Een uitgave van de Vertegenwoordiging in België van de Europese ...

Europa
mijn thuis
Een uitgave van de Vertegenwoordiging
in België van de Europese Commissie

Dit is het verhaal van Emma en
Thomas. Op een regenachtige dag
hebben ze op zolder bij opa een stapel
oude strips gevonden, en daar zijn ze
natuurlijk uren zoet mee geweest, hoe
zou je zelf zijn. In een oude kast vinden
ze bovendien een andere trofee:
‘Oh, kijk’ roept Emma uit, ‘een grote, ouderwetse
loupe, net zo één als de speurders in opa’s stripverhalen
gebruiken om op onderzoek te gaan.’
‘Keitof’ zegt Thomas. ‘Zullen we speurdertje spelen?’
‘Goed idee, laat ons op onderzoek gaan om onze spreekbeurt over de Europese
Unie voor te bereiden’ zegt Emma. ‘We zouden kunnen mensen ondervragen en
zo, in plaats van alles in boeken bij mekaar te zoeken.’
‘Yes!’ zegt Thomas enthousiast ‘Ik heb al een idee met wie we kunnen
beginnen. Het is gestopt met regenen, kom op, naar de bibliotheek!
En vergeet de loupe niet!’
Bladzijde Europa mijn thuis
Weet je ?
De Europese vlag is blauw
en bevat een cirkel van
twaalf gele sterren met vijf punten.
Er is dus geen ster per land,
zoals op de vlag van de USA.

1 Kleur de Europese vlag hiernaast
met de juiste kleuren.
Zoek 10 afbeeldingen, foto’s, teksten,…
Opdracht
die aan Europa doen denken! Knip ze uit, nummer
ze en noteer hieronder waarom je ze koos.
1. 6.
2. 7.
3. 8.
4. 9.
5. 10.
En blijgezind hollen ze naar
hun eerste speurwerk.
Het is echt wel een boeiende tocht
geworden. Ga je mee?
Europa mijn thuis Bladzijde

Emma en Thomas willen
beginnen bij het begin.
Wat is dat eigenlijk, die Europese Unie?
En hoe is die ontstaan?
Ze richten hun loupe op het internet
in de stadsbibliotheek. Ze roepen
al snel de hulp in van Marc.
Hij is bibliothecaris en al een tijdje
met ‘Europa’ bezig, hij moet dus
een uitstekende ‘getuige’ zijn…
Ze hebben afgesproken dat ze elk
om beurt een vraag zullen stellen.
Marc, kan jij ons vertellen hoe de Europese Unie gestart is?
Bladzijde Europa mijn thuis
Een bee
‘Na de Tweede Wereldoorlog lag heel Europa in puin. Er waren miljoenen mensen gedood, de we-
gen waren vernield en veel mensen waren op de vlucht. Een catastrofe. En dat was niet de eerste
keer. Van 1914 tot 1918 gingen Frankrijk, Duitsland en de rest van Europa al eens met elkaar op de
vuist. Toen waren er ook al zo veel verwoestingen en kwamen er miljoenen mensen om het leven.’
Maar wat heeft dat te maken met de EU?
‘In 1945 vond iedereen dat het gedaan moest zijn met oorlogvoeren. Frankrijk en Duitsland moesten
maar eens stoppen met elkaars vijand te zijn. Maar hoe zorg je daarvoor? Robert Schuman, de Franse
minister van Buitenlandse Zaken, kwam met een schitterend voorstel. Hij nodigde (op 9 mei 1950)
Duitsland uit om samen met Frankrijk een soort ‘club’ te stichten, waarin ze zouden samenwerken. Die
samenwerking zou gebeuren voor kolen en staal. Waarom? Heel eenvoudig: kolen en staal heb je nodig
om wapens te maken. Als Frankrijk en Duitsland niet meer afzonderlijk wapens kunnen maken, kunnen
ze geen oorlog meer voeren tegen elkaar. Slim gezien van die Schuman, vind je ook niet?’

tje geschiedenis
Frankrijk en Duitsland zouden dus voortaan niet meer zelf kolen
opdelven en staal maken?
‘Toch wel, maar wat ze ermee doen beslissen ze samen. Schuman nodigde andere landen uit om
mee te werken. België, Nederland, Luxemburg en Italië zagen dat wel zitten. Met zes landen start-
ten ze de ‘club’ van de EGKS: de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Dat gebeurde
in 1951. Toen is de Europese samenwerking begonnen. Je kan zeggen dat de EGKS het begin is
van de Europese Unie.’
Hoe groeide de EGKS dan uit tot de EU?
(lacht) ‘Niet zo vlug. We doen het stap voor stap. Vooraleer er sprake was van de EU was er eerst
nog de EEG, wat staat voor Europese Economische Gemeenschap. Waar dat goed voor was?
Wel, het ging zo goed met de EGKS dat men in de zes landen dacht: waarom ons beperken tot
kolen en staal? Kunnen we niet beter voor de hele economie (of anders gezegd voor alles waar we
handel mee drijven) samenwerken? Natuurlijk kon dat en zo werd de EEG in 1957 geboren.’
Er wordt wel eens gesproken over
‘de gouden jaren zestig’.
Was die EEG dan zo’n succes?
‘Zeker, de 6 landen van de EEG dreven volop handel
met elkaar en werden welvarender. De honger en de
ellende van de oorlog waren vergeten. Er was echte
vrede in Europa. Het was zelfs ondenkbaar geworden
dat Frankrijk en Duitsland nog ooit oorlog zouden voeren.
Europa mijn thuis Bladzijde

Andere Europese landen zagen toch hoe succesvol de EEG was?
Waren zij niet geïnteresseerd om mee te doen?
‘Jazeker. In 1973 kwamen het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Ierland bij de EEG. Daarna
begon de uitbreiding naar het zuiden van Europa. Griekenland sloot in 1981 aan. In 1986 verwel-
komde de EEG Portugal en Spanje.’
Als we goed geteld hebben, waren ze toen met twaalf. Het zal niet altijd
makkelijk geweest zijn om overeen te komen zeker?
‘Neen, dat niet. Maar toch wilden ze allemaal samen vooruit. In 1992 besloten ze om binnen tien
jaar met één munt te betalen. Ze veranderden ook hun naam van Europese Gemeenschap naar
Europese Unie.’
Opdracht
Vul in de kadertjes op de tijdbalk
de belangrijkste feiten
van de Europese eenwording in.
Bladzijde Europa mijn thuis
1950
1955
1960
1965
1970

De euro dus?
Juist, sinds 1 januari 2002 kunnen we in twaalf van de
vijftien EU-Lidstaten met de euro betalen. Als dat
geen grote verandering is… Intussen - in 1995 -
kwamen Oostenrijk, Finland en Zweden bij de EU.
Maar zijn we nu met z’n ?
Absoluut. Op 1 mei 2004 kwamen er maar liefst tien
nieuwe Lidstaten bij de EU. Het is de eerste keer in de
geschiedenis van de Europese samenwerking dat er in één
smak zo veel landen toetraden. En op 1 januari 2007 komen er nog
twee bij. Jullie kennen die landen toch?’
Euh…
‘Ik zal ze even voor jullie opsommen. Het zijn de drie Baltische staten: Estland, Letland en Litouwen.
Dan nog Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije en Slovenië (verwar die twee niet met elkaar!).
Dan nog twee eilanden: Malta en Cyprus. En ten slotte, de twee nieuwelingen: Roemenië en
Bulgarije.
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
Europa mijn thuis Bladzijde
2010

Met behulp van een atlas is het heel simpel om van deze
blinde kaart een kaart van de Europese Unie te maken.
Hiernaast vind je een alfabetische lijst van alle Lidstaten.
Geef ieder land zijn plaats op de kaart door
het overeenstemmende nummer erop
in te vullen. Bijvoorbeeld: voor
België schrijf je het nummer
‘1’ op de juiste plaats op
de kaart
Opdracht 1. België
Bladzijde Europa mijn thuis
2. Bulgarije
3. Cyprus
4. Denemarken
5. Duitsland
6. Estland
7. Finland
8. Frankrijk
9. Griekenland
10. Hongarije
11. Ierland
12. Italië
13. Letland
14. Litouwen
15. Luxemburg
16. Malta
17. Nederland
18. Oostenrijk
19. Polen
20. Portugal
21. Roemenië
22. Slovenië
23. Slowakije
24. Spanje
25. Tsjechië
26. Verenigd Koninkrijk
27. Zweden

Europa?
Wat heb je d’r aan?
Wat heb jij nu vooral onthouden van
dit interview? wil Emma van Thomas weten.
‘Wel,’ zegt Thomas ‘al die landen zou ik nog niet kunnen opsommen, daarvoor
zou ik mijn notities nog eens moeten nalezen. Maar ik heb wel begrepen dat
er nu vrede heerst tussen de Lidstaten. En dat is toch wel een groot voordeel’
‘Dat klopt,’ zegt Emma. ‘Maar ze zullen het toch niet alleen maar daarvoor
gedaan hebben? Er zullen zeker nog andere voordelen zijn die we nog niet
ontdekt hebben. Ik ken iemand die ons kan verder helpen, komaan’
‘OK’ zegt Thomas terwijl hij zijn jasje aantrekt
‘maar deze keer krijg ik de loupe’
En met z’n tweetjes
trekken ze er weer
op uit. Ze richten hun
vragen (en hun loupe)
op een aantal specialisten,
want het ene gesprek leidt naar
het andere. Luister maar mee…
Europa mijn thuis Bladzijde

Europa en de landbouw: hand in hand
Renilde, 32 jaar, landbouwster
‘Vijf jaar geleden hebben mijn man en ik het landbouwbedrijf van mijn
ouders overgenomen. We hebben er meteen een stukje vakantiehoeve
van gemaakt. We kunnen tijdens de vakantie vier gezinnen ontvangen.
Door dat plattelandstoerisme (zoals ze dat noemen) verdienen wij
een centje bij. Het is tegenwoordig moeilijk om enkel van de land-
bouw te leven.’
Was dat vroeger anders dan?
‘In de tijd van mijn ouders ging dat heel goed. In de jaren
‘50 herinnerde iedereen zich de honger van tijdens de
oorlog. Dat wilden ze niet meer. Er moest dus altijd voldoende
voedsel zijn voor iedereen. En wie zou daar voor zorgen?
Juist, de landbouwers.
Maar wat was de rol van ‘Europa’ hierin dan?
Omdat de landbouwers veel voedsel zouden kunnen produ-
ceren, zorgde ‘Europa’ (de EEG) ervoor dat ze goede prijzen
kregen voor hun producten. Omdat iedereen alles zou kunnen
kopen, zorgde ‘Europa’ er tegelijk voor dat de prijzen van de voeding in de winkel niet te hoog waren.
Zo was iedereen tevreden. Ik herinner me nog dat mijn ouders in die tijd veel werk verzetten. Onder-
tussen konden ze ook veel oogsten. Want er waren landbouwmachines die het werk lichter maakten en
door kunstmeststoffen konden ze meer kweken. Het resultaat: overschotten. Er waren meer landbouw-
producten dan de Europeanen konden opeten. Toen sprak men van de ‘boterberg’ en de ‘melkplas’.
Dat lijkt mij het andere uiterste. Daar moest toch iets aan gebeuren?
Ja natuurlijk. Geleidelijk aan kregen de landbouwers een minder goede prijs voor hun oogst. ‘Europa’
spoorde hen aan om meer op de kwaliteit van hun producten te letten, in plaats van er zo veel mogelijk
van te oogsten. En de EU vraagt de landbouwers ook om het milieu te respecteren. Sommige landbou-
wers schakelden over op biologische teelten. Anderen (zoals wij) stelden een stukje van hun boerderij
open voor toeristen.’
Bladzijde 10 Europa mijn thuis

Lees het verhaal van Renilde. Schrijf op
of de volgende beweringen juist of fout
zijn. Als ze fout zijn, noteer dan waarom
dat zo is.
‘Europa’ zorgde ervoor dat de consumenten
(mensen die de landbouwproducten kopen
in de winkel) een hoge prijs moesten beta-
len en de producenten (de landbouwers die
de producten voortbrengen) een lage prijs
kregen. Zo was iedereen tevreden.
Juist
Fout
‘Europa’ hield zich na de Tweede Wereldoor-
log met de landbouw bezig, om te vermijden
dat er ooit nog honger zou zijn in Europa.
Juist
Fout
De ‘boterberg’ en de ‘melkplas’ zijn voor-
beelden van overschotten die er kwamen.
De overschotten waren het gevolg van het
feit dat de landbouwers nogal lui waren en
alles op hun boerderij lieten liggen.
Juist
Fout
Nu vraagt de EU de landbouwers om zorg te
dragen voor het milieu. Sommige landbou-
wers doen aan plattelandstoerisme om een
centje bij te verdienen.
Juist
Fout
Opdracht
‘Europa’ heeft zich na de Tweede Wereldoor-
log met de landbouw beziggehouden. Dat
noemen we het Europese ‘landbouwbeleid’.
Dat landbouwbeleid verliep in verschillende
stappen. Plaats de stappen hieronder in de
juiste volgorde, door er cijfers naast te plaat-
sen (voor stap 1 plaats je dus een 1, enz.)
n De landbouwers werkten erg hard en er waren
machines waarmee ze nog meer konden doen.
Zo kwamen er al snel overschotten.
n De landbouwers moesten meer gaan produ-
ceren. De EEG spoorde ze aan om dat te
doen door ze goede prijzen te geven voor
hun producten.
n ‘Europa’ steunt de landbouwers niet meer
om meer te produceren, maar wel om pro-
ducten van goede kwaliteit voort te brengen
en op het milieu te letten.
n Na de Tweede Wereldoorlog was er hongers-
nood in Europa. Er was niet voldoende voedsel
voor iedereen.
n Sommige landbouwers schakelen over op
hoevetoerisme of biologische landbouw.
n Omdat ‘Europa’ een handje toestak, kregen
de boeren een goed inkomen en waren ook
de mensen die het voedsel kochten tevreden.
Zij betaalden in de winkel lage prijzen voor
landbouwproducten.
Europa mijn thuis Bladzijde 11

Europa zonder grenzen
Luc, 53 jaar, buschauffeur
‘Al twintig jaar ben ik buschauffeur. Ons vak is de laatste jaren sterk veranderd. De wegen raken altijd
maar voller en de mensen hebben minder geduld. Positief is dat er geen echte grenzen meer zijn tussen
de landen van de Europese Unie.’
Dat is ooit anders geweest…
‘Zeker weten. In de jaren tachtig reed ik ook al naar Oostenrijk en Zwitserland. Eerst moest je aan de
En wanneer is dat allemaal veranderd?
Bladzijde 1 Europa mijn thuis
douanepost van Nederland aanschuiven om binnen te raken.
Dan hetzelfde liedje aan de Duitse grens, maar meestal nog
een beetje erger. De Duitse douaniers controleerden alle
papieren heel grondig en vroegen soms de identiteitskaart
van iedereen op de bus. Aan de Oostenrijkse grens was
het nog eens van dat. Er ging toen veel tijd verloren.
En ik mag nog niet echt klagen. Mijn neef die vrachtwa-
genchauffeur is, stond soms uren lang aan de grens aan
te schuiven. Zijn bedrijf moest veel tijd en geld steken in
het klaarmaken van zijn papieren, vooraleer hij de grens
over kon.’
‘In januari 1993 om precies te zijn. We kunnen nu gewoon doorrijden aan de grenzen van de EU-landen.
Gedaan met dat vervelende wachten en dat tijdverlies.’
Maar dat wegvallen van de grenzen is vooral een goede zaak voor bedrijven?
‘Niet alleen voor de bedrijven hoor! Ook voor iedereen die op reis wil gaan in de EU zijn er geen grens-
controles meer. En als je als Belg inkopen wil doen in Duitsland of Frankrijk, dan kan dat zonder pro-
bleem. Firma’s uit andere landen van de EU kunnen in ons land hun producten verkopen, net alsof het
hun eigen land zou zijn. Zo hebben wij een grotere keuze en zijn er lagere prijzen. Dat is goed voor onze
portemonnee.’

Vul de volgende tekst aan
Sedert 1 januari
Opdracht
(jaartal) mag je vrij aankopen doen in een ander land van de
Europese Unie. Je mag er alles kopen, net zoals je dat in je eigen land zou doen. Aan de grenzen
zijn de d immers verdwenen.
Je kunt ook zonder problemen r naar en in een ander EU-land.
Voor de bedrijven is dat wegvallen van de g eveneens een hele verbetering.
Hun vrachtwagens moeten niet meer a aan de grens om gecontroleerd
te worden en ze moeten minder invullen. De bedrijven mogen hun
goederen overal in de EU verkopen, net alsof
daardoor hebben wij een grotere k en worden de producten
g .
Ken je nog een vereniging van landen die één grote markt vormen? Vertel eens.
Een label voor de beste producten
Als je producten van zowat overal kan kopen, moet je er natuurlijk zeker
van zijn dat ze van goede kwaliteit zijn. Daarom moeten alle producten die
hier te koop zijn, van de EU aan bepaalde voorwaarden voldoen. Die pro-
ducten mogen dan een speciaal kenteken dragen, men noemt dat het ‘CE
label’. Die staat meestal op de verpakking. Kijk thuis eens rond naar verpakkingen van allerlei
producten, zoals GSM, rekenmachientjes, digitaal fototoestel, speelgoed enz. en maak en lijstje
van degene waarop je een CE label hebt gevonden. Let op! Soms staat het CE label ook op het
product zelf.
Europa mijn thuis Bladzijde 1

€
1€
1€
1€
1€
Miranda, 28 jaar, verkoopster van souvenirs
‘Vroeger was alles beter, zegt mijn oma vaak. Daar ben ik het niet mee eens. Zeker niet als het over de euro
gaat. Voor ons, in de souvenirwinkel, is het veel gemakkelijker geworden.’
Hoezo?
1€
1€
1€
Was dat nu echt nodig, die euro?
1€
‘Tot een paar jaar geleden betaalden de toeristen hier in Franse frank, Duitse mark of Nederlandse gulden.
Zowel de toeristen als wij moesten iedere keer omrekenen. Dat was niet altijd eenvoudig. Met de euro is dat
allemaal opgelost. We hebben nu één kassa en dat rekenen hoeft niet meer.
Vooral makkelijk voor de toeristen dus?
‘Niet alleen voor hen hoor. Onze leveranciers zeggen dat hun bedrijf de euro ook wel ziet zitten. Vroeger
moesten ze soms tien verschillende prijslijsten hebben voor alle landen in Europa waar ze leveren. Nu vol-
staat één prijslijst. Veel gemakkelijker voor hen. Ze hebben nu een groot gebied om za-
Bladzijde 1 Europa mijn thuis
1€
ken te doen. Een grote zone zonder grenzen en met hetzelfde geld. Een beetje zoals je
in je eigen land zou verkopen.
Reizen in Europa wordt nu dus een stukje simpeler?
Ja, dat ondervinden we zelf aan den lijve. In de winter sluiten we de
winkel altijd een maand. Dan nemen we vakantie. Meestal gaan
mijn man en ik dan naar Griekenland. De euro heeft onze vakan-
tie een beetje aangenamer gemaakt. Vroeger moesten we Bel-
gische franken wisselen tegen Griekse drachmes. De bank re-
kende ons daarvoor kosten aan. In Griekenland moesten we de
eerste dagen alles omrekenen naar Belgische frank om toch een
idee te hebben of iets duur of goedkoop was. Terug in België konden
we weer naar de bank om de drachmes die nog over waren te wisselen. En
natuurlijk weer kosten betalen. Dat is allemaal verleden tijd.’
1€
1€
1€
1€
1€
1€
1€
Weet je ?
Het symbool van de EURO (e) is geba-
seerd op de Griekse letter epsilon (Â) en
is tegelijk de eerste letter van ‘Europa’.
De twee evenwijdige streepjes zijn een
knipoog naar de dollar en de yen en
1€
symboliseren de stabiliteit van de euro.
1€
1€

10
11
1
1€
Opdracht
Lees de tekst van Miranda heel aandachtig. Som drie voordelen van de euro op. Met andere
woorden: wat is er gemakkelijk of overbodig geworden door de komst van de euro?
Hieronder staan een aantal beweringen. Schrijf in de rechterkolom of ze juist of fout zijn.
Als je ‘fout’ invult, schrijf dan ook (op een afzonderlijk blad) waarom dat zo is.
1. De naam van één honderdste van een euro is één europenning
2. De beeltenis van de Belgische koning komt niet meer voor
op de euro-munten
3. De euro-biljetten en de euro-munten zijn in de twaalf EU-Lidstaten
die de euro invoerden volledig gelijk
4. Het meervoud van ‘euro’ is ook ‘euro’.
Je mag dus schrijven: dat boek kost tien euro
5. Het euro-teken kennen we. De Amerikaanse munt, de dollar,
heeft ook een teken, nl.: $. Het Britse pond heeft als teken: £.
6. Er zijn zeven verschillende euro-munten en acht
verschillende euro-biljetten in omloop.
7. De beeltenis van de Belgische koning staat op alle euro-biljetten
8. Anderhalve euro mag je schrijven als 1,50 euro
9. Op de euro-biljetten staan er veel bruggen en vensters
10. Zwitserland is geen lid van de Europese Unie,
maar heeft toch de euro als officieel geld ingevoerd
Weet je in welke landen je reeds met euro’s kan betalen?
Duid ze op de kaart op blz. 8 met het euro-symbool (e) aan.
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Europa mijn thuis Bladzijde 1

Is er een vuiltje aan de lucht?
Theo, 41 jaar, boswachter
‘Van beroep ben ik boswachter. Mijn vrije tijd stop ik in de milieubeweging. We moeten ophouden onze
planeet te bevuilen. Minder vieze troep uit de schoorstenen van de fabriek en geen rommel meer in de
rivieren! De landbouwers moeten minder sproeistoffen gebruiken, want die raken uiteindelijk toch in ons
drinkwater. En wij moeten allemaal minder afval produceren. Veel minder verpakkingen is de boodschap.
Plus zoveel mogelijk sorteren, zodat we zoveel mogelijk kunnen hergebruiken.’
Da’s meteen een ganse boterham. Heeft de EU daar een rol in te spelen?
‘Jazeker. De Europese Unie houdt zich veel met het milieu bezig. Dat is ook logisch. Milieuvervuiling stopt
nu eenmaal niet aan de grenzen van een land. Als de schoorstenen van de fabrieken in een buurland
vuile stoffen uitstoten, brengt de wind die ook naar België. Het heeft dus weinig zin dat elk land afzonder-
lijk maatregelen neemt om het milieu schoon te houden. Dat moeten we echt samen doen.’
Bladzijde 1 Europa mijn thuis
Weet je ?
In de EU rijden ongeveer
200 miljoen auto’s rond.
Elke inwoner gooit er jaarlijks ongeveer
500 kg huishoudafval weg.

Wat kan de EU dan in de praktijk doen?
‘Wel, daarom maakt de EU wetten (ze noemen dat daar ‘richtlijnen’) die door de landen van de EU moeten
uitgevoerd worden. Zo hebben ze bv. al jaren geleden beslist dat alle nieuwe auto’s in de EU een kataly-
sator moeten hebben. Dat is een toestel om de uitlaatgassen te zuiveren. Alle Lidstaten kregen van de EU
ook de opdracht om hun ‘oppervlaktewateren’ te zuiveren. Als het zeewater, de rivieren en de meren niet
vervuild zijn kent Europa een vlag toe…
Ah ja, de beruchte blauwe vlaggen?
Inderdaad, die zijn stilaan door iedereen gekend. Het is niet netjes als bijvoorbeeld een strand (of een
meer, of een rivier) niet met een blauwe vlag kan uitpakken.
1
1
Opdracht
De EU telt ongeveer 456 miljoen inwoners en er toeren wagens
rond. Wat kun je daar zoal bij bedenken?
Om te helpen de afvalberg te verminderen, bedacht men het principe van ‘de vervuiler betaalt’.
Wie verontreinigende producten maakt of koopt zal een extra bedrag moeten betalen. Omge-
keerd wil men dan weer milieuvriendelijke goederen of diensten goedkoper maken. Voor fris-
dranken in flessen bijvoorbeeld betaalt men minder dan die in wegwerpverpakkingen. Daarom
staan er op sommige verpakkingen ‘milieulogo’s’. Verzamel zo veel mogelijk van die milieu-
logo’s. Weet je ook wat ze betekenen?
Europa mijn thuis Bladzijde 1

Wég met banditisme en terrorisme
Guido, 48 jaar, politieagent
‘Aangenaam. Guido is de naam. Al 25 jaar agent. Ik ben dus een oude rot in het vak. Maar in vijfentwintig
jaar tijd is er wel het een en ander veranderd. Dat kan ik je verzekeren.’
Pardon? Wat bedoelt u met Schengen akkoorden?
Bladzijde 1 Europa mijn thuis
Kunt u daar een voorbeeld van geven?
‘Wel, neem nu die achtervolging van vorige week. We waren een
drugsbende op het spoor. Na een wilde achtervolging waren
we in de buurt van de Nederlandse grens beland en ja
hoor, ze stoven de grens over. We bleven ze ach-
ternazitten tot een stuk in Nederland.
Ondertussen hadden we
onze Nederlandse collega’s
gewaarschuwd. Samen heb-
ben we de bende kunnen oppak-
ken. Tien jaar geleden zou dat
waarschijnlijk niet gelukt zijn. Door
de Schengen akkoorden kan dat nu wel.’
‘De politie werkt nu beter samen. De akkoorden hiervoor dragen de naam van het Luxemburgse stadje
waar ze werden ondertekend: Schengen. Er staat nu in Straatsburg een grote politiecomputer. Daar
stoppen we alle gegevens over gestolen auto’s, verboden wapens, gestolen identiteitskaarten en nog
allerlei andere zaken in. Al de politieagenten uit heel Europa kunnen in die computer kijken. Als er bv. een
auto gestolen wordt in ons land en in Duitsland opduikt, dan grijpen onze collega’s meteen in.
En dan is er natuurlijk ook nog Europol’
Wat is dat, Europol?
‘Dat is een Europese politiedienst die de agenten van de EU helpt. Zij verzamelen (vanuit hun hoofd-
kwartier in Den Haag) informatie en geven die aan ons door. De misdadigers werken nu over heel Europa.
De politie ook, wees daar maar zeker van!’

1
Juist Fout
Zijn de volgende beweringen juist of fout?
Als ze fout zijn, schrijf dan op een afzonderlijk blad waarom dat zo is.
1. Europol is gevestigd in de Nederlandse hoofdstad Den Haag
2. Schengen is een stadje in Duitsland, waar afgesproken werd
dat de politie in Europa beter zou samenwerken
3. In Straatsburg staat een grote politiecomputer.
De politiediensten van de Europese landen kunnen daar in
kijken om te zien welke auto’s er bij voorbeeld werden gestolen
4. In Schengen is er afgesproken dat de politie in Europa beter
zou samenwerken. Daardoor mag de Belgische politie gangsters
achtervolgen op Nederlands, Frans of Duits grondgebied
5. Europol is een Europese politiedienst die verkeersboetes geeft
aan buitenlanders die in ons land overtredingen begaan
Opdracht
Juist
Juist
Juist
Juist
Juist
Fout
Fout
Fout
Fout
Fout
Europa mijn thuis Bladzijde 1

€
1€
1€
1€
1€
1€
1€
Hulp voor mensen in nood
Michel, 44 jaar, journalist
‘Ik ben al jaren reporter bij een belangrijk tijdschrift. Ik hou me vooral bezig met wat er in de arme landen
gebeurt. Ik reis heel veel, want als er iets belangrijks gebeurt, wil je natuurlijk ter plaatse zijn. Ik word uiter-
aard geconfronteerd met veel menselijke ellende, want mijn job heeft vaak te maken met natuurrampen
en conflicten. Denk maar aan de tsunami, of de aardbeving in Java - oorlog en hongersnood in Afrika.
‘En wat doet de Europese Unie?’
“Wel, jullie moeten weten dat de Europese Unie oog heeft voor de ellende in de wereld. Overal waar de
bevolking van een land wordt geteisterd door oorlog en geweld, als de mensen moeten vluchten, als een
epidemie uitbreekt … komt de EU onmiddellijk ter hulp”
‘En hoe doet ze dat dan?’
‘De EU verleent op twee manieren hulp aan de armste landen. Ten eerste is er de onmiddellijke huma-
nitaire hulp. Die wordt verstrekt door het Bureau voor Humanitaire Hulp van de Europese Commissie,
ECHO, dat werd opgericht in 1992. ECHO neemt deel aan programma’s die worden opgezet om mensen
te helpen die door een ramp zijn getroffen. Denk maar aan de tsunami, met zijn 200.000 slachtoffers. Er
moest voedsel worden gevonden voor 898.000 mensen die hebben en houden hadden verloren. De EU
maakte alleen al voor deze ramp 103 miljoen euro vrij. Het totale jaarbudget bedraagt meer dan 600 miljoen
euro…Per jaar worden op die manier meer dan 18 miljoen mensen geholpen in meer dan 60 landen!
Weet je ?
Cotonou is een belangrijke Afrikaanse
havenstad. De EU sloot er in juni 2000
een samenwerkingsakkoord met
77 ontwikkelingslanden voor de
volgende 20 jaar.
1€
1€
Bladzijde 0 Europa mijn thuis
1€
1
1€
1€
1€
Thomas ligt op een bank die de totale hulp
van de EU aan mensen in nood voorstelt. Kan
je hem in twee stukken verdelen, waardoor
duidelijk te zien is welk deel bestemd is voor
humanitaire hulp en welk deel voor ontwikke-
lingssamenwerking.
Weet je ook waarom de EU het bedrag voor
samenwerking met de ontwikkelingslanden
zo groot houdt?
1€
1€
1€
1€
1€
1€
1€

1€
‘En wat is die tweede manier?’
“De EU doet ook aan ontwikkelingssamenwerking. Dat is anders dan humanitaire hulp: hier is het de
bedoeling om de economische en sociale toekomst - en het milieu - in de arme landen te verbeteren.
‘Dat is vooral Afrika zeker?’
“Ja. Maar niet alleen Afrikaanse landen krijgen steun uit ontwikkelingsfondsen. Ook landen uit Latijns-
Amerika, Azië en Middellandse-Zeelanden. De EU en haar Lidstaten besteden jaarlijks meer dan 30 mil-
jard aan overheidssteun voor ontwikkelingslanden. En het is de bedoeling om dat op te trekken naar 50
miljard tegen 2010”
‘Oei, dat is wel een pak geld’
“En of. De Europese Unie is dan ook veruit de grootste hulpverstrekker ter wereld. Dat past in haar soli-
dariteitsbeleid. Ze geeft trouwens niet alleen hulp, ze sluit ook handels- en samenwerkingsakkoorden af
met ontwikkelingslanden, die dan hun producten bij ons kunnen verkopen. Een voorbeeld daarvan is
het Akkoord van Cotonou, waaraan 77 zogenaamde ACP landen deelnemen (=Afrika, Caraïben en de
‘Pacific’ of Stille Oceaan).
1€
Opdracht
Europa mijn thuis Bladzijde 1

W ie doet wa t in de Euro
Emma en Thomas brengen een bezoek
aan het gebouw van het Europees
Parlement in Brussel. Ze hebben daar al
veel over horen vertellen door hun papa,
hij noemt dat gebouw ‘Le Caprice des
Dieux’. Ze hebben altijd gedacht dat dat de
naam van een kaas was, maar nu blijkt het
over een bijzonder mooi gebouw te gaan.
Ze worden er onthaald door Peter.
‘Wie bestuurt de Europese Unie eigenlijk? Wil Emma weten
‘Da’s niet zo simpel,’ zegt Peter ‘er zijn eigenlijk verschillende instellingen die de
EU besturen. En de regels van het spel veranderen af en toe eens.
Onlangs nog, toen er 10 nieuwe Lidstaten bij kwamen.’
‘Hou het maar bij de voornaamste hoor’ zegt Thomas,
een beetje bang dat hij te veel zou moeten noteren.
‘OK dan’ zegt Peter glimlachend. ‘Er zijn er eigenlijk een vijftal. En naast dat
vijftal zijn er nog een groot aantal instellingen die ook een vinger in de pap hebben. Maar daar zal
ik jullie niet mee vervelen. Ik zal het bij de drie belangrijkste houden’
Bladzijde Europa mijn thuis
Weet je ?
De Europese inwoners besturen mee de
Europese Unie. Zij kiezen wie hen mag
vertegenwoordigen in het parlement. Deze
manier van besturen noemt men democratie.

pese Unie ?
‘Dank u’ zegt Thomas opgelucht
‘Om te beginnen is er de Europese Commissie. Dat is de ‘regering’ van
Europa als je wil, want zij neemt de initiatieven in het beleid. Zij doet voor-
stellen voor wetten aan de Raad van de Europese Unie en/of het Europees
Parlement en zij waakt over de toepassing ervan. Er is één Commissaris per
Lidstaat, het gaat dus over een ploeg van…
‘ ’ roept Emma vooraleer Thomas zijn mond heeft kunnen openen
‘Juist’ zegt Peter. ‘En elk van hun is verantwoordelijk voor een welbepaalde
opdracht. De Belgische Commissaris is verantwoordelijk voor ont-
wikkeling en humanitaire hulp. Kennen jullie ook zijn naam?
‘Ik denk dat het Louis Michel is’ zegt Thomas met
een zekere trots
‘Bravo’ zegt Peter. ‘ Die Commissa-
rissen worden aangeduid door hun
eigen regering, maar ze moeten wor-
den aanvaard door het Europees Parlement. En de
Commissie heeft een voorzitter: José Manuel Barroso’
‘OK’, zegt Thomas, die bang is dat het allemaal wat te lang zal duren, ‘wie zijn
die twee andere instellingen dan?’
‘Wel’ zegt Peter ‘je hebt daarnaast het Europees Parlement. Dat is de stem van de Europese bur-
gers. En weten jullie waarom? Wel, omdat de parlementsleden verkozen worden door het volk, door
Europese verkiezingen.’
Europa mijn thuis Bladzijde

‘Zijn ze ook met z’n ?’ wil Emma weten
‘Neenee’, lacht Peter ‘dat zijn er een pak meer. Er zijn er momenteel 732, en 24 van hen zijn Belgen’.
Het Parlement stemt de wetten (ze kan er ook zelf voorstellen hoor) en de budgetten en controleert
de Europese Commissie’
‘En de derde instelling?’ vraagt Thomas, want het begint hem al wat te duizelen
‘Dat is de Raad van de Europese Unie’ zegt Peter. ‘Men noemt het ook soms de Raad van Ministers.
Om de eenvoudige reden dat die is samengesteld uit ministers van de landen van de EU. Eén mi-
nister per land. Maar niet altijd dezelfde! Dat is afhankelijk van het onderwerp waarover wordt ge-
discussieerd. Als het over landbouw gaat, zijn het de ministers van landbouw…’
‘En als het over milieu gaat, zijn het de ministers van milieu’ roept Emma
‘Juist, je hebt het systeem begrepen’ zegt Peter. ‘Samen met het Europees Parlement stemmen ze
wetten en budgetten.’
Bladzijde Europa mijn thuis
‘En wat gebeurt er als een land van de Europese Unie een wet
aan zijn laars lapt? ‘
“Wel, dan riskeren ze een straf vanwege het Europese Hof van Justi-
tie in Luxemburg.”
Tip
Zou je het leuk vinden om samen een project
te doen met scholen in andere landen van
de Europese Unie en zelfs daarbuiten?
Dat kan, dank zij COMENIUS. Spreek er maar
eens over met je leerkracht.

1
Vul de volgende tekst aan:
Als er een Europese wet moet worden gemaakt zetten de Europese C
Opdracht
zich aan het werk. Dat zijn 27 personen uit alle landen van de EU. Het Belgische lid van deze
groep heet Louis M . Hij helpt dus mee met het schrijven van een
wetsvoorstel.
Dat wetsvoorstel gaat dan naar het E P ,
waarin meer dan 700 v zetelen. Zij keuren het wetsvoorstel goed
of af. Bij een goedkeuring, komen de m van alle EU-Lidstaten bijeen.
Zij moeten over het wetsvoorstel ook nog eens hun zegje doen. Pas als zij ‘ja’ zeggen, verandert
het wetsvoorstel in een heuse Europese wet.
De Europese C (je weet wel, waar Louis Michel in zit) moet er nu
voor zorgen dat die wet wordt. Als een Lidstaat van de EU het wat
te bont maakt en de wet overtreedt, komt het Europese H van
J in actie.
Europa mijn thuis Bladzijde

Hoe goed
ken je de landen van
de Europese Unie?
Emma en Thomas hebben
heel wat bijgeleerd over de
Europese Unie, hun speurwerk
is een succes geweest. Ze willen
graag laten zien hoeveel ze aan
de weet zijn gekomen.
Voor een Europese dag op de school
hebben ze een quiz gemaakt voor hun
klasgenoten.
Als uitsmijter hebben ze zelfs een
kruiswoordraadsel in elkaar gepuzzeld.
Spelen jullie mee?
Bladzijde Europa mijn thuis

1
Europa quiz
Opdracht
Emma en Thomas spelen quizmaster en geven eerst wat achtergrond over de quiz. ‘Jullie
weten intussen al dat er op verschillende tijdstippen groepen landen bij de EU
toegetreden zijn’ zegt Thomas. ‘Tussen 00 en 00 kwamen er nog eens 1
Lidstaten bij. En er staan nog een aantal kandidaten te wachten die ook wat
graag bij de Europese Unie zouden komen. Deze quiz gaat over al die Lidstaten.
Emma en ik hebben ze ingedeeld in groepen, gebaseerd op het jaar waarin
ze lid zijn geworden. Voor elke groep maakten we een aantal beweringen.
Het is aan jullie om erbij te schrijven over welk land elke bewering gaat.
Pas op: soms is er meer dan één bewering per land! Veel succes ermee.’
Groep 1
a België, b Nederland, c Luxemburg, d Frankrijk, e Duitsland en f Italië (1951)
1. De schilder James Ensor woonde in een stad aan de kust van dit land a b c d e f
2. Leonardo da Vinci en Michelangelo komen uit dit land a b c d e f
3. In 1953 verdronken in dit land veel mensen toen de zee het land overspoelde. De Deltawerken
zijn er een geheel van bruggen en dijken die er moeten voor zorgen dat er geen overstromin-
gen meer komen a b c d e f
4. Het staatshoofd van dit land is een groothertog a b c d e f
5. Algerije was tot het begin van de jaren zestig een kolonie van dit land a b c d e f
6. Dit land heeft maar liefst negen buurlanden a b c d e f
7. De Alpen en de Apennijnen zijn bergketens in dit land a b c d e f
Groep 2
a Verenigd Koninkrijk, b Ierland en c Denemarken (1973)
1. Schotland en Wales maken deel uit van dit land a b c
2. Dublin is de hoofdstad van dit land a b c
3. Hans Christian Andersen, een schrijver van sprookjes,
leefde van 1805 tot 1875 in dit land a b c
Europa mijn thuis Bladzijde

4. De Vikingen kwamen uit dit land a b c
5. India en Pakistan waren tot 1947 kolonies van dit land a b c
6. William Shakespeare en Rudyard Kipling zijn schrijvers uit dit land a b c
7. Saint Patrick’s Day is er een belangrijke feestdag a b c
Groep 3
a Griekenland, b Spanje en c Portugal (1981 en 1986)
1. Dit land vormt samen met Spanje het Iberisch schiereiland a b c
2. De ‘fado’ is er een geliefd muziekgenre a b c
3. In de hoofdstad vind je de indrukwekkende Akropolis a b c
4. ‘Moussaka’ is er één van de bekende gerechten a b c
5. In 776 voor Christus vonden er voor het eerst Olympische Spelen plaats,
ter ere van de oppergod Zeus a b c
6. De ‘flamenco’ is hun bekendste dans a b c
7. Uit dit land vertrokken vele ontdekkingsreizigers op tocht over heel de wereld. Het land had dan
ook verschillende kolonies. Eén van die ontdekkingsreizigers was Vasco da Gama a b c
Groep 4
a Zweden, b Finland en c Oostenrijk (1995)
1. Alfred Nobel, de uitvinder van het dynamiet, werd er geboren. Kort voor zijn dood in 1896
besloot hij dat er jaarlijks een prijs moest worden uitgereikt (de Nobelprijs) aan mensen die iets
goeds hadden verwezenlijkt a b c
2. Dit land herken je aan de duizenden meren en ontelbare bossen a b c
3. In 1756 werd Wolfgang Amadeus Mozart er in Salzburg geboren a b c
4. De Alpen en de Vooralpen beslaan er bijna 70% van het landoppervlak a b c
5. Volvo en Saab zijn automerken uit dit land a b c
6. Nokia, het bedrijf dat gsm’s maakt, komt uit dit land a b c
7. Astrid Lundgren, de schrijfster van ‘Pipi Langkous’ komt uit dit land a b c
Bladzijde Europa mijn thuis

Groep 5
Opdracht
a Estland, b Polen, c Slowakije, d Hongarije, e Malta en f Roemenië (2004 en 2007)
1. Dit land is één van de ‘Baltische staten’ a b c d e f
2. Krakow was vroeger de hoofdstad van dit land a b c d e f
3. Voor 1992 was dit land één met Tsjechië a b c d e f
4. Meer dan dertig procent van de bevolking woont in de hoofdstad Tallinn a b c d e f
5. De pianist en componist Chopin werd in 1810 in dit land geboren a b c d e f
6. Je vindt het land (eigenlijk een aantal eilanden) in de Middellandse Zee,
tussen Sicilië en Tunesië a b c d e f
7. De ridders van de Johannieterorde bouwden er mee aan de hoofdstad La Valetta a b c d e f
8. Met bijna veertig miljoen inwoners is dit het grootste land dat in 2004
tot de EU toetrad a b c d e f
9. Een van de grootste wereldkampioenes turnen, Nadia Comaneci, komt uit dit land a b c d e f
Groep 6
a Letland, b Litouwen, c Tsjechië, d Slovenië, e Cyprus en f Bulgarije (2004 en 2007)
1. Dit land is een eiland in de Middellandse Zee en ligt niet zo ver van Turkije a b c d e f
2. Ivan Lendl en Martina Navratilova zijn beroemde tennisspelers uit dit land a b c d e f
3. Samen met Litouwen en Estland, vormt dit land de ‘Baltische Staten’. a b c d e f
4. Dit land maakt deel uit van de streek die we ‘de Balkan’ noemen a b c d e f
5. Dit land was vroeger een onderdeel van Joegoslavië a b c d e f
6. De hoofdstad van dit land ligt aan de rivier de Moldau a b c d e f
7. Door de hoofdstad van dit land loopt er een grens.
Er is immers een Grieks en een Turks gedeelte a b c d e f
8. De naam van de hoofdstad van dit land is ook een vrouwennaam. a b c d e f
Europa mijn thuis Bladzijde

1
Zoek het eens op…
Bladzijde 0 Europa mijn thuis
Opdracht
‘Dit kruiswoordraadsel is makkelijker dan het lijkt’ legt Emma uit.
‘Je vindt alle antwoorden in deze brochure. Als je het rooster
horizontaal hebt ingevuld, vind je in de verticale kolom een begrip
waar het in deze brochure vaak om gaat…’
1. In 1973 werd ... lid van de Eu-
ropese Gemeenschap.
2. Eeuwenlang was ... het cen-
trum van de wereld.
3. De invoering van de ... maakte
een einde aan de kosten die
gepaard gingen met het wis-
selen van geld.
4. Zo vermijdt men ondermeer het
gebruik van sommige stoffen
die schadelijk zijn voor het ...
5. De EU is één groot gebied
met één grote ...
6. De EU telt ongeveer
456 000 000 ...
7. In 1986 werd ... lid van de Eu-
ropese Gemeenschap.
8. EGKS is de afkorting van de
Europese Gemeenschap voor
... en Staal.
9. De EU geeft uit dat ... de arm-
ste landen extra geld.
10. Dankzij de … akkoorden,
werkt de politie in Europa be-
ter samen.
11. Emma en Thomas brengen
een bezoek aan het Europees
Parlementsgebouw in ...
12. Slachtoffers van rampen kun-
nen rekenen op ... hulp van de
EU.
13. De boeren en de tuinders, de
..., enz. hebben ondanks
moderne technieken veel en
zwaar werk.
14. Het Europees ... telt momen-
teel 732 leden.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

Het begrip: De Europese Unie
14. Parlement
13. Vissers
12. Humanitaire
11. Brussel
10. Schengen
9. Fonds
8. Kolen
7. Spanje
6. Inwoners
5. Markt
4. Milieu
3. Euro
2. Europa
1. Denemarken
Opdracht 1
1 e; 2 c; 3 a; 4 d; 5 d; 6 c; 7 e; 8 f
Groep 6
1 a; 2 b; 3 c; 4 a; 5 b; 6 e; 7 e; 8 b; 9 f
Groep 5
1 a; 2 b; 3 c; 4 c; 5 a; 6 b; 7 a
Groep 4:
1 c; 2 c; 3 a; 4 a; 5 a; 6 b; 7 c
Groep 3:
1 a; 2 b; 3 c; 4 c; 5 a; 6 a; 7 b
Groep 2:
1 a; 2 f; 3 b; 4 c; 5 d; 6 e; 7 f
Groep 1:
Opdracht 1
Commissie - toegepast - Hof van Justitie
ment - vertegenwoordigers - ministers -
Commissarissen - Michel - Europees Parle-
Opdracht 1
ontwikkelingssamenwerking.
balk voor humanitaire hulp en de rest voor
miljoen euro. Bijgevolg staan 3 mm van de
Dat wil zeggen dat elke cm gelijk is aan 2000
bank waarop Thomas ligt is 15,3 cm lang.
worden besteed aan humanitaire hulp. De
30, 6 miljard euro), waarvan 600 miljoen
bedraagt ongeveer 30.600 miljoen euro (of
De totale hulp van de EU aan landen in nood
Opdracht 1
Bewering 5: fout
Bewering 4: juist
Bewering 3: juist
Bewering 2: fout
(Den Haag is niet de hoofdstad!)
Bewering 1: fout
Opdracht 1
> Maak deze oefening in de klas
in de EU
> Er zijn ongeveer 200 miljoen voertuigen
Opdracht 1
Spanje en Portugal.
Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk,
land, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland,
Je kan met euro’s betalen in België, Duits-
Opdracht 1
7: fout; 8: juist; 9: juist; 10: fout
1: fout; 2: fout; 3: fout; 4: fout; 5: juist; 6: fout;
Opdracht 11
Grotere ruimte voor de bedrijven
kosten meer)
Niet meer omwisselen (dus ook geen bank-
Niet meer omrekenen
Opdracht 10
De Verenigde Staten van Amerika
Opdracht
hun eigen land is - keuze - goedkoper
aanschuiven - papieren (documenten) - het
1993 - douanehokjes - reizen - grenzen -
Opdracht
4 – 2 – 5 – 1 – 6 – 2
Opdracht
Bewering 4: juist
Bewering 3: fout
Bewering 2: juist
Bewering 1: fout
Opdracht
Laat je werk door je leerkracht verbeteren.
Opdracht
menië en Bulgarije
Slowakije en Tsjechië - toetreding van Roe-
Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië,
- uitbreiding van Cyprus, Estland, Hongarije,
de euro wordt de gemeenschappelijke munt
van Amsterdam - EMU - Verdrag van Nice -
- Zweden, Finland en Oostenrijk - Verdrag
landen van de EU gaan open (Interne markt)
van Maastricht (EU) - de grenzen tussen de
Griekenland - Spanje en Portugal - Verdrag
ken, het Verenigd Koninkrijk en Ierland -
EGKS, EEG en EURATOM - EG - Denemar-
In de tijdbalk vul je van links naar rechts in:
Opdracht
de sterren geel.
De achtergrond van de vlag kleur je blauw,
Opdracht 1
Oplossingen van de opdrachten
Europa mijn thuis Bladzijde 1

Meer exemplaren en bijkomende informatie kan u krijgen bij de Vertegenwoordiging
in België van de Europese Commissie
Archimedesstraat 73 - 1000 Brussel
Tel: (32-2) 295 38 44 - Fax: (32-2) 295 01 66
Internet: http://ec.europa.eu/belgium
E-mail: COMM-REP-BRU@ec.europa.eu
Deze brochure kwam tot stand met de medewerking van de Stichting Ryckevelde en de Provincie Limburg
© Europese Gemeenschappen, 2006 Overneming met bronvermelding toegestaan. 8ste uitgave – 2006 Printed in Belgium
1 NA-76-06-378-NL-C