Toelichting - Gemeente Terneuzen

Binnen de visie ligt Terneuzen binnen het gebied ‘Produceren op Land aan Zee’. Dit is
het gebied van de zeehavens met bijbehorende industriegebieden en de vier grootste
Zeeuwse steden. De zeehavens en industriegebieden hebben een rol in verwerking en
doorvoer van producten uit het deelgebied ‘Bloeien op Land en in Zee’. Elk van de
vier steden heeft een functie als regiostad. Samen hebben deze steden de kans om als
stuwend en dragend netwerk voor de provincie te gaan functioneren. Daarvoor zullen
de steden elkaar moeten gaan aanvullen en versterken.
De Provincie Zeeland heeft begin 2010 in het kader van de kerntakendiscussie
gekozen voor een duidelijk profiel. De Provincie richt zich op het ruimtelijkeconomisch
domein, cultuur en de bovengemeentelijke sociale infrastructuur en zij
ontwikkelt zich verder in haar rol als gebiedsontwikkelaar op bovengemeentelijke
opgaven. Bij specifieke en voor de Zeeuwse samenleving belangrijke thema’s is de
Provincie gebiedsautoriteit wanneer er sprake is van een bovengemeentelijk en/of
provinciaal belang. De keuze voor een provinciale rol is niet bij ieder onderwerp
gelijk. De Provincie geeft daarom per beleidsopgave aan wat de aanpak is, welke rol
daarbij het beste past en welke instrumenten het meest geschikt zijn om invulling te
geven aan de opgave.
Visienota Valorisering Staats Spaanse Linies (2003)
De provincie heeft een onderzoek uit laten voeren naar de Staats Spaanse Linies uit de
tachtigjarige oorlog in Zeeuws-Vlaanderen en de mate waarin dit cultuurhistorische
erfgoed aanknopingspunten biedt voor beleid. De nota bevat aanbevelingen voor het
behouden en versterken van de herkennings- en belevingsmogelijkheden hiervan. De
potentiële waarden voor het verbeteren van de fysieke herkenningsmogelijkheden van
dit erfgoed voor het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en de toeristische
perspectieven in Zeeuws-Vlaanderen zijn groot. Het doel om de cultuurhistorische
waarden te behouden en te versterken en herkenbaarheid een voorwaarde te laten zijn
voor het inpassen van nieuwe ontwikkelingen, is overgenomen in het Omgevingsplan
Zeeland 2006-2012. Eén van de acties en prestaties in dit kader is het geven van
uitvoering aan de visienota Valorisering Staats Spaanse Linies door een
uitvoeringsprogramma op te stellen en uit te voeren en door het fysiek herstellen en
inrichten van forten en liniedijken.
In de visienota is Terneuzen opgenomen als vesting. Terneuzen is ontstaan als
vissersplaatsje met een kleine haven. In de Tachtigjarige Oorlog werd het versterkt
vanwege zijn strategische ligging aan de Westerschelde. In 1583 werd het plaatsje
door de Staatsen ingenomen die een grote schans aanlegden. De plaats werd eind 16 e
eeuw met grote vestingwerken omringd. Na de Vrede van Munster (1648) werden die
niet meer onderhouden en raakte de vesting in verval. Als gevolg van de Belgische
Opstand (1830-1839) werd Terneuzen met nieuwe vestingwerken omgeven om de
sluizen te beschermen. Begin 20 e eeuw werd de vesting opgeheven en ontmanteld. De
voormalige vesting is alleen aan niveauverschillen af te lezen, bovendien is een
kazerne gehandhaafd. De herkenbaarheid van de vesting wordt als gering aangemerkt.
Ter hoogte van het centrum van Terneuzen heeft een redoute gelegen als onderdeel
van de redoutes langs de noordelijke Braakmandijk. Deze redoutes zijn momenteel
niet meer herkenbaar.
Binnen Terneuzen Centrum zijn geen waardevolle restanten meer aanwezig van de
Staats Spaanse Linies die bescherming behoeven in dit bestemmingsplan.
14