Zingeving in besluitvorming - Ben Verleg Research & Consultancy
Zingeving in besluitvorming - Ben Verleg Research & Consultancy
Zingeving in besluitvorming - Ben Verleg Research & Consultancy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2. De theorie van z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g <strong>in</strong> besluitvorm<strong>in</strong>g<br />
Om verklar<strong>in</strong>gen te v<strong>in</strong>den voor mechanismen <strong>in</strong> besluitvorm<strong>in</strong>g is<br />
het zaak te kijken naar de wijze waarop mensen tot een besluit komen.<br />
Voor organisaties is het theoretisch kader uitgewerkt door Karl<br />
Weick (1995). Hij gebruikt daarvoor de term sensemak<strong>in</strong>g.<br />
Wat is ‘sensemak<strong>in</strong>g’?<br />
Wij geven betekenis aan de wereld om ons heen en aan wat er gebeurt.<br />
Gedeeltelijk zijn wij ons dat bewust, maar heel veel doen wij<br />
onbewust. Neem de dagelijkse rout<strong>in</strong>es waar wij niet bij hoeven na<br />
te denken. Zonder erbij stil te staan nemen wij voortdurend besliss<strong>in</strong>gen.<br />
Bij meer complexe aangelegenheden lukt het niet meer zo goed<br />
om, zonder erbij stil te staan, tot een ‘goed’ besluit te komen. Er zijn<br />
dan onduidelijkheden zodat nadere overweg<strong>in</strong>g en afweg<strong>in</strong>g nodig<br />
zijn voordat een volgende stap gezet kan worden. In de term<strong>in</strong>ologie<br />
van Weick zijn dat dubbelz<strong>in</strong>nigheden, ambiguities. En staan wij <strong>in</strong><br />
relatie tot een ander, dan is expliciteren daarvan nodig. Zo gezien zijn<br />
we dus steeds maar bezig met het v<strong>in</strong>den van een balans tussen al die<br />
mogelijke dubbelz<strong>in</strong>nigheden. Dat doen we dan door bijvoorbeeld<br />
afspraken te maken over begrippen, spelregels te maken, feedback te<br />
verschaffen, dialoog te voeren.<br />
Een organisatie is te zien als een orden<strong>in</strong>g van betekenissen die<br />
mensen er aan toekennen. Het samenstel van betekenissen <strong>in</strong> de tijd<br />
maakt, bij elkaar opgeteld, een m<strong>in</strong> of meer stabiele configuratie.<br />
Volgens Weick scheppen mensen met elkaar achteraf een werkelijkheid.<br />
Hij ziet organisatieprocessen als het resultaat van de <strong>in</strong>teracties<br />
tussen mensen. Wij gebruiken dat wat we al weten, bewust of onbewust,<br />
om betekenis toe te kennen aan nieuwe dubbelz<strong>in</strong>nigheden. De<br />
rol van het onbewuste verklaart de neig<strong>in</strong>g van mensen om te zien<br />
wat we al weten. We selecteren de <strong>in</strong>formatie die tot ons komt. We<br />
construeren zo de werkelijkheid naar het beeld van onze verwacht<strong>in</strong>g.<br />
Daardoor doen zich onvermijdelijk onevenwichtigheden voor<br />
die ertoe leiden dat wij vervolgens ergens iets moeten aanpassen, <strong>in</strong><br />
7