Digitale uitgave van:

dach van Novembri, M. D. zessentzeventich. Mitter aggreatie ende confirmatie
Onssheeren des Conincx, daerop ende naegevolght. Gheprint in .... Bruessele by
my Michiel van Hamont. MDLXXVI. Titelblad met het koninklijk
wapen.(Amsterdam Universiteits Bibliotheek)
248 Aartshertog Matthias van Oostenrijk en Prins Willem van Oranje zweren te
Brussel een eed van trouw aan de Koning van Spanje en de Staten, 1578. Prent
ontleend aan: Franz Hooghenberg, Kupferwerk über die Niederländischen
Freiheitskriege 1558-1603. Cöln 1604.
(Amsterdam Gemeentelijke Universiteits Bibliotheek)
249 Gravure van de Prins van Oranje op oudere leeftijd door Hendrik Hondius Jr.
naar Van Miereveld. (Amsterdam Rijksprentenkabinet)
[286] INHOUDSOVERZICHT
Bourgondisch grand seigneur, en toch een man uit het Westerwald ......... bldz. 1
Geboorte en naamgeving — Eerste elf levensjaren — Prins van Oranje — Geest
der opvoeding te Breda en Brussel — Populariteit ten hove — Voorspoedig
carrière — Eerste huwelijk — Seigneuriale levenshouding — Opgewektheid —
Lichtzinnige uitingen — Onmatigheid en schulden — Moeilijkheid ener
karakterbeschrijving ten gevolge van grote uitwendige en innerlijke
veranderingen — Gebrek aan initiatief — De Prins als aanvoerder — Meer
staatsman dan militair — Katholicisme van de Prins — Taaie vasthoudendheid —
Een Westerwalder —
De „Zwijger” — Oranje's uiterlijk — Kleine gewoonten — Indrukwekkende
persoonlijkheid.
In de bres voor de Nederlanden........................................................ bldz. 39
Aanvankelijk vooral belangstelling voor Duitsland — Tussen 1555 en 1559 keus
van de partij der Nederlanden — Afscheid van Philips II te Vlissingen — Allerlei
strubbelingen met de Koning — De beslissende gebeurtenis in het Bois de
Vincennes — De historiciteit hiervan — Geen godsdienstig motief van 's Prinsen
weerzin, maar een politiek — Eerzucht? — Catilina-motief? — Pirenne's
verklaring: botsing van een „état bourguignon” en een „état espagnol” —
Rachfahls verklaring: botsing van feodaliteit en eenheidsstaat —Differentiëring
hier nodig — Begin en
later stadium — Strijd der burgerijen voor de privilegiën en van Oranje tegen het
absolutisme.
Het wegwerken van Granvelle ........................................................ bldz. 66
Algemene actie ter verwijdering van Granvelle — Aanvankelijke samenwerking
van de Prins met de kardinaal — Zelfs door de plannen voor Oranje's tweede
huwelijk niet gestoord — Dubbeltongigheid van deze bij de voorbereiding hiervan
— Toepassing van het standpunt der Nicodemieten — 1561 begin der botsing
tussen de samenwerkers — Fasen van het conflict — Het eigenlijke motief ervan
— De wetsverzetting te Antwerpen in 1561 of 1562 — Geen godsdienstig, maar
een politiek motief — Wel thans belangstelling van godsdienstpolitieke aard —
Streven