16.09.2013 Views

Verhalen achter de streekproductenroute - Gemeente Heerde

Verhalen achter de streekproductenroute - Gemeente Heerde

Verhalen achter de streekproductenroute - Gemeente Heerde

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Smakelijk Heer<strong>de</strong>!<br />

streekproducten<br />

route<br />

24,5 km<br />

<strong>Verhalen</strong> <strong>achter</strong><br />

<strong>de</strong> fietsroute langs<br />

streekproducten


2<br />

Voorwoord<br />

Of u voor het eerst in <strong>de</strong> gemeente Heer<strong>de</strong> bent, hier<br />

al jaren op vakantie gaat of woont; al fietsend ont<strong>de</strong>kt<br />

ie<strong>de</strong>reen nieuwe mooie plekjes. We hèbben ook zoveel<br />

om van te genieten in onze gemeente. En dat willen we<br />

graag <strong>de</strong>len.<br />

Drie gratis fietsroutes<br />

Daarom vin<strong>de</strong>n wij het belangrijk om als gemeente drie<br />

gratis fietsroutes te lanceren, zodat u niets hoeft te<br />

missen. We hebben <strong>de</strong> heel Heer<strong>de</strong>-route, <strong>de</strong> culturele<br />

route en <strong>de</strong> <strong>streekproductenroute</strong>. Misschien heeft u ze al zien liggen<br />

bij <strong>de</strong> VVV’s en <strong>de</strong> campings.<br />

Bij die laatste route, <strong>de</strong> <strong>streekproductenroute</strong> langs allerlei smakelijke<br />

adresjes, hoort dit boekje. Enthousiaste ‘erfhou<strong>de</strong>rs’ vertellen u<br />

hoe hun streekproducten met zorg tot stand zijn gekomen. Zo neemt<br />

u alvast een voorproefje van wat onze streek u te bie<strong>de</strong>n heeft.<br />

Cittaslow<br />

Dat <strong>de</strong> gemeente Heer<strong>de</strong> hoog scoort op het gebied van rust, ruimte<br />

en natuur ont<strong>de</strong>kken steeds meer mensen. Zo staan we volgens<br />

het blad Elsevier in <strong>de</strong> top <strong>de</strong>rtig van meest aantrekkelijke woongemeenten<br />

van Ne<strong>de</strong>rland. En we zijn vereerd met <strong>de</strong> toekenning van<br />

het keurmerk Cittaslow, een internationaal predikaat voor kleine<br />

gemeenten die tot <strong>de</strong> top behoren op het gebied van leefomgeving,<br />

landschap, streekproducten, cultuurhistorie en behoud van i<strong>de</strong>ntiteit.<br />

Ook daarover vindt u in dit boekje meer uitleg.<br />

Zoals <strong>de</strong> erfhou<strong>de</strong>rs staan voor hun streekproducten, zo sta ik<br />

voor <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>r aantrekkelijke gemeente Heer<strong>de</strong>. In dit boekje<br />

kunt u lezen waarom.<br />

Inez Pijnenburg-Adriaenssen,<br />

Burgemeester van <strong>de</strong> gemeente Heer<strong>de</strong>.


Inhoud<br />

4 Fruitteeltbedrijf Huiskamp<br />

8 Tuin<strong>de</strong>rij Doorn<br />

13 ’t Gulbroek<br />

18 Cittaslow<br />

20 Puur!<br />

25 Vrieze´s Erfgoed<br />

30 Pompoenenstal<br />

34 VVV´s en horeca<br />

40 Rustpunten<br />

Colofon<br />

Dit is een uitgave van<br />

<strong>de</strong> gemeente Heer<strong>de</strong>.<br />

Tekst<br />

Jolie Doorduin<br />

Vormgeving & Druk<br />

Bre<strong>de</strong>wold Grafisch Bedrijf<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

Fotografie<br />

Tuin<strong>de</strong>rij Doorn, Henri van <strong>de</strong>r<br />

Beek, Fruitteeltbedrijf Huiskamp,<br />

Vakfoto Henri van <strong>de</strong>r Beek, Karelien<br />

Veldhuizen, <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong>.<br />

Met dank aan alle<br />

enthousiaste erfhou<strong>de</strong>rs<br />

3


Fruitteeltbedrijf Huiskamp<br />

4<br />

Grote passie voor kleine boomgaar<strong>de</strong>n


Grote passie voor kleine<br />

boomgaar<strong>de</strong>n<br />

‘Gek van ‘n boompie’, zo omschrijft teler Herman<br />

Huiskamp zijn grote passie voor zijn kleine boomgaar<strong>de</strong>n<br />

in Veessen. Hoewel, klein. . . Twintigduizend fruitbomen<br />

heeft Huiskamp on<strong>de</strong>r zijn hoe<strong>de</strong>, die jaarlijks tonnen fruit<br />

voortbrengen, hoofdzakelijk Elstars. Een klein <strong>de</strong>el van<br />

<strong>de</strong> boomgaard is gereserveerd voor een wat gevarieer<strong>de</strong>r<br />

aanbod in appel-, peren- en pruimensoorten.<br />

Herman: ‘We hebben zeventig boompjes voor <strong>de</strong> thuisverkoop.<br />

Steeds meer mensen zoeken <strong>de</strong> sfeer van het platteland. De<br />

hang naar nostalgie wordt groter.’ Het contrast binnen het<br />

fruitteeltbedrijf is frappant. De grote bulk levert Huiskamp<br />

via een groothan<strong>de</strong>l aan <strong>de</strong> supermarkten Albert Heijn en Lidl.<br />

Zijn fruit wordt uit <strong>de</strong>n treure on<strong>de</strong>rworpen aan kwaliteitsmetingen.<br />

Herman: ‘Ik ben zelf on<strong>de</strong>rhand een halve laborant. Ik<br />

test het fruit op hardheid, het suiker- en jodiumgehalte, noem<br />

maar op. Aantoonbare kwaliteit, daar gaat het om bij <strong>de</strong> groothan<strong>de</strong>l.<br />

Bij <strong>de</strong> thuisverkoop zijn <strong>de</strong> mensen niet zo vragerig. Ze<br />

vertrouwen er op dat er geen gif in zit. Dat we duurzaam en<br />

milieuvrien<strong>de</strong>lijk werken, daar gaan <strong>de</strong> mensen gewoon van uit<br />

en daar kunnen ze ook op vertrouwen.’ Zijn vrouw Karin vult<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

4<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

5


Fruitteeltbedrijf<br />

Huiskamp<br />

Veesser Enkweg 26a<br />

8194 LM Veesen<br />

tel. 0578-631201<br />

Geopend<br />

vanaf augustus:<br />

zaterdags 9. 00 – 18. 00 uur<br />

woensdag en vrijdag 9. 00 – 13. 00 uur<br />

6<br />

aan: ‘Op het etiket van <strong>de</strong> appelsap die we<br />

verkopen staat: ‘niets aan toegevoegd’. En<br />

daar gaat het tegenwoordig om, het moet<br />

puur natuur zijn.’<br />

Het fruitbedrijf van Huiskamp in een paar<br />

woor<strong>de</strong>n; een bevlogen fruitteler, zijn klantvrien<strong>de</strong>lijke<br />

vrouw, stevige kleigrond, vakkundig<br />

gesnoei<strong>de</strong> bomen. Daar plukken <strong>de</strong><br />

klanten <strong>de</strong> vruchten van. Karin: ‘De een komt<br />

voor zoete appels, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r wil liever wat zuur<strong>de</strong>re, we hebben<br />

van alles wat. Er komt steeds meer vraag naar har<strong>de</strong>, zoete appels,<br />

dat is volgens mij wel een trend’.<br />

Hang naar nostalgie<br />

Karin neemt <strong>de</strong> thuisverkoop van het fruit voor het overgrote<br />

<strong>de</strong>el voor haar rekening. Vanuit <strong>de</strong> schuur naast hun huis<br />

verkopen ze pruimen, appels, hand- en stoofperen en nog wat<br />

afgelei<strong>de</strong> producten zoals appelsap en honing. ‘Steeds meer<br />

mensen zoeken <strong>de</strong> sfeer van het platteland, er is een hang naar<br />

nostalgie’, merkt Karin. ‘Ou<strong>de</strong>re mensen genieten van <strong>de</strong> smaak<br />

van vroeger, jongeren zijn op zoek naar lekker en gezond.’<br />

Fietsers hebben vanaf <strong>de</strong> IJsseldijk zicht op <strong>de</strong> negenduizend<br />

appel-, peren- en pruimenbomen <strong>achter</strong> het gezellige huis van<br />

<strong>de</strong> familie Huiskamp. Je zou met al die rijen bomen niet zeggen<br />

dat Huiskamp een kleintje is in <strong>de</strong> wereld van <strong>de</strong> fruittelers.<br />

Toch is het zo. Met <strong>de</strong> boomgaard buiten <strong>de</strong> dijk er bij opgeteld<br />

heeft <strong>de</strong> firma Huiskamp bijna zeven hectare aan fruitbomen.<br />

In <strong>de</strong> wereld van <strong>de</strong> fruitproductie is dat niet veel.<br />

Mooiste beroep<br />

Maar Herman en zijn vrouw Karin zijn er tevre<strong>de</strong>n mee. ‘Zo<br />

blijf ik wel een fruitteler. Bij een groot bedrijf is het onpersoonlijker,<br />

dan word je manager en dat is niks voor mij. Ik ben het<br />

Grote passie voor kleine boomgaar<strong>de</strong>n


‘De mensen beginnen in augustus al te<br />

bellen of er al nieuwe appels zijn’<br />

liefst <strong>de</strong> hele dag bezig met <strong>de</strong> bongerd. De vrijheid om mijn<br />

eigen gang te gaan en zoveel buiten te zijn; dit is het mooiste<br />

beroep dat er is. Toen ik het bedrijf in <strong>de</strong> jaren tachtig overnam<br />

van mijn va<strong>de</strong>r, vroeg ik of hij mij wil<strong>de</strong> leren hoe ik het beste<br />

kon snoeien. Hij zei ‘jongen, dat weet ik allemaal niet meer<br />

hoor’. Dus heb ik dat helemaal zelf uit moeten vin<strong>de</strong>n en het is<br />

een hele kunst. Snoeien doe ik bijna het hele jaar door, zo lang<br />

er nog geen blad aan <strong>de</strong> bomen zit. Een goe<strong>de</strong> oogst begint<br />

met goed snoeien. Het fruit moet genoeg ruimte en licht krijgen,<br />

er moet niet teveel en niet te weinig aan <strong>de</strong> takken blijven<br />

zitten. De fruitteelt is erg ambachtelijk, je hebt heel veel<br />

handwerk; snoeien, dunnen, plukken, planten. We zitten hier<br />

op kleigrond, dat helpt bij <strong>de</strong> hardheid en bewaarbaarheid van<br />

het fruit.’<br />

Plukslee<br />

Behalve noeste arbeid en een <strong>de</strong>skundig oog, is <strong>de</strong><br />

oogst altijd afhankelijk van het weer. ‘Late vorst,<br />

in mei, heeft grote invloed’, weet <strong>de</strong> familie Huiskamp<br />

uit ervaring. ‘De oogst begint eind juli, met <strong>de</strong><br />

pruimen. Maar <strong>de</strong> drukste tijd voor <strong>de</strong> Huiskampjes<br />

is van september tot oktober, dan moeten er duizen<strong>de</strong>n<br />

kilo’s fruit van <strong>de</strong> bomen wor<strong>de</strong>n gehaald.<br />

Karin: ‘De mensen beginnen in augustus al te bellen<br />

of er al nieuwe appels zijn.’ Dankzij <strong>de</strong> opslag in zeer<br />

geavanceer<strong>de</strong> koelcellen, blijven <strong>de</strong> appels maan<strong>de</strong>n<br />

goed. Herman: ‘Als ik in mei appels uit <strong>de</strong> koelcel<br />

haal, zijn ze nog steeds zo hard alsof ze net van <strong>de</strong><br />

boom af komen. We oogsten nog vrij ou<strong>de</strong>rwets, met<br />

een plukslee. Dat is een grote kist op een kar die je<br />

van boom naar boom kunt trekken. Met <strong>de</strong> trekker haal ik die<br />

bakken dan weer op, wel zo relaxed. De appels moet je drie<br />

keer langs, peren pluk je in een keer. En zo is het jaar weer om.’<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

7


Tuin<strong>de</strong>rij Doorn<br />

8<br />

Tomaat die mensen blij maakt


Tomaat die mensen<br />

blij maakt<br />

Het overgrote <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> kassen aan <strong>de</strong> Kerkdijk 3, net<br />

buiten Heer<strong>de</strong>, staat vol met komkommers. En ook die<br />

smaken prima. Maar tuin<strong>de</strong>rij Doorn staat in <strong>de</strong> wij<strong>de</strong><br />

omgeving vooral bekend om een an<strong>de</strong>r product uit z’n<br />

milieuvrien<strong>de</strong>lijk warmgestookte warenhuis.<br />

‘Veel mensen komen hier speciaal voor onze tomaten’, vertelt<br />

kweker Willem Doorn in <strong>de</strong> broeierige kas van zijn tuin<strong>de</strong>rij.<br />

Tevre<strong>de</strong>n bekijkt hij <strong>de</strong> gele bloemen van <strong>de</strong> rijen tomatenplanten.<br />

Tussen april en oktober groeien hier kilo’s en kilo’s<br />

trostomaten en cherrytrostomaten. Doorn: ‘Wat veel gebeurt,<br />

is dat <strong>de</strong> tomaten al wor<strong>de</strong>n geplukt als ze nog groen zijn. In<br />

het kistje wor<strong>de</strong>n ze dan vanzelf wel rood. Dat klopt, maar het<br />

is niet best voor <strong>de</strong> smaak. Voor ik <strong>de</strong> trossen eraf knip, moeten<br />

<strong>de</strong> tomaten rood en rijp zijn. We verkopen ze <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> dag<br />

in onze boer<strong>de</strong>rijwinkel. Dat is het grote verschil met <strong>de</strong> supermarkt,<br />

waar alle producten eerst een paar dagen on<strong>de</strong>rweg<br />

zijn geweest.’<br />

Puurheid<br />

‘Daarbij komt dat ik zo weinig mogelijk bestrijdingsmid<strong>de</strong>len<br />

gebruik. En wat ik gebruik is biologisch. Ik <strong>de</strong>nk dat je die com-<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

2<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

9


10<br />

binatie, van <strong>de</strong> natuurlijke manier van laten rijpen, <strong>de</strong> versheid<br />

en <strong>de</strong> puurheid terug proeft in onze tomaten. We laten ze<br />

proeven in onze winkel en wie ze voor het eerst probeert reageert<br />

meestal blij verrast. Zo horen tomaten te smaken.’<br />

Leven in <strong>de</strong> brouwerij<br />

Niet alleen smeuïge producten, ook smeuïge verhalen behoren<br />

tot <strong>de</strong> specialiteit van kweker Willem Doorn. Zijn tuin<strong>de</strong>rij ligt<br />

op een prachtige plek net buiten het dorp Heer<strong>de</strong>, waar <strong>de</strong> bomen<br />

van landgoed <strong>de</strong> Bonenburg plaats maken voor <strong>de</strong> open<br />

ruimte van <strong>de</strong> uiterwaar<strong>de</strong>n. Zijn kassen en akkers liggen aan<br />

een knooppunt van wegen en fietspa<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> Veluwse<br />

bossen en <strong>de</strong> IJssel. Dat komt goed uit want Willem Doorn<br />

houdt wel van een beetje leven in <strong>de</strong> brouwerij. ‘We hebben<br />

het hele jaar door vaste klanten en in <strong>de</strong> zomer komen er ook<br />

veel fietsers bij mijn vrouw…. in <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rijwinkel. Ik vind het<br />

leuk om mensen rond te lei<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> kassen met<br />

<strong>de</strong> komkommers, <strong>de</strong> trostomaten, cherrytomaten,<br />

Spaanse pepers, ro<strong>de</strong> en gele paprika’s maar<br />

ook <strong>de</strong> min<strong>de</strong>r beken<strong>de</strong> lange puntpaprika’s<br />

en <strong>de</strong> Turkse aubergines. Buiten hebben we in<br />

<strong>de</strong> zomer met name sla, allerlei soorten, van<br />

eikenbladsla tot lolla rossa en natuurlijk het<br />

gewone kropje sla. We telen hier op supergrond.<br />

De mensen die hier afstappen vin<strong>de</strong>n het leuk om<br />

te zien waar hun eten vandaan komt en ik vind het leuk<br />

om er dan een smeuïg verhaal bij te vertellen.’<br />

Voormalige boomgaard<br />

Van oorsprong komt <strong>de</strong> familie Doorn uit Zwolle. De oprukken<strong>de</strong><br />

stadsuitbreiding richting <strong>de</strong> huidige Isalaklinieken, dreef<br />

twaalf tuin<strong>de</strong>rs halverwege <strong>de</strong> vorige eeuw in het nauw. De<br />

gemeente Zwolle kocht hun bedrijven op en bood grond aan<br />

Tomaat die mensen blij maakt


‘Wie ze voor het eerst proeft<br />

reageert meestal blij verrast’<br />

in Heer<strong>de</strong>. Doorn: ‘Heer<strong>de</strong>? Dat stond in 1959 niet bepaald bekend<br />

als tuinbouwgebied. Wat kon je daar verbouwen met al<br />

die zandgrond? Maar Zwolle had hier Borchgrave aangekocht,<br />

een landgoed met een appelboomgaard van vijftig hectare. De<br />

kwaliteit van <strong>de</strong> grond bleek verrassend goed. Zan<strong>de</strong>rige Veluwse<br />

bosgrond vermengd met <strong>de</strong> klei uit <strong>de</strong> uiterwaar<strong>de</strong>n van<br />

<strong>de</strong> IJssel. Mijn va<strong>de</strong>r kon stukjes grond bij <strong>de</strong> Kerkdijk krijgen<br />

en zo hebben we dit bedrijf opgebouwd.’ Inmid<strong>de</strong>ls heeft tuin<strong>de</strong>rij<br />

Doorn an<strong>de</strong>rhalve hectare glastuinbouw.<br />

Toen <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Willem Doorn in 1959 van Zwolle naar Heer<strong>de</strong><br />

verhuis<strong>de</strong>, had hij niet kunnen verzinnen dat zijn zoon een<br />

halve eeuw later <strong>de</strong> kassen op temperatuur kan hou<strong>de</strong>n met<br />

zijn eigen stroomopwekkingsinstallatie. In 2008 heeft Doorn<br />

een warmtekrachtkoppeling aangelegd die aardgas omzet in<br />

energie. Hij levert stroom aan drie- tot vierhon<strong>de</strong>rd huishou<strong>de</strong>ns<br />

in Heer<strong>de</strong>. De uitstoot die bij an<strong>de</strong>re centrales zo<br />

<strong>de</strong> lucht in wordt geblazen, wordt bij Doorn op<br />

een professionele manier gezuiverd. Het koel-<br />

Tomatenchutney<br />

Ingrediënten<br />

• 500 gram kleingesne<strong>de</strong>n har<strong>de</strong><br />

tomaten zon<strong>de</strong>r pit en schil<br />

• 250 gram bruine basterdsuiker<br />

• 2 kleingesne<strong>de</strong>n uien<br />

• 10 gram fijngesne<strong>de</strong>n gember<br />

• 10 gram zout<br />

• 2 port glazen azijn<br />

• 1 fijngesne<strong>de</strong>n spaanse peper<br />

• 3 uitgeperste teentjes knoflook<br />

• 1 pakje opekta<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

Bereidingswijze<br />

Kook alle ingrediënten ongeveer 20<br />

min., voeg het pakje opekta toe en<br />

laat het nog 10 min. koken. Ver<strong>de</strong>el <strong>de</strong><br />

nog hete massa over een aantal jampotten,<br />

<strong>de</strong>ksel erop en in <strong>de</strong> koelkast<br />

plaatsen. Het is op <strong>de</strong>ze manier lang<br />

houdbaar.<br />

11


Tuin<strong>de</strong>rij Doorn<br />

Kerkdijk 3<br />

8181 RR Heer<strong>de</strong><br />

Tel. 0578-692657<br />

www.tuin<strong>de</strong>rijdoorn.nl<br />

www.toer<strong>de</strong>boerop.nl<br />

Geopend<br />

Tussen Pasen en herfstvakantie elke<br />

maandag tot en met don<strong>de</strong>rdag van<br />

8. 30 tot 12. 30 uur, vrijdag van 8. 30<br />

tot 18. 00 uur, zaterdag van 8. 30 tot<br />

13. 00 uur.<br />

Buiten het seizoen geopend op vrijdag<br />

van 8. 30 tot 18. 00 uur en zaterdag van<br />

8. 30 tot 13. 00 uur.<br />

Bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n<br />

Voor een rondleiding moet u van te<br />

voren even bellen.<br />

12<br />

water laat hij door een buizenstelsel lopen,<br />

waardoor hij zijn kassen het grootste <strong>de</strong>el<br />

van het jaar tot twintig gra<strong>de</strong>n kan verwarmen.<br />

De witte buizen die laag over <strong>de</strong> grond<br />

tussen <strong>de</strong> planten doorlopen, wor<strong>de</strong>n meteen<br />

benut als rails voor <strong>de</strong> bakken met rijpe<br />

komkommers en tomaten.<br />

Zo schoon mogelijk<br />

De tuin<strong>de</strong>r heeft zich ook aangemeld voor<br />

een test met een nieuw systeem dat <strong>de</strong> kwaliteit<br />

van het oppervlakte water reguleert.<br />

‘Ik wil op <strong>de</strong> hoogte blijven van nieuwe technieken,<br />

nieuwe ontwikkelingen. Kijk, ik heb<br />

zelf ook kin<strong>de</strong>ren rondlopen, <strong>de</strong>ze aar<strong>de</strong><br />

moet nog wat langer mee dan vandaag. Ik<br />

vind het belangrijk om op een zo schoon mogelijke manier te<br />

telen, met oog voor mens en natuur’.<br />

De rondleiding door <strong>de</strong> tuin<strong>de</strong>rij eindigt in <strong>de</strong> als winkeltje<br />

gebruikte schuur. Behalve <strong>de</strong> zelfgekweekte groenten, sprokkelt<br />

<strong>de</strong> familie Doorn in <strong>de</strong> regio allerlei an<strong>de</strong>re smakelijk producten<br />

bij elkaar. Walnoten uit Vorchten, appels en peren uit<br />

Veessen, aardbeien uit Oene, eieren uit Epe, honing uit Heer<strong>de</strong><br />

en <strong>de</strong> groenten die hij zelf niet verbouwt komt uit Elburg. Bij<br />

<strong>de</strong> kassa liggen recepten van zijn vrouw, die bijvoorbeeld ook<br />

huisgemaakte komkommer kerrie chutney maakt. ‘We hebben<br />

geen gesne<strong>de</strong>n groente’, benadrukt Willem Doorn, ‘we zijn<br />

geen concurrent van <strong>de</strong> supermarkt of <strong>de</strong> groenteman, dat<br />

kun je niet vergelijken. En dat hoeft ook niet, we vullen elkaar<br />

mooi aan. Hier kom je voor <strong>de</strong> verse smaak van <strong>de</strong> producten,<br />

je weet dat het allemaal hier uit <strong>de</strong> buurt komt en <strong>de</strong> hele<br />

sfeer is hier gewoon an<strong>de</strong>rs. Dat is moeilijk te omschrijven, dat<br />

moet je gewoon ervaren.’<br />

Tomaat die mensen blij maakt


Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

13<br />

’t Gulbroek


Bessen plukken<br />

in ’t Gulbroek<br />

‘Zelf pluk ik geen bes meer’, zegt <strong>de</strong> Heer<strong>de</strong>r<br />

bosbeskweker Henk van Dijk met een tevre<strong>de</strong>n lachje.<br />

‘Toch is er nog nooit een bes blijven hangen’. Verscholen<br />

on<strong>de</strong>r populieren staan bijna drieduizend struiken vol<br />

dikke, zoete, sappige bessen. En ze blijken nog bijzon<strong>de</strong>r<br />

gezond ook.<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

14<br />

3<br />

Letterlijk busladingen vol mensen zweren bij <strong>de</strong> anti-oxidanten<br />

en <strong>de</strong> cholesterolverlagen<strong>de</strong> werking van <strong>de</strong> bessen. Om<br />

nog maar te zwijgen van het feit dat ze <strong>de</strong> bloedsuikerspiegel<br />

goed op peil hou<strong>de</strong>n. Daarbij komt dat ze gewoon lekker smaken,<br />

je kunt ze invriezen en uitgebreid mee kokkerellen.<br />

Blauwe goud<br />

De klanten vin<strong>de</strong>n het prima dit blauwe goud eigenhandig van<br />

<strong>de</strong> struiken te halen. Voormalig bosbouwer Van Dijk is al 25 jaar<br />

verguld met zijn ‘stukje grond’ van an<strong>de</strong>rhalve hectare aan <strong>de</strong><br />

Kavelweg in Heer<strong>de</strong>. Hij heeft het omgedoopt tot ’t Gulbroek,<br />

dat in ro<strong>de</strong> letters bij <strong>de</strong> ingang staat te lezen. Al viel er niet<br />

veel om te dopen, want dit gebiedje tussen Veluwe en IJssel<br />

Bessen plukken in ’t Gulbroek


heet al eeuwen ’t Gulbroek. ‘Gul’ verwijst<br />

naar <strong>de</strong> geul die hier ooit liep, ‘broek’ duidt<br />

op het van oorsprong moerassige land.<br />

’t Gulbroek<br />

’t Gulbroek aan <strong>de</strong> Kavelweg<br />

in Heer<strong>de</strong> (ongenummerd,<br />

aangegeven met groot bord)<br />

Geopend<br />

Eind juli tot begin september<br />

vrijdag 9. 00 – 16. 00 en<br />

zaterdag 9. 00 – 16. 00 uur<br />

Dikke huid<br />

Met over elkaar geslagen armen staat hij<br />

Bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n<br />

Zelf een emmer meenemen<br />

met zijn gele klompen op <strong>de</strong> veren<strong>de</strong> veengrond<br />

van ’t Gulbroek. ‘Ik ben geen kerel<br />

om thuis te zitten duimen draaien’, zegt <strong>de</strong><br />

energieke Van Dijk die <strong>de</strong> zeventig al even<br />

is gepasseerd. Pas nog reed hij naar een<br />

bessenkweker in Belgie, die <strong>de</strong> bessen oogstte met een schudmachine.<br />

Tevre<strong>de</strong>n keer<strong>de</strong> hij huiswaarts met hon<strong>de</strong>rd plantjes<br />

van een nieuw ras. ‘Het zijn allemaal zoete bessen’, vertelt<br />

<strong>de</strong> bosbeskenner. ‘Er zit geen zuur ras tussen. Ook <strong>de</strong> bessen<br />

die te los aan <strong>de</strong> struik zitten doe ik niet meer. Waar <strong>de</strong> mensen<br />

het meeste van plukken, daar heb ik het meeste van staan.<br />

Een aantal jaren gele<strong>de</strong>n was ik begonnen met het rooien van<br />

het couville-ras. Toen kreeg ik bezoek van een arts uit Lelystad,<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

15


16<br />

die juist op zoek was naar die bessen.’t Zit ‘m in het schilletje,<br />

dat is erg gezond. En <strong>de</strong> couville heeft een dikke huid en een<br />

zware neus. Ze zijn niet het lekkerst, er zit niet veel smaak aan,<br />

maar wel het gezondst. Nu ben ik ze juist aan het bijplanten, ik<br />

kom bessen tekort.’<br />

Erg in trek<br />

Als het oogstseizoen eind juli van start gaat, staan er ’s<br />

morgens om acht uur al drommen mensen voor het hek in ’t<br />

Gulbroek. Terwijl <strong>de</strong> bessenkweker zijn akker niet eer<strong>de</strong>r dan<br />

negen uur open stelt voor het plukgrage publiek. Van Dijk: ‘De<br />

blauwe bes is erg in hoor. Ik heb er mazzel mee gehad’.<br />

In <strong>de</strong> zes weken dat <strong>de</strong> bessen wor<strong>de</strong>n geoogst, vanaf eind juli,<br />

springen zijn dochters bij. Zij hebben<br />

ook gezorgd voor informatieve<br />

fol<strong>de</strong>rs, waarin talloze recepten staan<br />

voor <strong>de</strong> vere<strong>de</strong>l<strong>de</strong> bosbessen. Want<br />

dat zijn <strong>de</strong> zeventien soorten bessen<br />

die Van Dijk op zijn land heeft staan.<br />

Het zijn vere<strong>de</strong>l<strong>de</strong> Amerikaanse bosbessen,<br />

ook bekend als blueberry’s,<br />

groot van soort. Al heeft hij ook rassen<br />

uit Duitsland gehaald, waar hij jaren gele<strong>de</strong>n, op <strong>de</strong> Lunenbergerhei<strong>de</strong>,<br />

het i<strong>de</strong>e opvatte om zelf bosbessen te gaan kweken.<br />

Geen wortels<br />

‘Ik wil<strong>de</strong> een hobby hebben voor als ik stopte met werken’,<br />

vertelt Van Dijk, die <strong>de</strong> zeventig alweer een paar jaar is gepasseerd.<br />

‘Ik wou graag een beetje bosbouwer blijven en <strong>de</strong><br />

bosbes is een makkelijke plant. Het duur<strong>de</strong> wel een paar jaar<br />

voor ik geschikte grond had gevon<strong>de</strong>n. Het is net als bij het<br />

bouwen van een huis, je moet beginnen met goe<strong>de</strong> fun<strong>de</strong>ring.<br />

Bessen plukken in ’t Gulbroek


‘Hoe later in het seizoen,<br />

hoe ver<strong>de</strong>r je moet lopen’<br />

Zure grond moet je hebben, maar ook grond die altijd vochtig<br />

is, veengrond is i<strong>de</strong>aal. Want’, zijn ogen glinsteren alsof hij het<br />

won<strong>de</strong>r gisteren pas heeft ont<strong>de</strong>kt; ‘<strong>de</strong>ze planten hebben geen<br />

wortels om water te halen. Ze hebben alleen een kluit haarwortels.<br />

Hoe is het mogelijk he?’.<br />

Dagje uit<br />

‘Om dat te laten zien, zet ik een plant in <strong>de</strong> kraam die we in ‘t’<br />

Gulbroek hebben staan. Daar leggen we ook fol<strong>de</strong>rs neer. Ik<br />

sta bij <strong>de</strong> weegschaal. Bij binnenkomst weeg ik <strong>de</strong> lege emmers<br />

die <strong>de</strong> mensen meebrengen. En na een paar uur komen<br />

ze <strong>de</strong> akker af en betalen ze voor <strong>de</strong> inhoud. Ik hou veilingprijzen<br />

aan van zo’n drie euro per kilo. Ik heb er nog nooit iemand<br />

over horen klagen. De meest mensen plukken zo’n drie tot vijf<br />

kilo per uur. Ik zet meer<strong>de</strong>re bankjes neer waar <strong>de</strong> mensen hun<br />

zelfmeegebrachte brood opeten. Sommigen maken er een heel<br />

dagje uit van. Elk jaar komt er een vast ploegje mensen van<br />

een camping uit Epe. Die plukken voor een broer van een campinggast,<br />

die bakker is in Leidschendam. Die wil per se <strong>de</strong>ze<br />

bessen. Voor min<strong>de</strong>r dan hon<strong>de</strong>rd kilo doen ze het niet’ .<br />

Dauwlaagje<br />

Je merkt dat <strong>de</strong> mensen die hier komen van <strong>de</strong> natuur hou<strong>de</strong>n.<br />

De bessen wor<strong>de</strong>n geplukt zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> struiken te vernielen. De<br />

mensen vin<strong>de</strong>n het mooi hun bessen zelf te plukken. Er zit een<br />

dun dauwlaagje op waaraan je kunt zien dat er nog niemand<br />

an<strong>de</strong>rs met z’n vingers aan heeft gezeten. En ik spuit niet met<br />

bestrijdingsmid<strong>de</strong>len. Het is puur natuur.<br />

Op vrijdag en zaterdag is ’t Gulbroek <strong>de</strong> hele dag geopend,<br />

van negen tot vijf. Daarna hebben <strong>de</strong> bessen een kleine week<br />

om weer ‘aan te rijpen’. ‘Als <strong>de</strong> week om is, is alles weer mooi<br />

blauw. Er komen soms drie- tot vierhon<strong>de</strong>rd mensen per<br />

dag. Hoe later in het seizoen, hoe ver<strong>de</strong>r je moet lopen’.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

17


18<br />

<strong>Gemeente</strong> met kwaliteit<br />

De gemeente Heer<strong>de</strong> is blij met het Cittaslow-keurmerk, dat in<br />

het najaar van 2012 wordt uitgereikt. Het is een internationaal<br />

predikaat voor gemeenten die tot <strong>de</strong> top behoren op het gebied<br />

van leefomgeving, landschap, streekproducten, cultuurhistorie<br />

en behoud van i<strong>de</strong>ntiteit. Het gaat om gemeenten van<br />

min<strong>de</strong>r dan 50. 000 inwoners.<br />

In Ne<strong>de</strong>rland zijn momenteel vier gemeenten die dit keurmerk<br />

hebben. Uitgangspunt is dat er één gemeente per provincie<br />

dit keurmerk kan krijgen. Heer<strong>de</strong> is dan ook <strong>de</strong> enige in Gel<strong>de</strong>rland.<br />

Oorsprong<br />

Cittaslow is opgericht in Italië door gemeenten die al bezig waren<br />

in <strong>de</strong> slow food beweging. slow food (<strong>de</strong> term is bedacht<br />

als tegenhanger van fastfood) richt zich op puur, lekker en<br />

eerlijk eten, behoud van <strong>de</strong> traditionele keuken en een voedselproductie<br />

waarbij rekening wordt gehou<strong>de</strong>n met milieu,<br />

planten, dieren en <strong>de</strong> gezondheid van <strong>de</strong> mens. In Cittaslow<br />

zijn <strong>de</strong> i<strong>de</strong>alen van slowfood ver<strong>de</strong>r uitgewerkt naar an<strong>de</strong>re<br />

elementen van <strong>de</strong> samenleving. ‘Slow’ heeft dus veel meer te<br />

maken met tijd nemen voor kwaliteit, dan met ‘langzaam’. Ook<br />

al is <strong>de</strong> slak wel terug te vin<strong>de</strong>n in het logo van Cittaslow.<br />

Cittaslow


Lokale i<strong>de</strong>ntiteit<br />

In <strong>de</strong>ze tij<strong>de</strong>n waarin veel mensen naar<br />

<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>n trekken is het voor authentieke<br />

gebie<strong>de</strong>n zoals <strong>de</strong> gemeente Heer<strong>de</strong>, belangrijk<br />

<strong>de</strong> lokale i<strong>de</strong>ntiteit te bewaken,<br />

te versterken en ver<strong>de</strong>r uit te dragen. In<br />

een Cittaslow-gemeente kunnen inwoners<br />

en bezoekers op een plezierige, gastvrije manier en op<br />

een menselijk tempo genieten.<br />

Manier van leven<br />

Dit betekent dat een gezond milieu, het versterken van <strong>de</strong><br />

landschappelijke kwaliteiten en een goe<strong>de</strong> infrastructuur<br />

hoog op <strong>de</strong> agenda van <strong>de</strong> gemeente staan. Deze koestert<br />

het cultuurhistorisch erfgoed, <strong>de</strong> plaatselijke tradities en het<br />

aanbie<strong>de</strong>n en promoten van streekproducten. Cittaslow houdt<br />

dus een an<strong>de</strong>re manier van leven en <strong>de</strong>nken in. De gemeente<br />

Heer<strong>de</strong> werkt samen met inwoners en on<strong>de</strong>rnemers aan <strong>de</strong>ze<br />

i<strong>de</strong>alen.<br />

Meer weten? Kijk op www. cittaslow-ne<strong>de</strong>rland. nl of<br />

www. mid<strong>de</strong>n<strong>de</strong>lfland. nl<br />

19


Puur!<br />

20<br />

Puur! valt in <strong>de</strong> smaak


Puur! valt in <strong>de</strong><br />

smaak<br />

Puur! is niet alleen <strong>de</strong> naam van hun winkel in hartje<br />

Heer<strong>de</strong>. Bas en Claire Mekking zíjn Puur!. Tussen<br />

<strong>de</strong> boerenkazen, <strong>de</strong> biologische zuivel, Italiaanse<br />

<strong>de</strong>licatessen, jam en sappen uit <strong>de</strong> streek, stralen ze<br />

pure levenslust uit.<br />

Claire: ‘We wil<strong>de</strong>n graag ons hart volgen en iets voor onszelf<br />

beginnen. Iets met sport of voeding. Bas is een echte sportman,<br />

zelf heb ik daar min<strong>de</strong>r mee. Vandaar dat we ons een<br />

paar jaar gele<strong>de</strong>n hebben gericht op gezon<strong>de</strong> voeding.’ Bas:<br />

‘Nu hebben we een winkel vol pure en eerlijke producten, dat<br />

is zo leuk! En het is geen rol die we aannemen, we kunnen helemaal<br />

onszelf zijn. We doen dit vanuit een heel simpele gedachte;<br />

dat het lekker<strong>de</strong>r is en dat het beter is voor <strong>de</strong> wereld.’<br />

Kaas van <strong>de</strong> boer<br />

Het assortiment in <strong>de</strong> volle, knusse winkel volgt soepel <strong>de</strong><br />

wens van <strong>de</strong> klant. Basisproduct is <strong>de</strong> kaas, die Bas en Claire<br />

zelf halen bij een boer in Doornspijk. Deze kaas heeft hun passie<br />

voor natuurlijke producten flink aangewakkerd. Bas: ‘Jaren<br />

gele<strong>de</strong>n haal<strong>de</strong> mijn huurbaas kaas bij een boer in Doorspijk<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

1<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

21


Puur!<br />

Bonenburgerlaan 20<br />

8181 HE Heer<strong>de</strong><br />

Tel. 0578-690245<br />

www. puurholland. eu<br />

Geopend<br />

Hele jaar door op ma 13. 00 tot 18. 00<br />

uur, di t/m vrijdag 9. 00 tot 18. 00 uur,<br />

za 9. 00 tot 17. 00 uur, vrijdagavond<br />

19. 00 tot 21. 00 uur.<br />

22<br />

en hij vroeg of ik een keer mee ging. Ik<br />

ken<strong>de</strong> dat soort kazen helemaal niet, maar<br />

vanaf dat moment was ik verkocht. Het is<br />

kaas waar je niet van af kunt blijven, zo van<br />

<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij, hoe puur wil je het hebben? In<br />

Heer<strong>de</strong> was zoiets niet te koop. Het meest<br />

ambachtelijke wat je kon krijgen was <strong>de</strong><br />

kaas van <strong>de</strong> markt, maar die smaakt toch<br />

an<strong>de</strong>rs.’<br />

Om te peilen of ie<strong>de</strong>reen zo enthousiast zou wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />

boerenkaas uit Doornspijk, startten Bas en Claire met een<br />

verkoopwagen op <strong>de</strong> parkeerplaats bij het gemeentehuis in<br />

Heer<strong>de</strong> en in Oene. De vraag naar <strong>de</strong> kazen groei<strong>de</strong>, <strong>de</strong> klanten<br />

bleven terug komen. Claire: ‘Er komen zelfs mensen uit Zwolle<br />

omdat hun kin<strong>de</strong>ren geen an<strong>de</strong>re kaas meer willen eten. Ook<br />

ou<strong>de</strong>re boeren uit <strong>de</strong> buurt eten graag onze kaas, het doet ze<br />

aan vroeger <strong>de</strong>nken.’ Bas: ‘De smaak van <strong>de</strong> kaas is steeds een<br />

beetje an<strong>de</strong>rs, geen serie is hetzelf<strong>de</strong>. Dat ligt aan het gras,<br />

aan <strong>de</strong> temperatuur buiten, aan <strong>de</strong> samenstelling van <strong>de</strong> melk.<br />

Dat vind ik juist het mooie, <strong>de</strong> invloed van <strong>de</strong> natuur die je<br />

terug proeft’.<br />

De tijd nemen<br />

De stap van verkoopwagen naar winkel was toen niet zo groot<br />

meer. Al bleek <strong>de</strong> 25 vierkante meter van hun eerste winkeltje<br />

al snel te krap. ‘Op drukke dagen ston<strong>de</strong>n <strong>de</strong> mensen buiten<br />

op <strong>de</strong> stoep. Ik geloof niet dat ze dat erg von<strong>de</strong>n want onze<br />

klanten nemen vaak even <strong>de</strong> tijd voor een praatje. Dat doen<br />

wij ook. Lekker persoonlijk moet het zijn. De rust nemen om<br />

mensen te laten proeven, hun verhaal te laten vertellen, dat<br />

vin<strong>de</strong>n we belangrijk. De sfeer in <strong>de</strong> winkel is gemoe<strong>de</strong>lijk, dat<br />

past bij Heer<strong>de</strong> en dat past bij ons.’<br />

Puur! valt in <strong>de</strong> smaak


‘Dat vind ik juist het mooie, <strong>de</strong> invloed<br />

van <strong>de</strong> natuur die je terug proeft’<br />

Puur! heeft zoveel producten dat zelfs mensen die er regelmatig<br />

komen steeds weer iets nieuws ont<strong>de</strong>kken. De boerenzuivel<br />

bijvoorbeeld, waarvan <strong>de</strong> smaak niet te vergelijken is met<br />

<strong>de</strong> massaproducten uit <strong>de</strong> fabriek. En <strong>de</strong> Italiaanse hapjes, die<br />

het heel goed doen op feestjes. Bas: ‘Dat is voor ons ook goe<strong>de</strong><br />

reclame; dat mensen op een verjaardag zijn geweest waar<br />

ze iets lekkers hebben gegeten wat uit onze winkel bleek te<br />

komen. Dan komen ze bij ons om bijvoorbeeld ook die lekkere<br />

kaas te halen en ont<strong>de</strong>kken ze nog allerlei an<strong>de</strong>re dingen die<br />

ze weleens willen proberen.’ Met een stralen<strong>de</strong> blik: ‘ Als ze ons<br />

eenmaal hebben ont<strong>de</strong>kt, blijven ze komen.’<br />

Gezond eten<br />

Volgens Bas en Claire Mekking sluit hun assortiment perfect<br />

aan bij <strong>de</strong> zoektocht van mensen naar gezon<strong>de</strong> voeding. Claire:<br />

‘Veel mensen zijn bezig met dieeten en kijken alleen naar <strong>de</strong><br />

callorien. Wij vin<strong>de</strong>n het veel belangrijker dat je na blijft <strong>de</strong>n-<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

23


24<br />

ken over wat je eet. Dat je weet welke voedingsstoffen je binnen<br />

krijgt is veel belangrijker. Alleen op callorieen letten werkt<br />

op <strong>de</strong>n duur niet, het is niet gezond en op <strong>de</strong>n duur hou je het<br />

niet vol. Wij willen uitstralen dat we gezond leven, besef wat<br />

je eet en dat uitdragen. Het is niet onze rol om mensen om te<br />

praten. Maar we zitten wel in <strong>de</strong> keten, we dragen daaraan bij.’<br />

Betaalbaar<br />

Kiezen voor gezond eten hoeft helemaal niet duur<strong>de</strong>r te zijn,<br />

daar zijn Bas en Claire van overtuigd. Claire vertelt vol enthousiasme:<br />

‘Het moet voor ie<strong>de</strong>reen betaalbaar zijn, voor ie<strong>de</strong>reen<br />

is gezond eten belangrijk. Je maakt an<strong>de</strong>re keuzes, dan valt<br />

het dure wel mee. Moe<strong>de</strong>rs in <strong>de</strong> winkel die kiezen voor biscuitjes<br />

met honing in plaats van suiker zijn niet per se duur<strong>de</strong>r<br />

uit. Bas vult haar aan: ‘En als je kijkt naar <strong>de</strong> kiloprijs is ook<br />

<strong>de</strong> kaas niet duur<strong>de</strong>r dan in <strong>de</strong> supermarkt. Dat komt omdat<br />

er geen schakels tussen zitten van boer naar groothan<strong>de</strong>l en<br />

naar winkels. Wij halen <strong>de</strong> kazen zelf bij <strong>de</strong> boer en het is nog<br />

gezon<strong>de</strong>r ook. Er zitten bepaal<strong>de</strong> omega’s in en een laag zoutpercentage,<br />

geen kleurstoffen en conserveringsmid<strong>de</strong>len. De<br />

kaas uit <strong>de</strong> supermarkt bevat 4 procent zout bij ons isd dat 1,4.’<br />

Lachend: ‘ Als je kijkt wat echt duur is zijn dat je ziektekosten.’<br />

Heer<strong>de</strong>r strandwater<br />

Streekproducten passen heel goed in <strong>de</strong> bewuste en gezon<strong>de</strong><br />

levensstijl, zien Bas en Claire. Hun aanbod aan streekgebon<strong>de</strong>n<br />

producten breidt steeds ver<strong>de</strong>r uit, ook omdat hun<br />

klanten er naar vragen. Claire: ‘We hebben bijvoorbeeld veel<br />

soorten Veluwse jam en appelsap. We hebben het Heer<strong>de</strong>r<br />

opkikkertje, met <strong>de</strong> kerk op het etiket. En wat dacht je van<br />

het Heer<strong>de</strong>r strandwater? Dat is een honing-krui<strong>de</strong>nwijn die<br />

vakantiegangers nogal eens kopen voor <strong>de</strong>gene die thuis op<br />

<strong>de</strong> hond past’.<br />

Puur! valt in <strong>de</strong> smaak


Foto Henri van <strong>de</strong>r Beek<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

25<br />

Vrieze’s Erfgoed


Streekproducten als<br />

koren op<br />

<strong>de</strong> molen<br />

Keurig in het gelid staan <strong>de</strong> bruine zakken<br />

pannenkoekenmeel op een werkbank in molen <strong>de</strong> Vlijt in<br />

Wapenveld. De vrijwillige molenaars malen niet alleen 12.<br />

000 kilo graan per jaar.<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

26<br />

8<br />

Met nauwkeurige preciezie wegen ze ook eigenhandig <strong>de</strong> porties<br />

meel en kruidkoekmix af, storten <strong>de</strong> paar hon<strong>de</strong>rd gram in<br />

een zakje, plakken <strong>de</strong> sticker met informatie er recht en strak<br />

op. En dat hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n keren <strong>achter</strong> elkaar. Want met kratten<br />

vol verlaat het gewil<strong>de</strong> meel <strong>de</strong> molen, <strong>de</strong> spil van Vrieze’s<br />

Erfgoed.<br />

Bedrijvigheid<br />

Speciaal geselecteer<strong>de</strong> tarwesoorten wor<strong>de</strong>n in molen De Vlijt<br />

‘op <strong>de</strong> wind en op steen’ gemalen. Grote hoeveelhe<strong>de</strong>n gaan<br />

naar bakker De Hoop in Hattemerbroek. Die veran<strong>de</strong>rt het volkorenmeel<br />

in Vrieze’s bro<strong>de</strong>n en molenbolletjes, on<strong>de</strong>r meer<br />

te koop in winkels in Wapenveld en Heer<strong>de</strong>. En in <strong>de</strong> streekwinkel<br />

bij <strong>de</strong> molen. Want <strong>de</strong> afgelopen jaren is er rond molen<br />

De Vlijt heel wat bedrijvigheid ontstaan. De molen staat fier in<br />

Streekproducten als koren op <strong>de</strong> molen


het mid<strong>de</strong>n op een uitloper van een Veluwse stuwwal, ook wel<br />

<strong>de</strong> meulebelt genoemd. Met daar omheen <strong>de</strong> streekwinkel, het<br />

horecage<strong>de</strong>elte met expositieruimte, het terras met uitzicht<br />

op <strong>de</strong> pluktuin, <strong>de</strong> verbouw<strong>de</strong> hooiberg, het bijenhotel en het<br />

amfitheater. Samen vormen ze Vrieze’s Erfgoed, naar het molenaarsgeslacht<br />

Vrieze dat dit alles heeft geschonken aan <strong>de</strong><br />

Stichting Molenbezit Heer<strong>de</strong>.<br />

Hongerige fietsers<br />

Vrieze’s Erfgoed heeft zich dankzij <strong>de</strong> inzet van vele Wapenvel<strong>de</strong>rs<br />

ontwikkeld tot een levendig centrum van <strong>de</strong> streekcultuur<br />

en streekproducten. Het Veluws graan-ei heeft een vaste<br />

plek in <strong>de</strong> streekwinkel, maar bijvoorbeeld ook <strong>de</strong> tomaten<br />

van <strong>de</strong> Heer<strong>de</strong>r kweker Doorn en aardbeien uit <strong>de</strong> buurgemeente.<br />

Elke zaterdag doen hongerige fietsers, wan<strong>de</strong>laars en<br />

an<strong>de</strong>re bezoekers zich te goed aan <strong>de</strong> pannenkoeken die in <strong>de</strong><br />

streekwinkel wor<strong>de</strong>n gebakken.<br />

Geheim<br />

Het geheim van <strong>de</strong> lekkere smaak van <strong>de</strong> pannenkoeken van<br />

molen <strong>de</strong> Vlijt geeft Jan Nitrauw, een an<strong>de</strong>re spil van Vrieze’s<br />

Erfgoed, al snel prijs. ‘Bij mij thuis hoeven we voor <strong>de</strong> kleinkin<strong>de</strong>ren<br />

echt geen an<strong>de</strong>re pannenkoeken te bakken. Molenaar<br />

Rudi van <strong>de</strong> Belt heeft <strong>de</strong> pannenkoekenmix<br />

gemaakt met een mengsel<br />

van volkorenmeel, bloem en een <strong>de</strong>el<br />

boekweit erdoor, dat geeft een wat<br />

notenachtige smaak.’ Hoewel het letterlijk<br />

een melige en stoffige boel is in<br />

<strong>de</strong> molen, maakt Vrieze’s Erfgoed juist<br />

een frisse, sprankelen<strong>de</strong> indruk. Hier<br />

gebeurt het, hier moet je zijn als je<br />

eens iets an<strong>de</strong>rs wilt beleven.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

27


28<br />

Weinig streekproducten<br />

Behalve <strong>de</strong> molenaar, heeft ook een an<strong>de</strong>re inwoner van<br />

Heer<strong>de</strong> zich over <strong>de</strong> bakkwaliteit van het meel gebogen. En<br />

niet zomaar <strong>de</strong> eerste <strong>de</strong> beste. Jan Oonk is oud directeur<br />

van Bolletje. Hij heeft een productlijn ontwikkeld. Niet alleen<br />

voor pannenkoekenmeel, ook voor kruidkoekmix en voor het<br />

tarwemeel waar het stevige vloerbrood van wordt gebakken.<br />

Nitrauw: ‘De vraag naar streekproducten wordt steeds groter<br />

en daar past het hele i<strong>de</strong>e van Vrieze’s Erfgoed heel mooi in. Er<br />

zijn hier in <strong>de</strong> buurt nog veel te weinig streekproducten, daar<br />

kunnen we samen met <strong>de</strong> lokale kwekers, imkers en boeren<br />

nog wel een slag in maken.’<br />

Authentieke stijl<br />

De ou<strong>de</strong> molenaarswoning en <strong>de</strong> <strong>achter</strong>liggen<strong>de</strong> <strong>de</strong>el zijn<br />

dankzij noeste arbeid in authentieke stijl herrezen. De ver-<br />

Streekproducten als koren op <strong>de</strong> molen


waarloos<strong>de</strong> bouwval ‘die achttien jaar<br />

leeg had gestaan en waar eerst een halve<br />

meter mest uitgschept moest wor<strong>de</strong>n’ is<br />

veran<strong>de</strong>rd in een prachtige ruimte die voor<br />

van alles wordt gebruikt. Op zol<strong>de</strong>r is een<br />

expositieruimte met wisselen<strong>de</strong> tentoonstellingen<br />

en een vaste collectie over <strong>de</strong><br />

historie van <strong>de</strong> Wapenvel<strong>de</strong>r molen. Op <strong>de</strong><br />

roodbruin geschil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> begane grond staat<br />

een grote toog, er staan stoelen en tafels,<br />

Vrieze’s<br />

Erfgoed<br />

Groteweg 54<br />

Wapenveld<br />

www.<br />

molen<strong>de</strong>vlijtwapenveld. nl<br />

er is een keuken en in <strong>de</strong> zomer een erg aantrekkelijk terras<br />

dat uitkijkt over <strong>de</strong> moestuin en <strong>de</strong> pluktuin. Een leuke ruimte<br />

om feestjes te vieren. Daar zijn afspraken over gemaakt met <strong>de</strong><br />

lokale horeca. Vrieze’s Erfgoed biedt <strong>de</strong> ruimte, <strong>de</strong> hapjes en<br />

drankjes komen van on<strong>de</strong>rnemers uit het dorp. Maar het is ook<br />

een geweldige plek voor <strong>de</strong> meest uiteenlopen<strong>de</strong> workshops.<br />

Van brood maken, aan <strong>de</strong> slag met bloemen, bakkers die je leren<br />

hoe je ‘opoe’s kruidkoek’ het beste kunt bakken tot steeds<br />

terugkeren<strong>de</strong> rijke proeverijen van streekproducten.<br />

Toekomst<br />

Vrieze’s Erfgoed ligt bovendien op een prachtige plek waar<br />

veel fietsers passeren die genieten van <strong>de</strong> Veluwse bossen en<br />

het IJssellandschap. Natuurlijk doen <strong>de</strong> molenaars veel meer<br />

dan het meel in zakjes verpakken. Zij zorgen ervoor dat <strong>de</strong><br />

molen draait en ze vin<strong>de</strong>n het ook leuk om er over te vertellen<br />

tij<strong>de</strong>ns een rondleiding. Voor <strong>de</strong> toekomst heeft <strong>de</strong> stichting<br />

Molenbezit Heer<strong>de</strong> nog allerlei plannen, zoals <strong>de</strong> aanleg van<br />

een avonturenpad voor kin<strong>de</strong>ren en het ontwikkelen van eductieve<br />

informatiezuilen. Kortom; Vrieze’s Erfgoed is een plek<br />

met een verhaal. Het is er goed toeven.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

Geopend<br />

Elke zaterdag van 9. 00-17. 00<br />

op overige dagen alleen als <strong>de</strong><br />

molen draait.<br />

29


De Pompoenenstal<br />

30<br />

Rondstruinen tussen groene fles en Turkse muts


Rondstruinen tussen<br />

gr o e n e fle s e n<br />

Turkse muts<br />

Elk jaar staat Karelien Veldhuizen uit Wapenveld voor een<br />

dilemma: ga ik weer pompoenen kweken of niet?<br />

Haar Pompoenenstal in <strong>de</strong> uiterwaar<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> IJssel, vraagt,<br />

zoals <strong>de</strong> naam al doet vermoe<strong>de</strong>n, om een flinke voorraad<br />

pompoenen. En als het hele proces van zaaien tot oogsten<br />

naar wens verloopt, heeft ze vanaf augustus dan ook minstens<br />

twintig soorten. Maar telkens is het spannend of dat lukt.<br />

Constant bezig<br />

Karelien: ‘Pompoenen kweken is uitproberen. De verwachtingen<br />

zijn steeds hoog gespannen. Je bent hele seizoen aan het<br />

werk. Ik kweek alles buiten. Ik heb een kleine kas staan om in<br />

te zaaien. Om te kiemen hebben ze warmte nodig. In het voorjaar<br />

wordt een vracht championmest gebracht, dat verbetert<br />

<strong>de</strong> structuur van <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m. Je moet steeds keuzes maken;<br />

zal ik <strong>de</strong> plantjes nu naar buiten doen of is het nog te koud?<br />

Strooi ik houtsnippers tegen <strong>de</strong> slakken of trekt dat weer<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

7<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

31


32<br />

teveel knaagdieren aan? Het houdt je constant bezig. Dan wil<br />

je oogsten en valt het soms vreselijk tegen. Je hebt elk jaar <strong>de</strong><br />

trigger dat je nog mooiere pompoenen wilt kweken dan het<br />

voorgaan<strong>de</strong> jaar. Je leeft dicht bij <strong>de</strong> natuur, besteedt veel zorg<br />

en aandacht aan <strong>de</strong> planten. Dan doet het gewoon pijn als<br />

alles verregent of als er een ziekte in <strong>de</strong> planten komt of slakken’,<br />

vertelt Karelien.<br />

Kriebelen<br />

‘Van huis uit ben ik bloemist en ik <strong>de</strong>nk dat ik kwekersbloed heb.<br />

Want het begint toch elk jaar weer te kriebelen. Dat herkennen<br />

kwekers bij elkaar. Mijn broer is boomkweker en mijn va<strong>de</strong>r gaf<br />

les aan <strong>de</strong> tuinbouwschool, het zit er dus wel in. Ik heb wel eens<br />

gedacht ‘ik trek alles er af en zet er maïs neer’. Maar dan komt <strong>de</strong><br />

gids van het za<strong>de</strong>nbedrijf en dan ik <strong>de</strong>nk ik ‘oh, die is leuk en die<br />

is ook leuk!’. Dan heb je zo weer veertig soorten.’<br />

Geur<br />

De flespompoen is haar specialiteit. Deze groene variant met<br />

langgerekte hals kweekt ze aan bogen, een eind boven <strong>de</strong><br />

grond. Want als <strong>de</strong> flespompoen te weinig ruimte krijgt, groeit<br />

‘ie krom. De flespompoen bloeit wit en heeft een heel eigen<br />

geur, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re pompoenbloemen zijn okergeel. “Eigenlijk is <strong>de</strong><br />

flespompoen min<strong>de</strong>r geschikt voor Ne<strong>de</strong>rland want hij heeft<br />

veel uren zon nodig. Maar ik vind ‘m zo <strong>de</strong>coratief! Ik heb ook<br />

allerlei varianten van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> oranje sierpompoenen en<br />

Turkse mutsen. Als ik tussen <strong>de</strong> planten loop en er zit per ongeluk<br />

een flespompoen tussen <strong>de</strong> rest, dan ruik ik dat meteen.’<br />

Ontploffen<br />

En er komen steeds meer eetbare exemplaren bij, waar je mee<br />

kunt kokkerellen. Daar is vraag naar, vertelt <strong>de</strong> pompoenkweekster:<br />

‘Vroeger kocht mijn moe<strong>de</strong>r echt geen pompoenen<br />

Rondstruinen tussen groene fles en Turkse muts


De Pompoenenstal<br />

Het Oever 1<br />

8191 NN Wapenveld<br />

bij <strong>de</strong> groenteman. Ze had geen i<strong>de</strong>e wat ze<br />

tel. 06-50868801<br />

daarmee zou kunnen doen. Tegenwoordig<br />

www. pompoenenstal. nl<br />

ziet men <strong>de</strong> leukigheid daarvan in. Op internet<br />

vind je <strong>de</strong> recepten; ‘oh, doe je dat zo!’.<br />

De combinatie met krui<strong>de</strong>n is op dit moment<br />

vooral trendy. Je kunt er ook jam van<br />

maken, soep, cake, je kunt ze klaarmaken met an<strong>de</strong>re groenten<br />

in <strong>de</strong> oven, noem maar op. Van oorsprong komen <strong>de</strong> pompoenen<br />

uit <strong>de</strong> Oekraïne, daar komen ook veel recepten vandaan.<br />

In <strong>de</strong> negentien<strong>de</strong> eeuw bewaar<strong>de</strong>n ze daar een voorraad in<br />

kel<strong>de</strong>rs, om in <strong>de</strong> winter op te eten. Je kunt ze ook ontzettend<br />

lang bewaren, al moet je daar wel mee uitkijken. Als ze te lang<br />

liggen gaan ze gisten en als je er dan een mes in zet kan ‘ie<br />

ontploffen.’<br />

Eigen thermoskan<br />

Karelien doet graag haar verhaal over <strong>de</strong> pompoenen. Ze geeft<br />

rondleidingen aan passanten en op afspraak ook aan groepen.<br />

Ze geeft workshops, cursussen en lezingen. ‘Vanaf half augustus<br />

is het hier het leukst. Je kunt op je gemak rondkijken in <strong>de</strong><br />

tuin, we hebben een imker, je kunt hier bloemen plukken en<br />

je mag gerust je eigen thermoskan meenemen en van het uitzicht<br />

genieten. Deze plek is alleen al heel bijzon<strong>de</strong>r.’ In <strong>de</strong> creatieve<br />

ruimte van <strong>de</strong> Pompoenenstal zijn<br />

<strong>de</strong> hele maand september bloemsierontwerpen<br />

te zien en Karelien heeft er altijd<br />

wel keramiek staan of beel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> kunst.<br />

Ze staat ook voor <strong>de</strong> klas in het voortgezet<br />

on<strong>de</strong>rwijs en als ontspanning is het fijn om<br />

tussen <strong>de</strong> planten te duiken: ‘Lekker warm<br />

in je kas of in buiten in <strong>de</strong> voorjaarszon.<br />

Lachend: ‘En die plantjes hou<strong>de</strong>n tenminste<br />

allemaal hun mond’.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

33


Streekproductenroute<br />

Deze route zet <strong>de</strong> streekproducten van Heer<strong>de</strong> centraal. U<br />

fietst langs boerenerven met groenten uit <strong>de</strong> kas, langs ou<strong>de</strong><br />

fruitboomgaar<strong>de</strong>n van een teler langs <strong>de</strong> IJssel, ontmoet <strong>de</strong><br />

boer <strong>achter</strong> een fair tra<strong>de</strong> product. Haal een pakje pannenkoekenmeel<br />

on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> draaien<strong>de</strong> wieken van <strong>de</strong> molen en ont<strong>de</strong>k<br />

wat <strong>de</strong> vruchtbare gron<strong>de</strong>n van Heer<strong>de</strong> aan lekkere en pure<br />

smaken voortbrengen. Geniet on<strong>de</strong>rweg van een hapje of een<br />

drankje bij één van <strong>de</strong> horecagelegenhe<strong>de</strong>n die streekproducten<br />

op <strong>de</strong> kaart heeft staan. Beleef Heer<strong>de</strong> met alle zintuigen!<br />

Deze route maakt gebruik van het bestaan<strong>de</strong> fietsknooppuntennetwerk.<br />

De knooppuntennummers vindt u terug op <strong>de</strong><br />

kaart en op bordjes langs <strong>de</strong> weg. U kunt aan <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong>ze<br />

knooppunten zelf eenvoudig een langere of kortere fietsroute<br />

uitstippelen.<br />

Rustpunten langs <strong>de</strong> route<br />

Landhuis Ol<strong>de</strong>nbelt<br />

Kerkdijk 17<br />

Heer<strong>de</strong> (tussen knp 93 en 97)<br />

Melkveebedrijf Het Oever<br />

Het Oever 2<br />

8191 NN Wapenveld<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

Rustpunt Klooster Hulsbergen<br />

Ellenhoorn 2<br />

Wapenveld (knp 33-85)<br />

VVV’s &<br />

horeca<br />

35


36<br />

VVV’s &<br />

horeca<br />

Deelnemen<strong>de</strong> horeca<br />

IJsselzicht<br />

IJsseldijk 40<br />

8194 LE Veessen<br />

De Keet van Heer<strong>de</strong><br />

Eperweg 55<br />

8181 EV Heer<strong>de</strong><br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

De Hekserie<br />

Groteweg 24<br />

8191 JW Wapenveld<br />

Hotel-Restaurant IJsselzicht<br />

Hotel-Restaurant IJsselzicht heeft een terras met<br />

uitzicht over <strong>de</strong> IJssel. Op <strong>de</strong> kaart staan in het<br />

seizoen zomerkoninkjes van <strong>de</strong> aardbeientuin uit<br />

Oene, het dorpje dat net zui<strong>de</strong>lijk ligt van Veessen. Ook voor <strong>de</strong><br />

omeletten en pannenkoeken wor<strong>de</strong>n boodschappen gedaan in<br />

Oene, bij een scharreleierboer. Het pannenkoekenmeel komt<br />

bij Molen <strong>de</strong> Vlijt vandaan. Bij tuin<strong>de</strong>rij Doorn wor<strong>de</strong>n tomaatjes<br />

en komkommer gehaald voor lekkere sala<strong>de</strong>s en paprika’s,<br />

aubergine,courgette en venkel voor onze verse groentetaart.<br />

Zodra <strong>de</strong> nazomer aanbreekt is er fruit uit <strong>de</strong> eigen boomgaard,<br />

maar ook het biologisch fruitsap van <strong>de</strong> Veessense<br />

hoeve De Nijensteen staat op <strong>de</strong> kaart.<br />

VVV Agentschap Heer<strong>de</strong><br />

p/a Wereldwinkel (naast <strong>de</strong> Plus Supermarkt)<br />

Dorpsstraat 55a<br />

8181 HN Heer<strong>de</strong><br />

e-mail info@vvvheer<strong>de</strong>.nl<br />

telefoon 0578 612696 (VVV Epe)<br />

Geopend: di. t/m vrij. 9.30-12.30u + 13.30-17u, za. 10-16.30u


op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

De Keet van Heer<strong>de</strong><br />

De keet van Heer<strong>de</strong> heeft besloten <strong>de</strong>ze zomer<br />

haar horizon te verleggen en zich te oriënteren<br />

op het aanbod van lokale producten. En zet op <strong>de</strong><br />

kaart een komkommersoep / tomatensoep met ingredienten<br />

van tuin<strong>de</strong>rij Doorn of een gevul<strong>de</strong> paprika met groenten van<br />

<strong>de</strong>ze tuin<strong>de</strong>r, die veelal biologische producten levert. Ook waren<br />

ten tij<strong>de</strong> van het maken van <strong>de</strong>ze fietsfol<strong>de</strong>r gesprekken<br />

gaan<strong>de</strong> met slagerij ter Weele uit Oene en met Molen <strong>de</strong> Vlijt<br />

over een streekbroodje…<br />

3<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

De Hekserie<br />

De Hekserie in Wapenveld is een gezellig restaurant<br />

waar ook gezinnen goed terecht kunnen<br />

vanwege <strong>de</strong> speelmogelijkhe<strong>de</strong>n voor kin<strong>de</strong>ren.<br />

Molen <strong>de</strong> Vlijt ligt natuurlijk om <strong>de</strong> hoek, en dus wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />

huisgemaakte koekjes hier gebakken met meel van <strong>de</strong> molen.<br />

De eigenaar heeft een zwager die aardappels in Heer<strong>de</strong><br />

teelt, en daarvan maakt <strong>de</strong> kok van <strong>de</strong> Hekserie dan weer <strong>de</strong><br />

gebakken aardappeltjes. En een specialiteit van iets ver<strong>de</strong>r<br />

weg, maar nog altijd uit <strong>de</strong> regio vindt u hier ook op <strong>de</strong> kaart:<br />

run<strong>de</strong>rbiefstuk van Drents Hoogveen. Overigens is <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />

eigenaar verantwoor<strong>de</strong>lijk voor het Spookhuys in Hattem, en<br />

ook daar wordt gewerkt met streekproducten.<br />

Veluwe Informatie Punt Wapenveld<br />

p/a Shalom Boek- en CD winkel<br />

Klapperdijk 27<br />

8191 AC Wapenveld<br />

e-mail info@vvvheer<strong>de</strong>.nl<br />

telefoon 0578 612696 (VVV Epe)<br />

Geopend: ma. 13.30-17.30u, di. t/m do. 9-12.30u + 13.30-17.30u,<br />

vr. 9-12.30u + 13.30-17.30u + 18.30-20.30u, za. 9-16u<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

37


Vorchten<br />

Vorchten is een piepklein dorpje rondom een prachtige ou<strong>de</strong><br />

kerk. Vorchten is een vermelding op <strong>de</strong>ze route waard vanwege<br />

<strong>de</strong> vele seizoensproducten die er wor<strong>de</strong>n aangebo<strong>de</strong>n in<br />

<strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n.<br />

Aan <strong>de</strong> Kerkweg in Vorchten zet <strong>de</strong> imker vaak potjes honing<br />

aan <strong>de</strong> weg.<br />

Scharreleieren vindt u bij <strong>de</strong> pastorie bij <strong>de</strong> kerk.<br />

En aan <strong>de</strong> Losweg en <strong>de</strong> Vorchter Enkweg staan twee boer<strong>de</strong>rijen<br />

die aan <strong>de</strong> weg appels en peren uit eigen boomgaard<br />

verkopen.<br />

Tussen Vorchten en Veessen bie<strong>de</strong>n meer<strong>de</strong>re boer<strong>de</strong>rijen<br />

aardappelen te koop aan.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

VVV’s &<br />

horeca<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

39


Afstappen bij<br />

een rustpunt<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

40<br />

1<br />

Landhuis Ol<strong>de</strong>nbelt<br />

Landhuis Ol<strong>de</strong>nbelt, Kerkdijk 17 Heer<strong>de</strong><br />

‘Ol<strong>de</strong>nbelt’: <strong>de</strong> naam van een historische buitenplaats tussen<br />

Heer<strong>de</strong> en Veessen. De eerste indruk roept associaties op<br />

met een koloniaal huis met mid<strong>de</strong>ngevel en zijvleugels. Het<br />

huidige huis dateert uit het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> negentien<strong>de</strong> eeuw.<br />

Maar <strong>de</strong> oerou<strong>de</strong> Hollandse lin<strong>de</strong>n wijzen op veel vroegere<br />

bewoning. En <strong>de</strong> oudste koopakte dateert uit 1682. Ook geen<br />

won<strong>de</strong>r; <strong>de</strong> verhoog<strong>de</strong> zandrug (‘<strong>de</strong>n Belt’) in <strong>de</strong> IJssel<strong>de</strong>lta,<br />

een uitloper van het Veluwemassief, bood gelegenheid tot<br />

bewoning en verbouwing.<br />

De boomkwekerij rond het huis behoort tot <strong>de</strong> oudste van<br />

Ne<strong>de</strong>rland en draagt nog steeds <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong> vroegere bewoners<br />

Bischoff Tulleken. Laan- park – en sierbomen wor<strong>de</strong>n<br />

er gekweekt. En als u fietsend (of wan<strong>de</strong>lend) <strong>de</strong> kwekerij op<br />

komt rij<strong>de</strong>n treft u in het voormalige ‘Stekhok’ het theehuis<br />

aan; bedien u zelf! Deze ruimte is omgedoopt in ‘<strong>de</strong> Loofhut’.<br />

Wan<strong>de</strong>lend door <strong>de</strong> ‘Bomenkijktuin’ kunt u ruim zestig markante<br />

bomen bewon<strong>de</strong>ren die ook voor <strong>de</strong> particulier (dus niet<br />

Rustpunt Landhuis Ol<strong>de</strong>nbelt


Rustpunten zijn meestal ingericht bij bebouwing<br />

(een boer<strong>de</strong>rij of ‘landhuis’) en bie<strong>de</strong>n <strong>de</strong> recreanten<br />

een plek om even op a<strong>de</strong>m te komen, een kopje<br />

koffie te drinken en eventueel een elektrische fiets<br />

weer op te la<strong>de</strong>n.<br />

gigantisch groot) interessant<br />

kunnen zijn. En on<strong>de</strong>rweg<br />

kunt u plaats nemen op vier<br />

verstil<strong>de</strong> Rustpunten op een<br />

bankje en teksten uit <strong>de</strong> vier<br />

boeken van <strong>de</strong> Navolging<br />

van Christus van Thomas á<br />

Kempis tot u laten doordringen<br />

die daar om <strong>de</strong> bankjes<br />

zijn gezet. Want waarom zou het Rustpunt ook niet een gelegenheid<br />

kunnen bie<strong>de</strong>n tot een meditatief moment?<br />

Koetshuis<br />

En dan nog tenslotte ‘Het Koetshuis’ <strong>achter</strong> het landhuis gelegen:<br />

hier een klein museum met informatie over kwekerij, huis<br />

en bewoning door <strong>de</strong> eeuwen heen. En toiletgelegenheid.<br />

Mocht u nog energie hebben: volg dan <strong>de</strong> groene paaltjes en<br />

maak een kwekerijwan<strong>de</strong>ling.<br />

En fietst (wan<strong>de</strong>lt) u ver<strong>de</strong>r? Rustpunt ‘Ol<strong>de</strong>nbelt’ ligt strategisch<br />

aan verschillen<strong>de</strong> fietsroutes richting IJssel, Oene, Wapenveld<br />

en Heer<strong>de</strong>.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

41


Melkveebedrijf Het Oever<br />

Melkveebedrijf Het Oever, Het Oever 2, 8191 NN Wapenveld<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

42<br />

2<br />

Op het unieke plekje Het Oever langs <strong>de</strong> Werverdijk in<br />

Wapenveld hebben Jeanet en Bertus Doppenberg een<br />

Rustpunt geopend. ´Over <strong>de</strong> dijk gaan heel veel fietsers<br />

en an<strong>de</strong>re passanten. Die krijgen nu een plek om te<br />

genieten. Maar natuurlijk zijn ook <strong>de</strong> eigen inwoners<br />

welkom als ze een rondje fietsen´, vertelt Jeanet<br />

Doppenberg die het nieuwe Rustpunt gaat verzorgen.<br />

Rustpunt Melkveebedrijf Het Oever


Fietsers en wan<strong>de</strong>laars<br />

kunnen er koffie, thee of<br />

frisdrank nuttigen en <strong>de</strong><br />

eigen gebakken appeltaart<br />

van Jeanet wordt<br />

in <strong>de</strong> wij<strong>de</strong> omtrek geroemd,<br />

evenals <strong>de</strong> versgeslagen slagroom.<br />

Maar <strong>de</strong> familie Doppenberg heeft <strong>de</strong> ruimte op Het Oever ook<br />

gebruikt om wat extra’s toe te voegen. Je kunt er elektrische<br />

fietsen opla<strong>de</strong>n, er is een over<strong>de</strong>kte ruimte met leuke ca<strong>de</strong>autjes<br />

en Jeanet verkoopt er <strong>de</strong> eigengemaakte appeltaartjam. Er<br />

is een toiletvoorziening en ook staan er speeltoestellen voor<br />

kin<strong>de</strong>ren. Het Oever is een melkveehou<strong>de</strong>rij met overwegend<br />

Fleckvieh koeien. Dit is van oorsprong een run<strong>de</strong>rras uit Duitsland.<br />

Een groot <strong>de</strong>el van het voorjaar, <strong>de</strong> zomer en herfst loopt<br />

het vee buiten. ‘De koeien vin<strong>de</strong>n het heerlijk om buiten te<br />

grazen,’ vertelt Doppenberg.<br />

Super initiatief<br />

Over <strong>de</strong> motivatie om <strong>de</strong>elnemer te wor<strong>de</strong>n van De faire melk is<br />

Doppenberg hel<strong>de</strong>r: ‘Het is een super initiatief dat consumenten<br />

nu eens niet alleen op <strong>de</strong> prijs letten maar ook op <strong>de</strong> kwaliteit<br />

en herkomst van het product. Via De faire melk zijn we<br />

beter in staat hoge kwaliteit melk en een diervrien<strong>de</strong>lijk product<br />

te garan<strong>de</strong>ren.’ Als u faire Fairtra<strong>de</strong> chocola<strong>de</strong>melk koopt,<br />

krijgen zowel <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse melkveehou<strong>de</strong>rs als <strong>de</strong> cacao- en<br />

suikerrietboeren een eerlijke prijs voor hun producten.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

43


44<br />

3<br />

op <strong>de</strong> kaart<br />

(pagina 46-47)<br />

Klooster-Hulsbergen<br />

Ellenhoorn 2, Wapenveld<br />

Op het unieke plekje Het Oever langs <strong>de</strong><br />

Werverdijk in Wapenveld hebben Jeanet en Bertus<br />

Doppenberg een Rustpunt geopend. ´Over <strong>de</strong><br />

dijk gaan heel veel fietsers en an<strong>de</strong>re passanten.<br />

Die krijgen nu een plek om te genieten. Maar<br />

natuurlijk zijn ook <strong>de</strong> eigen inwoners welkom als<br />

ze een rondje fietsen´, vertelt Jeanet Doppenberg<br />

die het nieuwe Rustpunt gaat verzorgen.<br />

Rustpunt Klooster Hulsbergen


Klooster Hulsbergen heeft een Lange voor geschie<strong>de</strong>nis<br />

Hulsbergen wordt het eerst vermeld in 1370 toen aan het<br />

gebied ten zui<strong>de</strong>n ervan dijkrechten wer<strong>de</strong>n gegeven. In 1413<br />

werd er een kapel in gewijd en in 1490 kwam er een nieuwe<br />

kapel klaar voor 120 broe<strong>de</strong>rs kort na <strong>de</strong> beel<strong>de</strong>n storm hield<br />

het fraterhus op te bestaan. En na <strong>de</strong> Franse tijd kwam het in<br />

bezit van <strong>de</strong> familie Daen<strong>de</strong>lsen in 1932 in <strong>de</strong> publieke veiling.<br />

Nu in bezit van Gel<strong>de</strong>rsch Landschap.<br />

Rustpunt Klooster Hulsbergen ligt aan <strong>de</strong> Ellenhoorn aan <strong>de</strong><br />

rand van bos en weilan<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> IJssel en het Apeldoornskanaal<br />

tussen Hattem en Wapenveld aan een van <strong>de</strong> vele<br />

fiets en wan<strong>de</strong>lroutes. Het markante huis is omstreeks 1920<br />

gebouwd als een melk inrichting voor zuigelingen melk. Later<br />

omgebouwd als boer<strong>de</strong>rij en nu in gebruik als woonhuis. Klooster<br />

Hulsbergen maakt <strong>de</strong>el uit van een zeer gave uiterwaar<strong>de</strong>n<br />

(<strong>de</strong> Hoenwaard en IJssel ) Op Ellenhoorn 6 is SVR Camping ’t<br />

Klooster.<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

45


HATTEM<br />

LA<br />

WILG<br />

TENWINKEL-<br />

Het<br />

Achterveen<br />

APELDOORNSE<br />

B<br />

KOEWEG<br />

AK<br />

G<br />

GER-<br />

EG HEZENB E RG<br />

LANGEN-<br />

E N -<br />

Veluwsche<br />

Wetering<br />

BERG<br />

HAZEN-<br />

AKKER<br />

WE G<br />

Win<strong>de</strong>sheim<br />

BERGWEG<br />

WIJHESEWEG<br />

STR.<br />

FABRIEKSWEG<br />

Berghuizen<br />

Soestweteringpad<br />

DORPS-<br />

WIJHESEWEGWIJHESEWEG<br />

VELD-<br />

PRINSES<br />

CHRISTINALN.<br />

KONIJNENBERGERW. Opbroeksepad<br />

BOS-<br />

STEEG<br />

W.<br />

ORANJE NASSAULAAN<br />

kuilen<br />

Leem-<br />

I R E NELAAN<br />

PR.<br />

Hessen-<br />

KANAALDIJK<br />

VEEN-<br />

WAL<br />

KON. EMMALN.<br />

PRINSES BEATRIXLAAN<br />

LEEMCULEWEG<br />

FLIP HUL<br />

BELT<br />

BURGEMEESTER HON COOPLAAN<br />

DE<br />

GROTEWEG<br />

DIJK<br />

NOORDER-<br />

KAMPWEG<br />

pad<br />

BENTINCKS-<br />

KAMP<br />

HESSEN-<br />

Ve ldw .<br />

VELDWEG<br />

ELLENHOORN<br />

WEG<br />

KLOOSTER-<br />

PARKWEG<br />

KANAAL-<br />

W EG<br />

MOSWEG<br />

HET OEVER<br />

Zandbergen<br />

BOSWEG<br />

HESSENW.<br />

HET ANEM<br />

Streekproductenroute<br />

Grift<br />

46<br />

Everqeu ne<br />

Grote Wetering<br />

3<br />

Zwarte<br />

Kolk<br />

HE RXEN<br />

2<br />

MOLENWEG<br />

Monnikenbos<br />

N337<br />

33<br />

Wapenveld<br />

KAMPERWEG<br />

Herxen<br />

Werven<br />

WERVER- DIJK<br />

WERVER-W EG<br />

VLIJTW.<br />

Herxeren k<br />

SCHRAATGRAVENWEG<br />

LUTTENBROEKSEWEG<br />

DE<br />

WANGEN<br />

OSSEN-<br />

KAMPW.<br />

Stationspark<br />

KERKSTR.<br />

Petrea<br />

KANAALDIJK<br />

WILDEKAM P SEW.<br />

De<br />

Vree<br />

B<br />

2.2<br />

KWART ELW.<br />

HERXEN<br />

STRAAT<br />

LAGE-<br />

DE KADE<br />

MEZEN-<br />

WEG<br />

NACHTEGAAL W.<br />

MARLEDIJK<br />

HOGE-<br />

85<br />

WAPENVELDSEWEG<br />

Marle<br />

BREEWEG<br />

WEERDHOFWEG<br />

86<br />

STRAAT<br />

WEG<br />

HONDENBE RGSEW.<br />

WEERDHOFW.<br />

WILDEKAMPSE-<br />

WEG<br />

PARALLELWEG<br />

HOEK<br />

BRUGGEN-<br />

HULLENW.<br />

EERDE<br />

Wolbert<br />

WAPENVELDER KERKWEG<br />

REVELINGSE-<br />

NIJOEVERSWEG<br />

DE STEEG<br />

GROTEWEGZWOLSEWEG<br />

DR. J. V.<br />

HET ANEM<br />

1.8<br />

BREEMENLAAN<br />

DREEFSEWEG<br />

1.4<br />

DE ROLDERS<br />

GROT EWEG<br />

IJssel<br />

MARLEDIJK<br />

WEG<br />

WOLBERTSDIJK<br />

KAZER -<br />

WEG<br />

90<br />

De Koerberg<br />

HONDEHOEKSEW EG<br />

92<br />

KOERBERGSE- WEG<br />

Hoornerveen<br />

KERKWEG<br />

OUDE IJSSEL<br />

OSSEN-<br />

BERGW.<br />

ZIEBROEKSEW<br />

OSSEN-<br />

BERGW.<br />

WEG<br />

MEENSE- WEG<br />

BLIK-<br />

W.<br />

BEATRIX-<br />

sew.<br />

VELD-<br />

HEIDEWEG<br />

Eeuwlandsew.<br />

WEG<br />

E W E G<br />

KOM


Vorchten<br />

EG<br />

De Eeuwlan<strong>de</strong>n<br />

HEERDE<br />

Molenbeek<br />

Hoorn<br />

MOLEN- WEG<br />

A 5 0<br />

MEESTER<br />

I JSSELDIJK<br />

LOS-<br />

EVERGUNNEDIJK<br />

VOS BERGER WEG<br />

EEUWLANDS<br />

2.0<br />

Borneb o s<br />

SINGELW.<br />

MERSEWEG<br />

3.6<br />

GAGEL<br />

KAMPW.<br />

-<br />

BEEKLANDSE-<br />

and<br />

PAPELAN DSEWEG<br />

ZWOL SEWEG<br />

EUROPAW .<br />

WEG<br />

ALLEE<br />

Kolthoorn<br />

WIJHENDAAL<br />

WIJH<br />

WIJHEZICHT<br />

VORCHTER ENKWEG<br />

KERKWEG<br />

PLAKKENWEG<br />

KAMPWE G<br />

SP O RTLAAN ROS-<br />

KROMME<br />

RIJKSSTRAAT-<br />

91<br />

MOLEN-<br />

Beeklandseweg<br />

HET VEEN<br />

KAMPERWEG<br />

AN<br />

JAN MEESTERWEG<br />

VEER-<br />

WEG<br />

PLAKK ENWEG<br />

HEERDE<br />

KOLTHOORN<br />

BROEKSLAG<br />

LANGE<br />

WIJHE JAKKE<br />

WEST<br />

CENTRUM<br />

MARKT-<br />

PLEIN<br />

KAVELWEG<br />

Krijt<br />

KAMP<br />

WEG<br />

't<br />

Assendorp<br />

ASSENDORPER-<br />

POSTW.<br />

STEGE<br />

POSTW E G<br />

BRINK LAAN<br />

WIL HELMINALN.<br />

STRAAT<br />

BRUG-<br />

STR.<br />

K ANAAL S TR.<br />

ZOMP W.<br />

RHIJNSBURGLAAN<br />

VEENWEG<br />

NGENW.<br />

Wijhe<br />

w eg<br />

BROEKSTRAAT<br />

ZIJMARSEWEG<br />

veld<br />

PEPERKAMP<br />

DE ENK<br />

ENKWEG<br />

DE<br />

KANAALDIJK<br />

BONENBURGER-<br />

LANGESLAG<br />

STEENVOORTSEWEG<br />

ELBURGER W .<br />

Rottenbroekse-<br />

Bleik e<br />

De<br />

KEUTERSTR.<br />

Veessen<br />

ACACIALN.<br />

WEZEW EG<br />

BK.<br />

EZEWEG<br />

HOGEWEG<br />

HAN EW EG<br />

NOORDER<br />

KOESLAG<br />

De Noord<br />

SMEESTR.<br />

KAVELWEG<br />

VEESS E R<br />

KERK- STR.<br />

LAAN<br />

GROENEWEG<br />

Horsthoeker-<br />

w.<br />

H<br />

G<br />

KERK-<br />

DIJK<br />

28 HEERDE-<br />

ZUID<br />

Marklui<strong>de</strong>n<br />

orsthoek<br />

Fortmond<br />

IJSSELDIJK<br />

KANAAL-DIJK<br />

OENERWEG<br />

WEG<br />

WETERINGDIJK<br />

BORCHGRAVER-<br />

GRIFT- DIJK<br />

SCHOOLWEG<br />

SCHUTT ERSWEG<br />

WEG<br />

BIJSTERBOSCH W E G<br />

ZWARTE- WEG<br />

BADH UIS-<br />

ZANDWEG<br />

NIEUWE- WEG<br />

ACHTERSE-<br />

ST OKVELDSEW .<br />

KEET -<br />

WEG<br />

WEG<br />

BADWEG<br />

WEG<br />

Lange<br />

Kolk<br />

Den Nul<br />

V E M DERDWARSWEG<br />

WEG<br />

Vem<strong>de</strong><br />

IJSSEL -<br />

VEMDERW.<br />

VEM DER-<br />

Oenerdijk<br />

WEG<br />

N337<br />

DIJK<br />

Ooster-<br />

Oene<br />

BRE MENSALLEE<br />

KANAALWEG<br />

NDWEG<br />

WEG<br />

izen<br />

O ENER-<br />

MOLENSTRAAT HOGESTRAAT<br />

GROTE WETERINGDIJK<br />

KERK-<br />

Reuvekamps-<br />

weg<br />

HOUT-<br />

KUI PERKAMPSW.<br />

OOSTER<br />

HUTTENBOS-<br />

WEG<br />

EPERWEG<br />

WEG<br />

RWEG<br />

OENER W EG<br />

Olst<br />

Oene<br />

SHOEKERWEG<br />

SCHUURMANS- W.<br />

KOLTH OORNSEWEG<br />

W.<br />

31<br />

2.0<br />

DE SA<br />

SLAG-<br />

PAGENBG.<br />

STR.<br />

ONDER DE<br />

GELDER<br />

Spoorslag<br />

H. DIJK-<br />

DE<br />

RIEMSD IJ K LN.<br />

J<br />

V. A<br />

.G.<br />

RKSTR.<br />

Terpw.<br />

VEER-<br />

J. V.<br />

WEG<br />

Op <strong>de</strong>n<br />

Hul<br />

OP DEN OEVER<br />

KRIJ<br />

ENKWEG<br />

INDUSTRIE-<br />

PLATTE<br />

Grote Wetering<br />

94<br />

3.2<br />

1.6<br />

BER<br />

ENG-<br />

WEG<br />

OMLOOP<br />

ZANDHUISWEG<br />

WEG<br />

EPERWEG<br />

Streekproductenroute <strong>Gemeente</strong> Heer<strong>de</strong><br />

1<br />

LT. ANDERSON<br />

SCHERPENZEELSEWEG<br />

D E<br />

DOE LEN<br />

WITHUISW E G<br />

M otten-<br />

pad<br />

RIJKSSTRAAT-<br />

Scharpezeelsbank<br />

51<br />

1.7 1.7<br />

1.0<br />

93<br />

97<br />

BARLOSEWEG<br />

FORTMONDER-<br />

WEG<br />

Barlosche<br />

Kolk<br />

BOERHAARS<br />

WIJHESEWEG<br />

KOETSWEG<br />

Nieuwe<br />

Kampen<br />

DUURSE-<br />

E E KWEG<br />

DAMSHOEKWEG<br />

STRAAT<br />

RIJ KSSTRAAT-<br />

WEG<br />

OENERWEG<br />

WEG<br />

HAZELAAR<br />

HOLST-<br />

TI C HELSTRAAT<br />

BELT E NWEG<br />

De R o etwaa r <strong>de</strong>n<br />

Kleine Wetering<br />

MID<br />

BRUINS- WEG<br />

ROZENKAMPS-<br />

WEG<br />

De<br />

IJ S SEL-<br />

Meente<br />

weg<br />

Rijksstraat-<br />

DE ME EN TE<br />

DIJK<br />

H oe-<br />

Bartjes-<br />

KLATERSTR.<br />

EG<br />

R.<br />

SELAA RS-<br />

D OR<br />

S T<br />

KANAALSTRAA<br />

RWEG<br />

v e nstr.<br />

TRAAT<br />

CKESTR.<br />

straat<br />

Wolbroek<br />

WEG<br />

STUURMANSKOLKP. VEER-<br />

w eg<br />

Zielhoeve-<br />

Wetering<br />

47<br />

K<br />

E


Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong> streek producten<br />

uit <strong>de</strong> gemeente Heer<strong>de</strong>.<br />

In dit boekje neemt u een kijkje <strong>achter</strong> <strong>de</strong> schermen<br />

bij <strong>de</strong> erven die meedoen aan <strong>de</strong> fietsroute langs<br />

streekproducten.<br />

De fietsroute zet <strong>de</strong> streekproducten van<br />

Heer<strong>de</strong> centraal. Deze route maakt gebruik van<br />

het bestaan<strong>de</strong> fietsknooppuntennetwerk. De<br />

knooppuntennummers vindt u terug op <strong>de</strong> kaart en<br />

op bordjes langs <strong>de</strong> weg. U kunt aan <strong>de</strong> hand van<br />

<strong>de</strong>ze knooppunten zelf eenvoudig een langere of<br />

kortere fietsroute uitstippelen.<br />

U fietst langs boerenerven met groenten uit <strong>de</strong> kas,<br />

langs ou<strong>de</strong> fruitboomgaar<strong>de</strong>n van een teler langs<br />

<strong>de</strong> IJssel, u ontmoet <strong>de</strong> boer <strong>achter</strong> een fair tra<strong>de</strong><br />

product.<br />

Haal een pakje pannenkoekenmeel on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />

draaien<strong>de</strong> wieken van <strong>de</strong> molen en ont<strong>de</strong>k wat<br />

<strong>de</strong> vruchtbare gron<strong>de</strong>n van Heer<strong>de</strong> aan lekkere<br />

en pure smaken voortbrengen. Geniet on<strong>de</strong>rweg<br />

van een hapje of een drankje bij één van <strong>de</strong><br />

horecagelegenhe<strong>de</strong>n die streekproducten op <strong>de</strong><br />

kaart heeft staan. Beleef Heer<strong>de</strong> met alle zintuigen!<br />

>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!