' 'Het IKON is een - Krux

Leger des Heils
i
Het Leger des Heils is ontstaan in Engeland. In 1865 werd
het opgericht door de Engelse predikant William Booth.
Zijn doel was in eerst instantie evangelieverkondiging,
maar aangezien hij zich daarbij vooral richtte op de arme
onderklasse besloot hij al snel om het te combineren met
praktische hulp. Hij koos voor zijn beweging een militaire
organisatievorm (met soldaten en uniformen) en een bijpassende
naam (‘Salvation army’).
In 1887 werd in Nederland de eerste bijeenkomst van het
Leger des Heils gehouden. Ook hier kwam naast de evangelisatie
de hulpverlening snel op gang, hetgeen het Leger
veel respect opleverde.
Ten tijde van de Duitse bezetting werd het Leger geliquideerd.
Na de bevrijding begon een periode van wederopbouw.
Mede op grond van de ervaringen tijdens de
oorlog besloot de Legerleiding in Nederland de stichting
Leger des Heils te laten registreren als kerkgenootschap.
Nog steeds is het Leger des Heils een combinatie van een
kerkgenootschap met een zeer actieve hulporganisatie met
duizenden medewerkers en vrijwilligers die zich inzetten
voor bijvoorbeeld verslaafden, daklozen en talloze andere
hulpbehoevenden.
[Meer weten over het Leger des Heils? Kijk op
www.legerdesheils.nl en/of beluister eens een radiosamenkomst
van het leger op www.ikon.nl/kerkdiensten]
Leden: 6600
Plaatselijke gemeenten: 73
Hoofdkantoor:
Spoordreef 10, 1315 GN Almere
Tel.: (036) 539 82 82
E.: info@legerdesheils.nl
www.legerdesheils.nl
Bestuurslid IKON: Lt.-kolonel dr. Ine Voorham
Redactie: Marloes Keller en Mirjam Nieboer
Eindredactie: Mirjam Nieboer
Met bijdragen van: Hans Kronemeijer (historicus)
Redactiesecretariaat: Ilona Lagcher
Ikblijf!
’De kerken lopen leeg’, roepen de media.
Maar jij blijft!
Waarom?
En waarom het Leger des Heils?
Ik ben Marloes van der Venis-Hocque, 22 jaar en sinds
3 jaar getrouwd met Peter. Ik ga al vanaf mijn eerste
levensjaar naar het Leger des Heils. Ik heb altijd zeker
geweten dat God bestaat. Net als dat een kind weet
dat hij oren en een neus heeft, wist ik dat God er was.
Hoe? Geen idee. Dat was gewoon zo.
Toen ik een jaar of 16 was heb ik ervaren dat Jezus een
relatie met mij wil en die relatie ben ik samen met
Hem aangegaan. Dat is een heel belangrijk punt geweest.
Daarom ben ik naar de kerk blijven gaan. Het
was niet meer iets wat er bij hoorde, iets wat wel gezellig
was maar ook saai. Het werd een plaats waar ik
mijn God kon gaan ontmoeten. Misschien zou je wél
weggaan wanneer je Jezus niet hebt leren kennen als
iemand die iets met jouw leven wil. Wat zou je dan
elke zondagochtend in de kerk komen doen?! Dat lijkt
me ook raar. Je gaat toch ook niet elke week uit als je
niet weet dat je daar iemand kan ontmoeten??
‘‘Participeren in het bestuur van de IKON
betekent voor ons: samen met andere kerken
steeds weer naar nieuwe mogelijkheden zoeken
om met gebruik van media-uitingen geloven en
kerk-zijn aantrekkelijk te maken.
Media – en zeker de nieuwe media zoals
internet – bieden veel mogelijkheden om
met mensen in contact te komen. Het is een
uitdaging om de juiste woorden en beelden
te vinden, die enerzijds de boodschap van de
Kerk weergeven en anderzijds door zoveel mogelijk
mensen in de samenleving gehoord
en begrepen kunnen worden.”
Colofon
Foto’s en illustraties van o.a.: Hollandse Hoogte, iStockphoto, Thomas Przyluski,
Bettina Traas, Freek Visser, Stock.xchange
Vormgeving: Creatie op de Mac, Hilversum
Druk: Drukkerij Van der Weij, Hilversum
’
[Luitenant Kolonel Ine Voorham is lid van
het IKON-bestuur namens het Leger des Heils]
Ik ging nog steeds naar de kerk bij het Leger des Heils.
Ik vond het wel wat saai en lang niet altijd inspirerend
en zo. Ik kon dus eigenlijk kiezen: of het bijltje
erbij neer leggen en weggaan, of onderzoeken hoe
God mij wil gebruiken in Zijn gemeente. Dit laatste
heb ik toen gedaan. Ik ben gaan bidden, ben naar
een conferentie van het Leger des Heils in Engeland
gegaan en ik heb tegen God gezegd: laat maar zien
wat ik kan doen. God is mij toen gaan gebruiken op
Zijn manier en op Zijn tijd.
Er zijn dus twee redenen waarom ik zeg ‘blijf in de
kerk’: om een persoonlijke relatie met Jezus Christus
op te bouwen en goed te kijken naar de manier
waarop God jou kan gebruiken in Zijn kerk.
[Marloes van der Venis-Hocque begint samen met haar
man in september met de officiersopleiding van het
Leger des Heils in Engeland]
gebruikte literatuur:
Handboek Christelijk Nederland: kerken, gemeenten, samenkomsten en
vergaderingen / E.G. Hoekstra en M.H. Ipenburg. Kampen: Uitgeverij Kok, 2008.
ISBN: 978 90 435 0929 9
Nederlandse Religiegeschiedenis / Joris van Eijnatten en
Fred van Lieburg. Hilversum: Uitgeverij Verloren, 2005. ISBN 90 6550 786 8
[ ]
‘Wij zijn geroepen
om anders te zijn’
Van alle kerken die de IKON zendtijd geven, heeft het
Leger des Heils de grootste naamsbekendheid. Het is
vooral de professionele gezondheidszorg en het welzijnswerk,
ondergebracht in een aparte stichting, die de
aandacht trekt. Het kerkgenootschap van het Leger is
met 6600 leden juist de kleinste van de ‘IKON-kerken’.
Zeven jaar stond Lt.-kolonel drs. Hans van Vliet (1952) aan
het hoofd van de kerk, tot hij begin maart naar Papoea
Nieuw guinea werd geroepen, samen met zijn vrouw.
Het interview vindt plaats vlak voor zijn vertrek.
In zijn familie is Hans van Vliet de derde generatie heilssoldaat.
Het Leger zit hem dan ook in het bloed. “als er
vandaag iets gebeurt waardoor ik er niet meer bij hoor,
wordt er een stuk van mijn leven geamputeerd” steekt
de goedlachse Rotterdammer gedreven van wal. “Het is
mijn opstaan en mijn naar bed gaan; het is mijn leven.
Voor sommigen zal dat misschien een beetje eng klinken,
maar het is wie ik ben. Daarom kan ik er ook in mijn werk
helemaal voor gaan.”
Hutje in de bushbush
Op het moment dat je voor het
officierschap kiest, ga je een
leven tegemoet waarin je eigen
wil ondergeschikt is aan het hogere doel, legt Van Vliet uit. Dat houdt
onder meer in dat de Legerleiding beslist wanneer een officier wordt
overgeplaatst naar een ander korps en vooral: waarheen. Eind vorig jaar
krijgt Van Vliet een telefoontje van het hoofdkwartier in Londen, met
de mededeling dat hij samen met zijn vrouw per 1 maart is aangesteld
als chef-secretaris van het Leger des Heils in Papoea Nieuw Guinea en
bevorderd is tot Lt.-kolonel. Van Vliet: “We wisten wel dat overplaatsing
naar het buitenland erin zat, maar we dachten zelf meer aan Duitsland
of EngelandHoe moest dat nou met onze kinderen en kleinkinderen?
Bovendien hebben we allebei een hulpbehoevende vader. We waren
een tijd lang perplex tot mijn vrouw zei: we hebben 35 jaar geleden
voor de volle honderd procent voor deze klus gekozen, dus laten we er
nu ook het beste van maken. Dat was het keerpunt in onze gedachten.”
Hoe anders de nieuwe omgeving ook zal zijn, de structuur van het Leger
des Heils biedt herkenning en houvast. Van Vliet: “Ik ga niet ergens
in de bushbush in een hutje op palen wonen en mensen bekeren. Mijn
opdracht is om het Leger des Heils daar te helpen besturen. En er zijn
overal weer mensen van wie je kunt houden.”
Bekering, verlossing en heiligmaking
Het Leger des Heils kent twee soorten van verbondenheid met het
kerkgenootschap: als heilssoldaat of als ‘adherent’ (volgeling). Een
adherent is een belijdend lid dat de grondbeginselen en theologische
uitgangspunten van het Leger onderschrijft, maar dat geen uniform
draagt en ook niet de verplichtingen van een heilssoldaat heeft. Van
de heilssoldaat wordt onder meer verwacht dat hij of zij zich, meestal
naast een reguliere baan, ook doordeweeks voor het korps inzet, niet
rookt en geen alcohol drinkt. Toch is dat laatste maar buitenkant,
vindt Van Vliet. “Als je de theologie van het leger zou moeten typeren
in een aantal woorden, dan is het: bekering, verlossing en heiligmaking
door je relatie met de Eeuwige. Op een gegeven moment heb je
P a g I N a 1 4 | 1 5
In gesprek met Hans van Vliet
gekozen voor het geloof. Dan is daar onlosmakelijk de
weg van heiligmaking mee verbonden. Daar bedoelen
we mee dat je anders gaat leven, doen en denken.
Vanuit die beweging komt ook de drive voort om iets
te betekenen voor anderen.”
Eigenzinnige variant
Interne discussies waren er in de afgelopen jaren
volop. Net als in iedere kerk gaat het dan vaak om ethische
kwesties zoals euthanasie en abortus. Homoseksualiteit
is een ander heet hangijzer, net als de vraag
of kinderen van ongehuwde ouders mogen worden
gezegend of ‘opgedragen’ zoals dat bij het Leger heet.
Een ethische commissie van mensen die vanuit hun
ervaring en expertise - en gebaseerd op de traditie van
het Leger - meehelpen bij het vormen van standpunten,
adviseert de Legerleiding bij dit soort kwesties.
Van Vliet: “Wat je dan ziet is, dat we heel pluriform zijn
in ons denken. Ik kan op zondagmorgen naast iemand
in de samenkomst zitten die totaal anders denkt en
voelt dan ik. Daar is ruimte voor.” In dit opzicht is het
Nederlandse leger een eigenzinnige variant van de
meer traditionele legers in andere landen. Van Vliet:
“Internationaal staan wij te boek als zeer vrijzinnig.”
Open gebouwen
Het daadwerkelijk er-zijn voor de ander, vindt Van
Vliet één van de belangrijkste selling points van het
Leger. “Wij zijn in principe allemaal doeners: mouwen
opstropen en aan het werk.” Maar ook het Leger heeft
last van de ‘zap-cultuur’ waarin mensen zich niet
meer voor langere tijd willen binden en steeds op zoek
zijn naar nieuwe prikkels. “Ze willen kort en krachtig
iets doen. Dat moet liefst ook nog flitsend, boeiend
en energiek zijn. Je ziet het ook in de traditionele
kerken: ambtsdragers vinden is een probleem. Maar
we blijven er wel naar zoeken. Tegelijkertijd willen we
ook ruimte geven aan kortere projecten en activiteiten
waar met name jongeren op afkomen. Daar zijn al
talloze mooie
voorbeelden
van.” Een van de “Dienend er zijn
speerpunten van
Van Vliet in de voor de ander is
afgelopen jaren
is het weer open- onlosmakelijk met
stellen van de
kerkgebouwen het Leger des
van het Leger.
Van Vliet: “We Heils verbonden.”
gingen steeds
meer lijken op
de gewone kerken, die behalve op zondag meestal
gesloten zijn. Maar wij zijn geroepen om anders te
zijn. Wij zijn er vooral voor de verschoppelingen in de
samenleving en ik vind dat die dag en nacht bij ons terecht
moeten kunnen. Dat betekent: open gebouwen
en laagdrempelige activiteiten. Je ziet dat mensen
daar op af komen en dat ze blijven hangen. Dat vind ik
een prachtige ontwikkeling. God verhoede, dat we een
‘fatsoenlijke kerk’ worden. Als dat gebeurt, verkwanselen
we ons bezit tot op de bodem.”