Ontwikkelagenda KMar 2010-2014 - ProDef

Ontwikkelagenda KMar
Uniek in Veiligheid
Binnenkort bestaat de Koninklijke Marechaussee (KMar) 200 jaar. 200 jaar waarin we op basis van
ons motto ‘Zonder vrees en zonder blaam’ hebben gewerkt aan een veilige samenleving in binnen- en
buitenland. In aanloop naar deze bijzondere mijlpaal willen we graag een moment stilstaan om te
reflecteren op onze organisatie en vast te stellen waar de KMar voor staat en waar zij de komende
jaren voor gaat.
De belangrijkste conclusie? De KMar is uniek in veiligheid. Uniek door onze positie als
politieorganisatie met een militaire status en onze centrale aansturing. Uniek door ons vermogen om
in het hogere geweldsspectrum op te treden en daarmee een brugfunctie te vervullen tussen politie en
krijgsmacht. Uniek ook door de diversiteit van ons takenpakket, dat wij voor een groot deel in opdracht
van civiel gezag uitoefenen. Uniek in onze maatschappelijke meerwaarde. Wij staan met onze
mensen voor flexibiliteit en vernieuwing. We gaan dan ook met vertrouwen de toekomst tegemoet. Als
het er op aankomt kan de samenleving op ons rekenen!
De Ontwikkelagenda KMar zet de lijn uit voor de komende jaren. Het is geen nieuw beleidsplan, maar
een richtinggevend document waarin de missie en visie van de KMar wordt neergezet en wordt
uitgewerkt in een aantal prioritaire thema’s voor de komende jaren.
Missie
De KMar is een politieorganisatie met een militaire status die wereldwijd flexibel inzetbaar is voor
vrede en veiligheid. De KMar heeft een breed takenpakket in binnen- en buitenland. We houden ons
bezig met beveiliging, handhaving van de Vreemdelingenwetgeving (waaronder grenstoezicht),
politietaken ten behoeve van Defensie en op burgerluchtvaartterreinen, samenwerking met en bijstand
aan de politie en uitvoering van politietaken in het kader van internationale vredesoperaties. Naast ons
reguliere takenpakket fungeren wij als strategische reserve voor de Nederlandse overheid. Met ons
werk leveren we direct of indirect een bijdrage aan de veiligheid in binnen- en buitenland. Ons werk
heeft daardoor grote maatschappelijk meerwaarde.
Visie
De KMar is een militair politiekorps met duidelijke waarden en een lange traditie. Onze mensen zijn
ons kapitaal. Integriteit, samenwerking en communicatie zijn onze kerncompetenties. Wij houden ons
aan afspraken, voeren ons werk integer uit en streven gezamenlijk naar het behalen van onze
doelstellingen. Daarnaast hebben wij als kernwaarden resultaatgerichtheid, flexibiliteit (onafhankelijk
van randvoorwaarden), klantgerichtheid (kwaliteit en betrouwbaar), innovatie (lef en creativiteit) en
professionaliteit (modern vakmanschap). Wij hebben aandacht voor en vertrouwen in de
professionaliteit van onze medewerkers.
Met onze militaire status, ons takenpakket en ons potentieel vervullen wij een brugfunctie tussen
politie en krijgsmacht. Onze onderscheidende kracht en maatschappelijk meerwaarde zit in de
combinatie van ons takenpakket en onze militaire status. Met onze politietaken onderscheiden wij ons
van andere krijgsmachtonderdelen. Onze opsporingsbevoegdheden kunnen we toepassen in onze
taken, internationaal en nationaal en zowel pro-actief als reactief. Met onze militaire status, de
hiermee gepaard gaande centrale aansturing van de organisatie en korte bevelslijnen en de hieruit
voortvloeiende flexibele en snelle inzet onderscheiden wij ons van de politie. Als onderdeel van
Defensie kan de KMar haar politietaken onder verzwaarde omstandigheden of expeditionair uitvoeren.
Ook neemt de KMar een aantal regio overschrijdende en bijzondere politietaken voor haar rekening;
grenstoezicht en de politietaak op de Schiphol zijn daarvan belangrijke voorbeelden.
1

Op de grens hebben wij een unieke informatiepositie en een cruciale functie in het opwerpen van een
barrière voor (grensoverschrijdende) criminele stromen. Tegelijkertijd leveren wij met onze civiele
kennis en kunde een wezenlijke bijdrage aan het takenpakket van Defensie in binnen- en buitenland.
Door een gecombineerde inzet van KMar en overige operationele commando´s kan maatwerk worden
gecreëerd in (de wederopbouw van) missiegebieden. Wij koesteren dan ook onze militaire status en
voelen ons verbonden met Defensie.
Ons werk is mensenwerk. In al onze taken, van de beveiliging van het Koninklijk Huis tot en met het
opleiden van lokale politie in missiegebieden, hebben wij met mensen te maken. In de uitvoering van
ons werk staat humaniteit voorop, zowel ten aanzien van de mensen met wie we in onze
taakuitvoering te maken krijgen, als jegens onze collega’s. We werken nauw samen met onze
partners binnen het veiligheidsdomein. Wij zijn een transparante organisatie en een betrouwbare
partner voor onze ketenpartners, gezagsdragers en beheerder. Wij verwachten op onze beurt van hen
vertrouwen in onze professionaliteit.
Ons takenpakket heeft zich allengs ontwikkeld tot een veelzijdig en samenhangend geheel. Onze
prioriteit is het leveren van constante kwaliteit op onze kerntaken op het gebied van grenstoezicht,
beveiliging, politiezorg en opsporing. Tegelijkertijd zien wij ontwikkelingen om ons heen. De nationale
en internationale veiligheidsproblemen vragen steeds vaker om een combinatie van
politiedeskundigheid en militaire expertise, opleiding en vorming. De KMar is zowel nationaal als
internationaal in staat snel en flexibel in te spelen op deze vraag. De huidige opzet en positionering
van de KMar maakt de organisatie tot een uniek instrument in handen van de centrale overheid om
aan de maatschappelijke en politieke behoefte aan veiligheid binnen Nederland, maar ook binnen het
Koninkrijk en daarbuiten, te voldoen. Wij gaan er dan ook van uit dat de vraag naar inzet van de KMar
in de komende jaren verder zal stijgen. Wij willen aan deze vraag voldoen, waarbij we constant en
nadrukkelijk oog hebben voor de maatschappelijke meerwaarde van ons werk en de belangen van
onze eigen medewerkers. Zij zijn immers degenen die de maatschappelijke meerwaarde van de KMar
op dagelijkse basis uitdragen. Gezien het profiel van onze organisatie en onze medewerkers zien wij
de onzekere toekomst met vertrouwen tegemoet.
De KMar wil blijven excelleren in het huidige takenpakket en op flexibele en vernieuwende
wijze voldoen aan de toenemende vraag binnen het (inter)nationale veiligheidsdomein, waarbij
onze medewerkers, onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en het belang van burger en
samenleving voorop staan.
Ontwikkelagenda
Onze 6500 werknemers zijn professionals die overal ter wereld kunnen worden ingezet voor het
leveren van een bijdrage aan vrede en veiligheid, ook in de moeilijkste omstandigheden. Investeren in
de persoonlijke ontwikkeling en de vakontwikkeling van ons personeel is een absolute prioriteit voor
het realiseren van onze ambitie. Dit doen we door een modern en op onze organisatie toegesneden
loopbaanbeleid in te voeren waarvoor competentiemanagement de basis vormt. De ontwikkeling van
onze mensen staat of valt voorts met verbindend leiderschap. Leidinggevenden moeten nadrukkelijk
in verbinding staan met de individuele medewerker. Met lef geven zij een inspirerend voorbeeld. Als
collega´s spreken we elkaar aan zonder elkaar af te rekenen. Wij zijn hier met elkaar scherp op. Dit
maakt de KMar tot een veilige werkomgeving, waar een ieder zich thuis voelt en tot zijn of haar recht
komt. Door te investeren in ons personeel maken we het mogelijk operationeel de juiste dingen te
doen.
2

Om aan onze operationele ambitie te kunnen voldoen kijken we ook kritisch naar ons takenpakket.
Zingeving, een gezonde werkdruk en de eerder genoemde maatschappelijk meerwaarde zijn
toetsingscriteria. Zingeving vormt een onmisbaar element van de werkbeleving van onze
medewerkers. Alle medewerkers moeten het gevoel hebben dat het werk wat zij doen er toe doet.
We investeren in de komende jaren in een aantal onderdelen van ons takenpakket. We brengen focus
aan zonder onze andere taken tekort te doen. Voor de komende jaren staan de volgende operationele
thema’s en bijbehorende ambitie centraal:
o Grenstoezicht: ‘ de beste grensbewaker van Europa’,
o Bewaken en beveiligen: ‘expert in bewaken en beveiligen’
o Mobiel Toezicht Vreemdelingen: ’van Mobiel Toezicht Vreemdelingen naar Mobiel Toezicht
Veiligheid’.
Daarnaast hebben we nadrukkelijk aandacht voor de verdere invulling van de volgende operationele
thema’s en bijbehorende ambitie:
o Expeditionair optreden: ‘wereldwijd inzetbaar’.
o Bijstand: ‘bijzondere bijstand’.
o Opsporing: ‘verdere versterking van de opsporing’.
We willen ons onderscheiden van partners binnen het veiligheidsdomein en uitblinken in de
uitoefening van onze taken. Het spreekt voor zich dat aan een aantal randvoorwaarden moet worden
voldaan om onze organisatie goed te kunnen laten functioneren. Innovatie, onderwijs en
doorontwikkeling van informatiegestuurd optreden spelen daarbij een belangrijke rol. Hiermee willen
we significant betere operationele resultaten realiseren en met de beperkte capaciteit die we hebben
gericht optreden. Naast het vernieuwen van onze werkwijze moet er ook aandacht zijn voor het
verbeteren van onderwijs en opleidingen. Om op te kunnen treden daar waar het nodig is zijn al onze
medewerkers generalist; zij zijn in de basis in staat om verschillende werkzaamheden uit te oefenen.
Daarnaast kunnen zij echter ook een specialisme ontwikkelen. Daarmee wordt naast de benodigde
flexibiliteit ook de benodigde kwaliteit geborgd. Het beheer van onze organisatie dient op orde te zijn
en te blijven (zowel financieel, materieel als P&O). Daarnaast wordt nadrukkelijk gekeken naar
verbetermogelijkheden via instrumenten als het INK model en capaciteitsmanagement.
Bovenstaande visie wordt in het vervolg van deze Ontwikkelagenda verder uitgewerkt.
3

Investeren in de mens
Van de medewerkers van de KMar wordt veel gevraagd. Het zijn professionals die wereldwijd
inzetbaar zijn, generalisten die flexibel binnen verschillende taakvelden kunnen functioneren en
integere collega’s met uitstekende communicatieve vaardigheden die goed kunnen samenwerken.
Zowel intern als extern is er een constante vraag naar verdere professionalisering van onze
organisatie en onze medewerkers. Als gevolg van innovatieve ontwikkelingen, nieuwe taken,
gebeurtenissen en andere omgevingsfactoren zal er in toenemende mate behoefte zijn aan
bijpassend opgeleid personeel. Met het oog op de toekomstverwachtingen en ambities van de KMar,
maar vooral ook in de wetenschap dat onze medewerkers de ruggengraat en het hart van onze
organisatie vormen, is de verdere ontwikkeling van onze medewerkers de belangrijkste prioriteit in de
komende periode.
Met het Beleidsplan KMar 2010 is al een aantal maatregelen op het gebied van personeel ingezet. De
Commissie Vliegenthart heeft echter geconstateerd dat de personeelgerelateerde maatregelen nog
wat zijn achtergebleven en juist op deze maatregelen moet worden doorgepakt. Dit moet er voor
zorgen dat de KMar een organisatie is en blijft waar mensen graag willen werken, waar oog is voor
persoonlijke ontwikkeling en waar de arbeidsvoorwaarden goed geregeld zijn. De effecten daarvan
vergroten niet alleen de positieve werkbeleving, maar verbeteren ook het KMar- product als geheel.
De belangrijkste investeringen op het gebied van personeel zien op de invoering van een modern
loopbaanbeleid, de implementatie en verdere doorontwikkeling van onze visie op leiderschap en het
nastreven van diversiteit in ons personeelsbestand.
Een modern loopbaanbeleid
De KMar streeft naar maatwerk binnen de centrale beleidskaders van Defensie op het gebied van
loopbaanbeleid binnen Defensie. Doel is het creëren van meer flexibele loopbaanmogelijkheden voor
onze medewerkers. De invoering van het Flexibel Personeelssysteem (FPS) binnen Defensie biedt
ruimte voor bewerkstelliging van het gewenste maatwerk ten aanzien van de KMar.
Het personeelsbeleid moet beter aan gaan sluiten bij de politietaken van de KMar. Defensie heeft in
de regel behoefte aan jong personeel. Voor de KMar is het juist van belang om voldoende ervaren
mensen in dienst te hebben, zowel ten behoeve van de coaching van jongere collega’s, alsook om de
kwaliteit binnen onze structurele taakuitoefening te borgen. Om de benodigde ervaring op te kunnen
bouwen willen wij onze medewerkers zo vroeg mogelijk aan ons binden. Voor de rest van Defensie
geldt dat op de leeftijd van 32 jaar wordt bekeken of een medewerker na het bereiken van de leeftijd
van 35 binnen de organisatie kan blijven. Wij willen onze mensen al op de leeftijd van 27 of 28 jaar
duidelijkheid bieden.
Zowel vanuit het perspectief van de organisatie als vanuit het perspectief van de medewerker is het
huidige loopbaanbeleid verouderd. Het huidige systeem, waarin de organisatie en de medewerker
voor plaatsing gebonden zijn aan een specifieke ervaring en functie opbouw van de medewerker
(strippenkaart), leidt er toe dat het niet altijd lukt de juiste man/ vrouw op de juiste plaats te krijgen.
Daarom heeft de KMar een visie ontwikkeld op een meer flexibel loopbaanbeleid. Dit loopbaanbeleid
is er op gericht vraag (de organisatie) en aanbod (de medewerkers) elkaar te laten vinden. Het nieuwe
loopbaanbeleid is gebaseerd op competentiemanagement. Dit betekent dat de competenties van een
medewerker leidend zijn en bepalen hoe snel iemand doorstroomt, zowel horizontaal als verticaal. De
huidige loopbaanpatronen (strippenkaarten) worden losgelaten vanaf het niveau van
opperwachtmeester. Ook de lengte van functieduur wordt flexibeler. Competentieontwikkeling wordt
vanaf dit niveau steeds belangrijker.
4

Voor de wachtmeester wordt een verkort ‘patroon’ ontwikkeld bestaande uit 1 start- en 2
vervolgfuncties. In beginsel wordt de tweede functie verplicht op Schiphol vervuld. Voorts is sprake
van een keuze om als specialist of als generalist door te gaan.
Als uitgangspunt binnen het moderne loopbaanbeleid geldt verder dat iedere medewerker
verantwoordelijk is voor zijn/ haar eigen loopbaan en carrière. Vanzelfsprekend spelen ook de
leidinggevenden een belangrijke rol, maar dan voornamelijk in de coaching en het faciliteren van
medewerkers. Medewerkers en leidinggevenden worden verder ondersteund door professionele
loopbaanbegeleiding vanuit de organisatie.
Ook de opleiding van medewerkers wordt gekoppeld aan competentieontwikkeling. Voorts gaat er nog
een aantal andere zaken veranderen in het opleidingstraject. Zo gaan we onze samenwerking met de
Regionale Opleidingscentra verdiepen en wordt de mogelijkheid onderzocht om toekomstige
medewerkers van de KMar tijdens hun BPV I periode in te zetten voor beveiligingstaken.
Leiderschap
Onze organisatie staat of valt met leiderschap. Onze leidinggevenden werken op het snijvlak van
politieke, militaire en civiele belangen en worden wereldwijd ingezet. Zij dragen de
verantwoordelijkheid om zowel te sturen op de medewerkers als op het werk en dienen voortdurend
na te gaan of hun eenheid bezig is met de juiste dingen. Daarbij dienen zij bereid te zijn
verantwoording af te leggen en moeilijke beslissingen te nemen. Het sleutelwoord voor onze
leidinggevenden is verbinding: verbinding met de omgeving en de samenleving, verbinding met de
medewerkers, met het vak, het resultaat en met de eigen organisatie en haar cultuur. En dat vanuit
een goede verbinding met zichzelf. Creativiteit, durf en ondernemerschap staan daarbij centraal.
Medewerkers van de KMar zijn professionals en nemen hun verantwoordelijkheid. Het leiderschap is
daarom minder gericht op inhoudelijke aansturing van de medewerkers, en meer op het versterken
van vakmanschap en de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers en het bereiken van het
gemeenschappelijke doel. Medewerkers worden hiertoe door hun leidinggevende gefaciliteerd en
geïnspireerd. Leidinggevenden maken reële afspraken en zijn open, transparant en communicatief; zij
willen en kunnen uitleggen waarom en hoe bepaalde zaken worden gedaan en hoe de individuele
medewerker in de operatie een bijdrage levert aan de doelen van de KMar. Daarmee spelen zij een
belangrijke rol op het gebied van zingeving. Leidinggevenden zijn benaderbaar, betrouwbaar en
integer. Tenslotte, is van belang dat collega’s en dus ook leidinggevenden en medewerkers elkaar
feedback geven. Het gaat hierbij om het geven en ontvangen van positieve en / of kritische feedback,
die gericht is op verbetering van functionele relaties en handelingen en op persoonlijke groei.
Het sturingsconcept voor brigades is een instrument dat er op gericht is dat de leidinggevende
zichtbaar is op de werkvloer, de operatie aanstuurt en daarmee de medewerkers enthousiasmeert.
Het sturingsconcept werkt derhalve ondersteunend aan de visie op leiderschap. Voortbouwend op het
sturingsconcept voor brigades zal een Marechausseebreed sturingsconcept worden ontwikkeld.
Diversiteit
Diversiteit is van groot belang voor de uitvoering van onze operationele taken. Het helpt ons ook om
de aansluiting met de samenleving te continueren en versterken. Diversiteit maakt het voor de KMar
mogelijk in de haarvaten van de samenleving te zitten en vanuit die positie proactief en consoliderend
op te treden. We streven dan ook naar een divers samengesteld personeelsbestand.
5

Investeren in de operatie
Voor de KMar staat de operatie centraal. Dat betekent dat we de opgedragen taken ook daadwerkelijk
uitoefenen en dat de operationele processen goed georganiseerd zijn. Maar het gaat ook om
zingeving en betrokkenheid van medewerkers, bij de eigen werkzaamheden, maar ook bij de KMar als
geheel. We staan met onze mensen voor veiligheid, anticiperen op de maatschappelijke behoefte en
werken samen met partners aan veiligheid. Ons werk heeft een grote sociale en maatschappelijke
betekenis. We doen ons werk met aandacht voor de menselijke maat en streven naar maximale
kwaliteit. Op onze kerntaken willen we een voorloper zijn en een voorbeeld voor anderen. Met
verbeterde en nieuwe operationele concepten en met innovatie als speerpunt proberen we dit te
bewerkstelligen.
De KMar is hét korps dat continu de standaard zet in de uitvoering van operaties door te excelleren in
ontwikkeling van mensen, tactiek, techniek en samenwerking. Zonder af te doen aan de overige taken
van de KMar maken we keuzes en brengen we in de komende jaren focus aan in de operatie. We
willen de beste grensbewaker van Europa worden, onze expertise in beveiligen verder uitbouwen en
ons Mobiel Toezicht Vreemdelingen doorontwikkelen tot Mobiel Toezicht Veiligheid. Daarnaast
hebben we nadrukkelijk aandacht voor de verdere invulling van ons expeditionair optreden, onze
bijstandsverlening en de opsporing. De genoemde taken zijn typische KMar taken. Zij vormen het hart
van onze operatie. Een aantal operationele randvoorwaarden is van essentieel belang om de KMar uit
te laten blinken op de benoemde prioritaire thema’s. Het gaat hierbij om informatiegestuurd optreden,
innovatie en generalisme.
Beste Grensbewaker van Europa
De KMar is dé grensbewakingorganisatie van Nederland en heeft de ambitie om de beste
grensbewaker van Europa te zijn. Grenstoezicht vormt, zeker sinds de aanslagen op 11 september
2001, een cruciale schakel binnen het veiligheidsdomein. Voor de burger is veiligheid een groot goed
en deze verwacht van de KMar professionaliteit als het gaat om de bewaking van de grenzen.
Bonafide (passagiers)stromen wil de KMar optimaal faciliteren. Echter, voor malafide stromen zoals
terrorisme en migratie- en drugscriminaliteit, moet het grenstoezicht van de KMar een belangrijke
barrière opwerpen. In de komende jaren zoeken we de juiste balans tussen het bevorderen van
mobiliteit en het optimaliseren van veiligheid. Dit betekent constante kwaliteit in het grenstoezicht,
mobiliteit van grenspassanten, én het benutten van grenspassage voor veiligheidsdoelen.
De informatiepositie van de KMar op de grenzen is uniek en informatiegestuurd optreden en
informatie uitwisseling (intern en extern) vormen onmisbare pijlers voor het realiseren van onze
ambitie op het gebied van grenstoezicht. Met behulp van vroegtijdige analyse van informatie en
geautomatiseerde systemen willen we het grenstoezicht steeds ´slimmer´ uit gaan voeren. De plek
waar dit in praktijk moet gaan gebeuren is de zogenaamde Passenger Information Unit (PIU). Deze
moet het kloppende hart van het informatiegestuurde grenstoezicht gaan vormen, waarbij het niet
uitmaakt of de passagiers nu door de lucht, over het water of over land (MTV) Nederland/ EU in- cq
uitreizen.
Idealiter is de KMar verantwoordelijk voor het gehele grenstoezicht in Nederland.
De buitengrens van Nederland is ook de buitengrens van Europa. We staan voor onze kerntaak en
blijven deze omarmen en verbeteren. We zijn bereid om onze kennis en kunde op dit gebied te delen
met anderen. Om expert te zijn en te blijven wil de KMar de actieve internationale samenwerking (EU,
Frontex) continueren, maar staan we ook open voor nieuwe Europese en internationale activiteiten op
dit gebied (bijv. twinning en Schengenevaluaties). Vanuit haar expertise zal de KMar actief bijdragen
aan een vorm van gezamenlijke grensbewaking voor de EU (Frontex).
6

Expert in bewaken en beveiligen
In een samenleving die steeds meer wordt gedomineerd door veiligheidskwesties groeit de behoefte
aan een professionele en betrouwbare organisatie op het gebied van bewaken en beveiligen. Juist de
KMar heeft op dit gebied in de afgelopen decennia een schat aan kennis en ervaring opgebouwd,
zowel in Nederland, als daar buiten. Of het nu gaat om De Nederlandse Bank, de Koninklijke paleizen,
burgerluchtvaart, hoog risico- vluchten of ambassades, de KMar is van alle markten thuis. De KMar
kan dan ook bestempeld worden als dé autoriteit op het gebied van bewaken en beveiligen. Die status
koesteren we en willen we in de komende jaren verder uitbouwen. Dat wil zeggen dat de KMar
excelleert in de bestaande taken en de eerst aan te spreken partij bij nieuwe opdrachten en taken is.
De KMar wil haar leidende rol bij de uitvoering van beveiligingsmaatregelen onder verzwaarde en
expeditionaire omstandigheden uitbreiden en wettelijk bevestigen. Daarnaast willen we in de komende
jaren aan eventuele nieuwe verzoeken op het gebied van bewaken en beveiligen voldoen. De ambitie
is dat ieder strategisch belang van de overheid door de KMar te beveiligen is. Dit betekent naast de
beveiliging van Koninklijke objecten, de burgerluchtvaart, personen, De Nederlandse Bank ook alle
andere door de NCTb of CDS aangewezen belangen, waar ook ter wereld. De KMar heeft hiervoor
alle benodigde expertise in huis en zal deze doorontwikkelen, door het vormgeven van
beveiligingseenheden, een expertisecentrum, een security academie en het ontwikkelen en gebruiken
van nieuwe beveiligingsoplossingen. De inrichting van het Expertisecentrum Bewaken en Beveiligen
(ECBB), in samenspraak met ketenpartners, is ondersteunend aan onze ambitie. Het ECBB doet aan
kennisopbouw en analyse inzake bewaken en beveiligen in en buiten Nederland (zowel persoons- als
objectbeveiliging) en moet de KMar daarmee leidend maken op het gebied van kennis en innovatie.
Van Mobiel Toezicht Vreemdelingen naar Mobiel Toezicht Veiligheid
Naast het grenstoezicht op de buitengrenzen vervult de KMar ook aan de binnengrenzen een cruciale
rol als het gaat om het opwerpen van een barrière tegen (grensoverschrijdende) criminaliteit en
terrorisme. We kijken daarbij breder dan vreemdelingentoezicht. Wij kunnen efficiënter optreden aan
de binnengrenzen door ons vreemdelingentoezicht te verbreden tot actiever optreden tegen allerlei
vormen van criminaliteit. Daarmee voldoen we aan een maatschappelijke behoefte en neemt
bovendien de zingeving voor ons personeel toe. De KMar wil, in nauwe samenwerking met de
regionale politiekorpsen, dé speler worden in de bestrijding van (grensoverschrijdende) criminaliteit in
de binnengrenszone. We ontwikkelen daartoe ons Mobiel Toezicht Vreemdelingen, dat in de gehele
Nederlandse binnengrenszone wordt uitgevoerd, door tot Mobiel Toezicht Veiligheid.
Logischerwijs zal de inzet van de KMar zich vooral richten op terreinen die aansluiten op de kennis en
ervaring binnen de organisatie, zoals mensenhandel en mensensmokkel, drugshandel, witwassen en
identiteitsfraude. Onze medewerkers worden aanvullend opgeleid en getraind op het onderkennen
van andere vormen van criminaliteit. Wij streven er ook naar voor ons optreden in het grensgebied
Douanebevoegdheden te verkrijgen. Daarmee kunnen wij de barrière, die wij met ons optreden van
nature aan de binnengrens vormen, verder verstevigen. Kennis, informatie en inzichten uit het Mobiel
Toezicht Veiligheid worden gebundeld en staan ten dienste van alle ketenpartners. Bij de uitvoering
van het Mobiel Toezicht Veiligheid wordt verder gebruik gemaakt van de modernste technieken,
waaronder het systeem @migo.
Wereldwijd inzetbaar
De KMar levert een nadrukkelijke bijdrage aan de internationale vrede en veiligheid en zal deze ook in
de toekomst blijven leveren. De KMar wordt ingezet in gebieden waar de stabiliteit fragiel is en stelt
direct een palet aan kwaliteit en capaciteit ter beschikking ten behoeve van de opbouw van de
veiligheid. Het optreden van de KMar past naadloos in de zogenaamde comprehensive approach.
7

In ons expeditionaire optreden werken we nauw samen met de andere operationele commando’s en
uitgezonden politiepersoneel, maar ook met buitenlandse gendarmeriekorpsen. De samenwerking
binnen de European Gendarmerie Force (EGF) is hier een goed voorbeeld van. Het expeditionaire
vermogen van de KMar sluit aan op de nationale thema’s die zijn benoemd. Met in gedachte de
ontwikkeling van de Krijgsmacht richt de inzet van de KMar zich in de komende jaren vooral op
politietaken, Security Sector Reform (SSR), veiligheidstoezicht en opsporingsproducten (counter IED,
forensische opsporing). Ook zal de KMar de beveiliging van ambassades in risicogebieden voor haar
rekening gaan nemen.
Het optreden buiten de landsgrenzen beperkt zich niet tot expeditionair optreden in missiegebieden.
Met de staatkundige vernieuwingen in het Koninkrijk zal de KMar ook structureel verantwoordelijk
worden voor een aantal politietaken op Bonaire, St. Eustatius en Saba (BES- eilanden). De expertise
van de KMar op het gebied van grensbewaking en rechtshandhaving wordt daarnaast in een
kortstondige (rechtshandhaving in bron cq. doorvoerlanden voor grensoverschrijdende criminaliteit) of
meer langdurige (Nederlandse Antillen, Frontex) bijstandsconstructie ingezet binnen het Koninkrijk en
daarbuiten. Daarnaast zorgt de expeditionaire inzet van onze liaisons, met name de daaruit
voortkomen informatie- en inzetproducten voor een belangrijke bijdrage aan onze taakstelling in
binnen- en buitenland. De KMar laat in de komende jaren, voortbouwend op de huidige activiteiten,
zien dat het met oog voor de lokale omstandigheden, zowel binnen het Koninkrijk als daarbuiten een
voortrekkers- en voorbeeldrol kan vervullen als het gaat kom het uitvoeren van politietaken in het
buitenland. Daarnaast willen we voldoen aan nieuwe cq. bijzondere verzoeken op het gebied van
expeditionair optreden.
Bijzondere Bijstand
De KMar fungeert met haar bijstandsmogelijkheden als een strategische reserve voor de Nederlandse
overheid en biedt daarmee een duidelijke meerwaarde binnen het politiebestel. Zij stelt het lokale en
landelijke bestuur in staat om snel grootschalig of bijzonder op te treden, daar waar reguliere inzet van
politie kwantitatief of kwalitatief niet langer afdoende is. Op het gebied van openbare orde, het
bewaken en beveiligen of het integraal optreden met andere bijzondere eenheden bij speciale
interventies/ operaties kan de KMar een inzet plegen die vergelijkbaar is met het reguliere niveau van
politieoptreden, maar ook snel op- en afgeschaald kan worden naar hoger politieel niveau. Daarmee
vervult de KMar al jaren een brugfunctie tussen politie en krijgsmacht. Om onze toegevoegde waarde
binnen het politiebestel te vergroten heeft de KMar het unieke BE (Bijstands Eenheden) concept
ontwikkeld. De BE is in staat de ordehandhaving ook in moeilijke omstandigheden gedisciplineerd uit
te voeren zonder zich uit het publieke domein terug te moeten trekken. Met de inzet van de BE wordt
voorkomen dat de ME boven haar macht moet opereren of de overheid zich ongewild moet
terugtrekken uit de openbare ruimte. Het concept BE wil de KMar in de komende jaren
doorontwikkelen tot een concept dat optimaal voldoet aan de vraag naar bijstand vanuit de
verschillende gezagsdragers. Daarnaast wil de KMar voldoen aan nieuwe cq. bijzondere verzoeken
op het gebied van bijstand.
Verdere versterking van de opsporing
Het opsporingsproces maakt integraal onderdeel uit van de andere operationele taakvelden zoals die
bij de KMar zijn benoemd. Vanuit haar expertise houdt de KMar zich met name bezig met thematische
opsporing gericht op de bestrijding van criminaliteit binnen Defensie, aan de grens, door migratie, op
luchthavens en wereldwijd (piraterij, terrorisme). De (georganiseerde) misdaad in Nederland is in
sterke mate transitcriminaliteit, waardoor in de bestrijding ervan een nadrukkelijk een rol weggelegd is
voor de KMar. Meer dan ooit is er op (inter)nationaal niveau behoefte aan slagvaardige, flexibele
bestrijdingsorganisaties, waarbij een succesvolle aanpak eisen stelt aan opsporing en
informatievergaring en –analyse (intelligence).
8

Juist op deze terreinen heeft de KMar veel kennis en kunde in huis, die bijeengebracht in een
integrale informatiehuishouding, het juiste inzicht kan verschaffen ten behoeve van de bestrijding van
criminaliteit.
Diverse ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat de KMar in het recente verleden is gekomen tot een
integrale visie op het opsporingsproces en de informatiehuishouding. De KMar wil de centrale partner
en innovator binnen het proces van thematische opsporing en informatie zijn en daarmee bijdragen
aan de (inter)nationale handhaving van de rechtsorde. In de komende periode zal veel aandacht
worden besteed aan de verdere uitwerking en implementatie van deze visie. De opsporingsfunctie
binnen de KMar wordt opnieuw ingericht om meer aansluiting te vinden op het werkaanbod en de
kwaliteit van de opsporing verder te verbeteren. Ondersteunend hieraan is het juiste gebruik van
informatie, coördinatie, opsporingstechnieken en methoden en expertise centra. Cruciaal is verder dat
de KMar en haar medewerkers denken en handelen vanuit één opsporingsorganisatie KMar,
anticiperen en participeren in landelijke ontwikkelingen in de opsporing, afstemmen en samenwerken
met andere opsporingsdiensten en de kwaliteit van de opsporing gerelateerd aan de ambitie
opsporing (bv opleidingen, training, bijscholing) monitoren en daarin zo nodig bijsturen. Tenslotte, is
van belang dat er een goede link wordt gelegd tussen de ambitie opspring en het moderne
loopbaanbeleid.
9

Investeren in de randvoorwaarden
Informatiegestuurd optreden, innovatie, onderwijs, generalisme, beheer en bedrijfsvoering zijn
randvoorwaardelijk voor de ontwikkelagenda van de KMar. In deze paragraaf worden de speerpunten
benoemd die er voor moeten zorgen dat de randvoorwaarden voor het realiseren van onze ambities
worden gecreëerd.
Informatiegestuurd optreden
Dankzij informatiegestuurd optreden (IGO) is de KMar in staat op te treden daar waar het er toe doet.
Daarbij worden operationele, tactische en strategische besluiten genomen op basis van informatie.
Een goede informatiepositie voor alle operationele processen is dan ook van groot belang. Door de
commandanten wordt hier actief op gestuurd. IGO ondersteunt de eerder genoemde operationele
ambities van de KMar. De KMar heeft de ambitie om de komende jaren verder te bouwen aan een
stevige basis voor informatiegestuurd optreden (IGO). Bij aanvang van de dienst moet iedere
medewerker weten wat het operationele beeld is en wat er van hem/ haar wordt verwacht. Dit
resulteert in een effectiever optreden in de praktijk. Tactische besluitvorming op basis van informatie
moet verder de effectiviteit van het optreden vergroten. Districtscommandanten en
brigadecommandanten worden daarbij ondersteund vanuit de business intelligence functie.
Met de doorontwikkeling van IGO wordt het genereren van informatie één van de kernactiviteiten van
de KMar. Er wordt gestreefd naar een optimale uitwisseling van informatie met ketenpartners. Vanuit
haar unieke positie in de (internationale) veiligheidsketen wordt de KMar per saldo een leverancier
van veiligheidsgerelateerde informatie. Het inwinnen, produceren en distribueren van betrouwbare
informatie binnen de veiligheidsketen zal steeds meer beschouwd moeten worden als één van de
primaire processen binnen de KMar.
Innovatie
In het realiseren van de operationele ambities heeft de KMar nadrukkelijk oog voor innovatie. De
innovatiestrategie van de KMar ondersteunt de operationele speerpunten. Derhalve ligt de focus de
komende jaren op innovatie binnen het grenstoezicht, de beveiligingstaken en het MTV. Doel is het
vernieuwen van de huidige werkwijze opdat de operationele resultaten binnen de kerntaken significant
worden verbeterd. Innovatie is derhalve geen doel op zich, maar een middel om verwezenlijking van
onze ambities te ondersteunen. Een innovatie is pas geslaagd als deze ook daadwerkelijk en met een
toegevoegde waarde wordt gebruikt. Met andere woorden: het innovatieproces behelst alle activiteiten
die nodig zijn van idee tot en met het bereiken van de beoogde operationele resultaten. We hoeven
niet alles zelf te bedenken; veel technologieën en middelen liggen al ‘op de plank’ bij onze
ketenpartners in binnen- en buitenland. We willen gebruik maken van best practices van onze
collega’s om onze eigen taakuitvoering te verbeteren en gezamenlijk met onze ketenpartners nieuwe
innovaties ontwikkelen. Innovatieve initiatieven uit onze eigen organisatie willen we stimuleren door
het belonen van goede ideeën.
Onderwijs
Naast het vernieuwen van onze werkwijze willen we ook ons onderwijs en onze opleidingen verder
verbeteren, met name op onze operationele ambities. Dit betekent in ieder geval een intensivering,
verbreding en verdieping van het vreemdelingengerelateerde onderwijs. Voortdurende kwaliteit in de
operatie staat of valt met het op peil houden maar ook doorontwikkelen van het kennis en kunde
niveau van onze medewerkers. Het onderwijs dient zich, in verbinding met partners, door te
ontwikkelen naar extern gecertificeerde (beroeps)opleidingen en de KMar kennisorganisatie dient
professioneel de behoeften van de operatie te kunnen ondersteunen.
10

Om de kwaliteit te toetsen denken we onder meer aan het inrichten van zogenaamde ´profchecks´. Dit
betreft periodieke toetsing van het kennisniveau van onze medewerkers ten aanzien van het proces
waarin zij werkzaam zijn. Naast toetsing door het LOKKMar wordt ook gedacht aan periodiek audits
door Districten onderling. De inhoudelijk BPV begeleiding op de werkplek willen we verder uitbouwen
en verbeteren middels het certificeren van BPV coördinatoren.
Generalisme
De KMar is een flexibele en betrouwbare organisatie. Generalistisch en specialistisch opgeleide
professionals zorgen ervoor dat wij dag in dag uit kwaliteit leveren. Daaraan levert iedereen zijn of
haar bijdrage.
De medewerker van de KMar is in de basis een generalist, die voor meerdere taken geschikt is en
geografisch (nationaal en internationaal) overal inzetbaar is. De opleiding is er dan ook op gericht de
medewerker alle basisvaardigheden aan te leren. De komende jaren zal het concept van generalisme
verder worden ingevoerd binnen de KMar. Dit maakt het mogelijk een medewerker op ieder moment
flexibel voor een taak van de KMar in te zetten. In dit kader is het van belang dat iedere medewerker
niet alleen in de opleiding alle basisvaardigheden aanleert, maar ook in de praktijk vervolgens zijn of
haar basisvaardigheden kan onderhouden. Voor sommige taken worden verschillende niveaus
gecreëerd, zodat medewerkers zich verder kunnen blijven ontwikkelen.
Een aantal taken van de KMar is zeer complex. Deze taken vragen om bijzondere trainingen of
vergaande kennis. Een aantal medewerkers van de KMar gaat derhalve gedurende hun loopbaan een
specialistische taak verrichten en hiermee hun collega’s ondersteunen met hun specifieke kennis en
vaardigheden.
Beheer
De KMar heeft de ambitie een ordelijk beheer duurzaam te verstevigen en in te bedden. Het doel
hiervan is een doelmatige en rechtmatige aanwending van (financiële) middelen en een
controleerbaar beheer te realiseren waarbij wordt getracht de administratieve last zo beperkt mogelijk
te houden. Daarbij zullen we de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer naar aanleiding van
het bezwaaronderzoek onverkort implementeren. De kwaliteit van het beheer is medebepalend voor
de gewenste resultaten in de operaties. Blijvende aandacht van lijnmanagement en medewerkers
moet uitgaan naar het op orde houden van beheer waarbij speciale aandacht wordt gegeven aan de
gedragselementen (soft-controls) die randvoorwaardelijk zijn voor een goed beheer.
Bedrijfsvoering
De KMar heeft de ambitie een lerende organisatie te zijn die haar bedrijfsvoering voortdurend
verbetert door gebruik te maken van een aantal instrumenten. Zo wordt het INK-model KMar-breed
ingebed als (kwaliteits-/ organisatie-) ontwikkelmodel. Risicomanagement wordt breed binnen de
organisatie gebruikt als basis voor verbeteracties. Daarnaast wordt het gebruikt bij het maken van
plannen (beleidsplan, jaarplan etc.) en stuurt het (mede) de managementinformatie. De nieuwe
verbetersystematiek is ingevoerd en knelpunten in het beheer worden op een structurele wijze
aangepakt onder verantwoordelijkheid van de lijnmanagers. Capaciteitsmanagement wordt
vereenvoudigd en doorontwikkeld zodat taken, inzet, processen en producten/prestaties aan elkaar
kunnen worden gekoppeld. Tenslotte, wordt de offertesystematiek geperfectioneerd waarbij gezag en
beheer actief worden geholpen bij het maken van keuzes over de inzet van de KMar.
11

Tot slot
In de afgelopen 200 jaar hebben we gewerkt aan een veilige samenleving in binnen- en buitenland.
Ons takenpakket heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdig en samenhangend geheel. Daarmee hebben
we een mooie basis gelegd voor de toekomst.
De komende jaren zullen wij ons verder ontwikkelen om onze bijdrage aan vrede en veiligheid in
binnen- en buitenland nog verder te vergroten en daarmee in de groeiende behoefte van de
samenleving te voorzien. Alle medewerkers van de Koninklijke Marechaussee leveren daaraan een
onmisbare bijdrage. Zonder vrees en zonder blaam!
12