Ga naar hoofdstuk 8 en lees meer - van Haaff

Hoofdstuk 8
8-1
XIVa. Jacobus Johannes van HAAFF [110] is de zoon van Wilhelmus van Haaff (XIIIc, p.
7-1) hij werd RK gedoopt te Vierlingsbeek op dinsdag 30 dec. 1727. Jacobus is gezworene
van de Dingbank van Vierlingsbeek en net zoals zijn vader herbergier. Hij moet zijn
overleden (minstens 48 jaar oud) tussen 1776 en 1798. Jacobus trouwt voor de
schepenbank van Vierlingsbeek op zaterdag 30 jan.1751. Hij huwt met Anna Mathea
MOLMANS [111], de dochter van (Arnoldus) Henricus MOLMANS, logementhouder van het
“Hof van Boxmeer” en Anna Maria (Willemsdr.) Croefs. Het kerkelijk huwelijk wordt
ingezegend op dinsdag 16 febr. 1751. Trouwgetuigen waren zijn Gochse oom Joannes van
Haaff, verder zijn zwager en priester Caspar Molmans, zijn broer Petrus en tot slot zijn zuster
Hendrijn van Haaff.
Anna Mathea wordt geboren te Boxmeer op donderdag 26 sept. 1726 (Doopheffers waren
Joannes Molmans en Jacomina Wintiens). Zij is als huisvrouw-waardin overleden in de
ouderdom van 89 jaar te Boxmeer op zondag 16 juni 1816.
Het familiewapen van Molmans is: “Van zilver met een rechtstaand zwart anker”. De broer
van Anna Mathea, de priester R.D. Caspar Molmans "pastoor van de parochie St. Anthonis
en landdeken van het district Cuyk” vervult als zoon voor zijn moeder, maar vooral als broer
voor zijn zus en zwager, een belangrijke rol in dit verhaal. Hij overlijdt 18 okt.1799 te St.
Anthonis.
Het verhaal van Jacobus is zeer interessant. Er is zeer veel over zijn leven en zijn handelen
ontdekt. Het is een turbulent leven dat deze kroniek kleurt en de moeite van het lezen
alleszins waard maakt. Het eind van het leven van Jacobus zal altijd wel een raadsel blijven.
Hij is overleden, aangezien zijn vrouw op een bepaald moment ondertekent als weduwe van
Jacobus van Haaff, maar wanneer precies en onder welke omstandigheden hij overleed is
(nog) niet boven water gekomen.
Nadat Jacobus wees was geworden door overlijden van beide ouders in resp. 1738 en 1741,
hebben we in het vorige hoofdstuk gezien dat hij met zijn broer en zussen onder voogdij van
twee ooms komt te staan. Waar ze tot hun trouwen verblijven wordt niet helemaal duidelijk.
Zus Mechtildis vindt in Goch haar echtgenoot en de andere twee zussen Henrica en Joanna
vestigen zich samen met zijn broer Petrus in Gennep.
Wat er na het overlijden van hun ouders met de “Herberg van Wijenbergh” in Vierlingsbeek
gebeurt? We kunnen slechts gissen. Het lijkt voor de hand te liggen om te veronderstellen
dat deze “Gastwirtschaft” wordt voortgezet met behulp van de familie.
Of de brouwerij en tapperij later verkocht wordt zou moeten blijken uit de verschillende
transporten. Bewijs is er nog niet voor gevonden. Te meer een reden om aan te nemen dat
het wellicht in de familie is gebleven.
Jaren later doet zich de vreemde situatie voor dat er door de dood van Hendrik Molmans, de
vader van Anna Matthea “Het Hof van Boxmeer” nagelaten wordt. Jacobus en Anna Matthea
concentreren zich mijns inziens samen met hun (schoon)moeder op deze herberg. De
familieherberg in Vierlingsbeek is daarmee uit beeld. Waarschijnlijk ontfermen de van den

8-2
Wijenbergh’s zich over deze tapperij. We gaan op onderzoek uit om te bekijken wat de
nagelaten bronnen ons te vertellen hebben. Wellicht vinden we nog een paar antwoorden op
de vele vragen.
Uit dit huwelijk van Jacobus en Anna Matthea worden 6 kinderen geboren:
1. Hendrikus Wilhelmus [104], RK gedoopt te Boxmeer op zondag 21 nov. 1751.
Doopheffers: Henricus Molmans (grootvader) en Mechtildis Wijenbergh (loco Aldegundis
Hermes). Zeer waarschijnlijk zijn beide grootvaders hier vernoemd. (Hendricus Molmans
en de overleden Wilhelmus van Haaff). H.W. overlijdt op 71 jarige leeftijd te Boxmeer op
maandag 20 okt. 1823. Hij wordt begraven te Boxmeer op donderdag 23 okt. 1823, (Hij
volgt XVa op pag. 9-1).
Opvallend is dat dit eerste kind te Boxmeer wordt gedoopt en niet te Vierlingsbeek
zoals alle andere opvolgende kinderen van dit echtpaar. Waarschijnlijk heeft dit te
maken met het feit dat de parochie van Anna Mathea in Boxmeer is. Ook zien we hier,
hoewel alle gegevsn kloppen, dat de achternaam als van Hove wordt weergegeven.
Het gaat toch echt om “onze” Jacobus.
2. Jacoba [112] wordt RK ged. te Vierlingsbeek op maandag 9 apr. 1753. (Doopheffers:
de Hoogedelachtbare Heer Caspar Molmans pastoor te St. Anthonis, (loco Henricus
Gudden) en Maria Croefs (grootmoeder), (loco Anna van Grift) Jacoba overlijdt
(minstens 39 jaar oud) na 1793 en voor 1805, zij trouwt voor 1793, met Wilhelmus
MANDERS, RK geb. te ? en overleden na 1793. DTB Vierlingsbeek helemaal
doorzocht. Geen informatie over hem gevonden.
Jacoba is 2 febr.1766 samen met haar broer Hendrikus Wilhelmus trouwgetuige bij het
huwelijk van Gerardus Vaesen. Op 30 nov.1793 vindt een transport plaats door de
erfgenamen van Martinus Manders t.b.v. Wilhelmus Manders en zijn vrouw Jacoba van
Haaff voor 100 gld. Holl. Ze krijgen 1 dochter Helena Manders die in 1805 nog in leven
is.
3. Wilhelma Catharina [113], RK ged. te Vierlingsbeek op vrijdag 6 sept. 1754
(Doopheffers: Casparus Molmans (heeroom, broer van moeder Anna Mathea), loco
Henricus Gudden en Mechtildis van Haef (tante, zus van vader), loco Joanna van Haef
(tante, ook een zus van vader), ovl. (8 dagen oud) te Vierlingsbeek op 17 sept. 1754.
4. Willemina Catharina [114], ged. RK te Vierlingsbeek op maandag 12 apr. 1756
(doopheffers: Caspar Molmans (heeroom), loco Henricus Gudden en Mechtildis van
Haef, loco Joanna van Haef, (beiden zus van vader Wilhelmus), ovl. ? Haar eerste
naam krijgt ze zeer waarschijnlijk van haar overleden grootmoeder Wilhelmina van de
Wijenberg.
5. Henrica [115], ged. RK te Vierlingsbeek op dinsdag 15 mrt. 1757 Doopheffers:
Joannes van den Wijenbergh, loco Henricus Gudden en Henrica van Haef. Deze
dochter heeft slechts 10 dagen geleefd en is te Vierlingsbeek overleden op 25 mrt.
1757.
6. Henrica [116] werd ged. RK te Vierlingsbeek op vrijdag 12 jan. 1759 (doopheffers:
Joannes van den Wijenbergh en Henrica van Haef), ovl. (eveneens slechts 4 dagen

8-3
oud) te Vierlingsbeek op dinsdag 16 jan. 1759.
We kunnen vaststellen dat van de 6 kinderen er drie heel jong overlijden en dat er slechts
één zoon is; Hendricus Wilhelmus, die de mannelijke lijn van de stamboom voortzet anders
was de stamreeks hier opgehouden te bestaan..
We gaan verder met het leven van Jacobus. Op 28 okt. 1738 overlijdt zijn vader. Hij is dan
11 jaar en moet dus al heel vroeg zijn vader missen. Tot overmaat van ramp komt op 14 nov.
1741 ook zijn moeder Wilhelmina van de Wijenbergh te overlijden. Hierdoor blijven er
onverwachts 5 “onmondige” wezen achter. Jacobus is dan 13 jaar en is de oudste van dit
gezin.
Antonius van Haaff en Johan van de Wijenbergh, beiden ooms van deze kinderen, worden
als mombers (voogden) aangesteld.
Twee jaar later in 1743 treffen we in de archieven een schaarverpachting aan voor de
minderjarige kinderen van Wilhelmus van Haaff en Wilhelma van de Wijenbergh. In het
vorige hoofdstuk gingen we daar uitvoerig op in. Waar de kinderen verblijven tot ze weer
opduiken in de verschillende administratieve bronnen is nog onduidelijk.
Jac. van Haaff (hij is inmiddels 21 jaar) koopt bij een openbare verkoping in 1749 te Vierlingsbeek
"een seis" en nog "drie hoopen strooij".
Op 30 jan. 1751 "Wij Jan van den Bosch, gesubst. Scholtus en Jan van den Water,
schepenen van de Dingbancke van Vierlinxbeeck certificeeren mits desen, dat voor ons als
in den geregte gecompareert en verscheenen sijn Jacob van Haaff jongman, geboortig en
wonende alhier, geadsisteert met Peter en Hendrijn van Haaff als getuijgen; en Anna
Mattheija Mollemans jonge dogter,
geboortig en woonende tot Boxmeer,
met Caspar Mollemans en Marij van
Ceulen als getuijgen geadsisteert,
dewelke verclaarden dat sij van
voorneemen waren, haer te samen
in den huwelijcken staat te laten
bevestigen.
Versoeckende ten dien einde, dat
hunne drije kercke proclamatien tot
behoorlijker tijd en plaetse mogten
geschieden, opdat dit voorgaande
het huwelijk naer de wetten en deses
Lands costumen mag werden
gesolemniseert.
Aldus gepasseert tot Vierlingxbeek
den 30e januarii 1700 een en vijftig.
Des ter oirconde hebben wij
schepenen voorn. dese met onse
gewoone signaturen becragtigt en
mede door onsen gesubst.
Landschr. en Griffier laten
contrasigneeren".
In het openbaar worden de drie huwelijks-afkondigingen gedaan op 30 jan., 7 en 14 febr.
1751 " Solemnisatio facta die 14 febr. 1751 praesentibus supra nominatis".
Op 16 febr. 1751 trouwt Jacobus van Haaff te Vierlingsbeek met Anna Mathia Molmans.
Trouwgetuigen: Joannes van Haaff en Caspar Molmans.
"Daer sullen vergaderen in den huwlijken staat Jacob van Haaff en Anna Mattheija
Mollemans ende soo eijmand eenige letselen of hindernissen, hetsij van bloede,

8-4
swagerschap of voorgaande trouwbeloften, waardoor het houwelijck geenen voortgang
behoorde te hebben, wil voorwenden die sal 't selve in tijds hebben bekend te maecken daar
't behoort".
Op zondag 21 nov. van hetzelfde jaar, precies negen maanden na hun huwelijksvoltrekking,
wordt hun eerste zoon Hendrikus Wilhelmus gedoopt te Boxmeer.
Jacobus van Haaff wordt op zijn 27e evenals zijn vader, in 1754 aangesteld als gezworene
van de Dingbank van Vierlingsbeek. De rol van gezworene is te vergelijken met het huidige
raadslid, schepenen met wethouders en schout met de rol van burgemeester. De functie van
Gesubstitueerd Landschrijver is te vergelijken met die van gemeentesecretaris. Al eerder kon
worden vastgesteld dat deze bestuursfuncties vaak in de handen van bepaalde families
bleven. We zien ook hier dat families als van den Wijenbergh, Leunen, Heinsius, Vonck en
dus ook van Haaff onderdeel uitmaken van het gemeentebestuur en deze postie ook op hun
zonen (want van vrouwen/dochters in deze ambten is nog geen sprake) “overdragen”.
Op maandag 9 apr. 1753 wordt het tweede kind; hun eerste dochter Jacoba, gedoopt te
Vierlingsbeek.
"Op huijden den 15e maij 1700 vier en vijfftig heeft den Weledelgestrengen L.J.Brouwer,
stadhouder van den Lande van Cuijck, als speciale last hebbende van de Weledgestr. Heer
G. Torsinck St. Amptman der stad Grave en Lande van Cuijck: Jan van de Water en Willem
Huybers uijt hunne eede ontslagen en voor hunne diensten aen de gemeente van
Vierlinxbeek gedaen, bedanckt en vervolgens in derzelver plaetse de personen van den
Heer Peter Vonck, Philip Rinck, Jan Deijnen junior en Peter Kerstiens tot schepenen en de
personen van Jacob Coppes, Jacob van Haaff en Doris Kerstiens tot geswooren der
Dingbancke van Vierlinxbeek aengesteld die daerop den behoorlijken eed hebben afgeleijd.
Op vrijdag 6 sept. 1754 wordt Wilhelma Catharina te Vierlingsbeek gedoopt en uit het
begraafregister van Vierlingsbeek blijkt dat zij op zaterdag 14 sept. 1754 is overleden.
"Proles (= het kind van) Jacobi van Haef en Anna Mathea Molmans". Wilhelmina Catharina,
hun tweede dochtertje is dus slechts 8 dagen oud geworden.
Tusschen 26 en 27 dec. 1755 's nachts tusschen twaalf uuren en half een is in Boxmeer een
zware aardbeving gevoeld, “die haar drie keeren verheft met zwaare schokking, waardoor
alle de Religieusen zeer ontsteld waaren, nogthans tot verwondering hebben alle degeene
die in de metten en waaren de zelve niet gevoeld”.
In 1756 komen we een notitie tegen dat Joannes van den Wijenbergh (broer van Wilhelmina)
die gehuwd is met Maria Catharina
Schaffers, in 1756 te Walbeck woont.
Hij is daar waard/herbergier. Walbeck
ligt noordelijk van Straelen en noordoostelijk
van Arcen. Mogelijk heeft dit
echtpaar een rol gespeeld bij de
opvoeding van de ouderloze
kinderen. Voor zover ik uit het
chronologisch verloop van dit
echtpaar kan zien, blijven ze niet in
Walbeck wonen maar wonen ze rond
1761 te Broekhuizen. In dit jaar breekt
tevens de 7-jarige oorlog uit (1756-
1763) met Frankrijk.
Op 16 mrt. 1756 is Jacobus
plaatsvervangend doopheffer bij

8-5
geboorte van Theresia Petronella, d.v. Jacobus Antonius Hoetin en Agatha Cicilia Vosch te
Vierlingsbeek. Peter was Henricus Vosch, meter Theresia Vosch, loco Allegonda van de
Staaij.
Op maandag 12 apr. wordt hun derde dochter Willemina Catharina gedoopt te Vierlingsbeek
en op 28 aug. wordt Jacob van Haaff als belending genoemd.
In het schatboek van Vierlingsbeek komen voor Jacobus van Haaff en erfgenamen. Er dient
jaarlijks een bedrag van fl. 4.11.4 te worden betaald.
Op dinsdag 15 mrt. 1757 wordt dochter Henrica te Vierlingsbeek gedoopt. Tien dagen later
op 25 maart overlijdt dit kindje weer.
In het volgende stuk komen we Jacobus weer tegen als gezworene van de Dingbank van
Vierlingsbeek. Ze roepen als regenten, namens de geërfden van Vierlingsbeek, de Baron ter
verantwoording over het niet geauthoriseerd afgraven (ontginnen) van percelen heide en
bos.
In deze context kwam ik de volgende tekst tegen die de relativiteit aantoont van wat er door
de tijd heen al dan niet aan archivalia bewaard is gebleven. “In den jaare 1757 is er een
swaare brand voorgevallen tot Vierlinxbeeck waarbij de Dorpscomme met de archiven en
papieren daarinne berustende mede zijn verbrand en het is dus beswaarlijk gevallen om
eenige pertinente informatie te kunnen becomen”. Wie weet wat we allemaal hadden kunnen
achterhalen indien alle stukken uit de gemeentelijke archiefkist (comme = kist) bewaard
waren gebleven. Meestal hadden meerdere schepenen en sleutel van een dergelijke kist die
dus alleen maar met z’n tweeën of drieën opengemaakt kon worden. Ook werden de officiële
zegelstempels van de Dingbank hier vaak in bewaard.
“ Memorie voor de Righterboden te Vierlingsbeek ofte desselfs gesubstitueerde. Alsoo de
principaalste geerfden van Vierlingsbeek op de vergadering van de 28 e en 30 e maart beijde
jongstleden (1758) hadden gecommitteert Jacob Coppes en Jacob van Haaff, des
geswoorens deser gemeijnte, aan welkers rapport soo in als buijten Rechten altoos gelooff
wordt gedragen, op eede in aanvanck van hunne bedieninge gedaan; waarop de requiranten
op den 31 e mart daar naar bij justinatie becomen hebben van een cartebellige antwoordt van
praetente inqualificatie niet satisfactoor aan der requirantes rechtmaetig versoeck alleenelijk
geteekendt door eene procureur F.H. Engelen zonder annexe authorisatie ofte qualificatie
waarmede de requiranten niet te doen en sijn hebbende dan met den Hoog Welgeb. Heere
Baron van Bemmel, als besitter van desselfs aangegravene gemeene heijde ofte
dennenbosch”.
“Octroy voor Phillip Rinck en Jacob van Haaff. Den ondergeschr. Amptman ’s Lands van
Cuijck, gelet hebbende op den inhoude der regeste gepasseert bij ofte van wegens Margriet
Langendonck, wed. Matthijs Lindemans woonende te Vierlinxbeek, waarbij word te kennen
gegeven dat suppliante sedert hares mans dood een swaare huijshouding te besorgen
hebbende, genoodsaakt is geweest, bijsonder in desen duren tijd, hier en daer schulden te
maecken; en vermits hare crediteuren om volldoening te hebben suppliante met commer
hadden vervolgt, hadden suppliante ter preventie van groote costen sig overwonnen
gegeven en was vervolgens geresolveert om eenige harer erffgronden te vercopen en de
penningen daervan te proveniceeren en tot betaalinge der schulden te emploijeren; edog
dewijl suppl. niet vermogte sulx te onderneemen sonder het geobtineerd consent wegens
hare nog minderjaarige kinderen, dezelve mede met momboiren moesten worden voorsien,
versogte de suppl.te mogen vercoopen suppl. goederen ten voorn. eijnde.
Tot momboiren over hare minderjaerige kinderen werden aengestelt Philip Rinck en Jacob
van Haaff met laste en authorisatie om dese vercooping en de uijt hoofde van dien te doen
transporten en behoorlijk te adsisteren … enz.” (29 apr. 1758)

8-6
De periode dat Jacobus gezworene is lijkt betrekkelijk kort te zijn geweest. Voor zover ik het
nu kan traceren tussen 1754 en 1758. Mogelijk heeft hij een termijn volgemaakt en we
vinden hem daarna ook niet terug als schepen of enig ander bestuurslid van de Gemeente
Vierlingsbeek.
Op 23 dec. 1758 zijn de gebroeders Jacobus en Petrus van Haaff samen met Cornelia
Wilhelmina de Paderborn te Gennep doopheffer bij Paulus Henricus Georgius Bockmeulen,
zoon van zijn zwager J.F. Bockmeulen en zijn zus Hendrina van Haaff die zich inmiddels in
Gennep hebben gevestigd.
Vrijdag de 12 e jan. 1759 wordt wederom te Vierlingsbeek hun dochter Henrica gedoopt.
Maar ook hier weer lezen we 16 jan. in het begraafregister "Proles Jacobi van Haef en Anna
Mathea Molmans" (begraven een kind van Jacob en Anna Matthea). Zeer waarschijnlijk
betreft het hier hun 4 dagen oude dochtertje Henrica.
Mijn inziens wonen Jacob van Haaff en zijn vrouw Anna Matthea Molmans in 1759 nog
steeds in Vierlingsbeek. In april 1758 is hij op z’n dertigste gezworene van de Dingbank van
Vierlingsbeek. Met uitzondering van het eerste kind dat in 1751 in Boxmeer wordt
besprenkeld met weiwater, worden al zijn andere kinderen in Vierlingsbeek gedoopt.
Jacob is inmiddels 31 jaar oud geworden en uit de gevonden informatie is niet af te leiden
waarom hij geld begint te lenen.
Ze lenen –zoals we hieronder zien- van Willem Johannes Heinsius een bedrag van f 600,-.
Deze lening passeert voor de Rechtbank van Cuyck
Wellicht moet dit als een hypotheek worden gezien en wordt er geinvesteerd in de herberg
van (schoon)vader Hendrik Molmans in Boxmeer? Dit zou een verklaring kunnen zijn.
Want uit het begraafregister blijkt dat Hendrik Molmans op 27 september 1757 is overleden
en dat zijn schoonmoeder er dus vanaf dat moment alleen voor staat.
Buiten het onroerend goed waarover het echtpaar van Haaff-Molmans (ruim) beschikt en dat
als onderpand dient, stelt zijn zus Joanna van Haaff en zijn zwager Bockmeulen zich borg
voor de terugbetaling en de rente van deze fl. 600,-. Tot 1770 wordt de rente keurig betaald.
Hierna lijkt de klad er in te komen en wordt door de broer van Heinsius (zie hieronder) de
renterekening neergelegd bij de moeder van Anna Matthea, de wed. Maria Croefs. Dit
bevestigt mijns inziens dat het geleende geld wordt geinvesteerd in de herberg “Het Hof van
Boxmeer” dat nu door Jacobus, zijn vrouw en zijn schoonmoeder wordt gerund. De vraag

8-7
blijft waarom de eis tot betaling niet bij Jacobus zelf of bij de borgen van deze obligatie wordt
neergelegd. Dit is de eerste lening (obligatie) die dit echtpaar afsluit. Er zullen er echter nog
meer volgen. Tevens doemt de vraag op wat er met de “Herberg van Wijenbergh” is
gebeurd. Rond deze tijd woont de zuster van Jacobus; Hendrina en haar echtgenoot
Joannes Fredericus Bockmeulen in Gennep. Bockmeulen is ook brouwer en herbergier. Bij
de “biografie” van Hendrina kwamen we dit echtpaar in het vorige hoodstuk uitvoerig tegen.
De positie van Jacobus als lid van de Dingbank, als gezworene, brengt met zich mee dat hij
in die hoedanigheid soms als voogd (momboir) of als curator wordt aangesteld over
minderjarige kinderen of over vrouwen die als individueel persoon alleen geen
rechtshandelingen kunnen plegen en daarbij moeten worden “bijgestaan”. Tevens komen we
hem zo nu en dan als “borg” tegen van personen die geld lenen of onroerend goed kopen.
Obligatie voor Willem Johannes Heinsius ten laste van Jacob van Haaff d.d. 1 mrt.1759.
"Jacob van Haaff en Anna Matthea Molmans egteluijden, bekennen bij deesen wel ende
deugdelijk schuldig te weesen aen de Heer Willem Johannes Heinsius, besiender (die de
taak heeft tolgelden te innen) van zijne Doorl. Hoogh. Tolle tot Cuijck op Maaze & Juffr.
Helena Sophia van Stammen, egteluijden, de som van ses hondert guldens ad 20 st. 't stuk
Hollands, spruijtende ter zaake van deugdelijke aengetelden en bij ons te dank ontvangene
penningen renuntierende over zulx van de exceptie van onaengetelde gelden & belooven wij
van de voors. capitaale somma intrest te zullen betaalen jegens drie guldens vijfftien str. pro
cento in het jaer, welken intrest voor d'eerste reijs zal vervallen op primo maart 1700 sestigh
en zo van jaar tot jaar continuerende tot volcoomen restitutie & effectuele voldoeninge toe,
mits den een en den anderen in casu restitutie drie maenden voor den vervaldag behoorlijk
te waarschouwen, welke costen altoos zullen staan ten lasten van de debiteuren tot naer
coominge van hetgeene voors. staat.
Zoo verbinden wij onse persoonen en goederen hebbende ende vercrijgende waer deselve
geleegen ofte vindtbaer mogten zijn, ende tot meerdere en verdere securiteijd van de voors.
crediteur tot verhaal van capitaal en intressen zoo stellen haar daarvoor tot Borgen &
principaalen Jan Bockmeulen & Johanna van Haaff meerderjarige jonge dogter, haar van
den effecten van dien wel & wettigh onderregt houdende, verbindende ingelijks daarvoor
onse persoonen en goederen hebbende & vercrijgende waar denselve gelegen off vindtbaer
mogten weesen, aldus gepasseert tot Cuijk den 1 maart 1700 negen & vijfftigh onder verbant
en submissie als naer regten.
De rente wordt voldaan tot en met het jaar 1770. Onder deze obligatie wordt in 1774 het
volgende geschreven. "Ik ondergeschr. bekenne als volmagtiger van mijn broeder den Drost
Corn. Willem Heinsius, dat mij voor den inhoud van deese obligatie als meerder voor vier
jaaren intressen die bij een nader accoord bedongen waren teegens vier procento schoon
minder in de obligatie staat vermelt, te samen makende eene somma van seshondert ses en
negentigh guldens, ene obligatie ten behoeven van mijn broeder voors. is ter hand gestelt
ten laste van Maria Croeff wed. Molmans. Actum Boxmeer den 13e febr.1774"
"Ontvangen eene missive van de regenten van Vierlinxbeek, tot bijlage hebbende zeeker
document door de gezwoorens Jacob Coppes en Jacob van Haaf geteekent, enz.... (1 apr.
1759)
Op 12 sept. wordt te Vierlingsbeek Jacobus van Haaff aangesteld als curator over de
nagelaten goederen van Peter van Stigt en Anna Maria van Overschie. Hij doet dit voor en
namens de enige meerderjarige dochter Anna Catharina van Stigt, "waarbij word te kennen
gegeven dat haar vader in den jaare 1746 tot hare zielsgereffende droefheid sig in stilte
hadde geabsenteerd, sonder dat men tot nog toe hadde connen ontwaar worden, waar
denselven gebleven, of hij dood dan of hij nog in leven en waar ter plaatse sig ophoudende
is. Dat haar moeder eenigen tijd daernae deser waereld is comen te overlijden, naelatende
doen ter tijd drij nog minderjaarige kinderen"... ect. Hij regelt de "vercoping en
transporteeringe (van o.a. een afgebrand huis), mitsgaaders betaalinge der boedelschulden".

8-8
Op 20 jan.1760 “Word afgehangen op f 1400,- en gelopen sijnde op de somme van een
duijsent en vijff en vijfftig guldens gemijnd bij Joachim van den Bosch, doet acht hogen,
habet en stelt tot borgen Jac. van Haaff ex post verclaert desen coop gedaen te hebben voor
sijne schoonmoeder Maria Martens vidua van Jan Aers Janssen en stelt zich mede tot borg”.
Genoemd als belending van “drij kleine mergen aen de Lege Steege, paalende oostw. de
gemeene str. Suijdw. Jacob van Haaff, westw. de wed. Jacob Jans in de Mortel, noordw. den
aencoper”…..(1760). Van dezelfde datum: “een stuck bouwland paalende oostw. Jacob van
Haaff, suijdw. Hendrick Aerts, westw. den noodweg en noordw. Jacob Coppes groot omtrent
anderhalve kleine mergen”.
1760 (3 april) “Martinus Voets en Johanna Maria van Elderom; Jacobus Voets en Hermijn
Hetterix; Gerades Voets en Catrijn Nergens; Martinus van Holten en Dorothea Voets allen
echtelieden; Gerret Ermers voogd van zijn minderjarige kinderen van Hendrina Voets, octrooi
verleend door L.F. de Raet, hebben verkocht aan Hendrick Aerts en Jenneke Reijnen
echtelieden een perceel bouwland groot ongeveer anderhalve kleine morgen grenzend oost
Jacob van Haaff en noord Jacob Coppes; een perceel bouwland groot ongeveer anderhalve
kleine morgen grenzend oost Willem Huijbers, zuid Jacob Coppes; een perceel bouwland
groot ongeveer drie kleine morgen grenzend oost Willem Huijbers, zuid Jacob Coppes”.
1761 (24 febr.) Johannes van Raaij en Peternel Loijschelders echtelieden hebben verkocht
aan Steven Reijnders en Johanna Alberts echtelieden een perceel bouwland groot ongeveer
een kleine morgen grenzend aan het erf van Jan Hugens; een perceel bouwland vijf kwart
groot grenzend aan het erf van Jan Hugens en de heer van den Hatert; een perceel
bouwland groot ongeveer een kleine morgen grenzend aan het erf van Hendrick Gerads en
Johanna Aerts. Jaarlijks belast met drie sester rogge aan Jacob van Haaff.
Op 3 apr. komen we de volgende belending tegen van Jacobus. Deze informatie is enerzijds
van belang om het “land” te kennen dat ze in eigendom hebben, maar ook om te weten wie
er nog in leven is of weduwe/weduwnaar zijn geworden. Of dat alleen de erven maar
genoemd worden als beide ouders zijn overleden.
“eenen weijcamp groot om dreij kleine mergen aen de Lege Steege gelegen palende oostw.
De Gemeene straat, suijdw. Jacob van Haaff, oostw. de wed. Jacob Jans in de Mortel en
noordw. Jacob
Coppes …”
1761. Jacob van
Haaff heeft inkomsten
van drie "sester"
rogge uit een kleine
mergen bouwland
onder Vierlingsbeek.
Van 26 febr. Jacob
van Haaff in qualiteit
als geauthoriseerd
curator over de
goederen van Joanna
van Stigt. Zie ook 12
september 1759.
Hieronder is de openbare verkoop beschreven van een aantal percelen land uit de
nalatenschap van zijn tante Mechtildis van de Wijenberg, de weduwe van Hendrik Rutten.
Deze Hendrilk is in de protocollen regelmatig terug te vinden als schout, schepen en
waarnemend landschrijver van Maashees en Vierlingsbeek. Dit kinderloze echtpaar laat na
de dood van Mechtildis een aanzienlijke erfenis na aan haar neven en nichten. Jacobus

8-9
treedt hier, mede namens alle erfgenamen op als “zaakwaarnemer”. Hieronder zien we dat
het om een aanzienlijk vermogen van bijna fl. 4600,- gaat (dat verkocht wordt).
Ontegenzeggelijk was er nog meer bezit, maar bleef dit vooralsnog binnen de
familiegelederen. Ik heb me te weinig in de familie Rutten verdiept om te weten of er naar
die kant van de familie ook nog een deel van de erfenis gaat. Hieronder worden de
verkoopvoorwaarden gedetailleerd beschreven en vervolgens komen de te verkopen
percelen aan de orde.
Protocol van 13 juni 1761: "Conditien en voorwaarden volgens dewelke soo praesenteren
Jacob van Haaff en consorten, als erffgenamen van den weduwe van Hendrick Rutten, in't
openbaar en aen de meestbiedende, ingevolge de daarvan gedaane publicatien en ten
overstaan van een Ed. en Agtb. gerigte van Vierlinxbeek te vercopen soodanige onroerende
goederen als hierna breeder gespecificeerd sullen werden;
-- De vercopers willen dese goederen vercopen met guldens ad 20 strs. het stuck,
goed holl. geld; ende sulx na hogen regten; sullende ijder hooge doen drij derselver guldens;
waarvan een deel bij de coopers of hoogers en de twee resterende derde deelen bij de
vercopers sullen genoten en geprofiteert worden;
-- De betaalinge der coopspenningen sal moeten geschieden aen hande van de
vercopers ende sulx in twee termijnen, namentlijk de helfte bij 't doen van transport en de
wederhelfte jegens St. Michiel (29 sept.);
-- De coopers sullen oock gehouden sijn voor hare beloofde coopspenningen te
stellen twee goede en suffisante borgen onder desen Ed. gerigte genoegsam gegoet en
geërft;
-- Wijders word geconditioneert, dat indien hier ijmand ligtvaardig insloeg, mijnde,
hoogde ofte onthoogde ende hij en conde ofte wilde dese conditien in alle haare deelen en
articlen niet voldoen; men het ten perck gebragte goed opnieuw sal laten afhangen op den
ligtvaardigen mijnder, hooger ofte onthooger met dadelijcke pandinge en parate executie
worden verhaalt;
-- Daar en boven reserveeren de vercopers aen haer, dat bij aldien de te perck
comende goederen hares bedunckens niet genoeg mogten comen te gelden, sij deselve
wederom sullen mogen optrecken, sonder aen ijmand te geven eenig gewinn ofte
hogenregten;
-- Op dese conditien sal tot onraat staan, op ijder pareceel een half tonne bier lijcoop,
voor de kercke-veilinge, kerck en armen ijder ses strs. voorts schout, schepenen,
landschrijver en affbunger hunne jura mitsgaders XLden penn. vest en opdragt, alles met
den gevolge ende aencleeven van dien; allen den welcken onraat door de coopers bij het
uijtbranden der keersse sal moeten werden betaalt, sonder daervoor ijets aen de beloofde
coopspenn. te mogen corten;
Eerstelijk. Een stuck bouwland, groot omtrent vijff kleine mergen; edog de mate
onbegreepen, en dus soo groot ende klein als hetselve op de Leeuw onder de Dingbanke
van Vierlinxbeek gelegen is; paalende eenersijds Johan van den Wijenbergh, andersijds Jan
Valx; vrij ende allodiael erve. Den pagter van dit erve word nog twee jaar mistregt vergunt;
waertegens den aencooper de pagt ad tien vatt per mergen sal te genieten hebben; en
geloopen sijnde op de summa van twee hondert taghentig gulden gemijnt bij Jan van den
Bosch, doet tien hoogens en geeft de voorhogen over. Opgetrocken! (Teruggenomen uit de
verkoop)
Tweedens. Een stuck deels weij- ten deelen bouwland; groot omtrent ses de halven kleine
mergen; de mate van dien onbegreepen en dus soo groot ende klein als hetselve in de
Spitten onder Grunningen ressort de Dingbanke van Vierlinxbeek gelegen is; paalende
eenersijds het Huijs ter Voort, andersijds Jan Ambrosius, vrij en allodiaal erve. Dit pareceel
heeft nog twee pachtjaar en van het weijland nog een jaar gereserveert, sijnde de
huerspenn. bij den cooper te trecken ad elf guldens.
Geloopen sijnde op de summa van seven hondert en twintig gulden, gemijnt bij Cornelis
Franssen doet vijftien hogen, en geeft de voorhogen over; Jan Jacobs doet tien hogens, den
13e doet denselven nog tien hogen. Opgetrocken! (Teruggenomen uit de verkoop)

8-10
Derdens. Een stuck bouwland, groot omtrent twee kleine mergen; de maate edog
onbegreepen en dus soo groot ende klein als hetselve onder de Dingbancke van Vierlixbeek
in de Windmortel gelegen is; paalende eenersijds Willem Huijbers, andersijds Jan Hugens,
vrij en allodiaal erve. De pagter van dit goed heeft nog twee jaar pagtregt in het selve,
sullende den aencooper daerjegens de pagt ad tien vatt per mergen te trecken hebben.
Gelopen sijnde op de summa van twee hondert negentig guldens gemijnt bij Willem Huijbers,
doet ses hogen en geeft de voorhogen over, deselve dag doet Jan Hugens vijff hogen,
deselve doet nog vijf hogens. Habet (= heeft het) en stelt tot borg Hugo Hugens.
Vierdens. Een stuck bouwland aen de Dellen gelegen, groot omtrent eenen kleinen mergen,
paalende eenersijds Jan van Breij, andersijds Hendrick van Gemert.
Nog anderhalf kleine mergen boven de Vennekes gelegen; paalende eenersijds Willem
Huijbers en andersijds wed. Jan Claasen, van beijden de maate onbegreepen en dus soo
groot ende klein als deselve onder de Dingbancke van Vierlinxbeek gelegen sijn, oock vrije
en allodiale erven; dit perceel stoppelbloot te ontfangen, de pagter van die twee percelen
heeft nog twee jaar pagtregt te goed sullende den aencoper daarvoor de pagt ad tien vatt per
mergen profiteeren;
Geloopen sijnde op de summa van negen en negentig gulden gemijnt bij Hendrick Aerts,
doet agt hogen en geeft de voorhogen over, Jacob Huijbers doet nog twintig hogens;
Hendrick Aerts doet vier hogens. Opgetrocken! (Teruggenomen uit de verkoop, maar op 21.
Januari 1763 wel verkocht)
Vijffdens. Een stuck weijland groot omtrent derdehalven kleine mergen, edog de mate als
hetselve onder de Dingbancke van Vierlinxbeek in't Hamerveen kennelijk gelegen is;
paalende eenersijds Hendrick Lovendaal en andersijds de Heer van Hatert; vrij en allodiaal
erf.
Gelopen sijnde op de summa van twee hondert en veertig guldens gemijnt bij Peter Huijbers,
doet tien hoog en geeft de voorhoog over, Albert van Driel doet ses hoogen, Peter Huijbers
doet vier hoogens. Den 1e juni doet Hermen Weg nog vier hoogens. Den 13e juni doet Peter
Huijbers een hoog, Hermen Weg doet een hoge, Peter Huijbers een hoge. Habet (hij heeft
het) en stelt tot borg Arnoldus Linssen.
Sesdens. Een huijs met aengelegen boomgard, groot omtrent twee kleine mergen, de maate
van dien onbegrepen en dus soo groot ende klein als hetselve onder den Dorpe van
Maashees kennelijk gelegen is, paalende oostw. aan de Heerstraat, suijden en westen
Johan van de Wijenberg ende noordw. Johannes Linnsen. Vrij en allodiaal erve.

8-11
Den huurder van dit goed heeft nog twee jaar aan huur voorbehouden; waertegens den
aencooper de bedongen huerspenningen ad 17 guldens 's jaers sal connen trecken;
Geloopen sijnde op de summa van twee hondert negentig guldens gemijnt bij Johannes
Linssen, doet tien hoogens en geeft de voorhogen over, Johannes Lemmen doet tien
hoogens. Opgetrocken! (Teruggenomen uit de verkoop)
Nadat dit perck veertien dagen hadde opengestaan, is de keersse van 's Heeren wegen op
voorn.de parceelen aengestooken en bij 't uijtbranden derselver aen voorn.de laatste
hoogers in voegen als vooren verbleeven.
Aldus gepasseert tot Vierlinxbeek den 13e juni 1700 een en't sestig ten overstaan van den
Hr. Scholtus Jan van den Bosch, Peter Vonck en Philip Rink; schepenen".
Acte van 20 juli 1761 "Op conditien ende voorwaardens nabeschreven soo hebben Jacob
van Haaff en consorten in de nalatenschap van de Wed. Hendrick Rutten in eenen vasten,
steedigen ende onverbreekelijcken erffcoop uijtter hand vercogt, gelijck deselve sijn doende
bij dese aen ende ten behoeven van Johannes Lemmen en Maria Vaaghs sijne huijsvrouwe,
die mede desen coop sijn accepteerende, mitsgaders haren erven, een huijs met
aengelegen boomgard en moeshoff en verdere app- en dependentien, groot omtrent twee
kleine mergen ... enz. gelegen onder den Dorpe Maashees, paalende oostw. de Heerstraat,
suijd- en westw. Johan van de Wijenberg ende noordw. Johannes Linssen, vrij ende allodiaal
erve uijtgesondert het contingent in de ordinaire gemeents lasten ende schattingen ende sulx
voor eene summa van vierhondert en sestig caroli guldens.
Den aenvang van voors. huijs en erve sal wesen bij het doen van opdragt, voorbehoudens
nogtans den jegenswordige huirder nog twee jaren huirregt; waertegens den aencooper de
bedongen huir sal profiteeren, sullende de vercopers gehouden sijn te suijveren de lasten en
schattingen tot en over den jaare 1700 sestig incluijs.
De betaalinge der coopspenningen sal moeten geschieden in handen van de vercoopers in
twee termijnen namentlijck d'eene helfte bij het doen van opdragt en de wederhelffte jegens
St. Michiel. enz. Aldus
gepasseert tot Vierlinxbeek
den 20e julij 1761".
Opnieuw verkoopt Jacob van
Haaff mede namens zijn
broer en zussen een stuk
bouwland, groot ongeveer 2
kleine morgen gelegen in de
Windmortel onder
Vierlingsbeek. Voor f 338,-
wordt Johan Hugens de
nieuwe eigenaar van dit land.
In hetzelfde transport dat voor
de Dingbank van Gennep passeert, wordt Peter Huberts en zijn vrouw eigenaar van een
weiland groot 3,5 kleine morgen in het Hamerveen onder Vierlingsbeek voor f 240,- plus 27
hoogen (f 81,-).
“Wij Borgemr. En schepen der stad Gennep doen cond en betuijgen hiermede dat voor ons
in eijgen persoon gecompareerd sijn Peter van Haaff en Beatrix Reijnders echteluijden en
dan Mechtildis van Haaff, geassisteert door Jan Bockmeulen en Jan Bockmeulen met
desselfs huijsvrouwe Hendrina van Haaff, ende Joanna van Haaff geadsisteert door Peter
van Haaff dewelcke comparanten verclaarden, in de beste forme regtens te constitueeren en
magtig te maacken haren broeder Jacobus van Haaff, woonagtig tot Vierlinxbeek om mede
in haar comparantens naemen te ontfangen alsulcke penningen als uijt de vercogte en van
haar comparantens tante heercomende goederen geprovenieert sijn respectieve onder Beek
en Maashees gelegen en daarvoor te doen cessie en opdragt gelijck sulx na costume locaal
vereijscht, verders dien aengaande alles te doen en te laaten, wat sij comparanten soude

8-12
connen, mogen of moeten doen alles met belofte van goedkeuring en indemnisatie in teeken
der waerheijt hebben wij dese ons stadssegel bedruckt en door onsen secretaris
onderteekenen laaten soo geschied. Gennep op heden den 23 e julij 1761 onderstond mij
present en was geteekent J. Haver secr.
"Compareerden Jacob van Haaff en Anna Mattheija Mollemans egteluijden, deselve mede
als volmagtiger van Peter van Haaff en Beatrix Reinders; egteluijden, Johan Bockmulen en
Hendrijn van Haaff mede egteluijden; Mechtelt en Johanna van Haaff uijt cragte van
constitutie gepasseert voor borgemeester en schepenen der stad Gennep in dato den 23 julij
1761, ons gerigtspersoonen in originali gebleeken en ten comptoire des Landschr. alhier
geregistreert, dewelke hebben gesteedigt, gevest en opgedragen aen ende ten behoeve van
Johan Hugens ende sijne erffen een stuck bouwland omtrent twee kleine mergen groot, den
mate van dien onbegrepen en dus soo groot ende klein als hetselve onder de Dingbancke
van Vierlinxbeek in de Windmortel kennelijk gelegen is, paalende eenersijds Willem Huijbers,
andersijds den aencooper, vrij en allodiaal erve ... enz. ende hebben comparanten het voors.
erve alsoo voor eene somma van twee hondert en negentig carolj. guldens en sestien
gedaane hoogens opgedragen en daarna met hand, halm en monde daarop verteegen als
regt was, soo is het vonnisse geweesen .... enz."
Het regt van de 40ste penn. groot fl. 8-9-0 is voldaan en betaald. Totale opbrengst is fl. 338-
0-0 en het transport is ondertekend door Jacob van Haaff q.q. en Anna Matheija Molmans
(nú van Haaff).
"Deselve hebben aan des H. Rigtershand gesteedigt, gevest en opgedragen aen ende ten
behoeven van Peter Huberts en Allegonda van den Staeij, sijne huijsvrouwe, mitsgaders
haren erffen een stuck weijland groot omtrent derdehalfen kleine mergen, de mate van dien
onbegreepen en dus soo groot ende klein als het selve onder de Dingbancke van
Vierlinxbeek in het Hamerveen kennelijk gelegen is, paalende eenersijds Hendricus
Lovendaal, andersijds den Heere van den Hatert, vrij ende allodiaal ... enz. ende hebben
voors. comparanten het voors. erve alsoo voor eene somma van twee hondert en veertig
caroli. guldens en seven en twintig gedaene hoogens opgedragen en daerna met hand, halm
en monde daerop verteegen als regt was soo dat het vonnisse gewesen is".
Het regt van de 40ste penn. groot fl. 8-0-8 is voldaan en betaald, waarna de akte door
dezelfde comparanten als hierboven is ondertekend. (24 juli 1761).

Verkoop van een huis in Maashees.
8-13
Jacobus van Haaff verkoopt namens alle erfgenamen van hun ouders (Willemina van de
Wijenberg en Wilhelmus van Haaff) een huis met aangelegen schuur, moeshof en
boomgaard, groot omtrent 1 kleine morgen, gelegen onder Maashees voor een bedrag van
fl. 850,- aan Jan Boumans. (Zie hieronder).
Ik heb niet de indruk dat dit huis door de “van Haaff’s zelf bewoond is, maar mogelijk werd
verhuurd. Aardig is ook om te zien dat de oom van Jacobus; Johan van de Wijenbergh en
Catharina Schaffers als erfgenamen voor de schepenen van de Heerlijkheid Broekhuizen,
waar ze kennelijk wonen, toestemming verlenen voor deze verkoop.
(24 juli 1761) "Compareerden Jacob van Haaff en Anna Mattheia Mollemans egteluijden,
deselve mede on qualitijt als volmagtiger van den Heer Scholtus Adolf Antoon Aerts en
Catharina Sijbers egteluijden, alsmede van Johan van den Wijenberg en Catharina Schaffers
mede egteluijden, uijt cragte van constitutie gepasseert voor schepenen der Heerlijkheid
Broekhuijsen van dato den 18e juni 1761 ons gerigtspersoonen in originali gebleeken en ten
comptoire des Landschr. alhier geregistreert, als ook als volmagtiger van Peter van Haaff en
Beatrix Reinders egteluijden, Johan Bockmulen en Hendrijn van Haaff mede egteluijden
Mechtelt en Johanna van Haaff, gepasseert voor Borgemeester en schepenen der stad
Gennep in dato den 23e julij 1761 gebleeken en geregistreert als boven, dewelcke aan des
H. Rigtershand hebben gesteedigt, gevest en opgedragen aen Jan Bouwmans, in qualitijt als
bloedmomboir ende ten behoeven van den onmundige Jan Peters Bouwmans en desselfs
erffen, een huijs met aengelegen schuer, moeshoff en boomgard en verdere app- en
dependentien, groot omtrent eenen kleinen mergen, soo groot ende klein als hetselve onder
den Dorpe Maashees gelegen is, paalende oostw. den Scholtus Adolf Antoon Aerts, westw.
de Heerstraat, suijdw. Willem Wanders en noordw. den gemeenen weg, vrij en allodiaal erve
voor eene summa van agthondert en vijfftig caroli guldens opgedragen en daarna met hand,
halm en monde daerop verteegen als regt was, soodat het vonnis geweesen is .... enz."
(In totaal levert deze verkoop zonder hogen fl. 850-0-0 op waarover het regt van de 40ste
penning, groot fl. 21-5-0 voldaan en betaald is op 20 juli 1761. Was getekend door Jacobus
q.q. en Anna Matthea).
De Hertogentoren of de Spijcker.
Al in december 1715 is “Juffr. Hermina Zeelen, wed. van de Heer Peter van Berchom voor
de helft eigenaar van den Hofstadt genaamt Den Spijcker mette daaromrent in’t Mackervelt
gelegen landerijen groot in t’ geheel negen mergen min een veerdel en 11 roeden”. Het
wordt dan getaxeerd op fl. 720.0.0.

8-14
In 1729 (27 juli) was de
Hertogentoren eigendom
van Johan van den
Wijenberg “uyt cragte van
gedane commerslag en
pandinge aan de goederen
van de Hoog Welgeboren
heere Francois Bernardts,
ende daarop volgende
voluntaire overgifte
gepasseert tot Vierlingsbeek
in den dato 10 maart 1729
aan des Gesubst. Rigters
hande heeft gestedigt,
gevest ende opgedragen
aan ende ten behoeve van
Johan van den Wijenberg
ende Theodora Hermans egteluijden mitsgaders hare erven, eerstelijck eenen Spijcker
genaamt ’s Hertogentoorn met een schuur, moeshoff en boomgaard met vijff mergen 1½
vierendeel lage weijden …en nog een vijftal stukken grond voor het totaal van fl. 1500,- en
200 hoogen.
Op 5 juli 1749 verkoopt Mattheus Zeelen aen en ten behoeven van den Weled. Heer P.
Vonck en Mejuffrouw Dina de Neeve, egteluijden een huijs den Spijker genaampt met
schuur, stallinge, baeckhujs en all ’t geene daerin aerd, muur en nagelvast is, item
aengelegen moeshoff, boomgaert en verdere app- en depentien groot omtrent anderhalve
kleine mergen plus nog twee stukken bouwland groot vijf kleine mergen daernaast gelegen,
de mate onbegrepen, gelegen onder Vierlinxbeek, suijd en westwaerts Peter Gerits, oost den
noodweg en noord de Gemeene Weg”. (Deze hertogentoren werd in 1739 door Jan de Beijer
getekend en vastgelegd. Zie fig.)
Deze verkoop moet de andere helft zijn die Zeelen nog in eigendom had. Joannes van de
Wijenberg en Catharina Schaffers verkopen op 24 mei 1762 namens alle erfgenamen hun
helft van dit huis en erf De Spijcker of Hertogentoren, met moeshof en boomgaard alsmede
een stuk weiland groot omtrent 5 kleine morgen en 1½ vierdel.
Tevens wordt dan nog een “liespas” verkocht onder Groeningen van twee kleine morgen,
een half vierdel en 6 roeden.
Koper van dit geheel is Jonker Johan Gerhard Adrian de Fournier en Freule Gertruda
Dorothea Wilhelmina de Durham. Dit alles voor het totale bedrag van fl. 1300,-.

8-15
Een maand eerder op 24 mei 1762 hadden Joannes van de Wijenberg en Maria Catharina
Schaffers hetzelfde onroerend goed, dat uit de nalatenschap van Jacobus van den
Wijenberg stamt, al overgedragen aan Jonker Fournier.
Deze verkochten op 5 augustus 1766 voor “Majesteits Souverainen Hove in ’t Hertoghdom
Gelre gestabiliseert binnen de stad Gelder” aan de Heer Frederick Gotthard van Durselen
“het adelijk goed en huijs den Spijcker ofte Hertoogen tooren geleegen tot Vierlingsbeek met
aengeleegen moeshoff, boomgaard en voordere ap- en depentien van dien voor een somme
van fl. 1300,- hollands ….”
De Voirt
Dit huis was het stamkasteel van de adellijke familie Van de Voirt. Het kasteel was
oorspronkelijk omgeven door een gracht en wallen. Bij het kasteel hoorden een aantal
bijgebouwen, waaronder de Spycker of 's-Hertogentoren. De Spycker was een jacht- en
opslaghuis van de Hertog van Brabant. Aan het einde van de 18e eeuw, toen het kasteel al
een tijdje leeg stond, raakte het gebouw in verval en begin 19e eeuw werd De Voirt
afgebroken. Alles wat ooit tot de Voirt behoorde is inmiddels verdwenen.
“Wij Burgemeester en Schepenen der stad Gennep, doen cond en betuijgen hiermede dat
voor ons gecompareerd zijn Hendrina van Haeff, huijsvrouwe van Frederick Bockmeulen
geadsisteert met haren man en dan Johanna van Haeff huijsvrouwe van Jacobus Janssen,
geassisteert als vooren dewelke verklaarden te constitueeren en magtig te maeken haren
comparantes broeder Peter van Haaff om soo veel haere portie aengaat te cedeeren, te
transporteeren en op te dragen den soo genante ’s Hertogentooren met sijn regt en
geregtigheijt gelegen onder Gruningen, Lande van Cuijck en daerbij alle hetgeene verder te
doen, wat sij comparantes selfs present sijnde, soude kunnen, mogen of moeten doen….”
(25 juni 1762)
"Compareerden Johan van den Wijenberg en Maria Catharina Schaffers, Jacob van Haaff en
Anna Mattheija Mollemans, Peter van Haaff en Beatrix Reijnders, deselve mede als
volmagtiger vanuijt cragte van constitutie gepasseert voor burgemeester en schepenen der
stad Gennep in dato den 25e juni 1762 ons gerigtspersoonen in originali gebleeken en ten
comptoire des Landschr. alhier geregistreert, Johan Friderich Bockmeulen en Hendrina van
Haaff; Jacobus Janssen en Johanna van Haaff alle egteluijden; item namens Mechtelt van
Haaff, dewelke aan
des H. Rigteershand
mede hebben
gesteedigt, gevest
en opgedragen aen
en ten behoeven
van Joncker Johan
Gerhard Adrian de
Fournier, Heere van
den Vrijen
Adelijcken Riddersits
Bellinghove
genaamt Barsdonk,
capitain in Staaten
Dienst en Freulin
Gertruda Dorothea
Wilhelmina de
Durham, eheluijden
ende haren erffen, een huijs den Spijcker of Hertogentooren genaamt, met aengelegen
moeshoff, boomgaerd en verdere app- en dependentien, als ook een stuck laag weijland
groot omtrent vijff kleine mergen en anderhalf vierdel,

8-16
Nog eenen liespass, groot omtrent twee kleine
mergen en een half veerdel en ses roeden de
mate edog onbegreepen en dus soo groot ende
klein als deselve onder Gruningen, ressort de
Dingbancke van Vierlinxbeek, kennelijck gelegen
sijn, paalende oostw. Jan Martens, westw. het
Huijs te Voort, suijdw. den gemeenen weg en
noordw. Christian Janssen, vrije en allodiale
erven .... enz. ende hebben comparanten mede
q.q. de voors. erven alsoo voor eene summa van
dartien hondert caroli. guldens opgedragen en
daarna met hand, halm en monde daarop
verteegen als regt was, soo dat het vonnisse
gewesen is. Aldus gepasseert tot Vierlinxbeek de
26ste juni 1700 twee en sestig ten overstaan van
den gesubst. scholtus Jan van den Bosch en
schepenen P. Vonck en J. Volkman".
"Compareerde Jacobus van Haaff, Mathea
Mollemans, eghteluijden voor haar selve en in
qualiteijdt als volmagtiger van N. Wegman en Meggel van Haaff eghteluijde ons regenten
bekent, P. van Haaff en Beatrix Reijnders eghteluijden en Johan Bockmeule en Hendrina
van Haaff eghteluijden en J. Jansse en Johanna van Haaff eghteluijden, dewelcke aan des
H. Rigters handt hebben gestedigt, gevest en opgedraagen aan ende ten behoeven van de
Heer P. Vonck en des selfs huijsvrouw Juffr. Dina de Neve, een stuck bouwland, groot
omtrent vijf kleijne mergen, edog de mate onbegreepen en dus soo groot ende klijn als
hetselve onder de Dingbanke van Vierlixsbeek op de Leeuw kennelijk gelegen is, paalende
eenerzijdts Jan van de Wijenbergh, anderzijdts Jan Valx, vrij en allodiaal erve .... enz. en
hebben comparanten het voorseijde erve alsoo voor een somma van drie hondert en eene
carol. guldens en drie en twintig hooge, opgedragen en daarnaa met hand en halm en
monde daarop verteegen als regt was, soo dat het vonnisse geweesen is, pro ut in communi
forma, zijnde ons scheepenen bij quitantie aan de Heer ontfanger M.W.G. Oijen sub dato
Grave den 4e jan. 1763, gebleeken dat het regt van den XVe penn. met de somma van fl. 9-
5-0 aan den Lande voldaan en betaalt is.
Aldus gepasseert tot Vierlinxbeek den 21e januari 1700 drie en sestig, ten overstaan van den
H. Scholtus Jan van den Bosch Philip Rink en Johan Volckman scheepenen.
(Totaal bedrag fl. 370-0-0 , ondertekend door alle hierboven genoemde familieleden en allen
kunnen dus schrijven!)
Op de lijst van degene aan wie op het Vaal op den 21 meij 1762 steekvelden uitgedeeld
zijn. (Ontginningsgronden waar plaggen gestoken kunnen worden) komt J. van Haef voor .
Het volgende protocol dat we in de archieven tegenkomen is de verkoop van een stuk bouwweiland,
groot omtrent 6,5 kleine morgen, gelegen in De Spitten onder Vierlingsbeek, aan P.
van den Bosch voor fl. 952,-
Op dezelfde dag "Compareerde Jacobus van Haaff, Mathea Mollemans eghtel. voor haar
selve en den eerste q.q. als volmagtiger van N. Wegman en Meggel van Haaff eghtel.,
vermogens Proc. in voorige acte geappliceert ons regenten bekent: P. van Haaff en Beatrix
Reijnders eghtel., Johan Bockmeulen en Hendriena van Haaff eghtel. en Jacobus Janssen
en Joanna van Haaff eghtel. dewelke aan des H. Rigters hand hebben gesteedigt, gevest en
opgedraagen aan en ten behoeven van P. van den Bosch en Anna Maria van Elst een stuck
ten deelen weij- ten deelen bouwland groot omtrent ses ten halve klijne mergen, de mate van
dien onbegreepen een dus zo groot en klijn als hetselve in de Spitten onder Greuningen,

8-17
ressort der Dingbancke van Vierlinxbeek kennelijck geleegen is, paalende eenerzijds het
Huijs ter Voort, anderzijds J. Ambrosius, vrij en allodiaal erve ... enz. en hebben
comparanten het voors. erve alsoo voor een somma van aghthondert en twee en dartigh
caroli guldens en veertig gedane hoogens opgedraagen en daar naa met hand, halm en
monde daarop verteegen als regt was, soodat het vonnisse geweesen is pro ut in communi
forma, sijnde ons scheepenen bij quitantie van den Heere ontfanger Mr. W.G. van Oijen sub
dato grave den 4e januari gebleeken, dat het regt vaan de XLste penn. met de somma van
23-16-0 aan den Lande voldaan en betaald is". (21 jan. 1763). (Akte is wederom getekend
door alle partijen en deze verkoop levert totaal 952-0-0 op.)
Ten derde werd op dezelfde dag het volgende stuk bouwland getransporteerd door dezelfde
comparanten als hiervoor, "dewelke hebben gesteedigt, gevest en opgedragen aan ende ten
behoeve van het corpus der armen alhier een stuck bouwland aan de Dellen gelegen, groot
omtrent eene kleijne mergen, paalende eenerzijds Jan van Bree, anderzijds Hendrik van
Gemert;
Nog anderhalve kleijne mergen boven de Vennekes geleegen, paalende eenerzijds Willem
Hubersen anderzijds de wed. Jan Claasen van beijde de maate onbegreepen enz. .... ende
hebben comparanten de voorseijde erve alsoo voor eene somma van twee hondert guldens
en seven gedaane hoogens opgedraagen en daar naa met hand, halm ende monde daarop
verteegen, als reght was, zoodat het vonnisse gegeven is".
De 80e penn. over deze koop, groot f 2-15-4 is voldaan en betaald. Aldus gepasseerd en
door alle comparanten ondertekend.
Hieronder is in een tabel gevangen wat er tussen juni 1761 en januari 1763 aan onroerend
goed door Jacobus en c.s. werd verkocht. Het merendeel komt uit de erfenis van Mechtildis
van de Wijenbergh en Hendrik Rutten, maar ook uit andere delen van de familie van de
Wijenbergh komt er bezit in handen van deze 5 kinderen.
Elk van hen zal zo z’n redenen hebben gehad om de verschillende percelen te gelde te
willen maken. Van Jacobus zou ik denken dat er het een en ander in de herberg “Het Hof
van Boxmeer” geinvesteerd wordt, maar rekeningen van een paar jaar later boren dit idee
eigenlijk de grond in. We zullen zien dat ondanks alle voorspoed die hen gebracht wordt door
vermogende ouders, grootouders, ooms en tantes, het hele vermogen langzaam als sneeuw
voor de zon verdwijnt.
Nog steeds kan ik mijn vinger er niet achter krijgen wat er nu werkelijk met dit kapitaal wordt
gedaan. Ik kan me echter steeds minder aan de indruk onttrekken dat er met geld gesmeten
is en dat er alles behalve op een economisch slimme manier mee omgegaan is. Wellicht dat
de weelde Jacobus naar het hoofd is gestegen? Wat wel duidelijk is dat er van de “uitgaven”
geen rekeningen zijn achtergebleven, hetgeen doet vermoeden dat het uitgavepatroon in de
consumptieve sfeer gezocht moet worden. Is Jacobus misschien aan de drank? Heeft hij de
dagelijkse verleiding niet kunnen weerstaan? Het zou niet de eerste kastelijn zijn die z’n
winst zelf opdrinkt.
Datum Omschrijving Gekocht door Prijs
1 13.06.1761 Stuk bouwland op de Leeuw van P. Vonck en Dina fl. 370,-
Hendrik Rutten en Mechtildis van de
Wijenbergh (5 kl. morgen)
de Neve
21.01.1763 Verkocht
2 13.06.1761 Wei- en bouwland in de Spitten van P. van den Bosch fl. 952,-
Hendrik Rutten en Mechtildis van de en Anna Maria
Wijenbergh (6,5 kl. morgen)
van Elst
21.01.1763 Verkocht
3 13.06.1761 Bouwland in de Windmortel van Johan Hugens fl. 338,-
Hendrik Rutten en Mechtildis van de plus zijn erven

8-18
23.07.1761 Wijenbergh (2 kl. morgen) Verkocht
4 13.06.1761 Bouwland aen de Dellen van Hendrik
Rutten en Mechtildis van de Wijenbergh
(1 kl. morgen) plus 1,5 morgen Boven
21.01.1763 de Vennekes. Verkocht
5 13.06.1761 Weiland in’t Hamerveen van Hendrik
Rutten en Mechtildis van de Wijenbergh
24.07.1761 (3,5 kl. morgen) Verkocht
6 13.06.1761 Huis met boomgaard onder Maashees
van Hendrik Rutten en Mechtildis van
de Wijenbergh (2 kl. morgen) (verhuurd
tot 1763)
20.07.1761 Verkocht
7
Huis met schuur, moeshof en
24.07.1761
boomgaard onder Maashees (1 kl.
mergen) Verkocht
8
Huis den Spijcker of Hertogentoren
onder Groeningen
24.06.1762 Verkocht
Onroerend goed wordt te gelde gemaakt.
Aan de armen
van Vierlingsbeek
Peter Huijberts en
Allegonda van
der Staaij
Joannes Lemmen
en Maria Vaaghs
Jan Bouwmans
voor zijn zoon
Jan Peter
Jonker de
Fournier
fl. 221,-
fl. 321,-
fl. 460,-
fl. 850,-
fl. 1300,-
Totaal fl. 4591,-
In twee jaar tijd wordt door Jacobus en zijn broer en zussen dus een gedeelte van hun
erfdeel afkomstig uit de nalatenschap van de familie te gelde gemaakt. Peter van Haaff en
zijn echtgenote Beatrix Reijnders, Mechtildis van Haaff, Hendrina en haar echtgenoot
Joannes Fredericus Bockmeulen en Joanna van Haaff, huisvrouw van Jacobus Janssen
zullen ongetwijfeld meegedeeld hebben. De totale opbrengst van bovengenoemd onroerend
goed is bijna fl. 4600,- , welk bedrag door vijven gedeeld zal zijn en per kind ruim fl. 900
gulden opleverde. Ze zijn allemaal bezig om een nieuw leven op te bouwen. Petrus, Joanna
en Hendrina hebben zich in Gennep gevestigd, Mechtildis is weer terug naar Goch, de
herkomststad van haar vader waar zij met Nicolaas Weghman trouwt en Jacobus drijft zoals
we al zagen samen met Anna Mathea en zijn schoonmoeder de herberg “Het Hof van
Boxmeer”.
Maar Jacobus heeft meer geld nodig! Met een hele serie geldleningen wordt het eigen
kapitaal vergroot, dan wel opgemaakt. Het is niet helder wat er met het geld gebeurt en het
wordt ook duidelijk dat er buiten dit verkochte land, nog het nodige over is, want bij veel
transporten komen we in de protocollen Jacobus als belending weer tegen. Een bewijs dat er
nog flink wat grond in eigendom over is.
Op 30 apr.1765 is “Jacobus doopheffer te Vierlingsbeek bij de doop van Caspar Sophia
Arnoldus z.v. Rabani Antonius Raab en Joanna Verdellen”. Samen met R.D. Caspar
Molmans vicarius in St. Anthonis (de zwager van Jacobus) en Maria Willems is zijn vrouw
Anna Mathia Molmans op 7 mei de loco meter bij de doop van de zoon van Martinus van
Berloo en Maria Josepha Voss.
Doopheffers bij de doop van Caspar, z.v. Joannes Molmans en Aleijdis Honsteijn te
Vierlingsbeek zijn Jacob van Haaff en Joanna Verdellen. (26 januari 1766).
Op 6 okt. van hetzelfde jaar wordt Jacobus als belendende eigenaar genoemd: “twee
parceelen weijland aen de Beekse Berg geleegen, onder Vierlinxbeek paalende oostw. De
kinderen Jan Deenen, noordw. Jan Remmen, zuijdw. Jacobus van Haaff en westw. de
erffgen. van wijlen de Heer Roeffs, groot ongeveer in het geheel vier en een halve kleine
mergen…” en op 31 dec. nogmaals een belending van “een parceel, groot ongeveer een en

8-19
een halven mergen, palende oostw. Den Nootwegh, westw. Jacob Coppes, zuijdw. Jacobus
van Haaff en noordw. Jacobus Huijbers”. …
Generale lijsten uit 1767 van dienstplichtigen die in rotten zijn verdeeld. Onder nr. 6
"Knodsenburg" (?) komt voor van Haef.
"Wij ondergeschreve eghteluijde Jacob van Haaff ende Anna Mathia Molmans bekenne wel
ende deughdelijck schuldigh te wesen aen Johannes Backers ende Mechtildis van Wijchen
sijne huijsvrouw een captael somma van vier hondert guldens Holl. van welckers
voorschreve somma wij debiteure jaerlijx beloven te betalen den behoorlijcke intrest tegens
drie guldens tien stuijvers procento in het jaer ende soo vervolgens van jaer tot jaer totter
volle ende effectuele restitutie tot welckers restitutie alltijd sal mogen ende oock moeten
geschieden van bijde sits een vierdendeel jaers voor den voorschindagh behoorlijck worden
gedenuntiert ende op geseijt ende op den 1e november 1700 acht en sestigh waeronder wij
verbijnde onse persoone en goedere ende als borge Johannes Dercks ende Andries Dercks.
Aldus gedaen tot Boxmeer den 1sten november een voor al en al voor een , een voor den
principael".
(Na- of bijschrift) "Bovenstaand capitaal van 300 guldens met den intreste van twee en een
vierdendeel jaars ten laste van Jacob van Haaff en Anna Matthea Molmans ehelieden, is mij
onders. ter presentie van Joseph Berens en Jacobus van Boekel als getuigen hiertoe
verzogt, dewelke dit neffens mij eigenhandig hebben ondertekent in dank voldaan. Boxmeer
den 10e febr. 1774". (Mogelijk hoort dit naschrift bij een andere lening, want de geleende
som en de rente zijn niet in overeenstemming met bovenstaande “ obligatie”.
Op te grote voet?
Na de verkoop van de Spijcker of Hertogentoren en het nodige land onder Vierlingsbeek, en
Maashees, begint Jacobus een aantal leningen af te sluiten. Eerst in nov. 1768 bij Johannes
Backers en zijn huisvrouw. Het betreft een kapitaal van fl. 400,- tegen een rente van fl.
3.10.0 per fl. 100,- per jaar.
Vervolgens op 4 november een lening van fl. 100,- bij Jacob Kersten en zijn huisvrouw. De
rente bedraagt ook fl. 3.10.0 per jaar en eenzelfde bedrag wordt op 20 februari 1768
nogmaals door Jacob Kersten verstrekt. In totaal lenen ze dus f 200,- voor fl. 7,- per jaar aan
rente.
Bij elkaar dient over deze fl. 600,- toch jaarlijks fl. 21,- rente te worden voldaan. Het is
werkelijk opmerkelijk hoeveel geld dit echtpaar genereert door enerzijds allerlei leningen af te
sluiten (waarvoor toch steeds de rente moet worden betaald) en anderzijds door de verkoop
van onroerend goed dat al dan niet via overerving aan de familie is gekomen. Naar het zich
laat aanzien wordt er op veel te grote voet geleefd of er worden geen inkomsten meer uit de
herberg gegenereerd. Gaat het economosch slecht? Het kan natuurlijk ook nog in het “Hof
van Boxmeer” wordt gestopt maar dan zou je daarvan toch wel bewijzen zien in de vorm van
rekeningen of iets dergelijks.
"Wij ondergeschreve bekenne wel ende deughdelijck schuldigh te wesen aan Jacob Kersten
ende Maria sijne huijsvrouw de somma van hondert guldens Holl. van welcke voorschr.
somma wij debiteure jaerlijx beloven te betalen den behoorlijcke intrest tegen drie gulden en
tien stuijvers procento in het jaer ende soo voorts van jaer tot jaer tot volle en effectuele
sertitutie toe welcke restitutie altijd sal mogen ende oock moeten geschieden van beijde sits
een vierdendeel jaers voor den voorschindagh behoorlijck worden opgheseijd ende sal den
eersten intrest vervallen wesen op den 1 augustus 1700 acht en sestigh.
Aldus gepasseert den 4 november 1767. Ondertekend door Jacobs. van Haaff en Anna
Matheija Molmans. Den intrest betalt tot het jaar 1773 toe".
Op 9 november 1767 is Anna Matthea Mollemans samen met zwager en schoonzus Petrus
en Joanna van Haaff te Gennep doopheffer bij de doop van Hermannus Matthias, zoon van

8-20
J.F. Bockmeulen en Hendrina van Haaff. (Zwager en zus van Jacobus).
"Wij ondergeschreve bekenne wel ende deughdelijck schuldigh te wesen aen Jacob
Kerstens ende Maria Rossen zijne huijsvrouw de somma van hondert guldens hollans van
welcke voorschreve somma wij debiteuren jaerlijx beloven te betalen den behoorlijcken
intrest tegens drie guldens tien stuijvers procento in het jaer ende soo voorts van jaer tot
jaer, tot volle ende effectuele restitutie toe welcke restitutie altijd sal en mogen ende oock
moeten geschieden van beijde sits een vierdendeel jaer voor den voorschijndagh behoorlijck
worden opgeseijd ende sal den eersten intrest vervalle wesen op den 1 januarius 1700 acht
en sestigh. Aldus gepasseert te Boxmeer den 20 febr. 1768".
1769 Als belending wordt genoemd: "westw. de Vennekes van Jacob van Haaff". (24 mei) en
op 2 sept. Jacob van Haaff geërfde van Boxmeer.
1771 (mrt.) Neef Riedijks debet (schuldig) aan mij J. van Haaff.
Den 1e mert 4 malder en 1/4 garst gemilt f 2- 2- 8
Den 9 mert 1/4 bier f 1- 0- 0
den 23e mert een oxhoofd bier f 6- 0- 0
den 25e mert gebrouwe en verteert f 1-16- 0
voor het bier thuis brengen f 0-12- 0
Totaal f 11-10- 8
Bierbrouwerij.
Ik neem aan dat Jacobus, geholpen door zijn schoonmoeder en zijn vrouw de herberg “Het
Hof van Boxmeer” exploiteert. Maar voor het eerst wordt hier gewag gemaakt van het feit dat
Jacobus evenals zijn vader zich bezighoudt met de bierbrouwerij. Kennelijk heeft hij een
eigen molen waarmee hij van gerst malt maakt. Neef Riedijks is kennelijk een aangetrouwde
neef van moederszijde waar het bier bezorgd wordt.
Een oxhoofd is een inhoudsmaat in de vorm van een groot vat, dat vroeger voor wijn gebruikt
werd. De maat wordt echter ook gebruikt voor azijn, bier, tabak en suiker.
We hebben hier dus met een groot vat (maarts) bier van doen dat door Jacobus is
gebrouwen en naar de tapperij van Riedijks wordt gebracht..
Dat de sterkere spiritualiën ingekocht moeten worden blijkt uit de onderstaande rekening.
Koffiebonen, kandij en suiker (dit laatste voor het brouwproces?) en veel
(kersen)brandenwijn wordt betrokken van een andere neef A.L. Strick. Wat een stang rapé
is? Misschien snuif? Want dat wordt in “stangen” verkocht.
Wat de neef-relatie is met beide heren Strick die hieronder hun rekening presenteren is mij
tot nog toe niet duidelijk. Waarschijnlijk dat dit via de Molmans kant verklaard kan worden.
Via de van Haaff-kant zijn er geen “Stricken” in beeld.
Neef J. van Haef debet (schuldig) aan A.L. Strick voor het volgende aen zijn Edl. gelevert in
1771 (sept.).
25 maart 25 1 can brandewijn, 11/2 p. coffeij boone f 1- 9- 4
30 maart 1 pond coffij boone, 1 p. bruijne candy f 0-10- 8
12 april 7 1/4 p. stang rapé f 1-19-14
15 ,, 1 pond kerssen f 0 - 6- 0
27 ,, 1 can brandewijn f 0-10- 8
2 junij 2 canne brandewijn f 1- 1- 0
2 ,, 2 canne brandewijn f 1- 1- 0
3 ,, 2 canne brandewijn f 1- 1- 0
21 julij 3 canne brandewijn f 1-10- 0
21 ,, 2 pond beste potsuijker f 0-11- 0

8-21
21 ,, 4 7/8 p. brootsuijker ad 6str. p.p. f 1- 9- 4
21 ,, 1 loot nootemuscaat f 0- 8-18
21 ,, 1 pond kerssen f 0- 6- 0
21 ,, 2 canne brandewijn f 1- 0- 0
Totaal f 13- 7- 2
Reekening van geleeverde waaren ten diensten van Neef J. van Haef alhier die debet
(schuldig) is aen d' erfgenamen van C. Strick. (24 jan 1772)
1768 Den 2e januari blijft neef bij afreekening debet
3 paer wanten - -
1 febr. 1/2 pond thee[boe]
f 1- 5- 0
2 pond coffijboone
f 1- 2- 0
18 mert 1 vat azijn
f 3-16- 0
1 kinnetje zeep (kinnetje= 29,6 liter)
f 6-15- 0
22 mert op coffijboone debet f 0- 1- 0
24 meij 1 kinnetje beste Amst. seep f 7- 0- 0
1 junij 2 pond coffijboone
f 1- 0- 0
2 canne brandewijn
f 0-19- 0
2 beste leege azijnskintjens
f 0-18- 0
3 junij 5 pond min 2 loot brootsuijker
f 1- 9-10
2 pond aen beste potsuijker
f 0- 9- 0
6 pond candeijsuijker
f 2- 5- 0
2 pond beste candeij
f 0-16- 0
1/8 p. caneel, 1/8 p. kruidnagel
f 1-14- 0
1/8 p. foelie, 1/8 p. peper
f 2- 4- 0
1/4 pond noote muscaat
f 1- 1- 0
6 pond rijst
f 0-12- 0
4 pond coffijboone
f 2- 0- 0
5 1/2 kan brandewijn
f 2-12- 4
29 junij 1 1/2 p. gecoleurt gaeren f 1- 4- 0
26 aug. 1 kinnetje seep f 6-18- 0
18 oct.
1769
1 kinnetje azijn f 1-18- 0
6 meert 6 1/4 p. hollanse caes
f 1- 0- 4
21 april 2 bossen greijne enkele latten f 2- 8- 0
8 meij 1/2 kinnetje seep f 3- 8- 0
19 julij 1/2 kinnetje beste Amst. seep f 3-10- 0
4 sept.
1770
1/2 kinnetje seep f 3- 5- 0
16 sept. 5 7/8 p. brootsuijker
f 1-13-12
1 1/2 p. coffijboone f 0-18- 0
3 oct. 4 pond stang snuijf f 1- 1- 3
1 pond coffijboonen f 0-12- 0
24 oct.
1771
3 1/2 p. stang snuijf f 0-18- 6
6 jan. 2 1/4 kan brandewijn
f 1- 3-10
5 p. en 6 loot brootsuijker
f 1-11- 2
3 1/4 kan brandewijn
f 1-14- 2
2 pond keersse
f 0-12- 0
2 1/4 kan brandew. en 1 p. coffijboone
f 1-15-10
Nogh aen waren bijeengetrocken
f 3- 3-10
9 jan. 4 1/8 pond stang snuijf f 1- 1-12
13 jan. 6 dosijn lange, 6 dosijn keulse pypen f 0-18- 0

8-22
31 jan. 2 kanne brandewijn f 1- 1- 0
2 febr. 2 kanne brandewijn f 1- 1- 0
5 5/8 pond brootsuijker f 1-16-10
2 p. keersse en 4 loot Curasouwapp f 0-12-12
3 febr. 4 1/8 pond stang snuijf f 1- 1-12
6 febr. 2 kanne brandew., 1 1/2p. coffyboone f 1-19- 0
9 febr. 4 kanne brandew., 1 p. candeij f 2-10- 0
2 p. keersse, berijtsel en coffyboone f 1-15- 8
2 kanne brandewijn f 1- 1- 0
5 1/2p. en 2 loot brootsuijker f 1-16- 4
10 febr. 2 kanne brandewijn f 1- 1- 0
11 febr. 2 kanne brandewijn f 1- 1- 0
12 febr. 1 1/2 pond coffijboone f 0-18- 0
2 p. en 10 loot beste rontvis f 0- 6- 6
4 pond keersse f 1- 4- 0
13 febr. 2 kanne brandewijn f 1- 1- 0
2 loot bereijtsel en 4 3/8p.rontvis f 0-17- 8
15 febr. 15 1/8 pond hollanse caes f 3- 0- 8
1 pond bruijne candeij, coffyboone f 0-19- 0
11 mrt. 4 1/4 holl. Caes f 0-17- 0
17 mrt. 1 pond candeij en 2 p. rijst f 0-12- 8
1 pond kerssen f 0- 6 - 0
Totaal generaal f 105-11-14
Den 18e meert 1768 ontfange een leeg azijnvat en een leeg seepkintie fl. 0-18-0 en op 1
juni ontfange een wissel op Amsterdam groot 7 guldens waer op gegeven 70 gulden, dus
over ontfangen fl. 6-0-0.
Den 9e januari 1771 ontfangen fl. 6-4-0. Den 24e januari 1772 met night van Haef
afgerekent, waerop wij debet waere fl. 34-3-0 ". (In totaal nu afgelost fl. 47-5-0, waardoor er
nog fl. 58-6-12 verschuldigd is.)
Inmiddels zijn we een kleine 10 jaar verder en zien we dat Jacobus opnieuw een hele serie
onroerend goed onder de hamer laat brengen om aan de meestbiedende te verkopen. Eerst
worden de voorwaarden en condities uitvoerig weergegeven maar die zijn hier weggelaten.
Hierna komen de verschillende “percelen” aan bod. De definitieve verkopen zien we later
terugkomen.
"Conditien ende voorwaardens volgens welke zoo praesenteerd Monsr. Jacobus van Haaff in
het openbaar en aan de meestbiedende ingevolge daarvan gedaane publikatien en ten
overstaan van den Edelen en Agtbaare Gerigte van Vierlinxbeek te vercoopen zoodaanige
onroerende goederen aals hieronder deesen dorpe en Dingbanke voors. geleegen zijn en
hier naar breeder gespecificeerd en gepresenteerd zullen werden. (1772)
Eerstelijk een huijs, schuur, bomgaard en moeshoff groot ongeveer ruijm eenen kleijne
mergen de maate van dien onbegreepen en dus zoo groot ende kleijn als deselve binnen
deese dorpe van Vierlinxbeek gelegen is, paalende oost en zuijdw. de gemeene straaten,
noordw. Jacobus Huijbers en westw. de vercoopers en jaarlijx inkoomende van Martien
Jetten eenen halven sijster rogge en voor huur van de Hr. Beekman op Passchen des jaers
1773 de somma van f 64-0-0 guldens en ook vrij allodiaal erve ... enz.
Geloopen zijnde op eene summa van dartien hondert en vijf guldens gemeijnt bij Jan van
den Bosch en doet vijfftig hoogen en geeft zijne voorhoogen over.
Den 4e martij doet Christiaan Claassen nog twintig hoogen, den 8e maert doet denselve nog
dartig hoogen.
Tweedens een hoffplaats groot ongeveer eenen kleijne mergen en dus zoo groot ende kleijn

8-23
als denselven binnen dese dorpen voors in zijne heggen gelegen is, paalende oost en
noordw. de gemeene straaten, zuijdw. Hermanus Toebarts en westw. de Heer Lom, belast
jaarlijx aan gemelte Heer Lom met vier sijster rogge, voorders vrij allodiaal erf ... enz.
Geloopen zijnde op eene summa van twee hondert en twintig guldens gemeijnt bij Johannes
Dirks en doet vijfftien hoogen en geeft zijne voorhoogen over.
Derdens een parceel bouwland groot ongeveer vier en eenen halven kleijne mergen de
maate van dien onbegreepen en dus zoo groot ende kleijn als deselve binnen deesen dorpe
geleegen is, paalende zuijdwaarts de gemeene straat, westw. Hendrik Arts, noordw. Jacobus
Huijbers en oostw. de verkoopers vrij allodiaal erv ... enz.
Geloopen zijnde op eene summa van neegen hondert en vijftig guldens gemeijnt bij Jan van
den Bosch en doet tien hoogen en geeft zijne voorhoogen over.
Het huijs, bomgaard, hoff en schuur en dit voorst. bouwland bij Christiaan Claassen uijt de
hand gekogt zaamen voor de summa van f 2900 guldens.
Vierdens een weijde over de Beeksche Berg geleegen groot ongeveer vijff kleine mergen en
dus zoo groot ende kleijn als deselve geleegen is, paalende oost en zuijdw. de Heer Lomm,
noordw. Christiaan Claasen en westw. de straat, welke jaarlijx heeft inkomende van Jan
Steevens drie sijster rogge en trekt aan pagt van Gerrit Claassen op kersmis 1772, 25
guldens en belast aan de erven Peter Gerrits met drie gelijke sijsters rogge, voorders vrij en
allodiaal erv .... enz.
Geloopen zijnde op eene summa van duijsent en twintig guldens gemeijnt bij Johannes
Claassen en doet ses hoogen. Deselver doet nog ses hoogen nog aen hoogen en geeft zijne
voorhoogen over. Martien Martens nog twintig hoogen, denzelven doet nog tien hoogen. Den
9e martij doet Helliger Helligers nog sestien hoogen. Gekogt uijt de hand voor 1268 guldens
bij Helliger Heilligers.
Vijffdens een parceel bouwland aan den Sprokkel geleegen, groot ongeveer ander halven
kleijne mergen, paalende oost en zuijdw. de gemeene straaten, westw. Jacob Coppes en
noordw. ?? jaerlijx belast met een Beekse malder rogge aan de Heer Peter Vonck.
Sesdens een weijde de Vennekus genaamt, groot ongeveer drie kleijne mergen min vier
roeden en dus zoo groot ende kleijn als beijde deselvee onder deesen Dorpe van Vierlinxbeek
geleegen zijn en zullen coopers tot pagt van Gerrit Classen trekken op kermis 1772,
15 guldens, paalende oostw. de gemeene straat, noordw. Hermen Wegh en de wed. Dirck
van den Wollenberg, westw. Hendrik Arts en zuijdw. Jacobus Huijbers, voorders beijde ook
vrij allodiaal erven .... enz.
Geloopen zijnde op eene summa van drie hondert guldens gemeijnt bij Gerrit Claassen en
doet vijf hoogen, denzelve doet nog drie hoogen en geeft zijne voorhoogen over.
Den 2e martij doet Hendrik Arts nog vijff hoogen, den 3e dito doet denselven nog vijff
hoogen. Deese parceelen door Hendrik Aerts en Jenneke Reijnen, egteluijden, uijt de hand
gekogt voor de summa van 360 guldens."
Onderstaande transporten zijn op z’n minst vreemd te noemen.
In akte 1 verklaart Jacobus op 26 febr. 1772 voor schout en schepenen van de Dingbank
van Vierlingsbeek toe te staan dat Johanna van Haaff en Jacobus Janssen (zijn zus en
zwager) een stuk bouwland (groot 2 kleine morgen) en de helft van een weiland, genaamd
De Vennekes (groot 3 kleine morgen min 4 roeden) op 23 oktober 1771 aan Jacobus
Rodermans en zijn vrouw Allegonda van Maane hebben verkocht voor f 330,- .
Dit is een ander deel van de Vennekes dan de helft die Jacobus afzonderlijk heeft verkocht.
Waarschijnlijk is hiermee het gehele perceel in andere handen overgegaan.
In een protocol van dezelfde datum (akte 2) verklaren Jacobus Rodermans en Allegonda van
Maane, wed. van Hermanus Rodermans, dat zij de betreffende percelen hebben gekocht
van Johanna van Haaff en Jacobus Janssen en dat Jacobus van Haaff, broeder van voors.
Johanna van Haaff, volgens acte van vernaderinge (zou dit acte van verzoening kunnen
zijn?) van dato den 26e febr. 1772 de boven gemelde goederen heeft vernadert, waarna ze
verklaren bereid te zijn het gekochte over te dragen op Jacobus van Haaff en zijn vrouw
Anna Matthea Molmans.

8-24
Rodermans en zijn echtgenote fungeren hier dus als een soort doorgeefluik, zeker als op 28
febr. 1772 een acte passeert waarbij Rodermans en zijn vrouw het betreffende onroerend
goed doorverkopen aan Jacobus van Haaff.
Waarom zijn zus en zwager niet rechtstreeks aan Jacobus verkopen is mij een raadsel.
Waren ze soms gebrouilleerd? Draait Jacobus hier de verkoop door zijn zus terug?
Waarschijnlijk is Johanna van Haaff via een erfenis in het bezit gekomen van genoemd
onroerend goed en moet e.e.a gaan aansluiten bij het deel dat Jacobus van Haaff kennelijk
in zijn bezit heeft of had. Want hij verkoopt op 17 april 1772 een weide De Vennekes aan
Hendrik Aerts. Kijk maar of u er zelf brood van kan bakken.
(Akte 1) "Wij Jan van den Bosch gesubst. Scholtus, Peter Vonck en Johan Volckman
schepenen der Dingbanke van Vierlinxbeek doen hiermeede te weeten dat voor ons gecompareert
is Jacobus van Haaff, zijnde een volle broeder van Johanna van Haaff getrouwt met
Jacobus Janssen en verklaarde na de Cuijksche Landregten te beschudden en vernaderen
een stuck bouwland ongeveer twee kleine mergen groot en de helfte van een parceel
weijland de Vennekes genaamt, in het geheel ongeveer drie kleijne mergen min vier roeden
groot, beijde vrije allodiaale en onder Vierlingsbeek gelegene erven als gemelte Jacobus
Janssen en Johanna van Haaff Egtelieden volgens coops contract van dato den 23e october
1771 aen Jacobus Rodermans en Allegonda van Maane wed. van Hermanus Rodermans,
hebben verkogt en ten gevolge van dien op den 26e november des afgeloopen jaars 1700
en een en seventig getransporteerd voor eene summa van drie hondert en dartig guldens, in
alle manieren te voldoen zoals de voors. Jacobus Rodermans en Allegonda van Maane
gehouden zouden zijn geweest te doen.
Vorders te behooren, versoeckende den comparant, dat hiervan insinuatie met overgifte van
copie mag worden gedaan aan Jacobus Rodermans en aan Allegonda van Maane als
coopers om zig daar na te reguleeren.
Aldus gepasseerd tot Vierlinxbeek den 26e febr. 1700 twee en seventig, ter warer oirconde
hebben wij gerigtspersoonen voornoemt deeze beneffens den comparanten met onse
gewoone signatuuren bekragtigt ende meede door onsen Gesubst. Landschrijver laaten
contasigneeren.
Was geteekent Jan van den Bosch, P. Vonck, J. Volckman, Jacob van Haaff . Mij present P.
Rink gesubst. Landschr.
(Akte 2) "Wij Jan van den Bosch gesubst. Scholtus, Peter Vonck en Johan Volckman,
schepenen der Dingbanke van Vierlinxbeek, doen hier meede te weeten dat voor ons
gecompareerd zijn Jacobus Rodermans en Allegonda van Maane wed. van Hermanus
Rodermans geadsisteerd met de voors. Jacobus Rodermans te kenne geevende dat zij
comparanten vermogens coops conditien van dato den 23e october 1771 van Jacobus
Janssen en Johanna van Haaff echteluijden hebben gekogt en door deselve ten gevolge van
dien coop voor eene summa van driehondert en dartig guldens vrij geld den 26e novembris
1771 aan hun comparanten is getransporteerd een stuck bouwland ongeveer twee kleijne
mergen groot en de helfte van een parceel weijland de Vennekus genaamt in het geheel
groot drie kleijne mergen min vier roeden beijde vrij allodiaale en onder Vierlinxbeek gelegen
erven breeder in de voors. coopsvoorwaarde en acte van transport vermeld.
Dat Jacobus van Haaff, broeder van voors. Johanna van Haaff getrouwt aan gemelte
Jacobus Janssen, volgens acte van vernaderinge van dato den 26e febr. 1772 de boven
gemelte goederen heeft vernadert als breeder bij voors. acte van vernadering waarvan
vermeld is en verklaarden zij comparanten voor ons Gerigtspersoonen in de boven gemelte
vernaderinge te consenteeren en berijd te zijn hun verkreegen regt en eijgendom tot de
gelibelleerde goederen aan voorn. Jacobus van Haaff en deszelfs huijsvrouw te cedeeren en
transporteeren mits dat deselve zig onderwerpen aan den inhoude van het voors.
coopscontract. Aldus gepasseerd te Vierlinxbeek den 26e febr. 1772, ter waarer oirconde
hebben wij gerigtspersoonen voornoemd deeze beneffens de comparanten met ons
gewoone signaturen bekragtigt ende meede door onsen gesubst. Landschr. laaten
contrasigneeren.

8-25
Was geteekend: Jan van den Bosch, P. Vonck, J. Volckman, Handmerk X van Jacobus
Rodermans, Handmerk + van Allegonda van Maane wed. van Hermanus Rodermans en P.
Rink gesubst. Landschrijver".
(Acte 3) "Compareerden Jacobus Rodermans en Allegonda van Maane wed. van Hermanus
Rodermans geadsisteerd met den voors. Jacobus Rodermans, dewelken verklaarden
ingevolge acte van vernadering van Jacobus van Haaff van dato den 26e febr. 1772 en op
gevolgde acte van consenteringe van de comparanten, van dato meede den 26e febr. 1772
beijde ten overstaan van die van den van deesen Gerigte gepasseerd, aen des gesubst.
Rigtershand tr hebben gesteedigt, gevest en opgedraagen aan ende ten behoeven van
Jacobus van Haaff en Anna Mattija Mollemans EL. mitsgaders hunne erven een stuck
bouwland ongeveer twee mergen groot, paalende oost en zuijden de getransporteerdens,
noordw. Jacobus Huijbers en west Hermanus Wegh, item de helfte van een parceel weijland
de Vennekus genaamt in't geheel ongeveer drie kleijne mergen groot palende oost de
gemeene Heirstraat, noorden Hermen Wegh en de wed. Dirck van de Wollenbergh beijde
onder den Dorpe van Vierlinxbeek geleegen en beijde vrije allodiaale erven, in dier voegen
als de gemelde goederen door Jacobus Janssen en Johanna van Haaff EL aan hun
comparanten op den 26e november des jaars 1771 zijn getransporteerd en opgedragen en
hebben de comparanten de voor gespecificeerde goederen alsoo voor eene summa van drie
hondert en dartig guldens, voor hoedanige summa deselve aan hun comparanten op den
voors. 26e november 1771 zijn getransporteerd, opgedragen en daarna met hand, halm en
monde daarop vertegen als regt was, zoo dat het vonnisse geweesen is dat de comparanten
mitsgaders hunne erven van de voors. onroerende goederen onterft ende ontgoed zijn, nu
ende ten eeuwigen dage zonder eenig regt off toezeggen daaraan meer te behouden ende
dat Jacobus van Haaff en Anna Mattija Molmans EL, mitsgaders hunne erven daaraan geërft
en gegoed zijn, vast steedig en ervelijk, geevende zij comparanten aan gemelde Jacobus
van Haaff en Anna Mattija Molmans EL, over al hun regt als zij comparanten bij voors. acte
van transport van dato dem 26e november 1771 verkreegen hebben ende is ons
gerigtspersoonen bij quittancie de dato Grave den 27e dezer, gebleeken dat het regt van den
andermaligen 40e penning met eene summa van fl. 8-5-0 aan den Lande is voldaan.
Aldus gepasseerd te Vierlinxbeek den 28e febr. 1700 twee en seventig ter waarer oirconde
hebben wij onderschr. subst. Schout en
schepenen deeze beneffens de comparanten
met onse gewoone signaturen bekragtigt en
meede door onsen gesubst. Landschrijver P.
Rink laaten contrasigneeren".
Het eindresultaat is dat Jacobus nu voor fl. 330,-
eigenaar van een stuk grond en de weide De
Vennekes is geworden dat eerder aan zijn zus
en zwager toebehoorde.
Hieronder zien we de definitieve verkoop door
Jacobus van Haaff van een perceel weiland
(over de Beekse Berg en groot 5 kleine morgen) aan Heijliger Heijligers en Petronella
Dekkers voor een bedrag van f 1268,-. (in tabel hierboven is dit transport ook al vermeld).
Op 13 maart 1772 zien we dat Jacobus van Haaff en Anna Mattija Molmans, echtelieden
voor f 360,-- verkopen aan Hendrik Aerts en Jenneke Reijnen, echtelieden een perceel
bouwland genaamd “den Sprockel”, groot ca. 1 ½ kleine mergen, grenzend oost en zuid de
gemene straat en west Jacob Coppes. Jaarlijks belast met een Beekens malder rogge aan
Peter Vonck; ten tweede een weide genaamd “de Vennekis”, groot ca. 3 kleine mergen bij
Vierlingsbeek, grenzend oost de gemene straat, noord Hermen Wegh en weduwe Dirk van
den Wollenberg, west Hendrik Arts en zuid Jacobus Huijbers.

8-26
"Op conditien ende voorwaardens zoo hebben Jacobus van Haaff en Anna Mattija Molmans
egteluijden, in eenen vasten steedigen en onverbreekelijken erffcoop uijtterhand vercogt
gelijk deselve zijn doende bij deesen, aen ende ten behoeven van Heijliger Heijligers en
Petronella Dekkers egteluijden, mitsgaders hunne erven een parceel weijland over de
Beeksche Berg gelegen, groot ongeveer vijff kleijne mergen en dus zoo groot ende kleijn als
deselve gelegen is, paalende oost en zuijdw. de Heer Lomm, noordw. Christiaan Claassen
en westw. de straat. En heeft jaarlijx inkomende van Jan Steevens drie sijster rogge en
belast jaerlijx aen de erven Peter Gerrits met drie gelijke sijster rogge, voorders vrij allodiaal
erf. Weijders met zodaanige heggen en haagen inne en uijtweegen, item regten en
geregtigheeden als van oudts ende met regt daertoe zijn specteerende ende sulx voor eene
summa van twaalf hondert acht en sestig caroli guldens.
Den aanvang van voors. weijde zal weesen op St. Petri ad Cathedram des aenstaende jaars
1773, waerbij den cooper den pagt sal genieten van Gerrit Claassen.
De betaalinge der beloofde coopspenningen zullen coopers gehouden zijn te doen aan
hande van de vercoopers en wel twee hondert guldens bij doen van opdragten, het resteerende
bij off op St.Jan deeses jaers 1772. De verkoopers neemen verders aen te betaalen
de lasten en schattingen tot en over den jaare 1772 incluijs.
De coopers neemen aen te betaalen den 40e penn. vest en opdragt alls met den gevolge en
den cleeve van dien, zonder daervoor iets aen haar belooffde coopspenningen te moogen
korten.
Aldus gepasseerd tot Vierlinxbeek den 13e martij 1700 twee en seventigh, ter waarheijd der
oirconde hebben wij verkoopers ende koopers dese met onse gewoone signature bekragtigt"
"Compareerden Jacob van Haaff en Anna Mattija Molmans echteluijden dewelken aen des
Gesubst. Rigtershand hebben gesteedigd, gevest ende opgedraagen aen ende ten
behoeven van Christiaan Claassen en Elisabet Stevens echteluijden mitsgaders hunnen
erven,
Eerstelijk een huijs, schuur, moeshoff en bomgaard groot ongeveer eenen kleinen mergen,
paalende oost en zuijdw. de Gemeene Wegh en noordw. Jacobus Huijbers, westw. de
vercoopers en heeft jaarlijx inkomende van Martinus Jetten eenen halven seijster Rogge,
Tweedens Een parceel bouwland groot vier en eenen halven kleijne mergen paalende
zuijdw. de Gemeene Straat, westw. Hendrik Aerts en noordw. Jacobus Huijbers, de maate
van beijde onbegreepen en dus zoo groot ende kleijn als beijde deselve binnen deze dorpe
van Vierlinxbeek geleegen zijn, beijde
vrij en allodiaal erven, ... enz. en
hebben de comparanten de voors.
goederen alsoo voor eene summa van
twee duijsent en negenhondert caroli
guldens opgedraagen en daerna met
hand, halm en monde daerop verteegen
als regt was, soo dat het vonnisse
gewesen is, zijnde ons schepenen bij
quitantie van den Heere ontfanger Mr.
W.G. van Oijen, de dato Grave den 17e
april 1772 gebleeken, dat het regt van
de 40ste penn. met eene summa van f
72-10-0 aen den Lande voldaen en
betaald is.
Aldus gepasseerd te Vierlinxbeek den 22e april 1700 twee en seventig, ten overstaan van
Jan van den Bosch; Gesubst. Scholtus, Peter Vonck en Johan Volckman, schepenen".
"Deselven hebben gesteedigt, gevest ende opgedraagen aen en ten behoeven van Heijliger
Heijligers en Petronella Dekkers; egteluijden, mitsgaeders hunne erven een parceel weijland
groot ongeveer vijff kleijne mergen, de maete van dien onbegreepen en dus zoo groot ende
kleijn als deselve over de Beeksche Berg onder de Dingbancke van Vierlinxbeek kennelijk
gelegen is, paalende oost en zuijdw. de Heer Lom, noordw. Christiaan Claassen en westw.

8-27
de Gemeente Straat; jaerlijx belast aen de erffgen. van wijlen Peter Gerrits met drie seijster
Rogge en heeft daer en teegen weederom drie seijster Rogge inkomende jaarlijx van Jan
Steevens, voorders vrij allodiaal erv ... enz. en hebben de comparanten het voors. parceel
Lands alsoo voor eene summa van twalfhondert acht en sestig caroli guldens opgedragen ...
enz."
"Nogh hebben deselve gesteedigt, gevest ende opgedragen aen en ten behoeven van
Hendrik Aerts ende Jenneke Reijnen, echteluijden, mitsgaeders hunnen erven,
Eerstelijk een parceel bouwland den Sprockel genaemt, groot ongeveer anderhalve kleijne
mergen, paalende oost en zuijdw. de Gemeene Straat, westw. Jacob Coppes, belast jaarlijx
aen de Heer Peter Vonck met een Beeks malder Rogge,
Tweedens een parceel weijland de Vennekis genaemt, groot ongeveer drie kleijne mergen
min vier roeden, gelegen bij deesen dorpe Vierlinxbeek, paalende oostw. de Gemeene
Straat, noordw. Hermanus Wegh en de wed. Dirck van de Wollenbergh, westw. de getransporteerden
en zuijdw. Jacobus Huijbers, de maate van beijde onbegreepen ... enz. en
hebben de comparanten de voors. goederen alsoo voor eene summa van drie hondert en
sestig caroli guldens opgedraagen en daarna met hand, halm en monde verteegen ... enz."
(13 mrt. en 22 apr. 1772)
Datum Omschrijving koper Prijs
1 22.04.1772 Huis, schuur, boomgaard en naar Christiaan fl. 2900,moeshof
binnen Vierlingsbeek (ruim Claasen en
1 kleine morgen, verhuurd aan Hr. Elisabeth
Beekman) , een Hoffplaats, 1 kl.
morgen onder Vierlingsbeek en een
stuk Bouwland, 4,5 kleine morgen
onder Vierlingsbeek
Stevens
2 22.04.1772 Weide over de Beeksche Berg, 5 kl. naar Heiliger fl. 1268,morgen.
Door Gerrit Claasen gepacht Heiligers
3 17.04.1772 Bouwland aan de Sprokkel, 1,5 kl. Hendrik Aerts fl. 360
morgen plus een weide De
en Jenneke
Vennekes, 3 kl. morgen onder
Vierlingsbeek. Door Gerrit Classen
gepacht
Reijnen, echtl.
Totaal fl. 4528,-
Een en ander overziend, kunnen we vaststellen dat de inkomsten uit de hierboven
genoemde verkopen opnieuw ruim fl. 4500,- zijn waarvan dan fl. 330,- af gaat om de verkoop
van zijn zus te “neutraliseren”. De verkoop van de hieronder genoemde vijver (die we
kadastraal hebben kunnen duiden) levert slechts een extra fl. 20,- op.
1772 (april) Neef Riedijcks debet (schuldig) aan mij J. van Haaff.
In de mert 4 malder garst gemild f 2- 0- 0
den 9e april gebrouwd f 1- 5- 0
het bier 't huis gebragt f 0-12-0
den turfboer verteert f 0- 4- 0
Totaal f 4- 1- 0
1772 (17 oct. en 26 nov.) "Compareerden Jacobus van Haaf en Anna Mattheija Molmans
egteluijden dewelken aen des Gesubst. Rigtershand hebben gesteedigt gevest ende
opgedraagen aen ende ten behoeven van Johan Volckman schepen alhier te Vierlinxbeek
mitsgaders zijnen erven eenen visvijver groot ongeveer een vierendeel van eenen kleinen
mergen en dus soo groot ende kleijn als denselve op het Sand onder Vierlinxbeek (gelegen

8-28
in het Soetendaal) kennelijk geleegen is (sectie B 787), met
seijne wallen en plantigien als van ouds gelegen, paalende
rondsom in de gemeente. Belast als dat de gemeente van
Vierlinxbeek haare paarden en beesten vrij en onverhindert in
geseijde visvijver moogen laaten drenken, voorders vrij
allodiaal erv uijtgesondert de gemeentslasten en schattingen
wijders met zijne walle en plantagie item regt en geregtigheeden
mitsgaders leijdende en praedomineerende servituten
als van oudts ende met regt daertoe sijn specteerende en
hebben de comparanten den voors. visvijver alsoo voor eene
summa van twintig caroli guldens opgedraagen en daernae
met hand, halm en monde daerop verteegen als regt was
zoodat het vonnisse geweesen is, pro ut in communi forma,
zijnde ons schepenen bij quitantie van den Heer ontfanger Mr.
W.G. van Oijen de dato Grave den 20 november 1772
gebleeken dat het regt van den 40ste penn. met eene summa van 0-10-0 aen den Lande
voldaen en betaald is.
Aldus gepasseerd te Vierlinxbeek den 26e november 1700 twee en seventig, ten overstaan
van Jan van den Bosch gesubst. Scholtus, Jan Hendrick Beekman en Johannes Marant
schepenen".
Analyse van het handschrift van Jacobus.
Ofschoon er veel over Jacobus is geschreven,
was het niet eenvoudig om een voorbeeld van
zijn eigen handschrift te vinden. Toch is dat m.i.
wel gelukt. Zijn handschrift is vloeiend en
duidelijk rechtshellend. Het totale plaatje
verraadt volgens mij veel over zijn karakter.
Ofschoon Jacob het schrift en de rekenkunde
goed beheerst is er geen enkele indicatie van
enige eruditie. Ik twijfel dan ook of hij op de
Latijnse school bij de Carmelieten is geweest,
want daar was maar één belangrijk vak en dat
was de Latijnse taal.. Toch treedt hij een korte
periode op als gezworene van de Dingbank van
Vierlingsbeek en is hij zaakwaarnemer, zowel
als voogd (momboir) voor derden en voor zijn
familieleden. Hij was in staat om heldere,
nuchtere beslissingen te nemen zonder zich daarbij te laten leiden door emoties of
gevoelens. Hoewel hij door zijn werk als herbergier eigenlijk een rol als gastheer diende te
vervullen, kwam de gastvrijheid waarschijnlijk eerder van zijn vrouw en schoonmoeder, dan
van hem. Jacobus was meer in zichzelf gekeerd, introvert.en verzette ijverig en doelgericht
het werk dat gedaan moest worden. Waarschijnlijk hield hij zich meer bezig met het aanslaan
van de vaten en het brouwen van het bier in de brouwerij die bij het huis moet hebben
gelegen.
Hij was een ik-gericht mens, miste een vorm van idealisme en was traag van geest. Zijn ego
kwam vast goed tot uiting in de kleren die hij koos. Mooie hoeden, pruiken en gekleurde
jassen en kniebroeken waren de mode. De 18e eeuw was een tijd om goed voor de dag te
komen. Jacobus vertoonde een meer dan normale interesse voor het fysieke, ook het
seksuele. Anna Mathea zal geen gemakkelijke echtgenoot aan hem hebben gehad.
Zijn gevoel voor de realiteit van de dag zorgde ervoor dat het zich aangetrokken voelde tot
materiële zaken waarbij hij overkwam als een bravourachtig mannelijk, doelbewust en
daadkrachtig persoon. Hij was echter soms ook heel rustig en deed bedaard zijn werk.

8-29
Ook kon hij eigenzinnig, eenzijdig en fantasieloos zijn zonder dat hij de eigenschap bezat
om zich aan veranderende situaties aan te passen. Schools en gedachtenarm probeerde hij
situaties en problemen het hoofd te bieden, maar kwam met weinig oplossingen. Soms was
er een flinke behoefte om te domineren en toonde hij weinig consideratie met zijn omgeving.
Jacobus kon vluchten in werk en avontuur en was vluchtig en verspillend. Bij tijd en wijle
flink wispelturig, rusteloos en overhaast.
Hij had weinig last van humor. Je kon helaas niet zoveel met hem lachen, maar aan de
andere kant was hij wel kritisch beschouwend.
Zijn handtekening, die we veelvuldig zijn tegengekomen wordt voluit (altijd de volledige
voornaam) en gewoon geschreven, altijd in een gelijke lettergrootte. Hij doet zich dus niet
anders voor dan hij is en hij zegt niet meer dan hem goeddunkt.
Toch kende hij wel de behoefte aan toenadering, hartelijkheid waarbij hij zich overgaf en
bereid was tot spontaniteit. Dan kon hij ook heel gezellig zijn maar liet zich dan meeslepen in
ongeremde onbezonnenheid doordat hij zich te weinig distantieerde van de ander (zeer
waarschijnlijk ook van de dames in zijn omgeving). Hierbij had hij de neiging om
onvoorzichtig te zijn en het overzicht te verliezen. Mogelijk dat de drank hierbij ook wel een
rol heeft gespeeld,
want welke herbergier
lust nu geen borrel of
een flinke pot bier. Dat
dit soms ook nog
uitmondde in agressie
laat zich raden.
De tendens bestaat om
elke regel die hij
schrijft iets dalend te
laten verlopen, waarbij
in de laatste regel
wordt geprobeerd de
neergaande lijn toch
weer recht te trekken.
Hij zag de lol van het
leven soms helemaal
niet en kon daardoor
behoorlijk
melancholiek in het
leven staan en
depressief worden. Hij
liet zich soms snel uit
het veld slaan en was daardoor vlug ontmoedigd. Iets wat naar mate hij ouder werd volgens
mij toenam ofschoon hij er zich wel tegen verzette. Dat hij uiteindelijk op zijn 47 e onder
curatele van zijn vrouw komt te staan en dat we geen spoor hebben van het laatste stuk van
zijn leven of zijn overlijden, lijkt voort te vloeien uit hetgeen hier boven vermeld staat. We
kunnen slechts gissen hoe en waar Jacobus zijn laatste jaren heeft gesleten.
Vanaf hier begint het leven van Anna Matthea en Jacobus er zorgwekkend uit te zien. Vanaf
begin 1773 zien we dat er steeds meer rekeningen komen en dat er vanaf 1770 bijna niet
meer wordt afgerekend. Kennelijk wordt er veel op “de pof” gehaald en gekocht. Het is lastig
om een helder beeld te krijgen van de tien jaar tussen 1770 en 1780.
Via onderstaande teruggevonden stukken uit het Oud Rechtelijk archief van Boxmeer
kunnen we het een en ander afleiden, maar wat er zich precies allemaal afspeelt?

8-30
"Den 15e december 1772 heb ik Hendrikus Klabbers met Jacobus van Haef afgereekent,
soo dat H. Klabbers komt fl. 23-10-0.
1770-1772 De Wed. A. van Ham debet (schuldig) aan mij J. van Haaff.
1770 den 3e dec. gelevert een verke wegende 190 pond in betalinge 188
pond tegen 2 st. 3 duijte per pond.
f 22- 6- 8
1771 den 8e mert. 1/2 ton bier f 2- 0- 0
dito 4 en 1/4 malder garst gemild f 2- 2- 8
22 april gebrouwe, den turfboer verteert en 't bier thuis gebrogt f 1-19- 0
10 juni na Kevelaar gevaren, 2 dage uit geweest. f 3-10- 0
12 dito na Cuijk gevare, verschoten 8 st. f 1- 8- 0
1772 in mert 4 malder en 1/4 garste gemild f 2- 2- 8
23 april gebrouwe, 't bier thuis gebragt f 1-17- 0
Totaal f 37- 5- 8
(1770 t/m 1772) Ten diensten (schuld) van Jacobus van Haef door de Weduwe van Ham.
1770 den 14e meij rest bij afrekening f 142- 9- 0
meij 31, 11 in sijne flesse wijn f 3- 5- 0
juni 16, 22 in ons flesse wijn f 6-10-0
idem, in ons flesse bleekaert f 7- 0-0
juni 19, in ons flesse wijn f 6-10-0
juni 23, in sijne flesse wijn
idem ontfange 51 flesse
f 3- 5-0
aug. 12, 4 in ons flesse bleekaert
f 1- 6- 0
1771 1 juni, 22 in ons flesse wijn f 5-10- 0
1772 20 juni, 22 in ons flesse wijn f 5-10- 0
juni 22, 22 in ons flesse wijn f 5-10- 0
idem, ontfange 51 flesse
Totaal f 186-15-0
274 leege flesse a 2 stuijver per stuck f 27- 8- 0
f 214- 3- 0
Voor gerichts jura aan Mulders betaelt f 4-16-0
Totaal generaal f 218-19-0
(13 jan. 1773) "Gelevert aen van Haaf vierdhalf malder maldt, het malder f 5-15-0. Beloopt
tesaemen f 20-2-8."
De eerste rekening van Jacobus aan de wed. van Ham geeft een vordering van de laatste
drie jaar weer, waarbij Jacobus gerst tot mout maalt (in maart) en dan bier brouwt.
Vervolgens wordt de turfboer “verteerd”. Dit kan wel eens te maken hebben met de te
leveren brandstof om het vuur onder de brouwketel(s) te stoken en hij levert het gerstenat af
bij de betreffende klant.
Maar de weduwe Ham komt met een tegenrekeing die een tikkeltje hoger is. Het begint
meteen al met fl. 142,- achterstand tot 1770 en vervolgens komt er weer een flinke partij wijn
bij met het daarbij behorende statiegeld op de flessen.
We zagen dat Jacobus rond deze periode het nodige onroerend goed verkoopt, maar
kennelijk worden de rekeningen er niet mee betaald, want dit loopt allemaal flink op.
De hieronderstaande rekening roept heel veel vragen op als er gesproken gaat worden over
“de becommerde boedel van Jacobus”!! Het etymologisch woordenboek geeft voor
becommerd aan “in moeilijke omstandigheden verkerend”. Maar het zou ook kunnen zijn dat
er “beslag gelegd is” op de boedel. Maar het eerste is waarschijnlijk het meest logisch,

8-31
aangezien de rekening een serie reparaties schetst die aan het huis worden uitgevoerd en
die door de zwager van Jacobus; Caspar Molmans worden betaald.
En dat terwijl er net voor fl. 4500,- aan onroerende zaken is verkocht. Kennelijk is er flink
achterstallig onderhoud ontstaan aan het “Hof van Boxmeer” (?) want er worden twee ramen
volledig vervangen en twee zuilen afgebroken en weer opgemetseld, het dak wordt
gerepareerd (riet en leien), de waterpomp en de plavuizen vloer wordt gerepareerd en deels
vernieuwd.
Als indicatie voor de situering van dit huis in Boxmeer, dan lezen we in 1774 “uijt huijs en hof
gelegen op het Sandt bij de Linden bewoont door Jacobus van Haef”. Tevens wordt er over
pacht gesproken “van een weij verpaght aen Jacobus van Haef liggende achter sijn huijs”.
"Rekeninge van nodige uitgave (1773) zo aan reparatie als anderzins ten tijde der commers
gedaan aan den becommerden boedel van J. van Haaff door de vicarius Molmans betaald.
- Eerstelijk aan het huis voor 29 voet raamhout de voet ad 3 st. f 3-15- 0
- voor het maken van twee rame aan den timmerman f 3- 6- 0
- aan de schuur voor veertien fem strooy ad 4 gld per fem f 56- 0- 0
- voor latnagels f 1- 7- 0
- voor latte, teene en bandgerde f 7-10- 0
- aan den dekker, knegt en uperknegt voor dagloon van 7 dage f 9-16- 0
- voor 2 latte op het huis f 0-12- 0
- voor nagels f 0- 6- 0
- voor de zuiger aan de pomp f 0-13- 0
- voor 50 plavuise f 1-11- 4
- voor het legge en lappe der plavuise f 0-16- 0
- 3000 pond strooy voor poppen
- voor het maken der poppe en het poppe smere der panne van huis en
f 4- 0- 0
stallinge voor kost en dagloon van den leyendekker voor 26 dage
- voor metzelloon aan baas, knegt en uperknegt voor 4 dage voor het
zette van 2 rame afbreke van 2 pilare en dezelve wederom op te
metzele, verder om vange en voorzien der moere
f 20-16- 0
f 4- 2- 0
- aan de glasemaker voor de glase van 2 rame f 1- 2- 0
- nog voor reparatie der glase f 3- 0- 0
- aan den timmerman f 4-14- 0
Totaal f 123- 6- 0
Bandroede, bandgerde = tenen om riet mee op het dak te binden (bindrijshout).
"Compareerde voor ons onderget. gerigtspersoonen Arnoldus Ebben, en dede hiermede ten
fine van affectatie en praeferentie kommer en arrest open aan alle soodaane gereede en
ongereede goederen als Jacob van Haaf en desselfs huisvrouw in dese heerlijkheid
Boxmeer besitten en waaraan deselve regt hebben, en sulx om daaraan te verhaalen eene
somme van taggentig guldens ter goeder reekening spruitende van geleverde wijnen, sijnde
den comparant de vijfde regt gemaakt hebbende crediteur. In teeken van waarheid hebben
wij gerigtspersoonen dese geteekend op het Raadhuis te Boxmeer den 1e juni 1773".
"Relateere en verklaar ik onderget. dat ik dese acte met overlevering van copie aan de
huisvrouw van gemelte van Haaf heb geinsinueerd. Actum Boxmeer den 2e juni 1773". Was
getekend de Rigterbode Johannes Müller.
Vanaf juni 1773 zien we dat de schuldeisers van Jacobus de handen ineen slaan en de een
na de ander meldt zich bij de Dingbank om zijn of haar vorderingen op het echtpaar van
Haaff-Molmans kenbaar te maken. Geleverde wijn ( fl. 80,-), geldleningen (fl. 925,-), voor
geleverde hoeden uit Antwerpen (fl. 64.8.0), geleverde kruidenierswaren, enz.

8-32
"Compareerden voor ons ondergeschr. gerigtspersoonen der Vrijheerlijkheid Boxmeer
Joannes Derx en Andries Derx en deeden hiermede ten allen regten kommer en arrest op

8-33
alle gereede en ongereede goederen actien en crediten, soo Jacob van Haaff en Anna
Matthea Molmans, egtelieden onder dese Vrijheerlijkheid besitten en waar aan die
egteluiden voorschr. eenig regt hebben en sulx om daar aan te verhaalen eene somme van
negenhondert en vijf en twintig guldens salvo justo met de renten daarop verloopen en nog
loopende spruitende ter saake van gepresteerde Borgtaalen van diverse obligatien, alles ter
goeder reekeninge. In teeken van waarheid hebben wij gerigtspersoonen dese geteekend op
het Raadhuis te Boxmeer den 2e junij 1773".
(De rigterbode verklaart dat op 2 juni van deze akte een kopie ter hand gesteld is aan van
Haaff en zijn huisvrouw. Hetzelfde gebeurt op 16 juni, 30 juni, 14 juli en 28 juli.)
Memorie voor d'Heer en Scheepenen & den Rigterboode der Hooge Vrijeheerlijckhijd
Boxmeer. "Op heeden den vier en twintigsten junij 1700 drie en seventig doet den coopman
van Broekhoven woonagtelijk tot Antwerpen gerightelijck commer en arrest op alle soodaane
gereede en ongereede goederen als Jacobus van Haaff en Anna Matthea Mollemans binnen
deese Heerlijckhijd sijn hebbende en possideerende en mitsdien daaraan te verhaalen eene
somme van twee en seventigh guldens twee en een halve stuijvers Brabands courant geld,
maakende salvo errore culculi; vier en sestig guldens, aght stuijvers hollands, als den
coopman van Broekhoven voorn. weegens geleeverde hoeden van Jacobus van Haaff en
Anna Matthea Mollemans; echtelieden en te pretendeeren heeft alles ter goede reekening.
Oircond der waarheijd hebben wij gerightsparzoonen deese onderteekent op onsen
Raadhuijs binnen Boxmeer ". (Dezelfde dag nog levert de Rigterbode Müller een copie af bij
het echtpaar van Haaff.)
1773 (?) Den ondergeschr. bekent van Jacobus van Haaf ontvangen te hebben f 5-5-0 in
voldoening van den lindenboom volgens gerigtelijke conditie aangekogt zijnde. Rekening van
geleverde waren ten dienste van Monsr. J. van Haef door A.L. Strick. (aug. 1773)
Den 16e januarij komt mijn volgens afreekening en overlevering van
een appart reekeningtie, de somma van
f 71-13-14
25 maij 4 greijne (grenen) 5/4dms. deelen van 24vt. f 6-16- 0
31 ,, 1 greijne 5/4dms. deel van 20 voet f 1- 9- 0
2 junij 1 ronde spar van 20 voet f 0-13- 0
5 ,, 1 kan brandewijn f 0-12- 0
13 ,, 7 vadem (7x 1,83m) tromkoordt f 0- 3- 8
15 ,, 2 greijne dms. deelen van 18 voet f 2- 4- 0
6 julij 1 lanck karzeel (touw) zwaar 3 1/4 pond f 0-13- 0
28 ,, 6 3/4 kan brandewijn f 3-10-14
Idem 1 loot (15 gram) nootmuscaat, 1/2 lt. caneel f 0- 5- 8
29 ,, 1 pnd. kerssen, 2 1/2 p. holl.kaes f 0-16- 6
Idem Brootsuijker en lengevis f 1-12-10
Idem Aen duijten geleent f 2- 0- 0
Idem 3 douzijn lange, 3 d. korte pijpen f 0- 9- 0
Totaal generaal f 92-18-12.
"Op heeden den neegenden augusti 1700 drie en seventig soo verklaert de
ondergeschreeve te constitueeren en magtigh te maaken J.J. Fernee; procureur voor den
Eedele en Achtbaere Gerigte deser Souvereijne Heerlijckheijdt Boxmeer speciaalijk om in
regten te vervolgen soodanige commer en arrest als sij op de gereede en ongereede
goederen als Jacob vaan Haaf en Anna Matthea Molmans echtelieden in dese heerlijckheijdt
sijn possideerende, ten fine van verhael eener somme van tachentig guldens voor geleverde
wijnen in dato primo junij 1700 drie en seventig gelegt heeft en sulx ten eijnde de gelden te
ontvangen, quitantie te passeeren en verders alles te doen hetgeen des aengaende sal
gerequireert worden. Aldus gedaen tot Boxmeer in dato ut supra".

8-34
1773 "Specificatie van het geene Monsr. Arnoldus Ebben competeert in de gelde
geprovenieert van den geëvinceerde boedel van Jacob van Haaf en Anna Mattheea
Mollemans ehelieden.
Voor geleverde wijnen volgens rekening f 94- 4- 0
Af: voor 6 pond vlas f 3- 6- 0
wegens verteringe van de zoon op een St. Catharinafeest (25 nov.) f 2-18- 0
f 88-10- 0
voor betaalinge jura aan J. Muller f 4-16- 0
gedaan verschotten van dito aan J.J. Fernee f 20-18- 0
Totaal f 114- 4- 0
"Wij ondergeschreevene Drost, Scholtus en Scheepene der Hooge Souveraine Heerlijkheid
Boxmeer, certificeeren mits deesen, dat J.J. Fernee als bediende Procureur en
gevolmagtigde van de weduwe Pieter van Oudekercke en zoon wonende tot Hamme in
Vlaenderen naar voorgaande panding en gerigtelijke insinuatie dier acte, waartegens geene
oppositie ingevolge het attest uijt het manuaal door J. Müller; Rigterbode gegeven en
geschied is, zigh op heeden den 10e augustus 1773 heeft doen [..]mitteeren in alle sodanige
goederen als Jacob van Haaff en Anna Mathea Mollemans, echtelieden onder deese
Heerlijckhijd zijn besittende en mitsdien geacquireert soodaanig reght als men door levering
van Pand op de gereeden van gras en looff op de ongereede goederen bekomt, en dat tot
verhaal eener somme van hondert elf guldens seeventien en eenen halven stuijver brabants
courant geld, doende neegen en neegentig guldens neegen stuijver en twee penningen in
hollands, als sijne principaale van voorschr. Jacob van Haaff en Anna Mathea Mollemans
wegens geleverde coopmanschappen te pretendeeren heeft.
Oircond der waerhijd hebben wij gerightspersoonen neffens onse Landschrijver deese met
onse gewoonlijcke signature becragtight binnen Boxmeer den 10e augustus 1773".
"Specificatie van hetgeene Mejuffr. de wed. P. van Audekercke en zoon tot Hamm in Flandre
competeert in de gelde geprovenieert van de geëvinceerde boedel van Jacob van Haaff en
Anna Mattheea Mollemans ehelieden. (1773)
Voor verkoght en gelevert vlas
betaaling aan J.J. Fernee voor verschotten gerightsjura en porte van
f 99- 9- 2
brieven
f 25- 0- 0
Totaal f 124- 9- 2
"Specificatie van hetgeene de procureur J.J. Fernee competeert agt de penningen
geprovenieert van de geëvineerde boedel van Jacob van Haaf & Anna Matthea Mollemans
echtelieden. (1773). 21 augustus voor eene expresse naar Gennep en Beugen om te
publiceren den verkooping der gerede goederen fl. 0-7-0.
22 augustus selvige tot Gennep niet konnende, geschiede een expresse naar Oploo ter
verrighting toe gesonden waar voor betaalt fl. 0-5-0. Voor de 2 zeegels tot de publ. fl. 0-10-0,
't publiceeren der selve aan de rigterboodens fl. 0-12-0.
23 augustus aan de roeper alhier voor het uijtkleppen van de uijtroep fl. 0-6-0. Maakt samen
fl. 2-0-0.
In het volgende protocol zien we dat de diverse schuldeisers hun krachten bundelen en hun
eis tot betaling laten verwoorden en uitvoeren door procureur J Fernee. Vervolgens wordt er
een verkoping georganiseerd van de boedel van Jacobus en Anna Mathea. Gedurende twee
dagen wordt hun hele hebben en houwen per opbod aan de meestbiedende verkocht. Hierop
terugkijkend vanuit het heden, krijgen we hierdoor wel een prachtig beeld van de inventaris
van de herberg en wat het echtpaar allemaal voor “roerende zaken” in huis had.

8-35
(23 aug.1773) "Voorwaarden waarop de Heer Procureur J. Fernee in hoedanigheid als
volmagtiger van P. Kerstens, de Douariere Wevelinkhoven, de Heer H. Verheijen, de wed. P.
Oudekerk en soon, Arnold Ebben en J. en A. Derx uit kragt van kommer en arrest en daarop
gevolgde Pandinge aanbied ten overstaan van desen Edelen agtbaaren Geregte na
voorgegaane afkondingen aan de meestbiedende te verkoopen soodaane goederen als
Jacob van Haaf en Anna Matthaea Molmans egtel. toestendig waaren en hier ter tafel sullen
gebragt worden.
1. Verkooper q.q. wil dese goederen verkoopen met guldens, stuivers en halve stuivers, dog
boven de 10 str. sal men met geen halve str. mogen hoogen. De gulden wordt gereekend tot
22 stuiver, dog koopers op tijden hierna te noemen betaalenede sullen konnen volstaan den
gulden met 21 stuiver te voldoen.
2. Al wat onder de gulden geld, sal binnen agt dagen moeten betaald worden, maar wat een
gulden en meerder geld, sal op ligtmis 1774 door koopers moeten voldaan worden aan
handen van den Landschr. de Both om de provenieerende penningen ad opus jus habentium
te bekeeren.
3. Koopers sullen voor hun aangekogte soo van het geene binnen agt dagen, als van
hetgeene op Ligtmis 1774 moet betaald worden, verpligt sijn te stellen twee suffisante
borgen onder desen Geregte dwingbaar, welke borgen bij en door hunne borgblijving sullen
gehouden worden, als gerenuntieerd te hebben op de uitvlugten en privilegien van voorrang,
splitsing en uitslijting aan de borgen in regten verleend en als van de kragt van dien
genoegsaam onderregt sijnde.
4. Een ligtvaardige kooper niet konnende of willende aan dese voorwaarden voldoen, sal bij
wederophanging van het stuk of stukken van de meerdergelding van dien niet bevoordeeld
worden en de mindergelding van dien sal men op hun met daadeijke panding konnen en
mogen verhaalen.
5. Iemand iets gekogt hebbende, sal geen tweede stuk mogen aankopen, nog iets mede
neemen voor dat borg gesteld of betaald heeft.
6. Iemand van ouds nog schuldig sijnde sal nog als kooper nog als borg worden
aangenomen.
7. Op een paard sal staan 6str. armengeld, op een koey 2str. en op een gustbeest of kalf
1str. Op een paard 25str. helfstergeld, op een koey 6str. en op een gustbeest of kalf
kennepgeld.
8. Den rog sal verkogt worden in vier parceelen of blokken en per malder verkogt worden,
welke rog door de vier sal verdeeld worden en op de dorsdeel ontfangen worden.
De Rigterbode J. Muller maakt op dese conditie bekend namens de gemeente, dat hij moet
hebben een ducaat wegens de verkogte Lindeboom.
Op 1773 den 23e augustus voor de middag.
J. Muller 6 lepels f 0- 6- 0
J. Muller 1 forchett f 0- 0- 4
Claas Nab een 1/2 vat f 0- 7- 0
Gerrit Linsen een kerne f 0- 1- 4
Idem 3 kleine tonnetjes f 0- 1- 0
Idem een tonnetje f 0- 1- 0
Vicaris Molmans meeltonnetje f 0- 3- 4
Gerrit Linsen 2 tonnetjes f 0- 1- 0
Willem Ambrosius dito tonnen f 0- 2- 0
Vicaris Molmans 1/2 vat f 0- 9- 0
Idem 1/2 vat f 0- 1- 0
Idem dito f 0- 2- 0
Henr. van Leunen kindje f 0- 3- 0
Gerard Boumans draagton f 0- 7- 0

8-36
Gerrit Linsen een ton f 0- 5- 0
Vicaris Molmans meeltonnetje en schepel f 0- 6- 0
Willem Verbeek tonn f 1- 7- 0
Henr. van Els kuip f 1- 4- 0
Vicaris Molmans kuip f 0-17- 0
Idem kist met twee maaten f 0-12- 0
Idem kuip met hop f 0- 1- 0
Idem wan f 0-12- 0
Idem kerne f 1- 0- 0
Idem snijbak f 0- 8- 0
Idem nagtstoelsnuter f 0- 4- 0
Idem tafel f 0- 8- 0
Idem de braak f 0- 4- 0
Idem trog f 0- 6- 0
Idem tafel f 0- 6- 0
Idem tafel f 0- 2- 0
Idem tafeltje f 0- 1- 0
Idem tafel f 1- 1- 0
Henr. van Leunen 2 stoelen f 0- 5- 0
Idem 2 dito f 0- 4- 0
Lamb. Baltussen 2 dito f 0- 8- 4
Idem 2 dito f 0- 6- 4
Jan Deenen 2 dito f 0- 8- 0
Willem Henrix proost en stoel f 0- 2- 0
Vicaris Molmans 2 stoelen f 0- 2- 0
Idem 2 stoelen f 0- 1- 0
Idem 2 dito f 0- 0- 4
Willem van Els tafel f 0-10- 0
Heer van de Sande vuurijser f 0-13- 0
Dorus Wagter 2 brandrigters f 0- 5- 0
Heer van de Sande 2 dito f 0- 8- 0
Dorus Wagter gewigtsteen f 1-10- 0
Idem dito f 1- 2- 0
van Anrae twee gewigtsteenen f 0-18- 0
Arn. Ebben 2 dito f 0-15- 0
Henr. Watervoord 2 dito f 0- 5- 0
Vicaris Molmans 2 dito f 0-18- 0
Heer van de Sande waay f 3- 8- 0
Idem een schaal f 3- 4- 0
Vicaris Molmans balance en gewigt f 1- 7- 0
Idem bank f 0- 1- 0
Henr. Watervoord schotel f 0- 3- 0
Rein Maassen 3 aarde schotels f 0- 9- 0
Vicaris Molmans bakje met gewigt f 0- 9- 0
Collin rooster f 0- 4- 0
Vicaris Molmans rooster f 0-16- 0
Idem 2 ijsere lepels f 0- 2- 0
Collin trom en bakje f 0- 9- 0
Vicaris Molmans bus f 0-11- 0
Vicaris Molmans dito f 0-17- 0
Collin dito en bakje f 0- 3- 0
Vicaris Molmans 3 doosen f 1- 7- 0
Henr. van Leunen lint f 0-10- 0

8-37
Henr. Boumans coffijmolen f 0-13- 0
Vicaris Molmans vles f 0-15- 0
Cobus ter Vooren bakje f 0- 7- 0
Collin coffijmolen f 1- 4- 0
Idem bakje f 0- 6- 0
Idem rommelerie f 0- 5- 0
Toon Mijnbergen flintje f 1- 2- 0
Arn. Ebben flintje f 2-11- 0
C. Zweeren kroon f 0-12- 0
Vicaris Molmans confoir f 0- 9- 0
Hr. van de Sande spit f 0- 9- 0
Vicaris Molmans tang f 0-12- 0
Idem dito f 0- 3- 0
Joannes Bekkers snulter en leng f 0- 4- 0
Vicaris Molmans haardijsers f 0- 7- 0
Jacob Kup 2 aarde kannen f 0- 3- 0
Henr. van Leunen 2 dito f 0- 3- 0
Hub. Henrix 2 dito f 0- 3- 0
Willem Verbeek koopere bedpan f 1-10- 0
Vicaris Molmans deurslag f 1- 1- 0
Idem cacherol f 2- 7- 0
Idem dito f 1-13- 0
Heer van de Sande pannetje f 0-15- 0
Vicaris Molmans 2 blakertjes f 0- 6- 0
Idem pannetje f 1- 1- 0
Heer Fernee pannetje f 0-14- 0
Vicaris Molmans schuimlepeldekkel f 0-10- 0
Bern. Arts sijgschotel f 0- 5- 0
Hr. van de Sande tregterpannke f 0- 8- 0
Vicaris Molmans 2 confoirtjes f 0-15- 0
F. van den Berg 2 pompen f 0- 5- 0
Arn. Ebben koffijkan f 0-19- 0
Vicaris Molmans 2 bakken van schaal f 0-17- 0
Idem 2 dito f 0-16- 0
Idem hut f 0-17- 0
C. Zweeren koffijkan f 0-18- 0
H. Klabbers vijseltje f 1-18- 0
Vicaris Molmans 2 lugters f 1-11- 0
Idem dito f 1-11- 0
Collin deurslag f 0-10- 0
Vicaris Molmans tang f 0-17- 0
Hr. van de Sande melkemmer f 1- 2- 0
H. Wijntjes laterne f 3- 0- 0
Arn. Ebben taartepan f 5- 0- 0
Erke Sypkes 6 bierglaasjes f 0- 4- 0
Joannes van Bergen 6 roomers f 0- 4- 0
Collin 12 dito f 0- 6- 0
Vicaris Molmans 6 dito f 0- 3- 0
Riedix 6 dito f 0- 6- 0
Arn. Ebben 7 dito f 0- 7- 0
Fernee 5 roemers f 0- 3- 0
Vicaris Molmans 6 bierglasen f 0- 7- 0
Broekhuisen 6 dito f 0- 6- 0

8-38
Bern. Arts 2 mengsels glasen f 0- 3- 0
Vicaris Molmans fles en 2 dekkels f 0- 6- 0
Willem Verbeek vier glaasjes f 0- 3- 0
Vicaris Molmans 2 prenten f 0- 4- 0
Idem 2 dito f 0- 2- 0
Rein Maassen 2 dito f 0- 3- 0
Jacob Rouede spiegel f 1-10- 0
Vicaris Molmans hut f 6- 2- 0
Idem kooperen emmer f 2- 4- 0
Idem koffijketel f 0-10- 0
J. Pijnenburg koffijketel f 1- 0- 0
Peter Hutten koffijkan f 0-10- 0
F. de Greeff waterpot f 0-17- 0
Hr. Erkelens waterpot f 1- 0- 0
Joannes Spitsman waterpot f 0-19- 0
Vicaris Molmans wijwatervat f 0-11- 0
Riedix chocoladepot f 0- 7- 0
Vicaris Molmans 2 confoirtjes f 0-11- 0
van Nuis waterpot f 0-18- 0
H. Wijntjes waterpot f 1- 0- 0
Vicaris Molmans waterpot f 0-17- 0
Henr. Bexkes mosterpot f 0-10- 0
van Nuis 2 bekers f 0- 8- 0
Catrijn Martens tinne komtjes f 0- 5- 0
Vicaris Molmans 6 lepels f 0- 6- 0
Idem 3 lepels, tabaksdoos f 0-17- 0
Idem koopere lamp f 0-16- 0
Idem lamp f 0- 7- 0
Idem lamp f 0- 7- 0
Idem ijzere pot f 1- 0- 0
Jan van de Voort trekpotje lugter f 0-15- 0
Collin ijsere pot f 0-17- 0
Vicaris Molmans ijsere pot f 1- 7- 0
Arn. Ebben gaaren f 0-12- 0
Jacomijn de Bart 5 aarde borden f 0- 4- 0
Vicaris Molmans lint f 0-16- 0
Idem sopketel f 11-10- 0
Op 23 augustus na de middag
Vicaris Molmans een koffijketel f 2- 0- 0
Idem 10 aarde borden f 0- 4- 0
Idem 4 borden f 0- 8- 0
Fernee Quispeldoortje en twee zoutvaaten f 0- 8- 0
Vicaris Molmans mandje met glaasjes f 0- 2- 0
Idem 2 boterkomtjes f 0-18- 0
Idem 2 koekepannen f 0- 6- 0
Idem wan en vist f 0- 6- 0
Idem 2 trekpotjes en roomkan f 0- 5- 0
Idem bakje f 0- 3- 4
Hr. Buy, Sambeek rijsadel f 0-12- 0
Vicaris Molmans porcelain f 1-11- 0
Idem ton met boonen f 0- 7- 0

8-39
Idem mand en vist f 0- 2- 0
Fernee ton f 0- 9- 0
Vicaris Molmans oxhoofd f 0- 8- 0
Idem porcelain f 1- 1- 0
Peter Koenen kuip en saykorf f 0- 2- 0
Vicaris Molmans snijbak f 0-14- 0
H. Heinen rommelerie f 0- 5- 0
Vicaris Molmans porcelain f 0-17- 0
Cobus ter Vooren snuifpot f 0- 2- 4
Vicaris Molmans 3 sigten en een mes f 0- 3- 0
F. de Greef rommelerie f 0- 9- 0
Vicaris Molmans glasen f 0- 8- 0
Idem aardewerk f 0- 4- 0
Thijs Jans ijsere raam f 1-12- 0
Vicaris Molmans ketel f 1- 0- 0
Peter Jans, kuster ketel f 3- 0- 0
Henr. Eraards laterne f 0-11- 0
Vicaris Molmans ijsere pot f 1- 5- 0
Jan Barten, Beugen dito f 1- 7- 0
Vicaris Molmans 7 tinne borden f 2- 9- 0
J. Pijnenburg tinne bakje f 0-19- 0
Vicaris Molmans rommelerie f 0- 6- 0
J. Muller aardewerk f 0- 1- 0
Peter Ebkens tinne schotel f 1-10- 0
Vicaris Molmans ketel f 3- 6- 0
Pascal Gabrieli koopere ketel f 1- 6- 0
Biedix koopere tabaksdoos f 2-10- 0
Idem koopere tulband f 4- 0- 0
Joannes Bekkers aardewerk f 0- 3- 0
Vicaris Molmans tinne schotel f 1- 1- 0
Idem dito f 0-16- 0
Idem rommelerie f 0-11- 0
Peter Ebkens 2 assietten f 1- 0- 0
Idem 4 kannen f 4-17- 0
Landschr. de Both kan f 1- 9- 0
Vicaris Molmans 4 kannen f 4- 9- 0
Peternel Ebben kan f 1- 2- 0
Vicaris Molmans 2 kannen f 2- 1- 0
Idem 3 halve kannen f 1- 7- 0
Idem inktkoker f 0 - 8- 0
Idem spiegel f 0- 2- 0
Idem 4 assietten f 1-16- 0
Joannes Reinen schotel en viesteljoor f 1- 4- 0
Vicaris Molmans 2 maatjes f 0-15- 0
Idem 4 schotelen f 3- 7- 0
Simon Bloemers 5 servetten en handdoek f 1-11- 0
Herm. Linssen 6 servetten f 1-18- 0
van Anrae 6 dito f 2-12- 0
Vicaris Molmans 6 dito f 2-16- 0
Joannes Kerstens 6 dito f 2-17- 0
Samuel Meijer 8 tafellakens f 2-18- 0
Peter Koenen 2 dito f 1- 4- 0
Jan Arts, Ledeakker 1 dito f 1- 3- 0

8-40
J. Muller 1 dito f 1- 5- 0
Peter Jans, kuster 6 kustieken f 1- 8- 0
Vrouw Linssen 6 dito f 1-16- 0
Hendrina Kremers 6 dito f 1-19- 0
Jan Arts, Ledeakker 6 servetten f 2-11- 0
Hr. van de Sande 6 dito f 2-13- 0
J. Muller 4 dito f 1-11- 0
Willem Verbeek 6 dito f 2-18- 0
Vicaris Molmans 1 tafellaken f 3-13- 0
J. Muller 1 dito f 0-12- 0
Vicaris Molmans 1 cattoene spreij f 1-11- 0
Idem korte karr f 4- 0- 0
Idem egden (egten) f 0-10- 0
Idem karre f 2-10- 0
Idem dito f 10- 0- 0
Idem een ploeg f 3- 0- 0
Idem een kalf f 26- 0- 0
Idem een winter f 10- 0- 0
Idem een koeij f 20- 0- 0
Idem een koeij f 64- 0- 0
Hr. van de Sande een koeij f 59- 0- 0
Hr. van de Sande een kalf f 22- 0- 0
Vicaris Molmans een paard f 40- 0- 0
Idem een paard f 14- 0- 0
Idem 6 mald 5 1/4 vat rogge f 35-18-7
Idem dito f 35-18-7
Jan van Issem dito f 36- 5- 4
Idem dito f 36-18-7
Vicaris Molmans stroo, 4385 pond f 11- 3- 4
Idem dito f 8-15- 4
Idem dito f 12-14- 3
Idem stroo, op de plaats f 4-11- 0
H. Wijntjes 2 schilderijen f 0-15- 0
Vicaris Molmans een schilderije f 1- 0- 0
Idem een dito f 3-13- 0
Biedix een dito f 4- 0- 0
Biedix een dito f 3- 0- 0
Biedix een dito f 3-12- 0
Henr. Wijntjes een dito f 0- 3- 0
Vicaris Molmans een dito f 0- 2- 0
H. Klabbers een ijser f 1- 2- 0
J. van Bergen schenkbord f 0-10- 0
H. Wijntjes schenkbord f 0-13- 0
Collin soutvat, suikerschotel f 0- 9- 0
Vicaris Molmans 3 komtjes f 0-13- 0
Idem peperbus f 0- 6- 0
G. Verschuilen teepotje f 0-12- 0
H. Wijntjes mosterpot f 0- 9- 0
G. ter Vooren peperbus, worst, koorn f 0- 6- 0
Vicaris Molmans 2 kommetjes f 0- 8- 0
H. Wijntjes 2 suikerschoteltjes f 0-10- 0
Willem van Merwijk komtje, worst, koorn f 0- 4- 0
J. Muller teepot f 1- 2- 0

8-41
Vicaris Molmans spiegel f 3- 6- 0
Jan Arts 6 tinne borden f 2- 0- 0
David Hofmans 6 dito f 1-19- 0
Vicaris Molmans 6 dito f 2- 5- 0
Idem 6 dito f 2- 8- 0
Peter Ebkens 6 dito f 2- 0- 0
Vicaris Molmans 6 dito f 2- 0- 0
Joseph Ellikhuisen 6 dito f 2- 5- 0
Dom. Nellisen olie en asijnstel f 1- 0- 0
Fernee lampet f 2-12- 0
Herm. Linssen kom f 0-16- 0
Gerardus Mullers soupkom f 1-18- 0
Willem Gerits schotel f 2- 0- 0
Henr. Pardoul schotel f 0-18- 0
Vicaris Molmans 3 schotels f 3-16- 0
Willem Verbeek schotel f 1- 0- 0
Gijsb. Westerlaken schotel f 1- 0- 0
Henr. Oppers dito f 1- 0- 0
Michiel Hubers dito f 1- 0- 0
Vrouw Spitsmans dito f 1- 1- 0
Joannes van Bergen dito f 1-14- 0
Gijs Westerlaken dito f 1- 0- 0
Willem Gerrits dito f 1-14- 0
Jan Heurkens bedvles f 2- 0- 0
Fridus Watervoort braadpan f 0-10- 0.
Den 24e augustus voor de middag.
Vic. Mollemans twee kupkens f 0- 5- 4
A. Ebben twee dito f 0- 5- 4
Manus Linsen twee dito f 0- 6- 0
Vic. Mollemans drie kupkens f 0- 7- 0
Gerrit Linsen een kuijpke, tonneke f 0- 2- 4
Peter Koene rommelerij f 0- 7- 4
Hr. van Anrae landkaerte f 0- 2- 0
Vic. Mollemans ketens f 1-15- 0
Jan Koene paardsgereij f 1-15- 0
Collin rommelerij f 0- 1- 4
Vic. Mollemans sift met meelkorf f 0- 8- 0
Biedijkx schilderije en raame f 0- 5- 0
Jan Koene punder met gewichtssteen f 0-11- 0
Gerrit Schenk aerde potten f 0- 1- 0
Herm. Linsen korf met hop f 1- 8- 0
Gerrit Linsen tob f 0- 2- 0
Vic. Mollemans rommelerie f 1-16- 0
Arn. Ebben schup & riek f 1-10- 0
Vic. Mollemans hiep f 0- 3- 0
Cobus ter Vooren teebus f 0-19- 0
Vic. Molmans bord f 0- 2- 0
Idem oliebus f 1- 0- 0
Jac. ter Vooren syroopbus f 1- 0- 0
Vic. Molmans rommelerie f 1- 9- 0

8-42
Collin 2 leijen f 0-10- 0
Collin aardewerk f 0- 3- 0
Vic. Molmans dito f 0- 2- 0
J. ten Haaf (geen familie) vat en hamer f 1-17- 0
van den Heuvel ton f 0- 2- 0
Nel Hasen teebusjes f 0- 2- 4
Herm. Linsen 3 sakken f 0- 7- 0
Vic. Molmans melktob f 0-13- 0
Idem rek f 0-14- 0
Arn. Ebben spiegel f 1-14- 0
Collin doos f 0-10- 0
Cobus ter Vooren dito f 0- 4- 0
Catrijn Martens 2 dito f 0- 8- 0
Idem sadel f 0- 1- 0
Thijs Jans toom f 0- 2- 4
Catrijn Martens doos met surngen f 0- 3- 4
Vic. Molmans rommelerie f 0- 1- 4
Idem seis f 0- 8- 0
Idem sigt f 0- 7- 4
Idem hak f 0- 6- 4
Idem snijmes f 0- 7- 0
Claas Nab geulbank f 0- 5- 4
Vic. Molmans een kannerek f 0- 7- 0
Idem een plank f 0- 2- 0
H. Heinen een bank f 0- 4- 0
Gerrit Jansen 2 bedlakens f 1- 9- 0
Simon Bloemers 2 dito f 0-17- 0
Jacobus Roaede 2 dito f 1-18- 0
Herm. Linssen spreij f 0-17- 0
Hendrin Kreiners 2 lakens f 0-16- 0
Herm. Linsen 2 dito f 2-17- 0
van den Heuvel 2 dito f 3- 0- 0
Collin 2 dito f 1- 6- 0
Herm. Linsen 2 dito f 1- 8- 0
Gerrit Jansen 2 dito f 1- 6- 0
Pascal Gabrieli 2 dito f 1-10- 0
J. Muller 2 dito f 1-12- 0
Joannes Holtappel 2 dito f 1-12- 0
Herm. Linsen 2 kustieken f 0- 6- 0
Idem 3 dito f 1- 3- 0
A. Mijnbergen 2 lakens f 2-12- 0
Rigeau 2 dito f 1-11- 0
Idem 2 dito f 1-13- 0
J. Muller 2 dito f 2-14- 0
J. Muller 2 dito f 1-10- 0
Michiel Melchior 2 dito f 2-16- 0
Joannes Storm 2 dito f 2-17- 0
Hendrin Kremers 2 lakens f 2- 8- 0
J. van Bergen laken en servet f 1- 3- 0
Vic. Molmans 2 bedlakens f 3- 0- 0
Claas Verdijk 2 dito f 1- 2- 0
Wed. H. Gieben 3 servetten f 1- 5- 0
J. van Bergen 2 tafellakens f 2- 0- 0

8-43
Wed. H. Gieben 2 dito f 2- 4- 0
W.H. Gieben 2 bedlakens f 3- 2- 0
H. Linsen 2 handdoeken f 0- 7- 0
J. Muller 3 handdoeken f 1-12- 0
Helena Smits 2 tafellakens f 2-14- 0
Jan van de Valk 2 servetten f 0-16- 0
Vic. Molmans 2 tafellakens f 3- 1- 0
J. Muller 2 bedlakens f 3- 8- 0
Vic. Molmans 2 dito f 2- 0- 0
Idem 2 dito f 2- 5- 0
Rigeau 2 kustieken f 0-13- 0
Vic. Molmans koffijkan f 7- 0- 0
Fridus Watervoord deken f 1-18- 0
Vic. Molmans dito f 2- 7- 0
Cobus de Haan dito f 0- 5- 0
Vic. Molmans dito f 2- 0- 0
Matt. Hasseman dito f 2- 4- 0
Vic. Molmans 2 dekens f 3- 8- 0
Hendrin Kremers een dito f 1- 6- 0
H. Heinen deken f 2-16- 0
A. Mijnbergen dito f 1- 6- 0
Hubert Henrix dito f 3- 9- 0
Vrouw Samuel dekbed f 3- 4- 0
H. Linsen puluwe f 0-17- 0
Manus van den Haag 2 kussens f 0-12- 0
Vic. Molmans een bed f 3- 4- 0
Idem 2 kussens f 2- 7- 0
Idem puluwe f 1-14- 0
Idem een bed f 4- 8- 0
Idem 2 kussens f 3- 2- 0
Vrouw Samuel een bed f 8- 2- 0
Vicaris Molmans puluwe f 1-15- 0
Idem 2 kussens f 1- 5- 0
Gijs Westerlaken 2 kussens f 1-13- 0
Vic. Molmans 2 dito f 2- 1- 0
Idem 2 dito f 3- 0- 0
A. Mijnbergen puluwe f 2- 0- 0
Collin bed f 8-17- 0
Vic. Molmans puluwe f 1- 5- 0
Idem 2 kussens f 2-10- 0
Idem 2 dito f 1- 6- 0
J. van Bergen bed f 14- 0- 0
Vic. Molmans 2 kussens f 2-14- 0
Gerrit Jansen deken f 2- 1- 0
Jacomijn Ebben deken f 2-14- 0
Cobus ter Vooren 2 kussens f 1- 0- 0
Vic. Molmans puluwe f 1-14- 0
Collin kussens f 1- 1- 0
Vic. Molmans bed f 5- 0- 0

Den 24e augustus na de middag.
8-44
F. van den Berg 2 sakpistoolen f 0-14- 0
Vic. Molmans een mes f 0- 5- 0
Idem rommelerie f 0-13- 0
Idem sadel f 1- 0- 0
Idem haam f 0-15- 0
Idem haam f 1- 0- 0
Idem sadel f 4-10- 0
Idem paardstuig f 3- 0- 0
Idem kast f 0-16- 0
Idem kast f 1-12- 0
C. Nellisen een schenk f 2-12- 0
Vic. Molmans een stuk spek f 2-16- 0
Thijs Jans dito f 3- 0- 0
Fridus Watervoord haal f 1- 0- 0
Vic. Molmans deken f 1-13- 0
Peter Koenen deken f 0-12- 0
Henr. Wijntjes deken f 1- 3- 0
Vic. Molmans deken f 2- 9- 0
Vic. Molmans pavilloen f 4- 0- 0
Vic. Molmans bedsteede f 5- 6- 0
Idem dito f 3- 2- 0
Idem dito f 2- 0- 0
Idem dito f 3-10- 0
Idem kast f 1- 3- 0
Idem vlasbollen f 0-15- 0
Idem kist f 1- 1- 0
Idem horlogie f 20- 0- 0
Idem glasekast f 6-12- 0
Reinier Verhaard kast f 20-10-0
Hoctin pars(?) f 2- 0- 0
Pijnenburg schilderie f 6- 0- 0
Pijnenburg dito f 4- 0- 0
Collin balance f 12- 0- 0
Vic. Molmans bed f 16- 0- 0
Samuel Meijers puluwe f 2-13- 0
Vic. Molmans puluwe f 2-18- 0
Herm. Willems bed f 21-14-0
Jan Jansen puluwe f 2-16- 0
H. Wijntjes puluwe f 3-12- 0
H. Wijntjes bed f 26- 0- 0
Joh. van Bergen puluwe f 2- 0- 0
Herm. Willems puluwe f 2-15- 0
Vic. Molmans bed f 12- 0- 0
Samuel Meijers deken f 0-13- 0
Samuel Meijers deken f 1-13- 0
Vic. Molmans 1 1/2 mergen haver aan de Schans f 18- 0- 0
Thijs Jans een mergen wik f 10- 0- 0
Vic. Molmans 3/4 mergen speld f 12- 5- 0
Idem 1/2 mergen weit f 5- 0 - 0
Thijs Jans 1/2 mergen erwten f 5- 0 - 0
Idem 1/2 mergen wik f 6-10- 0

8-45
Vic. Molmans 1/2 mergen klaver f 5- 5 - 0
Idem 1 1/2 mergen speldf bij Maasebrug f 28- 0 -0
Idem 2 mergen garst in de Veerstraat f 39- 0- 0
Idem 1/2 mergen garst f 22-15-0
Idem 1/4 mergen wortelen en aardappelen f 7- 0- 0
Idem 1/2 mergen boekweit agter het huis f 7- 0- 0
Idem 1/4 mergen haver agter het huis f 13- 5- 0
Idem 1 mergen boekweit aan de Maalen f 10- 0- 0
Idem 1/4 mergen boekweit op de Valendries f 2-10- 0
Idem het vlas op de Spreij f 9-10- 0
Corn. Zweeren 1 1/4 mergen wortelen op den Althoff f 20- 0- 0
Vic. Molmans naweide van de kleinen Biesenkamp f 8-15- 0
Vic. Molmans kaf van hetgeen op de deel gedorst wordt f 1-10- 0
Idem 3000 pond hooy f 15- 0- 0
Idem dito f 10- 0- 0
Idem dito f 10- 0- 0
Idem 1000 pond hooy f 4- 0- 0
Idem Nog 3600 pond hooy f 15- 0- 0
Collin 2 gardijnen en baard f 1- 6- 0
Vic. Molmans gardijnen en baard f 1-18- 0
Idem tafel f 0- 6- 0
Idem 2 stoelen f 1- 2- 0
Idem 2 dito f 1- 0- 0
Idem tafel f 0- 8- 0
Idem 2 stoelen f 1- 0- 0
Idem 2 dito f 1- 1- 0
Gerrit Jansen 2 stoelen f 0- 8- 0
Vic. Molmans 2 stoelen f 1- 2- 0
Idem 2 dito f 1- 0- 0
Idem 2 dito f 1- 0- 0
Fridus Watervoord stoel f 0- 5- 0
Vic. Molmans welboom f 2- 5- 0
Idem oud hout f 1-11- 0
Gerrit Schenk 2 tonnen f 0-14- 0
Fernee de hennen f 2- 0- 0
van Anrae tafel f 0-12- 0
Vic. Molmans kast f 1- 1- 0
f 2248-18- 0
Aldus verkogt te Boxmeer den 24 augustus 1773.
L.F. de Raet, Drossaard, H.J. van Anrae, P. van den Heuvel. Mij present F.W. de Both,
Landschr."
Totaalbeeld.
Als we de verkochte goederen een beetje bundelen en een overzicht proberen te krijgen van
wat er allemaal te koop is aangeboden, dan zien we bijvoorbeeld dat er 9 tafels en 35
stoelen verkocht worden en verder 4 lampen, 3 spiegels en 3 gordijnen. Maar liefst 14
bedden en of bedsteden, 6 kasten, 12 schilderijen en 6 prenten veranderen van eigenaar.
Aan keukengerij worden 30 tonnen/vaten, 17 lepels en 20 kommen (slechts 1 vork!), 6
waterpotten en 4 ijzeren potten verkocht.
Ruim 100 schotels en borden, 28 (koffie) kannen, 42 roemers en 22 bierglazen geven aan
dat er een aardig voorraadje serviesgoed aanwezig is in de herberg.
Maar liefst 57 servetten, 18 tafellakens, 57 bedlakens, 25 kussenovertrekken en 38 kussens

8-46
en 19 dekens laten iets zien van de voorraad tafel- en bedlinnen.
Aan vee worden 6 koeien en twee paarden verkocht met twee karren met een flinke
voorraad rogge en stro.
Er is geen indicatie welk deel het verkochte uitmaakt van de totale inventaris. In elk geval lijkt
de herberg buiten de verkoping te blijven. Vicaris Molmans koopt een zeer groot deel van de
boedel van zijn zuster en Jacob op, kennelijk met het doel zijn zus en zwager een kans te
geven opnieuw te beginnen en heel veel roerende zaken toch in de familie te houden.
In totaal koopt hij voor fl. 876-18-1. Samen met fl. 43-17-0 opcenten komt het totaal op fl.
920-15-1. Hiervan is een afzonderlijke lijst gemaakt. Hij had m.i. met dat geld veel beter
rechtstreeks de schuldenaren kunnen betalen. Dat had veel extra geld voor de 40 e penning
gescheeld en andere bijkomende kosten waren aardig gedecimeerd. Waarom het toch op
deze manier is gedaan…? Het blijft nog steeds een raadsel wat zich hier werkelijk heeft
afgespeeld. Vicaris Molmans die pastoor van St. Anthonis is, doet in dit jaar 1773 een
verzoek aan de vicaris generaal van het dekenaat Cuijck om tijdelijk in Boxmeer te mogen
wonen. Hij krijgt voor twee jaar toestemming en in 1775 wordt dit nog een jaar verlengd. Het
zou mij helemaal niet verbazen als dit met de “commer” van zijn zus en zwager van doen
heeft.
De opbrengst van de twee
veilingdagen bedraagt fl. 2250,-. Dit is
echter op lange na nog niet
voldoende om alle schulden af te
betalen. Ook hier zien we weer dat de
broer van Anna Matthea een
belangrijke rol speelt bij de
afhandeling van alle verschillende
vorderingen, maar hij kan niet
voorkomen dat er ook nog onroerend
goed verkocht moet gaan worden.
"Wij J. Hermans loco d'Heer Drost en
Schout, Johan van Dijck en A. van
Raaij scheepenen der souveraine
heerlijckheid Boxmeer doen cond en
tuijgen dat voor ons gecompareert is
J.J. Fernee als bediende procureur en
gevolmagtigde van de weduwe Pieter
van Audekercke en zoon wonende tot
Hamme in Flaenderen, hoedat hij
comparant namens zijne principaale
op den eerste junij deses jaars 1700
drie en seventig en gerightelijk hadde
doen doen commer en arrest op alle
soo roerende als onroerende
goederen als Jacob van Haaff en
Anna Matthea Mollemans echtelieden
en onder deese heerlijckheid zijn
besittende en sulx omme daaraan te verhaalen eene somme van hondert elf guldens
seventien en eenen halven stuijver brabands courant geld, maakende neegen en neegentigh
guldens neegen stuijvers en twee penningen hollands geld, voortkomende van geleeverde
coopmanschappen, alles ter goeder reekening, welke commer en arrest door drie behoorlijcke
verweekingen, acte van pandingh met insinuatie der selve, inmissie, pand, gras en
looff leevering gevolgt zijnde de geimpetreerdens eventuele geene de minste voldoening
hebben willen geven.
Dat daar van bij insinuatie de dato den 28e augusti 1773 aen meergemelte Jacob van Haaff
en Anna Mattheea Mollemans den weet gedaan is, om binnen veertien daagen hunne

8-47
goederen te komen beschiedden en ten opsighte van het geene voorschreve is, hem
comparant volkomen contentement te geeven, waarop geene de minste voldoening gevolght
sijnde soo versoght diensvolgens den comparant in qualiteijt als vooren, dat de voorschreven
goederen van die gemelte Jacob van Haaff en Anna Mattheea Mollemans geen daar van
uijtgesondert voor soo verre die onder de jurisdictie deezer heerlijckheid waaren geleegen
dat Jacob van Haaff en Anna Matthea Mollemans van hunne hier vooren gementioneerde
goederen sijn ontgoet en onterft van nu tot den euwigen daage toe en in teegendeel voorn.
comparant q.q. als verwinthebber voor soo veel her reght gemaakt is cum expensis, daaraan
gegoet en geërfft sullende den Heere van den Lande, gelijk van alle aangerighte goederen
is, ook eene vrije waare daar van sijn, voorbehoudens den heeren van den Lande, de
geevinceerde en een ieder daar van competeerent reght.
In teeken van waarhijd hebben wij gerightsperzoone in het hoofd deeses vermelt, beneffens
den comparant deese beteekent met ons scheependoms zeegel doen munieeren en door
onsen gezwooren Landschrijver contrasigneeren laaten op de Raadhuijze tot Boxmeer den
veertienden september 1700 drie en seeventigh".
"Wij J. Hermans loco en 'd Heer Drost en Schout Johan van Dijck en A. van Raaij
scheepenen der souveraine Heerlijkheid Boxmeer, doen cond & tuijgen dat voor ons
gecompareert is J.J. Fernee als bediende procureur en gevolmagtigde van Johannes Derks
en Andries Derks op den tweeden junij deeses jaars 1700 drie en seeventigh door S. Müller;
rigterboode in deeser Heerlijkheid hadde doen doen gerightelijck commer en arrest op alle
soo roerende als onroerende soo Jacob van Haaff en Anna Mathea Mollemans ehelieden
onder desse Heerlijkheid sijn besittende en sulx omme daar aan te verhaalen eene somma
van neegenhondert en vijf en twintigh gulden salvo justo met de rente daarop verloopen en
nog loopenden spruijtende ter saake van gepresenteerde borgtaale voor diverse capitaale,
alles ter goeder reekeningh, welke commer en arrest door drie behoorlijcke verweeking en
acte van verpandingh met de insinuatie derselve inmissie, pand-, gras- en loofleevering
gevolght sijnde de geimpetreerdens eventuele geene de minste voldoening hebben willen
geven. Dat derhalve den comparant op de 25e augustus 1773" .... enz.
Een identiek stuk als bovengenoemde twee van dezelfde datum (14 sept.) waarbij de Heer
Fernee optreedt als gevolmachtigde van de Weledele Heer H. Verheijen die op 1 juni van dit
jaar "commer en arrest" heeft laten doen voor het geleende bedrag van "seeven hondert
gulden met de rente van dien", .... enz.
Alleen de drie hierboven genoemde vorderingen bedragen bij elkaar al zo’n fl. 1735,- . De
rekeningen stapelen zich op. Jacobus en Anna Matthea reageren kennelijk niet op herhaalde
verzoeken tot betaling. Maar de dagelijkse gang van zaken gaat ook door. Zo is het graan
kennelijk wel geoogst en er zijn 15 dagen nodig om het op de deel te dorsen. Van het
overgebleven hooi worden stropakken gemaakt welke ook weer kunnen worden verkocht.
Peter Koene gedorst 15 daage hoey en stroey gewooge drie daage, den uijtroep meede
geholpen. (1773)
Twee daage, samen 20 daage a 12 st.
Hubert Nab, 15 daage gedorst en drie daage hoey en stroey gewooge,
f 12- 0-0
samen 18 daage
f 10-16-0
Jan Koene idem f 10-16-0
Gerrit Schenk idem f 10-16-0
f 44- 8-0

8-48
"Den 19e september binnenstaande vier en veertig gulden agt str. van de Landschr. de Both
ontvangen. Boxmeer dato als voor. Peter en Jan Coenen en Hubert Nabben."
"De boedel van Jacobus van Haaf en Anna Matthea Mollemans is verschult aan H. van
Anrae voor een jaar thijns over den jaar 1700 drie en seventig, 6 vetjens haver volgens de
fractie comt fl. 1-13-0. Van den inhoud deeses bekenne door de procureur J.J. Fernee
voldaan. Boxmeer den 1e octobris 1773. H. J. van Anrae."
"Jacob van Haaf debet (schuldig) van sijne landereien onder Boxmeer over het jaar 1700
een en seventigh in 1 1/2 setting ad ses en twintigh gulden, daertien st. en twee en een
halve penning. Item over het jaar 1700 twee en seventigh debet in 1 1/2 setting als voore.
Tesamen 53-6-5.
Ik ondergeschr. J. Muller bekenne van de Landschr. de Both voorstaande drie en vijftig
gulden, ses stuijver en vijf penningen uit de uitroepspenn. van J. ten Haaf ontfangen te
hebben. Boxmeer den 8e october 1773. Johannes Müller."
"Ik ondergeschr. bekenne van de Landschr. de Both voors. ducaat ontfangen te hebben.
Boxmeer den 8e october 1773. Johannes Müller".
"De Heer vicarius Molmans heeft den geltpagt van den Althoff pro 1773 met f 6-16-8 bij
affrekening als mede den koornpagt voor den selven jaar met f 16-19-13 voldaan het welck
bij absentie van mijn mann den Rhentmeester Hengst hierdoor gequitteerende attesteere.
Christina Hengst gebooren Du Bus(?)"
“Specificatie van het geene de Hr. Jacob van Broekhoven te Antwerpen competeert in de
gelden geprovenieert van de geëvinceerde boedel van Jacob van Haaff & Anna Mattheea
Molmans ehelieden.(1773)
Voor verkochte en geleverde hoeden f 60-14-0
betaalt aan J.J. Fernee voor verschooten Jura en porte van brieven
f 25-17-0
Totaal f 86-11-0
"Specificatie van het geene Johan Derx en Andries Derx competeren in de gelde
geprovenceert van de geëvinceerde boedel van Jacob van Haaff en Anna Matthea
Mollemens ehelieden.(1773)
Voor de volgende gebleven borgtaale; voor een capitaele somme, bij Hr.
Heinsius te Cuijk groot
f 600- 0 -0
Vier jaere intreste f 96- 0 -0
Dito bij Meggel van Wiege f 300- 0 -0
Een jaar intrest f 12- 0 -0
Eene reekening van arbeidsloon bij Hendrik Clabbers groot f 27-14-0
Jura aan Mulder (rigterbode) f 4-16-0
Verschotten van dito aan J.J. Fernee f 20-18-0
Totaal f 1061- 8 -0
“Ten dienste van J. van Hoft tot Boxmeer door Rutgerus L. Biedijckx. (1774)”
Onderstaande lijst betreft het aantal (retour)flessen. Ook in de 18 e eeuw hebben lege
flessen duidelijk al een inruilwaarde. Kennelijk wordt er door Jacobus verzuimd om de lege
flessen aan Biedijcks terug te bezorgen. Duidelijk mag zijn dat er in deze tijd ook al sprake is
van “statiegeld” en dat het bedrag bij drie jaar lang niet retourneren aardig op kan lopen.

8-49
1770 Oct. 14 Resteert van vorige afrekening 34 f 27- 4- 8
Een hoet met een cas aen te goet f 5-10- 4
Oct. 18. In ons flesse witte wijn 22 f 5- 0- 0
Nov. 9. 22 lege flesse ontvange 22 AF
Nov. 14. In ons flesse rode wijn 2 f 0-11- 0
Idem 1/2 pond kesse a 15 1/2 st. f 0- 2-12
1771 Mert 3. In sijn flesse witte wijn f 0-10- 0
Apr. 10. In sijn flesse witte wijn f 0-10- 0
Meij 4. In ons flesse roode wijn 11 f 3- 0- 0
Idem In ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Juni 16. In ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Idem In ons flesse roode wijn 11 f 3- 0- 0
Oct. 25. Lege flesse ontvangen 24 AF
1772 Mert 29 In ons flesse roode wijn 11 f 3- 0- 0
Idem in ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Juni 11 in ons flesse roode wijn 6 f 1-18- 0
,, 16 leege flesse ontfangen 13 AF
,, 21 in ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Idem in ons flesse roode wijn 12 f 3- 5- 8
Juni 23 leege flesse ontfangen 22 AF
Juli 28 in ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Idem leege flesse ontfangen 11 AF
1773 Meij 8 in ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Juni 13 in ons flesse roode wijn 12 f 3- 5- 8
Idem in ons flesse witte wijn 11 f 2-15- 0
Idem 5 1/2 can brandewijn f 3- 8- 0
Sept. 23 leege flesse ontfangen 30 AF
Idem 29 idem 8 AF
Nog 68 flessen a 2 st. per stuck f 6-16- 0
Totaal generaal f 87-14- 0
"Pater procurator van het kloster de H.H.pp. O.L.Vr. Broeders tot Boxmeer, maeckt bekent
als dat hij te pretendeere heeft uijt huijs en hof gelegen op het Sandt bij de Linden bewoont
door Jacobus van Haef sjaerlijcks vijf vaetkens roogh voor twee jaeren te weeten voor 1700
twee- en drij en seventigh doende voor het jaer 1700 twee en seventigh twee guldens vijftien
stuijver, voor het jaer 1700 drij en
seventigh twee gulden 1 stuijver.
Daerom sustineert preferentie van
betaelinghe voor alle andere
crediteurs.
Daer woort vorders van den
voornoemden procurator gepretendeert
van Jacobus van Haef de
somma van vier en twintigh gulden
uijt oorsaecke van verpaght landt op
het Neerveldt hetwelck hij gepaght
hadde sjaerlijcks voor acht gulden en
niet betaelt en is voor 1700 een en
twee en drij en seventigh en
noghtans de crediteurs de emolumenten
van de vreughten van
genotten hebben.
Item woort vorders gepretendeert uijt oorsaecke van een weij verpaght aen Jacobus van

8-50
Haef liggende achter sijn huijs voor het jaer 1700 eenen seventig, resteert vijf guldens, voor
het 1700 twee en seventigh sesthien guldens". Totale te vorderen som bedraagt f 49-16-0.
Wonen op Het Zand.
Bovenstaande vordering is vooral interessant omdat hier voor het eerst de woonlocatie van
Jacobus en Anna Matthea wordt aangeduid. Ze wonen dus op Het Zand met als toevoeging “
bij de Linden”. Het huis bij de linden.
Martinus Cruysen de echtgenoot van Jacoba Joanna van Haaff, de kleindochter van Jacobus
heeft onder Boxmeer (sectie B, blad 3) onder 539-542 + 534 een flink stuk grond met twee
huizen, schuren en een brouwerij in eigendom. Deze huizen liggen aan Het Zand en zijn op
oude foto’s en ansichten goed te zien. Het zijn panden die liggen tegenover het huis met de
Adelaar. Het is dus niet ondenkbaar dat Jacoba Joanna (geb. 24.10.1790) via haar vader het
ouderlijk huis (met brouwerij) erft. Hierdoor zouden we tevens weten waar haar grootouders
hebben gewoond en geleefd. In 1850 wordt het betreffende pand met Zand 203 aangeduid.
De weide achter hun huis werd door grootvader Jacobus rond 1770 gepacht van de O.L.Vr.
broeders uit Boxmeer. Zou het om dezelfde locatie gaan?? Op 23 augustus 1773, vlak voor
de boedelveiling van de roerende goederen van Jacobus, lezen we het volgende “De
Rigterbode J. Muller maakt bekend namens de gemeente, dat hij moet hebben een ducaat
wegens de verkogte Lindeboom”. Zou een en ander met elkaar te maken hebben?
“Compareerden Jan van den Bosch, gesubst. Scholtus alhier te Vierlinxbeek den welken in
de qualiteijd, namens de Heer van den Lande, uijt kragte van de door Johanna Rodermans
gedirigeerde executie aen de goederen van Jacob van Haaff en Anna Matheija Molmans
onder de jurisdictie van Vierlinxbeek geleegen, en uijt dien Hoofden geobtineerde verwins en
Transfix brieven aen des gesubst. Rigters hand heeft gesteedigt, gevest ende opgedraagen
aen ende ten behoeve van Hermanus Toebarts en Agnes Jaspers echteluijden mitsgaders
hunnen erven een parceel bouwland op de Lap onder Vierlinxbeek gelegen, groot ongeveer

8-51
een kleinen mergen, paalende oost en noordw. de gemeene straaten zuijdwarts de
getransporteerdens en westw. De Heer Lom, belast jaarlijks aen de erffgen. van wijlen de
Raatheer Lom, met vier seijster rogge … enz. voor eene somma van f 150,-- Caroli guldnes
en ses gedane hoogen … bij quitancie ontvangen Grave 10 dec. 1773”
"Ik ondergeschr. bekenne als volmagtiger van mijn broeder den Drost Corn. Willem Heinsius,
dat mij voor den inhoud van deese obligatie als meerder voor vier jaaren intressen die bij een
nader accoord bedongen waren teegens vier procento schoon minder in de obligatie staat
vermelt, te samen makende eene somma van seshondert ses en negentigh guldens, ene
obligatie ten behoeven van mijn broeder voors. is ter hand gestelt ten laste van Maria Croeff
wed. Molmans. Actum Boxmeer den 13e febr.1774". (Zie 1 maart 1759).
Rekening van 16 apr. 1774 van J.J. Fernee voldaan 30 dec. 1775.)
Transport (zie 21-23 aug. 1773) f 2- 0- 0
Voor twee seegels tot publicatie van de ongereede goederen f 0-10- 0
aan de rigterboodens f 0-12- 0
die expresse f 0- 8- 0
voor salaris f 15- 0- 0
aan de Hr. van Anrae voor pagt f 1-13- 0
aan Arien voor dito f 1-13- 0
aan wed. Clabbers voor dito f 3- 0- 2
aan Gerrit Schenk f 7-16- 0
Totaal f 32-12- 2
Boedeldeling van Maria Kroefs.
We zien dat de problemen zich opstapelen. De eerder gehouden boedelveiling heeft
onvoldoende opgebracht en er moet nog meer geld worden vrijgemaakt om de schuldeisers
te kunnen betalen. Tot nu toe was het onroerend goed buiten schot gebleven, maar dat was
dus niet vol te houden. Er moest wat gedaan worden om de stroom van rekeningen te stuiten
en de vorderingen te voldoen.
De moeder van Anna Matthea, Maria Kroefs geeft daartoe de aanzet. Ze besluit om het door
haar en haar man
opgebouwde bezit te
verdelen tussen Anna
Matthea en haar broer
de priester vicaris
Caspar Molmans.
Hiermee geeft ze haar
kinderen de
mogelijkheid om het
onroerend goed in te
zetten om de
problemen op te
kunnen oplossen. Alle
eigendommen worden
getaxeerd en
opgedeeld. De moeder krijgt de helft en beide kinderen een kwart. Onroerend goed kan
immers als onderpand dienen of te gelde worden gemaakt. De verdeling vindt alleen op
papier plaats. Er worden nog geen zaken te gelde gemaakt, maar we zien al snel het erfdeel
van Anna Matthea te koop aangeboden worden. Gelukkig, maar ook vreemd genoeg, zijn het
haar broer en haar zoon die kennelijk in staat zijn om het te koop aangebodene in eigendom
te verwerven. Ik denk dat dit hoofdzakelijk gebeurt met geld van haar broer Caspar
Molmans. Andermaal vraag je je af waarom deze verkopen dan niet onderhands binnen de

8-52
familie plaatsvinden. In de acte die wordt opgemaakt van deze verdeling, wordt nog eens
nadrukkelijk gesteld dat Anna Matthea is aangesteld als curatrice over haar afwezige
echtgenoot.
Dit bevestigd nog eens het angstige vermoeden dat het met Jacobus helemaal niet goed
gaat. Hij is kennelijk niet meer toerekeningsvatbaar en wordt niet meer in staat geacht om
namens zijn vrouw of familie op te treden. Als je dit gegeven doortrekt, zou je zelfs kunnen
beweren dat Jacobus verantwoordelijk is voor deze “bekommerde” situatie. Is hij aan de
drank? Is hij psychisch niet in orde, zwaar depressief… we weten het (nog) niet. Wellicht is
de man ook ernstig ziek geworden.
Het huis waarin –naar ik nog steeds aanneem- moeder, dochter en Jacobus wonen (Het Hof
van Boxmeer) wordt getaxeerd op fl.2000,- Dit geeft nog eens aan dat het om een flink huis
gaat. Als we dat projecteren op het huis op het Zand, dan is het heel wel mogelijk dat het om
dit pand gaat. Bovendien zitten er nog “twee lopen” naast het huis in de boedeldeling. Maar
eerst de boedeldeling van moeder Maria Kroeff.
1774 "Kond en kennelijk sij hiermede, dat op heden dato ondergeschreven tussen Maria
Kroeff weduwe en boedelhoudersche wijlen H. Molmans en haare kinderen de Eerwaarde
Heer vicarius Molmans en Anna Matthia Molmans getrouwd met Jacob van Haaf en
aangestelde curatrice in absentie van haar eheman voorn. een vriendelijke en minnelijke
afdeelinge gemaakt en geslooten is over voorn. boedel van wijlen H. Molmans en desselfs
thans nog in leven sijnde weduwe, nadat alvoorens die goederen door twee onpartijdige
getaxeerd waaren en alsoo voors. wed. Henr. Molmans van dien boedel toekoomt de helfte,
en de andere helfte koomt aan de Heer Vicarius Mollemans en Anna Matthia Mollemans
ieder een vierde in den boedel competeerd en den staat van taxaat dier goederen in
aanmerking genoomen soo heeft men bevonden dat de allodiale goederen bedraagen eene
somme van vier duisend drie honderd guldens, waarbij nog gevoegd moeten worden de
koopspenningen van het leen den Heere vicarius als oudste soon toestendig ter somme van
700 glds. alsmede de weide waarop sijn eerwaarde gewijd is, getaxeerd op 600 guldens, soo
bedraagt de heele somme van de allodalia vijf duisend ses honderd guldens, welke
gemakkelijk bij afdeelinge konnende verdeeld worden, soo is men tot de verdeeling dier
allodialia getreeden op volgende maniere.
Eerste afdeeling voor de Wed .Molmans.
Het huis getaxeerd op f 2000-0-0
Het land agter Henr. Heesen op f 400-0-0
Een morgen aan de Lins f 200-0-0
Ter egalisatie van de heer Vicarius Molmans f 200-0-0
Totaal f 2800-0-0
Soodat dan de weduwe Molmans voor haar aandeel heeft twee duisend agthondert guldens
sijnde de juiste helfte van 5600 guldens.
Tweede afdeeling voor de Heer Vicarius Molmans.
Het leen aangekogt voor f 700- 0-0
De weide waarop sijne eerw. gewijd is f 600- 0-0
Den halven agterste mergen op f 300- 0-0
f 1400-0-0
Een vierde deel bedraagt 1400 glds, dus dit 200 gld te veel, welke aan de moeder moeten
uitgekeerd worden.

Derde afdeeling voor Anna Matthea Molmans.
8-53
Een morgen 53 roeden aan 't Steil f 150-0-0
Het land agter Jan Bekkers op f 600-0-0
Twee loopen neven het huis f 150-0-0
Een stuk neven het Wolfstraatje f 250-0-0
Een mergen bij de Sambeekse paal f 150-0-0
Een mergen in het Neerveld f 100-0-0
f 1400-0-0
sijnde het juiste vierde deel ter somme van veertien honderd guldens.
Waarna de condividenten op gelijke manier getreeden sijn tot afdeelinge der hoffgoederen,
welke volgens het taxaat bedragen eene somme van 975 guldens, dus voor de wed.
Molmans 487 gld. 10 st. en voor de kinderen elk de helft van dese somme 243 gld. 15 st.
Eerste afdeelinge voor de weduwe Molmans.
Twee mergen in de Gemert nevens de erven van van Anrae boven de
gemeenslasten jaarlijx belast met 2 vetjes weijt aan den Heeren 3 vetjes
haver aan Aldegundis Huggers
Twee 3/4 mergen op 't Sambeekse Veld neven Floris Brienen boven de
schatting jaarlijx bezwaard met 2 vetjens rog en 5 vetjens garst aan 't
huis Geijsteren.
Een mergen in 't Neerveld neven Schuurkens en neven H. Thomessen
boven de gemeenslasten jaarlijx bezwaard met 2 vetjes rog aan den
Heer.
Dese afdeeling ontvangt van beide kinderen nog een somme van f 12-
10-0 tot supplement.
Totaal
Tweede afdeeling voor de Heer Vicarius Molmans.
Anderhalve mergen op het Raaland neven R. Theunissen en de wed.
van Ham boven de gemeenslasten jaarlijx bezwaard met een half
Boxmeers malder haver stuurpagt door haar voor de helfte, en de
wederhelfte door de erfgen. van de wed. Lob, te haalen bij de erfgen. van
G. Tillemans.
Aan de Lins nevens de erven van Aart van den Hoogen een stuk groot
31 roeden en 29 roeden op den Valendries neven Claas Maassen, 96
roeden 7 voet neven Gerrit Henrix, 82 roeden neven Schuirkens op den
Hoogen weg, 52 roeden neven Claas Maassen, 107 roeden land nevens
Jenneke Brouwers, sijnde samen hofgoed boven de gemeenslasten
jaarlijx belast met 10 vetjes rog en 20 vetjes haver aan den Heer.
f 150- 0-0
f 250-0-0
f 75- 0-0
f 475-0-0
f 487-10-0
f 150- 0-0
f 100- 0-0
Totaal f 250- 0-0
Dese keert uit aan de wed. Molmans f 6- 5-0
Totaal generaal f 243-15-0
Derde afdeeling voor Anna Matthia Molmans.
Een mergen negen en halven roeden land aan de Althofsestraat daarbij f 125- 0-0
gereekend de halve graaf jaarlijx boven de gemeenslasten bezwaard met
6 gld 17 str. aan den Heer.
Een mergen land aan de Molenweg, eenersijds Derriske Tillemans f 125- 0-0

8-54
andersijds Aart Hoogers boven de schatting jaarlijx bezwaard met 9
vetjes haver aan den Heer.
Totaal f 250- 0-0
Dese keert uit aan de moeder f 6- 5-0
Totaal generaal f 243-15-0
Welke goederen soo allodiale als
hofgoederen, de maate van die
onbegreepen met de lasten, soo als
hier of bij het taxaat uitgedrukt staan
of van ouds daar in staande en met de
geregtigheden en servituten daar bij
van ouds behoorende op manieren als
voor verdeeld sijnde, soo hebben de
condividenten daarmede volkomen
genoegen genomen, beloovende dese
stiptelijk te sullen onderhouden en
elkanders besittingen te guarandeeren
als erfmaagescheids regt is onder
renuntiatie op alle exceptien desen
eenigsinds tegenstrijdig sijnde en
onder verband en submissie als
regtens;
In teken van waarheid hebben de
condividenten dese beneffens de
daartoe versogte getuigen beteekend
te Boxmeer den ??".
Verkooping van de goederen en landerijen van J. van Haaff en A.M. Molmans egtelieden (23
apr.1774.)
"Voorwaarden waarop de Heer Procureur Fernee in qualiteit als volmagtiger van Peter
Kerstens, de Weled. Heer H.A. Verheijen, Mevrouw van Wevelinkhoven, Arnold Ebben de
wed. P. van Oudekerk en soon, Johan Derx en Andries Derx en van Broekhoven, na
voorgegaane openbaare afkondinge en affixie van billetten in drie differente Landen ten
overstaan van desen Eedelen agtbaaren Geregte der hooge vrijheerlijkheid Boxmeer uit
kragt van geregtelijk geimpetreerde verwinsbrieven aan de meestbiedende wil verkoopen
met hoogen en uitbranden der kaarssen, soodaane erven als Jacob van Haaff en Anna
Matthia Molmans egtelieden toestendig sijn en als hierna breeder sullen uitgedrukt worden".
Hierna zien we dat vrij snel na de boedelverdeling Anna Matthea haar deel in het openbaar
te koop aanbiedt. Er volgen een tiental voorwaarden die voor de verkoping en de kopers van
belang zijn. Zo luidt voorwaarde 5: "Den aanvank van des goederen sal sijn aanstonds na de
dood van de wed. Hendrik Molmans, soo dat ook de lasten in die goederen als schattingen,
chijnsen en pagten niet eerder loopen tot lasten der koopers, als na deselver dood". Is Maria
wellicht ziek of voelt zij haar eind naderen? Heeft ze daarom deze verdeling ingezet?
En voorwaarde 6: "de betaalinge der volle koopspenningen sal moeten geschieden over drie
maanden sullende sijn den sevenden augusti 1774 aan handen van de Landschr. de Both ".
Op 23 apr.1774 worden op voorstaande voorwaarden te perk gesteld volgende parceelen:
1. Een stuk land aan het Steil neffens Floris Brienen, groot omtrent een mergen en drie en
vijftig roeden, sijnde allodiaal goed niet belast als met gemeenslasten.
Gemeijnd door de Heer Vicarius Molmans voor 110-0-0, hoogt tien hoogen, Manus Linsen

8-55
nog 10 hoogen, den 24e april doet Willem van Haaff nog 10 hoogen. 1774 den 7 meij is dit
parceel bij uitbranding der kaarse aan W. van Haaff verbleven.
( Dit perceel bouwland gelegen aan het Steijl kwam op 8 januari 1754 in handen van Hendrik
Molmans en zijn vrouw Maria Croef. Het komt van Gerid Peters weduwnaar van Hendrina
Thomesen die het mede namens zijn meerderjarige zoon Pouwel Geridts verkoopt. Alleen
wordt in de acte vreemd genoeg geen prijs genoemd.)
2. Een stuk land agter Jan Bekkers erfgenaamen hof gelegen, groot omtrent twee mergen,
sijnde allodiaal erf, tiendvrij van 't hekken neven d'erven van Franus van den Berg, tot de
willig aan de Gemeene straat. Niet bezwaard alls met gemeenslasten en met vijf vetjes rog
aan de paters.
Gemeijnd door de Heer Vicarius Molmans voor 600-0-0, hoogt 20 hoogen. Den 7e meij is
hierop de kaarse ontstoken en is bij uitbranding aan de heer Molmans verbleven.
3. Twee loopen land neven het huis, soo groot en soo klein deselve thans sig bevinden,
allodiaal goed niet bezwaard als met gemeenslasten.
Gemeijnd door de Heer Vicarius Molmans voor 150-0-0, doet 20 hoogen. Den 7e meij is dit
perceel bij uitbranding der kaarse aan de heer Molmans verbleven.
4. Een stuk land neven het Wolfstraatje groot omtrent twee mergen seven en twintig roeden,
allodiaal goed niet bezwaard dan met gemeenslasten.
Gemeijnd door de Heer Vicarius Molmans voor 250-0-0, doet 25 hoogen. Den 7e meij is dit
parceel bij uitbranding der kaarse aan de heer Molmans verbleven.
5. Een mergen bij de Sambeekse Paal allodial goed niet bezwaard als met gemeenslasten.
Gemeijnd door he Heer Vicarius Molmans voor 140-0-0, doet 25 hoogen. Den 7e meij is dit
parceel bij uitbranding der kaarse aan de Heer Vicarius Molmans verbleven.
6. Omtrent een mergen in't Neerveld neven de paters, allodial erf niet bezwaard als met
gemeenslasten.
Gemeijnd door Cornelis Zweeren voor 69-0-0, hoogt vijf hoogen. Willem van Haaff doet
heden den 24e april 1774 nog 10 hoogen. Den 7e meij is hierop de kaarse ontstooken en is
dit parceel aan Willem van Haaf verbleven voor de heer Molmans.
Den 7e meij sijn voor alle voorstaande parceelen borge gebleven Monsr. R. Raab en Andries
Derx (een der schuldeisers!!).
Aldus gedaan op het raadhuis te Boxmeer. Ondert. H.J. van Anrae (mede loco d'Heer
Schout) en A. van Raaij".
Het blijft in de familie.
We zien hier dat de te koop aangeboden landerijen door familieleden worden opgekocht.
Enerzijds is het haar 23-jarige zoon Willem die zowel de eerste als de zesde koop
bemachtigd, terwijl de broer van Anna Matthea de rest in eigendom verwerft. In totaliteit
levert deze verkoop fl. 1724-0-0 op.
Uit de overdrachtsacte van 30 december 1775 blijkt dat al het voorgaande onroerend goed in
handen komt van Casparus Molmans. Het erfdeel van zijn zus wordt dus door hem veilig
gesteld en ook het handelen van zoon Willem gebeurde dus zeer waarschijnlijk in opdracht
van zijn oom Caspar.
Ten behoeve van de schuldeisers wordt deze erfenis dus direkt te gelde gemaakt, maar het
eigendom blijft in de familie! Ze houdt de volgende stukken land nog in bezit die ook hoorden
bij haar moeders erfdeel:
-- Een mergen negen en halve roeden aan de Althofse straat en
-- Een mergen aan de Molenweg, eenerzijds Derriske Tullemans, anderzijds Aart Hoogers.
Op 7 november 1774 wordt er nog steeds gesproken over “de vrouw van J. van Haaff” en
niet over de weduwe van..! Jacobus is dan dus nog steeds in leven.
"Ick onderschreven bekenne wel en duegdelijck schuldigh te wesen van verdinde huer aen
Heleena Welems de somma van seven en dartigh gulden. Boxmeer den 7 novemb. 1774 de
vrouw van J. van Haaff". (7 nov. 1774)

8-56
"Specificatie van hetgeene de Weled. Heer H.H. Verheijen competeert in de gelde
geprovenieert van de geëvinceerden boedel van Jacob van Haaff & Anna Matthea
Mollemans echtelieden. (1775)
Volgens afreekening de dato 26 julij 1773 bleef Jacob van Haaf schuldig f 20- 1 -0
aan vervallene intreste
-- Een capitaaal genegotieert in 7 febr.1762 groot f 150-0-0.
f 162- 0 -0
Intreste over de jaren 1773/74 is 12-0-0. Tesamen
-- Een dito opgenoomen 1 april 1764 groot f 150-0-0.
f 156- 0 -0
Een jaar intreste f 6-0-0. Tesamen
-- Een dito genegotieert 24 julij 1762 groot f 200-0-0.
f 208- 0 -0
Een jaar intreste f 8-0-0.
-- Een dito genegotieert 26 junij 1753 groot f 200-0-0.
f 208- 0 -0
Een jaar intreste f 8-0-0.
Voor betaaling van gerigtsjura aan Muller f 4-16-0
Dito van selvige aan J.J. Fernee f 20-18-0
Totaal f 779-15-0
.
Hieronder kunnen we lezen dat een hele serie schuldeisers hun rekening betaald krijgen
door de Eerw. Heer vicarius Molmans. Dat hiervoor de opbrengst van het erfdeel van Anna
Matthea gebruikt wordt mag duidelijk zijn. Haar broer Caspar voldoet ruim fl. 2500,- aan de
verschillende crediteuren en speelt een belangrijke rol bij de afhandeling van deze hele
geschiedenis. In ruil daarvoor heeft hij het erfdeel van zijn zus verworven en op grond van dit
onroerend goed kan hij weer geld lenen.
Ook werd in het archief van St. Anthonis nog het volgende briefje aan de dekaan van het
bisdom gevonden dat hier verkort wordt weergegeven.
“Met het uw toekomende ontzag en respect verzoekt Casparus Molmans, geestelijke in uw
Diocees en tevens vicarius in Oelbroek bij St Anthonis dat valt onder het district Cuyk,
aangezien de financiële toestand in zijn familie hem buitengewoon zwaar valt, om vanuit St.
Anthonis met zijn moeder naar Boxmeer te mogen verhuizen, tenminste totdat er een
oplossing gevonden zal zijn voor deze ongelukkige toestand, hoewel er de verplichting is van
het vicariaat om 4 keer per week en op afzonderlijke zondagen per jaar ter plekke (in St.
Anthonis) aanwezig te zijn, zoals uitgebreider is terug te vinden in de brieven van de stichting
en van het instituut, enz.”
Het antwoord van de dekaan op het verzoek van de pastoor luidt als volgt: “Na het advies
gezien te hebben van de zeer eerwaarde heer Decaan willigen wij het verzoek in voor een
periode van twee jaar. De voornoemde licentie wordt 17 october 1775 voor een jaar verlengd
zolang de financiele toestand die in het verzoekschrift is omschreven blijft bestaan.
Dit betekent dus dat het eerste verzoek in het najaar van 1773 is gedaan en vooralsnog tot
uiterlijk oktober 1776 van kracht is.
"De ondergeschr. [ ] borg voor soodaanige seeven en dartig guldens als d'Heer secretaris
de Both aan Helena Wilbers voor Maagdehuer (dienstmeid) tellen sal uijt de geprovenieerde
[ ] gelden van den boedel van Jacob vaan Haaff en Anna Matthea Mollemans ehelieden
alles onder submissie als naar reghte. Boxmeer 5 apr. 1775. J.J. Fernee.
"Ik onderschr. bekenne van de Landschr. de Both binnestaande zeven en dertig guldens
ontfangen te hebben. Boxmeer den 5e april 1775. Dit is het X merk van Helena Wilbers in
mijn presentie getrokken. H. van Dijck getuijge. (Zie ook 7.11.1774).

8-57
"Bekenne ontfange te hebbe van den Eerw. Heer vicarius Molmans de somma van twee en
negentigh guldens aghthien stuijvers twaalf penningen en voldoeninge van de pretensie die
ik hebbe op de boedel van J. van Haaff en Anna Mathia Molmans. Boxmeer den 22e
september 1775. Get.: A.L. Strick".
"Bekenne ontvangen te hebben van den Heer Vicarius Molleman de somma van f 181-13-8
in voldoening van de praetentie die ick hebbe op den geëvinceerden boedel van J. van Haef
ende Anna Mathea Mollemans. Boxmeer den 31e october 1775".
"Bekenne ontfangen te hebben van den Eerwaarden Heer vicarius Molleman de somme van
f 76-18-2 in voldoening van de preferentie die ick hebbe op den gevinceerden boedel van J.
van Haef ende Anna Mathea Molleman.
Boxmeer den 31e october 1775, M.C. van Haren de vrou van R. Riedijcks".
Op 13 dec.1775 betaalt vicaris Molmans f 275-4-4 op alle goederen die hij 24 augustus
1773 tijdens de openbare verkoping van de spullen van zijn zus en zwager heeft
"teruggekocht".
"Ik ondergeschr. bekenne voldaan te zijn van de Heer vicarius Molmans wegens de
pretensie op den boedel van J. van Haaff van drij en een half malder mald, het malder vijf
gld. vijftien stuivers. In oirconde van waarheijd heb dit eijgenhandig ondertekent.
Boxmeer den 14 december 1700 vijf en seventig. Martinus van der Heijden.
Bij dit bovenstaande aan Mullers voor gerigtsjura 4 gld. 16 stuijvers. Samen f 24-18-0 ". (Zie
13 jan. 1773).
"Ik ondergeteekende Gerrit Schenk bekenne van Landschr. de Both ontfangen te hebben
wegens den boedel van J. van Haaf en A.M. Molmans eene somme van ses guldens
veertien stuijvers. Boxmeer den 17e december 1775 met het handmerk van Gerrit Schenk."
Peter van Wetten wegens twee obligatien ad 3 1/2 percent f 200- 0- 0
aan loopende en staande intrest f 14- 0- 0
Jura aan Muller f 4-16-0
Verschotten aan Fernee f 20-18-0
Totaal f 239-14-0
Af: reeds betaald f 194- 0- 0
Rest nog te betalen f 45-14-0
"Rekening tot laste van van Haeff naer affdoen van den kerfstock komp mij vijff malder rogh,
het malder tegen thien gulden, waervan het backgelt betaelt is" 50-0-0.
"Ik ondergeschr. Henrik Klabbers bekenne van de de Landschr. de Both ontfangen te
hebben een somma van drie en twintig guldens tien stuivers, waarmede betaald is mijn
reekening ten lasten van J. van Haaf en A.M. Molmans egtelieden, stellende hiermede sig tot
borge Peter Willems onder renuntiatie op de exceptien van ordre splissing en uitslijting:
Gedaan tot Boxmeer den 20e december 1775. Hendrick Clabbers en Peeter Willems".
"Ik ondergeschr. bekenne van de Heer Landschr. de Both ontfangen te hebben fl. 63-7-0,
waarmede dan deese reekeninge voldaan is, belovende ik aan voorm. Landschrijver de Both
alle guarantie tegens alle die geene welke tegens hem wegens die gedaane betaalinge
eenige de minste actie zoude willen enthameeren of institueeren.
Gedaan tot Boxmeer de 23 december 1775. H.C. Verheijen namens Mevrouw."
"Ik onderget. bekenne van de Landschr. de Both ontfangen te hebben binnestaande twee

8-58
obligatien samen maakende twee hondert guldens en twee jaaren interesse ad drie en een
half percent maakende veertien guldens nog aan onkosten vijf en twintig guldens veertien
stuivers, samen twee hondert negen en dertig guldens en veertien str., dus mij nog koomt
aan interesse agt guldens vijfftien str. Garandeerende ik hiermede den Landschr. de Both
voor de betaalinge van die twee hondert negen en dertig guldens en veertien str. tegen alle
die geene die hem daarover in regten mogten willen betrekken.
Boxmeer den 24 december 1775. Ondertekend door Peter Kerstens en Jacobus van Haef ".
"Ontvangen van den Eerw. Heer Vicarius Molleman tot aflossinge van vier verscheijde
obligatien als verloopen intressen, de somma van sevenhondert vier en vijftig gulden eenen
stuijver, als nog voor betaalde gerights jara vijf en twintig gulden veertien stuijvers, dus in't
geheel f 779-15-0, waarvoor quiteere. Boxmeer den 28e december 1775. H.J. Verheijen q.q."
"Ik ondergeschr. procurator van het convent der E.E. Paters Carmeliten tot Boxmeer
bekenne van de Landschr. de Both ontfangen te hebben in mindering van onse praetensie
welke wij aan den geëvinceerden boedel van J. van Haaff en A. M. Molmans hebben, eene
somme van fl. 10-1-0 guarandeerende ik hiermede gemelte Landschr. ten opsigte van
voorschr. aan mij gedaane betaalinge contra quoscunque welke tegens hem daaromtrent
eenige actie souden willen institueeren. Geteekend tot Boxmeer den 30e december 1775".
"Een bedrag van f 32-12-0 mij door de Landschr. de Both voldaan. J.J. Fernee". (30 dec.
1775).
Hieronder wordt door de landschrijver bevestigd dat vicaris Molmans de hier genoemde
schulden heeft voldaan. Hiermee is ook de schuld vereffend die Caspar had i.v.m. de
aankoop tijdens de openbare veiling in augustus 1773. Zoals is te zien is het bedrag flink
opgelopen, om maar te zwijgen over verschillende (gerechts)kosten die zijn gemaakt.
"Ik ondergeschr. Landschr. der hooge Vrijheerlijkheid Boxmeer verklaare dat de Eerw. heer
vicarius Casper Molmans in voldoening van sijn aangekogte in den geëvinceerden boedel
van J. van Haaf en A.M. Molmans, waaraan sijn Eerwaarde schuldig was een somme van
fl. 2509-15-1, overgeleverd heeft volgens quittantie:
aan de heer Verheijen door hem betaald f 779-15-0
aan Heinsius en Mechteld van Wichen (+ onk.) f 997- 6-0
aan Biedix f 76-18-0
aan Strijk f 92-18-0
aan van Ham f 181-13-4
aan van der Heiden f 24-18-0
aan de Rentmeester f 16-19-7
nog aan de Rentmr f 6- 0-0
aan de Landschr. contant betaald f 333- 6-0
Totaal f 2509-15-1
dus deselve sijn Eerwaarde sijn verschulde op maniere voors. vereffend heeft, hetwelk
betuige. Boxmeer den 30e december 1775".
Door J.J. Fernee voor Jacob van Broekhoven uit Antwerpen op zijn rekening in mindering
ontvangen de somma van f 82-19-5. (zelfde datum) "Ik ondergeschr. bekenne van de
Landschr. de Both de somma van f 114-4-0 ontfangen te hebben. Arnoldus Ebben" en ook
nog "De somme van f 124-9-0 is mij door de Landschr. de Both voldaan. Boxmeer den 30e
dec. 1775. J.J. Fernee".
De volgende opdracht (ook van 30 dec.) voor de Eerw. Heer Casp. Molmans door den Heer

8-59
van den Lande.
"Wij H.J. van Anrae president schepen mede loco de Heer schout, A. van Raay en P. van
den Heuvel; schepenen der hooge Vrijheerlijkheid Boxmeer, doen kond en tuigen dat voor
ons gekomen is de hoogedele Gestrenge Heer en Mr. L.F. de Raet; drossard en schout,
verklaarende namens den Heer van den Lande te vesten, te steedigen en op te dragen aan
en ten behoeve van de eerwaarde Heer Vicarius Casp. Molmans, eerstelijk een stuk land
aan het Steil neffens het erf van Floris Brienen gelegen, groot omtrent een mergen en drie
en vijftig roeden (aangekocht door Hendrik Molmans 8 jan. 1754 van Gerrit Peters),
tweedens een stuk land agter Jan Bekkers hof gelegen, groot omtrent twee mergen sijnde
tiendvrij van het hekken neffens het erf van Francis van den Berg tot aan de willig aan de
gemeene straat; derdens twee loopen land neven het huis, soo groot en soo klein deselve
thans sig bevinden; vierdens een stuk neven het Wolfstraatje groot omtrent twee mergen
seven en twintig roeden; vijfdens een morgen bij de Sambeekse paal; sesdens een stuk land
groot omtrent een mergen in het Neerveld neven de patersland gelegen; alle welke
landerijen sijn allodiale erven niet bezwaard als met gemeene lasten en het tweede parceel
boven de gemeenslasten met vijf vetjes rog aan de paters jaarlijx: welke landerijen alsoo
opgedragen sijnde, soo heeft den Heere transportant q.q. daarop met hand en mond
verteegen als regtens; waarna schepenen na manisse hebben gevonnisd voor regt, dat J.
van Haaff en Anna Matthea Molmans van voors. goederen sullen sijn ontgoed en onterft van
nu tot den eeuwigen dag, en dat in tegendeel de Eerw. heer Vicarius Casp. Molmans
daaraan sal sijn gegoed en geërft, vast steedig en erffelijk, beloovende den Heer transportant
q.q. dat voors. landerijen ten allen tijden door den Heer van den Landen sullen gevrijd
en geweerd worden tegens alle en een ieder die hiertegens in oppositie soude willen komen,
gelijk soodaane vrijwaaringe bij geëvinceerde goederen gebruikelijk is, als sijnde dese
goederen uit kragte van geimpetreerde verwinsbrieven in dato den sevenden october 1773
door den Heer procureur J.J. Fernee door gemelte procureur namens de crediteuren in dato
den 7e meij 1774 aan het openbaar perk verkogt.
In teeken van waarheid hebben wij gerigtspersoonen dese beteekend en door onsen
Landschr. contrasigneeren laaten tot Boxmeer op het Raadhuis de 30e december 1700 vijf
en seventig".
Briefje van Vicarius Molmans aan procureur J.J. Fernee.
"Mijn Heer en vriend! Dient tot UE narigt als dat mijn aangekogte op den uitroep bedraagd
f 20-15-1 de landerijen bestaande uit 6 parceel f 1319- 0-0
135 hoogen f 270- 0-0
dit volgens d'opgaaf van de Heer Landschrijver verzoeke hoe spoediger hoe liever te
expediëren, die met agting zig tekent UE dienaar C: Molmans". (1775)
"Ik ondergeschr. procurator van het convent der Eerw. Paters Carmeliten tot Boxmeer,
bekenne van de Landschr. de Both in minderinge van penningen, welke den boedel van J.
van Haaf en A. M. Molmans egtelieden aan ons convent ter saake van pagten schuldig is,
ontfangen te hebben fl. 10-1-3. Boxmeer den 30e januarij 1776".
Caspar Molmans vicarus in St. Anthonis verklaart schuldig te zijn aan de Vicarie St Anthonis
een kapitaal van tweeduizend vijfhonderd gulden met als speciaal onderpand een stuk land
aan het Steil, groot ongeveer een mergen 53 roeden, twee lopen land naast het huis een een
stuk land in het Wolfstraatje groot ongeveer twee mergen en 27 roeden, een mergen bij de
Sambeeksche Paal, een mergen in het Neerveld, nog een stuk land grenzend aan o.a. Jan
Bekkers groot ongeveer twee mergen, nog de halve achterste mergen en als laatste nog een
weide aan de Regter Steegse Straat. De akte is gepasseerd in het bijzijn van en getekend
door L. F. de Raet, J. Hermans, Johan van Dijck en F.W. de Both landschrijver.
We zien hier dat Vicaris Molmans het door hem verworven onroerend goed (eigenlijk het
erfdeel van zijn zuster) meteen weer gebruikt als onderpand om fl. 2500,- van zijn eigen
vicarie in St. Anthonis te lenen. Ongetwijfeld wordt met dit geld de crediteuren betaald.

8-60
De Heer J.B. de Raet, advocaat fiscaal dezer Vrijheerlijkheid in hoedanigheid als gelaste van
de Heer Caspar Molmans, pastor te St. Anthonis verkoopt aan Francis van den Berg en zijn
vrouw een stukje bouwland, groot 16 roeden alhier aan de gemene straat grenzend o.a.
wijlen Jan Bekkers. De akte is gepasseerd d.d. 29 apr. 1776 in het bijzijn van en getekend
door L.F. de Raet, J. Hermans, Johan van Dijk en F.W. de Both landschrijver.
Uit de balans die opgemaakt wordt aan het einde van de openbare verkoping blijkt het
volgende:
Debet:
De schuld der reght gemaakt hebbende crediteuren bedraagt volgens de
staat
f 2838- 3- 4
Gepreefereerde crediteuren f 81-16-15
Hr. Landschr. de Both verschooten f 130-18-10
Hr. Fernee voor verschotten f 18-10- 0
Totaal f 3072- 8-13
Credit:
De uijtroep rendeert f 1477-18- 0
Verkopingh der ongereede goederen f 1589- 0- 0
Comt per saldo op den boedel tekort f 5-10-13
Totaal f 3072- 8-13
Verder bevatten de stukken nog allerlei rekeningetjes en specificaties die niet zoveel
toevoegen aan hetgeen hier vermeld staat
Volgens het begraafregister heerst er van september 1783 tot eind van dat jaar een
dissentrie-epidemie in Vierlingsbeek. Bij alle overledenen staat “desenteria” vermeld.
Inventaris van de Wed. Thoon van Densen, d.d. 22 sept.1796.
In deze inventaris staat vermeld: "Ten voordeelen van den boedel: Aen de weduwe Jacobus
van Haaf tot St. Anthonis" fl 50.- , voor elf maanden intresse fl. 1.16.0 nog aan geld fl. 14.0.4.
met een totaal van fl. 65.16.4.
Overlijden Jacobus?
Het is hier duidelijk dat Jacobus
inmiddels is overleden, want Anna
Mathea is op 22 sept. 1796 weduwe. Zij
ondertekent in 1805 met “de weduwe J.
van Haaff”. Alleen blijft de vraag wanneer
Jacob exact overlijdt? In de loop der tijd
zijn alle begraafboeken in de directe
omgeving doorzocht. Er is niets over
hem aangetroffen. Er is geen enkele
indicatie gevonden over de wijze waarop
Jacobus het aardse met het hemelse
verwisselde. Ergens tussen 30 jan. 1776
en 22 sept. 1796 moet dit hebben plaatsgevonden. In 1774 wordt bij de boedelverdeling van
haar moeder Anna Matthia Molmans “getrouwd met Jacob van Haaf en aangestelde
curatrice in absentie van haar eheman voorn.” Jacobus is m.i. dan nog in leven.
“Hij die onder curatele gesteld is, staat gelijk met eenen minderjaarigen, ten aanzien van zijn
persoon en van zijne goederen: de wetten omtrent de voogdij van minderjarigen zijn
toepasselijk op de voogdij over persoonen die onder curatele gesteld zijn”

8-61
Een curator (of in dit geval curatrice) is de wettelijk vertegenwoordiger van degene die onder
curatele gesteld is, treedt voor hem op en behartigt de financiële en andere belangen. Een
curator wordt door de rechter aangewezen en mogelijk is hiervan een protocol bewaard.
Gebleven (Wellicht Grave?)
Dit geeft aan dat Jacobus kennelijk niet (meer) handelingsbekwaam is en dat hij zelfstandig
niet meer mag of kan optreden. Dit zou een belangrijke verklaring kunnen zijn voor de
heikele situatie waarin het echtpaar terecht is gekomen. Het geeft tevens een indicator in de
richting van de “verdwijning” van Jacobus. Het feit dat Jacobus niet in het begraafboek
voorkomt, zou enerzijds kunnen wijzen op een mogelijke onzorgvuldigheid van de kapelaan
of de pastoor die vergeten is het in het “grote boek” te schrijven. Meestal werden doop-,
trouw- en begraafgegevens eerst op briefjes geschreven waarna ze definitief in het register
kwamen.
Maar het kan ook zijn, dat Jacobus het na z’n faillissement allemaal niet meer zag zitten en
met de noorderzon is vertrokken of wellicht in een zwaarmoedige bui de Maas als zijn bruid
vond. Hij zou misschien ook nog “ergens” opgenomen kunnen zijn. In het klooster wellicht?
Anna Matthia Molmans is op 3 oktober 1788 samen met Jacobus Kup doopheffer in
Boxmeer.
Op 5 jan. 1805 treffen we de volgende akte aan.
“Wij Peter van den Heuvel, president Schepen, loco den Heere Drossard en
ondergeschreven Schepenen der Rechtbank van Boxmeer certificeeren dat voor ons is
gecompareerd Anna Mathea Molmans, weduwe van Jacob van Haaff, wonende alhier en
geassisteerd met den schepen G. Martens welke verklaarden te cederen en transporteeren
in volle en vrijen eigendom op te dragen en over te geeven aan en ten behoeven van haaren
zoon Hendrik Willem van Haaff en van haar kinds kind Helena Manders door wijlen Willem
Manders bij ook wijlen haar comparantes dochter Jacoba van Haaff in echte verweckt, alle
haar comparantes gereede en meubilaire goederen welcke sij is besittende mitsgaders alle
sodanige ontilbare goederen als de comparante onder de jurisdictie van deser Rechtbank
hebbende en posiderende is. En heeft de comparante alle de voorschreven goederen alzoo
aan haar zoon en haar kindskind opgedragen en overgegeven, in mindering van derzelve
filiale portie, soodat het vonisse geweesen is, belovende de comparante guarantie en
vrijwaaringe jaarendag zooals recht is.
Aldus gepasseerd tot teeken van waarheit hebben wij gerichtspersoonen beneffens de
comparante ondertekent en door onse secretaris contrasigneeren laten. Boxmeer den 5
januari 1805 A.Matheija Molmans de weduwe J. van Haaff”.
“In het jaar een duizend acht honderd en sestien, den seeventiende van de maand junij, ten
twee uuren des namiddags, compareerde voor ons Burgemeester, Beambte van den
Civielen Staat der gemeente van Boxmeer, Provincie Noord-Braband, Jacobus Petrus
Kerstens oud twee en dertig jaren welke aan ons heeft verkaard te zijn buurman van de
overledene en Hubertus Geurts oud vier en dertig jaren die gezegd heeft te zijn buurman van
de overledene, beide wonende te Boxmeer, den eersten op het Zand en den tweeden op het
Zand, welke ons verklaard hebben, dat op den sestiende junij om twaalf uuren des
namiddags is overleden Anna Mathea Molmans wed. Jacobus van Haaff, oud twee en
negentig jaren, geboortig van Vierlingsbeek (Prov. Noord-Braband, wonende te Boxmeer
dogter van Hendrik Molmans en Anna Maria Croefs".
Hiermee is een eind gekomen aan het turbulente leven van Jacobus en Anna Matthea. Veel
stormen hebben zij moeten doorstaan en ondanks dat heeft Anna Matthea toch de
eerbiedwaardige leeftijd van 92 jaar bereikt.
Het redelijk gedetailleerde verhaal is in de loop van dit achtste hoofdstuk wel duidelijk
geworden. Er blijven de nodige vragen, maar dat nodigt ook uit om nog eens verder te
rechercheren. Dat betreft enerzijds de dood van Jacobus. Waar is hij gebleven na zijn laatste

8-62
vermeldingen in de vroege jaren zeventig als hij onder curatele van zijn vrouw komt te staan.
Je zou toch denken dat hieraan een gerechtelijke uitspraak ten grondslag ligt.
Maar ook het wel en wee van de priester Caspar Molmans, pastoor van St. Anthonis speelt
een belangrijke rol in het leven van ons echtpaar. Hij heeft ze op een uiterst onbaatzuchtige
wijze geholpen tijdens de “commer”. Al het onroerend goed dat ten offer dreigde te vallen
aan het faillissement, werd door hem opgekocht en als onderpand gebruikt om contant geld
te genereren waarmee hij de crediteuren betaalde. Er moet nog eens gezocht worden naar
sporen van hem en zijn vicariaat. Had Caspar wellicht een testament. We hebben het nog
niet gevonden. Tot slot kunnen we uit de overlijdensacte opmaken dat Anna Mathea bij haar
overlijden op Het Zand woonde. Is dit nog steeds hetzelfde huis waar zij ook met Jacobus
woonde en leefde? Het huis met de Linden?
We gaan hieronder verder met de broer van Jacobus die tijdens zijn leven weer op een heel
andere wijze met “commer” wordt geconfronteerd. Wat hem en zijn vrouw overkomt wens je
ook niemand toe!
XIVf. Petrus Mathias van HAAFF [119] is de zoon van Wilhelmus van Haaff (XIIIc, p. 7-
35). Hij werd geboren en RK gedoopt te Vierlingsbeek op maandag 3 okt. 1729.
Petrus is in zijn latere leven -hoe kan het anders- brouwer en gildemeester van het
brouwersgilde te Gennep. Hij overlijdt op 56 jarige leeftijd te Gennep op
zaterdag 10 dec. 1785. Hij trouwt circa 1752, met Beatrix REIJNDERS [124]. Zij werd
circa 1735 geboren en overlijdt (niet te Gennep) (minstens 62 jaar oud) na febr. 1797.
Beatrix is 28 aug.1752 te Gennep meter bij de doop van Beatrix Reijnders d.v. Joh.
Wilhelmus Reijnders en Barbara Smits. Op 1 nov.1773 is zij wederom meter bij de doop van
Joannes Henricus Reijners de zoon van Stephanus Reijnders en Joanna Bron en op 22
febr.1797 bij de doop van Margaretha Sevens d.v. Henricus Sevens en Theodora Reijnders,
samen met J.F. Bockmeulen, haar zwager die in 1757 te Maashees met Hendrijn van Haaff
is getrouwd.
Volgens het register op de huisbelasting van Gennep komt Petrus van Haeff voor van 1764-
1773. In 1774 staat hij niet meer op de lijst van woningbezitters. Maar eind okt. 1777 wordt daar
nog wel zoon Godefridus geboren.
Uit dit huwelijk worden maar liefst 10 kinderen geboren. Dit echtpaar moet oneindig leed
hebben gekend, want iedere keer moeten ze, als een kindje nog heel jong is, weer afscheid
van ze nemen. Tien keer baart de moeder een kind en elke keer zal ze de hoop hebben
gehad dat het nu wel goed zou gaan. Alleen van het eerste kind is niet zeker of het ook jong
is overleden, maar van alle anderen is bekend dat ze overlijden als ze 1 jaar, 2 jaar of 4 jaar
oud zijn. Sommigen al na enkele maanden. Het 6 e kind lijkt het te redden, maar ook dit
meisje overlijdt op haar 16 e aan dysenterie.
Er is veel lief en leed te ontdekken in de geschiedenis van de familie van Haaff, maar dit
echtpaar heeft wel heel veel voor de kiezen gehad.
1. Wilhelmina Mechelina [1488], ged. te Gennep op zondag 13 mei 1753. Doopheffers
waren: Joannes Wilhelmus Reijnders en Sybilla de Paderborn (nicht van Hendrik van

8-63
Luenen/Leunen), loco is oudtante Mechelina van den Wijenbergh. (Zus van oma
Wilhelmina van de W. die hier met de eerste naam vernoemd wordt)
2. Joannes Wilhelmus [125], ged. te Gennep op donderdag 11 sept. 1755. Doopheffers
waren: Joannes Bockmeulen en Theodora Arns. Deze zoon overlijdt 2 jaar oud te
Gennep op zaterdag 15 juli 1758. Hier zijn Joannes Bockmeulen en de overleden
grootvader Wilhelmus van Haaff in de naamgeving herdacht.
3. Jacobus [126], ged. te Gennep op zondag 29 jan. 1758. Doopheffers: R.D. Jacobus
Theodorus Bartholomeus van den Wijenbergh (priester) en tante Hendrina van Haaff.
Dit derde kind overlijdt 5 maanden oud te Gennep op woensdag 5 juli 1758.
De getuige Jacobus Th. B. van de Wijenbergh (die hier waarschijnlijk wordt vernoemd)
is de in 1733 geboren zoon van de in Gennep wonende (!) Joannes van de Wijenbergh
en Maria Catharina Schaffers.
4. Mechlina [127], ged. RK te Gennep op maandag 5 mei 1760 (doopheffers: Gerhardus
Klabbers en Hendrina van Haaff. (Loco Joanna van Haaff). Dit naar tante Mechtildis
vernoemde kind overlijdt op 2 jarige leeftijd te Gennep op donderdag 16 sept. 1762.
5. Joannes Wilhelmus [128], ged. te Gennep op vrijdag 13 apr. 1764. Doopheffers:
Jacobus Jansen (zwager) en zijn zus Catharina Jansen. Dit kind met dezelfde
voornemen als het tweede kind overlijdt 4 jaar oud te Gennep op dinsdag 24 mei 1768.
In het begraafboek staat overleden: "Wilhelmus".
6. Joanna Mechtildis [129], ged. te Gennep op maandag 4 mei 1767. Doopheffers:
Stephanus Reijnders en Hendrina Cuppen. Dit meisje ovl. 16 jaar oud aan dysenteria
te Goch op zaterdag 23 aug. 1783, begr. te Goch op dinsdag 26 aug. 1783.
Je kan je afvragen wat dit 16 jarig dochtertje in Goch doet. Is zij uit logeren bij haar
tante en haar oudoom in Goch? Daar overlijdt ze aan dysenterie. Stel je voor, het enige
dochtertje dat in leven is gebleven, is 16 jaar en lijkt het te halen en wordt dan tijdens
een logeerpartijtje geveld door deze vreselijke bloedloop.
We zien bij de doopheffers ook allerlei familieleden opduiken wat aangeeft dat de
familiebanden redelijk goed waren en dat men elkaar regelmatig zag en elkaar het
peter- of meterschap toevertrouwde. Ooms, tantes, zwagers, broers en zussen, maar
waarschijnlijk ook vrienden en vriendinnen passeren de revue.
7. Sybilla Joanna [130], ged. te Gennep op dinsdag 2 mei 1769. Doopheffers: Joannes
Fredericus Bockmeulen (zwager) en Joanna Brands. Ze overlijdt te Gennep als ze 4
jaar oud is op maandag 26 juli 1773.
8. Joanna [131], geb. te Gennep op zondag 14 juni 1772. Doopheffers: Jacobus Janssen
en Elisabeth Reijnders (zwager en zus), loco Mechtildis van Haaff (zus). Overleden 1
jaar oud te Gennep op donderdag 19 aug. 1773.
9. Henricus [132], ged te Gennep op donderdag 26 mei 1774. Doopheffers: Joannes
Fredericus Bockmeulen en Joanna van Haaff (zwager en zus), loco zuster Mechlina
van Haaff. Ook dit zoontje overlijdt na 8 maanden te Gennep op
woensdag 25 jan. 1775.
10. Godefridus [133], hun laatste kind wordt gedoopt te Gennep op vrijdag 31 okt. 1777.
Doopheffers: Jacobus Janssen (zwager) en Catharina Nielen. Twee jaar na de
geboorte te Gennep komt ook dit kind op vrijdag 9 juni 1780 te overlijden.
"Wij Jan van den Bosch, gesubst. Scholtus en Jan van den Water, schepenen van de
Dingbancke van Vierlinxbeeck certificeeren mits desen, dat voor ons als in den geregte
gecompareert en verscheenen sijn Jacob van Haaff jongman, geboortig en wonende alhier,
geadsisteert met Peter en Hendrijn van Haaff als getuijgen; en Anna Mattheija Mollemans
jonge dogter, geboortig en woonende tot Boxmeer, met Caspar Mollemans en Marij van
Ceulen als getuijgen geadsisteert, dewelke verclaarden dat sij van voorneemen waren, haer
te samen in den huwelijcken staat te laten bevestigen. 30 jan. 1751.

8-64
Op 23 dec.1758 is Petrus van Haaff doopheffer bij de doop van Paulus Henricus Georgius
zoon van zijn zwager Johannes Fredericus Bockmeulen en zijn zus Hendrina van Haaff.
Loco is zijn broer Jacobus van Haaff [110] en meter is Cornelia Wilhelmina de Paderborn.
"Compareerden Jacob van Haaff en Anna Mattheija Mollemans egteluijden, deselve mede
als volmagtiger van Peter van Haaff en Beatrix Reinders; egteluijden, Johan Bockmulen en
Hendrijn van Haaff mede egteluijden; Mechtelt en Johanna van Haaff uijt cragte van
constitutie gepasseert voor borgemeester en schepenen der stad Gennep in dato den 23 julij
1761, ons gerigtspersoonen in originali gebleeken en ten comptoire des Landschr. alhier
geregistreert fol. 42 verso, dewelke deels in [qp] des H. Rigtershand hebben gesteedigt,
gevest en opgedragen aen ende ten behoeve van Johan Hugens ende sijne erffen een stuck
bouwland omtrent twee kleine mergen groot, den mate van dien onbegrepen en dus soo
groot ende klein als hetselve onder de Dingbancke van Vierlinxbeek in de Windmortel
kennelijk gelegen is, paalende eenersijds Willem Huijbers, andersijds den aencooper, vrij en
allodiaal erve ... enz. ende hebben comparanten het voors. erve alsoo voor eene somma van
twee hondert en negentig carolj. guldens en sestien gedaane hoogens opgedragen en
daarna met hand, halm en monde daarop verteegen als regt was, soo is het vonnisse
geweesen 24 julii 1761.... enz."
Het regt van de XLste penn. groot f 8-9-0 is voldaan en betaald. Totale opbrengst is f 338-0-
0 en het transport is ondertekend door Jacob van Haaff q.q. en Anna Matheija Molmans (nú
van Haaff).
"Deselve hebben aan des H. Rigtershand gesteedigt, gevest en opgedragen aen ende ten
behoeven van Peter Huberts en Allegonda van den Staeij, sijne huijsvrouwe, mitsgaders
haren erffen een stuck weijland groot omtrent derdehalfen kleine mergen, de mate van dien
onbegreepen en dus soo groot ende klein als het selve onder de Dingbancke van
Vierlinxbeek in het Hamerveen kennelijk gelegen is, paalende eenersijds Hendricus
Lovendaal, andersijds den Heere van den Hatert, vrij ende allodiaal ... enz. ende hebben
voors. comparanten het voors. erve alsoo voor eene somma van twee hondert en veertig
caroli. guldens en seven en twintig gedaene hoogens opgedragen en daerna met hand, halm
en monde daerop verteegen als regt was soo dat het vonnisse gewesen is".
Het regt van de XLste penn. groot f 8-0-8 is voldaan en betaald, waarna de akte door
dezelfde comparanten als hierboven is ondertekend.
"Compareerden Jacob van Haaff en Anna Matthea Mollemans egteluijden, deselve mede in
qualitijt als volmagtiger van den Heer Scholtus Adolf Antoon Aerts en Catharina Sijbers
egteluijden, alsmede van Johan van den Wijenberg en Catharina Schaffers mede
egteluijden, uijt cragte van constitutie gepasseert voor schepenen der Heerlijkheid
Broekhuijsen van dato den 18e juni 1761 ons gerigtspersoonen in originali gebleeken en ten
comptoire des Landschr. alhier geregistreert fol. 42, als ook als volmagtiger van Peter van
Haaff en Beatrix Reinders egteluijdeen, Johan Bockmulen en Hendrijn van Haff mede
egteluijden Mechtelt en Johanna van Haaff, vi comessionis gepasseert door Borgemeester
en schepenen der stad Gennep in dato den 23e julij 1761 gebleeken en geregistreert als
boven, dewelcke aan des H. Rigtershand hebben gesteedigt, gevest en opgedragen aen Jan
Bouwmans, in qualitijt als bloedmomboir ende ten behoeven van den onmundige Jan Peters
Bouwmans en desselfs erffen, een huijs met aengelegen schuer, moeshoff en boomgard en
verdere app- en dependentien, groot omtrent eenen kleinen mergen, de mate edog
onbegreepen en dus soo groot ende klein als hetselve onder den Dorpe Maashees
kennelijck gelegen is, paalende oostw. den Scholtus Ad. Ant. Aerts, westw. de Heerstraat,
suijdw. Willem Wanders en noordw. den gemeenen weg, vrij en allodiaal erve ... enz. ende
hebben comp. deels mede in q.p. het voors. erve alsoo voor eene summa van agthondert en
vijfftig caroli guldens opgedragen en daarna met hand, halm en monde aerop verteegen als
regt was, soodat het vonnis geweesen is 24 juli 1761.... enz."
(In totaal levert deze verkoop zonder hogen f 850-0-0 op waarover het regt van de 40ste
penning, groot f 21-5-0 voldaan en betaald is op 20 juli 1761. Was getekend door Jacobus
q.q. en Anna Matthea).

8-65
"Deselve hebben aan den H. Rigtershand gesteedigt, gevest ende opgedragen aen ende ten
behoeven van Joannes Lemmen en Maria Vaaghs sijne huijsvrouwe, mitsgaders hare erffen,
een huijs met aengelegen boomgard, moeshoff en verdere app- en dependentien groot
omtrent twee kleine mergen; de maate van dien edog onbegreepen en dus soo groot ende
klein als hetselve onder den Dorpe Maashees kennelijck gelegen is, paalende oostw. de
Heerstraat, suijd- en westw. Johan van de Wijenberg en noordw. Johannes Linssen, vrij
ende allodiaal erve ... enz. ende hebben comparanten mede in q.p. voorsijde erve alsoo voor
eene summa van vierhondert en 't sestig caroli guldens opgedragen en daerna met hand,
halm en monde daerop verteegen als regt was; soo dat het vonnisse geweesen is .... enz."
(Het regt van de XLste penn. groot fl. 11-10-0 is de 21e juli 1761 voldaan en betaald.)
"Compareerden Johan van den Wijenberg en Maria Catharina Schaffers, Jacob van Haaff en
Anna Mattheija Mollemans, Peter van Haaff en Beatrix Reijnders, deselve mede als
volmagtiger vanuijt cragte van constitutie gepasseert voor burgemeester en schepenen der
stad Gennep in dato den 25e juni 1762, Johan Friderich Bockmeulen en Hendrina van Haaff;
Jacobus Janssen en Johanna van Haaff alle egteluijden; item namens Mechtelt van Haaff,
dewelke aan des H. Rigteershand mede in qp. hebben gesteedigt, gevest en opgedragen
aen en ten behoeven van Joncker Johan Gerhard Adrian de Fournier, Heere van den Vrijen
Adelijcken Riddersits Bellinghove genaamt Barsdonk, capitain in Staaten Dienst en Freulin
Gertruda Dorothea Wilhelmina de Durham, eheluijden ende haren erffen, een huijs den
Spijcker of Hertogentooren genaamt, met aengelegen moeshoff, boomgaerd en verdere app-
en dependentien, als ook een stuck laag weijland groot omtrent vijff kleine mergen en
anderhalf vierdel,
Nog eenen liespass, groot omtrent twee kleine mergen en een half veerdel en ses roeden de
mate edog onbegreepen en dus soo groot ende klein als deselve onder Gruningen, ressort
de Dingbancke van Vierlinxbeek, gelegen sijn, paalende oostw. Jan Martens, westw. het
Huijs te Voort, suijdw. den gemeenen weg en noordw. Christian Janssen, vrije en allodiale
erven .... enz. ende hebben comparanten voor eene summa van dartien hondert caroli.
guldens opgedragen en daarna met hand, halm en monde daarop verteegen als regt was,
soo dat het vonnisse gewesen is. Sijnde ons schepenen bij quitantie van den Heer ontfanger
Mr. W.G. van Oijen, sub dato Grave den 24e juni 1762, gebleeken, dat het regt van den
40ste penn. met de summa van f 32-10-0 aen den Lande voldaen en betaalt is.
Aldus gepasseert tot Vierlinxbeek de 26ste juni 1700 twee en sestig ten overstaan van den
gesubst. scholtus Jan van den Bosch en schepenen P. Vonck en J. Volkman".
Peter van Haeff wordt zowel in 1764 als in 1765 vermeld als eigenaar van een klein huis. Er
zijn drie categoriën t.w. mittel (57 1/2 st), klain (37 1/2 st) en gans klain (17 1/2 st).
Waarschijnlijk betreft het hier een soort belasting; het haardstedengeld?.
1764 "Het brouwersgilde vertegenwoordigd door de gildemeesters Bockmeulen en Peeter
van Haeff diende in 1764 bij den magistraat een klachte in tegen zekere Roelof Roelofsen,
die zich veroorloofd had bier te vertappen aan en daarvoor geld aan te nemen van twee
personen uit Asperden, niet tegenstaande Roelofsen geen lid was van het brouwersgild”.
De magistraat, na onderzoek ingesteld te hebben, achtte de beschuldiging niet bewezen en
veroordeelde de aanklagers tot de kosten van het geding ten bedrage van 2 thaler, 2 stuivers
en 4 oort".
Op 23 nov.1764 is Petrus te Gennep samen met zijn zus Joanna en met Wilhelmus Robbers,
als plaatsvervanger, doopheffer bij de doop van Joannes Jacobus zoon van Joannes
Fredericus Bockmeulen en Hendrina van Haaff.
De 9e nov. 1767 is Petrus te Gennep met zijn zus Joanna van Haaff en zijn schoonzus Anna
Matthea Mollemans, doopheffer bij de doop van Hermannus Matthias, zoon van Joannes
Fredericus Bockmeulen en Hendrina van Haaff.
Op 13 nov. 1776 is Petrus te Gennep doopheffer bij de doop van Wilhelmus Hermannus
Josephus, zoon van zwager Joannes Fredericus Bockmeulen en zijn zuster Hendrina van

8-66
Haaff. Loco Paulus Duijkers. De meter is Joanna van Haaff en loco Mechlina van Haaff.
Op 26 aug. 1783 overlijdt te Goch op 17-jarige leeftijd de enige nog in leven zijnde dochter
Mechtildis (ID-129) "filia van Haaf ex Gennep aan dysenteria".
Op 10 december 1785 overlijdt te Gennep "Petrus van Haaf conjux Beatricis Reijnders" in de
ouderdom van 56 jaar.
Zoals is te zien is er weinig bekend over het leven van Petrus en Beatrix. Ze vestigen zich
op jonge leeftijd in Gennep waar hun oom, Johan van de Wijenbergh woont en ook Petrus
stapt net zoals zijn vader, grootvader en ook zijn broer in het brouwersvak. Het vak is hem
met de paplepel ingegoten en samen met zijn zwager Bockmeulen is hij lid van het
brouwersgilde van Gennep. Mogelijk dat wat verder onderzoek in Gennep nog wat meer
gegevens aan het licht kan brengen. Zoals reeds eerder genoemd moet dit echtpaar bijna
radeloos zijn geweest door steeds maar afscheid van hun jonggeborenen te moeten nemen.
Voor wat betreft de genealogie komt de tak van Petrus hier tot een eind.
Gelukkig krijgt Jacobus wel een zoon (Hendricus Wilhelmus) die we in hoofdstuk 8 als
erfopvolger weer tegenkomen om dit verhaal te voort te zetten.