Liturgie en Spiritualiteit 2013 - werelddelen.be

Liturgie en Spiritualiteit 2013 - werelddelen.be Liturgie en Spiritualiteit 2013 - werelddelen.be

werelddelen.be
from werelddelen.be More from this publisher
22.09.2013 Views

4 | Je eigen grond omwoelen Bekering In de etalage van een boekhandel zie ik twee publicaties liggen in de reeks ‘Feel good werkschriften’. Ze dragen de titel ‘weg met het overbodige’ en ‘durven loslaten’. Dit zijn echt wel passende titels voor een inleiding op dit vastenthema, denk ik. Is de vasten nu net geen periode om je eigen grond om te woelen en het overbodige uit de weg te ruimen? Om te durven loslaten wat je innerlijk én uiterlijk gevangen houdt? Een periode dus om je af te keren van de ballast in je leven. Dat is ongetwijfeld zo. Maar toch is ‘zich afkeren van’ slechts het begin van wat vasten betekent. Vasten reikt verder. Het opent de deur naar een meer positieve dynamiek in ons leven. Het Hebreeuwse werkwoord ‘sjoef’ - ‘zich bekeren’ - draagt deze dubbele betekenis in zich. Want ‘sjoef’ betekent zowel het ‘zich afkeren van’ (weg met het overbodige) als het ‘zich keren naar’ (zich actief richten op). Naar wat of wie dan? De Bijbel is duidelijk. Het gaat over God en over de andere mensen, in het bijzonder over de arme, de vreemde, over aan wie onrecht wordt gedaan… De vastenperiode is dus een tweeluik: zich wat ontzeggen om vrij te worden voor de noden van andere mensen, in je onmiddellijke omgeving en ver daarbuiten. Als Broederlijk Delen oproept tot solidariteit met de mensen in het Zuiden, vooral met hen die het slachtoffer zijn van armoede en onrecht, plaatst de ontwikkelingsorganisatie zich binnen deze bijbelse traditie van gerechtigheid. ‘Zijn naam zal zijn “De HEER is onze gerechtigheid” schrijft de profeet Jeremia.’ (Jer. 23, 6) De dubbele bodem van bijbelteksten De bijbelse auteurs vertellen graag over ervaringen die soms moeilijk in woorden te vatten zijn: over de relatie van de mens met zichzelf, met de anderen, met zijn omgeving en met God. In verhaalvorm proberen ze antwoorden te formuleren op belangrijke levensvragen. Wie is de mens? Waartoe is de mens geroepen? Hoe kan een mens met anderen samenleven? Wie is God en hoe kijkt God naar onze wereld? De bijbelse auteurs schrijven vanuit hun inspiratie, maar doen dat met woorden van hun tijd en binnen de gangbare opvattingen van hun cultuur. Omdat de meeste mensen toen leefden van de landbouw en de veeteelt, ontlenen de schrijvers van de Bijbel heel wat woorden aan die leefwereld: het omspitten van de grond, zaaien op de akker, het oogsten van de eerste veldvruchten, eten wat het land voortbrengt, de dorre vijgenboom… We zouden nog een tijdje kunnen doorgaan, want de Bijbel staat er vol van. De schrijvers van de Bijbel gebruiken de woorden uit de landbouw niet letterlijk of beschrijvend, maar op een poëtische en meerduidige manier. Zo zijn de vruchten die ontbreken op de vijgenboom in Lucas 13 de vruchten van de bekering van de mens. En als de auteur van Exodus 3 schrijft dat God aan Mozes zegt dat de plaats waar hij staat heilige grond is, dan gaat het niet zozeer over de plaats waar Mozes toevallig staat, maar ook over de grond van Mozes’ leven zelf! Voor de mensen in Oeganda zijn beelden uit de landbouw toegankelijk. 80 % van hen leeft immers van kleinschalige landbouw. Elke dag ervaren ze aan den lijve wat het betekent om de grond te bewerken, om te zaaien en te oogsten. Aan landbouw doen vraagt grote inspanningen van hen en vaak is het een kwestie van overleven. Voor ons ligt deze realiteit verder weg. We zijn geen landbouwers en leven meestal niet rechtstreeks van de grond. Van ons wordt openheid gevraagd, openheid voor de bijbelse teksten én voor de Oegandese realiteit zodat we kunnen aanvoelen en vermoeden waar het in de bijbelteksten over gaat.

De hak, centraal symbool in de liturgie De hak die Molly op de campagneaffiche in handen heeft, is een veelgebruikt werkinstrument in de landbouw. De boeren in Noord-Oeganda gebruiken de hak om de grond om te woelen en van de nodige zuurstof te voorzien. Noodzakelijk voorbereidingswerk vooraleer er kan gezaaid worden. Met de hak werken is hard labeur. Maar die inspanning loont. Na al het werk kan er gezaaid en uiteindelijk geoogst worden. Dan geeft de aarde voedsel om van te eten. We gebruiken de hak als centraal symbool in de liturgie van deze vastentijd. Om onze verbondenheid uit te drukken met de mensen in Noord-Oeganda die strijd leveren voor voedselzekerheid. Onze verbondenheid ook met alle mensen, waar ook ter wereld, die elke dag moeten strijden tegen de honger. Voor 870 miljoen mensen in het Zuiden is voedsel vandaag geen evidentie: zij lijden chronisch honger. De hak verwijst ook naar onszelf en staat symbool voor onze eigen inzet. De hak drukt onze bereidheid uit om in deze vastenperiode de grond van ons eigen leven om te woelen en meer zuurstof te geven. Om ons beter te voelen? Ja, maar vooral om ons te keren naar de anderen. Om ons leven voor te bereiden om meer vruchten te dragen, vruchten van solidariteit en mededogen, vruchten van gerechtigheid. Want daar gaat het in deze vastentijd toch om. Gelukkig staan we er niet alleen voor. Ook anderen nemen de hak in de hand om hun grond om te woelen. In de liturgie doen we dat samen door te luisteren naar bijbelse teksten en verhalen uit het Zuiden, door te zingen en te vieren, door brood te breken en wijn te vergieten en door elkaar als mensen te ontmoeten. Daarom werd voor de foto hieronder de hak vlakbij het Bijbelboek geplaatst: de Bijbel kan ons leven omwoelen! Maar je kan de hak ook gewoon bij de lezenaar plaatsen. Deel, doe mee, leef anders Vele mensen steunen Broederlijk Delen financieel en doen mee aan allerlei activiteiten. Zo maken zij hun solidariteit tastbaar. Als christelijke solidariteitsorganisatie wijzen wij ook altijd op de band tussen ons leven hier en het leven van mensen in het Zuiden. Wij roepen op om na te denken over onze eigen levensstijl en meer betrokken te zijn bij de problemen in het Zuiden. In deze campagne is voedsel de insteek. Als je weet dat er zoveel honger is in de wereld, dat er in Vlaanderen teveel gegeten wordt en veel voedsel in de vuilnisbak belandt, is het zinvol om na te denken over je relatie met voedsel. De Foodtest van Broederlijk Delen laat je hierover op een leuke manier nadenken en geeft tips voor een veranderde levensstijl. | 5

De hak, c<strong>en</strong>traal symbool<br />

in de liturgie<br />

De hak die Molly op de campagneaffiche in hand<strong>en</strong> heeft, is<br />

e<strong>en</strong> veelgebruikt werkinstrum<strong>en</strong>t in de landbouw. De boer<strong>en</strong> in<br />

Noord-Oeganda gebruik<strong>en</strong> de hak om de grond om te woel<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> van de nodige zuurstof te voorzi<strong>en</strong>. Noodzakelijk voor<strong>be</strong>reidingswerk<br />

vooraleer er kan gezaaid word<strong>en</strong>. Met de hak werk<strong>en</strong><br />

is hard la<strong>be</strong>ur. Maar die inspanning loont. Na al het werk kan<br />

er gezaaid <strong>en</strong> uiteindelijk geoogst word<strong>en</strong>. Dan geeft de aarde<br />

voedsel om van te et<strong>en</strong>.<br />

We gebruik<strong>en</strong> de hak als c<strong>en</strong>traal symbool in de liturgie van<br />

deze vast<strong>en</strong>tijd. Om onze verbond<strong>en</strong>heid uit te drukk<strong>en</strong> met<br />

de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in Noord-Oeganda die strijd lever<strong>en</strong> voor voedselzekerheid.<br />

Onze verbond<strong>en</strong>heid ook met alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, waar ook<br />

ter wereld, die elke dag moet<strong>en</strong> strijd<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de honger. Voor<br />

870 miljo<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in het Zuid<strong>en</strong> is voedsel vandaag ge<strong>en</strong> evid<strong>en</strong>tie:<br />

zij lijd<strong>en</strong> chronisch honger.<br />

De hak verwijst ook naar onszelf <strong>en</strong> staat symbool voor onze<br />

eig<strong>en</strong> inzet. De hak drukt onze <strong>be</strong>reidheid uit om in deze vast<strong>en</strong>periode<br />

de grond van ons eig<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> om te woel<strong>en</strong> <strong>en</strong> meer<br />

zuurstof te gev<strong>en</strong>. Om ons <strong>be</strong>ter te voel<strong>en</strong>? Ja, maar vooral om<br />

ons te ker<strong>en</strong> naar de ander<strong>en</strong>. Om ons lev<strong>en</strong> voor te <strong>be</strong>reid<strong>en</strong><br />

om meer vrucht<strong>en</strong> te drag<strong>en</strong>, vrucht<strong>en</strong> van solidariteit <strong>en</strong> mededog<strong>en</strong>,<br />

vrucht<strong>en</strong> van gerechtigheid. Want daar gaat het in<br />

deze vast<strong>en</strong>tijd toch om.<br />

Gelukkig staan we er niet alle<strong>en</strong> voor. Ook ander<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> de<br />

hak in de hand om hun grond om te woel<strong>en</strong>. In de liturgie do<strong>en</strong><br />

we dat sam<strong>en</strong> door te luister<strong>en</strong> naar bij<strong>be</strong>lse tekst<strong>en</strong> <strong>en</strong> verhal<strong>en</strong><br />

uit het Zuid<strong>en</strong>, door te zing<strong>en</strong> <strong>en</strong> te vier<strong>en</strong>, door brood te brek<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> wijn te vergiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> door elkaar als m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te ontmoet<strong>en</strong>.<br />

Daarom werd voor de foto hieronder de hak vlakbij het<br />

Bij<strong>be</strong>lboek geplaatst: de Bij<strong>be</strong>l kan ons lev<strong>en</strong> omwoel<strong>en</strong>!<br />

Maar je kan de hak ook gewoon bij de lez<strong>en</strong>aar plaats<strong>en</strong>.<br />

Deel, doe mee, leef anders<br />

Vele m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> steun<strong>en</strong> Broederlijk Del<strong>en</strong> financieel <strong>en</strong> do<strong>en</strong> mee<br />

aan allerlei activiteit<strong>en</strong>. Zo mak<strong>en</strong> zij hun solidariteit tastbaar.<br />

Als christelijke solidariteitsorganisatie wijz<strong>en</strong> wij ook altijd<br />

op de band tuss<strong>en</strong> ons lev<strong>en</strong> hier <strong>en</strong> het lev<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in<br />

het Zuid<strong>en</strong>. Wij roep<strong>en</strong> op om na te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over onze eig<strong>en</strong><br />

lev<strong>en</strong>sstijl <strong>en</strong> meer <strong>be</strong>trokk<strong>en</strong> te zijn bij de problem<strong>en</strong> in het<br />

Zuid<strong>en</strong>. In deze campagne is voedsel de insteek. Als je weet<br />

dat er zoveel honger is in de wereld, dat er in Vlaander<strong>en</strong> teveel<br />

geget<strong>en</strong> wordt <strong>en</strong> veel voedsel in de vuilnisbak <strong>be</strong>landt, is het<br />

zinvol om na te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over je relatie met voedsel. De Foodtest<br />

van Broederlijk Del<strong>en</strong> laat je hierover op e<strong>en</strong> leuke manier nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> geeft tips voor e<strong>en</strong> veranderde lev<strong>en</strong>sstijl.<br />

| 5

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!