Downloaden - Elsene - Région de Bruxelles-Capitale

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/090
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 1ste punt:
Algemene zaken (1 ste Directie): Kennisgeving aan de Gemeenteraad van de beslissingen genomen door het
college van burgemeester en schepenen, in toepassing van het artikel 234, alinea 3 van de Nieuwe
Gemeentewet in het kader van de keuze en van het vastleggen van de voorwaarden voor de opdrachten van
werken, leveringen en diensten bij wijze van onderhandelingsprocedure, in toepassing van het artikel 17,
paragraaf 2, 1°, a van de wet van 24 december 1993 en in toepassing van het artikel 236 van de Nieuwe
Gemeentewet.
--------------------------------------
DE RAAD,
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten genomen in uitvoering van deze wet;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet en in het bijzonder artikel 234° alinea 3, dat bepaalt dat het college
bevoegd is om de wijze te bepalen waarop overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten
worden gegund en om de voorwaarden van vast te leggen voor de overheidsopdrachten met
onderhandelingsprocedure in toepassing van artikel 17, paragraaf 2, 1°, a van de wet van 24 december
1993;
Gelet op het feit dat ditzelfde artikel van de Nieuwe Gemeentewet bepaalt dat, in dit geval, de gemeenteraad
op de hoogte wordt gesteld van de beslissing van het college op zijn eerstvolgende zitting;
Gelet op de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 11
oktober 2010 (ref. : 11.10.2010/B/059 – nr overheidsopdracht 2010-267) met betrekking tot:
1.
Overheidsopdracht voor leveringen nr 2010-267. Aankoop van een automatische robot-stofzuiger
voor het dagelijkse onderhoud van de bodem van het gemeentelijke zwembad van Elsene.
Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking. Opdracht met globale prijs. Analyserapport.
Toewijzing van de opdracht. Bijkomende uitgave met betrekking tot de overschrijding van de
raming: 1.992,08 EUR BTWI. Uitgave: 13.992,08 EUR BTWI (21%)
Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de bijkomende uitgave met betrekking tot de overschrijding van de raming
voor een totaal bedrag van: 1.992,08 EUR BTWI;
de inschrijving van de beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende zitting
van de Gemeenteraad;
Gelet op de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van
28 maart (ref. : 28.03.2011/B/008 - nr overheidsopdracht 2011-161) met betrekking tot:
1. het goedkeuren van de overheidsopdracht van leveringen nr. 2011-161 betreffende de aankoop
boekenbakken met deksel met bijbehorende onderwagens voor twee jaar;
het goedkeuren van de technische fiche en het offerteformulier met betrekking tot onderhavige
opdracht nr. 2011-161, die integraal deel uitmaken van onderhavige beraadslaging;
het uitschrijven van een opdracht voor leveringen volgens prijslijst volgens de
onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking conform artikel 17 § 2 1° a) van de wet van
24 december 1993;

- 2 -
de toepassing van het artikel 15 van het algemeen bestek van de overheidsopdrachten
betreffende werken, leveringen en diensten en voor de concessies voor openbare werken, een
bijlage van het koninklijk besluit van 26 september 1996, hetgeen in de technische fiche zal
vermeld worden;
het raadplegen van de volgende leveranciers te raadplegen: Kaiser + Kraft, Emiel
Mommaertslaan, 20, 1831 Diegem, Bito Systems nv, Boomsesteenweg, 20, 1831 Diegem,
Overtoom, Industrielaan, 30, 1740 Ternat;
het goedkeuren van de uitgave voor de opdracht voor leveringen die op 2.000,00 EUR BTWI
wordt geschat;
het inschrijven van deze uitgave op de buitengewone begroting van 2011 onder begrotingsartikel
7672/744-98 “Nederlandstalige bibliotheek : divers uitrustingsmaterieel” waar een krediet van
10.000,00 EUR is ingeschreven ;
het financieren van de investeringsuitgaven via de afsluiting van een lening bij een financiële
instelling of door het buitengewone reservefonds te gebruiken;
de kennisgeving van de onderhavige beslissing aan de gemeenteraad naar aanleiding van zijn
eerstvolgende zitting, conform artikel 234, lid 3 van de Nieuwe Gemeentewet
Gelet op de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 9 mei
2011 (ref. : 09.05.2011/B/038 – nr overheidsopdracht 2011-235; ref. : 09.05.2011/B/041 –
nr overheidsopdracht 2010-185; ref. : 09.05.2011/B/063 – nr overheidsopdracht 2010-369;) met betrekking
tot:
1.
2
de goedkeuring van de levering van een draagbare stereo bandrecorder en een
uitwerksysteem voor een jaar;
de goedkeuring van het bestek, het offerteformulier en de inventaris met betrekking tot de
huidige opdracht nr 2011-235 die integraal deel uitmaken van de huidige beslissing;
het uitschrijven van een gemengde overheidsopdracht voor leveringen via
onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking, overeenkomstig artikel 17 § 2 1° a) van de
wet van 24 december 1993 ;
de raadpleging van de volgende leveranciers: DICTEE-CENTER C.V., AKSYS sprl, CENTRE
ELECTRONIQUE en COMEFAX-BUROSARTS;
de goedkeuring van de uitgave met betrekking tot deze leveringen geraamd op 14.000,00 EUR
BTWI;
de inschrijving van deze uitgave op de buitengewone begroting 2011 onder het volgende
begrotingsartikel: 104/744-98 ALGEMEEN BESTUUR : DIVERS UITRUSTINGSMATERIEEL
waar een krediet van 310.000,00 EUR is ingeschreven;
de financiering van de investeringsuitgave door middel van het afsluiten van een lening bij een
financiële instelling of via overboeking uit het buitengewone reservefonds;
de inschrijving van de beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende zitting
van de gemeenteraad;
Openbare Werken (3 de directie) Technische dienst der gebouwen en straatmeubilair:
Overheidsopdracht van leveringen nr 2010-185. Huur van grote tenten voor een jaar.
Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking. Gemengde opdracht. Artikel 236 van de NGW.
Wijziging van de opdracht (perceel 2: huur voor punctuele evenementen). Huur van een tent van
13m op 35m met inbegrip van de montage en de demontage. Bijkomende uitgave: 4.265,25 EUR
BTWI (21%). Goedkeuring.
Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de volgende wijziging: huur van een zelfdragende tent van 13m x 35m met
inbegrip van balasten, montage op 12 mei en démontage op 13 mei na 18u van perceel 2 met
betrekking tot de huur van grote tenten voor een jaar bij punctuele evenementen van de
overheidsopdracht voor leveringen nr 2010-185;
de goedkeuring van de bijkomende uitgave met betrekking tot deze wijziging die 4.265,25 EUR BTWI
bedraagt en die de raming van de opdracht op 26.263,73 EUR BTWI brengt, dit rekening houdend met
de voorgaande beraadslagingen van bijkomende uitgaven met betrekking tot de verschillende
wijzigingen van de opdracht en de herziening van de geraamde hoeveelheden;
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe Gemeentewet;
3 Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de toevoeging van een begrotingsartikel 875/744-98 REINIGING : DIVERS
UITRUSTINGSMATERIEEL aan de overheidopdracht van leveringen 2010-369 met betrekking
tot de levering van fotomateriaal voor de gemeente Elsene voor een jaar ;

- 3 -
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe Gemeentewet;
Gelet op de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van
23 mei 2011 (ref. : 23.05.2011/B/018 – nr overheidsopdracht 2010-009; ref. : 23.05.2011/B/042 –
nr overheidsopdracht 2010-408) met betrekking tot:
1. Overheidsopdracht voor leveringen 2010-009. Bevoorrading voor de duur van vier jaar van de voorraad
papier, karton en enveloppen voor de ateliers van de Drukkerij, de Boekbinderij en de dienst Infographie
evenals de voorraad papier van de verschillende diensten van de gemeentelijke administratie.
Overheidopdracht gegund door middel van een algemene offerteaanvraag met Europese
bekendmaking. Opdracht met prijslijst. Artikel 236 van de NGW. Wijziging van de opdracht voor perceel
3: offsetpapier TCF of ECF. Het gebruikte gewicht van 80 gram zal grotendeels vervangen worden door
een gewicht van 90 gram. Bijkomende uitgave: 23.367,52 EUR BTWI (21 %) voor de overblijvende duur
van de opdracht. Goedkeuring.
Beslissing betreffende:
2
de goedkeuring van de volgende wijzigingen: het gebruikte gewicht van 80 gram zal grotendeels
vervangen worden door een gewicht van 90 gram voor perceel 3 (offsetpapier in TCF of ECF)
met betrekking tot de bevoorrading voor de duur van vier jaar van de voorraad papier, karton en
enveloppen voor de ateliers van de Drukkerij, de Boekbinderij en de dienst Infographie evenals de
voorraad papier van de verschillende diensten van de gemeentelijke administratie van de
overheidsopdracht voor leveringen nr 2010-009;
de goedkeuring van de bijkomende uitgave met betrekking tot deze wijzigingen die 23.367,52 EUR
BTWI bedraagt en die de raming van de opdracht voor perceel 3 op 62.465,32 EUR BTWI brengt,
dit rekening houdend met de voorgaande beraadslagingen van bijkomende uitgaven met betrekking
tot de verschillende wijzigingen van de opdracht;
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe
Gemeentewet;
Overheidsopdracht van leveringen nr 2010-408. Levering van professioneel keukenmateriaal voor
een jaar. Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking. Opdracht volgens prijslijst. Verhoging
van de geraamde hoeveelheden. Perceel 17 koelkast met 2 deuren. Bijkomende uitgave:
1.001,88 EUR BTWI. Goedkeuring.
Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de verhoging van de geraamde hoeveelheden van de overheidopdracht
voor leveringen nr 2010-408 met betrekking tot de levering van professioneel keukenmateriaal
voor een jaar voor perceel 17 – koelkasten met 2 deuren;
de goedkeuring van de bijkomende uitgave van 1.001,88 EUR BTWI met betrekking tot de
verhoging van de geraamde hoeveelheden die de raming van de opdracht op 61.001,88 EUR
brengt;
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe Gemeentewet.
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
NEEMT KENNIS VAN:
de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 11 oktober
2010 (ref. : 11.10.2010/B/059 – nr overheidsopdracht 2010-267);
de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 28 maart
(ref. : 28.03.2011/B/008);
de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 9 mei
2011 (ref. : 09.05.2011/B/038 – nr overheidsopdracht 2011-235; ref. : 09.05.2011/B/041 –
nr overheidsopdracht 2010-185; ref. : 09.05.2011/B/063 – nr overheidsopdracht 2010-369);
de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 23 mei
2011 (ref. : 23.05.2011/B/018 – nr overheidsopdracht 2010-009; ref. : 23.05.2011/B/042 – nr
overheidsopdracht 2010-408).

- 4 -
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/091
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
DE RAAD,
OPENBARE ZITTING.- Over het 2de punt:
Interne controle (1 ste Directie): Goedkeuring van het reglement betreffende de uitwijzing.
--------------------
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, met in het bijzonder artikel 135;
Gelet op het gerechtelijk wetboek, met in het bijzonder zijn artikels 1344 quinquies en 1408;
Gelet op de wet van 30 november 1975 betreffende de goederen buiten particuliere eigendommen gevonden;
Overwegende dat de gemeenten met name tot opdracht hebben het ten laste nemen van deze goederen op de
openbare weg die onder hun grondgebied valt door een gerechtsdeurwaarder in uitvoering van het vonnis tot
uitwijzing;
Dat bij deze opdracht een verplichting hoort om de vermelde goederen gedurende een periode van zes
maanden te bewaren in een depot;
Dat de wet aan de gemeenten toelaat de teruggave van deze goederen aan hun rechtmatige eigenaars te
doen afhangen van het betalen van de kosten verbonden aan het weghalen en deponeren waarvan zij
onderwerp van vormen;
Dat de teruggave van goederen op dit ogenblik op geen enkele manier wordt omkadert, niet wat betreft de
terugbetaling van de kosten noch wat betreft de kosten van toegang tot het gemeentelijk depot;
Dat het daarom gepast is deze teruggave te omkaderen door het aannemen van een reglement;
Gelet op het rapport van het college van burgemeester en schepenen van 6 juni 2011 die de volgende
voorstellen goedkeurde:
Eerste deel:
1) Goedkeuring van het voorstel tot reglementering betreffende de uitwijzing die zal voorgelegd worden aan
de volgende gemeenteraad.
2) Goedkeuring van de typedocumenten opgesteld door het interne controle en in bijlage van onderhavig
rapport werden hernomen.
3) Goedkeuring van de voorgestelde oplossing betreffende de vernietiging van goederen die vatbaar zijn
voor snelle achteruitgang of verderf of schadelijk voor de hygiëne, gezondheid of openbare veiligheid en
goedkeuring van het principe van het opstellen van een specifiek dossier bij deze vernietiging evenals
het houden van een register zoals voorzien door de wet.
4) Principeakkoord betreffende de bestemming van de goederen waarvan de gemeente eigenaar is
geworden. (gemeentelijk depot van herverdeling of associatieve sector) en betreffende de eventuele
aanduiding van een ambtenaar belast met het beheer van deze vragen.

Tweede deel:
5) Goedkeuring van de voorgestelde interne procedure te midden van het onderhavige rapport met het oog
op het beheren op een betere manier van de problematiek van het niet-betalen van de huur.
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met 26 ja en 8 neen:
1) het reglement betreffende de uitwijzing hernomen in bijlage bij dit besluit die er integraal deel van uitmaakt,
goed te keuren;
2) dat het college jaarlijks, vanaf 1 juli van elk jaar, de tarieven die de gezondheidsindex van de maand mei
volgen van het in toepassing zijnde jaar: tijdens de indexatie zullen bedragen onder 50,00 EUR afgerond
worden naar een hogere eenheid (waarvan de centen hoger of gelijk zijn aan 0,50 EUR) of lagere
eenheid (waarvan de centen lager zijn dan 0,50 EUR); de bedragen hoger of gelijk aan 50,00 EUR
zullen worden afgerond naar het hoger tiental (waarvan de eenheid hoger of gelijk is aan 5,00 EUR) of
lager tiental (waarvan de eenheid lager ligt dan 5,00 EUR).
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 11 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

REGLEMENT BETREFFENDE DE UITWIJZINGEN
Eerste artikel: – Voorwerp van het reglement
Onderhavig reglement is van toepassing op alle uitwijzingen uitgeoefend op het grondgebied van de
gemeente Elsene waarvan het juridische stelsel werd bepaald onder artikel 1344ter tot 1344sexies van het
gerechtelijk wetboek evenals door de wet van 30 december 1975 betreffende de goederen buiten particuliere
eigendommen gevonden of op de openbare weg bij het uitvoeren van het uitwijzingsvonnis, zoals gewijzigd
door de wet van 30 november 1998.
Artikel 2 – Juridisch stelsel toepasbaar op de goederen
De goederen nagelaten op de openbare weg door een gerechtsdeurwaarder bij de uitvoering van een vonnis
die de uitwijzing beveelt en achtergelaten door hun eigenaar worden ten laste genomen door de gemeente
die een inventaris opstelt en er de bewaring van voorziet in het gemeentelijk depot voor een periode van zes
maanden te tellen vanaf de dag na de ophaling.
Er zal niettemin worden overgegaan tot de onmiddellijke vernietiging van goederen die vatbaar zijn voor een
snelle achteruitgang of verderf of schadelijk voor de openbare hygiëne, gezondheid of veiligheid.
De last voor de kosten verbonden aan deze prestaties wordt gedragen door de eigenaar van de vermelde
goederen volgens de wijze beslist door onderhavig reglement. De eigenaar heeft echter de mogelijkheid,
door middel van een ondertekende typeakte tot ontheffing in de vereiste vorm, beschikbaar bij de
gemeentelijke dienst bevoegd voor de uitwijzing, de gemeente toe te laten om onmiddellijk over te gaan tot
de vernietiging van de goederen zonder dat er nadien een kost zal worden opgelegd door deze laatste.
Na afloop van de wettelijke periode van zes maanden zullen de gedeponeerde goederen eigendom worden
van de gemeente die hierover vrij zal kunnen beschikken.
Artikel 3 – Inventaris en registratie
De inventaris vernoemd in artikel 2 zal toegevoegd worden aan het administratief dossier vernoemd in het
register.
Het register wordt bijgehouden bij de voor de uitwijzing bevoegde gemeentelijke dienst per datum van in
bewaringneming en per naam van de uitgewezene met een continu ordernummer per burgerlijk jaar. Het
register is gratis toegankelijk door alle eigenaars van goederen die in bewaring werden genomen in het
kader van onderhavig reglement.
Artikel 4 – Kosten.
Het bedrag van de kosten wordt als volgt opgesteld:
Verzamelen en weghalen van de goederen: effectieve kost van het salaris in regie, of 20,00 EUR per
magazijnbediende per uur
Transport van de goederen naar het depot: gratis;
Bewaring van de goederen in het depot: 1,00 EUR per m² per kalenderdag van bewaring, startend
vanaf de dag na het opslaan van de goederen.
Deze bedragen worden jaarlijks geïndexeerd vanaf 1 juli van elk jaar, volgend op de gezondheidsindex van
de maand mei van het in toepassing zijnde jaar.
Artikel 5 – Bezoekrecht.
De eigenaars van de in bewaring genomen goederen hebben krachtens dit onderhavig reglement een
bezoekrecht aan het gemeentelijk depot waarvan de praktische bepalingen als volgt werden beslist:
De bezoeken gebeuren enkel op afspraak genomen met de bevoegde gemeentelijke dienst tijdens de
openingsuren van het depot (van maandag tot vrijdag van 9 uur tot 12 uur en van 13 uur tot 16 uur);
De twee eerste bezoeken zijn gratis;
Het derde bezoek werd forfetair vastgelegd op 50,00 EUR
De bijkomende bezoeken werden vastgelegd op 150,00 EUR

In het geval waar de uitoefening van dit bezoekrecht een betaling zou inhouden dient deze verplicht
minstens drie werkdagen voor het bezoek plaats te vinden. De betaling kan overgemaakt worden cash tegen
ontvangstbewijs bij de gemeentelijke ontvangstdienst tijdens de toegangsuren voor het publiek (elke morgen
tijdens de week van 9 uur tot 12 uur), ofwel via overschrijving op bankrekeningnummer
BE39.0910.0015.4219 met als communicatie de naam van de betreffende persoon, de datum van uitwijzing,
het referentienummer van het register en de vermelding ‘bezoekrecht’.
Artikel 6 – Kosteloosheid.
Het college van burgemeester en schepenen heeft de bevoegdheid om een gedeeltelijke of volledige
kosteloosheid toe te kennen voor redenen van sociale orde, kosten verbonden aan de ophaling, het
weghalen en de bewaring van de goederen evenals de kosten voor het bezoekrecht.
Deze beslissing wordt genomen op uitdrukkelijke vraag van ofwel de eigenaar van de goederen op basis van
een sociaal onderzoek uitgevoerd door een gemeentelijke sociale assistent die hiervan een rapport zal
opstellen voor het college ofwel door het OCMW die zijn eigen onderzoek zal leiden en de gemeente ervan
op de hoogte zal brengen.
Artikel 7 – Teruggave van de goederen
De teruggave van de goederen is onder voorbehoud van een voorafgaandelijk terugbetaling van de kosten,
zonder afbreuk te doen aan de goederen die niet voor beslag vatbaar zijn die beperkend opgesomd zijn
onder artikel 1408 van het gerechtelijk wetboek 1 .
De terugbetaling van de kosten dient verplicht minstens drie werkdagen voor de teruggave te gebeuren. De
betaling kan overgemaakt worden cash tegen ontvangstbewijs bij de gemeentelijke ontvangstdienst tijdens
de toegangsuren voor het publiek (elke morgen tijdens de week van 9 uur tot 12 uur), ofwel via
overschrijving op bankrekeningnummer BE39.0910.0015.4219 met als communicatie de naam van de
betreffende persoon, de datum van uitwijzing, het referentienummer van het register en de vermelding
“teruggave van goederen”.
Artikel 8 – Inwerkingtreding.
Zoals beslist door de gemeenteraad in zijn zitting van 23 juni 2011 zal het onderhavige reglement
aanvangen 10 dagen na zijn publicatie.
1 1° Het noodzakelijke onderkomen van de beslagene en zijn familie, de kleding en lakens noodzakelijk voor hun eigen gebruik, evenals
de meubels noodzakelijk voor hun opberging, een wasmachine en een strijkijzer, de apparaten noodzakelijk voor de verwarming van de
familiale verblijfplaats, de tafels en stoelen die de familie toelaat om samen te eten evenals het vaatwerk en een meubel om het
vaatwerk en de huisraad op te ruimen, een toestel voor het bereiden van warme maaltijden, een toestel voor de bewaring van
voedingswaren, een verlichtingstoestel voor de bewoonde kamers, de noodzakelijke voorwerpen voor de familieleden met een
handicap, de voorwerpen bestemd voor gebruik door de kinderen ten laste die onder hetzelfde dak wonen, de gezelschapsdieren, de
voorwerpen en producten noodzakelijk voor de lichaamsverzorging en het onderhoud van de lokalen, instrumenten nodig voor het
onderhoud van de tuin, dit alles met uitzondering van de luxemeubels- en voorwerpen,
2° Boeken of andere voorwerpen noodzakelijk voor de verderzetting van studies of een professionele opleiding van de beslagene of de
kinderen ten laste die onder hetzelfde dak wonen;
3° Indien niet voor de betaling van hun prijs, de goederen noodzakelijk voor het beroep van de beslagene, tot een waarde van 2.500 EUR op
het ogenblik van de inbeslagneming en per keuze van de beslagene;
4° de objecten die dienen voor de uitoefening van een eredienst;
5° voedingswaren en brandstof noodzakelijk voor de beslagene en aan de familie voor de duur van 1 maand;
6° een koe, of twaalf schapen of geiten per keuze van de beslagene, evenals een varken en vierentwintig dieren uit het hoenderhof
met stro, voeder, en het noodzakelijke graan voor het strodek en voedsel voor de vermelde dieren voor de duur van 1 maand.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/092
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 3de punt:
Overheidsopdrachten (1ste directie) - aankoop- of opdrachtencentrales: aansluiting van de gemeente Elsene
bij de overheidsopdrachten die door het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als
aankoopcentrale worden uitgeschreven. Goedkeuring.
DE RAAD,
------------------------
Gelet op artikel 15 van de wet van 15 juni 2006 dat erin voorziet dat een aanbestedende overheid die een
beroep doet op een aankoop- of opdrachtencentrale zoals omschreven in artikel 2 4°, vrijgesteld is van de
verplichting om zelf een uitschrijvingsprocedure te organiseren;
Overwegende dat na contacten tussen het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – dienst
Aankopen en sommige leden van de WIG OO BRL (de werk- en informatiegroep van de 19 Brusselse
gemeenten), het ministerie voorstelt om de gemeenten en OCMW’s van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
te laten meegenieten van overheidsopdrachten die het ministerie uitschrijft;
Overwegende dat het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – dienst Aankopen in zijn
opdrachtvoorwaarden aangeeft dat het als aankoopcentrale optreedt voor eventueel deelnemende
gemeenten en OCMW’s;
Overwegende dat het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest binnenkort via de WIG OO BRL de
planning en de lijst van de volgende overheidsopdrachten waaraan de gemeenten en OCMW’s kunnen
deelnemen zal bekendmaken;
Overwegende dat het voor de gemeente Elsene voordelig kan zijn om van de uitkomst van deze opdrachten
te genieten indien deze wat betreft hun aard en hun tarieven overeenstemmen met wat de gemeente
gewoonlijk bestelt in het kader van haar jaarlijkse opdrachten;
Overwegende dat het voor de gemeente Elsene een aanzienlijke besparing van tijd en middelen zou
betekenen om niet zelf een overheidsopdracht te moeten uitschrijven om bestellingen te plaatsen bij
inschrijvers van het MBHG;
Overwegende dat de dienst Aankoopcentrale een raming van de behoeften van de gemeente Elsene aan
het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zal doorgeven bij het vastleggen door het ministerie
van de voorwaarden voor een overheidsopdracht;
Overwegende dat in deze fase de gemeente Elsene niet verplicht is om een bestelling te plaatsen op deze
opdracht die er enkel op gericht is het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in staat te stellen
om zo goed mogelijk de benodigde hoeveelheden in te schatten;
Overwegende het feit dat er rechtstreeks bij de inschrijvers van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest besteld wordt waarbij het ministerie op het ogenblik van de bestelling optreedt als opdrachtencentrale
(zodra de aannemer bekend is en er een overeenkomst gesloten is tussen hem en het ministerie) en waarbij de
beslissing genomen wordt door het college van burgemeester en schepenen of door de gemeenteraad al
naargelang van de begroting (gewone of buitengewone begroting) en het soort opdracht;
Overwegende dat de uitgaven met betrekking tot deze bestellingen telkens het voorwerp zullen zijn van
budgettaire vastleggingen door het college van burgemeester en schepenen;
Overwegende dat deze beslissingen onderworpen zijn aan een algemeen toezicht;

Overwegende dat de gemeente Elsene nog altijd eigen overheidsopdrachten kan uitschrijven voor
leveringen en diensten opgenomen in de lijst van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, of
dat bij het uitschrijven van de opdracht haar behoeften verschillen van die welke opgenomen zijn in het
bestek van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, of dat de behoefte pas bekend is nadat
de opdracht van het ministerie is uitgeschreven en deze op het ogenblik van de uitschrijving nog niet bekend
was, of omdat de gemeente er anders over beslist;
Overwegende dat de opdrachten die de gemeente Elsene rechtstreeks uitschrijft gehandhaafd blijven naast
de bestellingen die het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onder de vorm van
gemeenschappelijke opdrachten plaatst en waarbij de gemeente zich heeft aangesloten (geen exclusivitiet);
Overwegende dat indien de gemeente Elsene haar eigen opdrachten tegelijkertijd met die van het MBHG
uitschrijft voor volledig identieke artikelen dan worden de overeenstemmende bedragen bijeen geteld om de
juiste bekendmakingsdrempel voor de gemeentelijke opdracht te bekomen;
Overwegende dat de eerste opdracht die het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als
opdrachtencentrale uitschrijft een opdracht voor levering van kopieermachines in leasing betreft over een
periode van 5 jaar die ingaat op 1 februari 2012 en waarvoor de gemeenten en OCMW’s de geraamde
benodigde hoeveelheden per soort kopieermachine vóór 13 juni 2011 moesten meedelen (gewone
budgettaire vastlegging);
Overwegende dat tijdens zijn zitting van 9 mei 2011 het college van burgemeester en schepenen zijn
principeakkoord heeft gegeven voor:
- de aankoop van nieuwe kopieermachines via overheidsopdracht voor levering in leasing gedurende een
periode van 5 jaar die binnen afzienbare tijd bekend wordt gemaakt om begin februari 2012 door het
ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te worden uitgeschreven waarbij laatstgenoemde als
aankoopcentrale optreedt voor de gezamenlijke Brusselse gemeenten en OCMW’s voor opdrachten die
hen zou kunnen interesseren;
- de inschrijving als punt op de agenda van een volgende vergadering van de gemeenteraad van de
beslissing van de gemeente Elsene om zich aan te sluiten bij de overheidsopdrachten die het ministerie
van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als aankoopcentrale uitschrijft.
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de aansluiting van de gemeente Elsene bij overheidsopdrachten die het ministerie van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest als aankoopcentrale uitschrijft goed te keuren rekening houdend met het feit dat
bestellingen die rechtstreeks bij de inschrijver van het ministerie worden geplaatst, waarbij laatstgenoemde
als aankoopcentrale optreedt, pas effectief worden na goedkeuring door het college van burgemeester en
schepenen of door de gemeenteraad afhankelijk van de begroting (gewone of buitengewone begroting) die
op dit soort opdrachten van toepassing is.
Deze beraadslaging wordt niet ter goedkeuring overgemaakt aan de Toezichthoudende overheid
overeenkomstig de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 en het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/093
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 4de punt:
MB/VW (1 ste Directie): Overheidsopdracht voor diensten nr. 2011-279. Veiligheids- en
gezondheidscoördinatie in projectfase en in verwezenlijkingfase: volledige opdrachten in het kader van
verschillende dossiers die voor een duur van een jaar door de gemeente Elsene geprogrammeerd zijn.
Openbare aanbesteding met Europese bekendmaking. Opdracht met prijsborderel. Bijzonder bestek en
inventaris. Bepaling van de opdrachtvoorwaarden. Uitgave geraamd op 250.000,00 EUR BTWI (21%).
Goedkeuring.
DE RAAD
------------------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten
evenals tot de besluiten die ter uitvoering van die wet genomen zijn;
Gelet op de Koninklijke Besluiten van 25 januari 2001 en van 19 januari 2005 betreffende de tijdelijke of
mobiele bouwplaatsen inzake de veiligheid en de gezondheid;
Overwegende dat het grootste deel van de bouwwerven die door de gemeente worden verwezenlijkt de
aanduiding van een veiligheidscoördinator in de projectfase en een veiligheidscoördinator in de
verwezelijkingsfase vereist;
Gelet dat onderhavige overheidsopdracht met prijsborderel zal gegund worden via een openbare
aanbesteding;
Overwegende dat het geraamde bedrag voor deze opdracht voor diensten 206.611,60 EUR ZBTW bedraagt,
hetzij 250.000,00 EUR BTWI (21%);
Overwegende dat de gemeente zich in het Algemeen Bestek de mogelijkheid voorbehoudt om de
overheidsopdracht te hernieuwen in toepassing van de bepalingen in artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten en bepaalde overheidsopdrachten voor werken,
leveringen en diensten;
Overwegende dat de raming van de kostprijs van de overheidsopdracht, rekening houdend met de
mogelijkheid om de overheidsopdracht te hernieuwen tot zijn maximum duur, t.w. drie jaar na het afsluiten
van het contract voor de eerste opdracht, neerkomt op een bedrag van 826.446,40 EUR ZBTW (of 4 x de
jaarlijkse raming van 206.611,60 EUR ZBTW);
Overwegende dat het bedrag van de geraamde uitgave rekening houdend met deze eventuele vernieuwing
groter is dan 193.000,00 EUR ZBTW, zijn de regels van de Europese bekendmaking van toepassing,
overeenkomstig de bepalingen in artikel 53, §1ste van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996;
Gelet op het bijzonder bestek en de inventaris houdende regeling van deze opdracht ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;

Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLUIT, met eenparigheid van stemmen:
1. de volledige opdrachten van coördinatie in projectfase en in verwezenlijkingfase voor verschillende
dossiers die door de gemeente voor een duur van een jaar geprogrammeerd zijn, goed te keuren;
2. het bijzonder bestek en de inventaris m.b.t. deze overheidsopdracht nr. 2011-279 die integraal deel
uitmaakt van deze beslissing goed te keuren;
3. het college van Burgemeester en Schepenen toe te laten via openbare aanbesteding een
overheidsopdracht van diensten via prijsborderel met Europese bekendmaking uit te schrijven;
4. de globale uitgave met betrekking tot deze overheidsopdracht voor diensten, geschat op
250.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
5. de uitgave van 235.000,00 EUR BTWI in te schrijven op de buitengewone begroting voor de jaren die
gedekt zijn door onderhavige opdracht onder de volgende begrotingsartikelen:
- 100/723-60: “Algemeen bestuur: herstelwerkzaamheden aan gebouwen van het openbaar
domein”;
- 104/723-60: “Algemeen bestuur: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 124/723-60: “Privaat patrimonium: herstelwerkzaamheden van gebouwen van het privaat
domein”;
- 1241/723-60: “Privaat patrimonium / Wiertzstraat: aanpassingswerken aan gebouwen in
uitvoering”;
- 1242/723-60: “Privaat patrimonium – O.L.C. Madeleine Clément: aanpassingswerken aan
gebouwen in uitvoering”;
- 424/723-60: “Parking: herstelwerkzaamheden in uitvoering”;
- 700/723-60: “Algemeen onderwijs: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 7641/723-60: “Sport: aanpassingswerken van gebouwen”;
- 7642/723-60: “Gemeentelijke baden: aanpassingswerken”;
- 771/723-60: “Musea: aanpassingswerken aan gebouwen”;
- 790/723-60: “Erediensten: buitengewone werken aan gebouwen”;
- 8341/723-60: “Rusthuizen: herstelwerkzaamheden”;
- 8440/723-60: “Kinderkribben en kinderdagverblijven: aanpassingswerken aan gebouwen”;
- 8492/723-60: “Gemeenschapsrestaurants: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 922/723-60: “Huisvesting: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 421/731-60: ”Infrastructuur: werken aan het wegennet in uitvoering”;
- 421/735-60: “Infrastructuur: buitengewoon onderhoud van het wegennet”;
- 421/744-98: “Infrastructuur: divers uitrustingsmaterieel”.
6. de uitgave van 15.000,00 EUR BTWI in te schrijven op de buitengewone begroting voor de jaren die
gedekt zijn door onderhavige opdracht onder de volgende economische code:
- 122-02 genaamd “honoraria voor studies en werken”
7. de investeringsuitgaven te financieren door het aangaan van een lening bij een financiële instelling of
door gebruik te maken van het buitengewoon reservefonds.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 8 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht:
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
OK SMP-CA – Cindy
Escada – 26-05-2011
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
COORDINATION SECURITE - SANTE EN PHASE PROJET ET EN PHASE
REALISATION : MISSIONS COMPLETES
DANS LE CADRE DE DIVERS DOSSIERS PROGRAMMES
PAR LA COMMUNE D’IXELLES POUR UNE DUREE D’UN AN
ADJUDICATION PUBLIQUE
2011- 279
CAHIER DES CHARGES
N° 279/2011
PROJECT - EN UITVOERINGSCOORDINATIE VEILIGHEID - GEZONHEID:
VOLLEDIGE OPDRACHTEN
IN HET KADER VAN VERSCHILLENDE DOSSIERS GEPROGRAMMEERD
DOOR DE GEMEENTE ELSENE VOOR DE DUUR VAN EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
2011- 279
BESTEK
Nr. 279/2011

CHAPITRE I - Clauses administratives du marché
1A. Clauses contractuelles générales.
1 - Réglementations applicables:
- La loi du 24 décembre 1993, relative aux marchés publics et à certains
marchés de travaux, de fournitures et de services.
- L'Arrêté royal du 8 janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services et aux concessions de travaux publics et les arrêtés
qui l’ont modifié.
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales d'exécution
des marchés publics et des concessions de travaux publics et son annexe, le
cahier général des charges.
- L'Arrêté royal du 2 août 1990, portant le règlement général de la comptabilité
communale.
- L’arrêté du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et
l’Arrêté royal du 19 décembre 2001 (M.B.07/02/2001) concernant la formation
complémentaire des coordinateurs en matière de sécurité et de santé et l’Arrêté
royal du 19 janvier 2005 publié au Moniteur belge le 25 janvier 2005, modifiant
l’Arrêté royal du 25 janvier 2001
- L’Arrêté royal du 31 août 2005 relatif à l’utilisation des équipements de travail
pour des travaux temporaires en hauteur (M.B.15.9.2005)
- La loi du 4 août 1996 relative au bien-être des travailleurs lors de l’exécution de
leur travail ainsi que la loi-programme du 27 décembre 2004 publié au Moniteur
belge le 31 décembre 2004.
- L’Arrêté royal du 27 mars 1998 relatif à la politique de bien-être des travailleurs
lors de l’exécution de leur travail.
- La Directive européenne 92/57/CCE du 24 juin 1992 relative aux prescriptions
minimales de sécurité et santé à mettre en œuvre sur les chantiers temporaires et
mobiles.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 2 -
HOOFDSTUK I - Administratieve bepalingen van de opdracht
1A. Algemene contractuele bepalingen.
1 - Reglementen van toepassing:
- De wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.
- Het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten
voor de aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor
openbare werken en de besluiten die het hebben gewijzigd.
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene
uitvoeringsregels voor de overheidsopdrachten en concessies van openbare
werken en zijn bijlage, het algemeen bestek.
- Het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1990 bevattende het algemeen reglement
van de gemeentelijke boekhouding.
- Het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en het Koninklijk Besluit van 19 december 2001 (M.B.07/02/2001)
betreffende de aanvullende vorming van de coördinatoren inzake veiligheid en
gezondheid en het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 verschenen in het
Staatsblad van 25 januari 2005, tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 25 januari
2001.
- Het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 betreffende het gebruik van
arbeidsmiddelen voor tijdelijke hoogtewerken (S.B.15.9.2005).
- De wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de
uitvoering van hun werk en de programmawet van 27 december 2004,
verschenen in het staatsblad op 31 december 2004.
- Het Koninklijk besluit van 27 maart 1998 met betrekking tot de politiek van
welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk.
- De Europese Richtlijn 92/57/EEG van 24 juni 1992 betreffende de
minimumvoorschriften inzake veiligheid of gezondheid voor tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen.
- Le RGPT – Règlement Général pour la Protection du Travail et le Code du - Het ARAB – Algemeen Reglement voor de Arbeidssbescherming en de Codex

Bien-être au travail.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en application
des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24 décembre 1993 relative
aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures et de
services.
- Article 116 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais
d’approbation administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnaire est tenu
par son offre est porté de 60 à 180 jours. (voir 1A § 8 : validité des offres).
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode. sans devoir pour autant, pour
quelque raison que ce soit, payer des indemnités aux soumissionnaires.
L’attention du soumissionnaire est attirée sur le fait que son offre ne peut
renvoyer ni contenir ses conditions générales ou particulières de vente
contraires au présent cahier spécial des charges.
2 - Objet du marché:
Le marché est un marché public de services ayant pour objet la coordination
sécurité – santé en projet et en phase réalisation : missions complètes dans le
cadre de divers dossiers programmés par la Commune d’Ixelles pour une durée
d’un an.
La mission concerne la coordination de la sécurité et de la santé, projet et
réalisation, pour divers marchés de travaux (bâtiments, voiries,…), dont le délai
d’exécution est déterminé et divers marchés de travaux dont l’exécution est prévue
tout au long de l’année (marchés annuels ou marchés annuels à bordereau de prix
(=« marchés stocks »).
La mission de coordination est exécutée par un prestataire de services compétent
pour l’exercice de la mission de coordination au regard des conditions d’exercice de
la fonction de coordinateur imposées par les arrêtés royaux du 25 janvier 2001, 19
décembre 2001 et 19 janvier 2005 précités.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 3 -
van het Welzijn op het werk.
De Gemeente behoudt zich de mogelijkheid voor om de overheidsopdracht te
hernieuwen in toepassing van de bepalingen in artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet
van 24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten van werken, leveringen en
diensten;
- Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996: rekening houdend met
de administratieve goedkeuringstermijnen, is de termijn gedurende dewelke de
inschrijver door zijn aanbod wordt gebonden verhoogd van 60 tot 180 dagen.
De vervulling van een procedure houdt geen verplichting in om een opdracht toe te
kennen. De Gemeente kan hetzij ervan afzien de opdracht te gunnen, hetzij de
procedure terug inzetten, desnoods volgens een andere wijze.
De aandacht van de inschrijver wordt gevestigd op het feit dat zijn offerte niet
mag verwijzen naar, noch vermelding mag maken van, zijn algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden die strijdig zouden zijn met onderhavig
bijzonder bestek.
2 - Voorwerp van de opdracht:
De opdracht is een openbare opdracht van diensten die als voorwerp heeft project- en
uitvoeringscoördinatie veiligheid en gezondheid : volledige opdrachten in het kader
van verschillende dossiers geprogrammeerd door de gemeente Elsene voor de duur
van een jaar.
De aanbesteding betreft de coördinatie van de veiligheid en de gezondheid, project
en uitvoering, voor verschillende opdrachten voor werken (gebouwen, wegen…) met
een vastgestelde uitvoeringstermijn en verschillende opdrachten voor werken
waarvoor de uitvoering voorzien is over het gehele jaar (jaarlijkse opdrachten of
jaarlijkse opdrachten met prijsopgave (= « stockopdrachten »)).
De coördinatieopdracht wordt uitgevoerd door een dienstverlener die bevoegd is
voor de uitvoering van de coördinatieopdracht, gelet op de uitvoeringsvoorwaarden
van de functie van coördinator die opgelegd worden door de voorvermelde
Koninklijke Besluiten van 25 januari 2001, 19 december 2001 en 19 januari 2005.
Le présent marché comprend les services énoncés dans leur principe, au présent De aanbesteding bevat de diensten waarvan de principes in onderhavig speciaal

cahier spécial des charges.
Il s’agit d’un marché à bordereau de prix. Les commandes sont établies au fur et à
mesure des besoins de la Commune, des projets à lancer et des chantiers à suivre
pour tous les dossiers programmés par la Commune d’Ixelles pour une durée d’un
an.
3. Délai d’exécution :
Le marché prend cours le premier jour ouvrable qui suit la date de la notification de
l’attribution du marché et prend fin à la réception provisoire de l’ensemble des
services qui correspond à la réception du DIU relatif aux travaux de la dernière
mission.
Si pour une raison ou une autre, le maître de l’ouvrage reporte la date de début de
l’un ou de plusieurs projets et/ou des travaux, il en informe le coordinateur sécurité
aussi vite que possible et à tout le moins dans les 5 jours calendrier précédant la
date de début d’élaboration du projet et/ou des travaux initialement prévus.
Le maître de l’ouvrage informe le coordinateur réalisation de la date de la réception
des travaux 5 jours ouvrables à l’avance.
Pour chaque dossier, la transmission du plan de sécurité et de santé actualisé, du
journal de coordination actualisé et du dossier d’intervention ultérieure au maître
d’ouvrage est constatée par un procès-verbal que le coordinateur joint au dossier
d’intervention ultérieure
Le procès-verbal est signé par le coordinateur sécurité et par le maître de l’ouvrage.
La réception des services se fait lors de la réception du DIU relatif aux travaux de la
dernière mission.
Les arrêts de chantier qui suspendent le délai contractuel d’exécution des travaux
(force majeure, faillite d’un entrepreneur, grève, injonction administrative ou ordre ou
fait du maître de l’ouvrage, jours d’intempéries etc…) entraînent également la
suspension de l’exécution de la mission de coordination et ne donnent pas lieu à des
suppléments d’honoraires.
4 - Mode de passation:
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 4 -
bestek worden uiteengezet.
Het gaat om een opdracht volgens prijslijst. De bestellingen worden opgesteld al
naar gelang de noden van de Gemeente, van de op te starten projecten en op te
volgen werven voor alle dossiers doe door de Gemeente geprogrammeerd zijn voor
de duur van een jaar.
3. Uitvoeringstermijn
De opdracht begint de eerste werkdag die volgt op de datum van de notificatie van de
toewijzing van de opdracht en eindigt de dag van de voorlopige oplevering van het
geheel van de diensten, in overeenstemming met de oplevering van het
postinterventiedossier (PID) met betrekking tot de werken van de laatste opdracht.
Als om een of andere reden de bouwheer de aanvangsdatum uitstelt van een of
meerdere projecten en/of werken, brengt hij de veiligheidscoördinator zo snel mogelijk
op de hoogte en uiterlijk binnen de vijf kalenderdagen voorafgaand aan de
aanvangsdatum van de uitwerking van het project en/of de oorspronkelijk voorzien
werken.
De bouwheer brengt de uitvoeringscoördinator op de hoogte van de opleveringsdatum
van de werken, 5 werkdagen op voorhand.
Middels een proces-verbaal dat door de coördinator bij het postinterventiedossier
gevoegd wordt, wordt voor elk dossier de overdracht geconstateerd aan de bouwheer
van het geactualiseerde veiligheids- en gezondheidsplan, het bijgewerkte
coördinatiedagboek en het postinterventiedossier.
Het proces-verbaal wordt getekend door de veiligheidscoördinator en door de
bouwheer. De oplevering van de diensten gebeurt bij de oplevering van het PID met
betrekking tot de werken van de laatste opdracht.
De stilleggingen van de werken die de contractuele uitvoeringstermijn van de werken
ophouden (overmacht, faillissement van een aannemer, staking, administratieve
injuncties of bevel of daad van de bouwheer, weersomstandigheden enz.) hebben
eveneens de opheffing tot gevolg van de uitvoering van de coördinatieopdracht en
geven geen aanleiding tot honorariasupplementen.
4. Wijze van aanbesteding
Le marché est passé par adjudication publique. De opdracht wordt toegewezen door openbare aanbesteding.

5 - Nature des prestations
Voir aussi : Chapitre II - Clauses techniques
Le marché est un marché public de services pour plusieurs missions complètes de
coordination – sécurité projet et réalisation, pour divers dossiers de travaux établis
par les services de la Commune
Cette mission comprend l’établissement et la tenue des documents de la
coordination (ces documents sont établis conformément aux dispositions pertinentes
des articles 25 à 29, 33 et 36 de l’arrêté royal précité du 25 janvier 2001) ; ainsi que
les tâches déterminées par l’article 22 de l’arrêté royal précité du 25 janvier 2001.
N.B. : tous les documents sont bilingues (les frais de traduction sont compris dans
ce marché).
Quelque soit le nombre d’études qui ont déjà été commandées au prestataire de
services, il ne peut arguer du nombre de ces études ou de leur importance pour
prolonger les délais d’exécution imposés.
Il doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face à la situation.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 5 -
5. Aard van de prestaties
Zie ook: Hoofdstuk II - Technische bepalingen.
De aanbesteding is een openbare aanbesteding voor meerdere volledige opdrachten
voor project- en uitvoeringscoördinatie inzake veiligheid, voor verschillende
werkendossiers opgesteld door de gemeentediensten.
Die opdracht behelst het opstellen en het bijhouden van de documenten van de
coördinatie (de documenten worden opgesteld conform de relevante bepalingen van de
artikels 25 tot 29, 33 en 36 van voornoemd Koninklijk Besluit van 25 januari 2001);
evenals de taken vastgelegd in artikel 22 van voornoemd Koninklijk Besluit van 25 januari
2001.
N.B.: Alle documenten zijn tweetalig (de vertaalkosten zijn inbegrepen in de
aanbesteding).
Ongeacht het aantal studies dat al besteld is bij de dienstverlener, kan deze laatste
het aantal studies, of het belang ervan, in geen geval inroepen om de bovenvermelde
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen.
Hij dient de nodige maatregelen te treffen om het hoofd te bieden aan de situatie.
5.1 Durant la phase de projet de l’ouvrage 5.1 Tijdens de projectfase van het werk
5.1.1 Mission lors de la concertation du projet de l’ouvrage
Lors de la concertation du projet, le coordinateur s’assurera que les choix
architecturaux, techniques et organisationnels permettent une intégration des
principes généraux de prévention. Afin de réaliser ces prestations, le coordinateur
organisera des réunions de coordination avec le maître de l’ouvrage, le maître
d’œuvre et les bureaux d’études concernés.
5.1.2 Plan de Sécurité et de Santé du projet de l’ouvrage (P.S.S.)
Ce dossier comprend : Dit dossier bevat:
La description de l’ouvrage à réaliser, du projet jusqu’à sa réalisation
complète ;
La description des résultats de l’analyse des risques ;
La description des mesures de prévention qui comprend :
a) l’ensemble des règles et mesures de prévention, adaptées aux
caractéristiques du chantier et résultant de la mise en œuvre des
5.1.1 Opdracht tijdens het overleg van het bouwproject
Tijdens het overleg van het project zal de coördinator erop toezien dat de
architectonische, technische en organisatorische keuzes de integratie mogelijk
maken van de algemene preventieprincipes. Teneinde die prestaties te
verwezenlijken zal de coördinator coördinatievergaderingen organiseren met de
bouwheer, de architect en de betrokken onderzoeksbureaus
5.1.2 Veiligheids- en gezondheidsplan van het werkproject (VGP)
De beschrijving van de uit te voeren werken, vanaf het project tot de volledige
afwerking;
De beschrijving van de resultaten van de risicoanalyse;
De beschrijving van de preventiemaatregelen, waaronder:
a) het geheel van preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de
specificiteit van de werf en als resultaat van de toepassing van de

principes généraux de prévention ;
b) les mesures spécifiques concernant les travaux ;
c) les instructions pour les intervenants ;
la liste des noms et adresses de tous les maîtres d’ouvrage, maîtres
d’œuvre et entrepreneurs, à partir du moment où ces personnes sont
concernées par le chantier ;
les obligations des entreprises générales, co-traitantes et/ou sous-traitantes.
Le plan de Sécurité et de Santé sera établi avant l’ouverture du chantier.
Il comprend aussi (Article 25):
- l’interférence des activités entre divers intervenants ;
- l’interférence de toutes installations ou activités à l’intérieur ou à
proximité du site ;
- l’exécution d’éventuels travaux ultérieurs ;
- les dispositifs de sécurité à installer sur l’ouvrage (crochets de sécurité,
ancrages, lignes de vie, passerelles, garde-corps,…)
- une annexe à faire remplir par les soumissionnaires comportant deux
parties :
A. Description des modes d’exécution et des mesures de sécurité
envisagées pour le chantier ;
B. Liste des postes et des prix des moyens de sécurité et de santé à
mettre en œuvre pour le chantier.
5.1.3 Dossier d’Intervention Ultérieure (D.I.U.)
Le coordinateur y reprendra les éléments utiles en matière de sécurité et de santé à
prendre en compte lors d’éventuels travaux ultérieurs. Ce dossier sera établi au fur
et à mesure de l’avancement des études et du chantier sur base des documents
remis par les différentes parties. Le dossier sera mis à jour et transmis au maître de
l’ouvrage à la fin des travaux, dans les 30 jours calendriers après la réception
provisoire de l’ouvrage.
Ainsi, le coordinateur-projet prépare le DIU et le coordinateur-réalisation l’adapte et
le finalise.
5.1.4 Journal de coordination (J.C.)
Dans les cas où la tenue d’un journal est obligatoire, le journal de coordination sera
ouvert et tenu par le coordinateur-projet durant la phase projet. Ouverture par le
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 6 -
algemene preventieprincipes;
b) de specifieke maatregelen betreffende de werken;
c) de instructies voor de betrokkenen;
De lijst met de namen en adressen van alle bouwheren en aannemers, vanaf
het ogenblik dat die personen betrokken zijn bij de werf;
De verplichtingen van de algemene, medeaannemende en/of
onderaannemende bedrijven.
Het veiligheids- en Gezondheidsplan moet opgemakt worden voor de opening van
de werf. Het bevat eveneens (Artikel 25) :
- de interferentie van de activiteiten tussen de verschillende betrokkenen;
- de interferentie van alle installaties of activiteiten op of in de nabijheid van
de site;
- de uitvoering van eventuele latere werken;
- veiligheidsvoorzieningen die op het werk moeten geïnstalleerd
(veiligheidshaken, ankers , levenslijnen, passerelles, leuningen,…);
- een te laten vullen bijlage door de inschrijvers met twee delen :
A. Beschrijving van de manieren van uitvoering en de
veiligheidsmaatregelen die voor het bouwterrein worden overwogen;
B. Lijst met de posten en de prijzen van de middellen van de veiligheid en
gezondheid die voor het bouwterrein moeten uitgevoerd worden.
5.1.3 Het postinterventiedossier (PID)
Daarin neemt de coördinator de nuttige elementen op met betrekking tot de
veiligheid en de gezondheid waarmee rekening moet worden gehouden bij de
uitvoering van eventuele latere werken. Het dossier wordt gaandeweg opgesteld
naargelang de vordering van de studies en van de werf op basis van de documenten
die door de verschillende partijen worden overhandigd. Het dossier moet op het
einde van de werken bijgewerkt en aan de bouwheer overhandigd worden, binnen
de 30 kalenderdagen na de voorlopige oplevering van het werk.
De projectcoördinator bereidt het PID dus voor, en de uitvoeringscoördinator past
het aan en werkt het af.
5.1.4 Het Coördinatiedagboek (CD)
In het geval dat de houding van een coördinatiedagboek is verplicht, het
coördinatiedagboek wordt opgemaakt en bijgehouden door de projectcoördinator

coordinateur-projet du Journal de Coordination qui est à remettre au Maître d’ouvrage.
Le Maître de l’ouvrage le remet au coordinateur-réalisation qui le complétera durant la
phase réalisation.
5.1.5 Délais de remise des documents
A. Remise du plan de sécurité et de santé en vue de son intégration dans le cahier
spécial des charges, la demande de prix ou les documents contractuels
conformément à l’article 30 de l’A.R. du 25 janvier 2001.
Lorsque le pouvoir adjudicateur estime l’élaboration du projet de l’ouvrage terminée,
il invite le prestataire de services, par courrier, à lui transmettre le plan de sécurité et
de santé dans un délai de 10 jours ouvrables. Il sera intégré dans le cahier spécial
des charges relatif au marché ayant pour objet la réalisation de l’ouvrage.
B. Examen de la conformité des documents annexés aux offres reçues au PSS.
Le pouvoir adjudicateur transmet au prestataire de services les offres reçues dans le
cadre du marché ayant pour objet la réalisation de l’ouvrage, accompagnées des
documents visés à l’article 30, 1° et 2°de l’A.R. du 25.01.2001, à savoir :
du document annexé qui se réfère au plan de sécurité et de santé, dans lequel
le soumissionnaire décrit la manière dont il exécutera l’ouvrage pour tenir
compte de ce plan ;
du calcul de prix séparé concernant les mesures et moyens de prévention que
le soumissionnaire compte utiliser pour exécuter l’ouvrage
Le prestataire de service dispose alors d’un délai de 5 jours ouvrables, à dater de
la réception des offres par lui-même, pour :
a) procéder à l’analyse de ces documents et formuler au pouvoir adjudicateur ses
conseils en ce qui concerne la conformité au plan de sécurité et de santé du
document visé au 1° ci-avant ;
b) notifier au pouvoir adjudicateur les éventuelles non-conformités.
c) Remise du plan de sécurité et de santé actualisé, du journal de coordination
actualisé et du dossier d’intervention ultérieure
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 7 -
tijdens de projectfase. Het coördinatiedagboek wordt geopend door de
projectcoördinator, die het bezorgt aan de bouwheer. De bouwheer maakt het over
aan de uitvoeringscoördinator, die het vervolledigt tijdens de uitvoeringsfase.
5.1.5 Termijn voor het binnenleveren van de documenten
A. Indienen van het veiligheids- en gezondheidsplan met het oog op de opname in de
bijzondere bestek, het opvragen van prijzen of van contractuele documenten
overeenkomstig het artikel 30 van het KB van 25 januari 2001.
Wanneer de aanbestedende overheid oordeelt dat de uitwerking van het werkproject
voltooid is, nodigt hij de dienstverlener schriftelijk uit om hem het veiligheids- en
gezondheidsplan te bezorgen, binnen een termijn van 10 werkdagen. Het plan zal
opgenomen worden in het bestek met betrekking tot de aanbesteding voor de
uitvoering van het werk.
B. Conformiteitonderzoek van de documenten bijgevoegd bij de ontvangen offertes
voor het VGP.
De aanbestedende overheid maakt aan de dienstverlener de ontvangen offertes over
in het kader van de aanbesteding voor de uitvoering van de werken, samen met de
documenten zoals bedoeld in artikel 30, 1° en 2° van het KB van 25.01.2001, te
weten:
het bijgevoegde document dat verwijst naar het veiligheids- en gezondheidsplan,
waarin de inschrijver de manier beschrijft waarop hij het werk zal uitvoeren
rekening houdend met dat plan;
de aparte prijsberekening betreffende de preventiemaatregelen en -middelen die
de inschrijver denkt te gebruiken om het werk uit te voeren.
De dienstverlener beschikt daarna over een termijn van 5 werkdagen, te tellen vanaf
de datum waarop hijzelf de offertes ontvangt, om:
a) over te gaan tot de analyse van die documenten en aan de aanbestedende
overheid zijn advies te formuleren voor wat betreft de conformiteit met het
veiligheids- en gezondheidsplan van het document zoals bedoeld in het
voorgaande punt 1°;
b) aan de aanbestedende overheid de eventuele afwijkingen te melden.
c) Indienen van het bijgewerkte veiligheids- en gezondheidsplan, het bijgewerkte
coördinatiedagboek en het postinterventiedossier.
Le prestataire de services à la réception provisoire de l’ouvrage transmet au pouvoir De dienstverlener maakt bij de voorlopige oplevering van het werk aan de

adjudicateur le plan de sécurité et de santé actualisé et le journal de coordination
actualisé. Le dossier d’intervention ultérieure est lui, transmis dans les 30 jours
calendriers après la réception provisoire de l’ouvrage.
5.2 Durant la phase réalisation de l’ouvrage
5.2.1 Réunions de coordination
Le coordinateur organisera des réunions de coordination avec le maître de
l’ouvrage, le maître d’œuvre, les bureaux d’études éventuels, les responsables des
entreprises et les conseillers en prévention des différents intervenants.
5.2.2. Visites du chantier et tenue du Journal de Coordination (ouverture du journal
de coordination voir phase projet)
5.2.2.1 Dans le cadre de marchés de travaux dont le délai d’exécution est défini
Le coordinateur effectuera des visites pour coordonner la mise en œuvre des
mesures de sécurité suivant les règles prévues au plan de sécurité et de santé et les
plans particuliers des entreprises. Il tiendra le Journal de Coordination signalant les
manquements ainsi que les situations dangereuses constatées, les mesures de
prévention conseillées pour y remédier, leurs délais d’application et évaluera la
prévention pour les phases à venir. La durée des visites hebdomadaires sera
déterminée en fonction des risques évalués pour les différentes phases de la
réalisation.
Le Coordinateur-sécurité est tenu d’inscrire, dans le journal de chantier, les jours et
heures de ses visites.
Les procès verbaux des réunions prévues pour la coordination seront annexés au
journal de coordination. Le coordinateur fournira et tiendra systématiquement le
journal de coordination à jour dont une copie sera tenue en permanence à
disposition des parties intéressées sur le chantier (dans un classeur Sécurité et
Santé).
Il sera complété par :
a) Les comptes rendus des inspections communes ;
b) Les observations faites par le coordinateur sécurité et le suivi apporté ;
c) Les observations faites par les intervenants ;
d) Les informations administratives concernant les intervenants ;
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 8 -
aanbestedende overheid het bijgewerkte veiligheids- en gezondheidsplan over, evenals
het bijgewerkte coördinatiedagboek. Het postinterventiedossier wordt op zijn beurt
overgemaakt binnen de 30 werkdagen na de voorlopige oplevering van het werk.
5.2 Tijdens de uitvoeringsfase van het werk
5.2.1 Coördinatievergaderingen
De coördinator dient coördinatievergaderingen te houden met de bouwheer, de
eventuele onderzoeksbureaus, de verantwoordelijken van de ondernemingen en de
preventieadviseurs van de verschillende partijen.
5.2.2 Bezoeken aan de werf en het bijhouden van het coördinatiedagboek (opening
van het coördinatiedagboek zie projectfase)
5.2.2.1 in het kader van de werkopdrachten met vastgestelde uitvoeringstermijn
De coördinator brengt wekelijks een bezoek aan de werf ten einde de toepassing
van de veiligheidsmaatregelen te coördineren, volgens de regels die voorzien zijn in
het veiligheids- en gezondheidsplan en in de bijzondere plannen van de bedrijven.
Hij houdt het coördinatiedagboek bij en maakt melding van de tekortkomingen en
van de vastgestelde gevaarlijke situaties, de aanbevolen preventiemaatregelen om
eraan te verhelpen evenals de overeenkomstige uitvoeringstermijn ervan. Hij maakt
eveneens een evaluatie van de preventie voor de komende fasen. De duur van de
wekelijkse bezoeken wordt vastgesteld op basis van de ingeschatte risico's voor de
verschillende fasen van de uitvoering.
De veiligheidscoördinator is verplicht om de dagen en de uren van zijn bezoeken te
noteren in het werfdagboek.
De processen-verbaal van de vergaderingen die voorzien zijn voor de coördinatie
worden bij het coördinatiedagboek gevoegd. De coördinator zorgt voor het
coördinatiedagboek en houdt het systematisch bij. Ten allen tijde is er een kopie ter
beschikking van de betrokken partijen op de werf.
Het dagboek wordt aangevuld met:
a) de verslagen van de gemeenschappelijke inspecties;
b) de aanmerkingen van de veiligheidscoördinator en het gegeven gevolg;
c) de opmerkingen van de betrokkenen;
d) de administratieve gegevens aangaande de betrokkenen;

e) Les copies de tous les rapports de visites et de réunions ;
f) La copie de la notification préalable ;
g) Le compte rendu de toute modification apportée au projet initial susceptible
d’interférer sur l’exercice de la coordination sécurité ;
h) Les informations concernant les accidents survenus sur le chantier ;
i) Tous les documents fournis par les entrepreneurs concernant la sécurité ;
j) Tous les courriers échangés ente les intervenants concernant la sécurité.
L’ensemble des documents relatifs à la sécurité est conservé dans un dossier
sécurité sur chantier.
5.2.2.2 dans le cadre de marchés de travaux annuels
Le coordinateur effectuera des visites pour coordonner la mise en œuvre des
mesures de sécurité suivant les règles prévues au plan de sécurité et de santé et
au(x) plan(s) particulier(s), de l’entreprise ou des entreprises. Il tiendra le Journal de
Coordination signalant les manquements ainsi que les situations dangereuses
constatées, les mesures de prévention conseillées pour y remédier, leurs délais
d’application et évaluera la prévention pour les phases à venir.
Les visites auront lieu soit sur simple demande du Maître de l’Ouvrage (par fax ou
par courriel confirmé par courrier) soit de façon ponctuelle, en fonction des risques
évalués pour les phases ou travaux à venir, après consultation du Maître de
l’Ouvrage qui fournira la liste des interventions prévues ou en cours.
Les procès verbaux des réunions prévues pour la coordination seront annexés au
journal de coordination. Le coordinateur fournira et tiendra systématiquement le
journal de coordination à jour dont une copie sera tenue en permanence à disposition
des parties intéressées sur le chantier (dans un classeur Sécurité et santé).
Il sera complété par :
a) Les comptes rendus des inspections communes ;
b) Les observations faites par le coordinateur sécurité et le suivi apporté ;
c) Les observations faites par les intervenants ;
d) Les informations administratives concernant les intervenants ;
e) Les copies de tous les rapports de visites et de réunions ;
f) La copie de la notification préalable ;
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 9 -
e) de kopieën van alle verslagen van de bezoeken en de vergaderingen;
f) de kopie van de voorafgaande notificatie;
g) het verslag van elke aan het oorspronkelijke project aangebrachte wijziging die
een invloed kan hebben op de uitvoering van de veiligheidscoördinatie;
h) de informatie m.b.t. de gebeurde ongevallen op de werf;
i) alle door de aannemers geleverde documenten i.v.m. de veiligheid;
j) alle correspondentie tussen de aannemers betreffende de veiligheid.
Het geheel van documenten betreffende de veiligheid wordt bewaard in een
veiligheidsdossier op de werf.
5.2.2.2 in het kader van de opdrachten voor jaarlijkse werken
De coördinator zal bezoeken uitvoeren om het instellen van de
veiiligheidsmaatregelen te coördineren, volgens de regels die voorzien zijn in het
veiligheids- en gezondheidsplan en in het (de) bijzondere plan(nen) van het/de
bedrijf/bedrijven. Hij houdt het coördinatiedagboek bij en maakt melding van de
tekortkomingen en van de vastgestelde gevaarlijke situaties, de aanbevolen
preventiemaatregelen om eraan te verhelpen, hun termijnen die van toepassing zijn
en zal de preventie voor de komende fasen evalueren.
De bezoeken vinden plaats op eenvoudig verzoek van de bouwheer (per fax of email
met een bevestiging per post), op verschillende tijdstippen, volgens de
ingeschatte risico's voor de komende fasen of werken na overleg met de bouwheer,
die een lijst bezorgt van de geplande of aan de gang zijnde operaties
De processen-verbaal van de geplande vergaderingen voor de coördinatie worden
bij het coördinatiedagboek gevoegd. De coördinator zorgt voor het
coördinatiedagboek en houdt het systematisch bij. Een kopie van het dagboek zal te
allen tijde ter beschikking gehouden worden van de betrokkenen op de werf (in een
klapper Veiligheid en gezonsdheid).
Het dagboek wordt aangevuld met:
a) de verslagen van de gemeenschappelijke inspecties;
b) de aanmerkingen van de veiligheidscoördinator en het gegeven gevolg;
c) de opmerkingen van de betrokkenen;
d) de administratieve gegevens aangaande de betrokkenen;
e) de kopieën van alle verslagen van de bezoeken en de vergaderingen;
f) de kopie van de voorafgaande notificatie;

g) Le compte rendu de toute modification apportée au projet initial susceptible
d’interférer sur l’exercice de la coordination sécurité ;
h) Les informations concernant les accidents survenus sur le chantier ;
i) Tous les documents fournis par les entrepreneurs concernant la sécurité ;
j) Tous les courriers échangés ente les intervenants concernant la sécurité.
L’ensemble des documents relatifs à la sécurité est conservé dans un dossier sécurité
sur chantier.
5.2.3 Adaptation du Plan de Sécurité et de Santé ainsi que du Dossier d’Intervention
Ultérieure (établissement du P.S.S. et du D.I.U. voir phase projet).
Parallèlement au déroulement du chantier, le Plan de Sécurité et de santé sera
complété par les Plans particuliers de sécurité et de santé des entreprises et sera
adapté aux nouvelles situations.
Le Dossier d’Intervention Ultérieure sera adapté en fonction des documents
transmis par les différentes parties.
Chaque entreprise fournira 15 jours avant le début de son intervention sur chantier
son Plan particulier de sécurité qui sera harmonisé et intégré par le coordinateur
dans le Plan de Sécurité et de Santé.
Cette obligation est intégrée contractuellement dans le cahier spécial des charges
relatif à la réalisation des travaux lors de la passation de marché avec
l’entrepreneur.
L’obligation de fourniture du Plan particulier de sécurité s’applique à toutes les
entreprises, co-traitantes ou sous-traitantes sur le chantier.
5.2.4 La structure de coordination (articles 37 à 40 de l’A.R. du 25 janvier 2001) :
Le maître de l’ouvrage organise la structure de coordination. Le coordinateur préside
et convoque la structure de coordination.
5.2.5 Réception provisoire :
Le coordinateur remettra au pouvoir adjudicateur, à la réception provisoire de
l’ouvrage, le plan de sécurité et de santé actualisé et le journal de coordination
actualisé. Le dossier d’intervention ultérieure est transmis dans les 30 jours calendriers
après la réception provisoire du chantier. Le coordinateur prend acte de ces
transmissions dans un procès-verbal qu’il joint au dossier d’intervention ultérieure.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 10
-
g)
het verslag van elke aan het oorspronkelijke project aangebrachte wijziging die
een invloed kan hebben op de uitvoering van de veiligheidscoördinatie;
h) De informatie m.b.t. de gebeurde ongevallen op de werf;
i) alle door de aannemers geleverde documenten i.v.m. veiligheid;
j) alle correspondentie tussen de aannemers betreffende de veiligheid.
Het geheel van documenten betreffende de veiligheid wordt bewaard in een
veiligheidsdossier op de werf.
5.2.3 Aanpassing van het veiligheids- en gezondheidsplan en van het
postinterventiedossier (opstellen van het VGP en het PID, zie projectfase).
Gelijklopend met de vorderingen van de werf, wordt het veiligheids- en
gezondheidsplan aangevuld met de bijzondere veiligheids- en gezondheidsplannen
van de ondernemingen en wordt het aangepast aan de nieuwe situaties.
Het postinterventiedossier wordt aangepast op basis van de door de verschillende
partijen overgemaakte documenten.
Elke onderneming bezorgt 2 weken voor de aanvang van zijn werkzaamheden op
de werf zijn bijzonder veiligheidsplan dat door de coördinator geharmoniseerd en
geïntegreerd wordt in het veiligheids- en gezondheidsplan.
Die verplichting is contractueel opgenomen in het bijzondere bestek voor de
uitvoering van werken op het moment van de gunning van de aanbesteding aan de
aannemer.
De verplichting voor het bezorgen van het bijzonder veiligheidsplan is van
toepassing op alle ondernemingen - medeaannemend of onderaannemend - op de
werf.
5.2.4 Coördinatiestructuur (artikelen 37 tot 40 van het KB van 25 januari 2001):
De bouwheer organiseert de coördinatiestructuur. De coördinator zit de
coördinatiestructuur voor en roept hem bijeen.
5.2.5 Voorlopige oplevering:
6 – Mode de détermination des prix: 6. Prijsbepaling
Bij de voorlopige oplevering maakt de coördinator aan de aanbestedende overheid
het bijgewerkte veiligheids- en gezondheidsplan over, samen met het bijgewerkte
coördinatiedagboek. Het postinterventiedossier wordt overgemaakt binnen de 30
kalenderdagen na de voorlopige oplevering van de werf. De coördinator maakt noteert
de overmakingen in een proces-verbaal dat hij bij het postinterventiedossier voegt.

Le présent marché est un marché à bordereau de prix sans révision de prix
Il n’y a pas de seuil minimal, ni de seuil maximal de commande qui sont garantis. Les
commandes sont effectuées tout au long de l’année, en fonction des projets.
Le pouvoir adjudicateur est libre de déterminer la fréquence des commandes, sans
devoir en justifier auprès du prestataire de services.
7 - Formalités relatives à l'introduction et à l'ouverture des offres:
1 - Le pouvoir adjudicateur est la Commune d'Ixelles, représentée par le Collège des
Bourgmestre et Echevins.
2 - Le soumissionnaire établit son offre et remplit l'inventaire, sur le formulaire d’offre
annexé au présent cahier des charges ou sur tout autre document certifié
conforme au modèle prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés par le soumissionnaire ou son
mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de nature à influencer les
conditions du marché.
3 - Les offres doivent être glissées dans une enveloppe définitivement scellée portant:
l’intitulé du marché, de titel van de aanbesteding,
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 11 -
Onderhavige aanbesteding is een aanbesteding volgens prijslijst zonder
prijsherziening. Er is geen gewaarborgde minimale of maximale drempel voor de
bestellingen. De bestellingen worden over het gehele jaar gedaan, naar gelang de
projecten.
De aanbestedende overheid is vrij om de frequentie van de bestellingen te bepalen,
zonder zich te moeten verantwoorden bij de dienstverlener.
7 - Formaliteiten omtrent de indiening en de opening van de offertes
1. De aanbestedende overheid is de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het
College van Burgemeester en Schepenen.
2. De inschrijver maakt zijn offerte op en vult de inventaris in, op het offerte formulier
gevoegd bij dit bestek of op ieder ander document conform verklaard aan het
voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen, zijn ondertekend door de
inschrijver of zijn gemachtigde, alsook iedere doorhaling of overschrijving die de
voorwaarden van de opdracht zouden kunnen beïnvloeden.
3. De offertes dienen in een definitief verzegelde envelop te worden gesloten, die
volgende gegevens bevat:
l'indication de la date d’ouverture des offres de datum van de opening van de offertes,
La référence du cahier spécial des charges,
de referentie van het bijzonder bestek,
et peuvent, au choix du soumissionnaire, être déposées au 168, chaussée d'Ixelles à
1050 Bruxelles conformément l’article 104 de Arrêté Royal du 8 janvier 1996, sous
enveloppe fermée et glissée dans une seconde enveloppe portant l'adresse reprise ciavant
et l’indication “ Commune d’Ixelles - service GESC ” ainsi que la mention "Offre",
contre accusé de réception ;
par envoi ordinaire;
par envoi recommandé.
Tout offre doit parvenir au président de la séance d’ouverture des offres avant qu’il ne
déclare la séance ouverte.
Toutefois, une offre arrivée tardivement est prise en considération pour autant que le
pouvoir adjudicateur n’ait pas encore notifié sa décision aux soumissionnaires et que
l’offre ait été déposée à la Poste sous pli recommandé, au plus tard le quatrième jour
en kunnen, naar keuze van de inschrijver, worden gedeponeerd vóór de vastgestelde
datum voor de overhandiging van de inschrijvingen op de Elsensesteenweg 168 te
1050 Brussel onder gesloten omslag en in een tweede omslag gestoken waarop het
voornoemde adres staat en met de vermelding “Gemeente Elsene – p/a – Dienst
GESC” alsook de vermelding "OFFERTE",
tegen ontvangstbewijs;
bij gewone verzending;
per aangetekende brief.
Elke offerte moet bij de voorzitter toekomen voor de verklaring van opening van de
openingszitting van de offertes.
Een te laat aangekomen offerte wordt evenwel wel in overweging genomen op
voorwaarde dat de aanbestedende overheid zijn beslissing nog niet aan de inschrijvers
heeft genotificeerd en dat de offerte bij de post is gedeponeerd onder aangetekende

de calendrier précédant le jour fixé pour la réception des offres.
4. Elles peuvent être rédigées en français ou en néerlandais, les montants sont
indiqués en euros.
5. Seront joints à la présente offre tous les documents demandés au §10.
6. L’ouverture des offres est fixée aux lieu, date et heure mentionnés dans l’avis de
marché
8 - Validité des offres:
Le soumissionnaire s'engage par son offre, telle qu'elle a été éventuellement rectifiée
par le pouvoir adjudicateur, pendant un délai de 180 jours de calendrier, prenant
cours le lendemain de la date d’ouverture des offres.
9- Régularité des offres :
Seront joints à l’offre :
Le formulaire d’offre daté et signé
L’inventaire (détail des honoraires phase projet et phase réalisation)
complété (un prix manquant rend l’offre irrégulière)
L’identité de la personne qui exercera la mission en question ainsi que de son
adjoint (voir inventaire).
10 - Erreurs, Omission :
Si les soumissionnaires rectifient les erreurs ou réparent les omissions qu’ils relèvent
dans les diverses parties du présent cahier spécial des charges, ils doivent
obligatoirement les apporter sur un document séparé mentionnant leur justification
11 - Critères de sélection qualitative:
Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la
procédure, le soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 12 -
omslag, ten laatste de vierde kalenderdag voorafgaand aan de dag die is vastgesteld
voor de ontvangst van de offertes.
4. Ze kunnen worden opgesteld in het Frans of in het Nederlands. De bedragen
worden vermeld in euro.
5. Worden toegevoegd aan onderhavige offerte: alle documenten die worden
gevraagd in §10.
6. Het openen van de offertes is vastgelegd op de plaats, datum en uur vermeld in het
bericht van de opdracht.
8. Geldigheid van de offertes
De inschrijver is gebonden door zijn offerte, zoals ze eventueel werd gecorrigeerd
door de aanbestedende overheid, gedurende 180 kalenderdagen, te tellen vanaf de
dag volgend op de opening van de offertes.
9- Régularité des offres :
Worden bij deze offerte gevoegd:
Het offerteformulier gedateerd en ondertekend.
De inventaris (detail van de honoraria voor de projectfase en de uitvoeringsfase)
aangevuld (een ontbrekende prijs maakt de offerte onregelmatig)
De identiteit van de persoon die de bedoelde opdracht zal uitvoeren en van
diens medewerker (zie inventaris).
10. Fouten, weglatingen
Als de inschrijvers fouten rechtzetten of weglatingen aanvullen die ze ontdekken in
de verschillende delen van onderhavig bijzonder bestek, moeten ze die verplicht
vermelden in een apart document met opgave van de rechtvaardiging.
11. Criteria van kwalitatieve selectie
IIs uitgesloten van deelname aan de opdracht, op elk moment van de procedure, de
inschrijver die niet in orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van de betaling van

au paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions de l’article 69
bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996 §1er pour les belges ou §2 pour les étrangers.
Pour le soumissionnaire belge : le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des
moyens électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte
de l'entrepreneur belge envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Pour le soumissionnaire étranger : il sera joint à l’offre une attestation délivrée par
l'autorité compétente certifiant qu'il est en règle avec les obligations relatives au
paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions légales du pays
où il est établi. Lorsqu'un tel document n'est pas délivré dans le pays concerné, il
peut être remplacé par une déclaration sous serment ou par une déclaration
solennelle faite par l'interessé devant une autorité judiciaire ou administrative, un
notaire ou un organisme professionnel qualifié du pays d'origine ou de provenance
Documents et renseignements à joindre à l’offre :
L’identité de la personne qui exercera la mission en question ainsi que de son adjoint
et les copies de leurs diplômes (minimum un niveau A, l’autre A ou B ou équivalent
au niveau européen) prouvant que ceux-ci satisfont aux conditions de capacités
requises aux articles 56 à 58 et 60 à 64 de l’arrêté royal du 25 janvier 2001, l’A.R. du
19 décembre 2001 et l’A.R. du 19 janvier 2005 concernant les chantiers temporaires
ou mobiles pour exercer les fonctions de coordinateur projet et de coordinateur
réalisation sont joints à l’offre. Les copies des diplômes prouvant que ces
personnes satisfont aux conditions de capacités requises sont jointes à l’offre.
12 - Variante
Les variantes libres sont interdites.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 13 -
zijn sociale zekerheidsbijdragen volgens de bepalingen van het artikel 69 bis van het
Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 §1er voor belgen ou §2 voor buitenlanders.
Voor belgen inschrijver: Hiervoor zal de aanbestedende Overheid met elektronische
middelen (Digiflow) overgaan tot nazicht van de toestand van de rekening van de
onderneming bij de rijksdienst voor sociale zekerheid. (RSZ).
Voor de buitenlandse inschrijver : hij zal met de offerte een attest dat uitgereikt werd
door per de bevoegde overheid en waarin bevestigd wordt dat hij in regel met de
voorsschriften inzake betaling vande bijdragen voor de sociale zekerheid is,
overeenkomstig de wetteljike bepaling van het land waar hij gevestigd is. Indien een
dergelijk document niet uitgereikt wordt in het betrokken land, kan het vervangen
worden door een verklaring onder eed of een plechtige verklaring van de betrokkene
vóór een gerechtelijke of overheidsinstantie, een notaris of een bevoegde
beroepsorganisatie van dat land.
Bij de offerte te voegen documenten en inlichtingen:
De identiteit van de persoon die de betreffende opdracht zal uitvoeren, evenals van
diens medewerker de kopieën van hun diploma's (minimum één niveau A, de
andere A of B of gelijkwaardig op Europees niveau) waaruit blijkt dat deze
personen voldoen aan de bekwaamheidseisen zoals omschreven in de artikels 56
tot 58 en 60 tot 64 van het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001, het KB van 19
december 2001 en het KB van 19 januari 2005 betreffende de tijdelijke of mobiele
werkplaatsen om de functie van projectcoördinator en uitvoeringscoördinator uit te
oefenen, moeten toegevoegd worden aan de offerte. De kopieën van de diploma's
waaruit blijkt dat die personen voldoen aan de bekwaamheidseisen, moeten
toegevoegd worden aan de offerte.
12. Varianten
Vrije varianten zijn verboden.

1B. Clauses contractuelles particulières.
1. Nom du fonctionnaire dirigeant :
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 14 -
1B. Bijzondere kontractuele bepalingen.
1. Leidende dienst en ambtenaar:
- Fonctionnaire dirigeant : - Leidinggevende ambtenaar :
Collège des Bourgmestre et Echevins
Chaussée d’Ixelles, 168
B 1050 Bruxelles - Belgique
- Personnes de contacts de la Commune :
Monsieur Marc BURZYNSKA
Tél.: 32 2 515 67 91
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : marc.burzynska@ixelles.be
Monsieur Quentin GHYSSENS
Tél.: 32 2 515 67 92
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : quentin.ghyssens@ixelles.be
Personne de contact pour l’achat du présent cahier spécial des charges :
Mme Cleantha CROONEN
Tél.: 32 2 515 63 14
Fax : 32 2 515 63 02
E-Mail : cleantha.croonen@ixelles.be
Le rôle de la personne de contact est uniquement consultatif. Les services sont
exécutés sous la direction et sous le contrôle du Collège des Bourgmestre et Echevins
qui vérifie la parfaite exécution des ouvrages commandés, conformément aux
dispositions de la Nouvelle loi communale.
Le prestataire de services ne dispose d’aucun mandat de la part du pouvoir adjudicateur
et il ne pourra engager le dit pouvoir par les choix ou les décisions qu’il aura pris
d’initiative sans que ces choix ou décisions ne fassent l’objet d’une prise de position
expresse du pouvoir adjudicateur.
- Contacten van de Gemeente:
College van Burgemeester en Schepenen
Elsensesteenweg , 168
B 1050 Brussel - België
Dhr. Marc BURZYNSKA
Tel.: 32 2 515 67 91
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : marc.burzynska@ixelles.be
Dhr. Quentin GHYSSENS
Tel.: 32 2 515 67 92
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : quentin.ghyssens@ixelles.be
Contact voor de aankoop van het bestek :
Mme Cleantha CROONEN
Tél.: 32 2 515 63 14
Fax : 32 2 515 63 02
E-Mail : cleantha.croonen@ixelles.be
De contactpersoon heeft enkel een raadgevende rol. De diensten worden uitgevoerd
onder de leiding en nazicht van het College van Burgemeester en Schepenen die de
perfecte uitvoering van de bestelde werken verifieert, overeenkomstig de beschikkingen
van de Nieuwe Gemeentewet.
De dienstverlener beschikt over geen enkel mandaat vanwege de aanbestedende
overheid en kan de genoemde overheid niet verplichten tot bepaalde keuzes en
beslissingen die hij uit eigen hoofde heeft gemaakt, zonder dat die keuzes of
beslissingen het uitdrukkelijke akkoord hebben gekregen vanwege de aanbestedende
overheid.

2. Coordinateur sécurité – santé :
Le prestataire de service notifie l’identité de la personne qui exercera la mission en
question ainsi que de son adjoint. Cette personne sera l’interlocuteur du Collège des
Bourgmestre et Echevins.
Le coordinateur principal doit être assisté de minimum un adjoint afin de garantir la
continuité de la mission en cas de maladie ou d’indisponibilité motivée de celui-ci. Cet
adjoint est soumis pour l’accomplissement de la mission aux mêmes dispositions que le
coordinateur projet et réalisation désigné.
L’offre mentionne l’identité de chacune des 2 personnes.
3. Cautionnement:
En application de l’article 5 §3 de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996, la
pièce justificative, constatant le dépôt d’un cautionnement de 5% (cinq pour cent) du
montant initial de l’entreprise, est transmise à la Commune dans les trente jours de
calendrier qui suivent le jour de la conclusion du marché (à la réception du courrier relatif
à la notification).
Le cautionnement est libérable en une fois à la réception provisoire de l’ensemble des
services qui correspond à la réception du DIU relatif aux travaux de la dernière mission.
4. Sous-traitants
Lorsque tout ou une partie des prestations du marché est confiée à un ou plusieurs
sous-traitants, l’adjudicataire reste, dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis du
pouvoir adjudicateur.
L’adjudicataire en assume la direction, la coordination et supporte le coût de leurs
honoraires ainsi que tous les frais annexes.
5. Element compris dans le prix
Sont notamment inclus dans le prix, les frais relatifs aux prestations quelconques
qui, par leur nature, sont solidaires ou dépendantes des services décrits et les frais
généraux.
Sont également inclus dans le prix :
1 Les frais administratifs et de secrétariat ;
2 Les frais de déplacement ;
3 Les assurances ;
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 15 -
2. Veiligheid en gezondheid’s coördinator :
De dienstverlener geeft de identiteit te kennen van de persoon die de betreffende
opdracht zal uitvoeren, evenals van diens medewerker. Die persoon zal optreden als
aanspreekpersoon van het College van Burgemeester en Schepenen.
De hoofdcoördinator moet worden bijgestaan door minstens één assistent teneinde de
continuïteit van de opdracht te kunnen waarborgen in geval van ziekte of gewettigde
onbeschikbaarheid van de hoofdcoördinator. Die assistent is voor de uitvoering van de
opdracht onderworpen aan dezelfde bepalingen als de aangewezen project- en
uitvoeringscoördinator.
De offerte maakt melding van de identiteit van beide personen.
3. Waarborgsom:
In toepassing van artikel 5 §3 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996, wordt het bewijsstuk waaruit het deponeren blijkt van 5% (vijf procent) van het
oorspronkelijke bedrag van de onderneming overgemaakt aan de gemeente binnen de
dertig kalenderdagen die volgen op het gunnen van de opdracht (bij het ontvangen van
de brief betreffende de notificatie).
De waarborgsom kan in zijn geheel worden vrijgegeven bij de voorlopige oplevering van
het geheel van de diensten die overstemmen met de oplevering van het PID betreffende
de werken van de laatste opdracht.
4 - Onderaannemers:
Waneer een deel of het geheel van de prestaties van de opdracht wordt toevertrouwd
aan een of meerdere onderaannemers, blijft de opdrachtnemer in elk geval alleen
verantwoordelijk tegenover de aanbestedende overheid.
De opdrachtnemer neemt het bestuur en de coördinatie waar en draagt de kost van de
honoraria en van alle bijbehorende kosten.
5 - Elementen die vervat zitten in de prijs:
Zijn met name vervat in de prijs: de kosten met betrekking tot gelijk welke prestatie
die door zijn aard verbonden is aan of afhankelijk is van de beschreven werken en
de algemene kosten.
Zijn opgenomen in de prijs:
1. de administratie- en secretariaatskosten;
2. de verplaatsingskosten;
3. de verzekeringen;

4 Les frais de réception ;
5 Le coût de l’ensemble des documents préparatoires à l’entièreté du
dossier ;
6 Le coût des traductions des documents qui doivent être présentés en
français et en néerlandais (pour le Conseil communal, pour le Collège
échevinal, pour le dossier d’exécution, pour le suivi du chantier,…) ;
7 Les honoraires relatifs à l’élaboration des divers documents (plan général
de sécurité, journal de coordination, dossier d’intervention ultérieure,…);
8 L’envoi du courrier ;
9 Les frais de photocopies ;
10 Les frais de protections personnelles ;
6 - Paiement :
Le prix du marché est liquidé par acomptes, au fur et à mesure de l’avancement des
services, sur production de l’adjudicataire, d’une déclaration de créance, datée,
signée et appuyée d’un état détaillé des services partiels exécutés, à approuver par
la Commune.
Les factures seront adressées, en triple exemplaire, au Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d’Ixelles -c/o Service GESC, 168 chaussée d’Ixelles à 1050
Bruxelles, accompagnées d’une copie du bon de commande.
Le paiement sera effectué dans les 50 jours de calendrier, à compter de la date à
laquelle les déclarations de créance datées, signées et appuyées d’un état détaillé des
services ont été réceptionnées.
Complémentairement à l’article 15 § 2 2° de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26
septembre 1996, il est stipulé :
Les factures sont datées, signées et mentionnent :
a) La nature du marché
b) La phase du marché de service concerné
c) En plus de la somme en chiffre, le montant total en toutes lettres précédé de la
mention « certifié sincère et véritable à la somme de…………… EUR »
d) Le numéro de compte bancaire de l’établissement financier auquel le virement
doit être effectué
e) La taxe sur la valeur ajoutée
f) En outre la facture doit porter les mentions rendues obligatoires par la
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 16
-
6 - Betaling:
4. de opleveringskosten;
5. de kost van het geheel van voorbereidende documenten voor het
volledige dossier;
6. de vertaalkosten van de dossiers die moeten worden voorgelegd in
het Frans en het Nederlands (voor de Gemeenteraad, voor het
Schepencollege, voor het uitvoeringsdossier, voor de opvolging
van de werf...);
7. de honoraria voor de opstelling van de diverse documenten
(algemeen veiligheidsplan, coördinatiedagboek,
postinterventiedossier...);
8. het versturen van de briefwisseling;
9. de kosten van de fotokopieën;
10. de kosten van persoonlijke beschermingsmiddelen.
De prijs van de opdracht wordt afgelost per termijnen, naargelang het vorderen van
de diensten, op voorlegging door de opdrachtnemer van een gedateerde en
getekende schuldvordering, vergezeld van een gedetailleerde beschrijving van de
gedeeltelijk uitgevoerde diensten, goed te keuren door de gemeente.
De facturen worden in drievoud opgestuurd naar het College van Burgemeester en
Schepenen van de gemeente Elsene - p/a Dienst MBVW, Elsensesteenweg 168 te
1050 Brussel, samen met een kopie van de bestelbon.
De betaling gebeurt binnen de 50 kalenderdagen, te tellen vanaf de datum van
ontvangst van de gedateerde en getekende schuldvordering, vergezeld van een
gedetailleerde beschrijving van de gedeeltelijk uitgevoerde diensten.
Bijkomstig bij artikel 15 § 2 2° van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26
september 1996, wordt bepaald dat:
De facturen zijn gedateerd en getekend en vermelden:
a) De aard van de aanbesteding.
b) De betreffende fase van de aanbesteding van diensten.
c) Naast het bedrag in cijfers wordt het totaalbedrag voluit geschreven,
voorafgegaan door de vermelding "voor echt verklaard voor de som
van…………… EUR".
d) Het bankrekeningnummer waarop de overschrijving uitgevoerd mag worden.
e) De belasting op de toegevoegde waarde.
f) De factuur moet ook voorzien zijn van de verplichte vermeldingen die opgelegd

législation relative à la taxe sur la valeur ajoutée
Article 23 § 4 de la Loi du 24 décembre 1993 :
La signification de cession et la mise en gage de la créance peuvent également être
effectuées par le cessionnaire au pouvoir adjudicateur par lettre recommandée à la
Commune d’Ixelles – Service GESC– 168 Chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
Voir aussi § 8 Honoraires
7 - Révision des prix
Les prix ne sont pas soumis à révision.
8 - Honoraires :
Le montant des honoraires du coordinateur-sécurité est calculé pour l’ensemble de
la mission de coordination. Ce montant couvre toutes les tâches à exécuter en
application du présent cahier spécial des charges et les frais de dossiers.
Le paiement des honoraires du coordinateur sécurité projet :
- Le paiement des honoraires du coordinateur sécurité projet se fera:
1. à la réception du PSS ;
2. à la réception du JC ;
3. à la réception du D.I.U. ;
4. à la remise de l’analyse des documents annexés aux offres des
soumissionnaires.
Le paiement des honoraires du coordinateur sécurité réalisation se fera :
1 à la présentation des documents de la coordination (à la remise du
dossier général de sécurité) sur base des documents du coordinateur
projet ;
2 en cours de mission de coordination, au fur et à mesure de l’avancement
des travaux ; les tranches mensuelles sont réparties sur le délai
contractuel du chantier, pour les dossiers dont le délai est déterminé.
Pour les marchés annuels, les tranches mensuelles sont égales à un
douzième (1/12) du montant du marché prévu pour le suivi des travaux ;
3 à la fin de la mission de coordination (à la remise du Dossier
d’Intervention Ultérieure).
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 17 -
worden door de wetgeving op de belasting op de toegevoegde waarde.
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993:
De betekening van de overdracht en de inpandgeving van de schuldvordering kan
eveneens gebeuren per aangetekend schrijven door de cessionaris aan de
aanbestedende overheid, de gemeente Elsene – Dienst MBVW – Elsensesteenweg 168
te 1050 Elsene.
Zie ook § 8 Honoraria
7 - Prijsherziening
De prijzen worden niet herzien.
8 - Honoraria:
Het bedrag van de honoraria van de veiligheidscoördinator wordt berekend voor het
geheel van de coördinatie. Dat bedrag dekt alle uit te voeren taken in toepassing van
onderhavig bijzonder bestek alsook de dossierkosten.
De betaling van de honoraria van de veiligheidscoördinator gebeuren volgens de
inventaris:
- De betaling van de honoraria van de veiligheidscoördinator voor het project
zal gebeuren:
1. bij de oplevering van het VGP;
2. bij de oplevering van het CD;
3. bij de oplevering van het PID;
4. bij de overdracht van de analyse van de aan de offertes van de inschrijvers
toegevoegde documenten.
De betaling van de honoraria van de veiligheidscoördinator voor de uitvoering
zal gebeuren:
1. bij het voorstellen van de documenten van de coördinatie (bij het
overhandigen van het volledige veiligheidsdossier) op basis van de
documenten van de projectcoördinator;
2. tijdens de coördinatieopdracht, volgens de vordering van de werken; de
maandelijkse schijven worden gespreid over de contractuele duur van het
werfcontract, voor wat betreft de dossiers waarvan de duur vastgesteld is. Voor de
jaarlijkse opdrachten, zijn de maandelijkse schijven gelijk aan een twaalfde (1/12)
van het bedrag van de voorziene opdracht voor de opvolging van de werken;
3. op het einde van de coördinatieopdracht (bij het overhandigen van het

Les honoraires sont payables au grand complet dans les 50 jours à compter de la
date de réception de la déclaration de créances. Voir l’article 15 § 2 2° de l’annexe à
l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996
9 - Assurances
Dans un délai de quinze jours à dater de la notification du présent marché, le
coordinateur-sécurité fournira au maître de l’ouvrage une copie de la police
d’assurance « responsabilité civile professionnelle », couvrant de façon appropriée sa
responsabilité professionnelle et celle de ses collaborateurs pouvant découler de
l’exécution du présent contrat, soit une attestation de l’assureur garantissant la
couverture du coordinateur-sécurité par une telle police. Il fournit également les
preuves que les primes échues ont été payées. La couverture de cette assurance
tiendra compte de l’importance et des risques du chantier où il exerce sa fonction.
10 - Responsabilité
Le coordinateur s’engage à accomplir en temps voulu et de manière adéquate
toutes les tâches qui lui sont imposées par le cahier spécial des charges du présent
marché de services.
Dans le cadre de sa mission, le coordinateur-sécurité agit en qualité de prestataire
de services, conseiller du maître d’ouvrage et ne dispose pas du droit d’injonction à
l’encontre des différents intervenants (sauf dans le cas de danger grave et imminent
pour la sécurité des travailleurs et des intervenants).
Il est tenu à des obligations de moyens et à la fourniture des documents propres à
sa mission.
Le coordinateur-sécurité reconnaît qu’il dispose de la qualification et de la
compétence requise pour l’exécution de sa mission et qu’il couvrira sa responsabilité
professionnelle par une assurance adéquate (voir § 9 ci-dessus).
Sans préjudice des dispositions du Code civil, le coordinateur reconnaît et accepte
sa responsabilité pour les conséquences des fautes professionnelles commises par
lui ou ses collaborateurs dans l’exécution de sa mission y compris dans
l’établissement des documents de la coordination ( par exemple : le dossier
d’intervention ultérieure).
La responsabilité du coordinateur-sécurité expire, au plus tard, à la fin de sa mission
(excepté pour le DIU).
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 18 -
postinterventiedossier
De honoraria dienen in hun volledigheid betaald te zijn binnen de 50 dagen vanaf de
datum van de ontvangst van de schuldvorderingen. Zie artikel 15 § 2 2° van de bijlage
bij het Koninklijk Besluit van 26 september 1996.
9 - Verzekering
Binnen de vijftien dagen vanaf de notificatie van onderhavige aanbesteding, bezorgt
de veiligheidscoördinator aan de bouwheer een kopie van de verzekeringspolis
"burgerlijke beroepsaansprakelijkheid", die op adequate wijze de
beroepsaansprakelijkheid van hem en zijn medewerkers dekt die zou kunnen
voortvloeien uit de uitvoering van zijn opdracht, of een attest van de verzekeraar dat
waarborgt dat de veiligheidscoördinator door een dergelijke polis is gedekt. Hij levert
tevens de bewijzen dat de vervallen premies werden betaald.
De dekking van deze verzekering houdt rekening met het belang en de risico's van
het dossier waarmee de veiligheidscoördinator is belast.
10 - Verantwoordelijkheid
De coördinator verbindt zicht ertoe binnen de gewenste termijn en op gepaste wijze
alle taken te vervullen die hem worden opgelegd door onderhavig bijzonder bestek
voor de aanbesteding van diensten.
In het kader van zijn opdracht, handelt de veiligheidscoördinator in de hoedanigheid
van dienstverlener en adviseur van de bouwheer en beschikt hij over geen enkel
injunctierecht tegenover de verschillende betrokken partijen (behalve in geval van
ernstig en onmiddellijk gevaar voor de werknemers en de betrokkenen).
Hij is gebonden aan een middelenverbintenis en aan de verplichting de documenten,
eigen aan zijn opdracht, af te leveren.
De veiligheidscoördinator erkent dat hij beschikt over de vereiste kwalificatie en
bevoegdheid voor de uitoefening van zijn opdracht en dat hij zijn
beroepsverantwoordelijkheid zal laten dekken door een adequate verzekering (zie §
9 hierboven).
Onverminderd de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, erkent en aanvaardt de
veiligheidscoördinator zijn verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de gebeurlijke
beroepsfouten door hem of zijn medewerkers bij de uitoefening van zijn opdracht,
met inbegrip van het opstellen van de coördinatiedocumenten (bijvoorbeeld het
postinterventiedossier).
De verantwoordelijkheid van de veiligheidscoördinator vervalt ten laatste op het
einde van zijn opdracht (met uitzondering van het PID).

11 - Moyens d’action et résiliation
Intérêt pour retard dans les paiements : voir l’article 15 §4 de l’annexe de l’Arrêté
Royal du 26 septembre 1996.
Moyens d’action du pouvoir adjudicateur et résiliation :
Voir les articles 20, 21 et 75 de l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996.
Article 20 § 4 du CGC : Pénalités spéciales
Complémentairement aux amendes pour retard prévues à l’article 75, une pénalité
spéciale sera appliquée pour réparer le préjudice que subirait la Commune en cas de :
1) non-respect des délais prévus pour la remise des divers documents.Cela donne
lieu à l’imposition d’une pénalité spéciale pour retard journalière de 100 euros par
jours calendrier.
2) non-respect de la visite hebdomadaire du chantier ou d’une visite ponctuelle
demandée par le Maître de l’Ouvrage. Cela donne lieu à l’imposition d’une pénalité
spéciale de 100 euros par visite non effectuée.
En cas de manquements de la part du prestataire de services ou lorsque les services ne
satisfont pas aux clauses et conditions de marché, ou s’ils ne sont pas effectués selon
les règles de l’art, ils sont recommencés par le prestataire, sans que celui-ci ne puisse
réclamer la moindre indemnité.
Les amendes de retard continuent à courir à charge du prestataire défaillant et il
supporte également, en sus, les frais de conclusion du marché pour compte, sans qu’il
puisse dépasser 11.000€.
2°/ Mesures d’office
Voir les articles 20§ 6 et 75§2 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre 1996.
En cas de défaut du prestataire de services, ils sont d’office exécutés en régie ou
commandés à un tiers, à ses frais, risques et périls, sur l’ordre du pouvoir adjudicateur.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 19 -
11 - Rechtsmiddelen en verbreking
Verwijlintrest voor achterstallige betalingen: zie artikel 15 §4 van de bijlage van het
Koninklijk Besluit van 26 september 1996.
Actiemiddelen van de aanbestedende overheid en verbreking:
Zie artikelen 20, 21 en 75 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996.
Article 20 § 4 du CGC : Pénalités spéciales
ter aanvulling op de boetes voorzien in artikel 75, een speciale boete zal worden
toegepast voor het herstel van de schade die de gemeente zou lijden in geval van :
1) niet-naleving van de voorziene termijnen voor het overhandigen van de
verschillende documenten. Dit geeft aanleiding tot het opleggen van een spéciale
boete van 100 euro per Kalender dagen.
2) niet-naleving van het wekelijks bezoek aan de werf of van een specifiek bezoek op
vraag van de Bouwheer. Dit geeft aanleiding tot het opleggen van een speciale boete
van 100 euro per niet uitgevoerd bezoek.
In geval van gebreken door de dienstverlener of wanneer de diensten niet voldoen
aan de beschikkingen en voorwaarden van de opdracht, of als de diensten niet
werden uitgevoerd volgens de regels van de kunst, moeten de werken door de
dienstverlener worden overgedaan, zonder dat hij daarvoor aanspraak kan maken
op de minste schadevergoeding.
De oplopende achterstandboetes blijven ten laste van de in gebreke blijvende
dienstverlener die, daar bovenop, eveneens de kosten draagt voor de gunning van de
opdracht voor rekening, met een beperking van 11.000€.
2°/ Maatregelen van ambtswege
Zie artikelen 20§ 6 en 75§ 2 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996.
In het geval de dienstverlener in gebreke blijft, worden de diensten ambtshalve
uitgevoerd in beheer of besteld bij een derde, op zijn kosten, risico's en
verantwoording, in opdracht van de aanbestedende overheid.

12 - Litiges
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de Bruxelles.
13 - Obligation du soumissionnaire
Le prestataire est tenu pour le service demandé, de mettre en pratique toutes les règles
de l'art de sa profession et son expérience en la matière, de façon à solutionner au
mieux les problèmes posés.
Il est tenu à une obligation de moyens et de résultat.
En vertu de sa spécialisation, le prestataire est tenu de présenter les suggestions qu’il
estime indispensables au point de vue technique et financier pour atteindre le résultat
demandé et défendre les intérêts de la Commune.
Si nécessaire et si une solution lui semble incomplète ou mauvaise, il proposera à la
Commune une solution meilleure, étant entendu qu'il doit décrire la solution proposée et
joindre une estimation de l’incidence financière et sur le délai.
14 - Organisation des relations entre le maître d’ouvrage et le coordinateur
sécurité
le maître de l’ouvrage :
- communique au coordinateur-sécurité toutes les informations et données
dont il dispose et qui présentent une utilité pour l’exécution de la mission de
coordination. Il l’informe également des modifications qu’il envisage
d’apporter au projet, aux méthodes d’organisation du travail, aux techniques
et délais d’exécution afin de lui permettre de formuler ses remarques et
d’adapter les documents de la coordination,
- invite le coordinateur-sécurité aux réunions de chantier,
- informe les différents entrepreneurs de l’identité du coordinateur-sécurité,
- veille à ce que les différents entrepreneurs coopèrent à la mission de
coordination et aux actions que le coordinateur développe sur le chantier.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 20 -
12 - Geschillen
De partijen zien af van een dagvaarding zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet in der minne kan worden geregeld door middel
van een vrijwillige minnelijke schikking, wordt voor de rechtbanken van Brussel
gebracht.
13 - Verplichting van de inschrijver
De dienstverlener is verplicht voor de gevraagde dienst alle regels van de kunst van
zijn beroep en zijn ervaring terzake aan te wenden om de problemen die zich stellen
zo goed mogelijk op te lossen.
Hij is gebonden door een middelen- en resultaatsverbintenis.
Krachtens zijn specialisatie is de dienstverlener verplicht de suggesties voor te
leggen die hij technisch en financieel gezien onontbeerlijk acht om het gevraagde
resultaat te bereiken en de belangen van de gemeente te verdedigen.
Indien nodig, en als een oplossing hem onvolledig of slecht lijkt, stelt hij aan de
gemeente een betere oplossing voor, met dien verstande dat hij de voorgestelde
oplossing moet beschrijven en een schatting van de financiële weerslag en de
gevolgen op de termijn moet toevoegen.
14 - Organisatie van de relatie tussen de bouwheer en de veiligheidscoördinator
De bouwheer:
- deelt aan de veiligheidscoördinator alle inlichtingen en gegevens mee
waarover hij beschikt en die nuttig zijn voor de uitvoering van de
coördinatieopdracht; hij informeert ook over de wijzigingen die hij aan wilt
brengen aan het project, aan de methodes voor de organisatie van het werk,
aan de technieken en de uitvoeringstermijnen, zodanig dat de
veiligheidscoördinator zijn opmerkingen kan formuleren en de
coördinatiedocumenten bij kan werken,
- nodigt de veiligheidscoördinator uit op de werfvergaderingen,
- licht de verschillende aannemers in over de identiteit van de
veiligheidscoördinator,
- ziet erop toe dat de verschillende aannemers meewerken aan de
coördinatieopdracht en aan de acties die de coördinator op de werf ontwikkelt.

Le coordinateur-sécurité :
- informe le maître de l’ouvrage chargé de sa désignation des difficultés
auxquelles il est confronté dans l’exercice de sa mission,
- est habilité à inviter tout entrepreneur à régulariser un manquement aux
règles de sécurité et aux dispositions du plan de sécurité et de santé,
- communique immédiatement au maître de l’ouvrage chargé de sa
désignation toute constatation de manquements persistants aux règles de
sécurité sur le chantier,
- est autorisé, en cas de danger grave et imminent pour la sécurité des
travailleurs et des intervenants, à ordonner l’arrêt de tout ou partie des
travaux sur le chantier. Il en informe sans délai le maître de l’ouvrage.
15. Langue utilisée
La mission de coordinateur réalisation décrite dans le présent cahier des charges
doit être exécutée dans la langue choisie par l’entrepreneur qui sera désigné pour
l’exécution des travaux, mais tous les documents qui sont annexés au dossier
d’adjudication et ceux du D.I.U. doivent être rédigés en français et en néerlandais.
Chapitre II - Clauses techniques
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 21 -
De veiligheidscoördinator:
- licht de bouwheer die met zijn aanstelling is belast in over de moeilijkheden
waarmee hij geconfronteerd wordt tijdens de uitoefening van zijn opdracht,
- is gemachtigd om elke aannemer aan te manen om de niet-naleving van de
veiligheidsregels of van de bepalingen van het veiligheids- en
gezondheidsplan recht te zetten,
- deelt onmiddellijk aan de bouwheer die met zijn aanstelling is belast elke
vaststelling mee van de blijvende niet-naleving van de veiligheidsregels op
de werf,
- is gemachtigd, in geval van ernstig en onmiddellijk gevaar voor de veiligheid
van de medewerkers en de betrokken partijen, om de volledige of
gedeeltelijke stillegging van de werfwerkzaamheden te bevelen. Hij
informeert in dat geval onmiddellijk de bouwheer.
15. Gebruikte taal
De opdracht van de uitvoeringscoördinator, zoals beschreven in onderhavig
bijzonder bestek, moet uitgevoerd worden in de taal gekozen door de aannemer die
aangeduid wordt voor de uitvoering van de werken; maar alle bijlagen van het
toewijzingsdossier en van het DIP moeten worden opgesteld in het Frans en het
Nederlands.
Hoofdstuk II - Technische bepalingen
Cadre de la Mission : Kader van de opdracht:
Divers projet au cours de l’année 2012.
Liste non exhaustive des éventuels projets programmés en 2012 :
1. Logements :
Immeubles communaux sis :
- Travaux d’entretien et de dépannage des immeubles du patrimoine privé
durant un an (marché annuel)
- 79 avenue du Bois de la Cambre
- 56 rue Elise
- 40-42 rue du Berger
- 38 rue souveraine (rez-de-chausée et sous sol)
- 99-101rue du Trône
- 18-30 rue Diellens
- Projet Ernotte (bâtiments)…
Diverse projecten voor het jaar 2012.
Niet-exhaustieve lijst van de eventuele projecten geprogrammeerd voor 2012:
1. Huisvesting:
Gemeentelijke gebouwen:
- Onderhouds- en herstellingswerken aan gebouwen uit het
privépatrimonium gedurende een jaar (jaarlijkse opdracht)
- Terkamerenboslaan 79
- Elizastraat 56
- Herderstraat 40-42
- Opperstraat 38 (gelijkvloers en ondervloers)
- Troonstraat 99-101
- 18-30 Diellensstraat…
- Project Ernotte (gebouw)

2.
Culte :
- Eglise de l’Annonciation,
- Eglise de la Sainte-Trinité
- Eglise sainte Croix
- …
3. Ecoles :
- Aménagement du rez-de-chaussée du 93-99 rue Elise
- Remplacement des châssis dans les écoles
- Réfectoire école 7 et 8
- Travaux divers école 9/10…
4. Divers :
- Musée
- Construction d’un dépôt communal rue du Brochet
- Rue du Brochet 52-54
- 122 rue sans soucis
- 122 rue du viaduc
- Complexe Vandenbroek –Phase 2
- …
5. Sport :
- Piscine communale
- Terrain de pétanque
- …
6. Revêtement
- Travaux d’entretien de pavage (marché annuel)
- Travaux d’investissement de pavage
- Travaux d’asphaltage
- Travaux de marquage (marché annuel)
7. Plantations :
- Aménagement de Parc
- …
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 22 -
2. Kerken:
- Onze-Lieve-Vrouw,
- Heilige Drievuldigheid
- Heilig Kruis
- …
3. Scholen:
- Inrichting van de gelijksvloers, Elizastraat 93-99
- Vervangen van de ramenen in scholen
- Refter scholen 7/8
- Verschillende werken scholen 9/10…
3. Varia:
- Museum
- Bouw van een gemeentedepot in de Snoekstraat
- Snoekstraat 52-54
- Sans soucisstraat 122
- Viaducstraat 122
- Complex Vandenbroek – Fase 2…
5. Sport:
- Gemeentelijk zwembad
- Petenque veld
- …
6. Wegbedekking
- Onderhoudswerken vanwegbekleding (jaarlijkse opdracht)
- Investeringswerken wegbekleding
- Asfalteringswerken
- Wegmarkeringswerken (jaarlijkse opdracht)
7. Aanplantingen:
- Aanleg van parken
- …

8. Entretien des bâtiments communaux :
- Travaux de peinture (marché annuel)
- Travaux d’électricité (marché annuel)
- Travaux de sécurisation de bâtiment (marché annuel)
- Travaux de toiture (marché annuel)
- Travaux de remplacement de vitres (marché annuel)
- Travaux de plomberie et de chauffage (marché annuel)
- Travaux de maçonnerie (marché annuel)
Le soumissionnaire est tenu d’indiquer dans son offre quels sont les types particuliers
de chantier qu’il ne peut prendre en charge du fait de la spécificité des capacités
requises.
Exemple : la coordination sécurité des travaux de toiture du clocher d’une église.
Objet de la mission :
Généralités :
Maître d’ouvrage : Commune d’Ixelles, représentée par son Collège des Bourgmestre
et Echevins
Projet : à établir en 2012.
Date présumée du début des travaux : à partir de 2012-2013
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 23 -
8. Onderhoud van de gemeentegebouwen:
- Schilderwerken (jaarlijkse opdracht)
- Elektriciteitswerken (jaarlijkse opdracht)
- Beveiligingswerken (jaarlijkse opdracht)
- Dakwerken (jaarlijkse opdracht)
- Vervanging van de ramen (jaarlijkse opdracht)
- Loodgieters- en verwarmingswerken (jaarlijkse opdracht)
- Metselwerken (jaarlijkse opdracht)
De inschrijver dient in zijn offerte aan te geven welk type werf hij niet uit kan voeren
vanwege de specificiteit van de vereiste expertise.
Voorbeeld: de veiligheidscoördinatie van de dakwerken aan de klokkentoren van een
kerk.
Doel van de opdracht:
Algemeenheden:
Mission : Opdracht:
Bouwheer: Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn College van Burgemeester
en Schepenen
Projet: op te stellen in 2012.
Voorziene aanvangsdatum van de werken: vanaf 2012-2013
Etablir et mettre à jour le plan de sécurité et de santé. Opstellen en bijwerken van het veiligheids- en gezondheidsplan.
Ouvrir, tenir et compléter le journal de coordination. Openen, bijhouden en aanvullen van het coördinatiedagboek.
Etablir, tenir et mettre à jour le dossier d’intervention ultérieure. Opstellen, bijhouden en bijwerken van het postinterventiedossier.
Présider la structure de coordination : les réunions mensuelles sur chantier : le
coordinateur organisera des réunions de la structure de coordination avec les
différents intervenants concernés. Il établira des PV de chaque réunion et les
transmettra dans les 3 jours ouvrables à tous les intervenants.
Analyser des plans, cahiers des charges et proposer un délai de chantier
conforme à un planning de chantier pré-établi par le coordinateur sur base des
prescriptions du PSS.
Une réunion préalable avec le maître de l’ouvrage, l’architecte et les bureaux
d’études pour définir une position commune.
Trois réunions de préparation du chantier avec le maître de l’ouvrage,
l’architecte, les bureaux d’études et les entreprises.
Voorzitten van de coördinatiestructuur: de maandelijkse vergaderingen op de
werf; de coördinator organiseert vergaderingen van de coördinatiestructuur met
de verschillende betrokken partijen. Hij stelt van elke vergadering de verslagen
op en maakt ze binnen de drie dagen over aan alle betrokkenen.
Analyseren van de plannen en besteken en voorstellen van een werftermijn die
conform is met een op basis van de voorschriften van het VGP door de
coördinator vooropgestelde werfplanning.
Een voorafgaande vergadering met de bouwheer, de architect en de
onderzoeksbureaus, teneinde een gemeenschappelijk standpunt te definiëren.
Drie vergaderingen voor de voorbereiding van de werf met de bouwheer, de
architect en de onderzoeksbureaus en de ondernemingen.

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 24 -
L’analyse des plans de sécurité particuliers des entreprises. Analyse van de bijzondere veiligheidsplannen van de ondernemingen.
L’analyse du planning des travaux. Analyse van de planning van de werken.
Coordonner la mise en œuvre des principes généraux de prévention et des Coördineren van de implementatie van de algemene preventieprincipes en de
mesures de sécurité lors des opérations de planification des différents travaux, veiligheidsmaatregelen tijdens de planningsoperaties van de verschillende
des diverses phases de travail, et des durées prévues pour ces travaux et werken, van de verschillende fasen van het werk en van de voorziene termijnen
phases de travail ;
voor die werken en werkfasen.
Assurer la mise en œuvre des dispositions permettant aux différentes Toezien op de implementatie van de maatregelen die de verschillende
entreprises, d’une part, d’appliquer dAe manière cohérente les principes ondernemingen in staat moeten stellen om, enerzijds, op een coherente manier
généraux et particuliers de prévention applicables sur le chantier, et d’autre part, de op de werf geldende algemene en bijzondere preventieprincipes toe te
de respecter le plan de sécurité et de santé ;
passen en, anderzijds, het veiligheids- en gezondheidsplan te eerbiedigen.
Organiser la coopération entre les entrepreneurs, leur information mutuelle et la Organiseren van de samenwerking, de onderlinge informatie-uitwisseling en de
coordination de leurs activités, sous l’angle spécifique de la protection des activiteitencoördinatie tussen de verschillende aannemers, met specifieke
travailleurs et de la prévention des risques professionnels sur le chantier ;
aandacht voor de bescherming van de werknemers en voor het voorkomen van
beroepsrisico's op de werf.
Coordonner la surveillance de l’application correcte des procédures de travail ; Coördineren van het toezicht op de correcte toepassing van de werkprocedures.
Prendre les mesures nécessaires pour que seules les personnes autorisées Nemen van de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat enkel de bevoegde
puissent accéder au chantier ;
personen de werf kunnen betreden.
Les visites périodiques sur chantier (1x par semaine) pour les chantiers dont le De periodieke bezoeken aan de werf (1x per week) voor de werven waarvan de
délai d’exécution est déterminé: le coordinateur effectuera des visites pour duur vastgesteld is: de coördinator voert bezoeken uit om de implementering
coordonner la mise en œuvre des mesures de sécurité suivant les règles van de veiligheidsmaatregelen te coördineren volgens de regels voorzien in het
prévues au plan de sécurité et de santé et les plans particuliers des entreprises. veiligheids- en gezondheidsplan en de bijzondere plannen van de
Il rédigera un rapport signalant les manquements ainsi que les situations ondernemingen. Hij maakt een rapport op van de gebreken en de vastgestelde
dangereuses constatées, les mesures de préventions conseillées pour y obvier, gevaarlijke situaties, de aanbevolen preventiemaatregelen om eraan te
leurs délais d’application ; il veillera à leur bonne exécution et évaluera la verhelpen, en de termijnen waarbinnen ze moeten worden toegepast; hij ziet toe
prévention pour les phases à venir. Il enverra dans les 3 jours ouvrables son op de correcte uitvoering ervan en beoordeelt de preventie voor de volgende
rapport à tous les intervenants. Le temps de présence minimum du coordinateur fasen. Hij stuurt zijn rapport binnen de drie werkdagen naar alle betrokken
sur chantier pour les visites périodiques est fixé contractuellement avec le partijen. De tijd dat de coördinator voor de periodieke bezoeken minimaal
pouvoir adjudicateur par dossier.
aanwezig moet zijn op de werf wordt per dossier vastgelegd in overleg met de
aanbestedende overheid.
Pour les marchés annuels, dont l’exécution s’effectue tout au long de l’année : Voor de jaarlijkse opdrachten, waarvan de uitvoering gespreid is over het ganse
Le coordinateur effectuera des visites pour coordonner la mise en œuvre des jaar: de coördinator voert bezoeken uit om de implementering van de
mesures de sécurité suivant les règles prévues au plan de sécurité et de santé veiligheidsmaatregelen te coördineren volgens de regels voorzien in het
et le(s) plan(s) particulier(s), de l’ (ou les) entreprise(s). Il tiendra le Journal de veiligheids- en gezondheidsplan en het/de bijzondere plan(nen) van de
Coordination signalant les manquements ainsi que les situations dangereuses onderneming(en). Hij maakt een rapport op van de gebreken en de vastgestelde
constatées, les mesures de prévention conseillées pour y remédier, leurs délais gevaarlijke situaties, de aanbevolen preventiemaatregelen om eraan te
d’application et évaluera la prévention pour les phases à venir.
verhelpen, en de termijnen waarbinnen ze moeten worden toegepast; hij ziet toe
op de correcte uitvoering ervan en beoordeelt de preventie voor de volgende
fasen.
Les visites auront lieu soit sur simple demande du Maître de l’Ouvrage (par fax De bezoeken vinden plaats op eenvoudig verzoek van de bouwheer (per fax of
ou par courriel) soit de façon ponctuelle, en fonction des risques évalués pour e-mail) op basis van de ingeschatte risico's voor de komende fasen of werken
les phases ou travaux à venir, après consultation du Maître de l’Ouvrage qui en na overleg met de bouwheer, die de lijst bezorgt met voorziene of aan de

fournira la liste des interventions prévues ou en cours.. gang zijnde operaties.
Des visites ponctuelles supplémentaires s’il y a des risques importants dans
certaines phases critiques de travaux (par exemple lors de transition de travaux,
..). Le coordinateur-réalisation est, par ailleurs, tenu d’être présent sur le
chantier lors de la première intervention sur le chantier de chacun des
entrepreneurs concernés par la réalisation des travaux.
Particularités :
1) Le coordinateur s’engage à accomplir en temps voulu et de manière adéquate
toutes les tâches qui lui sont imposées par le présent cahier des charges.
2) Le coordinateur travaillera en étroite collaboration avec la Commune d’Ixelles et
notamment à la tenir informer par tous moyens nécessaires et dans les plus
brefs délais de ses constatations.
3) Le coordinateur assistera aux réunions complémentaires techniques de chantier
liées à la sécurité et communiquera les informations concernant les accidents
survenus sur le chantier.
4) Le coordinateur assistera à toutes les réunions d’information liées à la sécurité
organisées par la Commune d’Ixelles.
5) Le coordinateur s’engage à garder le secret le plus strict vis-à-vis des tiers sur
les informations, renseignements et documents recueillis ou portés à sa
connaissance à l’occasion de sa mission.
6) Tous les documents pour le dossier d’adjudication et le D.I.U. seront en français
et en néerlandais.
7) Le coordinateur aura la capacité d’effectuer sa mission tant en français qu’en
néerlandais.
8) Toutes les photocopies à remettre dans le cadre de sa mission.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 25 -
Bijkomende bezoeken als er grote risico's bestaan bij bepaalde kritieke fasen
van de werken (bv. bij de overdracht van werken...). De uitvoeringscoördinator is
bovendien geacht aanwezig te zijn op de werf bij de eerste interventie op de
werf van elk van de aannemers die betrokken zijn bij de uitvoering van de
werken.
Bijzonderheden:
1) De coördinator verbindt er zich toe om te gepasten tijde en op afdoende wijze
alle taken uit te voeren die hem in onderhavig bestek worden opgelegd
2) De coördinator werkt nauw samen met de gemeente Elsene en brengt haar
meer bepaald met alle mogelijke middelen en zonder verwijl op de hoogte van
zijn vaststellingen.
3) De coördinator neemt deel aan de bijkomende technische vergaderingen die
verband houden met de veiligheid en deelt de inlichtingen mee betreffende de
gebeurde ongevallen op de werf.
4) De coördinator neemt deel aan alle door de gemeente Elsene georganiseerde
informatievergaderingen die verband houden met de veiligheid.
5) De coördinator verbindt zicht er toe de striktste geheimhouding te waarborgen
ten overstaan van derden betreffende informatie, inlichtingen en documenten
die hij bij de uitvoering van zijn opdracht heeft verzameld of vernomen.
6) Alle documenten voor het toewijzingsdossier en voor het DIP dienen opgesteld
te worden in het Frans en het Nederlands.
7) De coördinator moet in staat zijn om zijn opdracht zowel in het Frans als in het
Nederlands uit te voeren.
8) Alle te overhandigen kopieën in het kader van zijn opdracht.

PROJECT- EN UITVOERINGSCOORDINATIE: VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHILLENDE DOSSIERS
GEPROGRAMMEERD DOOR DE GEMENTE ELSENE VOOR DE DUUR VAN EEN JAAR
Deel 1: aanbestedingen voor werken waarvan de duur vastgesteld is:
Bedrag van de vermoedelijke uitgave,
berekend in opeenvolgende schijven ZBTW
van 0 tot
160.000 €
INVENTARIS
Door de inschrijver in te vullen, te dateren, te tekenen en bij de offerte te voegen.
IDENTITEIT VAN DE PROJECT- EN UITVOERINGSCOORDINATOR:
IDENTITEIT VAN ZIJN MEDEWERKER:
van 160.001 tot
550.000 €
van 550.001
tot
1.400.000 €
1. Duur van de werf van 0 tot 60 werkdagen of van 0 tot 90 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 1
….. €
2. Duur van de werf van 61 tot 120 werkdagen of van 91 tot 180 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 2
….. €
van 1.400.001
tot
5.550.000 €
meer dan
5.550.000 €
1/4

3. Duur van de werf van 121 tot 200 werkdagen of van 181 tot 300 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 3
….. €
4. Duur van de werf van 201 tot 300 werkdagen of van 301 tot 450 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 4
….. €
5. Duur van de werf van 301 tot 450 werkdagen of van 451 tot 675 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 5
….. €
2/4

6. Duur van de werf meer dan 450 werkdagen of meer dan 676 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 6
….. €
7. veiligheidscoördinatie uitvoering Eenheid Hoeveelheid
Bedrag van de honoraria van de
uitvoeringscoördinator per bijkomende,
verstreken maand na de oorspronkelijke duur
van de werf (opgegeven in het
aanbestedingsbericht van het bijzonder
bestek voor de werken) € 1
TOTAAL hoofdstukken 1 tot 7 ZBTW
BTW
TOTAAL hoofdstukken 1 tot 7 BTWI
Forfaitair bedrag ZBTW
….. €
EUR
EUR
EUR
3/4

Deel 2 : Aanbestedingen voor werken waarvan de uitvoering gespreid is over de gehele duur van onderhavige aanbesteding (jaarlijkse opdrachten)
Bedrag van de vermoedelijke uitgave,
berekend in opeenvolgende schijven ZBTW
van 0 tot
160.000 €
van 160.001 tot
550.000 €
van 550.001
tot
1.400.000 €
van 1.400.001
tot
5.550.000 €
meer dan 5.550.000
€
Jaarlijkse opdrachten
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf voor een jaar ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
TOTAAL deel 2 ZBTW
….. €
BTW
EUR
TOTAAL deel 2 BTWI
EUR
TOTAAL delen 1 en 2 ZBTW
BTW
TOTAAL delen 1 en 2 BTWI
Het bedrag van de offerte is verschillend van
het bedrag van de bestelling.
Het totaal van de forfaitaire prijzen vermeld in
de bovenstaande prijslijsten toe de meest
voordelige prijs te bepalen van de ingediende
offertes.
EUR
EUR
EUR
4/4

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
OK SMP-CA – Cindy
Escada – 26-05-2011
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
SERVICE ADMINISTRATIF ADMINISTRATIEF DIENST
COORDINATION SECURITE ET SANTE EN PROJET ET EN REALISATION :
MISSIONS COMPLETES
DANS LE CADRE DE DIVERS DOSSIERS PROGRAMMES
PAR LA COMMUNE D’IXELLES POUR UNE DUREE D’UN AN
ADJUDICATION PUBLIQUE
2011-279
OFFRE
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signés pour accord et chaque page sera paraphée
par le soumissionnaire.
Le soussigné :................................................................................................................
........................................................................................................................................
PROJECT- EN UITVOERINGSCOORDINATIE VEILIGHEID EN GEZONDHEID:
VOLLEDIGE OPDRACHTEN
IN HET KADER VAN VERSCHILLENDE DOSSIERS GEPROGRAMMEERD
DOOR DE GEMEENTE ELSENE VOOR DE DUUR VAN EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
2011-279
OFFERTE
Om zijn offerte op te maken, dient de inschrijver gebruik te maken van onderhavig
formulier op ongezegeld papier of van een ander, conform het model gewaarmerkt
document.
De offerte en zijn bijlagen worden getekend voor akkoord
en elke pagina wordt geparafeerd door de inschrijver.
Ondergetekende: ...........................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms, qualité, profession) : .................................................................... (Naam en voornamen, hoedanigheid of beroep) ..........................................................
..................................................................................................................................
........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
de nationalité : ...................................................................................................................... Nationaliteit : ............................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de firma (handelsnaam of firmanaam, vorm en
........................................................................................................................................... nationaliteit): ..................................................................................................................
........................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue : .................................................... waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is: nr.: ……………….. straat: ..............
.................................................................................................................................. .....................................................................................................................................
à : ………………………………………………………code postal: ……………………. te: ………………………………………………………poscode: …………………….

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 2 -
n° de téléphone ................................................................................................................. telefoonnummer:...............................................................................................................
n° de fax ...................................................................................................................... faxnummer: ......................................................................................................................
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………
ou bien* of wel*
La Société
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien*
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
Immatriculé à l’O.N.S.S. sous le n°:...... ...........................................................................
Inscrit au registre de commerce de ..................................................................................
....................................................................................................……………………..
TVA (uniquement en Belgique) n°:...................................................................................
Les membres de mon personnel sont de nationalité :.....................................................
Mes sous-traitants sont de nationalité .............................................................................
………………………………………………………………………………………………...
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions
applicables à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou
particulières de vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront
foi et s'engage sur ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux
clauses et conditions du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite
connaissance, le marché suivant : coordination sécurité – santé en phase projet et
en phase realisation : missions completes dans le cadre de divers dossiers
programmes par la Commune d’ixelles pour une duree d’un an
Moyennant la somme HTVA de : .....................................................................................
TVA : .................................................................................................................................
TOTAL TVAC : ................................................................................................................
De firma
(handelsnaam of firmanaam, vorm en nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door ondergetekende(n)
of wel*
Ondergetekenden:
(voor elk afzonderlijk, dezelfde gegevens als hierboven):
tijdelijk verenigd voor volgende onderneming,
Ingeschreven bij de RSZ onder nr.:...... ...........................................................................
Ingeschreven in het handelsregister van.........................................................................
....................................................................................................……………………..
BTW-nummer (alleen in België):......................................................................................
mijn personeelsleden hebben de...................................................................nationaliteit
Mijn onderaannemers hebben de nationaliteit ................................................................
………………………………………………………………………………………………...
Verklaart hierbij kennis te hebben genomen van de voor de aanbesteding
toepasselijke voorwaarden en aanvaardt dat op het vlak van de algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel diegene die opgenomen zijn in de
toepasselijke voorwaarden bindend zijn en verbindt zich ertoe, op zijn roerende en
onroerende goederen, in overeenstemming met de bepalingen en voorwaarden van
het bijzonder bestek waarvan hij verklaart een volledige kennis te hebben, de
volgende opdracht uit te voeren: project- en uitvoeringscoördinatie veiligheid en
gezondheid: volledige opdrachten in het kader van verschillende dossiers
geprogrammeerd door de Gemeente Elsene voor een duur van een jaar.
Voor de som ZBTW van: .................................................................................................
BTW: ................................................................................................................................
TOTAAL BTWI: ................................................................................................................

1°) Aucun produit de provenance étrangère ne sera mis en œuvre pour l’exécution
de ce marché
ou bien
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1er 4° de l'Arrêté Royal du
8 janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l'origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des Etats
membres de la Communauté européenne, avec indication par pays d'origine de
la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces produits et matériaux
interviennent dans l'offre; s'il s'agit de produits ou de matériaux à parachever ou à
mettre en oeuvre sur le territoire des Etats membres de la Communauté
européenne, seule la valeur des matières doit être indiquée.*
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..............................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
ouvert au nom de: .............................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
- Les documents et toutes autres informations* exigés par le cahier spécial des
charges régissant le présent marché, datés et signés.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES.
Fait à ……………………………, le ………………………….
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 3 -
Le(s) soumissionnaire(s)
1°) Er mag geen enkel product van buitenlandse afkomst worden gebruikt voor de
uitvoering van deze aanbesteding.
of wel
2°) Conform de bepalingen van artikel 90 § 1e 4° van het Koninklijk Besluit van 8 januari
1996 wordt een aparte, gedateerde en getekende nota aangehecht die melding
maakt van de oorsprong van de te leveren producten en de te gebruiken materialen
die niet afkomstig zijn van een Lidstaat van de Europese Unie, met vermelding per
land van herkomst van de waarde, zonder de douanerechten, vertegenwoordigd
door die producten en materialen in de offerte; als het gaat om producten of
materialen die nog afgewerkt of toegepast moeten worden op het grondgebied van
een Lidstaat van de Europese Unie, moet enkel de waarde van de grondstof
opgegeven worden.*
De betalingen worden geldig uitgevoerd middels overschrijving op de volgende
bankrekeningnummers van de volgende financiële instellingen: ..................................
....................................................................................................……………………..
nr.: ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
geopend op naam van:.....................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Worden eveneens bij de onderhavige offerte gevoegd:
- De documenten en alle andere inlichtingen* vereist door het speciaal bestek
waaraan onderhavige aanbesteding onderworpen is, gedateerd en getekend.
VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
* Biffer les mentions inutiles * Schrappen wat niet past.
Gedaan te ……………………………, op ………………………….
De inschrijver(s)

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/094
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 5de punt:
Kabinet van de Burgemeester (1 ste Directie) Politie: Vijftiende vernieuwing van het mobiliteitscontract
tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Gemeente Elsene. Goedkeuring.
---------------------------------
DE RAAD,
Gezien de Nieuwe Gemeentewet;
Gezien het besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 18 juli 1996 dat de regels
bepaalt voor de toekenning van subsidies aan de gemeenten in het kader van een mobiliteitscontract;
Gezien het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 17 juli 1997 dat het besluit
van
18 juli 1996 wijzigt;
Gezien het besluit van de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 20 december 2001
betreffende de uitvoering van de ordonnantie van 11 maart 1999 betreffende de euro op het vlak van de
openbare werken en transport - hoofdstuk II, aanpassing van het besluit van 17 juli 1997 dat het besluit van
18 juli 1996 wijzigt;
Overwegende de bedoelingen van het Gewestelijk Ontwikkelingsplan dat preciseert “dat het aan de gemeenten
is om de maatregelen te nemen om het verkeer te beheren, in het bijzonder door toewijzing van agenten aan
deze taak en door de modaliteiten af te spreken voor snelle interventies in geval van een ongeval dat het verkeer
hindert op de openbare wegen met veel verkeer”;
Overwegende dat het Brusselse Gewest moet evolueren naar een duurzame mobiliteit;
Overwegende dat het openbaar vervoer, de verplaatsingen te voet en met de fiets essentiële elementen van
een duurzame mobiliteit zijn;
Overwegende dat de stimulering van het gebruik van het openbaar vervoer voornamelijk gebeurt door de
verbetering van hun commerciële snelheid;
Overwegende dat de stimulering van verplaatsingen te voet en per fiets gebeurt door een verbetering van
hun veiligheid;
Overwegende dat opstoppingen nefast zijn voor de socio-economische werking van de gemeente en dat ze
schadelijke gevolgen voor de gezondheid en het milieu met zich mee brengen;
Overwegende dat het Gewest de gemeenten aanmoedigt om de aanwezigheid van hun politie te vergroten op
de gewestwegen om er de goede verplaatsingsomstandigheden voor alle gebruikers te behouden;
Gezien het verslag betreffende de uitvoering van het lopende contract;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
Na beraadslaging,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het verslag betreffende de uitvoering van het lopende contract goed te keuren ;
2. om bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een subsidie aan te vragen, conform het besluit van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 20 december 2001 betreffende de uitvoering van de ordonnantie
van 11 maart 1999 betreffende de euro op het vlak van openbare werken en transport hoofdstuk II -
aanpassing van het besluit van 17 juli 1997 ter wijziging van het besluit 18 juli 1996 dat de regels
vastlegt voor de toekenning van subsidies aan de gemeenten in het kader van een mobiliteitscontract,
voor het toezicht op 8 voorrangskruispunten op de gewestwegen en 16,850 kilometer gewestwegen
waarvan de detail is opgenomen in het mobiliteitscontract dat bij deze beraadslaging wordt gevoegd ;
3. de engagementen te onderschrijven in het mobiliteitscontract dat bij deze beraadslaging wordt gevoegd ;
4. het College van Burgemeester en Schepenen te belasten met de uitvoering van deze beslissing.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

Tussen :
MOBILITEITSCONTRACT IXL-016
(Vijftiende vernieuwing)
De gemeente Elsene, hieronder genoemd "de Gemeente" vertegenwoordigd door haar Burgemeester en haar
Secretaris, handelend in uitvoering van de beraadslaging die werd genomen door haar Gemeenteraad
op …………………..2011;
en
De Brusselse Hoofdstedelijke Regering vertegenwoordigd door de Staatssecretaris van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest;
Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die
van toepassing zijn voor de toekenning van toelagen aan de gemeenten in het raam van een mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 1997 tot wijziging van het besluit
van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die van toepassing zijn voor de toekenning van toelagen aan
de gemeenten in het raam van het mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 20 december 2001 tot uitvoering van de
ordonnantie van 11 maart 1999 betreffende de euro inzake openbare werken en vervoer, afdeling II aanpassing
van het besluit van 17 juli 1997 tot wijziging van het besluit van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die van
toepassing zijn voor de toekenning van toelagen aan de gemeenten in het raam van het mobiliteitscontract;
Artikel 1
De Gemeente verbindt zich ertoe, door middel van een daadwerkelijke aanwezigheid van de politie, het toezicht
uit te oefenen op de hierna vermelde voorrangskruispunten en - wegen, overeenkomstig het besluit van de
Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die van toepassing zijn voor de
toekenning van toelagen aan de gemeenten in het raam van het mobiliteitscontract.
Voorrangskruispunten
Middenring
- Station Etterbeek/Generaal Jacqueslaan
- Kroonlaan/Generaal Jacqueslaan
- Adolphe Buyllaan/Generaal Jacqueslaan
- Renbaanlaan/Generaal Jacqueslaan
Andere
- Waversesteenweg/Elsense Steenweg
- Elsense Steenweg/Vleurgatsesteenweg (Flageyplein)
- Triomflaan/Europese School I
- Triomflaan/Europese School II
Voorrangswegen
- Generaal Jacqueslaan (tussen Sterreplein en het station van Etterbeek)
- Kroonlaan en Troonstraat (tussen Londenplein en de Generaal Jacqueslaan)
- Waterloosesteenweg (tussen Bascule en Ma Campagne)
- Vleurgatsesteenweg (tussen Bascule en het Flageyplein)
- Elsense Steenweg (tussen Naamse Poort en Flageyplein)
- Waversesteenweg (tussen Naamse Poort en de Vijverstraat)

Artikel 2
- 2 -
De Gemeente verbindt zich ertoe dat de tussenkomsten van de politieagenten op de voorrangskruispunten en -
wegen de volgende doelstellingen nastreven :
1. de doorgang van het openbaar vervoer en de taxi's bevorderen;
2. waken over de veiligheid van alle gebruikers van het voorrangskruispunt of de voorrangsweg, en in het
bijzonder deze van de fietsers en de voetgangers;
3. erop toezien dat de haltes van het openbaar vervoer en de parkeerzones voor taxi’s vrijgemaakt zijn;
4. erop letten dat het parkeren geen hinder vormt voor de doorgang van het openbaar vervoer, het
autoverkeer en de voetgangers en fietsers;
5. toezien op de naleving van het verkeersreglement door alle gebruikers van het voorrangskruispunt of
van de voorrangsweg;
6. proces-verbaal opmaken bij dubbel parkeren en, in voorkomend geval, de voertuigen laten wegslepen;
7. zorgen voor goede verkeersomstandigheden op de voorrangswegen en ervoor zorgen dat de
voorrangskruispunten vrijgemaakt zijn;
Artikel 3
De Gemeente verbindt zich ertoe het toezicht uit te oefenen op de in artikel 1 vermelde wegen van 7.30 u. tot
9.30 u. en van 16.30 u. tot 19.00 u. gedurende de werkdagen, buiten de weekends, feestdagen en
schoolvakanties.
De Gemeente verbindt zich ertoe het toezicht uit te oefenen op de in artikel 1 vermelde kruispunten,
overeenkomstig de tabel hieronder, gedurende de werkdagen, buiten de weekends, feestdagen en
schoolvakanties.
Kruispunt
van tot van tot Totaal
(minuten)
Station Etterbeek/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Kroon/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Buyl/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Renbaan/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Waversestwg/Elsenestwg 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 18.30 u. 240
Elsense
(Flageypl.)
Stwg/Vleurgatsestwg 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Triomf/Europese school I
07.30 u.
07.30 u.
Triomf/Europese school II 07.30 u.
07.30 u.
09.00 u.
09.00 u.
09.00 u.
09.00 u.
12.00 u.
15.00 u.
12.00 u.
15.00 u.
13.00 u.(woensdag)
16.30 u.(andere
dagen)
13.00 u. (woensdag)
16.30 u. (andere
dagen)
De dagelijkse toezichtsperiode kan worden gewijzigd op basis van de ervaring van de Gemeente voor zover
deze het Gewest erover inlicht (Directie Beleid van Mobiel Brussel - BUV van het Ministerie van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest - CCN - Vooruitgangstraat, 80 - bus 1 - 3 de verdieping - 1035 Brussel), zonder evenwel
minder dan 4 u 30 per dag te bedragen voor de wegen en voor het totaal vermeld in de tabel voor de
kruispunten.
De gemeente verbindt er zich toe om minstens één agent per kruispunt in te zetten.
De gemeente mag de agent die toezicht houdt op het kruispunt Elsensesteenweg / Vleurgatsesteenweg
verplaatsen naar andere gewestelijke kruispunten met openbaar vervoer van het Flageyplein naar gelang van de
vereisten van het verkeer, waarbij de prioriteit wordt gegeven aan trams en bussen en aan de veiligheid van de
150
180
150
180

- 3 -
voetgangers.
Voor de voorrangswegen, verbindt de Gemeente zich tot het organiseren van een politiepatrouille op
voornoemde uren. Deze voorbijgang kan geschieden per patrouillewagen, volgens een rationeel circuit dat het
mogelijk maakt om de toezichtsbeurten zo frequent mogelijk te laten gebeuren. Wanneer het over een kort circuit
gaat, mag dit worden gedaan per motor, bromfiets, fiets of te voet.
Artikel 4
In het raam van het toezicht op de in artikel 1 vermelde kruispunten en wegen, verbindt de Gemeente zich ertoe,
onverminderd de doelstellingen opgesomd in artikel 2, dat de tussenkomsten de volgende doelstellingen
nastreven
Kruispunten
. Station Etterbeek / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang van de trams van de lijnen 7 en 25 vergemakkelijken
- Ervoor zorgen dat het ongeoorloofd parkeren in de nabijheid van de kruispunten verdwijnt
. Kroonlaan / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang van de autobussen van de lijn 95 vergemakkelijken, voornamelijk in de richting van het
stadscentrum.
- De fases van links afslaan vanaf de Kroonlaan vergemakkelijken
- Ervoor zorgen dat het ongeoorloofd parkeren in de nabijheid van het kruispunt verdwijnt
. Adolphe Buyllaan / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang vergemakkelijken van de trams van de lijnen 7, 25 en 94 en de autobussen van de lijn 71
- Ervoor zorgen dat het parkeren op de haltes van het openbaar vervoer verdwijnt (meer bepaald aan de
benedenkant van de Adolphe Buyllaan)
. Renbaanlaan / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang van de trams van of naar de remise en van de lijnen 7, 25 en 94 en de autobussen van
de lijn 71 vergemakkelijken.
- Ervoor zorgen dat het ongeoorloofd parkeren in de omgeving van het kruispunt verdwijnt.
. Waversesteeweg/Elsense Steenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 54 en 71 bevorderen
- Van de Elsense Steenweg een voorrangsweg maken
- Ervoor zorgen dat de autobushaltes vrij blijven
- De voetgangersoversteekplaatsen beveiligen
. Elsense Steenweg/Vleurgatsesteenweg (Flageyplein)
- De doorgang van de bussen van de lijnen 38, 59, 60 en 71 en van de trams van de lijn 81
vergemakkelijken.
- Het rijverbod op de eigen baan voor bussen op de Elsense Steenweg doen naleven.
- De verkeersconflicten tussen wagens en openbaar vervoer regelen
Triomflaan/Europese School I
Triomflaan/Europese School II
- De doorgang van de autobussen van de lijnen van TEC en De Lijn en van de schoolbussen
vergemakkelijken
- Ervoor zorgen dat het kruispunt vrij blijft om de negatieve effecten op het kruispunt Delta te
verminderen
- Het oversteken van de voetgangers en de fietsers vergemakkelijken

Wegenis
. Generaal Jacqueslaan
- 4 -
- De doorgang van de trams van de lijnen 7 en 25 vergemakkelijken
- Tegen het dubbelparkeren optreden.
- Het ongeoorloofd parkeren op de kruispunten en op andere onwettige plaatsen tegengaan.
. Kroonlaan en Troonstraat
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 34, 38, 60, 80 en 95 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
- Het rijverbod op de eigen baan voor bussen op de kroonlaan doen naleven
. Waterloosesteenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen van TEC en De Lijn vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
. Vleurgatsesteenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 38 et 60 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
- Het fietspad van de Vleurgatsesteenweg tussen het Flageyplein en de Louizalaan doen naleven
. Elsense Steenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 54 et 71 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- - Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
- - De loszones handhaven
. Waverse steenweg
Artikel 5
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 34 et 80 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
De Gemeente verbindt zich ertoe een onderhandelingspartner aan te wijzen, verantwoordelijk voor het beheer
van alle interventies die zullen worden uitgevoerd volgens dit contract.
Artikel 6
De Gemeente verbindt zich ertoe jaarlijks een omstandig rapport op te stellen over de uitvoering van de vervulde
opdrachten op grond van dit contract, met vermelding van de ondervonden moeilijkheden, de waargenomen
verbeteringen alsook de verbeteringen die zouden moeten worden gebracht aan het beheer van het wegverkeer
op de kruispunten en de prioritaire wegen, o. m. aan de verkeerslichten.
Artikel 7
De Gemeente verbindt zich ertoe deel te nemen aan de reflectie rond over de toekomstige toepassingen van de
verkeersserver m. b. t. de coördinatie tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeenten en de
verspreiding van de informatie betreffende het verkeersbeheer.

Artikel 8
- 5 -
Indien de Gemeente zich niet voegt naar de ministeriële verwittiging bedoeld in artikel 7 van het besluit van de
Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 houdende bepaling van de regels voor de toekenning van
subsidies aan de gemeenten in het kader van het mobiliteitscontract, zal het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
ambtshalve het bedrag van de toegekende subsidies recupereren.
Opgesteld te Brussel in vier exemplaren, op ………………2011
Voor de gemeente ELSENE,
Patricia van der LIJN, Willy DECOURTY,
Gemeentesecretaris. Burgemeester.
Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest,
De Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest,
Bruno DE LILLE.

…/…/ 2011 – Arrêté ministériel octroyant une
subvention de ……… EUR à la commune
d’Ixelles pour un contrat de mobilité
Le Secrétaire d’Etat de la Région de Bruxelles-
Capitale,
Vu la loi du 16 mai 2003 fixant les dispositions
générales applicables aux budgets, au contrôle
des subventions et à la comptabilité des
communautés et des régions, ainsi qu’à
l’organisation du contrôle de la Cour des
comptes, les articles 11 à 14 ;
Vu l’ordonnance organique du 23 février 2006
portant les dispositions applicables au budget, à
la comptabilité et au contrôle, les articles 15 et
92 à 95 ;
Vu l’ordonnance du 24 décembre 2010
contenant le Budget général des dépenses de la
Région de Bruxelles-Capitale pour l’année
budgétaire 2011;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 18 juillet 1996
déterminant les règles applicables pour l’octroi
de subventions aux communes dans le cadre du
contrat de mobilité ;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 17 juillet 1997 modifiant
l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 18 juillet 1996
déterminant les règles applicables pour l’octroi
de subventions aux communes dans le cadre du
contrat de mobilité ;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 20 décembre 2001
portant exécution de l’ordonnance du 11 mars
1999 relative à l’euro en matière de travaux
publics et de transport, l’article 3 ;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 17 juillet 2009 fixant la
répartition des compétences entre les ministres
du Gouvernement de la Région de Bruxelles-
Capitale, l’article 5 ;
Vu l’arrêté ministériel du 17 juillet 2009 fixant les
compétences du Secrétaire d’Etat adjoint à la
Ministre du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale chargée des Travaux publics
et des Transports, l’article 2;
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 1
…/…/ 2011 – Ministerieel besluit houdende
toekenning van een subsidie van ……… EUR
aan de gemeente Elsene voor een
mobiliteitscontract
De Staatssecretaris van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest,
Gelet op de wet van 16 mei 2003 tot vaststelling
van de algemene bepalingen die gelden voor de
begrotingen, de controle op de subsidies en voor
de boekhouding van de gemeenschappen en de
gewesten, alsook voor de organisatie van de
controle door het Rekenhof, de artikelen 11 tot
14;
Gelet op de organieke ordonnantie van 23
februari 2006 houdende de bepalingen die van
toepassing zijn op de begroting, de boekhouding
en de controle, de artikelen 15 en 92 tot 95;
Gelet op de ordonnantie van 24 december 2010
houdende de algemene uitgavenbegroting van
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor het
begrotingsjaar 2011;
Gelet op het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot
vaststelling van de regels die van toepassing zijn
voor de toekenning van toelagen aan de
gemeenten in het raam van het
mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 1997 tot
wijziging van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot
vaststelling van de regels die van toepassing zijn
voor de toekenning van toelagen aan de
gemeenten in het raam van het
mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 20 december 2001
tot uitvoering van de ordonnantie van 11 maart
1999 betreffende de euro inzake openbare
werken en vervoer, artikel 3;
Gelet op het Besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 2009 tot
vaststelling van de bevoegdheden van de
ministers van de Brusselse Hoofdstedelijke
Regering, artikel 5;
Gelet op het ministerieel besluit van 17 juli 2009
tot vaststelling van de bevoegdheden van de
Staatssecretaris toegevoegd aan de Minister van
de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bevoegd
voor Openbare Werken en Vervoer; artikel 2;

Vu l’avis de l’inspecteur des finances, donné le
………………. 2011 ;
Vu l’accord du Ministre du Budget, donné le …
………………2011 ;
Vu la délibération prise en date du
………………2011 par le Conseil communal de
la commune d’Ixelles en vue d’obtenir une
subvention pour maintenir de bonnes conditions
de circulation sur les carrefours et voiries
prioritaires par la présence de policiers sur le
terrain ;
Vu le contrat de mobilité entre la Région de
Bruxelles-Capitale et la commune d’Ixelles daté
du ;
Arrête:
Article 1 er . Une subvention de ……………. EUR
est octroyée à la commune d’Ixelles.
Ce montant sera versé sur le compte du
bénéficiaire dont le n° est 091-0001542-19.
Art. 2. La présente subvention sera imputée à
l’allocation de base 17.002.27.01.43.22 b et c
du Budget général des dépenses de la Région
de Bruxelles-Capitale pour l’année budgétaire
2011.
La subvention est gérée par la Direction
Stratégie, Ministère de la Région de Bruxelles-
Capitale, Bruxelles Mobilité - A. E. D., CCN, rue
du Progrès 80, boîte 1 à 1035 Bruxelles.
Art. 3. La subvention vise à assurer une
surveillance policière de 8 carrefours prioritaires
établis en voirie régionale et de 16,850 km de
voiries régionales prioritaires, sur le territoire de
la commune d’Ixelles.
La subvention couvre une période d’un an à
dater du 1 er octobre 2011.
Art. 4. L’octroi de la subvention est réglé
conformément aux dispositions des l’arrêtés du
Gouvernement de la Région de Bruxelles-
Capitale des 18 juillet 1996, 17 juillet 1997 et 20
décembre 2001 précités.
L’octroi de la subvention est lié au contrat de
mobilité qui précise les dispositions relatives à
l’utilisation de la subvention, et notamment
l’obligation pour la commune d’établir un rapport
annuel circonstancié sur l’exécution du contrat.
Art. 5. La subvention sera liquidée en deux
tranches :
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 2
Gelet op het advies van de inspecteur van
financiën, gegeven op …………… 2011;
Gelet op de akkoordbevinding van de Minister
van Begroting van ……………… 2011;
Gelet op de beraadslaging van ……………..
2011 van de Gemeenteraad van de gemeente
Elsene met het oog op het verkrijgen van een
subsidie om goede verkeersomstandigheden in
stand te houden op de kruispunten waarop
voorrang geldt en de voorrangswegen door de
aanwezigheid van politieagenten ter plaatste;
Gelet op het mobiliteitscontract tussen het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeente
Elsene op datum van ;
Besluit:
Artikel 1. Er wordt een subsidie van
…………… EUR toegekend aan de gemeente
Elsene.
Dit bedrag wordt gestort op het rekeningnummer
091-0001542-19 van de begunstigde.
Art. 2. Onderhavige subsidie wordt aangerekend
op basisallocatie 17.002.27.01.43.22 b en c van
de Algemene Uitgavenbegroting van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor het
begrotingsjaar 2011.
De subsidie wordt beheerd door de Directie
Strategie, Ministerie van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, Mobiel Brussel – B. U.
V., CCN, Vooruitgangstraat 80, bus 1 te 1035
Brussel
Art. 3. De subsidie heeft tot doel een
politietoezicht van 8 voorrangskruispunten van
het gewestelijk wegennet en van 16,850 km
gewestelijke voorrangswegen te verzekeren, op
het grondgebied van de gemeente Elsene.
De subsidie dekt een periode van één jaar die
op 1 oktober 2011 ingaat.
Art. 4. De toekenning van de subsidie wordt
geregeld overeenkomstig de bepalingen van de
voornoemde besluiten van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996, 17 juli
1997 en 20 december 2001.
De toekenning van de subsidie wordt verbonden
aan het mobiliteitscontract waarin de bepalingen
worden gepreciseerd voor de aanwending van
de subsidie, meer bepaald de verplichting van de
gemeente om jaarlijks een gedetailleerd verslag
over de uitvoering van het mobiliteitscontract op
te stellen.
Art. 5. De subsidie wordt in twee schijven
uitbetaald:

- une première tranche de 50 % durant les six
premiers mois qui suivent la conclusion du
contrat de mobilité ;
- le solde de 50 % durant les six mois qui
suivent l’expiration du délai visé ci-dessus.
Art. 6. Tout paiement en exécution du présent
arrêté n’a pas pour conséquence de créer dans
le chef du bénéficiaire un droit inconditionnel à
l’octroi de la subvention, chaque versement
étant liquidé à titre de provision.
Le bénéficiaire de la subvention mettra à la
disposition de la Région ou de toute personne
mandatée par elle, ainsi que de la Cour des
Comptes, les documents généraux et
comptables nécessaires au contrôle de l’emploi
de la subvention.
La partie non justifiée de la subvention devra
être remboursée à la Région de Bruxelles-
Capitale.
Art. 7. Sans préjudice des dispositions du
présent arrêté, la commune bénéficiaire de la
présente subvention engage et gère son
personnel sous sa seule responsabilité.
La Région de Bruxelles-Capitale ne peut être
rendue responsable de tout dommage causé à
des tiers du chef de la réalisation de l’opération
décrite à l’article 3.
Art. 8. Le présent arrêté entre en vigueur à la
date de sa signature.
- een eerste schijf van 50 % gedurende de
eerste zes maanden die volgen op het sluiten
van het mobiliteitscontract;
- het saldo van 50 % gedurende de zes
maanden die volgen op het verstrijken van de
hierboven bedoelde termijn.
Art. 6. De in uitvoering van dit besluit verrichte
betalingen, hebben niet tot gevolg dat de
begunstigde het onvoorwaardelijke recht op de
toekenning van de subsidie verworven heeft,
aangezien elke storting als een voorschot
beschouwd wordt.
De begunstigde dient de algemene en
boekhoudkundige stukken die nodig zijn voor de
controle op de aanwending van de subsidie, ter
beschikking te stellen van het Gewest of van
elke door het Gewest gemachtigde persoon,
alsook van het Rekenhof.
Het niet verantwoorde gedeelte van deze
subsidie dient aan het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest terugbetaald te worden.
Art. 7. Onverminderd de bepalingen van dit
besluit, wordt het personeel van de begunstigde
gemeente van deze subsidie door haar
aangeworven en beheerd, onder haar
uitsluitende aansprakelijkheid.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan niet
aansprakelijk worden gesteld voor enige schade
berokkend aan derden bij de uitvoering van de
in artikel 3 omschreven actie.
Art. 8. Dit besluit treedt in werking op de
datum van zijn ondertekening.
Bruxelles, le…………………….2011 Brussel, ………………………2011
Le Secrétaire d’Etat de la Région de Bruxelles-
Capitale
Bruno DE LILLE
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 3
De Staatssecretaris van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest

Calcul de la subvention
Conformément à la formule figurant aux articles 1 et 2 de l'arrêté du 17 juillet 1997 et à la section II de l'arrêté du 20
décembre 2001 portant exécution de l'ordonnance du 11 mars 1999 relative à l'euro.
1. Carrefours
Carrefour
Total Transport Subvention
(minutes) en commun (EUR)
Gare d'Etterbeek/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Couronne/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Buyl/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Hippodrome/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Wavre/Ixelles 240 oui 6.348,00
Ixelles/Vleurgat (place Flagey) 270 oui 7.141,50
Triomphe/Ecole européenne I (mercredi : 1/5)
150 oui 793,50
(autres jours : 4/5)
Triomphe/Ecole européenne II (mercredi : 1/5)
(autres jours : 4/5)
Total
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 4
180
150
180
3.808,80
oui 793,50
3.808,80
51.260,10
Forfait annuel par minute de surveillance d’un carrefour avec transports en commun : 26,45 EUR.
5 carrefours avec transports en commun de surface surveillés chacun pendant 270 minutes quotidiennes 5 jours
par semaine.
1 carrefour avec transports en commun de surface surveillé pendant 240 minutes quotidiennes 5 jours par
semaine.
2 carrefours avec transports en commun de surface surveillés chacun pendant 150 minutes 1 jour par semaine et
pendant 180 minutes 4 jours par semaine.
2. Voiries
- Bd. G. Jacques (entre l'Etoile et la gare d'Etterbeek) = 2 x 995 m = 1.990 m
- Av. de la Couronne et du Trône (entre Place de Londres et G. Jacques) = 2 x 2.280 m = 4.560 m
- Chaussée de Waterloo (entre la Bascule et Ma Campagne) = 2 x 1.100 m = 2.200 m
- Chaussée de Vleurgat (entre Bascule et Place Flagey) = 2 x 1.250 m = 2.500 m
- Chaussée d'Ixelles (entre la Porte de Namur et la place Flagey) = 2 x 1.400 m = 2.800 m
- Ch. de Wavre (entre la Porte de Namur et la rue de l'Etang) = 2 x 1.400 m = 2.800 m
-----------
Total 16.850 m
soit 16,85 km de voirie surveillés pendant 270 minutes quotidiennes.
Forfait annuel par km et par minute de surveillance des voiries : 2,5 EUR.
3. Application de la formule et de la section II de l’arrêté du 20-12-2001
Subvention = [5 x € 26,45 x 270] + [1 x € 26,45 x 240]+ [2 x € 26,45 x 150 x 0,2] + [2 x € 26.45 x 180 x 0,8] + [€ 2,50 x
16,85 x 270]
= € 35.707,50 + € 6.348,00 + € 1.587,00 + € 7.617,60 + € 11.373,75
= 51.260,10 EUR + 11.373,75 EUR
= 62.633,85 EUR
4. Indexation de la subvention
Index santé juillet 1996 = 120,84
Index santé 2011 = (mois qui précède la délibération du conseil communal)
Subvention indexée = EUR

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/095
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 6de punt:
Elsene-Preventie – Algemene Coördinatie (1 ste Directie) : Uitbreiding aan de Strategische Veiligheids- en
Preventieplannen 2007-2010 opgesteld tussen de Gemeente en de Staat vertegenwoordigd door de
Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken.tot 30 juni 2011. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op het Koninklijk Besluit van 29 december 2010 met betrekking tot de strategische veiligheids- en
preventieplannen 2007-2010, dat de voorwaarden betreffende het sluiten van een overeenkomst bepaalt en
dat betrekking heeft op de financiële modaliteiten betreffende de toekenning, het gebruik en de
controlemechanismen van de financiële toelage;
Gelet de strategische veiligheid en preventieplannen 2007-2010 verlengd zijn voor een periode van 6
maanden vanaf 1 januari 2011;
Gelet de ingeschreven doelstellingen in het kader van de strategische veiligheids en preventieplannen, voor
de jaar 2010 zijn verlengt tot 30 juni 2011, tenzij op verzoek van de gemeenschappelijke ontvanger;
Gelet op de beraadslagingen van 16 september 2010 houdende goedkeuring van de bijlagen aan het
Strategische Veiligheids- en Preventieplan 2007-2010 opgesteld tussen de Gemeente en de Staat,
vertegenwoordigd door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken voor het jaar 2010;
Gelet dat de Gemeente van Elsene geen veranderingen wenst te brengen aan de overeenkomst 2010;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLUIT, met eenparigheid van stemmen:
om de bewoordingen van de bijlage aan het Strategisch Veiligheids- en Preventieplan 2007-2010
opgemaakt tussen de Gemeente Elsene en de Staat, vertegenwoordigt door de Federale Overheidsdienst
Binnenlandse Zaken tot 30 juni 2011, zoals opgenomen in bijlage, goed te keuren.
Het onderhavige besluit zal ter goedkeuring aan de Voogdijoverheid overgemaakt worden, conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook het Besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Ontwerp - Strategisch Veiligheids- en Preventieplan
ELSENE : SVPP Elsene 01/01/11-30/06/11
Periode : 01-01-2011 - 30-06-2011
Tussen enerzijds :
de Staat vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse Zaken, gevestigd in de Wetstraat 2 te
1000 Brussel, verder “de Staat” genoemd,
En anderzijds :
De Gemeente ELSENE, vertegenwoordigd door de Gemeenteraad, waarvoor optreden de H. Willy DECOURTY,
Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, en die handelen in uitvoering van de
zitting van de Gemeenteraad van __/__/____, en die verder “de gemeente” worden genoemd .
Handelend in uitvoering van de beslissing van de Ministerraad van 15
december 2010 Wordt afgesproken wat volgt :

Algemene bepalingen
- 2 -
1. Op basis van dit strategisch veiligheids- en preventieplan en rekening houdend met de bepalingen in het
Ministerieel Besluit van uitvoering en onder voorbehoud van de beschikbare kredieten, wordt een
bedrag van 140.650,50 EUR toegekend aan de gemeente ELSENE.
2. Dit strategisch veiligheids- en preventieplan treedt in werking op 1 januari 2011 en eindigt op 30 juni
2011.
3. De lokale overheden verbinden er zich toe de subsidies van de federale Staat zo doeltreffend en
efficiënt mogelijk te besteden, conform de voorschriften van het besluit van 29 december 2010 en op
verzoek alle mogelijke uitleg over de aanwending van de subsidies te verstrekken. Zij aanvaarden
iedere controle en zullen er hun medewerking aan verlenen.
1 DISPOSITIEF COÖRDINATIE
1.1 Algemene doelstellingen

- 3 -
1.1.1 Aanwending van het strategisch veiligheids- en preventieplan
1.1.2 Tot stand brengen, bevorderen en besturen van een lokaal geïntegreerd en
integraal preventiebeleid
1.2 Strategische Doelstellingen
1.2.1 Een goede administratieve, logistieke en financiële opvolging van het plan en
opvolging met de subsidiërende overheid verzekeren
Operationele doelstellingen
- Het noodzakelijke en bekwame personeel aanwerven
Te verwachten resultaten
- Aanwerving van het vereiste personeel binnen de 3 maanden nadat een post vacant
is
- Jaarlijkse handhaving van functieprofielen
- Het bestaan van een aanwervingsprocedure gedurende de volledige duur van
het plan
Indicatoren
- Binnen de 3 maanden volgend op het vrijkomen van een post wordt overgegaan tot
de aanwerving van het vereiste personeel: ja – neen
- Aantal effectieve betrekkingen/Aantal voorziene betrekkingen = 100%
- Het bestaan van een functieprofiel voor elke aanwerving van personeel: ja – neen
- Het bestaan van een selectiecomité voor elke aanwerving: ja – neen
- De adequate vorming van het personeel verzekeren
Te verwachten resultaten
- Het ter beschikking stellen van een adequaat opleidingsprogramma voor
heel de duur van het plan
Indicatoren
- Elk jaar het opleidingsprogramma aan het personeel overmaken waarover
het plan gaat: ja – nee
- Het bestaan van een procedure betreffende de keuze van de opleidingen
gedurende heel de duur van het plan: ja – nee
- Elke jaar heeft 90% van het personeel minstens een opleiding in verband
met zijn functieprofiel gevolgd: ja – nee
- De terbeschikkingstelling van lokalen verzekeren
Te verwachten resultaten
- Ter beschikking stellen van de lokalen voor heel de duur van het plan
Indicatoren
- Het bestaan van adequate lokalen voor heel de duur van het plan
- Een klassementsysteem, eigen aan het plan, uitwerken
Te verwachten resultaten
- Realisatie van een klassementsysteem eigen aan het plan voor heel de
duur van het plan
Indicatoren

- 4 -
- Het bestaan van een specifiek klassementsysteem voor heel de duur van
het plan: ja – nee
- Een boekhouding en opvolging uitwerken specifiek voor het plan
Te verwachten resultaten
- Realisatie en onderhoud van een specifiek boekhoudsysteem voor heel de
duur van het plan
- Realisatie van een uitgavenstaat op korte, middellange en lange termijn
voor heel de duur van het plan
Indicatoren
- Het bestaan van een specifiek boekhoudsysteem voor heel de duur van het
plan
- Het bestaan van een uitgavenstaat op korte, middellange en lange termijn
voor heel de duur van: ja – nee
- De communicatie met de subsidiërende overheid verzekeren
Te verwachten resultaten
- Overdracht van alle informatie aangaande het plan aan de subsidiërende
overheden binnen de maand die volgt op de aanvraag
Indicatoren
- Overdracht binnen de maand van alle informatie aangaande het plan aan
de subsidiërende overheden: ja – nee
1.2.2 Een samenwerkingsverband tussen de verschillende lokale preventieacties en een
afstemming met de zonale politionele preventie verzekeren
Operationele doelstellingen
- Coördinatiestructuren eigen aan het plan uitwerken
Te verwachten resultaten
- Organisatie van de Consultatieve Preventieraad (CPR) minstens 1 keer/jaar
- Voorbereiding en opvolging van de Consultatieve Preventieraad
- Oprichting en vergadering van de Stuurgroep voor heel de duur van het plan
- Voorbereiding en opvolging van de Stuurgroep
Indicatoren
- Respecteren van de reglementaire richtlijnen aangaande de oprichting van de CPR:
ja – nee
- Aantal jaarlijkse vergaderingen van de CPR > of = 1
- Het bestaan en opsturen van een dagorde van de CPR aan de deelnemers binnen
de 3 weken voorafgaand aan de bijeenkomst: ja – nee
- Verslag van de vergaderingen van de CPR is gerealiseerd en opgestuurd naar de
deelnemers, samen met de uitnodiging voor de volgende CPR: ja – nee
- Respecteren van de reglementaire richtlijnen aangaande de oprichting van de
Stuurgroep: ja – nee
- Aantal jaarlijkse vergaderingen van de Stuurgroep > of = 1
- Verslag van de vergaderingen van de Stuurgroep is gerealiseerd en opgestuurd naar
de deelnemers binnen de maand na de vergadering: ja – nee
- Adequate en relevante partnerships tot stand brengen

- 5 -
Te verwachten resultaten
- Ontwikkeling van een netwerk van partners (constante opdracht)
- Elk jaar installatie van regelmatige vergaderingen tussen de diensten van Elsene-
Preventie en de politiediensten
Indicatoren
- Het bestaan van een netwerk van partners voor heel de duur van het plan: ja – nee
- Effectieve installatie elk jaar van vergaderingen tussen de diensten van Elsene-
Preventie en de politiediensten: ja – nee
- Aantal vergaderingen tussen de diensten van Elsene-Preventie en de politiediensten
> 2/jaar
1.2.3 Een permanent evaluatieproces van het plan verzekeren
Operationele doelstellingen
- Begeleidings- en opvolgingsinstrumenten uitwerken
Te verwachten resultaten
- Realiseren en onderhouden van begeleidings- en opvolgingsinstrumenten voor heel
de duur van het plan
- Jaarlijkse bijwerking van de boordtabellen die door de subsidiërende overheid ter
beschikking werden gesteld
- Jaarlijkse verwezenlijking van rapporten die in overeenstemming zijn met de
reglementaire richtlijnen
Indicatoren
- Het bestaan van begeleidings- en opvolgingsinstrumenten voor heel de duur van het
plan: ja – nee
- Uitwerking van boordtabellen met respect voor de voorgeschreven richtlijnen
(termijn/vorm/structuur/inhoud): ja – nee
- Aanmaak van tussentijdse en eindrapporten met respect voor de voorgeschreven
richtlijnen (termijn/vorm/structuur/inhoud): ja – nee
- Opvolging en bijwerking van de lokale veiligheidsdiagnostiek (LVD)
Te verwachten resultaten
- Jaarlijkse actualisering van de lokale veiligheidsdiagnostiek
Indicatoren
- Jaarlijkse uitwerking van een stand van zaken betreffende de lokale
veiligheidsdiagnostiek: ja – nee
- Overlegstructuren installeren eigen aan de evaluatie
Te verwachten resultaten
- Installeren van interne semestriële vergaderingen betreffende evaluatie
Indicatoren
- Aantal jaarlijkse vergaderingen betreffende evaluatie > of = 2
1.2.4 Verzekeren van informatie naar de bevolking
Operationele doelstellingen
- Specifieke communicatie-instrumenten ontwikkelen betreffende de initiatieven genomen
op het lokale niveau op het gebied van preventie
Te verwachten resultaten

- 6 -
- Bestaan van een bijgewerkte stand van zaken betreffende de steun/kanalen van
communicatie die er bestaan op het lokale niveau voor heel de duur van het plan
Indicatoren
- Bestaan van een bijgewerkte stand van zaken betreffende de steun/kanalen van
communicatie die er bestaan op het lokale niveau voor heel de duur van het plan: ja –
nee
- Een zichtbaarheid van de preventiediensten verzekeren
Te verwachten resultaten
- Specifieke identificatie van de gemeentelijke preventiedienst te midden van de
andere gemeentelijke diensten voor heel de duur van het plan
- Rationeel gebruik van de verschillende communicatiekanalen
Indicatoren
- Plaats en statuut van de preventiedienst te midden van het gemeentelijk organigram:
ja – nee
- Het bestaan van brochures van de preventiedienst voor heel de duur van het plan: ja
– nee
- Het bestaan van een internetsite voor heel de duur van het plan: ja – nee
- Zichtbaarheid van het gebouw van de preventiedienst: ja – nee
2 DIEFSTAL VAN EN IN AUTO'S
De gemeente Elsene wordt in het bijzonder getroffen door het fenomeen van diefstal van en in voertuigen. Het
gaat om het belangrijkste criminaliteitsfeit dat door de Politiestatistieken wordt opgetekend. Dit fenomeen is
bovendien terug te vinden in het Zonaal Veiligheidsplan van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene. De analyse
van de lokale veiligheidsdiagnostiek in Elsene toont aan dat bepaalde wijken meer getroffen worden dan andere.
Sinds 2004 kent het fenomeen een duidelijke stijging in het District 3 van de PZ5339 (dat overeenkomt met
het grondgebied van Elsene, plus de Louizalaan en het Ter Kamerenbos)
2.1 Algemene doelstellingen
2.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen diefstal van en in voertuigen
en/of het hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
2.2 Strategische Doelstellingen
2.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten in de
straten
Te verwachten resultaten
- Dagelijkse aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat ≥ 5u/dag
- Informeren van de bevolking over het fenomeen
Te verwachten resultaten

- 7 -
- Tijdens de evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over diefstal van en in voertuigen via een preventiestand betreffende “diefstal van en
in voertuigen”
- Elk jaar regelmatige verspreiding van informatie over diefstal van en in voertuigen
via de communicatie-instrumenten van de gemeente
Indicatoren
- Aanwezigheid van de preventiestand betreffende “diefstal van en in voertuigen” op
minimum 2 evenementen van de gemeente per jaar: ja – neen
- Aantal evenementen waarop de preventiestand betreffende “diefstal van en in
voertuigen” aanwezig was tijdens een rommelmarkt >/= 1/ jaar
- Aantal evenementen waarop de preventiestand over “diefstal van en in voertuigen”
aanwezig was tijdens een weekendmarkt >/= 1 / jaar
- Aantal publicaties van de preventiebijlage “diefstal van en in voertuigen” in het
gemeenteblad > of = 2/ jaar
- Aantal publicaties over de preventie “diefstal van en in voertuigen” op de website
van de gemeente > of = 1 / jaar
- Informeren van de automobilisten van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Het jaarlijks realiseren van acties om de automobilisten van de gemeente te
informeren over de preventie van diefstal van en in voertuigen
Indicatoren
- Aantal acties om de automobilisten van de gemeente te informeren over de
preventie van diefstal van en in voertuigen > of = 2 / jaar
2.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Oprichting van een partnerschap tussen de diensten Technopreventie van Elsene-
Preventie, van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en van de Stad Brussel
Te verwachten resultaten
- Jaarlijks uitwerken van gezamenlijke informatieacties met ten minste één van de
genoemde partners, gericht op de diefstal van en in voertuigen
3 INBRAAK
Indicatoren
- Aantal informatieacties met minstens één van de vernoemde partners over dit fenomeen >=
1/jaar
De gemeente Elsene wordt in het bijzonder getroffen door het fenomeen inbraak. Het maakt deel uit van de
voornaamste criminaliteitsfeiten die door de Politiestatistieken worden opgetekend. Op regionaal vlak staat
Elsene in de top drie van de meest getroffen gemeenten door dit type van diefstallen. Dit fenomeen wordt
bovendien opgenomen in het Zonaal Veiligheidsplan van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene. De
analyse van de lokale veiligheidsdiagnostiek in Elsene toont aan dat bepaalde wijken meer getroffen worden
dan andere. Diefstal in gebouwen staat op de tweede plaats, na diefstal uit voertuigen. Sinds 2004 kent het
fenomeen een duidelijke groei in het District 3 van de PZ5339 (dat overeenkomt met het grondgebied van
Elsene, plus de Louizalaan en het Ter Kamerenbos).

3.1 Algemene doelstellingen
- 8 -
3.1.1 Het voorkomen, aan het licht brengen en verminderen van inbraak en/of de
onveiligheidsgevoelens met betrekking tot inbraak
3.2 Strategische Doelstellingen
3.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Technopreventieve bezoeken na inbraak bij de slachtoffers die dit wensen
Te verwachten resultaten
- Een maximum aantal slachtoffers van inbraak, die dit hebben gevraagd, hebben na
de inbraak een bezoek gekregen, binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
Indicatoren
- 60% van de slachtoffers van een inbraak die dit hebben gevraagd, hebben na de
inbraak een bezoek gekregen binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
- Realiseren van technopreventieve bezoeken bij de inwoners die dit wensen
Te verwachten resultaten
- Een maximum aantal inwoners die dit hebben gevraagd, hebben een
technopreventief bezoek gekregen binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
Indicatoren
- 90% van de inwoners die dit hebben gevraagd, hebben een technopreventief
bezoek gekregen binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
- Informeren van de inwoners van de gemeente over dit fenomeen
Te verwachten resultaten
- Regelmatige verspreiding van informatie over dit fenomeen naar de inwoners via de
communicatie-instrumenten van de gemeente
- Tijdens de evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over inbraak via een preventiestand
Indicatoren
- Aantal publicaties van de preventiebijlage “inbraak” in het gemeenteblad >/= 1
/ jaar
- Aantal publicaties betreffende de preventie van “inbraak” op de gemeentelijke
website > of = 1 / jaar
- Aanwezigheid van de preventiestand over “inbraak” op minimum 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
- Aantal evenementen waarop de preventiestand over “inbraak” aanwezig was tijdens
een rommelmarkt > / = 1 / jaar
- Aantal evenementen waarop de preventiestand over “inbraak” aanwezig was tijdens
een weekendmarkt >/= 1 / jaar
- Informeren over de mogelijkheid premies en belastingaftrek te krijgen voor het beveiligen van een
woning
Te verwachten resultaten
- Tijdens adviesbezoeken, verspreiding van informatie betreffende de mogelijke
premies en belastingaftrek voor het beveiligen van woningen
- Tijdens evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over de mogelijke premies en belastingaftrek voor het beveiligen van woningen, via
een preventiestand

Indicatoren
- 9 -
- Elk jaar heeft 80% van de adviesbezoeken aanleiding gegeven tot een verspreiding
van informatie betreffende de mogelijke premies en belastingaftrek voor het
beveiligen van woningen
- Aanwezigheid van een preventiestand betreffende de mogelijke premies en
belastingaftrek voor het beveiligen van een woning op ten minste 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
3.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Tot stand brengen van een partnerschap tussen de diensten Technopreventie Elsene-Preventie,
van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en van de Stad Brussel
Te verwachten resultaten
- Organisatie van samenwerking met de Politiezone gedurende de volledige duur van
het plan
- Organisatie van samenwerking met de dienst technopreventie van de stad Brussel
gedurende de volledige duur van het plan
Indicatoren
- Aantal samenwerkingen uitgevoerd met de politiezone >/= 5/jaar
- Aantal samenwerkingen uitgevoerd met de technopreventiedienst van de stad
Brussel >/= 1/jaar
- Tot stand brengen van partnerschappen met de lokale actoren van de gemeente Elsene
(gemeentelijke diensten, vakbond…)
Te verwachten resultaten
- Jaarlijkse ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties gericht op inbraak
- Jaarlijkse ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties gericht op inbraak
Indicatoren
- Jaarlijkse organisatie van gezamenlijke informatieacties: ja – neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties over dit fenomeen > of = 1/ jaar
- Deelname aan het netwerk van de technopreventieve adviseurs
Te verwachten resultaten
- Jaarlijkse deelname aan het netwerk van de technopreventieve adviseurs gericht op
Indicatoren
inbraak
- Aantal deelnames aan het netwerk van de technopreventieve adviseurs > of =
2/jaar
3.2.3 Inwerken op de criminogene omstandigheden en omgeving
Operationele doelstellingen
- Een gemeentelijke beveiligingspremie toekennen aan de particulieren die voldoen aan de door het
gemeentereglement vastgestelde voorwaarden
Te verwachten resultaten
- Elk jaar en onder voorbehoud van de beschikbare begroting wordt een
beveiligingspremie toegekend aan particulieren die voldoen aan de door het
gemeentereglement vastgestelde voorwaarden
Indicatoren
- Elk jaar en onder voorbehoud van de beschikbare begroting, werd 100% van de
beveiligingspremies toegekend aan particulieren die voldoen aan de door het
gemeentereglement vastgestelde voorwaarden

4 GAUWDIEFSTAL
- 10 -
Het fenomeen gauwdiefstal staat nog op een laag niveau binnen de gemeente. Toch is het fenomeen in
stijgende lijn sinds de afgelopen drie jaar. Het fenomeen is typerend voor het openbaar vervoer. In de
gemeente is één buslijn in het bijzonder gevoelig voor gauwdiefstal.
4.1 Algemene doelstellingen
4.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen gauwdiefstal en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
4.2 Strategische Doelstellingen
4.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op het
grondgebied van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Regelmatige ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat > of = 5u/dag
- Informeren van de inwoners van de gemeente over dit fenomeen
Te verwachten resultaten
- Regelmatige verspreiding van informatie over dit fenomeen naar de inwoners via de
communicatie-instrumenten van de gemeente
- Op geregelde tijdstippen informatieacties oprichten om de bevolking te informeren
over dit fenomeen gedurende de volledige duur van het plan
Indicatoren
- Aantal publicaties van de preventiebijlage “gauwdiefstal” in het gemeenteblad >/=
1/jaar
- Aantal publicaties betreffende de preventie van gauwdiefstal op de gemeentelijke
website > of = 1 / jaar
- Aantal acties die werden opgericht om de bevolking te informeren over de preventie
van gauwdiefstal >/= 2 / jaar
4.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Oprichting van een partnerschap tussen de technopreventiediensten Elsene Preventie, van de
Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en van de Stad Brussel
Te verwachten resultaten
- Elk jaar worden gezamenlijke informatieacties ontwikkeld met betrekking tot
gauwdiefstal
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties met betrekking tot gauwdiefstal met ten minste
één van de genoemde partners >/= 1/ jaar
- Oprichting van partnerschappen met de lokale actoren van de gemeente Elsene (MIVB,
handelsverenigingen, Atrium …)
Te verwachten resultaten
- Elk jaar worden gezamenlijke informatieacties ontwikkeld met betrekking tot gauwdiefstal
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties met betrekking tot gauwdiefstal >= 1 per jaar

5 DIEFSTAL MET LIST
- 11 -
Het fenomeen diefstal met list staat ook op een laag niveau binnen de gemeente. Toch is het fenomeen
sinds enkele jaren in stijgende lijn. Dit fenomeen betreft vooral bejaarden.
Wij hebben geen statistieken met betrekking tot dit fenomeen gekregen. Uit de feedback van de veldactoren
blijkt daarentegen dat er talrijke gevallen van diefstal met list zijn, in het bijzonder met bejaarden.
5.1 Algemene doelstellingen
5.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen diefstal met list en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
5.2 Strategische Doelstellingen
5.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Informeren van de inwoners van de gemeente over ‘’diefstal met list”
Te verwachten resultaten
- Tijdens de evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over diefstal met list via een preventiestand
- Oprichting van een informatieactie betreffende “diefstal met list” via een
preventieboodschap op broodzakken die uitgedeeld worden aan de bakkerijen van
de gemeente
Indicatoren
- Aanwezigheid van de preventiestand “diefstal met list” op minimum 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
- Er zal een informatieactie betreffende “diefstal met list” worden opgericht via een
preventieboodschap op broodzakken die uitgedeeld worden aan de bakkerijen van
de gemeente
5.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Oprichting van partnerschappen met de lokale actoren van de gemeente Elsene (gemeentelijke
diensten, vzw)
Te verwachten resultaten
- Elk jaar, ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties gericht op “diefstal met list”
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties betreffende dit fenomeen > of = 1 / jaar
6 DRUGGERELATEERDE MAATSCHAPPELIJKE OVERLAST
De problematiek van de druggerelateerde overlast is heel opvallend op het gemeentelijk grondgebied. Vooral
in één wijk is de problematiek grotendeels concreet aanwezig. Deze problematiek heeft zowel betrekking op
het gebruik als op de verkoop van drugs. Er worden dikwijls kleine groepjes dealers opgemerkt die de
inwoners van de wijk, meer bepaald de handelaars, storen. Bovendien worden veel gebruikers op straat
teruggevonden, alsook de voorwerpen die ze gebruiken.
De problematiek van de druggerelateerde overlast betreft ook het afval dat op straat of in de groene ruimten
van de gemeente wordt achtergelaten.

- 12 -
De ondernomen acties hebben betrekking op een globale actie van de gemeente door onder andere
jongeren te sensibiliseren voor de gevaren die gepaard gaan met het gebruik van drugs, meer bepaald “soft”
drugs.
De acties hebben ook als doel om, op gerichte wijze, de acties in de wijk in kwestie te coördineren, teneinde
gezamenlijke acties tussen de verschillende betrokken actoren aan te moedigen.
6.1 Algemene doelstellingen
6.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen druggerelateerde
6.2
maatschappelijke overlast en/of het hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
Strategische Doelstellingen
6.2.1 Inwerken op de criminogene omstandigheden en omgeving
Operationele doelstellingen
- Middelen ter beschikking stellen om het afval, op straat en in de groene ruimten, dat gepaard gaat
met het druggebruik, en meer bepaald gebruikte injectienaalden, te bestrijden
Te verwachten resultaten
- Op het grondgebied van de gemeente zorgen voor een doos waarin gebruikte
injectienaalden kunnen worden gedeponeerd
Indicatoren
- Het bestaan van minstens één doos voor het inzamelen van gebruikte
injectienaalden op het grondgebied van de gemeente: ja – neen
6.2.2 De resocialisatie van druggebruikers bevorderen
Operationele doelstellingen
- Samen met een betrokkene die actief is op het veld een plaats creëren waar kan worden
geluisterd naar de druggebruikers en hun naasten
Te verwachten resultaten
- Oprichting van regelmatige praatgroepen voor de druggebruikers
Indicatoren
- Er werden regelmatige praatgroepen voor de druggebruikers en hun naasten
opgericht: ja – neen
6.2.3 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Deelnemen aan de netwerken actoren “drugs”
Te verwachten resultaten
- Jaarlijks deelnemen aan de netwerken actoren “drugs” op lokaal en regionaal niveau
Indicatoren
- Elk jaar, aantal deelnames aan de netwerken actoren “drugs” op lokaal niveau /
Aantal ontmoetingen”drugs” op lokaal niveau > of = 50%
- Elk jaar, aantal deelnames aan de netwerken actoren “drugs” op regionaal niveau /
Aantal ontmoetingen “drugs” op regionaal niveau > of = 50%
- Alle eerstelijnsagenten van de gemeente Elsene informeren over de problematiek inzake drugs en
de gebruikers ervan

Te verwachten resultaten
- 13 -
- De eerstelijnsagenten informeren inzake druggebruik en druggebruikers gedurende
de duur van het Plan
- Het ter beschikking stellen aan eerstelijnsagenten die werken bij de gemeente
Elsene van informatie omtrent drugs en het gebruik ervan tot het einde van het plan
Indicatoren
- Er wordt informatie verschaft aan de eerstelijnsagenten inzake druggebruik en
druggebruikers gedurende de duur van het plan: ja - neen
- Het effectief ter beschikking stellen aan eerstelijnsagenten die werken bij de
gemeente Elsene van informatie omtrent drugs en het gebruik ervan tot het einde
van het plan: ja – neen
- Verzekeren van een samenwerking met het Transit-project (dringend onthaal en onderdak voor
druggebruikers)
Te verwachten resultaten
- Naleving van alle verplichtingen die worden vermeld in het kader van de
samenwerkingsovereenkomst met Transit
- Jaarlijkse financiële bijdrage aan de oprichting van het Transit-project
Indicatoren
- Aantal nageleefde verplichtingen ten laste van de gemeente, in het kader van de
samenwerkingsovereenkomst met Transit (jaarlijkse naleving van alle voorziene
verplichtingen)
- Naleving van de financiële verplichtingen: ja/neen
7 SOCIALE OVERLAST
Sociale overlast heeft betrekking op feiten van onnetheid, van onwellevendheden alsook van samenscholing
van personen. Over het algemeen gaat het over de verschillende elementen van het dagelijkse leven die
aan de oorsprong kunnen liggen van een onveiligheidgevoel.
In Elsene is viezigheid in bepaalde wijken een reëel probleem voor de inwoners. Overigens zijn feiten van
vandalisme de derde meest voorkomende feiten in de gemeente volgens de Politionele
Criminaliteitsstatistieken. De graffitiproblematiek is omvangrijk.
De samenscholing van jongeren op straat op publieke plaatsen, de parken vormen ook een bron van het
onveiligheidgevoel onder de bevolking. Het zijn vooral de onwellevendheden die deze groepen kunnen
begaan die de bevolking hinderen.
Sociale overlast vormt dus een prioriteit op niveau van het Strategisch Veiligheids- en Preventiecontract.
7.1 Algemene doelstellingen
7.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen van sociale overlast en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
7.2 Strategische Doelstellingen
7.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de Gemeenschapswachten op straat
tegen daden van vandalisme

Te verwachten resultaten
- 14 -
- Verzekeren van een regelmatige ontradende aanwezigheid van de
Gemeenschapswachten op straat met het oog op daden van vandalisme
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de Gemeenschapswachten op straat >/= 5 u/dag
- Informeren van de bevolking inzake respect voor de omgeving
Te verwachten resultaten
- Elk jaar, organisatie van informatieacties rond de openbare netheid
- Elk jaar, overdracht van informatie betreffende de gemeentelijke dienst voor de strijd
tegen graffiti aan handelaars die hiervan het slachtoffer zijn
Indicatoren
- Jaarlijks organiseren van een informatieactie gericht op de kwestie van de openbare
netheid: ja – neen
- Elk jaar, ten minste één inlichting over de gemeentelijke dienst voor de strijd tegen
graffiti aan elke handelaar die hiervan het slachtoffer is: ja - neen
7.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Tot stand brengen van een partnerschap met de stewards van het Atrium betreffende de
netheid in de handelskernen
Te verwachten resultaten
- Tot aan het einde van het plan, ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties
gericht op de kwesties inzake netheid in de handelskernen
Indicatoren
- Effectieve organisatie van gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties
inzake netheid in de handelskernen tot aan het einde van het plan: ja - neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties inzake netheid in de
handelskernen >/= 1/jaar
- Tot stand brengen van een partnerschap met de “agents de convivialité” van de Foyer Ixellois
betreffende de netheid van de sociale woningen
Te verwachten resultaten
- Tot aan het einde van het plan, ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties
gericht op de kwesties inzake netheid van de sociale woningen
Indicatoren
- Effectieve organisatie van gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties
inzake netheid van de sociale woningen tot aan het einde van het plan: ja – neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties inzake netheid van de
sociale woningen >/= 1/jaar
- Tot stand brengen van een partnerschap met de diensten van de gemeente Elsene betreffende de
sociale overlast op het grondgebied van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Overmaken aan de bevoegde diensten van de gemeente Elsene van de
vaststellingen betreffende de problemen van sociale overlast binnen de week
volgend op de vaststelling
- Jaarlijks ontwikkelen van gemeenschappelijke informatieacties rond sociale overlast

- 15 -
Indicatoren
- 80% van de vaststellingen betreffende problemen van sociale overlast werden
overgemaakt aan de bevoegde diensten van de gemeente Elsene binnen de week
volgend op de vaststelling: ja – neen
- Aantal gemeenschappelijke informatieacties betreffende sociale overlast op het
grondgebied van de gemeente >/= 1/jaar
- Oprichten van een partnerschap met de MIVB betreffende de sociale overlast in het openbaar
vervoer
Te verwachten resultaten
- Ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast in het
openbaar vervoer
Indicatoren
- Organisatie van gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast in het
openbaar vervoer: ja – neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast in het openbaar
>/= 1/ jaar
- Tot stand brengen van een partnerschap met de politieafdelingen betreffende het fenomeen
sociale overlast
Te verwachten resultaten
- Elk jaar ontwikkelen van gemeenschappelijke informatieacties rond sociale overlast
- Overmaken aan de politie van de vaststellingen betreffende problemen van sociale
overlast die bij de politie bekend moeten zijn, binnen de week volgend op de
vaststelling
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast > of = 1 per jaar
- 80% van de vaststellingen betreffende de problemen van sociale overlast die bij de
politie bekend moeten zijn, werden aan de politie overgemaakt binnen de week
volgend op de vaststelling: ja – neen
7.2.3 Inwerken op de criminogene omstandigheden en omgeving
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een aanwezigheid van gemeenschapswachten in de schoolomgeving
bij het binnen- en buitengaan van de leerlingen
Te verwachten resultaten
- Geruststellende aanwezigheid van gemeenschapswachten voor de scholen bij het
binnen- en buitengaan van de leerlingen
Indicatoren
- Aanwezigheid op alle schooldagen van de gemeenschapswachten voor de scholen
van de gemeente: ja – neen
- 75% van de basisscholen van de gemeente worden beveiligd door de
gemeenschapswachten tijdens schooldagen: ja – neen
- Informeren van de bevolking inzake rijgedrag in de omgeving van de scholen
Te verwachten resultaten
- Jaarlijks organiseren van informatieacties voor de bevolking rond het aan te nemen
rijgedrag in de omgeving van de scholen
Indicatoren

8 FIETSDIEFSTAL
- 16 -
- Aantal informatieacties voor de bevolking rond het respecteren van aan te nemen
rijgedrag in de omgeving van de scholen ≥ 2 per jaar
De redenen van de aanvraag zijn van strategische aard: de Lokale Veiligheidsdiagnostiek 2008 die werd
geactualiseerd ten opzichte van 2007, toont de noodzaak aan om preventieacties te ontwikkelen rond
fietsdiefstal.
Dit fenomeen werd niet bestudeerd vorig jaar. De actualisering toont aan dat dit type diefstal vaak voorkomt.
Het is dan ook noodzakelijk het preventiebeleid m.b.t. dit fenomeen aan te passen.
8.1 Algemene doelstellingen
8.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen fietsdiefstal en/of het hiermee
samenhangende onveiligheidgevoel
8.2 Strategische Doelstellingen
8.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Te verwachten resultaten
- Dagelijkse aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat >/= 5 u/dag
- Informeren van de bevolking over het fenomeen
Te verwachten resultaten
- Tijdens evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over fietsdiefstal via een preventiestand rond « fietsdiefstal »
- Elk jaar regelmatig verspreiden van informatie over fietsdiefstal via de
communicatiemiddelen van de gemeente
Indicatoren
- Aanwezigheid van de preventiestand « fietsdiefstal » op minimum 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
- Aantal publicaties van de preventiebijlage « fietsdiefstal » in het gemeenteblad >/=
1/jaar
- Aantal publicaties over preventie van « fietsdiefstal » op de gemeentelijke website
>/= 1/jaar
- Informeren van de fietsers van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Elk jaar, organiseren van informatieacties gericht op de fietsers van de gemeente,
rond de preventie van fietsdiefstal
Indicatoren
- Aantal informatieacties gericht op de fietsers van de gemeente, rond de preventie
van fietsdiefstal ≥ 2/jaar
- Tijdens elke actie, aantal verspreide folders betreffende de preventie van “fietsdiefstal” ≥
100

- 17 -
9 WINKELDIEFSTAL
De redenen van de aanvraag zijn van strategische aard: de Lokale Veiligheidsdiagnostiek 2008 die werd
geactualiseerd ten opzichte van 2007, toont de noodzaak aan om preventieacties te ontwikkelen rond
winkeldiefstal.
De analyse van dit fenomeen werd dit jaar verder uitgediept. De actualisering toont aan dat dit type diefstal
vaak voorkomt.
Overigens tonen de vaststellingen van de Stadswachten een omvangrijk zwart cijfer aan. De handelaars
dienen weinig klachten in over het fenomeen winkeldiefstal en het is dan ook noodzakelijk het
preventiebeleid m.b.t. dit fenomeen aan te passen.
9.1 Algemene doelstellingen
9.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen winkeldiefstal en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
9.2 Strategische Doelstellingen
9.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Te verwachten resultaten
- Dagelijkse aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat >/= 5 u/dag
- Informeren van de handelaars van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Verspreiding van informatie aan de handelaars van de gemeente betreffende de
preventie van winkeldiefstal tijdens adviesbezoeken inzake technopreventie
gedurende de duur van het Plan
Indicatoren
- Elk jaar zullen 100% van de adviesbezoeken bij een handelaar het voorwerp uitmaken van een
verspreiding van ten minste één inlichting betreffende winkeldiefstal
Dit strategisch veiligheids- en preventieplan werd in 2 exemplaren ondertekend te Elsene op __/__/____
Elk der partijen verklaart een ondertekend exemplaar ontvangen te hebben.
Voor de federale Staat
De Minister van Binnenlandse Zaken,
Annemie TURTELBOOM.
Voor de Gemeente van ELSENE:
Gemeentesecretaris, De Burgemeester,

- 18 -
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/096
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 7de punt:
Kabinet van Burgemeester (1 ste Directie) - Elsene-Preventie – Algemene Coördinatie : Overeenkomst :
Bijlage bij het strategisch veiligheidsplan van de Gemeente Elsene voor de periode van 1 juli 2011 tot
31 december 2011. Project gemeenschapswacht – complementair aandeel, opgesteld tussen de Gemeente
en de Staat vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse Zaken voor de Openbare Dienst
Binnenlandse Zaken en de Minister van Tewerkstelling voor de Openbare Dienst Tewerkstelling.
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de beraadslagingen van 13 december 2001 en 21 december 2001 waarin de termen van het
Samenlevings- en preventiecontract werden goedgekeurd opgemaakt tussen de gemeente en de staat
vertegenwoordigd door de dienst Binnenlandse zaken;
Gelet op het koninklijke besluit van 19 maart 2003, welke het Koninklijk besluit van, 19 december 2001,
waarin het te werkstellen van langdurig werklozen met het zich op extra steun voor de bijkomende
engagementen door de gemeenten voor de lokale veiligheidspolitiek wijzigd ;
Gelet op het ministriëel besluit van 28 april 2011 voor de toekenning van een financiële steun, voor de
periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 welke het realiseren van de projecten van de Veiligheids- en
Preventieassistenten moet toestaan in de steden en gemeenten, begunstigden van een strategisch
veiligheids- en preventieplan overeengekomen met de Staat;
Gelet op de wet van 15 mei 2007, relatief aan de creatie van de functie gemeenschapswacht en de dienst
gemeenschapswacht en de wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeente wet;
Gezien het bedrag van 10.823,68 EUR toegekend werd door de subsidiërende overheid, ten einde de
duurzaamheid van het bijkomende contingent APS Activa/ gardiens de la paix Activa mogelijk te maken;
Gezien dit bedrag is onderverdeeld in personeelskosten en middelen;
Gezien de uitvoering van het Strategisch veiligheids en preventieplan geïntegreerd dient te worden in de
globale politiek van de Gemeente;
Gezien het geïntegreerde karakter van de maatregelen afhankelijk is van onder andsere, wanneer dit
mogelijk lijkt, de prioriteit wordt gegeven aan het versterken van de bestaande structuren belast met de
uitvoering van het Strategisch veiligheids en preventieplan;
Gelet op de meest optimale realisatie van de geviseerde verplichtingen door het in werking stellen van dit
plan, zal de gemeente waken over een coördinatie en een maximale integratie van de bestaande
dispositieven op het gebied van veiligheid, direct of indirect;
Gelet op de beslissing van het college van 6 juni 2011, waarbij het zijn akkoord toekent op de termen van
de overeenkomst : Bijlage bij het strategisch veiligheids- en preventieplan van de Gemeente Elsene voor de
periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 - project Gemeenschapswacht- bijkomend contignent, onder
voorbehoud van de goedkeuring van de gemeenteraad over de materie die haar bevoegdheden zijn;

Gelet op de Nieuwe gemeente wet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de goedkeuring van de overeenkomst welke de modaliteiten regelt voor de ter beschikking stelling van een
subsidie voor een bedrag van 10.823.68 EUR, in het kader het strategisch veiligheidsplan van de Gemeente
Elsene voor de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011. Project gemeenschapswacht – complementair
aandeel, opgesteld tussen de Gemeente en de Staat vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse
Zaken voor de Openbare Dienst Binnenlandse Zaken en de Minister van Tewerkstelling voor de Openbare
Dienst Tewerkstelling.
De huidige beraadslaging zal voor goedkeuring worden overgemaat aan de voogdijhebbende overheid,
volgens de dispositieven van het brusselse voorschrift van 14 mei 1998 alsook van het Koninklijk Besluit van
de Regering Brussel Hoofdstad van 17 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Bijlage
Tussen
Bijlage bij het Strategisch Veiligheids- en Preventieplan
van de gemeente ELSENE
Project Gemeenschapswachten – bijkomend contingent
01/07/2011 – 31/12/2011
enerzijds de Staat, vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse Zaken,
gevestigd in de Wetstraat 2 te 1000 Brussel en de Minister van Werk, gevestigd in
de Koningsstraat 180 te 1000 Brussel, verder “de Staat” genoemd;
en
anderzijds de gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de Gemeenteraad, waarvoor
optreden de heer W. DECOURTY, Burgemeester, en mevrouw P. VAN DER LIJN,
Gemeentesecretaris, die handelen in uitvoering van de zitting van de Gemeenteraad
van ............................, verder “de Gemeente” genoemd.
Overeenkomstig de beslissing van het begrotingsconclaaf van 6 en 7 oktober 2002, en
de Ministerraad van 7 december 2007, en het koninklijk besluit van 19 maart 2003 tot
wijziging van het koninklijk besluit van 19 december 2001 tot bevordering van de
tewerkstelling van langdurig werkzoekenden, ter ondersteuning van bijkomende
aanwervingen door de gemeenten voor het lokaal veiligheidsbeleid, de wet van 15 mei
2007 tot instelling van de functie van gemeenschapswacht, tot instelling van de dienst
gemeenschapswachten en tot wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeentewet,
en tenslotte, het uitvoeringsbesluit van 28 april 2011, werd het volgende
overeengekomen:
Op basis van deze bijlage en rekening houdend met de wettelijke bepalingen
overeenkomstig de uitgavenprojecten die werden goedgekeurd door de subsidiërende
Overheid, wordt een bedrag van 10.823,68 € toegekend onder voorbehoud van de
beschikbare kredieten.
In geen geval is een overschrijding van de voorziene tussenkomst mogelijk.
Dit bedrag wordt aan de gemeente toegekend voor de verwezenlijking van projecten
«Bijkomend Contingent» Activa-gemeenschapswachten in het kader van het hieronder
beschreven project. Dit budget wordt opgesplitst in personeelskosten en
werkingsmiddelen.
1

I. Project Activa-gemeenschapswachten – bijkomend contingent
De opdrachten van de gemeenschapswachten moeten conform zijn aan de Wet van 15
mei 2007 1 . Het wordt sterk aanbevolen dat de gemeenschapswachten, aangeworven
binnen het bijkomend contingent, eendrachtig samenwerken met de
gemeenschapswachten binnen het Strategisch Veiligheids- en Preventieplan.
Bovendien heeft de stad/gemeente – conform de wet van 15 mei 2007 – een Dienst
Gemeenschapswachten opgericht, en een gemeenteambtenaar aangesteld die belast
wordt met de leiding van de dienst.
II. Financiële tussenkomst vanwege de Staat.
Het Ministerieel Besluit van 28 april 2011 tot toekenning voor de periode van 1 juli
2011 tot 31 december 2011 van financiële hulp met het oog op de verwezenlijking van
de projecten “bijkomend contingent” Activa-gemeenschapswachten in de steden en
gemeenten die een Strategisch Veiligheids- en Preventieplan hebben afgesloten met de
Staat, bepaalt de wettelijke basis voor deze financiële tussenkomst.
De toegekende kredieten worden verdeeld in personeelsmiddelen en werkingsmiddelen.
Wat betreft de onkosten verbonden aan de tewerkstelling:
Het gaat om de tenlasteneming van een forfaitaire tussenkomst 2 van 420 €/maand per
stadswacht FTE (Activa).
Het budget voor de werkingsmiddelen wordt als volgt onderverdeeld:
Het budget moet bij voorrang worden gebruikt voor de uitrustings- en vormingskosten.
De forfaitaire tussenkomst «Uitrusting/Opleiding» bedraagt 185,92 € voor zes maanden
per betrekking van Activa-gemeenschapswacht. Dit bedrag wordt beperkt tot 92,96 €
voor zes maanden indien de betrekking minder bedraagt dan 1/2 e werktijd.
Deze uitzondering geldt niet voor het jaar van indiensttreding van de Activagemeenschapswachten.
1 De wet van 15 mei 2007 tot instelling van de functie van gemeenschapswacht, tot instelling van de dienst
gemeenschapswachten en tot wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeentewet.
2 De tussenkomst in de vervoerskosten voor het woon-werkverkeer vande ACTIVA-medewerkers is inbegrepen
in de forfaitaire toelage van 420 €/maand per voltijdse eenheid medewerker.
2

De reglementaire uitrusting omvat :
- een jas (winterjas, tussenseizoensjas en een zomerjas)
- polo’s/T-shirts/hemden
- sweaters/pulls
- broeken
- schoenen
- petten
- handschoenen en sjaals
- verkeersborden, zaklampen, reflecterende banden.
In geval van resterend budget, mogen ook investeringen worden gedaan, zij het wel dat
deze in de eerste plaats moeten dienen om tegemoet te komen aan de verplichting van
steden en gemeenten om aangepaste communicatiemiddelen ter beschikking te stellen
van hun gemeenschapswachten in de uitoefening van hun beroep.
Enkel bij restsaldo, mogen actiemiddelen ten laste genomen worden door dit budget.
Het gaat hier om kosten die aan de logistieke ondersteuning/werking verbonden zijn, in
de eerste plaats de kosten van mobiele telefonie en de reiskosten van de
gemeenschapswachten in het kader van hun acties.
Voor de andere toegestane uitgaven wordt verwezen naar het Koninklijk Besluit van 28
april 2011 m.b.t. de strategische veiligheids- en preventieplannen.
De toegekende kredieten (voor de budgetten van “personeelskosten” en
“werkingsmiddelen”) liggen vast. In geen geval is een overschrijding van de voorziene
tussenkomst mogelijk. Bovendien zullen openstaande betrekkingen geen aanleiding
geven tot de uitbetaling van de budgetten zoals hierboven bepaald, en dit voor de
periode dat de betrekking niet werd ingevuld.
De door onderhavige conventie toegekende kredieten zijn enkel en alleen bestemd voor
het bijkomend contingent.
Indien echter bijkomende uitgaven voor logistieke ondersteuning/werking nodig zijn, kan
de stad/gemeente deze inschrijven op het strategisch veiligheids- en preventieplan.
De steden en gemeenten verstrekken uiterlijk op 31 maart 2012 aan de FOD
Binnenlandse Zaken alle financiële bewijsstukken.
Het niet-uitvoeren van de bepalingen uit deze conventie zal aanleiding geven tot het
terugvorderen van de financiële hulp die overeenkomstig dit besluit toegekend wordt.
3

De financiële tussenkomst wordt als volgt onderverdeeld:
Personeel
• Tewerkstelling
Werkingsmiddelen
• Middelen voor uitrusting/vorming/ (in
geval van resterend budget
investeringen/actiemiddelen)
Totaal 10.823,68 €
Opgemaakt te Brussel in drie exemplaren op
De Minister van Binnenlandse Zaken,
Annemie TURTELBOOM
De Burgemeester,
W. DECOURTY
Voor de Staat,
Voor de gemeente,
420 € x 4 FTE x 6 = 10.080,00 €
185,92 € x 4 = 743,68 €
De Minister van Werk,
Joëlle MILQUET
De Gemeentesecretaris,
P. VAN DER LIJN
4

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/154
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 8ste punt:
Kabinet van Burgemeester (1 ste Directie) - Elsene-Preventie – Algemene Coördinatie : Overeenkomst voor
de toekenning van een subsidie van een bedrag van 3.516,26 EUR voor de periode van 1 januari 2011 tot
30 juni 2011 en overeenkomst voor de toekenning van een subsidie van een bedrag van 3.516,26 EUR voor
de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken
aan de vzw. “TRANSIT”. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de beschikkingen van het K.B. van 10 juni 1994 houdende vaststelling van de voorwaarden
waarvan de gemeenten kunnen een Veiligheidcontract afsluiten;
Gelet op de inschrijving van een bedrag van 3.516,26 EUR voor de periode van 1 januari 2011 tot 30 juni 2011 en
een bedrag van 3.516,26 EUR voor de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 door de Federale
Overheidsdienst Binnenlandse Zaken aan de vzw. “TRANSIT voorzien op het artikel 300/332-02 “subsidies aan
organisaties ten behoeve van huishoudende” waar een krediet van 73.558,00 EUR is ingeschreven;
Gelet op het artikel 3 van de gemelde overeenkomst dat voorziet dat de Gemeente Elsene zich verbindt om
het bedrag van de subsidies die aan haar voor dit doel toegekend zijn door de Subsidiërende Overheden
terug te geven aan de vzw « TRANSIT », om haar opdracht uit te voeren;
Gelet op de beslissing van het Schepencollege van 14 juni 2011 waarin haar instemming met de
bewoordingen van de overeenkomsten tussen de vzw. “TRANSIT en de Gemeente Elsene;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in de naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. een subsidie door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken aan de vzw. “TRANSIT”
Stephensonstraat, 96 1000 Brussel toe te kennen voor:
- 3.516.26 EUR voor de periode van 1 januari 2011 tot 30 juni 2011;
- 3.516,26 EUR voor de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011;
2. 2.die zullen toerekenen worden op het daartoe voorziene artikel 300/332-02 “subsidies aan organisatie
ten behoeve van huishoudende” waar een krediet van 73.558,00 EUR is voorzien;
3. goedkeuring dat de subsidies die door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken KB nr 11/3208
voor een bedrag van 3.516,26 EUR en KB nr 11/483 voor een bedrag van 3.516,26 EUR gestorten op
het daartoe voorziene artikel 300/465-08 “Bijdrage van de Hogere Autoriteit voor contracten van
Veiligheid en Preventie» van 2011 zullen de hogergenoemde kosten dekken;
4. goedkeuring van de overeenkomst voor de toekenning van een subsidie voor de periode van 1 januari
2011 tot 30 juni 2011 en de overeenkomst voor de toekenning van een subsidie voor de periode van
1 juli 2011 tot 31 december 2011 door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken aan de vzw.
“TRANSIT”.

Deze beraadslaging zal voor goedkeuring overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van die van het Koninklijk Besluit van de
Regering van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest van 17 juli 1998. aan de Toezichthoudende Overheden.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Gemeente Elsene
TUSSEN
OVEREENKOMST
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en Schepenen, in wiens
naam handelen De Heer Decourty, Burgemeester, en Mevrouw van der LIJN, Gemeentesecretaris, in
uitvoering van een beslissing van de Gemeenteraad van 23 juni 2011
EN
De v.z.w. Transit, gelegen Stephensonstraat 96 te 1000 Brussel, vertegenwoordigd door de Heer
STOOP, Voorzitter, en de Heer Ceulemans, penningmeester.
Wordt overeengekomen wat volgt :
Artikel 1
In het kader van de strategische veiligheids-en preventieplannen, afgesloten tussen de Federale Staat
en de gemeente Elsene, vervult de v.z.w. Transit de volgende opdracht :
Functioneren als opvang-en crisiscentrum voor druggebruikers, aangehouden door politiediensten
of doorgestuurd door gemeentelijke diensten of het sociaal-medisch netwerk ;
een laagdrempelig crisisopvangcentrum zijn met verblijf van korte duur, toegankelijk 7 dagen per
week en 24 uur op 24.
een onthaal- en oriëntatiecentrum zijn ;
sociale, psychologische en administratieve hulp aanbieden;
druggebruikers begeleiden bij het regulariseren van hun socio-economische situatie en hun
sociale integratie.
Hiervoor kent de Federale Staat een subsidie toe van 3.516,26 €.
Artikel 2
De v.z.w. Transit zal het nodige personeel aanwerven. Zij is de prestatieplichtige en de
administratieve werkgever van het aangeworven personeel.
Artikel 3
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om deze subsidie aan de v.z.w. Transit over te maken.
Artikel 4
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om 100% van de door de Federale Staat toegekende
subsidie, over te maken aan de v.z.w. Transit en dit op basis van een attest van schuldvordering
opgemaakt door de v.z.w. Transit.
Artikel 5
Het dossier van de rechtvaardigingsstukken betreffende de uitgaven geboekt zowel voor de
personeelskosten als voor de werkingsmiddelen, zullen door de v.z.w. Transit uitgevoerd worden
overeenkomstig de financiële richtlijnen van de strategische veiligheids-en preventieplannen
uitgevaardigd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit dossier zal ter beschikking worden
gesteld van de Administratie van de Federale Overheidsdienst Interieur in de lokalen van de v.z.w.
Transit.
Artikel 6
Uitgaven die niet gedekt zijn door geldige rechtvaardigingsstukken, zullen later aan de gemeente
Elsene terugbetaald worden.
Artikel 7
Deze overeenkomst geldt van 01/01/2011 tot en met 30/06/2011 en vervangt alle vorige
overeenkomsten tussen de v.zw. Transit en de gemeente Elsene. De huidige overeenkomst kan
jaarlijks verlengd worden, overeenkomstig de duur van de subsidies toegekend door de subsidiërende
overheid.

Artikel 8
De v.z.w. Transit verbindt zich ertoe om alle nodige maatregelen te treffen teneinde de controle, zoals
omschreven door de subsidiërende overheid, mogelijk te maken.
Artikel 9
Beide partijen verbinden zich ertoe om deze overeenkomst na te leven. Eventuele geschillen zullen
enkel door de burgerlijke rechtbank beslecht kunnen worden.
Artikel 10
Mocht de v.z.w. Transit de principes zoals uiteengezet in artikel 1 niet naleven, behoudt de gemeente
Elsene zich het recht om deze overeenkomst te ontbinden.
Deze overeenkomst werd opgemaakt te Brussel, in vier exemplaren.
Elk der contractanten verklaart hierbij een exemplaar ontvangen te hebben.
Elsene, ……………………………………2011.
Voor de v.z.w. Transit
De Voorzitter, De Penningmeester,
Gustave STOOP Ronald CEULEMANS
Voor de Gemeente Elsene
Voor het College, Het College,
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Mevrouw van der LIJN De Heer Decourty

Gemeente Elsene
TUSSEN
OVEREENKOMST
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en Schepenen, in
wiens naam handelen De Heer Decourty, Burgemeester, en Mevrouw van der LIJN,
Gemeentesecretaris, in uitvoering van een beslissing van de Gemeenteraad van ……………...
EN
De v.z.w. Transit, gelegen Stephensonstraat 96 te 1000 Brussel, vertegenwoordigd door de
Heer STOOP, Voorzitter, en de Heer Ceulemans, penningmeester.
Wordt overeengekomen wat volgt :
Artikel 1
In het kader van de strategische veiligheids-en preventieplannen, afgesloten tussen de
Federale Staat en de gemeente Elsene, vervult de v.z.w. Transit de volgende opdracht :
Functioneren als opvang-en crisiscentrum voor druggebruikers, aangehouden door
politiediensten of doorgestuurd door gemeentelijke diensten of het sociaal-medisch
netwerk ;
een laagdrempelig crisisopvangcentrum zijn met verblijf van korte duur, toegankelijk 7
dagen per week en 24 uur op 24.
een onthaal- en oriëntatiecentrum zijn ;
sociale, psychologische en administratieve hulp aanbieden;
druggebruikers begeleiden bij het regulariseren van hun socio-economische situatie en
hun sociale integratie.
Hiervoor kent de Federale Staat een subsidie toe van 3.516,26 €.
Artikel 2
De v.z.w. Transit zal het nodige personeel aanwerven. Zij is de prestatieplichtige en de
administratieve werkgever van het aangeworven personeel.
Artikel 3
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om deze subsidie aan de v.z.w. Transit over te maken.
Artikel 4
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om 100% van de door de Federale Staat toegekende
subsidie, over te maken aan de v.z.w. Transit en dit op basis van een attest van
schuldvordering opgemaakt door de v.z.w. Transit.
Artikel 5
Het dossier van de rechtvaardigingsstukken betreffende de uitgaven geboekt zowel voor de
personeelskosten als voor de werkingsmiddelen, zullen door de v.z.w. Transit uitgevoerd
worden overeenkomstig de financiële richtlijnen van de strategische veiligheids-en
preventieplannen uitgevaardigd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit dossier zal
ter beschikking worden gesteld van de Administratie van de Federale Overheidsdienst

Interieur in de lokalen van de v.z.w. Transit.
Artikel 6
Uitgaven die niet gedekt zijn door geldige rechtvaardigingsstukken, zullen later aan de
gemeente Elsene terugbetaald worden.
Artikel 7
Deze overeenkomst geldt van 01/07/2011 tot en met 31/12/2011 en vervangt alle vorige
overeenkomsten tussen de v.zw. Transit en de gemeente Elsene. De huidige overeenkomst
kan jaarlijks verlengd worden, overeenkomstig de duur van de subsidies toegekend door de
subsidiërende overheid.
Artikel 8
De v.z.w. Transit verbindt zich ertoe om alle nodige maatregelen te treffen teneinde de
controle, zoals omschreven door de subsidiërende overheid, mogelijk te maken.
Artikel 9
Beide partijen verbinden zich ertoe om deze overeenkomst na te leven. Eventuele geschillen
zullen enkel door de burgerlijke rechtbank beslecht kunnen worden.
Artikel 10
Mocht de v.z.w. Transit de principes zoals uiteengezet in artikel 1 niet naleven, behoudt de
gemeente Elsene zich het recht om deze overeenkomst te ontbinden.
Deze overeenkomst werd opgemaakt te Brussel, in vier exemplaren.
Elk der contractanten verklaart hierbij een exemplaar ontvangen te hebben.
Elsene, ……………………………………2011.
Voor de v.z.w. Transit
De Voorzitter, De Penningmeester,
Gustave STOOP Ronald CEULEMANS
Voor de Gemeente Elsene
Voor het College, Het College,
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Mevrouw van der LIJN De Heer Decourty

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/098
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 10de punt:
Kabinet van de Burgemeester (1ste Directie) – Stadsvernieuwing – Wijkcontract Scepter: Verzoek tot
goedkeuring van de wijzigingen aan het vierjaarlijkse vernieuwingsprogramma bij de Brusselse
hoofdstedelijke gewestregering. Goedkeuring.
DE RAAD,
Gelet op artikels 117 en 119 van de Gemeentewet;
---------------------
Gelet op de organieke ordonnantie van de vernieuwing van de wijken van 7 oktober 1993, gewijzigd door de
ordonnanties van 20 juli 2000 en 27 juni 2002;
Gelet op het besluit van de Brusselse hoofdstedelijke regering van 3 februari 1994 inzake de uitvoering van de
organieke ordonnantie van 7 oktober 1993 over de vernieuwing van wijken, gewijzigd door de besluiten van de
Brusselse Hoofdstedelijke gewestregering van 30 mei 1996, 10 februari 2000 en 20 september 2001;
Gelet op het besluit van de Brusselse hoofdstedelijke regering van 10 december 2009 die het vierjaarlijkse
programma ter vernieuwing van de scepterwijk, anders ook “wijkcontract scepter” genaamd en goedgekeurd
door de gemeenteraad van 15 oktober 2009, goedkeurt;
Overwegende dat meerdere aanpassingen noodzakelijk zijn om het volledige programma ter vernieuwing tot
een goed einde te brengen;
Overwegende dat de wijzigingen aan het programma goedgekeurd dienen te worden door de regionale
regering tijdens het tweede jaar van het aanwenden van het wijkcontract;
Gelet op het gunstige advies van de plaatselijke commissie voor geïntegreerde ontwikkeling (PCGO) van
17 mei 2011 over de aan het vierjaarlijkse programma aan te brengen wijzigingen;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST
met 26 ja en 8 onthoudingen
de goedkeuring te verzoeken door de regionale regering van de wijzigingen aan het programma zoals hier
hernomen in bijlage,
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Wijkcontract Scepter - Wijziging van het programma.
Verklarende nota.
1. Woord vooraf
Het basisprogramma voor het wijkcontract Scepter werd goedgekeurd door de gemeenteraad van 15
oktober 2009 en door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering op 10 december 2009. De goedkeuring van
het programma werd medegedeeld aan de gemeente op 11 januari 2010.
Over het algemeen was het jaar 2010 en het begin van het jaar 2011 een periode waarin de basis werd
gelegd voor het tot stand brengen van de projecten vermeld onder punt 1 t.e.m. punt 5a (woningen,
openbare ruimten, uitrustingen) die de verschillende opdrachten wat betreft architectonische ontwerpen
(opdrachten voor levering van diensten en/of promotieopdrachten) voorafgaan. Het gaat meer bepaald om
volgende zaken: nieuwe aanwinsten of andere voorwaarden van eigendom, stedenbouwkundige ‘afstelling’,
nieuw uit te voeren bodemstudies, juridische en financieringsplannen en verfijning van de doelstellingen wat
betreft de programmering (voornamelijk m.b.t. de werken vermeld onder punt 4 “openbare ruimte”).
In de loop van het jaar 2010 zijn voor de verwezenlijking van de projecten voor sociale cohesie en sociaaleconomische
ontwikkeling (luik 5b) allerhande voorwaarden te vervullen zoals de verfijning van de
doelstellingen en de wijze waarop de oproepen tot indienen van projecten bekend gemaakt worden. Enkele
voorbeelden hiervan: de “Activiteiten voor meer sociale cohesie door kunst”, de “Groene wijk” en de
indienstneming van personen voor de coördinatie van projecten zoals “Urban Cyclo & Co”, vroeger “brigade
voor milieu en openbare ruimten” genaamd en de “wooncel”.
Overeenkomstig de ordonnantie van 7 oktober 1993 houdende organisatie van de herwaardering van de
wijken, gewijzigd door de ordonnanties van 20 juli 2000 en de uitvoeringsbesluiten ervan laten wij u
kennismaken met een nieuwe reeks wijzigingen die zijn aangebracht aan het programma voor
herwaardering van de Scepterwijk.
Deze wijzigingen werden op 17 mei 2011 goedgekeurd door de lokale commissie voor geïntegreerde
ontwikkeling.
2. Wijzigingen aan het 4-jaren programma
SITE SANS SOUCI STRAAT 120-122
Aan de programmering van de opwaardering van deze site zijn tal van ontmoetingen met verschillende
actoren en verscheidene expertises voorafgegaan.
- Een studie m.b.t. de stedenbouwkundige, juridische en financiële haalbaarheid voor de programmering
van een publiek-private samenwerking in het kader van het wijkcontract Scepter en doorheen het
mechanisme van luik 3 dat aan de studievereniging voor juridisch advies en architectuur “CMS De
Backer – Patrick Thiel, & AT Osborne” werd toevertrouwd;
- de follow-up van de studie m.b.t. de haalbaarheid onder de vorm van zittingen van begeleidingscomités
die volgende instanties samen brengen: het BROH – de directie Stadsvernieuwing, het gewestelijk
toezicht op de plaatselijke besturen, de gemeente Elsene – dienst Stadsvernieuwing;
- de validatie van het stedenbouwkundig kader en de voorwaarden om de architectonische kwaliteit te
bevorderen door een beroep te doen op de directie Stedenbouw van het BROH, de gemeentelijke
stedenbouwkundige dienst, en de cel
- ‘Bouwmeester- maître architecte’ ;
- een analyse van de behoeften van het centrum ‘La Mosaïque’, van de school ‘EPEP’ en van het
openbaar onderwijs (uitrustingen);
- een analyse van mogelijke synergieën met naburige sites.

Herinnering van de doelstellingen
- 2 -
Gebruik makend van de mogelijkheden die
het wijkcontract Scepter biedt is de
gemeente voornemens om
dit grondbezit als volgt op te waarderen:
- het woningenbestand voor sociale
huurwoningen (30 à 40 eenheden)
en ‘vrije’ koopwoningen uitbreiden
tot ‘woningen voor
-
middeninkomens’;
de binnenkant van het huizenblok
herstructu-reren en er een
kwalitatief hoogstaande groene
ruimte aanleggen, er de functie
van binnenplaats van ‘la
Mosaïque’ duurzaam maken
(dienst Jeugd –
speelpleinactiviteiten
takenschool);
en
- de bestaande parkeerruimte
behouden (67 plaatsen waarvoor
er een milieuvergunning is
aangevraagd) en deze
parkeerruimte uitbreiden naar
verhouding van het aantal op de
Schema volgens het principe van heropwaardering van de site
-
site te bouwen woningen;
een kleine uitrusting aan het
geheel toevoegen, een ruimte
voor opleidingen van de EPEP (gemeentelijke beroepsschool) met een opening op de wijk van
ongeveer 250 m²;
- door het grondbezit op de lange termijn te beheren waarbij afstand van reëel verkaveld recht
mogelijk blijft (oppervlakterecht, erfpachtovereenkomst, …) tot 99 jaar.
Programmering van een uitrusting m.b.t. “kookcursussen” in verband met een school die uitgeeft op de wijk
Naar aanleiding van uitwisselingen met de gemeentelijke technische en beroepsschool Edmond Peeters en in het
kader van overleg met de burgers over ‘hybride keukens’ (Bouillon Malibran), is gebleken dat het interessant zou
zijn om een uitrusting voor kooklessen, een ruimte voor opleidingen «HORECA en huishoudelijke hulp»
van de school EPEP, met openstelling op de wijk op een oppervlakte van ongeveer 250 m² in het geheel op te
nemen, meer bepaald op de beneden- en kelderverdieping van het gebouw gelegen langs de straat (in dialoog
met de straat, de binnenruimte van het huizenblok en de doorgang).
Voor dit project is een begroting nodig binnen de globale enveloppe die het wijkcontract Scepter
aanvankelijk bestemde voor het project Sans Souci. Dit project ligt in de lijn van het concept ‘grensvlak’
tussen school, cultuur en wijk dat is ontwikkeld in het kader van de bezinning van de werkgroep ‘openbare
ruimten’ over dit gedeelte van de Sans-Soucistraat (in verbinding met het museum van Elsene, de
kunstschool, de Nederlandstalige bibliotheek wanneer er vernissages plaatsvinden …).
Heroriëntering van het algemeen plan: van een publiek-private samenwerking naar een zuiver publieke
samenwerking
Om een samenhangend vastgoedoperatie op deze site te realiseren en gelet op het feit dat de middelen die
via het wijkcontract ter beschikking worden gesteld niet wettelijk aangewend kunnen worden voor de
verwezenlijking of modernisering van de parkeerruimten en bovendien onvoldoende zijn om de kosten van
het volledige woonprogramma te dekken, is er in een eerste fase gedacht aan het ontwikkelen van een
publiek-private samenwerking via een ‘promotie-opdracht’ waarin ontwerp, verwezenlijking en voorlopige
financiering vervat zijn en die een beroep doet op het mechanisme zoals omschreven in luik 3.
Naar aanleiding van een studie over de stedenbouwkundige, juridische en financiële haalbaarheid van het
project in het kader van de programmering van een publiek-private samenwerking voor het wijkcontract
Scepter, werden de voor- en nadelen bestudeerd (op financieel vlak, op architectonisch vlak, wat betreft de
naleving van vooropgestelde termijnen en de projectmontage) van zowel een PPP-formule (aanvankelijk
gekozen) als van het klassieke bouwheer-type.

- 3 -
- Wat betreft de fasen van het project:
o In het kader van een PPP-formule is het aanbevolen om vooraf, via aanvraag van een specifieke
stedenbouwkundige vergunning bij de gemeente, op de site bestaande bouwwerken af te breken en
de bodem te saneren zodat de particuliere investeerder die het terrein achteraf zal bebouwen gerust
gesteld kan worden. Dit vereenvoudigt geenszins het hele proces en veroorzaakt veeleer
terughoudendheid bij zowel de gewestelijke als de gemeentelijke stedenbouwkundige instanties.
o In het kader van een PPP-formule is het nodig om zich toe te spitsen op 3 verkavelde reële rechten
(oppervlakterecht afgestaan aan de promotor + erfpachtovereenkomst van 30 jaar tussen de
promotor en de gemeente t.v.v. sociale huisvesting en de parkeerruimte + afstand van erfpacht voor
99 jaar t.v.v. gezinnen die willen kopen). De formule van een klassieke bouwaanneming is in die zin
veel eenvoudiger;
o aangezien de hele opzet vrij klein is voor een PPP en ook bijzonder ingewikkeld is het risico dat er
na de promotie-opdracht geen of te weinig offertes ingediend worden niet te verwaarlozen. Dit zou
voor problemen kunnen zorgen in die zin dat door de timing van het wijkcontract er geen nieuwe
procedure opgestart kan worden.
- Wat betreft de sociale finaliteit van het project:
o de noodzakelijke winstmarge (geschat op 15%) van een particuliere partner bij het promoten van
‘vrije’ huisvesting leidt tot een verhoging van de verkoopprijs van woningen, wat hen minder
toegankelijk maakt vanuit sociaal-economisch oogpunt (gezinnen met een beperkt inkomen).
- Wat de kwaliteit van de bouwkunst betreft is in het kader van een PPP-formule het risico dat de
financiële beperkingen te zwaar doorwegen op het uiteindelijke bouwwerk veel te groot omdat de
architect in dat geval meer gebonden is aan de financiële logica van de promotor;
- Op het stuk van energieverbruik biedt de formule van een klassieke bouwaanneming meer zekerheid dat
de standaarden inzake zeer laag energieverbruik of passieve woningen gehaald worden om dezelfde
redenen wat betreft de zuinigheid van het project;
- Op financieel vlak:
o omdat de rentevoeten minder voordelig zijn voor de particuliere sector dan voor de publieke sector
en gelet op de kosten voor ondersteunende opdrachten van de bouwaanneming in het kader van
een PPP alsook op veilige financiële marges van de particuliere partner (meer bepaald t.o.v. de
commercialisering van ‘vrije’ woningen) en de winstmarge zal de gemeente uiteindelijk meer betalen
voor de hele opzet door een beroep te doen op een PPP dan wanneer zij een klassieke bouwheer
inschakelt (met een financiering via PPP dient er rekening te worden gehouden met een toeslag van
5 à 10% t.o.v. de oorspronkelijke totale investering);
o de formule van een klassieke bouwaanneming houdt niettemin in dat de financiering moet worden
verzekerd voor het gedeelte waarvoor er geen subsidie toegekend wordt of waarvoor een andere
publieke partner instaat door middel van een lening en dus niet van een bijdrage.
Daarom lijkt het voor de gemeente verstandiger om met het oog op de vereenvoudiging van de
projectmontage en om zich van de globale kwaliteit van het project te verzekeren en alles in het werk
te stellen om het project alle kansen van slagen te geven en de globale kostprijs van de hele opzet te
drukken, te kiezen voor een formule met klassieke bouwaanneming.
Daarom ook financiert de gemeente via een lening het grootste deel van de parkeer-infrastructuur en is zij
op zoek naar een partner om samen het gedeelte ‘vrije’ woningen en bijbehorende parkeerplaatsen te
realiseren(1 parkeerplaats/woning).
Om deze globale onderneming met de gemeente te realiseren door middel van de verwezenlijking en
commercialisering van het gedeelte ‘vrije’ woningen en bijbehorende parkeerplaatsen (1
parkeerplaats/woning) ten behoeve van gezinnen met beperkte inkomens lijkt het Woningfonds de ideale
partner. Het belang om met het Woningfonds samen te werken is vooral duidelijk wat betreft de volgende
punten:
- de doelstelling om een gemengd karakter te brengen in de sociale huisvesting en dit zowel voor
huurwoningen (via het wijkcontract Scepter) als voor koopwoningen (via het Woningfonds);
- het ter beschikking stellen van woningen voor gezinnen met midden- en lage inkomens (de doelgroep van het
Woningfonds) die het hoe langer hoe moeilijker hebben om een woning in Elsene aan te schaffen;
- het feit dat de prijs van de grondeigendom in de prijs van de woning zo goed als niets voorstelt doordat
de grond door de gemeente voor een periode van 99 jaar ter beschikking wordt gesteld;
- het voordeel van een BTW-voet van slechts 6% waarop het Woningfonds zich kan laten voorstaan.

De gemeente Elsene stelt voor om:
- 4 -
- een deel van haar grondeigendommen voor een periode van 99 jaar ter beschikking te stellen van het
Woningfonds om deze laatste in staat te stellen een deel van de woningen te realiseren (minstens 15
eenheden) die op basis van een erfpachtovereenkomst voor de verkoop bestemd zijn;
- een gezamenlijke opdracht te organiseren waarin de gemeente een voortrekkersrol speelt en
waarbij het Woningfonds de gemeente volmacht geeft.
Het Woningfonds heeft belangstelling voor een dergelijke opzet.
Financiële gevolgen wat betreft het programma voor het wijkcontract Scepter
m² unités
coût global +
viabilisation prix/unité subsides à financer
viabilisation
abords 1158 335.414,00 € 335.414,00 € 0, 00 €
équipement 250 1 526.562,11 € 526.562,11 € 0, 00 €
logt soc (15) 1552 15 2.928.428,98 € 195.228,60 € 2.928.428,98 € 0, 00 €
logt "libres" (22) 2337 22 4.221.016,14 € 191.864,37 € 4.221.016,14 €
parking 3000 100 2.916.145,97 € 29.161,46 € 2.916.145,97 €
TOTAL 8297 10.927.567,21 € 3.790.405,09 € 7.137.162,12 €
Initieel programma
Gewijzigd programma
luik / Nr. Budget luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
5 woningen Luik 1 / 1.1a 678.354,50 € 15 woningen Luik 1 /1.1 2.928.428,98
€
2 woningen Luik 1 / 1.1b 337.091,91 € - - -
15 woningen Luik 3 / 3.1 2594882,24 € - - -
Directe
omgeving
Luik 4 / 4.1a 370.344,97 € 335.414,00 €
Uitrusting
“Kookateliers”
Luik 5a / 5a.6 526.562,11 €
Verklaring:
- de begroting voor het deel “woningen” te realiseren in het kader van het wijkcontract Scepter spitst zich
toe op het mechanisme vermeld onder luik 1 (zuiver publieke financiering) in één enkele onderneming
(1.1), en dus niet zoals aanvankelijk vermeld
- gespreid over 3 ondernemingen (1.1a; 1.1b; 3.1) en op 2 mechanismen (luik 1 en 3). Het aantal
woningen dat door het wijkcontract gerealiseerd kan worden is kleiner maar met dit wijkcontract kunnen
er via samenwerking met het Woningfonds meer woningen gefinancierd worden.
- De begroting voor het deel “directe omgeving”, onder luik 4, werd licht naar beneden herzien als gevolg
van een kleine herziening van de oppervlakten;
- Er is een nieuwe opzet 5a.6 toegevoegd m.b.t. het project voor de uitrusting van een “kookatelier”.
SITE VIADUCTSTRAAT 118-122
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik / Nr. Budget Luik / Nr.
onderneming
onderneming
4 woningen Luik 1 / 1.2 499.515,91 €
Uitrusting
“polyvalente
culturele
ruimte”
budget
881.205,00 €
Luik 5a / 5a.5 149.976,21 € 359.158,66 €

- 5 -
Verklaringen:
- de gemeente en de Franse Gemeenschapscommissie, waarbij deze laatste op dit ogenblik beschikt over
de erfpacht van het goed, is bezig zijn met het opstellen van een akkoord dat de gemeente toelaat om
de volle eigendom van het deel van het goed dat onderwerp vormt van financiering door het wijkcontract
terug te winnen;
- de budgetten voor de gedeelten “woningen’ en “uitrusting” worden naar boven herzien omwille van de
herziene oppervlakte en kost/ m²;
- In de budgettaire verdeling wordt het gedeelte Beliris (29,98 %) een minderheidsaandeel in vergelijking
met de verenigde regionale en gemeentelijke delen. Dit stelt de gemeente dus in staat om, op vraag van
de Federale overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (FOD MV – Beliris), de controle over de
bouwaanneming van de onderneming.
SITE SCEPTERSTRAAT 13-19
Uitrusting voor de
socioprofessionele
integratie via sport
(Emergence)
Uitrusting voor de
socioprofessionele
integratie via sport
(Emergence)
Initieel programma
Luik / Nr.
onderneming
Luik 5a /
5a.3a
Luik 5a /
5a.3b
Kinderdagverblijf Luik 5a /
5a.3c
Gewijzigd programma
Budget Luik / Nr.
onderneming
Budget
1.202.625,10 Uitrusting voor de Luik 5a / 1.494.543,00
€
socioprofessionele
integratie via
sport
(Emergence)
5a.3 €
291.917,90 €
- - -
321.830,78 €
- - -
Verklaringen:
- Het basisprogramma voorzag in de ontwikkeling van een deel van het project uitrusting Emergence bij
een gebouw achteraan op de site. Als gevolg van de onmogelijkheid om dit gebouw aan te kopen
(aanvraag voor een vergunning door Couronne-Gestion, eigenaar van het goed, voor een project tot
uitbreiding voor bureaus) zal het gehele project verder gezet worden op de oorspronkelijke site. Daarom
werden de 2 budgetten, voor 5a.3a en 5a.3b, oorspronkelijk verdeeld over 2 sites, nu bij elkaar opgeteld;
- Het project voor het kinderdagverblijf (5a.3c) werd eveneens verlaten door de onmogelijkheid om het
gebouw achteraan de site gelegen Scepterstraat 13 – 19 aan te kopen.
SITE SNOEKSTRAAT 54-64 & 74
9 woningen
(gebouw 54-64
Snoekstraat)
Uitrusting: crèche
24 plaatsen
(gebouw 54-64
Snoekstraat)
Tuin
(54-64 Snoekstraat)
2 woningen (74
Snoekstraat)
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik / Nr. Budget Luik / Nr.
onderneming
onderneming
Luik 1 / 1.3a 2.062.592,80
€
Luik 5a / 5a.1 911.788,24 €
Budget
1.948.780,49
€
911.788,24 €
Luik 4 / 4.1c 264.214,62 € 264.214,62 €
Luik 1 / 1.3b 441.641,41 €
418.000,00 €

Uiteenzetting:
- 6 -
- De gemeente bereidt zich voor om de aankoop van een privaat perceel gelegen in het midden van de
site, en noodzakelijk voor de realisatie van het project in zijn geheel, in der minne af te ronden;
- Het budget voor de onderneming “woningen” 1.3a et 1.3b kennen een gevoelige vermindering daar de
kost/ m² licht naar beneden werd herzien.
SITE VISVIJVERSTRAAT 60
Uitrusting:
buitenschoolse
lokalen
Uiteenzetting:
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik / Nr. Budget Luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
Luik 5a / 5a.2 71.113,51 € 294.000,00 €
- Wat betreft deze site, gelegen op de hoek van de Visvijverstraat en de Ambachtsliedenstraat, volgend
op verscheidene opmerkingen geformuleerd tijdens het openbaar onderzoek (noodzaak om een meer
wilskrachtige actie te leiden op deze plek in verband met de problematiek van sociale cohesie en het
samenleven zoals vastgesteld in deze buurt) en in verschillende contacten met de Elsense haard, op dit
ogenblik eigenaar van het gebouw, blijkt dat het relevant is om het project van takenschool te versterken
en het gebouw dat dit project zal ontvangen te renoveren;
- Wat betreft de voorwaarde tot overdracht van een zakelijk recht (erfpachtovereenkomst van minstens 30
jaar of overdracht van eigendom) naar de gemeente teneinde het gehele project te ontwikkelen, heeft de
gemeente een positief antwoord ontvangen van de raad van bestuur van de Elsense haard, en is de
gemeente in afwachting van een antwoord van de BGHM – Brusselse Gewestelijke
Huisvestingsmaatschappij (toezichthouder op OVM – Openbare Vastgoedmaatschappijen).
OPENBARE RUIMTEN
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik 4 / Nr. Budget Luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
Verbinding Scepter -
Gray
4.1b 806.820,00 € 806.820,00 €
Tuin Elzenhof &
aansluiting met berm
4.1d 204.205,00 € - - -
Graystraat:
overtrekken tunnel
4.2d 84.043,75 € 84.043,75 €
Ambachtsliedenstraat 4.3b 191.894,40 € 191.894,40 €
Tweebruggenstraat 4.3c 157.276,25 € 157.276,25 €
Blyckaerts plaats 4.3f 166.070,45 € 166.070,45 €
Scepterstraat: brug 4.2b 50.426,25 € 50.426,25 €
Scepterstraat:
kruispunt Wayenberg
4.2c 50.426,25 € 50.426,25 €
Viaductstraat 4.3d 409.774,50 € 409.774,50 €
Binnenplaats school
2
4.3e 261.113,84 € 261.113,84 €
infrastructuur
buitensporten
(Graystraat)
5a.4 183.776,03 € 183.776,03 €
Gezelligheid: diverse
locaties
4.3a 184.898,25 € 184.898,25 €
Veiligheid: diverse
locaties
4.2a 92.784,30 € 92.784,30 €

Uiteenzetting:
- 7 -
- Met uitzondering van de onderneming “tuin Elzenhof en aansluiting met berm” (4.1d), “Gezelligheid”:
diverse locaties” (4.3a) en “Veiligheid: diverse locaties” (4.2a), valt het geheel van deze ondernemingen
oorspronkelijk onder de financiering en bouwbeheer van Beliris;
- Een werkgroep openbare ruimten werd opgericht voor de periode mei tot november 2010, en zorgde
voor een betere definiëring van het programma voor de openbare ruimten. Deze etappe van definiëring
heeft de aandacht gevestigd op het belang om de budgettaire inspanningen te concentreren rond de
verwezenlijking van 5 structurele concepten, waaronder de verwezenlijking van een groen netwerk (Park
System) van het zuidelijke punt van het netwerk tot aan het GEN station Germoir, en het herkwalificeren
van de woonruimten Tweebruggenstraat, Ambachtsliedenstraat en Kasteelstraat door er onder andere
de posten “diverse locaties” aan toe te wijzen (4.2a et 4.3a). Deze laatste 2 ondernemingen werden
oorspronkelijk gefinancierd door het regionale budget, en worden nu dus 100 % gefinancierd door Beliris
zodanig dat het budget voor de openbare ruimten, dat reeds werd voorzien en toevertrouwd aan het
aangeduide studiebureau door de FOD MV (Beliris) wordt versterkt;
- De onderneming ‘tuin Elzenhof’ en aansluiting met de spoorwegberm (4.1d) kan niet worden uitgevoerd,
gezien de technische moeilijkheden om een verbinding tot stand te brengen met de berm via de tuin, en
de terughoudendheid van Elzenhof en de Vlaamse Gemeenschapscommissie ten aanzien van het
principe om een zakelijk recht af te staan over hun gebied om een aanpassingsproject te ontwikkelen via
financiering door het wijkcontract. Een nieuw projectvoorstel (in de vorm van een ludieke of artistieke
structuur) om te integreren in de tuin die de dynamiek van luik 5b versterkt zal door Elzenhof worden
geformuleerd in het kader van de offerteaanvraag “activiteiten voor sociale cohesie door kunst (5b3).
PROJECTEN VOOR SOCIALE COHESIE
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik 5b / Nr. Budget Luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
Groene wijk
Brigade voor
netheid en
openbare ruimten,
“Urban Cyclo & co”
5b.1 130.000,00 € 130.000,00 €
genaamd
Activiteiten voor
sociale cohesie
5b.2 262.000,00 €
262.000,00 €
door kunst
Eco-efficientië van
5b.3 130.000,00 €
170.000,00 €
de woningen
Vorming voor de
isolatiewerken aan
5b.4 330.000,00 €
330.000,00 €
de gebouwen
Informatie en
deelname,
Werkgroep
5b.5 265.200,00 €
265.200,00 €
openbare ruimten 5b.6 240.032,83 €
240.032,83 €
Wooncel 5b.7 220.000,00 € 220.000,00 €
Uiteenzetting:
- Het budget voor het project 5b.3 “activiteiten voor sociale cohesie door kunst” werd verhoogd met
40.000 €, wat een totaal budget geeft van 170.000 € teneinde de mogelijkheid in te bouwen om via
offerteaanvraag en overheidsopdrachten voor diensten projecten te organiseren en te ontwikkelen zoals:
o Het ontwikkelen van ludieke en artistieke structuren die visueel en / of functioneel in verband staan
met het project Park System;
o Het ontvangen van structuren – mobile projecten in openbare ruimten, motor tot informatie en
Sensibilisering voor de stadsbelangen en de hedendaagse kunst (voorbeeld: Bluub);
o Het werken met jongeren als doelgroep waarvan de plaats binnen de stad van primordiaal belang is,
maar waar paradoxaal genoeg het woord nemen moeilijk blijft in de projecten voor wijkvernieuwing-
en heropleving, dit door middel van kunst.

3. Besluit
- 8 -
Deze wijzigingen, wanneer het de afschaffing betreft van projecten zoals het kinderdagverblijf en de
Elzenhof-tuin aansluiten met de berm, werden ingeleid door gedwongen beperkingen zoals de
onmogelijkheid tot aankoop of overdracht van terreinen, of door de technische onmogelijkheid om de
functionele verbinding te vormen met de berm.
Wat betreft het bouwen van woningen zal de vermindering van het aantal woningen met een sociaal karakter
gebouwd door middel van een wijkcontract (van 37 naar 30 woningen) ruimschoots gecompenseerd worden
door een belangrijk aantal woningen verworven via een publieke partner zoals het Woningfonds (gemiddeld
20 woningen) gericht op gezinnen met een bescheiden inkomen.
Enkele wijzigingen versterken de aanvankelijke strategie, vanuit het oogpunt van het functionele gemengde
karakter op schaal van de immobiliënsites en ensemblesites:
- Site Sans Souci 120-122:
o Een nieuw uitrustingsproject “kookcursussen” geïntegreerd in de onderneming ‘Sans Souci’ die de
herkwalificering van de site versterkt, en deelneemt aan het concept “grensgebied school – cultuur –
wijk” zoals geformuleerd in het kader van de werkgroep openbare ruimten.
- Geheel van sociale woningen Ambachtsliedenstraat, Kasteelstraat en Tweebruggenstraat.
o Versterking van het project takenshool te Visvijverstraat 60, waarrond een belangrijke vraag bestaat
naar gemeenschappelijke ruimten.
Andere wijzigingen versterken de aanvankelijke strategie wat betreft openbare ruimten, met het oog op de
concentratie van projecten rond de opwaardering van 3 stedelijke minerale assen (Viaductstraat,
Scepterstraat, Graystraat), de groene netwerkas rond de spoorwegen en het op elkaar aansluiten van deze
4 assen:
- Bestemming van het budget voor diverse locaties (4.2a et 4.3a) rond de ondernemingen die reeds
gelokaliseerd zijn.
Tenslotte vallen enkele wijzigingen onder de logica van een vereenvoudiging van de projectmontage en / of
de verfijning van de technische en financiële haalbaarheid van de projecten:
- Een heroriëntatie naar een formule van klassieke bouwaanneming op de site Sans-Souci 120 – 122, die
eenvoudiger is en meer zekerheid biedt wat betreft het eindresultaat;
- een herziening van de noodzakelijke budgetten voor de site 118-122 Viaductstraat;
- Een meer passende verdeling van bouwbeheer tussen de FOD MV (Beliris) en de gemeente, waarbij
deze laatste de controle over het immobiliënproject op de site gelegen Viaductstraat 118-122 herneemt
en de FOD MV over een belangrijker budget beschikt om zijn objectieven betreffende openbare ruimten
te bereiken.

Vierjarige programma - WkC Scepter
Initiële programma Gewijzigde rogramma
Initiële begroting
Gewijzigde programme
Luik Operatie Adres Gewest % Gemeente % Total G +G Beliris Privé Totale investering Gewest % Gemeente % Total G+G Beliris % Woningfonds Totale investering
1 1.1 Sans Soucistraat 122
2.928.428,98 € 2.635.586,09 € 90,00% 292.842,90 € 10,00% 2.928.428,98 € 2.928.428,98 €
Lichte daling van de begroting
Sans Soucistraat 122 - partnership met
Woningfonds
4.221.016,14 € 4.221.016,14 €
1.1a Sans Soucistraat 122 - renovatie 610.519,05 € 90,00% 67.835,45 € 10,00% 678.354,50 € 678.354,50 € 678.354,50 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
1.1b Rue Sans Souci 122 - uitbreiding op
bestaand gebouw
303.382,72 € 90,00% 33.709,19 € 10,00% 337.091,91 € 337.091,91 € 337.091,91 €
0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
1.2 Viaductstraat 118-122 - renovatie
Financiering met minderheid Beliris
0,00 € 499.515,91 € 499.515,91 € 499.515,91 € 881.205,00 € 416.935,28 € 47,31% 200.121,02 € 22,71% 617.056,30 € 264.148,70 € 29,98% 881.205,00 € Verhoging van het budget
1.3a Snoekstraat 54-64 - nieuwbouw
1.3b Snoekstraat 74 - uitbreiding op dak
1.856.333,52 € 90,00% 206.259,28 € 10,00% 2.062.592,80 € 2.062.592,80 € 2.062.592,80 € 1.948.780,49 € 1.753.902,44 € 90,00% 194.878,05 € 10,00% 1.948.780,49 € 1.948.780,49 €
397.477,27 € 90,00% 44.164,14 € 10,00% 441.641,41 € 441.641,41 € 441.641,41 € 418.000,00 € 376.200,00 € 90,00% 41.800,00 € 10,00% 418.000,00 € 418.000,00 €
Subtotal 3.167.712,56 € 90,00% 351.968,06 € 10,00% 3.519.680,62 € 499.515,91 € 4.019.196,53 € 4.019.196,53 €
3 3.1 Sans Soucistraat 122 - binnengebied
van bouwblok
2.116.795,48 € 81,58% 478.086,76 € 18,42% 2.594.882,24 € 2.464.449,99 € 5.059.332,23 € 2.594.882,24 €
0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
Subtotal 2.116.795,48 € 81,58% 478.086,76 € 18,42% 2.594.882,24 € 0,00 € 2.464.449,99 € 5.059.332,23 € 2.594.882,24 €
Subtotal luiken huisvesting
5.284.508,04 € 86,42% 830.054,82 € 13,58% 6.114.562,86 € 499.515,91 € 2.464.449,99 € 9.078.528,76 € 6.614.078,77 € 6.176.414,47 € 10.397.430,61 €
Lichte daling van de begroting
Lichte daling van de begroting
Budget naar luik 1, operatie 1.1
4 4.1 Groene ruimte
4.1a Sans Soucistraat 122 - sanering en
333.310,47 € 90,00% 37.034,50 € 10,00% 370.344,97 € 370.344,97 € 370.344,97 € 335.414,00 €
inrichting van een tuin in het
binnenterrein
301.872,60 € 90,00% 33.541,40 € 10,00% 335.414,00 € 335.414,00 €
4.1b Talud spoorlijn tussen Gray- en
Scepterstraat
0,00 € 0,00 € 0,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 100,00% 806.820,00 €
4.1c Snoekstraat 54-64 - sanering en
237.793,16 € 90,00% 26.421,46 € 10,00% 264.214,62 € 264.214,62 € 264.214,62 € 264.214,62 €
inrichting van een tuin in het
binnenterrein
237.793,16 € 90,00% 26.421,46 € 10,00% 264.214,62 € 264.214,62 €
4.1d Tuin GC Elzenhof en Talud spoorlijn 183.784,50 € 90,00% 20.420,50 € 10,00% 204.205,00 € 204.205,00 € 204.205,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € Verlaten project
4.2 Mobiliteit en veiligheig
4.2a Diverse locaties 92.784,30 € 100,00% 0,00 € 92.784,30 € 92.784,30 € 92.784,30 € 92.784,30 € 92.784,30 € 100,00% 92.784,30 € financiering 100% Beliris
4.2b Scepterstraat (brug spoorlijn) 0,00 € 0,00 € 0,00 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 100,00% 50.426,25 €
4.2c Scepterstraat - Wayenbergstraat 0,00 € 0,00 € 0,00 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 100,00% 50.426,25 €
4.2d Graystraat (Kroon-Twee bruggen) 0,00 € 0,00 € 0,00 € 84.043,75 € 84.043,75 € 84.043,75 € 84.043,75 € 84.043,75 € 100,00% 84.043,75 €
4.3 Gezellige openbare ruimte
4.3a Diverse locaties 184.898,25 € 100,00% 0,00 € 184.898,25 € 184.898,25 € 184.898,25 € 184.898,25 € 184.898,25 € 100,00% 184.898,25 € financiering 100% Beliris
4.3b Handwerkerstraat 0,00 € 0,00 € 0,00 € 191.894,40 € 191.894,40 € 191.894,40 € 191.894,40 € 191.894,40 € 100,00% 191.894,40 €
4.3c Tweebruggenstraat 0,00 € 0,00 € 0,00 € 157.276,25 € 157.276,25 € 157.276,25 € 157.276,25 € 157.276,25 € 100,00% 157.276,25 €
4.3d Viaductstraat (tussen Waverse
Steenweg en Troonstraat)
0,00 € 0,00 € 0,00 € 409.774,50 € 409.774,50 € 409.774,50 € 409.774,50 € 409.774,50 € 100,00% 409.774,50 €
4.3e Herinrichting van schoolplein en
openstellen voor de wijk
235.002,46 € 90,00% 26.111,38 € 10,00% 261.113,84 € 261.113,84 € 261.113,84 € 261.113,84 € 235.002,46 € 90,00% 26.111,38 € 10,00% 261.113,84 € 261.113,84 €
4.3f Blyckaertsplein 0,00 € 0,00 € 0,00 € 166.070,45 € 166.070,45 € 166.070,45 € 166.070,45 € 166.070,45 € 100,00% 166.070,45 €
Subtotal 1.267.573,14 € 92,02% 109.987,84 € 7,98% 1.377.560,98 € 1.916.731,85 € 3.294.292,83 € 3.294.292,83 € 3.055.156,86 € 3.055.156,86 €
5 Voorzieningen
5a.1 Kinderdagverblijf - Snoekstraat 54-64 820.609,42 € 90,00% 91.178,82 € 10,00% 911.788,24 € 911.788,24 € 911.788,24 € 911.788,24 €
820.609,42 € 90,00% 91.178,82 € 10,00% 911.788,24 € 911.788,24 €
5a.2 Buitenschoolsevoorziening -
Visvijverstraat 60
64.002,16 € 90,00% 7.111,35 € 10,00% 71.113,51 € 71.113,51 € 71.113,51 €
294.000,00 € 264.600,00 € 90,00% 29.400,00 € 10,00% 294.000,00 € 294.000,00 €
het versterken van het project
5a.3a Infrastructuur gekoppeld aan socio-
1.082.362,59 € 90,00% 120.262,51 € 10,00% 1.202.625,10 € 1.202.625,10 € 1.202.625,10 €
5a,3a + 5a,3b
professionele tewerkstelling en sport -
Scepterstraat 13-19
1.494.543,00 € 1.345.088,70 € 90,00% 149.454,30 € 10,00% 1.494.543,00 € 1.494.543,00 €
5a.3b Infrastructuur (uitbreiding) -
Scepterstraat 13-19
262.726,11 € 90,00% 29.191,79 € 10,00% 291.917,90 € 291.917,90 € 291.917,90 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
5a.3c Kinderopvang - Scepterstraat 13-19 289.647,70 € 90,00% 32.183,08 € 10,00% 321.830,78 € 321.830,78 € 321.830,78 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € Verlaten project
5a.4 Sportieve voorziening (buitenlucht) -
Graystraat 178
0,00 € 0,00 € 0,00 € 183.776,03 € 183.776,03 € 183.776,03 € 183.776,03 € 183.776,03 € 100,00% 183.776,03 €
5a.5 Culturele polyvalente ruimte -
0,00 € 0,00 € 0,00 € 149.976,21 € 149.976,21 € 149.976,21 €
Financiering met minderheid Beliris
Viaducstraat 118-122
359.158,66 € 169.933,12 € 47,31% 81.564,67 € 22,71% 251.497,79 € 107.660,87 € 29,98% 359.158,66 €
Verhoging van het budget
5a.6 Opleiding keuken ruimte - sans
soucistraat 122
526.562,11 € 473.905,90 € 90,00% 52.656,21 € 10,00% 526.562,11 € 526.562,11 €
Subtotal 2.519.347,98 € 90,00% 279.927,55 € 10,00% 2.799.275,53 € 333.752,24 € 3.133.027,77 € 3.133.027,77 € 3.769.828,04 € 3.769.828,04 €
5 Socio-economische projecten
5b.1 Groene wijk 130.000,00 € 100,00% 0,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 100,00% 0,00 € 130.000,00 € 130.000,00 €
5b.2 Brigade properheid en openbare ruimte 262.000,00 € 100,00% 0,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 100,00% 0,00 € 262.000,00 € 262.000,00 €
5b.3 Stimuleren sociale binding middels
artistieke activiteiten
130.000,00 € 100,00% 0,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 170.000,00 € 170.000,00 € 100,00% 0,00 € 170.000,00 € 170.000,00 € Extra budget van 40000 €
5b.4 Eco-efficiëntie van woningen 330.000,00 € 100,00% 0,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 100,00% 0,00 € 330.000,00 € 330.000,00 €
5b.5 Opleidingen ivm isolatiewerken aan
gebouwen
265.200,00 € 100,00% 0,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 100,00% 0,00 € 265.200,00 € 265.200,00 €
5b.6 Informatie et participatie 240.032,83 € 100,00% 0,00 € 240.032,83 € 240.032,83 € 240.032,83 € 240.032,83 € 240.032,83 € 100,00% 0,00 € 240.032,83 € 240.032,83 €
5b.7 Huisvestingscel 220.000,00 € 100,00% 0,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 100,00% 0,00 € 220.000,00 € 220.000,00 €
0,00 € 0,00 €
Subtotal 1.577.232,83 € 100,00% 0,00 € 0,00% 1.577.232,83 € 1.577.232,83 € 1.577.232,83 € 1.617.232,83 € 1.617.232,83 €
projectleider 250.000,00 € 100,00% 0,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 0,00 € 250.000,00 € 250.000,00 €
TOTAL 10.898.661,99 € 89,93% 1.219.970,21 € 10,07% 12.118.632,20 € 2.750.000,00 € 2.464.449,99 € 17.333.082,19 € 14.868.632,20 € 14.868.632,20 € 10.898.661,99 € 1.219.970,21 € 12.118.632,20 € 2.750.000,00 € 19.089.648,34 €
studie 81.070,00 €
CQ Sceptre modification programme - XVDK 11/07/201110:40
nieuwe project

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/153
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 11de punt:
Gemeentelijke fiscaliteit voor de boekjaren 2011, 2012 en 2013
Kabinet van de Burgemeester (1ste Directie) - Dienst Stadsvernieuwing en Mobiliteit: Belastingreglement op
het parkeren van motorvoertuigen op de openbare weg. Wijzigingen. Goedkeuring.
DE RAAD,
Gelet op artikel 173 van de Grondwet ;
Gelet op artikel 117 van de Nieuwe Gemeentewet ;
-------------------------------------
Gelet op de wet van 22 februari 1965, waardoor de gemeenten parkingretributies mogen heffen voor
gemotoriseerde voertuigen ;
Gelet op het Koninklijk Besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het
wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg ;
Gelet op het Ministerieel Besluit van 7 mei 1999 betreffende de parkeerkaart voor personen met een
handicap ;
Gelet op het Koninklijk Besluit van 9 januari 2007, wijzigende het Koninklijk Besluit van 1 december 1975
houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg ;
Gelet op het Ministerieel Besluit 9 januari 2007, dat het besluit herroept betreffende de gemeentelijke
parkeerkaart ;
Gelet op de beslissing van het College van Burgemeester en Schepenen van 25 juni 2007 om het betalend
parkeren op zijn grondgebied uit te breiden en er blauwe zones in te stellen ;
Gelet op de beraadslagingen van de gemeenteraad van 30 april 2009, 17 juni 2009, 15 oktober 2009 en
18 november 2010 ter goedkeuring van het belastingreglement op het parkeren van motorvoertuigen op de
openbare weg en de wijzigingen eraan aangebracht, in het bijzonder op artikel 10 dat erin voorziet
bijkomende herinneringskosten aan te rekenen voor elke stap van de procedure bedoeld om de uitstaande
vorderingen te innen ;
Overwegende dat met deze kosten de onkosten voor het versturen van herinneringsbrieven en voor de
administratieve inningsprocedure gedekt kunnen worden ;
Overwegende dat om de fundamentele principes van het administratief recht te garanderen, in het bijzonder
het gelijkheid principe, zou het artikel 10 de betwister die zijn gelijk heeft gehaald ook een
overeenstemmende financiële tegemoetkoming moeten aanbieden ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,

BESLUIT, met eenparigheid van stemmen,
Artikel 10: HERINNERINGSKOSTEN
In de minnelijke fase is de verzending van de eerste betalingsherinnering aan de gebruiker die de retributie
niet heeft betaald gratis.
Om de kosten inherent aan de verzending van de herinneringen en aan de administratieve inningsprocedure
te dekken, zal de gebruiker die de retributie niet heeft betaalt na de eerste betalingsherinnering de volgende
bijkomende kosten in de verschillende herinneringsstadia ten laste dienen te nemen
- bij de tweede herinnering, een bijkomende kost van 4,25 EUR ;
- bij de derde herinnering, een bijkomende kost van 13,83 EUR ;
- bij de vierde herinnering, een bijkomende kost van 16,72 EUR.
In geval zou blijken dat er ten onrechte een heffing is gevorderd, dan heeft de automobilist het recht
om te eisen dat hem een bedrag wordt gestort waarmee hij de door hem gemaakte port- en
briefwisselingskosten kan dekken. Dit bedrag mag in geen geval de hierboven vermelde bedragen
overschrijden.
Artikel 16: TOEPASSING
Het huidige reglement wijzigt en vervangt van zodra het van kracht wordt het artikel 10 van het
belastingreglement op het parkeren van gemotoriseerde voertuigen op de openbare weg, dat werd aanvaard
door de Gemeenteraad in haar zitting van 18 november 2010.
Deze beraadslaging zal worden voorgelegd aan de Toezichthoudende Overheid, uitgeoefend door de
minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering, bevoegd voor de lokale besturen, in
overeenstemming met de bepalingen van de ordonnantie van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestraad van
14 mei 1998, die het administratief toezicht regelt over de gemeenten van het Brusselse Hoofdstedelijke
Gewest, alsook met de bepalingen van het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering van
16 juli 1998 met betrekking tot het doorgeven aan de regering van de verslagen van de gemeentelijke
overheden met het oog op de uitoefening van het administratief toezicht.
Aldus beraadslaagd in openbare zitting te Elsene 23 juni 2011.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/099
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 12de punt:
Erediensten (1ste Directie): Onze-Lieve-Vrouw van de Heilige Rozenkrans (Ukkel). Rekening 2010. Uit te
brengen advies.
DE RAAD,
-------------------
Gelet op het keizerlijk decreet van 30 december 1809 op de kerkfabrieken en de ordonnantie van 19 februari
2004 die het heeft gewijzigd;
Gelet op de wet van maart 1870 op de temporaliën der erediensten;
Gelet op de ministeriële omzendbrief van 15 mei 1885 betreffende de boekhouding van de kerkfabrieken;
Gelet op de omzendbrieven van de gouverneur van 29 mei 1873 en 15 juli 1958 en op de richtlijnen van de
(bestendige) deputatie;
Gelet op de ordonnantie van 18 juli 2002 houdende diverse hervormingen krachtens de bijzondere wet van
13 juli 2001 betreffende de overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en gemeenschappen;
Gelet op de rekening 2010 van de kerkfabriek van Onze-Lieve-Vrouw van de Heilige Rozenkrans (Ukkel)
die als volgt kan worden samengevat:
BEDRAGEN
ONTVANGSTEN - gewoon
- buitengewoon 13.654,32
13.654,32
UITGAVEN - door de bisschop beslis 19.692,05
- gewoon 33.875,05
-extraordinaires 0,00
53.567,05
Batig saldo 20.993,43
Overwegende dat de rekening afgesloten wordt met een batig saldo van EUR 20.993,43;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BRENGT,
met 25 ja en 9 onthoudingen
een gunstig advies uit wat betreft de goedkeuring door de Toezichthoudende overheid van de rekening 2010
van de kerkfabriek van Onze-Lieve-Vrouw van de Heilige Rozenkrans te Ukkel.

Deze beraadslaging wordt ter goedkeuring overgemaakt aan de Toezichthoudende overheid.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/100
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 13de punt:
Juridische dienst (1ste Directie): Goedkeuring van de nieuwe overeenkomst die de gemeente van Elsene zal
verbinden met de VZW Cohésion Sociale Ixelloise.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op het decreet van 30 april 2004 van de Raad van de Franse Gemeenschapscommissie betreffende de
sociale cohesie;
Gezien het decreet van 30 april 2004 die de sociale cohesie definieert als:
“Het geheel van sociale processen die bijdragen tot het vrijwaren van gelijke kansen en voorwaarden en
het economisch, sociaal en cultureel welzijn van alle personen of groepen van personen, ongeacht hun
nationale of etnische herkomst, hun culturele, filosofische of godsdienstige strekking, hun sociaal
statuut, hun sociaalfilosofisch niveau, hun leeftijd, hun seksuele geaardheid of hun gezondheid, zodat
het voor iedereen mogelijk is om actief deel te nemen aan de maatschappij en er erkenning te vinden”.
Dat deze processen in het bijzonder aangewend worden door de ontwikkeling van een gemeenschappelijke
wijkactie en het werken in netwerk;
Dat om deze sociale cohesie te verzekeren, het college van de COCOF aan de verkiesbare gemeentes voorstelt
om, in de zin van het decreet, een gemeentelijk contract voor sociale cohesie te onderhandelen en
ondertekenen;
Dat om de goede uitvoering van deze gemeentelijke contracten voor sociale cohesie te verzekeren, het College
van de COCOF een lokale coördinatie per gemeente financieren;
Dat de vzw Cohésion Sociale Ixelloise werd opgericht met als doel het beantwoorden van deze noden van
algemeen belang;
Dat de Gemeente de financiering van de VZW Cohésion sociale Ixelloise door de COCOF volmaakt vanaf zijn
ontstaan;
Dat het laatste gemeentelijk contract voor sociale cohesie in voege is getreden op 1 januari 2011 voor een duur
van 5 jaar;
Bijgevolg dat de samenwerking tussen de gemeente en de VZW Cohésion Sociale Ixelloise in een nieuwe
overeenkomst is geformaliseerd geweest;
Gelet op de beslissing van het college van 6 juni 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet,
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de samenwerkingsovereenkomst, aan onderhavige beraadslaging toegevoegd en er integraal deel van
uitmakend, goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De wnd. Burgemeester,
André SAPART.
Pierre LARDOT.

CONVENTIE
Tussen de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en Schepenen met de
personen de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, hierna
vermeld als ‘de Gemeente’,
en de VZW Sociale Cohesie Elsene; vertegenwoordigd door haar Raad van Bestuur en waarvan de statuten
op 8 februari 2006 ter Griffie van de Rechtbank van koophandel van Brussel werden neergelegd; hierna
vermeld als ‘de VZW’;
werd het volgende uiteengezet:
In de onderhavige conventie dient te worden verstaan door:
- De COCOF : Commission communautaire française.
- Het decreet met betrekking tot de sociale cohesie: het decreet van 13 mei 2004 van de Commission
communautaire française met betrekking tot de sociale cohesie.
- Het toepassingsbesluit: het besluit van het College van de Commission communautaire française van 10
november 2005 houdende uitvoering van het voormelde decreet van 13 mei 2004.
- Het gemeentelijk contract: de conventie gesloten bij toepassing van artikel 4 van het decreet van 13 mei
2004 tussen de Commission communautaire française en de Gemeente Elsene.
De onderhavige conventie wordt gesloten tussen ‘de Gemeente’ en ‘de VZW’ met het oog op een opdracht van
openbaar nut, meer bepaald:
- de selectie en de administratieve begeleiding van de ontwerpen van sociale cohesie die gevoerd worden in
overeenstemming met het decreet met betrekking tot de sociale cohesie;
- de permanente bijwerking van de informatie over het sociale aanbod op het grondgebied van de
gemeente;
- een continue analyse continue van de problemen en de behoeften op het grondgebied van de gemeente;
- de organisatie en de opvolging van een overleg met de verschillende actoren van de sociale cohesie;
- de voorbereiding en de opvolging van de uitvoering van de gemeentelijke contracten van sociale cohesie.
- het in werking stellen van de projecten van sociale cohesie
Het volgende werd overeengekomen
ARTIKEL 1 Voorwerp
1. Ter beschikking stellen van lokalen (Dienst van het Gemeentelijk eigendom)
De Gemeente stelt kosteloos ter beschikking van de VZW het lokaal 1080412 van het gebouw gelegen rue
Souveraine, 38 (4de verdieping) te 1050 Elsene en een lokaal in de benedenverdieping van het gebouw
gelegen Graystraat nr. 122 te 1050 Brussel (Dit tweede lokaal is bedoeld als kunstenaarsatelier «Coffre aux
trésors / Schatkist »)
De Gemeente zal deze lokalen verzekeren.
De VZW heeft vrije toegang tot die lokalen en ook vrij gebruik van de sanitaire inrichtingen van het gebouw.
Mochten de ter beschikking gestelde lokale door overmacht of om redenen van algemeen belang
onbeschikbaar zijn dan verbindt de Gemeente zich ertoe binnen een redelijke termijn een gebouw ter
beschikking te stellen, equivalent qua volume en uitruisting.
In geval dit nodig is wat betreft het onderhoud van het gebouw, zal de VZW ertoe gehouden zijn beroep te
doen op de herstellingsdiensten van de gemeente op straffe van het alleen dragen van de kosten
voorvloeiend uit het beroep doen op de tussenkomst van een derde.
Opdat de opdrachten van de VZW niet zouden worden verstoord zal de gevoegde gemeentelijke dienst
binnen de kortste termijnen ingaan op de aanvraag tot herstelling.
Het is de VZW verboden enigerlei werken uit te voeren zonder voorafgaand akkoord van de Gemeente
en meer in het bijzonder van de Dienst werken.
In de hypothese dat de VZW bepaalde aanpassingen zou willen doen aan de door de Gemeente ter
beschikking gestelde lokalen (schotten plaatsen, stopcontacten voor data wijzigen, …), dan moet ze
daarvoor een met redenen omklede aanvraag en een bestek bij het College indienen.

- 2 -
2. Ter beschikking stellen van meubelen, klein bureelmateriaal en ten laste nemen van energiefacturen
(Dienst Economaat)
De lokalen worden door de Gemeente onderhouden (onderhoudsproducten en onderhoudspersoneel) en
voorzien van meubelen en gewoon bureaumateriaal (kantoormeubelen, verlichting) nodig voor een ploeg
van 4 personen. Een inventaris van dat materiaal is in bijlage gevoegd.
Het onderhoudscontract van het bestaand fotokopieertoestel wordt door de VZW ten laste genomen,
behalve het papier en andere producten van die aard, die het mogelijk maken het toestel te gebruiken.
Daarenboven bevoorraadt de dienst Economaat van de gemeente de VZW in kleine bureelbenodigdheden
die nodig zijn voor haar activiteit van algemeen belang.
De Gemeente neemt ook de energiekosten van deze lokalen ten laste, alsmede de kosten van het
telefooncontract en de communicaties. Ook worden 2 GSM ter beschikking van de VZW gesteld voor strikt
professioneel gebruik en de kosten van die communicaties worden door de Gemeente ten laste genomen.
3. Ter beschikking stellen van telematica materiaal (Dienst Telematica)
De Gemeente verbindt zich ertoe een telematica infrastructuur ter beschikking van de VZW te stellen, ze
neemt ook de kosten op zich voor eventuele daarmee verband houdende diensten gepresteerd door de
Gemeente, installatiekosten en communicatiekosten van die infrastructuur/infrastructuren op zich.
(Een inventaris van dat materiaal is bijgevoegd).
Definities van toepassing op de onderhavige conventie:
- Infrastructuur: kabelnetwerk, stopcontacten telefonie en data;
- Telematica: ter beschikking stellen van een of meer digitale en/of analoge telefoonlijnen die met het
gemeentelijk netwerk zullen verbonden worden
- Informatica: ter beschikking stellen van informaticamateriaal verbonden met het gemeentelijk
netwerk (PC, schermen, printer, enz.).
De infrastructuur die het mogelijk maakt de telematica en de informatica met het netwerk te verbinden is
verondersteld aanwezig te zijn en in goede staat van werking. Dit is de verantwoordelijkheid van de
eigenaar van het gebouw van de lokalen van de Contractnemer. Mocht er een gebrek zijn aan de
infrastructuur dan zal de Gemeente daar in de mate van het mogelijke aan verhelpen
De infrastructuren is niet aan het exclusief gebruik door de contractnemer voorbehouden. Ze blijft toegankelijk
voor elk gecontroleerd gebruik door het Departement Telematica Infrastructuur van de Gemeente.
Het telematica materiaal behoort aan de Gemeente. Alleen de agenten van de Dienst Telematica en de
door het College van Burgemeester en Schepenen aangeduide leveranciers hebben het recht op
installeren, uitbouwen, verplaatsen en omvormen van het informatica materiaal (daarin begrepen
programma’s en maken van verbindingen, met of zonder kabel).
Elke wijziging aan de telefooninstallatie van de Contractnemer (toevoegen van een lijn, verplaatsen van
een post, en PC) zal door de bevoegde dienst van de Gemeente worden uitgevoerd.
Binnen de lokalen van de administratie en in het raam van haar opdrachten mag slechts gebruik gemaakt
worden van het informaticamateriaal dat hetzij door de Dienst Telematica ter beschikking wordt gesteld,
hetzij in het raam van een conventie gesloten tussen een andere openbare dienst en de gemeente.
Alleen de op reglementaire wijze aangekochte programma’s, op grond van de specificiteit van de uit te
voeren taken die door het College van Burgemeester en Schepenen zijn goedgekeurd, mogen opgeladen
en gebruikt worden in het informaticamateriaal van de Gemeente.
De data die eender waar in het informaticamateriaal van de administratie zijn opgeslagen, behoren aan de
administratie toe en moeten, op elk ogenblik, beschikbaar zijn voor de behoefte en de continuïteit van de
dienst, via de Dienst Telematica die daarom toelating heeft de toegangscodes te negeren.
Alle data met betrekking tot de Administratie moeten in de servers van de PC die aan het net verbonden zijn
worden opgeslagen of moeten het voorwerp uitmaken van back-ups voor de Pc’s buiten het gemeentelijk
net. Op de Pc’s die aan het net aangesloten zijn, nooit gevoelige data of werkgegevens of voor de
Administratie belangrijke data op lokale schijven opslaan.
Elk lid van het gemeentepersoneel is verantwoordelijk voor zijn persoonlijk gebruik van het
informaticamateriaal en de communicatiemiddelen die hem ter beschikking worden gesteld. Hij krijgt

- 3 -
voor dat gebruik een absoluut persoonlijke toegangscode, die in geen geval aan een andere persoon
mag worden medegedeeld.
Zodra hij een disfunctie vaststelt van het informatica- of communicatiemateriaal dat hem ter beschikking
is gesteld, zal hij dat onmiddellijk aan de Dienst Telematica melden.
De verantwoordelijken van de diensten zullen waken over de naleving van deze voorschriften en het in
goede staat behouden van het informatica- en communicatiemateriaal dat ter beschikking van het personeel
wordt gesteld. Ze zullen elke onregelmatigheid onmiddellijk aan de Gemeentesecretaris melden, met kopie
aan de Dienst Telematica.
Voor het overige zal het personeel dat binnen de VZW werkt aan het Informatica charter onderworpen zijn.
4. Ter beschikking stellen van personeel (Dienst Personeel)
De Gemeente verbindt zich ertoe om voor de duur van deze conventie het volgende personeel ter
beschikking van de VZW te stellen:
1 oppervlaktetechnieker, 6 uur/maand voor de twee ter beschikking gestelde lokalen
1 niveau A, voltijds
1 niveau B, voltijds + 2 halftijds
1 niveau D (30 uur/week)
1 niveau C, halftijds
De Gemeente blijft de werkgever en is de hiërarchische overheid van het ter beschikking gestelde personeel.
Het personeel geniet de arbeidsvoorwaarden en de bezoldiging zoals die bij de Gemeente vigerend zijn.
Het personeel is onderworpen aan het arbeidsreglement van de agenten van de Gemeente en elke andere
bepaling die het statuut en de arbeidsvoorwaarden van de agenten van de Gemeente regelt.
In overeenstemming met artikel 144 bis van de Nieuwe Gemeentewet zal een individuele drieledige
conventie tussen de VZW, de Gemeente en de werknemer aan de conventie worden gehecht.
5. Samenwerking
De Gemeente verbindt zich ertoe dat zijn dienst Cohesie actief medewerkt aan de ontwikkeling van de
activiteiten van de VZW, door deze de nodige steun van zijn personeel te geven en haar zijn ervaring en
kennis en contacten betreffende sociale cohesie mede te delen.
ARTIKEL 2 Duur
1. Deze conventie is gesloten voor een duur van 5 jaar begonnen op 1 januari 2011 en die ambtshalve zal
eindigen op het einde van het gemeentelijk contract, zijnde op 31 december 2015.
2. Het staat elke partij van de conventie vrij de conventie op te zeggen op het eindde van het burgerlijk jaar,
mits een vooropzeg van 6 maand.
De vooropzeg zal bijgevolg voor 30 juni van het jaar moeten worden ingediend om uitwerking op
31 december van hetzelfde jaar te hebben. De vooropzeg zal worden betekend door het zenden van een
bij de Post aangetekende brief, waarbij de datum van het ontvangstbewijs van neerlegging geldt.
3. Niettegenstaande de opzegging van de conventie blijven de partijen gebonden door de verbintenissen
gedurende het boekhoudkundig jaar dat eindigt op de dag van de opzegging, daarin begrepen de storting
bedoeld in artikel 6.5.
ARTIKEL 3 Opdrachten van de VZW
De VZW wordt erkend als lokale coördinatie van de cohesie te Elsene. In overeenstemming met haar
maatschappelijk doel kan de VZW ook intern projecten van sociale cohesie uitvoeren. In dat geval combineert ze
de hoedanigheid van coördinator en van animator van het project en heeft recht op twee categorieën subsidies.
ARTIKEL 4 Financiering van de VZW door de COCOF
1. De VZW verbindt zich ertoe aan de COCOF al de rechtvaardigingstukken te leveren die gevraagd zijn door
het decreet betreffende de sociale cohesie, het toepassingsbesluit en het gemeentelijk contract.

- 4 -
2. Bij toepassing van het gemeentelijk contract dat geldt voor de boekhoudkundige periode 2011-2015, kent
het College van de Commission communautaire française een budgettaire enveloppe toe in de vorm van
subsidie(s) aan de VZW ten bedrage van 83.903,00 € en 41.322,00 € per jaar (Onder voorbehoud van
wijzigingen die het voorwerp zouden uitmaken van een avenant aan het gemeentelijk contract of een
indexering toegekend door de COCOF mits een officiële brief.).
3. De enveloppe van de COCOF wordt berekend op grond van het voorlopige budget van de VZW
betreffende lokale coördinatie en, desgevallend, van het budget van de door de COCOF erkende projecten
die door de VZW worden gedragen.
4. De VZW geniet twee voorschotten gedurende het betrokken boekhoudjaar en het saldo van de enveloppe
wordt na goedkeuring van de rechtvaardigingsstukken van de VZW door de COCOF betaald.
ARTIKEL 5 Financiering van de VZW door de Gemeente.
1. In elke Gemeente wordt jaarlijks een globaal bedrag door de COCOF verdeeld tussen de verenigingen die
dragers zijn van projecten van sociale cohesie alsook aan de juridische entiteit die met de lokale
coördinatie belast is.
2. De Gemeente neemt het geheel van de kosten van het personeel dat ter beschikking van de VZW Sociale
cohesie gesteld wordt ten laste.
3. In overeenstemming met het gemeentelijk contract 2011-2015, bedraagt de gemeentelijke cofinanciering
82.645,00 EUR per jaar. (Onder voorbehoud van wijzigingen die het voorwerp zouden uitmaken van een
avenant aan het gemeentelijk contract).
4. Ten laatste op 28 februari meldt het Gemeentepersoneel aan de VZW het bedrag van de loonlast voor het
jaar met betrekking tot het geheel van werknemers die ter beschikking van de VZW worden gesteld.
5. In de maand die volgt op het neerleggen van de balans betaalt de VZW het bedrag van de financiering die
voorzien is in art.5 al. 4, onder aftrek van 82.645,00 EUR (Onder voorbehoud van de wijzigingen die het
voorwerp zouden uitmaken van een avenant aan het gemeentelijk contract) terug aan de Gemeente, wat
overeenstemt met de gemeentelijke cofinanciering en de eventuele budgetoverschrijding ten bedrage van
het bedrag dat door het College wordt goedgekeurd.
ARTIKEL 6 Budgetoverschrijding
1. Het voorlopige budget van de VZW wordt opgesteld op grond van de loonkosten die door de VZW worden
gedragen en andere voorzienbare kosten van het in werking stellen van de coördinatie en van de projecten
van sociale cohesie.
2. De VZW kan ertoe gebracht worden bijkomende niet voorzienbare kosten te dragen die te wijten zijn aan
omstandigheden onafhankelijk van haar wil, zoals bijvoorbeeld de wijziging van de barema’s van de
werknemers. In zulk geval zal de budgetoverschrijving door de Gemeente ten laste worden genomen.
3. De VZW houdt de rechtvaardigingsstukken ter beschikking, die de wettigheid bewijzen van de
budgetoverschrijdingen en het gebruik van de betrokken fondsen voor activiteiten die gebeurden bij
toepassing het decreet op de sociale cohesie.
ARTIKEL 7
Voor elke betwisting betreffende de uitvoering of de interpretatie van de onderhavige conventie zijn de
Hoven en Rechtbanken van het Gerechtelijk arrondissement Brussel bevoegd.
Gedaan te Elsene, op ………………………., in even veel exemplaren als er partijen zijn, waarbij elke partij
verklaart zijn exemplaar te hebben genomen.
Voor de Gemeente
Vanwege het College
Voor de VZW
De Gemeentesecretaris, De wnd. Burgemeester, Voor de Raad van Bestuur
ZijnVoorzitter,
Patricia van der LIJN.
Pierre LARDOT.
Willy DECOURTY.

- 5 -
DRIEPARTIJEN CONVENTIE OPGESTELD OP GROND VAN HET ARTIKEL 144 Bis VAN DE NIEUWE
GELMEENTEWET
TUSSEN : de Gemeente Elsene, gevestigd 168 Elsenesteenweg te 1050 BRUSSEL, vertegenwoordigd
door haar College van Burgemeester en Schepenen met de personen van de H. Willy DECOURTY,
Burgemeester, en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
Hierna "De Gemeente " genoemd,
EN: de VZW Sociale Cohesie Elsene, vertegenwoordigd door haar Raad van Bestuur waarvan de statuten
op 8 februari 2006 ter griffie van de Handelsrechtbank van Brussel zijn neergelegd.
Hierna "de VZW", genoemd.
EN :
Hierna de « werknemer » genoemd
Werd het volgende overeengekomen :
ARTIKEL 1 :
La gemeente stelt de voormelde werknemer ter beschikking van de VZW voor een duur van 5 jaar, te
beginnen op 1 januari 2011 om te eindigen op 31 januari 2014.
ARTIKEL 2 :
De werknemer geniet alle arbeidsvoorwaarden en de bezoldiging die op het gemeentepersoneel van toepassing
zijn. Hij is onderworpen aan het arbeidsreglement van de agenten van de Gemeente en elke andere
reglementaire bepaling die het statuut en de arbeidsvoorwaarden van het personeel regelen.
ARTIKEL 3 :
De werknemer is ter beschikking van de VZW gesteld om deze te helpen bij het vervullen van haar
opdrachten van openbaar nut, namelijk de lokale coördinatie van de sociale cohesie te Elsene. In
overeenstemming met haar maatschappelijk doel kan de VZW ook intern haar eigen projecten van sociale
cohesie voeren.
Gedaan te Elsene, op ……………………………., in 3 originele exemplaren.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De werknemer,
Voor de Gemeente :
De wnd. Burgemeester,
Pierre LARDOT.
Voor de VZW :
Voor de Raad van Bestuur
Haar Voorzitter,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/101
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 14de punt:
Juridische Dienst (1 ste Directie): Toelating van de uitgave beslist door het College van Burgemeester en
Schepenen in zijn zitting van 6 juni 2011 in toepassing van het artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe
Gemeentewet.
DE RAAD,
-------------------------
Gelet op de beraadslaging van het College n°06/06/2011 / B/007 zoals hieronder ingevoerd:
HET COLLEGE
Overwegende dat, door een vonnis uitgesproken op 14 oktober 2010 door het Hof van Beroep, de
Gemeente Elsene werd veroordeeld tot het betalen van de som van 19.974,24 EUR (budgettair
artikel 104/332-48) verhoogd met de compenserende interesten aan wettelijk tarief sinds 1 januari
1997 aan het echtpaar LENAERTS-VERRIEST. Deze compenserende interesten berekend van 1
januari 1997 tot 30 juni 2011 bedragen 18.695,75 EUR (budgettair artikel 104/215-01);
Overwegende dat beide budgettaire artikelen geen beschikbaar krediet hebben;
Gelet op artikel 249 van de Nieuwe Gemeentewet, § 1 alinea 2 dat stelt dat: "§1 ste – De
gemeenteraad kan evenwel voorzien in uitgaven vereist door dringende en onverwachte
omstandigheden, door het aannemen van een gemotiveerde resolutie;
In het geval dat de minste vertraging een duidelijk nadeel zou teweegbrengen, kan het college van
burgemeester en schepenen, onder haar verantwoordelijkheid, voorzien in deze uitgave, gesteld dat ze
dadelijk de gemeenteraad hiervan kennis geeft, die zal beraadslagen of ze deze uitgave al dan niet zal
toelaten;
In onderhavig geval zal elke dag van vertraging betreffende de betaling van deze veroordeling een
verwijlintrest als schuld met zich meebrengen ten laste van de gemeente;
Dat er daarom reden toe is om zo spoedig mogelijk over te gaan tot betaling teneinde het door de
gemeente verschuldigde bedrag tot een minimum te beperken
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
BESLIST:
1. In toepassing van artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe Gemeentewet, te voorzien in de
uitgaven en een bedrag van 19.974,91 EUR in te schrijven onder budgettair artikel 104/322-48
"Algemene administratie”: betaling van kleine schadeloosstellingen aan ondernemingen” op de
begroting van 2011;
2. Deze beslissing mee te delen aan de volgende gemeenteraad opdat deze de uitgave zou toestaan;
3. Een bedrag van 18.695,75 EUR in te schrijven onder budgettair artikel 104/215-01 "Algemene
administratie: achterstalligheidsintresten en soortgelijke interesten” van de begroting van 2011
waar een krediet is ingeschreven van 0,00 EUR;
4. Een interne aanpassing van het bedrag van het artikel 100/211-01 “Algemene administratie:
financiële lasten van leningen ten laste van de gemeente” waar een krediet van 768.970,00 EUR is
ingeschreven en waarvan het beschikbare krediet 642.740,00 EUR bedraagt, naar artikel 104/215-
01 toe te laten.

Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de uitgave uitgevoerd door het college, beraadslaging nr 06.06.2011/B /007, in toepassing van het
artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe Gemeentewet toe te laten.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 7 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/155
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 15de punt:
Juridische Zaken (1 ste Directie ): Overdracht van het personeel van de vzw Centre Libre de Santé naar de
Gemeente. Protocolakkoord tussen de vertegenwoordigers van de werknemers, de vzw en de Gemeente en
type tripartieteovereenkomst voor overdracht van het personeel. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Overwegende dat de Gemeente Elsene geniet van het bestaan van twee gezondheidscentra, waarvan de
eerste volledig gemeentelijk is en de tweede vrij maar gesubsidieerd door de Gemeente;
Overwegende dat de nauwe samenwerking tussen de twee centra sinds vele jaren toelaat om aan de
Elsense bevolking een dienst aan te bieden die, vooral wat betreft de promotie van gezondheid op school,
kwalitatief veel hoogstaander is dan diegene die men zou kunnen verkrijgen in onderaanbesteding;
Overwegende dat het college, in zijn zitting van 3 mei 2010 besliste om (1) de subsidieovereenkomst
waarvan het Centre Libre momenteel geniet, niet te hernieuwen (2) de twee centra te fusioneren en (3) het
personeel van het Centre Libre over te nemen vanaf 1 juli 2011 evenals de opdrachten ingeschreven in het
decreet van 20 december 2001 betreffende de promotie van gezondheid op school,
Overwegende dat blijkt dat de voorziene overdracht in werkelijkheid overeenstemt met een conventionele
overdracht van een onderneming uit de privé-sector naar de publieke sector,
Overwegende dat, in toepassing van de richtlijn van de raad nr. 2001/23 van 12 maart 2001 betreffende de
toenadering van de wetgeving van de betreffende lidstaten voor het behouden van de rechten van de
werknemers in geval van overdracht van ondernemingen, etablissementen of gedeeltes van ondernemingen
en etablissementen, dat er reden is om de informatie te verzekeren naar de vertegenwoordigers van de
werknemers, de werkomstandigheden te bewaren en het verbieden van elk ontslag verbonden aan de
overdracht;
Overwegende dat tijdens een vergadering met de vertegenwoordigers van de werknemers op 21 mart 2011
er werd overeengekomen om een protocol op te stellen over het geheel van het overdrachtsproject en de
gevolgen hiervan op het personeel in termen van werkomstandigheden,…
Overwegende dat een tripartieteovereenkomst voor individuele transfer deze principes herneemt
(Gemeente, vzw, werknemers);
Overwegende dat deze twee documenten de goedkeuring kregen van de vertegenwoordigers van de
werknemers tijdens de syndicale onderhandelingen van 19 mei 2011;
Overwegende dat het beheer van het contractuele personeel van de Gemeente onder de bevoegdheid valt
van het College krachtens artikel 123, 10° van de Nieuwe Gemeentewet;
Overwegende dat echter, gezien de complexiteit en de bijzonderheden van deze overdracht, er reden is om
zowel het protocol als de tripartieteovereenkomst voor individuele transfer voor te leggen ter goedkeuring
aan de raad;

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het protocolakkoord tussen de vertegenwoordigers van de werknemers van de vzw en de Gemeente
goed te keuren;
2. de tripartieteovereenkomst betreffende de overdracht van het contractuele personeel van de vzw naar
de Gemeente goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

1. VOORWOORD
PROTOCOL
April 2011
De Gemeente Elsene heeft op haar grondgebied twee gezondheidscentra, het eerste is zuiver gemeentelijk,
het andere is vrij maar ontvangt subsidies van de Gemeente.
Dank zij de nauwe samenwerking van de twee centra kan aan de bevolking van Elsene, vooral wat betreft
de promotie van de gezondheid op school (PSE), een dienst worden verleend waarvan de kwaliteit merkelijk
beter is dan wat door onderaanneming zou kunnen worden bekomen.
Deze onbetwistbare meerwaarde, die ook het gemeentepersoneel geniet, via de preventieve geneeskunde
die er toegepast wordt, heeft spijtig genoeg een kostprijs die in tijden van economische crisis en budgettaire
besparing moet worden verminderd.
Het afwegen van de belangen terzake heeft het mogelijk gemaakt een nieuwe strategische benaderring op
te bouwen met als doel een schaalvermindering te realiseren terwijl de hoge kwaliteit van de diensten
behouden blijft door een fusie van de twee gezondheidscentra.
De besparing zou voortvloeien uit een vermindering van de kosten van het gecentraliseerd beheer van twee
entiteiten en door het op niveau brengen van de sociale kosten tussen het vrije personeel en dat van de
Gemeente (vermindering van de salarissen, afschaffing van bepaalde verloven,…).
Op grond van wat voorafgaat, heeft het College in zijn zitting van 3 mei 2010 beslist:
(1) de Conventie van subsidiering die het Vrij Centrum momenteel geniet niet te verlengen,
(2) de twee PSE centra samen te smelten,
(3) het personeel van het Vrije Centrum en ook de opdrachten vermeld in het decreet van 20
december 2001 met betrekking tot over PSE op 1 juli 2011 over te nemen.
Het onderhavig protocol betreft de overname van het personeel van de VZW door de Gemeente.
De voorwaarden voor deze overname worden hierna uiteengezet.
Artikel 1: Toepasselijke wetgeving
Er wordt gepreciseerd dat de Gemeente Elsene een publiekrechtelijk organisme is dat, wat de
vertegenwoordiging van het personeel en de syndicale relaties betreft, onderworpen is aan de wet van 19
december 1974 en het K.B. van 28 september 1984 en, in die hoedanigheid, niet onderworpen is aan de
wettelijke bepalingen van de privé sector met betrekking tot de collectieve arbeidsovereenkomsten. Voor
zover als nodig wordt overeengekomen dat alle collectieve arbeidsovereenkomsten op het personeel
bedoeld bij het Artikel 2 voor wat de collectieve en individuele betrekkingen tussen de Gemeente en het
overgenomen personeel hun uitwerking eindigen.
Door onderhavig protocol verbindt de Gemeente zich er echter toe, in overeenstemming met de voormelde
wetgeving die op haar toepasselijk is, de hiernavolgende bepalingen na te leven en toe te passen.
Artikel 2: Overgenomen personeel - principes
Aan het in de bijlage 1 vermeld personeel zal een individuele driepartijen conventie tussen de VZW, de
Gemeente en de werknemer worden voorgesteld, waardoor de gemeente zich in de plaats stelt van het
Gezondheidscentrum in de hoedanigheid van werkgever. Een afschrift van deze conventie bevindt zich in de
bijlage 2.
De datum van de overname is vastgesteld op 1 juli 2011.
De overgenomen werknemers genieten de (geldelijke) dienstanciënniteiten die in de VZW
Gezondheidscentrum erkend zijn.
Artikel 3: Behoud van het werkvolume
De overname van de activiteiten heeft niet tot doel en kan niet voor gevolg hebben het globale werkvolume
van het bedoelde personeel bij de activiteiten van gezondheidszorg in de verschillende scholen van de
Gemeente te verminderen. Deze waarborg impliceert een mobiliteit van de personeelsleden in de scholen.

Artikel 4: Mobiliteit
- 2 -
De mobiliteit van de personeelsleden steunen, in zoverre de vereisten van de organisatie dit mogelijk
maken, op vrijwilligheid. Bij ontstentenis zal voorrang gegeven worden aan de werkster met de hoogste
dienstouderdom.
Artikel 5: Baremavoorwaarden voor de overname van personeel
Elk personeelslid behoudt, op het ogenblik van de overname, de weddeschaal die op 30 juni 2011 door de
VZW op hem werd toegepast, tenzij een gunstigere weddeschaal voor hem mogelijk is op grond van punt b.
Het is echter wenselijk, om redenen van integratie, dat het personeel zo snel mogelijk een weddeschaal
geniet dat op het gemeentepersoneel van toepassing is, en dat op de volgende wijze:
a. Elk personeelslid wordt in een "niveau" geplaatst, volgens de functie die hij uitvoert en in
overeenstemming met het diploma dat voor het uitoefenen van die functie vereist is.
Het niveau A stemt overeen met de functies van arts en impliceert bijgevolg het bezit van een universitair
diploma in de geneeskunde,
Het niveau B stemt overeen met de functies van verpleegster en vereist een graduaat in verpleegkunde
(of equivalent),
Het niveau E stemt overeen met de functie van oppervlaktetechnicus en vereist geen enkel diploma.
b. Als de gemeentelijke weddeschaal waarin het overgenomen personeelslid geplaatst wordt op het ogenblik
van de overname gunstiger is, wordt deze weddeschaal onmiddellijk op hem toegepast en zal hij definitief in
overeenstemming met die weddeschaal evolueren, onder voorbehoud echter van eventuele promoties.
c. Als de gemeentelijke weddeschaal van het niveau waarin het overgenomen personeel geplaatst wordt
minder gunstig is behoudt het overgenomen personeelslid zijn weddeschaal die door de VZW werd
toegepast.
d. In de hypothese "c", hierboven behoudt het overgenomen personeelslid zijn oude weddeschaal, die zal
worden bevroren (behoudens indexaanpassingen) tot de weddeschaal van de Gemeente (op grond van het
Sociaal charter) gunstiger wordt. In dat geval wordt de weddeschaal onmiddellijk op het overgenomen
personeelslid toegepast en zal dan definitief evolueren in overeenstemming met die weddeschaal, onder
voorbehoud van eventuele promoties.
e. Voor wat de weddeschalen anciënniteit van het overgenomen personeel betreft neemt de Gemeente
integraal die over welke op 30 juni voor het overgenomen personeel in de VZW van toepassing is. (Daarin
ook begrepen die voor de berekening van de vooropzegtermijn in geval van ontslag.)
f. De opwaardering in de codes 2 en 3, wanneer deze in de weddeschalen van de Gemeente voorzien zijn
(respectievelijk 9 jaar – 18 jaar) zal worden toegepast wanneer de gemeentelijke weddeschaal gunstiger
wordt dan de weddeschaal van de VZW, dit vanaf 1 juli 2011, op grond van de toekenningregels in de
bezoldigingsregeling.
De beroepsopleidingen die de agent gevolgd heeft terwijl hij in dienst van de VZW was worden erkend in
zoverre dat deze opleidingen de voorwaarden vervullen om als beroepsopleiding binnen de Gemeente te
worden erkend.
g. De niet maandelijkse premies, de toelagen, vergoedingen en /of voordelen van alle aard wordn niet in
overweging genomen voor de toepassing van deze bepalingen.
In elk geval (voor zoverre deze aan de agenten wordt toegekend), zal de Gemeente de eindejaarspremie
toekennen volgens de gemeentelijke berekeningformule (Voor het jaar 2011 zal deze premie voor 3
negenden worden toegekend).
h. De operaties in verband met de hierboven beschreven invoeringen zullen ten laatste op 31 december
2011 gebeuren, met uitwerking op 1 juli 2011 voor het personeel dat op 1 juli 2011 in overgenomen is.

Artikel 6: Statutaire/reglementaire bepalingen
- 3 -
Op het overgenomen personeel worden onmiddellijk alle bestaande statutaire en reglementaire bepalingen
van het gemeentepersoneel toegepast, onder voorbehoud van de volgende elementen:
a. Het verlofgeld
De VZW zal het dubbel verlofgeld overeenstemmend met het jaar 2011 ten laste nemen.
De Gemeente zal het enkelvoudig verlofgeld overeenstemmend met het jaar 2011 ten laste nemen voor het
personeel dat zijn verlof niet zou hebben opgenomen op het ogenblik van de overgang, zijnde op 1 juli 2011.
De Gemeente zal het enkelvoudige en het dubbel verlofgeld overeenstemmend met het jaar 2012 ten laste
nemen.
b. Vervoerkosten
Deze bepalingen zijn van toepassing zowel op het gemeentepersoneel als op het personeel dat van de VZW
is overgenomen.
Het personeel geniet de terugbetaling van 80 % van de prijs van een MIVB abonnement, zonder
bezoldigingsbeperking noch voorwaarde van minimum afstand tussen de woonplaats en de plaats van het
werk. In geval van een jaarabonnement moet het personeelslid de aankoopprijs van het MIVB abonnement
niet voorschieten en het kan dat abonnement aankopen tegen de prijs onder aftrek van de
werkgeversbijdrage.
Het personeel zal een terugbetaling genieten voor de NMBS abonnementen (in functie van de afgelegde
Km) van de TEC en DE LIJN (ten beloop van 60%) in overeenstemming met de reglementaire bepalingen
die op het gemeentepersoneel worden toegepast.
Het personeelslid geniet ook, desgevallend, de rijwielvergoeding vastgesteld op 0,20 €/Km op grond van het
vigerend gemeentereglement.
In overeenstemming met de bepalingen die op het gemeentepersoneel van toepassing zijn, zal geen
terugbetaling toegekend worden aan het personeel dat een autovoertuig gebruikt.
Artikel 7: Syndicale bescherming
Uit de vigerende wetgeving blijkt dat in de privé sector de werknemers een bijzondere bescherming genieten
met betrekking tot hun deelname aan bepaalde syndicale organismen of hun kandidatuur daartoe
(Ondernemingsraad, syndicale delegatie, comité preventie en arbeidsbescherming).
De Gemeente zal deze bescherming desgevallend eerbiedigen ten aanzien van de personen die deze op
30 juni 2011 genoten, dit binnen de strikte limiet van de duur van de bestaande bescherming.
Het is wel verstaan dat het een conventionele overname van de ‘bescherming’ betreft en niet de erkenning
van het recht enige voorrechten uit te oefenen die voorvloeien uit de bestaande deelname of de kandidatuur
bij de voormelde organismen, gezien de Gemeente niet aan de in Artikel 1 bedoelde wetgeving onderworpen
is en deze slechts erkent voor wat betreft de syndicale vertegenwoordiging van haar huidig personeel of in
het raam van Artikel 2 overgenomen personeel.
Artikel 8: Preciseringen/uitleg
Als gevolg op allerlei vragen van de afgevaardigden van het personeel, wordt hier voor klaarheid en
informatie van het overgenomen VZW personeel, de volgende informatie gegeven.
a. Tijdkrediet
Het personeel dat 50 jaar oud is en een "tijdkrediet" geniet of dat voor de datum van 30 juni 2010 heeft
aangevraagd, behoudt dit voordeel in het wettelijk stelsel dat in de openbare sector wordt toegepast
(Loopbaanonderbreking). Daarna kan het, onder dezelfde voorwaarden als die welke op het
gemeentepersoneel worden toegepast, de arbeidstijdbeperkingen genieten zoals die in de openbare
sector worden toegepast.

- 4 -
b. Prepensioen
Het personeel van de VZW met prepensioen of die werken onder een vooropzeg in dat raam wordt niet
door de Gemeente overgenomen.
c. Zwangerschap en borstvoeding
De werkneemster met zwangerschapverlof of bortsvoedingverlof wordt op dezelfde datum als de andere
personeelsleden van de VZW overgenomen, met eerbiediging van de periode van onderbreking van het
contract / desgevallend overblijvend verlof.
d. Andere verloven
Het personeel dat ouderschapsverlof of verlof zonder wedde geniet wordt op dezelfde wijze behandeld
als dat onder punt "c" hierboven.
e. Beperking van de "einde loopbaan" arbeidsduur
Het overgenomen personeelslid van de VZW verliest de voordelen niet van uitbreiding van de
maatregelen van arbeidstijdvermindering die voortvloeien uit de collectieve arbeidsovereenkomsten die
in de privé sector werden ondertekend.
f. Uurregeling
De algemene uurregelingen die voor de verschillende personeelscategorieën en/of diensten binnen de
VZW gelden, kunnen eventueel slechts worden gewijzigd mits eerbiediging van de procedures van
syndicaal overleg ingesteld door de wet van 19 december 1974 en het K.B. van 28 september 1984.
Het overgenomen personeel zal onderworpen worden aan de "glijdende uurrooster".
Hieronder wordt verstaan een uurregeling bestaande uit een vast gedeelte en een mobiel gedeelte.
Het mobiele gedeelte is de periode ‘s morgens, ‘s middags of ‘s avonds waar de agent vrij is elke dag
zijn uur van aankomst op en vertrek uit de dienst te bepalen, onder voorbehoud van de toepassing van
de artikelen 22* en 23**.
Het vaste gedeelte is de periode gedurende dewelke al het personeel op het werk aanwezig moet zijn,
en elke afwezigheid moet gerechtvaardigd zijn (ziekte, verlof, vrij van dienst, enz…)
Referentieuurrooster:
Van maandag to donderdag:
7u30-9u00 9u00-12u00 12u00-14u00 14u00-16u00 16u00-18u00
Op vrijdag:
7u30-9u00 9u00-12u00 12u00-14u00 14u00-15u30 15u30-18u00
* Artikel 22
De glijdende uurregeling heeft tot doel het de agent mogelijk te maken zijn werktijd met zijn persoonlijke
behoeften te laten overeenstemmen. Het stelsel van de glijdende uurregeling mag echter de
verplichtingen die de dienst ten aanzien van het publiek en de overheid heeft, of de optimale uitvoering
van de opgelegde taken, niet in het gedrang brengen
Deze noodzaak impliceert bijgevolg dat om de goede werking van de dienst te verzekeren, het
diensthoofd een dienstrol tussen de betrokken agenten kan organiseren, als het blijkt dat het overleg
onder hen geen voldoende oplossing kan bieden.
** Artikel 23
In bepaalde afdelingen kan de veiligheid van het personeel, namelijk bij het behandelen van geld,
ploegwerk noodzakelijk maken. In dat geval past het personeel, in onderling overleg een middagpauze
en/of een glijdend uurrooster voor de ploeg toe.
g. Sociale voordelen
Het personeel dat van de VZW is overgenomen geniet, onder dezelfde voorwaarden als het personeel
van de Gemeente de sociale voordelen zoals voorkeurtarieven voor consultaties en hospitaalopname in
het net IRIS SUD, voor henzelf en voor hun kinderen tot volle 14 jaar.
h. Parking
Het overgenomen personeel zal dezelfde parkingvoorwaarden als het gemeentepersoneel kunnen
genieten in de parking Tulipe.

Artikel 9 : Opvolging
- 5 -
Om de transitie na de transfer in de twee instellingen in de beste omstandigheden te kunnen verzekeren
wordt afgesproken dat de Permanenten van GNC, ACV Openbare dienst, ACOD en VSOD zowel individueel
als collectief gedurende 6 maanden de verschillende inrichtingen en eventuele onderhandelingen
betreffende het personeel komende van de VZW zullen opvolgen.
Met dat doel waarborgen de Gemeentesecretaresse en de Burgemeester hun persoonlijke tussenkomst bij
elke aanvraag van een Permanent lid van de GNC.
Elsene, …
Voor de Gemeente: Voor de VZW:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Afgevaardigde Bestuurder,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Ghislain CHAVAL.
De permanente secretaris (GNC), Voor de ACOD,
ACV – CSC
Voor het ACV – Openbare Dienst, Voor het V.S.O.D.,
De Regionale secretaris
Bijlage
1. Lijst van de overgenomen personeelsleden,
2. Loonsimulatie,
3. Driepartijen conventie.

TRIPARTIETE OVEREENKOMST BETREFEFFENDE DE OVERDRACHT VAN PERSONEEL
VAN DE VZW "CENTRE DE SANTÉ LIBRE D'IXELLES" NAAR DE GEMEENTE ELSENE
TUSSEN:
1) De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn college van burgemeester en schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN,
gemeentesecretaris, waarvan de kantoren zijn gevestigd Elsense steenweg 168 te 1050 Brussel, hierna
‘de Gemeente’ genoemd, en
2) De VZW "Centre de santé libre d'Ixelles", vertegenwoordigd in de personen van de heer Ghislain
CHAVAL, gedelegeerd bestuurder, en Mevrouw Liliane SCOTT, Directrice, waarvan de
maatschappelijke zetel is gevestigd Kribbestraat 6 te 1050 Brussel, hierna ‘de VZW’ genoemd, en
3) Mevr. gedomicilieerd te …………………., hierna “de werkneemster” genoemd.
NA TE HEBBEN UITEENGEZET DAT:
De Gemeente Elsene geniet van het bestaan van twee gezondheidscentra, waarbij het eerste centrum onder
de gemeente valt en het tweede centrum vrij is maar gesubsidieerd wordt door de gemeente.
Het College besliste, in zijn zitting van 3 mei 2010:
(1) de subsidieovereenkomst waarvan “Le Centre Libre” momenteel van geniet niet te hernieuwen;
(2) de twee centra ter promotie van gezondheid op school te fusioneren;
(3) het personeel van “Le Centre Libre” over te nemen vanaf 1 juli 2011 evenals de opdrachten
ingeschreven in het decreet van 20 december 2001 betreffende de promotie van gezondheid op
school.
Onderhavige overeenkomst betreft de overname van het personeel van de VZW door de gemeente.
De voorwaarden van deze overname worden hierna beschreven.
ER WERD OVEREENGEKOMEN DAT:
Artikel 1: toepasbare wetgeving
Er wordt benadrukt dat de gemeente Elsene een instelling is van publiek recht onderworpen, wat betreft de
vertegenwoordiging van het personeel en de syndicale relaties, aan de wet van 19 december 1974 en het
koninklijk besluit van 28 september 1984 en, als dusdanig, niet onderworpen is aan de wettelijke bepalingen
van de privé-sector betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten. Voor zover als nodig is wordt er
overeengekomen dat alle op het personeel van toepassing zijnde collectieve overeenkomsten met
betrekking tot artikel 2 beëindigd worden voor wat betreft de collectieve en individuele relaties tussen de
gemeente en het overgenomen personeel.
Door onderhavige overeenkomst neemt de gemeente in overeenstemming met de hierboven vernoemde
wetgeving die op haar van toepassing is, het engagement om de volgende bepalingen te eerbiedigen en toe te
passen:
Artikel 2: Principes voor de overname van de werkneemster
De werkneemster krijgt onderhavige, individuele tripartiete overeenkomst voorgesteld via dewelke de
gemeente zich in de plaats stelt van de VZW in de hoedanigheid van werkgever, in overeenstemming met
het protocolakkoord van …
De overnamedatum werd vastgelegd op 1 juli 2011.
De overgenomen werkneemster beschikt over een geldelijke anciënniteit erkend door de VZW.

- 2 -
Artikel 3: beëindigen van het contract tussen de VZW en de werkneemster
De arbeidsovereenkomst tussen de vzw en de werkneemster loopt af in onderlinge overeenstemming op
30 juni om middernacht.
Deze beëindiging zal plaatsvinden zonder vooropzeg noch vergoeding, dit in onderlinge overeenstemming.
Er wordt uitzondering gemaakt van een eventuele beëindiging die in tussentijd plaats zou hebben gehad
tengevolge van eender welke andere reden (zoals ontslagen, ontslagneming, ontbinding van het contract in
onderlinge overeenstemming met minnelijke schikking, overmacht,…)
Artikel 4: Contract tussen de gemeente en de werkneemster
Tenzij bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst, die momenteel de VZW en de werkneemster verbinden
vóór 30 juni 2011 om middernacht, zal de werkneemster in dienst van de gemeente treden om 0.00 uur op
datum van 1 juli 2011, aan de voorwaarden uiteengezet in onderhavige overeenkomst.
Artikel 5: Handhaving van omvang van de werkgelegenheid
De overname van de activiteiten heeft niet tot doel en kan niet tot gevolg hebben om de globale omvang van
de werkgelegenheid, bestaande uit het personeelsbestand behorend bij de activiteiten inzake
gezondheidszorg in de verschillende scholen van de gemeente, te verminderen. Deze garantie veronderstelt
een mobiliteit van het personeel binnen de scholen.
Artikel 6: Mobiliteit
De mobiliteit van het personeel tussen de scholen zal bij voorkeur gebaseerd worden op vrijwillige basis voor
zover dat de organisatorische noodzaak dit toelaat. Bij gebrek hieraan zal de keuze bij voorrang worden
gegeven aan de werkneemster die beschikt over de langste anciënniteit.
Artikel 7: Barema-voorwaarden
De werkneemster behoudt, op het ogenblik van overname, het barema van de VZW dat op haar van
toepassing is op 30 juni 2011 onder voorbehoud van een voordeliger barema zoals voorzien onder punt b.
Het is echter wenselijk dat de werkneemster, met de bedoeling tot integratie, zo snel mogelijk een barema
heeft dat van toepassing is op het gemeentepersoneel, dat op deze manier werkt:
a. Elk lid van het personeel wordt geplaatst onder een niveau, dit naargelang de functie die het lid uitoefent
en volgend uit het vereiste diploma om deze functie in te vullen.
Het niveau A stemt overeen met de functies van dokter en impliceert daaruit volgend dan ook een
universitair diploma in de geneeskunde,
Het niveau B stemt overeen met de functies van verpleegster en impliceert daaruit volgend een graduaat
van verpleegster (of gelijkwaardig),
Het niveau E stemt overeen met de functie van schoonmaakster waarvoor geen diploma is vereist.
b. Indien het gemeentelijk barema van het niveau waarin de werkneemster wordt ingedeeld voordeliger is
dan het barema van bij overname, dan zal dit barema onmiddellijk op de overgenomen werkneemster van
toepassing worden om daarna definitief te evolueren in overeenstemming met dit barema, onder voorbehoud
van eventuele promoties.
c. Indien het gemeentelijk barema van het niveau waarin de werkneemster wordt ingedeeld nadeliger is dan
het barema bij overname zal het overgenomen personeelslid haar barema, van toepassing bij de VZW,
behouden.
d. In het geval van hypothese ‘c’ hierboven, zal de overgenomen werkneemster haar oude barema
behouden, dat dan ‘bevroren” zal worden (uitgezonderd indexaties) tot op het ogenblik dat het gemeentelijk
barema (op basis van het sociaal charter) voordeliger wordt. In dat geval zal dit barema onmiddellijk op de
overgenomen werkneemster van toepassing worden om daarna definitief te evolueren in overeenstemming
met dit barema, onder voorbehoud van eventuele promoties.

- 3 -
e. Voor wat betreft de geldelijke anciënniteit van de werkneemster neemt de gemeente volledig de
anciënniteit over die van toepassing zijn op het personeel van de VZW op 30 juni 2011 (bij deze ook
inbegrepen voor de berekening van de opzegtermijn of de compensatievergoedingen in geval van ontslag).
f. er zal toepassing worden gemaakt van de opwaardering in code 2 en 3 wanneer deze voorzien zijn in de
barema’s van de gemeente (respectievelijk 9 jaar en 18 jaar) vanaf het ogenblik dat het gemeentelijk barema
voordeliger wordt dan het barema van de VZW en vanaf 1 juli 2011 op basis van de toekenningsregels van
de codes 2 en 3 aangehecht aan het geldelijke gemeentelijke statuut.
De beroepsopleidingen die de beambte volgde als werknemer van de VZW zullen erkend worden voor zover
dat deze opleidingen aan de voorwaarden voor erkenning van professionele opleidingen binnen de
gemeente voldoen.
g. de premies, vakantiegelden, vergoedingen en / of eender welke niet-maandelijkse voordelen komen niet
in aanmerking voor de toepassing van onderhavige bepalingen.
In elk geval (voor zover deze zou worden toegekend aan de beambten) zal de gemeente de
eindejaarspremie toekennen volgens de door de gemeente gehanteerde formule (voor het jaar 2011 zal
deze premie toegekend worden tot een bedrag van 3/9).
h. de handelingen betreffende de toevoeging waarvan sprake hieronder zullen pas ten laatste op 31
december 2011 van toepassing worden en reeds in werking treden op 1 juli 2011 voor het ter plaatse zijnde
personeel.
Artikel 8: statutaire / reglementaire bepalingen
Op de werkneemster zullen onmiddellijk alle bestaande statutaire en reglementaire bepalingen van het
gemeentepersoneel van kracht worden onder voorbehoud van volgende elementen:
a. Vakantiegeld
De vzw neemt ten laste het dubbel vakantiegeld dat overeenkomt met het jaar 2011. De gemeente neemt
het enkel vakantiegeld ten hare laste dat overeenkomt met het jaar 2011 voor het personeel dat zijn verlof
niet zou hebben genomen op het moment van overdracht, te weten op 1 juli 2011. De gemeente neemt het
enkel en dubbel vakantiegeld ten laste voor de vakantie die overeenkomt met het jaar 2012.
b. vervoerskosten
Volgende bepalingen zijn van toepassing zowel op het gemeentepersoneel als op de werkneemster.
De werkneemster zal kunnen genieten van een terugbetaling van 80 % van de abonnementskost van de
MIVB zonder maximum voor de vergoeding en zonder afstandsvoorwaarden tussen de domicilie en de
werkplaats. In geval van een jaarlijks abonnement dient de werkneemster het aankoopbedrag van het MIVB
abonnement niet voor te schieten, zij kan het abonnement meteen aanschaffen aan een in vermindering
gebrachte prijs door de werkgeversbijdrage (systeem van derde betaler).
De werkneemster zal kunnen genieten van een terugbetaling van een NMBS-abonnement (in functie van de
afgelegde kilometers), TEC en DE LIJN (tot een bedrag van 60 %), in overeenstemming met de
reglementaire bepalingen die van toepassing zijn op het gemeentelijk personeel.
Zij zullen binnenkort ook kunnen genieten, desgevallend, van de fietsvergoeding, vastgelegd op 0,20 €/km
op basis van het in voege zijnde gemeentelijk reglement.
Geen enkele terugbetaling zal toegekend worden voor het personeel dat een autovoertuig gebruikt in
overeenstemming met de van toepassing zijnde bepalingen voor het gemeentelijk personeel.
Artikel 9: vakbondsbescherming
In het geval dat de werkneemster over een specifieke bescherming geniet omwille van haar lidmaatschap
van een syndicale organisatie of van haar kandidatuur hiervoor (ondernemingsraad,
vakbondsafgevaardigde, comité voor preventie en bescherming op het werk) zal de gemeente deze
bescherming eerbiedigen voor zover dat zij hierover beschikt op 30 juni 2011 maar beperkt tot de strikte
limiet van de in voege zijnde periode van bescherming.

- 4 -
Er wordt afgesproken dat het hier gaat om een conventionele overname van de ‘bescherming’ en niet om
een erkenning van het recht op het uitoefenen van eender welke voorrechten die voortkomen uit het huidig
lidmaatschap of van de kandidatuur bij een van de hierboven aangehaalde organisaties, aangezien de
gemeente enkel onderworpen is aan de wetgeving waarvan sprake in artikel 1 en enkel deze erkent wat
betreft de vakbondsvertegenwoordiging van zijn huidig personeel of het overgenomen personeel in het kader
van artikel 2.
Artikel 10: Verduidelijking / verklaringen
Tengevolge verschillende vragen gesteld door de vertegenwoordigers van het personeel, werden enkele
bijkomende elementen ter informatie aangebracht:
a. Tijdskrediet
De werkneemster die 50 jaar oud is of ouder en die geniet van het tijdskrediet-stelsel of dit reeds
aanvroeg voor 30 juni 2011 zal dit voordeel blijven behouden in het wettelijk stelsel dat van toepassing is
op de publieke sector (carrièreonderbreking). Daarna kan zij, onder dezelfde voorwaarden die reeds van
toepassing zijn op het gemeentelijk personeel, genieten van het stelsel van tijdskrediet dat van
toepassing is op de openbare sector.
b. Brugpensioen
De werkneemster op brugpensioen of in opzegtermijn worden in deze context niet overgenomen door de
gemeente.
c. Zwangerschap en borstvoeding
De werkneemster in zwangerschap- en borstvoedingsverlof wordt op dezelfde datum als de andere
personeelsleden van de VZW opgenomen met, desgevallend, inachtneming van de periode van
opschorting / overblijvend verlof.
d. Andere verlofdagen
De werkneemster die beschikt over ouderschapsverlof of verlof zonder wedde zal op dezelfde wijze
worden behandeld als onder punt C hierboven werd aangegeven.
e. Vermindering van de werktijd “einde loopbaan"
De overgenomen werkneemster zal haar voordelen betreffende de uitbreiding van de vermindering van
de werktijd voortkomend uit de ondertekening van de collectieve overeenkomst in de privé-sector niet
ingetrokken zien.
f. Uurregeling
De algemene van toepassing zijnde werktijden binnen de VZW voor de verschillende professionele
categorieën en / of diensten of activiteiten kunnen eventueel enkel worden gewijzigd met inachtneming
van de procedures van gemeenschappelijk syndicaal overleg zoals ingesteld door de wet van 19
december 1974 en het Koninklijk Besluit van 28 september 1984.
De werkneemster is onderworpen aan een glijdende werktijd. Onder ‘glijdende werktijden’ verstaat men
een werkrooster bestaande uit stam- en glijtijden.
De glijtijd is een periode ‘s morgens, ‘s middags en ‘s avonds tijdens dewelke het personeelslid vrij is
dagelijks zijn aankomst- of vertrekuur te kiezen, onder voorbehoud van de toepassing van artikelen 22*
en 23**.
De stamtijd is de periode dewelke heel het personeel moet aanwezig zijn op het werk, waarbij elke
afwezigheid gewettigd moet zijn (ziekte, verlof, dienstvrijstelling, enz…).

Referentiewerkrooster:
Van maandag tot donderdag:
- 5 -
7h30-9H00 9h00-12h00 12h00-14h00 14h00-16h00 16h00-18h00
Op vrijdag
7h30-9H00 9h00-12h00 12h00-14h00 14h00-15h30 15h30-18h00
Artikel 22
De glijdende werktijdregeling heeft tot doel het personeelslid de mogelijkheid te bieden zijn
arbeidsstelsel en zijn persoonlijke behoeften te verenigen. De glijdende werktijdregeling mag nochtans
geen afbreuk doen aan de verplichtingen die de diensten hebben ten opzichte van het publiek en de
overheid of aan de optimale uitvoering van de toegewezen taken.
Deze noodzaak betekent dientengevolge dat om de goede werking van de dienst te verzorgen
hetdiensthoofd een beurtrol onder de betrokkene personeelsleden organiseert indien het gebleken is dat
een onderling overleg het niet mogelijk maakt om tot een bevredigende oplossing te komen.
Artikel 23
Voor de veiligheid van het personeel in sommige departementen, namelijk tijdens geldbehandelingen,
kan de uitvoering van werken in ploeg noodzakelijk zijn. In dit geval past het personeel in onderlinge
overeenstemming een vaste middagpauze en/of een glijdende werktijdregeling in ploeg toe.
g. Sociale voordelen
De werkneemster beschikt over dezelfde voorwaarden als het personeel van de gemeente wat betreft
sociale voordelen zoals voorkeurstarieven voor consultaties en hospitalisaties binnen het netwerk van
IRIS Ziekenhuizen Zuid voor henzelf en voor hun kinderen tot het verstrijken van hun 14 de jaar.
h. Parking
De werkneemster zal kunnen beschikken over de mogelijkheid tot gebruik van de Tulp-parking onder
dezelfde voorwaarden als het personeel van de gemeente.
Artikel 11: Opvolging
Teneinde de overdracht tussen de twee instellingen in de beste omstandigheden te verzekeren, werd
overeengekomen dat de vaste medewerker van het CNE, de CSC openbare diensten, de CGSP (ACOD) en
de SLFP (VSOA) de verschillende inrichtingen en onderhandelingen, zowel individueel als collectief voor wat
betreft het personeel van de VZW, zullen begeleiden, en dit gedurende zes maanden. Met het oog hierop
verzekeren de gemeentesecretaris en de burgemeester hun persoonlijke tussenkomst tijdens elke vraag
vanwege de vaste medewerker van het CNE.
Artikel 12: Geschillen
Elke partij verbindt zich ertoe onderhavige overeenkomst te goeder trouw uit te voeren. Elk geschil wat
betreft zijn interpretatie zal uitsluitend onder de bevoegdheid vallen van de gerechtshoven en rechtbanken
van het gerechtelijk arrondissement Brussel.
Opgemaakt te Elsene, …………………………., in zoveel originele exemplaren als er partijen zijn, waarbij
elke partij erkent een exemplaar ontvangen te hebben.
Voor de Gemeente: Voor de VZW:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Afgevaardigde Bestuurder,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Ghislain CHAVAL.
Voor de werkneemster,

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/148
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
DE RAAD,
OPENBARE ZITTING.- Over het 16de punt:
Personeel (1ste Directie): Wijziging van het arbeidsreglement
--------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 21 oktober 2010, op 23 december 2010 goedgekeurd door de
toezichthoudende overheid onder referte 009-2010/10707-jph beslissende het arbeidsreglement van het
personeel te wijzigen met ingang van 1 januari 2011 ;
Overwegende dat uit de toepassing van de nieuwe maatregelen de noodzaak blijkt bepaalde specifieke
werkroosters te verbeteren om ze aan te passen aan de eisen van de dienst evenals de modaliteiten ter
compensatie van de overuren ten gunste van een meer aangepast regime aan de talrijke situaties van de
diensten ;
Overwegende bovendien dat om de aankomst op de werkplaats van de personeelsleden te
vergemakkelijken, het geschikt is om de glijtijd van de refertewerkrooster ‘s morgens van 8.30 u tot 9 uur te
verlengen;
Gelet op het ontwerpakkoord verkregen op 6 mei 2011in de zitting van het bijzonder
onderhandelingscomité ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet, inzonderheid op artikel 145 ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
het arbeidsreglement zoals in bijlage hernomen te wijzigen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2011.
Onderhavige beraadslaging zal voorgelegd worden aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig
omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Adjunct Gemeentesecretaris.

Wijziging van artikel 13 betreffende de referentiewerkrooster : uitbreiding tot 9 uur van de glijtijd ‘s morgens
Van maandag tot donderdag :
vrijdag :
7.30 u – 9 u.
7.30 u-9 u.
9 u. -12 u.
9 u. -12 u.
Wijziging van artikel 17 betreffende de overuren
12 u. – 14 u.
12 u. -14 u.
14 u. – 16 u.
14 u. -15.30 u.
2) De overuren met regelmatige frequentie voor het onthaal van het publiek:
16 u. – 18 u.
15.30 u -18 u.
Ze worden op verzoek van het diensthoofd gepresteerd, hetzij van maandag tot vrijdag, hetzij de
zaterdagmorgen om hun departement meer toegankelijk te maken voor het publiek. Ze geven aanleiding tot
een compensatieverlof dat op het CV-blad aangeduid moet worden. Het inhaalpercentage van deze uren
wordt zoals hierna bepaald.
3) De overuren vereist door gerichte acties ondernomen door de gemeente :
Ze worden op verzoek van het diensthoofd gepresteerd welke dag het ook zij wanneer de extra prestaties
verlangd worden om de nodige acties van de gemeente te waarborgen. Ze geven aanleiding tot een
compensatieverlof dat op het CV-blad aangeduid moet worden. Het inhaalpercentage van deze uren wordt
zoals hierna bepaald.
Voorziene extraprestatie
week - prestaties die eindigen vóór 22 uur : 150 % + 2 uren verplaatsing indien een aanvullende
verplaatsing noodzakelijk is
week - prestaties die eindigen na 22 uur : 200 % + 2 uren verplaatsing indien een aanvullende
verplaatsing noodzakelijk is
zaterdag/zondag en feestdagen : 200 % + 2 uren verplaatsing
Onvoorziene buitengewone oproep :
300 % + 2 uren verplaatsing
Wettelijke feestdagen : 400 % + 2 uren verplaatsing
Wijziging van de specifieke werkroosters
Werkrooster Informatiedienst
Onthaal ‘s morgens : 7.30 u. tot 8.30 u. (glijtijd) – 8.30 u tot 12 u. (stamtijd) 12 u. tot 14 u. (glijtijd) 14 u.
tot 16 u. (stamtijd) 16 u. tot 18 u. (glijtijd)
Onthaal ‘s avonds : 9 u. tot 10.30 u. (glijtijd) 10.30 u. tot 12.30 u. (stamtijd) 12.30 u. tot 14.30 u. (glijtijd)
14.30 u. tot 18 u. (stamtijd) 18 u. tot 19 u. (glijtijd)
Werkrooster van de fotograaf
Maandag : 14 u. tot 16 u. (stamtijd) – 16 u. tot 18 u. (glijtijd)
Van dinsdag tot vrijdag : 7.30 u tot 8.30 u. (glijtijd) 8.30 u tot 12 u. (stamtijd) – 12 u . tot 14 u. (glijtijd)
14 u. tot 16 u. (stamtijd) 16 u. tot 18 u. (glijtijd)
1 avond per week : 20 u. tot 23 u.
1 week-end per maand : 1 prestatie van 4 uren.
Werkrooster van de dienst Gebouwtechnieken
Uitsluitend arbeiderspersoneel :
7.45 u tot 8 u. (glijtijd) – 8 u. tot 12 u. (stamtijd) – 12.30 u tot 16.06 u (stamtijd) – 16.06u. tot 16.20 u. (glijtijd).

- 2 -
Personeel van de dienst Bevolking
Glijtijd : 7.30 u tot 8 u. – 12.30 u tot 14 u. – 16 u. tot 17.14 u.
Stamtijd : 8 u. tot 12.30. u – 14 u. tot 16 u. (15.30 u de vrijdag)
Dienst :12.30 u tot 13u.
14 u. tot 16 u. (woensdag)
16.30 u. tot 19 u (donderdag)
Administratief personeel van de dienst Burgerlijke stand
Glijtijd : 7.30 u tot 8 u. – 12.30 u tot 14 u. – 16 u. tot 17.14 u.
Stamtijd : 8 u. tot 12.30. u – 14 u. tot 16 u. (15.30 u de vrijdag)
Dienst: 16.30 u tot 19 u. (donderdag)
9 u. tot 10.30 u. (zaterdag)
9 u. tot 14 u. of tot op het einde van het laatste huwelijk (zaterdag)
Onthaalpersoneel van de Begraafplaats
Periode van 1 oktober tot en met 30 april
7.30 u. tot 8 u. (glijtijd) 8 u. tot 12 u. (stamtijd) 12 u. tot 14 u. (glijtijd) 14 u. tot 16 u. (stamtijd)
16 u. tot 16.30 u. (glijtijd)
dienst (beurtrol): 16 u. tot 17 u.
periode van 1 mei tot en met 30 september
7.30 u. tot 8 u. (glijtijd) 8 u. tot 12 u. (stamtijd) 12 u. tot 14 u. (glijtijd) 14 u. tot 16 u. (stamtijd)
16 u. tot 16.30 u. (glijtijd)
dienst (beurtrol) : 17 u. tot 18 u.
zaterdag, zondag: 8 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 18 u.
Werkrooster van de dienst Stedenbouwkunde
Dienst van de architecten : 16.30 u tot 19 u.
Werkrooster van de dienst Openbare Reinheid
Gemiddelde : 7.52 u./dag met 16’ over te dragen recuperatie
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 11.30 u – 12 u. tot 15.22 u.
7 u. tot 13 u. (zomerdienst)
Werkrooster van de peutertuinen
Functie : kinderverzorgster
Gemiddelde : 40 u./week met recuperatie die recht geven op één week verlof tijdens de jaarlijkse
sluitingweek van de peutertuinen tussen Kerstmis en Nieuwjaar en tijdens de sluitingen ter
gelegenheid van bepaalde « bruggen ».
7.30 u. tot 12 u. – 12.30 u. tot 16 u.
8 u. tot 12.30 u. – 14 u. tot 14.15 u. (glijtijd) – 14.15 u. tot 17.45 u. (stamtijd) – 17.45 u. tot 18 u. (glijtijd)
8 u. tot 12.30 u. – 13.30 u tot 13.45 u. (glijtijd) – 13.45 u tot 17 u. (stamtijd)
Werkrooster van de 10de Directie B
Personeel van de residentie « De Uren van Geluk »
Keukenhulpen
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 15.06 u.
(glijtijd van 11.15 u. tot 11.30 u.) 11.30 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 19.36 u.
(glijtijd van 11.39 u. tot 11.54 u.) 11.54 u. tot 14 u. – 14.30 u. tot 20 u.
(glijtijd van 11.15 u. tot 11.30 u.) 11.30 u. tot 15.18 u. (halftijds werkrooster)
(glijtijd van 11.27 u. tot 11.42 u.) 11.42 u. tot 15.30 u. (halftijds werkrooster)
(glijtijd van 15.45 u. tot 16 u.) 16 u. tot 19.48 u. (halftijds werkrooster)
Koks
(glijtijd van 6.45 u tot 7 u.) 7 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 15.06 u.
(glijtijd van 7.09 u. tot 7.24 u.) 7.24 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 15.30 u.
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 13.30 u. – 14.30 u. tot 15.36 u.

- 3 -
Schoonmaaksters
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 12 u. – 12.30 u. tot 14.12 u.
(glijtijd van 9.45 u. tot 10 u.) 10 u. tot 12.30 u. – 13 u. tot 16.12 u.
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 12.30 u. – 13 u. tot 16.06 u.
(glijtijd van 8.15 u. tot 8.30 u.) 8.30 u. tot 12.18 u.
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 12.18 u.
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 11.48 u.
Verplegend personeel
7.30 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 16.06 u.
11 u. tot 13 u. – 14 u. tot 19.36 u.
8.15 u. tot 12 u. – 13 u. tot 17.15 u.
7.30 u. tot 12 u. – 13 u. tot 16.30 u.
8.30 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 17.06 u.
Zaterdag, zondag : 7.30 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 19.30 u.
Donderdag, vrijdag : 7.30 u. tot 12 u. – 13 u. tot 16.30 u.
Werkrooster van de schoonmaaksters
Van maandag tot vrijdag
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 12 u. – 12.30 u. tot 15.06 u.
(glijtijd van 10.30 u tot 10.45 u.) 10.45 u. tot 12.30 u. – 13 u. tot 19 u.
(glijtijd van 11.45 u. tot 12 u.) 12 u. tot 18 u.
(glijtijd van 12.45 u. tot 13 u.) 13 u. tot 19 u.
(glijtijd van 14.45 u. tot 15 u.) 15 u. tot 19.30 u.
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 11.30 u.
(glijtijd van 7.15 u. tot 7.30 u.) 7.30 u. tot 12 u.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/149
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 17de punt:
Personeel (1ste Directie): Wijziging van het reglement betreffende de geldelijke valorisatie voor diploma
DE RAAD,
--------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 30 juni 2005, op 3 oktober 2005 goedgekeurd door de toezichthoudende
overheid onder referte 009-2005/7208-mt, beslissende een reglement betreffende de geldelijke valorisatie
voor diploma goed te keuren, evenals zijn beraadslaging van 19 februari 2009, op 16 april 2009
goedgekeurd door de toezichthoudende overheid onder referte 009-2009/2488-jph, houdende een wijziging
betreffende de kwestie van het behoud van de premie in geval van toetreding tot een hoger niveau voor de
personeelsleden die houders zijn van een brevet in gemeentelijk management van de G.S.O.B.;
Overwegende dat dit reglement toelaat de personeelsleden die houders zijn van een studietitel van het
hoger onderwijs (of van de GSOB) maar in een lagere graad aangeworven zijn, te valoriseren voor zover dit
onderwijs bijdraagt tot de verrijking van hun functie;
Overwegende dat op basis van de aanvragen tot valorisatie van opleidingen vastgesteld wordt dat dit reglement
de toepassing van zijn principe op een te restrictieve manier beperkt en dat de waaier van de opleidingen die
recht geven op een valorisatie uitgebreid moet worden;
Overwegende dat de opleidingen verstrekt door publieke of openbare scholen en die niet afgesloten worden
met een academische graad, voor zover het gaat om opleidingen die een minimum van 240 cursusuren
bevatten, bestemd voor de houders van een certificaat van het hoger secundair onderwijs, dienen toegevoegd
te worden, voor zover ze een rechtstreeks nut hebben met de uitgeoefende functie, evenals de aanvullende
opleidingen zoals postgraduaten, de specialisatie in gemeenschapsgezondheid, het diploma gespecialiseerde
studies of aanvullende masters, evenals de doctoraten of een certificaat opleiding tot onderzoeker (3 de cyclus);
Overwegende dat de vermeerdering van de types valoriseerbare opleidingen een aanpassing van de
bedragen, zoals volgt, vergt:
- 150 EUR voor de houders van een opleidingsattest van minimum 240 cursusuren verstrekt door een
publiek of privé school, evenals voor de aanvullende diploma’s (postgraduaat, specialisatie in
gemeenschapsgezondheid, diploma gespecialiseerde studies, aanvullende master) ;
- 200 EUR voor de houders van het brevet van de basiscyclus in gemeentelijk management van
G.S.O.B., van een diploma van het hoger onderwijs van korte type of van de 1ste cyclus ;
- 250 EUR voor de houders van een universitair diploma of gelijkgesteld van de 2de cyclus (master) en
van de 3de cyclus (doctoraat of certificaat opleiding tot onderzoeker) en de houders van meerdere
diploma’s of attesten die gevaloriseerd kunnen worden in het kader van onderhavig reglement.
Overwegende dat in toepassing van artikel 26 bis van de organieke wet van de openbare centra voor
maatschappelijk welzijn van 8 juli 1976, op 19 mei 2001 het reglementontwerp aan het overlegcomité van het
College van Burgemeester en Schepenen en het OCMW voorgelegd werd,
Gelet op het ontwerpakkoord verkregen op 19 mei 2011 in de zitting van het bijzonder
onderhandelingscomité ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, inzonderheid op artikel 145;

- 2 -
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST
met 24 ja en 11 onthoudingen,
het reglement betreffende de geldelijke valorisatie voor diploma, als volgt, te wijzigen
Artikel 1 – Principe
Nieuwe tekst (de wijzigingen zijn vet gedrukt)
Een geldelijke valorisatie voor diploma kan toegekend worden aan personeelsleden die aan de voorwaarden
voldoen en die hun aanvraag indienen, conform artikelen 2 en 3 van dit reglement.
Artikel 2 - Diplomavoorwaarden
De personeelsleden, die houder zijn van een hoger diploma dan deze vereist voor hun functie, kunnen in
volgende gevallen een aanvraag tot geldelijke valorisatie indienen:
Opleidingsattest verstrekt door een openbare of privé school voor zover het om een opleiding
gaat die ten minste 240 cursusuren telt, bestemd voor de houders van een getuigschrift van
hoger secundair onderwijs et dat de opleiding een rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende
functie, voor de ambtenaren tot en met niveau C, en tot en met niveau B indien de gevolgde
opleiding verstrekt wordt door een universitair instituut of een instituut voor hoger onderwijs van
het lange type;
Getuigschrift van de basiscyclus “gemeentelijk management” (cursussen verstrekt door de G.S.O.B.)
voor de personeelsleden tot en met het niveau B;
Graduaat (of, vroeger, getuigschrift) of bachelor in administratieve wetenschappen,
voor de personeelsleden tot en met het niveau C;
Graduaat of gelijkgesteld, bachelor (1 ste cyclus van het hoger onderwijs), voor zover het diploma een
rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie,
voor de personeelsleden tot en met niveau C;
Specialisatie in gemeenschapsgezondheid voor de administratieve secretarissen
verpleegkundige;
Postgraduaat voor zover het diploma een rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende activiteit
voor de personeelsleden tot en met het niveau B;
Licentie of master in administratieve wetenschappen,
voor de personeelsleden tot en met het niveau B;
Universitair diploma of van het hoger onderwijs van het lange type (2 de cyclus), voor zover het diploma
een rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie,
voor de personeelsleden tot en met niveau B;
Diploma gespecialiseerde studies of bijkomende master, voor zover het diploma een
rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie,
voor de personeelsleden tot en met niveau A;
Doctoraat of een getuigschrift opleiding tot onderzoeker (3 de cyclus), voor zover het diploma een
rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie;
Onder “rechtstreeks nut” verstaat men ieder diploma waarvan het studieprogramma ten minste 120
cursusuren of 12 studiepunten (European Credit Transfert System) telt in de door de functietitularis
behandelde materies in de uitoefening van zijn taak of waarvan de doctoraatsthesis een rechtstreeks
verband houdt met de functie.
Behalve de twee eerste punten zijn de bedoelde studietitels diegene die overeenkomen met de door
de bevoegde overheden gereglementeerde academische graden.
Er wordt verduidelijkt dat in geen geval de voorbereidende opleidingen tot de kennis van de tweede
taal in aanmerking kunnen komen.
Artikel 3 – Aanvraag en toekenning

- 3 -
Om een geldelijke valorisatie voor diploma te genieten, moet het personeelslid dat aan de voorwaarden
voldoet een aanvraag indienen bij de Gemeentesecretaris.
Het diensthoofd bezorgt de Gemeentesecretaris:
1- Een huidige functiebeschrijving van het personeelslid;
2- Een kennis- of bevoegdhedenbeschrijving verbonden aan het bezit van het diploma dat het
personeelslid in de vervulling van zijn werk zou kunnen gebruiken;
3- Een toekomstige functiebeschrijving verrijkt met het gebruik van de kennis en de bevoegdheden
verbonden aan het bezit van het diploma, aanvullende verantwoordelijkheden, enz. …
De premie zal slechts na een periode van zes maanden toegekend worden. Het diensthoofd zal tijdens die
periode het vermogen van het personeelslid om de taken hoger dan die die overeenkomen met zijn graad op
zich te nemen.
Op het einde van deze periode stelt het diensthoofd een gemotiveerd verslag op die de nadruk legt op de
aanvankelijke functie van het personeelslid evenals op de beschrijving van de verrijkte functie.
Het verslag vermeldt een positief of negatief standpunt van het diensthoofd.
Het verslag wordt daarna naar de Gemeentesecretaris verstuurd opdat hij zijn mening zou geven over de
aanvraag.
De geldelijke valorisatie wordt door het College van Burgemeester en Schepenen toegekend.
Artikel 4 – Bedrag van de valorisatie
Het bruto maandelijkse bedrag van de valorisatie na het slagen in het volledige studieprogramma bedraagt:
150 EUR voor de houders van een getuigschrift van een opleiding van minimum 240 uren
verstrekt door een openbare of privé school evenals voor de aanvullende diploma’s
(postgraduaat, specialisatie in gemeenschapsgezondheid, diploma gespecialiseerde studies,
aanvullende master);
200 EUR voor de houders van het getuigschrift van de basiscyclus “gemeentelijke management” van de
G.S.O.B. en de diploma’s van het hoger onderwijs van het korte type of de 1 ste cyclus;
250 EUR voor de houders van een universitair diploma of gelijkgesteld van de 2 de cyclus (master) en de
3 de cyclus (doctoraat of certificaat van een opleiding tot onderzoeker) en de houders van verscheidene
diploma’s of getuigschriften die in het kader van dit reglement kunnen gevaloriseerd worden.
Dit bedrag is verbonden aan de spilindex 138.01 en onderworpen aan de schommelingen van de indexprijs
der consumptieprijzen.
In het geval van deeltijdse functies of verminderde prestaties wordt de geldelijke valorisatie naar rato van de
geleverde prestaties toegekend.
Artikel 5 – Toetreding tot een hoger niveau
Wanneer een personeelslid houder van een getuigschrift van de basiscyclus “gemeentelijk management”
van de G.S.O.B. door bevordering tot een hoger niveau toetreedt, wordt de geldelijke valorisatie
gehandhaafd behalve in geval van toetreding tot het niveau A, of tot het niveau B wanneer genoemd
getuigschrift de toegangsvoorwaarde tot de betrekking van niveau B uitgemaakt heeft.
Wanneer het personeelslid de begunstigde is van een geldelijke valorisatie verbonden aan het slagen van
andere studies die er recht op geven, toetreedt tot het niveau overeenkomstig met zijn diploma, stopt de
geldelijke valorisatie.
In afwijking van dit principe wordt een geldelijke valorisatie toegekend indien na zijn niveauverandering het
personeelslid een bezoldigingsvermindering zou lijden.
Deze gedeeltelijke geldelijke valorisatie beoogt het behouden van de bezoldiging die het personeelslid op
hetzelfde niveau tot dat het toetreedt tot een niveau die hem een hogere bezoldiging toekent.
Artikel 6 – Het afleggen van examens
Elk personeelslid, dat de begunstigde is van een geldelijke valorisatie, is gehouden aan het afleggen van
alle aanwerving- of bevorderingexamens die overeenstemmen met zijn loopbaan waarvoor het aan de
voorwaarden voldoet.
Indien het personeelslid niet deelneemt aan zulk examen wordt de premie afgeschaft.

- 4 -
Dit reglement vervangt het vorige en treedt in werking op 1 juni 2011.
Onderhavige beraadslaging zal voorgelegd worden aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig
omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/150
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 18de punt:
Personeel (1 ste Directie): Wijziging van het geldelijk statuut. Toelage wegens uitoefening van hogere functies.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 26 juni 1997, op 18 september 1997 goedgekeurd door de
toezichthoudende overheid onder referte 009-97/14742-iv, beslissende een geldelijk statuut van het
vastbenoemd personeel goed te keuren;
Gelet op artikel 17 van bijlage 2 van bovengenoemd geldelijk statuut waardoor een toelage voorzien is vóór de
vastbenoemde personeelsleden die tijdelijk hogere functies waarnemen;
Overwegende dat deze bepaling beoogt de personeelsleden die hogere functies uitoefenen waarvoor ze de
graad niet dragen en het loon die ermee overeenkomt niet uitgekeerd krijgen, geldelijk te compenseren ;
Overwegende, enerzijds, dat talrijke in contractueel verband aangeworven personeelsleden hogere functies
waarnemen, maar dat ze de toelage bestemd door het reglement voor de vastbenoemde personeelsleden niet
kunnen genieten ;
Overwegende dat een van de toekenningsvoorwaarden van zulke toelage verbonden was aan de uitoefening
van een directie of leidende functie, een functie die traditioneel bestemd was voor de vastbenoemde
personeelsleden ;
Overwegende, anderzijds, dat de toenemende complexiteit van de zaken en de meer en meer belangrijke
specialisatie die ze vereisen vanwege het personeel, sedert het Sociaal Handvest, de gradatie van de functies op
zo’n manier wijzigen dat een hogere functie niet meer noodzakelijkerwijs een hiërarchische rol ten gevolge heeft ;
Overwegende dat er reden is om de reglementering betreffende de toekenning van de toelage voor uitoefening
van hogere functies aan deze evoluties aan te passen, door het afschaffen van de eis om een directie of
leidende functie uit te oefenen en door de reglementering toe te passen op de contractuele personeelsleden;
Overwegende bovendien dat de volledige toelage die het loonverschil dekt tussen de graad van het
personeelslid en dat van de hogere functie slechts gestort wordt na een periode van 8 maanden uitoefening,
terwijl dewelke het personeelslid een waarnemingstoelage ontvangt waarvan het bedrag slechts gedeeltelijk het
loonverschil dekt ;
Overwegende dat de voortgang van deze toelage niet verantwoord is ten opzichte van de praktijk, want dikwijls
vloeit de aanduiding van een personeelslid in een hogere funcite uit hetzij een onverwachte situatie en het
personeelslid ontvangt gelijktijdig met zijn aanduiding de volledige last van zijn nieuwe functies, hetzij een
progressieve evolutie van zijn taken en de aanduiding is het gevolg van het opnemen van alle kenmerken van
de nieuwe functie ;
Overwegende dat in toepassing van artikel 26 bis van de organieke wet van de openbare centra voor
maatschappelijk welzijn van 8 juli 1976, op 19 mei 2001 het reglementontwerp aan het overlegcomité van het
College van Burgemeester en Schepenen en het OCMW voorgelegd werd,
Overwegende dat het ACV-Openbare diensten tijdens het bijzonder onderhandelingscomité van 19 mei
2011 met het ontwerp instemde, maar dat de ACOD en het VSOA ertegen zijn ingegaan omdat het ontwerp

- 2 -
het voordeel van vastbenoemd personeelslid verminderde vergeleken met dat van een contractueel
personeelslid et dat het indirect bijdroeg tot het fenomeen van tijdelijke aanstelling van het personeel;
Overwegende in het tegendeel dat de gemeente Elsene voortdurend aanwervingexamens organiseert met
het oog op de vaste benoeming van de personeelsleden, dat ze daarbij met de meest aangepaste middelen
waarover ze beschikt, handelt om dit fenomeen trachten te beperken;
Overwegende dat het vooruitzicht van een vaste benoeming voor de meeste personeelsleden een groter
voordeel betekent voor verschillende motieven die afhangen in ‘t bijzonder van de stabiliteit van de
tewerkstelling, van de nodige zekerheid tot uitoefening van een functie of van voorwaarden die gunstig zijn
voor de vooruitgang van de loopbaan, dat de statutaire verhouding dus niet te lijden heeft van de
concurrentie der statuten;
Overwegende dat in onze gemeente het ontwerp niet deelneemt aan de problematiek van de tijdelijke
aanstelling van het personeel;
Overwegende dat het bestuur te Elsene, ondanks haar inspanningen om personeel vast te benoemen in de
praktijk geen ander middel heeft dan regelmatig belangrijke functies toe te vertrouwen aan contractueel
personeel wegens zijn competenties;
Overwegende dat dit personeel bezoldigd moet worden overeenkomstig de uitgeoefende functie en dat het
niet aanvaardbaar is het te benadelen door het weigeren van een toelage die toegekend wordt aan het
vastbenoemd personeel voor dezelfde functies ;
Overwegende dat de gemeente gehouden is aan een goed beheer dat haar verplicht de meest relevante
maatregelen te treffen voor het algemeen belang en de meest rechtvaardige ten opzichte van haar
personeel is het noodzakelijk dus de wijzigingen in kwestie goed te keuren;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet, inzonderheid op artikel 145;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
zoals volgt bijlage 2 van de beraadslaging van de gemeenteraad van 26 juni 2007 het geldelijk statuut
bepalend, betreffende de vergoedingen, de toelagen en premies met ingang van 1 januari 2011 te wijzigen :
Nieuwe tekst (de wijzigingen zijn vet gedrukt)
Artikel 17: Toelage wegens uitoefening van hogere functies
De in vast verband benoemde gemeentepersoneelsleden of aangeworven met een arbeidsovereenkomst
kunnen een toelage wegens uitoefening van hogere functies in hun graad genieten volgens de hierna
vastgestelde regelen en voorwaarden.
Wordt beschouwd als hogere functie, elke functie voorzien in het personeelskader en waarvan de toekenning
van zodanige aard is dat zij een bevordering tot een hogere graad behelst.
De aanwijzing tot het uitoefenen van hogere functies gebeurt voor een periode die één semester niet mag
overschrijden.. Ze wordt beslist door het College van Burgemeester en Schepenen.
Ze mag bekrachtigd worden voor een nieuwe volgens de behoeftes van de dienst te bepalen periode. Wanneer
het gaat om een functie die overeenstemt met een vacante betrekking in het personeelskader kunnen
verlengingen beslist worden binnen de noodzakelijke tijdgrens voor de aanwijzing of de benoeming van een
personeelslid in de betrekking.
Een hogere functie wordt bij voorkeur toegekend aan het personeelslid van de lagere graad dat het meest
geschikt bevonden wordt en dat aan de vereiste statutaire voorwaarden voldoet om tot de graad benoemd te
worden.
Behalve de hierboven bepaalde voorwaarden:
1 moet het personeelslid belast worden met een taak die verschilt van deze die hij gewoonlijk waarneemt in
de normale graad die hem werd toegekend;
2 moet de hogere functie effectief waargenomen worden en moet duidelijk belangrijker zijn dan de gewone
functie van de betrokkene ;

- 3 -
3 moet ze een werkelijke verantwoordelijkheid en een uitzonderlijke inspanning vanwege het aangestelde
personeelslid met zich meebrengen.
Het voordeel van de toelage mag verleend worden voor zover de hogere functie gedurende ten minste één
onafgebroken maand wordt uitgeoefend.
De toelage wordt toegekend vanaf de dag waarop de hogere functie effectief werd waargenomen
onverminderd de termijn van één maand waarvan hierboven sprake is. Ze wordt maandelijks uitbetaald.
[De waarnemingstoelage wordt toegekend gedurende de beginperiode van acht maanden volgend op de
eerste aanwijzing van een plaatsvervanger. Het jaarlijkse bedrag is gelijk aan viermaal de waarde van de
gemiddelde jaarlijkse verhoging of aan tweemaal de waarde van de tweejaarlijkse verhoging van de schaal van
de graad van de voorlopig uitgeoefende functie zonder het bedrag van de waarnemingstoelage, waarvan
sprake hierna, te mogen overschrijden.
De waarnemingstoelage wordt toegekend na het verstrijken van de termijn van toekenning van de plaatsvervangingtoelage.
– Geschrapt paragraaf]
De toelage wordt bepaald op het bedrag van het verschil tussen de bezoldiging welke de betrokkene zou
genieten in de graad van de voorlopig uitgeoefende functie en de bezoldiging welke hij geniet in zijn werkelijke
graad.
De bezoldiging waarvan sprake in de voorgaande alinea, omvat:
1 de wedde of, bij voorkomend geval de wedde met bijslag ;
2 eventueel de haard- of residentietoelage.
De hogere functie-toelage wordt vermeerderd of verminderd in dezelfde mate als de wedden van het
personeel.
Ze wordt berekend op grond van het aantal dagen tijdens dewelke de hogere functie wordt uitgeoefend, met
dien verstande dat het jaar geacht wordt driehonderd zestig dagen te tellen.
De uitoefening van de hogere functie houdt geen recht in voor een vaste benoeming tot die functie.
Nochtans, zo het personeelslid wordt vast bevorderd tot de betrekking die hij zonder onderbreking heeft
waargenomen, dan mogen de ten voorlopige titel verstrekte diensten in aanmerking worden genomen, zowel
voor de vaststelling van de wedde als voor de ranginneming in de graad, zonder evenwel te kunnen teruggaan
tot vóór de datum waarop de betrokkene alle vereiste statutaire voorwaarden vervulde om tot die graad
benoemd te worden.
De hogere functie-toelage wordt in aanmerking genomen voor de berekening van het pensioen.
Artikel 17 bis: Toelage wegens uitoefening van hogere functies van het politiepersoneel – Geschrapt artikel
Onderhavige beraadslaging zal voorgelegd worden aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig
omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 30 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Adjunct Gemeentesecretaris.
- 4 -

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/102
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 19de punt:
Personeel (1 ste Directie) – Afdeling Aanwerving - Verzorgend en bijstandspersoneel: Vaststelling van de
bijzondere toegangsvoorwaarden in de graad van administratieve secretaris (verpleegkundige – gezondheid
op school / vroege kinderjaren) van niveau B. Examenprogramma. Organisatie van een aanwervingexamen.
Aanstelling van waarnemers van de Gemeenteraad.
DE RAAD,
-----------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 11 december 1997 op 5 maart 1998 goedgekeurd door de
Toezichthoudende overheid onder de referte 009-97/23612-mt, die in het bijzonder de personeelsformaties
en de toegangsvoorwaarden in de graden vaststelt;
Overwegende dat het noodzakelijk is personeelsleden aan te werven en vast te benoemen in de definitieve
personeelsformatie van het gemeentepersoneel ;
Overwegende dat dit in het bijzonder geldt voor de verpleegkundige – gezondheid op school / vroege
kinderjaren) ;
Overwegende dat tegenwoordig geen enkel examenprogramma vastgesteld is voor dit type graad en dat het
past een programma vast te stellen dat rekening houdt met de technische kennis in rechtstreeks verband met
de uitoefening van de functie en de realiteit van de werkvloer ;
Overwegende dat het noodzakelijk is de bijzondere toegangsvoorwaarden vast te stellen evenals het
examenprogramma voor de aanwerving en het College van Burgemeester en Schepenen toe te laten deze
proeven uit te voeren ;
Gelet op het ontwerpakkoord verkregen op 6 mei 2011 in de zitting van het bijzonder
onderhandelingscomité ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, inzonderheid op artikel 145 ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST,
met 24 ja en 12 onthoudingen:
1) de bijzondere toegangsvoorwaarden in de graad van administratieve secretaris (verpleegkundige –
gezondheid op school / vroege kinderjaren) van niveau B als volgt in bijlage 1 vast te stellen ;
2) het examenprogramma als volgt in bijlage 2 vast te stellen ;
3) het College van Burgemeester en Schepenen te belasten met het uitvoeren van een examen met het
oog op de aanwerving van verpleegkundige – gezondheid op school / vroege kinderjaren) en het
aanleggen van een wervingreserve;
4) gemeenteraadsleden als waarnemers aan te stellen.

Onderhavige beraadslaging zal conform omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998 aan de
Toezichthoudende overheid voorgelegd worden.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

Bijzondere toegangsvoorwaarden tot :
Lijst van de graad De bevordering De verandering van graad De aanwerving
B1/2/3 Administratief secretaris
(Verpleegkundige –
Gezondheid op school /
Vroege kinderjaren
- Examen
- Bachelor in verpleegkundige

Verpleegkundige
Gezondheid op school / Vroege kinderjaren
Schriftelijke proef ter bevestiging van de
bekwaamheden in rechtstreeks verband met de
uitoefening van de functie.
A. Theoretische kennis:
Algemene beginselen van beroepsethiek
Basiskennis :
- Gezondheid op school
- Bacteriologie, virologie, parasitologie,
immuniteitsleer et besmettelijke ziekten
- Geneesmiddelenleer
Grondige kennis :
- Secourisme et soins d’urgence
- Nursing
- Voeding en dieetleer
- Hygiëne/ Preventie/Veiligheid
De proef beoogt de bevestiging van de
theoretische kennis van die vakken.
B. Oplossen van praktische gevallen:
Dit tweede deel van de proef bestaat in het
oplossen van praktische gevallen die de
theoretische kennis van de hierboven
vermelde vakken vereist.
Een vak naar keuze van de kandidaat binnen
die 2 volgende thema’s:
- Vroege kinderjaren
- Gezondheid op school
De proef beoogt de bevestiging van het
vermogen om te analyseren evenals de
bekwaamheid om oplossingen te ontwikkelen.
NIVEAU B PUNTEN
Maximumduur Min. Max.
5 uren
50
100
100
200

Gespreksproef die het mogelijk maakt het
vermogen om te denken, de kritische zin, de
besluitvaardigheid, de houding, de rijpheid, de
verantwoordelijkheidszin, de motivatie, de
communicatievaardigheden, de relationele
vaardigheden en het beheer van de emoties
(stressbeheer) te beoordelen.
De jury behoudt zich het recht om terug te
komen op de vorige proeven om de nodige
opheldering te vragen.
Een algemeen gemiddelde van 60 % wordt
vereist voor het geheel van de proeven.
BIJLAGE 2
1 uur
Totaal :
50
240
100
400

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/104
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 20ste punt:
Handel (7 de Directie A): Vraag van lening in verband met organisatie van het Zomer Festival - Concerten
klassieke muziek. Vraag van belegging spandoeken. Vraag van kosteloosheid voor de lening van materiaal,
de mankracht. Toekenning van niet geldelijke subsidie (4.743,50 EUR). Datums: van 1 ste tot 3 juli 2011.
Aanvrager: Flagey vzw. Plaats: Heilig-Kruisplein & Flageygebouw. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de algemene regeling betreffende de lening van materiaal dat door de Gemeenst Raad op 16 oktober
2008;
Gelet op de overeenkomst van lening van materiaal dat door de Gemeente Raad op 16 oktober 2008 wordt
goedgekeurd;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 die de wettelijke aansprakelijkheid aan de verenigingen zonder
winstoogmerk gewijzigd bij de wet 2 mei 2002 toekent;
Gelet op de regeling betreffende de subsidies die door de Gemeente Raad op 20 december 2001 wordt
goedgekeurd;
Overwegende aanvraag van Flagey vzw wat betreft de organisatie van het Zomer Festival - Concerten
klassieke muziek van 1 ste tot 3 juli 2011en waarvoor Heer de Burgemeester akkoord is gegaan;
Overwegende in verband met het eind van het Hongaarse voorzitterschap en het begin van het Poolse
voorzitterschap, de vzw Flagey organiseert ongeveer 35 concerten die over drie dagen worden verdeeld,
hoofdzakelijk aan het binnenste van het Flageygebouw maar eveneens op Heilig-Kruisplein;
Overwegende de vereniging wil organiseren op Heilig-Kruisplein drie gratis concerten per dag, van een
approximatieve duur van één uur;
Overwegende dat de vereniging als doel heeft om de Heilig-Kruisplein te veranderen aan een ruimte van
gunstige ontspanning aan samenkomst en deze dank zij aan een goed muzikale sfeer, waar het aanwezige
publiek zal ontdekken nieuwe artiesten in een sfeer van zomer festival;
Overwegende dat een terras op het plein zal geïnstalleerd met lichte schotels en frisdranken;
Overwegende dat een advies aan de Dienst openbare Netheid werd gevraagd voor de schoonmaak van de
Heilig-Kruisplein voor en na de manifestatie;
Overwegende de aanvraag van Flagey vzw voor de lening van 40 Nadar afsluiting;
Overwegende dat na de inlichtingen die door de R.E.P. Dienst worden verstrekt, zijn 300 Nadar afsluitingen
ter beschikking voor dit soort lening;

- 2 -
Overwegende dat de kosten van deze verrichting op 355,30 EUR geschat kunnen worden met het vervoer
van de Nadar afsluitingen;
Overwegende de aanvraag van Flagey vzw betreffende de belegging van vier spandoeken van 1 juni tot 4
juli 2011: Elsensesteenweg, Vleurgatsesteenweg, Malibranstraat en Lesbroussartstraat;
Overwegende dat de spandoeken met de gevraagde technische normen door de Openbare Werken Dienst
overeenstemmen;
Overwegende dat wij in staat zijn om de spandoeken aan de gevraagde plaatsen te plaatsen;
Overwegende de aanvraag van lening van stoelen, tafels, tenten, één podium, de beweeglijke tribune,
elektrische aanvullingen, verlichting TL, het beschikbaar stellen van elektriciteit en water;
Overwegende dat wij in staat zijn om het gevraagde materiaal ter beschikking stellen;
LENING VAN MATERIAAL
Beschrijving Hoeveelheid Eenheidsprijs Totaal
Tafels (1m20) 20 4,- EUR 80,- EUR
Stoelen 100 1,50 EUR 150,- EUR
Tenten van 3m x 3m 4 80,- EUR 320,- EUR
Beweeglijke Tribune 1 600,- EUR 600,- EUR
Elementen van podium /2m² 5 15,- EUR 75,- EUR
Totaal van de matériaal 1.225,- EUR
Kosten van mankracht (levering –
montage – uiteennemen – opleving) +
Elektricien van netwerk
2.110,- 80 EUR
ELEKTRICITEIT
Kast – belegging en ontvoering 3x63 AMP 2 43,90 EUR 87,80 EUR
Belegging en ontvoering kabels voeding 4 43,90 EUR 175,60 EUR
Geschat verbruik (10 EUR per kast per dag) 6 10,- EUR 60,- EUR
Elektrische aanvullingen van 20m 30 5,- EUR 150,- EUR
Verlichting TL 4 10,- EUR 40,- EUR
Totaal van elektriciteit 513,40 EUR
SPANDOEKEN
Belegging en ontvoering 4 109,75 EUR 439,- EUR
Totaal van spandoeken 439,- EUR
WATER
Belegging van een kraag van zwaan 1 100,- EUR 100,- EUR
Totaal van het water 100,- EUR
ALGEMEEN TOTAAL: 4.388,20 EUR
Overwegende dat na berekening, het bedrag van de borg neerkomt op 3.879,75 EUR;
Overwegende de aanvrager wenselijk dat het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal
worden uitgevoerd door de gemeentediensten;
Overwegende dat de kosten van het vervoer, montage, uiteennemen van het materiaal en het beschikbaar
stellen van elektricien van netwerk worden geraamd op 2.110,80 EUR;
Overwegende dat de beslissing van het College van 18 september 2008 het gratis beschikbaar stellen van
het materiaal toestaat;

- 3 -
Overwegende in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, behoudt het
College zich het recht toekennen voor de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de
montage en het uiteennemen;
Overwegende dat de kosteloosheid, moet men aan de regeling betreffende de subsidies;
Overwegende dat de aanvrager kennis heeft genomen van de regeling betreffende de lening van
gemeentemateriaal;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen van
Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. toestaan de lening, aan kosteloos titel geschat op 1.838,40 EUR, van 100 stoelen, 20 tafels van 1m20,
de beweeglijke tribune, een podium van 10m², 30 elektrische aanvullingen, beschikbaar stellen van
elektriciteit en watertoevoerleidingen onder voorbehoud ofwel van de storting een borg van 3.879,75
EUR ofwel, de kopie van een verzekeringscontract dat het materiaal bedekt;
2. toekennen de belegging van vier spandoeken voor een bedrag geschat op 439,00 EUR;
3. de kosteloosheid voor het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal en dit voor een
bedrag geschat op 2.110,80 EUR;
4. toestaande de lening evenals de levering, aan kosteloos titel geschat op 355,30 EUR van 40 Nadar
afsluiting;
5. de tekst van niet geldelijke subsidieovereenkomst goedkeuren;
6. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren.
Deze beraadslaging zal niet ingediend worden bij de Toezichthoudende Autoriteit overeenkomstig de
beschikkingen van de beschikking van 14 mei 1998 alsmede bij deze van het Besluit van de Regering van
de Regio van Brussel-Hoofdstad van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 7 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES GELDELIJK EN NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
De vzw Flagey, vertegenwoordigd door de H. Jean-François CATS, waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Belvédèrestraat, 27 in 1050 Brussel,
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd wat volgt:
Krachtens de beslissing van 23 mei 2011, heeft de Gemeenteraad besloten om een niet geldelijke subsidie
toe te kennen van 4.743,50 EUR.
Deze overeenkomst is bedoeld om de uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet
van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige
toelagen en het gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens
zijn zitting van 20 december 2001;
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- de organisatie van het Zomer Festival - Concerten klassieke muziek van 1 ste tot 3 juli 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
- Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 4.743,50 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
het beschikbaar stellen van 100 stoelen, 20 tafels van 1m20, 4 tenten van 3mx3m, de beweeglijke
tribune, een podium van 10m², 30 elektrische aanvullingen, beschikbaar stellen van elektriciteit en
watertoevoerleidingen geschat op 1.838,40 EUR;
de belegging van vier spandoeken voor een bedrag geschat op 439,- EUR;
de mankracht (levering – montage – uiteennemen – hernomen) en het beschikbaar stellen van
elektricien van netwerk worden geraamd op 2.110,80 EUR;
de lening en de levering van 40 Nadar afsluiting geraamd op 355,30 EUR.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusieve betrekking hebben op de
realisatie van het in artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De Gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de Gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De gedelegeerde bestuurder,
vzw Flagey
vertegenwoordigd door
H. Jean-François CATS.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
De vzw Flagey, vertegenwoordigd door de H. Jean-François CATS, waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Belvédèrestraat, 27 in 1050 Brussel,
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciseerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenzins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook het eventuele toebehoren, de duurzaamheid, de datum en uren van de ter
beschikkingstelling en terug nemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig, de
voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
de uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een bedrag te
deboneren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleende materiaal betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplificeerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artikel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventueel overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener het spoor van de borgtocht
kiest is deze geschat op 5 % van de terugkopingwaarde van het geleende materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 EUR over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventueel overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle Risico”
verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleende materiaal tegen elk verlies of beschadiging,
toevallig of niet diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten laatste acht dagen voor
de betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmiddellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigt, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op de
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen aan te brengen aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van een in regie loon (b.v. voor 2008, 21,00 EUR / uur voor een behandelingman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.

- 3 -
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de bewerkdagen en kantoo openingsuren gebeuren.
Art. 10: Montage en demontage
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en demontage door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenszins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en demontage kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door het
gemeentelijk personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze deelname
is gefixeerd volgens een in regieloon (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en 43,90 EUR / uur
voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor verplaatsing zal op twee
uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer de montage en
demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantoor uurwerken.
Wanneer de montage en demontage werken door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit
gederogeerd worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de delen. De lener mag
nooit het materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij aan deze regel derogeert, zal hij persoonlijk
als verantwoordelijk van eventuele beschadigen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt der Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevergoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen te zien uitsluiten van de lening mogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot het contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in het refertefiche. De ontlener moet
altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen te zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
Het aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeld in detail het ontleende materiaal
en zou de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.
Art. 14: Annuleringsvergoeding
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Cultuur.

Art. 15: Plaatsing van spandoeken
- 4 -
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van de spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde dan deze van gaten in de
dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal de
breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte bevestigingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten bevestigd worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschikking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in functie van materiele beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hun ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hen ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een geageerde
firma (SECT controle).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoud de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik minder ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Forfait voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het vergoeden
van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens de loon in regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te koppelen en te verwijderen;
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeert als eigendom van de Gemeente te verbergen of te
beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij aan huidig artikel derogeert, zou de lener zich zien uitgesloten van de leningsmogelijkheden.

Art. 19: Slecht weer
- 5 -
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er met name op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen en
meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, naderafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
Voor het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De ontlener,
vzw Flagey
vertegenwoordigd door
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Jean-François CATS.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/147
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 21ste punt:
Handel (7 de Directie A): Lening van materiaal in verband met organisatie van de Portugese nationale
feestdag. Vraag van kosteloosheid voor de lening van materiaal, de hand-spand zich en het vervoer in.
Toekenning van niet geldelijke subsidies (6.614,80 EUR). Datum: op 12 juni 2011. Aanvrager: Gemeente
Sint-Gillis voor FAPB vzw (bond van de Portugese verenigingen van België). Plaats: Van Meenenplein in
1060 Sint-Gillis. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de algemene regeling betreffende de lening van materiaal dat door de Gemeenst Raad op 16 oktober
2008;
Gelet op de overeenkomst van lening van materiaal dat door de Gemeente Raad op 16 oktober 2008 wordt
goedgekeurd;
Gelet op de regeling betreffende de subsidies die door de Gemeente Raad op 20 december 2001 wordt
goedgekeurd;
Overwegen aanvraag van Gemeente Sint-Gillis betreffende de lening van tafels, stoelen, tenten en de
beweeglijke tribune voor organisatie van de Portugese nationale feestdag op 12 juni 2011 Van Meenenplein
op de gemeente van Sint-Gillis die per wordt georganiseerd vzw FAPB;
Overwegende dat vzw FAPB zal het materiaal bedekken dat door een verzekering wordt geleend;
Overwegende dat vzw FAPB heeft een bewaking tijdens de nachten van de zaterdag en zondag voorzien;
Overwegen dat wij in staat zijn om het materiaal te zetten dat ter beschikking wordt gevraagd ;
Overwegen de kosten van deze verrichting geraamd kunnen worden op;
LENING VAN MATERIAAL
Beschrijving Hoeveelheid Eenheidsprijs Totaal
Stoelen 532 1,50 EUR 798,00 EUR
Tafels (2m20) 112 4,40 EUR 616,00 EUR
Tenten van 3m x 3m 18 80,00 EUR 1.440,00 EUR
Beweeglijke tribune 1 600,00 EUR 600,00 EUR
Totaal van de matériaal 3.454,00 EUR
Kosten van hand werk (levering –
montage – uiteennemen - opleving) in
het weekend
ALGEMEEN TOTAAL: 6.614,80 EUR
3.160,80 EUR

Overwegen na berekening, de som van de borg voor het gehele beschikbaar stellen van het materrial
leerling om 5.000,00 EUR;
Overwegen dat de Gemeente Sint-Gillis aan ons deponeren onze tafels zal komen zoeken, stoelen en
tenten op zullen vrijdag 10 juni 2011 en ze bij hen opslaan;
Overwegen dat de Gemeente Sint-Gillis ons geleend materiaal op maandag 13 juni 2011 zal terugbrengen;
Overwegen dat de arbeiders van de gemeente van Sint-Gillis zelf onze gemeentetenten zullen stijgen en
uiteennemen;
Overwegende dat de beweeglijke tribune wat haar betreft door de gemeente van Elsene zal geleverd
worden Van Meenenplein op zondag 12 juni 2011 aan de ochtend;
Overwegende dat de beweeglijke tribune op maandag 13 juni 2011 door onze arbeiders zal hernomen
worden;
Overwegen dat de kosten van het vervoer, montage en uiteennemen voor de beweeglijke tribune worden
geraamd op 3.160,80 EUR;
Overwegen dat de beslissing van het College van 18 september 2008 het gratis beschikbaar stellen van het
materiaal toestaat;
Overwegen in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, behoudt het
College zich het recht voor, de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de montage en het
uiteennemen zolang toekennen;
Overwegen dat gezien de kosteloosheid, men de regeling moet naleven betreffende de subsidies;
Overwegen dat de aanvrager kennis van de regeling betreffende de lening van gemeentemateriaal heeft
genomen;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen van
Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. toestaan de lening, aan bekoorlijke titel geschat op 3.454,00 EUR, van 532 stoelen, 112 tafels (2m20),
18 tenten van 3mx3m en de beweeglijke tribune onder voorbehoud ofwel van de storting een borg van
5.000,00 EUR ofwel, van de kopie een verzekeringscontract dat het materiaal bedekt;
2. de kosteloosheid voor het vervoer, de montage en het uiteennemen van de beweeglijke tribune in het
weekend en dit voor een bedrag geschat op 3.160,80 EUR;
3. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren;
4. de tekst van subsidies geldelijke en niet geldelijke overeenkomst goedkeuren.
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 16 juli 1998 met betrekking tot de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten,
zal deze beraadslaging niet ter goedkeuring worden doorgestuurd naar de toezichthoudende overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
De Gemeente Sint-Gillis vertegenwoordigd door de H. Patrick DEBOUVERIE Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme en de H. Laurent PAMPFER, Gemeentesecretaris, zetel gelegen is
Van Meenenplein, 39 in 1060 Brussel,
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd hetgeen volgt;
Krachtens zijn beslissing van 23 juni 2011 heeft de Gemeenteraad besloten om een niet geldelijke subsidies
toe te kennen van 6.614,80 EUR.
De uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet van 14 november 1983
betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het
gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens zijn zitting van
20 december 2001.
Werd overeengekomen hetgeen volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- Organisatie van de Portugese nationale feestdag op 12 juni 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
- Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 6.614,80 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
het beschikbaar stellen van 532 stoelen, 112 tafels van 2m20, 18 tenten van 3mx3m en de beweeglijke
tribune geschat op 3.454,00 EUR;
de hand spant zich ( levering – montage – uiteennemen – hernomen) in het weekend geschat op
3.160,80 EUR in.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusieve betrekking hebben op de
realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De Gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.

De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris
Laurent PAMPFER.
De Secretaris,
Patricia van der LIJN.
De begunstigde:
De Gemeente Sint-Gillis,
vertegenwoordigd door:
Vanwege het College:
De Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme,
Patrick DEVOUVERIE.
De Voorzitter,
Willy DECOURTY.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
De Gemeente Sint-Gillis vertegenwoordigd door de H. Patrick DEBOUVERIE Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme en de H. Laurent PAMPFER, Gemeentesecretaris, zetel gelegen is
Van Meenenplein, 39 in 1060 Brussel,
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciceerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenzins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook de eventuele toebehoren, de duurzaamheid, de datum en uren van de ter
beschikkingstelling en terug nemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig, de
voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
de uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een bedrag te
deboneren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleend materiaal betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplifieerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artiel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener het spoor van de borgtocht
kiest is deze geschat op 5 % van de terugkopingwaarde van het geleend materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 EUR over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle Risico”
verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleend materiaal tegen elk verlies of beschadiging, toevallig
of niet diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten laatste acht dagen voor de
betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmidellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigd, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op de
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen aan te brengen aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van een in regie loon (b.v. voor 2008, 21,00 EUR / uur voor een behandelingman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.

- 3 -
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de bewerkdagen en kantoo openingsuren gebeuren.
Art. 10: Montage en demontage
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en demontage door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenzins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en demontage kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door het
gemeentelijk personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze deelname
is gefixeerd volgens een in regieloon (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en 43,90 EUR / uur
voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor verplaatsing zal op twee
uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer de montage en
demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantoor uurwerken.
Wanneer de montage en demontage werken door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit
gederogeerd worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de delen. De lener mag
nooit het materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij aan deze regel derogeerd zal hij persoonlijk
als verantwoordelijk van eventuele beschadigen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt der Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevervoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen zien uitsluiten van de lening mogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot het contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in de refertefiche. De ontlener
moet altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het
materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen zien uitsluiten van de lenings-mogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
De aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeld in detail het ontleende materiaal
en zou de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.
Art. 14: Annuleringsvergoeding
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Kultuur.

Art. 15: Plaatsing van spandoeken
- 4 -
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van de spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde dan deze van gaten in de
dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal de
breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte bevestigingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten bevestigd worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschiking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in funktie van materiele beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hun ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hun ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een geagreerde
firma (SECT kontrole).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoud de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik minder ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Forfait voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het
vergoeden van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens de loon in
regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te kopelen en te verwijderen;
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeerts als eigendom van de Gemeente te verbergen of te
beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij aan huidig artikel derogeert zou de lener zich zien uitgesloten van de leningsmogelijkheden.

Art. 19: Slecht weer
- 5 -
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er met name op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen en
meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, naderafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissemtn Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
De Gemeentesecretaris
Laurent PAMPFER.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De leener:
De Gemeente Sint-Gillis,
vertegenwoordigd door:
Voor het College:
De Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme,
Patrick DEVOUVERIE.
De Voorzitter,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/168
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 21de punt - urgentie:
Handel (7de Directie A): Toekenning van een aanvullende niet geldelijk subsidie aan vzw “Le Petit Montmartre”
voor het beschikbaar stellen van water in het kader van de organisatie van een garage sale van kunst en
artiesten schilders op de openbare weg, op 26 juni 2011 op de Georges Brugmannplein. Goedkeuring.
DE RAAD,
Gelet op artikel 97 van de Nieuwe Gemeentewet;
Toestemmende de urgentie met eenstemmigheid;
--------------------
Gelet op de beslissing die door de Gemeenteraad op zijn vergadering van 26 mei 2001 (ref.: 26.05.2011/A/048)
werd genomen, beslissende:
1. de kosteloze lening toe te staan geschat op 2.924,76 EUR, van 150 stoelen, 20 tafels (1m20), 60 tafels
(2m20), 10 tenten van 3m x 3m, 2 tenten van 6m x 3m, een podium van 48m², een sono, beschikbaar
stellen elektriciteit, elektrische kabel, verlichting TL, verlengsnoeren en plaatsing van twee spandoeken
onder voorbehoud van ofwel de storting van een borg van 2.567,80 EUR ofwel, de kopie van een
verzekeringscontract die het materiaal dekt;
2. de kosteloosheid toe te kennen voor het vervoer, de montage en het uiteennemen tijdens het weekend en
dit voor een bedrag geschat op 2.789,00 EUR;
3. de lening en de levering toe te staan, aan kosteloze titel, van 50 Nadar-afsluitingen voor een bedrag
geschat op van 414,50 EUR;
4. het kosteloos drukken toe te kennen van 100 aanplakbiljetten, 300 postkaarten en 500 uitnodigingen
door de gemeentedrukkerij voor een som van 529,44 EUR als volgt verdeeld: 134/123-02 Drukkerij:
administratieve leveringen 69,20 EUR - 134/124-02 Drukkerij: technische leveringen 84,00 EUR -
134/111-11Drukkerij: lonen: 376,24 EUR;
5. een bedrag van 750,00 EUR toe te staan ten voordele van de vzw Petit Montmartre;
6. het bedrag van 750,00 EUR in te schrijven onder artikel 7624/332-02, “Wijkleven”: subsidies aan de
instanties in dienst van huishoudens " waar een krediet van 28.900,00 EUR is ingeschreven;
7. een bedrag van 500,00 EUR ten voordele van de vzw Petit Montmartre toe te kennen;
8. het bedrag van 500,00 EUR onder het artikel 762/332-02 in te schrijven waar een krediet van 95.356,00
EUR is ingeschreven;
9. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren;
10. de tekst van de overeenkomst op het toekennen van geldelijke en niet geldelijke subsidies, in bijlage,
goed te keuren;
Overwegende dat het vzw heeft nagelaten te vragen om water voor het goede verloop van de gebeurtenis
op de Georges Brugmannplein beschikbaar te stellen;
Overwegende dat dit beschikbaar stellen van water verplicht noodzakelijk is om het goede verloop van de
gebeurtenis te garanderen die zich op zondag 26 juni 2011 houdt en dat het dus noodzakelijk is dat de
Gemeenteraad zich over de toekenning van deze aanvullende subsidie uitspreekt bij zijn zitting van 23 juni 2011;
Overwegende dat na de inlichtingen die door de Dienst Openbare Werken werden verstrekt, wij een
zwanenhals op de gewenste plaats kunnen plaatsen;

Overwegende dat deze aanvraag geschat kan worden op 100,00 EUR;
Gelet op het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal goedgekeurd door de Gemeenteraad
op 16 oktober 2008;
Overwegende dat, in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, het
College zich het recht behoudt om de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de montage
en het uiteennemen toe te kennen;
Overwegende de kosteloosheid, moet men de regeling betreffende de subsidies naleven;
Overwegende dat de aanvrager kennis heeft genomen van de regeling betreffende de lening van
gemeentemateriaal;
Gelet op de overeenkomst op lening van materiaal goedgekeurd door de Gemeenteraad op 16 oktober
2008;
Gelet op regeling betreffende de subsidies die door de Gemeenteraad op 20 december 2001 werd
goedgekeurd;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 die de wettelijke aansprakelijkheid aan de verenigingen zonder
winstoogmerk gewijzigd door de wet van 2 mei 2002 toekent;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Schepen van
Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het kosteloos ter beschikking van water voor de vzw “Le Petit Montmartre” toe te staan;
2. een aanvullende niet geldelijk bijkomende subsidie voor een bedrag van 100,00 EUR toe te kennen;
3. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goed te keuren;
4. de tekst van de overeenkomst voor de toekenning van aanvullende niet geldelijk subsidie die in bijlage
wordt gevoegd, goed te keuren.
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 16 juli 1998 met betrekking tot de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten, zal
deze beraadslaging niet ter goedkeuring worden doorgestuurd naar de toezichthoudende overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
Vzw Le Petit Montmartre vertegenwoordigd door Mevrouw BOUHNIK waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Georges Brugmannplein, 6 in 1050 Brussel.
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciseerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenszins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook de eventuele toebehoren, de duur van de lening, de datum en uren van de
ter beschikkingstelling en terugnemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig,
de voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
het uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een
bedrag te deponeren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleend materiaal
betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplificeerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artikel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventueel overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener de weg van de borgtocht kiest
is deze geschat op 5% van de terugkopingwaarde van het geleend materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 EUR over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle Risico”
verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleend materiaal tegen elk verlies of beschadiging,
toevallig of niet, diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten laatste acht dagen
voor de betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmiddellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigd, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op het
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen (parametrering, installatie…) aan te brengen
aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van de loon in regie (b.v. voor 2008, 21,00 EUR / uur voor een behandelingman en 43,90
EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.

- 3 -
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de werkdagen en kantooruren gebeuren.
Art. 10: Montage en uiteenhalen
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en het uiteenhalen door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenszins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en het uiteenhalen kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door
het gemeentelijk personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze
deelname is gefixeerd volgens een loon in regie (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor
verplaatsing zal op twee uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer
de montage en demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantooruren.
Wanneer de montage en het uiteenhalen door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit afgeweken
worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de partijen. De lener mag nooit het
materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij van deze regel afwijkt zal hij persoonlijk als
verantwoordelijk van eventuele beschadigingen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt de Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevergoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot de contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in het refertefiche. De ontlener
moet altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het
materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
De aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeldt in detail het ontleende materiaal
en zouden de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.

Art. 14: Annuleringsvergoeding
- 4 -
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Cultuur.
Art. 15: Plaatsing van spandoeken
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van het spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde als deze van de gaten in de
dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal de
breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte hechtingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten vastgehecht worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschikking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in functie van materiele beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hen ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hun ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een erkende firma
(SECT controle).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoudt de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik lager ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Vast bedrag voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het vergoeden
van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens het loon in regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te koppelen en te verwijderen;
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeert als eigendom van de Gemeente te verbergen of te
beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij van huidig artikel afwijkt, zou de lener zich zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.

Art. 19: Slecht weer
- 5 -
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er voornamelijk op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen
en meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, nadarafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
Voor het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De ontlener,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Vzw Le Petit Montmatre,
vertegenwoordigd door
Mevr. Katie BOUHNIK.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES GELDELIJK EN NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
Vzw Le Petit Montmartre vertegenwoordigd door Mevrouw BOUHNIK waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Georges Brugmannplein, 6 in 1050 Brussel.
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd hetgeen volgt;
Krachtens zijn beslissing van 23 juini 2011, heeft de Gemeenteraad een aanvullende niet geldelijke subsidie
van 100,00 EUR toegekend.
De uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet van 14 november 1983
betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het
gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens zijn zitting van
20 december 2001.
Werd overeengekomen hetgeen volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- de organisatie een garage sale kunst en artiesten schilders op 26 juni 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
- Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 100,00 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
Het ter beschikking stellen van water geschat op 100,00 EUR.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusief betrekking hebben op de realisatie
van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.

Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De gedelegeerde bestuurder,
Vzw Le Petit Montmatre,
vertegenwoordigd door
Mevr. Katie BOUHNIK.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/105
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 22ste punt:
Handel (7 de Directie A) - Cultuur (4 de Directie) - Drukkerij (1 ste Directie) – Openbare Werken
(3 de Directie): Aanvraag voor de lening van materiaal voor de organisatie van het Brussels Film Festival.
Vraag van kosteloosheid voor de lening van materiaal, het hand-spant zich en het vervoer in. Vraag van
belegging van spandoeken. Vraag van kosteloosheid voor indruk van steunen per gemeentedrukkerij.
Toekenning van subsidies geldelijke (1.500,00 EUR) en niet geldelijke (4.536,38 EUR). Datums: 22, 23, 24,
25, 27 en 28 juni 2011.Aanvrager: Cinéfilms vzw. Plaatsen: Flageygebouw - Heilig Kruisplein. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de algemene regeling betreffende de lening van materiaal dat door de Gemeente Raad op 16 oktober
2008;
Gelet op de overeenkomst van lening van materiaal door de Gemeente Raad op 16 oktober 2008 wordt
goedgekeurd;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 die de wettelijke aansprakelijkheid aan de verenigingen zonder
winstoogmerk gewijzigd bij de wet van 2 mei 2002 toekent;
Gelet artikel 130bis van de nieuwe gemeentewet bepalend dat het College van de Burgemeester en
Schepen is bevoegd voor de beschikkingen van Politie;
Gelet op de regeling betreffende de subsidies door de Gemeente Raad op 20 december 2001 wordt
goedgekeurd;
Overwegende de aanvraag van vzw Cinéfilms wat betreft de organisatie van het Brussels Film Festival van
22 tot 29 juni 2011 en waarvoor Heer de Burgemeester akkoord is gegaan voor 22, 23, 24, 25, 27 en 28 juni
2011;
Overwegende een advies betreffende het wegverkeer werd aan Verkeer Dienst gevraagd en dat de
maatregelen voor de tijdelijke signalisatie zullen getroffen zijn;
Overwegende dat „Brussels Film Festival“ de grenzen van Brussel en van België overschrijdt en dat het om
een festival van bioscoop gaat die van een internationale concurrentie is voorzien;
Overwegende dat deze gebeurtenis de toeschouwers zal toelaten om films in avant-première te ontdekken,
volkomen nieuwe films, om filmsterren van de 7 de Kunst, maar ook om van talrijke activiteiten zoals zittingen
van bioscoop in volle lucht getuige te zijn, lessen van bioscoop gegeven door beroemde makers, en andere
activiteiten, erg toegankelijk gratis of tegen zeer verlaagde prijzen;
Overwegende dat de Gemeente sinds verschillende jaren de organisatie van het Festival van de Europese
Film van Brussel ondersteunt;
Overwegende aanvraag van vzw Cinéfilms om een geldelijke subsidie van de Gemeente te verkrijgen;
Overwegen dat de Cultuurdienst een geldelijke subsidie van 1.500,00 EUR kan toestaan;

- 2 -
Overwegende aanvraag van uitblussing van de openbare verlichting vanaf 22 uur tot 1 uur van de ochtend
op de Heilig Kruisplein evenals op de voorgevel alvorens de Heilig Kruiskerk vanaf op woensdag 22 juni tot
dinsdag 28 juni 2011 ingesloten;
Overwegende een advies aan Dienst Openbare Werken werd gevraagd voor de uitblussing van de
verlichting;
Overwegende dat de Dienst Openbare Werken deze tussenkomst op een som van 250,00 EUR schat;
Overwegende dat een advies aan de dienst Openbare Netheid werd gevraagd voor de schoonmaak van de
slagaders voor en na de manifestatie;
Overwegende de vraag van vzw Cinéfilms voor de lening van 40 Nadar afsluiting;
Overwegende dat na de inlichtingen door de R.E.P. dienst worden verstrekt, zijn 300 Nadar afsluiting ter
beschikking voor dit soort lening;
Overwegende dat de kosten van deze verrichting op 355,30 EUR geschat kunnen worden;
Overwegen aanvraag van belegging tien spandoeken door de Dienst Openbare Werken;
Overwegende dat wij in staat zijn om de spandoeken aan de gevraagde plaatsen te plaatsen;
Overwegende dat de spandoeken overeenstemmen met de technische normen gevraagd door de Dienst
Openbare Werken;
Overwegen aanvraag indruk door drukkerij gemeente van 3.500 aanplakbiljetten quadri A4 - voor een som
van 214,96 EUR – Kostenraming nr 2011/2907; 2.500 postkaarten – voor een som van 417,12 EUR -
Kostenraming nr 2011/2908;
Overwegen aanvraag van lening van stoelen, podium, kabels, elektrische aanvullingen en beschikbaar
stellen van elektriciteit;
Overwegen dat wij in staat zijn om het gevraagde materiaal te zetten ter beschikking;
Overwegen dat de kosten van deze verrichting geraamd kunnen worden op:
LENING VAN MATERIAAL
Beschrijving Hoeveelheid Eenheidsprijs Totaal
Stoelen 800 1,50 EUR 1.200,00 EUR
Elementen van podium / 2m² 8 15,00 EUR 120,00 EUR
Totaal van de matériaal 1.320,00 EUR
Kosten van hand werk (levering –
montage – uiteennemen - opleving) +
elektricien van netwerk
399,80 EUR
ELEKTRICITEIT
Geschat verbruik (10 EUR per kast per 20 10,00 EUR 200,00 EUR
dag)
Kast – belegging en ontvoering 3x63 AMP 2 43,90 EUR 87,80 EUR
Belegging en ontvoering voeding kabels 1 43,90 EUR 43,90 EUR
Elektrische aanvullingen van 20m 10 5,00 EUR 50,00 EUR
Kabels 32A/m 20 5,00 EUR 100,00 EUR
TOTAAL 481,70 EUR
SPANDOEKEN
Belegging van spandoeken 10 109,75 EUR 1.097,50 EUR
TOTAAL 1.097,50 EUR
ALGEMEEN TOTAAL: 3.299,00 EUR
Overwegen na berekening, het bedrag van de borg leerling aan 812,40 EUR;

- 3 -
Overwegen dat de aanvrager wenselijk dat het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal
worden uitgevoerd door de Gemeentediensten;
Overwegen dat de kosten van het vervoer, montage en uiteennemen van het materiaal evenals beschikbaar
stellen van elektriciteit worden geraamd op 399,80 EUR;
Overwegen dat de beslissing van het College van 18 september 2008 het gratis beschikbaar stellen van het
materiaal toestaat;
Overwegen in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, behoudt het
College zich het recht voor de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de montage en het
uiteennemen zolang toekennen;
Overwegen dat gezien de kosteloosheid, men de regeling moet naleven betreffende de subsidies;
Overwegen dat de aanvrager kennis van de regeling betreffende de lening van gemeentemateriaal heeft
genomen;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Schepen van Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. toestaan de lening, aan bekoorlijke titel geschat op 1.801,70 EUR, van 800 stoelen, een podium van
16m², 10 elektrische aanvullingen, 20 kabels 32A/m, beschikbaar stellen van elektriciteit onder
voorbehoud ofwel van de storting een borg van 812,40 EUR ofwel, de kopie van een
verzekeringcontract die het materiaal bedekt;
2. toekennen de kosteloosheid voor het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal en een
elektricien van netwerk voor een bedrag geschat op 399,80 EUR;
3. toestaan de belegging van tien spandoeken voor een bedrag geschat op 1.097,50 EUR;
4. toestaan aan bekoorlijke titel geschat de lening evenals de levering van 40 Nadar afsluiting geschat op
355,30 EUR;
5. toekennen de gratis indruk van 3.500 aanplakbiljetten quadri A4 en 2.500 postkaarten door drukkerij
gemeente voor een som van 632,08 EUR als volgt verdeeld: 134/123-02 Drukkerij: administratieve
levering 174,40 EUR - 134/124-02 Drukkerij: technische levering 84,00 EUR - 134/111-11Imprimerie:
lonen: 373,68 EUR;
6. toestaan geldelijke subsidie van 1.500,00 EUR voor vzw Cinéfilms;
7. inschrijven het bedrag van 1.500,00 EUR aan artikel 762/332-02 (Cultuur) waarvan een krediet van
96.424,00 EUR is ingeschreven;
8. toekennen uitblussing van de openbare verlichting door Sibelga op de Heilig Kruisplein, op het hoek van
Alphonse De Wittestraat alsmede de verlichting op de voorgevel alvorens de Heilig Kruiskerk vanaf
woensdag 22 juni tot dinsdag 28 juni 2011 ingesloten voor een bedrag geschat op 250,00 EUR ZBTW;
9. de tekst van geldelijke subsidies en niet geldelijke overeenkomst goedkeuren;
10. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren;
Deze beraadslaging zal niet ingediend worden bij de Instantie van Voogdij overeenkomstig de
beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsmede bij deze van het Besluit van de Regering van
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 30 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Staat en Sport,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Dpminique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES GELDELIJK EN NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
Vzw Cinéfilms, vertegenwoordigd door de H. Ivan CORBISIER, waarvan de maatschappelijke zetel gelegen
is aan de Lola Bobescostraat, 3 in 1200 Brussel,
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd hetgeen volgt;
Krachtens zijn beslissing van 23 juni 2011,heeft de Gemeenteraad besloten om een geldelijke subsidie toe
te kennen van 1.500,00 EUR en niet geldelijke subsidie toe te kennen van 4.536,38 EUR.
Deze overeenkomst is bedoeld om:
de uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet van 14 november 1983
betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het
gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens zijn zitting
van 20 december 2001;
het (de) bijzonder(e) project(en) te preciseren waarvoor een gedeelte van het maximaal jaarlijks bedrag
zal worden toegekend aan de begunstigde.
Werd overeengekomen hetgeen volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- de organisatie van het Brussels Film Festival op 22, 23, 24, 25, 27 en 28 juni 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
De begunstigde verbindt zich ertoe de zichtbaarheid van de gemeente Elsene te waarborgen in al zijn
documenten, ook de elektronische (websites, promotiemails), met betrekking tot het hiervóór beschreven project.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
1. Geldelijk:
Een totaal bedrag van 1.500,00 EUR door de Cultuurdienst.
2. Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 4.536,38 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
het beschikbaar stellen van 800 stoelen, een podium van 16m², 10 elektrische aanvullingen, 20 kabels
32A/m en beschikbaar stellen van elektriciteit geschat op 1.801,70 EUR;
uitblussing van de openbare verlichting door Sibelga op de Heilig Kruisplein, op de hoek van Alphonse
De Wittestraat evenals de verlichting op de voorgevel alvorens de Heilig Kruiskerk vanaf woensdag
22 juni tot dinsdag 28 juni 2011 ingesloten voor een bedrag geschat op 250,00 EUR ZBTW;
de hand spant zich ( levering – montage – uiteennemen – hernomen) en een elektricien van netwerk
geschat op 399,80 EUR;
de belegging en ontvoering van tien spandoeken geschat op 1.097,50 EUR;
de lening evenals de levering van 40 Nadar afsluiting geschat op 355,30 EUR;
de indruk van 3.500 aanplakbiljetten en 2.500 postkaarten geschat op 632,08 EUR.

Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusief betrekking hebben op de realisatie
van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De gedelegeerde bestuurder,
Vzw Cinéfilms
vertegenwoordigd door
de H. Ivan CORBISIER.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, de Gemeente Secretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
Vzw Cinéfilms, vertegenwoordigd door de H. Ivan CORBISIER (Directeur), waarvan de maatschappelijke
zetel gelegen is aan de Lola Bobescostraat, 3 in 1200 Brussel,
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciseerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenzins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook de eventuele toebehoren, de duurzaamheid, de datum en uren van de ter
beschikkingstelling en terug nemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig, de
voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
de uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een
bedrag te deponeren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleende materiaal
betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplificeerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artikel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener het spoor van de borgtocht
kiest is deze geschat op 5% van de terugkopingwaarde van het geleend materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 € over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle
Risico” verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleend materiaal tegen elk verlies of
beschadiging, toevallig of niet diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten
laatste acht dagen voor de betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd
worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmiddellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigt, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op het
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen aan te brengen aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van een in regie loon (b.v. voor 2008, 21,00 € / uur voor een behandelingman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.

- 3 -
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de bewerkdagen en kantoor openingsuren gebeuren.
Art. 10: Montage en demontage
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en demontage door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenzins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en demontage kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door het
gemeentelijke personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze deelname
is gefixeerd volgens een in regieloon (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en 43,90 EUR / uur
voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor verplaatsing zal op twee
uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer de montage en
demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantoor uurwerken.
Wanneer de montage en demontage werken door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit
gederogeerd worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de delen. De lener mag
nooit het materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij aan deze regel derogeerd zal hij persoonlijk
als verantwoordelijk van eventuele beschadigen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt der Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevervoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen zien uitsluiten van de lening mogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot de contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in het refertefiche. De ontlener
moet altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het
materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen te zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
Het aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeld in detail het ontleende materiaal
en zou de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.

Art. 14: Annuleringsvergoeding
- 4 -
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Cultuur.
Art. 15: Plaatsing van spandoeken
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van de spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde dan deze van gaten
in de dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal
de breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte bevestigingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten bevestigd worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschikking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in functie van materiel beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hen ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hun ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een geageerde
firma (SECT controle).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoud de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik minder ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Forfait voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het
vergoeden van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens de loon in
regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te koppelen en te verwijderen;

- 5 -
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeert als eigendom van de Gemeente te verbergen of te beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij aan huidig artikel derogeert, zou de lener zich zien uitgesloten van de leningsmogelijkheden.
Art. 19: Slecht weer
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er voornamelijk op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen
en meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, naderafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich te zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
Voor het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De ontlener,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. vzw Cinéfilms
vertegenwoordigd door
de H. Ivan CORBISIER.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/156
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 23ste punt:
Sport (9e Directie) – Stadium : Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw CTT ROYAL ALPA. Totale uitgave 5.346,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
-------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat het CTT ROYAL ALPA vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CTT ROYAL ALPA vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CTT ROYAL ALPA vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria :
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.700,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan CTT ROYAL ALPA vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 2.646,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan CTT ROYAL ALPA vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 5.346,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
CTT ROYAL ALPA.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”.
Anderzijds:
De vzw “CTT ROYAL ALPA”, ondernemingsnummer : 4165-391-80 vertegenwoordigd door de H. André
DESTOOP, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Viaductstraat, 82A te 1050 Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 5.346,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die tafeltennis willen leren
en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 5.346,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.700,00 EUR
Jongerensubsidie: 2.646,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE07 0682 0274 3666.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4

De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College :
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw CTT ROYAL ALPA :
De Voorzitter,
André DESTOOP.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/157
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 24ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw CERCLE DE BADMINTON. Totale uitgave 3.731,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat het CERCLE DE BADMINTON vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE BADMINTON vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE BADMINTON vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van
subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.250,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan CERCLE DE BADMINTON vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.481,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan CERCLE DE BADMINTON vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 3.731,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
CERCLE DE BADMINTON.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “CERCLE DE BADMINTON”, ondernemingsnummer : 8756-202-85 vertegenwoordigd door de H.
Louis BAUWIN, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Van Rolleghemstraat, 15 te 1090 Brussel is
gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 3.731,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die badminton willen leren
en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde :
Een subsidie in speciën : een bedrag van 3.731,00 EUR als volgt verdeeld :
Werkingssubsidie : 2.250,00 EUR
Jongerensubsidie : 1.481,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE06 3101 9766 9922.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………….…………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw CERCLE DE
BADMINTON:
De Voorzitter,
Louis BAUWIN.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/158
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 25ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs
samengestelde sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode
van 1 september 2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies.
Overeenkomst af te sluiten tussen de Gemeente en de BARBAR X-ELLES. Totale uitgave 4.275,00 EUR.
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies ;
Gelet op het koninklijk Besluit van 31 mei 1933 op de te verwezenlijken verklaringen inzake subsidies en
uitkeringen ;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies ;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging BARBAR X-ELLES haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat de sportvereniging een vereniging is dat geen rechtspersoonlijkheid heeft;
Overwegende dat Dhr VANESCOTE BARBAR X-ELLES vertegenwoordigd en zich verbindt om er de
verantwoordelijkheid van te dragen door de ondertekening van de overeenkomst;
Overwegende dat Dhr. VANESCOTE een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat Dhr. VANESCOTE een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat Dhr. VANESCOTE binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport: subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria :
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 3.000,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan Dhr VANESCOTE goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.275,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan de H. VANESCOTE goed te keuren;
5. de totale uitgave van 4.275,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven ;
6. de tekst van de overeenkomst af te sluiten tussen de gemeente en de H. VANESCOTE in zijn
hoedanigheid van vertegenwoordiger van de sportclub zonder rechtspersoonlijkheid BARBAR X-ELLES,
en zich ertoe verbindend door de ondertekening van de overeenkomst om er de verantwoordelijkheid
van te dragen, goed te keuren.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de gemeente”
Anderzijds :
De H. VANESCOTE, Schatbewaarder, vertegenwoordiger van het BARBAR X-ELLES, waarvan de
maatschappelijke zetel Voltastraat, 18 te 1050 Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 4.275,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die volleybal willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde :
Een subsidie in speciën : een bedrag van 4.275,00 EUR als volgt verdeeld :
Werkingssubsidie : 3.000,00 EUR
Jongerensubsidie : 1.275,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten :
De subsidie zal in twee schijven betaald worden :
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE58 0015 2463 4579.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4

De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………….. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor BARBAR X-ELLES:
De Schatbewaarder,
Philippe VANESCOTE.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/159
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 26ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs
samengestelde sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode
van 1 september 2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies.
Overeenkomst af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw CERCLE DE NATATION D’IXELLES. Totale
uitgave 6.402,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat het CERCLE DE NATATION vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE NATATION vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE NATATION vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen :
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.250,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan CERCLE DE NATATION vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 4.152,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan CERCLE DE NATATION vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 6.402,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
CERCLE DE NATATION.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds:
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “CERCLE DE NATATION”, ondernemingsnummer : 4529-873-27 vertegenwoordigd door de H.
Achille VANDENHEEDE, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Zwemkunststraat, 10 te 1050
Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 6.402,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die het zwemmen willen
leren en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en
een gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde :
Een subsidie in speciën : een bedrag van 6.402,00 EUR als volgt verdeeld :
Werkingssubsidie : 2.250,00 EUR
Jongerensubsidie : 4.152,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE59 0011 2047 8726.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………..…………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene :
Het College :
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor CERCLE DE NATATION
D’IXELLES vzw :
De Voorzitter,
Achille VANDENHEEDE.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/160
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 27ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: : Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de FRIENDLY BALLS IXELLES. Totale uitgave: 3.855,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op het koninklijk Besluit van 31 mei 1933 op de te verwezenlijken verklaringen inzake subsidies en
uitkeringen;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging Friendly Balls haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat de sportvereniging een vereniging is dat geen rechtspersoonlijkheid heeft;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS FRIENDLY BALLS vertegenwoordigt en zich ertoe verbindt om
er de verantwoordelijkheid van te dragen door de ondertekening van de overeenkomst;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport: subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.000,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan de H. Olivier GOOSSENS, vertegenwoordiger van de FRIENDLY BALLS goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.855,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan de H. Olivier GOOSSENS, vertegenwoordiger van de FRIENDLY BALLS goed te keuren;
5. de totale uitgave van 3.855,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven.
6. de tekst van de overeenkomst af te sluiten tussen de gemeente en de H. Olivier GOOSSENS in zijn
hoedanigheid van vertegenwoordiger van de sportclub zonder rechtspersoonlijkheid FRIENDLY BALLS
IXELLES, en zich ertoe verbindend door de ondertekening van de overeenkomst om er de
verantwoordelijkheid van te dragen, goed te keuren.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De H. Olivier GOOSSENS, Voorzitter, vertegenwoordiger van het FRIENDLY BALLS ELSENE, waarvan de
maatschappelijke zetel Voltastraat, 18 te 1050 Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 3.855,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd er overeengekomen wat volgt
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die basketbal willen leren
en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 3.855,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.000,00 EUR
Jongerensubsidie: 1.855,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE05 7512 0145 3175.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………………………..…. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor FRIENDLY BALLS ELSENE:
De Voorzitter,
Olivier GOOSSENS.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/161
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 28ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw KIN-BALL & SPORT. Totale uitgave: 4.315,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat KIN-BALL & SPORT vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat KIN-BALL & SPORT vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat KIN-BALL & SPORT vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport : subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Overwegende dat de Gemeente (dienst Openbaar Onderwijs) tijdens ditzelfde Gemeenteraad een nietgeldelijke
subsidie geschat op 693,34 EUR toekent voor de gratische bezetting van de gymnastiekzaal van
school 8 tijdens de periode lopende van 1 september tot 31 december;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 900,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan KIN-BALL & SPORT vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 3.415,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan KIN-BALL & SPORT vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 4.315,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
KIN-BALL & SPORT.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “KIN-BALL & SPORT”, ondernemingsnummer : 8673-675-65 vertegenwoordigd door de H. Olivier
LAURENT, Verantwooordelijke, waarvan de maatschappelijke zetel Goedeluchtlaan, 39 te 1428 LILLOIS is
gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 4.315,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die Kin-ball willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 4.315,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 900,00 EUR
Jongerensubsidie: 3.415,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE12 3401 0689 9492.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke toekenning
van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij gemeentereglement opgelegde
stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht dat bij
wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van
deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………..……………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw KIN-BALL & SPORT:
De Verantwoordelijke,
Olivier LAURENT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/162
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 29ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw RIAAC. Totale uitgave: 4.631,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat RIAAC vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat RIAAC vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat RIAAC vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport : subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.880,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan RIAAC vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.751,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan RIAAC vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 4.631,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
RIAAC.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “RIAAC”, ondernemingsnummer : 4433-230-58 vertegenwoordigd door de Mevr. Myriam PLANCQ,
Verantwooordelijke, waarvan de maatschappelijke zetel Voltastraat, 18 te 1050 BRUSSEL is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 4.631,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die atletiek willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 4.631,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.880,00 EUR
Jongerensubsidie: 1.751,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo zal
betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de begunstigde
IBAN rekening n° BE19 2100 5473 3112.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………..………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de gemeente Elsene:
Het College:
De gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor RIAAC vzw:
De Voorzitter,
Myriam PLANCQ.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/163
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 30ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw ROYAL IXELLES BASKET FEMININ. Totale uitgave: 3.475,00 EUR.
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van
subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.850,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011
tot 30 juni 2012, aan ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 625,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011
tot 30 juni 2012 aan ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 3.475,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen
ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet
van 154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de
vzw ROYAL IXELLES BASKET FEMININ.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
OVEREENKOMST
Enerzijds :
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”.
Anderzijds :
De vzw “ROYAL IXELLES BASKET FEMININ”, ondernemingsnummer : 8778-651-43 vertegenwoordigd door
de Mevr. Nathalie ROISIN, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Sterreplein, 3 te 1050 BRUSSEL
is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 3.475,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die basket willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën: een bedrag van 3.475,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.850,00 EUR
Jongerensubsidie: 625,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80% na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo zal
betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE95 7512 0493 3758.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………..…………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene :
Het College :
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw ROYAL IXELLES
BASKET FEMININ :
de Voorzitter,
Nathalie ROISIN.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/106
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 31ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) - Architectuur: Overheidsopdracht voor werken nr. 2011-131
(oude 2010-246). Bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen
Voltastraat 18 te Elsene. Goedkeuring. Dossier aanvraag stedenbouwkundige vergunning. Wijziging van de
plannen. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 24 mei 2007 ref. 24.05.2007/A/121 die beslist
heeft het beroep op een studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken voor volledige
opdrachten in het kader van verschillende projecten goed te keuren;
Gelet op de brief van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 31 juli 2007 met ref.: 009-2007/5506-yc, die meldt geen bezwaren te hebben tegen de beraadslaging van
de Gemeenteraad van 24 mei 2007;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 8 oktober 2007 ref.: 08.10.2007/B/023 dat
beslist heeft De volledige opdracht voor de coördinatie van het project en de verwezenlijking van
verschillende dossiers gepland door de Gemeente Elsene voor de duur van één jaar goed te keuren
waaronder de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 25 oktober 2007 ref.: 25.10.2007/A/086 die
beslist heeft Kennis te nemen van de beslissing van het Schepencollege van 8 oktober 2007,
ref.: 08.10.2007/B/023;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 17 december 2007 ref. : 17.12.2007/B/065 dat
beslist heeft De overheidsopdracht voor diensten nr 2007-210 voor de coördinatie van het project en de
verwezenlijking van verschillende dossiers gepland door de Gemeente Elsene voor de duur van één jaar
waaronder de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion toe te wijzen
aan het bureau dat de meest interessante regelmatige offerte heeft ingediend, namelijk het bureau BELOR;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 28 december 2007 ref. 28.12.2007/B/020 dat
beslist heeft Het studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken toe te wijzen aan de firma
die de meest interessante regelmatige offerte heeft ingediend waaronder voor het project van de bouw van
nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Station, namelijk het studiebureau Jean-Luc
NOTTE;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 27 februari 2008 ref: 009-2008/749-xc die ons informeert dat deze beslissing uitvoerbaar wordt door het
verstrijken van de termijn;

- 2 -
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 18 september 2008 ref.: 18.09.2008/A/088 die
beslist heeft het beroep op een studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken
(EPB inbegrepen) voor volledige opdrachten in het kader van verschillende projecten goed te keuren;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 17 november 2008 ref: 009-2008/10587-xc die ons informeert dat deze beslissing uitvoerbaar wordt door
het verstrijken van de termijn;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 22 december 2008 ref.: 22.12.2008/B/038 dat
beslist heeft het studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken (EPB inbegrepen) toe te
wijzen aan de firma die de meest interessante regelmatige offerte heeft ingediend waaronder voor het
project van de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion, namelijk
het bureau GEI;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 5 maart 2009 ref: 009-2009/445-xc die beraadslaging 22.12.2008/B/038 door het verstrijken van de
termijn:
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 6 april 2009 ref.: 06.04.2009/B/032 dat beslist
heeft:
1. toestemming te verlenen voor de bouw van kleedkamers, sanitair en een polyvalente zaal voor de
sportclubs in het Gemeentelijke Stadion "Albert Demuyter" gelegen te Voltastraat 18 te Elsene;
2. subsidies aan te vragen bij de Franse Gemeenschapscommissie in het kader van het meerjarenplan dat
grote sportinfrastructuren subsidieert;
Gelet op de brief van de Gemeente geadresseerd aan de Franse Gemeenschapscommissie, van 4 mei 2009
waarbij het dossier voor de aanvraag van een principeakkoord wordt overgemaakt teneinde de toekenning
van subsidies te bekomen voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het stadion "A.
Demuyter";
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 18 mei 2009 ref.: 18.05.2009/B/042 dat beslist
heeft:
1. de uitvoering van bodemproeven voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het
Gemeentelijke Stadion goed te keuren;
2. de opdracht voor diensten nr. 2009-319 tegen globale prijs te gunnen via onderhandelingsprocedure
zonder bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2, 1° a) van de wet van 24 december 1993 door 2
dienstverleners aan te schrijven;
3. huidige overheidsopdracht toe te kennen aan de onderneming die de meest interessante offerte heeft
ingediend;
4. de uitgave betreffende deze opdracht die 1.500,00 EUR BTWI bedraagt goed te keuren;
5. de uitgave te boeken op de gewone begroting van 2009 op het begrotingsartikel 104/122-02 genaamd
"Algemeen bestuur: honoraria voor studie en werken" waar een krediet van 80.000,00 EUR is voorzien
en nog een bedrag van 78.400,00 EUR beschikbaar is;
Overwegende dat het uitvoeringsdossier rekening heeft gehouden met de resultaten van de bodemproeven
opgenomen in het bodemproevenverslag en met de grafieken die overgemaakt werden door de
dienstverlener van overheidsopdracht 2009-319;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 juni 2010 ref.: 17.06.2010/A/107 die beslist
heeft:
1. de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen te
Voltastraat 18 te Elsene goed te keuren;
2. de plannen, de raming, het bijzondere bestek voor architectuur, stabiliteit, speciale technieken,
energieprestaties van het gebouw, het algemene veiligheids- en gezondheidplan en de administratieve
bepalingen betreffende de huidige overheidsopdracht nr. 2010-246 die integraal deel uitmaken van
onderhavige beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen te machtigen om over te gaan tot Belgische bekendmaking
van deze overheidsopdracht voor werken via openbare aanbesteding;
4. de uitgave betreffende de werken geraamd op 847.181,50 EUR TVAC afgerond op 850.000,00 EUR
BTWI goed te keuren, de prijsherziening en veronderstelde hoeveelheden te boeken in de buitengewone
begroting van 2010 onder het begrotingsartikel 7641/723-60 getiteld «Sporten: inrichting van de
gebouwen” waar momenteel een krediet van 3.150.000 EUR beschikbaar is;

- 3 -
5. de bijkomende uitgave van 55.000,00 EUR BTWI betreffende de update van het honorarium van het
studiebureau in stabiliteit en speciale technieken goed te keuren;
6. de globale uitgave van 905.000,00 EUR BTWI (totaal punten 4 en 5) te boeken in de buitengewone
begroting van 2010 onder het artikel 7641/723-60 getiteld “Sporten: inrichting van de gebouwen” waar
momenteel een krediet van 3.150.000,00 EUR beschikbaar is;
7. het bedrag te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door aanwending
van het buitengewoon reserve fonds;
8. de vaste subsidietoekenning aan te vragen bij de Franse Gemeenschapscommissie en hen het
aanbestedingsdossier toe te sturen na goedkeuring door de Gemeenteraad en de Toezichthoudende
Overheid;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 9 augustus 2010 ref: 009-2010/5998-xc die beraadslaging 17.06.2010/A/107 goedkeurt;
Gelet op de brief van de Gemeente geadresseerd aan de Franse Gemeenschapscommissie dd. 8 juli 2010
waarbij, in het kader van onze subsidieaanvraag, het aanbestedingdossier dat werd goedgekeurd door de
Gemeenteraad en de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 juni 2010 betreffende de goedkeuring
van het dossier worden overgemaakt;
Overwegende dat COCOF haar goedkeuring inzake de vaste subsidietoekenning en het definitieve bedrag
pas na de toewijzing van de opdracht door het Schepencollege zal overmaken;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 17 augustus 2010 ref.: 17.08.2010/B/061 dat
beslist heeft:
1. het dossier betreffende de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning voor de werken bestaande
uit volgende documenten goed te keuren: de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning, het
statistisch formulier, het EPB-voorstel formulier en bijlage, de plannen van de bestaande situatie, de
plannen van de voorziene situatie, de samenvattende plannen, de aanvraag voor brandpreventieadvies
van de DBDMH; het eigendomsattest.
2. de dienst Architectuur de toestemming te verlenen om de aanvraag voor de Stedenbouwkundige
vergunning in te dienen bij de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 8 november 2010 ref.: 08.11.2010/B/047 dat
beslist heeft:
1. het gedateerd en ondertekend analyseverslag van de offertes, opgenomen in bijlage, met de motivatie
voor de toekenning van de opdracht, alsmede het verslag van de veiligheids- en
gezondheidscoördinator die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing, goed te keuren;
2. op basis van de kwalitatieve selectiecriteria, de volgende aannemers te selecteren: Buyse b.v.b.a.,
Schepers Vandenbroek b.v.b.a. en In Advance s.a.;
3. op basis van de regelmatigheidcriteria de offertes van volgende aannemers af te wijzen: Buyse b.v.b.a.
en Schepers Vandenbroek b.v.b.a.;
4. op basis van de regelmatigheidcriteria de offerte van de volgende onderneming te weerhouden: In
Advance s.a.;
5. de opdracht voor werken nr. 2010-246 aan gemengde prijs betreffende de bouw van nieuwe
kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen Voltastraat 18 te Elsene, toe te
kennen aan de firma In Advance s.a. (BTW nr. BE 0450.538.571) gevestigd te Waterranonkelstraat 2/e
te 1130 Brussel volgens haar offerte van 4 oktober 2010 voor een bedrag van 731.907,33 EUR
BTWI (21%) afgerond op 850.000,00 EUR BTWI om de prijsherzieningen en veronderstelde
hoeveelheden te dekken;
6. de uitgave van 850.000,00 EUR BTWI te boeken op de buitengewone begroting van 2010 op het
begrotingsartikel 7641/723-60 genaamd "Sporten: inrichting van gebouwen" waar een krediet van
3.150.000,00 EUR is ingeschreven en een bedrag van 3.034.375,00 EUR beschikbaar is;
7. de subsidies op maximum 420.000,00 EUR geschat aan te vragen bij de Franse
Gemeenschapscommissie (COCOF);
8. het niet-gesubsidieerde deel te financieren door afsluiting een lening bij een financiële instelling;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 30 december 2010 ref : 009-201/10356-xc die beraadslaging 08.11.2010/B/047 goedkeurt;

- 4 -
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 27 januari 2011 ref. : 27.01.2011/A/111 die
beslist heeft :
1. de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 juni 2010 betreffende het vastleggen van de
voorwaarden voor opdracht 2010-246 voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het
Gemeentelijke Stadion gelegen te Voltastraat 18 te Elsene te handhaven maar het bedrag en de
begrotingsboeking van de geraamde uitgave voor de opdracht te wijzigen;
2. de geraamde uitgave voor de opdracht die 850.000,00 EUR BTWI (21 %) bedraagt, prijsherziening en
veronderstelde hoeveelheden inbegrepen, goed te keuren en te boeken op de buitengewone begroting
van 2011 op artikel 7641/723-60 genaamd "Sporten: inrichting van gebouwen", waar een krediet van
3.500.000,00 EUR voorzien is, behoudens goedkeuring ervan door de Toezichthoudende Overheid;
3. de kost van de werken te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending het buitengewone reservefonds;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 14 maart 2011 ref. : 14.03.2011/B/041 dat
beslist heeft:
1. het nummer van de opdracht betreffende de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het
Gemeentelijke Stadion gelegen te Voltastraat 18 te Elsene (oud nr. 2010-246) te veranderen in
2011-131;
2. de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 8 november 2010 betreffende
de toewijzing van opdracht nr. 2011-131 (oud 2010-246) voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor
het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen te Voltastraat 18 te Elsene te behouden voor de
firma In Advance n.v. (BTW nr. BE 0450.538.571) gelegen te Waterranonkelstraat 2 E te 1130 Brussel
volgens haar offerte van 13 juli 2010 waarvan de geldigheid tot 30 juni 2011 wordt verlengd voor een
bedrag van 731.907,33 EUR BTWI (21%) afgerond op 850.000,00 EUR BTWI teneinde de
prijsherziening en veronderstelde hoeveelheden te dekken;
3. de uitgave van 850.000,00 EUR BTWI te boeken op de buitengewone begroting van 2011 op artikel
7641/723-60 genaamd "Sporten: inrichting van gebouwen", waar een krediet van 3.500.000,00 EUR
voorzien is en een bedrag van 3.500.000,00 EUR beschikbaar is;
4. de uitgave te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending het buitengewone reservefonds;
Overwegende dat de aanvraag voor de Stedenbouwkundige vergunning op 20 augustus 2010 ingediend
werd bij de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
Overwegende dat het ontwerp van 16 tot 30 januari 2011 aan openbaar onderzoek wordt onderworpen;
Overwegende het gunstige advies van de overlegcommissie op 23 februari 2011;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dienst Bestuur Ruimtelijke
Ordening en Huisvesting, dd. 18 april 2011 ref 09/PFD/285240 die beslist om artikel 191 van het Brussels
Wetboek van Ruimtelijke Ordening toe te passen;
Overwegende dat de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting bijgevolg voorwaarden oplegt die
wijzigingen impliceren aan de plannen neergelegd bij het indienen van de stedenbouwkundige vergunning;
Gelet op onderstaande opgelegde voorwaarden:
- vegetatie laten groeien op de platte daken.
- de kap van hoogstammige bomen bij de bouw tot een absoluut minimum beperken, een nieuw plan van
aanleg voor de omgeving voorleggen en de verticale structuur (afsluiting) langs de grens van het
eigendom weg te laten en deze terug te plaatsen ter hoogte van de nieuw aangelegde talud.
- de toegangssas naar de douche en de toegangsdeuren tot de kleedkamers aanpassen.
Gelet op de brief van de Franse Gemeenschapscommissie, dienst Socio-culturele Zaken- sector Sport en
Sportinfrastructuren dd. 19 mei 2011 ref : GXL12 die vraagt om de twee toiletten voor volwassenen voorzien
op de eerste verdieping te schrappen en te vervangen door een toilet toegankelijk voor personen met een
beperkte mobiliteit (PBM);
Overwegende dat deze aanpassingen geraamd worden op 6.000,00 BTWI en dat de uitgave gedekt kan
worden door het bedrag geboekt voor de toewijzing van deze opdracht;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
- 5 -
de plannen aangepast ingevolge de opmerkingen van de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en
Huisvesting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de dienst Socio-culturele Zaken van de Franse
Gemeenschapscommissie goed te keuren.
Onderhavige beslissing zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 en het besluit van de Regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/107
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 32ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) - Architectuur: Overheidsopdracht van diensten nr 2011-206. Studiebureau
van ingenieurs in stabiliteit en bijzondere technieken en adviseur EPB: aanvullende opdrachten in het kader
van verscheidene ontwerpen voor een duur van één jaar. Openbare aanbesteding. Europese
bekendmaking. Opdracht tegen prijslijst. Bijzonder bestek, offerteformulier en inventaris. Bepaling van de
opdrachtsvoorwaarden. Geraamde uitgave: 182.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de openbare opdrachten van werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten genomen in uitvoering van deze wet;
Overwegende dat de Gemeente een aanzienlijk onroerend patrimonium bezit;
Overwegende dat diverse projecten die door de gemeentelijke dienst Architectuur dienen te worden
onderzocht, een diepgaandere studie in stabiliteit of op het vlak van bijzondere technieken (verluchting,
verwarming,…) vereisen;
Overwegende dat het passend voorkomt beroep te doen op een studiebureau in stabiliteit, bijzondere
technieken en adviseur EPB dat zou worden aangeduid voor het geheel van volledige studieopdrachten en
opvolging van de werken;
Overwegende dat deze opdracht tegen prijslijst zal gebeuren via openbare aanbesteding;
Overwegende dat het geraamde bedrag voor deze opdracht van diensten 150.000,00 EUR ZBTW bedraagt,
hetzij 181.500,00 EUR BTWI (21 %) afgerond op 182.000,00 EUR;
Overwegende dat de Gemeente zich in het Algemeen Bestek de mogelijkheid voorbehoudt om de
overheidsopdracht te hernieuwen in toepassing van de bepalingen van artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 betreffende de openbare opdrachten van werken, leveringen en diensten;
Overwegende dat de raming van de kostprijs van de overheidsopdracht, rekening houdend met de
mogelijkheid om de overheidsopdracht te hernieuwen tot zijn maximale duur, i.e. drie jaar na het afsluiten
van het contract voor de eerste opdracht, neerkomt op een bedrag van 600.000,00 EUR ZBTW (of 4 x de
jaarlijkse raming van 150.000,00 EUR ZBTW) en bijgevolg de drempel voor Europese bekendmaking voor
opdrachten van diensten overschrijdt (193.000 EUR ZBTW);
Overwegende dat het bedrag van de geraamde uitgave rekening houdend met deze eventuele
vernieuwingen hoger ligt dan 193.000,00 EUR ZBTW, zijn de regels van de Europese bekendmaking van
toepassing, overeenkomstig de bepalingen van artikel 53, §1 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 ;
Gelet op het bijzonder bestek, het offerteformulier en de inventaris betreffende onderhavige
overheidsopdracht die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volledige opdrachten van een studiebureau van ingenieurs in stabiliteit, in bijzondere technieken en
adviseurs EPB in het kader van diverse projecten voor een duur van één jaar goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, het offerteformulier en de inventaris betreffende onderhavige overheidsopdracht
nr 2011-206 die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te laten een overheidsopdracht van diensten tegen
prijslijst uit te schrijven via openbare aanbesteding met Europese bekendmaking;
4. de uitgave betreffende deze opdracht voor diensten, geraamd op 182.000,00 EUR BTWI (BTW 21 %)
goed te keuren;
5. deze uitgave in te schrijven op de buitengewone begroting onder begrotingsartikelen:
- 100/723-60 : “algemene administratie: Herstelwerkzaamheden aan gebouwen” waar een krediet van
4.439.000,00 EUR is ingeschreven;
- 104/723-60 : “algemene administratie: inrichting in uitvoering” waar een krediet van 17.500.000,00 EUR
is ingeschreven;
- 124/723-60 : “Privé-patrimonium: herstelwerkzaamheden aan gebouwen van het privaat domein”
waar een krediet van 2.422.000,00 EUR is ingeschreven;
- 1242/723-60 : Privé-patrimonium : domein Madeleine Clement : inrichting in uitvoering” waar een
krediet van 50.000,00 EUR is ingeschreven;
- 4240/723-60 : “Parking Tulp: inrichting van gebouwen in uitvoering” waar een krediet van
3.813.000,00 EUR is ingeschreven;
- 700/723-60 : “Algemeen onderwijs: inrichting van gebouwen in uitvoering» waar een krediet van
3.672.001,00 EUR is ingeschreven;
- 7641/723-60 : “Sport: inrichting van gebouwen” waar een krediet van 3.500.000,00 EUR is
ingeschreven;
- 7642/723-60 : “Gemeentelijke baden: inrichtingswerken” waar een krediet van 80.001,00 EUR is
ingeschreven;
- 771/723-60 : “Museum: inrichtingswerken van gebouwen” waar een krediet van 300.002,00 EUR is
ingeschreven;
- 790/723-60 : “Erediensten: bijzondere werken aan de gebouwen” waar een krediet van 0,00 EUR is
ingeschreven;
- 8341/723-60 : “Rusthuizen: herstelwerkzaamheden” waar een krediet van 475.000,00 EUR is
ingeschreven;
- 8440/723-60 : “Kinderkribben en kinderdagverblijven: inrichting van gebouwen” waar een krediet van
5.792.358,00 EUR is ingeschreven;
- 8492/723-60 : “Gemeentelijke restaurants: inrichting in uitvoering” waar een krediet van 20.000,00 EUR
is ingeschreven;
- 922/723-60 : “Huisvesting: inrichtingswerken van gebouwen in uitvoering” waar een krediet van
4.390.001,00 EUR is ingeschreven;
Voor de jaren die gedekt zijn door onderhavige overheidsopdracht ;
6. de investeringsuitgaven te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of
door te putten uit het buitengewone reservefonds.
Deze beraadslaging zal, ter advies, naar de toezichthoudende overheid gestuurd worden, overeenkomstig
de beschikkingen van de Ordonnantie van 14 mei 1998 evenals die van het Besluit van de Regering van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 1 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht:
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Service Architecture Dienst Architectuur
BUREAU D’ETUDES D’INGENIEURS EN STABILITE, EN
TECHNIQUES SPECIALES ET CONSEILLER SUR LA
PERFORMANCE ENERGETIQUE DES BATIMENTS
MISSIONS COMPLETES DANS LE CADRE DE DIVERS PROJETS
PENDANT 1 AN
ADJUDICATION PUBLIQUE
MARCHE DE SERVICES A BORDEREAU DE PRIX
Marché public n°2011-206
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
STUDIEBUREAU VAN INGENIEURS VOOR STABILITEIT EN VOOR
SPECIALE TECHNIEKEN EN ADVISEURS VOOR
ENERGIEPRESTATIE VAN GEBOUWEN
VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHEIDENE
PROJECTEN GEDURENDE EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
OPDRACHT VAN DIENSTEN VOLGENS PRIJSLIJST
Overheidsopdracht nr 2011-206
BIJZONDER BESTEK

Chapitre I - Clauses administratives du marché
1A. Clauses contractuelles générales.
1. Dérogations :
Dérogation à l’article 14 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre 1996 :
Les droits patrimoniaux attachés aux droits d’auteur reviennent exclusivement au
pouvoir adjudicateur. (voir point 1B §13)
2 - Réglementations applicables:
- La loi du 24 décembre 1993, relative aux marchés publics et à certains
marchés de travaux, de fournitures et de services.
- L'Arrêté royal du 8 janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services et aux concessions de travaux publics et les arrêtés
qui l’ont modifié.
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales
d'exécution des marchés publics et des concessions de travaux publics et son
annexe, le cahier général des charges.
- L'Arrêté royal du 2 août 1990, portant le règlement général de la comptabilité
communale.
- L’arrêté du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles
et l’Arrêté royal du 19 décembre 2001 (M.B.07/02/2001) concernant la
formation complémentaire des coordinateurs en matière de sécurité et de
santé et l’Arrêté royal du 19 janvier 2005 publié au Moniteur belge le 25
janvier 2005, modifiant l’Arrêté royal du 25 janvier 2001
- L’Arrêté royal du 31 août 2005 relatif à l’utilisation des équipements de travail
pour des travaux temporaires en hauteur (M.B.15.9.2005)
- La loi du 04 août 1996 relative au bien-être des travailleurs lors de l’exécution
de leur travail.
- 2 -
Hoofdstuk I – Administratieve bepalingen van de opdracht
1A. Algemene contractuele bepalingen.
1. Afwijkingen:
Afwijking van artikel 14 van de bijlage aan het Koninklijk Besluit van 26
september 1996:
De patrimoniale rechten die verbonden zijn aan de auteursrechten komen exclusief
toe aan de aanbestedende overheid. (Zie 1B §13)
2 - Reglementen van toepassing:
- De wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en
sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.
- Het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten
voor de aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor
openbare werken en de besluiten die het hebben gewijzigd.
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene
uitvoeringsregels voor de overheidsopdrachten en concessies van openbare
werken en zijn bijlage, het algemeen bestek.
- Het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1990 bevattende het algemeen
reglement van de gemeentelijke boekhouding.
- Het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en het Koninklijk Besluit van 19 december 2001
(M.B.07/02/2001) betreffende de aanvullende vorming van de coördinatoren
inzake veiligheid en gezondheid en het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005
verschenen in het Staatsblad van 25 januari 2005, tot wijziging van het
Koninklijk Besluit van 25 januari 2001.
- Het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 betreffende het gebruik van
arbeidsmiddelen voor tijdelijke hoogtewerken (S.B.15.9.2005).
- De wet van 04 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij
de uitvoering van hun werk.

- L’Arrêté royal du 27 mars 1998 relatif à la politique de bien-être des
travailleurs lors de l’exécution de leur travail.
- La Directive européenne 92/57/CCE du 24 juin 1992 relative aux prescriptions
minimales de sécurité et santé à mettre en œuvre sur les chantiers temporaires
et mobiles.
- Le RGPT – Règlement Général pour la Protection du Travail et le Code du
Bien-être au travail.
- « Conditions d’Intervention des Ingénieurs-Conseils » fascicule 6- barème S,
éditées par la Fédération Royale Belge des Associations d’Ingénieurs Civils
FABI.
- La Directive européenne 2002/91/CE sur la performance énergétique et le
climat intérieur des bâtiments adoptée le 16 décembre 2002 par le Parlement
européen et le Conseil de l’Union européenne.
- l’Ordonnance du 7 juin 2007 relative à la performance énergétique et au climat
intérieur des bâtiments, publiée au Moniteur belge le 11 juillet 2007 et entrée
en vigueur depuis le 1 er juillet 2008.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en application
des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24 décembre 1993
relative aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures
et de services.
Article 116 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais
d’approbation administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnaire est
tenu par son offre est porté de 60 à 180 jours. (voir 1A § 6 : validité des offres).
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode, sans devoir pour autant, pour quelque
raison que ce soit, payer des indemnités au soumissionnaire.
L’attention du soumissionnaire est attirée sur le fait que son offre ne peut
renvoyer ni contenir ses conditions générales ou particulières de vente
contraires au présent cahier spécial des charges. Dans le cas contraire, l’offre
sera considérée comme irrégulière.
- 3 -
- Het Koninklijk besluit van 27 maart 1998 met betrekking tot de politiek van
welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk.
- De Europese Richtlijn 92/57/EEG van 24 juni 1992 betreffende de
minimumvoorschriften inzake veiligheid of gezondheid voor tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen.
- Het ARAB – Algemeen Reglement voor de Arbeidssbescherming en de
Codex van het Welzijn op het werk.
- « Voorwaarden van tussenkomst van de Raadgevers-Ingenieurs » editie 6-
barema S, uitgegeven door de Koninklijke Belgische Federatie van de
Verenigingen van Burgerlijk Ingenieurs KVIV
- De Europese richtlijn 2002/91/EC met betrekking tot de energieprestaties en
het binnenklimaat in gebouwen, die op 16 december 2002 door het Europees
parlement en de Europese Raad werd goedgekeurd.
- De Ordonnantie van 7 juni 2007 m.b.t. de energieprestaties en het
binnenklimaat in gebouwen, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 11 juli
2007 en die van kracht werd op 1 juli 2008
De Gemeente behoudt zich de mogelijkheid voor om de overheidsopdracht te
hernieuwen in toepassing van de bepalingen in artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet
van 24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten van werken, leveringen
en diensten;
Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996: rekening houdend
met de administratieve goedkeuringstermijnen, is de termijn gedurende
dewelke de inschrijver door zijn aanbod wordt gebonden verhoogd van 60 tot
180 dagen. (zie 1A § 6 : Geldigheid van de offertes).
De vervulling van een procedure houdt geen verplichting in om een opdracht toe te
kennen. De Gemeente kan, hetzij ervan afzien de opdracht te gunnen, hetzij de
procedure overdoen, indien nodig op een andere wijze zonder daarom, om welke
reden dan ook, schadeloosstellingen aan de inschrijvers te moeten betalen
De aandacht van de inschrijver wordt gevestigd op het feit dat zijn offerte niet
mag verwijzen naar, noch vermelding mag maken van, zijn algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden die strijdig zouden zijn met onderhavig
bijzonder bestek. Indien dit wel het geval is, kan zijn offerte worden

3. Délai d’exécution du marché
Le marché prend cours dès l’envoi de la lettre de notification du présent marché à
l’adjudicataire.
Les bons de commande sont établis durant une année, prenant cours à la
notification du marché.
L’adjudicataire est tenu d’exécuter toutes les missions qui lui sont
commandées pendant ce délai de 12 mois.
Le marché prend fin à la réception définitive des travaux relatifs de la dernière
mission en cours.
4 - Mode de passation:
Le marché est passé par adjudication publique.
5. Mode de détermination des prix
Le présent marché est un marché à bordereau de prix sans révision de prix.
La quantité des missions qui seraient commandées est présumée.
Il n’y a pas de seuil minimal, ni de seuil maximal de commande qui sont garantis.
Les commandes sont effectuées tout au long de l’année, en fonction des projets.
Le pouvoir adjudicateur est libre de déterminer la fréquence des commandes, sans
devoir s’en justifier auprès du prestataire de services.
Le montant de l’offre est à distinguer du montant de la commande : en effet, la
somme des prix forfaitaires mentionnés dans les tableaux repris à l’inventaire
permet de déterminer le caractère intéressant du prix de l’offre. Le montant total des
commandes sera de maximum 150.000 EUR HTVA.
Le montant de l’offre est obtenu par la simple addition de l’ensemble des montants
forfaitaires des tableaux 1, 2 et 3. Le nombre et l’importance des dossiers ne sont
actuellement pas déterminés par le pouvoir adjudicateur. Aucun coefficient de
pondération n’est donc appliqué ; les montants importants d’étude ne sont donc pas
prépondérants par rapport aux montants de moindre importance.
6. Validité des offres
Le soumissionnaire s'engage par son offre, telle qu'elle a été éventuellement
rectifiée par le pouvoir adjudicateur, pendant un délai de 180 jours de calendrier,
prenant cours le lendemain de l’ouverture des offres.
- 4 -
beschouwd als onregelmatig.
3. Uitvoeringstermijnen van de opdracht
De aanbesteding neemt een aanvang vanaf de verzending van de brief van
kennisgeving van onderhavige aanbesteding aan de opdrachtnemer.
De bestelbons worden opgesteld gedurende één jaar, beginnend bij de betekening
van de opdracht.
De aannemer is gehouden om, binnen een termijn van 12 maanden,
alle opdrachten uit te voeren die hem werden opgedragen.
De opdracht wordt beëindigd bij de definitieve oplevering van de werken m.b.t. de
laatste lopende opdracht.
4. Wijze van aanbesteding
De opdracht wordt toegewezen door openbare aanbesteding
5. Wijze van prijsbepaling
Deze opdracht is een opdracht met prijsborderel zonder prijsherziening.
De hoeveelheid van opdrachten die zouden besteld worden is een raming.
Er is geen minimumdrempel, noch een maximumdrempel van bestelling die
gewaarborgd is. De bestellingen worden gedurende het gehele jaar uitgevoerd, in
functie van de projecten. Het staat de aanbestedende overheid vrij de frequentie van
de bestellingen te bepalen, zonder er zich tegenover de dienstverlener te moeten
voor rechtvaardigen.
Het bedrag van de offerte is verschillend van het bedrag van de bestelling : de som
van de vermelde éénheidsprijzen vermeld in de tabellen van de inventaris laat
inderdaad toe te bepalen of de prijs van de offerte interessant is. Het totaal van alle
bestellingen zal maximaal 150.000 EUR ZBTW.
Het bedrag van de offerte wordt bekomen door de éénvoudige optelsom van de
forfaitaire bedragen van tabellen 1, 2 en 3. Het aantal en het belang van de dossiers
zijn voor het ogenblik niet gekend door de aanbestedende overheid. Geen enkele
aanpassingscoefficient wordt toegepast; de belangrijke bedragen voor de studie zijn
dan ook niet belpalend t.o.v. bedragen van kleinere orde.
6. Geldigheid van de offertes
De inschrijver verbindt zich door zijn offerte, zoals ze eventueel door de
aanbestedende overheid werd verbeterd, gedurende een termijn van 180
kalenderdagen, beginnende de dag volgend op de opening van de offertes.

7. Objet du marché
Le marché est un marché public de services pour plusieurs missions complètes
d’ingénieur en stabilité et/ou en techniques spéciales pour l’étude et le suivi de chantier
de divers dossiers de rénovation et/ou de construction établis par le Service
d’Architecture de la Commune d’Ixelles ou par des bureaux d’études extérieurs et/ou
de conseiller PEB (Performance Energétique des Bâtiments) pour des missions
complètes.
La mission d’ingénieur en stabilité et/ou en techniques spéciales comporte tous les
calculs spéciaux relatifs à la stabilité (béton, acier, maçonneries portantes,…) et/ou aux
techniques spéciales (chauffage, sanitaire, éclairage, égouttage, ventilation, acoustique,
alarmes, data et détection incendie). L’architecte et l’ingénieur en stabilité et/ou
l’ingénieur en techniques spéciales définiront, de commun accord, les postes du cahier
des charges et le métré constituant cette mission.
La mission est complète et elle comprend :
la pré-étude ou l’étude de maximum trois avants-projets (bilingue) avec une
estimation des travaux bilingue;
la participation aux réunions de coordination au cours de l’élaboration du projet
l’étude du projet, y compris les éventuelles vérifications et les éventuelles
modifications dues aux Services de l’Urbanisme, du SIAMU, les transmissions des
fiches techniques du matériel proposé, etc…, et l’établissement du dossier d’offre
comprenant tous les plans de stabilité et/ou de techniques spéciales, le cahier des
charges bilingue, le métré bilingue, l’estimation en tenant compte des remarques
du coordinateur-sécurité projet ;
l’établissement des documents nécessaires pour les permis d’environnement
(pour les missions de techniques spéciales), si nécessaire ;
l’étude comparative des offres et proposition pour la désignation de l’adjudicataire
en deux exemplaires (+ support informatique);
le suivi de l’exécution comprenant les plans avec bordereaux, la vérification des
plans présentés par l’entrepreneur, des notes de calculs, l’établissement de plans
de détail d’exécution à grande échelle etc,… ;
une réunion préparatoire au début de chantier ;
les visites de chantier et la participation aux réunions de chantier hebdomadaires
nécessaires à la coordination des travaux pendant la durée d’exécution et la
direction des travaux pendant cette même période ;
les vérifications des fiches techniques, de décomptes et des états d’avancement
relatifs aux postes de stabilité et/ou de techniques spéciales à chaque demande
de paiement des entrepreneurs, les réceptions provisoire et définitive des travaux
et le contrôle des métrés pour la vérification des quantités mises en œuvre ;
- 5 -
7. Voorwerp van de opdracht
De opdracht is een overheidsopdracht van diensten voor meerdere volledige
opdrachten van ingenieur voor stabiliteit en /of speciale technieken voor de studie
en de opvolging van werf van verscheidene dossiers van renovatie en/of
constructie opgesteld door de Dienst Architectuur van de Gemeente Elsene of
door studiebureaus van buitenaf en/of van EPB-adviseur (Energieprestatie van
Gebouwen) voor volledige opdrachten.
De opdracht van ingenieurs voor stabiliteit en/of voor speciale technieken
omvat alle speciale berekeningen m.b.t. de stabiliteit (beton, staal, dragende
metselwerk,…) en/of tot de speciale technieken (verwarming, sanitair, afwatering,
verluchting, akoestiek, alarmen en branddetectie ). De architect en de Ingenieur voor
stabiliteit en/of ingenieur voor speciale technieken zullen, in onderlinge afspraak, de
posten van het bestek en de meetstaat die deze opdracht vormen, bepalen.
De opdracht is volledig en omvat:
De voorstudie of de studie van maximum drie voorontwerpen (tweetalig) met een
tweetalige raming van de werken;
Deelneming aan coördinatievergaderingen tijdens de voorbereiding van het ontwerp
De studie van het project, met inbegrip van de eventuele nazichten en de eventuele
wijzigingen te wijten aan de Diensten van Stedenbouwkunde, en de DBDMH,
doorsturen van technische fiches van het voorgestelde materiaal, enz.…, en het
opstellen van het offertedossier dat alle stabiliteits – en/of speciale
techniekenplannen, het tweetalige bestek, de tweetalige meetstaat, de raming
omvat, rekening houdend met de opmerkingen van de veiligheidscoördinator van
het project ;
Indien nodig het opstellen van de documenten noodzakelijk voor de
milieuvergunning (voor de opdrachten m.b.t. de speciale technieken),
de vergelijkende studie van de offertes en voorstel m.b.t. het aanduiden van de
aanbesteder in tweevoud (+ informaticadrager);
het opvolgen van de uitvoering omvattende de plannen met borderel, het nazicht
van de plannen die door de ondernemer zijn voorgesteld, berekeningsnota’s, het
opstellen van detailplannen m.b.t. de uitvoering op grote schaal,… ;
een voorbereidende vergadering bij aanvang van de werf;
de werfbezoeken en de deelname aan de wekelijkse werfvergaderingen
noodzakelijk voor de coördinatie van de werken gedurende de uitvoeringsduur en
het leiden van de werken gedurende diezelfde periode ;
de nazichten van de technische fiches, van de afrekeningen en de vorderingsstaten
m.b.t. de posten voor stabiliteit en/of speciale technieken bij elke aanvraag tot betalen
van de ondernemers, de voorlopige en definitieve oplevering van de werken en het

- 6 -
la remise en fin de chantier d’un dossier as-built complet. controleren van de meetstaten voor het nazicht van de gebruikte hoeveelheden;
het indienen, op het einde van de werf, van een volledig dossier as-built.
La mission de conseiller PEB est exécutée par un prestataire de services De opdracht van EPB adviseur wordt uitgevoerd door een deskundig
compétent qui établit et tient à jour les documents et exécute les tâches déterminées dienstverlenend bedrijf dat de documenten opstelt en bijhoudt en de taken uitvoert zoals
par la Directive européenne (2002/91/CE) sur la performance énergétique et le climat bepaald door de Europese Richtlijn (2002/91/EC) met betrekking tot de
intérieur des bâtiments adoptée le 16 décembre 2002 par le Parlement européen et le energieprestaties en het binnenklimaat in gebouwen, goedgekeurd op 16 december
Conseil de l’Union européenne, quelle que soit la destination du bâtiment et qu’il 2002 door het Europees parlement en de Europese Raad, ongeacht de bestemming
s’agisse d’une construction neuve, d’une rénovation lourde ou d’une rénovation légère. van het gebouw en los van het feit of het om nieuwbouw gaat of om een zware of lichte
renovatie.
Dans tous les cas :
Lors de la concertation du projet, le Conseiller PEB s’assurera que les choix
architecturaux, techniques et organisationnels permettent une intégration des
principes généraux de Performance Energétique. Afin de réaliser ces prestations, le
Conseiller PEB organisera des réunions de réflexion avec le maître de l’ouvrage, le
maître d’œuvre et les bureaux d’études concernés.
La proposition PEB
Elle doit accompagner la demande de Permis d’Urbanisme et/ou d’Environnement.
Elle vise à mettre en place une démarche de conception qui tient compte des
exigences PEB dès le début du projet et présente un aperçu des mesures prévues
pour répondre aux exigences PEB. Elle est signée par le maître d’ouvrage et, le cas
échéant, par l’architecte. Le contenu de la proposition PEB sera précisé dans le
dossier technique et en cours d’exécution des travaux et sera conforme aux
prescriptions du Gouvernement.
Si le projet concerne une rénovation lourde d’un bâtiment de plus de 5.000 m² ou
d’une construction neuve ou assimilée de plus de 1.000 m², la proposition PEB
contient une étude de faisabilité technique, environnementale et économique dont le
contenu est fixé par l’Ordonnance du 7 juin 2007 et par le Gouvernement. Le cas
échéant, une demande de dérogation est faite par le conseiller PEB.
Si le projet concerne une construction neuve ou assimilée de moins de 1.000 m² ou
d’une rénovation simple, la proposition PEB se présente sous une forme simplifiée.
Dans le cas d’une rénovation légère :
La déclaration PEB simplifiée
Au plus tard huit jours avant le début des travaux, le Maître de l’Ouvrage doit déposer
In elk geval:
Tijdens het projectoverleg, dient de EPB Adviseur zich ervan te vergewissen
dat in de keuzes die worden gemaakt op vlak van architectuur, technieken en
organisatie de algemene principes van de Energieprestatie kunnen worden
geïntegreerd. Voor deze prestaties zal de EPB Adviseur overlegvergaderingen
organiseren met de opdrachtgever, de werfleider en de betrokken studiebureaus.
Het EPB Voorstel
Het EPB voorstel moet toegevoegd worden aan de Bouwaanvraag en/of de
Milieuvergunning. Dit voorstel beoogt de uitwerking van een concept voor de
aanpak, dat van bij het begin van het project rekening houdt met de EPB vereisten
en geeft een overzicht van de maatregelen die worden voorzien om te
beantwoorden aan de EPB vereisten. Het wordt ondertekend door de bouwheer en,
in voorkomend geval, door de architect. De inhoud van het EPB voorstel zal in het
technisch dossier en gedurende de uitvoering van de werken verder worden
gepreciseerd en dient in overeenstemming te zijn met de regeringsvoorschriften.
Indien het project de zware renovatie van een gebouw van meer dan 5.000 m² of
een nieuwbouw of een renovatie die gelijkgesteld is aan nieuwbouw van meer dan
1.000 m² betreft, zal het EPB voorstel een studie bevatten over de technische,
milieu- en economische haalbaarheid, waarvan de inhoud is vastgelegd door de
Ordonnantie van 7 juni 2007 en door de Regering. In voorkomend geval zal door de
EPB Adviseur hierop de nodige afwijking worden aangevraagd.
Indien het project een nieuwbouw of een renovatie die gelijkgesteld is aan
nieuwbouw van minder dan 1.000 m² of een eenvoudige renovatie betreft, wordt het
EPB voorstel gedaan in een vereenvoudigde vorm.
In het geval van een lichte renovatie:
Het vereenvoudigde EPB Voorstel
Ten laatste acht dagen voor de aanvang van de werken, dient de Bouwheer een

une déclaration simplifiée à l’autorité qui a délivré le permis d’urbanisme, réalisée par
le conseiller PEB.
Cette déclaration simplifiée contient les coordonnées des divers intervenants et la date
de début des travaux. Elle contient les mesures prises en vue du respect des
exigences PEB et démontre par calcul que ces exigences sont respectées. La
notification est signée par le Maître de l’Ouvrage et l’éventuel bureau d’études chargé
du suivi des travaux. La forme et le contenu de la déclaration PEB simplifiée peut être
précisée par le Gouvernement.
Dans le cas d’une construction neuve ou d’une rénovation lourde :
Le dossier technique, notification de début des travaux et suivi du dossier
technique:
Le dossier technique est joint au dossier d’exécution qui est soumis pour
approbation au Conseil communal. Il comprend la description des caractéristiques
techniques et de la mise en oeuvre des actes et travaux projetés relatifs à la PEB.
Le dossier technique, constitué et signé par le Conseiller PEB, est joint au dossier
d’adjudication. Ce dossier sera signé par l’adjudicataire.
Au plus tard huit jours avant le début des travaux, le maître de l’Ouvrage notifie la
date de début des travaux à l’Institut bruxellois pour la gestion de l’environnement.
Cette notification contient les coordonnées des divers intervenants. Elle indique
qu’un calcul de performance énergétique a été réalisé et est disponible. La
notification est signée par tous les intervenants.
Le dossier technique PEB est disponible sur chantier et mis à jour en fonction de
l’évolution des travaux. Le Conseiller PEB est tenu d’inscrire, dans le dossier
technique PEB, les jours et heures de ses visites sur chantier.
Les procès verbaux des réunions prévues pour la Performance Energétique du
Bâtiment seront annexés au dossier technique PEB.
En outre ce dossier est complété par :
a) Les comptes rendus des inspections communes ;
b) Les observations faites par le Conseiller PEB et le suivi apporté ;
c) Les observations faites par les intervenants ;
d) Les informations administratives concernant les intervenants ;
e) Les copies de tous les rapports de visites et de réunions ;
f) La copie de la notification préalable ;
g) Le compte rendu de toute modification apportée au projet initial susceptible
d’interférer sur l’exercice du Conseil PEB ;
h) Tous les documents fournis par les entrepreneurs concernant la Performance
Energétique du Bâtiment ;
- 7 -
vereenvoudigde verklaring in te dienen bij de overheid die de Bouwvergunning die
werd opgesteld door de EPB adviseur, heeft afgeleverd.
In deze vereenvoudigde verklaring dienen de contactgegevens te staan van de
verschillende partners, alsook de aanvangsdatum van de werken. Verder staan hierin
ook de maatregelen die zijn voorzien om de EPB vereisten te respecteren en wordt het
bewijs hiervan met de nodige berekeningen geleverd. De officiële kennisgeving wordt
ondertekend door de Bouwheer en het eventuele studiebureau dat belast is met de
opvolging van de werken. De vorm en de inhoud van de vereenvoudigde kunnen
gepreciseerd zijn door de Regering.
In het geval van nieuwbouw of van zware renovatiewerken:
Het technisch dossier, de officiële kennisgeving van de start van de werken
en van de opvolging van het technisch dossier:
Het technisch dossier wordt toegevoegd aan het dossier over de uitvoering van de
werken, dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Gemeenteraad. Het omvat de
beschrijving van de technische kenmerken en van de uitvoering van de geplande
handelingen en werken met betrekking tot de EPB.
Het technisch dossier, samengesteld en ondertekend door de Adviseur EPB, wordt toegevoegd
aan het aanbestedingsdossier. Dit dossier wordt ondertekend door de aanbesteder.
Ten laatste acht dagen voor de aanvang van de werken, deelt de Bouwheer de
aanvangsdatum van de werken mee aan het BIM – Leefmilieu Brussel. In deze officiële
kennisgeving dienen de contactgegevens te staan van de verschillende partners. Tevens
wordt hierin aangegeven dat een berekening werd gemaakt en beschikbaar is van de
Energieprestatie. De kennisgeving wordt ondertekend door al de tussenkomende partijen.
Het technisch EPB dossier dient ter beschikking te zijn op de werf en te worden
bijgehouden naarmate de werkzaamheden vorderen. De EPB Adviseur dient in het
technisch EPB dossier dag en uur te noteren van zijn werfbezoeken.
De verslagen van de vergaderingen die worden voorzien voor de Energieprestatie
van het gebouw worden toegevoegd aan het technisch EPB dossier.
Bovendien wordt dit dossier aangevuld met:
a) De verslagen van de gemeentelijke inspecties;
b) De zaken die door de EPB Adviseur werden opgemekt, alsmede het hieraan
gegeven gevolg;
c) De zaken die werden opgemerkt door de diverse tussenkomende partijen;
d) De administratieve inlichtingen met betrekking tot de tussenkomende partijen;
e) Een kopie van alle verslagen van werfbezoeken en vergaderingen;
f) De kopie van de voorafgaande officiële kennisgeving;
g) Het verslag van elke wijziging die werd aangebracht aan het aanvankelijke
project en die van invloed zou kunnen zijn op de uitvoering van de adviserende
taak van de EPB Adviseur;

i) Tous les courriers échangés ente les intervenants concernant la Performance
Energétique du Bâtiment.
Les tâches du conseiller PEB en cours d’exécution des travaux sont :
- constater et évaluer les dispositions prises en vue de respecter les exigences
PEB ;
- calculer les différentes exigences PEB et déterminer si les résultats obtenus
répondent aux niveaux requis ;
- informer le maître d’ouvrage et l’architecte s’il s’avère en cours de chantier que
le projet s’écarte des niveaux requis ;
- calculer les différentes exigences PEB finales c'est-à-dire celles du bâtiment tel
que construit.
Le Conseiller PEB organisera des réunions relatives à la Performance Energétique du
bâtiment avec le maître de l’ouvrage, le maître d’œuvre, les bureaux d’études, les
responsables des entreprises et les conseillers en prévention des différents intervenants.
Le Conseiller PEB effectuera des visites bimensuelles pour coordonner la mise en
œuvre des actes et travaux projetés relatifs à la PEB. Il tiendra le dossier technique
PEB signalant tout manquement. La durée des visites bimensuelles sera déterminée
en fonction des différentes phases de la réalisation révélant la mis en place
d’équipements spécifiques.
Déclaration PEB:
La déclaration, établie par le Conseiller PEB et signée par les diverses parties est
adressée par le Maître de l’Ouvrage au plus tard deux mois après la réception
provisoire des travaux. En même, temps, le Conseiller PEB envoie une copie
électronique de la déclaration. La déclaration est conforme aux prescriptions du
Gouvernement.
Le Certificat PEB est établi par Bruxelles Environnement - IBGE sur base de la
déclaration PEB. Il est établi sur base de la déclaration PEB établie par le Conseiller
PEB relatif aux travaux. Il exprime le résultat du calcul ou de l’évaluation de la
performance énergétique globale d’un bâtiment en un ou plusieurs indicateurs
numériques ou alphabétiques. Il a pour but d’informer l’occupant, l’acheteur ou le
locataire potentiel du niveau de performance énergétique du bâtiment.
8. Formalités relatives à l’introduction et à l’ouverture des offres
- 8 -
h) Alle documenten die worden geleverd door de ondernemers met betrekking tot
de Energieprestatie van het Gebouw;
i) Alle briefwisseling tussen de betrokken partners aangaande de Energieprestatie
van het Gebouw.
De taken van de EPB Adviseur gedurende de uitvoering van de werken zijn:
- vaststellen en evalueren van de schikkingen die werden getroffen om de EPB
vereisten te respecteren;
- de verschillende EPB vereisten berekenen en bepalen of de bekomen resultaten
beantwoorden aan de vereiste niveaus;
- de bouwheer en de architect op de hoogte stellen indien gedurende de
werkzaamheden op de werf het project blijkt af te wijken van de vereiste
niveaus;
- de uiteindelijke EPB vereisten berekenen, dat wil zeggen de EPB vereisten van
het gebouw zoals dit uiteindelijk is gebouwd.
De EPB Adviseur zal vergaderingen houden over de Energieprestatie van het gebouw
met de bouwheer, de werfleider, de studiebureaus, de bedrijfsverantwoordelijken en de
preventieadviseurs van de verschillende tussenkomende partijen.
De EPB Adviseur zal tweemaandelijkse werfbezoeken houden om de geplande
handelingen en werken in verband met de EPB te coördineren. Hij bewaart het
technisch EPB dossier waarin alle gebreken en tekortkomingen worden gemeld. De
duur van de tweemaandelijkse werfbezoeken zal afhangen van de verschillende
uitvoeringsfases waarvoor specifieke voorzieningen dienen te worden getroffen.
EPB Verklaring:
De verklaring, opgesteld door de EPB Adviseur en ondertekend door de
verschillende partners, wordt ten laatste twee maanden na de voorlopige oplevering
van de werken opgestuurd aan de Bouwheer. De EPB Adviseur zal tegelijkertijd ook
een kopie van deze verklaring per Email doorsturen. De verklaring moet in
overeenstemming zijn met de regeringsvoorschriften.
Het EPB Certificaat wordt opgemaakt door het BIM - Leefmilieu Brussel op basis
van de EPB verklaring. Het wordt opgemaakt op basis van de EPB verklaring die in
verband met de werken werd opgesteld door de EPB adviseur. Hierin staat de
berekening of de beoordeling van de globale energieprestatie van een gebouw in
een of meerdere cijfers of letters. Het doel hiervan is diegene die het gebouw bezet
of aankoopt of de potentiële huurder van het gebouw te informeren over de
Energieprestatie van het gebouw.
8. Formaliteiten m.b.t. het indienen en het openen van de offertes

1. Le pouvoir adjudicateur est la Commune d'Ixelles, représentée par le Collège des
Bourgmestre et Echevins.
2. Les soumissionnaires sont tenus de remettre prix sur le formulaire d’offre joint au
présent cahier des charges ou sur tout autre document certifié conforme au modèle
prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés par le soumissionnaire ou son
mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de nature à influencer les
conditions du marché.
3. Les offres doivent être glissées dans une enveloppe définitivement scellée,
portant :
l’intitulé du marché,
l'indication de la date de la séance d’ouverture des offres,
la référence du cahier spécial des charges,
et peuvent, au choix du soumissionnaire, être déposées au 168, chaussée d'Ixelles à
1050 Bruxelles, sous enveloppe fermée et glissée dans une seconde enveloppe
portant l'adresse reprise ci-avant et l’indication “ Commune d’Ixelles - service
d’Architecture ” ainsi que la mention "Offre",
contre accusé de réception ;
par envoi ordinaire;
par envoi recommandé.
Tout offre doit parvenir au président de la séance d’ouverture des offres avant qu’il ne
déclare la séance ouverte.
Toutefois, une offre arrivée tardivement est prise en considération pour autant que le
pouvoir adjudicateur n’ait pas encore notifié sa décision aux soumissionnaires et que
l’offre ait été déposée à la Poste sous pli recommandé, au plus tard le quatrième jour
de calendrier précédant le jour fixé pour la remise des offres.
4. Elle peut être rédigée en français ou en néerlandais, les montants sont indiqués en
euros.
5. Seront joints à la présente offre tous les documents demandés aux §9 et 10.
6. La date, l’heure et le lieu de l’ouverture des offres sont fixés dans l’avis de marché.
9. Critères de sélection qualitative
1) Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la
procédure, le soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives
- 9 -
1)
De aanbestedende overheid is de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd
door het College van Burgemeester en Schepenen.
2) De inschrijver stelt zijn offerte op en vult de inventaris in op het formulier dat
aan dit bestek is toegevoegd of op gelijk welk ander gewettigd document dat
conform is met het voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen, worden door de inschrijver of zijn
mandataris getekend, evenals elke doorhaling of overschrijving die van die aard zou
zijn de voorwaarden van de opdracht te beïnvloeden.
3) De offertes moeten in een definitief verzegelde enveloppe gestoken worden,
met vermelding van:
De titel van de opdracht,
De vermelding van de datum van zitting van de opening van de offertes,
De referentie van het bijzonder bestek.
en kunnen, naar keuze van de inschrijver, afgeleverd worden op Elsenesteenweg
168 te 1050 Brussel onder gesloten enveloppe en in een tweede enveloppe
geschoven die het adres draagt dat hierboven vermeld is en de aanduiding
“ Gemeente Elsene – dienst Architectuur ” evenals de vermelding "Offerte,
Tegen ontvangstbewijs;
via gewone verzending;
via aangetekende zending.
Elke offerte moet bij de voorzitter toekomen voor de verklaring van opening van de
openingszitting van de offertes.
Desalniettemin, wordt een offerte die laattijdig toekomt toch in overweging genomen
voor zover de aanbestedende overheid haar beslissing nog niet aan de inschrijver
betekend heeft en de offerte bij de Post werd afgegeven via aangetekende zending,
ten laatste de vierde kalenderdag voorafgaand aan de dag bepaald voor de
ontvangst van de offertes.
4) Zij mag in het Frans of in het Nederlands opgesteld worden waarbij de
bedragen in euro aangeduid worden.
5) Zullen bij deze offerte gevoegd worden, alle documenten die onder §9 en 10
gevraagd werden.
6) De datum, het uur en de plaats van de indiening van de offertes is
vastgesteld in de aankondiging van de opdracht.
9. Kwalitatieve selectiecriteria
1) is uitgesloten van deelname aan de opdracht, op elk moment van de procedure, de
inschrijver die niet in orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van de betaling van zijn

au paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions de l’article 69
bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996 §1er pour les belges ou §2 pour les étrangers.
Pour le soumissionnaire belge : le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des
moyens électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte
de l'entrepreneur belge envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Pour le soumissionnaire étranger : il sera joint à l’offre une attestation délivrée par
l'autorité compétente certifiant qu'il est en règle avec les obligations relatives au
paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions légales du pays
où il est établi. Lorsqu'un tel document n'est pas délivré dans le pays concerné, il
peut être remplacé par une déclaration sous serment ou par une déclaration
solennelle faite par l'intéressé devant une autorité judiciaire ou administrative, un
notaire ou un organisme professionnel qualifié du pays d'origine ou de provenance
Documents et renseignements à joindre à l’offre :
2) Un extrait du casier judiciaire ou un document équivalent délivré par une
autorité judiciaire ou administrative du pays d’origine ou de provenance et dont il
résulte que le soumissionnaire ne se trouve pas en situation de condamnation pour
tout délit affectant la moralité professionnelle.
3) La preuve d’une assurance des risques professionnels (responsabilité civile)
L’ingénieur et le conseiller PEB fournira une copie actualisée de la police
d’assurance “ responsabilité civile professionnelle ” agréée en Belgique couvrant de
façon appropriée sa responsabilité professionnelle et celle de ses collaborateurs
pouvant découler de l’exécution de sa mission, soit une attestation de l’assureur
garantissant la couverture de l’ingénieur et du conseiller PEB par une telle police. Le
cas échéant, il fournira également les preuves que les primes échues ont été payées.
La couverture de cette assurance sera éventuellement adaptée en fonction de
l’importance et des risques des missions ponctuelles dont il a la charge.
La Commune aura la possibilité de vérifier que l’assurance est toujours en cours tout
le long du marché.
4) La liste des noms, prénoms et qualifications professionnelles du personnel
affecté à l'accomplissement du présent marché, pour les ingénieurs en stabilité, en
techniques spéciales et les conseillers PEB.
Les copies des diplômes prouvant que ces personnes (ingénieurs en stabilité,
ingénieurs en techniques spéciales et conseillers PEB) satisfont aux conditions de
capacités requises sont jointes à l'offre.
- 10 -
sociale zekerheidsbijdragen volgens de bepalingen van het artikel 69 bis §1er van het
Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 voor Belgen of §2 voor niet—Belgen.
Voor de Belgische inschrijver: hiervoor zal de aanbestedende overheid via elektronische
middelen (Digiflow) over gaan tot een nazicht van de rekeningstoestand van de
Belgische onderneming met betrekking tot zijn bijdrage inzake het organisme voor
sociale zekerheid (ONSS).
Voor de niet-Belgische inschrijver: bij de offerte dient een attest meegeleverd te
worden, afgeleverd door de bevoegde overheid die waarborgt dat de inschrijver in
orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van de betaling van zijn sociale
zekerheidsbijdragen in het land waar hij gevestigd is. Wanneer dit document niet in
het betreffende land werd afgeleverd kan deze vervangen worden door een
verklaring onder ede of een plechtige verklaring door de inschrijver voor een
juridische of administratieve overheid, een notaris of een professionele organisatie
van het land van oorsprong of herkomst
Documenten en inlichtingen te voegen bij de offerte :
10. Régularité de l’offre 10. Regelmatigheid van de offerte
2) Een uittreksel uit het strafregister of een gelijkwaardig document afgeleverd door
een juridische of administratieve overheid uit het land van oorsprong of herkomst en
waaruit blijkt dat de inschrijver niet veroordeeld is geweest voor een misdrijf dat de
beroepsmoraal aantast.
3) Het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico”s (burgerlijke
aansprakelijkheid). De ingenieur en de EPB adviseur zal een geactualiseerde kopij
van de verzekeringspolis “beroepsmatige burgerlijke verzekering” officieel
goedgekeurd in België die op gepaste wijze zijn beroepsverantwoordelijkheid dekt
alsook zijn medewerkers en die voortvloeien uit de uitvoering van zijn opdracht,
hetzij een bewijs van de verzekeraar die verzekert dat den ingenieur en de EPB
adviseur wel degelijk gedekt zijn door een dergelijke polis. Bij gebrek zal hij
eveneens het bewijs leveren van de betaling van de verlopen premies. De dekking
van deze verzekering zal eventueel aangepast worden i.f.v. het belang van de
risico’s van de punktuele opdrachten waarvoor hij belast wordt.
De Gemeente zal de mogelijkheid hebben de verzekering na te kijken en nog steeds
loopt gedurende de duur van de opdracht.
4) De lijst van namen, voornamen en beroepskwalificaties van het personneel
aangewezen voor de uitvoering van huidige opdracht voor de ingenieur voor
stabiliteit, voor speciale technieken en de EPB-adviseurs.
De kopieën van de diploma’s (ingenieurs voor stabiliteit, ingenieurs voor speciale
technieken en EPB-adviseurs) waaruit blijkt dat die personen voldoen aan de
bekwaamheidseisen, moeten toegevoegd worden aan de offerte.

Afin de pouvoir analyser l’offre, il est demandé aux soumissionnaires de fournir lors du
dépôt de leur offre et ce, sous peine de voir l’offre déclarée irrégulière, l’inventaire
complété.
Les variantes libres sont interdites.
1B. Clauses contractuelles particulières.
1. Nom du fonctionnaire dirigeant :
Nom du fonctionnaire dirigeant :
Collège des Bourgmestre et Echevins de la Commune
d’Ixelles
168, Chaussée d’Ixelles
1050 Bruxelles
Personne de contact : Madame Dominique Hanquinet
Architecte en Chef
Service d’Architecture – 3 e Direction
168 chaussée d’Ixelles
1050 Ixelles
Tél : 02/515.63.40 – Fax : 02/515.63.48.
Le rôle de la personne de contact est uniquement consultatif.
2. Personnel affecté à la mission :
Les ingénieurs en Stabilité, en Techniques Spéciales et conseillers PEB ne disposent
d’aucun mandat de la part du pouvoir adjudicateur et ils ne pourront engager le dit
pouvoir par les choix ou les décisions qu’ils auront pris d’initiative sans que ces choix
ou décisions ne fassent l’objet d’une prise de position expresse du pouvoir
adjudicateur.
■ Ingénieur en stabilité: Le bureau d’études notifie l’identité de la personne qui
exercera la mission en question ainsi que de son adjoint. Cette personne sera
l’interlocuteur du Collège des Bourgmestre et Echevins.
L’ingénieur désigné par le bureau d’études doit être assisté de minimum un adjoint afin
de garantir la continuité de la mission en cas de maladie ou d’indisponibilité motivée de
celui-ci mais ne le remplacera pas. Cet adjoint est soumis pour l’accomplissement de
la mission aux mêmes dispositions que l’ingénieur désigné.
- 11 -
Om de offerte te kunnen analyseren, wordt aan de inschrijvers gevraagd bij de
indiening van zijn offerte de aangevulde inventaris voor te leggen, op straffe van
niet-regulierverklaring van de offertes.
Vrije varianten zijn verboden.
1B. Bijzondere contractuele bepalingen.
1. Leidende dienst en ambtenaar:
Naam van de leidinggevende ambtenaar:
College van Burgemeester en Schepenen van de Gemeente
Elsene
Elsene steenweg 168
1050 Brussel
Contactpersoon: Mevrouw Dominique Hanquinet
Hoofdarchitect
Dienst Architectuur – 3 de Directie
Elsene steenweg 168
1050 Elsene
Tel : 02/515.63.40 – Fax : 02/515.63.48
De contactpersoon heeft enkel een raadgevende rol.
2. Personeel tot de opdracht bestemd :
De ingenieurs voor stabiliteit, voor speciale technieken en EPB-adviseurs beschikken
over geen enkel mandaat vanwege de aanbestedende overheid en ze zullen de
bovenvermelde aanbestedende overheid niet door de keuzes of de beslissingen die ze
op eigen initiatief gemaakt zullen hebben binden zonder dat die keuzes of beslissingen
het voorwerp van een uitdrukkelijke standpuntinname vanwege de aanbestedende
overheid uitmaken.
■ Ingenieur voor stabiliteit: Het studiebureau deelt de identiteit mee van de persoon
die de opdracht in kwestie zal uitoefenen evenals die van zijn adjunct en deze worden
in de offerte vermeld. Deze persoon zal de gesprekspartner van het College van
Burgemeester en Schepenen zijn.
De ingenieur die door het studiebureau is aangeduid moet door minimum een adjunct
bijgestaan worden teneinde de continuïteit van de opdracht te waarborgen ingeval van
ziekte of gemotiveerde onbeschikbaarheid van deze laatste maar zal hem niet

■ Ingénieur en techniques spéciales : Le bureau d’études notifie l’identité de la
personne qui exercera la mission en question ainsi que de son adjoint. Cette personne
sera l’interlocuteur du Collège des Bourgmestre et Echevins.
L’ingénieur désigné par le bureau d’études doit être assisté de minimum un adjoint afin
de garantir la continuité de la mission en cas de maladie ou d’indisponibilité motivée de
celui-ci mais ne le remplacera pas. Cet adjoint est soumis pour l’accomplissement de
la mission aux mêmes dispositions que l’ingénieur désigné.
■ Conseiller PEB : Le prestataire de service notifie l’identité de la personne qui
exercera la mission en question ainsi que de son adjoint. Cette personne sera
l’interlocuteur du Collège des Bourgmestre et Echevins.
Le Conseiller PEB principal désigné par le bureau d’étude doit être assisté de
minimum un adjoint afin de garantir la continuité de la mission en cas de maladie ou
d’indisponibilité motivée de celui-ci. Cet adjoint est soumis pour l’accomplissement de
la mission aux mêmes dispositions que le conseiller PEB désigné.
Les documents relatifs à leur capacité sont requis dans les critères de sélection qualitative.
3. Cautionnement:
Le cautionnement est fixé à 5 % du montant du marché estimé à 150.000,00 EUR
HTVA.
Le montant obtenu est arrondi à la dizaine d’euros supérieure et est ainsi fixé à
7.500,00 EUR.
En application de l’article 5 §3 de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996, la
pièce justificative, constatant le dépôt d’un cautionnement de 5% (cinq pour cent) du
montant initial de l’entreprise, est transmise à la Commune dans les trente jours de
calendrier qui suivent le jour de la conclusion du marché (à la réception du courrier
relatif à la notification).
Le cautionnement est libérable en une fois après la réception définitive de la dernière
mission en cours.
- 12 -
vervangen. Deze adjunct is m.b.t. het vervullen van de opdracht aan dezelfde
beschikkingen onderworpen als de aangeduide ingenieur.
■ Ingenieur voor speciale technieken : Het studiebureau deelt de identiteit mee van de
persoon die de opdracht in kwestie zal uitoefenen evenals die van zijn adjunct en deze
worden in de offerte vermeld. Deze persoon zal de gesprekspartner van het College
van Burgemeester en Schepenen zijn.
De ingenieur die door het studiebureau is aangeduid moet door minimum een adjunct
bijgestaan worden teneinde de continuïteit van de opdracht te waarborgen ingeval van
ziekte of gemotiveerde onbeschikbaarheid van deze laatste maar zal hem niet
vervangen. Deze adjunct is m.b.t. het vervullen van de opdracht aan dezelfde
beschikkingen onderworpen als de aangeduide ingenieur.
■ EPB-Adviseur Het dienstverlenende bedrijf neemt akte van de identiteit van de
persoon die de betreffende opdracht zal uitvoeren, alsmede van zijn adjunct. Deze
persoon zal de gesprekspartner zijn voor het College van Burgemeester en
Schepenen.
De belangrijkste EPB-adviseur die werd aangeduid door het studiebureau moet ten
minste door een adjunct worden geassisteerd om de continuïteit van de opdracht de
kunnen verzekeren bij ziekte of gemotiveerd niet beschikbaar zijn van de eerste. Deze
adjunct is voor de uitvoering van zijn opdracht onderworpen aan de dezelfde
bepalingen als de aangeduide EPB Adviseur.
De documenten m.b.t. hun mogelijkheden zijn vereist in de kwalitatieve selectiecriteria.
3. Waarborgsom:
De borgtocht wordt op 5 % van het bedrag van de opdracht vastgelegd, op 150.000,00
EUR ZBTW geraamd.
Het bekomen bedrag wordt naar het hogere tiental in euro afgerond en is geraamd
op 7.500,00 EUR.
In toepassing van artikel 5 §3 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996, wordt het verrechtvaardigende stuk, dat het stellen van de borgtocht
van 5% (vijf percent) van het initiële bedrag van de aanneming vaststelt, naar de
Gemeente doorgestuurd binnen de dertig kalenderjaren die volgen op de dag van het
afsluiten van de opdracht (bij ontvangst van de brief aangaande de betekening).
De borgtocht kan vrijgegeven worden na de definitieve oplevering van de laatste
lopende opdracht.
4. Eléments compris dans le prix 4. Elementen die in de prijs inbegrepen zijn

Sont inclus dans le prix, les frais généraux et les frais relatifs aux prestations
quelconques qui, par leur nature, sont solidaires ou dépendantes des services
décrits.
Sont inclus dans le prix :
- Les frais administratifs et de secrétariat ;
- Les frais de déplacement ;
- Les assurances ;
- Les frais de réception ;
- Le coût de l’ensemble des métrés préparatoires à l’entièreté du
dossier ;
- Le coût des traductions* des dossiers qui doivent être
présentés en français et en néerlandais ;
- Les honoraires relatifs à l’élaboration des plans, des inventaires
récapitulatif et estimatif, du cahier spécial des charges, des
rapports, procès-verbaux de réunion, des plans de détails
complémentaires;
- Les honoraires relatifs à l’élaboration des divers documents
(proposition PEB, dossier technique, suivi de chantier, rapports,
procès-verbaux de réunion, déclaration PEB,…) ;
- L’envoi du courrier;
- Les frais de photocopies ;
- Les copies des documents nécessaires à sa mission ;
- Les frais de protections personnelles ;
- Dans le cas où ils sont nécessaires, les services préparatoires
ou complémentaires, indispensables à la bonne exécution du
marché, qu’ils soient ou non prévus au présent cahier spécial
des charges.
*N.B. : tous les documents sont bilingues (les frais de traduction sont compris dans
ce marché).
5. Paiement
Le prix du marché est liquidé par acomptes, au fur et à mesure de l’avancement des
services, sur production de l’adjudicataire, d’une déclaration de créance, datée,
signée et appuyée d’un état détaillé des services partiels exécutés, à approuver par
la Commune.
Les factures seront adressées, en triple exemplaire, au Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d’Ixelles -c/o Service d’Architecture, 168 chaussée d’Ixelles
- 13 -
Zijn in de prijs inbegrepen, de algemene kosten en de kosten m.b.t. om het even
welke prestaties die, door hun aard, solidair of afhankelijk van de beschreven
diensten zijn.
Zijn in de prijs inbegrepen:
- De administratieve en secretariaatskosten;
- De verplaatsingskoten;
- De verzekeringen;
- De kosten van ontvangst;
- De kost van het geheel van de, voor het volledige dossier,
voorbereidende meestaten;
- De kost van de vertalingen van de dossiers die in het Frans en
in het Nederlands moeten voorgesteld worden;
- De honoraria m.b.t. de uitwerking van de plannen, de
samenvattende en geraamde inventarissen, van het bijzonder
bestek, van de verslagen, processen-verbaal van vergadering,
van de bijkomende detailplannen;
- De honoria m.b.t. de uitwerking van de verschillende
documenten (voorstel EPB, technisch dossier, opvolging van de
werf, verslagen, processen-verbaal van vergadering, verklaring
EPB,…) ;
- Het verzenden van de briefwisseling;
- De kosten voor fotokopieën,
- De kopieën van de noodzakelijke documenten voor de
opdracht;
- De kosten m.b.t. de persoonlijke beschermingen ;
- In het geval waarin ze nodig zijn, de voorbereidende of
bijkomende diensten, onontbeerlijk voor de goede uitvoering
van de opdracht, al dan niet in dit bijzonder bestek voorzien.
*N.B. : alle documenten zijn tweetalig (de kosten van de vertalingen zijn in deze
opdracht inbegrepen).
5. Betaling
De prijs van de aanbesteding wordt gestort door vooruitbetalingen naarmate de
diensten vorderen, op voorlegging van een verklaring van schuldvordering door de
opdrachtnemer, gedateerd en ondertekend en gestaafd door een gedetailleerde
staat van de gedeeltelijk uitgevoerde diensten, goed te keuren door de gemeente.
De facturen zullen, in drievoud, naar het College van Burgemeester en Schepenen van
de Gemeente Elsene – p/a Dienst Architectuur, gelegen aan de Elsene steenweg 168

à 1050 Bruxelles, accompagnées d’une copie de bon de commande.
Le paiement sera effectué dans les 50 jours de calendrier, à compter de la date à
laquelle les déclarations de créance datées, signées et appuyées d’un état détaillé des
services ont été réceptionnées.
Voir également 1B § 8 Honoraires.
Complémentairement à l’article 15 §2 2° de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26
septembre 1996, il est stipulé :
Les factures sont datées, signées et mentionnent :
La nature du marché
La phase du marché de services concernée
En plus de la somme en chiffre, le montant total en toutes lettres précédé
de la mention « certifié sincère et véritable à la somme de… »
Le numéro de compte bancaire de l’établissement financier auquel le
virement doit être effectué
En outre la facture doit porter les mentions rendues obligatoires par la
législation relative à la taxe sur la valeur ajoutée
Article 23 § 4 de la Loi du 24 décembre 1993 :
La signification de cession et la mise en gage de la créance peut également être
effectuée par le cessionnaire au pouvoir adjudicateur par lettre recommandée à la
Commune d’Ixelles – Service d’Architecture – 168 Chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
6 - Révision des prix
Les prix ne sont pas soumis à révision.
7. Délais partiels des prestations
Les délais maximum d’exécution comptés pour les missions d’ingénieur en stabilité
et/ou d’ingénieur en techniques spéciales, en jours calendriers, s’établissent comme
suit :
1. Le dossier projet (= dossier d’exécution – plans, cahier spécial des charges,
métré récapitulatif, métré estimatif) : 20 jours après réception de la demande
de la Commune d’Ixelles d’établir le dossier projet ;
- 14 -
te 1050 Brussel gestuurd worden vergezeld van een kopie van de bestelbon.
De betaling gebeurt binnen 50 kalenderdagen vanaf de dag waarop de verklaringen
van gedateerde en getekende verklaringen van schuldvordering samen met een
gedetailleerde staat van de diensten werden ontvangen.
Zie eveneens1B § 8 Honoraria.
Naast artikel 15 §2 2° van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26 september
1996, wordt gestipuleerd:
De facturen worden gedateerd, getekend en vermelden:
De aard van de opdracht
De betrokken fase van de opdracht van diensten
Bovenop de som in cijfers, het totaalbedrag voluit geschreven
voorafgegaan door de vermelding “voor oprecht en waarachtig
gecertificeerd voor de som van … “
Het nummer van de bankrekening bij de financiële instelling waarop
de betaling dient te gebeuren
Daarenboven moet de factuur de vermeldingen dragen die door de
wetgeving m.b.t. de taks op de toegevoegde waarde verplicht zijn
geworden
Artikel 23 § 4 van de Wet van 24 december 1993 :
De betekening van de overdracht en de inpandgeving van de schuldvordering kan
eveneens gebeuren per aangetekend schrijven door de cessionaris aan de
aanbestedende overheid, de Gemeente Elsene – Dienst Architectuur – Elsene
steenweg 168 te 1050 Elsene.
6 - Prijsherziening
De prijzen worden niet herzien.
7. Gedeeltelijke termijn van de prestaties
De maximum uitvoeringstermijnen voor de opdrachten van ingenieurs voor stabiliteit
en/of voor speciale technieken gerekend in kalenderdagen, worden als volgt bepaald :
1. Het dossier project (= uitvoeringsdienst – plannen, bijzonder bestek,
recapitulatieve meetstaat, geraamde meetstaat) : 20 dagen na ontvangst van de
aanvraag van de Gemeente Elsene om het projectdossier op te stellen;
2. Analyseverslag offerte: 8 dagen na doorsturen van de offertes;

- 15 -
2. Rapport d’analyse des offres : 8 jours après transmission des offres ; 3.
Processen-verbaal van de werfvergaderingen m.b.t. de problemen verbonden
3. Procès-verbaux des réunions de chantier sur les problèmes liés à la stabilité met de stabiliteit en de speciale technieken: 3 dagen na de dag van de
et aux techniques spéciales : 3 jours après le jour de la réunion ;
vergadering;
4. Documents complémentaires, tels que plans de détails en cours 4. Bijkomende documenten, zoals de detailplannen die uitgevoerd worden,… : 5
d’exécution,… : 5 jours après la demande de la Commune d’Ixelles.
dagen na de aanvraag van de Gemeente Elsene.
5. Analyse des propositions de décomptes et des états d’avancements de 5. Analyse van de voorstellen m.b.t. de afrekeningen en tot de voorschotstaten van
l’entreprise : les remarques sont transmises dans les 5 jours qui suivent de onderneming: de opmerkingen worden doorgestuurd binnen de 5 dagen die
l’envoi du document par l’entreprise chargée de l’exécution des travaux volgen op het versturen van het document door de onderneming belast met het
uitvoeren van de werken.
Les délais maximum d’exécution comptés pour les missions de conseiller PEB, en De maximum uitvoeringstermijnen voor de opdrachten van EPB-adviseur, gerekend in
jours calendriers, s’établissent comme suit :
kalenderdagen, worden als volgt bepaald
1. La proposition PEB
Lorsque le pouvoir adjudicateur estime l’élaboration du projet de l’ouvrage terminée,
il invite le prestataire de services, par courrier, à lui transmettre la proposition PEB
dans un délai de maximum 10 jours ouvrables à dater de la réception du courrier.
Il sera intégré dans le dossier de demande de Permis d’Urbanisme.
2.a. Dans le cas d’une rénovation légère : la déclaration PEB simplifiée
La déclaration PEB simplifiée est établie et transmise au pouvoir adjudicateur par le
conseiller PEB 10 jours ouvrables à dater de la réception du courrier de la
Commune qui en fait la demande.
2.b. Dans le cas d’une construction neuve ou d’une rénovation lourde :
Le dossier technique PEB est établi et transmis au pouvoir adjudicateur par le
conseiller PEB 10 jours ouvrables à dater de la réception du courrier de la
Commune qui en fait la demande.
3. Déclaration PEB:
La déclaration PEB est établie et transmis par le conseiller PEB au plus tard 30
jours ouvrables après la réception provisoire de l’ouvrage sur base du dossier
technique. Elle décrit, pour le bâtiment tel que construit, les mesures qui ont été
prises en vue du respect des exigences PEB et détermine par calcul si ces
exigences sont respectées. La déclaration PEB est signée par le maître d’ouvrage,
l’architecte et le conseiller PEB et envoyée à Bruxelles Environnement - IBGE.
Voir “ Moyens d’action ” pour le retard de fourniture des documents.
Quelque soit le nombre d’études qui ont déjà été commandées au prestataire de
services, il ne peut arguer du nombre de ces études ou de leur importance pour
1. Het EPB Voorstel
Wanneer de opdrachtgevende overheid van mening is dat het plan voor de
werkzaamheden volledig is uitgewerkt, nodigt zij het dienstverlenend bedrijf
schriftelijk uit om uiterlijk binnen 10 werkdagen, te rekenen vanaf de ontvangst
van de brief, het EPB Voorstel aan haar door te geven. Dit voorstel zal worden
toegevoegd aan het aanvraagdossier voor de bouwvergunning.
2.a. In het geval van een lichte renovatie: vereenvoudigde EPB verklaring
De vereenvoudigde EPB verklaring wordt door de EPB Adviseur opgesteld en
binnen de 10 werkdagen, te rekenen vanaf de ontvangst van de brief van de
Gemeente met de aanvraag, overgemaakt aan de opdrachtgevende overheid.
2.b. In het geval van nieuwbouw of van zware renovatiewerken:
Het technisch EPB dossier wordt samengesteld door de Adviseur EPB en binnen de
10 werkdagen, te rekenen vanaf de ontvangst van de brief van de Gemeente met
de aanvraag, overgemaakt aan de opdrachtgevende overheid.
3. EPB Verklaring:
De EPB verklaring wordt opgesteld door de EPB Adviseur en uiterlijk binnen 30
werkdagen na de voorlopige oplevering van de werken op basis van het technisch
dossier overgemaakt. Deze verklaring geeft voor het gebouw zoals dit uiteindelijk werd
gebouwd een beschrijving van de maatregelen die werden genomen om de EPB
vereisten te respecteren en bepaalt door een berekening of deze vereisten werden
gerespecteerd. De EPB verklaring wordt ondertekend door de bouwheer, de architect
en de EPB adviseur en opgestuurd naar het BIM – Leefmilieu Brussel.
Zie “ Middelen van optreden ” voor de vertraging van levering van de documenten.
Welke ook het aantal studies zijn die reeds bij de dienstverlener besteld werden,
mag hij uit het aantal van die studies of van hun belang, niet besluiten de hierboven

prolonger les délais d’exécution imposés ci-dessus. Il doit prendre les dispositions
nécessaires pour faire face à la demande.
8 - Honoraires :
Le montant des honoraires couvre toutes les tâches à exécuter en application du
présent marché et les frais de dossier. Il est calculé pour l’ensemble de la mission.
Le paiement des honoraires s’effectue suivant l’inventaire par tranche forfaitaire:
o Forfait, selon le montant des travaux de stabilité pour l’ingénieur en stabilité.
o Forfait, selon le montant des travaux de techniques spéciales pour
l’ingénieur en techniques spéciales.
o Forfait, selon le montant des travaux concernés par l’étude pour le conseiller
en PEB.
Remarque : les honoraires seront calculés sur base du coût final des travaux et/ou
de stabilité et/ou de techniques spéciales, hormis :
1. les travaux supplémentaires résultant d’erreurs ou manquements imputables au
prestataire de services ;
2. les quantités présumées irréalisables (ainsi, pour tout dépassement de 30% en
cours d’exécution des quantités présumées d’un poste à bordereau de prix, une
réfaction du montant du décompte sera appliquée sur les honoraires).
Le paiement des honoraires dus à l’ingénieur en stabilité et en techniques spéciales
se fera comme suit :
- 30% à l’approbation du dossier d’adjudication bilingue par le Conseil communal
de la Commune d’Ixelles ;
- 10% à l’approbation du dossier d’adjudication bilingue par la Région de
Bruxelles-Capitale, Service de la Tutelle et par un éventuel pouvoir subsidiant ;
- 5% à l’approbation du choix de l’adjudicataire par le Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d’Ixelles ;
- 5% à l’approbation du choix de l’adjudicataire par la Région de Bruxelles-
Capitale, Service de la Tutelle et par un éventuel pouvoir subsidiant ;
- 35% en cours de chantier suivant l’état d’avancement ;
- 10% à la réception provisoire ;
- 5% à la réception définitive ;
Le paiement des honoraire dus au conseiller PEB se fera comme suit :
1. 25% à la remise de la proposition PEB ;
- 16 -
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen. Hij moet de noodzakelijke
beschikkingen nemen om aan deze aanvraag het hoofd te bieden.
8 - Honoraria:
Dit bedrag dekt al de uit te voeren taken in toepassing van onderhavige opdracht en
de dossierkosten. Dit is voor het geheel van de opdracht berekend.
De betaling van de honoraria gebeurt volgens de inventaris bij forfaitaire schijven :
o Vast bedrag, volgens het bedrag van de stabiliteitswerken voor de ingenieur voor
stabiliteit.
o Vast bedrag, volgens het bedrag van de speciale technieken werkzaamheden
voor de ingenieur voor speciale technieken
o Vast bedrag, volgens het bedrag van de werkzaamheden die te maken hebben
met de studie voor de EPB Adviseur.
Opmerking: de honoraria zullen berekend worden op basis van de uiteindelijke kost
van de werken m.b.t. stabiliteit en /of speciale technieken, uitgezonderd:
1) De bijkomende werken die voortvloeien uit fouten of gebreken die aan de
dienstverlener toe te schrijven zijn;
2) De niet verwezenlijkbare veronderstelde hoeveelheden (zo zal voor elke
overschrijding van 30% in de loop van de uitvoering van de veronderstelde
hoeveelheden van een post met prijsborderel, een wijziging van het bedrag van de
afrekening op de honoraria toegepast worden).
De betaling van de honoraria die aan de ingenieur voor stabiliteit en voor speciale
technieken verschuldigd zijn, zal als volgt gebeuren:
- 30% bij de goedkeuring van het tweetalige aanbestedingsdossier door de
gemeenteraad van de Gemeente Elsene;
- 10% bij de goedkeuring van het tweetalige aanbestedingsdossier door het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Dienst van het Toezicht en door een eventuele
subsidiërende overheid;
- 5% bij de goedkeuring van de keuze van de aanbesteder door het
Schepencollege van de Gemeente Elsene;
- 5% bij de goedkeuring van de keuze van de aanbesteder door het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, Dienst van het Toezicht en door een eventuele
subsidiërende overheid;
- 35% in de loop van de werf volgens de staat van voortgang;
- 10% bij de voorlopige oplevering;
- 5% bjj de definitieve oplevering;
De betaling van de honoraria die aan de EPB-adviseur verschuldigd zijn, zal als volgt
gebeuren:
1. 25% bij het overmaken van het EPB Voorstel;

2. 35% à la remise du dossier technique ;
3. 25% à la remise de la déclaration PEB ;
4. 15% à la remise du Certificat bâtiment neuf par l’IBGE.
9. Sous-traitants
Lorsque tout ou une partie des prestations du marché est confiée à un ou plusieurs
sous-traitants, le prestataire de services reste, dans tous les cas, seul responsable visà-vis
du pouvoir adjudicateur.
Le prestataire de services en assume la direction, la coordination et supporte le coût
de leurs honoraires ainsi que tous les frais annexes.
10. Obligation du soumissionnaire
Le prestataire est tenu pour le service demandé, de mettre en pratique toutes les
règles de l'art de sa profession et son expérience en la matière, de façon à solutionner
au mieux les problèmes posés.
Il est tenu à une obligation de moyens et de résultat.
En vertu de sa spécialisation, le prestataire est tenu de présenter les suggestions qu’il
estime indispensables au point de vue technique et financier pour atteindre le résultat
demandé et défendre les intérêts de la Commune.
Si nécessaire et si une solution lui semble incomplète ou mauvaise, il proposera à la
Commune une solution meilleure, étant entendu qu'il doit décrire la solution proposée
et joindre une estimation de l’incidence financière et sur le délai.
11. Organisation des relations entre Maître de l’ouvrage et Ingénieur
La Commune d’Ixelles s’engage à fournir, sans délai, à l’ingénieur tous les éléments
en sa possession, nécessaires pour entamer les études.
12. Réception technique
Les services faisant l’objet du présent marché sont soumis aux vérifications
destinées à constater qu’ils répondent aux conditions imposées par le présent cahier
des charges.
La réception technique se fera selon les dispositions prévues à l’article 71 de l’arrêté
royal du 26 septembre 1996.
- 17 -
2. 35% bij het overmaken van het technisch dossier;
3. 25% bij het overmaken van de EPB Verklaring;
4. 15% bij het overmaken van het Certificaat Nieuwbouw door het BIM – Leefmilieu
Brussel.
9. Onderaannemers
Als het geheel of een deel van de prestaties van de opdracht aan een of meerdere
onderaannemers wordt toevertrouwd, blijft de dienstverlener, in alle gevallen, de enige
verantwoordelijke t.a.v. de aanbestedende overheid.
De dienstverlener neemt er de leiding, de coördinatie van op zich en draagt de kost
van hun honoraria, evenals alle bijkomende kosten.
10. Verplichting van de inschrijver
De dienstverlener is verplicht voor de gevraagde dienst alle regels van de kunst van
zijn beroep en zijn ervaring ter zake aan te wenden om de problemen die zich
stellen, zo goed mogelijk op te lossen.
Hij is gehouden tot een verplichting van middelen en van resultaat.
Krachtens zijn specialisatie is de dienstverlener ertoe verplicht, de suggesties voor te
stellen die hij op technisch en financieel oogvlak onontbeerlijk acht om het gevraagde
resultaat te bereiken en de belangen van de Gemeente te verdedigen.
Indien nodig en als een oplossing hem onvolledig of slecht lijkt, stelt hij aan de
Gemeente een betere oplossing voor, met dien verstande dat hij de voorgestelde
oplossing moet beschrijven en een schatting van de financiële weerslag en de
gevolgen op de termijn moet toevoegen.
11. Organisatie van de relaties tussen de Bouwheer en de Ingenieur
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om zonder uitstel alle elementen die ze in haar
bezit heeft en die nodig zijn om de studies te beginnen, aan de architect te bezorgen.
12. Technische oplevering
De diensten die het voorwerp zijn van deze aanbesteding worden onderworpen aan
controles om na te gaan of ze beantwoorden aan de voorwaarden die onderhavig
bestek oplegt.
De technische oplevering gebeurt volgens de bepalingen die zijn opgenomen in
artikel 71 van het Koninklijk Besluit van 26 september 1996.
13. Propriété intellectuelle et droit d’auteur 13. Intellectuele eigendom en auteursrecht

Les droits d'auteur patrimoniaux attachés à l’œuvre créée en exécution du présent
marché seront cédés sans restriction à la Commune d'Ixelles au fur et à mesure de
l’approbation des documents du marché et du paiement des honoraires y afférent
(voir article 7 et 8)
Il s’agit d’une cession définitive qui concerne les modes d’exploitation, même ceux
non repris dans le présent cahier des charges. Le prestataire ne pourra prétendre en
aucun cas à une rémunération spéciale, à une indemnité ou à des dommagesintérêts
quelconques du fait de l’utilisation, pour l’exécution du présent marché, de
copyright, royalties, licences, brevet…étant censé avoir tenu compte, lors de
l’élaboration de son offre, des charges résultant de cette utilisation. Il est de plus
précisé qu’en aucun cas, le Maître de l’Ouvrage ne pourra être contraint de payer
quoi que ce soit à un tiers quelconque détenteur d’un brevet, licences,… employés
pour l’exécution du présent marché, le prestataire ayant retenu la charge exclusive
de ses procédés d’exécution.
La Commune se réserve le droit d’utiliser tous les documents réalisés dans le cadre
du présent marché au fur et à mesure du paiement des honoraires y afférent.
14. Documents
Les documents d’exécution bilingues seront fournis en 6 exemplaires dont un sous
forme de contreclichés (pour les plans) et un sous format informatique.
En cours d’exécution, les notes générales et techniques seront fournies en 3
exemplaires plus celles destinées aux entreprises.
Tous les documents, notes, plans et croquis sans exception aucune devront être
présentés en format normalisé A3, A4 ou multiple de A4, plié.
En fin de chantier, trois exemplaires, mis à jour, de chacun des plans As-built seront
remis au Maître de l’ouvrage, ainsi qu’un dossier complet sous format informatique.
15. Moyens d’actions et résiliation
Voir les articles 20, 21 et 75 de l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996.
1°/ Amendes de retard
En cas de manquements de la part du prestataire de services ou lorsque les services
- 18 -
De patrimoniale auteursrechten die verbonden zijn met het gecreëerde werk in uitvoering
van onderhavige aanbesteding zullen, zonder enige beperking, worden overgedragen aan
de Gemeente Elsene naargelang de goedkeuring van de documenten van de opdracht en
de betalingen van de betreffende honoraria (zie artikel 7 et 8).
Het betreft een definitieve overdracht die betrekking heeft op de aanwendingswijzen,
zelfs deze die niet zijn opgenomen in onderhavig bestek. De dienstverlener kan in
geen geval aanspraak maken op een speciale bezoldiging, vergoeding of enige
schadevergoeding omwille van het aanwenden, voor de uitvoering van onderhavige
aanbesteding, van copyrights, royalty’s, exploitatierechten, octrooien… waarvan hij
geacht wordt deze in rekening te hebben gebracht bij het opmaken van zijn offerte
en de lasten die uit het gebruik ervan voortvloeien. Er wordt bovendien gepreciseerd
dat de Bouwheer in geen geval verplicht kan worden om welk bedrag dan ook te
betalen aan een derde die houder zou zijn van een octrooi, exploitatierecht,…
aangewend voor de uitvoering van onderhavige aanbesteding, daar de
dienstverlener als enige de lasten draagt voor zijn uitvoeringsprocédés.
De Gemeente behoudt zich het recht voor alle, in het kader van deze opdracht
verwezenlijkte documenten, te gebruiken naargelang de betaling van de betreffende
honoraria.
14. Documenten
De tweetalige uitvoeringsdocumenten worden in 6 exemplaren geleverd waarvan
een onder de vorm van contreclichés (voor de plannen) en een onder
informaticavorm.
In de loop van de uitvoering zullen de algemene en technische notities in 3
exemplaren geleverd worden met daarbij die voor de ondernemingen bestemd zijn.
Alle documenten, notities, plannen en schetsen, zullen, zonder enige uitzondering, in
genormaliseerd A3, A4 formaat of meervoud van A4, geplooid moeten geleverd worden.
Op het einde van de werf zullen drie exemplaren, geüpdatet, van elk van de plannen
As-built aan de Bouwheer bezorgd worden, evenals een dossier onder
informaticaformaat.
15. Middelen van optreden en beëindigen
Zie artikelen 20 en 21 en 75 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996.
1°/ Verwijlboetes
In geval van gebreken vanwege de dienstverlener of als de diensten niet aan de

ne satisfont pas aux clauses et conditions de marché, ou s’ils ne sont pas effectués
selon les règles de l’art, ils sont recommencés par le prestataire, sans que celui-ci ne
puisse réclamer la moindre indemnité.
Les amendes de retard continuent à courir à charge du prestataire défaillant et il
supporte également, en sus, les frais de conclusion du marché pour compte, sans qu’il
puisse dépasser 11.000€.
En cas de résiliation par la Commune, sans faute de la part du prestataire de
services, il est établi un état des prestations exécutées en vue de leur paiement
au prestataire de services.
2°/ Mesures d’office
Voir les articles 20 § 6 et 75 §2 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre 1996.
En cas de défaut du prestataire de services, ils sont d’office exécutés en régie ou
commandés à un tiers, à ses frais, risques et périls, sur l’ordre du pouvoir adjudicateur.
16. Responsabilité
Le prestataire de service assume l’entière responsabilité des solutions choisies par lui
et représentées sur les documents d’exécution remis à l’entrepreneur mais aussi des
erreurs ou manquements dans les services réalisés, notamment dans les études, les
calculs, les plans ou tout autre document produit en exécution du marché.
Pour les études, le prestataire de services est tenu à garantie vis-à-vis du pouvoir
adjudicateur conformément aux articles 1792 & 2270 du Code civil.
Le prestataire de services garantit en outre le pouvoir adjudicateur de tous dommagesintérêts
dont celui-ci est redevable à des tiers, du chef de retard ou de défaillance du
premier nommé.
L’ingénieur s’engage à accomplir en temps voulu et de manière adéquate toutes les
tâches qui lui sont imposées par le présent cahier spécial des charges.
Dans le cadre de sa mission, l’ingénieur agit en qualité de prestataire de services,
conseiller du maître d’ouvrage.
17 - Litiges
- 19 -
bepalingen en de voorwaarden van de opdracht voldoen, of als ze niet volgens de regels
van de kunst uitgevoerd worden, worden ze door de dienstverlener herbegonnen, zonder
dat deze laatste nog maar de minste schadeloosstelling kan eisen.
De verwijlboetes lopen verder ten laste van de in gebreke gebleven dienstverlener en
hij draagt eveneens, daarenboven, de kosten van het afsluiten van een opdracht voor
eigen rekening, zonder dat deze de 11.000€ mag overschrijden.
Ingeval van beëindiging door de Gemeente, zonder fout vanwege de
dienstverlener, wordt er een staat van de uitgevoerde prestaties opgemaakt met
het oog op het betalen ervan aan de dienstverlener.
2°/ Middelen van ambtswege
Zie de artikelen 20 § 6 en 75 §2 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996.
Ingeval van gebrek uit hoofde van de dienstverlener, worden ze van ambtswege
toegepast in regie of bij een derde besteld, op zijn kosten, risico en gevaar, op bevel
van de aanbestedende overheid.
16. Verantwoordelijkheid
De dienstverlener neemt de volledige verantwoordelijkheid voor de oplossingen die
door hem gekozen en voorgesteld worden op de uitvoeringsdocumenten die aan de
ondernemer bezorgd worden maar ook voor de fouten of gebreken in de uitgevoerde
diensten op zich, meerbepaald in de studies, de berekeningen, de plannen of elk
ander document dat tijdens de uitvoering van de opdracht voorgelegd wordt.
Voor de studies, is de dienstverlener verplicht tot waarborg t.a.v. de aanbestedende
overheid overeenkomstig artikelen 1792 & 2270 van het Burgerlijk Wetboek.
De dienstverlener waarborgt daarenboven de aanbestedende overheid m.b.t. alle
schadevergoedingen die deze laatste t.a.v. derden verschuldigd is, uit hoofde van
vertraging of in gebreke blijven van de eerstgenoemde.
De ingenieur verbindt zich ertoe tijdig en op adequate wijze alle taken die hem door
het huidig bijzonder bestek zijn opgelegd, te vervullen.
In het kader van zijn opdracht handelt de ingenieur in de hoedanigheid van
dienstverlener, raadgever van de bouwheer.
17 - Geschillen

Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de Bruxelles.
- 20 -
De partijen zien af van een dagvaarding zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet in der minne kan worden geregeld door
middel van een vrijwillige minnelijke schikking, wordt voor de rechtbanken van
Brussel gebracht.

Chapitre II - Clauses techniques Hoofdstuk II – Technische bepalingen
Cadre de la Mission :
Divers projets commandés au cours des années 2011-2012: rénovation ou
construction de bâtiments appartenant à la Commune d’Ixelles.
Liste prévisionnelle non exhaustive des projets programmés en 2011-2012:
1. Logements :
56 rue Elise
…
2. Cultes :
Eglise Sainte Croix
…
3. Ecoles :
Ecoles 7 et 8
…
4. Divers :
Domaine Madeleine Clément (Wavre) : réfection, réaménagement et extension
Extension/bookshop musée
…
5. Sports :
…
Généralités :
Maître d’ouvrage :
Commune d’Ixelles, représentée par son Collège des Bourgmestre et Echevins.
Architecte :
Service d’Architecte ou bureaux d’études désignés par la Commune d’Ixelles.
Projet :
A établir en 2011-2012.
Date présumée du début des travaux :
A partir de 2012-2013.
Mission :
Les visites périodiques sur chantier (1x par semaine): l’ingénieur veillera à la
bonne exécution des travaux. Le temps de présence minimum de l’ingénieur sur
chantier pour les visites périodiques est fixé à 2 heures par semaine.
Des visites ponctuelles supplémentaires s’il y a des risques importants dans
certaines phases critiques de travaux.
- 21 -
Kader van de Opdracht :
Verscheidene projecten besteld in de loop van de jaren 2011-2012: renovatie of
constructie van gebouwen die aan de Gemeente Elsene toebehoren
Niet exhaustieve lijst van de in 2011-2012 geprogrammeerde projecten:
1. Huivesting :
56 Elisastraat
…
2. Erendiensten :
Heilig Kruis kerk.
…
3. Scholen :
Scholen 7 en 8
…
4. Diversen :
Madeleine Clément domein (Waver): herstelwerkzaamheden, herinrichting en
uitbreiding. Uitbreiding bookshop museum
…
5. Sport :
…
Algemeenheden:
Bouwheer:
Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn College van Burgemeester en
Schepenen.
Architect:
Dienst architectuur of studiebureaus die door de Gemeente Elsene aangeduid zijn.
Project:
Op te stellen in 2011-2012.
Veronderstelde datum van aanvang van de werken:
Vanaf 2012-2013.
Opdracht :
De periodieke bezoeken op werf (1x per week): de ingenieur zal over de goede
uitvoering van de werken waken. De minimumduur van aanwezigheid van de
ingenieur op de werf voor de periodieke bezoeken wordt op 2 uur per week
vastgelegd.
Specifieke bijkomende bezoeken als er belangrijke risico’s tijdens bepaalde

Particularités :
1) L’ingénieur et le conseiller PEB s’engagent à accomplir en temps voulu et de
manière adéquate toutes les tâches qui lui sont imposées par le présent cahier des
charges.
2) L’ingénieur et le conseiller PEB travailleront en étroite collaboration avec la
Commune d’Ixelles et notamment à la tenir informer par tous les moyens
nécessaires et dans les plus brefs délais de ses constatations.
3) L’ingénieur et, le cas échéant, le conseiller PEB assisteront aux réunions
techniques de chantier et communiquera les informations concernant le chantier.
4) L’ingénieur et, le cas échéant, le conseiller PEB assisteront à toutes les réunions
d’information organisées par la Commune d’Ixelles.
5) L’ingénieur et le conseiller PEB s’engageront à garder le secret le plus strict visà-vis
des tiers sur les informations, renseignements et documents recueillis ou
portés à sa connaissance à l’occasion de sa mission.
L’attention du soumissionnaire est attirée sur le fait que l’exercice de la mission
s’effectuera en tenant compte du bilinguisme (français - néerlandais) de l’ensemble
des documents relatifs au projet et en tenant compte de la langue arrêtée à l’issue de
l’adjudication relative à l’étude et à la réalisation du projet.
Ainsi, tous les documents diffusés seront en français et en néerlandais et l’ingénieur
aura la capacité d’effectuer sa mission tant en français qu’en néerlandais.
- 22 -
fases van de werken optreden.
Bijzonderheden:
1) De ingenieur en de EPB-adviseur verbinden zich ertoe tijdig en op adequate
wijze alle taken die hem door dit bestek zijn opgelegd te vervullen.
2) De Ingenieur en de EPB-adviseur zullen nauw met de Gemeente Elsene
samenwerken en meer bepaald door haar met alle noodzakelijke middelen en
binnen de kortste termijnen van zijn vaststellingen geïnformeerd te houden.
3) De ingenieur en eventueel de EPB-adviseur zullen aan de technische
werfvergaderingen deelnemen en zullen de informatie betreffende de werf meedelen.
4) De ingenieur en eventueel de EPB-adviseur zullen aan alle informatievergaderingen
die door de Gemeente Elsene georganiseerd worden, deelnemen.
5) De ingenieur en de EPB-adviseur verbinden zich ertoe de grootste
geheimhouding te bewaren t.a.v. derden m.b.t. informatie, inlichtingen en
documenten die hij verzameld heeft of die hem naar aanleiding van zijn
opdracht ter kennis zijn gebracht
De aandacht van de inschrijver wordt gevestigd op het feit, dat het uitvoeren van de
opdracht zal gebeuren rekening houdend met de tweetaligheid (Frans -
Nederlands) van het geheel der documenten m.b.t. tot het project en rekening
houdend met de definitieve taal op het einde van de aanbesteding m.b.t. de studie
en de verwezenlijking van het project. Zo zullen alle verspreide documenten in het
Frans en in het Nederlands zijn en de ingenieur zal de capaciteit hebben om zijn
opdracht zowel in het Frans als in het Nederlands uit te voeren.

In te vullen, gedateerd, gehandtekend en door de inschrijver te voegen bij zijn offerte,
IDENTITEITEN VAN HUN RESPECTIEVELIJKE ADJUNCTEN :
PRIJSLIJST 1 : STABILITEIT
STABILITEIT: ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
SPECIALE TECHNIEKEN:,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
EPB: ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Bedrag van de veronderstelde uitgave voor de
werken van stabiliteit BTW uitgesloten
van 0 tot 20.000 €
van 20.001 tot 40.000 €
van 40.001 tot 75.000 €
van 75.001 tot 150.000 €
van 150.001 tot 250.000 €
van 250.001 tot 400.000 €
van 400.001 tot 600.000 €
van 600.001 tot 800.000 €
van 800.001 tot 1.000.000 €
van 1.000.001 tot 1.250.000 €
van 1.250.001 tot
meer dan 1.500.001 €
1.500.000 €
TOTAAL van de prijslijst 1
PRIJSLIJST 2 : SPECIALE TECHNIEKEN
Bedrag van de veronderstelde uitgave voor de
werken van speciale technieken BTW uitgesloten
van 0 tot 20.000 €
van 20.001 tot 40.000 €
van 40.001 tot 75.000 €
van 75.001 tot 150.000 €
van 150.001 tot 250.000 €
van 250.001 tot 400.000 €
van 400.001 tot 600.000 €
van 600.001 tot 800.000 €
van 800.001 tot 1.000.000 €
van 1.000.001 tot 1.250.000 €
van 1.250.001 tot
meer dan 1.500.001 €
1.500.000 €
TOTAAL van de prijslijst 2
PRIJSLIJST 3 : EPB-ADVISEURS
Conseiller PEB
VAST BEDRAG
VAST BEDRAG
Bedrag van de veronderstelde uitgave ≤500.000 €
de 500.001
à 1.000.000
€
de
1.000.001 à
2.000.000 €
> 2.000.001
€
Vast bedrag Vast bedrag Vast bedrag Vast bedrag
Eenvoudige renovatie
1. Voorstel EPB: vereenvoudigd formulier XXXXX XXXXX
2. Vereenvoudigde EPB Verklaring XXXXX XXXXX
Totalen XXXXX XXXXX
Zware renovatie en nieuwbouw
1. Voorstel EPB met inbegrip van de haalbaarheidstudie, indien nodig
2. Technisch dossier en opvolging werf
3. Afgifte van de EPB Verklaring
4. Afgifte van het certificaat nieuwbouw
Totalen
Totaal van al de totalen van de prijslijst 3
TOTAAL VAN DE PRIJSLIJSTEN 1, 2 en 3
STUDIEBUREAU VAN INGENIEURS VOOR STABILITEIT, VOOR SPECIALE TECHNIEKEN EN EPB-ADVISEURS
VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHEIDENE OPDRACHTEN N°2011-206
INVENTARIS
IDENTITEIT VAN DE INGENIEUR IN STABILITEIT :,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
IDENTITEIT VAN DE INGENIEUR IN SPECIALE TECHNIEKEN :,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
IDENTITEIT VAN DE ADVISEUR EPB :,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Het bedrag van de offerte is verschillend van het bedrag van de bestelling.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : -
- : -
Service Architecture Dienst Architectuur
BUREAU D’ETUDES D’INGENIEURS EN STABILITE, EN TECHNIQUES
SPECIALES ET CONSEILLER SUR LA PERFORMANCE ENERGETIQUE
DES BATIMENTS
MISSIONS COMPLETES DANS LE CADRE DE DIVERS PROJETS
PENDANT 1 AN
ADJUCATION PUBLIQUE
2011-206
OFFRE
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signées pour accord et chaque page sera
paraphée par le soumissionnaire.
Le soussigné :................................................................................................................
........................................................................................................................................
STUDIEBUREAU VAN INGENIEURS VOOR STABILITEIT EN VOOR
SPECIALE TECHNIEKEN EN ADVISEURS VOOR ENERGIEPRESTATIE
VAN GEBOUWEN
VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHEIDENE
PROJECTEN GEDURENDE EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
2011-206
OFFERTE
Om zijn offerte op te maken, dient de inschrijver gebruik te maken van onderhavig
formulier op ongezegeld papier of van een ander, conform het model gewaarmerkt
document.
De offerte en zijn bijlagen worden getekend voor akkoord en elke pagina wordt
geparafeerd door de inschrijver.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) .......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession:..................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité .................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : ..... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
.......................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………...
.......................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :.................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone ................................................................................................................
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
n° de fax ........................................................................................................................... faxnummer : .............................................................................................................
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………

- 2 -
ou bien* of wel*
La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien (1)
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel (1)
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
Immatriculé à l’O.N.S.S. sous le n°:...... ..................................................................... Inschrijvingsnummer bij de R.S.Z.:..............................................................................
Inscrit au registre de commerce de
....................................................................................................……………………..
Ingeschreven in het handelsregister van ...................……............................……….
....................................................................................................……………………..
TVA (uniquement en Belgique) n°: ........................................................................... BTW (alleen in België) :...............................................................................................
Les membres de mon personnel sont de nationalité :................................................
Mijn personeel heeft de volgende nationaliteit:…………………………………………..
Mes sous-traitants sont de nationalité ....................................................................... Mijn onderaannemers hebben de volgende nationaliteit..............................................
………………………………………………………………………………………………...
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables Verklaart hierbij kennis te hebben genomen van de voor de aanbesteding
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de toepasselijke voorwaarden en aanvaardt dat op het vlak van de algemene of
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel diegene die opgenomen zijn in de
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions toepasselijke voorwaarden bindend zijn en verbindt zich ertoe, op zijn roerende en
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le onroerende goederen, in overeenstemming met de bepalingen en voorwaarden van
marché suivant : bureau d’études d’ingénieurs en stabilité, en techniques spéciales et het bijzonder bestek waarvan hij verklaart een volledige kennis te hebben, de
conseiller sur la performance énergétique des bâtiments : missions complètes dans le volgende opdracht uit te voeren: studiebureau van ingenieurs voor stabiliteit en voor
cadre de divers projets pendant 1 an
speciale technieken en adviseurs voor energieprestatie van gebouwen: volledige
opdrachten in het kader van verscheidene projecten gedurende een jaar
Moyennant la somme HTVA de : ....................................................................................
TVA ( 21%) : ....................................................................................................................
TOTAL TVAC : ................................................................................................................
Voor de som ZBTW van: .................................................................................................
BTW (21%): ......................................................................................................................
TOTAAL BTWI: ................................................................................................................

1°) Aucun produit de provenance étrangère ne sera mis en œuvre pour l’exécution de
ce marché
ou bien
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1er 4° de l'Arrêté Royal du
8 janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l'origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des Etats
membres de la Communauté européenne, avec indication par pays d'origine de
la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces produits et matériaux
interviennent dans l'offre; s'il s'agit de produits ou de matériaux à parachever ou à
mettre en oeuvre sur le territoire des Etats membres de la Communauté
européenne, seule la valeur des matières doit être indiquée.*
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
ouvert au nom de:........................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES.
Fait à ……………………………, le ………………………….
* Biffer les mentions inutiles
Le(s) soumissionnaire(s)
- 3 -
1°) Er mag geen enkel product van buitenlandse afkomst worden gebruikt voor de
uitvoering van deze aanbesteding.
of wel
2°) Conform de bepalingen van artikel 90 § 1e 4° van het Koninklijk Besluit van
8 januari 1996 wordt een aparte, gedateerde en getekende nota aangehecht die
melding maakt van de oorsprong van de te leveren producten en de te gebruiken
materialen die niet afkomstig zijn van een Lidstaat van de Europese Unie, met
vermelding per land van herkomst van de waarde, zonder de douanerechten,
vertegenwoordigd door die producten en materialen in de offerte; als het gaat om
producten of materialen die nog afgewerkt of toegepast moeten worden op het
grondgebied van een Lidstaat van de Europese Unie, moet enkel de waarde van
de grondstof opgegeven worden.*
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
Worden eveneens bij de onderhavige offerte gevoegd:
- De documenten, modellen, stalen en alle andere inlichtingen* vereist door het
speciaal bestek waaraan onderhavige aanbesteding onderworpen is, gedateerd en
getekend.
VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
Gedaan te ……………………………, op ………………………….
* Schrappen wat niet past.
De inschrijver(s)

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/108
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 33ste punt:
Openbare Werken (3 de Directie) - Wegbekledingen-Riolen-Beplantingen: Overheidsopdracht voor werken
nr 2011-234. Jaarlijkse onderneming van bestratingswerken en onderhoud van het wegennet, evenals alle
samenhangende werken. Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2-
2° b) van de Wet van 24 december 1993. Opdracht met prijslijst. Bijzonder bestek, veiligheids- en
gezondheidsplan, offerteformulier en samenvattende meetstaat. Vaststelling van de opdrachtvoorwaarden.
Geraamde uitgave: 600.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
--------------------
DE RAAD,
Gelet op de wet van 24 december betreffende opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten
evenals de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 15 oktober 2009 (ref. : 15.10.2009/A/057) die beslist
heeft:
1. de bestratings- en onderhoudswerken, evenals alle ermee samenhangende wegenwerken goed te
keuren;
2. het bijzonder bestek nr. 3/REP/02/2010, het inschrijvingsformulier, de samenvattende meetstaat en het
algemeen veiligheids- en gezondheidsplan en de prijslijst betreffende onderhavige overheidsopdracht nr.
2010-002 die integraal deel uitmaken van onderhavig besluit goed te keuren ;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toestemming te geven deze overheidsopdracht tegen
prijslijst nr 2010-002 door openbare aanbesteding bekend te maken;
4. de uitgaven van deze werken geraamd op 600.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
5. deze uitgave te boeken in de gewone begroting van 2010 voor ongeveer 85 % van de raming
(hetzij. ± 516.000,00 EUR) op de artikelen met volgende economische codes:
- 124-04
- 124-06
- 124-48
- 140-06
alsook in de buitengewone begroting van 2010 voor ongeveer 15 % van de raming (hetzij
± 90.000,00 EUR) in geval van werken aan onze gemeentelijke gebouwen, hoofdzakelijk op de artikelen:
- 100/723-60 “Algemeen beheer : Herstellingswerken aan gebouwen op het openbare domein” ;
- 124/723-60 “Herstel van de gebouwen op het openbare domein” ;
- 4240/723-60 “Parking : Inrichting van de gebouwen in uitvoering”;
- 426/723-60 “Openbare verlichting : Installatiewerken” ;
- 765/721-60 “Ontspanning in open lucht : Inrichting van de terreinen in uitvoering” ;
- 700/723-60 “Algemeen onderwijs : Inrichting van de gebouwen”;
- 8492/723-60 “Gemeentelijke restaurants: Inrichting van de gebouwen in uitvoering” ;
- 8440/723-60 “Kribbes en kinderdagverblijven : Inrichting van de gebouwen”;
Onder voorbehoud van goedkeuring door de Gemeenteraad en de Toezichthoudende Overheid ;
6. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven in de gewone begroting van 2011 te dekken ;
7. de uitgaven betreffende de buitengewone begroting te financieren door het afsluiten van een lening bij
een financiële instelling of door aanwending van eigen fondsen;
Gelet op het schrijven van 18 december 2009 van de Dienst Administratief Toezicht van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, re. 009-2009/9995-xc die ons informeert dat er geen bezwaar is tegen de
beraadslaging van de Gemeenteraad ref. : nr. 15.10.2009/A/057;

- 2 -
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 10 mei 2010
(ref. : 10/05/2010/B/027) die beslist heeft:
1. het analyserapport van de gedateerde en ondertekende offertes in bijlage goed te keuren hetwelk de
toekenning van de opdracht motiveert en integraal deel uitmaakt van onderhavige beslissing ;
2. op basis van de kwalitatieve selectiecriteria volgende aannemers te selecteren : BOUCHER, KEMBO,
DE DENDER, VERHAEREN, MELIN en KRINKELS ;
3. op basis van de regelmatigheidscriteria de offertes van volgende aannemers te weerhouden : BOUCHER,
KEMBO, DE DENDER, VERHAEREN, MELIN en KRINKELS ;
4. de overheidsopdracht van werken met prijslijst nr. 2010-002 betreffende de jaarlijkse onderneming van
bestratingswerken en onderhoud van het wegennet, evenals alle samenhangende werken toe te wijzen
aan de firma BOUCHER (EUROVIA), Allée Hof ter Vleest, 1 te 1070 Brussel volgens zijn offerte van
24 maart 2010 voor een totaal bedrag van 466.911,13 EUR (BTW 21 %) ;
5. de uitgave van 466.911,13 EUR BTWI goed te keuren die op de gewone begroting van 2010 voor
ongeveer 85 % van de raming geboekt zal worden op de artikelen met volgende economische codes:
- 124-04
- 124-06
- 124-48
alsook in de buitengewone begroting van 2010 voor ongeveer 15 % van de raming in geval van werken
aan onze gemeentelijke gebouwen, hoofdzakelijk op de artikelen:
- 100/723-60 “Algemeen beheer: Herstellingswerken aan gebouwen op het openbare domein”
- 124/723-60 “Herstel van de gebouwen op het openbare domein”;
- 4240/723-60 “Parking : Inrichting van de gebouwen in uitvoering”;
- 765/721-60 “Ontspanning in open lucht: Inrichting van de terreinen in uitvoering”;
- 700/723-60 “Algemeen onderwijs : Inrichting van de gebouwen”;
- 8492/723-60 “Gemeentelijke restaurants: Inrichting van de gebouwen in uitvoering” ;
- 8440/723-60 “Kribbes en kinderdagverblijven: Inrichting van de gebouwen”;
6. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven in de gewone begroting van 2011 te dekken ;
7. de uitgaven betreffende de buitengewone begroting te financieren door het afsluiten van een lening bij
een financiële instelling of door aanwending van eigen fondsen;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijke Gewest – Toezichthoudende Overheid
van 26 juli 2010 die ons informeert dat de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen
van 10 mei 2010 uitvoerbaar is geworden door het verstrijken van de termijn;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 24 maart 2010 (ref. : 24.03.2011/A/49) die beslist heeft:
om de aanvulling van het begrotingsartikel 136/127-12 getiteld “Wagenpark: huren van het
transportmaterieel” aan de overheidsopdracht voor werken nr. 2010-002: Jaarlijkse onderneming van
bestratingswerken en onderhoud van het wegennet, evenals alle samenhangende werken goed te keuren;
Overwegende dat onderhavige opdracht 2011-234 bestaat uit de herhaling van soortgelijke werken als die
van opdracht nr. 2010-002;
Overwegende dat de mogelijkheid om over te gaan tot een onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 door beroep te doen
op de aannemer die de eerste opdracht kreeg aangeduid was sinds de mededinging voor de eerste
opdracht die via openbare aanbesteding gegund werd;
Overwegende dat de aankondiging en het bijzonder bestek immers het volgende bepalen: “De Gemeente
behoudt zich de mogelijkheid voor om de opdracht te hernieuwen in toepassing van de bepalingen van
artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten”;
Overwegende dat deze mogelijkheid beperkt is tot een periode van drie jaar na het gunnen van de
oorspronkelijke opdracht;
Overwegende dat opdracht nr. 2010–002 oorspronkelijk op 30 juli 2010 werd gegund ;
Overwegende dat de Gemeente bijgevolg de mogelijkheid heeft om de opdracht van bestratingswerken en
onderhoud van het wegennet, evenals alle samenhangende werken toe te wijzen aan de aannemer die de
eerste opdracht kreeg zonder mededinging via onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking
overeenkomstig artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 en dit tot 30 juli 2013;
Overwegende dat de Gemeente de aannemer die de eerste opdracht kreeg zal raadplegen;

- 3 -
Gelet op het bijzonder bestek en de samenvattende meetstaat betreffende onderhavige opdracht voor
werken overeenkomstig het basisontwerp;
Overwegende dat het geraamde bedrag voor deze opdracht voor werken 495.867,76 EUR ZBTW bedraagt,
zijnde 600.000,00 EUR BTWI (21 %) voor één jaar,
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de jaarlijkse onderneming van bestratings- en onderhoudswerken, evenals alle ermee
samenhangende wegenwerken goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, het veiligheids- en gezondheidsplan, de samenvattende meetstaat en het
inschrijvingsformulier betreffende onderhavige overheidsopdracht nr. 2011-234 die integraal deel
uitmaken van onderhavig besluit en overeenkomstig de oorspronkelijke opdracht nr. 2010-002 gegund
via openbare aanbesteding goed te keuren ;
3. een overheidsopdracht voor werken tegen prijslijst via onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 uit te
schrijven;
4. de aannemer van de eerste opdracht nr. 2010-002 de firma EUROVIA BELGIUM (BOUCHER), Allée Hof ter
Vleest 1 te 1070 Brussel te raadplegen;
5. de uitgaven van deze werken geraamd op 600.000,00 EUR BTWI (21%), prijsherziening en
veronderstelde hoeveelheden inbegrepen goed te keuren;
6. deze uitgave te boeken in de gewone begroting van 2011 voor ongeveer 85 % van de raming
op de artikelen met volgende economische codes:
- 424/124-06: “Verkeer en parkeren : technische prestaties door derden” (beschikbaar :
295.697,09 EUR) ;
- 424/124-48: “Verkeer en parkeren : andere technische kosten” (beschikbaar : 16.438,56 EUR) ;
- 4210/124-02 : “Infrastructuur wegen : technisch materiaal” (beschikbaar : 14.606,21 EUR) ;
- 4210/124-06 : “Infrastructuur wegen : technische prestaties door derden” (beschikbaar :
92.726,84 EUR) ;
- 4210/124-48 : “Infrastructuur wegen : andere technische kosten” (beschikbaar : 46.211,00 EUR) ;
- 136/127-12: «Wagenpark: huur transportmaterieel” (beschikbaar: 0,00 EUR);
- 878/124-06 : “Begraafplaats : technische prestaties door derden” (beschikbaar : 1.259,69 EUR) ;
alsook in de buitengewone begroting van 2011 voor ongeveer 15 % van de raming in geval van werken
aan onze gemeentelijke gebouwen, hoofdzakelijk op de artikelen:
- 100/723-60 “Algemeen beheer: Herstellingswerken aan gebouwen op het openbare
domein” (krediet : 4.439.000 EUR – beschikbaar : 3.341.407,082 EUR) ;
- 124/723-60 “Herstel van de gebouwen op het openbare domein” (krediet : 2.422.000 EUR –
beschikbaar : 2.282.000 EUR) ;
- 4240/723-60 “Parking : Inrichting van de gebouwen in uitvoering” (krediet: 3.813.000 EUR –
beschikbaar : 3.436.529,15 EUR) ;
- 765/721-60 “Ontspanning in open lucht: Inrichting van de terreinen in uitvoering” (krediet: 0 EUR –
beschikbaar : 0 EUR);
- 700/723-60 “Algemeen onderwijs : Inrichting van de gebouwen” (3.672.001 EUR – beschikbaar :
2.748.567,58 EUR);
- 8492/723-60 “Gemeentelijke restaurants: Inrichting van de gebouwen in uitvoering” (krediet :
20.000 EUR – beschikbaar : 20.000 EUR) ;
- 8440/723-60 “Kribbes en kinderdagverblijven: Inrichting van de gebouwen” (krediet : 5.792.358 EUR
– beschikbaar : 5.752.358 EUR);
7. de investeringsuitgaven te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of
door aanwending van eigen fondsen;
8. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven in de gewone begroting van 2012 te dekken;

- 4 -
Deze beraadslaging zal ter goedkeuring aan de Toezichthoudende overheid overgemaakt worden,
overeenkomstig de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals deze van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Revêtements – Egouts - Plantations Wegen – Riolen - Beplantingen
ENTREPRISE ANNUELLE DES TRAVAUX DE PAVAGE,
D'ENTRETIEN ET TOUS TRAVAUX CONNEXES EN VOIRIE (2011-2012)
PROCEDURE NEGOCIEE SANS PUBLICITE
Marché public n° 2011-234
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN
EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011-2012)
ONDERHANDELINGSPROCEDURE ZONDER BEKENDMAKING
Overheidsopdracht nr. 2011-234
BIJZONDER BESTEK

COMMUNE D'IXELLES
3ème DIRECTION - TRAVAUX PUBLICS
Service Revêtements-Egouts-Plantations
PROCEDURE NEGOCIEE SANS PUBLICITE
PREMIERE PARTIE - CLAUSES ADMINISTRATIVES
A. INTRODUCTION
1.1. Dispositions générales
1. .Pouvoir adjudicateur
La Commune d’Ixelles représentée par son Collège des Bourgmestre et Echevins
- 168 chaussée d’Ixelles - 1050 Bruxelles - Belgique.
Personne à contacter : Monsieur P. MONIN (ext: 6360) ou Monsieur O. DE
KLERCK (ext: 6361) - tél. : 02./515.63.63 - Fax : 02/515.63.02.
Le cahier spécial des charges relatif à l’entreprise peut être consulté dans les
bureaux du Service « Revêtements-Egouts-Plantations » de la Commune
d’Ixelles, 168a chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles, les jours ouvrables de 9 à 12
heures (samedi excepté).
2. Mode de passation du marché
Le marché est passé par voie de procédure négociée sans publicité conformément
à l’article 17 § 2-2° b) de la Loi du 24 décembre 1993.
3. Objet du marché
La présente entreprise a pour objet les travaux de pavage, d'entretien et tous
travaux connexes en voirie.
- 2 -
GEMEENTE ELSENE
3de DIRECTIE OPENBARE WERKEN
Dienst Bestratingen-Riolen-Beplantingen
ONDERHANDELINGSPROCEDURE ZONDER BEKENDMAKING
EERSTE DEEL - ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN
A. INDIENEN
1.1. Algemene inrichtingen
1. Aanbestedende overheid
Gemeente Elsene vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en
Schepenen, Elsensesteenweg 168, 1050 Elsene, België.
Te contacteren perso(o)n(en) : De heer P. MONIN (toestel: 6360) of de heer O.
DE KLERCK (toestel 6361), tel.: 02.515.63.63 - Faxtoestel: 02/515.63.02.
Het bestek omtrent deze aanneming kan worden geraadpleegd in de kantoren
van de Dienst "Bestratingen - Riolen en Beplantingen" van de Gemeente
Elsene, 168a Elsensesteenweg te 1050 Brussel, de werkdagen van 9 tot 12 uur
(zaterdag uitzonderd).
2. Wijze van gunning van de opdracht
De opdracht wordt gegund bij wege van een onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking in overeenstemming met het artikel 17 § 2-2° b) van de Wet van de
24 december 1993.
3. Voorwerp van de opdracht
De aanneming heeft als opdracht het uitvoeren van bestratings- en onderhoudswerken
en alle ermee samenhangende werken aan de wegenis.

4. Description des ouvrages
A) Les travaux de pavage comprennent:
1°) les déblais et remblais nécessaires à la mise sous profil des voies publiques
en vue de l'exécution des travaux de pavage à effectuer par l'adjudicataire;
2°) l'exécution de pavage au moyen de pavés neufs ou de remploi fournis à pied
d'oeuvre par la Commune, dans la voirie communale et dans les propriétés
communales;
3°) l'exécution des relevés à bout, des réfections de tranchées et des menues
réparations de pavage dans la voirie communale et dans les propriétés
communales;
4°) le remplissage des joints de certains pavages au moyen de mortier bitumeux;
5°) la fourniture et la mise en oeuvre des matériaux nécessaires à l'exécution des
travaux neufs, des renouvellements, réfections et réparations des trottoirs,
terre-pleins, etc... en pavés ou dalles en béton comprimé, des bordures de
trottoirs et de terre-pleins, tant pour les travaux exécutés pour compte de
tiers sur la voie publique que pour les propriétés communales.
- 3 -
4. Beschrijving van de werken
A) De bestratingswerken omvatten:
1°) het uitvoeren van de nodige uitgravingen en aanvullingen ter verwezenlijking van
het in profiel brengen der openbare wegen met het oog op de bestratingswerken
door de inschrijver uit te voeren;
2°) het bestratingswerk der gemeentewegen en oppervlakten binnen de gemeenteeigendommen
middels nieuwe of herbruikte straatstenen door de Gemeente ter
plaatse te leveren;
3°) het opbreken van de bestaande kasseiwerken en het herplaatsen dezer onder
het gewenste peil, het herstellen van de sleuven, het uitvoeren van kleine
herstellingswerken aan de bestrating der gemeentewegen en gemeenteeigendommen;
4°) het vullen der voegen van zekere bestratingen met bitumeuze mortel;
5°) het leveren en het verwerken der nodige materialen voor het uitvoeren van
nieuwe werken, vernieuwingswerken en herstellingswerken van stoepen,
verhoogde bermen, enz... in straatstenen, in tegels van geperst beton; van de
kantstenen van stoepen en verhoogde bermen, zowel voor de werken
uitgevoerd voor rekening van derden op openbare wegen als ook voor de
gemeente-eigendommen.
Ces travaux peuvent consister en : Deze werken kunnen bestaan uit :
a) construction et renouvellement des trottoirs avec pavés neufs ou de
remploi, ou dalles en béton comprimé;
a) het aanleggen en vernieuwen der stoepen met nieuwe of hergebruikte
straatstenen of tegels van geperst beton;
b) établissement et renouvellement des bordures en matériaux neufs
destinés à limiter les trottoirs ou les terre-pleins;
b) het plaatsen en vernieuwen van kantstenen met nieuwe materialen om
stoepen en verhoogde bermen te begrenzen;
c) réfection et réparation de bordures ou de trottoirs en pavés, en dalles ou c) het herstellen der kantstenen en stoepen met kasseien, met tegels van
en béton comprimé ;
geperst beton;
6°) l'exécution des transports divers;
7°) la fourniture de sable, cendrées et dolomie pour des travaux effectués par les
ouvriers communaux;
8°) l'exécution des pavages à établir par la Commune, pour le compte de
particuliers;
6°) het uitvoeren van allerlei vervoersopdrachten;
7°) het leveren van zand, as en dolomiet voor werken door de gemeentearbeiders
uit te voeren;
8°) het uitvoeren van bestratingswerken door de Gemeente voor rekening van
particulieren;

9°) éventuellement, l'exécution des travaux aux trottoirs des Communes dont les
rues sont limitrophes d'Ixelles;
10°) la réparation locale de revêtements asphaltiques au moyen d'un micro-béton,
type IV;
B) Les travaux d'entretien peuvent comprendre la fourniture et la mise en oeuvre
des matériaux nécessaires à l'exécution des travaux divers et d'amélioration
ci-dessous définis, à effectuer tant pour le compte de la Commune que pour
celui de particuliers ou de tiers et effectués d'office par elle :
1°) terrassements et démolitions;
2°) exécution d'ouvrages divers en maçonnerie de briques ou de béton;
3°) construction et reconstruction de canalisations en tuyaux en grès vernissé;
4°) l'enlèvement, le déplacement ou le rehaussement d'avaloirs et le
rehaussement de taques d'égout ou similaires;
5°) établissement, réparation ou enlèvement de clôtures.
Les fournitures et travaux énumérés ci-dessus, peuvent, en outre, être exécutés
pour d’autres services communaux
5. Délai d’exécution:
La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers.
L'entreprise prendra cours au jour précisé dans l’ordre de commencer les travaux.
Le planning d'exécution des divers travaux est fixé par le fonctionnaire dirigeant.
L'entrepreneur ou son délégué prendra régulièrement contact avec le Service de la
REP, 187 chaussée d'Ixelles, tél: 02/515.63.61.
Le délai d'exécution de chaque travail est déterminé par le fonctionnaire dirigeant,
d'après son importance et son caractère d'urgence.
Toutefois, les délais partiels maximum doivent être respectés
* max 3 jours ouvrables par trottoir (+/- 20 m²)
* max 3 jours ouvrables par réparation de tranchée
- 4 -
9°) eventueel, het uitvoeren van werken aan stoepen van wegen die aan de
Gemeente Elsene palen;
10°) het lokaal herstellen van KWS-wegbedekkingen door middel van een microbeton,
type IV.
B) De onderhoudswerken kunnen omvatten: het leveren en verwerken der nodige
materialen voor de uitvoering van de verschillende bovenvermelde werken en
verbetereingen voor rekening van de Gemeente, particulieren of derden en
ambtshalve door hen uitgevoerd:
1°) grond- en slopingswerken;
2°) het uitvoeren van verschillende werken in metselwerk van baksteen of beton;
3°) het bouwen of wederopbouwen van kanaliseringen in geverniste gresbuizen;
4°) het verwijderen, verplaatsen of hoger brengen van straatkolken en het hoger
brengen van riooldeksels of gelijkaardig;
5°) het aanleggen, herstellen of slopen van afsluitingen.
De bovenvermelde leveringen en werken, kunnen bovendien voor rekening van
andere gemeentediensten uitgevoerd worden.
5. Uitvoeringstermijn:
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen.
De aanneming vangt ten vroegste aan op duidelijksdag in het bevel tot uitvoering van
de werken.
De uitvoeringsrangplanning van verschillende werken wordt door de leidende
ambtenaar van het bestuur vastgesteld.
De aannemer of zijn afgevaardigde zal regelmatig contact opnemen, met de Dienst
van WRD, 187 Elsensesteenweg, tel. 02/515.63.61.
De uitvoeringstermijn van ieder werk wordt bepaald door de leidende ambtenaar,
volgens het belang en de dringende noodzakelijkheid ervan.
De gedeeltelijke termijn maximum moet worden gerespecteerd
* max 3 werkdagen per stoep (+/- 20 m²)
* max 3 werkdagen per greppelherstel

Quel que soit le nombre de travaux qui ont déjà été commandé à l'entrepreneur, il ne
peut arguer du nombre de ces ouvrages ou de leur importance pour prolonger les
délais d'exécution imposés, sans accord préalable avec le fonctionnaire dirigeant; il
doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face à la situation.
1.2. Clauses administratives et contractuelles
- 5 -
Wat ook het aantal werken is die al aan de aannemer bevolen werd, kan hij het aantal
of de belangrijkheid van de deze werken niet als aanleiding beschouwen om de
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen, zonder voorafgaande toestemming van
de leidende ambtenaar: hij is gehouden de nodige maatregelen te treffen om tegen
die toestand opgewassen te zijn.
1.2. Administratieve en contractuele bepalingen
ARTICLE 1 - Cahier des charges, plans, offre. ARTIKEL 1 - Bestekken, plannen, offerte.
A. Cahier des charges
A. Bestek
Pour autant qu’il n’y soit pas dérogé par les prescriptions du présent cahier spécial
des charges, sont applicables au présent marché les dispositions et conditions de:
1. la loi du 24 décembre 1993 (M.B. du 22 janvier 1994) relative aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
2. l’arrêté royal du 8 janvier 1996 (M.B. du 26 janvier 1996) relatif aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
3. l’arrêté royal du 26 septembre 1996 et son annexe établissant le cahier général
des charges des marchés publics de travaux, fournitures et de services (M.B. du
18 octobre 1996);
4. le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-
Capitale;
Sont également d'application :
5. les clauses techniques du "Règlement Général sur les Bâtisses" de la
Commune d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 9 janvier 1948 et
pris pour notification par la Députation permanente, le 17 février 1948;
6. les clauses techniques du "Règlement sur les trottoirs" de la Commune
d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 16 septembre 1949,
7. le Règlement Général sur la Protection du Travail;
In zover er niet wordt van afgeweken door de bepalingen van onderhavig bestek,
zijn op deze aanneming van toepassing de bepalingen en voorwaarden van:
1. de wet van 24 december 1993 (B.S. van 22 januari 1994) betreffende de
overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
2. het koninklijke besluit van 8 januari 1996 (B.S. van 26 januari 1996)
betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen
en diensten;
3. het koninklijke besluit van 26 september 1996, en zijn bijlage houdende
vaststellingen van de algemene aannemingsvoorwaarden van de
overheidsopdrachten van werken, leveringen en diensten (B.S. van 18
oktober 1996);
4. het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
Zijn eveneens van toepassing :
5. de technische bepalingen van de "Algemene bouwverordening" van de
Gemeente Elsene", vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 9 januari
1948 en voor betekening genomen door de Bestendige Deputatie op 17
februari 1948;
6. de technische bepalingen van de "Verordening voor stoepen" der gemeente
Elsene vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 16 september 1949;
7. het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming;

8. le règlement général pour la protection du travail, dernière Edition(R.G.P.T.), la
loi du 4 août 1996 (loi BET) relative au bien-être des travailleurs lors de
l’exécution de leur travail, les arrêtés d’exécution prévoyant le nouveau code
sur le bien-être (code BET), l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers mobiles ou temporaires, ainsi que l(Arrêté Royal du 19 décembre
2001 concernant la formation complémentaire des coordinateurs en matière de
sécurité et de santé ;
9. le règlement général sur les installations électriques A.R. du 10.3.1981 (M.B.
du 29 avril 1981) et les arrêtés le complétant ou le modifiant ;
10. les prescriptions de l’Intercommunale Bruxelloise de Distributions des Eaux ;
11. les prescriptions de la Compagnie distributrice du gaz et de l’électricité ;
12. les normes éditées par l'Institut Belge de la Normalisation en vigueur à la date
de l'adjudication;
13. la circulaire générale sur la signalisation routière et ses compléments;
14. la circulaire n° 584-7 du 12/10/88 relative à la redevance due au Centre de
Recherche Routière (C.R.R.);
15. la circulaire n°44-2-90-1 du 27/11/90 relative au contrôle et respect des
obligations sociales des entreprises adjudicataires et de leurs sous-traitants ;
16. la circulaire n°555-4 du 27/06/1986 : coût du matériel d’entrepreneurs (CMK-83
et ses compléments ultérieurs) ;
17. la circulaire n° 574-19 du 27/06/1986 : calcul du coût horaire des engins lors de
l’établissement des décomptes ou de la révision des prix unitaires ;
18. le “code de bonne pratique pour la prévention des dégâts aux installations
souterraines” (circulaire n°512-107 du 12 mars 1985 du Ministère des Travaux
Publics) ;
19. l'Arrêté royal du 18 février 1994 (M.B. du 26 février 1994) définissant la nature
des intempéries qui empêchent le travail;
- 6 -
8.
het algemeen reglement voor de bescherming van de arbeid, laatste Uitgave
(A.R.A.B.), de wet van 4 augustus 1996 (wet WOW) met betrekking tot het
welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk, de
uitvoeringsbesluiten houdende voorziening van de nieuwe code m.b.t. het
welzijn (code WOW), het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de
mobiele en de tijdelijke werven, evenals het Koninklijk Besluit van 19
december 2001 betreffende de bijkomende opleiding van de coördinatoren
inzake de veiligheid en de gezondheid;
9. het algemeen reglement m.b.t. de elektrische installaties K.B. van 10.3.1981
(B.S. van 29 april 1981) en de besluiten die het aanvullen of wijzigen;
10. de voorzichten van de Brusselse Intercommunale voor Waterdistributie;
11. de voorschriften van de Distributiemaatschappij van gas en elektriciteit;
12. de op de datum van aanbesteding in voege zijnde normen opgesteld door het
Belgisch Instituut van Normalisatie;
13. de algemene omzendbrief over het werkverkeer en zijn bijvoegsels;
14. de omzendbrief nr 584-7 van 12/10/88 betreffende de verplichte bijdrage aan
het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (O.C.W.);
15. de omzendbreif nr.44-2-90-1 van 26/11/90 betreffende de controle en de
naleving van de sociale verplichtingen van de aannemers en de
onderaannemers ;
16. de omzendbrief nr.555-4 van 27/06/1986 : kosten van het materieel van de
aannemers (CMK-83 et en haar latere bijlage);
17. de omzendbrief nr. 574-19 van 27/06/1986 : berekening van de kosten per uur
van machines tijdens de opstelling van tussenrekeningen of de herziening van
de eenheidsprijzen;
18. de “code van goede praktijk voor de voorkoming van schade aan
ondergrondse installaties” (omzendbrief nr 512-107 van 12 maart 1985 van
het ministerie van Openbare werken);
19. het Koninklijk besluit van 18 februari 1994 (B.S. van 26 februari 1994)
vaststellende de aard van het slecht weer dat het werken verhindert;

20.
Ordonnance relative à la coordination et à l’organisation des chantiers en voie
publique en Région de Bruxelles-Capitale du 5 mars 1998 ;
21. Vademecum pour les adaptations des trottoirs pour les personnes à mobilité
réduite Ministère de la Région de Bruxelles Capitale - Administration de
l’Equipement et des Déplacements - Espaces-Mobilité - Janvier 2006 ;
22. Arrêté Royal de 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles ;
23. toutes les lois, tous les arrêtés-lois, tous les arrêtés-royaux ou ministériels et/ou
toutes les inscriptions ministérielles qui annuleraient, modifieraient ou
compléteraient tout ou partie des documents sub. 1. à 22. ci-dessus. Le
soumissionnaire est censé avoir pris connaissance et en avoir tenu compte
dans l'élaboration de son offre de prix ;
24. Les mots "Le Ministre" et "l'Etat" de ces cahiers des charges sont supposés
être remplacés par les mots "Le Collège des Bourgmestre et Echevins" et la
"Commune d'Ixelles".
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La Commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode.
1.3. Clauses administratives et contractuelles particulières du
marché
- 7 -
20. de Ordonnantie betreffende de coördinatie en de organisatie van de werken
op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 1998;
21. Vademecum voor de aanpassing van de voetpaden aan de noden van
personen met beperkte mobiliteit Ministerie van het Brussels Hoofdstedeijk
Gewest — Bestuur Uitrusting en Vervoer- Ruimten-Mobiliteit –Januari 2006;
22. Koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen;
23. alle wetten, wetsbesluiten, alle koninklijke of ministeriële besluiten en/of alle
ministeriële beschikkingen die volledig of gedeeltelijk de hierboven vermelde
documenten sub. 1. tot 22. zouden afschaffen, wijzigen of aanvullen. De
inschrijver is derhalve geacht er kennis van te hebben genomen en ermede
rekening te hebben gehouden bij het opmaken van zijn prijsofferte;
24. De woorden “ de Minister” en “de Staat” van deze bestekken worden
verondersteld vervangen te worden door de woorden “het College van
Burgemeester en Schepenen” en “de Gemeente Elsene”.
De voltooiing van een procedure houdt geen verplichting tot gunning van een
opdracht. De Gemeente kan ofwel tot gunning van een opdracht ofwel de nieuwe
procedure beginnen, indien nodig na een andere mode.
1.3. Bijzondere administratieve en contractuele bepalingen van
de opdracht
Les clauses administratives particulières suivantes modifient et complètent : De volgende bijzondere bepalingen wijzigen en vervolledigen :
A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché
l’annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996
1.3.1. A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché
Art. 89 § 1er: Rédaction de l’offre
L’offre complétée du métré est rédigée sur les textes imprimés sur papier de
teinte rose, joint séparément au présent cahier spécial des charges ou sur autre
document certifié conforme au modalités prévues dans l’article 89 de l’AR du 8 janvier
1996.
K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht
Bijlage bij het K.B. van 26 september 1996
1.3.1. K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht
Art. 89 § 1ste: Opstelling van de offerte
De offerte, vervolledigd met de prijslijst wordt opgesteld op de gedrukte roze
formulieren die afzonderlijk gevoegd zijn bij het huidige bestek of op ieder ander
dokument eensluidend verklaard met de modaliteiten voorzien in artikel 89 van het
KB van 8 januari 1996.

Art.90 Documents à joindre à l’offre
Le soumissionnaire doit joindre à son offre : le métré dûment complété (formulaire
rose ou équivalent).
Critères de sélection qualitative :
Le soumissionnaire doit être en règle en matière de cotisations de sécurité
sociale et de sécurité d'existence, relative à l'avant-dernier trimestre civil
écoulé par rapport au jour d'ouverture des offres. (cfr. art 17 bis - A.R.
08/01/96). A cet effet, le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des
moyens électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du
compte de l'entreprise envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Le soumissionnaire doit joindre à son offre la preuve qu’il satisfait aux
exigences de l’agréation en classe 4 ou supérieure, catégorie C.
Régularité :
Seront également joints les deux documents comportant les renseignements suivants
:
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le
soumissionnaire se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan de
sécurité et santé (article 30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et
moyens de prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les
mesures et moyens extraordinaires de protections collective et individuelle (article
30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles).
Le prix relatif aux mesures de sécurité, de même que celui relatif à l’installation de
chantier, sont répartis sur l’ensemble des postes du métré conformément à l’article
96 § 4 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996.
Formalités relatives à l'introduction de l’offre:
Le soumissionnaire est tenu de remettre prix sur le formulaire d’offre joint au présent
cahier des charges ou sur tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés par le soumissionnaire ou son
mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de nature à influencer les
- 8 -
Art. 90 Bij de offerte te voegen documenten
De inschrijver moet verplichtend bij zijn offerte voegen : de behoorlijke vervolledigde
prijslijst (roze formulier of gelijkwaardig).
Kwalitatieve selectiecriteria :
De inschrijver moet in regel zijn met de sociale zekerheidsbijdragen en
bestaanszekerheid m.b.t. het voorlaatste burgerlijk trimister t.a.v. dag voor de
opening van de inschrijvingen. (cfr. art 17 bis - K.B. 08/01/96). Met het oog
hierop zal de Aanbestedende Overheid zelf door elektronische middelen
(Digiflow) de situatie van de rekening van de onderneming tegenover de
sociale zekerheidsinstelling (RSZ) onderzoeken.
De inschrijver moet met zijn offerte het bewijs dat hij voldoet aan de eisen
van de agreatie in klasse 4 of hoger, categorie C.
Regelmatigheid :
Worden eveneens bij gevoegd twee documenten die volgende informatie bevatten:
In de eerste, een beschrijving van de werkwijzen van de werkzaamheden die de
inschrijver voorstelt toe te passen conform de bepalingen in het veiligheids- en
gezondheidsplan. (artikel 30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of
mobiele bouwplaatsen);
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
maatregelen en middelen qua preventie bepaald door het veiligheids- en
gezondheidsplan met inbegrip van de uitzonderlijke maatregelen en middelen van
collectieve en individuele bescherming (artikel 30 van het Koninklijk Besluit van 25
januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven).
De prijs m.b.t. de veiligheidsmaatregelen, evenals deze m.b.t. de installatie van de
werf zijn verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat overeenkomstig
het artikel 96 § 4 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996.
Formaliteiten betreffende de indiening van de offerte:
De inschrijver dienen hun prijzen te vermelden op het offerteformulier in bijlage van
dit bestek of op ieder ander document dat eensluidend wordt verklaard aan het
voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen, zijn ondertekend door de inschrijver
of zijn gemachtigde alsook iedere doorhaling of overschrijving die de voorwaarden

conditions du marché.
La date limite de réception de l’offre est fixée dans la lettre de demande de prix. Il
s’agit de la date maximale à laquelle l’offre est réceptionnée à la Commune, en cas
d’offre réceptionnée tardivement mais contestée par le soumissionnaire, celui-ci
devra produire la preuve que l’offre a bien été réceptionnée à la Commune avant la
date limite de réception de l’offre.
L’offre doit être glissées dans une enveloppe portant l'indication :
- de l’objet et de la référence du marché,
- de la date limite de réception de l’offre
L’offre doit être, au choix du soumissionnaire :
- déposée à l'Hôtel communal d'Ixelles c/o Service des Travaux publics
168 chaussée d'Ixelles à 1050 BRUXELLES
- envoyée par la poste à l’adresse suivante:
Commune d'Ixelles
Direction des Travaux publics - REP
168 chaussée d'Ixelles
1050 BRUXELLES – B
Art.113 Les suggestions et variantes libres sont interdites.
Art.116 Notification du choix de l’adjudicataire - Validité de l’offre.
Article 116 de l'arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais d’approbation
administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnnaire est tenu par son offre est
porté de soixante. (60) à cent quatre- vingt jours de calendrier (180)
Le futur adjudicataire devra au moment de l’attribution du marché être en règle en
matière d’agréation et fournir des certificats légaux en la matière.
- 9 -
van de opdracht zouden kunnen beïnvloeden.
De uiterste datum van ontvangst van de offerte is in de brief van offerteaanvraag
vastgelegd. Het gaat om de uiterste datum op welke de offerte door de gemeente
wordt ontvangen. In geval van een laattijdig ontvangen offerte, maar betwist door
de inschrijver, zal deze laatste het bewijs moeten leveren dat de gemeente de
offerte wel degelijk ontvangen heeft vóór het verstrijken van de uiterste datum voor
het ontvangen van de offerte.
De offerte dient te worden gevoegd in een duidelijk herkenbare briefomslag met de
vermelding van:
- het voorwerp en de referentie van de opdracht
- de uiterste datum van ontvangst van de offerte
De offerte moet, naar keuze van de inschrijver:
- worden afgegeven op het Gemeentehuis van Elsene p/a Dienst van de Openbare
werken
Elsensesteenweg 168 te 1050 BRUSSEL
- per post worden verstuurd naar het volgende adres:
Gemeente Elsene
Directie van de Openbare werken -WRB
Elsensesteenweg 168
1050 BRUSSEL - B
Art.113 De suggesties en vrije varianten zijn verboden.
Art.116 Betekening van de keuze van de aannemer - Geldigheid van de offerte.
Artikel 116 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996: Rekening houdend met de
termijnen ter administratieve goedkeuring wordt de periode waarbinnen de offertes
geldig blijven van zestig (60) op honderd tachtig kalenderdagen (180) gebracht.
De toekomstige aanbesteder zal op het ogenblik van de toekenning van de opdracht
in regel moeten zijn in verband met de erkening en en levert de wettelijke
getuigschriften terzake.
1.3.2. Annexe A.R. du 26/09/1996 : Modalités d’exécution du marché 1.3.2. Bijlage K.B. van 26/09/1996: uitvoerings-modaliteiten van de opdracht
Art. 5 – Cautionnement
Le cautionnement est fixé, conformément aux dispositions de l'article 5 de l’annexe
de l’arrêté royal du 26 septembre 1996 à 5% du montant initial du marché.
Art. 5 - Borgtocht
De borgtocht is vastgesteld, overeenkomstig de beschikkingen van het Art. 5 van de
bijlage van het Koninklijke Besluit van 26 september 1996, op 5% van het
oorspronkelijke bedrag van de overeenkomst.

L’entrepreneur déclaré adjudicataire doit verser, dans les trente jours suivant la date
de la notification du marché, un cautionnement qui est fixé au prorata du montant de
son offre, suivant les modalités prescrites par l’article 5 § 1er du cahier général des
charges.
La justification de la constitution du cautionnement est à envoyer au Collège des
Bourgmestre et Echevins de la Commune d'Ixelles c/o Travaux publics - chaussée
d'Ixelles 168 – 1050 Ixelles en mentionnant les références du marché.
Art. 9 § 1 – Libération du cautionnement après réception
La 1 ère moitié du cautionnement est libérée, à la demande écrite de l’adjudicataire,
après la réception provisoire, de toutes les commandes partielles de travaux. La 2 ème
moitié du cautionnement est libérée après demande écrite de l’adjudicataire à la
réception définitive de l’ensemble des travaux (2 ans après la réception provisoire).
Art. 10 § 1
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit
doivent obligatoirement être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être
titulaires d'une agréation dans la catégorie correspondant à la nature des travaux qui
leur sont confiés et dans la classe correspondant à leur participation au marché.
Toute infraction à cette obligation sera considérée comme un manquement de
l'adjudicataire aux clauses de son contrat.
L'adjudicataire, reste dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis de la Commune.
En cas de défaillance d'un sous-traitant, due à des circonstances de force majeure
dûment prouvées, l'adjudicataire s'engage à transmettre pour information à la
Commune l'identité du sous-traitant de remplacement auquel il se propose de faire
appel, ceci, toutefois, sans préjudice des dispositions de l'article 16 § 2, 3°.
Art. 13 - §1 - Revision des prix - Marchés de travaux
- 10 -
De aangewezen aannemer moet, binnen de dertig dagen waarop hem kennis is
gegeven van de goedkeuring van zijn inschrijvingsbiljet, een borgtocht stellen die
vastgesteld is naar verhouding van het bedrag van de offerte, zoals voorgeschreven
door Art. 5 § 1ste van het algemeen bestek.
Het bewijs van het stellen van deze borgtocht wordt aan het College van
Burgemeester en Schepenen van Elsens p/a Openbare Werken – Elsensesteenweg
168 – 1050 Elsene met vermelding van de referenties van de opdracht.
Art. 9 § 1 - Vrijmaking van de borgtocht na de oplevering
De 1 ste helft van de borgtocht wordt vrijgegeven, de totale borgtocht van alle afzonderlijke
werkopdrachten wordt door de leidende ambtenaar vrijgegeven na de volledige
voorlopige oplevering en op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder. De 2 de helft van de
borgtocht wordt vrijgemaakt op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder bij de definitieve
oplevering van alle werken (2 jaar na de voorlopige oplevering).
Art. 10 § 1
Alle personen moeten die handelen in hoedanigheid van onderaannemer, in welk
stadium ook, verplicht ingeschreven zijn op de lijst van de erkende aannemers en
houder zijn van een erkenning in de categorie die overeenkomt met de aard van de
hun opgedragen werken, alsmede in de met hun aandeel in de opdracht
overeenkomende klasse.
Formule de révision de prix Prijsherzieningsformule
Clause de révision : les dispositions de la rubrique "Clauses de révision" figurant à
l'article 13 du cahier général des charges complétées par les dispositions ci-après,
applicables aux entreprises de travaux relevant de la compétence de la Commission
paritaire nationale de la Construction.
Elke inbreuk op die verplichting zal beschouwd worden als een tekortkoming van de
aannemer aan de bepalingen van zijn kontrakt.
De aanbesteder blijft in alle gevallen alleen aansprakelijk ten opzichte van het
Bestuur.
Ingeval van tekortkoming van een onderaannemer, te wijten aan duidelijke bewezen
omstandigheden van overmacht, verbindt de aannemer er zich toe om aan het
voorafgaandelijk akkoord van het Bestuur, ter informatie, de identiteit van de
vervangende onderaannemer waarop hij wenst een beroep te doen voor te leggen,
dit, echter, onverminderd de beschikkingen van het artikel 16 § 2, 3.
Art. 13 - §1 Prijsherziening – Opdrachten van werken
Herzieningsbepalingen : de bepalingen die voorkomen onder de titel
"Herzieningsbepalingen" in artikel 13 van het algemeen bestek worden vervangen door
de onderstaande bepalingen die toepasselijk zijn op de aannemingen van werken die tot
de bevoegdheid van het Nationaal Paritair Comité van het Bouwbedrijf behoren.

Les modalités de révision du montant du présent marché pour tenir compte des
fluctuations des taux des salaires du personnel ouvrier occupé sur les chantiers, des
charges sociales et assurances y afférentes et de l'indice mensuel calculé sur base
d'une consommation annuelle des principaux matériaux et matières pour l'industrie de
la construction sur le marché intérieur, sont les suivantes:
Les sommes à payer sont déterminées par l'application au montant des travaux
proprement dits, établi sur la base du contrat, de la formule :
Les valeurs des paramètres a, b, c sont fixées comme suit :
a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30
La formule est donc la suivante:
- 11 -
De procedure voor herziening van het bedrag van deze aanneming rekeninghoudend
met de schommelingen van de lonen der op de bouwplaats te werk
gestelde werklieden en van de daarop betrekking hebbende sociale lasten en
desbetreffende verzekeringen en de maandelijkse index rekening te houden die op
basis van een jaarlijks verbruik van de voornaamste materialen en materies voor de
bouwindustrie op de Interne Markt worden berekend, zijn de volgenden:
De te betalen sommen worden berekend door op het volgens het contract
vastgesteld bedrag van iedere staat van eigenlijke werken de volgende formule toe te
passen:
De aan de parameters toegekende waarden a, b en c bedragen zijn als volgt :
a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30
De formule is dus als volgt :
p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30) p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30)
S I S I
Pour l'application de cette formule, les travaux sont censés appartenir à la catégorie
A.
Dans cette formule de révision :
S : est le salaire horaire moyen en vigueur à une date qui précède de 10
jours la date limite de réception des offres et majoré du pourcentage
global des charges spéciales et assurances admis par SPF
ECONOMIE à la même date.
s : est le même salaire horaire moyen en vigueur à la date initiale de la
période mensuelle considérée dans l'acompte majoré du pourcentage
global des charges sociales et assurances admis par le SPF
ECONOMIE à la même date.
Voor de toepassing van deze formule, worden de werken geacht tot categorie A te
behoren.
In deze herzieningsformule :
S : het gemiddelde uurloon, van kracht 10 dagen vóór de datum die
voor is vastgesteld, verhoogd met het door het aangenomen
totaalpercentage van de sociale lasten en verzekeringendie door de
FOD Economie op dezelfde datum zijn toegestaan.
s : hetzelfde gemiddelde uurloon, van kracht tijdens de uitvoering der
werken, verhoogd met het door de FOD ECONOMIE aangenomen
totaalpercentage van de sociale lasten en verzekeringen op
dezelfde datum.
i
vertegenwoordigen het maandelijks
i
Les termes i et I intervenant dans le paramètre b représentent l'index
I
De termen i en I van de parameter b
I
mensuel calculé sur la base d'une consommation annuelle des principaux
indexcijfer, berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de
matériaux et matières par l'industrie de la construction sur le marché
voornaamste materialen en grondstoffen door het bouwbedrijf op de
intérieur.
binnenlandse markt.

Leur valeur est établie mensuellement.
I : est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
fixée.
i : est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
initiale de la période mensuelle considérée dans l'acompte.
§ 4. Application de la formule de révision en cas de retard dans l'achèvement
des entreprises.
Les sommes dues ne peuvent être soumises à révision pour des prestations
effectuées dans une période de retard imputable à l'adjudicataire, hormis le cas où la
formule de révision, appliquée dans la limite de la durée réelle d'exécution, conduit à
une baisse de prix. En cas de retard, la révision se calcule sur base de l'art 13 § 4
du Cahier Général des Charges.
Art. 15 – Paiements.
1°) Le prix des ouvrages est payé par acomptes au fur et à mesure de l'avancement
du marché, et ce par ensembles de travaux terminés. En conséquence, aucun
acompte ne sera alloué sur un travail en cours dont la totalité ne serait pas
exécutée. Aucun acompte ne sera alloué, non plus, sur la valeur des matériaux
approvisionnés et non encore mis en oeuvre, se trouvant soit sur le chantier, soit
en dépôt au moment de l'établissement des comptes.
2°) En vue de l'établissement des factures, la Commune peut, soit vérifier et
éventuellement corriger les états détaillés soumis par l'entrepreneur, soit dresser
directement un état des travaux après mesurage ou vérification par ses soins des
prestations effectuées.
3°) Les factures devront être envoyées en 3 exemplaires et exclusivement à
l’adresse suivante: Collège des Bourgmestre et Echevins, 168 chaussée d’Ixelles
– 1050 Bruxelles.
Article 23 § 4 de la loi du 24 décembre 1993 : la signification de la cession et la
mise en gage de créance peut également être effectuée par le cessionnaire au
pouvoir adjudicateur par lettre recommandée au service REP de la Commune
d’Ixelles, 168 chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
- 12 -
De waarde ervan wordt maandelijks vastgesteld.
I : is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand die aan de
vastgelegde datum voorafgaat.
i : is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand vóór de
aanvangsdatum
maandperiode.
van de in de termijnbetaling beschouwde
§ 4. Toepassing van de herzieningsformule ingeval van vertraging in de
uitvoering van de werken.
De verschuldigde bedragen mogen niet aan herziening worden onderworpen voor
de uitgevoerde werken gedurende een aan de aannemer te wijten periode van
vertraging, behoudens het geval waarbij de herzieningsformule, toegepast binnen
de perken van de werkelijke uitvoeringstermijn, tot een prijsverlaging leidt. In geval
van vertraging wordt de herziening berekend op basis van artikel 13 § 4 het
Algemeen Bestek.
Art. 15 – Betalingen.
1°) De prijs van de werken wordt betaald met voorschotten naargelang de vordering
van de aanneming en dit voor het geheel der voltooide werken. Bijgevolg zal
geen enkele betaling van voorschot geschieden voor een lopend werk dat nog
niet geheel voltooid is. Ook zal geen enkele afbetaling geschieden voor de
waarde van de aangevoerde en niet verwerkte materialen die zich hetzij op de
werf, hetzij op de opslagplaats bevinden op het ogenblik van het opmaken van de
rekening.
2°) Voor het opmaken van de facturen, kan de Gemeente hetzij de door de aannemer
overhandigde gedetailleerde staten nazien en eventueel verbeteren, hetzij zelf
een werkstaat opmaken na opmeting of nazicht door hem van de uitgevoerde
werken.
3°) De facturen dienen in drievoud te worden verstuurd uitsluitend naar het volgend
adres: College van Burgemeester en Schepenen, Elsensesteenweg 168 – 1050
Brussel.
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993: de betekening van de
overdracht en de inpandgeving van de schuldvordering kan eveneens uitgevoerd
worden door de cessionaris aan de aanbestedende overheid door middel van een
aangetekende brief gericht aan de dienst WRB van de gemeente Elsene,
Elsensesteenweg 168 te 1050 Elsene.

Le numéro de bon de commande et le service émetteur devront être mentionnés
sur la facture, complétée de l’adresse où ont été exécutés les travaux et un détail
du métré.
Art. 19 – Garantie de durée, avaries et réparations
Le délai de garantie est fixé à deux ans, prenant cours à la date de la réception
provisoire de l'ensemble des travaux. A l'expiration du délai de garantie,
l'entrepreneur livre en parfait état les ouvrages qu'il aura exécutés. Durant le délai
de garantie, l'entrepreneur entretient en parfait état tous les ouvrages qu'il a
exécutés; il doit prendre immédiatement toutes les dispositions utiles pour satisfaire
à toutes réclamations qui lui seraient faites par l'Administration, faute de quoi celleci
pourrait faire exécuter les réparations jugées nécessaires aux frais, risques et
périls de l'entrepreneur.
Art. 20 § 4 Pénalités spécifiques
Tout travail commencé dans une rue doit être terminé sans désemparer, par un
nombre constant d'ouvriers. Complémentairement aux amendes pour retard prévues
à l’article 48 du CGC, une pénalité spécifique de 125 EUR sera appliquée par jour
d'interruption.
Ceci est justifié par la nécessite de réduire au maximum les délais d'intervention de
l'entrepreneur.
En cas de danger pour la sécurité publique (ex.: effondrement de voirie, rupture de
canalisation(s),…), une pénalité spécifique de 125 EUR par heure de retard sera
appliquée.
Art. 24 - Nature de l'entreprise
La nature de l'entreprise constitue un marché à bordereau de prix. Les quantités
indiquées dans le métré récapitulatif ne peuvent être modifiées dans l’offre.
Il sera procédé à un mesurage contradictoire de toutes les surfaces réellement
exécutées, à la suite duquel un décompte sera établi.
Si l'entrepreneur ne collabore pas à ces mesurages, soit personnellement, soit en y
déléguant un préposé habilité à conclure en son nom, et ce, aux jours et heures
désignés par les agents de l'Administration communale, il sera passé outre à cette
absence, et plus aucune réclamation ne sera admise en ce qui concerne les cotes
et quantités relevées à cette occasion.
- 13 -
Het nummer van de bestelbon en de versturende dienst dienen te worden
vermeld op de factuur aangevuld met het adres waar de werken verricht werden
en het detail van de meetstaat.
Art. 19 - Waarborg van duurzaamheid, beschadingen en herstellingen
De waarborgtermijn van twee jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering
van het geheel der werken. Op het einde van de garantieperiode, levert de
aannemer in perfecte staat de werken die hij uitgevoerd heeft. Gedurende de
garantieperiode onderhoudt de aannemer, in goede staat, alle werken die hij
uitgevoerd heeft; hij zal onmiddellijk alle nodige schikkingen moeten treffen om te
voldoen aan alle bezwaren die hem zouden worden overgemaakt door het Bestuur;
bij het in gebreke blijven van deze zou het Bestuur alle herstellingen kunnen doen
uitvoeren die het nodig acht op kosten en op eigen risico van de aannemer.
Art. 20 § 4 Specifieke boetes
Elk aangevat werk in een straat moet onverwijld door een constant aantal arbeiders
voltooid worden. Ter aanvulling van de achterstandsboetes voorzien in artikel 48 van
het Algemeen Bestek, een specifieke boete van 125 EUR per onderbrekingsdag zal
toegepast worden.
Dit wordt door de oorzaak gerechtvaardigd om de interventietermijnen van de
aannemer maxiaal in te korten.
Bij gevaar voor de openbare veiligheid (bv.: inzakken wegdek, breken van leiding(en),
...), is een specifieke boete van 125 EUR per uur vertraging van toepassing.
Art. 24 - Aard van de aanneming
De aard van de aanneming vormt een overeenkomst tegen prijslijst. De
hoeveelheden die in de samenvattende meetstaat worden aangegeven, kunnen
niet in de offerte gewijzigd worden.
Er zal overgegaan zijn tot een tegenstrijdige meting van alle werkelijk uitgevoerde
oppervlakten, tot het vervolg waarvan een aftrek zal opgesteld zijn.
Indien de aannemer persoonlijk, ofwel de afgevaardigde beambte die gemachtigd is
in zijn naam te handelen, bij de door beambten van het Bestuur bepaalde dag en
uur van deze opmeting niet aanwezig zijn, zal deze opmeting toch doorgaan en
mag de aannemer geen enkel bezwaar betreffende maten en hoeveelheden meer
maken.

L'entrepreneur est tenu, moyennant le prix du marché, d'exécuter aux
emplacements indiqués, à ses frais, risques et périls, tous les travaux constituant
son entreprise, tels qu'ils résultent des conditions des cahiers des charges, détails
et métrés joints à l’offre, toutes les indications données par ces documents se
complétant les unes par les autres et pouvant toutes être invoquées.
Art. 25 §1- Eléments inclus dans le prix
Conformément aux dispositions reprises dans l'Art. 25. - § 1. du Cahier Général des
Charges, il est explicitement rappelé à l'entrepreneur que toutes les redevances et
les coûts quelconques CCT 2000 A1. 41 (telles que C.R.R., C.S.T.C., taxe de
versage, etc.) sont inclus dans les prix unitaires et globaux du métré.
Redevance C.R.R.
"Nous attirons l'attention des soumissionnaires sur le fait qu'il n'est pas prévu, dans
le métré, de poste séparé pour la redevance au C.R.R.
Toutefois, les entrepreneurs doivent s'acquitter d'une redevance au C.R.R., en
application des arrêtés ministériels des 5 mai 1952, 20 juillet 1978 et 5 février 1981.
Les soumissionnaires doivent inclure cette redevance due, dans les prix de leur
offre entrant en ligne de compte pour la redevance (Cfr. Art. 96. - § 4. de l'A.R. du 8
janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de fournitures et de services et
aux concessions de travaux publics.
Cette redevance doit être payée tous les trois mois, et de sa propre initiative par
l'entrepreneur, sur base des paiements en déduction qu'il a reçu du maître de
l'ouvrage, sans attendre l'établissement de la facture finale.
La redevance définitive pour chaque contrat sera calculée sur le montant de la
facture finale établi sur base du montant de l'offre approuvée et éventuellement
modifiée par les compensations en plus ou en moins, révisions comprises, à
l'exclusion de la T.V.A.".
- 14 -
De aannemer is verplicht middels de prijs van de opdracht op zijn kosten en risico,
op de aangeduide plaatsen en volgens de voorschriften van de bestekken, alle
werken uit te voeren die zijn aanneming vormen, zoals ze uit de voorwaarden van
de bestekken, tekeningen en opmetingen bij de inschrijving gevoegd voortvloeien,
waarbij alle door die documenten opgegeven aanduidingen elkaar aanvullen en alle
kunnen ingeroepen worden.
Art. 25 §1- Elementen begrepen in de prijs
Overeenkomstig de bepalingen van artikel 25 § 1 van de Algemene
Aannemingsvoorwaarden, wordt de aannemer er uitdrukkelijk aan herinnerd dat alle
bijdragen of andere kosten TB 2000 A1.41 (zoals OCW, WTCB, stortgeld, enz....)
zijn begrepen in de eenheidsprijzen en de globale prijzen van de opmetingsstaat.
Bijdrage OCW
“De aandacht van de Inschrijvers wordt erop gevestigd dat in de opmeting geen
afzonderlijke post voor de OCW- bijdrage is opgenomen.
Evenwel zijn de Aannemers een bijdrage verschuldigd aan het OCW met
toepassing van de Koninklijke Besluiten van 5 mei 1952, 20 juli 1978 en 5 februari
1981.
De Inschrijvers dienen deze verschuldigde bijdrage te vervatten in hun offerteprijzen
die in aanmerking komen voor de bijdrage. (cfr. art 96 § 4 van het K.B. van 8 januari
1996 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen
en diensten en de concessies voor openbare werken).
Deze bijdrage dient om de drie maanden en op eigen initiatief door de Aannemer te
worden betaald op grond van de betalingen in mindering die hij van de
opdrachtgever heeft ontvangen, zonder het opmaken van de eindafrekening af te
wachten.
De definitieve bijdrage zal voor elk contract berekend worden op het bedrag van de
eindafrekening opgemaakt op grond van het bedrag der goedgekeurde offerte en
eventueel gewijzigd door de verrekeningen in meer en in min, herziening
inbegrepen, exclusief B.T.W”.

Art. 25 § 2. Autres éléments
- 15 -
Art. 25 § 2. Andere factoren
L'entrepreneur choisit, sous son entière responsabilité, le mode d'exécution; il est De Aannemer kiest, onder zijn volledige verantwoordelijkheid, de wijze van
donc responsable des accidents ou dégâts pouvant se produire pendant l'exécution uitvoering; hij is dus verantwoordelijk voor de ongevallen of schade die zich zouden
des travaux et des frais en résultant même si les frais précités se produisent kunnen voordoen tijdens de uitvoering der werken en voor de onkosten die er uit
pendant une interruption des travaux (week-end, congés payés...).
voortvloeien zelfs wanneer de voornoemde onkosten zich voordoen tijdens een
onderbreking van de werken (weekend, betaald verlof ...).
Sont compris dans les prix des postes du métré de l'offre :
In de prijzen van de posten van de opmetingsstaat van de offerte zijn begrepen :
a) le tri et le nettoyage des matériaux réutilisés dans le cadre de l'entreprise ; a) het sorteren en schoonmaken van de in het kader van de aanneming opnieuw
gebruikte materialen;
b) le stockage provisoire éventuel ainsi que les transports nécessaires, dans les b) het eventueel voorlopig opslaan evenals het binnen de grenzen van de
limites du chantier, des matériaux et terres qui seront réutilisés dans l'entreprise bouwplaats noodzakelijk vervoer van de materialen en aarde die in de
;
aanneming zullen worden hergebruikt;
c) l'évacuation (chargement, transport, déchargement) en dehors du domaine
public, dans un dépôt de l'Administration ou vers une installation de recyclage
conformément à l'Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale
du 16 mars 1995, des matériaux et déchets généralement quelconques, qui ne
sont pas réutilisés dans le cadre de la présente entreprise, conformément aux
directives du fonctionnaire-dirigeant ;
d) les travaux repris au métré comprennent, alors même que leur description n'en
ferait pas mention, l'évacuation des terres surabondantes et détritus de tout
genre hors du domaine public, ainsi que le nettoyage de la route aux abords
des chantiers et l'entretien dans les limites fixées.
Toutes les installations, engins, etc....concernant les moyens d'exécution, doivent
être enlevés immédiatement après l'achèvement des travaux ayant nécessité leur
présence sur chantier.
L'entrepreneur est tenu d'évacuer quotidiennement tous les matériaux et
détritus du chantier quelconques abandonnés sur le domaine public, et de
tenir en tous temps le chantier en parfait état de propreté y compris les
trottois adjacents qui devront être balayés régulièrement.
Art. 27 - Réception des matériaux
Les matériaux sont réceptionnés par l'Inspecteur Général Chef de service des
Travaux ou son délégué.
L'entrepreneur a le droit d'assister au prélèvement de tous les échantillons ainsi
qu'aux essais et analyses de ceux-ci, mais il lui appartient d'en faire la demande en
temps utile au fonctionnaire dirigeant.
c) het afvoeren (laden, vervoer, afladen) buiten het openbare domein, in een
opslagplaats van het Bestuur of naar een recyclageinstallatie overeenkomstig
het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 maart 1995, van
allerhande materialen en afval die in het kader van deze aanneming niet
worden hergebruikt, overeenkomstig de richtlijnen van de Leidende Ambtenaar;
d) De werken waarvan sprake in de opmetingsstaat omvatten, ook al zou dit niet
worden vermeld in hun beschrijving, het afvoeren van overtollige aarde en afval
van allerlei aard buiten het openbare domein, evenals het schoonmaken van de
wegen rond de bouwplaatsen en het onderhoud binnen de vastgestelde
grenzen.
Bovendien moeten alle installaties, werktuigen, enz... betreffende de
uitvoeringsmiddelen, onmiddellijk na het beëindigen van de werken waarvoor ze op
de bouwplaats nodig waren, worden weggehaald.
De aannemer is ertoe gehouden dagelijks allerhande materialen en afval van
de bouwplaats die op het openbare domein werden achtergelaten, af te
voeren en de werf ten allen tijde schoon te houden met inbegrip van de
stoepen die regelmatigd zullen regelmatig geveegd worden.
Art. 27 - Keuring van de materialen
De materialen worden door de Inspecteur Generaal-Diensthoofd der Werken of zijn
afgevaardigde gekeurd.
De aannemer heeft het recht aanwezig te zijn, bij het nemen van de proefstukken
alsook bij de proeven en hun ontleding, mits hij daartoe tijdig de leidende
ambtenaar om verzoekt.

Art. 27 § 1. : Réception technique – Généralités
Pour les travaux dont la quantité est indiquée en poids présumé dans le métré,
l'entrepreneur avertit à temps le délégué de l'Administration de la fourniture sur
chantier des matériaux. La mise en oeuvre des matériaux non pesés n'est pas
autorisée. Tous les travaux exécutés à l'aide de ces matériaux seront refusés. Les
bons de pesage seront fournis journellement au délégué de l'Administration sur
chantier. Le contrôle du poids des matériaux se fait aux frais de l'entrepreneur.
Art. 27 § 2 : Modalités de réception
L'Administration a le droit de faire tout essai qui permet d'établir la conformité des
produits aux prescriptions du cahier spécial des charges. Les frais de cet essai sont
à charge de l'Administration.
Art. 27 § 5 : Réception technique - Contre-essai
Ne sont pas considérés comme contre-essais, de nouveaux essais sur matériaux,
produits ou travaux après que ceux-ci aient fait l'objet d'un remplacement, d'une
rectification ou d'une remise en état. Ces nouveaux essais sont intégralement à
charge de l'entrepreneur y compris les frais encourus par le Maître de l'Ouvrage,
qui seront facturés selon le mode de calcul défini à l'Art. 12. du C.G.C.
Art. 27 § 7 : Produits refusés
Si l'entrepreneur met en oeuvre des produits n'ayant pas été réceptionnés ou ne
satisfaisant pas aux prescriptions du cahier des charges, le fonctionnaire dirigeant
peut interdire la poursuite des travaux en cause, jusqu'à ce que ces produits
refusés soient remplacés par d'autres qui satisfont aux conditions du marché, sans
que cette décision engendre une prolongation du délai d'exécution ou un droit
quelconque à indemnisation.
La décision est notifiée à l'entrepreneur par procès-verbal.
Art. 28 §1 - Ordre d'exécution et conduite des travaux
a ) Délai d'exécution
L’adjudicataire est tenu de commencer les travaux à la date prescrite dans la lettre
d’ordre de commencer les travaux.
- 16 -
Art. 27 § 1. : Technische oplevering – Algemeen
Voor werken waarvan de hoeveelheid in vermoedelijk gewicht in de opmetingsstaat
is opgegeven, verwittigt de Aannemer op tijd de afgevaardigde van het Bestuur van
de levering van bouwmaterialen op de bouwplaats. Het verwerken van de
materialen die niet werden gewogen, is verboden. Alle werken uitgevoerd met
behulp van deze materialen zullen worden geweigerd. De weegbulletins worden
dagelijks overhandigd aan de afgevaardigde van het Bestuur op de bouwplaats. De
controle van het gewicht van de materialen gebeurt ten laste van de aannemer.
Art. 27 § 2 : Keuringsmodaliteiten
Het Bestuur heeft het recht elke niet in het bestek voorgeschreven proef te doen die
toelaat de conformiteit van de producten met de voorschriften van het bijzondere
bestek te bepalen. De kosten van deze proef vallen ten laste van het Bestuur.
Art. 27 § 5 : Technische oplevering - Tegenproef
Nieuwe proeven die uitgevoerd worden op materialen, producten of werken nadat
deze het voorwerp hebben uitgemaakt van een vervanging, een verbetering of een
herstelling, worden niet beschouwd als tegenproeven. Deze nieuwe proeven zijn
integraal ten laste van de Aannemer, met daarin begrepen de kosten opgelopen
door de Bouwheer, die in rekening zullen worden gebracht volgens de in art. 12 van
het Algemeen Bestek bepaalde berekeningswijze.
Art. 27 § 7 : Geweigerde producten
Indien de Aannemer producten gebruikt die niet werden gekeurd of die niet voldoen
aan de voorschriften van het bestek, kan de Leidende Ambtenaar van deze werken
verbieden tot wanneer deze geweigerde producten vervangen worden door andere
die voldoen aan de voorwaarden van de opdracht, zonder dat deze beslissing een
verlenging van de uitvoeringstermijn of enig recht tot schadevergoeding tot gevolg
heeft.
De beslissing wordt via proces-verbaal aan de Aannemer medegedeeld.
Art. 28 § 1 - Bevel tot uitvoering en leiding van de werken
a) Uitvoeringstermijn
De aanbesteder is ertoe gehouden de werken aan te vangen op de datum
voorgeschreven in het bevel tot uitvoering van de werken.

La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers.
b) Conduite des travaux
L'entrepreneur est tenu d'aviser le maître de l'ouvrage, en temps opportun, de toute
suspension des travaux de l'entreprise et de prendre toutes les dispositions qui
s'imposent pour maintenir les ouvrages en parfait état.
Dès la notification de l'approbation de son offre, l'entrepreneur adjudicataire est tenu
de se mettre en rapport avec les sociétés concessionnaires des installations
d'électricité, de téléphone, de gaz, de distribution d'eau, d'égouts et divers ou avec
tout autre occupant du domaine public dans les limites de son entreprise.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions avec les différents
impétrants, afin que ceux-ci prennent, en temps voulu, toutes décisions ou effectuent
tous travaux (déplacements, modifications), afin de ne pas retarder les travaux et de
laisser leurs installations en règle avec les autorisations leur accordées.
c) Planning des travaux
L’administration définit l’ordre de priorité dans lequel les travaux doivent être
exécutés.
L’entrepreneur soumet à l’administration 15 jours avant le début des travaux un
planning détaillé de ses travaux compatible avec le délai contractuel pour
approbation.
Art. 29§1 - Interruption des travaux
L'Administration communale a le droit d'interrompre les travaux qu'elle aurait ordonnés,
pour des circonstances dont elle se réserve seule l'appréciation moyennant juste
compensation si il y a lieu. Dans ce cas, il sera tenu compte à l'entrepreneur de la
durée de ces interruptions pour la fixation du délai d'achèvement.
L'entrepreneur sera tenu de prendre toutes les dispositions voulues pour assurer la
conservation des ouvrages, ainsi que pour être en mesure de reprendre ses
travaux dès que l'Administration communale le lui signifiera.
- 17 -
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen.
b) Leiding van de werken
De aannemer is er toe gehouden ten bekwamer tijd de bouwheer te verwittigen van
elke onderbreking van de werken der aanneming en alle gewenste schikkingen te
treffen om het goed behoud van de werken, te verzekeren.
Van zodra hij in kennis wordt gesteld van de goedkeuring van zijn aanbesteding zal
de aannemer zich in verbinding stellen met de nutsbedrijven van elektriciteit, gas,
water, telefoon, rioleringen en allerlei of met om het even welke andere bezetter
van het openbaar domein binnen de grenzen van zijn aanneming.
De aannemer is er toe gehouden alle schikkingen te treffen met de verschillende
bedrijven om hen toe te laten te gepasten tijd alle beslissingen te treffen of alle
werken uit te voeren (verplaatsingen, wijzigingen) teneinde de werken niet te
vertragen en hun installaties in regel te houden met de hun verleende
vergunningen.
c) Planning der werken
De adminsitratie bepaalt de voorrangsorde waarin de de werken moeten uitgevoerd
worden.
De aanbesteder legt ter goedkeuring aan het Bestuur 15 dagen voor het begin der
werken een gedetailleerde planning voor compatibel met de contractuele termijn.
Art. 29 § 1 - Schorsing van de werken
Het Bestuur is bevoegd de uitvoering van het werk dat het opdroeg te doen schorsen
voor omstandigheden waarover het alleen oordeelt, zonder dat de aannemer mag
aanspraak maken op enige vergoeding; in dit geval wordt de uitvoeringstermijn
verlengd met een tijd gelijkwaardig met de door dat bevel veroorzaakte vertraging.
De aannemer dient alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen voor het behoud van
de werken en deze die nodig zijn voor de voortzetting van het werk zodra het
Gemeentebestuur het vordert.
Art. 30 - ORGANISATION GENERALE DU CHANTIER Art. 30 - ALGEMENE ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS
L'article 30 du cahier général des charges de l'Etat est complété comme suit:
Artikel 30 van het algemeen bestek van de Staat wordt als volgt ingevuld:

L'entrepreneur sera responsable de tous les accidents qui pourraient survenir au
personnel employé par son entreprise. Il sera de même responsable de tous les
dommages causés à l'Etat, à la Région, à la Commune, à des voisins ou à d'autres
tiers du fait de ses travaux.
L'entrepreneur sera tenu de placer, à ses frais, des poteaux, barrières ou clôtures
avec plaques de signalisation conformes au Code de la route, aux endroits à
désigner et d'éclairer pendant la nuit, également à ses frais, les endroits présentant
quelque danger pour le public.
Tous les signaux sont catadioptriques et leur propreté doit être assurée
régulièrement par l'entrepreneur. Ils sont éclairés la nuit et par temps de brouillard,
au moyen de lumière électrique.
La signalisation sera conforme à l'Arrêté Ministériel du 25 mars 1977 relatif à la
signalisation des chantiers et des obstacles sur la voie publique et à l'Arrêté
Ministériel du 11 octobre 1976 déterminant les dimensions minimales et les
conditions particulières de placement des panneaux de signalisation.
Il prendra les mesures nécessaires pour réduire au minimum la gêne qui résultera
de l'exécution de ces travaux.
Les matériaux et le matériel ne pourront être déposés sur les trottoirs de propriétés
bâties, ni contrarier l'écoulement normal des eaux pluviales.
L'entrepreneur ne pourra interrompre ni entraver la libre circulation des piétons et
des véhicules, à moins d'y être formellement autorisé. Dans ce cas, il devra
prendre, à ses frais, toutes les mesures quelconques de sûreté prescrites par les
règlements de police.
Les trottoirs et tous les endroits qui auraient été souillés, seront nettoyés
journellement et, au besoin, lavés à l'eau, le tout par les soins et aux frais de
l'entrepreneur.
En outre, l'Administration se réserve de prescrire à l'entrepreneur, toutes les
mesures de sûreté, d'ordre et de précaution qu'elle juge nécessaires, celui-ci sera
tenu de s'y conformer strictement et d'en supporter tous les frais.
L'accès aisé aux propriétés riveraines doit être maintenu durant toute la durée des
travaux.
- 18 -
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zijn bij het werk betrokken
personeel kan opdoen. Hij is ook verantwoordelijk voor alle schade veroorzaakt aan
de Staat, Gewest Gemeente, buren of andere derden tengevolge van deze werken.
De aannemer zal op kosten en overeenkomstig de voorschriften van de Wegcode,
op de aan te duiden plaatsen, de palen, hekken en afsluitingen met verkeersborden
aanbrengen en de plaatsen, die 's nachts voor het publiek gevaar opleveren,
eveneens op zijn kosten, voldoende verlichten.
Alle verkeersborden zijn licht weerkaastend en de netheid moet door de aannemer
regelmatig verzekerd worden. Ze zijn 's nachts en bij mist met elektrische lampen
verlicht.
De verkeerstekens zullen conform zijn met de voorschriften van het Ministerieel
Besluit van 25 maart 1977 betreffende de verkeerstekens van de werven en
obstakelen op de openbare wegen, alsook conform met de voorschriften van het
Ministerieel Besluit van 11 oktober 1976 betreffende de minimale afmetingen en de
bijzondere omstandigheden van plaatsing van de verkeersborden.
Hij neemt alle nodige maatregelen om de hinder door zijn werken veroorzaakt tot
een minimum te herleiden.
Bouwstoffen of het material mag hij in geen geval op de stoepen van de bebouwde
ervan plaatsen, noch hiermede de normale afvloeiing van het regenwater hinderen.
Behoudens uitdrukkelijke toelating mag de aannemer de vrije doorgang van de
voetgangers en voertuigen niet onderbreken noch belemmeren. In dit geval zal hij,
op zijn kosten, al de door de politieverordeningen voorgeschreven veiligheidsmaatregelen
nemen.
De aannemer reinigt, eveneens op zijn kosten dagelijks, en zo nodig met water, de
stoepen en alle bevuilde plaatsen.
Het Bestuur behoudt zich bovendien het recht alle veiligheids- en
voorzorgsmaatregelen voor te schrijven die het onontbeerlijk acht. De aannemer is
gehouden er zich strikt naar te gedragen en dit op zijn kosten.
De ingangen van alle belendende erven moeten tijdens de uitvoering der werken
toegankelijk blijven.

Organisation de la circulation : trafic à l'intérieur du chantier
Il appartient à l'entrepreneur de mener ses travaux de façon à maintenir en tout
temps l'accès aux immeubles et aux autres chantiers situés dans les limites de
l'entreprise.
Pour ce faire, il se met en rapport dès l'approbation de son offre directement avec
les autres entrepreneurs, les Administrations et sociétés concernées en vue de
mettre au point un planning d'exécution qui lui permette de satisfaire à la présente
clause.
L'entrepreneur est tenu de faciliter l'accès tant des piétons que des cyclistes et des
véhicules aux différents immeubles. Il est tenu de se conformer strictement aux
indications qui lui sont données en conséquence par le Maître de l'ouvrage.
Le coût des ces obligations qui sont imposées à l'entrepreneur est une charge de
l'entreprise même s'il doit établir des passerelles et passages provisoires.
Mesure de sécurité vis-à-vis des installations d'utilités publiques
Toutes les mesures de sécurité sont prises par l'entrepreneur afin de prévenir tous
les dégâts aux lignes aériennes (électriques, téléphoniques, télégraphiques,
télédistribution,...) aux cabines électriques, aux installations d'éclairage public.
Il est tenu de prendre également toutes les dispositions voulues afin d'éviter tous
dégâts aux canalisations souterraines existantes (égouts, conduites d'eau potable,
conduites de gaz, électricité, téléphone, télégraphe, etc...) pendant l'exécution des
travaux.
A cet effet, l'entrepreneur s'informe de l'existence des ouvrages aériens et
souterrains situés dans la limite de ses travaux.
- 19 -
Verkeersregeling: verkeer binnen de werf
De aannemer moet zijn werken leiden zodat ten allen tijde de toegang tot de
gebouwen en tot de andere werven die zicht bevinden binnen de grenzen van de
aanneming wordt vrijgehouden.
Daarvoor moet de aannemer, vanaf de goedkeuring van zijn inschrijving,
onmiddellijk contact opnemen met de andere aannemers, de besturen of betrokken
maatschappijen ten einde een uitwerkingsplan op punt te stellen dat hem toestaat
te voldoen aan de huidige bepaling.
De aannemer is ertoe gehouden de toegang tot de verschillende gebouwen voor de
voetgangers, fietsers en voertuigen te vergemakkelijken. Hij zal zich terzake strikt
houden aan de hem door de bouwheer verstrekte gegevens.
De kosten van deze hem opgelegde verplichtingen zijn ten laste van de aanneming,
zelfs wanneer hij loopbruggen en voorlopige doorgangen moet aanleggen.
Veiligheidsmaatregelen tegenover de installaties van openbaar nut
De aannemer neemt alle de veiligheidsmaatregelen om de schade aan de
luchtlijnen (elektische en telefonische lijnen, teledistrubutie, enz...), de
electriciteitscabines en de openbare verlichtingsinstallaties te voorkomen.
Hij is ook gehouden alle de gewenste maatregelen te nemen om elke schade aan
de bestaande ondergrondse installaties (riolen, drinkbare waterleidingen,
gasleidingen, elektriciteit, telefoon, telegraaf, enz...) tijdens de uitvoering van de
werken te voorkomen.
Daartoe neemt de aannemer alle de nodige inlichtingen betreffende het bestaan
van deze boven- en ondergrondse bouwwerken binnen de grenzen van de werken.
Tout dommage occasionné à ces ouvrages sera immédiatement réparé à ses frais. Ieder aan deze installaties veroorzaakte schade zal onmiddellijk op zijn kosten
worden hersteld.
En outre, l'entrepreneur est censé avoir tenu compte de toutes les difficultés Bovendien, voor de opstelling van de prijzen, wordt de aannemer geacht rekening
d'exécution du fait de la présence des ouvrages précités lors de l'élaboration de ses te hebben gehouden met alle de uitvoeringsmoeilijkheden uit hoofde van het
prix.
bestaan van de bovengenoemde installaties.
En conséquence, aucune révision des prix, ni augmentation de délai, ni demande Dienovereenkomstig, zal geen herziening van de prijzen, noch termijnsverhoging,
d'indemnité ne sera accordée sur base de revendications dues à la présence noch aanvraag voor schadevergoeding op de basis van eisen betreffende het
d'installations souterraines ou aériennes.
bestaan van boven- of ondergrondse installaties, worden verleend.
Art. 33 - Matériaux provenant de la démolition
Tous les matériaux provenant du démontage de la chaussée, du trottoir, des
passerelles et des bordures restent la propriété de la Commune.
Art. 33 - Afbraakmaterialen
De uit afbraak van wegenissen, stoepen, loopbruggen en kantstenen voortkomende
bouwstoffen, blijven eigendom van de Gemeente.
L'Inspecteur Général des Travaux ou son délégué décide des matériaux De Inspecteur-Generaal der Werken of zijn afgevaardigde oordelen over het al dan

susceptibles d'être réemployés ou non.
Pendant l'exécution des travaux, l'adjudicataire est tenu de faire enlever et de
transporter, par ses soins et à ses frais, tous les débris, décombres, matériaux, etc.,
au fur et à mesure de leur production. Les débris et les matériaux non réutilisables
par la Commune sont évacués par l'entrepreneur, à ses frais, sur un terrain à
rechercher par lui.
Si ces matériaux sont susceptibles d'être récupérés, ils seront soigneusement
nettoyés et débarrassés de toute matière étrangère avant d'être, soit remis en
œuvre dans le même travail, soit transportés au dépôt communal ou en tout autre
lieu désigné par l'Administration.
Art. 36 - Salaires et conditions générales de travail
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'art. 36 de l’Annexe
de l’ A.R. du 26 septembre 1996 relatif aux salaires et conditions générales du
travail. Ces dispositions s'appliquent à tous les entrepreneurs, y compris ceux dont
l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire d'un autre Etat, et cela quels
que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Les réductions éventuelles des heures de travail par semaine et par équipe fixées
dans les conventions collectives ne donnent pas lieu à la prolongation du délai
d'exécution.
- 20 -
niet geschikt zijn voor wedergebruik van de materialen.
Tijdens de uitvoering der werken moet de aannemer op zijn kosten het puin, de
afbraak en de materialen, enz.., regelmatig opruimen en wegvoeren, naarmate van
de productie van deze . Hij moet het puin, de modder en de in de aanneming niet
meer te verwerken materialen op zijn kosten naar een door hem uitgekozen plaats
vervoeren.
Deze materialen die wedergebruikt kunnen worden moeten behoorlijk worden
schoongemaakt alvorens zij verwerkt worden of vervoerd naar een of ander
gemeentedepot of een door het bestuur aangeduide plaats of stortplaats.
Art. 36 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de bepalingen van Art. 36 van
de Bijlage bij het K.B., betreffende de lonen en algemene arbeidsvoorwaarden. Die
bepalingen gelden voor al de aannemers, met inbegrip van die welke hun
bedrijfszetel of hun woonplaats op het grondgebied van een andere staat hebben,
onverschillig wat de nationaliteit en verblijfplaats van het tewerkgestelde personeel
is.
De eventuele verminderingen van de werkuren per week en per ploeg, vastgelegd
in de gezamenlijke overeenkomsten, geven geen aanleiding tot een verlenging van
de uitvoeringstermijn.
Art. 37 - Journal des travaux et documents pour la tenue des attachements Art. 37 - Dagboek der werken en bescheiden voor het bijhouden der
kostenrekeningen
Dès la réception de la notification de l'approbation de l’offre, l'entrepreneur met les
Journaux des Travaux nécessaires à la disposition de l'Administration. Le Journal
des Travaux sera tenu en permanence sur le chantier par le surveillant des travaux.
Ce cahier-journal mentionnera notamment les approvisionnements, l'avancement
des travaux, les ordres et les observations ainsi que les particularités jugées utiles;
ce journal sera contresigné et daté journellement par l'entrepreneur ou son délégué.
Les cahiers-journaux des Travaux du type officiel seront fournis gratuitement par
l'entrepreneur et en nombre suffisant aux agents de l'Administration sur simple
demande verbale.
Il y a lieu de noter que le surveillant ne peut acter au nom du Collège des
Bourgmestre et Echevins que des constatations; les décisions ou les ordres du
Vanaf de ontvangst van de kennisgeving van goedkeuring der offerte levert de
aannemer de nodige dagboeken aan het Bestuur. Het dagboek der werken zal
continu bijgehouden worden door de opzichter der werken.
Dit dagboek zal ondermeer de bevoorradingen, de vooruitgang van de werken, de
orders en aanmerkingen, alsook de nodig geachte bijzonderheden vermelden. Dit
dagboek wordt dagelijks door de aannemer of zijn afgevaardige medeondertekend.
Dagboeken der werken van het officieel type worden gratis door de aannemer en in
voldoende aantal op eenvoudig verzoek aan de ambtenaren van het Bestuur
geleverd.
Er dient genoteerd dat de opzichter in naam van het College van Burgemeester en
Schepenen slechts vaststellingen mag doen; de beslissingen of bevelen van het

Collège des Bourgmestre et Echevins doivent être actés par l'ingénieur dirigeant ou
son délégué.
Les constatations d'intempéries et leurs conséquences sont contresignées au
carnet au jour le jour par le surveillant des travaux ou à défaut de celui-ci, par
l'adjudicataire; dans ce cas, la mention est contresignée pour accord et datée par le
surveillant de l'Administration pour le fonctionnaire dirigeant de service lors de sa
plus prochaine visite.
Dès le début des travaux, l'entrepreneur est tenu de fournir journellement (en 2
exemplaires) aux agents de l'Administration, tous les renseignements sur les
ouvriers présents sur le chantier, sur les matériaux entrés, travaux exécutés etc... à
faire figurer dans le Journal des Travaux.
Le Journal des Travaux n'est à remplir que les jours de prestations.
Art. 41 - Etendue de la responsabilité de l'entrepreneur
L'entrepreneur est responsable de tous les accidents qui peuvent survenir sur son
chantier. Il est de même responsable de tous les dommages causés à la Région de
Bruxelles- Capitale, à la Commune, à des voisins ou à d'autres tiers.
Il doit donc prendre sous sa responsabilité toutes les mesures de sécurité pour
parer aux dangers d'accidents et à leurs conséquences qui peuvent résulter de
l'exécution des divers travaux faisant l'objet de la présente entreprise. Il est
substitué à la Commune pour toute action en dommages-intérêts qui lui est intentée
de ce chef. Il est aussi responsable de toutes infractions aux règlements de police
et de voirie; il doit donc s'y conformer exclusivement à ses frais.
L'entrepreneur répond de sa responsabilité suivant les articles 1382 et 544 du Code
civil pour tous les travaux exécutés par lui-même ou par des sous-traitants.
Art. 44 – Décompte
A l'achèvement des travaux, il est dressé un décompte qui tient note du mesurage
contradictoire prescrit à l'article 24, fixant exactement les quantités exécutées.
Les prix de ces ouvrages seront établis d'après les prix unitaires du métré joint par
l'entrepreneur à son offre (travaux en plus ou en moins).
- 21 -
College van Burgemeester en Schepenen moeten worden genoteerd door de
leidende Ingenieur of door zijn bevoegde afgevaardigde.
De vaststellingen van weersomstandigheden en hun gevolgen worden dagelijks
door de opzichter der werken genoteerd of bij ontstentenis van deze, door de
aannemer; in dit geval, wordt de vermelding medeondertekend, voor akkoord, en
gedateerd door de afgevaardigde van het Bestuur voor de leidende -Diensthoofd
tijdens de volgende werfbezoeken.
Vanaf het begin der werken, is de aannemer verplicht dagelijks (in 2 exemplaren)
alle inlichtingen aangaande de werklieden aanwezig op de werf, de aangevoerde
materialen, uitgevoerde werken, enz..., die in het dagboek der werken dienen
opgetekend, mede te delen aan de agenten van het Bestuur.
Het dagboek moet alleen maar de werkdagen worden ingevuld.
Art. 41 – Draagwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zich kunnen voordoen op
zijn werkterrein, ook voor alle schade veroorzaakt ter nadele van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeente, de buren of andere derden.
Hij dient dus onder zijn verantwoordelijkheid al de geschikte maatregelen te nemen
ter voorkoming van ieder ongeval en zijn gevolgen dat door de uitvoering van de
werken van zijn onderneming kan ontstaan. Hij neemt, voor iedere rechtsvordering tot
schadevergoeding die uit dien hoofde wordt ingesteld, de plaats in van de
Gemeente.Hij is ook verantwoordelijk voor iedere overtreding op de politieverordening
en op de wets- en reglementsbepalingen van bouw- en wegenverordeningen. Hij
gedraagt zich er naar, uitsluitend op eigen kosten.
De aannemer is verantwoordelijk volgens de artikels 1382 en 544 van het Burgerlijk
Wetboek voor alle door hemzelf of door onderaannemers uitgevoerde werken.
Art. 44 - Verrekeningen
Bij de voltooiing van de werken wordt een verrekening opgemaakt, die rekening houdt
met de tegenstrijdige opmeting, voorgeschreven door art. 24, en die de uitgevoerde
hoeveelheden nauwkeurig opgeeft.
Het bedrag van deze werken zal volgens de eenheidsprijzen worden vastgesteld
worden volgens de meetstaat die door de ondernemer bij zijn offerte werd gevoegd
(de meer of minder uitgevoerde werken).

Si les travaux en plus sont de nature et/ou de modes d'exécution autres que ceux
faisant l'objet de la présente entreprise, les prix sont fixés de commun accord.
En cas de désaccord, l'entrepreneur ne pourra se refuser à effectuer les travaux; la
valeur en sera, dans ce cas, fixée lors de l'établissement du décompte.
Les mesurages de travaux seront faits par un agent de l'Administration en présence
de l'entrepreneur ou d'un géomètre désigné par lui. Si l'entrepreneur refuse
d'assister au mesurage ou de s'y faire représenter, il sera passé outre.
Le temps consacré par l'entrepreneur ou ses préposés à la surveillance de ses
ouvriers, aux réunions sur place avec les agents de l'Administration ou avec des
organismes ou sociétés appelés à intervenir sur les lieux à l'occasion des travaux,
aux visites qui seraient nécessaires hors du chantier, aux prises des échantillons ou
pour décomptes, ou aux démarches préalables à l'exécution des travaux ne peut
être porté en compte.
Art. 48 - Moyen d'action de l'Administration
- 22 -
§ 1. Généralités § 1. Algemeenheden
Toute contravention aux clauses du cahier des charges ou aux ordres donnés en
exécution de ces clauses, donne lieu de plein droit, à une pénalité prévue à l’article
20§4 du CGC.
Zijn de bijwerken van aard en/of van uitvoeringsmodaliteiten verschillend dan de werken
die het voorwerp zijn van deze aanneming, dan worden de prijzen éénparig bepaald.
Ingeval van onenigheid mag de aannemer het uitvoeren van het werk niet weigeren,
hierbij zal de waarde worden bepaald bij het opmaken van de verrekening.
De opmeting van de werken wordt door een gemeentebeambte in aanwezigheid van
de aannemer of een door hem aangewezen landmeter uitgevoerd. Weigert de
aannemer hierbij aanwezig te zijn of een vertegenwoordiger te sturen, dan gaat deze
opmeting toch door.
De tijd die de aannemer of zijn aangestelde besteedt aan het toezicht op zijn
werklieden, aan de samenkomsten met de gemeentebeambten of met
afgevaardigden van organismen of maatschappijen die ter plaatse worden geroepen
ter gelegenheid van de werken, aan zijn noodzakelijke verplaatsingen buiten de
werkplaats, aan het inzamelen van monsters of verrekeningen, of aan stappen die de
uitvoering der werken voorafgaan, mag niet in rekening worden gebracht.
Art. 48 - Verweermiddelen van het Bestuur
§ 2. Amendes pour retard § 2. Boeten wegens te late uitvoering
Les amendes de retard calculées suivant la formule prévue au Cahier Général des
Charges (art 48§2) seront appliquées de plein droit, sans autre mise en demeure
que l'échéance du terme fixé, pour chacune des phases prises isolément.
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à l'entrepreneur
et, en cas d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans préjudice aux
dommages-intérêts causés par ces retards.
§3. Mesures d'office
Voir aussi article 20 § 6 du Cahier général des charges.
Iedere overtreding van de bepalingen van het bestek of van de bevelen ter
uitvoering van deze bepalingen gegeven, wordt van rechtswege gestraft voorzien in
het artikel 20§4 van het Algemene Bestek .
Deze boeten wegens te late uitvoering, berekend volgens de voorziene formule van
Het Algemene Bestek (art 48§2), worden van rechtswege toegepast, zonder andere
aanmaning dan het vervallen van de gestelde termijn, voor elk der gedeelten
afzonderlijk.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer
verschuldigde sommen, en zo nodig, van zijn borgtocht, onverminderd de
schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.
§3. Ambtshalve maatregel
Zie ook artikel 20 § 6 van het Algemene Bestek.
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable. De partijen verbieden elkaar te dagvaarden zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de l’Arrondissement judiciaire de
Bruxelles- Capitale.
Elk geschil tussen de partijen dat niet door vrijwillige verzoening in der minne
geregeld kan worden, zal voor de rechtbanken van het gerechtelijk Arrondissement
van Brussel-Hoofdstad gebracht worden.

CHAPITRE II.
CLAUSES TECHNIQUES COMPLEMENTAIRES
FASCICULE I
ARTICLE I. - TERRASSEMENTS ET FOUILLES DE FONDATION
L'attention de l'entrepreneur est attirée sur la présence possible de câbles de
canalisations enterrées.
A cet égard, il est censé avoir effectué préalablement ses propres recherches.
En cas de découverte de conduites ou de câbles, l'entrepreneur est tenu d'en aviser
immédiatement le maître de l'ouvrage avant de poursuivre ses travaux. Les
terrassements se feront à l'aide d'un matériel approprié et si nécessaire manuellement de
manière à ne pas dégrader le sous-sol et les canalisations qui s'y trouvent.
Les terrassements comprennent les déblais de toute nature, les remblais nécessaires
pour exécuter les ouvrages et leur donner les niveaux, formes et dimensions
prescrits, la démolition des revêtements, canalisations, maçonneries, massifs en
béton, enrochements, etc... que l'on rencontrerait et l'enlèvement complet des
matériaux de toutes espèces, souches d'arbres et objets de quelque nature ou de
quelque provenance qu'ils soient et quelle que soit la difficulté de l'enlèvement. Les
décombres, souches d'arbres, racines, terres vaseuses et moellons sont exclus des
remblais.
Les terres en excès provenant de la mise sous profil des voies publiques, de la
réalisation des pavages, de la pose des bordures ou de l'exécution des trottoirs sont
transportées aux soins et aux frais de l'entrepreneur à un versage qu'il doit se
procurer.
L'entrepreneur doit prendre toutes les dispositions nécessaires pour assurer
l'écoulement des eaux, quelles que soient leur origine, leur nature et leur quantité.
Pendant la durée des travaux, les fouilles nécessaires pour la réalisation des
ouvrages sont maintenues à sec de façon continue, jour et nuit. Aucun travail de
bétonnage, de maçonnerie ou de pose de canalisations ne peut se faire, sous
quelque prétexte que ce soit, sans que les fouilles ne soient asséchées de façon
permanente.
- 23 -
HOOFDSTUK II
AANVULLENDE TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN
AFLEVERING I
ARTIKEL I. - GRONDWERKEN EN FUNDERINGSSLEUVEN
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de mogelijke aanwezigheid van
ingegraven leidingen en kabels.
In dit verband wordt hij geacht voorafgaandelijk zijn eigen opzoekingen te hebben
verricht.
In geval van ontdekking van leidingen of kabels is de aannemer gehouden
onmiddellijk de opdrachtgever in te lichten vooraleer de werken verder te zetten. De
grondwerken zullen uitgevoerd worden met aangepast materieel en indien nodig op
die wijze dat de ondergrond en de aanwezige leidingen niet beschadigd worden.
De grondwerken omvatten allerlei uitgravingen, de aanvullingen nodig ter
verwezenlijking van de werken en om hen de voorgeschreven niveaus, vormen en
maten te geven, het afbreken van de wegbedekkingen, leidingen, metselwerken,
betonmassa's, verhardingen,enz… die men zou ontmoeten en het volledig
verwijderen van de materialen van allerlei soort, boomstronken en voorwerpen van
alle aard of oorsprong welke deze ook zij en welke ook de moeilijkheid voor het
verwijderen is. Puin, boomstronken, wortels, slijkgrond en zandstenen zijn uitgesloten
als aanvulling.
De gronden die overblijven na het onder profiel brengen der openbare wegen, het
aanleggen van de bestrating, de kantstenen en na het uitvoeren van de stoepen
worden buiten de werf naar een door de aannemer uitgekozen stortplaats en op zijn
kosten overgebracht door zijn zorgen.
De aannemer treft alle nodige schikkingen om de afvoer van het water, welke ook de
oorsprong, aard of hoeveelheid weze, te verzekeren. Tijdens de ganse duur der werken
moet de aannemer de nodige uitgravingen voor het aanleggen van zijn werken, zowel bij
dag als 's nachts voortdurend droog houden. Er mag geen enkel beton- of metselwerk
uitgevoerd en geen enkele leiding aangelegd worden, onder welk voorwendsel ook,
zonder dat de uitgravingen niet bestendig drooggehouden worden.

Il appartient à l'entrepreneur de faire les travaux indispensables pour capter les
sources et les venues d'eau, quelle qu'en soit l'importance; il choisit le mode
d'épuisement ou de drainage approprié à la nature du terrain. L'entrepreneur est
responsable de tout dommage causé aux propriétés riveraines du fait de l'épuisement
ou du drainage du sol.
L'entrepreneur doit, à ses frais et préalablement à l'exécution des travaux, faire
procéder à un état des lieux contradictoire. Il avise en temps utile la Commune de la
date de ce constat afin que celle-ci s'y fasse représenter, si elle le juge utile.
L'entrepreneur fait étançonner les tranchées avec soin et solidité, de manière à
prévenir tout éboulement ou accident.
Le blindage, les palplanches éventuelles (en bois, en métal ou en béton armé), les
bois nécessaires à la stabilisation des diverses canalisations et ouvrages souterrains
et tous les matériaux que l'entrepreneur a laissés en place en vertu de la
responsabilité qui lui incombe, sont compris dans le prix des terrassements.
Les remblais sont parfaitement damés mécaniquement et exécutés par couches de
20 cm d'épaisseur au plus, avec les meilleures terres et avec toutes les précautions
prescrites par le cahier des charges.
La Commune a le droit de se réserver la propriété de tout ou partie des matériaux
rencontrés dans les fouilles. Ces matériaux doivent être transportés, aux frais de
l'entrepreneur, à un endroit qui lui est désigné. Les autres matériaux sont évacués
des chantiers comme terres de déblai en excès.
Le profil des voies publiques est exécuté suivant les plans ou les indications données
sur place par le personnel dirigeant. Les talus, trottoirs et terre-pleins sont
rigoureusement tracés et dressés.
Les terrassements dont la hauteur n'excède pas celle prescrite pour le pavage, le
dallage et les terre-pleins sont compris dans le prix au mètre carré de l'ouvrage à
réaliser. L'entrepreneur est donc tenu de comprendre dans les prix unitaires des
différents ouvrages, tous travaux de démolition et de démontage de revêtements
existants, les déblais et remblais, le damage, le transport des terres ou autres ainsi
que tout travail quel qu'il soit pour la mise sous profil ou le reprofilage du coffre
nécessaire à l'exécution du travail, lorsque la hauteur des déblais ou remblais ne
dépassent pas les valeurs prescrites par rapport à la situation existante.
L'entrepreneur est tenu d'effectuer, conformément à la décision de la Commune, les
terrassements, nécessaires à l'exécution des ouvrages, dont la hauteur dépasse, par
rapport à la situation primitive des lieux, celle prescrite pour le pavage, le dallage et
les terre-pleins.
- 24 -
De aannemer is ertoe gehouden alle werken uit te voeren welke nodig zijn voor het
opvangen bronnen en opwellend grondwater, wat ook de omvang moge zijn; hij kiest
de manier van uitpompen of afvoer aangepast aan de aard van het terrein. De
aannemer is trouwens verantwoordelijk voor schade veroorzaakt aan de naburige
eigendommen ten gevolge van het uitpompen en het draineren van de grond.
Vóór het uitvoeren der werken moet de aannemer, op zijn kosten en voorafgaand aan
het uitvoeren van de werken, een tegenstrijdige plaatsbeschrijving laten opstellen. Hij
geeft hiervan te gepasten tijde kennis aan het de Gemeente opdat ze, indien ze dat
nuttig oordeelt, zich zou kunnen laten vertegenwoordigen.
De aannemer moet met zorg in de sleuven stevig stuthout plaatsen om alle
instortingen en ongevallen te voorkomen.
De prijs van het stuthout, van de heipalen en damplanken (in hout, metaal of gewapend
beton) alsmede de nodige stutten in hout noodzakelijk voor het stabiliseren van e
verschillende leidingen en ondergrondse werken en alle materialen die de aannemer ter
plaatse heeft gelaten krachtens de vernatwoordelijkheid die hem ten laste valt, zijn in de
prijs van de grondwerken begrepen.
Alle aanvullingen worden perfect mechnisch aangestampt en uitgevoerd met de beste
gronden en voorzorgen door het bestek bepaald in lagen van ten hoogste 20 cm
dikte.
De bij het uitgraven gevonden voorwerpen blijven in hun geheel of gedeeltelijk
eigendom van de Gemeente. Deze materialen moeten op kosten van de aannemer
naar een hem aangewezen plaats overgebracht worden. De andere materialen
worden zoals de overtollige gronden weggeruimd.
Het profileren van de openbare wegen geschiedt volgens de plannen of
aanwijzigingen ter plaatse door het leidend personeel gegeven. De taluds, stoepen en
verhoogde bermen worden nauwkeurig uitgetekend en aangelegd.
De grondwerken waarvan de hoogte niet meer bedraagt dan deze voorgeschreven voor
het leggen van straatstenen, betonstenen en het aanleggen van bermen zijn inbegrepen
in de prijs per vierkante meter van de uit te voeren werken. De aannemer is gehouden in
de eenheidsprijzen van de verschillende bouwwerken, te voorzien : alle afbraakwerken en
de demontage van bestaande wegbedekkingen, de uitgravingen en de aanvullingen, het
aanstampen, het transport van gronden of andere, alsmede elk werk, welk ook, voor het
in profiel leggen of het herprofileren van de koffer, nodig voor de uitvoering van het werk,
wanneer de hoogte van de uitgravingen of aanvullingen de voorgeschreven waarden niet
overschrijden ten opzichte van de bestaande situatie.
De aannemer dient overeenkomstig de beslissing van de Gemeente de grondwerken
uit te voeren, nodig voor de uitvoering van de werken, waarvan de hoogte ten
opzichte van de oorspronkelijke toestand van de plaats deze voorgeschreven voor de
straatstenen, de betonstenen en de bermen overschrijdt.

ARTICLE 2. – CIMENTS.
FASCICULE II
Les ciments utilisés répondent à la norme N.B.N. B 12.
Ces derniers ne pourront cependant pas être utilisés lorsque la température
extérieure est inférieure à 5° C.
Ils seront approvisionnés en sacs de poids uniforme, portant la marque et le
plombage de l'usine productrice.
L'approvisionnement se fait en temps voulu pour permettre à la Commune de
procéder aux essais éventuels comme il est indiqué à l'article 27 du chapitre I.
L'entrepreneur informe le fonctionnaire dirigeant de chaque livraison de ciment et en
demande la réception.
ARTICLE 3. - SABLES.
Les sables pour pavage ou entrant dans la composition des mortiers seront des
sables naturels.
Pour les bétons, l'entrepreneur pourra employer, après acceptation par la Commune,
du sable naturel de rivière ou de carrière ou des sables artificiels tels que poussiers
de porphyre ou quartzite parfaitement lavés et éliminés des impalpables ou éléments
trop fins.
Pour le mortier bitumineux et la couche de surfaçage, l'entrepreneur devra employer
uniquement du gros sable du Rhin.
En général le sable doit être dépourvu de toutes matières nuisibles à la qualité des
mortiers et bétons. Il ne peut, en aucun cas, contenir plus de 5% en volume de
matières légères de quelque nature qu'elles soient, argileuse, calcareuse ou
organique. Il doit être sec, rude et criant à la main.
Le sable doit comprendre des éléments de diverses grosseurs allant de grains de 0,5
à 2 mm et à 5 mm, dans certains cas, comme pour le mortier bitumineux et le
surfaçage.
La Commune se réserve le droit de procéder à tous les essais qu'elle juge utiles pour
vérifier la qualité des sables entrant dans la composition des mortiers et des bétons.
Le sable composé uniquement d'éléments fins sera refusé.
- 25 -
ARTIKEL 2. – CEMENTSOORTEN.
PUBLICATIE II
De te verwerken cementsoorten beantwoorden aan de norm N.B.N. B 12.
Deze laatste mag niet gebruikt worden bij een buitentemperatuur die lager is dan
5° C.
Zij worden geleverd in zakken van gelijk gewicht die het merk en zegel dragen van de
fabrikant.
De levering geschiedt tijdig om de Gemeente toe te laten de eventuele proeven te
nemen zoals aangeduid onder artikel 27 van het hoofdstuk I.
De aannemer bericht de Gemeente van iedere cementaanvoer en vraagt er de
oplevering van.
ARTIKEL 3. – ZANDSOORTEN.
De zanden voor bestrating of ingaand de samenstelling van mortel zullen natuurlijke
zanden zijn.
De aannemer mag voor betonwerken, na goedkeuring door de Gemeente, rivier- of
groefzand gebruiken ofwel kunstmatig zand zoals porfier- of kwartsietgruis, volkomen
gewassen en gezuiverd van ontastbare en te fijne korrels.
Voor de bitumineuze mortel en de bedekking dezer of voor de afdekkingslaag moet
de aannemer uitsluitend grof Rijnzand gebruiken.
In het algemeen moet het zand zuiver zijn van elke voor de goede cohesie van de
mortel en het beton nadelige stoffen. Het mag, in geen geval, meer dan 5% van het
volumelichte grondstoffen van welke aard ook, hetzij fijne klei-, kalk- of organische
stofdeeltjes bevatten. Het moet droog en ruw zijn en in de hand kraken.
Het moet bestanddelen van verscheidene grootte bevatten, gaande van korrels van
0.5 mm tot 2 mm en tot 5 mm in sommige gevallen zoals voor de bitumineuze mortel
en de afdekkingslaag.
De Gemeente behoudt zich het recht voor de kwaliteit van het zand voor mortel en
beton aan voorafgaande proeven die ze nodig acht te onderwerpen.
Het zand dat uitsluitend uit fijne bestanddelen is samengesteld wordt geweigerd.

Sable stabilisé
Le sable stabilisé est un sable, répondant à la norme N.B.N. 589 - 104, dont la
teneur en particules fines est portée à 8% pour les poussiers et à 5% pour les sables
naturels, mélangé à du ciment et répondant aux prescriptions de l'article C 5 du
cahier des charges type 150 du Ministère des travaux publics.
Le dosage s'effectue à raison de 75 kg de ciment P 50 par mètre cube de sable; le
mélange est réalisé à sec à la centrale à béton.
L'épaisseur des fondations en sable stabilisé est considérée après compactage.
L'entrepreneur est tenu de fournir les bons de livraison ainsi qu'une attestation de
composition du mélange provenant des fournisseurs.
Compactage
L'entrepreneur doit proposer un programme de travaux de compactage comprenant
une description avec mode de fonctionnement des appareils qu'il projette d'utiliser.
La technique du compactage devra être agréée par le maître de l'ouvrage.
ARTICLE 4. - PIERRAILLES ET LAITIER GRANULE.
Les granulats entrant dans la composition des bétons sont débarrassés de toute
matière ou éléments pouvant nuire à la résistance et à la compacité du matériau.
Ils répondent aux prescriptions de l'article C 3 du cahier des charges type 150 du
Ministère des Travaux publics.
Le laitier granulé est de production récente. Le laitier blanc, de nature mousseuse
trop riche en chaux et le laitier noir vitreux sont exclus.
Il est exempt de matières étrangères, telles que briques réfractaires, sables et argiles
et répond aux prescriptions de l'article C 4 du cahier des charges type 150.
FASCICULE IV
ARTICLE 1. - BETONS ET ARMATURES.
- 26 -
Gestabiliseerd zand
Het gestabiliseerd zand moet beantwoorden aan de voorschriften van de norm NBN
589 - 104, waarvan het gehalte aan kleine korrels van 8% is voor de verbrijzelde
zanden en van 5% voor natuurzanden, vermengd met cement dat beantwoordt aan
de voorschriften van artikel C 5 van het type bestek nr. 150 van het Ministerie van
Openbare werken.
De dosering geschiedt volgens een verhouding van 75 kg P 50 cement per kubieke
meter zand. De vermenging geschiedt droog in een betonmenginstallatie.
De dikte van de gestabiliseerde zandfundering wordt na verdichting overwogen.
De aannemer wordt verzocht de leveringsbons met een samenstellingsattest van de
mengsels afkomstig van de leveranciers af te geven.
Verdichting
De aannemer moet een werkprogramma voorstellen aangaande de verdichting, die
een beschrijving bevat van het door hem in werking te brengen gereedschap.
De verdichtingswijze moet door de bouwheer goedgekeurd worden.
ARTIKEL 4. – STEENSLAG EN GRANULATEN SLAK.
De granulaten voor de samenstelling van betonsoorten zijn ontdaan van alle stoffen
of elementen die schadelijk zijn voor de weerstand en de vastheid van het beton.
Zij beantwoorden aan artikel C 3 van het bestek type 150 van het Ministerie van
Openbare werken.
De korrelslak is van recente productie. Witte schuimachtige slak met een hoog
kalkgehalte en zwarte glasachtige slak worden geweigerd.
Hij is vrij van vreemde stoffen, zoals vuurvaste bakstenen, zand, klei en beantwoordt
aan de voorschriften van artikel C 4 van het bestek type 150.
PUBLICATIE IV
ARTIKEL 1. - BETON EN BEWAPENING.
Les bétons prévus au métré descriptif auront la composition indiquée à cet article, à De betonspecies aangegeven in de beschrijvende opmeting zullen de zoals in dit

l'exclusion du ciment permétallurgique (LK 30) qui ne pourra être utilisé et de la
restriction reprise à l'article 2 ci-avant quant à l'emploi du ciment de HAUT
FOURNEAU.
Les granulats auront le calibre 4/28 - 32.
Compte tenu de ces prescriptions, il sera remis prix pour les bétons suivants repris à
l'article 401 dudit fascicule IV:
- 27 -
artikel aangduide samenstelling hebben met uitsluiting van Normaal ijzercement (LK
30) dat niet mag verwerkt worden en de beperking hierondervermeld onder artikel 2
inzake het gebruik van HOOGOVENCEMENT.
De granulaten hebben het kaliber 4/28 - 32.
Rekening houdend met deze voorschriften, zal voor de volgende betonspecies
aangegeven onder artikel 401 van publicatie IV prijs opgegeven worden :
A - Béton de ciment du type A 1 (article 401/1°) A - Cementebeton van type A 1 (artikel 401/1°)
B - Béton de ciment du type A 2 (article 401/2°) B - Cementebeton van type A 2 (artikel 401/2°)
C - Béton de ciment du type B 1 (article 401/4°)
C - Cementebeton van type B 1 (artikel 401/4°)
Il sera également remis prix pour un béton au laitier granulé ayant la composition
suivante:
D - Béton de laitier à 200 kg de ciment P50 par mètre cube de laitier.
ARTICLE 2. - EXECUTION DES OUVRAGES.
Le béton est confectionné mécaniquement. Le mélange à sec doit être homogène et
l'eau de malaxage doit être en quantité telle que le béton présente une consistance
ferme.
Le mélange préalable s'effectue sur une plate-forme propre en tôle.
Les dépôts provisoires, à la sortie de la bétonnière, doivent également être faits sur
des aires semblables.
Le béton est mis immédiatement en oeuvre. Celui qui n'est pas utilisé immédiatement
après sa confection, ne peut être remanié s'il a commencé à faire prise et est
transporté hors du chantier.
Les précautions sont prises pour que l'homogénéité du béton ne soit pas altérée
pendant le transport au lieu où il doit être mis en oeuvre.
Le béton est mis en oeuvre de façon à obtenir dans l'ensemble de la construction
l'homogénéité la plus parfaite. Il est damé avec le plus grand soin par couches dont
l'épaisseur est en rapport avec les dimensions des granulats, chaque couche ne
dépassant pas 0,10 m d'épaisseur après damage. Les reprises sont réduites au
minimum et localisées là où elles nuisent le moins à la résistance du béton.
Bovendien zal er prijs opgegeven worden voor het beton met korrelslak als volgt
samengesteld.
D - Korrelslakbeton met 200 Kg P50 per kubieke meter korrelslak.
ARTIKEL 2. - UITVOERING DER WERKEN.
Het beton wordt mechanisch vervaardigd. De droge vermenging moet homogeen zijn,
de hoeveelheid vermengingswater voldoende om het beton een stevige dichtheid te
geven.
De voorafgaande vermenging moet op een zuiver plaatijzeren platform geschieden.
Voorlopige stockage moet eveneens aan de uitgang van de betonmolen op dergelijke
vloeren gedaan worden.
Het beton moet onmiddellijk verwerkt worden. Gebeurt dit niet en is het reeds verhard
dan mag het niet meer omgewerkt worden en moet het van de werf verwijderd
worden.
De nodige voorzorgen worden genomen opdat de homogeniteit van het beton niet
aangetast wordt gedurende het overbrengen naar de plaats waar het zal gebruikt
worden.
Het beton moet derwijze worden verwerkt dat voor het geheel van het werk een
volmaakte homogeniteit verkregen wordt in lagen waarvan de dikte in verhouding is tot de
afmetingen van de gebruikte bouwstoffen; elke laag mag na het aanstampen niet meer
dan 0,10 m bedragen. Het verstellen moet tot een minimum herleidt worden en beperkt
blijven tot de plaatsen waar dit het minst de weerstand van het beton kan schaden.

Le béton déjà mis en oeuvre et qui a subi un commencement de prise doit, avant
que l'on poursuive les travaux de bétonnage, être soigneusement recepé, ravivé et
lavé avec un lait de ciment.
Le béton souillé de particules terreuses ou de toute autre matière est
soigneusement nettoyé et mis à vif.
En cas de pluies abondantes, l'entrepreneur prend toutes les précautions
indispensables afin d'éviter le délavage du béton.
Les surfaces de béton exposées à l'air doivent être protégées, contre une
dessiccation trop rapide, par un système de couverture approprié et dont l'humidité
est entretenue par arrosage régulier, au moins pendant quinze jours après
l'achèvement de l'ouvrage.
Tout travail de bétonnage doit être suspendu pendant les gelées.
Les parties altérées par une gelée survenue durant la période de prise sont
démolies et refaites aux frais de l'entrepreneur.
CHAPITRE 02.1. - BRIQUES
CAHIER DES CHARGES-TYPE N° 104 DE 1963
Les briques à mettre en oeuvre sont des briques mécaniques qui répondent aux
prescriptions de norme N.B.N. 118 et présentent les dimensions modulées
190/90/57.
La résistance moyenne à l'écrasement sera d'au moins 150 Kg par m². Elles seront
non gélives et ne pourront absorber qu'une quantité d'eau inférieure à 6 %.
Les briques sont d'une couleur uniforme qui oscille entre le rouge vif et le rouge
sombre. La fourniture ne comprend pas plus de 10 % de second choix.
L'entrepreneur indique les briqueteries qui fournissent les briques.
MACONNERIE DE BRIQUES
Les briques doivent avoir été complètement saturées d'eau peu avant leur mise en
oeuvre, conformément aux instructions du fonctionnaire dirigeant.
- 28 -
Het reeds uitgespreid beton dat een begin van harding vertoond moet, alvorens de
betonwerken worden voortgezet, zorgvuldig versneden, verlevendigd en met
cementmelk gewassen worden.
Het beton door aardachtige of andere vreemde stofdelen is bevuild, moet zorgvuldig
gereinigd en klaar gemaakt worden.
In geval van overvloedige regenval, neemt de aannemer alle nodige voorzorgen om
de uitwassing van het beton te vermijden.
De aan lucht blootgestelde oppervlakken van het beton moeten tegen een te snelle
uitdroging beschermd worden door een aangepaste afdekking waarvan de
vochtigheid ten minste gedurende vijftien dagen na de voltooiing van de werken
onderhouden wordt door regelmatige besproeiing.
Alle betonwerken worden bij vriesweder stopgezet.
De door de vorst bij de verharding beschadigde delen moeten op kosten van de
aannemer afgebroken en opnieuw uitgevoerd worden.
HOOFDSTUK 0.2 1. - BAKSTENEN
TYPE BESTEK Nr. 104 VAN 1963
De te verwerken bakstenen zijn machinestenen die voldoen aan de voorschriften van
de N.B.N. 118 en de modulematen 190/90/57 vertegenwoordigen.
Zij moeten weerstaan aan een druk van ten minste 150 Kg per m². Zij zullen
vorstbestendig zijn en zullen niet meer dan 6 % water mogen opslorpen.
De stenen zijn van gelijke kleur schommelend tussen fel en donker rood. De levering
mag niet meer dan 10 % tweede keus bevatten.
De aannemer geeft de steenbakkerijen op die de stenen leveren.
METSELWERK IN BAKSTEEN
De stenen moeten enige tijd voor hun gebruik volkomen in water gedrenkt worden
overeenkomstig de onderrichtingen van de leidende ambtenaar.

Les joints côté parement intérieur ne peuvent excéder cinq (5) mm.
Les surfaces intérieures de maçonnerie qui ne reçoivent pas d'enduit, sont
rejointoyées. Les gabarits ne peuvent être employés sans avoir été au préalable,
soumis à la vérification de l'agent de la Commune.
Toutes les maçonneries se font au cordeau.
CHAPITRE 02.6. - TUYAUX EN GRES VERNISSE.
Les tuyaux en grès d'une longueur utile, soit d'1 m, soit de 0,5 m, doivent être bien
cuits, sonores, sans fêlures, imperméables, vernis au silicate et inattaquables aux
acides; le vernis doit faire intimement corps avec le tuyau. La section de ces tuyaux
après la cuisson est parfaitement circulaire. Immergés pendant 24 heures et
préalablement desséchés, les tuyaux ne doivent pas absorber plus de 15/1000èmes
de leur poids d'eau; ils doivent résister sans suintement à une pression de deux
atmosphères au minimum; ils sont à emboîtement de 3 cm de longueur;
Des essais à la fumée peuvent être effectués si la Commune le juge convenable aux
frais de l'entrepreneur, de façon à s'assurer si les tuyaux sont parfaitement étanches.
Les prix pour la fourniture et la pose de pièces spéciales correspondent à une fois les
prix des fournitures et pose des tuyaux droits correspondants.
LA POSE DE CES TUYAUX
Les fouilles sont ouvertes et apprêtées à largeur suffisante pour leur profondeur et
sur toute la longueur, de façon à assurer une pose rectiligne des tuyaux.
Les tranchées sont étançonnées avec soin et solidité, (sous la responsabilité de
l'entrepreneur) de manière à éviter tout éboulement ou accident. Le fond de la
tranchée est dressé convenablement suivant la pente uniforme qui a été fixée par le
délégué de la Commune.
Suivant la nature du sol et après décision de la Commune, les tuyaux sont posés soit
à même le sol, soit après un damage du fond sur une aire de sable rude neuf de 20
cm de hauteur, ramenée à 15 cm par damage à l'eau, soit sur un lit de béton de
composition A1, suffisant pour éviter tout tassement et toute fuite. Dans les trois
procédés, le fond est légèrement creusé au droit des collets afin de permettre au
- 29 -
De voegen van de inwendige bekledingen mogen niet meer dan vijf (5) mm
uitspringen.
De binnenvlakken van het metselwerk die niet worden bepleisterd moeten gevoegd
worden. De steenvormen mogen slechts gebruikt worden nadat ze eerst door de
ambtenaar van de Gemeente onderzocht worden.
Alle metselwerken geschieden met meetkoord.
HOOFDSTUK 02.6. - GEGLAZUURDE GRESBUIZEN.
De geglazuurde gresbuizen van een bruikbare lengte van hetzij 1 m of 0,5 m moeten
goed gebakken zijn, helder klinken, zonder spleten, waterdicht, met silicaat gevernist
zijn dat aan de zuren weerstand biedt, het vernis moet inning deel uitmaken van de
buis. De sectie van deze buizen, moet na het bakken, volkomen cirkelvorming zijn.
Twaalf uren onder water gedompeld, en eerst gedroogd, mogen zij niet meer dan
15/1000ste van hun gewicht opslorpen. Zij moeten zonder doorsijpelen aan een druk
van twee atmosfeer weerstaan. Zij zijn met een mof van 3 cm diepte voorzien.
Wanneer de Gemeente het wenselijk acht, mogen rookproeven, op kosten van de
aannemer, uitgevoerd worden, om de perfekte dichtheid van de buizen na te gaan.
De prijzen voor levering en plaatsen van bijzondere stukken stemmen overeen met
eenmaal de prijzen voor levering en plaatsen van de overeenstemmende rechte
buizen.
HET LEGGEN VAN DEZE BUIZEN
De sleuven zijn open en voldoende breed gemaakt, voldoende voor hun diepte en
over de ganse lengte derwijze uitgegraven dat het leggen van de buizen rechtlijnig
kan uitgevoerd worden.
Het stutten van de sleuven geschiedt met zorg en stevigheid (onder de
verantwoordelijkheid van de aannemer) om elke inzakking of ongeval te voorkomen.
De bodem van het aanleggingsbed zal behoorlijk volgens een door de afgevaardigde
van de Gemeente voorgeschreven eenvormige helling verwezenlijkt worden.
Volgens de aard van de bodem en na de beslissing van de Gemeente worden de
buizen rechtstreeks op de bodem gelegd, hetzij nadat het aangestampt
aanleggingsbed (bodem) op een nieuwe laag van ruw zand van 20 cm hoogte werd
aangelegd en tot 15 cm met watertoevoeging en aanstamping werd herleid, hetzij op
een basislaag van composietbeton A1, zodanig dat elke instorting of lek wordt

corps des tuyaux de porter sur toute sa longueur. Il est donc formellement interdit de
poser des cales sous les collets.
Le raccordement éventuel de canalisations à des collecteurs d'égout est établi dans
le piédroit au moins à 30 cm au-dessus du radier, aucun raccord dans la voûte
n'étant toléré.
La reprise des maçonneries et endroits dans les piédroits où les raccords ont été
effectués, sont soigneusement refaits à l'intérieur de l'égout, de manière à obtenir un
raccord parfait avec la maçonnerie et l'enduit non entamés. Le premier tuyau doit être
arasé à la paroi intérieure de l'égout public et recoupé s'il le faut.
La juxtaposition des tuyaux est exécutée de façon à assurer un raccordement parfait
des surfaces intérieures. Les bavures produites à l'intérieur par le reflux du mortier
sont soigneusement essuyées. Les terres ne peuvent être remblayées sur les tuyaux
qu'après l'examen des joints et l'autorisation donnée par le délégué de la Commune.
Les anneaux d'étanchéité utilisés pour réaliser la jointure entre les tuyaux seront
conformes à l'article C. 22. 6 du cahier des charges-type 150 du Ministère des
Travaux publics (édition 1978).
Les remblais s'exécutent par couches de 20 cm d'épaisseur maximum, au moyen de bonnes
terres sèches ou de sable, parfaitement damés. Les décombres, moellons portant de la
tranchée sont exclus des remblais et doivent être remplacés par de bonnes terres.
Il est défendu de miner, sauf après autorisation du délégué de la Commune,
lorsqu'on se trouve en présence d'obstacles.
La partie minée doit être suffisamment haute pour permettre un travail et un contrôle
aisés; elle est bourrée jusqu'à refus de bonnes terres sèches ou de sable.
CHAPITRE 06.1. - ACIERS POUR BETON.
Les fers à béton pour béton armé répondent à la norme NBN A 24 - 302.
CHAPITRE 09.21. - CARREAUX EN BETON POUR DALLAGES.
Les dalles en béton auront exactement 30 cm x 30 cm de côté et au moins 6 cm
d'épaisseur. Elles devront satisfaire aux conditions de la N.B.N. B 21 - 211 de l'Institut
Belge de Normalisation.
- 30 -
vermeden. In deze drie gevallen wordt onder de moffen de bodem even uitgegraven
opdat de buizen over hun ganse lengte eenvormig op de bodem zouden kunnen
rusten. Het is derhalve streng verboden onder de moffen spieën aan te brengen.
De aansluitingen der vertakkingen op de openbare riolering moeten aangebracht
worden ten minste op 30 cm boven de bedding van het riool. Geen enkele aansluiting
wordt in het gewelf geduld.
Op de plaatsen waar de aansluitingen uitgevoerd worden moet het metselwerk en de
bepleistering bijgewerkt worden zodanig dat een volmaakte aansluiting aan de
binnenzijde met het nog niet begonnen metselwerk en de bepleistering van het riool
verkregen wordt. De eerste buis moet aan deze binnenzijde met het riool geeffend en
zonodig hersneden worden.
De koppeling van de buizen moet derwijze uitgevoerd worden dat een volmaakte
aansluiting van de binnenwanden verkregen wordt. De mortel die in het binnenste
van de buis gelopen is moet zorgvuldig verwijderd worden. De buizen mogen slechts
met aarde afgedekt worden nadat de voegen worden onderzocht en nadat door de
afgevaardigde van de Gemeente vergunning verleend werd.
De dichtingsringen gebruikt voor het realiseren van de voeg tussen de buizen zullen
conform zijn aan artikel C.22.6 van het bestek type 150 van het Ministerie van
Openbare werken (uitgave 1978).
De aanaarding geschiedt met lagen van ten hoogste 20 cm volkomen aangestampte
goede droge aarde of zand. Puin en zandstenen uit de sleuven mogen niet meer als
vullingsmateriaal gebruikt worden en moeten door goede aarde vervangen worden.
Het is verboden ondermijningswerken uit te voeren, tenzij bij hindernissen en met
vergunning van de afgevaardigde van de Gemeente.
Het ondermijnde gedeelte moet voldoende hoog zijn om een gemakkellijk werk of toezicht
toe te laten en moet tot aan de rand met goede droge grond of zand gevuld worden.
HOOFDSTUK 06.1. - STAAL VOOR BETON.
De staven voor gewapend beton beantwoorden aan norm NBNA.24 - 302.
HOOFDSTUK 09.21. - BETONTEGELS VOOR BETEGELING.
De betontegels zullen nauwkeurig 30 x 30 cm meten en ten minste 6 cm dik zijn. Zij
moeten beantwoorden aan de voorwaarden gesteld door de N.B.N. B 21-211 van het
Belgisch Normalisatie Instituut.

Si, pendant le cours de l'entreprise, l'adjudicataire se trouve obligé de changer de
fournisseur, il en demande, au préalable, l'autorisation de la Commune, en indiquant
la nouvelle provenance et en faisant parvenir huit échantillons de cette nouvelle
provenance.
POSE DES DALLES EN BETON
Les pentes et niveaux prescrits par la Commune doivent être scrupuleusement
observés sous peine de démolition et de reconstruction aux frais exclusifs de
l'entrepreneur.
Les dalles sont posées à plat avec joints de 1 cm dans un bain de mortier de ciment
de 2 cm d'épaisseur minimum. Elles reposent sur une fondation rigide de 10 cm
d'épaisseur avec interposition, entre le mortier et la fondation, d'une couche de sable
rude neuf qui, après damage, a un minimum de 3 cm d'épaisseur. Cette fondation est
constituée exclusivement par un des bétons de composition C.D. prévus au
bordereau de prix; il est strictement défendu d'utiliser un béton de remplacement en
cendrées ou autres.
Le sable de fondation est arrosé suffisamment pour être complètement humecté au
moment de la pose des dalles. Celles-ci sont placées diagonalement en partant de la
bordure en pierre de taille ou éventuellement de la bordure de contrebutage, dont
question ci-dessous, sous un angle de 45°. Elles sont coupées d'une façon nette aux
dimensions exigées par les nécessités de la pose. Il est interdit de mettre en oeuvre
des morceaux de dalles sur champ. Les dalles sont rejointoyées en mortier de ciment
spécial à joints plats, lissées et séchées dans le polissoir au fur et à mesure de la
pose, de manière qu'il ne reste aucun vide entre elles.
L'entrepreneur prend toutes les mesures voulues pour que toute circulation soit
rendue impossible sur les dalles fraîchement posées.
Dans certaines artères, la bordure en pierre de taille entre le trottoir et le terre-plein
est inexistante et les dalles en béton comprimé sont soutenues du côté du terre-plein,
par une bordure de contrebutage formée de demi-dalles placées debout sur une
couche de sable rude neuf de 5 cm d'épaisseur minimum, mesurée après damage.
POSE DE PAVES EN BETON
Les pavés en béton ont pour dimensions 22 x 11 x 8 cm et sont chanfreinés.
Il sera prévu des demi-pavés pour finition soignée.
- 31 -
Is de aannemer, tijdens de uitvoering van zijn werken, verplicht van leverancier te
veranderen, dan zal hij de voorafgaande toelating van de Gemeente aanvragen met
aanduiden van de nieuwe herkomst en mits het afgeven van acht nieuwe stalen.
HET PLAATSEN VAN BETONTEGELS
De door de Gemeente voorgeschreven hellingen en hoogtepeilen moeten nauwgezet
nageleefd worden op straffe van afbraak en wederopbouw uitsluitend op kosten van
de aannemer.
De tegels worden plat gepositioneerd met voegen van 1 cm in cementmortel van
minimum 2 cm dikte. Zij rusten op een strakke fundering van 10 cm dikte met tussen
de mortel en fundering een laag nieuw ruw zand dat na aanstamping minimum 3 cm
dikte meet. Deze fundering is uitsluitend samengesteld uit een van de betonspecies
C.D. dat in de prijslijst voorzien is; het is verboden een vervangingsbeton uit slak of
andere te gebruiken.
Het funderingszand wordt voldoende besproeid om bij het plaatsen van de tegels
volkomen vochtig te zijn. De tegels worden diagonaalsgewijs in een hoek van 45°
gelegd vertrekkend van de kantstenen of eventueel van de kantstroken waarvan
hieronder sprake. Zij worden zuiver op de vereiste maten afgesneden. Het is
verboden stukken tegels op hun kant te verwerken. De voegen tussen de tegels
worden opgevuld met speciale cementmortel, vlak aangestreken, met de polijststeen
glad en droog gemaakt naarmate het leggen zodat er geen enkele leemte tussen hen
overblijft.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen opdat alle verkeer op de pas geplaatste
tegels verboden wordt.
Op sommige rijwegen is de arduinen kantsteen tussen stoep en verhoogde berm
onbestaand en zijn de betontegels aan de zijde van de verhoogde berm ondersteund
met kantstroken bestaande uit halve tegels rechtopstaand geplaatst op een laag
nieuw ruw zand van 5 cm minimum dikte, gemeten na aanstamping.
BESTRATING MET BETONNEN STRAATSTENEN
De afmetingen van de afgekante betonnen straatstenen zijn 220 x 110 x 80 mm.
Halve betonnen straatstenen zijn voorzien voor een zorgvuldige afwerking.

Des échantillons devront être présentés avant approvisionnement. Les pavés seront
posés sans joints sur un lit de sable rude bien gradué stabilisé à 50 kg de ciment de P
50 de 2 à 3 cm d'épaisseur. Le damage, sablage et cylindrage seront exécutés
comme indiqué à l'article F 4.5.4. du cahier des charges 150 (pose sans liant).
La pose de pavés sera effectuée conformément à l'appareillage donné par le maître
de l'ouvrage.
- 32 -
Stalen moeten goedgekeurd worden vóór de bevoorrading. De straatstenen worden
zonder voegen op een bed van ruw, goed gegradueerd zand gestabiliseerd met 50
Kg cement P 50 van 2 tot 3 cm dikte gelegd. Het aanstampen, inzanden en walsen
worden uitgevoerd volgens het artikel F.4.5.4. van het type bestek nr 150 (leggen
zonder bindmiddel).
De straatstenen worden geplaatst overeenkomstig het uitvoeringsplan gegeven door
de opdrachtgever.
Les pavés en béton répondront à la norme NBN B/21/311. De betonnen straatstenen moeten beantwoorden aan de norm NBN B/21/311.
La fondation sous les surfaces revêtues de pavés en béton sera exécutée en sable
stabilisé soigneusement damé et dressé. L'épaisseur de la fondation est fixée à 15
cm après compactage.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 2.
POSE DES DALLES EN PIERRE BLEUE
Les dalles en pierre de taille bleue ne peuvent être employées que devant les
maisons bordées actuellement d'un trottoir en dalles, et pour des réfections partielles.
Les dalles sont posées sur un lit de béton de 10 cm d'épaisseur de composition D.
Elles reposent sur une couche de mortier de ciment de 2 cm d'épaisseur minimum;
entre le mortier et la fondation, l'entrepreneur place une couche de sable rude neuf
qui, après damage, à un minimum de 3 cm d'épaisseur.
Le sable de fondation est arrosé suffisamment pour être complètement humecté au
moment de la pose des dalles. Celles-ci n'ont pas moins de 50 centimètres de
largeurs, sont d'égale longueur, alternées par des dalles de demi-longueur, de
manière à croiser les joints dans le sens parallèle à la façade.
Elles sont rejointoyées au mortier de ciment de manière qu'il ne reste aucun vide
dans la maçonnerie; les joints ont approximativement 5 millimètres de largeur.
Toutes les dalles utilisées seront de forme rectangulaire, ou taillées comme telles, par
le tailleur de pierre de l'entrepreneur. Leur face supérieure est bouchardée avec
encadrement ciselé de 5 cm de largeur.
Toute dalle considérée, avant l'exécution des travaux, comme bonne par les agents
de la Commune et qui viendrait à se briser au cours des travaux, sera remplacée par
les soins de l'entrepreneur et à ses frais.
De fundering onder de betonnen straatstenen oppervlakte geschiedt in een
zorgvuldig verwerkte en verdichte laag gestabiliseerd zand. De dikte van de
fundering is 15 cm na verdichting.
BIJGEVOEGD ARTIKEL Nr. 2.
PLAATSING VAN ARDUINTEGELS
De blauwe arduintegels mogen slechts gebruikt worden voor de huizen waarvoor
stoepen liggen met dergelijke tegels uitgerust en voor gedeeltelijke herstellingen.
De tegels worden geplaatst in een betonbedding van 10 cm dikte van samenstelling
D. Zij rusten op een laag cementmortel van een minimum dikte van 2 cm; tussen de
mortel en de fundering wordt door de aannemer een laag nieuw ruw zand gelegd die
na aanstamping een minimum dikte van 3 cm telt.
Het zand dat voor de fundering wordt gebruikt wordt besproeid om volledig vochtig te
zijn bij het plaatsen van de tegels. Deze zijn niet meer dan 50 cm breed, altijd even
lang, afgewisseld met tegels van halve lengte om de voegen evenwijdig met de gevel
te kruisen.
Deze voegen zijn gevuld met cementmortel zodat geen enkele leemte tussen de
tegels overblijft. De voegen zijn bij benadering 5 mm breed.
Al de gebruikte tegels zijn rechthoekig of aldus door de steenkapper van de
aannemer gekapt. Hun bovenvlak is met de tandhamer bewerkt en vertoont een
gekapte omlijsting van 5 cm breed.
Iedere tegel vóór de uitvoering van de werken door de leidende ambtenaars van de
Gemeente goedgekeurd die gedurende de uitvoering zou breken wordt door de
aannemer en op zijn kosten vervangen.

CHAPITRE 20.1. - MORTIERS.
Le mortier pour maçonnerie de briques et pour la pose des dalles et des pavés de
trottoir est en mortier de ciment; il contient 400 kg de ciment par mètre cube de sable
rude.
Le mortier spécial pour pavage et rejointoyage est formé de trois volumes de sable
rude et de deux volumes de ciment.
Les mélanges se font sur une plate-forme en tôle. Le mortier est confectionné et
conservé jusqu'au moment de sa mise en oeuvre, à l'abri du soleil. Le mortier gâché
la veille ne peut être utilisé. L'entrepreneur doit d'ailleurs se conformer, pour tout ce
qui concerne la confection des mortiers, aux instructions qui lui sont données par le
fonctionnaire dirigeant les travaux.
Dès l'instant où la qualité du mortier n'est pas reconnue satisfaisant, la Commune a le
droit de refuser l'ensemble des maçonneries exécutées avec ce mortier. La
Commune a la faculté d'exiger que les mortiers soient confectionnés mécaniquement.
Le mortier devra obligatoirement être confectionné sur le chantier.
- 33 -
HOOFDSTUK 20.1. - MORTELS.
De mortel voor metselwerk met bakstenen en voor de plaatsing van tegels en
stoepstenen wordt in cementmortel vervaardigd; hij bevat 400 Kg cement per kubieke
meter ruw zand.
De speciale mortel voor bestrating en vulling bestaat uit 3 volumes ruw zand en 2
volumes cement.
De mengsels worden op een plaatijzeren platform bereid. De mortel wordt gemaakt
en bewaard tot het moment van de verwerking, beschut tegen de zon. Mortel daags
voordien verknoeid mag niet meer verwerkt worden. De aannemer moet voor al wat
het vervaardigen der mortels betreft zich ten andere schikken naar de voorschriften
van de leidende ambtenaar van de werken.
Vanaf het ogenblik dat de kwaliteit van de mortel geen voldoening schenkt heeft de
Gemeente het recht het geheel der werken met deze mortel uitgevoerd te weigeren,
en kan eisen, dat de mortels mechanisch bereid worden.
De mortel zal verplicht op de werf worden gemaakt.

CHAPITRE D. - BORDURES.
CAHIER DES CHARGES-TYPE N° 150 DE 1978
Les bordures sont en pierre de taille neuve dite « petit granit ». Elles sont exemptes
de tout défaut.
Elles ont les dimensions transversales suivantes:
- 15 ou 18 cm au sommet, 17 ou 20 cm à la base et 27 cm de hauteur.
La longueur de chaque bordure est au minimum de 1 m pour les bordures droites et
de 1,25 m pour les bordures courbes, dont l'arête vers la chaussée a un rayon
supérieur à 20 mètres et de 1 mètre pour les bordures courbes d'un rayon égal ou
inférieur à 20 mètres; elles ont, aux extrémités, le même profil que celui des bordures
droites.
Exceptionnellement, la longueur des bordures neuves droites peut être inférieure à
1,00 m, lorsqu'il est procédé au renouvellement d'une bordure seule; mais dans
aucun autre cas cette longueur ne peut être inférieure à 1 mètre.
L'arête de la bordure, côté extérieur, est arrondie suivant un arc de 1 cm.
Leur face antérieure a un fruit de 2 cm s'arrêtant au filet d'eau, leur face postérieure
est verticale et leur face supérieure n'a pas de pente transversale. La face supérieure
des bordures a un cadre ciselé de 5 cm de largeur et une palette centrale
bouchardée, la face vers le caniveau est entièrement ciselée.
Chacune de leurs extrémités est taillée de manière à pouvoir constituer un joint dit à
"boutonnières"; les boutons sont taillés sur toute la hauteur de la bordure et en 5
centimètres de diamètre.
- 34 -
HOOFDSTUK D. - KANTSTENEN.
TYPE BESTEK Nr. 150 DE VAN 1978
De kantstenen zijn in nieuw arduin « petit granit ». Ze zijn vrij van elk gebrek.
Zij hebben de volgende dwarsmaten:
- 15 tot 18 cm aan het bovenvlak, 17 tot 20 cm aan de basis en 27 cm hoogte.
De lengte van elke kantsteen bedraagt ten minste 1 m voor de rechte kantstenen en
1,25 m voor de gebogen kantstenen waarvan de kant naar de straat toe een straal
van meer dan 20 m en 1 m voor de gebogen kantstenen met een straal van minder
dan of gelijk aan 20 m heeft; deze laatste zullen aan hun uiteinden hetzelfde profiel
vertonen dan de rechte kantstenen.
Uitzonderlijk mag de lengte minder dan 1 m bedragen voor nieuwe rechte kantstenen
wanneer het hernieuwen van een enkele kantsteen wordt beoogd, maar in geen
geval mag deze lengte korter zijn dan 1 meter.
De rand van de kantstenen word, aan de buitenkant, afgerond volgens een boog van
1 cm.
De voorzijde vertoont een afschuining van 2 cm tot aan de watergreppel, de
achterzijde is loodrecht en het bovenvlak mag geen helling vertonen. Op het
bovenvlak wordt een gbeiteld kader van 5 cm breedte uitgevoerd met een door de
tandhamer bewerkt middenstuk, de afschuining is eveneens volledig gebeiteld.
Elk van hun uiteinden zijn zodanig gekapt dat een voeg kan gevormd worden van het
type dol en hol, de dollen worden gekapt over de ganse hoogte van de kantsteen en
hebben een doorsnede van 5 cm.
Les bordures sont rejointoyées au ciment. De kantstenen worden met cement gevoegd.
BORDURES EN PIERRE BLEUE RECONSTITUEE
Les bordures en pierre bleue reconstituée sont en béton vibré et satisfont aux
prescriptions de la norme NBN B 21-411. Elles ont les mêmes dimensions et
caractéristiques de finition que les bordures en pierre de taille.
KANTSTENEN IN BLAUWE KUNSTSTEEN
De kantstenen in gereconstitueerde arduinsteen bestaan uit trilbeton en
beantwoorden aan de voorschriften van de normen NBN B 21 - 411. Zij hebben
dezelfde afmetingen en afwerkingskarakteristieken als de kantstenen in arduin.

POSE DES BORDURES ET PAVES-BORDURES
Les bordures sont posées au cordeau, suivant les niveaux, pentes ou rampes
prescrits, sur un massif en béton 30 cm de largeur et de 15 cm de hauteur; elles sont
raccordées entre elles sans crochets ni agrafes en fer. Elles sont rejointoyées de
manière qu'il ne reste aucun vide entre elles; les joints ont approximativement 5
millimètres de largeur.
Les bordures neuves qui viendraient à se briser pendant l'exécution des travaux sont
remplacées par les soins de l'entrepreneur et à ses frais.
Les pavés-bordures sont posés sur champ, étroitement serrés, bien garnis de sable,
tant en-dessous qu'à leur pourtour et affermis à la hie. Ils sont soigneusement
contrebutés.
CHAPITRE E. - PAVAGES.
PAVAGE DE CHAUSSEES
Les pavages de premier établissement sont exécutés soit avec un coffre de 24 cm
soit avec un coffre de 18 cm d'épaisseur; les renouvellement de pavage en pavés
neufs ou de remploi et les relevés à bout sont exécutés également avec un coffre de
18 cm ou de 24 cm selon les indications des agents de la Commune.
Chaque équipe de paveurs est conduite soit par l'entrepreneur lui-même soit par un
chef d'équipe expérimenté.
Lorsqu'il s'agit de renouvellement de pavage, de relevé à bout ou de grosses
réparations, on démonte d'abord l'ancien pavage sur les longueurs et les largeurs
indiquées. Les pavés provenant de ce démontage sont nettoyés, dégarnis du vieux
sable, triés d'après leurs dimensions et rangés ou chargés aux frais de
l'entrepreneur. Ceux qui ne doivent plus être employés sont enlevés éventuellement
par les soins de l'entrepreneur et transportés soit aux magasins communaux, soit à
un endroit désigné par le fonctionnaire dirigeant. Ceux qui sont susceptibles de
remploi sont séparés et mis en tas spéciaux aux frais de l'entrepreneur,
conformément aux instructions du même fonctionnaire.
Lorsque le pavage d'une rue comprend divers échantillons de pavés, l'entrepreneur
est tenu de les mettre en oeuvre en réunissant, aux endroits fixés par le personnel
dirigeant, les pavés de même nature et de même échantillon et ce sans qu'il résulte
une majoration de prix. Lorsque les manquants sont à remplacer par des pavés
fournis par la Commune, il met ces matériaux en oeuvre de manière à ne constituer
qu'une seule bande ininterrompue de pavage, terminant le travail.
- 35 -
HET PLAATSEN VAN KANTSTENEN EN KANTTEGELS
De kantstenen worden met een richtsnoer geplaatst volgens de voorgeschreven
hoogtepeilen, af- en oplopende hellingen op een fundering uit beton van 30 cm
breedte en 15 cm hoogte. Zij worden zonder ijzeren haken noch nietklemmen
onderling verbonden en derwijze opgevoegd dat tussen de kantstenen geen leemten
openblijven, de voegen zijn bij benadering 5 mm breed.
De nieuwe kantstenen die gedurende de uitvoering zouden breken worden door de
aannemer en op zijn kosten vervangen.
De kanttegels worden op hun kant geplaatst, nauw aaneengesloten in zand zowel
onder als eromheen, met de straatstamper aangevuld en zorgvuldig gestut.
HOOFDSTUK E. – BESTRATING.
BESTRATING VAN DE RIJWEGEN
De straatstenen van eerste gebruik worden geplaatst in een koffer van 24 cm of 18
cm dikte. Dezelfde sleufmaten worden aangewend volgens aanwijzingen van de
ambtenaren van de Gemeente voor het hernieuwen van de bestrating met nieuwe,
herbruikte of herlegde straatstenen.
Elke bestratingsploeg wordt door de aannemer zelf of een bekwame ploegbaas
geleid.
Bij het hernieuwen, herleggen of grondig herstellen van bestratingen wordt eerst de
oude bestrating op de opgegeven lengten en breedte opgebroken. De opgebroken
stenen worden gereinigd en van oud zand gezuiverd, gesorteerd volgens afmetingen
en gerangschikt of vervoerd op kosten van de aannemer. Zij die niet meer moeten
gebruikt worden eventueel door de zorgen van de aannemer weggenomen en
worden vervoerd, hetzij naar de gemeentelijke opslagplaats, hetzij naar een plaats
aangeduid door de leidende ambtenaar. Deze die nog voor wedergebruik kunnen
dienen, worden afgezonderd en speciaal opgestapeld op kosten van de aannemer en
volgens de richtlijnen van dezelfde ambtenaar.
Wanneer de bestrating van een rijweg verschillende steensoorten bevat is de
aannemer er toe gehouden op de door het leidend personeel aangewezen plaatsen
de stenen van eenzelfde aard en model te leggen zonder dat dit tot een
prijsverhoging aanleiding geeft. Als de ontbrekende stenen door stenen die door de
Gemeente geleverd worden vervangen worden, zal de aannemer ze derwijze
plaatsen dat ze een ononderbroken bestrating vormen die het werk voltooit.

Le terrain à paver est bêché et pioché uniformément sur toute la largeur de la
chaussée et par longueur minimum de 20 mètres, et ce, à la profondeur qui est jugée
nécessaire par l'Inspecteur Général ou son délégué. Les matériaux non réutilisables,
pavés, pierres, terres de mauvaise qualité et généralement toutes les matières
nuisibles à la bonne exécution des ouvrages, doivent être enlevés au fur et à mesure
de l'avancement des travaux; il ne peut, en aucun cas et sous aucun prétexte, être
fait des dépôts de terre sur les chantiers. Le lit de la chaussée est ensuite dressé de
manière à présenter partout une forme régulière et parallèle à la surface de pavage,
suivant le profil imposé; puis il doit être fortement et uniformément damé.
En vue de l'établissement du coffre du pavage, le niveau du plafond et celui du
pavage à réaliser, sont établis au moyen de pavés servant de témoins. Le déblai
pour le coffre ne peut, en aucun cas, être inférieur à 24 cm ou à 18 cm sous le niveau
supérieur du pavage après le damage final. Sauf indication contraire de la Direction
des Travaux, la flèche du bombement de la chaussée est égale au soixantième de la
largeur pavée.
L'entrepreneur doit, s'il y a lieu, assécher le fond du coffre pendant l'exécution des
travaux. Il prend, à cette fin, toutes mesures utiles.
On étend sur le terrain et sur une longueur minimum de 10 mètres, une couche de
sable régulièrement répartie. Cette couche de sable est arrosée et damée, une
seconde couche de sable est étendue pour servir de forme aux pavés. L'épaisseur
totale de la couche de sable neuf sous la queue des pavés, en dehors des
terrassements pour régler les pentes et former l'encaissement, dans les pavages de
premier établissement, renouvellements de pavage ou relevés à bout, ne peut, en
aucun cas, après le damage final du pavage, être inférieure à 11 cm d'épaisseur
pour les pavages exécutés en coffre de 24 cm et de 5 cm pour ceux exécutés avec
un coffre de 18 cm.
Les pavés neufs ou de remploi sont choisis et assemblés de manière à former des
joints serrés et réguliers, en liaison réciproque du tiers à la moitié de leur longueur; ils
sont posés par rangées droites et égales, suivant les directions à prescrire par les
agents de la Commune et déterminés de façon que les joints continus soient
d'équerre sur l'axe de la chaussée. Les carrefours sont pavés en croix de chevalier.
Les lignes de pavage contre les filets d'eau et contre les rails des tramways sont
formées alternativement de pavés de l'échantillon prescrit et de boutisses ayant la
longueur d'un pavé et demi. Les changements de direction sont raccordés au moyen
de pavés de forme et de dimensions convenables, obtenues en recoupant les pavés
et les boutisses de forme normale, sans supplément de mesurage ni de prix. La
Commune se réserve le droit d'exiger le bridage des pavés lors de leur pose.
- 36 -
Het terreinoppervlak voor de bestrating wordt over de ganse breedte van de weg op
minimum lengte van 20 meter gelijkvorming omgespit en met een houweel bewerkt,
en dit op een door de Inspecteur-generaal of zijn gevolmachtigde nodig geoordeelde
diepte. De onbruikbare materialen, straatstenen, stenen, gronden van slechte
kwaliteit en in het algemeen alle voor de goede uitvoering van de werken schadelijke
materialen, moeten naarmate de vordering van de werken, weggeruimd worden. In
geen geval en onder geen enkel voorwendsel mag er op de werven aarde
opgestapeld worden. Het aardebed van de rijweg wordt vervolgens op een
regelmatig en met de bestrating gelijkopend vlak aangelegd volgens het opgegeven
profiel, daarna krachtig en eenvormig aangestampt.
Voor het aanleggen van de sleufbodem worden de peilen van het plafond en de uit te
voeren bestrating aangegeven door richtstenen. De uitgraving voor de sleufbodem
mag in geen geval minder bedragen dan 24 cm of 18 cm onder het bovenste peil van
de bestrating na de finale aanstamping. Behoudens andersluidende aanwijzingen
van de Directie der Werken moet de pijl van de zijwegboog gelijk zijn aan een
zestigste van de bestrate breedte.
Zo nodig moet de aannemer de sleufbodem droogleggen gedurende de uitvoering
der werken. Te dien einde neemt hij alle nuttige maatregelen.
Men spreidt regelmatig over het terrein een laag zand op een minimum lengte van 10
m. Deze laag wordt besproeid en aangestampt, een tweede zandlaag dient als
plaatsingvorm. In geen geval mag de totale dikte van de laag nieuw zand onder de
(staart van de) straatstenen buiten de grondwerken voor het regelen van de hellingen
en om de bekisting te vormen, na de laatste aanstamping, voor de nieuwe, de
hernieuwde of herlegde bestratingen, minder bedragen dan 11 cm dikte voor
bestratingen uitgevoerd in sleuven van 24 cm en 5 cm dikte voor dezen uitgevoerd in
sleuven van 18 cm diepte.
De nieuwe en wedergebruikte straatstenen worden derwijze gesorteerd en geplaatst
dat zij dicht aaneengesloten en regelmatige voegen vormen in onderling verband van
een derde tot de helft van hun lengte, in rechte en gelijke rijen geplaatst volgens de te
geven richtlijnen van de ambtenaren van de Gemeente, derwijze bepaald dat de
voegen haaks op de aslijn van de weg liggen. Op de kruispunten worden de
straatstenen in ridderkruisvorm gelegd. De rijen langs de watergreppels en
tramsporen worden afwisselend gevormd met stenen van het voorgeschreven type
en stenen van anderhalve lengte. Waar de straten van richting veranderen wordt de
aansluiting uitgevoerd met stenen van behoorlijke vorm en maten, verkregen met het
versnijden van de hele en de verbandstenen van normale vorm zonder maat- noch
prijsverhoging. De Gemeente mag het speciale vastzetten van de straatstenen n.a.v.
hun plaatsing eisen.

Les pavés, après la pose à la main, sont serrés en bouts et en rives de manière à
réduire la largeur des joints au minimum, tant dans chaque ligne que d'une ligne à
l'autre, bien garnis de sable, tant en-dessous qu'à leur pourtour et solidement
affermis dans le coffre, sous le poids d'un marteau de paveur en fer, de 6
kilogrammes au moins; il est interdit au paveur d'assujettir les pavés en frappant du
marteau sur les angles.
Ils sont ensuite battus au refus au moyen d'une hie en fer pesant au moins 18 kg.
Le damage se fait par deux ouvriers opérant simultanément et symétriquement sur la
même ligne de pavés et en partant des bordures, pour aboutir à l'axe de la
chaussée. Il est loisible à l'Inspecteur Général ou à son délégué, de prescrire un
second damage, à titre de vérification; si cette opération altère le profil du
bombement de la chaussée, les parties défectueuses sont relevées et reconstruites.
Le damage du pavage doit s'effectuer en même temps que son établissement. En
aucun cas, la longueur du pavage non damé, ne peut excéder 10 m de longueur de
la chaussée.
Tout pavé qui se brise, se fend ou s'enfonce en-dessous du profil prescrit, est enlevé
et remplacé par un autre ayant les dimensions nécessaires et affleurant le niveau
imposé après le damage.
Les parties de pavage à exécuter éventuellement au mortier sont faites à bain flottant
de mortier.
Les paveurs en ligne doivent être au nombre de deux pour les pavages de 6 mètres
de largeur, trois pour ceux de 7 à 8 mètres, quatre pour ceux de 9 à 10 mètres. Pour
les places, le nombre de paveurs en ligne est égal à un par largeur de trois mètres.
Lorsque la réception du pavage a été faite par l'Ingénieur ou son délégué, et après
que celui-ci ait formellement autorisé l'entrepreneur à cet effet, le pavage est
recouvert d'une couche de sable de 2 cm d'épaisseur.
Cette couche est fortement arrosée aux frais et par les soins de l'entrepreneur, l'eau
étant fournie gratuitement par la Commune. Si l'Ingénieur ou son délégué le prescrit,
il est répandu une seconde couche, qui doit être arrosée à son tour. L'excédent de
sable doit être enlevé par l'entrepreneur à la première réquisition des agents de la
Commune.
Les tuyaux, lances, clefs, raccords nécessaires pour procéder à l'arrosage des
ouvrages sont fournis par la Commune. L'entrepreneur en a la responsabilité et doit
remplacer, à ses frais, les objets manquants ou détériorés.
- 37 -
Nadat de straatstenen met de hand worden geplaatst, worden ze op de einden en
zijvlakken goed aaneengesloten zodat de breedte van de voegen tot een minimum
herleid wordt, zowel in eenzelfde rij als tussen de rijen. De straatstenen moeten
zowel van onder als rondom goed in het zand zitten en stevig vastgezet worden met
een ijzeren bestratingshamer van ten minstens 6 Kg. Het is de kasseilegger
verboden dit te doen door op de hoeken te kloppen.
Zij worden vervolgens vastgestampt met een straatstamper van ten minstes 18 kg.
Het aanstampen wordt om beurt en symmetrisch door twee arbeiders uitgevoerd op
dezelfde rij en begonnen aan de kantstenen om in het midden van de rijweg te
eindigen. Het staat de Inspecteur-Generaal of zijn gemachtigde vrij ter nazicht een
tweede aanstamping voor te schrijven. Wanneer deze verrichting de bolvorming van
de rijweg wijzigt, worden de vervormde delen verhoogd en hersteld.
Het aanstampen van de bestrating moet samen met het aanleggen gebeuren. De
lengte van de niet aangestampte bestrating mag nooit meer dan 10 m van de lengte
van de straat bedragen.
Iedere gebroken, gespleten of ingezakte straatsteen moet weggenomen en
vervangen worden door een steen die de vereiste maten heeft en het opgelegde peil
bereikt heeft na aanstamping.
De in mortel uit te voeren bestratingsdelen worden met een vlottend cementbad
aangelegd.
De in de rij werkende kasseileggers moeten met twee zijn voor een bestratingswerk
van 6 m breedte, met drie voor een van 7 à 8 m, met vier voor 9 à 10 m. Voor de
pleinen is het aantal kasseileggers gelijk aan 1 per breedte van 3 m.
Na de oplevering van de bestrating door de Ingenieur of zijn gemachtigde en nadat
deze dit formeel aan de aannemer heeft toegestaan, wordt de bestrating met een
laag zand van 2 cm dikte bedekt.
Deze laag wordt flink besproeid door en op kosten van de aannemer, waarbij het
Gemeentebestuur het water gratis levert. Wanneer de Ingenieur of zijn gemachtigde
het voorschrijft, wordt er een tweede laag aangebracht die op haar beurt besproeid
wordt. Het overtollige zand moet op de eerste vordering van de ambtenaren van de
Gemeente door de aannemer worden weggevoerd.
De slangen en kranen, aansluitstukken nodig voor de besproeiing der werken worden
door de Gemeente ter beschikking gesteld. De aannemer is verantwoordelijk voor
deze voorwerpen en moet de ontbrekende of beschadigde op zijn kosten vervangen.

Dans l'éventualité où l'entrepreneur serait chargé de repaver des tranchées pour le
compte des services des eaux, de l'électricité, du gaz, du téléphone, etc..., il doit, au
besoin, enlever les terres en excès, étendre une couche de sable rude de bonne
qualité, de 10 cm d'épaisseur minimum. Cette couche de sable est arrosée et damée
fortement, une nouvelle couche est étendue ensuite pour servir de forme aux pavés
sans qu'on ait à entamer la couche de fondation.
Le pavage est effectué sur une largeur de 50 cm de chaque côté en plus de la
largeur de la tranchée proprement dite. Le pavage terminé est recouvert d'une
couche de sable rude neuf.
L'entrepreneur maintient en parfait état, à ses frais, jusqu'à la réception définitive,
toutes les parties de la voie publique qui ont été pavées par ses soins. En
conséquence, il doit les maintenir pendant le terme de garantie, unies, roulantes,
exemptes de trous, flaches, ornières ou rouages et bombées uniformément, sans
avoir, de ce chef, droit à aucun paiement. Le repavage de toutes les surfaces des
tranchées et le remaniement des autres qui ont souffert de l'exécution des travaux
d'ouverture de la voie publique, sont effectués au fur et à mesure de l'avancement
des travaux et aussi souvent que cela s'avère nécessaire jusqu'à ce qu'il ne se
produise plus d'affaissement.
Lesdits pavages sont refaits dans les quarante-huit heures qui suivent
l'avertissement donné à l'entrepreneur par le service sauf en cas de danger pour la
sécurité publique où le délai est fixé à 6 heures maximum. Si l'entrepreneur tarde à
exécuter ces repavages, une pénalité est prévue (voir art.20§4).
L'entrepreneur est responsable des pavés qui lui ont été fournis par la Commune,
aux chantiers et dans tous autres endroits, soit pour être mis en oeuvre, soit pour
être transportés par ses soins. A cet effet, le nombre de pavés à transporter ou à
mettre en oeuvre est constaté contradictoirement par l'entrepreneur et par la
Commune et le personnel dirigeant désigne un moyen approprié à ce contrôle; une
vérification également contradictoire est faite après le transport ou la mise en oeuvre.
L'approvisionnement des pavés, du sable, des terres, etc..., à pied d'oeuvre, comme
les transports en dehors du chantier, des pavés, des terres, décombres, déchets de
pavés, etc..., ne peuvent être effectués en dehors des heures habituelles de travail,
sauf avis contraire de la Commune. Il est strictement interdit à l'adjudicataire de
déroger à cette règle.
L'entrepreneur est tenu d'assurer à ses frais l'éclairage des pavés neufs et autres,
mis en nacelles, sur le chantier.
- 38 -
Wordt de aannemer belast met het wederbestraten van sleuven voor rekening van
water-, elektriciteits- gas- en telefoondiensten, enz..., dan moet hij zonodig de
overtollige gronden wegruimen en een laag ruw zand van goede kwaliteit en 10 cm
minimum dik uitspreiden. Deze laag wordt besproeid en krachtig aangestampt. Een
nieuwe laag wordt vervolgens aangelegd om als legvorm voor de straatstenen te
dienen en te vermijden dat de grondlaag word aangeraakt.
De bestrating wordt aan weerszijden 50 cm breder dan de eigenlijke sleuf aangelegd.
Na de voltooiing wordt de bestrating met een laag nieuw ruw zand afgedekt.
Tot de definitieve oplevering worden al de delen van de openbare weg die door de
aannemer werden bestraat door hem en op zijn kosten behoorlijk onderhouden.
Bijgevolg moet hij voor de duur van de waarborgtermijn deze delen uniform houden,
bolvorming, goed berijdbaar, zonder putten en kuilen; dit alles zonder dat hij uit dien
hoofde enige vergoeding kan eisen.
Hetzelfde geldt voor herbestrating van alle sleuven en het herstellen van die, die om
welke reden ook door het uitvoeren van werken van openen van de openbare weg
geleden hebben, worden naarmate de vordering der werken en zo dikwijls het nodig
bijkt uitgevoerd tot er zich geen verzakkingen meer voordoen.
Bovengenoemde bestratingen worden binnen achtenveertig uur hersteld na
waarschuwing aan de ondernemer door de dienst behalve in geval van openbaar
veiligheidsrisico waar de termijn op maximum 6 is vastgesteld. Als de ondernemer
lang wacht om deze herbestrating uit te voeren, is een boete voorzien (zie art.20§4).
De aannemer draagt zorg voor de straatstenen door het Gemeente op de werven of
alle andere plaatsen geleverd, hetzij om verwerkt, hetzij om op zijn kosten vervoerd
te worden. Uit dien hoofde wordt het aantal te verwerken of te vervoeren stenen
tegensprekelijk geteld door de aannemer en de Gemeente en het leidend personeel
duidt een aangepast tellingsmiddel aan. Eveneens wordt een tegensprekelijke
controle gedaan na het vervoer of de verwerking.
Het leveren van straatstenen, zand, gronden, enz.. op de werven en het wegvoeren
buiten deze van stenen, gronden, puin, steenafval, enz. mag niet gebeuren buiten de
gewone werkuren behalve bij tegengesteld advies van de Gemeente. De aannemer
mag zich aan dit voorschrift niet onttrekken. e
De aannemer moet de op zijn werf opgehoopte nieuwe of andere straatstenen
verlichten.

L'entrepreneur doit remplacer les pavés manquants pour l'exécution complète des
travaux.
Le prix du mètre carré de pavage comprend toutes les fournitures et la main-d'oeuvre
(sauf la fourniture des pavés).
PAVAGE DES TROTTOIRS
Les travaux de construction de trottoirs neufs, de reconstruction ou de mise en état
d'anciens trottoirs, etc... sont indiqués sur place à l'entrepreneur par les agents de la
Commune avant l'exécution des travaux et ce, pour chaque trottoir séparément.
Les prix unitaires du bordereau relatif aux trottoirs, comprennent les démontages et
les démolitions, les déblais et remblais jusqu'à 23 cm de hauteur, la mise en tas, le
nettoyage et le triage des matériaux à remployer, la fourniture éventuelle des
matériaux neufs, la mise en oeuvre, la taille pour réappareillage des bordures à
remplacer, le rejointoiement au ciment après la pose, le transport des terres,
décombres et matériaux non réutilisables, etc..., enfin tous les frais à résulter de
l'éclairage et des mesures de précaution destinées à éviter les accidents et de tous
les travaux de réparation et de raccordement nécessaires au complet achèvement
des ouvrages, à l'exception du raccordement du pavage de la voie publique, contre
les bordures.
Les pavés neufs à fournir pour la construction ou la reconstruction des trottoirs sont
en grès 14/14, 16/16 ou 12/12, de 10 à 12 cm de hauteur. Ils sont bien durs, de
masse homogène, d'usure égale, non poreux et de teinte uniforme.
Les pavés sont bien taillés, d'un échantillon parfaitement égal, avec joints bien d'équerre,
parement de tête bien dressé et uni; ils proviennent des meilleurs bancs des carrières
produisant une pierre non glissante et l'entrepreneur est tenu de fournir, à chaque
livraison, un certificat de l'exploitant attestant que cette condition a été remplie. La
Commune peut, aux frais de l'entrepreneur, recourir à tous les moyens de contrôle qu'elle
juge nécessaires pour s'assurer de ce que cette prescription est observée.
Si, en cours d'entreprise, l'adjudicataire se trouve obligé de changer de carrière
productrice, il en demande, au préalable, l'autorisation de la Commune, en indiquant
la nouvelle provenance (nom de la carrière et de l'exploitant) et en faisant parvenir
les échantillons de cette nouvelle provenance.
- 39 -
De aannemer moet de ontbrekende stenen vervangen voor de volledige uitvoering
van de werken.
De prijs per vierkante meter bestrating omvat alle leveringen en handenarbeid
(behalve de levering der straatstenen).
BESTRATING VAN STOEPEN
Het bestraten van nieuwe stoepen, het herstellen of wederbestraten van oude
stoepen, enz. wordt aan de aannemer vóór het uitvoeren der werken ter plaatse
aangeduid door de ambtenaren van de Gemeente, en dit voor iedere stoep
afzonderlijk.
De eenheidsprijzen van de begroting omvatten voor de stoepen het uit elkaar nemen
en afbreken, de uitgravingen en aanvullingen tot 23 cm hoogte, het opstapelen, het
reinigen en het sorteren van de te hergebruiken materialen, de eventuele levering
van nieuwe materialen, het verwerken, het kappen voor het herzetten van te
vervangen kantstenen, het voegen met cementna het plaatsen, het vervoer van de
gronden, puin en onbruikbare materialen, enz. ten slotte alle onkosten van verlichting
en veiligheidsmaatregelen om ongevallen te vermijden en alle herstellings- en
aansluitingswerken nodig voor de volledige voltooiing van de werken, met
uitzondering van de aansluiting van de bestrating van de rijweg, tegen de kantstenen.
De nieuwe straatstenen te leveren voor het aanleggen of wederaanleggen van
stoepen zijn grèsstenen 14/14, 16/16 of 12/12 van 10 tot 12 cm hoogte. Zij hebben
een goed gesloten en homogene korrel, zijn van gelijke sleet, en niet poreus en van
eenzelfde kleur.
De stenen zijn gekapt, zeer gelijkvorming met haakse voegen, effen en vlakke
koppen. Zij komen van de beste groeven die niet glibberige steen voortbrengen en de
aannemer moet bij elke levering een bewijs van de leverancier voorleggen dat deze
voorwaarde werd vervuld. De Gemeente mag op kosten van de aannemer al de
nazichtmiddelen die zij nuttig acht laten uitvoeren om na te gaan of dit voorschrift
werd geëerbiedigd.
Is de aannemer tijdens de uitvoering van zijn werk verplicht van steengroeve te
veranderen dan zal hij de voorafgaande toelating van de Gemeente aanvragen en de
nieuwe herkomst opgeven (naam van de groef en uitbater) en de stalen van deze
nieuwe herkomst afleveren.

La masse volumique des pavés n'est pas inférieure à 2.180 Kg par m³; après un jour
d'immersion dans l'eau, les pavés de grès, préalablement séchés à 100°,
n'absorbent pas plus de 12 Kg d'eau par m³.
- 40 -
Het eigen gewicht van de stenen is niet lager dan 2.180 Kg per m³; na een dag onder
water gedompeld mogen de grèsstenen, na eerst te zijn gedroogd op 100°, niet meer
dan 12 Kg water per m³ opslorpen.
Les grès argileux ou psammites et les grès calcareux ne peuvent être utilisés. Kleihoudende stenen of psammieten en kalkhoudende stenen mogen niet gebruikt
worden.
Les pavés ne peuvent renfermer de l'argile et du mica dans des proportions pouvant De stenen mogen niet meer klei en mica bevatten dan in een verhouding die hun kwaliteit
nuire à la qualité des pavés. Ils ne peuvent avoir, dans aucun sens, une structure zou kunnen kan schaden. In geen geval mogen zij een schilferige textuur vertonen.
schistoïde.
Les pavés de remploi possèdent strictement les mêmes qualités que les pavés neufs
ci-dessus, ils n'en sont différents que pour avoir déjà été utilisés et mis en oeuvre
une première fois; ils sont propres, bien nettoyés et débarrassés complètement de
vieux mortier.
Les pavés de trottoir sont placés dans un bain soufflant de mortier de ciment étendu
sur une couche de sable rude neuf, qui a 7 cm d'épaisseur après le pilonnage et
l'arrosage; le fond de l'encaissement du trottoir est fortement damé avant qu'il y soit
étendu la couche de sable.
Les pavés sont appareillés de façon à présenter les joints à 45° avec l'alignement de
la façade.
Ils sont rejointoyés au fur et à mesure de l'exécution du travail, de manière qu'il ne
reste aucun vide dans la maçonnerie; les joints ont 10 millimètres de largeur au plus
entre les pavés.
Le travail terminé, il est étendu une couche de sable rude neuf de 2 cm d'épaisseur
sur le pavage.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 3 REMPLISSAGE DES JOINTS DE PAVAGE
Il peut être procédé, après l'exécution des pavages, aux travaux de remplissage des
joints par un mortier bitumineux, travaux comportant trois phases:
1°) le soufflage 2°) le colmatage 3°) le surfaçage
La commande d'un travail sub 1° et 2° comporte ipso facto l'exécution du surfaçage
3°.
Toutefois, ce dernier travail peut être commandé séparément, soit par suite de
l'existence d'un colmatage antérieur encore passable, soit pour toute autre raison
dont la Commune est seule juge.
De opnieuw te gebruiken stenen bezitten nauwkeurig dezelfde kwaliteiten dan de
hierboven beschreven nieuwe stenen; zij verschillen alleen door het feit dat zij reeds
gebruikt werden en door hun eerste verwerking. Zij zijn goed gereinigd en volledig van
oude mortel gezuiverd.
De stoepstenen worden in een cementmortelbed aangelegd op een laag nieuw ruw
zand die na de aanstamping en besproeiing 7 cm dikte vertoont; de bodem van de
stoepgleuf wordt krachtig aangestampt voor er de laag zand op uitgespreid wordt.
De stenen worden zo geplaatst dat hun voegen een hoek vormen van 45° op de
rooilijn van de straatgevels.
Zij worden naarmate het vorderen van de werken derwijze gevoegd dat er geen
leemten in het werk overblijft; de voegen tussen de stenen zijn ten hoogste 10
millimeter breed.
Na het voltooien van de werken, wordt op de bestrating een laag nieuw ruw zand van
2 cm dikte uitgespreid.
BIJGEVOEGD ARTIKEL N r 3 HET VULLEN VAN DE VOEGEN DER BESTRATING
Na het uitvoeren van de bestratingswerken mag het vullen der voegen met bitumeuze
mortel in drie werkfasen geschieden:
1°) het leegblazen 2°) het vullen 3°) het bestrijken van het bestratingsoppervlak.
De bestelling van een werk, sub 1° en 2° omvat ipso facto de uitvoering van het
bestrijkingswerk sub 3° aangegeven.
Dit laatste mag evenwel afzonderlijk opgedragen worden wanneer een oude vulling
nog voldoet of voor elke andere reden waarover alleen de Gemeente oordeelt.
Ces diverses phases s'exécutent comme suit : Deze verschillende fasen worden als volgt uitgevoerd :

1°) les joints de pavage sont évidés sur 40 millimètres de profondeur par un
soufflage du sable à l'air comprimé;
2°) le rejointoyage se fait sur les 40 millimètres de profondeur à l'aide au minimum
de 2,5 kg d'émulsion de bitume pour les pavages neufs et de 3 kg d'émulsion de
bitume pour les pavages en pavés vieux, par mètre carré de chaussée.
Les joints sont coulés en poussant le coulis à la raclette. L'évidement des joints
précède le coulis d'une longueur minimum de 20 mètres; le coulis ne peut être
entamé dans une section de chaussée qu'après vérification de l'évidement par
le délégué de la Commune. Le remplissage des joints de pavage doit cependant
s'effectuer sans tarder, après leur évidement et leur vérification; en aucun cas,
du pavage évidé, non rejointoyé, ne peut subsister après la journée de travail;
3°) pour assurer un bourrage convenable des joints et une surface unie et roulante,
on répand sur l'ensemble de la chaussée, au plus tôt un mois après le premier
remplissage des joints par le mortier bitumineux, une couche d'émulsion
nommée surfaçage, d'au moins 0,750 kg d'émulsion ordinaire, par mètre carré,
que l'on gravillonne à la volée au moyen de gros sable du Rhin, à raison de
0,005 m³ par m².
Le dosage du mortier est fixé à 1 ½ partie en volume de gros sable du Rhin pour une
partie, en volume d'émulsion de bitume à 60% de bitume pur.
La chaussée est, chaque fois, immédiatement livrée à la circulation et on laisse à
celle-ci le soin de faire pénétrer le sable dans les joints.
Sur la fondation rigide et sur fondation de terrain stable, le bitumage des joints peut
s'effectuer dès après le damage des pavages; sur remblais frais ou sur fondation
sujette à tassement, cette opération peut être différée. Dans tous les cas, c'est la
Commune qui apprécie exclusivement de l'opportunité de procéder au rejointoyage.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions nécessaires en vue
d'obtenir des joints parfaitement compacts.
Si, à la suite du rejointoyage, des têtes de pavés restent enduites de bitume,
l'entrepreneur est tenu de les recouvrir de gros sable du Rhin, dans la mesure
nécessaire, pour éviter que ce pavage soit glissant.
- 41 -
1°) het zand van de bestratingsvoegen wordt tot op 40 millimeter diepte met
geperste lucht weggeblazen;
2°) het voegen gebeurt over de 40 mm diepte met behulp van een bitumineuze
mortel van ten minstens 2,5 kg voor de nieuwe straatstenen en van 3 kg voor de
bestratingen met oude stenen per m² bestrating.
De voegen worden gegoten door de gietmortel te duwen met een aftrekker. Het
leegblazen der voegen moet ten minstens 20 meter vooruit lopen op de
gietmortel. Het gieten mag in een gedeelte van de weg slechts aangevat worden
na controle van het leegmaken door een afgevaardigde van de Gemeente. Het
vullen van de voegen moet echter onverwijld gebeuren, na het leegmaken en de
controle; in geen enkel geval, mag een leeggemaakte bestrating die niet werd
gevoegd overblijven na de werkdag.
3°) om een volmaakte vulling van de voegen en een eenvormige en berijdbaar
oppervlak van de zijweg te verzekeren wordt op de bestrating, ten vroegste een
maand na het eerste vullingswerk met bitumineuze mortel een laag
bitumenemulsie uitgestreken , bestrijking genoemd, van ten minstens 0,750 kg
normale emulsie per m², gevolgd door een bestrooiing met grof Rijnzand, à rato
van 0,005 m³ per m².
De mortel is samengesteld uit 1 ½ volume grof Rijnzand voor een bitumenemulsie
met 60% zuivere bitumen.
De rijweg wordt telkens onmiddellijk voor het verkeer opengesteld en men laat deze
laatste de zorg van het goed doen indringen van voegen met het zand.
Op een strakke fundering of een fundering van duurzame grond wordt het bitumeren
onmiddellijk na het aanstampen van de bestrating uitgevoerd. Op vers aangevulde
grond en fundering die aan verzakking onderhevig is, mag deze verrichting uitgesteld
worden. In alle gevallen is de Gemeente uitsluitend bevoegd om over de opportuniteit
van het voegwerk te beslissen.
De aannemer is verplicht om alle nodige schikkingen te treffen om een volmaakte
vulling te verkrijgen.
Wanneer na het voegen bepaalde steenkoppen nog een bitumenlaag vertonen en
slibberig aandoen, is de aannemer verplicht deze met grof Rijnzand in gepaste mate
te bedekken om te vermijden dat de bestrating glibberig zou zijn.
Le grenaillage est répété, autant de fois que de besoin, jusqu'à l'expiration du délai De begrinding zal zo dikwijls als nodig tot het verstrijken van de waarborgtermijn,

- 42 -
de garantie. herhaald worden.
La quantité d'émulsion à mettre en oeuvre est telle que non seulement les joints
soient colmatés au niveau de la surface du pavage, mais que l'émulsion ait
parfaitement pénétré sur toute la profondeur de la partie du joint qui a été évidée.
Les émulsions de bitume satisfont aux conditions prescrites par le cahier des
charges-type 150 du Ministère des Travaux publics.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions nécessaires en vue
d'éviter que le sable projeté lors du soufflage des joints des pavages incommode les
usagers de la voie publique et les riverains. Toutes les précautions sont prises pour
éviter strictement le répandage d'émulsion sur les bordures ou les trottoirs.
L'excédent de sable doit être enlevé par l'entrepreneur à la première demande de
l'Inspecteur Général des Travaux ou de son délégué.
En cas de pluie, il ne peut être procédé au remplissage des joints tant au niveau de
la première couche qu'au niveau de la seconde et tout travail doit être suspendu. En
cas d'humidité, l'épandage de la seconde couche de surfaçage est interdit.
L'Inspecteur Général ou son délégué a le droit de modifier ou de compléter les
dispositions qui précèdent, sans que l'entrepreneur puisse réclamer des indemnités
ou prolongation de délai quelconque de ce chef.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 4
REMANIEMENT DE PAVAGES PROVISOIRES ET POSE D'UN REVETEMENT
HYDROCARBONE A CHAUD
Ces travaux consistent en la mise en état, suivant la description ci-dessous, des
voies carrossables à tapis hydrocarboné où, par suite de tranchées réalisées par des
particuliers, des entrepreneurs, des services publics ou concédés, ou pour toute
autre cause, un revêtement provisoire a été réalisé en pavés, que ces derniers se
trouvent à hauteur ou non du revêtement hydrocarboné adjacent.
Avant de commencer les travaux de démontage, le délégué du Service des Travaux
déterminera les limites du polygone régulier ou quelconque à l'intérieur duquel le
revêtement devra être démonté et qui comprendra, non seulement la partie établie
en pavage provisoire, mais encore des parties de pavage recouvertes du produit
hydrocarboné initial, de manière à obtenir une surface totale à contours composés
de lignes droites successives raccordées d'équerre entre elles et dont les parois
latérales formant le coffre seront parfaitement découpées de manière à présenter
des faces parfaitement verticales.
De hoeveelheid van de te verwerken emulsie moet zodanig zijn dat niet enkel de
voegen ter hoogte van het oppervlak der bestrating opgevuld zijn maar ook dat de
emulsie in de gehele diepte van de leeggeblazen voegen volkomen indringt.
De bitumenemulsies voldoen aan de voorschriften van het algemeen bestek nr. 150
van het Ministerie van Openbare werken.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen om te voorkomen dat bij het uitblazen
der voegen weggeblazen zand de weggebruikers of de bewoners zou hinderen. Alle
voorzorgen dienen genomen te worden om te vermijden dat kantstenen en stoepen
met de bitumenemulsie bemorst worden.
Het overtollige zand wordt eventueel op de eerste vordering van de Inspecteur-
Generaal of zijn afgevaardigde door de aannemer weggenomen.
Bij regenweer mag geen voegwerk uitgevoerd worden zowel op niveau van de eerste
laag als op de tweede laag en moet alle werk opgeheven worden. Bij vochtig weder is
bovendien het spreiden van de tweede bitumenemulsie streng verboden.
De Inspecteur-Generaal of zijn gemachtigde hebben het recht de voorgaande
schikkingen te wijzigen of aan te vullen zonder dat de aannemer uit dien hoofde
aanspraak mag maken op vergoeding of op enige termijnverlenging.
BIJGEVOEGDE ARTIKEL N r 4
OMWERKING VAN VOORLOPIGE BESTRATINGEN EN WARM AANLEGGEN
VAN EEN MET KOOLWATERSTOFBINDMIDDEL BEREIDE VERHARDING
Deze werken omvatten het in gebruik stellen, volgens de navolgende beschrijving,
van de berijbare wegen met een verharding uit koolwaterstofbindmiddelen
samengesteld op plaatsen waar, tengevolge van het aanleggen van sleuven door
particulieren, aannemers, Openbare diensten of in concessie gegeven werken, of
wegens om het even welke andere omstandigheden een voorlopige bestrating met
straatstenen uitgevoerd werd, al dan niet ter hoogte van de koolwaterstofverharding.
Voorafgaandelijk aan de aanvang der werken worden de zijden van de regelmatige of
willekeurige veelhoek binnen dewelke de bestrating uit elkaar moet genomen worden
door de ambtenaar van de Gemeente bepaald. Dit omvat niet alleen het deel in
voorlopige bestrating aangelegd, maar ook de delen met een oorspronkelijke
koolwaterdstofverharding bekleed, teneinde een totale oppervlakte te verkrijgen met
een omtrek samengesteld uit opeenvolgende rechte lijnen onderling haaks met elkaar
verbonden en waarvan de zijvlakken die de sleuf vormen, om volkomen loodrecht te
zijn, met de beitel perfect gekapt worden.

Les pavés provenant des parties provisoires seront parfaitement nettoyés en vue de
leur réutilisation dans le nouveau coffre. Ceux provenant des parties revêtues encore
du produit hydrocarboné initial seront détachés de ce produit avant d'être, à leur tour,
nettoyés, tandis que les déchets de revêtement hydrocarboné, de même que le sable
inutilisable sous les pavés, seront conduits à un versage par et aux frais de
l'entrepreneur.
Les parois situées sur le périmètre du coffre ainsi formé seront nettoyées par
brossage, raclage, puis enduites de liant hydrocarboné à fournir par l'entrepreneur et
à mettre en oeuvre à froid.
Il sera ensuite procédé au pavage de la surface, située à l'intérieur du polygone
prédécrit, pavage qui sera exécuté comme un relevé à bout au sable neuf, avec
coffre identique à celui de la voie carrossable où les travaux sont exécutés, et au
niveau initial où il se trouvait avant l'exécution par les tiers de la tranchée ayant
amené la dégradation du revêtement hydrocarboné.
Ce pavage sera également enduit au moyen du même liant que celui dont ont été
enduites les parois du coffre, et en quantité nécessaire laissée à l'appréciation de
l'entrepreneur selon les caractéristiques du produit qu'il aura utilisé et qui peut varier
suivant les saisons et la température ambiante pour obtenir un accrochage parfait.
Le nouveau pavage étant ainsi réalisé et préparé, l'entrepreneur procédera à la
fourniture et à la pose d'un nouveau tapis asphaltique au moyen d'un produit
hydrocarboné à chaud répondant aux prescriptions du chapitre F2 "Revêtements
hydrocarbonés" du cahier des charges-type 150 de 1978 applicable aux entreprises
de travaux routiers et qui est également d'application à la présente entreprise.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 5. - POTEAUX EN BOIS DE DISSUASION.
Le bois utilisé est du type dur et répond à la classe de durabilité 1 (plus de 25 ans au
sol et plus de 50 ans en aérien).
Les poteaux sont pourvus de 4 côtés biseautés, de deux rainures horizontales avec
bandes réfléchissantes à la partie supérieure, et d'une tête en forme de diamant.
Toutes les faces sont rabotées et traitées au brou de noix.
Les dimensions sont :
- section : ± 14 x 14 cm
- hauteur : 100 et 140 cm
- 43 -
De straatstenen van de voorlopige delen worden voor hun wedergebruik in de nieuwe
sleuf perfekt gereinigd. Deze die afkomstig zijn van de delen die nog met een laag
bitumenverharding bedekt zijn zullen hiervan ontdaan worden voor zij, op hun beurt,
gereinigd worden, terwijl de afval van de verharding alsook het niet gebruikte zand
onder de straatstenen door en op kosten van de aannemer naar een stortplaats zullen
weggevoerd worden.
Vervolgens wordt binnen de beschreven veelhoek de bestrating uitgevoerd zoals voor
een wederaangelegde bestrating met nieuw zand, met een sleuf gelijk aan deze van
de rijweg waar de werken worden uitgevoerd en op het oorspronkelijk peil waar ze
zich bevond voor het graven door derden van de sleuf die de koolstofverharding
beschadigde.
Deze bestrating wordt met hetzelfde bindmiddel bestreken als de zijvlakken van de
sleuf, in de nodige hoeveelheid door de aannemer te beoordelen, volgens de
kenmerken van het door hem verwerkte product; deze hoeveelheid kan verschillen
naargelang de seizoenen en de omgevingstemperatuur om een volmaakte
aanhechting te verkrijgen.
Op de aldus uitgevoerde en voorbereide nieuwe bestrate sleuf wordt door de
aannemer en op zijn kosten een nieuw asfalttapijt aangelegd met een met
koolwaterstofbindmiddel warm bereid product dat beantwoordt aan de voorschriften
van hoofdstuk F 2 "Koolwaterstofverhardingen" van het type-bestek 150 van 1978 van
toepassing op de ondernemingen van wegenwerken en die eveneens van toepassing
zijn op de huidige onderneming. Na het uitvoeren der werken worden de zijweg en
omgeving gezuiverd van alle afval en bevuiling en voor het verkeer opengesteld,
rekening houdend met de gedragingen van de verwerkte producten onder de
belasting van de voertuigen.
BIJGEVOEGDE ARTIKEL Nr. 5. - HOUTEN PALEN VOOR VERKEERS-
GELEIDING.
Het hout dat gebruikt wordt is van het harde type en behoort tot de hardheidsklasse 1
(meer dan 25 jaar aan de grond en meer dan 50 jaar aan de lucht).
De palen zijn voorzien van 4 afgeschuinde kanten, met twee horizontale groeven met
lichtweerkaatsende banden op het bovenste deel, en van een kop in diamantvorm.
Alle vlakken zijn geschaafd en behandeld met inpregneerbeits.
De afmetingen zijn :
- doorsnede : ± 14 x 14 cm
- hoogte : 100 en 140 cm
Ils seront scellés dans le sol jusqu'à maximum 40 % de la hauteur et entourés de Zij zullen in de grond bevestigd worden tot maximum 40% van de hoogte en omringd

éton - correctement damé sur toute la hauteur de la partie enterrée. Le revêtement
du trottoir sera parfaitement adopté autour de chaque élément.
Les poteaux seront placés au cordeau, suivant les niveaux prescrits, compte tenu des
parties des trottoirs et selon les indications données sur place par le fonctionnaire
dirigeant.
Des échantillons devront être présentés à la Commune avant approvisionnement du
chantier.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 6. - SOUPIRAUX ET FENETRES DE CAVES.
L'entrepreneur procédera, selon les directives du délégué de la Commune, à la mise
à niveau des soupiraux et des plinthes des fenêtres de cave dans les trottoirs
remaniés.
La maçonnerie disloquée se trouvant directement sous l'encadrement sera remise en
état et les éléments en pierre bleue vétustes ou endommagés remplacés
éventuellement après avis du fonctionnaire délégué. Ces travaux font l'objet d'un
poste séparé au bordereau des prix du cahier spécial des charges.
Un état des lieux des emprises dans le domaine public sera dressé préalablement
aux travaux par et aux frais de l'entrepreneur.
REMARQUES IMPORTANTES
La mise à niveau des installations de surface (trapillons, plaques signalétiques,
couvercles de chambre d'hydrant et de vannes, etc...) des sociétés concessionnaires
ainsi que les gargouilles (reliant les descentes d’eaux pluviales aux filets d’eau) dans
les trottoirs à remanier est une charge d'entreprise.
Les pavés platines ainsi que les bordures en pierre de taille en bon état provenant du
démontage des trottoirs à remanier restent la propriété de la Commune qui décide de
leur chargement, transport et déchargement, par et aux frais de l'entrepreneur, au
dépôt communal 54, avenue de la Forêt. Cette mesure est à exécuter conformément
aux décisions et indications données sur place par le fonctionnaire dirigeant.
- 44 -
worden met beton, dat op de juiste manier aangestampt is over de ganse hoogte van het
ingegraven gedeelte. De stoepbestrating zal perfekt aangepast worden rond elk element.
De palen zullen met de richtsnoer geplaatst worden volgens de voorgeschreven
niveaus, rekening houdend met de helling van de stoepen en volgens de
aanduidingen van de leidinggevende ambtenaar.
Stalen moeten aan de Gemeente voorgelegd worden, vooraleer de werf te
bevoorraden.
BIJGEVOEGDE ARTIKEL Nr. 6. - KELDERGATEN EN- VENSTERS.
De aannemer zal, volgens de richtlijnen van de afgevaardigde van de Gemeente,
overgaan tot het op niveau zetten van de keldergaten en de vensterplinten van de
kelders van de heraangelegde voetpaden.
Het ontwrichte metselwerk dat zich vlak onder het kader bevindt zal hersteld worden
en de elementen in oude en beschadigde blauwe steen zullen eventueel vervangen
worden na advies van de afgevaardigde ambtenaar. Deze werken maken deel van
een afzonderlijke post van de prijslijst van het bestek.
Een plaatsbeschrijving van deze zones in het publiek domein zal voorafgaandelijk
opgesteld worden door en op kosten van de aannemer.
BELANGRIJKE OPMERKINGEN
Het op niveau brengen van de aan de maatschappijen toebehorende bovengrondse
uitrustingen (kraandeksels, signalisatieborden, deksels van hydrantputten en van
kranen, enz. …) in de te herleggen voetpaden is ten laste van de aannemer.
De trottoirtegels, alsook de arduinen kantstenen die in goede staat zijn en
voortkomende van opgebroken te verbeteren stoepen, blijven eigendom van de
Gemeente dat beslist over een opladen, vervoer en afladen, door en op kosten van
de aannemer, naar de gemeentelijke opslagplaats, Woudlaan 54. Deze maatregel
wordt uitgevoerd in overeenstemming met de beslissing en aanduidingen door de
leidende afgevaardigde ter plaatse gegeven.

Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
T +32 9 383 87 35
F +32 9 383 87 55
G +32 477 545 550
piet.vercruysse@ecosafe.be
BVBA
RPR Oudenaarde BTW : BE 0474-816-384 BANK : 290-0292900-78
BOUW - MILIEU - VEILIGHEID
TOTALE OPLOSSINGEN :
Vergunningen - Werfopvolging - Projectmanagement
Milieucoördinatie - Veiligheidscoördinatie - EPB-verslaggeving - Expertisen
Pastorijstraat 12
3560 Lummen
T +32 13 33 30 03
F +32 13 32 54 61
G +32 475 73 60 78
raymond.vandyck@ecosafe.be
VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
(KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen dd.25.01.01 – art. 25 - 30)
ES11-045 : GEMEENTE ELSENE
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN
ONDERHOUDSWERKEN EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE
WERKEN AAN DE WEGENIS (2011 – 2012)
De bouwheer,
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 Elsene
tel :
fax :
e-mail :
Opgemaakt door :
De veiligheidscoördinator,
ECO SAFE BVBA
Ir. P. Vercruysse
Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
tel : 09/383 87 35
fax : 09/383 87 55
e-mail : piet.vercruysse@ecosafe.be

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 1 - 1
01. GEGEVENS VAN HET PROJECT
01.01. VOORSTELLING PROJECT
01.01.01. KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
Jaarlijkse aanneming van bestratings- en onderhoudswerken en alle ermee samenhangende werken aan de wegenis
gelegen op het gebied van de gemeente Elsene :
bestratingswerken :
het uitvoeren van de nodige uitgravingen en aanvullingen ter verwezenlijking van het in profiel brengen der
openbare wegen met het oog op de bestratingswerken door de inschrijver uit te voeren
het bestratingswerk der gemeentewegen en oppervlakten binnen de gemeente-eigendommen middels nieuwe of
herbruikte straatstenen door de Gemeente ter plaatse te leveren
het opbreken van de bestaande kasseiwerken en het herplaatsen dezer onder het gewenste peil, het herstellen van
de sleuven, het uitvoeren van kleine herstellingswerken aan de bestrating der gemeentewegen en gemeenteeigendommen
het vullen der voegen van zekere bestratingen met bitumeuze mortel
het leveren en het verwerken der nodige materialen voor het uitvoeren van nieuwe werken, vernieuwingswerken
en herstellingswerken van stoepen, verhoogde bermen, enz... in straatstenen, in tegels van geperst beton; van de
kantstenen van stoepen en verhoogde bermen, zowel voor de werken uitgevoerd voor rekening van derden op
openbare wegen als ook voor de gemeente-eigendommen
het uitvoeren van allerlei vervoersopdrachten
het leveren van zand, as en dolomiet voor werken door de gemeentearbeiders uit te voeren
het uitvoeren van bestratingswerken door de Gemeente voor rekening van particulieren
eventueel, het uitvoeren van werken aan stoepen van wegen die aan de Gemeente Elsene palen
het lokaal herstellen van KWS-wegbedekkingen door middel van een micro-beton, type IV.
onderhoudswerken :
grond- en slopingswerken
het uitvoeren van verschillende werken in metselwerk van baksteen of beton;
het bouwen of wederopbouwen van kanaliseringen in geverniste gresbuizen
het verwijderen, verplaatsen of hoger brengen van straatkolken en het hoger brengen van riooldeksels of
gelijkaardig
het aanleggen, herstellen of slopen van afsluitingen.
01.01.02. ADRES BOUWPLAATS
Verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene.
01.01.03. AARD DER WERKEN
De aanneming bevat volgende werkzaamheden die tegelijkertijd of na elkaar worden uitgevoerd volgens art. 2 §1. van
het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen :
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 1° Graafwerken X
Art. 2 § 1. 2° Grondwerken X
Art. 2 § 1. 3° Funderings – en verstevigingswerken X
Art. 2 § 1. 4° Waterbouwkundige werken X
Art. 2 § 1. 5° Wegenwerken X
Art. 2 § 1. 6° Plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen, X
Art. 2 § 1. 7°
elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door
andere in deze paragraaf bedoelde werken
Bouwwerken X
Art. 2 § 1. 8° Montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en
kolommen
X
Art. 2 § 1. 9° Inrichtings- of uitrustingswerken X
Art. 2 § 1. 10° Verbouwingswerken X
Art. 2 § 1. 11° Vernieuwbouw X
Art. 2 § 1. 12° Herstellingswerken X
Art. 2 § 1. 13° Ontmantelingswerken X
Art. 2 § 1. 14° Sloopwerken X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 1 - 2
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 15° Instandhoudingswerken X
Art. 2 § 1. 16° Onderhouds-, schilder- en reinigingswerken X
Art. 2 § 1. 17° Saneringswerken X
Art. 2 § 1. 18° Afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de
vorige activiteiten
X
01.01.04. IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN
Indeling volgens art. 26 §1. van het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
Activiteit VT NVT
Art. 26 § 1. 1° Werkzaamheden die de werknemers aan gevaren van bedelving, wegzinken of
vallen blootstellen, gevaren die bijzonder vergroot worden door de aard van de
werkzaamheden of van de toegepaste procédés of door de omgeving van de
arbeidsplaats of de werken.
Worden inzonderheid als bijzonder vergrote gevaren beschouwd :
a) het graven van sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte en het werken
aan of in deze putten;
X
b) het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of
slib;
X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
c) het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer.
Art. 26 § 1. 2° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische
agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de
werknemers inhouden.
Art. 26 § 1. 3° Elk werk met ioniserende stralingen waarvoor de aanwijzing van gecontroleerde
of bewaakte zones zoals bepaald in artikel 2 van het koninklijk besluit van 28
februari 1963 houdende algemeen reglement op de bescherming van de
bevolking en van de werknemers tegen het gevaar van de ioniserende stralingen,
vereist is.
Art. 26 § 1. 4° Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of –kabels. X
Art. 26 § 1. 5° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een risico op verdrinking. X
Art. 26 § 1. 6° Ondergrondse werken en tunnelwerken. X
Art. 26 § 1. 7° Werkzaamheden met duikuitrusting. X
Art. 26 § 1. 8° Werkzaamheden onder overdruk. X
Art. 26 § 1. 9° Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. X
Art. 26 § 1. 10° Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde
elementen.
X
01.02. GEGEVENS I.V.M. PLANNING EN VERWEZENLIJKING
01.02.01. START DER WERKEN
Cfr. bevel van aanvang.
01.02.02. DUUR DER WERKEN
Cfr. bestek.
01.02.03. FAZERING DER WERKEN
Cfr. bestek.
X
X
X

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 1
02. GEHEEL VAN PREVENTIEREGELS EN –
MAATREGELEN AANGEPAST AAN DE KENMERKEN
VAN HET BOUWWERK
De betrokken intervenanten worden gewezen op bepaalde specifieke risico’s waarmee elke (onder)aannemer of
zelfstandige aanwezig op de werf dient rekening te houden bij het opstellen van zijn specifiek veiligheids- en
gezondheidsplan met bijbehorende risico-analyse zoals beschreven wordt in hoofdstuk 03. Het betreft het geheel van
de preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de kenmerken van het bouwwerk en voortvloeiend uit de toepassing
van de algemene preventieprincipes bedoeld in de bijlage I van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en zoals bedoeld in artikel 27, § 1, 3°, a van dit KB :
1° de algemene maatregelen betreffende de organisatie van de tijdelijke of mobiele bouwplaats die vastgesteld
zijn door de opdrachtgever en de bouwdirecties in samenspraak met de coördinator-ontwerp en de coördinatorverwezenlijking
:
Indien er verscheidene aannemers gelijktijdig op de werf aanwezig zijn kunnen er bijzondere risico’s ontstaan, o.a.
afhankelijk van de stand der werken opdat moment en de nog voorziene resterende bouwtijd. Deze risico’s zijn op dit
ogenblik niet in te schatten. De coördinator-verwezenlijking dient tijdig op de hoogte gebracht te worden
wanneer verscheidene aannemers aanwezig zijn zodat hij de nodige specifieke maatregelen kan coördineren.
Het plan voor de werfinrichting wordt opgemaakt door de hoofdaannemer en wordt minstens 10 dagen voor de aanvang
van de werken overgemaakt aan de coördinator-verwezenlijking. Dit plan wordt bijgewerkt met de bouwheer, de
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering, de coördinator-verwezenlijking en de medewerkende bedrijven,
voor de aanvang van de werken door deze bedrijven. Dit uitvoeringsdossier bevat verschillende plannen met
afmetingen, doorsneden, enz.
Het dossier bevat ondermeer :
de planning van de inrichting : de verdeling in interventiezones en verdeling van de taken;
een studie van de toegang tot de bouwplaats : vorm, maximum lasten, verplaatsingswegen;
de organisatie en de verkeerssignalisatie, afzonderlijke toegang voor voetgangers, machines, inrichting van de
toegang en de uitgang van de bouwplaats, toegang voor urgentievoertuigen, ...;
het rekening houden met de staat van bestaande en aanpalende gebouwen en het bepalen van de bijzondere te
nemen schikkingen;
de inplanting van verblijfszones : onthaal, kantoor, sanitair en lokalen voor de werknemers;
de voorziening van een parkeerzone, bouwplaatsmachines (toelating van de gemeente voor het gebruik maken van
de openbare weg);
de inplanting van zones voor opslag en bevoorrading (materieel, materialen, gevaarlijke producten, apparaten
onder druk, .... );
de inplanting van ontruimingsmogelijkheden voor afval (goten, laadbakken, putten, opslagtanks, enz.);
de inplanting van zones voor het ijzervlechten;
het huren en/of installeren van verschillende netten (water, elektriciteit, gas, perslucht, ....);
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats met beschrijving van de elektrische installatie,
veiligheidsvoorzieningen, opstelling van kasten en verdeelkoffers;
de verluchtingsinstallatie voor de werken in besloten ruimten (liften, kruipruimten, opslagtanks,.....);
de inplanting van een lokaal voor eerste hulp, met duidelijke vermelding van de noodnummers en de hulpdiensten;
Nota 1 – Vergunningen : De ondernemingen zullen aan de coördinator een dossier voorleggen met alle nodige
vergunningen die werden bekomen (hefwerktuigen, bouwmachines, afsluitingen, verkeer, omwoners, enz.).
Nota 2 – Werfinrichtingen : De werfinrichtingen zullen met dezelfde precisie worden uitgevoerd als de werken waarbij
een uitvoeringsprogramma en een taakverdeling aan te pas komen.
2° de algemene maatregelen die voortvloeien uit de verplichtingen die worden opgelegd door de opdrachtgever
in wiens inrichting activiteiten betreffende een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden verricht :
/
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 2
3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd :
Tijdens de werken dient er speciale aandacht besteed te worden aan de aanwezigheid en de passage van kinderen,
voornamelijk op woensdagnamiddag, tijdens week-ends en verlofperiodes. Bij de uitvoering der werken dient de
nodige aandacht besteed te worden om de minste hinder te geven aan de omwonenden op gebied van geluid, stof,
circulatie binnen de site, ophaling huisvuil, ... Voorafgaandelijke aan de werken dient de aannemer een “minder
hinder” plan aan de bouwheer, de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator
voor te leggen.
De opslaguimten zullen precies gedefinieerd worden op het werfinrichtingsplan dat door de bouwheer, de bouwdirectie
belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator moet goedgekeurd zijn.
Opgeslagen materialen en materieel zullen nooit opgeslagen worden op de verkeerswegen van voetgangers of
voertuigen, noch voor de toegang van de bouwplaats of gebouwen. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de
toegang van de gebouwen voor de voertuigen van de nooddiensten alsook aan de toegang tot de gebouwen voor
voetgangers.
Voor de start der werken zal een plaatsbeschrijving worden uitgevoerd.
Vooraleer de uitgravingswerken aan te vangen is het verplicht bij de overheid en de diverse nutsmaatschapijen de
nodige liggingsplannen van eventuele ondergrondse nutsleidingen (elektriciteit, telefoon, gas, water en militaire
leidingen) op te vragen, de aanwezige leidingen op hun juiste ligging te detecteren en ze te signaleren.
Het KB dd.21.09.88 betreffende de voorschriften en de verplichtingen van raadplegingen en informatie bij het
uitvoeren van werken in de nabijheid van installaties van vervoer van gasachtige en andere producten door middel van
leidingen is van toepassing.
Naargelang de ligging van het bouwterrein, de soort en constitutie van de grond moet men, bij het uitgraven van de
koffer, steeds maatregelen treffen ter voorkoming van het risico voor instorting van de wand, de boordstenen, de gevels,
het straatmeubilair.
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd. In dit geval zullen er
afspraken moeten gemaakt worden omtrent de werfzone, opslag materiaal, nutsvoorzieningen, signalisatie, veiligheid,
... De detailplanningen van de verschillende fasen en tussenkomende partijen dienen voor de aanvang der werken
besproken met en beoordeeld te worden door alle tussenkomende partijen.
4° de coördinatiemaatregelen die inzonderheid betrekking hebben op :
- de horizontale, verticale of andere verplaatsingsroutes of -zones of verkeersroutes of –zones :
Voor de werken op het openbaar domein worden de reglementaire wegsignalisatie aangebracht conform :
het MB dd. 07.05.99 betreffende “het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg”;
het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie
van de werken op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
het Typebestek 2000 (TB2000) betreffende wegeniswerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Voor de aanvang van de werken is er toestemming te vragen aan de overheid voor het afbakenen en signaleren van de
werf. De goedkeuring van de werfsignalisatie en het plan moet ter inzage op de werf aanwezig zijn.
De goede staat van de signalisatie moet periodiek door de directie verantwoordelijk voor de uitvoering nagezien
worden.
Indien de circulatie van de diensten voor de hulpverlening of het openbaar vervoer gehinderd zouden kunnen worden
door de signalisatie moeten zij acht dagen voor aanvang van de werken verwittigd worden door de directie
verantwoordelijk voor de uitvoering.
Een bord met vermelding van de naam en het telefoonnummer van de verantwoordelijke van de signalisatie moet op het
einde van de signalisatie duidelijk zichtbaar aangebracht worden.
Het voetgangersverkeer moet ten allen tijde mogelijk blijven op de trottoirs, loopbruggen of verkeerstroken voor
voetgangers met een bruikbare minimumbreedte van 1,20 m, behoudens afwijkingen op goedgekeurde verkeersplannen.
De loopbruggen zullen voorzien zijn van leuningen. Trottoirs, loopbruggen, verkeersstroken voor voetgangers, ...
zullen slipvrij en zullen in voldoende reine staat gehouden worden tijdens de volledige duur der werken.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 3
Verder zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01.
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 8 - Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes;
punt 10 - Verkeerroutes en gevarenzones;
punt 11 - Laadplatforms en hellingen.
De aannemers zien erop toe dat de openbare weg niet besmeurd wordt met aarde en/of slijk. De openbare weg wordt
dagelijks gereinigd.
- het hanteren van materialen en materieel, in het bijzonder de problemen van de wederzijdse inwerking tussen
hefwerktuigen op de bouwplaats of in de nabijheid ervan :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 7 deel B afdeling II - Hefwerktuigen.
Alle gebruikte hef– en hijswerktuigen moeten gekeurd worden voor indienststelling door een erkend keuringsorganisme
(ARAB art. 280). Het geraamte, mechanisme, rolbanen, … moeten jaarlijks door een erkend keuringsorganisme
onderzocht worden (ARAB art. 281). Kabels, kettingen, haken, stangen, schijven, zwengels, remmen, slagnokken,
aanhorigheden voor het aanslaan van de lasten: kabel – en kettinglengen, stroppen, haken, hijsbanden, hijsjukken,
vorken, tangen, klemmen, hefmagneten, … moeten driemaandelijks door een erkend keuringsorganisme onderzocht
worden (ARAB art. 281).
De verslagen van het erkend keuringsorganisme zijn op de bouwplaats ter beschikking voor de veiligheidscoördinator
verwezenlijking en de met toezicht belaste ambtenaar.
- het beperken van het beroep doen op het manueel hanteren van lasten :
De bepalingen van het KB dd. 12.08.93 (CODEX titel VIII, Hoofdstuk V) betreffende het manueel hanteren van lasten
dienen te worden gevolgd.
De werkgever zorgt voor de passende organisatorische maatregelen en passende middelen met name mechanische
uitrustingen om te voorkomen dat de werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Voor zware betonstenen moet men een hulptang voorzien voor het plaatsen van de steen.
Cementzakken mogen de 25 kg niet overtreffen
De werkgever bezorgt de werknemers de nodige inlichtingen betreffende de manier waarop lasten gehanteerd moeten
worden en over de risico’s die zij lopen bij het manueel hanteren van lasten.
- de afbakening en inrichting van opslagzones voor verschillende materialen, met name als het om gevaarlijke
stoffen of producten gaat :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 5 - Ventilatie
punt 6 - Blootstelling aan bijzondere risico’s zijn van toepassing.
De aannemer legt voor de start der werken een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voor aan de coördinatorverwezenlijking.
- de voorwaarden voor het opslaan, verwijderen of afvoeren van aarde, afval, puin en gruis :
De aannemer dient het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dd.16.03.95 na te leven betreffende de
verplichte recyclage van bepaald bouw- en sloopafval. Elke aannemer die door de opdrachtgever belast wordt met het
verrichten van werkzaamheden waardoor puin (= de steenachtige en zavelachtige fractie van bouw- of sloopafval) moet
ervoor zorgen of ervoor laten zorgen dat dit wordt gerecycleerd. Hij wordt van deze verplichting ontslagen als hij
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 4
bewijst dat er binnen een straal van zestig kilometer rond de plaats waar de werkzaamheden worden verricht geen
installatie voor recyclage voorhanden is die het puin kan verwerken.
- de voorwaarden voor de verwijdering van gevaarlijke materialen :
De personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten een basiskennis hebben inzake het
herkennen van gevaarlijke materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen. De correcte persoonlijke
beschermingsmiddelen moeten door de werkgever ter beschikking te worden gesteld en dienen door de werknemers (en
zelfstandigen) te worden gedragen.
De personen belast met verwijdering van gevaarlijk materiaal staan onder medisch toezicht.
- het installeren en gebruiken van collectieve beschermingsmiddelen en van tijdelijke toegangswegen :
De collectieve beschermingsmiddelen zullen door de aannemer die deze geplaatst heeft, steeds in goede staat gehouden
worden. De collectieve beschermingsmiddelen zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de
duur van het gebruik op de bouwplaats.
Collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige
beschermingsmaatregelen zijn getroffen.
De eerste uitvoerende aannemer dient de nodige collectieve beschermingsmiddelen aan te brengen aan openingen en
putten en daar waar er risico is van vallen van hoogte. Deze collectieve beschermingsmiddelen mogen slechts worden
verwijderd nadat vervangende of definitieve beschermingen zijn aangebracht ! Geen enkele opening of put blijft
onafgedekt achter.
Tijdelijke leuningen die de val van personen en voorwerpen van een hoger gelegen vlak zoals daken, trappen,
werkvloeren of andere gevaarlijke zones voorkomen zullen voldoen aan de norm EN 13374 :
Klasse A : enkel voor personen die langs de leuning lopen en voor vlakke werkvloeren met een maximale helling
van 10°;
Klasse B : is ontworpen om bestand te zijn tegen een statische belasting en tegen een beperkte dynamische
belasting (uitglijden van personen die langs de leuning lopen). Bij een randbeveiliging van klasse B mag de hoek
t.o.v. de verticale as niet meer dan 15° bedragen. Openingen in de laterale beveiliging van een leuningsysteem van
klasse B mogen niet zó groot zijn dat er een bol doorheen kan met een diameter van 25 cm. Klasse B kan gebruikt
worden zonder beperking van de valafstand (de afstand waarover je kan vallen vooraleer je wordt opgevangen) als
de hoek van het dak kleiner is dan 30°. Als de valafstand beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek maximum 60°
bedragen.
Klasse C : kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit leuningsysteem is berekend om de val van personen van
een steile helling te kunnen opvangen. Het plaatsen van veiligheidsnetten is hier verplicht. Klasse C kan zonder
beperking van de valafstand gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de
valafstand beperkt wordt tot 5 m, is een hellingshoek van 45° tot 60° toegestaan. Als de valafstand meer dan 5m
bedraagt én de hellingshoek is groter dan 45°, volstaat een dakrandbeveiliging van klasse C niet. Het
leuningsysteem moet dan hoger worden geplaatst.
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
Ladders en stellingen dienen gecontroleerd te worden door een aangestelde voor ingebruikname en vervolgens ten
minste één maal per week. Deze controles moeten worden geacteerd op een certificaat, dat steeds aanwezig is op de
bouwplaats en dat op verzoek van de coördinator aan hem wordt voorgelegd.
- het gebruik van de algemene elektrische installatie :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 5
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 2 (deel A) - Installaties voor energiedistributie.
De elektrische installatie wordt voor indienststelling gekeurd door een erkend keuringsorganisme (volgens artikels 270
tot 273 van het AREI). Het proces-verbaal van het gelijkvormigheidsattest bevindt zich op de bouwplaats en wordt
steeds ter beschikking van de met toezicht belaste ambtenaar gehouden.
De elektrische installatie is uitgevoerd volgens het AREI en de regels van goedvakmanschap door gekwalificeerd
personeel.
- de wisselwerking met gebruiksactiviteiten op de site van de bouwplaats, inzonderheid het gebruik van
gemeenschappelijke stellingen en toegangsmiddelen :
/
- de wisselwerking met gebruiks- of exploitatieactiviteiten op de site van de bouwplaats of in de omgeving ervan :
Cfr. “3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”.
Er moeten voorzieningen getroffen worden zodat het risico dat er schade wordt toegebracht aan bestaande leidingen en
ondergrondse installaties en, in voorkomend geval, aan de installaties aan de oppervlakte die ermee verbonden zijn, erg
klein wordt. De veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden bij de uitvoering van werkzaamheden in de
nabijheid van bestaande leidingen ondergrondse leidingen in het bijzonder maken integraal deel uit van de contractuele
verplichtingen. Ze zijn erop gericht de installaties goed te laten werken en ongevallen te verhinderen.
De bouwdirecties belast met de uitvoering blijven verantwoordelijk voor de veiligheidsmaatregelen die genomen
moeten worden zowel in gewone als in uitzonderlijke omstandigheden. Zij moeten de wettelijke bepalingen naleven
(ARAB, CODEX, AREI, …) alsook de richtlijnen die mogelijk voorgeschreven werden door de concessiehouders.
De zone waar er beschadiging zou kunnen optreden door de uitvoering van de werkzaamheden of door de doortocht
van vrachtwagens en/of andere mechanische toestellen wordt onmiddellijk na kennisname aangeduid door de
bouwdirectie belast met de uitvoering.
Werken in de nabijheid van sporen en aan sporen :
Het uitbreken van de bestrating alsook het uitvoeren van algemene grondwerken onder of in de onmiddellijke nabijheid
van sporen kan leiden tot destabilisatie van de sporen. Daarom mag er geen enkel werk worden uitgevoerd onder of in
de onmiddellijke omgeving van de sporen zonder voorafgaandelijke toelating van de MIVB “Dienst
Spoorinfrastructuur”.
Gezien soms de slechte staat van sommige sporen zal er tijdens het opbreken van de bestrating tussen de rails eventuele
dwarse verstevigingen aangebracht worden om vervorming van de sporen bij doorgaand tramverkeer te vermijden.
Het tramverkeer veroorzaakt in het algemeen een risico op aanrijding van personen die in de nabijheid werken van het
tramverkeer. Er moet vermeld worden dat tramvoertuigen niet onderworpen zijn aan de wegcode. De MIVB heeft
hiervoor zijn eigen reglement. Ter voorkoming van aanrijdingen kan men aangepaste verkeerssignalisatie plaatsen
alsook een snelheidsbeperking van de voertuigen opleggen.
Het is aangewezen om werkzaamheden tijdens exploitatie-uren uit te voeren tegen de verkeersstroom in (links van de
baan).
De haltes moeten toegankelijk gehouden worden voor de reizigers
Tijdens de werkzaamheden zal men moeten uitwijkplaatsen voorzien en vrij houden.
Ter hoogte van de wissels, die gedurende de werken niet elektrisch kunnen worden bediend, moeten de nodige
maatregelen worden genomen opdat de trambestuurder op een veilige wijze kan in- en uitstappen om deze wissels
manueel te bedienen.
Beschouw de bovenleiding steeds als zijnde onder spanning.
Breng de stabiliteit van de palen waaraan de bovenleiding vastgemaakt is niet in gedrang en voorkom het omvallen van
de paal door voldoende stutwerk.
Het wegnemen of onderbreken van rails stelt een probleem voor de terugkeer van de elektrische stroom naar het
onderstation of voor de aansluiting van bepaalde apparatuur aan de rails. Ondergrondse metalen structuren (gas- en
waterleidingen, kabels, …) kunnen hierdoor schade oplopen (elektrolyse). Daarom moet er bij elke onderbreking van
de terugstroomkabels en de bijhorende equipotentiale verbindingen de dienst Elektriciteit verwittigd worden teneinde
de heraansluiting zo snel mogelijk te verwezenlijken.
In het geval dat er om veiligheidsredenen of in uitzonderlijke gevallen noodzakelijk is om de bovenleiding buiten
spanning te zetten, zal hiervoor een schriftelijk aanvraag worden gericht aan het Bedieningscentrum “Park” van de
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 6
dienst Elektriciteit dat er naderhand de mogelijkheid ervan zal onderzoeken. Het eventueel plaatsen van een aarding in
dit geval valt onder de verantwoordelijkheid van de MIVB.
Bij werken aan een wissel zal elke beweging onmogelijk gemaakt worden en de elektrische onderdelen buiten spanning
gezet worden.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse kabels zal de aannemer voorafgaandelijk aan deze werken de nodige
voorzieningen treffen om in het bezit te zijn van de liggingsplannen. De plannen van de installaties van de MIVB
kunnen worden aangevraagd bij de bevoegde dienst.
- het in goede orde houden van de bouwplaats :
Iedere aannemer is ertoe gehouden om bij het uitvoeren van onderhouds-, reinigings- en verbouwingswerkzaamheden
alle gepaste preventiemaatregelen te treffen om milieuhinder en –verontreiniging te vermijden.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
Elke aannemer duidt een persoon aan die instaat voor het in goede orde houden van de bouwplaats.
5° de algemene modaliteiten ter verzekering van het in goede orde en met voldoende bescherming van de
gezondheid in stand houden van de bouwplaats, inzonderheid de vastgestelde voorschriften en maatregelen tot
vastlegging van de voorwaarden opdat de lokalen, bestemd voor het personeel op de bouwplaats in
overeenstemming zouden zijn met de erop toepasselijke voorschriften inzake veiligheid, gezondheid en
arbeidsvoorwaarden :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 14 (deel A) - Sanitaire voorzieningen;
punt 15 (deel A) - Verpozingsruimten en onderkomens.
De lokalen bestemd voor het personeel worden dagelijks gereinigd.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
6° de praktische inlichtingen die specifiek zijn voor de bouwplaats wat betreft de hulpverlening, evacuatie van
personen, evenals de gemeenschappelijke organisatorische maatregelen die terzake zijn getroffen :
De telefoonnummers, adressen en het juiste adres van de werf, zullen duidelijk zichtbaar en leesbaar opgehangen
worden in de onmiddellijke omgeving van elke telefoonpost op de bouwplaats en aan de ingang van de bouwplaats. De
gegevens moeten leesbaar zijn vanop de telefoonpost.
Minimumvoorschriften op de bouwplaats inzake hulpverlening:
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 (deel A) - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 13 (deel A) - Eerste hulp.
Cfr. hoofdstuk 05 – “Organisatie bij nood, evacuatie van een gewonden” van dit algemeen veiligheids- en
gezondheidsplan.
Elke onderneming moet over voldoende, aangepaste en conforme brandbestrijdingsmiddelen beschikken. Elke
onderneming rust zijn lokalen uit met de wettelijke voorzieningen inzake brandblussers en E.H.B.O.-materiaal.
7° de algemene modaliteiten (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor overleg en samenwerking op de bouwplaats
tussen de verschillende tussenkomende partijen en desgevallend de exploitanten of beheerders die een activiteit
uitoefenen op de bouwplaats zelf of in de nabijheid ervan; evenals de algemene regels betreffende het
verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan deze personen en de algemene regels inzake het toezicht
op de tenuitvoerlegging ervan :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 7
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd (cfr. “3° de vereisten die
voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op het terrein zelf of in de
nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 8
A. Procedures en verantwoordelijkheden : veiligheid en gezondheid
nr. document V&G verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 lijst van personen met veiligheidsfunctie bouwdirectie uitvoering dagelijks aanwezig bij offerte
2 specifieke risico analyse
aannemer bij toewijs der werken en aan te vullen voor de start van de werken of deelfase
aannemer en SVGP aannemer en
volgens de werfevolutie
3
onderaannemer
start werfvergadering
ingenieur
bij start werf instructies aan de arbeiders door aannemer(s) bij
instructies
aannemer
toolbox meetings
V&G-coördinator
verslag
4 toolbox meeting veiligheidsverantwoordelijke
aannemer
start werf
twee wekelijks of kritieke fase
verslag toolbox meetings
bij
aannemer
aanvang werken
5 bezoeken van de V&G-coördinator V&G-coördinator
nevenaannemer
onderaannemer
zelfstandig
bij start werk met verhoogd risico
in functie van de risico’s werfvergadering
6 veiligheidsnota’s preventieadviseur aannemer in verhouding tot de risico’s
steeds bij werken met verhoogd risico
werfvergadering
7 kennisgeving van ongeval en incidenten preventieadviseur aannemer steeds werfvergadering
ongevalaangifte formulier
8 aangifte van ongevallen en analyse rapportering preventieadviseur aannemer volgens de wetgeving werfvergadering
9 keuringsverslagen elektriciteit
uitrustingen en leidingen
tijdelijke uitrustingen
en gas nutsbedrijven
aannemer
voor het dichten van de sleuven en voor
indienststelling voor ingebruikname
werfvergadering
werfvergadering
10 keuringsverslagen hef- en hijstoestellen, aannemer dagelijks bij toewijs werken
graafmachines, transportmiddelen en hun
bij indienststelling
toebehoren
werfvergadering
te voegen in veiligheidsmap werf
11 technische fiches van materialen aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal werfvergadering
12 technische fiches en MSDS van gevaarlijke aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal of werfvergadering
producten
gebruik van het product
te voegen in veiligheidsmap werf en op de
werkplek aanwezig
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 9
B. Procedures en verantwoordelijkheden : werf
nr. documenten : werf verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 vergunningsdossier opdrachtgever éénmalig start werf
2 aannemingsovereenkomsten
opdrachtgever
éénmalig bij toewijs der werken
administratieve bepalingen
advies brandweer
aannemer
3 overzicht van aannemers
bouwdirectie belast met de uitvoering
éénmalig offerte
overzicht van de onderaannemers
overzicht van het aantal werknemers
overzicht van de arbeidsmiddelen met hun
verplichte keuringsver-slagen niet ouder
dan één maand
aannemer
4 details uitvoeringen bouwdirectie belast met het ontwerp
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
bouwdirectie belast met de uitvoering
volgens planning werfvergadering
5 details uitvoeringswijzen respectievelijk aannemer voor de start van werfvergadering
6 coördinatiedagboek veiligheidscoördinator
aanneming
wekelijks werfvergadering
7 veiligheidsmap werf werftoezichters
aannemer
onderaannemer
dagelijks werfvergadering
8 werfaangifte aan :
aannemer 15 dagen voor start der kopie bij start werken uit te
Technische Inspectie
NAVB
werken
hangen 10 dagen voor de
start der werken
9 verslagen werfvergaderingen
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
volgens noodzaak werfvergadering
rapporten
opname planning
opname CD – V&G
minstens wekelijks
10 plannen ‘as built’
volgens :
éénmalig op datum van voorlopige
o.a. ligginsplannen
leidingen
aannemingsovereenkomsten en -opdrachten
aanvaarding
11 aanvraag tot voorlopige aanvaarding aannemer éénmalig bij beëindiging der werken
12 verslag voorlopige oplevering aannemer
éénmalig datum van voorlopige
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: bouwheer
ontvangst: aannemer
oplevering
13 aanvraag tot definitieve aanvaarding
aannemer
éénmalig
einde waarborg periode op
verslag definitieve oplevering
aannemer
éénmalig
datum verslag definitieve
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: opdrachtgever
ontvangst: aannemer
oplevering
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 10
8° de algemene regels (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor samenwerking en overleg op de bouwplaats tussen
de werkgevers en werknemers evenals deze betreffende de informatie van de werknemers en het verspreiden van
de instructies die voor hen bestemd zijn :
Veiligheidsplan :
1. De opdrachtgever maakt aan de hoofdaannemer het veiligheids- en gezondheidsplan over zoals het is opgesteld
door de coördinator-ontwerp.
2. De hoofdaannemer dient zijn specifiek veiligheidsplan in bij de opdrachtgever.
3. De coördinator analyseert het specifiekveiligheidsplanv van de aannemer en maakt zijn opmerkingen over aan de
opdrachtgever en aan de aannemer.
4. De opdrachtgever maakt de coördinatie-instrumenten en de specifieke veiligheidsplannen van de verschillende
onderaannemers over aan de coördinator-verwezenlijking, die het veiligheids- en gezondheidsplan aanpast en
overmaakt aan bouwheer en hoofdaannemer. Deze laatste reproduceert dit plan en maakt het over aan zijn
onderaannemers.
Werfcontroles :
1. De coördinator brengt een wekelijks werfbezoek en maakt zijn opmerkingen onmiddellijk over tijdens de
werfvergadering.
2. De veiligheidscoördinator acteert zijn opmerkingen in het coördinatiedagboek.
3. Hij laat zijn opmerkingen viseren op de bouwplaats door de werfleider van de aannemer.
4. Hij maakt een kopij van zijn opmerkingen over aan de opdrachtgever.
Toolboxmeetings :
De hoofdaannemer stelt een verslag op van zijn toolboxmeetings en maakt dit over aan de coördinator.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 1
03. RISICOANALYSE
03.01. ALGEMENE RISICOANALYSE VAN DE UITVOERING VAN HET
WERK
Bij de uitvoering van de defintieve risicoanalyse zal rekening worden gehouden met de weerhouden methode van
uitvoering, uitvoeringsmodaliteiten en uitvoeringsmaterialen. De definitieve keuze zal steeds worden gemaakt door de
bouwheer, bijgestaan door de bouwdirectie ontwerp en de veiligheidscoördinator. Een gedeelte van de op voorhand
opgesomde risicofactoren zullen bijgevolg niet van toepassing zijn. Aan de hand van de definitieve keuzes worden de
van toepassing zijnde risico’s weerhouden en/of aangepast.
De onderstaande risicoanalyse is bijgevolg ter informatie en als hulp voor de bouwdirectie belast met de uitvoering
voor het opstellen van zijn risicoanalyse (cfr. art. 03.02. en art. 03.03).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 2
Volg
nr.
ES11-045 : GEMEENTE ELSENE
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN EN ALLE ERMEE
SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011 – 2012)
R I S I C O A N A L Y S E
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ALGEMEENHEDEN TER WERFVOORBEREIDING
Algemene werfvoorbereiding
1. Organisatie van de werking op de werf: vastleggen van de hiërarchie opstellen van een werforganigram
vastleggen van verantwoordelijkheden
2. Motiveren van alle betrokkenen : werfdirectie, opdrachtgever, studiebureau, onderaannemers en werknemers V&G-vergadering bij de werfaanvang / startvergadering
informatie en instructies aan de werknemers
3. Orde en netheid moet leiden tot :
goede uitvoering en werkgemak
veilige en gezonde werf
onafgebroken motivatie van alle betrokkenen
4. Goede staat van PBM, CBM, arbeidsmiddelen, gereedschap, en alle toebehoren
kranen, heftoestellen, elektrische installatie, noodverlichting, kettingen, …
blusmiddelen, veiligheidsschoenen, handschoenen, stofbrillen
ladders, stellingen, schoren, werfafsluiting, verkeerssignalisatie, …
5. Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) :
orde en netheid
vrije doorgangswegen
leuningen en ladders
afschermen oevers en afsluiting
rij-instructies
…
6. Individuele bescherming en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) :
verplicht dragen van veiligheidsschoenen (stalen top en zool) en veiligheidshelm
verplichte inenting tegen tetanos van alle werknemers
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
bijhouden veiligheidsmap en dagboek der werken
orde en netheid is een deel van elke werkfase
aanduiden van een persoon die instaat voor het onderhoud
van de werfinrichting
controle door een erkend organisme
controle door de leverancier
nazicht voor iedere gebruikname op de werf
CBM maken deel uit van het bestek
CBM onderhouden en bijsturen
rij-instructiefiche
permanente verplichting (pictogrammen)
mondelinge en schriftelijke voorlichting van de werknemers
(maandelijkse toolbox)
reserve PBM en pictogrammen in de werfkeet
inentingsbewijzen gezondheidsverklaringen

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 3
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico
Preventiemaatregel
7. Werkklimaat op de werf :
verstandhouding van de werfdirectie, werfleider, werknemers, …
voorzien van de nodige verfrissingen of pauzes bij warm weer of zware belasting voor alle werknemers
8. Hygiëne :
voldoende aantal voorzieningen (wasplaatsen, refter, …) voorzien
dagelijkse reiniging van keten en de wasinstallaties
dagelijkse verversing van de badhanddoeken en handdoeken in de wasruimtes
dagelijks afval scheiden en om de twee dagen ledigen en afvoeren
alcohol en rookverbod op de werf en in de keten
eten (en drinken) enkel toelaten in de refter
drinken op de werf enkel in een afgesloten werfcabine
9. Onderaannemers :
respect voor de CBM en andere veiligheidsmaatregelen
respect voor de uitvoeringsplanning
respect voor het arbeidsklimaat en de goede verstandhouding op de werf
10. EHBO :
hulpverlener
verbandkoffer, draagberrie, dekens, badhanddoeken
procedure bij zwaar ongeval
11. Eventuele concrete acties bij ongevallen :
gevaarlijke situaties inschatten en slachtoffers desnoods verwijderen
de eerste zorgen toedienen
een dokter of ziekenwagen roepen
de werfverantwoordelijke en de coördinator informeren + aangifte ongeval
Invloeden van de werf op de omgeving
1. Invloed op de aanpalende
percelen en bewoners
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
algemeen belemmerde doorgang
stof en afval van op de werf
regelmatig instructies en opleiding geven
haalbare termijn en planning opleggen
stress vermijden
aandacht voor de sociale voorzieningen bij de planning van de
werfinrichting
voorlichten en instrueren
duidelijk werfreglement opstellen en overhandigen
in de startvergadering benadrukken dat de aannemer
verantwoordelijk is voor de onderaannemers
voorlichten/opleiden van de werknemers
EHBO-verantwoordelijke steeds op de werf
aanduiden van helper van de EHBO-er
procedure bij ongeval uitwerken
noodnummers duidelijk afficheren
noodnummers duidelijk afficheren
procedure bij ongeval uitwerken
EHBO-koffer duidelijk opstellen op een door eenieder
gekende plaats
omwonenden informeren van en over de uit te voeren
werken
afspraken maken
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
dagelijks reinigen van de weg met veegmachine / frequent
met borstel met hoge druk

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 4
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Verkeer en toegangswegen
aanvoer materieel
3. Verkeer en toegangswegen
werfuitbating
machines in het algemeen geluid
trillingen
bodemverontreini-ging
vrachtwagens schade aan oprit
stof en afval
machines in het algemeen aanrijdingen met derden tijdens aanvoer
materieel
machines in het algemeen aanrijdingen tijdens de werfuitbating
gevaar door te smalle toegangsweg
geluidsdempend materieel inzetten
opslag mazout verbieden op de site
voorkomen gebruik van generator
rij-instructiefiche
afdekken van de ladingen met ondoorlatend zeil
vrachtwagens buiten de vuile zone houden en ev. de banden
proper spuiten voor vertrek
respecteren van het laadvermogen
vaststellen van de toestand van het wegdek en
plaatsbeschrijving van de omgeving van de werf
circulatiezones opstellen
verlichting en signalisatieborden op de vrachtwagens
checken, reinigen
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
grootwegtransport begeleiden (uitzonderlijk vervoer)
alternatieve routes volgen (moeilijke doorgangen)
spits en drukke verkeersassen vermijden
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
signalisatie plaatsen conform de afspraken
tijdelijke verkeersvoorzieningen aanbrengen en signaliseren
(wegafbakening plaatsen)
verlichting en signalisatieborden checken, reinigen
werken tussen 8h00 en 17h00
rij-instructiefiche
begeleiding machines door seingever
signaal achteruitrijden
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
4. Bouwplaats openingen dichtleggen
sleuven en putten signaleren
steile taluds vermijden
voertuigen en werfketen op slot (ook tankreservoir)
materiaal opbergen en afsluiten
toegangen gebouwen vrijhouden
noodnummers duidelijk aanbrengen
regelmatig nazicht bouwplaats
politie verwittigen van werken
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 5
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken langs de openbare
weg
6. Op- en afbreken
verkeersborden,
verkeerstekens, steunpalen,
geleide bakens, afstandspalen
ongelukken met
derden
handgereedschap
hefwerktuigen
Invloed van de bouwplaatsvoorzieningen
1. Bouwplaatsvoorzieningen / Gezondheidsvoorzieningen
vallende voorwerpen
contact warmte/koude
explosiegevaar bij het beschadigen van
ondergrondse leidingen
blootstelling aan elektrische stroom - bij het
beschadigen van ondergrondse kabels
in het water vallen
verhoogde kans op ongevallen door
onvoldoende ruimte
breuken, ontwrichting of verstuiking
fysieke overbelasting
breken van hijstoestellen
2. Werfwegen / parking / opslagruimte omvallen, kantelen van materieel
verergeren van de gevolgen van een ongeval
door moeilijke bereikbaarheid
aanrijgevaar
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
signalisatie
indien nodig openbare weg afsluiten
windrichting en windkracht
gekeurd hijsmaterieel
geschikte hijsmethode, alleen vertikaal trekken
hijszone afbakenen
opvragen van de liggingsplannen
van ondergrondse kabelsdetecteren en aanduiden van de
ondergrondse ligging
mechanisch naderen tot op maximum 50 cm
reddingsboeien permanent op de werf voorzien
voldoende ruimte voorzien of plaatsbesparende maatregelen
toepassen
doorgangen van minstens 1 m
orde en netheid op de bouwplaats
tijdelijke verhardingen niet laten verzakken en verschuiven
+ onmiddellijk herstel
opleiding en gepaste instructies voor werknemers voorzien
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
alleen periodiek gekeurde hijsmiddelen gebruiken
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
instructies voor de werknemers
zorgen voor een doorgang en een nooduitgang
interventieplan opstellen en doorgeven aan de betrokken
diensten + ter beschikking houden op de werf
interventieplan regelmatig heraanpassen tijdens de werken
terrein degelijk verlichten tijdens de schemer
niet werken tijdens de nacht
laad-, losregeling uitwerken
laadzone beperken tot het voorste deel van het terrein
geluidssignaal bij achteruitrijden
gebruik van seingever

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 6
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
3. Werken in de hoogte, werken
langs een vrije rand (> 2 m)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ladder
val van personen van hoger vlak voorzien van valbeveiliging (o.a. openingen afschermen of
afdekken, gebruik maken van een harnasbeveiliging,
stellingen voorzien van reglementaire leuningen en
afzonderlijke toegang, gebruik maken van werkplatformen,
...)
zorgen voor randbeveiliging
keuren en herkeuren van de beveiligingen, stellingen,
toestellen e.d. + gebruik maken van labels
val van voorwerpen elk werk onder de opening verhinderen
afbakenen en signaleren van de werkzone en de zone onder
de werken
ev. openingen afdekken of randbescherming plaatsen
(voorzien van plinten)
dragen van PBM’s
breken of beschadiging ladder
doorbuigen van ladder
val van ladder
wegglijden van ladder
stelling door windstoten los komen van stelling
valgevaar
val voorwerpen bij behandeling
val van een stellingelement
inspanning, verkeerde beweging bij
behandeling
uitschuiven tijdens de montage
periodieke controle ladders
controle voor gebruik
juiste hellingshoek ladder
overlapping van tenminste 3 sporten bij dubbele ladders
stabiele opstelling op vaste ondergrond
anti-slipschoentjes / stabilisatoren
opstelling 1 m boven toegangsplatform
ladder vastzetten
geen materiaal of materieel op ladder
ladder niet gebruiken op stellingvloer
ladder bestijgen/afdalen met aangezicht naar ladder
schoenen vrij van vervuiling, ijs of sneeuw
er dient een stabiliteitsstudie op uitgevoerd te worden
gebruik van aangepaste en gekeurde stelling
de stelling dient afgeschermd te zijn
plaatsen stelling door bevoegd en ervaren personeel
aanbrengen van een afrastering thv de werkvloer voor het
opvangen van vallende voorwerpen of eventueel een
overdekte doorgang aanbrengen voor personen op de begane
grond
orde en netheid
dragen van PBM

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 7
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
hoogtewerker omvallen, kantelen hoogtewerker
vallen uit hoogtewerker
4. Mechanische gevaren klemming tussen onderdelen van een draaiende
machine
klemming tussen bewegende arbeidsmiddelen
en het materiaal/vaste voorwerpen
stappen op, struikelen over voorwerpen en
stoten tegen vaste voorwerpen
snijden, schaven of ander contact met
bewegende voorwerpen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
stabiele opstelling
gebruik van PBM (anti-valsysteem)
werken met gekeurd toestel
naleven instructies en onderhoud volgens handleiding
opleiding en instructies werknemers
draaiende onderdelen afschermen
gepaste arbeidsmiddelen gebruiken
werknemers de nodige opleiding en instructies geven
omtrent het correct gebruiken van arbeidsmiddelen
de losplaatsen voor materiaal duidelijk aanduiden
wegnemen of signaleren van slecht geplaatste voorwerpen,
afval
werkposten opruimen na de dagtaak
restmateriaal in de juiste containers plaatsen
voldoende containers voorzien en deze op tijd ledigen
elektrische kabels steeds aan de kant leggen, ev. ophangen
doorgangen en toegangswegen steeds vrij houden
wachtwapening afschermen
gemorste producten onmiddellijk opkuisen
gebruik PBM (veiligheidsschoenen, helm)
zorg voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken (beitels
met beschermkap, zaagbladen en andere draaiende delen
afschermen, gepaste schijven gebruiken (grootte, toerental),
zaagmachines met bevochtiging, …)
voorzie noodstoppen
voorzie bandklemmen zodat de persleidingen niet kunnen
losschieten

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 8
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
contact met wegvliegende voorwerpen of stof ruimten waar stof gemaakt wordt of werken met risico op
wegspringende voorwerpen zo veel mogelijk gescheiden
houden van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril)
aanbrengen van stofschermen tijdens het zandstralen en het
afbreken
alle resten, voegvulling en stof moeten dagelijks opgeveegd
en van de werf verwijderd worden
bevochtigen van de oppervlakte om vorming van stofwolken
en verspreiding ervan te vermijden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien
instorting van een constructie door een
onstabiele ondergrond
nagaan of er oude funderingen of restanten van putten
gelegen zijn in de werfzone
oude leidingen opsporen
raadplegen resultaten van grondonderzoek
inwinnen van advies bij ingenieur stabiliteit

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 9
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken met elektriciteit blootstelling of contact met elektrische stroom
brandgevaar door overbelasting
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ligging leidingen opvragen
grondplannen en andere plannen raadplegen
spanningsloos stellen waar noodzakelijke en mogelijk
grondkabels ingraven en markeren
bovengrondse kabels ophangen en afschermen
tijdens een accidenteel contact is het verboden de cabine te
verlaten alvorens de desbetreffende lijn spanningsvrij is
gemaakt
installatie laten keuren door erkend organisme voor in
dienstneming
dagelijkse keuring en rapportering in dagboek der werken
elektrische installatie moet voorzien zijn om te werken in
open lucht (IP44 en gekeurd)
elektrische kabels IP 44, 2,5 mm²
kabels volledig ontrollen
verdeelkasten gesloten en watervrij houden
spatwaterdichte verbindingen
speciale aandacht voor voedingskabels en elektrische
verlengkabels
bij een stroomonderbreking de stekker uit het stopcontact
halen
visuele controle gereedschap
aangepaste instructies en opleiding
aansluitingen door middel van een stekker
aarding van gereedschappen of dubbele isolatie
bij dubbel geïsoleerde toestellen geen aarding
veiligheidsafstanden respecteren
contact met hoog- en laagspannings-luchtlijnen voldoende afstand in acht nemen t.o.v. de luchtlijn
indien dit niet mogelijk is, moet de maatschappij
geraadpleegd worden om in samenspraak met hen de nodige
beschermingen te plaatsen
begrenzing van de kraan instellen
zorgen voor voldoende opleiding en instructies kraanman

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 10
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
overtrekken of beschadigen van grondlijnen ervoor zorgen dat de kabels die buiten dienst mogen steeds
buiten spanning worden gesteld door de bevoegde diensten
opvragen van de liggingsplannen bij de nutsmaatschappijen
en de opdrachtgever
vooraleer graafwerken aan te vatten, de kabel eerst
lokaliseren met handgereedschap
contact met laagspanning bij werken aan
elektrische toestellen of installaties
contact met hoogspanning bij werken aan
elektrische installaties
werken volgens de 5 vitale basisprincipes :
1. onderbreek de voeding
2. ga na of de spanning is uitgeschakeld
3. beveilig tegen herinschakelen
4. aard de installatie
5. scherm de actieve delen af
werken met aangepast materiaal
gebruik PBM
zorgen voor de nodige opleidingen en instructies
de bestaande circuits moeten afgesloten worden alvorens de
werkzaamheden te starten aan de laagspanning en dit in
overleg met verantwoordelijke voor de installatie
enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken.
Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door bevoegde
personen nl. min. klasse BA4. De aannemer dient vooraf de
nodige schriftelijke attesten en/of certificaten (o.a. voor het
verantwoord schakelen in een installatie op hoogspanning)
voor te leggen ten einde te bewijzen dat zijn personeel
opgeleid en bevoegd is aangaande werken aan elektrische
HS/LS ditributiesystemen

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 11
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Thermische gevaren vuur, explosie, straling van warmtebronnen bij
werken met open vlam, slijpen, lassen, boren,
verwarmen, branden
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
vuur, explosie bij overtrekken of beschadigen
van gasleidingen
de nodige blusmiddelen dienen steeds aanwezig te zijn
navragen waar zich de dichtstbijzijnde brandmelders
bevinden
orde en netheid : geen brandbare materialen in de nabije
omgeving van de werken
gasflessen verticaal plaatsen, zorgvuldig vastmaken en
buiten de keet bewaren
stockage en het gebruik van propaangas, butaangas en LPG
in kelders is verboden
slijp- las- en brandwerken zijn ten strengste verboden
vooraleer tanken en leidingen ontgast en gereinigd zijn
controleren van de staat van soepele leidingen
vuurvergunning toepassen. Een vuurvergunning kan max. 1
dag gelding zijn. Een kopie van de vuurvergunning wordt
door de hoofdaannemer aan de veiligheidscoördinator
doorgegeven
vooraleer de werf te verlaten dient er een nacontrole te
worden uitgevoerd
vooraleer de sloopwerken aan te vatten is de bestaand
gasinstallatie af te sluiten en is na te gaan waar nog gas
aanwezig is
ondergrondse gasleidingen zijn te lokaliseren; plannen zijn
op te vragen bij de nutsmaatschappij en de opdrachtgever

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 12
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
brand- of explosiegevaar door werken met
brandbare of explosieve stoffen
7. Gevaren door lawaai geluidsoverlast bij sloopwerken of bij werken
met bepaalde machines of arbeidsmiddelen
8. Gevaren veroorzaakt door
trillingen
algemeen rookverbod en niet werken met open vlam
tijdens de verwijdering van tanken moeten de aannemers
continu explosiemetingen uitvoeren
niet-vonkend gereedschap gebruiken
tijdens de schilderwerken is er een rookverbod
ontvlambare en brandbare stoffen dienen voldoende ver
verwijderd te zijn van iedere warmtebron
bij gebruik van verfproducten met een laag vlampunt moet
men voldoende ventilatie voorzien (ev. een ventilator) – cfr.
veiligheidsfiche
de solventen en ontvlambare producten stockeren in een
geventileerde en afgesloten ruimte
defecte en beschadigde machines of toestellen dienen
onmiddellijkuitgeschakeld te worden; de directe chef dient
op de hoogte gebracht te worden
de brandstof bevoorrading gebeurt het best ’s morgens
wanneer de machines nog koud zijn
oplopen van brandwonden afschermen van warme oppervlakken
gebruik van PBM
voorzichtig omgaan met brandbare producten
voorlichting en opleiding te voorzien
zorgen voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig
mogelijk hinder geven
werken met veel lawaai zo veel mogelijk isoleren van de rest
van de werf
PBM (oorbescherming) te voorzien (vanaf 85 dB)
Regelmatig onderhoud van de machines
Lichamelijke letsels Aangepaste houding en voldoende taakrotatie toepassen
9. Gevaren door straling lasers straling bij gebruik van nivellementslasers gebruik maken van een laserbron met beperkte energetische
straling (laag vermogen)
toestellen op ooghoogte vermijden
niet in de laserstraal kijken
beschadiging van glasvezelkabels Opletten bij beschadiging van glasvezelkabels in dienst. Er
komt een onzichtbaar, maar schadelijk laserlicht vrij. Niet
naar de kabel kijken; onmiddellijk bedekken met een laag
grond en de nutsmaatschappij verwittigen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 13
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
10. Werken met gevaarlijke
producten
11. Gevaren door stoffen contact met of inademen van gassen, dampen,
rook en stoffen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
lichtbogen opletten bij overtrekken of beschadigen van elektrische
kabels in dienst : lichtbogen kunnen vrijkomen
gebruik PBM en opslag producten volgens bepalingen
MSDS-fiches
werken met producten met gevaarlijke eigenschappen zo
veel mogelijk isoleren van de rest van de werf
voorlichting en opleiding werknemers
opvangbakken voorzien onder houders van gevaarlijke
producten
gebruik van producten die niet of minder schadelijk zijn
werken met hinderlijke producten zo veel mogelijk isoleren
van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril, stofmasker min P2) is
verplicht tijdens slijpwerken, gebruik pneumatische beitel,
afsteken of afschrapen , afborstelen met staalborstel,
machinaal schuren
dragen van P3-masker tijdens de verwijdering van
asbestproducten
gebruik van schuurmachine met stofafzuiging
chemicaliënbril, geschikte vloeistofdichte
veiligheidshandschoenen, overall en kap die het gehele
hoofd afschermt tijdens spuiten en ontvetten
bij langdurig lassen of branden op dezelfde plaats binnen in
gebouwen dient een rookafzuiging voorzien te worden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 14
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
12. Leveren van brandstof / olie verontreiniging van de werkplek
ontstaan van explosieve omgeving
bedwelming
13. Werken met verontreinigde
grond
14. Schoonhouden laadplaats /
weg
Werfinstallatie
1. Werfzones bepalen en
afbakenen :
werkzones
verblijfzone (bureel,
refter, …)
circulatiewegen
plaats afsluiting
EHBO-post
toegang voor personeel,
voertuigen, ziekenwagen,
brandweer …
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hogedrukreiniger
borstelreiniger
intoxicatie
infectie
spatten van afvalstoffen
afrukken, klemmen van ledematen
inslikken druppels
huid- en oogcontact
kwetsuren
stof
botsen, knellen, pletten
nazicht lucht- en straalleidingen + koppelingen
beschadigde leidingen onmiddellijk vervangen
correcte koppelingen
lekopvangmogelijkheden
aanwezigheid van olieabsorberende stoffen
voldoende verluchting
brandbestrijdingsmiddelen in onmiddellijke omgeving
goede persoonlijke hygiëne
dragen van aangepaste beschermmiddelen
info verstrekken over aard van verontreiniging
instructies spuittechnieken
gebruik van PBM (volgelaatsbescherming, handschoenen,
laarzen, tyvekpak)
spoelwater en douche ter beschikking
EHBO-oogreiniging
raadplegen dokter
reiniging met wateropzuiging
uitvoeren na de werfactiveiten
goede zichtbaarheid of verlichting
Overzichtsplan van de gehele werf

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 15
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Vaste inrichtingen :
plaatsen van containers
elektrische borden
leidingen (water, aflopen,
…)
kabels
3. Signalisatie :
toegangsverbod voor
derden
verplichtingen (helm,
bril, handschoenen,
schoeisel, …)
publiciteitspaneel
4. Verplaatsbare inrichtingen
machines
blustoestellen
laspost
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
kraan + lengen +
kettingen
onevenwicht
klemmingen
verplettering
breken hijsmateriaal
val materieel
elektrocutie
belemmeren doorgangen
stabiliteit (wind)
vandalisme
kwetsuren bediener
UV-straling
vonken en gensters
kwetsuren helpers en anderen in de nabijheid
dragen helm + handschoenen
geleiden met koorden
gevormd personeel +18 jaar
zie punt 4
ingraven of bovengronds plaatsen op een bestudeerde
manier
voorlichting + pictogrammen
regelmatig nazicht
goed gekozen opstellingsplaats
voorlichting bediener
specifieke veiligheidsregels toepassen (zie
gebruiksaanwijzing + checklists)
werknemers +18 jaar
blustoestel in elk werflokaal en bij elke las- en
brandaktiviteit
aangepaste werkmethode, dwz. met de nodige PBM, CBM
en afspraken
toestellen met laag vermogen gebruiken
opstellen buiten oogbereik

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 16
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Tussenopslag van afval;
materiaal, materieel
6. Afvalbeheer - lege
verpakkingen van gevaarlijke
stoffen, CBM, PBM
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
containers
vrachtwagen en
kipcontainer
omvallen, inkalven
wegwaaien door wind, storm
fysieke overbelasting door onnodig verplaatsen
brandgevaar door onoordeelkundige opslag van
gevaarlijke producten of open vuur
milieuschade
botsing personen/machines
klemmen ledematen
laag stapelen (minder dan 2 m)
materialen leveren in degelijke verpakkingen (bv. houten
paletten ipv. in wrak)
materieel, materiaal, … vastleggen tegen windkracht
opslagplaats oordeelkundig kiezen
verpakkingswijze oordeelkundig kiezen in functie van de
beschikbare hulpmiddelen
manueel verplaatsen van zware stukken vermijden
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
gevaarlijke stoffen opslaan in afgesloten geventileerde
ruimtes, containers
gasflessen rechtopstaand, vastgemaakt, gescheiden (ook
volle/lege) en beschermd tegen direct zonlicht buiten opslaan
de nodige etiketten en symbolen aanbrengen
brandblustoestellen in de onmiddellijke omgeving van
gevaarlijke stoffen te voorzien
open vuur verbieden op de werf
werken met vuurvergunning
ophaling door gespecialiseerd en erkend bedrijf voor de
ophaling van gevaarlijk afval
ophaling buiten de laaduren

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 17
03.02. VOOR DE GUNNING DER WERKEN
Iedere aannemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkmethode alsook een afzonderlijke prijsberekening
in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en –middelen, inclusief de
buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen, voegen conform de bepalingen van de wet
dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en haar uitvoeringsbesluiten.
Dit wordt voorgelegd aan en goedgekeurd door de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de
veiligheidscoördinator-ontwerp.
03.03. NA DE GUNNING DER WERKEN
Iedere gecontacteerde (onder)aannemer moet minstens 2 weken alvorens zij de werkzaamheden starten alle
onderdelen van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan (Identificatie aannemer + Identificatie werfmaterieel +
VGM-plan) indienen bij de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en de opdrachtgever.
In de wet dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk is sprake van de
evaluatie van de risico’s, van de beschermende maatregelen en de beschermingsmiddelen evenals van de documenten
waarin dit alles wordt vermeld.
De analyse van de risico’s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken
aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet dd. 04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk en art. 50 van het KB dd. 25.01.01. betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Deze analyses van
de verschillende aannemers worden ingevoegd in dit algmeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Het aanvullen van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan dient te gebeuren door het opstellen/invullen van
onderhavig specifiek veiligheids- en gezondheidsplan, waarin de aannemer/intervenant naast zijn algemene
(identificatie)gegevens omschrijft welke werkzaamheden hij gaat uitvoeren, inclusief tijdstip, duur en daarbij in te
zetten materieel met de daaraan gekoppelde risico-analyse en risico-evaluatie.
Het opstellen van de risico-analyse en de risico-evaluatie valt onder de verantwoordelijkheid van de hiërarchische lijn.
Enkel de personen die voldoende vertrouwd zijn met de praktische uitvoering van het project verkeren in de
mogelijkheid om de uitvoeringsmethoden te bepalen en als gevolg daarvan de risico’s te bepalen. Het ligt voor de hand
dat deze personen de assistentie krijgen van hun preventieadviseur voor het vastleggen van de voorkomingsmaatregelen
en de te gebruiken beschermingsmiddelen.
De aannemer is tegenover de opdrachtgever ook verantwoordelijk voor zijn onderaannemers en bijgevolg ook voor het
behoorlijk opstellen en in de praktijk omzetten van elk onderdeel van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan,
opgesteld door deze onderaannemers. Het is belangrijk dat alle onderdelen van het veiligheids- en gezondheidsplan op
elkaar afgestemd zijn zodat de bal niet naar elkaar wordt toegespeeld zonder concrete afspraken inzake bepaalde
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen waar de ene of de andere partij zich graag vanaf maakt.
In de mate van het mogelijke zullen, nog voor de uitvoering van de werkzaamheden, de werkgever, de
verantwoordelijke van de aannemer en/of hun preventieadviseur uitgenodigd worden op een veiligheidsvergadering.
Dit specifiek veiligheids- en gezondheidsplan zal bij deze gelegenheid worden besproken en goedgekeurd.
Elke wijziging in de gegevens meegedeeld in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan dienen meegedeeld te
worden aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zodat het veiligheids- en gezondheidsplan voor latere
interventies kan aangepast worden.
Deze inlichtingen kunnen overgemaakt worden tijdens een vergadering of bezoek ter plaatse met de opdrachtgever, de
coördinator en de aannemer. Die informatie wordt meegedeeld binnen een termijn die een onderzoek mogelijk maakt
en in ieder geval voor enige interventie op de bouwplaats.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 1
04. WERFORGANISATIE
04.01. INTERVENANTEN OP DE WERF
04.01.01. LIJST INTERVENANTEN
OPDRACHTGEVER
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 ELSENE
Intervenanten Vertegenwoordiger Telefoon Fax/Mail
BOUWDIRECTIE ONTWERP & BELAST MET CONTROLE OP DE UITVOERING
GEMEENTE ELSENE
3 e P. Monin 02/515 63 63 02/515 63 02
Directie - OPENBARE WERKEN
Wegen – riolen - Beplantingen
Elsensesteenweg 168a
1050 ELSENE
O. De Klerck
VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR
ECOSAFE BVBA
Mottestraat 2
9771 KRUISHOUTEM
HOOFDAANNEMER
ONDERAANNEMERS
EXTERNE INSTELLINGEN
FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
Algemene Directie Toezicht op het Welzijn
op het Werk
Ernest Blerotstraat 1
1070 BRUSSEL
NAVB
Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en
Hygiëne in het Bouwbedrijf
Koningstraat 132/ 4
1000 BRUSSEL
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
P. Vercruysse 09/383 87 35
0477/545 550
09/383 87 55
piet.vercruysse@ecosafe.be
02/233 45 46 02/233 45 23
tww.brussel@werk.belgie.be
02/552 05 00 02/552 05 05

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 2
04.01.02. ANDERE NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
04.01.02.01. Ziekenhuis / Urgentiediens
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
04.01.02.02. Brandweer
Helihavenlaan 11-15.
1000 BRUSSEL
tel : 02/ 208 81 11
04.01.02.03. Lokale politie
Politiezone 5339 Brussel HOOFDSTAD - Elsene
Kolenmarkt 30
1000 BRUSSEL
tel : 02/279 79 79
fax : 02/279 79 90
04.01.02.04. Anti-gifcentrum
tel : 070/245 245
04.02. VOORAFGAANDE KENNISGEVING
De bouwdirectie belast met de uitvoering doet een voorafgaande kennisgeving der werken aan de met het toezicht
inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar zoals bedoeld in art. 45 van het KB dd. 25.01.2001 (BS dd. 07.02.2001)
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering, valt de voorafgaande kennisgeving ten laste van
diegene die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste vijftien kalenderdagen voor het begin van de werken op de bouwplaats
gedaan aan de met het toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar. Een kopie van de voorafgaande
kennisgeving moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt ten minste tien kalenderdagen voor het begin van de
werken.
In geval van onvoorziene en dringende werken, wordt de voorafgaande kennisgeving vervangen door een mededeling,
gedaan ten laatste de dag zelf van het begin van de werken bij wijze van een geschikt gemaakt technologisch middel.
De gegevens vervat in deze mededeling zijn dezelfde als deze van de bijlage II van het KB dd. 25.01.2001.
04.03. ORGANISATIE VAN DE PREVENTIE EN BESCHERMINGEN
De veiligheidscoördinator heeft de leiding van de coördinatie inzake veiligheid, gezondheid en milieu.
Overeenkomsten tussen de verschillende werkgevers moeten eerst door de veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Elke onderneming aan wie een werk wordt toegewezen is verplicht een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden die
gedurende de werkzaamheden op de bouwplaats aanwezig is.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de nodige opleiding/beroepservaring en lichamelijke geschiktheid
bezitten om de hen opgelegde taken (incl. verantwoordelijkheden in veiligheidsfunctie) uit te voeren en het bijbehorend
materieel te gebruiken en te bedienen op volstrekt veilige wijze. Op vraag van de veiligheidscoördinator legt zij de
nodige stukken ter staving voor.
De personeelsleden van de aannemers mogen slechts aangetroffen worden op de voor hen voorziene werkplaatsen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 3
04.03.01. INTERNE COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN INSTRUCTIE
04.03.01.01. Onthaal van de werknemers op de bouwplaats
Elke werknemer die op de bouwplaats wordt tewerkgesteld wordt door zijn werkgever geïnformeerd omtrent de
veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die gelden op de bouwplaats.
04.03.01.02. Veiligheidsvoorlichting
Elke persoon die op deze bouwplaats werken moet uitvoeren zal minstens voor de aanvang van zijn activiteiten, en
verder éénmaal per jaar een “veiligheidsvoorlichting” bijwonen.
04.03.01.03. Toolboxmeetings
Elke onderneming op de bouwplaats voorziet in het houden van toolboxmeetings waarbij specifieke veiligheidsitems
worden besproken en dit minstens maandelijks. Deze toolboxmeetings worden minutieus (per ploeg) gehouden met de
eigen werknemers en/of met werknemers uit de onderaanneming(en). Zij overhandigt een kopie van het verslag en de
aanwezigheidslijst aan de veiligheidscoördinator.
Indien een aannemer niet deelneemt aan de toolboxmeeting van de hoofdaannemer, dan moet hij die zelf organiseren.
04.03.02. ROL VAN DE WERFLEIDER VAN EEN ONDERNEMING
De werfleider is verantwoordelijk voor het toepassen van de algemene preventiemaatregelen, in het bijzonder :
de wijze waarop alle werkzaamheden worden uitgevoerd en voor het nemen van de maatregelen voor het
bewerkstelligen van een zo goed mogelijke arbeidsveiligheid.
het naleven van de bepalingen, opgesomd in het lastenboek, op zijn werf.
de aanwezigheid van voldoende middelen om de werken veilig te kunnen uitvoeren.
de instructies op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en welzijn, bij aanvang van de werkzaamheden, bij
verandering van werkpost of op vraag van een werknemer.
Indien speciale veiligheidsmaatregelen noodzakelijk worden (bv. bij zeer gevaarlijke werken), dient hij de modaliteiten
te kennen en zijn werkmethoden hieraan aan te passen. Hij ontvangt het materiaal dat hem geleverd wordt.
Voor de aanvang van de werken neemt hij contact op met de veiligheidscoördinator om samen de specifieke
risico's, eigen aan de uit te voeren werken, na te gaan.
Hij dient deel te nemen aan de werfvergaderingen voor dewelke men hem uitnodigt en bij afwezigheid van de
werfleider, dient een andere persoon van de onderneming, die dezelfde verantwoordelijkheden draagt, te worden
afgevaardigd.
Hij moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van :
de verschillende afdelingen van zijn onderneming;
de onderaannemers en zelfstandigen;
de eventuele derden.
Daarom spreekt de werfleider minstens één van drie officiële landstalen (Nl - Fr - D).
Hij verbindt er zich toe zijn verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu strikt na te leven en hij moet de
wetten en Euro-richtlijnen i.v.m. arbeidsmiddelen en P.B.M.'s toepassen.
04.03.03. VERPLICHTING VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN NA TE LEVEN
Deze voorschriften doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit :
de wetten en reglementen van toepassing in België op het gebied van de arbeidsveiligheid en milieu op datum van
uitvoering van het contract;
de voorschriften van het ARAB en de CODEX;
de voorschriften van het AREI;
de van toepassing zijnde milieuvoorschriften (bv. VLAREM, ... etc. ).
De controle op de naleving van de veiligheidsvoorschriften gebeurt door de hiërarchische lijn.
De opdrachtgever behoudt zich het recht voor iedere persoon die de veiligheidsvoorschriften niet naleeft, andere
personen in gevaar brengt of die onder invloed van drank is weg te zenden en hem de toegang tot de werf te
ontzeggen.
De opdrachtgever heeft steeds het recht :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 4
de werkzaamheden en de naleving van de verplichtingen inzake veiligheid en gezondheid te controleren;
na ingebrekestelling van de aannemer, de werkzaamheden te stoppen indien naar zijn mening het materieel, de
werktuigen en/of werkmethoden zelf of de wijze van uitvoering onaanvaardbare risico's inhouden voor de mens,
uitrusting of omgeving.
de werkzaamheden mogen slechts opnieuw hervat worden nadat de aannemer bewezen heeft bekwaam te zijn om
in normale en veilige omstandigheden te werken.
om zelf de nodige maatregelen inzake veiligheid en gezondheid te treffen, op kosten van de aannemer die in
gebreke is gebleven, in de hierna opgesomde gevallen indien de aannemer zijn verplichtingen niet of gebrekking
nakomt, nl. :
plaatsen/instandhouden van collectieve beschermingsmiddelen tegen val uit de hoogte;
beschoeien van sleuven of aanleg van talud;
opruimen van afval dat de door- en uitgangen verspert en het gevaarlijk afval.
Ieder werknemer heeft de plicht tekortkomingen of onveilige situaties, waarvan hijzelf de oorzaak niet is, onmiddellijk
(schriftelijk) te melden. Elke melding zal met de nodige aandacht door de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
worden geregistreerd in het coördinatiedagboek. De noodzakelijke acties zullen ondernomen worden om een
bevredigende oplossing te bieden voor het gestelde probleem. Indien de oplossing als onvoldoende wordt ervaren, zal
het punt besproken worden tijdens de eerstvolgende veiligheidsvergadering op de bouwplaats.
Iedere onderneming moet aan de werfdirectie dagelijks een lijst bezorgen waarop de namen van de werknemers, die zij
op de bouwplaats tewerkstellen, worden vermeld.
04.04. BOUWPLAATSINRICHTING
De algemene minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid van toepassing op bouwplaatsen zoals bepaald in
bijlage III van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn van toepassing.
04.04.01. BOUWPLAATSINSTALLATIE
Voor de aanvang van de werken legt de aannemer de tekeningen van zijn bouwplaatsinstallatie ter goedkeuring voor
aan de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de veiligheidscoördinator.
Deze tekeningen omvatten de indeling en de benodigde oppervlakten zoals voorzien door de aannemer voor voorlopige
constructies (incl. de eventuele benodigde nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit,
telefoon/telefax/internetaansluiting, etc. met de bijhorende trajecten van de leidingen), zoals constructies voor
gezondheidsinrichtingen, EHBO-post, werkplaatsen, …, opslagruimten voor materialen en afval, opstelling
arbeidsmiddelen en draaicirkels, opgestelde elektrische verdeelborden, toegangen wegen, rijrichting en parkeerzones
voor personenwagens en werfvoertuigen, etc.
Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen gebruikt worden.
De aannemer zal voorzien in het plaatsen van de nodige afvalcontainers teneinde de zindelijkheid en de veiligheid op
de bouwplaats ten allen tijde te waarborgen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren van het afval naar een vergunde
stortplaats.
De aannemer zorgt op eigen initiatief voor het tijdig aanvragen van alle wettelijke vergunningen en meldingen zodat hij
deze ter beschikking heeft voor de aanvang der werken.
Voor de aanvang van de werkzaamheden wordt de werf omheind met een stevige afsluiting van tenminste 2 m hoogte.
De in- en uitrit voor vrachtwagens gebeurt via poorten die ieder een breedte hebben van tenminste 3,50 m en een
hoogte van tenminste 2,00 m. Buiten de normale werktijden worden deze poorten op slot gehouden. Deze in- en uitrit
is gescheiden van de toegang voor personen die zich te voet of per fiets verplaatsen.
04.04.01.01. Sanitaire voorzieningen
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering zal diegene die als eerste activiteiten op de
bouwplaats uitvoert de nodige sanitaire voorzieningen plaatsen en dit voor de werknemers van alle bouwdirecties actief
op de werf.
Hij zal er op een goed zichtbare plaats, afgeschermd van de regen, een lijst van de noodnummers uithangen en dit
gedurende de gehele duur van de werf.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 5
De bouwdirectie die de sanitaire voorziening geplaatst heeft zal deze installatie gedurende de volledige duur van de
werf handhaven en zal tevens zorgen voor het onderhoud, de dagelijkse reiniging van het toilet, de levering van
toiletpapier en onderhoudsproducten alsook voor de nodige maatregelen tegen de vorst.
De afvoer van toiletten en wasgelegenheden gebeurt in een kunststoftank van voldoende capaciteit en die door de
aannemer voorzien wordt. Het ruimen van de tank gebeurt op last van de aannemer. Het materiaal wordt afgevoerd
naar een vergunde inrichting.
04.04.01.02. Water
Bij elke waterkraan voorziet de aannemer een bordje met de duidelijke en leesbare vermelding “Drinkwater” of “NIET
drinkbaar water”, naargelang het geval. Indien er geen drinkbaar leidingwater voorhanden is zorgt de aannemer voor
drinkbaar flessenwater.
04.04.01.03. Verlichting van de werf
De aannemer moet op eigen kosten voor algemene verlichting zorgen van zijn voorlopige constructies, werkplaatsen en
opslagplaatsen, en telkens het werk dit vereist van de werf (werk in putten, sleuven, ondergrondse ruimten, silo’s, etc.).
Deze verlichting moet uitgevoerd worden conform de geldende wetgeving.
De veiligheidscoördinator controleert de algemene en de eventuele noodverlichting.
04.04.02. TOEGANG TOT DE WERF EN CONTROLE
Het personeel zal de bouwplaats betreden en verlaten uitsluitend via de daartoe voorziene toegang. In functie van de
noodzakelijkheid kan de opdrachtgever ten allen tijde overgaan tot het invoeren van toegangsbewijzen.
Het betreden van de bouwplaats door buitenstaanders gebeurt op eigen risico. Het tewerkgestelde personeel wordt
dagelijks geregistreerd in het logboek.
Alle werknemers moeten drager zijn van de wettelijk voorgeschreven identiteitsbewijzen.
Vreemde werknemers afkomstig uit een lidstaat van de EG moeten in het bezit zijn van een detacheringsbewijs E101
afgeleverd en erkend door het land van oorsprong (KB 04.08.78, art. 69).
Werknemers die niet uit de EG komen moeten in het bezit zijn van de vereiste arbeidsvergunning.
Werknemers die de bovenvermelde documenten niet kunnen voorleggen worden niet op de bouwplaats toegelaten.
Aan- en afvoer van materialen en materieel gebeuren uitsluitend via de daartoe aangeduide en eventueel speciaal
ingerichte toegang(en) (wielbelasting, controle, weegbrug, …).
Het lossen of afvoeren van materialen of uitrustingen kan enkel gebeuren tijdens de normale werkuren, tenzij
uitzonderlijk anders werd overeengekomen. De betrokken voertuigen zullen zich niet langer op de bouwplaats
ophouden dan de tijd die voor het lossen of laden noodzakelijk is.
Voor het lossen van materialen moet aan de ingang een verzendingsborderel worden voorgelegd.
Voor het wegvoeren van materialen wordt aan de uitgang een borderel afgegeven waarop vermeld :
aard van de lading;
datum en uur;
ondertekend door de werfleider en door de permanent toezichter.
De aannemer staat in voor de bewaking van zijn materieel en uitrusting op de bouwplaats. De bewaking door de
bouwheer brengt voor de bouwheer geen enkele verantwoordelijkheid met zich mee wat betreft diefstallen,
verduisteringen en beschadigingen gepleegd op de bouwplaats ten nadele van de aannemers of hun aangestelden.
04.04.03. WEGENIS OP DE BOUWPLAATS
De nodige parkeerruimte voor voertuigen en vrachtwagens wordt aangelegd.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
De in- en uitrit wordt zodanig aangelegd dat zich geen onveilige verkeerssituaties op de openbare weg kunnen
voordoen en dat minimale overlast wordt veroorzaakt aan bestaande openbare wegen en omwonenden.
Bij voorkeur zal, indien mogelijk, een lussysteem uitgewerkt worden zodat aan- en afvoer van zware vrachten elkaar
niet kruisen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 6
De breedte, de stabiliteit en het onderhoud van de wegenis op het terrein zijn zodanig dat een veilig verkeer van de
vrachtwagens wordt gewaarborgd bij alle weersomstandigheden.
04.04.04. VERKEERSREGELS OP DE BOUWPLAATS
De bestuurders van voertuigen verplaatsen zich op eigen verantwoordelijkheid binnen de grenzen van de bouwplaats.
De bepalingen van de wegcode, o.m. wat betreft asbelasting, voorrangs-, verbods- en gebodsbepalingen zijn van
toepassing binnen het domein van de bouwplaats.
Elke bestuurder van een voertuig moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs voor de categorie van voertuig dat hij
bestuurt.
Alle werfwagens en voertuigen moeten gedekt zijn door een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid van de
bestuurder dekt.
De snelheid van alle voertuigen is beperkt tot 20 km/h.
De wegsignalisatie is een last van de aanneming : het is de taak van iedere aannemer om de signalisatieborden aan te
brengen die voor de behoeften van de eigen werkzaamheden vereist zijn. De geplande wegsignalisatie wordt ter
goedkeuring voorgelegd aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator.
De aannemer staat zelf in voor de organisatie van de parkeerzones voor personen-, resp. werfwagens. De geparkeerde
voertuigen mogen echter in geen geval de normale werkzaamheden op of buiten de bouwplaats hinderen.
De aannemer moet ervoor zorgen dat zijn voertuigen de wegen niet beschadigen, onveilig maken of de normale
activiteiten op de bouwplaats hinderen. Eventuele herstelling van wegen zijn steeds ten laste van de aannemer die de
schade veroorzaakt heeft.
Indien ten gevolge de droogte de kans bestaat op het opwaaien van stof door het voertuigenverkeer zal de aannemer de
nodige maatregelen treffen om stofhinder te voorkomen, hetzij door aanpassen van de snelheid, hetzij door het
regelmatig besproeien, hetzij door enige andere maatregel te nemen in overleg met de opdrachtgever en de
veiligheidscoördinator.
04.04.05. BESTRIJDING VAN ONGEDIERTE
De aannemer zal de nodige maatregelen treffen ter bestrijding van ongedierte op de werf en in de opgetrokken
accomodaties.
04.05. BOUWPLAATSREGLEMENT
04.05.01. AANVULLENDE VOORSCHRIFTEN BOUWPLAATSINRICHTING
04.05.01.01. Afbakening
Rond de werkzone moet, tenzij anders vermeld, een vaste afsluiting met een goed zichtbare en waar nodig verlichte
signalisatie aangebracht worden.
Stellingen, stutten en dwarsbalken moeten eveneens goed gesignaliseerd worden en dienen op donkere plaatsen te
worden verlicht.
De werkzones waar gevaar bestaat voor derden moeten behoorlijk afgesloten zijn rond de werkzone.
04.05.01.02. Verkeersroutes en verkeer op de werf
Zie ook art. 04.04. Bouwplaatsinrichting.
Verkeersroutes met inbegrip van trappen, vaste ladders, laadplatforms en –hellingen, moeten zodanig worden berekend,
gesitueerd, ingericht en gereedgemaakt dat zij gemakkelijk, volledig veilig en overeenkomstig hun bestemming kunnen
worden gebruikt zodat de werknemers die zich in de buurt van deze verkeersroutes bevinden geen enkel risico lopen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 7
De afmetingen van voor het persoon en/of goederen bestemde verkeersroutes, inclusief die waar wordt gelost of
geladen, dienen te worden afgestemd op het mogelijk aantal gebruikers en de aard van het werk. Wanneer op deze
verkeersroutes vervoermiddelen worden gebruikt, dient voor de andere op de bouwplaats aanwezige personen een
voldoende veiligheidsafstand in acht te worden genomen of dienen passende beschermende maatregelen te worden
getroffen. De routes dienen duidelijk gesignaleerd en moeten regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden.
De voor voertuigen bestemde verkeersroutes dienen op voldoende afstand te zijn gelegen van deuren, poorten,
doorgangen voor voetgangers, gangen en trappen.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten, en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
Indien de bouwplaats zones bevat waarvoor een beperkte toegang geldt, dienen deze zones te worden uitgerust met
voorzieningen die verhinderen dat onbevoegde werknemers deze zones betreden.
Vluchtroutes en nooduitgangen dienen vrij te zijn van obstakels en via de kortste weg naar een veiligheidszone te
voeren.
Op de werf moeten de voertuigen waarvan, omwille van de constructie ervan, de zichtbaarheid achter het voertuig
beperkt is, uitgerust zijn met een geluidssignaal dat in werking treedt bij het achteruit rijden.
Indien men met een voertuig een achterwaartse beweging dient uit te voeren moet men tijdens deze beweging er
constant over waken dat er zich geen personen of voorwerpen achter het voertuig bevinden. Indien de zichtbaarheid
achter het voertuig onvoldoende is, dient men de achterwaartse beweging uit te voeren met behulp van een seingever.
Alvorens een bestuurder zijn voertuig mag verlaten moet de motor van het voertuig uitgeschakeld zijn en moet de
handrem aangespannen worden zodat het voertuig zich niet meer uit zichzelf kan bewegen.
04.05.01.03. Graafwerken
Uitgravingen, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten overal voldoende tegen instorting
beveiligd worden.
Alle putten, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten onmiddellijk betrouwbaar
afgesloten worden of afgeschermd worden met een stevig opgestelde leuning van minstens 1 m hoogte voorzien van de
nodige verlichting en signalisatie. Waar nodig moeten er veilige overgangen worden voorzien.
De mogelijkheid bestaat dat er zich elektrische-, gas en waterleidingen in de ondergrond bevinden. De aannemer dient
er zich voor de aanvang van de graafwerken van te overtuigen dat op deze plaatsen geen leidingen liggen. Hij zal
daartoe de bevoegde diensten raadplegen, in principe is dat de technische dienst.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels dienen de voorschriften zoals bepaald in het AREI (art.
192) nageleefd te worden.
Indien tijdens de graafwerken grondverontreiniging wordt vastgesteld moeten de werken onmiddellijk worden
stopgezet en moeten de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator verwittigd worden.
04.05.01.04. Openingen
Iedere opening aangebracht in een vloer of platform dient :
of afgedekt en verankerd te zijn op een wijze dat het materiaal weerstaat aan een gewicht van minimum 240 kg/m²;
of omgeven te zijn met een stevige borstwering, conform de reglementeringen;
of omgeven door een degelijke afscherming conform de reglementeringen;
en dit ten laste van degene die de opening aangebracht heeft.
Indien de aannemer om een of andere reden voor de uit te voeren werken een zulkdanige collectieve bescherming dient
weg te nemen zal dit voor de kortst mogelijke tijd te zijn. Hij mag de werf niet verlaten vooraleer deze collectieve
bescherming werd teruggeplaatst.
Indien een werk dient uitgevoerd te worden boven een open gebinte, zullen de dwarsbalken bedekt worden met een
voorlopige vloer die alle veiligheid biedt of, andere efficiënte maatregelen (bv. het plaatsen van netten) dienen
genomen te worden om het vallen van personen te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 8
04.05.01.05. Werken in de hoogte
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
De opleiding werknemers die op een steiger werken moet betrekking hebben op :
voorkoming van risico’s voor val van personen en voorwerpen
veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden
voorwaarden voor de toelaatbare belasting van een steiger.
De opleiding van de werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van steigers heeft
betrekking op :
begrijpen van montage, demontage, ombouwschema
veilig monteren, demonteren en ombouwen
inhoud van de opleiding van werknemers die op de steiger werken
bijzondere risico’s.
De werkgever die een steiger monteert, demonteert of ombouwt moet beschikken over de gebruiksaanwijzing van de
fabrikant, opdat de montage, demontage of ombouw van de steiger zou gebeuren overeenkomstig de voorschriften van
de fabrikant. De gebruiksaanwijzing van de fabrikant is vergezeld van een nota die een sterkte- en
stabiliteitsberekening bevat. Indien deze berekeningsnota niet beschikbaar is of niet voorziet in de overwogen
structuurconfiguratie, dan moet een sterkte- en stabiliteitsberekening worden uitgevoerd door een persoon die kan
aantonen dat hij over de nodige kennis beschikt om deze berekeningen uit te voeren.
Wanneer de werkgever die de steiger gebruikt een andere werkgever is dan deze die de steiger monteert, demonteert of
ombouwt, bezorgt deze laatste de berekeningsnota aan de werkgever die de steiger gebruikt.
De werkgever die de steiger gebruikt wijst een persoon aan, hierna de bevoegde persoon genoemd, die door middel van
een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van de volgende taken :
waken over de toepassing van de maatregelen ter preventie van de risico's dat personen of voorwerpen vallen;
waken over de toepassing van de veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden die afbreuk
zouden kunnen doen aan de veiligheid van de betrokken steiger;
waken over de naleving van de voorwaarden inzake toelaatbare belasting;
uitvoeren van controles om na te gaan of de steiger, in alle omstandigheden, blijft beantwoorden aan de
berekeningsnota.
Als bepaalde gedeelten van een steiger niet gebruiksklaar zijn, bijvoorbeeld tijdens de montage, demontage of ombouw,
markeert de werkgever die de steiger monteert, demonteert of ombouwt deze met waarschuwingssignalen voor
algemeen gevaar, overeenkomstig de voorschriften inzake de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk.
Deze gedeelten worden behoorlijk afgebakend door materiële elementen die de toegang tot de gevarenzone beletten.
Wanneer op een stelling een hefwerktuig dient opgesteld te worden :
moeten de delen waaruit de stelling bestaat zorgvuldig nagezien en desnoods behoorlijk versterkt worden;
moeten de dwarshouten onbeweegbaar gemaakt worden;
moeten de staanders stevig vastgemaakt worden aan een weerstandbiedend gedeelte van het gebouw op de plaats
waar het hefwerktuig moet worden opgesteld;
moet een verticaal schutsel opgesteld worden op de hele hoogte van de stelling om te beletten dat de vloer of de
vracht aan de stelling hapert;
moet de stelling periodiek nagezien worden.
Het materieel, de toestellen en de installaties moeten voldoen aan de ter zake geldende wettelijke bepalingen.
Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn waarbij rekening wordt
gehouden met :
het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt;
de maximale belasting en de verdeling ervan;
eventuele externe invloeden.
Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn moet men voor
stabiliteit zorgen door middel van geschikte en veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde
verplaatsing van de gehele werkplek of van delen ervan te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 9
De stabiliteit en de stevigheid moeten adequaat en vooral na een eventuele wijziging van de hoogte of van de diepte van
de werkplek worden gecontroleerd.
Ongewilde bewegingen van rolsteigers tijdens werkzaamheden op hoogte worden door een passende voorziening
voorkomen.
Wanneer een rolsteiger verplaatst wordt, mag er zich geen enkele werknemer op bevinden, tenzij de rolsteiger speciaal
ontworpen is zodanig dat de veiligheid van de werknemers op de rolsteiger niet in het gedrang komt door de
verplaatsing.
De zone waar gewerkt wordt op hoogtewerkers, ladders, stellingen, etc. moet op een aan de omstandigheden aangepaste
manier afgebakend worden. Indien dit praktisch niet te realiseren is moet een persoon aanwezig zijn die moet beletten
dat de hoogtewerker, ladder, stelling, etc. kan aangereden worden, en verhinderen dat er personen in de gevarenzone
(val van voorwerpen) kunnen komen. Stellingen op donkere plaatsen dienen te worden verlicht.
Het bestijgen of het afdalen van in aanbouw zijnde bouwwerken mag enkel geschieden door middel van ladders of
andere slechts voor dit doel bestemde middelen.
Een ladder is in de eerste plaats te beschouwen als een toegangsmiddel dat het mogelijk maakt plaatsen te bereiken
waarbij niveauverschillen moeten worden overbrugd. Het gebruik van de ladder als arbeidsmiddel is beperkt tot
situaties waar het risico gering is en gepaard gaat met hetzij een korte gebruiksduur hetzij niet veranderbare kenmerken
van de arbeidsplaats. In alle ander gevallen is het gebruik van veiliger arbeidsmiddelen verplicht. Een risicoanalyse zal
de basis zijn om te bepalen of het al dan niet om een aanvaardbare situatie gaat.
Ladders worden bovenaan EN onderaan vastgelegd tegen schuiven.
Het dragen van een veiligheidsgordel is in alle gevallen verplicht bij elk werk verricht in de hoogte, conform de
wettelijke bepalingen. De lijn waarmede de werknemer wordt beveiligd tegen val zal steeds vastgemaakt worden aan
een stevig vasthechtingspunt dat hoger ligt dan de schouder van de te beveiligen persoon.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
04.05.01.06. Hijsen van lasten
Hijswerktuigen, hoogtewerkers, aanslagmateriaal (bv. oogbouten, kabels, kettingen, haken, etc. ), etc. , door de
werknemers van de aannemers gebruikt, moeten steeds in veilige toestand verkeren.
Keuringscertificaten (indienststellingsverslag & 3-maandelijkse keuringsattesten), afgeleverd door een erkend
organisme, dienen op vraag steeds voorgelegd te kunnen worden. Deze keuringscertificaten zijn een voorwaarde om
dit soort materieel op de werf te brengen of te houden. Een kopie moet vooraf aan de werfverantwoordelijke
overhandigd worden. Dit certificaat moet ten allen tijde aan de veiligheidscoördinator kunnen worden getoond.
Lasten mogen niet in opgehangen toestand vervoerd worden zonder veilige begeleiding, en er mag slechts een
aangestelde signaalgever/aanpikker signalen overbrengen aan de kraanmachinist.
Er mag zich in geen geval personeel onder of dicht bij de lasten bevinden en op in beweging zijnde uitrustingen of
lasten mogen zich geen personen bevinden.
Het laten vallen van voorwerpen moet vermeden worden.
Hijs- en tuikabels dienen zorgvuldig te worden geïnspecteerd. Defecte of beschadigde kabels moeten onmiddellijk
worden verwijderd teneinde verder gebruik te vermijden.
04.05.01.07. Gevaarlijke werken
Werkzaamheden aan draaiende machines of draaiende onderdelen van installaties zijn verboden.
Alle werken die tijdens de uitvoering een bijzonder gevaar kunnen inhouden maken het voorwerp uit van een
bijzondere werkvergunning. Het vergunningsdocument vermeldt de werkomschrijving, de te nemen
voorzorgsmaatregelen, de datum en de geldigheidsduur.
De bijzondere werkvergunning wordt afgeleverd door de projectverantwoordelijke, na goedkeuring door de
veiligheidscoördinator.
De werkzaamheden mogen pas aangevangen worden nadat de veiligheidscoördinator ter plaatse de naleving van de
veilige werkvoorwaarden heeft gecontroleerd.
De bijzondere werkvergunning wordt pas als afgesloten beschouwd nadat de veiligheidscoördinator gecontroleerd heeft
dat het werk veilig werd achtergelaten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 10
Werken die in gevaarlijke omstandigheden moeten uitgevoerd worden, dienen steeds te gebeuren door minimum twee,
bevoegde, personen die de nodige instructies gekregen hebben. Elke afzonderlijk tewerkgestelde werknemer beschikt
over aan de omstandigheden aangepaste alarmmiddelen.
Wanneer werkzaamheden moeten uitgevoerd worden in plaatsen waarbij gevaarlijke dampen kunnen vrijkomen dient
door een continue meting de atmosfeer van de zone gecontroleerd te worden en moeten steeds passende maatregelen
genomen worden.
Voor interventies aan onder spanning zijnde elektrische installaties en werken in besloten ruimten (tanks, riolen, etc. )
moeten er specifieke instructies voor deze werken opgenomen worden in het veiligheids- en gezondheidsplan van
de uitvoerende onderneming.
Deze instructies zijn vooraf besproken met en goedgekeurd door de veiligheidscoördinator.
04.05.01.08. Slopingswerken
De slopings- of ontmantelingswerken moeten uitgevoerd worden overeenkomstig de veiligheidsvoorzieningen bepaald
in art. 464 van het ARAB.
04.05.02. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (PBM)
De oplevering en eventuele periodieke keuring van de PBM’s zal geschieden conform het voorkomingsbeleid zoals
voorzien in de Wet op het welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, en meer bepaald in de wetgeving betreffende de
persoonlijke beschermingsmiddelen.
Voorgeschreven individuele beschermingsmiddelen dienen gedragen te worden op plaatsen/zones en voor
werkzaamheden die zulks vereisen :
het dragen van kleding, aangepast aan het uit te voeren werk;
het dragen van helm en veiligheidsschoenen/veiligheidslaarzen, voorzien van stalen neus en ondoordringbare
tussenzool, op de gehele bouwplaats, en dit ongeacht het werk;
het dragen van een veiligheidsbril, handschoenen, oorbescherming en andere persoonlijke beschermingsmiddelen
waar noodzakelijk;
het gebruik van aangepaste oogbescherming bij het slijpen en polijsten (slijpbril), hakken (veiligheidsbril), lassen
en branden (laskap, branderbril) en beveiligingsschermen bij las- en slijpwerk;
het dragen van stofmaskers als de werknemers aan stof blootgesteld zijn;
het dragen van gekeurd veiligheidsharnas voor elk werk in de hoogte.
Het dragen van PBM conform de geldende wetgeving is op de bouwplaats voor iedereen verplicht.
Elke onderneming moet op haar kosten PBM ter beschikking stellen van haar personeel en/of bezoekers. Zij moet
eveneens toezien op het gebruik ervan. Tevens moet zij zorgen voor het onderhoud en de vernieuwing ten gepaste
tijde.
De werknemers moeten, overeenkomstig hun opleiding en de gegeven instructies, op de juiste wijze gebruik maken van
de PBM en ze na gebruik weer opbergen.
04.05.03. COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN (CBM)
De collectieve veiligheidsvoorzieningen bestaan uit al de beschermingsmiddelen ter verhoging van de arbeidsveiligheid
die men redelijkerwijs kan toepassen of die door de in België van kracht zijnde reglementeringen inzake
arbeidsveiligheid zijn opgelegd.
Ter voorkoming van arbeidsongevallen moet elke onderneming waar nodig CBM voorzien. De keuze wordt bepaald op
basis van de algemene preventiebeginselen (cfr. welzijnswet dd. 04.08.96) waarin ondermeer de voorkeur wordt
gegeven aan collectieve bescherming in plaats van persoonlijke bescherming.
De voorziene collectieve beschermingsmiddelen die tijdelijk dienen verwijderd of verplaatst te worden door een
aannemer om zijn werkzaamheden te kunnen uitvoeren dienen na deze werkzaamheden ogenblikkelijk door deze
aannemer teruggeplaatst te worden. Indien een aannemer zich niet houdt aan deze regel dan zal de kostprijs van het
terugplaatsen van de collectieve beschermingsmiddelen rechtstreeks afgetrokken worden van zijn aannemingssom.
Opmerking : het verwijderen of verplaatsen van deze CBM dient geregeld te worden in samenspraak met de
veiligheidscoördinator. Geplaatste CBM mogen nooit verwijderd worden zonder dat vervangende of definitieve
beschermingen worden aangebracht.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 11
Leuningen mogen slechts verwijderd worden naarmate ze vervangen worden door definitieve
beschermingsmaatregelen.
Elke op de bouwplaats vastgestelde gevaarlijke of ongezonde toestand moet onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator
gemeld worden.
04.05.04. ORDE & NETHEID
De bouwplaats moet zuiver gehouden worden en dient na het beëindigen der werken opgeruimd te worden.
Elke onderneming zal daartoe minstens dagelijks zijn werkposten opkuisen en het afval afvoeren. De coördinator kan
op kosten van de onderneming die in gebreke blijft de opdracht geven aan derden om de werkposten op te ruimen.
De wegen, doorgangen en trappen moeten ten allen tijde vrij zijn van obstakels en hindernissen. Soepele leidingen en
kabels mogen de doorgang niet belemmeren. Kruisen zij een doorgang, dan worden zij beschermd tegen beschadiging.
Dit gebeurt best door afgeschuinde houten planken of afgeschuinde rubberen stroken over de leidingen en kabels.
Materialen moeten ordelijk en stabiel, beveiligd tegen weersinvloeden, in afspraak met de veiligheidscoördinator, in de
voorziene zones gestapeld worden.
De werf dient derwijze te worden ingericht dat er geen vuil afkomstig van de werkzaamheden op de openbare weg kan
terechtkomen.
Zwerf- en waaivuil moet tenminste wekelijks worden verwijderd;
De in- en uitrit, de parkeerruimten en de wegenis op het terrein worden, indien nodig dagelijks gereinigd.
Men zal hierbij het organisch afval afkomstig van eetwaren niet uit het oog verliezen en dit steeds in gesloten zakken
plaatsen die men minstens eens per dag verwijdert om het aanlokken van wespen te vermijden.
04.05.05. MILIEU
Het is verboden om het even welk chemisch produkt in de riolen te lozen of te verbranden.
De resten en residu’s, van welke aard ook, dienen vernietigd te worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen inzake
het milieu.
04.05.05.01. Verwijderen van afval en puin
De aannemer zal voldoende containers plaatsen om al het afval te verzamelen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren
van het afval naar een vergunde stortplaats.
04.05.05.02. Verbranden van afval
Het is verboden om afval op de bouwplaats te verbranden.
04.05.05.03. Maatregelen i.v.m. bodem-, lucht-, & waterverontreiniging
Elke aannemer zal de nodige maatregelen nemen ten einde bodem-, lucht- en waterverontreiniging te voorkomen.
04.05.06. ELEKTRISCHE INSTALLATIE
04.05.06.01. Op de werf
De elektrische installatie zal door een erkend organisme gekeurd worden conform het AREI. Elk defect moet
onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator gemeld worden.
Verdeelborden moeten steeds gesloten blijven. Het aansluiten kan enkel met aangepaste stekkers. Alle verbindingen
(stekker/stopcontact) moeten geschikt zijn voor gebruik in vochtige omstandigheden, minimum IP44.
De elektrische kabels moeten zodanig geplaatst of opgehangen dat eventuele schade tot een minimum wordt beperkt.
Doorgangen dienen vrijgehouden van elektrische kabels. Beschadigde elektrisch materiaal/ -kabels dienen
onmiddellijk van de werf verwijderd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 12
Toestellen die buiten de normale werkuren onder spanning blijven moeten een bordje met de vermelding “Toestel
onder spanning – niet onderbreken” dragen.
Alle weg- of baankruisingen moeten noodzakelijkerwijze ondergronds uitgevoerd worden en moeten worden aangeduid
met standaardbakens.
De masten die de elektrische luchtlijnen dragen moeten voorzien zijn van een bord met het opschrift “Verboden de
draden of kabels aan te raken – DOODSGEVAAR”.
Op de werkplaats aanwezige installaties voor energiedistributie, met name deze die aan externe invloeden blootstaan,
moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden en moeten steeds beveiligd zijn voor onbevoegden.
Wanneer er tijdelijke bovengrondse elektriciteitsleidingen worden aangelegd, dienen deze zoveel mogelijk buiten de
werkplaats te worden omgeleid en spanningsloos te worden gemaakt. Indien dit niet mogelijk is moeten er hekkens en
waarschuwingen worden geplaatst om voertuigen en installaties op een afstand te houden.
Wanneer voertuigen op de werkplaats onder elektriciteitsleidingen moeten doorrijden dienen passende waarschuwingen
en een bescherming onder deze draden te worden aangebracht.
04.05.06.02. Elektrische werktuigen
Zij worden in twee soorten onderverdeeld :
1. met dubbele isolatie, waarvoor geen aarding nodige is en die bij voorkeur wordt gebruikt;
2. de andere, die steeds met de aarde moeten verbonden zijn (vb. beschermingsgeleider).
04.05.06.03. Werken aan elektrische installaties
Het spreekt vanzelf dat het werken aan elektrische L.S.-installaties, enkel kan nadat de installatie buiten spanning
geplaatst is en dat deze werken op een degelijke manier gesignaleerd worden. Dit kan o.a. door waarschuwings-,
verbods- en inlichtingsborden op strategische plaatsen aan te brengen.
Alleen bekwame en gekwalificeerde elektriciëns (cfr. EN 50110 dec. 1996) mogen werkzaamheden uitvoeren onder
L.S.-spanning of in de nabijheid van onder L.S.-spanning staande delen.
Werken aan H.S.-installaties mag enkel, wanneer deze installaties buiten spanning gesteld zijn en door minstens 2
personen (gewaarschuwd en/of bevoegd personeel BA4 of BA5 - art. 47 AREI).
Werken buiten spanning :
De elektrische L.S.-installaties worden verondersteld buiten spanning te zijn, wanneer :
alle actieve delen waaraan gewerkt wordt spanningsloos zijn;
geen enkele stroomvoerend niet-geïsoleerd deel onder spanning blijft binnen de genaakbaarheidszone (art. 28
AREI).
Een strikte toepassing van de preventieprincipes (de vitale 5) is vereist :
1. buiten spanning stellen met scheidingsmiddelen, voorzien van zichtbare (te controleren) (toe)stand van
onderbreking (art. 235.01 AREI);
2. afbakening rond de werkzone aanbrengen (art. 266 AREI) met een goed zichtbare ketting of lint uit isoleerstof;
3. controleren met aangepaste middelen (meters, neonlampen) of de stroomvoerende delen inderdaad spanningsloos
zijn;
4. aarden-kortsluiten van de buiten spanning geplaatste stroomvoerende delen volgens de geldende procedures;
5. maatregelen nemen tegen herinschakelen (art. 235.d. AREI) :
vergrendelen met slot(en) of hangslot(en);
aanbrengen van waarschuwingsbord(en);
zo mogelijk het lokaal waarin de installatie zich bevindt, afsluiten (met sleutel).
Werken onder spanning :
Werkzaamheden aan elektrische L.S.-installaties mogen alleen onder spanning uitgevoerd worden wanneer de
installaties aan de nodige vereisten voldoet en wanneer veiligheids-, dienst- of exploitatienoodwendigheden dit
noodzakelijk maken. Extra beschermingsmiddelen zijn verplicht zoals :
gebruik van aangepaste (geïsoleerde werktuigen) en materieel;
gebruik van aangepaste PBM's (o.a. helm en gelaatscherm, isolerende handschoenen, veiligheidsschoenen) en
brandwerende kledij om de gevolgen van een kortsluiting te beperken;
gebruik van isolerende matten of andere middelen, om de contactweerstand (en dus ook de totale weerstand) te
vergroten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 13
04.05.06.04. Werken in de nabijheid van onder spanning staande installaties
Werkzaamheden in de nabijheid van onder spanning gestane elektrische L.S.-installaties mogen alleen mits naleving
van de desbetreffende beschermingsmaatregelen, zoals omhullende isolatie aanbrengen, afschermingen plaatsen of door
minimum veiligheidsafstanden te respecteren.
04.05.07. ARBEIDSMIDDELEN EN TOEBEHOREN
Bijzondere aandacht dient besteed aan de hiernavolgende wettelijke opdrachten :
de oplevering en periodieke keuring van hefwerktuigen en het hijsgereedschap;
de oplevering en installatie conform het voorkomingsbeleid zoals voorzien in de Wet op het welzijn en zijn
uitvoeringsbesluiten, meer bepaald in de wetgeving inzake de Arbeidsmiddelen;
het gelijkvormigheidsonderzoek van elektrische installaties conform de artikelen 270 en 272 van het AREI
(Algemeen reglement op de elektrische installaties).
Elke onderneming moet zijn arbeidsmiddelen zodanig markeren dat ze identificeerbaar zijn. De identificatie moet
beschreven worden in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan.
04.05.07.01. Toestellen en gereedschap
Het op de werf gebruikte materiaal moet in goede staat verkeren en beantwoorden aan de meest recente
veiligheidsvoorschriften.
Een Franstalige en Nederlandstalige versie van alle richtlijnen, handleidingen, etc. met betrekking tot het gebruik en de
bediening van de toestellen en speciaal gereedschap dient op de bouwplaats aanwezig te zijn.
Op vraag van de veiligheidscoördinator moeten de gebruiksaanwijzing en de veiligheids- en gezondheidsinstructies
kunnen voorgelegd worden.
04.05.07.02. Materieel
Alle materieel dient te voldoen aan de vigerende wetgeving ter zake. De keuringsverslagen zijn op de bouwplaats
aanwezig en moeten onmiddellijk voorgelegd kunnen worden.
Indien het verslag niet kan worden voorgelegd of indien duidelijk blijkt dat het betrokken toestel niet beantwoordt aan
de reglementaire voorschriften zal de bouwheer bevel geven het toestel onmiddellijk buiten dienst te stellen.
Bij gebruik van meerdere heftoestellen met overlappende gieken moet in overleg met de veiligheidscoördinator een
gebruiksprocedure opgesteld worden.
Alle grondwerkmachines moeten bij het achteruitrijden een duidelijk geluidssignaal veroorzaken.
Hijstoestellen met uitschuifbare stabilisatiepoten moeten bij defect of niet uitgetrokken poot een signaal in de
stuurcabine ontvangen.
04.05.08. GEVAARLIJKE PRODUCTEN
Wanneer de werken het gebruik van gevaarlijke stoffen vereist zal de aannemer alle gegevens verstrekken betreffende
leveringstermijn, aard en hoeveelheid van alle gevaarlijke stoffen of preparaten, de wijze en plaats van stockeren en de
genomen veiligheidsmaatregelen, alles conform de van toepassing zijnde wetgeving.
Tevens dient voldaan aan het KB van 11.01.93 tot regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van
gevaarlijke preparaten met het oog op het op de markt brengen of het gebruiken ervan.
Het volledig ingevuld identificatieblad wordt door de aannemer aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator
overhandigd.
Alle gevaarlijke stoffen aanwezig op de werf dienen te worden voorzien van hun wettelijk gevaarsetiket zoals bepaald
in het ARAB (art. 723.bis).
De voorraad gevaarlijke stoffen en preparaten moet steeds bekend zijn en in de opslagruimte bewaard worden.
Indien werken worden uitgevoerd waarbij schadelijke of hinderlijke dampen/gassen vrijkomen moet dit gemeld worden
in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan. Met de veiligheidscoördinator worden maatregelen afgesproken om
de dampen/gassen op een doeltreffende manier af te voeren (afzuiginstallatie).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 14
De verluchting van de lokalen dient in ieder geval zo efficiënt mogelijk te zijn (indien mogelijk de buitenvensters
openen, zien dat het ventilatiesysteem werkt, …). Tijdens het drogen van het product zal de verluchting aanhouden. In
geen geval mogen de maximum limietwaarden noch de minimum explosielimiet bereikt worden.
Het rookverbod dient strikt nageleefd te worden, zelfs indien het product niet ontvlambaar is.
Het schoonmaken van het materieel met oplosmiddelen dient buiten de gebouwen te gebeuren, ver van elke vlam,
ervoor zorgend dat de gebruikte oplosmiddelen en de doordrenkte vodden in metalen, hermetisch afgesloten recipiënten
worden geplaatst.
De recipiënten die chemische producten bevatten en de recipiënten die er bevat hebben zullen onmiddellijk na gebruik
hermetisch afgesloten worden.
De aangepaste persoonlijke bescherming dient vanaf het begin gedragen te worden.
04.05.08.01. Documentatie
Van elk op de werf aangetroffen en gedetermineerd chemisch produkt zal de aannemer een Veiligheids- en
Gezondheidskaart opmaken voor zijn werknemers. De V&G-kaart zal permanent op de werf aanwezig zijn.
04.05.08.02. Tanks voor chemicaliën
Enkel bovengrondse tanks worden toegelaten.
Chemicaliën moeten opgeslagen worden in tanks die schokvast zijn en voldoende bestand tegen aantasting.
De tanks moeten geplaatst worden in een kuip, voorzien van een bekleding die de betrokken chemicaliën niet doorlaat
en met een capaciteit die tenminste gelijk is aan het volume van de opgeslagen vloeistoffen, tenzij men een andere
maatregel treft, zodat in een geval van lek, minimaal dezelfde veiligheidswaarborgen geboden worden.
De leidingen, koppelingen en afsluiters mogen geen lekken vertonen en moeten zo gemonteerd worden dat ze
gemakkelijk bereikbaar zijn, teneinde eventuele lekken onmiddellijk te kunnen vaststellen en herstellen.
04.05.08.03. Brandbare gassen en zuurstof
Het opslaan van brandbare gassen in flessen moet in uitsluitend daartoe bestemde ruimten gebeuren, of op daartoe
bestemde plaatsen in open lucht. De opslag van zuurstof dient gescheiden te zijn van alle andere brandbare stoffen.
Deze ruimte moet vrijstaand zijn en zich op 10 m van elk ander gebouw bevinden. Men dient er speciaal op te letten
dat in het lokaal, of in de omgeving ervan, geen brandbaar materiaal, zoals olie, vet, hout, etc. aanwezig is.
Alleen gespecialiseerd personeel heeft vrije toegang en er moeten borden met de vermelding “Gevaar”, “Brandbare
produkten” en “Verboden te roken” (lettergrootte = 10 cm) zichtbaar op de toegangsdeuren worden aangebracht.
In iedere ruimte of lokaal worden twee blusapparaten (type CO2 of gelijkwaardig), met een capaciteit van tenminste 20
kg elk, geplaatst.
04.05.09. WERKEN MET OPEN VLAM
Werken met open vuur, soldeerapparaten, las- en snijgereedschap, slijpschijven, … mogen enkel uitgevoerd worden als
men een vuurvergunning gekregen heeft. Voor aanvang van deze werken moeten alle brandbare materialen verwijderd
worden en moeten de gepaste blusmiddelen klaar staan in de onmiddellijke omgeving. Na het werk moet de omgeving
nogmaals onderzocht worden om eventuele gloeiende materialen te verwijderen. De omgeving moet beschermd
worden tegen eventuele schade veroorzaakt door gloeiende spaanders, …
Het behandelen van gasflessen gebeurt met de meeste zorg. Gasflessen die niet in gebruik zijn worden buiten het
gebouw op een vaste plaats rechtop gestockeerd, vastgemaakt, voorzien van de beschermkop en beschermd tegen de
zon.
De zuurstof- en brandgasflessen worden bij gebruik verticaal of schuin onder een hoek van minimum 35° geplaatst. Ze
moeten gemonteerd zijn op een flessenkar. Op het einde van de dagtaak worden gasflessen dichtgedraaid en slangen en
manometers ontspannen.
Bij werken met open vlam hoort een ABC-blusapparaat van minimum 6 kg.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 15
Bij het branden van roofing of andere bitumeuze producten zal men er over waken dat een persoon aanwezig is op de
plaats van het branden tot twee uur na het beëindigen der werken. Deze persoon is uitgerust met een ingeschakelde
mobilofoon, met in het eerste geheugen het nummer 112.
04.05.10. WERKEN IN BESLOTEN OMGEVING
Bij het openen van kelders, putten, peilbuizen of andere afgesloten ruimten is bijzondere waakzaamheid geboden omdat
daarbij mogelijk opgehoopt gas/damp in hoge concentraties kan vrijkomen. Bovendien kan het zuurstofgehalte in deze
ruimten te laag zijn.
Het werken aan of in besloten ruimten gebeurt uitsluitend onder toezicht van een “toezichthouder” en na het verkrijgen
van een bijzondere werkvergunning (zie …). Deze zorgt ervoor dat alle maatregelen genomen worden die nodig zijn
om de betreffende ruimte veilig te kunnen betreden (voorafgaande inspectie, ventilatie, etc.) en dat er in geval van nood
voldoende personen ter beschikking zijn om snel te worden ingezet.
In ieder geval zal men ernaar streven :
het aantal personen dat in een besloten ruimte werkt zo klein mogelijk te houden;
de verblijftijd in de ruimte zo klein mogelijk te houden;
maatregelen te nemen om bij bedwelming of bij moeilijkheden het slachtoffer onmiddellijk buiten de ruimte te
evacueren, zonder dat anderen zich erin hoeven te begeven.
Gedurende de tijd dat personen in de ruimte verblijven moet tenminste één persoon aanwezig zijn bij de toegang van
die ruimte. Deze “veiligheidswacht” zal voortdurend contact onderhouden met de zich in de ruimte bevindende
personen en met de toezichthouder. Hij zal nooit op eigen initiatief handelen, doch in geval van nood de toezichthouder
verwittigen, die onmiddellijk alle maatregelen moet kunnen nemen die noodzakelijk zijn om hulp te bieden :
een goede communicatie met duidelijke afspraak over de toegepaste signalen en waarschuwingen is noodzakelijk;
er moeten middelen ter beschikking zijn om voor de redding – zonder tijdverlies – met anderen in verbinding te
treden (telefoon, portofoon, etc.).
in geen geval mogen helpers zich onbeveiligd, geheel of gedeeltelijk in de ruimte begeven.
Wanneer een arbeider in een diepte moet afdalen, waar mogelijkheid tot gevaar bestaat, moet hij steeds een
veiligheidsgordel met schouderriemen dragen.
De werkverlichting wordt aangepast aan de specifieke werkomstandigheden.
De desbetreffende zone wordt afgebakend met behulp van veiligheidslint.
De sleuven en tunnels moeten behoorlijk worden ondersteund. Het plaatsen van vaste leuningen, handleuningen,
loopbruggen, vloeren en platformen gebeurt volgens de aard van het werk en de aanwezige risico’s.
04.05.11. WERKEN WAARBIJ ASBESTVEZELS KUNNEN VRIJKOMEN
De aannemer of zijn afgevaardigde bevestigen hierbij dat zij de asbestinventaris of een uittreksel ervan ontvingen voor
de plaatsen waar zijn werknemers en/of deze van zijn onderaannemers worden tewerkgesteld bij het uitvoeren van de
werken die het voorwerp zijn van dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Wanneer tijdens de werken materialen bewerkt moeten worden die in het bestek niet worden vermeld als
asbesthoudend, maar waarvan de (onder)aannemer of zijn werknemers of de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
vermoedt dat ze asbest kunnen bevatten moeten de werken onmiddellijk stopgezet worden en moet de volgende
procedure nageleefd worden :
alle nodige maatregelen treffen opdat geen vezels van het verdachte materiaal zouden vrijkomen in de ruimte;
door een erkend labo, aangeduid en betaald door de opdrachtgever, een onderzoek laten uitvoeren naar de
aanwezigheid van asbest in het verdacht materiaal – het onderzoek omvat ook de staalname die wordt uitgevoerd in
aanwezigheid van de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator;
indien dit onderzoek wijst op de aanwezigheid van asbest in het betreffende materiaal moet de aannemer de nodige
maatregelen treffen om te voldoen aan de bepalingen van het KB dd. 16.03.06 betreffende de bescherming van de
werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest.
De asbest of asbesthoudende afvalstoffen moeten door de aannemer behandeld en verwijderd worden volgens de ter
zake geldende wettelijke bepalingen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 16
04.05.12. WERKEN WAARBIJ EEN NUTSVOORZIENING ONDERBROKEN DIENT TE
WORDEN
De periodes gedurende dewelke een nutsvoorziening moet onderbroken worden, moeten in gemeenschappelijk overleg
met de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met de uitvoering en de veiligheidscoördinator besproken worden.
Onder nutsvoorziening wordt begrepen : elektriciteit, gas, leidingwater, stoom, lucht, telefoon, fax, water, TVdistributie.
04.05.13. HINDER DOOR UITGEVOERDE WERKEN.
In geval er door de uit te voeren werken hinder zou kunnen ontstaan (tocht, stof, lawaai, gassen ...) voor het eigen
personeel of derden dienen de nodige bijkomende maatregelen getroffen te worden om deze tot een minimum te
beperken.
Alle maatregelen dienen getroffen te worden teneinde de bescherming van de eigen werknemers, de werknemers van de
opdrachtgever of van derden te verzekeren tegen gevaren die voortvloeien uit de blootstelling aan geluid op het werk.
Indien bij de uitvoering van de werken een niet te voorkomen geluidshinder voor de werknemers van de opdrachtgever
of van derden wordt verwacht, dienen preventief de nodige organisatorische afspraken te worden gemaakt met de
opdrachtgever en de veiligheidscoördinator om de hinder te voorkomen.
Indien het personeel van de opdrachtgever dat tewerkgesteld is in de nabijheid van de plaats der werken of derden enige
hinder zou kunnen ervaren van een door de aannemer gebruikte gevaarlijke stof of preparaat dan dienen in samenspraak
met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator de nodige preventieve maatregelen te worden getroffen.
Hinder voor buurtbewoners dient voorafgaandelijk op de maandelijkse technische vergadering gemeld en besproken te
worden met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator.
orden overgemaakt aan de bouwdirectie belast met de uitvoering bij de aanvang der werkzaamheden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 1
05. ORGANISATIE BIJ NOOD, EVACUATIE VAN EEN
GEWONDE
05.01. ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING
05.01.01. E.H.B.O.
Elke onderneming moet vanaf twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats (onderaannemers inbegrepen) een
gebrevetteerde hulpverlener voorzien die :
tijdens de werkuren permanent aanwezig is op de bouwplaats;
een eigen uitgeruste E.H.B.O.- post (cfr. art. 178 ARAB) beheert.
Iedere onderneming met minder dan twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats duidt minstens één persoon
aan, die de voormeld art. 178 voorziene apotheek bijhoudt.
Bij een ernstig ongeval zal men altijd beroep doen op het dichtsbijgelegen ziekenhuis.
05.01.01.01. Doelstelling EHBO
Het voorzien in personeel en passende structuren om de risico’s op de bouwplaats of in het werkhuis te ondervangen,
waken over de gepaste geografische inplanting en het aantal medewerkers teneinde zo vlug en zo paraat mogelijk hulp
te kunnen bieden aan het slachtoffer van een arbeidsongeval voor de komst van hulp van buitenaf. Deze diensten van
zullen gecoördineerd worden met deze van de onderaannemers.
05.01.01.02. Verbandkoffer EHBO
Op alle bouwplaatsen en in alle werkhuizen moet een verbandkoffer beschikbaar zijn waarvan de inhoud door de
arbeidsgeneesheer bepaald wordt in functie van de aanwezige risico’s en het opleidingsniveau van de hulpverleners.
Volgende lijst kan een aanduiding zijn :
hemostatisch kussen : 1 eenheid
isothermisch deken : 1 eenheid
linnen doeken (driehoek, rechthoek of gelijkbenig van 1 m zijde) : 2 eenheden
plastiek zakken van 0,25 m x 1,15 m : 2 eenheden
veiligheidsspelden : 12 eenheden
Materieel voor courante verzorging :
verbandgaas, groot model (0,30 m x 0,30 m) individueel verpakt : 20 eenheden
zelfklevend verband (assortiment individueel verpakt) : 10 eenheden
elastisch verbandgaas (type nylex) 3 m x 0,07 m : 3 eenheden
3 m x 0,10 m : 1 eenheid
niet rekbaar linnen verband (4 m x 0,10 m) : 3 eenheden
flesjes met druppelteller : 2 flesjes
antiseptisch ontsmettingsmiddel (type Bétadine, Septivon, Hexomédine) : 125 ml
afscheurbare sparadrap (5 m x 0,02 m) : 1 eenheid
vocht voor oogbad (type Dacryosérum) : 1 flesje
splinterknijper : 1 eenheid
schaar met ronde uiteinden (14 cm) : 1 eenheid
wegwerphandschoenen : 1 doos van 10 paren
Deze verbandkoffer moet steeds compleet zijn.
05.01.01.03. Hulppost
Een hulppost is aanbevolen zodra de bouwplaats een duur heeft van meer dan 4 maanden.
Minimum uitrusting : bed, deken, wastafel, gemakkelijk te reinigen tafel, opbergkast, verbandkoffer, zaklamp, telefoon
en een draagberrie ten behoeve van externe hulpverleners.
De post wordt aangegeven en is gemakkelijk bereikbaar voor interne en externe hulpverleners.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 2
Nota : bij een bezetting van 200 personen wordt een eerste hulppost geïnstalleerd :
1 verpleger van 200 tot 800 werknemers;
2 verplegers van 800 tot 2000 werknemers.
De uitrusting van de hulppost wordt bepaald in overleg met de arbeidsgeneesheer.
05.01.01.04. Externe hulpverlening
De opdracht voor het in werking stellen van de hulp moet duidelijk zijn. De oproepnummers moeten aangeplakt zijn.
Vooraf kan worden contact genomen met de externe hulpdiensten om afspraken te maken.
Begeleiding voorzien voor de externe hulpdiensten.
Op de bouwplaats en voor moeilijk bereikbare zones dient een verkenning te worden georganiseerd met de externe
hulpdiensten. Over het algemeen leidt dit tot het opmaken van een hulpplan.
05.01.02. HULPVERLENERS
(Lijst te bezorgen door de inschrijver samen met het veiligheidsplan).
05.01.03. NOODOPROEPNUMMERS
Teneinde op een snelle en efficiënte wijze de hulpdiensten te kunnen verwittigen wordt een lijst met
noodoproepnummers met vermelding van de belangrijkste instructies opgenomen in het veiligheids- en
gezondheidsplan.
Een afschrift van deze lijst dient bij elke telefoonpost goed zichtbaar te worden opgehangen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 3
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
Medische spoeddienst
Tel 100 – GSM 112
Ziekenhuis met urgentiedienst
24/24h
tel : 02/641 48 12
Ziekenhuizencentrum
Etterbeek-Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
Huisartsen
Cfr. 100 of urgentiedienst 24/24h
Ziekenhuis
Antigifcentrum
070/245.245
Militair Hospitaal
Neder-Over-Heembeek
Brandweer
Tel 100 – GSM 112
Politiediensten
101 (alg. nummer)
Vermeld referentiepunt en straatnaam
Vermeld de aard van de verwonding
Vermeld of het slachtoffer ademt
Vermeld of het slachtoffer hartslag heeft
Vermeld de naam van uw firma en uw eigen
naam
Bij levensgevaar meteen via de 100 bijstand
vragen van de MUG (Medische urgentie
groep)
Maximaal beroep doen op de dienst 100 voor
vervoer van een gekwetste gezien risico van
shock tijdens vervoer !
Oogarts
Cfr. urgentiedienst 24/24h
Wacht niet op ziekteverschijnselen vooraleer
te bellen
Geen melk toedienen, melk is geen tegengif
Niet laten braken ! Meestal is braken niet
aangewezen, bel eerst
Spoel overvloedig met water na spatten van
een schadelijke stof in de ogen of op de huid
Verlucht de ruimte goed als er irriterend of
giftig gas vrijgekomen is
Vermeld de plaats van de brand en punt en
straatnaam waar de brandweer wordt
opgewacht
Vermeld de aard van de brand (gas, vloeistof,
vaste stoffen, …)
Vermeld de omvang, de beschikbaarheid van
bluswater, de aanwezigheid van gewonden, de
aanwezigheid van EHBO
Politie
Tel urgentie : 101
Tel info : 02/279 79 79

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 4
05.01.04. ROUTEBESCHRIJVING NAAR DICHTST BIJZIJNDE
ZIEKENHUIS
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 5
05.02. INSTRUCTIES IN GEVAL VAN EEN ARBEIDSONGEVAL
Voor elk ander ingrijpen : het eventuele nog bestaande gevaar uitschakelen (bv. voorwerpen die dreigen te vallen
wegnemen, elektrische stroom afsluiten, …).
Bij een arbeidsongeval wordt onmiddellijk een hulpverlener verwittigd, met vermelding van de ernst van het
ongeval en de plaats.
Bij een niet ernstig ongeval zal de hulpverlener het slachtoffer verzorgen, en eventueel doorverwijzen naar zijn
huisarts.
Bij een ernstig ongeval zullen de eerste zorgen door de hulpverlener ter plaatse gegeven worden. Terzelfdertijd
wordt de dienst 100 verwittigd. De nodige maatregelen worden getroffen om deze naar de plaats van het ongeval te
begeleiden.
Bij twijfels over de toestand van het slachtoffer (bv. na val van hoogte en/of risico's voor de wervelkolom) het
slachtoffer NIET verplaatsen maar wachten op de hulpdiensten.
05.02.01. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
Van elk arbeidsongeval dient er een volledig verslag te worden opgesteld door de preventie-adviseur van de betrokken
onderneming, of desgevallend door de werfverantwoordelijke.
Daartoe kan het hiernavolgend model gebruikt worden.
Een kopie zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 6
1. WAT DOEN BIJ EEN ONGEVAL ?
alle verder gevaar voorkomen;
verzorgen van de gekwetste;
paniek bij de andere werknemers vermijden;
onderzoek naar de omstandigheden;
zie procedure bij ernstig ongeval (Deel 4, punt 4.1)
2. ONGEVALLENRELAAS
ONGEVALLEN
INSTRUCTIEBLAD
Naam slachtoffer : ………………………………………………………………
Adres slachtoffer : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Functie slachtoffer : ………………………………………………………………
Werkgever : ………………………………………………………………
Adres werkgever : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats van het ongeval (werfadres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Tijdstip van het ongeval : - datum : ………………………………………………………………
- uur : ………………………………………………………………
Uitgevoerde opdracht op ogenblik van ongeval : ………………………………………………………………
Wie verleende de eerste hulp ? : ………………………………………………………………
Getuigen (naam + adres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats en aard van de verwonding (hoofd, arm, inwendig, …) :
………………………………………………………………
Vervoer naar hospitaal ? ja neen
zo ja : met ziekenwagen
met voertuig werkgever
uur van vertrek : …………………
Andere verzorging : gekwetste gaat naar ziekenhuis
gekwetste gaat naar huisdokter
verzorging alleen op de werf
Tijdstip (datum + uur) van eventueel verwittigen :
familie van slachtoffer : ………………………………………………………………
preventieadviseur : ………………………………………………………………
veiligheidscoördinator : ………………………………………………………………
technische inspectie : ………………………………………………………………
Hoe gebeurde het ongeval ? : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Mogelijke oorzaak van het ongeval : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
De werknemer moet ook zijn ziekenkas op de hoogte brengen
Datum werkhervatting : ………………………………………………………………
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 7
05.02.02. ARBEIDSONGEVALLEN INLICHTINGENBLAD
Alle ongevallen met werkverlet worden gemeld aan de veiligheidscoördinator en aan (de preventie-adviseur van) de
opdrachtgever. De werkgever van de betrokken gekwetste wordt eveneens ingelicht.
Daartoe dient het hiernavolgend model voor het arbeidsongevallen inlichtingenblad gebruikt te worden.
Een kopie van het arbeidsongevallen inlichtingenblad zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
Tijdens de maandelijkse veiligheidscoördinatievergaderingen zullen de arbeidsongevallen besproken worden (aantal
ongevallen, aantal verloren kalenderdagen t.g.v. arbeidsongevallen). De gepresteerde arbeidsuren/onderneming zijn
maandelijks te bezorgen voor berekening van frequentie- en ernstcijfer.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 8
Datum : …………………………….
Hoofdaannemer : …………………………….
ONGEVALLEN
INLICHTINGENBLAD
BETREFT : ALLE arbeidsongevallen overkomen aan de werknemers van de hoofdaannemer en zijn
onderaannemers, leveranciers en bezoekers op de werf.
De ondergetekende ………………………………………………………………………………….
verklaart dat tijdens de periode van ……………………………. tot ………………………………
Geen enkel arbeidsongeval gebeurde in het kader van de uitvoering van zijn contract.
Handtekening : …………………………….
Volgende arbeidsongevallen zich voordeden :
Datum Naam gekwetste Werkgever
Een kopij van elke ongevalsaangifte wordt hierbij gevoegd.
Handtekening : …………………………….
Afwezigheid
Van Tot
DIT INLICHTINGENBLAD DIENT TERUG BEZORGD TE WORDEN AAN DE COÖRDINATOR-
VERWEZENLIJKING (MET KOPIJ AAN DE OPDRACHTGEVER) TEN LAATSTE OP HET EINDE VAN ELKE
TUSSENTIJDSE VORDERINGSPERIODE
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 9
05.02.03. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
De werkgever doet van elk arbeidsongeval dat aan een w erknemer is overkomen op een tijdelijke en mobiele
bouwplaats en dat tenminste één dag arbeidsongeschiktheid tot gevolg heeft, maar dat geen ernstig ongeval
is, een
kennisgeving aan de inzake arbeidsveiligheid bevoegde ambtenaar.
De
kennisgeving wordt gedaan binnen de 10 kalenderdagen na de dag van het ongeval, bij middel van een brief met
vermelding
van de naam en het adres van de werkgever, de naam van het slachtoffer, de datum en de plaats van het
ongeval en zijn vermoedelijke gevolgen.
De
verplichting inzake kennisgeving vervalt zodra de werkgever het ongeval bij de inzake arbeidsveiligheid bevoegde
ambtenaar aangegeven heeft, overeenkomstig de
bepalingen van de wet van 10 april 1971 in verband met de
arbeidsongevallen
( zie formulier aangifte van arbeidsongeval
BS 24.12.1998).
Van elk ernstig ongeval wordt de dienst voor preventie en bescherming op het werk van de betrokken aannemer van
wie hij zich de medewerking heeft verzekerd voor het onderzoek van arbeidsongevallen met vier of meer dagen
arbeidsongeschikthei
d op de arbeidsplaats, op de hoogte gebracht en dient zij het ongeval onmiddellijk te onderzoeken,
de
oorzaken ervan vast te stellen, de preventiemaatregelen voor te stellen om herhaling ervan te voorkomen en hierover
een
verslag te bezorgen.
Dit
verslag bevat ten minste de volgende elementen :
1° de identificatie van de slachtoffers en hun werkgevers;
2° de gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval;
3° de gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval, inclusief beeldmateriaal;
4°
de vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire en eventuele verdere oorzaken. In deze wordt verstaan onder :
a) primaire oorzaken : de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt, inzonderheid een ontbrekend
of niet correct gebruikt collectief of persoonlijk beschermingsmiddel, een ontbrekende of kortgesloten beveiliging
van een machine;
b) secundaire oorzaken : oorzaken van organisatorische aard, waardoor de primaire oorzaken zijn ontstaan,
inzonderheid een niet uitgevoerde risico-evaluatie,
een ontbrekende instructie, een gebrekkig toezicht op de
naleving van instructies, een niet correct functionerende interne dienst voor preventie of bescherming op het werk;
c) tertiaire oorzaken : materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren, inzonderheid een ontwerpof
fabricagefout aan een van buitenaf betrokken machine,
een niet correct advies geformuleerd door een externe
dienst voor preventie en bescherming op het werk of door een externe dienst voor technische controles op de
arbeidsplaats;
5° aanbevelingen om herhaling van het ongeval te vermijden;
6° de identificatie van de in het eerste lid bedoelde
personen en van
de diensten vo or preventie en bescherming op het
werk die in de totstandkoming
van het verslag
hebben bijgedragen;
7° de identificatie van de personen die het verslag hebben opgesteld;
8° de identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden.
Het OMSTANDIG
VERSLAG wordt aan de met het toezicht op het welzijn op het werk belaste ambtenaar bezorgd
BINNEN
DE 10 DAGEN.
Als
een ernstig arbeidsongeval in de zin van artikel 94bis, 1° van het KB dd. 04.08.96 (BS dd. 18.9.1996) betreffende
het
welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk gewijzigd bij het KB dd. 24.02.05 (BS dd. 14.03.05)
houdende
diverse bepalingen ter bestrijding van de ernstige arbeidsongevallen en vereenvoudiging van de
arbeidsongevallenaangiften
wordt beschouwd :
1°
een arbeidsongeval dat aanleiding heeft gegeven tot de dood;
2°
een arbeidsongeval waarvan het gebeuren in direct verband staat met een gebeurtenis die afwijkt van de normale
uitvoering
van het werk en die voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage I van dit besluit, of met het voorwerp dat bij
het onge val betrokken is en dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage II van dit besluit, en dat aanleiding heeft
gegeven
tot
:
a)
hetzij een blijvend letsel;
b) hetzij een tijdelijk letsel dat voorkomt op de lijst opgenomen
als bijlage III van dit besluit.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER
VEILIGHEID
Toepassing van art. 30, lid 2, 1 e en 2 e van het KB van 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
De inschrijvingen zullen voldoen aan volgende eisen :
1. De lijst van de
niet-standaard PBM.
(Standaard
= helm, handschoenen, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril)
2. Werkmethode en Veiligheidsplan.
Ik ondergetekende bevestig
deze opdracht te zullen uitvoeren volgens de regels van goed vakmanschap
kennis te hebben genomen van de inhoud van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
in mijn offerte rekening te hebben gehouden met alle risico’s, maatregelen en instructies opgenomen
in dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan volledig te zullen naleven.
Ik beschrijf (in een afzonderlijk document) de risico’s eigen aan mijn onderneming en de eventuele
bijkomende veiligheids- en gezondheidsmaatregelen die ik heb voorzien in functie van de
uitvoeringsmethode die ik zal gebruiken bij de uitvoering van deze opdracht :
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. In mijn globale offerte zijn volgende sommen inbegrepen om tegemoet te komen aan het Algemeen
Veiligheids- en Gezondheidsplan :
a. Afsluiting werf : totale kostprijs van de aanleg en het behoud van de afsluiting van de start der
werken tot volledige afsluiting van het bouwwerk, na opruiming van bouwafval en demping van alle
putten. (SOG). ……………………………………………………………………………………..….
b. Keten en andere elementen voor de werfinrichting ten behoeve van de veiligheid en de gezondheid :
totale kostprijs van alle faciliteiten van de start der werken tot het einde der werken of tot op het
ogenblik dat zij op een voor de veiligheid verantwoorde wijze kunnen vervangen worden door de
nieuw gebouwde elementen. (SOG). ……………………………………………………………….…
c. Collectieve beschermingsmiddelen : borstweringen, afdekken van gaten. (SOG) ..………………….
d. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (niet standaard). (SOG). ……………………………………….
4. Andere nuttige gegevens die geen grond van uitsluiting zijn maar aantonen dat er aandacht wordt besteed aan
ongevallenpreventie :
Beschikt de inschrijver over een VCA?
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
5. Ondergetekende heeft er kennis van genomen dat :
a. Bij niet-ondertekening of afwezigheid van dit document bij zijn inschrijving, zijn offerte nietig kan
verklaard worden;
b. Indien de inhoud van dit document als onvolledig of niet conform met het veiligheids- en
gezondheidsplan wordt beoordeeld, zijn offerte nietig kan verklaard worden;
c. Zijn offerte bij niet-opgave van hoger vermelde kostprijs nietig kan verklaard worden.
Opgemaakt dd. / / De inschrijver (naam + handtekening)

COMMUNE D'IXELLES
3ème DIRECTION
****
TRAVAUX PUBLICS
****
Revêtements-Egouts-Plantations
ENTREPRISE ANNUELLE DES TRAVAUX DE PAVAGE,
D'ENTRETIEN ET TOUS TRAVAUX CONNEXES EN VOIRIE (2011-2012)
O F F R E
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signées pour accord et chaque page sera
paraphée par le soumissionnaire.
Le soussigné : ...............................................................................................................
........................................................................................................................................
GEMEENTE ELSENE.
3de DIRECTIE
****
OPENBARE WERKEN
****
Wegen-Riolen-Beplantingen
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN
EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011-2012)
O F F E R T E
Om zijn inschrijving op te stellen, moet de inschrijver gebruik maken van het huidige
formulier of elk ander document conform met het voorziene model.
De offerte en haar bijlagen zullen door de inschrijver voor akkoord worden
getekend en iedere pagina door hem geparafeerd.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) ......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession:.................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité ................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
........................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………...
........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :.................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone.................................................................................................................
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
n° de fax ........................................................................................................................... faxnummer : .............................................................................................................
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………
ou bien (1)
ofwel (1)

La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien (1)
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
A.
- 2 -
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel (1)
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
- Immatriculation(s) O.N.S.S.: n°(s) - Inschrijving(en) bij de R.S.Z. : nr(s).
- T.V.A. (uniquement en Belgique): n°(s) - B.T.W. (alleen in België) : nr(s.)
- Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s) - Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s).
- Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s): - categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) :
B.- Renseignements relatifs à l'agréation
Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application d'une
sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991 (Moniteur du 6 avril 1991).
a) Catégorie et sous-catégorie. 1
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le cahier
spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou sous-catégorie(1)
ou of
A.
B.- Inlichtingen betreffende de erkenning.
Alle valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde sanctie
tot gevolg hebben.
a) Categorie en ondercategorie.
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie (1)
1 (§ a) et b) à indiquer uniquement si le montant du marché est supérieur ou égal à 50.000,00 EUR HTVA pour les travaux rangés en sous-catégories et est supérieur ou
égal à 75.000,00 EUR HTVA pour les travaux rangés en catégories)

2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions fixées par
le cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou souscatégorie.
La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire (1).
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en vue
d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en vertu de
l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1).
b) Classe.
I. Montant de l'offre.
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe d'agréation
possédée (1)
- 3 -
ou of
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation
possédée. La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1).
II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément.
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ................ (2) délivrée en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie. Deze offerte geldt eveneeens als de aanvraag tot een
noodzakelijke afwijking (1)
b) Klasse.
ou of
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een kopie van het ingevolge artikel 6 §
2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd (1).
I. Bedrag van de offerte.
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet (1).
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de noodzakelijke
aanvraag tot afwijking.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6
§ 2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd (1).
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken.
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet
overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum bedrag, vermeld op het attest
van...................(2) afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk
besluit van 26 september 1991 (1), niet overschrijden.

2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum établi
pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ............……… (2) délivré en vertu
de l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
- 4 -
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het vastgestelde maximum van de verkregen
erkenningsklasse overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse,
vermeld op het attest van ………………………………….(2) afgeleverd
krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26 september 1991
overschrijden (1).
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire. Deze offerte is eveneens een aanvraag tot nodige afwijking.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de cette
demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur simple
demande.
C.- Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence effective à:
(pays, commune) 2
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) ressortissants d'un des pays de la C.E.E., s'élève à: ..........................……,- Eur
(par pays)
2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à s'élève à: ..............……...........……,- Eur
(par pays)
D.- Les membres de mon personnel sont de nationalité:
E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché (1) (2).
ou bien ofwel
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1 er 4° de l'Arrêté Royal du 8
janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l’origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des
2 § c) A indiquer uniquement si le marché autorise la sous-traitance
Alle nodige inlichtingen voor een eventueel onderzoek naar deze aanvraag door
de Erkenningscommisie zullen zo vlug mogelijk op eenvoudige aanvraag worden
verstrekt.
C.- Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun effectieve
woonplaats in (land, gemeente)
- Het bedrag van de werken die aan mijn onderaannemers zullen worden
toevertrouwd:
1°) onderdanen van een van de landen van E.E.G, bedraagt: ........……………,- Eur
(per land);
2°) onderdanen van andere landen, bedraagt:..……….……...............………….,-Eur
(per land).
D.- Mijn personeelsleden hebben de volgende nationaliteit:
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden (1) (2).
2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 § 1-4° van het Koninklijk
Besluit van 8 januari 1996 wordt een afzonderlijke nota, gedateerd en
ondertekend, toegevoegd met vermelding van de oorsprong van de te

Etats membres de la Communauté européenne, avec indication par pays
d’origine de la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces
produits et matériaux interviennent dans l’offre ; s’il s’agit de produits ou de
matériaux à parachever ou à mettre en œuvre sur le territoire des Etats
membres de la Communauté européenne, seule la valeur des matières doit
être indiquée. (1)(2)(3).
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le
marché suivant :
ENTREPRISE ANNUELLE DES TRAVAUX DE PAVAGE, D'ENTRETIEN ET TOUS
TRAVAUX CONNEXES EN VOIRIE (2011-2012)
Moyennant la somme HTVA de :
TVA :
TOTAL TVAC :
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
ouvert au nom de:........................................................................................................
Sont également annexés à la présente offre : Zijn gevoegd bij de huidige offerte:
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
Fait à ……………………………, le ………………………….
Le(s) soumissionnaire(s)
1 Biffer les mentions inutiles
2 Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le cahier spécial des charges.
3 Le soumissionnaire qui n’en a pas fait la déclaration est censé ne pas utiliser de produits ou matériaux
étrangers pour l’exécution de l’ensemble de l’entreprise.
- 5 -
leveren producten en van de te verwerken materialen die niet afkomstig
zijn van de Lidstaten van de Europese Gemeenschap, met vermelding,
per land van oorsprong, van de waarde, exclusief douanerechten,
waarvoor zij in de offerte tussenkomen; indien het producten of
materialen betreft die op het grondgebied van de Lid-staten van de
Europese Gemeenschap worden ofgewerkt of verwerkt, moet enkel de
waarde van deze grondstoffen worden vermeld. (1)(2)(3).
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze opdracht
toepasbare voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of bijzondere
verkoopsvoorwaarden, enkel deze die in de toepasbare voorwaarden vermeld zijn zullen
een bewijs vormen zijn en verbindt zich, op zijn roerende en onroerende goederen, uit te
voeren, overeenkomstig de bepalingen en de voorwaaarden van het bijzonder bestek
waarvan hij verklaart een perfecte kennis te hebben, de volgende opdracht :
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN
EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011-2012)
Tegen de prijs BTWE : .....................................................................................................
BTW : ...............................................................................................................................
Totaal BTWI : ....................................................................................................................
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
- De gedateerde en getekende documenten, modellen, stalen en alle inlichtingen*
waarvan het voorleggen vereist is door het bijzonder bestek omtrent deze opdracht.
Opgemaakt te……………………………., op…………………………..
De inschrijver(s),
1 Schrappen wat overbodig is
2 Geen rekening houden met producten van vreemde oorsprong die door het bijzonder bestek opgelegd worden
3 De inschrijver die er de verklaring niet heeft van gedaan wordt verondersteld geen gebruik te maken van
vreemde producten of materialen voor de uitvoering van het geheel van de aanneming

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/109
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 34ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) – Wegbekledingen-Riolen-Beplantingen: Overheidsopdracht voor werken
nr. 2011-305. Buitengewone onderhoudswerken aan de beschadigde koolwaterstofhoudende
wegbedekkingen voor één jaar (2011-2012). Openbare aanbesteding. Belgische bekendmaking. Opdracht
tegen prijslijst. Bijzonder bestek, samenvattende meetstaat, algemeen veiligheids- en gezondheidsplan,
evaluatiefiche veiligheid-gezondheid. Vastleggen van de opdrachtvoorwaarden. Geraamde uitgave van de
werken: 700.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Overwegende dat de openbare werken dienen voor het onderhoud van de koolwaterstofhoudende
wegbedekkingen van de Gemeentelijke wegen;
Overwegende dat deze wegbekledingen door een steeds drukker verkeer belast worden;
Overwegende dat het asfalt op meerdere wegdelen en/of in oudere nutsleuven vervangen dient te worden
om ongelukken te vermijden en om het comfort van de gemeentelijke weggebruikers te verbeteren;
Overwegende dat deze overheidsopdracht voor werken tegen prijslijst via een openbare aanbesteding zal
worden gegund;
Overwegende dat het geraamde bedrag van deze opdracht voor werken 553.000,00 EUR ZBTW bedraagt,
ofwel 700.000 EUR BTWI (21 %);
Overwegende dat de Gemeente zich de mogelijkheid voorbehoudt om de overheidsopdracht te hernieuwen
in toepassing van de bepalingen van artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 betreffende de
openbare opdrachten voor werken, leveringen en diensten;
Overwegende dat de raming van de kostprijs van de overheidsopdracht, rekening houdend met de
mogelijkheid om de overheidsopdracht te hernieuwen tot zijn maximale duur, i.e. drie jaar na het afsluiten
van het contract voor de eerste opdracht, neerkomt op een bedrag van 2.212.000,00 EUR ZBTW (of 4 x de
jaarlijkse raming van 553.000,00 EUR ZBTW) en bijgevolg de drempel voor Europese bekendmaking voor
opdrachten voor werken overschrijdt (4.845.000 EUR ZBTW);
Overwegende dat de opdracht aan de Belgische bekendmaking onderworpen is;
Gelet op het bijzonder bestek, de samenvattende meetstaat, het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan en
de evaluatiefiche veiligheid-gezondheid die deze opdracht beheersen;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST,
met 24 ja et 12 onthoudingen :
1. de buitengewone onderhoudswerken aan de beschadigde koolwaterstofhoudende wegbedekkingen voor
één jaar (2011-2012) goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, de samenvattende meetstaat, het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan en
het evaluatiefiche veiligheid-gezondheid die deze overheidsopdracht nr 2011-305 regelen en die
integraal deel uitmaken van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan een overheidsopdracht voor werken tegen
prijslijst via openbare aanbesteding op te starten;
4. de uitgave m.b.t. de huidige opdracht voor werken geraamd op 700.000 EUR BTWI (21 %) en de
herziening van de prijzen en de vermoedelijke hoeveelheden inbegrepen goed te keuren;
5. deze uitgave op de buitengewone begroting van 2011 te boeken op het begrotingsartikel 421/735-60
«Infrastructuur buitengewoon onderhoud van wegen in uitvoering» waar een bedrag van 800.000 EUR
is ingeschreven;
6. de investeringsuitgave te financieren door afsluiting van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending van het buitengewone reservefonds.
Deze beraadslaging zal voor goedkeuring naar de Toezichthoudende overheid gestuurd worden,
overeenkomstig de beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals deze van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Revêtements – Egouts - Plantations Wegen – Riolen - Beplantingen
TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE REVÊTEMENTS
HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN AN (2011-2012)
ADJUDICATION PUBLIQUE
Marché public nr. 2011-305
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN BESCHADIGDE
KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR
(2011 – 2012)
OPENBARE AANBESTEDING
Overheidsopdracht nr. 2011-305
BIJZONDER BESTEK

- 2 -
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
3ème DIRECTION - TRAVAUX PUBLICS ET HABITAT 3de DIRECTIE OPENBARE WERKEN, RENOVATIE EN HUISVESTING
Service Revêtements-Egouts-Plantations Dienst Bestratingen-Riolen-Beplantingen
ADJUDICATION PUBLIQUE
OPENBARE AANBESTEDING
PREMIERE PARTIE - CLAUSES ADMINISTRATIVES
A. INTRODUCTION
1.1. Dispositions générales
1. .Pouvoir adjudicateur :
La Commune d’Ixelles représentée par son Collège des Bourgmestre et Echevins -
168 chaussée d’Ixelles - 1050 Bruxelles - Belgique.
Personne à contacter : Monsieur P. MONIN (ext: 6360) ou Monsieur O. DE
KLERCK (ext: 6361) - tél. : 02./515.63.63 - Fax : 02/515.63.02.
Le cahier spécial des charges relatif à l’entreprise peut être consulté dans les
bureaux du Service « Revêtements-Egouts-Plantations » de la Commune d’Ixelles,
168a chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles, les jours ouvrables de 9 à 12 heures
(samedi excepté).
2. Mode de passation du marché :
Adjudication publique
3. Objet du marché :
La présente entreprise a pour objet les travaux de maintenance extraordinaire de
revêtements hydrocarbonés dégradés de chaussées pour un an (2011-2012)
Tous les documents relatifs à cette adjudication sont en vente au Service
Administratif de la 3 ème Direction - Service des travaux de la Commune d’Ixelles sis
4a rue des Champs Elysées à 1050 Bruxelles au prix de 25 EUR. Ils peuvent être
envoyés par la poste (+ frais d’expédition: 6 EUR) sur simple demande moyennant
versement préalable au C.C.P. n° 310-1418120-66 de Monsieur le Receveur
Communal. La preuve de payement doit être envoyé par fax à la Commune au
numéro 02/515.63.02.
4. Délai d’exécution:
La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers
L'entreprise prendra cours au jour précisé dans l’ordre de commencer les
travaux.
EERSTE DEEL - ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN
A. INDIENEN
1.1. Algemene inrichtingen
1. Aanbestedende overheid:
Gemeente Elsene vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en
Schepenen, Elsensesteenweg 168, 1050 Elsene, België.
Te contacteren perso(o)n(en) : De heer P. MONIN (toestel: 6360) of de heer O.
DE KLERCK (toestel 6361), tel.: 02.515.63.63 - Faxtoestel: 02/515.63.02.
Het bestek omtrent deze aanneming kan worden geraadpleegd in de kantoren
van de Dienst "Bestratingen - Riolen en Beplantingen" van de Gemeente Elsene,
168a Elsensesteenweg te 1050 Brussel, de werkdagen van 9 tot 12 uur (zaterdag
uitzonderd).
2. Wijze van gunning van de opdracht:
Openbare aanbesteding
3. Voorwerp van de opdracht:
De aanneming heeft als opdracht de werken van buitengewoon onderhoud van
beschadigde koolwaterstofhoudende wegbekledingen voor een jaar (2011 – 2012)
Alle documenten met betrekking tot deze aanbesteding zijn te koop op het
Gemeentehuis van Elsene, administratief kantoor van de 3de Directie - Openbare
werken (4a, Elyzeese Veldenstraat, 1ste verdieping) aan de prijs van 25 EUR
(verzendingskosten: 6 EUR). De dokumenten zullen per post worden verzonden, op
eenvoudige aanvraag, mits voorafgaandelijke storting op het postgironummer 310-
1418120-66 met de vermelding "de heer Gemeenteontvanger". Het bewijs van betaling
dient per fax naar de Gemeente verstuurd te worden op het nummer 02/515.63.02.
4. Uitvoeringstermijn:
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen
De aanneming vangt ten vroegste aan op duidelijksdag in de bevel tot uitvoering
van de werken.

- 3 -
Le planning d'exécution des divers travaux est fixé par le fonctionnaire dirigeant. De uitvoeringsrangplanning van verschillende werken wordt door de leidende
ambtenaar van het bestuur vastgesteld.
L'entrepreneur ou son délégué prendra régulièrement contact avec le Service de la
REP, 187 chaussée d'Ixelles, tél: 02/515.63.61
Le délai d'exécution de chaque travail est déterminé par le fonctionnaire dirigeant,
d'après son importance et son caractère d'urgence.
Toutefois, les délais partiels maximum doivent être respectés
* max 5 jours ouvrables pour les interventions < 500 m²
* max 10 jours ouvrables pour les interventions > 500 m²
Quel que soit le nombre de travaux qui ont déjà été commandé à l'entrepreneur, il ne
peut arguer du nombre de ces ouvrages ou de leur importance pour prolonger les
délais d'exécution imposés, sans accord préalable avec le fonctionnaire dirigeant; il
doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face à la situation.
Objet de l'entreprise
La présente entreprise a pour objet la remise en état de revêtements
hydrocarbonés dégradés des chaussées de diverses voies publiques de la
Commune d'Ixelles :
Elle comprend : Zij omvat :
Le démontage, le chargement et l’évacuation du tapis existant, à un versage que
l’entrepreneur doit se procurer, le tout aux soins et aux frais de l’entrepreneur ainsi
que l’établissement de revêtements hydrocarbonés en une ou deux couches :
a) Fourniture et mise en œuvre d’une couche de liaison et de reprofilage
en matériaux enrobés type BB3D
b) Fourniture et mise en œuvre d’un revêtement fermé type BB-4C
Elle comprend: Zij omvat:
La mise à niveau des taques d’égout, des regards de visite, des chambers de
vanes, des bornes de repérage et de toutes taques similaires ainsi que des
avaloirs
Les réparations de la fondation par la fourniture et la mise en œuvre de béton
maigre
De aannemer of zijn afgevaardigde zullen regelmatig contact opnemen, met de
Dienst van WRB, Elsensesteenweg 187, tel. 02/515.63.61
De uitvoeringstermijn van ieder werk wordt bepaald door de leidende ambtenaar,
volgens het belang en de dringende noodzakelijkheid ervan.
De gedeeltelijke termijn maximum moet worden gerespecteerd
* max 5 openingsdagen voor interventies < 500 m²
* max 10 openingsdagen voor interventies > 500 m²
Wat ook het aantal werken is die reeds aan de aannemer bevolen werd, kan hij het
aantal of de belangrijkheid van de deze werken niet als aanleiding beschouwen om
de opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen, zonder voorafgaande toestemming
van de leidende ambtenaar: hij is gehouden de nodige maatregelen te treffen om
tegen die toestand opgewassen te zijn.
Voorwerp van de aanneming
Deze onderneming heeft als voorwerp de herstellingswerken van beschadigde
koolwaterstofhoudene bekledingen van de verschillende openbare wegen van de
Gemeente Elsene.
het losmaken, het laden en de verwijdering van de bestaande bekleding met een laag
die de aannemer moet verzekeren, dit alles op kosten en zorgen van de aannemer
alsook de instelling van koolwaterstofhoudende bekledingen in 1 of 2 lagen:
a) levering en plaatsen van een verbindingslaag en reprofilering in
omhuld materieel type BB3D
b) levering en plaatsen van een gesloten bekleding type BB-4C
Het op peil brengen van de riooldeksels, sluitdeksels, ventiel, merktekens en
alle gelijkaardige deksel alsook de straatkolken
De herstellingen van de fundering door de levering en de aanweding van
magere beton
La fourniture de taques d’égout, d’avaloirs, …. De levering van deksels, riolering, straatkolken,
Autres travaux connexes
Andere gelijkaardige werken

1.2. Clauses administratives et contractuelles
ARTICLE 1 - Cahier des charges, plans, offres.
A. Cahier des charges
Pour autant qu’il n’y soit pas dérogé par les prescriptions du présent cahier spécial
des charges, sont applicables au présent marché les dispositions et conditions de:
1. la loi du 24 décembre 1993 (M.B. du 22 janvier 1994) relative aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
2. l’arrêté royal du 8 janvier 1996 (M.B. du 26 janvier 1996) relatif aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
3. l’arrêté royal du 26 septembre 1996 et son annexe établissant le cahier général
des charges des marchés publics de travaux, fournitures et de services (M.B. du
18 octobre 1996);
4.
5. le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région
Bruxelles-Capitale;
Sont également d'application:
6. les clauses techniques du "Règlement Général sur les Bâtisses" de la
Commune d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 9 janvier 1948 et
pris pour notification par la Députation permanente, le 17 février 1948;
7. les clauses techniques du "Règlement sur les trottoirs" de la Commune
d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 16 septembre 1949,
8. le Règlement Général sur la Protection du Travail;
9. les normes éditées par l'Institut Belge de la Normalisation en vigueur à la date
de l'adjudication;
10. la circulaire générale sur la signalisation routière et ses compléments;
11. la circulaire n° 584-7 du 12/10/88 relative à la redevance due au Centre de
Recherche Routière (C.R.R.);
12. la circulaire 44-2-90-1 du 26/11/90 relative au contrôle et respect des
obligations sociales des entreprises adjudicataires et de leurs sous-traitants;
13. la circulaire n° 555-4 du 27/06/1986 : coût du matériel d'entrepreneurs (CMK-
83 et ses compléments ultérieurs);
- 4 -
1.2. Administratieve en contractuele bepalingen
ARTIKEL 1 - Bestekken, plannen, offertes.
A. Bestek
In zover er niet wordt van afgeweken door de bepalingen van onderhavig bestek,
zijn op deze aanneming van toepassing de bepalingen en voorwaarden van :
1. de wet van 24 december 1993 (B.S. van 22 januari 1994) betreffende de
overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
2. het koninklijk besluit van 8 januari 1996(B.S. van 26 januari 1996) betreffende
de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
3. het Koninklijke besluit van 26 september 1996, en zijn bijlage houdende vaststellingen
van de algemene aannemingsvoorwaarden van de overheidsopdrachten van werken,
leveringen en diensten (B.S. van 18 oktober 1996);
4. het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Zijn eveneens van toepassing:
5. de technische bepalingen van de "Algemene bouwverordening" van de
Gemeente Elsene", vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 9 januari
1948 en voor betekening genomen door de Bestendige Deputatie op
17 februari 1948;
6. de technische bepalingen van de "Verordening voor stoepen" der gemeente
Elsene vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 16 september 1949;
7. het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming;
8. de op de datum van aanbesteding in voege zijnde normen opgesteld door het
Belgisch Instituut van Normalisatie;
9. de algemene omzendbrief over het werkverkeer en zijn bijvoegsels;
10. de omzendbrief nr 584-7 van 12/10/88 betreffende de verplichte bijdrage aan
het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (O.C.W.);
11. de omzendbrief nr. 44-2-90-1 van 26/11/90 betreffende de controle en de
naleving van de sociale verplichtingen van de aannemers en de de
onderaannemers;
12. de omzendbrief nr. 555-4 van 27/06/1986 : kosten van het materieel van de
aannemers (CMK-83 et en haar latere bijlagen);

14. la circulaire n° 574-19 du 27/06/1986 : calcul du coût horaire des engins lors
de l'établissement des décomptes ou de la révision des prix unitaires;
15. le "Code de bonne pratique pour la prévention des dégâts aux installations
souterraines" (circulaire n° 512-107 du 12 mars 1985 du Ministère des Travaux
Publics);
16. l'Arrêté royal du 18 février 1994 (M.B. du 26 février 1994) définissant la nature
des intempéries qui empêchent le travail;
17. Ordonnance relative à la coordination et à l’organisation des chantiers en voie
publique en Région de Bruxelles-Capitale du 5 mars 1998
18. La loi du 3 décembre 2005 instaurant une indemnité compensatoire de pertes
de revenus en faveur des travailleurs indépendants victimes de nuisances dues
à la réalisation de travaux sur le domaine public
19. Vademecum pour les adaptations des trottoirs pour les personnes à mobilité
réduite Ministère de la Région de Bruxelles Capitale - Administration de
l’Equipement et des Déplacements - Espaces-Mobilité - Janvier 2006
20. Arrêté Royal de 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles.
21. toutes les lois, tous les arrêtés-lois, tous les arrêtés-royaux ou ministériels et/ou
toutes les inscriptions ministérielles qui annuleraient, modifieraient ou
compléteraient tout ou partie des documents sub. 1. à 19. ci-dessus. Le
soumissionnaire est censé avoir pris connaissance et en avoir tenu compte
dans l'élaboration de son offre de prix.
22. Les mots "Le Ministre" et "l'Etat" de ces cahiers des charges sont supposés
être remplacés par les mots "Le Collège des Bourgmestre et Echevins" et la
"Commune d'Ixelles".
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La Commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la procédure,
au besoin suivant un autre mode.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en application
des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24 décembre 1993
relative aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures
et de services.
- 5 -
13. de omzendbrief nr 574-19 van 27/06/1986 : berekening van de kosten per uur
van de machines tijdens de opstelling van tussenrekeningen of de herziening
van de eenheidsprijzen;
14. de Code van goede praktijk voor de voorkoming van schade aan ondergrondse
installaties (omzendbrief nr 512-107 van 12 maart 1985 van het ministerie van
Openbare werken);
15. het koninklijk besluit van 18 februari 1994 (B.S. van 26 februari 1994)
vaststellende de aard van het slecht weer dat het werken verhindert;
16. de Ordonnantie betreffende de coördinatie en de organisatie van de werken op
de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 1998
17. De wet van 3 december 2005 betreffende de uitkering van een
inkomenscompensatievergoeding aan zelfstandigen die het slachtoffer zijn van
hinder ten gevolge van werken op het openbaar domein
18. Vademecum voor de aanpassing van de voetpaden aan de noden van
personen met beperkte mobiliteit Ministerie van het Brussels Hoofdstedeijk
Gewest — Bestuur Uitrusting en Vervoer- Ruimten-Mobiliteit –Januari 2006
19. Koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen.
20. alle wetten, wetsbesluiten, alle koninklijke of ministeriële besluiten en/of alle
ministeriële beschikkingen die volledig of gedeeltelijk de hierboven vermelde
documenten sub. 1. tot 19. zouden afschaffen, wijzigen of aanvullen. De
inschrijver is derhalve geacht er kennis van te hebben genomen en ermede
rekening te hebben gehouden bij het opmaken van zijn prijsofferte.
21. De woorden “ de Minister” en “de Staat” van deze bestekken worden
verondersteld vervangen te worden door de woorden “het College van
Burgemeester en Schepenen” en “de Gemeente Elsene”
De voltooiing van een procedure houdt geen verplichting tot gunning van een
opdracht. De Gemeente kan ofwel tot gunning van een opdracht ofwel de nieuwe
procedure beginnen, indien nodig na een andere mode.
De Gemeente houdt zich het recht voor om de opdracht te vernieuwen in
toepassing van de beschikkingen van het artikel 17 §2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten en tot bepaalde opdrachten
van werken, leveringen en diensten.

1.3. Clauses administratives et contractuelles particulières du marché
Les clauses administratives particulières suivantes modifient et complètent:
1.3.1. A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché:
- 6 -
1.3. Bijzondere administratieve en contractuele bepalingen van de opdracht
De volgende bijzondere bepalingen wijzigen en vervolledigen:
art. 89 § 1er: Rédaction de l’offre art 89 § 1ste: Opstelling van de offerte
L’offre complétée du métré est rédigée sur les textes imprimés sur papier de
teinte rose, joint séparément au présent cahier spécial des charges ou sur autre
document certifié conforme au modèle annexé au présent cahier spécial des
charges.
art.90. Documents à joindre à l’offre
1.3.1. K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht:
De offerte, vervolledigd met de prijslijst wordt opgesteld op de gedrukte roze
formulieren die afzonderlijk gevoegd zijn bij het huidige bestek of op ieder ander
dokument eensluidend verklaard met de modaliteiten voorzien in artikel 89 van het
KB van 8 januari 1996.
art 90. Bij de offerte te voegen bescheiden
Les soumissionnaires doivent joindre à leur offre: De inschrijvers moeten verplichtend bij hun offerte voegen:
le métré dûment complété (formulaire rose ou équivalent);
De behoorlijke vervolledigde prijslijst (roze formulier of gelijkwaardig);
Critères de sélection qualitative :
Le soumissionnaire doit être en règle en matière de cotisations de sécurité sociale
et de sécurité d'existence, relative à l'avant-dernier trimestre civil écoulé par
rapport au jour d'ouverture des offres. (cfr. art 17 bis - A.R. 08/01/96). A cet effet,
le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des moyens électroniques
(Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte de l'entreprise envers
l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Le soumissionnaire doit joindre à son offre la preuve qu’il satisfait ou faire la
preuve qu’il satisfait aux exigences de l’agréation en classe 4 ou supérieure,
sous-catégorie C5.
Selectiecriteria
Régularité : Régularité :
Seront également joints
Worden eveneens bij gevoegd
o les deux documents comportant les renseignements suivants :
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le
soumissionnaire se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan de
sécurité et santé (article 30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et
moyens de prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les
mesures et moyens extraordinaires de protections collective et individuelle (article
30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles).
De inschrijver moet in regel zijn met de sociale zekerheidsbijdragen en
bestaanszekerheid m.b.t. het voorlaatste burgerlijk trimister t.a.v. dag voor de
opening van de inschrijvingen. (cfr. art 17 bis - K.B. 08/01/96). Met het oog hierop
zal de Aanbestedende Overheid zelf door elektronische middelen (Digiflow) de
situatie van de rekening van de onderneming tegenover de sociale
zekerheidsinstelling (RSZ) onderzoeken.
De inschrijver moet met zijn offerte het bewijs voegen dat hij voldoet of dient het
bewijs te leveren dat hij aan de eisen voldoet van een erkenning in klasse 4 of
hoger, onder-categorie C5.
o twee documenten die volgende informatie bevatten:
In de eerste, een beschrijving van de werkwijzen van de werkzaamheden die de
inschrijver voorstelt toe te passen conform de bepalingen in het veiligheids- en
gezondheidsplan. (artikel 30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of
mobiele bouwplaatsen);
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
maatregelen en middelen qua preventie bepaald door het veiligheids- en
gezondheidsplan met inbegrip van de uitzonderlijke maatregelen en middelen van
collectieve en individuele bescherming (artikel 30 van het Koninklijk Besluit van 25
januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven). ),

o le « bulletin de soumission sécurité » du Plan de sécurité et de santé dûment
complété
Le prix relatif aux mesures de sécurité, de même que celui relatif à l’installation de
chantier, sont répartis sur l’ensemble des postes du métré conformément à l’article
96 § 4 de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996.
Art.104 Dépôt des offres
Les offres peuvent, au choix du soumissionnaire, être remises le jour de l’ouverture
des offres avant la séance d’ouverture des offres ou envoyées par la poste en
observant les prescriptions suivantes:
les offres doivent être mises sous enveloppe scellée portant comme suscription:
« OFFRE : Travaux de remise en état des revêtements hydrocarbonés
dégradés »
En cas d’envoi par la Poste sous pli recommandé ou pli ordinaire, ce pli scellé est
glissé dans une seconde enveloppe portant les mentions reprises sur la première
enveloppe.
- 7 -
o het behoorlijk vervolledigd “veiligheidsinschrijvingsformulier” van het Veiligheids-
en Gezondheidsplan
De prijs m.b.t. de veiligheidsmaatregelen, evenals deze m.b.t. de installatie van de
werf zijn verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat overeenkomstig
het artikel 96 § 4 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996.
Art. 104 Indiening van de inschrijvingen
De offertes mogen, naar keuze van de inschrijver, worden afgegeven ter openbare
zitting op de dag der opening van de offerten of worden verzonden met de post, mits
inachtneming van de volgende voorschriften:
de offertes dienen te worden afgegeven onder een verzegelde omslag met
volgend opschrift “Offerte: herstelling van de beschadigde
koolwaterstofhoudnede bekledingen”
Ingeval van opsturen met de Post via aangetekende of gewone verzending, zal deze
verzegelde zending in een tweede enveloppe gestoken worden die de vermeldingen
draagt die op de eerste enveloppe aangebracht zijn.
L'enveloppe extérieure porte l'adresse: De buitenste omslag vermeldt het adres:
« Commune d'Ixelles - Travaux publics - 3ème Direction - Maison communale -
chaussée d’Ixelles, 168 - 1050 Bruxelles », dans le coin supérieur gauche le mot
"offre", la date et l’heure de la séance d'ouverture, l’objet du marché et la référence
du cahier spécial des charges.
L'enveloppe intérieure porte les mentions indiquées ci-dessus.
Art.106 Ouverture des offres
L'ouverture des offres aura lieu dans la Salle du Conseil communal, Maison
communale, 168, chaussée d’Ixelles à Ixelles, à la date et l'heure indiquées dans le
bulletin des adjudications.
"Gemeente Elsene, 3de Directie - Openbare werken, Elsensesteenweg, 168, 1050
Brussel." met in de linker bovenhoek het woord "inschrijving", van de datum en het
uur van de openingszitting van de offertes evenals het voorwerp van de opdracht en
de referte van het bijzonder bestek
De binnenste omslag, vermeldt de hierboven vermelde gegevens.
Art. 106 Opening van de offertes
De opening van de offertes zal geschieden in de Gemeenteraadzaal, Gemeentehuis,
168, Elsensesteenweg te Elsene, op de dag en het uur die vermeld zijn in het Bulletin
der Aanbestedingen.
Art.113 Les suggestions et variantes libres sont interdites Art.113 De suggesties en vrije varianten zijn verboden
Art.116 Notification du choix de l’adjudicataire - Validité des offres. Art.116 Betekening van de keuze van de aannemer - Geldigheid van de offertes
Article 116 de l'arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais d’approbation Artikel 116 van het Koninklijk besluit van 8 januari 1996: Rekening houdend met de
administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnnaire est tenu par son offre est termijnen ter administratieve goedkeuring wordt de periode waarbinnen de offertes
porté de soixante. (60) à cent quatre- vingt jours de calendrier (180).
geldig blijven van zestig (60) op honderd tachtig kalenderdagen (180) gebracht.
Le futur adjudicataire devra au moment de l’attribution du marché être en règle en
matière d’agréation et fournir des certificats légaux en la matière.
De toekomstige aanbesteder zal op het ogenblik van de toekenning van de opdracht
in regel moeten zijn in verband met de erkening en levert de wettelijke getuigschriften
terzake.

1.3.2. Annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996: Modalités d’exécution du
marché.
Art. 5 - Cautionnement Art. 5 - Borgtocht
Le cautionnement est fixé, conformément aux dispositions de l'article 5 de l’annexe
de l’arrêté royal du 26 septembre 1996 à 5% du montant initial du marché.
L’entrepreneur déclaré adjudicataire doit verser, dans les trente jours suivant la date
de la notification du marché, un cautionnement qui est fixé au prorata du montant de
son offre, suivant les modalités prescrites par l’article 5 § 1er du cahier général des
charges..
La justification de la constitution du cautionnement est à envoyer au Collège des
Bourgmestre et Echevins de la Commune d'Ixelles c/o Travaux publics - chaussée
d'Ixelles 168 – 1050 Ixelles - Marché public n° 2011-305 : travaux de remise en état
des revêtements hydrocarbones pour un an (2011-2012).
Art. 9 § 1 – Libération du cautionnement après réception
La 1 ère moitié du cautionnement est libérée, à la demande écrite de l’adjudicataire,
après la réception provisoire, de toutes les commandes partielles de travaux. La 2 ème
moitié du cautionnement est libérée après demande écrite de l’adjudicataire à la
réception définitive de l’ensemble des travaux (deux ans après la réception
provisoire).
- 8 -
Art. 10 § 1 Art. 10 § 1
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit
doivent obligatoirement être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être
titulaires d’une agréation dans la catégorie correspondant à la nature des travaux qui
leur sont confiés et dans la classe correspondant à leur participation au marché.
Toute infraction à cette obligation sera considérée comme un manquement de
l’adjudicataire aux clauses de son contrat.
L’adjudicataire, reste dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis de la Commune.
En cas de défaillance d’un sous-traitant, due à des circonstances de force majeure
dûment prouvées, l’adjudicataire s’engage à transmettre pour information à la
Commune l’identité du sous-traitant de remplacement auquel il se propose de faire
appel, ceci, toutefois, sans préjudice des dispositions de l’article 16 § 2, 3°.
1.3.2. Bijlage bij het KB van 26 september 1996: uitvoerings-modaliteiten
van de opdracht:
De borgtocht is vastgesteld, overeenkomstig de beschikkingen van het Art. 5 van de
bijlage van het Koninklijke Besluit van 26 september 1996, op 5% van het
oorspronkelijke bedrag van de overeenkomst.
De aangewezen aannemer moet, binnen de dertig dagen waarop hem kennis is
gegeven van de goedkeuring van zijn inschrijvingsbiljet, een borgtocht stellen die
vastgesteld is naar verhouding van het bedrag van de offerte, zoals voorgeschreven
door Art. 5 § 1ste van het algemeen bestek.
Het bewijs van het stellen van deze borgtocht wordt aan het College van
Burgemeester en Schepenen van Elsens p/a Openbare werken – Elsensesteenweg
168 – 1050 Elsene – Overheidsopdracht nr. 2011-305: herstellingswerken van
koolwaterstofhoudende bekledingen voor een jaar (2011-2012) overgemaakt.
Art. 9 § 1 – Vrijmaking van de borgtocht na de oplevering
De eerste helft van de borgtocht wordt vrijgegeven: de totale borgtocht van alle afzonderlijke
werkopdrachten wordt door de leidende ambtenaar vrijgegeven na de volledige voorlopige
oplevering en op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder. De tweede helft van de borgtocht
wordt vrijgemaakt op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder bij de definitieve oplevering
van alle werken (2 jaar na de voorlopige oplevering).
Alle personen moeten die handelen in hoedanigheid van onderaannemer, in welk
stadium ook, verplicht ingeschreven zijn op de lijst van de erkende aannemers en
houder zijn van een erkenning in de categorie die overeenkomt met de aard van de
hun opgedragen werken, alsmede in de met hun aandeel in de opdracht
overeenkomende klasse.
Elke inbreuk op die verplichting zal beschouwd worden als een tekortkoming van de
aannemer aan de bepalingen van zijn kontrakt.
De aannemer blijft in alle gevallen alleen aansprakelijk ten opzichte van het Bestuur.
Ingeval van tekortkoming van een onderaannemer, te wijten aan duidelijke bewezen
omstandigheden van overmacht, verbindt de aannemer er zich toe om aan het
voorafgaandelijk akkoord van het Bestuur, ter informatie, de identiteit van de
vervangende onderaannemer waarop hij wenst een beroep te doen voor te leggen,
dit, echter, onverminderd de beschikkingen van het Art. 16 § 2, 3.

Art. 13 - §1 – Revision des prix – Marchés de travaux
Le marché comprend principalement la mise en oeuvre de revêtements
hydrocarbonés.
La révision est calculée avec la formule suivante :
p =P (0,17 s/S + 0,30 m1/ M1 + 0,18 m²/ M² + 0,12 m³/ M³ + 0,23)
M1 : représente le prix de référence de bitume de pétrole en vrac (TP 564) établi
par le Ministère des Communications et de l’Infrastructure Fédéral, pour le mois de
calendrier qui précède la date d’ouverture des offres ;
M2 : représente le prix de référence de certaines pierrailles spécifiques définies au cahier
spécial des charges, établi par le Ministère des Communications et de l’Infrastructure
Fédéral, pour le mois de calendrier qui précède la date d’ouverture des offres ;
M3 : représente le prix de référence du gasoil-diesel pour autres usages que celui
pour véhicules à moteurs circulant sur la voie publique (zone I) (TP 550), établi par
le Ministère des Communications et de l’Infrastructure Fédéral, pour le mois de
calendrier qui précède la date d’ouverture des offres ;
m1, m2, m3 : représentent les mêmes prix de référence, établis par le Ministère des
Communications et de l’Infrastructure Fédéral, pour le mois de calendrier précédant
la période mensuelle de l’acompte.
§ 4. Application de la formule de révision en cas de retard dans l’achèvement
des entreprises.
- 9 -
Art. 13 - §1 Allerlei kosten en prijsschommelingen
De opdracht omvat hoofdzakelijk het aanbrengen van bitumineuze verhardingen,
De prijsherziening wordt berekend met de volgende formule:
p =P (0,17 s/S + 0,30 m1/ M1 + 0,18 m²/ M² + 0,12 m³/ M³ + 0,23)
M1 is de referentieprijs van petroleumbitumen in bulk (TP 564), vastgesteld door
het Federale Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, voor de kalendermaand die
de opening van de offertes voorafgaat;
M2 is de referentieprijs van in het bijzondere bestek bepaalde specifieke steenslag,
vast-gesteld door het Federale Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, voor de
kalendermaand die de opening van de offertes voorafgaat;
M3 is de referentieprijs van dieselolie voor ander gebruik dan het drijven van motorvoertuigen
op de openbare weg (zone I) (TP 550), vastgesteld door het Federale
Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, voor de kalendermaand die de opening
van de offertes voorafgaat;
m1, m2, m3 zijn dezelfde referentieprijzen, vastgesteld door het Federale Ministerie
van Verkeer en Infrastructuur, voor de kalendermaand die de maandelijkse periode
van het voorschot voorafgaat.
§4. Toepassing van de herzieningsformule ingeval van vertraging in de
uitvoering van de werken
En cas de retard, la révision se calcule sur base de l’art 13§4 du CGC In geval van vertraging wordt de herziening berekend op basis van artikel 13§4 het
Algemeen Bestek
Art. 15 – Paiement des travaux
Le paiement de l’entreprise se fait par acomptes mensuels.
A cette fin, l’adjudicataire transmet une déclaration de créance, datée et signée
chaque mois avec un détail par rue, appuyée d’un état d’avancement détaillé de
l’ensemble des travaux est envoyée par recommandé au Collège des Bourgmestre et
Echevins, en quatre exemplaires ainsi qu’un métré récapitulatif des quantités
exécutées par rue depuis le début de l’entreprise.
Art. 15 – Betalingen van de werken
De betaling van de aanneming geschiedt door maandelijkse voorafbetalingen.
De vorderingsverklaring, gedagtekend en getekend, gestaafd door een
gedetailleerde toestand van de werken, wordt maandelijks en per straat via per
post aangetekende zending naar het College van Burgemeester en Schepen van
de Gemeente Elsene gezonden in vier exemplaren evenals een herhalende
meetstaat van de uitgevoerde werken per straat en dit vanaf het begin van de
aanneming.
Il n’est pas tenu compte de la valeur des approvisionnements. Er wordt geen rekening gehouden met de waarde van de voorzieningen.

Les éléments de construction préfabriqués en usine ne sont portés en compte
qu’après leur intégration définitive dans l’ensemble des travaux (couvercles d’égouts,
avaloirs,…)
Les factures devront être envoyées en 3 exemplaires et exclusivement à l’adresse
suivante : Collège des Bourgmestre et Echevins c/o Travaux, 168 chaussée d’Ixelles
– 1050 Bruxelles.
Article 23 § 4 de la loi du 24 décembre 1993 : la signification de la cession et la mise
en gage de créance peut également être effectuée par le cessionnaire au pouvoir
adjudicateur par lettre recommandée au service REP de la Commune d’Ixelles, 168
chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
Art. 19 – Garantie de durée, avaries et réparations
Le délai de garantie est fixé à deux ans, prenant cours à la date de la réception
provisoire de l'ensemble des travaux. A l'expiration du délai de garantie,
l'entrepreneur livre en parfait état les ouvrages qu'il aura exécutés. Durant le délai
de garantie, l'entrepreneur entretient en parfait état tous les ouvrages qu'il a
exécutés; il doit prendre immédiatement toutes les dispositions utiles pour satisfaire
à toutes réclamations qui lui seraient faites par l'Administration, faute de quoi celleci
pourrait faire exécuter les réparations jugées nécessaires aux frais, risques et
périls de l'entrepreneur.
Art 20§4 Pénalités
En cas de travaux à réaliser en urgence dont tout retard mettrait en péril la sécurité
des biens et des personnes ou créerait des embarras de circulation très importants,
tout dépassement du délai partiel sera sanctionné d’une pénalité spéciale de 500
EUR par jour calendrier de retard.
Art. 24 - Nature de l'entreprise
La nature de l'entreprise constitue un marché à bordereau de prix. La modification
des quantités est interdite. Il sera procédé à un mesurage contradictoire de toutes
les surfaces réellement exécutées, à la suite duquel un décompte sera établi.
Si l'entrepreneur ne collabore pas à ces mesurages, soit personnellement, soit en y
déléguant un préposé habilité à conclure en son nom, et ce, aux jours et heures
désignés par les agents de l'Administration communale, il sera passé outre à cette
absence, et plus aucune réclamation ne sera admise en ce qui concerne les cotes
et quantités relevées à cette occasion.
- 10 -
De in de fabriek geprefabriceerde elementen worden slechts verrekend na hun
definitieve integratie in het geheel der werken ( riooldeksels, rioolkolken,…)
De facturen zullen in drievoud enkel worden gestuurd aan het College van
Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene - p/a Openbare werken 168,
Elsensesteenweg te 1050 Brussel
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993: de betekening van de overdracht
en de inpandgeving van de schuldvordering kan eveneens uitgevoerd worden door
de cessionaris aan de aanbestedende overheid door middel van een aangetekende
brief gericht aan de dienst WRB van de gemeente Elsene, Elsensesteenweg 168 te
1050 Elsene.
Art. 19 - Waarborg van duurzaamheid, beschadingen en herstellingen
De waarborgtermijn van twee jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering
van het geheel der werken. Op het einde van de garantieperiode, levert de
aannemer in perfecte staat de werken die hij uitgevoerd heeft. Gedurende de
garantieperiode onderhoudt de aannemer, in goede staat, alle werken die hij
uitgevoerd heeft; hij zal onmiddellijk alle nodige schikkingen moeten treffen om te
voldoen aan alle bezwaren die hem zouden worden overgemaakt door het Bestuur;
bij het in gebreke blijven van deze zou het Bestuur alle herstellingen kunnen doen
uitvoeren die het nodig acht op kosten en op eigen risico van de aannemer.
Art 20§4 Straffen
Ingeval van dringend te verwezenlijken werken waarvan elke vertraging de veiligheid
van goederen en personen in gevaar zou kunnen brengen of belangrijke hinder voor
het verkeer zou kunnen veroorzaken, zal elk gedeeltelijk overschrijden van de termijn
een speciale boete van 500 EUR per kaldenderdag vertraging bestraft worden.
Art. 24 - Aard van de aanneming
De aanneming vormt een overeenkomst volgens prijslijst. De wijziging van de
hoeveelheden is verboden. Van de werkelijke uitgevoerde oppervlakten wordt een
tegenstrijdige opmeting gemaakt, waarna een verrekening wordt opgesteld.
Indien de aannemer persoonlijk, ofwel de afgevaardigde beambte die gemachtigd is
in zijn naam te handelen, bij de door beambten van het Bestuur bepaalde dag en
uur van deze opmeting niet aanwezig zijn, zal deze opmeting toch doorgaan en
mag de aannemer geen enkel bezwaar betreffende maten en hoeveelheden meer
maken.

L'entrepreneur est tenu, moyennant le prix d'adjudication, d'exécuter aux
emplacements indiqués, à ses frais, risques et périls, tous les travaux constituant
son entreprise, tels qu'ils résultent des conditions des cahiers des charges, détails
et métrés joints à l’offre, toutes les indications données par ces documents se
complétant les unes par les autres et pouvant toutes être invoquées.
Art. 25 §1- Eléments inclus dans le prix
Conformément aux dispositions reprises dans l'Art. 25. - § 1. du Cahier Général des
Charges, il est explicitement rappelé à l'entrepreneur que toutes les redevances et
les coûts quelconques CCT 2000 A1. 41 (telles que C.R.R., C.S.T.C., taxe de
versage, etc.) sont censés être inclus dans les prix unitaires et globaux du métré.
Redevance C.R.R.
"Nous attirons l'attention des soumissionnaires sur le fait qu'il n'est pas prévu, dans
le métré, de poste séparé pour la redevance au C.R.R..
Toutefois, les entrepreneurs doivent s'acquitter d'une redevance au C.R.R., en
application des arrêtés ministériels des 5 mai 1952, 20 juillet 1978 et 5 février 1981.
Les soumissionnaires doivent inclure cette redevance due, dans les prix de leur
offre entrant en ligne de compte pour la redevance (Cfr. Art. 96. - § 4. de l'A.R. du 8
janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de fournitures et de services et
aux concessions de travaux publics.
Cette redevance doit être payée tous les trois mois, et de sa propre initiative par
l'entrepreneur, sur base des paiements en déduction qu'il a reçu du maître de
l'ouvrage, sans attendre l'établissement de la facture finale.
La redevance définitive pour chaque contrat sera calculée sur le montant de la
facture finale établi sur base du montant de l'offre approuvée et éventuellement
modifiée par les compensations en plus ou en moins, révisions comprises, à
l'exclusion de la T.V.A.".
2. Autres éléments
- 11 -
De aannemer is verplicht tegen zijn inschrijvingsprijs al de werken van zijn
aanneming uit te voeren op zijn kosten en risico, op de aangeduide plaatsen en
volgens de voorschriften van de lastenkohieren, tekeningen en opmetingen bij de
inschrijving gevoegd. Al de gegevens van deze bescheiden vullen elkaar aan en
kunnen ingeroepen worden.
Art. 25 §1- Elementen begrepen in de prijs
Overeenkomstig de bepalingen van artikel 25 § 1 van de Algemene
Aannemingsvoorwaarden, wordt de aannemer er uitdrukkelijk aan herinnerd dat alle
bijdragen of andere kosten TB 2000 A1.41 (zoals OCW, WTCB, stortgeld, enz..)
geacht worden begrepen te zijn in de eenheidsprijzen en de globale prijzen van de
opmetingsstaat.
Bijdrage OCW
“De aandacht van de Inschrijvers wordt erop gevestigd dat in de opmeting geen
afzonderlijke post voor de OCW- bijdrage is opgenomen.
Evenwel zijn de Aannemers een bijdrage verschuldigd aan het OCW met toepassing
van de Koninklijke Besluiten van 5 mei 1952, 20 juli 1978 en 5 februari 1981.
De Inschrijvers dienen deze verschuldigde bijdrage te vervatten in hun
offerteprijzen die in aanmerking komen voor de bijdrage. (cfr. art 96 § 4 van het
K.B. van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van
werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare werken).
Deze bijdrage dient om de drie maanden en op eigen initiatief door de Aannemer te
worden betaald op grond van de betalingen in mindering die hij van de opdrachtgever
heeft ontvangen, zonder het opmaken van de eindafrekening af te wachten.
De definitieve bijdrage zal voor elk contract berekend worden op het bedrag van de
eindafrekening opgemaakt op grond van het bedrag der goedgekeurde offerte en
eventueel gewijzigd door de verrekeningen in meer en in min, herziening
inbegrepen, exclusief BTW”.
2. Andere factoren
L'entrepreneur choisit, sous son entière responsabilité, le mode d'exécution; il est De Aannemer kiest, onder zijn volledige verantwoordelijkheid, de wijze van
donc responsable des accidents ou dégâts pouvant se produire pendant l'exécution uitvoering; hij is dus verantwoordelijk voor de ongevallen of schade die zich zouden
des travaux et des frais en résultant même si les frais précités se produisent kunnen voordoen tijdens de uitvoering der werken en voor de onkosten die er uit
pendant une interruption des travaux (week-end, congés payés...).
voortvloeien zelfs wanneer de voornoemde onkosten zich voordoen tijdens een
onderbreking van de werken (weekend, betaald verlof ...).
Sont compris dans les prix des postes du métré de l'offre :
In de prijzen van de posten van de opmetingsstaat van de offerte zijn begrepen:
a) le tri et le nettoyage des matériaux réutilisés dans le cadre de l'entreprise ; a) het sorteren en schoonmaken van de in het kader van de aanneming opnieuw
gebruikte materialen;
b) le stockage provisoire éventuel ainsi que les transports nécessaires, dans les b) het eventueel voorlopig opslaan evenals het binnen de grenzen van de
limites du chantier, des matériaux et terres qui seront réutilisés dans bouwplaats noodzakelijk vervoer van de materialen en aarde die in de
l'entreprise ;
aanneming zullen worden hergebruikt;

c) l'évacuation (chargement, transport, déchargement) en dehors du domaine
public, dans un dépôt de l'Administration ou vers une installation de recyclage
conformément à l'Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale
du 16 mars 1995, des matériaux et déchets généralement quelconques, qui ne
sont pas réutilisés dans le cadre de la présente entreprise, conformément aux
directives du fonctionnaire-dirigeant ;
d) Les travaux repris au métré comprennent, alors même que leur description n'en
ferait pas mention, l'évacuation des terres surabondantes et détritus de tout
genre hors du domaine public, ainsi que le nettoyage de la route aux abords
des chantiers et l'entretien dans les limites fixées.
Toutes les installations, engins, etc....concernant les moyens d'exécution, doivent
être enlevés immédiatement après l'achèvement des travaux ayant nécessité leur
présence sur chantier.
L'entrepreneur est tenu d'évacuer quotidiennement tous les matériaux et
détritus du chantier quelconques abandonnés sur le domaine public, et de
tenir en tous temps le chantier en parfait état de propreté y compris les
trottois adjacents qui devront être balayés régulièrment.
- 12 -
Art. 27 - Réception des matériaux Art. 27 - Keuring van de materialen
Les matériaux sont réceptionnés par l'Inspecteur Général Chef de service des
Travaux ou son délégué.
L'entrepreneur a le droit d'assister au prélèvement de tous les échantillons ainsi
qu'aux essais et analyses de ceux-ci, mais il lui appartient d'en faire la demande en
temps utile au fonctionnaire dirigeant.
Art. 27. - § 1. : Réception technique – Généralités
Pour les travaux dont la quantité est indiquée en poids présumé dans le métré,
l'entrepreneur avertit à temps le délégué de l'Administration de la fourniture sur
chantier des matériaux. La mise en oeuvre des matériaux non pesés n'est pas
autorisée. Tous les travaux exécutés à l'aide de ces matériaux seront refusés. Les
bons de pesage seront fournis journellement au délégué de l'Administration sur
chantier. Le contrôle du poids des matériaux se fait aux frais de l'entrepreneur.
Art. 27. - § 2. : Modalités de réception
L'Administration a le droit de faire tout essai qui permet d'établir la conformité des
produits aux prescriptions du cahier spécial des charges. Les frais de cet essai sont
à charge de l'Administration.
c) het afvoeren (laden, vervoer, afladen) buiten het openbare domein, in een
opslagplaats van het Bestuur of naar een recyclageinstallatie overeenkomstig
het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 maart 1995, van
allerhande materialen en afval die in het kader van deze aanneming niet
worden hergebruikt, overeenkomstig de richtlijnen van de Leidende Ambtenaar;
d) De werken waarvan sprake in de opmetingsstaat omvatten, ook al zou dit niet
worden vermeld in hun beschrijving, het afvoeren van overtollige aarde en afval
van allerlei aard buiten het openbare domein, evenals het schoonmaken van de
wegen rond de bouwplaatsen en het onderhoud binnen de vastgestelde grenzen.
Bovendien moeten alle installaties, werktuigen, enz... betreffende de
uitvoeringsmiddelen, onmiddellijk na het beëindigen van de werken waarvoor ze op
de bouwplaats nodig waren, worden weggehaald.
De Aannemer is ertoe gehouden dagelijks allerhande materialen en afval van
de bouwplaats die op het openbaar domein werden achtergelaten, af te
voeren en de werf ten allen tijde schoon te houden met inbegrip van de
stoepen die regelmatigd zullen geveegd worden.
De materialen worden door de Inspecteur Generaal-Diensthoofd der Werken of zijn
afgevaardigde gekeurd.
De aannemer heeft het recht aanwezig te zijn, bij het nemen van de proefstukken
alsook bij de proeven en hun ontleding, mits hij daartoe tijdig de leidende
ambtenaar om verzoekt.
Art. 27. - § 1. : Technische keuring – Algemeen
Voor werken waarvan de hoeveelheid in vermoedelijk gewicht in de opmetingsstaat is
opgegeven, verwittigt de Aannemer op tijd de afgevaardigde van het Bestuur van de levering
van bouwmaterialen op de bouwplaats. Het verwerken van de materialen die niet werden
gewogen, is verboden. Alle werken uitgevoerd met behulp van deze materialen zullen worden
geweigerd. De weegbulletins worden dagelijks overhandigd aan de afgevaardigde van het
Bestuur op de bouwplaats. De controle van het gewicht van de materialen gebeurt ten laste
van de Aannemer.
Art. 27. - § 2. : Keuringsmodaliteiten
Het Bestuur heeft het recht elke niet in het bestek voorgeschreven proef te doen die
toelaat de conformiteit van de producten met de voorschriften van het bijzondere
bestek te bepalen. De kosten van deze proef vallen ten laste van het Bestuur.

Art. 27. - § 5. : Réception technique - Contre-essai
Ne sont pas considérés comme contre-essais, de nouveaux essais sur matériaux,
produits ou travaux après que ceux-ci aient fait l'objet d'un remplacement, d'une
rectification ou d'une remise en état. Ces nouveaux essais sont intégralement à
charge de l'entrepreneur y compris les frais encourus par le Maître de l'Ouvrage,
qui seront facturés selon le mode de calcul défini à l'Art. 12. du C.G.C.
Art. 27. - § 7. : Produits refusés
Si l'entrepreneur met en oeuvre des produits n'ayant pas été réceptionnés ou ne
satisfaisant pas aux prescriptions du cahier des charges, le fonctionnaire dirigeant peut
interdire la poursuite des travaux en cause, jusqu'à ce que ces produits refusés soient
remplacés par d'autres qui satisfont aux conditions du marché, sans que cette décision
engendre une prolongation du délai d'exécution ou un droit quelconque à
indemnisation. La décision est notifiée à l'entrepreneur par procès-verbal.
- 13 -
Art. 27. - § 5. : Technische keuring - Tegenproef
Nieuwe proeven die uitgevoerd worden op materialen, producten of werken nadat
deze het voorwerp hebben uitgemaakt van een vervanging, een verbetering of een
herstelling, worden niet beschouwd als tegenproeven. Deze nieuwe proeven zijn
integraal ten laste van de Aannemer, met daarin begrepen de kosten opgelopen
door de Bouwheer, die in rekening zullen worden gebracht volgens de in art. 12 van
het Algemeen Bestek bepaalde berekeningswijze
Art. 27. - § 7. : Geweigerde producten
Indien de Aannemer producten gebruikt die niet werden gekeurd of die niet voldoen
aan de voorschriften van het bestek, kan de Leidende Ambtenaar van deze werken
verbieden tot wanneer deze geweigerde producten vervangen worden door andere
die voldoen aan de voorwaarden van de opdracht, zonder dat deze beslissing een
verlenging van de uitvoeringstermijn of enig recht tot schadevergoeding tot gevolg
heeft. De beslissing wordt via proces-verbaal aan de Aannemer medegedeeld.
Art. 28 §1 - Ordre d'exécution et conduite des travaux Art. 28 § 1 - Bevel tot uitvoering en leiding van de werken
a ) Délai d'exécution a) Uitvoeringstermijn
L’adjudicataire est tenu de commencer les travaux à la date prescrite dans la lettre
d’ordre de commencer les travaux.
La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers
b) Conduite des travaux
L'entrepreneur est tenu d'aviser le maître de l'ouvrage, en temps opportun, de toute
suspension des travaux de l'entreprise et de prendre toutes les dispositions qui
s'imposent pour maintenir les ouvrages en parfait état.
De aannemer ertoe gehouden de werken aan te vangen op de datum
voorgeschreven in de bevel tot uitvoering van de werken.
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen
b) Leiding van de werken
c) Planning des travaux: c) Planning der werken
L’administration définit l’ordre de priorité dans lequel les travaux doivent être
exécutés.
Art. 29§1 - Interruption des travaux Art. 29 § 1 - Schorsing van de werken
L'Administration communale a le droit d'interrompre les travaux qu'elle aurait
ordonnés, pour des circonstances dont elle se réserve seule l'appréciation
moyennant juste compensation si il y a lieu. Dans ce cas, il sera tenu compte à
l'entrepreneur de la durée de ces interruptions pour la fixation du délai
d'achèvement. L'entrepreneur sera tenu de prendre toutes les dispositions voulues
De aannemer is er toe gehouden ten bekwamer tijd de bouwheer te verwittigen van
elke onderbreking van de werken der aanneming en alle gewenste schikkingen te
treffen om het goed behoud van de werken, te verzekeren.
De adminsitratie bepaalt de voorrangsorde waarin de de werken moeten uitgevoerd
worden.
Het Bestuur is bevoegd de uitvoering van het werk dat het opdroeg te doen schorsen
voor omstandigheden waarover het alleen oordeelt, zonder dat de aannemer mag
aanspraak maken op enige vergoeding; in dit geval wordt de uitvoeringstermijn
verlengd met een tijd gelijkwaardig met de door dat bevel veroorzaakte vertraging. De
aannemer dient alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen voor het behoud van de

pour assurer la conservation des ouvrages, ainsi que pour être en mesure de
reprendre ses travaux dès que l'Administration communale le lui signifiera.
ARTICLE 30 - ORGANISATION GENERALE DU CHANTIER
L'article 30 du cahier général des charges de l'Etat est complété comme suit:
L'entrepreneur sera responsable de tous les accidents qui pourraient survenir au
personnel employé par son entreprise. Il sera de même responsable de tous les
dommages causés à l'Etat, à la Région, à la Commune, à des voisins ou à d'autres
tiers du fait de son chantier.
L'entrepreneur sera tenu de placer, à ses frais, des poteaux, barrières ou clôtures
avec plaques de signalisation conformes au Code de la route, aux endroits à
désigner et d'éclairer pendant la nuit, également à ses frais, les endroits présentant
quelque danger pour le public.
Tous les signaux sont catadioptriques et leur propreté doit être assurée
régulièrement par l'entrepreneur. Ils sont éclairés la nuit et par temps de brouillard,
au moyen de lumière électrique.
La signalisation sera conforme à l'Arrêté Ministériel du 25 mars 1977 relatif à la
signalisation des chantiers et des obstacles sur la voie publique et à l'Arrêté
Ministériel du 11 octobre 1976 déterminant les dimensions minimales et les
conditions particulières de placement des panneaux de signalisation.
Il prendra les mesures nécessaires pour réduire au minimum la gêne qui résultera
de l'exécution de ces travaux.
Les matériaux et le matériel ne pourront être déposés sur les trottoirs de propriétés
bâties, ni contrarier l'écoulement normal des eaux pluviales.
L'entrepreneur ne pourra interrompre ni entraver la libre circulation des piétons et
des véhicules, à moins d'y être formellement autorisé. Dans ce cas, il devra
prendre, à ses frais, toutes les mesures quelconques de sûreté prescrites par les
règlements de police.
Les trottoirs et tous les endroits qui auraient été souillés, seront nettoyés
journellement et, au besoin, lavés à l'eau, le tout par les soins et aux frais de
l'entrepreneur.
- 14 -
werken en deze die nodig zijn voor de voortzetting van het werk zodra het
Gemeentebestuur het vordert.
ARTIKEL 30 - ALGEMENE ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS
Artikel 30 van het algemeen lastenkohier van de Staat wordt als volgt ingevuld:
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zijn bij het werk betrokken
personeel kan opdoen. Hij is ook verantwoordelijk voor alle schade door zijn werf
aan de Staat, Gewest Gemeente, buren of andere derden veroorzaakt.
De aannemer zal op kosten en overeenkomstig de voorschriften van de Wegcode,
op de aan te duiden plaatsen, de palen, hekken en afsluitingen met verkeersborden
aanbrengen en de plaatsen, die 's nachts voor het publiek gevaar opleveren,
eveneens op zijn kosten, voldoende verlichten.
Alle verkeersborden zijn licht weerkaastend en de netheid moet door de aannemer
regelmatig verzekerd worden. Ze zijn 's nachts en bij mist met elektrische lampen
verlicht.
De verkeerstekens zullen conform zijn met de voorschriften van het Ministerieel
Besluit van 25 maart 1977 betreffende de verkeerstekens van de werven en
obstakelen op de openbare wegen, alsook conform met de voorschriften van het
ministerieel besluit van 11 oktober 1976 betreffende de minimale afmetingen en de
bijzondere omstandigheden van plaatsing van de verkeersborden.
Hij neemt alle nodige maatregelen om de hinder door zijn werken veroorzaakt tot
een minimum te herleiden.
Bouwstoffen of het material mag hij in geen geval op de stoepen van de bebouwde
ervan plaatsen, noch hiermede de normale afvloeiing van het regenwater hinderen.
Behoudens uitdrukkelijke toelating mag de aannemer de vrije doorgang van de
voetgangers en voertuigen niet onderbreken noch belemmeren. In dit geval zal hij,
op zijn kosten, al de door de politieverordeningen voorgeschreven veiligheidsmaatregelen
nemen.
De aannemer reinigt, eveneens op zijn kosten dagelijks, en zo nodig met water, de
stoepen en alle bevuilde plaatsen.

En outre, l'Administration se réserve de prescrire à l'entrepreneur, toutes les
mesures de sûreté, d'ordre et de précaution qu'elle juge nécessaires, celui-ci sera
tenu de s'y conformer strictement et d'en supporter tous les frais.
L'accès aisé aux propriétés riveraines doit être maintenu durant toute la durée des
travaux.
Art. 33 - Matériaux provenant de la démolition
Tous les matériaux provenant du démontage de la chaussée, du trottoir, des
passerelles et des bordures restent la propriété de la Commune.
L'Inspecteur Général des Travaux ou son délégué décide des matériaux
susceptibles d'être réemployés ou non.
Pendant l'exécution des travaux, l'adjudicataire est tenu de faire enlever et de
transporter, par ses soins et à ses frais, tous les débris, décombres, matériaux, etc.,
au fur et à mesure de leur production. Les débris et les matériaux non réutilisables
par la Commune sont évacués par l'entrepreneur, à ses frais, sur un terrain à
rechercher par lui.
Si ces matériaux sont susceptibles d'être récupérés, ils seront soigneusement
nettoyés et débarrassés de toute matière étrangère avant d'être, soit remis en
œuvre dans le même travail, soit transportés au dépôt communal ou en tout autre
lieu désigné par l'Administration.
Art. 36 - Salaires et conditions générales de travail
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'art. 36 de l’Annexe
de l’ A.R. du 26 septembre 1996 relatif aux salaires et conditions générales du
travail. Ces dispositions s'appliquent à tous les entrepreneurs, y compris ceux dont
l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire d'un autre Etat, et cela quels
que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Les réductions éventuelles des heures de travail par semaine et par équipe fixées
dans les conventions collectives ne donnent pas lieu à la prolongation du délai
d'exécution.
- 15 -
Het Bestuur behoudt zich bovendien het recht alle veiligheids- en
voorzorgsmaatregelen voor te schrijven die het onontbeerlijk acht. De aannemer is
gehouden er zich strikt naar te gedragen en dit op zijn kosten.
De ingangen van alle belendende erven moeten tijdens de uitvoering der werken
toegankelijk blijven.
Art. 33 - Afbraakmaterialen
De uit afbraak van wegenissen, stoepen, loopbruggen en kantstenen voortkomende
bouwstoffen, blijven eigendom van de Gemeente.
De Inspecteur-Generaal der Werken of zijn afgevaardigde oordelen over het al dan
niet geschikt zijn voor wedergebruik van de materialen.
Tijdens de uitvoering der werken moet de aannemer op zijn kosten het puin, de
afbraak en de materialen, enz.., regelmatig opruimen en wegvoeren, naarmate van
de productie van deze . Hij moet het puin, de modder en de in de aanneming niet
meer te verwerken materialen op zijn kosten naar een door hem uitgekozen plaats
vervoeren.
Deze materialen die wedergebruikt kunnen worden moeten behoorlijk worden
schoongemaakt alvorens zij verwerkt worden of vervoerd naar een of ander
gemeentedepot of een door het bestuur aangeduide plaats of stortplaats.
Art. 36 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de bepalingen van Art. 36 van de
Bijlage bij het K.B., betreffende de lonen en algemene arbeidsvoorwaarden. Die
bepalingen gelden voor al de aannemers, met inbegrip van die welke hun bedrijfszetel
of hun woonplaats op het grondgebied van een andere staat hebben, onverschillig wat
de nationaliteit en verblijfplaats van het tewerkgestelde personeel is.
De eventuele verminderingen van de werkuren per week en per ploeg, vastgelegd
in de gezamenlijke overeenkomsten, geven geen aanleiding tot een verlenging van
de uitvoeringstermijn.
Art. 37 - Journal des travaux et documents pour la tenue des attachements Art. 37 - Dagboek der werken en bescheiden voor het bijhouden der
kostenrekeningen
Dès la réception de la notification de l'approbation de l’offre, l'entrepreneur met les
Journaux des Travaux nécessaires à la disposition de l'Administration. Le Journal
des Travaux sera tenu en permanence sur le chantier par le surveillant des travaux.
Vanaf de ontvangst van de kennisgeving van goedkeuring der offerte levert de
aannemer de nodige dagboeken aan het Bestuur. Het dagboek der werken zal
continu bijgehouden worden door de opzichter der werken.

Ce cahier-journal mentionnera notamment les approvisionnements, l'avancement
des travaux, les ordres et les observations ainsi que les particularités jugées utiles;
ce journal sera contresigné et daté journellement par l'entrepreneur ou son
délégué.
Les cahiers-journaux des Travaux du type officiel seront fournis gratuitement par
l'entrepreneur et en nombre suffisant aux agents de l'Administration sur simple
demande verbale.
Il y a lieu de noter que le surveillant ne peut acter au nom du Collège des
Bourgmestre et Echevins que des constatations; les décisions ou les ordres du
Collège des Bourgmestre et Echevins doivent être actés par l'ingénieur dirigeant ou
son délégué.
Les constatations d'intempéries et leurs conséquences sont contresignées au
carnet au jour le jour par le surveillant des travaux ou à défaut de celui-ci, par
l'adjudicataire; dans ce cas, la mention est contresignée pour accord et datée par le
surveillant de l'Administration pour le fonctionnaire dirigeant de service lors de sa
plus prochaine visite.
Dès le début des travaux, l'entrepreneur est tenu de fournir journellement (et en
deux exemplaires) aux agents de l'Administration, tous les renseignements sur les
ouvriers présents sur le chantier, sur les matériaux entrés, travaux exécutés etc. à
faire figurer dans le Journal des Travaux. Des retards dans la mise à disposition
des documents susmentionnés donnent lieu à l'application des pénalités spéciales,
comme prévu à l'article 20 § 4.
Le Journal des Travaux n'est à remplir que les jours de prestations.
Art. 41 - Etendue de la responsabilité de l'entrepreneur
L'entrepreneur est responsable de tous les accidents qui peuvent survenir sur son
chantier. Il est de même responsable de tous les dommages causés à la Région de
Bruxelles- Capitale, à la Commune, à des voisins ou à d'autres tiers du fait de ses
travaux.
Il doit donc prendre sous sa responsabilité toutes les mesures de sécurité pour
parer aux dangers d'accidents et à leurs conséquences qui peuvent résulter de
l'exécution des divers travaux faisant l'objet de la présente entreprise. Il est
substitué à la Commune pour toute action en dommages-intérêts qui lui est intentée
de ce chef. Il est aussi responsable de toutes infractions aux règlements de police
et de voirie; il doit donc s'y conformer exclusivement à ses frais.
L'entrepreneur répond de sa responsabilité suivant les articles 1382 et 544 du Code
civil pour tous les travaux exécutés par lui-même ou par des sous-traitants.
- 16 -
Dit dagboek zal ondermeer de bevoorradingen, de vooruitgang van de werken, de
orders en aanmerkingen, alsook de nodig geachte bijzonderheden vermelden. Dit
dagboek wordt dagelijks door de aannemer of zijn afgevaardige medeondertekend.
Dagboeken der werken van het officieel type worden gratis door de aannemer en in
voldoende aantal op eenvoudig verzoek aan de ambtenaren van het Bestuur
geleverd.
Er dient genoteerd dat de opzichter in naam van het College van Burgemeester en
Schepenen slechts vaststellingen mag doen; de beslissingen of bevelen van het
College van Burgemeester en Schepenen moeten worden genoteerd door de
leidende Ingenieur of door zijn bevoegde afgevaardigde.
De vaststellingen van weersomstandigheden en hun gevolgen worden dagelijks
door de opzichter der werken genoteerd of bij ontstentenis van deze, door de
aannemer; in dit geval, wordt de vermelding medeondertekend, voor akkoord, en
gedateerd door de afgevaardigde van het Bestuur voor de leidende Ingenieur -
Diensthoofd tijdens de volgende werfbezoeken.
Vanaf het begin der werken, is de aannemer verplicht dagelijks (in 2 exemplaren)
alle inlichtingen aangaande de werklieden aanwezig op de werf, de aangevoerde
materialen, uitgevoerde werken, enz..., die in het dagboek der werken dienen
opgetekend, mede te delen aan de agenten van het Bestuur. Het niet tijdig ter
beschikking stellen van deze documenten geeft aanleiding tot het toepassen van
speciale straffen voorzien in Art. 20 § 4.
Het dagboek moet alleen maar de werkdagen worden ingevuld.
Art. 41 – Draagwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zich kunnen voordoen op
zijn werkterrein, ook voor alle schade veroorzaakt ter nadele van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeente, de buren of andere derden tengevolge van
deze werken.
.
Hij dient dus onder zijn verantwoordelijkheid al de geschikte maatregelen te nemen
ter voorkoming van ieder ongeval en zijn gevolgen dat door de uitvoering van de
werken van zijn onderneming kan ontstaan. Hij neemt, voor iedere rechtsvordering tot
schadevergoeding die uit dien hoofde wordt ingesteld, de plaats in van de
Gemeente.Hij is ook verantwoordelijk voor iedere overtreding op de politieverordening
en op de wets- en reglementsbepalingen van bouw- en wegenverordeningen. Hij
gedraagt zich er naar, uitsluitend op eigen kosten.
De aannemer is verantwoordelijk volgens de artikels 1382 en 544 van het Burgerlijk
Wetboek voor alle door hemzelf of door onderaannemers uitgevoerde werken.

Art. 44 – Décompte
A l'achèvement des travaux, il est dressé un décompte qui tient note du mesurage
contradictoire prescrit à l'article 24, fixant exactement les quantités exécutées.
Les prix de ces ouvrages sera établi d'après les prix unitaires du métré joint par
l'entrepreneur à son offre (travaux en plus ou en moins).
Si les travaux en plus sont de nature et/ou de modes d'exécution autres que ceux
faisant l'objet de la présente entreprise, les prix sont fixés de commun accord.
En cas de désaccord, l'entrepreneur ne pourra se refuser à effectuer les travaux; la
valeur en sera, dans ce cas, fixée lors de l'établissement du décompte.
Les mesurages de travaux seront faits par un agent de l'Administration en présence
de l'entrepreneur ou d'un géomètre désigné par lui. Si l'entrepreneur refuse
d'assister au mesurage ou de s'y faire représenter, il sera passé outre.
Le temps consacré par l'entrepreneur ou ses préposés à la surveillance de ses
ouvriers, aux réunions sur place avec les agents de l'Administration ou avec des
organismes ou sociétés appelés à intervenir sur les lieux à l'occasion des travaux,
aux visites qui seraient nécessaires hors du chantier, aux prises des échantillons ou
pour décomptes, ou aux démarches préalables à l'exécution des travaux ne peut
être porté en compte.
- 17 -
Art. 44 - Verrekeningen
Bij de voltooiing van de werken wordt een verrekening opgemaakt,die rekening houdt
met de tegenstrijdige opmeting, voorgeschreven door Art. 24, en die de uitgevoerde
hoeveelheden nauwkeurig opgeeft.
Het bedrag van deze werken wordt opgemaakt volgens de eenheidsprijzen zoals zij
aangegeven werden op de door de aannemer bij zijn inschrijving gevoegde prijsjlijst
(de meer of minder uitgevoerde werken).
Zijn de bijwerken van aard en/of van uitvoeringsmodaliteiten verschillend dan de
werken die het voorwerp zijn van deze aanneming, dan worden de prijzen éénparig
bepaald.
Ingeval van onenigheid mag de aannemer het uitvoeren van het werk niet weigeren,
hierbij zal de waarde worden bepaald bij het opmaken van de verrekening.
De opmeting van de werken wordt door een gemeentebeambte in aanwezigheid van
de aannemer of een door hem aangewezen landmeter uitgevoerd. Weigert de
aannemer hierbij aanwezig te zijn of een vertegenwoordiger te sturen, dan gaat deze
opmeting toch door.
De tijd die de aannemer of zijn aangestelde besteedt aan het toezicht op zijn
werklieden, aan de samenkomsten met de gemeentebeambten of met
afgevaardigden van organismen of maatschappijen die ter plaatse worden geroepen
ter gelegenheid van de werken, aan zijn noodzakelijke verplaatsingen buiten de
werkplaats, aan het inzamelen van monsters of verrekeningen, of aan stappen die de
uitvoering der werken voorafgaan, mag niet in rekening worden gebracht.
Art. 48 - Moyen d'action de l'Administration Art. 48 - Verweermiddelen van het Bestuur
§ 1. Généralités § 1. Algemeenheden
Toute contravention aux clauses du cahier des charges ou aux ordres donnés en Iedere overtreding van de bepalingen van het bestek of van de bevelen ter
exécution de ces clauses, donne lieu de plein droit, à une pénalité prévue à l’article uitvoering van deze bepalingen gegeven, geven van rechtswege aanleiding tot een
20 § 4 du CGC.
straf voorzien in het artikel 20 § 4 van het BB.
§ 2. Amendes pour retard § 2. Boeten wegens te late uitvoering
Les amendes de retard calculées suivant la formule prévue au Cahier Général des
Charges seront appliquées de plein droit, sans autre mise en demeure que
l'échéance du terme fixé, pour chacune des phases prises isolément.
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à l'entrepreneur
et, en cas d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans préjudice aux
dommages-intérêts causés par ces retards.
Deze boeten wegens te late uitvoering, berekend volgens de voorziene formule van
Het Algemene Bestek, worden van rechtswege toegepast, zonder andere
aanmaning dan het vervallen van de gestelde termijn, voor elk der gedeelten
afzonderlijk.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer
verschuldigde sommen, en zo nodig, van zijn borgtocht, onverminderd de
schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.

§3. Mesures d'office
Voir article 20 § 6 du Cahier général des charges
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de l’Arrondissement judiciaire de
Bruxelles- Capitale.
DEUXIEME PARTIE - CLAUSES TECHNIQUES
Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
Le cahier des charges – type 2000 concernant les voiries de la Région
Bruxelles-Capitale;
DEMONTAGE DES REVETEMENTS ASPHALTIQUES EXISTANTS
Les moyens de démontage ou éventuellement le rabotage des revêtements
asphaltiques existants sont laissés au choix de l'entrepreneur. Ils seront
judicieusement choisis primo pour éviter toutes les dégradations au revêtement
sous-jacent en pavés de rue, secundo pour pouvoir travailler les rues à profil en
travers bombés et tertio, pour ne pas abîmer les trottoirs, les avaloirs et autres.
Les fraiseuses mécaniques de 50 cm de large sont vivement conseillées pour les
surfaces ainsi que le démontage manuel à l’aide de marteaux piqueurs par exemple
pour les bandes d’asphalte de 20 à 30 cm restant le long des bordures de trottoirs
après raclage.
Il est strictement interdit d’utiliser des engins pour soulever ou briser l’asphalte.
l’entrepreneur veillera également à utiliser des engins compatibles avec la
portance faible des voies publiques à traiter.
Ils seront cependant soumis au fonctionnaire délégué avant exécution des travaux.
Le pourtour des parties d'asphalte à démolir devra cependant être entièrement
découpé à la tronçonneuse ou à la tranche, jusqu'à la fondation pour des parties
défectueuses, les bords seront ravivés et coupés bien verticalement suivant les
lignes droites et se recoupant à angle droit et disposés autant que possible dans
une direction imposée par le fonctionnaire dirigeant.
Par ailleurs, nous soulignons qu’il s’agit d’anciennes voiries dont le revêtement
sous-jacent en pavés de rue n’est pas toujours régulier. Les soumissionnaires sont
tenus d’en tenir compte dans l’établissement des prix.
- 18 -
§3. Ambtshalve maatregel
Voir article 20 § 6 du Cahier général des charges
De partijen verbieden elkaar te dagvaarden zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet door vrijwillige verzoening in der minne
geregeld kan worden, zal voor de rechtbanken van het gerechtelijk Arrondissement
van Brussel-Hoofdstad gebracht worden.
TWEEDE DEEL - TECHNISCHE BEPALINGEN
De voorschriften van de volgende artikels wijzigen en vullen aan :
Het bestek – type 2000 betreffende het wegennet van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest ;
AFBRAAK VAN DE BESTAANDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEG-
BEDEKKING
De middelen voor de afbraak of eventueel wegschrappen van de bestaande
asfaltverhardingen zijn overgelaten aan de keuze van de aannemer. Zij zullen
oordeelkunding gekozen worden om primo elke beschadiging aan de onderliggende
bestrating in straatkeien of andere te vermijden, om secundo te kunnen werken in
de straten met een bol dwarsprofiel en tertio om de kanstenen van de stoep, de
rioolkolken en andere niet te beschadigen.
De mechanische freesmachines van 50 cm breedte worden nadrukkelijk
aanbevolen om de oppervlaken evenals de overblijvende asfaltstroken van de 20 à
30 cm breedte langsheen de stoep handmatig op te breken (steenbikkers).
Het is verboden om machines aan te wenden om de bestaande asfaltlaag op te ruien of
te breken. De aannemer zal er over waken dat er machines aangewend worden in
overeenstemming met de draagkracht van de te behandelen openbare wegen.
Zij zullen nochtans onderworpen worden aan de Bestuursafgevaardigde vóór de
uitvoering der werken.
De omtrek van de te slopen asfaltgedeelten zal nochtans volledig moeten worden
gesneden met de zaag of de beitel, tot aan de fundering van de slechte gedeelten;
de boorden zullen worden opgekapt en verticaal gesneden in rechte lijnen, met een
rechte hoek en worden geschikt, voor zover mogelijk in een richting die door de
leidende ambtenaar wordt opgelegd.
Anderzijds onderstrepen we dat het om veroudende wegen gaat waarvan de
onderliggende bekleding in straatkeien niet altijd regelmatig is. De inschrijvers zijn
ertoe gehouden ermee rekening te houden bij het opstellen van de prijzen.

MISE EN OEUVRE DES PRODUITS HYDROCARBONES.
1. démontage et /ou rabotage, chargement et évacuation des tapis existants à un
versage que l'entrepreneur doit se procurer le tout aux soins et aux frais de
l'entrepreneur ainsi que le nettoyage soigné de la chaussée et de la fondation;
2. la fourniture et la mise en œuvre d'une couche d'accrochage sur pavage et sur
la fondation.
3. le reprofilage local des flaques et dépressions à l'aide de béton asphaltique
type BB3D
4. la fourniture et la pose de la couche de liaison et de reprofilage;
5. le rehaussement de taques d'égout et des regards de visites, des chambres de
vannes, des bornes de repérages et de toutes taques similaires;
6. la fourniture et la pose d'une couche d'accrochage sur la couche inférieure;
7. la réalisation de filets d'eau au moyen de voliges 4/4 x 15 cm;
8. la fourniture et la pose d'une couche d'usure en béton asphaltique type BB4C;
9. le badigeonnage des filets d'eau à l'aide d'émulsion cationique à 50 % minimum de
bitume (1 kg au mètre courant) + sable du Rhin sur 20 cm de largeur.
Le tapis de roulement (non les sous-couches) sera posé sans joint longitudinal.
Pour cela, l'entrepreneur utilisera deux ou plusieurs finisseuses, suivants la largeur
de la chaussée, travaillant côte à côte ou légèrement décalées, la distance
transversale entre deux engins étant au maximum d'un mètre environ.
L'entrepreneur prendra toutes les précautions nécessaires afin d'éviter le dépôt
d'hydrocarboné dans les avaloirs
.
CHAPITRE F : REVETEMENTS DE CHAUSSEES
F.2. REVETEMENTS HYDROCARBONES
F.2.1. Description
Les revêtements hydrocarbonés sont obtenus par la mise en oeuvre et le
compactage de produits hydrocarbonés composés de pierres, de sable, de filler et
de liant hydrocarboné..
- 19 -
VERWERKEN VAN DE KOOLWATERSTOFHOUDENDE PRODUKTEN
1. Opbreking en/of opruiming, opladen en verwijdering van bestaande tapijten naar
een stort waarover de aannemer dient te beschikken en dit door zijn zorgen en op
zijn kosten, alsook het verzorgd reinigen van de rijweg en van de fundering;
2. Een hechtingslaag op de bestrating en op de fundering
3. Het plaatselijk herprofileren van de inzakkingen en uithollingen met asfalt beton
type BB3D
4. De levering en het aanbrengen van een herprofileringslaag;
5. Verhogen van de riooldeksels, de deksels van de toezichtputten, de schuifkamers,
de merkstenen en van alle gelijkaardige deksels;
6. De levering en het aanleggen op de onderste laag van een kleeflaag:;
7. Het verwezenlijken van de watergreppels met planken 4/4 x 15 cm;
8. De levering en het aanbrengen van een slijtlaag in asfaltbeton type BB4C
9. Het bestrijken van de watergreppels met cationische aardpekemulsie met
minimum 50 % aardpek (1 kg per str.meter) + Rijnzand op 20 cm breedte.
De rollaag (niet de onderlagen) worden zonder langsvoeg aangelegd. Hiervoor
gebruikt de aannemer twee of meerdere afwerkingsmachines volgens de breedte
van de rijbaan, die zijde aan zijde of met licht verzet werken; de dwarsafstand
tussen beide werktuigen bedraagt maximum ongeveer één meter.
De aannemer zal aale nodige voorzieningen nemen om te vermijden dat er afval
van waterstofhoudende materialen in de straatkolken terechtkomen.
HOOFDSTUK F : BEKLEDING VAN DE WEG
F.2. BITUMINEUZE VERHARDINGEN
F.2.1. Beschrijving
De bitumineuze verhardingen worden verkregen door het verwerken en verdichten
van bitumineuze producten die zijn samengesteld uit steenslag, zand, vulstof en
een bitumineus bindmiddel.

Les couches de reprofilage et de liaison sont réalisées en produits hydrocarbonés
type BB - 3. La couche de roulement est un revêtement fermé de type BB - 4,
- 20 -
De profileer- en verbindingslagen worden uitgevoerd in bitumineuze producten van
het type BB – 3. De deklaag is ofwel een “revêtement fermé” van het type BB-1,
BB-4,
Tous les revêtements seront certifiés par un organisme de contrôle impartial agréé. Alle verhardingen worden bekrachtigd door een onpartijdig erkend
controleorganisme.
F.2.2. Clauses techniques F.2.2. Technische bepalingen
F.2.2.1. MATERIAUX F.2.2.1. MATERIALEN
Ils répondent aux prescriptions du chapitre C les concernant, à savoir : De materialen beantwoorden aan de voorschriften van hoofdstuk C die erop
betrekking hebben, zijnde:
sables § C.2.2. - zand § C.2.2.
pierres § C.3.2. - steenslag § C.3.2.
scories § C.3.3.9 - slakken § C.3.3.9
chaux § C.6.2.3. - kalk § C.6.2.3.
filler § C.7. - vulstof § C.7.
bitume § C.8.2. - bitumen § C.8.2.
émulsion de bitume § C.8.4. - bitumenemulsie § C.8.4.
fibres utilisées en tant qu’inhibiteur d’écoulement : § C.19. - vezels, gebruikt als vloeiremmers: § C.19.
concassés de débris d’enrobés bitumineux pour enrobés type BB - 3 : §
C.3.3.8.
F.2.2.2. DENOMINATION, COMPOSITION-TYPE ET CARACTERISTIQUES
- puin van bitumineus omhuld materiaal voor koudasfalt van het type BB - 3: §
C.3.3.8.
F.2.2.2. BENAMING, TYPE-SAMENSTELLING EN KENMERKEN
F.2.2.2.1. PRODUITS POUR COUCHES DE ROULEMENT F.2.2.2.1. MENGSELS VOOR TOPLAGEN
1. Revêtements fermés. 1. Dichte verhardingen.
TYPE BB-4 C
Granularité
Korrelmaat
Composition en masse :
0/10
(1)
Gewichtssamenstelling: (1)
Pierres
56 à 60
Steenslag
56 tot 60
Sable
32,5 à 36,5
Zand
32,5 tot 36,5
Filler (2 )
6,5 à 8,5
Vulstof (2)
6,5 tot 8,5
Teneur en liant (3)
6 à 7
Bindmiddel (3)
6 tot 7
Type de bitum Type
50/70
Bindmiddel e
50/70

- 21 -
Epaisseur nominale en cm (4)
Nominale dikte in cm (4)
4
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa
secs.
bindmiddel tot de massa van alle droge materialen.
(4) Suivant prescription des documents d’adjudication.
F.2.2.2.2. COUCHES DE LIAISON ET DE REPROFILAGE
(4) Volgens de voorschriften van de aanbestedingsdocumenten
TYPE BB - 3 D
Usage :
Toepassing
Liaison ou reprofilage Verbinding of herprofilering
Granularité
Korrelmaat
Composition en masse :
Gewichtssamenstelling
0/7
Pierres (4)
Steenslag (4)
56 à 60
Sables
Zand
33,5 à 37,5
Filler (2)
Vulstof (2)
5,5 à 7,5
Teneur en liant (3)
Bindmiddel (3)
4,8 à 5,7
Type de bitume
Type van bitumen
50/70 (5)
Epaisseurs nominales des couches de liaison
Nominale dikte van de verbindingslagen
3 cm
Epaisseur de reprofilage
Dikte profileerlagen
1,5 à 4 cm
Avec réchauffage préalable ou en centrale à tambour Sans préchauffage préalable
sécheur enrobeur
Met voorverwarming of verwarming in centrale met
droogtrommel
Zonder voorafgaande verwarming
provenant d’un lot homogène
afkomstig van homogene partij
max. 50 %
max. 10 %
provenant d’un lot non-homogène
afkomstig van niet-homogene partij
max. 20 % max. 10 %
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge
korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa

- 22 -
secs. bindmiddel tot de massa van alle droge materialen.
(4) Les pourcentages de concassés de débris d’enrobés bitumineux suivants (4) De onderstaande percentages asfaltpuingranulaat kunnen worden toegevoegd
peuvent être ajoutés dans la fabrication d’enrobés de type BB - 3.
bij de fabricage van mengsels van het type BB - 3.
(5). Les documents d'adjudication peuvent prévoir l'utilisation des autres liants (5) De aanbestedingsdocumenten kunnen het gebruik van de volgende andere
suivants : bitumes additionnés, bitumes élastomères, bitume dur 10/20,...
bindmiddelen voorzien: bitumen met additieven, elastomeer-bitumen, hard bitumen
10/20, ....
F.2.2.2.3. COMPOSITION DES TRAITEMENTS DE SURFACE F.2.2.2.3. SAMENSTELLING VAN DE OPPERVLAKTEBEHANDELING
Le traitement de surface des couches de type BB-4 C est réalisé par épandage
de1,5 à 2 kg/m² de pierres de calibre 4/7 préenrobées à l’aide de 0,5 à 1,5 % en
masse de liant identique à celui de la couche traitée..
F.2.2.4. FABRICATION
Les centrales dont les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé
sont conformes aux exigences de cet organisme qui prévalent sur les prescriptions
de l’article F.2.2.4.2.
F.2.2.4.1. RENSEIGNEMENTS PREALABLES A FOURNIR.
L’entrepreneur remet au fonctionnaire dirigeant, au moins 30 jours avant la pose et
pour chaque type de produit hydrocarboné, une note justificative.
De behandeling van het oppervlak van de lagen van het type BB-4 C behelst het
strooien van 1,5 tot 2 kg/m² steenslag van het kaliber 4/7; die steenslag is
vooromhuld met 0,5 tot 1,5 % van de gewichtsmassa bindmiddel, dat indentiek is
met dat van de behandelde laag.
F.2.2.4. BEREIDING
De mengcentrales waarvan de bitumineuze mengsels zijn gecertificeerd door een
onpartijdig organisme beantwoorden aan de vereisten van dit organisme, die de
overhand hebben op de voorschriften van artikel F.2.2.4.2.
F.2.2.4.1. OP VOORHAND TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN
bezorgt de aannemer ten minste 30 dagen vóór de plaatsing en voor elk type
bitumineus product een verantwoordingsnota aan de leidende ambtenaar.
La note justificative comprend au moins les renseignements suivants : De verantwoordingsnota bevat ten minste de volgende inlichtingen:
- la composition du mélange, basée sur une méthode analytique de samenstelling van het bitumineuze mengsel, gebaseerd op een analytische
methode;
- le certificat d’origine des composants (pierres, sable, filler, liant, additifs ...) het certificaat van oorsprong van de ingrediënten (steenslag, zand, vulstof,
bindmiddel, hulpstoffen, enz.)
- la courbe granulométrique du squelette (sur tamis à mailles de 20 - 14 - 10 - 7,1 - de korrelverdelingskromme van het skelet (op zeven met mazen van 20 - 14 -
4 - 2 -0,500 - 0,250 - 0,063 mm)
10 - 7,1 - 4 -2 - 0,500 - 0,250 - 0,063 mm)
- la teneur en liant (masse du liant par rapport à la masse de l’ensemble des het bindmiddelgehalte (verhouding van de massa bindmiddel tot de massa van
granulats secs)
alle droge aggregaten)
- la teneur en liant à retrouver à l’analyse het bindmiddelgehalte dat bij de analyse moet worden vastgesteld
- les fourchettes de température préconisées pour la fabrication et le compactage de aanbevolen temperatuurgebieden voor het bereiden en het verdichten van
de l’enrobé
het bitumineuze mengsel;
- l’emplacement de la centrale d’enrobage de plaats waar de mengcentrale is opgesteld
- la confirmation de l’étude analytique par une méthode expérimentale (étude de bevestiging van het analytisch onderzoek door een experimentele methode
Marshall ou essai au simulateur de trafic).
(Marshallonderzoek of test met de verkeersimulator)
- les résultats de l'essai au simulateur de trafic (si les documents d'adjudication de resultaten van de test met de verkeersimulator (indien de
l'imposent).
aanbestedingsdocumenten deze voorschrijven).
- les résultats de l'essai Cantabro (pour les ED et les RMTO). de resultaten van de Cantabro-test (voor de ED's en de RMTO's).
Les certificats d’origine datent de moins d’1 an.
De certificaten van oorsprong moeten minder dan 1 jaar oud zijn.

F.2.2.4.2. FABRICATION
L’entreposage des enrobés hydrocarbonés est réalisé, de manière à limiter la
ségrégation, à maintenir une température uniforme et à éviter une oxydation
excessive du liant.
F.2.2.5. TRANSPORT
En cas d'utilisation de gasoil comme couche anticollante sur les parois des
camions, seule la pulvérisation en couche très mince (moins de 50 g/m²) est
admise; l'emploi de sable ou de poussier est interdit.
Les produits hydrocarbonés sont transportés par camions à benne basculante ou
équipés d'un dispositif permettant un déchargement régulier. Les parois de la
benne doivent être isolées thermiquement. Les bâches de protection sont tendues
avec dépassant par l'extérieur et maintenues par des tendeurs ou des boucles. Le
nombre de camions mis en service permet un approvisionnement régulier pour
éviter tout arrêt de mise en oeuvre.
F.2.2.6. EXECUTION
F.2.2.6.1. TEMPERATURE DE L’AIR LORS DE L’EXECUTION
- 23 -
F.2.2.4.2. BEREIDING
Bij het stapelen van de bitumineuze mengsels worden maatregelen genomen om
ontmenging te beperken, de temperatuur contant te houden en een overdadige
oxydatie van het bindmiddel te voorkomen.
F.2.2.5. VERVOER
Wanneer er gebruik wordt gemaakt van dieselolie als anti-kleeflaag voor de wanden
van de vrachtwagens, mag die uitsluitend in een dunne laag worden verstoven
(minder dan 50 g/m²); zand of fijn steengruis zijn verboden.
De bitumineuze producten worden vervoerd in vrachtwagens met kipbak of met een
inrichting die regelmatig lossen mogelijk maakt. De wanden van de kipbak moeten
thermisch geïsoleerd zijn. De dekzeilen worden aangespannen en reiken over de
randen van de kipbak; ze worden op hun plaats gehouden door spanners of lussen. Het
aantal vrachtwagens moet zó worden gekozen dat een regelmatige bevoorrading,
d.w.z. zonder onderbreking in de verwerking, wordt mogelijk gemaakt.
F.2.2.6. UITVOERING
F.2.2.6.1. TEMPERATUUR VAN DE LUCHT TIJDENS DE UITVOERING
L’exécution des couches de revêtement est interdite lorsque la température de l’air De verhardingslagen mogen niet worden uitgevoerd wanneer de luchttemperatuur
est inférieure à :
lager is dan :
- + 5° C pour les couches d’usure BB-4 + 5° C voor de toplagen van het type BB-1 en BB-4
- + 8° C pour les couches BB-3D
+ 8° C voor de lagen van het type BB-3D
F.2.2.6.2. TEMPERATURE DES ENROBES LORS DE LA MISE EN OEUVRE F.2.2.6.2. TEMPERATUUR VAN DE BITUMINEUZE MENGSELS TIJDENS
DEVERWERKING
Au début de l'épandage, les produits hydrocarbonés ont une température comprise
entre 120 et 160 °C pour les bitumes purs.
Au début du cylindrage, les produits hydrocarbonés ont une température supérieure
à 100 °C pour les bitumes purs. Dans le cas des autres liants, les températures de
compactage mentionnées dans la note justificative sont respectées.
Si l’écart est de plus de 20° C par rapport aux limites précitées, le revêtement est
immédiatement démoli et reconstruit.
F.2.2.6.3. TRAVAIL PREPARATOIRE
Avant la pose d’une couche d’enrobés, la surface de la couche sous-jacente est
nettoyée et exempte d'eau. L'application d'une couche de collage est prescrite y
compris pour la surface d'un empierrement ou du béton maigre. Cette couche est
obtenue par le répandage mécanique et de manière uniforme d'une émulsion type A
Op het ogenblik dat met het strooien wordt begonnen, hebben de bitumineuze
producten een temperatuur die is begrepen tussen 120 en 160°C voor zuiver
bitumen.
Op het ogenblik dat met het walsen wordt begonnen, hebben de bitumineuze
producten een temperatuur van meer dan 100°C voor zuiver bitumen. Bij de andere
bindmiddelen worden de verdichtingstemperaturen van de verantwoordingsnota
nageleefd.
Indien het verschil met de voornoemde toleranties groter is dan 20°C, moet de
verharding onmiddellijk worden gesloopt en terug aangelegd.
F.2.2.6.3. VOORBEREIDEND WERK
Alvorens een laag aan te brengen, moet het oppervlak van de voorgaande laag schoon
zijn en vrij van water. Er dient een kleeflaag te worden aangebracht, met inbegrip van
het oppervlak van een splitlaag of van schraal beton. Die laag wordt verkregen door het
mechanische en gelijkmatige spreiden van een emulsie van het type A die 100 tot 250

laissant 100 à 250 g/m²de bitume résiduel. Après rupture de l’émulsion, l’aspect doit
être uniformément noir (sauf en cas d’utilisation d’un finisseur à rampe intégrée).
En cas de support poreux ou fissuré, les documents d’adjudication prévoient
l’utilisation d’une émulsion de bitume élastomère, ainsi que la quantité à mettre en
oeuvre. Toute augmentation de cette quantité résultant des conditions de chantier
fait l’objet d’un paiement supplémentaire.
Toute circulation sur la couche recouverte d'émulsion est interdite, excepté celle
des camions destinés à l'approvisionnement des finisseurs. Les faces verticales
des éléments linéaires, des accessoires et des bords verticaux des zones fraisées,
qui sont en contact avec les produits hydrocarbonés sont enduites d’émulsion.
F.2.2.6.4. MISE EN ŒUVRE
Les produits hydrocarbonés sont mis en oeuvre au moyen de finisseurs comprenant
les dispositifs nécessaires d'épandage, de répartition et de précompactage des
produits enrobés sur une largeur au moins égale à celle d'une voie de circulation.
Ces machines sont équipées d'un système de commande automatique du dispositif
de réglage de la surface des couches à poser. Ce système permet d'assujettir le
profil en long des deux bords de la bande en cours de pose soit à un repère
extérieur indépendant des couches existantes, soit à un ski glissant sur la bande
adjacente. Si la pente transversale est commandée en cours de pose par un
dispositif automatique, il suffit qu'un seul des deux côtés soit assujetti. Le guidage
automatique n'est pas obligatoire pour la couche de roulement si la couche de
liaison présente le profil imposé.
Si un arrêt ne peut être évité et s’il dure plus de 10 minutes, le finisseur doit avancer
pour permettre le compactage des enrobés déjà posé et un joint transversal est
confectionné.
Les longs arrêts du finisseur sont limités à des cas de force majeure. Dans de tels
cas, le compactage des enrobés posés et un joint de reprise transversal sont
réalisés.
Aux endroits particuliers, convenus de commun accord avec le Fonctionnaire
Dirigeant, tels qu'élargissements locaux, raccordements en sifflet et en patte d'oie,
l'emploi d'un finisseur n'est pas obligatoire.
La mise en oeuvre des produits hydrocarbonés est interdite sur une surface non sèche.
- 24 -
g/m² restbitumen geeft. Na breking van de emulsie moet de laag een uniforme zwarte
kleur vertonen (behalve indien gebruik wordt gemaakt van een afwerkmachine met
geïntegreerde sproeibalk).
Ingeval van een poreuze of gescheurde onderlaag voorzien de
aanbestedingsdocumenten het gebruik van een emulsie van elastomeerbitumen
alsmede de te verwerken hoeveelheid. Elke vermeerdering van die hoeveelheid op
grond van de werfvoorwaarden vormt het voorwerp van een bijkomende betaling.
Elk verkeer op de met emulsie bedekte laag is verboden, met uitzondering van de
vrachtwagens die de afwerkmachines bevoorraden. De verticale zijden van de
lijnvormige elementen, de wegvoorzieningen en de verticale randen van de
gefreesde zones die in contact komen met de bitumineuze producten, worden
bestreken met emulsie.
F.2.2.6.4. VERWERKING
De bitumineuze producten worden verwerkt met afwerkmachins die zijn voorzien van
de nodige inrichtingen voor het spreiden, verdelen en voorverdichten van bitumineuze
mengsels over een breedte die ten minste gelijk is aan die van een rijstrook.
Die machines zijn uitgerust met een automatisch bedieningsorgaan voor het vlakmaken
van de aan te leggen lagen. Die automatische regeling moet het mogelijk maken het
lengteprofiel in te stellen van elk van de twee randen van de strook die wordt aangelegd,
daarbij steunend op hetzij een ski die glijdt over de aanliggende strook, hetzij een
uitwendige geleiding die onafhankelijk is van de bestaande lagen. Indien de dwarshelling
tijdens de aanleg wordt gecontroleerd door een automatische inrichting, volstaat het dat
één van de randen wordt ingesteld. De automatische geleiding is niet verplicht voor de
toplaag indien de verbindingslaag het vereiste profiel vertoont.
Zo een stilstand van de afwerkmachine niet kan worden vermeden en langer dan 10
minuten duurt, moet de afwerkmachine doorrijden, zodat de aangelegde bitumineuze
mengsels kunnen worden verdicht en een dwarse stortnaad kan worden aangelegd.
Lange stilstanden worden beperkt tot gevallen van overmacht. In dergelijke gevallen
worden de aangelegde bitumineuze mengsels verdicht en een dwarse stortnaad
aangelegd.
Op specifieke plaatsen, overeengekomen met de leidende ambtenaar, zoals
plaatselijke verbredingen, afgeschuinde aansluitingen en kruispunten van wegen is
een afwerkmachine niet verplicht.
Het is verboden asfalt aan te brengen op een oppervlak dat niet droog is.

- 25 -
F.2.2.6.5. CYLINDRAGE F.2.2.6.5. WALSEN
Aussitôt après le réglage et pour autant que les températures prescrites soient
respectées, le mélange est cylindré de manière uniforme au moyen de
compacteurs.
Pendant la mise en oeuvre des produits hydrocarbonés, deux rouleaux
compacteurs au moins sont en permanence sur chantier, sauf si la quantité de
produits hydrocarbonés à poser est inférieure à 2.000 m² par couche et par jour.
L’Entrepreneur dispose de deux compacteurs par Finisseur.
La masse linéaire statique d'au moins un cylindre du rouleau statique est
supérieure à 25kg/cm de génératrice. Pour le rouleau vibrant, la masse linéaire
statique d'au moins un cylindre est supérieure à 20 kg/cm de génératrice.
Pendant le cylindrage, la ou les roues motrices de l'engin compacteur sont dirigées
vers le finisseur.
Sur la couche de roulement, les dernières passes sont effectuées par un rouleau à
jante lisse, jusqu'à effacement des traces de cylindrage.
Pour le compactage, les règles suivantes sont d’application :
- pour les produits hydrocarbonés types BB - 3 et BB - 4: en cas d'utilisation d'un
compacteur vibrant, la première et les deux dernières passes sont effectuées sans
vibration.
Toute dégradation occasionnée par un engin circulant sur le revêtement
fraîchement posé est immédiatement réparée.
Dans le prix des couches de revêtements hydrocarbonés, sont également compris la
mise à hauteur, l’ajustement et la pose contre toutes taques diverses se trouvant dans
la voirie.
F.2.2.7. JOINTS
Onmiddellijk na het vlakmaken en voor zover de voorgeschreven temperaturen worden
nageleefd, wordt het bitumineuze mengsel gelijkmatig gewalst met behulp van
verdichters.
Tijdens de verwerking van de bitumineuze mengsels zijn doorlopend ten minste
twee verdichtingswalsen aanwezig, behalve indien de te verwerken hoeveelheid
bitumineuze mengsels kleiner is dan 2.000 m² per laag en per dag. De aannemer
beschikt over twee verdichters per afwerkmachine.
De statische lineaire massa van ten minste één wals van de statische rol is groter
dan 25 kg/cm generatrice. Voor de trilrol is de statische lineaire massa van ten
minste één wals groter dan 20 kg/cm
Tijdens het walsen is/zijn het/de aandrijfwiel(en) van de verdichtingsmachine naar
de afwerkmachine gericht.
Bij het walsen van de toplaag gebeuren de laatste walsbeurten met een wals met
gladde velg tot alle walssporen zijn verdwenen
Voor het verdichten gelden de volgende regels:
bitumineuze mengsels van het type BB - 3 en BB - 4: ingeval een trilwals
wordt gebruikt, wordt tijdens de twee laatste walsbeurten niet getrild.
Elke beschadiging, veroorzaakt door een machine die over de vers aangebrachte
verharding rijdt, wordt onmiddellijk hersteld.
In de prijs van de bitumineuze verhardingslagen zijn ook het op hoogte brengen,
het instellen en het aanwerken tegen diverse grondplaten in de rijweg begrepen.
F.2.2.7. VOEGEN
L’exécution des joints ne fait pas l’objet de poste séparé du métré. Behalve indien anders is bepaald, vormt de uitvoering van de voegen niet het
voorwerp van een afzonderlijke post in de opmetingsstaat.
1. Joint d'exécution simultanée 1. Gelijktijdige-uitvoeringsvoegen
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ont été compactées
simultanément. Les joints d'exécution simultanée sont décalés de 15 cm au moins
d'une couche à l'autre.
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende stroken gelijktijdig worden
verdicht. De voegen die gelijktijdig worden uitgevoerd verspringen in de
dwarsrichting ten minste 15 cm ten opzichte van die van de onmiddellijk
onderliggende laag.

- 26 -
2. Joint de reprise 2. Hernemingsvoegen
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ou dans le prolongement l'une
de l'autre n'ont pas été compactées simultanément; ces joints sont longitudinaux ou
transversaux.
Les joints de reprise longitudinaux sont décalés transversalement d'au moins 15 cm
d'une couche à l'autre; ils doivent être nets et parallèles à l'axe de la chaussée. Si
le profil longitudinal du bord de la bande posée en premier lieu a été abîmé ou
déformé en cours ou après la pose, ce bord est découpé mécaniquement, avant la
pose de la couche adjacente, sur une longueur au moins égale à la longueur
dégradée et sur une largeur d’au moins 5 cm. Lors de la pose de la bande
adjacente, si celle-ci à une température inférieure ou égale à 70° , un réchauffage
préalable du bord de la bande posée est réalisé par rayonnement en évitant toute
surchauffe.
Les joints de reprise transversaux sont décalés longitudinalement d'au moins 1 m
d'une couche à l'autre; ils sont perpendiculaires à l'axe de la chaussée. L'enrobé en
place est enlevé sur 30cm.
F.2.2.8. BORDS EXTERIEURS DE REVETEMENTS
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende of in elkaars verlengde
liggende stroken niet gelijktijdig werden verdicht; dit kunnen langs- of dwarsvoegen
zijn.
Overlangse hernemingsvoegen moeten ten minste 15 cm verspringen ten opzichte
van de onmiddellijk onderliggende laag; ze moeten zuiver afgewerkt zijn en
evenwijdig met de as van de rijweg lopen. Indien het langsprofiel van de boord van
de eerst gelegde strook tijdens of na het aanbrengen werd beschadigd of vervormd,
wordt die boord vóór het aanleggen van de aanliggende laag mechanisch
afgesneden over een lengte die ten minste gelijk is aan de beschadiging en over
een breedte van ten minste 5 cm. Tijdens het aanleggen van de aanliggende strook
mag de temperatuur ervan niet meer dan 70°C bedragen; de rand van de
aangelegde strook wordt op voorhand verwarmd door straling, waarbij elke
oververhitting wordt vermeden.
Dwarse hernemingsvoegen moeten ten minste 1 m verspringen ten opzichte van
die van de onmiddellijk onderliggende laag; ze lopen loodrecht op de as van de
rijweg. Het aangelegde bitumineuze mengsel wordt over een lengte van 30 cm
weggenomen
F.2.2.8. BUITENRANDEN VAN DE VERHARDINGEN
Pour les enrobés de type BB : Voor de bitumineuze mengsels van het type BB
Les tranches des bords extérieurs non contrebutés du revêtement sont enduites en
appliquant une émulsion ou un liant non dilué de même nature que celui de l’enrobé
mis en œuvre.
Lorsque la dernière couche prévue dans le cadre de l’entreprise est plus basse que
la partie supérieure de l’accessoire de la chaussée, il est procédé en bordure, sur
une largeur de 10 cm, à un traitement de surface identique à celui des joints de
reprise.
F.2.3. Résultats
Si les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé, la vérification de la
conformité de la granularité et de la teneur en liant n’est pas effectuée.
Les vérifications à effectuer sont conformes aux articles F.2.3.1 à F.2.3.9 du
CCT2000 relatives à l’épaisseur, la granularité, la teneur en liant, le pourcentage
des vides, la compacité relative, les caractéristiques de surface, l’ornierage, le
coefficient de frottement transversal (CFT), la drainabilité, …
De vlakken van de niet gesteunde buitenranden van de verhardingen worden
ingestreken met een bitumenemulsie van dezelfde soort als het bindmiddel van het
verwerkte bitumineuze mengsel.
Wanneer de laatste laag, voorzien in het kader van de aanneming, lager ligt dan de
bovenzijde van de rijwegtoebehoren, wordt aan de rand over een breedte van 10
cm de oppervlakte op dezelfde manier behandeld als bij de stortnaden.
F.2.3. Resultaten
Indien de bitumineuze mengsels worden gecertificeerd door een onpartijdig, erkend
organisme, worden de gelijkvormigheid van de korrelmaat en de hoeveelheid
bindmiddel niet gecontroleerd.
De volgende controles moeten worden uitgevoerd bij artikels F.2.3.1 tot F.2.3.9 van
CCT2000 betreffende de dikte, de korreligheid, de inhoud in bindend materiaal, het
percentage leegtes, relatieve dichtheid, oppervlakkenmerken, spoorvorming,
dwarswrijvingscoëfficiënt (DWC), draineervermogen

F.2.4. Vérifications
F.2.4.1. VERIFICATIONS A PRIORI
- 27 -
F.2.4. Controles
F.2.4.1. VOORAFGAANDE CONTROLES
La conformité des matériaux est effectuée aux lieux de production ou sur chantier. De gelijkvormigheid van de materialen wordt gecontroleerd op de plaats van
productie of op de werf.
F.2.4.2. CONTROLES D’EXECUTION F.2.4.2. UITVOERINGSCONTROLES
F.2.4.2.1. LES CONTROLES AVANT LA POSE DES PRODUITS
HYDROCARBONES portent sur :
F.2.4.2.1. DE CONTROLES VÓÓR DE VERWERKING VAN DE BITUMINEUZE
MENGSELS behelzen:
- le matériel - het materiaal
- les niveaux des repères de réglage - het peil van de bakens
- l'épaisseur probable de la couche par mesure du niveau par rapport aux repères - de vermoedelijke dikte van de laag door het peil te meten ten opzichte van de
ou aux filets d'eau
bakens of straatgoten
- le relevé des températures minimales nocturnes - de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur
- la régularité, la propreté et l'état de sécheresse du support de la couche
- de vlakheid, de zuiverheid en de droge toestand van de onderlaag van de
hydrocarbonée
bitumineuze laag
- l'application de la couche de collage sur le support - de aanwezigheid van een kleeflaag op de onderlaag
- le badigeonnage des faces verticales des éléments linéaires et des joints de - het bestrijken van de verticale vlakken van de lijnvormige elementen en van de
reprise
stortnaden
- le nombre et la conformité des finisseurs et des compacteurs.
- het aantal en de gelijkvormigheid van de afwerkmachines en de
verdichtingsmachines
F.2.4.2.2. LES CONTROLES EN COURS DE POSE portent sur :
F.2.4.2.2. DE CONTROLES TIJDENS DE VERWERKING behelzen:
- le matériel het materiaal
- le relevé de la température sous abri - de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur
- le fonctionnement correct des finisseurs et des compacteurs - de correcte werking van de afwerk- en verdichtingsmachines
- l'absence de circulation sur la couche d'accrochage à l'exception des camions - de afwezigheid van verkeer op de hechtlaag, met uitzondering van de
approvisionnant les finisseurs
vrachtwagens die de afwerkmachines bevoorraden
- les températures des produits au cours de leur épandage et au début du
- de temperatuur van de producten tijdens het verspreiden ervan en bij het begin
cylindrage
van het walsen
- les épaisseurs des couches en cours de compactage - de dikte van de lagen tijdens het verdichten
- la régularité de surface - de vlakheid van het oppervlak
- la conformité du taux d'épandage des pierres du traitement de surface. - de gelijkvormigheid van de gestrooide hoeveelheid steenslag van de
oppervlaktebehandeling
- la composition des enrobés - de samenstelling van de bitumineuze mengsels
- la drainabilité des enrobés drainants. - het draineervermogen van het zeer open asfalt.
F.2.4.2.2.1. CONTROLE DE LA GRANULARITE ET DE LA TENEUR EN LIANT F.2.4.2.2.1. CONTROLE VAN DE KORRELMAAT EN VAN HET
BINDMIDDELGEHALTE
Toute fourniture d’enrobé hydrocarbonée est divisée en lots. Elke levering van bitumineuze mengsels is onderverdeeld in partijen.

Un lot est défini par la fourniture journalière d’un même type d’enrobé en
provenance d’une même centrale d’enrobage.
Les caractéristiques se mesurent sur des échantillons en vrac prélevés
aléatoirement au sortir du finisseur à raison de 1 échantillon par 100 t. Le nombre
d’échantillons prélevés par lot ne peut être inférieur à 3.
Le coût de ces essais est une charge d’entreprise. Tout produit hydrocarboné non
conforme est refusé.
- 28 -
Een partij wordt bepaald door de dagelijkse levering van eenzelfde type bitumineus
mengsel, afkomstig van eenzelfde asfaltcentrale.
De controles gebeuren op stalen losgestort materiaal dat willekeurig aan de uitgang
van de afwerkmachine wordt afgenomen naar rato van 1 staal per 100 t. Het aantal
stalen per partij mag niet kleiner zijn dan 3.
De kosten voor deze controles vallen ten laste van de aanneming. Elk niet conform
bitumineus mengsel wordt geweigerd.
F.2.4.2.2.2. TEMPERATURE DES ENROBES F.2.4.2.2.2. TEMPERATUUR VAN HET BITUMINEUS MENGSEL
La température d’épandage est contrôlée dans la benne du camion. De spreidingstemperatuur wordt gemeten in de laadbak van de vrachtwagen
La température de cylindrage est contrôlée avant le passage du rouleau, en des
endroits correspondant approximativement au début et à la fin du déversement d’un
camion.
De walstemperatuur wordt gemeten vóór het passeren van de wals, dit op plaatsen
die ongeveer overeenstemmen met de plek waar het eerst en laatst gestorte
bitumineus mengsel van dezelfde vrachtwagen terechtkomt.
Des contrôles supplémentaires sont effectués à chaque incident. Bij elk incident wordt tot bijkomende controles overgegaan.
F.2.4.2.2.3. REGULARITE DE SURFACE F.2.4.2.2.3. VLAKHEID
Les contrôles sont effectués immédiatement après cylindrage à raison de 10 par
1000 m², ainsi que en tous points où l’état de surface laisse supposer que la
planéité n’est pas conforme aux prescriptions. Les défauts de planéité hors
tolérance sont corrigés.
F.2.4.2.2.4. DRAINABILITE DES ENROBES DRAINANTS
Les contrôles sont effectués à raison de 1 par 1000 m² ou fraction restante de 1000
m², ainsi que en tous points où l’état de la surface laisse supposer un colmatage.
Ils sont réalisés le plus tôt possible après exécution du revêtement.
Toute surface ou partie de surface ne satisfaisant pas aux prescriptions est refusée.
Elle est démolie et reconstruite.
De controles gebeuren onmiddellijk na het walsen naar rato van 10 controles per
1000 m², alsmede op alle plaatsen waar de staat van het oppervlak laat
veronderstellen dat de vlakheid niet beantwoordt aan de voorschriften. Afwijkingen
in de vlakheid die buiten de toleranties vallen, worden verholpen.
F.2.4.2.2.4. DRAINEERVERMOGEN VAN ZEER OPEN ASFALT
De controles worden uitgevoerd naar rato van 1 per 1000 m² of per resterende
fractie van 1000 m², alsmede op alle punten waar de staat van het oppervlak een
afdichting laat veronderstellen.
De controles gebeuren zo snel mogelijk na de uitvoering van de verharding.
F.2.4.3. VERIFICATIONS A POSTERIORI F.2.4.3. CONTROLES A POSTERIORI
F.2.4.3.1. EPAISSEURS F.2.4.3.1. DIKTE
Il est prélevé aléatoirement une série de 3 carottes par 1000 m² ou fraction restante
de 1 000m² de revêtement.
Elk oppervlak of deel van een oppervlak dat niet aan de voorschriften beantwoordt
wordt geweigerd. In dit geval wordt het afgebroken en opnieuw aangelegd.
Er wordt op willekeurige plaatsen een reeks van 3 boorstalen per 1000 m² of
resterende fractie van 1000 m² verharding genomen.

Sont exclues de l'échantillonnage : Zijn uitgesloten van de bemonstering:
- 29 -
les zones au droit des joints de zones ter hoogte van de voegen
les zones où la mise en oeuvre a été faite manuellement de zones waar het bitumineuze materiaal met de hand werd verwerkt
les zones localisées avant la pose du revêtement, où l'insuffisance de niveau de zones waar ten gevolge van een ontoereikende dikte van de fundering een
de la fondation a nécessité une surépaisseur du revêtement.
overdikte van de verharding was vereist
F.2.4.3.2. POURCENTAGE DE VIDES F.2.4.3.2. PERCENTAGE HOLLE RUIMTEN
Cette vérification s'effectue sur les carottes prélevées pour la détermination de
l'épaisseur.
De controle van de holle ruimten gebeurt op de boorstalen die voor het meten van
de dikte werden genomen.
F.2.4.3.3. PLANEITE DE SURFACE A L’APL F.2.4.3.3. VLAKHEID, GEMETEN MET DE APL
Est refusé, tout bloc de dépouillement présentant Elk meetblok wordt geweigerd met
un CP2,5 m > 50 een CP2,5 m > 50
ou un CP10 m > 105 of een CP10 m > 105
ou un CP40 m > 220 of een CP40 m > 220
La planéité de surface du revêtement relatif au bloc de dépouillement litigieux est
rétablie par un moyen à agréer par le Fonctionnaire Dirigeant.
F.2.4.3.4. ORNIERAGE F.2.4.3.4. SPOORVORMING
La vérification se fait conformément aux indications du paragraphe F.2.3.7.
Si l'Entrepreneur est responsable de l’orniérage, il procède à la démolition des
superficies de revêtement orniéré jusqu'à et y compris la couche défectueuse et à
la reconstruction de ce revêtement.
De vlakheid van het oppervlak van de verharding ten opzichte van het betwiste
meetblok wordt hersteld op een door de leidende ambtenaar aanvaarde wijze.
De controle gebeurt op basis van de bepalingen van paragraaf F.2.3.7.
Indien de aannemer verantwoordelijk is voor de spoorvorming, gaat hij over tot het
opbreken van de oppervlakken waarop spoorvorming werd vastgesteld, dit tot en
met de gebrekkige laag, en tot het heraanleggen van die verharding.
F.2.4.3.5. COEFFICIENT DE FROTTEMENT TRANSVERSAL F.2.4.3.5. DWARSWRIJVINGSCOËFFICIËNT
Toute section hectométrique ou décamétrique ne présentant pas, durant toute la
période de garantie, un CFT supérieur aux valeurs fixées au F.2.3.7 est refusée.
La rugosité minimum requise devra être restaurée par et aux frais de
l’Entrepreneur, suivant une méthode agréée par le Fonctionnaire Dirigeant.
F.2.5. Paiement F.2.5.Betaling
Le paiement des postes dont l’unité est la tonne se fait sur base du poids des
produits mis en oeuvre.
A cet effet, les camions doivent être pourvus de bons de pesage fournis par un pont
de pesage officiel et agréé.
Elke hectometer of decameter waarvan de DWC tijdens de waarborgperiode niet
groter is dan de waarden in F.2.3.7, wordt geweigerd.
De minimale stroefheid moet worden hersteld door en voor rekening van de
aannemer op een door de leidende ambtenaar goedgekeurde wijze.
De posten met een ton als eenheid worden betaald op basis van het gewicht van de
verwerkte producten.
Daartoe moeten de vrachtwagens beschikken over weegbons, die door een officiële
en erkende weegbrug worden afgeleverd

Dans les mesures des surfaces portées en compte dans les travaux de voirie, la
surface des appareils de voirie, tels que : avaloirs, etc... ainsi que la surface des
taques et rails de tramways, ainsi que des joints le long des rails, ne seront pas
déduites.
CHAPITRE G. DRAINAGE ET EGOUTTAGE
G. 6. AVALOIRS
6..1. Description
Ouvrages destinés à assurer la récolte des eaux de pluie et leur évacuation vers la
canalisation tout en servant de réceptacle aux boues et détritus.
Les avaloirs seront de type "ville de Bruxelles" (cf CCT 2000) avec sortie latérale
ou vers le bas selon le cas. La grille présente le même profil que le filet d'eau.
G.6.2. Clauses techniques.
G.6.2.1. MATERIAUX.
Les avaloirs répondent aux prescriptions du § C.27.1.
Le béton de fondation C16/20 est conforme au § I.2.
G.6.2.2. EXECUTION
Les avaloirs sont posés sur une fondation en béton C 16/20 d'une épaisseur
minimale de 10cm et débordant d’au moins 10 cm sur le périmètre du puisard.
Ils sont posés à un niveau tel que la face supérieure de la grille ne dépasse pas le
niveau du filet d'eau qui y aboutit. Les grilles articulées se ferment dans le sens du
trafic.
G.6.3. Paiement.
- 30 -
Bij de metingen van de oppervlakken die in aanmerking worden genomen voor de
wegenwerken wordt het oppervlak van de wegvoorzieningen, zoals rioolkolken,
enz., het oppervlak van de grondplaten en tramrails, en de voegen langs de rails
niet in mindering gebracht.
HOOFDSTUK G: AFWATERING EN RIOLERINGEN
G.6. KOLKEN
G.6.1. Beschrijving
Werken bestemd voor het opvangen van het regenwater en de afvoer daarvan naar
de leiding en voor het opvangen van modder en afvalstoffen.
De straatkolken van het type "Stad Brussel" (cf TB 2000) met uitgang op zij of
onderaan volgens het geval. Het rooster heeft hetzelfde profiel als de goot.
G.6.2. Technische bepalingen
G.6.2.1. MATERIALEN
De kolken moeten voldoen aan de voorschriften van § C.27.1.
Het funderingsbeton C16/20 moet conform § I.2 zijn.
G.6.2.2. UITVOERING
De kolken moeten geplaatst worden op een fundering uit beton C 16/20 van
minimum 10 cm dik, die minstens 10 cm over de perimeter van de put uitsteekt.
Ze moeten op een zodanig niveau worden geplaatst dat de bovenkant van het
rooster niet
uitsteekt boven het niveau van de goot die erop uitgeeft. De gelede roosters
moeten sluiten in de richting van het verkeer.
G.6.3. Betaling
Le paiement des avaloirs s'effectue à la pièce, toutes opérations comprises. De kolken worden betaald per stuk, alle operaties inbegrepen

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
3 ème Direction 3 de Directie
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
SERVICE REVÊTEMENTS, EGOUTS, PLANTATIONS. DIENST BESTRATINGEN, RIOLERINGEN EN BEPLANTINGEN
TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE REVÊTEMENTS
HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN AN (2011-2012)
WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN BESCHADIGDE
KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR (2011 –
2012
O F F R E O F F E R T E
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et les annexes seront signées pour accord par le soumissionnaire.
Le soussigné : ...............................................................................................................
........................................................................................................................................
Om zijn inschrijving op te stellen, moet de inschrijver gebruik maken van het huidige
formulier of elk ander document conform met het voorziene model.
De offerte en de bijlagen zullen door de inschrijver voor akkoord worden
getekend.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) ......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession:.................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité ................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
........................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………..............
........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :.................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone.................................................................................................................
n° de fax ...........................................................................................................................
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
faxnummer : .............................................................................................................

- 2 -
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………
ou bien*
Ofwel*
La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien*
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
A.
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel*
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
- Immatriculation(s) O.N.S.S.: n°(s) - Inschrijving(en) bij de R.S.Z. : nr(s).
- T.V.A. (uniquement en Belgique): n°(s) - B.T.W. (alleen in België) : nr(s.)
- Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s) - Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s).
- Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s): - categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) :
- Inscription sur la liste des entrepreneurs enregistrés n°(s): - Inschrijving op de lijst van de geregistreerde aannemers: nr(s).:
à la date du. ......................................................................................................................
B.- Renseignements relatifs à l'agréation
Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application d'une
sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991 (Moniteur du 6 avril 1991).
A.
op datum van .................................................................................................................
B.- Inlichtingen betreffende de erkenning.
Alle valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde sanctie
tot gevolg hebben.

a) Catégorie et sous-catégorie.
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le cahier
spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou sous-catégorie*
ou
2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions fixées par
le cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou souscatégorie.
La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire *.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en vue
d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en vertu de
l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe *.
b) Classe.
I. Montant de l'offre.
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe d'agréation
possédée *
- 3 -
ou of
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation
possédée. La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe *.
II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément.
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée *.
a) Categorie en ondercategorie.
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie *
of
2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie. Deze offerte geldt eveneeens als de aanvraag tot een
noodzakelijke afwijking *
b) Klasse.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een kopie van het ingevolge artikel 6 §
2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd *.
I. Bedrag van de offerte.
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet *.
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de noodzakelijke
aanvraag tot afwijking.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6
§ 2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd *.
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken.
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet
overschrijden *.

) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ................ (2) délivrée en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
ou
2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum établi
pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ............……… délivré en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 *.
- 4 -
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum bedrag, vermeld op het attest
van...................(2) afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk
besluit van 26 september 1991 (1), niet overschrijden.
of
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het vastgestelde maximum van de verkregen
erkenningsklasse overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse,
vermeld op het attest van ………………………………….afgeleverd
krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26 september 1991
overschrijden *.
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire. Deze offerte is eveneens een aanvraag tot nodige afwijking.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de cette
demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur simple
demande.
C.- Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence effective à:
(pays, commune)
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) ressortissants d'un des pays de la C.E.E., s'élève à: ..........................……,- Eur
(par pays)
2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à s'élève à: ..............……...........……,- Eur
(par pays)
D.- Les membres de mon personnel sont de nationalité:
Alle nodige inlichtingen voor een eventueel onderzoek naar deze aanvraag door
de Erkenningscommisie zullen zo vlug mogelijk op eenvoudige aanvraag worden
verstrekt.
C.- Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun effectieve
woonplaats in (land, gemeente)
- Het bedrag van de werken die aan mijn onderaannemers zullen worden
toevertrouwd:
1°) onderdanen van een van de landen van E.E.G, bedraagt: ........……………,- Eur
(per land);
2°) onderdanen van andere landen, bedraagt:..……….……...............………….,-Eur
(per land).
D.- Mijn personeelsleden hebben de volgende nationaliteit:

E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché *.
- 5 -
ou bien ofwel
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1 er 4° de l'Arrêté Royal du 8
janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l’origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des
Etats membres de la Communauté européenne, avec indication par pays
d’origine de la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces
produits et matériaux interviennent dans l’offre ; s’il s’agit de produits ou de
matériaux à parachever ou à mettre en œuvre sur le territoire des Etats
membres de la Communauté européenne, seule la valeur des matières doit
être indiquée. *.
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le
marché suivant : TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE
REVÊTEMENTS HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN
AN (2011-2012)
Moyennant la somme HTVA de :
TVA :
TOTAL TVAC :
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
ouvert au nom de:........................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden *.
2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 § 1-4° van het Koninklijk Besluit
van 8 januari 1996 wordt een afzonderlijke nota, gedateerd en ondertekend,
toegevoegd met vermelding van de oorsprong van de te leveren producten en
van de te verwerken materialen die niet afkomstig zijn van de Lidstaten van de
Europese Gemeenschap, met vermelding, per land van oorsprong, van de
waarde, exclusief douanerechten, waarvoor zij in de offerte tussenkomen;
indien het producten of materialen betreft die op het grondgebied van de Lidstaten
van de Europese Gemeenschap worden ofgewerkt of verwerkt, moet
enkel de waarde van deze grondstoffen worden vermeld. *.
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze opdracht toepasbare
voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel
deze die in de toepasbare voorwaarden vermeld zijn zullen een bewijs vormen zijn en verbindt
zich, op zijn roerende en onroerende goederen, uit te voeren, overeenkomstig de bepalingen
en de voorwaaarden van het bijzonder bestek waarvan hij verklaart een perfecte kennis te
hebben, de volgende opdracht : WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN
BESCHADIGDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR
(2011 – 2012
Tegen de prijs BTWE van : ..............................................................................................
BTW : ...............................................................................................................................
Totaal BTWI : ....................................................................................................................
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
Zijn eveneens bij de huidige offerte gevoegd :

- 6 -
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le - De gedateerde en getekende documenten, modellen, stalen en alle inlichtingen*
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
waarvan het voorleggen vereist is door het bijzonder bestek omtrent deze opdracht.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES DE VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
Fait à ……………………………, le ………………………….
Le(s) soumissionnaire(s)
1 Biffer les mentions inutiles
2 Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le
cahier spécial des charges.
3 Le soumissionnaire qui n’en a pas fait la déclaration est censé ne pas utiliser
de produits ou matériaux étrangers pour l’exécution de l’ensemble de
l’entreprise.
* Biffer les mentions inutiles
Opgemaakt te……………………………., op…………………………..
De inschrijver(s),
1.. Het onnodige doorhalen.
2...Geen rekening houden met de producten van vreemde afkomst vereist door het
bestek.
3...De inschrijver die de verklaring niet heeft opgemaakt wordt vereist geen vreemde
producten of materialen aan te wenden voor de uitvoering van de hele
aanneming.
* Schrappen wat onnodig is

COMMUNE D'IXELLES
- : -
TRAVAUX PUBLICS
- : -
3ème DIRECTION
- : -
Service Revêtements –
Egouts -
Plantations
Notes importantes
N.B. L'exemplaire sur papier teinté de ce métré
récapitulatif ou autre formulaire équivalent
conforme au modèle prévu doit
obligatoirement être renvoyé dûment complété
et signé en même temps que formulaire
d’offre, faute de quoi cette dernière ne pourra
être prise en considération.
GEMEENTE ELSENE
- : -
OPENBARE WERKEN
- : -
3de DIRECTIE
- : -
Dienst Bekledingen -
Rioleringen
Beplantingen
N.B. Het exemplaar op roze papier van deze prijslijst
of ieder ander gelijkwaardig formulier
overeenkomstig met het K.B. van 8 januari
1996, moet verplicht teruggestuurd worden,
keurig vervolledigd en getekend, samen met het
offerteformulier, zonder dewelke deze laatste
niet in overweging zal kunnen genomen
worden.
TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE REVÊTEMENTS HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN AN (2011-
2012)
WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN BESCHADIGDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR
(2011 – 2012)
A) Il faut entendre par démontage, démolition et évacuation :
Démontage
A. METRE RECAPITULATIF
A. RECAPITULATIEVE MEETSTAAT
Le déblai, éventuellement nécessaire et le remblaiement sous la forme, le
déterrement sans causer de détériorations, le nettoyage et le tri des matériaux ou
objets dont l'Administration (Région, Commune, S.T.I.B.,...) désire garder la propriété,
le transport dans les limites du chantier si les matériaux ou objets sont mis en oeuvre
dans l'entreprise (ce qui est mentionné expressément dans les postes du métré), le
transport vers un entrepôt dans les limites de la Région de Bruxelles-Capitale si les
objets ne sont pas remis en oeuvre, l'évacuation des déchets hors du Domaine
Public, le chargement, le déchargement et l'ensemble des activités afférentes.
L'Administration décide si les matériaux seront réutilisés.
Belangrijke nota's
A) Onder opbreken, afbreken en wegruimen dient verstaan:
Opbreken
Het eventueel nodige uitgraven en onder het grondoppervlak het ophogen, het
opdelven zonder schade, het schoonmaken, het sorteren van materialen of
voorwerpen waarvan het Bestuur (Gewest, Gemeente, M.I.V.B., ...) eigenaar
wenst te blijven, het vervoeren binnen de grenzen van de bouwplaats indien de
materialen of voorwerpen in de aanneming verwerkt worden (hetgeen uitdrukkelijk
vermeld wordt in de posten van de opmeting), het vervoeren naar een
stapelplaats binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest indien de voorwerpen
niet opnieuw worden gebruikt, het wegruimen van afval buiten het openbaar
domein, het laden, het lossen en alle bijhorende werkzaamheden.
Het Bestuur beslist of de materialen opnieuw gebruikt zullen worden.

Démolition
Le déblai éventuellement nécessaire et le remblai sous la forme, le déterrement par
tous les moyens possibles et l'évacuation des matériaux ou objets dont
l'Administration ne désire pas conserver la propriété.
Evacuation : (également enlèvement, hors du chantier ou du Domaine Public).
Le chargement, le transport et le déchargement en dehors du chantier sur des lieux
de dépôt que l'entrepreneur se procure à ses frais, ou vers une installation de
recyclage, des décombres, déchets, matériaux ou objets dont l'Administration ne
désire pas garder la propriété.
B) Sont inclus dans le prix unitaire ou le prix global de chaque poste (ou
subdivision de celui-ci), tous les travaux et fournitures de matériaux neufs, sauf
mention contraire explicite. Les éventuels postes avec la mention P.T. et P.G.
doivent être exécutés à prix global.
C) Sauf stipulation contraire, chaque poste comprend tous les travaux nécessaires
à l'exécution, conformément aux plans et au cahier des charges, même si ces
travaux ne sont pas définis explicitement dans le libellé du poste. L'ensemble
des mesures et dispositions conformes au cahier spécial des charges et/ou aux
plans et qui ne sont pas reprises dans le présent métré constitue une charge
d'entreprise.
D) Pendant toute la durée des travaux, l'entrepreneur doit assurer, en tout temps,
le libre écoulement et l'évacuation des eaux de pluie, des eaux d'infiltration et
des eaux s'écoulant dans les égouts et collecteurs. Il prend toutes les
dispositions utiles à cet effet et met en oeuvre le matériel indispensable
(pompes, tuyauteries provisoires, etc...). Tous les travaux et fournitures
nécessaires et toutes les sujétions pour le maintien du libre écoulement et pour
l'évacuation des eaux constituent une charge d'entreprise, de même que la
fourniture de la force motrice nécessaire.
- 2 -
Afbreken
Het eventueel nodige uitgraven onder het grondoppervlak, het ophogen, het
opdelven door allerlei middelen, het wegruimen van materialen of voorwerpen
waarvan het Bestuur geen eigenaar wenst te blijven.
Wegruimen : (ook verwijderen, buiten de werf of het openbaar domein)
Het laden, het vervoer en het lossen buiten de grenzen van de bouwplaats op
stapelplaatsen die op kosten van de aannemer worden aangeschaft, of naar een
recyclageinstallatie, van puin, afval, materialen of voorwerpen waarvan het
Bestuur geen eigenaar wenst te blijven.
B) Zijn bij de eenheidsprijs of de totale prijs van elke post (of onderdeel ervan)
inbegrepen, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld: alle werken en leveringen
van nieuwe materialen.
De eventuele posten met vermelding T.P. of G.P. moeten worden uitgevoerd
tegen globale prijs.
C) Behoudens tegenstrijdige vermelding, bevat iedere post alle werken
noodzakelijk voor de uitvoering, overeenkomstig de plannen en het bestek,
zelfs indien deze werken niet expliciet vermeld worden in de beschrijving van
de post. Het geheel van maatregelen en schikkingen overeenkomstig het
bijzondere bestek en/of de plannen en die niet opgenomen zijn in de
onderhavige opmetingsstaat vormen een aannemingslast.
D) Gedurende de volledige uitvoeringstijd van deze werken dient de aannemer
te allen tijde, het vrij afvloeien en de afvoer van het regenwater, van
insijpelingswater en van het water dat in de riolen en collectoren vloeit, te
verzekeren. Hij treft hiertoe alle nodige maatregelen en zet het onontbeerlijke
materiaal in (pompen, voorlopige leidingen, enz.). Alle nodige werken en
leveringen alsook alle bijkomende werkzaamheden om de vrije afvloeiing en
afvoer van het water in stand te houden alsook de levering van de nodige
drijfkracht, zijn ten laste van de aannemer,.

N° de
poste
1.
(CCT
2000:
280)
DESCRIPTION DES
TRAVAUX
CHAPITRE I : TRAVAUX PREPARATOIRES
Raclage de revêtements hydrocarbonés sur une
profondeur de 3 à 7 cm, y compris le décapage autour
des taques, le long des bordures et des filets d'eau, le
brossage minutieux et l'évacuation des matériaux de
démolition en dehors du domaine public et autres
sujétions.
1.1. pour des superficies > 500 m²
- 3 -
OMSCHRIJVING DER
WERKEN
HOOFDSTUK I : VOORBEREIDENDE WERKEN
Affrezen van KWS- verhardingen over een diepte van 3
tot 7cm, inclusief het afkappen van de verharding rond
deksels, langs boordstenen en watergoten, het grondig
borstelen en het verwijderen van de afbraakmaterialen
buiten het openbaar domein en alle andere bijkomende
werkzaamheden.
1.1 voor oppervlakten > 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.2. pour des superficies comprises entre 200 et 500 m² 1.2. voor oppervlakten tussen 200 en 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.3. pour des superficies comprises entre 50 et 200 m² 1.3. voor oppervlakten tussen 50 en 200 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.4. pour des superficies < 50 m² 1.4. voor oppervlakten < 50 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Quantités
présumées
Vermoedelijk
e
hoeveelheden
15.000 m²
1.500 m²
1.500 m²
3.000 m²
Prix unit. en
chiffres
Eenheidsprijs
in cijfers
Sommes
globales en
chiffres
Globale
bedragen in
cijfers

2.
(CCT
2000 :
460b)
3.
(CCT
2000 :
641 -
643)
Démolition ou démontage de l'ancienne chaussée (se
présentant sous la forme de pavés, d'une fondation, ou
autre) sur une profondeur conventionnelle de 30 cm et
l'évacuation de tout déchet en dehors du domaine public
et à charge de l'entrepreneur.
Ce poste est essentiellement prévu pour la réparation
préalable de la fondation dans le cadre d'ancienne
tranchée et/ou d'absence de fondation.
- 4 -
Afbraak of demontage van de oude weg (wat
voorgesteld wordt door straatstenen, een fundering of
andere) op een conventionele diepte van 30 cm en het
verwijderen van aelke sort afval buiten het openbare
domein en ten laste van de ondernemer.
Deze post is essentieel voorzien voor de voorafgaande
herstelling van de fundering in het kader van de oude
sleuf en/of ontbreken van fundering.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Prestations d'ouvriers pour travaux en régie non prévus
par le présent spécial cahier des charges. Les prix
unitaires comprennent, outre le salaire, toutes
prestations du personnel de maîtrise ainsi que les
charges et suppléments légaux. Ce poste peut être
employé pour aide aux Services Publics et/ou Sociétés
concessionnaires et/ou Maître de l'ouvrage.
3.1. Prestations pendant les heures normales de
travail, les jours ouvrables, pour main d'oeuvre
qualifiée 1er échelon.
Arbeidersprestaties voor werken in regie die niet door
het onderhavige bijzondere bestek zijn voorzien. De
eenheidsprijzen omvatten buiten het loon, alle prestaties
van het beheerspersoneel alsook de lasten en wettelijke
supplementen. Deze post kan worden gebruikt voor hulp
aan de Openbare Diensten en/of de
concessiehoudende maatschappijen en/of de
Bouwheer.
3.1 Prestaties tijdens de normale werkuren op de
werkdagen, voor geschoolde arbeiders 1e niveau.
Vermoedelijke hoeveelheid.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.2. Prestations pendant les heures normales de
travail, les jours ouvrables, pour main-d'oeuvre de
manoeuvre.
3.2. Prestaties tijdens de normale werkuren op de
werkdagen, voor ongeschoolde arbeiders.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
750 m²
20 h/u
30 h/u

4.
(CCT
2000 :
650 -
654)
5.
(CCT
2000:
752)
Matériel en régie pour travaux non compris dans ce
métré, y compris chauffeur ou opérateur.
Seul le temps effectif d'utilisation sur chantier est porté
en compte.
4.1. Location d'un camion 15 T.
- 5 -
Materieel in regie voor werken die niet bij deze
opmetingsstaat inbegrepen zijn, inclusief chauffeur of
operator.
Enkel de werkelijke tijd van gebruik op de bouwplaats
wordt in rekening gebracht.
4.1 Huur van een vrachtwagen van 15 ton
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.2 Location d'une grue mécanique sur pneus. 4.2 Huur van een mechanische kraan op wielen.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.3 Location d'un compresseur + marteau pic. 4.3 Huur van een compressor + sloophamer.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.4 Location d'une brosse mécanique. 4.4 Huur van een mechanische borstel.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE II: TERRASSEMENTS
a) Deblais:
Terrassements manuels et ou mécaniques de déblais,
nécessaires à la construction ou à la désaffectation des
égouts collecteurs et leurs chambres de chute ou/et de
visite, des raccordements y compris toutes les difficultés
d'exécution y résultant, le maintien de canalisations et
câbles non sujettes à déplacement, pompages et,
l'évacuation de terres en excès ou impropres à la
réutilisation et toutes sujétions.
En fouilles blindées, y compris blindages
HOOFDSTUK II : GRONDWERKEN
a) Afgravingen:
Manuele en/of mechanische grondwerken in uitgraving
nodig voor de constructie of bestemmingswijziging van
de hoofdriolen en bijhorende val- en inspectieputten, de
aansluitingen inclusief alle hieruit voortvloeiende
uitvoeringsmoeilijkheden, het behoud de leidingen en
kabels die niet verplaatst moeten worden, bemalingen,
het verwijderen van slechte en overtollige gronden
en alle bijkomende werkzaamheden.
In beschoeide sleuven, inclusief beschoeiing
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
16 h/u
16 h/u
16 h/u
16 h/u
150 m³

6.
(CCT
2000:
820b)
7.
(CCT
2000 :
940bis)
8.
(CCT
2000:
1133)
b) Remblais:
Terrassements de remblais en fouilles blindées ou
autres, y compris le damage et compactage et toutes
sujétions.
Au moyen de bonnes terres en provenance des déblais.
b) Ophogingen
- 6 -
Ophogingen in beschoeide sleuven of andere, inclusief
de aanstamping en compactering en elke last
Met gebruik van goede ophogingsgrond afkomstig van
de uitgravingen.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE III: SOUS FONDATIONS ET FONDATIONS HOOFDSTUK III : ONDERFUNDERINGEN EN
FUNDERINGEN
Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton
maigre selon le § E.4.4., y compris le répandage, la
mise sous profil, le compactage; la couche de protection
et toutes sujétions.
Utilisé avec le poste 2 dans le cadre e la réparation de
la fondation.
Levering plaatsing van een fundering uit mager beton
volgens § E.4.4., inclusief het uitspreiden, profileren,
verdichten, de beschermlaag en alle bijkomende
werkzaamheden.
Gebruikt met de post 2 in het kader van d eherstelling
van de fundering.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE IV: REVETEMENTS HOOFDSTUK IV : VERHARDINGEN
Revêtements hydrocarbones
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage en matériaux enrobés, y compris le profilage
et cylindrage, la fourniture et la mise en oeuvre de la
couche d'adhérence et toutes sujétions.
Type BB 3 D - épaisseur : 3 cm
8.1. pour des superficies > 500 m²
Verhardingen uit koolwaterstoffen
Leveren en verwerken van een herprofileringslaag uit
omhulde materialen, inclusief het herprofileren en
aanwalsen, de levering en de verwerking van de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
Type BB 3 D - dikte: 3 cm
8.1 voor oppervlakten > 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
150 m³
300 m³
1.200 t

9.
(CCT
2000:127
2)
8.2. pour des superficies comprises entre 200 et 500 m²
- 7 -
8.2 voor oppervlakten tussen 200 en 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.3. pour des superficies comprises entre 50 et 200 m²
8.3 voor oppervlakten tussen 50 en 200 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.4. pour des superficies < 50 m²
8.4 voor oppervlakten < 50 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Fourniture et mise en oeuvre d’un revêtement fermé
type
BB 4 C, y compris le nettoyage préalable, couche
d'adhérence et toutes sujétions.
Epaisseur : 4 cm
9.1. pour des superficies > 500 m²
Leveren en verwerken van een gesloten verharding type
BB 4 C, inclusief het voorafgaand reinigen, de kleeflaag
en alle bijkomende werkzaamheden.
Dikte : 4 cm
9.1 voor oppervlakten > 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.2. pour des superficies comprises entre 200 et 500 m²
9.2 voor oppervlakten tussen 200 en 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.3. pour des superficies comprises entre 50 et 200 m²
9.3 voor oppervlakten tussen 50 en 200 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.4. pour des superficies < 50 m²
9.4 voor oppervlakken < 50 m²
120 t
120 t
240 t
15 000 m²
1.500 m²
1.500 m²
3.000 m²

10.
(CCT
2000:204
1)
11.
(CCT
2000:216
0)
12.
(CCT
2000:217
0)
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE V: EVACUATION DES EAUX
Fourniture et pose de tuyaux en grès pour l'évacuation
des eaux pluviales entre avaloirs et vers égouts ou
chambres de visites, y compris l'épaulement et la
protection des tuyaux en sable stabilisé, fondation en
béton C 16/20 ou en sable stabilisé, raccordement aux
chambres de visite, tuyaux ou égouts existants ainsi
que les opérations de percement et de passage sous la
banquette des collecteurs et toutes sujétions.
Les terrassements en déblais et remblais sont prévus
aux chapitres correspondants.
Les pièces spéciales sont comptées à raison d'un mètre
de tuyau de même diamètre
Diamètre intérieur 15 cm
- 8 -
HOOFDSTUK V: WATERAFVOER
Leveren en plaatsen van gresbuizen voor de afvoer van
het regenwater tussen de straatkolken en de riolering of
de inspectieputten, inclusief de achtervulling en de
bescherming van de buizen met gestabiliseerd zand,
fundering uit beton C 16/20 of uit gestabiliseerd zand,
aansluiting op de inspectieputten, bestaande buizen of
rioleringen, alsook de doorboring en doorgangen onder
de bordessen van de collectoren en alle bijkomende
werkzaamheden.
De uitgravingen en ophogingen zijn voorzien in de
overeenstem-mende hoofdstukken.
De speciale stukken worden in rekening gebracht als
één meter buis van dezelfde diameter.
Binnendiameter: 15 cm
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Fourniture et pose d'avaloirs neufs, adaptés pour
l'asphalte drainant, avec coupe odeurs, type Ville de
Bruxelles, y compris les terrassements (fondations
comprises), raccordement aux tuyaux d'évacuation,
maçonneries, cimentage et goudronnage des faces
contre terre, la fondation en béton C 16/20 et toutes
sujétions.
Leveren en plaatsen van nieuwe straatkolken,
aangepast voor drainerend asfalt, met reukafsnijder,
type Stad Brussel, inclusief de grondwerken
(funderingen inbegrepen), aansluiting op de
afvoerbuizen, metselwerk, cementering en betering van
de zijden tegen de aarde, de fundering uit beton C
16/20 en alle bijkomende werkzaamheden
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mise à niveau d'avaloirs existants, y compris
terrassements en déblai et remblai, fondation en béton
C 16/20, adaptation des raccordements au tuyaux
d'écoulement et toutes sujétions.
Het op niveau brengen van bestaande straatkolken,
inclusief de grondwerken voor uitgravingen en
ophogingen, fundering uit beton C 16/20, aanpassing
van de aansluitingen op de afvoerbuizen en alle
bijkomende werkzaamheden.
15 m
15 p/stuk
30 p/stuk

13
(CCT
2000:
2341)
14.
15
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Fourniture et pose de trappillons en fonte, type à appui
périphérique pour les chambres de visite en chaussée
selon le § C.27.2, y compris cadre et toutes sujétions.
Classe D 400
- 9 -
Leveren en plaatsen van gietijzeren riooldeksels, type met
perifere steun voor de inspectieputten in de rijbaan volgens §
C.27.2, inclusief kader en alle bijkomende werkzaamheden.
Klasse D 400
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rehaussement de taques d'égout ou de chambres de
vanne ou similaires à l'occasion de l'asphaltage d'une
voie publique, comprenant le maçonnage sous la taque
d'une épaisseur calculée pour atteindre le niveau du
futur tapis asphaltique, toutes fournitures et maind'œuvre
pour un travail complet, tout compris.
14.1. taques d'égouts, des regards de visites ou
similaires.
Verhoging van de riooldeksels of van sluitkamers of
gelijksoortige ter gelegenheid van de asfaltwerken van
de publieke weg, met inbegrip van de metselwerken
onder het deksel met een dikte berekend om het niveau
van de toekomstige asfaltbedekkingen te bereiken, alle
leveringen en handenarbeid voor een volledig werk,
alles inbegrepen
14.1. riooldeksels, deksels voor toezichtputten of gelijk
aardige.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
14.2. chambres de vannes, bornes de repérage et
taques similaires jusqu’à 400 cm².
14.2. schuifkamers, merkstenen en of gelijkaardige
deksels tot 400 cm²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
120 p/stuk
60 p/stuk
75 p/stuk
MONTANT TOTAL DES TRAVAUX (postes 1 à 14)
TOTAAL BEDRAG DER WERKEN (posten 1 tot 14)
………… …………
MONTANT DE LA TVA (21 % du montant ci-avant)
BEDRAG VAN DE BTW (21 % van het hierbovenvermelde bedrag) ………… …………
MONTANT TOTAL DES TRAVAUX TVAC
TOTAAL DER WERKEN BTWI
Fait à / Opgemaakt te ………………………………………, le / op ………………………………..
Le Soumissionnaire / De inschrijver, Cachet de la Firme / Stempel van de Firma
(signature / handtekening)

Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
T +32 9 383 87 35
F +32 9 383 87 55
G +32 477 545 550
piet.vercruysse@ecosafe.be
BVBA
RPR Oudenaarde BTW : BE 0474-816-384 BANK : 290-0292900-78
BOUW - MILIEU - VEILIGHEID
TOTALE OPLOSSINGEN :
Vergunningen - Werfopvolging - Projectmanagement
Milieucoördinatie - Veiligheidscoördinatie - EPB-verslaggeving - Expertisen
Pastorijstraat 12
3560 Lummen
T +32 13 33 30 03
F +32 13 32 54 61
G +32 475 73 60 78
raymond.vandyck@ecosafe.be
VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
(KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen dd.25.01.01 – art. 25 - 30)
ES11-051 : GEMEENTE ELSENE
HERSTELLINGSWERKEN VAN KOOLWATERSTOFHOUDENDE
BEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR (2011 – 2012)
De bouwheer,
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 Elsene
tel :
fax :
e-mail :
Opgemaakt door :
De veiligheidscoördinator,
ECO SAFE BVBA
Ir. P. Vercruysse
Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
tel : 09/383 87 35
fax : 09/383 87 55
e-mail : piet.vercruysse@ecosafe.be

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 1 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
01. GEGEVENS VAN HET PROJECT
01.01. VOORSTELLING PROJECT
01.01.01. KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
Deze onderneming heeft als voorwerp de herstellingswerken van beschadigde koolwaterstofhoudene bekledingen van
de verschillende openbare wegen van de Gemeente Elsene :
het losmaken, het laden en de verwijdering van de bestaande bekleding met een laag die de aannemer moet
verzekeren, dit alles op kosten en zorgen van de aannemer alsook de instelling van koolwaterstofhoudende
bekledingen in 1 of 2 lagen :
levering en plaatsen van een verbindingslaag en reprofilering in omhuld materieel type BB3D
levering en plaatsen van een gesloten bekleding type BB-4C
het op peil brengen van de riooldeksels, sluitdeksels, ventiel, merktekens en alle gelijkaardige deksel alsook de
straatkolken
de herstellingen van de fundering door de levering en de aanweding van magere beton
de levering van deksels, riolering, straatkolken,…
andere gelijkaardige werken.
01.01.02. ADRES BOUWPLAATS
Verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene.
01.01.03. AARD DER WERKEN
De aanneming bevat volgende werkzaamheden die tegelijkertijd of na elkaar worden uitgevoerd volgens art. 2 §1. van
het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen :
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 1° Graafwerken X
Art. 2 § 1. 2° Grondwerken X
Art. 2 § 1. 3° Funderings – en verstevigingswerken X
Art. 2 § 1. 4° Waterbouwkundige werken X
Art. 2 § 1. 5° Wegenwerken X
Art. 2 § 1. 6° Plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen, X
Art. 2 § 1. 7°
elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door
andere in deze paragraaf bedoelde werken
Bouwwerken X
Art. 2 § 1. 8° Montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en
kolommen
X
Art. 2 § 1. 9° Inrichtings- of uitrustingswerken X
Art. 2 § 1. 10° Verbouwingswerken X
Art. 2 § 1. 11° Vernieuwbouw X
Art. 2 § 1. 12° Herstellingswerken X
Art. 2 § 1. 13° Ontmantelingswerken X
Art. 2 § 1. 14° Sloopwerken X
Art. 2 § 1. 15° Instandhoudingswerken X
Art. 2 § 1. 16° Onderhouds-, schilder- en reinigingswerken X
Art. 2 § 1. 17° Saneringswerken X
Art. 2 § 1. 18° Afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de
vorige activiteiten
X

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 1 - 2
01.01.04. IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN
Indeling volgens art. 26 §1. van het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
Activiteit VT NVT
Art. 26 § 1. 1° Werkzaamheden die de werknemers aan gevaren van bedelving, wegzinken of
vallen blootstellen, gevaren die bijzonder vergroot worden door de aard van de
werkzaamheden of van de toegepaste procédés of door de omgeving van de
arbeidsplaats of de werken.
Worden inzonderheid als bijzonder vergrote gevaren beschouwd :
a) het graven van sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte en het werken
aan of in deze putten;
X
b) het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of
slib;
X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
c) het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer.
Art. 26 § 1. 2° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische
agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de
werknemers inhouden.
Art. 26 § 1. 3° Elk werk met ioniserende stralingen waarvoor de aanwijzing van gecontroleerde
of bewaakte zones zoals bepaald in artikel 2 van het koninklijk besluit van 28
februari 1963 houdende algemeen reglement op de bescherming van de
bevolking en van de werknemers tegen het gevaar van de ioniserende stralingen,
vereist is.
Art. 26 § 1. 4° Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of –kabels. X
Art. 26 § 1. 5° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een risico op verdrinking. X
Art. 26 § 1. 6° Ondergrondse werken en tunnelwerken. X
Art. 26 § 1. 7° Werkzaamheden met duikuitrusting. X
Art. 26 § 1. 8° Werkzaamheden onder overdruk. X
Art. 26 § 1. 9° Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. X
Art. 26 § 1. 10° Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde
elementen.
X
01.02. GEGEVENS I.V.M. PLANNING EN VERWEZENLIJKING
01.02.01. START DER WERKEN
Cfr. bevel van aanvang.
01.02.02. DUUR DER WERKEN
Cfr. bestek.
01.02.03. FAZERING DER WERKEN
Cfr. bestek.
X
X
X

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 1
02. GEHEEL VAN PREVENTIEREGELS EN –
MAATREGELEN AANGEPAST AAN DE KENMERKEN
VAN HET BOUWWERK
De betrokken intervenanten worden gewezen op bepaalde specifieke risico’s waarmee elke (onder)aannemer of
zelfstandige aanwezig op de werf dient rekening te houden bij het opstellen van zijn specifiek veiligheids- en
gezondheidsplan met bijbehorende risico-analyse zoals beschreven wordt in hoofdstuk 03. Het betreft het geheel van
de preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de kenmerken van het bouwwerk en voortvloeiend uit de toepassing
van de algemene preventieprincipes bedoeld in de bijlage I van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en zoals bedoeld in artikel 27, § 1, 3°, a van dit KB :
1° de algemene maatregelen betreffende de organisatie van de tijdelijke of mobiele bouwplaats die vastgesteld
zijn door de opdrachtgever en de bouwdirecties in samenspraak met de coördinator-ontwerp en de coördinatorverwezenlijking
:
Indien er verscheidene aannemers gelijktijdig op de werf aanwezig zijn kunnen er bijzondere risico’s ontstaan, o.a.
afhankelijk van de stand der werken opdat moment en de nog voorziene resterende bouwtijd. Deze risico’s zijn op dit
ogenblik niet in te schatten. De coördinator-verwezenlijking dient tijdig op de hoogte gebracht te worden
wanneer verscheidene aannemers aanwezig zijn zodat hij de nodige specifieke maatregelen kan coördineren.
Het plan voor de werfinrichting wordt opgemaakt door de hoofdaannemer en wordt minstens 10 dagen voor de aanvang
van de werken overgemaakt aan de coördinator-verwezenlijking. Dit plan wordt bijgewerkt met de bouwheer, de
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering, de coördinator-verwezenlijking en de medewerkende bedrijven,
voor de aanvang van de werken door deze bedrijven. Dit uitvoeringsdossier bevat verschillende plannen met
afmetingen, doorsneden, enz.
Het dossier bevat ondermeer :
de planning van de inrichting : de verdeling in interventiezones en verdeling van de taken;
een studie van de toegang tot de bouwplaats : vorm, maximum lasten, verplaatsingswegen;
de organisatie en de verkeerssignalisatie, afzonderlijke toegang voor voetgangers, machines, inrichting van de
toegang en de uitgang van de bouwplaats, toegang voor urgentievoertuigen, ...;
het rekening houden met de staat van bestaande en aanpalende gebouwen en het bepalen van de bijzondere te
nemen schikkingen;
de inplanting van verblijfszones : onthaal, kantoor, sanitair en lokalen voor de werknemers;
de voorziening van een parkeerzone, bouwplaatsmachines (toelating van de gemeente voor het gebruik maken van
de openbare weg);
de inplanting van zones voor opslag en bevoorrading (materieel, materialen, gevaarlijke producten, apparaten
onder druk, .... );
de inplanting van ontruimingsmogelijkheden voor afval (goten, laadbakken, putten, opslagtanks, enz.);
de inplanting van zones voor het ijzervlechten;
het huren en/of installeren van verschillende netten (water, elektriciteit, gas, perslucht, ....);
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats met beschrijving van de elektrische installatie,
veiligheidsvoorzieningen, opstelling van kasten en verdeelkoffers;
de verluchtingsinstallatie voor de werken in besloten ruimten (liften, kruipruimten, opslagtanks,.....);
de inplanting van een lokaal voor eerste hulp, met duidelijke vermelding van de noodnummers en de hulpdiensten;
Nota 1 – Vergunningen : De ondernemingen zullen aan de coördinator een dossier voorleggen met alle nodige
vergunningen die werden bekomen (hefwerktuigen, bouwmachines, afsluitingen, verkeer, omwoners, enz.).
Nota 2 – Werfinrichtingen : De werfinrichtingen zullen met dezelfde precisie worden uitgevoerd als de werken waarbij
een uitvoeringsprogramma en een taakverdeling aan te pas komen.
2° de algemene maatregelen die voortvloeien uit de verplichtingen die worden opgelegd door de opdrachtgever
in wiens inrichting activiteiten betreffende een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden verricht :
/
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 2
3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd :
Tijdens de werken dient er speciale aandacht besteed te worden aan de aanwezigheid en de passage van kinderen,
voornamelijk op woensdagnamiddag, tijdens week-ends en verlofperiodes. Bij de uitvoering der werken dient de
nodige aandacht besteed te worden om de minste hinder te geven aan de omwonenden op gebied van geluid, stof,
circulatie binnen de site, ophaling huisvuil, ... Voorafgaandelijk aan de werken dient de aannemer een “minder hinder”
plan aan de bouwheer, de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator voor te
leggen.
De opslaguimten zullen precies gedefinieerd worden op het werfinrichtingsplan dat door de bouwheer, de bouwdirectie
belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator moet goedgekeurd zijn.
Opgeslagen materialen en materieel zullen nooit opgeslagen worden op de verkeerswegen van voetgangers of
voertuigen, noch voor de toegang van de bouwplaats of gebouwen. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de
toegang van de gebouwen voor de voertuigen van de nooddiensten alsook aan de toegang tot de gebouwen voor
voetgangers.
Voor de start der werken zal een plaatsbeschrijving worden uitgevoerd.
Vooraleer de uitgravingswerken aan te vangen is het verplicht bij de overheid en de diverse nutsmaatschapijen de
nodige liggingsplannen van eventuele ondergrondse nutsleidingen (elektriciteit, telefoon, gas, water en militaire
leidingen) op te vragen, de aanwezige leidingen op hun juiste ligging te detecteren en ze te signaleren.
Het KB dd.21.09.88 betreffende de voorschriften en de verplichtingen van raadplegingen en informatie bij het
uitvoeren van werken in de nabijheid van installaties van vervoer van gasachtige en andere producten door middel van
leidingen is van toepassing.
Naargelang de ligging van het bouwterrein, de soort en constitutie van de grond moet men, bij het uitgraven van de
koffer, steeds maatregelen treffen ter voorkoming van het risico voor instorting van de wand, de boordstenen, de gevels,
het straatmeubilair.
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd. In dit geval zullen er
afspraken moeten gemaakt worden omtrent de werfzone, opslag materiaal, nutsvoorzieningen, signalisatie, veiligheid,
... De detailplanningen van de verschillende fasen en tussenkomende partijen dienen voor de aanvang der werken
besproken met en beoordeeld te worden door alle tussenkomende partijen.
4° de coördinatiemaatregelen die inzonderheid betrekking hebben op :
- de horizontale, verticale of andere verplaatsingsroutes of -zones of verkeersroutes of –zones :
Voor de werken op het openbaar domein worden de reglementaire wegsignalisatie aangebracht conform :
het MB dd. 07.05.99 betreffende “het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg”;
het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie
van de werken op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
het Typebestek 2000 (TB2000) betreffende wegeniswerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Voor de aanvang van de werken is er toestemming te vragen aan de overheid voor het afbakenen en signaleren van de
werf. De goedkeuring van de werfsignalisatie en het plan moet ter inzage op de werf aanwezig zijn.
De goede staat van de signalisatie moet periodiek door de directie verantwoordelijk voor de uitvoering nagezien
worden.
Indien de circulatie van de diensten voor de hulpverlening of het openbaar vervoer gehinderd zouden kunnen worden
door de signalisatie moeten zij acht dagen voor aanvang van de werken verwittigd worden door de directie
verantwoordelijk voor de uitvoering.
Een bord met vermelding van de naam en het telefoonnummer van de verantwoordelijke van de signalisatie moet op het
einde van de signalisatie duidelijk zichtbaar aangebracht worden.
Het voetgangersverkeer moet ten allen tijde mogelijk blijven op de trottoirs, loopbruggen of verkeerstroken voor
voetgangers met een bruikbare minimumbreedte van 1,20 m, behoudens afwijkingen op goedgekeurde verkeersplannen.
De loopbruggen zullen voorzien zijn van leuningen. Trottoirs, loopbruggen, verkeersstroken voor voetgangers, ...
zullen slipvrij en zullen in voldoende reine staat gehouden worden tijdens de volledige duur der werken.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 3
Verder zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01.
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 8 - Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes;
punt 10 - Verkeerroutes en gevarenzones;
punt 11 - Laadplatforms en hellingen.
De aannemers zien erop toe dat de openbare weg niet besmeurd wordt met aarde en/of slijk. De openbare weg wordt
dagelijks gereinigd.
- het hanteren van materialen en materieel, in het bijzonder de problemen van de wederzijdse inwerking tussen
hefwerktuigen op de bouwplaats of in de nabijheid ervan :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 7 deel B afdeling II - Hefwerktuigen.
Alle gebruikte hef– en hijswerktuigen moeten gekeurd worden voor indienststelling door een erkend keuringsorganisme
(ARAB art. 280). Het geraamte, mechanisme, rolbanen, … moeten jaarlijks door een erkend keuringsorganisme
onderzocht worden (ARAB art. 281). Kabels, kettingen, haken, stangen, schijven, zwengels, remmen, slagnokken,
aanhorigheden voor het aanslaan van de lasten: kabel – en kettinglengen, stroppen, haken, hijsbanden, hijsjukken,
vorken, tangen, klemmen, hefmagneten, … moeten driemaandelijks door een erkend keuringsorganisme onderzocht
worden (ARAB art. 281).
De verslagen van het erkend keuringsorganisme zijn op de bouwplaats ter beschikking voor de veiligheidscoördinator
verwezenlijking en de met toezicht belaste ambtenaar.
- het beperken van het beroep doen op het manueel hanteren van lasten :
De bepalingen van het KB dd. 12.08.93 (CODEX titel VIII, Hoofdstuk V) betreffende het manueel hanteren van lasten
dienen te worden gevolgd.
De werkgever zorgt voor de passende organisatorische maatregelen en passende middelen met name mechanische
uitrustingen om te voorkomen dat de werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Voor zware betonstenen moet men een hulptang voorzien voor het plaatsen van de steen.
Cementzakken mogen de 25 kg niet overtreffen
De werkgever bezorgt de werknemers de nodige inlichtingen betreffende de manier waarop lasten gehanteerd moeten
worden en over de risico’s die zij lopen bij het manueel hanteren van lasten.
- de afbakening en inrichting van opslagzones voor verschillende materialen, met name als het om gevaarlijke
stoffen of producten gaat :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 5 - Ventilatie
punt 6 - Blootstelling aan bijzondere risico’s zijn van toepassing.
De aannemer legt voor de start der werken een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voor aan de coördinatorverwezenlijking.
- de voorwaarden voor het opslaan, verwijderen of afvoeren van aarde, afval, puin en gruis :
De aannemer dient het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dd.16.03.95 na te leven betreffende de
verplichte recyclage van bepaald bouw- en sloopafval. Elke aannemer die door de opdrachtgever belast wordt met het
verrichten van werkzaamheden waardoor puin (= de steenachtige en zavelachtige fractie van bouw- of sloopafval) moet
ervoor zorgen of ervoor laten zorgen dat dit wordt gerecycleerd. Hij wordt van deze verplichting ontslagen als hij
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 4
bewijst dat er binnen een straal van zestig kilometer rond de plaats waar de werkzaamheden worden verricht geen
installatie voor recyclage voorhanden is die het puin kan verwerken.
- de voorwaarden voor de verwijdering van gevaarlijke materialen :
De personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten een basiskennis hebben inzake het
herkennen van gevaarlijke materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen. De correcte persoonlijke
beschermingsmiddelen moeten door de werkgever ter beschikking te worden gesteld en dienen door de werknemers (en
zelfstandigen) te worden gedragen.
De personen belast met verwijdering van gevaarlijk materiaal staan onder medisch toezicht.
- het installeren en gebruiken van collectieve beschermingsmiddelen en van tijdelijke toegangswegen :
De collectieve beschermingsmiddelen zullen door de aannemer die deze geplaatst heeft, steeds in goede staat gehouden
worden. De collectieve beschermingsmiddelen zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de
duur van het gebruik op de bouwplaats.
Collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige
beschermingsmaatregelen zijn getroffen.
De eerste uitvoerende aannemer dient de nodige collectieve beschermingsmiddelen aan te brengen aan openingen en
putten en daar waar er risico is van vallen van hoogte. Deze collectieve beschermingsmiddelen mogen slechts worden
verwijderd nadat vervangende of definitieve beschermingen zijn aangebracht ! Geen enkele opening of put blijft
onafgedekt achter.
Tijdelijke leuningen die de val van personen en voorwerpen van een hoger gelegen vlak zoals daken, trappen,
werkvloeren of andere gevaarlijke zones voorkomen zullen voldoen aan de norm EN 13374 :
Klasse A : enkel voor personen die langs de leuning lopen en voor vlakke werkvloeren met een maximale helling
van 10°;
Klasse B : is ontworpen om bestand te zijn tegen een statische belasting en tegen een beperkte dynamische
belasting (uitglijden van personen die langs de leuning lopen). Bij een randbeveiliging van klasse B mag de hoek
t.o.v. de verticale as niet meer dan 15° bedragen. Openingen in de laterale beveiliging van een leuningsysteem van
klasse B mogen niet zó groot zijn dat er een bol doorheen kan met een diameter van 25 cm. Klasse B kan gebruikt
worden zonder beperking van de valafstand (de afstand waarover je kan vallen vooraleer je wordt opgevangen) als
de hoek van het dak kleiner is dan 30°. Als de valafstand beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek maximum 60°
bedragen.
Klasse C : kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit leuningsysteem is berekend om de val van personen van
een steile helling te kunnen opvangen. Het plaatsen van veiligheidsnetten is hier verplicht. Klasse C kan zonder
beperking van de valafstand gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de
valafstand beperkt wordt tot 5 m, is een hellingshoek van 45° tot 60° toegestaan. Als de valafstand meer dan 5m
bedraagt én de hellingshoek is groter dan 45°, volstaat een dakrandbeveiliging van klasse C niet. Het
leuningsysteem moet dan hoger worden geplaatst.
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
Ladders en stellingen dienen gecontroleerd te worden door een aangestelde voor ingebruikname en vervolgens ten
minste één maal per week. Deze controles moeten worden geacteerd op een certificaat, dat steeds aanwezig is op de
bouwplaats en dat op verzoek van de coördinator aan hem wordt voorgelegd.
- het gebruik van de algemene elektrische installatie :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 5
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 2 (deel A) - Installaties voor energiedistributie.
De elektrische installatie wordt voor indienststelling gekeurd door een erkend keuringsorganisme (volgens artikels 270
tot 273 van het AREI). Het proces-verbaal van het gelijkvormigheidsattest bevindt zich op de bouwplaats en wordt
steeds ter beschikking van de met toezicht belaste ambtenaar gehouden.
De elektrische installatie is uitgevoerd volgens het AREI en de regels van goedvakmanschap door gekwalificeerd
personeel.
- de wisselwerking met gebruiksactiviteiten op de site van de bouwplaats, inzonderheid het gebruik van
gemeenschappelijke stellingen en toegangsmiddelen :
/
- de wisselwerking met gebruiks- of exploitatieactiviteiten op de site van de bouwplaats of in de omgeving ervan :
Cfr. “3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”.
Er moeten voorzieningen getroffen worden zodat het risico dat er schade wordt toegebracht aan bestaande leidingen en
ondergrondse installaties en, in voorkomend geval, aan de installaties aan de oppervlakte die ermee verbonden zijn, erg
klein wordt. De veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden bij de uitvoering van werkzaamheden in de
nabijheid van bestaande leidingen ondergrondse leidingen in het bijzonder maken integraal deel uit van de contractuele
verplichtingen. Ze zijn erop gericht de installaties goed te laten werken en ongevallen te verhinderen.
De bouwdirecties belast met de uitvoering blijven verantwoordelijk voor de veiligheidsmaatregelen die genomen
moeten worden zowel in gewone als in uitzonderlijke omstandigheden. Zij moeten de wettelijke bepalingen naleven
(ARAB, CODEX, AREI, …) alsook de richtlijnen die mogelijk voorgeschreven werden door de concessiehouders.
De zone waar er beschadiging zou kunnen optreden door de uitvoering van de werkzaamheden of door de doortocht
van vrachtwagens en/of andere mechanische toestellen wordt onmiddellijk na kennisname aangeduid door de
bouwdirectie belast met de uitvoering.
Werken in de nabijheid van sporen en aan sporen :
Het uitbreken van de bestrating alsook het uitvoeren van algemene grondwerken onder of in de onmiddellijke nabijheid
van sporen kan leiden tot destabilisatie van de sporen. Daarom mag er geen enkel werk worden uitgevoerd onder of in
de onmiddellijke omgeving van de sporen zonder voorafgaandelijke toelating van de MIVB “Dienst
Spoorinfrastructuur”.
Gezien soms de slechte staat van sommige sporen zal er tijdens het opbreken van de bestrating tussen de rails eventuele
dwarse verstevigingen aangebracht worden om vervorming van de sporen bij doorgaand tramverkeer te vermijden.
Het tramverkeer veroorzaakt in het algemeen een risico op aanrijding van personen die in de nabijheid werken van het
tramverkeer. Er moet vermeld worden dat tramvoertuigen niet onderworpen zijn aan de wegcode. De MIVB heeft
hiervoor zijn eigen reglement. Ter voorkoming van aanrijdingen kan men aangepaste verkeerssignalisatie plaatsen
alsook een snelheidsbeperking van de voertuigen opleggen.
Het is aangewezen om werkzaamheden tijdens exploitatie-uren uit te voeren tegen de verkeersstroom in (links van de
baan).
De haltes moeten toegankelijk gehouden worden voor de reizigers
Tijdens de werkzaamheden zal men moeten uitwijkplaatsen voorzien en vrij houden.
Ter hoogte van de wissels, die gedurende de werken niet elektrisch kunnen worden bediend, moeten de nodige
maatregelen worden genomen opdat de trambestuurder op een veilige wijze kan in- en uitstappen om deze wissels
manueel te bedienen.
Beschouw de bovenleiding steeds als zijnde onder spanning.
Breng de stabiliteit van de palen waaraan de bovenleiding vastgemaakt is niet in gedrang en voorkom het omvallen van
de paal door voldoende stutwerk.
Het wegnemen of onderbreken van rails stelt een probleem voor de terugkeer van de elektrische stroom naar het
onderstation of voor de aansluiting van bepaalde apparatuur aan de rails. Ondergrondse metalen structuren (gas- en
waterleidingen, kabels, …) kunnen hierdoor schade oplopen (elektrolyse). Daarom moet er bij elke onderbreking van
de terugstroomkabels en de bijhorende equipotentiale verbindingen de dienst Elektriciteit verwittigd worden teneinde
de heraansluiting zo snel mogelijk te verwezenlijken.
In het geval dat er om veiligheidsredenen of in uitzonderlijke gevallen noodzakelijk is om de bovenleiding buiten
spanning te zetten, zal hiervoor een schriftelijk aanvraag worden gericht aan het Bedieningscentrum “Park” van de
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 6
dienst Elektriciteit dat er naderhand de mogelijkheid ervan zal onderzoeken. Het eventueel plaatsen van een aarding in
dit geval valt onder de verantwoordelijkheid van de MIVB.
Bij werken aan een wissel zal elke beweging onmogelijk gemaakt worden en de elektrische onderdelen buiten spanning
gezet worden.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse kabels zal de aannemer voorafgaandelijk aan deze werken de nodige
voorzieningen treffen om in het bezit te zijn van de liggingsplannen. De plannen van de installaties van de MIVB
kunnen worden aangevraagd bij de bevoegde dienst.
- het in goede orde houden van de bouwplaats :
Iedere aannemer is ertoe gehouden om bij het uitvoeren van onderhouds-, reinigings- en verbouwingswerkzaamheden
alle gepaste preventiemaatregelen te treffen om milieuhinder en –verontreiniging te vermijden.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
Elke aannemer duidt een persoon aan die instaat voor het in goede orde houden van de bouwplaats.
5° de algemene modaliteiten ter verzekering van het in goede orde en met voldoende bescherming van de
gezondheid in stand houden van de bouwplaats, inzonderheid de vastgestelde voorschriften en maatregelen tot
vastlegging van de voorwaarden opdat de lokalen, bestemd voor het personeel op de bouwplaats in
overeenstemming zouden zijn met de erop toepasselijke voorschriften inzake veiligheid, gezondheid en
arbeidsvoorwaarden :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 14 (deel A) - Sanitaire voorzieningen;
punt 15 (deel A) - Verpozingsruimten en onderkomens.
De lokalen bestemd voor het personeel worden dagelijks gereinigd.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
6° de praktische inlichtingen die specifiek zijn voor de bouwplaats wat betreft de hulpverlening, evacuatie van
personen, evenals de gemeenschappelijke organisatorische maatregelen die terzake zijn getroffen :
De telefoonnummers, adressen en het juiste adres van de werf, zullen duidelijk zichtbaar en leesbaar opgehangen
worden in de onmiddellijke omgeving van elke telefoonpost op de bouwplaats en aan de ingang van de bouwplaats. De
gegevens moeten leesbaar zijn vanop de telefoonpost.
Minimumvoorschriften op de bouwplaats inzake hulpverlening:
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 (deel A) - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 13 (deel A) - Eerste hulp.
Cfr. hoofdstuk 05 – “Organisatie bij nood, evacuatie van een gewonden” van dit algemeen veiligheids- en
gezondheidsplan.
Elke onderneming moet over voldoende, aangepaste en conforme brandbestrijdingsmiddelen beschikken. Elke
onderneming rust zijn lokalen uit met de wettelijke voorzieningen inzake brandblussers en E.H.B.O.-materiaal.
7° de algemene modaliteiten (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor overleg en samenwerking op de bouwplaats
tussen de verschillende tussenkomende partijen en desgevallend de exploitanten of beheerders die een activiteit
uitoefenen op de bouwplaats zelf of in de nabijheid ervan; evenals de algemene regels betreffende het
verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan deze personen en de algemene regels inzake het toezicht
op de tenuitvoerlegging ervan :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 7
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd (cfr. “3° de vereisten die
voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op het terrein zelf of in de
nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 8
A. Procedures en verantwoordelijkheden : veiligheid en gezondheid
nr. document V&G verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 lijst van personen met veiligheidsfunctie bouwdirectie uitvoering dagelijks aanwezig bij offerte
2 specifieke risico analyse
aannemer bij toewijs der werken en aan te vullen voor de start van de werken of deelfase
aannemer en SVGP aannemer en
volgens de werfevolutie
3
onderaannemer
start werfvergadering
ingenieur
bij start werf instructies aan de arbeiders door aannemer(s) bij
instructies
aannemer
toolbox meetings
V&G-coördinator
verslag
4 toolbox meeting veiligheidsverantwoordelijke
aannemer
start werf
twee wekelijks of kritieke fase
verslag toolbox meetings
bij
aannemer
aanvang werken
5 bezoeken van de V&G-coördinator V&G-coördinator
nevenaannemer
onderaannemer
zelfstandig
bij start werk met verhoogd risico
in functie van de risico’s werfvergadering
6 veiligheidsnota’s preventieadviseur aannemer in verhouding tot de risico’s
steeds bij werken met verhoogd risico
werfvergadering
7 kennisgeving van ongeval en incidenten preventieadviseur aannemer steeds werfvergadering
ongevalaangifte formulier
8 aangifte van ongevallen en analyse rapportering preventieadviseur aannemer volgens de wetgeving werfvergadering
9 keuringsverslagen elektriciteit
uitrustingen en leidingen
tijdelijke uitrustingen
en gas nutsbedrijven
aannemer
voor het dichten van de sleuven en voor
indienststelling voor ingebruikname
werfvergadering
werfvergadering
10 keuringsverslagen hef- en hijstoestellen, aannemer dagelijks bij toewijs werken
graafmachines, transportmiddelen en hun
bij indienststelling
toebehoren
werfvergadering
te voegen in veiligheidsmap werf
11 technische fiches van materialen aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal werfvergadering
12 technische fiches en MSDS van gevaarlijke aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal of werfvergadering
producten
gebruik van het product
te voegen in veiligheidsmap werf en op de
werkplek aanwezig
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 9
B. Procedures en verantwoordelijkheden : werf
nr. documenten : werf verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 vergunningsdossier opdrachtgever éénmalig start werf
2 aannemingsovereenkomsten
opdrachtgever
éénmalig bij toewijs der werken
administratieve bepalingen
advies brandweer
aannemer
3 overzicht van aannemers
bouwdirectie belast met de uitvoering
éénmalig offerte
overzicht van de onderaannemers
overzicht van het aantal werknemers
overzicht van de arbeidsmiddelen met hun
verplichte keuringsver-slagen niet ouder
dan één maand
aannemer
4 details uitvoeringen bouwdirectie belast met het ontwerp
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
bouwdirectie belast met de uitvoering
volgens planning werfvergadering
5 details uitvoeringswijzen respectievelijk aannemer voor de start van werfvergadering
6 coördinatiedagboek veiligheidscoördinator
aanneming
wekelijks werfvergadering
7 veiligheidsmap werf werftoezichters
aannemer
onderaannemer
dagelijks werfvergadering
8 werfaangifte aan :
aannemer 15 dagen voor start der kopie bij start werken uit te
Technische Inspectie
NAVB
werken
hangen 10 dagen voor de
start der werken
9 verslagen werfvergaderingen
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
volgens noodzaak werfvergadering
rapporten
opname planning
opname CD – V&G
minstens wekelijks
10 plannen ‘as built’
volgens :
éénmalig op datum van voorlopige
o.a. ligginsplannen
leidingen
aannemingsovereenkomsten en -opdrachten
aanvaarding
11 aanvraag tot voorlopige aanvaarding aannemer éénmalig bij beëindiging der werken
12 verslag voorlopige oplevering aannemer
éénmalig datum van voorlopige
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: bouwheer
ontvangst: aannemer
oplevering
13 aanvraag tot definitieve aanvaarding
aannemer
éénmalig
einde waarborg periode op
verslag definitieve oplevering
aannemer
éénmalig
datum verslag definitieve
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: opdrachtgever
ontvangst: aannemer
oplevering
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 10
8° de algemene regels (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor samenwerking en overleg op de bouwplaats tussen
de werkgevers en werknemers evenals deze betreffende de informatie van de werknemers en het verspreiden van
de instructies die voor hen bestemd zijn :
Veiligheidsplan :
1. De opdrachtgever maakt aan de hoofdaannemer het veiligheids- en gezondheidsplan over zoals het is opgesteld
door de coördinator-ontwerp.
2. De hoofdaannemer dient zijn specifiek veiligheidsplan in bij de opdrachtgever.
3. De coördinator analyseert het specifiekveiligheidsplanv van de aannemer en maakt zijn opmerkingen over aan de
opdrachtgever en aan de aannemer.
4. De opdrachtgever maakt de coördinatie-instrumenten en de specifieke veiligheidsplannen van de verschillende
onderaannemers over aan de coördinator-verwezenlijking, die het veiligheids- en gezondheidsplan aanpast en
overmaakt aan bouwheer en hoofdaannemer. Deze laatste reproduceert dit plan en maakt het over aan zijn
onderaannemers.
Werfcontroles :
1. De coördinator brengt een wekelijks werfbezoek en maakt zijn opmerkingen onmiddellijk over tijdens de
werfvergadering.
2. De veiligheidscoördinator acteert zijn opmerkingen in het coördinatiedagboek.
3. Hij laat zijn opmerkingen viseren op de bouwplaats door de werfleider van de aannemer.
4. Hij maakt een kopij van zijn opmerkingen over aan de opdrachtgever.
Toolboxmeetings :
De hoofdaannemer stelt een verslag op van zijn toolboxmeetings en maakt dit over aan de coördinator.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
03. RISICOANALYSE
03.01. ALGEMENE RISICOANALYSE VAN DE UITVOERING VAN HET
WERK
Bij de uitvoering van de defintieve risicoanalyse zal rekening worden gehouden met de weerhouden methode van
uitvoering, uitvoeringsmodaliteiten en uitvoeringsmaterialen. De definitieve keuze zal steeds worden gemaakt door de
bouwheer, bijgestaan door de bouwdirectie ontwerp en de veiligheidscoördinator. Een gedeelte van de op voorhand
opgesomde risicofactoren zullen bijgevolg niet van toepassing zijn. Aan de hand van de definitieve keuzes worden de
van toepassing zijnde risico’s weerhouden en/of aangepast.
De onderstaande risicoanalyse is bijgevolg ter informatie en als hulp voor de bouwdirectie belast met de uitvoering
voor het opstellen van zijn risicoanalyse (cfr. art. 03.02. en art. 03.03).

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 2
Volg
nr.
ES11-051 : GEMEENTE ELSENE
HERSTELLINGSWERKEN VAN KOOLWATERSTOFHOUDENDE BEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR (2011 – 2012)
R I S I C O A N A L Y S E
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ALGEMEENHEDEN TER WERFVOORBEREIDING
Algemene werfvoorbereiding
1. Organisatie van de werking op de werf: vastleggen van de hiërarchie opstellen van een werforganigram
vastleggen van verantwoordelijkheden
2. Motiveren van alle betrokkenen : werfdirectie, opdrachtgever, studiebureau, onderaannemers en werknemers V&G-vergadering bij de werfaanvang / startvergadering
informatie en instructies aan de werknemers
3. Orde en netheid moet leiden tot :
goede uitvoering en werkgemak
veilige en gezonde werf
onafgebroken motivatie van alle betrokkenen
4. Goede staat van PBM, CBM, arbeidsmiddelen, gereedschap, en alle toebehoren
kranen, heftoestellen, elektrische installatie, noodverlichting, kettingen, …
blusmiddelen, veiligheidsschoenen, handschoenen, stofbrillen
ladders, stellingen, schoren, werfafsluiting, verkeerssignalisatie, …
5. Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) :
orde en netheid
vrije doorgangswegen
leuningen en ladders
afschermen oevers en afsluiting
rij-instructies
…
6. Individuele bescherming en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) :
verplicht dragen van veiligheidsschoenen (stalen top en zool) en veiligheidshelm
verplichte inenting tegen tetanos van alle werknemers
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
bijhouden veiligheidsmap en dagboek der werken
orde en netheid is een deel van elke werkfase
aanduiden van een persoon die instaat voor het onderhoud
van de werfinrichting
controle door een erkend organisme
controle door de leverancier
nazicht voor iedere gebruikname op de werf
CBM maken deel uit van het bestek
CBM onderhouden en bijsturen
rij-instructiefiche
permanente verplichting (pictogrammen)
mondelinge en schriftelijke voorlichting van de werknemers
(maandelijkse toolbox)
reserve PBM en pictogrammen in de werfkeet
inentingsbewijzen gezondheidsverklaringen

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 3
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
7. Werkklimaat op de werf :
verstandhouding van de werfdirectie, werfleider, werknemers, …
voorzien van de nodige verfrissingen of pauzes bij warm weer of zware belasting voor alle werknemers
8. Hygiëne :
voldoende aantal voorzieningen (wasplaatsen, refter, …) voorzien
dagelijkse reiniging van keten en de wasinstallaties
dagelijkse verversing van de badhanddoeken en handdoeken in de wasruimtes
dagelijks afval scheiden en om de twee dagen ledigen en afvoeren
alcohol en rookverbod op de werf en in de keten
eten (en drinken) enkel toelaten in de refter
drinken op de werf enkel in een afgesloten werfcabine
9. Onderaannemers :
respect voor de CBM en andere veiligheidsmaatregelen
respect voor de uitvoeringsplanning
respect voor het arbeidsklimaat en de goede verstandhouding op de werf
10. EHBO :
hulpverlener
verbandkoffer, draagberrie, dekens, badhanddoeken
procedure bij zwaar ongeval
11. Eventuele concrete acties bij ongevallen :
gevaarlijke situaties inschatten en slachtoffers desnoods verwijderen
de eerste zorgen toedienen
een dokter of ziekenwagen roepen
de werfverantwoordelijke en de coördinator informeren + aangifte ongeval
Invloeden van de werf op de omgeving
1. Invloed op de aanpalende
percelen en bewoners
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
algemeen belemmerde doorgang
stof en afval van op de werf
regelmatig instructies en opleiding geven
haalbare termijn en planning opleggen
stress vermijden
aandacht voor de sociale voorzieningen bij de planning van de
werfinrichting
voorlichten en instrueren
duidelijk werfreglement opstellen en overhandigen
in de startvergadering benadrukken dat de aannemer
verantwoordelijk is voor de onderaannemers
voorlichten/opleiden van de werknemers
EHBO-verantwoordelijke steeds op de werf
aanduiden van helper van de EHBO-er
procedure bij ongeval uitwerken
noodnummers duidelijk afficheren
noodnummers duidelijk afficheren
procedure bij ongeval uitwerken
EHBO-koffer duidelijk opstellen op een door eenieder
gekende plaats
omwonenden informeren van en over de uit te voeren
werken
afspraken maken
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
dagelijks reinigen van de weg met veegmachine / frequent
met borstel met hoge druk

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 4
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Verkeer en toegangswegen
aanvoer materieel
3. Verkeer en toegangswegen
werfuitbating
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
machines in het algemeen geluid
trillingen
bodemverontreini-ging
vrachtwagens schade aan oprit
stof en afval
machines in het algemeen aanrijdingen met derden tijdens aanvoer
materieel
machines in het algemeen aanrijdingen tijdens de werfuitbating
gevaar door te smalle toegangsweg
geluidsdempend materieel inzetten
opslag mazout verbieden op de site
voorkomen gebruik van generator
rij-instructiefiche
afdekken van de ladingen met ondoorlatend zeil
vrachtwagens buiten de vuile zone houden en ev. de banden
proper spuiten voor vertrek
respecteren van het laadvermogen
vaststellen van de toestand van het wegdek en
plaatsbeschrijving van de omgeving van de werf
circulatiezones opstellen
verlichting en signalisatieborden op de vrachtwagens
checken, reinigen
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
grootwegtransport begeleiden (uitzonderlijk vervoer)
alternatieve routes volgen (moeilijke doorgangen)
spits en drukke verkeersassen vermijden
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
signalisatie plaatsen conform de afspraken
tijdelijke verkeersvoorzieningen aanbrengen en signaliseren
(wegafbakening plaatsen)
verlichting en signalisatieborden checken, reinigen
werken tussen 8h00 en 17h00
rij-instructiefiche
begeleiding machines door seingever
signaal achteruitrijden
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
4. Bouwplaats openingen dichtleggen
sleuven en putten signaleren
steile taluds vermijden
voertuigen en werfketen op slot (ook tankreservoir)
materiaal opbergen en afsluiten
toegangen gebouwen vrijhouden
noodnummers duidelijk aanbrengen
regelmatig nazicht bouwplaats
politie verwittigen van werken

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 5
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken langs de openbare
weg
6. Op- en afbreken
verkeersborden,
verkeerstekens, steunpalen,
geleide bakens, afstandspalen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ongelukken met
derden
handgereedschap
hefwerktuigen
Invloed van de bouwplaatsvoorzieningen
1. Bouwplaatsvoorzieningen / Gezondheidsvoorzieningen
vallende voorwerpen
contact warmte/koude
explosiegevaar bij het beschadigen van
ondergrondse leidingen
blootstelling aan elektrische stroom - bij het
beschadigen van ondergrondse kabels
in het water vallen
verhoogde kans op ongevallen door
onvoldoende ruimte
breuken, ontwrichting of verstuiking
fysieke overbelasting
breken van hijstoestellen
2. Werfwegen / parking / opslagruimte omvallen, kantelen van materieel
verergeren van de gevolgen van een ongeval
door moeilijke bereikbaarheid
aanrijgevaar
signalisatie
indien nodig openbare weg afsluiten
windrichting en windkracht
gekeurd hijsmaterieel
geschikte hijsmethode, alleen vertikaal trekken
hijszone afbakenen
opvragen van de liggingsplannen
van ondergrondse kabelsdetecteren en aanduiden van de
ondergrondse ligging
mechanisch naderen tot op maximum 50 cm
reddingsboeien permanent op de werf voorzien
voldoende ruimte voorzien of plaatsbesparende maatregelen
toepassen
doorgangen van minstens 1 m
orde en netheid op de bouwplaats
tijdelijke verhardingen niet laten verzakken en verschuiven
+ onmiddellijk herstel
opleiding en gepaste instructies voor werknemers voorzien
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
alleen periodiek gekeurde hijsmiddelen gebruiken
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
instructies voor de werknemers
zorgen voor een doorgang en een nooduitgang
interventieplan opstellen en doorgeven aan de betrokken
diensten + ter beschikking houden op de werf
interventieplan regelmatig heraanpassen tijdens de werken
terrein degelijk verlichten tijdens de schemer
niet werken tijdens de nacht
laad-, losregeling uitwerken
laadzone beperken tot het voorste deel van het terrein
geluidssignaal bij achteruitrijden
gebruik van seingever

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 6
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
3. Werken in de hoogte, werken
langs een vrije rand (> 2 m)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ladder
val van personen van hoger vlak voorzien van valbeveiliging (o.a. openingen afschermen of
afdekken, gebruik maken van een harnasbeveiliging,
stellingen voorzien van reglementaire leuningen en
afzonderlijke toegang, gebruik maken van werkplatformen,
...)
zorgen voor randbeveiliging
keuren en herkeuren van de beveiligingen, stellingen,
toestellen e.d. + gebruik maken van labels
val van voorwerpen elk werk onder de opening verhinderen
afbakenen en signaleren van de werkzone en de zone onder
de werken
ev. openingen afdekken of randbescherming plaatsen
(voorzien van plinten)
dragen van PBM’s
breken of beschadiging ladder
doorbuigen van ladder
val van ladder
wegglijden van ladder
stelling door windstoten los komen van stelling
valgevaar
val voorwerpen bij behandeling
val van een stellingelement
inspanning, verkeerde beweging bij
behandeling
uitschuiven tijdens de montage
periodieke controle ladders
controle voor gebruik
juiste hellingshoek ladder
overlapping van tenminste 3 sporten bij dubbele ladders
stabiele opstelling op vaste ondergrond
anti-slipschoentjes / stabilisatoren
opstelling 1 m boven toegangsplatform
ladder vastzetten
geen materiaal of materieel op ladder
ladder niet gebruiken op stellingvloer
ladder bestijgen/afdalen met aangezicht naar ladder
schoenen vrij van vervuiling, ijs of sneeuw
er dient een stabiliteitsstudie op uitgevoerd te worden
gebruik van aangepaste en gekeurde stelling
de stelling dient afgeschermd te zijn
plaatsen stelling door bevoegd en ervaren personeel
aanbrengen van een afrastering thv de werkvloer voor het
opvangen van vallende voorwerpen of eventueel een
overdekte doorgang aanbrengen voor personen op de begane
grond
orde en netheid
dragen van PBM

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 7
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hoogtewerker omvallen, kantelen hoogtewerker
vallen uit hoogtewerker
4. Mechanische gevaren klemming tussen onderdelen van een draaiende
machine
klemming tussen bewegende arbeidsmiddelen
en het materiaal/vaste voorwerpen
stappen op, struikelen over voorwerpen en
stoten tegen vaste voorwerpen
snijden, schaven of ander contact met
bewegende voorwerpen
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
stabiele opstelling
gebruik van PBM (anti-valsysteem)
werken met gekeurd toestel
naleven instructies en onderhoud volgens handleiding
opleiding en instructies werknemers
draaiende onderdelen afschermen
gepaste arbeidsmiddelen gebruiken
werknemers de nodige opleiding en instructies geven
omtrent het correct gebruiken van arbeidsmiddelen
de losplaatsen voor materiaal duidelijk aanduiden
wegnemen of signaleren van slecht geplaatste voorwerpen,
afval
werkposten opruimen na de dagtaak
restmateriaal in de juiste containers plaatsen
voldoende containers voorzien en deze op tijd ledigen
elektrische kabels steeds aan de kant leggen, ev. ophangen
doorgangen en toegangswegen steeds vrij houden
wachtwapening afschermen
gemorste producten onmiddellijk opkuisen
gebruik PBM (veiligheidsschoenen, helm)
zorg voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken (beitels
met beschermkap, zaagbladen en andere draaiende delen
afschermen, gepaste schijven gebruiken (grootte, toerental),
zaagmachines met bevochtiging, …)
voorzie noodstoppen
voorzie bandklemmen zodat de persleidingen niet kunnen
losschieten

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 8
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
contact met wegvliegende voorwerpen of stof ruimten waar stof gemaakt wordt of werken met risico op
wegspringende voorwerpen zo veel mogelijk gescheiden
houden van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril)
aanbrengen van stofschermen tijdens het zandstralen en het
afbreken
alle resten, voegvulling en stof moeten dagelijks opgeveegd
en van de werf verwijderd worden
bevochtigen van de oppervlakte om vorming van stofwolken
en verspreiding ervan te vermijden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien
instorting van een constructie door een
onstabiele ondergrond
nagaan of er oude funderingen of restanten van putten
gelegen zijn in de werfzone
oude leidingen opsporen
raadplegen resultaten van grondonderzoek
inwinnen van advies bij ingenieur stabiliteit

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 9
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken met elektriciteit blootstelling of contact met elektrische stroom
brandgevaar door overbelasting
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ligging leidingen opvragen
grondplannen en andere plannen raadplegen
spanningsloos stellen waar noodzakelijke en mogelijk
grondkabels ingraven en markeren
bovengrondse kabels ophangen en afschermen
tijdens een accidenteel contact is het verboden de cabine te
verlaten alvorens de desbetreffende lijn spanningsvrij is
gemaakt
installatie laten keuren door erkend organisme voor in
dienstneming
dagelijkse keuring en rapportering in dagboek der werken
elektrische installatie moet voorzien zijn om te werken in
open lucht (IP44 en gekeurd)
elektrische kabels IP 44, 2,5 mm²
kabels volledig ontrollen
verdeelkasten gesloten en watervrij houden
spatwaterdichte verbindingen
speciale aandacht voor voedingskabels en elektrische
verlengkabels
bij een stroomonderbreking de stekker uit het stopcontact
halen
visuele controle gereedschap
aangepaste instructies en opleiding
aansluitingen door middel van een stekker
aarding van gereedschappen of dubbele isolatie
bij dubbel geïsoleerde toestellen geen aarding
veiligheidsafstanden respecteren
contact met hoog- en laagspannings-luchtlijnen voldoende afstand in acht nemen t.o.v. de luchtlijn
indien dit niet mogelijk is, moet de maatschappij
geraadpleegd worden om in samenspraak met hen de nodige
beschermingen te plaatsen
begrenzing van de kraan instellen
zorgen voor voldoende opleiding en instructies kraanman

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 10
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
overtrekken of beschadigen van grondlijnen ervoor zorgen dat de kabels die buiten dienst mogen steeds
buiten spanning worden gesteld door de bevoegde diensten
opvragen van de liggingsplannen bij de nutsmaatschappijen
en de opdrachtgever
vooraleer graafwerken aan te vatten, de kabel eerst
lokaliseren met handgereedschap
contact met laagspanning bij werken aan
elektrische toestellen of installaties
contact met hoogspanning bij werken aan
elektrische installaties
werken volgens de 5 vitale basisprincipes :
1. onderbreek de voeding
2. ga na of de spanning is uitgeschakeld
3. beveilig tegen herinschakelen
4. aard de installatie
5. scherm de actieve delen af
werken met aangepast materiaal
gebruik PBM
zorgen voor de nodige opleidingen en instructies
de bestaande circuits moeten afgesloten worden alvorens de
werkzaamheden te starten aan de laagspanning en dit in
overleg met verantwoordelijke voor de installatie
enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken.
Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door bevoegde
personen nl. min. klasse BA4. De aannemer dient vooraf de
nodige schriftelijke attesten en/of certificaten (o.a. voor het
verantwoord schakelen in een installatie op hoogspanning)
voor te leggen ten einde te bewijzen dat zijn personeel
opgeleid en bevoegd is aangaande werken aan elektrische
HS/LS ditributiesystemen

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 11
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Thermische gevaren vuur, explosie, straling van warmtebronnen bij
werken met open vlam, slijpen, lassen, boren,
verwarmen, branden
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
vuur, explosie bij overtrekken of beschadigen
van gasleidingen
de nodige blusmiddelen dienen steeds aanwezig te zijn
navragen waar zich de dichtstbijzijnde brandmelders
bevinden
orde en netheid : geen brandbare materialen in de nabije
omgeving van de werken
gasflessen verticaal plaatsen, zorgvuldig vastmaken en
buiten de keet bewaren
stockage en het gebruik van propaangas, butaangas en LPG
in kelders is verboden
slijp- las- en brandwerken zijn ten strengste verboden
vooraleer tanken en leidingen ontgast en gereinigd zijn
controleren van de staat van soepele leidingen
vuurvergunning toepassen. Een vuurvergunning kan max. 1
dag gelding zijn. Een kopie van de vuurvergunning wordt
door de hoofdaannemer aan de veiligheidscoördinator
doorgegeven
vooraleer de werf te verlaten dient er een nacontrole te
worden uitgevoerd
vooraleer de sloopwerken aan te vatten is de bestaand
gasinstallatie af te sluiten en is na te gaan waar nog gas
aanwezig is
ondergrondse gasleidingen zijn te lokaliseren; plannen zijn
op te vragen bij de nutsmaatschappij en de opdrachtgever

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 12
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
brand- of explosiegevaar door werken met
brandbare of explosieve stoffen
7. Gevaren door lawaai geluidsoverlast bij sloopwerken of bij werken
met bepaalde machines of arbeidsmiddelen
8. Gevaren veroorzaakt door
trillingen
algemeen rookverbod en niet werken met open vlam
tijdens de verwijdering van tanken moeten de aannemers
continu explosiemetingen uitvoeren
niet-vonkend gereedschap gebruiken
tijdens de schilderwerken is er een rookverbod
ontvlambare en brandbare stoffen dienen voldoende ver
verwijderd te zijn van iedere warmtebron
bij gebruik van verfproducten met een laag vlampunt moet
men voldoende ventilatie voorzien (ev. een ventilator) – cfr.
veiligheidsfiche
de solventen en ontvlambare producten stockeren in een
geventileerde en afgesloten ruimte
defecte en beschadigde machines of toestellen dienen
onmiddellijkuitgeschakeld te worden; de directe chef dient
op de hoogte gebracht te worden
de brandstof bevoorrading gebeurt het best ’s morgens
wanneer de machines nog koud zijn
oplopen van brandwonden afschermen van warme oppervlakken
gebruik van PBM
voorzichtig omgaan met brandbare producten
voorlichting en opleiding te voorzien
zorgen voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig
mogelijk hinder geven
werken met veel lawaai zo veel mogelijk isoleren van de rest
van de werf
PBM (oorbescherming) te voorzien (vanaf 85 dB)
Regelmatig onderhoud van de machines
Lichamelijke letsels Aangepaste houding en voldoende taakrotatie toepassen
9. Gevaren door straling lasers straling bij gebruik van nivellementslasers gebruik maken van een laserbron met beperkte energetische
straling (laag vermogen)
toestellen op ooghoogte vermijden
niet in de laserstraal kijken
beschadiging van glasvezelkabels Opletten bij beschadiging van glasvezelkabels in dienst. Er
komt een onzichtbaar, maar schadelijk laserlicht vrij. Niet
naar de kabel kijken; onmiddellijk bedekken met een laag
grond en de nutsmaatschappij verwittigen

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 13
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
10. Werken met gevaarlijke
producten
11. Gevaren door stoffen contact met of inademen van gassen, dampen,
rook en stoffen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
lichtbogen opletten bij overtrekken of beschadigen van elektrische
kabels in dienst : lichtbogen kunnen vrijkomen
gebruik PBM en opslag producten volgens bepalingen
MSDS-fiches
werken met producten met gevaarlijke eigenschappen zo
veel mogelijk isoleren van de rest van de werf
voorlichting en opleiding werknemers
opvangbakken voorzien onder houders van gevaarlijke
producten
gebruik van producten die niet of minder schadelijk zijn
werken met hinderlijke producten zo veel mogelijk isoleren
van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril, stofmasker min P2) is
verplicht tijdens slijpwerken, gebruik pneumatische beitel,
afsteken of afschrapen , afborstelen met staalborstel,
machinaal schuren
dragen van P3-masker tijdens de verwijdering van
asbestproducten
gebruik van schuurmachine met stofafzuiging
chemicaliënbril, geschikte vloeistofdichte
veiligheidshandschoenen, overall en kap die het gehele
hoofd afschermt tijdens spuiten en ontvetten
bij langdurig lassen of branden op dezelfde plaats binnen in
gebouwen dient een rookafzuiging voorzien te worden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 14
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
12. Leveren van brandstof / olie verontreiniging van de werkplek
ontstaan van explosieve omgeving
bedwelming
13. Werken met verontreinigde
grond
14. Schoonhouden laadplaats /
weg
Werfinstallatie
1. Werfzones bepalen en
afbakenen :
werkzones
verblijfzone (bureel,
refter, …)
circulatiewegen
plaats afsluiting
EHBO-post
toegang voor personeel,
voertuigen, ziekenwagen,
brandweer …
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hogedrukreiniger
borstelreiniger
intoxicatie
infectie
spatten van afvalstoffen
afrukken, klemmen van ledematen
inslikken druppels
huid- en oogcontact
kwetsuren
stof
botsen, knellen, pletten
nazicht lucht- en straalleidingen + koppelingen
beschadigde leidingen onmiddellijk vervangen
correcte koppelingen
lekopvangmogelijkheden
aanwezigheid van olieabsorberende stoffen
voldoende verluchting
brandbestrijdingsmiddelen in onmiddellijke omgeving
goede persoonlijke hygiëne
dragen van aangepaste beschermmiddelen
info verstrekken over aard van verontreiniging
instructies spuittechnieken
gebruik van PBM (volgelaatsbescherming, handschoenen,
laarzen, tyvekpak)
spoelwater en douche ter beschikking
EHBO-oogreiniging
raadplegen dokter
reiniging met wateropzuiging
uitvoeren na de werfactiveiten
goede zichtbaarheid of verlichting
Overzichtsplan van de gehele werf

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 15
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Vaste inrichtingen :
plaatsen van containers
elektrische borden
leidingen (water, aflopen,
…)
kabels
3. Signalisatie :
toegangsverbod voor
derden
verplichtingen (helm,
bril, handschoenen,
schoeisel, …)
publiciteitspaneel
4. Verplaatsbare inrichtingen
machines
blustoestellen
laspost
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
kraan + lengen +
kettingen
onevenwicht
klemmingen
verplettering
breken hijsmateriaal
val materieel
elektrocutie
belemmeren doorgangen
stabiliteit (wind)
vandalisme
kwetsuren bediener
UV-straling
vonken en gensters
kwetsuren helpers en anderen in de nabijheid
dragen helm + handschoenen
geleiden met koorden
gevormd personeel +18 jaar
zie punt 4
ingraven of bovengronds plaatsen op een bestudeerde
manier
voorlichting + pictogrammen
regelmatig nazicht
goed gekozen opstellingsplaats
voorlichting bediener
specifieke veiligheidsregels toepassen (zie
gebruiksaanwijzing + checklists)
werknemers +18 jaar
blustoestel in elk werflokaal en bij elke las- en
brandaktiviteit
aangepaste werkmethode, dwz. met de nodige PBM, CBM
en afspraken
toestellen met laag vermogen gebruiken
opstellen buiten oogbereik

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 16
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Tussenopslag van afval;
materiaal, materieel
6. Afvalbeheer - lege
verpakkingen van gevaarlijke
stoffen, CBM, PBM
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
containers
vrachtwagen en
kipcontainer
omvallen, inkalven
wegwaaien door wind, storm
fysieke overbelasting door onnodig verplaatsen
brandgevaar door onoordeelkundige opslag van
gevaarlijke producten of open vuur
milieuschade
botsing personen/machines
klemmen ledematen
laag stapelen (minder dan 2 m)
materialen leveren in degelijke verpakkingen (bv. houten
paletten ipv. in wrak)
materieel, materiaal, … vastleggen tegen windkracht
opslagplaats oordeelkundig kiezen
verpakkingswijze oordeelkundig kiezen in functie van de
beschikbare hulpmiddelen
manueel verplaatsen van zware stukken vermijden
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
gevaarlijke stoffen opslaan in afgesloten geventileerde
ruimtes, containers
gasflessen rechtopstaand, vastgemaakt, gescheiden (ook
volle/lege) en beschermd tegen direct zonlicht buiten opslaan
de nodige etiketten en symbolen aanbrengen
brandblustoestellen in de onmiddellijke omgeving van
gevaarlijke stoffen te voorzien
open vuur verbieden op de werf
werken met vuurvergunning
ophaling door gespecialiseerd en erkend bedrijf voor de
ophaling van gevaarlijk afval
ophaling buiten de laaduren

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 17
03.02. VOOR DE GUNNING DER WERKEN
Iedere aannemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkmethode alsook een afzonderlijke prijsberekening
in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en –middelen, inclusief de
buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen, voegen conform de bepalingen van de wet
dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en haar uitvoeringsbesluiten.
Dit wordt voorgelegd aan en goedgekeurd door de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de
veiligheidscoördinator-ontwerp.
03.03. NA DE GUNNING DER WERKEN
Iedere gecontacteerde (onder)aannemer moet minstens 2 weken alvorens zij de werkzaamheden starten alle
onderdelen van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan (Identificatie aannemer + Identificatie werfmaterieel +
VGM-plan) indienen bij de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en de opdrachtgever.
In de wet dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk is sprake van de
evaluatie van de risico’s, van de beschermende maatregelen en de beschermingsmiddelen evenals van de documenten
waarin dit alles wordt vermeld.
De analyse van de risico’s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken
aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet dd. 04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk en art. 50 van het KB dd. 25.01.01. betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Deze analyses van
de verschillende aannemers worden ingevoegd in dit algmeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Het aanvullen van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan dient te gebeuren door het opstellen/invullen van
onderhavig specifiek veiligheids- en gezondheidsplan, waarin de aannemer/intervenant naast zijn algemene
(identificatie)gegevens omschrijft welke werkzaamheden hij gaat uitvoeren, inclusief tijdstip, duur en daarbij in te
zetten materieel met de daaraan gekoppelde risico-analyse en risico-evaluatie.
Het opstellen van de risico-analyse en de risico-evaluatie valt onder de verantwoordelijkheid van de hiërarchische lijn.
Enkel de personen die voldoende vertrouwd zijn met de praktische uitvoering van het project verkeren in de
mogelijkheid om de uitvoeringsmethoden te bepalen en als gevolg daarvan de risico’s te bepalen. Het ligt voor de hand
dat deze personen de assistentie krijgen van hun preventieadviseur voor het vastleggen van de voorkomingsmaatregelen
en de te gebruiken beschermingsmiddelen.
De aannemer is tegenover de opdrachtgever ook verantwoordelijk voor zijn onderaannemers en bijgevolg ook voor het
behoorlijk opstellen en in de praktijk omzetten van elk onderdeel van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan,
opgesteld door deze onderaannemers. Het is belangrijk dat alle onderdelen van het veiligheids- en gezondheidsplan op
elkaar afgestemd zijn zodat de bal niet naar elkaar wordt toegespeeld zonder concrete afspraken inzake bepaalde
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen waar de ene of de andere partij zich graag vanaf maakt.
In de mate van het mogelijke zullen, nog voor de uitvoering van de werkzaamheden, de werkgever, de
verantwoordelijke van de aannemer en/of hun preventieadviseur uitgenodigd worden op een veiligheidsvergadering.
Dit specifiek veiligheids- en gezondheidsplan zal bij deze gelegenheid worden besproken en goedgekeurd.
Elke wijziging in de gegevens meegedeeld in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan dienen meegedeeld te
worden aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zodat het veiligheids- en gezondheidsplan voor latere
interventies kan aangepast worden.
Deze inlichtingen kunnen overgemaakt worden tijdens een vergadering of bezoek ter plaatse met de opdrachtgever, de
coördinator en de aannemer. Die informatie wordt meegedeeld binnen een termijn die een onderzoek mogelijk maakt
en in ieder geval voor enige interventie op de bouwplaats.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
04. WERFORGANISATIE
04.01. INTERVENANTEN OP DE WERF
04.01.01. LIJST INTERVENANTEN
OPDRACHTGEVER
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 ELSENE
Intervenanten Vertegenwoordiger Telefoon Fax/Mail
BOUWDIRECTIE ONTWERP & BELAST MET CONTROLE OP DE UITVOERING
GEMEENTE ELSENE
3 e P. Monin 02/515 63 63 02/515 63 02
Directie - OPENBARE WERKEN
Wegen – riolen - Beplantingen
Elsensesteenweg 168a
1050 ELSENE
O. De Klerck
VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR
ECOSAFE BVBA
Mottestraat 2
9771 KRUISHOUTEM
HOOFDAANNEMER
ONDERAANNEMERS
EXTERNE INSTELLINGEN
FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
Algemene Directie Toezicht op het Welzijn
op het Werk
Ernest Blerotstraat 1
1070 BRUSSEL
NAVB
Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en
Hygiëne in het Bouwbedrijf
Koningstraat 132/ 4
1000 BRUSSEL
P. Vercruysse 09/383 87 35
0477/545 550
09/383 87 55
piet.vercruysse@ecosafe.be
02/233 45 46 02/233 45 23
tww.brussel@werk.belgie.be
02/552 05 00 02/552 05 05

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 2
04.01.02. ANDERE NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
04.01.02.01. Ziekenhuis / Urgentiediens
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
04.01.02.02. Brandweer
Helihavenlaan 11-15.
1000 BRUSSEL
tel : 02/ 208 81 11
04.01.02.03. Lokale politie
Politiezone 5339 Brussel HOOFDSTAD - Elsene
Kolenmarkt 30
1000 BRUSSEL
tel : 02/279 79 79
fax : 02/279 79 90
04.01.02.04. Anti-gifcentrum
tel : 070/245 245
04.02. VOORAFGAANDE KENNISGEVING
De bouwdirectie belast met de uitvoering doet een voorafgaande kennisgeving der werken aan de met het toezicht
inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar zoals bedoeld in art. 45 van het KB dd. 25.01.2001 (BS dd. 07.02.2001)
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering, valt de voorafgaande kennisgeving ten laste van
diegene die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste vijftien kalenderdagen voor het begin van de werken op de bouwplaats
gedaan aan de met het toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar. Een kopie van de voorafgaande
kennisgeving moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt ten minste tien kalenderdagen voor het begin van de
werken.
In geval van onvoorziene en dringende werken, wordt de voorafgaande kennisgeving vervangen door een mededeling,
gedaan ten laatste de dag zelf van het begin van de werken bij wijze van een geschikt gemaakt technologisch middel.
De gegevens vervat in deze mededeling zijn dezelfde als deze van de bijlage II van het KB dd. 25.01.2001.
04.03. ORGANISATIE VAN DE PREVENTIE EN BESCHERMINGEN
De veiligheidscoördinator heeft de leiding van de coördinatie inzake veiligheid, gezondheid en milieu.
Overeenkomsten tussen de verschillende werkgevers moeten eerst door de veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Elke onderneming aan wie een werk wordt toegewezen is verplicht een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden die
gedurende de werkzaamheden op de bouwplaats aanwezig is.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de nodige opleiding/beroepservaring en lichamelijke geschiktheid
bezitten om de hen opgelegde taken (incl. verantwoordelijkheden in veiligheidsfunctie) uit te voeren en het bijbehorend
materieel te gebruiken en te bedienen op volstrekt veilige wijze. Op vraag van de veiligheidscoördinator legt zij de
nodige stukken ter staving voor.
De personeelsleden van de aannemers mogen slechts aangetroffen worden op de voor hen voorziene werkplaatsen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 3
04.03.01. INTERNE COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN INSTRUCTIE
04.03.01.01. Onthaal van de werknemers op de bouwplaats
Elke werknemer die op de bouwplaats wordt tewerkgesteld wordt door zijn werkgever geïnformeerd omtrent de
veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die gelden op de bouwplaats.
04.03.01.02. Veiligheidsvoorlichting
Elke persoon die op deze bouwplaats werken moet uitvoeren zal minstens voor de aanvang van zijn activiteiten, en
verder éénmaal per jaar een “veiligheidsvoorlichting” bijwonen.
04.03.01.03. Toolboxmeetings
Elke onderneming op de bouwplaats voorziet in het houden van toolboxmeetings waarbij specifieke veiligheidsitems
worden besproken en dit minstens maandelijks. Deze toolboxmeetings worden minutieus (per ploeg) gehouden met de
eigen werknemers en/of met werknemers uit de onderaanneming(en). Zij overhandigt een kopie van het verslag en de
aanwezigheidslijst aan de veiligheidscoördinator.
Indien een aannemer niet deelneemt aan de toolboxmeeting van de hoofdaannemer, dan moet hij die zelf organiseren.
04.03.02. ROL VAN DE WERFLEIDER VAN EEN ONDERNEMING
De werfleider is verantwoordelijk voor het toepassen van de algemene preventiemaatregelen, in het bijzonder :
de wijze waarop alle werkzaamheden worden uitgevoerd en voor het nemen van de maatregelen voor het
bewerkstelligen van een zo goed mogelijke arbeidsveiligheid.
het naleven van de bepalingen, opgesomd in het lastenboek, op zijn werf.
de aanwezigheid van voldoende middelen om de werken veilig te kunnen uitvoeren.
de instructies op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en welzijn, bij aanvang van de werkzaamheden, bij
verandering van werkpost of op vraag van een werknemer.
Indien speciale veiligheidsmaatregelen noodzakelijk worden (bv. bij zeer gevaarlijke werken), dient hij de modaliteiten
te kennen en zijn werkmethoden hieraan aan te passen. Hij ontvangt het materiaal dat hem geleverd wordt.
Voor de aanvang van de werken neemt hij contact op met de veiligheidscoördinator om samen de specifieke
risico's, eigen aan de uit te voeren werken, na te gaan.
Hij dient deel te nemen aan de werfvergaderingen voor dewelke men hem uitnodigt en bij afwezigheid van de
werfleider, dient een andere persoon van de onderneming, die dezelfde verantwoordelijkheden draagt, te worden
afgevaardigd.
Hij moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van :
de verschillende afdelingen van zijn onderneming;
de onderaannemers en zelfstandigen;
de eventuele derden.
Daarom spreekt de werfleider minstens één van drie officiële landstalen (Nl - Fr - D).
Hij verbindt er zich toe zijn verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu strikt na te leven en hij moet de
wetten en Euro-richtlijnen i.v.m. arbeidsmiddelen en P.B.M.'s toepassen.
04.03.03. VERPLICHTING VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN NA TE LEVEN
Deze voorschriften doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit :
de wetten en reglementen van toepassing in België op het gebied van de arbeidsveiligheid en milieu op datum van
uitvoering van het contract;
de voorschriften van het ARAB en de CODEX;
de voorschriften van het AREI;
de van toepassing zijnde milieuvoorschriften (bv. VLAREM, ... etc. ).
De controle op de naleving van de veiligheidsvoorschriften gebeurt door de hiërarchische lijn.
De opdrachtgever behoudt zich het recht voor iedere persoon die de veiligheidsvoorschriften niet naleeft, andere
personen in gevaar brengt of die onder invloed van drank is weg te zenden en hem de toegang tot de werf te
ontzeggen.
De opdrachtgever heeft steeds het recht :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 4
de werkzaamheden en de naleving van de verplichtingen inzake veiligheid en gezondheid te controleren;
na ingebrekestelling van de aannemer, de werkzaamheden te stoppen indien naar zijn mening het materieel, de
werktuigen en/of werkmethoden zelf of de wijze van uitvoering onaanvaardbare risico's inhouden voor de mens,
uitrusting of omgeving.
de werkzaamheden mogen slechts opnieuw hervat worden nadat de aannemer bewezen heeft bekwaam te zijn om
in normale en veilige omstandigheden te werken.
om zelf de nodige maatregelen inzake veiligheid en gezondheid te treffen, op kosten van de aannemer die in
gebreke is gebleven, in de hierna opgesomde gevallen indien de aannemer zijn verplichtingen niet of gebrekking
nakomt, nl. :
plaatsen/instandhouden van collectieve beschermingsmiddelen tegen val uit de hoogte;
beschoeien van sleuven of aanleg van talud;
opruimen van afval dat de door- en uitgangen verspert en het gevaarlijk afval.
Ieder werknemer heeft de plicht tekortkomingen of onveilige situaties, waarvan hijzelf de oorzaak niet is, onmiddellijk
(schriftelijk) te melden. Elke melding zal met de nodige aandacht door de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
worden geregistreerd in het coördinatiedagboek. De noodzakelijke acties zullen ondernomen worden om een
bevredigende oplossing te bieden voor het gestelde probleem. Indien de oplossing als onvoldoende wordt ervaren, zal
het punt besproken worden tijdens de eerstvolgende veiligheidsvergadering op de bouwplaats.
Iedere onderneming moet aan de werfdirectie dagelijks een lijst bezorgen waarop de namen van de werknemers, die zij
op de bouwplaats tewerkstellen, worden vermeld.
04.04. BOUWPLAATSINRICHTING
De algemene minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid van toepassing op bouwplaatsen zoals bepaald in
bijlage III van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn van toepassing.
04.04.01. BOUWPLAATSINSTALLATIE
Voor de aanvang van de werken legt de aannemer de tekeningen van zijn bouwplaatsinstallatie ter goedkeuring voor
aan de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de veiligheidscoördinator.
Deze tekeningen omvatten de indeling en de benodigde oppervlakten zoals voorzien door de aannemer voor voorlopige
constructies (incl. de eventuele benodigde nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit,
telefoon/telefax/internetaansluiting, etc. met de bijhorende trajecten van de leidingen), zoals constructies voor
gezondheidsinrichtingen, EHBO-post, werkplaatsen, …, opslagruimten voor materialen en afval, opstelling
arbeidsmiddelen en draaicirkels, opgestelde elektrische verdeelborden, toegangen wegen, rijrichting en parkeerzones
voor personenwagens en werfvoertuigen, etc.
Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen gebruikt worden.
De aannemer zal voorzien in het plaatsen van de nodige afvalcontainers teneinde de zindelijkheid en de veiligheid op
de bouwplaats ten allen tijde te waarborgen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren van het afval naar een vergunde
stortplaats.
De aannemer zorgt op eigen initiatief voor het tijdig aanvragen van alle wettelijke vergunningen en meldingen zodat hij
deze ter beschikking heeft voor de aanvang der werken.
Voor de aanvang van de werkzaamheden wordt de werf omheind met een stevige afsluiting van tenminste 2 m hoogte.
De in- en uitrit voor vrachtwagens gebeurt via poorten die ieder een breedte hebben van tenminste 3,50 m en een
hoogte van tenminste 2,00 m. Buiten de normale werktijden worden deze poorten op slot gehouden. Deze in- en uitrit
is gescheiden van de toegang voor personen die zich te voet of per fiets verplaatsen.
04.04.01.01. Sanitaire voorzieningen
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering zal diegene die als eerste activiteiten op de
bouwplaats uitvoert de nodige sanitaire voorzieningen plaatsen en dit voor de werknemers van alle bouwdirecties actief
op de werf.
Hij zal er op een goed zichtbare plaats, afgeschermd van de regen, een lijst van de noodnummers uithangen en dit
gedurende de gehele duur van de werf.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 5
De bouwdirectie die de sanitaire voorziening geplaatst heeft zal deze installatie gedurende de volledige duur van de
werf handhaven en zal tevens zorgen voor het onderhoud, de dagelijkse reiniging van het toilet, de levering van
toiletpapier en onderhoudsproducten alsook voor de nodige maatregelen tegen de vorst.
De afvoer van toiletten en wasgelegenheden gebeurt in een kunststoftank van voldoende capaciteit en die door de
aannemer voorzien wordt. Het ruimen van de tank gebeurt op last van de aannemer. Het materiaal wordt afgevoerd
naar een vergunde inrichting.
04.04.01.02. Water
Bij elke waterkraan voorziet de aannemer een bordje met de duidelijke en leesbare vermelding “Drinkwater” of “NIET
drinkbaar water”, naargelang het geval. Indien er geen drinkbaar leidingwater voorhanden is zorgt de aannemer voor
drinkbaar flessenwater.
04.04.01.03. Verlichting van de werf
De aannemer moet op eigen kosten voor algemene verlichting zorgen van zijn voorlopige constructies, werkplaatsen en
opslagplaatsen, en telkens het werk dit vereist van de werf (werk in putten, sleuven, ondergrondse ruimten, silo’s, etc.).
Deze verlichting moet uitgevoerd worden conform de geldende wetgeving.
De veiligheidscoördinator controleert de algemene en de eventuele noodverlichting.
04.04.02. TOEGANG TOT DE WERF EN CONTROLE
Het personeel zal de bouwplaats betreden en verlaten uitsluitend via de daartoe voorziene toegang. In functie van de
noodzakelijkheid kan de opdrachtgever ten allen tijde overgaan tot het invoeren van toegangsbewijzen.
Het betreden van de bouwplaats door buitenstaanders gebeurt op eigen risico. Het tewerkgestelde personeel wordt
dagelijks geregistreerd in het logboek.
Alle werknemers moeten drager zijn van de wettelijk voorgeschreven identiteitsbewijzen.
Vreemde werknemers afkomstig uit een lidstaat van de EG moeten in het bezit zijn van een detacheringsbewijs E101
afgeleverd en erkend door het land van oorsprong (KB 04.08.78, art. 69).
Werknemers die niet uit de EG komen moeten in het bezit zijn van de vereiste arbeidsvergunning.
Werknemers die de bovenvermelde documenten niet kunnen voorleggen worden niet op de bouwplaats toegelaten.
Aan- en afvoer van materialen en materieel gebeuren uitsluitend via de daartoe aangeduide en eventueel speciaal
ingerichte toegang(en) (wielbelasting, controle, weegbrug, …).
Het lossen of afvoeren van materialen of uitrustingen kan enkel gebeuren tijdens de normale werkuren, tenzij
uitzonderlijk anders werd overeengekomen. De betrokken voertuigen zullen zich niet langer op de bouwplaats
ophouden dan de tijd die voor het lossen of laden noodzakelijk is.
Voor het lossen van materialen moet aan de ingang een verzendingsborderel worden voorgelegd.
Voor het wegvoeren van materialen wordt aan de uitgang een borderel afgegeven waarop vermeld :
aard van de lading;
datum en uur;
ondertekend door de werfleider en door de permanent toezichter.
De aannemer staat in voor de bewaking van zijn materieel en uitrusting op de bouwplaats. De bewaking door de
bouwheer brengt voor de bouwheer geen enkele verantwoordelijkheid met zich mee wat betreft diefstallen,
verduisteringen en beschadigingen gepleegd op de bouwplaats ten nadele van de aannemers of hun aangestelden.
04.04.03. WEGENIS OP DE BOUWPLAATS
De nodige parkeerruimte voor voertuigen en vrachtwagens wordt aangelegd.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
De in- en uitrit wordt zodanig aangelegd dat zich geen onveilige verkeerssituaties op de openbare weg kunnen
voordoen en dat minimale overlast wordt veroorzaakt aan bestaande openbare wegen en omwonenden.
Bij voorkeur zal, indien mogelijk, een lussysteem uitgewerkt worden zodat aan- en afvoer van zware vrachten elkaar
niet kruisen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 6
De breedte, de stabiliteit en het onderhoud van de wegenis op het terrein zijn zodanig dat een veilig verkeer van de
vrachtwagens wordt gewaarborgd bij alle weersomstandigheden.
04.04.04. VERKEERSREGELS OP DE BOUWPLAATS
De bestuurders van voertuigen verplaatsen zich op eigen verantwoordelijkheid binnen de grenzen van de bouwplaats.
De bepalingen van de wegcode, o.m. wat betreft asbelasting, voorrangs-, verbods- en gebodsbepalingen zijn van
toepassing binnen het domein van de bouwplaats.
Elke bestuurder van een voertuig moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs voor de categorie van voertuig dat hij
bestuurt.
Alle werfwagens en voertuigen moeten gedekt zijn door een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid van de
bestuurder dekt.
De snelheid van alle voertuigen is beperkt tot 20 km/h.
De wegsignalisatie is een last van de aanneming : het is de taak van iedere aannemer om de signalisatieborden aan te
brengen die voor de behoeften van de eigen werkzaamheden vereist zijn. De geplande wegsignalisatie wordt ter
goedkeuring voorgelegd aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator.
De aannemer staat zelf in voor de organisatie van de parkeerzones voor personen-, resp. werfwagens. De geparkeerde
voertuigen mogen echter in geen geval de normale werkzaamheden op of buiten de bouwplaats hinderen.
De aannemer moet ervoor zorgen dat zijn voertuigen de wegen niet beschadigen, onveilig maken of de normale
activiteiten op de bouwplaats hinderen. Eventuele herstelling van wegen zijn steeds ten laste van de aannemer die de
schade veroorzaakt heeft.
Indien ten gevolge de droogte de kans bestaat op het opwaaien van stof door het voertuigenverkeer zal de aannemer de
nodige maatregelen treffen om stofhinder te voorkomen, hetzij door aanpassen van de snelheid, hetzij door het
regelmatig besproeien, hetzij door enige andere maatregel te nemen in overleg met de opdrachtgever en de
veiligheidscoördinator.
04.04.05. BESTRIJDING VAN ONGEDIERTE
De aannemer zal de nodige maatregelen treffen ter bestrijding van ongedierte op de werf en in de opgetrokken
accomodaties.
04.05. BOUWPLAATSREGLEMENT
04.05.01. AANVULLENDE VOORSCHRIFTEN BOUWPLAATSINRICHTING
04.05.01.01. Afbakening
Rond de werkzone moet, tenzij anders vermeld, een vaste afsluiting met een goed zichtbare en waar nodig verlichte
signalisatie aangebracht worden.
Stellingen, stutten en dwarsbalken moeten eveneens goed gesignaliseerd worden en dienen op donkere plaatsen te
worden verlicht.
De werkzones waar gevaar bestaat voor derden moeten behoorlijk afgesloten zijn rond de werkzone.
04.05.01.02. Verkeersroutes en verkeer op de werf
Zie ook art. 04.04. Bouwplaatsinrichting.
Verkeersroutes met inbegrip van trappen, vaste ladders, laadplatforms en –hellingen, moeten zodanig worden berekend,
gesitueerd, ingericht en gereedgemaakt dat zij gemakkelijk, volledig veilig en overeenkomstig hun bestemming kunnen
worden gebruikt zodat de werknemers die zich in de buurt van deze verkeersroutes bevinden geen enkel risico lopen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 7
De afmetingen van voor het persoon en/of goederen bestemde verkeersroutes, inclusief die waar wordt gelost of
geladen, dienen te worden afgestemd op het mogelijk aantal gebruikers en de aard van het werk. Wanneer op deze
verkeersroutes vervoermiddelen worden gebruikt, dient voor de andere op de bouwplaats aanwezige personen een
voldoende veiligheidsafstand in acht te worden genomen of dienen passende beschermende maatregelen te worden
getroffen. De routes dienen duidelijk gesignaleerd en moeten regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden.
De voor voertuigen bestemde verkeersroutes dienen op voldoende afstand te zijn gelegen van deuren, poorten,
doorgangen voor voetgangers, gangen en trappen.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten, en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
Indien de bouwplaats zones bevat waarvoor een beperkte toegang geldt, dienen deze zones te worden uitgerust met
voorzieningen die verhinderen dat onbevoegde werknemers deze zones betreden.
Vluchtroutes en nooduitgangen dienen vrij te zijn van obstakels en via de kortste weg naar een veiligheidszone te
voeren.
Op de werf moeten de voertuigen waarvan, omwille van de constructie ervan, de zichtbaarheid achter het voertuig
beperkt is, uitgerust zijn met een geluidssignaal dat in werking treedt bij het achteruit rijden.
Indien men met een voertuig een achterwaartse beweging dient uit te voeren moet men tijdens deze beweging er
constant over waken dat er zich geen personen of voorwerpen achter het voertuig bevinden. Indien de zichtbaarheid
achter het voertuig onvoldoende is, dient men de achterwaartse beweging uit te voeren met behulp van een seingever.
Alvorens een bestuurder zijn voertuig mag verlaten moet de motor van het voertuig uitgeschakeld zijn en moet de
handrem aangespannen worden zodat het voertuig zich niet meer uit zichzelf kan bewegen.
04.05.01.03. Graafwerken
Uitgravingen, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten overal voldoende tegen instorting
beveiligd worden.
Alle putten, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten onmiddellijk betrouwbaar
afgesloten worden of afgeschermd worden met een stevig opgestelde leuning van minstens 1 m hoogte voorzien van de
nodige verlichting en signalisatie. Waar nodig moeten er veilige overgangen worden voorzien.
De mogelijkheid bestaat dat er zich elektrische-, gas en waterleidingen in de ondergrond bevinden. De aannemer dient
er zich voor de aanvang van de graafwerken van te overtuigen dat op deze plaatsen geen leidingen liggen. Hij zal
daartoe de bevoegde diensten raadplegen, in principe is dat de technische dienst.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels dienen de voorschriften zoals bepaald in het AREI (art.
192) nageleefd te worden.
Indien tijdens de graafwerken grondverontreiniging wordt vastgesteld moeten de werken onmiddellijk worden
stopgezet en moeten de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator verwittigd worden.
04.05.01.04. Openingen
Iedere opening aangebracht in een vloer of platform dient :
of afgedekt en verankerd te zijn op een wijze dat het materiaal weerstaat aan een gewicht van minimum 240 kg/m²;
of omgeven te zijn met een stevige borstwering, conform de reglementeringen;
of omgeven door een degelijke afscherming conform de reglementeringen;
en dit ten laste van degene die de opening aangebracht heeft.
Indien de aannemer om een of andere reden voor de uit te voeren werken een zulkdanige collectieve bescherming dient
weg te nemen zal dit voor de kortst mogelijke tijd te zijn. Hij mag de werf niet verlaten vooraleer deze collectieve
bescherming werd teruggeplaatst.
Indien een werk dient uitgevoerd te worden boven een open gebinte, zullen de dwarsbalken bedekt worden met een
voorlopige vloer die alle veiligheid biedt of, andere efficiënte maatregelen (bv. het plaatsen van netten) dienen
genomen te worden om het vallen van personen te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 8
04.05.01.05. Werken in de hoogte
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
De opleiding werknemers die op een steiger werken moet betrekking hebben op :
voorkoming van risico’s voor val van personen en voorwerpen
veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden
voorwaarden voor de toelaatbare belasting van een steiger.
De opleiding van de werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van steigers heeft
betrekking op :
begrijpen van montage, demontage, ombouwschema
veilig monteren, demonteren en ombouwen
inhoud van de opleiding van werknemers die op de steiger werken
bijzondere risico’s.
De werkgever die een steiger monteert, demonteert of ombouwt moet beschikken over de gebruiksaanwijzing van de
fabrikant, opdat de montage, demontage of ombouw van de steiger zou gebeuren overeenkomstig de voorschriften van
de fabrikant. De gebruiksaanwijzing van de fabrikant is vergezeld van een nota die een sterkte- en
stabiliteitsberekening bevat. Indien deze berekeningsnota niet beschikbaar is of niet voorziet in de overwogen
structuurconfiguratie, dan moet een sterkte- en stabiliteitsberekening worden uitgevoerd door een persoon die kan
aantonen dat hij over de nodige kennis beschikt om deze berekeningen uit te voeren.
Wanneer de werkgever die de steiger gebruikt een andere werkgever is dan deze die de steiger monteert, demonteert of
ombouwt, bezorgt deze laatste de berekeningsnota aan de werkgever die de steiger gebruikt.
De werkgever die de steiger gebruikt wijst een persoon aan, hierna de bevoegde persoon genoemd, die door middel van
een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van de volgende taken :
waken over de toepassing van de maatregelen ter preventie van de risico's dat personen of voorwerpen vallen;
waken over de toepassing van de veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden die afbreuk
zouden kunnen doen aan de veiligheid van de betrokken steiger;
waken over de naleving van de voorwaarden inzake toelaatbare belasting;
uitvoeren van controles om na te gaan of de steiger, in alle omstandigheden, blijft beantwoorden aan de
berekeningsnota.
Als bepaalde gedeelten van een steiger niet gebruiksklaar zijn, bijvoorbeeld tijdens de montage, demontage of ombouw,
markeert de werkgever die de steiger monteert, demonteert of ombouwt deze met waarschuwingssignalen voor
algemeen gevaar, overeenkomstig de voorschriften inzake de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk.
Deze gedeelten worden behoorlijk afgebakend door materiële elementen die de toegang tot de gevarenzone beletten.
Wanneer op een stelling een hefwerktuig dient opgesteld te worden :
moeten de delen waaruit de stelling bestaat zorgvuldig nagezien en desnoods behoorlijk versterkt worden;
moeten de dwarshouten onbeweegbaar gemaakt worden;
moeten de staanders stevig vastgemaakt worden aan een weerstandbiedend gedeelte van het gebouw op de plaats
waar het hefwerktuig moet worden opgesteld;
moet een verticaal schutsel opgesteld worden op de hele hoogte van de stelling om te beletten dat de vloer of de
vracht aan de stelling hapert;
moet de stelling periodiek nagezien worden.
Het materieel, de toestellen en de installaties moeten voldoen aan de ter zake geldende wettelijke bepalingen.
Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn waarbij rekening wordt
gehouden met :
het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt;
de maximale belasting en de verdeling ervan;
eventuele externe invloeden.
Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn moet men voor
stabiliteit zorgen door middel van geschikte en veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde
verplaatsing van de gehele werkplek of van delen ervan te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 9
De stabiliteit en de stevigheid moeten adequaat en vooral na een eventuele wijziging van de hoogte of van de diepte van
de werkplek worden gecontroleerd.
Ongewilde bewegingen van rolsteigers tijdens werkzaamheden op hoogte worden door een passende voorziening
voorkomen.
Wanneer een rolsteiger verplaatst wordt, mag er zich geen enkele werknemer op bevinden, tenzij de rolsteiger speciaal
ontworpen is zodanig dat de veiligheid van de werknemers op de rolsteiger niet in het gedrang komt door de
verplaatsing.
De zone waar gewerkt wordt op hoogtewerkers, ladders, stellingen, etc. moet op een aan de omstandigheden aangepaste
manier afgebakend worden. Indien dit praktisch niet te realiseren is moet een persoon aanwezig zijn die moet beletten
dat de hoogtewerker, ladder, stelling, etc. kan aangereden worden, en verhinderen dat er personen in de gevarenzone
(val van voorwerpen) kunnen komen. Stellingen op donkere plaatsen dienen te worden verlicht.
Het bestijgen of het afdalen van in aanbouw zijnde bouwwerken mag enkel geschieden door middel van ladders of
andere slechts voor dit doel bestemde middelen.
Een ladder is in de eerste plaats te beschouwen als een toegangsmiddel dat het mogelijk maakt plaatsen te bereiken
waarbij niveauverschillen moeten worden overbrugd. Het gebruik van de ladder als arbeidsmiddel is beperkt tot
situaties waar het risico gering is en gepaard gaat met hetzij een korte gebruiksduur hetzij niet veranderbare kenmerken
van de arbeidsplaats. In alle ander gevallen is het gebruik van veiliger arbeidsmiddelen verplicht. Een risicoanalyse zal
de basis zijn om te bepalen of het al dan niet om een aanvaardbare situatie gaat.
Ladders worden bovenaan EN onderaan vastgelegd tegen schuiven.
Het dragen van een veiligheidsgordel is in alle gevallen verplicht bij elk werk verricht in de hoogte, conform de
wettelijke bepalingen. De lijn waarmede de werknemer wordt beveiligd tegen val zal steeds vastgemaakt worden aan
een stevig vasthechtingspunt dat hoger ligt dan de schouder van de te beveiligen persoon.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
04.05.01.06. Hijsen van lasten
Hijswerktuigen, hoogtewerkers, aanslagmateriaal (bv. oogbouten, kabels, kettingen, haken, etc. ), etc. , door de
werknemers van de aannemers gebruikt, moeten steeds in veilige toestand verkeren.
Keuringscertificaten (indienststellingsverslag & 3-maandelijkse keuringsattesten), afgeleverd door een erkend
organisme, dienen op vraag steeds voorgelegd te kunnen worden. Deze keuringscertificaten zijn een voorwaarde om
dit soort materieel op de werf te brengen of te houden. Een kopie moet vooraf aan de werfverantwoordelijke
overhandigd worden. Dit certificaat moet ten allen tijde aan de veiligheidscoördinator kunnen worden getoond.
Lasten mogen niet in opgehangen toestand vervoerd worden zonder veilige begeleiding, en er mag slechts een
aangestelde signaalgever/aanpikker signalen overbrengen aan de kraanmachinist.
Er mag zich in geen geval personeel onder of dicht bij de lasten bevinden en op in beweging zijnde uitrustingen of
lasten mogen zich geen personen bevinden.
Het laten vallen van voorwerpen moet vermeden worden.
Hijs- en tuikabels dienen zorgvuldig te worden geïnspecteerd. Defecte of beschadigde kabels moeten onmiddellijk
worden verwijderd teneinde verder gebruik te vermijden.
04.05.01.07. Gevaarlijke werken
Werkzaamheden aan draaiende machines of draaiende onderdelen van installaties zijn verboden.
Alle werken die tijdens de uitvoering een bijzonder gevaar kunnen inhouden maken het voorwerp uit van een
bijzondere werkvergunning. Het vergunningsdocument vermeldt de werkomschrijving, de te nemen
voorzorgsmaatregelen, de datum en de geldigheidsduur.
De bijzondere werkvergunning wordt afgeleverd door de projectverantwoordelijke, na goedkeuring door de
veiligheidscoördinator.
De werkzaamheden mogen pas aangevangen worden nadat de veiligheidscoördinator ter plaatse de naleving van de
veilige werkvoorwaarden heeft gecontroleerd.
De bijzondere werkvergunning wordt pas als afgesloten beschouwd nadat de veiligheidscoördinator gecontroleerd heeft
dat het werk veilig werd achtergelaten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 10
Werken die in gevaarlijke omstandigheden moeten uitgevoerd worden, dienen steeds te gebeuren door minimum twee,
bevoegde, personen die de nodige instructies gekregen hebben. Elke afzonderlijk tewerkgestelde werknemer beschikt
over aan de omstandigheden aangepaste alarmmiddelen.
Wanneer werkzaamheden moeten uitgevoerd worden in plaatsen waarbij gevaarlijke dampen kunnen vrijkomen dient
door een continue meting de atmosfeer van de zone gecontroleerd te worden en moeten steeds passende maatregelen
genomen worden.
Voor interventies aan onder spanning zijnde elektrische installaties en werken in besloten ruimten (tanks, riolen, etc. )
moeten er specifieke instructies voor deze werken opgenomen worden in het veiligheids- en gezondheidsplan van
de uitvoerende onderneming.
Deze instructies zijn vooraf besproken met en goedgekeurd door de veiligheidscoördinator.
04.05.01.08. Slopingswerken
De slopings- of ontmantelingswerken moeten uitgevoerd worden overeenkomstig de veiligheidsvoorzieningen bepaald
in art. 464 van het ARAB.
04.05.02. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (PBM)
De oplevering en eventuele periodieke keuring van de PBM’s zal geschieden conform het voorkomingsbeleid zoals
voorzien in de Wet op het welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, en meer bepaald in de wetgeving betreffende de
persoonlijke beschermingsmiddelen.
Voorgeschreven individuele beschermingsmiddelen dienen gedragen te worden op plaatsen/zones en voor
werkzaamheden die zulks vereisen :
het dragen van kleding, aangepast aan het uit te voeren werk;
het dragen van helm en veiligheidsschoenen/veiligheidslaarzen, voorzien van stalen neus en ondoordringbare
tussenzool, op de gehele bouwplaats, en dit ongeacht het werk;
het dragen van een veiligheidsbril, handschoenen, oorbescherming en andere persoonlijke beschermingsmiddelen
waar noodzakelijk;
het gebruik van aangepaste oogbescherming bij het slijpen en polijsten (slijpbril), hakken (veiligheidsbril), lassen
en branden (laskap, branderbril) en beveiligingsschermen bij las- en slijpwerk;
het dragen van stofmaskers als de werknemers aan stof blootgesteld zijn;
het dragen van gekeurd veiligheidsharnas voor elk werk in de hoogte.
Het dragen van PBM conform de geldende wetgeving is op de bouwplaats voor iedereen verplicht.
Elke onderneming moet op haar kosten PBM ter beschikking stellen van haar personeel en/of bezoekers. Zij moet
eveneens toezien op het gebruik ervan. Tevens moet zij zorgen voor het onderhoud en de vernieuwing ten gepaste
tijde.
De werknemers moeten, overeenkomstig hun opleiding en de gegeven instructies, op de juiste wijze gebruik maken van
de PBM en ze na gebruik weer opbergen.
04.05.03. COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN (CBM)
De collectieve veiligheidsvoorzieningen bestaan uit al de beschermingsmiddelen ter verhoging van de arbeidsveiligheid
die men redelijkerwijs kan toepassen of die door de in België van kracht zijnde reglementeringen inzake
arbeidsveiligheid zijn opgelegd.
Ter voorkoming van arbeidsongevallen moet elke onderneming waar nodig CBM voorzien. De keuze wordt bepaald op
basis van de algemene preventiebeginselen (cfr. welzijnswet dd. 04.08.96) waarin ondermeer de voorkeur wordt
gegeven aan collectieve bescherming in plaats van persoonlijke bescherming.
De voorziene collectieve beschermingsmiddelen die tijdelijk dienen verwijderd of verplaatst te worden door een
aannemer om zijn werkzaamheden te kunnen uitvoeren dienen na deze werkzaamheden ogenblikkelijk door deze
aannemer teruggeplaatst te worden. Indien een aannemer zich niet houdt aan deze regel dan zal de kostprijs van het
terugplaatsen van de collectieve beschermingsmiddelen rechtstreeks afgetrokken worden van zijn aannemingssom.
Opmerking : het verwijderen of verplaatsen van deze CBM dient geregeld te worden in samenspraak met de
veiligheidscoördinator. Geplaatste CBM mogen nooit verwijderd worden zonder dat vervangende of definitieve
beschermingen worden aangebracht.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 11
Leuningen mogen slechts verwijderd worden naarmate ze vervangen worden door definitieve
beschermingsmaatregelen.
Elke op de bouwplaats vastgestelde gevaarlijke of ongezonde toestand moet onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator
gemeld worden.
04.05.04. ORDE & NETHEID
De bouwplaats moet zuiver gehouden worden en dient na het beëindigen der werken opgeruimd te worden.
Elke onderneming zal daartoe minstens dagelijks zijn werkposten opkuisen en het afval afvoeren. De coördinator kan
op kosten van de onderneming die in gebreke blijft de opdracht geven aan derden om de werkposten op te ruimen.
De wegen, doorgangen en trappen moeten ten allen tijde vrij zijn van obstakels en hindernissen. Soepele leidingen en
kabels mogen de doorgang niet belemmeren. Kruisen zij een doorgang, dan worden zij beschermd tegen beschadiging.
Dit gebeurt best door afgeschuinde houten planken of afgeschuinde rubberen stroken over de leidingen en kabels.
Materialen moeten ordelijk en stabiel, beveiligd tegen weersinvloeden, in afspraak met de veiligheidscoördinator, in de
voorziene zones gestapeld worden.
De werf dient derwijze te worden ingericht dat er geen vuil afkomstig van de werkzaamheden op de openbare weg kan
terechtkomen.
Zwerf- en waaivuil moet tenminste wekelijks worden verwijderd;
De in- en uitrit, de parkeerruimten en de wegenis op het terrein worden, indien nodig dagelijks gereinigd.
Men zal hierbij het organisch afval afkomstig van eetwaren niet uit het oog verliezen en dit steeds in gesloten zakken
plaatsen die men minstens eens per dag verwijdert om het aanlokken van wespen te vermijden.
04.05.05. MILIEU
Het is verboden om het even welk chemisch produkt in de riolen te lozen of te verbranden.
De resten en residu’s, van welke aard ook, dienen vernietigd te worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen inzake
het milieu.
04.05.05.01. Verwijderen van afval en puin
De aannemer zal voldoende containers plaatsen om al het afval te verzamelen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren
van het afval naar een vergunde stortplaats.
04.05.05.02. Verbranden van afval
Het is verboden om afval op de bouwplaats te verbranden.
04.05.05.03. Maatregelen i.v.m. bodem-, lucht-, & waterverontreiniging
Elke aannemer zal de nodige maatregelen nemen ten einde bodem-, lucht- en waterverontreiniging te voorkomen.
04.05.06. ELEKTRISCHE INSTALLATIE
04.05.06.01. Op de werf
De elektrische installatie zal door een erkend organisme gekeurd worden conform het AREI. Elk defect moet
onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator gemeld worden.
Verdeelborden moeten steeds gesloten blijven. Het aansluiten kan enkel met aangepaste stekkers. Alle verbindingen
(stekker/stopcontact) moeten geschikt zijn voor gebruik in vochtige omstandigheden, minimum IP44.
De elektrische kabels moeten zodanig geplaatst of opgehangen dat eventuele schade tot een minimum wordt beperkt.
Doorgangen dienen vrijgehouden van elektrische kabels. Beschadigde elektrisch materiaal/ -kabels dienen
onmiddellijk van de werf verwijderd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 12
Toestellen die buiten de normale werkuren onder spanning blijven moeten een bordje met de vermelding “Toestel
onder spanning – niet onderbreken” dragen.
Alle weg- of baankruisingen moeten noodzakelijkerwijze ondergronds uitgevoerd worden en moeten worden aangeduid
met standaardbakens.
De masten die de elektrische luchtlijnen dragen moeten voorzien zijn van een bord met het opschrift “Verboden de
draden of kabels aan te raken – DOODSGEVAAR”.
Op de werkplaats aanwezige installaties voor energiedistributie, met name deze die aan externe invloeden blootstaan,
moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden en moeten steeds beveiligd zijn voor onbevoegden.
Wanneer er tijdelijke bovengrondse elektriciteitsleidingen worden aangelegd, dienen deze zoveel mogelijk buiten de
werkplaats te worden omgeleid en spanningsloos te worden gemaakt. Indien dit niet mogelijk is moeten er hekkens en
waarschuwingen worden geplaatst om voertuigen en installaties op een afstand te houden.
Wanneer voertuigen op de werkplaats onder elektriciteitsleidingen moeten doorrijden dienen passende waarschuwingen
en een bescherming onder deze draden te worden aangebracht.
04.05.06.02. Elektrische werktuigen
Zij worden in twee soorten onderverdeeld :
1. met dubbele isolatie, waarvoor geen aarding nodige is en die bij voorkeur wordt gebruikt;
2. de andere, die steeds met de aarde moeten verbonden zijn (vb. beschermingsgeleider).
04.05.06.03. Werken aan elektrische installaties
Het spreekt vanzelf dat het werken aan elektrische L.S.-installaties, enkel kan nadat de installatie buiten spanning
geplaatst is en dat deze werken op een degelijke manier gesignaleerd worden. Dit kan o.a. door waarschuwings-,
verbods- en inlichtingsborden op strategische plaatsen aan te brengen.
Alleen bekwame en gekwalificeerde elektriciëns (cfr. EN 50110 dec. 1996) mogen werkzaamheden uitvoeren onder
L.S.-spanning of in de nabijheid van onder L.S.-spanning staande delen.
Werken aan H.S.-installaties mag enkel, wanneer deze installaties buiten spanning gesteld zijn en door minstens 2
personen (gewaarschuwd en/of bevoegd personeel BA4 of BA5 - art. 47 AREI).
Werken buiten spanning :
De elektrische L.S.-installaties worden verondersteld buiten spanning te zijn, wanneer :
alle actieve delen waaraan gewerkt wordt spanningsloos zijn;
geen enkele stroomvoerend niet-geïsoleerd deel onder spanning blijft binnen de genaakbaarheidszone (art. 28
AREI).
Een strikte toepassing van de preventieprincipes (de vitale 5) is vereist :
1. buiten spanning stellen met scheidingsmiddelen, voorzien van zichtbare (te controleren) (toe)stand van
onderbreking (art. 235.01 AREI);
2. afbakening rond de werkzone aanbrengen (art. 266 AREI) met een goed zichtbare ketting of lint uit isoleerstof;
3. controleren met aangepaste middelen (meters, neonlampen) of de stroomvoerende delen inderdaad spanningsloos
zijn;
4. aarden-kortsluiten van de buiten spanning geplaatste stroomvoerende delen volgens de geldende procedures;
5. maatregelen nemen tegen herinschakelen (art. 235.d. AREI) :
vergrendelen met slot(en) of hangslot(en);
aanbrengen van waarschuwingsbord(en);
zo mogelijk het lokaal waarin de installatie zich bevindt, afsluiten (met sleutel).
Werken onder spanning :
Werkzaamheden aan elektrische L.S.-installaties mogen alleen onder spanning uitgevoerd worden wanneer de
installaties aan de nodige vereisten voldoet en wanneer veiligheids-, dienst- of exploitatienoodwendigheden dit
noodzakelijk maken. Extra beschermingsmiddelen zijn verplicht zoals :
gebruik van aangepaste (geïsoleerde werktuigen) en materieel;
gebruik van aangepaste PBM's (o.a. helm en gelaatscherm, isolerende handschoenen, veiligheidsschoenen) en
brandwerende kledij om de gevolgen van een kortsluiting te beperken;
gebruik van isolerende matten of andere middelen, om de contactweerstand (en dus ook de totale weerstand) te
vergroten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 13
04.05.06.04. Werken in de nabijheid van onder spanning staande installaties
Werkzaamheden in de nabijheid van onder spanning gestane elektrische L.S.-installaties mogen alleen mits naleving
van de desbetreffende beschermingsmaatregelen, zoals omhullende isolatie aanbrengen, afschermingen plaatsen of door
minimum veiligheidsafstanden te respecteren.
04.05.07. ARBEIDSMIDDELEN EN TOEBEHOREN
Bijzondere aandacht dient besteed aan de hiernavolgende wettelijke opdrachten :
de oplevering en periodieke keuring van hefwerktuigen en het hijsgereedschap;
de oplevering en installatie conform het voorkomingsbeleid zoals voorzien in de Wet op het welzijn en zijn
uitvoeringsbesluiten, meer bepaald in de wetgeving inzake de Arbeidsmiddelen;
het gelijkvormigheidsonderzoek van elektrische installaties conform de artikelen 270 en 272 van het AREI
(Algemeen reglement op de elektrische installaties).
Elke onderneming moet zijn arbeidsmiddelen zodanig markeren dat ze identificeerbaar zijn. De identificatie moet
beschreven worden in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan.
04.05.07.01. Toestellen en gereedschap
Het op de werf gebruikte materiaal moet in goede staat verkeren en beantwoorden aan de meest recente
veiligheidsvoorschriften.
Een Franstalige en Nederlandstalige versie van alle richtlijnen, handleidingen, etc. met betrekking tot het gebruik en de
bediening van de toestellen en speciaal gereedschap dient op de bouwplaats aanwezig te zijn.
Op vraag van de veiligheidscoördinator moeten de gebruiksaanwijzing en de veiligheids- en gezondheidsinstructies
kunnen voorgelegd worden.
04.05.07.02. Materieel
Alle materieel dient te voldoen aan de vigerende wetgeving ter zake. De keuringsverslagen zijn op de bouwplaats
aanwezig en moeten onmiddellijk voorgelegd kunnen worden.
Indien het verslag niet kan worden voorgelegd of indien duidelijk blijkt dat het betrokken toestel niet beantwoordt aan
de reglementaire voorschriften zal de bouwheer bevel geven het toestel onmiddellijk buiten dienst te stellen.
Bij gebruik van meerdere heftoestellen met overlappende gieken moet in overleg met de veiligheidscoördinator een
gebruiksprocedure opgesteld worden.
Alle grondwerkmachines moeten bij het achteruitrijden een duidelijk geluidssignaal veroorzaken.
Hijstoestellen met uitschuifbare stabilisatiepoten moeten bij defect of niet uitgetrokken poot een signaal in de
stuurcabine ontvangen.
04.05.08. GEVAARLIJKE PRODUCTEN
Wanneer de werken het gebruik van gevaarlijke stoffen vereist zal de aannemer alle gegevens verstrekken betreffende
leveringstermijn, aard en hoeveelheid van alle gevaarlijke stoffen of preparaten, de wijze en plaats van stockeren en de
genomen veiligheidsmaatregelen, alles conform de van toepassing zijnde wetgeving.
Tevens dient voldaan aan het KB van 11.01.93 tot regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van
gevaarlijke preparaten met het oog op het op de markt brengen of het gebruiken ervan.
Het volledig ingevuld identificatieblad wordt door de aannemer aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator
overhandigd.
Alle gevaarlijke stoffen aanwezig op de werf dienen te worden voorzien van hun wettelijk gevaarsetiket zoals bepaald
in het ARAB (art. 723.bis).
De voorraad gevaarlijke stoffen en preparaten moet steeds bekend zijn en in de opslagruimte bewaard worden.
Indien werken worden uitgevoerd waarbij schadelijke of hinderlijke dampen/gassen vrijkomen moet dit gemeld worden
in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan. Met de veiligheidscoördinator worden maatregelen afgesproken om
de dampen/gassen op een doeltreffende manier af te voeren (afzuiginstallatie).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 14
De verluchting van de lokalen dient in ieder geval zo efficiënt mogelijk te zijn (indien mogelijk de buitenvensters
openen, zien dat het ventilatiesysteem werkt, …). Tijdens het drogen van het product zal de verluchting aanhouden. In
geen geval mogen de maximum limietwaarden noch de minimum explosielimiet bereikt worden.
Het rookverbod dient strikt nageleefd te worden, zelfs indien het product niet ontvlambaar is.
Het schoonmaken van het materieel met oplosmiddelen dient buiten de gebouwen te gebeuren, ver van elke vlam,
ervoor zorgend dat de gebruikte oplosmiddelen en de doordrenkte vodden in metalen, hermetisch afgesloten recipiënten
worden geplaatst.
De recipiënten die chemische producten bevatten en de recipiënten die er bevat hebben zullen onmiddellijk na gebruik
hermetisch afgesloten worden.
De aangepaste persoonlijke bescherming dient vanaf het begin gedragen te worden.
04.05.08.01. Documentatie
Van elk op de werf aangetroffen en gedetermineerd chemisch produkt zal de aannemer een Veiligheids- en
Gezondheidskaart opmaken voor zijn werknemers. De V&G-kaart zal permanent op de werf aanwezig zijn.
04.05.08.02. Tanks voor chemicaliën
Enkel bovengrondse tanks worden toegelaten.
Chemicaliën moeten opgeslagen worden in tanks die schokvast zijn en voldoende bestand tegen aantasting.
De tanks moeten geplaatst worden in een kuip, voorzien van een bekleding die de betrokken chemicaliën niet doorlaat
en met een capaciteit die tenminste gelijk is aan het volume van de opgeslagen vloeistoffen, tenzij men een andere
maatregel treft, zodat in een geval van lek, minimaal dezelfde veiligheidswaarborgen geboden worden.
De leidingen, koppelingen en afsluiters mogen geen lekken vertonen en moeten zo gemonteerd worden dat ze
gemakkelijk bereikbaar zijn, teneinde eventuele lekken onmiddellijk te kunnen vaststellen en herstellen.
04.05.08.03. Brandbare gassen en zuurstof
Het opslaan van brandbare gassen in flessen moet in uitsluitend daartoe bestemde ruimten gebeuren, of op daartoe
bestemde plaatsen in open lucht. De opslag van zuurstof dient gescheiden te zijn van alle andere brandbare stoffen.
Deze ruimte moet vrijstaand zijn en zich op 10 m van elk ander gebouw bevinden. Men dient er speciaal op te letten
dat in het lokaal, of in de omgeving ervan, geen brandbaar materiaal, zoals olie, vet, hout, etc. aanwezig is.
Alleen gespecialiseerd personeel heeft vrije toegang en er moeten borden met de vermelding “Gevaar”, “Brandbare
produkten” en “Verboden te roken” (lettergrootte = 10 cm) zichtbaar op de toegangsdeuren worden aangebracht.
In iedere ruimte of lokaal worden twee blusapparaten (type CO2 of gelijkwaardig), met een capaciteit van tenminste 20
kg elk, geplaatst.
04.05.09. WERKEN MET OPEN VLAM
Werken met open vuur, soldeerapparaten, las- en snijgereedschap, slijpschijven, … mogen enkel uitgevoerd worden als
men een vuurvergunning gekregen heeft. Voor aanvang van deze werken moeten alle brandbare materialen verwijderd
worden en moeten de gepaste blusmiddelen klaar staan in de onmiddellijke omgeving. Na het werk moet de omgeving
nogmaals onderzocht worden om eventuele gloeiende materialen te verwijderen. De omgeving moet beschermd
worden tegen eventuele schade veroorzaakt door gloeiende spaanders, …
Het behandelen van gasflessen gebeurt met de meeste zorg. Gasflessen die niet in gebruik zijn worden buiten het
gebouw op een vaste plaats rechtop gestockeerd, vastgemaakt, voorzien van de beschermkop en beschermd tegen de
zon.
De zuurstof- en brandgasflessen worden bij gebruik verticaal of schuin onder een hoek van minimum 35° geplaatst. Ze
moeten gemonteerd zijn op een flessenkar. Op het einde van de dagtaak worden gasflessen dichtgedraaid en slangen en
manometers ontspannen.
Bij werken met open vlam hoort een ABC-blusapparaat van minimum 6 kg.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 15
Bij het branden van roofing of andere bitumeuze producten zal men er over waken dat een persoon aanwezig is op de
plaats van het branden tot twee uur na het beëindigen der werken. Deze persoon is uitgerust met een ingeschakelde
mobilofoon, met in het eerste geheugen het nummer 112.
04.05.10. WERKEN IN BESLOTEN OMGEVING
Bij het openen van kelders, putten, peilbuizen of andere afgesloten ruimten is bijzondere waakzaamheid geboden omdat
daarbij mogelijk opgehoopt gas/damp in hoge concentraties kan vrijkomen. Bovendien kan het zuurstofgehalte in deze
ruimten te laag zijn.
Het werken aan of in besloten ruimten gebeurt uitsluitend onder toezicht van een “toezichthouder” en na het verkrijgen
van een bijzondere werkvergunning (zie …). Deze zorgt ervoor dat alle maatregelen genomen worden die nodig zijn
om de betreffende ruimte veilig te kunnen betreden (voorafgaande inspectie, ventilatie, etc.) en dat er in geval van nood
voldoende personen ter beschikking zijn om snel te worden ingezet.
In ieder geval zal men ernaar streven :
het aantal personen dat in een besloten ruimte werkt zo klein mogelijk te houden;
de verblijftijd in de ruimte zo klein mogelijk te houden;
maatregelen te nemen om bij bedwelming of bij moeilijkheden het slachtoffer onmiddellijk buiten de ruimte te
evacueren, zonder dat anderen zich erin hoeven te begeven.
Gedurende de tijd dat personen in de ruimte verblijven moet tenminste één persoon aanwezig zijn bij de toegang van
die ruimte. Deze “veiligheidswacht” zal voortdurend contact onderhouden met de zich in de ruimte bevindende
personen en met de toezichthouder. Hij zal nooit op eigen initiatief handelen, doch in geval van nood de toezichthouder
verwittigen, die onmiddellijk alle maatregelen moet kunnen nemen die noodzakelijk zijn om hulp te bieden :
een goede communicatie met duidelijke afspraak over de toegepaste signalen en waarschuwingen is noodzakelijk;
er moeten middelen ter beschikking zijn om voor de redding – zonder tijdverlies – met anderen in verbinding te
treden (telefoon, portofoon, etc.).
in geen geval mogen helpers zich onbeveiligd, geheel of gedeeltelijk in de ruimte begeven.
Wanneer een arbeider in een diepte moet afdalen, waar mogelijkheid tot gevaar bestaat, moet hij steeds een
veiligheidsgordel met schouderriemen dragen.
De werkverlichting wordt aangepast aan de specifieke werkomstandigheden.
De desbetreffende zone wordt afgebakend met behulp van veiligheidslint.
De sleuven en tunnels moeten behoorlijk worden ondersteund. Het plaatsen van vaste leuningen, handleuningen,
loopbruggen, vloeren en platformen gebeurt volgens de aard van het werk en de aanwezige risico’s.
04.05.11. WERKEN WAARBIJ ASBESTVEZELS KUNNEN VRIJKOMEN
De aannemer of zijn afgevaardigde bevestigen hierbij dat zij de asbestinventaris of een uittreksel ervan ontvingen voor
de plaatsen waar zijn werknemers en/of deze van zijn onderaannemers worden tewerkgesteld bij het uitvoeren van de
werken die het voorwerp zijn van dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Wanneer tijdens de werken materialen bewerkt moeten worden die in het bestek niet worden vermeld als
asbesthoudend, maar waarvan de (onder)aannemer of zijn werknemers of de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
vermoedt dat ze asbest kunnen bevatten moeten de werken onmiddellijk stopgezet worden en moet de volgende
procedure nageleefd worden :
alle nodige maatregelen treffen opdat geen vezels van het verdachte materiaal zouden vrijkomen in de ruimte;
door een erkend labo, aangeduid en betaald door de opdrachtgever, een onderzoek laten uitvoeren naar de
aanwezigheid van asbest in het verdacht materiaal – het onderzoek omvat ook de staalname die wordt uitgevoerd in
aanwezigheid van de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator;
indien dit onderzoek wijst op de aanwezigheid van asbest in het betreffende materiaal moet de aannemer de nodige
maatregelen treffen om te voldoen aan de bepalingen van het KB dd. 16.03.06 betreffende de bescherming van de
werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest.
De asbest of asbesthoudende afvalstoffen moeten door de aannemer behandeld en verwijderd worden volgens de ter
zake geldende wettelijke bepalingen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 16
04.05.12. WERKEN WAARBIJ EEN NUTSVOORZIENING ONDERBROKEN DIENT TE
WORDEN
De periodes gedurende dewelke een nutsvoorziening moet onderbroken worden, moeten in gemeenschappelijk overleg
met de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met de uitvoering en de veiligheidscoördinator besproken worden.
Onder nutsvoorziening wordt begrepen : elektriciteit, gas, leidingwater, stoom, lucht, telefoon, fax, water, TVdistributie.
04.05.13. HINDER DOOR UITGEVOERDE WERKEN.
In geval er door de uit te voeren werken hinder zou kunnen ontstaan (tocht, stof, lawaai, gassen ...) voor het eigen
personeel of derden dienen de nodige bijkomende maatregelen getroffen te worden om deze tot een minimum te
beperken.
Alle maatregelen dienen getroffen te worden teneinde de bescherming van de eigen werknemers, de werknemers van de
opdrachtgever of van derden te verzekeren tegen gevaren die voortvloeien uit de blootstelling aan geluid op het werk.
Indien bij de uitvoering van de werken een niet te voorkomen geluidshinder voor de werknemers van de opdrachtgever
of van derden wordt verwacht, dienen preventief de nodige organisatorische afspraken te worden gemaakt met de
opdrachtgever en de veiligheidscoördinator om de hinder te voorkomen.
Indien het personeel van de opdrachtgever dat tewerkgesteld is in de nabijheid van de plaats der werken of derden enige
hinder zou kunnen ervaren van een door de aannemer gebruikte gevaarlijke stof of preparaat dan dienen in samenspraak
met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator de nodige preventieve maatregelen te worden getroffen.
Hinder voor buurtbewoners dient voorafgaandelijk op de maandelijkse technische vergadering gemeld en besproken te
worden met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator.
orden overgemaakt aan de bouwdirectie belast met de uitvoering bij de aanvang der werkzaamheden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 1
05. ORGANISATIE BIJ NOOD, EVACUATIE VAN EEN
GEWONDE
05.01. ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING
05.01.01. E.H.B.O.
Elke onderneming moet vanaf twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats (onderaannemers inbegrepen) een
gebrevetteerde hulpverlener voorzien die :
tijdens de werkuren permanent aanwezig is op de bouwplaats;
een eigen uitgeruste E.H.B.O.- post (cfr. art. 178 ARAB) beheert.
Iedere onderneming met minder dan twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats duidt minstens één persoon
aan, die de voormeld art. 178 voorziene apotheek bijhoudt.
Bij een ernstig ongeval zal men altijd beroep doen op het dichtsbijgelegen ziekenhuis.
05.01.01.01. Doelstelling EHBO
Het voorzien in personeel en passende structuren om de risico’s op de bouwplaats of in het werkhuis te ondervangen,
waken over de gepaste geografische inplanting en het aantal medewerkers teneinde zo vlug en zo paraat mogelijk hulp
te kunnen bieden aan het slachtoffer van een arbeidsongeval voor de komst van hulp van buitenaf. Deze diensten van
zullen gecoördineerd worden met deze van de onderaannemers.
05.01.01.02. Verbandkoffer EHBO
Op alle bouwplaatsen en in alle werkhuizen moet een verbandkoffer beschikbaar zijn waarvan de inhoud door de
arbeidsgeneesheer bepaald wordt in functie van de aanwezige risico’s en het opleidingsniveau van de hulpverleners.
Volgende lijst kan een aanduiding zijn :
hemostatisch kussen : 1 eenheid
isothermisch deken : 1 eenheid
linnen doeken (driehoek, rechthoek of gelijkbenig van 1 m zijde) : 2 eenheden
plastiek zakken van 0,25 m x 1,15 m : 2 eenheden
veiligheidsspelden : 12 eenheden
Materieel voor courante verzorging :
verbandgaas, groot model (0,30 m x 0,30 m) individueel verpakt : 20 eenheden
zelfklevend verband (assortiment individueel verpakt) : 10 eenheden
elastisch verbandgaas (type nylex) 3 m x 0,07 m : 3 eenheden
3 m x 0,10 m : 1 eenheid
niet rekbaar linnen verband (4 m x 0,10 m) : 3 eenheden
flesjes met druppelteller : 2 flesjes
antiseptisch ontsmettingsmiddel (type Bétadine, Septivon, Hexomédine) : 125 ml
afscheurbare sparadrap (5 m x 0,02 m) : 1 eenheid
vocht voor oogbad (type Dacryosérum) : 1 flesje
splinterknijper : 1 eenheid
schaar met ronde uiteinden (14 cm) : 1 eenheid
wegwerphandschoenen : 1 doos van 10 paren
Deze verbandkoffer moet steeds compleet zijn.
05.01.01.03. Hulppost
Een hulppost is aanbevolen zodra de bouwplaats een duur heeft van meer dan 4 maanden.
Minimum uitrusting : bed, deken, wastafel, gemakkelijk te reinigen tafel, opbergkast, verbandkoffer, zaklamp, telefoon
en een draagberrie ten behoeve van externe hulpverleners.
De post wordt aangegeven en is gemakkelijk bereikbaar voor interne en externe hulpverleners.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 2
Nota : bij een bezetting van 200 personen wordt een eerste hulppost geïnstalleerd :
1 verpleger van 200 tot 800 werknemers;
2 verplegers van 800 tot 2000 werknemers.
De uitrusting van de hulppost wordt bepaald in overleg met de arbeidsgeneesheer.
05.01.01.04. Externe hulpverlening
De opdracht voor het in werking stellen van de hulp moet duidelijk zijn. De oproepnummers moeten aangeplakt zijn.
Vooraf kan worden contact genomen met de externe hulpdiensten om afspraken te maken.
Begeleiding voorzien voor de externe hulpdiensten.
Op de bouwplaats en voor moeilijk bereikbare zones dient een verkenning te worden georganiseerd met de externe
hulpdiensten. Over het algemeen leidt dit tot het opmaken van een hulpplan.
05.01.02. HULPVERLENERS
(Lijst te bezorgen door de inschrijver samen met het veiligheidsplan).
05.01.03. NOODOPROEPNUMMERS
Teneinde op een snelle en efficiënte wijze de hulpdiensten te kunnen verwittigen wordt een lijst met
noodoproepnummers met vermelding van de belangrijkste instructies opgenomen in het veiligheids- en
gezondheidsplan.
Een afschrift van deze lijst dient bij elke telefoonpost goed zichtbaar te worden opgehangen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 3
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
Medische spoeddienst
Tel 100 – GSM 112
Ziekenhuis met urgentiedienst
24/24h
tel : 02/641 48 12
Ziekenhuizencentrum
Etterbeek-Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
Huisartsen
Cfr. 100 of urgentiedienst 24/24h
Ziekenhuis
Antigifcentrum
070/245.245
Militair Hospitaal
Neder-Over-Heembeek
Brandweer
Tel 100 – GSM 112
Politiediensten
101 (alg. nummer)
Vermeld referentiepunt en straatnaam
Vermeld de aard van de verwonding
Vermeld of het slachtoffer ademt
Vermeld of het slachtoffer hartslag heeft
Vermeld de naam van uw firma en uw eigen
naam
Bij levensgevaar meteen via de 100 bijstand
vragen van de MUG (Medische urgentie
groep)
Maximaal beroep doen op de dienst 100 voor
vervoer van een gekwetste gezien risico van
shock tijdens vervoer !
Oogarts
Cfr. urgentiedienst 24/24h
Wacht niet op ziekteverschijnselen vooraleer
te bellen
Geen melk toedienen, melk is geen tegengif
Niet laten braken ! Meestal is braken niet
aangewezen, bel eerst
Spoel overvloedig met water na spatten van
een schadelijke stof in de ogen of op de huid
Verlucht de ruimte goed als er irriterend of
giftig gas vrijgekomen is
Vermeld de plaats van de brand en punt en
straatnaam waar de brandweer wordt
opgewacht
Vermeld de aard van de brand (gas, vloeistof,
vaste stoffen, …)
Vermeld de omvang, de beschikbaarheid van
bluswater, de aanwezigheid van gewonden, de
aanwezigheid van EHBO
Politie
Tel urgentie : 101
Tel info : 02/279 79 79

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 4
05.01.04. ROUTEBESCHRIJVING NAAR DICHTST BIJZIJNDE
ZIEKENHUIS
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 5
05.02. INSTRUCTIES IN GEVAL VAN EEN ARBEIDSONGEVAL
Voor elk ander ingrijpen : het eventuele nog bestaande gevaar uitschakelen (bv. voorwerpen die dreigen te vallen
wegnemen, elektrische stroom afsluiten, …).
Bij een arbeidsongeval wordt onmiddellijk een hulpverlener verwittigd, met vermelding van de ernst van het
ongeval en de plaats.
Bij een niet ernstig ongeval zal de hulpverlener het slachtoffer verzorgen, en eventueel doorverwijzen naar zijn
huisarts.
Bij een ernstig ongeval zullen de eerste zorgen door de hulpverlener ter plaatse gegeven worden. Terzelfdertijd
wordt de dienst 100 verwittigd. De nodige maatregelen worden getroffen om deze naar de plaats van het ongeval te
begeleiden.
Bij twijfels over de toestand van het slachtoffer (bv. na val van hoogte en/of risico's voor de wervelkolom) het
slachtoffer NIET verplaatsen maar wachten op de hulpdiensten.
05.02.01. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
Van elk arbeidsongeval dient er een volledig verslag te worden opgesteld door de preventie-adviseur van de betrokken
onderneming, of desgevallend door de werfverantwoordelijke.
Daartoe kan het hiernavolgend model gebruikt worden.
Een kopie zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 6
1. WAT DOEN BIJ EEN ONGEVAL ?
alle verder gevaar voorkomen;
verzorgen van de gekwetste;
paniek bij de andere werknemers vermijden;
onderzoek naar de omstandigheden;
zie procedure bij ernstig ongeval (Deel 4, punt 4.1)
2. ONGEVALLENRELAAS
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ONGEVALLEN
INSTRUCTIEBLAD
Naam slachtoffer : ………………………………………………………………
Adres slachtoffer : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Functie slachtoffer : ………………………………………………………………
Werkgever : ………………………………………………………………
Adres werkgever : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats van het ongeval (werfadres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Tijdstip van het ongeval : - datum : ………………………………………………………………
- uur : ………………………………………………………………
Uitgevoerde opdracht op ogenblik van ongeval : ………………………………………………………………
Wie verleende de eerste hulp ? : ………………………………………………………………
Getuigen (naam + adres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats en aard van de verwonding (hoofd, arm, inwendig, …) :
………………………………………………………………
Vervoer naar hospitaal ? ja neen
zo ja : met ziekenwagen
met voertuig werkgever
uur van vertrek : …………………
Andere verzorging : gekwetste gaat naar ziekenhuis
gekwetste gaat naar huisdokter
verzorging alleen op de werf
Tijdstip (datum + uur) van eventueel verwittigen :
familie van slachtoffer : ………………………………………………………………
preventieadviseur : ………………………………………………………………
veiligheidscoördinator : ………………………………………………………………
technische inspectie : ………………………………………………………………
Hoe gebeurde het ongeval ? : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Mogelijke oorzaak van het ongeval : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
De werknemer moet ook zijn ziekenkas op de hoogte brengen
Datum werkhervatting : ………………………………………………………………

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 7
05.02.02. ARBEIDSONGEVALLEN INLICHTINGENBLAD
Alle ongevallen met werkverlet worden gemeld aan de veiligheidscoördinator en aan (de preventie-adviseur van) de
opdrachtgever. De werkgever van de betrokken gekwetste wordt eveneens ingelicht.
Daartoe dient het hiernavolgend model voor het arbeidsongevallen inlichtingenblad gebruikt te worden.
Een kopie van het arbeidsongevallen inlichtingenblad zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
Tijdens de maandelijkse veiligheidscoördinatievergaderingen zullen de arbeidsongevallen besproken worden (aantal
ongevallen, aantal verloren kalenderdagen t.g.v. arbeidsongevallen). De gepresteerde arbeidsuren/onderneming zijn
maandelijks te bezorgen voor berekening van frequentie- en ernstcijfer.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 8
Datum : …………………………….
Hoofdaannemer : …………………………….
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ONGEVALLEN
INLICHTINGENBLAD
BETREFT : ALLE arbeidsongevallen overkomen aan de werknemers van de hoofdaannemer en zijn
onderaannemers, leveranciers en bezoekers op de werf.
De ondergetekende ………………………………………………………………………………….
verklaart dat tijdens de periode van ……………………………. tot ………………………………
Geen enkel arbeidsongeval gebeurde in het kader van de uitvoering van zijn contract.
Handtekening : …………………………….
Volgende arbeidsongevallen zich voordeden :
Datum Naam gekwetste Werkgever
Een kopij van elke ongevalsaangifte wordt hierbij gevoegd.
Handtekening : …………………………….
Afwezigheid
Van Tot
DIT INLICHTINGENBLAD DIENT TERUG BEZORGD TE WORDEN AAN DE COÖRDINATOR-
VERWEZENLIJKING (MET KOPIJ AAN DE OPDRACHTGEVER) TEN LAATSTE OP HET EINDE VAN ELKE
TUSSENTIJDSE VORDERINGSPERIODE

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 9
05.02.03. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
De werkgever doet van elk arbeidsongeval dat aan een werknemer is overkomen op een tijdelijke en mobiele
bouwplaats en dat tenminste één dag arbeidsongeschiktheid tot gevolg heeft, maar dat geen ernstig ongeval is, een
kennisgeving aan de inzake arbeidsveiligheid bevoegde ambtenaar.
De kennisgeving wordt gedaan binnen de 10 kalenderdagen na de dag van het ongeval, bij middel van een brief met
vermelding van de naam en het adres van de werkgever, de naam van het slachtoffer, de datum en de plaats van het
ongeval en zijn vermoedelijke gevolgen.
De verplichting inzake kennisgeving vervalt zodra de werkgever het ongeval bij de inzake arbeidsveiligheid bevoegde
ambtenaar aangegeven heeft, overeenkomstig de bepalingen van de wet van 10 april 1971 in verband met de
arbeidsongevallen (zie formulier aangifte van arbeidsongeval BS 24.12.1998).
Van elk ernstig ongeval wordt de dienst voor preventie en bescherming op het werk van de betrokken aannemer van
wie hij zich de medewerking heeft verzekerd voor het onderzoek van arbeidsongevallen met vier of meer dagen
arbeidsongeschiktheid op de arbeidsplaats, op de hoogte gebracht en dient zij het ongeval onmiddellijk te onderzoeken,
de oorzaken ervan vast te stellen, de preventiemaatregelen voor te stellen om herhaling ervan te voorkomen en hierover
een verslag te bezorgen.
Dit verslag bevat ten minste de volgende elementen :
1° de identificatie van de slachtoffers en hun werkgevers;
2° de gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval;
3° de gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval, inclusief beeldmateriaal;
4° de vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire en eventuele verdere oorzaken. In deze wordt verstaan onder :
a) primaire oorzaken : de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt, inzonderheid een ontbrekend
of niet correct gebruikt collectief of persoonlijk beschermingsmiddel, een ontbrekende of kortgesloten beveiliging
van een machine;
b) secundaire oorzaken : oorzaken van organisatorische aard, waardoor de primaire oorzaken zijn ontstaan,
inzonderheid een niet uitgevoerde risico-evaluatie, een ontbrekende instructie, een gebrekkig toezicht op de
naleving van instructies, een niet correct functionerende interne dienst voor preventie of bescherming op het werk;
c) tertiaire oorzaken : materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren, inzonderheid een ontwerp-
of fabricagefout aan een van buitenaf betrokken machine, een niet correct advies geformuleerd door een externe
dienst voor preventie en bescherming op het werk of door een externe dienst voor technische controles op de
arbeidsplaats;
5° aanbevelingen om herhaling van het ongeval te vermijden;
6° de identificatie van de in het eerste lid bedoelde personen en van de diensten voor preventie en bescherming op het
werk die in de totstandkoming van het verslag hebben bijgedragen;
7° de identificatie van de personen die het verslag hebben opgesteld;
8° de identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden.
Het OMSTANDIG VERSLAG wordt aan de met het toezicht op het welzijn op het werk belaste ambtenaar bezorgd
BINNEN DE 10 DAGEN.
Als een ernstig arbeidsongeval in de zin van artikel 94bis, 1° van het KB dd. 04.08.96 (BS dd. 18.9.1996) betreffende
het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk gewijzigd bij het KB dd. 24.02.05 (BS dd. 14.03.05)
houdende diverse bepalingen ter bestrijding van de ernstige arbeidsongevallen en vereenvoudiging van de
arbeidsongevallenaangiften wordt beschouwd :
1° een arbeidsongeval dat aanleiding heeft gegeven tot de dood;
2° een arbeidsongeval waarvan het gebeuren in direct verband staat met een gebeurtenis die afwijkt van de normale
uitvoering van het werk en die voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage I van dit besluit, of met het voorwerp dat bij
het ongeval betrokken is en dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage II van dit besluit, en dat aanleiding heeft
gegeven tot :
a) hetzij een blijvend letsel;
b) hetzij een tijdelijk letsel dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage III van dit besluit.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER
VEILIGHEID
Toepassing van art. 30, lid 2, 1 e en 2 e van het KB van 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
De inschrijvingen zullen voldoen aan volgende eisen :
1. De lijst van de niet-standaard PBM.
(Standaard = helm, handschoenen, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril)
2. Werkmethode en Veiligheidsplan.
Ik ondergetekende bevestig
deze opdracht te zullen uitvoeren volgens de regels van goed vakmanschap
kennis te hebben genomen van de inhoud van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
in mijn offerte rekening te hebben gehouden met alle risico’s, maatregelen en instructies opgenomen
in dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan volledig te zullen naleven.
Ik beschrijf (in een afzonderlijk document) de risico’s eigen aan mijn onderneming en de eventuele
bijkomende veiligheids- en gezondheidsmaatregelen die ik heb voorzien in functie van de
uitvoeringsmethode die ik zal gebruiken bij de uitvoering van deze opdracht :
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. In mijn globale offerte zijn volgende sommen inbegrepen om tegemoet te komen aan het Algemeen
Veiligheids- en Gezondheidsplan :
a. Afsluiting werf : totale kostprijs van de aanleg en het behoud van de afsluiting van de start der
werken tot volledige afsluiting van het bouwwerk, na opruiming van bouwafval en demping van alle
putten. (SOG). ……………………………………………………………………………………..….
b. Keten en andere elementen voor de werfinrichting ten behoeve van de veiligheid en de gezondheid :
totale kostprijs van alle faciliteiten van de start der werken tot het einde der werken of tot op het
ogenblik dat zij op een voor de veiligheid verantwoorde wijze kunnen vervangen worden door de
nieuw gebouwde elementen. (SOG). ……………………………………………………………….…
c. Collectieve beschermingsmiddelen : borstweringen, afdekken van gaten. (SOG) ..………………….
d. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (niet standaard). (SOG). ……………………………………….
4. Andere nuttige gegevens die geen grond van uitsluiting zijn maar aantonen dat er aandacht wordt besteed aan
ongevallenpreventie :
Beschikt de inschrijver over een VCA?
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
5. Ondergetekende heeft er kennis van genomen dat :
a. Bij niet-ondertekening of afwezigheid van dit document bij zijn inschrijving, zijn offerte nietig kan
verklaard worden;
b. Indien de inhoud van dit document als onvolledig of niet conform met het veiligheids- en
gezondheidsplan wordt beoordeeld, zijn offerte nietig kan verklaard worden;
c. Zijn offerte bij niet-opgave van hoger vermelde kostprijs nietig kan verklaard worden.
Opgemaakt dd. / / De inschrijver (naam + handtekening)

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/110
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 35ste punt:
Openbare werken (3de Directie) – Wegbekledingen-Riolen-Beplantingen: Overheidsopdracht van werken
nr. 2011-283. Niet-gesubsidieerd programma 2011 voor herinrichtingswerken van verscheidene openbare
wegen gelegen op het grondgebied van de gemeente Elsene. (de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz
Toussaint, César Franck, Lariksen, Clémentine, Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte
Elsene)). Openbare aanbesteding. Belgische bekendmaking. Opdracht met prijsborderel. Bijzonder Bestek.
Plannen. Samenvattende meetstaat. Geraamde meetstaat. Veiligheids-gezondheidsplan. Vastleggen van
de opdrachtvoorwaarden. Geraamde uitgave: 3.500.000,00 EUR BTWI. (21 %). Goedkeuring.
-----------------
DE RAAD,
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en
diensten en de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Overwegende de zeer slechte staat van de bekledingen van de stoepen van de verschillende openbare
wegen, te wijten aan ouderdom, de vele tussenkomsten van de concessiemaatschappijen en openbare
besturen, vandalisme, toevallige beschadigingen, wild parkeren, ...;
Overwegende dat deze situatie onaangenaam is en het risico op ongevallen voor de weggebruikers
verhoogt;
Overwegende dat het bijgevolg wenselijk is het omvangrijke herprofilerings- en renovatieprogramma van het
Elsense wegennet dat sinds enkele jaren aan de gang is, voort te zetten;
Overwegende dat de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz Toussaint, César Franck, Lariksen,
Clémentine, Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte Elsene) deel uitmaken van dit
programma;
Overwegende dat deze openbare wegen dienen te worden geherprofileerd, ten eerste om er een leefbaar
evenwicht te creëren tussen de verschillende gebruikers van het openbare domein en meer in het bijzonder
voor de zogenaamde “zwakke weggebruikers” zoals voetgangers en fietsers en ten tweede om het parkeren
en het wegverkeer te herorganiseren;
Overwegende dat een openbare opdracht opgestart moet worden voor het niet-gesubsidieerde programma
2011 voor de heraanleg van verschillende openbare wegen gelegen op het grondgebied van de gemeente
Elsene, met name de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz Toussaint, César Franck, Lariksen,
Clémentine, Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte Elsene);
Overwegende dat het geraamde bedrag voor de werken 2.892.561,98 EUR ZBTW bedraagt hetzij
3.500.000,00 EUR BTWI (21 %);
Overwegende dat de opdracht met prijslijst via een openbare aanbesteding wordt gegund;
Overwegende dat de opdracht onderworpen is aan de Belgische bekendmaking;
Gelet op het bijzondere bestek, de plannen 908, 909 A, 910 B, 1168 A en de samenvattende en geraamde
meetstaten die de nieuwe aanneming van herprofilering van het niet-gesubsidieerde programma 2011
beheersen;
Gelet op het algemene veiligheids- en gezondheidsplan opgesteld door de veiligheids- en
gezondheidscoördinator aangesteld door de Gemeente zijnde het coördinatiebureau voor veiligheidgezondheid
Eco-Safe;

Gelet op de prijsherzieningsmodaliteiten van de huidige opdracht teneinde rekening te houden met de
schommelingen van de lonen van het arbeidspersoneel actief op de werf, de betreffende sociale lasten en
verzekeringen en de maandelijkse index berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de voornaamste
materialen en stoffen door de binnenlandse bouwnijverheid, aanwezig in het bijzonder bestek;
Overwegende dat om de uitgave te wijten aan de bovenvermelde herziening te dekken, de veronderstelde
hoeveelheden van de samenvattende en de geraamde meetstaten met tien percent verhoogd werden;
Overwegende dat de wet van 3 december 2005 onlangs werd gewijzigd door de programmawet van
22 december 2008 en dat nutswerken uitgevoerd op het openbare domein die vanaf 1 ste januari 2010
gefactureerd worden en/of opdrachten die op 1 ste januari 2009 nog niet werden betekend voortaan geen
aanleiding meer geven tot een bijdrage aan het Participatiefonds;
Overwegende dat het dus niet nodig is om voor de huidige opdracht de betaling van een bijdrage te voorzien;
Overwegende dat krachtens de Wet van 23 december 2009 in werking getreden op 25 februari 2010 tot
invoeging van een nieuw boek betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de wet van
24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van
werken, leveringen en diensten, de huidige opdracht onderworpen is aan artikel 65/11 van deze wet daar het
bedrag hoger ligt dan de helft van het bedrag vastgelegd voor Europese bekendmaking (4.845.000,00 EUR
ZBTW: 2 = 2.422.500,00 EUR ZBTW);
Overwegende dus dat de sluiting van de opdracht (betekening) in geen geval mag plaatsvinden vóór het
verstrijken van een termijn van vijftien dagen die ingaat de dag nadat de gemotiveerde beslissing aan de
betrokken inschrijvers is verzonden (stand still periode );
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het niet-gesubsidieerde programma 2011-283 voor herinrichtingswerken van verscheidene openbare
wegen gelegen op het grondgebied van de Gemeente goed te keuren (Niet-gesubsidieerd programma
2011) (de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz Toussaint, César Franck, Lariksen, Clémentine,
Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte Elsene));
2. het bijzondere bestek, de plannen 908, 909 A, 910 B, 1168 A en de samenvattende en geraamde
meetstaten, het veiligheids– en gezondheidsplan betreffende de huidige opdracht nr. 2011-283 die
integraal deel uitmaken van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan een overheidsopdracht voor werken met
prijslijst via openbare aanbesteding met Belgische bekendmaking uit te schrijven;
4. de uitgave betreffende deze opdracht voor werken geraamd op 3.500.000,00 EUR BTWI (21%)
prijsherziening en veronderstelde hoeveelheden inbegrepen goed te keuren;
5. de globale uitgave van deze onderneming die 3.500.000,00 EUR BTWI bedraagt op het artikel
421/731-60 «Infrastructuur: wegenwerken in uitvoering” van de buitengewone begroting van 2011 te
boeken waar een globaal krediet van 3.500.000,00 EUR is ingeschreven;
6. de uitgave te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending van het buitengewone reservefonds.
Deze beraadslaging zal ter goedkeuring aan de Toezichthoudende overheid overgemaakt worden
overeenkomstig de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsook die van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GEMEENTE ELSENE COMMUNE D'IXELLES
- : - - : -
3de Directie 3ème Direction
- : - - : -
OPENBARE WERKEN TRAVAUX PUBLICS
- : - - : -
Wegen – Riolen - Beplantingen Revêtements – Egouts - Plantations
HERAANLEG VAN
VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED
VAN DE GEMEENTE ELSENE – NIET-GESUBSIDIËERD
PROGRAMMA 2011
Overheidsopdracht n°2011-283
OPENBARE AANBESTEDING
BIJZONDER BESTEK
REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIES PUBLIQUES
SITUEES SUR LE TERRITOIRE DE LA COMMUNE
D’IXELLES – PROGRAMME NON-SUBVENTIONNE 2011
Marché public n°2011-283
ADJUDICATION PUBLIQUE
CAHIER SPECIAL DES CHARGES

- 2 -
GEMEENTE ELSENE COMMUNE D'IXELLES
3de DIRECTIE OPENBARE WERKEN, RENOVATIE EN
HUISVESTING
3ème DIRECTION - TRAVAUX PUBLICS ET HABITAT
Dienst Bestratingen-Riolen-Beplantingen Service Revêtements-Egouts-Plantations
OPENBARE AANBESTEDING ADJUDICATION PUBLIQUE
1)Aanbestedende overheid: Gemeente Elsene vertegenwoordigd door het College van Burgemeester
en Schepenen, Elsensesteenweg 168, 1050 Elsene, België.
Te kontakteren perso(o)n(en) : De heer P. MONIN (toestel: 6360) of de heer E. GEEROMS (toestel
6362), tel.: 02.515.63.63 - Faxtoestel: 02/515.63.02.
Het bestek kan worden geraadpleegd in de kantoren van de Dienst "Bestratingen - Riolen en
Beplantingen" van de Gemeente Elsene, 168a Elsensesteenweg te 1050 Brussel, de werkdagen van 9
tot 12 uur (zaterdag uitzonderd).
2)Wijze van gunning van de opdracht: Openbare aanbesteding
3)Voorwerp van de opdracht: De aanneming heeft als opdracht de Heraanleg van
verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene –Nietgesubsidiëerd
programma 2011
4)Selectiecriteria:
De inschrijver die niet in regel is met zijn verplichtingen betreffende de betaling van de sociale
zekerheidsbijdragen overeenkomstig de beschikkingen van artikel 17 bis van het Koninklijk besluit van 8
januari 1996, zal uitgesloten worden van deelname aan de opdracht in elk mogelijk stadium van de
procedure.
Met het oog hierop zal de Aanbestedende Overheid zelf d.m.v. elektronische middelen (Digiflow) de
situatie van de rekening van de aannemer jegens de Rijksdienst voor sociale zekerheid (RSZ) nagaan
De inschrijver die bij zijn beroepsuitoefening een ernstige fout heeft begaan, vastgesteld op elke grond
die de Gemeente Elsene aannemelijk kunnen maken, zal uitgesloten worden van deelname aan de
opdracht.
De inschrijver zal bij zijn voegen:
1. De inschrijver dient te voldoen of het dient het bewijs te leveren dat hij voldoet aan de eisen
beschikt van een erkenning C in klasse 6.
2. een lijst van de gelijkaardige werken uitgevoerd tijdens de laatste vijf jaar, waaruit blijkt dat de
aanbesteder 3 werven heeft uitgevoerd van minstens 500.000,00 € BTWI per werf, gestaafd door
getuigschriften van goede uitvoering voor de belangrijkste werken. Deze getuigschriften (minimum
voor de 3 hiervoor vermelde werken) bevatten het bedrag, het tijdstip en de plaats van uitvoering
van de werken en geven duidelijk weer of deze uitgevoerd werden volgens de regels van de kunst
en of ze op regelmatige wijze tot een goed einde werden gebracht (cfr. artikel 19, 2 - KB
08/01/’96).
1.Pouvoir adjudicateur : La Commune d’Ixelles représentée par son Collège des Bourgmestre et
Echevins - 168 chaussée d’Ixelles - 1050 Bruxelles - Belgique.
Personne à contacter : Monsieur P. MONIN (ext. : 6360) ou Monsieur E. GEEROMS (ext. : 6362) - tél. :
02./515.63.63 - Fax :02/515.63.02.
Le cahier spécial des charges peut être consulté dans les bureaux du Service « Revêtements-Egouts-
Plantations » de la Commune d’Ixelles, 168a chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles, les jours ouvrables de
9 à 12 heures (samedi excepté).
2. Mode de passation du marché : Adjudication publique
3. Objet du marché : La présente entreprise a pour objet les travaux de réaménagement de diverses
voies publiques situées sur le territoire de la Commune d’Ixelles–Programme non-subventionné 2011
4. Critères de sélection :
Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la procédure, le
soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives au paiement des cotisations de
sécurité sociale selon les dispositions de l’article 17 bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996.
A cet effet, le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des moyens électroniques (Digiflow) à la
vérification établissant la situation du compte de l’entrepreneur envers l’organisme de sécurité sociale
(ONSS).
Sera également exclu de la participation au marché l’entrepreneur qui, en matière professionnelle, a
commis une faute grave dûment constatée par tout moyen dont la Commune d’Ixelles pourra justifier.
Le soumissionnaire devra joindre à son offre:
1. Le soumissionnaire doit satisfaire ou faire la preuve qu’il satisfait aux exigences de
l’agréation en classe 6, catégorie C
2. une liste des travaux similaires exécutés au cours des cinq dernières années dont il résulte que
le soumissionnaire a réalisé 3 chantiers de plus de 500.000,00 € TVAC chacun, cette liste
étant appuyée de certificats de bonne exécution pour les travaux les plus importants. Ces
certificats (minimum pour les 3 chantiers référenciés) indiquent le montant, l’époque et le lieu
d’exécution des travaux et préciseront s’ils ont été effectués selon les règles de l’art et menés
régulièrement à bonne fin. (cfr. art 19,2° - A.R. 08/01/’96)

5) Alle dokumenten met betrekking tot deze aanbesteding zijn te koop op het Gemeentehuis van Elsene,
administratief kantoor van de 3de Directie - Openbare Werken (4a, Elyzeese Veldenstraat, 1ste
verdieping) aan de prijs van 10 € (verzendingskosten: 4 €). De dokumenten zullen per post worden
verzonden, op eenvoudige aanvraag, mits voorafgaandelijke storting op het postgironummer 310-
1418120-66 met de vermelding "de heer Gemeenteontvanger". Het bewijs van betaling dient per fax naar
de Gemeente verstuurd te worden op het nummer 02/515.62.63
- 3 -
5. Tous les documents relatifs à cette adjudication sont en vente au Service Administratif de la 3 ème
Direction - Service des travaux de la Commune d’Ixelles sis 4a rue des Champs Elysées à 1050
Bruxelles au prix de 10 €. Ils peuvent être envoyés par la poste (+ frais d’expédition: 4 €) sur simple
demande moyennant versement préalable au C.C.P. n° 310-1418120-66 de Monsieur le Receveur
Communal. La preuve de payement doit être envoyé par fax à la Commune au numéro 02/515.62.63
6)Uitvoeringstermijn : 250 (twee honderd vijftig) werkdagen 6. Délai d’exécution: 250 (deux cent cinquante ) jours ouvrables
7) De plaats en de datum van de opening der offertes zijn bepaald de aankondiging in Bulletin der
Aanbestedingen en het Belgisch Staatsblad..
7. Le lieu et la date d’ouverture des offres sont fixés dans l’avis de marché paru au Bulletin des
Adjudications du Moniteur Belge.
EERSTE DEEL - ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN PREMIERE PARTIE - CLAUSES ADMINISTRATIVES
1.1. Algemene inrichtingen 1.1. Dispositions générales
Voorwerp van de aanneming Objet de l'entreprise
De huidige aanneming heeft als voorwerp de heraanleg van volgende verschillende straten gelegen La présente entreprise a pour objet le réaménagement des diverses voies publiques suivantes,
op het gebied van de Gemeente Elsene:
situées sur le territoire de la Commune d'Ixelles :
anleg van het voetpad en parkeerstrook (inclusief verkeersoren en boomkuilen)
Hector Denis straat
Van Volsem straat
Fritz Toussaint straat
Lariksen Straat
César Franck straat
Clementine straat
Luikenaar straat
Gist
straat
Kuip
straat
Felix Bovie
straat
Theux straat (gedeelte op het grondgebied Elsene)
Réaménagement de trottoir et zone de parking (création d’oreilles et de fosses d’arbres
inclus)
rue Hector Denis
rue Van Volsem
rue Fritz Toussaint
rue César Franck
rue des Mélèzes
rue Clémentine
rue des Liégeois
rue de la Levure
rue de la Cuve
rue Felix Bovie
rue de Theux (partie ixelloise)
Beschrijving van de werken Description des travaux
De aanneming omvat: L'entreprise comporte :
a) het opbreken van bestaande wegbekledingen inclusief kantstenen, watergreppels, paaltjes, palen,
funderingen, enz.;
b) de nodige uitgravingen en ophogingen voor het aanleggen van aanlegsleuven en het uitvoeren van
allerlei werken;
c) de levering en plaatsing van nieuwe of herbruikte kantstenen in arduin of in blauwe kunststeen
uitgevoerd in beton;
d) het rechtzetten, lager of hoger brengen, naar voor of naar achter plaatsen van herbruikte
kantstenen van alle afmetingen;
a) le démontage des revêtements existants y compris bordures, filets d’eau, potelets, poteaux,
fondations, etc.;
b) les déblais et remblais nécessaires pour l'établissement des coffres et la réalisation des travaux
divers;
c) la fourniture et pose de bordures en béton de pierre bleue reconstituée ou en pierre bleue naturelle
neuves et de remploi;
d) le redressement, le relèvement, l'abaissement, le déplacement avant ou arrière de bordures de
remploi de toutes dimensions;

e) plaveiwerken in cementmortel met herbruikte platte stoepstenen in grès ter plaatse gerecupereerd
of geleverd en/of met herbruikte straatstenen van porfier;
- 4 -
e) le pavage au mortier de ciment au moyen de pavés platines de remploi de trottoirs récupérés in
situ ou fourni en grès et/ou de rue en porphyre;
f) de levering en plaatsing van tegels uit geperst beton 30 x 30 x 6 cm; f) la fourniture et pose de dalles neuves en béton comprimé 30x30x6 cm;
g) de levering en plaatsing van betonnen straatstenen 22 x 11 x 8 cm; g) la fourniture et la pose au mortier de pavés neufs en béton 22x11x8 cm;
h) de levering en aanplanting van hoogstammige bomen; h) la fourniture et la plantation d'arbres à hautes tiges;
i) de verwijdering van niet gerecupereerde materialen afkomstig van de opbraak, afbraak, enz. naar
een stortplaats op kosten van de aanbesteder;
j) het opladen, het transport, het afladen van de gerecupereerde materialen naar en op het
gemeentelijk depot of elke andere plaats in de Gemeente;
k) de uitvoering van allerlei aanverwante werken. k) la réalisation de travaux divers connexes.
l) het verhogen van de riooldeksels, de deksels van toezichtputten, de schuifkamers, de merkstenen en
van alle gelijkaardige deksels;
m) het opbreken, het laden en het wegvoeren van de bestaande wegverharding door en op kosten van
de aannemer naar een door hem aangeschafte stortplaats en het aanleggen van een
koolwaterstofhoudende verharding in twee lagen:
i) l’évacuation des matériaux non récupérés provenant des démontages, démolitions, etc. à un
versage aux frais de l’adjudicataire
j) le chargement, transport, déchargement des matériaux récupérés au dépôt communal ou tout autre
endroit dans la Commune
l) le rehaussement des taques d'égout, des regards de visite, des chambres de vannes, des bornes de
repérages et de toutes taques similaires;
m) le démontage, le chargement et l'évacuation du tapis existant, à un versage que l'entrepreneur doit se
procurer, le tout aux soins et aux frais de l'entrepreneur ainsi que l'établissement de revêtements
hydrocarbonés en deux couches:
1) een onderlaag koolwaterstofhoudend beton; 1) une couche de profilage en béton hydrocarboné;
2) een slijtlaag uit asfaltbeton BB4C van minimum 2,5 cm dikte; 2) une couche d'usure en béton asphaltique BB4C de 2,5 cm d'épaisseur minimum;
De aanneming bevat eveneens :
a) alle werken die in hoofdorde worden beschreven door de neergelegde plannen en die bijkomend
beschreven worden door de technische voorwaarden en de hierbij gevoegde bechrijvende details
b) alle werken die niet speciaal werden gedetailleerd maar die, door hun aard, het gevolg zijn,
afhangen van of verbonden zijn met deze bepaald door het bestek, de plannen, de technische
voorwaarden en de beschrijvende details;
c) het onderhoud van de vermelde werken, tot de vervaldatum van de waarborgtermijn, inclusief alle
leveringen en handwerk.
L'entreprise comprend également:
1.2. Administratieve en contractuele bepalingen 1.2. Clauses administratives et contractuelles
ARTIKEL 1 - Bestekken, plannen, offertes. ARTICLE 1 - Cahier des charges, plans, offres.
A. Bestek A. Cahier des charges
In zover er niet wordt van afgeweken door de bepalingen van onderhavig bestek, zijn op deze
aanneming van toepassing de bepalingen en voorwaarden van :
1. de wet van 24 december 1993 (B.S. van 22 januari 1994) betreffende de overheidsopdrachten voor
aanneming van werken, leveringen en diensten;
2. het koninklijk besluit van 8 januari 1996(B.S. van 26 januari 1996) betreffende de
overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
a) tous les travaux définis en ordre principal, par les plans déposés et décrits supplémentairement aux
conditions techniques et aux détails descriptifs ci-annexés;
b) tous les travaux non spécialement détaillés mais qui, par leur nature, sont la conséquence,
dépendent ou sont solidaires de ceux définis par le cahier spécial des charges, les plans, les
conditions techniques et les détails descriptifs;
c) l'entretien des travaux proposés, jusqu'à l'expiration des délais de garantie, toutes fournitures et
main-d’œuvre comprises.
En tant qu’il n’y soit pas dérogé par les prescriptions du présent cahier spécial des charges, sont
applicables au présent marché les dispositions et conditions de:
1. la loi du 24 décembre 1993 (M.B. du 22 janvier 1994) relative aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services;
2. l’arrêté royal du 8 janvier 1996 (M.B. du 26 janvier 1996) relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services;

3. het Koninklijke besluit van 26 september 1996, en zijn bijlage houdende vaststellingen van de
algemene aannemingsvoorwaarden van de overheidsopdrachten van werken, leveringen en diensten
(B.S. van 18 oktober 1996);
- 5 -
3. l’arrêté royal du 26 septembre 1996 et son annexe établissant le cahier général des charges des
marchés publics de travaux, fournitures et de services (M.B. du 18 octobre 1996);
4. het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4. le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale;
Zijn eveneens van toepassing : Sont également d'application:
5.de aflevering I van het algemeen bestek, goedgekeurd op 25 september 1950; 5. le fascicule I du cahier général des charges approuvé le 25 septembre 1950;
6. de aflevering II, 3de uitgave van 1955- goedgekeurd op 15 oktober 1955; 6. le fascicule II, 3ième édition de 1955- approuvé le 15 octobre 1955;
7. de aflevering III, goedgekeurd op 11 april 1953; 7. le fascicule III approuvé le 11 avril 1953;
8. de aflevering IV, goedgekeurd op 3 januari 1956; 8. le fascicule IV approuvé le 3 janvier 1956;
9. het type-bestek nr 104 van 1963 en addenda van 1967, 1969 et 1973; 9. le cahier des charges-type n° 104 de 1963 et addenda de 1967, 1969 et 1973;
10. de technische bepalingen van de "Algemene bouwverordening" van de Gemeente Elsene",
vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 9 januari 1948 en voor betekening genomen door de
Bestendige Deputatie op 17 februari 1948;
11. de technische bepalingen van de "Verordening voor stoepen" der gemeente Elsene vastgesteld in
zitting van de Gemeenteraad van 16 september 1949;
10. les clauses techniques du "Règlement Général sur les Bâtisses" de la Commune d'Ixelles arrêté
en séance du Conseil communal du 9 janvier 1948 et pris pour notification par la Députation
permanente, le 17 février 1948;
11. les clauses techniques du "Règlement sur les trottoirs" de la Commune d'Ixelles arrêté en séance
du Conseil communal du 16 septembre 1949,
12. het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming; 12. le Règlement Général sur la Protection du Travail;
13. de op de datum van aanbesteding in voege zijnde normen opgesteld door het Belgisch Instituut
van Normalisatie;
13. les normes éditées par l'Institut Belge de la Normalisation en vigueur à la date de l'adjudication;
14. de algemene omzendbrief over het werkverkeer en zijn bijvoegsels; 14. la circulaire générale sur la signalisation routière et ses compléments;
15. de omzendbrief nr 584-7 van 12/10/88 betreffende de verplichte bijdrage aan het
Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (O.C.W.);
16. de omzendbrief nr. 44-2-90-1 van 26/11/90 betreffende de controle en de naleving van de sociale
verplichtingen van de aannemers en de de onderaannemers;
17. de omzendbrief nr. 555-4 van 27/06/1986 : kosten van het materieel van de aannemers (CMK-83
et en haar latere bijlagen);
18. de omzendbrief nr 574-19 van 27/06/1986 : berekening van de kosten per uur van de machines
tijdens de opstelling van tussenrekeningen of de herziening van de eenheidsprijzen;
15. la circulaire n° 584-7 du 12/10/88 relative à la redevance due au Centre de Recherche Routière
(C.R.R.);
16. la circulaire 44-2-90-1 du 26/11/90 relative au contrôle et respect des obligations sociales des
entreprises adjudicataires et de leurs sous-traitants;
17. la circulaire n° 555-4 du 27/06/1986 : coût du matériel d'entrepreneurs (CMK-83 et ses
compléments ultérieurs);
18. la circulaire n° 574-19 du 27/06/1986 : calcul du coût horaire des engins lors de l'établissement
des décomptes ou de la révision des prix unitaires;
19. de omzendbrief nr 512-108 betreffende de Opdracht van de werken - Model van inschrijving; 19. la circulaire n° 512-108 relative aux Marchés des travaux - Modèle de soumission;
20. de Code van goede praktijk voor de voorkoming van schade aan ondergrondse installaties
(omzendbrief nr 512-107 van 12 maart 1985 van het ministerie van Openbare werken);
21. het koninklijk besluit van 18 februari 1994 (B.S. van 26 februari 1994) vaststellende de aard van
het slecht weer dat het werken verhindert;
20. le "Code de bonne pratique pour la prévention des dégâts aux installations souterraines"
(circulaire n° 512-107 du 12 mars 1985 du Ministère des Travaux Publics);
21. l'Arrêté royal du 18 février 1994 (M.B. du 26 février 1994) définissant la nature des intempéries
qui empêchent le travail;

22. de Ordonnantie betreffende de coördinatie en de organisatie van de werken op de openbare weg
in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 1998
23. Vademecum voor de aanpassing van de voetpaden aan de noden van personen met beperkte
mobiliteit Ministerie van het Brussels Hoofdstedeijk Gewest — Bestuur Uitrusting en Vervoer-
Ruimten-Mobiliteit –Januari 2006
24. Koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en de
besluiten die deze wijzigen (19/12/2002, 19/01/2005, 22/03/2006, 17/05/2007 )
25. alle wetten, wetsbesluiten, alle koninklijke of ministeriële besluiten en/of alle ministeriële
beschikkingen die volledig of gedeeltelijk de hierboven vermelde documenten sub. 1. tot 24. zouden
afschaffen, wijzigen of aanvullen. De inschrijver is derhalve geacht er kennis van te hebben genomen
en ermede rekening te hebben gehouden bij het opmaken van zijn prijsofferte.
De woorden “ de Minister” en “de Staat” van deze bestekken worden verondersteld vervangen te
worden door de woorden “het College van Burgemeester en Schepenen” en “de Gemeente Elsene”
- 6 -
22. Ordonnance relative à la coordination et à l’organisation des chantiers en voie publique en
Région de Bruxelles-Capitale du 5 mars 1998
23. Vademecum pour les adaptations des trottoirs pour les personnes à mobilité réduite Ministère de
la Région de Bruxelles Capitale - Administration de l’Equipement et des Déplacements - Espaces-
Mobilité - Janvier 2006
24. Arrêté Royal de 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et ses arrêtés
modificatifs (du 19/12/2002, du 19/01/2005, du 22/03/2006, du17/05/2007 )
25. toutes les lois, tous les arrêtés-lois, tous les arrêtés-royaux ou ministériels et/ou toutes les
inscriptions ministérielles qui annuleraient, modifieraient ou compléteraient tout ou partie des
documents sub. 1. à 24. ci-dessus. Le soumissionnaire est censé avoir pris connaissance et en avoir
tenu compte dans l'élaboration de son offre de prix.
Les mots "Le Ministre" et "l'Etat" de ces cahiers des charges sont supposés être remplacés par les
mots "Le Collège des Bourgmestre et Echevins" et la "Commune d'Ixelles".
1.3. Bijzondere administratieve en kontraktuele bepalingen van de opdracht 1.3. Clauses administratives et contractuelles particulières du marché
De volgende bijzondere bepalingen wijzigen en vervolledigen: Les clauses administratives particulières suivantes modifient et complètent:
1.3.1. het KB van 8 januari 1996 1.3.1. l’A.R. du 8 janvier 1996
1.3.2. bijlage bij het KB van 26 september 1996 1.3.2. l’annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996
1.3.3. Contratuele voorwaarden van sociale aard – verbintenis van de inschrijvers 1.3.3. Conditions contractuelles d’ordre social – engagement des soumissionaires
1.3.1.K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht: 1.3.1. A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché:
Offerte Offre
art.88 §2 : de inschrijvers moeten, vóór de gunning van de opdracht, alle inlichtingen verstrekken om
de aanbestedende overheid in staat te stellen de aangeboden prijzen te onderzoeken.
art 89 Opstelling van de offerte art. 89 : Rédaction de l’offre
De offerte, vervolledigd met de prijslijst wordt opgesteld op de gedrukte roze formulieren die
afzonderlijk gevoegd zijn bij het huidige bestek of op ieder ander dokument eensluidend verklaard
met de modaliteiten voorzien in artikel 89 van het KB van 8 januari 1996.
art 90. Bij de offerte te voegen bescheiden art.90. Documents à joindre à l’offre
De inschrijvers moeten verplichtend bij hun offerte voegen:
Kwalitatieve selectie
o De inschrijver dient te voldoen of het dient het bewijs te leveren dat hij voldoet aan de eisen
beschikt van een erkenning C in klasse 6.
o een lijst van de gelijkaardige werken uitgevoerd tijdens de laatste vijf jaar, waaruit blijkt dat de
aanbesteder 3 werven heeft uitgevoerd van minstens 500.000,00 € BTWI per werf, gestaafd
door getuigschriften van goede uitvoering voor de belangrijkste werken. Deze getuigschriften
(minimum voor de 3 hiervoor vermelde werken) bevatten het bedrag, het tijdstip en de plaats
van uitvoering van de werken en geven duidelijk weer of deze uitgevoerd werden volgens de
regels van de kunst en of ze op regelmatige wijze tot een goed einde werden gebracht (cfr.
artikel 19, 2 - KB 08/01/’96).
art.88 §2 : Les soumissionnaires doivent prévoir, préalablement à l’attribution du marché, toutes
indications destinées à permettre au pouvoir adjudicateur de vérifier les prix offerts.
L’offre complétée du bordereau des prix est rédigée sur les textes imprimés sur papier de teinte
rose, joint séparément au présent cahier spécial des charges ou sur autre document certifié conforme
aux modalités prévues l’art. 89 de l’AR du 8 janvier 1996
Les soumissionnaires doivent joindre à leur offre:
Sélection qualitative
o Le soumissionnaire doit satisfaire ou faire la preuve qu’il satisfait aux exigences de
l’agréation en classe 6, catégorie C
o Une liste des travaux similaires exécutés au cours des cinq dernières années dont il résulte
que le soumissionnaire a réalisé 3 chantiers de plus de 500.000,00 € TVAC chacun, cette liste
étant appuyée de certificats de bonne exécution pour les travaux les plus importants. Ces
certificats (minimum pour les 3 chantiers référenciés) indiquent le montant, l’époque et le lieu
d’exécution des travaux et préciseront s’ils ont été effectués selon les règles de l’art et menés
régulièrement à bonne fin. (cfr. art 19,2° - A.R. 08/01/’96)

Regelmatigheid van de offerte : Worden eveneens bij gevoegd:
o De behoorlijke vervolledigde prijslijst (roze formulier of gelijkwaardig);
o twee documenten die volgende informatie bevatten:
In de eerste, een beschrijving van de werkwijzen van de werkzaamheden die de inschrijver
voorstelt toe te passen conform de bepalingen in het veiligheids- en gezondheidsplan. (artikel
30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen);
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
preventiemaatregelen en middelen bepaald door het veiligheids- en gezondheidsplan met
inbegrip de buitengewone individuele en collectieve beschermingsmaatregelen en middelen
(artikel 30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen), de
kosten zijn inbegrepen en verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat.
o het behoorlijk vervolledigd inschrijvingsformulier van het Veiligheids- en
Gezondheidsplan)
Art. 104 Indiening van de inschrijvingen
De offertes mogen, naar keuze van de inschrijver, worden afgegeven ter openbare zitting of worden
verzonden met de post, mits inachtneming van de volgende voorschriften:
de offertes dienen te worden afgegeven onder een verzegelde omslag met volgend opschrift
“Heraanleg van de stoepen van verschillende straten gelegen op het gebied van de Gemeente
Elsene –Niet-gesubsidiëerd programma 2011 – Overheidsopdracht nr 2011-283»;
- 7 -
Régularité de l’offre : Seront également joints:
o le bordereau des prix dûment complété (formulaire rose ou équivalent);
o les deux documents comportant les renseignements suivants :
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le soumissionnaire
se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan de sécurité et santé ( article
30 de l’Arrêté royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et moyens de
prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les mesures et moyens
extraordinaires de protections collective et individuelle (article 30 de l’Arrêté royal du 25
janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles), les coûts sont compris et
répartis sur l’ensemble des postes du métré ;
o le « bulletin de soumission sécurité » du Plan de sécurité et de santé dûment complété
Art.104 Dépôt des offres
Les offres peuvent, au choix du soumissionnaire, être remises en séance d’ouverture des offres ou
envoyées par la poste en observant les prescriptions suivantes:
Zij moeten gesloten worden in twee omslagen: Elles seront mises dans deux enveloppes.
-de buitenste omslag vermeldt het adres: L'enveloppe extérieure porte l'adresse:
"Gemeente Elsene, 3de Directie B - Openbare Werken, Elsensesteenweg, 168, 1050
Brussel." met in de linker bovenhoek het woord "inschrijving"
les offres doivent être mises sous enveloppe scellé portant comme suscription:
« Réaménagement de diverses voies publiques situées sur le territoire de la Commune
d’Ixelles – Programme Non-subventionné 2011 –Marché public n°2011-283»
Commune d'Ixelles - Travaux publics - 3ème Direction - Maison communale - Chaussée
d’Ixelles, 168 - 1050 Bruxelles" et dans le coin supérieur gauche le mot "offre".
-de binnenste omslag, vermeldt het hierboven vermelde gegevens. L'enveloppe intérieure porte la mention indiquée ci-dessus.
Art. 106 Opening van de offertes Art.106 Ouverture des offres.
De opening van de offertes zal geschieden op de plaats, de datum en het uur die vermeld zijn in de
aankondiging verschenen in het Bulletin der Aanbestedingen en het Belgisch Staatsblad.
Art.113 De suggesties en vrije varianten zijn verboden
L'ouverture des offres aura lieu au lieu, à la date et à l'heure indiqués dans l’avis de marché paru au
Bulletin des Adjudications du Moniteur Belge.
Art.113 Les suggestion et variantes libres sont interdites.
Art.116 Betekening van de keuze van de aannemer - Geldigheid van de offertes Art.116 Notification du choix de l’adjudicataire - Validité des offres.
Artikel 116 van het Koninklijk besluit van 8 januari 1996: Rekening houdend met de termijnen ter
administratieve goedkeuring wordt de periode waarbinnen de offertes geldig blijven van zestig (60) op
honderd tachtig dagen (180) gebracht.
De toekomstige aanbesteder zal op het ogenblik van de toekenning van de opdracht in regel moeten zijn
in verband met de erkening en levert de wettelijke getuigschriften terzake.
Article 116 de l'arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais d’approbation administratifs, le
délai pendant lequel le soumissionnnaire est tenu par son offre est porté de soixante. (60) à cent
quatre-vingt jours (180)
Le futur adjudicataire devra au moment de l’attribution du marché être en règle en matière d’agréation et
fournis des certificats légaux en la matière.

1.3.2.Bijlage bij het KB van 26 september 1996: Uitvoeringsmodaliteiten van de opdracht: 1.3.2. Annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996: Modalités d’exécution du marché.
Art. 1 - Leidende ambtenaar Art. 1 - Fonctionnaire dirigeant
In de contractuele teksten, duiden de uitdrukkingen die de overheden die aan de leiding en het toezicht
van de werken deelnemen, de overeenkomstige overheden aan die afhangen van het Gemeentebestuur
van de Gemeente Elsene; derhalve duiden "De Staat", "Het Bestuur" en de "Leidende Ingenieur" de
Gemeente Elsene aan.
- 8 -
Dans les textes contractuels, les termes désignant les autorités qui participent à la direction et à la
surveillance des travaux désignent les autorités correspondantes relevant de l'Administration
communale d'Ixelles; ainsi, notamment "l'Etat Belge", "l'Administration" et "l'Ingénieur dirigeant"
désignant l'Administration communale d'Ixelles.
De leiding van de werken wordt verzekerd door het College van Burgemeester en Schepenen. La direction des travaux est assurée par le Collège des Bourgmestre et Echevins.
Art. 3 § 1 - Goedkeuring en reproductie van documenten.
De documenten waarvan sprake in het Art. 3 § 1 van de bijlage bij het Koninklijke Besluit van 26
september 1996, betreffende de contractuele administratieve en technische clausules die het algemeen
bestek van de Staat uitmaken, zullen worden neergelegd in de kantoren van het Gemeentebestuur van
de Gemeente Elsene.
Art. 3 § 2 - Plannen Art. 3 § 2 - Plans
De werken zullen, daarenboven, uitgevoerd worden volgens de aanwijzingen van de hierna vermeld
plannen
Nr. Plannen Benaming
908 Details bekleding stoepen
909 A Detail anti-parkeerpalen
910 B Detail aanplanten van de bomen
1168 A Boomkuil in wegen
Art. 5 - Borgtocht Art. 5 - Cautionnement
De borgtocht is vastgesteld, overeenkomstig de beschikkingen van het Art. 5 van de bijlage van het
Koninklijke Besluit van 26 september 1996, op 5% van het oorspronkelijke bedrag van de overeenkomst.
De aangewezen aannemer moet, binnen de dertig dagen waarop hem kennis is gegeven van de
goedkeuring van zijn inschrijvingsbiljet, een borgtocht stellen die vastgesteld is naar verhouding van het
bedrag van de offerte, zoals voorgeschreven door Art. 5 § 1ste van het algemeen bestek van de Staat.
Het bewijs van het stellen van deze borgtocht wordt aan het College van Burgemeester en Schepenen
van Elsene overgemaakt.
Art. 3 § 1 - Approbation et reproduction des documents
Les documents dont il est question à l'article 3§1, l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996,
relatif aux clauses contractuelles, administratives et techniques, constituant le cahier général des
charges des marchés de l'Etat, sont déposés dans les bureaux de l'Administration communale
d'Ixelles.
Les travaux sont, en outre, exécutés suivant les indications des plans désignés ci-après.
N° des plans Désignation
908 Détails revêtements trottoirs
909 A Détail bollards
910 B Détail plantation d'arbres
1168 A Fosses d’arbres en voirie
Le cautionnement est fixé, conformément aux dispositions de l'article 5 de l’annexe de l’arrêté royal du
26 septembre 1996 à 5% du montant initial du marché.
L’entrepreneur déclaré adjudicataire doit verser, dans les trente jours de l’avis qui lui est donné de
l’approbation de son offre, un cautionnement qui est fixé au prorata du montant de son offre, suivant les
modalités prescrites par l’article 5 § 1er du cahier général des charges de l’Etat.
La justification de la constitution du cautionnement est à envoyer au Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d'Ixelles.
Art. 9 § 1 - Vrijmaking van de borgtocht na de oplevering Art. 9 § 1 - Libération du cautionnement après réception
De eerste helft van de borgtocht wordt vrijgegeven: de totale borgtocht van alle afzonderlijke
werkopdrachten wordt door de leidende ambtenaar vrijgegeven na de volledige voorlopige oplevering en
op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder. De tweede helft van de borgtocht wordt vrijgemaakt op
schriftelijke aanvraag van de aanbesteder bij de volledige definitieve oplevering van alle werken.
La 1ère moitié du cautionnement est libérée, à la demande écrite de l’adjudicataire, après la réception
complète provisoire, de toutes les commandes partielles de travaux. La 2ème moitié du cautionnement
est libérée après demande écrite de l’adjudicataire à la réception définitive complète de l’ensemble des
travaux.

- 9 -
Art. 10 § 1 Art. 10 § 1
Alle personen moeten die handelen in hoedanigheid van onderaannemer, in welk stadium ook, verplicht
ingeschreven zijn op de lijst van de erkende aannemers en houder zijn van een erkenning in de categorie
die overeenkomt met de aard van de hun opgedragen werken, alsmede in de met hun aandeel in de
opdracht overeenkomende klasse.
Elke inbreuk op die verplichting zal beschouwd worden als een tekortkoming van de aannemer aan de
bepalingen van zijn kontrakt.
Het Bestuur kan zonder ingebrekestelling de onmiddellijke stopzetting bevelen van elk werk dat door een
niet erkende onderaannemer wordt uitgevoerd, en in dat geval draagt de aannemer al de gevolgen van
de schorsing.
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit doivent
obligatoirement être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être titulaires d'une agréation dans
la catégorie correspondant à la nature des travaux qui leur sont confiés et dans la classe correspondant
à leur participation au marché.
Toute infraction à cette obligation sera considérée comme un manquement de l'adjudicataire aux clauses
de son contrat.
La Commune peut ordonner, sans mise en demeure, l’arrêt immédiat de toute exécution par un soustraitant
non agréé et dans ce cas l’adjudicataire supporte toutes les conséquences de l’arrêt.
De aannemer blijft in alle gevallen alleen aansprakelijk ten opzichte van het Bestuur. L'adjudicataire, reste dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis de la Commune.
Ingeval van tekortkoming van een onderaannemer, te wijten aan duidelijke bewezen omstandigheden
van overmacht, verbindt de aannemer er zich toe om aan het voorafgaandelijk akkoord van het Bestuur,
de identiteit van de vervangende onderaannemer waarop hij wenst een beroep te doen voor te leggen,
dit, echter, onverminderd de beschikkingen van het Art. 16 § 2, 3.
Art. 13 - Allerlei kosten en prijsschommelingen Art. 13 - Frais divers et variations de prix
En cas de défaillance d'un sous-traitant, due à des circonstances de force majeure dûment prouvées,
l'adjudicataire s'engage à soumettre à l'accord préalable de la Commune l'identité du sous-traitant de
remplacement auquel il se propose de faire appel, ceci, toutefois, sans préjudice des dispositions de
l'article 16 § 2, 3°.
Bijdrage te betalen aan het Opzoekingcentrum voor Wegenbouw Redevance due au Centre de Recherches Routières.
De aandacht van de inschrijvers wordt er op gevestigd dat deze onderneming onderworpen is aan de
voorschriften van het Koninklijk Besluit van 5 mei 1952, dat het Opzoekingscentrum voor Wegenbouw
erkent en dat de haar begunstigde bijdrage bepaalt. Deze bijdrage is vastgesteld op 0,8% van het
totale finale bedrag van de huidige onderneming eventueel gewijzigd door eventuele verrekeningen
min of meer, is ten laste van de inschrijver en word berekend zonder B.T.W.
§ 3. Prijsherzieningsformule § 3.Formule de révision de prix.
Herzieningsbepalingen : de bepalingen die voorkomen onder de titel "Herzieningsbepalingen" in
artikel 13 van het algemeen lastenkohier worden vervangen door de onderstaande bepalingen die
toepasselijk zijn op de aannemingen van werken die tot de bevoegdheid van het Nationaal Paritair
Comité van het Bouwbedrijf behoren.
De herziening van de prijs van deze aanneming, om rekening te houden met de schommelingen
van de lonen der op de bouwplaats te werk gestelde werklieden en van de daarop betrekking
hebbende sociale lasten en verzekeringen, heeft plaats op de volgende wijze :
De te betalen sommen worden berekend door op het volgens het contract vastgesteld bedrag van
iedere staat van eigenlijke werken de volgende formule toe te passen :
L'attention des soumissionnaires est attirée sur le fait que la présente entreprise est assujettie aux
prescriptions de l'arrêté royal du 5 mai 1952, reconnaissant le Centre de Recherches Routières et
instaurant une redevance à son profit. Cette redevance est fixée à 0,8% du montant du décompte final
de la présente entreprise modifié éventuellement par les décomptes en plus ou en moins, est à charge
de l'adjudicataire et est calculée hors T.V.A.
Clause de révision : les dispositions de la rubrique "Clauses de révision" figurant à l'article 13 du
cahier général des charges sont remplacées par les dispositions ci-après, applicables aux entreprises de
travaux relevant de la compétence de la Commission paritaire nationale de la Construction.
Les modalités de révision du montant du présent marché pour tenir compte des fluctuations des taux des
salaires du personnel ouvrier occupé sur les chantiers, des charges sociales et assurances y afférentes
et de l'indice mensuel calculé sur base d'une consommation annuelle des principaux matériaux et
matières pour l'industrie de la construction sur le marché intérieur, sont les suivantes:
Les sommes à payer sont déterminées par l'application au montant des travaux proprement dits, établi
sur la base du contrat, de la formule :
De aan de parameters toegekende contractuele waarden a, b en c bedragen respectievelijk: Les valeurs des paramètres a, b, c sont fixées comme suit:
a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30 a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30

De formule is dus als volgt :
- 10 -
La formule est donc la suivante:
p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30) p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30)
S I S I
P =bedrag van de staat opgemaakt op basis van het contract
P = montant de l’état établi sur base du contrat,
p = bedrag in rekening gebracht door de aannemer,
S =gemiddeld uurloon van de geschoolde, gespecialiseerde arbeidskrachten en werklieden,
vastgelegd door het Nationaal Paritair Comité voor de Bouwnijverheid, vermeerderd met het globale
percentage van de sociale lasten en verzekeringen, zoals toegestaan door het Federale
Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer 10 dagen voor de opening der offertes
s = zelfde gemiddelde als S doch op de aanvangsdatum van de in de termijnbetaling beschouwde
maandeiijkse periode
I = maandelijkse index berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de belangrijkste materialen en
stoffen door de Bouwnverheid op de binnenlandse markt. Deze index heeft betrekking op de
kalendermaand die de datum van de opening van de offertes voorafgaat
i = zelfde index als I, maar voor de kalendermaand die de aanvangsdatum van de in de termijnbetaling
beschouwde periode voorafgaat
Iedere breuk s en i
S I
wordt herleid tot een decimaal getal met ten hoogste 5 decimalen waarvan de vijfde vermeerderd
wordt met 1 indien de zesde decimaal geiijk of hoger is dan 5.
Het product van de vermenigvuldiging van ieder van de zo bekomen quotiènten met de waarde van de
overeenstemmende parameters, wordt eveneens afgerond op de vijfde decimaal, die ook met I wordt
vermeerderd ais de zesde decimaal gelijk aan of groter is dan 5.
Voor d toepassing van de formule worden de werken geacht te behoren tot categorie A.
§4. Toepassing van de herzieningsformule ingeval van vertraging in de uitvoering van de
werken
De verschuldigde bedragen mogen niet aan herziening worden onderworpen voor de uitgevoerde
werken gedurende een aan de aannemer te wijten periode van vertraging, behoudens het geval
waarbij de herzieningsformule, toegepast binnen de perken van de werkelijke uitvoeringstermijn, tot
een prijsverlaging leidt. In geval van vertraging wordt de herziening berekend op basis van artikel
13§4 het Algemeen Bestek
p = montant porté en compte par l’adjudicataire,
Art. 15 - Betalingen van de werken Art. 15 - Paiement des travaux
S = moyenne des salaires horaires des ouvriers qualifiés, spécialisés et manoeuvres, fixés par la
Commission Paritaire Nationale de l’industrie de la Construction, majorés du pourcentage global des
charges sociales et assurances, tel qu’il est admis par le SPF Mobilité et Transports 10 jours avant
l’ouverture des offres
s = même moyenne que S mais à la date initiale de la période mensuelle considérée dans l’acompte.
I = indice mensuel calculé sur la base d’une consommation annuelle des principaux matériaux et
matières par l’Industrie de la Construction sur le marché intérieur. Cet indice se rapporte au mois de
calendrier précédant la date d’ouverture des offres
i = même indice que I, mais pour le mois de calendrier qui précède la date initiale de la période
mensuelle considérée dans l’acompte
Chaque fraction s en i
S I
est réduite en un nombre décimal comprenant au maximum 5 décimales dont la cinquième est
majorée de I si la sixième décimale est égale ou supérieure à 5.
Quant aux produits de la multiplication de chacun des quotients ainsi obtenus par la valeur du
paramètre correspondant, ils sont arrêtés à la cinquième décimale, laquelle est également majorée de
1 si la sixième est égale ou supérieure à 5.
Pour l’application de la formule de révision, les travaux sont considérés dans la catégorie A.
§ 4. Application de la formule de révision en cas de retard dans l'achèvement des entreprises.
Les sommes dues ne peuvent être soumises à révision pour des prestations effectuées dans une
période de retard imputable à l'adjudicataire, hormis le cas où la formule de révision, appliquée dans la
limite de la durée réelle d'exécution, conduit à une baisse de prix. En cas de retard, la révision se
calcule sur base de l'art 13§4 du CGC
De betaling van de aanneming geschiedt door maandelijkse voorafbetalingen. Le paiement de l'entreprise se fait par acomptes mensuels.
De vorderingsverklaring, gedagtekend en getekend, gerugesteund door een gedetailleerde toestand
van de werken, wordt maandelijks en per straat via per post aangetekende zending naar het College
van Burgemeester en Schepen van de Gemeente Elsene gezonden in vier exemplaren evenals een
herhalende meetstaat van de uitgevoerde werken per straat en dit vanaf het begin van de
aanneming.
Chaque mois et par rue une déclaration de créance, datée et signée, appuyée d'un état d'avancement
détaillé de l’ensemble des travaux est envoyée par recommandé au Collège des Bourgmestre et
Echevins, en quatre exemplaires ainsi qu’un métré récapitulatif des quantités exécutées par rue depuis
le début de l’entreprise.

Er wordt geen rekening gehouden met de waarde van de voorzieningen. Il n'est pas tenu compte de la valeur des approvisionnements.
De in de fabriek geprefabriceerde elementen worden slechts verrekend na hun definitieve integratie in
het geheel der werken ( geprefabriceerde onderzoeksschouwen, riooldeksels, rioolkolken,…)
- 11 -
Les éléments de construction préfabriqués en usine ne sont portés en compte qu'après leur intégration
définitive dans l'ensemble des travaux (cheminées de visites préfabriquées, couvercles d'égouts,
avaloirs,...)
Art. 19 - Waarborg van duurzaamheid, beschadingen en herstellingen Art. 19 – Garantie de durée, avaries et réparations
De waarborgtermijn van twee jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering van het geheel der
werken. Op het einde van de garantieperiode, levert de aannemer in perfecte staat de werken die hij
uitgevoerd heeft. Gedurende de garantieperiode onderhoudt de aannemer, in goede staat, alle werken
die hij uitgevoerd heeft; hij zal onmiddellijk alle nodige schikkingen moeten treffen om te voldoen aan
alle bezwaren die hem zouden worden overgemaakt door het Bestuur ; bij het in gebreke blijven van
deze zou het Bestuur alle herstellingen kunnen doen uitvoeren die het nodig acht op kosten en op
eigen risico van de aannemer.
Art. 24§2 - Aard van de aanneming Art. 24§2 - Nature de l'entreprise
De aanneming vormt een overeenkomst volgens prijslijst. De wijziging van de hoeveelheden door de
inschrijver is verboden. Van de werkelijke uitgevoerde oppervlakten wordt een tegenstrijdige opmeting
gemaakt, waarna een verrekening wordt opgesteld.
Indien de aannemer persoonlijk, ofwel de afgevaardigde beambte die gemachtigd is in zijn naam te
handelen, bij de door beambten van het Bestuur bepaalde dag en uur van deze opmeting niet
aanwezig zijn, zal deze opmeting toch doorgaan en mag de aannemer geen enkel bezwaar
betreffende maten en hoeveelheden meer maken.
De aannemer is verplicht tegen zijn inschrijvingsprijs al de werken van zijn aanneming uit te voeren op
zijn kosten en risico, op de aangeduide plaatsen en volgens de voorschriften van de lastenkohieren,
tekeningen en opmetingen bij de inschrijving gevoegd. Al de gegevens van deze bescheiden vullen
elkaar aan en kunnen ingeroepen worden.
Art. 25 §1- Elementen begrepen in de prijs Art. 25 §1 er - Eléments inclus dans le prix
Le délai de garantie est fixé à deux ans, prenant cours à la date de la réception provisoire de
l'ensemble des travaux. A l'expiration du délai de garantie, l'entrepreneur livre en parfait état les
ouvrages qu'il aura exécutés. Durant le délai de garantie, l'entrepreneur entretient en parfait état tous
les ouvrages qu'il a exécutés; il doit prendre immédiatement toutes les dispositions utiles pour
satisfaire à toutes réclamations qui lui seraient faites par l'Administration, faute de quoi celle-ci pourrait
faire exécuter les réparations jugées nécessaires aux frais, risques et périls de l'entrepreneur.
La nature de l'entreprise constitue un marché à bordereau de prix. La modification des quantités par le
soumissionnaire est interdite. Il sera procédé à un mesurage contradictoire de toutes les surfaces
réellement exécutées, à la suite duquel un décompte sera établi.
Si l'entrepreneur ne collabore pas à ces mesurages, soit personnellement, soit en y déléguant un
préposé habilité à conclure en son nom, et ce, aux jours et heures désignés par les agents de
l'Administration communale, il sera passé outre à cette absence, et plus aucune réclamation ne sera
admise en ce qui concerne les cotes et quantités relevées à cette occasion.
L'entrepreneur est tenu, moyennant le prix d'adjudication, d'exécuter aux emplacements indiqués, à
ses frais, risques et périls, tous les travaux constituant son entreprise, tels qu'ils résultent des
conditions des cahiers des charges, détails et métrés joints à l’offre, toutes les indications données
par ces documents se complétant les unes par les autres et pouvant toutes être invoquées.
De voorziene beschikkingen worden als volgt vervolledigd: Les dispositions prévues sont complétées comme suit :
De aannemer wordt verondersteld kennis te hebben genomen van alle moeilijkheden die hij zou
kunnen tegenkomen tijdens de uitvoering der werken.
In het bijzonder wordt hij verondersteld de aard van de ondergrond te kennen, de aanwezigheid van
freatisch oppervlak, de aanwezigheid van installaties van openbaar nut alsook de staat van de
constructies, bestaande installaties en werken die zouden kunnen beïnvloed worden door de
uitvoering der werken.
De aannemer kiest op zijn volledige verantwoordelijkheid de wijze van uitvoering ; hij is dus
verantwoordelijk voor de ongevallen of schade die zich zouden kunnen voordoen tijdens de uitvoering
der werken en voor de onkosten die er uit voortvloeien zelfs wanneer de voornoemde onkosten zich
voordoen tijdens een onderbreking van de werken ( weekend, betaalde verlofdagen...).
Opmetingscode: Code de mesurage
L'entrepreneur est sensé avoir pris connaissance de toutes les difficultés qu'il est susceptible de
rencontrer au cours de l'exécution des travaux.
En particulier, il est sensé avoir reconnu la nature du sous-sol, la présence de la nappe aquifère, la
présence d'installations d'utilité publique, de même que de l'état des constructions, installations et
ouvrages existants pouvant être influencés par l'exécution des travaux, etc.
L'entrepreneur choisit sous son entière responsabilité, le mode d'exécution; il est donc responsable
des accidents ou dégâts pouvant se produire pendant l'exécution des travaux et des frais en résultant,
même si les frais précités se produisent pendant une interruption des travaux (week-ends, congés
payés, ...).
bekledingen en steenslagwerken worden gemeten zonder de aftrek van de kamers; les revêtements et l'empierrement sont mesurés sans décompter les chambres;

de goten worden gemeten zonder de aftrek van de rioolkolken; les filets d'eau sont mesurés sans décompter les avaloirs;
het gewicht van de in aanmerking genomen bewapeningen is het netto theoretische gewicht
van de armaturen, een specifiek gewicht van 7,85 kg/dm³ beschouwende.
- 12 -
Lasten begrepen in de eenheidsprijzen Charges comprises dans les prix unitaires
In de verschillende posten van de opmetingsstaat zijn begrepen : alle leveringen, alle plaatsingen,
alle werken, alle transporten, laden en ontladen en alle suggesties van elke mogelijke aard die in de
werken begrepen zijn.
§ 1 : De aannemer zal alle uitgedolven aarde evacueren naar een stortplaats die hij zich zal
aanschaffen op zijn kosten.
De door het Bestuur gerecupereerde materialen zullen gesorteerd, gereinigd, geladen, vervoerd en
afgeladen worden in de gemeentelijke opslagplaats, 54, Woudlaan te Elsene.
Art. 27 - Keuring van de materialen Art. 27 - Réception des matériaux
De materialen worden door de Inspecteur Generaal-Diensthoofd der Werken of zijn afgevaardigde
gekeurd.
De aannemer heeft het recht aanwezig te zijn, bij het nemen van de proefstukken alsook bij de
proeven en hun ontleding, mits hij daartoe tijdig de leidende ambtenaar om verzoekt.
§1.Keuring van de produkten §1.Réception des produits
De tekst van dit schrijven wordt als volgt aangevuld : ”Alvorens aan de keuring van de leidende
ambtenaar te worden onderworpen en om de inspectie ervan te vergemakkelijken worden de
materialen, het materieel en de stukken behoorlijk gerangschikt en dit buiten de plaatsen die door de
voorlopige gekeurde materialen worden ingenomen. Zij maken deel uit van een gedetailleerde lijst die
aan de leidende ambtenaar wordt overhandigd”
§2.Modaliteiten van de technische keuring §2.Modalités de réception technique
De tekst van dit schrijven wordt als volgt aangevuld :“De leidende ambtenaar bepaalt het aantal en
aard van de proeven in overeenkomst met het Technisch Controle orgaan aangeduid door de
aanbestedende overheid. De kosten van de nodig geachte proeven worden door de aanbestedende
overheid gedragen, behalve diegene die hierna vermeld worden ten laste van de aanbesteder :
de kosten voor de aanmaak van betonkubussen, evenals de kosten voor de uitlijning van de
vlakken van deze kubussen of de proeven nu afdoend zijn of niet
de proeven
het verzenden van de materiaalmonsters naar de door de leidende ambtenaar aangeduide
laboratoria
le poids des armatures pris en considération est le poids théorique net des armatures, en
considérant un poids spécifique de 7,85 kg/dm³.
Les différents postes du métré s'entendent toutes fournitures, tous placements, toutes mises en œuvres,
toutes mains-d’œuvre, tous transports, chargements et déchargements et toutes suggestions
généralement quelconques compris.
§ 1: L'adjudicataire évacuera les déblais à un versage qu'il se procurera à ses frais.
Les matériaux à récupérer par l'administration seront triés, nettoyés, chargés, transportés et déchargés
précautionneusement au dépôt communal, 54 avenue de la Forêt, à Ixelles.
Les matériaux sont réceptionnés par l'Inspecteur Général Chef de service des Travaux ou son
délégué.
L'entrepreneur a le droit d'assister au prélèvement de tous les échantillons ainsi qu'aux essais et
analyses de ceux-ci, mais il lui appartient d'en faire la demande en temps utile au fonctionnaire
dirigeant.
Le texte de ce littera est complété comme suit« Avant d'être soumis à la réception du fonctionnaire
dirigeant et pour en faciliter l'examen, les matières, matériaux et pièces sont disposés
convenablement et bien en dehors des emplacements occupés par les matières reçues
provisoirement. Ils font l'objet d'un bordereau détaillé, remis au fonctionnaire dirigeant. »
Le texte de ce littera est complété comme suit : « Le fonctionnaire dirigeant fixe le nombre et la nature
des essais en accord avec l'organisme Technique de Contrôle désigné par le pouvoir adjudicateur.Les
frais des essais jugés nécessaires sont supportés par le pouvoir adjudicateur sauf ceux repris ci-après
qui constituent une charge pour l'adjudicataire :
les frais de confection des cubes de béton, ainsi que les frais de rectification des faces de
ces cubes, que soient- concluants ou non;
les essais
l'expédition des échantillons de matériaux aux laboratoires désignés par le fonctionnaire
dirigeant;
de erkenning van niet-traditionele materialen l'agréation des matériaux non traditionnels;
de dichtheidsmetingen van de aanaardingen les mesures de compacité des remblais;
de proeven op het cement, beton en betonproducten, asfalt, bitumineuze producten uit te les essais de ciment, béton et produits en béton, asphaltes, produits bitumeux à faire dans
voeren in een door de aanbestedende overheid erkend laboratorium; de granulometrische
un laboratoire agréé par le pouvoir adjudicateur; - les analyses grannulométriques des -
analyse van de steenslag evenals de proeven op het gehalte aan fijne deeltjes van de
steenslag, zanden
pierailles, ainsi que les essais de teneurs en particules fines des pierrailles, sables, etc ...

- 13 -
§5.Tegenproeven §5.Contre-essais
Ter herinnering, de kosten van de tegenproeven zijn ten laste van de aanbestedende overheid indien
de tegenproef de aannemer in zijn gelijk stelt en vice versa.
§7.Geweigerde produkten §7.Produits refusés
De tekst van dit schrijven wordt als volgt aangevuld Le texte de ce littera est complété comme suit
Indien de aanbesteder materialen, materieel of stukken in gebruik neemt die nog niet gekeurd werden
of die niet voldoen aan de bepalingen die van toepassing zijn voor de desbetreffende aanneming,
heeft de leidende ambtenaar het recht om de werken onmiddellijk stop te zetten totdat de materialen,
het materieel of stukken gekeurd werden of door andere vervangen werden.
Pour mémoire, les frais des contre-essais sont à charge du pouvoir adjudicateur lorsque le contreessai
donne raison à l'entrepreneur et vice et versa.
Si l'adjudicataire met en oeuvre des matières, matériaux ou pièces n'ayant pas été réceptionnés ou ne
satisfaisant pas aux clauses applicables à la présente entreprise, le fonctionnaire dirigeant a le droit
d'arrêter immédiatement les travaux jusqu'à ce que les matériaux, matières ou pièces aient été
réceptionnés ou remplacés par d'autres.
Art. 28 § 1 - Bevel tot uitvoering en leiding van de werken Art. 28 §1 - Ordre d'exécution et conduite des travaux
a) Uitvoeringstermijn a ) Délai d'exécution
De aannemer ertoe gehouden de werken aan te vangen op de datum voorgeschreven in de
lastgevingsbrief en ze binnen de termijn van 250 (twee honderd vijftig) werkdagen te voltooien.
Daarenboven moeten naast de volledige termijn, de gedeeltelijke termijnen (Tp) gerespecteerd
worden:
Per straat (of per werf) wordt een forfaitaire termijn van drie dagen gerekend voor de werfinstallatie,
het opkuisen van de werf... Daarbovenop komt een terijn die proportioneel is met de prijs van de
desbetreffende werken t.o.v. de totale prijs van de overheids opdracht.
Tp = Sp/St x Tt +3
Waar
Tp : gedeeltelijke termijn
Sp : prijs van de werken
St: prijs van de overheidsopdracht
Tt: globale termijn
L’adjudicataire est tenu de commencer les travaux à la date prescrite dans la lettre de commande et
de les terminer dans un délai de 250 (deux cents cinquante) jours ouvrables.
En outre en plus du délai global, les délais partiels suivants devront être respectés :
Par rue (ou par chantier) un délai forfaitaire de 3 jours est calculé pour l’installation de chantier, le
nettoyage….
A ce délai se rajoute un délai qui est proportionel avec le prix desdits travaux par rapport au prix global
du marché
Tp = Sp/St x Tt +3
Où
Tp : délai partiel
Sp : prix des travaux
St: prix global du marché
Tt: délai global
b)Leiding van de werken b) Conduite des travaux
De aannemer is er toe gehouden ten bekwamer tijd de bouwheer te verwittigen van elke onderbreking
van de werken der aanneming en alle gewenste schikkingen te treffen om het goed behoud van de
werken, te verzekeren.
Van zodra hij in kennis wordt gesteld van de goedkeuring van zijn aanbesteding zal de aannemer zich
in verbinding stellen met de nutsbedrijven van elektriciteit, gas, water, telefoon, rioleringen en allerlei
of met om het even welke andere bezetter van het openbaar domein binnen de grenzen van zijn
aanneming.
De aannemer is er toe gehouden alle schikkingen te treffen met de verschillende bedrijven om hen toe
te laten te gepasten tijd alle beslissingen te treffen of alle werken uit te voeren (verplaatsingen,
wijzigingen) teneinde de werken niet te vertragen en hun installaties in regel te houden met de hun
verleende vergunningen.
L'entrepreneur est tenu d'aviser le maître de l'ouvrage, en temps opportun, de toute suspension des
travaux de l'entreprise et de prendre toutes les dispositions qui s'imposent pour maintenir les ouvrages
en parfait état.
Dès la notification de l'approbation de son offre, l'entrepreneur adjudicataire est tenu de se mettre en
rapport avec les sociétés concessionnaires des installations d'électricité, de téléphone, de gaz, de
distribution d'eau, d'égouts et divers ou avec tout autre occupant du domaine public dans les limites de
son entreprise.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions avec les différents impétrants, afin que ceux-ci
prennent, en temps voulu, toutes décisions ou effectuent tous travaux (déplacements, modifications), afin
de ne pas retarder les travaux et de laisser leurs installations en règle avec les autorisations leur
accordées.

- 14 -
c) Planning der werken c) Planning des travaux
Het bestuur bepaalt de orde van voorrang waarin de straten worden gerenoveerd.Binnen een
gedeeltelijke termijn van 30 (dertig) kalenderdagen te tellen vanaf de datum van de kennisgeving aan
de inschrijver van zijn aanduiding als aanbesteder door de aanbestedende overheid, levert de
aanbesteder de globale basisplanning van het geheel der werken met vermelding van de mogelijke
leveringsdata van bepaalde materialen, de beschikbare werfzones,…
De aanbesteder legt ter goedkeuring aan het Bestuur 15 dagen voor het begin der werken een
gedetailleerde planning voor., fase per fase, compatibel met de contractuele termijn. De aannemer zal
constant tegelijkertijd in twee straten moeten werken.
Elke maand, of vaker indien de leidinggevende ambtenaar het nodig acht, worden de globale planning
en de gedetailleerde planning per straat actueel gemaakt in die mate dat er rekening wordt gehouden
met de werkelijke vooruitgang der werken en van de studies, met mogelijke wijzigingen of
strubbelingen met de besturen en openbare of privaatrechterlijke organismes of met de
belanghebbende omwonenden.
De aanbesteder is vanaf dat moment verplicht om zich ernaar te schikken en de leidinggevende
ambtenaar de middelen te melden die hij acht aan te wenden om een mogelijke achterstand te
verminderen en de vooropgestelde termijnen te eerbiedigen
Daarenboven, ontlast het actueel maken van de desbetreffende planning de aanbesteder geenszins
van zijn verantwoordelijkheden wat betreft de achterstand die aan de basis ligt van de actualisatie.
De aanbesteder stelt alles in het werk opdat de uitbraak van de kanstenen, van de stoep en van
de rijweg de dag zelf opgevolgd worden door de plaatsing van nieuwe kantstenen, de nieuwe
bekledingen van de stoep, de rijweg en de parkeerzone in zoverre dat er geen strook langer
dan 20 m dient hernieuwd te worden
Art. 28 § 2 - Gelijktijdige aannemingen Art. 28§2 - Entreprises simultanées
Steeds moeten de betrokken aannemers, zoveel als nodig, onderling overeenkomen en voor het begin
dezer werken aan het Bestuur rekenschap geven van de in gemeen overleg voorgestelde maatregelen.
Kan men tot geen overeenkomst komen of bestaan er tegen de getroffen overeenkomst bezwaren, of
kunnen de door de aannemers voorgestelde maatregelen niet worden aanvaard of moeten worden
vervolledigd, dan stelt het Bestuur vast volgens welk programma de uitvoering moet geschieden en
welke veiligheidsmaatregelen dienen in acht te worden genomen.
Art. 29 § 1 - Schorsing van de werken Art. 29§1 - Interruption des travaux
Het Bestuur is bevoegd de uitvoering van het werk dat het opdroeg te doen schorsen voor
omstandigheden waarover het alleen oordeelt, zonder dat de aannemer mag aanspraak maken op enige
vergoeding; in dit geval wordt de uitvoeringstermijn verlengd met een tijd gelijkwaardig met de door dat
bevel veroorzaakte vertraging. De aannemer dient alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen voor het
behoud van de werken en deze die nodig zijn voor de voortzetting van het werk zodra het
Gemeentebestuur het vordert.
L’administration définit l’ordre de priorité dans lequel les rues doivent être rénovés. Endéans un délai
partiel de 30 (trente) jours de calendrier prenant cours à la date de la notification par le pouvoir
adjudicateur au soumissionnaire de sa désignation comme adjudicataire, l’adjudicataire fournit le
planning global de base de l'ensemble des travaux comprenant les dates de fourniture possibles de
certains matériaux, les zones disponibles, ...
L’entrepreneur soumet à l’administration 15 jours avant le début des travaux par rue un planning
détaillé, phase par phase, de ses travaux compatible avec le délai contractuel pour approbation.
L’entrepreneur devra travailler en permanence simultanément dans deux rues.
Tous les mois, ou plus souvent si le fonctonnaire dirigeant le juge nécessaire, le planning global et le
planning détaillé par rue sont actualisés de manière à tenir compte de l'avancement réel des travaux
et des études, d'éventuelles modifications ou de tractations avec les administrations et les organismes
publics, privés ou les particuliers intéressés.
L'adjudicataire est dès lors tenu de s'y conformer et de signaler au fonctionnaire dirigeant les moyens
qu'il compte utiliser pour pallier un retard éventuel et respecter le délai fixé.
Par ailleurs, le fait d'actualiser lesdits plannings ne décharge en rien l'adjudicataire de ses
responsabilités quant aux retards qui auraient nécessité cette actualisation.
L’adjudicataire mettra tout en œuvre à ce que le démontage des bordures, du trottoir, de la
chaussée et de la zone de stationnement sera suivi le jour même de la pose de nouvelles
bordures, des nouveaux revêtements du trottoir, de la chaussée et de la zone de stationnement
de sorte à ce qu’il n’y ait pas plus de 20 m à renouveler.
Les entrepreneurs intéressés, pour autant que de besoin, s'entendent entre eux et rendent compte au
Maître de l'ouvrage, avant le commencement de ces travaux, des mesures qu'ils proposent de
commun accord. Si un accord ne peut être réalisé ou si des griefs existent au sujet de cet accord ou si
les mesures proposées par les entrepreneurs ne peuvent être acceptées ou doivent être complétées,
le Maître de l'ouvrage détermine alors selon quel programme s'effectueront les travaux et quelles sont
les mesures de sécurité à observer.
L'Administration communale a le droit d'interrompre les travaux qu'elle aurait ordonnés, pour des
circonstances dont elle se réserve seule l'appréciation. Dans ce cas, il sera tenu compte à
l'entrepreneur de la durée de ces interruptions pour la fixation du délai d'achèvement. L'entrepreneur
sera tenu de prendre toutes les dispositions voulues pour assurer la conservation des ouvrages, ainsi
que pour être en mesure de reprendre ses travaux dès que l'Administration communale le lui
signifiera.

- 15 -
Art. 29 § 2 - Vondsten tijdens de werken Art. 29§2 - Découvertes au cours des travaux
Alle voorwerpen van kunst, oudheidkunde, natuurgeschiedenis, materialen, kasseien, stenen, buizen,
enz.. die bij de uitvoering van het werk gevonden worden blijven eigendom van de Gemeente en worden
bij het Bestuur der werken neergelegd.
Art. 30 §1 - Algemene maatregelen Art. 30§1 - Organisation générale du chantier
De volgende voorschriften worden toegevoegd: Les prescriptions suivantes sont ajoutées :
Veiligheidsmaatregelen Mesures de sécurité
Tout objet quelconque d'art, de numismatique, d'histoire naturelle, matériel, matériaux, pavés, pierres,
tuyaux, etc., qui serait découvert dans les fouilles, demeure la propriété exclusive de la Commune et
doit être remis à la Direction des Travaux.
a ) verkeersregeling : verkeer binnen de werf a ) Organisation de la circulation : trafic à l'intérieur du chantier
De aannemer moet zijn werken leiden zodat ten allen tijde de toegang tot de gebouwen en tot de
andere werven die zicht bevinden binnen de grenzen van de aanneming wordt vrijgehouden.
Daarvoor moet de aannemer, vanaf de goedkeuring van zijn inschrijving, onmiddellijk contact
opnemen met de andere aannemers, de besturen of betrokken maatschappijen ten einde een
uitwerkingsplan op punt te stellen dat hem toestaat te voldoen aan de huidige bepaling.
De aannemer is ertoe gehouden de toegang tot de verschillende gebouwen voor de voetgangers,
fietsers en voertuigen te vergemakkelijken. Hij zal zich terzake strikt houden aan de hem door de
bouwheer verstrekte gegevens.
De kosten van deze hem opgelegde verplichtingen zijn ten laste van de aanneming, zelfs wanneer hij
loopbruggen en voorlopige doorgangen moet aanleggen.
De aannemer dient eveneneens te verwijzen naar de bepalingen voorzien in het veiligheids- en
gezondheidsplan van de coördinator
Il appartient à l'entrepreneur de mener ses travaux de façon à maintenir en tout temps l'accès aux
immeubles et aux autres chantiers situés dans les limites de l'entreprise.
Pour ce faire, il se met en rapport dès l'approbation de son offre directement avec les autres
entrepreneurs, les Administrations et sociétés concernées en vue de mettre au point un planning
d'exécution qui lui permette de satisfaire à la présente clause.
L'entrepreneur est tenu de faciliter l'accès tant des piétons que des cyclistes et des véhicules aux
différents immeubles. Il est tenu de se conformer strictement aux indications qui lui sont données en
conséquence par le Maître de l'ouvrage.
Le coût des ces obligations qui sont imposées à l'entrepreneur est une charge de l'entreprise même
s'il doit établir des passerelles et passages provisoires.
L’entrepreneur se réfèrera également aux dispositions prévues dans le plan de sécurité et de santé du
coordinateur.
Veiligheidsmaatregelen tegenover de installaties van openbaar nut Mesure de sécurité vis-à-vis des installations d'utilités publiques
De aannemer neemt alle de veiligheidsmaatregelen om de schade aan de luchtlijnen (elektische en
telefonische lijnen, teledistrubutie, enz ...), de electriciteitscabines en de openbare
verlichtingsinstallaties te voorkomen.
Hij is ook gehouden alle de gewenste maatregelen te nemen om elke schade aan de bestaande
ondergrondse installaties (riolen, drinkbare waterleidingen, gasleidingen, elektriciteit, telefoon,
telegraaf, enz ...) tijdens de uitvoering van de werken te voorkomen.
Daartoe neemt de aannemer alle de nodige inlichtingen betreffende het bestaan van deze boven- en
ondergrondse bouwwerken binnen de grenzen van de werken.
Toutes les mesures de sécurité sont prises par l'entrepreneur afin de prévenir tous les dégâts aux
lignes aériennes (électriques, téléphoniques, télégraphiques, télédistribution, ...) aux cabines
électriques, aux installations d'éclairage public.
Il est tenu de prendre également toutes les dispositions voulues afin d'éviter tous dégâts aux
canalisations souterraines existantes (égouts, conduites d'eau potable, conduites de gaz, électricité,
téléphone, télégraphe, ...) pendant l'exécution des travaux.
A cet effet, l'entrepreneur s'informe de l'existence des ouvrages aériens et souterrains situés dans la
limite de ses travaux.
Ieder aan deze installaties veroorzaakte schade zal onmiddellijk op zijn kosten worden hersteld. Tout dommage occasionné à ces ouvrages sera immédiatement réparé à ses frais.
Bovendien, voor de opstelling van de prijzen, wordt de aannemer geacht rekening te hebben
gehouden met alle de uitvoeringsmoeilijkheden uit hoofde van het bestaan van de bovengenoemde
installaties.
Dienovereenkomstig, zal geen herziening van de prijzen, noch termijnsverhoging, noch aanvraag voor
schadevergoeding op de basis van eisen betreffende het bestaan van boven- of ondergrondse
installaties, worden verleend.
En outre, l'entrepreneur est censé avoir tenu compte de toutes les difficultés d'exécution du fait de la
présence des ouvrages précités lors de l'élaboration de ses prix.
En conséquence, aucune révision des prix, ni augmentation de délai, ni demande d'indemnité ne sera
accordée sur base de revendications dues à la présence d'installations souterraines ou aériennes.

- 16 -
§ 2 – Gemeenschappelijke lokalen en opslag van het materieel § 2 – Locaux sociaux et stockage de matériel
De aannemer installeert, op zijn kosten, op de opeenvolgende plaatsen aangeduid door de leidende
ingenieur in de straten waar er werken voorzien zijn en onderhoudt op zijn kosten de
gemeenschappelijke lokalen evenals de opslagplaatsen van materieel m.b.t. het exclusief gebruik
door het Administratief personeel ( zie het Veiligheids- en Gezondheidsplan)
L'entrepreneur installe, à ses frais, aux lieux successifs indiqués par l'ingénieur dirigeant dans les
rues concernées par les travaux et entretient à ses frais pour l'usage exclusif des agents de
l'Administration, les locaux sociaux ainsi que les locaux de stockage de matériel conformément à la
réglementation en vigueur (voir Plan de sécurité et de santé).
§ 3 - Lokalen en materieel ter beschikking van het Bestuur gesteld § 3 - Locaux et matériel mis à la disposition de l'Administration
Voor de exclusieve aanwending van de agenten van het Bestuur, stelt de aannemer op de
opeenvolgende door de leidende ingenieur aangewezen plaatsen, in de straten die in de werken zijn
betrokken, op zijn kosten een woonwagen van 4 m bij 2 m en van minimum 2 m hoogte ter
beschikking.
Deze woonwagen wordt op de kosten van de aannemer met een tafel, twee stoelen en archiefkasten
uitgerust en wordt verlicht, verwarmd en onderhouden.
Art. 33 - Afbraakmaterialen
De uit afbraak van wegenissen, stoepen, loopbruggen en kantstenen voortkomende bouwstoffen, blijven
eigendom van de Gemeente.
De Inspecteur-Generaal der Werken of zijn afgevaardigde oordelen over het al dan niet geschikt zijn voor
wedergebruik van de materialen.
Tijdens de uitvoering der werken moet de aannemer op zijn kosten het puin, de afbraak en de
materialen, enz.., regelmatig opruimen en wegvoeren, naarmate van de productie van deze . Hij moet het
puin, de modder en de in de aanneming niet meer te verwerken materialen op zijn kosten naar een door
hem uitgekozen plaats vervoeren.
Deze materialen die wedergebruikt kunnen worden moeten behoorlijk worden schoongemaakt alvorens
zij verwerkt worden of vervoerd naar een of ander gemeentedepot (Woudlaan, 54 te 1050 Elsene) of een
door het bestuur aangeduide plaats of stortplaats.
L'entrepreneur installe aux lieux successifs indiqués par l'ingénieur dirigeant dans les rues concernées
par les travaux et entretient à ses frais pour l'usage exclusif des agents de l'Administration, une
roulotte de 4 m sur 2 m et de hauteur intérieur de minimum 2 m.
Cette roulotte est équipée aux frais de l'entrepreneur d'une table, deux chaises et de rayons classeurs
et est éclairée, chauffée et entretenue.
Art. 33 - Matériaux provenant de la démolition
Tous les matériaux provenant du démontage de la chaussée, du trottoir, des passerelles et des
bordures restent la propriété de la Commune.
L'Inspecteur Général des Travaux ou son délégué décide des matériaux susceptibles d'être
réemployés ou non.
Pendant l'exécution des travaux, l'adjudicataire est tenu de faire enlever et de transporter, par ses
soins et à ses frais, tous les débris, décombres, matériaux, etc., au fur et à mesure de leur production.
Les débris et les matériaux non réutilisables par la Commune sont évacués par l'entrepreneur, à ses
frais, sur un terrain à rechercher par lui.
Si ces matériaux sont susceptibles d'être récupérés, ils seront soigneusement nettoyés et
débarrassés de toute matière étrangère avant d'être, soit remis en œuvre dans le même travail, soit
transportés au dépôt communal (avenue de la Forêt, 54 à 1050 Ixelles) ou en tout autre lieu désigné
par l'Administration.
Art. 36 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden Art. 36 - Salaires et conditions générales de travail
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de bepalingen van Art. 36 van de Bijlage bij het
K.B., betreffende de lonen en algemene arbeidsvoorwaarden. Die bepalingen gelden voor al de
aannemers, met inbegrip van die welke hun bedrijfszetel of hun woonplaats op het grondgebied van
een andere staat hebben, onverschillig wat de nationaliteit en verblijfplaats van het tewerkgestelde
personeel is.
De eventuele verminderingen van de werkuren per week en per ploeg, vastgelegd in de gezamenlijke
overeenkomsten, geven geen aanleiding tot een verlenging van de uitvoeringstermijn.
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'art. 36 de l’Annexe de l’ A.R. du 26
septembre 1996 relatif aux salaires et conditions générales du travail. Ces dispositions s'appliquent à
tous les entrepreneurs, y compris ceux dont l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire
d'un autre Etat, et cela quels que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Les réductions éventuelles des heures de travail par semaine et par équipe fixées dans les
conventions collectives ne donnent pas lieu à la prolongation du délai d'exécution.
Art. 37 - Dagboek der werken en bescheiden voor het bijhouden der kostenrekeningen Art. 37 - Journal des travaux et documents pour la tenue des attachements
Vanaf de ontvangst van de kennisgeving van goedkeuring der offerte levert de aannemer de nodige
dagboeken aan het Bestuur. Het dagboek der werken zal continu bijgehouden worden door de
opzichter der werken.
Dès la réception de la notification de l'approbation de l’offre, l'entrepreneur met les Journaux des
Travaux nécessaires à la disposition de l'Administration. Le Journal des Travaux sera tenu en
permanence sur le chantier par le surveillant des travaux.

Dit dagboek zal ondermeer de bevoorradingen, de vooruitgang van de werken, de orders en
aanmerkingen, alsook de nodig geachte bijzonderheden vermelden. Dit dagboek wordt dagelijks door
de aannemer of zijn afgevaardige medeondertekend.
Dagboeken der werken van het officieel type worden gratis door de aannemer en in voldoende aantal
op eenvoudig verzoek aan de ambtenaren van het Bestuur geleverd.
Er dient genoteerd dat de opzichter in naam van het College van Burgemeester en Schepenen slechts
vaststellingen mag doen; de beslissingen of bevelen van het College van Burgemeester en
Schepenen moeten worden genoteerd door de leidende Ingenieur of door zijn bevoegde
afgevaardigde.
De vaststellingen van weersomstandigheden en hun gevolgen worden dagelijks door de opzichter der
werken genoteerd of bij ontstentenis van deze, door de aannemer; in dit geval, wordt de vermelding
medeondertekend, voor akkoord, en gedateerd door de afgevaardigde van het Bestuur tijdens de
volgende werfbezoeken.
Vanaf het begin der werken, is de aannemer verplicht dagelijks (in 2 exemplaren) alle inlichtingen
aangaande de werklieden aanwezig op de werf, de aangevoerde materialen, uitgevoerde werken,
enz..., die in het dagboek der werken dienen opgetekend, mede te delen aan de agenten van het
Bestuur. Het niet tijdig ter beschikking stellen van deze documenten geeft aanleiding tot het toepassen
van een bijzondere strafbepaling zoals voorzien in Art. 48 van het desbetreffende bestek.
- 17 -
Ce cahier-journal mentionnera notamment les approvisionnements, l'avancement des travaux, les
ordres et les observations ainsi que les particularités jugées utiles; ce journal sera contresigné et daté
journellement par l'entrepreneur ou son délégué.
Les cahiers-journaux des Travaux du type officiel seront fournis gratuitement par l'entrepreneur et en
nombre suffisant aux agents de l'Administration sur simple demande verbale.
Il y a lieu de noter que le surveillant ne peut acter au nom du Collège des Bourgmestre et Echevins
que des constatations; les décisions ou les ordres du Collège des Bourgmestre et Echevins doivent
être actés par l'ingénieur dirigeant ou son délégué.
Les constatations d'intempéries et leurs conséquences sont contresignées au carnet au jour le jour
par le surveillant des travaux ou à défaut de celui-ci, par l'adjudicataire; dans ce cas, la mention est
contresignée pour accord et datée par le surveillant de l'Administration lors de sa plus prochaine
visite.
Dès le début des travaux, l'entrepreneur est tenu de fournir journellement (et en deux exemplaires)
aux agents de l'Administration, tous les renseignements sur les ouvriers présents sur le chantier, sur
les matériaux entrés, travaux exécutés etc. à faire figurer dans le Journal des Travaux. Des retards
dans la mise à disposition des documents susmentionnés donnent lieu à l'application des pénalités
spéciales, comme prévu à l'article 48 du présent cahier des charges.
Het dagboek moet alleen maar de werkdagen worden ingevuld. Le Journal des Travaux n'est à remplir que les jours de prestations.
Art. 41 – Draagwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zich kunnen voordoen op zijn werkterrein, ook
voor alle schade veroorzaakt ter nadele van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeente, de
buren of andere derden ingevolge de aanwezigheid van zijn werf.
Hij dient dus onder zijn verantwoordelijkheid al de geschikte maatregelen te nemen ter voorkoming van
ieder ongeval en zijn gevolgen dat door de uitvoering van de werken van zijn onderneming kan ontstaan.
Hij neemt, voor iedere rechtsvordering tot schadevergoeding die uit dien hoofde wordt ingesteld, de
plaats in van de Gemeente.Hij is ook verantwoordelijk voor iedere overtreding op de politieverordening
en op de wets- en reglementsbepalingen van bouw- en wegenverordeningen. Hij gedraagt zich er naar,
uitsluitend op eigen kosten.
De aannemer is verantwoordelijk volgens de artikels 1382 en 544 van het Burgerlijk Wetboek voor alle
door hemzelf of door onderaannemers uitgevoerde werken.
Art. 44 - Verrekeningen Art. 44 - Décompte
Bij de voltooiing van de werken wordt een verrekening opgemaakt,die rekening houdt met de
tegenstrijdige opmeting, voorgeschreven door Art. 24, en die de uitgevoerde hoeveelheden nauwkeurig
opgeeft.
Het bedrag van deze werken wordt opgemaakt volgens de eenheidsprijzen zoals zij aangegeven werden
op de door de aannemer bij zijn inschrijving gevoegde prijsjlijst, ongeacht de belangrijkheid van de
wijzigingen (de meer of minder uitgevoerde werken).
Zijn de bijwerken van aard en/of van uitvoeringsmodaliteiten verschillend dan de werken die het voorwerp
zijn van deze aanneming, dan worden de prijzen éénparig bepaald.
Art. 41 - Etendue de la responsabilité de l'entrepreneur
L'entrepreneur est responsable de tous les accidents qui peuvent survenir sur son chantier. Il est de
même responsable de tous les dommages causés à la Région de Bruxelles- Capitale, à la Commune,
à des voisins ou à d'autres tiers du fait de son chantier.
Il doit donc prendre sous sa responsabilité toutes les mesures de sécurité pour parer aux dangers
d'accidents et à leurs conséquences qui peuvent résulter de l'exécution des divers travaux faisant
l'objet de la présente entreprise. Il est substitué à la Commune pour toute action en dommagesintérêts
qui lui est intentée de ce chef. Il est aussi responsable de toutes infractions aux règlements de
police et de voirie; il doit donc s'y conformer exclusivement à ses frais.
L'entrepreneur répond de sa responsabilité suivant les articles 1382 et 544 du Code civil pour tous les
travaux exécutés par lui-même ou par des sous-traitants.
A l'achèvement des travaux, il est dressé un décompte qui tient note du mesurage contradictoire
prescrit à l'article 24, fixant exactement les quantités exécutées.
Les prix de ces ouvrages sera établi d'après les prix unitaires du bordereau joint par l'entrepreneur à
son offre, quelle que soit l'importance des modifications intervenues (travaux en plus ou en moins).
Si les travaux en plus sont de nature et/ou de modes d'exécution autres que ceux faisant l'objet de la
présente entreprise, les prix sont fixés de commun accord.

Ingeval van onenigheid mag de aannemer het uitvoeren van het werk niet weigeren, hierbij zal de
waarde worden bepaald bij het opmaken van de verrekening.
De opmeting van de werken wordt door een gemeentebeambte in aanwezigheid van de aannemer of
een door hem aangewezen landmeter uitgevoerd. Weigert de aannemer hierbij aanwezig te zijn of een
vertegenwoordiger te sturen, dan gaat deze opmeting toch door.
De tijd die de aannemer of zijn aangestelde besteedt aan het toezicht op zijn werklieden, aan de
samenkomsten met de gemeentebeambten of met afgevaardigden van organismen of maatschappijen
die ter plaatse worden geroepen ter gelegenheid van de werken, aan zijn noodzakelijke verplaatsingen
buiten de werkplaats, aan het inzamelen van monsters of verrekeningen, of aan stappen die de
uitvoering der werken voorafgaan, mag niet in rekening worden gebracht.
- 18 -
Art. 48 - Verweermiddelen van het Bestuur Art. 48 - Moyen d'action de l'Administration
§1. Algemeenheden §1. Généralités
Iedere overtreding van de bepalingen van het bestek of van de bevelen ter uitvoering van deze
bepalingen gegeven, wordt van rechtswege gestraft met een straf voorzien in het artikel 20§4 van het AB
§2. Boeten wegens te late uitvoering §2. Amendes pour retard
Deze boeten wegens te late uitvoering, berekend volgens de formule voorzien in het AB, worden van
rechtswege toegepast, zonder andere aanmaning dan het vervallen van de gestelde termijn, voor elk der
gedeelten afzonderlijk.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer verschuldigde sommen, en
zo nodig, van zijn borgtocht, onverminderd de schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.
En cas de désaccord, l'entrepreneur ne pourra se refuser à effectuer les travaux; la valeur en sera,
dans ce cas, fixée lors de l'établissement du décompte.
Les mesurages de travaux seront faits par un agent de l'Administration en présence de l'entrepreneur
ou d'un géomètre désigné par lui. Si l'entrepreneur refuse d'assister au mesurage ou de s'y faire
représenter, il sera passé outre.
Le temps consacré par l'entrepreneur ou ses préposés à la surveillance de ses ouvriers, aux réunions
sur place avec les agents de l'Administration ou avec des organismes ou sociétés appelés à intervenir
sur les lieux à l'occasion des travaux, aux visites qui seraient nécessaires hors du chantier, aux prises
des échantillons ou pour décomptes, ou aux démarches préalables à l'exécution des travaux ne peut
être porté en compte.
Toute contravention aux clauses du cahier des charges ou aux ordres donnés en exécution de ces
clauses, donne lieu de plein droit, à une pénalité prévue à l’article 20§4 du CGC
Les amendes de retard calculées suivant la formule prévue au CGC seront appliquées de plein droit,
sans autre mise en demeure que l'échéance du terme fixé, pour chacune des phases prises
isolément.
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à l'entrepreneur et, en cas
d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans préjudice aux dommages-intérêts causés par
ces retards.
§3. Bijzondere strafbepalingen (artikel 20§4 van het Algemeen bestek) : §3. Pénalités spéciales (article 20§4 du Cahier génétral des charges) :
Een boete van 200 €/kalenderdag is voorzien voor de inbreuken m.b.t. de veiligheid en gezondheid op
de werf.
Une pénalité de 200€/jour calendrier est prévue pour les infractions en matières de sécurité et de
santé sur le chantier.

- 19 -
TWEEDE DEEL - TECHNISCHE BEPALINGEN DEUXIEME PARTIE - CLAUSES TECHNIQUES
De volgende voorschriften wijzigen en vullen aan : Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale;
de afleveringen I, II, III et IV van het algemene type-bestek goedgekeurd op 25 september
1963;
les fascicules I, II, III et IV du cahier général des charges approuvé le 25 septembre 1963;
het type-bestek nr 104 van 1963. le cahier des charges-type n° 104 de 1963.
ARTIKEL 1. - GRONDWERKEN EN FUNDERINGSSLEUVEN ARTICLE 1. – TERRASSEMENTS ET FOUILLES DE FONDATION
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de mogelijke aanwezigheid van ingegraven leidingen
en kabels en op de aanwezigheid van wortels van naburige bomen.
L'attention de l'entrepreneur est attirée sur la présence possible de câbles et de canalisations
enterrées et sur la présence de racines d’arbres avoisinantes.
In dit verband wordt hij geacht voorafgaandelijk zijn eigen opzoekingen te hebben verricht. A cet égard, il est censé avoir effectué préalablement ses propres recherches.
Ingeval van ontdekking van leidingen of kabels is de aannemer er toe gehouden onmiddellijk de
opdrachtgever in te lichten vooraleer de werken verder te zetten. De ophogingen zullen uitgevoerd worden
met aangepast materieel teneinde de ondergrond en de aanwezige leidingen, boomwortels, enz. niet te
beschadigen.
De grondwerken omvatten allerlei uitgravingen, de ophogingen nodig ter verwezenlijking van de werken en
om hen de voorgeschreven niveaus, vormen en maten te geven, het afbreken van de wegbedekkingen,
leidingen, metselwerken, betonmassa's, verhardingen,enz. die men zou ontmoeten en het volledig
verwijderen van de materialen van allerlei soort, boomstronken en voorwerpen van alle aard of oorsprong
welke deze ook zij en welke ook de moeilijkheid voor het verwijderen naar een door de aannemer
bekostigde stortplaats is. Puin, boomstronken, wortels, slijkgrond en blokstenen zijn uitgesloten als
ophoging.
De gronden die overblijven afkomstig van het onder profiel brengen der openbare wegen, van het
aanleggen van de bestrating en de kantstenen, van de aanleg van de verschillende stoepen, het plaatsen
van allerlei wegenisaccessoires (palen,paaltjes, rioolkolken, enz.) van het uitvoeren van allerhande
verband houdende werken, worden buiten de werkplaats naar een door de aannemer uitgekozen
stortplaats en op zijn kosten overgebracht door zijn zorgen.
De aannemer treft alle nodige schikkingen om de afvoer van het water, welke ook de oorsprong, aard of
hoeveelheid weze, te verzekeren. Tijdens de ganse duur der werken moet de aannemer de nodige
uitgravingen voor het aanleggen van zijn werken, zowel bij dag als 's nachts, voortdurend droog houden.
Er mag geen enkel beton- of metselwerk uitgevoerd en geen enkele leiding aangelegd worden, onder welk
voorwendsel ook zo de uitgravingen niet bestendig drooggehouden worden.
De aannemer is ertoe gehouden alle werken uit te voeren welke nodig zijn voor het opvangen van
welwater, wat ook de omvang moge zijn; hij kiest de manier van uitpompen of draineren aangepast aan de
aard van het terrein. De aannemer is trouwens verantwoordelijk voor schade veroorzaakt aan de naburige
eigendommen ten gevolge van het uitpompen en het draineren van de grond.
Vóór het uitvoeren der werken moet de aannemer op zijn kosten een tegenstrijdige staat van de plaats
laten opstellen. Hij geeft hiervan te gepasten tijde kennis aan het Gemeentebestuur opdat het, indien
nodig, zich zou kunnen laten vertegenwoordigen.
De aannemer moet met zorg in de sleuven stevig stuthout plaatsen om alle instortingen en ongevallen te
voorkomen.
En cas de découverte de conduites ou de câbles, l'entrepreneur est tenu d'en aviser immédiatement
le maître de l'ouvrage avant de poursuivre ses travaux. Les terrassements se feront à l'aide d'un
matériel approprié et si nécessaire manuellement de manière à ne pas dégrader le sous-sol et ce qui
s’y trouve dans le sol (les canalisations, les racines d’arbres, etc.).
Les terrassements comprennent les déblais de toute nature, les remblais nécessaires pour exécuter
les ouvrages et leur donner les niveaux, formes et dimensions prescrits, la démolition des
revêtements, canalisations, maçonneries, massifs en béton, enrochements, etc. que l'on rencontrerait
et l'enlèvement complet des matériaux de toutes espèces, souches d'arbres et objets de quelque
nature ou de quelque provenance qu'ils soient ou quelle que soit la difficulté de l'enlèvement à un
versage que l’adjudicataire se procure à ses frais. Les décombres, souches d'arbres, racines, terres
vaseuses et moellons sont exclus des remblais.
Les terres en excès provenant de la mise sous profil des voies publiques, de la réalisation des
pavages, de la pose des bordures, de l'exécution des trottoirs , de la pose d’accessoires de voirie de
tous types (poteaux, potelets, avaloirs, etc.), de la réalisation de tous travaux connexes divers, sont
transportées aux soins et aux frais de l'entrepreneur à un versage qu'il doit se procurer.
L'entrepreneur doit prendre toutes les dispositions nécessaires pour assurer l'écoulement des eaux,
quelles que soient leur origine, leur nature et leur quantité. Pendant la durée des travaux, les fouilles
nécessaires pour la réalisation des ouvrages sont maintenues à sec de façon continue, jour et nuit.
Aucun travail de bétonnage, de maçonnerie ou de pose de canalisations ne peut se faire, sous
quelque prétexte que ce soit, sans que les fouilles ne soient asséchées de façon permanente.
Il appartient à l'entrepreneur de faire les travaux indispensables pour capter les sources et les venues
d'eau, quelle qu'en soit l'importance; il choisit le mode d'épuisement ou de drainage approprié à la
nature du terrain. L'entrepreneur est responsable de tout dommage causé aux propriétés riveraines du
fait de l'épuisement ou du drainage du sol.
L'entrepreneur doit, à ses frais et préalablement à l'exécution des travaux, faire procéder à un état des
lieux contradictoire. Il avise en temps utile l'Administration de la date de ce constat afin que celle-ci s'y
fasse représenter, si elle le juge utile.
L'entrepreneur fait étançonner les tranchées avec soin et solidité, de manière à prévenir tout
éboulement ou accident.

De beschoeiingen, de eventuele damplanken (in hout, metaal of gewapend beton) alsmede de nodige
stutten in hout of ander voor stabilisatie van de verschillende leidingen en ondergrondse werken, die de
aannemer dient achter te laten om krachtens zijn verantwoordelijkheid de stabiliteit van het werk te
waarborgen, is in de aanbestedingsprijs van de grondwerken inbegrepen.
Alle ophogingen worden perfect mechanisch aangestampt en uitgevoerd met de beste gronden en
voorzorgen in lagen van ten hoogste 20 cm dikte, zoals in het bestek bepaald.
De bij het uitgraven gevonden voorwerpen blijven in hun geheel of gedeeltelijk eigendom van de
Gemeente. Deze materialen moeten op kosten van de aannemer naar een aangewezen plaats
overgebracht worden. De andere materialen worden zoals de overtollige gronden weggeruimd.
Het profileren van de openbare wegen geschiedt volgens de plannen of de aanwijzingen gegeven ter
plaatse door het leidende personeel. De taluds, stoepen en verhoogde bermen worden nauwkeurig
uitgezet en aangelegd. De grondwerken, waarvan de hoogte niet meer bedraagt dan deze
voorgeschreven voor het leggen van straatstenen en betontegels en het aanleggen van bermen, zijn
begrepen in de prijs per vierkante meter van de uit te voeren werken.
De aannemer is gehouden in de eenheidsprijzen van de verschillende bouwwerken te voorzien: alle
afbraakwerken en het opbreken van bestaande wegbedekkingen, de uitgravingen en de ophogingen, het
aanstampen, het transport van gronden of andere, alsmede elk werk, welke ook, voor het in profiel leggen
of het herprofileren van de koffer, nodig voor de uitvoering van het werk, wanneer de hoogte van de
uitgravingen of ophogingen de voorgeschreven waarden niet overschrijden ten opzichte van de bestaande
situatie.
De aannemer dient overeenkomstig de beslissing van het Bestuur de grondwerken uit te voeren, nodig
voor de uitvoering van de werken, waarvan de hoogte ten opzichte van de oorspronkelijke toestand van de
plaats, deze voorgeschreven voor de straatstenen, de betonnen tegels en de bermen overschrijdt.
De uitgravingen en de ophogingen worden verrekend voor de hoogtes boven deze die voorgeschreven
zijn voor de verschillende werken, op de volgende manier :
1°) de uitgravingen worden betaald aan de eenheidsprijs opgegeven onder post 2 van de
prijslijst;
2°) de met aangevoerde funderingszand uit te voeren opvullingen, door de aannemer ter
plaatse geleverd, worden betaald aan de eenheidsprijs opgegeven onder post 3 van de prijslijst.
- 20 -
ARTIKEL 2. - CEMENTSOORTEN ARTICLE 2. - CIMENTS
De te verwerken cementsoorten beantwoorden aan de norm N.B.N. B 12. en hebben het BENOR
keurmerk
De in mortel en beton te verwerken cement is van het soort CEM I/42,5 (PORTLAND) of CEM III/32,5
(HOOGOVENCEMENT). Deze laatste mag niet gebruikt worden bij een temperatuur die lager is dan 5° C.
Le blindage, les palplanches éventuelles (en bois, en métal ou en béton armé), les bois ou autres
nécessaires à la stabilisation des diverses canalisations et ouvrages souterrains et tous les matériaux
que l'entrepreneur a laissés en place en vertu de la responsabilité qui lui incombe, sont compris dans
le prix des terrassements.
Les remblais sont parfaitement damés mécaniquement et exécutés par couches de 20 cm d'épaisseur
au plus, avec les meilleures terres et avec toutes les précautions prescrites par le cahier des charges.
La Commune a le droit de se réserver la propriété de tout ou partie des matériaux rencontrés dans les
fouilles. Ces matériaux doivent être transportés, aux frais de l'entrepreneur, à un endroit qui lui est
désigné. Les autres matériaux sont évacués des chantiers comme les terres de déblai en excès.
Les profils des voies publiques sont exécutés suivant les plans ou les indications données sur place
par le personnel dirigeant. Les talus, trottoirs et terre-pleins sont rigoureusement tracés et dressés.
Les terrassements dont la hauteur n'excède pas celle prescrite pour le pavage, le dallage et les terrepleins
sont compris dans le prix au mètre carré de l'ouvrage à réaliser.
L'entrepreneur est donc tenu de comprendre dans les prix unitaires des différents ouvrages: tous
travaux de démolition et de démontage de revêtements existants, les déblais et remblais, le damage,
le transport des terres ou autres ainsi que tout travail quel qu'il soit pour la mise sous profil ou le
reprofilage du coffre nécessaire à l'exécution du travail, lorsque la hauteur des déblais ou remblais ne
dépassent pas les valeurs prescrites par rapport à la situation existante.
L'entrepreneur est tenu d'effectuer, conformément à la décision de l'administration, les terrassements,
nécessaires à l'exécution des ouvrages, dont la hauteur dépasse, par rapport à la situation primitive
des lieux, celle prescrite pour le pavage, le dallage et les terre-pleins.
Les déblais et remblais sont liquidés, pour des hauteurs au-delà de celles prescrites pour les
différents ouvrages, de la manière suivante:
1°) les déblais sont payés au prix unitaire du poste 2 du bordereau de prix;
2°) les remblais à effectuer au moyen de sable de fondation à fournir à pied d'œuvre par
l'entrepreneur, sont payés au prix unitaire du poste 3 du bordereau des prix;
Les ciments utilisés répondent à la norme N.B.N. B 12 et seront certifié BENOR.
Les ciments à mettre en oeuvre dans les mortiers et les bétons seront du type CEM I/42,5
(PORTLAND) ou CEM III/32,5 (HAUT FOURNEAU). Ce dernier ne pourra cependant pas être utilisé
lorsque la température extérieure est inférieure à 5° C.

- 21 -
Zij worden geleverd in zakken van gelijk gewicht die het merk en zegel dragen van de fabrikant. Ils seront approvisionnés en sacs de poids uniforme, portant la marque et le plombage de l'usine
productrice.
De levering geschiedt tijdig om het Bestuur toe te laten eventuele proeven te nemen, zoals aangeduid in
artikel 27 van het hoofdstuk I.
L'approvisionnement se fait en temps voulu pour permettre à l'Administration de procéder aux essais
éventuels comme il est indiqué à l'article 27 de la 1ère partie.
De aannemer bericht het Bestuur van iedere cementaanvoer en vraagt er de keuring van. L'entrepreneur informe le fonctionnaire dirigeant de chaque livraison de ciment et en demande la
réception.
ARTIKEL 3. - ZANDSOORTEN ARTICLE 3. - SABLES
Voor bestrating en mortel wordt natuurzand uit de beste zandgroeven gebruikt Les sables pour pavage ou entrant dans la composition des mortiers seront des sables naturels
Het bestratingzand beantwoordt aan het artikel C.2.3.5 §c van het algemene bestek nr. 150. Les sables pour pavage respecteront les prescriptions de l'article C.2.3.5 §c du cahier général des
charges type 150.
Het funderingzand voor de opvullingen van post nr 3 van de prijslijst is hetzelfde dan het hierboven
beschreven bestratingzand.
De aannemer mag voor betonwerken, na goedkeuring door het Bestuur, rivier- of groefzand gebruiken
ofwel kunstmatig zand zoals porfier- of kwartsietgruis, volkomen gewassen en gezuiverd van ontastbare
en te fijne korrels.
In het algemeen moet het zand ontdaan zijn van elke voor de goede cohesie van de mortel en het beton
nadelige stoffen. Het mag, in geen geval, meer dan 5% van het volume fijne klei-, kalk- of organische
stofdeeltjes bevatten. Het moet droog en ruw zijn en in de hand kraken.
Het moet bestanddelen van verscheidene grootte bevatten, gaande van korrels van 0.5 mm tot 2 mm en
tot 5 mm in sommige gevallen zoals voor de bitumineuze mortel en de afdekkingslaag.
Het Gemeentebestuur behoudt zich het recht voor de kwaliteit van het zand voor mortel en beton aan
voorafgaande proeven te onderwerpen.
Le sable de fondation pour les remblais du poste 3 du bordereau des prix est le même que le sable de
pavage décrit ci-dessus.
Pour les bétons, l'entrepreneur pourra employer, après acceptation par l'Administration, du sable
naturel de rivière ou de carrière ou des sables artificiels tels que poussiers de porphyre ou quartzite
parfaitement lavés et éliminés des impalpables ou éléments trop fins.
Le sable doit être dépourvu de toutes matières nuisibles à la qualité des mortiers et bétons. Il ne peut,
en aucun cas, contenir plus de 5% en volume de matières légères de quelque nature qu'elles soient,
argileuse, calcareuse ou organique. Il doit être sec, rude et criant à la main.
Le sable doit comprendre des éléments de diverses grosseurs allant de grains de 0,5 à 2 mm et à 5
mm, dans certains cas, comme pour le mortier bitumineux et le surfaçage.
L'Administration se réserve le droit de procéder à tous les essais qu'elle juge utiles pour vérifier la
qualité des sables entrant dans la composition des mortiers et des bétons.
Het zand dat uitsluitend uit fijne bestanddelen is samengesteld wordt geweigerd. Le sable composé uniquement d'éléments fins sera refusé.
Gestabiliseerd zand Sable stabilisé.
Het gestabiliseerde zand moet beantwoorden aan de voorschriften van de norm NBN 589 - 104, waarvan
het gehalte aan kleine korrels van 8% is voor de verbrijzelde zanden en van 5% natuurzanden, vermengd
met cement dat beantwoordt aan de voorschriften van artikel C 5 van het type bestek nr 150 van het
Ministerie van Openbare Werken.
Het gestabiliseerde zand voor de aanleg van verkeersplateaus uitgevoerd in betonnen straatstenen of voor
bestratingswerken van de rijweg of het voetpad is een Rijnzand 0/5 die beantwoordt aan de hiervoor
vermelde beschrijvingen
De dosering geschiedt volgens een verhouding van 150 kg CEMI/52,5 (P 50) cement per kubieke meter
zand. De vermenging geschiedt droog in een betonmenginstallatie.
Le sable stabilisé est un sable, répondant à la norme N.B.N. 589 - 104, dont la teneur en particules
fines est portée à 8% pour les poussiers et à 5% pour les sables naturels, mélangé à du ciment et
répondant aux prescriptions de l'article C 5 du cahier des charges type 150 du Ministère des travaux
publics.
Le sable stabilisé pour la réalisation des plateaux en pavés de béton ou pour le pavage de la
chaussée ou du trottoir est un sable de Rhin 0/5 répondant aux descriptions repris ci-avant.
Le dosage s'effectue à raison de 150 kg de ciment CEM I/52,5 (P 50) par mètre cube de sable; le
mélange est réalisé à sec à la centrale à béton.
De dikte van de gestabiliseerde zandfundering wordt na verdichting overwogen. L'épaisseur des fondations en sable stabilisé est considérée après compactage.

De aannemer wordt verzocht de leveringsbons met een samenstellingsattest van de mengsels af te geven
uitgaande van de leveranciers.
- 22 -
Verdichting Compactage.
De aannemer moet een werkprogramma voorstellen aangaande de verdichting, die een beschrijving bevat
van het gewenst in werking gebracht gereedschap. De verhardingswijze moet door de leidende ambtenaar
goedgekeurd worden.
L'entrepreneur est tenu de fournir les bons de livraison ainsi qu'une attestation de composition du
mélange provenant des fournisseurs.
L'entrepreneur doit proposer un programme de travaux de compactage comprenant une description
avec mode de fonctionnement des appareils qu'il projette d'utiliser. La technique du compactage
devra être agréé par le maître de l'ouvrage.
ARTIKEL 4. - STEENSLAG EN KORRELSLAKKEN ARTICLE 4. - PIERRAILLES ET LAITIER GRANULE
De steenslag voor beton komt voort van het stukkloppen van gezonde en harde porfierrotssteen of
riviergrint.
De steenslag, ontdaan van alle gruis, wordt zorgvuldig gewassen en gezuiverd van alle aarde, stof,
zand, slib en andere stoffen die schadelijk zijn voor de weerstand en de vastheid van het beton.
Les pierrailles pour béton proviennent du concassage de roches saines et dures de porphyre ou de
gravier de rivière.
La pierraille, purgée de tout poussier, est soigneusement lavée et exempte de terre, poussière, sable,
vase et toute matière pouvant nuire à la résistance et la compacité du béton.
Zij beantwoorden aan artikel C 3 van het lastenboek type 150 van het Ministerie van Openbare Werken. Les pierrailles répondent aux prescriptions de l'article C 3 du cahier des charges type 150 du Ministère
des Travaux publics.
De korrelslakken is van recente produktie. Witte schuimachtige slakken met een hoog kalkgehalte en
zwarte glasachtige slakken worden geweigerd.
Hij is vrij van vreemde stoffen, zoals vuurvaste bakstenen, zand, klei en beantwoordt aan de voorschriften
van artikel C 4 van het lastenboek type 150.
Steenslagfundering Fondation en empierrement
Le laitier granulé est de production récente. Le laitier blanc, de nature mousseuse trop riche en chaux
et le laitier noir vitreux sont exclus.
Il est exempt de matières étrangères, telles que briques réfractaires, sables et argiles et répond aux
prescriptions de l'article C 4 du cahier des charges type 150.
Een steenslag met continue granulometrie en een dikte van 0,25 m + inwalsen Empierrement à granulometrie continue d’une épaisseur de 0,25 m + cylindrage
ARTIKEL 5. - BETON ARTICLE 5. - BETONS
De betonspecies aangegeven in de beschrijvende opmeting zijn houder van het BENOR keurmerk en zijn
samengesteld zoals aangeduid in dit artikel met uitsluiting van CEM III/C 32,5 cement (Normaal
ijzercement LK 30) dat niet mag verwerkt worden en de beperking hieronder vermeld bij artikel 2 inzake
het gebruik van Hoogovencement.
De granulaten hebben het kaliber 4/28 - 32. Les granulats auront le calibre 4/28 - 32.
Les bétons prévus au métré descriptif seront certifiés BENOR et auront la composition indiquée à cet
article, à l'exclusion du ciment CEM III/C 32,5 ( ciment prémétallurgique (LK 30)) qui ne pourra être
utilisé et de la restriction reprise à l'article 2 ci avant quant à l'emploi du ciment de haut fourneau
Rekening houdende met deze voorschriften, zal voor de volgende betonnen prijs worden opgegeven: Compte tenu de ces prescriptions, il sera remis prix pour les bétons suivants :
1.Beton C : bevattende minimum 350 kg cement per kubieke meter beton; 1.Béton C : contenant au minimum 350 kg de ciment par mètre cube de béton;
2.Mager beton: bevattende minimum 250 kg cement per kubieke meter beton. 2.Béton maigre: contenant minimum 250 kg de ciment par mètre cube de béton.

De aannemer kiest de samenstelling die hij zich voorstelt te maken en legt ze aan de voorafgaande
goedkeuring van de Bouwheer voor.
- 23 -
L'entrepreneur choisit les compositions qu'il se propose de réaliser et les soumet à l'agréation
préalable du maître de l'ouvrage.
De betonsoorten vertonen bij de samendrukking de volgende weerstanden : Les bétons présentent à la compression les résistances minimales suivantes :
1.Beton C : R'b = 30 N/mm² op 7 dagen en 40N/mm² op 28 dagen; 1.Béton C : R'b = 30 N/mm² à 7 jours et 40N/mm² à 28 jours;
2.Mager beton: R'b = 20 N/mm² op 28 dagen. 2.Béton maigre: R'b = 20 N/mm² à 28 jours.
ARTIKEL 6. - UITVOERING DER WERKEN ARTICLE 6. - EXECUTION DES OUVRAGES
Het beton wordt mechanisch vervaardigd. De droge vermenging moet homogeen zijn, de hoeveelheid
vermengingsweater voldoende om het beton een stevige dichtheid te geven.
Le béton est confectionné mécaniquement. Le mélange à sec doit être homogène et l'eau de
malaxage doit être en quantité telle que le béton présente une consistance ferme.
De voorafgaande vermenging moet op een zuiver plaatijzeren platform geschieden. Le mélange préalable s'effectue sur une plate-forme propre en tôle.
Voorlopige opslag moet eveneens aan de uitgang van de betonmolen op dergelijke vloeren bewaard
worden.
Het beton moet onmiddellijk verwerkt worden. Gebeurt dit niet en is het reeds verhard dan mag het niet
meer omgewerkt worden en moet het van het werkterrein verwijderd worden.
De nodige voorzorgen worden genomen opdat de homogeniteit van het beton niet aangetast wordt
gedurende het overbrengen naar de werkplaats.
Het beton moet derwijze worden verwerkt dat voor het geheel van het werk een volmaakte homogeniteit
verkregen wordt in lagen waarvan de dikten in verhouding zijn tot de afmetingen van de gebruikte
granulaten; elke laag mag na het aanstampen niet meer dan 10 cm bedragen. Het verstellen moet tot een
minimum herleid worden en beperkt blijven tot de plaatsen waar dit het minst de weerstand kan schaden.
Het reeds uitgespreid beton dat een begin van harding vertoond moet, alvorens de betonwerken worden
voortgezet, zorgvuldig versneden, verlevendigd en met cementmelk gewassen worden.
Het beton door aardachtige of andere vreemde stofdelen bevuild, moet zorgvuldig gereinigd en
klaargemaakt worden.
Ingeval van overvloedige regenval, neemt de aannemer alle nodige voorzorgen om de uitwassing van het
beton te vermijden.
De aan lucht blootgestelde oppervlakken van het beton moeten tegen een te snelle uitdroging beschermd
worden door een aangepaste afdekking waarvan de vochtigheid ten minste gedurende vijftien dagen na
de voltooiing van de werken onderhouden wordt door regelmatige besproeiing.
Les dépôts provisoires, à la sortie de la bétonnière, doivent également être faits sur des aires
semblables.
Le béton est mis immédiatement en oeuvre. Celui qui n'est pas utilisé immédiatement après sa
confection, ne peut être remanié s'il a commencé à faire prise et est transporté hors du chantier.
Les précautions sont prises pour que l'homogénéité du béton ne soit pas altérée pendant le transport
au lieu où il doit être mis en oeuvre.
Le béton est mis en oeuvre de façon à obtenir dans l'ensemble de la construction l'homogénéité la
plus parfaite. Il est damé avec le plus grand soin par couches dont l'épaisseur est en rapport avec les
dimensions des granulats, chaque couche ne dépassant pas 10 cm d'épaisseur après damage. Les
reprises sont réduites au minimum et localisées là où elles nuisent le moins à la résistance du béton.
Le béton déjà mis en oeuvre et qui a subi un commencement de prise doit, avant que l'on poursuive
les travaux de bétonnage, être soigneusement recepé, ravivé et lavé avec un lait de ciment.
Le béton souillé de particules terreuses ou de toute autre matière est soigneusement nettoyé et mis à
vif.
En cas de pluies abondantes, l'entrepreneur prend toutes les précautions indispensables afin d'éviter
le délavage du béton.
Les surfaces de béton exposées à l'air doivent être protégées, contre une dessiccation trop rapide,
par un système de couverture approprié et dont l'humidité est entretenue par arrosage régulier, au
moins pendant quinze jours après l'achèvement de l'ouvrage.
Alle betonwerken worden bij vriesweder stopgezet. Tout travail de bétonnage doit être suspendu pendant les gelées.
De door de vorst bij de verharding beschadigde delen moeten op kosten van de aannemer afgebroken en
opnieuw uitgevoerd worden.
Les parties altérées par une gelée survenue durant la période de prise sont démolies et refaites aux
frais de l'entrepreneur.

ARTIKEL 7. - BEWAPINGSIJZERS.
Het voor de bewapeningen met verhoogde hechting te verwerken staal is van klasse BE 500 (NBN A
24-302)
De minimum afstand tussen bewapeningsijzers en betonwand moet gelijk of hoger zijn dan 3cm
behalve voor de wanden die het water raken waar de minimumafstand 4 cm bedraagt.
Daartoe gebruikt men spieën geschikt om de ijzers te dragen en ter plaatse te houden tijdens het
betonstorten.
- 24 -
ARTICLE 7. - ACIERS POUR BETON.
ARTIKEL 8. - BAKSTENEN ARTICLE 8. - BRIQUES
De te verwerken stenen zijn machinestenen van Boom die voldoen aan de voorschriften van de N.B.N.
118 en de modulematen 190/90/50 of 57.
Zij moeten weerstaan aan een druk van ten minste 150 Kg/cm² Zij zullen vorstbestendig zijn en niet meer
dan 6 % water opslorpen..
De stenen zijn van gelijke kleur schommelend tussen hel en donker rood. De levering mag niet meer dan
10 % tweede keus bevatten.
L'acier à mettre en oeuvre pour les armatures à adhérence améliorée est de la classe BE 500 (NBN A
24 - 302).
La distance minimum des armatures aux parois du béton doit être égale ou supérieure à 3 cm,
excepté pour les parois en contact avec l'eau où la distance minimum est de 4 cm.
A cet effet, on se sert de cales d'écartement capables de supporter les ferraillages et de les maintenir
en place pendant le bétonnage.
Les briques à mettre en oeuvre sont des briques mécaniques de Boom ou équivalentes qui répondent
aux prescriptions de norme N.B.N. 118 et présentent les dimensions modulées 190/90/50 ou 57.
La résistance moyenne à l'écrasement sera d'au moins 150 Kg/cm2. Elles seront non gélives et ne
pourront absorber qu'une quantité d'eau inférieure à 6 %.
Les briques sont d'une couleur uniforme qui oscille entre le rouge vif et le rouge sombre. La fourniture
ne comprend pas plus de 10 % de second choix.
Het gebruik van geperforeerde bakstenen, alsook de blokken voor metselwerk is verboden. L'emploi de briques perforées, ainsi que les blocs pour maçonnerie, est interdit.
METSELWERKBAKSTENEN MACONNERIE DE BRIQUES
De stenen moeten enige tijd voor hun gebruik volkomen in water gedrenkt worden overeenkomstig de
onderrichtingen van de leidende ambtenaar.
Les briques doivent avoir été complètement saturées d'eau peu avant leur mise en oeuvre,
conformément aux instructions qui sont données par le fonctionnaire dirigeant.
De voegen aan de inwendige bekledingen mogen niet meer dan 5 mm uitspringen. Les joints côté parement intérieur ne peuvent excéder cinq millimètres .
De binnenvlakken van het metselwerk die niet worden bepleisterd moeten gevoegd worden. De
steenvormen mogen slechts gebruikt worden nadat ze eerst door de ambtenaar van het Bestuur
onderzocht worden.
Alle de metselwerken worden met een metseldraad uitgevoerd. Toutes les maçonneries se font au cordeau.
ARTIKEL 9. - GEGLAZUURDE GRESBUIZEN. ARTICLE 9. - TUYAUX EN GRES VERNISSE.
De geglazuurde gresbuizen van een bruikbare lengte van 1 m of 0,5 m moeten wel gebakken zijn, helder
klinken, zonder spleten, waterdicht, met silicaat gevernist dat aan de zuren weerstand biedt, het vernis
moet innig deel uitmaken van de buis. De sectie van deze buizen, moet na het bakken, volkomen
cirkelvorming zijn. Vierentwintig uren onder water gedompeld, en eerst gedroogd, mogen zij niet meer dan
15/1000 ste van hun gewicht opslorpen. Zij moeten zonder doorsijpelen aan een druk van twee atmosfeer
weerstaan.
De dikte van alle wanden is gelijk aan 1/20ste van de diameter uitgedrukt in mm, plus 8 mm. De
ribben zijn zuiver en zonder beschadigingen.
De kragen, met een minimum diepte van 6 cm zijn voorzien van rubberen voegen bevestigd met een
zuurbestendige lijm. Deze voegen zullen gewaarborgd zijn tegen de verandering en de agressiviteit
van producten waarvan de PH ligt tussen 3 en 11. Zij zullen bovendien weerstaan aan een binnendruk
van tenminste 0,5 kg/cm 2 .
Les surfaces intérieures de maçonnerie qui ne reçoivent pas d'enduit, sont rejointoyées. Les gabarits
ne peuvent être employés sans avoir été au préalable, soumis à la vérification de l'agent de
l'Administration.
Les tuyaux en grès d'une longueur utile, soit d'un mètre, soit de 0,50 m, doivent être bien cuits,
sonores, sans fêlures, imperméables, vernis au silicate et inattaquables aux acides; le vernis doit faire
intimement corps avec le tuyau. La section de ces tuyaux après la cuisson est parfaitement circulaire.
Immergés pendant 24 heures et préalablement desséchés, les tuyaux ne doivent pas absorber plus
de 15/1000èmes de leur poids d'eau; ils doivent résister sans suintement à une pression de deux bar
au minimum.
L'épaisseur de toutes les parois sont égales au 1/20e du diamètre exprimé en mm, plus 8 mm. Les
arêtes sont bien nettes et sans ébréchures.
Les collets, d'une profondeur minimum de 6 cm, sont munis de joints en caoutchouc fixés à l'aide
d'une colle résistant aux acides. Ces joints seront garantis contre le vieillissement et contre
l'agressivité d'agents dont le pH est compris entre 3 et 11. Ils résisteront en plus à une pression
intérieure d'au moins 0,5 kg/cm².

Wanneer het Bestuur het wenselijk acht, mogen rookproeven, op kosten van de aannemer, uitgevoerd
worden, om de perfecte dichtheid van de buizen na te gaan.
De prijzen voor levering en plaatsen van bijzondere stukken stemmen overeen met eenmaal de prijzen
voor levering en plaatsen van de overeenstemmende rechte buizen.
- 25 -
HET LEGGEN VAN GEGLAZUURDE GRESBUIZEN. POSE DES TUYAUX EN GRES VERNISSE.
De aansluitingen op de straatkolken en naburige gebouwen worden uitgevoerd in geverniste
gresbuizen.
De aanlegsleuven worden uitgegraven en klaargemaakt, voldoende breed voor hun diepte en over de
hele lengte, zodat het leggen van de buizen rechtlijnig kan uitgevoerd worden.
De sleuven worden met zorg stevig gestut (onder de verantwoordelijkheid van de aannemer) om elke
inzakking of ongeval te voorkomen. De sleufbodem wordt behoorlijk aangelegd, volgens een door de
ambtenaar van het Bestuur voorgeschreven éénvormige helling.
Volgens de aard van de bodem en de beslissing van het Bestuur worden de buizen gelegd op een
laag verbeterde korrelslak van 5 cm dikte en 20 cm breedte. De bodem wordt onder de moffen even
uitgegraven opdat de buizen over hun ganse lengte éénvormig op de bodem zouden kunnen rusten. Het is
derhalve streng verboden onder de moffen spieën aan te brengen.
De aansluitingen der vertakkingen op het openbaar riool moeten aangebracht worden ten minste op 30 cm
boven de bedding van de riool. Geen enkele aansluiting wordt in het gewelf geduld.
Op de plaatsen waar de aansluitingen uitgevoerd worden moet en het metselwerk en de bepleistering
bijgewerkt worden zodanig dat een volmaakte aansluiting aan de binnenzijde van de riool verkregen wordt.
De eerste buis moet aan deze binnenzijde met de riool geëffend en zonodig hersneden worden.
De koppeling van de buizen moet derwijze uitgevoerd worden dat een volmaakte aansluiting van de
binnenwanden verkregen wordt. De mortel die in het binnenste van de buis gedrongen is moet zorgvuldig
verwijderd worden. De buizen mogen slechts met aarde afgedekt worden nadat de voegen worden
onderzocht en nadat door de afgevaardigde van het Bestuur vergunning verleend werd.
De dichtingsringen gebruikt voor het realiseren van de voeg tussen de buizen zullen conform zijn aan
artikel C.22.6 van het lastenboek type 150 van het Ministerie van Openbare Werken (uitgave 1978).
De aanaarding geschiedt met lagen van ten hoogste 20 cm volkomen gedamde goede droge aarde of
zand. Puin en blokstenen uit de sleuven mogen niet meer als vullingsmateriaal gebruikt worden en moeten
door goede aarde vervangen worden.
Het is verboden ondermijningswerken uit te voeren, tenzij bij hindernissen en met vergunning van de
afgevaardigde van het Bestuur.
Het ondermijnde gedeelte moet voldoende hoog zijn om een gemakkelijk werk of toezicht toe te laten en
moet met goede droge grond of zand gevuld worden.
ARTIKEL 10. - BETONTEGELS. ARTICLE 10. - DALLES EN BETON
Des essais à la fumée peuvent être effectués si l'Administration le juge convenable aux frais de
l'entrepreneur, de façon à s'assurer si les tuyaux sont parfaitement étanches.
Les prix pour la fourniture et la pose de pièces spéciales correspondent à une fois les prix des
fournitures et pose des tuyaux droits correspondants.
Les branchements des avaloirs et des immeubles riverains sont exécutés en tuyaux de grès vernissé.
Les fouilles sont ouvertes et apprêtées à largeur suffisante pour leur profondeur et sur toute la
longueur, de façon à assurer une pose rectiligne des tuyaux.
Les tranchées sont étançonnées avec soin et solidité, (sous la responsabilité de l'entrepreneur) de
manière à éviter tout éboulement ou accident. Le fond de la tranchée est dressée convenablement
suivant la pente uniforme qui a été fixée par le délégué de l'Administration.
Suivant la nature du sol et après décision de l'Administration, les tuyaux sont posés sur un lit de laitier
granulé amélioré de 5 cm d'épaisseur et de 20 cm de largeur, suffisant pour éviter tout tassement et
toute fuite. Le fond est légèrement creusé au droit des collets afin de permettre au corps des tuyaux
de porter sur toute sa longueur. Il est donc formellement interdit de poser des cales sous les collets.
Le raccordement éventuel de canalisations à des collecteurs d'égout est établi dans le piédroit au
moins à 30 cm au-dessus du radier, aucun raccord dans la voûte n'étant toléré.
La reprise des maçonneries et endroits dans les piédroits où les raccords ont été effectués, sont
soigneusement refaits à l'intérieur de l'égout, de manière à obtenir un raccord parfait avec la
maçonnerie et l'enduit non entamés. Le premier tuyau doit être arasé à la paroi intérieure de l'égout
public et recoupé s'il le faut.
La juxtaposition des tuyaux est exécutée de façon à assurer un raccordement parfait des surfaces
intérieures. Les bavures produites à l'intérieur par le reflux du mortier sont soigneusement essuyées.
Les terres ne peuvent être remblayées sur les tuyaux qu'après l'examen des joints et l'autorisation
donnée par le délégué de l'Administration.
Les anneaux d'étanchéité utilisés pour réaliser la jointure entre les tuyaux seront conformes à l'article
C. 22. 6 du cahier des charges-type 150 du Ministère des Travaux publics (édition 1978).
Les remblais s'exécutent par couches de 20 cm d'épaisseur maximum, au moyen de bonnes terres
sèches ou de sable, parfaitement damés. Les décombres, moellons portant de la tranchée sont exclus
des remblais et doivent être remplacés par de bonnes terres.
Il est défendu de miner, sauf après autorisation du délégué de l'Administration, lorsqu'on se trouve en
présence d'obstacles.
La partie minée doit être suffisamment haute pour permettre un travail et un contrôle aisés; elle est
bourrée jusqu'à refus de bonnes terres sèches ou de sable.
De betontegels zullen nauwkeurig 30 x 30 cm meten en ten minste 6 cm dik zijn. Zij moeten beantwoorden Les dalles en béton auront exactement 30 cm x 30 cm de côté et au moins 6 cm d'épaisseur. Elles

aan de voorwaarden gesteld door de N.B.N. B 21-211 van het Belgisch Normalisatie Instituut en zullen
houder zijn van het BENOR-certificaat.
De inschrijvers moeten, 15 dagen voor het begin der werken, in hun inschrijving de herkomst, (naam en
adres van de fabrikant) opgeven van de betontegels die zij voornemen te gebruiken. De aannemer
bezorgt, voorafgaand aan de werken, acht monsters van deze tegels aan het Bestuur.
Is de aannemer, tijdens de uitvoering van zijn werken, verplicht van leverancier te veranderen, dan zal hij
de voorafgaande toelating van het Bestuur aanvragen met opgave van de nieuwe herkomst en mits
overlegging van acht nieuwe monsters.
- 26 -
HET PLAATSEN VAN BETONTEGELS POSE DES DALLES EN BETON.
De door het Bestuur voorgeschreven hellingen en hoogtepeilen moeten nauwgezet nageleefd worden op
straf van afbraak en wederopbouw op kosten uitsluitend van de aannemer.
De tegels worden met voegen van 8 mm in cementmortel van minimum 3 cm dikte gelegd. Zij rusten op
een strakke fundering van mager beton van 10 cm dikte met tussen de mortel en fundering een laag nieuw
ruw zand dat na aanstamping minimum 2 cm dikte meet. Deze fundering is uitsluitend samengesteld uit
een van magere beton, voorzien in het hierboven artikel 5, is het verboden een vervangingsbeton uit
slakken of andere te gebruiken.
Het funderingszand of de funderingsgrond wordt voldoende besproeid om bij het plaatsen van de tegels
volkomen vochtig te zijn. De tegels worden diagonaalsgewijs in een hoek van 45° gelegd vertrekkend van
de kantstenen of eventueel van de kantstroken waarvan hieronder sprake, onder een hoek van 45° voor
het plaatsen van de stenen Type I of 90° voor het plaatsen van de stenen volgens Type II (zie plan 908)
Zij worden zuiver op de vereiste maten afgesneden volgens de noodwendigheden van het leggen . Het is
verboden stukken tegels op hun kant te verwerken. De voegen tussen de tegels worden opgevuld met
speciale cementmortel, vlak aangestreken, met de polijststeen glad en droog gemaakt naarmate de
vooruitgang van het leggen zodat er geen enkele leemte tussen hen overblijft.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen om alle verkeer over de vers geplaatste tegels
onmogelijk te maken.
De verbreding der stoepen geeft in sommige gevallen aanleiding tot de noodzaak om de watergreppel uit
te voeren in een halve tegel van 30/30 en dit gemeten aan de lopende meter. Dit is vervat in een
afzonderlijke post.
Op sommige rijwegen, is de arduinen kantsteen tussen stoep en verhoogde berm onbestaand en zijn de
betontegels aan de zijde van de verhoogde berm ondersteund met kantstroken bestaande uit halve tegels
rechtopstaand geplaatst op een laag nieuw ruw zand van 5 cm minimum dikte na aanstamping.
Het opmeten der stoepen per m2 geschiedt na aftrek van de watergreppels. Alle insnijdingen ter hoogte
van gevels, rechte en gebogen kantstenen, regenaflopen, schuifafsluiters, kelderramen, lintelen, bomen,
enz., zijn begrepen in de eenheidsprijs van de betegeling.
devront satisfaire aux conditions de la N.B.N. B 21 - 211 de l'Institut Belge de Normalisation et seront
certifié BENOR.
Les soumissionnaires indiquent , 15 jours avant le début de l’entreprise dans leur offre, la provenance
(nom et adresse du fabricant) des dalles en béton qu'ils se proposent d'utiliser. L'adjudicataire fera
parvenir préalablement aux travaux huit échantillons des dalles en béton.
Si, pendant le cours de l'entreprise, l'adjudicataire se trouve obligé de changer de fournisseur, il en
demande, au préalable, l'autorisation de l'Administration, en indiquant la nouvelle provenance et en
faisant parvenir huit échantillons de cette nouvelle provenance.
Les pentes et niveaux prescrits par l'Administration doivent être scrupuleusement observés sous
peine de démolition et de reconstruction aux frais exclusifs de l'entrepreneur.
Les dalles sont posées à plat avec joints de 8 mm dans un bain de mortier de ciment de 3 cm
d'épaisseur minimum. Elles reposent sur une fondation rigide de béton maigre de 10 cm d'épaisseur
avec interposition, entre le mortier et la fondation, d'une couche de sable rude neuf qui, après
damage, a un minimum de 2 cm d'épaisseur. Cette fondation est constituée exclusivement par un
béton maigre, prévu à l'article 5 ci-avant; il est strictement défendu d'utiliser un béton de
remplacement en cendrées ou autres.
Le sol ou sable de sous-fondation est arrosé suffisamment pour être complètement humecté au
moment de la pose des dalles. Celles-ci sont placées diagonalement en partant de la bordure en
pierre de taille ou éventuellement de la bordure de contrebutage, dont question ci-dessous, sous un
angle de 45° pour l’appareillage Type I ou 90° pour l’appareillage Type II (voir plan 908). Elles sont
coupées d'une façon nette aux dimensions exigées par les nécessités de la pose. Il est interdit de
mettre en oeuvre des morceaux de dalles sur champ. Les dalles sont rejointoyées en mortier de
ciment spécial à joints plats, lissées et séchées dans le polissoir au fur et à mesure de la pose, de
manière qu'il ne reste aucun vide entre elles.
L'entrepreneur prend toutes les mesures voulues pour que toute circulation soit rendue impossible sur
les dalles fraîchement posées.
L’élargissement de trottoirs nécessite parfois la réalisation de filet d’eau de la largeur d’une demi-dalle
30/30 et mesurée au mètre courant. Ce faisant l’objet d’un poste séparé
Dans certaines artères, la bordure en pierre de taille entre le trottoir et le terre-plein est inexistante et
les dalles en béton comprimé sont soutenues du côté du terre-plein, par une bordure de contrebutage
formée de demi-dalles placées debout sur une couche de sable rude neuf de 5 centimètres
d'épaisseur minimum, mesurée après damage.
Le mesurage des trottoirs au m2 est fait en décomptant les filets d’eau. Toutes les découpes le long
des façades, bordures droites et courbes, gargouilles, vannes, soupiraux, linteaux, arbre etc., sont
comprises dans le prix unitaire de dallage.

- 27 -
BESTRATING MET BETONNEN STRAATSTENEN POSE DE PAVÉS EN BETON.
De afmetingen van de afgekante betonnen straatstenen is 22 x 11 x 8 cm. Les pavés en béton ont pour dimensions 22 x 11 x 8 cm et sont chanfreinés.
Halve betonnen straatstenen zijn voorzien voor een zorgvuldige afwerking. Il sera prévu des demi-pavés pour finition soignée.
Monsters moeten goedgekeurd worden vóór de bevoorrading. De straatstenen worden zonder voegen op
een bed van ruwe, goed gegradueerd zand gestabiliseerd met 150 kg cement CEM I/52,5 (P 50) van 3 cm
dikte gelegd. Het aanstampen, het inzanden en het walsen moeten uitgevoerd worden zoals beschreven
in artikel F 4.5.4. van het type bestek 150 ( het leggen zonder bindmiddel)
Des échantillons devront être présentés avant approvisionnement. Les pavés seront posés sans
joints sur un lit de sable rude bien gradué stabilisé à 150 kg de ciment de CEM I/52,5 (P 50) de 3 cm
d'épaisseur. Le damage, sablage et cylindrage seront exécutés comme indiqué à l'article F 4.5.4. du
cahier des charges 150 (pose sans liant).
De straatstenen worden geplaatst overeenkomstig het uitvoeringsplan gegeven door de opdrachtgever. La pose de pavés sera effectuée conformément à l'appareillage donné par le maître de l'ouvrage.
De betonnen straatstenen moeten beantwoorden aan de voorschriften van de norm NBN B/21-311 en
moeten houder zijn van het BENOR-keurmerk.
De fundering onder de betonnen straatstenen oppervlakte geschiedt in een zorgvuldig verwerkte en
verdichte laag gestabiliseerd zand a rato van 150 kg/m3. De dikte van de fundering is vastgelegd op 15 cm
na verdichting.
Alle insnijdingen ter hoogte van gevels, rechte en gebogen kantstenen, regenaflopen, schuifafsluiters,
kelderramen, lintelen, bomen, enz., zijn begrepen in de eenheidsprijs van de bestrating met betonnen
straatstenen.
ARTIKEL 11. - MORTELS. ARTICLE 11. - MORTIERS.
De mortel voor metselwerk van bakstenen en voor de plaatsing van tegels en stoepstenen is in
cementmortel; hij bevat 400 Kg cement per kubieke meter ruw zand.
De speciale mortelspecie voor bestrating en het opvoegen bestaat uit 3 volumes ruw zand en 2 volumes
cement.
De mengsels worden op een plaatijzeren platform bereid. De mortel wordt gemaakt en gehouden tot het
moment van de verwerking beschut tegen de zon. Mortel daags voordien verknoeid mag niet meer
verwerkt worden. De aannemer moet voor al wat het vervaardigen der mortels betreft zich ten andere
schikken naar de voorschriften van de leidende ambtenaar van de werken.
Vanaf het ogenblik dat de kwaliteit van de mortel geen voldoening schenkt heeft het Bestuur het recht het
geheel der met deze mortel uitgevoerde werken te weigeren, en kan eisen dat de mortels mechanisch
bereid worden.
De mortel zal verplicht afgemaakt worden op de werf of afkomstig van een betoncentrale, houder van het
BENOR-keurmerk, waarvan de samenstelling ter goedkeuring moet worden neergelegd bij het Bestuur
voor de ingebruikname.
Les pavés en béton répondront à la norme NBN B/21/311 et seront certifié BENOR.
La fondation sous les surfaces revêtues de pavés en béton sera exécutée en sable stabilisé à 150
kg/m3 de ciment soigneusement damé et dressé. L'épaisseur de la fondation est fixée à 15 cm après
compactage.
Toutes les découpes le long des facades, bordures droites et courbes, gargouilles, vannes, soupiraux,
linteaux, arbre etc., sont comprises dans le prix unitaire de pavage
Le mortier pour maçonnerie de briques et pour la pose des dalles et des pavés de trottoir est en
mortier de ciment; il contient 400 kg de ciment par mètre cube de sable rude.
Le mortier spécial pour pavage et rejointoyage est formé de trois volumes de sable rude et de deux
volumes de ciment.
Les mélanges se font sur une plate-forme en tôle. Le mortier est confectionné et conservé jusqu'au
moment de sa mise en oeuvre, à l'abri du soleil. Le mortier gâché la veille ne peut être utilisé.
L'entrepreneur doit d'ailleurs se conformer, pour tout ce qui concerne la confection des mortiers, aux
instructions qui lui sont données par le fonctionnaire dirigeant des travaux.
Dès l'instant où la qualité du mortier n'est pas reconnue satisfaisante, l'Administration a le droit de
refuser l'ensemble des maçonneries exécutées avec ce mortier. L'Administration a la faculté d'exiger
que les mortiers soient confectionnés mécaniquement.
Le mortier devra obligatoirement être confectionné sur le chantier ou en provenance d’une centrale à
béton, certifié BENOR, dont la composition aura été soumise pour approbation auprès de
l’administration avant exécution.

- 28 -
ARTIKEL 12. - KANTSTENEN. ARTICLE 12. - BORDURES.
Kanstenen in blauwe arduin afkomstig van de steengroeve Bordures en pierre bleue de carrière
De kantstenen zijn in nieuwe arduin "petit granit" en vrij van gebreken. Les bordures neuves sont en pierre de taille neuve dite "petit granit". Elles sont exemptes de tout
défaut.
Zij hebben de volgende dwarsmaten : Elles ont les dimensions transversales suivantes :
-15 tot 18 cm aan het bovenvlak, 17 tot 20 cm aan de basis en 27 cm hoogte. -15 ou 18 centimètres au sommet, 17 ou 20 centimètres à la base et 27 centimètres de hauteur.
De lengte van elke kantsteen bedraagt ten minste 1 m voor de rechte kantstenen en 1,25 m voor de
gebogen kantstenen met een straal van meer dan 20 m en 1 m voor de gebogen kantstenen met een
straal van minder dan of gelijk aan 20 m; deze laatste moeten aan hun uiteinden hetzelfde profiel vertonen
dan de rechte kantstenen.
Uitzonderlijk mag de lengte minder dan 1 m bedragen voor nieuwe rechte kantstenen wanneer het
hernieuwen van een enkele kantsteen wordt beoogd. In geen geval mag deze lengte korter zijn dan 1
meter.
La longueur de chaque bordure est au minimum de 1 m pour les bordures droites et de 1,25 m pour
les bordures courbes, dont l'arête vers la chaussée a un rayon supérieur à 20 mètres et de 1 mètre
pour les bordures courbes d'un rayon égal ou inférieur à 20 mètres; elles ont, aux extrémités, le même
profil que celui des bordures droites.
Exceptionnellement, la longueur des bordures neuves droites peut être inférieure à 1, m, lorsqu'il est
procédé au renouvellement d'une bordure seule; mais dans aucun autre cas cette longueur ne peut
être inférieure à 1 m.
De rand van de kantstenen wordt afgerond volgens een boog van 1 cm. L'arête de la bordure, côté extérieur, est arrondie suivant un arc de 1 cm.
De voorzijde vertoont een afschuining van 2 cm tot aan de watergreppel (15 cm onder het bovenvlak), de
achterzijde is loodrecht en het bovenvlak mag geen helling vertonen. Op het bovenvlak wordt een gekapt
kader van 5 cm breedte uitgevoerd met een door de tandhamer bewerkt middenstuk, de afschuining is
eveneens gekapt.
Leur face antérieure a un fruit de 2 cm s'arrêtant au filet d'eau (15 cm sous la face supérieure), leur
face postérieure est verticale et leur face supérieure n'a pas de pente transversale. La face supérieure
des bordures a un cadre ciselé de 5 cm de largeur et une palette centrale bouchardée, la face vers le
caniveau est entièrement ciselée.
De kantstenen worden met "Bertagnacement" gevoegd. Les bordures sont rejointoyées au ciment spécial dit "Bertagna".
De arduinen kantstenen zijn in ieder geval herbruikte kantstenen die de aannemer zich op zijn kosten
bij de gemeentelijke opslagplaats moet bezorgen.
De herbruikte blauwe kantstenen hebben dezelfde afmetingen en afwerkings-karakteristieken als de
nieuwe kantstenen in arduin.
Kantstenen in blauwe kunsteen Bordures en pierre bleue reconstituée
De kantstenen in blauwe kuntsteen bestaan uit trilbeton en beantwoorden aan de voorschriften van de
normen NBN B 21 - 411. Zij hebben dezelfde afmetingen en afwerkingskarakteristieken als de kantstenen
in arduin. Zij moeten houder zijn van het BENOR-keurmerk
Kantstenen voor de aanleg van plateaus Bordures pour plateaux
De kantstenen die aangewend worden voor de plateaus zijn in getrild beton en voldoen aan de
voorschriften van de norm NBN B21-411
Les bordures en pierre bleue de taille sont dans certains cas des bordures de récupération que
l'entrepreneur doit se procurer à ses frais au dépôt communal.
Les bordures en pierre bleue de remploi ont les mêmes dimensions et caractéristiques de finition que
les bordures en pierre bleue de taille neuve.
Les bordures en pierre bleue reconstituée sont en béton vibré et satisfont aux prescriptions de la
norme NBN B 21-411. Elles ont les mêmes dimensions et caractéristiques de finition que les bordures
en pierre bleue de taille. Elles seront certifiées BENOR.
Les bordures employées pour les plateaux sont en béton vibré et satisfont aux prescriptions de la
norme NBN B21-411
Zij hebben de volgende dwarsafmetingen : Elles ont les dimensions transversales suivantes :
15 cm breedte en 30 cm hoogte. 15 centimètres de large et 30 centimètres de hauteur.
De lengte van elke kantsteen is minstens 1,00 m waarvan de uiteinde aan de straatkant een straal heeft
groter dan 20 m.
La longueur de chaque bordure est au minimum de 1,00m dont l’arête vers la chaussée à un rayon
supérieur à 20 mètres.

- 29 -
HET PLAATSEN VAN DE KANTSTENEN POSE DES BORDURES
De kantstenen worden met een richtsnoer geplaatst volgens de voorgeschreven hoogtepeilen en hellingen
op een fundering uit beton van 40 cm breedte en 15 cm hoogte en van 65 cm breedte voor de kantsteenwatergreppels.
Zij worden zonder ijzeren haken onderling verbonden en derwijze opgevoegd met
"Bertagnacement" dat tussen de kantstenen geen leemten openblijven, de voegen zijn bij benadering 5
mm breed. Alle 30 m worden de boordstenen opgevoegd met een elastische uitzettingsvoeg
De nieuwe kantstenen die gedurende de uitvoering mochten breken worden door de aannemer en op zijn
kosten vervangen.
ARTIKEL 13. - BESTRATING ARTICLE 13. - PAVAGES
Opmerking : Alle insnijdingen ter hoogte van gevels, rechte en gebogen kantstenen, regenaflopen,
schuifafsluiters, kelderramen, lintelen, bomen, enz., zijn begrepen in de eenheidsprijs van de bestrating.
Les bordures sont posées au cordeau, suivant les niveaux, pentes ou rampes prescrits, sur un massif
en béton de 15 cm de hauteur et de 40 cm de largeur ou de 65 cm pour les bordures-filets-d’eau;
elles sont raccordées entre elles sans crochets ni agrafes en fer. Elles sont rejointoyées au ciment
spécial « Bertagna » de manière qu'il ne reste aucun vide entre elles; les joints ont
approximativement 5 millimètres de largeur. Tous les 30m les bordures sont rejointoyées par un
joint élastique de dilatation.
Les bordures neuves qui viendraient à se briser pendant l'exécution des travaux sont remplacées par
les soins de l'entrepreneur et à ses frais.
Remarque : Toutes les découpes le long des facades, bordures droites et courbes, gargouilles,
vannes, soupiraux, linteaux, arbre etc., sont comprises dans le prix unitaire de pavage
Elke bestratingsploeg wordt door de aannemer zelf of een bekwame ploegbaas geleid. Chaque équipe de paveurs est conduite soit par l'entrepreneur lui-même soit par un chef d'équipe
expérimenté.
Bij het hernieuwen, herleggen of grondig herstellen van bestratingen wordt eerst de oude bestrating op
de opgegeven lengten en breedte opgebroken. De opgebroken stenen worden gereinigd en van zand
gezuiverd, gesorteerd volgens afmetingen en gerangschikt of vervoerd op kosten van de aannemer
verwijderd. Zij die niet meer moeten gebruikt worden eventueel door de zorgen van de aannemer
weggenomen en worden vervoerd hetzij naar het gemeentelijk depot, hetzij naar een plaats aangeduid
door de leidend ambtenaar. Deze die nog voor wedergebruik kunnen dienen, worden afgezonderd en
speciaal opgestapeld op kosten van de aannemer en volgens de richtlijnen van dezelfde ambtenaar.
Wanneer de bestrating verschillende steensoorten bevat is de aannemer er toe gehouden op de door het
leidend personeel aangewezen plaatsen de stenen van eenzelfde aard en model te leggen zonder dat dit
tot een prijsverhoging aanleiding geeft. De door de Gemeente geleverde vervangingsstenen worden door
de aannemer derwijze geplaatst dat ze een ononderbroken bestrating vormen die het werk voltooien.
A.BESTRATINGEN VAN VOETPADEN (grès) A. PAVAGE EN PAVÉS DE TROTTOIRS (grès)
Het herstellen of wederbestraten van oude stoepen, enz. worden aan de aannemer vóór het uitvoeren der
werken ter plaatse aangeduid door de ambtenaren van het Bestuur, en dit voor iedere stoep afzonderlijk.
De eenheidsprijzen van de begroting omvatten voor de stoepen het opbreken en afbreken, de uitgravingen
en ophogingen tot 21 cm hoogte, het opstapelen, het reinigen en het sorteren van de te verwerken
materialen naar kleur en afmetingen, de eventuele levering van nieuwe materialen, het verwerken, het
kappen voor het herleggen van te vervangen kantstenen, het voegen met cement, het heropvoegen met
cement na het leggen, het vervoer van de gronden, puin en onbruikbare materialen, enz. ten slotte alle
onkosten van verlichting en veiligheidsmaatregelen ter preventie van ongevallen en alle herstellings- en
aansluitingswerken nodig voor de volledige voltooiing van de werken, met uitzondering van de aansluiting
van de bestrating van de rijweg tegen de kantstenen.
Lorsqu'il s'agit de renouvellement de pavage, de relevé à bout ou de grosses réparations, on démonte
d'abord l'ancien pavage sur les longueurs et les largeurs indiquées. Les pavés provenant de ce
démontage sont nettoyés, dégarnis du vieux sable, triés d’après leurs dimensions et rangés ou
chargés aux frais de l'entrepreneur. Ceux qui ne doivent plus être employés sont enlevés
éventuellement par les soins de l'entrepreneur et transportés soit aux dêpots communaux, soit à un
endroit désigné par le fonctionnaire dirigeant Ceux qui sont susceptibles de remploi sont séparés et
mis en tas spéciaux aux frais de l'entrepreneur, conformément aux instructions du même
fonctionnaire.
Lorsque le pavage comprend divers échantillons de pavés, l'entrepreneur est tenu de les mettre en
oeuvre en réunissant, aux endroits fixés par le personnel dirigeant, les pavés de même nature et de
même échantillon et ce sans qu'il résulte une majoration de prix. Lorsque les manquants sont à
remplacer par des pavés fournis par la Commune, il met ces matériaux en oeuvre de manière à ne
constituer qu'une seule bande ininterrompue de pavage, terminant le travail.
Les travaux de reconstruction ou de mise en état d'anciens trottoirs, etc. sont indiqués sur place à
l'entrepreneur par les agents de l'Administration communale avant l'exécution des travaux et ce, pour
chaque trottoir séparément.
Les prix unitaires du bordereau relatif aux trottoirs, comprennent les démontages et les démolitions,
les déblais et remblais jusqu'à 21 cm de profondeur, la mise en tas, le nettoyage et le triage des
matériaux à remployer par dimensions et couleurs, la fourniture éventuelle des matériaux neufs, la
mise en oeuvre, la taille pour réappareillage des bordures à remplacer, le rejointoiement au ciment
après la pose, le transport des terres, décombres et matériaux non réutilisables, etc., enfin tous les
frais à résulter de l'éclairage et des mesures de précaution destinées à éviter les accidents et de tous
les travaux de réparation et de raccordement nécessaires au complet achèvement des ouvrages, à
l'exception du raccordement du pavage de la voie publique, contre les bordures.

De nieuwe of herbruikte stoepstenen te leveren voor het aanleggen of wederaanleggen van stoepen zijn
grèsstenen 15/15 van ongeveer 12 cm hoogte. Zij hebben een goed gesloten en homogene korrel, zijn
van gelijke sleet, van eenzelfde kleur en niet poreus. De weder te gebruiken stenen bezitten precies
dezelfde kwaliteiten dan de hierboven beschreven nieuwe stenen; zij verschillen alleen door het feit dat zij
reeds gebruikt werden en door hun eerste verwerking. Zij zijn goed gereinigd en van oude mortel volledig
gezuiverd.
De herbruikte stoepstenen die reeds eigendom zijn van de Gemeente zijn beschikbaar op de
gemeentelijke opslagplaats of op elke andere plaats binnen de Gemeente en het sorteren, laden,
vervoeren en lossen van deze stoepstenen zijn op de kosten van de aannemer.
De stenen zijn behakt, zeer gelijkvorming met haakse voegen, effen en vlakke koppen. Zij komen van de
beste groeven die niet glibberige steen voortbrengen en de aannemer moet bij elke levering een bewijs
van de leverancier voorleggen dat deze voorwaarde werd vervuld. Het Bestuur mag op kosten van de
aannemer al de nazichtsmiddelen die zij nuttig acht, gebruiken om na te gaan of deze voorwaarde werd
geëerbiedigd.
Het eigen gewicht van de stenen is niet lager dan 2.180 Kg per m³; na een dag onder water gedompeld,
mogen de grèsstenen, na eerst te zijn gedroogd op 100°, niet meer dan 12 Kg water per m³ opslorpen.
- 30 -
Les nouveaux pavés ou de remploi à fournir pour la construction ou la reconstruction des trottoirs sont
en grès 15/15 d’environs 12 cm de hauteur. Ils sont bien durs, de masse homogène, d'usure égale,
non poreux et de teinte uniforme. Les pavés de remploi possèdent strictement les mêmes qualités que
les pavés neufs, ils n'en sont différents que pour avoir déjà été utilisés et mis en oeuvre une première
fois; ils sont propres, bien nettoyés et débarrassés complètement de vieux mortier.
Les pavés de remploi qui appartiennent déjà à la Commune sont disponibles sur le site du dépôt
communal ou à tout autre endroit de la Commune et leur triage, chargement, transport et
déchargement sont à charge de l'entrepreneur.
Les pavés sont bien taillés, d'un échantillon parfaitement égal, avec joints bien d'équerre, parement de
tête bien dressé et uni ; Ils proviennent des meilleurs bancs des carrières produisant une pierre non
glissante et l’entrepreneur est tenu de fournir, à chaque livraison, un certificat de l’exploitant attestant
que cette condition a été remplie.L'Administration peut, aux frais de l'entrepreneur, recourir à tous les
moyens de contrôle qu'elle juge nécessaires pour s'assurer de ce que cette prescription est observée.
La masse volumique des pavés n'est pas inférieure à 2.180 Kg par m³; après un jour d'immersion
dans l'eau, les pavés de grès, préalablement séchés à 100°, n'absorbent pas plus de 12 kg d'eau par
m³.
Kleihoudende stenen of psammieten en kalkhoudende stenen mogen niet gebruikt worden. Les grès argileux ou psammites et les grès calcareux ne peuvent être utilisés.
De stenen mogen niet meer klei en mica bevatten dan in een verhouding die hun kwaliteit niet kan
schaden. In geen geval mogen zij een schilferige structuur vertonen.
De stoepstenen worden in een cementmortelbed aangelegd op een laag nieuw ruw zand die na de
aanstamping en besproeiing 7 cm dik is ; de bodem van de stoepbed wordt krachtig aangestampt voor
er de laag zand op uitgespreid wordt.
De stenen worden zo geplaatst dat hun voegen een hoek vormen van 45° voor het plaatsingstype I en
van 90° voor het plaatsingstype II met de rooilijn van de straatgevels.
Zij worden naarmate het vorderen van de werken, derwijze gevoegd dat er geen leemten in het werk
overblijft; de voegen tussen de stenen zijn ten hoogste 10 millimeter breed. Het opgieten van de voegen is
VERBODEN.
De watergreppels hebben een breedte die gelijk is aan die van een steen van het hetzelfde type van de
bestrating. Dit is vervat in een afzonderlijke post.
Les pavés ne peuvent renfermer de l'argile et du mica dans des proportions pouvant nuire à la qualité
des pavés. Ils ne peuvent avoir, dans aucun sens, une structure schistoïde.
Les pavés de trottoir sont placés dans un bain soufflant de mortier de ciment étendu sur une couche
de sable rude neuf, qui a 7 cm d'épaisseur après le pilonnage et l'arrosage; le fond de
l'encaissement du trottoir est fortement damé avant qu'il y soit étendue la couche de sable.
Les pavés sont appareillés de façon à présenter les joints à 45° pour l’appareillage Type I ou 90° pour
l’appareillage Type II avec l'alignement de la façade.
Ils sont rejointoyés à la truelle au fur et à mesure de l'exécution du travail de pose de pavés, de
manière qu'il ne reste aucun vide dans la maçonnerie; les joints ont 10 millimètres de largeur au plus
entre les pavés. Le coulage des joints est INTERDIT.
Les filets d’eau ont la largeur d’un pavé du même type que le revêtement. Ils font l’objet d’un poste
séparé en mètres courants.
Na het voltooiien van de werken, wordt op de bestrating een laag nieuw ruw zand van 2 cm dikte
uitgespreid.
Le travail terminé, il est étendu une couche de sable rude neuf de 2 cm d'épaisseur sur le pavage.
B. BESTRATING VAN DE RIJWEGEN (porfier) B. PAVAGE DE CHAUSSEES.(porphyre)
De straatstenen zijn in porfier en zijn conform aan het type 12 en aan de vormvoorwaarden opgenomen
in het artikel F.4.3.1. van het typebestek 150, betreffende de eigenschappen van de in lijn te leggen
straatstenen. De straatstenen voor de bestrating van rijwegen zijn langwerpig 10x16 cm (nominale
maten) met een staarthoogte tussen 11 en
13 cm.
De straatstenen van eerste gebruik worden geplaatst in sleuven van 24 cm of 18 cm diepte. Dezelfde
sleufmaten worden aangewend volgens aanwijzingen van de ambtenaren van het Bestuur voor het
hernieuwen van de bestrating met nieuwe, herbruikte of herlegde straatstenen.
Les pavés de chaussée sont en porphyre et sont conformes au type 12 et aux conditions de taille
repris à l’article F.4.3.1. du cahier de charges type 150, concernant les caractéristiques des pavés à
poser en ligne. Les pavés de chaussée sont des pavés oblongs 10x16 cm (dimensions nominales)
avec une hauteur de queue entre 11 et
13 cm.
Les pavages de premier établissement sont exécutes soit avec un coffre de 24 cm soit avec un coffre
de 18 cm d’épaisseur, les renouvellement de pavage en pavés neufs ou de remploi et les relevés à
bout sont exécutes également avec un coffre de 18 cm ou de 24 cm selon les indications des agents
de la Commune.

Het terreinoppervlak voor de bestrating wordt over de ganse breedte van de weg op minimum lengte van
20 meter gelijkvorming omgespit en met een houweel bewerkt, en dit op een door de Inspecteur generaal
of zijn gevolmachtigde nodig geoordeelde diepte. De onbruikbare materialen, straatstenen, stenen
gronden van slechte kwaliteit en in het algemeen alle voor de goede uitvoering van de werken
schadelijke materialen, moeten naarmate de vordering van de werken, weggeruimd worden. In geen
geval mag er op de werkterreinen aarde opgestapeld worden. De aardebaan van de rijweg wordt
vervolgens op een regelmatig en met de bestrating gelijkopend vlak aangelegd volgens het opgegeven
profiel, daarna krachtig en eenvormig aangestampt. Voor het aanleggen van de sleufbodem worden de
peilen van het plafond en de uit te voeren bestrating aangegeven door richtstenen. De uitgraving voor de
sleufbodem mag in geen geval minder bedragen dan 24 cm of 18 cm onder het bovenste peil van de
bestrating na de finale aanstamping. Behoudens andersluidende aanwijzingen van de Direktie der
werken moet de pijl van de zijwegboog gelijk zijn aan een zestigste van de bestrate breedte.
Zo nodig moet de aannemer de sleufbodem droogleggen gedurende de uitvoering der werken. Hij treft
terzake de vereiste maatregelen.
Hij spreidt regelmatig over het terrein een laag zand op een minimum lengte van 10 m. Deze laag wordt
besproeid en aangestampt, een tweede zandlaag dient als plaatsingvorm. In geen geval mag hij de
nieuwe, de hernieuwde of herlegde bestratingen nieuwe zandlaag onder de staart van de straatstenen,
buiten de grondwerken voor het aanleggen van helling en sleufvorming, na de laatste aanstamping
minder bedragen dan 11 cm dikte voor bestratingen uitgevoerd in sleuven van 24 cm en 5 cm dikte voor
dezen uitgevoerd in sleuven van 18 cm diepte.
De nieuwe en wedergebruikte straatstenen worden derwijze gesorteerd en geplaatst dat zij dichte en
aaneengesloten voegen vertonen (max. 5 mm) in onderling verband van een derde tot de helft van hun
lengte, in rechte en gelijke rijen geplaatst volgens de richtlijnen van de ambtenaren van het Bestuur,
derwijze dat de voegen haaks op de aslijn van de weg liggen. Op de kruispunten worden de
straatstenen in ridderkruisvorm gelegd. De rijen langs de watergreppels en tramsporen worden
afwisselend gevormd met stenen van het voorgeschreven type en stenen van anderhalve lengte. Waar
de straten van richting veranderen wordt de aansluiting uitgevoerd met stenen van behoorlijke vorm en
maten verkregen met het versnijden van de hele en de verbandstenen van normale vorm zonder maat-
noch prijsverhoging. Het Bestuur mag de speciale plaatsing van de straatstenen eisen.
Nadat de straatstenen met de hand worden geplaatst, worden ze op de einden en zijvlakken goed
aaneengesloten zodat de breedte van de voegen tot een minimum herleid wordt, zowel in eenzelfde rij
als tussen de rijen. De straatstenen moeten zowel van onder als rondom goed in het zand zitten en
stevig vastgezet worden met een ijzeren hamer van ten minstens 6 Kg. Het is de kasseilegger verboden
dit te doen met op de hoeken te kloppen.
Zij worden vervolgens vastgestampt met een straatstamper van ten minstes 18 Kg of volgens een
equivalent systeem.
Het aanstampen wordt om beurt en symmetrisch door twee arbeiders uitgevoerd op dezelfde rij en
begonnen aan de kantstenen om in het midden van de rijweg te eindigen. Het staat de Inspekteur
Generaal of zijn gemachtigde vrij ter nazicht een tweede aanstamping voor te schrijven. Wanneer deze
verrichting de bolvorming van de rijweg wijzigt, worden de vervormde delen verhoogd en hersteld.
Het aanstampen van de bestrating moet samen met het aanleggen gebeuren. De lengte van de niet
aangestampte bestrating mag nooit meer dan 10 m bedragen. Iedere gebroken, gespleten of ingezakte
straatsteen moet weggenomen en vervangen worden door een steen die de vereiste maten heeft en het
- 31 -
Le terrain à paver est bêché et pioché uniformément sur toute la largeur de la chaussée et par
longueur minimum de 20 mètres, et ce, à la profondeur qui est jugée nécessaire par l'Inspecteur
Général ou son délégué. Les matériaux non réutilisables, pavés, pierres, terres de mauvaise qualité et
généralement toutes les matières nuisibles à la bonne exécution des ouvrages, doivent être enlevés
au fur et à mesure de l'avancement des travaux; il ne peut, en aucun cas et sous aucun prétexte, être
fait des dépôts de terre sur les chantiers. Le lit de la chaussée est ensuite dressé de manière à
présenter partout une forme régulière et parallèle à la surface de pavage, suivant le profil imposé; puis
il doit être fortement et' uniformément damé. En vue de l'établissement du coffre du pavage, le niveau
du plafond et celui du pavage à réaliser, sont établis au moyen de pavés servant de témoins. Le
déblai pour le coffre ne peut, en aucun cas, être inférieur à 24 cm ou à 18 cm sous le niveau supérieur
du pavage après le damage final. Sauf indication contraire de la Direction des Travaux, la flèche du
bombement de la chaussée est égale au soixantième de la largeur pavée.
L'entrepreneur doit, s'il y a lieu, assécher le fond du coffre pendant l’exécution des travaux. Il prend, à
cette fin, toutes mesures utiles.
On étend sur le terrain et sur une longueur minimum de 10 mètres, une couche de sable
régulièrement répartie. Cette couche de sable est arrosée et damée, une seconde couche de sable
est étendue pour servir de forme aux pavés. L'épaisseur totale de la couche de sable neuf sous la
queue des pavés, en dehors des terrassements pour régler les pentes et former l'encaissement, dans
les pavages de premier établissement, renouvellements de pavage ou relevés à bout, ne peut, en
aucun cas, après le damage final du pavage, être inférieure à 11 cm d'épaisseur pour les pavages
exécutés en coffre de 24 cm et de 5 cm pour ceux exécutés avec un coffre de 18 cm.
Les pavés neufs ou de remploi sont choisis et assemblés de manière à former des joints serrés
(maximum 5 mm) et réguliers, en liaison réciproque du tiers à la moitié de leur longueur, ils sont posés
par rangées droites et égales, suivant les directions à prescrire par les agents de la Commune et
déterminés de façon que les joints continus soient d'équerre sur l'axe de la chaussée. Les carrefours
sont pavés en croix de chevalier. Les lignes de pavage contre les filets d'eau et contre les rails des
tramways sont formées alternativement de pavés de l'échantillon prescrit et de boutisses ayant la
longueur d'un pavé et demi. Les changements de direction sont raccordés au moyens de pavés de
forme et de dimensions convenables, obtenue en recoupant les pavés et les boutisses de forme
normale, sans supplément de mesurage ni de prix. La Commune se réserve le droit d'exiger le
bridage des pavés lors de leur pose.
Les pavés, après la pose à la main, sont serrés en bouts et en rives de manière à réduire la largeur
des joints au minimum, tant dans chaque ligne que d'une ligne à l'autre, bien garnis de sable, tant en
dessous qu'à leur pourtour et solidement affermis dans le coffre, sous le poids d'un marteau de
paveur en fer, de 6 kilogrammes au moins; il est interdit au paveur d'assujettir les payés en frappant
du marteau sur les angles.
Ils sont ensuite battus au refus au moyen d'une hie en fer pesant au moins 18 kilogrammes ou
système équivalent.
Le damage se fait par deux ouvriers opérant simultanément et symétriquement sur la même ligne de
pavés et en partant des bordures, pour aboutir à l'axe de la chaussée. Il est loisible à l'inspecteur
Général ou à son délégué, de prescrire un second damage, à titre de vérification; Si cette opération
altère le profil du bombement de la chaussée, les parties défectueuses sont relevées et reconstruites.
Le damage du pavage doit s'effectuer en même temps que son établissement En aucun cas, la
longueur du pavage non damé, ne peut excéder 10 mètres de longueur de la chaussée. Tout pavé qui
se brise, se fend ou s'enfonce en dessous du profil prescrit, est enlevé et remplacé par un autre ayant

opgelegde peil na aanstamping bereikt. les dimensions nécessaires et affleurant le niveau imposé après le damage.
- 32 -
De in mortel uit te voeren bestratingsdelen worden met een vlottend cementbad aangelegd. Les parties de pavage à exécuter éventuellement au mortier sont faites à bain flottant de mortier.
De in de rij werkende kasseileggers moeten met twee zijn voor een bestratingswerk van 6 m breedte,
met drie voor een van 7 à 8 m, met vier voor 9 à 10 m. Voor de pleinen is het aantal kasseileggers gelijk
aan 1 per 3 m.
Na de oplevering van de bestrating door de Ingenieur of zijn gemachtigde en nadat deze dit formeel aan
de aannemer heeft toegestaan, wordt de bestrating met een laag zand van 2 cm dikte bedekt.
Deze laag wordt flink besproeid door en op kosten van de aannemer, het Gemeentebestuur levert het
water. Wanneer de Ingenieur of zijn gemachtigde het voorschrijft, wordt er een tweede laag aangebracht
die op haar beurt besproeid wordt. Het overtollige zand moet op de eerste vordering van de ambtenaren
van het Bestuur door de aannemer worden weggevoerd.
De slangen en kranen, aansluitstukken nodig voor de besproeiing der werken worden door de aannemer
ter beschikking gesteld.
Wordt de aannemer belast met het wederbestraten van sleuven voor rekening van waterelektriciteits-
gas- en telefoondiensten, enz.., dan moet hij zonodig de overtollige gronde wegruimen en een laag ruw
zand van goede kwaliteit en 10 cm minimum dik uitspreiden. Deze laag wordt besproeid en krachtig
aangestampt. Een nieuwe laag wordt vervolgens aangelegd om als legvorm voor de straatstenen te
dienen en te vermijden dat de grondlaag word aangeraakt.
De bestrating wordt aan weerszijden 50 cm breder dan de eigenlijke sleuf aangelegd. Na de voltooiing
wordt de bestrating met een laag nieuw ruw zand afgedekt.
Tot de definitieve oplevering worden al de delen van de openbare weg die door de aannemer werden
bestraat door hem en op zijn kosten behoorlijk onderhouden. Bijgevolg moet hij voor de duur van de
waarborgtermijn deze delen glad houden, bolvorming, goed berijdbaar, zonder putten en kuilen; dit alles
zonder dat hij uit dien hoofde enige vergoeding kan eisen. Hetzelfde geldt voor de sleuven die om welke
reden ook in de openbare weg gemaakt werden. De wederbestrating van al de sleufoppervlakken en het
herstellen van andere, die onder de uitvoering van de werken leden, worden naarmate de vordering der
werken en zo dikwijls het nodig blijkt uitgevoerd tot er zich geen verzakkingen meer voordoen.
Deze werken worden achtenveertig uur na de verwittiging door de Dienst aan de aannemer door deze
laatste uitgevoerd. Indien hij binnen de drie dagen niet aan deze verplichting voldaan heeft, worden de
bestratingswerken ambtshalve door het Bestuur uitgevoerd; de kosten ervan worden ingehouden van de
aan de aannemer verschuldigde gelden en desnoods van de borgtocht.
De aannemer draagt zorg voor de straatstenen door het Gemeentebestuur op de werkterreinen of alle
andere plaatsen geleverd hetzij om verwerkt hetzij om op zijn kosten vervoerd te worden. Uit dien hoofde
wordt het aantal te verwerken of te vervoeren stenen tegensprekelijk geteld door de aannemer en het
Bestuur en het leidend personeel duidt een aangepast tellingsmiddel aan. Eveneens wordt een
tegensprekelijke controle gedaan na het vervoer of de verwerking.
Les paveurs en ligne doivent être au nombre de deux pour les pavages de 6 mètres de largeur, trois
pour ceux de 7 à 8 mètres, quatre pour ceux de 9 à 10 mètres. Pour les places, le nombre de paveurs
en ligne est égal à un par largeur de trois mètres.
Lorsque la réception du pavage a été faite par l'Ingénieur ou son délégué, et après que celui-ci ait
formellement autorisé l'entrepreneur à cet effet, le pavage est recouvert d'une couche de sable de 2
cm d’épaisseur.
Cette couche est fortement arrosée aux frais et par les soins de l'entrepreneur, l'eau étant fournie par
la Commune. Si l'ingénieur ou son délégué le prescrit, il est répandu une seconde couche, qui doit
être arrosée à son tour. L'excédent de sable doit être enlevé par l'entrepreneur à la première
réquisition des agents de la Commune.
Les tuyaux, lances, clefs, raccords nécessaires pour procéder à l'arrosage des ouvrages sont fournis
par l’entrepreneur.
Dans l'éventualité où l'entrepreneur serait chargé de repaver des tranchées pour le compte des
services des eaux, de l'électricité, du gaz, du téléphone, etc., il doit, au besoin, enlever les terres en
excès, étendre une couche de sable rude de bonne qualité, de 10 cm d'épaisseur minimum. Cette
couche de sable est arrosée et damée fortement, une nouvelle couche est étendue ensuite pour servir
de forme aux pavés sans qu'on ait à entamer la couche de fondation.
Le pavage est effectué sur une largeur de 50 cm de chaque côté en plus de la largeur de la tranchée
proprement dite. Le pavage terminé est recouvert d'une couche de sable rude neuf.
L'entrepreneur maintient en parfait état, à ses frais, jusqu'à la réception définitive, toutes les parties de
la voie publique qui ont été pavées par ses soins. En conséquence, il doit les maintenir pendant le
terme de garantie, unies, roulantes, exemptes de trous, flaches, ornières ou rouages et bombées
uniformément, sans avoir, de ce chef; droit à aucun paiement. Le repavage de toutes les surfaces des
tranchées et le remaniement des autres qui ont souffert de l'exécution des travaux d'ouverture de la
voie publique, sont effectués au fur et à mesure de l'avancement des travaux et aussi souvent que
cela s'avère nécessaire jusqu'à ce qu'il ne se produise plus d'affaissement.
Lesdits pavages sont refaits dans les quarante-huit heures qui suivent l'avertissement donné à
l'entrepreneur par le service. Si l'entrepreneur tarde à exécuter ces repavages, après une mise en
demeure restée sans suite, pendant trois jours, la Commune les fait exécuter d'office; les frais qui en
résultent sont retenus sur les sommes dues à l'entrepreneur et, au besoin, sur le cautionnement.
L'entrepreneur est responsable des pavés qui lui ont été fournis par la Commune, aux chantiers et
dans tous autres endroits, soit pour être mis en oeuvre, soit pour être transportés par ses soins. A cet
effet, le nombre de pavés à transporter ou à mettre en oeuvre est constaté contradictoirement par
l'entrepreneur et par la Commune et le personnel dirigeant désigne un moyen approprié à ce contrôle;
une vérification également contradictoire est faite après le transport ou la mise en oeuvre.

Het leveren van straatstenen, zand, gronden, enz.. op de werkterreinen en het wegvoeren buiten de werf
van stenen, gronden, puin, steenafval, enz. mag niet gebeuren buiten de gewone werkuren behalve
tegengesteld advies van het Bestuur. De aannemer mag zich aan dit voorschrift niet onttrekken.
De aannemer moet de op zijn werkterrein opgehoopte nieuwe of andere straat- of stoepstenen
verlichten. De aannemer moet de ontbrekende stenen vervangen voor de volledige uitvoering van de
werken.
De prijs per vierkante bestrating omvat alle leveringen en handarbeid (behalve de levering der
straatstenen).
- 33 -
ARTIKEL 14. - STRAATKOLKEN ARTICLE 14. - AVALOIRS
Zij zijn uit gietijzer, model type « Stad Brussel ». Het deksel wordt steeds gesloten in de richting van
het verkeer.
De kolken worden geplaatst op een fundering in mager beton van 20 cm dikte die 10 cm op de
kolkbodem uitsteekt. De aansluiting van de kolken vertoont een helling van 45° maximum; bijgevolg is
de lokalisatie der funderingen bepaald. De sleuven voor de aansluiting der kolken worden in één enkel
werk uitgevoerd en de aannemer draagt alle verantwoordelijkheid die onafscheidelijk verbonden is
met een onvoldoende aanstamping van de opvullingen. Na de aansluiting wordt de kolk volledig
omhuld met een kraag in mager beton van 0,20 m breedte die aanvangt op het hoogste peil van de
kolkfundering en loopt tot aan het middenpeil van de kolk zelf.
ARTIKEL 15. - ANTIPARKEERPALEN ARTICLE 15. - BOLLARDS
L'approvisionnement des pavés, du sable, des terres, etc., à pied d'oeuvre, comme les transports en
dehors du chantier, des pavés, des terres, décombres, déchets de pavés, etc., ne peuvent être
effectués en dehors des heures habituelles de travail, sauf avis contraire de la Commune. Il est
strictement interdit à l'adjudicataire de déroger à cette règle.
L'entrepreneur est tenu d'assurer à ses frais l'éclairage des pavés neufs et autres, mis en nacelles,
sur le chantier. L'entrepreneur doit remplacer les pavés manquants pour l'exécution complète des
travaux.
Le prix du mètre carré de pavage comprend toutes les fournitures et la main-d’œuvre(sauf la
fourniture des pavés).
Les avaloirs sont en fonte, modèle type « Ville de Bruxelles ». Le couvercle doit toujours se fermer
dans le sens du trafic.
Les avaloirs sont à placer sur une fondation en béton maigre, de 20 cm d'épaisseur qui déborde de 10
cm sur l'assise de l'avaloir. Le branchement des avaloirs présente une pente de 45° au plus, la
localisation des fondations étant déterminée en conséquence. Les tranchées pour le branchement des
avaloirs seront creusées en une fois et l'entrepreneur supportera tous les risques inhérents à un
damage insuffisant des remblais. Après branchement, l'avaloir sera entouré complètement d'un collier
en béton maigre de 0,20 m de largeur débutant au niveau supérieur de la fondation de l'avaloir pour
arriver à mi-hauteur de l’avaloir
De antiparkeerpalen zijn uit gietijzer, zijn van het type « Stad Brussel » of van het type « Elsene » of Les bollards en fonte, sont du modèle type de type « Ville de Bruxelles »ou du type « Ixelles » ou type
van het type « Ukkel », overeenkomstig de aanwijzingen van het detailplan 909A.
« Uccle », conformes aux indications de plan de détail 909A.
Zij worden in groen RAL-6009 geverfd. Ils sont peints en vert RAL-6009.
De antiparkeerpaaltjes van het type "Stad Brussel" zijn in nodulair gietijzer FNG 500-7 volgens NBN
830-02.en zijn gegoten uit één stuk volgens plan. Het wapenschild van de Gemeente is langs de twee
zijden en in de massa gegoten. Het gewicht per paaltje is 42kg. Het paaltje is massief gegoten
De zichtbare delen zijn als volgt behandeld: Les parties visibles sont traitées comme suit:
-zandstralen - sablage
-metallisatie Z80 volgens NBN 755 - métallisation Z80 suivant NBN 755
-grondverf op basis van alkydehars
Les bollards de type « Ville de Bruxelles » sont coulés d'une seule pièce en fonte nodulaire FNG 500-
7 suivant NBN 830-02. Le logo de la Commune est coulé en double face et est coulé dans la masse.
Le poids est de 42kg/potelet. Le potelet est coulé plein.
-une couche d'accrochage à base de résine alkyde.
-eindlaag op basis van alkydehars RAL 6009 (groen). - deux couches de finition à base de résine alkyde RAL 6009 (vert).
Verankering: De paaltjes worden in de vertikale richting over een lengte van 35 cm vastgebetonneerd
in een betonnen voetstuk 30x30 cm dat ter plaatse gegoten is op een diepte van 50 cm.
De verankeringen worden door de aannemer voorzien. Les ancrages sont à prévoir par l'entrepreneur.
Ancrage: les potelets sont bétonnés à la verticale sur une longueur de 35 cm dans un socle de béton
30 x 30 cm coulé en place sur une profondeur de 50cm.

De antiparkeerpaaltjes van het type "Elsene" zijn in nodulair gietijzer GGG 500-7 volgens DIN 1693.en
zijn gegoten uit één stuk volgens plan. De paaltjes zijn zodanig verpakt dat ze beschermd zijn tegen
beschadiging tijdens transport en plaatsing.
- 34 -
Les bollards du type « Ixelles »sont en fonte nodulaire GGG500-7 suivant DIN 1693 et coulées en une
pièce. Les bornes sont protégées des chocs de manière à subir aucun dommage ni dégradation
pendant le transport ou leur placement.
Afmetingen: Les dimensions sont :
boven de grond 510mm (800mm), hauteur hors sol : 510 mm (800mm)
diameter 120mm. diamètre 120mm.
De lengte van het te verankeren gedeelte is 250 mm en de diameter van de verankering is 120 mm. La partie enterrée est d'au moins 250 mm de long et a un diamètre de 120 mm..
De zichtbare delen zijn als volgt behandeld: Les parties visibles sont traitées comme suit :
zandstralen sa 2,5
metallisatie Z80 (NBN 755)
grondverf op basis van zinkepoxy
eindlaag op basis van polyurethaan RAL 6009 (groen).
De houten palen zijn uit hout van het harde type en behoort tot de hardheidsklas 1 (meer dan 25 jaar
aan de grond en meer dan 50 jaar aan de lucht).De palen zijn voorzien van 4 afgeschuinde kanten,
met twee horizontale groeven met lichtweerkaatsende banden op het bovenste deel, en van een kop
in diamantvorm. Alle vlakken zijn geschaafd en behandeld met inpregneerbeits.
De afmetingen zijn : Les dimensions sont :
doorsnede : ± 14 x 14 cm section : 14x14cm
sablage sa 2,5
métallisation suivant NBN 755-Z80
couche primaire (époxy de Zn)
couche de finition polyuréthane RAL 6009 (vert)
hoogte : 100 en 140 cm hauteur : 100 et 140 cm
Zij zullen in de grond bevestigd worden tot 43 cm van de hoogte en omringd worden met beton, dat op
de juiste manier aangestampd is over de ganse hoogte van het ingegraven gedeelte. De stoepbestrating
zal perfekt aangepast worden rond elk element. De palen zullen met de koord geplaatst worden volgens
de voorgeschreven niveau's, rekening houdend met de helling van de stoepen en volgens de
aanduidingen van de leidinggevende ambtenaar.
Les bollards en bois sont en bois du type dur et répondent à la classe de durabilité 1 (plus de 25 ans
au sol et plus de 50 ans en aérien). Les poteaux sont pourvus de 4 côtés biseautés, de deux rainures
horizontales avec bandes réfléchissantes à la partie supérieure, et d’une tête en forme de diamant.
Toutes les faces sont rabotées et traitées au brou de noix.
Ils seront scellés dans le sol jusqu’ à 43 cm de la hauteur et entourés de béton - correctement damé
sur toute la hauteur de la partie enterrée. Le revêtement du trottoir sera parfaitement adopté autour de
chaque élément. Les poteaux seront placés au cordeau, suivant les niveaux prescrits, compte tenu
des parties des trottoirs et selon les indications données sur place par le fonctionnaire dirigeant.
Monsters moeten voorgelegd worden aan het Bestuur, vooraleer de werf te bevoorraden. Des échantillons devront être présentés à la Commune avant approvisionnement du chantier
ARTIKEL 16. - KELDERGATEN EN- VENSTERS ARTICLE 16. - SOUPIRAUX ET FENETRES DE CAVES
De aannemer zal, volgens de richtlijnen van de afgevaardigde van het Bestuur, overgaan tot het op niveau
zetten van de keldergaten en de vensterplinten van de kelders in de opnieuw aangelegde voetpaden.
Het ontwrichte metselwerk dat zich vlak onder het kader bevindt zal hersteld worden en de elementen in
oude en beschadigde blauwe steen zullen eventueel vervangen worden na advies van de afgevaardigde
ambtenaar.Deze werken maken deel van een afzonderlijke post van de prijslijst van het lastenboek.
Een staat van bevinding van deze zones in het publiek domein zal voorafgaandelijk opgesteld worden door
en op kosten van de aannemer.
L'entrepreneur procédera, selon les directives du délégué de l'Administration, à la mise à niveau des
soupiraux et des plinthes des fenêtres de cave dans les trottoirs remaniés.
La maçonnerie disloquée se trouvant directement sous l'encadrement sera remise en état et les
éléments en pierre bleue vétustes ou endommagés remplacés éventuellement après avis du
fonctionnaire délégué. Ces travaux font l'objet d'un poste séparé au bordereau des prix du cahier
spécial des charges.
Un état des lieux des emprises dans le domaine public sera dressé préalablement aux travaux par et
aux frais de l'entrepreneur.
ARTIKEL 17. - BOOMKUILEN EN BEPLANTINGEN ARTICLE 17. - FOSSES D'ARBRES ET PLANTATION
Het hoofdstuk K van het type-bestek nr 150 van 1978 wordt door de volgende voorschriften gewijzigd
of aangevuld.
Le chapitre K du Cahier des charges-type 150 de 1978 est modifié ou complété par les prescriptions
suivantes.
De te beplanten boomsoort is de pyrus calleryana "Chanticleer". L'essence des arbres à planter est le pyrus calleryana "Chanticleer".

De plantkuil zal 0,9 m x 0,9 m et 0,9 m diepte of andere afmeting in functie van de plannen hebben.
De omkadering van de kuil zal met kanstenen in beton C van 1,00 m x 0,05 m x 0,20 m. worden
uitgevoerd of indien in de rijweg uitgevoerd met kantstenen van 1,00 x 0,15 x 0,27 m in blauwe
kunststeen zoals beschreven in artikel 12 en uitgevoerd worden volgens het detailplan. De fundering
zal identiek zijn aan die van de kantstenen.
Het aanleggen van de boomkuil en bijbehorende werken (leveren en plaatsen van teelaarde, gekruiste
soepele drain,..) voor een volledig, buiten het leveren en planten van de hoogstammige boom, maakt
deel uit van een afzonderlijke post
Indien de boomkuilen worden uitgevoerd in de rijweg, maken deze werken tevens deel uit van een
eveneens afzonderlijke post
Alle de kuilen zullen worden uitgegraven vóór de beplanting die slechts na de goedkeuring van de
kuilen mag beginnen.
De geleverde bomen hebben een omtrek van 18-20 cm op 1 m boven de kraag. Het planten geschiedt
volgens de hierna volgende voorschriften :
a)De bomen worden verplant, besnoeid en vervoerd door de aannemer met een voldoende grote kluit,
verpakt in een jutedoek. De handeling is begrepen in de eenheidsprijzen vermeld in de
overeenkomstige post van de meetstaat.
b)De bomen moeten door gekwalificeerde tuinlieden geplant worden met behulp van het voor dat werk
geschikt materieel om de wortels intact te houden op minstens 60 cm van de as van de boom aan de
kraag. De bestaande haarwortels moeten behouden worden. Het snoeien van de wortels geschiedt in
het bijzijn en volgens de aanwijzingen van een afgevaardige van de bouwheer.
c)Alle hanteringen geschieden met de nodige voorzorgen om de stammen, takken en wortels
ongeschonden, goed vers te houden vanaf het ogenblik van de verplanting tot op het ogenblik van de
definitieve planting.
Alle door de onplantings- of plantingswerken beschadigde bomen zulllen geweigerd worden en
moeten op kosten van de aannemer vervangen worden.
d)Na het snoeien van de wortels en de takken geschiedt het planten volgens voorschriften van het
type-bestek 108 van 1972 - hoofdstuk G.2.2.8 aangevuld door wat volgt :
begieten met 200 l gedecanteerd water per boom, wanneer de plantkuil tot ¾ gevuld is met
fijne teelaarde en verbeteraars;
een mat van ontbonden mest bedekt de oppervlakte van de kuil over een dikte van 7 cm,
gelijkmatig verdeeld, bedekt met een laag van aarde.
De steunstokken voor bomen van meer dan 20 cm omtrek afmeten 2,50 m tot 3 m lang voor
de bundelsteunen. De steunen worden tot op het wit hout ontschorst en geïmpregneerd met
fluor-, chroom- en koperzouten over het hele lengte. De stokken worden minstens 1 m diep
in de grond gestoken. Ze hebben een omtrek van 24/28 cm aan de basis en 18/20 cm aan
de bovenste uiteinde. Voor het tuien zijn de latten die de stokken verbinden van stevig hout
en is de bescherming van de stammen in elk geval verzekerd.
e)Het verankeren van de bomen geschiedt volgens de regels van het vak en de uitvoeringswijze moet
door de afgevaardigde van de bouwheer goedgekeurd worden.
- 35 -
La fosse de plantation aura 0.90 m x 0.90 m et 0,9 m de profondeur ou toute autre dimension en
fonction des plans. L'encadrement de la fosse sera faite en bordure en béton C 1,00 m x 0,05 m x
0,20 m ou si exécuté dans la voirie en bordure de 1,00 x 0,15 x 0,27 m en pierre bleue reconstituée
comme décrit à l’article 12 et mis en oeuvre suivant le plan de détail La fondation sera identique à
celle des bordures.
La mise en oeuvre des fosses d’arbres et travaux connexes (fourniture et mise en oeuvre de terre
arable, drain souple croissé,…) pour un travail fini, à part la fourniture et la plantation d’arbres hauttige,
font partie d’un poste séparé
Si la fosse d’arbre est mise en oeuvre en voirie, ces travaux font partie à la fois d’un poste séparé
Toutes les fosses seront creusées avant la plantation qui ne peut commencer qu'après l'accord sur les
fosses.
Les arbres fournis ont une circonférence de 18 - 20 cm à 1 m au-dessus du collet. La plantation
s'exécute suivant les prescriptions ci-après :
a)Les arbres sont déplantés, élagués, chargés et transportés par l'entrepreneur avec une motte
suffisante, gainés d'une toile de jute. Les opérations sont comprises dans les prix unitaires figurant au
poste correspondant du métré.
b)La plantation doit être pratiquée par des jardiniers qualifiés à l'aide du matériel requis pour ce genre
de travail, de façon à maintenir intactes les racines à au moins 60 cm de l'axe de l'arbre au collet. Tout
le chevelu existant doit être maintenu. La taille des racines se fait en présence et suivant les
indications d'un délégué du maître de l'ouvrage.
c)Toutes les manipulations s'effectuant en prenant les précautions nécessaires pour maintenir les
tronçons, branches et racines intactes, bien fraîches, depuis le moment de la déplantation jusqu'au
moment de la plantation en place.
Tous les arbres abîmés par les travaux de déplantation ou par la plantation seront refusés et sont à
remplacer par et aux frais de l'entrepreneur.
d)Après habillage des racines et de la ramure, la plantation s'effectue suivant les prescriptions du
cahier des charges-type 108 de 1972 - chapitre G.2.2.8 complété par ce qui suit :
l'arrosage s'effectue à l'aide de 200 l d'eau décanté par arbre, lorsque la fosse de plantation
est au 3/4 remplie de terre fine arable et des amendements;
un paillis de fumier décomposé couvre la surface de la fosse sur une épaisseur de 7 cm,
uniformément réparti, il sera recouvert par une couche de terre.
les tuteurs, pour arbres de 20 cm de circonférence, mesurent 2,50 m à 3 m de long pour les
tuteurages en faisceaux. Les tuteurs seront décortiqués à blanc et imprégnés de sels fluor,
chrome et cuivre sur toute la longueur. Les tuteurs sont enfoncés à au moins 1 m dans le
sol. Les tuteurs mesurent 24/28 cm de circonférence à la base et 18/20 cm au fin bout. Pour
le haubanage, les lattes qui relient les tuteurs sont en bois solide et en tous cas, la
protection des troncs est assurée parfaitement.
e)Le haubanage des arbres s'effectue selon les règles de l'art dont le mode d'exécution est à
approuver par le délégué du maître de l'ouvrage.
f)Houtspaanders bedekken de grond om onkruid te voorkomen. f)Des copeaux en écorce de résineux recouvrent la terre arable afin d'éviter l'apparition de mauvaises
herbes.
g)Een soepele gekruiste drain ø 80 mm zal geplaatst worden in de kuil, in diagonaal en met stoppen
aan te uiteinden.
g)Un drain souple 80 mm croisé sera placé dans la fosse en diagonale avec des bouchons aux
extrémités visibles.

h)De jonge bomen zijn voorzien van een binding op een afstand van 0,10 m van de top van de stok.
De bindingen van rubber of een ander materiaal moeten ter goedkeuring van de afgevaardigde van de
bouwheer voorgelegd worden. De vaststelling wordt uitgevoerd als wat volgt :
- 36 -
h)Les baliveaux sont pourvus d'un lien placé à 0,10 m du sommet du tuteur. Les liens en caoutchouc
ou autre matière doivent être proposés à l'agréation du délégué du maître de l'ouvrage. La fixation se
fait comme suit :
de 3 bindingen worden bevestigd door dubbele wringing tussen de bomen en de stok; les trois liens sont fixés par double torsion entre l'arbre et le tuteur;
de bovenste binding wordt geplaatst op 10 cm van de top van de stok. le lien supérieur est placé à 10 cm du sommet du tuteur.
i)Bij het planten van bomen met klompen wordt overvloedig gegoten wanneer de kuil half gevuld is
zodanig dat de reeds gezette aarde volledig met water verzadigd wordt. De volgende aardlagen
worden pas geplaatst na volledige opslorping van het water.
Bij droge zomer zal elke plant begoten worden na elke periode van drie weken droog weer. Daartoe
opent de aannemer een cirkelvormige voor met een diepte van 0,15 m op 0,30 m van de voet van de
boom en giet er de nodige hoeveelheid water in, te bepalen door de afgevaardigde van de bouwheer.
De voor wordt onmiddellijk opgevuld na volledige opslorping van het water.
j)Monsters - technische keuring j) Echantillons - réception technique
een voldoende monster van de te verwerken materialen zoals voorziene verbeteraars,
teelaarde, wordt voorgelegd aan de leiding der werken en moet voor de verwerking te
gepasten tijde op de bouwplaats of zelfs in de boomkwekerij aanvaard worden.
alle verschillende in dit bijzonder bestek voorziene bomen en planten moeten aan de
volgende vereisten beantwoorden :
o ze moeten gedurende deze periode alle beste voorbereidingszorgen krijgen om
kwetsuren van de wortels bij de definitieve planting te voorkomen;
o ze zullen vervoerd worden en geplaatst op de voorziene plantoorden, met hun
kweekattest. Deze zullen worden verwijderd op het ogenblik van het plannen, met
alle nodige voorzorgen om de haarwortels niet te beschadigen.
i)Au cours de la plantation de sujets pourvus de mottes, un arrosage copieux est effectué lorsque la
fosse est à demi comblée, de telle manière que la terre déjà en place soit complètement saturée
d'eau. Les couches suivantes de terre ne sont placées qu'après absorption complète d'eau.
En cas d'été sec, on procède, pour tout plant, à un arrosage au bout de chaque période de trois
semaines de temps sec. A cette fin, l'entrepreneur ouvre un sillon circulaire de 0,15 m de profondeur à
0,30 m du pied du sujet et il y verse la quantité d'eau nécessaire à déterminer par le délégué du
maître de l'ouvrage. Le sillon est comblé immédiatement après absorption complète de l'eau.
un échantillon suffisant des matériaux à mettre en oeuvre tels qu’engrais et amendements
prévus, terres arables, est présenté à la direction des travaux et doit être agréé sur chantier
en temps utile, voire en pépinière, avant la mise en oeuvre.
tous les arbres et végétaux divers prévus au présent cahier des charges devront aux
exigences suivantes :
o ils devront recevoir tous les meilleurs soins de préparation pendant cette période
afin d'éviter au maximum tout traumatisme radiculaire lors de la plantation
définitive;
ARTIKEL 18. - TEELAARDE ARTICLE 18. - TERRE ARABLE
o ils seront transportés et placés aux endroits de plantation prévus, munis de leur
récépissé de culture. Ceux-ci seront enlevés au moment de la plantation avec
toutes les précautions nécessaires, afin d'éviter de causer des dégâts au chevelu
des racines.
Voor beplanting in alle nodige zones alsook hun profilering. wordt de door de aannemer te leveren Pour plantation dans toutes les zones nécessaires ainsi que leur mise sous profil. La terre arable à
teelaarde gewonnen op een diepte van max. 0,30 m.
fournir par l'entrepreneur est extraite au max. 0,30 m de profondeur.
Ze omvat minstens 5% in ammoniak 4% oplosbare en onoplosbare organische stoffen. Elle contient au moins 5% de matières organiques solubles ou non solubles dans l'ammoniac 4%.
Ongeacht haar herkomst wordt ze gereinigd en omvat ze geen stenen, wortels of ander afval die de Quelle que soit son origine, elle est nettoyée et ne contient ni pierres, ni racines, ni autres déchets
groei van de planten zou kunnen hinderen.
pouvant entraver la croissance des végétaux.
Ze mag afkomstig zijn van weiden maar ze moet homogeen zijn en ontdaan van hondgras en andere Elle peut provenir de prairies rehaussées mais elle doit être homogène et débarrassée du chiendent
planten.
et autres végétaux.
De aarde is in elk geval afkomstig van de laag A1 of van de humus of de gemenaliseerde laag Les terres proviennent en tous les cas de l'horizon A1 ou de l'horizon humique ou mélanisé composé
samengesteld uit minerale stoffen die innig met humus vermengd zijn. Deze laag is gekenmerkt door de substances minérales intimement mélangée à de l'humus. Cette couche de terre est caractérisée
haar donkere kleur.
par sa coloration foncée.
De pH van de te leveren aarde is neutraal of mag variëren tussen 7 en 7,5. Het volume gewicht is Le pH des terres à livrer est neutre ou peut varier entre 7 et 7,5. Son poids spécifique est compté pour
1500 kg per m³.
1500 kg au m³.
Ze heeft een evenwichtige structuur. Elle répond à une texture équilibrée.

ARTIKEL 19. – AFBRAAK VAN BESTAANDE EN VERWERKEN VAN NIEUWE
KOOLWATERSTOFHOUDENDE VERHARDINGEN
De voorschriften van de volgende artikels wijzigen en vullen aan :
- 37 -
ARTICLE 19. –DEMONTAGE DES REVETEMENTS HYDROCARBONES EXISTANTS ET MISE EN
ŒUVRE DES NOUVEAUX REVETEMENTS HYDROCARBONES
Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
Het bestek – type 2000 betreffende het wegennet van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest ; Le cahier des charges – type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale;
AFBRAAK VAN DE BESTAANDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEG-BEDEKKING
De middelen voor de afbraak of eventueel wegschrappen van de bestaande asfaltverhardingen zijn
overgelaten aan de keuze van de aannemer. Zij zullen oordeelkunding gekozen worden om primo elke
beschadiging aan de onderliggende bestrating in straatkeien of andere te vermijden, om secundo te
kunnen werken in de straten met een bol dwarsprofiel en tertio om de kanstenen van de stoep, de
rioolkolken en andere niet te beschadigen.
De mechanische freesmachines van 50 cm breedte worden nadrukkelijk aanbevolen om de
oppervlaken evenals de overblijvende asfaltstroken van de 20 à 30 cm breedte langsheen de stoep
handmatig op te breken (steenbikkers).
Het is verboden om machines aan te wenden om de bestaande asfaltlaag op te ruien of te breken. De
aannemer zal er over waken dat er machines aangewend worden in overeenstemming met de
draagkracht van de te behandelen openbare wegen.
Zij zullen nochtans onderworpen worden aan de Bestuursafgevaardigde vóór de uitvoering der werken.
De omtrek van de te slopen asfaltgedeelten zal nochtans volledig moeten worden gesneden met de
zaag of de beitel, tot aan de fundering van de slechte gedeelten; de boorden zullen worden opgekapt
en verticaal gesneden in rechte lijnen, met een rechte hoek en worden geschikt, voor zover mogelijk in
een richting die door de leidende ambtenaar wordt opgelegd.
Anderzijds onderstrepen we dat het om veroudende wegen gaat waarvan de onderliggende bekleding
in straatkeien niet altijd regelmatig is. De inschrijvers zijn ertoe gehouden ermee rekening te houden bij
het opstellen van de prijzen.
VERWERKEN VAN DE KOOLWATERSTOFHOUDENDE PRODUKTEN
1. Opbreking en/of opruiming, opladen en verwijdering van bestaande tapijten naar een stort
waarover de aannemer dient te beschikken en dit door zijn zorgen en op zijn kosten, alsook het
verzorgd reinigen van de rijweg en van de fundering;
2. Een hechtingslaag op de bestrating en op de fundering
3. Het plaatselijk herprofileren van de inzakkingen en uithollingen met asfalt beton type BB3D
4. De levering en het aanbrengen van een herprofileringslaag;
5. Verhogen van de riooldeksels, de deksels van de toezichtputten, de schuifkamers, de merkstenen
en van alle gelijkaardige deksels;
DEMONTAGE DES REVETEMENTS ASPHALTIQUES EXISTANTS
Les moyens de démontage ou éventuellement le rabotage des revêtements asphaltiques existants sont
laissés au choix de l'entrepreneur. Ils seront judicieusement choisis primo pour éviter toutes les
dégradations au revêtement sous-jacent en pavés de rue, secundo pour pouvoir travailler les rues à
profil en travers bombés et tertio, pour ne pas abîmer les trottoirs, les avaloirs et autres.
Les fraiseuses mécaniques de 50 cm de large sont vivement conseillées pour les surfaces ainsi que le
démontage manuel à l’aide de marteaux piqueurs par exemple pour les bandes d’asphalte de 20 à 30
cm restant le long des bordures de trottoirs après raclage.
Il est strictement interdit d’utiliser des engins pour soulever ou briser l’asphalte. l’entrepreneur veillera
également à utiliser des engins compatibles avec la portance faible des voies publiques à traiter.
Ils seront cependant soumis au fonctionnaire délégué avant exécution des travaux.
Le pourtour des parties d'asphalte à démolir devra cependant être entièrement découpé à la
tronçonneuse ou à la tranche, jusqu'à la fondation pour des parties défectueuses, les bords seront
ravivés et coupés bien verticalement suivant les lignes droites et se recoupant à angle droit et disposés
autant que possible dans une direction imposée par le fonctionnaire dirigeant.
Par ailleurs, nous soulignons qu’il s’agit d’anciennes voiries dont le revêtement sous-jacent en pavés de
rue n’est pas toujours régulier. Les soumissionnaires sont tenus d’en tenir compte dans l’établissement
des prix.
MISE EN OEUVRE tDES PRODUITS HYDROCARBONES.
1. démontage et /ou rabotage, chargement et évacuation des tapis existants à un versage que
l'entrepreneur doit se procurer le tout aux soins et aux frais de l'entrepreneur ainsi que le
nettoyage soigné de la chaussée et de la fondation;
2. la fourniture et la mise en œuvre d'une couche d'accrochage sur pavage et sur la fondation.
3. le reprofilage local des flaques et dépressions à l'aide de béton asphaltique type BB3D
4. la fourniture et la pose de la couche de liaison et de reprofilage;
5. le rehaussement de taques d'égout et des regards de visites, des chambres de vannes, des
bornes de repérages et de toutes taques similaires;
6. De levering en het aanleggen op de onderste laag van een kleeflaag:; 6. la fourniture et la pose d'une couche d'accrochage sur la couche inférieure;
7. Het verwezenlijken van de watergreppels met planken 4/4 x 15 cm; 7. la réalisation de filets d'eau au moyen de voliges 4/4 x 15 cm;

- 38 -
8. De levering en het aanbrengen van een slijtlaag in asfaltbeton type BB4C 8. la fourniture et la pose d'une couche d'usure en béton asphaltique type BB4C;
9. Het bestrijken van de watergreppels met cationische aardpekemulsie met minimum 50 % aardpek
(1 kg per str.meter) + Rijnzand op 20 cm breedte.
De rollaag (niet de onderlagen) worden zonder langsvoeg aangelegd. Hiervoor gebruikt de aannemer
twee of meerdere afwerkingsmachines volgens de breedte van de rijbaan, die zijde aan zijde of met
licht verzet werken; de dwarsafstand tussen beide werktuigen bedraagt maximum ongeveer één meter.
De aannemer zal alle nodige voorzieningen nemen om te vermijden dat er afval van waterstofhoudende
materialen in de straatkolken terechtkomen.
9. le badigeonnage des filets d'eau à l'aide d'émulsion cationique à 50 % minimum de bitume (1 kg
au mètre courant) + sable du Rhin sur 20 cm de largeur.
Le tapis de roulement (non les sous-couches) sera posé sans joint longitudinal. Pour cela,
l'entrepreneur utilisera deux ou plusieurs finisseuses, suivants la largeur de la chaussée, travaillant côte
à côte ou légèrement décalées, la distance transversale entre deux engins étant au maximum d'un
mètre environ.
L'entrepreneur prendra toutes les précautions nécessaires afin d'éviter le dépôt d'hydrocarboné dans
les avaloirs
.
ARTIKEL 20. - BITUMINEUZE VERHARDINGEN ARTICLE 20. - REVETEMENTS HYDROCARBONES
De voorschriften van de volgende artikels wijzigen en vullen aan : Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
Het bestek – type 2000 betreffende het wegennet van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest,
hoofdstuk F ;
20.1. Beschrijving 20.1. Description
De bitumineuze verhardingen worden verkregen door het verwerken en verdichten van bitumineuze
producten die zijn samengesteld uit steenslag, zand, vulstof en een bitumineus bindmiddel.
De profileer- en verbindingslagen worden uitgevoerd in bitumineuze producten van het type BB – 3. De
deklaag is ofwel een “gesloten laag” van het type BB-1, BB-4,
Alle verhardingen worden bekrachtigd door een onpartijdig erkend controleorganisme.
20.2. Technische bepalingen
20.2.1. MATERIALEN
De materialen beantwoorden aan de voorschriften van hoofdstuk C die erop betrekking hebben, zijnde:
Le cahier des charges – type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale,
chapitre F;
Les revêtements hydrocarbonés sont obtenus par la mise en oeuvre et le compactage de produits
hydrocarbonés composés de pierres, de sable, de filler et de liant hydrocarboné..
Les couches de reprofilage et de liaison sont réalisées en produits hydrocarbonés type BB - 3. La
couche de roulement est un revêtement fermé de type BB - 4,
Tous les revêtements seront certifiés par un organisme de contrôle impartial agréé.
20.2. Clauses techniques
20.2.1. MATERIAUX
Ils répondent aux prescriptions du chapitre C les concernant, à savoir :
- zand § C.2.2. sables § C.2.2.
- steenslag § C.3.2. pierres § C.3.2.
- slakken § C.3.3.9 scories § C.3.3.9
- kalk § C.6.2.3. chaux § C.6.2.3.
- vulstof § C.7. filler § C.7.
- bitumen § C.8.2. bitume § C.8.2.
- bitumenemulsie § C.8.4. émulsion de bitume § C.8.4.
- vezels, gebruikt als vloeiremmers: § C.19. fibres utilisées en tant qu’inhibiteur d’écoulement : § C.19.
- puin van bitumineus omhuld materiaal voor koudasfalt van het type BB - 3: § C.3.3.8. concassés de débris d’enrobés bitumineux pour enrobés type BB - 3 : § C.3.3.8.

20.2.2. BENAMING, TYPE-SAMENSTELLING EN KENMERKEN
DENOMINATION, COMPOSITION-TYPE ET CARACTERISTIQUES
20.2.2.1. MENGSELS VOOR TOPLAGEN
PRODUITS POUR COUCHES DE ROULEMENT
- 39 -
1. Revêtements fermés. 1. Dichte verhardingen.
TYPE BB-4 C
Granularité
Korrelmaat 0/10
Composition en masse : (1)
Pierres
Sable
Filler (2 )
Teneur en liant (3)
Type de bitum Type
Epaisseur nominale en cm (4)
Gewichtssamenstelling: (1)
Steenslag 56 à 60
56 tot 60
Zand 32,5 à 36,5
32,5 tot 36,5
Vulstof (2) 6,5 à 8,5
6,5 tot 8,5
Hoeveelheid bindmiddel (3) 6 à 7
6 tot 7
Type bindmiddel 50/70
50/70
Nominale dikte in cm (4) 4
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats secs. (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa bindmiddel tot de massa
van alle droge materialen.
(4) Suivant prescription des documents d’adjudication. (4) Volgens de voorschriften van de aanbestedingsdocumenten

20.2.2.2.
VERBINDINGS EN HERPROFILERINGSLAGEN
COUCHES DE LIAISON ET DE REPROFILAGE
TYPE BB - 3 D
Usage :
Toepassing
Liaison ou reprofilage Verbinding of herprofilering
Granularité
Korrelmaat
Composition en masse :
Gewichtssamenstelling
0/7
Pierres (4)
Steenslag (4)
56 à 60
Sables
Zand
33,5 à 37,5
Filler (2)
Vulstof (2)
5,5 à 7,5
Teneur en liant (3)
Bindmiddel (3)
4,8 à 5,7
Type de bitume
Type van bitumen
50/70 (5)
Epaisseurs nominales des couches de liaison
Nominale dikte van de verbindingslagen
3 cm
Epaisseur de reprofilage
Dikte profileerlagen
1,5 à 4 cm
Avec réchauffage préalable ou en centrale à tambour sécheur Sans préchauffage préalable
enrobeur
Met voorverwarming of verwarming in centrale met droogtrommel
Zonder voorafgaande verwarming
provenant d’un lot homogène
afkomstig van homogene partij
max. 50 %
max. 10 %
provenant d’un lot non-homogène
afkomstig van niet-homogene partij
max. 20 % max. 10 %
- 40 -
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats secs. (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa bindmiddel tot de massa
van alle droge materialen.
(4) Les pourcentages de concassés de débris d’enrobés bitumineux suivants peuvent être ajoutés dans (4) De onderstaande percentages asfaltpuingranulaat kunnen worden toegevoegd bij de fabricage van
la fabrication d’enrobés de type BB - 3.
(5). Les documents d'adjudication peuvent prévoir l'utilisation des autres liants suivants : bitumes
additionnés, bitumes élastomères, bitume dur 10/20,...
mengsels van het type BB - 3.
(5) De aanbestedingsdocumenten kunnen het gebruik van de volgende andere bindmiddelen voorzien:
bitumen met additieven, elastomeer-bitumen, hard bitumen 10/20, ....

20.2.2.3. SAMENSTELLING VAN DE OPPERVLAKTEBEHANDELING
- 41 -
De behandeling van het oppervlak van de lagen van het type BB-4 C behelst het strooien van 1,5 tot 2
kg/m² steenslag van het kaliber 4/7; die steenslag is vooromhuld met 0,5 tot 1,5 % van de
gewichtsmassa bindmiddel, dat indentiek is met dat van de behandelde laag.
20.2.4. BEREIDING 20.2.4. FABRICATION
De mengcentrales waarvan de bitumineuze mengsels zijn gecertificeerd door een onpartijdig organisme
beantwoorden aan de vereisten van dit organisme, die de overhand hebben op de voorschriften van
artikel 20.2.4.2.
20.2.2.3. COMPOSITION DES TRAITEMENTS DE SURFACE
Le traitement de surface des couches de type BB-4 C est réalisé par épandage de1,5 à 2 kg/m² de
pierres de calibre 4/7 préenrobées à l’aide de 0,5 à 1,5 % en masse de liant identique à celui de la
couche traitée..
Les centrales dont les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé sont conformes aux
exigences de cet organisme qui prévalent sur les prescriptions de l’article 20.2.4.2.
20.2.4.1. OP VOORHAND TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN 20.2.4.1. RENSEIGNEMENTS PREALABLES A FOURNIR.
bezorgt de aannemer ten minste 30 dagen vóór de plaatsing en voor elk type bitumineus product een
verantwoordingsnota aan de leidende ambtenaar.
L’entrepreneur remet au fonctionnaire dirigeant, au moins 30 jours avant la pose et pour chaque type
de produit hydrocarboné, une note justificative.
De verantwoordingsnota bevat ten minste de volgende inlichtingen: La note justificative comprend au moins les renseignements suivants :
de samenstelling van het bitumineuze mengsel, gebaseerd op een analytische methode; - la composition du mélange, basée sur une méthode analytique
het certificaat van oorsprong van de ingrediënten (steenslag, zand, vulstof, bindmiddel,
hulpstoffen, enz.)
- le certificat d’origine des composants (pierres, sable, filler, liant, additifs ...)
de korrelverdelingskromme van het skelet (op zeven met mazen van 20 - 14 - 10 - 7,1 - 4 -2 - - la courbe granulométrique du squelette (sur tamis à mailles de 20 - 14 - 10 - 7,1 - 4 - 2 -0,500 - 0,250 -
0,500 - 0,250 - 0,063 mm)
0,063 mm)
het bindmiddelgehalte (verhouding van de massa bindmiddel tot de massa van alle droge
aggregaten)
- la teneur en liant (masse du liant par rapport à la masse de l’ensemble des granulats secs)
het bindmiddelgehalte dat bij de analyse moet worden vastgesteld - la teneur en liant à retrouver à l’analyse
de aanbevolen temperatuurgebieden voor het bereiden en het verdichten van het bitumineuze
mengsel;
- les fourchettes de température préconisées pour la fabrication et le compactage de l’enrobé
de plaats waar de mengcentrale is opgesteld - l’emplacement de la centrale d’enrobage
de bevestiging van het analytisch onderzoek door een experimentele methode (Marshallonderzoek - la confirmation de l’étude analytique par une méthode expérimentale (étude Marshall ou essai au
of test met de verkeersimulator)
simulateur de trafic).
de resultaten van de test met de verkeersimulator (indien de aanbestedingsdocumenten deze
voorschrijven).
- les résultats de l'essai au simulateur de trafic (si les documents d'adjudication l'imposent).
de resultaten van de Cantabro-test (voor de ED's en de RMTO's). - les résultats de l'essai Cantabro (pour les ED et les RMTO).
De certificaten van oorsprong moeten minder dan 1 jaar oud zijn. Les certificats d’origine datent de moins d’1 an.
20.2.4.2. BEREIDING 20.2.4.2. FABRICATION
Bij het stapelen van de bitumineuze mengsels worden maatregelen genomen om ontmenging te
beperken, de temperatuur contant te houden en een overdadige oxydatie van het bindmiddel te
voorkomen.
20.2.5. VERVOER 20.2.5. TRANSPORT
Wanneer er gebruik wordt gemaakt van dieselolie als anti-kleeflaag voor de wanden van de
vrachtwagens, mag die uitsluitend in een dunne laag worden verstoven (minder dan 50 g/m²); zand of
fijn steengruis zijn verboden.
De bitumineuze producten worden vervoerd in vrachtwagens met kipbak of met een inrichting die
regelmatig lossen mogelijk maakt. De wanden van de kipbak moeten thermisch geïsoleerd zijn. De
dekzeilen worden aangespannen en reiken over de randen van de kipbak; ze worden op hun plaats
gehouden door spanners of lussen. Het aantal vrachtwagens moet zó worden gekozen dat een
regelmatige bevoorrading, d.w.z. zonder onderbreking in de verwerking, wordt mogelijk gemaakt.
L’entreposage des enrobés hydrocarbonés est réalisé, de manière à limiter la ségrégation, à maintenir
une température uniforme et à éviter une oxydation excessive du liant.
En cas d'utilisation de gasoil comme couche anticollante sur les parois des camions, seule la
pulvérisation en couche très mince (moins de 50 g/m²) est admise; l'emploi de sable ou de poussier est
interdit.
Les produits hydrocarbonés sont transportés par camions à benne basculante ou équipés d'un
dispositif permettant un déchargement régulier. Les parois de la benne doivent être isolées
thermiquement.. Les bâches de protection sont tendues avec dépassant par l'extérieur et maintenues
par des tendeurs ou des boucles. Le nombre de camions mis en service permet un approvisionnement
régulier pour éviter tout arrêt de mise en oeuvre.

- 42 -
20.2.6. UITVOERING 20.2.6. EXECUTION
20.2.6.1. TEMPERATUUR VAN DE LUCHT TIJDENS DE UITVOERING 20.2.6.1. TEMPERATURE DE L’AIR LORS DE L’EXECUTION
De verhardingslagen mogen niet worden uitgevoerd wanneer de luchttemperatuur lager is dan : L’exécution des couches de revêtement est interdite lorsque la température de l’air est inférieure à :
+ 5° C voor de toplagen van het type BB-1 en BB-4 - + 5° C pour les couches d’usure BB-4
+ 8° C voor de lagen van het type BB-3D - + 8° C pour les couches BB-3D
20.2.6.2. TEMPERATUUR VAN DE BITUMINEUZE MENGSELS TIJDENS DEVERWERKING
Op het ogenblik dat met het strooien wordt begonnen, hebben de bitumineuze producten een
temperatuur die is begrepen tussen 120 en 160°C voor zuiver bitumen.
Op het ogenblik dat met het walsen wordt begonnen, hebben de bitumineuze producten een
temperatuur van meer dan 100°C voor zuiver bitumen. Bij de andere bindmiddelen worden de
verdichtingstemperaturen van de verantwoordingsnota nageleefd.
Indien het verschil met de voornoemde toleranties groter is dan 20°C, moet de verharding
onmiddellijk worden gesloopt en terug aangelegd.
20.2.6.3. VOORBEREIDEND WERK 20.2.6.3. TRAVAIL PREPARATOIRE
Alvorens een laag aan te brengen, moet het oppervlak van de voorgaande laag schoon zijn en vrij van
water. Er dient een kleeflaag te worden aangebracht, met inbegrip van het oppervlak van een splitlaag
of van schraal beton. Die laag wordt verkregen door het mechanische en gelijkmatige spreiden van een
emulsie van het type A die 100 tot 250 g/m² restbitumen geeft. Na breking van de emulsie moet de laag
een uniforme zwarte kleur vertonen (behalve indien gebruik wordt gemaakt van een afwerkmachine met
geïntegreerde sproeibalk).
Ingeval van een poreuze of gescheurde onderlaag voorzien de aanbestedingsdocumenten het gebruik
van een emulsie van elastomeerbitumen alsmede de te verwerken hoeveelheid. Elke vermeerdering
van die hoeveelheid op grond van de werfvoorwaarden vormt het voorwerp van een bijkomende
betaling.
Elk verkeer op de met emulsie bedekte laag is verboden, met uitzondering van de
vrachtwagens die de afwerkmachines bevoorraden. De verticale zijden van de lijnvormige
elementen, de wegvoorzieningen en de verticale randen van de gefreesde zones die in contact komen
met de bitumineuze producten, worden bestreken met emulsie.
20.2.6.4. VERWERKING 20.2.6.4. MISE EN ŒUVRE
De bitumineuze producten worden verwerkt met afwerkmachins die zijn voorzien van de
nodige inrichtingen voor het spreiden, verdelen en voorverdichten van bitumineuze mengsels over een
breedte die ten minste gelijk is aan die van een rijstrook.
Die machines zijn uitgerust met een automatisch bedieningsorgaan voor het vlakmaken van de aan te
leggen lagen. Die automatische regeling moet het mogelijk maken het lengteprofiel in te stellen van elk
van de twee randen van de strook die wordt aangelegd, daarbij steunend op hetzij een ski die glijdt over
de aanliggende strook, hetzij een uitwendige geleiding die onafhankelijk is van de bestaande lagen.
Indien de dwarshelling tijdens de aanleg wordt gecontroleerd door een automatische inrichting, volstaat
het dat één van de randen wordt ingesteld. De automatische geleiding is niet verplicht voor de toplaag
indien de verbindingslaag het vereiste profiel vertoont.
20.2.6.2. TEMPERATURE DES ENROBES LORS DE LA MISE EN OEUVRE
Au début de l'épandage, les produits hydrocarbonés ont une température comprise entre 120 et 160 °C
pour les bitumes purs.
Au début du cylindrage, les produits hydrocarbonés ont une température supérieure à 100 °C pour les
bitumes purs. Dans le cas des autres liants, les températures de compactage mentionnées dans la note
justificative sont respectées.
Si l’écart est de plus de 20° C par rapport aux limites précitées, le revêtement est immédiatement
démoli et reconstruit.
Avant la pose d’une couche d’enrobés, la surface de la couche sous-jacente est nettoyée et exempte
d'eau. L'application d'une couche de collage est prescrite y compris pour la surface d'un empierrement
ou du béton maigre. Cette couche est obtenue par le répandage mécanique et de manière uniforme
d'une émulsion type A laissant 100 à 250 g/m²de bitume résiduel. Après rupture de l’émulsion, l’aspect
doit être uniformément noir (sauf en cas d’utilisation d’un finisseur à rampe intégrée).
En cas de support poreux ou fissuré, les documents d’adjudication prévoient l’utilisation d’une émulsion
de bitume élastomère, ainsi que la quantité à mettre en oeuvre. Toute augmentation de cette quantité
résultant des conditions de chantier fait l’objet d’un paiement supplémentaire.
Toute circulation sur la couche recouverte d'émulsion est interdite, excepté celle des camions destinés
à l'approvisionnement des finisseurs. Les faces verticales des éléments linéaires, des accessoires et
des bords verticaux des zones fraisées, qui sont en contact avec les produits hydrocarbonés sont
enduites d’émulsion.
Les produits hydrocarbonés sont mis en oeuvre au moyen de finisseurs comprenant les dispositifs
nécessaires d'épandage, de répartition et de précompactage des produits enrobés sur une largeur au
moins égale à celle d'une voie de circulation.
Ces machines sont équipées d'un système de commande automatique du dispositif de réglage de la
surface des couches à poser. Ce système permet d'assujettir le profil en long des deux bords de la
bande en cours de pose soit à un repère extérieur indépendant des couches existantes, soit à un ski
glissant sur la bande adjacente. Si la pente transversale est commandée en cours de pose par un
dispositif automatique, il suffit qu'un seul des deux côtés soit assujetti. Le guidage automatique n'est
pas obligatoire pour la couche de roulement si la couche de liaison présente le profil imposé.

- 43 -
Zo een stilstand van de afwerkmachine niet kan worden vermeden en langer dan 10 minuten duurt,
moet de afwerkmachine doorrijden, zodat de aangelegde bitumineuze mengsels kunnen worden
verdicht en een dwarse stortnaad kan worden aangelegd.
Lange stilstanden worden beperkt tot gevallen van overmacht. In dergelijke gevallen worden de
aangelegde bitumineuze mengsels verdicht en een dwarse stortnaad aangelegd.
Op specifieke plaatsen, overeengekomen met de leidende ambtenaar, zoals plaatselijke verbredingen,
afgeschuinde aansluitingen en kruispunten van wegen is een afwerkmachine niet verplicht.
Si un arrêt ne peut être évité et s’il dure plus de 10 minutes, le finisseur doit avancer pour permettre le
compactage des enrobés déjà posé et un joint transversal est confectionné.
Les longs arrêts du finisseur sont limités à des cas de force majeure. Dans de tels cas, le compactage
des enrobés posés et un joint de reprise transversal sont réalisés.
Aux endroits particuliers, convenus de commun accord avec le Fonctionnaire Dirigeant, tels
qu'élargissements locaux, raccordements en sifflet et en patte d'oie, l'emploi d'un finisseur n'est pas
obligatoire.
Het is verboden asfalt aan te brengen op een oppervlak dat niet droog is. La mise en oeuvre des produits hydrocarbonés est interdite sur une surface non sèche.
20.2.6.5. WALSEN
Onmiddellijk na het vlakmaken en voor zover de voorgeschreven temperaturen worden nageleefd,
wordt het bitumineuze mengsel gelijkmatig gewalst met behulp van verdichters.
Tijdens de verwerking van de bitumineuze mengsels zijn doorlopend ten minste twee
verdichtingswalsen aanwezig, behalve indien de te verwerken hoeveelheid bitumineuze mengsels
kleiner is dan 2.000 m² per laag en per dag. De aannemer beschikt over twee verdichters per
afwerkmachine.
De statische lineaire massa van ten minste één wals van de statische rol is groter dan 25 kg/cm
generatrice. Voor de trilrol is de statische lineaire massa van ten minste één wals groter dan 20 kg/cm
Tijdens het walsen is/zijn het/de aandrijfwiel(en) van de verdichtingsmachine naar de afwerkmachine
gericht.
Bij het walsen van de toplaag gebeuren de laatste walsbeurten met een wals met gladde velg tot alle
walssporen zijn verdwenen
20.2.6.5. CYLINDRAGE
Aussitôt après le réglage et pour autant que les températures prescrites soient respectées, le mélange
est cylindré de manière uniforme au moyen de compacteurs.
Pendant la mise en oeuvre des produits hydrocarbonés, deux rouleaux compacteurs au moins sont en
permanence sur chantier, sauf si la quantité de produits hydrocarbonés à poser est inférieure à 2.000
m² par couche et par jour. L’Entrepreneur dispose de deux compacteurs par Finisseur.
La masse linéaire statique d'au moins un cylindre du rouleau statique est supérieure à 25kg/cm de
génératrice. Pour le rouleau vibrant, la masse linéaire statique d'au moins un cylindre est supérieure à
20 kg/cm de génératrice.
Pendant le cylindrage, la ou les roues motrices de l'engin compacteur sont dirigées vers le finisseur.
Sur la couche de roulement, les dernières passes sont effectuées par un rouleau à jante lisse, jusqu'à
effacement des traces de cylindrage.
Voor het verdichten gelden de volgende regels: Pour le compactage, les règles suivantes sont d’application :
bitumineuze mengsels van het type BB - 3 en BB - 4: ingeval een trilwals wordt gebruikt,
wordt tijdens de twee laatste walsbeurten niet getrild.
Elke beschadiging, veroorzaakt door een machine die over de vers aangebrachte verharding rijdt, wordt
onmiddellijk hersteld.
In de prijs van de bitumineuze verhardingslagen zijn ook het op hoogte brengen, het instellen en het
aanwerken tegen diverse grondplaten in de rijweg begrepen.
20.2.7. VOEGEN 20.2.7. JOINTS
Behalve indien anders is bepaald, vormt de uitvoering van de voegen niet het voorwerp van
een afzonderlijke post in de opmetingsstaat.
1. Gelijktijdige-uitvoeringsvoegen
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende stroken gelijktijdig worden verdicht. De voegen
die gelijktijdig worden uitgevoerd verspringen in de dwarsrichting ten minste 15 cm ten opzichte van die
van de onmiddellijk onderliggende laag.
- pour les produits hydrocarbonés types BB - 3 et BB - 4: en cas d'utilisation d'un compacteur vibrant, la
première et les deux dernières passes sont effectuées sans vibration.
Toute dégradation occasionnée par un engin circulant sur le revêtement fraîchement posé est
immédiatement réparée.
Dans le prix des couches de revêtements hydrocarbonés, sont également compris la mise à hauteur,
l’ajustement et la pose contre toutes taques diverses se trouvant dans la voirie.
L’exécution des joints ne fait pas l’objet de poste séparé du métré.
1. Joint d'exécution simultanée
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ont été compactées simultanément. Les joints
d'exécution simultanée sont décalés de 15 cm au moins d'une couche à l'autre.

2. Hernemingsvoegen
- 44 -
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende of in elkaars verlengde liggende stroken niet
gelijktijdig werden verdicht; dit kunnen langs- of dwarsvoegen zijn.
Overlangse hernemingsvoegen moeten ten minste 15 cm verspringen ten opzichte van de onmiddellijk
onderliggende laag; ze moeten zuiver afgewerkt zijn en evenwijdig met de as van de rijweg lopen.
Indien het langsprofiel van de boord van de eerst gelegde strook tijdens of na het aanbrengen werd
beschadigd of vervormd, wordt die boord vóór het aanleggen van de aanliggende laag mechanisch
afgesneden over een lengte die ten minste gelijk is aan de beschadiging en over een breedte van ten
minste 5 cm. Tijdens het aanleggen van de aanliggende strook mag de temperatuur ervan niet meer
dan 70°C bedragen; de rand van de aangelegde strook wordt op voorhand verwarmd door straling,
waarbij elke oververhitting wordt vermeden.
Dwarse hernemingsvoegen moeten ten minste 1 m verspringen ten opzichte van die van de
onmiddellijk onderliggende laag; ze lopen loodrecht op de as van de rijweg. Het aangelegde
bitumineuze mengsel wordt over een lengte van 30 cm weggenomen
2. Joint de reprise
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ou dans le prolongement l'une de l'autre n'ont pas
été compactées simultanément; ces joints sont longitudinaux ou transversaux.
Les joints de reprise longitudinaux sont décalés transversalement d'au moins 15 cm d'une couche à
l'autre; ils doivent être nets et parallèles à l'axe de la chaussée. Si le profil longitudinal du bord de la
bande posée en premier lieu a été abîmé ou déformé en cours ou après la pose, ce bord est découpé
mécaniquement, avant la pose de la couche adjacente, sur une longueur au moins égale à la longueur
dégradée et sur une largeur d’au moins 5 cm. Lors de la pose de la bande adjacente, si celle-ci à une
température inférieure ou égale à 70° , un réchauffage préalable du bord de la bande posée est réalisé
par rayonnement en évitant toute surchauffe.
Les joints de reprise transversaux sont décalés longitudinalement d'au moins 1 m d'une couche à
l'autre; ils sont perpendiculaires à l'axe de la chaussée. L'enrobé en place est enlevé sur 30cm.
20.2.8. BUITENRANDEN VAN DE VERHARDINGEN 20.2.8. BORDS EXTERIEURS DE REVETEMENTS
Voor de bitumineuze mengsels van het type BB
De vlakken van de niet gesteunde buitenranden van de verhardingen worden ingestreken met een
bitumenemulsie van dezelfde soort als het bindmiddel van het verwerkte bitumineuze mengsel.
Wanneer de laatste laag, voorzien in het kader van de aanneming, lager ligt dan de bovenzijde van de
rijwegtoebehoren, wordt aan de rand over een breedte van 10 cm de oppervlakte op dezelfde manier
behandeld als bij de stortnaden.
Pour les enrobés de type BB :
20.3. Resultaten 20.3. Résultats
Indien de bitumineuze mengsels worden gecertificeerd door een onpartijdig, erkend organisme, worden
de gelijkvormigheid van de korrelmaat en de hoeveelheid bindmiddel niet gecontroleerd.
De volgende controles moeten worden uitgevoerd bij artikels F.2.3.1 tot F.2.3.9 van CCT2000
betreffende de dikte, de korreligheid, de inhoud in bindend materiaal, het percentage leegtes, relatieve
dichtheid, oppervlakkenmerken, spoorvorming, dwarswrijvingscoëfficiënt (DWC), draineervermogen
20.4. Controles 20.4. Vérifications
20.4.1. VOORAFGAANDE CONTROLES 20.4.1. VERIFICATIONS A PRIORI
De gelijkvormigheid van de materialen wordt gecontroleerd op de plaats van productie of op de werf.
20.4.2. UITVOERINGSCONTROLES
20.4.2.1. DE CONTROLES VÓÓR DE VERWERKING VAN DE BITUMINEUZE MENGSELS
behelzen:
Les tranches des bords extérieurs non contrebutés du revêtement sont enduites en appliquant une
émulsion ou un liant non dilué de même nature que celui de l’enrobé mis en œuvre.
Lorsque la dernière couche prévue dans le cadre de l’entreprise est plus basse que la partie supérieure
de l’accessoire de la chaussée, il est procédé en bordure, sur une largeur de 10 cm, à un traitement de
surface identique à celui des joints de reprise.
Si les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé, la vérification de la conformité de la
granularité et de la teneur en liant n’est pas effectuée.
Les vérifications à effectuer sont conformes aux articles F.2.3.1 à F.2.3.9 du CCT2000 relatives à
l’épaisseur, la granularité, la teneur en liant, le pourcentage des vides, la compacité relative, les
caractéristiques de surface, l’ornierage, le coefficient de frottement transversal (CFT), la drainabilité, …
La conformité des matériaux est effectuée aux lieux de production ou sur chantier.
20.4.2. CONTROLES D’EXECUTION
20.4.2.1. LES CONTROLES AVANT LA POSE DES PRODUITS HYDROCARBONES portent sur :
het materiaal - le matériel
het peil van de bakens - les niveaux des repères de réglage
de vermoedelijke dikte van de laag door het peil te meten ten opzichte van de bakens of straatgoten - l'épaisseur probable de la couche par mesure du niveau par rapport aux repères ou aux filets d'eau

- 45 -
de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur - le relevé des températures minimales nocturnes
de vlakheid, de zuiverheid en de droge toestand van de onderlaag van de bitumineuze laag - la régularité, la propreté et l'état de sécheresse du support de la couche hydrocarbonée
de aanwezigheid van een kleeflaag op de onderlaag - l'application de la couche de collage sur le support
het bestrijken van de verticale vlakken van de lijnvormige elementen en van de stortnaden - le badigeonnage des faces verticales des éléments linéaires et des joints de reprise
het aantal en de gelijkvormigheid van de afwerkmachines en de verdichtingsmachines - le nombre et la conformité des finisseurs et des compacteurs.
20.4.2.2. DE CONTROLES TIJDENS DE VERWERKING behelzen: 20.4.2.2. LES CONTROLES EN COURS DE POSE portent sur :
het materiaal - le matériel
- de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur - le relevé de la température sous abri
- de correcte werking van de afwerk- en verdichtingsmachines - le fonctionnement correct des finisseurs et des compacteurs
- de afwezigheid van verkeer op de hechtlaag, met uitzondering van de vrachtwagens die de
- l'absence de circulation sur la couche d'accrochage à l'exception des camions approvisionnant les
afwerkmachines bevoorraden
finisseurs
- de temperatuur van de producten tijdens het verspreiden ervan en bij het begin van het walsen - les températures des produits au cours de leur épandage et au début du cylindrage
- de dikte van de lagen tijdens het verdichten - les épaisseurs des couches en cours de compactage
- de vlakheid van het oppervlak - la régularité de surface
- de gelijkvormigheid van de gestrooide hoeveelheid steenslag van de oppervlaktebehandeling - la conformité du taux d'épandage des pierres du traitement de surface.
- de samenstelling van de bitumineuze mengsels - la composition des enrobés
- het draineervermogen van het zeer open asfalt.
- la drainabilité des enrobés drainants.
20.4.2.2.1. CONTROLE VAN DE KORRELMAAT EN VAN HET BINDMIDDELGEHALTE
20.4.2.2.1. CONTROLE DE LA GRANULARITE ET DE LA TENEUR EN LIANT
Elke levering van bitumineuze mengsels is onderverdeeld in partijen. Toute fourniture d’enrobé hydrocarbonée est divisée en lots.
Een partij wordt bepaald door de dagelijkse levering van eenzelfde type bitumineus mengsel, afkomstig
van eenzelfde asfaltcentrale.
De controles gebeuren op stalen losgestort materiaal dat willekeurig aan de uitgang van de
afwerkmachine wordt afgenomen naar rato van 1 staal per 100 t. Het aantal stalen per partij mag niet
kleiner zijn dan 3.
De kosten voor deze controles vallen ten laste van de aanneming. Elk niet conform bitumineus mengsel
wordt geweigerd.
20.4.2.2.2. TEMPERATUUR VAN HET BITUMINEUS MENGSEL
De spreidingstemperatuur wordt gemeten in de laadbak van de vrachtwagen
De walstemperatuur wordt gemeten vóór het passeren van de wals, dit op plaatsen die ongeveer
overeenstemmen met de plek waar het eerst en laatst gestorte bitumineus mengsel van dezelfde
vrachtwagen terechtkomt.
Bij elk incident wordt tot bijkomende controles overgegaan.
20.4.2.2.3. VLAKHEID
De controles gebeuren onmiddellijk na het walsen naar rato van 10 controles per 1000 m², alsmede op
alle plaatsen waar de staat van het oppervlak laat veronderstellen dat de vlakheid niet beantwoordt aan
de voorschriften. Afwijkingen in de vlakheid die buiten de toleranties vallen, worden verholpen.
Un lot est défini par la fourniture journalière d’un même type d’enrobé en provenance d’une même
centrale d’enrobage.
Les caractéristiques se mesurent sur des échantillons en vrac prélevés aléatoirement au sortir du
finisseur à raison de 1 échantillon par 100 t. Le nombre d’échantillons prélevés par lot ne peut être
inférieur à 3.
Le coût de ces essais est une charge d’entreprise. Tout produit hydrocarboné non conforme est refusé.
20.4.2.2.2. TEMPERATURE DES ENROBES
La température d’épandage est contrôlée dans la benne du camion.
La température de cylindrage est contrôlée avant le passage du rouleau, en des endroits correspondant
approximativement au début et à la fin du déversement d’un camion.
Des contrôles supplémentaires sont effectués à chaque incident.
20.4.2.2.3. REGULARITE DE SURFACE
Les contrôles sont effectués immédiatement après cylindrage à raison de 10 par 1000 m², ainsi que en
tous points où l’état de surface laisse supposer que la planéité n’est pas conforme aux prescriptions.
Les défauts de planéité hors tolérance sont corrigés.
20.4.2.2.4. DRAINEERVERMOGEN VAN ZEER OPEN ASFALT 20.4.2.2.4. DRAINABILITE DES ENROBES DRAINANTS
De controles worden uitgevoerd naar rato van 1 per 1000 m² of per resterende fractie van 1000 m², Les contrôles sont effectués à raison de 1 par 1000 m² ou fraction restante de 1000 m², ainsi que en
alsmede op alle punten waar de staat van het oppervlak een afdichting laat veronderstellen.
tous points où l’état de la surface laisse supposer un colmatage.
De controles gebeuren zo snel mogelijk na de uitvoering van de verharding. Ils sont réalisés le plus tôt possible après exécution du revêtement.

- 46 -
Elk oppervlak of deel van een oppervlak dat niet aan de voorschriften beantwoordt wordt geweigerd. In
dit geval wordt het afgebroken en opnieuw aangelegd.
20.4.3. CONTROLES A POSTERIORI
Toute surface ou partie de surface ne satisfaisant pas aux prescriptions est refusée. Elle est démolie et
reconstruite.
20.4.3. VERIFICATIONS A POSTERIORI
20.4.3.1. DIKTE 20.4.3.1. EPAISSEURS
Er wordt op willekeurige plaatsen een reeks van 3 boorstalen per 1000 m² of resterende fractie van
1000 m² verharding genomen.
Il est prélevé aléatoirement une série de 3 carottes par 1000 m² ou fraction restante de 1 000m² de
revêtement.
Zijn uitgesloten van de bemonstering: Sont exclues de l'échantillonnage :
de zones ter hoogte van de voegen les zones au droit des joints
de zones waar het bitumineuze materiaal met de hand werd verwerkt les zones où la mise en oeuvre a été faite manuellement
de zones waar ten gevolge van een ontoereikende dikte van de fundering een overdikte van de
verharding was vereist
20.4.3.2. PERCENTAGE HOLLE RUIMTEN
De controle van de holle ruimten gebeurt op de boorstalen die voor het meten van de dikte
werden genomen.
20.4.3.3. VLAKHEID, GEMETEN MET DE APL
Elk meetblok wordt geweigerd met
les zones localisées avant la pose du revêtement, où l'insuffisance de niveau de la fondation a
nécessité une surépaisseur du revêtement.
20.4.3.2. POURCENTAGE DE VIDES
een CP2,5 m > 50 un CP2,5 m > 50
of een CP10 m > 105 ou un CP10 m > 105
of een CP40 m > 220
ou un CP40 m > 220
De vlakheid van het oppervlak van de verharding ten opzichte van het betwiste meetblok wordt hersteld
op een door de leidende ambtenaar aanvaarde wijze.
20.4.3.4. SPOORVORMING
De controle gebeurt op basis van de bepalingen van paragraaf F.2.3.7.
Indien de aannemer verantwoordelijk is voor de spoorvorming, gaat hij over tot het opbreken van de
oppervlakken waarop spoorvorming werd vastgesteld, dit tot en met de gebrekkige laag, en tot het
heraanleggen van die verharding.
Cette vérification s'effectue sur les carottes prélevées pour la détermination de l'épaisseur.
20.4.3.3. PLANEITE DE SURFACE A L’APL
Est refusé, tout bloc de dépouillement présentant
La planéité de surface du revêtement relatif au bloc de dépouillement litigieux est rétablie par un moyen
à agréer par le Fonctionnaire Dirigeant.
20.4.3.4. ORNIERAGE
La vérification se fait conformément aux indications du paragraphe F.2.3.7.
Si l'Entrepreneur est responsable de l’orniérage, il procède à la démolition des superficies de
revêtement orniéré jusqu'à et y compris la couche défectueuse et à la reconstruction de ce revêtement.
20.4.3.5. DWARSWRIJVINGSCOËFFICIËNT 20.4.3.5. COEFFICIENT DE FROTTEMENT TRANSVERSAL
Elke hectometer of decameter waarvan de DWC tijdens de waarborgperiode niet groter is dan de
waarden in F.2.3.7, wordt geweigerd.
De minimale stroefheid moet worden hersteld door en voor rekening van de aannemer op een door de
leidende ambtenaar goedgekeurde wijze.
Toute section hectométrique ou décamétrique ne présentant pas, durant toute la période de garantie,
un CFT supérieur aux valeurs fixées au F.2.3.7 est refusée.
La rugosité minimum requise devra être restaurée par et aux frais de l’Entrepreneur, suivant une
méthode agréée par le Fonctionnaire Dirigeant.
20.5.Betaling 20.5. Paiement
De posten met een ton als eenheid worden betaald op basis van het gewicht van de verwerkte
producten.
Le paiement des postes dont l’unité est la tonne se fait sur base du poids des produits mis en oeuvre.
Daartoe moeten de vrachtwagens beschikken over weegbons, die door een officiële en erkende A cet effet, les camions doivent être pourvus de bons de pesage fournis par un pont de pesage officiel
weegbrug worden afgeleverd
et agréé.
Bij de metingen van de oppervlakken die in aanmerking worden genomen voor de wegenwerken wordt Dans les mesures des surfaces portées en compte dans les travaux de voirie, la surface des appareils
het oppervlak van de wegvoorzieningen, zoals rioolkolken, enz., het oppervlak van de grondplaten en de voirie, tels que : avaloirs, etc... ainsi que la surface des taques et rails de tramways, ainsi que des
tramrails, en de voegen langs de rails niet in mindering gebracht.
joints le long des rails, ne seront pas déduites.

BIJGEVOEGD ARTIKEL Nr 1 - TRACE DER WERKEN ARTICLE ADDITIONNEL N°1 - TRACE DES OUVRAGES
De hoogtes van de nieuwe bekleding worden ter plaatse aangeduid door de leidende ambtenaar
of zijn gemachtigde. In principe is het dwarsprofiel samengesteld uit 2 zijstroken met 2,5 %
helling, in het midden verbonden door een parabolische verbinding van 1 m breedte. In zekere
bochten kunnen evenwel hellingen door het Bestuur der Werken opgelegd worden.
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 2 - WATER DOORLATENDE BESTRATING MET
BETONSTRAATSTENEN MET VERBREDE VOEGEN
(TB 2000 C.21.2.4, F.3.2 et F.4.)
CRR-OCW 21732
Kenmerken van de materialen
De betonstraatstenen zijn van het type bestratingsproduct met drainageopeningen of met
verbrede voegen conform PTV 122 ‘Bestratingsproducten van beton voor waterdoorlatende
grondbekledingen’ en zijn BENOR (of equivalent) gecertificeerd.
Kleur van de stenen :
Afmetingen van de stenen (zie gegevens fabrikanten),
Nominale dikte 8 cm
Kenmerken van de uitvoering
A. Bed van de bestrating
Samenstelling van het bed van de bestrating: steenslag (split) 2/5.
Nominale dikte van het bed van de bestrating: 4 cm.
B. Dwarshelling van het oppervlak van de bestrating
De nominale dwarshelling bedraagt 1 %.
De maximale helling wordt beperkt tot 5%.
C. Voegen
Voegvulling: steenslag (split) 2/5
Straatlaag
De straatlaag dient een uniforme dikte van 4cm te hebben. De tolerantie op de straatlaag
bedraagt ±1 cm. Ze is samengesteld uit gebroken steenslag 1/3, 2/5 of 2/6,3 mm.
De straatlaag dient te voldoen aan een minimale waterdoorlaatbaarheid van 5,4.10-5 m/s,
De granulaten dienen minstens tot categorie Ab te behoren volgens PTV 411
(2008). Dit houdt in dat de LA2 (Los Angelescoëfficiënt) niet groter mag zijn dan 20 en de
MDW3 (micro-Devalcoëfficiënt) niet groter dan 15. Granulaten 2/4 mm of 2/6,3 mm dienen te
behoren tot categorie Ab II f4.
Het is noodzakelijk om voor het aanbrengen van de straatlaag de kantopsluitingen te plaatsen
die beletten dat het materiaal van de straatbedding wegspoelt.
- 47 -
Les cotes de hauteur du nouveau revêtement sont déterminées sur place par le fonctionnaire dirigeant ou son
délégué. En principe, le profil transversal est composé de 2 hanches à 2,5 % de pente, raccordée au centre par un
raccordement parabolique sur 1 m de largeur. Des dévers peuvent cependant être imposés par la Direction des
Travaux dans certaines courbes.
ARTICLE ADDITIONNEL N°2 - REVETEMENTS DRAINANTS EN PAVES JOINTS ELARGIS
(CCT 2000 C.21.2.4, F.3.2 et F.4.)
CRR-OCW 21732
Caractéristiques des materiaux
Ces pavés en béton font partie des produits de revêtement avec ouvertures de drainage ou joints élargis en
conformité avec le PTV 122 “Produits de pavage en béton pour revêtements de sol perméables à l’eau” et sont
certifiés BENOR (ou équivalent).
Couleur des pavés :
Dimensions des pavés :
Épaisseur nominale :8 cm
Caractéristiques de l’exécution
A. Lit de pose
Composition du lit de pose: empierrement (concassage)2/5
Epaisseur nominale du lit de pose: 4 cm
B. Pente de la surface du pavage
La pente nominale est de 1 %
La pente maximale est limité à 5%
C. Joints
Jointoiement: gravier (concassé) 2/5
Couche de pose
Comme pour une construction classique, l’épaisseur de la couche de pose est de minimum 3 cm et ne peut être
supérieure, après compactage, à 5 cm. D’ordinaire, elle est composée de pierres concassées 1/3 ou 2/5 ou 2/6,3
mm.La couche de pose doit quant à elle permettre une perméabilité minimale de 5,4.10-5 m/s.
La qualité des granulats pour la couche de pose est également importante. Les granulats doivent au moins
appartenir à la catégorie Ab, conformément au PTV 411 (2008). Ceci signifie que le LA (coefficient Los Angeles)
doit être égal au maximum à 20 et le MDW (coefficient Micro Deval) à 15. Les granulats 2/4 mm ou 2/6,3 mm
doivent appartenir à la catégorie Ab II f4.
Il est imperative de prévoir des contrebutages lors du placement de la couche de pose, afin d’éviter que le
matériau ne s’échappe de l’assise de la chaussée.

De verdichting van de straatlaag gebeurt indirect, namelijk tijdens het aftrillen van de
betonstraatstenen.
Het voegmateriaal
De voegen die gecreëerd worden moeten op zich ook voldoen aan de minimale
waterdoorlaatbaarheid van 5,4.10-5 m/s.
Als voegenmateriaal wordt doorgaans hetzelfde gebroken materiaal gebruikt als voor de
straatlaag, namelijk 1/3, 2/5 of6 2/6,3mm, afhankelijk van de breedte van de voegen.
Indieneen ander doorlatend voegenmateriaal wordt gebruikt dient dit natuurlijk ook filterstabiel
te zijn t.o.v. de onderliggende straatlaag.
Onderfundering en fundering
VOORAFGAANDE WERKEN
Voor het plaatsen van geotextiel of van de onderfundering dient het baanbed ontdaan te
worden van elke oneffenheid die de toelaatbare toleranties, vermeld in het hoofdstuk
Grondwerken , overschrijdt; daarna moet het genivelleerd en opnieuw verdicht worden.
Het baanbed dient ontdaan te worden van elk spoor van stagnerend water (plassen) en van
ongewenste materialen.
VOORBEREIDENDE WERKEN
De voorbereidende werken omvatten de volgende werken :
- de plaatsing van geotextiel;
- de voorbereiding van het baanbed door verdichting;
Plaatsing van waterdoorlatend niet-geweven geotextiel
De plaatsing van geoxtextiel beoogt het opstijgen en doordringen van fijne, ongewenste
deeltjes in de onderfundering te voorkomen
Het geotextiel voldoet aan de eisen van NBN B 29-001 voor geotextiel voor
draineerinrichtingen.
TECHNISCHE BEPALINGEN
De geotextielbanen moeten voldoen aan de voorschiften van § C.11. van het TB 2000. Ze
dienen gelegd te worden met een overlapping van minstens 50 cm. Zolang de membranen
niet met een voldoende dikke laag onderfunderingsmateriaal zijn afgedekt, is alle verkeer
erover verboden om elke doorboring te vermijden.
Plaatsing van draineerbuis
Draineerbuizen en hulpstukken van pvc zijn volgens de norm NBN T42-113. De buizen zijn
geribbeld en hebben een doorsnede van 150 mm
Het plaatsen van de draineerbuizen is met inbegrip van alle hulpstukken nodig voor de
aansluiting op de hoofdriool volgens de regels van de kunst
- 48 -
Le compactage de la couche de pose se fait de façon indirecte, à savoir pendant le serrage des pavages en béton.
Le matériau de jointoyage
les joints créés doivent également garantir une perméabilité minimale de5,4.10-5 m/s.
les joints et pour la couche de pose, à savoir 1/3 ou 2/5 mm, en fonction de la largeur des joints. Si un autre
matériau drainant est utilisé pour les joints, il doit évidemment aussi presenter une stabilité de filtrage par rapport à
la couche de pose inférieure.
Sous-fondation et fondation
TRAVAUX PREALABLES
Préalablement à la mise en oeuvre d’un géotextile ou de la sous-fondation, toute irrégularité du fond du coffre qui
dépasse les tolérances admises au chapitre des Terrassements est nivelée et recompactée.
Le fond de coffre est débarrassé de toute trace d’eau stagnante et de matériaux indésirables.
TRAVAUX PREPARATOIRES
Les travaux préparatoires peuvent comprendre les travaux suivants :
- la pose d’un géotextile;
- la préparation du fond de coffre par compactage;
Pose d’un géotextile non-tissu perméable
Opération effectuée pour éviter la remontée d’éléments fins indésirables dans la sous-fondation
Le géotextile répond aux exigences de la NBN B 29-001 pour les géotextiles pour structures drainantes.
Clauses techniques
Les bandes de géotextile répondent aux prescriptions du § C.11. du CSC 2000. Elles se posent avec
recouvrement minimal de 50 cm. Toute circulation sur les membranes est interdite avant la mise en oeuvre de
matériaux de sous-fondation d’une épaisseur suffisante afin d’en éviter le percement.
Pose d’un tuyau drainant
Les tuyaux drainants et les accessoires en pvc respondent aux normes NBN T42-113. Les tuyaux sont annelés et
de diamètre 150 mm
La pose des tuyaux drainants inclut les accessoires necessaries pour le raccord à l’égout principal selon les règles
de l’art.

Fundering
Waterdoorlatende steenslagfundering
Zie TB 2000 Hoofdstuk E.4.2
De korrelverdeling is van het type II.
Nominale dikte:35 cm
- fractie fijn materiaal (< 63 μm) beperkt tot 3 %;
- de zandfractie dient steeds gewassen te zijn;
- fractie 0/2 mm beperkt tot 20 %;
Fundering in drainerend schraal beton
Zie TB 2000 Hoofdstuk E.4.5. Fundering in schraal beton
– De betonsamenstelling bevat GEEN zand.
– Een studie van de betonsamenstelling is te leveren door de aannemer.
– Ter info: voorbeeld samenstelling in verhoudingen (niet per m3):
steenslag 7/20 1130 kg
steenslag 2/7 565 kg
cement min. 200 kg
water ca. 100 liter
– Druksterkte na 90 dagen op boorkernen 100 cm2
– Minimale individuele druksterkte Wi=10 MPa
– Minimale gemiddelde druksterkte Wm=13 MPa
– De minimale individuele waterdoorlaatbaarheid ki,min =
4.10-4 m/s.
– Nominale dikte: 20 cm.
Onderfundering
Zie TB 2000 E.3 type 1
Er mag geen cement of kalk worden toegevoegd aan het materiaal van de onderfundering.
Nominale dikte 20 cm
Controlemeting
Voor controlemetingen na aanleg van waterdoorlatende oppervlakken wordt een eenvoudige
standaard INFILTRATIE-METING per 200 m² drainerend oppervlak uitgevoerd op kosten van
de aannemer
Hiertoe wordt een bepaalde regen-val gesimuleerd via een beregeningstoestel, gebaseerd op
de dubbele ringmethode.Men brengt op het oppervlak een metalen ring (diameter 560mm –
hoogte 50 mm) aan waarin het waterniveau constant wordt gehouden. De meting van de
watertoevoer bij gelijkblijvend waterniveau resulteert in een infiltratie-waarde uitgedruktin m/s.
- 49 -
Fondation
Fondation en empierrement drainante
CCT 2000 Chapitre E.4.2
‘Fondation en empierrement’
La granularité est de type II
Epaisseur nominale: 35 cm
– un maximum de 3 % de parties fines < 0,063 mm (63 μm)
– un maximum de 20 % de parties =

BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 3 – GEPREFABRICEERDE SINUSOÏDALE ELEMENTEN VOOR
VERKEERSDREMPELS.
De sinusvormige geprefabriceerde verkeersdrempel-elementen in gewapend beton zijn
overeenkomstig de bepalingen van het K.B. van 3 mei 2002.
De geprefabriceerde elementen worden geplaatst op een fundering van mager beton conform de details
van de schetsen en foto's gevoegd bij dit artikel.
De elementen worden gelegd met onderlinge voegen van l0 mm. Deze voeg zal eveneens
worden gelaten tussen de elementen en de aansluitende verhardingen.
- 50 -
ARTICLE ADDITIONNEL N 0 3 - ÉLEMENTS PREFABRIQUES SINUSOÏDAUX POUR RALENTISSEURS
DE VITESSE
Les éléments sinusoïdaux des ralentisseurs de vitesse préfabriqués en béton armé sont
conformes aux dispositions de l'A.R. du 3 mai 2002.
Les éléments préfabriqués seront placés sur une fondation de béton maigre conformément aux
détails repris sur les croquis et photos joint à cet article.
Les éléments seront posés avec un joint mutuel de 10mm. Ce joint sera également prévu entre
les éléments et les revêtements adjacents.
Na plaatsing van de elementen zullen ze aangegoten worden met een zelfhivellerend beton. Après la pose des éléments, ils seront scellés avec un béton autonivellant.
Het zelfhivellerend beton stijgt in de voegen tot het niveau -3cm onder het niveau van het
rijvlak aan de voet van de helling.
Alle maatregelen worden genomen zodat het beton alle holtes onder de elementen kan vullen.
In geen geval mogen de voegen tussen de elementen gedicht worden vóór de betonnering zodat
de lucht kan ontsnappen langs deze openingen.
Le béton autonivellant remonte dans les joints jusqu'au niveau -3cm sous le niveau de la
surface de roulement du pied de rampe.
Een speciale sederasitvoegvulling wordt voorzien. Un rejointoyage au sederasit spécial est prévu.
Tussen de betonnen kantstenen en het prefabelement van de verkeersdrempel wordt een
expansievoeg voorzien, opgevuld met een veerkrachtige plaat vervaardigd uit houtvezels
doordrenkt met bitumen.
Wapening vervaardigd uit draadstangen met diam. 16 mm - chemisch verankerd.
De maat van 18 cm moet aangepast worden in functie van de ervaring van de aannemer, dit
om de schade aan het prefab-element te voorkomen, (afstand tussen boring eh rand van het
element)
Diameter van de boring en lengte van dé verankering volgens de voorschriften van de
fabrikant van de chemische verankering.
De prefab-elementen worden op steun- en regelelementen geplaatst (bovenaan 1 in hout).
Voegvulling van 10 mm met sederatisvoeg (special).
Het zelfnivellerend beton onder de elementen is van de klasse C 30/37 met een consistentie
F4.
Toutes les dispositions sont prises de façon à ce que le béton puisse remplir la totalité des
vides en dessous des éléments. Notamment, en aucun cas, les joints entre éléments ne doivent
être resserrés avant le bétonnage de la fondation afin de permettre à l'air de s'échapper par ces
orifices.
Entre les bordures et l'élément préfabriqué du ralentisseur il est prévu un joint d'expansion,
rempli d'une plaque élastique fabriquée de fibres de bois imprégnée de bitume.
Armatures realisées avec tiges filetées de diam. 16 mm - scellement chimiques
La cote 18 cm ( écart en plan entre forage et bord de l'élément) doit être adaptée en fonction de
l’experience de l*entreprenneur pour éviter tout degat à l'ôtement préfabriqué.
Diamètre de forage et longueur d'ancrage suivant prescriptions de fabricant du scellement
chimique.
Les éléments préfabriqués sont mis sur des éléments de support et de réglage (en haut 1 en
bois).
Rejointoyage de 10 mm avec un joint sederasite - spécial
Le béton autonivellant sous les éléments est de la classe C 30/37 avec une consistance F4.
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 4 – ZELFNIVELLEREND BETON ARTICLE ADDITIONNEL N 0 4 - BETON AUTONIVEILANT
Het gebruikte beton heeft een sterkteklasse C30/37, een blootstellingsklasse 2B en een
consistentieklasse S4/F4. De maximum korrelgrootte van de granulaten is 7mm.
De consistentie S4 wordt verkregen door toevoeging van hulpstoffen die de vloeibaarheid, de
viscositeit en de stabiliteit bevorderen.
Le béton utilisé est un béton de classe de résistance C30/37, de classe d'exposition 2B
et de classe de consistance S4/F4. Le calibre maximal des granulats est de 7mm.
La consistance S4 est obtenue grâce à l'ajout d'adjuvants destinés à améliorer la
fluidité, la viscosité et la stabilité.

Het cement is van het type CEMI 52,5. Het cementgehalte bedraagt minimum 350kg/m3.
- 51 -
Andere vereisten : Autres exigences :
Spreiding en weerstand tegen ontmenging Étalement et résistance à la ségrégation
De spreiding en de weerstand tegen ontmenging worden gemeten d.m,v. de methode met de
Abramskegel:
De gewijzigde consistentiemeting D = (Dl + D2)/2 moet groter zijn dan 650mm.
De stabiliteitsmeting m = (ml + m2 + m3 + m4)/4 moet kleiner zijn dan 5mm.
De manier van meten wordt als volgt gewijzigd.
De Abramskegel wordt vooraf geolied en in het midden van een glad horizontaal vlak van lm op l m
geplaatst dat vooraf geolied is,d.m.v. het verstuiven van ontkistingsolie. De kegel wordt in één keer
gevuld zonder te prikken met behulp van een trechter en bovenaan gladgestreken. De ontkisting
gebeurt na dertig seconden door de kegel voorzichtig op te heffen. Het beton neemt de vorm aan van
een discus waarvan het uitzicht en de diameter varieert naargelang de kenmerken van het mengsel. De
metingen gebeuren nadat de uitspreiding van het beton beëindigd is.
Op die manier onderscheiden we een ingezakte schijf beton en een aureool van cementmelk (of
mortel).
Op de schijf beton worden twee onderlinge loodrechte diameters gemeten (D 1 en D 2).
Op de aureool van cementmelk worden vier breedtes gemeten (ml, m2, m3 en m4).
Stabiliteit Stabilité
De stabiliteit wordt nagegaan d.m.v. visuele controles van de schijf beton die het resultaat was
van de spreidingsmeting.
Le ciment est de type CEM I 52,5. La teneur en ciment est de minimum 350kg/m3.
L'étalement et la résistance à la ségrégation sont mesurés par la méthode du cône
d'Abrams :
La mesure modifiée de la consistance D = (D1 + D2)/2 doit être supérieure à 650mm.
La mesure de la stabilité m = (ml + m2 + m3 + m4)/4 doit être inférieure à 5mm.
Le mode de mesure est modifié comme décrit ci-dessous.
Karakteristieken van de bestanddelen : Caractéristiques des constituants :
Cementtype : CEM I 52, conform aan de normen NBN EN!97-1 en NBN B12 en het merk van
conformiteit BENOR.
Granulaten 2/7 conform aan de norm NBN B11 -101 en aan de PTV 400.
Zand voor beton conform aan de normen NBN BI 1-011, BI 1-013 en aan de PTV 401.
Water conform aan de norm NBN B15-001.
TIXO - superplacificeerder / grote waterverminderer conform aan de norm NBN EN 943-2 en
aan het toepassingsreglement TRA 500, met het merk van conformiteit BENOR en met
het certificaat CE van de productiecontrole in de fabriek (FPC) met bewaking.
Speciale toevoegsels om te voldoen aan de eisen van de consistentie, de weerstand tegen
ontmenging en de van stabiliteit.
Een voldoende hoeveelheid grote korrels moet zichtbaar zijn aan de oppervlakte van het
mengsel.
De spreiding van de grote korrels moet over heel het oppervlak van het mengsel gelijk zijn.
Le cône d'Abrams préalablement huilé est posé au centre d'une plaque lisse de 1 m sur
1 m bien horizontale et préalablement huilée par pulvérisation d'une huile de
décoffrage. Le cône est rempli en une seule fois sans piquage à l'aide d'un entonnoir et
est lissé en surface. Le démoulage est effectué après trente secondes en levant
progressivement le cône. Le béton prend la forme d'un disque dont l'aspect et le
diamètre varie en fonction des caractéristiques du mélange. Les mesures sont effectuées
après que l'étalement du béton soit terminé.
On distingue alors une galette de béton et une auréole de laitance (ou de mortier).
Sur la galette de béton sont mesurés deux diamètres perpendiculaires entre eux (D 1 et
D2).
Sur l'auréole de laitance sont mesurées quatre largeurs d'auréole (m 1, m2, m3 et m4).
La stabilité est vérifiée par des contrôles visuels effectués sur le disque de béton qui
résulte de la mesure de l'étalement.
Type de ciment : CEM 152,5 conforme aux normes NBN EN197-1 et NBN B12 et avec la
marque de conformité BENOR.
Granulats 2/7 conformes à la norme NBN B11-101 et au .PTV 400.
Sable à béton conforme aux normes NBN B11-011, B11-013 et au PTV 401
Eau conforme à la norme NBN B15 -001.
TIXO - superplastifiant / hautement réducteur d'eau conforme à la norme NBN EN
943-2 et au règlement d'application TRA 500, avec la marque de conformité
BENOR et avec le certificat CE de contrôle de la production en usine (FPC) avec surveillance.
Adjuvants spéciaux pour satisfaire aux exigences de la consistance, de la résistance à la
ségrégation et de la stabilité.
Une quantité suffisante de gros granulats doivent être visible à la surface du mélange.
La répartition des gros granulats doit être uniforme sur toute la surface du mélange.

- 52 -
Druksterkte Résistance à la compression
De druksterkte wordt gemeten na 1,7 en 28 dagen.
De druksterkte na 1 dag wordt gemeten op een kubus die bewaard wordt op de werf. Er wordt
voor gezorgd dat deze kubus dezelfde thermische cyclus doormaakt als het gegoten beton.
De druksterkte na 7 en 28 dagen wordt gemeten op controlekubussen die in genormaliseerde
omstandigheden bewaard worden.
De druksterkte wordt gemeten in overeenstemming met de normen NBN B15-237 en B15-220.
De specifieke druksterkte van de controlekubussen van 15,0cm zijde moet > 37 N/mm2
bedragen.
De druksterkte na 1 dag moet > 20 N /mm2 bedragen.
La résistance à la compression sera mesurée après 1,7 et 28 jours.
La résistance à la compression à 1 jour sera mesurée sur un cube conservé sur le chantier. Ce cube sera
protégé afin que le béton de ce cube subisse le même cycle thermique que le béton mis en place.
Les résistances à la compression après 7 et 28 jours seront mesurées sur des cubes de contrôle
conservés dans des conditions normalisées.
La résistance à la compression est mesurée conformément aux normes NBN B15-237 et B15-220.
La résistance caractéristique mesurée sur des cubes de contrôle de 15,0 cm de côté doit
être > 37 N /mm2.
La résistance à la compression après 1 jour doit être > 20 N /mm2.
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 5 – AANPASSING VAN DE VOETPADEN AAN DE NODEN VAN
ARTICLE ADDITIONNEL N
PERSONEN MET BEPERKTE MOBILITEIT
0 5 - ADAPTATIONS DES TROTTOIRS POUR LES PERSONNES A MOBILITE
REDUITE
5.1 Soepele tegels 5.1 Les dalles souples
Het gekozen materiaal moet aan de volgende criteria beantwoorden, in zo groot mogelijke mate : Le matériau sélectionné doit répondre simultanément, de façon
optimale, aux critères suivants :
podotactiel, dat wil zeggen snel herkenbaar door contact met de voeten;
met een zekere soepelheid, als contrast met de hardheid van de omliggende
wegverhardingen, zonder evenwel sporen te behouden van een last van ongeveer 75kg die
(gedurende ongeveer een kwartier) op de tegel zou geplaatst zijn ; ruw (slipvrij, ook bij
regen);
contrasterend ten opzichte van de omgeving maar niet te weerspiegelend (donkere kleur);
duurzaam, dat wil zeggen bestand tegen de normale externe omstandigheden zonder dat de
eigenschappen aangetast worden (vorst, regen, UV, t° van -15°c tot 50°c);
slijtvast (hakken,… . );
bestand tegen verkeer van lichte voertuigen (reclame in bushokjes en fout geparkeerde
wagens);
uitvoering volgens de gebruikelijke methoden met voorgeschreven ondergrond en voegen die
een integratie in de trottoirverharding mogelijk maken (samenhang tussen de verscheidende
voorziene materialen);
met een gelijkaardig onderhoud als een gewone trottoirsteen (met een gelijkaardige
waterdoorlatendheid als de bestaande verharding, d.w.z. zeer laag);
pododactiles c’est-à-dire perceptibles rapidement par contact des pieds ;
présentant une certaine souplesse pour contraster avec la rigidité des revêtements
environnants existants mais qui ne garde pas l’empreinte d’une charge d’environ 75kg qui y
aurait stationné (durant environ un quart d’heure) ;
rugueux (nonglissants y compris par temps de pluie) ;
d’aspect contrasté par rapport à l’environnement mais pas trop réfléchissant (couleur foncée);
durable c’est-à-dire résistant aux conditions normales extérieures sans modification majeure
des propriétés (gel, pluie, UV, t° de -15°c à 50°c) ;
bonne résistance à l’usure et à l’abrasion (talons,…) ;
résistant au passage de véhicules légers (publicités dans abribus et voitures indisciplinées) ;
mise en oeuvre suivant des méthodes usuelles avec fondation et joints définis permettant
l’insertion d’une zone de ce revêtement en trottoir (liaison entre les divers matériaux à prévoir);
entretien similaire à celui d’une dalle de trottoir standard(perméabilité à l’eau similaire au
revêtement existant c'est-à-dire très faible) ;
permettant éventuellement un repérage au son (son sourd lorsque le malvoyant cogne avec sa
canne par rapport au son standard des pavés) ;
eventueel te herkennen aan het geluid (het geluid dat de tegel voortbrengt als de blinde er
met zijn stok op tikt ten opzichte van het standaardgeluid van de straatstenen);
Uitvoering:
Omdat de rubber tegels elastisch zijn, mag bij de aanleg ervan geen hamer gebruikt worden.
Daarom is het nodig om een goed aangedrukt zandbed te maken op de juiste hoogte. De tegel wordt bij
voorkeur op een zandbed gelegd (niet op cement of gestabiliseerd zand) om de afvoer van het
regenwater te bevorderen.
De tegels moeten goed aansluitend worden aangelegd. Niveauverschillen moeten vermeden worden,
zowei tussen de rubbertegels onderling als tussen de rubbertegels en de omliggende verharding.
Mise en oeuvre :
A cause du caractère élastique de la dalle en caoutchouc, la mise en place à l'aide d'un marteau n'est pas
possible.
Pour cela, il est nécessaire de préparer un lit de sable bien damé et à la bonne hauteur. Il est préférable
de poser la dalle sur un lit de sable (et non pas dans le mortier ou du sable stabilisé). Ceci favorise le
drainage de la pluie.
Les dalles doivent être mises en place bien serrées l'une contre l'autre. Evitez des différences en hauteur,
aussi bien entre dalles en caoutchouc qu'avec le pavement contigu.

- 53 -
5.2 Ribbeltegels 5.2 Les dalles striées
De afmetingen van de ribbeltegels zijn 30x30x6cm.
De keur van de tegels contrasteert met de omliggende verharding.
De ribbels zijn tussen 16 en l8mm breed.
De sleuf tussen twee ribbels is tussen 18 en 20mm breed.
De ribbels zijn tussen 4,5 en 5,5mm hoog.
De ribbels steken uit boven het afgewerkte niveau.
Daar waar het onmogelijk is om een hele tegel te plaatsen, wordt een halve tegel of een stuk tegel
gelegd. De tegels worden verzaagd (niet gebroken). Tegels met een gebroken rand worden geweigerd.
Uitvoering:
De tegels worden geplaatst in een vol mortelbad met vasthechting aan de mortel en met voegen niet
breder dan 1 cm. Het opvoegen met mortel moet ten laatste 24 uur na de plaatsing gebeuren, als de
voegen proper zijn. De op te vullen diepte van de spleten is groter dan 1cm. De voegmortel wordt
aangemaakt met een consistentie van “vochtige grond”. Hij wordt aangebracht en stevig aangedrukt
met een spatel. De voegen worden gelijkgemaakt met het niveau van de tegels. Ze worden gedurende
minstens 72 uur beschermd tegen uitdroging. De
tegels mogen ten vroegste 5 dagen na hun plaatsing in dienst genomen worden. Minstens om de 10m
en daar waar de looprichting verandert, worden overlangs uitzetvoegen van 1cm breed voorzien. Deze
voegen
worden gevuld met een hechtingsproduct.
5.3 Noppentegels 5.3 Les dalles à protubérances
De afmetingen van de noppentegels zijn 30x30x6cm.
De kleur van de tegels contrasteert met de omliggende verharding.
De noppen zijn tussen 4,5 en 5,5mm hoog.
De diameter van de noppen bedraagt tussen 23 en 27mm.
De afstand tussen de assen van de noppen bedraagt tussen 50 en 60 mm. De noppen worden
geschrankt aangebracht.
De noppen steken uit boven het afgewerkte niveau.
Daar waar het onmogelijk is om een hele tegel te plaatsen, wordt een halve tegel of een stuk tegel
gelegd. De tegels worden verzaagd (niet gebroken). Tegels met een gebroken rand worden geweigerd.
Uitvoering:
De tegels worden geplaatst in een vol mortelbad met vasthechting aan de mortel en met voegen niet
breder dan I cm. Het opvoegen met mortel moet ten laatste 24 uur na de plaatsing gebeuren, als de
voegen proper zijn. De op te vullen diepte van de spleten is groter dan 1cm. De voegmortel wordt
aangemaakt met een consistentie van “vochtige grond”. Hij] wordt aangebracht en stevig aangedrukt
met een spatel. De voegen worden gelijkgemaakt met het niveau van de tegels. Ze worden gedurende
minstens 72 uur beschermd tegen uitdroging. De tegels mogen ten vroegste 5 dagen na hun plaatsing
in dienst genomen worden. Minstens om de 10m en daar waar de looprichting verandert, worden
overlangs uitzetvoegen van 1cm breed voorzien. Deze voegen worden gevuld met een
hechtingsproduct.
Les dalles striées ont une dimension de 30x30x6cm.
La couleur des dalles est contrastée par rapport revêtement contigu.
Les reliefs ont des largeurs comprises entre 16 et 18mm.
La rainure entre deux reliefs est comprise entre 18 et 20mm.
La hauteur des reliefs est comprise entre 4,5 et 5,5mm.
Les reliefs sont en saillie par rapport au niveau fini.
Aux endroits où il est impossible de poser des carreaux entiers, des demi-carreaux ou des carreaux
découpés sont placés, les carreaux sont sciés (et non cassés). Les carreaux avec des bords cassés sont
refusés.
Mise en oeuvre :
Pose à plein bain de mortier avec scellement au mortier; la largeur des joints ne peut dépasser 1cm.
Le jointoiement au mortier est exécuté au plus tard 24 heures après la pose, lorsque les joints sont
propres. La profondeur des interstices à combler est supérieure à 1cm.Le mortier de jointoiement est
gâché à consistance “terre humide”. Il est forcé à la dague en le serrant fortement. Les joints sont arasés
au même niveau que les éléments. Ils sont protégés contre la dessiccation durant au moins 72 heures. La
mise en service est
admise au plus tôt 5 jours après la mise en oeuvre. Des joints transversaux de dilatation, d’une largeur de
1cm sont réalisés au moins tous les 10m et aux changements de direction. Ces joints sont remplis d’un
produit de scellement
Les dalles à protubérances ont une dimension de 30x30x6cm.
La couleur des dalles est contrastée par rapport revêtement contigu.
Les plots ont une hauteur comprise entre 4,5 et 5,.5mm.
Le diamètre des plots est compris entre 23 et 27mm.
La distance entre les axes des plots est comprise entre 50 et 60mm,ceux-ci sont disposés en quinconce.
Les plots sont en saillie par rapport au niveau fini.
Aux endroits où il est impossible de poser des carreaux entiers, des demi-carreaux ou des carreaux
découpés sont placés, les carreaux sont sciés (et non cassés). Les carreaux avec des bords cassés sont
refusés.
Mise en oeuvre :
Pose à plein bain de mortier avec scellement au mortier; la largeur des joints ne peut dépasser 1cm.
Le jointoiement au mortier est exécuté au plus tard 24 heures après la pose, lorsque les joints sont
propres. La profondeur des interstices à combler est supérieure à 1cm. Le mortier de jointoiement est
gâché à consistance “terre humide”. Il est forcé à la dague en le serrant fortement. Les joints sont arasés
au même niveau que les éléments. Ils sont protégés contre la dessiccation durant au moins 72 heures. La
mise en service est admise au plus tôt 5 jours après la mise en oeuvre. Des joints transversaux de
dilatation, d’une largeur de 1cm sont
réalisés au moins tous les 10m et aux changements de direction. Ces joints sont remplis d’un produit de
scellement.

- 54 -
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 6 – FIETSENSTELLING ARTICLE ADDITIONNEL N 0 6 - APPUIS VELO

BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 7 – INFORMATIEPANELEN ARTICLE ADDITIONNEL N 0 7 – PANNEAUX D’INFORMATION
- 55 -
*** ***

COMMUNE
D'IXELLES
***
TRAVAUX PUBLICS
***
3ème DIRECTION
***
Service Revêtements,
Egouts
Plantations
Posten/
Postes
N.B.
Devis 1
L'exemplaire sur papier teinté de ce
bordereau de prix ou autre
formulaire équivalent conforme à
l'A.R. du 8 janvier 1996 doit
obligatoirement être renvoyé
dûment complété et signé en
même temps que la formule A de
offre, faute de quoi cette dernière
ne pourra être prise en
considération.-
GEMEENTE ELSENE
***
OPENBARE WERKEN
***
3de Directie
***
Dienst Bekledingen,
Rioleringen
Beplantingen
Opmerking:Het exemplaar op roos papier
van deze prijslijst of ieder
ander gelijkwaardig formulier
overeenkomstig met het K.B.
van 8 januari 1996, moet
verplicht teruggestuurd
worden, keurig vervolledigd en
getekend, samen met de
formule A van de inschrijving,
zonder dewelke deze laatste
niet in overweging zal kunnen
genomen worden.
HERAANLEG VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE–
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011 / REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIRIES SITUEES SUR LE
TERRITOIRE DE LA COMMUNE D'IXELLES–PROGRAMME NON-SUBVENTIONNÉ 2011
B. PRIJSLIJST/ BORDEREAU DES PRIX
Omschrijving der werken Description des travaux V.H./ Q.P.
Voorbereidende Werken Travaux Préparatoirs
1. Terbeschikkingstelling van informatiepanelen, per
bestelbon en tijdens de duur van de ermee verbonden
werken, volgens bijgevoegd artikel., inclusief plaatsen,
verwijderen en herstellen van het wegdek.
2. Levering en plaatsing van een boombescherming
volgens § A.2.3.2 van het TB 2000 tijdens de duur van
de werken.
Mise à disposition de panneaux d'information, par bon
de commande et pendant la durée des travaux y
afférents selon l’article additionel, y compris pose,
enlèvement et réparation du revêtement.
Fourniture et pose d'une protection d'arbre selon
§ A.2.3.2 du CCT 2000 pendant la durée du chantier.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
22 p ………… ………………… …………
25 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 2
Description des travaux V.H./ Q.P.
3. Opbraak van antiparkeerpalen, houten palen,
signalisatiepalen, alle type hekken enz... m.i.v. het
afbreken van de fundering, het verwijderen van
eventuele kettingen, het voorlopig stapelen of het
vervoer naar de stapelplaats van de Gemeente voor
recuperatiematerialen, het verwijderen van niet
gerecupereerde materialen zoals afval en puin buiten
het publiek domein, naar een stortplaats gekozen
door en op kosten van de aannemer, de nodige
grondwerken en alle andere werkzaamheden, alles
inbegrepen.
4. Demonteren opbraak van parkeerautomaten,
vuilnisbakken, fietshekken en alle stadsmeubilair in
het algemeen met inbegrip van hun funderingen,
reiniging, sorteren, vervoeren en opslaan van het
materiaal dat hergebruikt kan worden, verwijderen van
het materiaal dat hergebruikt kan worden naar de
opslagplaats van de aanbestedende overheid en alle
bijbehoren werkzaamheden
5. Op- of afbraak van bestaande voetpaden,
dienstpaden, bushaltes en verharde bermen (o.a.
betontegels, sierpiaveisel, betonstraatstenen,
natuursteen, enz.), hun funderingen van alle aard en
al hun toebehoren zoals opsluitkantstenein,
waterafvoerkokers, putdeksels, tot een diepte van
maximum 30cm, en het verwijderen. van alle afval
buiten het openbaar domein, het voorlopig opslaan
van de te hergebruiken materialen of vervoer naar
een stapelplaats van het Bestuur. Indien de totale
dikte kleiner is dan de bierboven vermelde waarde,
wordt het verschil in rekening gebracht in de
uitgravingen,
Indien de totale dikte groter is dan de hierboven
vermelde waarde, wordt het verschil in rekening
gebracht in de post “supplement voor afbraak per
dieptelaag van 5cm” voorzien in de opmeting.
Démontages de potelets de dissuasion, poteaux en
bois, poteaux de signalisation, barrières de tous types
etc., y compris la démolition de la fondation,
l'enlèvement des chaînes éventuelles, le stockage
provisoire et/ou le transport vers un lieu de stockage
de la Commune des matériaux récupérés,
l'évacuation des matériaux non récupérés comme des
déchets, des décombres et autres en dehors du
domaine public à un versage fournies par et aux frais
de l’adjudicataire, les terrassements nécessaires et
toutes autres sujétions, tout compris
Démontage d’horodateurs , poubelles, arceaux de vélo
et du mobilier urbain en général y compris la
démolition de leurs fondations, nettoyage, triage,
transport et entreposage du matériel susceptible de
réemploi, évacuation vers le dépôt de le pouvoir
adjudicateur du matériel réutilisable et toutes sujétions.
Démolition ou démontage de trottoirs, de chemins
de service, d’arrêts bus et bermes revêtues existants
(e.a. dalles de béton, pavage ornemental, pavés en
béton, pierres naturelles, etc...), leurs fondations de
toutes espèces et tous leurs accessoires comme
bandes de contrebutages, gargouilles, taques, sur une
profondeur conventionnelle de 30cm et l’évacuation
de tout déchet en dehors du Domaine Public, le
stockage provisoire dès matériaux à réutiliser ou
transport dans un dépôt de l’Administration. Si
l’épaisseur totale est inférieure à valeur
susmentionnée, la différence est à porter en compte
dans les déblais.
Si l’épaisseur totale excède la valeur susmentionnée,
la différence est à porter en compte dans le poste
«supplément pour démolition par tranche de 5cm de
profondeur» prévu au métré.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
134 p ………… ………………… …………
30 p ………… ………………… …………
15323 m² ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 3
Description des travaux V.H./ Q.P.
6. Supplement voor.de afbraak van de verharding
fundering per dieptelaag van 5cm boven de 30cm
voorzien in de vorige post, inclusief het wegruimen
van afbraakmaterialen buiten het openbaar domein
en alle bijkomende werkzaamheden.
7. Demonteren of opbreken van bestaande straatkolken,
inclusief nodige grondwerk, verwijderen van het puin
buiten het openbaar domein, opbreken van de
funderingen, verwijderen van de afvoerbuizen en alle
herstellingen aan de riolering, dichtstoppen van de
aansluitingen op de riolering van de niet-
teruggeplaatste kolken, aanvullingen met zandcement
in lagen van maximaal 0,20 m, verdichten en alle
bijbehorende werkzaamheden.
8. Plaatselijke opbraak van wegverhardingen en -
funderingen van alle aard voor het uitvoeren van
sleuven voor wachtbuizen en aansluitingen van
waterslikkers van verschillende diameters, inclusief
twee verticale en rechtlijnige zaagsneden over de hele
diepte van de verharding en haar fundering,
verwijderen van de opbraakmaterialen buiten het
openbaar domein en alle bijbehorende
werkzaamheden
9. 1. Affrezen van verhardingen van bitumineuze
mengsels, inclusief het afkappen van de verharding
rond deksels, langs boordstenen en watergoten,
grondig borstelen en verwijderen van de
opbraakmaterialen buiten het openbaar domein en alle
bijbehorende werkzaamheden.
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
2. voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen
10. Verticaal zagen in verhardingen van bitumineuze
mengsels tot een diepte 5 cm.
Supplément pour démolition du revêtement et
fondation par tranche de 5cm de profondeur au-delà
des 30cm prévu au poste précédent, y compris
l’évacuation des décombres en dehors du Domaine
Public et toutes sujétions.
Démolition ou démontage d'avaloirs existants, y
compris terrassements nécessaires, évacuation des
décombres en dehors du domaine public, démolition
des fondations, enlèvement des tuyaux d’écoulement
et toutes réparations à l'égout, obturation des
raccordements à l'égout des avaloirs non replacés,
remblai à l'aide de sable stabilisé par couches de 0,20
m maximum, compactage et toutes sujétions.
Démolition locale de revêtements et fondations de
chaussée de toute espèce, pour l'exécution de
tranchées pour gaines et raccordements d’avaloirs de
tout diamètre, y compris deux sciages verticaux et
rectilignes sur la profondeur totale du revêtement et sa
fondation, évacuation des produits de démolition en
dehors du domaine public et toutes sujétions.
Raclage de revêtements hydrocarbonés
bitumineux, y compris décapage autour des taques, le
long des bordures et filets d'eau, brossage minutieux et
évacuation des matériaux de démolition en dehors du
domaine public et toutes sujétions.
Surface présumée par cm d'épaisseur
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
2901 m² ………… ………………… …………
4 p ………… ………………… …………
117 m³ ………… ………………… …………
5000 m² ………… ………………… …………
pour des superficies inférieure à 200 m², tout
compris.
Sciage vertical de revêtements hydrocarbonés
bitumineux jusqu'à une profondeur 5
2500 m² ………… ………………… …………
cm. . . 613 m ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 4
Description des travaux V.H./ Q.P.
11. Supplement bij de vorige stelpost voor verticaal en
rechtlijnig of gebogen zagen in verhardingen van
bitumineuze mengsels per bijkomende dieptelaag van
5 cm.
12. Op- of afbraak van rijwegverhardingen en -
funderingen, parkeerzones, verkeerseilandjes van
allerlei aard, tot op een conventionele diepte van
45cm, inclusief gewapend beton, watergoten, huit
funderingen en het verwijderen van de
afbraakmaterialen en het puin buiten het openbaar
domein en allerhande bijkomende werkzaamheden.
Indien de totale dikte kleiner is dan de hierboven
vermelde waarde, wordt het verschil in rekening
gebracht in de uitgravingen.
Indien de totale dikte groter is dan de hierboven
vermelde waarde, wordt het verschil in rekening
gebracht in de post “supplement voor afbraak per
dieptelaag van 5cm” voorzien in de opmeting.
13. Supplement voor afbraak van de verharding en
fundering boven de 45cm voorzien in de vorige post,
inclusief het wegruimen van albraakmaterialen
buiten het openbaar domein en alle bijhorende
werkzaamheden.
14. Opbreken en wegnemen van alle kantstenen van
voetpaden of verhoogde bermen, omvattende met
name de reiniging, nauwkeurig sorteren en het
opslaan van de herbruikte kantstenen, hun laden, hun
vervoer en hun lossen naar de gemeentelijke
opslagplaats of elke andere plaats in de Gemeente,
met inbegrip van het opruimen en opbreken van de
oude fundering en opruimen van de onherbruikte
kantstenen, van de metsel- of betonwerkblokken
evenals de overtollige gronden en oude materialen
buiten het publiek domein op de door de aannemer
uitgekozen stortplaats en op zijn kosten, alle
handenarbeid en levering, voor een volledige werk,
enz.., alles inbegrepen
Supplément au poste précédent pour sciage vertical
rectiligne ou en courbe de revêtements hydrocarbonés
bitumineux par tranche supplémentaire de 5 cm de
profondeur.
Démontage ou démolition de revêtements et
fondations de chaussées, de zones de stationnement,
d’îlots directionnels de toutes espèces, sur une
profondeur conventionnelle de 45 cm, y compris
béton armé, filets d’eau, leurs fondations avec
évacuation des décombres en dehors du Domaine
Public et toutes sujétions.
Si l’épaisseur totale est inférieure à la valeur
susmentionnée, la différence est à porter en compte
dans les déblais.
Si l’épaisseur totale excède la valeur susmentionnée,
la différence est à porter en compte dans le poste «
supplément pour démolition par tranche de 5cm de
profondeur » prévu au métré.
Supplément pour démolition du revêtement et
fondation au-delà des 45cm prévu au poste
précédent, y compris l’évacuation des décombres en
dehors du Domaine Public et toutes sujétions.
Démontage et enlèvement de toutes bordures de
trottoir ou de terre-plein comprenant notamment le
nettoyage, triage précis et stockage des bordures de
remploi, leur chargement, leur transport et leur
déchargement vers le dépôt communal ou à tout autre
endroit de la commune, y compris démolition et
évacuation de l'ancienne fondation et l'évacuation
des bordures non réutilisables des massifs en
maçonnerie ou en béton ainsi que des terres et vieux
matériaux en excès en un lieu hors du domaine
public au choix de l'entrepreneur et aux frais
exclusifs de ce dernier, toute main d'oeuvre et
fournitures, etc., tout compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
205 m ………… ………………… …………
1934 m² ………… ………………… …………
645 m³ ………… ………………… …………
5138 m ………… ………………… …………

15.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 5
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Het kuisen, sorteren per kleur en afmetingen,
opstapelen op een gondel, het leveren van de gondel,
laden, vervoer op elke afstand en lossen van
straatstenen en platines van alle soorten op elke
plaats van de Gemeente
2. Idem zonder het kuisen en zonder het sorteren naar
een stortplaats die de aannemer zich dient aan te
schaffen en dit alles in zorg en ten laste van de
aannemer
16. Omhakken van bomen, inclusief het rooien van
stronk en wortels, het verwijderen van het hout en de
afval, en alle bijkomende werkzaamheden volgens §
K.9 van het T.B. 2000
Grondwerken Terrassements
Uitgravingen Déblais
17. Uitgraven van gronden van alle aard voor de
uitvoering van de wegen, voetpaden, fletspaden en
stationeerzones, inclusief het vervoer en het
verwijderen van de grond buiten het openbaar
domein, de opslag op de bouwplaats met bet oog op
bet . hergebruik voor aanvullingen, het verdichten en
profileren van het baanbed en de taluds en alle
bijkomende werkzaamheden. Het volume voor het
graafwerk wordt
berekend hetzij door het verschil te nemen tussen het
niveau van de huidige verhardingen van de rijbaan,
voetpaden, pleintjes, stationeerzones, vluchtheuvels
en verkeersgeleiders, indien vereist verminderd met
de dikte van de wegverharding en van de bestaande
fundering, en het grondslagniveau van de
toekomstige fundering; hetzij door het verschil te
nemen tussen het huidige niveau van de terreinen, en
het grondslagniveau van de toekomstige fundering.
Nettoyage, triage par dimensions et couleurs, mise
en nacelles, la fourniture des nacelles, chargement,
transport à toutes distances et déchargement de lots
pavés de rue triés et pavés platines de chaque
dimension à tout endroit de la commune
Idem sans nettoyage et triage à un versage que
l'entrepreneur doit se procurer, le tout aux soins et
aux frais de l'entrepreneur
Abattages d'arbres, y compris le déssouchage, le
remblayage des trous, l'évacuation des bois et des
déchets, et toutes sujétions selon le § K.9 du C.C.T.
2000
Déblai de terres de toute nature pour exécution des
voiries, trottoirs, pistes cyclables et zones de
stationnement y compris transport et évacuation des
terres en dehors du domaine public, la mise en dépôt
sur chantier en vue de remploi en remblai,
compactage et profilage du fond de coffre et des
talus et toutes sujétions. . . Le volume des déblais est
calculé, soit en prenant la différence entre le niveau
des revêtements de chaussées, trottoirs, terre-pleins,
zones de stationnement, refuges et îlots directionnels
actuels, diminué s’il y a lieu de l’épaisseur du
revêtement et de la fondation existante et le niveau
d’assise de 1a fondation future; soit en prenant la
différence entre le niveau actuel des terrains, et le
niveau d’assise de la fondation future.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
49 m² ………… ………………… …………
415 m² ………… ………………… …………
15 p ………… ………………… …………
1195 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 6
Description des travaux V.H./ Q.P.
18. Afbraak van massieven van meer dan 0,5 m³,
tegengekomen tijdens de uitgravingen in sleuven,
met inbegrip van het wegruimen buiten het openbaar
domein van puin en afval en alle bijkomende
werkzaamheden.
19. Idem
20.
Uit ongewapend beton of metselwerk
Uit gewapend beton
1. Aanleg van sleuven buiten de werfzone voor het
plaatsen van kabels, 40 cm breed en 1 m diep in
stoepen of bermen in gecomprimeerde betontegels
30x30x6 cm en/of in betonnen klinkerstraatstenen
22x11x8 cm omvattende het opbreken, de heraanleg
van de tegel- of straatsteenbekleding, hun vervoer en
hun lossen buiten het publiek domein op een plaats
gekozen door en op kosten van de aannemer, het
opbreken van de oude fundering, het wegnemen, het
vervoer en het verwijderen van metselwerk- en
betonblokken evenals de overtollige oude materialen
en gronden buiten het publiek domein naar een
stortplaats gekozen en op kosten van de aannemer,
alle handenarbeid, enz., alles inbegrepen
Démolition de massifs d’un volume supérieur à 0,5
m³, rencontrés lors des déblais en fouilles, y compris
l’évacuation des déchets et décombres en dehors du
domaine public et toutes autres sujétions.
En béton non armé ou maçonnerie
Idem
En béton armé
Exécution du tranchées pour pose de câbles en
dehors de la zone de chantier, de 40 cm de large et 1
m de profondeur dans des trottoirs ou bermes en
dalles de béton comprimé 30x30x6 cm et/ou pavés
béton klinkers 22x11x8 cm comprenant le
démontage et redallage ou repavage, leur transport et
leur déchargement en un lieu hors du domaine public
au choix de l'entrepreneur et aux frais exclusif de ce
dernier, la démolition de l'ancienne fondation,
l'enlèvement, transport et évacuation des massifs en
maçonnerie ou en béton ainsi que des terres et vieux
matériaux en excès en un lieu hors du domaine
public au choix de l'entrepreneur et aux frais exclusif
de ce dernier, toute main d'oeuvre, etc., tout compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
73 m³ ………… ………………… …………
59 m³ ………… ………………… …………
10 m² ………… ………………… …………
2. idem voor stoepen in platte stoepstenen idem pour trottoirs en pavés platines 10 m² ………… ………………… …………
3. idem voor een asfaltbekleding van de rijweg rustend idem dans revêtement de chaussée
op straatstenen in porfier
en asphalte sur pavés de rue en prphyre 10 m² ………… ………………… …………
4. idem voor een monolithische betonbekleding van de idem dans revêtement de chausséeen béton
rijweg of voor en asfaltbekleding rustend op al of monolithique ou asphalte sur béton armé ou non-
niet gewapend beton
armé 5 m² ………… ………………… …………
Ophogingen Remblais ………… ………………… …………
21. Ophogingen met funderingszand, voorgeschreven in
artikel 3 van dit bestek, omvattende de levering, het
aanleggen van het zand, het aanstampen, het
verdichten, het afstellen, enz ... alles inbegrepen
(gemeten na aanstampen en verdichten)
Remblais au moyen de sable de sous-fondation,
prescrit à l'article 3 du présent cahier spécial des
charges, comprenant notamment la fourniture, la
mise en place du sable, le damage, le compactage, le
régalage, etc. tout compris (mesuré après damage et
compactage) 13 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 7
Description des travaux V.H./ Q.P.
22. Ophogingen met lagen van 20 cm zorgvuldig
aangestampt, met aarde van alle mogelijke herkomst,
hetzij op de werf gebracht door derden hetzij
afkomstig van een aanlegsleuf of van de
uitgravingen uitgevoerd in dezelfde straat of op
dezelfde werf omvattende o.a. de handenarbeid voor
de uitvoering van de desbetreffende uitgravingen, het
vervoer van deze gronden, het aanstampen, het
verdichten, het afstellen, enz. , alles inbegrepen
(gemeten na aanstampen en verdichten)
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Remblais par couches de 20 cm convenablement
damées, en terres de toute nature soit amenées au
chantier par des tiers, soit provenant d’un coffre ou
de déblais effectués dans la même rue ou le même
chantier comprenant notamment la main-d’œuvre
pour l’exécution desdits déblais, le transport de ces
terres ou de celles amenées au chantier pour les
déposer à la proximité des remblais, la mise en place
des terres, le damage, le compactage, le régalage, etc.
tout compris (mesuré après damage et compactage) 5 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 8
Description des travaux V.H./ Q.P.
Onderfunderingen en funderingen Sous-fondations et Fondations
23. Levering en plaatsing van een geotextiel volgens §
E.2. 1. van het T.B. 2000 inclusief het snijden en alle
bijkomende werkzaamheden. Gaten voor de
doorvoer van leidingen worden niet afgetrokken van
de geplaatste oppervlakte.
24. Levering en plaatsing van een onderfundering
volgens § E.3.2.2. van het T.B. 2000 met
veranderlijke dikte, het uitspreiden in lagen van
maximaal 20cm, inclusief het verdichten, het walsen
en alle bijkomende werkzaamheden.
Type I
25. Levering en plaatsing van een fundering volgens §
E.4.2. van het T.B. 2000 van 22 cm dikte inclusief
het uitspreiden, het profileren, het verdichten en alle
bijkomende werkzaamheden.
Type II A met additief in continue
steenslagfundering 0/32.
26. Levering en plaatsing van een waterdoorlatende
steenslagfundering volgens bijgevoegd artikel nr. 2
met een nominale dikte van 35 cm, het uitspreiden in
lagen van maximaal 20cm, inclusief het verdichten,
het walsen en alle bijkomende werkzaamheden.
Type II
27. Leveren en aanbrengen van een zandcement fundering
volgens § E.4.3, inclusief spreiden in lagen van
maximaal 20 cm, profileren, verdichten en alle
bijbehorende werkzaamheden.
28. Leveren en aanbrengen van een fundering van schraal
beton zonder stalen wapeningsnet volgens § E.4.4,
inclusief spreiden, profileren, verdichten, de
beschermingslaag en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et pose d’un géotextile selon le § E.2. 1.
du C.C.T. 2000 y compris les découpes et toutes
sujétions. Les ouvertures pour passage de conduites
ne sont pas déduites de la surface.
Fourniture et mise en oeuvre d’une sous-fondation
selon le § E.3.2.2. du C.C.T. 2000 d’épaisseur
variable, avec répandage en couches de 20cm
maximum, y compris le compactage, le cylindrage et
toutes sujétions.
Type I
Fourniture et mise en oeuvre d’une fondation selon le
§ E.4.2. du C.C.T. 2000 de 22 cm d’épaisseur, y
compris le répandage, la mise sous profil, le
compactage et toutes sujétions.
Type IIA avec additif en empierrement continu 0/32.
Fourniture et mise en oeuvre d’une fondation en
empierrement drainante selon l’article additionnel n°
2. avec épaisseur nominale de 35 cm, avec répandage
en couches de 20cm maximum, y compris le
compactage, le cylindrage et toutes sujétions.
Type II
Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en sableciment
selon § E.4.3, y compris répandage en couches
de maximum 20 cm, mise sous profil, compactage,
couche de protection et toutes sujétions.
Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton
maigre non armé d’un treillis en acier selon § E.4.4, y
compris répandage, mise sous profil, compactage,
couche de protection et toutes sujétions.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
2418 m² ………… ………………… …………
363 m³ ………… ………………… …………
1596 m² ………… ………………… …………
582 m² ………… ………………… …………
2176 m³ ………… ………………… …………
291 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 9
Description des travaux V.H./ Q.P.
29. Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton
maigre armé d’un treillis en acier selon § E.4.4, y
compris répandage, mise sous profil, compactage,
couche de protection et toutes sujétions.
30. Levering en plaatsing van een fundering uit poreus
mager beton volgens § E. 4.5. van het T.B. 2000,
dikte 20cm, inclusief het uitspreiden, profileren,
verdichten, de beschermlaag en alle bijkomende
werkzaamheden.
31.
1. Leveren en aanbrengen van een fundering van
zelfnivellerend beton voor het verankeren van
geprefabriceerde betonelementen volgens bijgevoegd
artikel nr.4, inclusief bekisten, spreiden, profileren en
alle bijbehorende werkzaamheden.
Zelfnivellerend beton.
2. Staal voor gewapend beton.
Leveren en aanbrengen van een fundering van schraal
beton met een stalen wapeningsnet volgens § E.4.4,
inclusief spreiden, profileren, verdichten, de
beschermingslaag en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et mise en oeuvre dune fondation en béton
maigre poreux selon le § E.4.5 du C.C.T. 2000 ,
d’une épaisseur de 20cm, y compris le répandage, la
mise sous profil, le compactage, la couche de
protection et toutes sujétions.
Fourniture et mise en œuvre d’une fondation en béton
autoplaçant pour le scellement d’éléments
préfabriqués en béton selon article additionel n° 4 y
compris coffrage, répandage, mise sous profil et toutes
sujétions.
Béton autoplaçant.
Acier pour béton armé.
Verhardingen Revêtements
KWS Hydrocarbonés
32. 1. Leveren en verwerken van een herprofileringslaag uit
omhulde materialen, inclusief het herprofileren en
aanwalsen, de levering en de verwerking van de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
Type AB 3 D – vermoedelijke dikte: 5 cm
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
2. voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage en matériaux enrobés, y compris le
profilage et cylindrage, la fourniture et la mise en
oeuvre de la couche d'adhérence et toutes sujétions.
Type BB 3 D – épaisseur présumé : 5 cm
Surface présumée par cm d'épaisseur
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
242 m³ ………… ………………… …………
485 m² ………… ………………… …………
25 m³ ………… ………………… …………
484 kg ………… ………………… …………
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
pour des superficies inférieures à 200 m², tout compris
2420 m² ………… ………………… …………
1210 m² ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 10
Description des travaux V.H./ Q.P.
33. 1. Leveren en verwerken van een herprofileringslaag uit
omhulde materialen, inclusief het herprofileren en
aanwalsen, de levering en de verwerking van de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
Type AB 3 C - dikte: 4 cm
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
2.
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen
34. 1. Leveren en verwerken van een gesloten verharding
type AB 4 C, inclusief het voorafgaand reinigen, de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
(slijtlaag)
Dikte : 4 cm
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
2.
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen.
35. 1. Leveren en verwerken van een herprofileringslaag of
slijtlaag uit omhulde materialen, inclusief het
herprofileren en aanwalsen, de levering en de
verwerking van de kleeflaag en alle bijkomende
werkzaamheden.
Type AB 3C
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage en matériaux enrobés, y compris le
profilage et cylindrage, la fourniture et la mise en
oeuvre de la couche d'adhérence et toutes sujétions.
Type BB 3 C - épaisseur : 4 cm
Surface présumée par cm d'épaisseur
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
pour des superficies inférieures à 200 m², tout compris
16248 m² ………… ………………… …………
Fourniture et mise en oeuvre d’un revêtement fermé
type BB 4 C, y compris le nettoyage préalable,
couche d'adhérence et toutes sujétions. (couche
d’usure)
3868 m² ………… ………………… …………
Epaisseur : 4 cm
Surface présumée par cm d'épaisseur
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
pour des superficies inférieures à 200 m², tout
16248 m² ………… ………………… …………
compris.
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage ou d’usure en matériaux enrobés, y
compris le profilage et cylindrage, la fourniture et la
mise en oeuvre de la couche d'adhérence et toutes
sujétions.
3868 m² ………… ………………… …………
Type BB 3C
2. Type AB 3D Type BB 3D
3. Type AB 4C Type BB 4C
97 t ………… ………………… …………
49 t ………… ………………… …………
97 t ………… ………………… …………

36.
37.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 11
Description des travaux V.H./ Q.P.
Betonstraatstenen Pavés en béton
1. Leveren van betonstraatstenen (Type A1 (22/11/8
cm)). met afgeschuinde kant en houder van het
BENOR-keurmerk voor wegen, tramzones, parkings,
voetgangersoversteekplaatsen en trottoirs. Straatkeien
van wit beton worden gebruikt voor de uitvoering van
markeringen.
Fourniture de pavés en béton(Type A1 (22/11/8 cm)).
chanfreinés certifiés BENOR pour voiries, zones
tram, parkings, passages piétons et trottoirs. Les pavés
en béton blanc sont utilisés pour l’exécution de
marquages.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
Kleur te bepalen
Teinte à définir. 622 m² ………… ………………… …………
2. Leveren van betonnen straatstenen 20/20/8 cm, grijs Fourniture de pavés en béton, certifiés BENOR, gris,
met afgeschuinde kant en houder van het BENOR- 20/20/8 cm chanfreinés pour trottoirs
keurmerk voor trottoirs
800 m² ………… ………………… …………
3. Leveren van betonnen straatstenen 22/11/10 cm, grijs Fourniture de pavés en béton, certifiés BENOR, gris,
voorzien van afstandshouders van het type
22/11/10 cm gris pourvus d’écarteurs qui font partie
bestratingsproduct met drainageopeningen of met des produits de revêtement avec ouvertures de
verbrede voegen conform NBN EN1338 en NBN drainage ou joints élargis en conformité avec les
B21-311 en de PTV 122 ‘Bestratingsproducten van normes NBN EN1338 et NBN B21-311 et la PTV
beton voor waterdoorlatende grondbekledingen’ en “Produits de pavage en béton pour revêtements de
zijn BENOR (of equivalent) gecertificeerd.
sol perméables à l’eau” et sont certifiés BENOR (ou
équivalent). 387 m² ………… ………………… …………
1. Leggen van betonnen straatstenen overeenkomstig de Pose de pavés en béton conformément à l'article 10
aanduidingen van het artikel 10 van dit bestek du présent cahier spécial des charges y compris
inclusief straatlaag, bezanden, opvoegen, trillen, couche de pose, sablage, rejointoyage, vibrage, sciage
machinaal zagen, passtenen en alle bijbehorende
werkzaamheden
mécanique, pièces spécifiques et toutes sujétions
Standaard plaatsingstype
Appareillage standard 1422 m² ………… ………………… …………
2. Watergreppel breedte 20-22 cm Filet d’eau largeur 20-22 cm 622 m² ………… ………………… …………
G.S. Cijf./
S.G. Ch

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 12
Description des travaux V.H./ Q.P.
38. Leggen van betonnen straatstenen 22/11/10 cm, grijs
voorzien van afstandshouders van het type
bestratingsproduct met verbrede voegen op een laag
steenslag (split) 2/5 van 4 cm met voegvulling aan de
hand van hetzelfde materiaal, overeenkomstig de
aanduidingen van het bijgevoegd artikel 2 van dit
bestek, inclusief trillen, machinaal zagen, passtenen en
alle bijbehorende werkzaamheden, alle handenarbeid
en levering, voor een volledige werk, enz..., alles
inbegrepen
Standaard plaatsingstype
39.
40.
Betontegels Dalles en béton
1. Leveren en leggen met mortel van nieuwe tegels uit
geperst beton 30/30/6 cm, houder van het BENORkeurmerk,
overeenkomstig de aanduidingen van het
detailplan en het artikel 10 van dit bestek,
omvattende het leveren en leggen van 3 cm nieuw
zand en 2 cm alle handenarbeid en leveringen met
inbegrip van de uitvoering van de voor de
beplantingen bestemde insnijdingen volgens de
aanduidingen van het Bestuur , voor een volledig
werk, enz., alles inbegrepen
Leggen volgens plaatsingstype I (45°) plan 908
2. Idem plaatsingstype II (90°) plan 908
Pose de pavés en béton, certifiés BENOR, gris,
22/11/10 cm gris pourvus d’écarteurs aux joints élargis
sur une couche empierrement (concassage) 2/5 de 4
cm, au jointoiement avec au gravier concassé 2/5
conformément aux indications de l'article aditionnel 2
du présent cahier spécial des charges y compris
vibrage, sciage mécanique, pièces spécifiques et toutes
sujétions toute main-d'oeuvre et fournitures pour un
travail complet, etc., tout compris
Appareillage standard
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
387 m² ………… ………………… …………
Fourniture et pose au mortier de dalles neuves en
béton comprimé 30/30/6 cm, certifiés BENOR,
conformément aux indications du plan de détail et à
l'article 10 du présent cahier spécial des charges,
comprenant la fourniture et mise en oeuvre de 3 cm
de sable neuf et de 2 cm de mortier de ciment sous
le dallage, toute main-d'oeuvre et fournitures y
compris l'exécution des découpes destinées aux
plantations suivant les indications de
l'Administration pour un travail complet, etc., tout
compris
Appareillage Type I (45°) plan 908
Idem appareillage Type II (90°) plan 908
300 m² ………… ………………… …………
641 m² ………… ………………… …………
3. Idem watergreppel in halve tegelbreedte Idem filet d’eau en ½ dalles
25 m² ………… ………………… …………
1 Levering en plaatsing van soepele tegels volgens
bijgevoegd artikel nr 4.
Fourniture et pose de dalles souples selon les
préscriptions de l’article additionnel n°4 10 ………… ………………… …………
2 Levering en plaatsing van ribbeltegels volgens
bijgevoegd artikel nr 4.
Fourniture et pose de dalles striées selon les
préscriptions de l’article additionnel n°4 20 ………… ………………… …………
3 Levering en plaatsing van noppentegels volgens
bijgevoegd artikel nr 4.
Fourniture et pose de dalles à protubérance selon les
préscriptions de l’article additionnel n°4 10 ………… ………………… …………
Straatstenen uit natuurlijke steen Pavages en pierres naturelles
41. Levering ter plaatse van herbruikte straatstenen in
porfier overeenkomstig de beschrijvingen in artikel
nr. 13
42. 1. Levering ter plaatse van nieuwe platte stoepstenen,
overeenkomstig de beschrijvingen in artikel nr. 13
Dikte 8 tot 10 cm.
Fourniture au pied-d’oeuvre de pavés de rue de
remploi en porphyre conformes à l’article n° 13
Fourniture au pied-d’oeuvre de pavés platines de
trottoirs neuves conformes à l’article n° 13
Epaisseur 8 à 10 cm.
2988 m² ………… ………………… …………
8223 m² ………… ………………… …………

Posten/
Postes
2. Dikte 10 tot 12 cm.
3. Dikte 12 tot 14 cm.
Omschrijving der werken
Devis 13
Description des travaux V.H./ Q.P.
43. Aanbrengen van langwerpige teruggewonnen
straatkeien, inclusief straatlaag van zandcement,
aanstampen, trillen, opvoegen met verbeterde
cementmortelspecie en alle bijbehorende
werkzaamheden
Bestratingsverband : rechte rijen of
halfsteensverband.
44. Toeslag op de prijs van de vorige stelposten m.b.t.
bestratingen met vierkante of langwerpige keien voor
de vervanging van opvoegen met verbeterde
cementmortelspecie door het opvoegen met
bitumineuze mortel.
45.
1. Plaatsen van nieuwe “platines” vol en zat in de
verbeterde cementmortel geplaatst of op een
straatlaag van zandcement, inclusief opvoegen met
vochtwerende cementmortel met verbeterde hechting
en alle bijbehorende werkzaamheden.
Epaisseur 10 à 12 cm.
Epaisseur 12 à 14 cm.
Pose de pavés oblongs de réemploi, y compris
couche de pose en sable-ciment, damage, vibrage,
rejointoyage au coulis de mortier de ciment amélioré
et toutes sujétions.
Appareillage en rangées droites ou à joints alternés.
Supplément sur le prix des postes de pavages carrés ou
oblongs précédents, pour remplacement du
jointoiement au coulis mortier de ciment amélioré par
des joints au mortier bitumineux.
Pose de pavés "platines" nouveau à bain soufflant de
mortier de ciment amélioré ou sur couche de pose en
sable-ciment, y compris rejointoyage au mortier de
ciment hydrofuge et à adhérence améliorée et toutes
sujétions.
2. Idem met herbruikte “platines” Idem avec “platines” de remploi
46. Toeslag op de prijs van bestrating uit de vorige
stelposten, voor de uitvoering van het profiel van de
watergoot, inclusief straatlaag van verbeterde
cementmortel, opvoegen met vochtwerende
cementmortel met verbeterde hechting en alle
bijbehorende werkzaamheden.
De in rekening te brengen oppervlakte is de
oppervlakte van de straatgoot.
Supplément sur le prix des postes de pavages
précédents, pour la réalisation du profil des filets
d'eau, y compris couche de pose en mortier de ciment
amélioré, rejointoyage au mortier de ciment hydrofuge
et à adhérence améliorée et toutes sujétions.
La surface à prendre en compte est la surface du filet
d’eau.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
514 m² ………… ………………… …………
1542 m² ………… ………………… …………
2988 m² ………… ………………… …………
68 m² ………… ………………… …………
10278 m² ………… ………………… …………
3463 m² ………… ………………… …………
513.9 m² ………… ………………… …………

47.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 14
Description des travaux V.H./ Q.P.
Verhardingen van geprefabriceerde
beton-elementen
1. Leveren en plaatsen van geprefabriceerde
2.
betonelementen met sinusoïdaal profiel voor de
uitvoering van op- en afritten van verkeersdrempels
en –plateaus. Deze elementen zijn zwart gekleurd in
de massa en voorzien van witte transversale en
longitudinale markering. De verankeringen, de
oplegelementen en de voegvullingen zijn inbegrepen
in de prijs. Element 2,40 m lengte, hoogteverschil
0,12 m.
Element 1,20 m lengte, hoogteverschil 0,12 m.
3. Element 0,85 m lengte, hoogteverschil 0,10 m
Diversen Divers
48. Het hoger of lager leggen van riooldeksels of van
schuifafsluiterkamers of gelijkaardige ter gelegenheid
van het herleggen van de stoepbestrating of voor de
verwezenlijking van een plateau, omvattende met
name het opbreken, de grondwerken voor het op het
aangeduide niveau te brengen en de metselwerken
onder het deksel met een dikte die berekend is om het
toekomstige peil van de herlegde stoep te bereiken,
met inbegrip van alle leveringen en handarbeid voor
een volledig werk
49. Verhoging van de riooldeksels of van sluitkamers of
gelijksoortige ter gelegenheid van de asfaltwerken van
de publieke weg, met inbegrip van de metselwerken
onder het deksel met een dikte berekend om het niveau
van de toekomstige asfaltbedekkingen te bereiken, alle
leveringen en handenarbeid voor een volledig werk,
alles inbegrepen
Riooldeksels, deksels voor toezichtputten of
gelijkaardige
Revêtements en éléments de béton
préfabriqués
Fourniture et pose d’éléments préfabriqués en béton
avec profil sinusoïdal, pour la réalisation de rampes
de plateaux et de ralentisseurs de vitesse.
Ces éléments sont colorés en noir dans la masse et
pourvus d’un marquage blanc transversal et
longitudinal. Les ancrages, la pose sur cales et le
scellement des joints sont inclus dans le prix.
Elément 2,40 m de longueur, dénivelé 0,12 m.
Elément 1,20 m de longueur, dénivelé 0,12 m.
Elément 0,85 m de longueur, dénivelé 0,10 m.
Rehaussement ou abaissement de taques d’égout ou
de chambres de vannes ou similaires à l’occasion du
repavage du trottoir ou la réalisation d’un plateau,
comprenant notamment le démontage, terrassements
pour mise au niveau prescrit et le maçonnage sous la
taque d’une épaisseur calculée pour atteindre le
niveau futur de trottoir ou de la chaussée repavé, y
compris toutes fournitures et mains-d’oeuvre pour un
travail complet
Rehaussement de taques d'égout ou de chambres de
vannes ou similaires à l'occasion de l'asphaltage d'une
voie publique, comprenant le maçonnage sous la taque
d'une épaisseur calculée pour atteindre le niveau du
futur tapis asphaltique, toutes fournitures et maind'oeuvre
pour un travail complet, tout compris.
taques d'égouts, des regards de visites ou similaires
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
22 m ………… ………………… …………
30 m ………… ………………… …………
30 m ………… ………………… …………
45 p ………… ………………… …………
45 p ………… ………………… …………

50.
51.
52.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 15
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Leveren en leggen van nieuwe dorpels,
keldervensters of kaders in arduin van alle
afmetingen , aan te passen aan de nodige lengten met
inbegrip van de werken voor sloping van oud
metselwerk en reconstructie, cementering,
opvoeging, op peil brengen, uitgravingen en alle
bijhorigheden
2. Dezelfde werken als in punt 1 van dit artikel maar
met herbruikdorpels en herbruikkaders van alle
afmetingen dus zonder levering
1. Leveren en leggen van kelderramen kleiner dan 0,25
m2 (vaste en uitneembare) met inbegrip van slopen
en herbouwen van het beschadigde metselwerk,
cementering, op peil brengen, opvoegen van ofwel
opengewerkte gietijzeren kaders en deksels, ofwel
gietijzeren kaders en deksels met inleg van glazen
stenen, alle grondwerken, handenarbeid en
leveringen, enz..., alles inbegrepen
2. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
tussen 0,25 m 2 en 0,5 m 2
3. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
tussen 0,5 m 2 en 1 m 2
1. Het hoger leggen van kelderramen kleiner dan 0,25
m2 van alle afmetingen en alle vormen omvattende
het metselwerk onder het kader van een op het peil
van het toekomstige voetpad te brengen berekende
dikte, alle handenarbeid en levering voor een
volledig werk, alles inbegrepen
2. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
tussen 0,25 m2 en 0,5 m2 3. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
groter dan 0,5 m2 en 1 m2 E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Fourniture et pose de nouveaux linteaux, fenêtres de
cave ou encadrement de toutes dimensions en pierre
bleue à adapter aux longueurs nécessaires y compris
travaux de démolitions de maçonneries anciennes et
reconstruction ou adaptation de celle-ci, cimentage,
rejointoyage, mise à niveau, terrassements et toutes
sujétions.
60 p ………… ………………… …………
Travail identique décrit au avec linteaux et
encadrement de toutes dimensions de remploi donc
sans fourniture
Fourniture et pose de soupiraux inférieure à 0,25 m
242 p ………… ………………… …………
2
(fixes ou amovibles) y compris démolitions et
reconstruction de la maçonnerie dégradée,
cimentage, mise à niveau, rejointoyage soit de cadres
et couvercles en fonte ajourés, soit de cadre et
couvercles en fonte avec incrustation de pavés en
verre, terrassements, toute main-d'oeuvre et
fournitures, etc., tout compris
Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre 0,
25 et 0,5 m
45 p ………… ………………… …………
2
Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre 0,
5 et 1m
41 p ………… ………………… …………
2
Rehaussement de soupiraux en place inférieure à
0,25 m
30 p ………… ………………… …………
2 de toutes dimensions et de toute espèce
comprenant le maçonnage sous le cadre d'une
épaisseur calculée pour atteindre le niveau du futur
trottoir, toute main-d'oeuvre et fourniture, les
terrassements pour un travail complet, tout compris.
Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre 0,
60 p ………… ………………… …………
25 et 0,5 m2 Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre
100 p ………… ………………… …………
0,5 et 1m2 40 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 16
Description des travaux V.H./ Q.P.
Waterafvoer Evacuation des eaux
53. Levering en plaatsing van een draineerbuis voor de
waterdoorlatende verharding volgens bijgevoegd
artikel nr. 2 inclusief alle bijkomende
werkzaamheden.
54. Naar voor of achter verplaasten van gietijzeren
rioolkolken type « stad Brussel », met lage uitgang of
zijdelings van het bestaande profiel om hen in het
rechtgezet profiel in de nabijheid van het huidige te
herleggen, met inbegrip van het opbreken en
herleggen van de bestrating, de betonnen fundering
van de rioolkolken, zijdelingse steun in beton,
aanpassing van de aansluiting met de tegenwoordig
bestaande buizen naar de openbare verzamelriool, met
inbegrip van de aanvullende buizen en de
plaatsvervanging van de buizen die tijdens het
opbreken zouden zijn beschadigd ofwel waarvan de
sectie en/of de lengte niet een redelijke aansluiting
toelaten, uitgravingen, ophogingen, geglazuurde
gresbuizen 20, enz.. Het werk volledig beëindigd
55. Het hoger leggen van gietijzeren rioolkolken, type
« stad Brussel », met lage uitgang zijdelings van het
bestaande profiel, om hen in het rechtgezet profiel in
de nabijheid van het huidige te herleggen, met
inbegrip van het opbreken en herleggen van de
bestrating, het hoger leggen van de fundering in beton
van de rioolkolken, zijdelingse steun in beton, de
complementaire aansluiting met de tegenwoordig
bestaande buizen naar de openbare verzamelriool, met
inbegrip van de aanvullende buizen en de
plaatsvervanging van de buizen die tijdens het
opbreken zouden zijn beschadigd ofwel waarvan de
sectie en/of de lengte niet een redelijke aansluiting
toelaten, uitgravingen, ophogingen, geglazuurde
gresbuizen 20, enz... Het werk volledig beëindigd
Fourniture et mise en oeuvre d’un tuyau drainant
pour un revêtement drainant selon l’article
additionnel n° 2, y compris toutes sujétions.
Déplacement en avant ou en arrière d'avaloirs en
fonte type “ Ville de Bruxelles ” à sortie basse ou
latérale de leur profil existant, pour les replacer dans
le profil rectifié ou à proximité de celui-ci,
comprenant notamment dépavage et repavage,
démolition et reconstruction de la fondation en béton
des avaloirs, contrebutage en béton, adaptation du
raccordement à la tuyauterie existant actuellement
vers le collecteur public y compris les tuyaux en plus
et le remplacement des tuyauteries qui auraient été
dégradées à l'occasion du démontage ou dont la
section et/ou la longueur ne permettent pas un
raccordement rationnel, déblais, terrassements et
remblais, tuyauteries 20 en grès vernissé, toute
main d’oeuvre, toute fourniture, etc. Le travail
complètement terminé
Rehaussement d'avaloirs en fonte existant type
“ Ville de Bruxelles ” à sortie basse ou latéral de leur
profil existant, pour les replacer dans le profil rectifié
ou à proximité de celui-ci, comprenant notamment
dépavage et repavage, rehaussement de la fondation
en béton des avaloirs, contrebutage en béton,
raccordement complémentaire à la tuyauterie existant
actuellement vers le collecteur public y compris les
tuyaux en plus et le remplacement des tuyauteries qui
auraient été dégradées à l'occasion du démontage ou
dont la section et/ou la longueur ne permettent pas un
raccordement rationnel, terrassements, déblais et
remblais, tuyauteries 20 en grès vernissé, toute
main d’oeuvre, toute fourniture, etc. Le travail
complètement terminé
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
967 m ………… ………………… …………
10 p ………… ………………… …………
20 p ………… ………………… …………

56.
57.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 17
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Het leveren en aanbrengen van nieuwe gietijzeren
rioolkolken "type Brussel " overeenkomstig de
aanduidingen van het artikel 14, met inbegrip van de
grondwerken, de levering en plaatsing van mager
beton, alles inbegrepen
2. De aansluiting van de nieuwe rioolkolk met de
straatriool, met inbegrip van het leveren en leggen van
geglazuurde gresbuizen 20 overeenkomstig het
artikel 9 van de technische voorschriften van dit
bestek, de aansluiting met de straatriool door middel
van een door een motor aangevoerde boormachine, de
nodige grondwerken, enz..., alles inbegrepen
1. Op niveau brengen van bestaande waterafvoerpijpen
in de trottoirs, met aanpassing in de lengte, inclusief
funderingsbeton C 16/20, vastzetting en alle
bijbehorende werkzaamheden.
2. Leveren en plaatsen van nieuwe gietijzeren
waterafvoerpijpen.
Ze moeten van hetzelfde type zijn als de recuperatiewaterafvoerpijpen
en/of voldoen aan de technische
voorschriften van het voetpadenreglement (laatste
uitgave) van de Gemeente Elsene, inclusief de
grondwerken, de funderingsmortel, het vastzetten, de
aanpassingen aan de huizen en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et pose d'avaloirs neufs type de Bruxelles
en fonte à sortie basse ou latérale répondant aux
indications de l'article 14, comprenant notamment les
terrassements, la fourniture et mise en oeuvre de
béton maigre, tout compris
Raccordement d’avaloir neuf ou de remploi à l'égout
public, y compris la fourniture et la pose de tuyaux
20 en grès vernissé conformément aux prescriptions
de l'article 9 des clauses techniques du présent cahier
spécial des charges, le raccordement au collecteur
public au moyen d'une machine à forer commandée
par moteur, les terrassements nécessaires, etc. tout
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
112 p ………… ………………… …………
compris 519 m ………… ………………… …………
Mise à niveau de gargouilles existantes en trottoir,
avec adaptation en longueur, y compris béton de
fondation C 16/20, calages et toutes sujétions.
Fourniture et pose de gargouilles neuves en fonte.
Elles seront du même type que les gargouilles de
réemploi et/ou elles répondront aux prescriptions
techniques du règlement sur les trottoirs (dernière
édition) de la Ville de Bruxelles, y compris
terrassements, mortier de fondation, calages,
adaptations aux maisons et toutes sujétions.
44 p ………… ………………… …………
30 p ………… ………………… …………

58.
59.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 18
Description des travaux V.H./ Q.P.
Lijnvormige elementen Eléments linéaires
Kantstenen Bordures
Kantstenen uit beton Bordures en béton
1. Leveren en leggen van nieuwe rechte kantstenen
15/17/27in blauwe kunsteen behouwd en
gebouchardeerd zonder pin en gat op een fundering
uit beton C, overeenkomstig de aanduidingen van het
detailplan en van het artikel 12 van dit bestek,
omvattende de eventuele grondwerken en afbraak
voor het op voorgeschreven peil brengen, fundering
inbegrepen, uitvoeren van deze fundering , het
wegnemen, vervoer en opruimen van de metsel- of
betonwerkblokken evenals de overtollige gronden en
oude materialen buiten het publiek domein op de
door de aannemer uitgekozen stortplaats en op zijn
kosten, alle handenarbeid en leveringen,
heropvoegen en alle insnijdingen voor een volledige
werk, enz..., alles inbegrepen
2. Dezelfde werken als beschreven punt 1 van dit
artikel, doch met rechte kantstenen 18/20/27, alles
inbegrepen
1.
2.
1. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met gebogen kantstenen 15/17/27,
alles inbegrepen
Straal 1m
Fourniture et pose de bordures neuves droites
15/17/27 en pierre bleue reconstituée taillée et
bouchardée sans bouton et boutonnière sur massif en
béton C, conformément aux indications du plan de
détail et à l'article 12 du présent cahier spécial des
charges, comprenant notamment terrassements et
démolitions éventuelles en vue de la mise au niveau
prescrit, fondation comprise, exécution de ladite
fondation, enlèvement, transport et évacuation des
massifs en maçonnerie ou en béton ainsi que des
terres et vieux matériaux en excès en un lieu hors du
domaine public au choix de l'entrepreneur et aux
frais exclusifs de ce dernier, toute main d'oeuvre et
fournitures, rejointoyage, toutes découpes, etc., tout
compris
Travail identique à celui décrit sub point 1 de cet
article mais avec des bordures droites 18/20/27, tout
compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
5138 m ………… ………………… …………
841 m ………… ………………… …………
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures courbes15/17/27,
tout compris
Rayon 1 m 10 m ………… ………………… …………
2. Straal 3 m Rayon 3 m 15 m ………… ………………… …………
3. Straal 5 m Rayon 5 m 100 m ………… ………………… …………
4. Straal 6,5 m Rayon 6,5 m 300 m ………… ………………… …………
5. Straal 8 m Rayon 8 m 50 m ………… ………………… …………
1. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met gebogen kantstenen 18/20/27,
alles inbegrepen
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures courbes18/20/27,
tout compris
Straal 1m
Rayon 1 m 10 m ………… ………………… …………
2. Straal 3 m Rayon 3 m 15 m ………… ………………… …………
3. Straal 5 m Rayon 5 m 20 m ………… ………………… …………
4. Straal 6,5 m Rayon 6,5 m 20 m ………… ………………… …………
5. Straal 8 m Rayon 8 m 10 m ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 19
Description des travaux V.H./ Q.P.
Kantstenen uit blauwe hardsteen Bordures en pierre bleue
60. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten, , doch met rechte kantstenen 15/17/27 uit
blauwe hardsteen, alles inbegrepen
61. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met blauwe rechte kantstenen
18/20/27 uit arduin, alles inbegrepen
62. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met blauwe gebogen kantstenen
15/17/27 uit arduin, alles inbegrepen
63. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten, , doch met blauwe gebogen kantstenen
18/20/27 uit arduin, alles inbegrepen
64. Leggen van blauwe herbruikte kantstenen uit arduin
van alle afmetingen en alle vormen op een fundering
uit beton C, overeenkomstig de aanduidingen van het
detailplan en het artikel 12 van dit bestek,
beschikbaar bij de gemeentelijke opslagplaats of bij
alle elke plaats in de Gemeente, omvattende de
eventuele grondwerken en afbraak voor het op
voorgeschreven peil brengen, fundering inbegrepen,
sorteren van de kantstenen op de gemeentelijk
opslagplaats, laden, vervoer en lossen van de
herbruikte kantstenen op elke plaats van de
Gemeente, uitvoering van de fundering, wegnemen,
vervoer en opruimen van de metsel- of
betonwerkblokken evenals de overtollige gronden en
oude materialen op de door de aannemer uitgekozen
plaats buiten het publiek domein en op zijn kosten,
heropvoegen, alle handenarbeid en leveringen, alle
insnijdingen, enz..., alles inbegrepen
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
naturelle droites 15/17/27, tout compris
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
1625 m ………… ………………… …………
naturelle droites 18/20/27, tout compris
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
naturelle courbes 15/17/27, tout compris
300 m ………… ………………… …………
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
naturelle courbes 18/20/27, tout compris
Pose de bordures de remploi de toutes dimensions et
de toutes formes en pierre bleu naturelle sur massif
en béton C, conformément aux indications du plan de
détail et à l'article 12 du présent cahier spécial des
charges, disponibles au dépôt communal ou à tout
autre endroit de la Commune, comprenant
notamment terrassements et démolitions éventuelles
en vue de la mise au niveau prescrit, fondation
comprise, triage des bordures du dépôt communal
chargement, transport et déchargement des bordures
de remploi en tout endroit de la Commune, exécution
de ladite fondation, enlèvement, transport et
évacuation des massifs en maçonnerie ou en béton
ainsi que des terres et vieux matériaux en excès en
un lieu hors du domaine public au choix de
l'entrepreneur et aux frais exclusif de ce dernier,
rejointoyage, toute main d'oeuvre et fournitures,
toutes découpes etc., tout compris
Watergoten en kantstroken Filets d’eau et bandes de contrebutage
65. Levering en plaatsen van nieuwe rechte kantstenen
15/25/100 in getrild beton, op een fundering in
mager beton, alle handenarbeid en leveringen, enz.
voor een volledig werk
66. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten, doch met gootbanden 100/45/30-15 in
gladde blauwe betonnen kunsteen, alles inbegrepen
Fourniture et pose de bordure neuves droites
15/25/100 en béton vibré, sur une fondation en béton
maigre, toutes mains-d’œuvre et fournitures, etc…,
tout compris
600 m ………… ………………… …………
150 m ………… ………………… …………
30 m ………… ………………… …………
3271 m ………… ………………… …………
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures filet-d’eau
100/45/30-15 en béton de pierre bleue reconstituée
lisse, tout compris 100 m ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 20
Description des travaux V.H./ Q.P.
67. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met betonnen kantstenen
1x0,05x0,20m, alles inbegrepen
Straatgoten van gietasfalt voor wegen volgens §
68.
H.4.van het TB 2000
1. Leveren en verwerken van gietasfalt voor wegen
Type MA 4 voor straatgoten, inclusief schoonmaken
van de ondergrond, drogen met een brander en alle
bijbehorende werkzaamheden.
Dikte 30 mm
2. Dikte 40 mm
69. Leveren en verwerken van gietasfalt voor wegen Type
MA 4 voor op hoogte brengen en profileren van een
ondergrond die op de bouwplaats aanwezig was
voordat het betrokken werk wordt uitgevoerd,
inclusief schoonmaken van de ondergrond, drogen met
een brander en alle bijbehorende werkzaamheden.
70. Behandeling van stortnaden en voegen met een eerder
aangebrachte verharding of dito lijnvormig element of
toebehoren van de weg.
71.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en en béton
1x0,05x0,20m, tout compris
Filets d’eau en asphalte coulé routier, selon § H.4 du
100 m ………… ………………… …………
CCT 2000
Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé routier
Type MA 4 pour filets d’eau, y compris nettoyage du
support, séchage au chalumeau et toutes sujétions.
Epaisseur 30 mm
Epaisseur 40 mm
Samenhangende werken Travaux connexes
1. Uitvoering van verschillende samenhangende
werken, met inbegrip van de levering en plaatsing
van de materialen
schraal beton C 16/20,
Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé routier
Type MA 4 pour mise à niveau et reprofilage d’un
support préexistant aux travaux faisant l’objet du
chantier, y compris nettoyage du support, séchage au
chalumeau et toutes sujétions.
Traitement de joints de reprise et joints avec un
revêtement, un autre élément linéaire ou un accessoire
de voirie préalablement posé.
526 m² ………… ………………… …………
263 m² ………… ………………… …………
484 m² ………… ………………… …………
49 m ………… ………………… …………
Réalisation d'ouvrages connexes et de travaux divers
y compris la fourniture et mise en oeuvre des
matériaux.
béton maigre C 16/20 161 m³ ………… ………………… …………
2. Beton C 30/37 Béton C 30/37
51 m³ ………… ………………… …………
3. Beton C 40/50 Béton C 40/50
20 m³ ………… ………………… …………
4. Stalen wapeningen met verbeterde aanhechting van Armatures en acier à adhérence améliorée de la
BE 500 kwaliteit
qualité BE 500 150 kg ………… ………………… …………
5. Metselwerken uit nieuwe bakstenen Maçonnerie de briques neuves
8 m³ ………… ………………… …………
6. Mortelcementbepleistering van 15 mm dikte Enduit au mortier de ciment d'une épaisseur de 15
7. Levering en plaatsing van gestabiliseerd zand
mm
Fourniture et mise en oeuvre de sable stabilisé
8 m² ………… ………………… …………
18 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 21
Description des travaux V.H./ Q.P.
8. Levering van dolomietsteenslag 0/5mm, met mooie
gele tint, omvattend met name het uitstrooien, het
aanstampen en elk werk nodig voor een
onberispelijke plaatsing, enz…,voor een volledig
werk
9. Levering van steenslag met continue granulometrie
met een dikte van 0,25 m omvattend met name het
uitstrooien, het inwalsen en elk werk nodig voor een
onberispelijke plaatsing, enz…,voor een volledig
werk
Signalisatie, verlichting en
markeringen
Signalisation, éclairages et marquages
Signalisatie Signalisation
72. Opbreken, afbreken en verwijderen van een bestaande
steunpaal met zijn bord(en), inclusief opbreken van de
borden in verband met de paal, vervoer en opslag van
de borden, steunpalen, bevestigingsbeugels en bouten
en moeren, herstellen van de oppervlakteverharding,
inclusief het ophogen van het grondoppervlak
verwijdering van alle puin en afval buiten het
openbare domein en alle bijbehorende
werkzaamheden.
73. Plaatsing van een steunpaal
De plaatsing van een steunpaal omvat het opbreken
van de oppervlakteverharding, de graafwerken en of
boring tot de diepte vereist om de verticale stabiliteit
van de steunpaal te waarborgen, ongeacht de aard van
de grond, de lengte van de steunpaal in de grond, het
funderingsbeton, het wegruimen en verwijderen van
het puin, inclusief alle bijbehorende werkzaamheden.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Fourniture de gravier dolomie composé d’éléments
calibrés de 0 à 5 mm, de belle teinte jaunâtre,
comprenant notamment l’épandage, le damage et
toute opération nécessaire à un comportement
parfait, etc…, le travail entièrement terminé
Fourniture et pose d’un empierrement à granulité
continue d’une épaisseur de 0,25 m, comprenant
notamment l’épandage, le cylindrage et toute
opération nécessaire à un comportement parfait,
7 t ………… ………………… …………
etc…, le travail entièrement terminé 25 m² ………… ………………… …………
Démontage, démolition et enlèvement d’un poteau
support existant avec son ou ses panneau(x), y compris
démontage des panneaux en rapport avec poteau,
transport et mise en dépôt des panneaux, poteaux
supports, colliers de fixation et boulonnerie, remise en
état du revêtement de surface, y compris remblaiement
sous la forme évacuation de tous débris et déchets en
dehors du domaine public et toutes sujétions.
Pose d’un poteau support
La pose du poteau support comprend le démontage des
revêtements de surface, les travaux de terrassement et
ou forage jusqu’à une profondeur nécessaire pour
assurer la stabilité verticale du poteau support, quelle
que soit la nature du sol, la longueur du poteau support
incluse dans le sol, le béton de fondation, l’enlèvement
et l’évacuation des déchets, y compris toutes sujétions.
30 p ………… ………………… …………
30 p ………… ………………… …………

74.
75.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 22
Description des travaux V.H./ Q.P.
Verlichting Eclairage
1. Leveren en plaatsen van niet-drainerende buizen
(kokers) volgens § C.23.5 voor de doorvoer van kabels
en leidingen, inclusief de nodige grondwerken,
fundering en aanvullingen met zandcement,
trekdraden, volgieten van de voegen, aanbrengen van
merktekens en alle bijbehorende werkzaamheden,
alsook het opstellen van een plan waarop de kokers
zijn aangegeven.
Het niveau van de sleuven ligt – 0,80 m onder het
lengteprofiel.
Betalingswijze : 100 % bij het overhandigen van de
positiebepalingsplannen.
Kokers uit PP diameter 110 mm
2. Kokers uit PP diameter 125 mm
3. Kokers uit PP diameter 160 mm
4. Soepele kokers uit polyethyleen op rol diameter 110
mm
5. Soepele kokers uit polyethyleen op rol diameter 160
mm
6. Toeslag op de prijs van de vorige stelposten voor
leveren en plaatsen van meerdere kokers in een zelfde
sleuf.
Leveren en verwerken van beton C 30/37 voor sokkels
van openbare-verlichtingspalen te plaatsen in volle
grond, inclusief schroefstangen uit inox voor
verankeringen, levering en plaatsing van kokers,
uitgravingen en ophogingen en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et pose de tuyaux non drainants (gaines)
selon § C.23.5 pour passage de câbles et conduites, y
compris terrassements nécessaires, fondation et
remblais au sable-ciment, fils de tirage, colmatage des
joints, repérages et toutes sujétions, ainsi que
l'établissement d'un plan de repérage des gaines.
Le niveau des fouilles est de – 0,80 m sous le profil en
long.
Mode de paiement : 100 % à la remise des plans de
repérage
Gaines PP diamètre 110 mm
Gaines PP diamètre 125 mm
Gaines PP diamètre 160 mm
Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de
110 mm
Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de
160 mm
Supplément sur le prix des postes précédents pour
fourniture et pose de gaines multiples dans la même
fouille.
Fourniture et mise en œuvre de béton C 30/37 pour
socles de poteaux d'éclairage public à placer en pleine
terre, y compris tiges filetées en inox pour ancrages,
fourniture et pose de gaines, déblais et remblais et
toutes sujétions.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
20 m ………… ………………… …………
20 m ………… ………………… …………
20 m ………… ………………… …………
97 m ………… ………………… …………
97 m ………… ………………… …………
242 m ………… ………………… …………
11 m³ ………… ………………… …………

76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 23
Description des travaux V.H./ Q.P.
Horizontale signalisatie Signalisation horizontale
Voorbereidende werken Travaux préparatoires
Verwijderen van wegmarkeringen van alle aard
door hoge druk waterstraler, inclusief het
verwijderen van alle afval en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Verwijderen van wegmarkeringen van alle aard
door affrezen , inclusief het verwijderen van
alle afval en alle bijbehorende werkzaamheden.
Verfmarkeringen Marquages peints
Alle « continue » markeringen (lengte > 10 m et
breedte 10m et
largeur 10 m et
breedte 10m et
largeur

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 24
Description des travaux V.H./ Q.P.
84. Leveren en verwerken van verbeterde grond voor
boomkuilen overeenkomstig het artikel 17 van het
bestek.
Vastdrukken aan de voeten, eventueel begieten.
De mengeling gebeurt in aanwezigheid en onder, het
toezicht van een afgevaardigde van de Leidende
Ambtenaar in een door de Aannemer voorgestelde
opslagplaats.
Het aanvullen van de kuilen gebeurt in lagen van
30cm
85. Uitgraven en verwijderen van bestaande bomen met
het oog op het herplanten, inclusief het voorlopig
planten en/of de voorlopige opslag, snoeien, de
signalisatie en alle bijbehorende werkzaamheden
86. Herplanten van de gerecupereerde bomen in de
bouwplaats, inclusief bemesting, uitgraving,
steunpalen en ophoging met teelaarde van de kuilen en
alle bijbehorende werkzaamheden.
87. Aanleg van boomkuil in de rijweg, overeenkomstig
het artikel 17 van het bestek met inbegrip van het
leveren en leggen van steunen, het leveren en leggen
van draineerbuizen 8 cm, het leveren en plaatsen
van de boordstenen beschreven hierboven volgens
het plan 1168b en alle bijhorigheden, alles
inbegrepen
88. Aanleg van boomkuil in het voetpad,
overeenkomstig het artikel 17 van het bestek met
inbegrip van het leveren en leggen van steunen, het
leveren en leggen van draineerbuizen 8 cm, het
leveren en plaatsen van de boordstenen beschreven
hierboven volgens het plan 910b en alle
bijhorigheden, alles inbegrepen
89. Levering en aanplanting van hoogstammige bomen
type Platanus x acerifolia met een omtrek van 18-
20 cm op 1 m boven de kraag, overeenkomstig het
artikel 17 van het bestek
90. Levering en aanplanting van hoogstammige bomen
type Platanus x acerifolia met een omtrek van 50-
65 cm op 1 m boven de kraag, overeenkomstig het
artikel 17 van het bestek met architecturale snoei (in
vorm van “kattekop”)
Fourniture et mise en œuvre de terre améliorée pour
fosses de plantation conformément à l'article 17.
Tassement aux pieds, arrosage éventuel.
Le mélange est exécuté en présence et sous le
contrôle d'un délégué du fonctionnaire dirigeant dans
un dépôt proposé par l'entrepreneur.
Le remblai des fosses se fait par couches de 30cm
Déblayage et enlèvement d’arbres existants en vue de
la replantation, y compris plantation temporaire et/ou
stockage temporaire, taille, signalisation et toutes
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
59 m³ ………… ………………… …………
sujétions 25 ………… ………………… …………
Replantation des arbres récupérés dans le chantier, y
compris fumure, déblai et remblai avec terre arable des
fosses, tuteurage et toutes sujétions.
Aménagement de fosse d’arbre dans la chaussée
conformément à l'article 17 du cahier spécial des
charges, y compris la fourniture et pose de tuteurs,
fourniture et pose de tuyau de drainage de 8 cm, la
fourniture et pose des bordures décrites ci-dessus
selon le plan 1168b et toutes sujétions, tout compris
Aménagement de fosse d’arbre dans le trottoir
conformément à l'article 17 du cahier spécial des
charges, y compris la fourniture et pose de tuteurs,
fourniture et pose de tuyau de drainage de 8 cm, la
fourniture et pose des bordures décrites ci-dessus
selon le plan 1168b et toutes sujétions, tout compris
25 p ………… ………………… …………
97 p ………… ………………… …………
49 p
Fourniture et plantation d'arbres à haute tige type
Platanus x acerifolia avec une une circonférence de
18 - 20 cm à 1 m au-dessus du collet conformément à
l'article 17 du cahier spécial des charges
Fourniture et plantation d'arbres à haute tige type
Platanus x acerifolia avec une une circonférence de
50 - 65 cm à 1 m au-dessus du collet conformément à
l'article 17 du cahier spécial des charges tailles
97 p ………… ………………… …………
architecturées (en « tête de chat »), 5 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 25
Description des travaux V.H./ Q.P.
Landschapsinrichting Aménagement paysagiste
91. Herplaatsen of plaatsen van bolders, antiparkeerpalen,
houten palen, parkeerautomaten, vuinisbakken, enz.,
inclusief eventueel boren in de verharding, nodige
grondwerken, fundering uit beton C 16/20, herplaatsen
van kettingen en alle bijbehorende werkzaamheden
92.
1. Het leveren en leggen van anti-parkeerpalen, « type
Elsene » klein rekgietijzeren model van 60 cm,
overeenkomstig de aanduidingen van het detailplan
en van het artikel 15 van dit bestek, met inbegrip
van de eventuele uitgravingen en ophogingen, het
boren van de stoepen, 200mm, diepte 35 cm,
plaatsing van het verankeringsbeton en de
bewapening, de bevestigingen, metallisatie, het
verven, het wegnemen, vervoer en opruimen van
overtollige gronden en oude materialen, alle
handenarbeid en levering, voor een volledig werk,
enz..., alles inbegrepen
2. idem maar met gietijzeren paaltjes van het type
« Ukkel », klein model, 250mm, diepte 38 cm
3. idem maar met gietijzeren paaltjes van het type
« Stad Brussel », klein model, 75mm, diepte 38
cm
93. Het leveren en leggen van houten palen type Azobe
donker bruin van 14x14 en 140 cm hoog,
overeenkomstig de aanduidingen van dit bestek,
omvattende de grondwerken, het wegnemen, het
vervoer en de verwijdering van de overtollige oude
materialen en gronden, het boren van de stoepen,
200, diepte 70 cm, plaatsing van het
verankeringsbeton, heropvoegen met mortel, alles
inbegrepen
Repose ou pose de bollards, potelets de dissuasion,
poteaux en bois, horodateurs, poubelles etc..., y
compris forage éventuel dans le revêtement,
terrassements nécessaires, fondation en béton C 16/20,
repose des chaînes et toutes sujétions.
Fourniture et pose de potelets de dissuasion “ type
Ixelles ”, petit modèle en fonte ductile hauteur 60
cm conforme aux indications du plan de détail et de
l'article 15 du présent cahier spécial des charges, y
compris les déblais et remblais éventuels, le forage
du trottoirs, 200mm, prof. 35 cm, fourniture et
mise en oeuvre du béton de scellement et armatures,
les fixations, la métallisation, peinture, l'enlèvement,
le transport et l'évacuation des terres et vieux
matériaux en excès, toute main-d'oeuvre et fourniture
pour un travail complet, etc., tout compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
59 p ………… ………………… …………
883 p ………… ………………… …………
idem avec potelets en fonte type “ Uccle ” petit
modèle, 250 mm, prof. 38 cm
idem avec potelets en fonte type “ Ville de
Bruxelles ” petit modèle, 75 mm, prof. 38 cm
11 p ………… ………………… …………
Fourniture et pose de potelets en bois type Azobe
brun foncé de 14x14 et de 140 cm de hauteur,
conformément à l’art. 15 du présent cahier de
charges, comprenant le terrassement, l'enlèvement, le
transport et l'évacuation des terres et vieux matériaux
en excès, forage 200, prof. 70 cm dans les
trottoirs, mise en oeuvre du béton de scellement,
rejointoyage au mortier, tout compris
6 p ………… ………………… …………
10 p ………… ………………… …………

94.
95.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 26
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Leveren en plaatsen van decoratieve hekken, type Sint
Andrieskruis, met vierkantige buisprofielen met
volgende secties :
- verticale profielen 60 x 60 x min. 4 mm
- horizontale liggers 40 x 40 x min. 4 mm
- binnenste kruis 30 x 30 x min. 3,2 mm.
In het centrum een ronde schijf diameter 100 mm en 4
mm dikte.
Hoogte boven de grond 880 mm.
Diepte in de grond 220 mm minimum.
Afwerking : zandstralen volgens de norm SAE 2,5 ;
galvanisatie min 40µ ; poedercoating min 150µ en
kleur ‘RAL te bepalen’.
Vaste hekken, lengte element + 830 mm.
2. Vaste hekken, lengte element + 1630 mm.
3. Verwijderbare hekken lengte element + 830 mm.
4. Verwijderbare hekken lengte element + 1630 mm.
1. Leveren en plaatsen van fietssteunen “type B” in
buizen van gegalvaniseerd staal diameter 50 mm,
wanddikte 3 mm, inclusief eventuele boren in de
verharding, grondwerken, plaatsingsmortel en alle
bijbehorende werkzaamheden.
- totale hoogte 1.000 mm
- hoogte boven verharding 650 mm
- breedte 600 mm.
Afwerking : zandstralen volgens de norm SAE 2,5 ;
galvanisatie min 40µ ; poedercoating min 150µ en
kleur ‘RAL te bepalen’
Fourniture et pose de barrières décoratives type Croix
Saint-André, en tubes carrés avec les sections
suivantes :
- profils verticaux 60 x 60 x min. 4 mm
- barres horizontales 40 x 40 x min. 4 mm
- croisillon interne 30 x 30 x min. 3,2 mm.
Au centre un disque de diamètre 100 mm et 4 mm
d’épaisseur.
Hauteur hors-sol 880 mm.
Profondeur dans le sol 220 mm minimum.
Finition : grenaillage selon la norme SAE 2,5 ;
galvanisation min 40µ ; poudrage électrostatique min.
150µ et couleur ‘RAL à définir’.
Barrières fixes, longueur d’élément + 830 mm.
Barrières fixes, longueur d’élément + 1630 mm.
Barrières amovibles, longueur d’élément + 830 mm.
Barrières amovibles, longueur d’élément + 1630 mm.
Fourniture et pose d’appuis vélos “type B” en tubes
d’acier galvanisé de diamètre 50 mm, épaisseur 3
mm, y compris forage éventuel dans le revêtement,
terrassements, mortier de pose et toutes sujétions.
- hauteur totale 1.000 mm
- hauteur hors-sol 650 mm
- largeur 600 mm.
Finition : grenaillage selon la norme SAE 2,5 ;
galvanisation min 40µ ; poudrage électrostatique
min. 150µ et couleur ‘RAL à définir’
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
25 p ………… ………………… …………
25 p ………… ………………… …………
5 p ………… ………………… …………
5 p ………… ………………… …………
50 p ………… ………………… …………
2. Idem “type A” Idem “type A” 4 p ………… ………………… …………
96. 1. De levering en plaatsing van een vierkante La fourniture et la pose de grille d’arbres carrée (1m
boomgrille (1m x 1m) met cirkelvormige x 1m) à ouverture circulaire (Ø 0,5 m) conçue en
binnenuitsparing (Ø 0,5 m) uitgevoerd in meerdere plusieurs parties pourvue d’ un système antivol avec
stukken met diefstalbeveiligingssysteem met sleutel un accès rapide par clé en fonte nodulair, y compris
voor een gemakkelijke toegang in nodulair gietijzer, support en acier galvanisé à chaud, cadre en béton
inclusief steun uit thermisch verzinkt staal, kader uit préfabriqué ou coulé sur place, mortier de pose,
prefabbeton of uit ter plaatse gestort beton, rejointoyage, réglage et mise à niveau et toutes
plaatsingsmortel, opvoegen, regelen en op niveau
brengen en alle bijbehorende werkzaamheden volgens
§ K.7.2. van het TB 2000
sujétions, selon § K.7.2 du CSC 2000
120 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 27
Description des travaux V.H./ Q.P.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
2. Idem formaat 1,8mx1,8m met 0,9 m uitsparing Idem format 1,8mx1,8m avec 0,9 m ouverture 5 p ………… ………………… …………
GEDEELTELIJK BEDRAG TOTAL PARTIEL ………… ………………… …………
97. Bijdrage aan het OCW (0,8% van het hiervoor Redevance au C.R.R. (0,8% du total partiel ci avant)
gedeeltelijke bedrag)
………… ………………… …………
NETTO TOTAAL BEDRAG DER WERKEN MONTANT TOTAL NET DES TRAVAUX ………… ………………… …………
98. Bedrag van de BTW (21% van het hierboven bedrag) Montant de la TVA (21% du montant total net ci
avant)
………… ………………… …………
BRUTO TOTAAL DER WERKEN MONTANT TOTAL BRUT DES TRAVAUX
Fait à . . . . . . . . . ., le . . . . . . . .
Opgemaakt , op
Le Soumissionnaire, Cachet de la Firme
De Inschrijver, Stempel van de firma
(signature) (handtekening)
G.S. Cijf./
S.G. Ch

Devis 28
COMMUNE D'IXELLES
- : - C.S.C. 2011-283
TRAVAUX PUBLICS
- : -
3ème Direction
Service Revêtements, Egouts
et Plantations
HERAANLEG VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE–
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011 /REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIRIES SITUEES SUR LE
TERRITOIRE DE LA COMMUNE D'IXELLES–PROGRAMME NON-SUBVENTIONNE 2011
Poste Description
Travaux Préparatoirs
METRE ESTIMATIF
Quantités
Présumés Unité
Prix
Unitaire Sommes
1 Mise à disposition de panneaux d'info p 300.00 € 22 6 600.00 €
2 Fourniture et pose d'une protection d'arbre p 133.33 € 25 3 333.33 €
3 Démontage potelets p 18.03 € 134 2 416.47 €
4 Démontage de signalisation verticale p 26.67 € 30 800.00 €
5 Démontage trottoir m² 9.08 € 15323 139 085.69 €
6 Supplément pour démolition par 5cm m² 1.11 € 2901 3 223.33 €
7 Suppression avaloir p 109.62 € 4 438.49 €
8 Démolition locale de revêtements et fondations m³ 22.22 € 117 2 600.00 €
9 Démontage et rabotage asphalte
9.1 > 200 m2 m² 0.59 € 5000 2 937.50 €
9.2 < 200 m2 m² 1.15 € 2500 2 864.58 €
10 Sciage vertical de revêtements m 3.33 € 613 2 043.33 €
11 Supplément pour sciage par 5cm m 1.67 € 205 341.67 €
12 Démontage revêtements et fondations chaussées, 45 cm m² 11.11 € 1934 21 488.89 €
13 Supplément pour démolition du revêtement et fondation au-delà des 45cm m³ 22.22 € 645 14 333.33 €
14 Démontage bordures m 3.89 € 5138 19 981.11 €

Devis 29
15 Démontage pavés de rue
15.1 Démontage, nettoyage et triage pavés de rue m² 5.00 € 49 245.00 €
15.2 Démontage pavés de rue m² 3.19 € 415 1 323.39 €
16 Abattages d'arbres p 94.44 € 15 1 416.67 €
Terrassements
Déblais
17 Déblais m³ 33.44 € 1195 39 966.11 €
18 Démolition de massifs d’un volume supérieur à 0,5 m³, béton non armé ou maçonnerie m² 80.00 € 73 5 840.00 €
19 Idem en béton armé m³ 113.33 € 59 6 686.67 €
20 Tranchées
20.1 Démontage et redallage tranchées dalles en béton m² 89.62 € 10 896.22 €
20.2 Démontage et repavage tranchées pavés platines en grès m² 89.62 € 10 896.22 €
20.3 Démontage et repavage tranchées pavés de rue m² 120.04 € 10 1 200.44 €
20.4 Démontage et repavage tranchées clinkers m² 142.69 € 5 713.44 €
Remblais
21 Remblais sable m³ 30.13 € 13 391.73 €
22 Remblais terre toute nature m³ 18.52 € 5 92.61 €
Sous-fondations et Fondations
23 Fourniture et pose d’un géotextile m² 0.56 € 2418 1 343.33 €
24 Fourniture et mise en oeuvre d’une sous-fondation type 1 par couche de 20 cm m³ 7.22 € 363 2 621.67 €
25 Fourniture et M en O fondation 22 cm Type IIA avec additif empierrement continu 0/32 m² 16.67 € 1596 26 600.00 €
26 Fourniture et mise en oeuvre d’une fondation en empierrement drainante type II 35 cm m² 18.52 € 582 10 777.78 €
27 Fourniture et M en O fondation sable ciment par couche de 20 cm m³ 61.11 € 2176 132 977.78 €
28 Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton maigre m³ 66.67 € 291 19 400.00 €
29 Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton maigre armé m³ 122.22 € 242 29 577.78 €
30 Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton poreux 20 cm m² 11.11 € 485 5 388.89 €
31 Béton autoplaçant
31.1 Fourniture et mise en œuvre d’une fondation en béton autoplaçant m³ 133.33 € 25 3 333.33 €
31.2 Treillis kg 1.11 € 484 537.78 €
Revêtements
Hydrocarbonés
32 Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de reprofilage BB3D 3cm
32.1 >200m² m² 1,78 € 2420 4 302.22 €
32.2

Devis 30
33.1 >200m² m² 2,63 € 16248 42 696.13 €
33.2 200m² m² 2,78 € 16248 45 133.33 €
34.2

Devis 31
45.1 pose platines neuves m² 22.22 € 10278 228 400.00 €
45.2 pose platines de remploi m² 34.49 € 3463 119 435.02 €
46 Supplément filet d'eau largeur pavés m² 11.11 € 513.9 5 710.00 €
Revêtements en éléments préfabriqués
47.1 Fourniture et pose d’éléments préfabriqués sinusoïdal. 2,40 m x 0,12 m. m 611.11 € 22 13 444.44 €
47.2 Elément 1,20 m de longueur, dénivelé 0,12 m. m 511.11 € 30 15 333.33 €
47.3 Elément 0,85 m de longueur, dénivelé 0,10 m. m 466.67 € 30 14 000.00 €
Divers
48 Rehaussement taque trottoirs p 207.77 € 45 9 349.50 €
49 Rehaussement taque asphalte p 207.77 € 45 9 349.50 €
50 Fourniture & pose linteaux
50.1 Fourniture et pose nouveau linteau p 71.78 € 60 4 306.67 €
50.2 Pose de linteau de remploi p 68.89 € 242 16 671.11 €
51 Fourniture & pose soupiraux
51.1 inférieure à 0,25 m3 p 117.50 € 45 5 287.50 €
51.2 entre 0,25 et 0,5 m3 p 207.78 € 41 8 518.89 €
51.3 entre 0,5 et 1 m3 p 277.22 € 30 8 316.67 €
52 Rehaussement soupiraux
52.1 inférieure à 0,25 m3 p 142.98 € 60 8 578.67 €
52.2 entre 0,25 et 0,5 m3 p 156.89 € 100 15 688.89 €
52.3 entre 0,5 et 1 m3 p 164.41 € 40 6 576.44 €
Evacuation des eaux
53 Fourniture & pose drain m 16.67 € 967 16 116.67 €
54 Déplacement avant ou arrière avaloirs p 244.72 € 10 2 447.22 €
55 Rehaussement avaloirs p 211.33 € 20 4 226.67 €
56 Fourniture & pose avaloirs neufs
56.1 Fourniture avaloirs neufs p 355.41 € 112 39 806.04 €
56.2 Pose avaloirs neufs m 178.01 € 519 92 387.77 €
57 Gargouilles
57.1 Mise à niveau gargouille p 50.00 € 44 2 200.00 €
57.2 Fourniture et pose gargouille p 244.52 € 30 7 335.67 €
Eléments linéaires
Bordures
Bordures en béton
58 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée droites
58.1 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée droites 15/17/27 m 39.09 € 5138 200 838.71 €

Devis 32
58.2 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée droites 18/20/27 m 47.12 € 841 39 629.79 €
59 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée courbes - €
59.1 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée courbes 15/17/27 - €
59.1.1 Rayon 1 m m 110.52 € 10 1 105.22 €
59.1.2 Rayon 3 m m 110.52 € 15 1 657.83 €
59.1.3 Rayon 5 m m 99.34 € 100 9 934.44 €
59.1.4 Rayon 6,5 m m 91.89 € 300 27 566.67 €
59.1.5 Rayon 8 m m 82.58 € 50 4 128.89 €
59.2 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée courbes 18/20/27 - €
59.2.1 Rayon 1 m m 110.52 € 10 1 105.22 €
59.2.2 Rayon 3 m m 110.52 € 15 1 657.83 €
59.2.3 Rayon 5 m m 99.34 € 20 1 986.89 €
59.2.4 Rayon 6,5 m m 91.89 € 20 1 837.78 €
59.2.5 Rayon 8 m m 82.58 € 10 825.78 €
Bordures en pierre bleue
60. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle droites 15/17/27 m 58.02 € 1625 94 286.11 €
61. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle droites 18/20/27 m 62.47 € 300 18 740.00 €
62. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle courbes 15/17/27 m 114.07 € 600 68 440.00 €
63. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle courbes 18/20/27 m 114.07 € 150 17 110.00 €
64. Pose bordures de remploi m 27.40 € 30 822.00 €
Filets d’eau et bandes de contrebutage
65. Fourniture & pose bordures 15/25/100 m 17.78 € 3271 58 151.11 €
66. Fourniture & pose bordures filet d’eau 100/45/30-15/17/27 m 107.26 € 100 10 725.56 €
67. Fourniture & pose bordures béton droites 1x0,05x0,20 m m 19.72 € 100 1 972.22 €
Filets d'eau en asphalte coulé routier, selon § H.4. du CCT 2000 - €
68.1 Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé Type MA 4 filets d’eau, Ep.30 mm m² 37.78 € 541 20 437.78 €
68.2 Epaisseur 40 mm m² 50.00 € 271 13 550.00 €
69 Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé routier Type MA 4 m² 18.89 € 484 9 142.22 €
70 Traitement de joints de reprise et joints avec un revêtement, un autre élément linéaire m 22.22 € 49 1 088.89 €
Travaux connexes - €
71.1 Béton maigre m³ 86.49 € 161 13 924.71 €
71.2 Béton type A1 m³ 96.49 € 51 4 920.93 €
71.3 Béton C m³ 375.56 € 20 7 511.11 €
71.4 Armatures kg 5.57 € 150 835.00 €
71.5 Maçonneries m³ 638.89 € 8 5 111.11 €
71.6 Enduits m² 56.78 € 8 454.22 €
71.7 Sable stabilisé m³ 84.70 € 18 1 524.60 €

Devis 33
71.8 Fourniture & Pose gravier dolomie 0/5 t 111.03 € 7 777.23 €
71.9 Fourniture & Pose empierrement 0,25 m m² 27.24 € 25 681.11 €
Signalisation, éclairage et marquages - €
Signalisation - €
72 Démontage, démolition et enlèvement d’un poteau support, ttc. p 27.78 € 30 833.33 €
73 Pose d’un poteau support p 122.22 € 30 3 666.67 €
Eclairage - €
74.1 Fourniture et pose de tuyaux non drainants (gaines) selon § C.23.5 Gaines PP diamètre 110 mm.
m 10.00 € 20 200.00 €
74.2 Gaines PP diamètre 125 mm m 11.11 € 20 222.22 €
74.3 Gaines PP diamètre 160 mm m 12.22 € 20 244.44 €
74.4 Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de 110 mm m 14.44 € 97 1 401.11 €
74.5 Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de 160 mm m 21.11 € 97 2 047.78 €
74.6 Supplément sur le prix des postes précédents pour fourniture et pose de gaines multiples dans la même
fouille.
m 5.56 € 242 1 344.44 €
75 Fourniture et mise en œuvre de béton C 30/37 pour socles de poteaux d'éclairage public ttc.
m³ 277.78 € 11 3 055.56 €
Signalisation horizontale - €
Travaux préparatoires - €
76. Effacement de marquages routiers de tous types par jet d’eau haute pression, y compris
enlèvement des déchets et toutes sujétions.
m² 14.44 € 204 2 946.67 €
77. Effacement de marquages routiers de tous types par fraisage, y compris enlèvement des
déchets et toutes sujétions.
m² 14.44 € 88 1 271.11 €
Marquages peints - €
78. Tous marquages “continues” (longueur >10m et largeur 10m et largeur

Devis 34
83. Déblai, pour plantation, des fosses à arbres conformément à l'article 17, ttc
m³ 35.56 € 30 1 066.67 €
84. Fourniture et mise en œuvre de terre améliorée pour fosses de plantation
m³ 40.00 € 59 2 360.00 €
85. Déblayage et enlèvement d’arbres existants en vue de la replantation 111.11 € 25 2 777.78 €
86. Replantation des arbres récupérés dans le chantier p 166.67 € 25 4 166.67 €
87. plantation d'arbres à haute tige en voirie p 222.22 € 97 21 555.56 €
88. plantation d'arbres à haute tige dans le trottoir p 111.11 € 49 5 444.44 €
89. Fourniture et plantation Platanus x acerifoliade 18 - 20 cm p 222.22 € 97 21 555.56 €
90 Fourniture et plantation Platanus x acerifolia 50 - 65 cm « tête de chat » p 3 333.33 € 5 16 666.67 €
Aménagement paysagiste - €
91 Repose ou pose de bollards p 50.00 € 59 2 950.00 €
92 Fourniture et pose de bollards p
92.1 type "Ixelles" p 172.37 € 883 152 199.77 €
92.2 type "Uccle" p 164.59 € 11 1 810.48 €
92.3 type "Bruxelles p 153.48 € 6 920.87 €
93 Fourniture & pose potelets en bois p 105.50 € 10 1 055.00 €
94 Fourniture et pose de barrières décoratives type Croix Saint-André p
94.1 Barrières fixes, longueur d’élément + 830 mm. p 216.67 € 25 5 416.67 €
94.2 Barrières fixes, longueur d’élément + 1630 mm. p 238.89 € 25 5 972.22 €
94.3 Barrières amovibles, longueur d’élément + 830 mm. p 277.78 € 5 1 388.89 €
94.4 Barrières amovibles, longueur d’élément + 1630 mm. p 288.89 € 5 1 444.44 €
95 Fourniture et pose d’appuis vélos en tubes d’acier galvanisé p
95.1 Type B p 122.22 € 50 6 111.00 €
95.2 Type A p 122.22 € 4 488.88 €
96 Fourniture et pose de grille d’arbre p
96.1 La fourniture et la pose de grille d’arbres carrée (1m x 1m) à ouverture circulaire (Ø 0,5 m) p 511.94 € 120 61 433.33 €
96.2 La fourniture et la pose de grille d’arbres carrée (1,8m x 1,8m) à ouverture circulaire (Ø 0,9 m)
97
p 1 444.44 € 5 7 222.22 €
TOTAL PARTIEL 2 869 532.98 €
Redevance au C.R.R. (0,8% du total partiel ci avant) 22 956.26 €
MONTANT TOTAL NET DES TRAVAUX 2 892 489.24 €
98 Montant de la TVA (21% du montant total net ci avant) 607 422.74 €
MONTANT TOTAL BRUT DES TRAVAUX 3 499 911.98 €
Arrondi à 3.5000.000 €

Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
T +32 9 383 87 35
F +32 9 383 87 55
G +32 477 545 550
piet.vercruysse@ecosafe.be
BVBA
RPR Oudenaarde BTW : BE 0474-816-384 BANK : 290-0292900-78
BOUW - MILIEU - VEILIGHEID
TOTALE OPLOSSINGEN :
Vergunningen - Werfopvolging - Projectmanagement
Milieucoördinatie - Veiligheidscoördinatie - EPB-verslaggeving - Expertisen
Pastorijstraat 12
3560 Lummen
T +32 13 33 30 03
F +32 13 32 54 61
G +32 475 73 60 78
raymond.vandyck@ecosafe.be
VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
(KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen dd.25.01.01 – art. 25 - 30)
ES11-044 : GEMEENTE ELSENE
HERAANLEG VAN VOETPADEN VAN VERSCHILLENDE STRATEN
GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011
De bouwheer,
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 Elsene
tel :
fax :
e-mail :
GEMEENTE ELSENE
Opgemaakt door :
De veiligheidscoördinator,
ECO SAFE BVBA
Ir. P. Vercruysse
Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
tel : 09/383 87 35
fax : 09/383 87 55
e-mail : piet.vercruysse@ecosafe.be

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 1 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
01. GEGEVENS VAN HET PROJECT
01.01. VOORSTELLING PROJECT
01.01.01. KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
Heraanleg van voetpaden van verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene. :
het opbreken van bestaande wegbekledingen inclusief kantstenen, watergreppels, paaltjes, palen, funderingen, enz.
de nodige uitgravingen en ophogingen voor het aanleggen van aanlegsleuven en het uitvoeren van allerlei werken
de levering en plaatsing van nieuwe of herbruikte kantstenen in arduin of in blauwe kunststeen uitgevoerd in beton
het rechtzetten, lager of hoger brengen, naar voor of naar achter plaatsen van herbruikte kantstenen van alle
afmetingen
plaveiwerken in cementmortel met herbruikte platte stoepstenen in grès ter plaatse gerecupereerd of geleverd en/of
met herbruikte straatstenen van porfier
de levering en plaatsing van tegels uit geperst beton 30 x 30 x 6 cm
de levering en plaatsing van betonnen straatstenen 22 x 11 x 8 cm
de levering en aanplanting van hoogstammige bomen
de verwijdering van niet gerecupereerde materialen afkomstig van de opbraak, afbraak, enz. naar een stortplaats op
kosten van de aanbesteder
het opladen, het transport, het afladen van de gerecupereerde materialen naar en op het gemeentelijk depot of elke
andere plaats in de Gemeente
de uitvoering van allerlei aanverwante werken
het verhogen van de riooldeksels, de deksels van toezichtputten, de schuifkamers, de merkstenen en van alle
gelijkaardige deksels
het opbreken, het laden en het wegvoeren van de bestaande wegverharding door en op kosten van de aannemer naar
een door hem aangeschafte stortplaats en het aanleggen van een koolwaterstofhoudende verharding in twee lagen :
een onderlaag koolwaterstofhoudend beton
een slijtlaag uit asfaltbeton BB4C van minimum 2,5 cm dikte.
01.01.02. ADRES BOUWPLAATS
Verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene :
Hector Denisstraat
Van Volsemstraat
Fritz Toussaintstraat
Lariksenstraat
Arnaud Fraiteurlaan
Clémentinestraat
Général Thysstraat
Kroonlaan
Luikenaarstraat
Giststraat
Kuipstraat
Felix Boviestraat
Theuxstraat
01.01.03. AARD DER WERKEN
De aanneming bevat volgende werkzaamheden die tegelijkertijd of na elkaar worden uitgevoerd volgens art. 2 §1. van
het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen :
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 1° Graafwerken X
Art. 2 § 1. 2° Grondwerken X
Art. 2 § 1. 3° Funderings – en verstevigingswerken X
Art. 2 § 1. 4° Waterbouwkundige werken X
Art. 2 § 1. 5° Wegenwerken X
Art. 2 § 1. 6° Plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen,
X
elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 1 - 2
Activiteit
andere in deze paragraaf bedoelde werken
VT NVT
Art. 2 § 1. 7° Bouwwerken X
Art. 2 § 1. 8° Montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en
X
kolommen
Art. 2 § 1. 9° Inrichtings- of uitrustingswerken X
Art. 2 § 1. 10° Verbouwingswerken X
Art. 2 § 1. 11° Vernieuwbouw X
Art. 2 § 1. 12° Herstellingswerken X
Art. 2 § 1. 13° Ontmantelingswerken X
Art. 2 § 1. 14° Sloopwerken X
Art. 2 § 1. 15° Instandhoudingswerken X
Art. 2 § 1. 16° Onderhouds-, schilder- en reinigingswerken X
Art. 2 § 1. 17° Saneringswerken X
Art. 2 § 1. 18° Afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de
vorige activiteiten
X
01.01.04. IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN
Indeling volgens art. 26 §1. van het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
Activiteit VT NVT
Art. 26 § 1. 1° Werkzaamheden die de werknemers aan gevaren van bedelving, wegzinken of
vallen blootstellen, gevaren die bijzonder vergroot worden door de aard van de
werkzaamheden of van de toegepaste procédés of door de omgeving van de
arbeidsplaats of de werken.
Worden inzonderheid als bijzonder vergrote gevaren beschouwd :
a) het graven van sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte en het werken
aan of in deze putten;
X
b) het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of
slib;
X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
c) het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer.
Art. 26 § 1. 2° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische
agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de
werknemers inhouden.
Art. 26 § 1. 3° Elk werk met ioniserende stralingen waarvoor de aanwijzing van gecontroleerde
of bewaakte zones zoals bepaald in artikel 2 van het koninklijk besluit van 28
februari 1963 houdende algemeen reglement op de bescherming van de
bevolking en van de werknemers tegen het gevaar van de ioniserende stralingen,
vereist is.
Art. 26 § 1. 4° Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of –kabels. X
Art. 26 § 1. 5° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een risico op verdrinking. X
Art. 26 § 1. 6° Ondergrondse werken en tunnelwerken. X
Art. 26 § 1. 7° Werkzaamheden met duikuitrusting. X
Art. 26 § 1. 8° Werkzaamheden onder overdruk. X
Art. 26 § 1. 9° Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. X
Art. 26 § 1. 10° Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde
elementen.
X
01.02. GEGEVENS I.V.M. PLANNING EN VERWEZENLIJKING
01.02.01. START DER WERKEN
Cfr. bevel van aanvang.
01.02.02. DUUR DER WERKEN
Cfr. bestek.
01.02.03. FAZERING DER WERKEN
Cfr. bestek.
X
X
X

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 1
02. GEHEEL VAN PREVENTIEREGELS EN –
MAATREGELEN AANGEPAST AAN DE KENMERKEN
VAN HET BOUWWERK
De betrokken intervenanten worden gewezen op bepaalde specifieke risico’s waarmee elke (onder)aannemer of
zelfstandige aanwezig op de werf dient rekening te houden bij het opstellen van zijn specifiek veiligheids- en
gezondheidsplan met bijbehorende risico-analyse zoals beschreven wordt in hoofdstuk 03. Het betreft het geheel van
de preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de kenmerken van het bouwwerk en voortvloeiend uit de toepassing
van de algemene preventieprincipes bedoeld in de bijlage I van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en zoals bedoeld in artikel 27, § 1, 3°, a van dit KB :
1° de algemene maatregelen betreffende de organisatie van de tijdelijke of mobiele bouwplaats die vastgesteld
zijn door de opdrachtgever en de bouwdirecties in samenspraak met de coördinator-ontwerp en de coördinatorverwezenlijking
:
Indien er verscheidene aannemers gelijktijdig op de werf aanwezig zijn kunnen er bijzondere risico’s ontstaan, o.a.
afhankelijk van de stand der werken opdat moment en de nog voorziene resterende bouwtijd. Deze risico’s zijn op dit
ogenblik niet in te schatten. De coördinator-verwezenlijking dient tijdig op de hoogte gebracht te worden
wanneer verscheidene aannemers aanwezig zijn zodat hij de nodige specifieke maatregelen kan coördineren.
Het plan voor de werfinrichting wordt opgemaakt door de hoofdaannemer en wordt minstens 10 dagen voor de aanvang
van de werken overgemaakt aan de coördinator-verwezenlijking. Dit plan wordt bijgewerkt met de bouwheer, de
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering, de coördinator-verwezenlijking en de medewerkende bedrijven,
voor de aanvang van de werken door deze bedrijven. Dit uitvoeringsdossier bevat verschillende plannen met
afmetingen, doorsneden, enz.
Het dossier bevat ondermeer :
de planning van de inrichting : de verdeling in interventiezones en verdeling van de taken;
een studie van de toegang tot de bouwplaats : vorm, maximum lasten, verplaatsingswegen;
de organisatie en de verkeerssignalisatie, afzonderlijke toegang voor voetgangers, machines, inrichting van de
toegang en de uitgang van de bouwplaats, toegang voor urgentievoertuigen, ...;
het rekening houden met de staat van bestaande en aanpalende gebouwen en het bepalen van de bijzondere te
nemen schikkingen;
de inplanting van verblijfszones : onthaal, kantoor, sanitair en lokalen voor de werknemers;
de voorziening van een parkeerzone, bouwplaatsmachines (toelating van de gemeente voor het gebruik maken van
de openbare weg);
de inplanting van zones voor opslag en bevoorrading (materieel, materialen, gevaarlijke producten, apparaten
onder druk, .... );
de inplanting van ontruimingsmogelijkheden voor afval (goten, laadbakken, putten, opslagtanks, enz.);
de inplanting van zones voor het ijzervlechten;
het huren en/of installeren van verschillende netten (water, elektriciteit, gas, perslucht, ....);
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats met beschrijving van de elektrische installatie,
veiligheidsvoorzieningen, opstelling van kasten en verdeelkoffers;
de verluchtingsinstallatie voor de werken in besloten ruimten (liften, kruipruimten, opslagtanks,.....);
de inplanting van een lokaal voor eerste hulp, met duidelijke vermelding van de noodnummers en de hulpdiensten;
Nota 1 – Vergunningen : De ondernemingen zullen aan de coördinator een dossier voorleggen met alle nodige
vergunningen die werden bekomen (hefwerktuigen, bouwmachines, afsluitingen, verkeer, omwoners, enz.).
Nota 2 – Werfinrichtingen : De werfinrichtingen zullen met dezelfde precisie worden uitgevoerd als de werken waarbij
een uitvoeringsprogramma en een taakverdeling aan te pas komen.
2° de algemene maatregelen die voortvloeien uit de verplichtingen die worden opgelegd door de opdrachtgever
in wiens inrichting activiteiten betreffende een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden verricht :
/
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 2
3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd :
Tijdens de werken dient er speciale aandacht besteed te worden aan de aanwezigheid en de passage van kinderen,
voornamelijk op woensdagnamiddag, tijdens week-ends en verlofperiodes. Bij de uitvoering der werken dient de
nodige aandacht besteed te worden om de minste hinder te geven aan de omwonenden op gebied van geluid, stof,
circulatie binnen de site, ophaling huisvuil, ... Voorafgaandelijke aan de werken dient de aannemer een “minder
hinder” plan aan de bouwheer, de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator
voor te leggen.
De opslaguimten zullen precies gedefinieerd worden op het werfinrichtingsplan dat door de bouwheer, de bouwdirectie
belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator moet goedgekeurd zijn.
Opgeslagen materialen en materieel zullen nooit opgeslagen worden op de verkeerswegen van voetgangers of
voertuigen, noch voor de toegang van de bouwplaats of gebouwen. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de
toegang van de gebouwen voor de voertuigen van de nooddiensten alsook aan de toegang tot de gebouwen voor
voetgangers.
Voor de start der werken zal een plaatsbeschrijving worden uitgevoerd.
Vooraleer de uitgravingswerken aan te vangen is het verplicht bij de overheid en de diverse nutsmaatschapijen de
nodige liggingsplannen van eventuele ondergrondse nutsleidingen (elektriciteit, telefoon, gas, water en militaire
leidingen) op te vragen, de aanwezige leidingen op hun juiste ligging te detecteren en ze te signaleren.
Het KB dd.21.09.88 betreffende de voorschriften en de verplichtingen van raadplegingen en informatie bij het
uitvoeren van werken in de nabijheid van installaties van vervoer van gasachtige en andere producten door middel van
leidingen is van toepassing.
Naargelang de ligging van het bouwterrein, de soort en constitutie van de grond moet men, bij het uitgraven van de
koffer, steeds maatregelen treffen ter voorkoming van het risico voor instorting van de wand, de boordstenen, de gevels,
het straatmeubilair.
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd. In dit geval zullen er
afspraken moeten gemaakt worden omtrent de werfzone, opslag materiaal, nutsvoorzieningen, signalisatie, veiligheid,
... De detailplanningen van de verschillende fasen en tussenkomende partijen dienen voor de aanvang der werken
besproken met en beoordeeld te worden door alle tussenkomende partijen.
4° de coördinatiemaatregelen die inzonderheid betrekking hebben op :
- de horizontale, verticale of andere verplaatsingsroutes of -zones of verkeersroutes of –zones :
Voor de werken op het openbaar domein worden de reglementaire wegsignalisatie aangebracht conform :
het MB dd. 07.05.99 betreffende “het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg”;
het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie
van de werken op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
het Typebestek 2000 (TB2000) betreffende wegeniswerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Voor de aanvang van de werken is er toestemming te vragen aan de overheid voor het afbakenen en signaleren van de
werf. De goedkeuring van de werfsignalisatie en het plan moet ter inzage op de werf aanwezig zijn.
De goede staat van de signalisatie moet periodiek door de directie verantwoordelijk voor de uitvoering nagezien
worden.
Indien de circulatie van de diensten voor de hulpverlening of het openbaar vervoer gehinderd zouden kunnen worden
door de signalisatie moeten zij acht dagen voor aanvang van de werken verwittigd worden door de directie
verantwoordelijk voor de uitvoering.
Een bord met vermelding van de naam en het telefoonnummer van de verantwoordelijke van de signalisatie moet op het
einde van de signalisatie duidelijk zichtbaar aangebracht worden.
Het voetgangersverkeer moet ten allen tijde mogelijk blijven op de trottoirs, loopbruggen of verkeerstroken voor
voetgangers met een bruikbare minimumbreedte van 1,20 m, behoudens afwijkingen op goedgekeurde verkeersplannen.
De loopbruggen zullen voorzien zijn van leuningen. Trottoirs, loopbruggen, verkeersstroken voor voetgangers, ...
zullen slipvrij en zullen in voldoende reine staat gehouden worden tijdens de volledige duur der werken.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 3
Verder zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01.
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 8 - Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes;
punt 10 - Verkeerroutes en gevarenzones;
punt 11 - Laadplatforms en hellingen.
De aannemers zien erop toe dat de openbare weg niet besmeurd wordt met aarde en/of slijk. De openbare weg wordt
dagelijks gereinigd.
- het hanteren van materialen en materieel, in het bijzonder de problemen van de wederzijdse inwerking tussen
hefwerktuigen op de bouwplaats of in de nabijheid ervan :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 7 deel B afdeling II - Hefwerktuigen.
Alle gebruikte hef– en hijswerktuigen moeten gekeurd worden voor indienststelling door een erkend keuringsorganisme
(ARAB art. 280). Het geraamte, mechanisme, rolbanen, … moeten jaarlijks door een erkend keuringsorganisme
onderzocht worden (ARAB art. 281). Kabels, kettingen, haken, stangen, schijven, zwengels, remmen, slagnokken,
aanhorigheden voor het aanslaan van de lasten: kabel – en kettinglengen, stroppen, haken, hijsbanden, hijsjukken,
vorken, tangen, klemmen, hefmagneten, … moeten driemaandelijks door een erkend keuringsorganisme onderzocht
worden (ARAB art. 281).
De verslagen van het erkend keuringsorganisme zijn op de bouwplaats ter beschikking voor de veiligheidscoördinator
verwezenlijking en de met toezicht belaste ambtenaar.
- het beperken van het beroep doen op het manueel hanteren van lasten :
De bepalingen van het KB dd. 12.08.93 (CODEX titel VIII, Hoofdstuk V) betreffende het manueel hanteren van lasten
dienen te worden gevolgd.
De werkgever zorgt voor de passende organisatorische maatregelen en passende middelen met name mechanische
uitrustingen om te voorkomen dat de werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Voor zware betonstenen moet men een hulptang voorzien voor het plaatsen van de steen.
Cementzakken mogen de 25 kg niet overtreffen
De werkgever bezorgt de werknemers de nodige inlichtingen betreffende de manier waarop lasten gehanteerd moeten
worden en over de risico’s die zij lopen bij het manueel hanteren van lasten.
- de afbakening en inrichting van opslagzones voor verschillende materialen, met name als het om gevaarlijke
stoffen of producten gaat :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 5 - Ventilatie
punt 6 - Blootstelling aan bijzondere risico’s zijn van toepassing.
De aannemer legt voor de start der werken een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voor aan de coördinatorverwezenlijking.
- de voorwaarden voor het opslaan, verwijderen of afvoeren van aarde, afval, puin en gruis :
De aannemer dient het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dd.16.03.95 na te leven betreffende de
verplichte recyclage van bepaald bouw- en sloopafval. Elke aannemer die door de opdrachtgever belast wordt met het
verrichten van werkzaamheden waardoor puin (= de steenachtige en zavelachtige fractie van bouw- of sloopafval) moet
ervoor zorgen of ervoor laten zorgen dat dit wordt gerecycleerd. Hij wordt van deze verplichting ontslagen als hij
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 4
bewijst dat er binnen een straal van zestig kilometer rond de plaats waar de werkzaamheden worden verricht geen
installatie voor recyclage voorhanden is die het puin kan verwerken.
- de voorwaarden voor de verwijdering van gevaarlijke materialen :
De personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten een basiskennis hebben inzake het
herkennen van gevaarlijke materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen. De correcte persoonlijke
beschermingsmiddelen moeten door de werkgever ter beschikking te worden gesteld en dienen door de werknemers (en
zelfstandigen) te worden gedragen.
De personen belast met verwijdering van gevaarlijk materiaal staan onder medisch toezicht.
- het installeren en gebruiken van collectieve beschermingsmiddelen en van tijdelijke toegangswegen :
De collectieve beschermingsmiddelen zullen door de aannemer die deze geplaatst heeft, steeds in goede staat gehouden
worden. De collectieve beschermingsmiddelen zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de
duur van het gebruik op de bouwplaats.
Collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige
beschermingsmaatregelen zijn getroffen.
De eerste uitvoerende aannemer dient de nodige collectieve beschermingsmiddelen aan te brengen aan openingen en
putten en daar waar er risico is van vallen van hoogte. Deze collectieve beschermingsmiddelen mogen slechts worden
verwijderd nadat vervangende of definitieve beschermingen zijn aangebracht ! Geen enkele opening of put blijft
onafgedekt achter.
Tijdelijke leuningen die de val van personen en voorwerpen van een hoger gelegen vlak zoals daken, trappen,
werkvloeren of andere gevaarlijke zones voorkomen zullen voldoen aan de norm EN 13374 :
Klasse A : enkel voor personen die langs de leuning lopen en voor vlakke werkvloeren met een maximale helling
van 10°;
Klasse B : is ontworpen om bestand te zijn tegen een statische belasting en tegen een beperkte dynamische
belasting (uitglijden van personen die langs de leuning lopen). Bij een randbeveiliging van klasse B mag de hoek
t.o.v. de verticale as niet meer dan 15° bedragen. Openingen in de laterale beveiliging van een leuningsysteem van
klasse B mogen niet zó groot zijn dat er een bol doorheen kan met een diameter van 25 cm. Klasse B kan gebruikt
worden zonder beperking van de valafstand (de afstand waarover je kan vallen vooraleer je wordt opgevangen) als
de hoek van het dak kleiner is dan 30°. Als de valafstand beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek maximum 60°
bedragen.
Klasse C : kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit leuningsysteem is berekend om de val van personen van
een steile helling te kunnen opvangen. Het plaatsen van veiligheidsnetten is hier verplicht. Klasse C kan zonder
beperking van de valafstand gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de
valafstand beperkt wordt tot 5 m, is een hellingshoek van 45° tot 60° toegestaan. Als de valafstand meer dan 5m
bedraagt én de hellingshoek is groter dan 45°, volstaat een dakrandbeveiliging van klasse C niet. Het
leuningsysteem moet dan hoger worden geplaatst.
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
Ladders en stellingen dienen gecontroleerd te worden door een aangestelde voor ingebruikname en vervolgens ten
minste één maal per week. Deze controles moeten worden geacteerd op een certificaat, dat steeds aanwezig is op de
bouwplaats en dat op verzoek van de coördinator aan hem wordt voorgelegd.
- het gebruik van de algemene elektrische installatie :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 5
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 2 (deel A) - Installaties voor energiedistributie.
De elektrische installatie wordt voor indienststelling gekeurd door een erkend keuringsorganisme (volgens artikels 270
tot 273 van het AREI). Het proces-verbaal van het gelijkvormigheidsattest bevindt zich op de bouwplaats en wordt
steeds ter beschikking van de met toezicht belaste ambtenaar gehouden.
De elektrische installatie is uitgevoerd volgens het AREI en de regels van goedvakmanschap door gekwalificeerd
personeel.
- de wisselwerking met gebruiksactiviteiten op de site van de bouwplaats, inzonderheid het gebruik van
gemeenschappelijke stellingen en toegangsmiddelen :
/
- de wisselwerking met gebruiks- of exploitatieactiviteiten op de site van de bouwplaats of in de omgeving ervan :
Cfr. “3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”.
Er moeten voorzieningen getroffen worden zodat het risico dat er schade wordt toegebracht aan bestaande leidingen en
ondergrondse installaties en, in voorkomend geval, aan de installaties aan de oppervlakte die ermee verbonden zijn, erg
klein wordt. De veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden bij de uitvoering van werkzaamheden in de
nabijheid van bestaande leidingen ondergrondse leidingen in het bijzonder maken integraal deel uit van de contractuele
verplichtingen. Ze zijn erop gericht de installaties goed te laten werken en ongevallen te verhinderen.
De bouwdirecties belast met de uitvoering blijven verantwoordelijk voor de veiligheidsmaatregelen die genomen
moeten worden zowel in gewone als in uitzonderlijke omstandigheden. Zij moeten de wettelijke bepalingen naleven
(ARAB, CODEX, AREI, …) alsook de richtlijnen die mogelijk voorgeschreven werden door de concessiehouders.
De zone waar er beschadiging zou kunnen optreden door de uitvoering van de werkzaamheden of door de doortocht
van vrachtwagens en/of andere mechanische toestellen wordt onmiddellijk na kennisname aangeduid door de
bouwdirectie belast met de uitvoering.
- het in goede orde houden van de bouwplaats :
Iedere aannemer is ertoe gehouden om bij het uitvoeren van onderhouds-, reinigings- en verbouwingswerkzaamheden
alle gepaste preventiemaatregelen te treffen om milieuhinder en –verontreiniging te vermijden.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
Elke aannemer duidt een persoon aan die instaat voor het in goede orde houden van de bouwplaats.
5° de algemene modaliteiten ter verzekering van het in goede orde en met voldoende bescherming van de
gezondheid in stand houden van de bouwplaats, inzonderheid de vastgestelde voorschriften en maatregelen tot
vastlegging van de voorwaarden opdat de lokalen, bestemd voor het personeel op de bouwplaats in
overeenstemming zouden zijn met de erop toepasselijke voorschriften inzake veiligheid, gezondheid en
arbeidsvoorwaarden :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 14 (deel A) - Sanitaire voorzieningen;
punt 15 (deel A) - Verpozingsruimten en onderkomens.
De lokalen bestemd voor het personeel worden dagelijks gereinigd.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 6
6° de praktische inlichtingen die specifiek zijn voor de bouwplaats wat betreft de hulpverlening, evacuatie van
personen, evenals de gemeenschappelijke organisatorische maatregelen die terzake zijn getroffen :
De telefoonnummers, adressen en het juiste adres van de werf, zullen duidelijk zichtbaar en leesbaar opgehangen
worden in de onmiddellijke omgeving van elke telefoonpost op de bouwplaats en aan de ingang van de bouwplaats. De
gegevens moeten leesbaar zijn vanop de telefoonpost.
Minimumvoorschriften op de bouwplaats inzake hulpverlening:
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 (deel A) - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 13 (deel A) - Eerste hulp.
Cfr. hoofdstuk 05 – “Organisatie bij nood, evacuatie van een gewonden” van dit algemeen veiligheids- en
gezondheidsplan.
Elke onderneming moet over voldoende, aangepaste en conforme brandbestrijdingsmiddelen beschikken. Elke
onderneming rust zijn lokalen uit met de wettelijke voorzieningen inzake brandblussers en E.H.B.O.-materiaal.
7° de algemene modaliteiten (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor overleg en samenwerking op de bouwplaats
tussen de verschillende tussenkomende partijen en desgevallend de exploitanten of beheerders die een activiteit
uitoefenen op de bouwplaats zelf of in de nabijheid ervan; evenals de algemene regels betreffende het
verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan deze personen en de algemene regels inzake het toezicht
op de tenuitvoerlegging ervan :
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd (cfr. “3° de vereisten die
voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op het terrein zelf of in de
nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 7
A. Procedures en verantwoordelijkheden : veiligheid en gezondheid
nr. document V&G verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 lijst van personen met veiligheidsfunctie bouwdirectie uitvoering dagelijks aanwezig bij offerte
2 specifieke risico analyse
aannemer bij toewijs der werken en aan te vullen voor de start van de werken of deelfase
aannemer en SVGP aannemer en
volgens de werfevolutie
3
onderaannemer
start werfvergadering
ingenieur
bij start werf instructies aan de arbeiders door aannemer(s) bij
instructies
aannemer
toolbox meetings
V&G-coördinator
verslag
4 toolbox meeting veiligheidsverantwoordelijke
aannemer
start werf
twee wekelijks of kritieke fase
verslag toolbox meetings
bij
aannemer
aanvang werken
5 bezoeken van de V&G-coördinator V&G-coördinator
nevenaannemer
onderaannemer
zelfstandig
bij start werk met verhoogd risico
in functie van de risico’s werfvergadering
6 veiligheidsnota’s preventieadviseur aannemer in verhouding tot de risico’s
steeds bij werken met verhoogd risico
werfvergadering
7 kennisgeving van ongeval en incidenten preventieadviseur aannemer steeds werfvergadering
ongevalaangifte formulier
8 aangifte van ongevallen en analyse rapportering preventieadviseur aannemer volgens de wetgeving werfvergadering
9 keuringsverslagen elektriciteit
uitrustingen en leidingen
tijdelijke uitrustingen
en gas nutsbedrijven
aannemer
voor het dichten van de sleuven en voor
indienststelling voor ingebruikname
werfvergadering
werfvergadering
10 keuringsverslagen hef- en hijstoestellen, aannemer dagelijks bij toewijs werken
graafmachines, transportmiddelen en hun
bij indienststelling
toebehoren
werfvergadering
te voegen in veiligheidsmap werf
11 technische fiches van materialen aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal werfvergadering
12 technische fiches en MSDS van gevaarlijke aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal of werfvergadering
producten
gebruik van het product
te voegen in veiligheidsmap werf en op de
werkplek aanwezig
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 8
B. Procedures en verantwoordelijkheden : werf
nr. documenten : werf verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 vergunningsdossier opdrachtgever éénmalig start werf
2 aannemingsovereenkomsten
opdrachtgever
éénmalig bij toewijs der werken
administratieve bepalingen
advies brandweer
aannemer
3 overzicht van aannemers
bouwdirectie belast met de uitvoering
éénmalig offerte
overzicht van de onderaannemers
overzicht van het aantal werknemers
overzicht van de arbeidsmiddelen met hun
verplichte keuringsver-slagen niet ouder
dan één maand
aannemer
4 details uitvoeringen bouwdirectie belast met het ontwerp
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
bouwdirectie belast met de uitvoering
volgens planning werfvergadering
5 details uitvoeringswijzen respectievelijk aannemer voor de start van werfvergadering
6 coördinatiedagboek veiligheidscoördinator
aanneming
wekelijks werfvergadering
7 veiligheidsmap werf werftoezichters
aannemer
onderaannemer
dagelijks werfvergadering
8 werfaangifte aan :
aannemer 15 dagen voor start der kopie bij start werken uit te
Technische Inspectie
NAVB
werken
hangen 10 dagen voor de
start der werken
9 verslagen werfvergaderingen
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
volgens noodzaak werfvergadering
rapporten
opname planning
opname CD – V&G
minstens wekelijks
10 plannen ‘as built’
volgens :
éénmalig op datum van voorlopige
o.a. ligginsplannen
leidingen
aannemingsovereenkomsten en -opdrachten
aanvaarding
11 aanvraag tot voorlopige aanvaarding aannemer éénmalig bij beëindiging der werken
12 verslag voorlopige oplevering aannemer
éénmalig datum van voorlopige
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: bouwheer
ontvangst: aannemer
oplevering
13 aanvraag tot definitieve aanvaarding
aannemer
éénmalig
einde waarborg periode op
verslag definitieve oplevering
aannemer
éénmalig
datum verslag definitieve
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: opdrachtgever
ontvangst: aannemer
oplevering
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 9
8° de algemene regels (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor samenwerking en overleg op de bouwplaats tussen
de werkgevers en werknemers evenals deze betreffende de informatie van de werknemers en het verspreiden van
de instructies die voor hen bestemd zijn :
Veiligheidsplan :
1. De opdrachtgever maakt aan de hoofdaannemer het veiligheids- en gezondheidsplan over zoals het is opgesteld
door de coördinator-ontwerp.
2. De hoofdaannemer dient zijn specifiek veiligheidsplan in bij de opdrachtgever.
3. De coördinator analyseert het specifiekveiligheidsplanv van de aannemer en maakt zijn opmerkingen over aan de
opdrachtgever en aan de aannemer.
4. De opdrachtgever maakt de coördinatie-instrumenten en de specifieke veiligheidsplannen van de verschillende
onderaannemers over aan de coördinator-verwezenlijking, die het veiligheids- en gezondheidsplan aanpast en
overmaakt aan bouwheer en hoofdaannemer. Deze laatste reproduceert dit plan en maakt het over aan zijn
onderaannemers.
Werfcontroles :
1. De coördinator brengt een wekelijks werfbezoek en maakt zijn opmerkingen onmiddellijk over tijdens de
werfvergadering.
2. De veiligheidscoördinator acteert zijn opmerkingen in het coördinatiedagboek.
3. Hij laat zijn opmerkingen viseren op de bouwplaats door de werfleider van de aannemer.
4. Hij maakt een kopij van zijn opmerkingen over aan de opdrachtgever.
Toolboxmeetings :
De hoofdaannemer stelt een verslag op van zijn toolboxmeetings en maakt dit over aan de coördinator.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
03. RISICOANALYSE
03.01. ALGEMENE RISICOANALYSE VAN DE UITVOERING VAN HET
WERK
Bij de uitvoering van de defintieve risicoanalyse zal rekening worden gehouden met de weerhouden methode van
uitvoering, uitvoeringsmodaliteiten en uitvoeringsmaterialen. De definitieve keuze zal steeds worden gemaakt door de
bouwheer, bijgestaan door de bouwdirectie ontwerp en de veiligheidscoördinator. Een gedeelte van de op voorhand
opgesomde risicofactoren zullen bijgevolg niet van toepassing zijn. Aan de hand van de definitieve keuzes worden de
van toepassing zijnde risico’s weerhouden en/of aangepast.
De onderstaande risicoanalyse is bijgevolg ter informatie en als hulp voor de bouwdirectie belast met de uitvoering
voor het opstellen van zijn risicoanalyse (cfr. art. 03.02. en art. 03.03).

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 2
Volg
nr.
ES11-044 : GEMEENTE ELSENE
HERAANLEG VAN VOETPADEN VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE
GEMEENTE ELSENE
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011
R I S I C O A N A L Y S E
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ALGEMEENHEDEN TER WERFVOORBEREIDING
Algemene werfvoorbereiding
1. Organisatie van de werking op de werf: vastleggen van de hiërarchie opstellen van een werforganigram
vastleggen van verantwoordelijkheden
2. Motiveren van alle betrokkenen : werfdirectie, opdrachtgever, studiebureau, onderaannemers en werknemers V&G-vergadering bij de werfaanvang / startvergadering
informatie en instructies aan de werknemers
3. Orde en netheid moet leiden tot :
goede uitvoering en werkgemak
veilige en gezonde werf
onafgebroken motivatie van alle betrokkenen
4. Goede staat van PBM, CBM, arbeidsmiddelen, gereedschap, en alle toebehoren
kranen, heftoestellen, elektrische installatie, noodverlichting, kettingen, …
blusmiddelen, veiligheidsschoenen, handschoenen, stofbrillen
ladders, stellingen, schoren, werfafsluiting, verkeerssignalisatie, …
5. Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) :
orde en netheid
vrije doorgangswegen
leuningen en ladders
afschermen oevers en afsluiting
rij-instructies
…
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
bijhouden veiligheidsmap en dagboek der werken
orde en netheid is een deel van elke werkfase
aanduiden van een persoon die instaat voor het onderhoud
van de werfinrichting
controle door een erkend organisme
controle door de leverancier
nazicht voor iedere gebruikname op de werf
CBM maken deel uit van het bestek
CBM onderhouden en bijsturen
rij-instructiefiche

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 3
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Individuele bescherming en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) :
verplicht dragen van veiligheidsschoenen (stalen top en zool) en veiligheidshelm
verplichte inenting tegen tetanos van alle werknemers
7. Werkklimaat op de werf :
verstandhouding van de werfdirectie, werfleider, werknemers, …
voorzien van de nodige verfrissingen of pauzes bij warm weer of zware belasting voor alle werknemers
8. Hygiëne :
voldoende aantal voorzieningen (wasplaatsen, refter, …) voorzien
dagelijkse reiniging van keten en de wasinstallaties
dagelijkse verversing van de badhanddoeken en handdoeken in de wasruimtes
dagelijks afval scheiden en om de twee dagen ledigen en afvoeren
alcohol en rookverbod op de werf en in de keten
eten (en drinken) enkel toelaten in de refter
drinken op de werf enkel in een afgesloten werfcabine
9. Onderaannemers :
respect voor de CBM en andere veiligheidsmaatregelen
respect voor de uitvoeringsplanning
respect voor het arbeidsklimaat en de goede verstandhouding op de werf
10. EHBO :
hulpverlener
verbandkoffer, draagberrie, dekens, badhanddoeken
procedure bij zwaar ongeval
11. Eventuele concrete acties bij ongevallen :
gevaarlijke situaties inschatten en slachtoffers desnoods verwijderen
de eerste zorgen toedienen
een dokter of ziekenwagen roepen
de werfverantwoordelijke en de coördinator informeren + aangifte ongeval
Invloeden van de werf op de omgeving
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
permanente verplichting (pictogrammen)
mondelinge en schriftelijke voorlichting van de werknemers
(maandelijkse toolbox)
reserve PBM en pictogrammen in de werfkeet
inentingsbewijzen gezondheidsverklaringen
regelmatig instructies en opleiding geven
haalbare termijn en planning opleggen
stress vermijden
aandacht voor de sociale voorzieningen bij de planning van de
werfinrichting
voorlichten en instrueren
duidelijk werfreglement opstellen en overhandigen
in de startvergadering benadrukken dat de aannemer
verantwoordelijk is voor de onderaannemers
voorlichten/opleiden van de werknemers
EHBO-verantwoordelijke steeds op de werf
aanduiden van helper van de EHBO-er
procedure bij ongeval uitwerken
noodnummers duidelijk afficheren
noodnummers duidelijk afficheren
procedure bij ongeval uitwerken
EHBO-koffer duidelijk opstellen op een door eenieder
gekende plaats

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 4
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
1. Invloed op de aanpalende
percelen en bewoners
2. Verkeer en toegangswegen
aanvoer materieel
3. Verkeer en toegangswegen
werfuitbating
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
algemeen belemmerde doorgang
stof en afval van op de werf
machines in het algemeen geluid
trillingen
bodemverontreini-ging
vrachtwagens schade aan oprit
stof en afval
machines in het algemeen aanrijdingen met derden tijdens aanvoer
materieel
machines in het algemeen aanrijdingen tijdens de werfuitbating
gevaar door te smalle toegangsweg
omwonenden informeren van en over de uit te voeren
werken
afspraken maken
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
dagelijks reinigen van de weg met veegmachine / frequent
met borstel met hoge druk
geluidsdempend materieel inzetten
opslag mazout verbieden op de site
voorkomen gebruik van generator
rij-instructiefiche
afdekken van de ladingen met ondoorlatend zeil
vrachtwagens buiten de vuile zone houden en ev. de banden
proper spuiten voor vertrek
respecteren van het laadvermogen
vaststellen van de toestand van het wegdek en
plaatsbeschrijving van de omgeving van de werf
circulatiezones opstellen
verlichting en signalisatieborden op de vrachtwagens
checken, reinigen
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
grootwegtransport begeleiden (uitzonderlijk vervoer)
alternatieve routes volgen (moeilijke doorgangen)
spits en drukke verkeersassen vermijden
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
signalisatie plaatsen conform de afspraken
tijdelijke verkeersvoorzieningen aanbrengen en signaliseren
(wegafbakening plaatsen)
verlichting en signalisatieborden checken, reinigen
werken tussen 8h00 en 17h00
rij-instructiefiche
begeleiding machines door seingever
signaal achteruitrijden
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 5
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
4. Bouwplaats openingen dichtleggen
sleuven en putten signaleren
steile taluds vermijden
voertuigen en werfketen op slot (ook tankreservoir)
materiaal opbergen en afsluiten
toegangen gebouwen vrijhouden
noodnummers duidelijk aanbrengen
regelmatig nazicht bouwplaats
5. Werken langs de openbare
weg
6. Op- en afbreken
verkeersborden,
verkeerstekens, steunpalen,
geleide bakens, afstandspalen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ongelukken met
derden
handgereedschap
hefwerktuigen
Invloed van de bouwplaatsvoorzieningen
1. Bouwplaatsvoorzieningen / Gezondheidsvoorzieningen
vallende voorwerpen
contact warmte/koude
explosiegevaar bij het beschadigen van
ondergrondse leidingen
blootstelling aan elektrische stroom - bij het
beschadigen van ondergrondse kabels
in het water vallen
verhoogde kans op ongevallen door
onvoldoende ruimte
breuken, ontwrichting of verstuiking
fysieke overbelasting
breken van hijstoestellen
politie verwittigen van werken
signalisatie
indien nodig openbare weg afsluiten
windrichting en windkracht
gekeurd hijsmaterieel
geschikte hijsmethode, alleen vertikaal trekken
hijszone afbakenen
opvragen van de liggingsplannen
van ondergrondse kabelsdetecteren en aanduiden van de
ondergrondse ligging
mechanisch naderen tot op maximum 50 cm
reddingsboeien permanent op de werf voorzien
voldoende ruimte voorzien of plaatsbesparende maatregelen
toepassen
doorgangen van minstens 1 m
orde en netheid op de bouwplaats
tijdelijke verhardingen niet laten verzakken en verschuiven
+ onmiddellijk herstel
opleiding en gepaste instructies voor werknemers voorzien
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
alleen periodiek gekeurde hijsmiddelen gebruiken

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 6
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Werfwegen / parking / opslagruimte omvallen, kantelen van materieel
verergeren van de gevolgen van een ongeval
door moeilijke bereikbaarheid
aanrijgevaar
3. Werken in de hoogte, werken
langs een vrije rand (> 2 m)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
instructies voor de werknemers
zorgen voor een doorgang en een nooduitgang
interventieplan opstellen en doorgeven aan de betrokken
diensten + ter beschikking houden op de werf
interventieplan regelmatig heraanpassen tijdens de werken
terrein degelijk verlichten tijdens de schemer
niet werken tijdens de nacht
laad-, losregeling uitwerken
laadzone beperken tot het voorste deel van het terrein
geluidssignaal bij achteruitrijden
gebruik van seingever
val van personen van hoger vlak voorzien van valbeveiliging (o.a. openingen afschermen of
afdekken, gebruik maken van een harnasbeveiliging,
stellingen voorzien van reglementaire leuningen en
afzonderlijke toegang, gebruik maken van werkplatformen,
...)
zorgen voor randbeveiliging
keuren en herkeuren van de beveiligingen, stellingen,
toestellen e.d. + gebruik maken van labels
val van voorwerpen elk werk onder de opening verhinderen
afbakenen en signaleren van de werkzone en de zone onder
de werken
ev. openingen afdekken of randbescherming plaatsen
(voorzien van plinten)
dragen van PBM’s

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 7
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ladder
breken of beschadiging ladder
doorbuigen van ladder
val van ladder
wegglijden van ladder
stelling door windstoten los komen van stelling
valgevaar
val voorwerpen bij behandeling
val van een stellingelement
inspanning, verkeerde beweging bij
behandeling
uitschuiven tijdens de montage
hoogtewerker omvallen, kantelen hoogtewerker
vallen uit hoogtewerker
periodieke controle ladders
controle voor gebruik
juiste hellingshoek ladder
overlapping van tenminste 3 sporten bij dubbele ladders
stabiele opstelling op vaste ondergrond
anti-slipschoentjes / stabilisatoren
opstelling 1 m boven toegangsplatform
ladder vastzetten
geen materiaal of materieel op ladder
ladder niet gebruiken op stellingvloer
ladder bestijgen/afdalen met aangezicht naar ladder
schoenen vrij van vervuiling, ijs of sneeuw
er dient een stabiliteitsstudie op uitgevoerd te worden
gebruik van aangepaste en gekeurde stelling
de stelling dient afgeschermd te zijn
plaatsen stelling door bevoegd en ervaren personeel
aanbrengen van een afrastering thv de werkvloer voor het
opvangen van vallende voorwerpen of eventueel een
overdekte doorgang aanbrengen voor personen op de begane
grond
orde en netheid
dragen van PBM
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
stabiele opstelling
gebruik van PBM (anti-valsysteem)
werken met gekeurd toestel
naleven instructies en onderhoud volgens handleiding
opleiding en instructies werknemers

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 8
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
4. Mechanische gevaren klemming tussen onderdelen van een draaiende
machine
klemming tussen bewegende arbeidsmiddelen
en het materiaal/vaste voorwerpen
stappen op, struikelen over voorwerpen en
stoten tegen vaste voorwerpen
snijden, schaven of ander contact met
bewegende voorwerpen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
draaiende onderdelen afschermen
gepaste arbeidsmiddelen gebruiken
werknemers de nodige opleiding en instructies geven
omtrent het correct gebruiken van arbeidsmiddelen
de losplaatsen voor materiaal duidelijk aanduiden
wegnemen of signaleren van slecht geplaatste voorwerpen,
afval
werkposten opruimen na de dagtaak
restmateriaal in de juiste containers plaatsen
voldoende containers voorzien en deze op tijd ledigen
elektrische kabels steeds aan de kant leggen, ev. ophangen
doorgangen en toegangswegen steeds vrij houden
wachtwapening afschermen
gemorste producten onmiddellijk opkuisen
gebruik PBM (veiligheidsschoenen, helm)
zorg voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken (beitels
met beschermkap, zaagbladen en andere draaiende delen
afschermen, gepaste schijven gebruiken (grootte, toerental),
zaagmachines met bevochtiging, …)
voorzie noodstoppen
voorzie bandklemmen zodat de persleidingen niet kunnen
losschieten

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 9
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
contact met wegvliegende voorwerpen of stof ruimten waar stof gemaakt wordt of werken met risico op
wegspringende voorwerpen zo veel mogelijk gescheiden
houden van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril)
aanbrengen van stofschermen tijdens het zandstralen en het
afbreken
alle resten, voegvulling en stof moeten dagelijks opgeveegd
en van de werf verwijderd worden
bevochtigen van de oppervlakte om vorming van stofwolken
en verspreiding ervan te vermijden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien
instorting van een constructie door een
onstabiele ondergrond
nagaan of er oude funderingen of restanten van putten
gelegen zijn in de werfzone
oude leidingen opsporen
raadplegen resultaten van grondonderzoek
inwinnen van advies bij ingenieur stabiliteit

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 10
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken met elektriciteit blootstelling of contact met elektrische stroom
brandgevaar door overbelasting
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ligging leidingen opvragen
grondplannen en andere plannen raadplegen
spanningsloos stellen waar noodzakelijke en mogelijk
grondkabels ingraven en markeren
bovengrondse kabels ophangen en afschermen
tijdens een accidenteel contact is het verboden de cabine te
verlaten alvorens de desbetreffende lijn spanningsvrij is
gemaakt
installatie laten keuren door erkend organisme voor in
dienstneming
dagelijkse keuring en rapportering in dagboek der werken
elektrische installatie moet voorzien zijn om te werken in
open lucht (IP44 en gekeurd)
elektrische kabels IP 44, 2,5 mm²
kabels volledig ontrollen
verdeelkasten gesloten en watervrij houden
spatwaterdichte verbindingen
speciale aandacht voor voedingskabels en elektrische
verlengkabels
bij een stroomonderbreking de stekker uit het stopcontact
halen
visuele controle gereedschap
aangepaste instructies en opleiding
aansluitingen door middel van een stekker
aarding van gereedschappen of dubbele isolatie
bij dubbel geïsoleerde toestellen geen aarding
veiligheidsafstanden respecteren
contact met hoog- en laagspannings-luchtlijnen voldoende afstand in acht nemen t.o.v. de luchtlijn
indien dit niet mogelijk is, moet de maatschappij
geraadpleegd worden om in samenspraak met hen de nodige
beschermingen te plaatsen
begrenzing van de kraan instellen
zorgen voor voldoende opleiding en instructies kraanman

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 11
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
overtrekken of beschadigen van grondlijnen ervoor zorgen dat de kabels die buiten dienst mogen steeds
buiten spanning worden gesteld door de bevoegde diensten
opvragen van de liggingsplannen bij de nutsmaatschappijen
en de opdrachtgever
vooraleer graafwerken aan te vatten, de kabel eerst
lokaliseren met handgereedschap
contact met laagspanning bij werken aan
elektrische toestellen of installaties
contact met hoogspanning bij werken aan
elektrische installaties
werken volgens de 5 vitale basisprincipes :
1. onderbreek de voeding
2. ga na of de spanning is uitgeschakeld
3. beveilig tegen herinschakelen
4. aard de installatie
5. scherm de actieve delen af
werken met aangepast materiaal
gebruik PBM
zorgen voor de nodige opleidingen en instructies
de bestaande circuits moeten afgesloten worden alvorens de
werkzaamheden te starten aan de laagspanning en dit in
overleg met verantwoordelijke voor de installatie
enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken.
Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door bevoegde
personen nl. min. klasse BA4. De aannemer dient vooraf de
nodige schriftelijke attesten en/of certificaten (o.a. voor het
verantwoord schakelen in een installatie op hoogspanning)
voor te leggen ten einde te bewijzen dat zijn personeel
opgeleid en bevoegd is aangaande werken aan elektrische
HS/LS ditributiesystemen

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 12
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Thermische gevaren vuur, explosie, straling van warmtebronnen bij
werken met open vlam, slijpen, lassen, boren,
verwarmen, branden
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
vuur, explosie bij overtrekken of beschadigen
van gasleidingen
de nodige blusmiddelen dienen steeds aanwezig te zijn
navragen waar zich de dichtstbijzijnde brandmelders
bevinden
orde en netheid : geen brandbare materialen in de nabije
omgeving van de werken
gasflessen verticaal plaatsen, zorgvuldig vastmaken en
buiten de keet bewaren
stockage en het gebruik van propaangas, butaangas en LPG
in kelders is verboden
slijp- las- en brandwerken zijn ten strengste verboden
vooraleer tanken en leidingen ontgast en gereinigd zijn
controleren van de staat van soepele leidingen
vuurvergunning toepassen. Een vuurvergunning kan max. 1
dag gelding zijn. Een kopie van de vuurvergunning wordt
door de hoofdaannemer aan de veiligheidscoördinator
doorgegeven
vooraleer de werf te verlaten dient er een nacontrole te
worden uitgevoerd
vooraleer de sloopwerken aan te vatten is de bestaand
gasinstallatie af te sluiten en is na te gaan waar nog gas
aanwezig is
ondergrondse gasleidingen zijn te lokaliseren; plannen zijn
op te vragen bij de nutsmaatschappij en de opdrachtgever

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 13
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
brand- of explosiegevaar door werken met
brandbare of explosieve stoffen
7. Gevaren door lawaai geluidsoverlast bij sloopwerken of bij werken
met bepaalde machines of arbeidsmiddelen
8. Gevaren veroorzaakt door
trillingen
algemeen rookverbod en niet werken met open vlam
tijdens de verwijdering van tanken moeten de aannemers
continu explosiemetingen uitvoeren
niet-vonkend gereedschap gebruiken
tijdens de schilderwerken is er een rookverbod
ontvlambare en brandbare stoffen dienen voldoende ver
verwijderd te zijn van iedere warmtebron
bij gebruik van verfproducten met een laag vlampunt moet
men voldoende ventilatie voorzien (ev. een ventilator) – cfr.
veiligheidsfiche
de solventen en ontvlambare producten stockeren in een
geventileerde en afgesloten ruimte
defecte en beschadigde machines of toestellen dienen
onmiddellijkuitgeschakeld te worden; de directe chef dient
op de hoogte gebracht te worden
de brandstof bevoorrading gebeurt het best ’s morgens
wanneer de machines nog koud zijn
oplopen van brandwonden afschermen van warme oppervlakken
gebruik van PBM
voorzichtig omgaan met brandbare producten
voorlichting en opleiding te voorzien
zorgen voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig
mogelijk hinder geven
werken met veel lawaai zo veel mogelijk isoleren van de rest
van de werf
PBM (oorbescherming) te voorzien (vanaf 85 dB)
Regelmatig onderhoud van de machines
Lichamelijke letsels Aangepaste houding en voldoende taakrotatie toepassen
9. Gevaren door straling lasers straling bij gebruik van nivellementslasers gebruik maken van een laserbron met beperkte energetische
straling (laag vermogen)
toestellen op ooghoogte vermijden
niet in de laserstraal kijken
beschadiging van glasvezelkabels Opletten bij beschadiging van glasvezelkabels in dienst. Er
komt een onzichtbaar, maar schadelijk laserlicht vrij. Niet
naar de kabel kijken; onmiddellijk bedekken met een laag
grond en de nutsmaatschappij verwittigen

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 14
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
10. Werken met gevaarlijke
producten
11. Gevaren door stoffen contact met of inademen van gassen, dampen,
rook en stoffen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
lichtbogen opletten bij overtrekken of beschadigen van elektrische
kabels in dienst : lichtbogen kunnen vrijkomen
gebruik PBM en opslag producten volgens bepalingen
MSDS-fiches
werken met producten met gevaarlijke eigenschappen zo
veel mogelijk isoleren van de rest van de werf
voorlichting en opleiding werknemers
opvangbakken voorzien onder houders van gevaarlijke
producten
gebruik van producten die niet of minder schadelijk zijn
werken met hinderlijke producten zo veel mogelijk isoleren
van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril, stofmasker min P2) is
verplicht tijdens slijpwerken, gebruik pneumatische beitel,
afsteken of afschrapen , afborstelen met staalborstel,
machinaal schuren
dragen van P3-masker tijdens de verwijdering van
asbestproducten
gebruik van schuurmachine met stofafzuiging
chemicaliënbril, geschikte vloeistofdichte
veiligheidshandschoenen, overall en kap die het gehele
hoofd afschermt tijdens spuiten en ontvetten
bij langdurig lassen of branden op dezelfde plaats binnen in
gebouwen dient een rookafzuiging voorzien te worden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 15
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
12. Leveren van brandstof / olie verontreiniging van de werkplek
ontstaan van explosieve omgeving
bedwelming
13. Werken met verontreinigde
grond
14. Schoonhouden laadplaats /
weg
Werfinstallatie
1. Werfzones bepalen en
afbakenen :
werkzones
verblijfzone (bureel,
refter, …)
circulatiewegen
plaats afsluiting
EHBO-post
toegang voor personeel,
voertuigen, ziekenwagen,
brandweer …
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hogedrukreiniger
borstelreiniger
intoxicatie
infectie
spatten van afvalstoffen
afrukken, klemmen van ledematen
inslikken druppels
huid- en oogcontact
kwetsuren
stof
botsen, knellen, pletten
nazicht lucht- en straalleidingen + koppelingen
beschadigde leidingen onmiddellijk vervangen
correcte koppelingen
lekopvangmogelijkheden
aanwezigheid van olieabsorberende stoffen
voldoende verluchting
brandbestrijdingsmiddelen in onmiddellijke omgeving
goede persoonlijke hygiëne
dragen van aangepaste beschermmiddelen
info verstrekken over aard van verontreiniging
instructies spuittechnieken
gebruik van PBM (volgelaatsbescherming, handschoenen,
laarzen, tyvekpak)
spoelwater en douche ter beschikking
EHBO-oogreiniging
raadplegen dokter
reiniging met wateropzuiging
uitvoeren na de werfactiveiten
goede zichtbaarheid of verlichting
Overzichtsplan van de gehele werf

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 16
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Vaste inrichtingen :
plaatsen van containers
elektrische borden
leidingen (water, aflopen,
…)
kabels
3. Signalisatie :
toegangsverbod voor
derden
verplichtingen (helm,
bril, handschoenen,
schoeisel, …)
publiciteitspaneel
4. Verplaatsbare inrichtingen
machines
blustoestellen
laspost
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
kraan + lengen +
kettingen
onevenwicht
klemmingen
verplettering
breken hijsmateriaal
val materieel
elektrocutie
belemmeren doorgangen
stabiliteit (wind)
vandalisme
kwetsuren bediener
UV-straling
vonken en gensters
kwetsuren helpers en anderen in de nabijheid
dragen helm + handschoenen
geleiden met koorden
gevormd personeel +18 jaar
zie punt 4
ingraven of bovengronds plaatsen op een bestudeerde
manier
voorlichting + pictogrammen
regelmatig nazicht
goed gekozen opstellingsplaats
voorlichting bediener
specifieke veiligheidsregels toepassen (zie
gebruiksaanwijzing + checklists)
werknemers +18 jaar
blustoestel in elk werflokaal en bij elke las- en
brandaktiviteit
aangepaste werkmethode, dwz. met de nodige PBM, CBM
en afspraken
toestellen met laag vermogen gebruiken
opstellen buiten oogbereik

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 17
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Tussenopslag van afval;
materiaal, materieel
6. Afvalbeheer - lege
verpakkingen van gevaarlijke
stoffen, CBM, PBM
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
containers
vrachtwagen en
kipcontainer
omvallen, inkalven
wegwaaien door wind, storm
fysieke overbelasting door onnodig verplaatsen
brandgevaar door onoordeelkundige opslag van
gevaarlijke producten of open vuur
milieuschade
botsing personen/machines
klemmen ledematen
laag stapelen (minder dan 2 m)
materialen leveren in degelijke verpakkingen (bv. houten
paletten ipv. in wrak)
materieel, materiaal, … vastleggen tegen windkracht
opslagplaats oordeelkundig kiezen
verpakkingswijze oordeelkundig kiezen in functie van de
beschikbare hulpmiddelen
manueel verplaatsen van zware stukken vermijden
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
gevaarlijke stoffen opslaan in afgesloten geventileerde
ruimtes, containers
gasflessen rechtopstaand, vastgemaakt, gescheiden (ook
volle/lege) en beschermd tegen direct zonlicht buiten opslaan
de nodige etiketten en symbolen aanbrengen
brandblustoestellen in de onmiddellijke omgeving van
gevaarlijke stoffen te voorzien
open vuur verbieden op de werf
werken met vuurvergunning
ophaling door gespecialiseerd en erkend bedrijf voor de
ophaling van gevaarlijk afval
ophaling buiten de laaduren

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 18
03.02. VOOR DE GUNNING DER WERKEN
Iedere aannemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkmethode alsook een afzonderlijke prijsberekening
in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en –middelen, inclusief de
buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen, voegen conform de bepalingen van de wet
dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en haar uitvoeringsbesluiten.
Dit wordt voorgelegd aan en goedgekeurd door de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de
veiligheidscoördinator-ontwerp.
03.03. NA DE GUNNING DER WERKEN
Iedere gecontacteerde (onder)aannemer moet minstens 2 weken alvorens zij de werkzaamheden starten alle
onderdelen van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan (Identificatie aannemer + Identificatie werfmaterieel +
VGM-plan) indienen bij de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en de opdrachtgever.
In de wet dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk is sprake van de
evaluatie van de risico’s, van de beschermende maatregelen en de beschermingsmiddelen evenals van de documenten
waarin dit alles wordt vermeld.
De analyse van de risico’s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken
aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet dd. 04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk en art. 50 van het KB dd. 25.01.01. betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Deze analyses van
de verschillende aannemers worden ingevoegd in dit algmeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Het aanvullen van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan dient te gebeuren door het opstellen/invullen van
onderhavig specifiek veiligheids- en gezondheidsplan, waarin de aannemer/intervenant naast zijn algemene
(identificatie)gegevens omschrijft welke werkzaamheden hij gaat uitvoeren, inclusief tijdstip, duur en daarbij in te
zetten materieel met de daaraan gekoppelde risico-analyse en risico-evaluatie.
Het opstellen van de risico-analyse en de risico-evaluatie valt onder de verantwoordelijkheid van de hiërarchische lijn.
Enkel de personen die voldoende vertrouwd zijn met de praktische uitvoering van het project verkeren in de
mogelijkheid om de uitvoeringsmethoden te bepalen en als gevolg daarvan de risico’s te bepalen. Het ligt voor de hand
dat deze personen de assistentie krijgen van hun preventieadviseur voor het vastleggen van de voorkomingsmaatregelen
en de te gebruiken beschermingsmiddelen.
De aannemer is tegenover de opdrachtgever ook verantwoordelijk voor zijn onderaannemers en bijgevolg ook voor het
behoorlijk opstellen en in de praktijk omzetten van elk onderdeel van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan,
opgesteld door deze onderaannemers. Het is belangrijk dat alle onderdelen van het veiligheids- en gezondheidsplan op
elkaar afgestemd zijn zodat de bal niet naar elkaar wordt toegespeeld zonder concrete afspraken inzake bepaalde
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen waar de ene of de andere partij zich graag vanaf maakt.
In de mate van het mogelijke zullen, nog voor de uitvoering van de werkzaamheden, de werkgever, de
verantwoordelijke van de aannemer en/of hun preventieadviseur uitgenodigd worden op een veiligheidsvergadering.
Dit specifiek veiligheids- en gezondheidsplan zal bij deze gelegenheid worden besproken en goedgekeurd.
Elke wijziging in de gegevens meegedeeld in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan dienen meegedeeld te
worden aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zodat het veiligheids- en gezondheidsplan voor latere
interventies kan aangepast worden.
Deze inlichtingen kunnen overgemaakt worden tijdens een vergadering of bezoek ter plaatse met de opdrachtgever, de
coördinator en de aannemer. Die informatie wordt meegedeeld binnen een termijn die een onderzoek mogelijk maakt
en in ieder geval voor enige interventie op de bouwplaats.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
04. WERFORGANISATIE
04.01. INTERVENANTEN OP DE WERF
04.01.01. LIJST INTERVENANTEN
OPDRACHTGEVER
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 ELSENE
Intervenanten Vertegenwoordiger Telefoon Fax/Mail
BOUWDIRECTIE ONTWERP & BELAST MET CONTROLE OP DE UITVOERING
GEMEENTE ELSENE
3 e P. Monin 02/515 63 63 02/515 63 02
Directie - OPENBARE WERKEN
Wegen – riolen - Beplantingen
Elsensesteenweg 168a
1050 ELSENE
E. Geeroms
VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR
ECOSAFE BVBA
Mottestraat 2
9771 KRUISHOUTEM
HOOFDAANNEMER
ONDERAANNEMERS
EXTERNE INSTELLINGEN
FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
Algemene Directie Toezicht op het Welzijn
op het Werk
Ernest Blerotstraat 1
1070 BRUSSEL
NAVB
Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en
Hygiëne in het Bouwbedrijf
Koningstraat 132/ 4
1000 BRUSSEL
P. Vercruysse 09/383 87 35
0477/545 550
09/383 87 55
piet.vercruysse@ecosafe.be
02/233 45 46 02/233 45 23
tww.brussel@werk.belgie.be
02/552 05 00 02/552 05 05

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 2
04.01.02. ANDERE NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
04.01.02.01. Ziekenhuis / Urgentiediens
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
04.01.02.02. Brandweer
Helihavenlaan 11-15.
1000 BRUSSEL
tel : 02/ 208 81 11
04.01.02.03. Lokale politie
Politiezone 5339 Brussel HOOFDSTAD - Elsene
Kolenmarkt 30
1000 BRUSSEL
tel : 02/279 79 79
fax : 02/279 79 90
04.01.02.04. Anti-gifcentrum
tel : 070/245 245
04.02. VOORAFGAANDE KENNISGEVING
De bouwdirectie belast met de uitvoering doet een voorafgaande kennisgeving der werken aan de met het toezicht
inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar zoals bedoeld in art. 45 van het KB dd. 25.01.2001 (BS dd. 07.02.2001)
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering, valt de voorafgaande kennisgeving ten laste van
diegene die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste vijftien kalenderdagen voor het begin van de werken op de bouwplaats
gedaan aan de met het toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar. Een kopie van de voorafgaande
kennisgeving moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt ten minste tien kalenderdagen voor het begin van de
werken.
In geval van onvoorziene en dringende werken, wordt de voorafgaande kennisgeving vervangen door een mededeling,
gedaan ten laatste de dag zelf van het begin van de werken bij wijze van een geschikt gemaakt technologisch middel.
De gegevens vervat in deze mededeling zijn dezelfde als deze van de bijlage II van het KB dd. 25.01.2001.
04.03. ORGANISATIE VAN DE PREVENTIE EN BESCHERMINGEN
De veiligheidscoördinator heeft de leiding van de coördinatie inzake veiligheid, gezondheid en milieu.
Overeenkomsten tussen de verschillende werkgevers moeten eerst door de veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Elke onderneming aan wie een werk wordt toegewezen is verplicht een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden die
gedurende de werkzaamheden op de bouwplaats aanwezig is.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de nodige opleiding/beroepservaring en lichamelijke geschiktheid
bezitten om de hen opgelegde taken (incl. verantwoordelijkheden in veiligheidsfunctie) uit te voeren en het bijbehorend
materieel te gebruiken en te bedienen op volstrekt veilige wijze. Op vraag van de veiligheidscoördinator legt zij de
nodige stukken ter staving voor.
De personeelsleden van de aannemers mogen slechts aangetroffen worden op de voor hen voorziene werkplaatsen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 3
04.03.01. INTERNE COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN INSTRUCTIE
04.03.01.01. Onthaal van de werknemers op de bouwplaats
Elke werknemer die op de bouwplaats wordt tewerkgesteld wordt door zijn werkgever geïnformeerd omtrent de
veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die gelden op de bouwplaats.
04.03.01.02. Veiligheidsvoorlichting
Elke persoon die op deze bouwplaats werken moet uitvoeren zal minstens voor de aanvang van zijn activiteiten, en
verder éénmaal per jaar een “veiligheidsvoorlichting” bijwonen.
04.03.01.03. Toolboxmeetings
Elke onderneming op de bouwplaats voorziet in het houden van toolboxmeetings waarbij specifieke veiligheidsitems
worden besproken en dit minstens maandelijks. Deze toolboxmeetings worden minutieus (per ploeg) gehouden met de
eigen werknemers en/of met werknemers uit de onderaanneming(en). Zij overhandigt een kopie van het verslag en de
aanwezigheidslijst aan de veiligheidscoördinator.
Indien een aannemer niet deelneemt aan de toolboxmeeting van de hoofdaannemer, dan moet hij die zelf organiseren.
04.03.02. ROL VAN DE WERFLEIDER VAN EEN ONDERNEMING
De werfleider is verantwoordelijk voor het toepassen van de algemene preventiemaatregelen, in het bijzonder :
de wijze waarop alle werkzaamheden worden uitgevoerd en voor het nemen van de maatregelen voor het
bewerkstelligen van een zo goed mogelijke arbeidsveiligheid.
het naleven van de bepalingen, opgesomd in het lastenboek, op zijn werf.
de aanwezigheid van voldoende middelen om de werken veilig te kunnen uitvoeren.
de instructies op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en welzijn, bij aanvang van de werkzaamheden, bij
verandering van werkpost of op vraag van een werknemer.
Indien speciale veiligheidsmaatregelen noodzakelijk worden (bv. bij zeer gevaarlijke werken), dient hij de modaliteiten
te kennen en zijn werkmethoden hieraan aan te passen. Hij ontvangt het materiaal dat hem geleverd wordt.
Voor de aanvang van de werken neemt hij contact op met de veiligheidscoördinator om samen de specifieke
risico's, eigen aan de uit te voeren werken, na te gaan.
Hij dient deel te nemen aan de werfvergaderingen voor dewelke men hem uitnodigt en bij afwezigheid van de
werfleider, dient een andere persoon van de onderneming, die dezelfde verantwoordelijkheden draagt, te worden
afgevaardigd.
Hij moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van :
de verschillende afdelingen van zijn onderneming;
de onderaannemers en zelfstandigen;
de eventuele derden.
Daarom spreekt de werfleider minstens één van drie officiële landstalen (Nl - Fr - D).
Hij verbindt er zich toe zijn verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu strikt na te leven en hij moet de
wetten en Euro-richtlijnen i.v.m. arbeidsmiddelen en P.B.M.'s toepassen.
04.03.03. VERPLICHTING VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN NA TE LEVEN
Deze voorschriften doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit :
de wetten en reglementen van toepassing in België op het gebied van de arbeidsveiligheid en milieu op datum van
uitvoering van het contract;
de voorschriften van het ARAB en de CODEX;
de voorschriften van het AREI;
de van toepassing zijnde milieuvoorschriften (bv. VLAREM, ... etc. ).
De controle op de naleving van de veiligheidsvoorschriften gebeurt door de hiërarchische lijn.
De opdrachtgever behoudt zich het recht voor iedere persoon die de veiligheidsvoorschriften niet naleeft, andere
personen in gevaar brengt of die onder invloed van drank is weg te zenden en hem de toegang tot de werf te
ontzeggen.
De opdrachtgever heeft steeds het recht :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 4
de werkzaamheden en de naleving van de verplichtingen inzake veiligheid en gezondheid te controleren;
na ingebrekestelling van de aannemer, de werkzaamheden te stoppen indien naar zijn mening het materieel, de
werktuigen en/of werkmethoden zelf of de wijze van uitvoering onaanvaardbare risico's inhouden voor de mens,
uitrusting of omgeving.
de werkzaamheden mogen slechts opnieuw hervat worden nadat de aannemer bewezen heeft bekwaam te zijn om
in normale en veilige omstandigheden te werken.
om zelf de nodige maatregelen inzake veiligheid en gezondheid te treffen, op kosten van de aannemer die in
gebreke is gebleven, in de hierna opgesomde gevallen indien de aannemer zijn verplichtingen niet of gebrekking
nakomt, nl. :
plaatsen/instandhouden van collectieve beschermingsmiddelen tegen val uit de hoogte;
beschoeien van sleuven of aanleg van talud;
opruimen van afval dat de door- en uitgangen verspert en het gevaarlijk afval.
Ieder werknemer heeft de plicht tekortkomingen of onveilige situaties, waarvan hijzelf de oorzaak niet is, onmiddellijk
(schriftelijk) te melden. Elke melding zal met de nodige aandacht door de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
worden geregistreerd in het coördinatiedagboek. De noodzakelijke acties zullen ondernomen worden om een
bevredigende oplossing te bieden voor het gestelde probleem. Indien de oplossing als onvoldoende wordt ervaren, zal
het punt besproken worden tijdens de eerstvolgende veiligheidsvergadering op de bouwplaats.
Iedere onderneming moet aan de werfdirectie dagelijks een lijst bezorgen waarop de namen van de werknemers, die zij
op de bouwplaats tewerkstellen, worden vermeld.
04.04. BOUWPLAATSINRICHTING
De algemene minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid van toepassing op bouwplaatsen zoals bepaald in
bijlage III van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn van toepassing.
04.04.01. BOUWPLAATSINSTALLATIE
Voor de aanvang van de werken legt de aannemer de tekeningen van zijn bouwplaatsinstallatie ter goedkeuring voor
aan de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de veiligheidscoördinator.
Deze tekeningen omvatten de indeling en de benodigde oppervlakten zoals voorzien door de aannemer voor voorlopige
constructies (incl. de eventuele benodigde nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit,
telefoon/telefax/internetaansluiting, etc. met de bijhorende trajecten van de leidingen), zoals constructies voor
gezondheidsinrichtingen, EHBO-post, werkplaatsen, …, opslagruimten voor materialen en afval, opstelling
arbeidsmiddelen en draaicirkels, opgestelde elektrische verdeelborden, toegangen wegen, rijrichting en parkeerzones
voor personenwagens en werfvoertuigen, etc.
Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen gebruikt worden.
De aannemer zal voorzien in het plaatsen van de nodige afvalcontainers teneinde de zindelijkheid en de veiligheid op
de bouwplaats ten allen tijde te waarborgen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren van het afval naar een vergunde
stortplaats.
De aannemer zorgt op eigen initiatief voor het tijdig aanvragen van alle wettelijke vergunningen en meldingen zodat hij
deze ter beschikking heeft voor de aanvang der werken.
Voor de aanvang van de werkzaamheden wordt de werf omheind met een stevige afsluiting van tenminste 2 m hoogte.
De in- en uitrit voor vrachtwagens gebeurt via poorten die ieder een breedte hebben van tenminste 3,50 m en een
hoogte van tenminste 2,00 m. Buiten de normale werktijden worden deze poorten op slot gehouden. Deze in- en uitrit
is gescheiden van de toegang voor personen die zich te voet of per fiets verplaatsen.
04.04.01.01. Sanitaire voorzieningen
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering zal diegene die als eerste activiteiten op de
bouwplaats uitvoert de nodige sanitaire voorzieningen plaatsen en dit voor de werknemers van alle bouwdirecties actief
op de werf.
Hij zal er op een goed zichtbare plaats, afgeschermd van de regen, een lijst van de noodnummers uithangen en dit
gedurende de gehele duur van de werf.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 5
De bouwdirectie die de sanitaire voorziening geplaatst heeft zal deze installatie gedurende de volledige duur van de
werf handhaven en zal tevens zorgen voor het onderhoud, de dagelijkse reiniging van het toilet, de levering van
toiletpapier en onderhoudsproducten alsook voor de nodige maatregelen tegen de vorst.
De afvoer van toiletten en wasgelegenheden gebeurt in een kunststoftank van voldoende capaciteit en die door de
aannemer voorzien wordt. Het ruimen van de tank gebeurt op last van de aannemer. Het materiaal wordt afgevoerd
naar een vergunde inrichting.
04.04.01.02. Water
Bij elke waterkraan voorziet de aannemer een bordje met de duidelijke en leesbare vermelding “Drinkwater” of “NIET
drinkbaar water”, naargelang het geval. Indien er geen drinkbaar leidingwater voorhanden is zorgt de aannemer voor
drinkbaar flessenwater.
04.04.01.03. Verlichting van de werf
De aannemer moet op eigen kosten voor algemene verlichting zorgen van zijn voorlopige constructies, werkplaatsen en
opslagplaatsen, en telkens het werk dit vereist van de werf (werk in putten, sleuven, ondergrondse ruimten, silo’s, etc.).
Deze verlichting moet uitgevoerd worden conform de geldende wetgeving.
De veiligheidscoördinator controleert de algemene en de eventuele noodverlichting.
04.04.02. TOEGANG TOT DE WERF EN CONTROLE
Het personeel zal de bouwplaats betreden en verlaten uitsluitend via de daartoe voorziene toegang. In functie van de
noodzakelijkheid kan de opdrachtgever ten allen tijde overgaan tot het invoeren van toegangsbewijzen.
Het betreden van de bouwplaats door buitenstaanders gebeurt op eigen risico. Het tewerkgestelde personeel wordt
dagelijks geregistreerd in het logboek.
Alle werknemers moeten drager zijn van de wettelijk voorgeschreven identiteitsbewijzen.
Vreemde werknemers afkomstig uit een lidstaat van de EG moeten in het bezit zijn van een detacheringsbewijs E101
afgeleverd en erkend door het land van oorsprong (KB 04.08.78, art. 69).
Werknemers die niet uit de EG komen moeten in het bezit zijn van de vereiste arbeidsvergunning.
Werknemers die de bovenvermelde documenten niet kunnen voorleggen worden niet op de bouwplaats toegelaten.
Aan- en afvoer van materialen en materieel gebeuren uitsluitend via de daartoe aangeduide en eventueel speciaal
ingerichte toegang(en) (wielbelasting, controle, weegbrug, …).
Het lossen of afvoeren van materialen of uitrustingen kan enkel gebeuren tijdens de normale werkuren, tenzij
uitzonderlijk anders werd overeengekomen. De betrokken voertuigen zullen zich niet langer op de bouwplaats
ophouden dan de tijd die voor het lossen of laden noodzakelijk is.
Voor het lossen van materialen moet aan de ingang een verzendingsborderel worden voorgelegd.
Voor het wegvoeren van materialen wordt aan de uitgang een borderel afgegeven waarop vermeld :
aard van de lading;
datum en uur;
ondertekend door de werfleider en door de permanent toezichter.
De aannemer staat in voor de bewaking van zijn materieel en uitrusting op de bouwplaats. De bewaking door de
bouwheer brengt voor de bouwheer geen enkele verantwoordelijkheid met zich mee wat betreft diefstallen,
verduisteringen en beschadigingen gepleegd op de bouwplaats ten nadele van de aannemers of hun aangestelden.
04.04.03. WEGENIS OP DE BOUWPLAATS
De nodige parkeerruimte voor voertuigen en vrachtwagens wordt aangelegd.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
De in- en uitrit wordt zodanig aangelegd dat zich geen onveilige verkeerssituaties op de openbare weg kunnen
voordoen en dat minimale overlast wordt veroorzaakt aan bestaande openbare wegen en omwonenden.
Bij voorkeur zal, indien mogelijk, een lussysteem uitgewerkt worden zodat aan- en afvoer van zware vrachten elkaar
niet kruisen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 6
De breedte, de stabiliteit en het onderhoud van de wegenis op het terrein zijn zodanig dat een veilig verkeer van de
vrachtwagens wordt gewaarborgd bij alle weersomstandigheden.
04.04.04. VERKEERSREGELS OP DE BOUWPLAATS
De bestuurders van voertuigen verplaatsen zich op eigen verantwoordelijkheid binnen de grenzen van de bouwplaats.
De bepalingen van de wegcode, o.m. wat betreft asbelasting, voorrangs-, verbods- en gebodsbepalingen zijn van
toepassing binnen het domein van de bouwplaats.
Elke bestuurder van een voertuig moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs voor de categorie van voertuig dat hij
bestuurt.
Alle werfwagens en voertuigen moeten gedekt zijn door een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid van de
bestuurder dekt.
De snelheid van alle voertuigen is beperkt tot 20 km/h.
De wegsignalisatie is een last van de aanneming : het is de taak van iedere aannemer om de signalisatieborden aan te
brengen die voor de behoeften van de eigen werkzaamheden vereist zijn. De geplande wegsignalisatie wordt ter
goedkeuring voorgelegd aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator.
De aannemer staat zelf in voor de organisatie van de parkeerzones voor personen-, resp. werfwagens. De geparkeerde
voertuigen mogen echter in geen geval de normale werkzaamheden op of buiten de bouwplaats hinderen.
De aannemer moet ervoor zorgen dat zijn voertuigen de wegen niet beschadigen, onveilig maken of de normale
activiteiten op de bouwplaats hinderen. Eventuele herstelling van wegen zijn steeds ten laste van de aannemer die de
schade veroorzaakt heeft.
Indien ten gevolge de droogte de kans bestaat op het opwaaien van stof door het voertuigenverkeer zal de aannemer de
nodige maatregelen treffen om stofhinder te voorkomen, hetzij door aanpassen van de snelheid, hetzij door het
regelmatig besproeien, hetzij door enige andere maatregel te nemen in overleg met de opdrachtgever en de
veiligheidscoördinator.
04.04.05. BESTRIJDING VAN ONGEDIERTE
De aannemer zal de nodige maatregelen treffen ter bestrijding van ongedierte op de werf en in de opgetrokken
accomodaties.
04.05. BOUWPLAATSREGLEMENT
04.05.01. AANVULLENDE VOORSCHRIFTEN BOUWPLAATSINRICHTING
04.05.01.01. Afbakening
Rond de werkzone moet, tenzij anders vermeld, een vaste afsluiting met een goed zichtbare en waar nodig verlichte
signalisatie aangebracht worden.
Stellingen, stutten en dwarsbalken moeten eveneens goed gesignaliseerd worden en dienen op donkere plaatsen te
worden verlicht.
De werkzones waar gevaar bestaat voor derden moeten behoorlijk afgesloten zijn rond de werkzone.
04.05.01.02. Verkeersroutes en verkeer op de werf
Zie ook art. 04.04. Bouwplaatsinrichting.
Verkeersroutes met inbegrip van trappen, vaste ladders, laadplatforms en –hellingen, moeten zodanig worden berekend,
gesitueerd, ingericht en gereedgemaakt dat zij gemakkelijk, volledig veilig en overeenkomstig hun bestemming kunnen
worden gebruikt zodat de werknemers die zich in de buurt van deze verkeersroutes bevinden geen enkel risico lopen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 7
De afmetingen van voor het persoon en/of goederen bestemde verkeersroutes, inclusief die waar wordt gelost of
geladen, dienen te worden afgestemd op het mogelijk aantal gebruikers en de aard van het werk. Wanneer op deze
verkeersroutes vervoermiddelen worden gebruikt, dient voor de andere op de bouwplaats aanwezige personen een
voldoende veiligheidsafstand in acht te worden genomen of dienen passende beschermende maatregelen te worden
getroffen. De routes dienen duidelijk gesignaleerd en moeten regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden.
De voor voertuigen bestemde verkeersroutes dienen op voldoende afstand te zijn gelegen van deuren, poorten,
doorgangen voor voetgangers, gangen en trappen.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten, en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
Indien de bouwplaats zones bevat waarvoor een beperkte toegang geldt, dienen deze zones te worden uitgerust met
voorzieningen die verhinderen dat onbevoegde werknemers deze zones betreden.
Vluchtroutes en nooduitgangen dienen vrij te zijn van obstakels en via de kortste weg naar een veiligheidszone te
voeren.
Op de werf moeten de voertuigen waarvan, omwille van de constructie ervan, de zichtbaarheid achter het voertuig
beperkt is, uitgerust zijn met een geluidssignaal dat in werking treedt bij het achteruit rijden.
Indien men met een voertuig een achterwaartse beweging dient uit te voeren moet men tijdens deze beweging er
constant over waken dat er zich geen personen of voorwerpen achter het voertuig bevinden. Indien de zichtbaarheid
achter het voertuig onvoldoende is, dient men de achterwaartse beweging uit te voeren met behulp van een seingever.
Alvorens een bestuurder zijn voertuig mag verlaten moet de motor van het voertuig uitgeschakeld zijn en moet de
handrem aangespannen worden zodat het voertuig zich niet meer uit zichzelf kan bewegen.
04.05.01.03. Graafwerken
Uitgravingen, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten overal voldoende tegen instorting
beveiligd worden.
Alle putten, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten onmiddellijk betrouwbaar
afgesloten worden of afgeschermd worden met een stevig opgestelde leuning van minstens 1 m hoogte voorzien van de
nodige verlichting en signalisatie. Waar nodig moeten er veilige overgangen worden voorzien.
De mogelijkheid bestaat dat er zich elektrische-, gas en waterleidingen in de ondergrond bevinden. De aannemer dient
er zich voor de aanvang van de graafwerken van te overtuigen dat op deze plaatsen geen leidingen liggen. Hij zal
daartoe de bevoegde diensten raadplegen, in principe is dat de technische dienst.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels dienen de voorschriften zoals bepaald in het AREI (art.
192) nageleefd te worden.
Indien tijdens de graafwerken grondverontreiniging wordt vastgesteld moeten de werken onmiddellijk worden
stopgezet en moeten de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator verwittigd worden.
04.05.01.04. Openingen
Iedere opening aangebracht in een vloer of platform dient :
of afgedekt en verankerd te zijn op een wijze dat het materiaal weerstaat aan een gewicht van minimum 240 kg/m²;
of omgeven te zijn met een stevige borstwering, conform de reglementeringen;
of omgeven door een degelijke afscherming conform de reglementeringen;
en dit ten laste van degene die de opening aangebracht heeft.
Indien de aannemer om een of andere reden voor de uit te voeren werken een zulkdanige collectieve bescherming dient
weg te nemen zal dit voor de kortst mogelijke tijd te zijn. Hij mag de werf niet verlaten vooraleer deze collectieve
bescherming werd teruggeplaatst.
Indien een werk dient uitgevoerd te worden boven een open gebinte, zullen de dwarsbalken bedekt worden met een
voorlopige vloer die alle veiligheid biedt of, andere efficiënte maatregelen (bv. het plaatsen van netten) dienen
genomen te worden om het vallen van personen te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 8
04.05.01.05. Werken in de hoogte
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
De opleiding werknemers die op een steiger werken moet betrekking hebben op :
voorkoming van risico’s voor val van personen en voorwerpen
veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden
voorwaarden voor de toelaatbare belasting van een steiger.
De opleiding van de werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van steigers heeft
betrekking op :
begrijpen van montage, demontage, ombouwschema
veilig monteren, demonteren en ombouwen
inhoud van de opleiding van werknemers die op de steiger werken
bijzondere risico’s.
De werkgever die een steiger monteert, demonteert of ombouwt moet beschikken over de gebruiksaanwijzing van de
fabrikant, opdat de montage, demontage of ombouw van de steiger zou gebeuren overeenkomstig de voorschriften van
de fabrikant. De gebruiksaanwijzing van de fabrikant is vergezeld van een nota die een sterkte- en
stabiliteitsberekening bevat. Indien deze berekeningsnota niet beschikbaar is of niet voorziet in de overwogen
structuurconfiguratie, dan moet een sterkte- en stabiliteitsberekening worden uitgevoerd door een persoon die kan
aantonen dat hij over de nodige kennis beschikt om deze berekeningen uit te voeren.
Wanneer de werkgever die de steiger gebruikt een andere werkgever is dan deze die de steiger monteert, demonteert of