thematische - Moulin le Cygne

Les Itinéraires Ardennais,
zes
thematische
routes

LAON
Asfeld
D 926
LILLE
D 946
REIMS
PARIS A4
Signy-le-Petit
Chaumont-
Porcien
P O R C I E N
Rumigny
Rocquigny
Château-Porcien
Canal des Ardennes
Retourne
N 43 N 51
Vaux
Sery
Rethel
Sormon ne
D 877
Aouste
Liart
Juniville
Maubert-
Fontaine
D 985
Rocroi
T H I E R A C H E
Signyl'Abbaye
A 34/E 46
C H A M P A G N E
D 946
D 977
D 987
D 988
N 51
Lac des Vieilles Forges
Rimogne Renwez
Montcornet
CHALONS EN
CHAMPAGNE
A 34/E 46
Meuse
Vieux Moulins
de Thilay
504 m
Charleville-Mézières
Vence
Launois- Poix-
Villers-le-Tilleul
sur-Vence Terron La Horgne
Novion-
Porcien
Rouvroysur-Audry
Attigny
Revin
Vireux-
Molhain
Fumay
Tournes
C R E T E S
Tourteron
Hierges
Fagnon
Vouziers
Voncq
N 64
Givet
Monthermé
Bogny-sur-Meuse
Elan
P R E A R D E N N A I S E S
REIMS
Ai sne
AMSTERDAM
BRUSSEL
CHARLEROI
Machault
A 34/E 46
Carrefour
de Mazagran
Haybes-sur-
Meuse
Roche
Carte Sophie Pauchet
Semuy
Omont
Monthois
F o r ê t d e s
Lac de Bairon
Challerange
D 982
NAMEN
DINANT
La
Cassine
D 946
A 203
Bar
Le Chesne
La Neuvilleaux-Haies
Haulmé
Villers-Semeuse
Flize
Grotten van
Nichet
Hargnies
Les Hautes-
Rivières
A r d e n n e s
Pont
à Bar
Boult-aux-Bois
Chéhéry
Sedan
Le Mont Dieu
St Juvin
Chatel-
Chéhéry
La Chapelle
N 77
N 58
Bazeilles
T R O I S
Meuse
Beaumonten-Argonne
Parc de Vision
de Belval
Buzancy
Givonne
C A N T O N S
A R G O N N E
Grandpré
ITINERAIRES ARDENNAIS
De Vestingwerkenroute
De Rimbaud-Verlaine Route
De Bossen-, Meren- en Abdijenroute
De Porcien Route
De Vestingkerkenroute van de Thiérache
Legendenroute van Maas en Semoy
Raucourt
Aire
D 947
LUIK
BOUILLON
Douzy
Mouzon
N 43
Carignan
Villyla-Ferté
VERDUN
Mogues
Pavillon d'accueil
du Territoire du Sanglier
N 43
Margut
Kasteel,
vestingwerken
METZ
Bezienswaardige kerk
Voormalige abdij
Museum
Vergezicht
Rondvaartboot
Natuurstudiecentrum
Langlaufen
Recreatiecentrum
Golfbaan
Vliegveld
ITINERAIRES
ITINERAIRES
ITINERAIRES
ITINERAIRES
ITINERAIRES
ITINERAIRES
ARDENNAIS
ARDENNAIS
ARDENNAIS
ARDENNAIS
ARDENNAIS
ARDENNAIS

Bewijzerde routes
om de Franse Ardennen
te ontdekken
1
De
Vestingwerkenroute
Van het Maasdal tot het Chiersdal, via het Rocroiplateau, getuigen de versterkingen
die langs deze route staan, van een woelig verleden : het door Karel V in Givet
gebouwde fort Charlemont, de grootste vesting van Europa in Sedan, de stervormige
vestingstad Rocroi, het laatste fort van de Maginotlinie in La Ferté... Het lot van
Frankrijk en van Europa heeft zich heel wat keren afgespeeld in de Ardennen:
Rocroi (1643), Sedan (1870-1940). Een onvergetelijke geschiedenisles.
De
Rimbaud-Verlaine
Route
3
Deze route is een ware poëtische pelgrimstocht die de zwerftochten van deze
grote namen uit de Franse litteratuur oproept met Charleville (geboortehuis en
graf van Rimbaud, museum), Roche (wasplaats waar Rimbaud “Une saison en
Enfer” geschreven zou hebben), Rethel (Verlaine gaf er les op de school voor
voorbereidend hoger onderwijs), Juniville (café waar de twee dichters absint
dronken) en Coulommes (waar Verlaine woonde). De landschappen langs deze
route zijn in perfecte harmonie met de uitzonderlijke persoonlijkheden.
De Vestingkerkenroute
van de
Thiérache
5
Van Charleville-Mézières tot aan de grens met het departement Aisne vormt deze
route een gesloten circuit van 150 km tussen de bossen van Signy-le-Petit en van
Signy-l’Abbaye en doorkruist een landschap van heuvels en bossen. Het architectonisch
erfgoed is hier uitzonderlijk. Behalve de abdijen, kastelen en versterkte woningen,
zijn de 15 versterkte kerken met hun hoektorens, slottorens en schietgaten of
andere uitkijktorens daar indrukwekkende getuigen van.
2
Legendenroute
van Maas en Semoy
Laat u in het hartje van het Ardennenmassief, dat zich uitstrekt boven de meanders
van de Maas en de Semoy, meevoeren naar het land van de legenden, de feeën en
de duivelse seigneurs. Het Kasteel van de Duivel in Roc-la-Tour, de Maasvrouwen
in Laifour, de 4 Heemskinderen in Bogny-sur-Meuse, de Rièzes van Rocroi :
uitzonderlijke oorden voor de beroemdste legenden van de Ardennen.
4
De Bossen-, Merenen
Abdijenroute
Deze landelijke route biedt u een betoverende tocht te midden van bossen,
meren, weilanden en vennen waar de monniken zo veel van hielden. Het
Kartuizerklooster van Le Mont-Dieu, het stempel van de Cisterciënzers in Elan of
Chatel-Chéhéry en de in de 13e eeuw door de Benedictijnen gebouwde gotische
abdijkerk van Mouzon bieden allemaal mogelijkheden tot het ontdekken van de
kloosterwereld in de Ardennen. Het bos van Belval en zijn visionaire park herinneren
aan het mythische kader waarin de abdijen zich gevestigd hebben. Het merendeel
van de grote Ardense kloosters zijn gesticht in de 12e eeuw en overdadig herbouwd
in de 17e en 18e eeuw, voordat de Franse revolutie de monniken verjaagd heeft.
De Porcien Route
6
Deze route, die van de heuvels van de “haut Porcien” tot de krijtvlakte van de
Champagne loopt, vormt een gesloten circuit van 110 km. De landelijke charme van het
landschap gaat gepaard met de charme van de pittoreske landelijke woningbouw,
o.a. de boerderijen en vakwerkhuizen. Voorbij een heuvel of een weide treft u dorpen
aan die onverwacht een kasteel met puntige torens laten zien (Doumely), of een
hal die volledig in pleisterspecie is opgetrokken (Wasigny), of nog een barokkerk
zoals die van Asfeld, waarvan de vreemde vorm op zijn minst “niet alledaags”
genoemd mag worden.
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S
1

Vestingkasteel van Sedan Rocroi Leisteenhuis van Rimogne Fort van Villy-la-Ferté
Den Haag, 270 km
Brussel, 109 km
Charleroi, 55 km
Couvin
Rocroi
la Meuse
Fumay
Fépin
Haybes
Forêt des Ardennes
la Semoy
Bourg-Fidèle
Lac des Vieilles Forges
Recreatie-centrum Renwez
Montcornet
Rimogne Charleville-M zi res
Tournes
Warcq
Foisches
Hierges
Vireux-Molhain
Vireux-Wallerand
Maasvallei
Brussel, 117 km
Namen, 65 km
Dinant, 23 km
Villers Semeuse
Aubrives
Mohon
Flize
Givet
Rancennes
Chooz
Grotten
van Nichet
Dom-le-Mesnil
Forêt des Ardennes
Vivier au Court
Nouvion
-sur-Meuse
Canal des
Ardennes
Donchery
Floing
Sedan
140 km
Bazeilles
Remilly-Aillicourt
Bouillon
la Meuse
Aken, 177 km
Luik, 132 km
Bouillon, 4 km
Douzy
Vestingwerken
Bezienswaardige kerk
Bezienswaardig monument
Museum
Mooi plekje of vergezicht
Te bezoeken monument
Verlicht
la Chiers Carignan
Pure
Sachy
Blagny
Mouzon Villy
Linay
Margut
la-Ferté
richting
Montmédy
St Walfroy
Metz, 102 km
Nancy, 158 km
Luxembourg, 80 km
2000 jaar geschiedenis herleeft langs de Vestingwerkenroute,
door het Maasdal en over het Plateau van Rocroi, door
dichte bossen en langs de weiden van de Lotharingse
Ardennen: van de Romeinse vesting van Vireux (3e eeuw)
tot de moderne tijd met het laatste fort van de Maginotlinie
(1939), via Montcornet (feodaal kasteel uit de 11e en 12e
eeuw), het grootste versterkte kasteel van Europa in Sedan,
de vesting van Charlemont te Givet, de stervormige
vestingstad Rocroi, de stads-wallen van Mouzon, Carignan
en Mézières. In Bazeilles geeft het Maison de la Dernière
Cartouche een beeld van het verzet van een handvol mannen
tijdens de oorlog van 1870.
DE MOEITE WAARD
MARGUT . MUSEUM MEI-JUNI 1940
Dit museum ligt op slechts enkele kilometers van het fort van de Maginotlinie. Hier
ontdekt met het dagelijkse leven van de Franse en Duitse soldaten gedurende de slag
om de Ardennen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 29 04 71
VILLY-LA-FERTÉ . FORT AAN DE MAGINOTLINIE
Op 18 mei 1940 om 18 uur vielen de Duitsers het bolwerk van La Ferté aan, bliezen de
schietgaten van de gepantserde geschutskoepels op, wierpen de pantsertoren omver
en gooiden neutralisatiebommen naar binnen. Op 19 mei 1940 kwamen 104 Franse
soldaten om. Een indrukwekkend bezoek toont het leven van een soldaat, 35 meter
onder de grond in een fort van de Magninotlinie.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 22 61 49 of +33 (0)3 24 22 06 72
CARIGNAN . STADSWALLEN
Drie bolwerken in het noorden dateren
uit de 16e eeuw en hebben ondergrondse
kazematten met verdiepingen, die
momenteel niet toegankelijk zijn.
Aan de westzijde is een
indrukwekkende vestinggracht.
Een rondwandeling over de
stadswallen is aangegeven.
De

Vestingwerkenroute
RÉMILLY-AILLICOURT . VESTINGKERK
De vierkante toren vertoont nog de resten van
kantelen en mezekauwen.
BAZEILLES . MUSÉE DE LA DERNIÈRE CARTOUCHE
Een ware bedevaartplaats ter herinnering aan het
offer van de 200 heldhaftige verdedigers van de
stad Bazeilles tijdens de gevechten van 31 augustus
en 1 september 1870.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 27 15 86
SEDAN . VERSTERKT KASTEEL
Door de vochtige tunnels dwalen, opschrikken
van het kanongebulder, het huwelijk bijwonen
van Charlotte de la Marck met Hendrik IV als
eregast... dat kan allemaal in het grootste
versterkte kasteel van Europa in Sedan, tijdens
een heel bijzondere rondleiding, het zogenaamde
Historium (audiopresentatie in het Engels,
Nederlands en Duits). U gaat terug in de tijd naar
de Middeleeuwen en volgt het leven van prinsen,
soldaten en bedienden van het kasteel op
de voet. In de multimediazaal krijgt u de
hoogtijdagen van het kasteel en de belangrijkste
personages te zien.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 27 73 73
MÉZIÈRES . VESTINGWERKEN
Het versterkte plein van Mézières werd met
succes verdedigd door Bayard tijdens het beleg
van 1521. Tegenwoordig is vooral de imposante,
door François I verstevigde Tour du Roy de moeite
waard.
MONTCORNET . KASTEEL
Michelet noemde deze middeleeuwse vesting het
“Feodale Colosseum van Montcornet”. Het ligt op
de rotspunt Montcornet (de Mont Cornu, de
“spitse berg”) en werd herbouwd en vergroot in
de 15e eeuw door Antoine de Croy, de vermaarde
eerste kamerheer van de Hertog van Bourgondië.
Anderhalve eeuw lang beleefde de machtige
baronie van Montcornet luisterrijke uren in het
kasteel. De vesting werd in 1760 ontmanteld.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 93 48
oj +33 (0)3 24 54 80 98
ROCROI . VESTINGWERKEN EN MUSEUM
Vestingwerken uit de 16e eeuw. Om Charlemont
(opgevoed aan het hof van Karel V) het hoofd te
bieden, liet Henri II, Koning van Frankrijk, in 1555
vestingwerken aanleggen. Ze werden in 1675
door Vauban aangepast maar de stervormige
plattegrond bleef bewaard. In 1643 versloeg
Louis II, de Grand Condé, in Rocroi de Spanjaarden.
In een museum, gehuisvest in de voormalige
door Vauban gebouwde wachtpost, wordt deze
veldslag in beeld gebracht.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 20 06
VIREUX . ROMEINSE VESTING
In de Romeinse tijd werd daar waar de Maas de
grens met het tweede België vormde, in de 3e
eeuw het castrum van Vireux gebouwd. Dit was
het meeste zuidelijke punt in Frankisch bezit en
beschermde het Romeinse Rijk tegen deze
Germaanse plunderaars.
HIERGES . KASTEEL
Hoewel het in de Renaissance normaal gesproken
bedoeld was als lustoord, heeft het rond 1560
gebouwde kasteel van Hierges feodale trekjes,
vanwege de godsdienstige en politieke
onenigheden die de streek teisterden.
GIVET . VESTING VAN CHARLEMONT
Karel V voelde zich bedreigd door het Koninkrijk
Frankrijk en gaf in 1555 opdracht voor de bouw
van een onneembare citadel op de kalkachtige
rotspunt van Givet, een citadel die zijn naam zou
dragen: Charlemont. Het Spaanse fort ging in
1678 in Franse handen over.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 03 54
EVENEENS DE MOEITE WAARD
Givet, Fort van Charlemont
MOUZON . VILTMUSEUM
Dit museum volgt de “wording” van wollen vilt.
Fabricagelijn op schaal. Viltatelier voor kinderen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 26 50 76
MÉZIÈRES . BASILIEK
De flamboyant gotische Notre Dame van Mézières
is vooral bekend vanwege z’n 20e eeuwse
gebrandschilderde ramen van de hand van René
Dürrbach. Rondleiding.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 57 50 62
RENWEZ . BOSMUSEUM
Een openluchtmuseum op vijf hectare bos, waar
het leven van de houthakkers van vroeger met
hun werkmethodes, hun gereedschap en hun
materiaal in beeld is gebracht.
Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 54 82 66
RIMOGNE . LEISTEENMUSEUM
Een bezoek aan het leisteenmuseum is een ware
ontdekkingsreis door de exploitatie van de overal
in de Ardennen aanwezige leisteen: bouw, bouwstijl,
landschap, productie van poeder en mica
zijn elementen waaruit duidelijk de betrokkenheid
van de bevolking blijkt bij de exploitatie van
leisteen.
Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 35 13 14
FUMAY . LEISTEENMUSEUM
Het museum is gehuisvest in de geheel gerenoveerde
gebouwen van een voormalig karmelietenklooster.
Alle aspecten van de leisteenwinning komen aan
de orde: bouw, dakbedekking, leisteenafval,
allerlei soorten gereedschap, gravures, foto’s...
Inlichtingen : +33 (0)3 24 41 10 25
FROMELENNES . DE GROTTEN VAN NICHET
De Grotten van Nichet liggen in het kalksteen- en
schistgebied van Givet, één van de oudste
landschappen van Europa. Het hoogteverschil
bedraagt 35 meter.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 00 14
Rimogne, Leisteenhuis
2 3
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S

Monthermé, Maaslus De Semoy Bogny-sur-Meuse, de Vier Heemskinderen Revin
Legenden van Maas et Semoy
Vestingwerken
Bezienswaardige kerk
Museum
Mooi plekje of vergezicht
Verlichte monumenten of plaatsen
Couvin
Regniowez
Rocroi
Fortifications de Rocroi
Lac des Vieilles Forges
Recreatiecentrum
Revin
Stuwdam van
Saint Nicolas
la Meuse
le Malgré Tout
65 km
la Meuse
la Roche de Laifour
Laifour
la Longue Roche
Les Dames de Meuse
Le Roc la Tour
la Roche à Sept Heures
Tournavaux
Hautes-Rivières
Monthermé
Vresse
la Roche aux Sept Villages
Quatre Fils Aymon
Nohan
la Roche de Roma
Bogny
Haulmé
Recreatiecentrum
Charleville-Mézières
la
Meuse
la Semoy
Legenden
De Ardennen is een land van legenden. Men zegt dat er hier
achter elke steen een verhaal schuil gaat. Er komen denkbeeldige
wezentjes voor, zoals de “pie-pie-van-van” of de “nutons”: de
eerstgenoemden doen u ‘s nachts in het bos verdwalen volgens
zeggen, de anderen zetten ‘s nachts nieuwe zolen onder uw
schoenen of repareren uw pannen. Sommige mensen beweren
dat ze tegenwoordig volledig verdwenen zijn, anderen denken
van niet. Wie weet, het bos is zo groot...
Het bos is een mythische plaats bij uitstek. Het is een labyrint
waarin het goed verdwalen is. In de Middeleeuwen meende men
dat er in de bossen leeuwen en draken woonden en wie er
verdwaalde kwam nooit meer terug. Uit die tijd stammen een
hele reeks wonderbaarlijke legenden en landschappen met
magische contouren.
De vier Heemskinderen waren ridders die tegen Karel de Grote
in opstand kwamen. Toen hun oom op verraderlijke wijze door
Karel de Grote werd vermoord, trokken de vier gebroeders,
Reinout, Adelaart, Writsaart en Ritsaart, ten strijde tegen de
keizer. Deze was zich bewust van hun stoutmoedigheid en besloot
ze tot ridder te slaan. Op de middag van die zelfde dag werd
Reinout door Bertholet, een neef van de keizer, beledigd en
Reinout vermoordde hem. Karel de Grote ontstak wederom in
woede en de broers moesten vluchten. Ze vluchtten gevieren
gezeten op het ros Beiaard over rivieren naar de Ardennen
waar ze, geholpen door hun neef, de tovenaar Maugis, een
kasteel bouwden. Keizer Karel kwam ze echter op het spoor en
bestookte ze drie jaar lang. Door list, nogmaals, maakte de keizer
zich meester van de vesting. De vier broers zwierven drie jaar
lang door de bossen van de Ardennen en voedden zich met
wilde zwijnen en vruchten. Daarna keerden ze terug naar het
kasteel van hun vader in Dordonne, voordat verdere avonturen
ze naar het zuiden van Frankrijk en naar Duitsland brachten.

oute van Maas en Semoy
In de Semoyvallei vindt men een stenenpartij die men overal
in de Ardennen “Roc la Tour” noemt. Maar iedereen beneden
weet dat hun echte naam “het Kasteel van de Duivel” is.
Het is een kasteel dat de duivel zich verplichtte in één
nacht te bouwen, om de liefde van een man voor zijn
schone te bevredigen. Geholpen door
alle kwade geesten uit de omringende
bossen gaat hij aan het werk. Bij de
dageraad wordt de schone beneden
de rivier gewekt door het lawaai van
de laatste werkzaamheden. Ze steekt
de binnenplaats over om wat beter te
kunnen kijken en wekt de haan die
kraait zodat de zon opkomt. De
duivel heeft z’n kasteel niet af: er mist
nog één steen. Hij is woedend en
geeft een schop tegen het bouwsel en
vernietigt het in één enkel ogenblik. Tegenwoordig resten
er nog slechts enkele stenen. Tussen Monthermé en
Deville, ter hoogte van de “mal-hanté”, de bespookte
plaats, is een plek waar men de rivier kan oversteken. Het
zijn stenen van het kasteel van een heer die men “Roger de
EVENEENS DE MOEITE WAARD
BOGNY-SUR-MEUSE
EXPOSITIECENTRUM MINERALEN
Tentoonstelling van stenen, mineralen en fossielen
uit de Ardennen, Frankrijk en de hele wereld.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 05 02
BOGNY-SUR-MEUSE . METAALMUSEUM
Een terugblik in de geschiedenis van de
metaalindustrie met demonstraties door een
gediplomeerd gids. Men kan er de technieken
voor de fabricage van bouten volgen aan de
hand van werktuigen en draaiende machines,
gefabriceerde producten, technische documentatie
en audiovisuele montages.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 11 99
MONTHERMÉ . KERK SAINT-LÉGER
De kerk werd in de 15e eeuw herbouwd en in de
16e eeuw versterkt en vertoont nog maar zeer
weinig kenmerken van het originele bouwwerk
uit de 12e eeuw. Er zijn prachtige fresco’s uit de
16e eeuw en een 12e eeuws doopvont.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 53 01 17
MONTHERMÉ . KERK SAINT-RÉMY-DE-LAVAL-
DIEU
Deze 12e eeuwse kerk is een overblijfsel van een
voormalig premonstratenzer abdij, gesticht in
1128. In de 17e eeuw werd het interieur veranderd
en gedecoreerd met houtwerk. De voorgevel
dateert uit de 18e eeuw. Bezichtiging buitenzijde.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 53 01 17
REVIN . HET SPAANSE HUIS
Een van de zeldzame overblijfselen van de 16e
eeuws vakwerkbouw, toen Revin een bufferstad
was tussen de Spaanse Nederlanden en het
Koninkrijk Frankrijk.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 40 10 44
ROCROI . VESTINGWERKEN EN MUSEUM
Vestingwerken uit de 16e eeuw. Om Charlemont
Schaamte” noemde. Hij was een groot jager. Op een dag
toen hij in het bos was, veranderde het wild waarop hij
joeg plots in een mooi meisje. Hij wilde met haar trouwen
maar zij wilde niet. Hij wilde haar dwingen en ze verkoos
te sterven. Op de plaats van de misdaad bevindt zich een
bron waar water uitstroomt dat zo
rood is als bloed. Voordat Roger naar
de hel ging moest hij voor straf eerst
toezien hoe alle stenen van zijn
kasteel terugkeerden naar de groeve
waar ze vandaan kwamen. Maar
voordat ze daar aankwamen vielen ze
in de Maas en vormen tegenwoordig
de waadplaats van Roger de Schaamte.
Langs de route zijn nog heel wat
andere bezienswaardige punten in
Rondvaartboot
Bogny-sur-Meuse, Rotsen van de Vier Heemskinderen
de drie Valleien van de Misère, Maas
en Semoy : de vergezichten van Hautes Rivières,
Tournavaux, Monthermé en Laifour met z’n “Dames de
Meuse”, drie vrouwen, die hun ridders, die op kruistocht
gingen, ontrouw waren en voor straf versteend werden en
zo één van de mooiste landschappen van het Maasdal vormen.
(opgevoed aan het hof van Karel V) het hoofd te
bieden, liet Henri II, Koning van Frankrijk in 1555
een versterkt plein aanleggen. Het werd in 1675
door Vauban aangepast maar de stervormige
plattegrond bleef bewaard. In 1643 versloeg Louis
II, de Grand Condé, in Rocroi de Spanjaarden. In
een museum gehuisvest in de voormalige door
Vauban gebouwde wachtpost, wordt deze veldslag
in beeld gebracht.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 20 06
4 5
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S

Mairy, de Kapel Juniville, Verlainemuseum Charleville-Mézières, Rimbaudmuseum Charleville-Mézières, Place Ducale Paul Verlaine
la Retourne
Herinneringen aan Rimbaud
en Verlaine
Kasteel of bezienswaardig
monument
Bezienswaardige kerk
Museum
Mooi plekje of vergezicht
Te bezoeken
monument
Verlichte monumenten of plaasten
Canal des Ardennes
Le Chatelet
sur-Retourne
Reims, 23 km
Parijs, 166 km
l'Aisne
Acy-Romance
Neuflize
Rethel
Sault-les-Rethel
Annelles
Juniville
Lac des Vieilles Forges
Recreatie-centrum
Thugny
Trugny
150 km
Hierges
Vireux-Molhain
Vireux-Wallerand
Foisches
Givet
Rancennes
Chooz Grotten
Aubrives van Nichet
Joignysur-Meuse
Villers-
Semeuse
Flize
Villers-sur-le-Mont
Les Poursaudes
Recreatie-centrum
La Horgne
Slagveld van de Spahis
Tourteron
16e eeuwse markthal
Pauvres
Attigny
Machault
Coulommes
la Meuse
Charleville-Mézières
Koepel van Karel
de Grote
Boomgaarden van
Tourteron
Rilly-sur-Aisne
Roche
Chuffily
Grivy
Loisy
Forêt des Ardennes
Saint-Morel
la Semoy
Nouzonville
Elan
Omont
Chagny
Hargnies
Neuville-aux-Haies
Hautes
Rivières
Nouvion-sur-Meuse
Forêt d'Elan
Vouziers
Brussel, 117 km
Namen, 65 km
Dinant, 23 km
Natuurstudiecentrum
Lac de Bairon
Recreatie-centrum
De Rimbaud-
De herinnering aan Arthur Rimbaud, geboren op 20 oktober
1854 in Charleville, leeft vooral in Charleville-Mézières in het
aan hem gewijde museum in de voormalige hertogelijke molen
van de stad, en door het monument, in 1901 opgericht op het
stationsplein, ter ere van zowel de avonturier als de dichter. Hij
stierf op 10 november 1891 in Marseille en werd begraven op het
kerkhof van Charleville-Mézières.
De herinnering aan Rimbaud leeft ook sterk in Roche, het
gehucht waar zijn moeder vandaan kwam. Zij bezat er een
boerderij en hij schreef er “Une Saison en Enfer”.
In het zuiden van het departement zijn veel herinneringen aan
Paul Verlaine (1844-1896). Hoewel hij in Metz geboren werd,
bracht hij als kind zijn vakanties in de Belgische Ardennen door.
Zijn verblijf in de Franse Ardennen betekende dus een terugkeer
naar het land van zijn kinderjaren. Verlaine vestigde zich in
Rethel waar hij Franse en Engelse les gaf en geschiedenis. Daar
raakte hij bevriend met één van zijn leerlingen, geboren in
Coulommes, waarop Verlaine zich vestigde in het boerderijtje
Malval. In Juniville is in de voormalige herberg Le Lion d’Or een
museum aan hem gewijd.
De Rimbaud-Verlaineroute is een ware bedevaart voor liefhebbers
van poëzie. De omzwervingen van deze grootheden uit de
Franse literatuur worden in herinnering gebracht en de
landschappen langs de route zijn geheel in overeenstemming
met het uitzonderlijke karakter van de beide personages.
Arthur Rimbaud

Verlaine Route
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . RIMBAUDMUSEUM
Een eerbetoon aan de dichter: manuscripten, foto’s
en souvenirs zijn tentoongesteld in Le Vieux Moulin,
de voormalige hertogelijke molen van de stad.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 44 65
HET GRAF VAN RIMBAUD
Kerkhof van Charleville
Avenue Charles Boutet
HUIS VAN DE KINDERJAREN VAN RIMBAUD
Quai Rimbaud
GEBOORTEHUIS VAN RIMBAUD
Rue Pierre Bérégovoy
ROCHE
In Roche, het geboortedorp van zijn moeder,
bracht Arthur Rimbaud als kind zijn vakanties
door in de boerderij van zijn grootvader van
moeders zijde. Op de zolder legde hij de laatste
hand aan “Une Saison en Enfer”. Expositie met
uitleg „Ontmoeting met Rimbaud“
Inlichtingen : +33 (0)3 26 71 21 22
JUNIVILLE . VERLAINEMUSEUM
De voormalige herberg Le Lion d’Or waar Paul
Verlaine tussen 1880 en 1882 vaak kwam (foto’s,
voorwerpen, documenten). Verlaine zou er zijn
“Sagesse” hebben voltooid.
Inlichtingen : +33 (0)3 26 39 68 00
EVENEENS DE MOEITE WAARD
GIVET . KUNSTENAARSCENTRUM
Dit centrum houdt bijzondere tentoonstellingen
over hedendaagse kunst. Tentoonstelling-verkoop
van kunstvoorwerpen van uitzonderlijke kwaliteit,
soms unica. Proeven en verkoop van regionale
producten.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 73 36
GIVET . MUSEUM LA TOUR VICTOIRE
Een 13e en 17e eeuwse toren van baksteen en
blauwe steen. Tijdelijke tentoonstellingen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 03 54
GIVET . VESTING VAN CHARLEMONT
Karel V voelde zich bedreigd door het Koninkrijk
Frankrijk en gaf in 1555 opdracht voor de bouw
van een onneembare citadel op de kalkachtige
rotspunt van Givet, een citadel die zijn naam zou
dragen: Charlemont. De Spaanse vesting ging in
1678 in Franse handen over.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 03 54
FROMELENNES . GROTTEN VAN NICHET
Deze grotten in de kalksteen van Givet zijn een
geologische curiositeit in de Ardennen. Er zijn
drie niveaus en talloze zalen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 00 14
MONTCY-NOTRE-DAME
WASSERIJMUSEUM
Dit museum toont u het collectieve leven van de
inwoners van Montcy gedurende anderhalve
eeuw. In de sferen van vroegertijd ontdekt u de
evolutie van wasmaterialen, strijkijzers en
textielconfectie.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 33 27 52
Roche, Wasplaats
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . PLACE DUCALE
Eén van de mooiste pleinen van Noord-Europa,
in de 17e eeuw ontworpen door de architect
Clément Métézeau. Het bestaat uit 24 Louis XIII
herenhuizen van baksteen en natuursteen uit
Dom, met steile daken met dakvensters en
bedekt met leisteen uit Fumay, onderbroken
door vier halve herenhuizen met koepel. Het zijn
de hoogste huizen van de stad. Onder langs de
paviljoens loopt een arcade met korfbogen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 56 00 63
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . ARDENNENMUSEUM
Een prachtig 17e en 18e eeuws gebouw, waarin
op vier verdiepingen een unieke historische collectie
van de Ardennen is ondergebracht :
archeologie, geschiedenis, kunst en volksgebruiken.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 31 44 60
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . RADIOMUSEUM
In dit unieke museum kunt u de ontwikkeling
van de radio, beeld en geluid volgen, vanaf de
kristalontvanger tot de ingewikkelde apparatuur
van onze tijd.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 56 12 41
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES
KLOK VAN DE “GRAND MARIONNETTISTE”
Dit schitterende reuzenautomaat ingebouwd in
de gevel van het Institut de la Marionnette vertoont
van 10 tot 21 uur elk uur een episode uit de
geschiedenis van de vier Heemskinderen, het
tragische Middeleeuwse heldenverhaal, nauw
verbonden met de geschiedenis van de Ardennen.
De twaalf tableaus worden elke zaterdag om 21.15
uur allemaal tegelijk vertoond.
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES
DIERENPARK VAN SAINT LAURENT
In dit 45 ha grote park leven wilde zwijnen, herten,
geiten, mouflons en reeën.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 44 80
WARCQ . MUSEUM VAN HET OUDE WARCQ
Dit museum bewaart het huiselijke, sociale en
ambachtelijke leven van het dorp.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 33 07 73
LA HORGNE . SPAHIMUSEUM
Herinneringen aan de slag van 15 mei 1940 geleverd
door de derde Spahi ruiterkorps tegen de eerste
Duitse pantserdivisie.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 64 44
Charleville-Mézières, Marionettenfestival
Charleville-Mézières,
Ardennenmuseum
6 7
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S

Le Chesne, meer van Bairon Mouzon, abdijkerk Ardenner bossen De Mont-Dieu, Kartuizer Klooster
Abdij of klooster
Kastelen
Besienswaardige kerk
Museum
Poix-Terron
Semuy
Charleville-
Mézières
Canal des Ardennes
Grivy-Loisy
Les Poursaudes
Le Chesne
Day
Voncq
Vouziers
Brécy Brières
Hannogne
Saint-Martin
Recreatie-centrum Vendresse
La Horgne
Slagveld van
de Spahis
Mooi plekje of vergezicht
Te bezoeken
monument
Verlichte monumenten of plaatsen
Elan
Forêt d'Elan
Omont
La Cassine
Lac de Bairon
Recreatie-centrum
Montgon
Forêt d'Argonne
Falaise
Forêt des Ardennes
la Meuse
Cheveuges
Chéhéry
Malmy
Tannay
Grandpré
Autry
Bulson
Chémery-sur-Bar
Mont-Dieu
Natuurstudiecentrum
Boult-aux-Bois
Châlons-en-Champagne, 43 km
Noyers
Pont-
Maugis
Givonne
Sedan
Bar lès
Buzancy
260 km
Champigneulle
Saint-Juvin
Les Monts du
Dieulet
Châtel
Chéhéry
Bouillon
Remilly-Aillicourt
Recreatie-centrum
Bazeilles Douzy la Chiers
Beaumont
en Argonne
Forêt de Belval
Buzancy
la Meuse
Sommerance
Cornay
Parc de Vision
de Belval
Aken, 177 km
Luik, 132 km
Mouzon
Pure
Carignan
Blagny
Fort de
Villy-la-Ferté
Mogues
Bezoekscentrum
van het everswijn
gebied
Margut
Saint-Walfroy
DE MOEITE WAARD
SAINT-WALFROY . HERMITAGE
In de 6e eeuw vestigde Walfroy zich op deze heuvel
waar de heidense godin Arduinna werd aanbeden.
Hij richtte er een zuil op en hij besloot daar dag en
nacht op te blijven zitten om de heidenen te bekeren.
De kapel van Saint-Walfroy is in de loop der eeuwen
verschillende malen vernietigd en na de tweede wereldoorlog
herbouwd.
Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 22 67 31
De Bossen-,
De Ardennen, het beboste grensgebied, is lange tijd voor
kloosters een onveilig oord geweest daar ze het doelwit
waren van plunderaars en gewapende bendes.
In het feodale tijdperk vestigden de eerste monniken zich
op open plekken in de bossen en al gauw werden religieuze,
culturele en economische centra van belang gevormd. In
de Middeleeuwen waren het voornamelijk benedictijnen
maar later kwamen er ook cisterciënzers, kartuizers en
augustijnen. Tot in de 13e eeuw werden in de Ardennen
talloze kloosters gesticht.
De Honderdjarige Oorlog bracht een einde aan deze groei
en pas aan het eind van de 16e eeuw kan men opnieuw
spreken van een religieuze expansie en werden er
abdijkastelen gebouwd, die nu nog te bewonderen
zijn langs de Bossen-, Meren- en Abdij-
Orval
Sapogne
sur-Marche
Metz, 102 km
Nancy, 158 km
Luxembourg, 80 km
enroute.Naast de contemplatieve
ordes vestigden zich ook actievere
ordes als de franciscanen in
La Cassine.
MOUZON . ABDIJKERK
Gelegen langs de grote Gallo-Romeinse weg van Reims naar Trier ligt
het stadje Mouzon met z’n abdijkerk, een schitterend gotisch
bouwwerk dat lijkt op de kathedraal van Laon. Hij werd door de
benedictijnen in de 13e eeuw gebouwd en bezit een prachtig
18e eeuws orgel van Moucherel.
Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 26 56 11
Mouzon, engel van de abdijkerk

Meren- en Abdijenroute
SAINT-JUVIN . KERK
Eén van de meest merkwaardige vestingkerken
van de Ardennen. Hij heeft geen toren maar is
door zijn hoge, dikke muren en smalle vensters
overduidelijk een vestingkerk.
CHATEL-CHÉHÉRY . ABDIJ
De cisterciënzer abdij werd in de 12 eeuw
gesticht door de monniken van La Chalade.
Tegenwoordig is nog een groot 18e eeuws
gebouw van baksteen en natuursteen te zien, het
voormalig verblijf van priors en monniken. Aan
de binnenplaats grenzen twee paviljoens
(bijgebouw en schuur).
Inlichtingen : +33 (0)3 24 30 57 52
DAY . PRIORIJ
Dependance van de kartuizers van Mont-Dieu
(middeleeuwse kelders met drie verdiepingen,
proeven...)
Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 71 42 37
DE MONT-DIEU . KARTUIZER KLOOSTER
Het in 1132 gestichte kartuizer klooster van Mont-Dieu
werd in de 17e eeuw herbouwd na de ravages
aangericht tijdens de godsdienstoorlogen. Van
dit nieuwe gebouw zijn de abdijgebouwen nog
over. Ze vallen op door de Louis XIII-stijl uit
dezelfde tijd als het Place Ducale in Charleville-
Mézières, en door de harmonieuze proporties.
Ook kan men rondwandelen over de open plek
waar het klooster staat, het belangrijkste centrum
van Le Mont Dieu, één van de mooiste bossen van
de Ardennen. Alleen buiten te bezichtigen.
LA CASSINE
KASTEEL EN FRANCISCANER KLOOSTER
In 1571 liet Louis de Gonzague, Hertog van Rethel,
een kasteel bouwen in La Cassine en stichtte er in
1585 een franciscaner klooster. Tegenwoordig
resten ons nog slechts de ruïnes van het kasteel
van 1571, dat in 1850 werd herbouwd en in 1940
door brand vernield werd. In het voormalige
klooster zijn nog de slaapzaal van de monniken
en de kruisgang te zien. De “Association Culturelle
du Château de la Cassine” organiseert elk jaar ‘s
zomer klank- en lichtspelen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 44 84
ELAN . ABDIJ
In de 12 eeuw stichtten cisterciënzer monniken de
Abdij van Elan, en de eerste abt was Saint Roger.
De abdijkerk, gebouwd op de resten van de
voormalige abdij, is bescheiden van aanzien
maar het abdijkasteel (15e-16e eeuw), geflankeerd
door twee imposante torens is opmerkelijk vanwege
zijn kastanjehouten dakspanten met de vorm
van de omgekeerde romp van een schip. In de
omgeving kan men aangenaam wandelen in de
bossen rond de kapel Saint-Roger met z’n vijvers.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 02 72
HET DOMEIN VAN DE VOORMALIGE
HOOGOVENS VAN VENDRESSE
In dit monumentale complex met een stenen
hoogoven uit het jaar 1831 en haar grote hal voor
houtskool en ijzererts is een parcours uitgezet
met licht- en geluidsanimaties. Dit parcours doet
u de magie van het ijzergieten herleven met al
haar technologische kunsten uit de historie van
de Ardenner metaalindustrie. Tuinen, waterspelen,
en aquaria laten u eveneens de natuurlijke
rijkdommen van de Ardenner rivieren ontdekken
op dit complex, wat later tot een viskwekerij
werd omgebouwd. Opening in het voorjaar 2003.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 02 69
EVENEENS DE MOEITE WAARD
ORVAL . ABDIJ
De abdij van Orval, gesticht in 1070 door de
benedictijnen, ligt aan het eind van de Bossen-,
Meren- en Abdijenroute in België.
MOGUES
BEZOEKERSCENTRUM VAN HET EVERZWIJNGEBIED
Neem een sprong in de tijd en volg de voetsporen
van het everzwijn van Gallo-Romeinse periode
tot onze dagen, via het epos van het voetbalteam
van Sedan. Ontdek het mythische dier in al zijn
aspecten dankzij de nieuwe, interactieve zaal
voor klein… en groot !
Inlichtingen : tel +33 (0)3.24.29.79.91
BIJZONDERE KERKEN
Langs de route vindt u een groot aantal bijzondere
kerken, zoals bijvoorbeeld in Vouziers de Saint
Maurille met z’n magnifieke Renaissance portaal,
Chémery en Malmy, het piepkleine Romaanse kerkje...
MOUZON . VILTMUSEUM
Vendresse, Hoogoven
Dit museum volgt de “wording” van wollen vilt.
Fabricagelijn op schaal. Viltatelier voor kinderen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 26 10 63
BRÉCY-BRIÈRES . WERKTUIGENMUSEUM
De geschiedenis van het leven op het platteland
van het begin van de eeuw tot heden.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 71 11 91
BUZANCY .
LES BOUVERIES DES COMMUNS DU
CHÂTEAU AUGEARD . HUIS VAN HET ARDENNER
PAARD
Dit museum, gesticht door een groep paardenliefhebbers
en voormalige paardenfokkers,
presenteert in één van de boxen van de stallen
een collectie van garelen, hoefijzers, zadels en
een vijftiental maquettes van oude rijtuigen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 30 68 99
+33 (0)3 24 30 06 43
+33 (0)3 24 30 02 30
CHEVEUGES . VALSTRIKMUSEUM
Het museum van de Valstrikken stelt een indrukwekkende
collectie van meer dan 850 verschillende
valstrikken ten toon.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 26 02 52
SEMUY . MUSEUM MEI-JUNI 1940
Militaire tentoonstelling over de gevechten van
mei en juni 1940 en van 1944 in Normandië.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 71 41 09
LA HORGNE . SPAHIMUSEUM
Herinneringen aan de slag van 15 mei 1940 geleverd
door de derde Spahi ruiterkorps tegen de eerste
Duitse pantserdivisie.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 64 44
DOUZY
MUSEUM VAN HET BEGIN VAN DE LUCHTVAART
De hele geschiedenis van de luchtvaart van de
eerste dubbeldekker van Sommer in 1908 tot de
laatste in 1912. Biografie van Roger Sommer en
een grote collectie briefkaarten uit die tijd.
Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 26 38 70
Mouzon, Viltmuseum
8 9
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S

Launois-sur-Vence, Postkoestsrelais Rumigny, La Cour des Prés Landschap van de Thiérache Gruyères, Kasteel
London, 360 km
Lille, 142 km
Cambrai, 88 km
Hirson, 13 km
Brognon
Signyle-Petit
La Neuville-lès-Beaulieu
Fligny
Bossus
Hannappes
Rumigny
Thon
Blanchefosse
Rocquigny
Tarzy
Antheny
Aouste
Liart
Auvillers-les-Forges
Prez
18e eeuwse markthal
Saint-Jean-aux-Bois
Draize
Malacquise
150 km
Flaignes
L'Echelle
Sormonne
Havys
Le Maipas
Rouvroysur-Audry
Servion
Remilly-les-Pothées
Hardoncelle
Saint-Marcel
Aube
Marlemont
Vaux
Lalobbe
Audry
Signy-l'Abbaye
Versterkte kerk
Bezienswaardige kerk
Kasteel of belangrijk bouwwerk
Museum
Mooi plekje of vergezicht
Te bezoeken monument
Verlichte monumenten of plaatsen
Dommery
Thin
Thin le Moutier
Launois
Sormonne
Gruyères
Jandun
Charleville-
Mézières
Sept-Fontaines
Fagnon
Evigny
Warnecourt
Touligny
Raillicourt
Vence
ONDER DE MOOISTE KERKEN VAN DE STREEK
ZIJN TE NOEMEN:
De Vesting
De Thiérache, gelegen tussen het Plateau van Rocroi, de
uitlopers van de Ardennen en de Porcien, is een heel apart
gebied. De bewegwijzerde route leidt door een heuvelachtig
landschap, waar de mens z’n talenten heeft bewezen met de
tijdrovende bouw van kerken, versterkte huizen, kastelen en
abdijen.
Het bouwkundig erfgoed is hier bijzonder rijk. De geschiedenis
heeft de bevolking geen andere keuze gelaten dan kerken en
huizen te versterken om zich te beschermen tegen de troepen
die de streek afstroopten, van de Honderjarige Oorlog tot in
de 17e eeuw.
Tegenwoordig herinneren de vestingkerken met hun
hoektorens, donjons, schietgaten en uitkijktorens aan deze
veelbewogen tijden. Het wapengekletter is verstomd en
heeft plaats gemaakt voor een sfeer van eeuwenoude rust en
vrede.
SIGNY-LE-PETIT
De huidige kerk van Signy-le-Petit dateert uit het eind van de 17e eeuw. De muren,
drie meter dik aan de voet van de toren, zijn van kwartshoudende schist. Via de
vierkante portaal-toren, geflankeerd door twee ronde wachttorentjes, komt men in
het middenschip met z’n bakstenen gewelf met kruisribben van gele steen.
AOUSTE
Een mooie vestingkerk met de bouwkundige kenmerken van de 16e en 17e eeuw.
Bovenop het flamboyant gotische westportaal bevindt zich een stoere erker. Links
staat een vierkante donjon met schiet- en geschutsgaten. Een nu dichtgemetselde put
en een grote schouw maakten langdurig isolement hier mogelijk.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 40 32 oj +33 (0)3 24 37 09 79

kerkenroute van de Thiérache
LIART
De 15e eeuwse vestingkerk de Notre Dame, bezit
een rechthoekige portaal-toren die lijkt op een
stevige donjon met twee verdiepingen. Een erker
en talloze schietgaten dienden om de smalle
ingang aan de westzijde te verdedigen. De toren
met z’n merkwaardige dakbedekking heeft veel
weg van een kasteel. De toegang tot een schuilzolder
ingericht boven het koor gaat via deze beide
torentjes.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 48 33
SERVION
De 16e eeuwse versterkte portaal-toren is bijzonder
de moeite waard. De toren zelf is vierkant en
samen met twee ronde hoektorentjes vormt hij
het verdedigingssysteem. De noordtoren bevat
twee boven elkaar gelegen kazematten en in de
zuidelijke toren is een wenteltrap die leidt
naar de twee verdiepingen van de portaal-toren.
Tegenwoordig worden er
geen diensten meer in de kerk gehouden,
maar is er een klein cultureel centrum,
geleid door de “Association des
Compagnons de Saint Etienne”.‘s Zomers
exposities.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 83 03
EVENEENS DE MOEITE WAARD
FAGNON . VROEGERE ABDIJ
LES SEPT FONTAINES
Een schitterend bouwwerk, genaamd het “Château
de Sept Fontaines” is alles wat ons rest van de
premonstratenzer abdij gesticht in 1129. Halverwege
de 19e eeuw was alleen het hoofdgebouw,
geflankeerd door twee torens nog over. Niet
alleen de Duitse Keizer Wilhelm II, die er tijdens
de eerste wereldoorlog een casino in had gevestigd,
maar ook Generaal De Gaulle verbleef vaak op het
kasteel en wandelde graag in de tuinen.
Tegenwoordig is het schitterend gelegen geheel
omgebouwd tot een hotel met golfterrein.
GRUYÈRES
In Gruyères, een dorpje verscholen in een woest
romantische vallei, zijn middeleeuwse muren te
zien buiten de vestinggrachten van het kasteel,
dat in de plaats zou zijn gekomen voor een
jachtslot, gebouwd door de Graaf van Chiny rond
het jaar 1000.
LAUNOIS-SUR-VENCE . POSTKOETSRELAIS
Het voormalige postkoetsrelais van Launois
vormt een mooi bouwkundig geheel dat sedert
de 17e eeuw nog intact is: het woonverblijf van
de Postmeester, een binnenplaats, waaraan een
enorme diligencehal ligt, een waar meesterwerkje
van de hand van Ardenner timmergezellen, een
80 meter lange serie paardestallen en een
typische schaapskooi. Tegenwoordig komen hier
elke tweede zondag in de maand (behalve
augustus), handelaars in antiek en curiosa en
verzamelaars bijeen. Talloze andere manifestaties
het hele jaar door.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 02 69
SAINT-JEAN-AUX-BOIS . HAL
De hal van Saint Jean aux Bois werd in de 18e
eeuw gebouwd. Met z’n 32 balken heeft de hal
veel weg van een schuur.
LE MAIPAS
De versterkte boerderij van Le Maipas dateert uit
de 17e eeuw (1657). De boerderij ligt in een diep
dal, zodat het dak het eerste is wat in zicht komt.
Het hoofdgebouw met z’n vier hoektorens is
opvallend. Le Maipas heeft niet al te veel geleden
onder de verschillende invasies, hetgeen
ongetwijfeld te danken is aan z’n geïsoleerde
ligging.
Rumigny, La Cour des Prés
RUMIGNY . LA COUR DES PRÉS
La Cour des Prés ligt tussen honderdjarige eiken
aan de rand van het dorpje Rumigny. Dit oude
versterkte huis werd in 1546 gebouwd door Louis
Martin, provoost van Rumigny, in opdracht van
koning François I, die de streek wenste te versterken
om de bevolking beter tegen de invasies van de
keizerlijke troepen van Karel V te kunnen
beschermen. Tegenwoordig toont Marie France
Avril u de geschiedenis van haar huis in al z’n
charme. ‘s Zomers worden avondconcerten met
barokmuziek en soupers bij kaarslicht georganiseerd.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 52 66
Aouste, kerk
L’ÉCHELLE . HÔTEL BEURY
Het Hôtel Beury werd gebouwd in de 18e eeuw en
was honderd jaar later een gewaardeerd relais.
Tegenwoordig is het omgebouwd om onderdak
te bieden aan inwonende kunstenaars. In dit
schitterende gebouw zijn diverse tentoonstellingszalen,
een atelier, kamers en een magnifieke
tuin is aangelegd, met het doel de kunst voor een
ieder toegankelijk te maken. Vele tentoonstellingen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 45 80
www.hotelbeury.com
10 11
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S

Vakwerkhuis Huis uit de Porcien Landschap van de Champagne Wasigny, Kasteel
Le Thour
Villersdevant-
Le Thour
Dorp met vakwerkhuizen
Kasteel of belangrijk bouwwerk
Interessante kerk
Mooi plekje of vergezicht
Te bezoeken monument
Verlichte monumenten of plaatsen
Sevigny
Waleppe
Barres
Asfeld
Vieux-lès-Asfeld
Brienne-sur-Aisne
Reims, 23 km
Parijs, 166 km
Rubigny
Fraillicourt
Renneville
Banogne
Malacquise
Aisne
Château
Porcien
Canal des Ardennes
Rocquigny
Givron
Chaumont
Porcien
Doumely
110 km
Vaux
Wasigny
Sery
Herbigny
17e eeuwse markthal
Arnicourt
Sorbon
Rethel
Acy-
Romance
Mesmont
Novion
Porcien
Novy-
Chevrières
Thugny-
Trugny
Faissault
Saulces
Monclin
De Porcien, tussen Rethel en Asfeld in het hart van de
Champagne, ontleent z’n naam aan een haventje aan de
Aisne, dat Château-Porcien heette.
De toppen van de Porcien zijn weliswaar niet erg hoog
maar steken boven de Aisne uit en bieden de wandelaar
een uitzicht over de omliggende valleien. Door deze valleien
lopen talloze rivieren door een groen hagenlandschap.
Het landschap heeft de bouwstijl bepaald van de huizen
met het typische soort vakwerk. In de Haut-Porcien, een
veeteeltgebied, zijn de huizen opgetrokken van muren met
een eikehouten frame dat op traditionele wijze bevestigd
en samengevoegd is, op een onderbouw van gemetselde
baksteen of natuursteen. De vakken zijn afgestreken met
leem. In de uitgestrekte krijtvlakten van de Champagne,
het landbouwgebied in het zuiden van de Porcien lijken de
huizen op die in de Champagne. De begane grond is van
baksteen of natuursteen en daarop werd een verdieping
van houten vakken gezet.
De Porcienroute heeft een bijzonder landelijke charme
vanwege de bouwstijl van de huizen, het weidenlandschap,
soms heuvelland en soms uitgestrekte vlakten.
Het gebied bracht een aantal grote geesten voort : Robert
de Sorbon, de oprichter van de beroemde Sorbonne in de
13e eeuw; Boucher de Perthes, de vader van de prehistorische
archeologie in de 19e eeuw; Hachette, Mermoz... en niet te
vergeten Louis Jouvet die naar de school van Rethel ging
waar enige jaren eerder Verlaine les had gegeven in
geschiedenis, Engels en Frans.
De

Porcien Route
DE HOOGTEPUNTEN VAN DEZE ROUTE ZJIN
HOUTEN VAKWERKHUIZEN
Overal langs de route vindt u deze bouw die zo
typerend is voor de Porcien, zoals bijvoorbeeld
in Renneville, Rubigny, Givron, Herbigny of Sery.
ASFELD . KERK SAINT-DIDIER
Deze kerk werd in 1643 tijdens het bewind van
Louis XIV gebouwd en is ongetwijfeld één van de
interessantste monumenten uit de barok. In die
tijd was Italië in de mode en de kerk met z’n
koepeltjes en zuiltjes is dan ook een mooi voorbeeld
van Italiaanse Barok onder de Ardense hemel...
Hij is gebouwd van baksteen en menigeen heeft
opgemerkt dat de muren niet recht zijn, hetgeen
inderdaad zo is daar men de kerk de vorm van
een basviool heeft willen geven.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 72 93 18
oj +33 (0)3 24 72 96 99
DOUMELY . KASTEEL
Dit versterkte huis met z’n spitse torens is een
zeldzaamheid in de Porcien. Het gebouw is verfraaid
met een fries van rode baksteen in een
verband van natuursteen. Hoewel het oorspronkelijke
gebouw uit de 15e eeuw stamt, dateert het
huidige slot uit 1620. Ondanks de opzet als vesting
was dit kasteel bedoeld voor bewoning. De
bijgebouwen dateren uit 1716. Alleen buiten te
bezichtigen.
WASIGNY . HAL
Dit dorpje heeft zo niet de economie maar dan
toch de aanblik van vroeger tijden behouden. De
oude hal, die in 1900 nog in gebruik was, heeft
een tijd lang als stadhuis gediend. De overhang,
het leien dak en de scheve bouw verlenen het
geheel een middeleeuwse charme.
DE MONTS DE SERY
De Monts de Sery zijn bekend om de mooie
vergezichten, de geschiedenis en de begroeiing.
Deze heuvels dienden als plaats voor de
zonneaanbidding ten tijde van de Kelten. De
Sintjansvuren die nog steeds in Sery plaatsvinden
zijn een verchristelijking van het heidense feest
van de zomerzonnewende.
De Romeinen bouwden er een vesting waarvan
de mooie aarden wallen nog te zien zijn. In de
loop der tijden hebben boeren de hellingen
bewerkt, herders hebben er hun kuddes laten
grazen en een paar hardnekkige wijnboeren
plantten er wijnstokken.
De vergezichten zijn zonder meer de mooiste in
de zuidelijke Ardennen. Men kan er bijvoorbeeld
de kathedraal van Reims en die van Laon zien.
De begroeiing van de heuvels trekt menig botanicus
aan. Er zijn hier inderdaad voormalige moerasachtige
gebieden waar men nog zeer zeldzame planten
zoals orchideeën kan aantreffen.
RETHEL . KERK SAINT-NICOLAS
Tegen 1279 werd een gotisch kerkje gebouwd op
de plaats waar eerder een door benedictijner
monniken gesticht priorijkerkje gestaan had. Het
middenschip en de noordzijde dateren uit deze
tijd. Dit deel was gereserveerd voor de monniken
en de parochianen moesten zich tevreden stellen
met de zuidzijde. De kerk was zowel voor de
monniken als voor de parochianen en dit veroorzaakte
veel onenigheid tussen monniken en gelovigen.
De gemoederen kwamen tot rust toen de zuidzijde
werd afgebroken en vervangen door een tweede
schip met dezelfde afmetingen als het schip voor
de monniken. Het gotische portaal (stadszijde)
dateert uit het begin van de 16e eeuw. De enorme
toren aan de oostkant van het portaal werd in de
17e eeuw gebouwd ter vervanging van de oude
klokketoren die dreigde in te storten. De kerk
werd tijdens de bombardementen van 1940 ernstig
beschadigd. Een jaar later, midden in de oorlog,
begonnen de herstelwerkzaamheden. Heropening
vond echter pas in 1956 plaats.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 38 41 50
NOVION-PORCIEN
DEPARTEMENTAAL MUSEUM " OORLOG EN VREDE
"
Dit departementaal museum, met een tentoonstellingsruimte
van 4.500m2, schetst aan de hand
van een bijzonder rijke collectie voertuigen,
uniformen, wapens en uitrustingen, de drie
laatste conflicten die de Ardennen gemerkt
hebben. Op de begane grond geven tien taferelen
met geluid, licht en beeld de episodes van de
drie oorlogen van de streek weer. Op de verdieping
Rethel, kerk Saint-Nicolas
Asfeld, kerk Saint-Didier
kunt u de evolutie van de wapens en uitrustingen
van de 19de eeuw tot vandaag ontdekken.
Opening zomer 2003
Inlichtingen: Tel. + 33 (0)3.24.52.47.95
EVENEENS DE MOEITE WAARD IN
DE OMGEVING
SAULT-LES-RETHEL . MOTORMUSEUM
In dit museum zijn een honderdtal motoren,
vespa’s en zijspannen te bewonderen.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 38 46 27
NOVY-CHEVRIÈRES .PRIORIJKERK
Abdijkerk herbouwd door benedictijner monniken
in 1698. Bijzonder rijk gemeubileerd.
Inlichtingen : +33 (0)3 24 33 65 21
12 13
L E S I T I N É R A I R E S A R D E N N A I S

Praktische
adressen
VITRINE CULTURELLE ET TOURISTIQUE DU CONSEIL GÉNÉRAL
COMITÉ DÉPARTEMENTAL DU TOURISME DES ARDENNES
22, place Ducale, BP 419,
08107 Charleville-Mézières Cedex
Tél. + 33 (0)3.24.56.06.08 Fax : + 33 (0)3.24.59.20.10
E-mail : info@ardennes.com
Internet : www.ardennes.com
LOISIRS ACCUEIL ARDENNES
8, place Ducale
08000 Charleville-Mézières
Tél. + 33 (0)3.24.56.00.63 Fax : + 33 (0)3.24.56.14.76
E-mail :laa@ardennes.com
UNION DÉPARTEMENTALE DES OFFICES DE TOURISME
ET SYNDICATS D’INITIATIVE
Route Nationale 51
08270 Faissault
Tél. + 33 (0)3.24.72.10.70 Fax : + 33 (0)3.24.72.64.74
E-mail : udotsiardenne@wanadoo.fr
GITES DE FRANCE ET TOURISME VERT EN ARDENNES
6, rue Noël - BP 370
08106 Charleville-Mézières Cedex
Tél. + 33 (0)3.24.56.89.65 Fax : + 33 (0)3.24.56.89.66
E-mail : gitardennes@wanadoo.fr
Internet : www.gitardennes.com
ASSOCIATION DÉPARTEMENTALE DES LOGIS DE FRANCE
22, place Ducale - BP 419
08000 Charleville-Mézières
Tél. + 33 (0)3.24.56.67.71 Fax : + 33 (0)3.24.59.20.10
E-mail : logis-de-france@ardennes.com
CLÉVACANCES
22, place Ducale - BP 419
08107 Charleville-Mézières Cedex
Tél. + 33 (0)3.24.56.67.71 Fax : + 33 (0)3.24.59.20.10
E-mail : clevacances@ardennes.com
UITGEGEVEN DOOR HET CONSEIL GÉNÉRAL
Tél. + 33 (0)3.24.52.47.95 Fax : + 33 (0)3.24.52.48.02
CRÉDITS PHOTOS : C. LOISEAU, M. MONTEAUX, J.M. LECOMTE, R. MOSS, C.R.T, W. FAUTRÉ,
B. BRIET, G.VAN AKEN, J. LINSCHOOTEN, C. GOUPI, M. MOLITOR, D. TIRTAINE
RÉALISATION GRAPHIQUE : ALOHA CRÉATION - REIMS
CARTES : SOPHIE PAUCHET - PARIS