Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 - Veilig Almere - Gemeente ...

Actieprogramma Veiligheid
2010-2014
Telefoon 14 036
www.almere.nl
info@almere.nl
Heeft u vragen? Wilt u reageren? Meer informatie?

Actieprogramma
Veiligheid 2010-2014

2
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Voorwoord
In april 2009 presenteerden we het onderzoek van professor Fijnaut naar de criminaliteit
en veiligheid in Almere. Doel van dit onderzoek was het in kaart brengen
van de criminaliteitsontwikkeling sinds 1984. En, minstens zo belangrijk, het
verkennen van de veiligheidsontwikkelingen tot 2030 en het inventariseren van de
organisatorische en beleidsmatige opgaven.
Dit onderzoek vormde de opmaat naar een jaar waarin we samen met onze partners gewerkt
hebben aan het veiligheidsbeleid voor de komende vier jaar.
Veiligheid is een zaak van ons allemaal. Het veiligheidsbeleid is dan ook niet alleen vóór
maar waar mogelijk ook dóór Almeerders vorm gegeven. In vijf bijeenkomsten hebben we
met inwoners en ondernemers van elk gebied gesproken over de veiligheidsplannen voor
hun gebied en over hoe zij over veiligheid denken. Dit waren interessante, nuttige en zeer
informatieve bijeenkomsten waar we als gemeente veel mee kunnen.
Andere input voor dit Actieprogramma zijn de Criminaliteitsbeeldanalyse van de politie, de
uitkomsten van de Veiligheidsmonitor 2009 en het Coalitieakkoord 2010-2014. Door veiligheid
te benoemen als belangrijk aandachtsgebied onderstreept het Coalitieakkoord nog
eens het belang dat wij hechten aan een veilige stad. Het akkoord stelt dat zichtbaar en snel
opgetreden moet worden tegen criminaliteit en overlast. De ambitie is ook: werken aan de
subjectieve veiligheid zodat Almeerders zich ook veiliger voelen. Onze inwoners geven nu
als rapportcijfer voor de veiligheid in Almere een 6,6 en dit moet wat ons betreft in 2014
minimaal een 7,0 zijn.
Wat willen we met het Actieprogramma Veiligheid bereiken? We willen dat inwoners in Almere
veilig kunnen wonen, werken en leven door de oorzaken van criminaliteit en onveiligheid
weg te nemen, de sociale veiligheid in de stad aantoonbaar te verbeteren en onveiligheidsgevoelens
te verminderen.
Dat kunnen we alleen bereiken door hier met elkaar aan te werken. Partners als de politie
en het openbaar ministerie zijn belangrijk. Maar ook de ondernemers en de inwoners. Alleen
door met elkaar samen te werken kunnen we ervoor zorgen dat Almere een veilige stad
is en blijft.
Annemarie Jorritsma
Bestuurlijk opdrachtgever
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
3

4
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Inhoud
Voorwoord Actieprogramma 2010-2014 ........................................................... 3
1 Achtergrond en aanleiding..................................................................... 7
1.1 Actieprogramma als beleidskader .................................................................................7
1.2 Totstandkoming Actieprogramma Veiligheid .................................................................7
1.3 Uitgangspunten ..............................................................................................................8
1.4 Leeswijzer .......................................................................................................................9
2 Beeld van Almere ............................................................................... 11
2.1 Korte typering gemeente Almere .................................................................................11
2.2 De veiligheidssituatie in Almere ...................................................................................11
2.3 Thema’s en speerpunten ..............................................................................................15
3 Ambitie en doelstellingen .................................................................... 17
3.1 Ambitie Almere 2010-2014 ...........................................................................................17
3.2 Doelstellingen College 2010-2014 ...............................................................................17
4 Thema’s in het veiligheidsbeleid ........................................................... 21
4.1 Veilige woon- werk en leefomgeving............................................................................21
4.2 Geweld ..........................................................................................................................24
4.3 Jeugd en Veiligheid .......................................................................................................28
4.4 Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden .......................................................30
4.4.1 Bestuurlijke aanpak ......................................................................................................30
4.4.2 Overige aandachtsvelden ..............................................................................................32
4.5 Crisisbeheersing en rampenbestrijding ......................................................................34
5 Communicatie en veiligheid ................................................................ 37
6 Organisatie en financiën ..................................................................... 41
6.1 Organisatie veiligheidsbeleid .......................................................................................41
6.2 Financiën ......................................................................................................................42
7 Monitoring en evaluatie van veiligheid .................................................. 45
Afkortingenlijst .................................................................................. 47
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
5

6
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

1
Achtergrond en aanleiding
1.1 Actieprogramma als beleidskader
In dit Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 van de gemeente Almere zijn de gemeentelijke
visie en de bijbehorende speer- en actiepunten op het gebied van veiligheid voor de
komende vier jaar opgenomen. Het programma maakt duidelijk wat de gemeente Almere
de komende jaren gaat doen op dit terrein. Het Actieprogramma zelf vormt het beleidskader
voor de komende vier jaar (2010-2014). Bij het Actieprogramma behoren bijlagen,
waarin de acties op stadsbreed- dan wel gebiedsniveau gedetailleerd zijn uitgewerkt. Het
betreft losse, zelfstandig leesbare bijlagen; één stadsbrede bijlage (Jaarplan Stedelijk Kader
Veiligheid) en een plan per gebied. Er zijn gebiedsplannen opgesteld voor de gebieden
Almere Buiten, Almere Haven, Almere Stadscentrum, Almere Stad Oost, Almere Stad West
en Almere Poort. De genoemde bijlagen zullen ieder jaar (vanaf 2012) worden geactualiseerd
en verfijnd, zodat er vanuit het bredere beleidskader steeds meer gerichte prioritering
en focus ontstaat.
In dit hoofdstuk is de totstandkoming van het Actieprogramma beschreven (1.2). Vervolgens
gaan we in op het Coalitieakkoord Investeren in een gezond Almere; Het Oostvaardersakkoord
2010-2014 voor wat betreft integrale veiligheid (1.3). Dit leidt gezamenlijk tot de
uitgangspunten voor het veiligheidsbeleid (1.4).
1.2 Totstandkoming Actieprogramma Veiligheid
In april 2009 is het onderzoek van professor Fijnaut, Criminaliteit en Veiligheid in Almere,
1984-2030 ; Ontwikkelingen en Opgaven, gepubliceerd. Doel van dit onderzoek was om
de ontwikkeling van het criminaliteitsbeeld sinds 1984 in kaart te brengen. Behalve een
retrospectieve analyse diende het onderzoek ook om de kenmerken van de toekomstige
veiligheidsontwikkelingen tot 2030 te verkennen en de organisatorische en beleidsmatige
opgaven in kaart te brengen. Het onderzoek dient daarmee als een van de onderleggers
voor dit Actieprogramma Veiligheid 2010-2014. Het onderzoek heeft geleid tot 28 concrete
aanbevelingen, gericht op de thema’s organisatie van het veiligheidsbeleid, intensivering
van beleid, nieuwe beleidsaccenten, informatiehuishouding & monitoring en communicatie
over criminaliteit en (on)veiligheid. Het College van B en W heeft op basis van het rapport
aanknopingspunten gezien om het veiligheidsbeleid in de stad en de uitvoering daarvan te
verbeteren.
Mede op basis van het genoemde onderzoek van Fijnaut heeft er in de gemeente een
organisatiewijziging plaatsgevonden; de gemeente Almere heeft nu een centrale afdeling
Openbare orde en veiligheid (Kabinet en Veiligheid). De afdeling richt zich op de wettelijke
taken van de burgemeester en het integraal veiligheidsbeleid in de gemeente. Daarnaast is
in oktober 2008 het Veiligheidshuis Almere van start gegaan. Het Veiligheidshuis speelt een
belangrijke rol in de vormgeving van het veiligheidsbeleid in de stad. Inhoudelijk wordt bij
de gemeente ingezet op meer focus en samenhang. Er is voor gekozen om thema’s leidend
te laten zijn voor het integrale veiligheidsbeleid. Ook investeert de gemeente nadrukkelijk
in het verbeteren van de informatiepositie door zich specifiek te richten op monitoring en
evaluatie van het veiligheidsbeleid. Hiertoe wordt een monitoringsysteem ontwikkeld. Tot
slot noemen we hier de communicatiefunctie, die essentieel is in het veiligheidsbeleid in
Almere. Ook deze functie is versterkt in de gemeente Almere.
De vormgeving van het Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 is geen exercitie geweest
die alleen heeft plaatsgevonden door en in het ambtelijk apparaat. Er zijn in de loop van
2009 en 2010 diverse bijeenkomsten geweest om te spreken over de totstandkoming van
het nieuwe veiligheidsbeleid. Veel partners zijn hier bij betrokken geweest, zoals bijvoorbeeld
vertegenwoordigers uit de zorg, het onderwijs, het bedrijfsleven en het openbaar
vervoer. Ook expliciete veiligheidspartners als de politie, het Openbaar Ministerie en
specifieke gemeentelijke afdelingen hebben hun inbreng in het beleid gehad. Daarnaast is
er een vijftal veiligheidsbijeenkomsten georganiseerd om met inwoners, bedrijven en instellingen
uit de verschillende gebieden te spreken over de veiligheidsplannen voor het betreffende
gebied. Tot slot zijn de uitkomsten van de Veiligheidsmonitor 2009 en de Criminali-
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
7

8
teitsbeeldanalyse van de politie betrokken bij de totstandkoming van het Actieprogramma.
Op deze wijze is het veiligheidsbeleid op iteratieve wijze tot stand gekomen en uiteindelijk
neergelegd in dit Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 en de genoemde bijbehorende
bijlagen. Het College van B en W heeft het Actieprogramma vervolgens vastgesteld en aangeboden
aan de Gemeenteraad van Almere. Deze manier van werken past bij een van de
belangrijke uitgangspunten van de gemeente Almere, namelijk het vormgeven van een participerend
veiligheidsbeleid; niet alleen vóór, maar waar mogelijk ook dóór de ingezetenen.
Vanzelfsprekend houdt het gemeentebestuur als regisseur van het integraal veiligheidsbeleid
de eindverantwoordelijkheid. In de onderstaande figuur is de input die van belang is
geweest bij de totstandkoming van het Actieprogramma schematisch weergegeven.
Figuur 1: Input totstandkoming Actieprogramma Veiligheid Almere 2010-2014
Veiligheidsbijeenkomsten
met bewoners per gebied
Veiligheidsbijeenkomsten
interne en externe
partners
Criminaliteitsbeeldanalyse
(CBA) politie
Gebieds
plan
1.3 Uitgangspunten
Voor het Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 geldt een aantal uitgangspunten. Deze
zijn hieronder kort weergegeven en elders in het Actieprogramma uitgewerkt dan wel in het
programma verwerkt.
Regie bij gemeente
De gemeente Almere voert de regie over het integrale veiligheidsbeleid. De uitvoering
wordt samen met vele partners ter hand genomen, zoals politie, Openbaar Ministerie,
woningcorporaties, onderwijs, zorginstellingen, welzijnsorganisaties, jeugdinstellingen, maar
ook vele andere organisatieonderdelen van de gemeente.
Integrale ketenaanpak
De inspanningen van gemeentelijke diensten en externe partners worden optimaal op
elkaar afgestemd door een sluitende ketenaanpak. Hierbij is het onderscheid tussen de
onderdelen van de keten, pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg, van belang.
Pro-actie heeft betrekking op het voorkomen van (toekomstige) onveiligheid door structurele,
meestal indirecte oorzaken van onveiligheid aan te pakken. Preventie is het beperken
van onveiligheid door veelal directe oorzaken van onveiligheid aan te pakken. Preparatie is
de voorbereiding van acties om de veiligheid te herstellen. Repressie heeft betrekking op
het uitvoeren van acties en acuut optreden na delicten en/of overtredingen, incidenten en
rampen. Nazorg betekent het herstel van de situatie en evaluatie.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
Actieprogramma Veiligheid
Almere 2010 - 2014
Gebieds
plan
Coalitieakkoord
2010 - 2014
Jaarplan stedelijk
kader veiligheid
Gebieds
plan
Gebieds
plan
Gebieds
plan
Gebieds
plan
Onderzoek
professor Fijnaut
Veiligheidsmonitor
Gemeentelijke
monitoringsystematiek
(in ontwikkeling)

Participerend veiligheidsbeleid
De gemeente Almere staat voor een veiligheidsbeleid dat niet alleen vóór, maar op onderdelen
ook dóór de ingezetenen wordt vormgegeven.
Thema (delict) gericht
Het Actieprogramma is ingedeeld naar thema’s. Deze thema’s zijn herkenbaar in de gemeente
en voor de externe partners.
Gebiedsgericht
Om herkenbaar en snel op te kunnen treden binnen de gemeente, is het van belang om
stadsbrede thema’s te vertalen naar gebiedsniveau. Per gebied zijn indien van toepassing
hotspots aangegeven voor de verschillende thema’s. Een gebiedsgerichte aanpak gaat gepaard
met een goede en actuele informatievoorziening op gebiedsniveau.
Persoonsgericht
De gehanteerde daderaanpak is zoveel mogelijk persoonsgericht. Het doel van de persoonsgerichte
aanpak is om te komen tot een reductie van overlast en criminaliteit en het
bieden van perspectief. Het oplossen van het probleem van het individu én het overlastprobleem
voor de samenleving gaan hierbij hand in hand.
Resultaatgericht
Per thema zijn door het College van B en W doelstellingen bepaald. Deze doelstellingen
dienen per (sub)thema te leiden tot resultaten. De voortgang in het bereiken van deze
resultaten wordt gemonitord.
1.4 Leeswijzer
In hoofdstuk 2 is een beeld geschetst van de veiligheidssituatie in Almere. In hoofdstuk 3
zijn de doelstellingen van het College van B en W voor de komende vier jaar geëxpliciteerd.
In hoofdstuk 4 zijn de thema’s die deel uitmaken van het Actieprogramma uitgewerkt.
Hoofdstuk 5 richt zich op de communicatie rond veiligheid. Hoofdstuk 6 gaat in op organisatie
en financiën van het veiligheidsbeleid in Almere. In hoofdstuk 7 wordt aangegeven
hoe de monitoring en evaluatie van het veiligheidsbeleid plaatsvindt.
Bij het Actieprogramma zijn zelfstandige bijlagen beschikbaar met daarin opgenomen acties
per thema, zowel stadsbreed als per gebied.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
9

10
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

2
Beeld van Almere
2.1 Korte typering gemeente Almere
Almere is een unieke nieuwe stad in Nederland: vanaf 1975 geleidelijk gebouwd zal zij volgens
planning doorgroeien van bijna 190.000 inwoners nu tot 350.000 inwoners in 2030.
Almere wordt dan de 5e stad in Nederland naar inwonertal (nu de 7e stad van Nederland).
De verhouding tussen koop- en huurwoningen is momenteel 65%-35%.Veel wijken kennen
een eenzijdige bouwwijze. De dichtheid van de bebouwing is laag en de groene oppervlakte
in de woonwijken is groot. Almere is de snelste banengroeier van Nederland, met als
belangrijkste sectoren zakelijke dienstverlening en handel. Er zijn zeer veel kleine bedrijven
aan huis. Toch kent Almere een negatieve woon-werkbalans en mede daardoor dagelijks
lange files richting Randstad. Almere kent goede OV-verbindingen binnen de stad en met
de omringende regio. Culturele- en uitgaansvoorzieningen zijn in de stad niet ruim voorhanden
Ook hoger onderwijs is (nog) zeer beperkt aanwezig.
De gemeente Almere heeft een relatief jonge bevolking (gemiddelde leeftijd 34 jaar) en
veel gezinnen met kinderen. Almere heeft een multiculturele bevolking. Van de inwoners is
63,5% van Nederlandse afkomst, 9,5% is afkomstig uit westerse landen en 27% is afkomstig
uit niet-westerse landen, waarvan de meeste uit Suriname. Het gemiddelde inkomen
per huishouden ligt iets boven het landelijk gemiddelde en het opleidingsniveau is gemiddeld
lager dan landelijk. Het aantal niet-werkende werkzoekenden is voor mannen 4% en
voor vrouwen 6%.
Het grondgebied van Almere is in te delen in zes gebiedsdelen, te weten Almere Buiten,
Almere Haven, Almere Stad Centrum, Almere Stad Oost, Almere Stad West en het volop in
ontwikkeling zijnde Almere Poort. Voor een typering van de gebieden verwijzen wij naar de
specifieke Gebiedsplannen, die als bijlage beschikbaar zijn bij het Actieprogramma Veiligheid
2010-2014.
2.2 De veiligheidssituatie in Almere
Door de stevige en snelle groei van de stad is ook de criminaliteit in absolute zin toegenomen.
Vergeleken met andere - qua grootte vergelijkbare - steden ligt het criminaliteitsniveau
van Almere echter onder het landelijk gemiddelde. In sommige buurten van de stad
is wel sprake van verhoogde onveiligheidsgevoelens. Dit heeft onder meer te maken met
de mate waarin bewoners criminaliteitsproblemen in hun buurt signaleren, maar ook het
objectieve criminaliteitsniveau in een buurt speelt hierbij een rol.
De wijze waarop delicten over de stad zijn verspreid, vertoont een min of meer ‘klassiek’
patroon, waarbij centrumgebieden meer dan woonbuurten te maken hebben met criminaliteit.
Woonbuurten die kampen met een hoog niveau van criminaliteit worden over het
algemeen gekenmerkt door sociaaleconomische achterstand, de aanwezigheid van veel jongeren
en niet-westerse allochtonen, de aanwezigheid van middelbare scholen in de buurt
en gebrekkige sociale samenhang en controle. De oudere buurten in de stad hebben meer
dan gemiddeld met deze problematiek te maken. Ten opzichte van woonbuurten hebben
bedrijventerreinen een verhoogde kans om getroffen te worden door criminaliteit, maar ook
hier gaat het in absolute zin niet om grote aantallen (Fijnaut 2009).
Fijnaut geeft in zijn onderzoek aan dat criminaliteitsproblemen in Almere vooral zijn gerelateerd
aan de jeugdige bevolking. Verder is er een oververtegenwoordiging van verdachten
uit een aantal allochtone groepen. Verdachten van een misdrijf komen voor een groot deel
(75 à 80%) uit Almere zelf. Verdachten buiten Almere zijn voor een kwart afkomstig uit
Amsterdam, wat ook de sterke binding met deze stad aangeeft.
Hondenpoep, rommel op straat, te hard rijdend verkeer en vernieling van straatmeubilair
zijn de meest gesignaleerde buurtproblemen door burgers. Jeugdoverlast en in mindere
mate ook verkeersoverlast zijn problemen die burgers graag met voorrang aangepakt zien.
Jeugdgroepen die hinderlijk, overlastgevend of crimineel gedrag vertonen, zijn in kaart ge-
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
11

12
bracht. De aanwezige groepen vallen onder de noemer hinderlijk of overlastgevend.
Geografisch situeren de meeste jeugdgroepen zich in de buurten van het gebied Almere
Stad. Overlast door dak- en thuislozen, verslaafden en psychiatrisch patiënten is in Almere
veel minder aan de orde dan in andere grote steden. Hetzelfde geldt voor uitgaansgerelateerde
overlast. Een verklaring voor dit laatste is dat het voorzieningenniveau in Almere
(bijvoorbeeld horeca) nog relatief beperkt is (vgl. Fijnaut 2009).
In de navolgende figuur is aangegeven in welke delen van Almere in 2007 de meeste misdrijven
plaatsvonden. De donkerrode gebieden (meeste misdrijven) liggen voornamelijk in
Almere Stad Oost en Almere Stad West (bron: Fijnaut 2009).
Figuur 2: Aantal misdrijven per 10.000 inwoners in 2007
Voor geheel Almere laat het aantal misdrijven per 1.000 inwoners sinds 2007 een dalend
beeld zien, zoals weergegeven in tabel 1. (bron:CBA 2010)
Tabel 1: Aantal misdrijven per 1.000 inwoners
Jaar
Misdrijven per
2006 2007 2008 2009
1.000 inwoners 82,6 86,4 83,0 70,9
In qua inwonertal vergelijkbare gemeenten (zoals Eindhoven, Breda, Tilburg en Groningen)
ligt het aantal misdrijven per 1.000 inwoners in 2009 minimaal boven de 100 (tot
130). De meest voorkomende misdrijven in Almere zijn in tabel 2 opgenomen (cijfers 2008
en 2009, bron: CBA).
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Tabel 2: Meest voorkomende misdrijven Almere
Misdrijven (meest voorkomende) 2008 2009
Vernieling cq, zaakbeschadiging 3.133 2559
Overige vermogensdelicten 1.209 1.111
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen 1.048 1.056
Diefstal van brom-, snor-, fietsen 1.811 1001
Diefstal/inbraak woning 958 870
Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen 885 792
Mishandeling 822 766
Winkeldiefstal 795 684
Fraude 449 487
Uit tabel 2 blijkt dat in 2009 voor nagenoeg alle genoemde misdrijven een daling zichtbaar
is ten opzichte van 2008. Voor het totaal van alle misdrijven is in 2009 een daling zichtbaar
van 13,5% ten opzichte van 2008.
In 2009 is de veiligheidsmonitor uitgevoerd in de gemeente Almere. Dit levert het volgende
beeld op ten aanzien van (de waardering van) veiligheid en slachtofferschap (tabel 3).
Tabel 3: Uitkomsten Veiligheidsmonitor Almere
Veiligheid
Rapportcijfer Veiligheid - 6,6
Veiligheidsbeleving algemeen (% wel eens onveilig) 28% 37%
Veiligheidsbeleving buurt (% vaak of soms onveilig) 13% 21%
Dreiging (schaalscore) 8,8 8,2
Overlast vermogensdelicten (schaalscore) 6,7 7,1
Vermijdingsgedrag (schaalscore) - 8,1
Oordeel functioneren politie in de buurt (schaalscore) - 4,6
Oordeel beschikbaarheid van de politie (schaalscore) - 3,7
è Ontwikkeling Veiligheid 2006-2009 â
Slachtofferschap
Slachtofferschap totaal (% slachtoffers onder inwoners) - 34%
Slachtofferschap geweld (% slachtoffers onder inwoners) - 9%
Slachtofferschap vermogen (% slachtoffers onder inwoners) - 17%
Slachtofferschap vandalisme (% slachtoffers onder inwoners) - 18%
* Bij alle schaalscores geldt: 0=meest negatief en 10=meest positief.
** Alle cursief gedrukte indicatoren zijn nieuw in 2009. Deze zijn niet te vergelijken met 2006 en zijn
niet meegenomen bij het bepalen van de ontwikkeling 2006-2009.
*** De cijfers in de kolommen ‘2009’ zijn de cijfers op basis van de weegmethode die overeenkomt met
de methode van 2006.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
13

14
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Diana van de Peppel, coördinator Politie Keurmerk Veilig Wonen
“Het is vaak zo dat gevoel en cijfers elkaar tegenspreken. Zo’n fietspad door het groen
bijvoorbeeld. Als je naar de cijfers kijkt, gebeurt daar heel weinig maar mensen voelen
zich daar ’s avonds wel degelijk onveilig. Wij vinden dat subjectieve gevoel ook belangrijk
en nemen dat serieus. We moeten niet alleen naar de cijfers kijken maar ook naar het
gevoel van mensen.“
De beoordeling van de veiligheid in Almere is in de afgelopen drie jaar achteruit gegaan;
bewoners zijn zich onveiliger gaan voelen. Dit geldt voor alle stadsdelen in Almere. Het
rapportcijfer dat Almeerders geven voor de veiligheid in hun buurt is 6,6. Wanneer gevraagd
wordt naar gevoelens van onveiligheid antwoordt 37% van de Almeerders dat zij
zich wel eens onveilig voelen. Dit geldt vooral op plekken waar zich (veel) jongeren ophouden
en in de omgeving van stations en in centrumgebieden. In de eigen buurt voelt 1
op de 5 bewoners zich wel eens onveilig, dit was in 2006 13%. Zie voor verbetering van
het onveiligheidsgevoel ook hoofdstuk 5 (communicatie). In vergelijking met de 100.000+
gemeenten wordt in Almere veel minder overlast door vermogensdelicten ervaren. Ook
vertonen bewoners van Almere minder vermijdingsgedrag (het vermijden van vermeende
enge plekken).
2.3 Thema’s en speerpunten
Op basis van de uitgangspunten in combinatie met de veiligheidssituatie in Almere zijn
thema’s en speerpunten vastgesteld voor het Actieprogramma Veiligheid 2010-2014. Dit
zijn:
• Veilige woon-, werk- en leefomgeving
• Geweld
• Jeugd en Veiligheid
• Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden
• Crisisbeheersing en rampenbestrijding
In het volgende hoofdstuk zijn voor de genoemde thema’s de doelstellingen van het College
van B en W voor het Actieprogramma Veiligheid Almere 2010-2014 opgenomen. In
hoofdstuk 4 is het beleid uitgewerkt dat door de gemeente en haar partners wordt ingezet
om deze doelstellingen te realiseren.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
15

16
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

3
Ambitie en doelstellingen
3.1 Ambitie Almere 2010-2014
In het Coalitieakkoord 2010-2014 is veiligheid benoemd als een belangrijk aandachtsgebied.
De objectieve veiligheid staat er goed voor; het criminaliteitsniveau is 20 tot 25 %
lager dan in steden van vergelijkbare omvang. Veiligheid blijft echter een subjectief begrip;
het gevoel van onveiligheid is (ondanks de goede ‘objectieve veiligheid’ in harde cijfers) bij
veel Almeerders toegenomen. In het Coalitieakkoord wordt daarom gesteld dat zichtbaar
en snel opgetreden moet worden tegen criminaliteit en overlast. De ambitie van de gemeente
Almere is om nadrukkelijk ook te werken aan de subjectieve veiligheid. De ambitie
is dan ook als volgt geformuleerd: “De opgave is om herkenbaar en snel op te treden tegen
crimminaliteit en overlast. Verschillende partijen, inclusief de inwoners en ondernemers zelf, hebben
daarin een eigen verantwoordelijkheid. We willen het gevoel van veiligheid en vertrouwen terugbrengen
in de stad: ‘kennen en gekend worden.” Werken aan de subjectieve veiligheid en participerend
veiligheidsbeleid komen direct uit deze ambitie naar voren.
3.2 Doelstellingen College 2010-2014
Het College van B en W onderkent in het veiligheidsbeleid de volgende themagewijze doelstellingen,
aandachtsvelden en streefwaarden (tabel 4).
Tabel 4. Doelstellingen, aandachtsvelden en streefwaarden College van B en W op het gebied van
veiligheid
Aandachtsveld Doelstelling Stand van
zaken
2009
Algemeen
Absolute
cijfers
2009
Streefwaarde
2014 (%
toegepast op
abs waarde
van 2009)
• Rapportcijfer veiligheid Hoger cijfer 6,6 - 7,0
• Veiligheidsbeleving algemeen
(% wel eens onveilig)
• Slachtofferschap totaal
(% slachtoffers onder inwoners)
Hogere veiligheidsbeleving
Minder slachtoffers
misdrijven
Thema 1: Veilige woon-, werk- en leefomgeving
Slachtofferschap vandalisme
(% slachtoffers onder inwoners)
Slachtofferschap vermogensdelict
(% slachtoffers onder
inwoners)
Minder slachtoffers
vandalisme
Minder slachtoffers
vermogensdelicten
Veilige woonomgeving Minder woninginbraken
Minder auto-inbraken
37 % - - 9% (naar
28% conform
2006)
34% - - 4%
18% - -3%
17% - -3%
119* 870 -15%
57** 1056 -15%
Minder vandalisme 138** 2561 -10%
Minder drugs- en
alcoholoverlast
4** 69 -15%
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
17

18
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Veilige werkomgeving Minder inbraken
bedrijven en
instellingen
Minder inbraken op
grote bedrijventerreinen
Minder fiets-,
brom- en scooterdiefstallen
Aandachtsveld Doelstelling Stand van
zaken
2009
Thema 2: Geweld
Slachtofferschap geweld
(% slachtoffers onder inwoners)
Minder slachtoffers
geweld
Minder geweld Minder huiselijk
geweld
Thema 3: Jeugd en Veiligheid
Minder uitgaansgeweld
Minder jeugdoverlast Minder jeugdoverlast
12-, 12-17 en 18-24
jaar
Minder jeugdcriminaliteit Minder jeugdcriminaliteit
Thema 4: Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden
Minder criminaliteit veroorzaakt
door Antillianen
10*** 795 -15%
10*** 187 -15%
54** 1001 -15%
Absolute
cijfers
2009
Streefwaarde
2014 (%
toegepast op
abs waarde
van 2009)
9% - -2%
66** 1219 -10%
50** 927 -10%
Minder overvallen 3** 54 -15%
Minder straatroven 9** 168 - 15%
Terugdringen
oververtegenwoordiging
in criminaliteit
33**** 617 -10%
391**** 1302 -15%
477** 214 -15%
Minder recidive door 24+ Minder recidive 19***** 230 -15%
Thema 5: Crisisbeheersing en rampenbestrijding
Niet van toepassing Niet van toepassing Niet van
toepassing
* per 10.000 woningen
** per 10.000 inwoners
*** per 100 bedrijven
**** per 10.000 inwoners van 12 t/m 24 jaar
***** per 10.000 inwoners van 24+
Niet van
toepassing
Niet van
toepassing
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
19

20
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

4
Thema’s in het veiligheidsbeleid
Almere kiest ervoor het veiligheidsbeleid op te bouwen langs vijf hoofdthema’s.
Het gaat om:
1. Veilige woon- werk- en leefomgeving
2. Geweld
3. Jeugd en Veiligheid
4. Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden
5. Crisisbeheersing en rampenbestrijding
Hierna worden de thema’s beschreven. Daarbij is telkens een korte analyse van de problematiek
opgenomen, gevolgd door flankerend beleid (welk deel van het beleid hoort thuis bij
veiligheid?), de uitgangspunten van het thema en de bijbehorende hoofd- en subdoelstellingen.
Ook wordt ingegaan op de aanpak (instrumenten) en de bij de aanpak betrokken
partners.
4.1 Veilige woon- werk en leefomgeving
Problematiek
Sociale veiligheid is een lastig af te bakenen begrip. Het is nauw verbonden met een schone
en hele openbare ruimte. Als wijken en straten er schoon en goed verzorgd uitzien, heeft dit
een positief effect op de veiligheidsbeleving van de bewoners en bezoekers. In Almere ligt
de nadruk van de problematiek op overlast, verloedering, inbraken en vandalisme. Om er
voor te zorgen dat inwoners in Almere veilig kunnen wonen, werken en leven wil de gemeente:
• de oorzaken van overlast, criminaliteit en onveiligheid wegnemen
• de sociale veiligheid in de stad aantoonbaar verbeteren
• onveiligheidsgevoelens van de inwoners verminderen.
Afbakening
De groei van Almere in de komende 20 jaar (Schaalsprong) betekent een grote opgave voor
het thema veiligheid. Sociale veiligheid kan worden beïnvloed door ontwerp, bouw, inrichting
en beheer van de openbare ruimte. Belangrijke richtlijnen daarbij zijn zichtbaarheid,
eenduidigheid, toegankelijkheid en aantrekkelijkheid. De ambitie van de schaalsprong in
aanmerking genomen, is het van groot belang dat deze richtlijnen met betrekking tot veilig
bouwen al in de ontwerpfase worden meegenomen. Het gaat dan zowel om de woningbouw
als om de infrastructuur en inrichting van de openbare ruimte. Denk hierbij aan de
verbreding van de A6. Met andere woorden: een veilige woon- en leefomgeving begint aan
de tekentafel. Ook bij beheer en onderhoud en renovatie van woningen moet het aspect
veiligheid worden meegewogen.
Bij een veilige woon- werk- en leefomgeving gaat het om het verlagen van woning- en
bedrijfsinbraken (veilig wonen en veilige bedrijventerreinen), het vergroten van de betrokkenheid
van de burger, het voorkomen van verloedering, veiliger openbaar vervoer
en minder fietsendiefstal. Door middel van de instrumenten Keurmerk Veilig Ondernemen
– W(inkels) en Keurmerk Veilig Ondernemen – B(edrijven), het buurtgericht werken,
inzet van toezichthouders en straatcoaches, het Lokaal Veiligheidsarrangement en de (her)
inrichting van de openbare ruimte wordt ingezet op een positieve bijdrage aan de veiligheid
en het veiligheidsgevoel.
Hiernaast wordt er specifiek aandacht besteed aan de aanpak van vandalisme. Vandalisme
geeft veel mensen een onveilig gevoel. Het schoon en heel houden van de omgeving geeft
een veiliger gevoel én bevordert de leefbaarheid.
Uitgangspunten en doelen
Bij het realiseren van de doelen stuurt de gemeente nadrukkelijk op eigenaarschap van de
problematiek bij partners én op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en bedrijven.
Burgers en bedrijven kunnen en moeten zelf (gestimuleerd worden) hun rol (te) vervullen.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
21

22
Klaas Wolzak, directeur Stichting Veiligheidszorg Almere
“Het aantal fietsendiefstallen is in het derde kwartaal van 2009 met 48% gedaald. Een
direct gevolg van het graveren van fietsen en de gratis stallingen in de stad. Ook het aantal
inbraken in woningen en bedrijventerreinen is stevig gedaald. Allemaal mede dankzij
inspanningen van veiligheidsorganisaties”
Gedeelde verantwoordelijkheid, maar ook eigen verantwoordelijkheid.
De belangrijkste meetbare indicatoren die bijdragen aan een verhoogd veiligheidsgevoel
zijn woning- en bedrijfsinbraken, fietsendiefstal, vandalisme en geweld. Deze zijn meetbaar
aan de hand van informatie met betrekking tot aangiften bij de politie.
Tabel 5: Doelstellingen, aandachtsvelden en streefwaarden veilige woon-, werk- en leefomgeving
Aandachtsveld Doelstelling Stand van
zaken
2009
Algemeen
• Rapportcijfer
veiligheid
• Veiligheidsbeleving
algemeen (% wel
eens onveilig)
• Slachtofferschap
totaal (% slachtoffers
onder inwoners)
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
Absolute
cijfers
2009
Streefwaarde 2014
(% toegepast op abs
waarde van 2009)
Hoger cijfer 6,6 - 7,0
Hogere veiligheidsbeleving
Minder slachtoffers
misdrijven
Thema 1: Veilige woon-, werk- en leefomgeving
Slachtofferschap
vandalisme
(% slachtoffers onder
inwoners)
Slachtofferschap
vermogensdelict
(% slachtoffers onder
inwoners)
Minder slachtoffers
vandalisme
Minder slachtoffers
vermogensdelicten
37 % - - 9% (naar 28%
conform 2006)
34% - - 4%
18% - -3%
17% - -3%
Veilige woonomgeving Minder woninginbraken 119* 870 -15%
Minder auto-inbraken 57** 1056 -15%
Minder vandalisme 138** 2561 -10%
Minder drugs- en
alcoholoverlast
Veilige werkomgeving Minder inbraken
bedrijven en instellingen
* per 10.000 woningen
** per 10.000 inwoners
*** per 100 bedrijven
Minder inbraken op
grote bedrijventerreinen
Minder fiets-, brom- en
scooterdiefstallen
4** 69 -15%
10*** 795 -15%
10*** 187 -15%
54** 1001 -15%

Veilig wonen
Het Keurmerk Veilig Wonen is een goedwerkend preventie-instrument in Almere. Dit moet
de komende jaren onder de aandacht blijven door middel van certificering van (bestaande)
woningen. De inzet van de gemeente is er ook op gericht om alle nieuwbouwprojecten
conform de eisen van het keurmerk in te richten. Vóór de oplevering van nieuwbouw- en
renovatieprojecten doet de bouwplanadviseur een voorinspectie op locatie. De ambitie is
om er in samenwerking met de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) voor te zorgen dat
de Checklist Veilig Ontwerpen wordt geactualiseerd, een officiële status krijgt en wordt opgenomen
in deel 2 van het Algemeen Ruimtelijke Ontwikkeling Model Almere (AROMA).
Zo ontstaat er meer sturing aan de voorkant en werkt de checklist als een verplicht, preventief
instrument.
Veilig werken
De veiligheid van ondernemers en ondernemingen is een belangrijke randvoorwaarde voor
een goed ondernemersklimaat. Het betreft een gedeelde verantwoordelijkheid van ondernemers
en overheid. Almere richt zich op het scheppen van voorwaarden om zo veilig
mogelijk te kunnen ondernemen. Een goed instrument om dit te bewerkstelligen is het
Keurmerk Veilig Ondernemen bedrijventerreinen (KVO B) dat in samenwerking met de
Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Almere (SBBA) wordt ingezet. De ambitie voor
2010-2014 is om per jaar voor twee nieuwe (bestaande) terreinen een keurmerkprocedure
te starten en twee terreinen met een eerste certificaat naar een tweede certificaat te
brengen. Het streven is om eind 2014 minstens 60% van de bestaande terreinen in Almere
onder het keurmerk te hebben. Uiteraard wordt ook de voortgang van de volledig gecertificeerde
terreinen bewaakt.
In 2010 zijn door SBBA 60 camera’s geplaatst bij de uitvalswegen van de grote bedrijventerreinen
in Almere. Deze camera’s maken videosurveillance op de bedrijventerreinen
mogelijk. Hiertoe is een samenwerkingsverband opgezet tussen SBBA, de Politie en het
beveiligingsbedrijf G4S. Aan ondernemers op de terreinen wordt de mogelijkheid geboden
hierbij aan te sluiten en camera’s aan hun pand te laten plaatsen op basis van een leasecontract.
In 2008 is afgesproken dat voor de nieuwe bedrijventerreinen het KVO van meet af aan
wordt meegenomen in de ontwerpfase. Om dat goed te verankeren wordt voor de terreinen
het zogenaamde parkmanagement geïmplementeerd. Het SBBA is hierin partij voor de
(collectieve) beveiligingsafspraken.
Vandalisme
Het tegengaan van vandalisme blijft aandacht vragen. Het accent ten opzichte van het
vorige programma veiligheid wordt enigszins gewijzigd. Binnen het voorliggende Actieprogramma
zal de focus liggen op de aanpak van vandalisme in de openbare ruimte; het
onderdeel bestrijding van vandalisme gemeentelijke gebouwen is bij de dienst Stadsbeheer
ondergebracht. Per gebied zullen door middel van integrale aanpak en in samenspraak met
de betrokken partners de hotspots worden aangepakt. Verder zal er een graffitifonds in het
leven worden geroepen voor vastgoedeigenaren. Wanneer graffiti wordt geconstateerd op
een van de aangesloten panden, zal de bekladding binnen afzienbare tijd door een gespecialiseerd
bedrijf worden verwijderd. Aanpak hotspots per stadsdeel (door middel van een
integrale aanpak, gezamenlijk met betrokken partners).
Openbaar vervoer
Op het gebied van openbaar vervoer is het Lokaal Veiligheidsarrangement (LVA) afgesloten
tussen gemeente, politie, KLPD, OM, NS en Connexxion. Het doel van het Lokaal Veiligheidsarrangement
(LVA) is om trein- en busreizigers en stationsbezoekers een sociaal
veilige openbaar vervoer- en stationsomgeving aan te kunnen bieden. Het fenomeen LVA
is één van de 22 resultaatgebieden van het ‘Aanvalsplan Sociale Veiligheid’ en de daaruit
voortgekomen ‘handreiking Lokale Veiligheid Arrangementen’.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
23

24
Jasper Daams, spoorwegpolitie
“Tien jaar geleden werden er structureel wekelijks drie conducteurs mishandeld. Een onhoudbare
situatie. Burgemeesters, het OM , de directie van de NS en de (spoorweg)politie
hebben vervolgens een convenant gesloten: elke dag politie op de trein was een van de
afspraken. Daardoor hebben we de extreme agressie kunnen indammen.
Het LVA is tevens een lokale uitwerking van het Nationaal Veiligheids Arrangement Spoorvervoer
(2002) zoals dat door NS met landelijke partijen (Politie, Justitie, V&W, KLPD)
is afgesloten. De Gemeente wil graag een veiligheidsarrangement voor al het openbaar
vervoer in Almere. Daarom is ook Connexxion als deelnemer en ondertekenende partij
aangehaakt. Het LVA is uitgebreid met het gehele busgebied in Almere (busbaan, busstation
en haltes). Het LVA concretiseert zo de integrale sociale veiligheidsafspraken voor het
openbaar vervoer, de bus- en NS stations en hun directe omgeving.
Fietsendiefstal
Er zijn in Almere vijf bewaakte fietsenstallingen en in 2012 opent een zesde bewaakte fietsenstalling.
Verantwoordelijke dienst is Stadsbeheer, afdeling Gebouwen en Gegevensmanagement.
De diefstal van (brom)fietsen is in 2009 gedaald met ruim 44% (na een stijging
van 42% in 2008). De intentie is om deze daling vast te houden en te stimuleren.
Aanpak en partners
Er wordt gestreefd naar een multidisciplinaire aanpak, waarbij zowel spelers in het veld als
gebruikers van de openbare ruimte samenwerken om de veiligheid te vergroten. Dit vraagt
om een multidisciplinaire aanpak onder regie van de gemeente. De gemeente zet uiteenlopende
maatregelen in om de sociale veiligheid te vergroten, variërend van de inzet van
toezichthouders en straatcoaches, het voeren van een keurmerkenbeleid tot invoering van
cameratoezicht. Ook buurtpreventie is hierin een belangrijk instrument. Op deze wijze
wordt de gehele veiligheidsketen (pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg) ingezet,
maar de nadruk ligt op preventie. Het is de overtuiging dat investeren in de voorkant
leidt tot meer rendement én kostenbesparing aan de achterkant.
De inzetafspraken voor 2010 van het Toezichtsbedrijf in oprichting (voorheen de Stichting
Veiligheidszorg Almere - SVA) met de afdeling Kabinet en Veiligheid betreffen vooral de
inzet van toezichthouders in de zes gebieden. Deze inzet wordt als onmisbaar ervaren door
de veiligheidsmanagers. Mede door deze inzet weten zij wat er gebeurt in hun gebied en
wat er leeft onder de bewoners. De toezichthouders zijn de ogen en oren voor de veiligheidsmanagers
(en politie).
Er wordt gewerkt aan intensivering van de samenwerking en opvolgingsafspraken tussen
meldkamer, cameratoezicht, toezichthouders en handhavers van zowel het Toezichtsbedrijf
i.o. als VTH. Jaarlijks worden resultaat -en kwaliteitsafspraken gemaakt aan de hand van
prestatie-indicatoren. Met de vorming van het Toezichtsbedrijf i.o. wordt gestreefd naar
meer integraliteit in toezicht en handhaving.
Het LVA is vooral een samenwerkingsovereenkomst tussen NS, Connexxion, Politie, Klpd,
OM en de gemeente. Hierin zijn de verantwoordelijkheden, taken en opvolgingsafspraken
gedetailleerd omschreven. Over deze samenwerking is op operationeel niveau maandelijks
overleg, op tactisch niveau per kwartaal. Een stuurgroep komt eens per jaar bij elkaar. Doel
is het aantal incidenten terug te brengen naar het niveau van 2008.
4.2 Geweld
Problematiek
Het aantal geweldsmisdrijven is in 2009 gedaald met 14,6%. In totaal zijn er in 2009 1.579
geweldsmisdrijven geregistreerd. Het aantal bedreigingen is het meest gedaald. Mishandeling
is het geweldsmisdrijf dat het vaakst voorkomt. De problematiek rond geweld concentreert
zich rond huiselijk geweld, overval en straatroof en uitgaansgeweld.
Huiselijk geweld
Het aantal huiselijk geweldincidenten is in 2009 gedaald met 4,6%. Het grootste gedeelte
van de huiselijk geweldincidenten is psychisch van aard, gevolgd door lichamelijk geweld.
In heel Flevoland is in maart 2009 gestart met de uitvoering van de Wet Tijdelijk Huis-
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

verbod (THV). De wet biedt de burgemeester de bevoegdheid een vermoedelijke dader
van huiselijk geweld voor minimaal 10 en maximaal 28 dagen de toegang tot de woning
te ontzeggen. Tijdens deze periode wordt een hulpverleningsplan opgesteld en gestart met
(vrijwillige) hulpverlening. De Wet THV heeft geleid tot een constructieve samenwerking
van politie, gemeente en hulpverlening. Ook de samenwerking van partners in het Veiligheidshuis
speelt een belangrijke rol bij de aanpak van huiselijk geweld. Het gaat hier vooral
om casusoverleg.
Overval en straatroof
Na de overvallengolf in 2008 is het aantal overvallen in 2009 fors afgenomen, met ruim
31%. Ook het aantal straatroven is gedaald ten opzichte van 2008 met 13,4%. De bestrijding
van overvallen en de opsporing van daders kreeg in 2009 topprioriteit bij de politie.
Uitgaansgeweld
De ontwikkeling en uitvoering van beleid voor veilig uitgaan vraagt inzet van gemeente,
politie, OM en de horeca. Om veilig uitgaan mogelijk te maken is een integrale aanpak en
samenwerking van belang. Alcohol en drugs zijn belangrijke risicofactoren bij uitgaansoverlast.
Maar ook een eenduidig toegangsbeleid en toezicht op straat zijn van invloed op
het ontstaan van uitgaansoverlast en maken een integrale aanpak noodzakelijk.
Afbakening
Geweld is afgebakend in de onderwerpen huiselijk geweld, overvalgeweld/straatroven en
uitgaansgeweld.
Alcohol en drugs zijn gerelateerd aan uitgaansgeweld, maar vallen binnen het takenpakket
van DMO in het kader van de WMO, prestatievelden Jeugd en maatschappelijke opvang.
De uitgangspunten voor de maatschappelijke opvang zijn vastgelegd in het regionale Stedelijk
Kompas. Met betrekking tot geweld zijn vanuit de pilot Dadergerichte aanpak geweldplegers
(DAG) afspraken gemaakt met de ketenpartners in het Veiligheidshuis Almere
over de te volgen werkwijze vanaf het moment dat de geweldpleger in beeld komt tot het
moment van aansluiting tussen het strafrechtelijke traject en de nazorg.
DAG streeft naar verbetering van de samenwerking in de keten, soms bij een of enkele
organisaties, soms op koppelpunten tussen organisaties. Het formuleren van verbeteringen
gebeurt door organisaties die samenwerken in de veiligheidsketen en te maken krijgen met
geweldplegers (politie, OM, reclassering, Raad voor de Kinderbescherming, onderwijs en
zorgpartners).
Uitgangspunten en doelen
Bij de aanpak van geweld vormt de handreiking van DAG het uitgangspunt. Er zijn instrumenten
ontwikkeld op zes thema’s:
• Aangiften en meldingen verhogen
• Versterken informatiepositie politie
• Verbeteren kwaliteit dossier
• Alternatieve sanctiemodellen
• Toezicht en nazorg
• Gedragsbeïnvloedingsmogelijkheden en gedragsinterventies
Het referentieproces DAG is ontworpen om de ketenpartners beter in staat te stellen een
persoonsgerichte aanpak voor geweldplegers te bepalen, op te leggen en uit te voeren.
Het beïnvloeden van het gedrag, of soms zelfs het veranderen van de leefstijl van geweldplegers,
door het opleggen van gerichte strafrechtelijke interventies na een geweldsdelict,
kan herhaling van geweld voorkomen. Hoe meer informatie bij de ketenpartners over de
geweldpleger bekend is en op een slimme manier gedeeld wordt, hoe beter organisaties in
staat zijn de pakkans te verhogen, te voorkomen dat de dader vervolgens weer uit het oog
verdwijnt, het persoonsgerichte drang- en dwangkader toe te passen en de justitiële reactie
uit te voeren.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
25

26
Martin Ort, ondernemer en directeur van de Ondernemersvereniging Stadshart Almere
“Eigenlijk gaat het om hart hebben voor je stad en verder kijken dan je eigen winkel. Het
afgelopen jaar in het aantal overvallen met 31% verminderd. Dat komt omdat de ondernemers
samen initiatieven nemen.
Tabel 6: Doelstellingen, aandachtsvelden en streefwaarden geweld
Aandachtsveld Doelstelling Stand van
zaken 2009
Thema 2: Geweld
Slachtofferschap geweld
(% slachtoffers onder
inwoners)
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
Minder slachtoffers
geweld
Absolute cijfers
2009
Streefwaarde
2014 (%
toegepast op
abs waarde van
2009)
9% - -2%
Minder geweld Minder huiselijk geweld 66* 1219 -10%
Minder uitgaansgeweld 50* 927 -10%
Minder overvallen 3* 54 -15%
Minder straatroven 9* 168 - 15%
* per 10.000 inwoners
In 2009 werden 46 THV’s opgelegd. De verwachting voor 2010 is dat er circa 70 verboden
worden opgelegd.
Aanpak en partners
Huiselijk geweld
De aanpak van huiselijk geweld wordt vormgegeven in samenwerking met de dienst Maatschappelijke
Ontwikkeling. Het huidige casusoverleg huiselijk geweld zal in 2010 worden
ondergebracht in het Veiligheidshuis Almere. Vanuit Kabinet en Veiligheid wordt voornamelijk
ingezet op de uitvoering van de wet Tijdelijk Huisverbod.
Overval en straatroof
De aanpak van overvalcriminaliteit wordt de komende jaren op twee manieren ingestoken.
Ten eerste heeft de politie samen met de gemeente een plan van aanpak overvalcriminaliteit
dat drie (opschalende) scenario’s kent. Het gaat om de scenario’s rust, alert en escalatie. In
deze drie scenario’s worden de te nemen maatregelen beschreven voor toezicht, opsporing,
integrale taken en maatregelen voor de communicatie. Ook zal de politie samen met de
gemeente technische innovatieve middelen inzetten om de stad te vergrendelen. Er zal in
overleg met verschillende groepen ondernemers worden geëxperimenteerd met de inzet van
een tracking and tracing systeem, het zogenaamde bodyguard systeem en de DNA douche.
Al deze maatregelen hebben tot doel om het aantal overvallen terug te brengen naar het
niveau van 2006.
Ten tweede is er een werkgroep Cashless Almere. Dat is een samenwerking van politie,
winkeliers, horeca, banken en Currence onder regie van de gemeente. Deze werkgroep
bedenkt en organiseert jaarlijks een aantal activiteiten die de ‘awareness’ voor overvallen bij
bewoner als winkelier moet doen vasthouden. De activiteiten zijn vooral gericht op buitbeperking
(zo min mogelijk contant geld op straat en in winkel/horeca). Daarbij wordt geprobeerd
niet de gebaande paden te bewandelen, maar ludieke acties en pilots te organiseren.
Uitgaansgeweld
In het kader van het Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan wordt samen met de horeca een aantal
maatregelen afgesproken, die elkaar in zwaarte opvolgen en een samenhangend geheel
vormen. In een oplopende reeks gaat het als eerste om een eenduidig deurbeleid, mogelijkheid
om een waarschuwing te geven, een lokaalverbod en vervolgens - indien nodig - een
collectief horecaverbod. Als zwaarste maatregel kan een gebiedsverbod worden uitgegeven.

Onder het deurbeleid valt ook ROSA (Regels Op Stap Almere) met onder andere als doel
het tegengaan van discriminatie in het uitgaansleven. Dit geheel van maatregelen wordt
geborgd in een convenant, ondertekend door horeca, gemeente, politie en OM. Het is de
bedoeling om met deze maatregelen overlastgevers uit uitgaansgelegenheden in Almere te
weren.
Belangrijke rol voor het Veiligheidshuis bij het veiligheidsbeleid
In het Veiligheidshuis Almere is sprake van een multidisciplinair, operationeel netwerk
waarin partners uit de strafrecht- en zorgketen en het onderwijs hun opvattingen en belangen
inbrengen. Het gaat hier verder dan het vinden van aansluiting, namelijk om het echt
verbinden van de ketens. Partners uit de zorg brengen immers delen van hun ketenprocessen
binnen het Veiligheidshuis (zoals ook met nazorg ex-gedetineerden al gebeurt). Het Veiligheidshuis
wordt hierdoor een operationeel knooppunt van verschillende ketens. De netwerkfunctie
maakt het mogelijk om gezamenlijk, aan de hand van een breed interventierepertoire,
‘gepaste’ interventies te kiezen en de gemaakte keuzes uit te voeren in de ketens die aan
het netwerk zijn verbonden. Daarnaast biedt het intersectorale karakter van het Veiligheidshuis
de mogelijkheid om de keten te verlengen, zowel aan de voor- als achterkant (preventie
en nazorg). Het netwerk houdt zich naast een persoonsgebonden aanpak ook bezig met een
groepsgerichte aanpak (jeugdgroepen). Er is sprake van meer dynamiek ten aanzien van
de thema’s die worden ‘behandeld’ in het Veiligheidshuis. De lokale context is leidend ten
aanzien van de thematische oriëntatie van het Veiligheidshuis. De regie op de activiteiten in
het Veiligheidshuis is een gedeelde verantwoordelijkheid van de gemeente en het OM.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
27

28
Ton ten Brinke, Wijkagent
‘In Danswijk was ook zo’n groep jongeren. Mensen waren daar bang voor. Toen de tuintjes
van de seniorenflat opgeknapt moesten worden, heeft de voorzitter van de flat die jongens
benaderd om te helpen. Dat hebben ze gedaan. Ze hebben met zweet op hun rug die
tuintjes mooi staan maken. Er zijn nooit meer problemen geweest, want ze kennen elkaar
nu.”
4.3 Jeugd en Veiligheid
Problematiek
Almere is een jonge stad met een oververtegenwoordiging van jongeren onder de 23.
Overlast van bewoners wordt in het merendeel van de gevallen toegeschreven aan jongeren,
maar ook zijn jongeren regelmatig zelf slachtoffer van overlast en/of geweld. Een combinatie
van jeugd en veiligheid is dan ook onontbeerlijk. Bij jeugdoverlast kan het gaan om
jongeren die overlast op straat of in de buurt veroorzaken, om jongeren die dreigen af te
glijden naar criminaliteit, of om jongeren die al meerdere malen crimineel gedrag hebben
vertoond. Voor elk van deze groepen is een specifiek daarop afgestemd pakket aan maatregelen
noodzakelijk. Vaak vinden de problemen met jongeren een grondslag binnen het
gezin. Door vroegtijdige signalering en snelle passende hulp wordt een vangnet gecreëerd
om erger te voorkomen.
Afbakening
De inzet vanuit de gemeente richt zich in eerste instantie op preventie: zo veel mogelijk
voorkomen en ombuigen van de neerwaartse spiraal. Daar waar nodig worden ook repressieve
maatregelen ingezet. Er is specifieke aandacht voor jongeren die buiten de boot
dreigen te vallen, zij worden teruggeleid in de ketens van Onderwijs, Zorg en Veiligheid.
Binnen de Almeerse zorgstructuur wordt gewerkt met een zorgpiramide, het zogeheten
opschalingsmodel.
In dit model wordt onderscheid gemaakt in diverse niveaus die de ernst van de problematiek
rondom een jongere/gezin weergeeft. De niveaus betekenen het volgende:
Niveau 1: de 85% van de jongeren waarmee niets aan de hand is.
Niveau 2: de 10% van de jongeren met enkelvoudige problematiek.
Niveau 3: de 3,5% van de jongeren/gezinnen met meervoudige (multi) problematiek
Niveau 4: de 1,47% van de jongeren/gezinnen met crisis, urgentie speelt hierin een rol
Niveau 5: de 0,003% van de jongeren/gezinnen met levensbedreigende problematiek.
Figuur 3: Zorgpiramide jeugd
85%
Iedere bij jeugd betrokken organisatie houdt zich bezig met zijn eigen taken en kernactiviteiten.
Per niveau worden afspraken gemaakt over de samenwerking tussen de organisaties
en de snelheid waarmee actie moet worden ondernomen om in een bepaald geval de passende
hulp en ondersteuning te bieden.
Het Oképunt is betrokken bij alle niveaus. Vanuit de zorgpiramide vindt aansluiting plaats
met het Veiligheidshuis Almere op het niveau van procescoördinatie.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
10%
3,5%
1,47%
5
0, 03%
4
BRANDFUNCTIONARIS
3
ESAR
2
1
PROCESCOORDINATOR ¨
ZORGPIRAMIDE JEUGD
ZORGCOORDINATOR ¨
ZORGCOORDINATOR ¨

Uitgangspunten en doelen
Het pakket aan maatregelen voor het terugdringen van jeugdoverlast grijpt in en sluit aan
op de verschillende programma’s van de gemeente, zoals samenhangend jeugdbeleid (Oképunt),
aanvalsplan voorkomen van voortijdig schooluitval, WMO, jeugdwerkloosheid en het
Veiligheidshuis Almere. Binnen de genoemde programma’s zijn de interventies persoonsgericht
en in voorkomende gevallen in samenwerking tussen verschillende ketenpartners,
als bijvoorbeeld zorg en strafrecht.
De beschikbare maatregelen richten zich met name op preventie. Door voorlichtingen en
preventieprojecten te verzorgen wordt getracht jongeren bewuster te maken van en voor
te bereiden op de verschillende werelden waar zij mee in aanrakingen kunnen komen. Op
basisscholen wordt voorlichting gegeven door HALT en wordt een weerbaarheidstraining
(het Marietje Kesselsproject) aangeboden. Op het voortgezet onderwijs wordt een interactieve
voorlichting gegeven gericht op loverboys. Bij de signalering van verslavingsproblemen
onder jongeren kan de bewuste jongere worden doorverwezen naar een BUDO-project,
waarbij door middel van sport en/of kunst wordt gewerkt aan bewustwording en herstel.
Daarnaast kunnen er specifieke begeleidingstrajecten (‘Nieuw Perspectieven’) worden
ingezet voor jongeren die dreigen af te glijden.
Los van de maatregelen voor de jongeren zelf wordt er ook ondersteuning geboden aan de
ontwikkeling van het Netwerk Inzicht. Dit netwerk richt zich met name op de brugfunctie
tussen de Marokkaanse gemeenschap en publieke en strafrechtelijke (overheids)instanties.
In de afgelopen jaren is in Almere hard gewerkt aan de ontwikkeling van een sluitende
aanpak van hinderlijke, overlastgevende en criminele groepen jongeren, de zogenaamde
JIT-aanpak. In Almere zijn 5 JIT’s (Jeugd Interventie team) operationeel in de gebieden
Haven, Buiten, Stad Oost, Stad West en Stadscentrum. Uitgangspunt van een JIT is de
shortlistmethodiek volgens Beke. In 2009 spreken we hiermee over twee overlastgevende
groepen en vijftien hinderlijke groepen, in 2008 waren dit nog vijftien overlastgevende
groepen en twee hinderlijke groepen. Binnen een Jeugd Interventie Team wordt samengewerkt
met gemeente, politie, zorg- en onderwijspartners om te komen tot een passende
groepsaanpak. Een passende aanpak kan bestaan uit fysieke en/of sociale maatregelen gericht
op een aanbod voor de totale groep. In voorkomende gevallen kan ook een preventief
aanbod gedaan worden aan individuele jongeren. Bij complexe individuele problematiek
wordt altijd de samenwerking met het Veiligheidshuis Almere gezocht.
Vanaf juli is het voor het JIT ook mogelijk om een straatcoach in te zetten om voortdurende
overlast door groepen jongeren aan te pakken.
De gemeente Almere is in afwachting van de vaststelling van de zogeheten ‘Voetbalwet’
door de Tweede Kamer. De Voetbalwet is onderdeel van een evenementenwet, die weer
onderdeel is van een wetswijziging die geweld op straat en gebiedsoverlast moet tegengaan.
De kern van de wet is dat de burgemeester en officier van Justitie relschoppers (al dan niet
rond een voetbalwedstrijd), makkelijker in hechtenis kunnen stellen en overtreders kunnen
verplichten zich een aantal maanden op een vaste plaats op een vast tijdstip te melden op
het politiebureau. Zo moet het veiliger worden op straat/in en rond het stadion. De overige
pijlers in de wet zijn het lik-op-stukbeleid, het kunnen ingrijpen als hooligans van plan
zijn tot een onderlinge confrontatie te komen en de avondklok voor jongeren onder de 12.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
29

30
Tabel 7: Doelstellingen, aandachtsvelden en streefwaarden Jeugd en Veiligheid
Aandachtsveld Doelstelling Stand van
zaken 2009
Thema 3: Jeugd en Veiligheid
Minder jeugdoverlast
Minder jeugdcriminaliteit
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
Absolute cijfers
2009
Streefwaarde
2014 (%
toegepast op
abs waarde van
2009)
Minder jeugdoverlast 12-,
12-17 en 18-24 jaar
33* 617 -10%
Minder jeugdcriminaliteit 391* 1302 -15%
* per 10.000 inwoners van 12 t/m 24 jaar
Aanpak en partners
De aanpak van risicojongeren en het voorkomen dat jongeren kunnen uitgroeien tot risicojongeren
en afglijden naar jeugdcriminaliteit ligt op het snijvlak van het gemeentelijk
veiligheids- en jeugdbeleid. Dit vraagt om een ketengerichte aanpak. In het Veiligheidshuis
Almere wordt samengewerkt door ketenpartners van het OM, Politie, Zorg, Onderwijs
en gemeente, deze vormen samen de zogeheten vijfhoek. De vijfhoek bepaalt primair het
beleid voor het Veiligheidshuis.
De werkwijze van het Veiligheidshuis is erop gericht om vroegtijdig, snel, consequent, persoonsgericht,
samenhangend en gelijktijdig te reageren met als resultaatgebieden:
• het verminderen en voorkomen van criminaliteit en overlast
• het voorkomen en terugdringen van recidive
• het realiseren van een persoonsgerichte aanpak voor de dader
• het verlenen van passende zorg
• het versterken van de ketenregie en optimaliseren van de ketensamenwerking
• het bouwen van een betrouwbaar informatieknooppunt voor partners.
Partijen streven ernaar de werkzaamheden van ieder van hen op efficiënte en effectieve
wijze met elkaar te verbinden. Uitvoerende ketenpartners binnen het Veiligheidshuis Almere
zien de ontwikkelingen in de vroegsignalering, LVB-problematiek (licht verstandelijk
beperkt), first offenders en de overgang van 18- naar 18+ als prioriteit. Daarnaast is de
verdere ontwikkeling van de ketensamenwerking een aandachtspunt.
4.4 Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden
4.4.1 Bestuurlijke aanpak
Problematiek
In het onderzoek van Fijnaut wordt de trend van een toename van de midden en georganiseerde
criminaliteit gesignaleerd. Ontwikkelingen in georganiseerde criminaliteit ondergaan
invloed van exogene en endogene ontwikkelingen, aldus Fijnaut. Een effectieve bestrijding
van georganiseerde criminaliteit vraagt om een aanpak op lokaal en regionaal niveau, waarbij
de strafrechtelijke opsporing en vervolging aansluiten op preventieve en bestuurlijke
handhavende maatregelen. De aanpak van georganiseerde criminaliteit is een verantwoordelijkheid
van alle partners. Het lokale bestuur heeft hierbij een belangrijke rol in de vorm
van de bestuurlijke aanpak.
Afbakening
Georganiseerde criminaliteit laat zich moeilijk definiëren. Een aantal kenmerken van georganiseerde
criminaliteit is herkenbaar en ook te benoemen. Zo is er sprake van groepen die
zich primair richten op illegaal gewin. Hiermee hangt samen dat er misdrijven worden ge-

Felix Oskam, regionaal coördinator aanpak hennep, politie Flevoland
De wereld achter de hennepteelt heeft allang zijn onschuld verloren. Stap je in de wereld
van de thuisteelt, dan begeef je je in een wereld die crimineel is en waar criminele omgangsvormen
gelden. De georganiseerde criminaliteit is vaak verantwoordelijk voor de
thuisteelt van hennep en vormt een bedreiging voor de integriteit van de maatschappij.
Om effectief op te kunnen treden tegen deze vorm van criminaliteit is een gezamenlijke
aanpak hard nodig. Almere kent zo’n degelijke, informatiegestuurde aanpak in een integrale
setting. Dat zo’n aanpak werkt, blijkt alleen al uit het aantal geruimde hennepkwekerijen
in 2009. Dat waren er 125.
pleegd die ernstige gevolgen hebben voor de samenleving. De georganiseerde criminaliteit
maakt vrijwel altijd gebruik van plaatselijke infrastructuren en faciliteiten om het illegaal
gewin te bereiken. Dat geldt op dit moment in het bijzonder voor hennepteelt, vastgoedcriminaliteit
en mensenhandel. Een ander kenmerk van georganiseerde criminaliteit is dat de
groepen goed in staat zijn zich op effectieve wijze af te schermen. Het gevolg van het laatste
kenmerk is dat georganiseerde criminaliteit vaak onzichtbaar is.
Uitgangspunten en doelen
Uitgangspunt is dat georganiseerde criminaliteit zoveel mogelijk moet worden aangepakt.
Van belang is hierbij dat er meer bewustwording en herkenning van georganiseerde criminaliteit
is bij gemeente, inwoners en partners. De doelstellingen met betrekking tot het
thema bestuurlijke aanpak en overige categorieën bestaan uit:
• inzicht krijgen in vastgoedhandel
• bestrijden midden- en georganiseerde criminaliteit door inregelen/werkwijze rond
inzet instrumenten
• afspraken over inzet en informatiedeling.
Aanpak en partners
De gemeente heeft samen met andere partners een belangrijke rol in de bestrijding van georganiseerde
criminaliteit. Om bovengenoemde doelstellingen te behalen is het van belang
om de samenwerking tussen de bestuurs-, straf- en privaatrechtelijke partners te versterken
en de informatiedeling te optimaliseren.
Binnen de bestuurlijke aanpak zijn diverse instrumenten te onderscheiden.
Een belangrijke ontwikkeling is de totstandkoming van een landelijk dekkend netwerk van
Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC). De RIEC’s zijn informatieknooppunten
waar gesignaleerde criminele activiteiten kunnen worden gedeeld met diverse partners.
De bestuurlijke aanpak staat hier centraal. Aangesloten gemeenten kunnen over situaties
waar vermoedens zijn van criminele activiteiten gevraagd en ongevraagd advies krijgen.
Almere maakt onderdeel uit van RIEC Midden-Nederland (regio’s Utrecht, Flevoland en
Gooi- en Vechtstreek). Aan het RIEC ligt een convenant ten grondslag dat tot doel heeft
de informatieverstrekking en -uitwisseling in het kader van de geïntegreerde aanpak van
de georganiseerde misdaad in Midden Nederland mogelijk te maken. Hierdoor heeft het
RIEC Midden Nederland de beschikking over gegevens van de decentrale convenantpartners
in het samenwerkingsverband die noodzakelijk zijn voor een gezamenlijke aanpak van
de georganiseerde misdaad.
Binnen het Kaderconvenant wordt samengewerkt met de Belastingdienst, Openbaar Ministerie
en Politie om maatschappelijk ongewenste ontwikkelingen, bijvoorbeeld ten aanzien
van prostitutie, growshops en ongebruikelijk bezit, tegen te gaan. In maart 2010 is de
Erasmus Universiteit in opdracht van de gemeente een onderzoek gestart naar de aard en
omvang van de prostitutie in Almere. Het onderzoek moet antwoord geven op de vraag wat
de stand van zaken is naar omvang, aard en dynamiek. Met deze informatie is het mogelijk
om passend beleid te maken en maatregelen te nemen op het gebied van handhaving.
Gemeente, Politie, Openbaar Ministerie, woningcorporaties en de netbeheerder werken
met elkaar samen in de aanpak van hennepteelt. Illegale hennepkwekerijen zorgen voor
veel overlast, verloedering en gevaarlijke situaties. Het is dan ook van groot belang dat
deze hennepkwekerijen worden opgespoord en ontmanteld. Een gezamenlijke aanpak van
hennepkwekerijen is het meest succesvol. Het doel van de samenwerking is het nemen van
maatregelen om hennepkwekerijen te voorkomen of te beëindigen, waardoor de leefbaarheid
van omwonenden verbetert en het oneigenlijke gebruik van woonruimte wordt tegengegaan.
De betrokken partijen hebben hierin hun eigen rol. De politie heeft de operationele
regie voor het vinden en ontmantelen van hennepkwekerijen en het Openbaar Ministerie
vervolgt de verdachte(n). Woningcorporaties verzoeken de rechter om het huurcontract te
ontbinden en zonodig de woning te ontruimen.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
31

32
De beheerder van het elektriciteitsnet sluit de stroom af en verwijdert de meter.
De gemeente heeft de regierol over de naleving van de samenwerkingsovereenkomst
‘aanpak hennepteelt’. Op basis van de Opiumwet heeft de burgemeester de bevoegdheid
panden te sluiten waar drugs wordt gedeald. Ook geeft deze wet mogelijkheid om panden
waar hennep wordt geteeld te sluiten (Damoclesbeleid).
Er wordt samengewerkt met private en publieke partners zoals woningbouwcorporaties,
particuliere verhuurders, makelaars, elektriciteitsnetbeheerder, UWV, Belastingdienst,
Openbaar Ministerie en politie. De gemeente kan de achtergrond van een bedrijf of persoon
onderzoeken bij een af te geven of afgegeven vergunning of een subsidie of bij het
gunnen van een overheidsopdracht. Dit is geregeld in de Wet BIBOB. Als sprake is van criminele
antecedenten of als er sprake is van het witwassen van gelden afkomstig uit strafbare
feiten, kan de vergunning, subsidie of opdracht worden geweigerd. Zo wordt voorkomen
dat de overheid ongewild criminaliteit ondersteunt en een vermenging van boven- en onderwereld
ontstaat. Mede in het licht van het wetsvoorstel ‘uitbreiding bereik wet Bibob’ zal
in de deze programmaperiode onderzocht worden wat het toepassingsbereik moet zijn van
de wet Bibob in de gemeente Almere.
4.4.2 Overige aandachtsvelden
Antillianenbeleid
Uit de rapportage over het bestuurlijk arrangement Antillianen 2005-2008 blijkt dat de
geleverde inspanningen voor een deel hun vruchten hebben afgeworpen. De bestaande
risicogroepen zullen hoogstwaarschijnlijk ook de komende jaren in Almere om aandacht
blijven vragen. Het gaat dan in eerste instantie vooral om jeugdigen en in tweede instantie
om daders van allochtone afkomst, op dit moment vooral Antillianen en in mindere
mate Marokkanen en Surinamers. Jeugd zal een belangrijke risicogroep blijven vanwege de
demografische opbouw van de bevolking in de komende jaren. Bij de daders van allochtone
afkomst zijn de ontwikkelingen lastiger te voorspellen, omdat bij extrapolatie van de huidige
trend het aandeel allochtonen in de bevolking weliswaar zal toenemen, maar tegelijkertijd
zal sprake zijn van een verhoogde instroom in de bevolking van ‘opwaarts mobiele’
allochtonen (bijvoorbeeld uit Amsterdam) 1 . Het zoeken naar een adequate aanpak heeft
hoge prioriteit.
Het Antillianenbeleid is geïntegreerd in diverse gemeentelijke structuren vanuit Jeugd en
Veiligheid. Hiermee wordt het Antillianenbeleid integraal onderdeel van de inspanningen
van de plannen en de ketensamenwerking die binnen de ketens veiligheid, onderwijs en
zorg worden ontwikkeld.
Er is overleg en (financiële) afstemming binnen verschillende diensten (Dienst Maatschappelijke
Ontwikkeling, Dienst Publiekszaken, Programmabureau Bestaande Stad en de
Dienst Bestuurszaken).
Om de oververtegenwoordiging in de criminaliteit terug te dringen, zullen we gebruik maken
van mogelijkheden als:
• persoonsgerichte aanpak
• gezinsaanpak en -coaching
• voorkomen van schooluitval
• verminderen van werkloosheid
• bevorderen van maatschappelijke participatie.
Alle gemeentelijke inzet en acties gericht op het Antillianenbeleid zijn ingezet op uitbreiding
c.q. inbedding in het reguliere beleid voor alle jongeren in de stad, waarbij een deel of
aantal van de hulpverlening c.q. trajecten specifiek zijn benoemd voor Antillianen. Op deze
wijze kunnen we de ontwikkelingen beter borgen binnen de bestaande structuren.
1 Blz. 142, Criminaliteit en veiligheid in Almere, 1984-2030, C. Fijnaut e.a.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Recidive 24+
Sinds 2005 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de nazorg aan ex-gedetineerden. OM en
gemeente hebben hierin een regisserende rol toebedeeld gekregen. De gemeente is verantwoordelijk
voor de regie op de nazorg die wordt geboden aan inwoners van de gemeente
die na een periode van detentie terugkeren in de maatschappij c.q. gemeente. In die nazorg
gaat het om het realiseren van een goede re-integratie op de terreinen ID-bewijs, huisvesting,
werk en inkomen, zorg en schulden.
Wanneer bij een ex-gedetineerde bovendien sprake is van verslavingsproblematiek of
psychiatrische problematiek is het bieden van of voortzetten van zorg (behandeling en/
of begeleiding) van belang. Sinds 2009 wordt in Almere gewerkt conform het ‘Plan van
aanpak Nazorg ex-gedetineerden’. Binnen deze aanpak wordt invulling gegeven aan de
nazorg voor diverse groepen gedetineerden, zoals veelplegers (volwassenen en jeugdigen),
vrouwen, jeugd en TBS’ers.
Polarisatie en radicalisering
Naar het onderwerp polarisatie en radicalisering in Flevoland is door het COT in 2008-
2009 uitgebreid onderzoek gedaan. In het onderzoek ‘Meer dan incidenten? Een verkennend
onderzoek naar polarisatie, radicalisering en dierenactivisme in Flevoland’ is specifiek gekeken
naar de thema’s polarisatie, islamitische radicalisering, rechtsradicalisering, dierenactivisme
en samenwerking. Er zijn, enkele uitzonderingen daargelaten, nauwelijks aanwijzingen
voor zichtbare radicaliseringstendensen in Almere. De behandeling van (uitzonderlijke)
casuïstiek rondom het onderwerp radicalisering en polarisatie is ondergebracht binnen het
Veiligheidshuis.
Tabel 8: Doelstellingen, aandachtsvelden en streefwaarden overige aandachtsvelden
Aandachtsveld Doelstelling Stand van zaken
2009
Absolute cijfers
2009
Streefwaarde
2014 (%
toegepast op
abs waarde van
2009)
Thema 4: Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden
Minder criminaliteit Terugdringen
477* 214 -15%
veroorzaakt door oververtegenwoor-
Antillianen
diging in criminaliteit
Minder recidive door 24+ Minder recidive 19** 230 -15%
* per 10.000 inwoners
** per 10.000 inwoners van 24+
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
33

34
Peter Breek, adviseur crisisbeheersing en rampenbestrijding, coordinator opleiden en oefenen,
gemeente Almere
“Door het grote aantal betrokken partijen en de toenemende complexiteit en dichtheid van onze samenleving,
ontwikkelt de klassieke rampenbestrijding zich steeds meer naar de beheersing van moderne crises. Denk
bijvoorbeeld aan MKZ, een natuurramp of aan een specifieke vorm van een crisis, zoals terrorisme. Multidisciplinaire
samenwerking en voorbereiding is de kern van slagvaardig optreden bij rampen en crisis.
Dat betekent kennis hebben over typen crises, de impact daarvan en weten wie waarvoor verantwoordelijk
is en wie op welk moment bevoegd. Bestuur en operatie kunnen daarbij niet zonder elkaar. Omdat een crisis
gelukkig niet dagelijks voorkomt, spreken we samen met onze partners scenario’s door en maken rampenoefeningen
een belangrijk deel uit van ons veiligheidsprogramma.”
4.5 Crisisbeheersing en rampenbestrijding
Achtergrond
De Wet Veiligheidsregio’s, die op 1 oktober 2010 in werking treedt, geeft kaders waarbinnen
de crisisbeheersing en rampenbestrijding worden geregeld. De rol van de veiligheidsregio
verandert daarbij; gemeenten blijven verantwoordelijk voor de crisisbeheersing en rampenbestrijding,
maar de organisatie daarvan wordt als verlengd lokaal bestuur bij de veiligheidsregio
ondergebracht. De burgemeesters uit gemeenten in een veiligheidsregio hebben
zitting in het bestuur van de veiligheidsregio en vertegenwoordigen daarmee de gemeenten.
De burgemeester van Almere is voorzitter van de Veiligheidsregio Flevoland.
De veiligheidsregio stelt elke vier jaar een regionaal risicoprofiel, regionaal beleidsplan en
regionaal crisisplan vast. In deze plannen wordt aangegeven welke risico’s een regio loopt,
wat de waarschijnlijkheid en impact is, en hoe de regio c.q. de gemeente zich daarop kan
voorbereiden. De gemeenteraad heeft invloed op deze plannen. Zij moet verplicht worden
geconsulteerd bij de vaststelling van het risicoprofiel. Daarnaast dragen gemeenten bij aan
de begroting van de veiligheidsregio. Deze begroting wordt jaarlijks aan de gemeenteraden
voorgelegd ter consultatie.
Afbakening
Binnen crisisbeheersing en rampenbestrijding worden multidisciplinaire activiteiten binnen
de veiligheidsregio opgepakt. De gemeente Almere draagt op drie onderdelen bij aan de
multidisciplinaire samenwerking bij crises en rampen:
• planvorming
• multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen
• operationele crisisorganisatie
De nadruk binnen dit Actieprogramma ligt op het organiseren van de regionalisering van
de crisisbeheersing en het op orde krijgen en/of houden van de eigen gemeentelijke processen.
Uitgangspunten en doelen
Planvorming
Binnen de planvorming wordt er gewerkt aan het regionaal risicoprofiel, het regionaal beleidsplan
en het regionaal crisisplan. In het regionaal risicoprofiel worden de risicobronnen
en kwetsbaarheden binnen een regio geïnventariseerd. Ook wordt aangegeven welke soorten
rampen en crises zich in een regio of in een aangrenzende regio kunnen voordoen. Het
regionaal risicoprofiel wordt aan de gemeenteraden in een regio ter consultatie voorgelegd.
Het regionaal risicoprofiel voor de periode 2011-2014 wordt aan het eind van het derde
kwartaal 2010 aan de gemeenteraden aangeboden.
Het regionaal risicoprofiel vormt de basis voor het regionaal beleidsplan, waarin het bestuur
van de veiligheidsregio aangeeft op welke wijze zij omgaat met de risico’s die er in
een regio zijn. Ook dit plan wordt voor een periode van vier jaar vastgesteld. Het regionaal
beleidsplan zal naar verwachting in het eerste kwartaal van 2011 worden gepresenteerd.
Op basis van het regionaal beleidsplan stelt het bestuur van de veiligheidsregio vervolgens
een regionaal crisisplan vast, dat zich richt op een verdere professionalisering van
rampenbestrijding en multidisciplinaire crisisbeheersing. Het regionaal crisisplan wordt
gebaseerd op een landelijk model, waarmee wordt gewaarborgd dat iedere veiligheidsregio
op eenzelfde manier haar crisisorganisatie kan inrichten. Dat maakt het mogelijk om als
veiligheidsregio’s gezamenlijk op te leiden, te trainen en te oefenen, waardoor gemakkelijker
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

kennis en ervaring kan worden uitgewisseld, personele en materiële bijstand aan elkaar kan
worden verleend en gezamenlijk kan worden geëvalueerd.
De Veiligheidsregio Flevoland zal binnen enkele jaren fuseren met de Veiligheidsregio
Gooi&Vechtstreek. Vooruitlopend op deze samenvoeging wordt gewerkt aan een interregionaal
crisisplan. Dit zal in 2011 gereed zijn.
Gezamenlijk opleiden, trainen en oefenen
Volgende stap is het gezamenlijk opleiden, trainen en oefenen van medewerkers die tijdens
een crisis of ramp voor het onderdeel bevolkingszorg worden ingezet. Daarbij zal nadrukkelijk
ook worden gekeken naar de mogelijkheid om door samenwerking tussen gemeenten
synergievoordelen te behalen, zonder dat dit ten koste gaat van de operationele inzet.
Daarnaast zijn tussen de beide coördinerend gemeentesecretarissen afspraken gemaakt om
voor 2011 te gaan werken met een monodisciplinair opleidings- en oefenplan.
Operationele crisisorganisatie
Gemeentelijke processen: voor de gemeente Almere is in 2006 een rampenplan vastgesteld.
Op basis daarvan zijn de monodisciplinaire gemeentelijke processen in draaiboeken vastgelegd.
De verantwoordelijkheid voor deze draaiboeken ligt bij verschillende gemeentelijke
diensten. Vanuit deze diensten zijn coördinatoren aangewezen, die de stand van zaken
rondom deze draaiboeken monitoren in het coördinatorenoverleg crisisbeheersing. In de
kring gemeentesecretarissen in Flevoland zijn afspraken gemaakt over de afstemming van
de draaiboeken van de gemeentelijke processen op het terrein van bevolkingszorg. Deze afstemming
heeft de afgelopen jaren gestalte gekregen. In het regionaal crisisplan worden de
gemeentelijke processen opgenomen. De op elkaar afgestemde draaiboeken zullen hiervoor
de basis vormen.
Operationeel Centrum Stichtse Brug: De veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi&Vechtstreek
werken ook samen in het project Operationeel Centrum Stichtse Brug (OCSB), waarin de
meldkamers van de beide veiligheidsregio’s worden opgenomen. In het gebouw dat voor
dit OCSB wordt gerealiseerd zal ook ruimte zijn voor de regionale crisisorganisatie. Vanuit
de gemeente Almere is aangegeven dat met name de ruimte voor het regionaal beleidsteam
multifunctioneel (ook door gemeenten) moet kunnen worden gebruikt.
Hard piket voor sleutelfunctionarissen: de gemeente Almere heeft de crisisorganisatie
geprofessionaliseerd en een hard piket georganiseerd voor sleutelfunctionarissen binnen de
multidisciplinaire crisisbeheersing en rampenbestrijding. Deze functionarissen zijn ook opgeleid
en beoefend zoals beschreven in het regionale opleidings- en oefenplan MOLETOF
(Multi Opleiden, Leven – lang – leren, Evalueren, Trainen en Oefenen in Flevoland).
Grote evenementen: binnen de gemeente Almere is er in samenwerking met de Veiligheidsregio
Flevoland nadrukkelijk aandacht voor het veilig organiseren van de grote evenementen
(C-evenementen als Het Zand, Defqon, Free Festival, Koninginnedag, etc). Voor elk
evenement wordt een crisis management team (CMT) georganiseerd, waarin organisatie,
hulpverleningsdiensten én gemeente Almere samenwerken. Het CMT oefent mogelijke
risicoscenario’s vooraf, en is tijdens het evenement paraat om bij incidenten direct te kunnen
optreden.
Aanpak en partners
In de veiligheidsregio Flevoland zijn de vier hulpverleningsdiensten (politie, brandweer,
ghor en gemeenten) georganiseerd. Politie, brandweer en ghor staan onder éénhoofdige
leiding en zijn daarmee regionaal georganiseerd. Voor de zes gemeenten in Flevoland
gemeenten geldt dat er sprake is van zelfstandige gemeentelijke organisaties op het terrein
van crisisbeheersing, waarbij de regionale samenwerking gestalte krijgt via de ambtenaren
crisisbeheersing en rampenbestrijding van de zes gemeenten. Daarnaast levert de gemeente
Almere projectcapaciteit om de regionalisering van het onderdeel bevolkingszorg van de
Veiligheidsregio Flevoland te faciliteren.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
35

36
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

5
Communicatie en veiligheid
Om de veiligheidsbeleving te verbeteren is het bestrijden van criminaliteit uiteraard belangrijk.
Maar het is niet zo dat als het criminaliteitsniveau naar beneden wordt gebracht
ook de veiligheidsbeleving één op één verbetert. Zo heeft het ene misdrijf of incident veel
meer invloed op de veiligheidsbeleving dan het andere. Er zijn meer factoren die een rol
spelen, zoals het vertrouwen in de buurt, zelfredzaamheid en leefbaarheid. Kortom, veiligheidsbeleving
is complex. Communicatie heeft als doel een bijdrage te leveren aan het verbeteren
van het veiligheidsgevoel. Daarnaast heeft communicatie als doel het ondersteunen
en waar mogelijk versterken van de veiligheidsaanpak in Almere.
Risico- en crisiscommunicatie zijn opgenomen in het ‘Regionaal model rampenplan’ van
de Veiligheidsregio Flevoland en maken daarom geen deel uit van dit hoofdstuk.
Strategie
De communicatiestrategie voor 2010-2014 bestaat naast de speerpunten van het Actieprogramma
uit drie pijlers:
• communiceren over maatregelen en resultaten
• stimuleren van zelfredzaamheid en actief burgerschap en
• verbeteren van de samenwerking met in- en externe partners.
We gaan uit van de gedachte dat veiligheid een zaak is van ons allemaal.
Communiceren over maatregelen en resultaten.
Het spanningsveld is om mensen niet te overvoeren met informatie over (on)veiligheid,
maar om vooral wel transparant zijn. Uit onderzoek is gebleken dat mensen zich juist onveiliger
gaan voelen als ze voortdurend over (on)veiligheid worden geïnformeerd. Daarom
is een zorgvuldige afweging nodig van middelen en intensiteit van de inzet, waar veelal
maatwerk voor nodig is. In veel gevallen volstaat het om de informatie op toegankelijke
wijze beschikbaar te stellen op de website voor diegenen die er actief naar op zoek zijn.
In 2009 is de gemeente Almere begonnen met structureel communiceren over maatregelen
en resultaten en dit gaat de gemeente de komende jaren verder uitbreiden. Hiervoor maken
we onder meer gebruik van de eigen website voor veiligheid (www.veiligalmere.nl), de
stadhuispagina’s in de Almere Vandaag en persberichten. Verder willen we de resultaten van
toezicht en handhaving beter naar voren brengen. Het nieuw te ontwikkelen systeem voor
informatiehuishouding en monitoring is hiervoor een belangrijk hulpmiddel. Beter inzicht
in prestaties en resultaten maakt het makkelijker om hierover te communiceren.
Stimuleren van zelfredzaamheid en actief burgerschap.
Veiligheid is een zaak van ons allemaal. Ook inwoners en ondernemers dragen verantwoordelijkheid
voor hun veiligheid. Dit vertaalt zich vooral in preventieve maatregelen zoals het
beveiligen van huizen, het graveren van fietsen en het (als ondernemer) zelf nemen van
maatregelen tegen overvallen. Het verhogen van de zelfredzaamheid heeft als positief bijeffect
dat het veiligheidsgevoel verbetert omdat mensen er zelf invloed op hebben. Onderdeel
van de communicatiestrategie is het benadrukken van de eigen verantwoordelijkheid voor
een veilige woon-, werk- en leefomgeving en de middelen die men hiervoor heeft. Dit
doet de gemeente bijvoorbeeld door het verspreiden van preventiekaarten voor het voorkomen
van overvallen onder winkeliers, maar ook door acties te organiseren om cash geld in
winkels te verminderen, of een informatiekrant te maken over het voorkomen van inbraken.
Dit zijn voorbeelden van doelgroepgerichte communicatie met als doel het verhogen van de
zelfredzaamheid.
Verbeteren samenwerking met in- en externe partners.
Voor effectief veiligheidsbeleid is goede samenwerking met in- en externe partners onontbeerlijk.
Communicatie levert hieraan een bijdrage. Het verbeteren van de onderlinge
samenwerking begint ermee dat de betrokken partijen weten wat het veiligheidsbeleid
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
37

38
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

inhoudt, wat de speerpunten zijn en wat de communicatiestrategie voor dit beleid is.
Ook belangrijk is dat de partners zich bewust zijn van de meerwaarde van een integrale benadering
en dat dit uiteindelijk resulteert in afstemming en samenwerking.
De samenwerking met de gebiedteams van de gemeente is belangrijk voor het verbeteren
van de veiligheidsbeleving. De gebiedteams weten wat er speelt op gebied- en wijkniveau
en kunnen daardoor goed beoordelen welke ingrepen er nodig zijn om de objectieve
veiligheid en/of veiligheidsbeleving te verbeteren. Veelal betekent dit maatwerk, ook wat de
communicatie betreft. Persoonlijke communicatie zoals het contact met de wijkagent, of
een brief aan de bewonerscommissie is belangrijk.
Ondersteuning van bestuurders
Van de burgemeester wordt op het gebied van veiligheid in toenemende mate een leidende
rol verwacht. Ook andere bestuurders hebben hierin een rol. Van belang is dat hij of zij de
onder de bevolking levende gevoelens goed kan ‘lezen’, verwoorden en publiekelijk van
een gepaste reactie kan voorzien. Voor deze reactie willen we gebruik maken van het 3-C
model (Uit: Toolkit veiligheidsbeleving CCV):
• Controle: duidelijk waarneembare actie ten aanzien van het signaal criminaliteit of het
signaal overlast
• Confirmatie: woorden en gedrag waaruit blijkt dat de zorgen van mensen serieus worden
genomen, en zonodig ook
• Compassie: woorden en gedrag waaruit medeleven blijkt.
Bovenstaande betekent overigens niet dat gevoelens van burgers zomaar overgenomen of
bevestigd moeten worden. Gevoel en feiten kunnen immers sterk uit elkaar lopen. Het
is dan ook juist de taak van een bestuurder om deze gevoelens – respectvol – te relativeren
en dus bijvoorbeeld ook aan te geven waarom actie in een specifiek geval niet gewenst
is. Communicatie zal de bestuurders hierbij in voorkomende gevallen ondersteunen en
adviseren. Dat geldt ook voor de te gebruiken toonzetting in het veiligheidsdebat. Zeker
op politiek-bestuurlijk niveau is het belangrijk om zich bewust te zijn van het effect van de
manier waarop over veiligheidsproblemen wordt gesproken.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
39

40
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

6
Organisatie en financiën
6.1 Organisatie veiligheidsbeleid
De gemeente coördineert het lokaal veiligheidsbeleid en voert de regie. Binnen de gemeentelijke
organisatie is deze taak belegd bij de afdeling Kabinet en Veiligheid. Zij vervult de rol
van aanjager naar de andere diensten. Daarnaast vervult zij een begeleidende, adviserende,
signalerende en interveniërende rol. De afdeling Kabinet en Veiligheid ondersteunt verder
de bestuurlijke processen rondom het veiligheidsbeleid. In het Coalitieakkoord 2010-2014
is bepaald dat (wijk)veiligheidsambtenaren over doorzettingsmacht beschikken.
Het College van B en W is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Actieprogramma
Veiligheid 2010-2014, ondersteund door de Stuurgroep Veiligheid. De burgemeester is de
voorzitter van de Stuurgroep, die verder bestaat uit de portefeuillehouders Jeugd en Beheer
en relevante vertegenwoordigers uit de ambtelijke organisatie. De overige portefeuillehouders
en de overige leden van de lokale driehoek (naast de burgemeester zijn dat de officier
van Justitie en de districtschef politie) zijn agendalid van de Stuurgroep. De Stuurgroep
werkt zichtbaar in de wijk en zorgt voor gerichte inzet op het integrale veiligheidsbeleid,
waarbij elke gemeentelijke dienst zijn bijdrage levert aan de afgesproken veiligheidsaanpak
in de wijken. De lokale driehoek vergadert periodiek over zaken op het gebied van de
openbare orde en veiligheid.
In figuur 4 is de organisatie van het veiligheidsbeleid in Almere schematisch opgenomen.
Figuur 4: Organisatie veiligheidsbeleid Almere
Justitie
Onderwijs
Politie
Zorg
Welzijn
Gemeentelijke diensten
Gemeentelijke diensten
en
en
afdelingen
afdelingen
Gebied
Gebied
Haven Haven en
Poort
Stafgroep
Stafgroep
Veiligheid
Veiligheid
Bewoners
Ondernemers
Gebied
Gebied
Stad Stad Centrum
Centrum
Stafgroep
Stafgroep
Veiligheid
Veiligheid
Gemeenteraad
College van B&W
College van B&W Driehoek Driehoek Vijfhoek
Vijfhoek
Stuurgroep Veiligheid
Afdeling Afdeling Kabinet Kabinet en en Veiligheid
Veiligheid Veiligheidshuis Almere
Gebied
Gebied
Stad Stad Oost
Oost
Stafgroep
Stafgroep
Veiligheid Veiligheid
Veiligheid
Gebied
Gebied
West Stad en West Poort
Stafgroep
Stafgroep
Veiligheid
Veiligheid
RIEC
RIEC
Stafgroep
Belasting
-dienst
Stafgroep
Gebied
Gebied
Buiten
Buiten
Stafgroep
Stafgroep
Veiligheid Veiligheid
Veiligheid
Woningbouw
OV OV
Stafgroep
Gebiedsgericht werken is een van de uitgangspunten van het veiligheidsbeleid. Op gebiedsniveau
is de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het integraal veiligheidsbeleid in
handen van de Stafgroep Veiligheid. De Stafgroep opereert onder voorzitterschap van de
veiligheidsmanager en bestaat naast deze functionaris in ieder geval uit de chef basiseenheid
van de politie, de gebiedsmanager en de gebiedsspecialist DMO. De Stafgroep werkt
nauw samen met de veiligheidspartners in het gebied en maakt met hen sluitende afspraken,
die zich richten op de gehele veiligheidsketen: van pro-actie en preventie tot repressie
en nazorg. De veiligheidsmanager is daarbij de belangrijkste link naar de inwoners, bedrijven
en instellingen en veiligheidspartners als politie, woningbouwcorporaties en jongerenwerk
in het stadsdeel. Tot slot vervult de veiligheidsmanager een belangrijke coördinerende
rol ten aanzien van de werkzaamheden van het wijkinterventieteam. Het team bestaat
onder meer uit toezichthouders, buitengewoon opsporingsambtenaren, straatcoaches en
het JIT. Zij werken nauw samen met andere relevante partners en wisselen informatie uit
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
41

42
met als doel het tegengaan van geweld en fysieke overlast. De veiligheidsmanagers worden
functioneel aangestuurd door de afdeling Kabinet en Veiligheid.
De uitvoering van de persoonsgerichte aanpak is ondergebracht in het Veiligheidshuis
Almere. Het Veiligheidshuis is een operationeel samenwerkingsverband dat is gericht op het
terugdringen van overlast en criminaliteit. In het Veiligheidshuis werken instanties op één
locatie samen aan opsporing, vervolging, berechting, zorg en hulpverlening. De aanpak is
persoonsgebonden en richt zich vooral op veelplegers, nazorg ex-gedetineerden, jeugd en
huiselijk geweld. De zogenaamde Vijfhoek bepaalt de beleidsdoelstellingen van het Veiligheidshuis.
De Vijfhoek bestaat uit de bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeente, de
politie, Openbaar Ministerie, zorg en onderwijs.
In Almere zien we dat het Veiligheidshuis nog vooral een sectoraal karakter kent. De ambitie
is om het komende jaar op de thema’s jeugd, veelplegers en huiselijk geweld door te
groeien naar het intersectorale Veiligheidshuis, waarin op een slimme en efficiënte manier
de combinatie zorg en strafrecht wordt toegepast op de drie doelgroepen. Betrokkenen
geven nadrukkelijk aan dat zowel de zorgketen als de justitieketen goed functioneren en dat
het zaak om deze goed aan elkaar te koppelen. De vijfhoek moet zich hier nog over uitspreken,
maar de ambitie is om via een groeimodel uiteindelijk ook volgens het integrale
model te werken in het Veiligheidshuis. Voorbeelden uit andere steden leren dat het nodig is
om stapsgewijs naar een volgende fase toe te groeien.
6.2 Financiën
In het Coalitieakkoord wordt gesteld dat er ten aanzien van veiligheid een structurele aanpak
nodig is met structurele financiering. Bij het Rijk wordt aangedrongen op het structureel
maken van de Van Montfransmiddelen. Een ander knelpunt qua incidentele financiering
betreft cameratoezicht in het stadscentrum. De kosten hiervan bedragen jaarlijks
€ 800.000. Financiering hiervan is geregeld tot 2013. Cameratoezicht wordt gerekend tot
het werkingsgebied van openbare orde en veiligheid. Deze middelen staan voor het stadscentrum
nu in de begroting Stadsbeheer.
Gezien de te verwachten korting op het gemeentefonds en ruimte voor impulsen moeten
op alle hoofdfuncties bezuinigingsvoorstellen worden voorgelegd vanuit het beïnvloedbare
deel. Voor de hoofdfunctie 1, openbare orde en veiligheid, geldt dat er reële voorstellen
gedaan moeten worden voor 0,9 miljoen, van waaruit voor 0,6 miljoen aan te effectueren
bezuiniging gekozen zal worden (maart 2011). Deze bezuinigingskeuzes worden verwerkt
in de Voorjaarsnota 2011.
Veiligheid is in het Coalitieakkoord benoemd als terrein waarop extra impulsen gegeven
kunnen worden. In elk jaar is vijf miljoen euro beschikbaar voor plannen ter versterking van
economie, onderwijs en veiligheid. Afhankelijk van de resultaten van het veiligheidsbeleid
kunnen voorstellen worden gedaan voor intensivering van maatregelen of de introductie
van nieuwe maatregelen.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Hierna is de begroting 2010 Veiligheid op hoofdlijnen opgenomen.
Tabel 9: Begroting 2010 Veiligheid op hoofdlijnen
Begroting 2010 Veiligheid Structureel Incidenteel
Thema 1: Veilige woon-, werk- en leefomgeving € 1.419.000 € 638.000
Thema 2: Geweld € 105.000 -
Thema 3: Jeugd- en veiligheid € 1.041.000 € 925.000
Thema 4: Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden € 107.000 € 320.000
Apparaatskosten integrale veiligheid* € 596.000 -
Totaal integrale veiligheid € 3.268.000 € 1.883.000
Thema 5: Crisisbeheersing en rampenbestrijding € 220.000 € 160.000
Brandweer* € 8.993.000 € 240.000
* Apparaatkosten en brandweer vormen geen onderdeel van de werkzaamheden van Kabinet en
Veiligheid. Verfijning van de begroting vindt plaats in het Jaarplan stedelijk kader.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
43

44
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

7
Monitoring en evaluatie van veiligheid
In het onderzoek van Fijnaut wordt aanbevolen een monitoringfunctie in te richten: een
helder stelsel van zelfevaluaties, onafhankelijke evaluaties en bestaande instrumenten als de
Veiligheidsmonitor, gekoppeld aan periodieke monitoringsessies. Hiermee wordt ingezet
op een verbetering van de informatiepositie voor wat betreft de effecten en resultaten van
beleid, maatregelen en instrumenten.
Er wordt een nieuw systeem van monitoring en evaluatie ontwikkeld, waarmee het knelpunt
van een gebrekkige informatievoorziening wordt aangepakt. Het Actieprogramma
Veiligheid 2010-2014 is de basis voor het managementinformatiesysteem. Alle elementen
uit het programma komen terug in het managementinformatiesysteem.
Doelstelling
Doel van het nieuwe monitoring- en evaluatiestelsel is het genereren van managementinformatie
waarbij in één oogopslag de stand van zaken ten aanzien van het criminaliteitsniveau
en de voortgang van beleid, maatregelen en instrumenten zichtbaar is. Op basis van
de informatie is bijsturing mogelijk.
Inhoud managementinformatiesysteem
Het nieuwe systeem biedt de volgende informatie:
1. Structureel inzicht in het veiligheidsniveau:
• Objectieve veiligheid: maandelijks inzicht in criminaliteitscijfers stadsbreed en op
gebiedsniveau en per kwartaal op wijkniveau.
• Subjectieve veiligheid: om de twee jaar wordt deelgenomen aan de Veiligheidsmonitor.
Eén keer per vier jaar wordt de Veiligheidsmonitor op wijkniveau uitgevoerd en om de
twee jaar stadsbreed en op gebiedsniveau.
2. Structureel inzicht in prestaties en effecten:
• Per kwartaal rapporteren alle medewerkers die werkzaam zijn binnen het Actiepro-
gramma Veiligheid over voortgang en prestaties (op basis van de geformuleerde
prestatie-indicatoren).
• Monitoring van effecten op basis van de geformuleerde effectindicatoren.
Daarnaast worden jaarlijks projecten uit het veiligheidsbeleid aangewezen die een uitgebreidere
evaluatie verdienen.
Op basis van het bovenstaande zal worden gerapporteerd aan de Gemeenteraad, het College
van B en W en de Stuurgroep Veiligheid. Tot slot zal het systeem informatie leveren ten
behoeve van de bedrijfsvoeringsrapportages (BVR).
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
45

46
Colofon
Tekst
Stafdienst bestuurszaken
Vormgeving
SBZ/Communicatie/ Vormgeving
Druk
OBT bv, Den Haag
De quotes in dit Actieprogramma Veiligheid komen uit de
publicatie ‘Veilig in Almere’, uitgegeven door Stadsarchief
Almere.
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Afkortingenlijst
AMW Algemeen Maatschappelijk Werk
APV Algemeen Plaatselijke Verordening
AROMA Algemeen Ruimtelijke Ontwikkeling Model Almere
B&W Burgemeester en Wethouders
BIBOB Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur
BT Beleidsteam
BVR Bedrijfsvoeringsrapportage
CBA Criminaliteitsbeeld Analyse
CCV Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid
CMT Crisis Managementteam
Copi Commando Plaats Incident
CTC Cameratoezicht centrale
DAG Dadergerichte Aanpak Geweldplegers
DMO Dienst Maatschappelijke Ontwikkelingen
DSO Dienst Stedelijke Ontwikkeling
GGD Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst
HBD Hoofdbedrijfschap Detailhandel
JIT Jeugd Interventie Team
JOP Jongeren Ontmoetingsplaats
KLPD Korps Landelijke Politiediensten
KVK Kamer van Koophandel
KVO-B Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen
KVO-W Keurmerk Veilig Ondernemen Winkelgebied
KVU Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
LVA OV Lokaal Veiligheidsarrangement Openbaar Vervoer
LVB Licht Verstandelijk Beperkt
MIS Management Informatie Systeem
MKB Midden- en Kleinbedrijf
NS Nederlandse Spoorwegen
OCSB Operationeel Centrum Stichtse Brug
OM Openbaar Ministerie
OOV Openbare Orde en Veiligheid
O&S Onderzoek en Statistiek
OTO Opleiden Trainen Oefenen
PBS Programmabureau Bestaande Stad
PGA Persoonsgerichte Aanpak
PKVW Politie Keurmerk Veilig Wonen
PV Proces Verbaal
PVA Plan van Aanpak
RBT Regionaal Beleidsteam
RIEC Regionaal Informatie en Expertise Centrum
ROSA Regels Op Stap Almere
ROT Regionaal Operationeel Team
SB Stadsbeheer
SBZ Stafdienst Bestuurszaken
SBBA Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Almere
SLA Stichting Leerlingzorg Almere
SVA Stichting Veiligheidszorg Almere
TBS Terbeschikkingstelling
THV Tijdelijk Huisverbod
TSAP To Serve and Protect
VHA Veiligheidshuis Almere
VO Voortgezet Onderwijs
VTH Vergunningverlening Toezicht en Handhaving
WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
47

48
Actieprogramma Veiligheid 2010-2014

Gemeente Almere
Stafdienst Bestuurszaken
Postbus 200
1300 AE Almere