Download PDF (Dutch) - Future Ideas

is volgens van Wezel et al (2003, p. 31) de onderbouwing van de LAC-signaalwaarden niet zo
transparant, dat er een goed oordeel kan worden geveld over de wetenschappelijke kwaliteit
ervan.
De normen voor voedselveiligheid en de kritische gehalten voor fytotoxiciteit zijn uitgedrukt in
gehalten in het gewas. Om te komen tot bodemgebruikswaarden [BGW] zijn, op basis van
bestaande veldgegevens, rekenregels afgeleid die de overdrachtsrelaties van bodem naar plant
beschrijven. Er is gebruik gemaakt van twee grote, maar relatief oude bestanden met gemeten
bodem en gewasgehalten [het Landelijke IB-onderzoek uit de beginjaren ’80 en het Maasoevergrondenbestand].
Lutum-gehalte, organische stofgehalte en zuurgraad (pH) worden geacht de
belangrijkste bodemparameters te zijn die van invloed zijn op de overdracht van stoffen van
bodem naar plant en zijn daarom meegenomen in de voorgestelde rekenregels.
Ook in rapporten van Alterra (Romkens & de Vries, 2001) en het RIVM (van Wezel, et al., 2003,
pp. 32-33) worden rekenregels gegeven voor het bepalen van de kritische concentratie in de
bodem met gebruik van bodem-plant-relaties, gebaseerd op dezelfde bestanden.
In Bijlage VIII is een voorbeeld gegeven voor arseen en cadmium. In deze tabellen is onder
‘Overige eisen’ ook de uitspoeling naar grondwater en afspoeling naar oppervlaktewater
weergegeven. Hierbij is uitgegaan van het maximaal toelaatbaar risico; deze normen zijn
omgerekend naar concentraties in de bodem met behulp van de sorptiecoëfficiënten [Kp voor
standaardbodem] en/of een Freundlich constante, waarbij de waarde voor Kf verschilt voor
iedere bodem (van Wezel, et al., 2003, p. 51 en 157/158).
Ten tijde van de rapportage in 2003 is aangegeven dat er nog een beleidsmatige traject
*‘Beleidskader Bodem’+ zal volgen, waarin de getallen en hun rol in het bodembeleid worden
vastgesteld. Volgens het TCB-advies herziening LAC-signaalwaarden (TCB, 2002) zijn de BGW
milieukwaliteitsdoelstellingen, die zullen worden vastgelegd in een circulaire. In de Regeling
bodemkwaliteit (VROM & V&W, 2007b), die is ingevoerd in 2008, staat niet persé een
landbouwgebruiksfunctie. In de Circulaire bodemsanering uit 2009 wordt aangegeven dat de 7
bodemfuncties geclusterd zijn tot drie bodemfunctieklassen, waarvoor elk één generieke norm is
afgeleid voor blijvende geschiktheid. De bodemnorm voor de bodemfunctie ‘landbouw’ is de
achtergrondwaarde (VROM, 2009c paragraaf 2.1 vaststellen bodemfunctie), die weer
opgenomen is in de Regeling bodemkwaliteit [zie paragraaf 7.2]. Deze achtergrondwaarde is in
de meeste gevallen wel lager dan de LAC-signaalwaarden [zie Tabel 10]. In de Regeling
herverkaveling (LNV, 2004) worden echter de LAC-signaalwaarden 67 nog gebruikt.
7.6 Afnemers Groothandel Detailhandel
Behalve wettelijke voorschriften zijn er nog meer belangen, die een rol zouden kunnen spelen in
het wel of niet van de grond komen van het gebruik van ijzerhoudende materialen voor de
reductie van fosforemissies. “Ik denk dat er (nog meer dan juridische) problemen op zouden
kunnen treden, namelijk de eisen die afnemers (bijv. AH) stellen bij vollegrondsgroenten” (DGW).
Akkerbouwers bevestigen de problemen, die het zou kunnen opleveren, met name als het
ijzerhoudende materiaal los op het perceel of op de akkerrand zou worden opgebracht. “Mijn
aardappelen, die gaan via een telersvereniging, Nedato, die zorgt ervoor dat de AH schappen
bevoorraad worden, Maar Albert Heijn, die bepaald wat mag wel en wat mag niet; wel in overleg
met Nedato, maar Albert Heijn is daar heel erg kritisch in; (...) voedselveiligheid en gebruik van
67 http://www.st-ab.nl/wettennr02/0109-005_Regeling_herverkaveling.htm Artikel 14
Reductie fosfaatafspoeling door ijzerhoudend materiaal Page 99