FNV BOUW MAGAZINE - Afdeling

FNV BOUW
MAGAZINE
Maandblad van en
Jaargang 6 | Nummer 6 | Juli 2007
| Met hout kan alles | Bond wint cao-conflict met
wegenbouwers | Handen af van mijn bouwradio | De
rijdende rechter van het vorstverlet | Loopbaanadvies
populair bij werknemers

“Ik wil laten zien dat met hout alles kan”. Dat is
de drijfveer van de Groningse meesterhoutsnijder
Tico Top. Zijn werk is tot ver over de landsgrenzen
beroemd. Portret van een perfectionist die bezeten
is van hout Pagina 24-29 Foto’s Chris Pennarts
In dit nummer
6 Handen af van mijn radio
10 Vorst en kou in de zomer
Wie houdt zich in de zomer nou bezig met
vorst en kou? Dat zijn de medewerkers van
Bureau Weerverletbestrijding. Ze zijn nu al
in touw om ervoor te zorgen dat het vorstverlet
straks beperkt blijft.
16 Vader en zoon bijna 40 jaar
tegelzettersduo
34 Loopbaanadvies populair
Onlangs meldde de drieduizendste bouwvakker
zich aan voor advies bij het loopbaantraject
voor de bouw. Het project is zó
succesvol dat het in andere sectoren navolging
krijgt.
37 Jaarvergadering bondsraad
Rubrieken
4 Bont
9 De zaak Van Bladel
14 In beeld
20 Gemengd bedrijf
22 Waterbouw
23 Column/In de pers
32 Werkers in beeld: de
dijkwerker
40 Bondig
43 Puzzel
44 FNV Voordeelpagina’s
46 Wegwijs
Leden van FNV Bouw kunnen met vragen of problemen
terecht bij de vakbondstelefoon: 0900 368 26 89 of
0900 FNVBOUW (bereikbaar van maandag tot en met
vrijdag van 08.00 tot 17.30 uur/10 eurocent per
minuut). Zie voor andere contactgegevens de rubriek
Wegwijs op pagina 46. Veel informatie is te vinden
op: www.fnvbouw.nl.
FNV FNV Bouw Bouw Magazine Magazine | Februari | Juli 2007
33

Bont
Nieuwe functie
voor Afsluitdijk
De hele Afsluitdijk vol zonnepanelen. Dat zou de toekomst
weleens kunnen zijn voor de dijk, die een paar weken
geleden zijn vijfenzeventigste verjaardag vierde. De drie
technische universiteiten van ons land
studeren op de mogelijkheid om de
schepping van ir. Lely (zie foto) een
functie te geven bij het opwekken van
zonne-energie. Als onderzoeksproject
kan volgend jaar de eerste kilometer
panelen zijn gelegd. Daarna
zal het stap voor stap gaan, voorspellen
de deskundigen. De
panelen moeten zoutbestendig
zijn en onderzocht moet worden
of de waterkerende werking van
de dijk er niet onder lijdt. Ook
mag het verkeer geen last
hebben van de reflectie van
de zon op de panelen.
Als het plan levensvatbaar
blijkt, kan het
nog wel twintig jaar
duren voor de
hele Afsluitdijk
bekleed is.
Bos voor de bijl
Foto ANP
Indonesië verwoest bossen met een snelheid van driehonderd
voetbalvelden per uur. Dat is een record. Greenpeace
heeft Indonesië dan ook aangemeld voor een ‘eervolle’
vermelding in het Guiness Book of Records. Die komt er ook,
zo heeft de uitgever bevestigd. Indonesië is er al in geslaagd
72 procent van het oorspronkelijke oerwoud te vernietigen
en nu gaan de laatste wouden in snel tempo voor de bijl.
Indonesië kapt per dag 51 vierkante kilometer bos. Meer dan
90 procent van de kap is illegaal. De toenemende vraag naar
hout, papier en palmolie is de grote motor achter de kaalslag.
De beste collega
Door Peter van der Aa
Naast een gereedschapskist hoort een radio tot de vaste
attributen van de meeste bouwvakkers. Het lied van de
steiger moet tenslotte blijven klinken. Een paar jaar
geleden werd de bouwradio zelfs verheven tot cultuurgoed,
toen het kunstenaarscollectief de Tilburg Cowboys
op tournee ging door Nederland met een expositie van
zestien door bouwvakkers zelf gefabriceerde radio’s. De
Cowboys waren erin geslaagd de radio’s aan hun eigenaars
te ontfutselen door ze te ruilen tegen splinternieuwe
populaire DeWalt-radio’s. Op de expositie waren ook
interviews te beluisteren met bouwvakkers die vertelden
over hun persoonlijke relatie met de radio. “Mijn beste
collega”, werd die genoemd en “mijn belangrijkste stuk
gereedschap”.
Van cultuurgoed naar lastpost blijkt echter maar een
kleine stap te zijn. De gemeente Amsterdam liet onlangs
doorschemeren wel af te willen van de bouwradio. In een
nieuw milieubeleidsplan staat dat de gemeente het lawaai
op bouwprojecten wil tegengaan. In dat kader wil men
onderzoeken of het mogelijk is bouwradio’s te verbieden.
Niemand zal betwisten dat de bouw rumoerig kan zijn.
Alles stampt, gorgelt, snerpt, bonkt en gromt. Hier wordt
gewerkt! En o ja, de radio staat aan. Dat doet de deur
dicht.
Natuurlijk hangt de mate van overlast die de bouwradio
kan veroorzaken helemaal af van de werklocatie. In een
vinexgebied, ver van de bewoonde wereld, zal niemand
zich eraan storen als de Arbeidsvitaminen naar een wat
hoger volume worden gedraaid. Dat is anders bij een
renovatieproject dat in de binnenstad ligt tussen het
bejaardenhuis en de basisschool. De bouwvakker zal daar
zijn radio vanzelf wat zachter zetten. En zoniet, dan volstaat
meestal een vriendelijk verzoek daartoe. Stoort hij
zich nergens aan, dan is het een hufter. Die heb je overal,
ook onder bouwvakkers. Maar dat zijn uitzonderingen.
Daar helpt een milieubeleidsplan ook niet tegen.
In dit nummer komen een paar bouwvakkers in de ‘bedreigde’
stad Amsterdam aan het woord over het onderzoek
van de gemeente. Nou, dat is een inkoppertje natuurlijk. De
bouwvakker laat zich zijn beste maatje niet afpakken: “Wie
aan mijn radio komt, flikker ik van de steiger.”
Hoe dan ook, in de komende weken zal alle geluid van de
steiger verstommen als de bouw op vakantie gaat. Ook wij
slaan zoals gebruikelijk in de zomer een nummer over en
hopen eind augustus bij u terug te zijn. Ik wens u veel
plezier. En vergeet uw radio niet. Voor op de camping.
peter.vanderaa@fnvbouw.nl
Foto ANP
Muis krijgt concurrentie
Van kleuter tot hoogbejaard zitten we tegenwoordig achter de computer.
En tot voor kort allemaal met dezelfde muis, ongeacht de grootte van onze
handen. Nu dus niet meer. Voor mensen met grote handen is er een alternatief:
het paard. Deze supermuis is door een bedrijf in Breda ontwikkeld na
onderzoek in samenwerking met het Erasmus Medisch Centrum. Paarden
hebben allemaal dezelfde vorm maar zijn in zes maten verkrijgbaar en zowel
voor rechts- als voor linkshandigen. Ze zijn vooral handig voor mensen met
grote handen en minder belastend voor nek en schouder. Met name architectenbureaus
en bouwbedrijven schijnen grote afnemers te zijn van paarden.
Tunnelboor gezegend
aan het werk
Een priester zegent in Rotterdam de tunnelboor Pandora
voor die begint aan het boren van de tweede tunnelbuis voor
Randstadrail. Het zegenen is een traditie ter bescherming
van mijnwerkers en tunnelbouwers. De eerste tunnelbuis is
al klaar. De tunnel van RandstadRail gaat de verbinding
vormen tussen de Hofpleinlijn en het Rotterdamse metronet
en is 2,4 kilometer lang.
Foto Jan Bogaerts/HH
Woontoren
voor personeel
‘De boel bij elkaar houden’, is tegenwoordig een
gevleugelde uitdrukking. De rijkste man van India,
Mukesh Ambani, heeft dat ook begrepen. Hij laat in
Mumbai (Bombay) een huis bouwen. Het gaat niet
om een bescheiden optrekje maar om een wolkenkrabber
met 27 verdiepingen, die in totaal honderdzeventig
meter hoog is. Mukesh Ambani, die de
nummer veertien is op de lijst van allerrijksten der
aarde, wil zeshonderd van zijn personeelsleden in de
wolkenkrabber huisvesten. Dat wordt een gezellige
boel, zo met collega’s onder elkaar.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
5

Tekst Peter te Lintel Hekkert
Foto’s Bert Janssen
Vaklieden in de hoofdstad vinden mogelijk
muziekverbod op de steiger ‘bullshit’
‘Handen af van mijn bouwradio’
Wie: Mariusz Leska (23) uit Hoorn
Beroep: timmerman
Radio: de JVC van collega Ronald Ursem
Luistert het liefste naar: Hiphop, Marco Borsato, DJ Tiësto
Bouwvakkers en hun radio: ze zijn onafscheidelijk. Van elke steiger klinkt wel een lied uit
zo’n stoffig toestel. De gemeente Amsterdam wil minder bouwlawaai en denkt erover ze op
de bouwplaats te verbieden. De vaklieden in de hoofdstad kunnen hun sfeermakers echter
niet missen.
Timmerman Mariusz Leska
“Tjongejonge, wat een onzin. Een boormachine maakt
herrie, auto’s maken herrie, schreeuwende mensen maken
herrie, zoveel dingen maken herrie. Wat doen ze daar dan
mee? Ik kom uit Polen en woon nu elf jaar in Nederland.
Geen idee waarom, maar ik hou wel van Nederlandse muziek.
Vooral Marco Borsato vind ik goed. Ook hiphop en dance. De
enige waar ik beslist niet tegen kan is Jantje Smit. Vreselijk!
Weg met die vent. Ik luister altijd naar de radio van mijn collega
Ronald. Een goed ding, klinkt tenminste niet als een
wekkerradio. Het punt is: muziek is van de mensen, iedereen
houdt ervan, iedereen luistert er graag naar. Niet alleen voor
of na het werk, ook tijdens. De tijd gaat sneller, je doet je
werk beter en met meer plezier. Simpel zat. Ik kan wel met
een koptelefoon op gaan staan, maar dat is toch stom? En
gevaarlijk bovendien. Je moet op de bouw alert zijn en je collega’s
nog een beetje kunnen horen. Dus: no bullshit, niet
verbieden die radio’s.”
Metselaar Nico Hasselt
“Doe mij maar lekkere meezingers. En dan vooral op vrijdagmiddag,
want dan is het bijna weekend en zit de sfeer er al
goed in. Een radio hoort erbij. Je blijft op de hoogte van wat
er om je heen gebeurt: het weer, de files, ongelukken. Zonder
wordt je wereldje zo klein. Ik werk vrij veel in Amsterdam.
Het is natuurlijk raar: nergens spelen zoveel bandjes in de
binnenstad en nu willen ze onze radiootjes verbieden. Het
zou niet best zijn als het straks niet meer mag. Want laten we
eerlijk zijn, we hebben al niet zo heel veel lol meer op de
bouw. Vroeger kon je veel meer gein uithalen. Nu is de druk
Wie: Nico Hasselt (43) uit Hilversum
Beroep: metselaar
Radio: DeWalt
Luistert het liefste naar: Hollandse meezingers
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
7

Wie: Peter Gerritsen (46) uit Almere
Beroep: schilder
Radio: Sikkens, merk onbekend
Luistert het liefste naar: Radio 538
Wie: Willem Coninck (40) uit Amsterdam
Beroep: timmerman
Radio: Yoko
Luistert het liefste naar: Arbeidsvitaminen
een stuk groter. We moeten in hoog tempo
leveren. Er is geen tijd meer voor ontspanning.
Jongeren zullen nog minder snel voor de bouw
kiezen. Die vinden muziek ontzettend belangrijk,
halen altijd als eerste die radio uit de kofferbak.
Ik heb ooit gekozen voor de vrijheid die je hebt in
de bouw. Ze moeten er nu geen fabriekswerk van
maken.”
Schilder Peter Gerritsen
“Het is een pleurisradio. Ik heb hem van Sikkens
gekregen toen ik verf kocht. Te veel bas en hij
vliegt geregeld van de zender af. Sta je net op de
steiger, moet je weer naar beneden om te finetunen.
Weet je wat je moet hebben? Een autoradio
met omvormer naar 220 volt, in zo’n houten kist.
Dat zijn de beste. Ik heb deze bijna altijd aan. Het
scheelt, een muziekje werkt motiverend. Ga maar
eens in de wachtkamer zitten bij de dokter. Je
voelt je meer op je gemak als er wat aan staat. Zo’n
verbod is onzin. In de bouw lopen jongens die
hem knalhard zetten. Die verpesten het voor de
rest. Wij zijn vaak in de binnenstad bij mensen
bezig. Daar houd je rekening mee. Als iemand
gewoon vraagt of het wat zachter kan, doe ik dat
meteen. Maar zo’n gemeentemannetje vertelt mij
niet dat mijn radio uit moet. Probeer hem maar
weg te halen. Ik flikker je zo van de steiger.”
Timmerman Willem Coninck
“De radio laat de dag sneller voorbijgaan en is
goed voor de sfeer. Ik heb best een goede radio, er
zit een redelijk geluidje in. Het is een heel eenvoudige.
Je hebt ook radio’s van gereedschapmerken
zoals Makita en Bosch. Die leveren ze
compleet met cd-speler, extra snoeren en laders
voor je boormachine. Ik snap wel dat er regels
moeten zijn, dat je dat ding niet knoerthard aan
zet of voor zeven uur ’s morgens. Dat is een
kwestie van fatsoen, niet meer dan normaal toch?
De bouwplaats hoeft geen discotheek te zijn, maar
een beetje gezelligheid is wel belangrijk. Ik snap
eigenlijk niet waar de gemeente zich mee
bemoeit. De uitvoerder zou dit soort dingen
gewoon in de gaten moeten houden. Daar zijn
geen aparte regeltjes voor nodig. En als er overlast
is, los je het onderling op. Als de buren hun
muziek te hard hebben staan bel je ook niet gelijk
de politie. Je vraagt dan netjes of het ietsje minder
kan. Trouwens, laat ze de hele bouw maar meteen
verbieden. Het lawaai van gereedschap en apparaten
is veel erger. Ach, als de radio straks niet
meer aan mag, zet ik wel een iPod op.”
De zaak Van Bladel. Jan van Bladel (60)
kreeg te maken met een ondeskundige
medewerker van het UWV. FNV Bouw
moest een officieel bezwaarschrift indienen
om de zaak recht te zetten.
Gekort
“Bijna 42 jaar was ik timmerman. Ik raakte mijn baan kwijt in
een tijd van laagconjunctuur. Destijds al had ik een kleine aanvaring
met het UWV: mijn leeftijd van 57 jaar werd aangemerkt
als ‘risicofactor’. Ik vond die aanduiding stigmatiserend, maar
toen ik daarover klaagde bij het UWV, gaven ze niet thuis.
Drie jaar lang ben ik werkloos geweest. Per 1 december 2006 zou
ik met vroegpensioen gaan. Ik werd namelijk op 4 december 60
jaar en had tijdens mijn WW-periode vrijwillig de betreffende
premie doorbetaald. Van het UWV kreeg ik te horen dat ik één
dag WW zou moeten terugbetalen. De eerste december was
namelijk de laatste dag van de vierwekelijkse betalingsperiode,
en ik zou immers sinds 1 december vroegpensioen genieten.
Niet veel later ontving ik een officiële brief. Daarin was opeens
sprake van het terugbetalen van maar liefst een hele week WW.
Of ik het geld maar binnen zes weken wilde overmaken, en zo
niet dan werd er beslag gelegd of kon ik een gerechtsdeurwaarder
verwachten. Een paar dagen later ontving ik een over-
‘Wat was hier voor
stomme fout gemaakt?’
zicht van mijn vakantietoelage en ook daarop was een week
gekort. Woedend trok ik aan de bel. Wat was hier voor stomme
fout gemaakt? Maar volgens de medewerker aan de telefoon was
dit geen fout, maar de normale gang van zaken: “Wij werken
altijd met hele weken, niet met dagen.” Dat leek me stug. Sterker
nog, hier klopte geen bal van. Na een hoop gebakkelei kreeg ik te
horen dat ik maar een bezwaarschrift moest indienen. Dat moest
dan maar gebeuren. De vakbondsconsulent van FNV Bouw ging
ermee aan het werk, en zoals we al verwachtten, ik moest één dag
terugbetalen en ook de vakantietoelage moest worden gecompenseerd.
Behalve veel ergernis, heeft dit akkefietje ruim driehonderd
euro gekost voor het indienen van een bezwaarschrift.
Als voorzitter van de afdeling Dongen van FNV Bouw weet ik uit
ervaring: het regent klachten over het UWV. Deze keer heb ik zelf
ondervonden dat je behoorlijk gepiepeld kunt worden. Als je
geen lid bent van de bond heb je een probleem. Boks in je eentje
maar eens op tegen dat grote logge uitkeringslichaam.”
Jan van Bladel
De Zaak
Tekst Stephanie Jansen
Foto Bert Janssen
De kern van de zaak
André Slootjes, vraagbaak afdeling Dongen: “Na een intake bij mij
is het verhaal doorgestuurd naar de vakbondsconsulent. Die heeft
ervoor gezorgd dat het terug te betalen bedrag werd gecorrigeerd.
Hier blijkt maar weer: het is verstandig niet altijd zonder
meer aan te nemen wat zwart op wit staat in een officieel
schrijven van een instantie. Controleer de gegevens zelf, en stap
bij twijfel gerust naar de vakbondsman of -vrouw.”
Hebt u ook een verhaal voor deze rubriek over een met succes door
de bond behandelde zaak? Bel of mail de redactie: 0348 575 545; redactie@fnvbouw.nl.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
9

Interview
Tekst Peter van der Aa
Foto Bert Janssen
De afgelopen jaren is de bouw overgestapt op een andere
aanpak van vorstverlet. Het risicofonds dat de bedrijfstak
tientallen jaren kende, is afgeschaft. Werkgevers moeten
voortaan zelf hun werknemers doorbetalen als die bij
extreem winterweer niet kunnen werken. Afgelopen winter
gingen voorlichtingsteams van FNV Bouw de werken op om
de nieuwe regeling uit te leggen. Een permanent platform
voor informatie en advies is het Bureau Weerverletbestrijding
dat bijna een jaar geleden in het leven werd geroepen.
De coördinator van het Bureau, Frank Knuysting, is deels
gestationeerd op het Technisch Bureau Bouwnijverheid in
Harderwijk en werkt deels, net als zijn vijf collega’s, in de
regio. Voor dit zestal valt de spits natuurlijk in de wintermaanden
maar in elk jaargetijde is er werk aan de winkel.
Gevraagd naar het karakter van zijn functie zegt Knuysting:
“Ik noem mezelf wel eens: de rijdende rechter”.
Dat moet je uitleggen.
“Als een werkgever en één of meer van zijn werknemers onenigheid
hebben over de vraag of het werk al dan niet kan
worden gestaakt vanwege slecht weer, komen wij voorrijden
om te bemiddelen. Vrijwel altijd lukt het om in goed overleg
de zaak vlot te trekken. Bij winterweer gaan we zo van werk
naar werk. Door zelf ter plekke te zijn, hebben we altijd een
actueel beeld van de werkzaamheden die bij bepaalde weersomstandigheden
stagneren. Werkdagen van twaalf, dertien
uur zijn dan geen uitzondering. Die beginnen om zeven uur
‘s morgens achter de computer. We checken de eerste
metingen van de meteorologische diensten, zetten met
elkaar de klokjes gelijk en gaan op pad. Dan begint ook de
telefoon te rinkelen. Ze hebben ons overal nodig.”
Jullie bemiddelen. Zijn de regels dan niet duidelijk?
”De regels zijn duidelijk. Als het vriest en de gevoelstemperatuur
is min 6 graden of lager, dan mag het buitenwerk
worden neergelegd. Maar dat mag ook als rijwegen en looppaden
onbegaanbaar zijn, als er een sneeuwdek ligt dat niet
zomaar is op te ruimen en als de werkgever geen doorwerkkleding
heeft verstrekt. Dat is op zich helder maar er kan wel
een interpretatieverschil optreden. Als de partijen er op een
werk niet uitkomen, komen wij in actie. Zelfs in een zachte
winter als de laatste kwam dat nog tachtig keer voor. In al die
gevallen is het gelukt een oplossing te vinden.”
En als dat onverhoopt niet lukt?
“Hoofdregel is dat de werkgever verplicht is de werknemers
door te betalen. Doet hij dat in een conflictsituatie niet, dan
Wie houdt zich midden in de
zomer en met de vakantie voor
de deur bezig met winter, vorst
en kou? De medewerkers van
Bureau Weerverletbestrijding
maken in deze maanden misschien
wat minder lange
dagen maar ze zijn ook nu in
touw om ervoor te zorgen dat
in de winter het verlet in de
bouw tot een minimum wordt
beperkt.
‘Ik noem mezelf soms
de rijdende rechter’
Frank Knuysting coördinator Bureau Weerverletbestrijding
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
11

Wie is Frank Knuysting?
Geboren in Zaandam in 1962. Deed een
technische en een administratieve opleiding.
Kwam na een periode in de
schoonmaakbranche in 1989 in dienst bij
de afdeling vorstverlet van het Sociaal
Fonds Bouwnijverheid. Is sinds vorig jaar
augustus coördinator van het Bureau
Weerverletbestrijding in Harderwijk.
kunnen werknemers een beroep doen
op het Garantiefonds en ontvangen ze
een voorschotbedrag. Dit fonds is door
de bonden in het leven geroepen. Het
fonds gaat het geld dan later weer op de
werkgever verhalen en vraagt daarbij
ook de mening van Bureau Weerverletbestrijding.
De werknemer krijgt in
elk geval altijd zijn geld. Dat is in de
cao vastgelegd.”
Dat is de winter. Maar wat doen
jullie in de zomer?
“Bij de ijsverkoper of de strandpaviljoenhouder
is altijd de vraag wat hij in
de winter doet. Zo wordt aan ons nogal
eens gevraagd hoe we de zomer doorkomen.
Zoals gezegd maken we in de
winter lange dagen. In de zomer is het
rustiger maar er is altijd genoeg te
doen. We werken in deze periode aan
het aanpassen van foldermateriaal en
het opzetten van een nieuwe website.
En verder ligt in de zomer de nadruk
op het terugkoppelen van onze bevindingen
op de bouwplaatsen en het geven
van voorlichting voor de komende winters.
We willen de regeling overal goed
uitleggen, zodat werkgevers en werknemers
straks als het nodig is weten
wat hun rechten en plichten zijn. We
laten ons dus graag uitnodigen op toolboxmeetings,
uitvoerdersoverleggen
en bij andere gelegenheden waar we
belanghebbenden bij elkaar vinden.
Het is belangrijk dat mensen in de
bedrijfstak de weg naar ons weten te
vinden. Met vragen, klachten of verzoeken
kunnen ze de medewerker van het
Bureau Weerverletbestrijding in hun
“Bij de ijsverkoper is het de vraag
wat hij in de winter doet. Zo
wordt ons nogal eens gevraagd
hoe we de zomer doorkomen.”
regio bellen. De telefoonnummers
staan op de website www.vorstverlet.nl.
Daar wordt nu aan gewerkt maar die is
vanaf september weer in de lucht.”
Jullie zijn dus altijd op pad
“We bezoeken aan de lopende band
bouwplaatsen. Om als het ware te voelen,
proeven en ruiken wat er aan de
hand is. Als het straks weer tegen de
winter loopt, gaan we er vooral op uit
om te controleren of er verletbeperkende
maatregelen zijn genomen. Dat
zijn werkgevers niet verplicht maar
een slimme baas zorgt er natuurlijk
voor dat hij zijn zaakjes op orde heeft
en een goede en veilige werkplek
creëert voor z’n personeel. Als de
winter dan toeslaat, heeft hij de beste
kans om het verlet tot het uiterste te
beperken. Wij adviseren daar graag
bij. Als je, om eens wat te noemen, de
steentassen niet afdekt en het regent,
ben je bij het eerste het beste nachtvorstje
de klos. Als je de moeite neemt
om ze te beschermen, heb je dat probleem
niet. En elke werknemer die een
uur niet werkt, kost het bedrijf geld.”
Hoe weet een werknemer of de
zaken goed geregeld zijn?
“Vroeger bestond daar een certificaat
voor. Dat wil de bedrijfstak terug. We
zijn bezig met een verklaring voor op
de bouw waarop staat dat de verletbeperkende
maatregelen in orde zijn.
Voor de werkgever en uitvoerder is dat
een bevestiging dat ze goed bezig zijn.
En ze kunnen dat zo ook aan de werknemers
laten zien.”
Toch jammer van alle moeite dat
er geen echte winters meer zijn.
“Dat wordt gezegd. En mensen praten
elkaar graag na. Maar het wordt niet
ondersteund door de statistiek. Per
decennium komen er gemiddeld drie
schaatswinters voor. En onder een
schaatswinter wordt verstaan dat je
een periode kunt schaatsen op brede
sloten en meren. Dat is nog steeds zo.
En andersom had je in de jaren twintig
ook al zachte winters. De beleving van
veel mensen wordt op het moment wel
beïnvloed door de afgelopen winter die
de zachtste was sinds 1706. Maar dat
zegt niets over de komende winters.”
Het kan vriezen en het kan
dooien.
“Je weet het tevoren nooit. Dat maakt
het voor ons wel heel spannend. Vooral
de allereerste vorstdag van een winter
is een belevenis. Dan komt alles tegelijk
los. Iedereen wil informatie, de
telefoon staat niet stil en wij moeten
werkelijk alle zeilen bijzetten. Nederland
kent in de wintermaanden zo’n
veertigduizend bouwplaatsen. Die
kunnen we natuurlijk bij lange na niet
allemaal bezoeken maar we zorgen er
voor dat we globaal per regio de situatie
kennen en die houden we van uur
tot uur bij. Het zou trouwens helemaal
niet zo gek zijn als we nu weer eens een
echte winter kregen. Dat is de beste
manier om de nieuwe vorstverlet
regels goed tot iedereen te laten doordringen.”
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
13

In beeld
Ook voor de leerlingen van de vakopleiding in de hout- en
meubelindustrie was het examentijd. Maak in 435 minuten
een raamkozijn, luidde de opdracht voor deze jongens bij
de Stichting Hout en Meubel in Woerden. Foto Ton Borsboom
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
15

Tekst Mariska Siebring
Foto’s Chris Pennarts
Leids tegelzettersduo is al bijna
veertig jaar onafscheidelijk
‘Op de bouw
zijn we geen
vader en zoon’
Willem (79) en John (54) Dissevelt uit Leiden lijken onafscheidelijk. Ze zijn niet alleen
vader en zoon, maar ook collega’s en buren van elkaar. Het duo werkt al bijna veertig
jaar in de bouw samen als tegelzetter. Ondanks zijn hoge leeftijd weet Willem niet van
stoppen. “Pensioen? Dat heeft mij nooit beziggehouden.”
Willem: “Ik ben op mijn veertiende
begonnen in de bouw als metselaar.
Dat was tijdens de Tweede Wereldoorlog,
je moest van de Duitsers toen
meewerken aan de bunkerbouw in de
kuststroken. Pas later, ik was al in de
dertig, kwam ik in het tegelwerk
terecht. Noodgedwongen eigenlijk. Ik
was ziek geweest en toen ik op het werk
terugkwam, was mijn plek door een
ander ingenomen. De uitvoerder zei:
‘We hebben je niet meer nodig’. Zo
ging dat in die tijd. Op dat werk liep
een aannemer te leuren met tegelwerk.
Ik ben naar hem toegegaan, want ik
wilde dat graag doen. Ik ging dus de
volgende dag naar hetzelfde bouwwerk
terug om te tegelen. De uitvoerder
kwam naar me toe: ‘Je weet toch dat je
ontslagen bent?’ ‘Ik heb niets meer
met je te maken!’, was mijn antwoord.”
John: “Op mijn vijftiende ging ik met
mijn vader mee naar het werk. Ik wilde
niet meer naar school. Eerst zou ik als
straatmaker aan de slag gaan, want ik
had gehoord dat je daar veel geld mee
kon verdienen. Uiteindelijk ben ik met
mijn vader meegegaan.”
Willem: “Ik zei: ‘Je wilt aan het werk?
Dat is mooi. Je staat morgenochtend
om zes uur op en om kwart over zes
zitten we in de auto. Hij bleek gelukkig
een vlotte leerling en pikte het tegelzetten,
toen nog in specie, snel op.”
John: “Ik heb nooit meer wat anders
gedaan, het werk beviel me direct
goed.”
Willem: “Je kiest iets en dan zit je er aan
vast. Zo ging dat vroeger.”
Eigen bedrijf
John: “Ik ben later nog wel bij een ander
bedrijf gaan werken, omdat ik los wilde
komen van pa. Dat heeft een jaartje
geduurd. Daarna zijn we samen verder
gegaan met een eigen tegelzetbedrijf.”
Willem: “Dat hebben we vijftien jaar
volgehouden. Mijn broer werkte ook
voor het bedrijf, we hadden een aardige
klantenkring opgebouwd. Maar toen
braken er moeilijke tijden aan, in de
jaren tachtig was de economische
situatie in ons land niet rooskleurig.
In 1987 zijn we ermee opgehouden.”
John: “Ik ben toen gaan rondbellen, wie
een tegelzetter nodig had. Bij een
bedrijf konden we samen terecht en
daar zijn we tien jaar gebleven. En nu
werken we alweer tien jaar voor een
ander bedrijf, Fikom.”
Willem: “Wij werken dus al bijna veertig
jaar samen. Dat vinden wij niets
bijzonders. In de bouw kom je wel
vaker vader en zoons tegen. Toch zijn
die duo’s vaak van korte duur.”
John: “Ik krijg wel eens te horen: ‘Jezus,
ben je nog steeds met je vader?’ Maar
wij vinden het prettig zo. Wat hij denkt,
Voor we ‘s ochtends aan het werk gaan, lezen we effe de krant door met koffie en een plakje snijkoek.
denk ik ook. Als we op de bouw bezig
zijn, weet ik wat hij in gedachten heeft.
Als we naar een nieuw werk gaan, loopt
de taakverdeling automatisch: ik pak de
spullen en hij sluit de verlichting aan.”
Willem: “Op de bouw opereren we niet
als vader en zoon. We zijn gewoon John
en Willem, ik ben dan geen pa. Als we
een meningsverschil hebben, schelden
we ook rustig op elkaar.”
Goede conditie
Willem: “John is in het werk perfectionistisch.
En dat wordt met de dag erger.
Hij kan het niet uitstaan als het voorwerk
slecht is gedaan. Wij maken
natuurlijk altijd iets dat door iemand
anders is voorbereid. Voor een tegelzetter
is het al moeilijk werken als het
wandje van een toilet één centimeter
scheef staat.”
John: “De normen liggen hoger, dus
moet het eindresultaat gewoon goed
zijn. Mensen zijn tegenwoordig mondig,
die pikken geen sjoemelwerk meer. Als
wij elkaars werk niet mooi vinden, dan
halen we de tegels weg en beginnen
opnieuw.”
Willem: “Ik ben nu 79 jaar en ik werk
nog vier dagen per week. John kan die
ene dag zonder mij gelukkig goed
opvangen. Ik vind het prettig om een
dag minder te werken, want ik ben
geen man die zich verveelt. Pensioen?
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
17

Dat is nooit ter sprake gekomen. Het
heeft mij nooit beziggehouden. En van
het bedrijf heb ik er ook nooit wat over
gehoord. Ik denk dat mijn baas er juist
blij mee is dat ik nog wil werken. Want
je vindt tegenwoordig niet zo gemakkelijk
goede vakkrachten.”
“Het scheelt dat ik het werk fysiek nog
goed aan kan. Ik heb altijd gezond
geleefd. Ik heb twintig jaar aan bergbeklimmen
gedaan. En ik heb jarenlang
een dansschool gehad, hier aan huis.
De enige klachten die ik door het werk
heb ondervonden is slijtage aan mijn
knieën. Ik heb verschillende operaties
De hobby van Willem: antieke
motoren en scooters. “Ik wil ze niet
hebben, ik móet ze hebben.”
aan mijn kruisbanden ondergaan.
Versleten knieën zijn typisch een probleem
van tegelzetters.”
John: “Het scheelt als je conditie zo
goed is als die van pa. Want ons werk is
heel arbeidsintensief. Je moet veel
sjouwen. Containers staan altijd beneden
terwijl wij vaak bovenin een pand
aan het werk zijn. Door het vele transport
is het daadwerkelijke tegelen nog
maar een klein onderdeel van het werk.”
Oldtimers in huis
John: “Na het werk zijn we thuis altijd
bezig, met onderhoudsklussen en
schilderwerk. We delen een oud pand
uit negentienhonderd. Als je er knap
bij wilt zitten met een oud huis, dan
moet je wel bezig blijven.
Willem: “Ja, we zijn ook nog eens buren
van elkaar! Deze boerderij aan de rand
van Leiden kocht ik 33 jaar geleden na
mijn scheiding. Tien jaar geleden wilde
ik een deel van het pand verkopen
omdat ik het te groot vond worden voor
een man alleen.”
John: “Mijn vrouw Marjo en ik waren
toen op zoek naar wat anders. En dit is
een unieke plek aan het water. We zijn
tweeëneenhalf jaar bezig geweest met
de renovatie. En veel hebben we ook
zelf gedaan. Het zijn nu twee aparte
huizen die met elkaar verbonden zijn
door een binnendeur.”
Willem: “Elke avond eten we met elkaar.
Ik ben de kok.”
John: “De afgelopen maanden hebben
we een garage gebouwd. Voor de hobby
van pa.”
Willem: “Ik verzamel antieke motoren en
scooters. Ik koop ze kapot en gehavend
op en breng ze terug in oude staat. Voor
mijn verzameling reis ik beurzen af door
heel Europa. Ik ben pas nog naar een
beurs van oldtimers geweest in Italië en
Duitsland. John en Marjo gaan dan mee.
Het is geen kwestie van dat ik ze wil
hebben, ik moét ze hebben. Ik heb er
nu een stuk of 25, ze staan door het hele
huis. Tot in de woonkamer aan toe.”
John: “Die verzamelwoede heb ik niet.
Maar we rijden graag samen motor.”
Een tukje doen
Willem: “John ziet mij vaker dan zijn
vrouw. We hebben gelukkig altijd stof
tot praten. Vóórdat we ‘s ochtends aan
het werk gaan, beginnen we in de auto
eerst met koffie en een plakje snijkoek.
We lezen de krant door. En dan pas
overleggen we in alle rust wat we die
dag gaan doen en welke spullen mee
naar boven moeten.”
John: “Met de schaft zitten we het liefst
ook samen in de auto. We schuiven de
stoelen naar achteren en dan gaan we
even een tukje doen.”
Ook Hof oordeelt dat wegenbouwers zich
moeten houden aan overwerkregels
FNV Bouw wint
in cao-conf lict
Ook de rechter in hoger beroep vindt dat
bouwbedrijven niet van de cao mogen
afwijken als het gaat om het opsparen
van uren. Vorig jaar daagde FNV Bouw
daarvoor de drie wegenbouwers Ballast
Nedam, BAM Wegen en KWS voor de
kantonrechter. De bond kreeg gelijk.
Nu ook van het Gerechtshof.
De wegenbouwbedrijven mogen werknemers geen individuele
contracten voorleggen met extra overwerk in de zomer
om gebrek aan werk in de winter op te vangen. De kantonrechter
bepaalde dat al eerder. Van de drie ging alleen BAM
in hoger beroep. Begin juni wees het Gerechtshof in Arnhem
vonnis. FNV Bouw kreeg opnieuw gelijk. Het risico dat er
door weersomstandigheden minder werk is, komt voor rekening
van de werkgever, vindt het Hof. Verder onderschrijft
het Hof dat een werkgever van de cao-regels voor overwerk
alleen kan afwijken 'in overleg en na instemming van de vakbonden'.
Geen akkoord
Het Hof in Arnhem bekrachtigde daarmee het vonnis in kort
geding van 1 augustus 2006. FNV Bouw vroeg toen om naleving
van de cao. Bedrijven mogen alleen van de regels voor
overwerk afwijken als ze met de vakbonden een 'jaarmodel'
hebben afgesproken. Bij de drie grote wegenbouwers was het
op dat punt niet tot een akkoord gekomen, ondanks langdurig
overleg. De drie wilden op enig moment alleen nog
maar dezelfde afspraken als er bij concurrent Heijmans
Tekst Anne Pols
overeengekomen waren. De bonden vonden dat in tegenspraak
met het door werkgevers eerder zo sterk benadrukte
'maatwerk'. En juist om per bedrijf passende afspraken te
maken, was de cao op dit punt aangepast; het oude 'jaarmodel
GWW' was eruit gehaald. Het overleg met Ballast Nedam,
BAM Wegen en KWS liep dus dood. Daarop legden deze drie
hun werknemers individuele contracten voor die in strijd
waren met de cao. Dat wilde FNV Bouw niet laten gebeuren.
Samen met de andere bonden in de wegenbouw vroeg de
bond in kort geding om naleving van de cao. Met succes, want
de kantonrechter in Utrecht verbood de drie wegenbouwers
deze manier van werken.
Werkgeversrisico
Aanvankelijk gingen alle drie in hoger beroep, maar KWS en
Ballast Nedam trokken zich uiteindelijk terug en stelden hun
regeling bij. Het Hof oordeelt nu dat BAM Wegen niet zonder
overleg en instemming van de vakbonden mag afwijken van
de standaardregeling (artikel 15) van de cao. Ook niet als dit
individueel met de werknemer wordt overeengekomen in
een 'winterrooster'. Het Hof vindt het eveneens onaanvaardbaar
dat werknemers in feite verplicht werden om een
saldo van minstens honderdvijftig uur in het Tijdspaarfonds
aan te houden, om dat op te nemen op een door de werkgever
gewenst moment. Verder zegt het Hof opnieuw dat het leeglooprisico
in de winterperiode een werkgeversrisico vormt.
Verder staat de cao voor de bouwnijverheid structureel overwerk
niet toe, terwijl incidenteel overwerk alleen in bijzondere
gevallen mogelijk is, mits een representatief deel van de
betrokken werknemers daarmee instemt. En ook daarvan
was volgens het Hof geen sprake: in de regeling van BAM
Wegen werd niet van geval tot geval de noodzaak van overwerk
aangetoond, evenmin was er toestemming voor van
cao-partijen.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
19

Gemengd Bedrijf
Weg met geweld
op de werkplek
Jaarlijks heeft 5 procent van de werknemers in Europa te
maken met geweld of scheldpartijen op het werk. Dat moet
afgelopen zijn, zo hebben de Europese werkgevers- en
werknemersorganisaties afgesproken met de Europese
Commissie. Dit voorjaar werd een overeenkomst van die
strekking ondertekend. Volgens de overeenkomst moeten
bedrijven optreden tegen gedrag dat kan leiden tot fysiek
of verbaal geweld op de werkplek.
Meer kleur in de
ondernemingsraad
In steeds meer bedrijven werken
mensen met een allochtone achtergrond.
Maar aan de samenstelling van
de ondernemingsraad is dat niet te
zien. Daarom bepleit de FNV meer
kleur in de or. De vakcentrale heeft een
boekje met tips samengesteld om dat te
bereiken. Het eerste exemplaar werd
door FNV-voorzitter Agnes Jongerius
aangeboden aan staatssecretaris
Ahmed Aboutaleb van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid. Belangrijk uitgangspunt
voor kleurrijk personeelsbeleid
in organisaties is respect. De
omgangsvormen binnen een bedrijf
bepalen of mensen met uiteenlopende
achtergronden prettig kunnen samenwerken.
Als dat lukt, ook in de ondernemingsraad,
wordt het hele bedrijf er
beter van.
Illustratie Seven’s Heaven
Foto Jiri Buller/HH
Film van Arbouw wint goud
De film ‘Wie niet horen wil….’ van Arbouw heeft in Hamburg tijdens het World Media Festival in
de categorie ‘gezondheid’ de ‘2007 intermedia-globe Gold’ gewonnen. De tien minuten durende
film slaagt er volgens de jury in de boodschap over de gevolgen van lawaaidoofheid op een aansprekende
manier voor jongeren te verpakken. ‘Wie niet horen wil….’ is gemaakt door Shooting
Star Filmcompany en maakt deel uit van de lawaaicampagne van Arbouw, die is gericht op jongeren
tussen de 16 en 27 jaar.
Dag van de Bouw
trekt veel publiek
Meer dan 63 duizend mensen bezochten op zaterdag 2 juni de
210 bouw- en infraprojecten die voor het publiek waren geopend
op de tweede Dag van de Bouw. Dat is bijna een verdubbeling
van het aantal bezoekers ten opzichte van de eerste
Dag van de Bouw, vorig jaar. In het hele land was de opkomst
groot maar zoals verwacht was er vooral veel aandacht voor
grote projecten als de Noord-zuidlijn van de Amsterdamse
metro en de Statentunnel in Rotterdam. De Dag van de Bouw
is een initiatief van branchevereniging Bouwend Nederland.
Het evenement is onderdeel van de campagne ‘De bouw
maakt het’ en heeft als doel meer bekendheid te geven aan de
positieve kanten van de bedrijfstak.
Minimumloon moet
Sinds kort geldt de nieuwe Wet Minimumloon en Minimumvakantiebijslag. Die verplicht
werkgevers hun medewerkers tenminste het minimum(jeugd)loon en de minimumvakantiebijslag
te betalen. Zoniet, dan riskeren ze een fikse boete. De Arbeidsinspectie gaat streng
controleren, samen met politie, belastingdienst en FIOD.
Plezier in het werk op één
De werknemer van de toekomst zet plezier in het werk en goede ontwikkelingsmogelijkheden
op de eerste en tweede plaats van zijn verlanglijst als het gaat om werk en inkomen. Een goede
beloning komt pas op de derde plaats. Dat blijkt uit een enquête die werd gehouden in
opdracht van FNV Jong.
Nieuwe cao’s in houtsectoren
De 5600 werknemers in de houtverwerkende industrie hebben een nieuwe
cao. Het eenjarig contract voorziet in totaal in 2,7 procent loonsverhoging:
1,7 procent op 1 juli en 1 procent op 1 januari. Werknemers die zich extra
verzekerd hebben voor fysiotherapie, krijgen op 1 juli een tegemoetkoming
van 75 euro. Al eerder werd ook voor de tweeduizend werknemers bij
tentoonstellingsbedrijven een nieuwe cao afgesloten. Die geldt voor dertig
maanden. In die periode worden de lonen in zes etappes verhoogd met in
totaal 7,5 procent. In het contract zijn verder afspraken gemaakt over
arbeidsomstandigheden en loopbaanontwikkeling.
Open dag bij aanleg van de nieuwe metrolijn in
Amsterdam Foto Gé Dubbelman/HH
Tentoonstellingsbouw: 7,5 procent in
dertig maanden Foto Bert Janssen
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
21

Waterbouw
FNV Waterbouw afgetimmerd
De bondsraad van FNV Bouw heeft op zijn jaarvergadering van 1 en 2 juni in het Duitse Kalkar de bondsstatuten
gewijzigd. Die gelegenheid werd benut om de mogelijkheid van een dubbellidmaatschap van FNV Bouw en FNV
Waterbouw officieel vast te leggen. Daarmee werd FNV Waterbouw definitief beklonken.
FNV Waterbouw was er al wel. Op 1 januari 2007 ging de organisatie van start als samenwerkingsverband van FNV
Bouw en Nautilus.NL. FNV Bouw organiseert al sinds jaar en dag baggeraars; Nautilus.NL zeevarenden. Tot die
laatste categorie behoren de koopvaardij maar ook het nautisch personeel aan boord van baggerschepen. Zodoende
kwamen er tot voor kort twee bonden aan boord van baggerschepen. Dat was een ongewenste situatie, zo vonden ook
de leden. Daarom besloten beide FNV-bonden nauw te gaan samenwerken in een nieuwe organisatie. FNV Waterbouw
moest één bond worden die alle personeel op baggerschepen organiseert.
Bij de start telde FNV Waterbouw om en nabij de 1750 leden: driehonderd van Nautilus.NL en de rest van FNV Bouw.
Zij krijgen een dubbellidmaatschap. Ze blijven aangesloten bij de moederbond maar zijn daarnaast lid van FNV
Waterbouw. Met die laatste vereniging krijgen ze in de praktijk te maken. Ze hebben contact met bestuurders van
FNV Waterbouw, kunnen bij die organisatie meepraten over het beleid en kloppen daar aan met hun individuele
problemen. Achter de schermen staan de moederbonden met hun ervaring en deskundigheid garant voor een goede
afhandeling van die zaken. Het enige dat nog moest gebeuren om deze werkwijze formeel te verankeren, was een
officiële statutenwijziging zowel bij Nautilus.NL als bij FNV Bouw. Dat is dus nu gebeurd.
Voor meer informatie: www.fnvwaterbouw.nl
Voor of tegen
door Lodewijk de Waal
Over de Europese Grondwet werd, zo bleek uit
het referendum destijds, heel verschillend
gedacht. Een meerderheid zag het niet zitten, en
Nederland en Frankrijk stemden tegen.
Persoonlijk heb ik vóór gestemd, met als belangrijkste
reden dat er fatsoenlijke en heel duidelijke
teksten in stonden over de grondrechten
van burgers en hun maatschappelijke organisaties.
Dat vond en vind ik belangrijk. Maar goed,
de grondwet werd met een flinke meerderheid
verworpen, en dan weet je weer eens wat het is
om tot een minderheid te behoren.
In tegenstelling tot wat minister Brinkhorst
voorspelde, ging vervolgens het licht niet uit.
Onze van overheidswege verordonneerde spaarlampjes
kunnen blijven branden. Maar de politieke
kopstukken zijn flink aan het schrijven
gegaan. En uit de hoge hoed kwam nu een ‘verdrag’
dat geen ‘grondwet’ mag heten. Een trucje
om te voorkomen dat er weer een rederendum
moet worden gehouden?
Niet zo netjes, maar daar heb ik nog het minste
probleem mee, het gaat tenslotte om de inhoud.
Ons kabinet maakt zich in de onderhandelingen
over dat nieuwe ‘verdrag’ sterk voor een aantal
zaken. De Europese vlag en het Europese volkslied
moeten verdwijnen uit de tekst. En de
Europese minister van buitenlandse zaken mag
geen minister heten, maar moet coördinator
genoemd worden. Waren dat nou de problemen
van de tegenstemmers?
Maar tot mijn verbazing lees ik nu ook dat de
duidelijke vermelding van de grondrechten
sneuvelt. Hetzelfde geldt voor de dialoog met de
maatschappelijke organisaties. Alsof dát het probleem
van de nee-stemmers was. En alsof er
niet, bijvoorbeeld in een paar nieuwe lidstaten
zoals Polen en Hongarije, alle reden is die grondrechten
nog eens extra aandacht te geven! Daar
gaat op dat gebied heel wat mis…
Nu is het verdrag, gezien alle bezwaren in diverse
landen, nog lang niet rond. Maar het is wel een
rare gang van zaken. Ze zullen uiteindelijk wel
geen referendum aandurven, maar als het er wel
komt, en burgers en maatschappelijke organisaties
komen er écht zo bekaaid af, dan stem ik dit
keer tegen. Zou ik dan weer tot de minderheid
behoren?
Oude politiek
“Het volk klaagt over een teveel aan bureaucratie. De regering belooft
een hoop ambtenaren te gaan ontslaan. Niks meer controleren. De
bouwondernemers wrijven zich in de handen: de oude politiek van met
elkaar afspreken wat een nieuwbouw moet kosten, kan weer aan de
gang.” Columnist Piet Grijs in Vrij Nederland.
Andere baan
“Meer dan de helft van de
Nederlandse filerijders
overweegt om van werk te
veranderen. Ze ergeren zich
steeds vaker doordat ze
onderweg te maken krijgen
met onaangekondigde vertragingshinder.”
De Telegraaf.
Rauw en
onverschillig
“De beroepsgroep wordt weleens
neergezet als een rauw en onverschillig
volk. Maar één ding mag duidelijk zijn:
bouwers mogen misschien wat rauw
klinken, ze zijn ook trots. Ze hebben
een prachtig beroep want ze maken
voor iedereen iets tastbaars. Wat is er
mooier dan (…) te kunnen zeggen: dit
heb ik gebouwd.” Deventer ‘bouwmeester’
Pasop in het Sallands Dagblad.
In de pers
Schuld
“Volgens de Postbank lost bijna 18 procent van de Nederlanders
met het vakantiegeld hun opgebouwde schuld geheel of
gedeeltelijk af.” Algemeen Dagblad.
Trouwe leden
“Leden van FNV Bouw (…) lijden liever kou of honger dan dat ze hun
lidmaatschap opzeggen. Dat is de toon wanneer je de gasten van de
feestavond vraagt waarom ze lid zijn én blijven, ook al hoeven ze allang
niet meer te werken voor de kost.” De Gelderlander over het honderdjarig bestaan van
de afdeling Rheden en Velp.
Het ken net
“Als een Friese bouwvakker tegen een
kraanmachinist uit Utrecht roept: ‘Het
ken net’ (in het Fries: ‘het kan niet’)
dan is de kans groot dat het fout gaat.
Binnen onze landsgrenzen hebben we
al te maken met een andere taal en tal
van dialecten die de communicatie negatief
kunnen beïnvloeden.” Reactie op een
stelling in Podium over taalbarrières op de bouwplaats.
Risico’s
“Eenderde van de 22.000
inspecties die wij jaarlijks
doen, vindt plaats in de
bouw. Dat is terecht want
daar gebeuren de meeste
ongelukken en lopen
mensen de meeste risico’s.
Maar we kunnen niet bij
elke bouwlift gaan staan.
Wat ons betreft doen wij
voldoende.” Woordvoerder
Arbeidsinspectie in Dagblad van het
Noorden.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
23

Groningse meesterhoutsnijder Tico Top
geniet internationale faam
‘Ik wil laten
zien dat met
hout alles kan’
Hij begon als antiekrestaurateur.
Maar in de afgelopen vijfenveertig
jaar ontwikkelde Tico Top (61) zich
tot befaamd meesterhoutsnijder. Zijn
werk is tot ver over de landsgrenzen
te vinden. Als hij straks met pensioen
gaat, is er niemand die zijn
werk overneemt. “Ik beoefen helaas
een uitstervend ambacht.” Portret
van een perfectionist die bezeten is
van hout.
Reportage
Tekst Eva Prins
Foto’s Chris Pennarts
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
25

Tico Top werkt aan de vleugel van een engel. Dat moet toch een
voorrecht zijn. Boven: een lingeriesetje in hout en een detail van het
monumentale kerkorgel van Zuidbroek.
Zijn werkplaats aan huis in het Noord-
Groningse dorpje Kruisweg ligt bezaaid
met brokstukken oud eikenhout. Het
zijn delen van het houtsnijwerk van het
monumentale kerkorgel uit 1795 van de
Hervormde Kerk in Zuidbroek. Aan
Top de taak om - aan de hand van een
foto - het snijwerk weer in oude glorie
te herstellen. Hij moet de ontbrekende
delen bijsnijden en de stukken weer
passend in elkaar te zetten.
“Een hele mooie klus”, zegt Top, die al
veel houtsnijwerk van kerkorgels
restaureerde. Van over de hele wereld
weten orgelbouwers hem te vinden
voor restauratie én eigen ontwerpen.
Zo ontwierp én maakte hij onder
andere het snijwerk aan het nieuwe
orgel voor een kerk in het Noorse
Bodo. Verder restaureerde hij de afgelopen
jaren veel kerkbanken, preekstoelen,
doopvonten en kandelaars.
Prestigieuze opdrachten
Maar Top werkt niet alleen in en voor
kerken. Tientallen plakboeken met
foto’s van het hele werkproces getuigen
van vele, vaak prestigieuze, opdrachten
en opdrachtgevers. Zo maakte hij tien
replica’s van de antieke notenhouten
ambassadeursstoelen voor het Vredespaleis
in Den Haag, hielp hij mee aan
de restauratie van de Haarlemmerpoort
in Amsterdam, sneed hij het
boegbeeld van het uit 1830 stammende
Belgische museumschip Mercator en
maakte hij het snijwerk voor de Rococozaal,
een replica van Paleis Huis ten
Bosch, in het Hollandse dorp in Nagasaki,
Japan.
Particulieren uit binnen- en buitenland
reizen speciaal voor hem naar het
noordelijkste puntje van ons land voor
antiekrestauratie en/of versieringen
en ornamenten voor hun monumentale
panden, zoals consoles, bovenlichten,
wandblakers of schouwkappen. Eén
“De geur, de structuur en de
tekening van mijn favoriete hout.
Dat is voor mij genieten.”
van zijn beroemdste klanten is ongetwijfeld
prinses Christina. Zij kwam bij
Top voor een bovenlicht voor villa
Eikenhorst in Wassenaar, waar Willem
Alexander en Maxima nu wonen.
Snoepwinkel
Natuurlijk is Top trots op zulke
beroemde klanten en prestigieuze
opdrachten. Maar als de restauratie
van een klein antiek kastje een gelukkige
klant oplevert, is hem dat net
zoveel waard. Zelf is hij altijd gelukkig
als hij met hout bezig is. Zo voelt hij
zich in zijn vaste houthandel in
Amsterdam nog altijd als een ‘kind in
een snoepwinkel’. Hij komt er altijd
met veel meer vandaan dan hij nodig
heeft. Zijn favorieten, ebbenhout,
rozenhout en palissander, laat hij vervolgens
een paar dagen in de huiskamer
liggen. “Die geur, de structuur,
de tekening. Dat is voor mij genieten.”
Verslingerd aan de geur
De liefde voor hout begon in zijn kinderjaren.
Als enig kind van een antiquair
ging de kleine Tico vaak mee naar
collega-antiquairs, veilingen, musea,
klanten en restaurateurs. Zo raakte hij
naar eigen zeggen ‘verslingerd aan de
geur van hout’. Van de handel hield hij
echter niet. “Ik wilde zelf dingen
maken.” Hij volgde een opleiding tot
timmerman/meubelmaker en op zijn
zestiende begon hij voor zichzelf als
antiekrestaurateur, in vaders schuur.
Moest de jonge Tico het aanvankelijk
vooral van zijn vaders relaties hebben,
langzaam bouwde hij een eigen klantenkring
op. Na zijn trouwen, verhuisde
Top naar de overkant van de
straat, waar hij zijn eigen huis en werkplaats
had gebouwd. Daar ontwikkelde
hij zich steeds meer van antiekrestaurateur
tot houtsnijder door veel te
lezen, te kijken en te proberen. “Je
moet in dit werk heel veel investeren in
jezelf”, zegt Top. “Je bent nooit uitgeleerd.
Dat maakt het zwaar, maar ook
boeiend.”
Een korset van hout
Nu is Top ook een man die de uitdagingen
bewust opzoekt. Hoe moeilijker
de klus, hoe liever het hem is. In zijn
werkplaats hangen drie portretten: van
zichzelf, van zijn vrouw en van zijn
dochter. Ze lijken geschilderd, maar
zijn gemaakt van twee soorten hout:
donker palissanderhout en licht
esdoornhout: om en om een heel dun
strookje. “Tekenen met hout”, noemt
Top deze techniek: een gigantisch
moeilijk precisiewerkje waar hij weken
mee bezig is geweest. Niet voor een
opdrachtgever maar puur voor zichzelf,
voor de lol en de uitdaging.
Voor de lol en de uitdaging begon Top
ook aan een andere vorm van vrij werk:
objecten van lindehout. Het eerste -
een lingeriesetje van een boxershort en
een bh - maakte hij als ‘grapje’ bij zijn
eerste tentoonstelling in 1999. Dat
leverde hem echter zoveel aandacht en
complimenten op, dat hij meteen aan
een nieuw object begon: een babypakje
met daarop twee schoentjes, een
beertje en een rammelaar. Acht van
zulke objecten heeft Top inmiddels
gemaakt waarbij hij de lat steeds hoger
legde. Zo volgden onder meer nog een
houten golftas met clubs en balletjes,
een korset en een accordeon.
Per object zit er minstens zeshonderd
uur werk in, schat Top. In zijn laatste
werk - een ouderwetse naaimachine
met onder de naald een kanten kinderjurkje
- stak hij zelfs het dubbele: zo’n
twaalfhonderd uur. “Als ik iets leuks
zie, dan wil ik dat maken en dan let ik
niet op tijd”, zegt hij. Om er met enige
zelfspot aan toe te voegen: “Ik ben
vaker voor gek verklaard.” Het enorme
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
27

aantal arbeidsuren maken de objecten onverkoopbaar,
want onbetaalbaar. Maar daar is het Top
ook niet om te doen. Het gaat hem vooral om de
uitdaging. “Ik wil bewijzen dat met hout alles
mogelijk is.”
Eindeloos geduld
Zelfstandig ambachtsman Top moet financieel
door tot zijn vijfenzestigste. Dan verschaft de
AOW hem een basisinkomen en kan hij ook commercieel
minder interessant werk doen. En meer
eigen werk, zoals de objecten van lindehout. En
dan? Wat gebeurt er dan met zijn levenswerk? Zijn
dochter koos voor de computers, een andere
opvolger is er niet. “Ik heb dat lang heel erg
gevonden”, zegt Top, “Maar inmiddels heb ik er
vrede mee. Ik beoefen helaas een uitstervend
ambacht.”
Oh, hij heeft ze wel langs gehad: jongens en
meisjes die bij hem in de leer wilden, maar Top
zei altijd nee. Voor een leerling heeft hij geen
werk, zegt hij. Daarvoor zijn zijn opdrachten te
moeilijk, te precies en te kostbaar. Bovendien
misten de jongeren volgens Top altijd ‘het heilig
vuur’, de passie die nodig is om het houtsnijden
op hoog niveau onder de knie te krijgen. “Dit is
zoveel meer dan een beetje ‘hout bewerken.’ Je
moet ook alle bouwstijlen willen kennen, dus
interesse en oog hebben voor mooie dingen, voor
kunst, cultuur, architectuur. En voor het werk zelf
moet je eindeloos veel geduld en discipline
hebben. Je komt er echt niet met veertig uur per
week.”
Keihard werken
Misschien, mijmert hij, als hij na zijn vijfenzestigste
wat meer tijd heeft, dat hij dan nog wel
eens ergens les of workshops wil geven. Hij is er
vaak voor gevraagd en natuurlijk gaat het hem aan
het hart als al zijn kennis straks verloren gaat,
maar hij heeft er ook begrip voor dat jongeren
liever een ander vak kiezen. “Er is werk, maar het
ligt niet voor het oprapen. De eerste twintig jaar
was het bij ons ook pure armoede. Inmiddels heb
ik een naam opgebouwd, maar dan nog: ook ik
moet nog altijd op mijn tenen lopen, want altijd
voor 200 procent werk afleveren. Het is het
mooiste vak van de wereld, maar ook een leven
lang keihard werken en dan red je het niet zonder
die bezetenheid. Je moet er een beetje gek voor
zijn. Voor mij heeft het nooit als werk gevoeld. Dit
is mijn leven.”
Meer zien en lezen?
Kijk op: www.tttop.nl
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
29

ZIEK DOOR JE WERK?
ZORG DAT JE
GEHEUGEN
GOED UIT DE
VERF BLIJFT
KOMEN
BEL 020 581 66 92
MAIL info@bbz.fnv.nl
Post
Probleem? Opgelost!
Ik had een probleem met zorgkantoor Zwolle over een verantwoordingsformulier
dat ik niet zou hebben opgestuurd. Zelf heb ik geprobeerd
om dit op een normale manier op te lossen maar dat lukte
niet. Toen heb ik FNV Bouw ingeschakeld en die heeft deze kwestie
voor mij afgehandeld. Graag wil ik de bond daarvoor bedanken.
J. ten Cate, Gasselternijveensemond
Contributietabel
Contributietabel
FNV Bouw 1 juli 2007
Normtarief voor werkende leden
- 22 jaar en ouder € 14,11
- 21 jaar € 11,98
- 20 jaar € 10,58
- 19 jaar € 8,48
- 18 jaar € 7,06
- 17 jaar € 5,63
- 15 en 16 jaar € 3,53
Aangepast tarief voor leden met uitkering etc.*
- 22 jaar en ouder € 8,39
- 21 jaar en jonger gratis
Aangepast tarief overig:
- leden van 65 jaar en ouder € 4,64
- partners van overleden leden jonger
dan 65 jaar en niet zelf in loondienst € 4,04
- nieuwe leden jonger dan
20 jaar en werkend bij een
samenwerkingsverband 2 maanden gratis
* - leden met WW, IOAW, ziektewet of bijstand of samenloop met
WIA/WAO/Wajong/WAZ
- leden met Vut-uitkering
- leden met verlaagd loon in het 2de ziektejaar
- parttimers die minder dan 50% van de normale arbeidsduur werken
- huismannen (rolwisseling)
- leden met WIA/WAO/Wajong/WAZ 65% of meer afgekeurd
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
31

Werkers in beeld 28
Tekst Peter van der Aa
Foto Chris Pennarts
Bij honderden zijn ze in steen gehouwen
of in brons gegoten, de machthebbers,
wetenschappers en kunstenaars. En ze
staan op prominente plekken te pronken.
De gewone werknemers komen er bekaaid
vanaf. Maar ze zijn er wel, ook al staan ze
soms wat verscholen. FNV Bouw Magazine
zoekt ze op. In deze aflevering: De
dijkwerker van Jan van Velzen.
HET BEELD
Een forse man met een pet en op klompen steekt zijn spade
diep in de grond. Hij symboliseert de vele arbeiders die in de
loop van de jaren in dit gebied de dijken moesten herstellen,
verstevigen of ten slotte afgraven.
DE PLEK
Het beeld staat op de grens van de kernen Onderdijk,
Zwaagdijk en Wervershoof, die samen de gemeente Wervershoof
vormen. Hier bevond zich vroeger de IJsselmeerdijk,
die bij de grote verkaveling omstreeks de jaren zeventig werd
afgegraven. Als sokkel dient een stukje dijk, gemaakt van
basaltblokken.
DE MAKER
Beeldhouwer worden was de jongensdroom van Jan van
Velzen (Wervershoof, 1931). Door omstandigheden kon daar
in zijn jonge jaren niets van komen en hij werd tuinder. Pas
na zijn pensionering kon hij zich wijden aan zijn passie.
DE OPDRACHTGEVER
Van Velzen nam met beide handen de opdracht van de
gemeente Wervershoof aan om het beeld van de dijkwerker
te maken. ‘Met dank’, zoals een plaquette op de sokkel
vermeldt, ‘aan alle werkers uit het verleden voor hun strijd
tegen het water’. Het beeld werd onthuld in augustus 1981.
BIJZONDERHEDEN
De verkaveling was een mijlpaal in de geschiedenis van
Wervershoof omdat die voorgoed een einde maakte aan de
voortdurende wateroverlast in het gebied.
Tips voor deze rubriek zijn welkom bij de redactie
van FNV Bouw Magazine. Bel 0348 575 545 of mail
naar redactie@fnvbouw.nl.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
33

Tekst Mariska Siebring
Foto’s Bert Janssen
Succesvol project in bouw krijgt
navolging in andere sectoren
Grote vraag naar
loopbaanadvies
Deze maand meldde de drieduizendste bouwvakker zich aan voor advies bij het Loopbaantraject
Bouw & Infra. Het loopbaanproject in de bouw dat in juli 2006 van start ging,
is zó succesvol dat het in andere sectoren navolging krijgt.
‘Ik sta als veertiger op een kruispunt’
Hans Swaans (40) werkt als overlastmedewerker bij woningcorporatie
Woonbedrijf in Eindhoven.
Het werk van Swaans is heel divers. Als mensen in de wijk
onenigheid hebben met de buren en ze er zelf niet uitkomen,
gaat hij met ze praten om tot een oplossing te komen. Eventueel
probeert hij te bemiddelen, soms schakelt hij de politie
in. Als er sprake is van illegale inwoning, zet hij daarvoor een
procedure in gang. Voor mensen met een huurachterstand zet
hij alles op alles om uitzetting te voorkomen. Een heel ander
facet van het corporatiewerk is de gebiedsontwikkeling, om
de sfeer en onderlinge omgang van wijkbewoners te stimuleren.
Zo sponsort de corporatie een festival dat jaarlijks voor
en door jongeren wordt georganiseerd.
Behoefte aan ijkpunt
Swaans vindt het omgaan met al die verschillende mensen een
van de leukste aspecten van het werk. Hij vertelt enthousiast
over zijn baan. Toch heeft hij deelgenomen aan het loopbaanproject.
“Ik werk hier nu zeven jaar en ik sta op een kruispunt:
ik ben net veertig geworden. Ook de thuissituatie is veranderd
sinds ik anderhalf jaar geleden vader ben geworden. Deze
maand komt ons tweede kind.” De corporatiemedewerker had
behoefte aan een ijkpunt. Om te kijken waar hij staat, of hij in
de goede richting zit of dat hij meer in zijn mars heeft.
Toen Swaans een brief van FNV Bouw kreeg met informatie
over loopbaanontwikkeling en zag dat een beperkt aantal mensen
daarvoor in aanmerking zou komen, stuurde hij meteen
zijn cv en een uitgebreide motivatie op. Hij werd al snel uitgenodigd
voor een gesprek. Thuis moest hij eerst op de pc twee
testen maken over zijn interesses en persoonlijkheidsvoorkeuren.
“Daaruit kwam naar voren dat mijn werk maatschappelijk
moet zijn, dat ik mezelf moet kunnen ontplooien en dat
de hoogte van het inkomen ook belangrijk voor me is.”
Sterke kwaliteiten
Hij hoorde ook dingen die verrassend voor hem waren. “Ik heb
het vermogen om partijen bij elkaar te brengen. Ik ben altijd
op zoek naar het compromis. Dat doe ik nu bij het bemiddelingswerk
met huurders, maar ik was me er nooit zo van bewust
dat dit een sterke kwaliteit was.” Intern heeft hij gesolliciteerd
op de functie van gebiedsontwikkelaar. Hij is het uiteindelijk
niet geworden. Maar door het loopbaangesprek weet hij nu
beter wat zijn sterke kwaliteiten zijn en die kan hij naar voren
brengen in een sollicitatiegesprek. Zijn werkgever was niet op
de hoogte van dit loopbaangesprek. “Dat vind ik een privézaak.
Het gaat om mijn persoonlijke ontwikkeling. Ik vond het erg
Hans Swaans is overlastmedewerker bij een woningcorporatie.
Hij had behoefte aan een ijkpunt.
Eric van de Geijn is betontimmerman. Maar hij heeft
meer in zijn mars en wil graag hogerop.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
35

prettig en positief en kan het iedereen aanraden. Ik ben nu
op zoek naar een passende cursus om mijn persoonlijke
kwaliteiten verder te ontwikkelen.”
‘Ik heb ambities om hogerop te komen’
Eric van de Geijn (38) uit Barendrecht werkt als betontimmerman
bij Mulder Betonbouw in Bodegraven.
Mulder is een bedrijf met vijftig man vast personeel. Van de
Geijn werkt er al dertien jaar met plezier. Eerst heeft hij in de
gipswanden ‘gezeten’ maar op een gegeven moment is hij de
betonbouw ingerold.
Op advies van zijn projectleider heeft Van de Geijn zich
opgegeven voor het loopbaantraject. “Betonbouw is fysiek
zwaar werk”, vertelt hij. “Dat wil ik niet tot mijn 65ste blijven
doen. Het is dus goed om tijdig verder te kijken. Maar dat was
het niet alleen. Ik heb ook ambities om hogerop te komen.”
Uitvoerder worden
Sinds vorig jaar heeft hij de leiding gekregen over een aantal
mensen. In de praktijk is hij voorman, maar op papier blijft
hij betontimmerman. “Dat wil ik gaan verzilveren”, zegt hij.
“Ik wil uitvoerder worden.” Met dat doel voor ogen is hij het
loopbaangesprek ingegaan. Het traject is hem goed bevallen.
Zo werd hij een dag lang getest op verschillende vaardigheden,
bijvoorbeeld hoe hij met mensen en conflicten
Meer weten over loopbaanadvies?
FNV Bouw heeft in verschillende sectoren afspraken
gemaakt over loopbaanbeleid. Werknemers in de bouw
komen eens in de vijf jaar in aanmerking voor een gratis
loopbaanadvies. Kijk voor informatie over het loopbaantraject
Bouw & Infra op www.watdoejijmorgen.nl. Ook dakdekkers
kunnen hier terecht.
Werknemers in de afbouw die hun werk lichamelijk niet
volhouden, kunnen bemiddeld worden naar een andere
baan. Dit project loopt tot mei 2010. Bel voor informatie
met bureau Keerpunt: 035 625 42 03.
In de regio Groot-Utrecht loopt tot begin 2008 een pilot
voor schilders die behoefte hebben aan een andere baan
omdat zij hun werk niet meer aankunnen. Landelijk komen
alle werknemers uit de schilderssector, die minimaal zes
weken ziek zijn en niet meer terug kunnen naar hun oude
baan, in aanmerking voor een loopbaantraject. Het project
loopt tot begin 2009. Bel voor informatie naar 073 680 08 02
of kijk op www.loopbaanprojectschilders.nl.
In de nieuwe cao voor werknemers van woningcorporaties
is twee miljoen euro gereserveerd voor loopbaanbeleid.
Doel is een goede doorstroming van medewerkers binnen
corporaties of de sector, maar ook doorstroming naar
functies buiten de sector.
omgaat, maar ook op praktische zaken als rekenen. “Het was
leuk om op die manier een spiegel voorgehouden te krijgen.
Uit die testen kwamen eigenschappen naar voren die herkenbaar
zijn voor me. In bepaalde situaties ben ik te goed, dan wil
ik het iedereen naar de zin maken. Ik kreeg het advies om in
het belang van mezelf wat vaker mijn mond te houden.” Aan
de hand van uitslagen van de testen en zijn opleidingswensen
werd een loopbaanplan opgesteld dat hij met de loopbaanconsulent
en de directeur heeft besproken.
Ervaring opdoen
Van de Geijn begint met de eenjarige opleiding voorbereidend
kader. Daarna volgt de eenjarige opleiding tot uitvoerder B&U.
Tussendoor gaat hij cursussen conflicthantering, Word en Excel
volgen. Van de Geijn: “De directeur stond positief tegenover
mijn ambities, maar het is een man van de praktijk. Ik krijg alle
kansen maar ik moet me wel gaan bewijzen. Om ervaring op te
doen zullen de werken waar ik leiding aan geef, de komende
twee jaar steeds groter en ingewikkelder worden.” Of hij zijn
droom van uitvoerder bij het bedrijf kan verwezenlijken, weet
hij nog niet. “Maar ik zit niet de rest van mijn leven aan dit bedrijf
vast. Deze opleiding doe ik in eerste instantie voor mezelf.”
‘De bouw trok me niet meer’
Stephan Gout (25) uit Maarssen werkt sinds 1 juni als chauffeur
bij een transportbedrijf. Daarvoor zat hij bijna tien jaar als plafonneur
in de bouw.
Vorig jaar besloot hij wat anders te gaan doen. De bouw trok
hem niet meer. “Het is vies werk, want er komt veel stof van die
plafondplaten af. En het is zwaar. Je staat altijd boven je hoofd
te werken, en je moet zware pakketten sjouwen. Ik ben een
paar keer door mijn rug gegaan. Ik zat telkens een paar weken
thuis met rugklachten, en die periodes werden steeds langer.”
Jongste deelnemer
Vorig jaar las hij in een folder van de bond over het loopbaanproject
en hoewel hij het idee had dat dit vooral op ouderen
gericht was, besloot hij toch te reageren. “Volgens de loopbaanconsulent
was ik een van de jongste deelnemers, maar dat
maakte niets uit.” De consulent kwam bij Gout langs voor een
gesprek en al pratende kwamen zij tot de conclusie dat de transportsector
wel iets voor hem was. “Daar had ik zelf nog niet aan
gedacht. Ik houd van autorijden. En wat me verder in het transport
aanspreekt, is de zelfstandigheid en het onderweg zijn.
Een kantoorbaan is niets voor mij.” Na het halen van zijn groot
rijbewijs, werd hij aangenomen bij een transportbedrijf op
Schiphol. Begin deze maand stapte hij over naar een ander
bedrijf, waar hij op het nationale transport zit. Hij is druk bezig
met het halen van zijn E-rijbewijs. Dat aanhangbewijs heeft hij
nodig om zijn droom waar te maken. “Ik rijd nu naar kleine
plaatsjes, ik heb wel tien losadresjes per dag. Maar straks wil ik
langere ritten binnen Europa gaan maken.”
Bureau Beroepsziekten moet blijven bestaan. Dat vindt de
bondsraad van FNV Bouw. Op de jaarvergadering werd
dan ook besloten dat FNV Bouw er tenminste tot 2011
mee door gaat. Ook het project Kolega mag voorlopig door.
Ja tegen Bureau
Beroepsziekten
Werken is gezond, zo luidt een oud gezegde. Dat geldt voor
veel mensen maar zeker niet voor iedereen. Meer dan twintigduizend
mensen krijgen elk jaar te maken met een
beroepsziekte. De WIA, de opvolger van de WAO, geeft
beperkte mogelijkheden op een uitkering. In de praktijk
worden slachtoffers van een beroepziekte veelal ontslagen en
belanden in de bijstand.
Efficiënt
Zeven jaar geleden werd Bureau Beroepsziekten FNV opgericht
door FNV Bouw en FNV Bondgenoten om werknemers, die ziek
zijn geworden van hun werk, bij te staan. Een team van
Tekst Peter van der Aa, Natascha van ’t Hooft
Foto Bert de Leeuw
arbeids- en gezondheidsdeskundigen, medisch adviseurs, letselschaderegelaars
en juridische deskundigen ondersteunt
hen bij het verhalen van de schade die is veroorzaakt door hun
beroepsziekte. Naar de vorm waarin dat het meest efficiënt kan
gebeuren, is in de loop der jaren naarstig gezocht. De dienstverlening
aan werknemers met een beroepsziekte bleek een
weerspannige en kostbare materie te zijn. Inmiddels is daarom
besloten alleen nog te werken voor bondsleden en de bedrijfsvoering
te stroomlijnen. Op de jaarvergadering van FNV Bouw
op 1 en 2 juni in het Duitse Kalkar lag de vraag voor of FNV
Bouw op die basis door wil gaan met Bureau Beroepsziekten.
De bondsraad zei daar ‘ja’ tegen.
Waardering
‘Een paradepaardje’, noemde een van de sprekers het Bureau
Beroepsziekten. En een ander vond het ondersteunen van
beroepszieken behoren tot de ‘core business’ van FNV Bouw.
Algemeen secretaris Ruud Baars uitte zijn waardering voor de
prestaties van het bureau. Hij complimenteerde de medewerkers
met de manier waarop ze met hun successen aan de weg
timmeren. Voor veertig leden van FNV Bouw heeft het bureau
al een schadevergoeding geregeld. Daaronder zijn twintig
gevallen van de schildersziekte OPS, zes lawaaidoven, zes rugpatiënten
en drie werknemers met een burn out. Het bondsbestuur
stelde de bondsraad voor tenminste tot 2011 te blijven
deelnemen in Bureau Beroepsziekten. Aldus werd besloten.
Kolega
Ook het project Kolega mag door, voorlopig voor een jaar. Het
ging op 1 september vorig jaar van start met als doel de belangenbehartiging
voor buitenlandse werknemers ter hand te
nemen. Volgend jaar komt het onderwerp terug op de agenda
van de jaarvergadering.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
37

Bondsraad
Anne-Marie Snels
nieuwe penningmeester
De bondsraad van FNV Bouw koos op de jaarvergadering Anne-Marie Snels
als nieuwe penningmeester. Zij volgt Leo Hartveld op, die vorig najaar naar
de vakcentrale vertrok. Snels wordt ook verantwoordelijk voor de portefeuille
Sociale Zekerheid. Anne-Marie Snels (51) kwam in 1987 als
bestuurder in dienst bij de Vervoersbond FNV en werkte daarna bij de vakcentrale
als regiohoofd in Limburg en bij het steunpunt van de FNV in
Brussel. De laatste jaren was zij bij FNV Bondgenoten projectmanager
diversiteit en directeur FNV Financieel Advies. De bondsraad herkoos
vice-voorzitter John Kerstens en algemeen secretaris Ruud Baars.
“Nederland buitenspel in Europa”
De regering voert een achterhoedegevecht met haar
inzet bij het vlottrekken van de discussie over de Europese
grondwet. Nederland komt daardoor buiten spel te
staan. Dat zei bondsvoorzitter Dick van Haaster in zijn
openingsspeech op de jaarvergadering. De regering wil
van geen grondwet weten en koerst aan op het
schrappen van het handvest voor de grondrechten en
het Europese Sociale Handvest. Die waren er juist door
de inzet van de Europese vakbeweging en met de nodige
moeite ingekomen. “Het is volstrekt misplaatst juist
daar de pijlen op te richten”, aldus Van Haaster. “Alleen
een versterking van de sociale dimensie zal het draagvlak
voor Europa vergroten.” De bondsvoorzitter herinnerde
eraan dat nog onlangs het Europees Verbond van
Tekst Peter van der
Aa, Natascha van
‘t Hooft en Anne Pols
Foto’s Bert de Leeuw
Vakverenigingen deze lijn heeft vastgesteld met de hartelijke
instemming van de FNV.
Open grenzen zijn een realiteit, ook voor werknemers.
Nederland moet volop meedoen in Europa, vindt Van
Haaster, anders missen we de boot. “Maar het gaat niet
alleen om economie, Europa moet ook sociaal zijn. Dat
kan niet zonder een sterke Europese vakbeweging. Er
zullen duidelijke normen en regels gesteld moeten
worden over veilig en gezond werken, over de concurrentie
op arbeidsvoorwaarden, over sociale zekerheid
en medezeggenschap. Een sociaal Europa is nodig, het
is mogelijk en als het er niet komt zal Europa afglijden
naar een tweederangs continent.”
Referendum in de statuten
Het referendum staat voortaan in de statuten van FNV Bouw als een
nieuwe vorm van ledenraadpleging. De bondsraad besloot daartoe bij de
statutenwijziging op de jaarvergadering. Over het najaarsakkoord van
2003 raadpleegde de FNV alle leden. Dat bleek een succesvolle manier
om de achterban bij het beleid te betrekken. FNV Bouw heeft nu vastgelegd
dat “bij gewichtige, bondsoverstijgende en controversiële besluiten
de leden van alle bij de FNV aangesloten bonden worden geraadpleegd
via een bindend referendum. De bondsraad is gehouden aan de uitslag
hiervan.”
Verder legde de bondsraad het dubbellidmaatschap van FNV Waterbouw
en FNV Bouw in de statuten vast. Alle leden in de waterbouw horen bij
FNV Waterbouw als samenwerkingsverband van FNV Bouw en Nautilus.NL.
Zonder extra kosten hebben zij een dubbellidmaatschap met
een van deze bonden. Nautisch personeel is bij Nautilis.NL aangesloten
en baggerpersoneel bij FNV Bouw.
Bondsraad blijft op sterkte
De bondsraad wordt niet verkleind. Dat heeft het wetgevend orgaan van
FNV Bouw zelf besloten. Daarmee gaat de raad voorbij aan de wens van
het congres van 2005. Ook komt er geen limiet aan het aantal termijnen
dat een bondsraadslid zitting mag hebben. Het bondsbestuur had geen
voorstel ingediend tot verkleining van de bondsraad maar wel positief
geadviseerd op voorstellen daartoe van andere bondsgeledingen. “Wij
voeren daarmee de congresuitspraak uit”, aldus algemeen secretaris
Ruud Baars. Alle voorstellen tot aanpassing van het aantal bondsraadsleden
werden desondanks van de hand gewezen.
De FNV hield voor het eerst een succesvol
referendum in 2003 Foto Raymond Rutting
Goedkeuring
voor beleid
Zoals gebruikelijk op de jaarvergadering, werd de behandeling van het
jaarverslag aangegrepen voor een uitvoerige gedachtewisseling over het
beleid van FNV Bouw. Bondsraadsleden kaartten diverse onderwerpen aan
en bespraken die met elkaar en met het bondsbestuur. Aan het einde van
de discussie werd het jaarverslag goedgekeurd en daarmee het beleid van
het bondsbestuur over 2006.
Over de bondsfinanciën werd gepraat aan de hand van de jaarrekening.
Door diverse meevallers laat die een fors batig saldo zien, dat in de projectreserve
gaat. Ook het financieel beleid in 2006 kreeg de goedkeuring
van de bondsraad.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
39

Bondig
Klimaat is ook vakbondszaak
De Nederlandse overheid moet ervoor zorgen dat er in het jaar 2020 maar
liefst 30 procent minder uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen is.
Om de regering daarbij te helpen, hebben milieuorganisaties en vakbonden
het energieplan ‘Green4Sure’ aangeboden aan minister Cramer
van VROM. Het plan biedt oplossingen en geeft zelfs tips om in 2030 de
broeikasgassen met 50 procent te verminderen. “De opwarming van de
aarde is een van de grootste problemen van deze tijd. Als grote organisatie
van werknemers kan de FNV daar niet om heen. Werknemers hebben
bovendien ook belang bij een gezonde woon- en werkplek en recht op voldoende
en betaalbare energie”, aldus federatiebestuurder Wilna Wind.
Door Green4Sure komen er in sommige sectoren banen bij; in andere
loopt de werkgelegenheid wat terug. “Alles bij elkaar is het effect dat er
over twintig jaar zo'n veertigduizend extra banen zijn bijgekomen, vooral
in de bouw en de installatiebranche”, denkt Wind.
Pak uw recht
FNV Bouw regelt in de cao extra uitkeringen voor werknemers die niet aan
het arbeidsproces kunnen deelnemen. Zo zijn er in diverse sectoren aanvullingsregelingen
voor werkloze werknemers. Voor de bouw-cao geldt een aanvulling
op de WW-uitkering van 425 euro, die kan worden aangevraagd op
een van de vakbondscentra van FNV Bouw. De vakbondsconsulent (vbc) kan
voor leden nagaan of er recht bestaat op een aanvulling. Wie de weg niet weet
naar de dichtstbijzijnde vbc kan bellen met de vakbondstelefoon (0900 368
26 89) of kijken bij ‘de bond helpt’ op www.fnvbouw.nl. Overigens krijgen
leden na Foto drie Marcus maanden Peters werkloosheid een korting op hun contributie
Uitstoot CO2 moet met tientallen procenten
terug Foto Bas Beentjes/HH
Weer record belastingservice
In ruim twee maanden tijd heeft de FNV Belastingservice meer dan 250
duizend belastingaangiften verwerkt. Dat is veel meer dan vorig jaar. “Toen
stond de teller op 216.823. We hebben dit jaar dus al 33 duizend aangiften
meer", aldus Ymi Knaap, senior medewerker Belastingservice. Knaap verwacht
dat het totale aantal dit jaar tegen de 280 duizend zal uitkomen. De
enorme toename is toe te schrijven aan het ontmoedigingsbeleid van de
Belastingdienst om mensen op papier hun aangifte te laten doen. Dat moet
nu elektronisch gebeuren via internet. En daar is nog lang niet iedereen
toe in staat. De medewerkers van de Belastingtelefoon adviseren FNVleden
zelfs om naar hun bond te stappen.
Steeds minder enveloppen; steeds meer digitale aangiften Foto ANP
Illustratie Seven’s Heaven
Alle mensen!
Kaderlid Bé Gent (69) uit Roden is benoemd tot lid in de
Orde van Oranje Nassau. Hij kreeg de onderscheiding voor
veertig jaar vrijwilligerswerk voor FNV Bouw uitgereikt door
de burgemeester van Noordenveld tijdens de opheffingsvergadering
van de bondsafdeling Peize/Roden.
Op 16 mei overleed op zestigjarige leeftijd Jos van der Laan,
secretaris van de afdeling Amsterdam. Van der Laan was voor
de samenvoeging met Amsterdam ook al actief als afdelingskaderlid
in zijn woonplaats Diemen.
Regio Oost verloor een prominent kaderlid door het overlijden
op 20 mei van Theo Raats. Hij was afdelingsbestuurder
in zijn woonplaats Arnhem, sectorraadslid en voormalig
bondsraadslid. Raats werd 61 jaar.
Niet-leden praten
mee over cao
De FNV gaat experimenteren met referenda over de uitkomst
van cao-onderhandelingen. Ook niet-leden mogen daaraan
meedoen. De vakcentrale wil niet-leden zo meer betrekken
bij het afsluiten van cao’s en het draagvlak voor het werk van
de vakbeweging vergroten. FNV en bonden raadplegen sinds
jaar en dag hun leden over de cao. Geprobeerd wordt dat nu
te verbreden naar alle werknemers die onder een cao vallen.
Arbeidsvoorwaardencoördinator Wilna Wind van de FNV
verwacht dat zal blijken dat leden en niet-leden niet wezenlijk
van mening verschillen. De referenda zijn raadgevend.
Bonden die aan het experiment meedoen, bepalen zelf onder
welke voorwaarden zij met de uitslag ervan aan de slag gaan.
LETSELSCHADE?
Auto-ongeluk gehad en nu
een gebroken schouder?
Lid van de bond?
FNV Bouw,
alles in één hand
0900 368 2689
helpdeskIBB@fnvbouw.nl
Vernieuwen
Door Dick van Haaster, voorzitter
In het vorige nummer van dit blad hebt u kunnen lezen dat
de FNV en de vereniging voor 50-plussers ANBO onderzoeken
of ANBO als zeventiende lidorganisatie kan toetreden
tot de FNV. Ik vind dat een positieve ontwikkeling
en die geluiden hoor ik ook van de andere FNV-bonden. De
afgelopen jaren kwamen de ANBO en wij elkaar steeds
vaker en met dezelfde inzet tegen bij acties en activiteiten.
Dat bracht wel eens het gevoel met zich mee van een zekere
concurrentie. Maar het biedt tegelijkertijd een prima basis
voor verdergaande samenwerking.
De wereld en de samenleving veranderen. En dus ook de
taakverdeling tussen de maatschappelijke organisaties. Dat
is goed. Daar moeten we in mee. Het is een kans om ons te
vernieuwen en te versterken.
Ik hoop dat lukt want ik ben ervan overtuigd dat door de
samenwerking met de ANBO de dienstverlening voor de vele
ouderen in onze gelederen flink verbetert. Vanaf het lokale
niveau tot aan de politieke lobby toe. We bestuderen de
mogelijkheid van een dubbellidmaatschap, zoals we dat ook
hebben bij FNV Waterbouw: ben je lid van de ene club, dan
ben je het desgewenst gratis ook van de andere. Voor de bond
heeft dat als groot voordeel dat leden dan minder geneigd
zijn om na hun actieve loopbaan op de arbeidsmarkt FNV
Bouw vaarwel te zeggen en over te stappen naar een ouderenbond.
Ze hebben het dan in één pakket: de vertrouwde
bond met daarbij de band met hun oude sector plus de voordelen
van de ouderenbond.
Andersom biedt een samengaan met de FNV ook de ANBOleden
veel voordelen. De ANBO krijgt via de FNV grotere
invloed op allerlei niveaus. Ze gaan, om eens wat te noemen,
meepraten in de SER en bij pensioenfondsen.
Maar zover zijn we nog niet. Eerst staan we voor de taak om
de samenwerking praktisch handen en voeten te geven. FNV
en ANBO hebben daar enkele gezamenlijke werkgroepen
voor in het leven geroepen. Ook FNV Bouw praat daarin
mee. We gaan uitzoeken wat voor onze leden het meest aantrekkelijk
is. Het is spannend om te volgen hoe dat allemaal
uitpakt. We willen de vaart erin houden, dus werken we daar
in de zomer volop aan door, vakantietijd of niet. Evengoed
ga ik er wel even tussenuit. Net als u, mag ik hopen. Ik wens
u een prettige vakantie.
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
41

Horizontaal
1 blijspel
7 plaats in Drenthe
13 zeeduiker
14 meerpaal
16 uitbouw
18 programma-onderdeel
20 plaats in Noord-Holland
21 plaats in Overijssel
22 insluiting
24 algemene nabestaandenwet afk.
25 deurhengsel
26 lid van verdienste
28 uitgestrekte vlakte
30 milliliter afk.
31 deel van Oostenrijk
33 kwaad
34 thee Eng.
35 ter zake afk.
37 Spaans rijpaard
39 sprookjesfiguur
40 Ierland
41 plaats in Drenthe
43 van zuiver ras
45 roofvogel
46 pus
48 paleis bij Apeldoorn
49 snee
50 bergsport
51 huichelen
53 lidwoord
55 schrede
56 grondbezit
57 gesloten rijtuig
59 zangnoot
60 watervogel
61 oude munt
Oplossing: 70-45-60-38-6-54-22-78-
56-17
In FNV Bouw Magazine staat elke
maand een puzzel. Stuur uw oplossing
met vermelding van banknummer
vóór 1 augustus naar:
Redactie FNV Bouw Magazine,
Postbus 520, 3440 AM Woerden of
stuur een e-mail met de oplossing
aan puzzel@fnvbouw.nl onder vermelding
van het puzzelnummer. U
maakt dan kans op de hoofdprijs
van € 100 of de twee prijzen van
€ 50.
De oplossing van puzzel nr. 56 van
mei was: basaltblok. De eerste
prijs van 100 euro is gewonnen
door M. van de Berg, Schipluiden;
de twee prijzen van 50 euro door
B. van Strien, Raamsdonksveer en
D. Lubbers, Zevenaar. De winnaars
hebben hun prijs inmiddels
ontvangen.
63 oud oorlogsschip
65 jongensnaam
66 ontspannen
68 zonsverduistering
70 meisjesnaam
71 godin van de aarde
73 nobele
74 water in De Achterhoek
76 meisjesnaam
78 plaats in Algerije
79 gezondheid
80 plaats in Colombia
82 vordering
83 krachtiger
84 land in Europa
Verticaal
1 kind Barg.
2 gebakken ei
3 jongensnaam
4 zet, stoot
5 Zweeds woonwarenhuis
6 plaats in Fryslân
7 ivoor
8 kiloflorijn afk.
9 genezing
10 leger Fra.
11 putemmer
12 opstootje
13 vrijheid
15 plaats in Egypte
17 jongensnaam
19 flauw
21 meisjesnaam
23 overmaken per giro
25 officier in opleiding
27 god van de bliksem
29 pentagoon
30 valse gelofte
32 onderricht
34 deel van de trap
36 gewone krab
38 communicatiemiddel
40 lof
42 ambacht
44 company afk.
45 advertentie
Puzzel 58
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17
18 19 20 21
22 23 24 25
26 27 28 29 30
31 32 33 34
35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45
46 47 48 49
50 51 52 53 54
55 56 57 58 59
60 61 62 63 64
65 66 67 68 69
70 71 72 73
74 75 76 77 78
79 80 81 82
83 84
47 jongensnaam
49 rij
50 Oostenrijkse musicus
51 knap, mooi
52 Europeaan
54 onzin
56 plaats in Drenthe
58 banktegoed
61 visetende vogel
62 strijdkrachten
64 tooien
66 kapitaalopbrengst
67 plant
69 reisdeken
70 aanwijzing
72 jongensnaam
75 verbinding
76 door,met
77 kunst Engels
80 pelopium afk.
81 reeds
FNV Bouw Magazine | Juli 2007
43

Wegwijs
Leden van FNV Bouw kunnen met vragen
of problemen bij hun bond terecht. Dat kan
door middel van de vakbondstelefoon of
persoonlijk bij de vakbondsconsulent of de
vraagbaak van de lokale afdeling.
Vakbondstelefoon
0900 368 26 89 of 0900 FNVBOUW (10 eurocent
per minuut). Bereikbaar op maandag
tot en met vrijdag van 8.00 uur tot 17.30 uur.
De beller kan onder meer kiezen uit:
• Informatie over arbeid en inkomen, vakantiegeld,
tijdspaarfonds, pensioen of andere
regelingen in de bedrijfstak: stel uw
vragen aan een helpdeskmedewerker.
• Informatie over contributie en lidmaatschap:
stel uw vragen aan een medewerker
van de afdeling Ledencontact. Dat kan
van 8.15 uur tot 16.45 uur. Bij deze afdeling
kunt u ook terecht voor adreswijziging,
wijziging van werkgever, machtigingskaart
voor automatische inning van contributie
en informatie over contributievermindering.
Opzeggen van het lidmaatschap
(graag met reden) uitsluitend schriftelijk
bij: FNV Bouw, afd. Ledencontact,
Postbus 520, 3440 AM Woerden.
Vakbondscentra
FNV Bouw heeft in het land dertig vakbondscentra.
Daar kunnen leden tijdens spreekuren
bij de vakbondsconsulent terecht met
vragen over de bedrijfstakeigen regelingen
en met vragen of problemen over werk en
inkomen. Adres en openingstijden zijn op te
vragen via de vakbondstelefoon.
Afdelingen
FNV Bouw heeft, verspreid over het land,
driehonderdzestig lokale afdelingen. Leden
kunnen bij de vraagbaak van de afdeling
terecht met vragen en problemen. Adres en
telefoonnummer van de vraagbaak zijn op te
vragen via de vakbondstelefoon.
Re-integratiebegeleiding
FNV Bouw heeft rea-teams, die werknemers
bij dreigende langdurige arbeidsongeschiktheid
of werkloosheid ondersteunen bij
re-integratie. WAO’ers kunnen worden
begeleid bij keuringen. Aanmelden via vakbondscentra
of afdelingen (zie hierboven).
Bureau Beroepsziekten FNV
Bureau Beroepsziekten FNV helpt slachtoffers
van een beroepsziekte om de financiële
schade te verhalen op de (ex)werkgever.
Informatie: www.bbzfnv.nl of 020 581 66 92.
Hoofdkantoor
FNV Bouw, Postbus 520, 3440 AM Woerden.
Tel. 0348 575 575. Voor zaken die hierboven
niet zijn genoemd, kan tijdens kantooruren
contact worden opgenomen met het hoofdkantoor
van FNV Bouw in Woerden.
Website FNV Bouw
Voor informatie over en nieuws van de
bond: www.fnvbouw.nl. Voor alle contactgegevens:
www.fnvbouw.nl/contact; voor alle
e-maildiensten: ww.fnvbouw.nl/emailadres.
FNV Waterbouw
Behartigt de belangen van alle leden van
FNV Bouw en Nautilus NL die werkzaam
zijn op baggerschepen. Tel. 0348 575 300;
e-mail: info@fnvwaterbouw.nl. Informatie:
www.fnvwaterbouw.nl.
FNV Jong
Netwerk voor FNV-leden onder de 35 jaar.
Informatie: www.fnv.nl/fnvjong.
FNV ZBo
Vereniging voor zelfstandigen zonder personeel
(zzp’ers) in bouw en hout. FNV ZBo,
Postbus 520, 3440 AM Woerden. Informatie:
www.fnvzbo.nl of 0348 575 656.
Colofon
FNV Bouw Magazine
Jaargang 6, nummer 6, juli 2007
Redactie
Peter van der Aa (hoofdredacteur)
E peter.vanderaa@fnvbouw.nl
Mariska Siebring
E mariska.siebring@fnvbouw.nl
Medewerkers
Stephanie Jansen, Bert Janssen, Louis
Jongeleen, Peter te Lintel Hekkert, Chris
Pennarts, Eva Prins, Ton Poortvliet
Redactieassistentie
Monique Akanni
E monique.akanni@fnvbouw.nl
Vormgeving
Martine Dhondt, Mieneke van der Wekken
Contact
Redactie FNV Bouw Magazine
Postbus 520, 3440 AM Woerden
T 0348 575 575
E redactie@fnvbouw.nl
Advertenties
PSH publishing support, Postbus 30095,
6803 AB Arnhem
T 026 75 01 860
E oscar.vd.bosch@psh.rsdb.nl
Lithografie
Ziezo, Maarssen
Druk
Senefelder Misset, Doetinchem
Uitgave & copyright
FNV Bouw Magazine is het maandblad
van FNV Bouw en een uitgave van de
Stichting FNV Pers. Overname van teksten
is alleen toegestaan met bronvermelding;
op beeld berust copyright.
Abonnementen
FNV Bouw Magazine verschijnt tien keer
per jaar. Leden van FNV Bouw ontvangen
het blad gratis. Abonnees betalen € 20,per
jaar. Losse nummers € 2,50.
ISSN 1570-1395

FNV BOUW?
WAT KOOP IK ER VOOR?
HULP OP 400 PLAATSEN IN HET LAND
Op hoeveel vakantiedagen heb ik recht? Hoe hoog is mijn inkomen
als ik met pensioen ga? FNV-leden kunnen met vragen over
vakantierechten, pensioen en andere bedrijfstakeigen regelingen
terecht bij de vakbondstelefoon. Maar ook met vragen over werk,
inkomen, ontslag, uitkeringen en letselschade.
Ga je liever langs, dan kan dat bij de vraagbaak van de afdeling in de
WWW.FNVBOUW.NL
buurt of op de inloopspreekuren van de vakbondsconsulent.
FNV Bouw is bereikbaar op 400 plaatsen in het land.
De vakbondstelefoon (0900 368 2689) vertelt je waar een
aanspreekpunt in de buurt is. Ruim 5000 kaderleden en
300 medewerkers van FNV Bouw helpen je verder.
0900 FNV BOUW (0900 368 2689)