Afvalbeheer Rock Werchter – Randgebeuren - Gemeente Riemst
Afvalbeheer Rock Werchter – Randgebeuren - Gemeente Riemst
Afvalbeheer Rock Werchter – Randgebeuren - Gemeente Riemst
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AFVALBEHEER ROCK WERCHTER<br />
AFVALBEHEER ROCK WERCHTER ............................................................................................................. 1<br />
1. RANDGEBEUREN VERSUS FESTIVALTERREIN.............................................................................................. 2<br />
1.1. Haacht en Rotselaar ........................................................................................................................ 2<br />
1.2. Afspraken met de organisatie .......................................................................................................... 2<br />
1.3. Festivalterrein vs randgebeuren...................................................................................................... 2<br />
1.4. Campings en parkings ..................................................................................................................... 3<br />
1.5. Standen ............................................................................................................................................ 3<br />
2. AFVALBEHEER RANDGEBEUREN ROCK WERCHTER ................................................................................... 5<br />
2.1. Inleiding........................................................................................................................................... 5<br />
2.2. Wettelijke verplichtingen ................................................................................................................. 5<br />
2.3. <strong>Afvalbeheer</strong>project 2005-2006 ........................................................................................................ 6<br />
2.4. Afvalcijfers....................................................................................................................................... 9<br />
2.5. Alternatieven voor PP-bekers ?..................................................................................................... 17<br />
3. LITERATUURLIJST .................................................................................................................................... 19<br />
1
1. <strong>Randgebeuren</strong> versus festivalterrein<br />
Het festival wordt georganiseerd door Live Nation en de vzw Altsien op de terreinen van<br />
Stage-Invest. Het festivalterrein is gelegen aan de N21.<br />
1.1. Haacht en Rotselaar<br />
Het festivalterrein is gelegen op het grondgebied van <strong>Werchter</strong> een deelgemeente van<br />
Rotselaar. De campings en parkings zijn verdeeld over het grondgebied van Haacht en<br />
Rotselaar. De gelegenheidsstanden langs de N21 bevinden zich ook deels op het grondgebied<br />
van Haacht en deels dat van Rotselaar.<br />
1.2. Afspraken met de organisatie<br />
De gemeentebesturen zitten elk jaar samen met de organisatie voor de werkvergaderingen van<br />
<strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong>. Hierbij worden de krachtlijnen voor de volgende <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> afgesproken.<br />
Er wordt steeds gekeken naar de evaluatie van het voorgaande jaar. De hulpdiensten en de<br />
openbare vervoersmaatschappijen worden in een volgende fase bij deze vergaderingen<br />
betrokken. Twee maanden voor het festival is er dan een vergadering met de camping- en<br />
parkinghouders en de standen.<br />
1.3. Festivalterrein vs randgebeuren<br />
Men kan het festivalgebeuren opsplitsen in het randgebeuren en het festival zelf. Met het<br />
randgebeuren bedoelen we alles wat er zich afspeelt buiten het festivalterrein. Met de<br />
organisatie worden afspraken gemaakt over de activiteiten binnen het festivalterrein. Voor het<br />
randgebeuren worden de spelregels bepaald in de politieverordeningen. De reglementering<br />
voor de inwoners, standen, parking en campings ligt vast in deze verordeningen. Er wordt<br />
gestreefd naar een maximale afstemming van deze verordeningen. Er zijn echter wel<br />
interpretatieverschillen tussen de twee gemeentes.<br />
De politieverordeningen werden in 2006 in Rotselaar goedgekeurd door de gemeenteraad van<br />
april.<br />
• Inzake administratieve politie voor de drank- en eetgelegenheden met een permanente<br />
tapvergunning in de deelgemeente <strong>Werchter</strong>.<br />
• Inzake administratieve politie voor de éénmalige gelegenheidsstanden op of langs de<br />
openbare weg.<br />
• Inzake administratieve politie voor gelegenheidsparkeerterreinen te <strong>Werchter</strong> en te<br />
Rotselaar.<br />
• Inzake administratieve politie voor de gelegenheidskampeerterreinen.<br />
• Inzake administratieve politie voor publiciteit.<br />
• Inzake het uitoefenen van taken in het kader van de bewakingswet van 10/04/1990.<br />
• Inzake verkeer<br />
De brandweer zorgt voor de controles van de campings, parkings en standen qua<br />
brandveiligheid. Het federaal voedselagentschap kijkt mee toe op de voedselveiligheid.<br />
Het gebied waar het randgebeuren plaatsvindt is verdeeld in 3 zones: A,B en C-zone. De<br />
Demer en de Dijle vormen de natuurlijke grenzen van deze gebieden. Het raakpunt van de<br />
drie zones is de brug in <strong>Werchter</strong> aan de samenvloeiing van Demer en Dijle. Deze brug wordt<br />
tijdens het festival verkeersvrij gehouden. De A-zone is dan ook enkel bereikbaar via Haacht,<br />
de B-zone via Rotselaar en de C-zone via <strong>Werchter</strong>. De campings en parkings gebruiken ook<br />
2
deze lettercode om aan te duiden in welke zone ze liggen. Het stuk van de N21 voor het<br />
festivalterrein wordt ook verkeersvrij gehouden. Op deze strook staan drank-en eetstanden<br />
langs de weg.<br />
Elk jaar wordt er een veiligheidsdienstorder opgemaakt. Dit boek bevat alle nodige gegevens<br />
en contactpersonen van de hulpverleningsdiensten enz. Dit boek is opgemaakt volgens de<br />
structuur van het Provinciaal Rampenplan teneinde <strong>–</strong> in geval van nood- een betere<br />
coördinatie na te streven.<br />
1.4. Campings en parkings<br />
De campings en parkings worden uitgebaat door plaatselijke verenigingen en de eigenaars van<br />
de gronden. De vereiste infrastructuur evenals de manier van werken wordt vastgelegd in de<br />
eerder vermelde politiereglementen. De organisatie, de gemeenten en de politie kijken toe op<br />
het correct toepassen van de spelregels.<br />
De campingtickets worden door de organisatie mee met de toegangstickets voor <strong>Rock</strong><br />
<strong>Werchter</strong> verkocht. Aan de hand van het aantal verdeelde polsbandjes, in ruil voor<br />
campingtickets, worden de campinghouders door de organisatie uitbetaald. Van de prijs van<br />
het campingtickets wordt een deel afgehouden voor de gemeenten en een deel voor de<br />
organisatie en vanaf 2006 ook voor de evaluatiepot. De gemeente Rotselaar zorgt voor<br />
ondersteuning van de campings, parkings en standen door samenverhuur en -verkoop van de<br />
brandblusapparaten, de bekercollectoren, drinkwatervoorzieningen en afvalzakken.<br />
De toelatingen voor de campings en parkings worden door de gemeenten afgeleverd. Tijdens<br />
de vergadering met de campings, parkings en standen krijgen deze alle politieverordeningen.<br />
Daarnaast ontvangen ze ook richtlijnen voor het afvalbeheer, de brandveiligheid en de<br />
voedselveiligheid. Er wordt hen ook gevraagd samen te zitten met Architeam. Dit<br />
architectenbureau tekent de grondplannen van de campings en parkings. Deze plannen<br />
worden gebruikt door de hulpdiensten.<br />
Vanaf editie 2006 heeft de organisatie een team aangesteld die bepaalde deelaspecten van de<br />
campings controleert (brandveiligheid, afvalbeheer, drinkwatervoorzieningen enz.). Het team<br />
gaat meermaals per dag controles uitvoeren op de campings. Het evaluatiesysteem werkt met<br />
gewichten voor de quotering. Afhankelijk van hoe goed ze globaal presteren krijgen ze een<br />
deel van de evaluatiepot uitbetaald. Omdat de campings door verenigingen en privé-eigenaars<br />
worden uitgebaat zijn er nogal wat verschillen tussen te campings. Het evaluatiesysteem is in<br />
het leven geroepen om positieve initiatieven te belonen en tekortkomingen af te straffen.<br />
1.5. Standen<br />
Langs de N21 staan drank- en eetstanden in het gedeelte dat verkeersvrij gehouden wordt. De<br />
drank- en eetstanden krijgen hun toelatingen van de gemeenten. Net als de campings en<br />
parkings kunnen ze mee genieten van de samenverhuur- en verkoop van brandblusapparaten,<br />
bekercollectoren en afvalzakken.<br />
Binnen Rotselaar zijn er een aantal ongeschreven regels die door de burgemeester worden<br />
toegepast. De drankstanden worden vooral voorbehouden voor verenigingen binnen de<br />
gemeente. De eetstanden kunnen ook uitgebaat worden door commerciëlen. Door deze regel<br />
correct toe te passen wordt het draagvlak van het festival vergroot.<br />
3
De spelregels voor de standen liggen ook vast in de politieverordeningen. Voor de<br />
drankstanden zijn de belangrijkste de prijsafspraken voor de drank en het verbod op de<br />
verkoop van PET-flessen, blik en glas.<br />
4
2. <strong>Afvalbeheer</strong> randgebeuren <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong><br />
2.1. Inleiding<br />
Er zijn verschillende bijsturingen geweest van de afvalbeperkende maatregelen doorheen de<br />
jaren. Anno 2006 is het flyeren buiten het festivalterrein verboden. Deze reglementering zit<br />
vervat in de politieverordening voor publiciteit. Het is verboden publiciteit te maken in het<br />
randgebeuren tenzij mits toelating van de burgemeester. Deze afvalbeperkende maatregel<br />
zorgt er ook voor dat de sponsors van het festival maximale aandacht krijgen en dat er buiten<br />
het festivalterrein geen concurrerende firma’s staan te adverteren.<br />
De inzameling van de bekers is ook gewijzigd. Nu krijgen de festivalgangers voor twintig<br />
lege bekers één gratis consumptie. Deze actie geldt zowel voor het festivalterrein als erbuiten.<br />
De verkoop van drank in glazen flessen is in heel het randgebeuren verboden. Dit is eerder<br />
een veiligheidsmaatregel dan een afvalbeperkende. In het randgebeuren is de verkoop van<br />
PET-flessen en blik ook verboden. Deze verpakkingen zijn dan ook moeilijker selectief de<br />
verzamelen dan de bekers. Deze maatregelen worden versterkt door het verbod om met deze<br />
verpakkingen het festivalterrein te betreden.<br />
Op het festivalterrein wordt het afval ingezameld door een privéophaler. Buiten het<br />
festivalterrein wordt het afval ingezameld door het intergemeentelijk afvalbedrijf EcoWerf.<br />
Deze haalt dus zowel het afval van de straten, standen als van de campings en parkings op.<br />
Het afvalbeheer van het randgebeuren wordt hier besproken. Dit is helemaal in het beheer van<br />
de gemeente. De afvalmaatregelen binnen het festivalterrein zullen dus niet besproken<br />
worden.<br />
2.2. Wettelijke verplichtingen<br />
Net als de inwoners van de gemeente en bedrijven zijn de campings, parkings, standen van<br />
<strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> gehouden aan verplichtingen in verband met het gescheiden ophalen van<br />
afvalstoffen. Het afval dat ontstaat tijdens het festival is bedrijfsafval.<br />
Volgens het Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming en <strong>Afvalbeheer</strong> (VLAREA) moeten<br />
voor de bedrijfsafvalstoffen een aantal fracties gescheiden worden aangeboden. Voor het<br />
randgebeuren <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> betekent dit dat papier -en karton en glasafval apart moeten<br />
aangeboden worden.<br />
Daarnaast zijn de gemeentelijke politieverordeningen van toepassing:<br />
Inzake administratieve politie voor:<br />
• Gelegenheidskampeerterreinen<br />
• Gelegenheidsparkeerterreinen<br />
• Éénmalige gelegenheidsstanden op of langs de openbare weg<br />
• Drank- en eetgelegenheden met een permanente tapvergunning in de deelgemeente<br />
<strong>Werchter</strong><br />
In deze politieverordeningen staat vermeld dat het gemeentelijk politiereglement inzake<br />
huisvuilophaling van toepassing is. De uitbaters dienen GFT, PMD, restafval, papier en<br />
karton, glas en KGA apart te verzamelen. Daarnaast zijn er nog specifieke vereisten vermeld<br />
voor de campings, parkings en standen.<br />
5
2.3. <strong>Afvalbeheer</strong>project 2005-2006<br />
Naar aanleiding van de steeds stijgende afvalberg heeft de gemeente Rotselaar in<br />
samenwerking met FOST Plus, het intergemeentelijk afvalbedrijf EcoWerf en de gemeente<br />
Haacht een afvalbeheerproject voor <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> uitgewerkt. Hierbij werden algemene<br />
richtlijnen vastgelegd voor de campings, parkings en standen. Dit project kende zijn eerste<br />
jaar in 2005. In 2006 werd het project bijgestuurd op basis van de bevindingen van het vorige<br />
jaar. De nadruk van het gehele afvalbeheerproject ligt op het vermijden van afval en het<br />
selecteren aan de bron.<br />
6
Campings<br />
Elke kampeerder krijgt bij het betreden van de camping een restafvalzak en een PMD-zakje.<br />
Op elke campings moet een centraal gelegen containerpark uitgebaat worden.<br />
Het park wordt ingedeeld in compartimenten met Heras-hekken en moet 24u op 24u bemand<br />
zijn. Op dit containerpark moeten volgende fracties gescheiden worden: PMD, restafval, grof<br />
afval, glas, hout, papier& karton en KGA. De glasbol wordt geplaatst door EcoWerf.<br />
EcoWerf komt de fracties PMD, restafval, glas en grof vuil ophalen. De rest van de fracties<br />
moet de campinghouder zelf afvoeren naar het gemeentelijk containerpark. De<br />
afvalophalingen gebeuren door EcoWerf zowel tijdens als na het festival. Na het festival<br />
krijgen de campinghouders drie dagen om hun terreinen op te kuisen. Daarna moeten de<br />
7
afvalzakken klaarliggen voor de laatste ophalingen van EcoWerf. Indien de campings zich<br />
hier niet aan houden worden ze beboet door de gemeente.<br />
De restafvalzakken en PMD-zakken worden aan de campinghouders geleverd door de<br />
gemeente Rotselaar. De prijs voor de restafvalzakken alsook de verwerkingskosten zit mee in<br />
de bijdrage voor de gemeente van het campingticket. FOST Plus leverde het<br />
sensibilisatiemateriaal aan. Daarnaast dragen zij ook de kosten van de PMD-zakken en de<br />
transport/verwerking van PMD en glas.<br />
In 2005 kregen de kampeerders een opblaasbaar kussen als beloning voor elke correct<br />
gesorteerde PMD-zak. Deze kussens werden gratis geleverd door FOST Plus. De actie werd<br />
in 2005 slecht opgevolgd door de campinghouders omdat zij geen verbondenheid hadden met<br />
de actie. De PMD-fractie bevatte teveel slecht gesorteerd PMD en de uitbating van het<br />
containerpark werd niet overal evengoed uitgevoerd. Daarom werd in 2006 geopteerd voor<br />
een andere beloning: een drankbon in de drankstand van camping. Hierdoor gingen de<br />
campings beter toezien op het correct sorteren van de kampeerders. Elke slecht gesorteerde<br />
PMD-zak kostte hun immers geld. Om het afvalbeheerproject kracht bij te zetten werd in<br />
2006 een persbericht verspreid om de kampeerders te informeren via de pers van deze actie.<br />
Daarnaast konden de festivalgangers de acties lezen via de nieuwsrubriek van de <strong>Rock</strong><br />
<strong>Werchter</strong> website.<br />
De organisatie startte in 2006 met controleteams voor de campings. Deze teams kregen als<br />
opdracht om de campings te controleren op een aantal deelaspecten: veiligheid, afval enz.<br />
Deze controleteams zorgden er dan ook voor de uitbating van de containerparken beter<br />
verliep.<br />
Op het grondgebied van Rotselaar namen alle campings deel aan de afvalactie. Deze werden<br />
immers verplicht via de politieverordeningen. Op het grondgebied van Haacht nam de<br />
grootste camping A2 niet deel aan deze actie. Zij doen beroep op een privéophaler voor de<br />
afvoer van hun afval. Daarnaast werd niets soortgelijks als de PMD-actie opgezet op deze<br />
camping. De gemeente Haacht verplicht deze camping dan ook niet om deel te nemen aan<br />
deze actie. Hierdoor is het ook moeilijk om uniform te kunnen communiceren naar de<br />
festivalgangers over de afvalmaatregelen op de campings.<br />
Parkings<br />
De parkings dienen enkel een rol PMD en een rol restafvalzakken af te nemen voor de opkuis<br />
van het terreinen. Vermits hier niet veel afval te vinden is volstaat deze maatregel. EcoWerf<br />
komt na het festival het afval hier ophalen. Ook zij zijn gebonden door de tijdslimiet van drie<br />
dagen na het festival.<br />
Standen<br />
Er zijn zowel tijdelijke drankstanden, eetstanden als kledingsstanden tijdens <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong>.<br />
De drie standen produceren een andere soort en hoeveelheid afval. Daarom was een<br />
gedifferentiëerde behandeling naar afval toe opportuun. De drankstanden worden op het<br />
grondgebied van Rotselaar uitgebaat door verenigingen. De eet- en kledingsstanden zijn<br />
voornamelijk commerciële standen.<br />
Alle standen nemen verplicht een rol restafvalzakken en PMD-zakken af. De drankstanden<br />
dienen hierbij nog bekerzakken af te nemen. Deze bekerzakken worden geplaatst in de<br />
8
ekercollectoren die worden geleverd door EcoWerf. De drankstanden dienen deel te nemen<br />
aan de bekeractie “20 lege bekers = 1 gratis consumptie”.<br />
EcoWerf kwam elke morgen de PMD, restafval en papier en karton fractie gescheiden<br />
ophalen langs de N21. De standen op de campings kunnen met hun afval terecht in het<br />
containerpark van de camping. Vanaf 2006 kwamen de diensten van de gemeente Rotselaar<br />
de bekerzakken elke morgen de bekerzakken ophalen. Dit zowel aan de standen langs de<br />
Haachtsesteenweg als deze op de campings. De standen zijn na het festival ook gebonden aan<br />
een tijdslimiet voor het plaatsen van hun afval. Zij krijgen twee dagen.<br />
Straten<br />
Langs de invalswegen naar het festivalterrein worden door de gemeentediensten van Rotselaar<br />
afvalzakken gehangen. Deze zakken worden ook opgehaald door deze diensten. Daarnaast<br />
zorgt de gemeente Rotselaar voor het dagelijks proper houden van de N21 met een<br />
veegmachine die elke morgen uitrukt. Na het festival zorgt de gemeente voor de opkuis van<br />
de straten en straatkanten. In 2005 werden voor de eerste maal PMD-zakken naast de<br />
restafvalzakken gehangen. Dit bleek echter geen succes te zijn, de PMD was te zwaar<br />
vervuild. Dit is dan ook niet herhaald tijdens de editie van 2006.<br />
2.4. Afvalcijfers<br />
De afvalcijfers die hier besproken worden, zijn afkomstig van het randgebeuren <strong>Rock</strong><br />
<strong>Werchter</strong>: campings, parkings, standen en de straatkanten voor de gemeente Rotselaar. Het<br />
verzamelde afval op het grondgebied van Haacht alsook deze van het festivalterrein zijn dus<br />
niet mee verwerkt in deze cijfers.<br />
Tot en met 2003 werd de afvalfractie van Rotselaar en Haacht samen ingezameld. De<br />
verdeling gebeurde met een verdeelsleutel. Deze was 60,3% voor Rotselaar en 39,7% voor<br />
Haacht. Hij is gebaseerd op het aantal campingbezoekers op het grondgebied Rotselaar en<br />
Haacht. In het cijfermateriaal dat hier gehanteerd wordt is deze factor verwerkt. Volgende<br />
gegevens handelen dus enkel over het afvalaandeel in Rotselaar van het randgebeuren. Vanaf<br />
2003 is de afvalstroom van Haacht en Rotselaar gescheiden en hebben we cijfers waarop geen<br />
correctiefactor moet worden toegepast.<br />
Tabel 1: Afvalcijfers randgebeuren Rotselaar: <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> 2000-2006<br />
Jaar Huisvuil & Grof vuil Papier & Karton Glas Bekers PMD Jaartotaal % Stijging<br />
2000 (3d) 51.810 808 4.060 56.678<br />
2001(3d) 62.218 1.260 63.478 12<br />
2002 (3d) 82.683 2.540 85.223 34<br />
2003 (3d) 99.459 1.000 440 100.899 18<br />
2004 (4d) 120.270 680 540 121.490 20<br />
2005 (4d) 123.760 1.035 926 720 2.200 128.641 6<br />
2006 (4d) 99.000 600 900 2.230 5.240 107.970 -16<br />
In Tabel 1 kunnen we duidelijk zien dat de totale hoeveelheid afval tot 2006 gestegen is. Als<br />
we de cijfers van 2000 vergelijken met deze van 2005 merken we meer dan een verdubbeling.<br />
Deze stijging hangt natuurlijk sterk samen met het stijgend aantal kampeerders. Vanaf 2004 is<br />
er ook een overschakeling geweest van drie naar vier dagen festival.<br />
In 2006 is er een daling met 16 procent ten opzicht van 2005. Het aantal kampeerders is niet<br />
afgenomen tegenover 2005, in tegendeel zelfs gestegen. De daling zal voor een groot deel te<br />
danken zijn aan het droge weer. In 2005 heeft het tijdens het festival en bij het opruimen<br />
geregend.<br />
9
kg<br />
140.000<br />
120.000<br />
100.000<br />
80.000<br />
60.000<br />
40.000<br />
20.000<br />
0<br />
56.678<br />
63.478<br />
2000 (3d) 2001(3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
Figuur 1: Globale evolutie afval<br />
85.223<br />
100.899<br />
jaartal<br />
121.490<br />
128.641<br />
107.970<br />
PMD<br />
Bekers<br />
Glas<br />
Papier & Karton<br />
Huisvuil & Grof vuil<br />
In Figuur 1 zien we dat het overgrote deel van het afval bestaat uit restafval en grof vuil.We<br />
zien ook dat de afvalberg tot 2005 een stijging kende, in 2006 is er een sterke afname. Door<br />
dit staafdiagram krijgen we ook een beter beeld van de evolutie van de verschillende fracties.<br />
Hierbij zien we dat in 2005 een eerste poging ondernomen is om een deel van het restafval af<br />
te scheiden in PMD, in 2006 zien we dat deze fractie een stijging kende. Dezelfde trend<br />
vinden we terug bij de bekerfractie.<br />
percentage<br />
100%<br />
99%<br />
98%<br />
97%<br />
96%<br />
95%<br />
94%<br />
93%<br />
92%<br />
91%<br />
90%<br />
2000 (3d) 2001(3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
Figuur 2: Procentueel gesorteerd afval<br />
jaartal<br />
PMD<br />
Bekers<br />
Glas<br />
Papier & Karton<br />
Huisvuil & Grof vuil<br />
10
Figuur 2 toont ons het procentuele aandeel van de verschillende fracties per jaar. In 2000 zien<br />
we dat het de glasfractie nog een aanzienlijk deel van de afvalberg vertegenwoordigde.<br />
Daarna is deze fractie afgenomen. Deze trend is duidelijk gelinkt aan het weren van het glas<br />
uit het festivalgebeuren uit veiligheidsoverwegingen. Daarnaast merken we dat het percentage<br />
afval dat gesorteerd wordt terug gestegen is door een toenemende afscheiding van PMD en<br />
bekers.<br />
kg<br />
140.000<br />
120.000<br />
100.000<br />
80.000<br />
60.000<br />
40.000<br />
20.000<br />
0<br />
51.810<br />
62.218<br />
82.683<br />
99.459<br />
120.270<br />
109.090<br />
11.180<br />
123.760<br />
115.640<br />
8.120<br />
99.000<br />
92.520<br />
6.480<br />
2000 (3d) 2001 (3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
Figuur 3: Grof en Huisvuil<br />
jaartal<br />
Totaal Grof & Huis<br />
Huisvuil<br />
Grof vuil<br />
Deze fractie is voornamelijk afkomstig van de kampeerders, daarnaast bevat het ook afval van<br />
de standhouders, parkings en de straatkanten. In Figuur 3 zien we voor de totaalfractie<br />
restafval en grof afval een stapsgewijze stijging tot 2005. In 2005 is er een mindere stijging<br />
waar te nemen dan andere jaren en in 2006 merken we een forse daling voor huisvuil. Zoals<br />
eerder al vermeld zal de daling in 2006 vooral te maken hebben met de weersomstandigheden.<br />
Het is zowel tijdens het festival als bij het opkuisen droog gebleven. Daarnaast zal het<br />
afvalbeheerproject er voor gezorgd hebben dat een deel van de fractie verhuist naar PMD en<br />
bekers. Grof vuil kende de laatste twee jaar een daling. De daling heeft vooral te maken met<br />
het gescheiden houden van de campings en parkings. Deze maatregel is er in 2005 gekomen<br />
om te verhinderen dat de festivalgangers teveel materiaal (zoals oude zetels enz.) konden<br />
meenemen naar de campings.<br />
11
kg<br />
1.200<br />
1.000<br />
800<br />
600<br />
400<br />
200<br />
0<br />
808<br />
2000 (3d) 2001(3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
Figuur 4: Papier en karton<br />
jaartal<br />
1.035<br />
600<br />
Papier & Karton<br />
Het papier en karton dat opgehaald wordt is afkomstig van de dagelijkse ophaling bij de<br />
standhouders. Vooral de eetstanden zitten met veel kartonnen verpakkingsafval. Het ophalen<br />
van deze fractie, wat een verplichte fractie is volgens het VLAREA, wordt sterk bemoeilijkt<br />
door het slordig aanbieden door de standhouders. Bij regenweer is het moeilijk om de<br />
kwaliteit van deze fractie te waarborgen. Hierdoor is er in van 2001 tot 2004 geen<br />
kwaliteitsvolle fractie papier en karton opgehaald. Door verbeterde afspraken met de<br />
standhouders is men in 2005 toch kunnen komen tot een ophaling van 1.035 kg<br />
papier&karton. In 2006 werd desondanks het droge weer deze fractie slecht aangeboden door<br />
de standhouders en was er een terugval naar 600 kg.<br />
12
kg<br />
4.500<br />
4.000<br />
3.500<br />
3.000<br />
2.500<br />
2.000<br />
1.500<br />
1.000<br />
500<br />
0<br />
4.060<br />
Figuur 5: Glas<br />
1.260<br />
2.540<br />
1.000<br />
2000 (3d) 2001(3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
jaartal<br />
Glas wordt ingezameld via de glasbollen die op elke camping worden geplaatst. De<br />
hoeveelheid glas die werd ingezameld daalde de laatste jaren sterk omdat deze fractie om<br />
veiligheidsredenen zoveel mogelijk geweerd wordt. In het randgebeuren is de verkoop van<br />
glas verboden. Het enige glas dat nog aanwezig is op de campings wordt dus door de<br />
kampeerders zelf meegebracht. In 2001 is een groot deel van het glas niet aanvaard als bont<br />
glas en moest gestort worden als gemengd vuil. Hierdoor heeft men in 2001 een laag cijfer<br />
voor de glasfractie. Bij de publicatie van dit eindwerk was het gewicht van de glasfractie voor<br />
de editie 2006 nog niet bekend, daarom is hiervoor een arbitrair getal gehanteerd.<br />
680<br />
926<br />
900<br />
Glas<br />
13
kg<br />
6.000<br />
5.000<br />
4.000<br />
3.000<br />
2.000<br />
1.000<br />
0<br />
Figuur 6: PMD<br />
2000 (3d) 2001(3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
jaar<br />
Sinds 2005 werd een PMD-actie opgezet op de campings. De kampeerders kregen bij het<br />
betreden van de camping naast een restafvalzak ook een kleine PMD-zak. De PMD-zak<br />
konden de festivalgangers in het containerpark van de camping binnenleveren in ruil voor een<br />
beloning: in 2005 een opblaasbaar kussen, in 2006 een drankbon voor de drankstand op de<br />
camping. EcoWerf verzorgt de aparte ophaling van deze fractie op de campings.<br />
Daarnaast wordt er nog dagelijks PMD opgehaald bij de standhouders. De verkoop van PETflessen,<br />
blik en glas is verboden in het randgebeuren. De drankstanden worden verplicht om<br />
de drank uit te schenken in plastic bekers. Uit veiligheidsoverwegingen zijn de PET-flessen,<br />
blik en glas verboden op het festivalterrein. Het enige verkooppunt van PET binnen het<br />
randgebeuren is de festivalwinkel op <strong>Werchter</strong>brug.<br />
In 2005 werd er 2.200 kg PMD opgehaald op het grondgebied van Rotselaar, in 2006 is dit<br />
gestegen tot 5.240 kg. 2005 was dan ook het eerste jaar van de actie en zowel de uitwerking<br />
als de opvolging door de campings stond nog niet helemaal op punt. Daarnaast was erin 2006<br />
ook meer persaandacht voor dit project.<br />
Tabel 2: Sorteeranalyse PMD<br />
Analyse PMD<br />
2005 2006<br />
P 215,14 194,7<br />
M 337,32 171,1<br />
D 23,59 16,75<br />
blauwe zakken 14,7<br />
zuiver PMD 576,05 397,25<br />
plastic verpakkingen 15,6<br />
bekertjes 264,58 18,9<br />
residu 537,09 131,9<br />
totaal residu<br />
totaal<br />
801,67<br />
1377,72<br />
166,4<br />
563,65<br />
2.200<br />
5.240<br />
PMD<br />
14
percentage<br />
100%<br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
58,19%<br />
41,81%<br />
Figuur 7: Sorteeranalyse PMD<br />
29,52%<br />
70,48%<br />
2005 2006<br />
jaartal<br />
totaal residu<br />
zuiver PMD<br />
In Tabel 2 en Figuur 7 zien we de resultaten van de sorteeranalyse op het PMD. Op een<br />
gedeelte van het opgehaalde PMD werd door FOST Plus en EcoWerf een sorteeranalyse<br />
uitgevoerd. Deze geeft meer duidelijkheid over de kwaliteit van het opgehaalde PMD.<br />
In 2005 werd de analyse op 1.377 kg en in 2006 op 563 kg van het gehaalde PMD uitgevoerd.<br />
De fractie van 2005 bevatte maar voor 41,80% zuiver PMD in 2006 is dit gestegen tot<br />
70,48%.<br />
In 2005 kwam men tot de conclusie dat er nog teveel bekers in de PMD-zak terechtkwamen.<br />
In 2006 werden er dan ook maatregelen genomen om te verhinderen dat de standhouders<br />
bekers in de PMD-zakken staken. In 2006 werden de oude bekercollectoren vervangen door<br />
nieuwe. De oude waren omgebouwde groene GFT-bakken en de zakken die in de collector<br />
moest was een blauwe. Dit zorgde voor nogal verwarring bij de standhouders omdat de PMDzak<br />
ook blauw is. In 2006 werden de bekercollectoren bordeaux en werd de kleur van de<br />
bekerzak afgestemd op de kleur van de bak. Hierdoor was er minder verwarring mogelijk.<br />
Daarnaast merkten ze dat in 2005 de kleine PMD-zakken van de kampeerder ook nog veel<br />
ander afval bevatte. De controles door de campinghouders aan de containerparken moest dus<br />
verstrengd worden. De beloning voor het correct afleveren van een PMD-zak was in 2005 een<br />
gratis gadget van FOSTplus. De campinghouders hadden weinig voeling met deze actie.<br />
Daarom werd in 2006 geopteerd voor een andere beloning: een drankbon in de drankstand<br />
van de camping. Hierdoor gingen de campings beter toezien op het correct sorteren van de<br />
kampeerders. Elke slecht gesorteerde PMD-zak kostte hun immers geld. De permanentie van<br />
de containerparken werd beter opgevolgd dankzij de nieuwe controleteams van de organisatie.<br />
De gemeente Rotselaar heeft in 2006 aan elke camping een rol met bonnetjes bedeeld. Dit<br />
waren genummerde bonnetjes waarop het opschrift stond “1 volle correct gesorteerd PMDzak<br />
= 1 consumptie op uw eigen camping”. De bedoeling was dat de campinghouders achteraf<br />
de resterende rol zou binnenbrengen. Op deze manier krijgen we een beter beeld van het<br />
effectieve aantal ingezamelde PMD-zakken van de festivalgangers. Slechts drie campings<br />
15
hebben deze achteraf terug binnengeleverd. Ze geven ons een beeld van het succes van deze<br />
actie (het wegen van het PMD per camping is niet mogelijk). Dit in de veronderstelling dat de<br />
campinghouders eerlijk zijn geweest en achteraf niet meer bonnetjes hebben afgescheurd.<br />
Tabel 3: PMD-bonnetjes campings<br />
camping # ingezamelde pmdzakken totaal # campingbezoekers percentage<br />
A1 347 8.996 3,86%<br />
B2 168 6.125 2,74%<br />
C7 90 1.319 6,82%<br />
De PMD-actie kan de volgende jaren verder verbeterd en uitgewerkt worden. Eerst en vooral<br />
moet de correcte werking van de containerparken kunnen gegarandeerd worden. Hierbij is het<br />
belangrijk dat de gemeente, FOST Plus, EcoWerf en de organisatie bekijken hoe ze campings<br />
kunnen aansporen om deze permanentie beter te verzorgen en beter te ondersteunen.<br />
Daarnaast moet er bekeken worden hoe de festivalgangers op de hoogte gebracht worden van<br />
deze actie. Hierin zit zowel de voorafgaandelijke communicatie als de communicatie op de<br />
campings. Uit de cijfers van de bonnetjes kunnen we wel afleiden dat er nog veel ruimte is om<br />
deze actie te verbeteren door de festivalgangers te informeren en aan te zetten tot sorteren. De<br />
beloning voor een correct gesorteerde PMD-zak kan ook jaarlijks herzien worden.<br />
kg<br />
18.000<br />
16.000<br />
14.000<br />
12.000<br />
10.000<br />
8.000<br />
6.000<br />
4.000<br />
2.000<br />
0<br />
Figuur 8: Bekers<br />
1.380<br />
540<br />
8.370<br />
7.650<br />
720<br />
16.220<br />
13.770<br />
2000 (3d) 2001 (3d) 2002 (3d) 2003 (3d) 2004 (4d) 2005 (4d) 2006 (4d)<br />
jaartal<br />
2.230<br />
220<br />
Rotselaar<br />
Haacht<br />
Festivalterrein<br />
Totaal<br />
Al sinds 1996 zijn er concrete acties ondernomen om de lege drankbekers apart in te zamelen.<br />
Zowel op het festivalterrein als in de drankstanden erbuiten is er anno 2006 een uniform<br />
systeem voor de inzameling van de bekers. Voor twintig lege bekers krijgt de festivalganger<br />
één gratis consumptie.<br />
Op het festivalterrein worden de bekers ingezameld op de recyclagestanden. Buiten het<br />
festivalterrein heeft elke drankstand twee bekercollecteren die ze huren van EcoWerf. De<br />
bekerzakken passen in deze collectoren. De standhouders moeten deze collector achter hun<br />
toog houden om erop toe te zien dat er enkel bekers in deze zakken terechtkomen.<br />
16
De bekerzakken moesten door de standhouders tot en met 2005 naar een centraal geplaatste<br />
container gebracht worden. Hierdoor kwam maar een deel van de verzamelde bekers terecht<br />
in deze containers. Vanaf 2006 wordt er elke dag ’s morgens een ophaling van de<br />
bekerzakken georganiseerd door de gemeente Rotselaar.<br />
De ingezamelde bekers worden uiteindelijk afgevoerd naar het recyclagebedrijf Ekol n.v. uit<br />
Houthalen Helchteren. Hier krijgen de bekers een tweede leven als straatmeubilair. De<br />
gemeente Rotselaar koopt banken aan van Ekol. Elk wijkcomité kreeg in 2005 een bank. Op<br />
deze manier maakten de inwoners van Rotselaar kennis met het resultaat van de inzamelactie<br />
tijdens <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong>. Het grootste deel van de drankstanden worden uitgebaat door<br />
verenigingen van Rotselaar en waren dus op de hoogte van de return van deze actie. De<br />
gemeente Rotselaar laat door deze actie ook haar voorbeeldfunctie zien. Daarnaast heeft de<br />
organisatie tijdens TW Classic 2006 in hun tijdelijk <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> museum twintig van de<br />
bekerbanken gezet. Hierdoor konden de festivalgangers kennismaken met het eindproduct van<br />
de bekerinzamelactie.<br />
In Figuur 8 zien we de evolutie van het aantal ingezamelde bekers. De cijfergegevens zijn pas<br />
vanaf 2006 volledig. We zien wel dat de fractie ingezamelde bekers van de standen in<br />
Rotselaar in 2006 gestegen is tot 2.200 kg. Dit kan men verklaren door de ophalingen van de<br />
bekerzakken en de afstemming van de kleur van de zakken en de bekercollectoren. In 2006<br />
was het ook extreem warm waardoor er meer gedronken is. Dit kunnen we ook afleiden uit de<br />
stijging van de bekers van afkomstig van het festivalterrein van 7.650 kg naar 13.770 kg. De<br />
standen op het grondgebied van Haacht zorgden voor een bekerfractie van 220 kg.<br />
2.5. Alternatieven voor PP-bekers ?<br />
In zijn streven naar afvalarme evenementen heeft de OVAM de herbruikbare beker naar voor<br />
geschoven. De jarenlange werking met herbruikbare bekers toonde aan dat het gebruik<br />
mogelijk is maar ook dat dit, vooral op grote evenementen, niet altijd even gemakkelijk is.<br />
Nogal wat organisatoren en brouwers bleven daarom zoeken naar alternatieven voor de<br />
herbruikbare beker. Dat werd gevonden door de samenwerking van NatureWorks, Huhtamaki<br />
onder impuls van Alken-Maes. In de zomer van 2004 werd voor het eerst een wegwerpbeker<br />
in bioplastic op vrij grote schaal gebruikt op een aantal grote evenementen in Vlaanderen. Het<br />
eerste gebruik van de biodegradeerbare bekers was een een ogenschijnlijk succes. Ze werden<br />
gebruikt op Folk Dranouter, Antilliaanse Feesten en Pukkelpop. Op Dranouter werden er dat<br />
jaar 2.940 kg bekers gecomposteerd tot 147 kg compost.<br />
Om als overheid goed onderbouwde beleidskeuzes op dit vlak te kunnen maken, was een<br />
degelijke impactanalyse nodig van de vier opties en dat over de ganse levenscyclus van de<br />
verschillende recipiënten. Vier types bekers werden onderzocht op twee types evenementen<br />
door middel van een eco-efficiëntieanalyse met als onderbouw een levenscyclusanalyse<br />
(LCA). Het onderzoek werd uitgevoerd door de Vlaamse Instelling voor Technologisch<br />
Onderzoek (VITO) in de loop van 2005. De critical review werd uitgevoerd door TNO.<br />
In het voorjaar van 2006 heeft de OVAM de resultaten van deze studie gepubliceerd over de<br />
bekers op evenementen.<br />
De bestudeerde bekers zijn:<br />
• De herbruikbare beker uit polycarbonaat (PC)<br />
• De wegwerpbekers uit poly-propyleen (PP)<br />
• De met poly-ethyleen gecoat karton<br />
17
• De biodegradeerbare bekers uit poly lactic acid (PLA)<br />
De studie heeft niet alleen gekeken naar de milieu-impact, maar ook naar de kostprijs van de<br />
verschillende opties. Voor ieder van de vier drinkbekers werd een “milieu-impact indicator”<br />
en een “kostenindicator” bepaald.<br />
Eèn van de conclusies van deze studie is dat op grote outdoor evenementen er geen verschil is<br />
qua milieu-impact tussen de vier bestudeerde bekers. OVAM beschouwde een evenement met<br />
meer dan 30.000 personen als groot.<br />
De herbruikbare beker is met andere woorden even milieuvriendelijk als de klassieke<br />
wegwerpbekers en de nieuwe wegwerpbeker in het bioplastic PLA. Het totale<br />
kostenplaatjes van de herbruikbare beker loopt echter op, vandaar dat organisatoren meer<br />
kiezen voor de wegwerpvarianten i .<br />
De studie kan men raadplegen op de website van OVAM:<br />
www.ovam.be > Evenementenbeleid > LCA en EE-analyse<br />
De noodzaak tot overschakeling naar biodegradeerbare bekers dringt zich dus momenteel niet<br />
op. <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> is volgens de definitie van OVAM een groot outdoor evenement en de<br />
milieu-impact van de huidige PP wegwerpbekers is ongeveer dezelfde als voor de andere.<br />
Daarom is het aangewezen om de huidige actie verder te zetten en te verfijnen. In de studie is<br />
er ook geen rekening gehouden met de inzameling en recyclage van de bekerfractie zoals die<br />
op <strong>Rock</strong> <strong>Werchter</strong> gebeurd. Indien dit mee in rekening wordt gebracht zal de milieuimpact<br />
van de PP-bekers vermoedelijk nog kleiner zijn.<br />
18
3. Literatuurlijst<br />
i<br />
OVAM<br />
STIP-afvalpreventiedossier<br />
Dossier: Bekers op evenementen<br />
Maart 2006<br />
19