Bijlage: jaarstukken 2011 - Gemeente Drimmelen - 22 juli 2013

Jaarstukken 2011 

Gemeente Drimmelen 

29 mei 2012

Inhoudsopgave 

Inleiding ................................................................................................................... 4 

Programmaverantwoording 2011............................................................................... 9 

1 Relatie met de burger.............................................................................. 11 

2 Veiligheid ................................................................................................. 13 

3 Openbare ruimte ..................................................................................... 17 

4 Verkeer en vervoer.................................................................................. 21 

5 Economische zaken en toerisme ............................................................ 25 

6 Jeugd en jongeren................................................................................... 29 

7 Ruimte en wonen .................................................................................... 35 

8 Zorg ......................................................................................................... 39 

9 Milieu ....................................................................................................... 45 

10 Sociale infrastructuur............................................................................... 49 

11 Algemene dekkingsmiddelen .................................................................. 55 

Paragrafen ................................................................................................................ 67 

§ A Weerstandsvermogen ............................................................................. 70 

§ B Lokale heffingen ...................................................................................... 88 

§ C Onderhoud kapitaalgoederen.................................................................. 92 

§ D Financiering........................................................................................... 110 

§ E Bedrijfsvoering....................................................................................... 116 

§ F Verbonden partijen ................................................................................ 122 

§ G Grondbeleid........................................................................................... 134 

§ H Grote projecten...................................................................................... 153 

§ I Begrotingsrechtmatigheid...................................................................... 161 

Jaarrekening 2011.................................................................................................... 164 

Balans per 31 december 2011................................................................................... 165 

Programmarekening .................................................................................................. 167 

Toelichting balans ...................................................................................................... 171 

Toelichting programmarekening ................................................................................ 198 

Exploitatiesaldo 2011................................................................................................. 207 

Resultaatbestemming ................................................................................................ 209 

SISA ............................................................................................................... 212 

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ……..…………………………216 

3

Inleiding 

Middels het jaarverslag 2011 wordt aan de gemeenteraad, maar ook aan de burgers en alle 

andere maatschappelijke partners verantwoording afgelegd over het gerealiseerde beleid in het 

jaar 2011. 

Deze jaarstukken bestaan uit twee onderdelen. Het eerste deel betreft de beleidsinhoudelijke 

verantwoording middels programma’s en paragrafen. In het onderdeel met de programma’s 

wordt aangegeven in hoeverre de doelstellingen zijn gerealiseerd welke waren opgenomen in, 

de op het coalitieakkoord gebaseerde, programmabegroting 2011. 

Op de programma’s volgen de wettelijk verplichte paragrafen. Paragrafen zijn ingesteld om een 

dwarsdoorsnede van de begroting te geven van onderwerpen die versnipperd in de begroting 

staan. De paragrafen maken een goede beoordeling van de financiële positie van de gemeente 

op de korte en langere termijn mogelijk. 

Het tweede deel betreft de jaarrekening. Dit is een financiële verantwoording waarbij toelichting 

wordt gegeven op de balans en het resultaat. 

De belangrijkste ontwikkelingen 2011 

Relatie met de burger 

In het najaar van 2010 is gestart met de voorbereidingen om mediationvaardigheden in de 

bezwaarprocedures in te zetten door het geven van trainingen aan de betrokken medewerkers. 

In 2011 is daadwerkelijk gestart. Concreet betekent dit dat bij ieder ontvangen bezwaarschrift 

wordt gekeken of door middel van het inzetten van mediationvaardigheden een oplossing 

gevonden kan worden. Dit heeft er in geresulteerd dat 30 % van de ingediende bezwaarschriften 

niet meer voorgelegd hoefde te worden aan de adviescommissie en er op een andere 

manier tot een oplossing is gekomen. Voordeel van deze manier van werken is dat de oplossing 

vaak beter gedragen wordt door alle betrokkenen en relaties goed gehouden kunnen worden. 

Gekeken gaat worden hoe deze vaardigheden ook in andere trajecten ingezet kunnen worden. 

Veiligheid 

Sinds enkele jaren vind de verantwoording van de activiteiten van het handhavingsteam plaats 

door middel van een zogeheten naleefeffectrapportage. Voordeel van deze rapportage boven 

het meer cijfermatige inzicht zoals dat vooreen werd samengesteld is dat inzicht ontstaat in de 

effecten van de handhavingsinspanningen door het handhavingsteam. Door de provincie is 

deze werkwijze als “best practice” betiteld en dient als voorbeeld voor andere gemeenten. 

Openbare ruimte 

Ook in de openbare ruimte is het afgelopen jaar weer behoorlijk wat werk uitgevoerd. Dit is met 

name te lezen in de Programma’s 3 en 4 en in de paragraaf kapitaalgoederen. 

Op beleidsgebied zijn drie belangrijke stukken vastgesteld. Om te beginnen het 

wegenbeleidsplan. Uitgangspunt blijft hergebruik van materialen indien dit mogelijk is. In 

afwijking van voorgaande jaren is hierin nu echter ook de mogelijkheid geboden om als 

materialen versleten zijn, nieuwe materialen in de plaats te gebruiken. 

Verder is het Waterbeleidsplan vastgesteld. Het Waterbeleidsplan bestaat uit een verbreed 

GRP, en een baggerplan. Beide plannen lopen tot en met 2016. 

Als laatste is het beleidsplan”Kiezen voor biodiversiteit in bermen en bermsloten” vastgesteld. 

Tevens is voor 2012 en 2013 budget vastgesteld om een start te maken met ecologisch 

bermbeheer. 

Concrete uitvoering in de verschillende vakgebieden (wegen, riolering, verlichting, groen, 

verkeer) heeft, zoveel als mogelijk, integraal en met participatie van belanghebbenden 

plaatsgevonden. 

Een greep uit de in 2011 afgeronde projecten: Kalkvliet/ Vierhoven Terheijden, Grijze wijk 

Hooge Zwaluwe en Molenstraat Made. 

Er zijn weer 19 bushaltes uitgevoerd in het kader van het project Toegankelijk Openbaar 

Vervoer. 

Het groen in de Ruitervaartseweg en Kooikersstraat is aangepast en de bomen in de Kerkdijk 

(Hooge Zwaluwe) zijn vervangen. 

De verkeersregelinstallatie in Drimmelen is vervangen en voor het kruispunt Godfried 

Schalkenstraat zijn nieuwe ontwerpen gemaakt die besprekingsklaar zijn. 

Ook zijn er wat zaken niet uitgevoerd. Zo heeft de uitvoering van het Bomenbeleidsplan 

vertraging opgelopen, enerzijds omdat deze tot veel weerstand vanuit de bevolking heeft geleid 

4

en anderzijds omdat het werk aan het bermenbeleidsplan meer tijd heeft gevergd dan voorzien 

was. 

Verder is ook de Blauwe zone in de Marktstraat in Made niet tot uitvoering gekomen. De 

plannen zijn klaar, maar hierop zijn meerdere bezwaren van de bewoners gekomen. Momenteel 

wordt gewacht tot behandeling hiervan door de rechtbank. 

Jeugd en Jongeren 

Op het gebied van Jeugd en jongeren is in 2011 een aantal mijlpalen bereikt. Zo is gestart met 

de bouw van een tweetal brede scholen in Terheijden en Lage Zwaluwe, hiermee wordt het 

aantal brede scholen in de Gemeente Drimmelen uitgebreid tot vier. Ook is in 2011 het startsein 

gegeven voor het Centrum voor Jeugd en Gezin Drimmelen gericht op vroegtijdige signalering 

en aanpak. Medio 2011 heeft de gemeenteraad besloten om aan te sluiten bij de regionale 

samenwerking met betrekking tot leerplicht en leerlingenadministratie met het doel om 

schooluitval te voorkomen. Om het drinken door jongeren te verminderen en schade te 

beperken is in 2011 het regionale project “Think before you drink” uitgevoerd. 

Zorg 

Het programma zorg bestaat uit diverse onderdelen, zoals ondermeer de Wet maatschappelijke 

ondersteuning, sociale zekerheid, ouderenbeleid en volksgezondheid. 

In 2011 is het nieuwe Wmo beleid geïmplementeerd, waarbij de Kanteling en kostenbeheersing 

centraal staan. 

Drimmelen heeft deelgenomen aan een pilot Werken met loonwaarde in de Groenvoorziening 

Wava/Go en heeft hiermee ervaring opgedaan in het werken met loondispensatie ter 

voorbereiding op de nieuwe Wet werken naar vermogen. 

De gemeenteraad heeft incidenteel extra middelen beschikbaar gesteld voor de aanpak van 

schuldhulpverlening. Met deze middelen zijn vrijwillige budgetcoaches geworven, opgeleid en 

ingezet om mensen met schulden te begeleiden. 

SWO is in 2011 gestart met de signalerende huisbezoeken onder 75+ ouderen. Ook hierbij 

worden vrijwilligers ingezet om met ouderen te kijken hoe zij zo lang mogelijk zelfstandig thuis 

kunnen blijven wonen. 

Sociale infrastructuur 

Het programma sociale infrastructuur omvat voorzieningen die nodig zijn om de leefbaarheid in 

de kernen van Drimmelen te behouden. 

In 2011 is het Kids-project afgerond. Bijna alle basisscholen hebben hieraan deelgenomen en 

zo hebben de kinderen uit de groepen 5 tot en met 8 kennis gemaakt met de verschillende 

sporten. 

Eind 2011 is Woningstichting Goed Wonen gestart met de bouw van een nieuwe sporthal in 

Lage Zwaluwe en de gemeente heeft een begin gemaakt met nieuwbouw van de 

kleedaccommodatie van voetbalvereniging Madese Boys. De raad heeft ingestemd met een 

krediet voor een kunstgrasveld van voetbalvereniging vvZwaluwe en met de investering van 

een nieuw kunstgrasveld van hockey Made in combinatie met privatisering. 

In het kader van de Kerntakendiscussie is in 2011 gestart met uitvoering van de opdrachten 

zwembaden, binnensport/sociaal culturele accommodaties en buitensport. 

Gemeentefonds. 

In 2011 hebben we € 439.000 meer ontvangen in het gemeentefonds dan was begroot. Dit 

komt hoofdzakelijk door nabetalingen uit de voorgaande jaren. 

Kerntakendiscussie (KTD). 

De gemeenteraad heeft op 12 mei 2011 ingestemd met een bezuiniging van bijna € 6 ton 

oplopend tot een bezuiniging van ruim € 1,7 miljoen vanaf 2015. 

De voorbereidingen op de te realiseren bezuinigingen – met name die in 2012 – zijn uiteraard al 

gestart in 2011. Naast de bezuinigingen op producten, heeft de raad ook diverse opdrachten en 

taakstellingen aan het college gegeven. 

In programma 11 vindt u de laatste stand van zaken weer voor wat betreft de opdrachten. 

Bij de besluitvorming KTD heeft de raad ook een reserve frictiekosten geaccordeerd. Deze 

reserve is gevormd bij de najaarsnota 2010 en heeft als doel dekking te geven aan nog niet 

nader in te schatten kosten als gevolg van de bezuinigingstaakstellingen. 

In 2011 zijn hieruit (deels) de onderzoekskosten ten behoeve van de opdrachten (o.a. 

zwembaden, subsidies) bekostigd (zie ook bij vaste activa, eigen vermogen in het onderdeel 

jaarrekening). 

5

Resultaat 

Na de Najaarsnota 2011 was er een positief resultaat geraamd van € 33.000. Het werkelijke 

financiële resultaat van de gemeente Drimmelen bedraagt € 96.396 negatief. Voorgesteld wordt 

het bedrag te onttrekken uit de Algemene Reserve. 

Voorts wordt voorgesteld om een aantal claims te honoreren voor een bedrag van € 256.570 en 

een nieuwe bestemmingsreserve Bevordering gezondheid in te stellen voor een bedrag van 

€ 65.000. 

Dit betekent in concreto dat voorgesteld wordt om een bedrag van € 417.966 te onttrekken uit 

de Algemene reserve. 

Voor toelichting hierop wordt verwezen naar het onderdeel resultaatbestemming. 

De belangrijkste financiële afwijkingen tussen begroting en de jaarrekening die het 

jaarrekeningsaldo beïnvloeden, zijn: 

• Inkomsten begraafplaatsen € 42.000 nadelig (programma 3 Openbare ruimte) 

• Aandelen BMD € 477.000 nadelig (programma 5 

Economische Zaken) 

• Bos project € 64.000 voordelig (Programma 6 Jeugd) 

• Afrekening rijksgelden inburgering € 90.000 voordelig (programma 8 Zorg) 

• Vrijval reserve kapitaallasten € 82.000 voordelig (programma 11 Alg. 

• dekkingsmiddelen) 

• Algemene uitkering € 439.000 voordelig (programma 11 Alg. 

dekkingsmiddelen) 

• Vordering Sluizeweg 80 € 543.000 nadelig (programma 11 Alg. 

dekkingsmiddelen) 

• Personeelslasten € 245.000 voordelig (Bedrijfsvoering) 

Bovenstaande afwijkingen zijn incidenteel van aard en hebben dus geen invloed op de 

begroting 2012 en verder. 

De voordelen met betrekking tot reiniging, riolering en Grondbedrijf beïnvloeden het 

rekeningresultaat niet doordat deze voordelen worden toegevoegd aan reserves. 

Deze voordelen zijn daarom niet meegenomen in bovenstaand overzicht. 

Voor een gedetailleerde verklaring van de financiële verschillen wordt verwezen naar de 

financiële toelichting per programma. 

Opbouw inkomsten en uitgaven 

De begrote uitgaven voor 2011 bedroegen € 65,9 miljoen, de werkelijke uitgaven waren € 60,9 

miljoen en zijn opgebouwd uit: 

Programma 

Uitgaven in 

€ miljoen 

Begroot Werkelijk 

1 Relatie met de burger 4,2 4,1 

2 Veiligheid 2,4 2,3 

3 Openbare ruimte 7,8 7,7 

4 Verkeer en vervoer 0,8 1,1 

5 Economische zaken en toerisme 0,8 1,3 

6 Jeugd en jongeren 3,4 3,2 

7 Ruimte en wonen 15,7 11,7 

8 Zorg 11,9 11,7 

9 Milieu 3,7 3,5 

10 Sociale infrastructuur 4,1 3,9 

Alg. dekkingmiddelen 0,9 1,1 

Reserves 10,2 9,6 

Totaal uitgaven 65,9 61,2 

6

De inkomsten waren evenals de uitgaven lager dan geraamd. Deze inkomsten bestaan uit: 

Inkomsten in € miljoen 

Begroot Werkelijk 

Algemene uitkering 19,2 19,6 

Belastingen 9,4 9,2 

Grondbedrijf 15,1 12,6 

Reserves en voorz 6,0 3,8 

Verkoop aandelen 4,0 2,7 

Rijks- en provinciale subsidies 5,3 5,7 

Rente en dividenden 2,0 1,9 

Leges 1,1 1,1 

Overige ontvangsten 3,8 4,3 

Totaal inkomsten 65,9 61,1 

Uit het overzicht met de uitgaven per programma komen veel grotere afwijkingen naar voren 

dan in bovenstaande tabel met afwijkingen. Dit komt doordat tegenover de uitgaven ook 

afwijkingen op de inkomsten per programma staan, er verschuivingen van kosten plaats vinden 

en tegenover de kosten ook mutaties in de reserves staan. 

Reservepositie voor resultaatbestemming 

Aan het begin van 2011 had de gemeente € 39,4 miljoen aan reserves. Deze reserves zijn in de 

loop van 2011 toegenomen tot € 45,2 miljoen. Belangrijk deel van deze vermeerdering (€ 3,8 

miljoen) is het gevolg van, o.b.v. besluitvorming, toevoeging aan reserve kapitaallasten om 

daaruit in de toekomst de kapitaallasten van investeringen te betalen. In 2011 is € 0,9 miljoen 

uit deze reserve onttrokken Deze systematiek van dekken van investeringen uit reserves werd 

en wordt bij veel gemeentes toegepast op grond van de huidige voorschriften. Per saldo zorgt 

het Grondbedrijf ook tot een toename van de reserves van in totaal € 0,3 miljoen. 

De reserves voor resultaatbestemming bestaan ultimo 2011 uit: 

Omschrijving in € miljoen 

Vast kapitaal € 20,4 

Algemene reserve € 2,9 

Egalisatiereserves (tarieven) € 1,7 

Reserve kapitaallasten € 15,7 

Overige bestemmingsreserves € 2,2 

Reserves Grondbedrijf € 2,2 

Totaal reserves € 45,2 

Deze reserves zijn grotendeels bestemd voor het dekken van toekomstige uitgaven. Indien 

deze reserves voor een ander doel worden ingezet, ontstaan er in de toekomst financiële 

dekkingsproblemen. Alleen de Algemene reserve is grotendeels vrij besteedbaar en bedoeld 

om financiële risico’s op te vangen. Op basis van de huidige risico-inventarisatie is deze reserve 

toereikend. De relatie tussen de Algemene reserve en de risico’s is toegelicht in de paragraaf 

Weerstandsvermogen. 

Grondbedrijf 

In 2011 is er per saldo een negatief resultaat voor het grondbedrijf behaald van ca. € 192.714, 

welke onttrokken is uit de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. Hierbij dient opgemerkt te 

worden dat bij de berekening van het saldo voor de verwachte (toekomstige) verliezen uit 

voorzichtigheidsprincipe al in 2011 voorzieningen zijn getroffen. De gemeente voldoet hierdoor 

al aan de strengere eisen en aanbevelingen zoals opgenomen in de nieuwe notitie 

Grondexploitatie (bijgesteld) februari 2012 door de commissie BBV. 

In de nieuwe vastgestelde grondnota 2011 is opgenomen dat er een minimale buffer aanwezig 

dient te zijn van € 1,0 mln. voor het opvangen van tegenvallers. Gezien het weerstandsvermogen 

per 31 december 2011 is er een tekort van ca. € 0,190 mln. wat reden tot zorg is. 

De berekening van het weerstandscapaciteit per ultimo 2012 gaat uit van een rooskleuriger 

saldo (€ 1,135 mln.). De toename van het weerstandscapaciteit ultimo 2012 wordt grotendeels 

veroorzaakt door de winstneming op het project Prinsenpolder van € 1,1 mln. 

7

Gezien de huidige en toekomstige ontwikkelingen op de woningbouwmarkt alsmede de 

financiële ontwikkelingen bij de woningcorporaties, welke de belangrijkste partners zijn voor de 

realisatie van de diverse woningbouwprojecten, is met de bepaling van deze weerstandscapaciteit 

geen rekening gehouden. Indien de risico’s m.b.t. de woningcorporaties zich wel 

voordoen, zal van een toename van het Weerstandsvermogen zeker geen sprake zijn. 

Op basis van het weerstandscapaciteit per ultimo 2012 van € 1,135 mln. kan geconcludeerd 

worden dat het grondbedrijf momenteel geen risico vormt voor de gemeente Drimmelen. Gelet 

op de huidige ontwikkelingen en de onzekere factoren betreffende de woningbouwcorporaties is 

deze conclusie niet voldoende te onderbouwen. Het gehele bedrag van het weerstandscapaciteit 

per ultimo 2012 van € 1,135 mln. dient vooralsnog gereserveerd te blijven voor het 

opvangen van deze voornoemde maar nog niet te berekenen risico’s. 

8

Jaarverslag 

Programmaverantwoording 2011 

9

1 Relatie met de burger 

Wat willen we bereiken? 

De hoofddoelstelling van het programma is: 

Het vergroten van het vertrouwen van burgers in de gemeente. 

Het programma kent de volgende subdoelstellingen: 

1.1 Het vasthouden, maar liever nog verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening 

1.2 Het meer betrekken van de burger bij de beleidsvorming 

1.3 Het maken van een cultuuromslag 

1.4 Het zijn van een betrouwbare partner 

Wat zouden we daarvoor doen en wat hebben we bereikt ? 

1.1 Het vasthouden maar liever nog verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening 

1.1.1 Telefoonnummer 140162 

Het telefoonnummer 140162 (samenwerkingsverband tussen Oosterhout, Geertruidenberg, 

Dongen en Drimmelen) is per 1-1-11 succesvol geïmplementeerd. Drimmelen 

neemt een tweede plaats in als het gaat om het aantal gesprekken, namelijk ruim 25% 

van alle oproepen zijn bestemd voor de gemeente Drimmelen (Oosterhout 50% en 

Geertruidenberg ca 15%). 

1.1.2 Invoeren kwaliteitshandvest 

Door omstandigheden (kerntakendiscussie) is besloten dit in 2012 op te pakken. 

1.1.3 Afspraken online maken 

1.1.4 Meer digitale producten online 

Door omstandigheden (verandering van webleverancier en hack van de website) is dit 

uitgesteld. 

1.2 Het meer betrekken van de burger bij de beleidsvorming 

1.2.1 Burgerenquête 

De eerstvolgende burgerenquête staat gepland voor 2013. In 2011 is derhalve geen 

burgerenquête gehouden. 

1.2.2 Aangepaste vergaderwijze 

In 2011 zijn op dit onderdeel geen activiteiten uitgevoerd. 

1.3 Samen doen, samen werken (speerpunt/aandachtspunt coalitieprogramma) 

1.3.1 Training aanspreken en aangesproken worden 

De training aansprekend aanspreken is begin 2011 afgerond. 

1.3.2 Toepassen mediationvaardigheden in bezwaarprocedure 

Mediationvaardigheden is in 2011 ingezet in de bezwaarprocedure. Dit heeft er 

uiteindelijk toe geleid dat van de 61 bezwaarschriften die in 2011 zijn ingediend 18 

bezwaarschriften in 2011 zijn ingetrokken. Voor 4 bezwaarschriften bestaat op dit 

moment nog geen duidelijkheid of die ook ingetrokken zullen worden, waarmee het 

aantal ingetrokken bezwaarschriften nog op 22 uit kan komen. 

11

Prestatie-indicatoren 

Dienstverlening Begroot Werkelijk 

invoering van het 140162 telefoonnummer per 1-1-2011 

1-1-2011 

invoering van een kwaliteitshandvest per 1-1-2011 1-7-2012 

aantal jaarlijks nieuwe digitale producten beschikbaar 5 2 

Vasthouden van de kwaliteit Begroot Werkelijk 

de wachttijd in de hal is gemiddeld 15 minuten 

14.28 min 

de afhandeltijd aan de balie is gemiddeld 10 minuten 10 minuten 7.48 min 

de telefoon wordt opgenomen binnen 30 sec 28 sec 

Toepassen mediationvaardigheden in bezwaarprocedure Begroot Werkelijk 

het aantal ingetrokken bezwaarschriften 20 % 

Wat heeft het gekost? 

12 

30 % 

Tabel financiële consequenties: 

Realisatie Prim. Begroting na wijziging Realisatie 

2010 2011 2011 2011 

bestuursorganen 1.852.993 1.627.666 1.818.833 

1.818.714 

bestuursondersteuning 619.428 620.148 628.846 

644.825 

voormalig personeel 260.932 225.114 212.658 

213.145 

voorlichting 382.806 443.611 404.181 

397.859 

burgerzaken front-office 681.616 635.198 636.263 

602.142 

burgerzaken back-office 320.109 356.012 295.423 

267.264 

samenwerking 41.487 42.372 42.372 

40.548 

griffie 96.584 157.915 125.219 

125.666 

Totaal lasten 4.255.954 4.108.035 4.163.794 4.110.162 

bestuursorganen 1.000 

- 

10.772 

14.772 

bestuursondersteuning - 

- 

- 

- 

voormalig personeel - 

- 

- 

- 

voorlichting - 

- 

- 

- 

burgerzaken front-office 506.697 

395.031 

568.196 

581.624 

burgerzaken back-office 700 

5.500 

5.825 

5.825 

samenwerking - 

- 

- 

- 

griffie - 

- 

- 

- 

Totaal baten 508.397 400.531 584.793 602.221 

Totaal budget 3.747.556 3.707.504 3.579.001 3.507.942 

Totaal stortingen - 

Reserve claims 29.720 

Totaal onttrekkingen 29.720 



De financiële afwijkingen zijn per programma toegelicht in het onderdeel jaarrekening bij 

'toelichting resultaat'. 

- 

- 

- 

- 

- 

13.020 

13.020 

- 

13.020 

13.020 

Saldo mutaties reserves 29.720- 

- 

13.020- 

13.020- 

Totaal budget incl. dekking 3.717.836 3.707.504 3.565.981 3.494.922

2 Veiligheid 



Het verhogen van het algemene veiligheidsgevoel. 


2.1 Politie- en brandweerkorpsen op voldoende sterkte houden, voldoende geoefend 

houden en zoveel mogelijk komen tot regionale samenwerking 

2.2 Het bevorderen van de nalevingbereidheid 

2.3 Activiteiten in de openbare ruimte ordelijk en veilig laten verlopen 


2.1 Integrale aanpak van veiligheid en leefbaarheid in de gemeente 

2.1.1 Opstellen nieuwe nota Integrale Veiligheid 2011-2014 

In 2011 zijn verdere afspraken gemaakt over samenwerking op het gebied van 

Integrale veiligheid met de gemeente Geertruidenberg. Beide colleges van B&W 

hebben ingestemd met samenwerking en de opdracht verstrekt om in 2012 de 

samenwerking vorm te geven in een gezamenlijk veiligheidsbeleid. 

2.1.2 Opstellen Jaar Uitvoerings Programma 2012 

Het jaar 2012 moet worden gezien als overgangsjaar. In 2011 is nog geen 

uitvoeringsprogramma opgesteld voor 2012. 

2.1.3 Uitvoeren JUP 2011 

Aan alle actiepunten in het JUP 2011 is uitvoering gegeven. In het eerste kwartaal van 

2012 zal in een evaluatierapport verantwoording over de uitgevoerde werkzaamheden 

worden gegeven. Het opstellen van horecabeleid 2012-2015 heeft de meeste prioriteit 

gekregen in 2011. 

2.1.4 Evaluatie JUP 2010 

De evaluatie van het JUP 2010 is begin 2011 aan het college en als leespost aan de 

gemeenteraad aangeboden. 

2.2 Het bevorderen van de nalevingsbereidheid 

2.2 .1 Opstellen / uitvoeren THUP (Toezicht & Handhaving Uitvoeringsprogramma) 

Het Toezicht & Handhaving uitvoeringsprogramma gemeente Drimmelen 2011 is 

opgesteld en op 29 maart 2011 door het college vastgesteld. De uitvoering is conform 

planning verlopen. 

2.2.2 Opstellen Naleefeffectrapportage 

De naleefeffectrapportage gemeente Drimmelen 2010 is opgesteld en op 6 september 

2011 door het college vastgesteld. Naar aanleiding van de verkregen inzichten in deze 

naleefeffectrapportage kan geconcludeerd worden dat het naleefgedrag binnen de 

gemeente op een behoorlijk niveau ligt. 

2.2.3 Participeren in (landelijke/regionale) projecten 

Er wordt door de gemeente Drimmelen geparticipeerd in het landelijk project 

‘Energiebesparing bij supermarkten’. Dit landelijke project loopt vanaf 2010 en heeft 

een doorlooptijd tot 2015. 

2.3 De organisatie van de rampenbestrijding tenminste op het basisniveau hebben en houden 

2.3.1 Interne rampenbestrijdingsorganisatie onderhouden 

In dit kader worden opleidingen, trainingen en oefeningen voor de ambtenaren 

georganiseerd zodat zij voldoen aan het basisniveau. Een belangrijk deel van de 

sleutelfunctionarissen heeft deelgenomen aan een opleiding, training of oefening. Deze 

zijn regionaal en lokaal georganiseerd. 

Middels periodieke en ad-hoc overleggen en informatievoorziening via de mail en via 

intranet is er de nodige aandacht besteed aan de rampenbestrijdingsorganisatie. 

13

2.3.2 Implementatie Wet op de Veiligheidsregio’s (Wvr) 

Waar mogelijk is de WVR geïmplementeerd, zoals o.a. bij cluster en lokale oefeningen. 

Toch gaat het nog een aantal jaren duren voor de WVR en het daaruit voortkomende 

Regionale Crisisplan (RCP) volledig zijn geïmplementeerd bij alle medewerkers. Dit 

komt omdat de meeste medewerkers niet dagelijks met dit onderwerp bezig zijn. 

2.3.3 Uitvoeren Organisatieplan Onderdeel Gemeenten VRMWB 

Dit is nog niet uitgevoerd, hiermee wordt gewacht tot na vaststelling en implementatie 

van het nieuwe RCP. 

2.4 Externe Veiligheid 

2.4.1 Afstemming van het uitvoeringsprogramma op de beschikbare middelen 

Bij ruimtelijke besluiten en bij de afgifte van milieuvergunningen wordt een afweging 

gemaakt tussen het belang van veiligheid voor de burger en andere belangen. De 

vastgestelde beleidsvisie is hiervoor gehanteerd als beoordelingskader. Het 

Uitvoeringsprogramma is deels uitgevoerd en wordt voor 2012 enigszins bijgesteld. 

Ook zijn de buisleidingen die in het kader van het Bevi relevant zijn beoordeeld. Deze 

beoordeling wordt verwerkt en geborgd in het in ontwikkeling zijnde bestemmingsplan 

Buitengebied. Inmiddels wordt een gemeentelijk borgingsdocument opgesteld teneinde 

te kunnen voldoen aan de gemaakte prestatieafspraken op Brabantse schaal met het 

programmabureau Brabant Veiliger. 


O.g.v. de Naleefeffectrapportage kunnen de volgende gegevens geleverd worden: 

- Aantal bedrijven dat voldoet na eerste controle 

- Aantal bedrijven dat voldoet na hercontrole 

- Aantal bedrijven dat voldoet na tweede hercontrole. 

De naleefeffectrapportage over 2011 wordt eerst in de loop van 2012 opgesteld. Daarom 

kunnen bij het opstellen van de jaarrekening nog geen cijfers worden vermeld. 





brandweer repressie 1.417.280 

1.359.014 

1.356.188 

1.365.634 

brandpreventie 10.133 

9.068 

9.068 

8.499 

rampenbestrijding 108.830 

167.564 

156.906 

143.951 

openbare orde en veiligheid 188.975 

145.411 

187.633 

175.995 

A.P.V. 187.521 

119.959 

184.616 

148.487 

handhaving 266.713 

423.570 

457.549 

456.919 

Totaal lasten 2.179.451 

2.224.587 

2.351.962 

2.299.485 

brandweer repressie 112.314 

brandpreventie 3.201 

rampenbestrijding 7.694 

A.P.V. - 

openbare orde en veiligheid - 

handhaving 25 

Totaal baten 123.235 

Totaal budget 2.056.217 

14 

- 

3.900 

- 

- 

- 

6.000 

9.900 

2.214.687 

- 

3.900 

- 

- 

11.626 

7.815 

23.341 

2.328.621 

1.679 

2.161 

3.589 

- 

7.446 

8.160 

23.035 

2.276.450


Reserve kapitaallasten 54.170 




Tabelinvesteringen: 



Krediet Restant Uitgaven Uitgaven tm Restant 

eind 2010 2011 2011 eind 2011 

Openbare orde en veilgheid 

Nieuwbouw dierenasiel Breda 160.500 160.500 - 

- 160.500 

160.500 160.500 - 

- 160.500 

Gemeenten zijn nog steeds in overleg met het dierenasiel. Men wil eerst financiële zekerheden 

en meer duidelijkheid over het programma van eisen alvorens kredieten beschikbaar te stellen. 

Volgens de planning zou het nieuwe dierenasiel in 2013 moeten worden opgeleverd. De 

procedures om te komen tot uiteindelijke bouwvergunning en rond krijgen van de financiën 

nemen echter veel tijd in beslag. 

- 

38.346 

38.346 

- 

38.346 

38.346 

- 

38.346 

38.346 


38.346- 

38.346- 

38.346- 

Totaal budget incl. dekking 2.002.047 2.176.341 2.290.274 2.238.103 

15

3 Openbare ruimte 



Het op zo effectief mogelijke manier schoon, heel en veilig houden van de woon-, en 

werkomgeving in de gemeente met (zo mogelijk actieve) betrokkenheid van bewoners en 

bedrijven. 


3.1 Beeldkwaliteit dient minimaal op een veilige en voor onze inwoners leefbaar niveau 

gehandhaafd te blijven. 

3.2 Mede verantwoordelijkheid van inwoners om beeldkwaliteit van de openbare ruimte 

“samen” in stand te houden 

3.3 Bewerkstelligen van een goede afstemming (intern en extern)rond de uit te voeren 

werkzaamheden 


3.1 Beeldkwaliteit dient minimaal op een veilige en voor de inwoners leefbaar niveau 

gehandhaafd te blijven. 

3.1.1 Kwaliteitscontrole van door externe partijen uitgevoerd werk en evaluatie 

Het betreft hier met name de controle op de uitvoering van het groenonderhoud. De 

kwaliteitsschouw en bouwvergaderingen zijn structureel opgezet en worden structureel 

uitgevoerd. Een evaluatie van deze werkwijze heeft op 27 september 2011 plaatsgevonden. 

Ervaring met de nieuwe werkwijze en de effecten van de intensivering van 

het toezicht op de kwaliteit van het onderhoud is positief. Met een enkele wijziging 

(n.a.v. de evaluatie) blijft de nieuwe werkwijze gehandhaafd. 

3.1.2 Bij het maken van het uitvoeringsplan koppeling leggen tussen dorpsprioriteiten en 

onderhoudsprogramma’s. 

Wensen van bewoners worden jaarlijks door de coördinator dorpsgericht werken 

ingebracht bij bespreking van de jaarplanning. Afhankelijk van de prioriteiten worden 

deze in de planning meegenomen of niet. Indien dat niet het geval is, vindt terugkoppeling 

naar de bewonersgroepen plaats. 

3.1.3 Integrale uitvoering div. projecten/ meerjarige planning beschikbaar voor de partners in 

het dorpsgericht werken 

In 2011 is door de afdeling Openbare Werken gewerkt aan de meerjarenplanning 

2012-2016. Het was de bedoeling deze eind 2011 klaar te hebben. Helaas is dat niet 

gelukt en is hij begin 2012 beschikbaar gekomen voor de partners. Deze planning is 

voor het eerste jaar een werkplanning. Voor de overige jaren geeft de planning inzicht 

in mogelijke projecten: naarmate we verder in de tijd kijken zijn er meer onzekerheden 

en kunnen andere projecten tussendoor komen afhankelijk van de dan geldende 

onderhoudsituatie. 

3.1.4 Start met de uitvoering van het Bomenbeleidsplan/ bermen en bermsloten 

Beleidsplan Bermen en bermsloten 'Kiezen voor biodiversiteit' is in november 2011 

vastgesteld door de gemeenteraad. In het vierde kwartaal van 2011 is het 

onderhoudsbestek inclusief de inventarisatie geactualiseerd. In februari 2012 wordt het 

geactualiseerde bestek conform planning voor twee jaar aanbesteed met optie van 

twee keer één kalenderjaar verlengen. 

Uitvoering van het bomenbeleidsplan 

De uitvoering van het bomenbeleidsplan is in het voorjaar van 2011 met de publicatie 

van een voorlichtingsartikel en een aanvraag omgevingsvergunning gestart. Vanuit 

bewoners en de gemeenteraad zijn hier veel vragen over gekomen en is de 

voorlichting uitgebreid naar een informatieavond voor de Nieuwstraat en Ganshoeksingel 

in Lage Zwaluwe. De uitvoering van het bomenbeleidsplan is o.a. door de vele 

reacties vertraagd. Ook andere werkzaamheden zoals het bermenbeleidsplan eisten 

meer aandacht dan vooraf geraamd. Naar verwachting komt er in het eerste kwartaal 

2012 meer tijd vrij om tot uitvoering te komen van het bomenbeleidsplan. 

17

18 

Met de jaarrekening zal een claim gelegd worden op het resterende uitvoeringsbudget 

van 2010 € 22.912 (claim jaarrekening 2010) en van 2011 € 38.500 (nieuwe claim 

2011). 

Straatmeubilair 

De nota Straatmeubilair stond ter vaststelling op de planning voor 2011. Hierin zal de 

sanering in het kader van de Kerntakendiscussie worden meegenomen. Door andere 

prioriteiten is het vaststellen van dit plan in 2011 niet gehaald. Het opstellen van het 

plan is nog wel gestart in 2011. Het beleidsplan zal dan begin 2012 ter vaststelling 

worden voorgelegd. De uitvoering (inclusief de sanering) zal vanaf 2012 ter hand 

worden genomen. 

3.1.5 Uitvoeren van Waterbeleidsplan 

In de raadsvergadering van 11 november 2011 is het waterbeleidsplan 2012 - 2016 

goedgekeurd. De projecten liggen gedeeltelijk op schema. Een complicatie is 

opgetreden bij enkele projecten. Zie hiervoor de inhoudelijke toelichtingen zoals 

opgenomen bij onderdeel Voortgang kapitaalgoederen (kredieten). 

Het baggerplan stedelijk gebied is opgesteld en er is begonnen met de uitvoering. 

Vlasweel staat als eerste op de planning en wordt inmiddels uitgevoerd. 

In 2011 is aan diverse projecten, volgens planning, uitvoering gegeven. Zie voor de 

uitgevoerde werken de paragraaf Kapitaalgoederen. In de raadsvergadering van 

oktober 2011 is het nieuwe wegenbeheersplan 2012-2016 vastgesteld. 

3.1.6 Uitvoeren van geactualiseerd wegenbeheersplan 

In 2011 is aan diverse projecten volgens planning uitvoering gegeven. Zo zijn in het 

kader van elementenverhardingen de Kievitstraat en Brugdam herstraat. De 

reconstructie van de Molenstraat is voorbereid, gestart en inmiddels afgerond. 

Het onderhoud van de asfaltverhardingen bestond dit jaar uit het asfalteren van het 

voetpad Markdijk, het onderhoudsbestek asfalt en een slijtlagenbestek asfalt (waarvan 

een gedeelte doorloopt tot in 2012). In verband met de aanwezige winterschade is de 

asfaltdeklaag van de Adel- en Blockmekerstraat vervangen. 

De projecten Wagenstraat en Groenendijk zijn voorbereid en wachten op uit te voeren 

werkzaamheden door Brabant Water. Daarnaast is er kleinschaliger gepland 

onderhoud uitgevoerd aan diverse wegvakonderdelen. In de raadsvergadering van 

oktober is het nieuwe wegenbeheersplan 2012-2016 vastgesteld. 

3.1.7 Opstellen baggerplan en starten met de uitvoering 

Begin 2011 is een meting uitgevoerd in de gemeentelijke havens van de gemeente 

Drimmelen. Deze meting was bedoeld om het oorspronkelijke profiel van de 

onderwaterbodem en de huidige diepte van de havens vast te stellen. Tevens is de 

sliblaagdiepte berekend. 

Gezien de hoeveelheden en het huidige gebruik van de havens is het voornemen om 

de havens niet in zijn geheel op oorspronkelijke diepte te brengen, maar op de 

gewenste diepte. 

Een bijkomende complicatie bij het bepalen van de gewenste diepte is het besluit tot 

het openzetten van de Haringvlietsluizen, waarmee weer een groter verval ontstaat. 

Een plan van aanpak over de te baggeren havens en hoeveelheden wordt eind 2011 / 

begin 2012 opgesteld. 

3.2 Mede verantwoordelijkheid van inwoners om beeldkwaliteit van de openbare ruimte 

“samen” instant te houden. 

3.2.1 Bij het maken van het uitvoeringsplan koppeling leggen tussen dorpsprioriteiten en 

onderhoudsprogramma’s. 

Zie bij 3.1.2. 

3.3 Bewerkstelligen van een betere afstemming (intern en extern) teneinde de efficiency in 

het werk te vergroten. 

3.3.1 Vaststellen van beleid met betrekking tot opslag van grond en materialendepots en in 

kaart brengen van de werkprocessen hieromtrent. 

Is een ambtelijk werkproces. Het proces is beschreven en wordt momenteel in 

softwarepakket Protos vastgelegd. 

3.3.2 Implementeren WABO 

Proces is afgerond en in het reguliere werk opgenomen.

3.3.3 Vaststellen werkwijze lokale ondernemers en roulatieafspraak 

Is onderdeel van het nieuwe aanbestedingsbeleid wat in december 2011 is 

vastgesteld. 





wegen en verlichting 3.183.113 

3.099.583 

3.025.151 

2.945.291 

waterkering - 

895 

447 

- 

natuurbescherming 80.058 

42.460 

57.070 

45.266 

plantsoenen 2.102.336 

2.077.004 

2.096.195 

2.076.067 

speelterreinen 123.320 

135.955 

197.129 

181.736 

riolering 2.135.857 

2.625.070 

2.160.953 

2.210.928 

begraafplaatsen 197.693 

203.311 

218.720 

208.577 

Totaal lasten 7.822.376 

8.184.278 

7.755.665 

7.667.865 

wegen en verlichting 44.208 

waterkering - 

natuurbescherming - 

plantsoenen 5.440 

speelterreinen 288 

riolering 2.235.645 

begraafplaatsen 163.037 

Totaal baten 2.448.618 


26.754 

26.754 

20.614 


'toelichting resultaat' 

- 

- 

6.159 

- 

2.426.161 

179.462 

2.638.535 

5.545.743 

- 

- 

6.159 

55.770 

2.426.161 

179.462 

2.694.305 

5.061.360 

- 

- 

18.091 

55.770 

2.357.109 

127.717 

2.579.301 

5.088.565 





- 

- 

50.700 

Res. Bovenwijkse voorz 29.000 

Res. Groenaanleg 16.400 

Reserve claims 158.641 62.000 

Reserve kapitaallasten 20.434 27.513 27.513 

Egalisatiereserve riolering 90.758 602.267 146.205 


629.780 

252.117 

16.400 

39.088 

25.576 

226.714 

307.778 

Saldo mutaties reserves -298.833 -629.780 -252.117 -257.078 

Totaal budget incl. dekkin 5.074.925 4.915.963 4.809.243 4.831.486 

19


Tractie 

Riolering 

Sneeuwploegen 

De sneeuwploegen zijn besteld. De levering zal plaatsvinden in het tweede kwartaal van 2012. 

Riolering 

Voor een inhoudelijke toelichting op de afzonderlijke kredieten / investeringen zie hiervoor de 

paragraaf C. Kapitaalgoederen. 

Overige informatie 

Meldingen in Openbare gebied: 

a. Er wordt binnen deze termijn actie 

ondernomen in de uitvoering ofwel 

b. Er wordt rechtstreeks aan de telefoon 

informatie verstrekt waarmee de beller 

vooruit kan ofwel 

c. Er zal geen uitvoeringsactie 

plaatsvinden; de beller wordt dit 

verteld met een uitleg waarom ofwel 

d. Er wordt actie ondernomen, maar deze 

actie wordt opgenomen in de planning van 

andere werkzaamheden (wordt dus later 

dan die 5 dagen uitgevoerd). De beller 

wordt hiervan op de hoogte gesteld. 

Wijkgericht werken: 

20 



Sneeuwploegen 20.000 20.000 - 

vrijverval riolering 2.906.975 1.705.719 310.913 

waterbeleidsplan 2.378.000 2.378.000 81.815 

vervanging gemalen 503.889 300.942 99.466 

maatregelen vuilemissiespoor 232.955 -417 - 

Eenheid Realisatie 

2010 

% binnen 

termijn van 

vijf dagen 

Begroting 

2011 

Realisatie 


83% 65% 75%** 

Doelstelling 

In iedere kern minstens 1 bewonersavond per Aantal per 

6 ** Min. Iedere 

jaar 

jaar 

kern 1 

Bewonersvertegenwoordiging per kern aantal 6 6 In alle 

kernen 

* het percentage is ten opzichte van 2010 gedaald wat met name te maken heeft met een vertraging in 

de afmeldingen openbaar groen, onderdeel Bomen. Dit heeft te maken met een capaciteitsprobleem. 

Indien deze buiten beschouwing wordt gelaten is het afhandelpercentage binnen de termijn: 82%. 

** de bewonersgroepen hebben afgezien van een totale bewonersavond per jaar voor de kern. Zij 

kiezen ervoor om meer thema of probleemgericht bewoners te benaderen waarbij de thema-avonden in 

de regel voor de hele kern is (Voorlichting inbraakpreventie) en voor de probleemgerichte avonden een 

selectie gemaakt wordt. 

- 

80%* 

20.000 

1.512.168 1.394.806 

81.815 2.296.185 

302.413 201.476 

233.372 -417 

Begraafplaatsen 239.000 19.375 434 220.058 18.942 

6.280.819 4.423.620 492.627 2.349.827 3.930.992

4 Verkeer en vervoer 



Bevorderen van een duurzaam veilige infrastructuur met voldoende aandacht voor leefbaarheid 

en bereikbaarheid. Daarbij is het beleid gericht op een goede bereikbaarheid van alle kernen, 

een leefbare woonomgeving en veiligheid in het verkeer. 


4.1 Garanderen van een goede bereikbaarheid en veilig gebruik voor het verkeer door het 

optimaliseren van de inrichting van de wegen conform de wegencategorisering. 

Alle omgevingsplannen bij bouwlocaties zullen voorzien worden van/ beoordeeld 

worden op, hun verkeersveiligheidsaspecten. 

Bij integrale werken (reconstructies) zal in de ontwerpen altijd ook het onderdeel 

verkeer (veiligheid, parkeren) worden meegenomen (voor zover budgettair haalbaar). 

4.2 Het toegankelijk maken van het openbaar vervoer voor iedereen, ook voor minder 

validen. 

Verdere uitvoering wordt gegeven aan het toegankelijk maken van de bushaltes. 

4.3 Het verbeteren van de kennis op gebied van verkeer bij diverse groepen verkeersdeelnemers 

door een betere voorlichting en educatie. 

Speciale aandacht voor kwetsbare verkeersdeelnemers bv. ouderen en kinderen. 

3.1 Het bevorderen van het gebruik van de fiets; 

Door te zorgen voor directe, veilige en comfortabele fietsroutes kan het fietsgebruik 

worden bevorderd. Een regionaal fietsnetwerk, met daarin voor de gemeente de 

belangrijkste fietsroutes, is vastgesteld. Hierbij zijn kwaliteitseisen benoemd waar deze 

fietspaden aan moeten voldoen. Daarnaast zal deelgenomen worden aan de regionale 

projectgroep ‘stimulering fietsgebruik’ waar allerlei mogelijke projecten, zoals 

bijvoorbeeld Veilig Honk, de revue passeren. 


4.1 Garanderen van een goede bereikbaarheid en veilig gebruik voor het verkeer door het 

optimaliseren van de inrichting van de wegen conform de wegencategorisering. 

4.1.1 Visie ontwikkelen om de dorpen Hooge Zwaluwe en Lage Zwaluwe te ontlasten van 

doorgaand verkeer. 

Om een visie op Hooge en Lage Zwaluwe te kunnen ontwikkelen, zal eerst het 

probleem goed in kaart gebracht moeten worden. Dit begint met het actualiseren van 

bestaande onderzoeksgegevens. Wanneer het probleem voldoende bekend en 

gekwantificeerd is door middel van een kentekenonderzoek kan aan een oplossing 

worden gewerkt. Mocht de oplossing zijn: het creëren van een nieuwe ontsluitingsweg 

voor beide kernen, dan zal een tracéstudie gedaan moeten worden. Het grootste deel 

van de onderzoeken / werkzaamheden zijn dermate specialistisch dat ze niet door 

eigen inzet kunnen worden uitgevoerd. Voor al deze onderzoeken / plannen geldt dat 

er geen budget beschikbaar was om deze uit te laten voeren. Inmiddels is hiervoor bij 

vaststelling van de begroting 2012 budget beschikbaar gesteld. Om die reden kan 

hiermee wel in 2012 worden gestart. 

4.1.2 Verantwoorde afstemming tussen de diverse verkeersdeelnemers, te weten openbaar 

vervoer, auto en fiets. 

Een goede afstemming tussen verkeersdeelnemers ontstaat als duidelijk is waar ieders 

plaats op de weg is. Dit betekent dat duidelijk aangegeven moet worden waar de 

hoofdroutes lopen voor het autoverkeer, het fietsverkeer en het openbaar vervoer. 

E.e.a. wordt vastgelegd in verkeersstructuurplannen. Het maken van een verkeersstructuurplan 

voor Hooge en Lage Zwaluwe kan onderdeel uitmaken van 

bovengenoemde visie voor beide dorpen. Het maken van een verkeersstructuurplan 

voor Made heeft de hoogste prioriteit, in verband met ruimtelijke ontwikkelingen zoals 

Prinsenpolder, Made-Oost en Stuivezand. Dit verkeersstructuurplan staat op de 

planning voor 2012. Bij vaststelling van de begroting 2012 is budget hiervoor 

beschikbaar gesteld. Voor de resterende kernen lijkt het vooralsnog voldoende dat de 

21


wegcategorisering wordt geactualiseerd (2013). 

De website zal in 2012 reeds worden voorzien van een eigen pagina met informatie 

over het openbaar vervoer, vooral over de minder bekende zaken zoals het Tarief 

Kleine Kernen. 

4.1.3 Uitvoering blauwe zone. 

Met betrekking tot de invoering van een blauwe zone in het centrum van Made is 

inmiddels een definitief besluit genomen. Dit besluit behelst het invoeren van een 

parkeerschijfzone in de Marktstraat gedurende openingstijden van de winkels. Dit 

besluit is bekendgemaakt in 't Carillon van 20 oktober 2011 en per brief aan de 

bewoners van het gebied en de indieners van zienswijzen. Gedurende zes weken 

konden degenen die een zienswijze hebben ingediend, in beroep gaan tegen het 

besluit bij de rechtbank. Er is één beroepschrift namens meerdere bewoners 

ingediend. Momenteel zijn wij in afwachting van een uitnodiging voor de hoorzitting bij 

de rechtbank. 

4.1.4 Uitvoeren bewegwijzeringsplan. 

Uitvoering van het bewegwijzeringsplan is momenteel in volle gang. 

4.1.5 Uitvoeren Parkeernota. 

Aangezien bij de kerntakendiscussie is besloten om op het parkeerbudget te 

bezuinigen, heeft verdere uitvoering van de parkeernota niet meer plaatsgevonden. In 

2012 zal, zoals tijdens de begrotingsbehandelingen 2012 is gevraagd, een 

geactualiseerde projectenlijst worden voorgelegd met een voorstel voor een 

aanvullend uitvoeringsbudget. 

4.1.6 Uitvoeren uitvoeringsprogramma verkeerstekens. 

Bij de kerntakendiscussie is besloten het aantal verkeersborden te verminderen. 

Hiertoe dient een saneringsplan opgesteld te worden. Met het opstellen van dit 

saneringsplan is in 2011 gestart. Uitvoering zal in de loop van 2012 plaatsvinden. 

4.2 Het toegankelijk maken van het openbaar vervoer voor iedereen, ook voor minder 

validen. 

4.2.1 Uitvoeren tweede t/m vierde fase toegankelijke bushaltes. 

De tweede fase toegankelijke haltes is uitgevoerd. Alleen de financiële afhandeling 

moet nog plaatsvinden. De derde fase staat op de planning voor 2013. Daarmee is het 

project afgerond. Er komt derhalve geen vierde fase meer. 

4.3 Het verbeteren van de kennis op gebied van verkeer bij diverse groepen 

verkeersdeelnemers door een betere voorlichting en educatie. 

4.3.1 Veilige participatie in het verkeer voor kwetsbare verkeersdeelnemers. 

In 2011 zijn de volgende educatieve projecten uitgevoerd: Jongleren in het verkeer 

(gericht op kinderen van 0 - 4 jaar), Brabants verkeersveiligheidslabel (gericht op 

kinderen van 4 - 12 jaar), Veilig op weg (ondergebracht bij BrabantsVerkeersveiligheidsLabel 

(BVL), gaat om dode hoek bij vrachtwagens), Fietsverlichtingsactie 

(ondergebracht bij BVL) en de scootmobiel-cursus. Deze vijf projecten maken deel uit 

van het verkeersbeleid om permanente verkeerseducatie aan te bieden, zodat onze 

bewoners goede verkeerskennis krijgen en houden. Dit draagt bij aan een veiliger 

verkeersgedrag en dus minder ongevallen. Bij de kerntakendiscussie is besloten de 

scootmobielcursus en BROEM-dag niet meer aan te bieden. 

4.4 Het bevorderen van het gebruik van de fiets. 

4.4.1 Fietspaden binnen regionaal netwerk aanpassen aan kwaliteitseisen. 

De fietsroute Brandestraat staat qua uitvoering op de planning voor 2012. De 

voorbereiding hiervoor heeft grotendeels al plaatsgevonden. Voor dit project is subsidie 

aangevraagd en gekregen.

Voor de fietsroute Lageweg was eveneens subsidie aangevraagd. Deze is echter niet 

toegekend, omdat het project nog niet ver genoeg was voorbereid. Dit vindt in 2012 

plaats. Dan wordt het project opnieuw ingediend voor subsidie. Uitvoering kan dan op 

zijn vroegst plaatsvinden in 2013. 

4.4.2 Invoeren “Veilig honk”. 

Het invoeren van veilige honken dient in nauwe samenwerking met de ambtenaar 

Openbare Orde en Veiligheid en de coördinator dorpsgericht werken te gebeuren. Het 

draaiboek voor invoering dat vanuit de regio Breda beschikbaar zou komen, is er 

echter nog niet. Om die reden is dit project doorgeschoven naar 2012. 





verkeer 726.801 

655.667 

733.632 

737.672 

openbaar vervoer 14.538 

23.915 

22.125 

344.608 

Totaal lasten 741.339 

679.581 

755.756 1.082.280 

verkeer 60.878 

openbaar vervoer - 


Totaal budget 680.461 

36.510 

58.279 

60.105 



- 

36.510 

643.071 

- 

58.279 

697.477 

323.192 

383.296 

698.983 





- 

- 

19.133 

Reserve kapitaallasten 122.852 120.256 120.256 

119.927 

Reserve claims 78.705 - 

38.450 

38.450 

Res. Bovenwijkse voorz 65.000 15.000 15.000 15.000 


135.256 

173.706 

173.377 


135.256- 

173.706- 154.244- 

Totaal budget incl. dekkin 413.904 507.816 523.772 544.739 

23

5 Economische zaken en toerisme 



het bevorderen van de economische vitaliteit en werkgelegenheid in Drimmelen. 


5.1 Versterken van de economische structuur. 

5.2 Versterken van toerisme en recreatie. 


5.1 Versterken van de economische structuur 

5.1.1 Revitalisering van bedrijventerrein Stuivezand 

In 2011 zijn ter uitwerking van de structuurvisie bedrijventerrein Stuivezand (2010) een 

aantal particuliere initiatieven ter hand genomen, welke uiteindelijk zullen leiden tot 

herstructurering en revitalisering van bedrijventerrein Stuivezand. 

Enerzijds betreft het een uitbreiding van het bedrijfsperceel van textielbedrijf Sengers / 

Marja Textiel (Jola) aan de Oude Kerkstraat. Anderzijds betreft het een omzetting van 

agrarische grond in bedrijfsgrond aan de Kerkdijk 1 ten behoeve van bedrijf “De 

Opkamer”. Tevens zijn de onderhandelingen succesvol afgerond middels een 

ondertekende koopovereenkomst, waardoor waterretentie aan de Watertorenstraat 

t.b.v. de afwatering van het zuidelijk deel van bedrijventerrein Stuivezand is geborgd. 

Bovengenoemde initiatieven vinden hun vertaalslag in hiervoor op te stellen 

bestemmingsplannen. In het kader van het wettelijk vooroverleg is voor het 

bestemmingsplan t.b.v. textielbedrijf Sengers / Marja Textiel succesvol overleg gevoerd 

met de gedeputeerde van de provincie Noord Brabant. De gedeputeerde geeft zijn 

instemming aan de verdere uitwerking van dit plan. 

Bovengenoemde plannen leiden tot behoud en uitbreiding van werkgelegenheid en 

verbeteren het totale vestigingsklimaat op het bedrijventerrein Stuivezand. 

5.1.2 Faciliteren van ontwikkelingskansen voor bedrijven aan de Thijssenweg. 

Middels partiele herziening van het bestemmingsplan “kern Wagenberg”, ingevolge de 

wijzigingsbevoegdheden in het betreffende bestemmingsplan en middels het voeren 

van planologische procedures anderszins worden ontwikkelingsmogelijkheden 

geboden aan de Thijssenweg voor bedrijven die in de kern Wagenberg weg moeten 

dan wel geen uitbreidingsmogelijkheden meer hebben. 

5.1.3 Verkenning Brieltjenspolder II 

Al in het Uitwerkingsplan Drimmelen, Geertruidenberg, Moerdijk was bij Brieltjenspolder 

een zoeklocatie voor bedrijvigheid aangegeven. In het beleid werd de 

mogelijkheid gegeven om het bestaande bedrijventerrein te vergroten met zes hectare. 

In de Verordening Ruimte is deze aanduiding echter niet meer specifiek als zodanig 

opgenomen. De locatie ligt in het zoekgebied voor stedelijke ontwikkeling. 

Het huidige aanbod van bedrijfsgronden binnen de gemeentegrenzen lijkt voldoende 

aangezien er geen concrete vraag bekend is bij de gemeente op dit moment. Er zijn 

zelfs een aantal locaties waar de bedrijfspanden momenteel in de verkoop staan en 

dus niet functioneel in gebruik zijn. Gesteld kan worden dat er momenteel geen 

duidelijke behoefte is naar verruiming van bedrijfsareaal. Eind 2011 is in Amerstreekverband 

een onderzoek opgestart met als doel een gemeenschappelijke visie te 

ontwikkelen voor bedrijventerreinen. Dit onderzoek zal in 2012 richting raad worden 

gebracht. 

Er is echter wel de behoefte om als strategische reserve de mogelijkheid van 

uitbreiding open te houden. Hiermee kan dan ruimte worden geboden aan nieuwe 

bedrijvigheid of het uitplaatsen van bedrijvigheid midden in de kern die ter plaatse een 

ongunstige invloed hebben op de woonomgeving. Een strook grond van circa 1,5 

hectare ten noorden van het bestaande bedrijventerrein Brieltjenspolder is hiervoor 

ruimtelijk gezien een logische locatie. Het kan dan gezien worden als afronding van het 

bedrijventerrein. Het perceel ligt direct aan bestaande infrastructuur, waardoor het 

direct ontsloten kan worden. In feite gaat het dus om een stuk grond dat, na eventuele 

bestemmingswijziging, in principe direct uitgegeven kan worden. 

De gronden waarop deze reservering kan plaatsvinden zijn echter niet in eigendom 

25

26 

van de gemeente. Momenteel vigeert de agrarische bestemming en voorlopig is er 

geen reden om de bestemming te gaan wijzigen. Vooralsnog is er ook geen druk 

vanuit de vraag naar bedrijfsgronden om aankoop van de gronden en een 

bestemmingswijziging door te voeren. Het gaat dan ook alleen om een verkenning. Dat 

heeft enerzijds vooral te maken met de vraag of de gemeente de mogelijkheid heeft 

deze gronden aan te kopen en anderzijds of de eigenaren bereid zijn deze gronden te 

verkopen aan de gemeente. 

5.1.4 Herziening markten standplaatsenbeleid 

In 2011 is een nieuw standplaatsenbeleid ontwikkeld. 

5.1.5 Uitwerking toeristische bepaling/zondagopenstelling 

In 2011 is een gedegen onderzoek uitgevoerd naar de behoefte bij winkeliers aan de 

zondagopenstelling. Op basis hiervan heeft de raad in december 2011 de verordening 

Toerismebepaling vastgesteld. Hiermee kunnen winkeliers vanaf 1 januari 2012 elke 

zondag open zijn. Bij de vaststelling is met betrokken partijen afgesproken dat de 

zondagopenstelling in 2012 wordt geëvalueerd. 

5.2 Versterken van Toerisme en Recreatie 

5.2.1 Herontwikkeling Haven Lage Zwaluwe 

De concept structuurvisie uit 2010, met eindbeeld en een aantal deelontwikkelingen of 

scenario’s zijn niet verder uitgewerkt, omdat de financiële situatie drastisch veranderd 

is. Daarom is het project geherdefinieerd in 2011. Doel zoals het project nu is 

gedefinieerd luidt: in kaart brengen wat de knelpunten en mogelijke kansen zijn in het 

gebied haven Lage Zwaluwe en hoe deze op adequate wijze het hoofd geboden c.q. 

benut kunnen worden op de schaal van Lage Zwaluwe, met bijbehorende financiële 

consequenties. Daarnaast zal inzicht gegeven worden in de consequenties als er niets 

wordt gedaan. In 2011 is een eerste opzet gemaakt hoe het project aangepakt moet 

worden, uitvoering van het project in 2012. 

5.2.2 Uitvoering geven aan projecten Uitvoeringsprogramma T&R 

Ontwikkeling linies Terheijden 

In het voorjaar van 2011 heeft een werksessie plaatsgevonden waarbij naar voren 

kwam dat er vragen waren over het definitief ontwerp dat in 2008 in opdracht van 

stichting Cultuurhistorie West-Brabant is opgesteld. 

Een vervolgsessie op de eerste werksessie is gehouden waarbij nadrukkelijk is 

aangegeven dat allereerst de stabiliteit van het fort prioriteit heeft. 

In het najaar is met een bouwkundige van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed het 

fort bezocht. Enerzijds om een deskundige oordeel (op basis van visuele inspectie) 

over de stabiliteit te krijgen, anderzijds om de subsidiemogelijkheid vanuit de BRIMsubsidie 

in beeld te krijgen. 

Regionale samenwerking 

De toeristische regiokaart is geactualiseerd en uitgegeven. De opening van het 

toeristisch seizoen herhaalt zich in 2012. Tevens zijn er QR codes geplaatst in de regio 

die gehangen worden onder de knooppuntenborden. 

5.2.3 Haalbaarheidsonderzoek volwaardig VVV-kantoor 

Vanwege de ontwikkelingen met het Biesboschcentrum Drimmelen is het 

haalbaarheidsonderzoek in wacht gesteld. Als er meer zekerheid is over de continuïteit 

van het Biesboschcentrum, zal dit worden opgepakt. 

5.2.4 Bestuursontwikkeling Nationaal Park De Biesbosch 

Op 1 januari 2011 is de GR Parkschap NP De Biesbosch in werking. Het betreft een 

samenvoeging van twee gemeenschappelijke regelingen, namelijk het Natuur- en 

recreatieschap Nationaal Park De Biesbosch en de GR Natuur- en recreatieschap De 

Hollandse Biesbosch. De oude GR, waarin gemeente Drimmelen samenwerkte met 

Provincie Noord-Brabant en gemeente Werkendam, is in 2011 beëindigd.

5.2.5 Verzelfstandiging beheer jachthavens 

Doel van dit project is om voor het derde kwartaal van 2012 tot een overeenkomst te 

komen met de watersportvereniging (WSV) over de exploitatie van de haven 

Terheijden en een gedeelte rondom de haven, hetzij via huur of (erf)pacht, hetzij via 

koop. Daarnaast kan eventueel het havengebouw overgenomen zijn door WSV (huur 

of koop). In 2011 is een eerste opzet gemaakt hoe het project aangepakt moet worden, 

uitvoering van het project in 2012. 

5.2.6 Ontwikkeling Biesbosch Marina Drimmelen 

In de raadsvergadering van 24 februari 2011 heeft het college van de raad de opdracht 

gekregen om onderhandelingen te starten om de camping tegen een marktconforme 

prijs te verkopen onder de ontbindende voorwaarde dat uw raad met het resultaat van 

deze onderhandelingen in moet stemmen. Tevens is het college gevraagd om -indien 

zich partijen aanbieden, en onder dezelfde ontbindende voorwaarde- onderhandelingen 

te starten om de havens tegen een marktconforme prijs te verkopen. 

In 2011 heeft het college verschillende geïnteresseerde partijen verkennende 

gesprekken gevoerd over de haven en de camping. 





industriehaven 1.317 8.229 6.732 1.175 

markten en standplaatsen 43.273 

33.012 

45.373 

43.756 

bevordering bedryfsleven/werkgelegenheid 119.183 

79.194 

106.409 

101.044 

deelname nutsbedrijven 41.127 

32.776 

114.109 

109.561 

waterrecreatie 308.834 308.826 288.401 766.799 

recreatie 216.284 228.146 217.148 201.339 

parkschap N.P. De Biesbosch 54.628 

25.562 

30.636 

35.742 

mediazaken 15.385 

18.272 

24.254 

24.807 

Totaal lasten 800.029 

734.017 

833.063 

1.284.224 

industriehaven 

markten en standplaatsen 

14.809 

15.595 

bevordering bedryfsleven/werkgelegenheid 

deelname nutsbedrijven 

waterrecreatie 

recreatie 

parkschap N.P. De Biesbosch 

- 

22.000 

173.789 

64.782 

26.174 

mediazaken - 




15.101 

18.879 

- 

- 

168.523 

52.287 

26.687 

- 

281.477 

15.101 

14.229 

4.029.294 

168.473 

- 

52.502 

26.687 

4.306.285 

- 

15.050 


2.664.209 

159.965 

- 

58.387 

26.174 

2.938.013 

Totaal budget 482.881 452.540 3.473.222- 1.653.790- 

Reserve vast kapitaal - 

- 

Reserve toerisme en recreatie 48.775 - 

Totaal stortingen 48.775 

- 

Reserve kapitaallasten 57.993 - 

Res. Bovenwijkse voorz 125.000 - 


- 



4.029.294 

- 

4.029.294 

- 

- 

- 

- 

2.686.209 

81.183 

2.767.392 


- 

4.029.294 

2.767.392 

Totaal budget incl. dekking 348.663 452.540 556.072 1.113.602 

- 

- 

- 

27

6 Jeugd en jongeren 



Het scheppen van voorwaarden c.q. stimuleren dat alle jongeren in de gemeente kansen 

hebben om op te groeien tot volwaardige burgers en deel te nemen aan de maatschappij. 

Tevens wordt extra inzet gepleegd om mogelijke achterstanden van jongeren op te sporen, te 

voorkomen en te beperken c.q. op te heffen. 

Kinderen en jongeren zijn volwaardige deelnemers aan onze Drimmelense samenleving waar 

we trots op zijn. Een beperkte groep heeft soms ondersteuning, bijsturing of opvang nodig op 

weg naar volwassenheid (coalitieakkoord). 


6.1 Het behoud van de kwaliteit van de onderwijsvoorzieningen 

6.2 Inzicht verkrijgen in de mate van schooluitval en werkloosheid onder jongeren 

6.3 Behoud deelname jongeren aan maatschappelijke activiteiten zoals sport, muziek, 

cultuur en recreatie 

6.4 Versterken netwerken Jeugd en jongeren in de vorm van ketenzorg ten behoeve van 

vroegtijdige signalering en aanpak 

6.5 Bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren 


6.1 Het behoud van de kwaliteit van de onderwijsvoorzieningen 

6.1.1 Uitvoering Integraal Huisvestings Plan Onderwijs (IHP) 

• Brede school De Zonzeel Terheijden 

De voorbereidingen voor de nieuwbouw van basisschool De Zonzeel in combinatie met 

appartementen en voorzieningen zijn in 2011 volgens planning en binnen het 

beschikbare krediet verlopen. De nieuwbouw is gestart 2 e kwartaal 2011 en wordt naar 

verwachting voorjaar 2012 opgeleverd. 

• Brede school bij basisschool ’t Rietland in Lage Zwaluwe 

Ook de nieuwbouw van de brede school in Lage Zwaluwe West is voorspoedig 

verlopen. Bij de begrotingsbehandeling 2010 heeft de gemeenteraad een motie 

aangenomen voor de aanleg van een bouwweg. De bouwweg is begin 2011 

gerealiseerd over het vooralsnog braakliggende terrein van Plan Havenlande. 

De eerste oplevering heeft eind 2011 plaatsgevonden en daarmee kan voldaan worden 

aan de gestelde subsidievoorwaarden van het Rijk. De Provincie heeft uitstel verleend 

voor de verantwoording van de ISV-subsidie tot 2015, gelet op de vertraging van de 

woningbouw in Lage Zwaluwe West. Mogelijk levert de vertraging woningbouw Lage 

Zwaluwe West een financieel risico op in verband met de voorwaarden ISV subsidie. 

Dit geldt eveneens voor de financiële bijdrage van de Bouwcombinatie aan de brede 

school. 

De ontsluiting van de nieuwe brede school zou via het plan Havenlande gerealiseerd 

worden. Door vertraging van de uitvoering van deze plannen heeft de gemeente de 

ontsluiting opgepakt. De gemeenteraad heeft op 26 januari 2012 een motie 

aangenomen, waarbij de ontsluiting van de brede school niet via de Onderstraat maar 

via de Nieuwstraat moet plaatsvinden. 

6.1.2 Actualisering Integraal Huisvestingsplan onderwijs 

In overleg met de schoolbesturen is het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) 

geactualiseerd voor de periode 2011-2014. De gemeenteraad heeft bij de behandeling 

begroting 2012 het IHP vastgesteld en ingestemd met een dekkingsvoorstel voor 

benodigde investeringen. 

6.1.3 Openbaar onderwijs op afstand plaatsen 

De gemeenteraad heeft op 25 november 2010 besloten om per 2011 het openbaar 

basisonderwijs Drimmelen over te dragen aan het Openbaar Basis Onderwijs West- 

Brabant. De jaarrekening 2010 is vastgesteld en heeft niet tot bijzonderheden geleid. 

29

6.1.4 Aanbesteding van het leerlingenvervoer 

In het voorjaar van 2011 is het leerlingenvervoer aanbesteed. Aan de hand van de 

tarieven en toen benodigde lijnen werd dit als een gunstige aanbesteding gezien. De 

facturen najaar 2011 waren echter hoger dan aanvankelijk werd ingeschat. Dit heeft te 

maken met een toename van het aantal lijnen per het nieuwe schooljaar. Op basis 

hiervan is voor leerlingenvervoer bij vaststelling van de Najaarsnota 2011 een bedrag 

bijgeraamd voor de periode tot en met 2013. Stappen worden ondernomen om na 

2013 de overschrijding omgebogen te hebben. 

6.2 Het verbeteren van de aanpak gericht op het voorkomen van schooluitval en 

werkloosheid onder jongeren 

6.2.1 Regionalisering van leerplicht en voorkoming voortijdig schoolverlaten. 

De gemeenteraad heeft medio 2011 besloten om per 2012 aan te sluiten bij de 

regionale samenwerking op het gebied van leerlingenadministratie en leerplicht. 

Uitgangspunt voor de gemeente Drimmelen is een budgettair neutrale uitvoering. De 

implementatie heeft vertraging opgelopen vanwege de aanbestedingsprocedure van 

het softwarepakket voor de leerlingenadministratie door de gemeente Breda. De 

implementatie is daarom doorgeschoven naar 1 augustus 2012; zijnde de start van het 

nieuwe schooljaar 2012-2013. 

6.3 Het behouden van deelname jongeren aan maatschappelijke activiteiten 

6.3.1 Implementatie bezuiniging Amadeus 

De gemeenteraad heeft bij vaststelling van de begroting voor 2011 (uitvoering besluit 

coalitieakkoord) besloten om het muziekonderwijs door Centrum voor de Kunsten 

Amadeus per 2011 te commercialiseren. Het ingediende bezwaar door Amadeus is op 

basis van het advies van de bezwarencommissie ongegrond verklaard. De subsidie 

aan CvK Amadeus wordt derhalve in een periode van vier jaar afgebouwd. Om 

genoemde bezuinigingen op te kunnen vangen, bezien de harmonieën en 

muziekverenigingen de mogelijkheden om het professioneel muziekonderwijs te 

organiseren. 

6.3.2 Besluitvorming continuering van het project Cultuureducatie 

De provincie heeft de nieuwe aanvraag voor provinciale subsidie voor de periode mei 

2011 tot en met december 2012 gehonoreerd. Het project kan daarom met 

cofinanciering van de gemeente voor deze periode gecontinueerd worden. De SKADgelden 

komen per 2013 te vervallen gelet op besluitvorming KTD. Per 2013 vervalt 

waarschijnlijk ook de provinciale subsidie. De enige mogelijkheid om het project te 

continueren is door inzet van autonome middelen jeugdbeleid. Dit wordt meegenomen 

in het beleidsplan jeugd. 

6.4 Het versterken van netwerken Jeugd en jongeren in de vorm van ketenzorg ten 

behoeve van vroegtijdige signalering en aanpak 

6.4.1 Realisatie van een Centrum voor Jeugd en Gezin 

Op 14 september 2011 is het startsein gegeven voor het Centrum voor Jeugd en Gezin 

Drimmelen. De telefonische bereikbaarheid is gerealiseerd en de fysieke loketten zijn 

geïmplementeerd. 

In de septembercirculaire is de decentralisatie-uitkering Centra voor jeugd en gezin 

voor 2012 opgenomen. Bij de besluitvorming KTD heeft de gemeenteraad een 

opdracht vastgesteld om te komen tot een overkoepelend jeugdbeleid. De 

gemeenteraad heeft besloten de subsidie aan Blitz/Surplus te beëindigen en de 

middelen samen met de overige middelen jeugd en jongeren in te zetten voor de 

doelgroep jeugd, zie programma 11. 

6.4.2 Aanbesteding schoolmaatschappelijk werk en straathoekwerk 

In afwachting van het overkoepelend jeugdbeleid vanaf 2013 wordt het contract 

schoolmaatschappelijk werk verlengd voor de periode 2012. 

De financiering van straathoekwerk kan voor 2012 opgevangen worden binnen de 

afbouw van de subsidie Blitz/welzijnswerk voor jeugd en jongeren. Ook dit onderdeel 

wordt meegenomen in het overkoepelend jeugdbeleid. 

6.4.3 Maatschappelijke stages 

Met ingang van schooljaar 2011-2012 zijn leerlingen in het voorgezet onderwijs 

verplicht om een maatschappelijke stage te vervullen. 

De gemeenteraad heeft besloten om de middelen voor maatschappelijke stages niet 

30

eschikbaar te stellen voor dit doel. Voor het schooljaar 2011-2012 heeft de gemeente 

de maatschappelijke stage gefaciliteerd door begin 2011 in samenwerking met het 

Dongemondcollege een stagemarkt te organiseren. Najaar 2012 wordt wederom een 

stagemarkt georganiseerd. 

6.4.4 Harmonisatie Peuterspeelzaalwerk en de Kinderopvang 

Medio 2010 is gestart met de het traject gericht op harmonisatie van 

peuterspeelzaalwerk en kinderopvang in de Gemeente Drimmelen. De gemeenteraad 

heeft juni 2011 ingestemd met harmonisatie en daarmee met de aansluiting van 

peuterspeelzaalwerk bij De Roef in Lage Zwaluwe en Eskadee in de overige kernen 

per juli 2011. 

6.5 Het bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren 

6.5.1 Invoering van een bedrijfscoöperatie m.b.t. de jeugdgezondheidszorg 

Vanwege onduidelijkheden en tegenstrijdige adviezen rondom de aanbesteding van de 

integrale jeugdgezondheidszorg is besloten om 2012 als laatste overgangsjaar te 

beschouwen. Het contract met de huidige aanbieder van JGZ 0 – 4 jaar is daarom 

verlengd voor 2012. In de loop van 2012 moet duidelijkheid komen over de definitieve 

vormgeving van de integrale Jeugdgezondheidszorg vanaf 2013. 

6.5.2 Uitvoering nota volksgezondheid en actualisatie 

De uitvoering van de nota Volksgezondheid vindt volgens planning plaats. In 2012 

worden voorbereidingen getroffen om te komen tot een geactualiseerde nota voor de 

periode 2013-2016. 

In de huidige nota volksgezondheid zijn de volgende speerpunten benoemd: het 

bevorderen van een gezonde leefstijl (voeding en bewegen) van jongeren en het 

terugdringen en voorkomen van schadelijk alcoholgebruik door jongeren. In 2011 is 

uitvoering gegeven aan het regionale project ‘Think before you drink’ en is een 

actieplan Overgewicht opgesteld. 

Indicatoren: prestatie, output, outcome 

W 2010 B 2011 W 2011 

subdoelstelling 6.1 

Ingebruikname brede school Oranjeplein Terheijden 

per augustus 2012, of zoveel eerder als mogelijk 

- - 


Ingebruikname brede school Lage Zwaluwe West per 2012 - - x 

Per 2012 is het openbaar onderwijs verzelfstandigd 1 x x 


Behoud percentage voortijdig schoolverlaters V.O. 2 2 0.5 X1 

Behoud percentage voortijdig schoolverlaters M.B.O.: 5 4 4.7 X1 

(bron: Onderwijs Informatie Systeem) 


Behoud percentage jongeren in Drimmelen dat lid is van 80% 80% X2 

een vereniging voor maatschappelijke activiteiten: 80% 

(bron: jeugdmonitor 12-18 jaar door de GGD, volgende 

resultaten zijn bekend in 2012 op basis van meting in 2011) 

Afname van percentage ‘binge’ drinkers (meer dan 5 glazen 37% 31% X2 

alcohol bij 1 gelegenheid in tijdsbestek van 4 weken) 

naar het gemiddelde van de regio 

(bron: jeugdmonitor 12-18 jaar door de GGD, 

volgende resultaten zijn bekend in 2012 op basis van meting in 2011) 

x1: betreft cijfers van schooljaar 2010-2011 

x2: resultaten 2011 worden medio 2012 bekend 

31





openbaar basisonderwijs 1.410.364 

1.270.040 

254.208 

251.381 

huisvesting bijz. basisonderwijs 1.882.926 

1.418.957 

1.537.144 

1.401.806 

bijzonder voortgezet onderwijs 125.581 

124.749 

131.348 

133.018 

onderwijs verzorging 739.367 

785.364 

859.869 

820.296 

jeugd- en jongerenwerk 408.136 

453.118 

461.139 

430.023 

peuterspeelzalen 194.052 

151.779 

196.764 

176.099 


4.204.007 

3.440.472 

3.212.622 

openbaar basisonderwijs 1.045.651 

huisvesting bijz. basisonderwijs 366.314 

bijzonder voortgezet onderwijs - 

onderwijs verzorging 6.806 

jeugd- en jongerenwerk 158.518 

peuterspeelzalen - 






bijzonder basisonderwijs 

St. Jan/Frederikhendrikschool 1.552.300 

Oranjeplein Zonzeelschool 3.133.432 

Brede school Lage Zwaluwe West 4.127.250 

8.812.982 

St. Jan/Frederikhendrikschool 

Na de zomer 2010 is de school alsmede de zorgwoningen, in gebruik genomen. In het najaar 

2010 is het groen verder aangepland en begin 2011 zijn er zowel op het schoolplein als bij de 

woningen enkele speeltoestellen voor jong en oud geplaatst, welke bekostigd zijn middels 

fondsenwerving. In januari 2012 is splitsingsakte en gebruikersovereenkomst gereed. 

Financieel is dit project afgerond. Het beschikbare budget is licht overschreden, met name 

vanwege enkele niet begrote advieskosten. Voor verdere toelichting, Zie Paragraaf Grote 

Projecten. 

Oranjeplein Zonzeelschool 

De bouw is eind 2010 ruim binnen het krediet aanbesteed. Het krediet is vervolgens neerwaarts 

bijgesteld. De nieuwbouw is in het 2 e kwartaal van 2011 is gestart. De bouw is volgens planning 

verlopen, ook financieel. De school wordt begin april 2012 opgeleverd. Eind 2012 verwachten 

we het krediet te kunnen afsluiten.Voor uitgebreide toelichting zie Paragraaf Grote Projecten. 

32 



15.000 

2.392.911 

3.842.518 

6.250.429 

890.395 

- 

- 

35.000 

212.961 

5.770 

1.144.126 

3.059.881 

17.314 

940.921 

2.879.570 

3.837.805 

- 

1.388.937 

- 

35.000 

212.961 

20.362 

1.657.260 

1.783.211 

1.554.614 

1.681.442 

3.164.302 

6.400.358 

- 

1.282.834 

- 

3.279 

205.217 

3.538 

1.494.868 

1.717.754 



Reserve kapitaallasten 1.494.100 2.157.000 3.406.850 

Totaal stortingen 1.494.100 

2.157.000 

3.406.850 

Reserves Grondbedrijf 1.350.000 2.157.000 

Reserve kapitaallasten 354.545 2.784.403 568.472 

Algemene Reserve 134.294 

Res. Maatschappelijke knelpunten 14.116 1.349 

Totaal onttrekkingen 1.852.955 

2.784.403 

2.726.822 

3.290.055 

3.290.055 

397.289 

1.349 

398.639 


627.403- 

680.028 

2.891.416 


2.314- 

1.451.990 

962.948 

2.412.624

Brede school Lage Zwaluwe West 

In overleg met het schoolbestuur is besloten tot een twee-onder-een kap school met 

basisschool Willibrordus. In februari 2010 heeft de raad unaniem een positief besluit genomen 

over de voortgang van dit project en hiervoor een krediet gevoteerd. Eind 2011 is de school 

voorlopig opgeleverd. Begin januari 2012 zijn de geconstateerde opleverpunten opgelost. Op 8 

maart 2012 is de school feestelijk geopend. De aanbesteding is ruim binnen het beschikbare 

budget afgerond. Het budget is vervolgens bijgesteld. Ook de bouw blijft binnen het beschikbare 

budget. Medio 2012 wordt het krediet afgesloten. 

De Provincie heeft uitstel verleend voor de verantwoording van de ISV-subsidie tot 2015, gelet 

op de vertraging van de woningbouw in Lage Zwaluwe West. Mogelijk levert de vertraging 

woningbouw Lage Zwaluwe West een financieel risico op in verband met de voorwaarden ISV 

subsidie. Dit geldt eveneens voor de financiële bijdrage van de Bouwcombinatie aan de brede 

school. In de begroting van het Grondbedrijf is uit voorzichtigheid geen rekening gehouden met 

de inkomsten. 

33

7 Ruimte en wonen 



Het behouden en versterken van een goede ruimtelijke kwaliteit en woonkwaliteit. 


7.1 Behoud van de kwaliteit van de leef- en woonomgeving van de Drimmelense kernen 

7.2 Ontwikkelen van een vitaal en duurzaam buitengebied 

7.3 Realiseren van het gemeentelijke woningbouwprogramma 

7.4 Actualiseren en reduceren van bestemmingsplannen 

7.5 Verbetering van de dienstverlening aan burgers en bedrijven 


7.1 Behoud van de kwaliteit van de leef- en woonomgeving van de Drimmelense kernen 

7.1.1 Dorpsvisie Wagenberg en Drimmelen 

Dorpsvisie Wagenberg 

In 2011 is de raad het rapport “Ontwikkelingsmogelijkheden kern Wagenberg” 

aangeboden. In de behandeling van het rapport heeft de raad verzocht om een 

aanvulling op het gebied van het woningbouwprogramma, het voorzieningenniveau, 

het bedrijventerrein en de infrastructuur. 

Naar verwachting wordt de gemeenteraad in maart/april 2012 de gevraagde aanvulling 

aangeboden. Wellicht ontstaan er mogelijkheden na 2020 indien Woningstichting 

Volksbelang besluit wat zij gaat doen met het complex “Onder de toren”. 

Dorpsvisie Drimmelen 

Voor de kern Drimmelen is een ruimtelijke visie voorbereid waaraan de afzonderlijke 

verzoeken en ideeën in de toekomst getoetst kunnen worden en waar mogelijk nieuwe 

ontwikkelingen uit voort zullen komen. In deze stedenbouwkundige visie is de huidige 

situatie geanalyseerd waaruit knelpunten en kwaliteiten naar voren zijn gekomen. 

Daarnaast is gekeken waar potentiële ontwikkelingskansen liggen. Liggende 

verzoeken zijn meegewogen in de stedenbouwkundige studie. Het document is in 

samenwerking met bewoners en ondernemers opgesteld. 

De afronding en vaststelling van het document wacht op de ontwikkelingen rondom de 

BMD. 

7.1.2 Opstellen Structuurvisie Plus 

In 2011 is een aanvang gemaakt met het actualiseren van de Structuurvisie Plus. Deze 

werkzaamheden worden in het voorjaar van 2012 afgerond, waarna het plan verder in 

procedure kan worden gebracht (inspraak en bestuurlijke behandeling). 

7.1.3 Herzien van het monumentenbeleid 

De herziening van het monumentenbeleid is gestart, maar door capaciteitsgebrek is 

vertraging opgetreden. Gestreefd wordt om het geactualiseerde Monumentenbeleid 

eind 2012 aan te bieden aan de raad. 

De herziening omvat: 

• Het opstellen van nieuwe criteria voor het toekennen en het intrekken van de 

monumentenstatus. 

• Het inventariseren van de bestaande gemeentelijke monumenten en de 

kwaliteit daarvan. 

• Het opstellen van een nieuwe lijst van gemeentelijke monumenten getoetst 

aan de nieuw opgestelde criteria. 

• Herziening van het toetsingskader bij verbouw en renovatie van monumenten 

incl. richtlijnen inzake dakkapellen enz. 

35

7.1.4 Evaluatie Welstandsbeleid 

Zoals bepaald bij de vaststelling van de nieuwe welstandsnota in 2009, zal het nieuwe 

welstandsbeleid over elke periode van 3 jaar uitgebreid worden geëvalueerd. Conform 

deze afspraak zal de evaluatie in 2012 plaatsvinden en worden gerapporteerd aan de 

raad. De raad kan op basis daarvan bepalen of aanpassing van het beleid gewenst is. 

7.1.5 Ontwikkelen bouwbeleidsplan 

Het bouwbeleidsplan dient als basis voor de uitvoering van werkzaamheden op het 

terrein van het gemeentelijk bouwen woningtoezicht. Gezien de ontwikkelingen 

rondom de Regionale uitvoeringsdiensten (RUD’s) is er nog veel onduidelijkheid over 

hoe het bouwen woningtoezicht er in de toekomst uit zal zien. Duidelijk is dat deze 

ontwikkeling een grote impact kan hebben en dat de RUD’s in 2013 operationeel 

dienen te zijn. 

Daarbij spelen de eerder aangekondigde kwaliteitscriteria van VROM een belangrijke 

rol in dit geheel. Het is verstandig de exacte inhoud en impact van deze regelingen af 

te wachten. Hierom is in 2011 het bouwbeleidsplan nog niet ontwikkeld en zal in 2012 

nog moeten worden bezien hoe het beste gestalte en invulling kan worden gegeven 

aan dit beleid. 

7.2 Ontwikkelen van een vitaal en duurzaam buitengebied 

7.2.1 Opstellen bestemmingsplan Buitengebied 

Op 6 oktober 2011 is de Nota van Uitgangspunten met de bijbehorende zoneringskaart 

voor het nieuwe bestemmingsplan buitengebied door de gemeenteraad vastgesteld. 

De eerst volgende stap is het opstellen van een voorontwerp bestemmingsplan 

buitengebied op basis van deze vastgestelde Nota van uitgangspunten en 

zoneringskaart. 

7.2.2 Uitvoeren van uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch 

In 2011 is het bestemmingsplan “Laakdijk” vastgesteld, waardoor een gedeelte van de 

financiën gegenereerd kunnen worden voor het herontwikkelen van de Kleine Schans 

als cultuurhistorisch project. 

36 

Op 3 maart 2011 heeft een tweede grondoverdracht plaatsgevonden in het kader van 

de Kavelruil “Gat van den Ham”. Daarmee werd een periode afgesloten waarin het 

initiatief voor de kavelruil bij Waterschap Brabantse Delta lag. Overeenkomstig eerder 

gemaakt afspraken neemt de ZLTO het initiatief over voor een derde en tevens 

afsluitende kavelruil. Hoewel onderhandelingen met agrariërs nog gaande zijn, heeft dit 

tot heden nog niet tot een afsluitende kavelruil geleid. 

In 2011 is een aanvang gemaakt met een heroriëntatie, i.v.m. de voorbereiding op een 

mogelijke nieuwe samenwerking met de verschillende partners in de Wijde Biesbosch. 

De gebiedscommissie Wijde Biesbosch stopt in 2012 als bestuursorgaan. 

7.3 Realiseren van het gemeentelijke woningbouwprogramma 

7.3.1 Opstellen van Woonvisie 2011-2015 

In de Raadsvergadering van 3 november 2011 is de nieuwe Woonvisie 2011-2016 

vastgesteld. 

7.3.2 Actualiseren van prestatieafspraken met woningbouwcorporaties 

De prestatieafspraken zullen n.a.v. de vastgestelde woonvisie worden geactualiseerd 

in 2012. 

7.3.3 Implementeren Grondnota 2011-2015 

De nota Grondbeleid is in het voorjaar van 2011 door de raad vastgesteld. De 

implementatie van de nota heeft in 2011 vervolg gekregen in de ontwikkeling van 

projectfasedocumenten, waarin het projectmatig werken, zoals dat in de grondnota is 

beschreven, op een praktische wijze wordt uitgewerkt in de vorm van standaarddocumenten 

voor alle genoemde projectfasen. Deze fasedocumenten zijn in 2011 niet 

gereedgekomen, maar worden naar verwachting in het voorjaar van 2012 door B&W 

vastgesteld. 

7.3.4 Planvorming/bestemmingsplannen 

Zie inhoudelijke toelichtingen paragraaf Grote projecten en paragraaf Grondbeleid.

7.4 Actualiseren en reduceren bestemmingsplannen. 

7.4.1 Opstellen plan van aanpak herziening reguliere bestemmingsplannen 

In de opiniërende raadsvergaderingen van juni 2011 is in hoofdlijnen besproken welke 

ideeën er leven over de inhoud van de op te stellen bestemmingsplannen voor de 

kernen (uniformering van de regels blijft wenselijk en deregulering wordt nagestreefd 

met behoud van het eigene van de kernen). 

Op basis van deze uitgangspunten is een aanbestedingsprocedure gevolgd waarna 

een stedenbouwkundig bureau is gekozen om de bestemmingsplannen voor deze vier 

kernen uit te werken in de regels en een verbeelding. 

Alle vier de plannen zullen in 2012 in procedure worden gebracht. 

7.5 Verbetering van de dienstverlening aan burgers en bedrijven 

7.5.1 Evaluatie en optimalisatie invoering Omgevingsvergunning 

In het eerste kwartaal van 2011 is het project Omgevingsvergunning (Wabo) 

geëvalueerd. De slotconclusie van deze evaluatie is dat de Wabo per 1 oktober 2010 

(datum inwerkingtreding Wabo) is geïmplementeerd in de gemeentelijke organisatie 

ofwel dat de gemeente waboproof is. Ook een belangrijke conclusie is dat het 

enthousiasme en de betrokkenheid bij het project groot is. 

Verder is een eerste evaluatie uitgevoerd naar het werken met de Wabo. Daaruit is 

gebleken dat het werken met de Wabo vooralsnog goed verloopt. Met deze evaluaties 

is het project definitief afgerond. 

In 2012 vindt een uitgebreide evaluatie naar het werken met de Wabo plaats. Daarbij 

worden ook de ervaringen van burgers en bedrijven betrokken die een omgevingsvergunning 

hebben aangevraagd. Hiermee kan het werken met de Wabo worden 

geoptimaliseerd. 

7.5.2 Uitwerking en implementatie van regionale Omgevingsdiensten (RUD's) 

In 2011 hebben de ontwikkelingen met betrekking tot de RUD’s niet stilgestaan. Binnen 

de Regio West-Brabant heeft een strategische verkenning plaatsgevonden naar de 

huidige situatie, de wensen en ambities. In april 2011 werd duidelijk dat de Regio 

Midden-Brabant het niet voor elkaar krijgt om een voldoende robuuste RUD op te 

richten. Beide regio’s hebben daarom besloten samen te werken. Er komt nu dus één 

RUD voor de Regio Midden- en West-Brabant. Alle deelnemers aan deze toekomstige 

RUD (26 gemeenten en de provincie) hebben hiertoe een bestuurlijke intentieverklaring 

ondertekend. Vervolgens is een businesscase opgesteld waarin de 

uitgangspunten en de kaders voor de RUD zijn geformuleerd. Aan de hand van deze 

businesscase hebben tien werkgroepen (bestaande uit medewerkers van de 

verschillende gemeenten en provincie) een eerste conceptbedrijfsplan opgesteld. Na 

enige aanpassing is deze in december voorgelegd aan het overleg van de 

portefeuillehouders RUD. In 2012 is het bedrijfsplan nog verschillende keren 

aangepast. In maart 2012 wordt het bedrijfsplan aan alle colleges van de gemeenten 

en provincie ter besluitvorming aangeboden. Tevens moet in 2012 een besluit worden 

genomen over de GR en moet de RUD daadwerkelijk worden ingericht. De RUD moet 

per 1 januari 2013 operationeel zijn. In de loop van 2012 wordt pas duidelijk wat de 

financiële, personele en organisatorische gevolgen van deze RUD zijn voor de 

gemeente Drimmelen. 

Met betrekking tot de kwaliteitscriteria voor de vergunningverlening, toezicht en 

handhaving van alle Wabotaken heeft de gemeente Drimmelen in 2011 een zelfevaluatietool 

ingevuld en is feedback gegeven op de criteria. Met name in de criteria 

rond de kritieke massa kan de gemeente zich niet geheel vinden. In 2012 komt een, 

naar aanleiding van alle ontvangen feedback, aangepaste set kwaliteitscriteria. In de 

loop van 2012 wordt ook pas duidelijk in hoeverre de gemeente verplicht is te voldoen 

aan deze criteria en per wanneer. 

37





klokken en uurwerken 6.244 

15.212 

31.592 

30.148 

monumenten 91.692 

85.319 

67.089 

59.236 

ruimtelijke ordening 889.687 

766.590 

784.252 

805.820 

woningbouw 7.378 

5.028 

30.158 

32.923 

stads- en dorpsvernieuwing 16.717 

13.971 

13.971 

13.971 

volkshuisvesting 336.527 

122.163 

565.338 

565.416 

bouwzaken 568.085 

786.267 

327.579 

343.362 

woonwagencentrum 13.189 

2.055 

18.253 

13.408 

grondzaken 6.027.733 

11.950.446 

13.901.876 

9.875.934 


13.747.052 

15.740.110 

11.740.217 

klokken en uurwerken - 

monumenten 1.665 

ruimtelijke ordening 361.596 

woningbouw 321.546 

stads- en dorpsvernieuwing - 

volkshuisvesting 211.554 

bouwzaken 708.678 

woonwagencentrum 5.111 

grondzaken 7.394.860 


Totaal budget 1.047.758- 



38 

- 

4.165 

149.609 

- 

- 

25.568 

625.465 

- 

15.311.752 

16.116.559 

2.369.507- 

Algemene reserve 154.000 - 

Res. gemeentelijke monument - 

- 

Res. Ruimtelijke ontwikk. 300.398 316.523 

Res. bestemmingsplannen 41.310 42.033 

Res. Bovenwijkse voorzieninge 52.698 148.542 

Reserve Groenfonds 149.737 155.743 

Alg. Reserve Grondbedrijf 826.982 2.768.351 


3.431.192 

- 

3.200 

273.484 

326.266 

- 

233.161 

320.465 

3.742 

15.060.251 

16.220.569 

480.459- 

- 

3.295 

297.449 

326.233 

- 

233.719 

334.360 

3.966 

12.467.465 

13.666.489 

1.926.272- 



- 

- 

494.677 

42.033 

114.293 

204.585 

897.249 

1.752.837 

Algemene Reserve 63.620 

Res. gemeentelijke monument 34.638 

Res. bestemmingsplannen 38.970 65.000 50.000 

Alg. Reserves Grondbedrijf 191.769 38.423 461.313 

Res. Bovenwijkse voorzieninge - 

- 

237.368 

Reserve Groenfonds 67.796 27.818 27.818 


131.241 

776.498 

4.078 

440.374 

42.033 

208.145 

203.527 

1.184.735 

2.082.891 

75.570 

1.455.366 

266.397 

16.767 

1.814.100 

Saldo mutaties reserves 1.128.331 

3.299.951 

976.338 

268.791 

Totaal budget incl. dekking 80.573 930.444 495.879 1.657.481-

8 Zorg 



De gemeente tracht te bevorderen dat ook kwetsbare groepen mee blijven doen aan de 

samenleving en wil voorkomen dat mensen in een kwetsbare positie terechtkomen. 


8.1 Het behouden van het rapportcijfer 7,5 voor de dienstverlening en producten Wmo 

8.2 Het verhogen van de uitstroom van uitkeringsgerechtigden van de Gemeente Drimmelen 

met jaarlijks 2% 

8.3 Het terugbrengen van de wachtlijst schuldhulpverlening met jaarlijks 5% 

8.4 Het bewerkstelligen van een efficiënte en efficiënte uitvoering van de Wet sociale 

werkvoorziening (Wsw)door Wava/Go 

8.5 Het terugdringen en voorkomen van eenzaamheid onder ouderen (75+) met jaarlijks 2% 

alsmede het vergroten van de zelfredzaamheid van ouderen (75+), waardoor ze langer 

zelfstandig kunnen blijven wonen in onze gemeente 

8.6 Het terugdringen en voorkomen van schadelijk alcoholgebruik en van overgewicht met 

jaarlijks 2% 


8.1 Het behouden van het rapportcijfer 7,5 voor de dienstverlening en producten Wmo 

8.1.1 Verordening beleidsregels WMO 

De gemeenteraad heeft december 2010 ingestemd met de geactualiseerde 

Verordening Wmo. Vanaf 2011 wordt op basis van de vastgestelde verordening 

uitvoering gegeven aan het nieuwe beleid, waaronder de Kanteling en 

kostenbeheersing van de Wmo. De beleidsregels zijn begin 2011 aangepast en 

vastgesteld. 

8.1.2 De indicatiestelling voor de WMOvoorzieningen, evenals voor de hulp bij het 

huishouden, in huis te halen. 

De casemanagers zorg hebben in 2011 de benodigde opleiding gevolgd. Vanaf medio 

2011 wordt door de eigen organisatie uitvoering gegeven aan de indicering van de 

Wmo-voorzieningen. 

8.1.3 Verlenging van de contracten met de aanbieders van hulp bij het huishouden dan wel 

een nieuwe aanbesteding. 

De huidige contracten met de uitvoerders hulp bij het huishouden hebben betrekking 

op de periode 2010 tot en met 2011 met de mogelijkheid tot verlenging van tweemaal 

één jaar. Het college heeft voorjaar 2011 besloten om het contract met in ieder geval 

één jaar te verlengen, omdat de ervaringen met de uitvoering tot op heden goed zijn en 

de klanten gebaat zijn bij de nodige continuïteit. 

Bos Thuiszorg, een van de zorgaanbieders, is eind 2011 door een ander bedrijf 

overgenomen. Mede in het licht van contractuele verplichten / afspraken is het contract 

met Bos Thuiszorg ontbonden en zijn de huidige 35 cliënten van Bos Thuiszorg bij de 

andere zorgaanbieders ondergebracht. 

8.1.4 Op basis van een evaluatie eind 2010 wordt bezien in hoeverre de huidige organisatie 

van de alfazorg gecontinueerd wordt. 

De bemiddeling en service rondom de alfazorg is geëvalueerd en gebleken is, dat alle 

betrokkenen tevreden zijn over de dienstverlening door SWO voor de alfaondersteuning. 

Het college heeft daarom eind 2010 besloten om de dienstverlening 

door SWO te verlengen voor een periode van twee jaar, met de optie voor verlenging 

met één jaar, waardoor de termijn parallel loopt aan de contracten voor hulp bij het 

huishouden. 

39

8.2 Het verhogen van de uitstroom van uitkeringsgerechtigden van de Gemeente 

Drimmelen met jaarlijks 2% 

8.2.1 Reïntegratie van werkzoekende in onze gemeente. 

Ook in 2011 zijn diverse instrumenten in gezet om uitkeringsgerechtigden aan het werk 

te krijgen. De werkmakelaar speelt hierin, in samenwerking met Werklink, een 

belangrijke rol. De werkmakelaar zoekt naar vacatures, begeleidt de werkzoekenden 

naar werk, denkt mee met de werkgever ofwel zoekt naar een passende kandidaat 

voor de vacature. 

Er is een begin gemaakt met het verbinden van de Wwb met de Wmo. Het mes snijdt 

daarbij aan twee kanten: de cliënt heeft een plaats om te participeren en werkervaring 

op te doen en de vervulling van Wmo-taken levert maatschappelijk rendement op. 

Activiteiten die in dit kader in 2011 hebben plaatsgevonden, zijn ondermeer een project 

met SWO waarin Wwb cliënten als alfahulp aan de slag gaan en een project met 

Thebe waarin Wwb cliënten worden ingezet als hulp in de huishouding. 

40 

Tenslotte heeft de gemeente deelgenomen aan de pilot Werken met loonwaarde in de 

Groenvoorziening van Wava/Go. Vacatures van Wava/Go binnen de groenvoorziening 

zijn in dit project ingevuld met kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt. 

Drimmelen heeft hiermee ervaring opgedaan in het werken met loonwaarde als een 

voorloper van de Wwnv. 

8.2.2 Onderzoek naar de mogelijkheden en kosten van een Drimmelenpas 

Najaar 2010 zijn de mogelijkheden en kosten van een Drimmelenpas geschetst als 

input voor de kerntakendiscussie. Najaar 2011 zijn de uitgaven van het huidige 

minimabeleid in beeld gebracht als een nulmeting. Op deze wijze kunnen de gevolgen 

van de Kerntakendiscussie voor het minimabeleid gevolgd worden. 

8.2.3 Aanpak laaggeletterdheid bekeken 

In het 1 e kwartaal 2011 is een startbijeenkomst georganiseerd voor professionals over 

het herkennen en bespreekbaar maken van laaggeletterdheid. Met alle betrokken 

organisaties heeft in 2011 periodiek overleg plaatsgevonden over de stand van zaken 

en vervolgstappen. Inmiddels zijn afspraken gemaakt over een regionale aanpak van 

laaggeletterdheid in samenwerking met de stichting Lezen en Schrijven. Een belangrijk 

actiepunt is het benaderen van grote werkgevers met mogelijk veel laaggeletterden om 

laag-geletterdheid aan te pakken. Wava/Go wordt hier ook bij betrokken. 

8.3 Het terugbrengen van de wachtlijst schuldhulpverlening met jaarlijks 5% 

8.3.1 Aanpak schuldhulpverlening. 

De gemeenteraad heeft bij de behandeling van de begroting 2011 een motie 

aangenomen om voor 2011 tijdelijk extra middelen beschikbaar te stellen. Medio 2011 

is gestart met de inzet van budgetcoaches op basis van inzet van tijdelijke gelden voor 

2011. Voor continuering van de budgetcoaches en benodigde extra uren 

schuldhulpverlening (8 uur per week) is structureel vanaf 2012 jaarlijks € 25.000 nodig. 

De gemeenteraad heeft bij de begrotingsbehandeling een bedrag van in totaal 

€ 50.000 beschikbaar gesteld voor de jaren 2012 en 2013 gelet op de economische 

crisis. 

8.4 Het bewerkstelligen van een efficiënte en efficiënte uitvoering van de Wet sociale 

werkvoorziening (Wsw)door Wava/Go 

8.4.1 Voorstel Wava/Go m.b.t. financieel meerjarenperspectief 

Wava/Go heeft de opdracht gekregen om in 2011 een aantal toekomstscenario's uit te 

werken en een ombuigingsplan op te stellen gelet op de Wet Werken Naar Vermogen 

en de Rijksbezuinigingen. In 2012 moet het betreffende scenario uitgewerkt worden, 

zodat per 2013 een toekomstbestendige organisatie is gevormd met een sluitende 

begroting. 

Per 1 januari 2013 wordt de Wet werken naar vermogen (WWNV) naar verwachting 

ingevoerd, een brede voorziening die in plaats komt van verschillende regimes, 

namelijk de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), Wet werk en arbeidsondersteuning 

jonggehandicapten (Wet Wajong) en de Wet werk en bijstand (WWB). De instroom in 

de Wsw wordt behoorlijk beperkt. De rechten van de personen die op dit moment een 

Wsw-indicatie hebben, blijven behouden wat een groot beslag zal leggen op de 

beschikbare middelen. Het participatiebudget (instrument reïntegratie), dat de 

komende jaren aanzienlijk wordt teruggebracht, zal helemaal ingezet moeten worden 

om de risico's Wsw af te dekken.

De Wava/Go gemeenten hebben in 2011 in samenwerking met Wava/Go de 

voorbereidingen voor de Wwnv opgepakt. Voor april 2012 dient bij het Rijk een 

herstructureringsplan voor de Wsw ingediend te worden om een beroep te kunnen 

doen op de middelen van het landelijk herstructureringsfonds. 

8.5 Het terugdringen en voorkomen van eenzaamheid onder ouderen (75+) met jaarlijks 

2% alsmede het vergroten van de zelfredzaamheid van ouderen (75+), waardoor ze 

langer zelfstandig kunnen blijven wonen in onze gemeente 

8.5.1 Signalerende huisbezoeken 75+ door vrijwilligers 

De Beleidsgroep Wmo (voorheen beleidsoverleg BWO) heeft besloten prioriteit te 

leggen bij het opzetten van preventieve huisbezoeken onder zelfstandig wonende 75plussers, 

ondanks dat er geen aanvullende middelen voor deze activiteit door de 

gemeente beschikbaar gesteld kunnen worden. Begin 2012 is SWO met alle betrokken 

organisaties gestart met het bezoeken van alle 75-plussers in Hooge Zwaluwe. 

Het is de bedoeling om in 2012 de preventieve huisbezoeken uit te breiden naar alle 

kernen van Drimmelen. 

8.5.2 Het opzetten van een vrijwilligerscentrale. 

Zie punt 8.5.1 Bovengenoemd beleidsoverleg heeft eveneens prioriteit gelegd bij het 

instellen van een vrijwilligerscentrale. Naar verwachting is het echter niet mogelijk om 

een vrijwilligerscentrale binnen de reguliere middelen op te zetten. Tevens wordt 

momenteel onderzocht welke mogelijkheden er zijn in relatie tot een brede 

welzijnsinstelling. 

8.6 Het terugdringen en voorkomen van schadelijk alcoholgebruik en van overgewicht met 

jaarlijks 2% 

8.6.1 In 2011 wordt uitvoering gegeven aan de huidige nota volksgezondheid. 

De uitvoering van de nota Volksgezondheid vindt volgens planning plaats. In 2012 

wordt een start gemaakt met de actualisatie van de voorliggende nota. 

8.6.2 Op 1 januari 2011 treedt de nieuwe Wet op de Ambulancezorg (WAZ) in werking, 

waarin het vergunningsstelsel is aangepast. 

De nieuwe Wet op de Ambulancezorg (WAZ) is per 2011 niet in werking getreden. De 

ministerraad heeft besloten om de Wet ambulancezorg te wijzigen in een Tijdelijke Wet 

Ambulancezorg. Deze wet wijst zittende aanbieders voor vijf jaar aan. In het 

oorspronkelijke voorstel zouden ambulancevervoerders een vergunning voor 

onbepaalde tijd krijgen. Deze oorspronkelijke procedure is niet EU-proof. De Tijdelijke 

wet is bedoeld om een meer structurele oplossing te vinden die past binnen Europese 

weten regelgeving. 

Gezocht wordt naar mogelijkheden om het probleem ten aanzien van de aanrijdtijden 

in de gemeente Drimmelen op te lossen. 

8.6.3 Dekkend AED-netwerk in Drimmelen. 

Een dekkend netwerk wil zeggen: ingeval van een hartstilstand binnen zes minuten 

kunnen starten met reanimatie met gebruik van AED. Op dit moment telt de gemeente 

ongeveer 45 AED locaties (hoofdzakelijk tot stand gekomen op basis van particulier 

initiatief) verspreid over de verschillende kernen. Op basis van een door de 

gemeenteraad in 2007 beschikbaar gestelde subsidie heeft de werkgroep AED 

netwerk Drimmelen een aantal ''witte vlekken'' kunnen invullen. De meeste AED’s zijn 

particulier eigendom. In de meeste gevallen is de bereikbaarheid van deze AED’s 

beperkt tot openingstijden en uren bedrijfsvoering. Via EHBO-verenigingen en Stichting 

Reanimatie worden inwoners gestimuleerd tot het volgen van cursussen reanimatie en 

AED gebruik. Voor een dekkend netwerk zijn meer AED locaties nodig. 

41



Subdoelstelling 8.1 

Tevredenheid klanten over Wmo-dienstverlening: 

Aanvraagprocedure 7,6 7,5 7,3 

Hulp bij het huishouden 8 8 7,9 

Voorzieningen 7,2 7,5 7,1 

(bron klanttevredenheidsonderzoek 2009 VNG/SGBO) 

Aantal Wmo-verstrekkingen (rolstoel, vervoer en woonvoorz. 2.200 2.250 2.650 

Aantal Hulp bij huishouden voorzieningen 1.077 

(bron Gws4all ) 


Aantal WWB/WIJ-uitkeringen 

Totaal 112 117 131 

Tot 27 jaar 8 10 17 

(bron Gws4all, peildatum 30 juni 2010) 

Percentage uitstroom WWB 28% 30% 34% 1 

(bron Gws4all) 


Wachtlijst schuldhulpverlening 61 58 61 2 

(bron registratie Meldpunt) 


Aantal wsw-ers 110 110 110 

(bron registratie gemeente) 


Percentage kwetsbare ouderen (van 65+) 27% 25% 

(bron ouderenmonitor GGD, wordt per 4 jaar uitgevoerd) 

Percentage eenzame ouderen (matig tot zeer ernstig, van 65+) 48% 46% 

(bron ouderenmonitor GGD, wordt per 4 jaar uitgevoerd) 

Percentage overmatig alcoholgebruik 

19 t/m 64 jarigen 15% 13% 

65+ 8% 6% 

Percentage inwoners met overgewicht 

19 t/m 64 jarigen 54% 52% 

65+ 17% 15% 

1 

Percentage uitstroom afgezet tegen totaal uitkeringsbestand, inclusief instroom 

2 

Stand per 7-12-2011: 33 trajecten en 28 wachtlijst 

3 

De ouderenmonitor wordt iedere 4 jaar uitgevoerd. De laatste monitor vond plaats in 2009 en 

de volgende is gepland in 2012, de resultaten zijn in 2013 bekend 

4 

De eerstvolgende jeugdmonitor 12-18 jaar is in 2011 uitgevoerd, de resultaten zijn medio 

2012 bekend 

42 

3 

3 

4 

4





bijstandsverlening 2.658.946 

2.647.175 

2.863.193 

2.693.110 

inkomensvoorziening 258.874 

255.300 

284.969 

272.745 

maatschappelijke begeleiding 216.755 

215.799 

218.116 

217.729 

ouderenzorg 292.304 

289.320 

281.279 

283.566 

zorg voor gehandicapten 14.731 

20.989 

14.367 

13.591 

WMO - huishoudelijke verzorging 2.455.449 

2.684.839 

2.469.856 

2.499.886 

volwassenen- en basiseducatie 213.472 

172.135 

167.318 

165.761 

werkeloosheids, werkgelegenheidsproj. 2.559.270 

3.113.416 

2.707.114 

2.766.719 

vluchtelingenzorg 441.141 

94.931 

94.931 

103.951 

kosten levensonderhoud 7.152 

10.000 

10.000 

5.828 

kinderopvang 32.928 

34.006 

44.821 

38.507 

WMO gehandicaptenvoorzieningen 1.705.854 

1.631.803 

1.744.186 

1.741.570 

openb. gezondheidszorg 943.871 

964.562 

1.002.636 

921.635 


12.134.274 

11.902.787 

11.724.596 

bijstandsverlening 1.784.155 

inkomensvoorziening 8.490 

maatschappelijke begeleiding - 

ouderenzorg 464 

zorg voor gehandicapten 3.161 

WMO - huishoudelijke verzorging 312.321 

volwassenen- en basiseducatie 209.378 

werkeloosheids, werkgelegenheidsproj. 2.379.831 

vluchtelingenzorg 499.465 

kosten levensonderhoud - 

kinderopvang - 

WMO gehandicaptenvoorzieningen 232.836 

openb. gezondheidszorg 484.541 




1.742.775 

1.833.492 

1.750.168 



- 

- 

1.100 

5.795 

273.000 

167.500 

2.929.380 

- 

- 

- 

194.750 

309.889 

5.624.189 

6.510.085 

19.406 

- 

- 

5.795 

353.000 

162.683 

2.551.108 

- 

- 

- 

230.268 

368.045 

5.523.796 

6.378.991 

30.007 

- 

- 

6.155 

351.420 

162.683 

2.565.732 

90.562 

- 

- 

239.359 

366.981 

5.563.066 

6.161.530 



Algemene Reserve - 

50.000 50.000 15.669 


- 

- 


50.000 

50.000 

15.669 


50.000- 

50.000- 

15.669- 


- 

- 

- 

43

9 Milieu 



Het bereiken van en onderhouden van een duurzame leefkwaliteit in Drimmelen. 


• Waarborgen en streven naar verbetering van de milieukwaliteit van het eigen 

gemeentelijk grondgebied en uitvoering geven aan internationaal, nationaal en 

provinciaal beleid en regelgeving. 

• Meer aandacht voor duurzaamheid en bescherming van de fysieke leefomgeving. 

• De vervuiler betaalt. Het beperken van de hoeveelheid afval die de burgers aanbieden. 

• Tevredenheid over de inzamelmethodiek bij de burgers. 

• Burgers en bedrijven zijn op de hoogte van doel en achtergronden van milieubeleid en 

zijn op de hoogte van wat er in de gemeente op milieugebied speelt. 

• Gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen reduceren tot nul. 

• Milieuhinderlijke bedrijven worden indien mogelijk uitgeplaatst. 

• Vermindering van de overlast van honden. 


9.1 Streven naar een duurzame leefomgeving 

9.1.1 Nota duurzaamheid 

In maart 2011 was het projectplan hiervoor gereed. Dit projectplan ging uit van twee 

fases: startnotitie (gereed eind 2011) en beleidsplan duurzaamheid (gereed in 2013). 

Dit projectplan is door B&W ook vastgesteld, maar wel met de voorwaarde dat niet met 

het project wordt gestart voordat het projectbudget beschikbaar zou zijn. Bij de 

Voorjaarsnota 2011 is echter besloten om over nieuw beleid (dus ook het 

projectbudget duurzaamheid) pas bij de behandeling van de begroting 2012 een 

uitspraak te doen. Na de zomer van 2011 werd ook duidelijk dat bij afdeling Openbare 

Werken als gevolg van de KTD toch niet voldoende capaciteit aanwezig is voor het 

uitvoeren van het project. Ofwel het projectplan was te ambitieus. Gelet hierop, is nog 

eens goed gekeken naar de projectopdracht. Dit heeft geleid tot een nieuw projectplan 

waarvoor minder capaciteit en minder budget nodig is. Het resultaat is een Beleidsplan 

duurzaamheid 2013-2016 met duurzaamheidsambities voor 2040, duurzaamheidsprincipes 

en doelstellingen voor 2016. Dit nieuwe projectplan is goedgekeurd en bij de 

begrotingsbehandeling is ook het projectbudget goedgekeurd. Uitvoering van het 

project start in mei 2012 en wordt eind tweede kwartaal 2013 afgerond. 

9.1.2 Ontwikkelen beleid biodiversiteit 

Met de ontwikkeling van beleid is nog geen aanvang genomen. In de uitvoeringspraktijk 

is een bijdrage geleverd aan het beleidsplan bermen en bermsloten, kiezen 

voor biodiversiteit. Vanuit de Wijde Biesbosch wordt een educatieproject voor deze 

regio gestart waarvoor input is geleverd. Tevens is een start gemaakt met een 

herhaling van de voortuinenactie. Na onvoldoende belangstelling is deze komen te 

vervallen. Wegvallen van capaciteit in 2011 is een directe oorzaak geweest van 

stilstand in de beleidsontwikkeling. 

9.1.3 Indien mogelijk uitplaatsen van milieuhinderlijke bedrijven 

De gemeente heeft in een voorkomend geval meegedacht met uitplaatsing op termijn 

van een milieuhinderlijk bedrijf. De plannen zijn ingehaald door ontwikkelingen bij met 

name de woningcorporaties. 

9.1.4 Uitvoering SLOK 

Voor het SLOK-project Duurzame Energie is een regionale visie opgesteld en 

vastgesteld. Verder is in 2011 hiervoor een uitvoeringsprogramma opgesteld. Naar 

verwachting wordt dit programma begin 2012 vastgesteld. Verder ligt er een regionaal 

bod windenergie en wordt groenafval ingezameld ten behoeve van de opwekking van 

duurzame energie. 

45

46 

Met betrekking tot het SLOK-project nieuwbouwwoningen is er een conceptbeleidsadvies 

opgesteld. Een onderdeel daarvan is het opstellen en ondertekenen van een 

convenant door corporaties, bouwbedrijven, gemeenten e.d. Met betrekking tot het 

SLOK-project huurwoningen is het de bedoeling dat er ten behoeve van energiebesparingen 

prestatie-afspraken worden gemaakt met de woningcorporaties. 

Ten behoeve van de bestaande particuliere woningen is er de aanpak 

‘Steekenergieinjehuis’: via een telefoonnummer en een website kunnen bewoners 

terecht voor allerlei informatie op het gebied van energiebesparing. 

Met betrekking tot het SLOK-project handhaving EPC komt er een gerichte cursus 

omdat de verschillen in werkwijzen sterk verschillen per gemeente. Het SLOK-project 

energie in vergunningverlening is door gewijzigde wetgeving achterhaald. Bezien wordt 

of op een andere wijze invulling aan dit project kan worden gegeven. 

Voor de SLOK-projecten inzake de gemeentelijke gebouwen (bestaand en nieuw) 

krijgen vijf gemeentelijke gebouwen uit de gemeente Drimmelen een gratis EPAadvies. 

Voor nieuw te bouwen gemeentelijke gebouwen wil men concreet maken hoe 

energie kan worden bespaard en wordt hierover ook een voorlichtingsbijeenkomst 

georganiseerd. In de paragraaf Grote Projecten wordt uitgebreid ingegaan op de 

verschillende SLOK-projecten. 

9.1.5 "Duurzaamheid" opnemen in het format van het raadsvoorstel 

Zodra de Nota Duurzaamheid gereed is, kan ‘duurzaamheid’ worden opgenomen in 

het format van het raadsvoorstel. Pas dan zijn namelijk de visie, de kaders, de 

doelstellingen en de leidende principes duidelijk. De Nota Duurzaamheid is in het 

tweede kwartaal van 2013 gereed. Dit betekent dat vanaf dat moment ‘duurzaamheid’ 

kan worden opgenomen in het format raadsvoorstel. 

9.2 Het beperken van de hoeveelheid restafval die burgers aanbieden 

9.2.1 (Bij-)sturen op afvaltarieven 

Het (bij)sturen op de afvaltarieven kan alleen gepaard gaan met de mogelijkheden en 

communicatie van de gescheiden inzamelingmogelijkheden die onze inwoners worden 

geboden. Een voorbeeld hiervan is de gescheiden inzameling van het verpakkingsplastic 

uit huishoudens en een betere voorlichting omtrent het scheiden van GFT-afval 

(ca. 35% van het GFT-afval komt terecht bij het restafval), wat een aanzienlijk verschil 

maakt in de storten verwerkingskosten. Ook de (mogelijke) voordelen van 

aanbestedingen op het gebied van afvalverwerking van de afvalstromen en 

afvalinzameling spelen hierbij een rol. Voor 2012 heeft de gemeenteraad (december 

2011) besloten de ledigingstarieven voor het GFT-afval aanzienlijk te verlagen t.o.v. de 

ledigingstarieven voor het restafval. Dit om een betere (dus goedkopere) scheiding van 

het GFT-afval te stimuleren. 

9.2.2 Duurzame verwerking van afvalstromen 

Bij de aanbesteding van alle vrijkomende afvalstromen (huis-aan-huis en milieustraat) 

wordt bij de aanbesteding rekening gehouden met duurzame verwerking. Hierbij valt te 

denken aan de technieken die worden toegepast bij de verwerking van iedere 

afvalstroom.





reiniging 2.726.948 

2.804.599 

2.824.054 

2.613.940 

hondenoverlastbestrijding 100.986 

162.848 

148.480 

142.642 

milieu 687.318 

412.131 

733.398 

723.063 

ongediertebestrijding 7.378 

11.817 

18.008 

16.720 

destructie 2.401 

2.043 

2.504 

2.154 


3.393.437 

3.726.444 

3.498.519 

reiniging 3.753.472 

hondenoverlastbestrijding 168.330 

milieu 31.160 

ongediertebestrijding - 

destructie - 


Totaal budget 427.931- 

3.360.410 

156.178 






Reiniging 

Heftruck milieustraat (inv.progn. 2010) 48.000 48.000 47.000 47.000 1.000 

Hondenoverlastbestrijding 

Faecalienzuiger 55.500 55.500 - 

- 55.500 

103.500 103.500 47.000 47.000 56.500 

1.415 

Heftruck Milieustraat / shovel 

De tweedehands shovel is geleverd. Het krediet kan worden afgesloten. 

3.412.731 

167.178 

32.363 

Faecaliënzuiger 

De machine is besteld. De levering zal plaatsvinden in het tweede kwartaal van 2012. 

- 

- 

3.518.003 

124.565- 

Egalisatieres. Reiniging 554.321 - 

Eg. Res hondenoverlast 56.901 21.970- 

Totaal stortingen 611.222 

21.970- 


Alg. res grondbedrijf 77.106 - 


- 

- 

- 

3.612.272 

114.172 

3.381.121 

163.055 

37.266 

- 

- 

3.581.442 

82.922- 



42.397 

3.398 

45.795 

49.776 

- 

49.776 

279.455 

6.472 

285.927 

43.697 

- 

43.697 

Saldo mutaties reserves 450.714 

21.970- 

3.981- 

242.230 

Totaal budget incl. dekking 22.783 -146.535 110.191 159.307 

47

Overige informatie 

Begroot 2011 Werkelijk 2011 

Aantal milieuvergunningen 8 10 

Aantal meldingen (art. 8.40 en 8.19 Wet Milieubeheer) 60 40 

Deelname aan provinciale projecten Externe Veiligheid 1 1 

Totaal vermogen Duurzame Energie Onbekend 5,5% (RWB) 

Hoeveelheid afval per deelstroom In afvalmonitor In afvalmonitor 

Afvalmonitor 1 x 1 x 

Sorteeranalyse 2 x 2 x 

Aantal afvalpublicaties wekelijks wekelijks 

Aantal klachten - - 

Afdoeningstermijn van klachten < 2 werkdagen < 2 werkdagen 

Uitgifte Afvalwijzer jaarlijks jaarlijks 

Aantal Publicaties in ‘t Carillon wekelijks wekelijks 

Aantal via Website toegankelijke milieudocumenten 25 15 

Aantal uitgeplaatste bedrijven 1 - 

Gebruikte hoeveelheid gebruikte 

260 liter 80 liter 

onkruidbestrijdingsmiddelen 

Aantal publicaties hondenoverlastbestrijding 4 2 

Aantal klachtbrieven hondenoverlast 9 7 

Aantal klachtmeldingen hondenoverlast 60 33 

Aantal processen verbaal hondenoverlast 20 n.b. 

48

10 Sociale infrastructuur 



Het programma is gericht op voorzieningen ten behoeve van de sociale leefbaarheid in de 

kernen. Hierbij gaat het om het beschikbaar stellen van accommodaties en het subsidiëren van 

instellingen en organisaties die zich inzetten ten behoeve van leefbaarheid en participatie. 


10.1 Het stimuleren van zelfredzaamheid van burgers en organisaties 

10.2 Het bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren (zie doelstelling 6.5) 

10.3 Het behouden van het voorzieningenniveau in de kernen 

Wat zouden we daarvoor doen en wat hebben we bereikt? 

10.1 Het stimuleren van zelfredzaamheid van burgers en organisaties 

10.1.1 Uitvoering onderhoudsprogramma kunst 

In 2011 is uitvoering gegeven aan het onderhoudsplan voor de periode 2009-2011. De 

buitenkunstwerken in Drimmelen zijn geïnventariseerd. Alle kunstwerken zijn 

onderzocht op eventuele beschadigingen en/of gebreken ontstaan door vernielingen 

en/of weersinvloeden. In Made is het kunstwerk de "Kabouters" op een nieuw 

vervaardigde sokkel geplaatst bij de ingang van het gemeentehuis. Het kunstwerk “de 

drie sculpturen” uit Wagenberg is hersteld en wordt in 2012 teruggeplaatst. 

10.1.2 Onderzoek multifunctioneel evenemententerrein 

In het coalitieakkoord 2010-2014 is een onderzoek naar een multifunctioneel 

evenemententerrein opgenomen. Uitgangspunt blijft, dat er geen gemeentelijke 

financiële middelen beschikbaar komen voor voorzieningen op bestaande 

evenemententerreinen, dan wel voor een nieuw evenemententerrein. In 2011 is 

vanwege andere prioriteiten geen actie ondernomen ten aanzien van dit actiepunt. 

10.1.3 Voor dorpsgericht werken, zie programma 3 openbare ruimte 

Zie programma 3 openbare ruimte. 

10.2 Het bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren (zie doelstelling 6.5) 

10.2.1 Uitvoering Kids-programma 

Vanaf 2008 wordt het Kids-project in Drimmelen uitgevoerd en hebben bijna alle 

kinderen uit de groepen 5 t/m 8 deelgenomen aan het project. Het project is aan het 

einde van het schooljaar 2010-2011 afgerond vanwege beëindiging van de BOSsubsidie. 

Wel wordt met de scholen en verenigingen gezocht naar een mogelijk vervolg 

met een faciliterende rol voor de gemeente. 

Begin 2012 is het project Schooljudo gestart, waarbij gedurende een kwartaal 

judolessen verzorgd gegeven worden aan kinderen op de basisscholen. 

10.2.2 Subsidie Leergeld t.b.v. sport jongeren 

De stichting Leergeld ontvangt jaarlijks subsidie van de gemeente Drimmelen om 

schoolgaande kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar te ondersteunen bij zowel 

schoolse als buitenschoolse activiteiten zoals onder andere bij deelname aan 

sportactiviteiten. 

10.2.3 Aanpak bevordering gezonde leefstijl jongeren en terugdringen schadelijk alcohol 

gebruik 

In 2011 is uitvoering gegeven aan de nota volksgezondheid met de speerpunten het 

bevorderen van een gezonde leefstijl (voeding en bewegen) van jongeren en het 

terugdringen en voorkomen van schadelijk alcoholgebruik door jongeren, zoals het 

project Think before you drink. 

49

10.3 Het behouden van het voorzieningenniveau in de kernen 

10.3.1 Nieuwe sporthal Lage Zwaluwe 

Binnen de bouwcombinatie zijn afspraken gemaakt over de realisatie van de sporthal 

door Woningstichting Goed Wonen. Voor realisatie van de sporthal is door de 

gemeente najaar 2011 een omgevingsvergunning verleend. De bouwactiviteiten zijn 

eind 2011 gestart. Oplevering vindt naar verwachting plaats in de zomer van 2012. 

10.3.2 Renovatie gymzaal Terheijden 

De gemeenteraad heeft begin 2009 bij de besluitvorming met betrekking tot brede 

school en appartementen op het Oranjeplein in Terheijden een krediet beschikbaar 

gesteld voor het achterstallig onderhoud van gymzaal Terheijden. De gymzaal is in 

2011 opgeknapt in afwachting van de besluitvorming over zwembad het Puzzelbad. 

10.3.3 Besluitvorming gymzaal Romboutstraat 

Eind 2010 heeft de gemeenteraad een aantal keuzevarianten met betrekking tot 

vervanging van gymzaal Romboutsstraat besproken. Op verzoek van de 

gemeenteraad is begin 2011 ten behoeve van de Kerntakendiscussie een aantal 

varianten nader uitgewerkt. In 2011 zijn de varianten nader uitgewerkt en is met 

betrokken partijen besproken ten behoeve van besluitvorming door de gemeenteraad 

begin 2012. Januari 2012 heeft zich echter een nieuwe partij aangediend voor 

nieuwbouw gymzaal Romboutsstraat. Zodra deze optie nader onderzocht is op 

mogelijkheden en consequenties wordt een integraal voorstel aan de gemeenteraad 

ter besluitvorming voorgelegd. 

10.3.4 Nieuwbouw kleedaccommodatie Madese Boys 

De gemeenteraad heeft in het kader van de maatschappelijke knelpunten in maart 

2007 middelen beschikbaar gesteld voor het realiseren van nieuwe kleedaccommodatie 

bij de Madese Boys. Op basis van de NOC/NSF normen is het 

oorspronkelijke bedrag uit 2007 in juni 2008 opgehoogd tot een bedrag van € 525.000. 

Het uitblijven van een akkoord met de belastingdienst heeft de gemeente genoopt tot 

het terugnemen van het initiatief voor de bouw en het aanscherpen van de plannen. In 

overleg met de vereniging is een nieuw scenario opgezet, het bestek aangepast en 

met de aannemer onderhandeld om binnen de beschikbare financiële kaders te blijven. 

Het uiteindelijke tekort op de bouw betrof € 40.000. Dit bedrag was noodzakelijk om te 

kunnen voldoen aan het vigerende beleid. De gemeenteraad heeft daarom juni 2011 

ingestemd met een aanvullend krediet van € 40.000. Hierbij is ervan uitgegaan, dat 

aanpassing van de riolering niet noodzakelijk is. Najaar 2011 is gestart met de bouw, 

die zomer 2012 wordt afgerond. 

10.3.5 Aanleg Kunstgrasveld vvZwaluwe 

Bij de besluitvorming maatschappelijke knelpunten is een bedrag van € 365.800 

beschikbaar gesteld voor de aanleg van een kunstgrasveld bij VV Zwaluwe. De 

benodigde investering bleek op grond van recente kostenramingen echter hoger, te 

weten € 466.000 inclusief BTW. Aanvankelijk is gezocht naar financiële oplossingen 

met de Bouwcombinatie binnen het plan Lage Zwaluwe West, maar deze optie bleek 

niet haalbaar. De gemeenteraad heeft daarom in juni 2011 ingestemd met een 

aanvullend krediet van € 100.000. Najaar 2011 is gestart met de voorbereidingen voor 

aanbesteding van een nieuw kunstgrasveld, aanleg vindt plaats in 2012. 

10.3.6 Besluitvorming toekomst zwembaden 

Met Sportfondsen Nederland is voor de periode 2003 tot en met 2012 een 

exploitatieovereenkomst gesloten voor de zwembaden in onze gemeente, te weten de 

Randoet in Made en het Puzzelbad in Terheijden. De gemeenteraad heeft bij de 

besluitvorming Kerntakendiscussie 2011 een onderzoeksopdracht vastgesteld met 

betrekking tot privatisering van de zwembaden de Randoet en het Puzzelbad. De 

mogelijkheden moeten onderzocht worden om beide zwembaden vanaf 2013 open te 

houden zonder gemeentelijke bijdrage, zie programma 11. 

10.3.7 Actualisatie sportnota 

De resultaten van opdrachten Kerntakendiscussie worden afgewacht alvorens de 

sportnota te actualiseren. 

50

10.3.8 Huisvesting Amadeus 

De gemeenteraad heeft bij vaststelling van de begroting 2011 als een nadere 

uitwerking van het coalitieakkoord besloten om de subsidie Amadeus over een periode 

van vier jaar af te bouwen. Het ingediende bezwaar is ongegrond verklaard. Gelet op 

besluitvorming bouwt Amadeus dienstverlening en huisvesting af tot en met schooljaar 

2012-2013. 

10.3.9 Huisvesting bibliotheken in brede scholen Lage Zwaluwe en Terheijden 

(Zie ook programma 6 - subdoelstelling 6.1.) 

Eind 2011 is de nieuwe brede school in Lage Zwaluwe opgeleverd en de brede school 

in Terheijden medio 2012. De bibliotheek gaat onderdeel uitmaken van deze brede 

scholen en verhuist respectievelijk uit Den Domp en de bibliotheek Brabantstraat 

Terheijden naar de brede school. 

Bij de besluitvorming Kerntakendiscussie 2011 is besloten tot een bezuiniging van 25% 

op de subsidie aan Theek 5, gefaseerd in twee jaar. Het uitgangspunt van de 

gemeenteraad is, dat de bibliotheek in de brede scholen gehandhaafd blijft, zie 

programma 11. 

Indicatoren: prestatie/output/outcome 



Aantal opgeknapte kunstwerken 4 2 1 


Deelname aan Bos-project 8 scholen 11 scholen 8 scholen 

Aantal jeugdleden sportverenigingen 3.100 3.100 2.983 

(bron: laatste peildatum 1 juli 2009) 


Realisatie nieuwe sporthal Lage Zwaluwe 0 1 0 

Renovatie gymzaal Terheijden 0 1 1 

Realisatie nieuwbouw kleedlokalen Madese Boys 0 1 0 

51





openbaar bibliotheekwerk 519.973 

554.340 

537.948 

527.675 

vrijwilligersbeleid 3.789 

7.251 

5.319 

5.597 

muziekonderwijs 130.959 

12.679 

102.702 


volksontwikkeling 76.126 

81.087 

77.997 

76.207 

zwembaden 482.030 

497.325 

498.533 

496.797 

Binnen accommodaties sport 721.209 

831.067 

912.099 

843.412 

sportzaken 183.094 

196.592 

185.681 

175.151 

Buiten accommodaties sport 566.669 

597.699 

688.190 

644.107 

kunst 50.496 

34.019 

58.295 

60.716 

oudheidkunde 24.631 

25.654 

24.089 

23.350 

volksfeesten/evenementen 77.638 

96.327 

79.746 

77.532 

accommodaties sociaal cultureel werk 829.464 

809.197 

882.259 

859.314 


3.743.237 

4.052.859 

3.892.077 

openbaar bibliotheekwerk 13.373 

vrijwilligersbeleid - 

muziekonderwijs - 

volksontwikkeling - 

zwembaden - 

Binnen accommodaties sport 268.817 

sportzaken 19 

Buiten accommodaties sport 99.205 

kunst 7.500 

oudheidkunde 6.378 

volksfeesten/evenementen - 

accommodaties sociaal cultureel werk 190.514 



Reserve kapitaallasten - 




52 

20.290 

- 

- 

- 

- 

287.315 

19 

93.481 

4.918 

6.490 

- 

207.860 

620.373 

3.122.864 

Algemene reserve - 

- 

Reserve claims - 

Reserve kapitaallasten 30.572 78.608 


78.608 

16.759 

- 

- 

- 

- 

291.845 

19 

459.632 

20.789 

6.490 

- 


1.016.394 

3.036.465 

16.759 

- 

- 

- 

- 

280.757 

9 

464.770 

19.568 

6.480 

- 


1.014.070 

2.878.007 



- 

- 

505.800 

505.800 

250.023 

60.000 

96.541 

406.564 

505.800 

505.800 

250.023 

60.000 

38.239 

348.262 


78.608- 

99.236 

157.538 

Totaal budget incl. dekking 3.049.701 3.044.256 3.135.700 3.035.546




Buitensport 

Kunstgrasveld VV Zwaluwe 466.000 466.000 

- 

- 466.000 

Binnensport 

Kleedaccommodaties Madese Boys 565.000 

1.031.000 

Kunstgrasveld VV Zwaluwe 

Zie 10.3.5. 

Kleedaccommodaties Madese Boys 

Zie 10.3.4. 

560.937 

1.026.937 

385.547 

385.547 

389.610 

389.610 

175.390 

641.390 

53

11 Algemene dekkingsmiddelen 



Het komen tot een structureel sluitende begroting. 


11.1 Het realiseren van een aanvaardbaar lastenniveau. 

11.2 Het goed benutten van bronnen. 

Algemeen: Het programma is gericht op het verkrijgen van dekking voor de gemeentelijke 

uitgaven en het hiermee realiseren van een gezond en evenwichtig financieel beleid. 

Wat zouden we daarvoor doen en wat hebben we bereikt? 

11.1 Het realiseren van een aanvaardbaar lastenniveau. 

De belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente bestaan uit de lokale belastingen 

en bijdragen van het rijk. De onroerende zaakbelastingen en de algemene uitkering 

zijn de belangrijkste. De hoogte van de algemene uitkering is gebaseerd op de fysieke 

en sociale structuur van de gemeente. Voor de gemeente Drimmelen is de hoogte 

nauwelijks beïnvloedbaar. Mutaties in de algemene uitkering door rijksbeleid geven 

ook mutaties in de exploitatie. Wel heeft een toename van het aantal woningen (en 

inwoners) een positief effect op de hoogte. Deze toename wordt in de berekening (ook 

meerjarig) meegenomen. Voor het lokale lastenniveau (heffingen en belastingen) wordt 

verwezen naar paragraaf B lokale heffingen. 

11.1.1 Inflatiepercentages 

De lasten in de exploitatie stijgen elk jaar met een loon- en prijscomponent. In de 

begroting 2011 is rekening gehouden met de indicatie zoals aangegeven in de mei- en 

septembercirculaire gemeentefonds. In de jaarrekening is uiteraard rekening gehouden 

met de werkelijke loon- en prijsontwikkeling. In de begroting was uitgegaan van een 

prijsontwikkeling van 2,75% en een loonontwikkeling van 2,0%. De werkelijke indices 

waren volgens de CPB cijfers van maart 2012 respectievelijk 2,3% en 0,6%. 

11.1.2 Gemeentefonds 

Gemeenten krijgen van diverse ministeries specifieke uitkeringen. Deze specifieke 

uitkeringen mogen alleen worden besteed aan de omschreven taak (geoormerkte 

middelen). Daarnaast ontvangen gemeenten een algemene uitkering uit het 

gemeentefonds. Deze uitkering is vrij besteedbaar, hoewel een aantal wettelijke taken 

hier tegenover staan. 

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties brengt jaarlijks een 

aantal circulaires uit, waaronder de mei- en de septembercirculaire. De meicirculaire is 

gebaseerd op de Voorjaarsnota van het Rijk. In de septembercirculaire worden de 

laatste bijstellingen verwerkt op grond van de Miljoenennota. De uitgangspunten in de 

meicirculaire zijn voor gemeenten vooral belangrijk voor het opstellen van de eigen 

begroting en de meerjarenramingen. Naast bestuurlijke informatie geeft de circulaire 

ook informatie over de financiële ontwikkelingen. Op grond van genoemde circulaires 

kan de algemene uitkering aan de gemeente worden berekend. 

De algemene uitkering kent twee belangrijke factoren die de omvang van de uitkering 

bepalen, te weten: het accres en de gemeentelijke taken. Via het accres worden de 

meer- of minderuitgaven van het Rijk gecompenseerd. Geeft het Rijk meer geld uit, 

dan krijgen gemeenten ook meer geld uit het fonds en andersom. Het accres is voor 

iedere gemeente gelijk. 

55

Per saldo geven de in 2011 ontvangen circulaires onderstaand beeld te zien. 

Overzicht uitkeringen uit gemeentefonds (afgerond en x € 1.000) 

Circulaire 2011 

AU volgens septembercirculaire 2010 19.286 

Mutaties decembercirculaire 2010 38- 

Mutaties maartcirculaire 2011 47- 

Stand maart 2011 (Berap 1) 19.201 

Mutaties meicirculaire 2011 22- 

AU op basis van meicirculaire 2011 19.179 

Diverse nagekomen mutaties 11- 

Mutaties septembercirculaire 2011 11 

Totaal begroot AU 2011* 19.179 

Totaal rekening AU 2011* 19.618 

Verschil tussen begroting en jaarrrekening 439 

incl. nabetalingen voorgaande jaren. Bedrag wijkt af van ‘Tabel financiële consequenties’ daar 

onder de inkomsten teven een btwvoordeel is opgenomen. 

De belangrijkste mutaties betreffen: 

• Het, als gevolg van de economische crisis, tijdelijk (t/m 2011) buiten werking stellen 

van de normeringssystematiek. 

Zwaarwegende redenen hebben aanleiding gegeven het “samen de trap op, samen de 

trap af” principe tijdelijk los te laten. 

Ten aanzien van latere jaren (2012 e.v.) treedt de normeringssystematiek, zoals 

vermeld in de decembercirculaire 2010, weer in werking. 

• Het in plaats daarvan afspreken van een nominale reeks bedragen (t/m 2011). 

• Het, mede als gevolg van het bovenstaande, eveneens tijdelijk buiten werking stellen 

van de behoedzaamheidreserve (komt, gelet op de meicirculaire 2011, definitief te 

vervallen). 

• In 2011 minder ontvangen WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) budget. 

• Bekostiging van het nationaal uitvoeringsprogramma (voorfinanciering i.h.k.v. Eoverheid, 

over de jaren 2011 tot en met 2015 budgettair neutraal voor gemeenten). 

• Het in de loop van het jaar, zowel in- als extern, beschikbaar komen van (definitieve) 

gegevens omtrent verdeelmaatstaven. 

56 

Meerjarenperspectief: 

Door ondermeer de bestuursafspraken 2011 - 2015 en de zekerheid van herinvoering van 

de “trap op, trap af-systematiek” met ingang van 2012 is er inmiddels al wel wat meer 

duidelijkheid geschapen over de ontwikkeling van het Gemeentefonds vanaf 2012. 

Wel dient er rekening mee te worden gehouden dat er, door onder andere de voortdurende 

onrust op de financiële markten en rond de euro, nog steeds de nodige veranderingen 

plaats kunnen vinden. 

Onduidelijk blijft verder ook wat de in het Bestuursakkoord aangegeven taakoverdrachten 

(incl. doelmatigheidskorting) de gemeente per saldo gaan kosten. 

Op grond van informatie van verschillende ministeries, de VNG, en de septembercirculaire 

2011, is getracht om een inschatting te maken van de daaraan verbonden financiële 

gevolgen. 

Zoals reeds eerder aangegeven, heeft het Rijk hieromtrent tot op heden nog steeds geen 

volledige duidelijkheid gegeven. 

Om deze reden is besloten een stelpost op te nemen in de begroting 2012 om op deze 

manier toekomstige tegenvallers op te vangen. 

Verder is met ingang van 2013 een gewijzigde verdeling van het gemeentefonds voorzien 

(n.b. laatste geluiden zijn, dat in lijn met de wens van de VNG, minister Spies van BZK de 

integrale herverdeling van het gemeentefonds in ieder geval tot 2014 wil uitstellen). 

Onderzoeken om de richting en reikwijdte van de aanpassingen te bepalen zijn in 2010 

reeds van start gegaan.

11.1.3 Het aantal inwoners 2011 is t.o.v. 2010 met 114 afgenomen. Het aantal woningen 

bedraagt 11.434 en is t.o.v. 2010 met 64 toegenomen: 

31-12-2009 31-12-2010 31-12-2011 

Burgers 26.624 26.591 26.477 

Woningen 11.353 11.370 11.434 

11.1.4 Lastendruk en kostendekkende tarieven 

Voor de lastendruk en kostendekkende tarieven wordt verwezen naar paragraaf B 

Lokale Heffingen. 

11.2 Het goed benutten van bronnen 

Behalve de autonome tariefsstelling voor de lokale lasten heeft de gemeente ook de 

beschikking over algemene reserves en in mindere mate over bestemmingsreserves. 

En over de wijze waarop overtollige of benodigde middelen worden uitgezet c.q. 

worden aangetrokken. Op verschillende plekken in de jaarrekening wordt dit toegelicht. 

Veel van deze middelen zijn in beleidsnota’s vastgelegd, o.a. in de Nota reserves en 

voorzieningen. De uitvoering van deze nota is een continu proces. De stortingen en 

onttrekkingen zijn op de betreffende programma’s aangegeven. 

Kerntakendiscussie (KTD) 

De gemeenteraad heeft op 12 mei 2011 ingestemd met een bezuiniging van bijna € 6 ton 

oplopend tot een bezuiniging van ruim € 1,7 miljoen vanaf 2015. 

De voorbereidingen op de te realiseren bezuinigingen - met name die in 2012 - zijn uiteraard al 

gestart in 2011. Hieronder vindt u de stand van zaken weer van de opdrachten zoals in maart 

2012 in het College is besproken. De stand van zaken van de bezuinigingen op productniveau 

wordt vooralsnog niet gerapporteerd in deze jaarrekening, maar in de bestuursrapportages 

vanaf 2012. 

Het raadsbesluit bestaat uit de volgende drie delen: 

1. een bezuinigingstaakstelling per door de raad aangewezen product. Stand van zaken 

wordt opgenomen in de betreffende bestuursrapportages vanaf 2012. 

2. een aantal opdrachten aan het college ter uitvoering, t.w.: 

a. Het opstellen van een overkoepelend jeugdbeleid. 

Bij de besluitvorming KTD heeft de gemeenteraad een opdracht vastgesteld 

om te komen tot overkoepelend jeugdbeleid. De gemeenteraad heeft 

besloten de subsidie aan Blitz/Surplus te beëindigen en de middelen samen 

met de overige middelen jeugd en jongeren in te zetten voor de doelgroep 

jeugd. 

Het college heeft voor het jaar 2012 ter overbrugging naar een nieuw 

beleidsplan het werkplan eind 2011 vastgesteld. 

Het beleidsplan Jeugd 2013-2016 wordt in het eerste kwartaal 2012 ter 

besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. 

b. Het onderzoeken van de mogelijkheden van één brede welzijnsorganisatie. 

De gemeenteraad heeft opdracht gegeven om de mogelijkheden te 

onderzoeken van één brede welzijnsorganisatie in Drimmelen. 

Vrijwilligersorganisaties zijn najaar 2011 aangeschreven om te inventariseren 

welke ondersteuning ze wensen van een brede welzijnsinstelling. 

Bij het nieuwe subsidiebeleid voor vrijwilligersorganisaties is ten aanzien van 

de ouderenorganisaties bepaald, dat SWO een ondersteunende en 

coördinerende rol krijgt om de ouderenactiviteiten zoveel mogelijk in stand te 

houden. Hiervoor is een bedrag van jaarlijks € 9.000 vrijgemaakt. 

Het conceptrapport brede welzijnsinstelling is gereed en wordt besproken met 

de klankbord, een overlegplatform van externe partijen. 

Naar verwachting wordt het eindrapport het tweede kwartaal 2012 ter 

besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. Verdere uitwerking kan dan 

in de 2 e helft van 2012 plaatsvinden. 

c. Het onderzoeken van de mogelijkheden tot privatiseren van de zwembaden. 

De gemeenteraad heeft bij de besluitvorming Kerntakendiscussie 2011 een 

onderzoeksopdracht vastgesteld met betrekking tot privatisering van de 

zwembaden de Randoet en het Puzzelbad. De mogelijkheden moeten 

57

58 

onderzocht worden om beide zwembaden vanaf 2013 open te houden zonder 

gemeentelijke bijdrage. De financiële taakstelling betreft een bedrag van 

structureel € 370.000 per 2013. Zomer 2011 is Grontmij ingehuurd en gestart 

met het onderzoek. Eind 2011 heeft de gemeenteraad besloten om de 

marktconsultatie van een tweetal partijen in een tweede fase nader te 

concretiseren. Verder zal tevens extra onderzoek plaatsvinden naar de 

exploitatiemogelijkheden op basis van een vrijwilligersmodel. 

Besluitvorming door de raad wordt 2 e kwartaal 2012 verwacht. 

d. Het opstellen van een nieuw subsidiebeleid voor verenigingen. 

De raad heeft in het kader van de Kerntakendiscussie het college opdracht 

gegeven nieuw beleid te ontwikkelen voor de verstrekking van waarderingssubsidies 

aan vrijwilligersorganisaties. 

De raad heeft eind 2011 ingestemd met het nieuwe subsidiebeleid. Met het 

nieuwe beleid wordt de subsidieverstrekking eenduidiger en gericht op het 

bevorderen van de deelname van jongeren aan sport en cultuur. Het levert 

vanaf 2013 de begrote besparing van jaarlijks € 40.000 op. 

e. Het onderzoeken van meer zelfwerkzaamheden door gebruikers van de 

gemeentelijke buitensportaccommodaties. 

De opdracht betreft het onderzoeken van de mogelijkheden tot overdracht van 

onderhoud en beheer aan de buitensportverenigingen met een financiële 

taakstelling van € 50.000 per 2014. 

Gelet op de prioriteit bij de andere opdrachten is de uitvoering van deze 

opdracht naar achteren geschoven. De oorspronkelijke planning (plan van 

aanpak KTD) was uitwerking varianten in 2011 en 2012, besluitvorming 3 e 

kwartaal 2012. 

De gemeentelijke KTD enerzijds en de vraag naar optimalisering en 

uitbreiding van de bestaande hockeyclub Made heeft in 2011 geleid tot een 

business case privatisering hockey Made. De raad heeft hiermee najaar 2011 

ingestemd. Het college heeft begin 2012 besloten eerst een bovenliggend 

kader voor uitvoering van deze KTD-opdracht op te laten stellen alvorens tot 

een besluit te kunnen komen over verdere privatisering. 

In de eerste helft van 2012 wordt een dergelijk kader opgesteld. Hierbij 

worden de mogelijkheden met betrekking tot BTW wetgeving meegenomen. 

f. Het afstoten van gemeentelijke accommodaties, waarbij de gemeentelijke 

accomodaties een multifuncioneel karakter krijgen. 

De onderzoeksopdracht is gericht op het op afstand plaatsen van de 

accommodaties en het verlagen van de kosten. De financiële taakstelling voor 

binnensport betreft € 25.000 in 2013 en € 50.000 vanaf 2014. De taakstelling 

voor de sociaal culturele accommodaties is € 50.000 vanaf 2015. 

Drijver en Partners heeft in najaar 2011 het onderzoek uitgevoerd en heeft de 

gemeenteraad op 2 februari 2012 geïnformeerd over de uitkomsten van beide 

onderzoeken. 

De gemeenteraad heeft op 23 februari 2012 ingestemd met uitvoering van de 

financiële taakstelling met betrekking tot binnensport en sociaal culturele 

accommodaties. Tevens heeft de gemeenteraad ingestemd met een 

vervolgopdracht gericht op het onderzoeken van de mogelijkheden en 

consequenties van een privaatrechtelijke verzelfstandiging van de binnensport 

in combinatie met andere accommodaties. 

De besluitvorming over de 2 e fase vindt naar verwachting 4 e kwartaal 2012 

dan wel 1 e kwartaal 2013 plaats. 

g. Het afstoten van gemeentelijke gebouwen, waarin geen gemeentelijke 

kerntaak wordt uitgevoerd 

Sport en sociaal-culturele accommodaties 

De gebouwen c.q. accommodaties maken onderdeel uit van lopende KTDopdracht. 

Besluitvorming hierover volgt later en vormt het uitgangspunt voor 

de opdracht afstoten gemeentelijke gebouwen. 

Haven Terheijden 

De Bierkelder in Terheijden wordt afgestoten. Deze locatie wordt 

meegenomen in het traject verzelfstandiging jachthaven Terheijden.

Gemeentehuis Hooge Zwaluwe 

De raad gaf in de KTD-besluitvorming een bijzondere opdracht mee voor het 

voormalige gemeentehuis in Hooge Zwaluwe. Het college is verzocht te 

onderzoeken of het pand tegen een symbolisch bedrag kan worden 

overgedragen aan de heemkundekring. Het college bewandelt een 

tweesporen-traject voor het afstoten van het pand. Met de heemkundekring 

worden gesprekken gevoerd om te onderzoeken of de heemkundekring de 

exploitatie van het pand op zich kan nemen. Hierin dient meegenomen te 

worden dat door het in 2011 geactualiseerde subsidiebeleid voor vrijwilligersorganisaties, 

de huisvestingssubsidie voor Willem Snickerieme per 2013 is 

komen te vervallen. 

Omdat de heemkundekring er rekening mee houdt dat ze dit niet voor elkaar 

krijgt, is aan de NV Monumentenfonds Brabant - eigenaar van het vm. 

raadhuis in Made -, gevraagd om een voorstel te doen voor overname en 

exploitatie van het voormalige raadhuis in Hooge Zwaluwe. 

De huidige huurovereenkomst met Willem Snickerieme voor het pand 

Raadhuisstraat 5 in Hooge Zwaluwe loopt tot 1-1-2014. Eerdere ontbinding 

kan alleen met instemming van zowel huurder als verhuurder. 

Mortuarium 

Het college van B&W heeft voor het mortuarium en het bijbehorende kantoor 

besloten het per open inschrijving op de markt te zetten. 

Overige zaken KTD. 

Voor wat betreft alle klokken, uurwerken, torens en de molen De Arend zijn in 

2011 de eigenaren aangeschreven dat gemeentelijke bijdrage onderhoud 

wordt afgebouwd. 

Bijdragen aan comités voor jaarlijkse monumentendag Rijksmonumenten zijn 

stopgezet. 

Het projectplan voor de verzelfstandiging van haven Terheijden is inmiddels 

vastgesteld. Gesprekken met de watersportvereniging zijn aanstaande. 

Milieubeleid (Milieustuur) en Energiebeheer zijn stopgezet. 

Woonwagenkamp Wagenberg: WSG heeft aangegeven de locatie niet over te 

zullen nemen. College van B&W heeft besloten tot een uitsterfconstructie. 

h. Onderzoek naar verhoging van efficiency en effectiviteit van de bedrijfsvoering. 

De gemeentelijke samenwerking vindt op hoofdlijnen plaats via een drietal 

sporen: 

A. Gemeenschappelijke regelingen; 

B. Amerstreekgemeenten (Drimmelen/Geertruidenberg/Oosterhout); 

C. Overige samenwerkingsvormen zowel binnen als buiten onze regio. 

A. Gemeenschappelijke regelingen 

Onze gemeente is aangesloten bij zo`n negental gemeenschappelijke 

regelingen waarvan de meest relevante zijn: 

• WAVA voor uitvoering van de wet Sociale Werkvoorziening. Het betreft 

hier een samenwerking tussen de Dongemondgemeenten; 

• Openbare gezondheidszorg West-Brabant. Hierbij zijn alle 18 West- 

Brabantse gemeenten bij aangesloten; 

• Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Hierin participeren een 26-tal 

gemeenten vanuit zowel West- als Midden-Brabant; 

• Regionale ambulancevoorziening Brabant M-W-N; 

• Natuur Parkschap Nationaal Park De Biesbosch; 

• Regionale samenwerking leerplicht en RMC taken; 

• Strategische Samenwerking West-Brabant. Hierin participeren de 18 

West-Brabantse gemeenten (nieuwe gemeenschappelijke regeling RWB) 

Met name de samenwerking in de nieuwe GR Regio-West-Brabant neemt 

een steeds prominentere plaats in als het gaat over de regionale 

samenwerking tussen de gemeenten. 

Zo bevindt de nieuwe Strategische Agenda 2012-2020 zich in een 

afrondende fase. De raad heeft in de opiniërende vergadering van 22 

september 2011 zijn zienswijze afgegeven. Op 15 februari 2012 vond de 

definitieve vaststelling in het Algemeen Bestuur plaats. 

De samenwerking in de Regio West-Brabant vindt plaats in een 7-tal 

59

60 

bestuurscommissies welke vier maal per jaar bij elkaar komen. 

B. Amerstreekgemeenten (Drimmelen/Geertruidenberg/Oosterhout) 

De colleges van de Amerstreekgemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en 

Oosterhout hebben in 2010 – separaat van elkaar – in hun coalitieakkoorden 

opgenomen dat de gemeenten dienen te onderzoeken of samenwerking haalbaar 

is. Dit standpunt is eind 2011 herbevestigd door de respectievelijke colleges. 

Vanaf mei 2011 (kennismaking) zijn werkgroepen op diverse taakvelden bijeen 

gekomen om de mogelijkheden te bespreken. De 2 e gezamenlijke bijeenkomst 

was eind 2011. Deze bijeenkomst stond in het teken van het formuleren van een 

vergezicht, de stip op de horizon. 

De stelling die op deze bijeenkomst door de werkgroepen – zo veel mogelijk - is 

beantwoord, was: 

‘Over vijf jaar bestaat er voor de drie Amerstreekgemeenten één gezamenlijke 

afdeling op het taakveld……’. 

De uitkomsten nemen de diverse werkgroepen mee in hun overleggen. In mei 

2012 wordt wederom in een gezamenlijke bijeenkomst het doek opgehaald. 

Op bepaalde terreinen heeft dit al tot concrete resultaten geleid: 

• binnen de unit P&O vindt momenteel al personeeluitwisseling plaats; 

• samen met de gemeente Geertruidenberg wordt voor beide gemeenten 

een integraal veiligheidsbeleid opgesteld met als gevolg efficiency 

voordelen en een hogere kwaliteit. 

• decentralisatie van rijkstaken: op 1.1.2013 treedt de wet werken naar 

vermogen in werking. Op 16 dec jl. vond een eerste themadag (onder 

leiding van een extern projectleider) plaats met de zes gemeenten die 

participeren in de Gr WAVA/GO. De zes gemeenten willen nagaan op 

welke punten de voorbereiding, de implementatie en de uitvoering van de 

WWNV, Jeugdzorg en AWBZ- begeleiding gezamenlijk kan gebeuren; 

• invoering van het nummer 140162 t.b.v. het telefonisch afhandelen van 

informatie; 

• interne controle op het terrein van sociale zaken d.m.v. inhuur van 

menskracht vanuit de gemeente Oosterhout. 

C. Overige samenwerkingsvormen zowel binnen als buiten onze regio. 

Hier moet met name gedacht worden aan dienstverleningsovereenkomsten, 

samenwerkingsovereenkomsten, participatie in regionale overlegstructuren e.d. 

De meest relevante zijn: 

• samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Dordrecht inzake de 

rekenkamer. Hierdoor heeft de raad een instrument in handen voor het 

instellen van eigen doelmatigheidsonderzoeken; 

• dienstverleningsovereenkomst met het regionaal archief Tilburg waarmee 

voldaan wordt aan de wettelijke verplichting inzake de archiefzorg; 

• dienstverleningsovereenkomst met het inkoopbureau West-Brabant t.b.v. 

ondersteuning bij aanbestedingen zodat deze conform de gestelde 

wettelijke richtlijnen plaatsvinden; 

• dienstverleningsovereenkomst met de gemeente Tilburg inzake de 

uitvoering WOZ/OZB/hondenbelasting; 

• convenant bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit met als doel 

een geïntegreerde aanpak van de georganiseerde misdaad; 

• participatie in de regionale overleggen om te komen tot een Regionale 

Uitvoeringsdienst binnen Midden- en West-Brabant; 

• regionaal overleg Volwasseneducatie t.b.v. de afstemming regionale 

aanpak laaggeletterdheid. 

Verder mag niet onvermeld blijven het projectvoorstel “Krachtig bestuur in 

Brabant”. Dit projectvoorstel is een gezamenlijk product van de Vereniging van 

Brabantse Gemeenten (VBG) en de provincie Noord-Brabant. Zij bevestigen 

hiermede hun beider voornemen om in deze bestuursperiode samen te werken 

aan behoud en versterking van de slagkracht van gemeenten, die ondermeer 

nodig is om de grote maatschappelijke opgaven in de regio en uitdagingen naar 

de toekomst op te pakken.

Het doel van het project is tweeledig nl: 

• Versterking van de toekomstbestendigheid van gemeenten als 

belangrijke partners bij de uitvoering van de Agenda van Brabant; 

• Een spiegel voor de gemeenten en een stimulans tot discussie over hun 

toekomstbestendigheid in relatie tot een toenemend takenpakket. 

Eindresultaat van het project zal een visie zijn op de bestuurlijke organisatie van 

Noord-Brabant. 

i. Onderzoek naar de verhoging van efficiency en effectiviteit van de 

buitendienst van openbare werken incl. de milieustraat; 

In 2011 is een opdracht geformuleerd ter vaststelling door het college. Deze 

opdrachtformulering is op 24 januari 2012 besproken en voorlopig vastgesteld door het 

college. Tevens is besloten tot het beschikbaar stellen van een onderzoeksbudget uit 

de reserve frictiekosten. De raad zal middels een raadsbrief op de hoogte worden 

gebracht van de opdrachtformulering en de onderzoeksopdracht. 

In de eerste bestuursrapportage 2012 wordt de stand van zaken inzake de taakstellingen op het 

gebied van communicatie, personeel en bedrijfsvoering toegelicht. 





Beleggingen 2.735 

2.735 

2.735 

2.735 

Financiering 21.553 

4.154 

4.154 

3.359 

Algemene uitkeringen 13.189 

14.774 

14.774 

21.858 

Algemene baten en lasten - 

50.000 

- 

- 

Plaatselijke belastingen 434.482 

425.848 

441.545 

443.434 

Saldo kostenplaatsen 17.234- 

26.207- 

433.436 

90.367 

mutatie reserves 6.341.597 

6.044.655 

10.714.356 

9.557.470 

Exploitatiesaldo - 

57.730 

27.064 

543.606 

Totaal lasten 6.796.322 

6.573.690 

11.638.064 

10.662.829 

Beleggingen 91.186 

Financiering 1.064.850 

Algemene uitkeringen 19.497.816 

Algemene baten en lasten 176.500 

Plaatselijke belastingen 3.955.971 

Saldo kostenplaatsen 521.812 

mutatie reserves 6.346.421 

Exploitatiesaldo - 


Totaal budget 24.858.234- 

53.304 

1.129.153 

19.286.120 

- 

3.867.958 

831.257 

4.286.509 

118.308- 

29.335.992 

22.762.302- 

84.265 

1.206.237 

19.179.400 

- 

3.975.158 

621.949 

5.602.587 

5.915- 

30.663.681 

19.025.617- 

84.265 

1.242.477 

19.627.192 

- 

3.954.869 

503.833 

3.820.044 

- 

29.232.680 

18.569.851- 

61

Toelichting resultaat 

De belangrijkste afwijkingen zijn: 

Beleggingen 

Verantwoord zijn de navolgende dividenden: 

Belang Nominaal Prim. Begroting na wijziging Realisatie Afwijking 

Drimmelen 31-12-2011 2011 2011 2011 

NV Brabant Water 1,300% 120.251,76 

- 

- 

- 

0 

Bank Nederlandse gemeenten 0,065% 82.646,99 

53.304 84.265 84.265 0 

Intergas 6,700% 125.245,32 

0 2.686.209 2.664.209 -22.000 

Exploitatiemaatschappij 90,000% 477.194,90 

0 0 0 0 

53.304 2.770.474 2.748.474 -22.000 

Alleen dividend ontvangen van de BNG wordt verantwoord op programma algemene 

dekkingsmiddelen. 

Financiering 

Excl. uren Prim. Begroting na wijziging Realisatie Afwijking 

2011 2011 2011 

Financiering korter dan 1 jaar 0 40.000 76.240 36.240 

Financiering langer dan 1 jaar 1.129.153 1.166.237 1.166.237 0 

1.129.153 1.206.237 1.242.477 36.240 

Algemene uitkeringen 

De Algemene uitkering is, zoals bij de Najaarsnota reeds was aangekondigd, per saldo 

€ 438.000,- hoger (excl. uren en licentielasten) dan was geraamd (zie bovenstaande toelichting 

11.1.2. Gemeentefonds). 

Algemene baten en lasten/ onvoorzien 

Aan het bedrag (€ 50.000) van de post onvoorzien is geen bestemming gegeven; deze post is 

vrijgevallen middels de Najaarsnota 2011. 

Plaatselijke belastingen/ lokale middelen 

De gemeente kent de volgende niet bestedingsgebonden gemeentelijke 

heffingen: 

Excl. invorderingskosten Prim. Begroting na wijziging Realisatie Afwijking 


Onroerendezaakbelasting 3.738.583 3.838.583 3.777.656 60.927- 

Toeristenbelasting 105.000 105.000 144.032 39.032 

Precariobelasting 14.035 14.035 16.034 1.999 

Baatbelasting riolering 340 

340 

340 

- 

62 



Algemene reserve 53.939 58.914 93.597 

Reserve kapitaallasten - 

397.549 371.679 

Algemene reserve Grondbedrijf 2.528.713 - 

- 


456.463 

465.276 

Algemene reserve Grondbedrijf 2.249.432 - 

- 

Algemene reserve - 

- 

41.000 

Reserve hypotheekfonds 74.238 74.238 74.238 

Reserve Intergas 82.262 82.262 82.262 

Reserve kapitaallasten 165.870 - 

- 

Totaal onttrekkingen 2.571.803 

156.500 

197.500 

Saldo mutaties reserves 10.849 

Totaal budget incl. dekking 24.847.385- 

299.963 

22.462.340- 

267.775,40 

18.757.841- 

93.597 

371.679 

- 

465.275 

41.000 

74.238 

82.262 

81.825 

279.325 

185.950 

18.383.900-

Bovenstaande bedragen sluiten aan met de Lokale heffingen zoals opgenomen in de 

recapitulatie. Naast bovenstaande inkomsten ontvangt de gemeente ook hondenbelasting. 

Deze inkomsten worden echter verantwoord op programma 9. 

Prim. Begroting na wijziging Realisatie Afwijking 


Hondenbelasting (progr. 9) 156.178 162.178 163.055 877 

Saldo Kostenplaatsen 

In de jaarrekening wordt gewerkt met dezelfde tarieven als in de begroting. Hierdoor leiden 

wijzigingen van de begroting op interne producten tot een mutatie op saldo kostenplaatsen. 

Mutatie reserves 

In totaal is een bedrag van € 5,6 miljoen gestort in de reserves. Er is € 0,5 miljoen meer gestort 

dan begroot. In de jaarrekening bij het onderdeel Exploitatiesaldo 2011 is een overzicht 

gegeven van de diverse mutaties. 

Exploitatiesaldo 

Het begroot exploitatiesaldo voor 2011 bedraagt ca. € 33.000 positief. Het werkelijke bedrag 

van € 543.606 betreft een storting in de voorziening Dubieuze debiteuren ten behoeve van 

vordering Sluizeweg 80 op de BMD. Voor een toelichting van het werkelijk saldo wordt 

verwezen naar het onderdeel “Exploitatiesaldo 2011”. 

Incidentele baten & lasten 

Incidentele baten Realisatie 

begrotingsjaar 

Raming 


ná wijziging 

Raming 


voor wijziging 

Programma 1. Relatie met de burger 0 0 0 

Programma 2. Veiligheid 0 0 0 

Programma 3. Openbare ruimte 0 0 0 

Programma 4. Verkeer en vervoer 325.142 18.000 0 

Programma 5. Economische zaken en toerisme 2.686.209 4.029.294 0 

Programma 6. Jeugd en jongeren 0 0 0 

Programma 7. Ruimte en wonen 4.006.525 2.350.626 597.928 

Programma 8. Zorg 258.177 152.956 0 

Programma 9. Milieu 0 0 0 

Programma 10. Sociale infrastructuur 0 0 0 

Programma 11. Algemene dekkingsmiddelen 910.374 325.734 111.000 

Bedrijfsvoering 130.624 78.900 0 

Totaal baten 8.317.051 6.955.510 708.928 

Incidentele lasten Realisatie 


Raming 


ná wijziging 

Raming 



Programma 1. Relatie met de burger 38.360 36.457 0 

Programma 2. Veiligheid 0 0 0 

Programma 3. Openbare ruimte 31.794 114.200 38.500 

Programma 4. Verkeer en vervoer 337.395 41.000 0 

Programma 5. Economische zaken en toerisme 477.195 0 0 

Programma 6. Jeugd en jongeren 124.711 124.711 0 

Programma 7. Ruimte en wonen 105.026 100.806 4.570 

Programma 8. Zorg 15.669 50.000 50.000 

Programma 9. Milieu 337.514 322.326 0 

Programma 10. Sociale infrastructuur 0 0 0 

Programma 11. Algemene dekkingsmiddelen 3.788.833 4.644.294 0 

Bedrijfsvoering 38.498 45.428 40.000 

Totaal lasten 5.294.994 5.479.222 133.070 

Saldo 3.022.057 1.476.288 575.858 

63

Specificatie incidentele baten Realisatie 


64 

Raming 


ná wijziging 

Raming 



Programma 4. Verkeer en vervoer 

* Toegankelijke haltes (subsidie) 323.192 0 0 

* Project 'modder op de weg' (subsidie en verkoop borden) 1.950 18.000 0 

Totaal Programma 4. 325.142 18.000 0 

Programma 5. Economische zaken en toerisme 

* Deelname nutsbedrijven 2.686.209 4.029.294 

Totaal Programma 5. 2.686.209 4.029.294 0 

Programma 7. Ruimte en wonen 

* Verkoop Prinsenpolderstraat te Made (Optimaliseringsslag Planon) 326.233 326.266 0 

* Subsidies/bijdragen t.b.v. Brede school Lage Zwaluwe 498.705 615.000 0 

* Volkshuisvesting: overschot liquidatie Regioburo 159.171 159.171 0 

* Opbrengst verkoop snippergroen 900 900 25.000 

* Resultaat Grondbedrijf (paragraaf G. Grondbeleid - onderdeel B5) 3.021.516 1.249.289 572.928 

Totaal Programma 7. 4.006.525 2.350.626 597.928 

Programma 8. Zorg 

* Vrijval BOS gelden 64.177 0 0 

* Vrijval inburgeringsgelden 90.000 0 0 

* Aanvullende rijksbijdrage vanwege hogere uitgaven WWB (IAU) 104.000 152.956 0 


Programma 11. Algemene dekkingsmiddelen 

* Algemene uitkering (voorgaande jaren & wijziging gehanteerde maatstaven) 438.335 0 0 

* Reserve kapitaallasten: vrijval vanwege overschot 81.825 0 0 

* Reserve e-dienstverlening 38.498 0 0 

* Reserve frictiekosten 60.313 0 0 

* Reserve kapitaallasten: tijdelijke huisvesting 124.711 124.711 0 

* Algemene reserve: Coalitieakkoord niet realiseerbaar deel bezuinigingen 151.023 151.023 61.000 

* Algemene reserve: extra budget schuldhulpverlening 15.669 50.000 50.000 

Totaal Programma 11. 910.374 325.734 111.000 

Bedrijfsvoering 

* Vrijval claim incidentele loonstijging 78.900 78.900 0 

* Verkoopopbrengst tractie en gereedschappen 13.226 0 0 

* E-dienstverleningslasten 38.498 0 0 

Totaal Bedrijfsvoering 130.624 78.900 0

Specificatie incidentele lasten Realisatie 


Raming 


ná wijziging 

Raming 



Programma 1. Relatie met de burger 

* Aanvullende storting wet APPA 38.360 36.457 0 


Programma 3. Openbare ruimte 

* Aansprakelijkheidsstellingen (wegen) 8.806 0 0 

* Uitvoering bomenbeleidsplan 2010 (claim 2011) 2.088 25.000 0 

* Uitvoering bomenbeleidsplan 2011 (claim 2011) 0 38.500 38.500 

* KTD Nr. 201.1: reduceren knotwilgen en bolbomen (claim 2011) 0 30.700 0 

* KTD Nr. 236.2: Speelvoorzieningen, verwijderen zandbakken (claim 2011) 0 20.000 0 

* Ontvangstplicht van maaisel en baggerspecie (Waterschap) 20.900 0 0 


Programma 4. Verkeer en vervoer 

* Toegankelijke haltes (subsidie) 323.192 0 0 

* KTD Nr. 86.1: Verkeersmaatregelen, verwijderen verkeersborden (claim 2011) 1.868 21.000 0 

* Project 'modder op de weg' 12.336 20.000 0 


Programma 5. Economische zaken en toerisme 

* Beheermaatschappij Jachthaven Drimmelen B.V. 477.195 0 0 

Totaal Programma 5. 477.195 0 0 

Programma 6. Jeugd en jongeren 

* Kosten tijdelijke huisvesting Zonzeelschool 124.711 124.711 0 



* Woningbouw: afboeken boekwaarden huurwoningen 24.586 22.157 0 

* Rente geldleningen woningbouwvereniging (vervroegde aflossing) 9.079 9.079 0 

* Erfgoed kaart (claim 2011) 0 6.570 4.070 

* Verleggen gasleidingen in particuliere gronden 71.361 63.000 500 


Programma 8. Zorg 

* Extra budget schuldhulpverlening 15.669 50.000 50.000 


Programma 9. Milieu 

* Bodemsanering Drimmelenseweg te Made 337.514 322.326 0 

* Opstellen BKK en bodembeheersplan (claim 2010) 0 

Totaal Programma 9. 337.514 322.326 0 

Programma 11. Algemene dekkingsmiddelen 

* Frictiekosten; dekking reserve 60.313 0 0 

* Reserve kapitaallasten; subsidies/bijdrage Brede school L Z. 498.705 615.000 0 

* Storting voorziening Dubieuze debiteuren (vordering Sluizeweg 80) 543.606 0 0 

* Algemene reserve: deelname nutsbedrijven 2.686.209 4.029.294 0 

Totaal Programma 11. 3.788.833 4.644.294 0 


* E-dienstverleningslasten 38.498 0 0 

* E-dienstverleningslasten; BGT (claim) 0 0 40.000 

* Sluitplan/ beveiligingsplan (claim) 0 32.928 0 

* Risicomanagement (claim) 0 12.500 0 

Totaal Bedrijfsvoering 38.498 45.428 40.000 

65

Paragrafen 

67

Inleiding paragrafen 

In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten is in artikel 9 bepaald dat 

de begroting naast de programma’s, paragrafen dient te bevatten waarin de beleidslijnen 

worden vastgelegd met betrekking tot beheersmatige aspecten en de lokale heffingen. 

Paragrafen zijn ingesteld om een dwarsdoorsnede van de begroting te geven van onderwerpen 

die versnipperd in de begroting staan. De paragrafen maken een goede beoordeling van de 

financiële positie van de gemeente op de korte en langere termijn mogelijk. 

Actuele beleidsnota’s kunnen onderdeel uitmaken van de toelichting. In deze gevallen wordt 

verwezen naar de relevante beleidsnota’s. 

69

§ A Weerstandsvermogen 

Inleiding 

De paragraaf weerstandsvermogen geeft aan in hoeverre de gemeente Drimmelen financiële 

tegenvallers kan opvangen. Tezamen met de meerjaren begrotingsruimte is het 

weerstandsvermogen een indicator voor de financiële gezondheid van een gemeente. 

Deze paragraaf heeft zijn basis in artikel 11 van het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording 

Provincies en Gemeenten) en de daarop van toepassing zijnde toelichting. 

Conform dit artikel bevat deze paragraaf ten minste : 

• het beleid betreffende weerstandscapaciteit en risico’s ; 

• een inventarisatie van de weerstandscapaciteit ; 

• een inventarisatie van de risico’s. 

In het vervolg van deze paragraaf worden de weerstandscapaciteit, de risico’s binnen de 

gemeente Drimmelen en ten slotte het weerstandsvermogen nader uitgewerkt en toegelicht. 

Beleid 

In de verordening ex. artikel 212 Gemeentewet – dit is de vigerende Financiële verordening 

gemeente Drimmelen - vinden we de grondslag voor het weerstandsvermogen risicomanagement. 

In de verordening is het volgende opgenomen: 

Artikel 15. Weerstandsvermogen en risicomanagement 

1. Het college geeft in de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting en van de 

jaarstukken aan, de risico's van materieel belang en een inschatting van de kans dat 

deze risico's zich voordoen. Het college brengt hierbij in elk geval de risico's in beeld 

en actualiseert de risico's. 

2. Het college geeft in de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting en van de 

jaarstukken aan de weerstandscapaciteit en in hoeverre schade en verliezen als 

gevolg van de risico's van materieel belang met de weerstandscapaciteit kunnen 

worden opgevangen. 

Het bestaande beleid t.a.v. reserves is vastgelegd in de volgende beleidsnota: 

Nota reserves en voorzieningen gemeente Drimmelen, vastgesteld op 24 januari 2008. 

Tevens wordt aan het eind van deze paragraaf aan de hand van een normeringstabel het 

weerstandsvermogen beoordeeld. 

De afgelopen jaren heeft de gemeente Drimmelen een goede vermogenpositie opgebouwd. De 

economische ontwikkelingen vergroten de noodzaak om in 2012 het risicomanagement verder 

vorm te geven. In 2012 zal daarom een gemeentebrede inventarisatie van de risico’s 

plaatsvinden en zal het beleid t.a.v. het weerstandsvermogen en risicomanagement worden 

opgesteld. 

Weerstandscapaciteit 

De middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die 

onverwachts en substantieel zijn te dekken. Onderscheid wordt gemaakt in: 

Incidentele weerstandscapaciteit 

Het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder 

dat dit invloed heeft op de voortzetting van taken op het geldende niveau. 

Structurele weerstandscapaciteit 

De middelen die permanent kunnen worden ingezet om tegenvallers in de lopende exploitatie 

op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. 

Bestemmingsreserves kunnen op grond van het vorenstaande geen onderdeel zijn van de 

weerstandscapaciteit. Aanwending van bestemmingsreserves in het kader van het 

weerstandsvermogen heeft tot gevolg dat de oorspronkelijk door uw raad gegeven bestemming 

komt te vervallen. Dit betekent dat voor de oorspronkelijk aangegeven bestemming een 

alternatieve dekking gezocht moet worden. 

70

De beschikbare weerstandscapaciteit kan bestaan uit: 

• Algemene reserve; 

• Bestemmingsreserves; 

• Voorzieningen; 

• Stille reserves; 

• Resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening; 

• Onvoorzien; 

• Onbenutte inkomstenbronnen (belastingcapaciteit); 

• Bezuinigingsmogelijkheden. 

Algemene reserve 

De algemene reserve is ingesteld om de continuïteit van de organisatie te waarborgen door als 

buffer te fungeren bij het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en van 

onvoorziene ontwikkelingen. 

De algemene reserve van de gemeente Drimmelen bestaat uit twee onderdelen: 

Vast kapitaal van de algemene dienst, waarvan de rente structureel ten gunste van de 

exploitatie komt en dus niet vrij aanwendbaar is en daardoor buiten beschouwing blijft 

voor de bepaling van de weerstandscapaciteit; 

Algemene reserve, die sinds de vaststelling van de nota reserves en voorzieningen 

gemeente Drimmelen (januari 2008) niet meer beklemd is. Nagestreefd moet worden 

dat de algemene reserve toereikend is voor afdekking van de risico’s. 

Onderdeel van de weerstandscapaciteit is alleen het vrij aanwendbare deel van de Algemene 

reserve. 

De bouwgrondexploitatie waarvoor reserves en voorzieningen zijn gevormd, blijven buiten 

beschouwing. Het grondbeleid wordt in een aparte paragraaf beschreven. 

Bestemmingsreserves en voorzieningen 

Het beleidskader met betrekking tot reserves en voorzieningen is neergelegd in de vigerende 

Nota reserves en voorzieningen gemeente Drimmelen. 

Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de raad een bepaalde bestemming heeft 

gegeven. De bestemmingsreserves kunnen, zolang de raad de bestemming kan wijzigen, tot de 

weerstandscapaciteit worden gerekend. Voor de meeste bestemmingsreserves zal een 

aanwending als weerstandscapaciteit echter aanzienlijke negatieve consequenties voor 

bestaande voorzieningen met zich meebrengen. Derhalve worden bestemmingsreserves en 

voorzieningen niet meegerekend in de beschikbare weerstandscapaciteit. 

Stille reserves 

In werkelijkheid kan de beschikbare weerstandscapaciteit van een gemeente hoger zijn dan uit 

de jaarrekening blijkt. Men spreekt dan over niet direct zichtbare reserves, de zogenaamde stille 

reserves. Deze reserves zijn er, omdat niet alle eigendommen van de gemeente op een 

werkelijke waarde zijn (en mogen) gewaardeerd in de administratie. De voorschriften geven 

bijvoorbeeld aan dat activa tegen verkrijgingswaarde moeten worden geactiveerd. Bij een 

taxatie kan blijken dat de waarde in het economische verkeer is toegenomen. Deze 

waardestijging mag niet zichtbaar worden gemaakt. Dit is een stille reserve. 

Resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening 

Afhankelijk van de bestemming wordt dit resultaat meegenomen in de berekening van de 

beschikbare weerstandscapaciteit. 

Post onvoorzien 

De post ‘onvoorzien’ wordt bij de begroting opgenomen om onvoorziene ontwikkelingen te 

kunnen afdekken. Bij de begrotingsbehandeling is besloten voor de post onvoorzien budgettaire 

ruimte op te nemen van € 50.000. 

Onbenutte belastingcapaciteit 

De ruimte die gemeenten nog hebben om hun tarieven te verhogen, werd aangeduid met de 

onbenutte belastingcapaciteit. Op basis van de wijziging van de Gemeentewet zijn de 

bepalingen m.b.t. maximumtarieven en het stijgingspercentage komen te vervallen. Hierdoor is 

in theorie deze ruimte oneindig. In werkelijkheid wordt de ‘onbenutte belastingcapaciteit’ 

bepaald door de financiële positie van een gemeente en met name de politieke verhoudingen 

binnen een gemeente. Om toch enige beeld te krijgen van de ‘onbenutte belasting capaciteit’ 

wordt aansluiting gezocht bij de artikel 12 norm. Om bij het Rijk toegelaten te worden als zgn. 

art 12-gemeente (= gemeente in financieel noodlijdende positie) dient een gemeente te voldoen 

aan een redelijk peil van het zgn.belastingpakket. Hierbij moeten de tarieven voor riolering en 

reiniging zorgen voor 100% kostendekkendheid. Hiervan is in Drimmelen reeds sprake. 

71

Tevens dienen de OZB tarieven op een minimumniveau gebracht te worden. Ten opzichte van 

de in de meicirculaire 2011 vermelde artikel 12 norm (0,1432%) is er nog een structurele 

belastingcapaciteit van ca. € 1.325.000 oftewel bijna 36 % stijging t.o.v. het volume 2012. Deze 

belastingcapaciteit is sterk gestegen t.o.v. de begroting 2011, doordat de artikel 12 norm door 

het Rijk, vanaf de meicirculaire 2011, op een andere wijze wordt berekend. 

Bezuinigingsmogelijkheden 

Door middel van een verdere versobering van het beleid is het mogelijk de omvang van de 

begroting onder het huidige niveau te brengen. Gezien de nog lopende implementatie van de 

besluitvorming over de kerntakendiscussie worden bezuinigingen op voorhand niet als 

beschikbare weerstandscapaciteit meegenomen. 

De gemeente Drimmelen rekent dus tot de beschikbare weerstandscapaciteit:: 

Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve; 

Resultaat na bestemming; 

De onbenutte belastingcapaciteit; 

De post onvoorzien. 

Beschikbare weerstandscapaciteit voor bestemming (in € 1.000) Begroting Begroting Jaarrekening 


Incidentele weerstandscapaciteit (vermogen) 

primair na wijzigingen 

Vrij aanwendbare algemene reserve 2.000 

2.000 2.117 

Resultaat voor bestemming 118 

33 

Structurele weerstandscapaciteit (in exploitatie) 

Onvoorzien 50 

Onbenutte belastingcapaciteit 700 

Totale weerstandscapaciteit voor resultaatbestemming 2011 2.868 

Buiten beschouwing gelaten reserves 

Reserve grondbedrijf 

De algemene bedrijfsreserve grondbedrijf (ABG) (raadsbesluit 24 februari 2011) en het vrije 

deel van de reserve bovenwijkse voorzieningen (raadsbesluit 28 januari 2010) worden voor het 

weerstandsvermogen van de gemeente buiten beschouwing gelaten. De middelen in deze 

reserves zijn specifiek aangewezen en benodigd voor het weerstandsvermogen van het 

grondbedrijf. 

Met het weerstandsvermogen van het grondbedrijf worden de middelen bedoeld, die 

beschikbaar zijn om eventuele conjuncturele risico’s op te vangen. Deze conjuncturele risico’s 

hebben betrekking op (het merendeel van) de activiteiten binnen de portefeuille van het 

grondbedrijf en zijn relatief algemeen van aard. 

De omvang van het benodigde weerstandsvermogen wordt berekend en onderbouwd in de 

jaarlijkse risicoanalyse, die met het herzien van de grondexploitaties wordt opgesteld. Daarbij 

wordt tenminste rekening gehouden met de effecten van achterblijvende opbrengsten en 

planvertragingen als gevolg van algemene economische omstandigheden. 

Met het weerstandsvermogen worden alle bekende risico’s gedekt, voor zover verbonden aan 

de nu bekende activiteiten en projecten binnen de portefeuille van het grondbedrijf. Wijzigingen 

in de portefeuille (bijvoorbeeld toevoegen van projecten of het vaststellen van een 

grondexploitatie) en de gebruikelijke dynamiek binnen projecten hebben direct effect op dit 

risicoprofiel. Hierdoor zal de behoefte aan risicodekking met regelmaat wijzigen. Tenminste 

72 

- 

700 

2.733 

- 

1.325 

3.442 

Beschikbare weerstandscapaciteit na bestemming (in € 1.000) Begroting Begroting Jaarrekening 


Incidentele weerstandscapaciteit (vermogen) 

primair na wijzigingen 

Vrij aanwendbare algemene reserve 2.000 

2.000 2.117 

Resultaat na bestemming (rekeningresultaat 2011) 118 

33 

96- 

Resultaat na bestemming (claims 2011) 322- 

Structurele weerstandscapaciteit (in exploitatie) 

Onvoorzien 50 

Onbenutte belastingcapaciteit 700 

Totale weerstandscapaciteit na resultaatbestemming 2011 2.868 

- 

700 

2.733 

- 

1.325 

3.024

eenmaal per jaar, bij de behandeling van de jaarrekening en op basis van de risicoanalyse, 

worden de middelen voor risicodekking in overeenstemming gebracht met de berekende 

behoefte. In geval van significante wijzigingen in de bekende risico’s kan dit ook tussentijds 

geschieden. 

De berekende weerstandscapaciteit van het grondbedrijf bedraagt per 31 december 2011 ca 

€ 0,190 mln. negatief. In dit bedrag is rekening gehouden met een bedrag van € 1,0 mln. voor 

het opvangen van tegenvallers. De weerstandscapaciteit ultimo 2012 is berekend op € 1,135 

mln. Zie voor de berekening en onderbouwing van deze bedragen: § G Grondbeleid; B7. 

weerstandscapaciteit Grondbedrijf. 

Naast de algemene bedrijfsreserve grondbedrijf en de reserve bovenwijkse voorzieningen 

beschikt de gemeente over een reserve groenaanleg en een reserve ruimtelijke ontwikkelingen. 

Deze reserves worden gevoed uit verkoop van gronden van projecten in exploitatie of door 

specifieke bijdragen van derden. 

Deze reserves worden voor de bepaling van het weerstandscapaciteit van het grondbedrijf 

buiten beschouwing gelaten. De reserve groenaanleg is beklemd door provinciaal beleid en de 

reserve ruimtelijke ontwikkeling wordt specifiek aangewend in het kader van de Wro. 

Alle bovengenoemde reserves worden voor de bepaling van het weerstandscapaciteit van de 

algemene dienst buiten beschouwing gelaten, aangezien de risico’s welke uit het grondbedrijf 

voortvloeien, afgedekt worden uit de reserves van het grondbedrijf die onder het 

weerstandsvermogen van het grondbedrijf behoren. 

Zoals ook in de paragraaf Grondbeleid is aangegeven, zijn de reserves van het grondbedrijf 

voldoende voor het opvangen van risico’s, maar gelet op de huidige ontwikkelingen en 

onzekere factoren betreffende de woningbouwcorporaties is deze conclusie geen vaststaand 

feit. 

Risico’s 

In deze paragraaf staan de risico’s vermeld die meegenomen worden bij de beoordeling van het 

weerstandsvermogen. Het gaat hierbij om risico’s groter dan € 10.000 die niet op een andere 

manier zijn te ondervangen. Risico’s die zich regelmatig voordoen en die meestal goed 

meetbaar zijn (reguliere risico’s) maken hier geen deel van uit. Voor deze risico’s zijn reeds 

voorzieningen gevormd of kunnen verzekeringen worden afgesloten. 

De risico’s binnen de gemeente Drimmelen worden jaarlijks bij de begroting en de jaarrekening 

in kaart gebracht en bijgesteld bij de Voor- en Najaarsnota. De risico’s zijn onderverdeeld in de 

volgende categorieën: 

a. Risico’s voortvloeiende uit eigen beleid; 

b. Risico’s voortvloeiende uit wettelijke regelingen; 

c. Risico’s voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties; 

d. Risico’s voortvloeiende uit het doen/nalaten van derden; 

e. Risico’s voortvloeiende uit niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen. 

a. Risico’s voortvloeiende uit eigen beleid 

1. Grondbedrijf 

Het grondbedrijf kan een financieel risico vormen voor de exploitatiebegroting van de algemene 

dienst. Om de risico’s van grondexploitatie te beperken zijn specifiek voor het grondbedrijf 

reserves gevormd (de algemene bedrijfsreserve grondbedrijf en de reserve bovenwijkse 

voorzieningen). 

De grondexploitatieopzetten, alsmede de financiële positie (waaronder de risico-inschattingen) 

van het grondbedrijf worden jaarlijks geactualiseerd en worden toegelicht in de § Grondbeleid. 

Ze blijven hier buiten beschouwing. 

In de reserves is een weerstandscapaciteit beschikbaar van € 1,45 mln. per ultimo 2012. Deze 

reserves zijn voldoende voor het opvangen van risico’s, rekening houdende met de buffer voor 

het opvangen van financiële tegenvallers. Gelet op de huidige ontwikkelingen en onzekere 

factoren betreffende de woningbouwcorporaties is deze conclusie geen vaststaand feit. 

73

2. Beleidsgestuurde contractfinanciering 

De afgelopen jaren heeft, gelet op de financiële positie van de gemeente Drimmelen geen 

trendmatige verhoging plaatsgevonden van de subsidies aan de welzijns- en zorginstellingen. 

De financiële grenzen zijn hiermee bereikt en dit heeft inmiddels consequenties voor het 

takenpakket van betreffende instellingen (vermindering producten en uren). Bij de BCFafspraken 

(beleidsgestuurde contractfinanciering) voor de komende jaren dient ruimte 

gecreëerd te worden voor de instellingen om een weerstandsvermogen op te bouwen. Het 

risico voor de gemeente Drimmelen wordt maximaal geschat op € 95.000 structureel. Dit is 5% 

van de totale subsidies aan professionele organisaties. De kans dat de gemeente substantieel 

financieel moet bijdragen wordt als klein ingeschat. 

3. Diverse objecten in de openbare ruimte 

In de openbare ruimte zijn diverse objecten aanwezig (riolering, wegen, straatverlichting, 

bebording, bruggen, speelelementen enz.) welke vanuit gemeentewege zijn geplaatst, die ook 

vanuit gemeentewege (moeten) worden onderhouden en als de tijd rijp is, moeten worden 

vervangen. De gemeente is beheerder van de openbare ruimte in de zin van het Burgerlijk 

Wetboek en zodoende risicoaansprakelijk. 

Uitvoering van deze taken moet gezien worden als een wettelijke verplichting met gemeentelijke 

beleidsvrijheid. Bijvoorbeeld: De gemeente heeft een eigen verantwoordelijkheid in de keuze 

van wat voor weg wordt aangelegd (zandpad, asfalt). In alle gevallen zijn we wel verplicht de 

weg veilig te onderhouden. De gemeente kan zelf besluiten tot het inrichten van speelplekken, 

als ze echter zijn ingericht, zijn we verplicht om op basis van het Attractiebesluit onderhoud en 

beheer uit te voeren. 

Voor een aantal objecten is sprake van een onderhoudsachterstand. Afhankelijk van de aard, is 

er sprake van een grotere/ kleinere mate van risico wat de gemeente loopt ten gevolge van 

deze achterstand. 

De afgelopen jaren is gewerkt aan het in beeld brengen van de hoeveelheid, en de staat van 

onderhoud van de diverse objecten. Inmiddels is dit beeld gereed. 

Bij de begroting voor 2012 is voor nagenoeg alle objecten voldoende budget beschikbaar voor 

de uitvoering van het structurele onderhoud. Alleen voor wat betreft het product 

Civieltechnische kunstwerken, geldt dat nog niet. Bij de begroting 2012 is in het kader van 

“nieuw beleid” een budget opgenomen, dit is echter lager dan volgens de berekening 

noodzakelijk wordt geacht ( ⅓ deel van het berekende budget, in 2013 en verder groeiend naar 

de helft). Het beschikbare budget maakt het echter wel mogelijk om een start te maken met 

noodzakelijke maatregelen. 

Een ander knelpunt wordt nog gevormd door de onderhoudsachterstand in het 

bomenonderhoud. Hiervoor is vanaf 2010 budget beschikbaar gesteld om in drie jaar tijd de 

huidige onderhoudsachterstand in te kunnen gaan halen. Met de uitvoering hiervan is in 2010 

een aanvang gemaakt. In 2011 was een tweede fase gepland, echter een capaciteitsprobleem 

op de afdeling, gecombineerd met veel weerstand vanuit de bevolking heeft ertoe geleid dat 

deze fase een uitvoeringsachterstand heeft opgelopen. Deze zal alsnog in 2012 worden 

uitgevoerd, waarna de derde fase in 2013 zal worden opgepakt. 

Voor deze twee onderdelen geldt op dit moment dus nog dat we een verhoogd risico op 

aansprakelijkheidsproblemen lopen. 

Een inschatting geven van de kans dat we überhaupt een risico op aansprakelijkheid lopen en 

de kosten die daarmee gemoeid zijn is lastig. De kans dat iemand betrokken raakt in een 

ongeval, omdat een brugdek niet meer voldoet of in een storm een lichtmast of boom omvalt 

o.i.d., is moeilijk in te schatten. Daarbij is het nog moeilijker om aan te geven met wat voor 

gevolgschade/ letsel rekening gehouden moet worden. In 2011 hebben zich in dit kader geen 

bijzondere problemen voorgedaan. 

4. Gymzaal Romboutstraat 

De gymzaal Romboutsstraat in Made verkeert in een slechte staat van onderhoud waardoor de 

onderhoudskosten niet meer beheersbaar zijn. Vervanging dan wel renovatie is dringend 

noodzakelijk. De afgelopen periode is gezocht naar mogelijkheden om budgettairneutraal 

vervanging te realiseren van de gymzaal op basis van een PPS-constructie met een externe 

partner. Deze varianten hebben helaas niet tot een reële optie geleid. 

Voorjaar 2012 worden de resterende varianten ter besluitvorming aan de gemeenteraad 

voorgelegd. De gemeenteraad wordt verzocht een keuze te maken tussen renovatie van de 

huidige gymzaal dan wel uitbreiding van sporthal De Amerhal. De minimale investering 

bedraagt ca. € 343.000 (renovatie) en de maximale investering betreft ca. € 1.234.000 

(uitbreiding Amerhal). De kapitaallasten variëren tussen de € 42.000 en € 57.000. 

De kans op dat de kosten gemaakt gaan worden is heel groot. 

74

. Risico’s voortvloeiende uit wettelijke regelingen 

Een aantal regelingen, die de gemeente uitvoert, heeft nog het karakter van een 

‘openeindregeling’. Dit houdt in dat door externe factoren voordelige of nadelige afwijkingen 

kunnen optreden ten opzichte van de door de gemeente gemaakte ramingen. 

5. Wet Maatschappelijke Ondersteuning - Huishoudelijke Verzorging 

Per 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning in werking getreden en is de gemeente 

ook verantwoordelijk voor de huishoudelijke verzorging (Hulp bij het Huishouden; HbH). 

De gemeente Drimmelen maakt reeds maximaal gebruik van de mogelijkheid een eigen 

bijdrage voor Hulp bij het Huishouden te vragen. De individuele voorzieningen (waaronder HbH) 

in het kader van de Wmo hebben een open eind karakter. 

Nog steeds zijn er diverse onzekerheden m.b.t. het HbH-budget, zoals het effect van de 

verwachte vergrijzing op de vraagtoename. In de begroting van 2012 is gerekend met een 

vraagtoename van 2%, terwijl landelijk en regionaal van 5% wordt uitgegaan. Het verschil 

tussen 2% en 5% groei bedraagt voor 2012 ongeveer € 86.000.Er is jurisprudentie over de 

hoogte van een PGB t.o.v. de tarieven voor zorg in natura. Als bepaald wordt dat deze tarieven 

gelijk moeten zijn, zullen de tarieven voor PGB-HbH sterk stijgen waardoor de kosten maximaal 

met € 20.000 toenemen. 

De gemeente Drimmelen kent nu een zeer succesvolle alfahulpbemiddeling en –service door 

SWO. De inkoop van deze dienst is aanbestedingsplichtig. Dit zou kunnen betekenen dat de 

dienst door een andere partij geleverd zou kunnen worden vanaf 2013, of vanaf 2014 wanneer 

het college gebruik maakt van de optie tot verlenging van het contract van één jaar. Een andere 

aanbieder zou gevolgen kunnen hebben voor de aantrekkelijkheid van de alfahulp voor 

geïndiceerden. Als deze geïndiceerden dan voor zorg in natura zouden kiezen zou dit vanaf 

2013 maximaal € 200.000 meer kunnen gaan kosten. Vanwege de beperkte 

vraag/kostenstijging in 2011 is de begroting 2012 (te) ruim opgesteld waardoor nu een groot 

gedeelte van bovenstaande risico’s kan worden opgevangen. Het totale risico m.b.t. Hulp bij het 

Huishouden wordt voor 2012 ingeschat op maximaal € 106.000 met een gemiddelde kans. 

6. Wet Maatschappelijke Ondersteuning – Gehandicaptenvoorzieningen 

In 2011 is gewerkt met de nieuwe gekantelde Wmo verordening en tevens zijn de Wmo 

casemanagers opgeleid om zelf eenvoudige indicaties af te geven. Er is in navolging van de 

indicaties voor Hulp bij het Huishouden veelvuldig gewerkt met huisbezoeken. Huisbezoeken 

voor woningaanpassingen begint meer regel dan uitzondering te worden. T.a.v. 

rolstoelvoorzieningen wordt incidenteel een huisbezoek ingepland, omdat hiervoor in het 

algemeen wel extern medisch advies wordt ingewonnen. 

De “gekantelde” Wmo legt nadruk op de onderzoeksverplichting voor de gemeente en een 

goede vastlegging van de afspraken die tijdens het huisgesprek zijn gemaakt over de eigen 

verantwoordelijkheid van de aanvrager en compensatie die de gemeente eventueel daarnaast 

dient te bieden. Het betreft een forsere tijdsinvestering aan de voorkant van het werkproces, 

maar de uitkomst is een goede afweging tussen zelfredzaamheid en ondersteuningbehoefte en 

hoeft niet te leiden tot het verstrekken van meer voorzieningen. Vanwege de vergrijzing en de 

krapte aan voor ouderen geschikte woningen is het waarschijnlijk dat meer woonvoorzieningen 

worden aangevraagd. Op het terrein van Welzijn, wordt geïnvesteerd in projecten “Blijf langer 

thuis in eigen huis” en hierbij kan op basis van compensatieverplichting inzet van de Wmo 

noodzakelijk zijn. De kans is aanwezig dat er in een boekjaar één of meerde grote 

woningaanpassingen uitgevoerd gaan worden, waardoor het risicobedrag (op grond van 

historische declaraties maximaal € 150.000) geheel of gedeeltelijk zal moeten worden ingezet. 

Dit is met name ook van toepassing op boekjaar 2011. 

Voorafgaande aan het boekjaar 2011 is aangenomen dat het gaan werken met de gekantelde 

verordening een besparing zou opleveren aan inzet middelen voor woonvoorzieningen voor een 

bedrag van € 30.000,-. In verband echter met verplichtingen vanuit 2010 is het budget 

woonvoorzieningen voor 2011 niet toereikend gebleken en is het budget incidenteel verhoogd. 

De verwachting is dat in 2012 het budget wel voldoende zal zijn, omdat er in 2011 nauwelijks 

verplichtingen zijn die in 2012 leiden tot grote uitgaven. 

7. Wet Maatschappelijke Ondersteuning – vervoersvoorzieningen 

De gemeente Drimmelen heeft op 1 januari 2011 een aantal kostenbesparende maatregelen 

ingevoerd. Het ging hierbij om het opleggen van maximale eigen bijdragen bij 

woonvoorzieningen, het heffen van gebruikelijke bijdragen bij vervoersvoorzieningen zoals 

scootermobielen en fietsen in bijzondere uitvoering, en het hanteren van inkomensgrenzen 

waarboven inwoners in principe niet in aanmerking komen voor een Wmo-voorziening. Er zijn 

uitspraken van de centrale raad die gemeenten het voeren van inkomenspolitiek verbieden. 

Enkel het opleggen van eigen bijdragen via het CAK is nog toegestaan. 

Als blijkt dat Drimmelen haar verordening n.a.v. deze jurisprudentie aan moet passen, levert dit 

op langere termijn een kostenverhoging op van ca. € 100.000 op vervoersvoorzieningen. De 

kans hierop is groot. 

75

8. Wet bundeling uitkeringen en inkomensvoorziening gemeenten (wet BUIG) 

De wet BUIG is een samenvoeging van de middelen voor WWB, WIJ, IOAZ en IOAW in een 

lumpsum inkomensvoorziening. Deze lumpsum van € 1.437.796 voor 2011 is niet toereikend 

gebleken. Met een totaal uitgave bedrag voor de BUIG uitkeringen van € 1.758.280 is er een 

tekort van € 246.948. Dit tekort kan deels worden opgeheven door het aanvragen van een 

Individueel Aanvullende Uitkering (IAU) bij het ministerie voor het bedrag dat hoger is dan 10% 

van de lumpsum vergoeding wet BUIG. Hierbij is 10% van de middelen van de wet BUIG voor 

eigen risico en wordt het meerdere eventueel door het ministerie vergoed mits voldaan wordt 

aan de financieringsvoorwaarden van de IAU. De aanvulling zal dan € 103.169 voor 2011 

bedragen. Doordat met het volledige eigen risico reeds rekening is gehouden in de begroting, 

heeft de BUIG geen invloed heeft op het weerstandsvermogen. Zolang de IAU wordt verstrekt, 

loopt de gemeente geen risico. 

9. Invoering nieuwe wet Wet Werk en Bijstand 

Voor het taakveld sociale zaken zal 2012 voornamelijk in het teken staan van voorbereidingen 

treffen voor de uitvoering van de nieuw in te voeren Wet Werken naar Vermogen (hierna 

WWVN). Daarnaast zijn per 1-1-2012 de Wet Werk en Bijstand en de Wet Investeren in 

Jongeren na drie jaar weer in elkaar geschoven. Daarnaast is de huishoudtoets in de WWB 

ingevoerd, die regelt dat maar één inkomen op minimumniveau per huishouden kan worden 

verkregen, waarbij het inkomen van inwonende meerderjarige kinderen ook als 

huishoudinkomen wordt aangemerkt. 

Per 1-1-2013 zal de huishoudtoets doorgetrokken gaan worden in de WWVN als daar de 

Wajong regeling en WSW uitvoering volledig bij betrokken worden. 

Door de nieuwe WWB per 1-1-2012 is ingegaan terwijl het wetsontwerp pas in week 52 van 

2011 is vastgesteld, levert implementatie problemen op voor alle gemeenten. In het 

wetsontwerp is voorzien in een overgangstermijn van een half jaar voor bestaande uitkeringen 

per 31-12-2011. De implementatie van de wet samenvoeging WWB/WIJ en de voorbereidingen 

op de WWVN worden ten aanzien van de uitvoering als ongelukkig ervaren. Er zal zoveel 

mogelijk samengewerkt worden binnen de regio, maar dan nog kan het zijn dat in 2012 extern 

capaciteit moet worden ingehuurd. Bijvoorbeeld het mede dragen van kosten voor een 

projectleider en kosten van de uren inzet van een werkgroep van beleidsmedewerkers uit 

andere gemeenten. De kosten worden geraamd op € 50.000,-. Om deze reden wordt 

voorgesteld om middels een claim budget voor 2012 beschikbaar te stellen. Er vanuit gaande 

dat de claim wordt gehonoreerd, wordt het risico op nihil gesteld. 

10. AWBZ- vrijwilligerswerk 

Met het vervallen van de functie begeleiding uit de AWBZ wordt de gemeente verantwoordelijk 

voor het ‘bieden van begeleiding’ aan inwoners die dat nodig hebben. Gemeenten zoeken naar 

mogelijkheden om deze begeleiding in te laten vullen door vrijwilligers. Deze vrijwilligers dienen 

gevonden, evt. opgeleid en ondersteund te worden. Voor vrijwilligers wordt nu enkel een 

verzekering door de gemeente afgesloten (€ 3.400,-). De gemeenteraad kan besluiten 

vrijwilligersbeleid op te laten stellen en daarvoor middelen beschikbaar te stellen. Vanuit 

verschillende kanalen wordt aangegeven dat er behoefte is aan een vrijwilligerscentrale. De 

kosten daarvoor zijn al snel € 20.000. Voor de invoering van de AWBZ is er in de begroting 

2012 een stelpost ‘Bestuursakkoord en andere rijksmaatregelen’ opgenomen. De verwachting 

is dat met deze stelpost ook dit risico kan worden opgevangen. 

11. AWBZ- begeleiding 

Met het vervallen van de functie begeleiding uit de AWBZ wordt de gemeente verantwoordelijk 

voor het ‘bieden van begeleiding’ aan inwoners die dat nodig hebben. De kosten die de 

gemeente hiervoor ontvangt, zijn gelijk aan de kosten die het rijk in 2010 betaalde aan 

begeleiding met een doelmatigheidskorting hierop van 5%. De gevolgen van de PGB-maatregel 

op het budget zijn nog niet bekend, maar verwacht wordt dat deze maatregel het beschikbare 

budget zal verlagen, zonder dat de ondersteuningbehoefte afneemt. Het over te hevelen bedrag 

ontwikkelt zich tot het moment van decentralisatie in 2013/2014, met de daarvoor geraamde 

groeivoet binnen het Budgettair Kader Zorg. Als de huidige groei van de aanspraken op 

begeleiding groter is dan de geraamde groeivoet, wordt het financiële risico voor de gemeente 

nog groter dan de genoemde 5% plus de gevolgen van de PGB-maatregel. Een ander risico is 

de IQmaatregel, die stelt dat mensen met een IQ van 70 tot 85 geen recht meer hebben op 

AWBZ-zorg. Het budget voor zorg aan deze mensen komt dus ook niet naar de gemeenten, 

maar zij blijven wel enige vorm van ondersteuning nodig hebben, die door de gemeenten 

bekostigd dient te worden. De hoogte van de kosten hiervan zijn niet aan te geven. Ook het 

doorgaan van de IQmaatregel staat nog ter discussie. 

76

Om eventueel tegenvallende kosten op te vangen, is er in de gemeentelijke begroting een in de 

jaren oplopende stelpost ‘Bestuursakkoord en andere rijksmaatregelen’ opgenomen. Maar deze 

dient ook om de tegenvallende inkomsten en uitgaven voor de transitie Jeugdzorg en de Wet 

Werken naar Vermogen op te vangen. Vooralsnog wordt er van uitgegaan dat de stelpost 

toereikend is. 

12. Toezicht Drank- en horecawet 

Voorzien wordt dat op 1 januari 2013 de wijziging van de Drank- en Horecawet wordt 

doorgevoerd. Hierdoor zullen de gemeenten verantwoordelijk worden gehouden voor het 

toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. Deze taak wordt tot op heden vervuld 

door de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA). Om te kunnen handhaven op de Drank- 

en Horecawet moeten middelen worden vrijgemaakt voor de inhuur van de 

handhavingscapaciteit (€ 15.000,-). Gemeenten worden hiervoor financieel niet 

gecompenseerd. 

13. Arbo- en milieuwetgeving 

Zowel de huidige milieu- als arbowetgeving (onder andere: bouwstoffenbesluit, bouwprocesarbobesluit 

en maatregelen bij werken in uitvoering) is zodanig dat de gemeente er rekening 

mee dient te houden dat zij als eindverantwoordelijke c.q. opdrachtgever van werken 

aangesproken kan worden voor kosten die een gevolg zijn van mogelijke overtredingen of 

schadeclaims voortvloeiend uit eerder genoemde wetten en regelingen. Denk hierbij aan 

bodemverontreinigingen door grondwerken en gevolgen bouwprocesbesluit. De omvang van 

het risico is afhankelijk van het aantal en de hoogte van de ingediende aansprakelijkstellingen. 

In 2011 is dit niet aan de orde geweest met betrekking tot de milieuwetgeving. 

Om risico’s naar de toekomst toe te verkleinen is begin 2011 het werkproces, m.b.t. hoe om te 

gaan met grondtransporten binnen diverse werken, met de medewerkers beschreven. 

14. Wet Ketenaansprakelijkheid 

De gemeente kan op grond van de Wet Ketenaansprakelijkheid aangesproken worden voor het 

niet afdragen van belastingen en premies sociale verzekeringen door aannemers. Over de 

werkingssfeer van de Wet Ketenaansprakelijkheid is inmiddels meer duidelijkheid ontstaan. In 

het kader van deze wet is de gemeente niet aansprakelijk als het gaat om de aanleg van 

gemeenschapsvoorzieningen, zoals wegen, rioleringen en watergangen in het openbaar 

gebied. Dit is het leeuwendeel van de projecten. Bij projecten die niet onder openbare 

voorzieningen vallen, is de wet wel volledig van toepassing. Hierbij valt te denken aan het 

ophogen van bouwterreinen en andere zaken die voor de verkoop bestemd zijn. 

De omvang van het risico is dus niet erg groot. Om het risico te beperken kunnen maatregelen 

genomen worden. Naast het opvragen van verklaringen van goed betaalgedrag wordt gebruik 

gemaakt van zogenaamde G-rekeningen voor betalingen aan aannemers. 

15. Planschade (niet verantwoord in het grondbedrijf) 

In 2011 konden alle uitgekeerde planschadevergoedingen m.u.v. een vergoeding voor het 

Burgemeester Smitsplein worden verhaald bij de ontwikkelende partijen. De uitgekeerde 

planschade voor het Burgemeester Smitsplein is ten laste gebracht van het Grondbedrijf, omdat 

de wettelijke mogelijkheden hiervoor ontbraken. Gemeente was immers zelf eigenaar van de 

grond en initiatiefnemer van de wijziging van het bestemmingsplan. 

16. Bestemmingsplannen 

In 2011 heeft het regiobureau Breda op verzoek van de gemeente een aantal adviezen 

uitgebracht. De hiermee gemoeide kosten zijn beperkt gebleven. Waar mogelijk zijn de 

advieskosten doorberekend. 

17. Rijksbezuinigingen op de Algemene uitkering 

Voor de komende jaren is er veel onzekerheid t.a.v. de Algemene uitkering. 

Ten eerste bestaat de mogelijkheid dat het Rijk gaat bezuinigen. Of en hoeveel het kabinet 

extra gaat bezuinigen, weten we mogelijk pas bij de junicirculaire 2012. Over hoe rijksbezuinigingen 

doorwerken op de gemeentefinanciën, valt al wel iets te zeggen. De gevolgen 

van rijksbezuinigingen voor gemeenten hangen af van de keuzes die het kabinet maakt. 

Belastingverhogingen en extra bezuinigingen op zorg en sociale zekerheid raken het 

gemeentefonds niet. Kiest het kabinet voor uitgavenbeperking van de departementen, dan 

voelen gemeenten dit wel. Het gemeentefonds deelt voor grosso modo 18% mee in 

bezuinigingen op de departementale uitgaven (m.u.v. ontwikkelingssamenwerking en Europa). 

Dit zijn de zogenoemde normeringsafspraken. Verder kunnen gemeenten geraakt worden door 

kortingen op specifieke uitkeringen. In de media circuleert een bezuinigingsbedrag van € 10 

miljard. Tot nu toe koos het kabinet echter steeds voor 50-50: de ene helft voor rekening van de 

departementen en de andere voor sociale zekerheid en zorg. Maakt men ook nu weer dezelfde 

77

keuze, dan zou dat een korting op het gemeentefonds betekenen van € 900 miljoen oftewel ca. 

€ 54 per inwoner. Voor Drimmelen zou dit dan puur op basis van inwoneraantallen een nadeel 

van ruim € 1.400.000 betekenen. De kans op rijksbezuinigingen die de gemeenten treffen, 

wordt hoog geacht; de zekerheid over het bedrag is echter zeer gering. 

Daar het Ministerie van Binnenlandse Zaken in 2012 voorrang geeft aan een goede inbedding 

van de decentralisaties ‘begeleiding’ en ‘Werken naar vermogen’ vindt de effectuering van een 

herijking van het gemeentefonds pas in 2014 plaats. Over de omvang van het voor- of nadeel 

voor de gemeente Drimmelen kan nu nog niets worden gezegd. 

Naast de bezuinigingen op de Algemene uitkering bestaat er nog veel onzekerheid over de 

financiële gevolgen van de decentralisaties. Hiervoor is een stelpost opgenomen waardoor dit 

risico nu niet wordt meegenomen. 

c. Risico’s voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties 

Gemeenschappelijke regelingen 

De gemeente heeft zich verplicht bij te dragen in eventuele nadelige saldi van een aantal 

gemeenschappelijke regelingen. De structuur van deze regelingen is veelal zo dat de gemeente 

individueel slechts beperkte invloed uit kan oefenen op de uitgaven. Inhoudelijk wordt op de 

gemeenschappelijke regelingen ingegaan in de paragraaf Verbonden partijen. De meest 

risicovolle gemeenschappelijke regeling is de GR Wava/Go en wordt onderstaand verder 

toegelicht. 

18. WAVA/GO 

Ten aanzien van de prognose over het jaarresultaat 2011 gaat het dagelijks bestuur er vanuit 

dat er geen tekort zal zijn. Op basis van de gewijzigde begroting 2012 zou de bijdrage voor 

onze gemeente € 170.000,-- bedragen (12,1% van € 1.404.000,--). In de gemeentelijke 

begroting 2012 is rekening gehouden met een bijdrage van ruim € 159.000,--. De verhoging van 

onze bijdrage met € 11.000,-- wordt verwerkt in de Voorjaarsnota 2012. 

Op basis van ervaring over voorafgaande jaren wordt het ingeschat op minimaal € 48.000 met 

een hoge kans. 

Daarnaast beschikt WAVA/GO over een geldlening van € 6 miljoen die de directie graag wil 

overdragen aan de deelnemende gemeenten, dit tegen de achtergrond dat in 2014 ook aan de 

aflossingsverplichting actueel wordt. Dit zou dus een kapitaalinjectie van de gemeente vergen 

van ca. € 720.000. Vooralsnog wordt er van uitgegaan dat WAVA zelf voor de aflossing en 

rente zorgt binnen de huidige begroting. 

WAVA/GO – Wet Werken naar Vermogen 

Per 1 januari 2013 wordt de gemeente belast met de uitvoering van de Wet Werken naar 

Vermogen. Het betreft een brede voorziening welke in de plaats komt van verschillende 

bestaande regimes zoals de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), Wet werk en arbeidsondersteuning 

jonggehandicapten (Wet Wajong), wet werk en bijstand (WWB) en de Wet 

investeren in jongeren (WIJ) Insteek van de nieuwe wetgeving is om vanaf 2015 een structurele 

bezuiniging te realiseren van € 650 miljoen. Voor de gemeente Drimmelen is dit structureel 

circa € 585.000 Deze bezuiniging wordt gerealiseerd door de rijkssubsidie van 

€ 25.759 per SE WSW de komende jaren gefaseerd te verlagen tot € 22.050 per WSW 

werkplek. 

Om de gemeenten te ondersteunen bij de overgang naar de Wet Werken naar Vermogen heeft 

het rijk een herstructureringsfonds van € 400 miljoen beschikbaar gesteld. Het fonds is bedoeld 

voor de ondersteuning van een efficiëntere bedrijfsvoering van de sociale werkvoorziening. Het 

herstructureringsplan moet uiterlijk 30 april zijn ingediend. Het trekkingsrecht voor onze 

gemeente beloopt een bedrag van circa € 360.000. De Gr WAVA/GO is momenteel bezig om 

dit herstructureringsplan handen en voeten te geven zodat deze gelden voor de deelnemende 

gemeenten worden veiliggesteld. Overigens betreft het een cofinanciering: de gemeente 

moeten zelf 25% van de herstructureringskosten voor hun rekening nemen. Samen met de Gr 

WAVA en de participanten in deze gemeenschappelijke regeling is er een werkgroep gevormd 

om te bezien hoe deze bezuinigingen op grond van het Bestuursakkoord kunnen worden 

opgevangen en hoe tot een duurzame en financieel gezonde exploitatie en vermogenssituatie 

van het wsw-bedrijf WAVA/GO kan worden gekomen. De aanbevelingen resp. adviezen uit 

deze werkgroep zijn momenteel nog niet bekend. 

Voorlopig wordt er van uit gegaan dat de mogelijke negatieve financiële gevolgen opgevangen 

kunnen worden binnen de stelpost Bestuursakkoord (zie begroting 2012). 

78

19. Regionale Uitvoeringsdienst Midden- en West-Brabant 

In juni 2009 hebben Rijk, IPO en VNG een packagedeal gesloten, waarin onder andere is 

afgesproken dat er per 1 januari 2013 (was 1 januari 2012, is later met 1 jaar verlengd) 

landsdekkend Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD’s) zijn voor met name het milieudeel van de 

Wabo-taken (vergunningverlening, toezicht en handhaving). Met deze RUD’s moet er een 

kwaliteitsslag gemaakt worden en moet versnippering (bevoegdheden, afstemming e.d.) 

tegengegaan worden. Binnen de regio Midden- en West-Brabant, waartoe ook de gemeente 

Drimmelen behoort, komt er 1 RUD (RUD Midden- en West-Brabant). In deze RUD moet de 

gemeente verplicht het landelijk basistakenpakket inbrengen: 

• Milieudeel omgevingsvergunning en milieutoezicht op de BRZO- en IPPC-bedrijven; 

• Omgevingsvergunning en toezicht in geheel van voormalige provinciale inrichtingen; 

• Milieudeel omgevingsvergunning en milieutoezicht op de overige vergunningplichtige 

gemeentelijke inrichtingen; 

• Ketentoezicht/milieucriminaliteit; 

• Milieutoezicht meer complexe niet-vergunningplichtige inrichtingen (hiervoor is een lijst 

opgesteld). 

De RUD-vorming heeft naar verwachting personele, financiële en organisatorische gevolgen. 

Aan het bedrijvenbestand dat naar de RUD wordt overgeheveld (het landelijk 

basistakenpakket), wordt met betrekking tot toezicht jaarlijks 0,34 fte besteed. Het gaat dan om 

€ 25.000. Voor vergunningverlening gaat het om 0,0 fte, omdat het milieudeel van de 

omgevingsvergunning volledig is uitbesteed. 

De RUD gaat echter ook taken verrichten (verplicht), die tot op heden binnen onze gemeente 

weinig prioriteit hadden of die lagen bij een ander bevoegd gezag. Het gaat dan bijvoorbeeld 

om ketenaanpak-/milieucriminaliteit, flora en fauna, Natuurbeschermingswet. Dit betekent extra 

kosten. Het risico voor 2013 voor de inbreng van taken wordt op basis van de huidige inzichten 

daarom ingeschat op € 44.000 (de hierboven genoemde € 34.000 + € 10.000 extra taken). 

Daarnaast zijn er aanloopkosten van de RUD. Deze kosten worden gemaakt voorafgaand aan 

het feitelijk functioneren van de RUD: de projectkosten voor het daadwerkelijk oprichten van de 

RUD. Deze kosten worden nog in 2012 gemaakt. De kosten ofwel het risico wordt ingeschat op 

€ 10.000. 

20. Dierenasiel 

De gemeente Drimmelen maakt gebruik van de diensten van het Dierenasiel Breda e.o. voor de 

uitvoering van haar wettelijke taak inzake de opvang van zwerfdieren. Het dierenasiel in huidige 

staat is verouderd en voldoet niet meer aan de eisen zoals deze wettelijk zijn vastgelegd in het 

Honden- en kattenbesluit. Om aan dit voornoemde besluit te voldoen is nieuwbouw 

noodzakelijk gebleken. De gemeente Breda, die voor de overige deelnemende gemeenten 

fungeert als centrumgemeente, heeft de nieuwbouwplannen van het dierenasiel getoetst. Deze 

bouwplannen zijn door de gemeente Breda betiteld als sober en doelmatig. Momenteel vindt 

overleg plaats op ambtelijk en bestuurlijk niveau over de wijze van financiering van het wettelijk 

deel (€ 2,5 mln.=70,1%). Het bovenwettelijk deel (€1,1 mln. = 29,1%) is voor rekening van het 

dierenasiel. Een deel van dit bedrag (€ 0,25 mln.) kan het dierenasiel zelf bijdragen. De overige 

€ 0,83 mln. moet gefinancierd worden door derden die voor een groot deel van dit bedrag 

toezeggingen hebben gedaan. De deelnemende gemeenten hebben duidelijk gemaakt dat de 

BTW problematiek en dekking van het bovenwettelijke deel een punt van aandacht blijft. De 

verwachte bijdrage van de gemeente aan de nieuwbouw van het dierenasiel ligt tussen de 

€ 148.000 en ca. € 205.000. De bijbehorende kapitaallasten (40 jaar, 3 procent) liggen dan 

tussen de € 8.000 en € 11.000. In de begroting 2012 is rekening gehouden met een eenmalige 

bijdrage van € 165.000. 

De deelnemende gemeenten hebben een aantal harde eisen op tafel gelegd. Zo moet men de 

dekking van het benodigde budget beter motiveren en dan met name op de het punt van de 

bijdrage uit de jaarlijkse exploitatiebegroting en eventuele stijging van de financiële bijdrage 

gemeenten. Verder verwachten de gemeenten dat de stichtingskostenraming in de volgende 

fases zullen blijven stijgen i.v.m. posten die nu niet opgenomen zijn of te laag zijn ingeschat. De 

gemeenten zijn voornemens om met een taakstellend budget te blijven werken. 

In de volgende fase (bestek) verwachten de deelnemende gemeenten dat voornoemde zaken 

zijn opgelost, anders zal dit mogelijk kunnen leiden tot een negatief advies m.b.t. het overgaan 

naar die volgende fase (aanbesteding/uitvoering). Het risico bedraagt dus maximaal € 40.000. 

79

d. Risico’s voortvloeiende uit het doen/nalaten van derden 

21. Aansprakelijkstellingen 

Er is in de samenleving een tendens van toenemend claimgedrag. In 2011 is aanzienlijk meer 

beroep gedaan op de aansprakelijkheid van de gemeente, ook bij kleine schades. De gemeente 

heeft echter een goede verzekering ter dekking van het aansprakelijkheidsrisico. Enkele thans 

nog lopende grotere zaken, veelal met enige vorm van letselschade, geven aan dat een 

verzekering, hoewel niet goedkoop, zeker onmisbaar is. Tevens fungeert de verzekeraar als 

vraagbaak en worden veelal nuttige cursussen aangeboden om intern de kennis op orde te 

houden. Door het in de arm nemen van een verzekeringsmakelaar als beheerder van de gehele 

verzekeringsportefeuille, staat er een extra vraagbaakvoorziening en verzekeringscheck tot 

onze beschikking. Het zijn juist de kleinere dossiers die in aantal toenemen. Deze dossiers 

blijven qua geclaimde schade onder het eigen risico op onze aansprakelijkheidsverzekering en 

worden daarom door de organisatie zelf afgehandeld. De kosten hiervan liggen tussen de 

€ 15.000 en € 35.000 met een kans van 100% op het minimale bedrag en 50% op het maximale 

bedrag. 

Getracht wordt om de aansprakelijkstellingen zoveel mogelijk te voorkomen. Naast mediation 

wordt daarom in de organisatie voorlichting gegeven; bv. m.b.t. onze aansprakelijkheid als 

wegbeheerder en worden een aantal mogelijke problemen die tot een aansprakelijkstelling 

kunnen leiden gemeentebreed aangepakt 

22. Wabo en handhaving indirecte lozingen 

In 2011 is dit niet aan de orde geweest. Het risico wordt daarom ingeschat op < 50%. 

23. Omgevingsvergunningen (Wabo) 

In 2011 is dit niet aan de orde geweest. Dit kan echter per jaar verschillen. De risico-inschatting 

blijft dus < 50%. 

24. Bodemverontreiniging 

De bodemverontreiniging aan de Drimmelenseweg te Made is door de gemeente eind 2010- 

begin 2011 in eigen beheer door de gemeente gesaneerd. Het hiervoor door de gemeenteraad 

gevoteerde krediet van € 292.000 exclusief BTW is door meerwerk en dergelijke met € 88.388 

exclusief BTW overschreden. 

Voor de bodemverontreiniging aan de Stationsstraat 19 te Made heeft C1000 uiteindelijk haar 

verantwoordelijkheid genomen en, via een gecertificeerd saneringsbedrijf, een saneringsplan 

opgesteld en voorgelegd aan de provincie (bevoegd gezag). De provincie heeft dit 

saneringsplan medio 2011 goedgekeurd, waarop de sanering eind 2011 van start is gegaan. In 

2011 is de bodem (ook op gemeentegrond) gesaneerd. In 2012 zal het grondwater worden 

gesaneerd. 

25. Gemeentegarantie t.b.v. BMD 

In 2004 is bij besluit van het college, de raad gehoord, een gemeentegarantie verstrekt op een 

geldlening van de Exploitatie Maatschappij Nieuw jachthaven B.V. (hierna “Exploitatiemaatschappij”), 

ter grootte van € 10,8 miljoen. Indien de Exploitatiemaatschappij niet aan de 

betalingsverplichting van rente en aflossing kan voldoen, wordt de gemeente op grond van de 

verstrekte garantie hiervoor aangesproken. Om voldoende zicht te kunnen houden op dit 

potentieel risico, is aan de garantie de voorwaarde verbonden dat, overeenkomstig onze interne 

planning & control-cyclus, de Exploitatiemaatschappij gehouden is om tweemaal per jaar 

tussentijds informatie te verschaffen over de voortgang van het project, inclusief de daarbij 

behorende financiële aspecten. Tevens is een eerste recht van hypotheek gevestigd ten 

behoeve van de gemeente op de onroerende zaken van de Exploitatiemaatschappij. 

De gemeenteraad heeft op 24 februari 2011 ingestemd met een voorstel om de gemeentegarantie 

te verhogen tot € 14 miljoen. Deze verhoging is niet geëffectueerd omdat er kopers 

gevonden zijn voor aankoop van de haven en de camping. De gemeenteraad heeft op 22 maart 

2012 goedkeuring gegeven aan een voorstel tot verkoop van de nieuwe jachthaven en de 

camping te Drimmelen. Met de opbrengst kunnen t.z.t. de geldleningen van de Exploitatiemaatschappij 

afgelost worden waarna de borg (en het risico) vervalt. Op dit moment is de 

overeenkomst nog niet getekend. 

e. Risico’s voortvloeiende uit niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen 

26. Wet veiligheidsregio’s en gevolgen voor btw compensatie 

Met ingang van 1 januari 2010 is de gemeentelijk brandweer opgegaan in de Veiligheidsregio 

m.u.v. de kazernes. De kazernes van de gemeentes zijn in eigendom en beheer van de 

gemeentes gebleven vanwege de onzekerheid over de fiscale gevolgen. 

Nu wordt voorzien dat in juni 2012 een wetswijziging Wet veiligheidsregio’s in werking treedt, 

wellicht met een overgangsregeling tot 1 januari 2013. Hiermee wordt de volledige 

80

egionalisering van de brandweer geregeld. Dit heeft fiscale en financiële gevolgen, omdat 

thans de btw voor de brandweertaken via de fiscale transparantiemethode door de 

deelnemende gemeenten geclaimd kan worden bij het BTW compensatiefonds. Nu de 

gemeenten geen keuze meer krijgen (brandweertaak verplicht bij veiligheidsregio) vervalt de 

claimmogelijkheid. De Veiligheidsregio geeft aan dat dit nadeel binnen de Veiligheidsregio 

wordt opgevangen middels verhoging van de Brede doeluitkering Rampenbestrijding en dus 

niet leidt tot hogere exploitatiebijdrages. 

Indien de Belastingdienst van oordeel blijft dat het in bezit hebben van kazernes geen 

gemeentelijke taak is en daardoor de btw compensatie vervalt, worden de gemeenten 

geconfronteerd met een tweetal risico`s: 

• Alle btw in de exploitatiekosten (groot onderhoud e.d.) zal kostenverhogend zijn 

(gemeenten krijgen immers geen compensatie meer uit het BCF); 

• Voor nieuw gebouwde kazernes worden we met btw-herziening geconfronteerd. Een 

deel van de btw over de (ver)bouw van de kazernes (die na 2005 zijn geleverd) moet 

worden terugbetaald aan de fiscus. Voor onze gemeente is dit een bedrag van circa € 

27.000. Dit is te voorkomen door alle brandweerkazernes voor 1.1.2014 over te dragen 

aan de regio. Hierover wordt met de veiligheidsregio nog overleg gevoerd. 

Omdat deze materie ook op landelijk niveau speelt (immers alle veiligheidsregio`s worden met 

deze problematiek geconfronteerd) wordt hierover ook overleg gevoerd met de 

verantwoordelijke staatssecretaris.Hoe e.e.a. gaat uitpakken laat zich thans moeilijk inschatten. 

27. Leerlingenvervoer 

In 2011 heeft er een aanbesteding plaatsgevonden van het leerlingenvervoer o.b.v van het 

toenmalige leerlingenbestand en benodigde lijnen. Ondanks dat de oude vervoerder de 

aanbesteding heeft gewonnen, was er sprake van een aanzienlijk financieel voordeel. 

Met ingang van het nieuwe schooljaar 2011/2012 hebben er belangrijke mutaties 

plaatsgevonden in het leerlingenbestand. Het gevolg hiervan was dat de kosten in het laatste 

kwartaal van 2011 aanzienlijk zijn gestegen en er bij de Najaarsnota een bijraming heeft 

plaatsgevonden van € 47.000 (voor jaren 2012 en 2013). 

De overschrijding is in overleg met de vervoerder nader geanalyseerd en kent diverse 

oorzaken: extra solo-vervoer op medische gronden, toename aantal schoollocaties, extra 

vervoer in verband met toename aantal kinderen van betreffende school en inzet persoonlijke 

begeleiding. De mogelijkheden om het vervoer aan te scherpen en kosten te besparen zijn 

echter zeer beperkt. 

Tevens heeft de gemeente recent een rechtszaak verloren m.b.t. individueel vervoer van een 

leerling. De kosten hiervan bedragen voor 2011 € 19.000, de kosten zijn geboekt op 2012. Het 

vervoer is ondertussen gestopt waardoor de kosten incidenteel zijn. 

Het tekort voor 2012 wordt begroot op ongeveer € 40.000 (gelet op eenmalige extra kosten van 

€ 19.000 en aanvullend budget van € 47.000), voor 2013 € 20.000 (gelet op aanvullend budget 

van € 47.000) en vanaf 2015 € 67.000. 

28. Onderwijshuisvesting 

De raad heeft bij vaststelling van het Integraal Huisvestings Plan onderwijshuisvesting 2011- 

2014 een bedrag van € 37.000 (€ 9.282 per jaar) voor een periode van 4 jaar beschikbaar 

gesteld voor plaatsing van 2 noodlokalen bij het Dongemondcollege. Inmiddels heeft de directie 

van het Dongemondcollege aangegeven dat 3 lokalen nodig zijn op basis van het aantal 

inschrijvingen voor het schooljaar 2012-2013. Daarnaast is er nog onduidelijkheid over de 

exacte locatie, te weten of locatie basketbalveld dan wel locatie Crullaan. 

Op basis van de aanbestedingsresultaten blijken de maximale kosten (op basis van 3 

noodlokalen gedurende drie jaar en locatie Crullaan) € 82.000 te bedragen (€ 27.400 per jaar). 

Hiermee ontstaat een maximaal tekort in totaal van ruim € 54.000 over een periode van 3 jaar. 

29. Te nemen maatregelen i.h.k.v. Arbeidsomstandighedenwet 

Op grond van de Arbowet zijn bedrijven en instellingen verplicht een risicoinventarisatie en – 

evaluatie (RIE) uit te (laten) voeren. In 2008 heeft de eerste opname voor onze organisatie 

zowel voor het gemeentehuis alsmede alle buitenaccommodaties plaatsgevonden. Het plan van 

aanpak met de daarin de te nemen maatregelen naar aanleiding van eventueel geconstateerde 

risico’s is in 2009 opgesteld. Inmiddels hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan die een 

actualisatie van de RIE, inclusief plan van aanpak, noodzakelijk maken. Daarnaast is het 

gewenst een Periodiek Arbeids Geneeskundig Onderzoek (PAGO) te doen doen plaatsvinden. 

In principe had dit in 2011 al moeten plaatsvinden. Door allerlei omstandigheden heeft dit niet 

kunnen plaatsvinden. De totale kosten begroot op € 37.500 zijn in 2011 niet meer uitgeven. Om 

werkzaamheden in 2012 te kunnen doen plaatsvinden wordt dit bedrag van € 37.500, uitgaande 

van een positief rekeningssaldo, als claim opgevoerd bij de jaarrekening. 

81

30. Wachtgeldverplichtingen (voormalig) ambtelijk personeel 

Tot de kleine groep van oud-medewerkers die nog een beroep kunnen doen op de 

wachtgeldregeling behoren twee oud-medewerkers die momenteel niet of nauwelijks hiervan 

gebruikmaken. De reden hiervan is dat beiden elders werkzaam zijn. Alleen in de situatie dat er 

geen emplooi meer is, zal het recht op wachtgeld volledig herleven. Mocht dit laatste aan de 

orde zijn, dan zal hierbij op jaarbasis een bedrag gemoeid zijn van circa € 86.000. De kans 

hierop is gezien de ervaring van de laatste jaren gering. 

31. Wachtgeldverplichtingen huidig ambtelijk personeel 

Indien als uitvloeisel van de bezuinigingen als gevolg van het coalitieakkoord 2010-2014 of de 

kerntakendiscussie medewerkers eventueel hun baan verliezen moet, indien er geen sprake is 

van herplaatsing, een beroep worden gedaan op hoofdstuk 10d “Voorzieningen bij 

werkloosheid”. De kosten voor ww- en eventuele nawettelijke uitkeringen komen geheel voor 

rekening werkgever, omdat wij eigen risicodrager zijn. Vooraf is niet aan te geven welk bedrag 

er eventueel mee gemoeid is. Indien we te maken krijgen met aanspraken op ww-rechten zullen 

de meerkosten worden meegenomen bij de respectievelijke Bestuursrapportages. Indien van 

toepassing bedragen de gemiddelde kosten per fte per jaar globaal € 30.000. Uitgaande van de 

huidige situatie is er vanaf medio 2012 sprake van uikeringskosten. Het risico bedraagt 

maximaal € 75.000 met een kleine kans. 

32. Wachtgeld-/pensioenverplichtingen voormalige bestuurders 

In 2011 is geen aandacht meer besteed aan het kortlevenrisico bij bestuurders. Dit risico doet 

zich voor wanneer een wethouder of wachtgelder overlijdt voor de pensioengerechtigde leeftijd. 

Wettelijk wordt dan uitgegaan van de fictie dat deze wethouder/wachtgelder tot de pensioendatum 

bij de gemeente pensioenaanspraken heeft opgebouwd, welke onmiddellijk bij het 

overlijden tot uitbetaling dienen te komen. Dit vergt vaak veel geld. Om dit financiële risico af te 

dekken, wordt in 2012 onderzocht of daartoe een verzekering moet worden afgesloten. 

Indien, als gevolg van de gewijzigde politieke situatie per maart 2012, de samenstelling van het 

actieve wethouderskorps wijzigt, voorzover betrokkenen de leeftijd van 65 jaar nog niet hebben 

bereikt, krijgen we te maken met uitkeringsverplichtingen die per 1,0 fte kunnen oplopen tot 

€ 72.000 op jaarbasis. 

33. Wet APPA 

Voor gewezen bestuurders afgetreden na 2001 worden toekomstige pensioenverplichtingen 

jaarlijks bijgesteld en gereserveerd in de voorziening Wet Appa. De bijstelling/reservering via de 

Voorziening Wet APPA vindt zowel over de actieve als over de uitkeringstijd plaats voorzover 

sprake is van pensioenopbouw. De kosten pensioenopbouw over de actieve diensttijd worden 

jaarlijks geraamd in de begroting De pensioenopbouw over de wachtgeldtijd wordt na afloop 

ieder kalenderjaar bijgeraamd bij het opstellen van de Voorziening Wet APPA. Op basis van 

historische cijfers bedraagt het financiële risico max. € 50.000 per jaar met een gemiddelde 

kans. 

34. Ontwikkelingen gemeentelijke CAO en kosten bijdrage ABP 

Op het moment dat de jaarrekening 2011 wordt opgesteld is er nog geen duidelijkheid over de 

gemeentelijke CAO die per 1 juni 2011 is afgelopen. Dit houdt in dat we ook nog niet weten of 

er nog met een ingecalculeerde contractloonstijging vanaf 1 juni 2011 rekening moet worden 

gehouden. Vanwege deze onduidelijkheid wordt een claim opgevoerd van € 80.000. 

Daarnaast is er al wel duidelijkheid over de hersteloperatie ABP vanaf 1 april 2012. Dit houdt in 

dat we als werkgever extra 1,4% aan premie gaan betalen. Dit brengt een meerkost met zich 

mee van globaal € 98.000. Dit bedrag kan worden opgevangen middels de stelpost 

contractloonstijging. 

35. Fiscale werkkostenregeling 

Met ingang van 1 januari 2011 is de nieuwe fiscale werkkostenregeling in werking getreden. De 

regeling moet uiterlijk 1 januari 2014 zijn ingevoerd. Het huidige systeem voor de loonheffingen 

van onbelaste vergoedingen en verstrekkingen wordt hiermede fors gewijzigd. Dit zal naar 

verwachting veel impact hebben op het vigerende personeelsbeleid en de financiële 

bedrijfsvoering. Niet uitgesloten wordt geacht dat het nieuwe systeem ook meerkosten voor ons 

als werkgever met zich zal meebrengen. In regionaal verband gaat ook de gemeente 

Drimmelen de nieuwe regeling uitwerken/ implementeren. Naar verwachting wordt de nieuwe 

regeling 1 januari 2013 ingevoerd. De omvang van het risico kan nog niet ingeschat worden. 

36. Bouwleges 

Onder invloed van de onrustige en tegenvallende marktomstandigheden en de financiële 

situatie bij WSG, zijn in 2011 veel grote projecten vertraagd of zelfs uitgesteld. Deze grote 

projecten zijn tezamen goed voor ongeveer 50% van de verwachte bouwkostenomzet en 

daarmee ongeveer 50% van de verwachte bouwleges. De inkomsten van de bouwleges zijn in 

82

2011 achtergebleven, in 2011 bedraagt het tekort ten opzichte van de primaire begroting ca. 

€ 291.000. 

Bij de Najaarsnota is dit al gesignaleerd en is een bedrag van € 305.000 afgeraamd. Daarnaast 

is aan de raad een analyse toegezegd over de mogelijk structurele effecten van de 

'stagnerende markt' op de bouwleges en op de organisatie. In het voorjaar van 2012 zal de 

gemeenteraad worden geïnformeerd over de resultaten van dit onderzoek. 

Wat geldt voor de bouwleges, geldt ook voor de legesopbrengsten "omgevingsvergunning - 

ruimtelijke ordening", deze vallen lager uit dan verwacht (door minder aanvragen). In de 

Najaarsnota heeft er een neerwaartse bijstelling plaatsgevonden van € 23.360 ten opzichte van 

de primaire begroting € 50.139. 

37. Openstaande vorderingen Bouwcombinaties 

Op 31 december 2011 bedroeg de totale vordering op de bouwcombinaties, € 2.737.779. 

Hieronder volgt een uiteenzetting: 

Lage Zwaluwe West te Lage Zwaluwe 

Voor het project Lage Zwaluwe West werd een samenwerkingsverband gezocht tussen 

Stichting WSG te Geertruidenberg en Woningstichting Goed Wonen te Lage Zwaluwe. Als 

onderdeel van de afgesloten exploitatieovereenkomst werd door de bouwcombinatie een 

bijdrage van € 800.000 in het vooruitzicht gesteld als bijdrage in de realisatie van de 

bredeschool. Hoewel dat bedrag inmiddels aan de bouwcombinatie in rekening werd gebracht, 

en de bredeschool inmiddels gereed is, werd de bijdrage door de bouwcombinatie nog niet 

voldaan. Naar aanleiding van een betalingsherinnering werd de vordering door de 

bouwcombinatie betwist en worden momenteel vervolg stappen overwogen om alsnog tot 

invordering van dit bedrag over te gaan. Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat het bedrag tzt 

wordt ontvangen. 

In juni 2012 wordt de nieuwe sporthal in Lage Zwaluwe-west opgeleverd. In de financiering 

hiervan zijn door de Bouwcombinatie de noodzakelijke aanpassingen aan de waterberging niet 

meegenomen. Deze aanpassingen zijn nodig als gevolg van de verharding voor het parkeren 

t.b.v. de sporthal. 

De sporthal kan pas in gebruik worden genomen als de waterberging is gerealiseerd. Kosten 

hiervoor worden ingeschat op ca. € 250.000. Indien de gemeente zich bereid toont om deze 

kosten voor te financieren, en hiertoe met de bouwcombinatie tot goede en sluitende afspraken 

kan komen, dan bedraagt het neemt het risico toe met dit bedrag. 

Prinsenpolder te Made 

Voor het project Prinsenpolder werd een samenwerkingsverband gezocht tussen Stichting 

WSG te Geertruidenberg en Woningstichting Volksbelang te Made. Op basis van afspraken in 

de exploitatieovereenkomst werden aan de bouwcombinatie de kosten van bouwen woonrijp 

maken en de bijdragen in de Ambtelijke kosten, Ruimtelijke Ontwikkeling en Groenfonds in 

rekening gebracht. Hoewel een deel van deze kosten inmiddels aan de gemeente Drimmelen 

werd voldaan, resteerde op 31 december 2011 nog een totale vordering van € 1.937.779. Naar 

aanleiding van een betalingsherinnering werd van de bouwcombinatie verzoek tot 

bestemmingswijziging ontvangen, die gekoppeld was aan de betaling van een bedrag van 

€ 1.497.661 en het resterende bedrag van € 440.118 voor 31 december 2012 afhankelijk van 

de verkoopresultaten. Vooralsnog heeft het college besloten geen medewerking te verlenen 

aan de bestemmingswijziging en wordt er vanuit gegaan dat het bedrag ad 

€ 1.497.661 aan de gemeente Drimmelen wordt voldaan. 

38. Grondpositie BMD/WSG 

Bij akte van 21 september 2006 verkocht BMD aan WSG een perceel bouwterrein aan de 

Dorpsstraat te Drimmelen ter grootte van 27 are voor een bedrag van € 270.000. Indien koper 

binnen 5 jaar na ondertekening van de akte geen rechtsgeldige bouwtitel heeft verkregen, is 

verkoper verplicht de grond terug te kopen voor de oorspronkelijke koopsom te vermeerderen 

met een cumulatieve jaarlijkse rente van 3%. Er is geen rechtsgeldige bouwtitel verkregen. 

Omdat het BMD aan voldoende middelen ontbreekt om aan deze verplichting te kunnen 

voldoen, kan er van uitgegaan worden dat de gemeente uiteindelijk de contractuele positie over 

moet nemen. Een potentiële verkoopopbrengst is nog niet bekend dus de terugkoopsom met 

rente is voorshands aan te merken als maximaal risico. 

39. Woningbouw contingent 

Naar aanleiding van de bevolkings- en woningbouwprognose 2011 van de Provincie, zijn de 

woningbouwaantallen (richtgetallen) voor de gemeente bijgesteld. Dit heeft invloed op de 

projecten die in ontwikkeling zijn. Ondanks het achterblijven van de vraag naar woningbouw, 

staat nog steeds een groot aantal woningbouwprojecten op de rol. Provincie Noord-Brabant 

83

heeft in 2010 de taakstelling nieuwbouw (in de periode 2009 - 2020) voor de gemeente 

vastgesteld op 1.250 woningen. Op basis van de nieuwe prognose 2011 is de bouwopgave 

aangepast. Het aantal is naar beneden bijgesteld naar aanleiding van de nieuwe bevolkings- en 

woningbouwprognose 2011: de komende 10 jaar (2012 - 2022) mogen 737 woningen worden 

toegevoegd. 

In de gemeente zijn de afgelopen jaren diverse bouwplannen opgeleverd. Als gekeken wordt 

om hoeveel woningen het gaat, dan valt op dat er gemiddeld 70 woningen per jaar zijn 

opgeleverd in de periode 2002-2011. Het jaar 2011 is hierop een uitzondering, toen zijn er 188 

woningen opgeleverd. Dit heeft te maken met het plan Prinsenpolder. Er zijn ook uitschieters 

naar beneden: in 2009 zijn er 17 woningen opgeleverd. De Provincie gaat uit van een 

woningbouwproductie voor onze gemeente van 737 woningen in 10 jaar, een gemiddelde van 

73,7 woningen per jaar. Gezien de afgelopen 10 jaar, is dat meer dan het gemiddelde dat in 

een economisch betere tijd is opgeleverd (2002 - 2011). 

Plancapaciteit 

Van het aantal te bouwen woningen tot 2022, zijn 100 woningen in aanbouw. De harde 

plancapaciteit (ruimtelijke procedures onherroepelijk, maar nog niet in aanbouw) bedraagt 607 

woningen. Het is de vraag of deze capaciteit volledig benut wordt tot 2022. Het plan Lage 

Zwaluwe-West loopt grote vertraging op, de verwachting is dat het totale aantal niet gebouwd 

zal zijn in 2022. Voor de overige projecten lijkt de realisatie voor 2022 wel reëel. 

Zachte plancapaciteit waarbij de gemeente overeenkomsten heeft gesloten met ontwikkelende 

partijen, bedraagt 65 woningen. Hiermee is het totaal aantal te bouwen woningen van de 

Provincie bereikt. Toch bestaan er in de gemeente nog veel plannen, naast eerder genoemde 

plannen, die samen goed zijn voor nog eens + 250 woningen. Dit is de zogenaamde 

’overcapaciteit’ in plannen. 

Tegen het licht van de stilstaande woningmarkt is het maar zeer de vraag of er afzet van 

nieuwbouw mogelijk is. Ook gezien het bouwverleden in de gemeente, is het de vraag of het 

teveel aan plannen een risico vormt en of de bijgestelde prognose een risico vormt. Vooralsnog 

wordt hier niet van uit gegaan. 

84

Samenvattend leiden bovenstaande risico’s tot het volgende overzicht. 

Omschrijving 

Risicoinschatting (% kans) 

< 50% 50% > 50% 

1 Grondbedrijf p.m. S 

2 Beleidsgestuurde contractfinanciering 95.000 

S 

3 Diverse objecten in de openbare ruimte 49.000 S 

4 Gymzaal Romboutstraat 58.000 S 

5 Wet Maatschappelijke Ondersteuning - Huishoudelijke Verzorging 106.000 

S 

6 Wet Maatsch. Ondersteuning - Gehandicaptenvoorzieningen huisvesting 150.000 

I 

7 Wet Maatsch. Ondersteuning - Gehandicaptenvoorzieningen vervoer 100.000 

S 

8 Wet bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten - 

S 

9 Invoering nieuwe wet Wet Werk en Bijstand - 

I 

10 AWBZ- vrijwilligerswerk - S 

11 AWBZ- begeleiding - S 

12 Toezicht Drank- en horecawet 15.000 S 

13 Arbo- en milieuwetgeving p.m. I 

14 Wet Ketenaansprakelijkheid 50.000 

I 

15 Planschade 62.500 S 

16 Bestemmingsplannen 37.500 

S 

17 Rijksbezuinigingen op de Algemene uitkering 1.400.000 

S 

18 WAVA/GO 48.000 S 

19 Regionale uitvoeringsdienst 44.000 S 

Regionale uitvoeringsdienst 10.000 I 

20 Dierenasiel 40.000 

I 

21 Aansprakelijkheidsstellingen 20.000 

I 

22 Wabo en handhaving indirecte lozingen p.m. I 

23 Omgevingsvergunningen (Wabo) p.m. I 

24 Bodemverontreiniging p.m. I 

25 Gemeentegarantie t.b.v. BMD p.m. I 

26 Wet veiligheidsregio’s en gevolgen voor btw compensatie p.m. I 

27 Leerlingenvervoer 45.000 S 

28 Onderwijshuisvesting 18.000 S 

29 Te nemen maatregelen i.h.k.v. Arbeidsomstandighedenwet - I 

30 Wachtgeldverplichtingen (voormalig) ambtelijk personeel 86.000 

S 

31 Wachtgeldverplichtingen huidig ambtelijk personeel 75.000 

S 

32 Wachtgeld-/pensioenverplichtingen voormalige bestuurders - 

S 

33 Wet APPA 50.000 

I 

34 Ontwikkelingen gemeentelijke CAO en kosten bijdrage ABP - S 

35 Fiscale werkkostenregeling S 

36 Bouwleges 300.000 S 

37 Openstaande vorderingen bouwcombinaties 1.050.000 I 

38 Grondpositie BMD/WSG 323.000 I 

39 Woningbouw contingent p.m. I 

Totaal incidenteel 50.000 

Totaal structureel 1.693.500 

Daar niet alle risico’s tegelijk en in maximale omvang zullen optreden, zijn de risico’s middels 

een risico-inschatting gewogen waarna de benodigde weerstandscapaciteit is bepaald. 

Weerstandsvermogen: koppeling weerstandscapaciteit en financiële risico’s 

In het voorgaande is zowel de benodigde als de beschikbare weerstandscapaciteit bepaald. In 

deze paragraaf kan een relatie worden gelegd tussen deze twee componenten om het 

weerstandsvermogen van de gemeente te bepalen en daarover een oordeel te vellen. 

De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit kan worden afgezet 

tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het 

weerstandsvermogen. 

Beschikbare weerstandscapaciteit 

Ratio weerstandsvermogen = Benodigde weerstandscapaciteit 

Voor Drimmelen leidt dit op dit moment tot een ratio van 

• voor resultaatbestemming: 3,49 / 2,19 = 1,60 

• na resultaatbestemming (inclusief claims): 3,07 / 2,19 = 1,41 

260.000 

1.179.750 

206.000 

1.006.000 

1.383.000 

639.500 

85

Beoordeling weerstandsvermogen 

Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van 

onderstaande waarderingstabel die in samenwerking tussen NAR en de Universiteit Twente is 

opgesteld. 

A > 2,0 Uitstekend 

B 1,4 - 2,0 Ruim voldoende 

C 1,0 - 1,4 Voldoende 

D 0,8 - 1,0 Matig 

E 0,6 - 0,8 Onvoldoende 

F < 0,6 Ruim onvoldoende 

Een algemeen aanvaarde normstelling voor de hoogte van het weerstandsvermogen is er niet. 

De gemeente Drimmelen streeft na zo min mogelijk risico te lopen en -mits financieel 

verantwoord- zoveel mogelijk risico’s af te dekken. Dit betekent dat een weerstandsvermogen 

moet worden nagestreefd dat ten minste voldoende is. Dit betekent een ratio 

weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4 met als waarderingscijfer C. 

De ratio voor en na resultaatbestemming vallen beiden in klasse B. Dit duidt op een 

weerstandsvermogen dat ruim voldoende is. De hoogte van de ratio houdt in dat momenteel 

geen nadere beheersmaatregelen nodig zijn. Hierbij dient wel aangetekend te worden dat niet 

alle risico’s financieel zijn gekwantificeerd en verdere ontwikkeling van het risicomanagement 

kan leiden tot een beter inzicht in de risico’s waardoor de ratio in werkelijkheid lager zal zijn. 

86

§ B Lokale heffingen 

In deze paragraaf wordt achtereenvolgens ingegaan op: 

1. beleid en hoofdlijnen ten aanzien van lokale heffingen; 

2. een aanduiding van de lokale lastendruk; 

3. de inkomsten; 

4. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. 

Beleid en hoofdlijnen 

Deze paragraaf heeft betrekking op zowel de heffingen waarvan de besteding is gebonden 

(retributieve heffingen) als heffingen waarvan de besteding vrij is (ongebonden). 

De onroerende zaakbelastingen, de hondenbelasting en de toeristenbelasting hebben het 

karakter van een algemeen dekkingsmiddel. Dat wil zeggen dat de opbrengst in principe vrij 

aanwendbaar is ter dekking van de algemene gemeentelijke kosten en een belangrijke 

inkomstenpost betekent naast de uitkering uit het gemeentefonds. De overige heffingen en 

rechten worden geheven om de kosten te verhalen die de gemeente maakt bij realisering en 

onderhoud van specifieke voorzieningen of verleende diensten. Hierbij wordt uitgegaan van 

100% kostendekking. Dit betekent dat alle kosten die gemaakt worden volledig dienen te 

worden goedgemaakt in de tarieven. In de begroting is hiervan ook uitgegaan. 

Onroerende zaakbelastingen en Wet WOZ 

2010 2011 Mutatie in 

% 

zakelijk recht woningen 0,0855% 0,0913% 6,78 

zakelijk recht niet-woningen 0,1432% 0,1518% 6,01 

feitelijk gebruik niet-woningen 0,1154% 0,1224% 6,07 

Totaal woningen 0,0855% 0,0913% 6,78 

Totaal niet-woningen 0,2586% 0,2742% 6,03 

Met ingang van het belastingjaar 2007 wordt de waarde van alle onroerende zaken jaarlijks 

vastgesteld. De waardepeildatum voor de heffing 2011 was 1-1-2010. De getaxeerde waarden 

zijn gerelateerd aan de gerealiseerde verkopen omstreeks de waardepeildatum. Het tarief per 

eenheid wordt jaarlijks op basis van de gemiddelde waardeontwikkeling aangepast. Vanaf 2007 

worden de werkzaamheden in het kader van de Wet WOZ en de OZB verricht door de 

gemeente Tilburg. 

Afvalstoffenheffing 

De afvalstoffenheffing wordt geheven met betrekking tot de inzameling van huishoudelijke 

afvalstoffen en is sinds 2003 gebaseerd op het Diftar principe. Deze heffing wordt binnen de 

gemeente Drimmelen aangemerkt als een 100% kostendekkende heffing. 

Uit ervaring blijkt dat de 140 ltr. gft-container jaarlijks gemiddeld tien maal ter lediging wordt 

aangeboden en de 240 ltr. restfractie elf maal. Hierop zijn onderstaande tarieven gebaseerd: 

88 

2010 2011 Mutatie in % nominaal 

vastrecht tarief € 160,51 € 140,98 -12,17 € 19,53- 

- per lediging gft containerinhoud 25 liter € 1,31 € 0,95 -27,48 € 0,36- 

- per lediging gft containerinhoud 140 liter € 5,86 € 4,26 -27,30 € 1,60- 

- per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 40 liter € 2,09 € 1,66 -20,57 € 0,43- 

- per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 240 liter € 10,05 € 7,99 -20,50 € 2,06- 

- per perceel bij verzamelcontainers € 110,78 € 106,87 -3,53 € 3,91- 

Inzameling grove huishoudelijke afvalstoffen 

- per aanvraag € 15,00 € 15,00 0,00 € - 

- per 0,5 m³ € 25,00 € 25,00 0,00 € - 

Inzameling grof tuinaanval 

- per aanvraag € 40,00 € 40,00 0,00 € - 

Aanbieding op de milieustraat 

-grove huishoudelijke afvalstoffen per 10 kilogram € 2,10 € 2,10 0,00 € - 

- bouwen sloopafval per 10 kilogram € 2,10 € 2,10 0,00 € - 

- schoon puin per 10 kilogram € 0,45 € 0,45 0,00 € -

Rioolheffing 

2010 2011 Mutatie in % nominaal 

vast tarief € 150,35 € 154,48 2,75 € 4,13 

- waterverbruik 0 – 250m³ : per m³ € 0,43 € 0,44 2,33 € 0,01 

-waterverbruik 251 - 500m³: € 110,00 + per m³ € 0,30 € 0,31 3,33 € 0,01 

-waterverbruik 501 – 1000m³: € 187,50 + per m³ € 0,06 € 0,06 0 € - 

-waterverbruik >1000m³: € 217,50 + per m³ € 0,02 € 0,02 0 € - 

De inning van de riool- en de afvalstoffenheffing wordt naar tevredenheid verzorgd door Brabant 

Water. 

Hondenbelasting 

Het beleid is dat de kosten van hondenoverlastbestrijding en van invordering van 

hondenbelasting geheel gedekt kunnen worden uit de opbrengst hondenbelasting. 

2010 2011 Mutatie in % Nominaal 

Belasting per hond € 73,32 € 75,36 2,78 € 2,04 

Belasting per kennel € 265,56 € 272,88 2,76 € 7,32 

Toeristenbelasting 

Met ingang van 2006 wordt watertoeristenbelasting en landtoeristenbelasting geheven. Het 

tarief watertoeristenbelasting bedraagt per persoon per etmaal € 1,00. Het tarief landtoeristenbelasting 

is vastgesteld op € 1,00 per persoon per overnachting. Het tarief wordt uitsluitend 

berekend op verblijf van niet-ingezetenen van de gemeente. 

Met dagtekening 31 oktober 2011 zijn de voorlopige aanslagen toeristenbelasting 2011 

opgelegd. Medio december 2011 zijn de aangiftebiljetten over 2011 verzonden. Naar 

verwachting kunnen medio maart 2012 de definitieve aanslagen 2011 worden opgelegd. 

Begraafrechten 

Begraafrechten zijn rechten die in rekening gebracht worden voor het begraven van stoffelijke 

overschotten, het bijzetten van urnen en het onderhoud van graven op de gemeentelijke 

begraafplaatsen. Zij worden in rekening gebracht ingevolge de Verordening lijkbezorgingrechten 

Drimmelen. 

Leges omgevingsvergunning 

Per 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) ingevoerd. Door de 

invoering van de Wabo zijn 25 vergunningen samengevoegd in één omgevingsvergunning en 

worden meer bouwwerken vergunningsvrij. Daarnaast is sprake van één loket, één aanvraagformulier, 

één bevoegd gezag en één procedure. De komst van de Wabo heeft als effect dat 

meer bouwwerken vergunningvrij worden en dat heeft zijn effect op de inkomsten bouwleges. 

Secretarieleges (paspoorten, rijbewijzen etc.) 

Secretarieleges worden in rekening gebracht voor de verstrekking van o.a. reisdocumenten, 

rijbewijzen, uittreksels uit de GBA en Burgerlijke Stand, aanvraag Verklaring Omtrent Gedrag, 

huwelijksvoltrekkingen. Zij worden in rekening gebracht ingevolge de Legesverordening. 

Precariobelasting 

Voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde 

gemeentegrond wordt precariobelasting geheven. De belasting wordt opgelegd ingevolge de 

verordening Precariobelasting. 

Havengelden 

In de gemeente kan gebruik gemaakt worden van drie ligplaatsvoorzieningen, te 

weten die in de kern Terheijden, Drimmelen en in de kern Lage Zwaluwe. Havengeld wordt 

opgelegd ingevolge de verordening havengelden. 

Marktgeld 

De gemeente heeft een drietal weekmarkten op drie verschillende locaties: het Dorpsplein te 

Terheijden, de Marktstraat te Made en de Nieuwstraat te Lage Zwaluwe. 

Voor het innemen van een standplaats op de aangewezen plaatsen wordt marktgeld geheven 

op grond van de Verordening Marktgelden. 

89

Lokale lastendruk 

De gemiddelde lastendruk per huishouding kan als volgt schematisch worden weergegeven: 

Belastingsoort lastendruk lastendruk mutatie in% nominaal 

2010 2011 

Onroerende zaakbelastingen € 234,44 € 239,11 1,99 € 4,67 

Rioolrechten (gemiddeld) € 196,79 € 202,00 2,65 € 5,21 

Afvalstoffenheffing (gemiddeld)* € 329,66 € 271,47 -17,65 € 58,19- 

Milieustraat (gemiddeld) € 21,24 € 21,24 0 € - 

Totaal gemiddeld per huishouden € 782,13 € 733,82 -6,18 € 48,31- 

* O.b.v. lediging 10 maal 140 ltr gft-container en 11 maal 240 ltr. restfractie 

Bij de berekening van de lastendruk is de waarde van een woning voor de onroerende 

zaakbelastingen 2010 gesteld op € 274.200 en voor 2011 op € 261.900 (de gemiddelde 

waardeontwikkeling tussen deze jaren was - 4,5%). Daarnaast zijn de riool- en de 

afvalstoffenheffing gebaseerd op een gemiddeld tarief voor een huishouden in onze gemeente, 

op basis van het aantal huishoudens en de inkomsten. 

De inkomsten 

Soort belasting of heffing Begroting 2011 Verdeling Jaarrekening 2011 Verdeling 

(incl. wijzigingen) (excl. voorgaandejaren) 

(in €) (in %) (in €) 

(in %) 

OZB gebruiker niet woning 480.869 462.510 

OZB eigenaar niet-woning 2.603.711 2.596.189 

OZB eigenaar woning 754.003 713.997 

3.838.583 36% 3.772.696 36% 

Afvalstoffenheffing 2.949.441 28% 2.833.622 27% 

Rioolheffing 2.415.845 23% 2.336.965 22% 

Hondenbelasting 162.178 2% 163.055 2% 

Toeristenbelasting 105.000 1% 144.032 1% 

Begraafrechten 176.020 2% 124.739 1% 

Leges omgevingsvergunning 346.227 3% 358.721 3% 

Overige leges 1.750 0% 3.272 0% 

Secretarieleges burgerlijke stand 36.927 

36.632 

Secretarieleges bevolkingsregister 331.924 

352.545 

Secretarieleges rijbewijzen 166.534 

154.036 

Secretarieleges naturalisatie 3.500 

6.005 

Overige secretarieleges 29.311 

32.406 

568.196 5% 581.624 6% 

Precariobelasting 10.397 0% 10.865 0% 

Inkomsten havens (liggelden, huur, pacht etc.) 101.869 1% 105.037 1% 

Marktgelden 14.229 0% 14.229 0% 

Totaal 10.689.733 100% 10.448.856 100% 

Voor een nadere verklaring van bovenstaande inkomsten wordt verwezen naar de betreffende 

programma’s. 

Kwijtschelding 

Als een belastingplichtige niet beschikt over vermogen en/of voldoende betalingscapaciteit kan 

geheel of gedeeltelijk kwijtschelding van de opgelegde belastingen worden verleend. In de 

gemeente Drimmelen kan kwijtschelding worden aangevraagd voor de onroerende 

zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing. De gemeente volgt hierbij de landelijk te 

hanteren normen voor vermogen en inkomen. 

Over 2011 hebben 157 (2010; 139) personen kwijtschelding aangevraagd. Hiervan zijn 136 

(2010; 103) aanvragen toegewezen en 21 (2010; 36) geheel of gedeeltelijk afgewezen. Voor 

automatische verlening van kwijtschelding kwamen in 2011 51 (2010; 36) personen in 

aanmerking. 

90

Het totaal bedrag dat is kwijtgescholden over 2011 bedraagt ca. € 71.000 en is als volgt 

onderverdeeld over de belastingen: 

Soort belasting of heffing 2010 2011 

Onroerende zaakbelastingen 920 291 

Rioolheffing 19.502 28.681 

Afvalstoffenheffingen 34.923 42.054 

Totaal kwijtschelding 55.345 71.027 

De bedragen die worden kwijtgescholden voor rioolheffing en afvalstoffenheffing worden in de 

tariefstelling meegenomen. Dit betekent uiteindelijk dat het bedrag aan verleende kwijtschelding 

voor rioolheffing en afvalstoffenheffing door de overige belastingbetalers moet worden 

opgebracht. 

Eventuele kwijtschelding van onroerende zaakbelasting komt voor rekening van de gemeente. 

Omdat het gebruikersdeel van deze belasting is afgeschaft en voor het eigenarendeel de 

vermogenstoets doorgaans negatief uitvalt, is de aanspraak op kwijtschelding van onroerende 

zaakbelasting beperkt van omvang. 

Sinds 2010 wordt gebruik gemaakt van de diensten van het inlichtingenbureau van het 

Ministerie van Sociale zaken. Op grond van de resultaten van dit inlichtingenbureau wordt 

kwijtschelding verleend aan personen die in het verleden een aanvrage kwijtschelding hebben 

ingediend en toestemming hebben gegeven voor deelneming aan de toets door het 

Inlichtingenbureau, zonder dat daarvoor een volledig formulier met bewijsstukken moest worden 

overlegd. 

91

§ C Onderhoud kapitaalgoederen 

De gemeente Drimmelen beheert ca. 385 ha aan openbare ruimte. Elke burger, inwoner, 

bezoeker en werknemer in de gemeente Drimmelen maakt gebruik van deze openbare ruimte 

voor vele diverse activiteiten zoals wonen, werken en recreëren. Voor deze activiteiten zijn veel 

kapitaalgoederen nodig: wegen, riolering, civieltechnische kunstwerken, groen, straatmeubilair, 

verkeersmaatregelen, verlichting en gebouwen. 

De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan zijn van invloed op de kwaliteit 

van het voorzieningenniveau, maar daarmee ook op de jaarlijkse lasten. 

Hieronder wordt voor de belangrijkste kapitaalgoederen een toelichting gegeven op het 

bestaande beleid en de ontwikkelingen in het jaar 2011. 

Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende gemeentelijke 

beleidsnota’s: 

• Beheerbeleid wegen Drimmelen 2006-2010 (in 2011 geactualiseerd) 

• Operationele planning wegen 

• Beleidsplan Verkeer en Vervoer (2006) 

• GVVP 1 (2000) 

• Groenbeleidsplan 2005-2015; Kwaliteit in beeld 

• Groenstructuurplannen gemeente Drimmelen 

• Landschapsbeleidplan (kern Made en Drimmelen) 

• Groenonderhoudsplannen 

• Gebouwenbeheerplan 2003-2005 

• Integraal Huisvestingsplan 2007-2011 

• Sportnota gemeente Drimmelen 2006 – 2010 

• Groot onderhoud buitensportaccommodaties 2008-2011 

• Waterbeleidsplan (waarin opgenomen het verbreed gemeentelijke rioleringsplan 2007 

t/m 2010) (in 2011 geactualiseerd) 

Bij inrichting, onderhoud en beheer moet verder rekening gehouden worden met de volgende 

wetgeving: 

• De Wegenwet van 1930 

• De Wegenverkeerswet van 1994 

• Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 

• Besluit Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer 

• Wet geluidshinder 

• Bouwstoffenbesluit 

• Wet milieubeheer 

• Waterschapskeur 

• Reglement op de watergangen Noord Brabant 

• Wet telecomvoorzieningen 

• Wet energiedistributie artikel 16 

• Besluit veiligheid attractie-, en speeltoestellen van 1997 

In 2011 is opnieuw gewerkt, waar mogelijk, met een integrale aanpak bij de voorbereiding en 

uitvoering van het onderhoud van de diverse kapitaalgoederen. Zo zijn bij rioolvervangingen en 

renovaties van straten, tevens de openbare verlichting, het openbaar groen en verkeersmaatregelen 

in de plannen geïntegreerd. Tevens zijn belanghebbenden betrokken bij het 

uitwerken van de plannen. 

In 2011 zijn een Waterbeleidsplan inclusief verbreed gemeentelijke rioleringsplan 2012 t/m 

2016 vastgesteld en een nieuw Beleidsplan Wegenbeheer (looptijd tot eveneens 2016). 

Het Bomenbeleidsplan en Beleidsplan Openbare verlichting zijn in de loop van 2009 

vastgesteld. 

Voor Openbare verlichting is (getemporiseerd) budget beschikbaar gesteld voor de uitvoering 

van structureel onderhoud en vervanging. Momenteel betekent dit dat Openbare Verlichting ook 

onderdeel vormt van de integrale projecten. 

Naar aanleiding van het Bomenbeleidsplan is per 2010 budget beschikbaar gesteld voor het in 

drie jaar tijd opheffen van de onderhoudsachterstand in het areaal bomen. 

Voor Civieltechnische kunstwerken geldt dat duidelijk in beeld is gebracht wat het benodigde 

budget is om ook op een adequate wijze structureel uitvoering te geven aan het onderhoud en 

vervanging. Hierbij geldt echter dat het budget hiervoor nog niet beschikbaar was in 2011. 

Vanaf 2012 en verder is een (beperkt) budget hiervoor beschikbaar gesteld. 

92

Totaaloverzicht Kapitaalgoederen 

Prg. Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo 

begroting 2011 begroot 2011 2011 

3. Riolering € 388.934 € 0 € 388.934 € 560.130 € 171.196- 

3. Wegen € 1.115.747 € 33.900- € 1.081.847 € 1.062.713 € 19.134 

3. Openbare verlichting € 618.800 € 0 € 618.800 € 617.185 € 1.615 

3. Civiele kunstwerken € 5.678 € 0 € 5.678 € 12.975 € 7.297- 

3. Openbaar Groen € 951.802 € 91.098 € 1.042.900 € 967.944 € 74.956 

3. Speelvoorzieningen € 63.826 € 20.000 € 83.826 € 64.705 € 19.121 

3./4. Verkeer en vervoer € 144.224 € 47.450 € 191.674 € 138.340 € 53.334 

5. Havens € 89.060 € 1.576 € 90.636 € 75.738 € 14.898 

10. Buitensportaccommodaties € 250.585 € 70.615 € 321.200 € 327.625 € 6.426- 

10. Kunst in de openbare ruimte € 5.088 € 0 € 5.088 € 5.088 € 0 

Div. Gebouwenbeheer € 970.242 € 0 € 970.242 € 977.676 € 7.434- 

Totaal Exploitatie € 4.603.986 € 196.839 € 4.800.825 € 4.810.120 € 9.295- 

Prg. Voorzieningen Stand Vermeerde- Totaal Uitgaven Saldo 

(rek. 2010) 2011 2011 2011 31.12.2011 

3. Wegen € 1.004.172 € 974.105 € 1.978.277 € 1.433.225 € 545.052 

3. Openbare verlichting € 249.470 € 469.050 € 718.520 € 306.415 € 412.104 

3. Civiele kunstwerken € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 

3. Speelvoorzieningen € 36.219 € 37.363 € 73.582 € 19.534 € 54.049 

5. Havens (baggeren) € 700.436 € 69.228 € 769.664 € 13.299 € 756.365 

10. Buitensportaccommodaties € 661.499 € 187.993- € 473.506 € 150.561 € 322.946 

10. Kunst in de openbare ruimte € 73.000 € 5.088 € 78.088 € 6.146 € 71.942 

Div. Gebouwenbeheer € 1.356.772 € 977.676 € 2.334.448 € 827.452 € 1.506.996 

Totaal Voorzieningen € 4.081.568 € 2.344.517 € 6.426.085 € 2.756.631 € 3.669.454 

Prg. Lopende investeringen Krediet- 

raming 

Wijziging 


Totaal krediet Uitgaven t/m Restant 

krediet 

raming 2011 31.12.2011 

3. Riolering € 4.097.486 € 358.000 € 4.455.486 € 652.949 € 3.802.536 

6. Onderwijshuisvesting € 7.502.682 € 242.000- € 7.260.682 € 4.845.744 € 2.414.938 

10. Buitensportaccommodaties € 365.800 € 100.200 € 466.000 € 0 € 466.000 

Div. Gebouwenbeheer € 525.000 € 40.000 € 565.000 € 389.610 € 175.390 

Totaal Lopende investeringen € 12.490.968 € 256.200 € 12.747.168 € 5.888.304 € 6.858.864 

Prg. Af te sluiten investeringen Krediet- 

raming 

Wijziging 



krediet 


3. Riolering € 2.466.685 € 900.352- € 1.566.333 € 1.476.819 € 89.514 

6. Onderwijshuisvesting € 1.537.300 € 15.000 € 1.552.300 € 1.554.614 € 2.314- 

Div. Gebouwenbeheer € 28.709 € 28.709- € 0 € 0 € 0 

Totaal Af te sluiten investeringen € 4.032.694 € 914.061- € 3.118.633 € 3.031.433 € 87.201 

Integrale projecten 

Bij de uitvoering van het onderhoud wordt zoveel mogelijk getracht om werkzaamheden 

integraal uit te voeren (riolering, wegen, groen, openbare verlichting en verkeer). Tevens 

worden de projecten waar nodig / mogelijk in samenspraak met de bewoners voorbereid. 

Het project afkoppelen en herinrichten Vierhoven / Kalkvliet is eind april 2011 opgeleverd. 

Aansluitend op dit project zijn de werkzaamheden in het project rioolvervanging en reconstructie 

Ravendal en Hoekbeemden in Terheijden in volle gang. De verwachting is dat het project medio 

april 2012 gereed zal zijn. 

De projecten rioolvervanging Groenendijk en Afkoppelen riolering Oudlandstraat in Lage 

Zwaluwe worden momenteel voorbereid. Vanwege de benodigde tijd die de nutsbedrijven nodig 

hadden om hun werkzaamheden voor te bereiden was het niet mogelijk om hier in 2011 te 

straten. De verwachting is dat we medio april / mei met de werkzaamheden zullen beginnen. 

Voor wat betreft de Grijze wijk is in september 2011 het hertenkamp voltooid en overgedragen 

aan de bewoners. Hiermee is het project in z’n geheel afgerond. 

De voorbereidingen voor het project rioolvervanging en herstraten Wagenstraat zijn nagenoeg 

afgerond. Hier kan begonnen worden zodra Brabant Water zijn leiding heeft vervangen. De 

verwachting is dat in april 2012 wordt gestart. 

De start van de voorbereiding van de Ds. Jamesstraat e.o. in Lage Zwaluwe stond voor eind 

2011, aansluitend aan de projecten Groenendijk en Oudlandstraat gepland. Met het opschuiven 

van deze twee projecten is ook de start van de voorbereiding van Ds. Jamesstraat verschoven 

naar 2012. Gezien de te verwachten voorbereidingstijd zal dit project pas in 2013 worden 

uitgevoerd. 

93

Wegen 

Beleidskader en beleidsuitgangspunten 

Het beleidskader met betrekking tot Wegen was vastgelegd in de nota Beheerbeleid wegen 

Drimmelen 2006-2010. Er is in 2011 een nieuw beleidsplan door de Raad vastgesteld. De 

operationele planning wegen is opgenomen in de jaarplanning Openbare Werken. 

Het uitgangspunt blijft handhaving van het huidige onderhoudsniveau voor zowel de wegen als 

de daarbij behorende onderdelen van de openbare ruimte. De voorziening wegenonderhoud is 

op dit niveau gebaseerd. Planning van maatregelen vind plaats in combinatie met de 

maatregelen riolering. 

Financiële vertaling in begroting en jaarrekening 

Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo 


Regulier onderhoud (*) € 141.642 € 33.900- € 107.742 € 88.608 € 19.134 

Storting in voorz. groot onderh. wegen: asfalt € 274.284 € 0 € 274.284 € 274.284 € 0 

Storting in voorz. groot onderh. wegen: elementen € 699.821 € 0 € 699.821 € 699.821 € 0 

Totaal storting in voorz. groot onderhoud wegen € 974.105 € 0 € 974.105 € 974.105 € 0 

Totaal exploitatie € 1.115.747 € 33.900- € 1.081.847 € 1.062.713 € 19.134 

(*) Betreft 'Klein' onderhoud van asfalt, elementen, semi-verhard en betonverhardingen en herprofileren bermen. 

Voorziening Stand Vermeerde- Totaal Uitgaven Saldo 

01.01.2011 ring 

rekening voorziening 


964400 Voorziening groot onderhoud wegen € 1.004.172 € 974.105 € 1.978.277 € 1.433.225 € 545.052 

Realisatie t.o.v. planning 

In het kader van elementenverhardingen zijn de Kievitstraat en Brugdam herstraat. 

De reconstructie van de Molenstraat is voorbereid, gestart en inmiddels afgerond. 

Daarnaast is kleinschaliger gepland onderhoud uitgevoerd aan diverse wegvakonderdelen. 

Het onderhoud van de asfaltverhardingen bestond dit jaar uit het asfalteren van het voetpad 

Markdijk, het onderhoudsbestek asfalt en een slijtlagenbestek asfalt (waarvan een gedeelte 

doorloopt tot in 2012). In verband met de aanwezige winterschade is de asfaltdeklaag van de 

Adel- en Blockmekerstraat vervangen. De projecten Wagenstraat en Groenendijk zijn 

voorbereid en wachten op uit te voeren werkzaamheden door Brabant Water. 

Zie verder de integrale projecten. 

Openbare verlichting 


Het beleidskader met betrekking tot Openbare verlichting is vastgelegd in de nota Beleidsplan 

Openbare Verlichting, Duurzaam en herkenbaar 2009-2013. 




Regulier onderhoud (incl. schades) € 149.750 € 0 € 149.750 € 148.135 € 1.615 

Storting in de voorziening ond. Openbare verlichting € 469.050 € 0 € 469.050 € 469.050 € 0 

Totaal exploitatie € 618.800 € 0 € 618.800 € 617.185 € 1.615 





964032 Voorziening onderhoud openbare verlichting € 249.470 € 469.050 € 718.520 € 306.415 € 412.104 


In 2011 is het ingezette beleid voor wat betreft Openbare verlichting gecontinueerd: bij 

vervanging wit licht in de bebouwde kom, het toepassen van energiezuinige armaturen (dimmen 

of led) en het komen tot een gelijkmatige lichtverdeling door het uitfaseren van de avond- 

/nachtschakeling. Er zijn div. projecten uitgevoerd in het kader van maatregelen n.a.v. 

groepsremplace (Bredaseweg, Hoofdstraat, Bergen, Zeggelaan). 

Tevens zijn vervangingsprojecten uitgevoerd (Stuivezandsestraat, Heidehof, Valkenhof, 

Ganzenhof, Duivenhof, Ameroever, Tuinbouwweg, Sluizeweg en kassengebied). Tevens zijn 

vervangingen uitgevoerd bij integrale projecten (Kalkvliet,/Vierhoven, Hoekbeemden/Ravendal 

en Molenstraat). 

94

Hoewel de verbruiksgegevens nog niet volledig bekend zijn over 2011 blijkt dat, ondanks de 

areaalvergroting (uitbreidingswijken), het energieverbruik zowel relatief als absoluut is 

afgenomen. 

Civiele kunstwerken 

Het beleidskader met betrekking tot Civiele kunstwerken is vastgelegd in de nota’s: 

• Beheerplan civiele kunstwerken en havens 

• Raadsvoorstel 18 mei 2009 

Beleidsuitgangspunten 

• De civiele kunstwerken die bij de gemeente in eigendom zijn worden 2 jaarlijks 

geïnspecteerd 

• Onderhoud aan de kunstwerken vindt plaats op prioriteit “veilig” [ Als de kans op 

persoonlijk letsel voor mens en dier de grens van wat nog aanvaardbaar wordt 

beschouwd wordt overschreden] 




Regulier onderhoud € 5.678 € 0 € 5.678 € 12.975 € 7.297- 

Storting in voorziening Civiele kunstwerken (*) € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 

Totaal exploitatie € 5.678 € 0 € 5.678 € 12.975 € 7.297- 

(*) geen voorziening aanwezig, zie ook paragraaf A. Weerstandsvermogen - onderdeel Risico's. 


Om de civiele kunstwerken op het onderhoudsniveau "veilig" te onderhouden is conform het 

beheerprogramma een bedrag van € 63.000,- per jaar nodig. 

In 2011 was echter nog geen voorziening beschikbaar voor uitvoering van het programma. 

Daardoor zijn op ad- hoc basis aan diverse kunstwerken alleen noodzakelijke werkzaamheden 

uitgevoerd. Deze hebben geleid tot de hierboven aangegeven overschrijding. 

In het kader van nieuw beleid is besloten om vanaf 2012 en veder een beperkt extra budget 

beschikbaar te stellen voor uitvoering van onderhoud. 

Verkeer en vervoer 

Straat- en haltemeubilair 

Het beleidskader met betrekking tot straat- en haltemeubilair wordt vastgelegd in de nota: 

• Beleidsplan straatmeubilair (2012) 

Aangezien de beleidsnota nog niet is vastgesteld, kunnen er formeel nog geen 

beleidsuitgangspunten worden benoemd. Voor onderhoud van straatmeubilair zijn beperkte 

middelen voorhanden. Binnen de wijkteams van de afdeling Openbare Werken worden de 

objecten onderhouden. Vanwege het ontbreken van een beleidskader voor straatmeubilair 

wordt nu ad hoc gewerkt. Het te maken ‘Beleidsplan Straatmeubilair’ staat voor 2012 op de 

planning. In 2005 heeft reeds een heroverweging plaatsgevonden van noodzakelijk 

straatmeubilair. Wat weg kon, is toen zoveel mogelijk weggehaald. Na vaststelling van het 

Beleidsplan Straatmeubilair zal wederom bekeken worden of straatmeubilair verwijderd kan 

worden, e.e.a. conform de besluitvorming bij de KTD. 

Sinds 2008 is op diverse plekken in de gemeente gestart met het toegankelijk maken van de 

bushaltes voor minder validen. Het betrof toen de eerste veertien haltes. Deze haltes zijn 

volledig betaald uit het OV-investeringsfonds, een fonds dat gevuld is door gelden vanuit de 

Deeltaxi. 

Bebording en markering 

Het beleidskader met betrekking tot bebording en markering wordt vastgelegd in de nota: 

• Saneringsplan bebording (2012) 

Aangezien de beleidsnota nog niet is vastgesteld, kunnen er formeel nog geen 

beleidsuitgangspunten worden benoemd. Wel ligt veel op het gebied van bebording en 

markering vast vanuit de Wegenverkeerswet. 

95

Middels een goede bebording en markering dient het juiste gedrag bij de verkeersdeelnemer 

teweeg te worden gebracht. Een veilig, vlot en correct gebruik van het wegennet van de 

gemeente is daarbij het uitgangspunt. 

Een meerjarenplanning voor het onderhoud van bebording is er nog niet. Hierdoor is veelal op 

ad hoc basis gewerkt hetgeen de kwaliteit van zowel het onderhoud als het beheer niet ten 

goede is gekomen. 

Qua markering is in 2007 gestart met het project ‘Toepassen Essentiële Herkenbaarheidskenmerken’. 

Hierbij gaat het om het toepassen van eenduidige markering op dezelfde typen 

wegen. Het aanbrengen van deze nieuwe markering wordt veelal gecombineerd met 

onderhoudswerkzaamheden aan het asfalt. 

Verkeersregelinstallatie (VRI) 

Met betrekking tot de verkeersregelinstallaties is geen beleidskader vastgesteld of in de maak. 

Hierdoor ontbreken tevens de beleidsuitgangspunten. 

De gemeente heeft 2 VRI’s in beheer: één in Drimmelen bij de Batterij en één in Made, op de 

kruising Adelstraat – Godfried Schalckenstraat – Nieuwstraat - Marktstraat. De enige 

werkzaamheden voor dit onderwerp bestaan uit het onderhoud bij storingen en het 

voorbereiden van besluitvorming bij vervanging van de installatie. Beleidsmatige 

werkzaamheden zijn er vrijwel niet. 

Bewegwijzering 

Het beleidskader met betrekking tot bewegwijzering is vastgelegd in de nota: 

• Beleidsrichtlijn ‘Bewegwijzering van objecten’ uit 2007 


• Objecten met vooral plaatselijke bezoekers krijgen geen verwijzing; 

• Commerciële objecten dienen hun eigen verwijzing te bekostigen; 

• De objectbewegwijzering ziet er in de hele gemeente hetzelfde uit (wit bord met zwarte 

letters en een blauwe omlijsting). 




Kleine reconstructies wegen i.k.v. verkeersveiligheid € 26.904 € 24.000 € 50.904 € 59.994 € 9.090- 

Uitbreiding parkeerplaatsen (*) € 19.070 € 1.000 € 20.070 € 21.143 € 1.073- 

Regulier onderhoud: bebording (incl. schades) € 48.757 € 21.000 € 69.757 € 9.363 € 60.394 

Regulier onderhoud: markering / belijningen € 27.000 € 0 € 27.000 € 24.543 € 2.457 

Regulier onderhoud: verkeersregelinstallaties € 2.358 € 0 € 2.358 € 1.874 € 484 

Regulier onderhoud: straatmeubilair (incl. schades) € 15.000 € 3.000- € 12.000 € 11.570 € 430 

Regulier onderhoud: bewegwijzering € 5.135 € 4.450 € 9.585 € 9.852 € 267- 

Totaal exploitatie € 144.224 € 47.450 € 191.674 € 138.340 € 53.334 

(*) Jaarlijkse onttrekking € 15.000 t.l.v. reserve Bovenwijkse Voorzieningen (Grondbedrijf) t/m 2012 - besluit kadernota. 


Straat- en haltemeubilair 

In 2011 zijn wederom 19 haltes tegelijk toegankelijk gemaakt. Deze werkzaamheden zijn deels 

bekostigd uit een subsidie van de provincie, deels vanuit de opbrengsten van de Deeltaxi. Van 

de Deeltaxi is een voorschot ontvangen. De eindafrekening is reeds bij de provincie ingediend, 

maar is nog niet uitgekeerd. Bij de Deeltaxi / KCV moet de eindafrekening nog worden 

ingediend. Momenteel zijn wij in afwachting van de resultaten van de accountantscontrole. 

Bebording en markering 

Momenteel wordt, op basis van de resultaten van een eerder uitgevoerde inspectie, een 

saneringsplan verkeersborden opgesteld. Aan de hand daarvan zullen zo veel mogelijk 

verkeersborden worden verwijderd, conform de besluitvorming bij de kerntakendiscussie. 

Vervolgens zal bekeken worden welke borden vervangen dienen te worden. Dus, eerst 

verminderen van het aantal borden, dan de overgebleven borden op orde brengen. 

Verkeersregelinstallatie (VRI) 

In 2011 is de verkeersregelinstallatie in Drimmelen onherstelbaar beschadigd geraakt. 

Inmiddels is de installatie vervangen door een nieuwe. Gelijktijdig zijn de lantaarns vervangen 

door LED-lantaarns. 

Ook de installatie in Made is aan vervanging toe. Er is een ontwerp gemaakt voor herinrichting 

van het kruispunt, waarbij de verkeerslichten achterwege blijven. Dit ontwerp is ingediend voor 

subsidie. Echter, de subsidie is afgewezen omdat het ontwerp nog niet ter inspraak is geweest. 

Dit zal in 2012 alsnog gebeuren, waarna het opnieuw wordt ingediend voor subsidie. 

96

Bewegwijzering 

Voor het onderwerp objectbewegwijzering is eind 2010, begin 2011 een bewegwijzeringsplan 

opgesteld. De uitvoering daarvan is inmiddels in volle gang. Daarbij zijn alle oude palen en 

borden vervangen door blauwe palen, met witte borden met blauwe omlijsting. 

Riolering en stedelijk water 


Het beleidskader riolering en stedelijk water ligt vast in het recent (3 november 2011) 

vastgesteld waterbeleidsplan met hierin opgenomen het verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 

2012 – 2016. 

Aan het waterbeleidsplan liggen een 4-tal onderzoeksrapporten ten grondslag: 

• Waterkwaliteitspoor gemeente Drimmelen –uitvoering ecoscans 19 maart 2010 

• Masterplan afkoppelen Drimmelen 26 maart 2010 

• Baggerbeheersplan stedelijk gebied gemeente Drimmelen 2010 – 2016 6 april 2010 

• Stedelijke wateropgave – inventarisatie knelpunten watersysteem 30 maart 2010 


• Doelmatig inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater; 

• Doelmatig inzamelen en verwerken van hemelwater; 

• Voorkomen dat grondwater de bestemming van een gebied structureel nadelig 

beïnvloedt; 

• Effectieve integrale planvorming; 

• Effectief intern en extern communiceren; 

• Voortgangsbewaking. 




Regulier onderhoud vrij verval riolering € 174.377 € 0 € 174.377 € 348.140 € 173.763- 

Regulier onderhoud drukriolering € 160.503 € 0 € 160.503 € 163.102 € 2.599- 

Rioolontstoppingen € 54.054 € 0 € 54.054 € 48.888 € 5.166 

Totaal exploitatie € 388.934 € 0 € 388.934 € 560.130 € 171.196- 

Lopende investeringen Krediet- 

raming 

Wijziging 



krediet 


Maatregelen n.a.v. beoordeling rioolinspectie 2006 € 718.487 € 0 € 718.487 € 264.725 € 453.762 

Rioolvervanging Groenendijk € 600.000 € 358.000 € 958.000 € 18.156 € 939.844 

Rioolvervanging Hoekbeemden € 220.000 € 0 € 220.000 € 48.902 € 171.098 

Rioolvervanging Oudlandstraat € 250.000 € 0 € 250.000 € 14.756 € 235.244 

Rioolvervanging Wagenstraat € 181.000 € 0 € 181.000 € 0 € 181.000 

Rioolvervanging Ds Jamesstraat eo € 114.000 € 0 € 114.000 € 0 € 114.000 

Project Stuivezand € 868.000 € 0 € 868.000 € 16.275 € 851.725 

Gemalen (bouwkundig / mechanisch / elektr.) € 545.998 € 0 € 545.998 € 290.134 € 255.864 

Vervanging telemetrie € 500.000 € 0 € 500.000 € 0 € 500.000 

Deelname grondwatermeetnet € 50.000 € 0 € 50.000 € 0 € 50.000 

Plaatsen terugslagkleppen € 50.000 € 0 € 50.000 € 0 € 50.000 

Totaal Investeringen € 4.097.486 € 358.000 € 4.455.486 € 652.949 € 3.802.536 

Af te sluiten investeringen Krediet- 

raming 

Wijziging 



krediet 


Maatregelen n.a.v. beoordeling rioolinspectie 2007 € 918.487 € 175.000- € 743.487 € 699.130 € 44.358 

Maatregelen n.a.v. beoordeling rioolinspectie 2011 € 555.798 € 555.798- € 0 € 0 € 0 

Rioolvervanging Grijze Wijk Hooge Zwaluwe € 615.000 € 38.000- € 577.000 € 532.038 € 44.962 

Gemaal Brugdam € 12.891 € 0 € 12.891 € 12.279 € 612 

Gemaal Zeggelaan (bouwkundige aanpassing) € 55.462 € 55.462- € 0 € 0 € 0 

Aanpassing overstort Hofstad / Aanvullende € 277.955 € 45.000- € 232.955 € 233.372 € 417maatregelen 

stelsels Terheijden / Wagenberg 

Persleiding zwembad Made € 31.092 € 31.092- € 0 € 0 € 0 

Totaal Af te sluiten investeringen € 2.466.685 € 900.352- € 1.566.333 € 1.476.819 € 89.514 

Opmerking: de voordelen (lagere kapitaallasten) van de af te sluiten kredieten zullen bij de 

tweede bestuursrapportage 2012 en bij de begrotingsopstelling 2013 worden verwerkt. Conform 

vastgesteld beleid komt dit ten gunste van de egalisatiereserve Riolering. 

97


Vrij verval riolering 

Onderhoud 

Door het noemen van projecten was het niet mogelijk reparaties die uitgevoerd zijn aan de 

instekende inlaten in het Liesveld te Terheijden te boeken op het krediet dit omdat reparaties 

niet gekapitaliseerd mogen worden. Hierdoor is op onderhoud een overschrijding ontstaan van 

€ 27.000. Voor de toekomst is hiervoor een post opgenomen in de begroting. Daarnaast is er 

een € 15.000 overschrijding te verklaren doordat er 14 putkoppen in de Dorpsstraat te 

Wagenberg vervangen dienden te worden i.v.m. rammelen en beschadiging (verkeersveiligheid) 

en omdat er een spindel is geplaatst in het stelsel van Terheijden om 

oppervlaktewater inloop te voorkomen. 

Er is in 2011 € 48.000 meer uitgegeven op onderhoud riolering. Dit is deels te wijten aan een 

toename van wortelingroei met tijdrovende reparaties als gevolg en deels aan de meer 

regisserende rol van de buitendienst waardoor voor meer onderhoudswerkzaamheden vaker 

aannemers dienen te worden ingeschakeld. 

IBA’s 

Tijdens het onderhoud van de iba’s in de gemeente is gebleken dat door de (mechanischelectrische) 

toestand van 61 iba’s het niet onwaarschijnlijk was dat deze de emissie-eisen, 

zoals gesteld in de waterwet, overschreden. Naar aanleiding van deze constatering heeft een 

verbeterronde plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in een tekort van € 17.000 op het budget 

van de iba’s. 

Watergangen 

Met de inwerkingtreding van de waterwet is het mogelijk het onderhoud van de bermen langs 

watergangen met een rioolfunctie toe te rekenen aan de rioolheffing. Hiervan is in 2011 voor het 

eerst gebruik gemaakt. Dit resulteert in een overschrijding van het budget van € 56.000. 

Voor de toekomst is in de exploitatie voor 2012 een onderscheid gemaakt in watergangen, 

stedelijk water en waterpartijen om dit beter te sturen. 

Inspectie 

In 2011 was er minder behoefte aan inspectie van de riolering (ca. € 8.300). 

Reiniging kolken 

Als gevolg van het (te) laat factureren van de aannemer is er in 2011 een ronde kolken reinigen 

extra betaald met als gevolg een overschrijding van ca. € 13.700. Echter hierdoor is er in 2010 

een ronde minder gefactureerd (budgettair neutraal; wordt verrekend middels de egalisatiereserve 

Riolering. 

Drukriolering 

Elektriciteitsverbruik 

Door het goedkoop inkopen van energie heeft dit geleid tot een onderschrijding van ca. 

€ 11.000 op de elektriciteitsrekening van de drukgemalen. 

Onderhoud / inspectie 

Tijdens het onderhoud aan de mini-gemalen (244 stuks) en hoofdgemalen en 

bergbezinkbassins (42 stuks) zijn er een tiental grotere reparaties uitgevoerd om de gemalen 

operationeel te hebben en te houden. Te denken valt aan pompvervangingen, 

niveauregelingen, leidingwerk en balkeerkleppen. Per saldo een overschrijding van ca. € 6.200. 

Rioolontstoppingen 

Tijdens de aanbesteding is voor het ontstoppen van de riolering een andere methodiek gekozen 

waarbij een ontstopping wordt behandeld als een standaard werk. Deze andere manier van 

werken heeft geresulteerd in een besparing van € 5.000. 

Kapitaallasten vervangingsinvesteringen 

Naast de reguliere exploitatielasten valt op te merken dat door de onderuitputting als gevolg van 

vertraagde uitvoering van de vervangingsinvesteringen de kapitaallasten werkelijk in 2011 met 

ca. € 76.300 lager uitvallen. Zie toelichtingen hieronder. 

98

Lopende investeringen 

Maatregelen n.a.v. beoordeling rioolinspectie 2006 

Op het krediet zijn de rioolwerkzaamheden geboekt van de Onderstraat in Hooge Zwaluwe. Dit 

project is inmiddels afgerond. Op basis van beoordeling inspectie 2011 wordt het restant 

ingezet ten behoeve van de rioolwerkzaamheden aan de Pieter Jacobstraat te Made. Verwacht 

wordt dat er een bedrag hiervoor benodigd is van ca. € 192.800 waarvan ten behoeve van de 

riolering € 125.750. Daarnaast wordt de Merelhof in Made gereconstrueerd. De maatregelen 

aan de riolering zijn afhankelijk van de uit te voeren inspectie. Vooralsnog is de verwachting dat 

er minimaal wordt afgekoppeld en er diverse reparaties worden uitgevoerd. Verwacht wordt dat 

er een bedrag hiervoor benodigd is van circa € 370.000 waarvan ten behoeve van de riolering € 

241.000. 

Rioolvervanging Groenendijk 

Dit betreft het vervangen van het hoofdriool. Door de aanwezigheid van oppervlakte water wordt 

op enkele plaatsen afgekoppeld. (daar waar regenwater tegen de gevels van de huizen blijft 

staat). De rioolvervanging behelst ca. 1.800 meter. De voorbereiding is gestart in 2011 en de 

uitvoering zal plaatsvinden in 2012. Een en ander is afhankelijk van de watermaatschappij 

Brabant Water die op voorhand leidingen dient te vervangen en de woningen dient te voorzien 

van een deugdelijke aarding van de elektrische installatie. Dit is ook de aanleiding dat pas met 

de start in het tweede kwartaal 2012 kan worden begonnen. 

Rioolvervanging Hoekbeemden 

Dit is een afkoppelproject waarbij het rioolstelsel aansluit op Vierhoven / Kalkvliet. De 

afkoppeling lost de bestaande waterproblemen op in de wijk. De lengte van het te vervangen 

riool is ca. 330 meter. De werkzaamheden zijn gestart in 2011 en lopen qua uitvoering één á 

twee maanden door in het jaar 2012. Momenteel betreft het uitgevoerde deel circa 30%. 

Rioolvervanging Oudlandstraat 

Omdat er direct oppervlaktewater in de nabijheid is wordt hier afgekoppeld om het gehele 

stelsel in Lage Zwaluwe te ontlasten (minder overstorten en gemalen nodig, zoals opgenomen 

in het Masterplan afkoppelen Drimmelen d.d. 26 maart 2010). De vervanging betreft ca. 382 

meter. De werkzaamheden zijn voorbereid in 2011 en met de uitvoering zal in 2012 (tweede 

kwartaal) gekoppeld aan de Groenendijk worden gestart. 

Rioolvervanging Wagenstraat 

De riolering in de Wagenstraat wordt vervangen het betreft ca. 273 meter. Hier is geen 

mogelijkheid om eenvoudig en goedkoop af te koppelen. Ook bij dit project dient de waterleiding 

te worden vervangen wat de oorzaak is tot het vertragen van de uitvoering. De voorbereiding 

heeft inmiddels wel plaatsgevonden in 2011 en de uitvoering zal in het tweede kwartaal van 

2012 aanvangen. 

Rioolvervanging Ds Jamesstraat e.o (uitvoering 2011) 

Dit project behelst het vervangen van de riolering in de Ds. Jamesstraat, Sav. Lohmanstraat, 

Thorbeckestraat, Schaepmanstraat, Dr. Dooremanstraat (gedeeltelijk) en Abraham 

Kuijperstraat (gedeeltelijk). Met een totale lengte van ca. 578 meter. De geografische ligging, 

het ontbreken van oppervlaktewater, de relatief hoge grondwaterstand en de ligging in een 

kleigebied maakt dat het economisch niet verantwoord is om dit gebied af te koppelen. De 

planning is dat de voorbereidingen voor dit project starten in 2012 en dat de uitvoering in 2013 

zal starten. 

Project Stuivezand (rio/wg.) 

Er is een koopovereenkomst opgesteld welke is ondertekend door de gebroeders van Alphen. 

Hierdoor komt de gemeente in het bezit van een perceel grond aan de Watertorenstraat t.b.v. 

waterretentie. 

In augustus 2011 is het bestemmingsplan Stuivezand Oude Kerkstraat 52-54 + retentiewater in 

het kader van het wettelijk vooroverleg aan de orde geweest. Door de provincie is vooralsnog 

een negatief advies afgegeven voor het omzetten van een agrarisch bedrijfsperceel Oude 

Kerkstraat 52-54 naar een bedrijfsbestemming, en ook de aanleg van waterretentie roept 

vooralsnog vragen op. Vanwege het feit dat beide ontwikkelingen in één plan zijn vervat, 

worden de uitkomsten van bestuurlijk overleg met de provincie afgewacht. De verwachting is 

dat binnenkort duidelijk wordt of het gehele plan doorgang kan vinden, of dat het plan wordt 

afgeslankt tot alleen de waterberging. Zodra de bestemmingsplanprocedure is doorlopen, 

kunnen de civiel technische werkzaamheden t.b.v. de waterretentie, riolering en bestrating op 

bedrijventerrein Stuivezand doorgang vinden. 

99

Gemaal Kruisstraat (mech./electr.) 

Gemaal Kerkdijk (mech. / electrisch) 

Gemaal Havenkade (mech. / electrisch) 

Gemaal Stelvenseweg (mech. / electrisch) 

Gemaal Nieuwe Jachthaven (mech. / electrisch) 

Gemaal Dijkje (mech. / electrisch) 

Gemaal Blauwe Sluis (mech. / electrisch) 

Gemaal Vogelstraat Zwaluwe (mech. / electrisch) 

Gemaal Zeggelaan (mech. / electrisch) 

Gemaal Ameroever (mech. / electrisch) 

In 2008 en 2009 zijn de werkzaamheden met betrekking tot de vervanging van de 

drukrioolkasten en het elektrische gedeelte uitgevoerd. Momenteel is er opdracht verstrekt voor 

het vervangen van het mechanische gedeelte voor een bedrag van ca. € 150.000 exclusief 

BTW. Echter is gebleken met betrekking tot het gemaal Kruisstraat, dat vanwege de 

hoeveelheid storingen en het aantal overstorten het wenselijk is, gezien de omvang van de 

meerkosten, een nieuwe aanbesteding uit te voeren. Dit is inmiddels opgestart. 

Gemaal Zeggelaan (bouwkundig) 

Het gemaal Zeggelaan is bouwkundig afgeschreven. Het oorspronkelijk ontwerp dient te 

worden herzien. Vooralsnog lijkt het geraamde bedrag voldoende. Gezien de vertraging van de 

besluitvorming van het waterbeleidsplan en langdurige ziekte van een medewerker heeft deze 

vervanging een lage prioriteit gekregen en wordt voorgesteld dit krediet door te schuiven naar 

2012. 

Gemaal Gaete (mech. / elektrisch), Plasstraat (mech. / elektrisch), Groenendijk (mech. / 

elektrisch), Zwingel (mech. / elektrisch) 

De renovatie van de gemalen nadert zijn einde. De laatste werkzaamheden en bestellingen 

worden verricht waarna de werkzaamheden begin van kwartaal 2 afgerond zullen zijn . 

Vervanging Telemetrie 

Het telemetriesysteem is technisch afgeschreven en sinds langere tijd manifesteren zich 

tekortkomingen. Het totale systeem dient dan ook vervangen te worden. Bij de vervanging zal 

rekening worden gehouden met de kansen die zich voordoen als de definitieve samenwerking 

binnen de afvalwaterketen gerealiseerd is, denk hierbij aan het gezamenlijk meten en monitoren 

van stelsels en overstorten. De geraamde kosten voor het vernieuwen, updaten en in 

bedrijfstellen worden geraamd op € 500.000. Inmiddels zijn de voorbereidende werkzaamheden 

c.q. inventarisatie gestart. De verwachting is dat medio 2012 tot uitvoering kan worden 

overgegaan. 

Deelname grondwatermeetnet 

Met het van kracht worden van de waterwet dient ook onze gemeente te beschikken over een 

grondwatermeetnet. In samenwerkingsverband zijn reeds al bij enkele gemeenten 

grondwatersystemen gerealiseerd. Ook deelgebied vier (waar wij deel van uitmaken van de 

samenwerking Water West-Brabant) heeft concrete plannen om gezamenlijk een 

grondwatermeetnet op te zetten. Het grondwatermeetnet is opgenomen als zijnde een quickwin 

(Bestuursakkoord Water). Economisch en effectief bezien is het voor de hand liggend hierbij 

aan te sluiten. De kosten worden voorlopig geraamd op € 50.000. De overleggen hiervoor zijn 

gestart en zijn in volle gang. De inschatting is dat pas tot uitvoering kan worden overgegaan 

medio 2012. 

Plaatsen terugslagkleppen ( Instroming oppervlaktewateren) 

Het uitgevoerde onderzoek naar de Stedelijke wateropgave (Inventarisatie knelpunten 

watersysteem d.d. 30 maart 2010) in het kader van het Waterbeleidsplan heeft aangetoond dat 

op diverse plaatsen oppervlaktewater het riool kan binnendringen door de overstorten. Dit is 

zeer onwenselijk in verband met de berging en het bemalen van het stelsel. Om dit te 

voorkomen dienen terugslagkleppen te worden geplaatst op de overstorten. De kosten voor het 

plaatsen van veertien terugslagkleppen worden geraamd op € 50.000 exclusief BTW. Een 

civiele aannemer heeft inmiddels opdracht gekregen het werk uit te voeren. 

Af te sluiten investeringen 

Maatregelen rioolinspectie 2007 

Oorspronkelijk zou het restantkrediet worden ingezet voor de rioolwerkzaamheden aan de 

Kalkvliet en Vierhoven in Terheijden. Derhalve kan het restantkrediet vervallen. 

100

Rioolinspectie 2011 

In het kader van het nieuwe Waterbeleidsplan (inclusief Gemeentelijk Riolerings Plan) zijn deze 

kredieten afgesloten bij de Voorjaarsnota en heeft er een reshuffling van de kredieten plaatsgevonden. 

Rioolvervanging Grijze Wijk Hooge Zwaluwe 

De werkzaamheden zijn afgerond. Het krediet kan worden afgesloten. 

Gemaal Brugdam 

Werkzaamheden zijn uitgevoerd en het krediet kan worden afgesloten. 

Gemaal Zeggelaan (bouwkundige aanpassing) 



Aanpassing overstort Hofstad / Aanvullende maatregelen stelsels Terheijden / Wagenberg 

De werkzaamheden zijn uitgevoerd. De kredieten kunnen worden afgesloten. 

Persleiding zwembad Made 



Havens 

Het beleidskader met betrekking tot Baggeren havens is vastgelegd in de nota’s : 

• Beleidsnota Baggerbeleidsplan (d.d. B&W 21 juli 2000; commissie Ruimtelijke Zaken 

15 augustus 2000; raadsbesluit juni 2002 (jaarrekening 2001)) 

• Rapport Onderhoudsbaggeren Jachthavens Gemeente Drimmelen (Grontmij Advies & 

Techniek d.d. 31 mei 2000) 


Een onderzoek zal aantonen of het haalbaar is om enkel de vaargeulen en specifiek aan te 

wijzen locaties op een gewenste diepte te brengen. 




Regulier onderhoud havens € 19.832 € 1.576 € 21.408 € 6.510 € 14.898 

Storting in voorziening baggerfonds havens: 

* Oude haven Drimmelen € 9.511 € 0 € 9.511 € 9.511 € 0 

* Oude jachthaven Drimmelen € 9.511 € 0 € 9.511 € 9.511 € 0 

* Nieuwe jachthaven Drimmelen € 9.722 € 0 € 9.722 € 9.722 € 0 

* Jachthaven Lage Zwaluwe € 36.295 € 0 € 36.295 € 36.295 € 0 

* Jachthaven Terheijden € 4.189 € 0 € 4.189 € 4.189 € 0 

Totaal storting baggeren havens € 69.228 € 0 € 69.228 € 69.228 € 0 

Totaal exploitatie € 89.060 € 1.576 € 90.636 € 75.738 € 14.898 





964000 Voorziening baggerfonds havens € 700.436 € 69.228 € 769.664 € 13.299 € 756.365 


In tegenstelling tot de verwachte uitvoeringsmethode is het financieel niet mogelijk alle havens 

op de oorspronkelijke aanleg diepte te brengen. Om deze reden wordt er momenteel een 

onderzoek gedaan om te bepalen waar, welke diepte noodzakelijk is, met in acht name van 

vaargeul, strategie van de haven en de invloed van het openen van de Haringvlietsluizen. 

Na afronding van dit onderzoek kan op de aangegeven plaatsen de wenselijke diepte worden 

aangebracht. Dit kan plaatsvinden na het vaarseizoen 2012. 

101

Openbaar groen 

Het beleidskader met betrekking tot Openbaar groen is vastgelegd in de nota’s: 

• Groenbeleidsplan 2005-2015; Kwaliteit in beeld incl. beheercatalogus. 

• Bomenbeleidsplan gemeente Drimmelen 

• Groenstructuurplannen gemeente Drimmelen 

• Landschapsvisie gemeente Drimmelen 

• Groenonderhoudsplannen 


Het groenbeleid is gericht op duurzaam kwaliteitsgroen. Dit groen wordt op een ecologische 

basis beheerd, waarbij in de plantsoenen geen gebruik wordt gemaakt van chemische 

onkruidbestrijdingsmiddelen. Om het onderhoud te beperken wordt zoveel mogelijk 

bodembedekkende beplanting aangebracht en bij plantsoenen die daarvoor geschikt zijn wordt 

een bepaalde mate van kruidengroei geaccepteerd. 

De doelstelling van het beleid voor de planperiode is het in stand houden en waar mogelijk 

verbeteren van de groenstructuur binnen de gemeente Drimmelen, zowel in het stedelijk gebied 

als in het landelijk gebied. Met het groenbeleidsplan zijn de beleidsdoelen vastgesteld, 

benevens het plan van aanpak voor de nadere uitwerking daarvan. 




Renovaties openbaar groen € 89.872 € 37.000 € 126.872 € 128.280 € 1.408- 

Onderhoud openbaar groen (incl. grasvegetaties) € 699.046 € 55.700 € 754.746 € 639.698 € 115.048 

Onderhoud bermen en bermsloten € 134.606 € 0 € 134.606 € 168.996 € 34.390- 

Plantmateriaal / inboet / meststoffen € 28.278 € 1.602- € 26.676 € 30.970 € 4.294- 

Totaal exploitatie € 951.802 € 91.098 € 1.042.900 € 967.944 € 74.956 


Groenrenovatie 

De groenvoorzieningen die “functioneel” versleten zijn of waar gelijk opgetrokken dient te 

worden met civieltechnische werken (integrale benadering) worden als eerste aangepakt. In 

2011 zijn diverse kleinere groenobjecten, in de verschillende kernen, gerenoveerd. Een groter 

groenobject is het integraal project Molenstraat Made. In 2011 is de inrichting van de straat hier 

gewijzigd en zijn de boomvakken verruimd en zijn er nieuwe bomen met onderbeplanting 

aangebracht. Daarnaast is het groen gerenoveerd in de Ruitersvaartseweg Terheijden en in 

een deel van de Kooikerstraat. Met de integrale aanpak van de Kerkdijk (Hooge Zwaluwe) zijn 

de bomen vervangen. 

Groenbeheer 

Op 25 februari 2010 is de openbare aanbesteding van de groenbestekken gehouden. De 

aanbestedingsresultaten van de twee Europese aanbestedingen inclusief de inbesteding aan 

GR WAVA/!GO zijn passend binnen het totale beschikbare budget voor het groenonderhoud 

inclusief de onkruidbestrijding verhardingen. 

De drie bestekken zijn gemaakt op basis van de indeling van het dorpsgericht werken. In Hooge 

en Lage Zwaluwe heeft Verwijmeren Groen BV te Prinsenbeek het groen onderhouden. In 

Terheijden en Wagenberg is het onderhoud uitgevoerd door Gebr. Brouwers b.v. 

groenverzorging te De Moer. Beide aannemers hadden in de afgelopen jaren deze gebieden 

ook al in onderhoud. In Made en Drimmelen is het groenonderhoud uitgevoerd door de GR 

WAVA/!GO. De onderhoudsbestekken zijn voor 2010 en 2011 aanbesteed met een optie van 

twee keer één jaar verlengen. Bij het toezicht op de onderhoudsbestekken zijn de voormannen 

van de wijkteams ingeschakeld. Zij hebben voor de toezichthouder van het openbaar groen een 

ondersteunende rol. 

Bomenbeleid (Uitvoering bomenbeleidsplan: eenmalige ingrepen) 

De uitvoering van het bomenbeleidsplan is in het voorjaar van 2011 met de publicatie van een 

voorlichtingsartikel en een aanvraag omgevingsvergunning gestart. Vanuit bewoners en de 

gemeenteraad zijn hier veel vragen over gekomen en is de voorlichting uitgebreid naar een 

informatieavond voor de Nieuwstraat en Ganshoeksingel in Lage Zwaluwe. De uitvoering van 

het bomenbeleidsplan is o.a. door de vele reacties vertraagd. Ook andere werkzaamheden 

zoals het bermenbeleidsplan eisten meer aandacht dan vooraf geraamd. Naar verwachting 

komt er in het 1ste kwartaal 2012 meer tijd vrij om tot uitvoering te komen van het 

bomenbeleidsplan. Met de jaarrekening zal een claim gelegd worden op het resterende 

uitvoeringsbudget. 

102

Bermenbeleid 

Beleidsplan Bermen en bermsloten 'Kiezen voor biodiversiteit' is in november 2011 vastgesteld 

door de gemeenteraad. In het vierde kwartaal van 2011 is het onderhoudsbestek inclusief de 

inventarisatie geactualiseerd. In februari 2012 wordt het geactualiseerde bestek conform 

planning voor 2 jaar aanbesteed met optie van 2 keer 1 kalenderjaar verlengen. 

Speelplekken 


Voor inrichting en onderhoud van speelvoorzieningen geldt het “Besluit veiligheid attractie-, en 

speeltoestellen“ van 1997. Buiten voorschriften m.b.t. de keuze van materialen legt dit besluit 

ook een periodieke veiligheidscontrole op van één keer per maand. Op grond hiervan wordt het 

dagelijks beheer uitgevoerd. De gemiddelde levensduur van een toestel ligt tussen de 10 en 20 

jaar. Deze is afhankelijk van het soort speeltoestel, maar daarnaast ook van de wijze van 

gebruik. 




Regulier onderhoud € 26.463 € 20.000 € 46.463 € 27.342 € 19.121 

Storting in voorz. Speeltoestellen / speellocaties (*) € 37.363 € 0 € 37.363 € 37.363 € 0 

Totaal exploitatie € 63.826 € 20.000 € 83.826 € 64.705 € 19.121 

(*) Onttrekking € 29.000 (2011) t.l.v. reserve Bovenwijkse Voorzieningen (Grondbedrijf). 


In 2011 zijn speeltoestellen vervangen en teruggeplaatst in de Zandakker Wagenberg. 

Daarnaast is een speeltoestel vervangen in de Lijsterhof Made. Op verschillende plekken is de 

valbescherming bij speeltoestellen aangepast en deels vervangen zodat deze voldoet aan de 

gestelde normen. Conform de planning zijn diverse kleinere vervangingen aan toestellen 

uitgevoerd om de levensduur van speeltoestellen te verhogen zodat de gehele vervanging van 

een toestel uitgesteld kan worden. 

Gemeentelijke gebouwen 


Het beleidskader met betrekking tot gemeentelijke gebouwen is vastgelegd in diverse nota’s: 

• B&W nota globaal stappenplan inzake onderhoudsbeheersysteem Planon d.d. 19 april 

2007. Het college heeft hierin kennisgenomen van de stand van zaken en betrekt 

e.e.a. integraal bij het project optimaliseringslag 2007-2008. Eerste kwartaal 2008 

actualisatie waardoor aanpassing storting noodzakelijk om beleidsuitgangspunt te 

handhaven. 

• B&W nota Beleidsplan Gemeentelijk vastgoed d.d. 10 juli 2008. Besluitvorming over de 

jaarlijkse structurele verhoging van het onderhoudsbudget. In deze nota zijn tevens 

een aantal beleidskeuzes aangegeven met betrekking tot het gemeentelijke vastgoed. 

Met betrekking tot deze beleidskeuzes heeft geen besluitvorming plaatsgevonden. In 

raadsvergadering van oktober 2008 is de besluitvorming hierover aangehouden. 

• In oktober 2009 is de raad in kennisgesteld van het beleidskader gemeentelijk 

vastgoed en aangegeven het beleidskader gemeentelijk vastgoed te betrekken bij de 

kerntakendiscussie Gemeente Drimmelen. De KTD-besluitvorming heeft in mei 2011 



Het streven van het gemeentelijk gebouwenbeheer dient erop gericht te zijn het onderhoud van 

de gebouwde eigendommen te waarborgen op de “nulsituatie”. Hieronder wordt verstaan: een 

nulsituatie waarbij sprake is van een normale onderhoudscyclus en waarbij het gebouw of delen 

van het gebouw niet toe is/zijn aan vervanging als gevolg van achterstallig onderhoud en 

waarbij geen sprake is van noodzakelijke renovatie van (delen van) het gebouw. 

Voorzieningen onderhoud gebouwen 

In juni 2010 heeft er een actualisatie van de geplande onderhoudswerkzaamheden plaats 

gevonden voor uitvoeringsperiode 2011-2013. Tevens zijn tijdens deze actualisatie de standen 

van de voorzieningen per pand doorgenomen. 

Uitgangspunt bij deze actualisatie is het vastgesteld beleid waarin is vastgelegd dat alle panden 

gewaarborgd worden op de nulsituatie. 

103

Door ontwikkelingen in het vastgoed bestand is gebleken dat de storting van de 

onderhoudsvoorziening structureel verlaagd kan worden om de gebouwen ook voor de 

toekomst in een redelijke/goede conditie te houden. De verlaging is mede ontstaan door het 

afstoten van de woningen, herhuisvesting brandweerkazerne Lage Zwaluwe en het opschonen 

van de voorzieningen. 

Het is nog steeds aan de orde dat een aantal panden wordt afgestoten en wordt gesloopt, 

omdat deze deel uitmaken van een groter project. De woning Prinsenpolderstraat 21 is in 2011 

verkocht. 

Het bestaande uitgangspunt huidig vastgoedbestand inclusief investeringen blijft gehandhaafd. 

Als gemeenschapshuis “Den Domp”, voormalig gemeentehuis Hooge Zwaluwe en gymzaal 

Terheijden eigendom blijven van de gemeente zal een extra onderhoudsvoorziening nodig zijn 

van ongeveer € 200.000 per jaar voor een periode van 10 jaar. Definitieve besluitvorming is 

eveneens doorgeschoven en zal plaatsvinden in het kader van de kerntakendiscussie en zal in 

2012 plaatsvinden. 

De raad heeft het college in de KTD-besluitvorming in mei 2011 opdracht gegeven om in het 

kader van het gemeentelijke gebouwenbeheer dié gebouwen af te stoten, waarin geen 

gemeentelijke kerntaak uitgeoefend wordt. 

Voor een aantal gemeentelijke panden is de besluitvorming over het wel/niet afstoten 

afhankelijk van de besluitvorming in andere KTD-opdrachten. Als voorbeeld: de toekomst van 

de sociaal-culturele accommodaties zal in de KTD-opdracht II worden uitgewerkt, dit besluit is 

vervolgens uitgangspunt voor de opdracht “afstoten gemeentelijke gebouwen”. 

In de KTD-besluitvorming is het college meegegeven om het beheer van de uren en klokwerken 

af te stoten. Ook gaf de raad een bijzondere opdracht mee met betrekking tot het voormalige 

gemeentehuis op Hooge Zwaluwe, waarin heemkundekring Willem Snickerieme is gehuisvest. 

Het college is verzocht te onderzoeken of het pand tegen een symbolisch bedrag kan worden 

overgedragen naar de heemkundekring. 

In het voorjaar van 2012 zal de raad het plan van aanpak voor de KTD-opdracht “Afstoten 

gemeentelijke gebouwen” worden aangeboden. 

Mogelijke investeringen in de toekomst: 

Panden voorzien van energielabel. 

Panden, die volgens de wet moeten zijn voorzien van een energielabel, hebben een 

energielabel. De voorstellen die zijn opgenomen in de diverse rapportages van het energielabel 

om het pand duurzaam te verbeteren zijn nog niet uitgewerkt en van een kostenopzet voorzien. 

Na afronding van de kerntakendiscussie zal e.e.a worden uitgewerkt. 

Aanpassingen aan wettelijke regelgevingen gezien Volksgezondheid blijft altijd actueel. 

Wanneer eisen worden aangescherpt zal dit apart worden voorzien van een financiële 

onderbouwing. In 2010 en 2011 zijn geen wettelijke regelingen uitgewerkt. 

Er is een Arbouw richtlijn voor het werken op daken boven een bepaalde hoogte. Diverse 

panden moeten worden voorzien van valbeveiliging voorzieningen. Er heeft nog geen 

inventarisatie met kostenopzet plaatsgevonden. Werkzaamheden aangehouden tot er 

duidelijkheid is over welke panden eigendom blijven van de gemeente. E.e.a wordt pas duidelijk 

na afronding kerntakendiscussie. 

104




(*) (**) 

Storting in voorziening Planon (**) € 688.411 € 281.831 € 970.242 € 977.676 € 7.434- 

Totaal exploitatie € 688.411 € 281.831 € 970.242 € 977.676 € 7.434- 

(*) In 2011 is het pand Prinsenpolderstraat te Made verkocht, de netto-opbrengst is conform besluitvorming Optimaliseringsslag gestort 

(**) Hogere werkelijke storting dan geraamd met € 7.433,88 als gevolg van ontvangen subsidie klimaatbeheersing bijz. basisschool 



964xxx Voorzieningen Planon gebouwenbeheer € 1.356.772 € 977.676 € 2.334.448 € 827.452 € 1.506.996 


raming 


Uit het onderstaande is op te maken dat een aantal werkzaamheden niet of deels zijn 

uitgevoerd. Deze werkzaamheden zijn in overleg met de betrokkenen doorgeschoven en 

verwerkt in geactualiseerde uitvoeringsprogramma 2012. 

Uitgevoerd zijn de volgende werkzaamheden in 2011: 

- Brandweerkazerne te Made, behandeling vloer stalling € 8.500,- 

- Gemeentehuis te Made, herstel bliksembeveiliging en airco computerruimte € 10.000,- 

- Gemeentewerf te Made, aanpassingen aan poort en berging € 7.000,- 

- Mayboom te Made, aanpassingen koelcel, vluchttrap, inbraakbev. goten enz. € 47.800,- 

- Gemeentewerf/brandweer te Terheijden, aanpassen kantine en afzuiginstal. € 35.500,- 

- Gymzaal Terheijden, diverse onderhoudswerken € 18.000,- 

- Voormalig politiebureau te Terheijden. Vernieuwen cv-ketel € 2.200,- 

- Jeugd en Jongerenwerk te Made, vernieuwen cv-ketel en dakherstel € 3.000,- 

- Handbal/hockey te Made, buiten en binnen schilderwerk € 11.000,- 

- Amerhal te Made, facelift sportvloer, buitenschilderwerk, diverse keuringen € 46.000,- 

- Gymzaal Romboutsstraat te Made, inspectie € 4.000,- 

- Sporthal Driedorp te Wagenberg, vervangen armaturen en tegelwerk € 12.000,- 

- Dorpshuis te Drimmelen, herstellen noodverlichting € 2.000,- 

- Dorpshuis Zonzeel te Hooge Zwaluwe, vern. plafonds en verlichting zaal € 49.000,- 

- Stuifhoekschool te Made, spijlenhekwerk speelplaats € 2.000,- 

- Duinschool te Made, herstellen vandalismeschade lood € 13.000,- 

- Lage Weide te Made, hekwerk en ladder € 6.000,- 

- Elsenhof te Wagenberg, renovatie puien enz. € 287.000,- 

- Rietland te Lage Zwaluwe, vernieuwen ramen en isolerende beglazing € 40.000,- 

- De Cour te Terheijden, vernieuwen cv, regeling enz. € 58.000,- 

- Diverse onderhoudscontracten en werkzaamheden en leveringen € 165.452,- 

Totaal € 827.452,- 

In totaal bedragen de subsidies en bijdragen van derden (SKOD) als gevolg van 

gecombineerde uitvoering werkzaamheden bij Basisschool de Elsenhof te Wagenberg 

€ 95.297. 

Lopende investeringen 

Wijziging 



krediet 


Kleedaccommodaties Madese Boys € 525.000 € 40.000 € 565.000 € 389.610 € 175.390 

Totaal Lopende investeringen € 525.000 € 40.000 € 565.000 € 389.610 € 175.390 


raming 

Wijziging 



krediet 


Renovatiewerkzaamheden gymz. Romboutsstraat € 28.709 € 28.709- € 0 € 0 € 0 

Totaal Af te sluiten investeringen € 28.709 € 28.709- € 0 € 0 € 0 

Kleedaccommodaties Madese Boys 

De fiscus gaat definitief niet akkoord met het model om via een Stichting de volledige 

nieuwbouw van primaire en secundaire voorzieningen te realiseren. Dit betekent dat een 

nieuwe werkopdracht en werkbestek is opgesteld om uitsluitend het primaire deel (14 

kleedlokalen) te realiseren, waarbij de voetbalvereniging in eigen beheer in de afbouwfase het 

secundaire deel aan voorzieningen realiseert. In september 2011 is de nieuwbouw in aanvang 

genomen; afronding van het krediet in voorjaar van 2012. De bijdrage van de gemeente is 

maximaal gelijk aan het restant van het krediet. 

105

Af te sluiten investeringen 

Renovatiewerkzaamheden gymzaal Romboutsstraat Made 

Op verzoek van de Raad zal het college begin 2012 de raad een voorstel doen toekomen m.b.t. 

het handhaven van de gymzaal op de huidige locatie of invulling van de functie in combinatie 

met de Amerhal. In 2011 is binnen Planon een kleine renovatie uitgevoerd. Het krediet kan 

daarom vervallen. 

Onderwijshuisvesting 

Het beleidskader met betrekking tot Onderwijshuisvesting is vastgelegd in de nota Integraal 

Huisvestingsplan 2011-2014. Dit IHP is in de raadsvergadering van 3 november 2011 

vastgesteld als actualisering van het plan voor de periode 2007-2010. De uitvoering is een 

voortschrijdende taak van de gemeente. 

In onze gemeente zijn elf schoolgebouwen voor het basisonderwijs en één gebouw voor het 

voortgezet onderwijs aanwezig. De belangrijkste lopende projecten zijn: nieuwbouw van De 

Zonzeel te Terheijden en de bouw van de brede school ’t Rietland/ Willibrordus. Reeds 

afgeronde projecten: nieuwbouw brede school De Windhoek te Terheijden, uitbreiding 

Dongemondcollege te Made en de nieuwbouw brede school te Hooge Zwaluwe. 


Voldoen aan de wettelijke verplichting om de scholen voor basisonderwijs en voortgezet 

onderwijs binnen de gemeentegrenzen te voorzien van adequate huisvesting, volgens de 

wettelijke regelingen. 



raming 


Brede school in Hooge Zwaluwe 

Eind 2011 is het project nagenoeg binnen de gevoteerde middelen afgesloten. Voor uitgebreide 

toelichting zie Paragraaf Grote Projecten. 

Brede School ’t Rietlandt-Willibrordus Lage Zwaluwe West 

Eind 2011 is de school opgeleverd. Begin 2012 worden nog enkele opleverpunten opgelost, 

waarna in februari de gebruikers verhuisd zijn naar de nieuwbouw. Op 8 maart is de feestelijke 

opening van de brede school geweest. Naar verwachting zal het krediet medio 2012 worden 

afgesloten. Het krediet zal niet overschreden worden. Voor uitgebreide toelichting zie Paragraaf 

Grote Projecten. 

Oranjeplein Terheijden: Brede school Zonzeel 

In april 2011 is men gestart met de bouw van de school. Deze loopt op dit moment volgens 

planning, zowel qua tempo als qua kosten. De school wordt april 2012 opgeleverd. Eind 2012 

verwachten we het krediet te kunnen afsluiten.Voor uitgebreide toelichting zie Paragraaf Grote 

Projecten 

106 

Wijziging 



krediet 


Zonzeelschool (Terheijden) € 3.375.432 € 242.000- € 3.133.432 € 1.681.442 € 1.451.990 

Brede school Lage Zwaluwe West € 4.127.250 € 0 € 4.127.250 € 3.164.302 € 962.948 

Totaal Investeringen € 7.502.682 € 242.000- € 7.260.682 € 4.845.744 € 2.414.938 


raming 

Wijziging 



krediet 


St. Jan / Frederik hendrikschool € 1.537.300 € 15.000 € 1.552.300 € 1.554.614 € 2.314- 

Totaal Af te sluiten investeringen € 1.537.300 € 15.000 € 1.552.300 € 1.554.614 € 2.314-

Buitensportaccommodaties 

Het beleidskader met betrekking tot Buitensportaccommodaties is vastgelegd in de nota’s: 

• Sportnota gemeente Drimmelen 2006 – 2010 vastgesteld in de Raad van 10 november 

2005. 

• Actualisering overzicht meerjaren onderhoudsprogramma en vervangingsinvesteringen 

buitensportaccommodaties 2008 –2011(B&W 18 maart 2008) 


• Vervanging en onderhoud van primaire buitensportvoorzieningen. 

• NOS/NSF/ISA normen en gerelateerde normen van sportbonden als richtsnoer. 

• Op een adequaat, sober doch doelmatig niveau handhaven van de bestaande 

voorzieningen. 




Regulier onderhoud € 134.778 € 8.615 € 143.393 € 149.818 € 6.426- 

Storting in voorziening buitensportaccommodaties: 

* De Schietberg (Made) € 48.017 € 5.000 € 53.017 € 53.017 € 0 

* Ruitersvaart (Terheijden) € 16.743 € 81.000 € 97.743 € 97.743 € 0 

* Heesterbosch (Wagenberg) € 11.826 € 3.000- € 8.826 € 8.826 € 0 

* De Kwarrenhoek (Lage Zwaluwe) € 20.600 € 8.000 € 28.600 € 28.600 € 0 

* Het Moerbos (Hooge Zwaluwe) € 18.621 € 29.000- € 10.379- € 10.379- € 0 

Totaal storting buitensportaccomodaties € 115.807 € 62.000 € 177.807 € 177.807 € 0 

Totaal exploitatie € 250.585 € 70.615 € 321.200 € 327.625 € 6.426- 





964200 Voorziening buitensportacc. Ruitersvaart € 4.686- € 93.122 € 88.436 € 52.833 € 35.603 

964201 Voorziening buitensportacc. Tennisb. Thd. € 30.730 € 4.621 € 35.351 € 0 € 35.351 

964202 Voorziening buitensportacc. Schietberg € 139.846 € 53.017 € 192.863 € 67.699 € 125.164 

964203 Voorziening buitensportacc. Heesterbosch € 31.334 € 8.826 € 40.160 € 863 € 39.297 

964204 Voorziening buitensportacc. Sportp. L.Zw. € 415.379 € 337.200- € 78.179 € 1.726 € 76.453 

964205 Voorziening buitensportacc. Sportp. H.Zw. € 48.896 € 10.379- € 38.517 € 27.441 € 11.076 

Totaal voorzieningen buitensportaccomodaties € 661.499 € 187.993- € 473.506 € 150.561 € 322.946 


raming 

Wijziging 



krediet 


Kunstgrasveld VV Zwaluwe € 365.800 € 100.200 € 466.000 € 0 € 466.000 

Totaal Lopende investeringen € 365.800 € 100.200 € 466.000 € 0 € 466.000 

T.b.v. het groot onderhoud/vervanging wordt jaarlijks een bedrag gestort in de voorziening t.l.v. 

de exploitatie. Vanaf 2009 is het jaarlijkse dotatiebedrag ten behoeve van deze voorziening met 

ruim € 31.000 verhoogd. De structurele storting bedraagt ca. € 116.000. 

In 2011 is bij de vaststelling van de jaarrekening (claim) besloten tot een eenmalige extra 

storting van € 60.000 t.b.v. de herstelwerkzaamheden van het trainingsveld op de Ruitersvaart. 


De planning voor 2011 was teruggebracht tot de niet of slechts ten dele uitgevoerde 

onderhoudswerken uit 2010: 

• Onderhoud schilderwerk trainingsveldverlichting (ged) voetbal en hockey Schietberg 

Made. 

• Onderhoud hekwerken Schietberg Made na realisatie kleedaccommodatie. 

• Aanleg kunstgrasveld Voetbal Lage Zwaluwe (omgezet in een investeringskrediet 

uitstel tot 2012). 

Uitgevoerd in 2011 zijn: 

• Voor wat betreft de hekwerken Schietberg is vervangen een groot deel van het 

hekwerk en de ballenvangers op het hoofdveld van de Madese boys en 

vervangingsonderhoud aan de drainage bij de voetbal in Hooge Zwaluwe. 

• Voorbereidingswerkzaamheden aanleg kunstgrasveld voetbal in Lage Zwaluwe 

• Voorbereidingswerkzaamheden voor de vervanging van een kunstgrasveld hockey op 

de Schietberg. 

107

Niet uitgevoerd zijn de werkzaamheden m.b.t. schilderwerk trainingsveldverlichting voetbal. 

M.b.t hockey vindt een toetsing plaats bij de vervanging van het A-veld. 

Kunst in de openbare ruimte 

Het beleidskader met betrekking tot Kunst is vastgelegd in de nota: 

• Beleidsplan “Samen sterk voor een kunstwerk”, onderhoudsplan 2006 – 2011 

(vastgesteld door de gemeenteraad d.d. 14-12-2006).In 2012 zal in samenwerking met 

St. Kunstkring aangevangen worden met een nieuw onderhoudsplan 2012-2015. Een 

eerste “buiten” kunst inventarisatie heeft in 2011 plaats gevonden. 


• In de periode 2006/2011 aan de hand van inventarisatie door de Kunstkring en het 

onderhoudsplan de onderhoudswerkzaamheden uitvoeren; 

• De kunstkring coördineert de onderhoudswerkzaamheden; 

• Werkzaamheden worden uitgevoerd in overleg met betrokken kunstenaars en door 

professionele kunstenaars; 

• De gemeente verricht handen spandiensten (o.a. regelen vervoer van kunstwerken 

als tijdelijke opslag aan de orde is, verrichten van klein onderhoud, onderhoud groen 

rondom kunstwerken). 



begroting 2011 begroot 2011 2010 

Storting in de voorziening Kunst € 5.088 € 0 € 5.088 € 5.088 € 0 

Totaal exploitatie € 5.088 € 0 € 5.088 € 5.088 € 0 




(rek. 2010) 2011 2010 2011 31.12.2011 

962001 Voorziening kunst € 73.000 € 5.088 € 78.088 € 6.146 € 71.942 

Stand van zaken 2011 

• Het kunstwerk “de kabouters” is in samenwerking met de kunstenaar en een 

leerlingenwerkplaats medio 2011 teruggeplaatst voor het gemeentehuis. 

• De drie stenen sculpturen uit Wagenberg zijn gerepareerd en worden begin 2012 

teruggeplaatst op de zelfde locatie. 

• Reparatie van het kunstwerk “De Stuifhoekkinderen” is geoffreerd door de kunstenaar 

en in gang gezet. Verwachtte oplevering eind 2012. 

• Reparatie rolpaardjes t.b.v. kanonslopen is inmiddels in gang gezet. 

• Reparatie/onderhoud diverse kunstwerken conform begrotingsplan. 

• Inventarisatieronde buiten kunstwerken heeft plaatsgevonden en inmiddels is gestart 

met een nieuw onderhoudsplan 2012-2015. 

Nog te verwachten kosten in 2012 n.a.v. offertes 2011. 

• Voor de terugplaatsing stenen sculpturen in Wagenberg zal de 2 e termijn van de 

factuur in rekening worden gebracht. Verwachtte kosten € 8.000. 

• Verwachtte kosten reparatie kunstwerk De Stuifhoekkinderen € 4.000. 

• Reparatie/vervaardiging nieuwe rolpaardjes wordt door de buitendienst medewerkers 

uitgevoerd. Verwachtte kosten € 1.000. 

• Reparatie en/of onderhoudskosten conform onderhoudsplan € 2.500. 

Nog te offreren reparaties in 2012 

• Reparatie affuit kanon op de Schietberg. 

• Reparatie kunstwerk “Net niet” te Made. Offerte is inmiddels opgevraagd bij 

belangenbehartiger van de kunstenaar. 

Ultimo 2012 heeft de voorziening een saldo van ca. € 72.000. De voorziening is toereikend voor 

de werkzaamheden. Na vaststellen van het nieuwe onderhoudsplan in 2012 zal de voorziening, 

indien noodzakelijk, hierop worden aangepast. 

108

109

§ D Financiering 

Treasury is het vakgebied dat zich bezighoudt met het besturen en beheersen, het 

verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities 

en de hieraan verbonden risico’s. 

Iedere gemeente is ingevolge de in december 2000 van kracht geworden wet FIDO 

(Financiering Decentrale Overheden) verplicht een treasurystatuut vast te stellen. Het 

treasurystatuut van de gemeente Drimmelen is laatstelijk gewijzigd vastgesteld in de 

raadsvergadering van 25 november 2010. Hierin worden de randvoorwaarden geschapen 

waaronder de treasury/financieringsfunctie wordt uitgeoefend. In deze financieringsparagraaf 

wordt de realisatie van de beleidsvoornemens zoals opgenomen in de programmabegroting 

2011 ten aanzien van risicobeheer en de financieringspositie verantwoord. 

Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de beleidsnota: 

1. Treasurystatuut (2008) 

A. Risicobeheer 

Ten behoeve van het risicobeheer wordt een analyse gegeven van de risicoaspecten die 

verbonden zijn aan de uitvoering van de treasuryfunctie binnen de gemeente Drimmelen. In 

algemene zin kunnen de relevante risico’s worden onderverdeeld in renterisico’s, kredietrisico’s, 

koersrisico’s en valutarisico’s. 

Onderstaand wordt een toelichting gegeven op het renterisico (A 1.) en het kredietrisico 

(A 2.). De overige vermelde risico’s zijn niet op onze gemeente van toepassing. 

A 1. Renterisico’s 

Renterisico’s worden onderscheiden in het renterisico van de vlottende schuld (de 

kasgeldlimiet) en het renterisico van de vaste schuld (de renterisiconorm). 

A 1.1. Renterisico vlottende schuld: kasgeldlimiet 

De wet FIDO verplicht gemeenten om per drie maanden aan de toezichthouder (Provincie) een 

rapportage te verstrekken over de liquiditeitspositie. Hierbij wordt vastgesteld of sprake is van 

een vlottende schuld of van een overschot aan vlottende middelen. Aan de vlottende schuld is 

een maximum gesteld van 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten vóór bestemming (dus 

afgezien van stortingen in reserves). Dit is de kasgeldlimiet. Als deze limiet gedurende twee 

achtereenvolgende kwartalen wordt overschreden, dient de financiering te worden omgezet in 

een langlopende lening. 

De kasgeldlimiet wordt jaarlijks vastgesteld aan de hand van de betreffende ministeriële 

regeling bij de wet FIDO. Voor 2011 komt het totaal aan lasten vóór bestemming voor de 

gemeente Drimmelen uit op circa € 51,6 miljoen. Op grond van deze gegevens is de volgende 

berekening opgesteld. 

110

Berekening kasgeldlimiet per 31 december 2011 

(bedragen x € 1.000) Begroot Werkelijk Verschil 

Omschrijving 

Begrotingstotaal m.u.v. functie 980 53.682 51.617 -2.065 

1. Toegestane kasgeldlimiet 

in procenten van de grondslag 8,50% 8,50% 0,00% 

in een bedrag 3.771 4.387 616 

2. Omvang vlottende korte schuld 

Opgenomen gelden korten dan 1 jaar 

Schuld in rekening-courant 1.250 0 -1.250 

Gestorte gelden door derden korten dan 1 jaar 

Overige geldleningen, niet zijnde vaste schuld 

3. Vlottende middelen 

Contante in kas 3 3 

Tegoeden in rekening courant 3.570 3.570 

Overige uitstaande gelden korter dan 1 jaar 1.000 1.000 

4. Toets kasgeldlimiet 

Totaal netto vlottende schuld (2) - (3) 1.250 -4.573 -5.823 

Toegestane kasgeldlimiet (1) 3.771 4.387 616 

Ruimte (+) c.q. overschrijding (-) (1) - (4) 2.521 8.960 6.439 

In 2011 behoefden geen vaste geldleningen aangetrokken te worden. Hieraan was 

mede debet dat medio juli 2011 revenuen werden ontvangen i.v.m. de verkoop van de 

aandelen Intergas. Voor het overige gedeelte heeft financiering plaatsgevonden met 

rekening-courant krediet. Voordeel van rekening-courant krediet is dat gebruik 

gemaakt kan worden van de actuele lage rentestanden en nimmer meer geld wordt 

geleend dan daadwerkelijk benodigd is. 

A 1.2. Renterisico vaste schuld: rente risiconorm 

Vaste geldleningen worden doorgaans afgesloten voor een periode van 20 tot 40 jaar. 

De rente kent veelal een rentevaste periode van 10 jaar. Dit impliceert een risico dat na 

het verstrijken van de rentevaste periode de rentekosten fors kunnen toenemen door 

hogere rentepercentages. Dit renterisico kan niet worden uitgesloten. Als de tijdstippen 

waarop de rentevaste periode van diverse geldleningen afloopt, samenvallen in één 

boekjaar neemt het risico op een onevenredige toename van de rentekosten in dat jaar 

en de daaropvolgende (9) jaren toe. 

Hiervoor is een rente risiconorm vastgesteld die in de wet FIDO is bepaald op 20% van 

het begrotingstotaal aan lasten vóór bestemming. De vaste schuld is hierbij 

gedefinieerd als de opgenomen leningen met een rentetypische looptijd groter of gelijk 

aan 1 jaar. 

111

112 

Op basis van de staat van langlopende geldleningen kan voor 2011 de renterisiconorm 

als volgt berekend worden: 

(bedragen x € 1.000) 2011 2012 2013 2014 

Omschrijving 

(exclusief financiering toegelaten instellingen) 

1. Renteherziening 

2. Aflossing 1.249 801 2.901 325 

3. Renterisico (1+2) 1249 801 2901 325 

4. Renterisiconorm 10.323 

5a Ruimte onder renterisiconorm (4>3) 9.016 

5b Overschrijding renterisiconorm (3>4) 

7. Renterisico op vaste schuld (2+6) 

Berekening renterisiconorm 

4a Begrotingstotaal 2011 51.617 

4b Percentage regeling 20 

4. Renterisiconorm 4a x 4b/100 10.323 

In 2011 waren er geen geldleningen waarvan de renteherzieningsperiode afliep. Zoals 

uit bovenstaand overzicht blijkt blijft het renterisico van de gemeente Drimmelen 

ruimschoots binnen de normen. 

A 2. Kredietrisico’s 

Het kredietrisico bepaalt in welke mate de gemeente het risico loopt dat verplichtingen door een 

tegenpartij niet (tijdig) nagekomen kunnen worden als gevolg van insolventie en deficit (tekort). 

Kredietrisico’s worden beperkt door de eisen die de wet FIDO stelt aan tegenpartijen en 

producten op de gelden kapitaalmarkt. 

Kredietrisico’s kunnen zich op twee manieren manifesteren. Ten eerste is er het risico dat direct 

wordt gelopen uit hoofde van door de gemeente verstrekte leningen en uitgezette beleggingen. 

Ten tweede is een kredietrisico aan de orde ten aanzien van verstrekte gemeentegaranties (ook 

wel borgstellingen genoemd). Dit laatste kan worden omschreven als een indirect kredietrisico. 

A 2.1 Kredietrisico op leningen en beleggingen 

De gemeente Drimmelen heeft uit hoofde van haar publieke taak in het verleden leningen 

verstrekt en beleggingen gerealiseerd. Deze verstrekkingen/beleggingen geschieden met 

inachtneming van de Wet Fido en het treasurystatuut. In het kader van de met de BNG gesloten 

kredietfaciliteit worden gelden die voor korte termijn belegging in aanmerking komen, 

doorgaans belegd bij de BNG of hun dochteronderneming BCM. Het kredietrisico op leningen 

en beleggingen is laag. 

A 2.2 Kredietrisico ten aanzien van gemeentegaranties (borgstellingen) 

De gemeente Drimmelen staat jegens geldgevers borg voor de betaling van rente en aflossing 

op langlopende geldleningen die door organisaties, instellingen of verenigingen zijn 

aangetrokken die activiteiten verzorgen welke in het verlengde liggen van de gemeentelijke 

publieke taak. 

Deze borgstellingen beperken zich hoofdzakelijk tot de woningbouwverenigingen, sportverenigingen 

en Biesbosch Marina Drimmelen. 

Met betrekking tot de borgstellingen aan een groot gedeelte van de woningbouwverenigingen 

staat de gemeente Drimmelen garant als achtervang op het Waarborgfonds Sociale 

Woningbouw (WSW).

Op basis van de jaarrekening 2011 kan het navolgende overzicht worden gegeven. 

Gewaarborgde geldleningen Restantbedrag Aflossing 

(bedragen x € 1.000) per 31-dec-11 2011 

Zorginstellingen 2.790 135 

Woningbouwverenigingen 3.861 736 

Sportverenigingen 84 9 

Garantieverleningen op grond van deelnemingen 9.600 -508 

Woningbouwverenigingen onder WSW verband 143.579 -5.651 

Totaal 159.914 -5.279 

Als uitgangspunt hanteert de gemeente Drimmelen het volgende: ‘Geen gemeentegarantie 

verlenen voor geldleningen die worden aangegaan door derden (stichtingen en verenigingen) 

met uitzondering van de herfinanciering van reeds bestaande geldleningen waarvoor in het 

verleden gemeentegarantie is verleend en met uitzondering van geldleningen, aan te gaan door 

sportverenigingen, alsmede welzijnzorginstellingen, zulks onder voldoende zekerheid, telkens 

apart te beoordelen’. 

Het kredietrisico uit hoofde van de borgstellingportefeuille is, met uitzondering van de 

borgstelling voor de leningen van één deelneming, beperkt van omvang. 

B. Financieringspositie 

Financieringsfunctie 

Onder de financieringsfunctie valt het aantrekken van financiële middelen en eventueel 

uitzetten van tijdelijk overtollige gelden e.e.a. afhankelijk van het tempo waarin de programma’s 

binnen de door de raad vastgestelde kaders van de begroting uitgevoerd worden. De uitvoering 

van deze financieringsfunctie vereist snelle beslissingen in een complexe geldmarkt. Dit heeft 

budgettaire gevolgen, onder meer afhankelijk van het risicoprofiel. Onder de financieringsfunctie 

valt niet het garanderen van rente en aflossing van geldleningen aan derden. 

Algemene ontwikkelingen; rentebeleid 

Een belangrijke algemene ontwikkeling betreft de ontwikkeling op de gelden kapitaalmarkt en 

dan met name de rente op de kapitaalmarkt. Historisch gezien is de huidige rente op de 

kapitaalmarkt laag te noemen. Er zijn vooralsnog geen indicaties die wijzen op een stijging van 

de rente. 

Solvabiliteit 

Een oordeel over een vermogenspositie kan worden gevormd middels een bepaling van de 

solvabiliteitsratio. Solvabiliteit kan daarbij worden gedefinieerd als de mate waarin een instelling 

in staat is aan haar korte en lange termijn verplichtingen te voldoen. Deze maatstaf kan worden 

bepaald door de verhouding te bepalen tussen het eigen vermogen (reserves) en het vreemd 

vermogen (opgenomen financiering). Het spreekt voor zich dat de ratio wordt bepaald aan de 

hand van het eigen vermogen, omdat dat immers als buffer dient voor het opvangen van een 

eventuele strop. 

Ten behoeve van de beoordeling van de solvabiliteit kan de onderstaande verhouding tussen 

eigen en vreemd vermogen per begin en eind 2011 worden gemaakt: 

Omschrijving Boekwaarde Boekwaarde 

31-12-2010 31-12-2011 

(bedragen x € 1.000) (bedragen x € 1.000) 

Eigen vermogen 39.434 45.075 

Vreemd vermogen 26.272 20.324 

Ratio (EV/VV) 150% 222% 

De solvabiliteit is dus uitermate solide. 

Financiering vaste activa 

De gemeente Drimmelen bezit per 31 december 2011 voor een bedrag van € 51,1 miljoen aan 

vaste activa. Deze zijn gefinancierd door middel van € 8,8 miljoen aan opgenomen geldleningen 

en € 42,3 miljoen aan reserves en voorzieningen. 

113

Renteomslag 

De renteomslag wordt bij de begroting en bij de jaarrekening berekend aan de hand van: 

• de rentelasten van langlopende geldleningen; 

• de rentelasten van kortlopende leningen; 

• de rente van eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen); 

• het totaal geïnvesteerd vermogen (boekwaarde per 1 januari). 

Voor het jaar 2011 is de renteomslag voor de gemeente Drimmelen berekend op 0,95 %. 

Bij de toerekening van rente op investeringen wordt in het jaar 2011 uitgegaan van een vast 

rentepercentage van 3%. Het voordelige verschil (administratief) tussen de toerekening van het 

rentepercentage en de renteomslag voor het jaar 2011 is berekend op ca. € 504.000. 

C. EMU-saldo 

Medio 2007 is in het BBV de verplichting opgenomen om, mede ter bevordering van de 

bewustwording rond het begrip EMU-saldo – met name in slechte tijden - het EMU-saldo op te 

nemen in de gemeentelijke begroting, echter niet in de jaarrekening. De berekening van het 

EMUsaldo is niet opgenomen, omdat dit niet verplicht is en omdat andere rapportages deze 

berekening vervangen. 

114

115

§ E Bedrijfsvoering 

Algemeen 

De programmabegroting 2011 (en volgende jaren) is - gezien onze financiële situatie – 

beleidsarm opgesteld. Dit betekent dat in de jaarrekening 2011 niet of nauwelijks nieuwe 

activiteiten met financiële consequenties zijn opgenomen. 

Het besluit van de raad inzake de bezuinigingsvoorstellen in het kader van de 

Kerntakendiscussie (KTD) heeft voor een aantal medewerkers in de organisatie extra (werk-) 

druk gegeven. Het uitvoeren van de opdrachten en het tussentijds rapporteren naar organisatie 

en bestuur zijn taken die – voor zover mogelijk - naast de reguliere werkzaamheden zijn 

ingepast. In programma 11 (algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien) zijn centraal de 

resultaten en de stand van zaken inzake de te bezuinigen taakstellingen, producten en 

opdrachten verder toegelicht. 

In deze paragraaf worden de volgende taken belicht: 

A. Personeel en organisatie 

B. Informatievoorziening en automatisering 

C. Financiën 

D. Huisvesting en facilitaire zaken 

E. Inkoop- en aanbestedingsbeleid 

F. DigiDrim (e-dienstverlening) 

G. Investeringen 

A. Personeel en Organisatie 

A1 Personeel 

A1.1Personeel 

De HRM-projecten die lopen in het kader van de Strategische samenwerking West-Brabant zijn 

toegelicht in de paragraaf grote projecten (inhuur derden, stagebeleid, regionaal loopbaancentrum, 

strategische personeelsplanning). 

A1.2 Kerntaken Discussie: 

Het aanleveren van de nodige informatie over personele kosten, formatie, wel of niet tijdelijke 

invulling van vacatures heeft dit jaar extra aandacht en werkzaamheden van de medewerkers 

van P&O gevraagd, waardoor een aantal andere activiteiten niet volgens de planning zijn 

gehaald. 

A2 Organisatie 

A2.1 Organisatie ontwikkeling: 

Het verbeterplan als op zichzelf staand plan is in december officieel afgerond. De kernwaarden 

krijgen niet langer speciale aandacht maar worden in de dagelijkse praktijk, net als andere 

regels en waarden, meegenomen. 

Naar aanleiding van de beslissingen van de Raad met betrekking tot de KTD is een Plan van 

Aanpak opgesteld. Dit plan voorziet in een aantal werkgroepen, waaronder de Werkgroep 

Personeel en Financiën. Deze werkgroep houdt zich bezig met het bewaken van de overall 

resultaten planning m.b.t. personeel en financiën. De resultaten van de werkgroep vormen 

vervolgens de basis voor verdere discussie en besluitvorming m.b.t. personeel en organisatie. 

A2.2 Samenwerking P&O Geertruidenberg/Amerstreek 

In het kader van de samenwerking op P en O gebied met de gemeente Geertruidenberg is in 

2011 gestart met een uitwisseling. In eerste instantie was dit ter vervanging in verband met een 

zwangerschapsverlof. Vervolgens is de detachering gecontinueerd in verband met een 

vacature. 

116

Deze vorm van samenwerking, waarbij vooral kennis en ervaring gedeeld wordt, wordt door alle 

betrokken partijen als zeer waardevol ervaren. In dit traject wordt ook de gemeente Oosterhout 

betrokken (zie ook in paragraaf grote projecten, samenwerking Amerstreekgemeenten). 

B. Informatievoorziening en automatisering 

In 2011 zijn op het gebied van digitalisering de volgende onderdelen uitgevoerd: 

• Digitaal besluitvormingsproces 

Het bestuurlijke besluitvormingsproces van MT en College is vanaf de ambtelijke 

voorbereiding tot en met het besluit volledig digitaal in gebruik genomen (via een 

workflow binnen Corsa). Voor het gedeelte van de bestuurlijke besluitvorming van de 

verschillende vormen van Raadsvergaderingen is de voorbereiding in 2011 afgerond 

en kan dit, op een geschikt moment door de griffie in gebruik worden genomen. De 

laatste stap om de stukken via de website volledig gekoppeld aan het document 

management systeem van de gemeente te ontsluiten, is in 2011 nog niet afgerond. Dit 

gebeurt vooralsnog op handmatige wijze. 

• Digitaal vergaderen 

Eind 2011 zijn zowel het College als het MT overgegaan tot het digitaal vergaderen 

(via een tablet). Deze wordt gevoed vanuit de workflow via Corsa. Deze wijze van 

vergaderen zit in een pilot om de goede werking te testen. 

• Zaaksgewijs werken 

De voorbereidingen op het gebied van digitalisering om te komen tot zaaksgewijs 

werken zijn uitgevoerd en nagenoeg afgerond. Implementatie van deze nieuwe wijze 

van werken staat gepland medio 2012. Onderdeel van dit proces is het kunnen 

plaatsen van de “gewone” digitale handtekening onder een brief of ander te 

ondertekenen stuk. 

In relatie tot digitaal archiveren is in 2011 het proces van zaaksgewijs opbergen 

doorontwikkeld. De hybride situatie van digitaal en fysiek opbergen wordt steeds meer 

richting digitaal archiveren geschoven. Ook zijn in 2011 de fysieke dossiers van 

bouwvergunningen van de voormalige gemeenten Made en Drimmelen, Terheijden, 

gedigitaliseerd. Momenteel wordt de voormalige gemeente Hooge en Lage Zwaluwe 

nog verwerkt waarna deze gedigitaliseerde documenten en tekeningen kunnen worden 

ingelezen en digitaal ter beschikking komen. 

C. Financiën 

Het jaar 2011 heeft grotendeels in het teken gestaan van de Kerntakendiscussie en de reguliere 

financiële administratie en P&C producten. Ten behoeve van deze P&C producten heeft in 2011 

de volledig uitrol van het nieuwe rapportagepakket plaatsgevonden. 

De beleidsontwikkeling bleef in 2011 beperkt tot actualisatie van de budgethoudersregeling. Het 

doel is om aan de hand van deze budgethoudersregeling de verantwoordelijkheden m.b.t. 

budgetbeheer nog eens te benadrukken en de daarbij behorende taken en doelen explicieter 

vast te leggen. 

Vanwege de relatief grote omvang van de reguliere werkzaamheden is het niet mogelijk 

geweest om risicomanagement in 2011 uit te rollen. Mogelijk wordt gebruik gemaakt van de 

specifieke kennis en kunde die reeds bij de gemeente Geertruidenberg aanwezig is. De raad is 

bij de Najaarsnota 2011 akkoord gegaan om de financiële middelen uit 2011 beschikbaar te 

stellen in 2012 (claim). 

Als aanvulling op het reguliere financiële pakket is in 2011 ook een verplichtingenadministratie 

ingevoerd waarbij budgethouders beter hun budgetten kunnen beheren. 

Kostentoerekening bedrijfsvoering 

Na vragen van gemeenteraadsleden over de manier waarop de bedrijfsvoering binnen de 

gemeente Drimmelen wordt geadministreerd, is er een gesprek geweest tussen een 

gemeenteraadslid en het cluster Planning en Control (P&C). De laatste jaren is in de raad een 

aantal malen een discussie geweest over de kosten(toerekening) van de bedrijfsvoeringscomponenten. 

Voor raadsleden is het niet altijd duidelijk wat nu precies de kosten van de 

bedrijfsvoering zijn. 

In dit gesprek is door P&C aangegeven dat elke gemeente zijn eigen methode hanteert van 

kostentoerekening, o.a. 

- de manier waarop met de urenberekening en daarmee gepaard gaande toerekening 

hanteert (indirect, direct, bijzondere uren) 

- de manier waarop met reserves wordt omgegaan, bijvoorbeeld wordt de nieuwbouw 

van een gemeentehuis direct uit een reserve betaald of is het gebouw volledig 

afgeschreven (geen kap.lasten)? 

117

Benchmarking met andere gemeente is daardoor veel te complex. Dit kost heel veel tijd (en dus 

geld) en uitbesteding door een bureau kost eveneens veel geld. Bovendien levert het resultaat 

geen expliciet rendement op, zijn er veel te veel voorbehouden, etc. 

D. Huisvesting en facilitaire zaken. 

In 2011 zijn 2 aanbestedingstrajecten doorlopen. Eén voor een nieuw contract voor de 

multicopiers en één voor een nieuw contract voor de schoonmaakwerkzaamheden voor zowel 

het gemeentehuis als voor de gemeentewerf. De contracten inzake catering, koffieapparaten, 

kantoorartikelen zijn verlengd. Deze zullen in 2012 opnieuw worden aanbesteed. 

E. Inkoop –en aanbestedingsbeleid 

Het document inkoop- en aanbestedingsbeleid is in 2011 grondig herzien (zowel het beleid als 

het bijbehorend protocol). Door nieuwe en gewijzigde wetgeving (zowel Europees als nationaal) 

en door politieke en organisatiewensen was het noodzakelijk het beleid hierop aan te passen. 

Belangrijke aandachtspunten die in het nieuwe beleidsdocument zijn opgenomen zijn: 

duurzaamheid, lokaal en regionaal ondernemerschap, specifieke doelgroepen en 

samenwerking. Het inkoop- en aanbestedingsbeleid is op 3 november 2011 door de raad 

vastgesteld. Het bijbehorende protocol is door het College vastgesteld op 13 september 2011. 

F. DigiDrim (e-dienstverlening) 

Wat hebben wij tot en met 2011 gerealiseerd. 

Doorontwikkeling publiekszaken (KCC) 

In 2011 heeft een aantal geplande zaken geen doorgang kunnen vinden. In 2011 is hard 

gewerkt om de nieuwe website te bouwen. Belangrijk onderdeel hiervan is de gemeentelijke 

producten- en dienstencatalogus. Deze is in 2011 weer helemaal up-to-date gebracht en dient 

als belangrijke bron voor de medewerkers van het KCC i.o. Overige zaken, zoals verdere 

digitalisering van formulieren, is doorgeschoven naar 2012. 

Doorontwikkeling website (Internet/Intranet) 

In 2011 is de website geheel vernieuwd, als gevolg van de verkoop van de site van de oude 

webleverancier aan een andere leverancier. Hierdoor heeft de site een enorme facelift gehad 

en is deze ook klaar voor de nieuwste ontwikkelingen op gebied van informatievoorziening en 

dienstverlening. 

In de overgangsfase van de oude leverancier Gemeenteweb naar de nieuwe leverancier SIM is 

gewerkt met sitemanager 3.0 van Gemeenteweb voor zowel internet als intranet. De afspraak 

was dat Gemeenteweb de beide sites in de lucht zou houden tot 1 januari 2012. De nieuwe 

internetomgeving van SIM zou officieel 1 november 2011 de lucht in gaan, maar door allerlei 

vertragingen aan de kant van SIM was deze datum op voorhand al niet haalbaar. 

Per 7 oktober 2011 is zowel internet als intranet door de VNG uit de lucht gehaald vanwege het 

feit dat de sites hackbaar zouden zijn. Om onze externe bezoekers zo snel mogelijk weer van 

gemeentelijke informatie te voorzien, is besloten een noodoplossing te bieden in de vorm van 

een nieuwe, in eerste instantie summier gevulde website van leverancier SIM. Deze 

internetomgeving is live gegaan op 17 oktober 2011. Geleidelijk is deze internetomgeving 

uitgebouwd en is het ook weer mogelijk het Burgerloket te bezoeken voor informatie over onze 

producten en diensten. Het via DigiD aanvragen van gemeentelijke producten en diensten is 

sinds 8 oktober 2011 nog niet mogelijk. Alle partijen werken er hard aan om de bezoekers zo 

snel mogelijk weer via DigiD producten te kunnen laten aanvragen. 

In tussentijd is in het derde kwartaal van 2011 ook een nieuwe intranetomgeving gebouwd. 

Deze intranetomgeving is op 1 februari 2012 live gegaan. 

Voor, in eerste instantie intranet en in tweede instantie internet maken we gebruik van 

webredacteuren vanuit alle afdelingen uit de organisatie. Het decentraal werken aan de 

websites krijgt hiermee een nieuwe impuls. 

Uniek in gemeenteland is het feit dat we ook zijn gaan werken met externe webredacteuren 

(afgevaardigden van de bewonersgroepen uit alle kernen van onze gemeenten) die een aantal 

pagina’s vullen onder de dorpen die breed worden uitgelicht op internet. Dit in het kader van de 

burgerparticipatie. 

Aan de beveiliging van zowel de internet- als intranetomgeving wordt de hoogste prioriteit 

gegeven. Dit in samenspraak met de leverancier. 

118

Antwoord@ (voor de burger) 

Met het overgaan naar een nieuwe leverancier van de website, is ook beschikking gekregen 

over een nieuwe kennisbank, van de nieuwe webleverancier. Deze wordt medio 2012 verder 

ingericht; de burger krijgt dan altijd snel het juiste antwoord op zijn vraag, zonder eerst drie keer 

te worden doorverbonden. Het project is nog niet afgerond. 

Koppeling BAG-GBA succesvol afgerond 

Op 1 november 2011 is voor de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) 

het verplicht gebruik van adresgegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) 

ingegaan. Op 17 oktober 2011 is de koppeling tussen de BAG en de GBA succesvol afgerond. 

Gegevensmakelaar 

In 2011 is de migratie van CiVision Basis Registratie naar CiVision Makelaar Gegevens 

uitgevoerd. Hiermee heeft de gemeente Drimmelen een volledig autoriseerbare oplossing voor 

het distribueren en het raadplegen van Basis objectgegevens gerealiseerd. CiVision Makelaar 

Gegevens ondersteunt het enkelvoudig beheer en het meervoudig gebruik van basisgegevens 

en speelt hiermee in op de ontwikkeling van Andere Overheid, waaronder het tot stand brengen 

van een basis (gegevens) infrastructuur voor uw gemeente. Met CiVision Makelaar is de kern 

distributiesysteem binnen informatiehuishouding van basisregistraties gerealiseerd. 

G. Investeringen 



Huisvesting 

Gemeentehuis 10.422.500 85.637 63.276 10.400.139 22.361 

Vervanging tractie 153.749 

ICT 

Project Digitalisering 244.661 

Vervanging servers 49.948 

Vervanging overige hardware 414.857 

Vervanging overige software 465.498 

E-Dienstverlening 244.950 

11.996.164 

De belangrijkste kredieten zijn toegelicht in de (financiële) jaarrekening bij het onderdeel 

“Restant kredieten”. 

De belangrijkste budgetafwijkingen zijn: 

151.725 

139.101 

49.948 


287.510 

217.572 

1.156.652 

48.045 

41.639 

- 

- 

67.238 

- 


Kapitaallasten € 139.000 nadeel 

Personeelslasten € 127.000 voordeel 

Overige personeelslasten € 118.000 voor deel 

Huisvesting en facilitaire zaken € 358.000 voordeel 

Automatisering en informatievoorziening € 316.000 voordeel 

Financiën € 60.000 voordeel 

E-dienstverlening € 181.000 voordeel 

Tractie en gereedschappen € 9.600 nadeel 

Werk- en opslagplaatsen € 22.200 nadeel 

Frontoffice, telefonisch informatiecentrum € 64.000 voordeel 

50.070 

147.199 

- 

189.698 


27.378 

11.059.710 

103.679 

97.462 

49.948 



217.572 

936.454 

Kapitaallasten 

Geconstateerd kan wel worden dat er dit jaar ruim € 139.000 meer is doorbelast dan geraamd. 

De overschrijding wordt veroorzaakt door het afwaarderen (ca. € 477.000) van het 

aandelenkapitaal Biesbosch Marina Drimmelen. Daarnaast vertaging in investeringen met name 

op het gebied van huisvesting bijzonder basisonderwijs, software, hardware, e-dienstverlening 

en Kwarrenhoek L.Z.). Een belangrijk deel van deze kapitaallasten wordt gedekt uit reserves en 

heeft dus maar voor een deel effect op het jaarrekeningsaldo. 

Personeelslasten 

De salariskosten beïnvloeden het jaarrekeningsaldo € 127.000 positief. Enerzijds is 

terughoudend ingehuurd bij vacatures en langdurige afwezigheid (ziekte en zwangerschap). 

Anderzijds zijn diverse bedragen ontvangen van de Belastingdienst en het UWV (ziektegelden). 

119

Overige personeelslasten 

De overige personeelskosten hebben het jaarrekeningsaldo € 118.000 positief beïnvloed. De 

grootste afwijking betreft het niet doorgaan van de Risico Inventarisatie vanwege andere 

prioriteiten bij het cluster P&O (€ 37.500). Om de RIE alsnog in 2012 uit te voeren, wordt bij de 

resultaat bestemming voorgesteld het budget naar 2012 over te hevelen middels een claim. 

Per saldo waren de kosten voor opleidingen € 36.000 lager dan begroot. Een deel hiervan is 

o.a. vanwege doorlopende kosten in betreffende reserve gestort. Oorzaken van de lagere 

kosten kunnen zijn werkdruk, langdurige ziekte/zwangerschap of de KTD. Tevens zijn er minder 

flexibele beloningen toegekend. Zwangerschapsverlof en ziekte hebben geleid tot besteding 

van minder uren (€ 11.000). 

Huisvesting en facilitaire zaken 

Energieverbruik is altijd afhankelijk van de weersomstandigheden, vandaar ook moeilijk te 

ramen. Overigens is de inkoop van energie opnieuw aanbesteed met een gunstig resultaat. 

Totaal een voordeel van € 11.000. Wegens ziekte medewerker (langdurig) zijn enkele dingen 

niet ter hand genomen en zullen pas in 2012 uitgevoerd worden (€ 19.000). De raad is bij de 

NJN 2011 akkoord gegaan om de restantmiddelen beveiligingsplan (€ 7.928) en sluitplan (€ 

25.000) samen te voegen en voor 2012 beschikbaar te stellen. Een werkgroep bestaande uit 

medewerkers van de diverse betrokken vakgebieden buigt zich over het conceptbeveiligingsplan 

en de onderliggende protocollen. 

Het voordeel bij facilitaire zaken bestaat grotendeels (€ 224.000) uit minder verantwoorde uren 

Middelen. De oorzaak hiervan is een nog niet ingevulde vacature in afwachting van wat 

benodigd is aan uren i.v.m. efficiënter werken door digitalisering, verschil werkelijk tarief inhuur 

personeel met het gehanteerde tarief Middelen, ziekte en elders verantwoorde uren. 

Digitalisering van de milieuvergunning heeft niet conform de planning kunnen plaats vinden in 

2011. Dit zal in 2012 uitgevoerd worden en komen de kosten (€ 15.000) ook ten laste van 2012. 

Door de aanbesteding van multifunctionals is een aanzienlijk voordeel (€ 16.000) bereikt. Bij de 

raming van de vaste telefoonkosten is geen rekening gehouden met de achteraf te berekenen 

korting. Voorts is het verbruik (tellertikken) moeilijk in te schatten. Dit samen geeft een voordeel 

€ 10.000. Door een vertraagde uitvoering een onderuitputting te constateren op de 

kapitaallasten ten grootte van € 23.000 (voordelig). 

Automatisering en informatievoorziening 

Ondanks de voornemens, is risicomanagement (€ 12.500) in 2011 niet geïmplementeerd in de 

organisatie. Daarnaast zijn de volgende werkzaamheden niet uitgevoerd: helpdesk (€ 7.000), 

uitbreiding beheer sport accommodatie (€ 7.500), en Archiefweb (€ 5.000). Module Roplannen 

(€ 5.700) is later in gebruikgenomen en bodembeheer NAZCA (€ 3.200) is opgezegd. Door een 

vertraagde uitvoering een onderuitputting te constateren op de kapitaallasten ten grootte van 

€ 82.000 (voordelig). Door de afdeling Middelen zijn minder uren gemaakt op de posten 

Automatisering en informatievoorziening dan geraamd wat in zijn totaliteit een onderschrijding 

geeft van € 44.000. Doorbelasting E-dienstverlening € 152.000 voordelig, zie toelichting 

hieronder. 

Financiën 

De verschillende afdelingen hebben minder uren verantwoord (€ 38.000). Tevens wordt budget 

overgehouden vanwege de latere afronding van het onderzoek naar de btw (€ 6.000). Het 

overige verschil (€ 12.000) wordt veroorzaakt door lagere doorbelastingen bovenstaande 

hulpkostenplaatsen. 

E-dienstverlening 

Door een vertraagde uitvoering is een onderuitputting te constateren op de kapitaallasten van 

€ 40.000 (voordelig). Hierdoor vindt er een lagere onttrekking uit de reserve kapitaallasten 

plaats. De definitieve vaststelling van de informatiemodellen BGT en IMGeo hebben langer op 

zich laten wachten dan in eerste instantie was voorzien. Derhalve zijn er nog geen activiteiten 

geweest in het kader van de BGT. Als gevolg hiervan zijn de geraamde middelen (€ 40.000) 

niet besteed. Er zijn minder verantwoorde uren Middelen door een nog niet ingevulde vacature. 

Tractie en gereedschappen 

Met name de kosten voor onderhoud tractie en de door de gestegen brandstofprijzen is er een 

overschrijding van ca. € 21.500 respectievelijk ca. € 14.500. Op de post onderhoud wordt de 

overschrijding veroorzaakt door hogere onderhoudskosten aan de gladheidbestrijding machines 

door intensief gebruik in het strooiseizoen 2010 / 2011 en door schade aan de vrachtwagen. 

Daarnaast waren er ook extra reparaties nodig voor de hakselaar en de heftruck. 

Hiertegenover staat een extra opbrengst als gevolg van verkoop / inruil van materieel 

hakselaar, stenenklem, pallethaak, kiepwagens en aanhangwagens ten grootte van ca. 

120

€ 13.000. Tevens zijn, als gevolg van onderuitputting op de vervangingsinvesteringen, de 

kapitaallasten lager (ca. € 7.000). Het overige voordelige verschil van ca. € 6.000 bestaat 

grotendeels uit een lagere urenbesteding van de afdeling Openbare Werken buitendienst. 

Werk- en opslagplaatsen 

De overschrijding van ca. € 22.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door een hogere 

urenbesteding van afdeling Openbare Werken buitendienst van ca. € 15.000 en de afdeling 

Grondgebied (gebouwenbeheer) van ca. € 2.000. Het overige nadelige verschil van ca. € 5.000 

bestaat uit een scala van factoren zoals hogere onderhoudskosten, gasverbruik, elektriciteitsverbruik, 

alarmering en lagere kosten verzekering, telefonie, waterverbruik, schoonmaakkosten, 

belastingen / heffingen e.d. 

Frontoffice, telefonisch informatiecentrum en receptie 

De kosten waren lager dan begroot met name doordat bij opstelling van de begroting teveel 

PC’s waren toegerekend aan het TIC (€ 40.500 voordelig). Hierbij is slechts sprake van een 

andere verdeling en heeft dus geen effect op het jaarrekeningsaldo. Ten slotte is in de 

zomervakantie minder extern ingehuurd (€ 6.500) en waren de kosten E-dienstverlening 

(€ 10.000) lager. 

121

§ F Verbonden partijen 

Inleiding 

De paragraaf verbonden partijen geeft inzicht in de relaties en verbindingen van de gemeente 

met verbonden partijen. Van een verbonden partij is sprake wanneer bestuurlijke invloed wordt 

uitgeoefend en er financiële belangen mee gemoeid zijn. 

Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel hebben in het bestuur of het hebben van 

stemrecht. 

Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld en 

dat bij financiële problemen de gemeente aangesproken kan worden. 

Concreet gaat het om deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, 

stichtingen en verenigingen. 

Doel verbonden partijen 

Een gemeente kan bepaalde (wettelijke) taken zelf uitvoeren of de uitvoering regelen via een 

gemeenschappelijke regeling met een aantal regiogemeenten, omdat ze te klein is om deze 

taken zelf efficiënt en effectief uit te kunnen voeren of omdat het wettelijk verplicht is. De 

gemeente houdt wel de eindverantwoordelijkheid voor het realiseren van de beoogde 

doelstellingen van de programma’s. 

Kernvragen zijn of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds overeenkomen met 

die van de gemeente en/of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen 

gerealiseerd worden. Een tweede belang betreft het budgettaire beslag en de financiële risico’s 

die de gemeente met verbonden partijen kan lopen. 

De gemeente zal steeds moeten afwegen welke aanpak de beste garantie geeft dat de taak 

wordt uitgevoerd op een manier die de gemeente voor ogen heeft. De gemeente moet ook 

afwegen op welke manier de gemeente voldoende inhoudelijk en financieel toezicht, heeft op 

het uitvoeren van een taak. 

Wettelijk kader 

Het besluit Comptabiliteitsvoorschriften 1995 is, onder andere vanwege de Wet Dualisering 

Gemeentebestuur vervangen door het Besluit begroting en verantwoording provincies en 

gemeenten (17 januari 2003). Aangegeven wordt dat een paragraaf ‘Verbonden partijen‘ 

onderdeel is van de programmabegroting. De paragraaf is gewenst vanwege de bestuurlijke, 

beleidsmatige en/of financiële belangen en risico’s die worden veroorzaakt door deelname aan 

derde rechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële belang heeft in 

deze rechtspersonen. 

Als gevolg van de bovenstaande voorschriften is in door de raad op 26 maart 2009 de 

‘Verordening ex. Artikel 212 Gemeentewet’ vastgesteld conform artikel 212 van de 

gemeentewet. Artikel 19 van de verordening luidt: 

In de begroting en de jaarstukken wordt in de paragraaf verbonden partijen in elk geval 

ingegaan op (kaders voor het beleid voor het aangaan van) nieuwe verbonden partijen, het 

beëindigen van bestaande verbonden partijen, het wijzigen van bestaande verbonden 

partijen, de visie op de verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen, 

de wijze waarop de gemeente vertegenwoordigt wordt in het bestuur van de verbonden 

partijen, het openbaar belang per verbonden partij alsmede de financiële bijdrage aan de 

verbonden partij 

Beleid ten aanzien van verbonden partijen 

In regionaal verband is een nota Verbonden Partijen opgesteld welke 11 februari 2009 

opiniërend in de Raad is besproken. In deze nieuwe Nota Verbonden Partijen zijn zeven 

kaderstellende spelregels benoemd m.b.t.: 

• Informatievoorziening 

• Bestuurlijke verantwoordelijkheid en vertegenwoordiging 

• Zitting in Dagelijks Bestuur 

• Actieve ondersteuning 

• Aangaan Verbonden Partij 

• Financieel instrumentarium 

• Zienswijze begrotingen en kennisname jaarrekening 

122

Na verwerking van alle ingebrachte op -en aanmerkingen heeft de Bestuurlijke regiegroep op 

25 november 2009 ingestemd met het ontwerp Kadernota Verbonden Partijen In de 

raadsvergadering van 25 februari 2010 heeft de gemeenteraad ingestemd met de kaders 

(spelregels) zoals opgenomen in de nota Verbonden Partijen. 

Ontwikkelingen 2011 

Bij raadsbesluit van 30 juni 2011 heeft de raad haar zienswijze kenbaar gemaakt omtrent de 

begrotingen 2012 van de gemeenschappelijke regelingen. Uitgangspunt voor de financiële 

toetsing is het normenkader geweest zoals dit is vastgesteld in de Bestuurscommissie Middelen 

in de regiobijeenkomst van 29 maart 2011. Een van de belangrijkste toetsingscriteria is het al of 

niet voldoen aan de korting van 3 x 3% over de periode 2012 –2014. Op basis van het 

normenkader is de raad akkoord gegaan met alle begrotingen van de diverse Gemeenschappelijke 

regelingen met uitzondering van de begroting van de Veiligheidsregio, omdat hier 

niet voldaan werd aan de 3 x 3% bezuinigingstaakstelling (amendement raad 29 juni 2011). 

In het kader van de stroomlijning van de regionale samenwerking in West-Brabant is de 

gemeenschappelijke regeling Regio West-Brabant opgericht. Voor het aangaan van deze 

regeling heeft de raad op 21 oktober 2010 een verklaring van geen bezwaar afgegeven. Deze 

nieuwe gemeenschappelijke regeling is op 1 januari 2011 in werking getreden en vervangt een 

aantal bestaande gemeenschappelijke regelingen (Regionale Samenwerking Volkshuisvesting; 

overlegplatform Breda; sociaal economische Samenwerking en KCV West-Brabant) en enkele 

andere samenwerkingsverbanden (Loopbaancentrum; GebiedsGerichteAanpak Breda en het 

Bestuursconvenant West-Brabant). 

Op 1 januari 2011 is de nieuwe gemeenschappelijke regeling Parkschap Nationaal Park De 

Biesbosch in werking getreden. (raadsbesluit 25 november 2010). Het betreft hier een 

samenwerking met de provincie Noord-Brabant en de gemeente Werkendam. Hiermede is het 

Natuur- en Recreatieschap De Biesbosch per 1 januari 2011 opgeheven. 

Bij raadsbesluit van 16 juni 2011 heeft de raad besloten om in te stemmen met de regionale 

samenwerking op het terrein van leerplicht (leerlingenadministratie en uitvoering leerplicht en 

RMC). Hierbij zal de gemeente Breda de rol op zich nemen van centrumgemeente cq 

uitvoeringsgemeente. De gemeenschappelijke regeling “Programma schoolverzuim en 

voortijdig schoolverlaten” gaat in op 1 januari 2012 en eindigt op 1 januari 2014. Na één jaar 

wordt de regeling geëvalueerd en indien nodig aangepast. 

Overzicht verbonden partijen 

Onze gemeente heeft met veel participanten een relatie die onder de verbonden partijen 

gerekend kunnen worden. In dit kader beperken wij ons in deze rapportage tot die partijen 

waarbij sprake is van een aanmerkelijk financieel en bestuurlijk belang. 

De belangrijkste verbonden partijen voor onze gemeente zijn: 

• Regio West-Brabant 

• Veiligheidsregio 

• Openbare Gezondheidszorg West-Brabant 

• Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord 

• Werkvoorzieningschap Werk Voor Allen 

• MARB Nazorg gesloten stortplaatsen 

• Parkschap Nationaal Park De Biesbosch 

Voorts neemt de gemeente deel in het maatschappelijk kapitaal (aandelen) van: 

Deelneming Belang Nominaal bedrag 

Drimmelen (%) 31/12/2010 

N.V. Brabant Water 1,3 € 120.251,76 

Bank Nederlandse Gemeenten 0,065 € 82.646,99 

Beheermaatschappij Jachthaven Drimmelen B.V. 90 € 477.194,90 

Intergas Holding B.V. 6,7 € 125.245,32 

Hieronder zijn de belangrijkste ontwikkelingen in 2011 van de deelnemingen van de gemeente 

Drimmelen genoemd. 

123

N.V. Brabant Water 

Is ontstaan uit een fusie in 2002 tussen de waterleidingbedrijven West Noord-Brabant en Oost 

Brabant, heeft in 2011 geen dividend uitgekeerd. In 2010 zijn de eerste stappen gezet voor het 

nieuwe financiële beleidsplan 2012 – 2016. In november 2010 is door een werkgroep onder 

leiding van de provincie met de aandeelhouders een eerste verkenning uitgevoerd om te komen 

tot het nieuwe beleidsplan. Naast een tarievenbeleid; reservebeleid e.d. zijn steeds meer 

aandeelhouders de mening toegedaan dat in het nieuwe beleidsplan ook ruimte moet zijn voor 

een dividendbeleid. Definitieve besluitvorming over het financiële beleidsplan 2012 –2016 heeft 

plaatsgevonden in de aandeelhoudersvergadering van 15 juni 2011. 

Tijdens de AVA zijn door het bestuur de volgende toezeggingen gedaan: 

1. Procesgang 

Het bestuur heeft toegezegd om bij belangrijke ontwikkelingen t.a.v. het TWM-dossier in overleg 

met de ahc een extra vergadering van aandeelhouders (BAVA) te beleggen. Ook zal dan 

duidelijkheid worden gegeven over de wijze waarop de afwikkeling van TWM in de boeken van 

Brabant Water zal plaatsvinden. 

2. Solvabiliteitsnorm 

Er zal eerst een discussie worden gevoerd alvorens de solvabiliteitsnorm wordt vastgesteld. Er 

zal een voorstel worden uitgewerkt met een duidelijke omschrijving van het risicoprofiel 

Bank Nederlandse Gemeenten 

In deze jaarrekening wordt het in 2011 ontvangen dividend over 2010 verantwoord. De 

nettowinst na belastingen van BNG over 2010 bedroeg € 257 miljoen (2009: € 278 miljoen). 

Over 2010 is een dividend vastgesteld van € 128 miljoen, een pay-out van 50 procent. Het 

dividend bedraagt € 2,30 per aandeel van € 2,50 (2009: € 2,49 per aandeel). 

Beheermaatschappij Jachthaven Drimmelen B.V. 

De Beheermaatschappij Jachthaven Drimmelen B.V. keert wegens de teleurstellende resultaten 

sedert 2008 geen dividend uit. De raad van de gemeente Drimmelen heeft in 2008 aan het 

college mandaat verleend om onderhandelingen te starten die moeten leiden tot verkoop van 

het gemeentelijk aandelenpakket in de Beheersmaatschappij c.q. verkoop van (delen van) de 

activa van de onderneming. Medio maart 2012 wordt de gemeenteraad voorgesteld om de 

haven en de camping te verkopen aan geïnteresseerde partijen. Zie ook de paragraaf 

weerstandsvermogen, onder risico's, onderdeel d. 

Intergas Holding B.V. 

In de buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van 16 februari 2011 is 

besloten om over te gaan tot verkoop van Intergas aan Enexis. Bij raadsbesluit van 12 mei 

2011 is de raad akkoord gegaan met de aandelenverkoop De waarde van de aandeelhouders 

wordt ingeschat op ± € 101 miljoen. Onze gemeente zal aan deze transactie netto ± € 3,9 

miljoen overhouden. . Conform raadsbesluit worden de baten uit deze transactie toe gevoegd 

aan de reserve vast kapitaal zodat jaarlijks een rentebaat van 3% wordt gegenereerd. 

Regio West-Brabant 

Vestigingsplaats 

Etten-Leur (Brabant huis) 

De reden waarom de gemeente participeert c.q. het openbaar belang dat op deze wijze wordt 

behartigd 

Sinds 2007, ondertekening van het Bestuursconvenant West-Brabant, werken de 19 

gemeenten in de regio intensief samen om een sterke veelzijdige regio te zijn. Met het 

vaststellen van de Strategische Agenda West-Brabant 2008-2011 hebben de 19 West- 

Brabantse gemeenten een gezamenlijke richtsnoer voor de verdere ontwikkeling in onze regio. 

Het huidige convenant liep eind 2010 af. In 2011 is een proces in gang gezet om te komen tot 

een geactualiseerde Strategische Agenda 2012-2020. Bij dit proces is de gemeenteraad ook 

uitvoerig betrokken. In de opiniërende vergadering van 22 september 2011 heeft de 

gemeenteraad haar zienswijze kenbaar gemaakt op het concept visiedeel van de Strategische 

Agenda. Via een raadsconsultatiebrief van 3 januari 2012 heeft de raad zich kunnen uitspreken 

in hoeverre de zienswijze van de raad adequaat is meegenomen in het concept visiedeel. Op 

15 februari 2012. heeft het Algemeen Bestuur van de RWB de nieuwe Strategische Agenda 

vastgesteld. 

124

Relatie met programma`s en doelstellingen 

Uitvoering van de Strategische Agenda vindt plaats binnen de volgende acht programma’s: 

• Algemeen 

• Economie 

• Ruimtelijke ontwikkeling 

• Duurzame ontwikkeling 

• Voorzieningen 

• Bereikbaarheid 

• Communicatie 

• Dienstverlening 

Om in al die werkzaamheden enige ordening aan te brengen, is in 2009 begonnen met een 

belangrijk proces nl. dat van de stroomlijning. Dit proces is in 2010 afgerond door de oprichting 

van een gemeenschappelijke regeling voor het totale werkgebied van De West-Brabantse 

Vergadering. Deze nieuwe gemeenschappelijke regeling is op 1 januari 2011 in werking 

getreden. Hierbij zijn een zestal van de huidige gemeenschappelijke regelingen op de schaal 

van West-Brabant samengevoegd in de nieuwe gemeenschappelijke regeling Regio West- 

Brabant. De meerwaarde is een efficiëntere werkwijze en het bevorderen van integraliteit 

tussen de verschillende beleidsterreinen. 

Bestuurlijk belang 

De besluitvorming in de regio West-Brabant vindt plaats in een zestal bestuurscommissies 

welke vier keer per jaar vergaderen. 

Het betreft hier de volgende bestuurscommissies: 

• Zorg Welzijn en Onderwijs 

• Sociaal economische Zaken (waaronder de voormalige Gr SES) 

• Ruimtelijke Ontwikkeling en volkshuisvesting 

• Mobiliteit (waaronder taken overlegplatform Verkeer en Vervoer) 

• Kleinschalig collectief vervoer (waaronder de voormalige Gr KCV 

• Middelen 

De portefeuillehouder is G. de Kok. Hij is tevens voorzitter van het Dagelijks Bestuur van de 

RWB. 

Wethouder M. v. Oosterhout is voorzitter van de bestuurscommissie Zorg, welzijn en Onderwijs. 

Wethouder Van Brummen is verkeersambassadeur voor de regio. 

Participanten 

Aalburg; Alphen-Chaam; Baarle Nassau; Bergen op Zoom; Breda; Drimmelen; Etten-Leur; 

Geertruidenberg; Halderberge; Moerdijk; Oosterhout; Roosendaal; Rucphen; Steenbergen; 

Werkendam; Woensdrecht; Woudrichem en Zundert 

Uittredingsbepalingen 

De West-Brabantse Vergadering regelt na overleg met de betrokken gemeenten, onder 

mededeling aan Gedeputeerde Staten, de financiële verplichtingen, alsmede de overige 

gevolgen van de uittreding. 

Financieel belang 

De begroting bestaat uit een algemeen deel, waarin de kosten die samenhangen met de West- 

Brabantse Vergadering, het Dagelijks Bestuur en de strategische visie en agenda zijn 

opgenomen alsmede deelbegrotingen per bestuurscommissie. Derhalve een bijdrage in de 

apparaatskosten (algemeen deel) en een bijdrage in de programmakosten (deelbegroting per 

bestuurscommissie) dit afhankelijk van de afname van goederen en diensten. Ook op de 

begroting van het RWB is de efficiency korting van 3 x 3% van toepassing. 

Afspraak is dat de RWB de participanten gedurende het begrotingsjaar via een tweetal 

bestuursrapportages informeert over de voortgang van de diverse activiteiten. In 2011 zijn beide 

bestuursrapportages aan uw raad ter kennisname voorgelegd en wel via de rubriek leespost 

d.d. 6 december 2011 (1e rapportage) en d.d. 31 januari 2012 (2e rapportage) 

Ontwikkelingen 

De organisatie heeft als opdracht meegekregen om structureel 10% te bezuinigen op de 

apparaatskosten (efficiencykorting). Dit alles naast de op regionaal niveau afgesproken 3 x 3% 

korting op de gemeentelijke bijdrage. In hoeverre de bezuinigingen gevolgen hebben voor de 

uitvoering van de recentelijk nieuw vastgestelde strategische agenda zal moeten blijken uit de 

komende begroting 2013 en het daarbij behorende meerjarenperspectief. Vanuit de 

bestuurscommissies is de begroting van het KCV verreweg de grootste. 

125

De kosten voor de dienstafname bedroegen in 2011 € 420.979,-- voor ruim 1.270 Wmo 

pashouders van de Deeltaxi. T.o.v. 2010 is de bijdrage met 2,6% afgenomen. Dit is een gevolg 

van de op initiatief van de gemeente gestarte maatregelen om te komen tot kostenbeheersing. 

Dit heeft ook zijn doorwerking naar de uitgaven van de deeltaxi voor 2012. In 2013 komt het 

AWBZ vervoer ten behoeve van de functie Begeleiding tezamen met de functie Begeleiding 

naar de gemeenten. 

Veiligheidsregio 


Tilburg 


behartigd 

Per 1 januari 2005 is de gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Midden - en West 

Brabant” in werking getreden. Een samenwerkingsverband tussen de brandweerregio Midden - 

en West Brabant, de GHOR-organisatie en de Gemeenschappelijke meldkamer (GMK). 

Het doel van Veiligheidsregio is het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en 

gecoördineerde uitvoering van brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening en 

crisisbeheersing en voorts het bevorderen van een goede hulpverlening bij ongevallen en 

rampen. Dit alles onder één regionale bestuurlijke regie. 

Relatie met programma en doelstellingen 

De ontwikkelingen in de Veiligheidsregio dragen mede bij aan de hoofddoelstelling van het 

programma Veiligheid genoemd in de programmabegroting; het verhogen van het algemene 

veiligheidsgevoel. Met name waar het de subdoelstelling betreft waarin staat vermeld de politie- 

en brandweerkorpsen op voldoende sterkte te houden, voldoende geoefend te blijven en zoveel 

mogelijk te komen tot regionale samenwerking. 


De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in het AB van de Veiligheidsregio. In het AB 

zitten de portefeuillehouders van de 26 deelnemende gemeenten. 

Participanten 

Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Dongen, Drimmelen, Etten- 

Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Halderberge, Hilvarenbeek, Loon op Zand, 

Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, 

Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. 


Een rechtspersoon kan alleen uittreden na instemming van het algemeen bestuur dat de 

gevolgen van uittreden regelt (art. 33). 

Financieel belang en risico 

De gemeente betaalt jaarlijks een bijdrage per inwoner. Voor 2011 was de inwonerbijdrage voor 

de brandweer € 9,427; voor de GHOR € 1,114 voor de GMK € 0,825, voor de Organisatieonderdeel 

Gemeenten € 0,605. Totaal voor de Veiligheidsregio bedraagt de bijdrage per 

inwoner € 12. De begrotingswijziging van september 2011 heeft niet geleid tot wijziging in onze 

gemeentelijke bijdrage. De daadwerkelijke gemeentelijke bijdrage komt overeen met de begrote 

bijdrage. 

Vermogenspositie 

Eigen vermogen 01-01-2010 € 3.348.351 31-12-2010 € 7.285.481 

Vreemd vermogen 01-01-2010 € 11.263.998 31-12-2010 € 41.443.838 

De vermogenspositie is op basis van de jaarrekening 2010. 

Resultaat verbonden partij 

Exploitatieresultaat 2010 verbonden partij € 1.435.845. 


Het Algemeen Bestuur heeft het model duurzaam financieren afgewezen en zal in 2012 

besluiten over een nieuw zgn. kostenverdeelsysteem. 

126

Openbare Gezondheidszorg West-Brabant 


Breda 


behartigd 

De Openbare gezondheidszorg West-Brabant heeft als doel bij te dragen aan de voorbereiding 

van en uitvoering te geven aan het beleid van de gemeente Drimmelen op het terrein van de 

openbare gezondheidszorg in het algemeen en de collectieve preventie in het bijzonder. Het 

samenwerkingsverband geeft in dat kader inhoud en uitvoering aan de voor de gemeente 

Drimmelen gewenste samenwerking op het terrein van de openbare gezondheidszorg. 


Programma Zorg. De gemeente Drimmelen heeft de zorg voor kwetsbare inwoners die 

onvoldoende in staat zijn om zelfredzaam te opereren, o.a. gezondheid of leefomstandigheden. 

De gemeentelijke taken richten zich op uitvoering van o.a. collectieve preventieve 

gezondheidszorg. 


Wethouder dhr. M. van Oosterhout vertegenwoordigt de gemeente in het Algemeen Bestuur 

van de Openbare Gezondheidszorg West-Brabant. 

Participanten 

Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Drimmelen, Etten-Leur, 

Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, 

Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. 


Opzegtermijn is één jaar. Eerste drie jaar na uittreding is een boete verschuldigd van 

respectievelijk 100% (1 e jaar), 66% (2 e jaar), 33% (3 e jaar). 


De gemeente betaalt jaarlijks een bijdrage per inwoner. Voor 2011 bedraagt de totale 

gemeentelijke bijdrage € 499.428,- t.b.v. de GGD. Vanwege een groter aandeel compensabele 

btw waren de netto lasten voor de gemeente € 9.000 lager dan geraamd. 

Elektronisch kinddossier (EKD) 

Voor de invoering van het EKD zijn door de rijksoverheid via het gemeentefonds specifieke 

middelen beschikbaar gesteld. Deze middelen zijn echter niet toereikend voor de bekostiging 

van de totale kosten EKD. Daarom is besloten om voor 2011 en volgende jaren rekening te 

houden met een structurele bijdrage van € 48.000 per jaar voor de financiering van het EKD 

voor GGD en Thuiszorginstellingen in de regio. 





Resultaat 2010 verbonden partij € - 213.000 


In de beleidsbegroting 2012 -2014 wordt uitgegaan van een bezuiniging van 3 keer 3% vanaf 

2012 (in totaal 9%), op basis van het principe: gelijk trap op, gelijk trap af. De inzet van de 

GROGZ is bedoeld voor ondersteuning lokale volksgezondheid en uitvoeren wettelijke taken 

binnen publieke gezondheid. Het effect van de bezuinigingsvoorstellen is dat een aantal taken 

niet meer worden gedaan of op een lager niveau uitgevoerd. 

Daarnaast heeft het Algemeen bestuur de bezuinigingsopdracht op 14 april 2011 als volgt 

aangescherpt: 

- nullijn voor loon- en prijscompensatie voor periode 2012-2014. Voor 2011 was dit 

reeds besloten. In totaal structurele ombuiging van 8,47%. 

- heroverweging intensiveringen 2012 ( jeugdgezondheidszorg, infectieziektebestrijding) 

of compenseren door alternatieve bezuinigingen (2%). 

- vinden van frictiekosten ( kosten ontslag) binnen eigen budget. 

127

In de beleidsbegroting is voorts rekening gehouden met een bezuiniging op de basisproducten 

van de GGD, t.w. preventie infectieziekten, jeugd en gezin, lokaal gezondheidsbeleid, 

publieksinformatie en documentatie, gezonde en veilige leefomgeving en kwetsbare groepen. 

Beleidsrisico’s. 

Voorts zijn er een aantal autonome ontwikkelingen, waardoor er sprake is van uitbreiding 

wettelijk verplichte taken, zoals Technische Hygiënezorg Wet Kinderopvang en peuterspeelzalen, 

Psychosociale Hulpverlening en invoering GGD rampen opvangplan (Wet Publieke 

Gezondheid). De gemeente ontvangt via het gemeentefonds alleen een bijdrage voor de 

uitvoering van de Technische Hygiënezorg Wet Kinderopvang en peuterspeelzalen. De 

gemeentelijke bijdrage THZ kindercentra/gastouders wordt berekend op basis van het aantal 

kindplaatsen per 1 januari 2011. 

Vanaf 2012 stelt het ministerie van SZW structureel extra middelen beschikbaar voor de 

uitvoering van inspecties THZ in het kader van de WKO en op de peuterspeelzalen. Op 14 april 

2011 heeft het AB GROGZ besloten om o.a. te bezuinigen op de basistaak THZ kindercentra 

middels risico gestuurd toezicht. Dit betekent dat per gemeente 25% van de voorzieningen niet 

meer jaarlijks wordt bezocht. Voor het uitvoeren van deze vorm van risico gestuurd toezicht is 

jaarlijks een bedrag nodig van in totaal € 630.000. Het aandeel van de gemeente Drimmelen 

bedraagt € 19.523,- De GGD verzoekt middels een 1 e begrotingswijziging 2012 om 

medewerking voor het beschikbaar stellen van deze middelen. De gemeenteraad is hierover om 

een zienswijze gevraagd. Op 12 april 2012 stelt het AB van de GROGZ de 1 e begrotingswijziging 

definitief vast. 

Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord 


’s-Hertogenbosch 


behartigd 

Het verlenen of doen verlenen van ambulancezorg ten behoeve van zieken en gewonden 

alsmede het leveren van een bijdrage aan de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en 

Rampen in het werkgebied. 

De GR RAV Brabant Midden-West-Noord heeft tot taak: 

• Het instellen en instandhouden van een Regionale Ambulancevoorziening ten 

behoeve van het werkgebied West- en Midden-Brabant en Brabant-Noord; 

• Het instandhouden van een meldkamer ambulancezorg ten behoeve van het 

werkgebied Midden-en West-Brabant en Brabant-Noord; 

• Het vaststellen en (doen) uitvoeren van het Regionaal Ambulance Plan van de regio’s 

Midden-en West-Brabant en Brabant-Noord; 

• Het (doen)leveren van een bijdrage aan de Geneeskundige Hulpverlening bij 

Ongevallen en Rampen ten behoeve van de Veiligheidsregio Midden-en West-Brabant 

en de Hulpverleningsdienst Brabant-Noord. 


De programma’s Zorg en Veiligheid; een goed functionerende RAV dient de hoofddoelstelling 

van dit programma: het verhogen van het algemene veiligheidsgevoel. Tevens is het verweven 

in het programma Zorg. 


Wethouder dhr. M. van Oosterhout vertegenwoordigt de gemeente in het Algemeen Bestuur 

van GR RAV Brabant Midden-West-Noord. 

Participanten 

West-Brabant: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Drimmelen, 

Etten-Leur, Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, 

Steenbergen, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. 

Midden-Brabant: Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, 

Tilburg en Waalwijk. 

Brabant Noord: Boxtel. Haaren, ’s Hertogenbosch, Sint Michielsgestel, Schijndel, Heusden, 

Vught, Bernheze, Landerd, Lith, Maasdonk, Oss, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en St. 

Hubert, St. Anthonis, St. Oedenrode, Uden en Veghel. 

128


Opzegtermijn is twee jaar, de financiële gevolgen hiervan worden door het Algemeen Bestuur 

bepaald. 


De gemeente Drimmelen betaalt in 2011 een bijdrage van € 6.138 in de meerkosten van een 

publieke organisatie en in de kosten van de Gemeenschappelijke Meldkamer/C2000. Ook 

betaalt de gemeente een bijdrage van € 4.198 in de kosten verbonden aan de regeling 

meerkosten bezwarende beroepen. In totaal een bedrag van € 10.336,- 





Resultaat 2010 verbonden partij € 1.157.889 


Wet Ambulancezorg (WAZ). 

De voor 1 januari 2011 geplande invoering van het nieuwe Wet Ambulance zorg heeft geen 

doorgang gevonden. De minister is voornemens om per 1 januari 2012 een voorlopige 

vergunning voor vijf jaar toe te wijzen aan de huidige RAV’s. Hiervoor dient de WAZ gewijzigd 

te worden. Voor het verstrijken van de vijf jaren termijn zal de minister het definitieve beleid 

bepalen. 

Opschaling meldkamers 

Het huidige kabinet is voornemens om het aantal meldkamers in Nederland binnen afzienbare 

tijd terug te brengen van de huidige 25 naar maximaal 3 tot 5. De RAV Midden- en West- 

Brabant (afgekort MWN )ziet hierin mogelijkheden om de zorg aan de hulpvrager efficiënter en 

kwalitatief beter in te richten. 

Efficiencykorting Ambulancesector 

In het convenant tussen Ambulancezorg Nederland en VWS is een efficiencykorting 

overeengekomen van 1,5%, te realiseren in 2010, 2011 en 2012. Daarnaast is voor RAV’s een 

productiestijging overeengekomen van 2,5% per jaar. Indien deze productiestijging over 3 jaar 

minder bedraagt dan 7.5%, dan wordt het budget voor 2013 evenredig gekort. 

Overschrijdingspercentage urgentie A1 (spoedritten). 

In het werkgebied MWB is de spreiding en paraatheid van ambulances zo geregeld dat 95% 

van de inwoners binnen de normtijd van 15 minuten kan worden aangereden. 

In 2010 was er in MWB sprake van een overschrijdingspercentage van 10,6% ( in Drimmelen 

14,6%). De RAV MWB heeft de ambitie om in 2012 een overschrijdingspercentage urgentie A1 

te behalen van 7%. Ze wil dit bereiken door de in 2011 geactualiseerde paraatheidsplannen uit 

te voeren. 

Werkvoorzieningschap Aanvullend werk Voor Allen (WAVA) 


Oosterhout 


behartigd 

Het doel van het werkvoorzieningschap is het uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening 

(WSW) in het rechtsgebied van de Gemeenschappelijke Regeling (GR) door op een zo 

doelmatig mogelijke wijze de taken en bevoegdheden op het terrein van de gesubsidieerde 

arbeid en de arbeidsreïntegratie te behartigen. Het werkvoorzieningschap heeft voor de 

uitvoering van haar taken de werkmaatschappij GO BV opgericht. Deze werkmaatschappij is 

onderdeel van WAVA Beheermaatschappij BV. De GR WAVA is de enige aandeelhouder van 

deze beheermaatschappij en kan zo sturing aan het gehele proces geven. De belangrijkste taak 

van de GR is toe te zien op een juiste uitvoering van de WSW. Hiertoe is met GO een 

overeenkomst afgesloten (incl. verhuur onroerend goed en detachering personeel). 


De hoofddoelstelling van het programma Zorg is, dat de gemeente wil bevorderen dat ook 

kwetsbare groepen mee blijven doen aan de samenleving en wil voorkomen dat mensen in een 

kwetsbare positie terechtkomen. Onderdeel van deze hoofddoelstelling is de inzet van 

129

werkgelegenheidsmaatregelen, arbeidsreïntegratie en de invulling van de wettelijke taak op 

grond van de Wet sociale werkvoorziening (WSW). De GR WAVA is in regionaal verband in het 

leven geroepen om de gemeentelijke zorgplicht WSW en de reïntegratieplicht te kunnen 

vervullen. 


De gemeente heeft één vertegenwoordiger, te weten wethouder mevr. M. Vos - Kroeze, in het 

Dagelijks Bestuur (DB) van WAVA. In dit DB zitten de portefeuillehouders van de zes 

deelnemende gemeenten. Ook heeft de gemeente één vertegenwoordiger, te weten wethouder 

de heer J. van Meggelen, in het Algemeen Bestuur (AB) van WAVA. In het AB zijn alle WAVAgemeenten 

vanuit het college van B&W vertegenwoordigd, aangevuld met twee externe 

deskundigen op WSW-gebied en financieel/ bedrijfseconomisch gebied. In het kader van de 

nieuwe juridische structuur van WAVA hebben dus twee vertegenwoordigers vanuit het college 

van B&W van iedere gemeente in het WAVA-bestuur zitting. De gemeenteraad heeft op 13 

december 2007 met de betreffende statutenwijziging ingestemd. Bij schrijven van 20 mei 2010 

zijn de door alle WAVA-gemeenten ondertekende nieuwe statuten door GR WAVA 

toegezonden. 

Participanten 

Aalburg, Drimmelen, Geertruidenberg, Oosterhout, Werkendam en Woudrichem. 


Uittreding per raadsbesluit. AB stelt in overleg met uittredende gemeente uiterlijk drie maanden 

vóór uittreding een bindende regeling vast met alle gevolgen. Gemeente kan pas uittreden als 

aan alle verplichtingen is voldaan. 


De gemeente betaalt jaarlijks een bijdrage per geplaatste WSW-er plus een bijdrage in het 

exploitatietekort. Voor 2011 is deze bijdrage in totaal geraamd op € 202.500,- (76 personen). 

Uiteraard heeft WAVA/GO ook te kampen met de gevolgen van de economische crisis. Zowel 

via de rubriek leespost d.d. 18 oktober 2011 als d.m.v. de raadsconsultatiebrief d.d. 20 

december 2011 hebben wij uw raad geïnformeerd over de ontwikkeling van het bedrijfsresultaat 

van het wsw-bedrijf over 2011 . Tot en met het 3e kwartaal 2011 geeft de exploitatie een tekort 

te zien van € 312.000,-- Ten aanzien van het totale resultaat heeft het dagelijks Bestuur een 

prognose afgegeven dat het nadelige resultaat over 2011 zal uitkomen tussen de € 350.000,-- 

en de € 450.000,--. Het definitieve resultaat zal bekend zijn bij de jaarrekening 2011 van het 

wsw-bedrijf. Voorts hebben de deelnemende WAVA-gemeenten, waaronder Drimmelen, zich 

uitgesproken om het gemeentelijk opdrachtgeverschap richting WAVA/GO als “preferred 

supplier” via inbesteding, contract compliance, social return te intensiveren. 


Eigen vermogen 01-01-2010 € 645.000,-- 31-12-2010 € 674.000,-- 

Vreemd vermogen 01-01-2010 € 6.063.000,-- 31-12-2010 € 10.813.000,-- 


Het resultaat over 2010 van GR WAVA geconsolideerd is € 28.000 positief na de bijdrage van 

de deelnemende gemeenten in het resultaat. 


Per 1 januari 2013 wordt de gemeente belast met de uitvoering van de Wet Werken naar 

Vermogen. Het betreft een brede voorziening welke in de plaats komt van verschillende 

bestaande regimes zoals de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), Wet werk en 

arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet Wajong), wet werk en bijstand (WWB) en de 

Wet investeren in jongeren (WIJ). Insteek van de nieuwe wetgeving is om vanaf 2015 een 

structurele bezuiniging te realiseren van € 650 miljoen. 

Voor de gemeente Drimmelen is dit structureel circa € 585.000,-- Deze bezuiniging wordt 

gerealiseerd door de rijkssubsidie van € 25.759,-- per SE WSW de komende jaren gefaseerd te 

verlagen tot € 22.050,-- per WSW werkplek. 

Om de gemeenten te ondersteunen bij de overgang naar de Wet Werken naar Vermogen heeft 

het rijk een herstructureringsfonds van € 400 miljoen beschikbaar gesteld. Het fonds is bedoeld 

voor de ondersteuning van een efficiëntere bedrijfsvoering van de sociale werkvoorziening. 

Het herstructureringsplan moet uiterlijk 30 april 2012 zijn ingediend. Het trekkingsrecht voor 

onze gemeente beloopt een bedrag van circa € 360.000,-- . De Gr WAVA/GO is momenteel 

bezig om dit herstructureringsplan handen en voeten te geven zodat deze gelden voor de 

deelnemende gemeenten worden veiliggesteld. Overigens betreft het een cofinanciering: de 

gemeente moeten zelf 25% van de herstructureringskosten voor hun rekening nemen. 

130

Samen met de GR WAVA en de participanten in deze gemeenschappelijk regeling is er een 

werkgroep gevormd om te bezien hoe deze bezuinigingen op grond van het Bestuursakkoord 

kunnen worden opgevangen en hoe tot een duurzame en financieel gezonde exploitatie en 

vermogenssituatie van het wsw-bedrijf WAVA/GO kan worden gekomen. De aanbevelingen 

resp. adviezen uit deze werkgroep zijn momenteel nog niet bekend. 

MARB Nazorg gesloten stortplaatsen 


Breda 

Besluitvorming 

Gewijzigd bij raadsbesluit van 16 december 2010 


behartigd 

Deze Gr behartigt de belangen van de deelnemende gemeenten bij de nazorg van de inmiddels 

gesloten regionale stortplaatsen Zevenbergen en Bavel-Dorst. Het betreft hier een Gr zonder 

eigen personeel. In de vorm van dienstverlening worden de taken grotendeels uitgevoerd door 

de gemeente Breda. 


Onze gemeente wordt in deze vertegenwoordigd door wethouder M. Vos-Kroeze 

Participanten 

Aalburg; Alphen-Chaam; Baarle-Nassau; Breda; Drimmelen; Etten-Leur; Geertruidenberg; 

Moerdijk; Oosterhout; Werkendam en Zundert. 


2/3 van de participanten moet instemmen met de uittreding en het Dagelijks Bestuur doet een 

voorstel aan de raden van de participanten over de consequenties van de uittreding. 

Financiële aspecten 

De bijdrage in de zin van een bedrag per inwoner is nihil, omdat het alleen de nazorg 

stortplaatsen betreft. 

Volgens de jaarrekening 2010 bedroeg de voorziening voor de nazorg van de stortplaatsen per 

31-12-2010 € 21,4 miljoen en de algemene risicoreserve € 1,0 miljoen. 

Parkschap Nationaal Park De Biesbosch 

Ter kennisneming: 

Het betreft hier een nieuwe gemeenschappelijke regeling die op 1 januari 2011 in werking is 

getreden (raadsbesluit 25 november 2010). Het betreft een samenvoeging van twee 

gemeenschappelijke regelingen, namelijk het Natuur- en recreatieschap Nationaal Park De 

Biesbosch en de GR Natuur- en recreatieschap De Hollandse Biesbosch. 


Provinciehuis te ‘s-Hertogenbosch 


behartigd. 

Het Parkschap behartigt de bescherming en ontwikkeling van natuurwaarden en recreatie van 

het gebied de Biesbosch in combinatie met een meer integraal en eenduidig bestuur over het 

gebied. 


In programma 5 “Economische zaken en Toerisme”, is als subdoelstelling in dit programma 

opgenomen: het op de kaart zetten van de gemeente en het toeristisch en recreatief product. 

Gestreefd wordt naar verdere samenwerking op het gebied van natuurbeheer. 


De gemeente Drimmelen heeft in het Algemeen Bestuur één vertegenwoordiger zitten in de 

persoon van wethouder Vos. 

131


De participanten in de nieuwe regeling zijn: de provincie`s Noord-Brabant en Zuid-Holland 

(ieder voor 25%) en de gemeenten Dordrecht; Sliedrecht; Drimmelen en Werkendam. 

De gemeenten dragen voor 50% bij in het nadelige saldo echter naar rato van het aantal 

inwoners per gemeente. De bijdrage voor 2012 voor onze gemeente wordt geraamd op 

€ 14.706. 


De financiële gegevens zijn niet in het format opgenomen omdat deze informatie nog niet 

beschikbaar is. Het betreft hier een nieuwe Gemeenschappelijke regeling die op 01.01.2011 in 

werking is getreden. 

132

133

§ G Grondbeleid 

De paragraaf geeft de visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van de doelstellingen 

uit de begroting en een aanduiding van de wijze waarop de gemeente haar grondbeleid uitvoert. 

Tevens is een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie 

en een onderbouwing van de verliezen en de winstneming opgenomen. Inzicht wordt gegeven 

in de toepassing van de beleidsuitgangspunten inzake reserves voor grondzaken in relatie tot 

de risico’s van grondzaken. 

De paragraaf is als volgt ingedeeld: 

A. Grondbeleid 

B. Financiële positie grondexploitatie 

B1. Stand van zaken eigen projecten 

B2. Projecten met infrastructuur in ontwikkeling bij derden 

B3. Projecten zonder infrastructuur in ontwikkeling bij derden 

B4. Te verwachten risico’s projecten 

B5. Resultaat grondbedrijf jaarrekening 

B6. Stand van zaken reserves grondbedrijf 

B7. Weerstandscapaciteit Grondbedrijf 

A. Grondbeleid 

Grondbeleid is het instrumentarium dat de gemeente ter beschikking staat om de vastgestelde 

ruimtelijke, en deels ook economische, doelstellingen te realiseren. 

De gemeente heeft de keuze uit verschillende vormen van grondbeleid. De gemeente speelt bij 

de uitvoering van het grondbeleid een actieve of een faciliterende rol met uiteraard diverse 

gradaties daar tussen met verschillende kenmerken, een verschillend instrumentarium, met 

daarbij behorende voor- en nadelen en verschillende risicoprofielen en beïnvloedingsmogelijkheden. 

De gemeente heeft per locatie een visie en maakt een keuze uit de 

mogelijkheden die er bestaan bij grondbeleid. Deze visie en strategie is vastgelegd en 

beargumenteerd in de nota grondbeleid. 

In februari 2011 werd de op 14 april 2005 door de raad vastgestelde Grondnota aangepast en 

voor de periode 2011 – 2014 opnieuw vastgesteld. Aanpassing was noodzakelijk om te voldoen 

aan gemaakte afspraken. Daarnaast werden zowel interne ontwikkelingen, zoals de kerntakendiscussie 

in de gemeente en de taakstelling met betrekking tot woningbouw als externe 

ontwikkelingen zoals de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) en de recente jurisprudentie 

rondom het aanbestedingsrecht in de nieuwe Grondnota verwerkt. 

De Grondnota vormt het beleidskader waarbinnen activiteiten op het gebied van grondexploitatie 

plaatsvinden en geeft voor het grondbeleid de taak- en rolverdeling binnen de 

gemeente aan. 

De kern van het gemeentelijk grondbeleid is vastgelegd in een 25-tal beleidsregels die nader 

zijn uitgewerkt in de Grondnota en deze kan als volgt worden samengevat: 

Bij ruimtelijke ontwikkelingen hanteert de gemeente maatwerk. In principe wordt gekozen voor 

faciliterend grondbeleid en indien mogelijk voor actief grondbeleid. 

Bij faciliterend grondbeleid worden afspraken gemaakt tussen de gemeente en marktpartijen 

over de ontwikkeling van een locatie, de te betalen exploitatiebijdrage, het te realiseren 

programma en bijzondere locatie-eisen. Het voor de ontwikkeling benodigde ruimtelijke besluit 

wordt eerst vastgesteld nadat deze afspraken in overeenkomsten zijn vastgelegd. 

Bij actief grondbeleid opteert de gemeente voor een passend verwervingsinstrument en wordt 

een strategie ontwikkeld afhankelijk van grondpositie, beperking van risico en inzet van 

expertise. Te hanteren grondprijzen worden marktconform op grond van de bestemming en de 

planopzet bepaald. 

Kosten en opbrengsten behorende bij een grondexploitatieproject worden vastgelegd in een 

financiële raming, de grondexploitatieberekening. De herziening hiervan, de ontwikkeling van de 

resultaten en de risico’s worden jaarlijks gerapporteerd. Bij het bepalen van winsten en 

verliezen worden het voorzichtigheid- en realisatieprincipe gehanteerd. Grondexploitaties 

moeten bij opening minimaal sluitend zijn, positieve of negatieve resultaten worden bij afsluiting 

verrekend met de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. Deze reserve kent een minimale 

omvang voor het structureel opvangen van (conjuncturele) risico’s van de grondbedrijfsfunctie, 

het weerstandsvermogen. Deze omvang wordt in een jaarlijks samen te stellen risicoanalyse 

grondbedrijfsfunctie berekend. 

134

B. Financiële positie grondexploitatie 

Ten behoeve van de bepaling van het weerstandsvermogen voor de grondexploitatie zijn de 

verwachte boekwaardes (saldo investeringen minus ontvangsten) en financiële risico’s voor de 

plannen in beeld gebracht. Daarbij is er van uitgegaan dat de niet in exploitatie genomen 

gronden, dus indien er nog geen overeenkomst is getekend, als een risico aangemerkt worden. 

Daarnaast wordt tevens uitgegaan van (executie)waarden indien sprake is van eigen onroerend 

goed. Deze worden uiteraard in mindering gebracht op het te lopen risico (boekwaarden). Met 

andere woorden de opgesomde risico’s zijn berekend op basis van projectbeëindiging (reeds 

geïnvesteerde bedragen c.q. boekwaarden) en na aftrek van eventueel verkoop van goederen 

tegen minimaal te verwachten waarden (executiewaarden). Het risico is derhalve te kenmerken 

als een theoretisch maximaal risico (momentopname). 

B1. Stand van zaken eigen projecten 

Dit betreft de ontwikkeling van grondposities van de gemeente Drimmelen al of niet in 

samenwerking met derden. De baten en lasten worden jaarlijks bijgeschreven op de 

boekwaarde van deze projecten in de balans. Eerst bij afsluiting van het project wordt het 

definitieve resultaat afgewikkeld met de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 

Hieronder is een totaal overzicht gegeven van begrote en werkelijke resultaten van zowel in 

exploitatie genomen gronden en niet in exploitatie genomen gronden, inclusief 

onderbouwingen. 

B1.1 In exploitatie genomen gronden 

De gemeenteraad heeft voor deze actieve gebiedsontwikkelingen een grondexploitatiebegroting 

vastgesteld. Deze ontwikkelingen zijn geen éénjarige processen. De met deze ontwikkelingen 

samenhangende kosten van o.a. bouwrijp en woonrijp maken van de locatie worden 

geactiveerd ofwel bijgeschreven op het actief onderhanden werk bij de post voorraden in de 

balans. Is er sprake van een gepland tekort, dan wordt dat verlies onmiddellijk genomen in de 

vorm van een voorziening ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. Is er sprake 

van een gepland overschot, dan wordt het resultaat gewoonlijk genomen voor zover dat met 

voldoende zekerheid gerealiseerd is of bij voortdurende onzekerheid pas geheel aan het einde 

van het ontwikkelingsproces. 

Rekening houdend met de nog te maken kosten en de nog te verwachten opbrengsten volgens 

de grondexploitatieberekeningen van de projecten is de verwachting dat de projecten op termijn 

gezamenlijk met een voordelig resultaat kunnen worden afgesloten. 

Het verloop van de investeringen in deze projecten voor het boekjaar 2011 is als volgt: 

(* - cumulatief per saldo meer opbrengsten, is positief resultaat / + cumulatief per saldo meer 

kosten, is negatief resultaat) 

Begrote resultaten 2011 van de onderhanden werken, gronden in exploitatie 

Project 

nummer 

Project 

naam 

Boekwaarde 

31-12-2010 

Voorziening Boekwaarde 

31-12-2010 

Begrote 

lasten 


Begrote 

opbrengsten 


Begroot 

expl. 

resultaat 

Overb 

NIEGG- 

IEGG 

Begrote 

boekwaarde 


Voorziening Begrote 

boekwaarde 


135 

Jaar van 

afsluiting 

G.101 Lage Zwaluwe West -930.451 -930.451 2.219.165 -800.000 488.714 0 488.714 2018 

G.106 Vogelstraat III H Zwaluwe -39.218 -39.218 1.071 30.000 -8.147 0 -8.147 2012 

G.107 Kerkstraat Lage Zwaluwe 1.189 1.189 1.189 0 1.189 2010 

G.116 Prinsenpolder Made -407.414 -407.414 1.719.101 -3.538.818 500.000 -1.727.131 0 -1.727.131 2012 

G.119 Thijssenweg / Zoutopslag -90.616 -90.616 300.000 -209.384 0 0 0 2011 

G.120 Lisdodde Lage Zwaluwe -483 -483 1.340 857 0 857 2012 

G.122 Ruitersvaartseweg Terh -371.992 -371.992 331.606 -40.386 0 -40.386 2013 

Totaal -1.838.985 0 -1.838.985 4.572.283 -4.338.818 320.616 0 -1.284.904 0 -1.284.904 

Werkelijke resultaten 2011 van de onderhanden werken, gronden in exploitatie 

Project 

nummer 

Project 

naam 

Boekwaarde 

31-12-2010 


31-12-2010 

Werkelijke 

lasten 


Werkelijke 

opbrengsten 


Werkelijk 

expl. 

resultaat 

Overb 

NIEGG- 

IEGG 

Werkelijke 

boekwaarde 


Voorziening Werkelijke 

boekwaarde 


Jaar van 

afsluiting 

G.101 Lage Zwaluwe West -905.909 -905.909 1.788.326 -800.000 82.417 0 82.417 2018 

G.106 Vogelstraat III H Zwaluwe -1 -1 1 0 0 0 2011 

G.110 Burg. Smitaplein Made 2.635.931 2.635.931 1.640.000 995.931 2012 

G.116 Prinsenpolder Made 1.058.329 1.058.329 1.413.006 -4.270.372 500.000 -1.299.037 0 -1.299.037 2012 

G.118 Dahliastraat Made 406.634 406.634 224.000 182.634 

G.119 Thijssenweg / Zoutopslag -62.632 -62.632 329.030 -266.397 0 0 0 2012 

G.120 Lisdodde Lage Zwaluwe 0 0 38.279 -38.549 269 0 0 0 2011 

G.122 Ruitersvaartseweg Terheijden 146.194 146.194 381.570 -1.251.730 -723.966 0 -723.966 

G.125 Stuivezand 1.188.921 1.188.921 130.000 1.058.921 2012 

Totaal 235.982 0 235.982 3.950.210 -6.360.651 233.872 4.231.486 2.290.900 1.994.000 296.900 

Nog te maken kosten 3.904.483 

Nog te verwachten opbrengsten -5.436.266 

-1.531.783 

Verwacht exploitatieresultaat (voordelig) -1.234.882

Per project kan de volgende toelichting gegeven worden: 

G.101 Lage Zwaluwe West 

Met het project Lage Zwaluwe West wil de gemeente de ruimtelijke inrichting van de kern Lage 

Zwaluwe een kwaliteitsimpuls geven en de leefbaarheid verhogen. Voor de realisatie van dit 

project is in december 2007 een exploitatieovereenkomst afgesloten tussen de gemeente, 

stichting WSG en Woningstichting Goed Wonen (tezamen vormend de Bouwcombinatie). Naast 

de bouw van ruim driehonderd woningen is in het plan opgenomen een nieuw zorgcentrum De 

Ganshoek, een nieuwe sporthal, nieuwe winkels en de uitbreiding van basisschool 't Rietland 

naar een brede school. 

Echter, enige tijd voor het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan Lage Zwaluwe - 

West op 28 mei 2011 is duidelijk geworden dat Stichting WSG in financiële problemen is 

geraakt, waardoor de realisatie van het project wordt vertraagd. Na intern overleg heeft 

woningstichting Goed Wonen de realisatie van de sporthal voor haar rekening genomen en zal 

deze naar verwachting in het tweede kwartaal van 2012 gereed zijn. 

Hoewel de bouwcombinatie te kennen heeft gegeven nog steeds tot ontwikkeling van het 

aangepast plan te willen overgaan, wordt op dit moment met een drietal externe partijen 

gesproken over deelname aan / overname van de realisatie van andere onderdelen van het 

plan. Onderwerp van gesprek daarbij zijn onder andere de noodzakelijke en gewenste 

nieuwbouw van Zorgcentrum “de Ganshoek”, de bouw van het nieuwe winkelcentrum en de 

realisatie van de woningbouw. 

Rekening houdende met de eerste exploitatieopzet en dat het project middels eerdere 

uitgangspunten tot ontwikkeling komt, wordt begroot dat dit project met een gering nadeel kan 

worden afgesloten. Vooralsnog wordt er nog geen voorziening voor dit minimale begrote verlies 

opgenomen. In 2012 zal de gemeenteraad verder geïnformeerd gaan worden inzake de 

financiële consequenties. 

G.106 Vogelstraat III Hooge Zwaluwe 

Het project werd in 2010 afgesloten. 

G.110 Burgemeester Smitsplein Made 

Vanuit haar grondpositie heeft Woningstichting Volksbelang het plan opgepakt om de 

mogelijkheden tot herontwikkeling van het Burgemeester Smitsplein verder te onderzoeken. 

Hiertoe heeft zij een plan laten opstellen dat voorziet in onder meer het oprichten van drie 

appartementengebouwen, een parkeervoorziening op maaiveld en inrichting van de overige 

ruimten tussen de gebouwen met wandelpaden en groen. 

De gemeenteraad heeft op 16 juni 2011 ingestemd met de verkoop van de gemeentelijke 

eigendommen en benodigde openbare ruimte aan het Burgemeester Smitsplein overeenkomstig 

het definitieve voorstel c.q. bod van Woningstichting Volksbelang van 27 april 2011. 

De verkoopopbrengst wordt, op de gebruikelijke wijze, verantwoord binnen de voornoemde 

exploitatie van het Grondbedrijf en zal vooralsnog verantwoord worden in 2012. 

De ruimtelijke procedure om de gewenste herontwikkeling mogelijk te maken is reeds opgestart 

en zal naar verwachting leiden tot vaststelling van een nieuw bestemmingsplan en het afgeven 

van een omgevingsvergunning medio 2012. 

Bij de vaststelling van het bestemmingsplan zal een geactualiseerde exploitatieopzet 

vertrouwelijk ter inzage worden gelegd. Bij deze geactualiseerde opzet wordt rekening 

gehouden met de te ontvangen ISV subsidie van € 188.000. De termijn voor indiening is uiterlijk 

1 januari 2015 en de intentie is dat het project voor deze datum afgerond zal zijn. Door de te 

ontvangen ISV subsidie kan dit project met een klein positief saldo worden afgesloten. In het 

verleden is reeds voor € 1.640.000 verliezen genomen ten laste van de algemene 

bedrijfsreserve grondbedrijf. 

De boekwaarde van dit project is overgeboekt van niet in exploitatie genomen gronden. 

G.116 Prinsenpolder Made 

Woningbouwplan Prinsenpolder is gelegen aan de noodwestzijde van de kern Made en wordt 

begrensd door de Prinsenpolderstraat, de Fresiastraat, de Geraniumstraat en de Haagstraat. 

Het bestemmingsplan “Made, Prinsenpolder” is 26 november 2009 vastgesteld en met ingang 

van 2 april 2010 onherroepelijk geworden. 

Op basis van de opgestelde verkaveling is ruimte voor 192 woningen, waarbij een aanzienlijk 

deel in de sociale sfeer (goedkope en betaalbare koop/huurwoningen) wordt gerealiseerd. Met 

de bouwcombinatie, bestaande uit woningstichting Volksbelang Made en stichting WSG 

Geertruidenberg, zijn de gebruikelijke overeenkomsten afgesloten. Conform de exploitatie- 

136

overeenkomst is in 2009 50% van de koopsom van de gemeentegrond gerealiseerd. De 

realisatie van de verkoop van het resterende gedeelte in 2010 werd vertraagd door het zoeken 

naar een oplossing voor de verplaatsing van de paardenvereniging. Begin 2011 werd hiervoor 

een oplossing gevonden waardoor medio 2011 de resterende koopsom werd ontvangen. In 

2011 zijn enkel kosten gemaakt voor het bouwrijp maken. Deze kosten, tot en met november 

2011, werden in december 2011 aan de bouwcombinatie gefactureerd. Voor 2012 staat het 

woonrijpmaken gepland. De aanbesteding hiervoor dient nog te geschieden. Nadat deze 

werkzaamheden zijn afgerond in 2012 of 2013 kan het project definitief afgesloten worden. 

Voorzichtigheidshalve is er in 2011 een tussentijdse winstneming genomen van € 500.000. Dit 

is 15% van de totaal begrootte winst van ongeveer € 3,3 miljoen. Na deze winstneming staat er 

nog een bedrag van € 1.100.000 gereserveerd voor winstneming in volgende jaren. 

G.118 Dahliastraat Made 

Naar aanleiding van het beëindigen van twee bedrijven en sloop van een pand zijn in het 

verleden deze bedrijven aangekocht en is in september 2010 het voorontwerp bestemmingsplan 

Dahliastraat Made opgesteld. Hierin wordt ingegaan op het herbestemmen van in totaal vijf 

percelen aan de Dahliastraat. Het betreft het omvormen van twee bedrijfsbestemmingen naar 

woonbestemming, het positief bestemmen van een agrarisch bouwblok naar een woonbestemming 

en het positief bestemmen van een perceel naar tuin als gevolg van sloop van het 

pand ter plekke. Vooruitlopend op de bestemmingsplanprocedure werd met partijen een 

overeenkomst gesloten. 

Inmiddels is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden en verkoop van Dahliastraat 75a 

heeft reeds in december 2011 plaats gevonden. 

Inmiddels is per ultimo 2011 in dit plan per saldo een bedrag geïnvesteerd van ca € 406.634, 

voornamelijk als gevolg van de aankopen in de jaren 2006 en 2008. Dit bedrag is inclusief de 

baat ten gevolge van de verkoop van Dahliastraat 75a in 2011. Verwacht wordt dat deze 

investering niet geheel kan worden terugverdiend in de verkoop van de beschikbare 

bouwgrond. Voor het verwachte verlies werd in 2009 een voorziening ad ca € 224.000 

gevormd. In het voorjaar van 2012 zal de verkoop van Dahliastraat 75 worden gestart, waarna 

in 2012 dit project vermoedelijk budgettair neutraal kan worden afgesloten (rekening houdende 

met het al opgenomen verlies). 

G.119 Ontwikkelingen Thijssenweg (Wagenberg) 

Uit de transacties rondom de voormalige zoutopslagloods werd conform het raadsbesluit van 28 

mei 2009 een bedrag gereserveerd voor toekomstige werkzaamheden Thijssenweg. 

Op 25 februari 2010 is de raad definitief akkoord gegaan met de herinrichting van de 

Thijssenweg en om geld vanuit de reserve bovenwijkse voorzieningen hiervoor beschikbaar te 

stellen. Het begrote bedrag voor herinrichting van de Thijssenweg van € 488.000 wordt 

voldoende geacht de totale kosten te dekken. In 2011 werden diverse kosten verantwoord en 

onttrokken uit de reserve bovenwijkse voorzieningen tot een bedrag van € 266.397. Voor de 

restant van de werkzaamheden in 2012 staat nog een bedrag gereserveerd van € 122.212. In 

2012 kan dit project worden afgesloten. 

G.120 Lisdodde Lage Zwaluwe 

Met de Woningstichting Goed Wonen zijn op 17 maart 2010 de noodzakelijke overeenkomsten 

gesloten voor de realisatie van dit woningbouwproject aan de Kerkstraat te Lage Zwaluwe. In 

2010 vond de grondoverdracht plaats en heeft er een winstneming plaatsgevonden van 

€ 106.618. In 2011 zijn de bijdragen voor de reserves en planvoorbereiding in rekening 

gebracht en gestort in de diverse reserves. Dit project is in 2011 definitief afgesloten. 

G.122 Ruitersvaartseweg F-veld Terheijden 

Het voormalige voetbalveld F-veld is ontwikkeld voor de realisatie van starterswoningen en ligt 

aan de noordzijde van de kern Terheijden. Het plangebied wordt globaal begrensd door Klein 

Ruitersvaart, woningen aan de Vlierlaan en het E-veld (trainingsveld van SVT). 

Startersvereniging Dynamisch Jong Drimmelen heeft destijds het initiatief genomen om middels 

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap woningen voor starters te ontwikkelen. Door middel 

van dit project kan worden voorzien in de behoefte van starterswoningen, zoals verwoord in de 

gemeentelijke Woonvisie 2004+. 

De startersvereniging heeft in samenwerking met Woningstichting Volksbelang het schetsplan 

opgesteld. Naast 20 koopwoningen voor starters is er ruimte voor 10 huurwoningen voor 

starters en 4 vrije sectorwoningen (duurder segment). Het schetsplan is na twee informatieavonden 

verder in procedure gebracht. Tijdens deze bijeenkomsten bleken de meningen met 

name over de ontsluiting van het F-veld verdeeld. Na vaststelling van het bestemmingsplan is 

137

door twee belanghebbenden een verzoek om voorlopige voorziening ingediend en tevens 

beroep ingesteld bij de Raad van State. Uiteindelijk is het beroep ongegrond verklaard en de 

voorlopige voorziening afgewezen op 5 oktober 2011 en is het bestemmingsplan onherroepelijk 

geworden. 

Het project is grotendeels gerealiseerd en deels opgeleverd. Inmiddels is gestart met de bouw 

van de laatste twee woningen uit het duurdere segment. Naar het zich laat aanzien wordt dit 

project in 2013 afgesloten. 

In 2011 zijn er kosten verantwoord voor het bouwrijp maken. De verwachting is dat eind 2012 

gestart kan worden met het woonrijp maken. 

De boekwaarde op dit project is eind 2011 fors positief. Nadat de nog te maken kosten voor het 

bouwrijp maken zijn verantwoord, is de verwachting dat dit project met een gering voordelig 

resultaat kan worden afgesloten. 

G.125 Stuivezand bedrijventerrein 

Al sinds de jaren ’90 is de gemeente Drimmelen voornemens het verouderde bedrijventerrein 

Stuivezand te herstructureren en een kwaliteitsimpuls te geven. In september 2007 heeft de 

gemeenteraad het besluit genomen voor het herstructureren van het bedrijventerrein en tot het 

vestigen van Wet Voorkeursrecht Gemeenten op diverse percelen binnen het gebied. 

In samenspraak met een stedenbouwkundig bureau is in 2009 een structuurvisie opgesteld. 

Deze is in de gemeenteraad van januari 2010 definitief vastgesteld. Verder heeft de gemeenteraad 

ingestemd met de randvoorwaarde dat de investeringen in het private gebied budgettair 

neutraal moeten plaatsvinden. 

In 2010 werden een tweetal panden aangekocht welke grenzen aan de gemeentelijke grond. 

Inmiddels is één pand weer doorverkocht. Voor de afstoting van het andere pand en de 

gemeentelijke grond zijn in 2010 initiële overeenkomsten afgesloten met een derde partij. In 

2011 hebben vervolggesprekken met de derde partij plaatsgevonden en naar het zich laat 

aanzien worden binnenkort (in 2012) de definitieve overeenkomsten gesloten. De eerder 

gevestigde Wet Voorkeursrecht Gemeenten op het bedrijventerrein zijn in het najaar van 2011 

vervallen. 

In oktober 2010 is middels een vertrouwelijke raadsbrief de voortgang van dit project 

medegedeeld. Daarbij is tevens aangegeven dat door het aan- en verkopen van de diverse 

percelen grond en de ontwikkelingen daarvan door de gemeente een positiever resultaat 

behaald kan worden ten opzichte van het niet ontwikkelen van deze gronden. Indien er geen 

wijzigingen in het gebied hadden plaatsgevonden, diende de boekwaarde van het project en de 

agrarische gronden afgeboekt te worden tot een bedrag van ca. € 346.555. Door 

bovengenoemde ontwikkelingen wordt uitgegaan dat dit project kan worden afgesloten met een 

negatief exploitatiesaldo van ca. € 128.218. Concreet betekenen deze ontwikkelingen een 

positiever resultaat voor de gemeente, gezien de boekwaarde van de overgedragen agrarische 

gronden per 31 december 2010 van € 182.666. Vooruitlopend op het vaststellen van het 

bestemmingsplan en het vertrouwelijk ter inzage leggen van de geactualiseerde 

exploitatieopzet is in 2011 een voorziening opgenomen voor het verwachte verlies van € 

130.000. 

B1.2 Niet in exploitatie genomen gronden 

De gemeenteraad heeft voor deze (voorgenomen) gebiedsontwikkelingen nog geen 

grondexploitatiebegroting vastgesteld. Deze (nog) niet in exploitatie genomen (bouw)grond is 

meestal anticiperend of strategisch aangekocht. De grond past wel in de verwachtingen over 

gemeentelijke bebouwingsuitbreiding. Deze verwachting is gebaseerd op interne besluitvorming 

of de bestaande structuurvisie die aan een bestemmingsplan voorafgaat. 

De met deze ontwikkelingen samenhangende kosten worden tegen maximaal de marktwaarde 

van de betreffende gronden geactiveerd ofwel bijgeschreven op het balansactief voorraad 

bouwgrond. Bij overschrijding van deze marktwaarde wordt dat verlies onmiddellijk genomen in 

de vorm van een voorziening. 

138


Begrote resultaten 2011 van de voorraad bouwgrond, gronden niet in exploitatie 

Project 

nummer 

Project 

naam 

Boekwaarde 

31-12-2010 


31-12-2010 

Begrote 

lasten 


Begrote 

opbrengsten 





Begroot 

expl. 

resultaat 

Overb 

NIEGG- 

IEGG 

Begrote 

boekwaarde 


Voorziening Begrote 

boekwaarde 


G.111 Oranjeplein Terheijden 

De gemeente Drimmelen heeft in samenwerking met Woningstichting Volksbelang het initiatief 

opgepakt om te komen tot herontwikkeling van een aantal gebieden nabij het Oranjeplein te 

Terheijden. De aanleiding voor deze herontwikkeling is enerzijds gelegen in basisschool 

Zonzeel, een schoolgebouw dat verouderd is en in functioneel opzicht ook niet meer voldoet 

aan de eisen van deze tijd. Nieuwbouw van de basisschool is nodig om in de toekomst op een 

goede manier te kunnen onderwijzen. Anderzijds is een cluster van 16 seniorenwoningen aan 

de Brabantsstraat sterk verouderd. De bouwtechnische staat van de woningen is slecht, 

waardoor Volksbelang het voornemen heeft deze woningen te slopen en nieuwbouw te plegen. 

De twee bovengenoemde initiatieven vormen de basis van het project, maar in de loop van de 

tijd zijn meer deelgebieden betrokken geraakt, zoals de locatie van de bibliotheek en het 

voormalig politiebureau. 

Op 26 maart 2009 heeft de gemeenteraad ingestemd met de bouw van een brede school en 

appartementen en de verkoop van een drietal deelgebieden. De opbrengsten komen ten gunste 

van de bouw van de brede school. Hiervoor werd een krediet gevoteerd met een bruto 

investering van € 3.375.432 gedekt uit het grondbedrijf. Op 22 december 2010 werd een 

overeenkomst afgesloten voor de bouw brede school inclusief 18 appartementen (plandeel 4) 

met Woningstichting Volksbelang. Naar verwachting zal de bouw in het tweede kwartaal van 

2012 gereed zijn. 

Het Oranjeplein is na realisatie van de verkoop van de diverse gronden geen project voor het 

grondbedrijf. In 2011 is de boekwaarde van dit project (€ 49.623) als verlies geboekt ten laste 

van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 

Voorts zijn de appartementsrechten behorende bij bouw brede school en appartementen 

(plandeel 4) in 2011 ontvangen van woningstichting Volksbelang en ten gunste van de 

Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf geboekt (€ 400.000). 

In 2012 en 2013 worden vooralsnog ten gunste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf 

bedragen geboekt voor de nog resterende grondverkopen van plandelen 1, 2 en 3. Het betreft 

de verkoop van de locatie huidige bibliotheek: € 440.000 (plandeel 1), verkoop locatie ten 

behoeve van woningbouw aan de Brabantstraat: € 196.000 (plandeel 2) en verkoop locatie 

voormalig politiebureau: € 111.300 (plandeel 3). Voor deze plandelen dienen de definitieve 

overeenkomsten nog gesloten te worden met woningstichting Volksbelang. Volksbelang heeft 

aangegeven het woningbouwproject aan de Brabantstraat anders te gaan ontwikkelen en nog 

139 

Jaar van 

afsluiting 

G.110 Burg. Smitsplein 2.593.363 1.640.000 953.363 82.762 2.676.125 1.640.000 1.036.125 onbekend 

G.111 Oranjeplein 0 20.567 -551.300 530.733 0 0 onbekend 

G.113 De Ligne 137.874 137.874 7.294 145.168 145.168 onbekend 

G.114 Dorpsstraat Drimm 81.873 81.873 983 82.856 82.856 onbekend 

G.115 Oude begraafplaatsen Made 182.333 182.333 446 182.779 182.779 onbekend 

G.118 Dahliastraat Made 481.362 224.000 257.362 10.771 492.133 224.000 268.133 onbekend 

G.124 Woonwagencentrum Wberg 188.548 188.548 4.443 192.991 192.991 onbekend 

G.125 Stuivezand bedrijventerr 237.493 237.493 30.148 267.641 267.641 onbekend 

G.126 Brandweerkzaerne L Zwal 1.375 1.375 1.375 1.375 onbekend 

G.127 Van Hooijdonklaan L Zwal 0 0 8.545 8.545 8.545 onbekend 

G.901 Ruilgronden 1.297.383 582.649 714.733 1.297.383 582.649 714.733 onbekend 

Totaal 3.904.221 1.864.000 2.040.221 165.959 -551.300 530.733 0 4.049.613 1.864.000 2.185.613 

Werkelijke resultaten 2011 van de voorraad bouwgrond, gronden niet in exploitatie 

Project 

nummer 

Project 

naam 

Boekwaarde 

31-12-2010 


31-12-2010 

Werkelijke 

lasten 


Werkelijke 

opbrengsten 


Werkelijk 

expl. 

resultaat 

Overb 

NIEGG- 

IEGG 

Werkelijke 

boekwaarde 


Voorziening Werkelijke 

boekwaarde 


Jaar van 

afsluiting 

G.110 Burg. Smitsplein 2.571.417 1.640.000 931.417 67.894 -3.380 -2.635.931 0 0 2012 

G.111 Oranjeplein 47.257 47.257 50.224 -447.858 350.377 0 0 2012 

G.113 De Ligne 101.943 101.943 39 101.982 101.982 0 onbekend 

G.114 Dorpsstraat Drimm 76.116 76.116 421 76.537 76.537 0 onbekend 

G.115 Oude begraafplaatsen Made 182.333 182.333 182.333 182.333 0 onbekend 

G.118 Dahliastraat Made 492.477 224.000 268.477 14.157 -100.000 -406.634 0 0 2012 

G.121 Nieuwstraat 2 Made 95 95 -95 0 0 2011 

G.124 Woonwagencentrum Wberg 192.409 192.409 1.238 -193.647 0 0 onbekend 

G.125 Stuivezand bedrijventerr 955.018 955.018 233.903 -1.188.921 0 0 2012 

G.126 Brandweerkazerne -95 -95 -1.517 1.612 0 0 

G.127 Van Hooijdonklaan L Zwal 17 17 17 

G.128 Grondruil Gerstr/Cyclaamstr 5.505 5.505 5.505 2012 

G.901 Ruilgronden 1.297.383 582.649 714.733 -182.666 1.114.717 582.649 532.068 onbekend 

Totaal 5.916.353 2.446.649 3.469.704 371.882 -551.238 158.247 -4.414.152 1.481.092 943.502 537.590

niet over te gaan tot aankoop van de gemeentegronden. 

Bij de opstelling van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf is het bedrag voor realisatie 

woningbouw aan de Brabantstraat (plandeel 2) niet voor bepaling van het verwachte omvang 

van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf meegenomen. Zie opstelling Algemene 

Bedrijfsreserve Grondbedrijf punt B6.1. 

G.113 De Ligne Made 

Het project De Ligne betreft de invulling van het gebied dat ligt ingeklemd tussen de 

Nachtegaalstraat, de Stuivezandsestraat, de huidige begraafplaats en het fietscrossterrein aan 

de Vinkenlaan te Made. Het plan moet worden doorgerekend op haalbaarheid. Omdat dit 

project niet is gelegen in het, in provinciaal beleid aangeduide, stedelijk gebied komen 

ontwikkelingsmogelijkheden van dit gebied in principe pas aan de orde als de projectlocaties 

binnen het stedelijk gebied zijn ingevuld. 

Ultimo 2011 was voor dit project een bedrag van ca € 101.982 aan voorbereidingskosten 

geïnvesteerd. Voor het blijven activeren van deze kosten en het verantwoorden hiervan in de 

balans dient een reëel en stellig voornemen te bestaan dat deze in de nabije toekomst zal 

worden bebouwd. Deze verwachting moet zijn gebaseerd op een raadsbesluit. Op dit moment 

is het niet duidelijk dat de voorgenomen bestemming in het geheel niet of gedeeltelijk zal 

worden gerealiseerd en er is ook geen raadsbesluit hierover genomen. 

Bij de opstelling van de jaarrekening 2011 is voor de totale boekwaarde van € 101.982 een 

voorziening getroffen ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 

G.114 Dorpsstraat Drimmelen 

Het college heeft eind 2009 besloten dat voor de hele kern Drimmelen (inclusief havens) een 

integrale stedenbouwkundige visie dient te worden voorbereid. De locatie Dorpsstraat zal 

onderdeel uitmaken van deze totaalvisie. De investeringen in dit project (per ultimo 2011 ca 

€ 76.537) worden daarin meegenomen. 

Vooruitlopend op de integrale stedenbouwkundige visie is bij de opstelling van de jaarrekening 

voor de boekwaarde per 31 december 2011 ten bedrage van € 76.537 een voorziening 

getroffen ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. Deze voorziening is getroffen 

aangezien op dit moment onduidelijk is of de dorpsvisie voor de hele kern Drimmelen 

gerealiseerd zal gaan worden. 

G.115 Oude begraafplaatsen Made 

In 2008 zijn de boekwaarden van de gemeentelijke begraafplaatsen aan de Julianastraat en de 

Voogtstraat te Made door het Grondbedrijf overgenomen van de algemene dienst. Dit in 

afwachting van beëindiging van het gebruik als begraafplaats en ter realisering van 

woningbouwprojecten. De boekwaarde van dit project bedragen ultimo 2011 ca. € 182.333 en 

worden in de ontwikkeling van het gebied meegenomen. In 2011 hebben geen investeringen 


Voor het blijven activeren van deze kosten en het verantwoorden hiervan in de balans dient een 

reëel en stellig voornemen te bestaan dat deze gronden in de nabije toekomst zal worden 

bebouwd. Deze verwachting moet zijn gebaseerd op een raadsbesluit. Op dit moment is het 

niet duidelijk dat de voorgenomen bestemming in het geheel niet of gedeeltelijk zal worden 

gerealiseerd en er is ook geen raadsbesluit hierover genomen. 

Bij de opstelling van de jaarrekening 2011 is voor de totale boekwaarde van € 182.333 een 

voorziening getroffen ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 

G.124 Woonwagencentrum 

Afgelopen jaar is duidelijk geworden dat zowel Stichting WSG als woningstichting Volksbelang 

geen interesse hebben om het woonwagencentrum in Wagenberg over te nemen van de 

gemeente Drimmelen. De exploitatie zal dan ook vooralsnog voor rekening van de gemeente 

Drimmelen blijven. 

Het saldo ultimo 2011 van € 193.647 op dit project wordt veroorzaakt door de kosten die 

gemaakt zijn voor de handhavingprocedure. Daar er geen potentiële koper c.q. belangstellenden 

meer zijn, is dit saldo afgeboekt ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve 

Grondbedrijf. Dit is bij de Najaarsnota 2011 besloten en administratief verwerkt. 

G.127 Van Hooijdonklaan Lage Zwaluwe 

Met het raadsbesluit van 25 februari 2010 is ter dekking van de kosten voor de Brede School 

Lage Zwaluwe West de boekwaarde van de locatie aan de Van Hooijdonklaan te Lage Zwaluwe 

ingebracht. Deze boekwaarde ten bedrage van € 900.000 zijn in 2010 geboekt ten laste van de 

Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. Voor het toekomstige woningbouwproject Van 

Hooijdonklaan is een eigen project aangemaakt en de voorbereidings- en onderzoekskosten 

voor het opstellen van het bestemmingsplan worden hierop verantwoord. 

140

G.128 Grondruil Geraniumstraat/Cyclaamstraat Made 

In december 2011 is door de Raad besloten het bestemmingsplan Nieuwstraat 104 te Made 

vast te stellen. Ingevolge deze vaststelling is een anterieure overeenkomst afgesloten met de 

belanghebbende voor het aangaan van een grondruil c.q. grondverkoop. De financiële 

consequenties hiervan worden binnen het grondbedrijf verantwoord. 

In 2012 zal het bestemmingsplan onherroepelijk zijn, waarna de afwikkeling van de grondruil 

kan plaatsvinden. Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat dit project met een minimaal positief 

saldo zal worden afgesloten. 

B2. Projecten met infrastructuur in ontwikkeling bij derden 

Dit betreft de ontwikkeling van gronden (met infrastructuur) van derden waarbij geen gronden 

van de gemeente Drimmelen betrokken zijn. Door de gemeente wordt met de ontwikkelaars een 

overeenkomst afgesloten waarin de afspraken over de ontwikkeling en de financiële bijdragen 

zijn vastgelegd. 

De voor deze projecten door de gemeente gemaakte kosten worden extracomptabel bewaakt 

op verhaalsmogelijkheden. Om risico’s van afboekingen te vermijden, heeft in 2011 (net als in 

het voorgaande jaren) afrekening plaatsgevonden van de werkelijke lasten en opbrengsten met 

de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. In 2011 werd in dat kader per saldo een bedrag van 

€ 255.767 ten gunste van de reserve gebracht. 

Dit bedrag wordt mede veroorzaakt door het in rekening brengen van de kosten voor 

planvoorbereiding en bouwen woonrijp maken waarvoor de afgelopen jaren de kosten zijn 

gemaakt en deze uit de Algemene Bedrijfsreserve zijn verantwoord. 

Tevens is er een voorziening getroffen voor het verwachte verlies van Made Oost tot een 

bedrag van € 220.496 ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 


Begrote resultaten 2011 projecten in ontwikkeling bij derden 

Project 

nummer 

Project 

naam 

Cumulatief 

saldo per 

31-12-2010 

Verwachte 

lasten 


Verwachte 

opbrengsten 


Storting Cumulatief 

reserves 2011 saldo per 


Verwacht 

expl. 

resultaat 

Jaar van 

afsluiting 

G.201 Achter de Dreef Made 18.020 13.352 31.372 -13.352 onbekend 

G.203 Burg v Campenhoutstr/Hofst 3.231 625 3.856 -625 onbekend 

G.204 Zeggelaan 111-113 Terh -108.362 105.179 -105.000 -108.183 -179 2010 

G.205 markstraat / Markhof 4.563 9.578 14.141 -9.578 onbekend 

G.206 Antwerpsestraat 9b Made -6.494 32.284 -38.809 10.007 -3.012 -3.482 2011 

G.207 Plukmadehof / Kalverstraat 0 250.602 -322.039 80.570 9.133 -9.133 2010 

G.212 Kastanjelaan Made 4.528 14.524 19.052 -14.524 onbekend 

G.216 Postweg 15 Wagenberg 8.072 9.277 17.349 -9.277 onbekend 

G.218 Parkbos Terheijden -85.450 893 -84.557 -893 onbekend 

G.230 Brouwerijstraat 25a Wberg -10.534 85.380 -63.157 63.157 74.846 2.339 2011 

G.237 Made Oost / Kalverstr / Voorstr 51.042 16.023 67.065 -16.023 onbekend 

G.239 Hoofdstraat 72 Terheijden 474 179 653 -179 onbekend 

G.263 Elsakker Wberg 2.922 9.010 11.932 -9.010 onbekend 

G.267 Rozenbloemhof / Molenstraat 15.918 14.534 30.452 -14.534 onbekend 

Totaal -102.070 561.440 -529.005 153.734 84.099 -98.450 



Werkelijke resultaten 2011 projecten in ontwikkeling bij derden 

Project 

nummer 

Project 

naam 

Cumulatief 

saldo per 

31-12-2010 

Werkelijke 

lasten 


Werkelijke 

opbrengsten 


Voorziening 

tbv verlies 

Storting 

overige 

reserves 

Cumulatief 

saldo per 


Afgerekend 

in 2011 

tgv/tlv AR 

GB 

Jaar van 

afsluiting 

G.201 Achter de Dreef Made 31.495 6.483 -126.089 61.544 -26.567 58.062 2012 

G.203 Burg v Campenhoutstr/Hofst 3.137 3.137 0 onbekend 

G.204 Zeggelaan 111-113 Terh -186.785 13.259 -10.049 -183.575 -3.210 2011 

G.205 Markstraat / Markhof Terh 4.725 1.370 6.095 -1.370 onbekend 

G.206 Antwerpsestraat 9b Made 60.489 1.761 -81.212 19.530 568 59.921 onbekend 

G.207 Plukmadehof / Kalverstraat 14.404 288.596 -380.350 80.570 3.220 11.184 2012 

G.212 Kastanjelaan Made 13.242 1.051 14.293 -1.051 onbekend 

G.216 Postweg 15 Wagenberg 8.072 21.286 -43.165 -13.808 21.879 2012 

G.218 Gruytpark -85.450 14.712 -70.739 -14.712 2012 

G.230 Brouwerijstraat 25a Wberg 13.204 97.411 -111.221 3.675 3.068 10.136 onbekend 

G.237 Made Oost / Kalverstr / Voorstr 69.256 66.638 -220.497 159.248 74.645 -5.389 onbekend 

G.238 Plexat Wagenberg 7.345 4.239 11.585 -4.239 onbekend 

G.239 Hoofdstraat 72 Terheijden 460 0 460 0 onbekend 

G.263 Elsakker Wberg 3.729 3.328 7.057 -3.328 onbekend 

G.266 Prinses Margrietstraat HZ 3.548 16.859 20.408 -16.859 onbekend 

G.267 Rozenbloemhof / Molenstraat 15.393 14.503 29.897 -14.503 onbekend 

Totaal -23.737 551.496 -752.086 -220.497 324.567 -120.257 96.520 

141


G.201 Achter de Dreef Made 

Om tot herontwikkeling van het perceel Dreef 34 en achter gelegen terrein te komen, is het 

bestemmingsplan “Achter de Dreef” in procedure gebracht. Dit bestemmingsplan is op 12 

augustus 2011 in werking getreden. Uitvoering van de werkzaamheden moet nog worden 

gestart. Met de initiatiefnemer zijn de gebruikelijke overeenkomsten aangegaan. De gemaakte 

kosten worden in het kader van deze overeenkomsten verhaald op de ontwikkelaar. Dit heeft in 

2011 geresulteerd in een positief saldo van € 58.062. 

G.203 Burg. Van Campenhoutstraat / Hofstedestraat 

Het gebied dat ligt ingeklemd tussen Hofstedestraat, Burg. Van Campenhoutstraat en 

Boerenhoekstraat is momenteel grotendeels bestemd voor bedrijfsdoeleinden. Na beëindiging 

van alle bedrijvigheid in betreffend gebied, is ter plaatse woningbouw mogelijk. In 2011 hebben 

geen nieuwe ontwikkelingen plaatsgevonden. Op dit moment is het onzeker of het plan ooit 

doorgaat. 

G.204 Zeggelaan 111-113 Terheijden 

Met Stichting WSG te Geertruidenberg werden de gebruikelijke overeenkomsten gesloten voor 

de realisatie van een drietal woontorens op de oude locatie Zusterflat te Terheijden. Inmiddels 

is de bouw van de woontorens afgerond. De werkzaamheden, inclusief woonrijp maken, van de 

projectlocatie zijn gereed gekomen in 2011. Op basis van de exploitatieovereenkomst van 19 

maart 2009 heeft een verrekening van de gemaakte kosten in 2010 en 2011 plaatsgevonden . 

G.205 Marktstraat / Markhof 

Voor de voormalige bedrijfslocatie van Rasenberg aan de Markstraat in Terheijden is een aantal 

jaar geleden al een schetsplan ingediend. In 2011 heeft Volksbelang de planvorming opgepakt. 

Voor de betreffende locatie is een wijzigingsmogelijkheid in het bestemmingsplan Kern 

Terheijden opgenomen. Het schetsplan is verder nog niet in behandeling genomen, aangezien 

momenteel onderzoek wordt gedaan naar de zwembaden in de gemeente. Het college heeft 

onlangs besloten alle planvorming aan te houden die direct grenst aan het terrein van het 

Puzzelbad, zodat eerst duidelijkheid verkregen kan worden over de toekomst van het zwembad. 

G.206 Antwerpsestraat 9b Made 

Het plan aan de Antwerpsestraat, genaamd Blasiushof, betreft de wijziging van een 

bedrijfslocatie naar een kleine woningbouwontwikkeling. De wijzigingsprocedure is reeds in 

2007 afgerond. Inmiddels is het terrein bouwrijp gemaakt en is gedeeltelijk met de woningbouw 

gestart. De kosten verbonden aan het bouwrijpmaken van de projectlocatie zijn inmiddels bij de 

ontwikkelaar in rekening gebracht. Dit heeft geresulteerd in een positief saldo in 2011 van 

€ 59.921. Op dit moment is niet te voorzien wanneer de locatie woonrijp gemaakt kan worden. 

G.207 Plukmadehof / Kalverstraat 

Voor rekening en risico van Woningstichting Volksbelang zijn acht woningen en elf zorgappartementen 

gerealiseerd, nadat het bestemmingsplan in 2010 onherroepelijk was geworden. 

Alle kosten verbonden aan het bouwen woonrijpmaken van de projectlocatie, uitgekeerde 

planschades en daaraan verbonden kosten worden op basis van de afgesloten 

overeenkomsten in rekening gebracht bij de Woningstichting. Naar het zich laat aanzien zullen 

de werkzaamheden in 2012 gereed zijn en kan het project afgesloten worden. 

G.212 Kastanjelaan Made 

In het najaar van 2011 is duidelijk geworden dat de eigenaar van de grond, Stichting WSG te 

Geertruidenberg niet voornemens is tot woningbouw op deze locatie over te gaan. Momenteel 

is de gemeente in afwachting van initiatieven door Stichting WSG. 

G.216 Postweg 15 Wagenberg 

Het bestemmingsplan Postweg is in procedure gebracht en inmiddels onherroepelijk. 

Met woningstichting Volksbelang zijn in 2011 de gebruikelijke overeenkomsten aangegaan, 

voor de overdracht van de openbare ruimte binnen de projectlocatie en vergoeding van kosten 

door de woningstichting 

G.218 Parkbos / Gruytpark Terheijden 

Het project is grotendeels afgewikkeld met uitzondering van de overdracht van de openbare 

ruimte. Vanwege mogelijke ontwikkelingen op een aansluitend terrein van Sovak is de 

overdracht van de openbare ruimte op verzoek van Sovak vooralsnog aangehouden tot medio 

2012. 

142

G.230 Brouwerijstraat 25a Wagenberg 

Dit projectplan bestaat uit een bestaande woning, drie nieuwe woningen en vier woningen met 

loods tussen de Brouwerijstraat 25a en Thijssenweg te Wagenberg. In 2006 zijn hiervoor reeds 

overeenkomsten aangegaan. Daarna is besloten tot herinrichting van de Thijssenweg. 

Door hernieuwde wetgeving is een nieuwe overeenkomst met de ontwikkelende partij gesloten. 

In 2011 heeft de overdracht van de openbare ruimte plaatsgevonden en is gestart met het 

bouwrijp maken van de projectlocatie. De kosten verbonden aan de grondoverdracht en het 

bouwrijp maken werden op basis van de afgesloten overeenkomsten bij de ontwikkelaar in 

rekening gebracht. 

G.237 Made Oost / Kalverstraat / Voorstraat 

Het bestemmingsplan Made Oost is in het 4 e kwartaal van 2011 onherroepelijk geworden. Een 

gang naar de Raad van State was hiervoor noodzakelijk. Tevens is in 2011 een uitvoeringsgereed 

bestek voor het bouwen woonrijp maken van het plangebied opgesteld. Eind 

december 2011 konden aannemers hierop inschrijven. Gelijktijdig met het onherroepelijk 

worden van het bestemmingsplan zijn door diverse partijen aanvragen om omgevingsvergunning 

voor het onderdeel wonen ingediend 

Ook heeft de gemeente Drimmelen met hulp van een advocaat een vaststellingsovereenkomst 

gesloten met één van de ontwikkelaars. Dit was nodig daar er verschil van mening was over 

een juiste interpretatie van de gesloten anterieure overeenkomst met één van de ontwikkelaars. 

Tussen partijen is inmiddels ook overeenstemming over de overdracht van de openbare ruimte 

binnen het project aan de gemeente. Op basis van de afgesloten overeenkomsten wordt op 

korte termijn, voor rekening en risico van de ontwikkelaars, gestart met het bouwrijp maken van 

de projectlocatie. 

Bij de opstelling van de exploitatieopzet is uitgegaan van de eerder ondertekende overeenkomsten 

in 2008 en 2010 en deze overeenkomsten zijn ter inzage gelegd voor de 

gemeenteraad bij het raadsbesluit van 25 april 2010. Deze exploitatieopzet laat een verwacht 

verlies zien van € 220.496. Dit wordt veroorzaakt door de afspraken welke gemaakt zijn met 

Ruimte voor Ruimte waardoor diverse kosten en bijdragen niet in rekening gebracht kunnen 

worden. De gecalculeerde bijdragen door Ruimte voor Ruimte voor de reserves bovenwijkse 

voorzieningen en groenaanleg zijn in 2011 al op voorhand geboekt ten gunste van deze 

reserves. Voor dit verwachte verlies van € 220.496 dient conform wettelijke regels een 

voorziening getroffen te worden ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 

Deze voorziening is bij de opstelling van de jaarrekening 2011 verwerkt. 

G.239 Hoofdstraat 72 Terheijden 

Voor deze locatie van garagebedrijf van Riel is in 2008 een schetsplan ingediend. In het 

vigerende bestemmingsplan is voor de betreffende locatie een wijzigingsmogelijkheid 

opgenomen. Het schetsplan is destijds aan de hand van het bestemmingsplan beoordeeld maar 

niet voldoende bevonden om voor te leggen voor verdere besluitvorming. Thans wordt gewacht 

op nieuwe initiatieven voor herinvulling van deze locatie. 

G.263 Elsakker Wagenberg 

In het kader van het rapport Ontwikkelingsmogelijkheden kern Wagenberg kunnen op de locatie 

tien kavels voor vrije sectorbouw worden uitgegeven. Hiervoor wordt een bestemmingsplan 

voorbereid. Mocht blijken dat er in de nabije toekomst meer behoefte is om ter plaatse te 

bouwen dan zullen hiertoe de planologische mogelijkheden worden onderzocht. 

G.266 Prinses Margrietstraat HZ 

Hoewel het wettelijk vooroverleg op het voorontwerp bestemmingsplan Prinses Margrietstraat in 

het tweede kwartaal 2011 had kunnen worden afgerond, is dit project vanwege de financiële 

situatie binnen WSG stop gezet totdat door de stichting garanties worden afgegeven die 

nakoming van financiële verplichtingen garanderen waardoor de gemeente geen financiële 

risico’s loopt. 

G.267 Rozenbloemhof / Molenstraat Made 

Woningstichting Volksbelang te Made heeft een plan in voorbereiding voor de bouw van 25 

woningen op deze locatie. De benodigde gronden zijn inmiddels voor een deel in eigendom van 

de Woningstichting. Met de Woningstichting worden de gebruikelijk overeenkomsten gesloten 

voor de overdracht van de openbare ruimte binnen het project, en het verhalen van kosten op 

de woningstichting. De bestemmingsplanprocedure is inmiddels opgestart. 

143

B3. Projecten zonder infrastructuur in ontwikkeling bij derden 

Dit betreft de ontwikkeling van gronden (zonder infrastructuur) van derden waarbij geen 

gronden van de gemeente Drimmelen betrokken zijn. Door de gemeente wordt met de 

ontwikkelaars een overeenkomst afgesloten waarin de afspraken over de ontwikkeling en de 

eventuele financiële bijdragen zijn vastgelegd. 

Voor woningbouwprojecten zonder infrastructurele werken voert de gemeente de 

bestemmingsplanprocedure uit en draagt zorg voor de vereiste vergunningen. In ruil hiervoor 

verplicht de ontwikkelende partij zich tot het betalen van een bijdrage voor de 

planvoorbereidings- en begeleidingskosten en bijdragen voor reserves bovenwijkse 

voorzieningen, ruimtelijke ontwikkelingen en groenaanleg. 

De ontwikkeling van deze ‘kleinere’ bouwprojecten wordt financieel extracomptabel bewaakt op 

verhaalsmogelijkheden. Momenteel vindt onderzoek plaats naar de afwikkeling van het 

mogelijke saldo aan kosten (boekwaarde) voor deze projecten. Nagegaan wordt in hoeverre 

hiervan nog bedragen kunnen worden verhaald op derden op grond van afgesloten 

overeenkomsten en/of andere afspraken over de gebiedsontwikkeling binnen deze projecten. 

Om risico’s van afboekingen te vermijden, heeft vooralsnog in 2011 (net als in de voorgaande 

jaren) afrekening plaatsgevonden van de werkelijk lasten en opbrengsten met de Algemene 

Bedrijfsreserve Grondbedrijf. In 2011 werd in dat kader per saldo een bedrag van € 13.761 ten 

laste van de reserve gebracht. Niet specifiek aan een project te relateren kosten ad ca € 9.138 

werden ten laste van de reserve gebracht. Per saldo werd voor deze projecten een bedrag ad € 

22.899 (begroot was in 2011 € 27.175) ten laste van de reserve gebracht. 

B4. Te verwachten risico’s projecten 

De projectenportefeuille van het grondbedrijf is gevuld met projecten in verschillende stadia van 

ontwikkeling. Hierdoor zijn sommige verwachte projectresultaten nog onzeker (bv. door nog niet 

definitief overeengekomen anterieure overeenkomsten met derden, de langere looptijd van de 

projecten als gevolg van een stagnerende economie, de daarmee samenhangende 

kostenontwikkeling en stabilisatie van de verkoopprijzen). Ook zijn voor sommige projecten nog 

geen exploitatieopzetten vastgesteld. Een extra buffer is dan nodig voor het afdekken van deze 

veronderstelde te verwachten risico’s. Veiligheidshalve worden deze risico’s berekend en 

meegewogen in de presentatie van de financiële positie en de berekening van de 

weerstandscapaciteit van het Grondbedrijf. 

De commissie Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) heeft in februari 2011 een bijgestelde 

versie van de notitie grondexploitatie vervaardigd. Voor de jaarrekening 2011 geldt de oude 

notitie nog als kader, maar de commissie beveelt echter aan om de bijgestelde notitie al zoveel 

als mogelijk toe te passen. De bijgestelde notitie bevat stellige uitspraken waarbij de opstelling 

van deze voorliggende jaarrekening al rekening mee is gehouden. Een van de uitspraken is 

verder verwerkt. Voortijdig zijn voor diverse niet in exploitatie genomen gronden verliezen 

genomen van de boekwaarde per 31 december 2011. Dit betreft de projecten De Ligne te Made 

en Dorpsstraat te Drimmelen. Zie voor verdere informatie punt B1.2. 

Verder is voor het verwacht verlies bij het project Made Oost een voorziening opgenomen (zie 

punt B.2 project G.237). Het risicoprofiel voor de gemeente Drimmelen is hierdoor minimaal te 

noemen. 

De verwachte verliezen en risico’s zijn reeds verantwoord ten laste van de Algemene 

Bedrijfsreserve Grondbedrijf. 

Te verwachten risico's projecten 

Project 

nummer 

In de kolom risico’s zijn opgenomen de voor de betreffende projecten per balansdatum per 

saldo gedane investeringen. In de kolom mogelijke executiewaarde is opgenomen de minimaal 

te verwachten opbrengsten bij stopzetten van het project. In de kolom getroffen 

voorzieningen zijn opgenomen de daadwerkelijk ten laste van de Algemene Bedrijfsreserve 

144 

Project 

naam 

Risico's Mogelijke 

executiewaarde 

Getroffen 

voorziening 

Te 

verwachten 

risico's 

G.113 De Ligne 101.982 101.982 0 

G.114 Dorpsstraat Drimm 76.537 76.537 0 

G.115 Oude begraafplaatsen Made 182.333 182.333 0 

G.118 Dahliastraat 75a/76 406.634 182.634 224.000 0 

G.124 Woonwagencentrum Wberg 193.647 193.647 0 

G.125 Stuivezand bedrijventerrein 1.188.921 1.060.703 130.000 0 

G.237 Made Oost 220.497 220.497 0 

Totaal 2.370.551 1.243.337 1.128.996 0

Grondbedrijf per balansdatum getroffen voorzieningen (verwachte afboekingen van de 

boekwaarde). In de kolom te verwachten risico’s resteert dan de mogelijk nog te verwachten 

risico’s waarmee in de presentatie van de financiële positie en de berekening van de 

weerstandscapaciteit van het Grondbedrijf nog rekening wordt gehouden (zie B7 hierna). 

B5. Resultaat grondbedrijf jaarrekening 

Het exploitatieresultaat van het grondbedrijf bestaat uit het saldo op de volgende 

kostenplaatsen: 

- 6.830.000 Exploitatie eigen projecten / gronden 

- 6.830.001 Exploitaties in ontwikkeling bij derden met infrastructuur 

- 6.810.020 Exploitaties in ontwikkeling bij derden zonder infrastructuur 

Het exploitatieresultaat is als volgt begroot en verantwoord: 

Voor het jaar 2011 is het volgende resultaat begroot en verantwoord 

Omschrijving Primair 

Begroot 

begroot bedrag incl 

bedrag wijzigingen 

Het resultaat kan als volgt worden toegelicht: 

Verantwoord 

bedrag 

Verschil 

begroot+wijz 

verantwoord 

Saldo 6.830.000, eigen projecten -3.317.529 -1.011.502 -2.468.683 -1.457.181 

Saldo 6.830.001, projecten derden 

met infrastructurele werken 

-44.675 -207.916 -200.590 7.326 

Saldo 6.810.020, projecten derden 

zonder infrastructurele werken 

11.467 -29.871 -39.910 -10.039 

Resultaat grondbedrijf -3.350.737 -1.249.289 -2.709.183 -1.459.894 

Samenstelling van het resultaat: 

Eigen projecten, IEGG winstnemingen -30.000 0 -270 -270 

Eigen projecten, NIEGG winstnemingen -551.300 -400.000 -401.517 -1.517 

Eigen projecten, IEGG tussentijdse winstneming -500.000 -500.000 -500.000 0 

Eigen projecten, IEGG verliesnemingen 209.384 237.368 266.397 29.029 

Eigen projecten, NIEGG verliesnemingen 20.567 244.281 243.270 -1.011 

Eigen projecten, voorzieningen 0 0 490.853 490.853 

Ontvangen bijdragen reserves eigen projecten -440.118 -567.177 -623.918 -56.741 

Overige lasten en baten eigen projecten 130.938 -25.974 213.501 239.476 

Bijdrage brede school ten laste van boekwaarde -2.157.000 0 -2.157.000 -2.157.000 

subtotaal eigen projecten -3.317.529 -1.011.502 -2.468.683 -1.457.181 

Projecten derden met infrastructuur 109.059 -18.584 -96.519 -77.935 

Projecten derden, voorzieningen 0 0 220.497 220.497 

Ontvangen bijdragen reserves projecten derden -153.734 -189.332 -324.568 -135.236 

subtotaal projecten derden -44.675 -207.916 -200.590 7.326 

Projecten derden zonder infrastructuur -750 -11.998 13.761 25.759 

Overige baten en lasten projecten derden 39.173 39.173 9.138 -30.035 

Ontvangen bijdragen reserves projecten derden -26.956 -57.046 -62.809 -5.763 

subtotaal projecten derden 11.467 -29.871 -39.910 -10.039 

Totaal resultaat grondbedrijf (voordelig) -3.350.737 -1.249.289 -2.709.183 -1.459.894 

Op de eigen projecten die in voorgaande jaar werden afgesloten werden in 2011 nog bedragen 

ontvangen en als winst in het resultaat meegenomen (€ 270 en € 1.517). 

Voor het project Oranjeplein werden de appartementsrechten verkocht en op het project 

Prinsenpolder zijn grondverkopen gerealiseerd waardoor tussentijdse winstneming mogelijk is. 

Voor diverse projecten zijn bijdragen ontvangen voor de reserve bovenwijkse voorzieningen, 

reserve ruimtelijke ontwikkelingen en reserve groenaanleg. Voor verdere uitsplitsing naar 

projecten wordt verwezen naar punt B6.2, B6.3 en B6.4. Zowel de appartementsrechten (€ 

400.000), de tussentijdse winstneming (€ 500.000) als de reservestortingen (€ 623.918) worden 

in het resultaat als voordeel meegenomen. 

Voor het project Oranjeplein zijn voorgaande jaren nog uren gemaakt en verantwoord. De 

boekwaarde van het woonwagencentrum, welke hoofdzakelijk is veroorzaakt door de 

handhavingprocedure, is afgeboekt. Voor bedrijventerrein Stuivezand is voor het te verwachte 

verlies een voorziening getroffen. Verder zijn voor de projecten De Ligne, Dorpsstraat 

Drimmelen en Oude begraafplaatsen Made voorzieningen genomen ingevolge de nieuwe 

richtlijnen. De uren Oranjeplein (€ 49.623), de boekwaarde van het woonwagencentrum (€ 

193.647), het verwachte verlies van bedrijventerrein Stuivezand (€ 130.000), de voorzieningen 

voor de Ligne (€ 101.982), Dorpsstraat (€ 76.537) en Oude begraafplaatsen Made (€ 182.333) 

145

zijn in het resultaat als nadeel meegenomen. 

Voor het project Lage Zwaluwe West is een bijdrage voor de brede school geboekt ten gunste 

van de reserve kapitaallasten en ten laste van de boekwaarde van dit project. Deze bijdrage is 

verantwoord op het resultaat (€ 2.157.000). 

Daarnaast zijn er voor de eigen projecten in het grondbedrijf nog baten en lasten verantwoord 

welke niet direct zijn toe te wijzen aan een project. Het saldo hiervan (€ 213.501) werd in het 

resultaat verwerkt. 

Voor de projecten met infrastructuur zijn meer inkomsten ontvangen, dan er uitgaven zijn 

geboekt. Dit wordt veroorzaakt door het in rekening brengen van kosten, welke voorgaande 

jaren zijn verantwoord. Het betreft de bijdragen voor planvoorbereiding en de kosten voor het 

bouwen woonrijp maken van de diverse projecten. Dit voordeel (€ 255.768) is verwerkt in het 

resultaat. 

Verder is voor het project Made Oost een voorziening getroffen in 2011 voor het verwacht 

verlies. Dit verlies wordt veroorzaakt door afspraken waardoor de diverse bijdragen niet geïnd 

kunnen worden. Deze voorziening (€ 220.497) is in 2011 verwerkt. 

Daarnaast zijn bijdragen ontvangen voor de reserves bovenwijkse voorzieningen, ruimtelijke 

ontwikkelingen en groenaanleg. Deze reservestortingen (€ 324.568) worden in het resultaat 

meegenomen. 

Het saldo van baten en lasten van de projecten zonder infrastructuur (per saldo uitgaven 

€ 13.761) en de voor deze projecten niet direct toe te wijzen baten en lasten (per saldo uitgaven 

€ 9.138) zijn in het resultaat verwerkt. Voor deze projecten werden bijdragen ontvangen voor de 

reserves bovenwijkse voorzieningen, ruimtelijke ontwikkelingen en groenaanleg. Deze 

reservestortingen (€ 62.809) worden in het resultaat meegenomen. 

Het resultaat 2011 op de grondbedrijfexploitatie (€ 2.709.183 voordelig) wordt via de 

kostenplaats 6.980.000 mutaties reserves (programma 11) afgerekend met de reserves. 

De verdeling is: 

Resultaatverdeling 

Omschrijving Primair 

begroot 

bedrag 

Het resultaat van het grondbedrijf heeft door deze verdeling geen invloed op het resultaat van 

de gemeente (algemene dienst). 

Met betrekking tot het resultaat wordt nog opgemerkt dat in 2011, conform de nota reserves en 

voorzieningen, geen rente (3%) is bijgeschreven op de reserves van het Grondbedrijf. Door de 

rentebijschrijving van de reserves wordt de “Algemene Dienst” extra belast met deze 

rentelasten. In het verlengde daarvan werd in 2011 ook de financieringsrente niet ten laste van 

de projecten gebracht. 

B6. Stand van zaken reserves grondbedrijf 

Grondexploitaties kunnen een financieel risico vormen voor de begroting van de gemeente 

(algemene dienst). Om deze risico’s te beperken zijn volgende reserves gevormd: 

• Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf 

• Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 

Deze reserves worden in de beschouwing van de weerstandscapaciteit van het grondbedrijf (zie 

hierna B7. Weerstandscapaciteit Grondbedrijf) betrokken. 

Verder beschikt de gemeente nog over de volgende reserves: 

• Reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen 

• Reserve Groenaanleg 

Deze reserves worden voor de bepaling van het weerstandscapaciteit van het grondbedrijf 

buiten beschouwing gelaten, aangezien de reserve groenaanleg reeds door provinciaal beleid 

en de reserve ruimtelijke ontwikkeling via de geactualiseerde grondnota 2011 zijn beklemd. 

146 

Begroot 

bedrag incl 

wijzigingen 

Verantwoord 

bedrag 

Verschil 

begroot+wijz 

verantwoord 

Verdeling resultaat: 

toegevoegd aan Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf 572.929 673.102 -192.714 -865.816 

toegevoegd aan Reserve kapitaallasten 2.157.000 2.157.000 2.157.000 

onttrekking aan Reserve Bovenwijkse Voorzieningen -237.368 -266.397 -29.029 

toegevoegd aan Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 148.542 114.293 316.839 202.545 

toegevoegd aan Reserve Ruimtelijke Ontwikkeling 316.524 494.677 440.374 -54.303 

toegevoegd aan Reserve Groenaanleg 155.742 204.585 254.082 49.497 

Totaal verdeeld resultaat 3.350.737 1.249.289 2.709.183 1.459.894

Bovenstaande reserves worden gevoed uit verkoop van gronden of door specifieke bijdragen 

van derden. Onderstaand wordt per reserve een toelichting gegeven. 

B6.1 Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf 

De Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf dient als buffer voor de activiteiten van het 

grondbedrijf. De risico’s welke uit het grondbedrijf voortvloeien, moeten door deze reserve 

worden opgevangen. Het verloop van de reserve is in onderstaand overzicht opgenomen. 

Overzicht algemene reserve Grondbedrijf 

Omvang per 31 december 2010 598.584 

geen rente bijschrijving in 2011 0 

saldo beschikbaar 598.584 

Beklemmingen voorgaande jaren 

* Bijdrage bodemsanering Drimmelenseweg -237.166 

-237.166 

Mautaties jaarrekening 2011 

* Oranjeplein dekking boekwaarde, marap II 2011 -49.623 

* Resultaat eigen projecten (100 proj) -213.501 

* Made Oost voorziening -220.497 

* De Ligne voorziening -101.982 

* Dorpsstraat Drimmelen voorziening -76.537 

* Oude begraafplaatsen Made voorziening -182.333 

* Woonwagencentrum Wagenberg afboek boekwaarde -193.647 

* bedrijventerrein Stuivezand voorziening -130.000 

* Resultaat projecten van derden zonder infrastructuur (300 proj) -22.899 

Totaal onttrekkingen -1.191.020 

* Prinsenpolder tussentijdse winstneming 500.000 

* Oranjeplein grondopbr deelgebied 4 400.000 

* Vogelstraat III correctie boekwaarde 1 

* Lisdodde afsluiting project 269 

* Brandweerkazerne Lage Zwaluwe afsluiting project 1.517 

* Resultaat projecten van derden met infrastructuur (200 proj) 96.519 


Per saldo mutaties in 2011 -192.714 

werkelijke omvang per 31 december 2011 168.704 

Reeds genomen besluiten berap II 2011 en begroting 2012 

Verwacht resultaat eigen projecten (directe lasten) -84.320 

Verwacht resultaat eigen projecten (winstneming grondruil) 8.780 

Verwacht resultaat eigen projecten (Prinsenpolder) 1.100.000 

Verwacht resultaat projecten van derden met infrastructuur -77.975 

Totaal 946.485 

Resultaat Oranjeplein, Bibliotheek plandeel 1 440.000 

Resultaat Oranjeplein, woningbouw Brabantstraat plandeel 2 196.000 

Resultaat Oranjeplein, vrm politieburau plandeel 3 111.300 

Resultaat Oranjeplein, totaal 747.300 

Resultaat Oranjeplein, onzeker plandeel 2* -196.000 


Verwachte omvang algemene reserve Grondbedrijf 

* woningstichting Volksbelang heeft aangegeven anders te gaan ontwikkelen aan de 

Brabantstraat te Terheijden. Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat er geen verkoop 

plaats gaat vinden binnen afzienbare tijd van de gemeentegrond 

1.497.785 

1.666.489 

Per ultimo 2011 is in deze reserve beschikbaar een bedrag van € 168.704. In 2011 werd ter 

uitvoering van genomen besluiten ca. € 1,191 mln. en € 0,24 mln. onttrokken en een bedrag 

gestort van ca. € 0,998 mln. Op termijn dienen de onttrekkingen van afgelopen jaren worden 

“terugverdiend” via grondverkopen in de projecten Prinsenpolder en Oranjeplein. Het project 

Oranjeplein is nog onzeker door niet definitief afgesloten overeenkomsten. 

Indien rekening wordt gehouden met reeds genomen besluiten (o.a. via Najaarsnota 2011 en 

de begroting 2012) kan per saldo in 2012 een storting verwacht worden van ca. € 0,9 mln. 

Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat voor het project Oranjeplein met name de plandelen 1 

(Bibliotheek) en plandeel 3 (politiebureau) overeenkomsten in 2012 worden afgesloten. Het 

plandeel 2 (woningbouw Brabantsstraat) is onzeker en is zodoende niet meegenomen in het 

saldo. Per saldo wordt een bedrag van € 0,55 mln. gestort, waardoor in de reserve per saldo ca 

€ 1,66 mln. beschikbaar kan zijn ultimo 2012. 

147

B6.2 Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 

Deze reserve werd gevoed door een bijdrage van belanghebbenden die een woningproject in 

de gemeente Drimmelen realiseerden op basis van “oude” regelgeving van vóór 1 juli 2008. 

Eind 2009 heeft een actualisatie plaatsgevonden van deze reserve (raadsbesluit 28 januari 

2010) waarbij is vastgesteld de eerder vastgestelde criteria voor onttrekking te verruimen. 

Verder is vastgesteld dat het vrij besteedbare bedrag enkel te beklemmen voor de aanleg van 

parkeervoorzieningen en het restant van de reserve onbeklemd te laten en mee te wegen in de 

beschouwing van de weerstandcapaciteit van het grondbedrijf. Het verloop van de reserve is in 

onderstaand overzicht opgenomen. 

Overzicht Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 


geen rente bijschrijving in 2011 

werkelijk geboekte mutaties 

0 

605.645 

Kadernota 2009 parkeeronderzoek bijdrage 2011 -15.000 

herinrichting Thijssenweg Wagenberg -266.397 

Totaal onttrekkingen -281.397 

Ontvangen bijdragen opslag werken 100-projecten 84.192 




Per saldo mutaties in 2011 35.441 



Kadernota 2009 parkeeronderzoek bijdrage 2012 -15.000 

herinrichting Thijssenweg, raad februari 2010 -122.212 

afstemming verkeersdeelnemers, begroting 2012 -10.000 

uiitvoering visie Hooge en Lage Zwaluwe, begroting -45.000 


Verwachte bijdragen opslag werken 300-projecten 20.550 


Per saldo mutaties in 2012 -171.662 

Totaal vrije reserve bovenwijkse voorzieningen ultimo 2012 469.424 

Per ultimo 2011 is in deze reserve beschikbaar een bedrag van € 0,64 mln. In 2011 werd ter 

uitvoering van genomen besluiten ca. € 0,281 mln. onttrokken en € 0,317 gestort. Indien 

rekening wordt gehouden met reeds genomen besluiten (o.a. via de Najaarsnota 2011 en de 

begroting 2012) zal per saldo in 2012 nog een onttrekking verwacht worden van ca. € 0,172 

mln., waardoor in de reserve per saldo ca € 0,469 mln. beschikbaar kan zijn ultimo 2012. 

Dit bedrag kan ingevolge de nota actualisatie reserve bovenwijkse voorzieningen meegenomen 

worden ter dekking van het totale weerstandsvermogen van het grondbedrijf. 

B6.3 Reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen 

De kosten van bovenwijkse voorzieningen, die geheel of voor een gedeelte aan het project 

kunnen worden toegerekend, kunnen met de nieuwe wetgeving rechtstreeks aan een 

projectontwikkelaar in rekening worden gebracht als exploitatiebijdrage, in plaats van een 

bijdrage aan een reserve. 

Sinds de invoering van de Wet ruimtelijke ordening (Wro; eind 2008) kan de gemeente ook een 

financiële bijdrage voor ruimtelijke ontwikkelingen opleggen in de vorm van een bijdrage aan 

een reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen. 

Met de vaststelling van de geactualiseerde grondnota 2011 is de reserve Ruimtelijke 

Ontwikkelingen ingesteld. De spelregels hiervoor worden toegepast op de projecten die 

ingevolge de nieuwe Wro worden ontwikkeld. De criteria profijt, toerekenbaarheid en 

proportionaliteit zijn van toepassing. Mede hierdoor kan deze reserve niet worden meegewogen 

in de beschouwing van de weerstandscapaciteit van het grondbedrijf. 

148

Het verloop van de reserve is in onderstaand overzicht opgenomen. 

Overzicht Reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen 

Omvang per 31 december 2011 300.398 

geen rente bijschrijving in 2011 0 

300.398 





Per saldo mutaties in 2010 440.374 




Per saldo mutaties in 2011 5.880 

Totaal vrije reserve ruimtelijke ontwikkelingen ultimo 2012 746.652 

Per ultimo 2011 is in deze reserve beschikbaar een bedrag van € 0,74 mln. In 2011 zijn de 

bijdragen geïnd ingevolge de afgesloten anterieure overeenkomsten (waaronder het project 

Prinsenpolder) op basis van de nieuwe wetgeving. De verwachting is dat rekening kan worden 

gehouden met een beperkte storting in 2012, waardoor in de reserve per saldo ca € 0,747 mln. 

beschikbaar kan zijn ultimo 2012. 

B6.4 Reserve Groenaanleg 

De Reserve Groenaanleg heeft een reserveringsfunctie en biedt de mogelijkheid om, gekoppeld 

aan de uitgifte van grond, per m 2 een bedrag in deze reserve te storten en dit bedrag in te 

zetten voor de realisatie van “groen” projecten voortkomend uit het gebiedsplan Wijde 

Biesbosch. Op dit moment zijn twee projecten gestart: de ecologische verbindingszones en het 

agrarisch landschapsbeheer. Deze reserve dient volledig ten behoeve van deze projecten 

besteed te worden. Mede hierdoor kan deze reserve niet worden meegewogen in de 

beschouwing van de weerstandscapaciteit van het grondbedrijf. 

Het verloop van de reserve is in onderstaand overzicht opgenomen. 

Overzicht Reserve Groenaanleg 


geen rente bijschrijving 2011 0 

466.538 


Beheer natte EVZ -16.767 

Groenaanleg Gat van den Ham -16.400 


Ontvangen bijdragen opslag werken 100-projecten 172.226 




Per saldo mutaties in 2011 220.914 



Beheer natte EVZ (t/m 2018), raad januari 2009 -19.818 

-19.818 


1.998 

Per saldo mutaties in 2011 -17.820 

Verwachte omvang per 31 december 2011 669.632 

Uitvoering raadsbesluit januari 2009 bijdragen beheer natte zones, restant t/m 2018, -138.726 

Totaal vrije reserve groenaanleg ultimo 2012 530.906 

149

Per ultimo 2010 is in deze reserve beschikbaar een bedrag van € 0,69 mln. In 2011 werd ter 

uitvoering van genomen besluiten ca. € 0,221 mln. gestort. Indien rekening wordt gehouden met 

reeds genomen besluiten (o.a. via de Najaarsnota 2011 en de begroting 2012) kan per saldo in 

2012 nog een onttrekking verwacht worden van ca. € 0,017 mln.. Rekening moet worden 

gehouden met de onttrekking van de jaarlijkse bijdrage beheer natte zones tot 2018 ad ca. € 

0,138 miljoen waardoor per saldo ca. € 0,531 mln. ultimo 2012 beschikbaar is. 

Bij de Voorjaarsnota 2012 zal deze reserve overgeboekt worden naar de algemene dienst. 

Deze reserve wordt enkel gevoed door projecten van het grondbedrijf, maar de besteding is 

enkel ten behoeve van kwaliteitsverbetering elders in het buitengebied in de vorm van 

landschapsontwikkeling en groenaanleg. Deze reserve mag niet meegenomen worden in het 

weerstandscapaciteit van het grondbedrijf en is qua besteding niet aan het grondbedrijf 

gerelateerd. 

B7. Weerstandscapaciteit Grondbedrijf 

Het weerstandsvermogen van het grondbedrijf is te zien als buffer die binnen een gemeente 

aanwezig moet zijn om de mogelijke risico’s in het kader van de door haar ondernomen 

activiteiten op het gebied van bouwprojecten op te vangen. Hiervoor is in de geactualiseerde 

grondnota 2011 de doelstelling van de algemene bedrijfsreserve grondbedrijf reserve 

geformuleerd en bij de nota actualisatie reserve bovenwijkse voorzieningen (raadsbesluit 28 

januari 2010) is vastgesteld dat het totale reservevolume van het grondbedrijf, wat niet beklemd 

is, wordt meegenomen om het weerstandscapaciteit te berekenen. 

De onderdelen voor de berekening van de weerstandscapaciteit van het grondbedrijf van de 

gemeente dienen te bestaan uit: 

• Beschikbare nog vrij besteedbare deel van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf 

na stortingen en onttrekking op basis van raadsbesluiten (hieronder vallen ook de 

voorlopige winstnemingen) en na aftrek van de berekende risico’s; 

• Beschikbare nog vrij besteedbare deel van de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen. 

• Berekende te verwachten risico’s projecten 

• Vaste buffer voor het opvangen van financiële tegenvallers 

Het vrij beschikbare deel van de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf is bepaald bij B6.1 

hiervoor. Het vrij beschikbare deel van de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen is bepaald bij 

B6.1 hiervoor. De te verwachten risico’s zijn berekend bij B4 hiervoor. De vaste buffer werd in 

de grondnota 2005 vastgelegd en is bij actualisatie van de grondnota niet aangepast. 

De weerstandscapaciteit per ultimo 2011 is als volgt in beeld te brengen: 

Weerstandscapaciteit Grondbedrijfexploitaties 

Vrije Algemene Reserve Grondbedrijf 168.704 

Berekende risico's lopende projecten 0 

Nog vrij te besteden Algemene Reserve Grondbedrijf 168.704 

Aan te houden buffer opvangen tegenvallers -1.000.000 

Beschikbaar in Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf -831.296 

Beschikbaar in Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 641.086 

Beschikbaar als weerstandscapaciteit per 31-12-2011 -190.210 

De opstelling van het weerstandscapaciteit per eind 2011 laat zien dat het weerstandscapaciteit 

inclusief het vastgestelde volume van € 1,0 mln. ten behoeve van opvangen tegenvallers 

(grondnota 2011) per 31 december 2011 negatief bedraagt. Er kan geconcludeerd worden dat 

er geen ruimte in de reserves van het Grondbedrijf aanwezig is. 

Voor de bepaling van het toekomstige weerstandscapaciteit op basis van de huidige 

woningbouwprojecten is een doorkijk gemaakt naar 2012. Hieronder is het overzicht 

weergegeven: 

150

Weerstandscapaciteit Grondbedrijfexploitaties 

Vrije Algemene Reserve Grondbedrijf 1.666.489 

Berekende risico's lopende projecten 0 

Nog vrij te besteden Algemene Reserve Grondbedrijf 1.666.489 

Aan te houden buffer opvangen tegenvallers -1.000.000 

Beschikbaar in Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf 666.489 

Beschikbaar in Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 469.424 

Beschikbaar als weerstandscapaciteit 1.135.913 

Geinvesteerd door het grondbedrijf per 31 december 2011 (= boekwaarde) 834.490 

Nog te verwachten periode 2012 - 2018 per saldo investeringen minus opbrengsten -1.531.783 

Reeds opgenomen toekomstige winst Prinsenpolder (in berekening weerstandsvermogen) 1.100.000 

Geinvesteerd op termijn door grondbedrijf 402.708 

Verhouding investering / weerstandscapaciteit in percentage 282% 

Door het grondbedrijf zal na afwikkeling van de lopende projecten meer zijn ontvangen dan er 

geïnvesteerd is. De berekende beschikbare weerstandscapaciteit bedraagt € 1,136 mln. afgezet 

tegen het negatieve te investeren bedrag dekt dit meer dan voldoende. Dit bedrag is tevens 

voldoende om kleine risico’s de komende jaren op te vangen. Hierbij dienen de volgende 

kanttekeningen gemaakt te worden: 

• De beschouwing van de weerstandscapaciteit is een momentopname en gaat uit van 

het verloop van de projectontwikkelingen zoals deze momenteel bekend zijn. 

• De vrij te besteden ruimte in de algemene bedrijfsreserve is (ca € 1,667 mln.) is gering 

voor het realiseren van taakstellingen in het kader van de woningbouw of voor 

ontwikkeling van bedrijventerreinen (o.a. opvangen gevolgen vertraging in de vraag 

naar bouwgrond als gevolg van financieel-economische ontwikkeling). 

• Daarnaast wordt speelruimte nodig geacht om faciliterend op te kunnen treden op de 

grondmarkt (bijv. geldelijke bijdrage dan wel het afdekken van lasten van c.q. een 

strategische aankoop door de gemeente). 

• Overwogen dient te worden of het huidige aan te houden bufferbedrag van € 1,0 

miljoen voldoende is voor het afdekken van risico’s en het waarborgen van 

speelruimte. 

Conclusie 

In 2011 is er per saldo een negatief resultaat voor het grondbedrijf behaald van ca. € 192.714, 

welke onttrokken is uit de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf. Hierbij dient opgemerkt te 

worden dat bij de berekening van het saldo voor de verwachte (toekomstige) verliezen uit 

voorzichtigheidsprincipe al in 2011 voorzieningen zijn getroffen. De gemeente voldoet hierdoor 

al aan de strengere eisen en aanbevelingen zoals opgenomen in de nieuwe notitie 

Grondexploitatie (bijgesteld) februari 2012 door de commissie BBV. 

In de nieuwe vastgestelde grondnota 2011 is opgenomen dat er een minimale buffer aanwezig 

dient te zijn van € 1,0 mln. voor het opvangen van tegenvallers. Gezien het 

weerstandsvermogen per 31 december 2011 is er een tekort van ca. € 0,190 mln. wat 

zorgwekkend te noemen is. 

De berekening van het weerstandscapaciteit per ultimo 2012 gaat uit van een rooskleuriger 

saldo (€ 1,135 mln.). De toename van het weerstandscapaciteit ultimo 2012 wordt grotendeels 

veroorzaakt door de winstneming op het project Prinsenpolder van € 1,1 mln. 

Gezien de huidige en toekomstige ontwikkelingen op de woningbouwmarkt alsmede de 

financiële ontwikkelingen bij de woningcorporaties, welke de belangrijkste partners zijn voor de 

realisatie van de diverse woningbouwprojecten, is met de bepaling van deze weerstandscapaciteit 

geen rekening gehouden. Indien de risico’s m.b.t. de woningcorporaties zich wel 

voordoen, zal van een toename van het Weerstandsvermogen zeker geen sprake zijn wat 

reden tot zorg is. 

Op basis van het weerstandscapaciteit per ultimo 2012 van € 1,135 mln. kan geconcludeerd 

worden dat het grondbedrijf momenteel geen risico vormt voor de gemeente Drimmelen. Gelet 

op de huidige ontwikkelingen en de onzekere factoren betreffende de woningbouwcorporaties is 

deze conclusie niet voldoende te onderbouwen. Het gehele bedrag van het weerstandscapaciteit 

per ultimo 2012 van € 1,135 mln. dient vooralsnog gereserveerd te blijven voor het 

opvangen van deze voornoemde maar nog niet te berekenen risico’s. 

151

152

§ H Grote projecten 

Inleiding 

Vanaf 2009 wordt, aanvullend op de informatie die in de reguliere raadsvergadering wordt 

verstrekt, in de begroting en de jaarrekening informatie verstrekt over de belangrijkste 

projecten. Dit betreffen in het algemeen grote (woning) bouw projecten en projecten met een 

grote politieke relevantie waarbij de toelichting in de programma’s niet toereikend is. 

Herinrichting Burgemeester Smitsplein 

Portefeuillehouder 

Wethouder: J. van Meggelen 

Verantwoordelijk Projectleider 

Afdeling Grondgebied: C. Segeren 

Vanuit haar grondpositie heeft Woningstichting Volksbelang het plan opgepakt om de 

mogelijkheden tot herontwikkeling van het Burgemeester Smitsplein verder te onderzoeken. 

Hiertoe heeft zij een plan laten opstellen dat voorziet in onder meer het oprichten van 3 

appartementengebouwen, een parkeervoorziening op maaiveld en inrichting van de overige 

ruimten tussen de gebouwen met wandelpaden en groen. 

De gemeenteraad heeft op 16 juni 2011 ingestemd met de verkoop van de gemeentelijke 

eigendommen en benodigde openbare ruimte aan het Burgemeester Smitsplein 

overeenkomstig het definitieve voorstel c.q. bod van Woningstichting Volksbelang d.d. 27 april 

2011. 

De verkoopopbrengst wordt, op de gebruikelijke wijze, verantwoord binnen de exploitatie van 

het Grondbedrijf (woningbouwproject G110 Burgemeester Smitsplein Made). 

De ruimtelijke procedure om de gewenste herontwikkeling mogelijk te maken is reeds opgestart 

en zal naar verwachting leiden tot vaststelling van een nieuw bestemmingsplan en het afgeven 

van een omgevingsvergunning medio 2012. 

F-veld Terheijden 



Verantwoordelijk projectleider 

Afdeling Grondgebied: N. Stremme-van Pelt 

Het voormalige voetbalveld F-veld is ontwikkeld voor de realisatie van starterswoningen. Dit Fveld 

ligt aan de noordzijde van de kern Terheijden. Het plangebied wordt globaal begrensd door 

Klein Ruitersvaart, woningen aan de Vlierlaan en het E-veld (trainingsveld van SVT). 

Startersvereniging Dynamisch Jong Drimmelen heeft destijds het initiatief genomen om middels 

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap woningen voor starters te ontwikkelen. Door middel 

van dit project kan worden voorzien in de behoefte van starterswoningen, zoals verwoord in de 

gemeentelijke Woonvisie 2004+. 

De startersvereniging heeft in samenwerking met Woningstichting Volksbelang een schetsplan 

opgesteld. Naast 20 koopwoningen voor starters is er ruimte voor 10 huurwoningen voor 

starters en 4 vrije sectorwoningen (duurder segment). 

Dit schetsplan is na twee informatieavonden verder in procedure gebracht. Tijdens deze 

bijeenkomsten bleken de meningen met name over de ontsluiting van het F-veld verdeeld. Na 

vaststelling van het bestemmingsplan is door twee belanghebbenden een verzoek om 

voorlopige voorziening ingediend en tevens beroep ingesteld bij de Raad van State. Uiteindelijk 

is het beroep ongegrond verklaard en de voorlopige voorziening afgewezen op 5 oktober 2011 

en is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden. 

Het project is grotendeels gerealiseerd en inmiddels deels opgeleverd. Alleen twee woningen 

uit het duurdere segment dienen nog gebouwd te worden. 

153

Brede School Hooge Zwaluwe 


Wethouder: M. van Oosterhout 


Afdeling Maatschappelijke aangelegenheden: J. Schortemeijer 

Het project omvat samenvoeging (fusie) van de twee basisscholen in Hooge Zwaluwe tot een 

brede school in samenwerking met peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Ter verhoging van 

de leefbaarheid zullen de volgende aanvullende voorzieningen worden gerealiseerd: circa 30 

zorgwoningen voor ouderen/gehandicapten, een steunpunt en een winkelvoorziening. 

De raadscommissies Grondgebied en Inwonerszaken hebben op 15 februari 2006 ingestemd 

met de voorbereidingen voor een nieuwe brede school in Hooge Zwaluwe in combinatie met 

zorgwoningen, een steunpunt en een buurtwinkel. In 2007 zijn de plannen verder uitgewerkt. De 

fusie van de basisscholen Sint Jan en Frederik Hendrik was per augustus 2007 een feit. Op 

verzoek van de scholen zijn per schooljaar 2007-2008 noodlokalen bij de Frederik 

Hendrikschool beschikbaar gesteld om de gefuseerde school samen met de peuterspeelzaal en 

de kinderopvang te huisvesten. 

De raad heeft op 17 april 2008 ingestemd met afsluiting van een overeenkomst met 

Woningstichting Goed Wonen ter realisering van het project brede school Hooge Zwaluwe. 

Met ingang van het schooljaar 2007-2008 is de gefuseerde bijzondere basisschool de 

Schittering (voorheen Sint Janschool en Frederik Hendrikschool) gehuisvest in de voormalige 

Frederik Hendrikschool en de daarbij geplaatste tijdelijke units. Hierdoor kon de fusie ook fysiek 

worden gerealiseerd. 

De formele grondoverdracht voor het eerste deel heeft plaatsgevonden begin 2009. De 

vrijgekomen Sint Janschool aan de Burgemeester Godwaldtstraat is in 2009 gesloopt. Na de 

zomer 2009 is gestart met de bouw van de school. Op 25 juni 2010 is het complex, dus zowel 

de brede school als de zorgwoningen, zorgsteunpunt en appartementen, feestelijk geopend 

door de Commissaris van de Koningin van de provincie Noord-Brabant. 

Na de zomer 2010 is de school alsmede een deel van de zorgwoningen, in gebruik genomen. 

De gebruikers zijn enthousiast over de nieuwe ruimte. In het najaar 2010 is het groen verder 

aangepland en begin 2011 zijn er op het schoolplein enkele speeltoestellen worden geplaatst, 

welke bekostigd worden middels fondsenwerving. Financieel is het krediet eind 2011 nagenoeg 

binnen budget afgesloten. In februari 2012 is de splitsingsakte opgesteld door de notaris; op dit 

moment wordt er nog gewerkt aan een huishoudelijk reglement . 

Oranjeplein Terheijden 


Wethouder: M. van Oosterhout 


Afdeling Maatschappelijke aangelegenheden: J. Schortemeijer en J. Reinarz (extern bureau) 

De gemeente Drimmelen heeft in samenwerking met woningbouwvereniging Volksbelang het 

initiatief opgepakt om te komen tot herontwikkeling van een aantal gebieden nabij het 

Oranjeplein te Terheijden. De aanleiding voor deze herontwikkeling is enerzijds gelegen in 

basisschool Zonzeel, een schoolgebouw dat verouderd is en in functioneel opzicht ook niet 

meer voldeed aan de eisen van deze tijd. Nieuwbouw van de basisschool was nodig om in de 

toekomst op een goede manier te kunnen onderwijzen. Anderzijds is een cluster van 16 

seniorenwoningen aan de Brabantstraat sterk verouderd. De bouwtechnische staat van de 

woningen is slecht, waardoor Volksbelang het voornemen heeft deze woningen te slopen en 

nieuwbouw te plegen. De twee bovengenoemde initiatieven vormden de basis van het project, 

maar in de loop van de tijd zijn meer deelgebieden betrokken geraakt, zoals de locatie van de 

bibliotheek en het voormalig politiebureau. 

Na een lang voortraject heeft de gemeenteraad tijdens de opiniërende raad op 16 oktober 2008 

aangegeven meerdere varianten te willen zien voordat tot besluitvorming overgegaan kon 

worden. Hierbij diende bouw van basisschool De Zonzeel centraal te staan. Op 26 maart 2009 

heeft de gemeenteraad vervolgens ingestemd met de bouw van een brede school en 

appartementen op basis van de zogenaamde variant 2b voor een bruto investering van ruim 

€ 3,3 miljoen. Tevens heeft de raad ingestemd met de verkoop van een drietal deelgebieden in 

154

het kader van de herontwikkeling van de omgeving van het Oranjeplein; de opbrengsten komen 

ten gunste van de bouw van de brede school. 

De brede school bestaat uit basisschool De Zonzeel, Theek 5 en de Kunstuitleen. De raad heeft 

besloten de gymzaal vooralsnog te renoveren. De stichting Lokale Omroep Drimmelen moet 

nog alternatieve huisvesting vinden. 

Teneinde de nieuwbouw op de plek van de huidige Zonzeelschool te kunnen realiseren, is er 

tijdelijke huisvesting voor de school gerealiseerd, zodat de huidige school gesloopt kan worden. 

Het Oranjeplein, recht tegenover de huidige school, is daarvoor de meest geschikte locatie. 

Deze tijdelijke huisvesting is aanbesteed. Eén en ander bleef binnen het budget. Sinds februari 

2010 wordt de school, voor een periode van minimaal twee jaar, gehuisvest in deze tijdelijke 

voorziening. In mei 2012 wordt de tijdelijke huisvesting weer afgebroken. 

Het definitief ontwerp is vastgesteld en de bestemmingsplanprocedure is afgerond. De oude 

school is gesloopt. De aanbestedingsprocedure is op 7 december 2010 afgerond. Het project 

bestaat uit een gemeentelijk deel (grofweg de begane grond: school + bibliotheek) en een deel 

voor Volksbelang (de appartementen op de 1 e verdieping). Daar ruim binnen het beschikbare 

budget is aanbesteed, is het krediet verlaagd. In april 2011 is men gestart met de bouw van de 

school. Deze loopt op dit moment volgens planning, zowel qua tempo als qua kosten. De school 

wordt april 2012 opgeleverd. Naar verwachting wordt het krediet eind 2012 afgesloten. 

Ontwikkeling haven Lage Zwaluwe 




Afdeling Grondgebied: M. Verschuren 

De bijgestelde concept structuurvisie uit 2010, met eindbeeld en aantal deelontwikkelingen of 

scenario’s zijn niet verder uitgewerkt, omdat de financiële situatie drastisch veranderd is. 

Daarom is het project geherdefinieerd. Doel zoals het project nu is gedefinieerd luidt: in kaart 

brengen wat de knelpunten en mogelijke kansen zijn in het gebied haven Lage Zwaluwe en hoe 

deze op adequate wijze het hoofd geboden c.q. benut kunnen worden op de schaal van Lage 

Zwaluwe, met bijbehorende financiële consequenties. Daarnaast zal inzicht gegeven worden in 

de consequenties als er niets wordt gedaan. Aan het eind van het project zullen er concrete 

afspraken liggen met partijen over het uitvoeringsprogramma. 

Ontwikkeling Lage Zwaluwe West 




Afdeling Grondgebied: H. van Steenoven 

Zie toelichting paragraaf G. Grondbeleid - G.101 Lage Zwaluwe West . 

Brede School ’t Rietland (Verantwoordelijk wethouder: M. van Oosterhout) 

In 2008 zijn voorbereidingen getroffen voor de brede school ’t Rietland als onderdeel van het 

project Lage Zwaluwe West. In 2008 is met de gebruikers, te weten onderwijs, bibliotheekwerk, 

kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en consultatiebureau een programma van eisen opgesteld 

en zijn doorrekeningen gemaakt. Ook is in 2008 een vervolg gegeven aan de bestemmingsplanprocedure. 

In april 2009 was de uitwerking op schetsplanniveau redelijk ver afgerond. 

Echter, op 9 april 2009 heeft het schoolbestuur Stichting De Waarden een verzoek bij het 

college ingediend om de mogelijkheden ten aanzien van samenvoeging van beide scholen in 

Lage Zwaluwe verder te onderzoeken. Het schoolbestuur gaf aan dat de hoognodige renovatie 

van basisschool Willibrordus, in samenwerking met woningstichting Goed Wonen, niet 

haalbaar bleek. Gevraagd werd of de mogelijkheid onderzocht kon worden of de Willibrordus 

bij de Brede School kon worden betrokken. 

In overleg zijn toen een aantal scenario's opgesteld en door een extern adviesbureau nader 

onderzocht op haalbaarheid. Scenario 2b (fusie van beide scholen) bleek over het geheel 

genomen het beste en meest haalbare scenario. Het schoolbestuur heeft vervolgens op 14 

december 2009, na een quick scan onder beide scholen, laten weten dat de tijd helaas nog 

155

niet rijp is voor een fusieschool. Er is nog te weinig draagvlak onder het personeel en de 

ouders. Dit heeft meer tijd nodig; temeer daar de scholen zowel qua onderwijsconcept als 

grondslag aanzienlijk verschillen. Een 2-onder-1 kapschool (scenario 3b) wordt echter wel door 

alle partijen als zeer wenselijk aangemerkt. Ruimtes zouden dan al wel zoveel mogelijk 

gedeeld kunnen worden. Voor realisatie van scenario 3b dient op de verdieping een extra (15 e ) 

lokaal bijgebouwd te worden én de personeelskamer moet worden gesplitst doormiddel van 

een flexibele wand. De speellokalen worden gedeeld, evenals de ingangen. Het schoolbestuur 

heeft uiteindelijk ingestemd met een eigen bijdrage van € 150.000,-. Hiermee zijn de 

meerkosten ten opzichte van scenario 2b afgedekt. De overige partijen kunnen zich goed 

vinden in deze opzet. Dit scenario betekent dat de locatie Willibrordus te zijner tijd vrij valt en 

gebruikt kan worden voor het realiseren van woningbouw. De provincie heeft hiertegen geen 

bezwaar. Met de geschatte opbrengst is dit scenario mede gedekt. 

In februari 2010 heeft de raad unaniem een positief besluit genomen over de voortgang van dit 

project en hiervoor een krediet gevoteerd. Vervolgens is een externe projectleider aangesteld 

en is de architect aanbesteed. Sinds februari jl. zijn er al diverse gebruikersoverleggen 

geweest wat heeft geresulteerd in een vastgesteld definitief ontwerp. 

Medio juli is het DO (definitief ontwerp) vastgesteld door alle gebruikers. In september is gestart 

met de aanbesteding. Er is gekozen voor een openbare aanbesteding met voorselectie. Begin 

2011 is gestart met de bouw. Zowel qua planning als budgettair ligt de bouw van de Brede 

School op schema. Eind juni 2011 is het bereiken van het hoogste punt gevierd. Eind 2011 is 

de school opgeleverd. Begin 2012 worden nog enkele opleverpunten opgelost, waarna in 

februari de gebruikers zullen verhuizen naar de nieuwbouw. Op 8 maart is de feestelijke 

opening gepland. Medio 2012 wordt naar verwachting het krediet afgesloten. Het krediet zal 

naar verwachting niet overschreden worden. 

Project Omgevingsvergunning (Wabo) 


Wethouder: M. Vos 


Afdeling Grondgebied: K. van der Spek 

Per 1 oktober 2010 is het project Omgevingsvergunning (Wabo) formeel afgerond. In het eerste 

kwartaal van 2011 is het project geëvalueerd. De slotconclusie van deze evaluatie is dat de 

omgevingsvergunning per 1 oktober 2010 is geïmplementeerd in de gemeentelijke organisatie 

ofwel dat de gemeente Drimmelen waboproof is. Ook is geconcludeerd dat het enthousiasme 

en de betrokkenheid bij de uitvoering van het project groot was. 

Verder is een eerste evaluatie verricht naar het werken met de Wabo. Uit deze evaluatie is 

gebleken dat het werken met de Wabo vooralsnog goed verloopt. 

Met deze evaluaties is het project Omgevingsvergunning (Wabo) definitief afgerond. 

Project Stimuleringsregeling Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK) 





In 2011 is aan diverse SLOK-projecten aandacht besteed: 

1. SLOK-project 1; Duurzame Energie: 

Op 15 februari 2011 heeft B&W van Drimmelen ingestemd met de regionale DE-visie, met 

inachtneming van het raadsbesluit d.d. 27 januari 2011 (Eersteweg is als windlocatie 

afgeschreven) met betrekking tot windenergie. In 2011 is vervolgens gestart met het opstellen 

van een uitvoeringsplan DE aan de hand van de visie. Dit uitvoeringsplan wordt opgesteld voor 

alle gemeenten van de Regio West-Brabant. Dit plan moet in het eerste kwartaal van 2012 zijn 

afgerond. 

Met betrekking tot windenergie is in 2011 een onderzoek gedaan naar potentiële windlocaties. 

Dit heeft geresulteerd in een regionaal aanbod. Dit bod is ook naar de provincie gegaan en zal 

ook naar het Rijk gaan. In 2012 zal de gemeente gevraagd worden te besluiten het regionale 

156

od te beschouwen als het gemeentelijk windenergiebeleid. 

Binnen een deel van de Regio West-Brabant wordt groenafval ingezameld ten behoeve van 

duurzame energie. De gemeente Drimmelen neem hieraan deel. Het contract voor de 

inzameling loopt tot en met 2012 (met een optie tot 1 jaar verlenging). In 2011 en 2012 bekijkt 

de gemeente Drimmelen samen met de gemeenten Oosterhout en Geertruidenberg of het 

inzamelen vanaf 2013 anders kan: ook betrekken van andere duurzaamheidfsaspecten zoals 

CO2-uitstoot van transport. Blijkt dit geen optie te zijn, dan wordt wellicht gezamenlijk 

aanbesteed met de Regio West-Brabant. 

2.SLOK-projecten 2 en 3; regionale aanpak nieuwbouwwoningen en regionale aanpak 

huurwoningen: 

Voor nieuwbouwwoningen is een concept-beleidsadvies opgesteld. Op basis van dit advies is in 

juni 2011 een informatiebijeenkomst GPR-gebouw belegd om te bezien of dit voor de regio 

meerwaarde heeft. Een ander onderwerp binnen het advies is het ondertekenen van een 

convenant. Het advies wordt begin 2012 nog definitief gemaakt. Vervolgens is het de bedoeling 

dat in 2012 het convenant wordt ondertekend door de belangrijkste partijen (corporaties, 

bouwbedrijven e.d.) en uitgevoerd. Hiertoe behoren ook de gemeenten. 

Voor huurwoningen is men in 2011 gestart met het opstellen van een raamwerk voor 

prestatieafspraken met de woningcorporaties. Het is de bedoeling dat deze prestaties worden 

ondertekend door de corporaties en dat de afspraken ook worden uitgevoerd. 

3. SLOK-project 4; aanpak bestaande particuliere woningen: 

Na het afsluiten van de pilot ‘Maak je verbouwing duurzaam’ wordt dit project verder opgepakt 

via de aanpak ‘Steekenergieinjehuis’. Via een speciaal telefoonnummer en een website kunnen 

mensen terecht voor informatie. Dit wordt ook actief onder de aandacht gebracht. 

4. SLOK-project 6; handhaving EPC: 

In de eerste helft van 2011 is via een enquête een nulonderzoek uitgevoerd. De verschillen 

tussen de gemeenten blijken groot te zijn. In het eerste kwartaal van 2012 zal er daarom een 

cursus worden gegeven waarin gerichte informatie wordt gegeven op het gebied van 

handhaving EPC. 

5. SLOK-project 7; Energie in vergunningverlening en handhaving: 

Door gewijzigde wetgeving is het project deels achterhaald. Eind 2011/begin 2012 wordt nog 

bezien hoe met dit project verder moet worden gegaan. In 2012 volgt dan tevens de uitvoering. 

6. SLOK-projecten 8 en 9: gemeentelijke gebouwen (bestaand en nieuw) 

Maximaal 5 gebouwen per gemeente komen in aanmerking voor een gratis EPA-advies. Het 

moet dan wel gaan om gebouwen met een vloeroppervlak van meer dan 500 m² waarbij de 

verwachting is dat deze gebouwen de komende 15 jaar blijven bestaan. Vanuit de gemeente 

Drimmelen zijn de volgende gebouwen opgegeven: Amerhal, Driedorp, De Cour, Mayboom, 

Zonzeel. 

Bij nieuw te bouwen gemeentelijke gebouwen wil men in 2012 concreet maken hoe 

energiebesparing is te realiseren en komt er een voorlichtingsbijeenkomst. 

Het jaar 2012 is het laatste SLOK-jaar. Dan moeten alle projecten zijn uitgevoerd. Een aantal 

activiteiten stopt uiteraard niet per 1 januari 2013. Binnen de RWB wordt daarom in 2012 

nagedacht over het vervolg van de betreffende activiteiten. 

Project Regionale Uitvoeringsdienst Midden- en West-Brabant 





Afdeling Bestuurs- en managementondersteuning: D. Reniers 

In juni 2009 hebben Rijk, IPO en VNG een packagedeal gesloten, waarin onder andere is 

afgesproken dat er per 1 januari 2012 landsdekkend Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD’s) 

moeten zijn voor met name het milieudeel van de Wabo-taken (vergunningverlening, toezicht en 

handhaving). De deadline is inmiddels bijgesteld naar 1 januari 2013. In deze RUD’s moet 

minimaal het landelijk basistakenpakket worden ondergebracht: 

157

• Milieudeel omgevingsvergunning en milieutoezicht BRZO- en IPPC-bedrijven; 

• Omgevingsvergunning en toezicht in geheel bij voormalige provinciale inrichtingen; 

• Milieudeel omgevingsvergunning en milieutoezicht overige vergunningsplichtige 

gemeentelijke inrichtingen; 

• Ketentoezicht/milieucriminaliteit; 

• Meer complex milieutoezicht niet-vergunningsplichtige gemeentelijke inrichtingen (is 

lijst van opgesteld). 

De provincies hebben de regie op de vorming van de RUD’s. 

Daarnaast zijn (worden) er kwaliteitscriteria voor vergunningverlening, toezicht en handhaving 

wabobreed opgesteld. De RUD’s moeten per 1 januari 2013 aan deze criteria voldoen en naar 

verwachting moeten ook de gemeenten op enig moment voor de achterblijvende taken voldoen 

aan de definitieve kwaliteitscriteria. Wordt hieraan niet voldaan dan kan dit uiteindelijk 

betekenen dat deze taken overgeheveld moeten worden naar de RUD. 

In de regio Midden- en West-Brabant, waarbinnen ook de gemeente Drimmelen valt, komt er 1 

RUD. In eerste instantie zou minimaal het Brabantse takenpakket worden ondergebracht in 

deze RUD. Omdat het Brabantse takenpakket minder omvattend is dan het landelijke 

basistakenpakket, is de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu hier niet mee akkoord 

gegaan. Daarom brengen nu alle deelnemers aan de RUD Midden- en West-Brabant (26 

gemeenten en provincie) minimaal het landelijke basistakenpakket in. 

In 2011 is de strategische verkenning naar de huidige situatie, de wensen en ambities afgerond. 

Verder hebben alle deelnemers in de RUD Midden- en West-Brabant een bestuurlijke 

intentieverklaring omtrent de RUD-vorming ondertekend. Vervolgens is een businesscase 

opgesteld waarin de uitgangspunten voor het oprichten van een RUD zijn geformuleerd. Daarin 

is onder andere aangegeven dat de RUD MWB een flexibele organisatie moet zijn en dat de 

juridische vorm een Openbaar Lichaam onder een GR moet worden. Aan de hand van deze 

businesscase is in het laatste kwartaal van 2011 een aantal werkgroepen bezig geweest met 

het opstellen van het bedrijfsplan. In december is het eerste concept opgeleverd. 

Eind maart/april 2012 wordt het definitieve bedrijfsplan samen met een voorstel voor het 

oprichten van een GR voorgelegd aan de colleges en raden. Verder worden dan de RUDdirecteur 

en het MT geworven en benoemd en vindt de daadwerkelijke inrichting van de RUD 

plaats. 

In 2012 wordt ook berekend wat de personele, financiële en organisatorische gevolgen zijn van 

de RUD MWB voor de gemeente Drimmelen. In de paragraaf Weerstandsvermogen is op basis 

van de huidige inzichten een inschatting gemaakt van de financiële gevolgen (risico’s). De 

verwachting is dat bij de voorjaarsnota 2012 meer duidelijkheid kan worden verschaft over de 

gevolgen voor de gemeente. 

Strategische agenda West-Brabant 

Portefeuillehouder: 

Burgemeester G. de Kok 


Gemeentesecretaris C. Smits 

Inleiding/historie 

Bij raadsbesluit van 1 februari 2007 heeft uw raad ingestemd met ondertekening van het 

bestuurlijk convenant West-Brabant. Op 30 januari 2007 is dit convenant door 18 colleges uit 

West-Brabant, aangevuld met het Zeeuwse Tholen, ondertekend. 

Zo ook door de gemeente Drimmelen. 

Doel van dit convenant was dat de daarin participerende gemeenten afspraken om op 

strategische onderwerpen te zullen samenwerken dit alles in het belang van West-Brabant en 

haar burgers. 

Daarnaast heeft uw raad zich, als het om intergemeentelijke samenwerking gaat, de voorkeur 

uitgesproken dat: 

• Het voor de hand ligt om in geval van samenwerking allereerst te kijken naar de 

nabuurgemeenten Geertruidenberg en Oosterhout; 

• Mocht het onderwerp daartoe aanleiding geven en is de schaalgrootte hierbij een 

afweging er eerst gekeken moet worden naar de zogenaamde Dongemondgemeenten; 

• Vraagt het onderwerp een nog grotere opschaling dan is uw raad voorstander van een 

intensief samenwerkingsverband op de schaal van (de) West Brabant(se gemeenten) 

158

Om in de samenwerking enige ordening aan te brengen, is in 2009 begonnen met een 

belangrijk proces nl. dat van de stroomlijning. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in de oprichting 

per 1.1.2011 van een nieuwe gemeenschappelijke regeling “Regio West-Brabant” waarin zes 

oude gemeenschappelijke regelingen zijn opgegaan. Om sturing en uitvoering te geven aan de 

regionale samenwerking zijn er bestuurscommissies actief op de volgende beleidsterreinen: 

• Middelen 

• Zorg, Welzijn en onderwijs (ZWO) 

• Ruimtelijke ontwikkeling en Volkshuisvesting 

• Economische Zaken 

• Duurzaamheid West-Brabant 

• Mobiliteit 

Regionale Ontwikkelingen 

In het kader van de samenwerking in West-Brabant hebben in 2011 de volgende activiteiten 

plaatsgevonden: 

Actualisering Strategische Agenda. 

Het huidige convenant liep eind 2011 af. Omdat de 19 gemeenten hun succesvolle alliantie ook 

na 2011 verder willen uitbouwen en versterken, heeft een periodieke herijking van de 

Strategische Agenda West-Brabant plaatsgevonden. Op 8 juli 2011 is in het algemeen Bestuur 

van de Regio West-Brabant het concept vastgesteld. In de opiniërende vergadering van 22 

september 2011 heeft de gemeenteraad van Drimmelen haar zienswijze geformuleerd. 

Op 12 februari 2012 heeft het Algemeen Bestuur de nieuwe Strategische agenda definitief 

vastgesteld. In 2012 staat de uitvoeringsagenda centraal. 

Dienstverlening 

Een vijftal bijeenkomsten, waarin veel kennis, kunde en vooral ervaringen zijn gedeeld hebben 

we met elkaar een positiebepaling gedaan (waar sta je, binnen Antwoord©?). Daarnaast heeft 

er een inspiratiebijeenkomst plaatsgevonden, is er een workshop georganiseerd waaruit bleek 

waar vraag en aanbod liggen; zo is er bijvoorbeeld in kaart gebracht wie er al een 

kwaliteitshandvest hebben en wie er nog één moet gaan maken; dus wie elkaar in dat opzicht 

kunnen vinden. 

Verder is er een inventarisatie gemaakt van gezamenlijke vraagstukken en mogelijke oplossing, 

zoals omgaan met Social Media, mystery-guest shopping en gezamenlijk opleiden in de regio. 

Deze laatsten worden in 2012 nader uitgewerkt. Verder is er nauw overleg met de koplopers, de 

BER-gemeenten. Tot slot is gezamenlijk een pilot gedraaid m.b.t. het doen van aangifte bij de 

gemeente zelf m.b.t. een vermist document (reisdocument, rijbewijs). 

ICT 

Achter de schermen zijn de 5 koplopergemeenten (Breda, Bergen op Zoom, Roosendaal, 

Oosterhout en Etten-Leur) hard bezig een doelarchitectuur op te stellen die gaat dienen als 

referentiearchitectuur voor de regionale automatisering. Dit heeft geresulteerd in het document: 

‘Visie op de ICT Infrastructuur 2010-2015 Regionale samenwerking gemeenten West-Brabant’. 

Daarnaast is een kennisgroep ingesteld die deze architectuur onderhoudt, de communicatie 

hierover verzorgt en gemeenten adviseert. Dat dit een proces is dat tijd kost, is wel duidelijk. 

Afgesproken is dat bij natuurlijke vervangingsmomenten het principe ‘comply or explain’ wordt 

gehanteerd. Dit betekent dat elke gemeente de vervangingsinvestering toetst aan de 

vastgestelde architectuurplaat. 

Inkoop 

In 2010 is ingestemd met een intentieverklaring tot regionale inkoopsamenwerking. Daarnaast 

is een inventarisatie gemaakt van alle inkooppakketten van de gemeenten, zodat elke 

gemeente op het gewenste inkooptraject kan inschrijven. Een moeilijkheid daarbij blijft dat de 

gemeente Drimmelen is aangesloten bij de Stichting Inkoopbureau West-Brabant. Dit geldt voor 

meer kleine gemeenten. Dit bureau verzorgt al zo veel mogelijk de gezamenlijke (en 

individuele) inkooptrajecten. 

159

HRM 

De gemeente Drimmelen participeert op regionaal niveau in de volgende HRM projecten : 

• Inhuur derden 

De samenwerking op het gebied gezamenlijke inhuur derden heeft in 2011 verder 

vorm gekregen. Vanaf het derde kwartaal 2011 is de software operationeel waardoor 

aanvragen bij de gecontracteerde uitzendbureaus online kunnen worden aangevraagd 

en verwerkt. Tevens kan via de zogenaamde marktplaats constructie op tijdelijke 

werkzaamheden worden ingeschreven door bureaus en ZZP-ers. Bij de invoering van 

het systeem zijn de nodige opstartproblemen geweest. 

• Stagebeleid: 

Het opstellen van een regionaal stagebeleid is in 2011 nog niet afgerond. Neemt niet 

weg dat de gemeente Drimmelen ook in 2011 daar waar mogelijk stage verzoeken 

heeft gehonoreerd. 

• Regionaal loopbaancentrum 

Ook in 2011 zijn loopbaanadviezen voor een aantal medewerkers van de gemeente 

Drimmelen uitgevoerd. De financiële bijdrage van alle gemeenten aan het 

loopbaancentrum moest in 2011 worden verhoogd. Deze extra kosten konden ten 

laste worden gebracht van het daarvoor bestemde budget. 

• Strategische Personeelsplanning 

In 2011 is de eerste fase van het project uitgevoerd. Dit houdt in dat de huidige situatie 

van het personeelsbestand per gemeente in beeld is gebracht. De “foto” van onze 

organisatie zal tevens benut worden bij de uitwerking van de personele gevolgen van 

de KTD. Daarnaast heeft het een nauwe relatie met de overige HRM-instrumenten 

zoals arbeidsmarktbeleid en leeftijdsbewust personeelsbeleid. De volgende twee fasen 

van het project moeten nog worden uitgevoerd, waarbij Drimmelen daar waar mogelijk 

zal aansluiten bij de regionale aanpak. 

Amerstreekgemeenten 

Op het terrein van samenwerking is ook ruimte zijn voor samenwerking op kleinere schaal 

(maatwerk). Inmiddels wordt hier in de praktijk ook uitvoering aan gegeven door de 

Amerstreekgemeenten (Drimmelen, Oosterhout en Geertruidenberg) 

In 2010 hebben de gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Oosterhout, separaat van 

elkaar, in hun coalitieakkoorden opgenomen dat de gemeenten dienen te onderzoeken of 

samenwerking haalbaar is. Dit standpunt hebben de drie colleges nogmaals bevestigd in een 

collegebijeenkomst eind 2011. Hierbij hebben de colleges aangegeven dat samenwerking 

gezocht dient te worden tussen de drie gemeenten en dat de randvoorwaarden voor 

samenwerking de taakvelden HRM en ICT in dit proces extra (versnelde) aandacht verdienen. 

Ambtelijk treffen de gemeenten elkaar op verscheidene taakvelden al langer, maar in mei 2011 

heeft de eerste grootschalige Amerstreekbijeenkomst plaatsgevonden. Tijdens deze eerste 

kennismakingsbijeenkomst zijn medewerkers, van dertien verschillende taakvelden, vanuit de 

drie gemeenten bijeen gekomen om kennis te maken en samenwerkingsmogelijkheden tussen 

de drie gemeenten te bespreken. Deze bijeenkomst was een succes en heeft aan het eind van 

2011 een vervolg gekregen. 

De tweede Amerstreekbijeenkomst eind 2011 stond in het teken van het formuleren van een 

vergezicht, de stip op de horizon. De medewerkers van de diverse taakvelden hadden elkaar 

tussentijds al meerdere keren gesproken en waren in staat om aan de hand van een 

prikkelende stelling een stip op de horizon te formuleren. 

De stelling was de volgende: 

“Over vijf jaar bestaat er voor de drie Amerstreekgemeenten één gezamenlijke afdeling op het 

taakveld ………”. 

Op grond van de uitkomsten van deze bijeenkomst gaan de verschillende werkgroepen in 2012 

verder met het proces om tot vergaande samenwerking te komen. In mei 2012 worden de 

resultaten wederom in een gezamenlijke bijeenkomst besproken. 

160

§ I Begrotingsrechtmatigheid 

Bij de rechtmatigheidcontrole vormt het begrotingscriterium een belangrijk toetsingscriterium. 

In de toelichting op het BAPG wordt begrotingsrechtmatigheid omschreven als: 

“Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de 

balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde 

begroting en hiermee samenhangende programma’s (begrotingscriterium). In de begroting zijn 

de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de 

financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste 

programma, de toereikendheid van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van 

belang zijn.” 

Indien een begrotingswijziging niet meer in het jaar zelf is voorgelegd zijn bestedingen boven 

het begrotingsbedrag strikt genomen onrechtmatig. Toch kan voor de accountant bij de controle 

vaststaan dat een aantal (begrotings)overschrijdingen binnen de beleidskaders van de 

gemeenteraad vallen. Door het vaststellen van de rekening door de raad waarin die uitgaven 

wel zijn opgenomen, worden de desbetreffende uitgaven alsnog geautoriseerd. Het gaat om 

overschrijdingen waarbij het college bij het doen van de uitgaven binnen het door de raad 

uitgezette beleid is gebleven. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen exploitatie (uitgaven op 

de programma’s) en kredieten. 

Exploitatie 

Bij het programma 4. Verkeer en vervoer is er sprake van lasten welke hoger zijn dan de 

begroting. 

na wijziging Realisatie Saldo 

2011 2011 

verkeer en vervoer Lasten 755.756 1.082.280 326.523- 

De overschrijding op het programma 4. Verkeer bedraagt € 326.523. Dit wordt grotendeels 

veroorzaakt door Openbaar vervoer met € 322.483. 

De overschrijding komt door het project 'Toegankelijk Openbaar Vervoer fase 2'. Dit is een 

project waarin 19 bushaltes toegankelijk worden gemaakt voor mensen met een beperking. Het 

project wordt volledig vergoed: een deel van de subsidie is afkomstig van de provincie, het 

andere deel is afkomstig van Deeltaxi West-Brabant. Oftewel, tegenover de uitgaven staan 

inkomsten. Deze inkomsten zijn echter nog niet volledig ontvangen. De eindafrekening bij de 

provincie is al ingediend. De eindafrekening bij de Deeltaxi kan pas ingediend worden als de 

goedgekeurde accountantsverklaring binnen is; hiervoor zijn reeds alle stukken aangeleverd. 

Deze inkomsten staan opgenomen als nog te ontvangen bedragen. Tegenover deze hogere 

kosten staan hogere inkomsten waardoor het per saldo geen gevolgen heeft voor het saldo van 

de jaarrekening (budgettair neutraal). Bij de bestuursrapportage is verzuimd om zowel bij de 

uitgaven als de inkomstenkant een bedrag op te nemen waardoor er nu aan de uitgaven- en 

inkomstenkant een overschrijding te constateren valt. 

Bij het programma 5. Economische zaken en toerisme is er sprake van lasten welke hoger zijn 

dan de begroting. 

na wijziging Realisatie Saldo 

2011 2011 

economische zaken Lasten 833.063 1.284.224 451.160- 

Deze overschrijding is ontstaan door de afboeking aandelenkapitaal BMD Drimmelen. Uit de 

geconsolideerde jaarrekening 2010 van de Beheermaatschappij Jachthaven Drimmelen B.V. 

blijkt een negatief eigen vermogen per 31-12-2010 van € 3.894.447. 

In het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) dat administratieve voorschriften geeft voor de 

overheid is bepaald dat de waarde van aandelen in deelnemingen met een negatief eigen 

vermogen op nihil moet worden gesteld. In de jaarrekening 2011 van de gemeente zijn de 

aandelen afgewaardeerd tot nihil. Het rekeningsaldo 2011 wordt hierdoor verlaagd met een 

bedrag van € 477.195. Deze informatie was in januari 2012 bekend en kon dus niet eerder in de 

begroting worden verwerkt. 

161

Kredieten 

Van het totale bedrag aan gevoteerde kredieten van € 28,4 miljoen is € 3,5 miljoen in 2011 

gevoteerd en was het restant ouder. Van de kredieten resteert nog een bedrag van € 8,1 

miljoen. Van de gevoteerde kredieten van € 28,4 miljoen wordt nu € 13,8 miljoen afgesloten. 

Echter enkele (deel) kredieten zijn in heel beperkte mate overschreden voor in totaal € 23.453 

waardoor deze uitgaven in principe onrechtmatig zijn. 

Het betreffen: 

a. St. Jan/Frederikhendrikschool € 2.314 

b. Drie gemalen € 19.357 onderdeel groter geheel aan gemalen 

c. Aanpassing overstort Hofstad € 1.398 

d. Vier aanhangwagens € 385 

Toelichting 

Ad a. 

De overschrijding is het gevolg van niet begrote advieskosten op het krediet. 

Ad b. (niet onrechtmatig) 

Dit betreft een overschrijding op een drietal afzonderlijke (deel)kredieten van de vervanging van 

de gemalen / pompunits. De vervanging van de gemalen (afzonderlijke kredieten) zijn 

gebundeld in één bestek en als zodanig ook aanbesteed. De kosten worden naar rato van de 

afzonderlijke (deel) kredieten verdeeld. Per saldo is het totaalkrediet voor de vervanging van 

diverse gemalen niet overschreden (begroot ca. € 451.400 – uitgaven t/m 2011 € 179.100). 

Zie ook paragraaf C. Kapitaalgoederen onderdeel Riolering – toelichting Lopende kredieten. 

Ad c. 

Het project Aanpassing overstort Hofstad is gecombineerd uitgevoerd met het project 

Aanvullende maatregelen stelsels Terheijden / Wagenberg. Beide kredieten worden bij de 

jaarrekening afgesloten. Het krediet Aanvullende maatregelen sluit met een positief saldo van 

€ 981. Per saldo is er dus een overschrijding van € 417. 

Ad d. 

Betreft de vervanging van een viertal aanhangwagens voor een geraamd bedrag van € 18.000. 

De werkelijke uitgaven bedragen echter ca. € 18.385; derhalve een geringe overschrijding van 

ca. € 385 (kosten kentekenbewijzen / leges). Het krediet wordt bij de jaarrekening 2011 

afgesloten. 

162

163

164 

Jaarrekening 2011

Balans per 31 december 2011 

Bedragen x € 1.000 

ACTIVA 

Vaste activa 

Materiële vaste activa 49.040 46.287 

-Investeringen met een economisch nut 

- in erfpacht uitgegeven gronden 70 70 

- overige investeringen met economisch nut 44.620 41.499 

-Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut 4.351 4.718 

Financiële vaste activa 2.058 5.778 

-Kapitaalverstrekkingen aan: 

-deelnemingen 342 3.505 

-gemeenschappelijke regelingen 5 5 

-Leningen aan woningbouwcorporaties 0 436 

-Overige langlopende leningen 1.038 1.083 

-Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van een jaar of langer 668 742 

-Bijdragen aan activa in eigendom van derden 5 7 

Totaal vaste activa 51.098 52.066 

Vlottende aciva 

Ultimo Ultimo 

2011 2010 

Voorraden 839 3.708 

- Grond- en hulpstoffen 

-niet in exploitatie genomen bouwgronden 538 3.470 

-Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie 297 236 

-Gereed product en handelsgoederen 5 3 

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar 8.745 8.896 

-Verstrekte kasgeldleningen 1.000 1.000 

-Overige vorderingen 7.727 7.877 

-Overige uitzettingen 18 20 

Liquide middelen 3.573 112 

-Kassaldi 3 3 

-Bank- en girosaldi 3.570 109 

Overlopende activa 1.143 923 

- Overige nog te ontvangen/vooruitbetaalde bedragen 1.143 923 

Totaal vlottende activa 14.301 13.640 

Totaal - generaal 65.399 65.706 

165

PASSIVA 

Vaste passiva 

Eigen vermogen 45.075 39.434 

-Algemene reserve 23.269 19.484 

-Bestemmingsreserves 19.665 16.136 

-Reserves van het grondbedrijf 2.238 1.971 

-Resultaat na bestemming -96 1.844 

Voorzieningen 5.341 5.690 

-Voorzieningen voor verplichtingen,verliezen en risico's 1.123 1.114 

-Egalisatievoorzieningen 4.218 4.575 

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van een jaar of langer 8.819 10.110 

-Onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen 8.726 9.975 

-Overige vaste schulden 93 134 

Totaal vaste passiva 59.235 55.233 

Vlottende passiva 

Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan een jaar 4.538 8.019 

-Kasgeldleningen 

-Bank- en girosaldi 0 3.080 

-Overige schulden 4.538 4.940 

Overlopende passiva 1.626 2.453 

-Nog te betalen/vooruit ontvangen bedragen 1.626 2.453 

Totaal vlottende passiva 6.164 10.472 

Totaal - generaal 65.399 65.706 

Gewaarborgde geldleningen 16.335 16.707 

Garantstellingen 143.579 137.929 

166 

Ultimo Ultimo 

2011 2010

Programmarekening 

(in € 1.000) 

Realisatie 2010 Prim. Begroting 2011 

Begroting 2011 na 

wijziging 

Realisatie 2011 

Omschrijving programma Baten lasten Saldo Baten Lasten Saldo Baten Lasten Saldo Baten Lasten Saldo 

relatie met de burger 508 -4.256 -3.748 401 -4.108 -3.708 585 -4.164 -3.579 602 -4.110 -3.508 

veiligheid 123 -2.179 -2.056 10 -2.225 -2.215 23 -2.352 -2.329 23 -2.299 -2.276 

openbare ruimte 2.449 -7.822 -5.374 2.639 -8.184 -5.546 2.694 -7.756 -5.061 2.579 -7.668 -5.089 

verkeer en vervoer 61 -741 -680 37 -680 -643 58 -756 -697 383 -1.082 -699 

economische zaken en toerisme 317 -800 -483 281 -734 -453 4.306 -833 3.473 2.938 -1.284 1.654 

jeugd en jongeren 1.577 -4.760 -3.183 1.144 -4.204 -3.060 1.657 -3.440 -1.783 1.495 -3.213 -1.718 

ruimte en wonen 9.005 -7.957 1.048 16.117 -13.747 2.370 16.221 -15.740 480 13.666 -11.740 1.926 

zorg 5.915 -11.801 -5.886 5.624 -12.134 -6.510 5.524 -11.903 -6.379 5.563 -11.725 -6.162 

milieu 3.953 -3.525 428 3.518 -3.393 125 3.612 -3.726 -114 3.581 -3.499 83 

sociale infrastructuur 586 -3.666 -3.080 620 -3.743 -3.123 1.016 -4.053 -3.036 1.014 -3.892 -2.878 

Subtotaal programma's 24.494 -47.509 -23.015 30.390 -53.153 -22.762 35.697 -54.723 -19.026 31.846 -50.512 -18.666 

Omschrijving algemene dekkingsmiddelen 

Dividend (beleggingen) 91 -3 88 53 -3 51 84 -3 82 84 -3 82 

Saldo financieringsfunctie 1.065 -22 1.043 1.129 -4 1.125 1.206 -4 1.202 1.242 -3 1.239 

Algemene uitkeringen 19.498 -13 19.485 19.286 -15 19.271 19.179 -15 19.165 19.627 -22 19.605 

Onvoorzien - 0 0 0 -50 -50 0 0 0 0 0 0 

Lokale heffingen 3.956 -434 3.521 3.868 -426 3.442 3.975 -442 3.534 3.955 -443 3.511 

Overige algemene dekkingsmiddelen 698 17 716 713 -32 681 616 -460 156 504 -634 -130 

Subtotaal alg. dekkingmiddelen 25.308 -455 24.853 25.049 -529 24.520 25.061 -924 24.137 25.413 -1.105 24.307 

Resultaat voor bestemming 1.839 1.758 5.112 5.641 

relatie met de burger 30 0 30 0 13 13 13 0 13 

veiligheid 54 0 54 38 38 38 38 38 0 38 

openbare ruimte 299 0 299 630 630 252 252 308 -51 257 

verkeer en vervoer 267 0 267 135 135 174 174 173 -19 154 

economische zaken en toerisme 183 -49 134 0 0 0 -4.029 -4.029 0 -2.767 -2.767 

jeugd en jongeren 1.853 -1.494 359 2.784 -2.157 627 2.727 -3.407 -680 399 -3.290 -2.891 

ruimte en wonen 397 -1.525 -1.128 131 -3.431 -3.300 776 -1.753 -976 1.814 -2.083 -269 

zorg 3 0 3 50 0 50 50 0 50 16 0 16 

milieu 161 -611 -451 22 0 22 50 -46 4 44 -286 -242 

sociale infrastructuur 31 31 79 0 79 407 -506 -99 348 -506 -158 

algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 2.572 -2.583 -11 157 -456 -300 198 -465 -268 279 -465 -186 

Bedrijfsvoering/intern 498 -80 419 260 260 435 -25 410 388 -90 298 

Subtotaal mutaties reserves 6.346 -6.342 5 4.287 -6.045 -1.758 5.119 -10.231 -5.112 3.820 -9.557 -5.737 

Resultaat na bestemming 1.844 0 0 -96 

De gepresenteerde cijfers betreffen het saldo van het programma. Een positief cijfer is per saldo een 

inkomstenpost. 

Een negatief cijfer is een kostenpost. 

167

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 

Inleiding 

De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting 

en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. 

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening 

De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis 

van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de 

activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. 

De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en 

winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en 

risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht 

genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. 

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het 

dividend betaalbaar gesteld wordt. 

Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking 

hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit 

hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar 

volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin 

uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals 

ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en 

verlofaanspraken en dergelijke. 

Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt 

geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De 

referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er 

sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisaties) dient wel een verplichting 

opgenomen te worden. 

Balans 

Vaste activa 

Immateriële vaste activa 

De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs 

verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam 

zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. De afschrijving 

van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan bij ingebruikneming van 

het gerelateerde materiële vaste actief. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden 

afgeschreven in de looptijd van de betrokken geldlening. 

Materiële vaste activa met economisch nut 

In erfpacht uitgegeven gronden 

De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de 

waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). 

Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht, zijn tegen een geringe 

registratiewaarde opgenomen. 

Overige investeringen met economisch nut 

Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. 

Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in 

de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. 

Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. 

Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere 

vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar 

heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen 

worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. Volledigheidshalve vermelden wij 

dat op investeringen die vóór 2008 gedaan zijn soms extra is afgeschreven zonder 

economische noodzaak (ter verlichting van toekomstige lasten). Ook zijn in voorkomende 

gevallen reserves op dergelijke investeringen afgeboekt. 

168

De belangrijkste gehanteerde afschrijvingstermijnen bedragen in jaren: 

Gronden en terreinen n.v.t. 

Woonruimten (nieuwbouw) 40 

Bedrijfsgebouwen (nieuwbouw) 40 

Personenauto, bestelauto 5 

Vrachtauto 8 

Machines, apparaten en installaties m.u.v. 

automatiseringsapparatuur en legesmachine 

Werktuigen en gereedschappen 5 

Overige materiële vaste activa 10 

Archiefinstallaties 25 

Verzamelcontainers, ondergrondse opslag 8 

Software 7 

Materiële vaste activa met maatschappelijk nut 

Deze activa zijn onstaan voor ingang van het BBV; er wordt nu alleen nog op afgeschreven. 

Financiële vaste activa 

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen 

tegen nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering 

gebracht. 

Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (kapitaalverstrekkingen aan 

deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de 

aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de 

verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. 

Bijdragen aan activa van derden worden conform het raadsbesluit d.d. 14 november 2006 

geactiveerd. Dergelijke geactiveerde bijdragen zijn gewaardeerd tegen het bedrag van de 

verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden 

afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de 

gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. 

Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid d BBV sprake als de gemeente participeert in het 

aandelenkapitaal van een NV of BV. 

Vlottende activa 

Voorraden 

De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan 

wel lagere marktwaarde. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze 

voorraden. 

De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de 

vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten 

die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en 

kosten van bouwen woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten 

en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts 

genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd 

aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen 

verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. 

Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de 

marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich met name voor indien voorraden 

incourant worden. 

Vorderingen en overlopende activa 

De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is 

een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de 

10 

169

geschatte inningskansen. 

Liquide middelen en overlopende posten. 

Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. 

Voorzieningen 

Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. 

het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter 

tegen de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen 

gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het 

uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin 

rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf 

onderhoud kapitaalgoederen die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid ter zake nader 

uiteengezet. 

Vaste schulden 

Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane 

aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. 


De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. 

Borg- en Garantstellingen 

Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van 

de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op 

de balans nadere informatie opgenomen. 

170

Toelichting balans 

(bedragen x € 1.000,--) 

VASTE ACTIVA 

Immateriële vaste activa 

De post immateriële vaste activa wordt onderscheiden in: 

Boekwaarde Boekwaarde 

31-12-2011 31-12-2010 

Kosten van onderzoek en ontwikkeling - 

- 

Totaal - 

- 

De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden afgeschreven in vijf jaar. Dit is vastgesteld in 

de nota afschrijvingsbeleid conform het Besluit Begroting en Verantwoording. Het onderstaande 

overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2011: 

Boekwaarde Investe- Des- Afschrij- Bijdragen Afwaar- Boekwaarde 

31-12-2010 ringen investeringen vingen van derden deringen 31-12-2011 

Kosten van onderzoek 

en ontwikkeling - 

3 

- 

3 

- 

- 

- 

Totaal - 

3 

- 

3 

- 

- 

- 

Het betreft hier een tweetal investeringen waarop lineair wordt afgeschreven. 

Materiële vaste activa 

De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: 


31-12-2011 31-12-2010 

In erfpacht uitgegeven gronden 70 70 

Investeringen met een economisch nut 44.620 41.499 

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatsch. nut 4.351 4.718 

Totaal 49.040 46.287 

In het BBV artikel 59 is beschreven het onderscheid tussen investeringen met een (beperkt) 

economisch nut en investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte. 

Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van 

inkomsten zijn investeringen met een economisch nut. Het is hierbij niet relevant of de 

investering in zijn geheel kan worden terugverdiend. 

Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen met 

economisch nut weer: 



Gronden en terreinen 363 4 359 

Bedrijfsgebouwen 

Grond-, weg-, en 

24.305 3.943 972 27.276 

waterbouwkundige werken 10.828 392 237 10.983 

Vervoersmiddelen 

Machines, apparaten en 

564 47 116 495 

installaties 2.040 211 272 1.979 

Overige materiële vaste activa 3.468 492 362 3.598 

Totaal 41.569 5.085 

- 1.963 

- 

- 

44.690 

Van de gronden is € 70.251 uitgegeven in erfpacht. 

De bedrijfsgebouwen worden grotendeels lineair afgeschreven m.u.v. 15 activa (grotendeels 

schoolgebouwen uit eind jaren zeventig) waarvan de boekwaarde nog € 1.335.162 bedraagt. 

De grond- weg-, en waterkundige werken betreffen grotendeels investeringen in het 

rioleringsstelsel. Daarbij wordt meestal de annuïtaire afschrijvingsmethode gehanteerd 

(€ 9.817.245). 

De vervoersmiddelen worden volledig lineair afgeschreven. 

De machines, apparaten etc. worden lineair afgeschreven m.u.v. de rioleringsinvesteringen 

171

(€ 545.213). 

De overige vaste activa worden eveneens lineair afgeschreven, m.u.v. enkele investeringen 

m.b.t. zwembad de Randoet (€ 563.258) en een tiental investeringen welke worden gedekt uit 

de tarieven (€ 970.570) 

Onder bijdragen van derden worden de bijdragen van derden opgenomen, die direct 

gerelateerd zijn aan de investering. 

De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen met economisch nut (> € 50.000) staan 

in onderstaand overzicht vermeld: 

Beschikbaar Werkelijk Cummulatieve Restant 

gesteld krediet besteed in 2011 uitgaven 

Bouw brede school Zonzeel (school) 09/03 2.649 

724 1.465 1.184 

Brede school L-Zwaluwe West 10/02 4.127 2.880 3.164 

963 

Bouw brede school Zonzeel (bieb) 09/03 485 

217 

217 

268 

Maatr. n.a.v. rioolinspectie 2007 07/00 743 

221 

699 

44 

Rioolvervanging grijze wijk 08/00 (09) 577 

70 

532 

45 

Nwb.gem.huis /aanp.werkpl.-arbo 08/ 148 

63 

197 

-49 

Kleedaccommodatie M'Boys 09/00 565 

386 

390 

175 

Overige 19.091 422 13.583 5.508 

28.385 4.983 20.247 8.138 

Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen met 

maatschappelijk nut weer: 

Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen in de 

openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut weer: 

Restant kredieten 

Per saldo resteert een bedrag van € 8,1 miljoen. Deze gelden zijn via raadsbesluiten 

beschikbaar gesteld. In onderstaand overzicht geven wij u per programma de stand van de 

kredieten per balansdatum. 



Programma 1 - 

- 

- 

- 

- 

Programma 2 160.500 160.500 - 

- 160.500 

Programma 3 6.280.819 4.423.620 492.627 2.349.827 3.930.992 

Programma 4 - 

- 

- 

- 

- 

Programma 5 - 

- 

- 

- 

- 

Programma 6 8.812.982 6.250.429 3.837.805 6.400.358 2.412.624 

Programma 7 - 

- 

- 

- 

- 

Programma 8 - 

- 

- 

- 

- 

Programma 9 103.500 103.500 47.000 47.000 56.500 

Programma 10 

Programma 11 

1.031.000 1.026.937 385.547 389.610 641.390 

Interne produkten 11.996.164 1.156.652 220.199 11.059.710 936.454 

Totaal investeringen 28.384.965 13.121.637 4.983.178 20.246.505 8.138.460 

172 


31-12-2011 31-12-2010 

Gronden en terreinen - 

- 

Grond-, weg-, en waterbouwkundige werken 2.811 3.000 

Overige materiële vaste activa 1.540 1.718 

Totaal 4.351 4.718 



Gronden en terreinen 

Grond-, weg-, en 

- 

- 

waterbouwkundige werken 3.000 189 2.811 

Overige materiële vaste activa 1.718 178 1.540 

Totaal 4.718 - 

- 

367 - 

- 

4.351

Van het totale bedrag aan gevoteerde kredieten van € 28,4 miljoen is € 3,5 miljoen in 2011 

gevoteerd en was het restant ouder. Van de kredieten resteert nog een bedrag van € 8,1 

miljoen. Van de gevoteerde kredieten van € 28,4 miljoen wordt nu € 13,8 miljoen afgesloten. 

Van de afgesloten kredieten resteert nu per saldo € 0,1 miljoen. Dit betreffen grotendeels 

rioleringsinvesteringen. Van de niet afgesloten kredieten (€ 14,6 miljoen) resteert nog een 

bedrag van € 8,0 miljoen. 

De belangrijkste kredieten afgesloten kredieten zijn: 

Gevoteerd Restant 

Gemeentehuis € 10,42 miljoen € 22.000 

In 2011 zijn de laatste activiteiten afgerond zoals: het terugplaatsen van "De Kabouters", het 

vervangen van breukruiten in de hal, het verbeteren van de uitstraling van de raadzaal en de 

werkzaamheden voor lichtsignaal bij alarmering bij de liften. Het krediet kan worden afgesloten. 

St. Jan/Frederikhendrikschool € 1,52 miljoen < € 5.000 

Het complex is op 25 juni 2010, dus zowel de brede school als de zorgwoningen, zorgsteunpunt 

en appartementen, feestelijk geopend door de Commissaris van de Koningin van de provincie 

Noord-Brabant. Na de zomer 2010 is de school alsmede de zorgwoningen, in gebruik genomen. 

In het najaar 2010 is het groen verder aangepland en begin 2011 zijn zowel op het schoolplein 

als bij de woningen enkele speeltoestellen voor jong en oud geplaatst welke bekostigd zijn 

middels fondsenwerving. In januari 2012 is splitsingsakte en gebruikersovereenkomst gereed. 

Financieel is dit project afgerond. Het beschikbare budget is licht overschreden, met name 

vanwege enkele niet begrote advieskosten. 

Vrijverval riolering € 1,30 miljoen € 90.000 

Maatregelen vuilemissiespoor € 0,23 miljoen < € 5.000 

Voor toelichting op deze kredieten zie de paragraaf Kapitaalgoederen. 

Enkele afgesloten kredieten vertonen minimale overschrijdingen. Deze zijn kleiner dan € 1.000 

m.u.v. het krediet St. Jan/Frederikhendrikschool. De overschrijding bedraagt € 2.318 a.g.v. niet 

begrote, maar wel benodigde externe adviezen. 

De belangrijkste lopende kredieten zijn: 

Gevoteerd Restant 


Riolering € 4,45 miljoen €3,8 milj. 

Zie voor een uitgebreide toelichting paragraaf C. Kapitaalgoederen. 

Herstructurering oude begraafplaatsen Made € 0,24 miljoen €0,02 milj. 

Bij de tweede bestuursrapportage van 2011 is voorgesteld om in te stemmen om het restant 

van het krediet aan te wenden voor de voorbereiding en uitvoering van het opruimen van 

grafstenen op de Algemene Begraafplaats Leeuwerikstraat te Made. Op de algemene 

begraafplaats zijn graven aanwezig waarvan de grafrechten zijn vervallen of verlopen, maar 

waarvan ongeveer 110 gedenkstenen nog steeds op de graven staan. Conform de Wet op de 

Lijkbezorging is het mogelijk om grafstenen wanneer de grafrechten vervallen of verlopen zijn te 

verwijderen. De nabestaande c.q. rechthebbende moet dan wel eerst de kans hebben gekregen 

om zelf het gedenkteken te verwijderen. 

Programma 6. Jeugd en Jongeren 

Oranjeplein Zonzeelschool € 3,1 miljoen €1,45 milj. 

De bouw is eind 2010 aanbesteed. Het project bestaat uit een gemeentelijk deel (grofweg de 

begane grond: school + bibliotheek) en een deel voor Volksbelang (de appartementen op de 

eerste verdieping). Voor de bouwkosten van het gemeentelijk deel was een bedrag begroot van 

€ 1.695.000,-. De bouw van de brede school is op basis van de laagste prijs gegund voor een 

totaalbedrag van € 2.787.000,-; het gemeentelijk deel bedraagt € 1.255.000,-; derhalve ruim 

binnen het beschikbare budget. Het budget is vervolgens neerwaarts bijgesteld. 

In april 2011 is gestart met de bouw van de brede school. De bouw is volgens planning 

verlopen, ook financieel. In september 2011 is het bereiken van het hoogste gevierd. Eind 2012 

verwachten we het krediet te kunnen afsluiten. 

Brede school Lage Zwaluwe West € 4,13 miljoen €0,96 milj. 

Qua planning ligt de bouw van de Brede School op schema. Eind 2011 is de school voorlopig 

opgeleverd. Begin januari 2012 worden de geconstateerde opleverpunten opgelost. Op 8 maart 

2012 is de school feestelijk geopend. De aanbesteding is ruim binnen het beschikbare budget 

afgerond. Het budget is vervolgens bijgesteld. Ook de bouw blijft binnen het beschikbare 

budget. Verwacht wordt medio 2012 het krediet af te kunnen ronden. 

173

Programma 10. Sociale infrastructuur 

Kleedaccommodaties Madese Boys € 0,56 miljoen €0,18 milj. 

De fiscus gaat definitief niet akkoord met het model om via een Stichting de volledige 

nieuwbouw van primaire en secundaire voorzieningen te realiseren. Dit betekent dat een 

nieuwe werkopdracht en werkbestek is opgesteld om uitsluitend het primaire deel (14 

kleedlokalen) te realiseren, waarbij de voetbalvereniging in eigen beheer in de afbouwfase het 

secundaire deel aan voorzieningen realiseert. In september 2011 is de nieuwbouw in aanvang 

genomen; afronding van het krediet in voorjaar van 2012. De bijdrage van de gemeente is 

maximaal gelijk aan het restant van het krediet. 

Kunstgrasveld VV Zwaluwe € 0,47 miljoen € 0,47 miljoen 

Bij de besluitvorming maatschappelijke knelpunten in 2007 is een bedrag van € 366.000 

beschikbaar gesteld voor de aanleg van een kunstgrasveld bij VV Zwaluwe. De benodigde 

investering is op grond van nieuwe kostenramingen echter hoger. Daarom is het oorspronkelijke 

bedrag bij de voorjaarsnota in juli 2011 opgehoogd tot een bedrag van € 466.000 inclusief 19% 

btw. In maart 2012 is gestart met het aanbestedingproces en kan in juni/juli 2012 met de aanleg 

worden begonnen. 

Interne producten 

Nieuwbouw gemeentehuis € 10,4 miljoen € 0,02 miljoen 

In 2011 zijn de laatste activiteiten afgerond zoals: het terugplaatsen van "De Kabouters", het 

vervangen van breukruiten in de hal, het verbeteren van de uitstraling van de raadzaal en de 

werkzaamheden voor lichtsignaal bij alarmering bij de liften. Het krediet kan worden afgesloten. 

Digitalisering / workflow € 0,25 miljoen € 0,10 miljoen 

In 2011 zijn diverse workflows ten behoeve van de bestuurlijke besluitvorming in gebruik 

genomen. Daarnaast is in 2011 het zaaksgewijswerken op basis van een generieke werkwijze 

ontwikkeld. Op dit moment is nog in aanbouw de workflow om documenten digitaal te kunnen 

ondertekenen. Deze optie zal in 2012 nog verder worden uitgewerkt om het totale digitaliseringsproces 

nog verder te optimaliseren. 

Ook is in 2011 het document management systeem verder geschikt gemaakt om ook digitaal te 

kunnen archiveren. Zo is het onder andere mogelijk gemaakt om alle documenten behorende 

bij de omgevingsvergunning in het DMS op te nemen, is een start gemaakt met de digitalisering 

van bouwvergunningsarchief, de relatie met het klantcontactcentre. De z.g.n. mid-office 

funtionaliteit is nog niet gerealiseerd. 

PC's/Laptops/cad stations € 0,12 miljoen € 0,12 miljoen 

De vervanging van PC’s is met één jaar uitgesteld. Dit om eerst aan de hand van een 

testomgeving te bezien of de vervanging d.m.v. fat-clients of think-clients het gerealiseerd moet 

worden. 

Vervanging diverse softwarepakketten € 0,47 miljoen € 0,22 miljoen 

De belangrijkste softwareontwikkelingen zijn: 

Softwarepakket Welzijn ( GWS: module Fraude) 

De module fraudebestrijding van GWS4all is nog niet aangeschaft. Aanvullende informatie van 

Centric over gebruik en consequenties wordt nog afgewacht. 

Softwarepakket Burgerzaken Cipers 

Cipers is het softwarepakket waarmee de basisregistratie personen (BRP; voorheen bekend 

onder de verzamelnaam GBA) wordt ingevuld. Dit product maakt onderdeel uit van de softwareline 

van PinkRoccade en is reeds acht jaar in gebruik. In 2009 zou volgens de 

vervangingscyclus dit softwarepakket heroverwogen c.q. vervangen worden. Echter door de 

landelijke ontwikkelingen op het gebied van basisregistraties en met name de vertragingen en 

onduidelijkheden die de invoering van wetgeving hieromtrent met zich mee brengt, is de 

ontwikkeling van Cipers naar het SAP-platform ook vertraagd. De verwachting was dat in de 

loop van 2010 wel duidelijkheid zou komen en dat het project om tot vervanging over te gaan 

kon worden gestart. Momenteel ziet het er naar uit dat dit op zijn vroegst in 2012 zal 

plaatsvinden. De genoemde investeringsbedragen zijn gebaseerd op vervanging van bestaande 

software. Het is momenteel nog niet bekend of dit toereikend is bij e.v. vervanging door 

vervangend product. 

Windows Office 2000 (o.b.v. update) 

Momenteel wordt nog steeds gebruik gemaakt van MS-Office 2000 als kantoorautomatiseringspakket. 

Gepland stond om de MS-Office suite in 2011 te vervangen. Ontwikkelingen met 

betrekking tot mogelijke samenwerking met andere gemeenten en de plannen om o.a. ICT te 

integreren in een shared-service omgeving waarbij kantoorautomatiseringsoplossingen 

174

onderdeel uit maken van het totaalpakket hebben ertoe geleid dat momenteel nog niet is 

overgegaan tot vervanging. 

E-dienstverlening € 0,25 miljoen € 0,22 miljoen 

De belangrijkste ontwikkelingen zijn: 

Antwoord @ burger 

Er is een kennissysteem-kennisbank, aangeschaft en geïmplementeerd. Deze komt 

beschikbaar voor iedereen in de organisatie zodat het antwoord op een vraag tijdig, volledig en 

van hoge kwaliteit is. De koppeling JCC/website is inmiddels gerealiseerd. Het krediet mag 

worden afgesloten. 

Mid-office 

In het kader van het Nationaal Uitvoerings Programma elektronische dienstverlening (NUP) 

voor de overheid wordt gewerkt aan een verbeterplan om aan de wetgeving te kunnen voldoen. 

Uitvoering zal gefaseerd plaatsvinden al naar gelang de relevante wetgeving dit vereist. Eind 

2009 is ter voorbereiding op de toepassing van een Midoffice het project upgrade/vervanging 

van Civision Basisregistratie naar Gegevensmakelaar opgestart en is in 2011 geïmplementeerd. 

Het goed functioneren van de gegevensmakelaar is een van de voorwaarden voor 

het goed kunnen gebruiken van een Midoffice-applicatie. Aansluitend aan de ingebruikname 

van de gegevensmakelaar zal een keuze gemaakt worden voor een Midoffice-applicatie. Tot die 

tijd worden kleinschalige Mid-office functionaliteiten gebaseerd op de software van de Website. 

In 2015 moet het gehele programma zijn uitgevoerd. 

Zaakgericht werken CORSA 

Na de ingebruikname van het DocumentManagementSysteem Corsa als postverwerkingssysteem 

wordt er een doorstart gemaakt met zaakgericht werken. Zaakgericht werken is ook 

een van de voorwaarden om status en voortgangsinformatie te kunnen leveren over te leveren 

producten en/of diensten. Invoering van zaakgericht werken is dan ook een belangrijke 

ontwikkeling in de verbeterslag elektronische dienstverlening. In 2012 zal worden bepaald of dit 

in eigen beheer zal worden uitgevoerd of dat dit in samenwerking met andere gemeenten in 

ontwikkeling wordt genomen. 

Financiële vaste activa 

Kapitaalverstrekkingen aan: 

deelnemingen 3.505 

gemeenschappelijke regelingen 

Leningen aan: 

5 

woningbouwcorporaties 436 

Overige langlopende geldleningen u/g 1.083 

Overige uitzettingen 742 

Bijdrage activa in eigendom van 3den 7 

Totaal 5.778 

De financiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: 



De verdere uitsplitsing van de kapitaalverstrekkingen / diverse leningen zijn als volgt: 

Deelnemingen 

Deelneming NV Intergas 2.811 

Deelneming NV Waterleidingmij. 

Aandelenkapitaal Exploitatie 

120 

Maatschappij Jachthaven 116 

Aankoop aandelen Beheersmij. 361 

Cum.pref.aandelen Bouwfonds 4 

Aandelen BNG 83 

Waardepapieren sociale Zorg 10 

Totaal 3.505 

- 

Het bedrag van € 2.686 betreft aflossing, i.v.m. verkoop Intergas, van de boekwaarde van de 

eenmalige kapitaalinjectie van 2010. 

Op grond van de jaarrekening 2010 is geconstateerd dat het eigen vermogen van de 

Beheersmaatschappij negatief is. Op grond hiervan heeft een afwaardering van het 

aandelenkapitaal Biesbosch Marina Drimmelen plaats gevonden (in totaliteit € 477). 

2.686 

74 

2.760 

2 

2 

436 

45 



- 

2.686 

2.686 

- 

481 

- 

477 

477 

116 

361 

477 

342 

5 

- 

1.038 

668 

5 

2.058 

125 

120 

- 

- 

4 

83 

10 

342 

175

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen 

Gemeenschappelijke regelingen 

Deelname in de NV RWI 5 

Totaal 5 

Kapitaalverstrekkingen aan woningbouwcorporaties 

Woningbouwcorporaties 

Diverse bouwen grondkosten 436 

Totaal 436 

Het bedrag van € 436 betreft aflossing c.q. overname van een gemeentelijke geldlening door de 

Woningstichting Goed Wonen. 

Overige langlopende leningen 

Overige langlopende leningen 

Kosten verleende gemeentegaranties 23 

Depotstorting PTT Made 4 

Kapitaalverstrekking Expl.Mij 1.056 

Totaal 1.083 

Betreft aflossing van lening betreffende de steigers. 

Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van een jaar of langer 

Overige uitzettingen 

Depôtbelegging BNG (verk. HNG) 742 

Totaal 742 

Het bedrag € 74 betreft de jaarlijkse aflossing van de vordering op de BNG welke in 2009 bij de 

jaarrekening is gevormd. 

Bijdragen aan activa in eigendom van derden 

Bijdrage aan activa in eigendom derden 

Bijdrage huisvesting Schuttersgilde 7 

Totaal 7 

176 



- 

- 



- 

- 

- 

- 

- 

436 

436 



- 

- 



- 

74 

74 



- 

- 

- 

- 

2 

2 

- 

1 

44 

45 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

5 

5 

- 

- 


4 

1.012 

1.038 

668 

668 

5 

5

VLOTTENDE ACTIVA 

Voorraden 

De in de balans opgenomen voorraden (op grond van artikel 36 BBV) worden 

uitgesplitst naar de volgende categorieën: 

Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgend overzicht worden 

gegeven: 

Burg. Smitsplein Made 2.571 

Oranjeplein 47 

De Ligne 102 

Dorpsstraat Drimmelen 76 

Oude begraafplaatsen Made 182 

Dahliastraat Made 492 

Nieuwstraat 2 Made 0 

Woonwagencentrum Wagenberg 192 

Stuivezand bedrijventerrein 955 

Brandweerkazerne L Zwal (0) 

Van Hooijdonklaan L Zwal - 

Grondruil / Geraniumstraat Made - 

Agrarische gronden 1.297 

Totaal grond niet in exploitatie 5.916 

Boekwaarde Voorziening Boekwaarde Investe- Desinves- winstuit- Naar Boekwaarde Voorziening Boekwaarde 

31-12-2010 31-12-2010 ringen teringen name/verlies gronden in 31-12-2011 31-12-2011 

dekking exploitatie 

1.640 

Van de onderhanden werken, waaronder gronden in exploitatie kan het volgend overzicht 

worden gegeven: 

Lage Zwaluwe West 906- 

Vogelstraat lll deel 2 en 3 0- 

Burg. Smitsplein Made - 

Prinsenpolder Made 1.058 

Dahliastraat Made - 

Thijssenweg Wagenberg 63- 

Lisdodde Lage Zwaluwe 0 

Ruitersvaartseweg Terheijden 146 

Stuivezand Made - 

Totalen grond in exploitatie 236 

- 

- 

- 

- 


- 

- 

- 

- 

- 

- 

583 

2.447 

Boekwaarde Investe- Op- Winstuit- Van Boekwaarde Voorziening Boekwaarde 

31-12-2010 ringen brengs- name/verlies- gronden niet 31-12-2011 31-12-2011 

ten dekking in exploitatie 

1.788 

- 

- 

1.413 

- 

329 

38 

382 

- 

3.950 

931 

47 

102 

76 

182 

268 

- 

192 

955 

- 

- 

- 

715 

3.470 

800- 

- 

- 

4.270- 

- 

- 

39- 

1.252- 

- 

6.361- 

- 

- 

68 

50 

0 

0 

14 

1 

234 

- 

(2) 

0 

6 

372 

- 

0 

- 

500 

- 

266- 

0 

- 

- 

234 

(3) 

(448) 

- 

- 

- 

(100) 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

(183) 

(734) 


31-12-2011 31-12-2010 

Grond en hulpstoffen, gespecificeerd naar: 

niet in exploitatie genomen gronden 538 

3.470 

overige gronden hulpstoffen - 

Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie 297 

236 

Gereed product en handelsgoederen 5 

3 

Vooruitbetalingen - 

Totaal 839 

- 

- 

2.636 

- 

407 

- 

- 

- 

1.189 

4.231 

- 

350 

- 

- 

- 

- 

(0) 

(194) 

- 

- 

- 

- 

2 

158 

(2.636) 

- 

- 

- 

- 

82 

0- 

2.636 

1.299- 

407 

- 

0- 

724- 

1.189 

2.291 

(407) 

- 

- 

(1.189) 

- 

- 

- 

- 

(4.231) 

- 

- 

1.640 

- 


- 

- 

- 

130 

1.994 

3.709 

- 

- 

102 

77 

182 

- 

- 

- 

- 

(0) 

0 

6 

1.115 

1.481 

82 

0- 

996 

1.299- 

183 

- 

0- 

724- 

1.059 

297 

- 

- 

102 

77 

182 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

583 

944 

177 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

(0) 

0 

6 

532 

- 

538

Van de post gereed product en handelsgoederen kan het volgend overzicht worden gegeven: 

De in de balans opgenomen voorraden (op grond van artikel 36 BBV) worden 

uitgesplitst naar de volgende categorieën: 


31-12-2011 31-12-2010 

Voorraad eigen verklaringen 3 2 

Voorraad rijbewijzen 

Voorraad parkeerkaarten 2 1 

Totaal 5 3 

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar 

De in de balans opgenomen vorderingen (op grond van het BBV) worden uitgesplitst naar de 

volgende categorieën: 

Vorderingen op openbare lichamen 

Verstrekte kasgeldleningen 1.000 

Rekening courantverhoudingen met 

niet financiële instellingen 

Overige vorderingen 8.281 

Overige uitzettingen 18 

De overige vorderingen bestaan uit de volgende onderdelen: 


31-12-2011 31-12-2010 

De toename van het de debiteurensaldo wordt met name veroorzaakt door woningbouwverenigingen 

m.b.t. woningbouwprojecten. In de vorderingen is een bedrag opgenomen van ca. 

€ 2,8 miljoen op bouwcombinaties die als volwaardig worden ingeschat. Voor een nadere 

toelichting wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen. 

Liquide middelen 

Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: 


31-12-2011 31-12-2010 

BNG 3.457 0 

Rabobank 37 48 

Postbank 75 60 

ABN/Amrobank 1 

Kas 3 3 

Totaal 3.573 112 

Eind 2010 was er sprake van roodstand (passiva) wegens verwachte verkoop aandelen 

Intergas. Deze verkoop is in 2011 geëffectueerd waardoor het saldo bij de Bank voor 

178 

Boekwaarde Voorziening Balanswaarde Balanswaarde 

31-12-2011 oninbaarheid 31-12-2011 31-12-2010 

554 

1.000 

7.727 

18 

1.000 

7.877 

20 

Totaal 9.299 554 8.745 8.896 

Debiteuren 7.894 7.212 

Voorziening dubieuze debiteuren fin -554 -151 

Verstrekte leenbijstand e.d. sociale zaken 350 363 

Voorziening dubieuze debiteuren soza -241 -219 

Nog te vorderen gemeentelijke belastingen Tilb 97 210 

Overigen 181 462 

Totaal 7.727 7.877

Nederlandsche Gemeenten ten opzichte van 2010 met circa € 5,3 miljoen is toegenomen. 

Daarnaast was het saldo hoger vanwege opbrengsten grondverkopen/bijdragen derden 

Overlopende activa 

De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: 


31-12-2011 31-12-2010 

Nog te ontvangen voorschotbedragen van Europese en 

Nederlandse overheidslichamen (art 40a) 0 0 

Overige nog te ontvangen bedragen 980 436 

Vooruitbetaalde bedragen 163 487 

Incasso's 0 

Totaal 1.143 923 

Saldo is toegenomen vanwege een suppletieaangifte btw in 2012 m.b.t. het 4 e kwartaal 2011. 

Dit betreft in rekening gebrachte BTW ad € 416.100 in het kader van de regeling ruimte voor 

ruimte. 

179

VASTE PASSIVA 

Eigen vermogen 

Het in de balans opgenomen Eigen Vermogen bestaat uit de volgende posten: 


31-12-2011 31-12-2010 

Algemene reserves 23.269 19.484 

Bestemmingsreserves 19.665 16.136 

Reserves van het Grondbedrijf 2.238 1.971 

Resultaat voor bestemming 45.171 37.591 

Resultaat na bestemming -96 1.844 

Totaal 45.075 

Het verloop in 2011 (voor bestemming) wordt in onderstaand overzicht per reserve 

weergegeven: 

Onder bestemming resultaat staan de toevoegingen vermeld uit hoofde van de bestemming van 

het resultaat van het voorgaande boekjaar. 

180 

39.435 

Boekwaarde Bestemm Rente Overige Onttrek- Boekwaarde 

31-12-10 resultaat toevoe- toevoe- kingen 31-12-11 

2010 gingen gingen 

Algemene reserves algemene dienst 

Vast kapitaal van de alg. dienst 17.676 2.686 20.362 

Algemene reserve 1.808 1.312 93 307 2.907 

Totaal algemene reserves algemene dienst 19.484 1.312 93 2.686 307 23.269 

Bestemmingsreserves 

Egalisatiereserve riolering 1.000 227 773 

Egalisatiereserve reiniging 565 279 844 

Egalisatiereserve begraafplaatsen - 

- 

Egalisatiereserve hondenoverlastbestrijding 97 6 103 

Res.verbetering infrastr.haven L Zwaluwe 197 197 

Reserve behoud gem. monumenten 10 4 14 

Reserve inconv.uitkering Intergas 487 82 405 

Reserve herziening bestemmingsplannen 179 42 75 146 

Reserve maatschappelijke knelpunten 78 1 77 

Reserve tijdelijke inhuur personeel 100 100 

Reserve kapitaallasten 12.389 372 3.796 861 15.696 

Reserve claims voorgaande jaren - 373 40 269 144 

Reserve POP 83 17 100 

Reserve toerisme- en recreatie 150 81 231 

Reserve e-dienstverlening 79 74 39 114 

Reserve voormalig hypotheekfonds 668 

74 594 

Reserve frictiekosten KTD 53 159 85 127 

Totaal bestemmingsreserves 16.136 532 372 4.339 1.714 19.665 

Reserves grondexploitatie 

Algemene bedrijfsreserve grondbedrijf 599 998 1.428 168 

Reserve bovenwijkse voorzieningen 606 317 282 641 

Voorziening tekorten grondexploitatie - 

- 

Reserve groenaanleg 467 254 33 688 

Reserve ruimtelijke ontwikkelingen 300 

441 741 

Totaal reserves grondexploitatie 1.971 - - 2.010 1.742 2.238 

Totaal reserves 37.590 1.844 465 9.035 3.763 45.171

Eigen vermogen 

Het eigen vermogen bestaat uit de volgende onderdelen: 

• Algemene reserve : exploitatie en bedrijfsreserves algemene dienst 

• Bestemmingsreserves 

• Reserves van het grondbedrijf 

• Resultaat na bestemming 

Reserves 

Voor een specificatie van alle reserves wordt verwezen naar de afzonderlijke staat van reserves 

die als bijlage van de beheersrekening is opgenomen. In deze staat zijn ook de claims op de 

reserves van de lopende investeringen en van de voorgenomen investeringen opgenomen. 

Van het totaalverloop van de reserves (voor bestemming 2011) kan het volgende overzicht 

worden gegeven (bedragen x € 1.000): 

Verloopoverzicht: 

Saldo per 31.12.2010 37.590 

Bij: resultaatbestemming 2010 1.844 

rentebijschrijving 465 

t.l.v. exploitatie 6.026 

t.l.v. reserves 2.688 

ontv. Subsidies 348 

11.371 

48.961 

Af: t.g.v. exploitatie 3.313 

t.g.v. reserves 165 

3.478 

Saldo per 31.12.2011 45.484 

Vast kapitaal van de algemene dienst 20.362 


Saldo per 31.12.2010 17.676 

Bij: t..l.v. exploitatie 2.686 


Toelichting: 

De vermeerdering t.l.v. de exploitatie betreft: 

Gedeeltelijke opbrengst verkoop Intergas (2.686) zoals besloten in de Raad van 12 mei 2011. 

In de toekomst zal nog een bedrag aan escrow aan de gemeenten worden uitgekeerd. Dit wordt 

dan tevens aan het vast kapitaal toegevoegd. 

Doelstelling: 

Deze reserve is een afgezonderd vermogensbestanddeel van de algemene reserve, en maakt 

een belangrijk onderdeel uit bij het bepalen van het weerstandsvermogen van onze gemeente. 

De rente (3%, dit jaar € 530.269) wordt gebruikt als permanente inkomensfunctie. 

Algemene reserve 2.907 


Saldo per 31.12.2010 1.808 

Bij: resultaatbestemming 2010 1.312 

Rentebijschrijving 93 

3.214 

Af: verminderingen t.g.v. exploitatie 167 

vermindering t.g.v. reserves 140 

Saldo per 31.12.2011 

307 

2.907 

181

Toelichting: 

De verminderingen van de Alg.reserve t.g.v. de exploitatie hebben betrekking op: 

• Niet realiseerbare deel bezuiniging SES/REWIN 41 

• Niet realiseerbare deel bezuiniging onderwijs 20 

• Fasering bezuiniging muziekonderwijs 90 

• Schuldhulpverlening (éénmalig) 16 

Besluitvorming hierover heef plaatsgevonden bij vaststelling van de begroting 2011. 

De vermindering t.g.v. reserves komt geheel ten faveure van de reserve kapitaallasten 

€ 100.000 kunstgrasveld vv Zwaluwe en € 40.000 kleedaccommodatie Madese Boys. Beiden 

zijn besloten bij de Voorjaarsnota 2011. 

Doelstelling: 

De algemene reserve dient o.a. voor: 

• Het waarborgen van continuïteit; 

• Het opvangen van echt onvoorziene uitgaven, zoals schadeclaims, garanties 

geldleningen etc.; 

• Het afdekken van incidentele tekorten van enig jaar (om schommelingen in de 

exploitatie op te vangen); 

• Eenmalige uitgaven en als dekking voor investeringen (geen 

vervangingsinvesteringen); 

• Het opvangen van potentiële risico’s. 

De algemene reserve maakt deel uit van het weerstandvermogen en heeft geen specifieke 

oorsprong. 

Bestemmingsreserves 

Doelstelling bestemmingsreserves 

Overige bestemmingsreserves worden ingesteld voor een specifiek doel. Als er een 

beleidswijziging optreedt, kan de gemeenteraad nog besluiten de bestemming te veranderen. 

Er zijn bestemmingsreserves gevormd voor enkele specifieke doeleinden zoals 

monumentenbeleid, bestemmingsplannen, dekking kapitaallasten etc. Deze bestemmingsreserves 

dienen idealiter in omvang een zelfde niveau te hebben als de omvang van de 

beoogde bestemming of investering en zijn hiervoor dan ook beklemd. 

Aan de bestemmingsreserve kapitaallasten wordt 3% rente toegevoegd. De rentecomponent 

van de te dekken investeringen bedraagt eveneens 3%. 

Egalisatiereserve riolering 773 


Saldo per 31.12.2010 1.000 

Af: verminderingen t.g.v. exploitatie 227 

Saldo per 31.12.2011 773 

Toelichting: 

De vermindering betreffen het negatieve verschil tussen de opbrengsten rioolrecht en de kosten 

in het lopende jaar (per saldo € 226.714). 

Doelstelling: 

De reserve dient ter egalisering van tekorten en overschotten van de lopende exploitatie ten 

einde stabiliteit in het te heffen rioolrecht te realiseren. Voor toelichting hierop zie programma 3. 

Egalisatiereserve reiniging 844 


Saldo per 31.12.2010 565 

Bij: vermeerderingen t.l.v. exploitatie 279 


182

Toelichting: 

De vermeerdering van de reserve betreft het saldo van het overschot op de exploitatie (per 

saldo, € 279.455). Voor toelichting hierop zie programma 7. 

Doelstelling: 

De reserve dient voor de opvang van tussentijdse schommelingen in het uitgavenpatroon voor 

de afvalstoffen tussen de primitieve begroting en de werkelijke exploitatie. Het tarief is voor 

100% kostendekkend. 

Egalisatiereserve begraafplaatsen 0 


Saldo per 31.12.2010 0 


Toelichting: 

Met ingang van 2008 wordt de egalisatiereserve begraafplaatsen, cfm. de nota reserves en 

voorzieningen van december 2007 (n.b.: vastgesteld in de raad van 24 januari 2008), als een 

bestemmingsreserve (voorheen voorziening) gezien. Daar de reserve geheel leeg is, kunnen de 

exploitatietekorten niet meer onttrokken worden uit de reserve. 

Doelstelling: 

De egalisatiereserve begraafplaatsen vormt een reserve om ervoor te zorgen dat de begraafplaatsen 

voor 100% kostendekkendheid in de exploitatie opgenomen kunnen worden. 

Egalisatiereserve hondenoverlastbestrijding 103 


Saldo per 31.12.2010 97 

Bij: vermeerderingen t.g.v. exploitatie 6 


Toelichting: 

De vermeerdering van de reserve t.l.v. de exploitatie betreft het saldo van het overschot op de 

exploitatie (€ 6.472). 

Doelstelling: 

De reserve dient ter egalisering van tekorten en overschotten op de exploitatie 

hondenoverlast bestrijding. 

Reserve verbetering infrastructuur haven Lage Zwaluwe 197 


Saldo per 31.12.2010 197 


Toelichting: 

De reserve is thans niet meer beklemd (v/h kapitaallasten krediet verbetering toeristische 

infrastructuur haven Lage Zwaluwe). 

Doelstelling: 

Het toerisme in de kern Lage Zwaluwe te stimuleren middels het aantrekkelijk maken van de 

haven. 

183

Reserve behoud gemeentelijke monumenten 14 


Saldo per 31.12.2010 10 

Bij: t.l.v. exploitatie 4 


Toelichting: 

Dit jaar is er een bedrag van € 12.070 geraamd voor de verstrekking van subsidies voor het 

behoud van gemeentelijke monumenten. Overschotten en tekorten in een jaar worden gestort 

of onttrokken uit de hiervoor ingestelde reserve. In 2011 is er per saldo voor € 4.078 gestort. 

Doelstelling: 

Te komen tot egalisatie van subsidieaanvragen voor het behouden en eventueel restaureren 

van panden en objecten, geen rijksmonumenten zijnde, doch voor de gemeente wel van belang 

om te behouden. Deze panden zijn na een positief advies van de gemeentelijke 

monumentencommissie aangewezen als gemeentelijk monument. 

Reserve Inconv. uitkering Intergas 405 


Saldo per 31.12.2010 487 

Af: t.g.v. exploitatie 82 


Toelichting: 

De vermindering van de reserve t.g.v. de exploitatie betreft een onttrekking ter dekking van de 

jaarlijkse bijdrage Intergas aan de exploitatie (€ 82.262) t/m 2016. 

Deze reserve is in zijn geheel beklemd. 

Doelstelling: 

Derving van de jaarlijkse inkomsten uit de inconveniëntenuitkering door Intergas op te vangen. 

Intergas keerde tot 2002 aan zijn aandeelhouders, waaronder de gemeente Drimmelen, jaarlijks 

een zogenaamde inconveniëntenuitkering uit als vergoeding voor het hebben van ondergrondse 

leidingen in de gemeente. 

Reserve herziening bestemmingsplannen 146 


Saldo per 31.12.2010 179 


Af: t.g.v. exploitatie 


75 


Toelichting: 

De vermeerdering ten laste van de exploitatie betreft de storting t.l.v. exploitatie 

bestemmingsplannen 2011 (€ 42.033) 

De vermindering ten gunste van de exploitatie betreft uitgaven in het kader van diverse 

bestemmingsplannen (in totaliteit € 75.570). De reserve is in zijn geheel beklemd. 

Doelstelling: 

Op grond van het B.B.V. mogen immateriële activa niet meer worden afgeschreven. Ook de 

kosten van bestemmingsplannen behoren tot de immateriële activa ondanks het feit dat een 

bestemmingsplan in principe een geldigheidsduur heeft van tien jaar. De kosten die met 

bestemmingsplannen gemoeid zijn aanzienlijk en fluctueren per jaar sterk. Om deze kosten te 

egaliseren is deze reserve gevormd. 

184

Reserve Maatschappelijke knelpunten 77 


Saldo per 31.12.2010 78 



Toelichting: 

Bij de vaststelling van de begroting 2007 is besloten € 1 miljoen van het ‘super’ dividend 

Intergas niet te storten in het vaste kapitaal, maar hiervoor een bestemmingsreserve te vormen. 

In de raadsvergadering van 1 maart 2007 zijn de criteria bepaald waaraan de inzet van de 

reserve moet voldoen. 

In 2011 is er ten gunste van de exploitatie voor in totaliteit € 1.349 uit de reserve gehaald 

(scouting Terheijden). 

De reserve bevat nu nog een bedrag t.b.v. de uitbreiding kleedkamers VV Zwaluwe. 

Doelstelling: 

Met de inzet van de reserve maatschappelijke knelpunten wordt een bijdrage geleverd aan het 

oplossen van maatschappelijke knelpunten in de gemeente Drimmelen op het terrein van 

welzijn, gezondheid, leefbaarheid, cultuur en sport. 

Reserve tijdelijke inhuur personeel 100 


Saldo per 31.12.2010 100 


Toelichting: 

De in 2009 tot aan het maximum gevulde reserve is in 2011 niet aangesproken. De verwachting 

is dat er in 2012 wel aanspraak opgemaakt gaat worden. 

Doelstelling: 

De bestemmingsreserve vormt een buffer om knelpunten in de vaste formatie van de 

organisatie op enig moment gedurende het jaar op te vangen. In de exploitatie is een 

zogenaamde knelpuntenpot opgenomen die wordt gevuld door vacaturegelden en aanvullingen 

als gevolg van langdurige ziekte. De voeding kan op enig moment lager zijn dan het benodigd 

bedrag. Overschotten komen in principe ten gunste van de reserve. 

Conform de nota reserves en voorzieningen moet de minimale omvang van deze reserve 

€ 50.000 bedragen en mag deze maximaal € 100.000 bedragen. 

Reserve kapitaallasten 15.696 


Saldo per 31.12.2010 12.389 

Bij: rentebijschrijving 372 

t.l.v. exploitatie 2.941 

t.l.v. reserves 506 

ontv. Subsidies 348 

4.168 


Vrijval 82 

861 


Toelichting: 

Dit is de enige bestemmingsreserve waar rente aan wordt toegevoegd (€ 371.679). 

De bijschrijving t.l.v. de exploitatie bestaan uit: 

• Bijdrage van De Waarden van € 150.000 voor de brede school Lage Zwaluwe West 

conform besluitvorming Raad 25 februari 2010 

• Levering van grond ten behoeve van de brede school Hooge Zwaluwe (€ 634.350) 

• Bijdrage vanuit het Grondbedrijf (project brede school Lage Zwaluwe West 

(€ 2.157.000), conform besluitvorming Raad 25 februari 2010 

185

De vermeerderingen t.l.v. reserves komen ten laste van 

• Algemene Reserve Algemene Dienst (€ 100.000) kunstgrasveld vv Zwaluwe op basis 

van besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2011 

• Algemene Reserve Algemene Dienst (€ 40.000 kleedaccommodatie Madese Boys) 

op basis van besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2011 

• Voorziening buitensport accommodatie Lage Zwaluwe (€ 365.800 kunstgrasveld VV 

Zwaluwe) op basis van besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2011. 

Tot slot bedraagt de netto subsidie voor de brede school Lage Zwaluwe West dit jaar € 348.705 

(conform besluitvorming Raad 25 februari 2010). Het restant van de subsidie wordt naar 

verwachting in 2012 aan de reserve toegevoegd bij financiële afwikkeling van het krediet. 

De verminderingen t.l.v. de exploitatie hebben betrekking op: reguliere onttrekkingen 

(kapitaallasten) € 654.569 en een onttrekking in het kader van tijdelijke huisvesting Zonzeel ad 

€ 124.711 (Voorjaarsnota 2011). 

Daarnaast valt het niet beklemde gedeelte (€ 81.825) van de reserve vrij. Feitelijk is er een 

lagere bijschrijving van rente nodig vanwege vertraging in de uitvoering van kredieten. 

Doelstelling: 

Gevormd ter dekking van de kapitaallasten van geaccordeerde investeringen met economisch 

nut. 

Reserve claims voorgaande jaren 144 


Saldo per 31.12.2010 0 

Bij: resultaatbestemming 2010 373 

t.l.v. exploitatie 40 



Toelichting: 

Per saldo is er € 228.322 t.l.v. c.q. t.g.v. van de exploitatie gekomen. Er resteert thans nog een 

bedrag van € 144.251; een combinatie van oude en nieuwe claims zoals besloten bij de 

Najaarsnota 2011. 

Doelstelling: 

Gelden uit voorgaand boekjaar beschikbaar houden voor de voorgenomen activiteiten. 

Reserve POP 100 


Saldo per 31.12.2010 83 



Toelichting: 

De vermeerdering t.l.v. de exploitatie heeft betrekking op storting in de reserve van een deel 

van het overschot van het opleidingsbudget waardoor de reserve nu de maximale omvang heeft 

bereikt. 

Doelstelling: 

Gelden beschikbaar houden voor opleidingskosten van het personeel. Jaarlijks wordt 1,8 % van 

de loonsom opgenomen in de begroting (exploitatie) ten behoeve van opleidingen, cursussen, 

workshops, seminars e.d. voor het personeel. Dit kunnen individuele cursussen zijn op grond 

van het POP-gesprek, maar ook organisatiebrede activiteiten. Om o.a. (meerjarig) gemaakte 

afspraken te kunnen nakomen (kalenderjaar begroting en opleidingsjaar lopen niet synchroon) 

en het restant in enig jaar beschikbaar te houden voor het personeel is de egalisatiereserve 

gevormd. 

186

Reserve toerisme- en recreatie 231 


Saldo per 31.12.2010 150 



Toelichting: 

Bij de jaarrekening 2008 is besloten om overschotten van de netto-opbrengst toeristenbelasting 

te storten in een hiervoor nieuw te vormen bestemmingsreserve. 

De vermeerdering ten laste van de exploitatie betreft de storting van het resultaat 2011 

(€ 81.183 ). 

Doelstelling: 

Verbeteren c.q. optimaliseren van het toeristische voorzieningenniveau. 

Reserve E-dienstverlening 114 


Saldo per 31.12.2010 79 


t.l.v. reserves 25 



Toelichting: 

De vermeerdering t.l.v. de exploitatie heeft betrekking op storting vanuit de knelpuntenpot 

(salariskosten) van een bedrag ad € 48.520 t.b.v. een gegevenscontroller (vacature). 

De vermeerdering betreft een correctie over 2010 waarbij een bedrag ten onrechte in de 

reserve frictiekosten was gestort i.p.v. de reserve E-dienstverlening. Middels besluitvorming bij 

de Voorjaarsnota 2011 is dit gecorrigeerd. 

De vermindering van de reserve ten gunste van de exploitatie betreft: dekking kosten diverse 

projecten in het kader van E-dienstverlening (in totaliteit € 38.498). 

Doelstelling: 

Ter dekking van incidentele uitgaven om de verdere professionalisering van de elektronische 

dienstverlening gestalte te geven. 

Reserve voormalig hypotheekfonds 594 



Saldo per 31.12.2010 668 



Toelichting: 

Bij de jaarrekening 2009 is besloten een reserve in het leven te roepen om de gewijzigde 

financiële verhouding (van jaarlijks vast dividend HNG naar rechtstreekse vordering op BNG) 

met betrekking tot het Hypotheekfonds (beter) gestalte te geven. 

De vermindering ten gunste van de exploitatie betreft de jaarlijkse onttrekking ad € 74.238. 

Deze reserve is in zijn geheel beklemd. 

Doelstelling: 

Derving van de jaarlijkse inkomsten aan dividend van het Hypotheekfonds Nederlandse 

Gemeenten op vangen. 

Reserve frictiekosten KTD 127 


Saldo per 31.12.2010 53 

Bij: resultaatbestemming 2010 159 


t.g.v. reserves 25 


187

Toelichting: 

Bij de jaarrekening 2010 is besloten een bedrag van € 159.052 toe te voegen aan deze reserve. 

De vermindering ten gunste van de exploitatie betreft diverse onderzoekskosten (zwembaden, 

subsidies e.d., in totaliteit € 60.313). 

Daarnaast een vermindering (€ 25.216) t..g.v. reserves welke geheel ten gunste komt van de 

reserve E-dienstverlening (Voorjaarsnota 2011, ten onrechte in de reserve frictiekosten gestort 

bedrag t.b.v. niet ingevulde vacature E-dienstverlening). 

Doelstelling: 

Gevormd (Najaarsnota 2010) ter dekking van nog niet nader in te schatten kosten op personeel 

gebied (sociaal statuut) a.g.v. de kerntakendiscussie. 

Reserves van het grondbedrijf 

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar paragraaf G. Grondbeleid 

Algemene bedrijfsreserve Grondbedrijf 169 


Saldo per 31.12.2010 599 


1.597 

Af: t.g.v. exploitatie 1.428 


1.428 

169 

Toelichting: 

De vermeerderingen t.l.v. de exploitatie hebben met name betrekking op: 

• Tussentijdsresultaat Prinsenpolder (€ 500.000) 

• Verkoop appartementsrechten Oranjeplein (€ 400.000) 

• Winstnemingen Brandweerkazerne en Lisdodde (€ 1.786) 

• Resultaat 200 projecten (€ 96.519) 

De verminderingen t.g.v. de exploitatie hebben betrekking op: 

• Bodemsanering Drimmelenseweg, najaarsnota 2009 (€ 237.166); 

• Voorziening Made Oost (€ 220.497); 

• Voorziening De Ligne (€ 101.982); 

• Voorziening Dorpsstraat Drimmelen (€ 76.537); 

• Voorziening Oude begraafplaatsen Made (€182.333); 

• Afboeking boekwaarde Oranjeplein (€ 49.623); 

• Afboeking boekwaarde Woonwagencentrum (€ 193.647); 

• Voorziening verwacht verlies bedrijventerrein Stuivezand (€130.000); 

• Negatief resultaat 300 projecten 2011 (€ 22.899); 

• Negatief resultaat 100 projecten (€ 213.501). 

Doelstelling: 

Aan de algemene bedrijfsreserve Grondbedrijf worden de volgende bestemmingen volgens de 

vastgestelde grondnota 2011 gegeven: 

• Het waarborgen van de continuïteit van het grondbedrijf; 

• Het opvangen van financiële tegenvallers in grondexploitaties; 

• Het beschikbaar stellen van middelen voor het vormgeven van het faciliterende 

grondbeleid; 

• Het opvangen van potentiële risico’s. 

Reserve bovenwijkse voorzieningen Grondbedrijf 641 


Saldo per 31.12.2010 606 


923 


282 


188

Toelichting: 

De vermeerdering van de reserve heeft betrekking op: 

• Bijdragen derden diverse projecten 2011, prim begroting 2011 (€ 316.839). 

De verminderingen van de reserve hebben betrekking op: 

• Parkeeronderzoeken , kadernota 2009 (€ 15.000) 

• Herinrichting Thijssenweg, raad febr. 2010 (€ 266.397). 

Doelstelling: 

Een bijdrage te genereren in de kosten van grote infrastructurele werken die mede het gevolg 

zijn van gerealiseerde woningbouw. Deze werken hebben een bovenwijks karakter en kunnen 

dan ook niet uitsluitend ten laste van een bestemmingsplan worden gebracht. Het vrije deel is 

mede bestemd voor weerstandscapaciteit grondbedrijf. 

Reserve groenaanleg grondbedrijf 687 


Saldo per 31.12.2010 466 


720 

Af : t.g.v. exploitatie 33 


33 

687 

Toelichting: 


• Bijdrage derden diverse projecten (GB); prim begroting 2011 (€ 254.082). 

De verminderingen van de reserve hebben betrekking op: 

• Onttrekking groenaanleg Gat van den Ham, prim. begroting 2011 (€ 16.400). 

• Deelname natte EVZ, prim. begroting 2011 (€ 16.767). 

Doelstelling: 

Het bieden van de mogelijkheid om gekoppeld aan de uitgifte van grond (stedelijke) functies per 

m 2 een bedrag in deze reserve te storten en dit bedrag in te zetten voor kwaliteitsverbetering in 

het buitengebied (inclusief kernrandzones) 

Reserve ruimtelijke ontwikkelingen 741 


Saldo per 31.12.2010 300 


441 


Toelichting: 


• Bijdrage derden (GB); prim. begroting 2011 (€ 440.373). 

Doelstelling: 

In de Wro is de mogelijkheid opgenomen om in de exploitatieopzet bovenplanse kosten op te 

nemen voor meerdere locaties of gedeelten daarvan en deze kosten in de vorm van een 

bijdrage te verhalen op de projectontwikkelaar als exploitatiebijdrage, in plaats van een bijdrage 

aan een reserve. 

Bij het vaststellen van de grondnota 2011 wordt een bijdrage voor ruimtelijke ontwikkelingen 

opgelegd aan projectontwikkelaars en toegevoegd aan deze reserve. 

189

Voorzieningen 

Het verloop van de voorzieningen in 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: 

Van het totaalverloop van de voorzieningen kan het volgende overzicht worden gegeven 

(bedragen x € 1.000): 

Boekwaarde Toevoe- Aanwen- Boekwaarde 

31-12-2010 gingen Vrijval dingen 31-12-2011 

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's 

Voorziening wet APPA 1.041 118 37 1.123 

Voorzieningen voor onderhoud 

Voorziening onderhoud gebouwen PLANON 1.357 978 827 1.507 

Voorzieningen buitensportaccomodaties 661 178 366 151 323 

Voorziening groot onderhoud wegen 1.004 974 1.433 545 

Voorziening baggerfonds havens 700 69 13 756 

Voorziening onderhoud openbare verlichting 249 469 306 412 

Voorziening baggeren bebouwd gebied 291 18 272 

Voorziening speeltoestellen/-locaties 36 37 20 54 

Voorziening kunst 73 5 6 72 

Egalisatievoorzieningen 

Egalisatievoorziening inkomensdeel WWB - 

- 

Voorziening nazorg stortplaats Zevenbergen 276 276 

Onderwijs 

Voorziening mat. instandhouding openbare school - 

Voorziening schoolbudget openbare scholen - 

Voorziening jubilea openbaar onderwijs - 

Voorziening BAPO openbaar onderwijs - 

Voorziening onderhoud openbaar onderwijs - 

Totaal voorzieningen gemeenten 5.690 2.829 


Saldo per 31.12.2010 5.690 

Bij: t.l.v. exploitatie 2.829 

190 

8.519 

Af: vrijval 366 

t.g.v. aanwending 2.812 


3.178 

5.341 

Voorzieningen worden op grond van artikel 44 BBV gevormd voor: 

- verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is doch 

redelijkerwijs te schatten en bestaande risico’s op balansdatum terzake van 

verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is 

- kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt maar de oorsprong hebben 

in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot 

kostenegalisatie 

- Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moet worden. 

Alle voorzieningen zijn voor de daarvoor bestemde doelen in zijn geheel beklemd. 

366 

2.812 

- 

- 

- 

- 

- 

5.341

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s 

Voor een verdere specificatie wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen die 

als een aparte bijlage is opgenomen in de jaarrekening 2011. 

Voorziening wet APPA 1.123 


Saldo per 31.12.2010 1.041 


Af: aanwending 

1.159 

37 


Toelichting: 

De vermeerdering van de voorziening betreft de jaarlijks vastgestelde storting 2011 vanuit de 

exploitatie (€ 118.360) o.b.v. de jaarlijkse actuariële berekeningen. De aanwending betreft de 

pensioenkosten van een zevental oud wethouders. 

Doelstelling: 

- Toereikende voorziening aanleggen voor pensioenrechten van de wethouders als 

gevolg van de sinds 2001 gestelde verplichting in de Wet APPA. 

- De financiële gevolgen van de waardeoverdracht van pensioenen van wethouders te 

waarborgen. 

Onderhoudsegalisatievoorzieningen 

Deze voorzieningen worden gevormd door acht onderhoudsvoorzieningen en twee 

egalisatievoorzieningen. 

Voorzieningen onderhoud 

Tot deze voorzieningen behoren: Voorziening onderhoud gebouwen PLANON 

Voorziening buitensportaccommodaties 

Voorziening groot onderhoud wegen 

Voorziening baggerfonds havens 

Voorziening onderhoud openbare verlichting 

Voorziening baggeren bebouwd gebied 

Voorziening speeltoestellen/-locaties 

Voorziening Kunst 

Voorziening onderhoud gebouwen Planon 1.507 


Saldo per 31.12.2010 1.357 


2.335 

Af: aanwending 827 


Toelichting: 

Zie voor verdere toelichting in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. 

Doelstelling: 

Deze voorziening is via het gebouwenbeheersysteem, planon, erop gericht het onderhoud van 

de gemeentelijke eigendommen te waarborgen op een situatie waarbij sprake is van een 

normaal onderhoudscyclus en waarbij achterstallig onderhoud wordt voorkomen. 

191

Voorz groot onderhoud buitensportaccommodaties 323 


Saldo per 31.12.2010 661 


839 

Af: vrijval 366 

aanwending 151 


Toelichting: 

De vermeerdering van de voorziening betreft: 

De jaarlijks vastgestelde (geïndexeerde) stortingen vanuit de exploitatie (in totaliteit 

€ 177.807) vanuit de exploitatie. 

De vermindering van de voorziening betreft naast diverse uitgaven ten behoeve van 

buitensportaccommodaties (in totaliteit € 150.561) de vrijval van een bedrag ad € 365.800. 

Bedrag is gestort in de reserve kapitaallasten t.b.v. kunstgrasveld Zwaluwe. Voor een meer 

uitgebreide toelichting wordt verwezen naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. 

Doelstelling: 

Deze voorziening is bedoeld voor het kunnen plegen van vervangingsinvesteringen en het 

uitvoeren van cyclisch groot onderhoud aan de primaire buitensportaccommodaties. 

Voorziening groot onderhoud wegen 545 


Saldo per 31.12.2010 1.004 


1.978 

Af: aanwending 1.433 


Toelichting: 

De vermeerdering van de voorziening betreft: 

De jaarlijks vastgestelde (geïndexeerde) stortingen vanuit de exploitatie (primair in totaliteit 

€ 974.105). 

De vermindering van de voorziening betreft uitvoering groot onderhoud gemeentelijke wegen 

n.a.v. de jaarlijkse inspectie van deze wegen (€ 1.433.225). 

Doelstelling: 

Deze voorziening is bedoeld voor het uitvoeren van groot onderhoud aan de gemeentelijke 

wegen met asfalt- en elementenverhardingen, zowel binnen als buiten de kom. 

Hierbij wordt gebruik gemaakt van een zgn. wegenbeheersplan (referentieperiode vijf jaar) 

Voorziening baggerfonds havens 756 


Saldo per 31.12.2010 700 


769 



Toelichting: 

De vermeerdering t.l.v. de exploitatie betreft de jaarlijks vastgestelde geïndexeerde storting t.l.v. 

de exploitatie (primair € 69.278). 

De vermindering van de voorziening betreft de reguliere uitgaven gedurende het jaar 

(€ 13.299). 

Doelstelling: 

De gemeentelijke havens, die door aanslibbing in hun functionaliteit worden aangetast, uit te 

kunnen baggeren. Dit betreft de havens die in gemeentelijk bezit zijn te weten: oude haven 

Drimmelen, industriehaven Drimmelen, jachthaven Terheijden en de jachthaven Lage Zwaluwe. 

192

Voorziening onderhoud openbare verlichting 412 


Saldo per 31.12.2010 249 




Toelichting: 

De vermeerdering t.l.v. de exploitatie betreft de middels de begroting 2011 jaarlijks vastgestelde 

storting t.l.v. de exploitatie (€ 469.050). 

De vermindering van de voorziening betreft diverse uitgaven ten behoeve van vervanging 

lichtmasten (€ 306.415). 

In 2007 is een beleidsplan Openbare Verlichting opgesteld voor het in beeld brengen van de 

juiste omvang en onderhoudstoestand c.q. mogelijkheden / besparingen vervanging van 

armaturen en eventuele omschakeling wit / geel licht. 

Doelstelling: 

Deze voorziening is bedoeld voor vervangen van lichtmasten en armaturen. 

Voorziening baggeren bebouwd gebied 272 


Saldo per 31.12.2010 291 



Toelichting: 

Vanaf 2008 mogen in het kader van de nieuwe water wetgeving kosten van baggeren stedelijk 

water worden toegerekend aan riolering. Doordat in 2007 al diverse toezeggingen waren 

gedaan (met name in Zwaluwe) is er destijds veiligheidshalve voor gekozen in 2008 een kleine 

€ 400.000 in de voorziening te laten staan. Doordat er dit jaar in totaliteit € 18.226 is uitgegeven 

(kosten Grontmij) resteert thans nog een bedrag ad € 272.376 

Doelstelling: 

Het baggeren van functioneel stedelijk water binnen de bebouwde kom. 

Voorziening speeltoestellen-locaties 54 


Saldo per 31.12.2010 36 




Toelichting: 

De vermeerdering t.l.v. de exploitatie betreft de middels de begroting 2011 jaarlijks vastgestelde 

(geïndexeerde) storting t.l.v. de exploitatie (€ 37.363). 

De vermindering van de voorziening betreft diverse uitgaven ten behoeve van het maken en 

instandhouden van speelvoorzieningen (€ 19.534). 

Doelstelling: 

Voorziening ten behoeve van het maken en instandhouden van speelvoorzieningen ten 

behoeve van actieve recreatie van kinderen in diverse leeftijdscategorieën (behoudens oudere 

jeugd). 

193

Voorziening kunst 72 


Saldo per 31.12.2010 73 


78 



Toelichting: 

De vermeerdering van de voorziening betreft de jaarlijks vastgestelde reguliere storting 

(€ 5.088) vanuit de exploitatie. De vermindering van de voorziening betreft met name kosten 

voor onderhoud, herstel en reparatie, en vernieuwing van kunstwerken in de openbare ruimte 

(€ 6.146). Voor verdere toelichting zie paragraaf Kapitaalgoederen. 

Doelstelling: 

Deze voorziening is bestemd voor het opknappen van kunstwerken in de openbare ruimte van 

de gemeente Drimmelen. Hiervoor is door Stichting Kunstkring Drimmelen een onderhoudplan 

opgesteld. 

Egalisatievoorzieningen 

Deze voorzieningen worden momenteel gevormd door nog slechts één egalisatievoorziening. 

Voor een verdere specificatie wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen die 

als een aparte bijlage is opgenomen in de beheersrekening. 

Voorziening nazorg stortplaats Zevenbergen 276 


Saldo per 31.12.2010 276 


Toelichting: 

Niet van toepassing 

Doelstelling: 

In verband met de financiële onzekerheden rond de definitieve vaststelling door het College van 

G.S. van het doelvermogen voor de nazorg van de stortplaats Zevenbergen is besloten deze 

bedragen hiervoor onderdeel uit te laten maken van de voorziening reiniging, maar deze 

separaat te presenteren totdat volledig zeker is dat de bedragen ten gunste van de gemeente 

komen. 

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van een jaar of langer 

Onder de vaste passiva behoren de vaste schulden met een rentetypische looptijd van een jaar 

of langer. Op deze post worden de geldleningen die zijn afgesloten ter financiering van de 

gemeentelijk activiteiten verantwoord, alsmede de waarborgsommen. 

De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt: 

194 


31-12-2011 31-12-2010 

Obligatieleningen 

Onderhandse leningen van: 

binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstell 

binnenlandse banken en overige financiële instellingen 8.726 9.975 

binnenlandse bedrijven 

overige binnenlandse sectoren 

Waarborgsommen 

Overige vaste schulden 93 134 

Totaal 8.819 10.110

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het 

boekjaar. 

Boekwaarde Vermeer- Aflossingen Boekwaarde 

1-1-2011 deringen 31-12-2011 

Onderhandse leningen 9.975 1.249 

8.726 

Waarborgsommen 0 0 

Overige vaste schulden 134 41 93 

Totaal 10.110 - 

1.290 8.819 

De totale rentelast voor het boekjaar met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 349.349. 

In de paragraaf Financiering wordt ingegaan op de vermeerderingen. 


Onder de vlottende passiva behoren de netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd 

korter dan een jaar en de overlopende passiva. 

Deze zijn als volgt opgenomen: 


31-12-2011 31-12-2010 

Bank- en girosaldi 0 3.080 

Schulden korter dan een jaar 4.538 4.940 

Overlopende passiva 1.626 2.453 

Totaal 6.164 10.472 

Het bedrag 2010 Bank en girosaldo betreft ‘roodstand’ BNG ultimo 2010. Saldi zijn opgelopen 

vanwege lage kosten en verwachte kasstroom verkoop aandelen. 

De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: 


31-12-2011 31-12-2010 

Crediteuren 4.443 4.894 

Verstrekte uitkeringen e.d. sociale zaken 32 36 

W.V.G. 41 

Kruisposten/verrekenposten 13 3 

overige 8 7 

Totaal 4.538 4.940 

De overlopende passiva bestaan uit de volgende onderdelen: 


31-12-2011 31-12-2010 

Nog te betalen bedragen 1.074 1.549 

Vooruitontvangen bedragen 552 904 

Totaal 1.626 2.453 

195

De onderverdeling van de in de balans opgenomen Vooruitontvangen bedragen (art 49. lid b) is 

als volgt: 

Boekwaarde Ontvangsten Uitgaven Boekwaarde 

1-1-2011 31-12-2011 

Overig vooruitontvangen 2.569 14.521 2.560 14.529 

Provincie subsidie koopwoningen 

Art 49 lid 2: 

57.651 2.296 55.355 

Brede doeuitkering Jeugd 42.689 42.689 0 

Schuldhulpverlening 17.736 17.736 0 

RMC-gelden 137.146 48.368 3.279 182.235 

Aanpak alcohol jongeren 165.987 58.156 107.831 

Cultuureducatie 7.610 2.929 7.610 2.929 

Verbetering binnenklimaat 7.434 7.434 0 

Subsidie OCW/Zwaluwe-West 465.500 348.705 116.795 

Spec. Uitkering onderwijsachterstandenbeleid 0 76.362 3.538 72.824 

Totaal 904.322 65.818 494.002 552.499 

Deze vooruitontvangen bedragen art 49 lid 2 betreffen de van de Europese en Nederlandse 

overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek 

bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren. 

De toename is het gevolg van nieuwe regelingen (Aanpak alcohol Jongeren) en de subsidie die 

ontvangen is t.b.v. de school in Lage Zwaluwe welke verstrekt is onder de voorwaarde van 

cofinanciering. 

Waarborgen en garanties 

Het bij de balans vermelde bedrag voor verstrekte gewaarborgde geldleningen kan als volgt 

naar de diverse aard van instellingen gespecificeerd worden: 

Het bij de balans vermelde bedrag voor verstrekte garanties (als achtervang bij de W.S.W.) 

kan als volgt naar de diverse aard van instellingen gespecificeerd worden: 

Met een garantie van het WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) kunnen corporaties 

voordelige leningen afsluiten op de kapitaalmarkt. Het WSW is namelijk de hoogste rating 

toegekend (AAA) door zowel Standard & Poor’s als Moody’s Investors Service. 

Gemeenten hebben hierbij een achtervangpositie. Zij vormen samen met het Rijk de tertiaire 

zekerheid in de zekerheidsstructuur van het WSW. In het kort; corporaties kunnen zich 

aansluiten bij het WSW, waardoor zij tegen zo laag mogelijke kosten en zo gunstig mogelijke 

condities toegang hebben tot de kapitaalmarkt. De primaire zekerheid wordt gevormd door het 

eigen vermogen van de aangesloten corporaties. De secundaire zekerheid wordt gevormd door 

het vermogen van het WSW. Het totale garantiefonds van het WSW bedraagt ultimo 2010 

€ 3,74 miljard. De tertiaire zekerheid wordt dus gevormd door Rijk en gemeenten samen. Indien 

noodzakelijk moeten Rijk en gemeenten op verzoek van het WSW een renteloze lening 

verstrekken. Sinds de oprichting van het WSW in 1983 is er geen claim geweest en is er noch 

op de secundaire, noch op de tertiaire zekerheid een beroep gedaan. 

196 

Oorspronkelijk Percentage Restant begin Restant eind 

bedrag borgstelling jaar 2011 jaar 2011 

Stg de Wijngaard 2.099 100% 1.283 1.201 

Woningstichting Volksbelang 5.632 100% 4.597 3.861 

Diverse overige woningstichtingen 1.963 100% 1.642 1.589 

Exploitatiemij. Jachthaven 12.185 100% 9.092 9.600 

Diverse sportverenigingen 232 100% 93 84 

Totaal 22.111 16.707 16.335 

Oorspronkelijk Percentage Restant begin Restant eind 

bedrag borgstelling jaar 2011 jaar 2011 

Woningstichting Volksbelang (22) 85.499 100% 75.050 78.550 

Woningstichting Goed Wonen (28) 28.409 100% 21.373 23.592 

WSG Geertruidenberg (13) 51.575 100% 41.269 41.329 

Woonzorg Nederland (2) 1.363 100% 236 108 

Totaal 166.846 137.929 143.579

Bij ieder verzoek voor een lening door een corporatie trekt het WSW de financiële positie van 

de corporatie na en verleent de lening slechts indien het vermogen van de corporatie voldoende 

dekking biedt. Daarnaast worden alle corporaties jaarlijks door het WSW, in samenwerking met 

het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV), gescreend. Het CFV voert namens het ministerie 

de financiële controle op corporaties. 

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen 

Contract openbare verlichting 

De aanbesteding van het onderhoud van de openbare verlichting heeft in 2005 niet volgens de 

(Europese) aanbestedingsregels plaatsgevonden. Het betreft een contract met een totale 

waarde van € 1,1 miljoen, voor een periode van tien jaar (loopt tot en met 31 maart 2015). 

Onderzocht is of ontbinding van deze overeenkomst mogelijk was. Eenzijdig kan de nietigheid 

van deze overeenkomst niet worden ingeroepen aangezien het proceduregebrek de andere 

partij niet kan worden verweten. Tevens is bezien of de overeenkomst in overleg zodanig kon 

worden aangepast dat de strijdigheid met de aanbestedingsregels kon worden opgeheven dan 

wel beperkt. Hieraan wilde de wederpartij niet meewerken. Indien zich in de toekomst door 

bijvoorbeeld wijziging van omstandigheden mogelijkheden voordoen zal alsnog de mogelijkheid 

worden bezien de overeenkomst aan te passen. 

Lease containers 

Na het doorlopen van een Europese aanbestedingsprocedure heeft de gemeente Drimmelen 

een overeenkomst gesloten (ca. € 0,25 miljoen) voor de levering van minicontainers (en chips) 

t.b.v. de invoering van Diftar. De overeenkomst is in werking getreden op 1 oktober 2002 en 

eindigt op 30 september 2012. Aansluitend is voor dezelfde looptijd als die van het containercontract, 

een full-service contract afgesloten met dezelfde leverancier. Doel hiervan was het 

afdekken van mogelijke financiële risico's voor de gemeente en daarnaast het afkopen van alle 

inspanningsverplichtingen voor de gemeente betreffende reparatie en vervanging van 

containers. Begin 2012 worden er voorbereidingen getroffen voor een Europese aanbesteding 

om te komen tot een nieuwe Full-serviceovereenkomst. 

Gemeentegarantie Biesbosch Marina Drimmelen 

Sinds 2004 staat de gemeente borg voor tijdige nakoming van alle verplichtingen uit de door de 

BNG aan de BMD verstrekte vaste geldlening van € 10,8 miljoen. 

Intergas 

Medio 2012 zal een uitkering worden gedaan ter grootte van 75% oftewel € 15 miljoen en 

vervolgens in 2018 € 5 miljoen. Het aandeel van de gemeente Drimmelen hierin is 6,75%. Dit 

zou betekenen dat in 2012 nog een bedrag van ruim € 1 miljoen en in 2018 nog ruim € 0,3 

miljoen tegemoet kan worden gezien e.e.a. afhankelijk van de omvang van de liquidatiekosten 

van Intergas. 

Kredietfaciliteit BNG 

Gemeente Drimmelen heeft bij de BNG een rekening-courantlimiet van 4 miljoen. Per ultimo 

2011 hebben we een positief banksaldo van € 3.457.048,75 bij de BNG. 

197

Toelichting programmarekening 

Programma 1 Relatie met de burger 

Realisatie Prim. Begroting na wijziging Realisatie Saldo 


Lasten 4.255.954 4.108.035 4.163.794 4.110.162 53.632 Voordelig 

Baten 508.397 400.531 584.793 602.221 17.428- Voordelig 

Saldo 3.747.556 3.707.504 3.579.001 3.507.942 71.059 Voordelig 


Leges persoonsdocumentatie en rijbewijzen 

De oorzaken hiervan zijn met name dat er in de laatste maanden van het jaar meer paspoorten 

en jeugdidentiteitskaarten zijn verkocht. De oorzaak van de toename van het aantal IDkaarten 

is dat het Rijk per 1 januari 2012 de prijzen hiervan sterk heeft verhoogd. Hier tegenover staat 

dat er juist minder rijbewijzen zijn verkocht. De oorzaak hiervan kan de recessie zijn waardoor 

mensen geen aanvullende rijbewijzen halen. Tevens heeft de invoering van het praktijkexamen 

ook een drukkend effect op het aantal bromfietsrijbewijzen. Per saldo waren de legesopbrengsten 

€ 30.000 hoger dan begroot. 

Website 

Vanwege de overstap naar een ander bedrijf voor onze websites vindt de uitrol van een aantal 

nieuwe applicaties pas in 2012 plaats. Tevens vindt implementatie Kennisbank ook pas in 2012 

plaats. Dit leidt tot een incidenteel voordeel van € 25.000. 

Basis Registratie Personen 

De gemeente neemt deel aan het programma modernisering GBA en moet voor 2016 zijn 

aangesloten op de Basis Registratie Personen. Daar Drimmelen niet bij de pilotgroep wil horen, 

vallen nu incidenteel middelen vrij (€ 11.000). 

Programma 2 Veiligheid 



Lasten 2.179.451 2.224.587 2.351.962 2.299.485 52.477 Voordelig 

Baten 123.235 

9.900 23.341 23.035 

306 Nadelig 



APV 

Het voordeel wordt grotendeels veroorzaakt door besteding van minder uren aan APV 

gerelateerde zaken (€ 36.000). Er zijn minder uren ingezet vanwege de nieuwe APV waarbij het 

aantal vergunningen/ontheffingsaanvragen zijn afgenomen in het kader van de lastenverlichting 

voor de burger. Er worden nu b.v. geen vergunningen meer verstrekt voor venten, 

geluidswagens, vrijgestelde kleine evenementen, behendigheidsautomaten. Tevens was er 

sprake van zwangerschapsverlof met slechts gedeeltelijke vervanging en meer advisering door 

collega’s in de regio. 

Handhaving 

Enerzijds zijn er in verband met langlopende handhavingacties bij horecagelegenheden inzake 

geluidsoverlast meer uren (€ 24.000) besteed aan handhaving .Tevens zijn er extra uren 

gemaakt in verband met een calamiteit (diesellekkage door diefstal) aan de Zwingel in Lage 

Zwaluwe. Hier tegenover staan minder juridische aanschrijvingen vanwege goed naleefgedrag 

in de gemeente Drimmelen (€ 18.000). 

Het restant verschil bestaat uit een aantal kleinere afwijkingen, zoals lager bijdrage dierenasiel 

vanwege vertraging nieuwbouw en besteding van minder uren aan opleidingen rampenbestrijding. 

198

Programma 3 Openbare ruimte 



Lasten 7.822.376 8.184.278 7.755.665 7.667.865 87.800 Voordelig 

Baten 2.448.618 2.638.535 2.694.305 2.579.301 115.005 Nadelig 

Saldo 5.373.758 5.545.743 5.061.360 5.088.565 27.204- Nadelig 


Wegen en verlichting € 73.700 voordelig 

Waterkeringen € 400 voordelig 

Natuurbescherming € 11.800 voordelig 

Plantsoenen € 32.100 voordelig 

Speelterreinen € 15.400 voordelig 

Riolering -/- € 119.000 nadelig 

Begraafplaatsen -/- € 41.600 nadelig 

Afrondingsverschillen per saldo -/- € 4 nadelig 

Totaal -/- € 27.204 nadelig 

Toelichting afwijkingen 

Wegen en verlichting 

Er is in 2011 minder klein onderhoud van asfalt, elementen, semi-verhard en betonverhardingen 

en herprofileren bermen uitgevoerd (ca. € 19.100). De nadruk heeft gelegen op de uitvoering 

van de meer grotere werken (voorziening onderhoud wegen). Zie voor een toelichting de 

paragraaf C. kapitaalgoederen. 

De door de raad geaccordeerde “cyclorama’s” waren abusievelijk nog niet in de begroting 

meegenomen en leiden tot een overschrijding van ca. € 15.400. Hier tegenover staat dat de 

uitgaven voor de luchtfoto’s, welke in combinatie met gemeente Geertruidenberg zijn 

aangeschaft, ca. € 5.300 goedkoper uitvallen. 

Begin 2011 zijn weinig strooiacties nodig geweest ten behoeve van de gladheidbestrijding. Ten 

aanzien van de begroting zijn derhalve minder uren gemaakt in de gladheidbestrijding door de 

afdeling Openbare Werken buitendienst en is ook minder strooizout gekocht (ca. € 38.600 

voordelig). 

De kosten voor elektriciteitsverbruik zijn ca. € 30.100 lager dan begroot. Dit heeft een aantal 

oorzaken, te weten: een voordelige afrekening over 2010 (ca. € 13.000) welke in 2011 is 

verantwoord, voordelige tarieven als gevolg van aanbesteding halverwege het jaar en een 

lagere energieverbruik (o.a. door vervanging / toepassing energiezuinige armaturen etc.). 

Daarnaast is er een bedrag van ca. € 4.200 minder uitgegeven aan schades van de openbare 

verlichting. 

Het overige nadelig verschil van ca. € 8.200 wordt o.a. veroorzaakt doordat er in 2011 een 

bedrag van € 5.000 is uitgekeerd voor een oude aansprakelijkheidsstelling uit 2002 en 

daarnaast zijn er nog voor een totaalbedrag aan schades in 2011 uitgekeerd van ca. € 3.800. 

Waterkeringen 

Geen noemenswaardige verschillen. 

Natuurbescherming 

De onderhoudskosten van de ecologische verbindingszone Spoorzone vallen lager uit dan was 

geraamd met ca. € 9.300. Hiertegenover staat ook een lagere onttrekking uit de reserve 

Groenaanleg welke verantwoord is op programma 11. Algemene dekkingsmiddelen en 

onvoorzien. 

Plantsoenen 

Door onderuitputting op bestaande budgetten zijn / worden op het product Plantsoenen claims 

gelegd van in totaal € 92.112 (voordelig). Dit betreffen: 

• Uitvoering bomenbeleidsplan 2010 (€ 22.912; claim jaarrekening 2010), 

• KTD Nr. 201.1: Reduceren knotwilgen en bolbomen (€ 30.700; claim najaarsnota 

2011) en 

• Uitvoering bomenbeleidsplan 2011 (€ 38.500; nieuwe claim 2011). 

Zie voor inhoudelijke toelichtingen claims het onderdeel resultaatbestemming. 

199

In met name het laatste kwartaal van 2011 heeft het waterschap Brabantse Delta baggeren 

herstelwerkzaamheden uitgevoerd aan waterlopen, grenzend aan gemeentelijke eigendommen. 

Ingevolge de Verordening waterhuishouding Noord-Brabant 2005 en de Keur van waterschap 

Brabantse Delta, moeten de eigenaren van aan een waterloop grenzende gronden de 

baggerspecie ontvangen die bij het onderhoud vrijkomt (ontvangstplicht van maaisel en 

baggerspecie). Het verwijderen en afvoeren van de vrijkomende baggerspecie is afhankelijk 

van de voortgang van de werkzaamheden van het waterschap. Voor het afvoeren van de 

baggerspecie zijn er meer uren van de afdeling Openbare Werken buitendienst benodigd 

geweest dan geraamd (overschrijding ca. € 14.400) . Daarbij zijn de storten verwerkingskosten 

inclusief een ontvangen vergoeding van het Waterschap per saldo met ca. € 20.900 

overschreden. Deze kosten waren niet geraamd in de begroting. 

De stortkosten voor het openbaar groen (snoeien bomen, bladruimen) zijn werkelijk in 2011 ca. 

€ 13.300 lager dan was geraamd (lagere hoeveelheid snoeiafval). Qua urenbesteding van de 

eigen dienst alsmede de !GO medewerkers van de wijkteams kan opgemerkt worden dat deze 

per saldo met ca. € 38.000 worden overschreden (exclusief inzet uren bermen, zie toelichting 

hierboven). Dit wordt met name veroorzaakt doordat er abusievelijk bij de tweede 

bestuursrapportage van 2011 een te hoge urencorrectie aan de begrotingskant heeft 

plaatsgevonden met betrekking tot met name onderdeel bomen (snoeiwerkzaamheden). 

Speelterreinen 

De onderschrijding wordt grotendeels veroorzaakt door onderuitputting op onderdeel KTD Nr. 

236.2: Speelvoorzieningen, verwijderen van 10 zandbakken in openbaar gebied (€ 20.000). 

Bij de Najaarsnota is al besloten om deze claim te honoreren voor uitvoering in 2012. 

Zie voor inhoudelijke toelichtingen claims het onderdeel resultaatbestemming. Het KTD besluit 

om de zandbakken in het openbaar gebied te verwijderen heeft extra tijd gekost waardoor er 

een hogere urenbesteding afdeling Openbare werken binnendienst is geweest met ca. € 4.600 

(afhandelen van telefoontjes, brieven en het voeren van gesprekken met bewoners). Daarnaast 

is een start gemaakt met het uitzoeken van juridische randvoorwaarden bij een eventueel 

zelfbeheer. 

Riolering 

De inkomsten vallen per saldo met ca. € 69.000 nadelig uit ten opzichte van de begroting. 

De ontvangsten t.b.v. de rioolaansluitingen vallen met ca. € 9.800 hoger uit. Hiertegenover 

staan ook hogere uitgaven van derden voor het realiseren van de aansluitingen van ca. € 9.000. 

In 2011 is per saldo een bedrag van ca. € 78.800 minder aan rioolheffing ontvangen dan 

geraamd door een te hoge raming aan de inkomstenkant en een lager gemiddeld waterverbruik. 

Aan de uitgavenkant vallen voornamelijk de kapitaallasten lager uit vanwege een vertraagde 

uitvoering van de vervangingsinvesteringen (ca. € 76.300 voordelig). Hiertegenover is er een 

hoger van bedrag van ca. € 171.200 aan onderhoud uitgegeven ten behoeve van de vrijverval 

en de drukriolering. Zie voor een inhoudelijke toelichting van de investeringen en de 

exploitatielasten met betrekking tot onderhoud de paragraaf C. kapitaalgoederen. 

Het overige verschil van ca. € 53.900 bestaat grotendeels uit lagere advieskosten GRP 

(€ 32.700) en diverse overige factoren zoals lagere waterschapslasten, verontreingingingsheffing, 

bouwverzekering, contributies, recognities e.d. (€ 21.200). 

Begraafplaatsen 

Het tekort op de begraafplaatsen wordt grotendeels veroorzaakt doordat de ontvangsten 

grafrechten werkelijk lager uitvallen dan de raming met € 41.600. Oorzaak hiervan is dat er 

minder grafrechten zijn uitgegeven dan geraamd en er zijn minder grafrechten verlengd dan 

geraamd. In 2010 waren de inkomsten € 11.078 lager dan geraamd. Vanaf 2005 blijken 

incidenteel in 2008 (€ 39.925) en 2011 (€ 51.281) de inkomsten aanzienlijk lager te liggen dan 

de raming. Dit geeft een gemiddelde tekort over de jaren 2005 t/m 2011 van € 21.234. In de 

afgelopen 7 jaar zijn de tarieven meerdere keren naar boven bijgesteld. Een verdere verhoging 

van de tarieven is niet wenselijk. Opgemerkt dient te worden dat de onderhoudskosten voor de 

oude begraafplaatsen Julianastraat en Vooghtstraat ook zijn opgenomen in de exploitatie van 

de algemene begraafplaats Leeuwerikstraat Made. Op basis van een geactualiseerde 

begrotingsprognose zal de begroting voor 2013 worden opgesteld en wordt bekeken of er op de 

uitgaven bezuinigd kan worden. Het overige deel betreft lagere (onderhouds)kosten en 

urenbesteding o.a. als gevolg van besluit tot afstoten van het mortuarium aan de 

Leeuwerikstraat te Made. 

200

Programma 4 Verkeer en vervoer 



Lasten 741.339 679.581 755.756 1.082.280 326.523- Nadelig 

Baten 60.878 

36.510 58.279 383.296 325.017- Voordelig 

Saldo 680.461 643.071 697.477 698.983 1.506- Nadelig 

Verkeer -/- € 2.200 nadelig 

Openbaar vervoer € 700 voordelig 


Totaal -/- € 1.506 nadelig 


Verkeer 

Met betrekking tot uitvoering van onderdeel KTD Nr. 86.1: Verkeersmaatregelen, verwijderen 

verkeersborden is een bedrag van € 19.132 niet besteed (onderuitputting). Bij de Najaarsnota is 

al besloten om het restantbedrag 2011 als een claim te honoreren. Zie voor een inhoudelijke 

toelichting op de claim het onderdeel resultaatbestemming. 

Tegenover deze onderuitputting staat nagenoeg per saldo een even groot bedrag als 

overschrijding (€ 20.600). Dit bestaat met name uit hogere uitgaven van ca. € 9.100 m.b.t. 

verkeerskundige reconstructies. Door een miscommunicatie met vervoerder Veolia zijn extra 

kosten gemaakt in het project ‘Snelheidsremmers Wagenberg’ waardoor een aantal reeds 

aangelegde versmallingen verwijderd / verplaatst zijn. 

Daarnaast zijn er hogere uitgaven voor verkeerseducatie geweest van ca. € 6.500. Deze 

overschrijding is veroorzaakt doordat de afrekening van BVL tot voor kort plaatsvond per 

schooljaar. In 2009 heeft de provincie besloten dit te wijzigen in kalenderjaren. Hierdoor ontving 

de gemeente in 2011 twee einddeclaraties van de basisscholen: één voor het restant van 2009 

(de maanden september t/m december), en één voor geheel 2010. Hierdoor waren de kosten 

voor BVL eenmalig hoger dan regulier. 

Openbaar vervoer 

Geen noemenswaardige verschillen. Voor een inhoudelijke toelichting op het nadelig saldo aan 

de uitgavenkant en het voordelig saldo aan de inkomstenkant zie paragraaf I. Begrotingsrechtmatigheid 

– onderdeel exploitatie. 

Programma 5 Economische zaken en toerisme 



Lasten 800.029 734.017 833.063 1.284.224 451.160- Nadelig 

Baten 317.149 281.477 4.306.285 2.938.013 1.368.271 Nadelig 

Saldo 482.881 452.540 3.473.222- 1.653.790- 1.819.432- Nadelig 

Industriehaven € 5.500 voordelig 

Markten en standplaatsen € 1.600 voordelig 

Baten marktgelden € 0 - 

Bevordering bedrijfsleven/werkgelegenheid € 5.400 voordelig 

Deelname nutsbedrijven -/- € 1.360.500 nadelig 

Waterrecreatie -/- € 486.900 nadelig 

Recreatie € 21.700 voordelig 

Parkschap N.P. de Biesbosch -/- € 5.600 nadelig 

Mediazaken -/- € 600 nadelig 


Totaal -/- € 1.819.432 nadelig 


Industriehaven 

Het voordelig verschil wordt veroorzaakt doordat er in 2011 geen onderhoud gepleegd is aan de 

industriehaven te Drimmelen. 

Markten en standplaatsen 


201

Baten marktgelden 


Bevordering bedrijfsleven/werkgelegenheid 

Door een lagere urenbesteding van afdeling Grondgebied en een lagere doorbelasting van edienstverlening 

(Antwoord@, bedrijvenloket, decentrale regelgeving) is er een onderschrijding 

van het budget met ca. € 5.400. 

Deelname nutsbedrijven 

In de raming is een bedrag begrepen van € 1.343.085 aan zogenaamde escrow. Bij brief van 19 

januari 2012 geeft onze accountant Deloitte aan dat dit bedrag niet verantwoord mag worden in 

de jaarrekening 2011 maar toegelicht moet worden onder "Niet uit de balans blijkende rechten 

en verplichtingen". 

Door interne financieringsproblemen heeft een bijstorting plaatsgevonden door de gemeentelijke 

aandeelhouders in het eigen vermogen in verhouding tot ieders aandelenbezit. Hier 

tegenover zou weer een jaarlijkse dividenduitkering tegemoet gezien kunnen worden. In 

verband met de verkoop van Intergas wordt geen dividenduitkering meer ontvangen en wordt 

het bedrag (€ 22.000) dat nog over 2010 als nog te ontvangen werd geraamd in 2011 

afgeboekt. 

Waterrecreatie 

Uit de geconsolideerde jaarrekening 2010 van de Beheermaatschappij Jachthaven Drimmelen 

B.V. blijkt een negatief eigen vermogen per 31-12-2010 van € 3.894.447. 

In het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) dat administratieve voorschriften geeft voor 

de overheid is bepaald dat de waarde van aandelen in deelnemingen met een negatief eigen 

vermogen op nihil moet worden gesteld. In de jaarrekening 2011 van de gemeente zijn 

daarom de aandelen afgewaardeerd tot nihil. Het rekeningsaldo 2011 wordt hierdoor verlaagd 

met een bedrag van € 477.195. Wegens extra werkzaamheden zijn meer uren middelen 

(€ 6.048) verantwoord dan begroot. Tevens is er een overschrijding van € 9.454 rente aanleg 

steiger door een te hoog geraamd bedrag. 

Het overig verschil van ca. € 6.200 betreft grotendeels lagere onderhoudskosten aan de diverse 

havens. 

Recreatie 

De besteding van het budget netto-opbrengst toeristenbelasting is met ca. € 41.500 (inclusief 

ontvangen subsidie van € 6.000 Biesbosch streekfeest) achter gebleven ten opzichte van de 

raming. Een oorzaak hiervan is dat de beleidsmedewerker Toerisme en Recreatie meer uren 

heeft gemaakt (overschrijding met ca. € 11.100) ten behoeve van de doorstart 

Biesboschcentrum Drimmelen en dat er een nieuw project Mark-Vliet-Dintel is gestart. 

Het product kermissen sluit met een nadelig saldo van ca. € 6.900 door een hogere 

urenbesteding van afdeling Openbare werken buitendienst (€ 4.000) en hogere 

elektriciteitskosten (€ 2.900). Met betrekking tot de hogere urenbesteding valt op te merken dat 

abusievelijk bij de Najaarsnota 2011 teveel is af geraamd (verlaagd). 

Parkschap N.P. de Biesbosch 

De overschrijding wordt veroorzaakt doordat abusievelijk aan de uitgavenkant de uitgaven met 

betrekking tot BOA-registratiesysteem (NatuurNetwerk) niet zijn geraamd. De bekostiging 

hiervan is wel aan de inkomstenkant meegenomen en wordt gefinancierd door N.P. De 

Biesbosch. 

Mediazaken 


Programma 6 Jeugd en jongeren 



Lasten 4.760.425 4.204.007 3.440.472 3.212.622 227.850 Voordelig 

Baten 1.577.289 1.144.126 1.657.260 1.494.868 162.392 Nadelig 



Het voordeel wordt grotendeels veroorzaakt door onderwijshuisvesting waarbij vanwege tot nog 

niet volledig financieel afronden van de bouw van de scholen enerzijds de kapitaallasten lager 

zijn en anderzijds de subsidie m.b.t. de brede school Lage Zwaluwe vertraagd verantwoord mag 

202

worden (per saldo € 55.000 voordelig). De kapitaallasten worden gedekt door reserves 

waardoor deze lagere kapitaallasten per saldo het jaarrekeningsaldo niet beïnvloeden. Daar de 

subsidie gebruikt wordt als dekking van het krediet Brede school Lage Zwaluwe, worden deze 

middelen toegevoegd aan de reserve kapitaallasten en heeft ook dit geen effect op het 

begrotingssaldo. 

Het restant verschil bestaat o.a. besteding van meer uren vanwege de bouw van de scholen en 

minder inhuur t.b.v. het CJG omdat dit binnen het contract met de GGD kon worden 

opgevangen. 

Programma 7 Ruimte en wonen 



Lasten 7.957.251 13.747.052 15.740.110 11.740.217 3.999.892 Voordelig 

Baten 9.005.009 16.116.559 16.220.569 13.666.489 2.554.080 Nadelig 

Saldo 1.047.758- 2.369.507- 480.459- 1.926.272- 1.445.812 Voordelig 


Klokken en uurwerken € 1.400 voordelig 

Monumenten € 7.900 voordelig 

Ruimtelijke ordening € 2.400 voordelig 

Woningbouw -/- € 2.800 nadelig 

Stads- en dorpsvernieuwing € 0 - 

Volkshuisvesting € 500 voordelig 

Bouwzaken -/- € 1.900 nadelig 

Woonwagencentrum € 5.100 voordelig 

Grondzaken € 1.433.100 voordelig 

Afrondingsverschillen € 112 voordelig 

Totaal € 1.445.812 voordelig 


Klokken en uurwerken 


Monumenten 

Voor de restauraties gemeentelijke monumenten is in 2011 niet het volledige budget besteed. 

Het overschot van ca. € 4.100 wordt gestort in de reserve Behoud gemeentelijke monumenten. 

Het overig verschil van per saldo ca. € 3.700 voordelig is veroorzaakt door een lagere 

urenbesteding van afdeling Grondgebied op onderdeel gebouwenbeheer (restauratie molen de 

Arend) en een hogere urenbesteding Openbare Werken buitendienst (herstellingen enz. nabij 

monumenten en kunstwerken). 

Ruimtelijke ordening 

Het saldo van 6.810.020 projecten van derden zonder infrastructurele werken is geboekt ten 

gunste van de algemene bedrijfsreserve grondbedrijf. Er was begroot een voordeel van ca. € 

29.900 en er is gerealiseerd een voordeel van ca. € 39.900. Het verschil van ca. € 10.000 

voordelig wordt voornamelijk veroorzaakt door extra bijdrage planvoorbereiding van ca. € 4.500 

en minder ambtelijke uren van ca. € 4.200. Bij paragraaf G. Grondbeleid onder punt B5. is een 

verdere toelichting opgenomen. 

In 2011 is voor de gemeente Drimmelen de Erfgoedkaart opgesteld, welke grotendeels door de 

provincie is gesubsidieerd. Om de Erfgoedkaart verder in het gemeentelijk beleid te verankeren 

worden door het Regiobureau West-Brabant een nota en een verordening voorbereid. Voor de 

hiermee gemoeide kosten ca. € 6.570 (niet uitgegeven in 2011) wordt voorgesteld een claim te 

leggen. 

Voor het bestemmingsplan Buitengebied is door het stedenbouwkundig bureau veel meerwerk 

verricht in verband met o.a. gewenste verwerking zoneringsbeleid en verplichte verwerking 

nieuw provinciaal beleid. De overschrijding bedraagt ca. € 25.600. Conform vastgesteld beleid 

worden de kosten voor de herziening van de bestemmingsplannen uit de bestemmingsreserve 

Herziening bestemmingsplannen bekostigd. Concreet betekent dit dat er ook een hogere 

werkelijke onttrekking uit de reserve is gedaan welke verantwoord is op programma 11. 

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (per saldo budgettair neutraal). 

Bij de tweede bestuursrapportage van 2011 is aangegeven dat er is een verzoek ingediend ter 

vergoeding van een tegemoetkoming in geleden planschade welke geen relatie heeft met een 

203

specifiek project. De claim is toegekend voor een totaalbedrag van € 12.800. Echter dit bedrag 

is krachtens een overeenkomst verhaalbaar en verloopt derhalve budgettair neutraal. 

Abusievelijk is het begrootte bedrag aan de uitgavenkant niet gecorrigeerd in de 

begrotingswijziging en leidt dit derhalve nu tot een onderschrijding van € 12.800 (voordelig). 

Woningbouw 


Stads- en dorpsvernieuwing 


Volkshuisvesting 


Bouwzaken 


Woonwagencentrum 

De woningbouwvereniging WSG heeft afgezien van de aankoop van het woonwagenkamp 

waardoor geen overdracht heeft plaatsgevonden en een lagere urenbesteding van afdeling 

Grondgebied heeft plaatsgevonden. 

Grondzaken 

Het saldo op overige grondzaken bedraagt ca. € 16.700 nadelig. Dit betreft meerwerk voor het 

verleggen van gasleidingen in particuliere gronden. Deze kosten waren opgenomen bij de 

Najaarsnota, maar bij de uitvoering van de werkzaamheden zijn extra verleggingen geschied 

(ca. € 7.900). Verder wordt het nadelige saldo veroorzaakt door meer uren afdeling 

grondgebied voor het wegwerken van ontstane achterstanden (ca. € 7.000) en de inkomsten 

voor huur parkeerplaatsen Brieltjenspolder is verantwoord op verkeer (ca. € 1.800). Het overige 

restant van € 1.449.800 voordelig wordt veroorzaakt door het Grondbedrijf. Dit restant betreft 

6.830.000 eigen projecten (€ 1.457.100 voordelig) en 6.830.001 projecten van derden met 

infrastructurele werken (€ 7.300 nadelig). Zie hiervoor de toelichtingen opgenomen in paragraaf 

G. Grondbeleid onder punt B5. Resultaat grondbedrijf jaarrekening. 

Programma 8 Zorg 




Baten 5.914.642 5.624.189 5.523.796 5.563.066 39.270- Voordelig 



Uitkeringen (€ 33.000 nadelig) 

Ondanks dat het aantal aanvragen om sociale uitkeringen sterk is gestegen, heeft dit niet geleid 

tot een financieel nadeel. Als de uitgaven hoger zijn dan de rijksuitkering, kunnen deze kosten 

onder voorwaarden na aftrek van een eigen risico worden gedeclareerd. In de begroting was 

reeds rekening gehouden met dit eigen risico. 

A.g.v. de groei van het aantal cliënten is ook het openstaande bedrag toegenomen. Hierdoor is 

er een aanvullende storting in de voorziening dubieuze debiteuren gedaan van € 22.000. Dit 

bedrag was niet begroot. Tevens zijn er meer onderzoeken naar uitkeringsfraude uitgevoerd 

(€ 11.000). 

Bijstandsbesluit zelfstandigen (€ 27.000 voordelig) 

In 2009 en 2010 was sprake van forse groei van het aantal aanvragen om Bbz leningen. In 

2011 is dit zonder verklaarbare redenen het aantal aanvragen achtergebleven bij de 

werkelijkheid van de conjuncturele ontwikkelingen. Om deze reden vinden besparingen plaats 

op de geraamde budgetten (€ 100.000).Mede door inzet van een incassobureau zijn de 

opbrengsten debiteuren gestegen met een voordeel van € 9.000,-. Daar de kosten voor een 

belangrijk deel declarabel zijn, zijn deze ontvangsten € 82.000 lager dan begroot. Per saldo zijn 

de kosten dus € 27.000 lager dan begroot. 

Schuldhulpverlening (€ 34.000 voordelig) 

Voor schuldhulpverlening is er bij de begroting 2011 incidenteel € 50.000 ten laste van de 

Algemene Reserve ter beschikking gesteld. In 2009 tm 2011 zijn tevens rijksmiddelen 

ontvangen t.b.v. schuldhulpverlening. In 2009 en 2010 zijn deze middelen niet volledig ingezet 

204

en waren deze daardoor beschikbaar voor 2011. 

In 2011 zijn extra uren schuldhulpverlening en de start van de inzet van vrijwillige 

budgetcoaches begroot ten laste van de extra rijksmiddelen schuldhulpverlening. Per saldo was 

het budget € 34.000 hoger dan de kosten. Hierdoor is de onttrekking uit de Algemene Reserve 

lager voor een gelijk bedrag. 

Participatiebudget – reïntegratie (€ 25.000 nadelig) 

De rijksbezuiniging op de reïntegratiebudgetten is niet volledig opgevangen door ombuigingen 

lopende het jaar 2011. Door uitvoering tijdelijke proef werken met loonwaarde in het groen 

WAVA/!GO is er per saldo sprake van een eenmalige overschrijding van € 25.000,-. 

Participatiebudget – inburgering (€ 90.000 voordelig) 

In de periode 2007 t/m 2009 zijn doeluitkeringen voor inburgering ontvangen. Niet bestede 

middelen dienen hierbij te worden geretourneerd aan het Ministerie. Daar jaren niet duidelijk 

was hoeveel hiervan terugbetaald moest worden, is tm 2010 rekening gehouden met volledige 

terugbetaling. Hiervan valt nu ca. € 90.000 vrij o.b.v. de meest recente informatie. 

BOS gelden (€ 64.000) 

De laatste jaren heeft de gemeente jaarlijks € 50.000 ontvangen voor de uitvoering van het 

BOS-project. Na afsluiting van het project resteert over deze jaren een bedrag van ruim € 

64.000. Voorgesteld wordt dit te storten in een nieuw te vormen bestemmingsreserve. 

Ten slotte waren er een groot aantal kleinere afwijkingen zoals lagere kosten a.g.v. ontvangen 

ziekte-uitkeringen (€ 11.000), voordeel indexering van een contract (€ 9.000), kosten bijzondere 

bestand minder hard gegroeid (€ 19.000) dan verwacht bij de Najaarsnota. 

Programma 9 Milieu 



Lasten 3.525.031 3.393.437 3.726.444 3.498.519 227.925 Voordelig 

Baten 3.952.962 3.518.003 3.612.272 3.581.442 30.830 Nadelig 

Saldo 427.931- 124.565- 114.172 82.922- 197.094 Voordelig 


Reiniging € 178.500 voordelig 

Hondenoverlastbestrijding € 1.700 voordelig 

Milieu € 15.200 voordelig 

Ongediertebestrijding € 1.300 voordelig 

Destructie € 400 voordelig 

Afrondingsverschillen -/- € 6 nadelig 

Totaal € 197.094 voordelig 

Toelichting 

Reiniging 

De lagere uitgaven van totaal circa € 210.100 zijn te verklaren doordat: 

1. er minder restafval (280 ton x € 140,12 = € 39.234) is aangeboden dan begroot en er 

in 2011 een prijscorrectie (lager tarief totaal circa € 8.370) is ingevoerd voor de stort- 

en verwerkingskosten van het restafval; tezamen een lagere uitgave van € 47.600. 

2. er minder GFT-afval (211 ton x € 55,47 = € 11.700) en in 2011 een creditnota van € 

36.360 over het door de gemeente Drimmelen in de periode januari t/m juni 2010 

aangeleverde GFT-afval (nieuwe GFT-overeenkomst met Attero); tezamen een lagere 

uitgave van € 48.000. 

3. er door er minder rest- en GFT-afval is aangeboden de daaraan gekoppelde 

ledigingskosten voor restafval (€ 34.000) en GFT-afval (€ 16.000); tezamen een lagere 

uitgave van € 50.000. 

4. er minder inzamelkosten (€ 10.800) voor de glasinzameling benodigd waren, er lagere 

exploitatiekosten en afvoer van diverse afvalstromen (€ 25.100) waren, de kosten voor 

de full-serviceovereenkomst voor de minicontainers (€ 12.400) lager waren en er 

minder overige kosten en uren zijn gemaakt (€ 16.200); tezamen een lagere uitgave 

van € 64.500. 

De lagere inkomsten van totaal circa € 31.600 zijn te verklaren doordat: 

1. er minder rest- en GFT-afval is aangeboden er dus veel minder ledigingskosten zijn 

geweest; tezamen lagere inkomsten Diftar met € 123.500. 

2. er hogere inkomsten van de milieustraat waren dan geraamd; tezamen hogere 

205

206 

inkomsten met € 7.700. 

3. er hogere inkomsten van de kunststofinzameling (€ 60.500) doordat er meer 

kunststofverpakkingsplastic is ingezameld als begroot en de opbrengsten van de 

glasinzameling (€ 23.200 afrekeningen 2008-2009-2010 e.d) hoger waren als begroot; 

tezamen hoger inkomsten van € 84.200. Van de kunststofinzameling 2011 komt er een 

aparte raadsbrief via het college! 

Hondenoverlastbestrijding 

Aan de inkomstenkant is er een nadelig saldo van ca. € 4.100. Dit betreft een niet gerealiseerde 

verkoopopbrengst van de huidige poepzuiger (restwaarde) van € 5.000 daar de vervanging pas 

zal geschieden in 2012 (zie toelichting investeringen). Aan de uitgavenkant is er echter 

vanwege de verlate vervanging een onderschrijding op de kapitaallasten van ca. € 7.100. 

Milieu 

Ten behoeve van de uitvoering van de Wabo is er in 2009 een claim gelegd (uitbesteden van 

regulier werk van het cluster milieu). In 2011 bedroeg het restant van de claim op 

begrotingsbasis nog ca. € 43.000. In 2011 zijn er echter weinig aanvragen voor een 

omgevingsvergunning milieu binnengekomen. Een deel van de ingekomen aanvragen loopt 

bovendien door in 2012 (en wordt dan pas gefactureerd). De gemaakte kosten konden daarom 

voor het merendeel bekostigd worden uit het budget vergunningverlening. Derhalve was de 

claim Wabo hiervoor nauwelijks nodig. In werkelijkheid is er op deze claim een onderschrijding 

ca. € 30.000. 

Op milieubeleid zijn er meer uren besteed dan was geraamd door afdeling Grondgebied ter 

grootte van ca. € 8.000. Dit wordt veroorzaakt doordat de opstartfase van project 'Nota 

Duurzaamheid', beleid windenergie en externe veiligheid meer tijd hebben gevergd dan was in 

geschat. Het milieubeleidsplan en milieujaarverslag zijn in eigen beheer opgesteld, terwijl 

uitbesteding hiervoor was voorzien. Daarnaast heeft de gemeente Drimmelen in 2011 

deelgenomen aan de SLOK-werkgroep windenergie en hiervoor een vergoeding van ca. € 

5.000 ontvangen. Ook zijn er meer uren besteed aan bodemsanering en zijn er extra 

bodemonderzoekskosten ten grootte van ca. € 21.300 (overschrijding). Het opstellen van de 

BKK en het bodembeheersplan is gereed. In april 2012 (5 april opiniërende raad en 19 april 

vaststellende raad) zal het bodembeheersplan ter vaststelling aan de gemeenteraad worden 

voorgelegd. Voor 2012 dient er nog een bedrag van ca. € 6.080 (onderschrijding claim) worden 

geclaimd voor extra te verrichten aanvulling zoals de zonering van de bermen in het 

buitengebied e.d. die aan het BKK digitaal kan worden ‘gehangen”. 

Ongediertebestrijding 


Destructie 


Programma 10 Sociale infrastructuur 




Baten 585.807 

620.373 1.016.394 1.014.070 2.324 Nadelig 

Saldo 3.080.273 3.122.864 3.036.465 2.878.007 158.457 Voordelig 


Het nieuwe sportveld in Lage Zwaluwe, de kleedaccommodatie van de Madese Boys en de 

Zonzeelschool worden in 2012 financieel afgerond. Hierdoor zijn de kapitaallasten in 2011 

incidenteel € 57.000 lager dan begroot. Een kwart hiervan wordt gedekt uit reserves en heeft 

daardoor nu geen effect voor het jaarrekeningsaldo. De vertraagde definitieve besluitvorming 

over de gymzaal aan de Romboutsstraat zorgt voor een klein voordeel vanwege besteding van 

minder uren (€ 9.000); hiervoor is geen krediet gevoteerd. Tevens heeft ziekte en ouderschapsverlof 

voor een lagere urenverantwoording geleid. 

Tevens zijn minder uren op dit programma verantwoord (€ 64.000). Hiervan wordt € 37.000 

veroorzaakt door een begrotingsomissie waarbij budget was opgenomen voor vaste formatie en 

inhuur. 

Programma 11 Algemene dekkingsmiddelen en bedrijfsvoering 

De afwijkingen op het programma algemene dekkingsmiddelen en de bedrijfsvoering staan 

toegelicht op het programma Algemene dekkingsmiddelen en de paragraaf Bedrijfsvoering.

Exploitatiesaldo 2011 

Saldo van baten en lasten excl. mutaties reserves 

Resultaat voor bestemming begroot € 5.111.768 voordelig 

Resultaat voor bestemming werkelijk € 5.641.031 voordelig 

€ 529.262 voordelig 

Mutatie reserves 

Begroot € 5.111.767 storting per saldo 

Werkelijk € 5.737.426 storting per saldo 

Verschil € 625.659 nadelig 

Jaarrekeningsaldo € 96.396 nadelig 

De mutatie reserves betreffen in hoofdlijnen : 

Omschrijving Bedrag 

a. Mutaties reserves Grondbedrijf € 1.470.944- minder onttrokken 

b. Mutaties Algemene Reserve € 34.331- minder onttrokken 

c. Mutaties vast kapitaal € 1.343.085 minder gestort 

d. Mutaties reserve Claims € 144.251- minder onttrokken 

e. Mutaties reserve Riolering € 80.510 minder gestort 

f. Mutaties reserve Toerisme en recreatie € 81.183- meer gestort 

g. Mutaties reserve Afvalstoffenheffing € 237.058- meer gestort 

h. Mutaties reserve kapitaallasten € 96.034- minder onttrokken 

i. Mutaties reserve frictiekosten KTD € 60.313 meer onttrokken 

j. Mutaties reserve E-dienstverlening € 47.622- meer gestort 

k. Diverse kleine afwijkingen € 1.856 meer gestort 

Totaal € 625.659- meer gestort 

a. Reserves Grondbedrijf 

Zie voor een inhoudelijke toelichting en mutatieoverzicht op de Algemene Reserve Grondbedrijf, 

reserve Groenaanleg Grondbedrijf, reserve Bovenwijkse voorzieningen Grondbedrijf en 

Reserve ruimtelijke ontwikkelingen Grondbedrijf de paragraaf G. Grondbeleid. 

b. Algemene Reserve 

Voor schuldhulpverlening is er bij de begroting 2011 incidenteel € 50.000 ten laste van de 

Algemene Reserve ter beschikking gesteld. In 2009 tm 2011 zijn tevens rijksmiddelen 

ontvangen t.b.v. schuldhulpverlening. In 2009 en 2010 zijn deze middelen niet volledig ingezet 

en waren deze daardoor beschikbaar voor 2011. 

In 2011 zijn extra uren schuldhulpverlening en de start van de inzet van vrijwillige 

budgetcoaches begroot ten laste van de extra rijksmiddelen schuldhulpverlening. Per saldo was 

het budget € 34.000 hoger dan de kosten. Hierdoor is de onttrekking uit de Algemene Reserve 

lager voor een gelijk bedrag. 

c. Vast kapitaal 

In 2011 zijn de aandelen Intergas verkocht waarbij overeengekomen is dat het grootste deel in 

2011 betaald wordt aan de aandeelhouders en een klein deel in 2012 en 2018, de zogenaamde 

escrow. De Raad heeft besloten de totale inkomst in het Vast kapitaal te storten. Op basis van 

de voorschriften is het niet toegestaan de verwachte ontvangst reeds nu in het resultaat te 

verweken daar de vordering niet volledig is gegarandeerd. Hierdoor wordt in 2011 ook een lager 

bedrag gestort in het vast kapitaal. 

d. Reserve claims 

Bij de jaarrekening 2010 zijn er claims gehonoreerd voor in totaal € 283.970. Bij de Najaarsnota 

2011 was duidelijk dat een deel van deze claims niet in 20111 volledig besteed kon worden. 

Om deze reden heeft de Raad, vooruitlopend op de jaarrekening, deze claims reeds 

gehonoreerd. 

207

Het betreffende onderstaande claims: 

1. Uitvoering bomenbeleidsplan 2010 (€ 22.912) 

De behandeling van het bomenbeleidsplan heeft plaatsgevonden in de Commissie 

Grondgebiedzaken van 3 juni 2008 en daarna in de Raadsvergadering van 26 juni 

2008. Een presentatie van de inhoud op hoofdlijnen is in de informatieve bijeenkomst 

van 16 april 2008 gehouden. Voor het wegwerken van achterstallig onderhoud en 

noodzakelijke dunningen is voor de komende jaren is het bedrag nog steeds benodigd. 

208 

2. Opstellen BKK en bodembeheersplan (€ 6.079) 

Het Opstellen van de BKK en het bodembeheersplan is gereed. Maart 2012 zal het 

bodembeheersplaan ter vaststelling aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Voor 

2012 dient er nog een bedrag van ca. € 6.080 worden geclaimd voor extra te 

verrichten aanvulling zoals de zonering van de bermen in het buitengebied e.d. die aan 

het BKK digitaal kan worden ‘gehangen”. 

3. Risicomanagement (€ 12.500) 

De raad is bij de NJN 2011 akkoord gegaan om de middelen beschikbaar te stellen in 

2012. Mogelijk wordt dit i.s.m. een medewerkster van de gemeente Geertruidenberg 

ingevoerd (op uitleenbasis). Zij is met deze materie zeer bekend. 

4. Beveiligingsplan (€ 7.928)/ Sluitplan (€ 25.000) 

De raad is bij de NJN 2011 akkoord gegaan om de restantmiddelen beveiligingsplan ( 

7.927,52) en sluitplan (25.000) samen te voegen en voor 2012 beschikbaar te stellen. 

Een werkgroep bestaande uit medewerkers van de diverse betrokken vakgebieden 

buigt zich over het concept-beveiligingsplan en de onderliggende protocollen. 

In de Najaarsnota is ook aangegeven dat enkel voor 2011 beschikbaar gestelde 

budgetten m.b.t. uitvoering KTD pas in 2012 besteed zouden worden. Ook voor deze 

bedragen heeft de raad besloten dat deze bedragen toe te voegen aan de reserve 

claims. Het betreffende onderstaande claims: 

5. KTD Nr. 201.1: Reduceren knotwilgen en bolbomen (€ 30.700) 

De plannen voor het reduceren van het aantal knotwilgen en bolbomen, hebben veel 

vragen opgeleverd vanuit de bevolking. Momenteel zijn hiervoor gesprekken gestart 

om de mogelijkheid te onderzoeken naar (gedeeltelijk) zelfbeheer. In de loop van 2012 

zullen keuzes m.b.t. zelfbeheer/ danwel kappen worden gemaakt en uitgevoerd. Voor 

de uitvoering hiervan is een bedrag geraamd van € 30.700. Doordat de uitvoering pas 

in 2012 zal gaan plaatsvinden, is bij de Najaarsnota besloten dit bedrag te storten in de 

reserve claims (zie nieuwe claims begroting 2012). 

6. KTD Nr. 236.2: Speelvoorzieningen, verwijderen van 10 zandbakken in openbaar 

gebied (€ 20.000) 

De aankondiging van de verwijdering van de zandbakken heeft geleid tot veel vragen 

vanuit de bevolking. Gesprekken zijn gestart over de mogelijkheden om de 

zandbakken in beheer over te dragen aan bewoners. Indien/ waar dit niet mogelijk zal 

blijken, zal alsnog tot verwijdering worden overgegaan. Voor de verwijdering hiervan is 

een bedrag van € 20.000 geraamd. Bij de Najaarsnota is besloten dit bedrag te storten 

in de reserve claims (zie nieuwe claims begroting 2012). 

7. KTD Nr. 86.1: Verkeersmaatregelen, verwijderen verkeersborden (€ 19.132) 

Bij de kerntakendiscussie is besloten het aantal verkeersborden te verminderen. Om 

dit op een zorgvuldige wijze te doen, dient een duidelijk overzicht van de aanwezige 

borden beschikbaar te zijn. In 2009 is een inventarisatie uitgevoerd. Deze 

inventarisatie wordt uitgewerkt tot een saneringsplan. Dit wordt door een externe partij 

gedaan. Hiervoor is bij de kerntakendiscussie een bedrag van € 21.000 beschikbaar 

gesteld. De offertes zijn reeds opgevraagd. De opdracht wordt dit jaar nog gestart 

maar waarschijnlijk niet afgerond. Om deze reden is het noodzakelijk een claim te 

leggen, aangezien de verplichting al wel is aangegaan maar nog niet afgehandeld. 

e. Reserve Riolering 

In totaal was er een onttrekking geraamd inclusief alle wijzigingen van ca. € 146.200. Bij de 

jaarrekening is er nu werkelijk een bedrag van ruim ca. € 226.700 onttrokken. De hogere 

onttrekking wordt voornamelijk veroorzaakt door een lagere opbrengst van de rioolrechten van 

ca. € 78.900.

f. Reserve Toerisme en recreatie 

Het overschot 2011 van de netto-toeristenbelasting inclusief de werkelijke uitgaven bedraagt ca. 

€ 81.100. Dit bedrag is inclusief ontvangen subsidie Biesbosch streekfeest van € 6.000 en een 

financiële bijdrage t.b.v. aanleg wandelnetwerk West-Brabant fase 2 van ca. € 12.400. 

Daarnaast is een bedrag van ca. € 39.000 meer aan toeristenbelasting ontvangen. Het 

overschot wordt conform vastgesteld beleid gestort in de reserve Toerisme en recreatie. 

g. Reserve Afvalstoffenheffing 

In totaal was er na een storting geraamd inclusief alle wijzigingen van ca. € 42.400. Bij de 

jaarrekening wordt nu werkelijk een bedrag van ca. € 279.500 gestort. Per saldo een hogere 

storting van ca. € 237.100 (is inclusief toerekening BTW). Het saldo wordt o.a. veroorzaakt door 

hogere inkomsten kunststof en lagere uitgaven (storten inzamelkosten etc.) restafval. Zie ook 

toelichting resultaat programma 9. Milieu. 

h. Reserve Kapitaallasten 

Van een groot aantal investeringen worden de kapitaallasten gedekt door een onttrekking uit de 

reserve kapitaallasten. Bij reeds in gebruik genomen investeringen liggen de kapitaallasten 

vast, maar bij nog lopende investeringen zijn de kapitaallasten afhankelijk van de voortgang van 

de investering waardoor ook de onttrekking kan afwijken van de begroting. Doordat bij 

vertraging toch rente wordt bijgeschreven op de reserve heeft de reserve nu een te grote 

omvang gekregen. Dit bedrag valt nu vrij (€ 81.000). 

Doordat een tweetal scholen nog niet zijn opgeleverd (€ 65.000) en de investeringen t.b.v. Edienstverlening 

nog niet volledig zijn gerealiseerd (€ 61.000) , de kleedlokalen Madese Boys 

(€ 15.000) en het kunstgrasveld VV Zwaluwe (€ 31.000) nog is opgeleverd, zijn de 

kapitaallasten lager (programma 6, 10 en bedrijfsvoering) is nu de onttrekking uit de reserve 

ook lager. 

i. Reserve frictiekosten Kerntakendiscussie 

De onttrekking bij de jaarrekening betreft het geheel aan frictiekosten 2011. De reserve heeft 

eind 2011 een saldo van ruim € 126.000. In de paragraaf bedrijfsvoering wordt verder op de 

besteding ingegaan. 

j. Reserve E-dienstverlening 

Betreft een overheveling van het budget gegevensbeheerder van de knelpuntenpot in de 

reserve E-dienstverlening. 

Resultaatbestemming 

Bovenstaande afwijkingen leiden dus tot een saldo van ca. € 96.396 negatief. Voorgesteld 

wordt om het tekort te onttrekken uit de Algemene reserve. Tevens wordt voorgesteld om een 

bedrag van € 256.570 te storten in de reserve claims en € 65.000 in de nieuw te vormen 

reserve Bevordering gezondheid. 

Hierdoor wordt besluitvorming gevraagd over de volgende resultaatbestemming 

Resultaatbestemming Bedrag 

Negatief jaarrekeningsaldo € 96.396,01- 

Claims € 256.570,00- 

Bestemmingsreserve Bevordering gezondheid € 65.000,00- 

Ten laste van de Algemene Reserve € 

417.966,01- 

In dit saldo is reeds rekening gehouden met de toevoegingen aan de reserve claims zoals bij de 

Najaarsnota 2011 besloten. Zie voor verdere toelichting op de vorige pagina’s ‘Exploitatiesaldo 

2011’. 

Bestemmingsreserve Bevordering gezondheid 

Voorgesteld wordt om ten laste van het rekeningresultaat 2011 een nieuwe bestemmingsreserve 

te vormen. Dit betreft de bestemmingsreserve Bevordering gezondheid. Deze reserve 

kan gevormd worden uit de gelden die resteren van de subsidie BOS project. Dit bedrag is 

overgebleven na uitvoering van het BOS-project 2007- 2010 (BOS coördinator, bevorderen 

sport en spel, gezonde leefstijl, sociale kaart. Het BOS project is gefinancierd uit bestaande 

budgetten alsmede een subsidie van het Ministerie van VWS. Daar het ministerie heeft 

aangegeven dat de overgebleven middelen ad € 65.000 niet behoeven te worden terugbetaald 

wordt nu voorgesteld om deze middelen te reserveren voor het doel waarvoor ze destijds 

beschikbaar zijn gesteld. Het bedrag van € 65.000 kan dan worden besteed in een periode van 

4 jaar aan projecten op het gebied van leefstijl (overgewicht en meer bewegen) en een sport 

kennismakingsproject. 

209

Tevens zijn een aantal reguliere budgetten (€ 256.570) als gevolg van diverse oorzaken niet in 

2011 besteed en in veel gevallen zijn de kosten onvermijdelijk in 2012. Hierom is het zeer 

wenselijk deze bedragen naar 2011 over te hevelen door middel van een claim. 

Toelichting nieuwe claims 


Uitvoering bomenbeleidsplan 2011 (€ 38.500) 

Zie toelichting claim Uitvoering bomenbeleidsplan 2010. 


Erfgoedkaart (€ 6.570) 

In 2011 is voor de gemeente Drimmelen de Erfgoedkaart opgesteld, welke grotendeels door de 

provincie is gesubsidieerd. Om de Erfgoedkaart verder in het gemeentelijk beleid te verankeren 

worden door het Regiobureau West-Brabant een nota en een verordening voorbereid. Voor de 

hiermee gemoeide kosten ca. € 6.570 wordt voorgesteld een claim te leggen. 


Arbo (€ 37.500) 

Inmiddels hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan die een actualisatie van de Risicoinventarisatie, 

inclusief plan van aanpak, noodzakelijk maken. Daarnaast is het gewenst een 

Periodiek Arbeids Geneeskundig Onderzoek (PAGO) te doen plaatsvinden. In principe had dit 

in 2011 al moeten plaatsvinden. Door omstandigheden heeft dit niet kunnen plaatsvinden. De 

totale kosten begroot op € 37.500 zijn in 2011 niet meer uitgeven. Om werkzaamheden in 2012 

te kunnen doen plaatsvinden, wordt dit bedrag van € 37.500, uitgaande van een positief 

rekeningssaldo, als claim opgevoerd bij de jaarrekening 2011. 

Nawerking CAO Gemeenten (€ 80.000) 

Op het moment dat de jaarrekening 2011 wordt opgesteld is er nog geen duidelijkheid over de 

gemeentelijke CAO die per 1 juni 2011 is afgelopen. Dit houdt in dat we ook nog niet weten of 

er nog met een ingecalculeerde contractloonstijging vanaf 1 juni 2011 rekening moet worden 

gehouden. Vanwege deze onduidelijkheid wordt vooralsnog een claim opgevoerd van € 80.000 

omdat de kans toch groot is dat nog een generiek salarisstijging wordt overeengekomen. 

Personele knelpunten afdeling Maatschappelijke Aangelegenheden 1 e halfjaar 2012 (€ 54.000) 

In 2012 krijgt Sociale Zaken met diverse ontwikkelingen te maken, die om extra personele inzet 

vragen. De huidige formatie van Sociale Zaken staat al langere tijd onder druk door enerzijds 

een beperkte formatie en anderzijds toenemende taken en aanvragen. Ten behoeve van de 

implementatie van de Wwb en de voorbereidingen van de Wwnv is aanvullende inzet nodig. 

Per 2012 is de nieuwe Wwb in werking getreden met een overgangsperiode van een half jaar. 

De nieuwe wet heeft aanzienlijke consequenties voor de uitvoering gelet op onder andere de 

toets op het huishoudinkomen, beperking verblijf buitenland, verplichting prestatie naar 

vermogen en aanscherping van handhaving. 

De Wwnv zal naar verwachting per 2013 in werking treden. Met de Wwnv worden diverse 

wetten samengevoegd, zoals de Wwb, de Wsw en de Wajong. De voorbereiding van de Wwnv 

is opgepakt in samenwerking met de gemeenten Oosterhout, Geertruidenberg, Werkendam, 

Woudrichem en Wijk en Aalburg en Wava/Go. 

De gemeenten ontvangt ten behoeve van de voorbereiding van beide wetten geen 

voorbereidingsmiddelen. 

De extra benodigde inzet wordt gerealiseerd door het vrijmaken van een van de casemanagers 

ten behoeve van implementatie Wwb/voorbereiding Wwnv, overwerk van de betreffende 

medewerkers en inhuur casemanager werk en inkomen voor de periode van maart tot en met 

juli 2012. De totale kosten betreffen € 54.000 (€ 9.000 overwerk en € 45.000 inhuur). 

In de begroting 2012 is vanaf 2012 een stelpost Bestuursakkoord/Rijksmiddelen opgenomen, 

voor 2012 betreft dit een bedrag van € 100.000. Gelet echter op alle ontwikkelingen is het 

wenselijk om de meicirculaire af te wachten alvorens aanspraak te maken op betreffende 

stelpost. Het college heeft derhalve besloten om aan u voor te stellen de claim ten laste te 

brengen van het rekeningresultaat 2011. 

E-dienstverlening/ BGT (€ 40.000) 

De definitieve vaststelling van de informatiemodellen BGT en IMGeo hebben langer op zich 

laten wachten dan in eerste instantie was voorzien. Derhalve zijn er nog geen activiteiten 

geweest in het kader van de BGT. Inmiddels zijn in februari de informatiemodellen vastgesteld 

en zijn er initiatieven ontplooid om in onze veiligheidsregio een Transitieteam BGT Midden en 

210

West-Brabant op te richten. De gemeente Drimmelen zal zich hierbij aansluiten. 

Als gevolg hiervan verzoeken wij u de geraamde middelen (€ 40.000) hiervoor te reserveren en 

deze als claim op te nemen voor 2012. 

211

SISA 

212

213

214

215

216

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 

Aan de gemeenteraad van de gemeente Drimmelen 

Verklaring betreffende de jaarrekening 

Wij hebben dejaarrekening 2011 van gemeente Drimmelen gecontroleerd. Deze jaarrekening 

bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de programmarekening over 2011 met de 

toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor 

financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SiSa-bijlage. 

Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders 

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Drimmelen is verantwoordelijk 

voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in 

overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording 

provincies en gemeenten. 

Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten 

als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde 

baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige 

totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten 

regelgeving waaronder gemeentelijke verordeningen. 

Het college van burgemeester en wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige 

interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de 

rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder 

afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. 

Verantwoordelijkheid van de accountant 

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van 

onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, 

waaronder de Nederlandse controlestandaarden enhet Besluit accountantscontrole decentrale 

overheden (BADO) en met inachtneming van het normenkader voor de jaarrekening 2011 zoals 

dit op 22 december 2011 door de gemeenteraad is vastgesteld. Dit vereist dat wij voldoen aan 

de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en 

uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekeninggeen 

afwijkingen van materieel belang bevat. 

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie 

over de bedragen en de toelichtingenin de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn 

afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het 

inschattenvan de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als 

gevolg van fraude of fouten. 

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in 

aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld 

daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, 

gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. 

Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen 

over de effectiviteit van de interne beheersingvan de gemeente. Een controle omvat tevens het 

evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en 

de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college 

van burgemeester en wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmedeeen 

evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Deze financiële rechtmatigheidscriteria 

zijn vastgesteld met het normenkader door de gemeenteraad op 22 december 2011 en de 

operationalisering van het normenkader voor rechtmatigheid in de beheersorganisatie van de 

gemeente. 

De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor 

onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2, lid 

7 BADO is deze goedkeuringstolerantie door de gemeenteraad bij raadsbesluit van 22 

december 2011 vastgesteld. 

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om 

een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. 

217

Oordeel betreffende de jaarrekening 

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening vande gemeente Drimmeleneen getrouw beeld van de 

grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2011 als van de activa en 

passiva per 31 december 2011 in overeenstemming met het Besluit begroting en 

verantwoording provincies en gemeenten. 

Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede 

de balansmutaties over 2011 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand 

zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten regelgeving 

waaronder gemeentelijke verordeningen. 

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen 

Ingevolge artikel 213, lid 3 onder dGemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag 

(programmaverantwoording en paragrafen), voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar 

is met de jaarrekening. 

Breda, 29 mei 2012 

Deloitte Accountants B.V. 

Was getekend: Drs. W. Veldhuis RA 

218

Bijlage: jaarstukken 2011 - Gemeente Drimmelen - 22 juli 2013

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?