorber
o loodrecht zonlicht transmissie van de afdekking
Testomstandigheden :
Testinstituut :
Nr. testrapport :
Uitvoering
Overeenkomstig de voorschriften van de leverancier van de collectoren.
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 6 01/02/2005

63.52. zonneboilers - opslag- & terugloopvat |FH|st
Omschrijving
Het betreft het opslagvat voor het sanitair warm water. Bijhorend of geïntegreerd wordt een
terugloopvat voorzien voor de opvang van de inhoud van het primair collectorcircuit.
Meting
Overeenkomstig de specifieke aanduidingen in het bijzonder bestek en/of de samenvattende opmeting
wordt de meting als volgt opgevat :
meeteenheid : per stuk, volgens inhoud
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
Materiaal
Het opslagvat voldoet aan de eisen van artikel 63.40 aangevuld met :
het vat is geschikt voor hoge temperaturen (tot 95°C)
het vermogen van de warmtewisselaar is aangepast aan het piekvermogen van de zonneinstallatie
het vat wordt verticaal geplaatst
de hoogte van de vat bedraagt 2 à 2.5 maal de diameter
maximale warmteverliesfactor (W/K) = 0,16 V (V : volume opslagvat in liter)
een thermometer (°C) op het boilervat
een waarborg van minstens 5 jaar op het geheel.
In geval de naverwarming gebeurt in het boilervat zelf door middel van een CV-ketel wordt een tweede
warmtewisselaar voorzien in het bovenste gedeelte van het vat.
Specificaties
Vermogen : afgestemd op het ketelvermogen en de bepalingen van art.63.40.
Inhoud :
(ofwel) Opslagvat - Individueel Systeem
Minimale inhoud = 20 liter per persoon. (voorbeeld : woningtype 3 / 4 4 x 20 = 80 liter).
Indien het vat voorzien is van een tweede warmtewisselaar voor opwarming d.m.v. een
cv-ketel wordt uitgegaan van minimaal 30 liter per persoon.
(ofwel) Opslagvat - Collectief Systeem
Minimale inhoud en specifieke kenmerken : te bepalen aan de hand van de studie van de
ontwerper. Als minimale waarden wordt uitgegaan van : minstens 20 liter per m2
collectoroppervlak bij een over de dag verspreide aftapping, eventueel minstens 30 liter
per m2 bij een vraag die in pieken komt.
Toebehoren
Terugloopvat : afhankelijk van het zonnecollectorsysteem is een leegloopvat voorzien al dan niet
ingebouwd in het opslagvat. Het terugloopvat voldoet aan de eisen van de leverancier van de
zonneboiler-installatie.
63.53. zonneboilers - leidingsysteem & toebehoren |FH|st
Omschrijving
Het betreft de levering, plaatsing en aansluiting van het leidingsysteem (primair circuit) en toebehoren
(bevestigingsbeugels, leidingisolatie, …).
Meting
meeteenheid : per installatie (stuk)
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
Materiaal
De leidingbuizen zijn conform art 65.40 en onderstaande bepalingen; overeenkomstig TV 212 (WTCB)
gelden onderstaande standaardvoorschriften :
de leidingen moet verenigbaar zijn met het gebruikte warmtetransport middel, en met de materialen
van de verschillende componenten van de installatie, ze mogen geen zuurstof doorlaten,
ze zijn bestand tegen temperaturen van -20°C (voor alle leidingen buiten het gebouw of op
onverwarmde plaatsen) en de maximale temperatuur die de collector kan bereiken bij stagnatie in
de zomer in het bijzonder de leidinggedeelten in de onmiddellijke nabijheid van de collector betreft
(kortstondige temperaturen van 120°C),
het gebruik van verzinkte stalen buizen en kunststofbuizen voor verwarming (PEX, PP,…) is
verboden,
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 7 01/02/2005

de verbindingstechnieken dienen aangepast te zijn aan het systeem met bijzondere aandacht voor
de opstelling in buitenvoorwaarden (o.a. extreme temperaturen, vocht, windbelasting,…)
De leidingen buiten het gebouw dienen zo kort mogelijk te zijn. Dit geldt tevens voor het geheel
van de leidingen tussen collector en het opslagvat.
Alle leidingen worden geplaatst met voldoende helling, afhankelijk van het zonneboiler type.
Er wordt rekening gehouden met de thermische uitzettingen van de leidingen.
Doorvoeren mogen de water- en/of dampdichtheid niet onderbreken. De thermische isolatie van de
leidingen mag ter hoogte van doorvoeren niet onderbroken worden.
Voor de dimensionering van de diameter van de leidingen wordt rekening gehouden met het debiet
door de collector (voorschriften leverancier of proefrapport), het totale collectoroppervlakte en een
maximale stromingssnelheid van 1 m/sec.
Warmteslot : alle leidingen welke bovenaan het boilervat aangesloten worden moeten zo dicht
mogelijk bij het vat een bocht naar beneden maken van minstens 30 cm diep, om warmteverliezen
door interne stromingen te voorkomen, in het bijzonder bij vaten met CV-spiraal.
LEIDINGISOLATIE
Alle collectorleidingen, leidingen voor koud water over minstens 1 m vanaf aansluiting op installatie,
alle warmleidingen (primair en secundair circuit) worden voorzien van een aangepaste leidingisolatie.
Het isolatiemateriaal moet
bestand zijn tegen hoge temperaturen (kortstondig 160°C bij collectorleidingen),
verenigbaar zijn met het buismateriaal en koppelstukken,
CFK-vrij zijn.
Bijzondere eisen voor isolatie geplaatst in de buitenlucht :
bestand tegen UV-straling of met een afdoende afscherming,
vorstbestendig, niet rotbaar en niet aantastbaar door knaagdieren en vogels,
regen- en winddicht of beschermd tegen regen en/of wind,
Let wel
Het gebruik van polyurethaan, geschuimd neopreen, geschuimd polyethyleen en polyisocyanuraat is verboden
voor buitentoepassing.
Specificaties
Maximaal warmteverlies : 0,25 W/m°C.
Minimale isolatiediktes ( 2 mm) :
diameters 10, 12, 15, 18 en 22x1 : 20 mm,
diameters 28 en 35x1,5 : 30 mm,
diameter 42x1,5 : 39 mm.
Toepassing
63.54. zonneboilers - circulatoren |FH|st
Omschrijving
Het betreft de levering, plaatsing en aansluiting van de in het systeem vereiste circulatoren.
Meting
meeteenheid : globaal per installatie (stuk)
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
Materiaal
Conform de voorschriften van de leverancier zonneboiler. Bij de bepaling van ladingsverliezen wordt
rekening gehouden met de viscositeit van het warmtetransportmiddel. Bij systemen met terugloop
moet naast de ladingsverliezen ook de hoogte tussen terugloopvat en hoogste punt van de collector
overwonnen worden. Hierbij wordt een pomp voorzien van twee vermogens waarbij eenmaal de
hevelwerking is tot stand gebracht, automatisch op het lager vermogen wordt overgeschakeld.
Specificaties
Vermogen : maximaal 50W of 15W/m2 collectoroppervlak.
Pompkarakteristieken : volgens voorschriften van leverancier zonneboiler-installatie en lokale
geometrie.
Temperatuursbestendig tot minimaal 120°C.
Toepassing
Volgens hydraulisch schema
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 8 01/02/2005

63.55. zonneboilers - expansiesysteem |FH|st
Omschrijving
Het betreft een expansiesysteem voor het opvangen van veranderlijke druk. De volumeverschillen
veroorzaakt door de temperatuurverschillen van het circulatiewater worden daarbij opgevangen in een
gesloten vat voorzien van een expansie-inrichting. De werken omvatten alle leveringen, werken en
regelingen voor het gebruiksklaar installeren van de expansievaten en bijhorende veiligheidsventielen.
Meting
meeteenheid : per stuk, volgens inhoud
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
Materiaal
Stalen vat dat aan de binnenzijde tegen corrosie is behandeld. De scheiding tussen water &
stikstofkussen wordt gerealiseerd d.m.v. een membraan of balg. Het membraan of de balg kan de
vorm van het vat aannemen in extreme toestand (volledig gevuld) zonder overdreven rek. De uitlaat
van het veiligheidsventiel wordt verbonden aan een afvoerbuis met trechter en zichtbare afloop met
dezelfde diameter als de afvoerbuis van het veiligheidsventiel. De afvoerbuis en de trechter moeten
voorzien zijn van een sifon met een waterslot van min. 15 cm.
Bij koken van de collector moet alle vloeistof kunnen opgevangen worden, met een veiligheid van 50%.
Gezien de hoge temperaturen kan een buffervat aangewezen zijn ter bescherming van het
expansiesysteem. Wordt in elk geval voorzien wanneer het vloeistofvolume in de retourleiding tussen
het expansievat en de ingang van de collectoren kleiner is dan dat in de collector. Het buffervolume
bedraagt 20% van de netto-inhoud van de primaire kring.
Specificaties
Vorm : cilindrisch / sferisch
Proefdruk vanuit fabriek : 1,5 x de hoogste dienstdruk met een minimum van 5 bar.
Dimensionering : volgens de methode van de Dienst voor Fysische Toepassingen en Controle (zie
berekeningsnota DFTK nr. 17).
Materiaal van de afvoerbuis en de trechter : koper / PE / PVC / PP
Minimum doorsnede van het veiligheidsventiel : minimum 1/2“ / …
Aanvullende specificaties (te schrappen indien niet van toepassing)
Het vat moet vervangbaar zijn zonder de installatie te moeten aflaten (zonder afsluitkraan).
Uitvoering
Het expansievat wordt geïnstalleerd op het koudste punt van de installatie en aan de zuigzijde van de
pomp. Te gebruiken in combinatie met een veiligheidsventiel zo dicht mogelijk bij het vat en op gelijke
hoogte geplaatst.
Toepassing
Bij zonneboilers zonder terugloop, volgens hydraulisch schema.
63.56. zonneboilers - regelsystemen & beveiliging |FH|st
Omschrijving
Het betreft het geheel van aflaat- en vulkranen, regelkranen, veiligheidskleppen, keerkleppen,
ontluchters, mengventielen, … nodig voor een perfecte werking van de installatie. Zij worden geleverd
door de fabrikant van de zonneboiler, aangepast aan het de vereisten van het systeem. Inbegrepen de
nodige beveiligingen tegen vorst en oververhitting.
Meting
meeteenheid : per stuk, volgens onderdelenlijst
Materiaal
Alle onderdelen zijn bestand tegen hoge temperaturen en geschikt als warmtetransportmiddel.
Temperatuursbestendigheid minimaal 115°C of volgens specifieke eisen van de toepassing. Alle
belangrijke onderdelen van de installatie kunnen verwijderd worden voor herstelling of vervanging
zonder het water van de installatie af te laten.
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 9 01/02/2005

AFLAAT- & VULKRANEN
Plugkranen uit warm geperste messing, brons of roestvast staal met afneembare sleutel.
Afschroefbaar aansluitstuk met buitenschroefdraad voor darmbevestiging met sleutel, dop en ketting.
Specificaties
ND 15
Toepassing
Op alle lage punten van de installatie, volgens hydraulische schema‟s
REGELKRANEN
Te voorzien voor een evenwichtige doorstroming van de zonnecollectoren (complexe installaties)
Specificaties
ND …
Toepassing
Volgens hydraulisch schema
ONTLUCHTERS
Zij mogen niet aan de stagnatietemperaturen van de collectoren blootgesteld worden.
Specificaties
ND …
Toepassing
Op alle hoge punten van de installatie, volgens hydraulisch schema (niet bij terugloopboilers)
VEILIGHEIDSKLEPPEN
Te combineren met een manometer. Af te stellen op maximale werkingsdruk van het zwakste
component (3 bar). Bij systemen met antivriesmiddel mag niet in de rioleringen geloosd worden, de
aflaat gebeurt in een vat die de volledig vloeistofinhoud van het primair circuit kan bevatten.
Specificaties
ND 20
Behuizing : messing.
Toepassing
In het koudste leidinggedeelte, volgens hydraulisch schema.
KEERKLEPPEN
Specificaties
Behuizing : messing
ND …
Toepassing
Stroomopwaarts van het expansievat, volgens hydraulisch schema (systemen zonder leegloop).
MENGVENTIELEN
Tussen het opslagvat en de naverwarmer en/of het begin van het sanitair warmwater leidingnet wordt
verplicht een temperatuurgestuurde drieweg-mengkraan geplaatst die de watertemperatuur beperkt tot
maximaal 60°C door bijmenging van koud leidingwater.
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 10 01/02/2005

63.57. zonneboilers - keuring & proeven |FH|st
Omschrijving
De proefopstelling (zie artikel 63.50 zonneboilers - algemeen) en de definitieve oplevering zal verplicht
gebeuren aan de hand van de inspectielijst, zoals opgenomen in bijlage 4 van TV 212 (WTCB). Deze
lijst is ook dienstig voor het latere nazicht van de installaties. Vóór de oplevering van het geheel van de
aanneming moet iedere installatie compleet werkend worden gekeurd.
Elke installatie zal tijdig in bedrijf worden gesteld en ingeregeld volgens de voorschriften van de
leverancier. Na het in bedrijfstellen zal aannemer de installaties door de leverancier laten
controleren, het controleverslag zal bij de oplevering worden overgemaakt aan het Bestuur.
Van elke installatie zal men daarbij het collectorcircuit op lekkage controleren volgens
voorschriften van de leverancier. In afwezigheid van deze voorschriften, volgens een erkende
methode zoals de Europese conceptnorm, EN 12976 of EN V 12977.
Na het beproeven zal men het vulpunt van elke installatie verzegelen, volgens voorschrift van de
leverancier en opleveren.
De keuringen en proeven gebeuren in aanwezigheid van de installateur, de leverancier (voor de
proefopstelling) en de ontwerper. De installateur verwittigt hiertoe tijdig het Bestuur, de ontwerper
en de leverancier. Hij stelt het nodige personeel en de meetapparatuur ter beschikking.
Meting
meeteenheid : per installatie + 1 proefopstelling per type installatie
aard van de overeenkomst : Forfaitaire Hoeveelheid (FH)
B 2005 - bestek_VMSW_algemeen.doc 11 01/02/2005