STS 04 Hout en plaatmaterialen op basis van hout - TCHN
STS 04 Hout en plaatmaterialen op basis van hout - TCHN
STS 04 Hout en plaatmaterialen op basis van hout - TCHN
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
E<strong>en</strong>gemaakte technische specifi caties<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong><br />
<strong>Hout</strong> <strong>en</strong> plaatmaterial<strong>en</strong><br />
<strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong><br />
•<br />
•<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.1 Structuur<strong>hout</strong><br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.2 Schrijnwerk<strong>hout</strong><br />
Uitgave 2008<br />
Deze voorschrift<strong>en</strong> ver<strong>van</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> annuler<strong>en</strong> de<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.1 <strong>en</strong> <strong>STS</strong> <strong>04</strong>.2 uitgave 1990
EENGEMAAKTE TECHNISCHE SPECIFICATIES<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong><br />
HOUT EN PLAATMATERIALEN<br />
OP BASIS VAN HOUT<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.1 Structuur<strong>hout</strong><br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.2 Schrijnwerk<strong>hout</strong><br />
Uitgave 2008<br />
Deze voorschrift<strong>en</strong> ver<strong>van</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> annuler<strong>en</strong> de <strong>STS</strong> <strong>04</strong>.1 <strong>en</strong> <strong>STS</strong> <strong>04</strong>.2 uitgave 1990
2<br />
FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O.,<br />
MIDDENSTAND & ENERGIE<br />
Algem<strong>en</strong>e Directie Kwaliteit <strong>en</strong> Veiligheid<br />
Kwaliteit <strong>en</strong> Innovatie<br />
Bouw<br />
WTC III 6 de verdieping<br />
Simon Bolivarlaan 30<br />
1000 - Brussel<br />
Tel.: 02 277 81 76 Fax: 02 277 54 44<br />
Ondernemingsnummer: 0314.595.348<br />
http://economie.fgov.be<br />
Verko<strong>op</strong> <strong>en</strong> raadpleging <strong>van</strong> de <strong>STS</strong><br />
Verko<strong>op</strong> <strong>en</strong> raadpleging <strong>van</strong> de last<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de <strong>op</strong><strong>en</strong>bare<br />
aanbesteding<strong>en</strong> elke werkdag, behalve zaterdag, <strong>van</strong> 10 tot 16 uur zonder onderbreking.<br />
KANTOOR VOOR INZAGE EN VERKOOP VAN BESTEKKEN (KIVB)<br />
C<strong>op</strong>ernicusgebouw<br />
Wetstraat 51 bus 7<br />
Tel: 02 790 51 61 Fax 02 290 19 64<br />
E-mail: bvk@bfab.fgov.be<br />
Verantwoordelijke uitgever:<br />
Vinc<strong>en</strong>t Merk<strong>en</strong><br />
Directeur-g<strong>en</strong>eraal<br />
Algem<strong>en</strong>e Directie Kwaliteit <strong>en</strong> Veiligheid<br />
North Gate III<br />
Koning Albert II-laan 16<br />
1000 Brussel<br />
Wettelijk depot: D/2008/2295/22<br />
Prijs: 10 (verz<strong>en</strong>dingskost<strong>en</strong> exclusief)<br />
S4-08-0087/0257-08
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
EENGEMAAKTE TECHNISCHE SPECIFICATIES<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong> HOUT EN PLAATMATERIALEN OP BASIS VAN HOUT<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.1 STRUCTUURHOUT<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong>.2 SCHRIJNWERKHOUT<br />
SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP<br />
De <strong>STS</strong> is de vrucht <strong>van</strong> e<strong>en</strong> collectieve arbeid, waarbij bouwher<strong>en</strong> <strong>en</strong> produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in geme<strong>en</strong>schappelijk<br />
overleg de kwalitatieve <strong>en</strong> dim<strong>en</strong>sionele regels vaststell<strong>en</strong> die de grondslag vorm<strong>en</strong> <strong>van</strong> hun toekomstige<br />
overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> t<strong>en</strong> bate <strong>van</strong> de belang<strong>en</strong> <strong>van</strong> elke<strong>en</strong>, <strong>en</strong> waarbij niet in geringe mate wordt gedacht aan<br />
de verbetering <strong>van</strong> de kwaliteit <strong>en</strong> het drukk<strong>en</strong> <strong>van</strong> de kostprijs <strong>van</strong> de product<strong>en</strong>.<br />
De verteg<strong>en</strong>woordigers <strong>van</strong> de volg<strong>en</strong>de instelling<strong>en</strong> verle<strong>en</strong>d<strong>en</strong> hun medewerking aan de <strong>op</strong>stelling <strong>van</strong><br />
de <strong>STS</strong> <strong>04</strong>.1<strong>en</strong> <strong>04</strong>.2:<br />
• Technisch C<strong>en</strong>trum der <strong>Hout</strong>nijverheid (CTIB-<strong>TCHN</strong>)<br />
• Technisch Controlebureau voor het Bouwwez<strong>en</strong> (SECO)<br />
• Wet<strong>en</strong>schappelijk <strong>en</strong> Technisch C<strong>en</strong>trum voor het Bouwbedrijf (WTCB)<br />
• Belgische Federatie <strong>van</strong> de textiel-, <strong>hout</strong>- <strong>en</strong> meubelindustrie (FEDUSTRIA)<br />
• Belgische Ver<strong>en</strong>iging <strong>van</strong> Produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>van</strong> Preparat<strong>en</strong> voor <strong>Hout</strong>bescherming (PROBOIS)<br />
• Belgische Ver<strong>en</strong>iging voor <strong>Hout</strong>bescherming (BVHB)<br />
• Nationale Federatie <strong>van</strong> de Zagerij<strong>en</strong> (NFZ)<br />
• <strong>Hout</strong> Info Bois<br />
• Nationale Federatie <strong>van</strong> de <strong>Hout</strong>handelaars (NFH)<br />
• Belgische Federatie <strong>van</strong> de <strong>Hout</strong>invoerhandel (BFHI)<br />
• Belgian Wood Forum<br />
Goedgekeurd te Brussel, <strong>op</strong> 14-<strong>04</strong>-2008<br />
Vinc<strong>en</strong>t MERKEN<br />
Directeur-g<strong>en</strong>eraal<br />
3
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
INHOUD<br />
<strong>04</strong>. <strong>Hout</strong> <strong>en</strong> plaatmaterial<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong> ..........................................................................7<br />
<strong>04</strong>.0. <strong>Hout</strong> algeme<strong>en</strong>.....................................................................................................................7<br />
<strong>04</strong>.0.1. Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities ............................................................................................................7<br />
<strong>04</strong>.0.2. <strong>Hout</strong>soort<strong>en</strong> .........................................................................................................................7<br />
<strong>04</strong>.0.3. Opslag <strong>van</strong> gezaagd <strong>hout</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong><strong>en</strong> product<strong>en</strong> <strong>op</strong> de bouwplaats.......................................7<br />
<strong>04</strong>.0.4. Afmeting<strong>en</strong> ..........................................................................................................................7<br />
<strong>04</strong>.0.5. Onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong> ...................................................................................8<br />
<strong>04</strong>.0.6. Vochtgehalte ........................................................................................................................8<br />
<strong>04</strong>.1. Structuur<strong>hout</strong> .......................................................................................................................9<br />
<strong>04</strong>.1.1. Doel <strong>en</strong> verplichting <strong>van</strong> e<strong>en</strong> sterktesortering .....................................................................9<br />
<strong>04</strong>.1.2. Toepassingsgebied ...............................................................................................................9<br />
<strong>04</strong>.1.3. <strong>Hout</strong>soort<strong>en</strong> .........................................................................................................................9<br />
<strong>04</strong>.1.4. Visueel sorter<strong>en</strong> .................................................................................................................10<br />
<strong>04</strong>.1.5. Automatisch sorter<strong>en</strong>.........................................................................................................10<br />
<strong>04</strong>.1.6. Sorteersystem<strong>en</strong>.................................................................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.7. Sorteerklas - Weerstandsklas .............................................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.8. Merk<strong>en</strong> <strong>en</strong> inspectie...........................................................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.9. Visuele sortering NBN EN 14081-1 ..................................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.10. Visuele sorteerregels eig<strong>en</strong> aan <strong>STS</strong>-<strong>04</strong>.............................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.10.1. Voorwerp ...........................................................................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.10.2. Minimale afmeting<strong>en</strong>.........................................................................................................11<br />
<strong>04</strong>.1.10.3. Bewerk<strong>en</strong> <strong>van</strong> gesorteerd <strong>hout</strong>...........................................................................................12<br />
<strong>04</strong>.1.10.4. Met<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong>onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong> .........................................................12<br />
<strong>04</strong>.1.10.5. Kwast<strong>en</strong> .............................................................................................................................12<br />
<strong>04</strong>.1.10.6. Algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong>, draadverlo<strong>op</strong> ..............................................................................18<br />
<strong>04</strong>.1.10.7. Jaarringbreedte, groeiringbreedte ......................................................................................20<br />
<strong>04</strong>.1.10.8. Wan....................................................................................................................................21<br />
<strong>04</strong>.1.10.9. Barst<strong>en</strong>...............................................................................................................................22<br />
<strong>04</strong>.1.10.10. Vervorming<strong>en</strong> ....................................................................................................................24<br />
<strong>04</strong>.1.10.11. Harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>schors................................................................................................26<br />
<strong>04</strong>.1.10.12. Insect<strong>en</strong>aantasting..............................................................................................................26<br />
<strong>04</strong>.1.10.13. Schimmelaantasting...........................................................................................................26<br />
<strong>04</strong>.1.10.14. Mechanische beschadiging ................................................................................................27<br />
<strong>04</strong>.1.10.15. Drukgroei...........................................................................................................................27<br />
<strong>04</strong>.1.11. Overzichtstabel met gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> <strong>van</strong> toegelat<strong>en</strong> gebrek<strong>en</strong>......................................................27<br />
<strong>04</strong>.1.12. Stocker<strong>en</strong> <strong>en</strong> levering <strong>van</strong> gemerkt <strong>hout</strong>............................................................................29<br />
<strong>04</strong>.1.13. Sorteerklass<strong>en</strong> - Weerstandsklass<strong>en</strong>...................................................................................29<br />
5
6<br />
<strong>04</strong>.1.14. Register..............................................................................................................................30<br />
<strong>04</strong>.1.15. CE markering.....................................................................................................................30<br />
<strong>04</strong>.1.15.1. Visuele sterktesortering .....................................................................................................30<br />
<strong>04</strong>.1.15.2. Machinale sterktesortering.................................................................................................31<br />
<strong>04</strong>.2. Schrijnwerk<strong>hout</strong>.................................................................................................................32<br />
<strong>04</strong>.2.1. Toepassingsgebied .............................................................................................................32<br />
<strong>04</strong>.2.2. <strong>Hout</strong>id<strong>en</strong>tificatie ................................................................................................................32<br />
<strong>04</strong>.2.3. <strong>Hout</strong>kwaliteit .....................................................................................................................32<br />
<strong>04</strong>.2.3.1. Naald<strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong>...................................................................................32<br />
<strong>04</strong>.2.3.2. Loof<strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong>...........................................................................................................32<br />
<strong>04</strong>.3. Lijst met NBN norm<strong>en</strong> die niet meer <strong>van</strong> toepassing zijn.................................................32
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
<strong>04</strong>. <strong>Hout</strong> <strong>en</strong> plaatmaterial<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong><br />
<strong>04</strong>.0. <strong>Hout</strong> algeme<strong>en</strong><br />
Het verwerkte <strong>hout</strong> in de bouw wordt ingedeeld in twee groep<strong>en</strong> zijnde het structuur<strong>hout</strong> <strong>en</strong> het<br />
schrijnwerk<strong>hout</strong>. Onder de noemer structuur<strong>hout</strong> valt het zaag<strong>hout</strong> dat in e<strong>en</strong> constructie verwerkt wordt<br />
<strong>en</strong> waarbij de sterkte als veiligheidsfactor belangrijk is. Voor de overige toepassing<strong>en</strong> wordt<br />
schrijnwerk<strong>hout</strong> gebruikt waarbij het esthetische aspect e<strong>en</strong> belangrijke rol speelt.<br />
<strong>04</strong>.0.1. Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities<br />
Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities met betrekking tot <strong>hout</strong> <strong>en</strong> de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> zijn weergev<strong>en</strong> in de norm<strong>en</strong>reeks<br />
NBN EN 844 Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities voor rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong>.<br />
NBN EN 844-1: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Terminologie Deel 1: Geme<strong>en</strong>schappelijke algem<strong>en</strong>e<br />
term<strong>en</strong> voor rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-2: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 2: Algem<strong>en</strong>e term<strong>en</strong> voor<br />
rond<strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-3: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Terminologie Deel 3: Algem<strong>en</strong>e term<strong>en</strong> voor gezaagd<br />
<strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-4: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 4: Term<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de het<br />
vochtgehalte<br />
NBN EN 844-5: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 5: Term<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de<br />
afmeting<strong>en</strong> <strong>van</strong> rond<strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-6: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 6: Term<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de<br />
afmeting<strong>en</strong> <strong>van</strong> gezaagd <strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-7: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 7: Term<strong>en</strong> voor de<br />
anatomische <strong>op</strong>bouw <strong>van</strong> <strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-8: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 8: Term<strong>en</strong> voor de<br />
onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> in rond<strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-9: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 9: Term<strong>en</strong> voor de<br />
onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> in gezaagd <strong>hout</strong><br />
NBN EN 844-10: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 10: Term<strong>en</strong> voor de<br />
verkleuring <strong>en</strong> aantasting door schimmels<br />
NBN EN 844-11: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 11: Term<strong>en</strong> voor de<br />
aantasting door insect<strong>en</strong><br />
NBN EN 844-12: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Term<strong>en</strong> <strong>en</strong> definities Deel 12: Aanvull<strong>en</strong>de begripp<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
algeme<strong>en</strong> register<br />
<strong>04</strong>.0.2. <strong>Hout</strong>soort<strong>en</strong><br />
De <strong>hout</strong>soort wordt e<strong>en</strong>duidig bepaald door de botanische naam <strong>en</strong> de vierlettercode volg<strong>en</strong>s NBN EN<br />
13556: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> B<strong>en</strong>aming<strong>en</strong> <strong>van</strong> in Eur<strong>op</strong>a gebruikte <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>.<br />
Voor <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong> niet <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de NBN EN 13556 di<strong>en</strong>t steeds de botanische b<strong>en</strong>aming vermeld te<br />
word<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.0.3. Opslag <strong>van</strong> gezaagd <strong>hout</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong><strong>en</strong> product<strong>en</strong> <strong>op</strong> de bouwplaats<br />
Gezaagd <strong>hout</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong><strong>en</strong> product<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geleverd met e<strong>en</strong> <strong>hout</strong>vochtgehalte binn<strong>en</strong> de toegelat<strong>en</strong><br />
toleranties zoals gespecificeerd voor de toepassing. Bij de <strong>op</strong>slag <strong>op</strong> de bouwplaats word<strong>en</strong> het zaag<strong>hout</strong><br />
<strong>en</strong> de <strong>hout</strong><strong>en</strong> product<strong>en</strong> beschut teg<strong>en</strong> invloed<strong>en</strong> <strong>van</strong> buit<strong>en</strong> <strong>en</strong> binn<strong>en</strong> zoals zon, reg<strong>en</strong>, grondcontact,<br />
vegetatie <strong>en</strong> bouwvocht. Het bijzonder bestek schrijft de verantwoordelijkhed<strong>en</strong> voor <strong>van</strong> de<br />
verschill<strong>en</strong>de betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> waarbij di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> gespecificeerd waar <strong>en</strong> hoe het zaag<strong>hout</strong> <strong>en</strong> de<br />
<strong>hout</strong><strong>en</strong> product<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gestapeld.<br />
<strong>04</strong>.0.4. Afmeting<strong>en</strong><br />
De nominale afmeting<strong>en</strong> <strong>van</strong> naald<strong>hout</strong> bij e<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>tiewaarde <strong>van</strong> 20 % <strong>hout</strong>vocht zijn weergegev<strong>en</strong> in<br />
de tabell<strong>en</strong> <strong>van</strong> de hierna volg<strong>en</strong>de NBN norm<strong>en</strong>.<br />
NBN 219-2: Gezaagd <strong>hout</strong> - Belgisch naald<strong>hout</strong> Nominale afmeting<strong>en</strong><br />
NBN 219-3: Gezaagd <strong>hout</strong> Ingevoerd Noords naald<strong>hout</strong> Nominale afmeting<strong>en</strong><br />
7
8<br />
De Eur<strong>op</strong>ese normreeks EN 1313 geeft voorkeursafmeting<strong>en</strong> voor naald<strong>hout</strong> <strong>en</strong> loof<strong>hout</strong>.<br />
NBN EN 1313-1: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Toelaatbare afmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkeursmat<strong>en</strong> Deel 1:<br />
Gezaagd zacht<strong>hout</strong> [<strong>op</strong>merking: niet correct vertaalde titel <strong>van</strong> de EN norm: onder<br />
zacht<strong>hout</strong> wordt verstaan naald<strong>hout</strong>]<br />
NBN EN 1313-1/A1: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Toelaatbare afmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkeursmat<strong>en</strong> Deel 1:<br />
Gezaagd zacht<strong>hout</strong> [<strong>op</strong>merking: niet correct vertaalde titel <strong>van</strong> de EN norm: onder<br />
zacht<strong>hout</strong> wordt verstaan naald<strong>hout</strong>]<br />
NBN EN 1313-2: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Toelaatbare afmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkeursmat<strong>en</strong> Deel 2:<br />
Gezaagd loof<strong>hout</strong><br />
Het met<strong>en</strong> <strong>van</strong> zaag<strong>hout</strong> is vastgelegd in de hierna volg<strong>en</strong>de NBN EN norm.<br />
NBN EN 1309-1: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Met<strong>en</strong> <strong>van</strong> afmeting<strong>en</strong> Deel 1: Gezaagd <strong>hout</strong><br />
Het volume <strong>van</strong> e<strong>en</strong> lot zaag<strong>hout</strong> <strong>en</strong> bool<strong>hout</strong> wordt gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de NBN EN 1312.<br />
NBN EN 1312: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Bepaling <strong>van</strong> het volume <strong>van</strong> e<strong>en</strong> partij gezaagd <strong>hout</strong><br />
<strong>04</strong>.0.5. Onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong><br />
Het met<strong>en</strong> <strong>van</strong> onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong> gebeurt volg<strong>en</strong>s de hierna volg<strong>en</strong>de NBN EN norm<strong>en</strong>.<br />
NBN EN 1310: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Met<strong>en</strong> <strong>van</strong> onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />
NBN EN 1311: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> Met<strong>en</strong> <strong>van</strong> de biologische aantasting<br />
<strong>04</strong>.0.6. Vochtgehalte<br />
Het <strong>hout</strong>vochtgehalte wordt bepaald volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> der methodes <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de hierna volg<strong>en</strong>de<br />
NBN EN norm<strong>en</strong>.<br />
NBN EN 13183-1: Vochtgehalte <strong>van</strong> e<strong>en</strong> stuk gezaagd <strong>hout</strong> Deel 1: Bepaling door de werkwijze met<br />
drog<strong>en</strong> in de ov<strong>en</strong><br />
NBN EN 13183-2: Vochtgehalte <strong>van</strong> e<strong>en</strong> stuk gezaagd <strong>hout</strong> Deel 2: Schatting door de elektrischeweerstandwerkwijze<br />
NBN EN 13183-3: Vochtgehalte <strong>van</strong> e<strong>en</strong> stuk gezaagd <strong>hout</strong> Deel 3: Schatting door de capacitieve<br />
methode<br />
De droogkwaliteit <strong>van</strong> e<strong>en</strong> lot zaag<strong>hout</strong> wordt bepaald volg<strong>en</strong>s de NBN ENV 12169: Maatstav<strong>en</strong> voor de<br />
overe<strong>en</strong>komstigheidsbeoordeling <strong>van</strong> e<strong>en</strong> partij gezaagd <strong>hout</strong> <strong>en</strong> de NBN EN 14298: Gezaagd <strong>hout</strong><br />
Beoordeling <strong>van</strong> de droogkwaliteit<br />
De droogtefout korstverharding (case-hard<strong>en</strong>ing) wordt gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de NBN ENV 14464: Gezaagd<br />
<strong>hout</strong> Methode <strong>van</strong> de harding
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
<strong>04</strong>.1. Structuur<strong>hout</strong><br />
<strong>04</strong>.1.1. Doel <strong>en</strong> verplichting <strong>van</strong> e<strong>en</strong> sterktesortering<br />
Om <strong>hout</strong> te kunn<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> volwaardig constructiemateriaal moet de ing<strong>en</strong>ieur over<br />
rek<strong>en</strong>waard<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong>. Hij moet de toelaatbare spanning<strong>en</strong> of breukspanning<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
bepaalde partij <strong>hout</strong>. Om hier<strong>op</strong> antwoord te gev<strong>en</strong> zal m<strong>en</strong> het materiaal <strong>hout</strong> moet<strong>en</strong> klasser<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> sterktesortering deelt het <strong>hout</strong> in sorteerklass<strong>en</strong> waarmee e<strong>en</strong> bepaalde weerstandsklas overe<strong>en</strong>stemt.<br />
<strong>04</strong>.1.2. Toepassingsgebied<br />
<strong>Hout</strong> dat geschikt is voor timmerwerk zoals massieve, gelijmde <strong>en</strong> geïndustrialiseerde spant<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.3. <strong>Hout</strong>soort<strong>en</strong><br />
Alle <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegelat<strong>en</strong> die naar sterkte gesorteerd zijn <strong>en</strong> waar<strong>van</strong> e<strong>en</strong> relatie bestaat tuss<strong>en</strong><br />
de nationale sorteerklass<strong>en</strong> <strong>en</strong> de weerstandsklass<strong>en</strong> <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de NBN EN 338.<br />
NBN EN 338: <strong>Hout</strong> voor drag<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong> Sterkteklass<strong>en</strong><br />
De <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong> of <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>groep word<strong>en</strong> geïd<strong>en</strong>tificeerd door e<strong>en</strong> vierlettercode volg<strong>en</strong>s NBN EN<br />
13556 <strong>en</strong> NBN EN 14081-1. In tabel 1 <strong>en</strong> tabel 2 word<strong>en</strong> de vierlettercodes weergegev<strong>en</strong> voor<br />
naald<strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>.<br />
Tabel 1: nom<strong>en</strong>clatuur voor Eur<strong>op</strong>ees naald<strong>hout</strong><br />
nom<strong>en</strong>clatuur voor Eur<strong>op</strong>ees naald<strong>hout</strong><br />
botanische naam vierlettercode handelsnaam<br />
groep<br />
Pinus sylvestris L. PNSY gr<strong>en</strong><strong>en</strong> (Eur<strong>op</strong>ees)<br />
Pinus nigra Arnold subsp. larico (Poir.)<br />
Marie<br />
PNNL<br />
Pinus nigra Arnold subsp. nigra PNNN<br />
WPNN<br />
gr<strong>en</strong><strong>en</strong> (Corsicaans)<br />
gr<strong>en</strong><strong>en</strong> (Oost<strong>en</strong>rijks)<br />
Pinus pinaster Ait. PNPN gr<strong>en</strong><strong>en</strong> (Frans)<br />
Abies alba Mill. ABAL zilverd<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />
WPCA<br />
Picea abies (L.) Karst. PCAB<br />
vur<strong>en</strong> (Eur<strong>op</strong>ees)<br />
Picea sitch<strong>en</strong>sis (Bong.) Carr. PCST Sitka spar<br />
Pseudotsuga m<strong>en</strong>ziesii (Mirb.) PSMN Douglas<br />
Larix decidua Mill. LADC larix (Eur<strong>op</strong>ees)<br />
WLAD<br />
Larix kaempferi (Lamb.) Carr. LAKM<br />
larix (Japans)<br />
Tabel 2: nom<strong>en</strong>clatuur voor niet-Eur<strong>op</strong>ees naald<strong>hout</strong><br />
nom<strong>en</strong>clatuur voor niet-Eur<strong>op</strong>ees naald<strong>hout</strong><br />
botanische naam vierlettercode handelsnaam<br />
groep<br />
Hem-Fir<br />
Abies amabilis Dougl. ex Forbes ABAM amabilis fir<br />
Abies concolor (Gord.) Engelm. * white fir<br />
Abies grandis (Dougl. ex D. Don) Lindl. ABGR grand fir<br />
WABA<br />
Abies magnifica * red fir<br />
Abies procera Rehder ABPR noble fir<br />
Tsuga heter<strong>op</strong>hylla (Raf.) Sarg. TSHT<br />
western hemlock<br />
Douglas fir-larch<br />
Larix occid<strong>en</strong>talis Nutt. LAOC WPSM western larch<br />
9
10<br />
nom<strong>en</strong>clatuur voor niet-Eur<strong>op</strong>ees naald<strong>hout</strong><br />
botanische naam vierlettercode handelsnaam<br />
Pseudotsuga m<strong>en</strong>ziesii (Mirb.) PSMN Douglas fir<br />
Spruce-Pine-Fir (S-P-F)<br />
Abies balsamea (L.) Mill. ABBL balsam fir<br />
Abies lasiocarpa (Hook.) Nutt. ABLS alpine fir<br />
Picea <strong>en</strong>gelmannii Parry ex Engelm. PCEN Engelmann spruce<br />
Picea glauca (Mo<strong>en</strong>ch) Voss PCGL white spruce<br />
Picea mariana (Mill.) Britton, Sterns et<br />
Pogg.<br />
*<br />
WPCE<br />
black spruce<br />
Picea rub<strong>en</strong>s Sarg. * red spruce<br />
Pinus banksiana Lamb. PNBN jack pine<br />
Pinus contorta Dougl. ex Loud. PNCN lodgepole pine<br />
Pinus ponderosa Dougl. ex Laws. PNPO<br />
ponderosa pine<br />
Southern Pine<br />
Pinus echinata Mill. PNEC shortleaf pine<br />
Pinus elliottii Engelm. PNEL slash pine<br />
WPNE<br />
Pinus palustris Mill. PNPL American pitch pine<br />
Pinus taeda L. PNTD<br />
loblolly pine<br />
Western White wood<br />
Abies balsamea (L.) Mill. ABBL balsam fir<br />
Abies lasiocarpa (Hook.) Nutt. ABLS alpine fir<br />
Picea <strong>en</strong>gelmannii Parry ex Engelm. PCEN Engelmann spruce<br />
Pinus contorta Dougl. ex Loud. PNCN lodgepole pine<br />
WABB<br />
Pinus lambertiana Dougl. PNLM sugar pine<br />
Pinus monticola Dougl. ex D. Don PNMN western white pine<br />
Pinus ponderosa Dougl. ex Laws. PNPO ponderosa pine<br />
Tsuga mert<strong>en</strong>siana (B<strong>en</strong>g.) Carr. *<br />
mountain hemlock<br />
* : <strong>hout</strong>soort niet <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in EN 13556<br />
: betek<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> deel <strong>van</strong> de handelsnaam de naam draagt <strong>van</strong> e<strong>en</strong> andere <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>groep, vb. Douglas<br />
fir behoort niet tot de groep <strong>van</strong> de <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong> "Abies" waarvoor de naam "fir" wordt gebruikt<br />
<strong>04</strong>.1.4. Visueel sorter<strong>en</strong><br />
Het visueel sorter<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong> naar sterkte moet gebeur<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> klasseersysteem dat voldoet aan de<br />
norm NBN EN 14081-1.<br />
NBN EN 14081-1: <strong>Hout</strong> voor drag<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong> <strong>Hout</strong> met rechthoekige doorsnede naar sterkte<br />
gesorteerd - Deel 1: Algem<strong>en</strong>e eis<strong>en</strong><br />
<strong>04</strong>.1.5. Automatisch sorter<strong>en</strong><br />
Het automatisch sorter<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong> naar sterkte moet gebeur<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> klasseersysteem dat voldoet<br />
aan de norm<strong>en</strong> NBN EN 14081-1 tot EN 14081-4.<br />
NBN EN 14081-2: <strong>Hout</strong> voor drag<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong> <strong>Hout</strong> met rechthoekige doorsnede naar sterkte<br />
gesorteerd - Deel 2: machinale sterkte-indeling Bijkom<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> voor prototype<br />
test<strong>en</strong>
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
NBN EN 14081-3: <strong>Hout</strong> voor drag<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong> <strong>Hout</strong> met rechthoekige doorsnede naar sterkte<br />
gesorteerd - Deel 3: machinale sterkte-indeling - controle <strong>van</strong> het productieproces<br />
NBN EN 14081-4: <strong>Hout</strong> voor drag<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong> - <strong>Hout</strong> met rechthoekige doorsnede naar sterkte<br />
gesorteerd Deel 4: machinale sterkte-indeling Regeling<strong>en</strong> <strong>van</strong> controlesystem<strong>en</strong><br />
per sorteermachine<br />
<strong>04</strong>.1.6. Sorteersystem<strong>en</strong><br />
Alle sorteersystem<strong>en</strong> die voldo<strong>en</strong> aan de vereist<strong>en</strong> vermeld in EN 14081-1 tot EN 14081-4 kom<strong>en</strong> in<br />
aanmerking om zaag<strong>hout</strong> te klasser<strong>en</strong> naar sterkte in sorteerklass<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.7. Sorteerklas - Weerstandsklas<br />
Elke sorteerklas moet voldo<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> voorgeschrev<strong>en</strong> weerstandsklas zoals vermeld in de NBN EN 338.<br />
Indi<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> weerstandsklas vermeld werd in het bestek dan moet de kwaliteit <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> minimaal<br />
overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> weerstandsklas C16. De letter C wordt weerhoud<strong>en</strong> voor naald<strong>hout</strong>. De letter D<br />
stemt overe<strong>en</strong> met loof<strong>hout</strong>. Het cijfer dat volgt <strong>op</strong> de letter C of D is de karakteristieke 5 %<br />
buigspanning.<br />
<strong>04</strong>.1.8. Merk<strong>en</strong> <strong>en</strong> inspectie<br />
Het gesorteerde <strong>hout</strong> wordt gemerkt conform de NBN EN 14081-1.<br />
Het merk<strong>en</strong> is voorbehoud<strong>en</strong> aan klasseerprocedures die aanvaard <strong>en</strong> onderworp<strong>en</strong> zijn aan e<strong>en</strong><br />
doorl<strong>op</strong><strong>en</strong>de controle.<br />
<strong>04</strong>.1.9. Visuele sortering NBN EN 14081-1<br />
De visuele sortering moet uitgevoerd word<strong>en</strong> door speciaal daartoe <strong>op</strong>geleid personeel, dat e<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>ning<br />
heeft verkreg<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>otificeerde instelling.<br />
Alle internationale sorteersystem<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> toegepast word<strong>en</strong> die in overe<strong>en</strong>stemming zijn met de<br />
Eur<strong>op</strong>ese norm EN 14081-1.<br />
<strong>04</strong>.1.10. Visuele sorteerregels eig<strong>en</strong> aan <strong>STS</strong>-<strong>04</strong><br />
<strong>04</strong>.1.10.1. Voorwerp<br />
• Deze visuele sorteerregels specificer<strong>en</strong> e<strong>en</strong> methode om naald<strong>hout</strong> <strong>en</strong> p<strong>op</strong>ulier naar sterkte te<br />
sorter<strong>en</strong>. Voor vier visuele sorteerklass<strong>en</strong> S4, S6, S8 <strong>en</strong> S10 word<strong>en</strong> voor naald<strong>hout</strong> karakteristieke<br />
waard<strong>en</strong> gespecificeerd. Voor p<strong>op</strong>ulier di<strong>en</strong><strong>en</strong> de relaties tuss<strong>en</strong> sorteerklas <strong>en</strong> weerstandsklas<br />
aangetoond te word<strong>en</strong>. Naald<strong>hout</strong> <strong>en</strong> p<strong>op</strong>ulier niet gesorteerd in België onder inspectie <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>otificeerde instelling erk<strong>en</strong>d door BELAC <strong>en</strong> gesorteerd overe<strong>en</strong>komstig de hierna volg<strong>en</strong>de<br />
sorteerregels di<strong>en</strong>t niet hergesorteerd te word<strong>en</strong> in België.<br />
• Indi<strong>en</strong> in andere NBN EN norm<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> eindgebruik specifieke eis<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesteld anders<br />
dan in de tabel met weerstandsklass<strong>en</strong> <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> de eis<strong>en</strong> <strong>van</strong> deze norm<strong>en</strong> toegepast of<br />
zijn additioneel aan de tabel. Additionele eis<strong>en</strong> voor gelamineerde spant<strong>en</strong> <strong>en</strong> lichte vakwerk<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> respectievelijk gegev<strong>en</strong> in NBN EN 386 <strong>en</strong> de NBN EN 14250.<br />
• NBN EN 386: Lag<strong>en</strong> gelijmd <strong>hout</strong> - Gedragingseis<strong>en</strong> <strong>en</strong> laagste vervaardigingseis<strong>en</strong><br />
• NBN EN 14250: <strong>Hout</strong>constructies - Producteis<strong>en</strong> voor vooraf vervaardigde drag<strong>en</strong>de del<strong>en</strong> met<br />
hechtplat<strong>en</strong><br />
<strong>04</strong>.1.10.2. Minimale afmeting<strong>en</strong><br />
Bij gebruik zowel in geschaafde als in niet geschaafde toestand bedraagt de minimaal toelaatbare<br />
<strong>hout</strong>sectie 2000 mm 2 met e<strong>en</strong> minimum dikte <strong>van</strong> 20 mm bij e<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>tie <strong>hout</strong>vochtgehalte <strong>van</strong> 20 %.<br />
Hier<strong>op</strong> zijn de toleranties <strong>van</strong> 1 mm <strong>en</strong> + 3 mm <strong>van</strong> toepassing voor breedtes kleiner of gelijk aan<br />
100 mm, - 2 mm <strong>en</strong> + 4 mm voor breedtes groter dan 100 mm volg<strong>en</strong>s de NBN EN 336.<br />
11
12<br />
<strong>04</strong>.1.10.3. Bewerk<strong>en</strong> <strong>van</strong> gesorteerd <strong>hout</strong><br />
Bij afkort<strong>en</strong> in de l<strong>en</strong>gte moet het <strong>hout</strong> niet <strong>op</strong>nieuw gesorteerd word<strong>en</strong>. Bij het ontdubbel<strong>en</strong> <strong>van</strong> het<br />
gesorteerd <strong>hout</strong> in de dikte moet het <strong>hout</strong> <strong>op</strong>nieuw gesorteerd word<strong>en</strong>. Bij schav<strong>en</strong> blijft de kwaliteit<br />
behoud<strong>en</strong> waarin het oorspronkelijk werd gesorteerd. De maximale schaafafname is beperkt in functie<br />
<strong>van</strong> de <strong>basis</strong>afmeting. Voor e<strong>en</strong> afmeting kleiner of gelijk aan 100 mm bedraagt de maximale<br />
schaafafname 5 mm. Gesorteerd <strong>hout</strong> met afmeting<strong>en</strong> groter dan 100 mm kan maximaal 10 mm<br />
afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> zonder het <strong>hout</strong> te moet<strong>en</strong> hersorter<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.4. Met<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong>onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong><br />
De <strong>hout</strong>onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>op</strong>gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de alternatieve methode 4.1.2<br />
beschrev<strong>en</strong> in de EN 1310. De gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> <strong>van</strong> de toegelat<strong>en</strong> <strong>hout</strong>onvolkom<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> gebrek<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> deel<br />
uit <strong>van</strong> de kwaliteitssorteringsprocedure.<br />
<strong>04</strong>.1.10.5. Kwast<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> kwast is het ingeslot<strong>en</strong> deel in het <strong>hout</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> tak. Het is e<strong>en</strong> natuurlijk groeiverschijnsel in het <strong>hout</strong><br />
t<strong>en</strong> gevolge <strong>van</strong> de groei <strong>van</strong> e<strong>en</strong> tak. Bij de kwast<strong>en</strong> wordt er ge<strong>en</strong> onderscheid gemaakt naar vorm<br />
(ronde, ovale, platte kwast<strong>en</strong>, ), toestand (dood of lev<strong>en</strong>d) <strong>en</strong> hechting (los of vergroeid). Met kwast<strong>en</strong><br />
kleiner dan 5 mm wordt ge<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong>. Het belang <strong>van</strong> de kwast<strong>en</strong> wordt bepaald door de<br />
grootte <strong>en</strong> de ligging <strong>van</strong> de kwast<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.1. Zwakste zone<br />
De visuele zwakste plaats in het <strong>hout</strong> wordt gekoz<strong>en</strong> om de sterktesortering t.o.v. de kwast<strong>en</strong> uit te<br />
voer<strong>en</strong>. Het is de zone waarin het grootste aandeel kwast<strong>en</strong> voorkomst. Het principe berust <strong>op</strong> e<strong>en</strong><br />
projectie in het dwarsvlak <strong>van</strong> alle kwast<strong>en</strong> die voorkom<strong>en</strong> in de geselecteerde zwakste plaats <strong>van</strong> het<br />
<strong>hout</strong>. De grootte <strong>van</strong> de zwakste zone is gelijk aan de breedte <strong>van</strong> het zaag<strong>hout</strong> over e<strong>en</strong> l<strong>en</strong>gte bepaald<br />
door de interfer<strong>en</strong>tie tuss<strong>en</strong> de betrokk<strong>en</strong> kwast<strong>en</strong>. De l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> de zwakste zone is de afstand waarover<br />
de normale structuur over de breedte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> niet is hernom<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.2. Marginale zones<br />
De marginale zones zijn de bov<strong>en</strong>ste <strong>en</strong> de onderste zone <strong>van</strong> zaag<strong>hout</strong> geplaatst met de breedste, grootste<br />
afmeting, als hoogte. (zie figuur 1). Elke marginale zone wordt per definitie beperkt tot e<strong>en</strong> vierde <strong>van</strong> het<br />
dwars<strong>op</strong>pervlak. Het zijn de del<strong>en</strong> <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> die in trek kunn<strong>en</strong> belast word<strong>en</strong>. In geval <strong>van</strong> vierkantig<br />
<strong>hout</strong> wordt de minst gunstige situatie g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
marginale zone<br />
marginale zone<br />
Figuur 1: marginale zones<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.3. Totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt in het dwarsvlak<br />
Kt is de verhouding <strong>van</strong> het kwast<strong>en</strong>projectie<strong>op</strong>pervlak tot de dwarsdoorsnede <strong>van</strong> het zaag<strong>hout</strong> (zie<br />
figuur 2).
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
projectie kwast<strong>en</strong> in het projectievlak<br />
zijvlak<br />
vlak<br />
Figuur 2: totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt in het dwarsvlak<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.4. Zwakste marginale zone: kwast<strong>en</strong>projectie Km<br />
• Eén <strong>van</strong> beide marginale zones is de zwakste marginale zone nl . de marginale zone waar het<br />
grootste kwast<strong>en</strong>aandeel voor komt.<br />
• Km, is de verhouding <strong>van</strong> het gedeelte <strong>van</strong> de kwast<strong>en</strong>projectie dat valt in die marginale zone tot het<br />
<strong>op</strong>pervlak <strong>van</strong> die marginale zone (zie figuur 3).<br />
• Zaag<strong>hout</strong> met vierkantige <strong>hout</strong>sectie wordt gesorteerd volg<strong>en</strong>s de minst gunstige positie.<br />
• Indi<strong>en</strong> Km ≤ ½ is er ge<strong>en</strong> marginale toestand.<br />
merg<br />
• Indi<strong>en</strong> Km > ½ is er e<strong>en</strong> marginale toestand <strong>en</strong> wordt de limiet voor Kt str<strong>en</strong>ger.<br />
13
14<br />
zwakste marginale zone<br />
kwast<strong>en</strong>projectie<br />
marginale zone<br />
Figuur 3: zwakste marginale zone Km<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.5. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> kwast<strong>en</strong><br />
Wat betreft het kwast<strong>en</strong>aandeel km in de zwakste marginale zone (marginale zone met het grootste<br />
kwast<strong>en</strong><strong>op</strong>pervlak) kunn<strong>en</strong> zich twee toestand<strong>en</strong> voordo<strong>en</strong>:<br />
• ge<strong>en</strong> marginale toestand Km ≤ <br />
• marginale toestand Km > <br />
Wat betreft het kwast<strong>en</strong>aandeel kt in de totale kwast<strong>en</strong>projectie kunn<strong>en</strong> zich volg<strong>en</strong>de toestand<strong>en</strong><br />
voordo<strong>en</strong> :<br />
• meer dan 50 % <strong>van</strong> de dwarsdoorsnede (Kt > )<br />
• minder of gelijk aan 50 % <strong>van</strong> de dwarsdoorsnede <strong>en</strong> meer dan 33 % <strong>van</strong> de dwarsdoorsnede<br />
( < Kt ≤ )<br />
• minder of gelijk aan 33 % <strong>van</strong> de dwarsdoorsnede <strong>en</strong> meer dan 20 % <strong>van</strong> de dwarsdoorsnede<br />
( < Kt ≤ )<br />
• minder of gelijk aan 20 % <strong>van</strong> de dwarsdoorsnede (Kt ≤ )<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.5.1. Ge<strong>en</strong> marginale toestand Km ≤ ½<br />
Zwakste marginale zone<br />
• Kwast<strong>en</strong>aandeel Km in de zwakste marginale zone is kleiner of gelijk aan 50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte<br />
<strong>van</strong> de zwakste marginale zone (Km ≤ ).<br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km maximaal<br />
50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. De totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt is maximaal 50 % ( ≤1/2 )<br />
(zie figuur 4 <strong>en</strong> tabel 3).
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
Sorteerklas S8<br />
Figuur 4: ge<strong>en</strong> marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie S4 <strong>en</strong> S6<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km maximaal<br />
50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. De totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt is maximaal 33 % ( ≤ 1/3 )<br />
(zie figuur 5 <strong>en</strong> tabel 3).<br />
Sorteerklas S10<br />
Figuur 5: ge<strong>en</strong> marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie S8<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km maximaal<br />
20 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. De totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt is maximaal 20 % ( ≤ 1/5 )<br />
(zie figuur 6 <strong>en</strong> tabel 3).<br />
15
16<br />
Afgekeurd constructie<strong>hout</strong> R<br />
Figuur 6: ge<strong>en</strong> marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie S10<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km maximaal<br />
50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. De totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt is meer dan 50 % ( > 1/2 )<br />
(zie figuur 7).<br />
Figuur 7: ge<strong>en</strong> marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie R<br />
Tabel 3: Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> met kwast<strong>en</strong> in ge<strong>en</strong> marginale toestand<br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6 S8 S10<br />
Km ≤ 1/2 ≤ 1/2 ≤ 1/5<br />
Kt ≤ 1/2 ≤ 1/3 ≤ 1/5
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
<strong>04</strong>.1.10.5.5.2. Marginale toestand Km > ½<br />
Zwakste marginale zone<br />
• Kwast<strong>en</strong>aandeel Km in de zwakste marginale zone is groter dan 50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> de<br />
zwakste marginale zone (Km > ½).<br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km meer dan<br />
50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. Het <strong>hout</strong> kan gerecupereerd word<strong>en</strong> in sorteerklas S4 of<br />
S6 indi<strong>en</strong> de totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt maximaal 33 % ( ≤ 1/3 ) is (zie figuur 8 <strong>en</strong> tabel 4).<br />
Sorteerklas S8<br />
Figuur 8: marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie S4 <strong>en</strong> S6<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km meer dan<br />
50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. Het <strong>hout</strong> kan gerecupereerd word<strong>en</strong> in sorteerklas S8<br />
indi<strong>en</strong> de totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt maximaal 20 % ( ≤ 1/5 ) is (zie figuur 9 <strong>en</strong> tabel 4).<br />
Figuur 9: marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie S8<br />
17
18<br />
Sorteerklas S10<br />
• Het <strong>hout</strong> kan niet gerecupereerd word<strong>en</strong> in de sorteerklas S10.<br />
Afgekeurd constructie<strong>hout</strong> R<br />
• In de marginale zone met het grootste kwast<strong>en</strong>aandeel beslaat de kwast<strong>en</strong>projectie Km meer dan<br />
50 % <strong>van</strong> de <strong>op</strong>pervlakte <strong>van</strong> deze zone. De totale kwast<strong>en</strong>projectie Kt is meer dan 33 % ( > 1/3 )<br />
(zie figuur 10).<br />
Figuur 10: marginale toestand, kwast<strong>en</strong>projectie R<br />
Tabel 4 : Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> met kwast<strong>en</strong> in marginale toestand<br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6 S8 S10<br />
Km >1/2 >1/2 /<br />
Kt ≤ 1/3 ≤ 1/5 /<br />
<strong>04</strong>.1.10.6. Algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong><br />
Het algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong> wordt bekek<strong>en</strong> t<strong>en</strong> <strong>op</strong>zichte <strong>van</strong> de totale l<strong>en</strong>gteas <strong>van</strong> het <strong>hout</strong>. Het<br />
vezelverlo<strong>op</strong> wordt gemet<strong>en</strong> <strong>op</strong> elke vlak <strong>en</strong> zijvlak.<br />
Het algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong> <strong>op</strong> e<strong>en</strong> dosse vlak <strong>en</strong> <strong>op</strong> e<strong>en</strong> kwartiersvlak wordt gemet<strong>en</strong> zoals aangegev<strong>en</strong><br />
respectievelijk in de figuur 11 <strong>en</strong> de figuur 12).<br />
Het vezelverlo<strong>op</strong> wordt gemet<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de afstand om het algeme<strong>en</strong> verlo<strong>op</strong> te bepal<strong>en</strong>. De<br />
aanwezigheid <strong>van</strong> e<strong>en</strong> kwast veroorzaakt e<strong>en</strong> lokaal verlo<strong>op</strong>. Lokaal of plaatselijk vezelverlo<strong>op</strong> t<strong>en</strong><br />
gevolge <strong>van</strong> e<strong>en</strong> kwast wordt niet <strong>op</strong>gemet<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.6.1. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong><br />
Het maximaal algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong> voor S4 <strong>en</strong> S6 bedraagt 1 <strong>op</strong> 6. Voor de <strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> S8 <strong>en</strong> S10<br />
is het algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong> beperkt tot 1 <strong>op</strong> 10 (zie tabel 5).<br />
Tabel 5: overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> het algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong>.<br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6 S8 <strong>en</strong> S10<br />
Vezelverlo<strong>op</strong> ≤ 1/6 ≤ 1/10
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
Figuur 11: <strong>op</strong> dosse vlak algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong><br />
Figuur 12: <strong>op</strong> kwartiers vlak algeme<strong>en</strong> vezelverlo<strong>op</strong><br />
19
20<br />
<strong>04</strong>.1.10.7. Gemiddelde jaarringbreedte, gemiddelde groeiringbreedte<br />
Onder groeiring wordt verstaan de <strong>hout</strong>laag geproduceerd in e<strong>en</strong> groeiseizo<strong>en</strong>. In de gematigde strek<strong>en</strong><br />
komt e<strong>en</strong> groeiring overe<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> jaargroeiring.<br />
<strong>04</strong>.1.10.7.1. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> jaarringbreedte<br />
In de sorteerklas S4 mag de gemiddelde jaarringbreedte 10 mm bedrag<strong>en</strong>. De gemiddelde jaarringbreedte<br />
is beperkt tot 6 mm voor de <strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> S6, S8 <strong>en</strong> S10. <strong>Hout</strong> met e<strong>en</strong> gemiddelde jaarringbreedte <strong>van</strong><br />
meer dan 10 mm is ge<strong>en</strong> structuur<strong>hout</strong>. E<strong>en</strong> uuitzondering wordt gemaakt voor de <strong>hout</strong>soort Pseudotsuga<br />
m<strong>en</strong>ziesii (Douglas) waarbij de gemiddelde groeiringbreedte 10 mm mag bedrag<strong>en</strong> voor de<br />
<strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> S6 <strong>en</strong> S8. voor de <strong>hout</strong>kwaliteit S6 <strong>en</strong> S8. voor de <strong>hout</strong>kwaliteit S4 is er ge<strong>en</strong> beperking.<br />
De breedte <strong>van</strong> de jaarring<strong>en</strong> wordt gemet<strong>en</strong> loodrecht <strong>op</strong> de groeiring<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> maximale l<strong>en</strong>gte.<br />
E<strong>en</strong> straal <strong>van</strong> 25 mm rond het merg wordt niet in aanmerking g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> (zie figuur 13, figuur 14, figuur<br />
15 <strong>en</strong> figuur6 <strong>en</strong> tabel 6).<br />
Tabel 6: Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> gemiddelde groeiringbreedte.<br />
Sorteerklas S4 S6 , S8 <strong>en</strong> S10<br />
gemiddelde<br />
groeiringbreedte<br />
≤ 10 mm ≤ 6 mm<br />
Pseudotsuga m<strong>en</strong>ziesii (Douglas):<br />
Sorteerklas S4 S6 <strong>en</strong> S8 S10<br />
gemiddelde<br />
groeiringbreedte<br />
- ≤ 10 mm ≤ 6 mm<br />
Figuur 13: groeiringbreedte kwartiers <strong>hout</strong>, n = aantal groeiring<strong>en</strong><br />
Figuur 14: groeiringbreedte dosse <strong>hout</strong>, n = aantal groeiring<strong>en</strong>
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
Figuur 15 : groeiringbreedte vals kwartier, n = aantal groeiring<strong>en</strong><br />
Figuur 16: groeiringbreedte merg ingeslot<strong>en</strong>; n = aantal groeiring<strong>en</strong><br />
<strong>04</strong>.1.10.8. Wan<br />
E<strong>en</strong> wankant is de zichtbare stamronding <strong>op</strong> de rib <strong>van</strong> het <strong>hout</strong>. Het wordt uitgedrukt als de verhouding<br />
<strong>van</strong> zijn projectie <strong>op</strong> de beschouwde zijde tot de zijde (zie figuur 17, figuur 18 <strong>en</strong> figuur 19).<br />
<strong>04</strong>.1.10.8.1. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> wan<br />
De toegelat<strong>en</strong> wankant <strong>op</strong> het zijvlak <strong>en</strong> <strong>op</strong> het vlak is maximaal 1/3 <strong>van</strong> de afmeting. De l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> de<br />
wankant is onbeperkt (zie tabel 7).<br />
Tabel 7: Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> wan<br />
Sorteerklas S4, S6, S8 <strong>en</strong> S10<br />
Wan<br />
Afname <strong>van</strong> het zijvlak <strong>en</strong> / of het vlak ≤ 1/3 <strong>van</strong> de afmeting<br />
de l<strong>en</strong>gte is onbeperkt<br />
Figuur 17: wan <strong>op</strong> één rib<br />
b1<br />
≤<br />
b<br />
d1<br />
≤<br />
d<br />
1<br />
3<br />
1<br />
3<br />
21
22<br />
Figuur 18: wan <strong>op</strong> twee ribb<strong>en</strong> in het vlak<br />
Figuur 19: wan <strong>op</strong> twee ribb<strong>en</strong> in het zijvlak<br />
<strong>04</strong>.1.10.9. Barst<strong>en</strong><br />
Barst<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> longitudinale scheiding <strong>van</strong> de vezels die zich voordo<strong>en</strong> <strong>op</strong> het vlak, het zijvlak of het<br />
dwarsvlak.<br />
Bij de barst<strong>en</strong> maakt m<strong>en</strong> onderscheid tuss<strong>en</strong> doorgaande barst<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet doorgaande barst<strong>en</strong>.<br />
Doorgaande barst<strong>en</strong> zijn barst<strong>en</strong> dwars doorhe<strong>en</strong> de dikte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong>. De barst wordt gemet<strong>en</strong> <strong>op</strong> het<br />
vlak met de langste barstl<strong>en</strong>gte (zie figuur 20 <strong>en</strong> figuur 21 <strong>en</strong> tabel 8).<br />
Twee barst<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong> zich <strong>van</strong> elkaar door tuss<strong>en</strong>ligg<strong>en</strong>de vezels. Barst<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong> <strong>op</strong> het<br />
vlak of het zijvlak <strong>van</strong>af het beginpunt <strong>van</strong> de scheiding der vezels tot aan het eindpunt <strong>van</strong> dezelfde<br />
longitudinale scheiding. Bij voorkom<strong>en</strong> <strong>van</strong> meerdere bast<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de barstl<strong>en</strong>gt<strong>en</strong> niet gesommeerde.<br />
Barst<strong>en</strong> <strong>en</strong> barstl<strong>en</strong>gt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> beïnvloed door het <strong>hout</strong>vochtgehalte. Exacte limiet<strong>en</strong> voor barst<strong>en</strong> die<br />
alle voorwaard<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepassing<strong>en</strong> omvat kunn<strong>en</strong> daarom niet gegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Enkel e<strong>en</strong> richtlijn wordt gev<strong>en</strong> wat als aanvaardbaar geacht kan word<strong>en</strong> bij 20% <strong>hout</strong>vocht.<br />
Andere scheur<strong>en</strong> die niet door het drog<strong>en</strong> zijn veroorzaakt zoals ringscheur<strong>en</strong>, vorstscheur<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
valbreuk<strong>en</strong> zijn niet toegelat<strong>en</strong> (zie figuur 22). E<strong>en</strong> ringscheur rond het merg zichtbaar aan het <strong>op</strong>pervlak<br />
<strong>van</strong> minder dan 10 mm diepte wordt toegelat<strong>en</strong> (zie figuur 23).<br />
b<br />
1<br />
d1<br />
≤<br />
d<br />
+ b<br />
b<br />
b1<br />
≤<br />
b<br />
1<br />
3<br />
d<br />
+ d<br />
d<br />
2<br />
1<br />
3<br />
1 2 ≤<br />
≤<br />
1<br />
3<br />
1<br />
3
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
Figuur 20: <strong>op</strong>pervlakkige barst<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet doorgaande barst<br />
Figuur 21: doorgaande barst<br />
Figuur 22: ringscheur<strong>en</strong><br />
23
24<br />
Figuur 23: ringscheur rond merg<br />
<strong>04</strong>.1.10.9.1. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> barst<strong>en</strong><br />
Tabel 8: Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> barst<strong>en</strong><br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6 S8 <strong>en</strong> S10<br />
niet doorgaande barst<br />
doorgaande barst<br />
Maximum 1500 mm<br />
of ≤ 1/2 <strong>van</strong> de l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> het<br />
<strong>hout</strong><br />
Maximum 1000 mm<br />
of ≤ 1/4 <strong>van</strong> de l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> het<br />
<strong>hout</strong><br />
merg<br />
Maximum 1000 mm<br />
of ≤ 1/4 <strong>van</strong> de l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong><br />
<strong>en</strong>kel <strong>op</strong> uiteind<strong>en</strong>, maximaal e<strong>en</strong> maal de<br />
breedte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong><br />
<strong>04</strong>.1.10.10. Vervorming<strong>en</strong><br />
De vervorming<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgedrukt volg<strong>en</strong>s vier begripp<strong>en</strong>. Krom <strong>op</strong> het langsvlak in de l<strong>en</strong>gte BOW ,<br />
krom <strong>op</strong> het kantvlak in de l<strong>en</strong>gte SPRING , krom <strong>op</strong> het langsvlak in de breedte CUP <strong>en</strong> scheluw<br />
TWIST . Cup wordt niet in aanmerking g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> (zie figuur 24, figuur 25, figuur 26<strong>en</strong> figuur 27).<br />
De vervorming wordt steeds gemet<strong>en</strong> over 2 meter l<strong>en</strong>gte <strong>op</strong> de plaats met de grootste vervorming.<br />
Bij vervorming <strong>op</strong> zaag<strong>hout</strong> met vierkantige <strong>hout</strong>sectie wordt de limiet voor bow gehanteerd.<br />
De mate <strong>van</strong> vervorming wordt beïnvloed door het <strong>hout</strong>vochtgehalte. Exacte limiet<strong>en</strong> voor vervorming<br />
die alle voorwaard<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepassing<strong>en</strong> omvat kunn<strong>en</strong> daarom niet gegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Enkel e<strong>en</strong> richtlijn<br />
wordt gev<strong>en</strong> wat als aanvaardbaar geacht kan word<strong>en</strong> bij 20 % <strong>hout</strong>vocht.<br />
<strong>04</strong>.1.10.10.1. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> vervorming<br />
Tabel 9: Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> vervorming<strong>en</strong><br />
Sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6 S8 <strong>en</strong> S10<br />
vervorming bow ≤ 20 mm over 2 m ≤ 10 mm over 2 m<br />
vervorming spring ≤ 12 mm over 2 m ≤ 8 mm over 2 m<br />
vervorming twist ≤ 2 mm per 25 mm breedte over 2 m ≤ 1 mm per 25 mm breedte over 2 m<br />
vervorming cup ge<strong>en</strong> beperking ge<strong>en</strong> beperking
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
2m<br />
Figuur 24: bow, vervorming in het langsvlak<br />
2m<br />
Figuur 25: spring, vervorming in het zijvlak<br />
Figuur 26: twist, scheluwte<br />
25
26<br />
Figuur 27: cup<br />
<strong>04</strong>.1.10.11. Harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>schors<br />
Het <strong>hout</strong> kan hars bevatt<strong>en</strong> dat sam<strong>en</strong>vloeit tot harsgall<strong>en</strong>. Het <strong>hout</strong> kan ook door ingroei<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
takstomp of door e<strong>en</strong> uitw<strong>en</strong>dige kwetsuur <strong>van</strong> de stam schorsinsluitsel bevatt<strong>en</strong>. Harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong>schors word<strong>en</strong> beoordeeld alsof het scheur<strong>en</strong> of kwast<strong>en</strong> zijn. Indi<strong>en</strong> ze als kwast beschouwd<br />
word<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> de regels voor kwast<strong>en</strong> toegepast te word<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.11.1. Sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>schors<br />
Tabel 10: Overzichtstabel sorteerklass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>schors<br />
Sorteerklas S4, S6, S8 <strong>en</strong> S10<br />
harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>schors Indi<strong>en</strong> korter dan de breedte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> ge<strong>en</strong> beperking<br />
niet doorgaand<br />
harsgall<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>schors<br />
doorgaand<br />
Zoniet dezelfde limiet<strong>en</strong> als voor barst<strong>en</strong><br />
Indi<strong>en</strong> korter dan de halve breedte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> ge<strong>en</strong> beperking<br />
Zoniet dezelfde limiet<strong>en</strong> als voor barst<strong>en</strong><br />
<strong>04</strong>.1.10.12. Insect<strong>en</strong>aantasting<br />
E<strong>en</strong> actieve aantasting is niet toegelat<strong>en</strong>. Zwarte wormgaatjes zijn toegelat<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.13. Schimmelaantasting<br />
<strong>04</strong>.1.10.13.1. Blauwverkleuring<br />
Verblauwing is ge<strong>en</strong> structureel defect <strong>en</strong> wordt in onbeperkte mate toegelat<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.10.13.2. Vuur, roodstreperigheid<br />
Onder vuur wordt verstaan e<strong>en</strong> vroeg stadium <strong>van</strong> schimmelaantasting gekarakteriseerd door streperige<br />
verkleuring of vlekk<strong>en</strong> in het <strong>hout</strong>. De algem<strong>en</strong>e textuur, <strong>en</strong> de sterkte <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> blijft min of meer<br />
behoud<strong>en</strong>. Vuur wordt niet toegelat<strong>en</strong> in de sorteerklass<strong>en</strong> S8 <strong>en</strong> S10.<br />
In de sorteerklass<strong>en</strong> S4 <strong>en</strong> S6 moet het verkleurd <strong>hout</strong> nagelvast zijn. Het vur<strong>en</strong> is toegelat<strong>en</strong> tot ¼ <strong>van</strong> de<br />
breedte <strong>van</strong> het vlak <strong>en</strong> het zijvlak waar het voorkomt met e<strong>en</strong> l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> t<strong>en</strong> hoogste 0.5 m.<br />
<strong>04</strong>.1.10.13.3. Rot<br />
Rot wordt niet toegelat<strong>en</strong>. Onder rot wordt verstaan de ontbinding <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> door schimmels of andere<br />
organism<strong>en</strong> resulter<strong>en</strong>d in zacht <strong>hout</strong>, progressief verlies in gewicht <strong>en</strong> aan sterkte, dikwijls met wijziging<br />
in textuur <strong>en</strong> kleur. Rotte kwast<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegelat<strong>en</strong>.
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
<strong>04</strong>.1.10.14. Mechanische beschadiging<br />
Mechanische beschadiging is e<strong>en</strong> defect. Mechanische beschadiging wordt geassimileerd met de<br />
onvolkom<strong>en</strong>heid kwast.<br />
<strong>04</strong>.1.10.15. Drukgroei<br />
Druk<strong>hout</strong> is e<strong>en</strong> defect. Beperkte drukgroei zichtbaar <strong>op</strong> één vlak of <strong>op</strong> één zijvlak <strong>en</strong> beperkt tot 5 mm<br />
dikte kan aanvaard word<strong>en</strong> in de sorteerklas S4 <strong>en</strong> S6 (zie figuur 28). Druk<strong>hout</strong> is niet toegelat<strong>en</strong> in de<br />
sorteerklass<strong>en</strong> S8 <strong>en</strong> S10. Het druk<strong>hout</strong> wordt gemet<strong>en</strong> <strong>op</strong> het dwarsvlak loodrecht <strong>op</strong> de groeiring<strong>en</strong>.<br />
Figuur 28: druk<strong>hout</strong> in één vlak <strong>en</strong> druk<strong>hout</strong> in twee vlakk<strong>en</strong><br />
<strong>04</strong>.1.11. Overzichtstabel met gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> <strong>van</strong> toegelat<strong>en</strong> gebrek<strong>en</strong><br />
Tabel 11 geeft e<strong>en</strong> overzicht <strong>van</strong> de toegelat<strong>en</strong> <strong>hout</strong>gebrek<strong>en</strong> per sorteerklas.<br />
27
28<br />
Tabel 11: overzichtstabel met gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> <strong>van</strong> toegelat<strong>en</strong> gebrek<strong>en</strong><br />
sorteerklas S4 S6 S8 S10<br />
kwast<strong>en</strong><br />
- ge<strong>en</strong><br />
marginale toestand<br />
Km ≤ 1/2<br />
- marginale toestand<br />
Km > 1/2<br />
Kt ≤ 1/2 Kt ≤ 1/2 Kt ≤ 1/3<br />
Kt ≤ 1/3 Kt ≤ 1/3 Kt ≤ 1/5<br />
Km ≤ 1/5<br />
Kt ≤ 1/5<br />
vezelverlo<strong>op</strong> ≤ 1/6 ≤ 1/6 ≤ 1/10 ≤ 1/10<br />
groeiringbreedte<br />
Algeme<strong>en</strong> ≤ 10 mm ≤ 6 mm ≤ 6 mm ≤ 6 mm<br />
Oregon / Douglas - ≤ 10 mm ≤ 10 mm ≤ 6 mm<br />
wan<br />
barst<strong>en</strong><br />
afname <strong>van</strong> het zijvlak <strong>en</strong> / of het vlak ≤ 1/3 <strong>van</strong> de afmeting;<br />
l<strong>en</strong>gte onbeperkt<br />
Maximum 1500 mm<br />
Maximum 1000 mm<br />
- niet doorgaand of ≤ 1/2 <strong>van</strong> de l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> het of ≤ 1/4 <strong>van</strong> de l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> het<br />
<strong>hout</strong><br />
<strong>hout</strong><br />
- doorgaand<br />
vervorming<strong>en</strong><br />
Maximum 1000 mm<br />
of ≤ 1/4 <strong>van</strong> de l<strong>en</strong>gte <strong>van</strong> het<br />
<strong>hout</strong><br />
<strong>en</strong>kel <strong>op</strong> de uiteind<strong>en</strong><br />
maximale l<strong>en</strong>gte de breedte <strong>van</strong><br />
het <strong>hout</strong><br />
- bow ≤ 20 mm per 2 m ≤ 10 mm per 2 m<br />
- spring ≤ 12 mm per 2 m ≤ 8 mm per 2 m<br />
- twist<br />
- cup<br />
harsgall<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong>schors<br />
- niet doorgaand<br />
- doorgaand<br />
insect<strong>en</strong>aantasting<br />
schimmelaantasting<br />
≤ 2 mm per 25 mm breedte over<br />
2 m<br />
≤ 1 mm per 25 mm breedte over<br />
2 m<br />
< b ge<strong>en</strong> beperking zoniet dezelfde limiet<strong>en</strong> als voor barst<strong>en</strong><br />
< 1/2 b ge<strong>en</strong> beperking zoniet dezelfde limiet<strong>en</strong> als voor barst<strong>en</strong><br />
niet toegelat<strong>en</strong>;<br />
zwarte wormgaatjes toegestaan<br />
- verblauwing onbeperkt toegelat<strong>en</strong><br />
- vuur,<br />
roodstreperigheid<br />
nagelvast;<br />
max. 1/4 b <strong>en</strong> / of 1/4 d;<br />
max. 0,5 m l<strong>en</strong>gte<br />
- rot niet toegelat<strong>en</strong><br />
mechanische<br />
beschadiging<br />
drukgroei<br />
ringscheur<br />
groeiring<strong>en</strong> <strong>op</strong> één vlak <strong>en</strong> <strong>op</strong><br />
één zijvlak;<br />
beperkt tot 5 mm totale dikte<br />
geassimileerd met kwast<br />
niet toegelat<strong>en</strong><br />
niet toegelat<strong>en</strong><br />
maximum 10 mm diep rond het merg <strong>en</strong> zichtbaar <strong>op</strong> het vlak of het<br />
zijvlak
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
<strong>04</strong>.1.12. Stocker<strong>en</strong> <strong>en</strong> levering <strong>van</strong> gemerkt <strong>hout</strong><br />
Het gesorteerde <strong>en</strong> gemerkt <strong>hout</strong> di<strong>en</strong>t gestockeerd te word<strong>en</strong> <strong>op</strong> zulke wijze dat de karakteristiek<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
het <strong>hout</strong> behoud<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>. Gesorteerd nat <strong>hout</strong> kan t<strong>en</strong> gevolge <strong>van</strong> drog<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>de barst<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vervorming verton<strong>en</strong> waardoor de conformiteit met de markering in het gedrang kan kom<strong>en</strong>. Op mom<strong>en</strong>t<br />
<strong>van</strong> levering moet de markering conform de <strong>hout</strong>kwaliteit zijn.<br />
Het bijzondere bestek schrijft de verantwoordelijkhed<strong>en</strong> voor <strong>van</strong> de verschill<strong>en</strong>de betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong><br />
waarbij di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> gespecificeerd waar <strong>en</strong> hoe het gesorteerde <strong>hout</strong> wordt gestapeld. Bij ontst<strong>en</strong>t<strong>en</strong>is<br />
di<strong>en</strong>t de leverancier <strong>en</strong>kel het gesorteerde zaag<strong>hout</strong> in goede staat af te lever<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.13. Sorteerklass<strong>en</strong> - Weerstandsklass<strong>en</strong><br />
De visuele sorteerklass<strong>en</strong> S4, S6, S8 <strong>en</strong> S10 word<strong>en</strong> ondergebracht in weerstandsklass<strong>en</strong>. De sorteerklas<br />
S4 komt overe<strong>en</strong> met de weerstandsklasse C16. De sorteerklas S6 voldoet aan de eis<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
weerstandsklas C18 mits de beperking tot e<strong>en</strong> gemiddelde jaarringbreedte <strong>van</strong> 6 mm. De eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> de weerstandsklas C24 zijn deze <strong>van</strong> de sorteerklas S8. De karakteristiek<strong>en</strong> <strong>van</strong> het sterkste <strong>hout</strong> in de<br />
sorteerklas S10 voldo<strong>en</strong> aan de weerstandsklas C30.<br />
De sorteerklass<strong>en</strong> S4 <strong>en</strong> S8 kom<strong>en</strong> in de praktijk respectievelijk overe<strong>en</strong> met de <strong>hout</strong>kwaliteit GS<br />
( g<strong>en</strong>eral structure ) <strong>en</strong> SS ( special structure ) volg<strong>en</strong>s de Britse norm BS 4978 <strong>van</strong> 2007.<br />
In de NBN EN 1912 word<strong>en</strong> nationale sorteerklass<strong>en</strong> toegewez<strong>en</strong> aan de Eur<strong>op</strong>ese weerstandsklass<strong>en</strong>.<br />
NBN EN 1912: weerstandsklass<strong>en</strong> toewijzing <strong>van</strong> visuele sorteerklass<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong><br />
prEN 1912: : weerstandsklass<strong>en</strong> toewijzing <strong>van</strong> visuele sorteerklass<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong> - Add<strong>en</strong>dum<br />
Tabel 12 is e<strong>en</strong> uittreksel uit de tabel <strong>van</strong> de norm EN 1912:2005 met bijvoeging <strong>van</strong> <strong>STS</strong> <strong>04</strong><br />
specificaties.<br />
Tabel 12: toewijzing <strong>van</strong> visuele sorteerklass<strong>en</strong> <strong>van</strong> naald<strong>hout</strong>soort<strong>en</strong> aan weerstandsklass<strong>en</strong><br />
sorteerklas<br />
weerstandsklas C14 C16 C18 C20 C22 C24 C27 C30<br />
<strong>STS</strong> <strong>04</strong><br />
vur<strong>en</strong>, gr<strong>en</strong><strong>en</strong>, Douglas,<br />
lork<strong>en</strong><br />
Britse norm<br />
BS 4978<br />
vur<strong>en</strong>, gr<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
(CNE)<br />
Douglas, vur<strong>en</strong><br />
(Ver. Koninkrijk)<br />
Douglas, lork<strong>en</strong><br />
(USA, Canada)<br />
Franse norm<br />
NF B 52-001<br />
vur<strong>en</strong>, gr<strong>en</strong><strong>en</strong>, Douglas<br />
(Frankrijk)<br />
lork<strong>en</strong><br />
(Frankrijk)<br />
Duitse norm<br />
DIN 4074 Teil 1<br />
vur<strong>en</strong>, gr<strong>en</strong><strong>en</strong>, lork<strong>en</strong><br />
Noorse sorteerregels<br />
INSTA 142<br />
vur<strong>en</strong>, gr<strong>en</strong><strong>en</strong>, lork<strong>en</strong><br />
(NNE)<br />
CNE = C<strong>en</strong>taal-, Noord- <strong>en</strong> Oost-Eur<strong>op</strong>a<br />
NNE = Noord- <strong>en</strong> Noord-Oost-Eur<strong>op</strong>a<br />
S4 S6 S8 S10<br />
GS SS<br />
GS SS<br />
GS SS<br />
ST-III ST-II ST-I<br />
ST-III ST-II ST-I<br />
S7 S10 S13<br />
T0 T1 T2 T3<br />
29
30<br />
<strong>04</strong>.1.14. Register<br />
Het bijhoud<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> register is verplicht. De hierna volg<strong>en</strong>de gegev<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> in het register<br />
<strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>:<br />
• job- of ordernummer;<br />
• datum <strong>van</strong> sorter<strong>en</strong>;<br />
• <strong>hout</strong>soort of <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>groep (vierlettercode);<br />
• oorsprong <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> (id<strong>en</strong>tificatieoorsprong: groeigebied, label, leverancier, );<br />
• <strong>hout</strong>afmeting<strong>en</strong> (dikte, breedte, l<strong>en</strong>gte);<br />
• <strong>op</strong>pervlakte bewerking (gezaagd of gezaagd <strong>en</strong> geschaafd);<br />
• <strong>hout</strong>vochtgehalte (nat of gedroogd);<br />
• natuurlijke duurzaamheid (algem<strong>en</strong>e duurzaamheidklas <strong>van</strong> 1 tot 5 of klas volg<strong>en</strong>s testresultaat);<br />
• brandreactieklas (D-s2, d0 of klas volg<strong>en</strong>s testresultaat);<br />
• weerstandsklas (<strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> visuele sorteerklas);<br />
• sorteerregels (gebruikte norm) <strong>en</strong> sorteerklas;<br />
• naam <strong>en</strong> nummer <strong>van</strong> erk<strong>en</strong>de <strong>hout</strong>sorteerder;<br />
• toepassing.<br />
<strong>04</strong>.1.15. CE markering<br />
Het merk<strong>en</strong> <strong>van</strong> naar sterkte gesorteerd <strong>hout</strong> is noodzakelijk om <strong>op</strong> ondubbelzinnige wijze de sterkte <strong>van</strong><br />
het <strong>hout</strong> te wet<strong>en</strong> <strong>en</strong> om de naspeurbaarheid <strong>van</strong> het <strong>hout</strong> te verzeker<strong>en</strong> in geval <strong>van</strong> betwisting. Als<br />
bepaalde eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong> niet rele<strong>van</strong>t zijn kan toegestaan word<strong>en</strong> dat de produc<strong>en</strong>t aangeeft dat<br />
deze niet zijn bepaald NPD (no performance declared).<br />
<strong>04</strong>.1.15.1. Visuele sterktesortering<br />
Elk stuk <strong>hout</strong> visueel naar sterkte gesorteerd wordt gemerkt. De volg<strong>en</strong>de informatie moet duidelijk <strong>en</strong><br />
onuitwisbaar <strong>op</strong> het zaag<strong>hout</strong> (product) aangebracht word<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.15.1.1. Informatie verplicht <strong>op</strong> het product aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
• CE certificati<strong>en</strong>ummer (id<strong>en</strong>tificatie produc<strong>en</strong>t: vb. certificati<strong>en</strong>ummer <strong>van</strong> de produc<strong>en</strong>t)<br />
• id<strong>en</strong>tificati<strong>en</strong>ummer <strong>van</strong> de g<strong>en</strong>otificeerde instelling die het certificaat heeft toegek<strong>en</strong>d<br />
• CE logo<br />
• weerstandsklas<br />
• sorteernorm indi<strong>en</strong> niet <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de norm NBN EN 1912<br />
• de vermelding DRY GRADED of CLASSÉ SEC of DROOG GESORTEERD indi<strong>en</strong><br />
•<br />
droog gesorteerd (<strong>hout</strong>vochtgehalte gemiddeld ≤ 20%, ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel stuk <strong>hout</strong> mag meer dan 24 %<br />
<strong>hout</strong>vocht bevatt<strong>en</strong>)<br />
de ev<strong>en</strong>tuele beperking<strong>en</strong> in gebruik t<strong>en</strong>gevolge <strong>van</strong> het toegepaste sorteersysteem (NBN EN<br />
14081-1)<br />
• als het geval zich voordoet, de refer<strong>en</strong>tie <strong>van</strong> het begeleid<strong>en</strong>de docum<strong>en</strong>t (cf. punt <strong>04</strong>.1.15.1.2)<br />
In figuur 29 word<strong>en</strong> de minimale gegev<strong>en</strong>s voor de markering <strong>op</strong> het <strong>hout</strong> weergegev<strong>en</strong>.<br />
id<strong>en</strong>tificati<strong>en</strong>ummer<br />
g<strong>en</strong>otificeerde instelling NBODY CPD Produc<strong>en</strong>t<br />
logo CE <br />
<strong>hout</strong>, droog<br />
gesorteerd DRY C24<br />
id<strong>en</strong>tificatie<br />
begeleid<strong>en</strong>d<br />
docum<strong>en</strong>t 123456 <strong>STS</strong> <strong>04</strong><br />
Figuur 13: minimale markering <strong>van</strong> <strong>hout</strong><br />
<strong>04</strong>.1.15.1.2. Informatie <strong>op</strong> het product of in de begeleid<strong>en</strong>de docum<strong>en</strong>tatie<br />
id<strong>en</strong>tificatie<br />
produc<strong>en</strong>t<br />
weerstandsklas<br />
sorteernorm<br />
• De refer<strong>en</strong>tie <strong>van</strong> de begeleid<strong>en</strong>de docum<strong>en</strong>tatie (bij voorbeeld, 123456)<br />
• Het id<strong>en</strong>tificati<strong>en</strong>ummer <strong>van</strong> de g<strong>en</strong>otificeerde instelling die het certificaat heeft toegek<strong>en</strong>d;
"De voorwaard<strong>en</strong> schepp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> competitieve, duurzame <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige werking<br />
<strong>van</strong> de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>markt in België."<br />
• CE logo;<br />
• CE certificati<strong>en</strong>ummer vermeld <strong>op</strong> het product;<br />
• De naam <strong>en</strong> het adres <strong>van</strong> de produc<strong>en</strong>t;<br />
• Indi<strong>en</strong> het <strong>hout</strong> visueel gesorteerd werd:<br />
o de verwijzing naar de norm NBN EN 14081-1;<br />
o de weerstandsklas <strong>en</strong> de toegepaste sorteernorm (vb. <strong>STS</strong> <strong>04</strong>) ;<br />
• Indi<strong>en</strong> het <strong>hout</strong> mechanisch werd gesorteerd:<br />
o de verwijzing naar de norm NBN EN 14081, deel 1 tot 4;<br />
o id<strong>en</strong>tificatiecode <strong>van</strong> het land of <strong>van</strong> de regio <strong>van</strong> oorsprong (EN ISO 3166-1);<br />
• De twee laatste cijfers <strong>van</strong> het jaar <strong>van</strong> CE-markering;<br />
• De beschrijving <strong>van</strong> het product;<br />
• De <strong>hout</strong>soortcode volg<strong>en</strong>s NBN EN 13556 of <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>groep volg<strong>en</strong>s NBN EN 14081-1;<br />
• De duurzaamheidklas (cijfer <strong>van</strong> 1 tot 5 , volg<strong>en</strong>s NBN EN 350) of de vermelding Durability<br />
NPD (no performance declared);<br />
• De informatie vereist volg<strong>en</strong>s de prEN 15228, als het <strong>hout</strong> is verduurzaamd<br />
• brandreactieklas indi<strong>en</strong> anders dan D-s2, d0;<br />
E<strong>en</strong> voorbeeld <strong>van</strong> commercieel docum<strong>en</strong>t is terug te vind<strong>en</strong> in de norm NBN EN 14081-1.<br />
<strong>04</strong>.1.15.1.3. Conformiteitverklaring<br />
De produc<strong>en</strong>t <strong>van</strong> naar sterkte gesorteerd <strong>hout</strong> stelt, <strong>op</strong> <strong>basis</strong> <strong>van</strong> de inhoud <strong>van</strong> het afgeleverde<br />
certificaat door de g<strong>en</strong>otificeerde instelling, e<strong>en</strong> conformiteitverklaring <strong>op</strong> die hem het recht geeft het CE<br />
merk aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>op</strong> de conforme product<strong>en</strong>. Deze conformiteitverklaring moet de hierna volg<strong>en</strong>de<br />
punt<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>:<br />
• de naam <strong>en</strong> het adres <strong>van</strong> de produc<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de plaats <strong>van</strong> productie<br />
• de beschrijving <strong>van</strong> het product <strong>en</strong> e<strong>en</strong> k<strong>op</strong>ie <strong>van</strong> de informatie die de markering begeleidt, behalve<br />
als deze <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> is in de markering of in het begeleid<strong>en</strong>de docum<strong>en</strong>t<br />
• de beschrijving waarmee het product conform is (bv. annex ZA <strong>van</strong> de NBN EN 14081-1 voor de<br />
visuele sterktesortering), e<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>tie naar ITT (Initial Type Testing) rapport(<strong>en</strong>) <strong>en</strong> indi<strong>en</strong><br />
aangewez<strong>en</strong> e<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>tie naar de productiecontrole registraties in het bedrijf<br />
• de bijzondere voorwaard<strong>en</strong> die <strong>van</strong> toepassing zijn <strong>op</strong> het gebruik <strong>van</strong> het product (vb. beperking<strong>en</strong><br />
in gebruik)<br />
• het certificaatnummer <strong>van</strong> de productiecontrole (FPC certificaat, afgeleverd door e<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>otificeerde instelling)<br />
• de naam <strong>en</strong> de kwalificatie <strong>van</strong> de persoon die gematigd is om de conformiteitverklaring te tek<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
in naam <strong>van</strong> de produc<strong>en</strong>t<br />
• De conformiteitverklaring moet <strong>op</strong>gesteld zijn in de officiële taal of tal<strong>en</strong> <strong>van</strong> de lidstaat in welke<br />
het product gaat gebruikt word<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.1.15.1.4. Ontbrek<strong>en</strong> <strong>van</strong> markering om esthetische red<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
In uitzonderlijke omstandighed<strong>en</strong> kan het voorkom<strong>en</strong> dat omwille <strong>van</strong> esthetische red<strong>en</strong><strong>en</strong> de markering<br />
<strong>op</strong> het product wordt weggelat<strong>en</strong>. In dit geval moet alle informatie vermeld onder punt <strong>04</strong>.15.1.1<br />
<strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> docum<strong>en</strong>t waar<strong>van</strong> sprake is in punt <strong>04</strong>.1.15.1.2 <strong>en</strong> moet het docum<strong>en</strong>t bij elk<br />
lot gesorteerd <strong>hout</strong> gevoegd word<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> afwijking <strong>op</strong> de markering <strong>van</strong> het product moet voorafgaandelijk toegestaan word<strong>en</strong> door de<br />
g<strong>en</strong>otificeerde instelling.<br />
<strong>04</strong>.1.15.2. Machinale sterktesortering<br />
Het automatisch sorter<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>hout</strong> naar sterkte moet gebeur<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> klasseersysteem dat voldoet<br />
aan de norm<strong>en</strong> EN 14081-1 tot EN 14081-4.<br />
31
32<br />
<strong>04</strong>.2. Schrijnwerk<strong>hout</strong><br />
<strong>04</strong>.2.1. Toepassingsgebied<br />
<strong>Hout</strong> in niet drag<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong> voor binn<strong>en</strong>schrijnwerk <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>schrijnwerk zoals <strong>hout</strong><strong>en</strong><br />
vloerbekleding<strong>en</strong>, lambrisering, ram<strong>en</strong> <strong>en</strong> deur<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.2.2. <strong>Hout</strong>id<strong>en</strong>tificatie<br />
De <strong>hout</strong>soort wordt e<strong>en</strong>duidig bepaald door de botanische naam <strong>en</strong> de vierlettercode volg<strong>en</strong>s de NBN EN<br />
13556: Rond<strong>hout</strong> <strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong> B<strong>en</strong>aming<strong>en</strong> <strong>van</strong> in Eur<strong>op</strong>a gebruikte <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> <strong>hout</strong>soort die niet <strong>op</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> is in de NBN EN 13.556 di<strong>en</strong>t met zijn wet<strong>en</strong>schappelijke naam<br />
gedefinieerd te word<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.2.3. <strong>Hout</strong>kwaliteit<br />
<strong>04</strong>.2.3.1. Naald<strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> gezaagd <strong>hout</strong><br />
De Eur<strong>op</strong>ese naald<strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> voor zaag<strong>hout</strong> gr<strong>en</strong><strong>en</strong>, vur<strong>en</strong>, lork<strong>en</strong> <strong>en</strong> Douglas word<strong>en</strong> gedefinieerd<br />
in de NBN EN 1611-1.<br />
NBN EN 1611-1: Gezaagd <strong>hout</strong> - Indeling naar uitzicht <strong>van</strong> naald<strong>hout</strong> Deel 1: Eur<strong>op</strong>ees sparr<strong>en</strong>, vur<strong>en</strong>,<br />
d<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> Douglas;<br />
NBN EN 1611-1/A1: Gezaagd <strong>hout</strong> - Indeling naar uitzicht <strong>van</strong> naald<strong>hout</strong> Deel 1: Eur<strong>op</strong>ees sparr<strong>en</strong>,<br />
vur<strong>en</strong>, d<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> Douglas;<br />
<strong>op</strong>merking: de Nederlandstalige titel <strong>van</strong> de EN norm werd niet correct vertaald: Onder sparr<strong>en</strong> wordt<br />
verstaan gr<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> onder d<strong>en</strong>n<strong>en</strong> wordt verstaan lork<strong>en</strong>.<br />
<strong>04</strong>.2.3.2. Loof<strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong><br />
De <strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> voor <strong>hout</strong> <strong>op</strong> bool gezaagd <strong>en</strong> zaag<strong>hout</strong> <strong>van</strong> eik<strong>en</strong> <strong>en</strong> beuk<strong>en</strong> <strong>hout</strong> word<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong><br />
in de NBN EN 975-1.<br />
NBN EN 975-1: Gezaagd <strong>hout</strong> - Indeling <strong>van</strong> loof<strong>hout</strong> <strong>op</strong> uiterlijk deel 1: eik <strong>en</strong> beuk<br />
NBN EN 975-1/A1: Gezaagd <strong>hout</strong> - Indeling naar uitzicht <strong>van</strong> loof<strong>hout</strong> deel 1: eik <strong>en</strong> beuk<br />
De <strong>hout</strong>kwaliteit<strong>en</strong> voor zaag<strong>hout</strong> <strong>van</strong> p<strong>op</strong>ulier<strong>en</strong> <strong>hout</strong> wordt gedefinieerd in de NBN EN 975-2.<br />
NBN EN 975-2: Gezaagd <strong>hout</strong> - Indeling <strong>van</strong> loof<strong>hout</strong> <strong>op</strong> uiterlijk p<strong>op</strong>ulier<strong>en</strong><strong>hout</strong><br />
De <strong>hout</strong>kwaliteit na verwerking in afgewerkt schrijnwerk of onderdel<strong>en</strong> er<strong>van</strong> wordt beschrev<strong>en</strong> in de<br />
NBN EN 942.<br />
NBN EN 942: Gezaagd <strong>hout</strong> - Algem<strong>en</strong>e indeling <strong>van</strong> de <strong>hout</strong>kwaliteit<br />
<strong>04</strong>.3. Lijst met NBN norm<strong>en</strong> die niet meer <strong>van</strong> toepassing zijn<br />
NBN 189:1948 <strong>Hout</strong> Afwijking<strong>en</strong>, gebrek<strong>en</strong> <strong>en</strong> fout<strong>en</strong><br />
NBN 199:1950 <strong>Hout</strong> Nam<strong>en</strong>lijst der voornaamste in België gebruikte <strong>hout</strong>soort<strong>en</strong><br />
NBN 202:1957 <strong>Hout</strong> Terminologie<br />
NBN 219-<strong>04</strong>: 1970 Gezaagd <strong>hout</strong> Naald<strong>hout</strong> Afwijking<strong>en</strong> <strong>en</strong> krimp<br />
NBN 272: 1952 <strong>Hout</strong> - Sortering naar uitzicht <strong>van</strong> ongesorteerd Noords naald<strong>hout</strong><br />
NBN 544: 1959 <strong>Hout</strong> Sortering naar uitzicht <strong>van</strong> Belgisch naald<strong>hout</strong>
Vooruitgangstraat 50<br />
B-1210 Brussel<br />
Ondernemingsnummer: 0314.595.348<br />
http://economie.fgov.be
Change language