Tennis & Coach nr 4 aug 2009 - SportKaderServices

Handen bij elkaar

Service McEnroe

Bohm vs Van Galen

jaargang 50 | nummer 4 | augustus 2009

www.tennisencoach.nl

inhoud

4 Column

4 Nieuws

6 Leertennis

7 De favoriete oefeningen van…

8 Martin Bohm vs Robin van Galen

10 Visueel Tennis

14 Neem altijd twee stappen

16 Handen bij elkaar

21 Over voedingssupplementen

23 Daan Jensen geeft mentale tips

24 VNT nieuws

30 Media

Cover

Hoe meer stapjes hoe beter,

denken veel trainers. Niet waar,

zegt Jim Hord. Met precies

twee stappen kun je vrijwel alle

ballen halen. Het levert meer

rust op en een betere timing.

Op de cover Gael Monfils in

actie tijdens de US Open van

2008.

© Henk Abbink jaargang

colofon

Copyright

Niets uit deze uitgave mag

worden vermenigvuldigd en/

of openbaar ge maakt door

middel van druk, fotocopy,

microfilm digitaal of welke

wijze dan ook, zonder

toestemming van de uitgever.

ISSN: 0928-9372

Verschillende sporten, verschillende leiderschapstijlen, toch overstegen de onderlinge

raakvlakken de verschillen tussen tenniscoach Martin Bohm en waterpolocoach Robin

van Galen. Ze ontrafelden hun geheimen tijdens VNT-seminar in Alkmaar.

Visueel Tennis 10

Eindeloos blijven we onze leerlingen verbale tips

geven, maar volgens John Yandell leidt dit nauwelijks

tot vooruitgang. Een combinatie van beeld en gevoel

werkt veel beter. Yandell hielp ooit John McEnroe om

zijn service weer terug te vinden. © Rien Hokken

Topspelers hebben vrijwel nooit hun

handen verder uit elkaar dan schouderbreedte,

ontdekte David Stanisic.

Zet dat eens naast de gemiddelde

recreant bij wie de balansarm vaak alle

kanten op gaat. Dus handen bij elkaar.

Tennis & Coach is een uitgave van de Vereniging van Nederlandse Tennisleraren (VNT). Het tijdschrift verschijnt zes keer per jaar.

hoofdredacteur

Marcel Crok

redactie

Janneke Hofman,

Henk Abbink

vaste medewerkers

Daniel Abbink,

Anousjka van Exel,

Ramon Gulikers,

Corrie Hendriks,

Roy Hartsuiker,

Daan Jensen,

Marco Knippen,

Olivier Lingbeek,

Coert Verdoorn

Handen bij elkaar

Service McEnroe

Bohm vs Van Galen

ALTIJ A D TWEE

STAPP TA EN

50 | nummer 4 | augustus 2009

redactie / abonnementen

Frederik Hendrikstraat 34 hs

1052 HV Amsterdam

tel. 020 - 770 50 96

redactie@tennisencoach.nl


advertenties

Mart Crok

Tegelstraat 1

1723 MJ Noord-Scharwoude

tel. 0226 34 34 36

fax 0226 34 36 30

martcrok@gmail.com

Tennis & Coach op internet


VNT

Corrie Hendriks

postbus 93259

2509 AG Den Haag

Bezoekadres:

Stuyvesantplein 19a,

2593 EK Den Haag

tel. 070 - 385 90 01

fax 070 - 383 64 09

vnt@tennisleraren.nl

www.tennisleraren.nl

16

8

Bohm versus

Van Galen

Handen bij elkaar

aan dit nummer werkten mee

Peter Methorst, David Stanisic, Martin

Bohm, Robin van Galen, Jim Hord,

Rutger Gerritsen, John Yandell

grafisch ontwerp / opmaak

Omniafausta grafisch ontwerp

fotografie Mart Crok, Henk Abbink

drukwerk Geers offset

oplage 4.000 exemplaren

abonnement €34,– per

jaar voor 6 nummers

(abonnees buiten

Nederland: €9,– extra

aan verzend kosten).

Abonnementen gelden

voor een kalenderjaar.

Opzeggingen: schriftelijk

en twee maanden

voor het einde van een

kalenderjaar.

Losse nummers: €10,–

Column

Column

Marcel Crok, hoofdredacteur

redactie@tennisencoach.nl

4

nieuws

Nieuws

Nieuws

Meer nieuws op www.tennisencoach.nl Redactie Marcel Crok , Henk Abbink

5

LEERTENNIS

Ramon Gulikers (34) gaf na de Pabo tennisles bij TC Bunde en Laurense Tennis Academy. Inmiddels werkt

hij als webredacteur voor de website van Randstad. Daarnaast is hij de motor achter Leertennis.nl, een

website met praktische tips voor je tennisspel en een plek waar trainers met elkaar kunnen discussiëren.

De ontwikkelde tennistrainer

De vakantie zit erop en de laatste twee maanden

van het zomerseizoen gaan in. Langzaamaan wordt

het weer vroeger donker en worden de buren van

de tennisclub weer zichtbaar door de kaler wordende

bomen. Tijd voor de tweede helft van de

zomertrainingen en het voorbereiden van de wintertrainingen.

Hoe zit het met de activiteiten voor de zomerstop?

Als zelfstandig tennistrainer heb je de neiging om

steeds te werken volgens het bekende ritme van

voorbereiden en uitvoeren, afhankelijk van het seizoen.

Evalueer je jezelf en je leerlingen ook, zodat

je verbeterpunten kunt achterhalen en jezelf kunt

ontwikkelen?

Ik werk zelf alweer een aantal jaren in een commerciële

omgeving (Randstad) en daar zijn functioneringsgesprekken

en ontwikkelgesprekken een

vast onderdeel van je loopbaan. Als zelfstandig

werkende tennistrainer had ik geen andere reflectie

dan mijn eigen. Toen ik de overstap maakte naar

het bedrijfsleven ging er dan ook een wereld van

ontwikkeling voor me open. Daarom een koppeling

van de tennisbaan met het bedrijfsleven over jezelf

evalueren en ontwikkelen.

De mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen is voor

veel trainers erg belangrijk, lees mijn vorige artikel

in T&C. Hieronder volgen een aantal ontwikkeltips

ter inspiratie. Deze tips brengen je op ideeën om je

ontwikkelbehoefte naar concrete acties te ontwikkelen,

voor de kortere en de langere termijn. En

als we het hebben over de ontwikkeling van jou

als tennistrainer, dan moet je jezelf ook niet alleen

beperken tot het beter beheersen van didactische

vaardigheden. Kijk ook naar je persoonlijke ontwikkeling,

bijvoorbeeld beter leren organiseren of commerciëler

worden.

1. Het meeste leer je op de tennisbaan zelf. Zoek

actief naar leersituaties waarin je kunt groeien in

de competenties die je (verder) wilt ontwikkelen.

6

2. Zoek iemand in je omgeving die een expert is

op de door jou te ontwikkelen competentie.

Bijvoorbeeld iemand die je om die competentie

bewondert. Gebruik deze persoon als voorbeeld

en sparringpartner. Vraag deze persoon

of hij/zij jou wil coachen en voer activiteiten uit

die betrekking hebben op de te ontwikkelen

competentie. Deze persoon kan een andere

tennistrainer zijn, maar juist ook iemand uit

een hele andere hoek. Wil jij beter leren organiseren,

dan kan iemand uit het bedrijfsleven je

ook heel goed helpen.

3. Zoek mensen in je omgeving die je directe

feedback kunnen geven. Niet altijd is het voor

Als zelfstandig werkende tennistrainer had ik geen

andere reflectie dan mijn eigen

anderen even makkelijk om scherpe feedback

te geven. Zoek iemand die je vertrouwt en die

niet te beroerd is je de spiegel voor te houden.

4. Volg trainingen/opleidingen/seminars die

betrekking hebben op de te ontwikkelen competentie.

Op bijna alle gebieden is er training

mogelijk, hou de website van de KNLTB, de

VNT of Tennis & Coach in de gaten.

5. Lees boeken over de te ontwikkelen competentie.

Er zijn talloze boeken geschreven over

tennis of over persoonlijke ontwikkeling.

6. Gebruik internet als bron. Over tennistechnieken

en -tactieken en persoonlijke ontwikkeling

is een wereld aan informatie beschikbaar en

kun je heel veel inspiratie putten. Tik maar

eens de naam van een willekeurige tennisvraag

of competentie in op Google.

7. Besef jezelf dat niet alle competenties even

makkelijk ontwikkelbaar zijn. Er kunnen bepaal-

de competenties zijn die minder goed jouw persoonlijkheid

passen.

8. Focus niet alleen op je minder ontwikkelde competenties,

maar denk ook eens na hoe je je sterke

competenties verder kunt uitbouwen en benutten.

Werken vanuit je kracht.

Persoonlijke ontwikkeling begint dus bij jezelf, jij

bepaalt wat je wilt verbeteren of verdiepen. Praat

daarom met mensen om je heen, leerlingen,

bestuursleden, vrienden, familie en vraag hen wat

jouw sterke kanten en ontwikkelpunten zijn. Mensen

die je alleen als tennistrainer kennen zullen weer

andere zaken zien dan de mensen die je alleen ‘offcourt’

kennen. Maar je zult in alle antwoorden toch

een rode draad gaan zien. Je bent tenslotte wie je

bent. Tel bij de antwoorden die je krijgt je eigen

inzichten en komt tot een heel mooi ontwikkelplan.

De volgende stap is het maken van een concreet

plan om je ontwikkelpunten aan te gaan pakken.

Hou het simpel, maar nogmaals concreet. Dus stel

doelen op die je met je agenda controleert, zo kun

je voor jezelf aangeven dat je over drie maanden een

bepaalde competentie wilt hebben ontwikkeld. Geef

ook concreet aan hoe je dat controleert. Bijvoorbeeld

je wilt een groei van het aantal jeugdleden

van 20% realiseren van april tot en met juli of vanaf

april wil je gaan toewerken naar een stijging van het

aantal lesuren met tien uur voor de komende winterperiode.

Je doelen zijn geformuleerd, de volgende stap is

Toen ik de overstap maakte naar het bedrijfsleven ging

er een wereld van ontwikkeling voor me open

de realisatie daarvan. Net als het maken van een

lesvoorbereiding van een tennisles moet dit nu ook

geen probleem zijn. Je hebt immers een duidelijk

doel en het zoeken naar manieren om dat doel te

bereiken is dan een stuk makkelijker. Gebruik hiervoor

ook weer de tips die hierboven zijn beschreven.

Heel veel succes met je eigen ontwikkeling als tennistrainer!

DE FAVORIETE

OEFENINGEN VAN...

Peter Methorst

Peter Methorst (45) doorliep CIOS Overveen

A en B bij Johan Kortebein in 1987. Sindsdien

is hij fulltime tennisleraar in voornamelijk het

Gooi. Momenteel is hij trainer bij tennispark

Zon en Wind in Naarden. Methorst is ook al

vijftien jaar werkzaam als bedrijfstennisleraar

en organisator van tenniskampen en

regiocompetities.

Sinds drie jaar heeft hij het druk met de

door hem zelf opgerichte stichting Intentio.

Deze stichting zet zich in voor kinderen in

vluchtelingenkampen en kindertehuizen.

Methorst voert regelmatig aandachts- en

steunprojecten met sport, spel en recreatie uit

in Poolse kindertehuizen.

In 2008 was hij genomineerd voor de

Tennistrainer van het Jaar.

Heb jij ook een favoriete top drie?

Bel Tennis & Coach (020) 7705096

Of mail naar redactie@tennisencoach.nl

3

2

1

T

A'

A

A

A

A

B

1

B

2

B'

3

6

1

C

F4

5

E

3

4

oefening Enkelspel met op iedere baseline één speler. Speler A slaat alleen ballen diep cross en speler

B alleen langs de lijn. Als variatie kan je na één ronde het punt laten uitspelen, de winnaar mag

de volgende ronde cross spelen.

motivatie Ideale oefening om technisch richtingverandering te trainen. Ook voor het bijbrengen

van de tactische keuze voor langs de lijn of cross geschikt.

D

doel richtingverandering in

het achterveld

aard technisch/tactisch

niveau licht tot zeer gevorderd

bron eigen

doel oplopen bij een korte bal


niveau lichtgevorderd tot zeer

gevorderd

bron eigen

oefening Halve baan rechtdoor, speler A begint met een diepe bal de rally. Elke speler zoekt de

mogelijkheid om in het veld te staan/slaan, dan volgt een verplichte approach en punt uitspelen.

Vele variatie zijn mogelijk in o.a. de manier van verdedigen door bijvoorbeeld uitsluiten van de lob.

motivatie Een mooi oefenvorm om controle op lengteslagen te trainen. Ook het herkennen van

een bal om druk te zetten en het daadwerkelijk schakelen naar de approach is goed te trainen.

1

1

A'

1

4

D'

C 2

D

3

3

2

3

2

4

2

doel spelen van alle

zones gericht op het

dubbelspel


niveau elk niveau

bron eigen

oefening Op elke baseline staan twee spelers en de trainer achter een duo brengt de bal in het spel.

Het tweetal aan de overkant moet drie rally’s winnen in verschillende situaties. Eerst in het achterveld

waarbij de ballen moeten stuiten. Hierna komen beide spelers oplopen en krijgen ze de eerste

bal halfcourt. Tenslotte staan beide spelers aan het net en moeten met een smash het punt beslissen.

Als één van de drie situaties wordt verloren begint het weer bij de baseline. Bij het winnen van

alle drie de situaties op rij worden zij het ‘koningskoppel’ en wordt er van kant gewisseld.

motivatie Geconcentreerd blijven in alle situaties en het leren spelen en juiste keuzes maken in de

verschillende zones.

B

B'

B

C

D

7

BOHM VERSUS VAN GALE

Martin Bohm

Verschillende sporten, verschillende

leiderschapstijlen, toch overstegen de

onderlinge raakvlakken de verschillen tussen

tenniscoach Martin Bohm en waterpolocoach

Robin van Galen. Ze ontrafelden hun

geheimen tijdens VNT-seminar in Alkmaar.

Coaching is belangrijk maar hoeft, zelfs op

topsportniveau, geenszins hoogdravend te

zijn.

Tekst Marco Knippen

8

Robin van Galen tijdens de thuiskomst van de Olympische atleten in het

Olympisch Stadion in Amsterdam. © McSmith, Wikipedia

‘Keep it simple and stupid’. Het onverholen advies van de gerenommeerde

tenniscoach Martin Bohm ontlokte gegrinnik bij de aanwezigen

tijdens het jaarlijkse M4 Future/VNT-seminar op vrijdag 19 juni in

Alkmaar. Toch drong Bohm met zijn vermakelijke oneliner tot de kern

door: coaching hoeft, zelfs op topsportniveau, geenszins hoogdravend

te zijn. Het raken van de juiste snaar en een duidelijke aanpak, daar

draait het in wezen om.

Op de baan kan ik me als een

slavendrijver gedragen, maar daarbuiten

probeer ik een aardige vent te zijn

Niet alleen Bohm, die nu ruim drie decennia aan de weg timmert en

naast onder meer het inmiddels afgezwaaide Zweedse kwartet Thomas

Enqvist, Magnus Larsson, Nicklas Kulti en Mikael Tillström ook John van

Lottum begeleidde, probeerde op inzichtelijke wijze de geheimen van

het coachen te ontrafelen. Robin van Galen, de gewezen bondscoach

van de waterpolosters met wie hij vorig jaar Olympisch goud veroverde,

deed eveneens een flinke duit in het zakje.

Wat bleek: in essentie hangt het duo dezelfde filosofie aan. Want hoewel

coachen geen kwestie van ‘copy-paste’ is, overstegen de onderlinge

raakvlakken de verschillen. Overlap was er mede door de intensieve

manier waarop met hun pupillen wordt opgetrokken: Bohm als travelling

coach, tot begin dit jaar in dienst van de Britse bond (LTA), en Van Galen

die op dagelijkse basis voltijds met zijn internationals werkte.

Een goede coach is een trainer

plus mens

Ze zeiden en verpakten het misschien net even anders, maar de goede

verstaanders konden de linken eenvoudig leggen. ‘Begin pas aan een

missie als je het eind in gedachten hebt’, benadrukte Van Galen. Het was

een raadgeving die in het verlengde lag van het vertrekpunt van Bohm:

‘Je kunt pas een doel najagen als het concreet is benoemd.’

Ook in de persoonlijke begeleiding zaten er duidelijke overeenkomsten,

al kan Van Galen kortweg als een democratische coach worden getypeerd

en bestempelde Bohm zichzelf als autoritair. Althans: ‘Op de baan

kan ik me als een slavendrijver gedragen, maar daarbuiten probeer ik

een aardige vent te zijn.’

Handdoek

Zowel Van Galen, eind 2008 tot coach van het jaar in Nederland uitgeroepen,

als Bohm bleken hun pupillen ‘ruimte te geven’. ‘Iedereen heeft

af en toe een uitlaatklep nodig’, stelde Bohm.

Van Galen bood bijvoorbeeld in de aanloop naar de Spelen een wisselspeelster

die twijfelde over haar interlandloopbaan de vrijheid om maandelijks

iets ‘kunstzinnigs’ te doen. Juist die handreiking bleek een gouden

zet. De betreffende international bloeide op en ontpopte zich tot een

stukje van de puzzel die uiteindelijk in Peking werd gelegd. ‘Als coach

zul je eerst iemand moeten begrijpen en daarna zelf begrepen dienen te

worden’, meende Van Galen.

Bohm omschreef het als volgt: ‘Een goede coach is een trainer plus

mens. Het één mag niet los worden gezien van het ander. Je moet je

domweg in de speler kunnen verplaatsen. En om dat te kunnen, moet je

eerst jezelf hebben geanalyseerd.’

De kracht van een coach schuilt ook in het je kwetsbaar durven op te

stellen. ‘Wees áltijd eerlijk’, beklemtoonde Bohm. ‘Vertel de waarheid,

draai er nooit om heen. Zelfs als je iets niet weet, zeg het gewoon. Op

de langere termijn betaalt dit zich terug. Want vergeet niet: je eigen

gedrag is van invloed op het gedrag van je spelers.’

Die kwetsbaarheid bleek voor Van Galen zelfs de sleutel tot het nimmer

vertoonde succes. In de aanloop naar de Spelen leek hij zijn equipe maar

niet op de rit te krijgen. Het WK werd als negende afgesloten, waardoor

Van Galen - en naar later bleek ook enkele speelsters - zich afvroeg of hij

wel de gewenste man op die positie was. ‘Ik had de handdoek kunnen

gooien, maar besloot me van m’n gevoelige kant te laten zien en de

confrontatie aan te gaan’, aldus Van Galen. ‘Ik liet iedereen opschrijven

waarom het niet liep. Er werden uiteraard vraagtekens bij mijn functioneren

geplaatst, maar ook werd de hand in eigen boezem gestoken. Door

die sessie ontstond er een ongekende saamhorigheid. De speelsters droegen

vanaf dat moment medeverantwoordelijkheid en de neuzen stonden

dezelfde kant op. Het was niet langer mijn project, maar dat van ons.’

Hetzelfde zag Van Galen vorig jaar bij AZ gebeuren. ‘Louis van Gaal

stelde toen zijn positie ter discussie. Hij vroeg zijn spelers op de man af

of hij ze als trainer waard was. Dat oogde misschien arrogant, maar dat

was het allerminst. En kijk, hij kreeg zijn steunbetuiging en sindsdien

sloeg AZ de weg naar het landskampioenschap in.’

Met andere woorden: de verziekte sfeer van het eerste uur maakte,

terwijl het inmiddels vijf voor twaalf was, dus plaats voor synergie.

Chemie bestond, volgens Bohm, ook tussen het viertal dat hij jarenlang

begeleidde en waarbij Thomas Enqvist als mondiale nummer vier en als

verliezend finalist bij de Australian Open in 1999 het verst reikte. ‘In de

training kon het oorlog zijn, wilden ze niet voor elkaar onder doen en

gingen ze tot het gaatje. Maar ze vonden ook steun bij elkaar, er was

sprake van support. En niets bleef verborgen, geheimen ontbraken.

Frustraties, twijfel, angsten; alles werd gezamenlijk besproken en afgehandeld.

Dat zorgde ervoor dat het team het individu sterker maakte.’

Van Galen: ‘In de kleedkamer had ik een tekst opgehangen: Accepteer

elkaars verschillen en bewonder elkaars talenten. Het is de essentie van

samenwerken in teamverband.’

Snoeihard

De inbreng van de coach in dat proces mag niet worden onderschat,

merkte Bohm op. ‘Je neemt een deel van de opvoeding op je. Dat vereist

dat je onvoorwaardelijk achter je speler staat. Hij moet voelen dat er

tenminste één iemand is die hem onder geen beding laat vallen.’

Bohm onderbouwde het met een anekdote. ‘Thomas Enqvist mocht

een keer inspelen met Ivan Lendl. Toen hij aan het net stond, werd er

een snoeiharde forehand op hem afgevuurd. De bal miste hem op millimeters.

Vervolgens oogde hij als een bevend rietje. Ik zei: ‘Lok Lendl

naar het net en doe hetzelfde’. Thomas volgde mijn raad op en haalde

verschrikkelijk uit. De bal ging recht op het lichaam van Lendl af en hij

werd op de borst geraakt. Lendl ging neer, spelers op de aanpalende

banen applaudisseerden. Hij was de gevierde man en bulkte nadien van

het zelfvertrouwen.’ Van Galen: ‘Zeg daarom ook nooit: ‘Als we maar

niet gaan verliezen’. Sporters verkrampen dan, trekken de handrem

aan.’ Bohm: ‘Werk trouwens altijd vanuit de gedachte dat je begint met

iets wat ze beheersen. Bouw een kwaliteit tot in de perfectie uit en ga

dan pas aan de slechte punten schaven. Ofwel: leer ze eerst kruipen,

dan lopen en tot slot rennen.’

Zaak is het te allen tijde de eigen lijn te bewaken. ‘Als je visie geweld

wordt aangedaan, moet je ingrijpen’, aldus Bohm. ‘Want laat je je visie

los, dan dondert het bouwwerk als een kaartenhuis in.’ Handel daarnaast

naar de consequentie van de uitgesproken woorden, vervolgde

hij. ‘Ik bepaalde alles in de tijd dat ik met Enqvist, Larsson, Tillström en

Kulti werkte: hoe laat en waar te trainen en eten, met wie te sparren,

waar te verblijven. Op een gegeven moment verlangden ze meer vrijheid.

Ik zei: ‘Staan jullie in de top-50, dan zijn jullie de baas’. Vlak daarna

kwamen ze lachend aanlopen met de uitdraai van de wereldranglijst.

Ik ging toen bewust achterover zitten en zei: ‘Regel alles dan maar zelf’.

Het duurde niet lang voordat ze op hun schreden terugkeerden. Het

was meteen einde discussie.’

De speelsters een spiegel voorhouden, deed Van Galen eveneens. ‘We

verloren de openingswedstrijd van de Spelen. Mentaal zaten ze er doorheen.

Ik stelde ze slechts de vraag: ‘Wat had je beter kunnen doen?’ Die

zelfreflectie heeft de ommekeer ingeluid.’

9

VISUEEL TENNIS

John McEnroe in actie tijdens de Tennis Classics in Eindhoven. Dit jaar is hij helaas

niet van de partij, maar wel vele anderen waaronder Philippoussis, Noah en Krajicek.

Kijk op www.afastennisclassics.nl voor meer informatie. Foto’s Rien Hokken

10 1

Eindeloos blijven we onze leerlingen verbale

tips geven, maar volgens John Yandell

leidt dit nauwelijks tot vooruitgang. Een

combinatie van beeld en gevoel werkt veel

beter. Yandell hielp John McEnroe om zijn

service weer terug te vinden.

Tekst John Yandell

Vertaling Roy Hartsuiker

‘Goed, ik wil dat je je op tijd voorbereidt, zwaai van laag naar hoog,

houd je pols stil, raak de bal voor je, zak door je knieën en blijf naar de

bal kijken. Blijf ondertussen ontspannen.’ Klinkt dit ongeveer als de laatste

tennisles die je gaf? Je leerling slaat die bal en jij als leraar zegt: ‘Helemaal

niet slecht.’ En de litanie begint weer van voren af aan. Dan gaat

het alleen nog maar over je forehand.

Van tennissen wordt gezegd dat het moeilijk is om aan te leren. Iedereen

die lang tennist en les heeft gehad kan zo een half dozijn ‘tips’ oplepelen

over wat hij eigenlijk zou moeten doen bij iedere slag, en waarschijnlijk

niet doet. Maar in welke mate zijn deze tips, die iedere speler belangrijk

vindt, accuraat of productief?

Een genadeloze toeschouwer die naar traditionele tennislessen kijkt, zal

concluderen dat, ondanks honderden uren, duizenden euro’s en heroische

inspanning van zowel leraar als leerling, echte verbetering maar

zeldzaam is. Hoe hartstochtelijker de student is, des te groter is de kans

dat hij gefrustreerd raakt door zijn onkunde om, wat de meest elementaire

technische informatie lijkt, te verwerken en toe te passen.

Professionals maken meestal spottende opmerkingen als ze ingewikkelde

vragen krijgen over hun slagen. In de woorden van Pete Sampras: ‘Ik

kan niet uitleggen hoe ik mijn forehand sla – het komt van nature.’ Het

is paradoxaal: leerlingen die worstelen met bergen aan informatie om

slechts één keer een forehand te slaan zoals Sampras dat doet, terwijl

Pete zelfs niet kan uitleggen hoe hij de bal slaat en zich verwonderd

afvraagt waarom mensen hem deze technische vraag stellen.

Is het mogelijk dat sommige spelers dit van nature hebben meegekregen

en heeft de rest gewoon pech? Als de standaardlessen zo goed zijn,

waarom gaan dan zo weinig spelers echt vooruit en waarom doen de

profs dan zo geringschattend over de complexe methodologie? Kan de

gemiddelde speler iets doen om te ontsnappen aan de overvloed van

informatie en de spanning die dat oplevert? Het antwoord is ‘ja’.

Om dit te begrijpen moeten we eerst onderzoeken waarom iets dat zo

voor de hand ligt, zo compleet wordt genegeerd door de tenniswereld.

Laten we eerst de tennisinstructie op het niveau van de didactiek onderzoeken.

Iedere schrijver, coach en tennisleraar heeft zijn eigen theorie

over hoe je het beste het spel kunt leren – zijn persoonlijke collectie ‘tips’

over de verschillende slagen. Maar deze theorieën houden zich nooit

bezig met de onderliggende veronderstellingen over hoe je in het alge-

meen een sport aanleert. In werkelijkheid zijn deze, niet onderzochte,

veronderstellingen, waarin de overgrote meerderheid van trainers en

bekende coaches geloven, niet waar en kunnen ze zelfs averechts uitwerken.

Alle didactici en sportonderzoekers zijn het erover eens dat het aanleren

van een sport vooral visueel en kinesthetisch gaat. Sporters leren door kijken

en doen, door het verwerken van beelden of modellen van specifieke

slagen en de gevoelens die daarbij horen.

Sampras: Ik kan niet uitleggen hoe ik

mijn forehand sla – het komt van nature

Beeld en gevoel

De oplossing bestaat er dus uit, dat er duidelijke mentale en fysieke

modellen gemaakt worden voor alle slagen. In feite hebben veel topspelers

beschreven dat ze op die manier leerden tennissen. John McEnroe

bijvoorbeeld gaf het in één zin weer toen hij zei: ‘Ik keek hoe Rod Laver

speelde en probeerde te doen wat hij deed.’ Pete Fischer, een van de eerste

coaches van Sampras, die hem de enkelhandige backhand aanleerde,

reisde helemaal naar Pennsylvania om exact te kunnen zien hoe Don

Budge zijn backhandgreep hield.

Topspelers kunnen zich absoluut geen voorstelling maken van complexe

technische vragen. Hun manier van denken is een compleet andere taal:

de taal van beelden en gevoelens, niet van woorden. Het fundamentele

probleem van de huidige tennisdidactiek is, dat het een poging doet

informatie over lichaamsbeweging over te brengen door mondelinge

beschrijvingen: ‘Zwaai van laag naar hoog, sla de volley, draai je onderarm

tijdens de servicebeweging, etc., etc.’

Om hier profijt van te hebben, moet de leerling eerst deze woorden vertalen

in interne beelden. Er zijn maar weinig leerlingen die hiertoe van

nature in staat zijn. In plaats daarvan concentreren ze zich op de woorden

van de leraar, in een poging om te doen wat de trainer zegt, en proberen

ze zich mechanisch door de slag heen te praten. Door dit proces

maken ze het veel, veel ingewikkelder dan het is of zou moeten zijn.

Het alternatief

Het Visual Tennissysteem biedt een alternatief: het is het enige tennisleersysteem

dat tennissen benadert op de manier waarop het aanleren van

een sport echt werkt. Topspelers hebben de natuurlijke, intuïtieve gave

om beeld en gevoel van een superieure slag op te pikken. Maar de overgrote

meerderheid heeft daar hulp bij nodig.

Visual Tennis biedt deze hulp door een simpel, systematisch proces waarmee

je toegang krijgt tot je natuurlijke leervermogen. Het resultaat voor

de leerling is een doorbraak in de kwaliteit en de vastheid van zijn slagen.

Die doorbraak kan in een heel korte tijd worden gemaakt.

Visual Tennis doet dit door alle leerlingen te leren zelf duidelijke fysieke

en mentale modellen te construeren voor al hun slagen. Deze modellen

zijn tegelijkertijd veel preciezer en veel simpeler dan de typische optelsom

van tennistips die leraren uiteenzetten.

Visual Tennis benadert iedere slag als een conceptueel geheel. Het leert

spelers exact hoe een slag eruit moet zien en hoe dat in je lichaam aanvoelt.

Nog belangrijker is, dat het spelers leert hoe ze kunnen visualiseren

hoe iedere slag eruit moet zien en hoe dat aanvoelt in hun eigen per-

ceptie. We noemen dit interne mentale beeld een ‘kinetisch beeld’, een

mentaal beeld dat ook een gevoelscomponent heeft. Een kinetisch beeld

bevat niet alleen het interne beeld over hoe de slag eruit moet zien, het

bevat ook een mentaal gevoel over hoe het lichamelijk voelt om de slag

zo uit te voeren.

Door deze interne beelden te creëren spreekt het systeem rechtstreeks

tot het lichaam, in een taal die het begrijpt – in beelden en gevoelens

in plaats van in woorden. Letterlijk gesproken zal het proces afdrukken

maken van een slag, rechtstreeks in de geest en het lichaam van de leerling.

Het resultaat is het maken van ongelooflijk krachtige en precieze spiergeheugenpatronen

voor iedere slag.

Het gaat verder dan het leren van de basis. Het proces van visueel tennis

geeft de leerling een simpele en systematische methode om consistent

zijn slagen uit te voeren, ook onder druk. Door het visualiseren van de

slagen voordat ze worden uitgevoerd, kan de speler de druk van zich

afschudden, emotioneel positief blijven door positieve beelden op te roepen

en slagen uitvoeren met een hoge mate van technische precisie.

In de afgelopen twintig jaar is het systeem getest en het heeft zich

bewezen bij spelers van alle niveaus: beginners, zowel kinderen als volwassenen,

clubspelers van alle niveaus, talentvolle juniorspelers, volwassen

competitiespelers en professionals tot aan de top van de ranglijst,

waaronder Grand Slam-winnaars Justine Henin, Gabriela Sabatini en John

McEnroe.

McEnroe: Ik keek hoe Rod Laver speelde

en probeerde te doen wat hij deed

Service McEnroe

Begin jaren ‘90 was John McEnroe bezig met een terugkeer op het hoogste

niveau. Hij was er van overtuigd dat hij nog steeds strijd kon leveren

met de beste spelers van dat moment. Maar hij had een probleem. Al

enkele maanden was zijn service – het dominante wapen dat hem tot

een van de grootste spelers van de jaren ‘80 had gemaakt – een zwakke

schakel in zijn spel. Zijn percentage eerste service lag onder de 50 procent.

De snelheidsmeters gaven aan dat zijn eerste service snelheden

bereikte van amper 150 k/u.

Het gevolg was dat John heel hard moest werken om zijn servicegames

te behouden, hij constant onder druk stond bij de moeilijke eerste volley

en twee tot drie keer per set werd gebroken op zijn eigen service. Zijn

legendarische mentale hardheid zorgde ervoor dat hij in de wedstrijd

bleef, maar het leek er op dat hij te veel kracht had verloren om van de

echte topspelers te kunnen winnen. Veel betrokkenen vonden hem met

zijn dertig jaar ook al te oud om nog echt mee te kunnen.

Ik werkte in 1984 met John tijdens het maken van de instructievideo The

Winning Edge. Ik besteedde toen veel tijd aan het bestuderen van zijn

techniek, speciaal zijn service. Kijkend naar John in 1990 werd het me

duidelijk dat hij een duidelijk technisch probleem had met zijn achterzwaai,

waardoor zijn mindere kracht en precisie werden verklaard.

Ik sprak John in San Francisco en hij besloot mij de kans te geven om de

veranderingen in zijn servicebeweging te analyseren en die te vergelijken

met de glorietijd van de instructievideo.

De eerste stap is dan het identificeren van het probleem en, nog belang-

11

TENNISSCHOOL ZONDER

TENNISPAYROLL

IS ALS LESGEVEN

ZONDER TENNISBALLEN

De tennisverenigingen wilde de afgelopen

jaren af van het werkgeverschap van

de tennisleraren. Dus kwam het bij

tennisscholen terecht.

Maar ook die situatie is best riskant.

SportKaderServices, een door de ervaren

tennisdetacheerder Harry Kok opgezet

bedrijf, acht de tijd rijp voor de volgende

stap: TENNISPAYROLL.

Het werkgeverschap komt terecht bij

SportKaderServices, de tennisschoolhouder

blijft zelf bepalen wie hij aanneemt en voor

welk brutoloon en arbeidsvoorwaarden.

WAT ZIJN DE GEVAREN VOOR

DE TENNISSCHOOLHOUDER?

De tennisschoolhouder, meestal zelf tennisleraar, is goed in

het uitvoeren van zijn vak, maar de bijkomende werkzaamheden

en ondernemersrisico’s worden veelal onderschat.

De eerste tennisscholen zijn al failliet gegaan als gevolg van

gebrekkige administratie en nabetalingen voor ontslagvergoedingen.

Het doorschuiven van werk en risico’s van de club

naar tennisschool is niet altijd hosanna, maar vergt ondernemerskennis

en verbergt vele gevaren.

TENNISPAYROLL IS DE OPLOSSING

VOOR UW TENNISSCHOOL!

U leidt uw eigen tennisschool volgens uw eigen visie. Daar

waar u nu gebruik maakt van uw accountant, belastingadviseurs,

dure verzekeringen bieden wij nu één totaalpakket.

TennisPayroll, alles onder één dak. U bepaalt het salaris van

uw tennisleraar en u ontvangt maandelijks één factuur voor de

gegeven lessen. Dus bij ziekte geen factuur, terwijl uw tennisleraar

100% doorbetaald krijgt. En een eventuele ontslagvergoeding

is ook voor onze rekening.

DE KOSTPRIJS OMLAAG!

SportKaderServices heeft met de TennisPayroll de ideale

win-win-situatie gecreëerd. Door samen te werken met een

Payroll-bedrijf, waar meer dan 8000 mensen op de loonlijst

staan, kan SportKaderServices scherp inkopen waardoor de

marges voor tennisscholen beter worden. De tennisschool

heeft nu geen risico’s en geen overheadkosten meer en ontvangt

tevens gratis een online administratieprogramma. Met

het oog op de huidige crisis en de steeds afnemende budgetten

is TennisPayroll de nieuwe innovatie in tennisland. En

zeker goedkoper dan in eigen beheer.

ZEKER WETEN?

VRAAG EEN OFFERTE AAN!

www.sportkaderservices.nl

Of bel met Harry Kok,

Telefoon: 0523-241857 / Mobiel: 06-20398778

John Yandell hielp McEnroe in 1990 om zijn service weer terug te vinden.

rijker, het zo identificeren dat de speler het zelf volledig kan begrijpen.

Omdat het natuurlijke leerproces vooral visueel is gericht, zijn mondelinge

omschrijvingen zoals die bij tennislessen normaal zijn – ‘je draait

niet genoeg’, ‘je raakt de bal te laat’ – niet effectief.

Een duidelijke afwijking

Bij John zat het probleem in een verandering van de achterzwaai van zijn

servicebeweging. Hoewel zijn zijwaartse stand en de extreme lichaamsdraai

die daaruit voortkwam een verdere ontwikkeling te zien gaven van

de biomechanica van de service, was zijn servicebeweging volledig klassiek.

Zijn schouders en heupen stonden bijna parallel aan de baseline bij het

begin van de beweging, maar in zijn goede tijd bleven arm en racket in

lijn met zijn lichaam, gedurende de voorbereiding van de slag. Voor de

gemiddelde speler betekent dit dat de arm en het racket richting het hek

wijzen. Voor John betekent dit de arm in het verlengde van de schouderlijn

een perfecte vloeiende beweging maakte naar de nek toe. Dit was de

beweging die ik kende bij het maken van The Winning Edge.

John bleek nu een duidelijke afwijking te hebben in zijn achterzwaai. In

plaats van parallel aan de baseline te zwaaien ging zijn arm nog verder

door, voorbij het lichaam en eindigde in de baan. Op het uiterste punt

waren zijn arm en racket wel een meter over de baseline, in het veld.

Beeldanalyse toonde aan dat deze afwijking zorgde voor een vertraging

van zijn beweging van ongeveer eenderde van een seconde, vergeleken

met zijn servicebeweging zeven jaar eerder. Vanuit deze lastige houding

moest hij zijn armspieren extra aanspannen om zijn racket op tijd naar

de bal te krijgen, waardoor het ritme van zijn service werd verstoord en

zijn schouderspieren extra druk ondervonden.

Sprakeloos

Het eerste wat ik moest doen was John exact laten zien er gebeurde. In

plaats van te vertellen wat er anders was aan de servicebeweging, liet ik

hem een warming up doen en toen serveren, waarbij ik opnamen maakte

met het draagbare hogesnelheidsvideosysteem.

John had geen idee wat er gebeurde met zijn achterzwaai. Toen ik hem

in slow motion de beweging liet zien, was dat ook de enige keer dat ik

meemaakte dat hij geen weerwoord had. We bekeken de beweging nog

eens op normale snelheid en toen beeld voor beeld, zodat John precies

kon zien wat en hoeveel er veranderd was aan zijn beweging.

Nu het probleem was geïdentificeerd was de volgende stap het creëren

van een correctief model. In dit geval konden we geen betere bron hebben,

namelijk de slow motion beelden van zijn service in de instructie-

video. Deze beelden uit 1984 toonden aan dat John een mooie ronde

slingerbeweging maakte. Tijdens de beweging bleven zijn arm en racket

parallel aan de baseline en stond het racketblad loodrecht op de baan.

We kozen enkele beelden uit deze video: zijn achterzwaai met het racket

parallel aan de baseline. John koos voor zichzelf een beeld van juist dat

moment. Toen liet ik hem een servicebeweging maken, heel langzaam,

tot het moment dat juist dat ene beeld aan de beurt was. Ik vroeg

hem zijn ogen dicht te doen en een kinetisch beeld van zichzelf op dat

moment te creëren, met andere woorden om te visualiseren wat deze

positie, deze houding voorstelde en hoe dat in zijn lichaam aanvoelde. Ik

vroeg om dit mentale beeld achter zich in de ruimte te projecteren, als

een soort blauwdruk. Daarna moest hij weer de servicebeweging maken

en bewegen volgens de blauwdruk die hij zelf had gemaakt.

John begreep het onmiddellijk. Ik liep achteruit, hield mijn adem in en

keek. Bij de eerste service die hij daarna sloeg, was de helft van de te

verre uitzwaai in de achterzwaai al verdwenen. Ik wist op dat moment

dat Visueel Tennis voor John zou werken.

Gedurende twee dagen op de baan herhaalden we het bovengenoemde

proces. John serveerde, ik maakte opnames. Deze vergeleken we met het

ideale model van zijn service uit 1984. Dan maakte hij weer een beeld

in zijn geest van de achterzwaai op de juiste plek en visualiseerde dit

als hij weer ging serveren. Na in totaal vier uur op de baan bezig te zijn

geweest, bleek de afwijking in zijn beweging bijna volledig verdwenen.

De echte test

Zijn arm bleef parallel aan de baseline met het racketblad loodrecht op

het veld. Bij het raken van de bal klonk een duidelijk krachtiger geluid

dan voorheen. Het resultaat, zoals toernooien duidelijk maakten, was een

snelheidsvermeerdering van zijn service van zeker 30 k/u.

Nu we tevreden waren met zijn achterzwaai gingen we verder en werkten

aan zijn kniebuiging. Door iets meer door de knieën te gaan benaderde

John weer het model uit de instructievideo.

De echte test kwam pas in maart, toen John zijn eerste toernooi speelde

na de training. De resultaten waren zo goed als ik maar kon hopen. De

servicebeweging bleek nog steeds in orde te zijn. Zijn servicepercentage

lag rond 60 procent en de servicesnelheid lag gedurende het hele toernooi

tussen 175 en 185 k/h. In de finale sloeg hij 15 aces en versloeg zijn

broer Patrick. Ik was er van overtuigd dat de methode voor hem werkte,

helemaal toen ik tijdens die finale hem zag terugstappen uit het veld en

hij zijn servicebeweging droog herhaalde, vlak voor een belangrijk punt.

Een maand later gingen we naar Malibu en herhaalden het tweedaagse

trainingsproces. Er bleek voor mij weinig te doen, behalve opnames

maken, me staande houden tijdens de pesterijtjes en genieten van de

trainingen met zijn broer op het gravel van de country club.

Het was daarna geweldig om te zien hoe John doorstootte naar zijn laatste

halve finale op Wimbledon, waarin hij verloor van Agassi, en later dat

jaar naar de kwartfinale van de US Open. John was zo galant om onze rol

in zijn terugkeer te onderstrepen.

Ik heb altijd geloofd dat de Visueel Tennismethode zou werken, op elk

niveau van het spel. Nu wist ik het zeker.

John Yandell heeft naam gemaakt met zijn highspeed-video opnamen die te

zien zijn op www.tennisplayer.net waar dit verhaal ook eerder verscheen. Hij

deed individuele tennisanalyses voor o.a. Justine Henin en John McEnroe. Hij

is naast editor van deze website ook schrijver van het boek Visual Tennis en

directeur van de Yandell Tennis School in San Francisco.

13

Altijd twee stappen

Hoe meer stapjes hoe beter, denken veel

spelers en trainers. Niet waar, zegt Jim Hord.

Met precies twee stappen kun je vrijwel alle

ballen halen. Het levert meer rust en een

betere timing op en dus betere slagen.

Tekst Marcel Crok

Foto’s Jim Hord

Een mailtje van Rutger Gerritsen, een goede 3-speler uit Laren. Of ik de

2 steps 2 success-methode ken van Jim Hord? De methode houdt simpel

gezegd in dat je na de splitstep altijd exact twee stappen neemt voordat

je slaat. Een derde stap volgt als je zoals bij de backhand meestal uit

rechte of gesloten voetenstand slaat.

Uitgerekend in het vorige nummer van Tennis & Coach (pag. 16) had

David Smith nog verteld dat topspelers tussen hun slagen wel tien tot

twaalf stapjes maken. En nu krijgen we dus te horen dat we juist zo min

mogelijk, of beter gezegd, precies twee stappen moeten maken.

We spreken af in Amsterdam om de methode te proberen op de baan.

Gerritsen (34) was een A-speler in Nederland maar is al jaren geplaagd

door een hardnekkige schouderblessure. Hij studeerde economie en had

een kantoorbaan, tot het tennis vorig jaar toch weer begon te kriebelen.

Gerritsen kwam in contact met Jim Hord, die hij kende uit de jaren

14

negentig toen hij een jaar college tennis speelde in Tampa, Florida.

Van het een kwam het ander en Gerritsen werkte een jaar als trainer bij

de Riverside Country Club in Bozeman, Montana, waar Hord lesgeeft. ‘Ik

heb er zelf getraind op zijn voetenwerkmethode en ben heel enthousiast

geworden. Vooral bij de backhand was ik vaak te laat. Door jezelf aan

te leren om steeds twee stappen te maken ben je sneller bij de bal en je

krijgt meer balans in je lichaam. Vooral mijn backhand profiteerde daar

enorm van. Toen ik terug kwam in Nederland en mijn trainer in Laren

[Timo Luca???] me zag spelen viel het hem op dat mijn backhand

veranderd was en aanzienlijk beter was geworden. Hij kon het amper

geloven dat het enige dat ik veranderd had mijn voetenwerk was.’

Hord en Gerritsen maakten een dvd. De methode oogt in eerste instantie

niet bijzonder in de zin van ‘nieuw’ of ‘spectaculair’. Splitstep, draaien op

je rechtervoet, afzetten met rechts, linkerbeen voorlangs, na de volgende

stap met rechts gewicht op je rechterbeen brengen en van daaruit kun je

vanuit open stand een forehand slaan. Iedereen doet dit automatisch wel

zo nu en dan.

Veel pasjes

Maar op de baan valt het niet mee om het na te doen. De splitstep en

de eerste stap maken is geen probleem. Daarna maak ik echter een

aantal kleine pasjes voordat ik sla. Meer dan twee dus. Maar waarom

zou dat erg zijn, hoe meer pasjes hoe beter toch? ‘Nee’, vertelt Hord

later aan de telefoon vanuit Montana. ‘Mijn ervaring is dat spelers die

veel pasjes maken uiteindelijk toch vaak te laat zijn voor de slag. Dat

wil zeggen ze eindigen toch nog met hun verkeerde voet of ze hebben

onvoldoende tijd om hun gewicht op het juiste been te krijgen waardoor

ze uiteindelijk voornamelijk met hun arm slaan, de zwakste schakel in

de keten. Precies twee stappen gebruiken is de meest efficiënte manier

om bij de bal te komen en het levert een betere timing op voor de slag.

De essentie van mijn methode is dan ook dat ik mijn spelers dwing om

precies die twee stappen te maken.’

Juist met de timing had ik echter problemen toen ik de twee stappenmethode

probeerde. Ik had het gevoel dat ik veel te vroeg klaar stond

en dus te lang moest wachten op de bal. ‘Dit gebeurt inderdaad vaak

bij spelers die er net mee aan de slag gaan. Met dit voetenwerk ben je

zo snel dat spelers aanvankelijk de neiging hebben om de bal voorbij

te lopen of zoals jij te vroeg bij de bal te zijn. Ik laat mijn leerlingen de

techniek in het begin vaak wandelend uitvoeren. Ze ervaren dan hoeveel

tijd je in feite hebt.’

Federer maakt vrijwel nooit meer dan

twee stappen aan de forehandkant

Iets anders wat nog niet zo eenvoudig is aan te leren is dat Hord

eveneens wil dat je twee gelijke passen maakt. In mijn systeem zit een

grote eerste stap en daarna kleine pasjes om precies goed voor de bal te

komen. Hord: ‘Als je eerste stap groot is, dan zal je tweede vaak klein zijn

en dan eindig je dus met je benen te dicht bij elkaar wat je balans niet

ten goede komt. Andersom, als de eerste klein is en de tweede groot dan

is het lastig om het gewicht op je buitenste been te krijgen. Met twee

gelijke stappen voorkom je dergelijke problemen.’

Hord is het niet eens met David Smith dat spelers tussen hun slagen

(let op hier zit ook het herstel bij inbegrepen) tien tot twaalf stappen

maken of zouden moeten maken. ‘Dat is zonde van de tijd en energie.

Ik heb honderden uren naar het voetenwerk van topspelers gekeken

en ik weet dat Federer vrijwel nooit meer dan twee stappen maakt aan

de forehandkant. Ik ben ervan overtuigd dat mijn methode bruikbaar

is op alle niveaus en leeftijden. Of het nu een 10-jarige junior is of een

60-jarige veteraan, ik krijg ze met twee stappen vanuit het midden naar

de zijlijn.’

Als speler had Hord altijd een broertje dood aan vage opmerkingen

als ‘blijf bewegen’ en ‘buig je knieën’. ‘Ik probeer zelf dus zo specifiek

mogelijk te zijn. De tijd dat ik op de WTA- en ATP-tour coachte viel het

me op hoe weinig coaches gericht op het voetenwerk trainen. Zelfs de

voetenwerkgoeroes focussen zich vooral op snelheid en beweeglijkheid.

Ik geef met deze methode echter invulling hoe je precies beweegt en het

blijkt dat spelers van alle niveaus en leeftijden dat op kunnen pikken en

er baat bij hebben.’

Meer info: www.jimhordtennis.com.

De dvd is voor ????? euro te bestellen bij Rutger Gerritsen,

r.t.gerritsen@hotmail.com, tel (06) 22389695.

De twee stappen-methode in beeld.

Bij de backhand volgt meestal een derde stap omdat spelers deze slag minder vaak uit open stand spelen.

15

HANDEN

BIJ

ELKAAR

Topspelers hebben vrijwel nooit

hun handen verder uit elkaar

dan schouderbreedte, ontdekte

David Stanisic. Zet dat eens

naast de gemiddelde recreant

bij wie de balansarm vaak alle

kanten op gaat. Dus handen

bij elkaar en wie niet wil horen

moet maar voelen. Stanisic

ontwikkelde een polsband

waarmee de armen automatisch

bij elkaar blijven.

Handen zijn duidelijk dicht bij elkaar in de voorbereiding.

Hier Andy Murray tijdens de US Open van 2008.

© Henk Abbink

16

Tekst David Stanisic

Vertaling Roy Hartsuiker

Foto’s Henk Abbink

Hoe ver moet je je handen uit elkaar hebben als je een slag uitvoert?

Grote kans dat je je dat nooit hebt afgevraagd. Videoanalyse heeft uitgewezen

dat ‘s werelds beste spelers hun handen dicht bij elkaar houden

tijdens het gehele proces van de slag: naar de bal toe lopen, de bal slaan

en herstellen van de lichaamshouding voor de volgende slag. In feite,

service en overheadslagen uitgezonderd, hebben de topspelers hun handen

90 procent van de tijd niet verder uit elkaar dan schouderbreedte.

Ik ben dit te weten gekomen door het onderzoek dat we hebben gedaan

bij zes spelers en speelsters: Roger Federer, Rafael Nadal, Andy Murray,

Novak Djokovic, Justine Henin en Serena Williams. We hebben drie complete

sets van iedere speler geanalyseerd. Het doel was het meten van de

hoeveelheid tijd waarin de spelers hun handen dichter bij elkaar hielden

dan schouderbreedte. Om dit onderzoek onafhankelijk te laten verlopen

werd ieder van de drie sets drie keer geanalyseerd, door drie verschillende

onderzoekers.

Ik verwachtte dat het percentage hoog zou zijn, maar tot mijn verbazing

was het zelfs nog hoger dan ik dacht. Het gemiddelde van de zes spelers

bleek rond 90 procent te liggen, waarbij de mannen net iets hoger

uitkwamen dan de vrouwen. De resultaten staan in het onderstaande

schema:

Percentage van de tijd waarbij de handen

op schouderbreedte of smaller waren,

tijdens slagenwisselingen:

Roger Federer 93%

Rafael Nadal 92%

Novak Djokovic 92%

Andy Murray 91%

Serena Williams 89%

Justine Henin 88%

Omdat deze topspelers blijkbaar dit simpele basisconcept allemaal

gebruiken, denk ik dat het moet worden toegevoegd aan de technische

basis van het leren tennissen. Juist omdat het zo eenvoudig is, denk ik

dat de handen dicht bij elkaar houden een prioriteit moet zijn en benadrukt

moet worden voor spelers van alle niveaus. Tot nu toe is dat niet

het geval, als ik kijk naar spelers net onder het topniveau.

Compact

Kort nadat ik stopte met het spelen van collegetennis werd ik de hitting

partner van twee dames uit de WTA-Tour. Daarna kreeg ik mijn eerste

baan als trainer op een privé-tennisclub in Chicago. Opeens werd ik

geconfronteerd met spelers van alle niveaus en ik zag mensen tennissen

op manieren die ik voor die tijd nooit was tegengekomen.

De eerste drie, vier dagen op de club viel mijn mond echt open van

verbazing. Ik kwam tot de ontdekking dat de meeste spelers vooral met

hun dominante arm aan het zwaaien waren. Aan de andere kant vond

ik dit wel intrigerend, ik wilde weten waarom ze dat deden. Voor die tijd

was het laagste niveau speler die ik als trainer had begeleid een nationale

jeugdspeler en vanuit die achtergrond nam ik aan dat iedereen zijn

armen op dezelfde manier gebruikte.

Na drie maanden lesgeven op deze vereniging was ik oververmoeid. Ik

was drie tot vier uur per dag tegen iedereen, ook tegen leden die geen

les hadden, over dit probleem aan het praten.

Kort daarna kreeg ik een berisping vanwege het ongevraagd lenen van

Roger Federer © Henk Abbink

de rubberen banden die bij aerobics werden gebruikt in het fitnesscentrum.

Waarom deed ik dat? Ik gebruikte ze om de handen van mijn

leerlingen als handboeien samen te houden voor het lichaam, bij de

voorbereiding voor de slag.

Volgens mij is het extreme gebruik van de dominante arm er de oorzaak

van dat er in iedere tenniswinkel een grote variatie aan armsteunen, elleboogbanden

etc. te koop is en dat zoveel clubspelers last hebben van de

elleboog. Terwijl topspelers, die een forehand kunnen slaan van rond de

160 km/u, daar zelden last van hebben.

Nu ik een paar jaar verder ben in mijn trainerscarrière is de conclusie

duidelijk. Er ligt een duidelijke scheidslijn: spelers op lagere niveaus voeren

hun slagen over het algemeen uit met hun dominante arm en hand.

Spelers met speelsterkte 5 en hoger gebruiken ook hun niet-dominante

arm bij alle slagen. Topspelers gebruiken de niet-dominante arm het

meest van allemaal en zij zijn in mijn visie technisch de meest compacte

tennissers.

Techniek

Als we praten over spelers die hun handen dicht bij elkaar houden, hebben

we het niet over een revolutionaire, hightech manier om de bal te

slaan. Het concept is simpel. We hebben het over je handen samen voor

je lichaam houden als de slagbeweging begint en ze daar houden totdat

het eerste deel van de slagbeweging afgerond is. Om dit te doen moet je

begrijpen wat de niet-dominante arm doet. Aan de forehandkant wordt

door beginnende spelers de niet-dominante arm te snel geïsoleerd doordat

ze hun armen te snel spreiden. Dat resulteert in een achterzwaai die

maar ten dele begeleidt wordt door de niet-dominante arm, of deze arm

blijft recht vooruitwijzen voor het lichaam.

17

Hier is mooi te zien dat na de slag de

handen weer snel bij elkaar komen.

Venus Williams tijdens de US Open 2008.

© Henk Abbink

Vergelijk dat eens met de profspelers uit ons onderzoek. Vanuit de startpositie

is er geen onmiddellijke achterzwaai met het racket. In plaats daarvan

maken ze een draai op de plaats. Ze draaien hun gehele bovenlichaam

met de klok mee, totdat de schouderlijn 30 tot 45 graden is geroteerd.

De handen bevinden zich nog steeds samen voor het bovenlichaam, ze

hebben uit zichzelf nog geen andere bewegingen gemaakt. (Dit komt

overeen met de analyse van John Yandell over de forehand. Kijk daarvoor

op www.tennisplayer.net)

Als de spelers deze positie hebben bereikt – het lichaam deels gedraaid en

de handen nog steeds voor het lichaam - laat de niet-dominante arm uiteindelijk

los. Deze gaat nu voor het lichaam langs. Tegelijkertijd wordt de

dominante arm met het racket ongeveer 30 tot 45 centimeter naar achteren

gebracht. Als je het op de televisie ziet, lijkt het vaak dat de topspelers

grote achterzwaaien maken, maar in deze beslissende fase van de slag zijn

ze over het algemeen zeer compact en efficiënt, meer dan beginners of

spelers van lagere niveaus.

Als de achterzwaai doorgaat, zien we, dat tijdens het laatste gedeelte

van de zwaai de afstand tussen de handen meer kan zijn dan schouderbreedte,

en soms zelfs veel meer. Maar let op wat er gebeurt als de zwaai

naar voren begint. De handen bewegen achter elkaar langs het lichaam:

de niet-dominante arm is opgetrokken naast het bovenlichaam, zodat de

handen tijdens de zwaai toch weer dicht bij elkaar blijven. Dit is een van

18

de kenmerken van een compacte zwaai van wereldklasse. Vergelijk dat

eens met het merendeel van de clubspelers die hun niet-dominante arm

ver van hun lichaam laten zwaaien tijdens de voorwaartse beweging

van het racket.

Monster Memory

Tot zover de theorie. Het probleem is, hoe je dit in de praktijk kunt

uitvoeren. Tijdens mijn lessen heb ik dit punt voortdurend onder de

aandacht gebracht, maar ik heb ook gemerkt dat het met de mond

benadrukken niet genoeg is om spelers op de juiste manier hun handen

en armen te laten gebruiken.

Spelers zullen de theorie wel kennen, maar hoe ontwikkel je het specifieke

gevoel dat hoort bij dit technische onderdeel? Mijn zoektocht naar

het antwoord op deze vraag leidde tot het ontwikkelen van een nieuw,

gepatenteerd trainingshulpmiddel dat ik Monster Memory noem. Het is

het resultaat van mijn oorspronkelijke, maar primitieve pogingen om de

handen van mijn studenten samen te binden met aerobicsband.

De basis van Monster Memory is een op maat gemaakt setje polsbanden,

verbonden door een koord, waar spanning op staat zoals bij een

elastiek dat wordt uitgerekt. Het doel is, dat je weerstand ondervindt

als je je handen te ver uit elkaar doet. Het hulpmiddel geeft voldoende

spanning in je armen om de speler te laten voelen hoe ver de armen uit

elkaar kunnen, zonder te veel spanning op de armspieren te geven.

De verbinding tussen de handen creëert automatisch het gevoel voor

een compacte slagbeweging. Als de speler moeite heeft met zijn voorbereiding,

kan juist Monster Memory helpen om de verandering tot

stand te brengen: je handen gebruiken op de manier die de topspelers

ook gebruiken.

Het is belangrijk op te merken dat de spanning in het koord niet zo

hoog is, dat de speler niet meer kan zwaaien en slaan. Je kunt volledig

uitzwaaien en doorzwaaien bij iedere slag. Je kunt er zelfs mee serveren

en complete oefenwedstrijdjes spelen. Monster Memory is zeer flexibel

en past zich aan aan jouw spel.

De meeste mensen vergeten zelfs dat ze hem om hun polsen hebben.

Als ze dan het koord losmaken, wordt de sensatie van handen die tegelijkertijd

bewegen toch doorgezet, specifiek wanneer de spelers de polsbanden

nog wel dragen. Spelers kunnen voelen wat het juiste moment

is om de handen uit elkaar te doen, na de draai van het bovenlichaam.

Bij de uitzwaai blijven spelers het gevoel van compact spelen behouden,

doordat de niet-dominante arm relatief dicht tegen het lichaam aan

blijft.

Topspelers hebben hun handen

90 procent van de tijd niet verder

uit elkaar dan schouderbreedte

Forehandvolley

Het probleem bij de forehandvolley is hetzelfde als bij de gewone forehand,

alleen nog extremer. De verleiding om alleen met de racketarm

achteruit te gaan is erg groot. Omdat alles bij het net sneller moet

gebeuren, vindt ook geen rotatie van het bovenlichaam plaats en veel

spelers doen hun armen nog wijder uit elkaar. Met als resultaat een veel

te grote achterzwaai, wat weer tot problemen leidt bij het timen van

het raakpunt. Vooral spelers die hierbij hun handen ver uit elkaar houden,

maken te laat contact met de bal en ze raken deze niet op de juiste

plek voor het lichaam.

Omdat dit probleem zich zo vaak voordoet bij de forehandvolley, zijn

veel trainers er al toe overgegaan hun leerlingen handboeien om te

doen, om ze bewust de draai van het bovenlichaam te laten maken met

hun handen bij elkaar.

Monster Memory doet hetzelfde, maar in tegenstelling tot handboeien

geeft dit hulpmiddel de leerling de kans om de volledige beweging te

maken.

Enkelhandige backhand

In vergelijking met de dubbelhandige backhand of de forehand is de rol

van de handen bij de enkelhandige backhand net iets anders. Maar het

basisidee is hetzelfde. De handen blijven dicht bij elkaar voor het lichaam

als de beweging begint en de speler de draai maakt met zijn bovenlichaam.

Bij de enkelhandige backhand blijven beide handen langer op

het racket dan bij een forehand. Daarbij laat je de andere hand los na

de draai. Bij de enkelhandige backhand blijven beide handen aan het

racket totdat de voorwaartse zwaai begint. Bij het loslaten van de nietdominante

hand blijft hij niet verder dan schouderbreedte bij de andere

arm vandaan.

Alweer is de niet-dominante arm belangrijk bij het ondersteunen van het

juiste moment van de rotatie van het lichaam. Monster Memory helpt

de speler te voelen wat de arm moet doen om een solide, eenvormige

voorbereiding te creëren.

Zoals veel andere trainers, waaronder Scott Murphy, al hebben beschreven,

zal de niet-dominante arm tijdens de voorwaartse zwaai van het racket

in tegengestelde richting bewegen, waarbij de grootste afstand tussen

de handen gecreëerd wordt. Dit zal enkele fracties van een seconde

duren, maar daarna komen de handen weer bijeen om het racket op te

vangen na de uitzwaai.

Leerling van David Stanisic gebruikt

de Monster Memory bij het volleren.

De dubbelhandige backhand

Het is duidelijk dat bij een dubbelhandige backhand de handen bij elkaar

blijven tijdens de gehele beweging. Toch zullen veel spelers hun voorbereiding

beginnen met het naar achteren trekken van hun racket, waarbij

ze dus als eerste hun armen bewegen. Dat resulteert in een onvolledige

draai van het bovenlichaam. Dus ook bij een dubbelhandige backhand

begin je met twee handen voor je lichaam en begint de voorbereiding

met de rotatie van het bovenlichaam. Net als bij de forehand blijven

beide handen op het racket tijdens dit gedeelte van de beweging. Het

verschil is duidelijk: bij de dubbelhandige backhand blijven de handen

steeds bij elkaar, maar de start is hetzelfde.

Backhandvolley

Net als bij de gewone backhand is de niet-dominante arm cruciaal bij het

begin van de lichaamsdraai voor het slaan van een backhandvolley. Het

gevoel dat de handen samenwerken wordt vergemakkelijkt door Monster

Memory, zodat je voelt dat handen, armen, schouder en racket tegelijk

draaien. Als de voorwaartse zwaai begint, zal de lichte spanning in het

koord de andere arm niet beletten om in de tegenovergestelde richting

te bewegen, om balans te creëren bij het slaan van de volley.

Opmerkingen over vooruitgang

Naar mijn mening moeten verenigingsspelers veel minder focussen op

winnen. Ze moeten begrijpen dat er een groot verschil is tussen ‘willen

winnen’ en ‘doen wat nodig is om te winnen’.

Tennis is veel technischer en mechanischer dan de gemiddelde speler

zich realiseert. Veel spelers denken dat dé manier om beter te worden is:

meer trainen en wedstrijden spelen tegen betere spelers. Dat kan resulteren

in een marginale verbetering, maar vaak genoeg zullen spelers met

technische problemen juist slechter gaan tennissen door deze gedachtegang.

De realiteit is dat de meeste clubspelers zich moeten richten

op het verbeteren van hun techniek als ze een kans willen maken hun

niveau te verbeteren.

Dat is tegelijkertijd het verschil met de topspelers. Die begrijpen dat willen

winnen op zichzelf niets zegt. Spelers die op ieder volgend niveau

weer successen behaalden, focusten zich niet op winnen, maar op de

factoren die invloed hadden op het winnen. De daarvoor benodigde veranderingen

hoeven niet ingewikkeld te zijn, zoals bovenstaand verhaal

hopelijk duidelijk maakt.

Ik hoop dat het een duidelijke uiteenzetting is over hoe de handen

samenwerken bij alle slagen. Sommige spelers zullen dit leren met traditionele

instructie en trainingen, terwijl anderen, zoals ik zelf heb ondervonden,

de directe input nodig hebben van een simpel hulpmiddel als

Monster Memory om het verschil duidelijk te voelen.

David Stanisic is tennisleraar in Sonoma County, Californië. Hij speelde

college tennis voor Sonoma State en werd daarna hitting partner op

de WTA-tour. Hij begon zijn trainerscarrière in Chicago, waar hij het

oorspronkelijke idee voor Monster Memory opdeed. Wil je meer weten of een

Monster Memory bestellen? Kijk dan op www.monstermemory.net

Dit verhaal is eerder verschenen op www.tennisplayer.net waar ook enkele

video’s te zien zijn waarbij Monster Memory wordt gebruikt.

19

VOEDINGS-

SUPPLEMENTEN

Het ene voedingssupplement is het andere niet. Grofweg

zijn supplementen in vier groepen onder te verdelen:

helpt, helpt omdat je erin gelooft, helpt maar staat op de

dopinglijst en is nog zo nieuw dat de werking onbekend is.

De behoefte om prestaties te verbeteren is al zo

oud als de weg naar Rome. Buiten de eer staat

er ook vaak ontzettend veel geld op het spel

staat waardoor het onderzoek naar prestatieverhogende

middelen dan ook erg toegenomen is

de laatste decennia. Sporters zijn altijd opzoek

naar middelen die hun sportprestaties kunnen

verbeteren. Het kan een nieuw racket zijn,

nieuwe snaren of nieuwe schoenen die er voor

zorgen dat je harder gaat slaan en sneller kan

bewegen. Het kan het inhuren van een nieuwe

tennis- of conditietrainer zijn die er om bekend

staat dat hij/zij spelers beter maakt. Of door het

proberen van allerlei verschillende diëten en/of

voedingssupplementen die claimen dat je beter

gaat presteren. Dit keer wil ik het daarom hebben

over voedingssupplementen.

Je zou voedingssupplementen in vier categorieën

kunnen onderverdelen:

a. De supplementen die wetenschappelijk

bewijs hebben dat ze direct of indirect een

positieve invloed op het prestatievermogen

hebben. In deze groep vallen de sportgels,

sportdrankjes, energierepen, water, koolhydraten,

creatine, cafeïne, glycerol, eiwitpreparaten

en bepaalde vitamines.

b. De supplementen die nog zo nieuw zijn

dat er relatief weinig onderzoek naar is

gedaan, maar het lijkt erop dat ze een positive

invloed kunnen hebben. Voorbeelden

hiervan zijn glutamine, HMB (3-hydroxy-3methylbutaanzuur,

waarvan beweerd wordt

dat het de afbraak van eiwitten in de spieren

verminderd), melatonine, probiotica en

ribose.

c. De supplementen die geen effect hebben

op het prestatievermogen (buiten het

placebo-effect om). De meeste voedings-/

sportsupplementen vallen in deze categorie.

Voorbeelden van supplementen uit deze

groep zijn, carnitine, coenzym Q10, inosine,

chroompicolinaat, ginseng, pyruvaat,

stikstofoxide en bepaalde aminozuurpreparaten.

d. De supplementen die op de dopinglijst

staan. Voorbeelden van supplementen uit

deze groep zijn, DHEA, Androstenedione,

amfetaminen en Efedrine. Als je precies

wilt weten welke middelen op de dopinglijst

voorkomen, kan je het beste naar de

website van het NOC*NSF gaan of naar de

website van het WADA (Wereld Antidoping

Agentschap).

Een atleet moet zich bewust zijn van de risico’s

die het consumeren van supplementen met

zich meebrengt. In heel veel landen is de productie

van supplementen niet gereguleerd

door de overheid. Door het gebrek aan regulatie

kunnen er stoffen in de supplementen zitten

die er niet in thuis horen. Naar aanleiding van

positieve dopingtesten van enkele Nederlandse

sporters in Salt Lake City werd er een onderzoek

ingesteld naar de supplementen die de

Olympische sporters gebruikten. Van de 69

ingeleverde supplementen bevatten destijds 15

(22%) dopinggeduide stoffen, aldus NOC*NSF.

We hebben allemaal wel gehoord van de sporters

die zeiden dat ze alleen een multivitamine

hadden genomen en niet begrijpen hoe er een

teveel aan nandralon in hun urine kan zitten.

Dat kan twee oorzaken hebben; of de sporter

vertelt niet de waarheid en probeert onder

zijn straf vandaan te komen of ze hebben

inderdaad supplementen geslikt waarin sporen

van nandralon zaten waardoor ze positief zijn

bevonden. Ondanks het gevaar van een positive

dopingcontrole, blijven de meeste sporters

toch voedingssupplementen innemen. In 2003

is het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen

Topsport (NZVT) in het leven

geroepen dat voedingssupplementen test op

dopinggeduide stoffen. Je kan op hun website

bekijken welke supplementen zij getest heb-

TENNIS

VOEDSEL

Anousjka van Exel (34) was een aantal jaren

prof, met als hoogtepunt een Wimbledonpartij

in 2002 tegen Todd Woodbrigde en Martina

Navratilova die nipt met 9-7 in de derde werd

verloren. Ze is tegenwoordig tennis coach

aan de Baylor University in Waco, Texas en

specialiseert zich in sportvoeding.

ben en deze supplementen geven je de minste

kans op een positieve dopingcontrole of op het

binnen krijgen van stoffen die je niet zou willen

binnen krijgen.

Ik heb het al vaker gezegd, gezonde, uitgebalanceerde

voeding is de basis van alles. Het

gebruik van bepaalde voedingssupplementen

kan je prestatie bevorderen (groep a), sommige

zijn nog relatief nieuw zodat we niet weten of

het werkt (groep b), sommige werken puur

alleen vanuit het placebo-effect (groep c) en

sommige werken prestatieverhogend, maar zijn

verboden (groep d). Vergeet niet dat de middelen

uit groep d heel veel negative bijwerkingen

kunnen hebben.

Als je vitaminen en/of minerale supplementen

wilt slikken, kies dan of voor een laag gedoseerd

multivitamine/mineralen supplement of laat je

onderzoeken of je bepaalde tekorten hebt. Het

teveel binnenkrijgen van bepaalde vitamines

(voornamelijk de in vet oplosbare vitamies, A,

D, E, K) kan schadelijk zijn.

Nog een laatste opmerking: Als een product

snel resultaat belooft, als het geadverteerd

wordt met behulp van persoonlijke ervaringen,

als het duur is en het maakt gebruik van achterhaald

of niet bestaand wetenschappelijk onderzoek,

dan heb je waarschijnlijk te maken met

een product dat je beter niet kunt gebruiken.

21

Jensen

Daan Jensen (1971) is bedrijfsadviseur

in cultuurmanagement en mediator.

Daarnaast is hij sinds 2001 tennistrainer

en geeft hij les op tennispark Marlot in

Den Haag. In deze serie belicht hij de

mentale kant van tennis en laat hij zien

hoe je daar als trainer mee om kunt

gaan.

Reageren? info@jensenconsultancy.nl

Alles wat je aandacht

geeft groeit

In het vorige nummer van Tennis & Coach

schreef ik over de vier-staat-tot-één motivatieregel.

Deze regel houdt in dat je iemand

pas écht kan motiveren – en daarbij aan een

goede relatie werkt – als de verhouding tussen

complimenten en kritiek geven 4:1 is. Jezelf en

anderen ‘stuur’ je namelijk het effectiefste door

middel van beloningen en complimenten.

Ik heb hier positieve reacties op gekregen van

lezers die ook ‘geloofden’ dat deze aanpak beter

werkt dan mensen voornamelijk sturen door

middel van straffen en kritiek. Alleen; het is

geen ‘geloof’, maar wetenschap. Het is bewezen

dat het beter werkt. Uit de reacties blijkt ook

dat er behoefte is aan meer informatie over

motiverend communiceren.

Het begint allemaal met het richten van je aandacht.

Trainers die hun aandacht vooral richten

op wat ze graag willen zien – en dit aanmoedigen

– motiveren. Degenen die vooral gericht

zijn op wat ze niet willen zien – en dit voornamelijk

naar buiten brengen – demotiveren.

Gelukkig kunnen wij mensen onze aandacht

richten. Hoe meer je hiermee experimenteert,

hoe gemakkelijker het wordt.

Een voorbeeld: Max, 17 jaar, een beetje sloom

en niet écht gemotiveerd (zijn ouders zijn de

motor achter zijn ‘tenniscarrière’. Hij zit eigenlijk

liever op de scooter met een chicky), ‘wil’

met je werken aan zijn enkelhandige topspin

backhand.

Bij een gedemotiveerde leerling kan het als trainer

‘verleidelijk’ zijn om ook gedemotiveerd te raken

en zo’n leerling te gaan bekritiseren en bestraffen

Opmerkingen die zelden motiveren:

Trainer: Nee Max, meer onder die bal! Beetje

bewegen man, je wordt niet op een lopende

band naar de bal toe gebracht! Nee, daar gaat

het dus weer fout; als je te laat je racket naar

achter brengt is het wel heel lastig de bal ‘voor’

je te raken. Die is beter, alleen je ging weer niet

door je knieën. Etc. Deze training zal voor Max

waarschijnlijk geen aanleiding geven om te

denken: Heerlijk dat ik gewezen wordt op mijn

fouten. Dit is een prachtige gelegenheid om te

leren en eens iets extra’s te geven! Echt een topper

die trainer…

Een voorbeeld hoe het ook kan met behulp van

de 4:1 regel:

Trainer: Prima Max! Max: Maar hij ging in

het net? Trainer: Ja klopt, maar je stond met

je goede been voor, je draaide prachtig in,

je zwaaide volledig door en je racket wees

omhoog aan het einde van de zwaai! Geloof

me als je dat doet ben je al een heel eind. Kom

op, nog meer van die ballen en kijk of je daarbij

ook nog wat meer onder de bal kan komen

want dan gaat de volgende er overheen!

Moet je opletten wat er met Max zijn motivatie

– en de sfeer in de les – gebeurt als de 4:1 regel

vaak wordt toegepast. Zijn aandacht zal – net

als die van de trainer – vooral worden gericht

op de dingen die hij goed doet. Dat aandachtsgebied

zal dus groeien want: alles wat je aandacht

geeft groeit. Net als iedereen vindt hij dat

heerlijk en zal hij gemotiveerd zijn meer goede

dingen te doen. Tennis is nu leuk en er is een

grote kans dat hij graag meer met deze trainer

wil samenwerken.

Niet voor niets heb ik hier een voorbeeld

gebruikt van een wat gedemotiveerde leerling.

Als trainer kan het namelijk ‘verleidelijk’ zijn

om ook gedemotiveerd te raken en zo’n leerling

te gaan bekritiseren en bestraffen. Maar: met

het richten van je aandacht en dus je communicatie

heb je hiertegen nu een krachtig wapen

in handen.

Een andere communicatietechniek die motiveert

is de ‘positieve herformulering’. Een negatieve

boodschap zet je met deze techniek om in

een wens. Voorbeelden:

Al mijn forehands gaan in het net! – Zullen we

werken aan een stabielere forehand?

Ik ben psychisch een wrak op de baan! – Je wilt

mentaal weerbaarder worden…

Ik vind de situatie waardeloos! – Je wilt het

graag anders, vertel….

Je geeft de ander eigenlijk zijn eigen woorden

terug in een vorm waarin de aandacht gericht

wordt op wat je leerling wel wil.

Tot slot: natuurlijk zijn er uitzonderingen en

geef je kritiek en straf je soms. Denk alleen niet

dat dit dé middelen zijn om anderen – en jezelf

– te motiveren. Motiveren en werken aan goede

relaties in een inspirerende sfeer doe je vooral

door alles wat je graag wilt zien te benoemen

en te belonen.

23

Doel van de VNT Het doel van de

vereniging is een band te vormen

tussen alle in Nederland door

de KNLTB bevoegd verklaarde

tennisleraren, hun belangen zoveel

mogelijk te behartigen en het

tennisonderricht op een zo hoog

mogelijk peil te brengen.

24

VNT-nieuws

ZES PROCENT BTW VOOR DE ZELFSTANDIGE TENNISLERAAR?

1. Leraren die een baan huren in een hal of op een

commercieel park betalen sinds 1 januari 2002

6% aan BTW. Daarover bestond al geen discussie

met de Belastingdienst.

2. De rechter van het Gerechtshof in Amsterdam

heeft in het in 2004 door de VNT gewonnen

geschil bepaald dat zelfstandige leraren die op een

verenigingsbaan lesgeven ook 6% mogen rekenen.

Voorwaarde is wel dat de leraar meer doet dan

alleen lesgeven én kan aantonen het exclusieve

recht te hebben op de baan tijdens de lesuren. Het

is dus niet meer nodig om een lesbaan te huren

voor een fictief bedrag.

3. De meeste tennisverenigingen zijn niet BTW-plichtig.

Als de vereniging een leraar in loondienst heeft

hoeft er daarom helemaal geen BTW in rekening

gebracht te worden.

Het bovenstaande punt 2 is in het kort samengevat

wat de VNT-advocaat Mr. Menno de Boorder

en ons lid Ted van der Bruggen hebben bewerkstelligd

in 2004 bij het Gerechtshof in Amsterdam.

De Vereniging van Nederlandse Tennisleraren is de oudste sportvakorganisatie van Nederland (opgericht in 1929).

Directeur Corrie Hendriks

Medewerker Anette Skraastad

Bestuur Pons-Jan Vermeer (voorzitter),

Coert Verdoorn (secretaris), Albert

Wasmus (penningmeester), Karen van

Drimmelen en Dignus van de Vijver.

Bezoekadres (op afspraak) voor uitleen

boeken, video’s en dvd’s:

Stuyvesantplein 19a, 2593 EK Den Haag

Postadres Postbus 93259, 2509 AG

Den Haag

Emailadres, website & telefoonnummer

Telefoon: (070) 3859001

E-mail: vnt@tennisleraren.nl

Website: www.tennisleraren.nl

Bereikbaarheid van het VNT-kantoor

Het kantoor is iedere werkdag telefonisch

bereikbaar van 10.00 tot 14.00 uur.

We zijn vijf jaar verder en er is één belastinginspecteur

die meent dat de tennisleraar alleen

recht op 6% BTW heeft wanneer hij de banen ook

werkelijk huurt, omdat anders de vereniging de

banen ter beschikking stelt aan de leerlingen en

niet de tennisleraar. Tennisschool ALL-IN van Ted

van der Bruggen vond echter in 2004 dat zij feitelijk

de banen ter beschikking stelde. Zij bepaalt

namelijk wie, wanneer op welke baan les krijgt.

De rechter stelde in 2004 Ted van der Bruggen en

de VNT in het gelijk.

Het is dus van belang om het exclusieve recht

op de baan middels een goed schriftelijk huurcontract

voor het gebruik van de baan, compleet

met baannummer en tijden van gebruik aan de

belastingdienst te kunnen overleggen om voor de

6% BTW- regeling in aanmerking te komen.

De tweede voorwaarde om voor de 6% regeling

Opzegging lidmaatschap

Opzegging van het lidmaatschap dient altijd

aangetekend en vóór 1 december te geschieden,

conform artikel 10.3 van het Huishoudelijk

Reglement van de VNT. Een niet aangetekende

brief kan ook en wordt per omgaande bevestigd.

Contributie 2009

Soort lid bedrag

A- B- en C-licentiehouders € 155,–

Donateurleden en

in het buitenland wonenden € 90,–

Echtparen / Samenwonenden € 195,–

Leden van 55 tot 65 jaar € 100,–

in aanmerking te komen is dat de leraar kan aantonen

dat hij meer doet dan alleen lesgeven (en

dat doet bijna elke zelfstandige tennisleraar ook).

Op onze site www.tennisleraren.nl in het ledendomein

onder info vindt u de uitgebreide

motivatie onder het kopje: Verenigingslessen

naar 6%.

Voorlopig heeft deze inspecteur na een tweede

overleg met ons lid, dat zich gedegen had voorbereid,

bepaald dat het uitstekende huurcontract

om niet van ons lid en zijn vereniging voldoende

is om voor de 6% in aanmerking te komen. De

inspecteur gaat nog wel in overleg met zijn meerderen!?

We houden u op de hoogte en wensen u ondanks

deze BTW–wolkjes aan het vakantie firmament

een heerlijke vakantie toe!

Corrie Hendriks

Adreswijziging Stuur adreswijzigingen naar:

VNT, Postbus 93259, 2509 AG Den Haag.

Arbeidsbemiddeling Het kantoor verleent

ook arbeidsbemiddeling: leden die werk

zoeken, kunnen op de zogeheten werkbemiddelings

lijst geplaatst worden. Meer

informatie op www.tennisleraren.nl

Belangrijke data

Zondag 11 oktober 2009 ALV en

TennisBeleidsmiddag

SPORTPENNING VOOR KEES VENINGA

Kees Veninga, 42 jaar lid van de VNT, heeft op 3 juli j.l. de gemeentelijke

sportpenning uitgereikt gekregen door wethouder Pieter Smit. Hij heeft

zich jarenlang belangeloos ingezet om de tennissport in Zoetermeer te

ontwikkelen.

Kees heeft zich met veel plezier en gedrevenheid ingezet voor

tennisvereniging Seghwaert en heeft zo heel veel mensen de liefde voor de

tennissport bijgebracht.

De sportpenning wordt toegekend aan personen die zich op het gebied

van sport en recreatie op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt en

daarbij de naam van de gemeente Zoetermeer op duidelijke wijze naar buiten

hebben uitgedragen.

Wij feliciteren hem van harte met deze sportpenning van de Gemeente

Zoetermeer!

Bron: website Zoetermeer

NIEUW GEZICHT

Foto: Anette Skraastad

Tjark Wisselaar (23) is meteen het diepe in

gesprongen op de arbeidsmarkt. Na het doorlopen

van het Cios in Arnhem, waar hij de A-opleiding

deed, stuurde hij sollicitatiebrieven naar diverse

clubs en parken in Den Bosch en omstreken. Hij

werd vervolgens uitgenodigd en aangenomen

door de Pellikaan Health & Racquet Club in

Goirle, waar hij als zelfstandig trainer meteen eindverantwoordelijk is voor

alle tennislessen. Hij heeft op dit moment zo’n honderd leerlingen waarvan

veertig jeugdspelers.

Zijn contactpersoon bij Pellikaan raadde hem aan om lid te worden van de

VNT. Dat deed Wisselaar en sinds hij lid is won hij al eenmaal advies in bij het

VNT-kantoor, en wel over uurtarieven. Op dit moment geeft Wisselaar alle

lessen nog zelf, maar op termijn wil hij zijn Tennisschool T-tennis uitbreiden

met andere leraren. Ook wil hij in de toekomst een selectie gaan maken

tussen recreatieve en prestatieve spelers.

Marcel Crok

NIEUWE LEDEN

Dhaou Hammi Woudenbergseweg 86 3953 MJ Maarsbergen

Corne Boeren de Gagelrijzen 169 4711 PD Sint Willebrord

NIEUWE BOEKEN EN DVD’S

Op deze plek vermelden we welke nieuwe boeken en dvd’s we hebben aangeschaft

voor de VNT-bibliotheek. Ga naar www.tennisleraren.nl voor een

totaal overzicht.

Boeken

849 Psychologisch orientiertes tennistraining by Nina Nittinger, 2009

848 Totaalcoachen door Jan Huijbers en Peter Murphy, 2006

“OUDE TOPPERS” ONDER DE AANDACHT

Raising big smiling tennis Kids: A complete

roadmap for every parent and coach,1993, van

Keith Kattan heeft hij geschreven na jarenlange

observatie op en buiten de baan van junior tennisspelers.

In het boek beschrijft hij voornamelijk praktische

informatie: Wat is de beste leeftijd om te beginnen

met tennis, hoe kun je je kind stimuleren

om te blijven oefenen en hoe leert hij met verlies

om te gaan? De belangrijkste motivatie is de

intrinsieke motivatie om te spelen voor het leuk en de uitdaging en behoefte

om je best te doen en niet voor de goedkeuring van je ouders (de extrinsieke

motivatie).

Het belangrijkste volgens Keith is dat je speelt omdat je het leuk vindt.

Verder komen zaken zoals: hoe bespaar je op lessen en materiaal, hoe krijg je

een beurs en sponsors en wat zijn de beste tenniskampen, aan bod.

Het boek is vooral geschikt voor de beginnende jeugd waarin de ouders/

coach informatie zoeken over jeugdtennis, bijbehorende psychologische

aspecten en praktische zaken.

Anette Skraastad

TE KOOP: DVD’S VAN DE FRANSE TENNISBOND (FFT)

Er is veel vraag naar de DVD’s van de Franse Tennisbond.

Nederlandse tennisleraren kunnen deze niet zelf kopen bij de FFT.

De VNT heeft besloten haar leden de mogelijkheid te bieden deze toch aan

te schaffen.

Het gaat om de serie 5 DVD “technique & tactique”van Gil de Kermadec

(Engelstalig):

The Champion’s Game: Return of Serve

The Champion’s Game: Doubles

The Champion’s Game: Backhand

The Champion’s Game: Forehand

The Champion’s Game: Volley

De kosten voor de totale serie bedragen € 80,= (incl. verzendkosten)

Sinds december 2008 is de The Champion’s Game: Serve niet meer te koop

en bestaat de serie uit 5 dvd’s. Hij is wel nog via de VNT-mediatheek te leen.

Heeft u interesse stuur dan een e-mail naar vnt@tennisleraren.nl.

25

VNT-nieuws

UITNODIGING EN AGENDA

Hierbij nodig ik u uit voor de Algemene Ledenvergadering

van de Vereniging van Nederlandse

Tennisleraren in de Biltsche Hoek in De Bilt op:

ZONDAGMORGEN 11 OKTOBER 2009

Ontvangst met koffie om 9.30 uur, einde vergadering

12.00 uur. Om 12.00 uur wordt een lunch

aangeboden aan de bij de ALV aanwezige VNTleden.

Van 13.00 tot 17.00 uur volgt de presentatie van

ons nieuwe beleidsplan 2009 – 2016. Dit middagprogramma

is voor alle gelicentieerde tennisleraren:

leden van de VNT én niet-leden.

Wij rekenen op vele goede en creatieve ideeën

van alle aanwezigen (nadere informatie over het

middagprogramma volgt in september).

Gaarne aanmelding bij het bureau:

vnt@tennisleraren.nl of 070-3859001

AGENDA VAN DE ALV (alleen voor VNT-leden)

1. Opening en mededelingen

2. Notulen ALV van 9 maart 2008

3. Jaarverslag 2008

4. Financieel verslag 2008

o Goedkeuring door de Kascommissie

5. Verkiezing bestuur

o Aftredend en herkiesbaar: Coert Verdoorn

(secretaris)

o Aftredend en herkiesbaar: Dignus van de

Vijver (commissaris 3)

o Aftredend: Tom Verhoeven (commissaris

2). Zijn functie is vacant.

6. Meerjarenbeleidsplan 2009 - 2016

7. Verkiezing kascommissie

o De zittende leden: Ton Buytelaar en Louis

Firet zijn herkiesbaar.

o Harry Kok is niet herkiesbaar.

o Als nieuw kascommissielid stellen wij Inge

Commissaris voor.

8. Begroting 2009

9. Rondvraag

10. Sluiting

Met vriendelijke groet,

Coert Verdoorn

Secretaris

26

DE VERKIEZING VAN DE

TENNISTRAINER VAN HET JAAR 2009

De verkiezing Tennisleraar van het Jaar werd

in 2006 voor het eerst georganiseerd door de

VNT in samenwerking met de afdeling opleidingen

van de KNLTB. De prijs is bedoeld om

het vak van tennisleraar te promoten en te

laten zien wat een tennisleraar allemaal kan

betekenen voor een club.

Is uw leraar een uitmuntende clubtrainer en

stimuleert hij tennis in de breedste zin van het

woord op uw vereniging, door les te geven aan

jong en oud en van recreatief tot prestatief en

organiseert hij daarnaast nog vele andere activiteiten,

geef hem dan op voor 2009.

Voor wie, door wie?

De VNT wil de club/verenigingstrainer in het

zonnetje zetten. Hij staat immers aan de basis

van onze wereldsuccessen op tennisgebied! Hij

weet kinderen enthousiast te maken voor de

tennissport en te motiveren om steeds beter te

leren tennissen!

Spelers, ook jeugdige leerlingen, verenigingen,

tennisscholen en collega trainers kunnen de

komende maanden “hun” trainer voordragen.

Hun trainer, die de tennissport op een geweldige

manier uitdraagt!

ARBEIDSBEMIDDELING

Hoe?

Download het vragenformulier: Mijn Tennistrainer

van het Jaar 2009 op www.tennisleraren.nl

en stuur de ingevulde en ondertekende

vragenlijst naar:

VNT (Postbus 93259, 2509 AG Den Haag),

telefoon 070-3859001.

Let op: alle inzendingen moeten vóór 16

oktober 2009 binnen zijn bij de VNT.

Jury

Het is van belang voor de jury dat de voordragers

alle vragen op de vragenlijst duidelijk

beantwoorden en hun antwoorden ook goed

beargumenteren. De jury - bestaande uit

voormalig proftennisser en VNT-lid Michiel

Schapers, Frank van Fraayenhoven, manager

en docent Beroepsopleidingen KNLTB, Coert

Verdoorn bestuurslid VNT en Harry Kok van Set

tennisorganisatie en detacheringbureau - zal

uiteindelijk uit alle inzendingen drie tennistrainers

nomineren.

Tijdens een feestelijke prijsuitreiking op de

REAAL Tennis Masters op zaterdag 12 december

in Rotterdam maakt de jury bekend wie

zich uiteindelijk Tennistrainer van het Jaar

2009 mag noemen.

Prijzen

Behalve uit deze eervolle titel bestaat de

prijs voor de winnaar onder andere uit: één

jaar gratis lidmaatschap van de VNT en een

interview in Tennis & Coach. Bovendien stelt

onze hoofdsponsor: Tennis Direct een leuke

kledingwaardebon ter beschikking. Voor de

vereniging van de Tennistrainer van het

Jaar 2009 heeft de KNLTB ook weer een verrassing

in petto!

Criteria voor tennistrainer van het jaar

De tennistrainer moet in ieder geval beschikken

over een geldige licentie.

Het kantoor verleent ook arbeidsbemiddeling: leden die werk zoeken kunnen op de zogeheten

werkbemiddelingslijst geplaatst worden. Clubs die een tennisleraar (m/v) zoeken kunnen ons kantoor

bellen of een formulier invullen op onze homepage (www.tennisleraren.nl) . De club krijgt namen van

tennisleraren door die werk zoeken in de omgeving en neemt vervolgens zelf contact op met de leden.

EEN NIEUWE KOERS VOOR TENNIS & COACH

Het bestuur van de Vereniging van Nederlandse Tennisleraren (VNT)

deelt de leden, abonnees en adverteerders van Tennis & Coach mee dat

per 1 februari 2010 ons VNT–blad Tennis & Coach zal integreren met

een eigen katern in het nieuwe Tennisjournaal.

Sinds 2001 is Marcel Crok, zelf ook tennisleraar, met Tennis & Coach

verbonden. Eerst stelde hij enkele nummers als redacteur samen en sinds

1 april 2001 werd hij namens de VNT, samen met zijn vader Mart Crok,

ook uitgever van het tijdschrift. Zij hebben van Tennis & Coach een

kleurrijk blad gemaakt. Om ook interessant te worden voor adverteerders

zijn de gerichte themanummers met belangrijke tennisproductinformatie

ontstaan.

Ofschoon wij over de inhoud van het blad grotendeels tevreden

zijn, bleken er toch te grote verschillen te zijn ontstaan tussen de

uitgeversbelangen en de inzichten en het beleid van de VNT. Daarom

heeft het bestuur van de VNT, na diverse gesprekken met Marcel Crok,

besloten per 1 januari 2010 haar eigen koers voort te zetten zonder

Marcel en Mart Crok.

Door samenwerking met Steffan Kok, ook tennisleraar en bevlogen

uitgever van het Tennisjournaal, wil de VNT haar idealen nog beter

uitdragen met een eigen katern binnen het nieuwe Tennisjournaal. Met

name de veel grotere oplage door het bereiken van de doelgroepen van

OVERLEDEN PIET LIEWES

Op 91-jarige leeftijd overleed Piet Liewes op 25

april 2009. Vanaf 1940 is hij lid geweest van de

VNT.

De recessie van 1929 en de daarop volgende crisis

in de dertiger jaren waren de bakermat van zijn

tenniscarrière. Op 16 jarige leeftijd begon hij les te

geven op het Tennispark Vorenkamp in Groningen.

Onder de Duitse bezetting werd hij in Wenen in de

bouw te werk gesteld. Enige tijd later mocht hij

tennisles geven aan de Parkring.

In 1948 verhuisde hij met zijn gezin naar Bussum,

daar verbond hij zich aan “Het Spieghel”, “Bosheim”

en “De Meent”. In die tijd gaf hij ’s winters

les in de oude RAI en in de Apollohal in Amsterdam,

in het voorjaar kwamen dan de tentoonstellingen

en moest op een andere manier de tot april

resterende tijd worden ingevuld.

In 1953 gaf hij les bij “Grün Weiß” in Essen en

OVERLEDEN

JAN KLERKS

daarna pachtte hij het Tennispark “Minerva” in

Amsterdam, waar nu al heel lang het Hilton hotel

staat. Op veel verschillende parken door het

gehele land heeft hij les gegeven. Ook weer in

Duitsland (BayerLeverkusen) en in Oldenburg en

Bremen.

Lang is hij verbonden geweest met Baarn, Phonosmash,

BLTC en niet te vergeten De Geeren, tot aan

zijn tachtigste jaar.

Hij hield van zijn vak en heeft daarin ook, in de

bloei van zijn leven, lange werkdagen gemaakt.

Met een zekere trots en toewijding heeft hij, ook in

Baarn, aan “rolstoelers” les gegeven.

In maart 2000 werd hij gehuldigd bij zijn 60-jarig

lidmaatschap van de VNT.

Het laatste jaar van zijn leven verbleef hij in De

Antonius Hof in Bussum. Met graagte las/bladerde

hij daar nog steeds in Tennis & Coach.

de tennisleraar, zoals de tennisspelers, de verenigingen, de tennisscholen,

de tennis detacheerders en de aan tennis gelieerde bedrijven, is

een groot voordeel van het nieuwe concept van het Tennisjournaal.

Per 1 februari 2010 zal het Tennisjournaal voor abonnees en in de

losse verkoop, tweemaandelijks, in een nieuwe uitgave als magazine

verschijnen.

Wij danken Marcel Crok, Mart Crok en Janneke Hofman voor hun grote

inzet voor Tennis & Coach en wensen hun een positieve voortzetting van

hun activiteiten.

Namens het bestuur,

Corrie Hendriks

Seminar Oscar Wegner

Beuken die approach

Special Baansoorten

jaargang 50 | nummer 3 | juni 2009

Leen Liewes

Op 83-jarige leeftijd op 22 juni 2009 overleed Jan Klerks. Jan haalde zijn A – licentie in 1973 en was sinds die tijd lid van de VNT,

bij elkaar 36 jaar! Hij was op hoge leeftijd nog zo vitaal dat hij een aantal uurtjes les kon blijven geven.

27

BEDRIJVENINDEX

Tennisbanen

Aanleg/onderhoud

Tennis Service NOORD

Verl. Hoogeveense Vaart 58

7864 TC Zwinderen

tel.: 0524 291222

fax: 0524 290764

www.tennisservice.nl

info@tennisservice.nl

Ton de Rooij Tennis B.V.

Europaweg 1a

2381 GR Zoeterwoude

tel.: 071 5802491

fax: 071 5801153

www.tonderooij.nl

ton@tonderooij.nl

Oranjewoud Realisatie BV

Postbus 321

7400 AH Deventer

tel.: 0570 679444

www.oranjewoud.nl

gosewin.bos@oranjewoud.nl

Ubink Sportvelden

De Vesting 41

7721 GA Dalfsen

tel.: 0529 432828

fax: 0529 432146

www.ubinksportvelden.nl

info@ubinksportvelden.nl

HuismanSportveldinnovatie

Postbus 178

2160 AD Lisse

tel.: 0252 418141 / 0651618015

www.huismansportveldinnovatie.nl

hsinnovatie@planet.nl

Tennisbouw Nederland BV

Elsendorpseweg 92

5424 SB Elsendorp

tel.: 0492 359111

fax: 0492 359107

www.tennisbouw.nl

info@tennisbouw.nl

Sport & Rekreatie Reuver BV

Postbus 4798

5953 ZK Reuver

tel.: 077 4744430

fax: 077 4744939

www.sportenrekreatie.nl

info@sportenrekreatie.nl

BTL Venray

Postbus 253

5800 AG Venray

tel.: 0478 557555

fax: 0478 557550

www.btl.nl

venray@btl.nl

28

Grontmij Nederland BV

Postbus 190

2740 AD Waddinxveen

tel.: 0182 625500

fax: 0182 625510

www.grontmij.nl

Edel Grass BV

Prinses Beatrixstraat 3

8281 CA Genemuiden

Postbus 164

8280 AD Genemuiden

tel.: 038 425 0050

fax: 038 425 0051

www.edelgrass.com

berga@edel.nl

Heijmans Sport en Groen BV

Mr.B.M.Teldersstraat 3

6842 CT Arnhem

Postbus 30053

6803 AB Arnhem

tel.: 026 3182450

fax: 026 3182455

www.heijmanssportengroen.nl

HSG@heijmans.nl

Uithol B.V.

Industrieweg 19a

1422 AH Uithoorn

tel.: 0297 563138

fax: 0297 540746

www.uitholbv.nl

info@uitholbv.nl

BHS Sportparkservice

Gildestraat 125

2671 BV Naaldwijk

tel.: 0653 865599

fax: 0174 388990

www.sportparkservice.nl

bhssport@hetnet.nl

ARCADIS Nederland BV

Postbus 4205

3006 AE Rotterdam

tel.: 010 2532200

www.arcadis.nl

AAsportsystems BV

Postbus 115

4450 AC Heinskenszand

fax: 020 7089383

www.aasportsystems.nl

info@aasportsystems.nl

Arjan Knottnerus 0623428568

BINK TOP COURT

Heerdstraat 78

6111 AG Sint Joost

www.binktopcourt.nl

info@binktopcourt.nl

Arthur Bink 0636430100

De Meent BV

Tongeren 15a

5282 JH Boxtel

tel.: 0411 672405

fax: 0411 672311

www.bcdemeent.nl

info@bcdemeent.nl

Wijnbergen Sportbouw bv

Engweg 2a

3953 BD Maarsbergen

tel.: 0343 453757

fax: 0343 456364

www.wijnbergen-sportbouw.nl

info@wijnbergen-sportbouw.nl

Gravel tennisbanen

Tennis Service NOORD

Verl. Hoogeveense Vaart 58

7864 TC Zwinderen

tel.: 0524 291222

fax: 0524 290764

www.tennisservice.nl

info@tennisservice.nl


Postbus 178

2160 AD Lisse

tel.: 0252 418141 / 0651618015



Sport & Rekreatie Reuver BV

Postbus 4798

5953 ZK Reuver

tel.: 077 4744430

fax: 077 4744939

www.sportenrekreatie.nl

info@sportenrekreatie.nl

Baanverwarming

AQUACO

Postbus 98

6660 AB Elst

tel.: 0481377177

www.aquaco.nl

info@aquaco.nl

Indoor tennisbanen

Tempomark tennis & sport BV

Energieweg 4

4231 DJ Meerkerk

tel.: 0183 357111

fax: 0183 357119

www.tempomark.nl

info@tempomark.nl

Beregening

AQUACO

Postbus 98

6660 AB Elst

tel.: 0481 377177

www.aquaco.nl

info@aquaco.nl

Tennishallen

Veldeman Structure Solutions

IZ Vostert 1220

3960 Bree België

tel.: +32 (0) 89473131

www.veldemantent.com

www.veldemangroep.com

info@veldemangroep.be

Poly-Ned

Oostermeentherand 16

8332 JZ Steenwijk

Postbus 177

8330 AD Steenwijk

tel.: 0521 320240

fax: 0521 320230

www.polyned.nl

office@polyned.nl

Verlichting

Strago Electro Installatietechniek b.v.

Avelingen Oost 8

4202 MN Gorinchem

tel.: 0183 632955

fax: 0183 690564

www.strago.nl

j.vanleeuwen@strago.nl

Oostendorp Nederland B.V.

Postbus 1104

3330 CC Zwijndrecht

tel.: 078 6105100

fax: 078 6104062

www.oostendorpbv.nl

info@oostendorpbv.nl

AEROLUX Nederland B.V.

Postbus 413

7570 AK Oldenzaal

tel.: 0541 585050

fax: 0541 585058

www.aerolux.nl

info@aerolux.nl

Banenonderhoud


Postbus 178

2160 AD Lisse

tel.: 0252 418141 / 0651618015



BHS Sportparkservice

Gildestraat 125

2671 BV Naaldwijk

tel.: 0653 865599

fax: 0174 388990

www.sportparkservice.nl

bhssport@hetnet.nl

Groundsman & Groundsman

Stationsweg 35

6711 PJ Ede

tel.: 0318 430460

www.groundsmanengroundsman.nl

info@mundiflex.nl

Gordijnen en netten

Henderikson

Harlingerstraat 8

1704 BT Heerhugowaard

tel.: 072 5711690

www.henderikson.nl

info@henderikson.nl

Windschermen

Henderik Windschermen

Zeldenruststraat 3

1704 BR Heerhugowaard

tel.: 072 5711676

fax: 072 5745555

www.henderik.nl

info@henderik.nl

TSPD

Stationsstraat 30

5281 GE Boxtel

Postbus 305

2580 AH Boxtel

tel.: 06 53246728

fax: 0411 632967

www.windscreens.nl

info@windscreens.nl

Grandslam bezoeken

Sportfacility

Stefan van der Stroet

tel.: 040 2212214

mob.: 06 52006392

www.sportfacility.nl

stefan@sportfacility.nl

TopTennistrainingsreizen

Flamingo Tennisvakanties

Hoornikgaarde 24

7414 VK Deventer

tel.: 0570 618626

fax: 0570 618628

www.flamingo-tennisvakanties.nl

info@flamingo-tennisvakanties.nl

Tennisartikelen

Tennis Direct

Postbus 57

2170 AB Sassenheim

tel.: 0252 219107

fax: 0252 218502

www.tennisdirectonline.com

info@tennisdirectonline.com

TENNISPRO

Reeweg 74

6374 BX Landgraaf

tel.: 045 5319585

www.tennispro.nl

tennispro@euronet.nl

Tennisbouw Nederland BV

Elsendorpseweg 92

5424 SB Elsendorp

tel.: 0492 359111

fax: 0492 359107

www.tennisbouw.nl

info@tennisbouw.nl

TennisPlanet Nederland

Esp 260

5693 AC Eindhoven

Tel: 088 8366477

www.TennisPlanet.com

info@TennisPlanet.com

Ballenmachine’s

TENNISPRO

Reeweg 74

6374 BX Landgraaf

tel.: 045 5319585

www.tennispro.nl

tennispro@euronet.nl

Tempomark Tennis & Sport BV

Energieweg 4

4231 DJ Meerkerk

tel.: 0183 357111

fax: 0183 357119

www.tempomark.nl

info@tempomark.nl

Tennis Clinics

Stand-Bye

Prof. van Ginnekenstraat 18

6524 RE Nijmegen

tel: 024 3481547/06 53428911

www.standbye.nl

j.klaassen@standbye.nl

info@standbye.nl

Sportfacility

Stefan van der Stroet

tel.: 040 2212214

mob.: 06 52006392

www.sportfacility.nl

stefan@sportfacility.nl

TennisPlanet Nederland

Esp 260

5693 AC Eindhoven

Tel: 088 8366477

www.TennisPlanet.com

info@TennisPlanet.com

Tennisscholen

Tennisschool Sport Events BV

Schutsstraat 26

5737 EW Lieshout

tel.: 06 54660199

fax: 0499 840084

www.tennisdetachering.nl

www.sport-events.nl

j.buddingh2@chello.nl

info@sport-events.nl

Opname in de Bedrijvenindex

kan voor € 200 (excl. btw) per jaar.

Informatie: martcrok@gmail.com Tel: 0226 343436

Totaal in Tennis

Bocholtsestraatweg 24

7121 GC Aalten

Postbus 9

7170 AA Aalten

tel.: 0543 473310 / 0629505109

www.totaalintennis.nl

info@totaalintennis.nl

Detachering trainers

SET Tennisactiviteiten &

Organisatiebureau

Kleinhaar 13

7694 BK Kloosterhaar

tel.: 0523 241857

fax: 084 8768455

www.tennisinfo.nl

harrykok@tennisinfo.nl

Stand-Bye

Prof. van Ginnekenstraat 18

6524 RE Nijmegen

tel: 024 3481547/06 53428911

www.standbye.nl

j.klaassen@standbye.nl

info@standbye.nl

Tennisschool Sport Events BV

Schutsstraat 26

5737 EW Lieshout

tel.: 06 54660199

fax: 0499 840084

www.tennisdetachering.nl

www.sport-events.nl

j.buddingh2@chello.nl

info@sport-events.nl

Totaal in Tennis

Bocholtsestraatweg 24

7121 GC Aalten

Postbus 9

7170 AA Aalten

tel.: 0543473310 / 0629505109

www.totaalintennis.nl

info@totaalintennis.nl

Sportadviesburo De Jong BV

Pannenschuurlaan 160

5061 DV Oisterwijk

tel.: 013 5220725

fax: 013 5216428

www.renedejong.nl

info@renedejong.nl

SPORTNED BV

Doortocht 16

2411 DS Bodegraven

tel.: 0172 652882

www.sportned.com

info@sportned.com

Tennis XXL Franchise

Tennis XXL Franchise

Postbus 66

3910 AB Rhenen

tel.: + 31 (0)343 456070

www.tennis-xxl.nl

info@tennis-xxl.nl

Reclameborden

TSPD

Stationsstraat 30

5281 GE Boxtel

Postbus 305

2580 AH Boxtel

tel.: 06 53246728

fax: 0411 632967

www.windscreens.nl

info@windscreens.nl

Software tennis

Planmysport

Fliek 38

2036 CN Haarlem

tel.: 023 5336001

www.planmysport.com

info@planmysport.com

Verzekeringen

Multimediair B.V.

Cypresbaan 23, 4 e etage

2908 LT Capelle aan den IJssel

tel.: 010 2641100

fax: 010 2641101

www.multimediair.nl

info@multimediair.nl

contactpersoon: Eric de Haan

Tennis didactiek-methodiek

GripCoach ®

Bosplaat 84

8032 DP ZWOLLE

tel.: 0384532201

mob.: 0621697711

www.gripcoach.nl

info@gripcoach.nl

Inrichtingsmaterialen

BINK TOP COURT

Heerdstraat 78

6111 AG Sint Joost

www.binktopcourt.nl

info@binktopcourt.nl

Arthur Bink 0636430100

29

De Tennisleraar als

plaatsvervangende frontaalkwab

Huub Nelis is de oprichter van Youngworks, een

communicatie- en reclamebureau dat zich al

meer dan tien jaar op een creatieve manier verdiept

in de jongerencultuur. Hij was vijftien jaar

geleden de eerste voorzitter van de Nationale

Jongerenraad voor Milieu en Ontwikkeling, waar

hij aan de wieg stond van vele vernieuwende

jongerenprojecten.

Yvonne van Sark is directeur onderzoek en projecten

bij Youngworks en heeft jongeren door de

jaren heen betrokken bij de meest uiteenlopende

onderwerpen, van zwerfafval tot schooluitval.

Beide auteurs van Puberbrein binnenstebuiten

adviseren al ruim vijftien jaar overheden, bedrijven,

onderwijsinstellingen en non-profitorganisaties

over het bereiken van en communiceren

met jongeren.

Dick Swaab, hoogleraar neurobiologie aan de

Universiteit van Amsterdam, schrijft in het voorwoord,

dat pubergedrag biologisch gezien zin

heeft. Hij legt uit dat een puber het nest van

de ouders moet verlaten en daarbij hoort het

zoeken naar nieuwe ervaringen, het nemen van

grote risico’s zonder enige angst en impulsief,

soms agressief gedrag.

In de inleiding wordt de term ‘puberteit’ (de

periode tussen pakweg 12 en 16 jaar) eerst

uitgelegd. In het boek volgen de auteurs echter

jongeren tussen hun 10e en 25e jaar omdat de

hersenen zich nog tot het 25e levensjaar ontwikkelen.

De auteurs wijzen erop dat de pubers

door de eeuwen heen niet zijn veranderd: ze

kunnen een heleboel dingen nog niet aan en

hebben dezelfde onzekerheden als alle pubers

voor hen. Alleen de vorm is natuurlijk anders

geworden met de komst van internet.

In hoofdstuk 1 wordt het puberbrein besproken.

De auteurs hebben hun licht opgestoken bij

30

media

gerenommeerde hersenwetenschappers om dit

belangrijke aspect bij pubers nader toe te lichten.

Het komt er kortweg op neer dat verschillende

hersengebieden niet tegelijkertijd en hetzelfde

tempo rijpen. Dit verklaart bijvoorbeeld waarom

zoveel pubers moeite hebben met complexere

vaardigheden zoals plannen, vooruitkijken,

ordenen en anticiperen. Op 15- jarige leeftijd is

de geslachtsrijping al voltooid maar dan zijn de

jongeren sociaal-emotioneel en cognitief nog

lang niet uitgegroeid. De laatste verandering in

de lichamelijke ontwikkeling is een enorme groeispurt

die bij meisjes rond hun 12e en 13e en bij

jongens rond hun 14e en 15e jaar plaatsvindt.

Bij de dwarsdoorsnede van de hersenen op bladzijde

30 is de frontaalkwab (ook wel prefrontale

cortex genoemd) verantwoordelijk voor veel

mentale functies zoals impulscontrole, beoordelingsvermogen,

probleemoplossing, planning,

sociaal gedrag, taal en geheugen. Juist dit deel

van de hersenen is bij jongeren under construction.

De ontwikkeling van het puberbrein is te

vergelijken met de geleidelijke groei van een

wegennetwerk. Smalle kronkelweggetjes die

nauwelijks begaanbaar zijn groeien uit tot steeds

bredere en gladdere wegen. Tussen het 15e en

het 25e levensjaar, is het brein het meest flexibel

en dus is deze periode dé tijd om uit te blinken in

sport, muziek en wetenschap.

Hoofdstuk 2 is gewijd aan de opvoeding. Het

komt erop neer dat ouders al snel geneigd zijn

weinig te verbieden om het veelal summiere

contact niet verder te verslechteren. De auteurs

wijzen er nadrukkelijk op dat je toch af en toe nee

moet zeggen en grenzen moet stellen. Recent

onderzoek heeft uitgewezen dat jongeren die

liefdevol maar streng worden opgevoed, het

gelukkigst zijn. Als ouders eisen stellen, vinden ze

die redelijk – al houden ze zich er natuurlijk niet

altijd aan. De hoogleraar pedagogiek, Micha de

Winter, noemt dit een autoritatieve opvoeding.

De opvoeders (lees ouders en/of tennisleraren)

hebben dan de niet eens zo ondankbare rol van

‘plaatsvervangende frontaalkwab’.

In hoofdstuk 3 over onderwijs blijkt het cruciaal

dat een leraar zich persoonlijk voor een leerling

interesseert. Jongeren ervaren deze stimulans als

extra motivatie om een leerproces aan te gaan.

Redactie Coert Verdoorn, c.verdoorn@hccnet.nl

In hoofdstuk 5 wordt het belang van sport nog

eens benadrukt. De jongeren die goed zijn in

sport, zijn vaak populair onder leeftijdgenoten.

Het brein is ook hier weer extreem goed uitgerust

om nieuwe dingen uit te proberen. Ze

durven risico’s te nemen waardoor ze bepaalde

bewegingen ook sneller onder de knie te krijgen.

Bovendien is sport een goede en gezonde

uitlaatklep voor agressie.

Puberbrein binnenstebuiten is een heerlijk, interessant

en leerzaam boek. De lay-out van het

boek is aantrekkelijk zonder dat dit ten koste

gaat van de inhoud. Het is een mix van ervaringsgegevens

van de auteurs in combinatie

met informatie van wetenschappers in ‘Jip-en-

Janneke-taal’. Voor al diegenen die met jongeren

werken is dit boek dan ook een absolute

aanrader.

Titel Puberbrein binnenstebuiten

Auteurs Huub Nelis & Yvonne van Sark

Uitgever Kosmos uitgevers, Utrecht/Antwerpen

Taal Nederlands

ISBN-nr 978-90-215-4195-2

Prijs € 24,95

Nieuwe DVD’s

Kidstennis van

de VTV

De Vlaamse Tennisvereniging

(VTV)

heeft het Kidstennisprogramma

nu ook

op dvd uitgegeven.

Zo goed als de presentatie

was over Kidstennis door een van onze

Vlaamse collega’s op één van onze seminars

een tijdje terug, zo slecht zijn deze dvd’s. Zeer

gebruiksonvriendelijk en onoverzichtelijk: geen

duidelijk begin, geen goede mogelijkheid om

beelden te herhalen (alles wordt maar een keer

getoond en dan moet je weer terug naar het

hoofdmenu). Jammer, een gemiste kans…

Titels Kidstennis conditie &

Kidstennis Slagverlopen

Prijs € 25 per stuk te bestellen bij de VTV

Tennis & Coach nr 4 aug 2009 - SportKaderServices

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?