Lees meer - Mariette Wijne

Recommendations

Info

SNP.NL magazine dec 2009 58 Het wordt almaar mooier en mooier op weg naar Dresden De monumentdichtheid van Praag is fenomenaal. Om niet te zeggen frustrerend. Voor een fietser althans. Een slaperig dorp met een regionaal museum past prima in een fietsdag, maar zo’n overdaad aan bezienswaardigheden maakt paniekerig. Zeker aan het begin van een reis. Want dan wil de fietser maar één ding: onderweg zijn, kilometers maken en het landschap zien veranderen. Praag denkt: morgen mag je fietsen, vandaag sta je stil bij mijn geschiedenis. Voor wie niet weet waar te beginnen, heeft de stad een ideale oplossing. Links van het beroemde astronomische uurwerk staan elke dag, weer of geen weer, Engelssprekende gidsen te wachten om je mee te nemen over de Karelsbrug naar de burcht of door de historische joodse wijk. Er zijn er ook die minder makkelijke onderwerpen als thema hebben. De gidsen van Prague Tours bijvoorbeeld zijn gespecialiseerd in Nazi Prague en Communist Prague. ’s Ochtends is er weinig animo voor het communisme, maar ’s middags zijn er drie geïnteresseerden en neemt de jonge hippe Clauda ons mee naar het midden van het Oude Stadsplein. Vanaf dat punt kunnen we op een heuvel, waar ooit een joekel van een Stalin stond, een al even reusachtige metronoom zien staan. ‘Symbool voor het ritme van onze geschiedenis’, zegt Clauda. Bezetting. Bevrijding. Onderdrukking. Democratie. Clauda zelf heeft het niet meegemaakt. Zij heeft Tibet gezien en als grafisch ontwerper in Londen gewerkt. Wat ze weet van de Oostblokjaren komt vooral uit verhalen van haar ouders en grootouders. Belangrijkste stop op haar wandeling is het Wenceslasplein. De beelden zijn bekend. Russische tanks die in 1968 een eind maken aan de Praagse Lente. En, op ditzelfde plein, Václav Havel die in november 1989 vanaf een balkon de massa aanspoort tot een zachte op- stand. Een tegelmonument herinnert aan de twee Jannen die zich begin 1969 uit protest tegen de Russische inval verbrandden: Jan Palach en Jan Zajíc. Hun gegraveerde portretjes liggen in de schaduw van een fonkelnieuwe winkel van Marks and Spencer in een schitterend jugendstilgebouw. De winkel is volgens Clauda ‘a big hit’: hét bewijs dat Praag zich weer kan meten met welke westerse stad dan ook. Turkse oploskoffie Buiten Praag tikt de tijd veel trager. Daar ruimen zwaarmoedige Oostblokflats langzaam het veld voor landelijke rivierdorpjes langs de Moldau, die vijftig kilometer buiten Praag met de Elbe samenstroomt. Bergen appels en peren liggen nutteloos te gisten onder fruitbomen langs velden met hoog opgebonden wijnranken. Dit is Sudetenland. Een strook land langs de grens van Tsjechië en Slowakije waar sinds de twaalfde eeuw De monumentdichtheid van Praag is fenomenaal, voor een fietser bijna frustrerend Duitstaligen woonden. In 1945 werden drie miljoen Sudetenduitsers gedwongen te vertrekken. Met slechts vijftig kilo aan bagage, hun boerderijen en akkers achterlatend. De dorpen en stadjes langs de Elbe mogen dan stil en verlaten zijn, de openbare waterwerken zijn groots en zorgvuldig onderhouden. Kloeke bruggen en sluizen trekken dikke strepen over het water. Op de oevers staan vers geschilderde fabrieken, die metalen uit het nabijgelegen Ertsgebergte verwerken, maar ook kastelen en landgoederen die aan het begin van de jaren negentig aan de oorspronkelijke eigenaren zijn teruggegeven en beetje bij beetje worden opgelapt en tot toeristische trekpleisters gemaakt. In de veelal middeleeuwse stadjes worden de kasseien voortvarend geasfalteerd, maar zoiets als een McDonald’s is nog in geen velden of wegen te bekennen. In dit landelijke gebied drink je Turkse oploskoffie uit een gebutste mok aan een gehavende picknicktafel. Het meest authentieke openluchtcafé bevindt zich boven op de Hora Rip, de Heilige Berg. Een zeldzaam steile klim brengt je naar de top, waar je exact hetzelfde uitzicht hebt als oervader Cech, die er als Mozes om zich heen keek en wist: dit is het land waar mijn volk moet wonen. En dat volk komt de berg dagelijks eren. Puffend en zwetend ploeteren Tsjechen van alle leeftijden zich zigzaggend naar boven, waar een Romaans kerkje staat en een uitspanning die door Cech zelf getimmerd had kunnen zijn. De oude Lada die onder de bomen staat geparkeerd is van de goedgemuts- reisverslag 59 te eigenaren die zonder haast bier en worst serveren: Pivo en bradsky. Je bent er Tsjech onder de Tsjechen. Alles stroomt Een bezoek aan Hora Rip werkt louterend. Na die klim kunnen je benen alles aan. Alles, behalve het op de route gelegen Terezin ofwel Theresienstadt. Daar fietst geen mens zonder knikkende knieën doorheen. Het oude vestingstadje is één groot monument voor Joodse en Tsjechische slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Het werd in z’n geheel als getto ingericht. Een modelconcentratiekamp, om te laten zien hoe voorbeeldig de uitgestotenen behandeld werden. Maar niet heus. Dat bewijzen alleen al de vele begraafplaatsen en het in de haast gebouwde crematorium. Maar misschien wel de meest aangrijpende plek in Terezin is de geheime synagoge. Een vriendelijke man sluit zorgzaam de poort zodat je fiets veilig staat en neemt je mee naar een achteraf gebouwtje dat dienst deed als gebedsruimte. Discreet trekt hij zich terug. De stilte doet z’n werk. Tja, en dan? Verder maar weer. Beduusd kilometers maken, terwijl de natuur zich zoals gewoonlijk weer nergens iets van aan trekt. De Elbe stroomt. De bladeren laten met de dag fellere kleuren zien. Het lijkt een intenser najaar dan bij ons. Goudkleurig. Met lange schaduwen. Er hangt een heimweegeur van lichte rotting en smeulend vuur in de lucht. En het wordt almaar mooier en mooier. Tegen de tijd dat je de Duitse grens passeert SNP.NL magazine dec 2009
SNP.NL magazine dec 2009 60 reisverslag Op de oevers staan fabrieken, maar ook kastelen en landgoederen, opgelapt tot toeristische trekpleisters Tsjechië - Elbe-etappe 1 Fietsen van Vrchlabi naar Praag 8-daagse fietsvakantie langs hotels Nog veel meer informatie op www.snp.nl reiscode 707010 | prijs v.a. e 555,vertrek april - okt Tsjechië - Elbe-etappe 2 Fietsen van Praag naar Dresden 8-daagse fietsvakantie langs hotels Nog veel meer informatie op www.snp.nl reiscode 70701 | prijs v.a. e 580,vertrek april - okt Tsjechië - Centraal-Bohemen Fietsend in het spoor van Oervader Cech 9-daagse fietsvakantie langs hotels en pensions Nog veel meer informatie op www.snp.nl reiscode 707615 | prijs v.a. e 555,vertrek april - okt is het fietspad langs de Elbe ver verwijderd van steden en autowegen. Enkel een trein boemelt af en toe langs. Hier en daar kun je met een pontje de rivier oversteken. Van de zon naar de schaduw of omgekeerd, want het Elbesteingebirgte is hier hoog en grillig. Om die reden heeft het al eeuwen een betoverende werking op schrijvers en schilders, waarvan Caspar David Friedrich de bekendste is. Hij schilderde de kleine mens op de rug gezien, te midden van deze overweldigende natuur. Naaldbomen, rotsformaties, God. Friedrichs werk is zo iconisch, dat je eerst zijn schilderijen herkent en pas daarna het landschap zelf ziet. Komen en gaan Der Sächsische Schweiz is nog even groots en meeslepend als eeuwen terug. Toch heerst hier geen opdringerig toerisme, eerder een soort ingetogen gastvrijheid. Je komt er om te kuren of te wandelen. Plus het gebied is von Kopf bis Fuss auf Radfahrer eingestellt. In Stadt Wehlen hebben ze de dorpskerk tot Fahrradkirche gedoopt, waar fietsers hun bidon kunnen vullen en uitgenodigd worden om in de kerktuin over de Elbe uit te kijken. Daar zittend is het moeilijk voor te stellen dat het rivierwater in 2002 tot in de vensterbanken van de kerk stond. Op het plein van Bad Schandau is op een muur de waterstand van toen aangegeven. Je moet bij iemand op de schouders zitten om erbij te kunnen. In Duitsland noemen ze het Jahhundertwasser, een overstroming die eens in de honderd jaar voorkomt, maar in feite had er sinds de middeleeuwen niet zo’n verwoesting plaatsgevonden. Ook Dresden liep onder water. De schade aan het wereldberoemde operagebouw en het Museum voor Oude Meesters was gigantisch. Maar als er iets is waar ze in Dresden goed in zijn, dan is het in worstelen en weer boven komen. Je ziet er meer mannen in overall dan in willekeurig welke Nederlandse wijk in aanbouw. Het symbool van de stad, de Frauenkirche, is centimeter voor centimeter weer opgebouwd. Aan het kleurverschil van de stenen is te zien wat in 1945 is platgebombardeerd en wat niet. Een blozende bejaarde die de fietser een foto ziet nemen herinnert het zich als de dag van gister. Sinds kort droomt hij eindelijk niet meer over wat hij als tienjarig jongetje heeft gezien. Trots vertelt hij over de jaren van wederopbouw. ‘Een flat kostte drieduizend mark en zevenhonderd arbeidsuren. De mensen bouwden mee aan hun eigen huis en aan de stad. In de DDR had iedereen werk en vrije tijd. Arbeiders en boeren. Nu loopt het platteland leeg en heerst opnieuw grote werkloosheid’. En wordt op verkiezingsborden de Heimat weer opgehemeld. ‘Regimes komen en gaan’, zegt hij schouderophalend, ‘maar zo erg als het onder de nazi’s was, is het nooit meer geweest en zal het ook nooit meer zijn’. De fietser gelooft hem op z’n woord. Hoe sterk de geschiedenis in Dresden ook heeft huisgehouden, de stad barst uit z’n voegen van de toekomst. Bouwvakkers, studenten, kinderen en opvallend veel zwangere vrouwen genieten van een wonderlijk warme nazomer. Na school en werk zitten de bankjes en terrassen aan de Elbe vol. In de Fährgarten Johannstadt drinken enkele gasten staande een laatste slok bier zodra ze de veerboot zien aanmeren. Met de fiets in de hand lopen ze aan boord van de pont, die hen op dit uur van de dag van de schaduw naar de zon zal varen. gouden tip: Frankrijk Fotografie: Mayke Kranenbarg 61 Marjolein Rohde (39) en Gernant Busscher (40) reisden eerder met z’n tweeën o.a. naar Australië, Zuid-Amerika en de Verenigde Staten. Nu hun kinderen Menno (5) en Leanne (3) klein zijn, kiezen ze ervoor de komende jaren eerst Europa verder te verkennen. Deze reis was hun eerste en geslaagde kennismaking met SNP. SNP.NL magazine dec 2009
Page 1: SNP.NL magazine dec 2009 56 Alles V

Lees meer - Mariette Wijne

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?