NIAZ Nieuws - Bureau Lorient Communicatie

NIAZNIEUWS01 2012
NIAZ-symposium Toetsing van Kwaliteit:
Op 15 maart jl. nam drs. Hélène
Beaard afscheid als directeur van
het NIAZ. Ter gelegenheid hiervan
organiseerde het NIAZ een
symposium. Onderwerp was de
toetsing van kwaliteit in nationaal
en internationaal perspectief. In
een vol auditorium bij het Leids
Universitair Medisch Centrum
gaven sprekers uit Nederland,
Engeland, Canada en Vlaanderen
hierop hun visie. Waarna het
slotwoord aan de vertrekkende
Hélène was.
4
Liefde voor het vak
en de patiënt
Kees van Dun, NIAZ-directeur, heette
de aanwezigen van harte welkom
Dr. Charles Shaw, lid van de Raad van Bestuur
van de European Society for Quality
in Healthcare, beet het spits af. Hij ging in
op trends in de accreditatie van de gezondheidszorg
in Europa. De groei zit erin sinds
1990, vertelde hij. Eerst waren er alleen
onafhankelijke initiatieven, sinds 1997 namen
ook de overheden de handschoen op.
Sinds 2004 is er ook sprake van gemengde
programma’s. Een grafiek uit 2009 laat
zien dat er wereldwijd circa 30 landen druk
bezig zijn met accreditatie. Nederland hoort
daarbij, met -destijds- een kleine 60% van
de ziekenhuizen die participeerde. Daarmee
bevindt Nederland zich in de middenmoot,
achter landen als Frankrijk, Bulgarije en
Zuid-Korea. “Bijzonder is, dat Nederlandse
ziekenhuizen dit vrijwillig doen”, zei Shaw.
“Er is geen overheidsdwang. Nederland
behoort bovendien tot een selecte groep
landen die ook buiten de eigen landsgrenzen
actief zijn.”
Eerlijkheid
Dat landen actief zijn op het gebied van
accreditatie, wil niet zeggen dat ze dat ook
blijven. Zo neemt het aantal ziekenhuisaudits
in Groot-Brittannië al jaren drastisch af.
Dat kan verschillende oorzaken hebben:
de wet- en regelgeving in de zorg kan veranderen,
het overheidsbeleid kan wijzigen,
er kunnen minder incentives komen voor
deelname aan een programma of men kiest
voor concurrerende programma’s, zoals
certificatie. Shaw gaf aan dat er een woud
aan regels en richtlijnen is waar zorginstellingen
aan moeten voldoen. Die komen van
nationale en Europese overheden, maar
ook vanuit niet-gouvernementele instanties.
“Hoe kun je nu in alle eerlijkheid zeggen dat
je aan al die regels voldoet?” Hij pleitte voor
een basisset aan Europese richtlijnen. Het
Sanitas-project (Self Assessment Network
Initial Testing And Standards) geeft daarvoor
een aanzet. Tot slot poneerde Shaw zes
stellingen die gericht zijn op het harmoniseren
van de richtijnen, het bevorderen van
transparantie en het verhogen van de doelmatigheid
van accreditatie.
Fatale spiraal
Vervolgens was het woord aan mr. Marius
Buiting, directeur van de Nederlandse
Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen.
Hij is al sinds zijn studie bezig
met kwaliteitszorg, al bijna 25 jaar. “Er is in
die tijd hard gewerkt aan kwaliteit van zorg,
maar zijn we ook hard opgeschoten?”,
vroeg hij zich af. “Is er niet een systeem
ontstaan waarbij we alle regels kunnen volgen,
en toch ons doel – de beste kwaliteit
van zorg voor de patiënt – voorbij schieten?
Richten we ons niet teveel op het collectief,
en vergeten we het individu? Zijn we niet in
een fatale spiraal terecht gekomen waarbij
we alle onzekerheid willen wegnemen, alles
willen vangen in regels, en daardoor geen
maatwerk meer kunnen leveren? De zorg
heeft behoefte aan een regelvrije ruimte.”
Hij stelde vast dat het misgaat wanneer er