21.09.2013 Views

Regeerakkoord - Afmp

Regeerakkoord - Afmp

Regeerakkoord - Afmp

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Regeerakkoord</strong><br />

lost problemen Defensie niet op<br />

07 november 2012<br />

uitgave van de<br />

algemene federatie<br />

van militair personeel


Vinger<br />

aan de pols<br />

Het meest in het oog springende aspect<br />

van het Sociaal beleidskader Defensie<br />

2012 is het activerend beleid vertaald in<br />

de frase ‘van werk naar werk’. vanaf de<br />

start van de onderhandelingen hebben<br />

wij benadrukt dat dit geen holle frase<br />

mag worden en dat het daarvoor noodzakelijk<br />

is dat de randvoorwoorden bij<br />

reorganisaties door Defensie onvoorwaardelijk<br />

worden ingevuld.<br />

Geruime tijd na het akkoord over het<br />

SbK2012 ontstond bij ons echter grote<br />

twijfel over de wil van Defensie om die<br />

randvoorwaarden ook daadwerkelijk<br />

te realiseren. De nieuwe uitvoeringsregeling<br />

reorganisaties defensie (UrD)<br />

waarover bijna een jaar met Defensie<br />

was onderhandeld werd opeens eenzijdig<br />

gewijzigd en de begeleidings- en<br />

bemiddelingsorganisatie (bbo) die een<br />

belangrijke rol moet spelen bij het van<br />

werk naar werk brengen van boventallig<br />

personeel bleek niet - of in ieder geval<br />

onvoldoende - voorbereid om boventallig<br />

personeel te begeleiden.<br />

02 oplinie 02 november 2012<br />

oplinie<br />

november 2012<br />

@wimvdburg<br />

voorziTTer Wim vAn Den bUrG<br />

Het was niet alleen voor ons, maar<br />

voor alle bonden reden om de verdere<br />

voortgang van de reorganisaties op te<br />

schorten en verder te onderhandelen<br />

over de UrD en de bbo-organisatie. Dat<br />

was noodzakelijk omdat als gevolg van<br />

onduidelijkheid in de UrD de rechtspositie<br />

van het personeel niet goed kon<br />

worden getoetst. Daarnaast maakten wij<br />

ons ook ernstig zorgen over het gebrek<br />

aan capaciteit van de bbo.<br />

Gelukkig slaagden we er medio oktober<br />

alsnog in een akkoord te bereiken met<br />

Defensie, omdat die uiteindelijk bereid<br />

was de onduidelijkheden in de UrD<br />

weg te nemen én bereid bleek om de<br />

capaciteit van de bbo op een voor ons<br />

aanvaardbare wijze uit te breiden. Het<br />

spreekt vanzelf dat wij bij het geven<br />

van het groene licht zwaar hebben<br />

laten meewegen dat onze leden vooral<br />

behoefte hebben aan duidelijkheid, ook<br />

al is dat misschien niet de gewenste<br />

duidelijkheid.<br />

na het akkoord ging op alle niveaus<br />

een zucht van verlichting door de<br />

Defensieorganisatie en was de boodschap<br />

dat alle reorganisaties onbelemmerd<br />

kunnen doorgaan. Die boodschap<br />

is echter veel te kort door de bocht. Wij<br />

hebben namelijk nadrukkelijk aangegeven<br />

dat we de vinger aan de pols<br />

houden. Dat is bepaald geen doekje<br />

voor het bloeden, maar een serieuze<br />

opdracht aan onszelf om de belangen<br />

van onze leden maximaal te behartigen.<br />

We zullen elke reorganisatie afzonderlijk<br />

kritisch blijven beoordelen, want er is<br />

namelijk een verschil tussen het doen<br />

van toezeggingen en de daadwerkelijke<br />

uitvoering daarvan. Daarbij zullen we<br />

vooral de in de reorganisatievoorstellen<br />

opgenomen randvoorwaarden toetsen<br />

op uitvoerbaarheid, de algemene<br />

personele aspecten beoordelen op de<br />

rechtspositionele grondslag en - last<br />

but not least - toetsen of de taken en de<br />

middelen die een organisatie heeft om<br />

die taken uit te voeren in balans zijn.<br />

Daarnaast zullen we de uitvoering van<br />

het begeleidingstraject op de voet<br />

volgen. Allereerst omdat we betwijfelen<br />

of commandanten met hun personeelsdiensten<br />

hun verantwoordelijkheid<br />

nemen om het boventallig personeel<br />

op een goede manier te begeleiden<br />

voordat het wordt overgedragen aan<br />

de bbo. ook zijn we er niet gerust op<br />

dat de bbo in staat is om de begeleidingstaak<br />

bij toenemende (piek)<br />

belasting zorgvuldig te blijven uitvoeren<br />

en tenslotte vragen we ons af of de<br />

externe partner USG restart in staat<br />

zal zijn boventallig personeel extern te<br />

bemiddelen naar duurzaam werk.<br />

om dit allemaal te bewaken hebben<br />

we een aantal instrumenten tot onze<br />

beschikking. Ten eerste uiteraard een<br />

goed contact met onze vertegenwoordigers<br />

in de medezeggenschap, die<br />

geacht worden van de hoed en de rand<br />

te weten. Ten tweede de informatie die<br />

beschikbaar komt vanuit de Centrale<br />

Toetsingscommissie. Ten derde de<br />

uitgebreide schriftelijke rapportages<br />

die we inmiddels met Defensie hebben<br />

afgesproken en ten vierde natuurlijk de<br />

informatie van onze leden zelf met hun<br />

eigen ervaringen. Schroom niet om ons<br />

uw positieve of negatieve ervaringen te<br />

melden.<br />

Het zal duidelijk zijn dat wij opnieuw<br />

op de rem zullen trappen indien wij<br />

constateren dat afgesproken randvoorwaarden<br />

geweld wordt aangedaan of<br />

dat commandanten, de bbo of USG<br />

restart verzaken bij de uitvoering van<br />

de reorganisatie.


Uitvoering<br />

reorganisatieplannen<br />

04<br />

Na maandenlang druk uitvoeren<br />

op de werkgever om de<br />

aanpak van de ingrijpende reorganisaties<br />

zorgvuldig(er) voor te bereiden,<br />

zijn de AFMP en de andere vakbonden<br />

op 18 oktober akkoord gegaan<br />

met de praktische uitvoering van de<br />

eerste nieuwe reorganisaties binnen<br />

Defensie.<br />

regeerakkoord<br />

vergroot problemen<br />

08<br />

08<br />

14<br />

07<br />

Het enige goede nieuws dat<br />

uit het regeerakkoord is te<br />

halen is dat het nieuwe kabinet niet<br />

nog meer gaat bezuinigen op Defensie.<br />

Maar dat is dan ook het enige goede<br />

nieuws volgens voorzitter van de<br />

AFMP Wim van den Burg.<br />

10<br />

HCSS-rapport bevestigt<br />

standpunt AFmp<br />

10<br />

Op maandag 8 oktober presenteerde<br />

het Haags Centrum voor<br />

Strategische Studieshet rapport ‘De<br />

Waarde van Defensie’. Met dit rapport<br />

wordt de AFMP gesterkt in haar mening<br />

dat er op Defensie niet meer te snijden<br />

is en dat de politiek serieus moet gaat<br />

nadenken over de waarde van Defensie.<br />

Gijzelingen Kmar (deel 2)<br />

24<br />

FoTo: Az/riCHArD vAn elFeren<br />

24<br />

Is het aandeel van de KMar bij<br />

de Molukse acties in de loop der<br />

jaren aardig ondergesneeuwd, voor de<br />

militaire inzet in december 1975 rond de<br />

gijzeling in het Indonesisch consulaat<br />

in Amsterdam geldt dat al helemaal. In<br />

deel 2 van deze reeks meer aandacht<br />

hiervoor in een interview met Gerard<br />

Verhulst.<br />

verder in dit nummer<br />

9 Aansluiting UGM op AOW<br />

inhoud<br />

12 Ongeval geeft ook financiële dreun<br />

14 IB-berichten<br />

16 FNV: Volle kracht vooruit<br />

17 Bankzitter<br />

17 Wim van den Burg kandidaat<br />

FNV Bouw<br />

19 Boomoperators<br />

20 Interview Bernhard Gertz<br />

23 FNV Voordeel<br />

26 Betaling ereschuld mogelijk later<br />

27 Verenigingsnieuws<br />

28 Veteranenberichten<br />

31 Ledenbenefits<br />

32 Computerhoek<br />

33 Puzzel<br />

34 Servicepagina<br />

35 Strip<br />

lidmaatschap<br />

er kan een moment komen dat u uw AFmplidmaatschap<br />

op moet zeggen, bijvoorbeeld<br />

omdat u een baan buiten Defensie heeft aanvaard.<br />

Houdt u dan rekening met de opzegtermijn<br />

van 3 volle kalendermaanden. voorbeeld:<br />

u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt<br />

dan beëindigd per 1 mei. U kunt alleen opzeggen<br />

door middel van een ondertekende brief<br />

aan AFmp/Fnv t.a.v. ledenadministratie,<br />

postbus 157, 3440 AD Woerden.<br />

Het volgende verenigingsblad verschijnt op<br />

22 december 2012. Kopij aanleveren is mogelijk<br />

tot en met 28 november.<br />

Salarisbetaaldatum: woensdag 23 november<br />

2012, vrijdag 21 december 2012<br />

Cover: AvDD, peter Wiezoreck<br />

04<br />

oplinie<br />

november 2012 03


werk en inkomen<br />

TeKST DiCK HArTe en Alex GrooTHeDDe (inTervieWS)<br />

Uitvoering reorganisatieplannen<br />

Bonden houden vast<br />

aan zorgvuldigheidseisen<br />

Op donderdag 18 oktober zijn de AFMP en de andere vakbonden akkoord<br />

gegaan met de praktische uitvoering van de eerste nieuwe reorganisaties<br />

binnen Defensie. Dat gebeurde na maandenlang druk uitoefenen op de<br />

werkgever om de aanpak van deze ingrijpende operaties zorgvuldig(er)<br />

voor te bereiden. De AFMP is tevreden over de bereikte resultaten, maar<br />

vindt het een veeg teken dat de bonden er blijkbaar echt bovenop moeten<br />

zitten om zeker te weten dat werkgever de belangen van de medewerkers<br />

voldoende serieus neemt.<br />

De nieuwe reorganisaties<br />

zijn noodzakelijk<br />

om een in<br />

2010 vanuit Den<br />

Haag opgelegde<br />

bezuiniging van één<br />

miljard te realiseren.<br />

De AFmp heeft deze financiële<br />

aderlating bij Defensie altijd veroordeeld<br />

als visieloos en onverantwoord. Helaas<br />

zat er in de toenmalige politieke situatie<br />

uiteindelijk niets anders op dan deze<br />

‘taakstelling’ van het kabinet-rutte als<br />

een gegeven te accepteren en ons<br />

uiterste best te gaan doen om de<br />

negatieve gevolgen voor onze leden zo<br />

draaglijk mogelijk te maken. belangrijke<br />

mijlpaal op dat gebied was eind 2011<br />

04 oplinie<br />

november 2012<br />

het bereiken van een akkoord met de<br />

werkgever over een sociaal plan – het<br />

Sociaal beleidskader 2012-2016.<br />

in de aanloop naar de uitvoering van de<br />

eerste nieuwe reorganisaties bleken er<br />

de afgelopen maanden drie belangrijke<br />

zaken nog niet naar tevredenheid van<br />

de AFmp gegarandeerd. Ten eerste de<br />

kwaliteit van de begeleiding en bemiddeling<br />

van collega’s die door een reorganisatie<br />

hun functie bij Defensie verliezen<br />

en op zoek moeten naar een nieuwe<br />

baan – in het merendeel van de gevallen<br />

buiten Defensie. Ten tweede een goede<br />

onderlinge afstemming van de reorganisaties<br />

om te zorgen voor een maximaal<br />

aantal herplaatsingskansen binnen<br />

Defensie. en ten derde het bewaken van<br />

een zeker evenwicht tussen het bieden<br />

van interne herplaatsingskansen aan<br />

boventallig geworden collega’s en het<br />

behoud van carrièrekansen voor collega’s<br />

die hun functie niet kwijtraken.<br />

Bemiddeling en begeleiding<br />

in het Sociaal beleidskader 2012-2016 is<br />

afgesproken dat de werkgever ervoor<br />

zorgt dat medewerkers die door een<br />

reorganisatie hun functie verliezen<br />

zorgvuldig van werk naar werk worden<br />

geholpen. Defensie heeft die afspraak<br />

onder meer ingevuld door het oprichten<br />

van een begeleidings en bemiddelings<br />

organisatie. Deze bbo is verantwoordelijk<br />

voor een belangrijke fase in de<br />

begeleiding naar een nieuwe baan<br />

buiten Defensie: het vastleggen van<br />

de individuele wensen en voorkeuren<br />

van elke herplaatsingskandidaat in een<br />

persoonlijk Uitstroom plan (pUp). Dat is<br />

de basis voor de verdere externe bemiddeling,<br />

waarvoor het bedrijf USG restart<br />

is ingehuurd.<br />

na de zomer werd de AFmp duidelijk<br />

dat de vaste bezetting van de bbo nog<br />

niet rond was. er was een personeelssterkte<br />

toegezegd van 28 volledige


anen (fulltime equivalents), maar er<br />

waren nog slechts 17 mensen aangenomen.<br />

bovendien bleek Defensie niet<br />

te weten of 28 fte’s wel voldoende was<br />

om elke herplaatsingskandidaat die<br />

aandacht te geven die hij nodig had. in<br />

de planning was opgenomen dat bij een<br />

te grote toestroom van kandidaten de<br />

capaciteit van de bbo tijdelijk zou worden<br />

uitgebreid met nog eens 30 fte’s.<br />

Die extra begeleiders (in overlegjargon<br />

aangeduid als ‘de flexibele schil’) zou<br />

gevonden moeten worden binnen de<br />

verschillende Defensieonderdelen.<br />

Meer garanties<br />

voor de bonden was deze informatie<br />

aanleiding om in september krachtig op<br />

de rem te gaan staan en hun medewerking<br />

aan de uitvoering van welk reorganisatieplan<br />

dan ook op te schorten.<br />

eerst diende de werkgever op de proppen<br />

te komen met meer garanties voor<br />

een optimale arbeidsbemiddeling. om<br />

te beginnen wilden de bonden weten<br />

wanneer de toegezegde basiscapaciteit<br />

van de bbo ook echt beschikbaar zou<br />

zijn. Daarnaast wilden ze vanaf de start<br />

de juiste informatie van Defensie krijgen<br />

om te kunnen beoordelen of de capaciteit<br />

van de bbo toereikend was om alle<br />

herplaatsingskandidaten goed te helpen.<br />

en tot slot wilden ze de zekerheid<br />

dat voor de tijdelijke versterking van de<br />

bbo bij een piekbelasting ander personeel<br />

zou worden ingezet dan de huidige<br />

p&o-medewerkers en loopbaanbegeleiders<br />

binnen de Defensieonderdelen. Die<br />

collega’s waren ‘ter plekke’ hard nodig<br />

voor de eerste opvang en begeleiding<br />

van herplaatsingskandidaten. Het zou te<br />

gek voor woorden zijn dat een tijdelijke<br />

versterking van de bbo gepaard zou<br />

gaan met een tijdelijke verzwakking van<br />

de primaire personeelszorg. bovendien<br />

worden de personeelsdiensten ook<br />

gereorganiseerd en hebben de p&ocollega’s<br />

dus al genoeg aan hun hoofd.<br />

Inlevingsvermogen<br />

De bonden lieten ook weten het erg<br />

belangrijk te vinden dat alle (extra)<br />

arbeidsbemiddelaars zorgvuldig op<br />

hun geschiktheid geselecteerd worden.<br />

Het is cruciaal dat ze zich goed kunnen<br />

inleven in het verwerkingsproces dat<br />

militairen meemaken als ze gedwongen<br />

afscheid moeten nemen van hun<br />

Defensieleven. zoals AFmp-voorzitter<br />

Wim van den burg in de vorige oplinie<br />

uiteenzette: “De coaches krijgen veelal<br />

te maken met mensen die op jonge<br />

leeftijd bewust voor Defensie hebben<br />

gekozen als een soort roeping, een<br />

way of life. een gedwongen ontslag<br />

zal bij veel van hen met grote emoties<br />

gepaard gaan. en dat geldt misschien<br />

nog wel meer voor militairen die tijdens<br />

een missie in levensbedreigende<br />

situaties hebben moeten werken. De<br />

begeleiding van deze collega’s naar<br />

ander werk vraagt dan ook om een<br />

andere benadering dan bij de reguliere<br />

arbeidsbemiddeling gebruikelijk is.”<br />

op vrijdag 12 oktober liet de werkgever<br />

in een brief weten dat hij bereid was de<br />

bonden op al deze punten tegemoet te<br />

komen.<br />

Capaciteit BBO<br />

Uiterlijk op 1 januari 2013 zal de toegezegde<br />

vaste bezetting van de bbo (28<br />

volledige banen) gerealiseerd zijn. Dat is<br />

ruim voor de ingeschatte datum waarop<br />

door een reorganisatie de eerste functies<br />

komen te vervallen (maart 2013),<br />

aldus Hoofd Directeur personeel van de<br />

Water. zoals met de bonden afgesproken<br />

heeft Defensie op 15 oktober alle<br />

tien medewerkers van het voormalige<br />

extern bemiddelingsbureau Defensie<br />

(ebD) tijdens een bijeenkomst een<br />

functie binnen de bbo aangeboden.<br />

De overblijvende vacatures worden zo<br />

spoedig mogelijk gepubliceerd om via<br />

het normale traject op tijd voldoende<br />

geschikte kandidaten te werven.<br />

Functioneren BBO<br />

De werkgever heeft toegezegd dat<br />

de bonden over het functioneren<br />

van de bbo maandelijks een voortgangsrapportage<br />

krijgen. Collega’s die<br />

van de diensten van de organisatie<br />

Wat doet de reorganisatie met<br />

jou, je collega’s en je gezin?<br />

We vroegen het meerdere<br />

defensiemedewerkers, die<br />

we gedurende het hele<br />

reorganisatietraject en ook nog<br />

een poosje erna zullen volgen.<br />

Bert van Manen werkt<br />

bij het 900 Sq. in Volkel bij de afdeling<br />

non-destructief onderzoek (NDO), op<br />

circa 60 kilometer van zijn woonplaats<br />

Veenendaal. Het is niet ondenkbeeldig<br />

dat die reisafstand gaat verdubbelen<br />

na de reorganisatie bij de afdeling. NDO<br />

Volkel moet 1 functie afstaan aan Woensdrecht.<br />

Er zijn momenteel 5 bezette,- en 3 vacante stoelen.<br />

De mogelijkheid bestaat dat een bezette stoel naar<br />

Woensdrecht moet. Dat levert veel onrust op, bij<br />

Van Manen, zijn gezin, en natuurlijk ook bij zijn<br />

collega’s. “Mijn collega’s, ook van afdelingen om<br />

ons heen, vinden het net als ik erg lang duren. Wij<br />

worden daar heel onzeker van. De kans is gelukkig<br />

groot dat er bij NDO geen ontslagen vallen, maar<br />

er is een reële kans dat er een naar Woensdrecht<br />

moet. Dat hangt als een zwaard boven ons hoofd.<br />

Wat een paar jaar geleden ondenkbaar was, is nu<br />

toch gebeurd: twee collega’s hebben vanwege<br />

die dreiging al ontslag genomen. Ze waren de<br />

reorganisaties meer dan zat.<br />

Op onze afdeling hebben we het zeker drie keer<br />

per week over de reorganisatie. Het leeft gigantisch<br />

onder het luchtmachtpersoneel, want als ik op<br />

andere defensielocaties kom, en ik spreek mensen<br />

die ik niet eerder heb gezien, gaat het ook al snel<br />

over de reorganisatie. Ik kijk het nu maar aan. Thuis<br />

wordt er allemaal gelaten op gereageerd. Ik heb al<br />

veel halve waarheden gehoord, daarom meld ik<br />

daar alleen nog iets zodra het definitief is.<br />

Op mijn leeftijd, ik word 49 en heb twee<br />

schoolgaande kinderen, ga ik voor mijn laatste<br />

tien jaar bij de luchtmacht niet meer verhuizen.<br />

Het is 120 kilometer heen en terug, dat ga ik<br />

waarschijnlijk niet redden en ik heb er ook geen<br />

zin in. De reiskosten worden maandelijks drie- a<br />

vierhonderd euro hoger, tenzij ik ga binnenslapen.<br />

Dat laatste is echter geen optie omdat ik dan een<br />

weekendhuwelijk heb. Maar misschien kunnen<br />

we wel gaan carpoolen. Ik denk dat, mocht ik naar<br />

Woensdrecht moeten, ik het een poosje ga aanzien,<br />

en na een half tot driekwart jaar beslis of ik bij de<br />

luchtmacht blijf.”<br />

oplinie<br />

november 2012 05


werk en inkomen<br />

Heidi de Schipper is in<br />

2001 in dienst gekomen bij Defensie en werkt<br />

nu als militair bij het Dienstencentrum Werving<br />

& Selectie. Daar is zij voornamelijk bezig met<br />

de werving van specialisten. Voor haar is de<br />

komende reorganisatie een van de vele die ze<br />

meemaakte. “Het dienstencentrum is september<br />

2011 voortgekomen uit vier wervingsorganisaties en is<br />

vanaf toen defensiebreed gaan werven. Die reorganisatie<br />

is een moeilijke periode geweest, omdat veel vertrouwde<br />

gezichten weggingen. Het is toch een hechte club mensen bij<br />

Defensie. Ik was blij dat ik mijn baan nog had, maar anderen<br />

hadden dat geluk niet. Soms zaten ze in een lastige situatie,<br />

met bijvoorbeeld kleine kinderen en een hypotheek. En<br />

om ze dan ’s middags om vier uur met een kartonnen doos<br />

met hun werkspullen erin naar de auto te zien lopen, gaf<br />

een dubbel gevoel. We namen afscheid van mensen maar<br />

moesten tegelijkertijd de nieuwe organisatie opzetten. We<br />

moesten hetzelfde werk gaan doen met minder mensen. Bij<br />

de komende reorganisatie zullen er weer mensen overtollig<br />

worden of ergens anders moeten werken. Ik hou daar in<br />

zoverre rekening mee dat ik me persoonlijk en professioneel<br />

zodanig blijf ontwikkelen dat ik ook buiten Defensie kan<br />

werken. Maar mijn hart ligt bij Defensie. Privé houden we<br />

ook rekening met verschillende scenario’s, al zal dat gezien<br />

de huidige economische situatie bij elk gezin in Nederland<br />

zo zijn. Het voelt echter nog niet alsof er een zwaard van<br />

Damocles boven me hangt. Ik heb in het huidige reorganisatietraject<br />

al veel conceptversies voorbij zien komen, maar<br />

die heb ik niet tot in detail gelezen omdat er steeds nog zaken<br />

veranderen. Ik wacht op het definitieve plan.”<br />

gebruik maken zullen door de afdeling<br />

gedragswetenschappen worden<br />

benaderd om mee te werken aan een<br />

klanttevredenheidsonderzoek. ook<br />

over de uitkomsten daarvan worden de<br />

bonden regelmatig geïnformeerd, zodat<br />

ingegrepen kan worden als blijkt dat de<br />

kwaliteit van de begeleiding te wensen<br />

overlaat. in het najaar van 2013 zullen<br />

de prestaties van de bbo sowieso in zijn<br />

geheel geëvalueerd worden.<br />

‘Flexibele schil’<br />

De huidige p&o-medewerkers en<br />

loopbaanbegeleiders binnen de<br />

Defensieonderdelen worden niet ingezet<br />

als extra personeel voor de bbo in<br />

tijden van piekbelasting. De opCo’s worden<br />

geacht daarvoor andere kandidaten<br />

06 oplinie<br />

november 2012<br />

aan te leveren, zodat er echt sprake is<br />

van een uitbreiding van de beschikbare<br />

personeelszorg en -begeleiding. De<br />

profielschets die de werkgever van deze<br />

bemiddelaars heeft opgesteld bevat ook<br />

het door de bonden gewenste begrip<br />

voor het verwerkingsproces dat een<br />

militair doormaakt na een gedwongen<br />

ontslag bij Defensie. De werkgever<br />

verwacht aan het eind van dit jaar de<br />

benodigde 30 personen beschikbaar te<br />

hebben, die vervolgens een adequate<br />

(vervolg)opleiding zullen doorlopen.<br />

De werkgever heeft de bonden verzekerd<br />

dat bij de uitvoering van een<br />

reorganisatieplan vanaf het begin nauw<br />

zal worden samengewerkt tussen de<br />

p&o-afdelingen en de bbo, opdat iedere<br />

herplaatsingskandidaat zo snel mogelijk<br />

In volgende uitgaven van Oplinie<br />

zullen ook andere defensiemedewerkers<br />

uitgebreid aan het<br />

woord komen; Bea Ludwig en<br />

Egbert Smouter.<br />

Bea Ludwig is sinds 2000 als burger in<br />

dienst bij Defensie en werkt nu bij de Divisie Staf voor de<br />

dienst Vastgoed en DBBO. “Er is natuurlijk veel onzekerheid<br />

over de reorganisatie en hoe wij daar uit gaan<br />

komen. Maar we worden telkens keurig voorgelicht met<br />

zeepkistbijeenkomsten. Ik ben niet bang dat ik weg moet.<br />

Wel kan het zo zijn dat ik word overgeplaatst, maar dat is<br />

o.k.”<br />

Egbert Smouter heeft een burgerfunctie<br />

bij het CDC. Ook is hij mc’er. “Ik heb dus twee petten op<br />

en ik weet al wat er bij de divisie Vastgoed en Beveiliging<br />

met de poppetjes gaat gebeuren, maar ik mag er nog niets<br />

over zeggen. Wel kan ik zeggen dat de impact voor het<br />

personeel, dat nu alleen nog in grote lijnen weet wat er<br />

gaat gebeuren, groot is. Er moeten mensen weg, alleen<br />

weten zij dat nu dus nog niet, en dat laatste geldt ook voor<br />

mensen die wel mogen blijven maar in een andere regio<br />

worden geplaatst. Eerst hadden veel collega’s nog het<br />

idee dat hun niets zou gebeuren, maar die zeepbel is nu<br />

geknapt.”<br />

de juiste begeleiding krijgt, zeker als het<br />

gaat om bemiddeling naar een nieuwe<br />

baan buiten Defensie.<br />

Uitvoeringsregeling<br />

reorganisaties binnen Defensie worden<br />

steevast volgens een bepaald protocol<br />

afgewerkt, de Uitvoeringsregeling<br />

reorganisaties Defensie. op donderdag<br />

18 oktober zijn de bonden en de<br />

werkgever het ook eens geworden<br />

over een herziening van deze UrD. op<br />

aandringen van de bonden wordt daarin<br />

nu uitdrukkelijk gemeld dat het bieden<br />

van werkgelegenheid aan herplaatsingskandidaten<br />

op hun oude werkniveau<br />

(‘horizontale vulling’) niet automatisch<br />

prioriteit heeft boven het behoud van<br />

carrièrekansen voor collega’s die na een


eorganisatie in functie blijven (‘verticale<br />

vulling’). De AFmp heeft de harde<br />

eis gesteld dat bij het openstellen van<br />

vacatures in verband met een reorganisatie<br />

breed wordt getoetst of daardoor<br />

geen ongewenste verdringingseffecten<br />

ontstaan – dat wil zeggen: of daardoor<br />

de promotiekansen van andere collega’s<br />

niet onevenredig worden geschaad. Het<br />

bewaken van een bepaald evenwicht<br />

op dat gebied is van groot belang en de<br />

AFmp is dan ook blij dat deze bepaling<br />

nu is opgenomen in hoofdstuk 5 van de<br />

UrD (‘implementatiefase’).<br />

Omklapmomenten<br />

Tot slot is ook overeenstemming bereikt<br />

over het streven naar maximale synchronisatie<br />

van reorganisaties binnen<br />

Defensie. Wat de AFmp betreft moet zo<br />

veel mogelijk voorkomen worden dat<br />

collega’s vanwege de ene reorganisatie<br />

binnen Defensie worden benoemd<br />

tot herplaatsingskandidaat en in een<br />

bemiddelingstraject naar een baan buiten<br />

Defensie belanden, terwijl er bij een<br />

volgende reorganisatie binnen Defensie<br />

volop vacatures worden opengesteld<br />

waarop ze met succes hadden kunnen<br />

solliciteren. net zo onwenselijk is dat<br />

collega’s tot herplaatsingskandidaat<br />

moeten worden benoemd omdat ze<br />

niet tijdig hebben gesolliciteerd naar<br />

functies die als gevolg van een eerdere<br />

reorganisatie waren opengesteld.<br />

De AFmp heeft erop aangedrongen dat<br />

de ‘omklapmomenten’ van reorganisaties<br />

– de vaststelling van het personeelsvullingsplan<br />

en de periode van vacature<br />

en selectie – zo veel mogelijk op elkaar<br />

worden afgestemd. De werkgever heeft<br />

toegezegd daarvoor een plan te zullen<br />

maken.<br />

Rechtspositie<br />

voor alle zekerheid hebben de AFmp<br />

en de andere bonden bedongen dat<br />

elk reorganisatieplan voorlopig ook<br />

wordt behandeld in het maandelijks<br />

arbeidsvoorwaardenoverleg tussen de<br />

bonden en de minister van Defensie.<br />

Dat gebeurt op basis van een beoordeling<br />

van de plannen door een landelijke<br />

werkgroep van deskundigen. Deze<br />

werkgroep controleert vooral of er<br />

geen dingen worden voorgesteld die in<br />

strijd zijn met de rechtspositie van de<br />

medewerkers.<br />

“ herplaatsingskansen<br />

mogen promotiekansen<br />

niet onmogelijk maken’<br />

defensie moet<br />

gaRanties waaRmaken<br />

H Gezien alle concessies van de werkgever<br />

heeft de AFMP op donderdag 18 oktober<br />

besloten akkoord te gaan met de praktische<br />

uitvoering van de eerste nieuwe reorganisaties<br />

binnen Defensie. Daarbij is echter<br />

uitdrukkelijk het voorbehoud gemaakt dat<br />

de gegeven zorgvuldigheidsgaranties ook<br />

moeten worden waargemaakt. Mocht dat<br />

niet het geval blijken te zijn, dan zal de AFMP<br />

niet aarzelen in het belang van zijn leden<br />

opnieuw op de rem te gaan en de voortgang<br />

van verdere reorganisaties aanzienlijk te<br />

vertragen.<br />

oplinie<br />

november 2012 07


werk en inkomen<br />

TeKST DiCK HArTe<br />

AFmp-voorzitter:<br />

Regeer<br />

akkoord<br />

vergroot<br />

problemen<br />

08 oplinie<br />

november 2012<br />

Het Defensiepersoneel zal de<br />

komende jaren niet te maken krijgen<br />

met een nog verder teruglopende<br />

werkgelegenheid door nieuwe<br />

bezuinigingen op Defensie. Maar dat<br />

is dan ook het enige goede nieuws<br />

dat het regeerakkoord van VVD<br />

en PvdA hen te bieden heeft, aldus<br />

AFMP-voorzitter Wim van den Burg.<br />

“<br />

militairen krijgen<br />

door handhaven<br />

nullijn nog<br />

een schop na’<br />

Bij de Tweede Kamerverkiezingen<br />

op woensdag<br />

12 september kwamen<br />

zowel de vvD als de partij<br />

van de Arbeid als winnaar<br />

uit de bus, met respectievelijk<br />

41 en 38 zetels. Anderhalve week<br />

later (op vrijdag 21 september) begonnen<br />

de politieke leiders van beide partijen,<br />

mark rutte en Diederik Samsom,<br />

officieel te onderhandelen over een<br />

mogelijk regeerakkoord, onder leiding<br />

van de informateurs Henk Kamp (vvD)<br />

en Wouter bos (pvdA).<br />

op maandag 1 oktober maakten de<br />

twee partijleiders bekend een deelakkoord<br />

te hebben bereikt over aanpassingen<br />

in de rijkbegroting voor 2013, zoals<br />

die twee weken eerder op prinsjesdag<br />

nog was gepresenteerd door minister<br />

Jan Kees de Jager namens het eerste<br />

kabinet onder leiding van mark rutte.<br />

Forensentaks<br />

Die rijksbegroting stond vooral in het<br />

teken van 12 miljard euro aan extra<br />

bezuinigingen. een bedrag dat Den<br />

Haag onder andere wilde binnenhalen<br />

door het afschaffen van de fiscale<br />

vrijstelling van tegemoetkomingen<br />

in de kosten voor woon-werkverkeer.<br />

voortaan zou iedereen over zijn<br />

reiskostenvergoeding-van-de-baas<br />

‘gewoon’ inkomstenbelasting moeten<br />

betalen. Deze forensentaks zou voor<br />

veel Defensiemedewerkers leiden<br />

tot een gevoelige inkomensderving,<br />

uiteenlopend van enkele honderden tot<br />

duizenden euro’s per jaar.<br />

in de aanloop naar de verkiezingen<br />

was deze bezuinigingsmaatregel zwaar<br />

onder druk komen te staan, mede door<br />

het nodige publicitair verzet van de<br />

grootste vakcentrale van nederland, de<br />

Fnv – een vakcentrale waarbij ook de<br />

AFmp is aangesloten. Het gevolg was<br />

dat vvD en pvdA het aan de onderhan-<br />

FoTo: Az/riCHArD vAn elFeren<br />

delingstafel snel eens waren geworden<br />

over het toch maar afzien van de forensentaks.<br />

een besluit waar de AFmp zich<br />

uiteraard prima in kan vinden!<br />

Dat geldt niet voor een andere afspraak<br />

in het begrotingsakkoord 2013: het<br />

besluit om de AoW-leeftijd versneld te<br />

verhogen naar 66 jaar (zie pagina 9).<br />

Nullijn<br />

op maandag 29 oktober presenteerden<br />

Diederik Samsom en mark rutte de<br />

inhoud van hun regeerakkoord. Het<br />

nieuwe kabinet bleek de bezuiniging<br />

van een miljard euro die Defensie in<br />

2010 kreeg opgelegd volledig in stand<br />

te houden. Als gevolg daarvan zullen<br />

12.000 militairen de komende vier jaar<br />

hun baan verliezen, waarvan 6.000<br />

min of meer gedwongen. ‘Wij hadden<br />

helaas niets anders verwacht,’ aldus<br />

AFmp-voorzitter Wim van den burg,<br />

‘maar het is wel heel wrang om te zien<br />

dat de militairen in die onzekere situatie<br />

nog een schop na krijgen, met name<br />

door het handhaven van de nullijn van<br />

ambtenaren voor 2013 en 2014. Dat is<br />

zeer schrijnend als je bedenkt dat onze<br />

leden al vanaf 2009 op de nullijn staan,<br />

uitgezonderd een schamele loonstijging<br />

van 1 procent in 2012.’<br />

Lastenverzwaringen<br />

Dat gebrek aan waardering wordt nog<br />

pijnlijker als je ziet welke forse lastenverzwaringen<br />

het kabinet vanaf volgend<br />

jaar (ook) voor militairen in petto heeft.<br />

De nagestreefde (extra) bezuiniging<br />

van 16 miljard op de overheidsuitgaven<br />

leidt tot een bezuiniging per<br />

nederlander van € 1.000 per jaar. ‘Dit<br />

regeerakoord geeft onze leden geen<br />

enkele reden tot juichen,’ concludeert<br />

van den burg dan ook. ‘Het vergroot<br />

slechts de sociaaleconomische problemen<br />

waar ze de komende jaren mee te<br />

kampen krijgen.’


Aansluiting UGm op AoW:<br />

AFMP<br />

dringt<br />

aan<br />

op inkomensgaranties<br />

Op dinsdag 23 oktober heeft de<br />

AFMP minister Hillen van Defensie<br />

dringend verzocht zich financieel<br />

garant te stellen voor collega’s die<br />

met verplicht leeftijdsontslag zijn<br />

en vanaf volgend jaar te maken<br />

krijgen met een ‘AOW-gat’. Het betreft<br />

de zogenaamde UKW’ers, die zijn<br />

aangewezen op een uitkering van<br />

Defensie en zich niet meer kunnen<br />

voorbereiden op de geleidelijke<br />

verhoging van de AOW-leeftijd die in<br />

2013 van start gaat.<br />

“<br />

vreemd dat hillen<br />

geen voorstel<br />

voor reparatie<br />

heeft gedaan’<br />

Lang niet al deze collega’s<br />

hebben baat bij de overbruggingsregeling<br />

die<br />

de vvD en de pvdA op 1<br />

oktober bekendmaakten<br />

als onderdeel van hun<br />

begrotingsakkoord 2013. Dat financiële<br />

vangnet zal immers alleen beschikbaar<br />

zijn voor mensen met maximaal 150<br />

procent van het wettelijk minimumloon<br />

aan inkomsten ( = € 2.184 bruto per<br />

maand, inclusief vakantiegeld ongeveer<br />

€ 2.300). bovendien zal er ook nog<br />

worden gekeken naar het inkomen<br />

van de partner en het privévermogen<br />

– eigen woning en pensioenkapitaal<br />

uitgezonderd. (De exacte inhoud van de<br />

regeling moet overigens nog uitgewerkt<br />

worden. Tot nader order blijft de<br />

mogelijkheid bestaan om bij de Sociale<br />

verzekeringsbank voor 2013, 2014<br />

en 2015 een voorschot op de AoWuitkering<br />

aan te vragen in de vorm van<br />

een renteloze lening.)<br />

Bijzondere positie<br />

AFmp-onderhandelaar rené<br />

Schilperoort wil dat militairen<br />

gewoon hun uitkering op basis van<br />

de Uitkeringswet Gewezen militairen<br />

(UGm) behouden tot aan de verhoogde<br />

AoW-leeftijd. ‘Wij hebben in onze brief<br />

van 23 oktober benadrukt dat militairen<br />

een bijzondere positie innemen.<br />

ze zijn immers gedwongen gestopt<br />

met werken vanwege het bereiken<br />

van een door de overheid wettelijk<br />

vastgestelde ontslagleeftijd. Daardoor<br />

heeft hun UGm-uitkering een wezenlijk<br />

ander karakter dan de uitbetaling van<br />

een vroegpensioen op basis van een<br />

CAo-regeling. in het door de Tweede<br />

Kamer aangenomen wetsvoorstel over<br />

de verhoging van de AoW-leeftijd is<br />

bepaald dat uitkeringen met zo’n wettelijke<br />

grondslag blijven doorlopen tot aan<br />

de nieuwe ingangsdatum van de AoW.<br />

volgens ons is het dan ook niet meer<br />

dan redelijk dat dat ook gaat gelden<br />

voor UKW’ers en hun UGm-uitkering.’<br />

De AFmp meent dat minister Hillen niet<br />

anders kan dan deze redenering onderschrijven.<br />

Schilperoort: ‘eind 2011 heeft<br />

hij de Tweede Kamer geïnformeerd over<br />

het bijzondere karakter van de UGmuitkering<br />

en daarbij duidelijk uiteengezet<br />

dat het gaat om een wettelijk voorgeschreven<br />

uitkering die doorloopt tot de<br />

AoW-datum. op 18 oktober heeft hij de<br />

bonden een aantal wijzigingen van de<br />

pensioenregeling militairen voorgelegd<br />

in verband met de komende verhoging<br />

van de AoW-leeftijd. Gezien zijn eerdere<br />

antwoorden aan de Kamer vinden we<br />

het zeer vreemd dat daar geen voorstel<br />

voor een UGm-reparatie bij zit. ik ben<br />

erg benieuwd naar zijn reactie.’<br />

Juridische mogelijkheden<br />

naast haar politieke inspanningen om<br />

de werkgever tot de juiste acties te<br />

bewegen is de AFmp ook begonnen<br />

met het onderzoeken van de mogelijkheden<br />

om het AoW- beleid van de<br />

overheid juridisch aan te vechten. ook<br />

al zijn je argumenten nog zo goed, je<br />

weet immers maar nooit hoe zwaar ze<br />

in de politieke realiteit uiteindelijk blijken<br />

te wegen. Altijd goed om dan een extra<br />

juridische optie achter de hand te hebben.<br />

rené Schilperoort: ‘Wellicht valt<br />

het recht op AoW te beschouwen als<br />

een eigendomsrecht in de zin van het<br />

europese verdrag van de rechten van<br />

de mens (evrm). in dat geval zou de<br />

gedeeltelijke ontneming van dat recht<br />

zonder mogelijkheden tot reparatie wel<br />

eens strijdig kunnen zijn met het evrm.<br />

een interessante invalshoek, die we de<br />

komende tijd nader gaan onderzoeken.’<br />

Kijk voor de laatste ontwikkelingen<br />

op dit gebied op www.afmp.nl!<br />

oplinie<br />

november 2012 09


werk en inkomen<br />

HCSS-rapport bevestigt<br />

standpunt AFmp<br />

Waarde<br />

Defensie<br />

onvoldoende<br />

erkend<br />

10 oplinie<br />

november 2012<br />

Mocht een nieuw kabinet besluiten<br />

het Defensiebudget nog verder te<br />

verlagen, dan zullen de AFMP en<br />

haar leden daar dwars voor gaan<br />

liggen. Dat schot voor de boeg van<br />

bondsvoorzitter Wim van den Burg<br />

weerklonk medio oktober luid en<br />

duidelijk in de media: ‘Het wordt tijd<br />

dat de politiek serieus gaat nadenken<br />

over de waarde van Defensie.’<br />

“<br />

nog meer snijden en de<br />

boel komt volledig<br />

stil te liggen’<br />

Op zondag 14<br />

september<br />

stuurden de<br />

AFmp en de<br />

marechausseevereniging<br />

via<br />

een gezamenlijk<br />

persbericht<br />

een duidelijke waarschuwing richting<br />

Den Haag. ‘De huidige bezuinigingsronde<br />

is eigenlijk al onverantwoord als<br />

je een overtuigend en veilig defensieapparaat<br />

wilt handhaven,’ aldus van den<br />

burg. ‘Het nog verder uitbenen van de<br />

organisatie nemen wij niet voor onze<br />

rekening. Daar gaan wij samen met<br />

onze leden dwars voor liggen.’<br />

Sloopbeleid<br />

De bonden hebben de huidige<br />

bezuinigingen op Defensie van begin<br />

af aan veroordeeld als visieloos en<br />

onverantwoord. op maandag 8 oktober<br />

kregen ze bijval van het Haags Centrum<br />

voor Strategische Studies, dat in zijn<br />

rapport ‘De Waarde van Defensie’<br />

geen spaan heel laat van het sloopbeleid<br />

van het kabinet-rutte/verhagen.<br />

Defensiespecialist rob de Wijk presenteerde<br />

het rapport en bevestigde het<br />

oordeel van de AFmp dat de huidige<br />

bezuinigingen het in feite al onmogelijk<br />

maken dat het militaire apparaat zijn<br />

in de Grondwet vastgelegde taak naar<br />

behoren vervult. De Wijk benadrukte<br />

dat minister Hillen de Tweede Kamer al<br />

heeft laten weten dat Defensie tijdens<br />

de huidige verbouwing slechts beperkt<br />

inzetbaar is.<br />

De Wijk: ‘na twintig jaar lang bezuinigen<br />

is het Defensiebudget nu 7,5 miljard. Als<br />

er nog meer gesneden wordt, komt de<br />

boel volledig stil te liggen. De huidige<br />

organisatie is eigenlijk al nergens meer<br />

toe in staat, behalve een schip leveren<br />

voor de piraterij-operatie voor de kust<br />

van Somalië of een veredelde compagnie<br />

in Kunduz. meer kun je simpelweg<br />

niet doen voor dat geld, mede doordat<br />

je keer op keer weer dicht bent wegens<br />

verbouwing. Als je daar de komende<br />

jaren mee blijft doorgaan, kun je de boel<br />

net zo goed helemaal opdoeken.’<br />

Waardevolle taken<br />

Centraal in het HCSS-rapport staat de<br />

notie dat de maatschappelijk waarde<br />

van Defensie onvoldoende wordt<br />

ingezien. De Wijk: ‘Stel je eens voor dat<br />

je Defensie zou opdoeken, wie doet dan<br />

de grensbewaking op Schiphol? Kosten:<br />

370 miljoen euro. en denk aan onze<br />

luchtverdediging. We hebben laatst nog<br />

zo’n akkefietje gehad met een vliegtuig<br />

dat ongeoorloofd ons luchtruim kwam<br />

binnenzeilen, dan moeten er straaljagers<br />

de lucht in om te kijken of het geen<br />

aanslag is à la 9/11. ook de explosieven<br />

opruimingsdienst is bijna wekelijks in<br />

het nieuws. Kosten: 20 miljoen. of zandzakken<br />

vullen als de dijken doorbreken,<br />

ook dat doet Defensie. Allemaal taken<br />

die je echt niet kunt schrappen.’<br />

Samenwerking<br />

volgens voorstanders van verdere<br />

bezuinigingen op Defensie is er nog wel<br />

wat te winnen door een betere samenwerking<br />

op europees niveau. De Wijk:<br />

‘Complete onzin. Die samenwerking<br />

is er al sinds de jaren 90. We hebben<br />

een Duits-nederlands legerkorps en<br />

onze marine werkt samen met belgië.<br />

eigenlijk wordt al op elk onderdeel<br />

samengewerkt, behalve met de F16’s.<br />

vermoedelijk kun je nog wel wat geld<br />

besparen door eventuele nieuwe<br />

straaljagers samen met noorwegen<br />

of Denemarken aan te schaffen. maar<br />

veel zal dat niet opleveren. De grote<br />

bedragen zijn zeventien jaar geleden al<br />

gevonden. Dat is het hele punt.’<br />

Het HCSS stelt dat Defensie in hoge


“ strijdkrachten hebben<br />

verzuimd het belang van<br />

hun werk bekend te maken’<br />

mate zelf verantwoordelijk is voor het<br />

gebrek aan kennis van de waarde<br />

van hun organisatie voor de samenleving.<br />

volgens rob de Wijk hebben de<br />

strijdmachten structureel verzuimd het<br />

belang van hun werk voldoende onder<br />

de aandacht te brengen bij het publiek<br />

en de politiek. een pittige conclusie, die<br />

de AFmp zeer zeker aan de orde zal<br />

stellen tijdens een komend arbeidsvoorwaardenoverleg<br />

met de werkgever.<br />

Veiligheid personeel<br />

De Wijk deelt de angst van de AFmp<br />

en de marechausseevereniging dat<br />

verdere bezuinigingen zeer ongunstig<br />

zullen uitpakken voor de veiligheid van<br />

het Defensiepersoneel. De Wijk: ‘verder<br />

bezuinigen betekent het amputeren<br />

van vitale onderdelen van de krijgsmacht<br />

op ondersteunend en logistiek<br />

gebied en dat raakt direct de veiligheid<br />

van individuele militairen tijdens een<br />

inzet. Het is veelzeggend dat Defensie<br />

in 1991 voldoende personeel had om<br />

vijf Arena’s te vullen en dat er na de<br />

huidige bezuinigingen nog amper<br />

voldoende mensen over zullen zijn voor<br />

één Arena.’<br />

‘in nederland staan we niet toe dat een<br />

bouwvakker zonder afdoende beschermingsmiddelen<br />

de steiger op gaat,’<br />

aldus AFmp-voorzitter van den burg,<br />

‘maar het is kennelijk wel acceptabel<br />

dat militairen zonder toereikende<br />

bescherming hun werk moeten doen.’<br />

met een lichtelijk bedroefd glimlachje<br />

wijst hij nog maar eens op het rapport<br />

‘verkenningen: houvast voor de krijgsmacht<br />

van de toekomst’ uit 2010. Daarin<br />

concludeert de minister van Defensie<br />

na twee jaar onderzoek nota bene zelf<br />

dat nog minder geld beschikbaar stellen<br />

voor de strijdmachten er onvermijdelijk<br />

toe zal leiden dat zijn medewerkers<br />

meer risico’s gaan lopen.<br />

Verantwoordelijkheid<br />

Het is voor de AFmp en de<br />

marechausseevereniging onbegrijpelijk<br />

dat de ambtelijke en militaire leiding<br />

nieuwe bezuinigingen telkens maar<br />

weer kritiekloos aanvaardt en daar de<br />

verantwoordelijkheid voor neemt. ‘Als je<br />

met politici praat over militaire missies<br />

kunnen ze met een serieus gezicht<br />

getuigen van hun grote betrokkenheid<br />

bij het werk van onze leden. Soms melden<br />

ze zelfs ‘s nachts wel eens wakker<br />

te liggen van de verantwoordelijkheid<br />

die ze daarbij dragen,’ aldus AFmpvoorzitter<br />

van den burg, ‘Dat neemt<br />

niet weg dat ze een paar dagen later<br />

doodleuk kunnen besluiten miljarden te<br />

bezuinigen op Defensie. bezuinigingen<br />

die onherroepelijk de veiligheid van<br />

onze leden in gevaar brengen. blijkbaar<br />

zijn politieke overwegingen al gauw<br />

belangrijker dan de verantwoordelijkheid<br />

die de overheid als werkgever voor<br />

de veiligheid van zijn personeel zou<br />

moeten voelen. Dat plaatst de wervingskreet<br />

‘Werken bij Defensie, je moet<br />

het maar kunnen’ wel in een bijzonder<br />

daglicht.’<br />

nog één keer rob de Wijk van het<br />

Haags Centrum voor Strategische<br />

Studies: ‘er is bij Defensie de afgelopen<br />

twintig jaar niet alleen ‘vet’ weggesneden,<br />

maar ook de nodige operationele<br />

slagkracht. Het getuigt van een weinig<br />

realistische kijk op de werkelijkheid om<br />

dan te denken dat je nog grote besparingen<br />

kunt boeken door efficiëntiewinst.’<br />

AFmp-voorzitter van den burg: ‘zoals<br />

gezegd: de grens is bereikt. Als een<br />

volgend kabinet besluit om nog verder<br />

op Defensie te bezuinigen, kan het rekenen<br />

op fors verzet van onze kant. De<br />

politiek moet er serieus rekening mee<br />

houden dat de door haar zo gewenste<br />

reorganisaties binnen Defensie dan<br />

wel eens enorme vertragingen kunnen<br />

oplopen.’<br />

Volgens Rob de Wijk<br />

zitten grote besparingen<br />

door efficiëncywinst<br />

er niet meer in.<br />

Het HCSS-rapport<br />

‘De waarde van<br />

Defensie’ is te downloaden<br />

op www.<br />

afmp.nl. Zie de knop<br />

Bezuinigingen<br />

oplinie<br />

november 2012 11


werk en inkomen<br />

TeKST Alex GrooTHeDDe<br />

AFmp: toelagen niet in één klap beëindigen<br />

Ongeval<br />

geeft ook financiële dreun<br />

De AFmp pleit<br />

ervoor om de<br />

vergoeding op<br />

zijn minst door<br />

te betalen tot het<br />

geplande einde<br />

van de missie. “Je<br />

kan niet tot in het<br />

oneindige doorbetalen. maar langzaam<br />

afbouwen is beter dan in één klap<br />

beëindigen. bovendien zouden deze<br />

vaak jonge mensen moeten worden<br />

geholpen met het leren omgaan met<br />

een lager inkomen. ze vinden het vaak<br />

lastig om met geld om te gaan.”<br />

naast de uitzendtoelage stopt ook de<br />

oefentoelage na een ongeval waar een<br />

militair zwaargewond uit komt. beide<br />

toelagen kunnen zo’n 60 tot 70 procent<br />

van het totale inkomen (basissalaris<br />

plus toelagen) uitmaken. Wie hierop zijn<br />

financiële huishouding afstemt, bijvoorbeeld<br />

door voor een woning te kiezen<br />

12 oplinie<br />

november 2012<br />

die zonder die toelagen onbetaalbaar<br />

zou zijn, kan dan dus in financieel zwaar<br />

weer terecht komen.<br />

Dat overkwam Wassili Athanasiadis.<br />

Tijdens zijn uitzending werkte hij als<br />

groepscommandant bij het 17e pantserinfanterie<br />

bataljon Garde Fuseliers<br />

prinses irene. op 2 oktober 2007 reed<br />

hij tijdens een gevecht op een i.e.D. en<br />

liep verwondingen aan beide benen<br />

op. “in mijn geval is de uitzendtoelage<br />

wel doorbetaald, maar ik weet dat het<br />

bij anderen niet zo was. Als ik het goed<br />

heb is dat later rechtgetrokken. Toch<br />

ken ik mensen die op voorhand het<br />

geld al besteed hadden of plannen<br />

hiervoor hadden. Daar ligt dus een<br />

gevaar in. Wat je misloopt als je in een<br />

re-integratietraject komt is de oefentoelage<br />

en het overwerk. Je kunt niet meer<br />

de volle 40 uur werken, ook al omdat<br />

je dan honderdduizenden dingen aan<br />

je hoofd hebt. ik mijn geval miste ik<br />

De AFMP wil dat de<br />

uitzendtoelage van militairen<br />

niet meteen komt te vervallen<br />

zodra ze zwaargewond zijn<br />

geraakt. Zij komen anders vrij<br />

snel in financiële problemen<br />

omdat ze dan terugvallen<br />

op een beduidend lager<br />

basissalaris (dat is afhankelijk<br />

van de rang en begint bij circa<br />

900 euro netto). Voorzitter<br />

Wim van den Burg: “Dat is een<br />

flinke klap. Niet alleen zijn ze<br />

gewond, ook hebben ze dan<br />

een financieel probleem. Deze<br />

jongens rekenen vaak op die<br />

vergoeding.”<br />

tussen de 250 en 300 euro netto per<br />

maand. Daarbij was het zo dat mijn<br />

vriendin, met wie ik toen een kind van<br />

drie jaar had, vrij snel na het ongeluk,<br />

toen ik nog met beide benen in het<br />

gips zat, bij me wegging. omdat ik het<br />

hoogste inkomen had, moest ik haar<br />

alimentatie betalen. ik zorgde de ene<br />

week voor het kind, zij de andere, maar<br />

zij kreeg de kinderbijslag omdat het kind<br />

bij haar stond ingeschreven. ik had een<br />

hypotheek, maar gelukkig geen hoge,<br />

en daarom heb ik het nog net gered.<br />

maar als vrienden vroegen om mee<br />

uit eten te gaan, keek ik eerst naar het<br />

saldo op mijn rekening, en dan moest<br />

ik vaak nee zeggen. Dat ging aan me<br />

vreten. ook kon ik niet zomaar speelgoed<br />

voor mijn kind kopen. Het zijn net<br />

die extraatjes waar je op een pijnlijke<br />

manier op moet bezuinigen. een groot<br />

deel van mijn inkomen ging ook op<br />

aan juridische kosten, omdat ik via een


“ zorg vooral<br />

ook dat je goed<br />

verzekerd bent’<br />

advocaat probeerde de letselschade<br />

vergoed te krijgen. mijn jaaropgave was<br />

toen nog gebaseerd op de oefeningen,<br />

en dat was een riant salaris. Daarom<br />

kreeg ik de advocaat niet vergoed. van<br />

Defensie heb ik geen enkele tegemoetkoming<br />

gekregen. ik val ook net buiten<br />

de restschaderegeling omdat die niet<br />

geldt voor mensen die vanaf juni 2007<br />

uitgezonden zijn geweest. er wordt wel<br />

gezegd dat daar wel iets voor geregeld<br />

gaat worden, maar in welk vat ze het<br />

gaan gieten is nog onbekend.”<br />

Onethische keuze<br />

Athanasiadis had veel moeite met<br />

een advies van Dienstencentrum<br />

re-integratie (DCr) dat hij en enkele<br />

collega’s kregen. “ons werd verteld dat<br />

het makkelijker is om burger te worden<br />

omdat je dan een militair invaliditeitspensioen<br />

van het ambtenarenpensioenfonds<br />

Abp kunt krijgen óf een uitkering<br />

van het UWv. Als militair is dit in ieder<br />

geval niet mogelijk. Dat knaagt aan een<br />

trotse militair omdat dat betekent dat je<br />

door je inzet voor volk en vaderland op<br />

een onethische wijze een armoedige<br />

keuze voorgelegd krijgt. Het frappante<br />

is dat men als werkgever verplicht is<br />

volgens de wet poortwachter alles in<br />

het werk te stellen om de werknemer in<br />

goed overleg, en met een inspanningsverplichting<br />

van beide partijen, voor de<br />

organisatie te behouden. Dan is het dus<br />

op zijn zachtst gezegd vreemd dat je<br />

dus gemotiveerd wordt om je pak uit te<br />

trekken omdat je anders deze tegemoetkoming<br />

niet kunt krijgen. indien<br />

je commandant je dus niet doorstuurt<br />

naar DCr zul je ook niet gezien worden<br />

door het UWv en in dat geval heb<br />

je alleen recht op een mip. Als je óók<br />

gekeurd wordt door het UWv, krijg je<br />

na het ontslag van deze instantie een<br />

uitkering die hoger uitvalt dan het mip,<br />

omdat bij de bepaling van de hoogte<br />

een andere rekenmethode wordt<br />

gehanteerd.” maar voorkomen van de<br />

financiële wond is beter dan genezen,<br />

vindt hij. “ik zeg” verzeker je!”<br />

Als vakbond adviseren we onze leden<br />

die op missie gaan om de eigen verzekeringen<br />

eens goed te controleren; kijk<br />

wat Defensie al doet en wat door de<br />

eigen verzekering wordt gedekt.”<br />

Marc van de Kuilen<br />

een andere militair die kan meepraten<br />

over de financiële gevolgen van een<br />

ongeval is marc van de Kuilen. Hij was in<br />

januari 2008 nog maar twee maanden<br />

in Deh rawood (Afghanistan) toen hij<br />

door friendly fire werd beschoten en<br />

beide benen kwijtraakte. een enorme<br />

klap, ook al kwam het besef pas echt<br />

toen hij weer in nederland was. Hij liet<br />

zich echter niet kisten, ook al was hij<br />

sportfanaat en speelde hij voor het<br />

ongeval American Football op het aller-<br />

Wassili Athanasiadis<br />

(tweede van links):<br />

“Het advies van DCR<br />

om maar burger te<br />

worden, knaagt aan<br />

een trotse militair.”<br />

hoogste niveau. een financiële klap bleef<br />

in zijn geval achterwege omdat marc<br />

nog bij zijn ouders woonde.<br />

na een jaar intern revalideren in Doorn<br />

ontving hij via een verzekeringsmaatschappij<br />

een schadevergoeding op<br />

basis van een ongevallenregeling.<br />

“normaal gesproken wordt zoiets niet<br />

gedekt, maar na gesprekken die mijn<br />

advocaat met de maatschappij voerde<br />

werd een coulanceregeling toegepast.”<br />

Het leven wordt er met een handicap<br />

bepaald niet goedkoper op, maar voor<br />

marc van de Kuilen vielen in dat opzicht<br />

de gevolgen mee. “Defensie betaalt de<br />

aanpassingen in huis. Wat dat betreft<br />

wordt het leven niet duurder.”<br />

Hij werkt nog steeds bij het 12e<br />

infanteriebataljon luchtmobiel, als administratief<br />

medewerker.<br />

naast van de Kuilen zijn er meer militairen<br />

die ook zwaargewond zijn geraakt,<br />

maar die het in financieel opzicht een<br />

stuk moeilijker hebben dan hij. ze praten<br />

er alleen niet graag over. begrijpelijk,<br />

want er komt een zekere trots bij kijken.<br />

voor militairen in actieve dienst heeft<br />

van de Kuilen een welgemeende aanbeveling.<br />

“Hang vooral niet teveel op<br />

aan je oefen- en uitzendtoelage. en zorg<br />

er vooral voor dat je goed verzekerd<br />

bent. mocht je wat overkomen en je<br />

ontvangt één of twee ton, dan maakt<br />

dat het leven wel een stuk gemakkelijker.”<br />

oplinie<br />

november 2012 13


individuele belangenbehartiging<br />

Gratificatie<br />

met vervelend staartje<br />

Ontvangt u een diensttijdgratificatie na zoveel jaar trouwe dienst bij<br />

Defensie? Let dan goed op of het bruto bedrag niet te laag is, want voor u<br />

het weet dwarrelt er een donkerblauwe envelop met pittige naheffing in uw<br />

brievenbus - en tegen die tijd is de bezwaartermijn verstreken! U verliest<br />

dan geheid bij een gang naar de rechter.<br />

Dat was het geval<br />

bij een medewerker<br />

die 35 jaar bij<br />

Defensie werkte, en<br />

die januari 2009<br />

recht had op de<br />

diensttijdgratificatie,<br />

in de vorm van een bruto maandsalaris<br />

dat netto zou worden uitgekeerd.<br />

Hij kreeg dat bedrag ook, maar in de<br />

uitvoering ging er onbedoeld iets mis.<br />

Defensie zorgde voor brutering van het<br />

bedrag. Het bruto uit te keren bedrag<br />

bleek te laag (het belastingtarief waarmee<br />

werd gerekend had 52 % moeten<br />

zijn in plaats van 42 %) en de werknemer<br />

kreeg dan ook een pittige naheffing<br />

van de fiscus. Dat was een onmiskenbare<br />

fout van Defensie. bij Defensie kon<br />

hij op dat moment geen verhaal meer<br />

maken omdat de termijn om bezwaar te<br />

maken tegen de loonstrook inmiddels<br />

was verstreken.<br />

in maart van dat jaar verzocht ons lid<br />

om vergoeding van de naheffing van<br />

de inkomstenbelasting die hij inmiddels<br />

al had betaald. Defensie was het er<br />

niet mee eens en stelde dat het volgens<br />

de regels had gehandeld door het<br />

percentage van de inkomstenbelasting<br />

stellen op het bijzonder tarief waarbinnen<br />

hij valt, gelet op zijn jaarinkomen.<br />

Aan de vraag of Defensie gelet op<br />

artikel 33, zevende lid irm gehouden<br />

was om het tarief van 52% toe te passen<br />

kwam men bij de rechtbank niet toe,<br />

14 oplinie<br />

november 2012<br />

“ bezwaartermijn tegen<br />

loonstrook al verstreken<br />

bij verschijnen naheffing’<br />

omdat ons lid daarvoor volgens de<br />

rechter bezwaar in had moeten dienen<br />

tegen de salarisstrook van januari 2009.<br />

Daarop had hij kunnen zien welk tarief<br />

werd gehanteerd en wat zijn belastbaar<br />

inkomen was. De belastingaanslag<br />

werd echter niet gezien als een nieuw<br />

feit dat tot herziening van het besluit<br />

aanleiding zouden geven. Dat valt te<br />

betwisten omdat van een medewerker<br />

niet kan worden verwacht dat hij aan<br />

de hand van zijn loonstrook in januari<br />

2009 (of ieder ander willekeurig jaar)<br />

moet kunnen voorzien dat<br />

er mogelijk een<br />

effect zou<br />

kunnen ontstaan voor de inkomstenbelasting.<br />

Factoren als deeltijd gaan<br />

werken, ouderschapsverlof opnemen<br />

of ontslagen worden, zijn voorbeelden<br />

van situaties die invloed hebben op het<br />

jaarinkomen en die vooraf niet altijd te<br />

voorzien zijn. De rechtbank is echter<br />

van oordeel dat een medewerker wel<br />

degelijk aan de hand van zijn toetsingsinkomen<br />

en de salarisspecificatie kan<br />

beoordelen of het juiste tarief wordt<br />

toegepast; als de medewerker iets wil<br />

doen moet hij dus opkomen tegen de<br />

betreffende salarisstrook<br />

Uniek<br />

Uniek aan deze zaak is overigens dat<br />

ons lid alleen als gevolg van de diensttijdgratificatie<br />

in een hoger belastingtarief<br />

terecht is gekomen. en daarmee<br />

wordt meteen ook duidelijk dat de<br />

diensttijdgratificatie voor 35 jaar trouwe<br />

dienst dus niet voor iedere militair<br />

hetzelfde en even gunstig uitpakt. in de<br />

meeste gevallen zal de voorheffing de<br />

zaak al effenen, maar nu dus niet. ons<br />

lid vond dan ook dat er sprake was een<br />

niet te rechtvaardigen onderscheid (en<br />

willekeur) waar verweerder wel iets aan<br />

had kunnen en moeten doen.<br />

een van de argumenten die ons lid<br />

verder nog inbracht bij de rechtbank<br />

was dat het hem niet bekend was dat<br />

hij tegen de loonstrook bezwaar kon<br />

maken. voor de goede orde:<br />

dit kan altijd, zo wijst een<br />

eerdere uitspraak van<br />

de Centrale raad van<br />

beroep uit. Alleen als<br />

er bij een gebruikelijke periodieke<br />

betaling geen wijziging<br />

optreedt ten opzichte van de vorige<br />

betaling is in het algemeen geen sprake<br />

van een besluit.


Defensie schendt eigen regels met<br />

waarnemingstoelage<br />

De AFMP heeft met succes een paar procedures gevoerd over de<br />

aanspraak op een waarnemingstoelage. Defensie mag militairen niet meer<br />

weigeren deze toelage toe te kennen. Defensie verschool zich achter het<br />

AMAR waarin staat dat waarneming alleen op het eigen of naasthogere<br />

rangsniveau mag. Hiermee hield Defensie zich niet aan haar eigen regels<br />

en daar heeft de rechter een stokje voor gestoken.<br />

Door de wijziging<br />

per 1 februari 2011<br />

van het Algemeen<br />

militair Ambtenarenreglement<br />

(AmAr)<br />

zijn de voorwaarden<br />

om voor een<br />

waarnemingstoelage in aanmerking te<br />

komen gewijzigd. in het nieuwe artikel<br />

22 AmAr staat dat een militair alleen<br />

met de waarneming van een functie<br />

belast kan worden als het om een<br />

functie gaat waaraan het eigen of het<br />

naasthogere rangsniveau is verbonden.<br />

Uit de nota van toelichting valt niet<br />

op te maken wat de gedachte achter<br />

deze wijziging was. vermoedelijk was<br />

het de intentie om waarneming van<br />

functies met een te groot rangsverschil<br />

te voorkomen. in de praktijk komt het<br />

echter nog regelmatig voor dat militai-<br />

ren belast worden met de waarneming<br />

van een functie die meer dan één rang<br />

hoger is dan de eigen functie. onder<br />

verwijzing naar artikel 22 AmAr weigert<br />

Defensie deze militairen een waarnemingstoelage<br />

toe te kennen. Gelukkig<br />

heeft de bestuursrechter bepaald dat<br />

de norm van goed werkgeverschap<br />

met zich meebrengt dat militairen<br />

die een functie met een hogere rang<br />

waarnemen aanspraak hebben op een<br />

financiële compensatie die gelijk is aan<br />

de waarnemingstoelage.<br />

De uitspraak van de rechtbank gaat<br />

over een militair die gedurende een<br />

periode van drie maanden de functie<br />

van zijn commandant (twee rangen<br />

hoger) had waargenomen. Defensie<br />

verschool zich achter artikel 22 AmAr<br />

en stelde dat de militair geen recht op<br />

een waarnemingstoelage had. met deze<br />

redenering is de rechtbank het dus niet<br />

eens.<br />

Plaatsvervangend<br />

Daarnaast was Defensie van oordeel<br />

dat het waarnemen van de commandant<br />

al in de functiebeschrijving van de<br />

betrokken militair besloten lag. Daarin<br />

stond namelijk: ‘vervangt de pelotonscommandant<br />

bij diens afwezigheid’.<br />

ook dit argument van Defensie heeft<br />

de rechtbank aan de kant geschoven.<br />

volgens de rechtbank ziet de bewuste<br />

passage in de functiebeschrijving alleen<br />

toe op kortstondige waarnemingen en<br />

niet op waarnemingsperiodes die langer<br />

dan 30 dagen duren. een andere uitleg<br />

zou tot gevolg hebben dat de in artikel<br />

22 AmAr voorziene waarnemingstoelage<br />

niet meer aan de orde is zodra het<br />

plaatsvervangerschap deel uitmaakt<br />

van de functiebeschrijving. Dat kan naar<br />

het oordeel van de rechtbank niet de<br />

bedoeling zijn.<br />

De AFmp is verheugd over deze<br />

uitkomst en hoopt dat de uitspraak ook<br />

in een eventueel door Defensie aan te<br />

spannen hoger beroepsprocedure in<br />

stand blijft.<br />

oplinie<br />

november 2012 15


16 oplinie<br />

november 2012<br />

11.505 keer dank!<br />

Unieke code:<br />

Gratis kans op<br />

een reis naar keuze<br />

t.w.v. € 2.000,-<br />

of één van de andere prijzen!<br />

Uw gratis kans is geldig na activatie.<br />

Activeer uw code GRATIS. Bel 0800-1155.<br />

LOT<br />

120320_1 VFonds lot WT.indd 1 20-03-12 16:09<br />

Het vfonds, het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid<br />

en Veteranenzorg, bedankt alle 11.505 bellers<br />

die deel genomen hebben aan de speciale lotenactie<br />

in samenwerking met de BankGiro loterij.<br />

Maar liefst bijna 25% van alle bellers is daadwerkelijk<br />

lid geworden van de BankGiro loterij<br />

en steunt daarmee direct het vfonds.<br />

Met dit geld kan het vfonds nog meer projecten fi nancieren om duidelijk<br />

te maken dat erkenning en waardering van o.a. politie, oorlogs- en dienstslachtoffers<br />

zeer belangrijk is.<br />

Net als het levend houden van de herinnering aan oorlog, zoals bij Kamp<br />

Vught, het herdenken en vieren van bevrijding en vrijheid. En het besef<br />

dat vrede, democratie, rechtsstaat en internationale rechtsorde niet mogen<br />

ontbreken.<br />

Eind september zijn uit de bellers 70 gelukkige winnaars bekend geworden.<br />

Winnaars van de reis zijn de heer Kohlen uit Wijk bij Duurstede en mevrouw<br />

Van de Merbel uit Willemstad (NB). De Ipads gaan naar mevrouw Janssen<br />

Steenberg uit Druten en mevrouw Fiselier uit Losser. Wij willen hen allen,<br />

mede namens alle veteranen, hartelijk feliciteren met hun prijs.<br />

www.vfonds.nl<br />

Bijdragen van de BankGiroloterij en de Lotto maken het werk van het vfonds mogelijk.


Unicum:<br />

arbitrage over<br />

boom operators<br />

Voor het eerst in de<br />

geschiedenis van<br />

Defensie stappen de<br />

bonden en de werkgever<br />

gezamenlijk naar<br />

de Advies- en Arbitragecommissie<br />

(AAC) met het verzoek om arbitrage.<br />

Aanleiding is onenigheid over de<br />

categorie-indeling voor vliegtoelage<br />

van de boom operators op het (K)<br />

DC-10 tanktoestel. De bonden vinden<br />

dat de boom operator in categorie b<br />

zou moeten vallen op basis van de in<br />

de inkomstenregeling militairen (artikel<br />

10 lid 1 van de irm) opgenomen criteria.<br />

Defensie is het hier niet mee eens en<br />

vindt dat arbeidsmarktwaarde een<br />

doorslaggevend criterium is voor de<br />

categorie-indeling.<br />

De AFmp heeft deze kwestie ingebracht<br />

in het georganiseerde overleg, later<br />

hebben de andere defensiebonden<br />

zich hierbij aangesloten. in de afgelopen<br />

periode is duidelijk geworden dat de<br />

standpunten tegenover elkaar staan. na<br />

meerdere overlegvergaderingen hebben<br />

de bonden vastgesteld dat het overleg<br />

niet gaat leiden tot een uitkomst die de<br />

instemming heeft van alle partijen die<br />

aan het overleg deelnemen.<br />

Donderdag 4 oktober bleek tijdens een<br />

extra ingelaste Sector overleg Defensie<br />

vergadering dat er geen wijziging was<br />

opgetreden in de ingenomen standpun-<br />

ten. Daarom is besloten om gezamenlijk<br />

naar de Advies- en Arbitragecommissie<br />

te stappen teneinde het geschil door<br />

een onafhankelijke instantie te laten<br />

beslechten. besloten is de AAC om arbitrage<br />

te vragen en niet om een advies<br />

zodat het onderwerp daarna kan worden<br />

afgesloten. bij een advies zou namelijk<br />

hernieuwd overleg noodzakelijk zijn.<br />

zodra meer details bekend zijn over de<br />

arbitrage, die op 8 november plaatsvindt,<br />

informeren wij u op onze website<br />

www.afmp.nl<br />

Vanuit vestigingen in Harderwijk, Nunspeet, Nijkerk en Elburg leggen de<br />

27 advocaten van OMVR Lunenberg zich toe op alle relevante rechtsgebieden<br />

voor ondernemers, overheden en particulieren.<br />

Voor advies op het gebied van het (militair) straf- en tuchtrecht,<br />

(militair) ambtenarenrecht en letselschaderecht kunt u contact<br />

opnemen met<br />

mr. H.J.M.G.M. van der Meijden<br />

Postbus 87<br />

3840 AB Harderwijk<br />

0341-417023<br />

info@omvradvocaten.com<br />

mr. P. Reitsma<br />

Postbus 1104<br />

3860 BC Nijkerk<br />

033-2458544<br />

www.omvradvocaten.com<br />

werk en inkomen<br />

voor leden van afmp/fnv en marver/fnv gelden speciale tarieven<br />

oplinie<br />

november 2012 17


Fnv<br />

TeKST DiCK HArTe<br />

FNV:<br />

volle kracht vooruit<br />

Op dinsdag 9 oktober zijn de voorzitters van de vijftien overgebleven<br />

FNV-bonden unaniem akkoord gegaan met de voorgestelde structuur van<br />

de nieuwe vakbeweging die in mei 2013 zal worden opgericht. Volgens<br />

FNV-voorzitter Ton Heerts is daarmee een eind gekomen aan de interne<br />

discussies over het hervormingsproces. ‘We hebben een scherpe bocht<br />

genomen en zitten nu weer op de rechte weg richting ons doel: een sterke<br />

eigentijdse vakbeweging.’<br />

Ook de voorzitters van<br />

de drie bonden die<br />

samenwerken onder<br />

de noemer Fnv<br />

veiligheid – de AFmp,<br />

de marechausseevereniging<br />

en de nederlandse politiebond<br />

– zijn akkoord gegaan met de<br />

nieuwe organisatiestructuur en het<br />

voorgelegde stappenplan om daar te<br />

komen. Doorslaggevend was daarbij de<br />

uitgesproken bereidheid van de grote<br />

bonden (bondgenoten, Fnv bouw en<br />

Abvakabo) om zich de komende jaren<br />

te transformeren tot een aantal herkenbare<br />

en krachtige beroepssectoren binnen<br />

de beoogde vakbeweging. Hoelang<br />

dat duurt, durft Heerts niet te zeggen.<br />

‘er is geen termijn aan verbonden en de<br />

bonden bepalen het zelf. De vervolmaking<br />

zal ergens in 2016 of 2017 liggen.’<br />

Het akkoord van de voorzitters is<br />

belangrijk voor het gezag van de ‘Fnv<br />

in beweging’. ‘We zijn een stukje sterker<br />

geworden’’, aldus Heerts. ‘Als de werkgevers<br />

bellen om samen op te trekken<br />

18 oplinie<br />

november 2012<br />

richting het nieuwe kabinet, dan staan we<br />

er weer.’ overigens mogen de neuzen van<br />

alle voorzitters dan nu dezelfde kant op<br />

staan, maar daarmee is de deelname aan<br />

de nieuwe vakbeweging van alle vijftien<br />

bonden nog geen voldongen feit. zoals<br />

altijd hebben de leden het laatste woord;<br />

ook die van de AFmp, mArver en npb<br />

krijgen voor mei 2013 nog de gelegenheid<br />

om officieel voor of tegen toetreding<br />

tot de nieuwe organisatie te stemmen.<br />

Ledenparlement<br />

in die organisatie is het ledenparlement<br />

het hoogste democratische orgaan. via<br />

dat parlement, – dat circa 100 leden zal<br />

tellen – krijgen de leden meer directe<br />

zeggenschap. om ervaring op te doen, is<br />

inmiddels een voorlopig ledenparlement<br />

geïnstalleerd. op dinsdag 30 oktober zijn<br />

de leden daarvan voor het eerst bij elkaar<br />

geweest in De burcht in Amsterdam.<br />

Bestuur<br />

De nieuwe vakbeweging krijgt een algemeen<br />

bestuur dat bestaat uit een voorzit-<br />

ter en zestien bestuursleden. binnen<br />

dat algemeen bestuur vormen zeven<br />

leden, inclusief de voorzitter, samen het<br />

dagelijks bestuur. De overige bestuursleden<br />

worden door het ledenparlement<br />

gekozen op basis van een profiel. in die<br />

profielen moeten alle beroepssectoren<br />

en specifieke doelgroepen, zoals jongeren<br />

en zzp’ers, zich vertegenwoordigd<br />

zien. Afgesproken is dat het algemeen<br />

bestuur tot mei 2015 van zwaarwegend<br />

advies wordt voorzien door een tijdelijke<br />

transitieraad, bestaande uit alle deelnemers<br />

aan de nieuwe vakbeweging.<br />

Verder uitwerken<br />

zestien werkgroepen zijn inmiddels<br />

bezig het besluit van 9 oktober verder<br />

uit te werken. Daarbij wordt ook gekeken<br />

naar de gevolgen van de nieuwe<br />

structuur voor de werkorganisaties<br />

van de aangesloten bonden. Dat moet<br />

begin december resulteren in meer<br />

gedetailleerde besluitvoornemens voor<br />

de verenigings- en medezeggenschapsorganen<br />

van de betrokken bonden en<br />

vakcentrale.<br />

Heerts wil met volle kracht vooruit<br />

en tempo blijven maken, omdat er<br />

volgens hem grote behoefte is aan een<br />

vakbeweging. ‘leden merken dat we in<br />

beweging zijn en dat de slechte periode<br />

achter ons ligt.’


column<br />

De bankzitter<br />

Vertrek<br />

»Opdoeken die handel. De zojuist vertrokken<br />

topambtenaar van Defensie<br />

Ton Annink heeft nog net niet dezelfde kreet<br />

gebruikt, maar het scheelt niet veel. Wat is dat<br />

toch voor een raar mechanisme? Het is altijd<br />

hetzelfde liedje. En het speelt zich ook altijd af<br />

bij overheidsinstanties. Een topper, een Bobo,<br />

in ieder geval een gezagsdrager vertrekt bij<br />

een ministerie. Bij Defensie in dit geval. Een<br />

ministerie is bij uitstek geschikt om de noodklok<br />

te luiden. Alweer met zo’n prachtige kreet: het<br />

verzilveren van het vredesdividend. Als zo’n<br />

functionaris vertrekt, trekt hij of zij aan de bel.<br />

Daar kan je gif op innemen.<br />

“Het kan zo niet langer”; “het personeel is de<br />

dupe”; “minder kan niet meer”; “internationaal zijn<br />

wij een lachertje geworden”. Elke leus kan zo op<br />

een tegeltje. En zo’n topper heeft het dan kennelijk<br />

wel tien tot twaalf jaar op hetzelfde ministerie<br />

laten gebeuren. De invloed van topambtenaren<br />

op de gang van zaken op een ministerie is van nul<br />

en generlei waarde ten opzichte van de macht<br />

van de politiek.<br />

Wim van den Burg, voorzitter van de AFMP,<br />

vertrekt. Deze mededeling heeft geen relatie met<br />

het voorgaande. Anders zou je nog gaan denken:<br />

alweer zo eentje die bij vertrek weet te vertellen<br />

hoe het wel had gemoeten.<br />

Niets van dat alles. Veel collega’s hebben Wim<br />

gedurende decennia meegemaakt. In uiteenlopende<br />

verschijningsvormen. Te veel om op te<br />

noemen. Hij laat een militaire vakbond achter<br />

die staat als een huis. En wat denk je? Hij wordt,<br />

indien gekozen, voorzitter van de Bouwbond<br />

FNV. Hij is blijkbaar in al het gewoel rond ja of<br />

nee FNV opgevallen. En niet als een begenadigd<br />

bouwvakker. In die hoedanigheid is hij mij in<br />

ieder geval niet bekend. Maar bij mij rijst de<br />

vraag: is Wim een beetje een masochist? Na alles<br />

wat hij in het militaire vakbondswereldje heeft<br />

gedaan en bereikt zou je hem toch een rustiger<br />

bestaan toewensen?<br />

Het bondsbestuur van<br />

Fnv bouw is met het<br />

vertrek van voorzitter<br />

John Kerstens op<br />

zoek gegaan naar een<br />

geschikte opvolger.<br />

Het bondsbestuur heeft AFmp-voorzitter<br />

Wim van den burg bereid gevonden<br />

zich te kandideren voor de vrijgekomen<br />

functie. De bondsraad van Fnv bouw<br />

beslist in januari over de kandidatuur.<br />

Sinds 1971 is Wim van den burg verbonden<br />

aan de AFmp en de rechtsvoorgangers<br />

daarvan. op lokaal niveau was hij<br />

sinds 1978 bestuurlijk actief en in het<br />

hoofdbestuur sinds 1988. in 2001 is hij<br />

als Hoofd Sectie overleg in dienst getreden<br />

van de AFmp waarna hij in 2003<br />

voorzitter is geworden. in 2010 was Wim<br />

van den burg opnieuw voor een periode<br />

van 3 jaar tot voorzitter gekozen.<br />

Als voorzitter is Wim van den burg hét<br />

gezicht geweest van de vereniging. Hij<br />

is – mede vanuit zijn verleden – sterk<br />

betrokken bij het wel en wee van de<br />

defensieorganisatie en het personeel<br />

vereniging<br />

Wim van den Burg<br />

kandidaat voorzitter FNV Bouw<br />

van de krijgsmacht in het bijzonder.<br />

vanuit zijn betrokkenheid heeft hij<br />

aan de wieg gestaan van vele defensieregelingen<br />

en –wetten waaronder<br />

recentelijk de veteranenwet en de<br />

ereschuldregeling. Het Algemeen<br />

bestuur is er trots op dat wederom een<br />

sterke AFmp-bestuurder kandidaat is<br />

voor een belangrijke functie bij één van<br />

de grote Fnv-bonden.<br />

niettemin betreurt het Algemeen<br />

bestuur dat juist in een periode waarin<br />

ingrijpende reorganisaties bij Defensie<br />

plaatsvinden deze vacature ontstaat.<br />

Toch heeft het Algemeen bestuur de<br />

vaste overtuiging dat de vereniging<br />

opnieuw in staat is om binnen afzienbare<br />

termijn een geschikte opvolger te<br />

vinden, die met dezelfde gedrevenheid<br />

de belangen van de leden behartigt.<br />

mede namens het Algemeen bestuur<br />

van de AFmp wensen wij Wim van den<br />

burg veel succes toe.<br />

» Meer informatie over de vacature<br />

Voorzitter AFMP: secretaris@afmp.nl<br />

oplinie<br />

november 2012 19


hawk radar<br />

TeKST FreD lArDenoye<br />

eUromil-kopstuk bernhard Gertz over claims radarstraling:<br />

‘Duitsland<br />

wil ruimhartiger toewijzen’<br />

Anders dan zijn Nederlandse tegenhanger vindt het Duitse ministerie van<br />

Defensie dat er wel degelijk een relatie kan bestaan tussen het werken met<br />

luchtafweersystemen als de Hawk en de Nike en het krijgen van bepaalde<br />

vormen van kanker. Sinds kort kent Duitsland zelfs een stichting die<br />

schadeclaims van (luchtmacht)militairen op dat gebied moet beoordelen.<br />

Voorzitter is luitenant-kolonel b.d. Bernhard Gertz, de huidige vice-president<br />

van EUROMIL, de Europese koepel van militaire belangenverenigingen.<br />

Het duurt even voordat<br />

we met overste<br />

Gertz (67) een<br />

afspraak voor een<br />

interview kunnen<br />

maken. De nieuwe<br />

stichting pakt de<br />

zaken namelijk zorgvuldig aan en wilde<br />

eerst haar statuten en bestuurssamenstelling<br />

op orde hebben. De ‘stichting<br />

voor harde gevallen’ (Härtefall-Stiftung)<br />

20 oplinie 20 november 2012<br />

oplinie<br />

november 2012<br />

noemt Gertz haar voor het gemak. “ik<br />

zal je de echte naam besparen, dit dekt<br />

aardig de lading. Het gaat om militairen<br />

en ex-militairen die in bijzonder<br />

zware omstandigheden zitten,” aldus<br />

Gertz, die vijftien jaar lang voorzitter<br />

was van de Duitse militaire belangenvereniging<br />

DbWv – het Deutsche<br />

bundeswehrverband.<br />

Het goede nieuws is dat de stichting<br />

voor het afhandelen van claims inmid-<br />

FoTo: FreD lArDenoye<br />

Overste b.d. Bernhard<br />

Gertz: “We hebben ook<br />

Amerikaanse fabrikanten<br />

van radarapparatuur<br />

aangeschreven voor<br />

financiële steun.”<br />

dels drie miljoen euro extra heeft gekregen<br />

bovenop de eerder toegewezen<br />

zeven miljoen euro. Daar staat tegenover<br />

dat voortaan ook andere claims<br />

in behandeling worden genomen dan<br />

gevallen die te maken hebben met de<br />

radarstraling van de Hawk en de nike en<br />

radarapparatuur op schepen en in vliegtuigen<br />

zoals de Starfighter. Gertz: “De<br />

stichting gaat zich ook bemoeien met<br />

twee andere categorieën ex-militairen<br />

met gezondheidsklachten. Ten eerste de<br />

vredesmissiesoldaten en veteranen die<br />

kampen met blijvend fysiek of psychisch<br />

letsel – zoals een posttraumatische<br />

stressstoornis. Ten tweede medewerkers<br />

van Defensie die een zwaar dienstongeval<br />

achter de rug hebben. in elk<br />

van de drie categorieën gaat het om de<br />

gevallen die niet gedekt worden door<br />

de reguliere militaire rechtspositie.”


‘Simulanten en bedriegers’<br />

net als in nederland begon ook in<br />

Duitsland de discussie over de relatie<br />

tussen de elektromagnetische straling<br />

van de Hawk-radar en het ontstaan van<br />

kanker al in de eerste helft van de jaren<br />

negentig van de vorige eeuw. “van meet<br />

af aan was het ook een thema van het<br />

DbWv,” aldus Gertz. “opkomen voor<br />

mensen die in diensttijd gezondheidsschade<br />

hebben opgelopen, dat behoort<br />

vanzelfsprekend tot ons werkterrein.<br />

volgens het rechtssysteem moest er<br />

tussen de dienst en de gezondheidsproblemen<br />

echter een direct verband<br />

gelegd kunnen worden. Dat was in<br />

het begin heel moeilijk, want het ging<br />

tenslotte om schade die was ontstaan<br />

in de periode vanaf de jaren zestig tot<br />

halverwege de jaren tachtig.”<br />

een tweede probleem was, net als in<br />

nederland, dat het Duitse ministerie van<br />

Defensie niet goed had geregistreerd<br />

welke militairen mogelijkerwijs aan<br />

straling hadden blootgestaan. “Het gaat<br />

natuurlijk om de bedieners, technici en<br />

alle mogelijke functies die ervoor zorgden<br />

dat militairen in een straal rondom<br />

dergelijke radarsystemen opereerden.<br />

Daar komt dan nog bij dat de veiligheidsvoorschriften<br />

destijds niet optimaal<br />

waren en dat de meeste mensen zich<br />

niet bewust waren van het belang van<br />

het naleven ervan. zeker is dat dergelijke<br />

apparatuur elektromagnetische straling<br />

heeft opgeleverd die schadelijk kan zijn<br />

voor de gezondheid.”<br />

vervolgens was de vraag welke ziekteklachten<br />

c.q. kankervormen verband<br />

zouden kunnen houden met blootstelling<br />

aan radarstraling. “in een civielrechtelijke<br />

procedure moet de aanklager<br />

normaal gesproken bewijs aanleveren,<br />

maar in dit geval hoeft hij dat niet,’ vertelt<br />

Gertz. ‘Hij moet wel een causaal verband<br />

geloofwaardig maken. Hetzij door<br />

documentatie, hetzij door getuigen.<br />

Als niet aan te tonen valt dat iemand<br />

lang genoeg aan straling kan hebben<br />

blootgestaan om een ziekte op te lopen,<br />

dan zijn er twee mogelijkheden. of je<br />

bent ruimhartig en erkent aansprakelijkheid<br />

voor iedereen die lijdt aan een<br />

kanker die met de straling in verband te<br />

brengen is. of je bent kleinzielig en wimpelt<br />

alle claims af. Het Duitse ministerie<br />

van Defensie koos lange tijd voor het<br />

laatste en zei daarmee eigenlijk: het zijn<br />

simulanten en bedriegers.”<br />

Commissie<br />

stralingsbescherming<br />

zoals eerder gemeld (zie oplinie<br />

december 2009) leidde dat in 2001<br />

tot de oprichting van de bund zur<br />

Unterstützung radargeschädigter, de<br />

bond voor de ondersteuning van slachtoffers<br />

van radarstraling. een vereniging<br />

die zich inzet voor erkenning van (oud-)<br />

militairen die zich slachtoffer voelen van<br />

de gevolgen van röntgen- en elektromagnetische<br />

straling. Gertz: “Als voorzitter<br />

van het DbWv heb ik me ook van<br />

begin af aan ingezet voor deze collega’s.<br />

Dankzij de campagnes van de bond kregen<br />

ze veel aandacht in de media. op<br />

aandringen van het parlement stelde<br />

het ministerie van Defensie vervolgens<br />

een commissie in die zich ging buigen<br />

over stralingsbescherming.”<br />

in 2003 publiceerde deze landelijke<br />

commissie een rapport dat duidelijk<br />

maakte dat in bepaalde gevallen wel<br />

degelijk verband kan bestaan tussen<br />

het werken met radarapparatuur en het<br />

krijgen van ziekteklachten. “Dat rapport<br />

heeft ertoe geleid dat van de circa<br />

2.800 klachten ongeveer een derde<br />

werd toegewezen. Dat bleef vanuit<br />

het rechtsgevoel erg onbevredigend.”<br />

Gertz trad op als bemiddelaar tussen<br />

het ministerie van Defensie en de<br />

slachtoffers die zich in de bond verenigd<br />

hadden, maar ook dat leidde aanvankelijk<br />

niet tot het gewenste resultaat.<br />

“Uiteindelijk was het opnieuw het Duitse<br />

parlement dat erop aandrong dat het<br />

ministerie met een oplossing moest<br />

komen. vooral twee opeenvolgende<br />

staatssecretarissen van Defensie van<br />

SpD en CSU hebben zich daar sterk<br />

voor gemaakt.”<br />

De radar van het<br />

Hawk luchtafweersysteem<br />

in de<br />

jaren zestig.<br />

“ slechts eenderde<br />

van de 2800 klachten<br />

werd toegewezen’<br />

4.000 claims<br />

inmiddels is de daaruit voortvloeiende<br />

‘stichting voor harde gevallen’<br />

geïnstalleerd, met Gertz als voorzitter<br />

van de stichtingsraad. Daarin zitten<br />

ook vertegenwoordigers van het<br />

parlement, het ministerie van Defensie,<br />

een vertegenwoordiger van het<br />

DbWv en de voormalige inspecteur<br />

van de Krijgsmacht, die in Duitsland<br />

rechtstreeks verantwoording aan het<br />

parlement schuldig is. “Daarnaast is er<br />

nog een soort uitvoerend orgaan met<br />

deskundigen en vertegenwoordigers<br />

uit het maatschappelijk veld, inclusief de<br />

bond van slachtoffers. er is dus bewust<br />

niet gekozen voor uitsluitend bobo’s,<br />

want dat zou maar leiden tot het opwerpen<br />

van allerlei bezwaren. Wij willen<br />

ruimhartig met de aanvragen omgaan,<br />

want het parlement wil een eind aan de<br />

rechtsongelijkheid.”<br />

Dankzij de toegezegde financiën kan<br />

de stichting voortvarend van start met<br />

het toewijzen van bedragen ineens of<br />

maandelijkse uitkeringen. Gertz gaat<br />

ervan uit dat het budget opnieuw<br />

aangevuld zal worden als het niet<br />

toereikend blijkt te zijn. Hij beseft echter<br />

ook dat de politieke bereidheid daartoe<br />

in de huidige economische crisis niet<br />

oneindig zal zijn. “Daarom zijn we ook<br />

aan het kijken naar andere financiers.<br />

We hebben daarover bijvoorbeeld<br />

de Amerikaanse fabrikanten van de<br />

bewuste radarapparatuur aangeschre-<br />

oplinie<br />

november 2012 21


werk en inkomen<br />

Geen gezondheidsricico’s<br />

motoren F-104 en NF-105<br />

Wie in aanraking is geweest met motoren van de Starfighter<br />

F-104 en de NF-5 hoeft niet voor zijn of haar gezondheid te<br />

vrezen. Dat is inmiddels bekend bij veel militairen, maar<br />

waarschijnlijk heeft Defensie niet iedereen weten te bereiken.<br />

Vandaar dat wij u op deze wijze op de hoogte stellen.<br />

»Al enige tijd is de AFMP met<br />

Defensie in gesprek over het<br />

onderwerp straling van de Starfighter<br />

F-104-straaljager met de zogenoemde<br />

J79 motor. Bij deze motor is sprake<br />

geweest van ioniserende straling<br />

door het radioactieve thoriumhoudende<br />

omhulsel van de compressor.<br />

Dit leidde tot ongerustheid bij de<br />

mensen die met de motoren gewerkt<br />

hebben, onder wie ook studenten en<br />

docenten van opleidingscentra als<br />

ROC’s die de J79 van Defensie hadden<br />

kregen. Ook J85-motoren van de NF-5<br />

zijn bij ROC’s terecht gekomen, maar<br />

hiervan was al vastgesteld dat er geen<br />

meetbare straling was.<br />

Defensie heeft onderzoek verricht<br />

naar de risico’s voor leerlingen en<br />

docenten van de ROC?s en voor het<br />

voormalige of huidige defensiepersoneel<br />

dat met de motoren heeft<br />

gewerkt. Hieruit blijkt dat er geen<br />

ven. Wellicht zijn zij bereid om het fonds<br />

van de stichting aan te vullen. er zijn al<br />

voorbeelden van Amerikaanse slachtoffers<br />

die ondersteund door advocaten<br />

met succes geld geclaimd hebben, dus<br />

ik acht dat niet onmogelijk.”<br />

Gertz vindt het een belangrijke ontwikkeling<br />

dat de stichting zich inmiddels<br />

ook mag bezighouden met bijvoorbeeld<br />

gevallen van pTSS die op basis van<br />

de bestaande regelingen niet erkend<br />

worden. “er zullen steeds nieuwe ziektes<br />

ontstaan die pas achteraf teruggevoerd<br />

22 oplinie<br />

november 2012<br />

reden tot ongerustheid is, omdat er<br />

geen gezondheidsrisico?s zijn. Dat<br />

schrijft minister Hillen van Defensie in<br />

een brief aan de Tweede Kamer. Hierin<br />

geeft hij ook aan dat het niet aannemelijk<br />

is dat de normen voor blootstelling<br />

aan asbest zijn overschreden, gezien<br />

de geringe emissie en de wijze waarop<br />

de motoren als lesmateriaal bij de ROCs<br />

zijn gebruikt.<br />

Defensie heeft diverse groepen betrokkenen<br />

een brief gestuurd met hierin<br />

een geruststellende boodschap. Helaas<br />

bleek niet iedereen te bereiken, omdat<br />

het onduidelijk was wie er precies met<br />

de motoren hebben gewerkt. Hierdoor<br />

hebben bijvoorbeeld de medewerkers<br />

van de vliegbasissen Volkel en<br />

Leeuwarden geen brief ontvangen,<br />

terwijl daar tussen 1962 en 1983 wel<br />

met de motoren was gewerkt. Defensie<br />

heeft de achterban geïnformeerd via<br />

twee magazines, intranet en brieven.<br />

kunnen worden op de militaire inzet. er<br />

is het nodige aan veteranenzorg van de<br />

grond gekomen sinds de Duitse krijgsmacht<br />

is gaan meedoen aan vredesoperaties<br />

zoals in Afghanistan, maar het is<br />

nog niet optimaal. Wij kunnen daar als<br />

stichting nog het nodige in betekenen.”<br />

Dat laatste blijkt ook wel uit de bijna<br />

Tevens is er bij het Coördinatiecentrum<br />

Expertise Arbeidsomstandigheden<br />

en Gezondheid (CEAG) een contactpersoon<br />

(de heer Tjerk Kuipers) bij wie<br />

men terecht kan met vragen. Omdat<br />

het mogelijk is dat onze leden de informatie<br />

van Defensie niet hebben ontvangen,<br />

willen wij hen langs deze weg<br />

op de hoogte stellen.<br />

nog vRagen?<br />

Heeft u persoonlijke vragen, dan kunt<br />

u terecht bij het Coördinatiecentrum<br />

Expertise Arbeidsomstandigheden<br />

en Gezondheid, Postbus 185, 3940<br />

AD Doorn. Telefoon nr. 0343-598825.<br />

Daarnaast kunt u uw vragen ook stellen<br />

via email: Arbodienst.Defensie@<br />

mindef.nl<br />

Zie voor meer informatie intranet<br />

Defensie: http://intranet.mindef.nl/cdc/<br />

gezondheidszorg/ceag/dossiers/dossier_vliegtuigmotoren.aspx<br />

“ er komen nog zeker 2500 claims<br />

van het voormalige volksleger’<br />

4.000 claims die inmiddels zijn ingediend.<br />

Gertz: ‘Wat betreft letselschade<br />

door het werken met radarapparatuur<br />

verwacht ik nog zeker 2.500 claims van<br />

de oud-militairen van het voormalige<br />

volksleger in oost-Duitsland, want daar<br />

werden veiligheidsmaatregelen al helemaal<br />

niet in acht genomen.”


oplinie<br />

november 2012 23


veteranen<br />

TeKST FreD lArDenoye<br />

oud-marechaussee verhulst werd<br />

ingezet bij acties zuid-molukkers<br />

‘ H e ft i g e r<br />

dan mijn uitzendingen’<br />

Is het aandeel van de KMar bij de Molukse acties in de loop der jaren aardig ondergesneeuwd, voor de<br />

militaire inzet in december 1975 rond de gijzeling in het Indonesisch consulaat in Amsterdam geldt dat al<br />

helemaal. Kapitein der marechaussee b.d. Gerard Verhulst kan het zich echter nog goed herinneren. “Het<br />

was een turbulente tijd met veel inzet bij dergelijke calamiteiten.”<br />

Het was een enorme<br />

puinhoop in dat<br />

consulaat. We zijn<br />

ook in de ruimte<br />

geweest waar ze<br />

gevangen werden<br />

gehouden. een groot schild met het<br />

wapen van indonesië dat aan de muur<br />

had gehangen, was er afgerukt en naar<br />

beneden gegooid. Dat lag in de hal.”<br />

oud-marechaussee Gerard verhulst (58)<br />

weet nog goed hoe hij op 19 december<br />

1975 na de beëindiging van de gijzelingsactie<br />

in het indonesische consulaat in<br />

Amsterdam de boel aantrof. “ze hadden<br />

flink zitten rauzen in het pand. ik heb het<br />

pand nog een dag moeten bewaken.<br />

Stonden we daar op die trappen naast<br />

Joop Daalmeijer die voor het journaal<br />

een reportage maakte. Daarna hebben<br />

we ook nog de privéwoning van de<br />

indonesische consul bewaakt.”<br />

Gijzeling koningin<br />

verhulst begon in januari 1974 bij de<br />

Koninklijke marechaussee in Apeldoorn.<br />

in die tijd werden marechaussees<br />

gelijk ingezet voor de bewaking van<br />

de koninklijke paleizen. verhulst: “Dat<br />

was tien weken Soestdijk en tien weken<br />

Drakensteyn waar destijds prinses beatrix<br />

en prins Claus woonden.” in maart 1975<br />

diende zich de eerste van de molukse<br />

acties onverwacht aan. “We werden midden<br />

in de nacht gewekt en naar paleis<br />

Soestdijk gestuurd. Daar werden we in<br />

het souterrain van het paleis gepositi-<br />

24 oplinie<br />

november 2012<br />

Gerard Verhulst<br />

geniet nu van<br />

zijn FLO.


Gerard Verhulst als jonge<br />

marechaussee op wacht bij<br />

Paleis Soestdijk in 1975.<br />

FoTo: privéColleCTie GerArD verHUlST<br />

“ als er 37 jaar voor<br />

nodig moet zijn, hoef ik<br />

er geen lintje meer voor’<br />

de gijzeling van<br />

Het indonesiscHe<br />

consulaat<br />

in amsteRdam<br />

H Twee dagen na de treinkaping bij<br />

Wijster (zie deel 1) begon op donderdagochtend<br />

4 december 1975 de gijzeling van<br />

het personeel van de Indonesische consulaat<br />

in Amsterdam. Net als de treinkaping<br />

werd de gijzeling uitgevoerd door een<br />

groep van zeven Zuid-Molukse jongeren<br />

uit Bovensmilde. Zij wilden aandacht voor<br />

hun streven naar een vrije Republiek der<br />

Zuid-Molukken. De gijzelaars gaven zich<br />

op 19 december over, vijf dagen na beëindiging<br />

van de treinkaping. Daarvóór was<br />

één slachtoffer gevallen, een consulaatmedewerker<br />

die vergeefs via het raam had<br />

geprobeerd om te vluchten. Op het hoogtepunt<br />

van de twee acties bedroeg de inzet<br />

van de KMar 2 stafgroepen, 12 pelotons,<br />

14 pantserwagens M113, 5 pantserwagens<br />

YP 408 en personeel voor de Bijzondere<br />

Bijstandseenheid en verzorgingsdiensten.<br />

oneerd, waar normaal de lakeien verbleven.<br />

zandzakken voor de ramen en<br />

daar werden twee mitrailleurs opgelegd<br />

gericht op de twee paleispoorten. in de<br />

paleistuin kwamen pantserwagens van<br />

het G-eskadron te staan.” in de loop van<br />

de actie werd duidelijk dat er dreiging<br />

was van zuid-molukkers die de toenmalige<br />

koningin Juliana wilden gijzelen.<br />

Twee molukkers werden al op 3 maart<br />

opgepakt, waarna door het oppakken<br />

van de overige complotdeelnemers het<br />

grootste gevaar was geweken. verhulst:<br />

“We hebben daar nog wel een tijd<br />

moeten zitten, want er was natuurlijk<br />

een dreiging. maar de koningin was er<br />

niet eens, hoorde ik achteraf.” Sindsdien<br />

werden de marechaussees die Soestdijk<br />

bewaakten uitgerust met een uzi, weet<br />

verhulst nog. “voor die tijd had je alleen<br />

een pistool.”<br />

Gijzeling<br />

verhulst werd daarna overgeplaatst<br />

naar de afdeling politiedienst van de<br />

marechausseebrigade in Amsterdam.<br />

Kort daarna begonnen zeven zuidmolukkers<br />

op 2 december 1975 de treinkaping<br />

bij Wijster en twee dagen later<br />

begon de gijzeling van het indonesische<br />

consulaat in Amsterdam. “Het was midden<br />

in een Amsterdamse woonwijk, die<br />

helemaal met hekken werd afgezet. Wij<br />

liepen daar dan wacht en het publiek<br />

zat aan de andere kant en mocht niet te<br />

dichtbij komen. Als mensen konden aantonen<br />

dat ze daar woonden, mochten ze<br />

onder onze begeleiding naar huis.” Die<br />

woonomgeving had ook zijn voordelen.<br />

“ik heb nog nooit zoveel warme chocomel,<br />

koekjes en snoep gekregen tijdens<br />

de dienst. Het was ook erg koud. maar<br />

wat me ook is opgevallen, is dat oudere<br />

mensen zich weer midden in de Tweede<br />

Wereldoorlog waanden, er waren overal<br />

militairen en pantserwagens. Die motoren<br />

stonden de hele dag te ronken om<br />

het warm te houden.”<br />

van de gijzelingsactie kreeg hij alleen<br />

mee, wat van veraf zichtbaar was. “er<br />

was voordat mijn bewakingsdienst<br />

begon al een dode gevallen. een van de<br />

gegijzelden is ook nog in zijn onder-<br />

broek op het balkon gezet, bij wijze van<br />

represaille werd gedreigd hem te liquideren.<br />

ik hoorde later dat hij een longontsteking<br />

had opgelopen.” voor de rest<br />

werden de marechaussees nauwelijks<br />

van informatie voorzien. “Toen de ontknoping<br />

naderde, vroeg ik een burger<br />

naast het hek of ik mee mocht luisteren<br />

op zijn transistorradio om te horen wat<br />

er vijftig meter achter mij gebeurde. Het<br />

was wel raar dat de treinkaping al dagen<br />

was afgelopen, voordat ze zich overgaven.<br />

Hun actie was als ondersteuning<br />

bedoeld, maar waarschijnlijk waren ze<br />

het niet eens met de afloop.”<br />

Onderscheiding<br />

verhulst werd tijdens zijn carrière bij de<br />

Kmar ook drie keer uitgezonden. naar<br />

de Sinaï in 1993, Cyprus in 2000 en<br />

bosnië in 2006. “en ik ben ook nog twee<br />

maanden in moskou bij de ambassade<br />

actief geweest. maar ik heb heftiger dingen<br />

meegemaakt tijdens mijn binnenlandse<br />

inzet. Het was een turbulente tijd<br />

met veel inzet bij dergelijke calamiteiten.”<br />

zo was hij in 1983 ook als marechaussee<br />

in ‘t Harde betrokken bij het onderzoek<br />

naar het ontploffen van een mijn in een<br />

leslokaal waarbij zeven dienstplichtigen<br />

het leven lieten. “Dat was schokkend,<br />

zeven lijken die daar op een rij lagen.”<br />

ook bij de rellen rond de kroning van<br />

beatrix in Amsterdam werd hij ingezet.<br />

“Dat was ook heftig, want er werd met<br />

van alles naar je gegooid, van stenen tot<br />

hele verkeersborden.”<br />

Hoewel hij in 1977 ook nog werd ingezet<br />

bij de bewaking rond de treinkaping bij<br />

de punt, zit hij niet te wachten op een<br />

lintje. “Als het ministerie er 37 jaar over<br />

moet doen om te beslissen of er een<br />

lintje gegeven moet worden, hoeft het<br />

voor mij niet meer. ik beschouw het als<br />

een deel van mijn werk.” Dat er grote<br />

verschillen waren in vergoeding tussen<br />

de bij de molukse acties ingezette<br />

politie en de marechaussee, is ook hem<br />

niet onbekend. “Wij kregen echt een<br />

minieme beloning, als je dat vergelijkt<br />

met de politie. Je leverde je karabijn en<br />

helm in en ging weer over tot de orde<br />

van de dag.”<br />

oplinie<br />

november 2012 25


DFD Abonnement<br />

Helder, voordelig en gemakkelijk<br />

Met het abonnement kiest u voor DFD en DFD voor u. U heeft één aanspreekpunt<br />

voor al uw verzekeringen en persoonlijk financieel advies. Zoals u met een<br />

onderhoudsabonnement voor uw CV-ketel de zekerheid van warmte heeft, biedt het<br />

DFD abonnement u de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd<br />

in orde zijn. Alles onder één dak!<br />

Voordelen DFD Abonnement:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

veteranen<br />

Betaling ereschuld<br />

mogelijk later<br />

Hoewel de uitvoering van<br />

de ereschuld zoals aangekondigd<br />

in oktober<br />

van start is gegaan, is<br />

er een probleemgroep<br />

aan het licht gekomen. Het gaat om<br />

meer dan 300 veteranen die zowel een<br />

invaliditeitspensioen als een arbeidsongeschiktheidsuitkering<br />

(met een hoger<br />

percentage dan het invaliditeitspensioen)<br />

hebben. De bonden hebben met<br />

Defensie afgesproken dat in dergelijke<br />

gevallen het hogere arbeidsongeschiktheidspercentage<br />

als referentie genomen<br />

zou worden voor de hoogte van de ereschuldregeling,<br />

als arbeidsongeschikt-<br />

Echt onafhankelijk advies<br />

Verzekerd van regelmatig advies bij u thuis<br />

U heeft één aanspreekpunt voor al uw verzekeringen<br />

Schadeverzekeringen met provisieloze premies<br />

Gratis intake- en informatieadvies hypotheken<br />

U weet precies hoeveel en waarvoor u betaalt. Geen verrassingen!<br />

Sinds de introductie hebben vele DFD relaties de voordelen van een DFD Abonnement<br />

ontdekt. Heeft u ook interesse? www.dfd.nl<br />

26 oplinie<br />

november 2012<br />

heid en invaliditeit dezelfde, dienstgerelateerde<br />

bron kennen. Deze intentie is<br />

in de uitvoering onderbelicht gebleven.<br />

bonden en Defensie hebben daarom<br />

alsnog aanvullende voorwaarden geformuleerd,<br />

die een einde moeten maken<br />

aan de bestaande onduidelijkheid in<br />

de uitvoering. De (her)beoordeling zal<br />

de nodige tijd vergen. enige vertraging<br />

ten opzichte van het oorspronkelijke<br />

tijdpad kan zich voordoen. De bond van<br />

nederlandse militaire oorlogs- en dienstslachtoffers<br />

(bnmo) heeft haar leden<br />

aangeraden om als zij tot deze categorie<br />

behoren en daar een brief over krijgen,<br />

alvast bezwaar aan te tekenen.<br />

Verzekeren • Hypotheken • Sparen<br />

Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: dfd@dfd.nl • www.dfd.nl<br />

DFD Abonnement<br />

Zie ook: www.bnmo.nl


Overleden<br />

Dhr. H.J.J. Prenen<br />

baarle Hertoglaan 35<br />

5628 pm eindhoven<br />

29 juni 2012 (70)<br />

Dhr. D. van den Dungen<br />

Gronovius<br />

pastoor Gowthorpestraat 79<br />

3772 CA barneveld<br />

2 juli 2012 (90)<br />

Dhr. J. Kuilart<br />

meibloem 25<br />

7322 Tm Apeldoorn<br />

21 juli 2012 (87)<br />

Mevr. Chr. Bal-Antonie<br />

Arendlaan 54<br />

5022 AW Tilburg<br />

22 juli 2012 (92)<br />

Dhr. H. de Vries<br />

Schieringerweg 87 - b<br />

8924 Cv leeuwarden<br />

26 augustus 2012 (65)<br />

Dhr. W. Hanegraaf<br />

W. Alexanderhof 253<br />

5401 Db Uden<br />

29 augustus 2012 (79)<br />

Dhr. A.J.E. Giessen<br />

postbus 128<br />

1400 AC bussum<br />

31 augustus 2012 (84)<br />

Mevr. M. Koningen-<br />

Drabbe<br />

Geurdenstraat 43<br />

7122 CG Aalten<br />

10 september 2012 (85)<br />

Dhr. T. Schrijver<br />

Dr. engelhardlaan 32<br />

3734 vb Den Dolder<br />

12 september 2012 (84)<br />

Dhr. H. Bosvelt<br />

Den Heuvel 33<br />

6881 vb velp GlD<br />

12 september 2012 (88)<br />

Dhr. J.F. Verkade<br />

viool 63<br />

2678 Hl De lier<br />

12 september 2012 (84)<br />

Dhr. G.Th. Kremer<br />

Kastelein 22<br />

3648 Kp Wilnis<br />

17 september2012 (83)<br />

Dhr. P.C. Olthof<br />

rietdekkersdreef 906<br />

7328 Ar Apeldoorn<br />

17 september 2012 (54)<br />

Dhr. P.C. Olthof<br />

rietdekkersdreef 906<br />

7328 Ar Apeldoorn<br />

17 september 2012 (54)<br />

PA-bijeenkomsten<br />

Dhr. P.J. Huisman<br />

De brink 244<br />

7206 Ke zutphen<br />

18 september 2012 (79)<br />

Dhr. L.J. van der Bij<br />

Jo van Dijkhof 20 - b<br />

5672 DA nuenen<br />

20 september 2012 (78)<br />

Dhr. J. Beekman<br />

marktstraat 5<br />

8071 Gv nunspeet<br />

24 september 2012 (78)<br />

Dhr. H.J. Kolijn<br />

velperweg 147<br />

6824 mb Arnhem<br />

29 september 2012 (91)<br />

Dhr. J.A. van der Putten<br />

Touwbaan 34<br />

4941 lT raamsdonksveer<br />

7 oktober 2012 (69)<br />

Dhr. P. Verhulp<br />

Stuurboord 2<br />

1276 Cr Huizen<br />

5 oktober 2012 (86)<br />

Dhr. J.E.N. Anes<br />

nicolaistraat 4<br />

6931 Tl Westervoort<br />

11 oktober 2012 (89)<br />

Dhr. R. Agema<br />

burmaniawei 8<br />

9051 bp Stiens<br />

15 oktober 2012 (79)<br />

verenigingsnieuws<br />

50 Jarig<br />

lidmaatschap<br />

Dhr. A.K. Vermeer<br />

Oegstgeest<br />

Dhr. J.W. Goudswaard<br />

Minden<br />

Dhr. J. Hart<br />

Amersfoort<br />

Dhr. A.J.C. Hoogsteder<br />

Ermelo<br />

Dhr. G. Dunk<br />

Scherpenzeel Gld<br />

Dhr. F.O.W. Visser<br />

Roosendaal<br />

Dhr. M.A. van Loon<br />

Breda<br />

Dhr. R.J. Seghers<br />

Ede Gld<br />

Dhr. J.H.W. Heuten<br />

Enschede<br />

Dhr. A.R. Smith<br />

Kortenhoef<br />

Dhr. W.G. Gooren<br />

Zeven Brauel<br />

Dhr. W.L.G.C. Ide<br />

Nieuwegein<br />

Dhr. E.J. Hoedeman<br />

Nieuwegein<br />

Dhr. B.R. Davies<br />

Amersfoort<br />

Dhr. A. Koster<br />

Veenendaal<br />

Dhr. G.L. Kuys<br />

Den Bosch<br />

Dhr. C.L.A. Bammens<br />

Ede Gld<br />

datum plaats PA-groep aanvang locatie adres telefoon sectorhoofd PA<br />

15 nov Den Helder Noord-Holland-Noord 14.00 uur mooC Spoorstraat 56 0223-612896 peter verwoerd<br />

15 nov Apeldoorn Apeldoorn 14.00 uur Wijkontmoetingscentr. ‘De Stolp’ violierenplein 101 055-5414442 Gerard Dillerop<br />

15 nov Heerlen Zuid-Limburg 13.30 uur Café d’r Klinge pancratiusweg 47 045-5741441 bert Weeren<br />

22 nov bergen op zoom Roosendaal 13.30 uur paviljoen ‘rozenoord’ beukenlaan 14 0164-234210 bert Weeren<br />

22 nov ede Veluwe 14.00 uur Café vink Schaapsweg 8 0318-611576 Gerard Dillerop<br />

22 nov bergen op zoom West-Brabant 13.30 uur paviljoen ‘rozenoord’ beukenlaan 14 0164-234210 bert Weeren<br />

29 nov Amersfoort Eemland en Doorn 13.30 uur restaurant ‘De Amershof’ Snouckaertlaan 11 033-4613524 peter verwoerd<br />

oplinie<br />

november 2012 27


veteranen<br />

TeKST linDe vAn DeTH, FreD lArDenoye en JAqUeline vAn roSSUm<br />

28 oplinie<br />

november 2012<br />

eeRste<br />

veteRanen<br />

Boekendag<br />

H op vrijdag 30 november organiseert<br />

de nederlandse veteranendag samen met<br />

het Huis van het boek, museum meermanno<br />

in Den Haag, de eerste veteranen<br />

boekendag. Het programma bestaat uit een<br />

lezing van een bekende auteur, veteranen die<br />

voorlezen uit hun boek, een documentaire<br />

en een heuse boekenmarkt waar veteranen<br />

hun boeken kunnen presenteren of<br />

mogelijk in contact kunnen komen met een<br />

uitgeverij. een selectie van de verzamelde<br />

werken zal in juni 2013, dus in de aanloop<br />

naar veteranendag op 30 juni, worden<br />

ingepast in de expositie Het militaire boek<br />

die dan door museum meermanno wordt<br />

geopend. veteranen die hun werk willen<br />

presenteren of het nu een roman is, persoonlijke<br />

ervaringen, tekeningen, strips of een<br />

prentenboek, kunnen zich opgeven voor de<br />

veteranen boekendag. ook andere geïnteresseerden<br />

voor de dag kunnen zich per e-mail<br />

opgeven.<br />

fl<br />

Opgeven kan bij margrietbakker@bkb.nl.<br />

Het meer gedetailleerde programma van de<br />

Veteranen Boekendag is te vinden via www.<br />

veteranendag.nl<br />

Enkele ‘Moeders van Srebrenica’<br />

protesteren in december<br />

2006 tegen de uitreiking van<br />

een herinneringsmedaille aan<br />

Dutchbat 3.<br />

Nabestaanden<br />

Srebrenica<br />

klagen staat aan<br />

»De ‘Moeders van Srebrenica’<br />

hebben half oktober bij het<br />

Europese Hof van de Mensenrechten<br />

in Straatsburg een klacht ingediend<br />

tegen de Nederlandse Staat. Ze zijn het<br />

oneens met de Hoge Raad, die eerder<br />

dit jaar bepaalde dat de Verenigde<br />

Naties niet vervolgd kunnen worden<br />

voor de moord op de moslims van<br />

Srebrenica. Nederland schendt door<br />

deze uitspraak de mensenrechten, zo<br />

geven de advocaten aan. De moeders<br />

wordt namelijk de toegang tot de rechter<br />

en daarmee effectieve rechtsbescherming<br />

ontzegd. De moeders proberen<br />

al sinds 2007 voor elkaar te krijgen<br />

dat de rechter zal beoordelen of de VN<br />

aansprakelijk kan worden gesteld voor<br />

het bieden van onvoldoende bescherming<br />

aan de moslimmannen. Tegen de<br />

Nederlandse Staat loopt al een dergelijke<br />

zaak, waarbij in juni 2012 bepaald<br />

werd dat Nederland de nabestaanden<br />

een schadevergoeding moet betalen.<br />

Tegen deze uitspraak ging de staat in<br />

cassatie.<br />

lvd<br />

weBsite<br />

veteRanen<br />

top-50<br />

H Wat hebben Eric Burdon<br />

& The Animals en Vera Lynn<br />

gemeen? Beiden stonden<br />

op de eerste plaats van de<br />

Nederlandse Veteranen top-50<br />

in respectievelijk 2010 en 2012.<br />

De muzieklijsten waren tot stand<br />

gekomen na een oproep van<br />

Checkpoint. De redactie van<br />

het veteranenmagazine heeft<br />

nu de handen ineengeslagen<br />

met het Comité Nederlandse<br />

Veteranendag en het<br />

Veteraneninstituut om jaarlijks<br />

een Veteranen top-50 samen te<br />

stellen. Als middel daarvoor gaat<br />

vanaf 10 november een website<br />

in de lucht, waarop het mogelijk<br />

is om als veteraan je stem uit<br />

te brengen op je drie meest<br />

favoriete muzieknummers tijdens<br />

een missie. Op 23 juni 2013<br />

wordt de nieuwe veteranen top-<br />

50 bekendgemaakt. Het is de<br />

bedoeling dat een week later op<br />

de Nederlandse Veteranendag<br />

het muziekprogramma in het<br />

teken staat van deze hitlijst.<br />

Kijk vanaf 10 november op<br />

www.veteranentop50.nl<br />

fl


minister Hillen bij vijfjarig<br />

bestaan van lzv<br />

‘ Zorg<br />

op maat<br />

en in de buurt’<br />

Met het symposium ‘Een heilzame missie’ werd op 2<br />

oktober stil gestaan bij het vijfjarig bestaan van het<br />

Landelijk Zorgsysteem Veteranen (LZV). Demissionair<br />

minister van Defensie Hillen prees wat het LZV<br />

de afgelopen jaren bereikt heeft op het gebied van<br />

passende en toegankelijke veteranenzorg. Voorzitter<br />

van de Raad voor civiel-militaire Zorg en Onderzoek<br />

Marie-Louise Tiesinga-Autsema maakt zich wel zorgen<br />

over het dalende aantal deelnemers van het LZV.<br />

»Het lzv is een landelijk samenwerkingsverband<br />

op het gebied<br />

van veteranenzorg van twaalf kwalitatief<br />

hoogwaardige zorginstellingen, waaronder<br />

drie van het ministerie van Defensie.<br />

Kolonel-arts berend berendse, voorzitter<br />

van het lzv, noemde in zijn openingstoespraak<br />

de viering van het eerste<br />

lustrum een bijzondere tussenstop. “We<br />

hebben in de afgelopen vijf jaar forse<br />

stappen gezet in een heel moeilijk veld,<br />

zowel qua inhoud als qua organisatie.”<br />

Doelend op het dalend aantal zorginstellingen<br />

die deelnemen in het lzv: “We<br />

doen het met minder mensen, maar we<br />

zijn ‘uitverkocht’ dit jaar, dus doen we<br />

het met meer engagement dan ooit.”<br />

Onderzoek<br />

marie-louise Tiesinga-Autsema, voorzitter<br />

van de raad voor civiel-militaire<br />

zorg en onderzoek (rzo) sprak op<br />

het symposium haar zorg uit over het<br />

dalende aantal civiele zorginstellingen<br />

dat deelneemt aan het lzv. Dit met het<br />

oog op behandelmogelijkheden voor<br />

veteranen die dicht bij huis kunnen worden<br />

aangeboden. “bovendien is het aannemelijk<br />

dat de vraag naar zorg door<br />

de uitbreiding van het aantal veteranen<br />

nog toeneemt,“ aldus Tiesinga-Autsema.<br />

maar zij prees ook wat het lzv tot nu<br />

toe heeft bereikt en wees er op dat het<br />

klanttevredenheidsonderzoek dat het<br />

rzo houdt ook positief is. zij nodigde<br />

dan ook andere geüniformeerde<br />

beroepen uit om kennis te nemen van<br />

de ervaringen van het lzv. Wel vroeg<br />

zij zich af of er ook in de toekomst door<br />

het ministerie van Defensie wel genoeg<br />

geld beschikbaar is om het wetenschappelijke<br />

onderzoek dat nu gedaan wordt<br />

op het gebied van zorg van veteranen<br />

voort te zetten. “zulk baanbrekend<br />

onderzoek moet doorgaan, want het<br />

kan ook preventief werken.” Tiesinga-<br />

Autsema wees op een advies van het<br />

rzo om voor onderzoek naar uitzendgerelateerde<br />

klachten 1 miljoen per jaar<br />

uit te trekken. “Wij hebben daar nog<br />

geen antwoord op gekregen, maar ik<br />

ben zo vrij om de minister te vragen om<br />

het bij zijn opvolger onder de aandacht<br />

te brengen.”<br />

Centraal Aanmeldpunt<br />

ook demissionair minister van Defensie<br />

Hans Hillen sprak op het symposium.<br />

“militairen kunnen sneuvelen of gewond<br />

raken. maar dat niet alleen, ze kunnen<br />

ook psychische, psychosomatische en<br />

psychosociale klachten krijgen en dat is<br />

Demissionair<br />

minister Hillen van<br />

Defensie spreekt het<br />

LZV-symposium toe.<br />

veel lastiger omdat het vaak niet meteen<br />

herkenbaar is.” Hillen wees op het<br />

verhaal van een nu 48-jarige Cambodja-<br />

en bosniëveteraan. Hij had last van zware<br />

verwerkingsproblematiek, als gevolg<br />

van schokkende ervaringen. “maar hij<br />

kon zijn verhaal niet kwijt. bij Defensie<br />

bestond toen nog niet zoiets als opvang<br />

en nazorg en daardoor ontspoorde hij,”<br />

aldus Hillen.<br />

Deze veteraan kwam toch in het hulpcircuit<br />

van Defensie terecht, maar moest<br />

keer op keer zijn verhaal vertellen.<br />

Hillen: “Uiteindelijk is het goed met hem<br />

gekomen, maar zoals hij met gevoel<br />

voor understatement zegt: ‘Het pad<br />

ernaartoe had wel korter gemogen’.”<br />

Door het lzv behoren dergelijke<br />

gevallen volgens Hillen tot het verleden.<br />

“Dankzij uw netwerk wordt<br />

iedere veteraan die zich bij het Centraal<br />

Aanmeldpunt veteranen met een<br />

zorgvraag meldt, 24 uur per dag, direct<br />

in contact gebracht met de juiste<br />

hulpverlener. onze veteranen krijgen zo<br />

zorg op maat en zorg in de buurt.” Hillen<br />

informeerde op dezelfde dag het parlement<br />

over de zorg voor militairen met<br />

een kamerbrief. in die brief speelt het<br />

lzv een belangrijke rol.<br />

fl<br />

oplinie<br />

november 2012 29<br />

FoTo: KArin STroo


Vraag uw uitzendcerti fi caat aan. Hiermee heeft u grati s<br />

de volgende dekking voor de duur van uw uitzending:<br />

30 oplinie<br />

november 2012<br />

AFMP/FNV<br />

UITZENDCERTIFICAAT<br />

U bent lid van de AFMP/FNV en wordt uitgezonden?<br />

• € 2.500 bij overlijden als gevolg van een ongeval;<br />

• € 5.000 bij algeheel blijvende invaliditeit als gevolg<br />

van een ongeval;<br />

• In geval van gedeeltelijke blijvende invaliditeit door<br />

een ongeval een evenredig percentage van € 5.000.<br />

Zeker op uitzending<br />

Waar vraagt u uw certi fi caat aan?<br />

• Surf naar www.afmp.nl en klik op Uitzend-<br />

certi fi caat;<br />

• Mail naar info@afmp.nl o.v.v. Ik word uitgezonden.<br />

Geef hierin uw persoonsgegevens, naam uitzending,<br />

vertrek- en terugkeerdatum van uw uitzending;<br />

• Bel met 040 20 73 100 (kies 4).<br />

Ook voor plaatsing in de West, mits korter dan een jaar,<br />

kunt u het uitzendcerti fi caat aanvragen!<br />

DFD stuurt u het bewijs van dekking en<br />

zal u verder informeren.<br />

Foto: AVDD


Succesvolle tv-serie<br />

op dvd verschenen<br />

Bomb Girls<br />

»De tv-serie bomb Girls speelt zich<br />

af in de jaren veertig. De Tweede<br />

Wereldoorlog raast door europa en de Stille<br />

zuidzee. De geallieerden voeren de wapenproductie<br />

op. Het tekort aan mankracht wordt<br />

opgelost door vrouwen toe te laten in de<br />

fabriek. een aantal vrouwen meldt zich vrijwillig.<br />

Uit plichtsbesef, uit geldnood of omdat ze<br />

op de vlucht zijn. Gladys (Jody balfour) is de<br />

rijkeluisdochter die haar steentje wil bijdragen.<br />

Kate (Charlotte Hegele) is weggelopen uit een<br />

gewelddadig gezin. betty (Ali liebert) is de<br />

stoere meid die zichzelf wil bewijzen. lorna<br />

(meg Tilly) is de kille ploegbazin. Dit is het<br />

verhaal van een groep vrouwen die niet alleen<br />

vecht voor de vrijheid van europa, maar ook<br />

voor hun eigen zelfstandigheid in een wereld<br />

die gedomineerd wordt door mannen. bomb<br />

Girls is een meeslepende dramaserie die een<br />

kant van de oorlog laat zien die minder bekend<br />

is. De nu verschenen 3-disc dvd-box bevat alle<br />

zes afleveringen van het eerste seizoen.<br />

Dutch Film Works; 3 disc dvd-box;<br />

Verkrijgbaar sinds 30 oktober; prijs € 14.95<br />

De AFMP mag van<br />

Dutch Film Works drie<br />

exemplaren van de dvd<br />

verloten onder de leden<br />

van de AFMP. Wilt u kans<br />

maken op één van de<br />

exemplaren? Stuur dan<br />

vóór 20 november een<br />

e-mail met uw adresgegevens<br />

en deze serie als<br />

onderwerp naar<br />

redactie@afmp.nl.<br />

De AFMP mag van<br />

Uitgeverij Marmer vijf<br />

exemplaren van het boek<br />

verloten onder de leden<br />

van de AFMP. Wilt u kans<br />

maken op één van de<br />

exemplaren? Stuur dan<br />

vóór 20 november een<br />

e-mail met uw adresgegevens<br />

en dit boek als<br />

onderwerp naar<br />

redactie@afmp.nl.<br />

ledenbeneFits<br />

Korporaal schrijft boek over<br />

inzet in iran en Afghanistan<br />

Van Hoogkarspel<br />

naar Uruzgan<br />

»Korporaal Gaby Deijs (28), een gewone jongen uit<br />

Hoogkarspel in de kop van Noord-Holland, maakte<br />

onderdeel uit van zowel de Stabilisation Force Iraq (SFIR)<br />

als de Task Force Uruzgan (TFU). Gedurende de maanden<br />

dat hij uitgezonden was naar het Midden-Oosten, hield hij<br />

nauwgezet een dagboek bij en correspondeerde hij met het<br />

thuisfront. Deze persoonlijke notities bieden de lezer van<br />

het boek Van Hoogkarspel naar Uruzgan een realistische<br />

blik op deze recente Nederlandse vredesoperaties. Deijs<br />

vertelt niet alleen over de alledaagse militaire gang van<br />

zaken – het wachtlopen, de verveling, de altijd gevaarlijke<br />

patrouilles en de aanslagen – maar ook over de heimwee<br />

naar thuis en het verdriet om gesneuvelde kameraden.<br />

“Dan horen we via de verbinding dat er strijders onder aan<br />

de berg staan. Als ik mijn verrekijker naar de opgegeven plek<br />

richt, hoor ik kogels langs me heen suizen. ‘Vvvvoefffvvv’, een<br />

fluitend geluid als van een babyvuurpijltje dat je uit de hand<br />

afschiet. Vlak daarna hoor en zie ik de inslagen in de grond. Ik<br />

ben vooral verbaasd, alles gaat in slow motion. Ik kijk langzaam<br />

om me heen, zie het stof bij elke inslag heel traag opspringen.”<br />

(fragment uit Van Hoogkarspel naar Uruzgan)<br />

Paperback, 222 pagina’s, ISBN 97894 6068 086 1<br />

Verkrijgbaar sinds 1 oktober, prijs € 14.95<br />

oplinie<br />

november 2012 31


computerhoek<br />

TeKST Wim vAn Den bUrG<br />

veelzijdig<br />

alteRnatief vooR<br />

adoBe ReadeR<br />

H PDF-XChange Viewer is een gratis<br />

alternatief voor de Adobe Reader. Deze PDFviewer<br />

is lichter dan de originele Reader van<br />

Adobe, heeft meer mogelijkheden en je kunt<br />

er in beperkte mate ook PDF’s mee bewerken.<br />

Kortom, waarom zou je hem niet in plaats van<br />

de Adobe Reader gebruiken. Via plugins voor<br />

Internet Explorer, Google Chrome, Firefox en<br />

Opera kun je deze PDF-lezer direct vanuit je<br />

browser gebruiken. Je kunt dan niet alleen<br />

PDF’s lezen, die opvallend snel worden geladen,<br />

maar je kunt ook bewerkingen op een<br />

PDF loslaten. Je kunt bijvoorbeeld teksten<br />

toevoegen, tekst doorhalen of onderstrepen,<br />

watermerken<br />

plaatsen en er<br />

is een functie<br />

om tekeningen<br />

op de PDF te<br />

maken. Ook<br />

kun je pagina’s<br />

toevoegen of<br />

verwijderen. Het enige nadeel is dat PDF-<br />

XChange Viewer dan wel een reclametekst op<br />

de pagina plaatst. Deze beperking ontbreekt<br />

bij de Proversie van PDF-XChange Viewer,<br />

maar die is niet gratis. Ook kun je met de<br />

PDF-Xchange Viewer nieuwe PDF-bestanden<br />

maken. Er is zelfs een OCR functie waarmee<br />

je via een scanner een PDF kunt maken<br />

en de teksten vervolgens kunt bewerken.<br />

De PDF-Xchange Viewer werkt onder alle<br />

Windows versies sinds 2000 en XP. Er is een<br />

Nederlandstalige versie beschikbaar. Bij de<br />

installatie wel opletten dat je geen ongewenste<br />

Toolbars mee installeert.<br />

downloaden:<br />

32 oplinie<br />

november 2012<br />

www.tracker-software.com/product/pdf-xchange-viewer<br />

Flash fotoalbum<br />

maken<br />

»Met het programma Porta kun<br />

je digitale foto’s publiceren op<br />

internet in een fotoalbum in Flash (en<br />

ook in HTML, voor de iPad gebruikers).<br />

Dat ziet er heel mooi en professioneel<br />

uit. Programma’s waarmee je digitale<br />

foto’s als album op internet kunt plaatsen<br />

hebben we in OpLinie al eerder<br />

behandeld. Toch willen we de Porta<br />

fotoalbum generator niet onvermeld<br />

laten. Hiermee kun je namelijk ook<br />

Flash fotoalbums aanmaken, en dat<br />

ziet er net even mooier uit dan bij een<br />

normale fotopresentatie. Daarbij werkt<br />

het programma makkelijk en snel, en<br />

de maker claimt dat de laadtijd van de<br />

gemaakte fotoalbums ook lager ligt dan<br />

die van albums gemaakt met software<br />

van de concurrent. Het programma<br />

vraagt in welke map de foto’s staan<br />

die in het album moeten komen, en<br />

in welke map het eindresultaat moet<br />

komen te staan. Bij de opties kun je<br />

diverse zaken instellen, zoals de taal<br />

waarin de standaardteksten van het<br />

album geschreven moeten worden<br />

(Nederlands is beschikbaar) en de<br />

grootte van de foto’s. Ook kun je hier<br />

aangeven dat je de Simpleviewer (de<br />

Flash weergave) wilt gebruiken. Nadeel<br />

van dit soort programma’s is dat je wel<br />

zelf de opslagruimte voor de foto’s<br />

moet regelen. Je krijgt er dus niet zoals<br />

bij Flickr schijfruimte bij, maar plaatst<br />

ze op een eigen website of bij de ruimte<br />

die je van je provider krijgt. Heb je deze<br />

ruimte? Dan is Porta een heel goed programma<br />

om je foto’s aan de wereld te<br />

tonen. downloaden: www.stegmann.dk/<br />

mikkel/porta/download.php<br />

midi<br />

muziek maken<br />

met anvil<br />

studio<br />

H Anvil Studio is krachtige<br />

gratis software waarmee je op<br />

je computer MIDI muziek kunt<br />

maken, bewerken en afspelen.<br />

De mogelijkheden gaan ver.<br />

Je kunt met Anvil Studio niet<br />

alleen de timing aanpassen<br />

maar bijvoorbeeld ook de toon.<br />

Je kunt er muziek van MIDIinstrumenten<br />

mee opnemen<br />

en je kunt MIDI’s van internet<br />

downloaden, maar je kunt er<br />

ook MIDI muziek mee maken<br />

en daarmee aan de slag gaan.<br />

Je hebt er onder andere een<br />

digitale gitaar en een piano voor<br />

tot je beschikking. Zoals je op de<br />

Anvil Studio website kunt horen<br />

kun je met deze gratis software<br />

heel mooie dingen maken. Het<br />

programma is heel uitgebreid,<br />

maar je kunt nog meer functies<br />

toevoegen door al dan niet gratis<br />

plugins toe te voegen. Je kunt<br />

in Anvil Studio zelfs bladmuziek<br />

maken. Deze kun je testen en als<br />

je tevreden bent printen.<br />

downloaden: www.anvilstudio.com


Cryptogram<br />

oplossing<br />

31 2 14 21 43 9 24 11 5<br />

HoRizontaal<br />

1. sleutelatleet - 4. mal, gestoord en verliefd op elkaar -<br />

10. prijsafspraak met puntjes - 12. kleurrijke natte poort - 14. niet<br />

verkeerd meisje - 15. diertje om de hals - 16. Sints knecht is een<br />

zwarte grap - 18. mannetjesduif zonder kop als gift - 20. keer<br />

is scheepsrecht - 22. even zonder begin is meer - 23. lijkt een<br />

slome knol maar is razendsnel - 25. uniek computeradres -<br />

27. deze lat dubbel is een raadsel - 28. eindeloos vuur is eetbaar<br />

- 29. tijdelijke waterval - 31. ‘s nachts zie je ’m aan - 33. spring een<br />

zangstem in een kort schoolonderzoek - 35. uniform maakt<br />

macht - 37. zij was eerste bij de vrouwen - 39. keizersspel -<br />

40. kauwvrucht - 41. ontspannende inspanning - 44.rommelig<br />

ras in Afrika - 45. sport van een klompje planten voor niets -<br />

46. as om sleutelmerk - 47. dof spul, op de vloer - 48. hij maakt<br />

brood, koek of stenen.<br />

Boncadeau!<br />

veRticaal<br />

1. vervoert gestolen grond - 2. kort sporttoernooi -<br />

3. snel soort - 4. uitgeklede verhaalheld - 5. stukje knoflook aan<br />

de voet - 6. zeewier met een B.H., een vak apart - 7. 1D zwemt -<br />

8. 12 dozijn - 9. stank na drank? omgooien! - 11. fout etsen wordt<br />

keihard - 13. haar aan een sleutel - 14. vegetarische fout -<br />

17. graafdier plus waait met elke wind mee - 19. kort eigen persoont<br />

- 20. snel, een bij in de war - 21. vruchtbeginsel op stok<br />

in Israël - 24. behoeftig lichaamsdeel - Noortje leest dit tussen<br />

haar ouders - 28. doorgang die af - of opsluit - 30. kan duur<br />

worden - 31. man zonder eind is een vrouw - 32. voor kinderen<br />

of van vissen- 33. .t precies - 34. slaginstrument mist ’t, wat een<br />

troep - 36.daar staat de s - 38. is v=iI je mening? - 41. schop in<br />

België - 42. drank minder is kookgerei - 43. naam van zeedier.<br />

puzzel<br />

TeKST Dirry KoomAnS<br />

Stuur uw oplossing van het<br />

cryptogram vóór 28 november<br />

2012 naar:<br />

redactie oplinie<br />

postbus 157<br />

3440 ad woerden<br />

of stuur een e-mail naar:<br />

puzzel@afmp.nl<br />

vergeet niet uw adres te vermelden,<br />

want onder de goede<br />

inzendingen verloten wij een<br />

Boncadeau t.w.v. 25 euro! Uit<br />

de goede oplossingen van de<br />

puzzel uit het vorige nummer<br />

trokken wij de heer of mevrouw<br />

Biesmans uit tilburg.<br />

oplinie<br />

november 2012 33


contactpagina<br />

Algemene adresgegevens<br />

bezoekadres Steinhagenseweg 2-C<br />

3446 GP Woerden<br />

postadres Postbus 157<br />

3440 AD Woerden<br />

telefoon 0348 – 487 050<br />

fax 0348 – 707 411<br />

e-mail info@afmp.nl<br />

internet www.afmp.nl<br />

rekeningnr 1933098<br />

openingstijden maandag t/m vrijdag<br />

van 8.30 tot 17.00 uur<br />

Afdeling Individuele<br />

Belangenbehartiging (IB)<br />

telefoon 0348 – 707 433<br />

fax 0348 – 487 056<br />

e-mail ibb@afmp.nl<br />

Ledenadministratie<br />

telefoon 0348 – 707 432<br />

e-mail ledenadministratie@<br />

afmp.nl<br />

opzegging van het lidmaatschap<br />

kan alleen geschieden door middel<br />

van een brief aan AFMP/FNV, t.a.v.<br />

Ledenadministratie, Postbus 157,<br />

3440 AD Woerden. Opzeggingen<br />

per e-mail of fax worden niet meer<br />

geaccepteerd.<br />

adreswijzigingen kunnen doorgegeven<br />

worden via onze website<br />

www.afmp.nl of gezonden aan:<br />

AFMP/FNV<br />

t.a.v. Ledenadministratie<br />

Postbus 157<br />

3440 AD Woerden<br />

Bureau Ledenservice *<br />

telefoon 0348 – 487 058<br />

e-mail info@afmp.nl<br />

* Voor het doorgeven van<br />

ambtsjubilea, leeftijdontslag, opname<br />

in ziekenhuis, uitzendingen etc. Ook<br />

voor vragen over het lidmaatschap,<br />

ledenbenefits en verzekeringen.<br />

34 oplinie<br />

november 2012<br />

Sectorhoofden<br />

Landmacht<br />

Elze Mulder<br />

mobiel 06 – 53 51 00 73<br />

e-mail emulder@afmp.nl<br />

Marine<br />

Lizet Wolters<br />

mobiel 0348 – 487050<br />

e-mail lwolters@afmp.nl<br />

Luchtmacht<br />

Ron Segers<br />

telefoon 0492 – 390 619<br />

fax 0492 – 390 625<br />

mobiel 06 – 53 52 60 83<br />

e-mail r.segers@chello.nl<br />

Postactief regio Noord/Oost<br />

Gerard Dillerop<br />

fax 0592 – 420 934<br />

mobiel 06 – 41 55 85 54<br />

e-mail dillerop@afmp.nl<br />

Postactief regio West<br />

Peter Verwoerd<br />

telefoon 0223 – 643 892<br />

fax 0223 – 690 756<br />

mobiel 06 – 53 52 60 84<br />

e-mail verwoerd@afmp.nl<br />

Postactief regio Zuid<br />

Bert Weeren<br />

mobiel 06 – 53 52 60 79<br />

e-mail bweeren@afmp.nl<br />

Kantoor Den Helder<br />

Wiebe Herwijer van de afdeling<br />

Individuele Belangenbehartiging<br />

bemant het kantoor.<br />

adres Kerkgracht 3<br />

1782 GJ Den Helder<br />

telefoon 0223 – 693 522<br />

fax 0223 – 693 515<br />

(b.g.g. 0348 – 487 050)<br />

Sluitingsdatum kopij<br />

Oplinie 08 - 2012 sluit op 28.11.2012 en<br />

verschijnt op 22.12.2012.<br />

Colofon<br />

Uitgave van FNV Veiligheid<br />

onder verantwoordelijkheid<br />

van de Algemene Federatie<br />

van Militair Personeel<br />

aangesloten bij<br />

• Algemene Centrale van<br />

Overheidspersoneel (ACOP)<br />

• Federatie Nederlandse<br />

Vakbeweging (FNV)<br />

• EUROMIL (Europese<br />

organisatie van militaire<br />

belangenverenigingen)<br />

redactie<br />

Alex Groothedde, Fred Lardenoye,<br />

Jos van Nieuwenhuizen, Wim van<br />

den Burg<br />

redactieadres<br />

Postbus 157<br />

3440 AD Woerden<br />

telefoon<br />

0348 707 434<br />

e-mail<br />

redactie@afmp.nl<br />

ontwerp & vormgeving<br />

Witte-en-Co<br />

Margo Witte<br />

De inhoud van oplinie valt onder<br />

de verantwoordelijkheid van het<br />

AFmp/Fnv Algemeen bestuur,<br />

behoudens artikelen op naam en<br />

de inhoud van de opgenomen<br />

advertenties.<br />

De redactie behoudt zich het recht<br />

voor om ingezonden artikelen te<br />

weigeren of te redigeren. niets<br />

uit deze uitgave mag worden overgenomen<br />

zonder vooraf gaan de<br />

toestemming van de redactie.<br />

oplage<br />

20.700<br />

internet<br />

www.afmp.nl<br />

email<br />

info@afmp.nl<br />

druk<br />

Senefelder Misset


Creatieve oplossingen<br />

De AFMP mkt zich grote zorgen...<br />

Al die bezuinigingen gn onvermijdelijk ten<br />

koste van de ddkracht van Defensie!<br />

Lpt u even m,<br />

dan lt ik enkele van mijn<br />

nieuwe projecten zien!<br />

En hier wordt de hele dag<br />

gezocht nr onderdelen<br />

vr hergebruik!<br />

Generl!<br />

De rekening vr de<br />

nieuwe projecten!<br />

Het zal mij<br />

benieuwen...<br />

Ik heb nóg<br />

n stukje grant<br />

gevonden!<br />

Tekst: Johan de Rooij Tekeningen: David de Rooij<br />

Ach<br />

weln!<br />

Dr het pltsen van tw<br />

spiegels lijkt het net of we<br />

n enorm regiment heen!<br />

Zal ik hem nr<br />

uw kantr rijden?<br />

Mr is dit<br />

aeml niet vl<br />

drder dan?<br />

Het is gewn n<br />

kwestie van creatieve<br />

oploingen zoeken!<br />

Ach<br />

weln!<br />

Eh...<br />

oplinie<br />

november 2012 35


Uw voordelen wanneer u kiest<br />

voor een DFD hypotheek.........<br />

36 oplinie<br />

november 2012<br />

Uw DFDadviseur komt naar u toe;<br />

Wij bieden zeer scherpe rentetarieven;<br />

Wij werken transparant.<br />

U weet vooraf hoeveel en waarvoor u ons betaalt;<br />

Wij volgen het DFD hypotheekstappenplan© en komen zo uit bij de<br />

hypotheek die het best bij u past;<br />

Wij werken volledig volgens de leidraad die de AFM aan<br />

hypotheekadvies stelt;<br />

Militairen met BBT- en FPS-contracten kunnen bij DFD wel terecht;<br />

NHG en subsidieregelingen zijn voor ons gesneden koek.<br />

Een eerste huis, droom of werkelijkheid?<br />

Verzekeren • Hypotheken • Sparen<br />

Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: dfd@dfd.nl • www.dfd.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!