18.09.2013 Views

Heb ik primair of secundair fenomeen van Raynaud? - Vaatchirurg

Heb ik primair of secundair fenomeen van Raynaud? - Vaatchirurg

Heb ik primair of secundair fenomeen van Raynaud? - Vaatchirurg

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Uitwendige pr<strong>ik</strong>kels zijn bijvoorbeeld:<br />

– een koude omgeving, snelle temperatuurwisselingen en tocht;<br />

– koude voorwerpen aanraken;<br />

– trillende apparatuur hanteren;<br />

– ritmisch toetsen aanslaan zoals bij typen <strong>of</strong> pianospelen.<br />

Inwendige pr<strong>ik</strong>kels zijn emoties als angst, schr<strong>ik</strong>, verrassing, verdriet,<br />

ergernis, opwinding.<br />

Secundair <strong>fenomeen</strong> <strong>van</strong> <strong>Raynaud</strong><br />

Een <strong>secundair</strong> <strong>fenomeen</strong> <strong>van</strong> <strong>Raynaud</strong> kan ontstaan als gevolg <strong>van</strong> allerlei<br />

onderliggende ziekten. De aanvallen treden op onder dezelfde omstandigheden<br />

als bij <strong>primair</strong> <strong>Raynaud</strong>, maar bij <strong>secundair</strong> <strong>Raynaud</strong> zijn er<br />

vaak blijvende afwijkingen aan de haarvaten.<br />

Bij <strong>secundair</strong> <strong>Raynaud</strong> treden de verschijnselen vaak niet tegelijk aan<br />

beide handen <strong>of</strong> voeten op.<br />

Vaak duurt het jaren voordat een onderliggende ziekte wordt gevonden.<br />

Meestal is dit een ziekte die samengaat met afwijkingen aan de vaatwand,<br />

bijvoorbeeld een reumatische ziekte aan het bindweefsel (bind -<br />

weefsel <strong>of</strong> collageen is een bouwst<strong>of</strong> <strong>van</strong> de vaatwand en de gewrichten).<br />

In andere gevallen is de verklaring voor het <strong>secundair</strong> <strong>Raynaud</strong> heel helder:<br />

de bloedvaten in de vingers hebben schade opgelopen door langdurig<br />

werken met trillend handgereedschap, op een toetsenbord <strong>of</strong> door<br />

pianospelen. Als je de zijkant <strong>van</strong> je hand als hamer gebru<strong>ik</strong>t, kan dat<br />

ook schade veroorzaken (hypothenar hammer syndrome).<br />

Het is mogelijk dat de klachten beginnen als een <strong>primair</strong> <strong>Raynaud</strong> zonder<br />

vaatschade, en dat ze door de voortdurende belasting een <strong>secundair</strong><br />

<strong>Raynaud</strong> worden. De ene persoon is hier gevoeliger voor dan de andere.<br />

7 Fenomeen <strong>van</strong> <strong>Raynaud</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!