Film en tooneel zijn

More documents

Recommendations

Info

BALLET YVONNE GEORG/.- Het optreden van het Ballet Yvonne Georgi — tot voor weinige jaren nog een avontuurlijke onder- neming van een dansgroep, die, geheel op eigen risico, te hooi en te gras eens voor een enkelen avond een theater kon huren en die nauwe- lijks gelegenheid kreeg voor repe- tities — is den laatsten tijd in betere banen geleid. Bij een vraaggesprek met de leidster van het ballet, onlangs in dit weekblad gepubliceerd, is reeds herinnerd aan haar aandeel in de Zomer.spelen van 1940 te Amster- dam en van dien tijd af is het, ondanks enkele inzinkingen, met de prestaties van deze dansgroep voort- durend bergopwaarts gegaan. Verleden jaar werd het groote ballet „Orpheus en Eurydice", waarvoor Henk Badings de muziek schreef, een nieuw hoogtepunt en nog kort geleden kon ik, naar aan- leiding der balletten in Molière's „Burger-Edelman", in dit blad con- stateeren, dat mevrouw Georgi steeds meer begrip toont voor hetgeen zij met haar ballet kan berei- ken. Dikwijls heeft deze voortreffelijke choreografe in vroeger jaren zelf solo-dansen voor haar rekening ge- nomen, die zij niet aankon omdat zij haar niet „lagen", of artistieke idealen nagestreefd, die de techniek van haar dansgroep te boven gingen. En anderzijds heeft zij in dien moeilijken tijd haar leerlingen wel laten optreden in onbenullige daas- jes, uitgevoerd in een milieu, waar- aan geen eer te behalen was. Haar dansgroep is niet bijzonder talrijk en men vindt er geen sterren onder, al zou het jonge danseresje Marie-Jeanne van der Veen wel eens een ster kunnen worden. Maar deze groep, nu niet meer aan zooveel wis- selingen onderhevig en blijkbaar beter in de gelegenheid om te oefe- nen, bereikt thans onder de bekwame leiding van mevrouw Georgi, die vooral als choreografe de laatste jaren een zeer opmerkelijk talent heeft ontplooid, buitengewoon ver- rassende resultaten. Ditmaal was het programma al zeer gelukkig samengesteld met een groot, dramatisch ballet op de mu- „SYMPHONIE PHANTAST1QUE" en „VERNISSAGE" ziek der „Symphonie fantastique" van Hector Berlioz vóór de pauze en een vroolijk gedanste schildershis- torie, „Vernissage", waarvoor onze landgenoot Cor de Groot de geestige muziek had geschreven, tot besluit. Het onstuimige jeugdwerk van Berlioz, dat in 1830, in den bloeitijd der Fransche romantiek, zijn eerste uitvoering beleefde, heeft tot onder- titel: „Episode uit het leven van een kunstenaar". Voorts is niet alleen elk der vijf deelen der symphonie van een titel voorzien, maar ook heeft Berlioz zélf indertijd een vrij uit- voerige omschrijving gegeven van hetgeen hij in ieder onderdeel van zijn werk door middel der orkest- muziek heeft willen uitdrukken. Het geheel is de, in muziek weer- gegeven droom van een jong, over- spannen musicus, die zich in een vlaag van vertwijfeling met opium heeft vergiftigd, zonder daaraan echter te sterven. In het eerste deel, „Droomen en hartstochten", ondergaat hij zijn hevige gevoelens nog eens en sterker dan ooit. Dan verschijnt hem, in zijn droom, de vrouw, die hem buiten zichzelf heeft gebracht en die hem nu, lokkend en afwijzend, opnieuw in den maalstroom zijner.toomelooze hartstochten terugstoot. Op .een bal (in het tweede deel) ziet hij baar weer, temidden van wereldsch vermaak, waar zij, terwijl de anderen zich naar hartelust aan de meesleepende dansmuziek over- geven, wederom haar fatalen invloed op den jongen kunstenaar laat gelden. Dan zoekt hij zijn troost en zijn rust in een landelijke omgeving te midden van fluitspelende herders en minnekoozende paren. Maar ook daar ver.schijnt hem de vrouw, die zijn noodlot geworden is, en onder den indruk der liefdesscènes, waar- van hij getuige is geweest, wordt de jonge kunstenaar met zijn overge- voelige fantasie door een razende jaloezie overvallen. Nu droomt hij, dat hij in een vlaag van jaloersch- heid de geliefde vermoord heeft; dat hij derhalve ter dood is veroordeeld en naar de plaats der terechtstelling wordt geleid. Nóg eens hoort hij vóór de bijl valt, het liefdesmotief; nóg eens ziet hij de geliefde. Dan volgt het laatste deel, het vijfde van de .symphonie, „Heksen- sabbath" getiteld. Een inferno vol verschrikkingen schildert hier de muziek, waarin het Allerzielen- motief van het „Dies irae" beurte- lings somberdreigend en satanisch spottend doorklinkt. Ook bij die duivelsche orgie verschijnt de geliefde, ontluisterd thans met een persiflage van het liefdesmotief, dat door de geheele symphonie al,s een heerlijke belofte had geklonken. Het is alleszins te begrijpen, dat CINEMA & THEATER - (15) 6 V-
een choreografe, een ballet-meeste- res muziek van een dergelijk beschrijvend karakter gaarne voor- een dans-drama kiest. Maar Yvonne Georgi stond daarbij voor een ge- weldige taak. Want juist omdat Berlioz' muziek bij den toehoorder zeer speciale gevoelens en gedach- ten om niet te zeggen voorstelhngen (en dan uiteraard zeer subjective) opwekt, scheen het bijna ondoenlijk die fantasieën in een vasten, alge- meen aanvaardbaren balletvorm te objectiveeren. Maar Yvonne Georgi is juist daarin zeer goed geslaagd! Daarom komt het er weinig op aan of scherpslijpers onder de musicolo- : .en zich misschien zullen beroepen op Schubert, die, ofschoon hij vee van dit werk hield, verklaarde, dat hij Berlioz' beschrijvend programma overbodig achtte, omdat de muziek der „Symphonie fantastique dui- delijk genoeg voor ziotaelf spreekt. Met die duidelijkheid heeft mevrouw Georgi juist haar voordeel weten te doen. Het werd hierdoor ook mogelijk de bedoelingen van den dans te volgen zonder eemge nieuwe toelichting in het ballet- programma. De dansen en de muziek verduidelijkten elkander. Het eenige bezwaar, dat men te- o-en dit groote ballet zou kunnen maken, is, dat de zeer ly^sche ex- pressieve muziek vol gevoelsuitbars- 7 (15) - CINEMA & THEATER tingen van den jongen, hartstochte- Inken en hevig-romantischen com- ponist, den danser die deze manne- Uike hoofdrol te vervullen kreeg. weinig gelegenheid bood tot wer- kelijk dansen. Tony Raedt zag zich dan ook voornamelijk op gebaren- spel aangewezen en ofschoon hij daarmede, en vooral ook met zijn gelaatsuitdrukking, zeer goed aan de gestelde eisohen beantwoordde, bleef hij, als middelpunt van het geheele werk, noodgedwongen toch wel wat te passief. ■ Yvonne Georgi daarentegen had als de fatale vrouw een voor hmr ideale partij, waarin zij van het hartstochtelijke en tegelijk onwerke- lijke, droom-achtige, dat haar wijze van dansen eigen is, een voortreffe- liik ^ebruik wist te maken. En daardoor'was er ook minder sprake van een tegenstelling tusschen haar ma- nier van dansen en die van haar balletgroep, welke tegenstellmg vroeger vaak hinderlijk wa.s. De moeilijkheid, waarmede dit ballet vaak te kampen had, was im- mers, dat de leidster - die er te- recht naar streeft haar medewerkers een op de voorbeelden van het klassieke ballet gebaseerde techniek bij te brengen -- zélf is voortgekomen uit de eertijds modern geheeten. school, welke die klassieke techniek nagenoeg göheel had venvaarloosd. Bij de foto's: Links- boven: Een scène uit „Vernissage". Midden: en onder: uit „Symphonie Phan- tnstique". Een dergelijk verzuim laat zich later nu eenmaal niet meer inhalen. Van Berlioz' compositie heeft de choreografe echter een zeer goed ge- bruik weten te maken om deze moeilijkheid te ontgaan. Zij is hier wel- iswaar tevens de eerste danseres, maar de partij, welke zij danst, staat op een geheel ander plan dan die der overige medewerkers. Dat daardoor de innerlijke een- heid niet werd verstoord, pleit wel zéér sterk voor mevrouw Georgi s bekwaamheid als artistiek leidster! Na dit groote en vaak grootsche werk, waarbij de muziek werd uitgevoerd door het Residentie-orkest met Arntzenius als dirigent, maakte .Vernissage" - de gedanste voor- bezichtiging van een tentoonstelling met schilders, kunstkoopers en -ver- koopers. schildersmodellen en pers — een ietwat luchtigen, maar ook zeer geestigen indruk. Veel gedanst wordt er eigenlijk niet in „Vernissage" en het geheel .stond wel wat al te dicht bij de pan- tomime. Maar het was, als genoeglijk divertissement, een goed besluit na een werk, dat zooveel inspanning van uitvoerenden en publiek vergt als de „Symphonie ^astuiue Namen noemen heeft hier bijna ceên zin, want, met uitzondering van de twee hoofdfiguren van het eerste ballet, hadden ongeveer allen gelijk- waardige rollen. Als altijd hebben Marie-Jeanne van der Veen en Mascha ter Weeme zioh weer dooi haar sierlijke solodansen onderschei- den, en van de dansers zou ik in het bijzonder Johan Mittertreiner, den man-van-de-krant in „Vernissage , willen noemen. „ ^ „ ^ TTV CHR. DE GRAAFF.
Page 2 and 3: Film en tooneel zijn GEEN CONCURREN
Page 4 and 5: groote stad opereeren van jonge bel
Page 8 and 9: ,^\ Bernd Birkhoff met zijn Gisela
Page 10 and 11: V 'nwiiri') Xu ik Lully's balletmuz
Page 12 and 13: Dat ondanks den oorlog ook de Itali
Page 14 and 15: I. Kor Kuiler De dirigent van het G
Page 16 and 17: Tibor stond naast de kassa ; behoed
Page 18 and 19: '^ Mevrouw Schoppenstein dwingt zic
Page 20: . ^t. RAADSEL VARIETE Oplossingen d

Film en tooneel zijn

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?