Ontwikkelingen bij Opleiden in de School - Windesheim Flevoland
Ontwikkelingen bij Opleiden in de School - Windesheim Flevoland
Ontwikkelingen bij Opleiden in de School - Windesheim Flevoland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Uitgave 8 – Juni 2013<br />
<strong>Ontwikkel<strong>in</strong>gen</strong> <strong>bij</strong> <strong>Oplei<strong>de</strong>n</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>School</strong> Door:<br />
<strong>Oplei<strong>de</strong>n</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>School</strong> W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim <strong>Flevoland</strong> draait mee <strong>in</strong> een ron<strong>de</strong> van collegiale visitaties<br />
ons gekozen mo<strong>de</strong>l.<br />
In 2015 wordt <strong>de</strong> Lerarenopleid<strong>in</strong>g Basison<strong>de</strong>rwijs geaccrediteerd. Aangezien ongeveer<br />
veertig procent van <strong>de</strong> studiepunten aan <strong>de</strong> praktijk gekoppeld is (<strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van praktijk,<br />
comaker of vakopdrachten) maakt <strong>Oplei<strong>de</strong>n</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>School</strong> een wezenlijk on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van<br />
<strong>de</strong>ze accreditatie. In november 2014 staat er een proefaccreditatie gepland (met een aparte<br />
dag gericht op OiS). Deze zijn we aan het voorberei<strong>de</strong>n. On<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> voorbereid<strong>in</strong>g is<br />
dat we met <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> besturen een convenant willen opstellen. Een eerste aanzet van<br />
dit convenant is <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls <strong>bij</strong> <strong>de</strong> coörd<strong>in</strong>erend schooloplei<strong>de</strong>rs bekend. Daarnaast is het<br />
belangrijk dat alle partners b<strong>in</strong>nen OiS (zowel <strong>de</strong> besturen als <strong>de</strong> Lerarenopleid<strong>in</strong>g<br />
Basison<strong>de</strong>rwijs) het zelfevaluatieka<strong>de</strong>r OiS (achter <strong>in</strong> het handboek OiS) <strong>in</strong>vullen. Hier<strong>in</strong><br />
zullen <strong>de</strong> coörd<strong>in</strong>erend <strong>in</strong>stituutsoplei<strong>de</strong>rs een rol vervullen.<br />
-<br />
gecertificeerd schooloplei<strong>de</strong>rstraject kan wor<strong>de</strong>n opgezet. Agatha An<strong>de</strong>la vervult hier<strong>in</strong> een<br />
centrale rol.<br />
Er komen (me<strong>de</strong> op nadrukkelijk verzoek van <strong>de</strong> praktijk) nieuwe formulieren<br />
comakerbegeleid<strong>in</strong>g (plan van aanpak en artikel zijn vereisten) en nieuwe formulieren<br />
praktijk (semesterplan en verzilver<strong>in</strong>g zijn vereisten). Ver<strong>de</strong>rop <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze nieuwsbrief is hierover<br />
meer <strong>in</strong>formatie te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. In het herziene handboek, dat september 2013 klaar is, zijn <strong>de</strong>ze<br />
nieuwe formulieren opgenomen en toegelicht.<br />
Afgelopen jaar bleek het voor een grote groep vier<strong>de</strong>jaars lastig te zijn om <strong>in</strong> een heterogene<br />
coachgroep op <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>gsschool te zitten. Komend jaar zitten <strong>de</strong> vier<strong>de</strong>jaars met<br />
jaargenoten <strong>in</strong> een coachgroep op <strong>de</strong> pabo. Wel zullen ze <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijk aanhaken <strong>bij</strong> <strong>de</strong><br />
comaker van <strong>de</strong> school. Over hoe dit handig georganiseerd kan wor<strong>de</strong>n wordt nog<br />
nagedacht. Door <strong>de</strong> komst van profielen en <strong>de</strong> aangescherpte eisen die gesteld wor<strong>de</strong>n aan<br />
het afstu<strong>de</strong>erniveau, <strong>de</strong>nken we dat het belangrijk is alle vier<strong>de</strong>jaars gezamenlijk wekelijks<br />
colleges aan te bie<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> pabo. Met <strong>in</strong>gang van cursusjaar 2014-2015 zullen alle<br />
vier<strong>de</strong>jaars dan ook op maandag op <strong>de</strong> pabo aanwezig zijn.<br />
Voor <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> school en <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten lijkt het ons goed dat het comakerthema<br />
ver<strong>de</strong>r <strong>in</strong>daalt <strong>in</strong> <strong>de</strong> scholen en dat ook <strong>de</strong> mentoren <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijk op <strong>de</strong> hoogte zijn. De<br />
mentoren zullen <strong>bij</strong> <strong>de</strong> accreditatie ook bevraagd wor<strong>de</strong>n over OiS. <strong>School</strong>oplei<strong>de</strong>r en coach<br />
bewaken samen dat <strong>de</strong> coach en <strong>de</strong> comaker zichtbaar wor<strong>de</strong>n b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> basisschool.<br />
Bijvoorbeeld doordat <strong>de</strong> coach <strong>bij</strong> <strong>de</strong> open<strong>in</strong>g van het schooljaar <strong>bij</strong> <strong>de</strong> teamverga<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
aanwezig is.<br />
Me<strong>de</strong> door kle<strong>in</strong>e stu<strong>de</strong>ntenaantallen zijn er komend jaar veel scholen die moeten gaan<br />
samenwerken. Aangezien het belangrijk is dat <strong>de</strong> coachgroep wel als één geheel kan<br />
functioneren, zal dit <strong>de</strong> nodige afstemm<strong>in</strong>g vragen. De coach zal hier een centrale rol <strong>in</strong><br />
spelen. Zoals eer<strong>de</strong>r genoemd verwerken we alle <strong>bij</strong>stell<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het herziene handboek.<br />
We zijn trots op hoe OiS afgelopen jaar weer gedraaid heeft en we hebben er vertrouwen <strong>in</strong><br />
dat we met elkaar <strong>in</strong> <strong>Oplei<strong>de</strong>n</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>School</strong> kunnen werken aan <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong><br />
scholen en aan <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten.<br />
Kernteam OiS<br />
Pim Mol (ASG)<br />
Mart<strong>in</strong>ette Strik (Prisma)<br />
Conny Boen<strong>de</strong>rmaker<br />
(SKOFV- Almere)<br />
Angela He<strong>in</strong>sman<br />
(Lelystad)<br />
Yolanda Halbesma<br />
(coörd<strong>in</strong>atie)
Hoorcollege voor mentoren en schooloplei<strong>de</strong>rs Door:<br />
Yolanda Halbesma<br />
Op 7 oktober 2013 v<strong>in</strong>dt het eerstvolgen<strong>de</strong> hoorcollege voor <strong>Oplei<strong>de</strong>n</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> school plaats. Dit<br />
college gaat over On<strong>de</strong>rzoek doen op <strong>de</strong> pabo. De on<strong>de</strong>rzoekslijn zal wor<strong>de</strong>n toegelicht, evenals<br />
het schrijven van een proposal en thesis. Ook wordt dui<strong>de</strong>lijk hoe on<strong>de</strong>rzoek doen zich verhoudt<br />
tot het werken aan <strong>de</strong> comakers door <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten en hoe mentoren en schooloplei<strong>de</strong>rs een<br />
belangrijke rol kunnen spelen <strong>bij</strong> <strong>de</strong>ze <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke on<strong>de</strong>rzoeken. Als <strong>de</strong> samenwerk<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rzoekslijn, <strong>in</strong> <strong>de</strong> comakers, tussen stu<strong>de</strong>nten, coach van <strong>de</strong> pabo, schooloplei<strong>de</strong>rs en vooral<br />
mentoren optimaal is, is zowel het <strong>de</strong>len van <strong>in</strong>formatie als het tegemoetkomen aan <strong>de</strong> wensen<br />
van <strong>de</strong> scholen <strong>bij</strong> het vervullen van <strong>de</strong> comakers gegaran<strong>de</strong>erd. Dan leveren <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten op<br />
systematische en on<strong>de</strong>rzoeksmatige wijze een <strong>bij</strong>drage aan <strong>de</strong> schoolontwikkel<strong>in</strong>g en krijgt <strong>de</strong><br />
school adviezen producten en methodieken aangereikt die daadwerkelijk <strong>de</strong> weg v<strong>in</strong><strong>de</strong>n naar <strong>de</strong><br />
praktijk van alledag <strong>in</strong> <strong>de</strong> groepen met <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren.<br />
Van stu<strong>de</strong>nten vragen zowel <strong>de</strong> pabo als <strong>de</strong> mentoren <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk een on<strong>de</strong>rzoeken<strong>de</strong><br />
houd<strong>in</strong>g. Niets is 'vanzelfsprekend', bevraag je eigen han<strong>de</strong>len, bevraag het leren en gedrag van<br />
<strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren! Denk na over wat <strong>de</strong> doorgaan<strong>de</strong> lijn van goed leeson<strong>de</strong>rwijs kan zijn. Denk na over<br />
of techniek- en rekenon<strong>de</strong>rwijs te <strong>in</strong>tegreren zijn. En pak dit soort vragen op een<br />
on<strong>de</strong>rzoeksmatige manier aan, om het han<strong>de</strong>len en <strong>de</strong> resultaten te verbeteren. Op <strong>de</strong> pabo<br />
leren stu<strong>de</strong>nten on<strong>de</strong>rzoeksvaardighe<strong>de</strong>n en -methodieken. Voor u als mentor en schooloplei<strong>de</strong>r<br />
is het belangrijk en <strong>in</strong>teressant om te weten met welke ogen u vervolgens naar <strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rzoeken<strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nt uit jaar 1, 2, 3 en 4 kijkt. En wat u kunt <strong>bij</strong>dragen, want uw rol en<br />
expertise zijn van grote waar<strong>de</strong>. In dit hoorcollege kijken we naar <strong>de</strong>ze samenwerk<strong>in</strong>g en<br />
wisselwerk<strong>in</strong>g. Zodat on<strong>de</strong>rzoek doen leuk, uitdagend én <strong>in</strong>teressant wordt, omdat we <strong>de</strong><br />
vragen én <strong>de</strong> antwoor<strong>de</strong>n volop <strong>de</strong>len met elkaar. Om het welzijn en presteren van <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> groepen te vergroten.<br />
7 oktober 2013, 16.30 uur tot 17.30 uur, W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim <strong>Flevoland</strong>, Hospitaaldreef 5.<br />
Zie <strong>de</strong> kalen<strong>de</strong>r aan het e<strong>in</strong>d van <strong>de</strong>ze nieuwsbrief voor data van an<strong>de</strong>re hoorcolleges.<br />
M<strong>in</strong>or Pedagogische strom<strong>in</strong>gen en on<strong>de</strong>rwijsvernieuw<strong>in</strong>g Door:<br />
Hil<strong>de</strong> Amse<br />
In het eerste semester van het nieuwe studiejaar wordt op <strong>de</strong><br />
pabo aan <strong>de</strong>r<strong>de</strong>jaarsstu<strong>de</strong>nten <strong>de</strong> m<strong>in</strong>or Pedagogische<br />
strom<strong>in</strong>gen en on<strong>de</strong>rwijsvernieuw<strong>in</strong>g aangebo<strong>de</strong>n. Stu<strong>de</strong>nten<br />
kunnen ervoor kiezen om b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong>ze m<strong>in</strong>or het lan<strong>de</strong>lijk<br />
erken<strong>de</strong> Dalton - of het OGO-certificaat te halen. U krijgt nog<br />
uitgebreid <strong>in</strong>formatie over <strong>de</strong> <strong>in</strong>houd van <strong>de</strong> m<strong>in</strong>or. Thematisch<br />
leren werken, coöperatieve werkvormen, zelfwerkzaamheid en<br />
betekenisvol on<strong>de</strong>rwijs ontwerpen samen met k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren, spelen<br />
hier<strong>in</strong> een belangrijke rol. De uitwerk<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> opdrachten<br />
v<strong>in</strong>dt altijd plaats <strong>in</strong> overleg met <strong>de</strong> mentor. Zo mogelijk kunnen<br />
stu<strong>de</strong>nten aansluiten <strong>bij</strong> <strong>de</strong> comaker van <strong>de</strong> school, maar het<br />
leren werken vanuit het gekozen on<strong>de</strong>rwijsconcept is lei<strong>de</strong>nd.<br />
De voltijdstu<strong>de</strong>nten zullen op maandag en d<strong>in</strong>sdag stage lopen, <strong>de</strong> <strong>de</strong>eltijdstu<strong>de</strong>nten stemmen<br />
<strong>de</strong> stagedagen af met <strong>de</strong> school. Op sommige stagedagen zullen <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten echter niet op hun<br />
stageschool aanwezig zijn, omdat ze ook scholen buiten <strong>de</strong> regio bezoeken. Daarnaast gaan ze<br />
een aantal dagen on<strong>de</strong>rwijs op <strong>de</strong> pabo voor k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren verzorgen. Als het volledige rooster<br />
bekend is, zullen ze u hier tijdig van op <strong>de</strong> hoogte<br />
brengen.<br />
OGO-lab: Zelf een <strong>bij</strong>enkorf maken<br />
OGO-lab: thema hardwerken<strong>de</strong> <strong>bij</strong>en<br />
Mocht u specifieke vragen hebben, dan kunt u contact<br />
opnemen met Hil<strong>de</strong> Amse via<br />
h.amse@w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl (OGO-specialisatie)<br />
of Jeroen <strong>de</strong> Kruijf via<br />
j.<strong>de</strong>.kruijf@w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl (Daltonspecialisatie).
Almere On<strong>de</strong>rwijsstad van het jaar Door:<br />
Bianca Molly<br />
Jaarlijks wordt door sticht<strong>in</strong>g On<strong>de</strong>rwijsweek een stad verkozen tot On<strong>de</strong>rwijsstad van<br />
het jaar. Het moet dan gaan om een stad die een breed scala van on<strong>de</strong>rwijsvoorzien<strong>in</strong>gen<br />
heeft te bie<strong>de</strong>n en die aan het on<strong>de</strong>rwijs en <strong>de</strong> vorm<strong>in</strong>g van jonge mensen een hoge<br />
prioriteit geeft. Almere heeft zich, met <strong>in</strong>stemm<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> Almeerse schoolbesturen <strong>in</strong> het<br />
najaar van 2012 kandidaat gesteld als On<strong>de</strong>rwijsstad <strong>in</strong> schooljaar 2013-2014.<br />
Almere is <strong>in</strong> maart 2013 gekozen tot On<strong>de</strong>rwijsstad voor het schooljaar 2013-2014. De<br />
verkiez<strong>in</strong>g tot On<strong>de</strong>rwijsstad biedt alle on<strong>de</strong>rwijspartijen en hun partners <strong>de</strong> kans om<br />
Almere en het on<strong>de</strong>rwijs positief te promoten.<br />
De on<strong>de</strong>rwijspartners <strong>in</strong> Almere werken hard aan kwalitatief goed en divers on<strong>de</strong>rwijs<br />
b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> stad. Er is door alle partners stevig geïnvesteerd om <strong>de</strong> kwaliteit van het<br />
on<strong>de</strong>rwijs <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad te verbeteren De resultaten daarvan zijn <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls zichtbaar. Almere<br />
is on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>nd op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n:<br />
De goe<strong>de</strong> samenwerk<strong>in</strong>g tussen gemeente en schoolbesturen.<br />
Het bre<strong>de</strong> palet aan on<strong>de</strong>rwijsvoorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Almere: basison<strong>de</strong>rwijs,<br />
voortgezet on<strong>de</strong>rwijs, mid<strong>de</strong>lbaar beroepson<strong>de</strong>rwijs, hoger on<strong>de</strong>rwijs en<br />
universitair on<strong>de</strong>rwijs.<br />
De aandacht voor <strong>de</strong> kwaliteit van het on<strong>de</strong>rwijs (geen zwakke scholen, goed<br />
on<strong>de</strong>rwijspersoneel, ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid, lokale staat van het on<strong>de</strong>rwijs).<br />
Integrale K<strong>in</strong>dcentra (bre<strong>de</strong> scholen, sterrenschool).<br />
Voor- en vroegschoolse educatie.<br />
Hoger On<strong>de</strong>rwijs (W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim en CAH, laSalle, International New Town Institute,<br />
Summerschool).<br />
Het moment is daar om dit te laten zien en te <strong>de</strong>len. Doordat <strong>de</strong> partners (<strong>in</strong>clusief<br />
gemeente) <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijk op één lijn zitten wat betreft <strong>de</strong> hoofdlijnen, komen d<strong>in</strong>gen van <strong>de</strong><br />
grond. Almere zal <strong>in</strong> het on<strong>de</strong>rwijsjaar 2013-2014 nationaal <strong>in</strong> <strong>de</strong> belangstell<strong>in</strong>g staan met<br />
on<strong>de</strong>rwijsactiviteiten, congressen, <strong>de</strong> dag van <strong>de</strong> leraar en veel an<strong>de</strong>re activiteiten. Deze<br />
activiteiten wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwijspartijen georganiseerd. Almere On<strong>de</strong>rwijsstad biedt<br />
Almere <strong>de</strong> kans om <strong>de</strong> stad te profileren als aantrekkelijke on<strong>de</strong>rwijsstad.<br />
Dag van <strong>de</strong> Leraar Door:<br />
L<strong>in</strong>da van <strong>de</strong>r Heij<strong>de</strong>n<br />
Vrijdag 4 oktober staat <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwijsdag gepland <strong>in</strong> het<br />
stadshart van Almere. De sticht<strong>in</strong>g<br />
www.on<strong>de</strong>rwijsdagalmere.nl organiseert <strong>de</strong> dag. Er wor<strong>de</strong>n<br />
ruim 5.000 mensen verwacht uit het on<strong>de</strong>rwijsveld po en vo,<br />
maar ook uit <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ropvang. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Dag van <strong>de</strong> Leraar<br />
zijn er on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re workshops en lez<strong>in</strong>gen, een politiek café en stands van<br />
schoolbesturen, vakbon<strong>de</strong>n, schooluitgeverijen en commerciële partijen. LEAplus is<br />
aanwezig met een stand waar <strong>in</strong>formatie te krijgen is over LEAplus, wat <strong>de</strong> gemeente zoal<br />
doet, maar ook materiaal dat <strong>in</strong> het ka<strong>de</strong>r van LEAplus is ontwikkeld, <strong>bij</strong>voorbeeld het<br />
protocol po/vo, protocol vo/mbo, Lokale Staat van het On<strong>de</strong>rwijs, posters Woord van <strong>de</strong><br />
maand en ik zoek een woord-boekjes. Hoofdlocatie van <strong>de</strong> dag is <strong>de</strong> Esplanada. Locaties<br />
voor workshops zijn: Echnaton, LaSalle, bibliotheek, W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim en <strong>de</strong> stadsschouwburg.<br />
Kom ook allemaal naar <strong>de</strong>ze dag en neem <strong>de</strong>el aan <strong>de</strong> workshops!
Extra han<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas draagt <strong>bij</strong> aan leren van leerl<strong>in</strong>gen en<br />
stu<strong>de</strong>nten<br />
De gemeente subsidieert vanuit on<strong>de</strong>rwijsimpuls het project "Extra han<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas".<br />
Basisscholen uit Almere, maar ook <strong>de</strong> zomerschool, Weekend Aca<strong>de</strong>mie en Play<strong>in</strong>g for<br />
Success kunnen hiervoor gratis stu<strong>de</strong>nten van <strong>de</strong> pabo en pedagogiek <strong>in</strong>zetten. Stu<strong>de</strong>nten<br />
verzorgen on<strong>de</strong>rwijs of begelei<strong>de</strong>n een aantal leerl<strong>in</strong>gen zodat <strong>de</strong> leraar ''extra han<strong>de</strong>n <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> klas heeft" en <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nt extra aandacht kan geven aan leerl<strong>in</strong>gen die dat nodig hebben.<br />
Afgelopen jaar hebben stu<strong>de</strong>nten op meer<strong>de</strong>re scholen <strong>in</strong> het ka<strong>de</strong>r van het project<br />
gewerkt. De scholen en <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten zijn positief. Met name het werken <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e groepen<br />
of met <strong>in</strong>dividuele leerl<strong>in</strong>gen maakt dat stu<strong>de</strong>nten bewuster hun pedagogische rol nemen<br />
en explicieter naar het leerproces van <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren (kunnen) kijken, zo blijkt uit <strong>in</strong>terviews<br />
met <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten: “je wordt erg handig <strong>in</strong> gebruiken van geleer<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> pabo, bv stellen<br />
van vragen of directe <strong>in</strong>structiemo<strong>de</strong>l, je gebruikt onbewust al heel veel”; “je voelt je veel<br />
meer verantwoor<strong>de</strong>lijk om pedagogische rol te nemen, <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas bepaalt <strong>de</strong> mentor dat<br />
veel meer”; “je ziet ook <strong>de</strong> valkuilen; hoe komt een k<strong>in</strong>d aan zo’n antwoord?”.<br />
Op <strong>de</strong> pabo wordt alles <strong>in</strong> het werk gesteld om voor komend studiejaar nog meer<br />
stu<strong>de</strong>nten te werven voor <strong>de</strong>elname aan dit project. Voor meer <strong>in</strong>formatie over dit project<br />
kunt u contact opnemen met Frank Willemars, f.willemars@w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl<br />
Gratis professionaliser<strong>in</strong>g voor leerkrachten <strong>in</strong> Almere<br />
Ook volgend schooljaar biedt het Kenniscentrum Educatie en Bewegen (voorheen<br />
Expertisecentrum On<strong>de</strong>rwijs & Opvoed<strong>in</strong>g) weer modules aan die, dankzij <strong>de</strong><br />
gemeentelijke subsidie, gratis te volgen zijn voor leerkrachten <strong>in</strong> Almere. Het gaat om <strong>de</strong><br />
modules van <strong>de</strong> master SEN, en om modules óf het gehele traject Inductie Starten<strong>de</strong><br />
leerkrachten en Inductie Passend On<strong>de</strong>rwijs.<br />
Modules master SEN<br />
Op www.w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl/post-hbo-en-cursussen/tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen/master-specialeducational-needs/<br />
is alle <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke <strong>in</strong>formatie te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n over <strong>de</strong> complete master SEN.<br />
Zoals gezegd maakt <strong>de</strong> subsidie van <strong>de</strong> gemeente Almere het mogelijk voor leerkrachten<br />
<strong>in</strong> Almere om <strong>de</strong> losse modules gratis te volgen. Bij <strong>de</strong>elname en na succesvol afron<strong>de</strong>n<br />
van zo'n module, is een bewijs van <strong>de</strong>elname <strong>de</strong> opbrengst. Dit bewijs behoudt haar<br />
waar<strong>de</strong> op het moment dat <strong>de</strong> gehele master SEN gevolgd gaat wor<strong>de</strong>n; dan is zij op dat<br />
moment een vrijstell<strong>in</strong>g voor die betreffen<strong>de</strong> module. Voor meer <strong>in</strong>formatie:<br />
www.w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl/post-hbo-en-cursussen/tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen/master-specialeducational-needs/<br />
Programma's Inductie: Inductie Starten<strong>de</strong> leerkracht en Inductie Passend On<strong>de</strong>rwijs<br />
Voor <strong>de</strong> Inductie Starten<strong>de</strong> leerkracht wor<strong>de</strong>n starten<strong>de</strong> leerkrachten hier<strong>bij</strong> van harte<br />
uitgenodigd! Dit <strong>in</strong>ductieprogramma richt zich op starten<strong>de</strong> leerkrachten: net klaar met<br />
<strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g, net begonnen aan een (tij<strong>de</strong>lijke, vervang<strong>in</strong>gs-)baan. De fase waar<strong>in</strong><br />
leerkrachten graag (<strong>bij</strong>)leren omdat zij <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk ervaren wat ze nodig hebben om<br />
zich ver<strong>de</strong>r te ontwikkelen. Dit traject bestaat uit drie cursussen, afgestemd op <strong>de</strong> 'top 3'<br />
als het gaat om <strong>de</strong> uitdag<strong>in</strong>gen die starten<strong>de</strong> leerkrachten tegenkomen:<br />
klassenmanagement, omgaan met gedragsproblemen en media <strong>in</strong> het on<strong>de</strong>rwijs. Vraag <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>formatieflyer (met data) aan <strong>bij</strong>: m.strik@w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl<br />
Voor <strong>de</strong> Inductie Passend On<strong>de</strong>rwijs wor<strong>de</strong>n niet alleen starters maar zeker ook ervaren<br />
leerkrachten van harte uitgenodigd! De ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het basison<strong>de</strong>rwijs volgen<br />
elkaar snel op. Scholen willen goe<strong>de</strong> resultaten, <strong>de</strong> <strong>in</strong>spectie komt <strong>de</strong>ze met regelmaat<br />
bekijken en bovendien is er <strong>de</strong> wet op het Passend On<strong>de</strong>rwijs, die veel betekent <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
groepen van <strong>de</strong> basisscholen. Dit vraag veel van <strong>de</strong> directie, van <strong>de</strong> IB'er en vooral van <strong>de</strong><br />
leerkrachten. Leerkrachten wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong> hun kracht gezet b<strong>in</strong>nen Passend On<strong>de</strong>rwijs tij<strong>de</strong>ns<br />
dit <strong>in</strong>ductietraject, of ze nu startend of juist ervaren leerkracht zijn. Ook, of misschien wel<br />
juist, na tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g <strong>in</strong> HGW en OGW is het voor veel leerkrachten belangrijk nu echt 'handjes<br />
en voetjes' te geven aan het han<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gsgerichte werken, en omgaan met gedrag.<br />
Door:<br />
Loes van Wessum<br />
Door:<br />
Mart<strong>in</strong>ette Strik
De modules zijn dan ook hel<strong>de</strong>r (en omvatten steeds vier <strong>bij</strong>eenkomsten):<br />
han<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gsgericht werken <strong>in</strong> je groep, opbrengstgericht werken <strong>in</strong> je groep en gedrag<br />
(data-<strong>in</strong>formed anticiperen op gedrag van k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren). Op <strong>de</strong>ze manier wordt han<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gs-<br />
en opbrengstgericht werken van 'papieren, adm<strong>in</strong>istratieve tijger' een mooie, effectieve<br />
van werken <strong>in</strong> <strong>de</strong> groep; <strong>de</strong> eigen groepsoverzichten en -plannen zijn uitgangspunt tij<strong>de</strong>ns<br />
dit gehele traject, dus alles wat geleerd en aangepakt wordt, is direct van nut en <strong>in</strong>zetbaar<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> eigen groepen! Leren door doen, leren door ervar<strong>in</strong>gen te <strong>de</strong>len en leren door te<br />
werken vanuit <strong>de</strong> eigen praktijk. Meer lezen, data kennen? Mail voor <strong>de</strong> <strong>in</strong>formatieflyer<br />
naar: m.strik@w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheimflevoland.nl<br />
Kom <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g: vakbekwaamheid beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs nu ook <strong>bij</strong><br />
W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim <strong>Flevoland</strong><br />
Bent u alleen bevoegd om lessen beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs te verzorgen <strong>in</strong> groep 1 en 2? Met<br />
een aanvullen<strong>de</strong> bevoegdheid Vakbekwaamheid Beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs voor het primair<br />
on<strong>de</strong>rwijs, kunt u ook aan k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren uit <strong>de</strong> hogere groepen beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs geven. De<br />
post-hbo-opleid<strong>in</strong>g Vakbekwaamheid Beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs leidt u daartoe op.<br />
Na afrond<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g bent u <strong>in</strong> het bezit van een lan<strong>de</strong>lijk erkend diploma. U bent<br />
dan bevoegd om beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs te geven aan <strong>de</strong> groepen 3 tot en met 8 <strong>in</strong> het<br />
regulier basison<strong>de</strong>rwijs en aan k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren tot en met 12 jaar <strong>in</strong> het speciaal basison<strong>de</strong>rwijs.<br />
Studie-opzet<br />
De post-hbo-opleid<strong>in</strong>g Vakbekwaamheid Beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs voor het primair on<strong>de</strong>rwijs<br />
is gebaseerd op een lan<strong>de</strong>lijk ontwikkeld programma, dat officieel Leergang<br />
Vakbekwaamheid Beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs via <strong>de</strong> Pabo heet. Dit keurmerk staat garant voor<br />
<strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> leergang en <strong>de</strong> daaraan verbon<strong>de</strong>n registratie <strong>bij</strong> het CPION.<br />
De opleid<strong>in</strong>g bestaat <strong>in</strong> totaal uit drie blokken van een half jaar (17 lesweken), die u na<br />
elkaar en <strong>in</strong> volgor<strong>de</strong> dient te volgen. Heeft u tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Lerarenopleid<strong>in</strong>g Basison<strong>de</strong>rwijs<br />
een certificaat behaald voor blok 1 en eventueel blok 2, dan kunt u vrijstell<strong>in</strong>g aanvragen<br />
en <strong>in</strong>stromen <strong>in</strong> een aansluitend blok.<br />
Elk lesblok bestaat uit drie componenten (stage, lessen en zelfstudie) die nauw met elkaar<br />
verbon<strong>de</strong>n zijn. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>gslessen voert u met uw<br />
me<strong>de</strong>stu<strong>de</strong>nten beweg<strong>in</strong>gsactiviteiten uit die u samen<br />
evalueert. U ontwerpt thuis beweg<strong>in</strong>gslessen die u op uw<br />
stage uitvoert. Vervolgens <strong>de</strong>elt u <strong>de</strong> stage-ervar<strong>in</strong>gen met<br />
an<strong>de</strong>re stu<strong>de</strong>nten tij<strong>de</strong>ns <strong>in</strong>tervisie op <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g.<br />
Filmbeel<strong>de</strong>n vormen een belangrijk on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el <strong>bij</strong> <strong>de</strong>ze<br />
uitwissel<strong>in</strong>g van ervar<strong>in</strong>gen, zodat u een goed beeld krijgt<br />
van elkaars ervar<strong>in</strong>gen.<br />
In elk blok heeft u wekelijks contactmomenten op W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim <strong>Flevoland</strong> voor <strong>de</strong> lessen,<br />
opdrachten, presentaties, toetsen en e<strong>in</strong>dgesprekken. Zelfstudie zorgt voor ver<strong>de</strong>r<br />
verdiep<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> theorie achter <strong>de</strong> beweg<strong>in</strong>gsactiviteiten.<br />
U verzorgt <strong>in</strong> blok 1 <strong>in</strong> totaal 20 stagelessen, <strong>in</strong> blok 2 verzorgt u 20 stagelessen en <strong>in</strong> blok<br />
3 verzorgt u 30 stagelessen. De opleid<strong>in</strong>g is volledig <strong>in</strong>gericht op het leren lesgeven aan<br />
groep 3 tot en met 8. Uitgangspunt is dat u een zekere spreid<strong>in</strong>g maakt en niet al uw<br />
lessen <strong>in</strong> <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> bouw verzorgt.<br />
Alleen als u actief <strong>de</strong>elneemt aan <strong>de</strong> lessen kunt u zich ontwikkelen <strong>in</strong> het ontwerpen van<br />
beweg<strong>in</strong>gsactiviteiten en <strong>de</strong> uitwerk<strong>in</strong>g en uitvoer<strong>in</strong>g daarvan. Aanwezigheid en actieve<br />
<strong>de</strong>elname is daarom een vereiste om <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g goed te kunnen afron<strong>de</strong>n.<br />
Als vakspecialist moet u een groot aantal beweg<strong>in</strong>gsvaardighe<strong>de</strong>n beheersen. Daarom is <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke certificer<strong>in</strong>g vastgelegd dat u <strong>de</strong> kernactiviteiten uit het Basisdocument<br />
Beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs op niveau 3 van leerl<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> groep 7/8 moet kunnen uitvoeren.<br />
Per blok behan<strong>de</strong>len we een aantal kernactiviteiten. We begelei<strong>de</strong>n u daar<strong>bij</strong>, zodat uw<br />
eigen niveau van <strong>de</strong>elnemen ver<strong>de</strong>r ontwikkelt. Als blijkt dat u moeite hebt het gewenste<br />
vaardigheidsniveau te halen, zal <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>gsdocent u adviseren extra te oefenen en daar<br />
manieren voor aandragen om alsnog aan <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> eis te voldoen.<br />
Door:<br />
Yvonne Koper
Op het moment dat u met <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g start bent u wettelijk voor <strong>de</strong> maximale duur van<br />
twee aangesloten jaren bevoegd om zelfstandig op <strong>de</strong> basisschool beweg<strong>in</strong>gson<strong>de</strong>rwijs<br />
aan <strong>de</strong> groepen 3 tot en met 8 te verzorgen.<br />
In september 2013 start (<strong>bij</strong> genoeg <strong>de</strong>elnemers) blok 1 <strong>bij</strong> <strong>de</strong> Lerarenopleid<strong>in</strong>g<br />
Basison<strong>de</strong>rwijs (Pabo) van W<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim <strong>Flevoland</strong>. Voor meer <strong>in</strong>formatie over <strong>de</strong><br />
opleid<strong>in</strong>g kunt u contact opnemen met Jeroen Steeman via j.steeman@w<strong>in</strong><strong>de</strong>sheim.nl<br />
Praktijkbeoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gsformulieren Door:<br />
Pim Mol<br />
We gaan het nieuwe cursusjaar werken met nieuwe beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gsformulieren voor <strong>de</strong><br />
praktijk. Daarvoor hebben we <strong>in</strong>put van mentoren, schooloplei<strong>de</strong>rs, coaches en stu<strong>de</strong>nten<br />
gekregen. De laatste reacties van mentoren en schooloplei<strong>de</strong>rs op <strong>de</strong> conceptversie van<br />
het beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gsformulier wor<strong>de</strong>n op dit moment verwerkt.<br />
Wat er veran<strong>de</strong>rt:<br />
Voor elk jaar een apart formulier, met eigen beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gscriteria.<br />
Op het formulier een beschrijv<strong>in</strong>g van wat je mag verwachten van <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nt uit<br />
dat jaar.<br />
Op het formulier een toelicht<strong>in</strong>g voor mentor en coach waar<strong>in</strong> staat wanneer <strong>de</strong><br />
beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g O, V, RV of G is.<br />
Elke competentie is on<strong>de</strong>rver<strong>de</strong>eld <strong>in</strong> een aantal <strong>in</strong>dicatoren die allemaal<br />
afzon<strong>de</strong>rlijk wor<strong>de</strong>n beoor<strong>de</strong>eld door <strong>de</strong> mentor.<br />
De coach vult <strong>de</strong> e<strong>in</strong>dbeoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong>.<br />
Wat hetzelf<strong>de</strong> blijft is dat <strong>de</strong> coach e<strong>in</strong>dverantwoor<strong>de</strong>lijk is voor <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g.<br />
De mentor beoor<strong>de</strong>elt alle <strong>in</strong>dicatoren en <strong>de</strong> coach neemt <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g normaal<br />
gesproken over. Als <strong>de</strong> coach af wil wijken van <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> mentor, neemt hij<br />
contact op met <strong>de</strong> mentor voor overleg.<br />
Comaker: Doubleren op het Zonnewiel Door:<br />
Waarom blijft een k<strong>in</strong>d zitten en welk effect heeft het blijven zitten?<br />
Vanuit <strong>de</strong> overheid wordt gesteld dat een k<strong>in</strong>d kan blijven zitten, maar dat het k<strong>in</strong>d wel<br />
genoeg mogelijkhe<strong>de</strong>n gehad moet hebben om zich te<br />
ontwikkelen. Men streeft echter naar een basisschool<br />
waar<strong>in</strong> een k<strong>in</strong>d onon<strong>de</strong>rbroken het leertraject volgt.<br />
Uit on<strong>de</strong>rzoek blijkt echter dat 90% van <strong>de</strong><br />
basisscholen een k<strong>in</strong>d laat zitten. De overheid geeft dit<br />
advies, maar <strong>de</strong> basisscholen hebben er een eigen kijk<br />
op.<br />
Uit on<strong>de</strong>rzoek van Roeleveld en van <strong>de</strong>r Veen (2007) komt naar voren dat <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren die<br />
een kleuterbouw verleng<strong>in</strong>g hebben gedaan, het grootste <strong>de</strong>el hun gehele schoolloopbaan<br />
problemen hebben. De vraag wordt gesteld of het eer<strong>de</strong>r constateren van <strong>de</strong> problemen<br />
ervoor kan zorgen dat een k<strong>in</strong>d uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk niet hoeft te blijven zitten.<br />
Sommige kleuters krijgen van hun leerkracht het advies om een jaar langer <strong>in</strong> groep 2 te<br />
blijven, omdat ze nog niet ‘leesrijp’ zou<strong>de</strong>n zijn. In Ne<strong>de</strong>rland volgt één op <strong>de</strong> tien<br />
k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren een extra jaar kleuteron<strong>de</strong>rwijs (Roeleveld & van <strong>de</strong>r Veen, 2007).<br />
Kleuterverleng<strong>in</strong>g blijkt niet effectief te zijn zon<strong>de</strong>r specifieke begeleid<strong>in</strong>g gericht op het<br />
verbeteren van fonologische vaardighe<strong>de</strong>n. Kortom: blijven zitten heeft alleen effect<br />
wanneer het k<strong>in</strong>d <strong>in</strong> het daaropvolgen<strong>de</strong> jaar voldoen<strong>de</strong> geletter<strong>de</strong> activiteiten krijgt<br />
aangebo<strong>de</strong>n en wanneer <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> begeleid<strong>in</strong>g zich richt op het verbeteren van <strong>de</strong><br />
fonologische vaardighe<strong>de</strong>n. Volgens Roeleveld en van <strong>de</strong>r Veen heeft kleuterverleng<strong>in</strong>g op<br />
korte termijn wel effect. Dit blijkt uit <strong>de</strong> hogere scores op <strong>de</strong> Cito-toetsen en <strong>de</strong><br />
vooruitgang op het sociaal-emotionele vlak. Op lange termijn verdwijnt het effect, want <strong>de</strong><br />
scores van een kleuter die twee keer groep 2 heeft gevolgd, komen dan overeen met <strong>de</strong><br />
Ivanka Lemaire, Daniéla<br />
Spruijt en Claudia Bakkenist
esultaten die gemid<strong>de</strong>ld zou zijn behaald wanneer ze geen jaar langer <strong>in</strong> <strong>de</strong> kleutergroep<br />
hebben doorgebracht.<br />
De leerkrachten van alle bouwen op ’t Zonnewiel hebben een enquête <strong>in</strong>gevuld. In <strong>de</strong><br />
kleuterbouw bleken <strong>de</strong> leerkrachten al snel te zien dat een kleuter moest blijven zitten.<br />
Ver<strong>de</strong>r kwam er ook uit <strong>de</strong> enquête naar voren dat <strong>de</strong> kleuterbouwverleng<strong>in</strong>g vooral te<br />
maken had met geletterdheid, rijp<strong>in</strong>g en sociaal-emotionele ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> kleuter.<br />
In <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re bouwen bleek <strong>de</strong> taalachterstand/probleem een grote rol te spelen <strong>bij</strong> het<br />
blijven zitten. In <strong>de</strong> bovenbouw komt doubleren maar we<strong>in</strong>ig voor.<br />
Uit onze enquête op Het Zonnewiel blijkt dat men verwacht dat het blijven zitten effect<br />
heeft op lange termijn. Als we kijken naar alle bouwen, dan zien we dat ie<strong>de</strong>reen<br />
vooruitgang ziet aan het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van het gedoubleer<strong>de</strong> jaar. Wel wordt er toegegeven dat<br />
k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren soms altijd zwak blijven. Ver<strong>de</strong>r geeft 50% van <strong>de</strong> leerkrachten aan dat ze het<br />
volgen<strong>de</strong> schooljaar zien dat een k<strong>in</strong>d profijt heeft gehad van het voorgaan<strong>de</strong><br />
gedoubleer<strong>de</strong> jaar. Daarentegen geeft 17% van <strong>de</strong> leerkrachten aan dit niet te zien.<br />
Ook komt naar voren dat een k<strong>in</strong>d niet blijft zitten op één punt maar juist op meer<strong>de</strong>re<br />
punten. Bij <strong>de</strong> kleuters heeft het vooral te maken met <strong>de</strong> geletterdheid en rijp<strong>in</strong>g. Ook <strong>de</strong><br />
sociaal-emotionele ontwikkel<strong>in</strong>g van kleuters speelt een grote rol. Bij <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>nbouw<br />
komt naast bovenstaan<strong>de</strong> ook het rekenwiskundig mo<strong>de</strong>l om <strong>de</strong> hoek kijken. Bij <strong>de</strong><br />
bovenbouw is doubleren een uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g.<br />
Ook hebben we een aantal k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren geïnterviewd die kleuterbouwverleng<strong>in</strong>g hebben<br />
gehad. Hieruit kwam naar voren dat veel k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren niet meer wisten dat ze<br />
kleuterbouwverleng<strong>in</strong>g hebben gehad en waarom. Eén k<strong>in</strong>d dacht zelf dat ze was blijven<br />
zitten, omdat ze <strong>de</strong> leerkracht aardig vond.<br />
De leerkrachten hou<strong>de</strong>n zich aan het protocol van ‘t Zonnewiel. Hier<strong>in</strong> staan <strong>de</strong> punten<br />
waarop ‘t Zonnewiel een k<strong>in</strong>d laat doubleren. Het doubleren <strong>in</strong> een groep is vooral<br />
bedoeld voor leerl<strong>in</strong>gen die wat betreft <strong>de</strong> resultaten op hun tenen lopen, terwijl er wel<br />
voldoen<strong>de</strong> capaciteiten aanwezig lijken te zijn. Ook voor k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren die regelmatig ziek zijn<br />
of door problemen thuis of op school zich m<strong>in</strong><strong>de</strong>r hebben ontwikkeld kan een doublure<br />
een goe<strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>g zijn. Bij k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren met een gediagnosticeer<strong>de</strong> handicap is het<br />
Zonnewiel terughou<strong>de</strong>nd met doubleren. Er wordt dan samen met een ambulant<br />
begelei<strong>de</strong>r gekeken of <strong>de</strong> achterliggen<strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> verband staat met <strong>de</strong> handicap.<br />
Bij een doublure op het Zonnewiel is altijd <strong>de</strong> leerkracht en <strong>de</strong> IB’er betrokken dit gaat<br />
altijd <strong>in</strong> goed overleg met <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs.<br />
Bronnen o.a.:<br />
- ANP, Van Bijsterveldt positief over CNV-voorstel, (2012), verkregen op 29-10-12,<br />
- Bots, M, Zitten blijven, wat w<strong>in</strong>t het k<strong>in</strong>d ermee?,(2010), verkregen op: 27-12-12,<br />
http://www.jmou<strong>de</strong>rs.nl/Themas/<strong>School</strong>/Zitten-blijven-Wat-w<strong>in</strong>t-het-k<strong>in</strong>d-ermee.htm<br />
- Bijma, B, Doubleren, (2010), verkregen op 29-10-12,<br />
http://www.beteron<strong>de</strong>rwijsne<strong>de</strong>rland.nl/<br />
- CNVO, On<strong>de</strong>rwijs jouw partner <strong>in</strong> school, (2010), verkregen op 27-12-12,<br />
http://www.cnvo.nl/<br />
http://www.cnvo.nl/nc/actueel/nieuws/on<strong>de</strong>rwijs-nieuws/nieuws-<strong>de</strong>tails/article/van<strong>bij</strong>sterveldt-positief-over-cnv-voorstel.html<br />
- Roeleveld, J, Kleuterbouwverleng<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland: omvang, kenmerken en<br />
effecten,(2007), verkregen op 29-10-12, PDF<br />
- Rijksoverheid, Ne<strong>de</strong>rland, (2012), verkregen op: 27-12-12,<br />
http://www.rijksoverheid.nl/<br />
- Hanneke Went<strong>in</strong>k, Ludo Verhoeven en Maud van Druenen (2011) Protocol<br />
leesproblemen en Dyslexie groep 1 en 2. Nijmegen: Expertisecentrum Ne<strong>de</strong>rlands.
Comaker: Debateren op 3Sprong<br />
Voor <strong>de</strong> PC basisschool 3Sprong <strong>in</strong> Lelystad hebben wij het afgelopen jaar gewerkt aan het<br />
ontwikkelthema ‘<strong>de</strong>batteren’. De opdracht die we van <strong>de</strong> school kregen was: een leerlijn<br />
voor <strong>de</strong>batteren te ontwikkelen.<br />
Op basisschool 3Sprong is, <strong>in</strong> het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> comaker, vorig jaar gewerkt aan het<br />
ontwikkelthema ‘burgerschap’. Burgerschap bevat drie dome<strong>in</strong>en; i<strong>de</strong>ntiteit, <strong>de</strong>mocratie<br />
en participatie. Vanuit het dome<strong>in</strong> <strong>de</strong>mocratie werd <strong>in</strong> <strong>de</strong> comaker <strong>de</strong> aanbevel<strong>in</strong>g gedaan<br />
een leerlijn te ontwikkelen voor <strong>de</strong>batteren. Deze opdracht kwam <strong>bij</strong> ons, <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten<br />
van dit jaar, te liggen.<br />
We zijn begonnen met een theoretisch<br />
vooron<strong>de</strong>rzoek. Een van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len die wij<br />
hebben on<strong>de</strong>rzocht is het belang van <strong>de</strong>batteren. Het<br />
is fijn als <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren het leuk v<strong>in</strong><strong>de</strong>n, maar <strong>in</strong> het<br />
on<strong>de</strong>rwijs doen wij natuurlijk niets voor niets. Er<br />
moet wel iets geleerd wor<strong>de</strong>n. Dat gebeurt ook <strong>bij</strong><br />
<strong>de</strong>batteren. K<strong>in</strong><strong>de</strong>ren oefenen een heel scala aan<br />
<strong>de</strong>elvaardighe<strong>de</strong>n, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re analyseren en argumenteren, die <strong>in</strong> het dagelijks leven<br />
goed van pas komen. (Qu<strong>in</strong>tilianus, 2005) Daarnaast is <strong>de</strong>batteren ook goed <strong>in</strong> te zetten<br />
als mid<strong>de</strong>l, <strong>bij</strong>voorbeeld <strong>bij</strong> <strong>de</strong> aardrijkskun<strong>de</strong>- of geschie<strong>de</strong>nislessen (Debatrix, 2011),<br />
maar ook om te werken aan mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge taalvaardigheid. Bij <strong>de</strong>batteren wordt namelijk<br />
altijd gewerkt aan kerndoel twee en drie van mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g on<strong>de</strong>rwijs. Tij<strong>de</strong>ns het on<strong>de</strong>rzoek<br />
zijn wij erachter gekomen dat het SLO <strong>in</strong> april 2010 tot <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> conclusie is gekomen als<br />
wij, namelijk dat <strong>de</strong>batteren erg nuttig is. Het SLO heeft dit omgezet naar een doorlopen<strong>de</strong><br />
leerlijn voor <strong>de</strong>batteren. Hierdoor veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> onze oorspronkelijke opdracht. Onze<br />
nieuwe opdracht werd <strong>de</strong> tussendoelen van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> leerlijn vertalen naar lesi<strong>de</strong>eën.<br />
Daarnaast hebben wij on<strong>de</strong>rzocht hoe <strong>de</strong>ze leerlijn gekoppeld kon wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> op<br />
3Sprong gebruikte metho<strong>de</strong>s. De conclusies van dit on<strong>de</strong>rzoek was dat bepaal<strong>de</strong> lessen uit<br />
het dome<strong>in</strong> ‘spreken en luisteren’ van <strong>de</strong> metho<strong>de</strong> Taal <strong>in</strong> beeld aangevuld of vervangen<br />
zou<strong>de</strong>n kunnen wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong>batlessen.<br />
In het twee<strong>de</strong> semester hebben wij verschillen<strong>de</strong> <strong>de</strong>batvormen <strong>in</strong> onze groepen<br />
uitgevoerd. Bijvoorbeeld: aan <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong> stell<strong>in</strong>g: “Zon<strong>de</strong>r respect geen voetbal” zijn<br />
<strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen van groep 6 <strong>in</strong> <strong>de</strong>bat gegaan met elkaar. Tij<strong>de</strong>ns een teamprestatie hebben<br />
wij onze ervar<strong>in</strong>gen ge<strong>de</strong>eld met het team van 3Sprong. Ook hebben wij gevraagd naar<br />
hun wensen ten behoeve van het <strong>de</strong>batteren. Wat zou<strong>de</strong>n zij nodig hebben om <strong>in</strong> hun klas<br />
met <strong>de</strong>batteren aan <strong>de</strong> slag te kunnen. Zij wil<strong>de</strong>n graag verschillen<strong>de</strong> <strong>de</strong>batvormen<br />
uitgewerkt hebben, zodat ze <strong>bij</strong> lessen ‘Trefwoord’, mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge taal, zaakvakken en<br />
burgerschap een passen<strong>de</strong> <strong>de</strong>batvorm kon<strong>de</strong>n kiezen. Voor <strong>de</strong> werkvormen hebben wij<br />
gebruik gemaakt van veel verschillen<strong>de</strong> sites. Er bestaan sites met kant en klare<br />
werkvormen voor <strong>de</strong>batteren, maar ook veel coöperatieve werkvormen kunnen met een<br />
kle<strong>in</strong>e aanpass<strong>in</strong>g goed als <strong>de</strong>batvorm wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>gezet.<br />
Ons on<strong>de</strong>rzoek is voor 3Sprong gedaan. De werkvormen <strong>in</strong> <strong>de</strong> i<strong>de</strong>eënmap zijn echter <strong>in</strong> te<br />
zetten op elke school. Op <strong>de</strong>ze manier kan elke school werken aan burgerschap en komt<br />
daar mee tegemoet aan <strong>de</strong> <strong>in</strong> 2006 door <strong>de</strong> <strong>in</strong>spectie <strong>in</strong>gestel<strong>de</strong> eis. Deze eis heeft<br />
betrekk<strong>in</strong>g tot het aanbie<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> verantwoord<strong>in</strong>g van burgerschap.<br />
De i<strong>de</strong>eënmap bevat uitgewerkte werkvormen volgens een door ons ontworpen format.<br />
Een voorbeeld hiervan kunt u v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>bij</strong>lage. De map is handig <strong>in</strong>ge<strong>de</strong>eld op groep,<br />
waardoor leerkrachten snel een werkvorm kunnen v<strong>in</strong><strong>de</strong>n die past <strong>bij</strong> hun klas. Voor<strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
map zit een samenvatt<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> theoretische on<strong>de</strong>rbouw<strong>in</strong>g, zodat leerkrachten ook<br />
weten waarom zij bepaal<strong>de</strong> werkvormen zou<strong>de</strong>n kunnen gebruiken.<br />
<strong>School</strong>: 3Sprong <strong>in</strong> Lelystad<br />
Coach: Gemma Boonen<br />
<strong>School</strong>oplei<strong>de</strong>r: Chris Klaver<br />
Stu<strong>de</strong>nten: Serrien Huson en Laura <strong>de</strong> Vries<br />
Door:<br />
Serrien Huson<br />
en Laura <strong>de</strong> Vries
Literatuurlijst<br />
Boeken:<br />
Jansen, D., Wou<strong>de</strong> van <strong>de</strong>r, N. & San<strong>de</strong>rs, T. (2012). Hear, Hear! Leer scholieren<br />
<strong>de</strong>batteren. Leven<strong>de</strong> talen magaz<strong>in</strong>e, 99(5), pp. 10-13<br />
Kroes, S. (2007). Debatteren voor ie<strong>de</strong>reen. Fre<strong>de</strong>riksburg Denenmarken: Ventus<br />
Pulbish<strong>in</strong>g ApS<br />
Artikelen:<br />
Kennisnet , Wetenschappelijk Centrum Leraren On<strong>de</strong>rzoek (LOOK) , On<strong>de</strong>rwijscoöperatie<br />
& NTR. (2010, Maart 6). Leraar24. Opgeroepen op September 15, 2012, van Debatteren:<br />
http://www.leraar24.nl/dossier/1491<br />
Sites:<br />
Deelvaardighe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>batteren. (2012). Opgeroepen op Oktober 26, 2012, van<br />
Instrueren en begelei<strong>de</strong>n van praktische opdrachten met het oog op zelfstandig leren:<br />
http://edu.fss.uu.nl/prove-it/pub4<strong>de</strong>el4.htm<br />
<strong>de</strong>batbond, N. (2010). Debatteren. Opgeroepen op Oktober 3, 2012, van<br />
http://www.<strong>de</strong>batbond.nl/<strong>de</strong>batteren/<br />
Debatrix. (2011). Debat <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas. Opgeroepen op Oktober 3, 2012, van Debatvormen:<br />
http://www.<strong>de</strong>bat<strong>in</strong><strong>de</strong>klas.nl/<strong>de</strong>batvormen/<br />
Debatrix. (2011). Debat <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas. Opgeroepen op November 18, 2012, van Debatvorm<br />
Amerikaans Parlementair: http://www.<strong>de</strong>bat<strong>in</strong><strong>de</strong>klas.nl/<strong>de</strong>batvormen/amerikaansparlementair/<br />
Debatrix. (2011). Debat <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas. Opgeroepen op November 18, 2012, van Debatvorm<br />
Brits Parlementair: http://www.<strong>de</strong>bat<strong>in</strong><strong>de</strong>klas.nl/<strong>de</strong>batvormen/brits-parlementair/<br />
Debatrix. (2011). Debat <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas. Opgeroepen op November 18, 2012, van Debatvorm<br />
Lagerhuis: http://www.<strong>de</strong>bat<strong>in</strong><strong>de</strong>klas.nl/<strong>de</strong>batvormen/lagerhuis/<br />
Kennisnet , Wetenschappelijk Centrum Leraren On<strong>de</strong>rzoek (LOOK) , On<strong>de</strong>rwijscoöperatie<br />
& NTR. (2010, Maart 6). Leraar24. Opgeroepen op September 15, 2012, van Debatteren:<br />
http://www.leraar24.nl/dossier/1491<br />
Qu<strong>in</strong>tilianus. (2005). Wat is <strong>de</strong>batteren? Opgeroepen op Oktober 29, 2012, van<br />
http://www.qu<strong>in</strong>tilianus.com/wat_is_<strong>de</strong>batteren.htm<br />
Scholieren, D. v. (2001, November 19). Het <strong>de</strong>bat <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas. Opgeroepen op September 15,<br />
2012, van Nationale kampioenschappen voor VWO-scholen:<br />
http://members.home.nl/gp.broekema/<strong>de</strong>bat02.htm<br />
SLO. (2012). Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkel<strong>in</strong>g. Opgeroepen op Oktober<br />
1, 2012, van Mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge taalvaardigheid:<br />
http://www.slo.nl/primair/leergebie<strong>de</strong>n/ned/taalsite/lexicon/00196/<br />
SLO. (2012). Ne<strong>de</strong>rlands Mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge Taalvaardigheid kerndoel 1. Opgeroepen op Oktober<br />
10, 2012, van Tule <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n en activiteiten: http://tule.slo.nl/Ne<strong>de</strong>rlands/F-L03.html<br />
SLO. (2012). Ne<strong>de</strong>rlands Mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge Taalvaardigheid kerndoel 2. Opgeroepen op Oktober<br />
2012, 2012, van Tule <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n en activiteiten: http://tule.slo.nl/Ne<strong>de</strong>rlands/F-L02.html<br />
SLO. (2012). Ne<strong>de</strong>rlands Mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge Taalvaardigheid kerndoel 3. Opgeroepen op Oktober<br />
10, 2012, van Tule <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n en activiteiten: http://tule.slo.nl/Ne<strong>de</strong>rlands/F-L03.html<br />
Comaker: Technisch lezen <strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid Door:<br />
Rodney Leguit en<br />
Jessica van Houwel<strong>in</strong>gen<br />
Voor Katholieke Jenaplanschool ‘t Schrijverke <strong>in</strong> Lelystad hebben wij het afgelopen jaar<br />
gewerkt aan het ontwikkelthema: technisch lezen <strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid.<br />
De uitkomst: een ou<strong>de</strong>ravond en een film met i<strong>de</strong>eën hoe je als ou<strong>de</strong>r op een goe<strong>de</strong> manier<br />
bezig kunt zijn met letters / lezen zon<strong>de</strong>r thuis schooltje te hoeven spelen. We hebben ons<br />
gefocust op groep 1 tot en met 4.<br />
De film bevat enkele tips die ou<strong>de</strong>rs kunnen gebruiken om<br />
met hun k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren <strong>in</strong>formeel bezig te gaan met letters. Ook<br />
laten we <strong>in</strong> <strong>de</strong> film zien hoe ou<strong>de</strong>rs thuis met hun k<strong>in</strong>d op<br />
een <strong>in</strong>teractieve manier kunnen voorlezen. Kortom een<br />
goe<strong>de</strong> manier om k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren voor te berei<strong>de</strong>n op het<br />
technisch lezen.<br />
Op basisschool ’t Schrijverke staan <strong>de</strong> opbrengsten op het gebied van begrijpend lezen en<br />
technisch lezen on<strong>de</strong>r druk. Er is geen doorgaan<strong>de</strong> lijn m.b.t. (voortgezet) technisch lezen
<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> school. Ook kan <strong>de</strong> afstemm<strong>in</strong>g school en ou<strong>de</strong>rs (educatief partnerschap) op<br />
het gebied van technisch lezen verbeterd wor<strong>de</strong>n.<br />
Om <strong>de</strong>ze re<strong>de</strong>nen is er op ’t Schrijverke een actieteam technisch lezen gekomen. Het<br />
actieteam heeft met elkaar een actieplan gemaakt.<br />
Het doel van dit actieplan is om te komen tot:<br />
• hogere opbrengsten voor (voortgezet) technisch lezen<br />
• doorgaan<strong>de</strong> leerlijn m.b.t. voortgezet technisch lezen b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> school<br />
• afstemm<strong>in</strong>g tussen ou<strong>de</strong>rs en school m.b.t. leeson<strong>de</strong>rwijs<br />
Wij, <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten van dit jaar, kregen <strong>de</strong> opdracht om met het laatste punt aan <strong>de</strong> slag te<br />
gaan. Vorig jaar heeft een lio-stu<strong>de</strong>nt<br />
ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid, specifiek educatief partnerschap,<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep genomen. Zij heeft hier een scriptie over<br />
geschreven.<br />
Papers over technisch lezen en ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid<br />
We zijn begonnen met een theoretisch vooron<strong>de</strong>rzoek.<br />
Een van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len die wij hebben on<strong>de</strong>rzocht is<br />
technisch lezen. Zo hebben wij on<strong>de</strong>rzocht wat er vooraf<br />
gaat aan het technisch lezen. Ook hebben wij gekeken<br />
naar wat er on<strong>de</strong>r technisch lezen wordt verstaan.<br />
Hier<strong>in</strong> wor<strong>de</strong>n taalbewustzijn, alfabetisch pr<strong>in</strong>cipe en <strong>de</strong> elementaire leeshan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
beschreven. Een twee<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el dat wij hebben on<strong>de</strong>rzocht is ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid. Wij<br />
hebben hier<strong>bij</strong> gekeken op welke manieren je ou<strong>de</strong>rs kunt betrekken <strong>bij</strong> <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
van hun k<strong>in</strong>d, voornamelijk buiten school om.<br />
Nadat we een paper had<strong>de</strong>n geschreven over technisch lezen en ou<strong>de</strong>rbetrokkenheid,<br />
kregen we <strong>de</strong> opdracht om een ou<strong>de</strong>ravond te organiseren op ’t Schrijverke. Alle ou<strong>de</strong>rs<br />
zijn via <strong>de</strong> mail en een uitnodig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> nieuwsbrief op <strong>de</strong> hoogte gesteld. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>ravond waren er uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk ongeveer 20 ou<strong>de</strong>rs aanwezig. Wij hebben hen kort<br />
verteld over wat het technisch lezen <strong>in</strong>houdt en hoe <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van hun k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />
hier<strong>in</strong> gewoonlijk verloopt. Daarna hebben wij hen <strong>de</strong> opdracht gegeven om te be<strong>de</strong>nken<br />
wat zij zelf al doen of kunnen doen, tij<strong>de</strong>ns dagelijkse activiteiten, om hun k<strong>in</strong>d bezig te<br />
laten zijn met letters, klanken en lezen. Gezamenlijk hebben wij al hun i<strong>de</strong>eën en<br />
ervar<strong>in</strong>gen besproken en aangevuld met onze eigen i<strong>de</strong>eën.<br />
Alle nieuwe i<strong>de</strong>eën die we vanuit <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ravond hebben gekregen hebben we<br />
meegenomen en verwerkt <strong>in</strong> een kort verslag. Dit verslag is met <strong>de</strong> nieuwsbrief van ’t<br />
Schrijverke meegegaan, zodat alle ou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> tips kregen over hoe ze hun k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />
kunnen helpen <strong>bij</strong> hun ontwikkel<strong>in</strong>g van technisch lezen.<br />
Als laatst kregen we <strong>de</strong> opdracht om een film te maken voor <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van ’t Schrijverke.<br />
In <strong>de</strong>ze film willen we <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs enkele voorbeel<strong>de</strong>n geven hoe zij thuis met hun k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />
met letters en lezen bezig kunnen zijn, zon<strong>de</strong>r schooltje te hoeven spelen. Zo laten we zien<br />
hoe ou<strong>de</strong>rs thuis met klanken en lettergrepen bezig kunnen zijn, kunnen rijmen en hoe<br />
ou<strong>de</strong>rs thuis op een goe<strong>de</strong> manier kunnen voorlezen aan hun k<strong>in</strong>d.<br />
Het is <strong>de</strong> bedoel<strong>in</strong>g dat <strong>de</strong> film voor <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van ’t Schrijverke op <strong>de</strong> website komt te<br />
staan en kan wor<strong>de</strong>n gebruikt tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> stamgroepavon<strong>de</strong>n.<br />
Geduren<strong>de</strong> het afgelopen jaar hebben wij veel geleerd over technisch lezen en hoe je<br />
ou<strong>de</strong>rs kunt betrekken <strong>bij</strong> het on<strong>de</strong>rwijs dat je geeft. Hierdoor is <strong>de</strong>ze comakeropdracht<br />
erg z<strong>in</strong>vol geweest voor onze eigen loopbaan na <strong>de</strong> pabo. Ook geeft het een zeer prettig<br />
gevoel dat, wanneer wij straks het jaar afsluiten op ’t Schrijverke, wij een product kunnen<br />
achterlaten waar <strong>de</strong> school wat mee kan doen <strong>in</strong> <strong>de</strong> jaren die nog volgen.<br />
Katholieke Jenaplanschool ’t Schrijverke<br />
<strong>School</strong>oplei<strong>de</strong>r: Willy Koen<strong>de</strong>rs<br />
Stu<strong>de</strong>nten: Rodney Leguit en Jessika van Houwel<strong>in</strong>gen<br />
Coach: Gemma Boonen
Literatuurlijst<br />
Boeken:<br />
Nijmeegse Werkgroep Taaldidactiek, (1992): Taaldidactiek aan <strong>de</strong> Basis.<br />
Gron<strong>in</strong>gen: Wolters-Noordhoff.<br />
Paus, H (2012), Portaal: Praktische taaldidactiek voor het primair on<strong>de</strong>rwijs.<br />
Bussum: Cout<strong>in</strong>ho.<br />
Huizenga, H (2000), aanvankelijk en technisch lezen. Gron<strong>in</strong>gen: Wolters-<br />
Noordhoff.<br />
Gebruikt om ‘<strong>in</strong>’ te lezen:<br />
Kemba A. N’Namdi (2005): Gui<strong>de</strong> to Teach<strong>in</strong>g read<strong>in</strong>g at the primary school level<br />
Michael Lokwood (juni 2008): Promot<strong>in</strong>g read<strong>in</strong>g for pleasure <strong>in</strong> the primary school: Sage<br />
Publications Ltd. Allison Kelly (November 2007 3e herziene druk): Read<strong>in</strong>g un<strong>de</strong>r control:<br />
Taylor & Francis Ltd<br />
Artikelen: Dick Loeve (2006): Voortgezet technisch lezen = stillezen. Jeugd <strong>in</strong> school en<br />
wereld, 2006/03, pag. 33-36<br />
Internet:<br />
• Nationaal expertisecentrum leerplanontwikkel<strong>in</strong>g http://www.slo.nl<br />
• Expertisecentrum Ne<strong>de</strong>rlands http://www.leerlijnentaal.nl<br />
• Steunpunt dyslexie http://www.steunpuntdyslexie.nl<br />
Belangrijke data<br />
Stuurgroepoverleg per bestuur vastgesteld<br />
<strong>School</strong>oplei<strong>de</strong>rs-coaches per bestuur vastgesteld<br />
Breed bestuurlijk overleg <strong>in</strong> 2014 nog niet bekend<br />
2013<br />
19 t/m 23 augustus: Summercourse voor stu<strong>de</strong>nten<br />
4 september: kennismak<strong>in</strong>gsochtend coachgroep op <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>gsschool<br />
10 september: eerste stagedag twee<strong>de</strong>jaarsstu<strong>de</strong>nten<br />
12 september: eerste stagedag eerstejaarsstu<strong>de</strong>nten<br />
3 oktober: breed bestuurlijk overleg<br />
7 oktober: Hoorcollege On<strong>de</strong>rzoek doen (zie omschrijv<strong>in</strong>g el<strong>de</strong>rs <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze nieuwsbrief)<br />
14 t/m 18 oktober: praktijkweek<br />
21 t/m 26 oktober: studieweek voor stu<strong>de</strong>nten / herfstvakantie PO<br />
28 oktober t/m 9 november: toets/afrond<strong>in</strong>gsweek<br />
6 november: Coörd<strong>in</strong>erend schooloplei<strong>de</strong>rs/<strong>in</strong>stituutsoplei<strong>de</strong>rs overleg (13-15 uur)<br />
8 november: <strong>de</strong>adl<strong>in</strong>e <strong>in</strong>put Nieuwsbrief OiS<br />
18 november: Nieuwsbrief 9<br />
5 <strong>de</strong>cember: extra praktijkdag<br />
9 t/m 13 <strong>de</strong>cember: praktijkweek<br />
20 <strong>de</strong>cember: extra praktijkdag<br />
23 <strong>de</strong>cember t/m 5 januari: Kerstreces<br />
2014<br />
13 januari: Hoorcollege Kennisbases en -toetsen, en didactiek<br />
13 t/m 24 januari: toets/afrond<strong>in</strong>gsweek<br />
24 januari: <strong>de</strong>adl<strong>in</strong>e <strong>in</strong>put Nieuwsbrief OiS<br />
27 t/m 31 januari: projectweek jaar , jaar 1 niet <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk<br />
theaterweek jaar 2, jaar 2 niet <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk<br />
start jaar 3 <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk (na m<strong>in</strong>or)<br />
5 februari: Nieuwsbrief 10<br />
Week van 6 t/m 10 februari: Jaar 1 en 2 stu<strong>de</strong>nten starten <strong>in</strong> nieuwe groep <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk<br />
24 t/m 28 februari: voorjaarsprogramma
10 t/m 14 maart: praktijkweek<br />
24 maart: Hoorcollege Curriculum pabo en <strong>de</strong> praktijk<br />
24 maart t/m 4 april: toets/afrond<strong>in</strong>gsweek<br />
4 april: <strong>de</strong>adl<strong>in</strong>e <strong>in</strong>put Nieuwsbrief OiS<br />
10 april: Lio-voorlicht<strong>in</strong>g<br />
16 april: Nieuwsbrief 11<br />
28 april t/m 5 mei: meiprogramma<br />
12 t/m 16 mei: praktijkweek<br />
22 mei: stagemarkt<br />
26 t/m 28 mei: Veldwerk voor eerstejaars (enkele twee<strong>de</strong>jaars mee als begeleid<strong>in</strong>g)<br />
4 juni: Coörd<strong>in</strong>erend schooloplei<strong>de</strong>rs/<strong>in</strong>stituutsoplei<strong>de</strong>rs overleg (13-15 uur)<br />
6 juni: <strong>de</strong>adl<strong>in</strong>e <strong>in</strong>put Nieuwsbrief OiS<br />
9 t/m 20 juni: toets/afrond<strong>in</strong>gsweek<br />
18 juni: Nieuwsbrief 12<br />
23 juni t/m 4 juli: <strong>in</strong>haal praktijk