gedownload - Stichting Praktijkonderwijs Nijmegen

Jaarverslag 2009
Praktijkonderwijs
10 jaar verder

Berichten van de stageplek
In de bovenbouw is de stage het belangrijkste onderdeel van
het lesprogramma. De stage is een training als voorbereiding
op het werken in de maatschappij na de schoolperiode.
Vanuit school vindt begeleiding plaats door de stageleraar,
die tevens de mentor is van de leerling. De stageleraar komt
gemiddeld eens per vier weken op stagebezoek. Samen met
de stagegever en de leerling worden leerdoelen voor een
stageperiode geformuleerd. Deze doelen worden vastgelegd
in een Individueel Ontwikkel Plan (IOP).
Onze leerlingen gaan meestal graag op stage, het is erg motiverend
voor ze. Verspreid door dit jaarverslag vertellen ze er
zelf over.
Voorwoord 1
Algemene informatie 2
Ruim baan voor professionals 3
Onderwijs en leerlingenzorg 4
Praktijkopleidingen Bovenbouw 6
Het leerlingvolgsysteem Babel 6
Het Individueel Ontwikkel Plan (IOP) 8
Het ESF-project 2008-2009 10
Integraal Personeelsbeleid 12
Werken in kernteams 13
Financiën 14
Kwaliteitszorg 19

Voorwoord
Het bestuur wil door middel van dit jaarverslag ver-
antwoording afleggen over het gevoerde beleid in
2009. We willen laten zien wat er van het voorgenomen
beleid is gerealiseerd. Ik hoop dat het verband
tussen beleid en opbrengsten goed naar voren komt.
In oktober 2009 hebben we het tienjarig bestaan gevierd van
de Stichting Praktijkonderwijs Regio Nijmegen (Stichting Pro).
Ter gelegenheid hiervan is er een prachtig, kleurrijk jubileumboek
uitgebracht. Op 1 oktober hebben we een grote manifestatie
over praktijkonderwijs gehouden in het Nijmeegse
Goffertstadion. Het doel was om het praktijkonderwijs in al
zijn facetten te laten zien en de bekendheid te vergroten.
De verschillende scholen hebben in hun buurt activiteiten uitgevoerd
om te laten zien wat het praktijkonderwijs kan betekenen
voor de omgeving. Zo werden door leerlingen van de
locatie in Wijchen de wandelroutes in de Hatertse vennen
van nieuwe paaltjes voorzien.
Ter afsluiting van dit jubileum is er voor leerlingen en
personeel een groot feest georganiseerd.
De huisvestingsplannen die er waren voor nieuwbouw van
de Zonnegaard en de Joannesschool aan de Heyendaalseweg
zijn van de baan. We richten onze energie op een andere locatie
in Nijmegen waar de twee scholen adequaat gehuisvest
kunnen worden. Aangezien de huidige gebouwen meer dan
zestig jaar oud zijn, is het absoluut noodzakelijk dat de
nieuwbouw er op korte termijn komt.
In Boxmeer blijft het aantal leerlingen toenemen. De verwachting
is dat de nieuwbouw daar in 2012 in gebruik kan
worden genomen.
Tot slot wil ik iedereen bedanken die in 2009 heeft bijgedra-
gen aan het vergroten van de kansen van de leerlingen op
onze scholen voor praktijkonderwijs.
Johan Omvlee, Algemeen directeur
1

Algemene informatie
Naam rechtspersoon:
Stichting Praktijkonderwijs Regio Nijmegen
Onder het bestuur ressorterende scholen:
de Joannesschool en de Zonnegaardschool
Brinnummers: 26 JR en 26 KY
Jaar: 2009
Missie en doelstellingen
De Stichting Pro begeleidt elke leerling naar een zelfstandig
bestaan in onze samenleving. Om dit realiseren is het krijgen
van werk en inkomen de belangrijkste voorwaarde. Een leven
lang leren betekent voor onze leerlingen perspectieven op
scholing na het praktijkonderwijs. De leerling is in staat zelfstandig
te wonen, zijn vrije tijd zinvol te besteden en een
geaccepteerd burger te zijn.
Organisatiestructuur
Het bestuur van de stichting heeft het karakter van een beleidsvormend
bestuur. Hieronder wordt verstaan dat het bestuur
zich niet bezighoudt met de dagelijkse gang van zaken
op de scholen, maar dat zij meer optreedt als een toezichthoudend
orgaan. Zij bestuurt op hoofdlijnen, stelt strategische
documenten vast en heeft de dagelijkse leiding gemandateerd
aan de algemeen directeur, die de bevoegdheid
heeft om (onder)mandaat te verlenen aan de schooldirecteuren
en andere functionarissen. Het bestuur van de stichting
is verantwoordelijk voor het beleid van de scholen.
De samenstelling van het dagelijks bestuur:
Voorzitter: de heer R. Vullings
Secretaris-Penningmeester: de heer S. Maessen
Lid: de heer W. Benda
Lid: mevrouw B. Hendriks
Lid: mevrouw B. Bergman
Bij de Stichting Pro is een algemeen directeur aangesteld, die
benoemd is om de gehele organisatie te leiden. Hij functioneert
als ware hij een bestuurder.
Per school is een schooldirecteur benoemd, die verantwoordelijk
is voor de gehele school. Per nevenvestiging is een
locatiedirecteur benoemd.
Bij de Stichting Pro wordt gewerkt aan bovenschools beleid.
Om dit uit te kunnen voeren zijn bovenschoolse werkgroepen
in het leven geroepen.
In de groep Onderwijzend Personeel zijn leraren theorie/
praktijk, stagebegeleiders, zorgcoördinatoren en kwaliteitszorgcoördinatoren
werkzaam.
Het onderwijsondersteunend personeel bestaat onder meer
uit een orthopedagoog, een maatschappelijk werker, een applicatiebeheerder,
administratieve medewerkers en conciërges.
Op iedere school is een Medezeggenschapsraad (MR), daarnaast
is er bij de Stichting Pro een bovenschoolse Gemeenschappelijke
Medezeggenschapsraad (GMR).
Ruim baan voor
de professionals
De Stichting Pro is een onderwijsorganisatie. Dit betekent dat
alles wat we doen, ten goede moet komen aan onze leerlingen.
Het zwaartepunt van onze aandacht ligt daarom bij degenen
die elke dag rechtstreeks met onze leerlingen werken.
Daar gebeurt het. Alle andere noodzakelijke activiteiten (beheer,
administratie, fi nanciën, huisvesting, allerlei geregel)
moeten ondersteunend zijn.
Ruimte geven aan de professionals noemen wij dat. Oftewel:
de verantwoordelijkheid laag in de organisatie leggen.
Daarom zijn we gaan werken met kernteams. Teams die zelf
verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse gang van zaken
rondom onderwijs en begeleiding van de leerlingen. Op de
ene locatie is men daar inmiddels al verder mee gevorderd
dan op de andere, maar in 2009 is die ontwikkeling overal
doorgezet.
“Ik sta achter de kassa, hang kleding recht, pak dozen uit, ga
langs de paskamers om winkeldiefstal te verkomen, zorg dat
er geen lege rekken zijn in de de winkel, want die moeten altijd
worden bijgevuld. Ik vind mijn stage te gek! Wat ik goed
kan: mezelf zijn, mijn werk goed afmaken en klanten helpen.
Wat ik nog moet leren is op de herenafdeling staan.
Binnenkort mag dat een keer. Ook mag ik er bij zijn wanneer
ze een etalagepop gaan omkleden. Na de Zonnegaard wil ik
naar het ROC en verder studeren in detailhandel. Als dat
goed gaat wil ik in de mode en styling.”
Gambalou Cissoko
Tegelijkertijd passen we ook de rest van de organisatie aan.
Dat doen we volgens de eisen van good governance, met een
scheiding van toezicht, bestuur en uitvoering. In 2009 hebben
we hard gewerkt aan het organisatiemodel van de toekomst.
De directeuren gaan meer stichtingsbreed werken. Er is dan
geen algemeen directeur meer nodig, maar wel een professioneel
bestuurder. En het huidige bestuur gaat zich omvormen
tot een Raad van Toezicht. Het is nog een heel pad naar die
nieuwe situatie toe, maar in 2009 hebben we belangrijke
stappen gezet.
Rob Vullings, voorzitter van het bestuur
2 3

Onderwijs en
leerlingenzorg
Het totale aantal leerlingen op 1 oktober 2009 bedroeg: 548.
Dat is een stijging ten opzichte van 2008 (530).
Het totaal aantal leerlingen op de Nijmeegse vestigingen loopt
terug. De vestigingen Boxmeer en Bemmel zijn gegroeid en
de vestiging van Wijchen heeft 2 leerlingen minder.
Verdeling leerlingen over de scholen
2008 2009
Joannesschool Nijmegen 125 121
Joannesschool Bemmel 58 66
PrO Boxmeer 67 98
Totaal Joannesscholen 250 285
Zonnegaardschool Nijmegen 186 171
Zonnegaardschool Wijchen 94 92
Totaal Zonnegaardscholen 280 263
Totaal Stichting Pro 548
Burgerschapszin
Een van de kerntaken die we willen vormgeven binnen het
praktijkonderwijs is burgerschapszin. Dat doen we door
aandacht te besteden aan drie domeinen:
a) democratie, b) participatie, c) identiteit.
Onder democratie verstaan we hier het deelnemen aan democratische
processen van meningsvorming en besluitvorming.
Bij participatie gaat het om het leveren van een bijdrage door
de leerling aan de gemeenschap en daar actief aan deelnemen.
En bij identiteit gaat het over het opbouwen van een realistisch
zelfbeeld.
Een belangrijk onderdeel van burgerschapszin is de maatschappelijke
stage. Dit is werk dat normaal door vrijwilligers
gedaan wordt. Leerlingen maken tijdens hun stageperiode
kennis met een kant van de maatschappij waar ze anders
misschien niet zo snel mee in aanraking zouden komen.
Ze verbreden hun horizon en werken aan burgerschapsvaardigheden.
Ze zetten zich in voor anderen en leveren een zinvolle
bijdrage aan de samenleving. In het praktijkonderwijs
worden aan de maatschappelijke stage minimaal 48 uren
besteed. Deze kunnen verdeeld worden over vijf jaren.
In het schooljaar 2008-2009 waren er op locatie groeps- en
individuele maatschappelijke stages. Voor het nieuwe schooljaar
gaan we met de locaties samenwerken om te komen tot
een gezamenlijke visie, waarbij de opvatting van de Stichting
Pro duidelijk wordt weergegeven. Tevens willen we middels
doelen en onderwijsaanbod deze visie uitvoeren.
Tushi Nicolasen, locatiedirecteur van de Zonnegaard Wijchen
Naam school Joannes Joannes Zonnegaard Zonnegaard PrO
Nijmegen Bemmel Nijmegen Wijchen Boxmeer Totaal %
Reguliere arbeid 5 3 11 2 0 21 17.9
Arbeid met fi nan. ondersteuning 0 3 6 0 0 9 7.7
ROC niv. 1 / AKA 16 3 15 2 5 41 35.0
ROC/AOC met PRO niv.1 4 0 0 6 0 10 8.5
Vervolgopleiding, al dan 1 0 0 0 0 1 0.9
niet gekoppeld aan werk
Soc.Voorziening 1 0 1 2 0 4 3.4
Dagbesteding 1 0 1 3 0 5 4.5
VMBO 1 2 3 2 2 10 8.5
Plaatsing in REC 0 1 2 1 0 4 3.4
Geen werk 0 0 0 1 0 1 0.9
Onbekend 0 1 3 0 0 4 3.4
Verhuizing of anders 0 0 0 0 0 0 0.0
PRO 0 0 2 2 0 4 3.4
COO Rebound 0 0 0 0 0 0 0.0
VSO 0 0 0 0 1 1 0.9
Vrede en veiligheid 0 0 0 1 0 1 0.9
Opname i.v.m. psychische 0 0 0 1 0 1 0.9
behandeling
Uitstroomcijfers 2008-2009
Totaal 29 13 44 23 8 117 100
4 5

Praktijkopleidingen Bovenbouw
Vierde- en vijfdejaars leerlingen van de vijf locaties maken de
keuze voor een praktijkvak dat bij ze past. De Stichting Pro
biedt vijftien praktijkvakken aan waaruit de leerlingen
kunnen kiezen:
• Sector Groen: Onderhoud Plantsoen, Plantenteelt
bloemen en kas
• Sector Techniek: Machinaal houtbewerker, Bouwtechniek
hout/steen, Mig-Mag lasser, Schilderen, Auto make-up
specialist, Infra medewerker, Logistiek medewerker,
Heftruckchauffeur
• Sector Economie: Horeca-assistent, Detailmedewerker
• Sector Zorg en Welzijn: Keukenmedewerker,
Zorghulpassistent, Schoonmaakmedewerker
Het leerlingvolg-
systeem Babel
Vier jaar geleden is het leerlingvolgsysteem Babel ingevoerd.
De locaties zijn vervolgens niet allemaal tegelijk gestart met
het gebruik ervan. Aanvankelijk werd alleen het onderdeel
‘melding en contact’ ingevoerd. Na een half jaar werden daar
de modules voor het IOP en het IHP aan toegevoegd. Gevolgd
door de module stage met o.a. stagecontracten, stagepeilingen,
bezoekverslagen en beoordelingen. Elk jaar werd er
vervolgens een module toegevoegd.
De beschrijving van de doelen en de wijze waarop die zouden
moeten worden bereikt leverde aanvankelijk nogal wat hoofdbrekens
op. Intussen hebben alle docenten van de locaties een
cursus SMART beschrijven gevolgd. In de managementrapportages
wordt zichtbaar dat de locaties die later zijn gestart nu
gelijk opgaan met de starters. Deze rapportages maken zichtbaar
dat het gebruik toeneemt en leerlingen daardoor beter
gevolgd en begeleid kunnen worden.
Toch ondervinden de collega’s na vier jaar nog steeds in meer
of mindere mate problemen bij het gebruik van het leerlingvolgsysteem.
Zij ervaren het als een programma met heel veel
mogelijkheden, maar dat daardoor lastig onder de knie te
krijgen is. De ICT-omgeving en dan met name de verbindingen
zijn traag. Dat geeft veel storingen en dus ook ergernis. Hier
wordt met spoed aan gewerkt en de verwachting is dat in
september 2010 met de benodigde aanpassingen kan worden
gestart.
Ondanks deze ervaringen zijn wij, volgens de Inspectie en de
begeleiders van Kwaliteitszorg, al verder met het leerlingvolgsysteem
dan vooraf verwacht werd. In augustus 2010 wordt
het privacy-reglement ingevoerd en worden rechten van de
verschillende groepen gebruikers vastgesteld.
Ben van Orsouw, locatiedirecteur
van de Joannesschool Bemmel.
Bij de meeste van deze praktijkvakken kan een branchediploma
worden behaald. In andere gevallen is een door het KPC
erkende certificering een alternatief. Wanneer ook dat niet
kan, dan is een schooldiploma of schoolcertificaat te halen.
Anders gezegd, de leerling die een praktijkvak kiest wordt
op maat (niveau) bediend. Deze vorm van individualisering
vraagt een grote mate van flexibiliteit van de leraren en de
organisatie. De keuzes van de leerlingen zijn elk schooljaar
anders. Per praktijkvak geldt een minimum van acht en een
maximum van zestien leerlingen.
Het praktijkvak wordt gekoppeld aan de stage van de
leerling. Wie bijvoorbeeld het vak Detailmedewerker volgt,
loopt stage in de detailhandel. Dit maakt het mogelijk stage
en praktijkvak te koppelen in de opleiding van de leerling.
Onder andere door:
• tijdens de stage opdrachten vanuit het praktijkvak
“Ik geef trainingen en doe administratiewerk, zoals adreslijs-
ten, aanwezigheids- en betalingslijsten uitprinten. Ik vind mijn
stage leuk, omdat er veel mensen zijn die ik ken en het iets
is waarmee ik verder wil gaan. Wat ik goed kan op stage:
trainingen geven (kinderen motiveren). Ook kan ik goed
met Exceltabellen overweg. Na de Zonnegaard wil ik sport-
begeleider worden.”
Alan Pattiasina
6 7
te laten doen;
• de verbeterpunten, die vanuit de stage komen,
te trainen tijdens de praktijkvakken op school.
Berry van Run, schooldirecteur van de Zonnegaard

Het Individueel Ontwikkel Plan (IOP)
Onderwijs op maat voor elke leerling…
Voor iedere leerling die start op één van de locaties van
Stichting Pro wordt een individueel Ontwikkel Plan (IOP)
opgesteld. Dit gebeurt op basis van de gegevens uit het
onderwijskundig rapport, het leerling-dossier, gesprekken
met de ouders, leerling, mentor en zorgcoördinator.
Met het IOP zijn we beter in staat de onderstaande doelen
te bereiken:
• Uitwerken van individuele leerroutes voor leerlingen;
• Samenhang in het onderwijs- en begeleidingsaanbod
voor individuele leerlingen;
• Talenten van leerlingen maximaal benutten om hun
capaciteiten volledig recht te doen.
Het IOP wordt twee keer per jaar met de leerling vastgesteld:
in het najaar en een bijstelling in het nieuwe jaar (meestal in
de maand mei). Het IOP geeft in grote lijn weer waaraan de
leerling samen met school werkt. Onderdeel van het IOP zijn
de handelingsplannen. Deze kunnen gericht zijn op een:
• sociaal-emotioneel leerdoel,
• specifi ek gedragsleerdoel,
• theorie- of praktijk-leerdoel.
Handelingsplannen zijn gericht op de korte termijn. Iedere
leerling is gedurende een aantal weken gericht aan het werk
met zijn/haar handelingsplan. Wanneer de daarin geformuleerde
doelen zijn bereikt, dan voert de mentor met de leerling
een afrondend evaluatiegesprek.
Zijn de leerling en de mentor tevreden over het bereikte
Samen op weg naar een mooie toekomst…
resultaat, dan wordt er een nieuw handelingsplan geformuleerd.
Ouders en leerlingen ondertekenen zowel de handelingsplannen
als het IOP.
Komt een leerling in groep 3, dan gaan we ook het uitstroomprofi
el bespreken. Wat zijn de wensen en mogelijkheden van
de leerling na het verlaten van de praktijkschool: werken of
vervolgonderwijs? Welke vaardigheden en competenties heeft
de leerling nodig om dat gewenste toekomstdoel te bereiken?
Samen met de leerling en ouders bespreken we welke praktijk-/
branchevakken het beste gekozen kunnen worden om de kans
op werk of uitstroom naar vervolgonderwijs te laten slagen.
Diana Stevens, locatiedirecteur van PrO Boxmeer
“Mijn werk: vracht vullen, spiegelen, actie vullen, rest vullen.
Ik kan goed met de mensen opschieten daar. Met de baas
zelfs heel goed, hij helpt mij altijd als er problemen zijn.
Wat ik nog moet leren: ik wil de bakkerijafdeling wel
leren kennen.”
8 9
Raoul Bakker

Het ESF-project
2008-2009
Voor het schooljaar 2008-2009 is bij het ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid (SZW) middels het Europees
Sociaal Fonds (ESF) subsidie verkregen om arbeidstoeleiding
voor onze leerlingen beter vorm te geven.
Het doel van dit ESF-project is onze leerlingen de noodzakelijke
beroepsvaardigheden te laten verwerven en ze op weg te helpen
naar duurzame (beschermde) arbeid of te laten doorstromen
naar succesvolle deelname aan vervolgonderwijs. Ten
aanzien van arbeid kan gedacht worden aan reguliere arbeid,
leerbanen, begeleid werken en beschermde arbeid. Bij uitstroom
naar onderwijs is het doel aansluiting op niveau 1
van het ROC/AOC en andere specifi eke opleidingen.
Voor het schooljaar 2008-2009 is subsidie verleend voor:
leerling-werkplaatsen, branchegerichte cursussen en netwerkvorming.
Doelstelling van de leerling-werkplaats is dat er inzicht wordt
verkregen in de arbeidsvaardigheden/competenties van de
leerlingen en dat er doelgericht aan de hand van de doelstellingen
in het Individueel Ontwikkel Plan (IOP) van de leerling
wordt gewerkt aan het verbeteren van deze arbeidsvaardigheden.
Er waren enerzijds interne leerling-werkplaatsen, die werden
uitgevoerd op de diverse locaties van Stichting Pro. De begeleiding
van de leerlingen op school is uitgevoerd door (gast)docenten.
Daarnaast hebben de leerlingen werkervaring opgedaan
op locaties buiten de school, in het bedrijfsleven. Deze
externe zelfstandige stages werden begeleid door de stageleraar
en de praktijkopleider van het (stage)bedrijf of
beschermde werkplek.
Bij de branchegerichte cursussen gaat het om het aanleren van
elementaire beroepsvaardigheden en vakspecifi eke beroepsvaardigheden.
Het gaat hierbij om het bereiken van een civiel
effect, wat wil zeggen dat de opleiding de deelnemer door het
volgen hiervan een betere arbeidsmarktpositie geeft. Er zijn
bestaande cursus(sen) ingekocht, die binnen de scholen worden
uitgevoerd, met uitzondering van de cursus vorkheftruck.
Door middel van een netwerkplan heeft de school zorg gedragen
voor een verdere standaardisatie en uniformering in haar
netwerken met de ketenpartners binnen de regio. Per netwerksoort
is in een actieplan voor de scholen in kaart gebracht,
waarin is aangegeven met wie en op welke wijze de verschillende
netwerken vormgegeven dienen te worden. Deze acties
zijn op iedere locatie geïmplementeerd en uitgevoerd door de
netwerkcoördinator, bestuur, management en stagebegeleiders.
Mede dankzij dit project heeft het thema arbeidstoeleiding
een extra impuls gekregen binnen het onderwijsaanbod en is
de uitvoering van een gefaseerde, doorlopende en passende
leerlijn op het gebied van arbeidstoeleiding verder geoptimaliseerd,
zodat de trajecten uiteindelijk hebben geresulteerd in
passende en duurzame arbeidsplaatsen voor de doelgroep.
“Mijn stage vind ik erg leuk. Ik doe veel werkzaamheden,
het is er erg leerzaam. Als bijrijder van de vrachtwagen leer ik
omgaan met klanten, ze te woord te staan en tegelijk beleefd
te blijven. Ik leer ook palen vastzetten. Deze zijn bedoeld om
rolcontainers tegen te houden. In het magazijn leer ik order
picken, help bij het ontvangen van goederen en ook bij het
‘opruimen’.
Wat kan ik goed op stage: ik ben erg multifunctioneel. Ook
kan ik goed met collega’s omgaan en ben nooit te laat. Wat
ik nog moet leren is een embellagebon berekenen. Als ik van
school af ben wil ik werken en tegelijk doorgaan met studeren.
Door het werken wil ik zelfstandig mij studie fi nancieren
als dat mogelijk is.”
Roshan Jagmohan
10 11

Integraal Personeelsbeleid (IPB)
In dit verslagjaar hebben de volgende activiteiten
centraal gestaan:
• Taakbeleid
Het huidige taakbeleid is onderzocht. Er is een bovenschoolse
IPB-werkgroep geformeerd en samen met een extern deskundige
van VOS/ABB heeft die het nieuwe concept voor kaderstellend
taakbeleid geformuleerd. Bestuur en MT waren enthousiast.
Aansluitend heeft de GMR dit concept goed bestudeerd
en voorgelegd aan haar leden. Het gros van de mensen
bleek graag met dit hernieuwde taakbeleid aan het werk te
willen gaan. Dat betekent concreet dat de kernteams zelfstandig
de taken zullen verdelen. Met andere woorden: zij verdelen
in gezamenlijkheid de avo- en praktijklessen, de stageleerlingen
en de ontwikkelopdrachten in schoolse- en bovenschoolse
werkgroepen.
• De gesprekkencyclus
Dit schooljaar is stichtingsbreed de gesprekkencyclus geïmplementeerd.
Alle personeelsleden met een vaste aanstelling hebben
een doelstellingen-gesprek gevoerd met hun direct leidinggevende.
Medio maart/april hebben zij eveneens een
Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP) geschreven. Dit POP zal tot
aan juni 2011 actueel zijn, wat betekent dat de mensen vanaf
nu met hun POP aan het werk gaan, zich gaan professionaliseren.
Tussentijds vindt er een voortgangsgesprek plaats,
waarna de leidinggevende medio juni 2011 een
eindgesprek zal voeren.
• Functiemix / beloningssystematiek
In nauw overleg met alle personeelsleden en de GMR is de
functiemix en de daaruit voortkomende beloningssystematiek
zo goed als klaar. Vast staat dat vanaf 1 augustus 2010 alle
kernteams een kernteam-coördinator hebben. Dit is een
nieuwe LC-functie, een docent met als speciale taak kernteamcoördinator.
Kernteam-coördinatoren voeren tachtig procent
lesgevende taken uit en twintig procent coördinerende taken.
Het benoemen van docenten in deze nieuwe functie met bovenstaande
taakverdeling geeft recht op bekostiging vanuit
de functiemix.
• Scholing docenten coachingsvaardigeheden
Het onderwijzend personeel is gestart met de scholing van
coachingsvaardigheden. Docenten krijgen onderwijs in het
hanteren van gesprekstechnieken, zodat ze leerlingen vanuit
hun rol als coach eigen leerwensen kunnen leren te formuleren.
• Opleiding kernteam-coördinator
Veertien docenten van de stichting zijn in september 2009 van
start gegaan met de opleiding kernteam-coördinator, verzorgd
door het NDO. Eind mei 2010 zullen de eind-assessments
plaatsvinden.
Diana Stevens, locatiedirecteur van PrO Boxmeer
Sinds drie jaar werken we in kernteams, waarbij een groep docenten
verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken
omtrent het onderwijs, en gezamenlijk de zorg heeft voor onze
leerlingen. Dit is een proces waarbij steeds professioneler
gewerkt wordt en waarin we blijven uitgaan van interesses
en kwaliteiten van zowel leerlingen als docenten.
In het schooljaar 2009-2010 hebben drie docenten van de locatie
PrO Boxmeer een speciaal opleidingstraject gevolgd waardoor
er volgend schooljaar gewerkt kan worden met kernteam-coördinatoren.
Deze coördineren de uitvoering van het
onderwijs en de leerlingbegeleiding binnen een kernteam.
Door de verantwoordelijkheid laag in de organisatie te leggen,
kunnen we resultaatgericht en planmatig werken en bevorderen
we een professionele cultuur waarin we elkaar aanspreken
en feedback geven.
Hierbij kijken we niet alleen naar het resultaat, maar ook naar
het proces. Binnen de ontwikkeling van ons proces hebben we
een stap gemaakt richting individueel onderwijs, waarbij we
volgend schooljaar kunnen starten met een klassendoorbrekend
systeem voor leerjaar 2 en 3. Dit houdt in dat leerlingen,
“In het begin ruimde ik veel op en hielp bij het slopen: bad-
kamers, kozijnen, vloeren enz. Dat kan ik behoorlijk goed,
je kan niet zo maar alles eraf rukken. Daarna mocht ik mee
kamers schilderen. Mensen denken vaak dat dat makkelijk is,
maar je moet wel een bepaalde beweging maken. Een muur
schilder je op een andere manier dan een plafond. Ik heb ook
leren stucen en een kamertje leren betegelen. Daarin zou ik
graag nog wat meer handigheid krijgen. Dingen met water-
leidingen, elektriciteit, metselen enzo heb ik ook gedaan,
maar daar heb ik niks mee. Wat ik geleerd heb is goed voor
later.
Vanwege de economische crisis ben ik weg bij deze stageplek.
Tijdelijk heb ik iets anders gevonden, bij Jambo Afrika. Dat is
geen bouwbedrijf, maar een dans- en zangkoor. Ik heb leuke
dingen voor ze kunnen doen, zo heb ik hun huis geschilderd.
Als ik van school moet, wil ik gaan werken. Als ik werk heb en
daarvoor iets zou moeten leren, dan zou ik misschien naar
het ROC willen.”
12 13
Kim Schaap
Werken in kernteams
rekening houdend met interesses, kwaliteiten, beroepskeuze
en uitstroomprofiel kunnen kiezen uit onze praktijkvakken.
Op dit moment wordt er gewerkt in twee kernteams. Het kernteam
onderbouw is onder andere bezig geweest met het doorontwikkelen
van de weektaken avo-onderwijs, om zo de zelfstandigheid
van leerlingen te bevorderen. Het kernteam bovenbouw
is meer gericht op stagetraining en individuele stage
van leerlingen.
Beide kernteams hebben dit schooljaar gewerkt aan ‘prestaties’,
waarbij de leerlingen in groepsverband en individueel
twee keer een prestatie hebben voorbereid en uitgevoerd.
Hierbij kan worden gedacht aan: zwarte piet spelen op een
kinderdagverblijf, 3d-kaarten maken met leerlingen van een
basisschool, kerststukjes maken voor een verzorgingstehuis en
ramen wassen bij mensen in de buurt.
Wij ervaren het werken in kernteams als positief, juist omdat
ons motto is: “Waarom moeilijk doen als het samen kan!”
Joyce van Driel & Sonja van Raaij, kernteamaanvoerders,
PrO Boxmeer

Financiën
Financiële positie op balansdatum
Enkele belangrijke kengetallen:
Solvabiliteit
De solvabiliteit is in 2009 nagenoeg niet veranderd ten opzichte
van 2008. Zowel het eigen vermogen als het balanstotaal
zijn met ongeveer tien procent gestegen, wat tot gevolg
heeft dat de solvabiliteit nauwelijks is gewijzigd.
Tussen 2008 en 2007 is wel een significante toename waar
te nemen. Deze toename wordt grotendeels veroorzaakt
door de decentralisatie van de huisvesting in de gemeente
Nijmegen. Als gevolg van deze doordecentralisatie zijn de
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
2007 2008 2009
gebouwen in Nijmegen in de balans opgenomen en is hier-
voor een bestemmingsreserve onder het eigen vermogen
gevormd. Hierdoor namen zowel het eigen vermogen als het
balanstotaal sterk toe. Dit heeft ertoe geleid dat de solvabiliteit
in 2008 ten opzichte van 2007 is verbeterd.
Door de commissie-Don is voor de solvabiliteit een minimumwaarde
van 0,2 als signaleringsgrens vastgesteld. De solvabiliteit
van Stichting Pro ligt hier in werkelijkheid ver boven. Dit betekent
dat de stichting een gezonde vermogensstructuur heeft.
31-12-2007 31-12-2008 31-12-2009
Solvabiliteit 1
(eigen vermogen/totaal vermogen)
0,62 0,78 0,77
Current ratio (Liquiditeit)
(vlottende activa / kortlopende schulden)
2,41 2,81 3,05
Weerstandsvermogen
(eigen vermogen - vaste activa / totaal van de baten)
0,16 0,17 0,27
Kapitalisatiefactor
([totaal vermogen - gebouwen]/totaal van de baten)
0,52 0,43 0,58
In het bovenstaande overzicht zijn de cijfers over 2007 herrekend als gevolg van de per 1 januari 2008 ingevoerde
nieuwe richtlijnen voor het jaarverslag.
Liquiditeit
De liquiditeit (current ratio) vertoont een sterke toename.
Mede door het positieve resultaat namen de vlottende activa
toe. Binnen de vlottende activa zijn zowel de vorderingen als
de liquide middelen gestegen. De stijging van de vorderingen
heeft grotendeels betrekking op een stijging in verband met
aangeschafte schoolboeken. De uitgaven hiervoor zijn voor
7/12 toegerekend aan boekjaar 2010 en daarom als overlopende
post op de balans verantwoord.
5
4
3
2
1
0
2007 2008
2009
Daarnaast is er sprake geweest van een brand, in verband
waarmee nog een uitkering van de verzekeringsmaatschappij
ontvangen moet worden.
De commissie-Don heeft in haar rapport aangegeven dat de
liquiditeit van onderwijsinstellingen zich naar haar mening
tussen de 0,5 en 1,5 zou moeten begeven. Een waarde onder
de 1 betekent echter dat de kortlopende schulden niet vanuit
de vlottende activa kunnen worden voldaan en het werkkapitaal
negatief is. Het bestuur is dan ook van mening dat de li-
quiditeit (ruim) boven de grens van 1 moet liggen. De werkelijke
liquiditeit ligt hier per ultimo 2009, evenals in 2008 en
2007, ruim boven. De liquiditeitspositie is dan ook uitstekend
te noemen.
Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen is ten opzichte van 2008 sterk verbeterd.
Een belangrijke reden hiervoor is gelegen in de doordecentralisatie
per 1 januari 2008 in de gemeente Nijmegen.
Als gevolg van deze doordecentralisatie is van de gemeente
Nijmegen een bedrag van 327.421 euro ontvangen met betrekking
tot te verwachten onderhoud waarvoor in het verleden
door de stichting geen voorziening is gevormd. Deze
327.421 euro is ten gunste van het eigen vermogen gebracht.
In 2008 vertoonden de baten als gevolg van de doordecentralisatie
echter een incidenteel hoog beeld. Per saldo werd het
positieve effect op het weerstandsvermogen (door de toename
van het eigen vermogen) teniet gedaan door het incidentele
negatieve effect op het weerstandsvermogen (door de
hogere baten).
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
2007 2008 2009
In 2009 is de toename van het eigen vermogen nog steeds
zichtbaar, terwijl de baten zijn afgenomen naar een meer
structureel niveau.
Per saldo wordt de toename van het weerstandsvermogen
daardoor pas zichtbaar in 2009.
In het verleden heeft het ministerie voor het weerstandsvermogen
signaleringsgrenzen afgegeven van 0,10 (minimum)
tot 0,40 (maximum). In 2009 ligt het weerstandsvermogen
tussen deze grenzen. Het weerstandsvermogen bevindt zich
duidelijk boven het minimum, zodat de stichting voldoende
vermogen heeft om een eventuele tijdelijke teruggang van
de baten, als die zich zou aandienen, op te kunnen vangen.
waarde
max
min
Kapitalisatiefactor
Door de commissie-Don is het kengetal kapitalisatiefactor geïntroduceerd.
Dit kengetal is bedoeld om de hoogte van de reserves
te beoordelen in relatie tot de omvang van de activiteiten.
Uit de bovenstaande tabel blijkt dat de kapitalisatiefactor
structureel rond de 0,55 ligt. In 2008 is er een incidentele daling
zichtbaar. Deze daling wordt veroorzaakt doordat in 2008 de
baten inzake de doordecentralisatie in de gemeente Nijmegen
zijn verantwoord. De baten vertonen daardoor een incidenteel
hoog saldo, waardoor de kapitalisatiefactor lager uitkomt.
Het is nog niet mogelijk om de hoogte van de kapitalisatiefactor
te vergelijken met door de commissie-Don opgestelde signaleringsgrenzen.
De reden hiervan is dat deze commissie alleen
signaleringsgrenzen heeft berekend voor de situatie dat
een onderwijsinstellingen geen economisch eigendom van gebouwen
bezit. De Stichting Pro bezit echter van de gebouwen
in Nijmegen wel het economisch eigendom. (Van de overige
gemeenten berust het economisch eigendom bij de desbetreffende
gemeente.) Wanneer de signaleringsgrenzen voor de
situatie zonder economisch eigendom van gebouwen worden
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
2007 2008 2009
gebruikt, geldt voor de Stichting Pro een bovengrens van 0,51.
De werkelijke kapitalisatiefactor zou daar dan net boven uit komen.
Wat de daadwerkelijke signaleringsgrens zal worden, zal
vooralsnog moeten worden afgewacht.
Gang van zaken gedurende het jaar
Besteding geoormerkte doelsubsidie Doorontwikkeling PRO
Aanvankelijk was het de bedoeling om de in 2008 en eerder ontvangen
subsidiebaten inzake doorontwikkeling PRO op de balans
te reserveren teneinde deze te besteden bij realisatie van
nieuwbouw. De nieuwbouwplannen zijn echter vooralsnog afgelast.
Daarnaast is gebleken dat de ontvangen subsidies in eerdere
jaren reeds besteed moesten worden. Omdat er in de desbetreffende
afgelopen jaren wel daadwerkelijke subsidiabele kosten
zijn gemaakt, is er in de jaarrekening 2009 voor gekozen om
deze lasten alsnog aan de subsidie toe te rekenen. De subsidiebedragen
die op de balans gereserveerd stonden, komen daardoor
in 2009 alsnog ten gunste van het resultaat. Dit leidt in
2009 tot een incidenteel gunstig effect op het resultaat van
207.400 euro.
14 15

Analyse van het resultaat over 2009
Het resultaat over 2009 bedroeg 377.198 euro. Begroot was
een resultaat van 696.118 euro. Er is derhalve sprake van een
negatieve afwijking van 318.920 euro. Dit lagere resultaat van
(afgerond) 320.000 euro kan als volgt geanalyseerd worden:
Hogere rijksbijdragen 230.000
Lagere overige overheidsbijdragen -87.000
Hogere overige baten 43.000
Totaal hogere baten 186.000
Hogere personele lasten 269.000
Hogere afschrijvingen 13.000
Hogere huisvestingslasten 126.000
Hogere overige lasten 146.000
Totaal hogere lasten 554.000
Lagere saldo baten en lasten 368.000
Hogere financiële baten en lasten 48.000
Lager exploitatieresultaat 320.000
Bedragen in euro’s
De rijksbijdragen OCW zijn in totaal 230.000 euro hoger dan
begroot. Dit wordt met name veroorzaakt doordat de gemiddelde
personeelslast (een parameter waar het ministerie mee
rekent) hoger is dan de gemiddelde personeelslast waarmee
was begroot. Dit zorgt voor extra lumpsuminkomsten. Hier
staat tegenover dat de personeelslasten ook hoger uitkomen.
Dit wordt met name veroorzaakt door hogere brutosalarissen
en inhuur van extern personeel. De hogere brutosalarissen worden
veroorzaakt door inzet van meer FTE’s dan was begroot.
De uitgaven inzake huisvestingslasten zijn in totaal 126.000 euro
hoger dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door hogere
uitgaven inzake energie en water, hogere uitgaven inzake
huur, een hogere dotatie aan de onderhoudsvoorziening en
hogere schoonmaakkosten. Ook zijn de voorbereidingskosten
van de nieuwbouw van de locatie Joannes Nijmegen voor een
bedrag van 51.100 euro ten laste van de huisvestingslasten geboekt.
De hogere uitgaven inzake energie en water hebben
met name te maken met een afrekening over de jaren 2005 tot
en met 2008. De hogere dotatie aan de onderhoudsvoorziening
wordt veroorzaakt doordat de dotatie bepaald is aan de hand
van de werkelijke onderhoudsplannen en dit is bij de begroting
niet gebeurd.
De hogere uitgaven aan overige lasten worden met name veroorzaakt
door de stijging van de posten administratie en beheer,
apparatuur en leermiddelen. De stijging van de post administratie
en beheer is te verklaren door o.a. de kosten beheer
en bestuur en de contributies en bijdragen bestuurlijke organisaties.
De stijging van de leermiddelen is met name te verklaren
doordat alle materiële ESF-uitgaven niet waren begroot. Voor
2010 is dit, in tegenstelling tot voorgaande jaren, wel gebeurd.
Begroting volgend boekjaar
Hieronder is de begroting voor boekjaar 2009 verkort
weer gegeven:
Rijksbijdragen 6.783.638
Overige overheidsbijdragen 835.100
Overige baten 100.288
Totaal baten 7.719.026
Personele lasten 5.790.809
Afschrijvingen 135.750
Huisvestingslasten 429.910
Overige instellingslasten 774.330
Totaal lasten 7.130.799
Saldo baten en lasten 588.227
Financiële baten en lasten 64.750
Exploitatieresultaat 652.977
Bedragen in euro’s
De begroting 2010 is gebaseerd op het aantal leerlingen op
1 oktober 2009. De stichting telde op die datum 548 leerlingen.
Dat waren 18 leerlingen meer dan het jaar daarvoor.
Met ingang van schooljaar 2007/2008 is er een locatie bijgekomen:
PrO Boxmeer.
8.000
7.000
6.000
5.000
4.000
2.000
1.000
“Mijn werk: kopiëren, leerlingen helpen, afwassen, klussen,
opruimen, gangen zuigen, en een ochtend administratieve
werkzaamheden. Dat kan ik goed. Wat ik nog moet leren
op stage: meer concentratie en minder vrijpostigheid.
Na de Zonnegaard wil ik doorstuderen aan het ROC.”
Marvin van Tent
x e 1.000
9.000 600
3.000 200
0 0
2007 2008
baten
aantal
leerlingen
2009 2010
lasten resultaat aantal leerlingen
16 17
500
400
300
100

Het aantal leerlingen van deze locatie is per 1 oktober 2009:
98. De verwachting is dat deze locatie behoorlijk groeit. Op
grond van vooraanmeldingen die reeds ontvangen zijn en van
schattingen van toeleverende scholen levert een voorzichtige
schatting een groei van 35 tot 40 leerlingen op.
Dit betekent ook een forse groei in verplichtingen. In de begroting
is hiermee rekening gehouden voor het gedeelte wat
betrekking heeft op de periode september - december 2010.
Inzake de personele lasten is er een begroting per persoon
opgesteld. Deze cijfers zijn geïndexeerd met 4% om eventuele
stijgingen in de CAO en andere wijzigingen in de arbeidsvoorwaardelijke
sfeer op te vangen. Ook is er bij het begroten
van de personele kosten rekening gehouden met de invoering
van de functiemix.
Voor de vestiging in Boxmeer is subsidie voor een nevenvestiging
met spreidingsnoodzaak begroot. Voor de vestiging
Wijchen is deze subsidie eveneens aangevraagd, maar geweigerd.
Hiertegen is bezwaar aangetekend.
Voorzichtigheidshalve is in deze begroting echter geen rekening
gehouden met subsidie voor een nevenvestiging met
spreidingsnoodzaak voor de vestiging Wijchen.
In deze begroting is zo nauwkeurig mogelijk geprobeerd de
baten en lasten in te schatten en te begroten. Het begroten is
niet alleen een zo nauwkeurig mogelijke inschatting van de
baten en lasten, maar eveneens een fi nanciële vertaling van
de beleidsvoornemens in het strategisch beleidsplan van de
Stichting Pro. Dit ten behoeve van haar werkers(leerlingen)
en medewerkers.en medewerkers.
Treasuryverslag
Het door het bestuur vastgestelde treasurystatuut is in 2009
niet gewijzigd. Er is geen sprake van fi nanciering met rentedragend
vreemd vermogen. De middelen die niet direct nodig zijn
voor de bedrijfsuitoefening, worden risicomijdend belegd. In
het afgelopen jaar werd alleen gebruik gemaakt van bank- en
spaarrekeningen en deposito’s bij de grotere bankinstellingen.
Er was geen sprake van beleggingen in effecten of andere
fi nanciële instrumenten.
Toekomstige ontwikkelingen
Leerlingenaantallen
De komende jaren wordt een lichte stijging van het
aantal leerlingen verwacht. De ontwikkelingen per
locatie zijn echter verschillend. De locaties in
Nijmegen en Bemmel hebben te maken met een
dalend aantal leerlingen en de locaties Boxmeer
en Wijchen met een stijgend aantal leerlingen.
Investeringen
De nieuwbouwplannen voor de Nijmeegse locaties zijn vooralsnog
afgelast. De reeds gemaakte voorbereidingskosten zijn
in één keer ten laste van het exploitatieresultaat gebracht.
Het is nog wel de bedoeling om op termijn één gezamenlijke
locatie in Nijmegen te betrekken.
Financiering
Op dit moment is bij de stichting geen sprake van externe
fi nanciering. De operationele ontwikkelingen leiden ook niet
tot de verwachting dat dit in de toekomst nodig zal zijn. De
mogelijke nieuwbouw zal wel (gedeeltelijk) met vreemd vermogen
gefi nancierd worden. Te zijner tijd zullen de fi nancieringsmogelijkheden
hiervoor in kaart gebracht worden.
Personeelsbezetting
Het aantal werknemers bedroeg per 31 december:
2007 2008 2009
Directie 6,00 6,00 6,00
Onderwijzend personeel 58,94 63,46 67,18
Onderwijsondersteunend
personeel 11,55 12,86 14,28
Totaal 76,49 82,32 87,46
Kwaliteitszorg
Kwaliteitszorg staat nu al een paar jaar hoog op de agenda
van de Stichting Pro. Middels zelfevaluatie brengen we de
kwaliteit van de locatie, de school en de stichting in kaart.
Dit doen we samen met deskundigen van het landelijk project
Stimulans. De uitkomsten worden vastgelegd en verbeteringsdoelen
in kaart gebracht. Voor de gewenste verbeteringen
wordt een plan van aanpak (ontwikkelschema) gemaakt. In
dit schema staat precies omschreven wat we gaan doen, wie
er verantwoordelijk voor is, wanneer we gaat beginnen met
de voorgenomen verbeterpunten en hoe we de opbrengsten,
de resultaten in beeld brengen.
Zorg om kwaliteit zit in kleine en grote zaken, van het lokaal
waarin de leerlingen zitten tot en met het functioneren van
het personeel. Het is dan ook een onderdeel van het dagelijks
handelen en we proberen het onderwijs voortdurend te verbeteren.
Alle locaties hebben meerdere verbeteringsdoelen vastgelegd
maar we geven hieronder één voorbeeld per locatie:
• de Joannesschool Bemmel:
Men kijkt kritisch naar het leerproces, waarbij de nadruk ligt
op het zelfstandig kunnen werken en opdrachten kunnen uitvoeren.
• de Zonnegaard Wijchen:
Centraal staan de handelingsplannen (ondertekening ouders/
leerling) en het betrekken van de leerling bij het eigen leerproces.
• de Zonnegaard Nijmegen:
Het verbeteren van de veiligheid.
• de Joanneschool Nijmegen:
Werken aan de loopbaancompetenties en stages.
• PrO Boxmeer:
Werken aan een passend programma voor de avo-vakken
dat op basis van weektaken wordt aangeboden.
Tushi Nicolasen, locatiedirecteur de Zonnegaard Wijchen
18 19

20
Stichting PRO
algemeen directeur: Johan Omvlee
Celebesstraat 12, 6524 KE Nijmegen
telefoon (024) 322 22 58, fax (024) 360 73 81
e-mail bestuur@stichtingpro.nl
Zonnegaard Nijmegen
schooldirecteur (tevens locatiedirecteur): Berry van Run
Veldstraat 4, 6533 CC Nijmegen
telefoon (024) 354 20 21, fax (024) 356 84 79
e-mail zonnegaardnijmegen@stichtingpro.nl
Zonnegaard Wijchen
locatiedirecteur: Tushi Nicolasen
Acaciastraat 68, 6602 EN Wijchen
telefoon (024) 641 28 17, fax (024) 645 54 66
e-mail zonnegaardwijchen@stichtingpro.nl
Joannesschool Nijmegen
schooldirecteur (tevens locatiedirecteur): Bert Frings
Celebesstraat 12, 6524 KE Nijmegen
telefoon (024) 322 22 58, fax (024) 360 73 81
e-mail joannesnijmegen@stichtingpro.nl
Joannesschool Bemmel
locatiedirecteur: Ben van Orsouw
Sportlaan 1k , 6681 CD Bemmel
telefoon (0481) 453 884, fax (0481) 453 194
e-mail joannesbemmel@stichtingpro.nl
PrO Boxmeer
locatiedirecteur: Diana Stevens
Bernardstraat 10, 5831 EC Boxmeer
telefoon (0485) 577 459, fax (0485) 578 547
e-mail info@proboxmeer.nl
Ontwerp: Deel 2 ontwerpers, Nijmegen
Fotografi e: Ton Niessing en Thijs Joosten
Druk: Drukkerij Roos en Roos, Arnhem
Juni 2010

Jaarverslag 2009