Tien Eeuwen Eylandt Flielandt 1993 12 - Cultuur Historische ...

Orgaan van de Cultuur Historische Vereniging "Tromp's Hoys"
Vligland
Redactie: E.J. Veerdig-Robijn
Gangboord 8
8899 BS VL^IELAND
Tel.: 05621 - 1049
Derde jaargang, nr. 3, December 1993
Het auteursrecht/copynght van de inhoud van dit blad berust uitsluitend
bij de Cultuur Historische Vereniging "Tromp's Huys", Vlieland.
Wanneer artikelen de naam van een auteur dragen, berust het
auteursrecht bij de auteur.

tNHQUDSOPGAVE
Tussentijdse ledenvergadering woensdag 29 december 1993 2
Tentoonstelling M. A. de Ruyter in museum "Tromp's Huys" 2
Gesprek met Burgemeester & Wethouders van Vlieland 3
Uitslag tentoonstelling "Gasten schilderen Vlieland 1993" 4
Tentoonstelling Vlielander Amateurs 1994 6
Etsen Betzy Akersloot-Berg 6
Bezoek Koninklijke Familie aan Vlieland 30 april 1993 7
"Een wagenrit op Vlieland" door Piet Molenaar Jr. 10
Vlieland: Strandingen en schipbreuken - Deel II (vervolg) 13
Verwervingen 16
Overzicht 3 jaargangen "Tien Eeuwen Eijlandt Flielandt" 17
Inleveren kopij 20
Contributie 20
Doelstelling 21
1

TttS5cqtyd5€ ledenvergadering woeP5

Gesprek met Biireemeester & Wethouders van Vlieland
Op vt^oeosdag 10 november jl. bracht een delegate van ons bestuur
een bezoek aan B«&W van Vlieland. B&W toonden een duidelijke
belangstelling voor de taak welke onze vereniging kan vervullen ter
ondersteuning van het gemeentelijke museum "Tromp's Huys" en bij
het ook elders meer gestalte geven en meer zichtbaar maken van Vlieland's
cultuurhistorie.
Zowel met betrekking tot "Tromp's Huys" als het Armhuis
werd gesproken over de hoognodige restauraties en de noodzaak om
zorgvuldig de authenticiteit van deze gebouwen te bewaren. Ook het
Oude Raadhuis, dat momenteel geen duidelijke bestemming heeft,
werd in het gesprek betrokken i.v.m. een zo integraal mogelijke benadering
van het werk van de directeur van de Vlielander musea en
zijn medewerkers enerzijds en van onze vereniging anderzijds zulks
mede ten einde voor het presenteren van de Vlielander historie in
woord en beeld zoveel mogelijk daarvoor beschikbare ruimte te benutten.
Wij waren verheugd dat B&W ook onze oude Kerk en het
Kerkhof in samenhang met de hiervoor genoemde gebouwen bezien.
Wat het Kerkhof betreft vemamen wij tot ons genoegen dat, in vervolg
op de brief van 26 februari die wij samen met de St. Onderhoud
Graven Vlieland verzonden (zie ons nummer van Maart 1992), B&W
aan de gemeenteraad een voorstel zullen doen tot een eerste aanzet om
tot een betere bescherming van ons oude Kerkhof te komen.
Verder werd nog gesproken over de zo gewenste conservering
van de unieke walviskaken/grafzerken (zie ons nummer van December
1991) die zich in de oude Kerk bevinden. Niet alleen de financiering
van die conservering maar ook het vinden van een verantwoorde
conserveringsmethode vereisen nog nader overleg met andere
instellingen. Verder meldden wij B&W de contacten welke wij
in binnen- en buitenland met andere musea onderhouden zowel met
betrekking tot het Betzy Akersloot-Berg oeuvre als ten aanzien van
elders aanwezige kunstwerken die op Vlieland betrekking hebben.
3

Uitslag tentoonsteUing "Oastgn sgMldercp yiicland 1993
Op 22 november jl. vond de uitreiking plaats van de prijs voor
de tentoonstelling "Gasten schilderen Vlieland 1993". Zoals wij reeds
in ons vorige nummer melden, hadden wij een recordaantal van 25
deehiemers voor deze tentoonstelling die gezamenlijk 48 werken instuurden.
Door onze conservator Bert Huiskes en zijn mensen werd
de tentoonstelling smaakvol ingericht en door een groot aantal bezoekers
bezocht. In de betreffende periode bezochten 6.000 bezoekers
"Tromp's Huys" en deze tentoonstelling en kregen een stembiljetuitgereikttervaststellingvandepublieksprijs.
Erwerden4.741 geldige
stemmen ingeleverd. Bij het tellen en analyseren van de stemmen
bleek weer, dat naast de kwaliteit van het kunstwerk ook de affiniteit
van de bezoekers met bepaalde plekjes op Vlieland die in de schilderijen
vereeuwigd waren een belangrijke rol speelden bij de uitgebrachte
stemmen.
Uiteindelijk bleek mevrouw M.H. van Deel-van Heerde uit
Taarlo met haar kleurentekening "Tromp's Huys achterzijde" waarop
402 stemmen werden uitgebracht de prijs toegekend te krijgen. Erg
bevredigend was, dat haar tweede werk "Berkje in bomenland" met
1 ] 4 stemmen zorgde voor een totaal van 516 stemmen, waarmee zij
zowel met het beste werk als met haar gehele inzending een royale
voorsprong had op nummer twee.
Dat was de heer A. Karsten die voor zijn bijzonder firaaie maar
eigenlijk niet op Vlieland betrekking hebbende schilderij "Land uit
water" met 377 stemmen als tweede uit de bus kwam en met zijn
tweede schilderij "Dijk met zuring en botobloemen" met 74 stemmen
ook met het totaal van 451 stemmen op de tweede plaats kwam. Nummer
drie was het schilderij "Even bijpraten" van de op Vlieland welbekende
Riet Zuethoff die helaas is overleden voordat zij deze uitslag
kon meemaken. Haar echtgenoot heeft dit schilderij aan "Tromp's
Huys" geschonken waar wij erg blij mee zijn. Anderen die veel stemmen
kregen waren Oene Boer, Idz Vonk en Elvira Overmars.
4

De heer S.B. Bos uit Sneek zond zijn tekening uit 1958 in, die
het dorp weergeeft vanaf het Vuurboetsduin. Hoewel deze tekening
niet bijzonder hoog in stemmental scoorde, zijn wij toch erg blij dat
de heer Bos deze tekening aan ons heeft willen schenken, omdat daarop
het uitzicht over het dorp wordt weergegeven nog net voordat de
grote veranderingen (o.a. de bouw van de Nieuwestraat) plaatsvonden.
De tekening van de heer Bos vinden wij ook daarom interessant
om in ons bezit te hebben, omdat de tekening zich zo goed laat vergelijken
met de tekening uit 1835 van Jhr. H. J. Ortt van Schonauen, die
ook vanaf het Vuurboetsduin de kern van het dorp met Kark, Armhuis
(en het toen nog bestaande oudste Raadhuis) weergeeft.
Onderstaand een volledig overzicht van het totaalaantal stemmen
dat iedere kunstenaar verwierf:
M.H. van Deel-van Heerde: 516 J.W.A. Notten: 133
A. Karsten: 451 Annelies Mijs: 132
0. Boer: 390 Danielle Bor-van de Ploeg: 112
Elvira Overmars: 352 J.B. Bakker-Abbing: 86
I. Vonk: 328 B.J. de Bruijn: 82
Riet Zuethoff: 323 E. van der Ploeg: 59
G. Schumacher-de Vries: 292 Ans Suiting: 57
Anthon Schuth: 287 Thea Speelman: 52
Marja van Dorp: 242 A.M. Boersema-Bremmer: 47
Wil Voortman-Weijsters: 189 M. Waardenburg-Lagendaal: 43
S.B. Bos: 189 A. van der Wal-Bussen: 23
M. de Jong: 168 Lyan Dijkstra: 29
J. Visser: 159
Uit de vele opmerkingen van de bezoekers willen wij u de
volgende noemen:
"De expositie bewees weer hoe inspirerend Vlieland werkt voor
mensen die het gegeven is om indrukken om te zetten in beelden; of in
woorden zoals in de Slauerhqff-hoek blijkt."
5

Tentoonstelling Vlielander amateurs 1994
Van juli tot oktober 1994 zijn wij weer van plan een tentoonstdling
te gehouden van Vlielander amateurschilders, waarbij wij wederom
de 'Betzy Akersloot-Berg'-penning willen toekennen aan het
beste schilderij.
De prijs is bedoeld als hommage aan de Noors-Vlielandse
schilderes die eind 19e begin 20ste eeuw intemationale bekendheid
verwierf en aan wie wij ons Museum te danken hebben. Ook is de
prijs bedoeld om in haar voetspoor culturele en artistieke aanleg die
onder de huidige Vlielanders aanwezig of sluimerend is, te activeren.
Ook dit keer zal de prijs, de 'Betzy Akersloot-Berg'-penning,
worden toegekend als publieksprijs, d.w.z. op basis van door de bezoekers
van de tentoonstelling uitgebrachte stemmen. Verdere informatie
omtrent deze te houden tentoonstelling treft u aan in het eerstvolgende
nummer van "Tien Eeuwen Eijlandt Flielandt" (eerdere
deelnemers ontvangen rechtstreeks bericht).
Etsen Betzy Afccrsioot-Berg
In een eerdere publikatie (nr. 1, Maart 1993) hebben wij u
verteld over de door Betzy Akersloot-Berg gemaakte etsen en hebben
wij bij dat artikel ook een verkleinde kopie van de ets getoond.
"Tromp's Huys" bezit een zevental kleine etsen van haar (waarvan
66n in twee exemplaren). Van een zestal zijn hier ook de oorspronkelijke
etsplaten bewaard gebleven. Daamaast bezit de Nasjonal
Gallariet in Oslo twee wat grotere etsen van haar; van 66n daarvan
bevindt de oorspronkelijke et^laat zich eveneens in "Tromp's Huys".
6

Wij willen u er graag aan herinneren dat van de in het Maart
nummer van dit jaar te koop aangeboden ets, waarvan ons lid de heer
S. Kroon belangeloos een aantal afdrukken maakte, nog enige exemplaren
te verkrijgen zijn. De ets stelt een typisch Noors kustplaatsje
voor zoais men die zoveei iangs de kusten van de Noorse fjoiden en
eilanden aantreft. Bij het etsen van de vuurtoren op dit plaatje lijkt
Betz> Akerslooi-Berg zich door de contouren van de Brandarij. op
Terschelling te hebben laten betnvloeden
Het is naar ons oordeel een bijzonder fraaie ets en de oplaag
is zeer beperkt, nl. 45 stuks De etsplaten zelf zijn onderdeel van
Betzy's artistieke nalatenschap en mogen daarom niet van een harde
metaallaag ter voorkoming van slijtage ten behoeve van een groot aantal
afdrukken worden voorzien. De etsen, 20x 11 cm metende en gevat
m passe-partout met een fraaie notehouten lijst (34x26 cm) zijn voor
leden beschikbaar voor/ 155,- en voor niet-leden van de vereniging
voor/ 195,— . Ze worden genummerd II I t/m 11-45 (de II ten einde
ze te onderscheiden van de ene of enkele afdrukken die Betzy zelf
bijna 100 jaar geleden maakteV De netto-opbrengst zullen wij ten
goede laten komen aan onze aankoop- en restauratiereserves.
Bezogk Kpninklijke Familie ^ftn Vlieland 30 april 1993
Op 30 april jl bezochten Koningin Beatrix, Prins Claus en de
overige leden van de Koninklijke Familie ter gelegenheid van de viering
van Koninginnedag o.a. het eiland Vlieland. Tijdens hun rondwandeling
door het dorp bezochten zij onder meer museum "Tromp's
Huys", waar zij alien hun handtekening plaatsten in het gastenboek
van het museum. Veel bezoekers van het museum vragen naar een kopie
van deze handtekeningenpagina en het leek ons daarom leuk op de
volgende pagina's een verkleinde kopie van de veelgevraagde bladzijde
af te drukken.
7

O^"*^ ^Zw^ /

"Een wagenrit op Vlieland" door Piet Molenaarjr. (met dank aan
de familie Schumacher te Hilversum voor het verstrekken)
't Is een jaar oftien geleden volgens nota in mijn boek
Dat twee Amsterdammer heeren ons vereerden met bezoek
En die heeren hebben's avonds ons toen familjaar verteld
Hoe het met hun wagenritje op de Vliehors was gesteld
Ik vond hun verhaal belangri jk en ik stelde mij tot taak
U die reis eens te vertellen tot een stichting en vermaak
Daarom hoarders, hoorderessen vraag ik voor een korte stond
Uwe onverdeelde aandacht voor de reis op Vlielands grand
"Moot we zijn er!" zegt de schipper en hij lei de riemen neer{ 1)
" 'k Ben blij dat we er zijn geloofme, wellekom op Vlie, mijnheer"
"Deksels, ben je dol of razend? Zijn we nu at op het Vlie?
Het is niets dan lucht en water wot ik voor mijn ogen zie"
"Och mijnheer neem mij niets kwalijk maar we zijn, dat is waar
Klaas van Manus komt daarginder en je wagen stoat al klaar"
"Schipper ik wil je we I geloven, maar hoe kom ik nu aan land?
'k Kan toch niet door't water zwemmen heel tot aan den overkant?"
"Och mijnheer, ik zal je dragen want dat zijn we wet gewoon
Hoog 'lijk krijg ik dan een fooitje boven mijn bedongen loon"
"'t Is alweer het oude liedje schipper, knelt je daar de schoen ?
Zeljs in deze zandwoestijnen Y is om het hebben maar te doen
Maar qfijn, draag ons maar over tot we veilig staan aan wal
Hoog 'lijk valt het u dan mede wat ik u dan geven zal"
En de heren komen landwaarts op des schippers rug getorst
En de schipper krijgt een fooitje meer nog dan hij hopen dorst
Maar nu staan zij op de zandplaat als de hors van Vlie bekend
Aklig beeld van onvermogen, toonbeeld van de diepste ellend
Ach, als ik eens reis moest maken op deez' nare woestenij
Waar toch zou ik woorden vinden, waar toch vond ikpoeuj
Maar voor dichterlijke dingen wordt de Vliehors niet bezocht
(1 yitit rdictit: tot in kt km m im m kmn migsrskkUeom Wkp,

Srap nuiar liever in den wagen tot hevordering van den tocht
"Mor gen heerenl Zijn de heeren nu de heeren die vandaag
Met mij naar het dorp toe rijen ?" is des voermans eersten vraag
En verrast door die ontmoeting staan de heeren even stil
En zij schijnen te hegrijpen wat hij eig 'lijk zeggen wil.
"Ja mijnheer. ik wil maar zeggen dat ik om je ben gestuurd
en dat dezen kappenwagen voor jullie is afgehuurd"
"Is dat nu een vigelante naar een allemieuwst model?"
"Ja mijnheer, een kappenwagen. Ik begrijp de heren wel"
"Heer bewaar ons. Kijk eens, voerman ik weet zeker en gems
Dat mijn ribben zijn gebroken eer een uur verstreken is
Als ik op die bank moet zitten " "Wacht maar heeren heb geduld
Ik heb hier twee zachte kussens die met veeren zijn gevuld"
Eindelijk gam de heeren zitten en zij zitten zoo 't behoort
En de voerman drijft de paarden op een sukkeldrqffe voort
"Hij daarzie ik reeds een toren. Kijk, daarginder in 't verschiet"
"Och mijnheer, dat zal een kaap zijn want een toren is hier niet
Zoo wat doen men met een kaap in deez' streek zo dor en naar?
Zeker baken voor den scheepling tot vermijding van gevaar
Maar't is wel droefen naar want slechts d 'arend en de meeuw
Doen hier de lucht weergalmen van him schor en schel geschreeuw
Voorwaarts rolt de kappenwagen op het stil en eenzaam pad
Daarzien zij een aantal robben duiklend in hetzilte nat
Een der heeren wenscht een robje thuis te hebben voorplezier
Maar de voerman zegt hoe moeilijk dat het soms is zulk een dier
Levend aan den wal te brengen en het nog veel slimmer is
Om in 't leven hem te houen daar hij leeft van enkel visch
"Zou dat een verlaten huis zijn ginds daar aan den waterkant?"
"Neen mijnheer, dat is een schoender die her vroeger is gestrand"
"Stranden hier nog wel een schepen ?" "Ja mijnheer, goddank nogal:
"Voerman kunt gij u verheugen in een anders ongeval?"
"Och mijnheer, wat zal ik zeggen. De verdienste zijn hier schraal
En de arme scheepling krijgt hier evenwel een goed onthaal
11

Dadelijk krijgt hij drooge kleeren als hij eenmaal is gered
En hij km zijn leden koesteren in een goed en warm bed
Zulk een stranding geeft wat drukte en dat komt ons goed te pas
Waarvan zouden wij toch leven als er nooit een stranding was ?
Dan verdient men nog iets extra voorde barre winterkou
Om daarvoor wat warms te koopen voor de landers en de vrouw "
'Maar apropo van kou gesproken voerman, ge schijnt ook wel koud
't Komt doordat ge zoo vooraan zit en me dunkt ge wordt al oud
Zoudt ge wel een slokje lusten ?" "Ja mijnheer, wel erreg graag
Want mijn vrouw zegt dikwijls dat het goed is voor mijn maag'
Bij het drinken van het slokje zegt de voerman: 'Hi, dat smaakt'
En hij laat de paarden stilstaan dat er niets verloren raakt
En als een ieder toch zoo vrij was als die looze voerman deed
Menigeen zou beter leven en zich hoeden voor veel leed
"Maar mijn maag wil wel iets beters dan een slokje brandewijn
'k Zal tenminste lekker eten als we eerst in het dorp maar zijn
k' Neem al daad 'lijk eerst een broodje met een eitje tot begin
En als dat dan zoo gedaan is dan bestel ik de waardin
Voor ons maal een waterzoodje, snoek of boars ofandere visch
En dan tot besluit een biefstuk als die te bekomen is"
'Broodjes zijn hier niet te krijgen en nog minder snoek ofbaars
Biefituk is er in't geheel niet en de eieren zijn er schaars"
Alweer een luchtkasteel in duigen maar het is een goede leer
Dat niet iedere wensch vervuld wordt zelfs al is men een mijnheer
Voorwaarts rolt de kappenwagen tot het hoek is passeerd
En nu komen zij in't Posthuis waar de keel weer cUent gesmeerd
"Vriendje hebt ge ook een broodje met een fleschje beiersch bier? '
'Ik heb brandewijn met suiker, anders tappen wij niet hier"
Maar wat biedt ge dan den vreemdling die zoo 'n honger heeft alsik?"
"Een snee brood met een kop koffie maar die is je toch te dik"
Ongetroost gaan zij weer verder want hier is toch niets te koop
Ja zo goat het in de wereld, is het wereldsche verloop
En het ware beeld der wereld is toch maar een pijpesteel
Ieder wenscht eraan te zuigen, maar helaas hij krijgt niet veel
12

"Is flier ook nog een com^die om vanavond uit te gaan?"
"Neen mijnheer die is vervallen. Met die pret is het gedaan"
Maar mijnheer kijk naarde paarden, peinzend over Vlielands lot
Zouden ze de stal reeds ruiken ? Want het goat er aardig door "
Ja mijnheer, 't begint te nadren want we zijn al bij het spoor
"Hoe een spoor, en dat op Vlieland? Daarvan had ik nooit gedroomd
Zet je wagen op het spoor, vent, dat je er wat gauwer komt"
"Och mijnheer, dat spoor is enkel tot vervoer van zwaren steen
Was dat spoor ook voor menschen, waar moet't met de voerlui heen ?
Maar enfin, geachte hoarders, vindt ge mijn verhaal niet mooi
't Verhaal nu heeft ook gauw een einde want we zijn al bij de kooi
En aan alles komt een einde zoo ook aan mijn needrig lied
Want nu nog een eindje rijden zien we't dorp al in't verschiet
ledereen wordt opgewonden, zelfe de paarden loopen vlug
'Voerman. wilt ge ons weer rijden als we weder gaan terug ? "
'Ja mijnheer, wel erreg graag" zegt de voerman heel verblijd
En zoo zitten zij al pratend tot de wagen't dorp in rijdt
Raatlend gaat het langs de steenen en de schooljeugd stoat verboasd
Dat Kees Weetjes met zijn wagen zoo kan rijden dat het roast
"Mooi, we zijn er" zegt de voerman, "Wellekom in destad mijnheer"
"Mooi, we zijn er" zegt de spreker, en hij legt zijn boekje neer
Piet Molenaarjr. Vlieland. 13 januari 1894
Vliclaod: strandMscn CT scbtpbrcyj^cn - Peel U (vmolg)
Het volgende artikel werd aangeleverd door de heer I. Smit
van Terschelling en is geschreven door de heer C. Beelaerts van Blokland
in de periode januari/februari 1940. De familie Beelaerts van
Blokland bracht in de jaren na de Eerste Wereldoorlog hun vakantie
door op Vlieland in pension Zorgwijk van (te familie Kooyman; de familie
was goed bevriend met de faitnilie Smit.
13

Vlieland: strandingen en schipbreuken Deel II (vervolg)
Weer een eindje westelijker bij kmp. 42 (kmp. = kilometerpaal)
ligt het wrak van de Deense schoener "Eva '. Dit dateert van 10
oktober 1903, er is dan ook met veel meer van over. De 'Eva' zat
echter vrij hoog op het strand, waarin het wrak diep is weggezakt,
maar de omtrek is duidelijk zichtbaar gebleven. De bemanmng, 9
man redden zich/elf T> reddingboot van VHeland had echter diezdfde
dag reeds een andere klant te bedienen. Zij haalde 5 man van
de Noorse bark "Eliezer", die een paar honderd meter oostelijker bij
dam A was gestrand. Gestrande schepen die niet kunnen worden vlot
gebrachi, plegen vanwege de strandvonderij aan de meestbiedende te
worden verkocht. De koper haalt er dan alles af wat loont en laat de
rest zitten. Gewoonlijk weerstaat dit niet lang het geweld der branding
en winterstormen. De 'Eva ' en enkele andere wrakken vormen hierop
een uitzondering; men beschouwt deze dan ook allengs als oude
bekenden. Het komt voor dat kopers van zulke wrakken, die soms in
vrije tijd ook wel de jutterij beoefenen, later met gejut goed aangetroffen
worden en zich er dan op beroepen dat dit nog van het wrak
afkomstig is, Het bewijs van het tegendeel kan moeilijk zijn.
Een kilometer west van de 'Evadu^ bij kmp. 4i, heeft van
1897 tot 1927 het wrak van de Noorse schoener "Perlen " in de voile
branding gezeten. Er is thans niets meer van te zien, toch moet het
hier vermeld worden, omdat de naam van wijlen de bekende Vlielandse
schilderes Betzy Akersloot-Berg (een Noorse) er onafscheidelijk
mee verbonden is. Zij maakte, gezeten in een aangespoelde lege ton
in vliegend stormweer, bij de strandingsplaats de nodige schetsen, die
later tot het bekende schilderij van het wrak van de 'Perlen ' van haar
hand geleid hebben. De Vlielandse reddingbooi heeft ook by de 'Perlen
' uitstekend werk verricht door 9 man van het wrak te halen. De
timmerman kon helaas slechts dood uit het want gehaald worden Te
dezer plaatse kan ook de motorreddingboot Brandaris worden herdacht.
14

Op 23 oktober 1921 was zij uitgevaren tot redding der bemanning
van de in de Eijerlandse gronden bij zwaar stomsweer gestrande
Duitse schoener 'Liesbeth ', doch is van die tocht niet teruggekeerd.
Tussen kmp. 40 en 41 is zij van het strand het laatst gezien
en ook daar hebben personen van de strandingsplaats van de 'L4esbeth
' terugkomende, een sterke petroleumlucht waargenomen, hetgeen
wijst op de mogelijkheid dat de Brandaris ongeveer op die hoogte
gebleven is.
De tarweschoener bij kmp. 40 is ook al een zeer oude bekende
en toch was het aanvankelijk nog niet zo gemakkelijk om de naam van
het schip te weten te komen. Het was de Nederlandse schoener 'Martha
geladen met graan van de Oostzee voor Engeland. Het wrak, algemeen
en alleen bekend onder de naam "tarweschoener", heeft daar
sedert oudejaarsdag 1878 gezeten en een van verre zichtbaar baken
gevormd. De laatste jaren is het water ter plaatse meer en meer opgedrongen,
zodat het wrak nu bij vloed in het water staat, hetgeen vroeger
alleen bij stormvloed het geval was.
Even westehjk van de tarweschoener strandde op 28 november
1878 de Duitse brik 'Heinrich '. De stuurman en de Zweedse matroos
zijn naar land gezwommen. Toen de reddingboot, die de overige
6 man redde, ter plaatse kwam, vond men de stuurman daar vlak bij
op een wrak zitten; de matroos was het eiland opgegaan. De volgende
dag bleek, dat hij naar de kokerpaal van de telegraaf was gelopen en
toen weer westelijk de Vliehors was opgegaan, het spoor volgend van
Sieben de postrijder, tot bij de aanlegplaats van de postschuit van
Texel, alwaar hij dood gevonden werd. Waarschijnlijk is dit droevige
geval aanleiding geweest tot het piaatsen van richtingbordjes met
handwijzers "dorp" langs de telegraaflijn van het reddinghuisje naar
het Posthuis.
(WORDT VERVOLGD)
15

VCTWCrvwSgg
Aqvmrel Erik van Qmmn
Uit de in deze zomer in het Bezoekerscentrum gehouden tentoonstelling
"Kroon Juwelen" van Erik van Ommen kochten wij de
aquarel "Posthuiswad", die wij een aanvulling achten op de collectie
van Vlielander landschappen in de loop der jaren.
Joost Bruin
De familie Kok uit Kolhom bood enige foto's en documenten
aan afkomstig van de in 1885 op Vlieland geboren loods Joost Bruin.
Wij besteden hieraan nog verder aandacht en zullen hier in een later
nunmier op terugkomen.
Legaat K9pt. C. KoQijman
Mevrouw B. Lieuwen-Klijn van West-TerscheUing schonkeen
aantal voorwerpen uit de nalatenschap van haar in 1988 overleden
zwager Kapt. Cor Kooijman. Intussen hebben wij ook contact opgenomen
met de heer P. van Leunen (oud-directeur van de Zeevaartschool
op Terschelling) die zich eveneens over een aantal voorwerpen
en documenten uit die nalatenschap heeft ontfermd en bereid bleek
met (HIS te overleggen hoe de gehele nalatenschap van Kapt. Kooijman
het beste ondergebracht kan wordai. Kapt. K(X)yman w^d in 1904
de Oude K(X)i op Vlieland geboren en beeindigde zijn l(X)pbaan als
gezagvoerder van het luxepassagierschip s.s. "Rotterdam" en Commodore
van de HoUand-Amerika-Lijn. Wij zullen in een later nummer
uitvoeriger ingaan op de verworven voorwerpen en documenten
en het leven van deze Vlielander jongen die als een der laatsten in een
traditionele zeemansl(X)pbaan het h(X)gste bereikte wat in de Nederlandse
koopvaardij mogelijk was.
16

OVERZICHT 3 JAARGANGEN "TIEN EE!JWEN EIJLANDT
FUELANDT"
Eerste jaargang, nr. 1 Mei 1991: Pagina
- Ten geleide 1
- Museum "Tromp's Huys 3
- Toekomstige ontwikkelingen 4
- Zichtbaar maken van Vlieland's geschiedenis 5
- Kerk en armhuis 7
- En dan nog even het volgende... 8
- ExpositieSlauerhoff (1898-1936) 9
- Ouwe Kuin 9
- Badstrand Vlieland 10
- Tien Eeuwen Eijlandt Flielandt 10
- Ledenvergadering herfstvakantie 11
Eerste jaargang. nr. 2 December 1991: Pagina
- Bestuur 1
- Tentoonstelling "Gasten schilderen Vlieland 1991" 2
- Merklappen op Vlieland 2
- Fregatschip "Adriana" 3
- Betzy Resora Akersloot-Berg (1850-1922) 5
- Jan Jacob Slauerhoff (1898-1936) 6
- Walviskaken 8
- Tentoonstellingen in "Tromp's Huys" 10
- "Betzy Akersloot-Berg"-prijs 11
- Aanwinsten van onze vereniging 12
- Doelstelling en bestuurssamenstelling 13
Tweede jaargangr nr. 1 Mfffft ^99?" Pagina
- Oproep Algemene Ledenvergadering 1
- Jaarverslag penningmeester 2
- Jaarverslag secretaris 3
- De namen van Vlieland op kaarten en in joumalen 4
- Fregatschip "Adriana" 6
- Tentoonstelling Vlielander amateurs 1992 6
- Kaarten van Vlieland 7
17

- Aanwinsten 10
- Slauerholf-hoek 13
- Vlielanders in Dantzig 14
- Leden schrijven ons 14
- Overleg met Gemeente en Kerk 17
- Tentoonstellling "De Vlielandse Postboot" 19
- Inleveren kopij 20
- Contributie 20
- Oproep 20
- Doelstelling en bestuurssamenstelling 21
Twegdc jaargapg. bt^ 2 September 1992: Pagina
- Oproep Algemene Ledenvergadering 1
- De glop^n van Oost-Vlieland 2
- Prentbrielkaarten 4
- Nieuwe aanwinsten 5
- Servies Wintersteijn 5
- Nantucket Island - Vlieland 9
- Oude nummers "Tien Eeuwen Eijlandt Flielandt" 13
- Legaat mevrouw Visser 14
- Oude kranteberichtjes 15
- Schoolfoto uit 1878 15
- Van onze leden 15
- Inleveren kopij 16
- Contributie 16
- Oproep 16
- Doelstelling en bestuurssamenstelling 17
Tweede jaargang, nr. 3 December 1992: Pagina
- Oproep Algemene Ledenvergadering 1
- Tentoonstelling "Met Betzy op reis" 3
- 'Betzy Akersloot-Berg'-prijs 1992 5
- Van onze leden: Vlielanders in Dantzig 7
- Lutinekanon 14
- Maarten Harpertsz. Tromp in "Tromp's Huys"? Een mythe! 15
- Kapen op Vlieland 16
- Nieuwe aanwinsten 18
18

- Tentoonstelling "Gastenschilderen Vlieland 1993" 20
- Inleveren kopij 20
- Contributie 20
- Doelstelling en bestuurssamenstelling 21
Derde jaargang, nr. 1 Maart 1993: Pagina
- Oproep Jaarvergadering 2
- Jaarverslag penningmeester 4
- Jaarverslag secretaris 4
- Verslag Algemene Ledenvergadering 28 december 1992 5
- Expose Prof.dr. A. van Marken 6
- Etsen Betzy Akersloot-Berg 7
- De ANWB-Monumentenborden 10
- De toekomst van ons oude Kerkhof 12
- Gebedsbord Convenanters's Church, Canada 15
- Van onze leden: oude schoolfoto West-Vlieland 17
- Tentoonstelling "Gasten schilderen Vlieland 1993 20
- Inleveren kopij 20
- Contributie 20
- Doelstelling en bestuurssamenstelling 21
Derde jaargang, nr. 2 September 1993: Pagina
- Verslagjaarvergaderingdinsdag 13 april 1993 2
- Verslag lezing T. Maarleveld: onderwaterarcheologie 3
- Oorkonde Fam. van Terwisga 4
- Strandingen en schipbreuken - Deel I 5
- AanvalEngelse Vloot op Vlieland en Terschelling in 1666 9
- Veiling oude documenten m.b.t. Vlieland: 1661-1812 13
- Twee bijzondere schilderingen van Betzy Akersloot-Berg 15
ontdekt in Sneek en 66n in Deventer
- Kerkhof Oost-Vlieland 16
- Tentoonstelling "Gasten schilderen Vlieland 1993" 16
- Tentoonstelling Bezoekerscentrum "Kroon Juwelen" 17
- Oproep kerkvoorwerpen 19
- Van onze leden 20
- Inleveren kopij, contributie 20
• - Doelstelling en bestuurssamenstelling 21
19

iffjcYcrcp topyj
De sluitingsdatum voor het inleveren van kopij bestemd voor het
volgende nummer van Tien Eeuwen is gesteld op Smaarta.s. U kunt
uw bijdrage inleveren op het redactieadres Qangboord 8, Vlieland.
CoPtribtftie
Sommige leden hebben hun contributie voor het jaar 1993 nog niet
voldaan. Wij verzoeken u de contributie ad/15,-- zo spoedig mogelijk
over te maken op ons bank- of gironummer t.n.v.: Cultuur
Historische Vereniging "Tromp's Huys", Postgh-o 3433565 of Rabobank
Vlieland 3676.50.029 onder vermelding van: Contributie
1993.
Ook voOT 1994 is hetcontributiebedrag/15,--, waarvoor u separaat
een acceptgiro ontvangt. Wij stellen het op prijs als u vddr 1
april 1994 wilt betalen. Zodra het contributiebedrag bij ons binnen
is, ontvangt u bij uw eerstvolgende bezoek aan museum "Tromp's
Huys" uw lidmaatschapkaart.
Desgewenst kan men ook de contributie contant betalen bij
"Tromp's Huys" aan de balie of thuis bij de heer J. van Grinsven,
Dorpsstraat 188, Vlieland; u ontvangt dan meteenuw lidmaatschapskaart.
N.B. Het personeel van museum 'Tromp's Huys" stelt het op
prijs als u bij uw bezoek aan het museum uw lidmaatschapskaart
kunt tonen!
20

Doelstelling
De Cultuur Historische Vereniging
' Iromp s Huys' stelt zich ten doei Uc
bestudenng van de cultuurhistorie van
Vlieland en de undersleuning van de
activiteiten van het jeemeentemuseum
Tromp's Huys.
Uit de contribubes vormt zij een reserve
om waardevolie voorwerpen met
betrekking tot de Vlielander historic
aan te kopen.
Daarnaast verricht en stimuleert zij het
opsporen van voor de Vlielander geschiedenis
belangrijke documenten,
verslagen en beschrijvingen uit oude
archieven elders in het land.
Met het lidmaatschap van / 15, per
jaar per gezin ondersteunt u ons werk.
Bestuur Telefopn:
T.F.J Pronker, voorzitter
H.M. van Eck, secretaris
J.M. van Grinsven, penningmeester
E.J. Veerdig-Robijn, redactie
M. van der Pol-Reinders
W. van de Woestijne-de Pagter
D. van der Veen
05621-1454
05621-1388
05621-1959
05621-1049
05621-1428
0562 M 264
05621-1100

0^0011 van't^e
CMiwr m^tod^che Pmnijutj
Vlieianb.
" Qrotr^i^ CPi^i?"
)erde jaargang, nr. 3, December 1993